TIBBİ ATIKLARIN TIBBİ ATIKLARIN KONTROLU KONTROLU BAŞHEMŞİRE NURAY BAŞHEMŞİRE NURAY EKŞİN EĞİTİM EKŞİN EĞİTİM

HEMŞİRESİ HEMŞİRESİ ESENGÜL PURKULOĞLUESENGÜL PURKULOĞLU

AMAÇAMAÇ

* Tıbbi atıkların üretiminden bertarafına * Tıbbi atıkların üretiminden bertarafına kadar; Çevreye ve insan sağlığına zarar kadar; Çevreye ve insan sağlığına zarar vermeden kaynağında ayrı olarak vermeden kaynağında ayrı olarak toplanması, ünite içinde taşınması, geçici toplanması, ünite içinde taşınması, geçici depolanması ve bertaraf edilmesidir. depolanması ve bertaraf edilmesidir.

EVSEL ATIKEVSEL ATIK

* Başta mutfak, bahçe ve idari birimlerden * Başta mutfak, bahçe ve idari birimlerden kaynaklanan atıklar olmak üzere kaynaklanan atıklar olmak üzere kontamine olmamış atıklardır.kontamine olmamış atıklardır.

ANBALAJ ATIĞIANBALAJ ATIĞI

* * Kontamine olmamış, tekrar kullanılabilir, geri Kontamine olmamış, tekrar kullanılabilir, geri dönüştürülebilir ve geri kazanılabilir cam ve kağıt-dönüştürülebilir ve geri kazanılabilir cam ve kağıt-karton ambalajların atıklardır.karton ambalajların atıklardır.

TIBBİ ATIKTIBBİ ATIK•Enfeksiyöz, patolojik ve kesici-delici atıkları kapsayan atıklardır. Enfeksiyöz, patolojik ve kesici-delici atıkları kapsayan atıklardır. •*TIBBİ ATIKLAR KIRMIZI VE ÜZERİNE TIBBI ATIK YAZAN *TIBBİ ATIKLAR KIRMIZI VE ÜZERİNE TIBBI ATIK YAZAN POŞETLERE ATILIRPOŞETLERE ATILIR. .

TEHLİKELİ ATIKTEHLİKELİ ATIK

Genotoksik, farmasötik ve kimyasal atıklar ile ağır metal içeren atıklardır.Genotoksik, farmasötik ve kimyasal atıklar ile ağır metal içeren atıklardır.

ÖZEL KUTULARDA BİRİKTİRİLİR.(PİL ATIK KUTUSU HASTANEMİZDE ÖZEL KUTULARDA BİRİKTİRİLİR.(PİL ATIK KUTUSU HASTANEMİZDE AYNİYATIN ÖNÜNDEDİRAYNİYATIN ÖNÜNDEDİR))

ENFEKSİYÖZ ATIKENFEKSİYÖZ ATIK

* Enfeksiyon yapıcı etkenleri taşıdığı bilinen * Enfeksiyon yapıcı etkenleri taşıdığı bilinen veya taşıması muhtemel başta kan ve kan veya taşıması muhtemel başta kan ve kan ürünleri olmak üzere her türlü vücut sıvıları ürünleri olmak üzere her türlü vücut sıvıları ile insan dokuları, organları, anatomik ile insan dokuları, organları, anatomik parçalar, otopsi materyali, plasenta, fetus parçalar, otopsi materyali, plasenta, fetus ve diğer patolojik materyali; bu tür materyal ve diğer patolojik materyali; bu tür materyal ile bulaşmış eldiven, örtü, çarşaf, bandaj, ile bulaşmış eldiven, örtü, çarşaf, bandaj, flaster, tamponlar, laboratuvar kültürleridir.flaster, tamponlar, laboratuvar kültürleridir.

PATOLOJİK ATIKPATOLOJİK ATIK

Cerrahi girişim, otopsi veya anatomi çalışması Cerrahi girişim, otopsi veya anatomi çalışması sonucu ortaya çıkan dokuları, organları, vücut sonucu ortaya çıkan dokuları, organları, vücut parçalarını, insan fetuslerini kapsar.parçalarını, insan fetuslerini kapsar.

KESİCİ- DELİCİ ATIKKESİCİ- DELİCİ ATIK

* Enjektör ve diğer tüm deri altı girişim * Enjektör ve diğer tüm deri altı girişim iğneleri, lanset, bisturi, bıçak, serum seti iğneleri, lanset, bisturi, bıçak, serum seti iğnesi, cerrahi sütur iğneleri, biyopsi iğnesi, cerrahi sütur iğneleri, biyopsi iğneleri, intraket, kırık cam, ampul, lam-iğneleri, intraket, kırık cam, ampul, lam-lamel, kırılmış cam tüp ve petri kapları lamel, kırılmış cam tüp ve petri kapları gibi batma, delme, sıyrık ve gibi batma, delme, sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek yaralanmalara neden olabilecek atıklarıdır.atıklarıdır.

FARMASÖTİK ATIKFARMASÖTİK ATIK

* * Kullanma süresi dolmuş veya artık kullanılmayan, Kullanma süresi dolmuş veya artık kullanılmayan, ambalajı bozulmuş, dökülmüş ve kontamine olmuş ilaçlar, ambalajı bozulmuş, dökülmüş ve kontamine olmuş ilaçlar, aşılar, serumlar ve diğer farmasötik ürünlerdir. aşılar, serumlar ve diğer farmasötik ürünlerdir.

GENOTOKSİT ATIKGENOTOKSİT ATIK

* Hücre DNA’sı üzerinde mutasyon yapıcı, * Hücre DNA’sı üzerinde mutasyon yapıcı, kanserojen veya insan veya hayvanda kanserojen veya insan veya hayvanda düşüğe neden olabilen türden farmasötik düşüğe neden olabilen türden farmasötik ve kimyasal maddeleri, kanser tedavisinde ve kimyasal maddeleri, kanser tedavisinde kullanılan sitotoksik (antineoplastik) kullanılan sitotoksik (antineoplastik) ürünleri ve radyoaktif materyali ihtiva eden ürünleri ve radyoaktif materyali ihtiva eden atıklar ile bu tür ajanlarla tedavi gören atıklar ile bu tür ajanlarla tedavi gören hastaların idrar ve dışkı gibi vücut hastaların idrar ve dışkı gibi vücut çıkartılardır.çıkartılardır.

KİMYASAL ATIKKİMYASAL ATIK

* Ünitelerde tedavi, tanı veya deneysel * Ünitelerde tedavi, tanı veya deneysel araştırmalar gibi tıbbi alanlarda kullanılan araştırmalar gibi tıbbi alanlarda kullanılan ve insan ve çevre sağlığı için çeşitli ve insan ve çevre sağlığı için çeşitli etkilerle zararlı olabilen kimyasal etkilerle zararlı olabilen kimyasal maddelerin gaz, katı veya sıvı atıklarıdır.maddelerin gaz, katı veya sıvı atıklarıdır.

AĞIR METAL İÇEREN AĞIR METAL İÇEREN ATIKLARATIKLAR

*Ünitelerde tedavi, tanı veya deneysel *Ünitelerde tedavi, tanı veya deneysel araştırmalar gibi tıbbi alanlarda kullanılan araştırmalar gibi tıbbi alanlarda kullanılan termometre, tansiyon ölçme aleti gibi alet termometre, tansiyon ölçme aleti gibi alet ve ekipmanların içinde veya bünyesinde ve ekipmanların içinde veya bünyesinde bulunan cıva, kadmiyum, kurşun içeren bulunan cıva, kadmiyum, kurşun içeren atıklardır.atıklardır.

GENEL İLKELERGENEL İLKELER

Tıbbi atıkların yönetimine ilişkin ilkeler şunlardır;Tıbbi atıkların yönetimine ilişkin ilkeler şunlardır;a) Tıbbi atıkların çevre ve insan sağlığına zarar verecek a) Tıbbi atıkların çevre ve insan sağlığına zarar verecek

şekilde doğrudan veya dolaylı olarak alıcı ortama şekilde doğrudan veya dolaylı olarak alıcı ortama verilmesi yasaktır.verilmesi yasaktır.

b) Tıbbi, tehlikeli ve evsel atıkların oluşumunun ve b) Tıbbi, tehlikeli ve evsel atıkların oluşumunun ve miktarının kaynağında en aza indirilmesi esastır.miktarının kaynağında en aza indirilmesi esastır.

c) Tıbbi atıkların, tehlikeli ve evsel atıklar ile c) Tıbbi atıkların, tehlikeli ve evsel atıklar ile karıştırılmaması esastır.karıştırılmaması esastır.

d) Tıbbi atıkların kaynağında diğer atıklardan ayrı olarak d) Tıbbi atıkların kaynağında diğer atıklardan ayrı olarak toplanması, biriktirilmesi, taşınması ve bertarafı esastır.toplanması, biriktirilmesi, taşınması ve bertarafı esastır.

* Tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve * Tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için gereken harcamaları atık bertarafı için gereken harcamaları atık bertarafçısı ödemektedir.bertarafçısı ödemektedir.

* Oluşan tıbbi atık miktarı ile ilgili bilgileri * Oluşan tıbbi atık miktarı ile ilgili bilgileri düzenli olarak kayıt altına almak, yıl sonu düzenli olarak kayıt altına almak, yıl sonu itibari ile valiliğe göndermek, bu bilgileri itibari ile valiliğe göndermek, bu bilgileri en az üç yıl süre ile muhafaza etmek tıbbi en az üç yıl süre ile muhafaza etmek tıbbi atık üreticisinin görevidir.atık üreticisinin görevidir.

Tıbbi atık miktarını Tıbbi atık miktarını azaltmak bizim elimizde…azaltmak bizim elimizde…

**Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında 2872 sayılı Çevre edenler hakkında 2872 sayılı Çevre Kanununun 15 ve 16 ncı maddelerinde Kanununun 15 ve 16 ncı maddelerinde belirtilen merciler tarafından gerekli belirtilen merciler tarafından gerekli işlemler yapılır ve aynı Kanunun 20, 21, işlemler yapılır ve aynı Kanunun 20, 21, 22 ve 24 üncü maddelerinde belirtilen 22 ve 24 üncü maddelerinde belirtilen cezalar verilir.cezalar verilir.

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER