tıbbi görüntüleme teknikeri

1/39

Tıbbi Görüntüleme Teknikerinin görevi ve bu göreve göre eğitimi nasıl olmalıdır?

Prof. Dr. Ercan Tuncel U.Ü.T.F. Radyoloji ADEmekli Öğretim Üyesi(www.ercantuncel.net)

(SATED-TRD Görüntüleme Sempozyumu, 17 Kasım 2013)

2/39

1987

Kuruluşundan (1985) beri ders verdiği S.H.M.Y.Okulunun ilk mezunları ile

3/39


1. Mesleğin adı?2. Görevi?3. Eğitimi?

4/39



5/39

AB ülkelerinde: – Austria: Radiologietechnologin– Belgium: Technoloog in de Medische Beeldvorming

Technologue en imagerie medicale – Croatia: Medical Radiology Engineer– Czech Republic: Radiologicky asistent– Denmark: Radiograf– France: Manipulateur d’electroradiologie medicale– Germany: Medizinisch-technische

Radiologieassistent(in)– Greece: Technologos Aktinologos

Operator of Medical Imaging Devices (post secondary education)

6/39

– Hungary:Röntgen asszisztens– Italy: Tecnico sanitario di radiologia medica– Ireland: Radiographer– Malta: Radiographer– Netherlands: Radiodiagnostisch laborant– Norway: Radiograf– Poland: Elektroradiologów– Portugal: Tecnico de radiologia– United Kingdom: Radiographer

Diagnostic radiographer Therapeutic radiographer

7/39

……EFRS genel kurulu tüm dökümanlarda mesleğin adının tek isim RADYOGRAFIR olarak geçmesine karar vermiştir…..

…..the EFRS General Assembly has decided to refer to the profession in the EFRS documents with the single

name of RADIOGRAPHER……

8/39

ABD’de– Radiologic Technologist– Medical Assistant - Limited X-Ray– X-Ray Technician– Ultrasound Technician– Cardiovascular Technologist– MRI Technician– Nuclear Medicine Technologist– Radiologist Assistant (RA)

http://www.radiology-schools.com/radiologic-technologist.html

http://www.radiology-schools.com/medical-assistant-x-ray.html

http://www.radiology-schools.com/x-ray-technician.html

http://www.radiology-schools.com/ultrasound-technician.html

http://www.radiology-schools.com/cardiovascular-technologist-schools.html

http://www.radiology-schools.com/mri-technician.html

http://www.radiology-schools.com/nuclear-medicine-technologist.html

http://www.radiology-schools.com/radiologist-assistant.html

9/39

“Röntgen Teknisyeni” adı 1960’ lardan kalan eski bir terimdir, fakat günümüzde kullanılmaya devam etmektedir. Ancak daha doğru isimlendirme olan “Radyografır”, “Radyolojik Teknolojist” veya “Röntgen Teknolojisti” terimleri resmi organizasyonlar tarafından kullanıma sokulmuştur

The title "X-ray technician" is a legacy term that predates the 1960s, but the term has persisted in common use. More accurate titles such as "radiographer," "radiologic technologist" or "X-ray technologist" have been introduced by credentialing and government agencies, (….)

10/39

Ülkemizde– Tıbbî Görüntüleme Teknisyeni (*)– Tıbbî Görüntüleme Teknikeri (*)

_____________________________

(*) TDK’nın Güncel Türkçe sözlüğüne göre: Teknisyen: (Fr. Technicien) Teknikci Tekniker: (Alm. Techniker) Teknikci

11/39

Mesleğin adı ne olmalıdır?

Sağlık lisesi mezunu– RÖNTGEN TEKNİSYENİ

S.H.M.Y.O. Mezunu– RADYOLOJİ TEKNİSYENİ /

RADYOTEKNOLOG

Master yapılırsa – RADYOLOG YARDIMCISI

12/39



13/39

Radyolojik işlem yapılan hastaların fiziksel ve psikososyal bakımdan iyi olmalarını sağlamak

İşlemin kararlaştırılmasında ve optimizasyonunda aktif görev almak– Görüntüleme ve post-prosesing işlemlerini sofistike

X-ışını ekipmanları kullanarak doğru ve emniyetli bir şekilde yapar. (Bir çok avrupa ülkesinde bu işlemlere NM, MR ve US dahildir.)

Hastanın ve 3. şahısların radyasyon emniyetini sağlamak (ALARA prensibine göre)

14/39

Radyografırın görev alanı genişliyor ve içeriği dramatik olarak değişiyor

Niçin?– Radyolojik teknolojide ilerleme ve

çeşitlenme ile birlikte talepte artma

– Sağlık sisteminde radyolog sayında yetersizlik

– Hastaya verilen sağlık hizmetinin kalitesini artırmak istemek

15/39

2030 da OECD ülkelerindeki nüfusun %22’si >65Y ABD’de yetişkin nüfusun yarısı diyabet ve hipertansiyon gibi kronik

hastalıklardan muzdarip

The Future of Medicine: Squeezing out The Doctor, The Economist Jun 2nd 2012

16/39

Radyografırın görev alanı genişliyor ve içeriği dramatik olarak değişiyor

Nasıl? – “skill-mixing”: Radyografırın bilgi ve

deneyimini radyoloğunkine eklemesi

– “role extension”: Radyografırın radyoloğun bazı görevlerini yüklenmesi

17/39

“Skill-mixing”:– “red-dot” (kırmızı nokta)/RADS sistemi– Kas-iskelet sistemi travmasında düz film okuma

(SE: %92.6, SP: %97.7)– Raporlama: US, MM’de 2. okuyucu, sınırlı sayıda BT

ve MR

“Role extension”:– İğne yerleştirme ve İV enjeksiyon– Baryumlu incelemeler– Amniyosentez, Anjiografi, Meme ve Prostat

biyopsisi– Sistografi, HSG, Sialografi, Venografi

18/39

ABD’ de Radyolog Yardımcısının (“radiologist assistant”) görevleri– Hastayı değerlendirmek, hastayı yönetmek

– Floroskopi ve diğer bazı radyolojik işlemleri yapmak

– Tanısal görüntülerin ilk değerlendirmesini yapmak

19/39

Ülkemizde Radyolojik işlem yapılan hastaların fiziksel ve

psikososyal bakımdan iyi olmalarını sağlamak




20/39

Görev ne olmalıdır?

Radyolojik işlem yapılan hastaların fiziksel ve psikososyal bakımdan iyi olmalarını sağlamak




21/39

Radyolog denetiminde olmak koşuluyla– Rutin baryumlu tetkikleri ve İVP de olduğu gibi VSÜ,

HSG ve benzeri rutin kontrastlı incelemeleri yapmalıdır

– Özellik arz etmeyen rutin BT ve MR isteklerinde, incelemeyi ve kontrast uygulamasını planlayıp yapmalıdır

– Ölçüme dayanan ve standart bir şekilde raporlanan Doppler US ve obstetrik US gibi US incelemelerini (örneğin ekokardiografi) yapmalıdır.

22/39

Gerekçe

Yeni sağlık düzeninde hasta sayısında ve dolayısıyla radyolojik tetkik talebinde aşırı artış– US klinisyenler tarafından yapılıyor– Özellikle üniversitelerde iş yükünün artışı yüzünden

eğitim ve araştırma ile ilgilenilemiyor

Tanımlanan işlerin iyi eğitilmiş bir tekniker tarafından sorunsuz yapılabilecek olması

Tıptaki gelişmeler sonucu, radyologların ilgili klinikler içerisinde, daha fazla zaman geçirme zorunluluğu

23/39

?

ÖĞRENME HEDEFLERİ: Öğrenci: – USG cihazının parametrelerini

belirleyebilecektir– USG cihazı ile görüntü elde edebilecektir

ÖĞRENME HEDEFLERİ:Öğrenci:– Karaciğer USG elde edebilecektir– Dalak USG elde edebilecektir– Böbrek ve Üriner Sistem USG elde

edebilecektir– Pankreas USG elde edebilecektir– Safra kesesi ve kanalları USG elde

edebilecektir– Akut Batın USG elde edebilecektir

24/39


Mesleğin adı? Görevi? Eğitimi?

25/39

Avrupanın çeşitli eğitim kurumlarında radyografır eğitiminin süreleri ve ECTS karşılıkları:– 15 merkezde 3 yıl (180 ECTS) – 4 merkezde 3.5 yıl (210 ECTS) – 9 merkezde 4 yıl (240 ECTS)

Çoğu ülkede Master hakkı

26/39

ABD’de radyografır eğitimİ– Hastane temelli programlar: Sertifika

– Kolej temelli programlar: 2 yıllık: Assosiated Degree 4 yıllık: Bachelor Degree

– Master programları

27/39

By Kathy McQuillen Martense MA,RT(R), Director of Radiologic Technology Education, Department of Radiology, The

University of Iowa Hospitals and Clinics, Iowa

Dennis Marchiori DC MS DACBR Palmer College of Chiropractic, Davenport, IA, USA

By Christi Carter, MSRS, RT(R), Faculty Director,Radiologic Science, Brookhaven College, TX and Beth Veale, BSRS, MEd, RT(R)(QM), Associate Professor, Radiologic Sciences, Midwestern State University, TX

28/39

Ülkemizde – Sağlık lisesi : Tıbbi Görüntüleme

Teknisyeni

– S.H.M.Y.O. (2 yıl, 120 ECTS): Tıbbi Görüntüleme Teknikeri

– Master olanağı: YOK

29/39

25 yıldır uygulananeski ders programı

30/39

TIBBİ VE RADYOLOJİK TERMİNOLOJİ

RADYOLOJİK ANATOMİ

TIBBİ GÖRÜNTÜLEME I

TIBBİ GÖRÜNTÜLEME II

TIBBİ GÖRÜNTÜLEME III

TIBBİ GÖRÜNTÜLEME IV

TEMEL SAĞLIK

NÜKLEER TIP

RADYOTERAPİ

SAĞLIK YÖNETİMİ

MESLEKİ YABANCI DİL I

MESLEKİ YABANCI DİL II

RADYASYON GÜVENLİĞİ VE RADYASYONDAN KORUNMA

İLK YARDIM

BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ

İLETİŞİM

MESLEK ETİĞİ

İŞLETME YÖNETİMİ I

İŞLETME YÖNETİMİ II

ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

ÇEVRE KORUMA

KALİTE YÖNETİM SİSTEMLERİ

T.C.YÜKSEKÖĞRETİM KURULU

……….. ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU

TIBBİ HİZMETLER VE TEKNİKLER BÖLÜMÜ

TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ PROGRAMI

………….., 2010

31/39

1.Yarıyıl 2.Yarıyıl 3.Yarıyıl 4. Yarıyıl TOPLAMKREDİ

Eski Program

2/6: 5k 4/4: 6k 4/8: 8k 2/6: 5k 24k

Yeni Program

2/4: 4k 4/4: 6k3/2: 4k

4/4: 6k 4/4: 6k 26k

32/39

Eğitimimizin kalitesi?

Eğitimimiz, adaylara yapacakları işin kalitesini yükseltecek yeterli bilgi ve beceriyi aktaramıyor

Yapılan iş açısından teknisyen, tekniker ve hatta hiç eğitim almamış “alaylı” personel arasında fark yok

33/39

Neden?

Eğitimin 2 temel şartı vardır:1. Öğrenmek isteyen öğrenci

Öğrencilerin eğitim seviyesi çok düşük ve öğrenme isteği sıfır!

2. Öğretmek isteyen öğretmen Bu iş öğreticilerin esas görevi değil Öğreticilerin teknoloji bilgisi teorik

planda

35/39

Eğitim nasıl olmalıdır?

Müfredat ilgili patoloji, fizyoloji ve klinik bilgileri içermeli

– Radyolojik patoloji – Dolaşım fizyolojisi, kontrast maddeler ve

uygulamaları– Asepsi-antisepsi– Allerji, anaflaksi şok ve tedavisi– ilk yardım– ………….

37/39

Süre ve şekli– S.H.M.Y.O. en az 3 yıla, tercihan 4

yıla çıkarılmalı – 4 yıl olursa son yıl BT, MR, US ve GR

gibi belirli bir dala konsantre olarak geçmeli

Master hakkı verilmeli ve mesleğin içerisinden öğretim üyeleri yetiştirilmeli

39/39

Sonuç “I have a dream!”Martin Luther King

Bilgili ve deneyimli, yetkin radyolog yardımcıları tarafından yönetilen radyoloji departmanları

Kliniklerin içlerine gömülü (“embedded”) olarak çalışan klinisyen-radyologlar