1

TI PANAGTUOK KEN GLORIA NI CRISTO IDIAY KRUS

I. Ti “OPENSA” (tibkol) ti KRUS

A. Ababa nga Introduksyon

1. Ti “panagpasindayaw” para ken apostol Pablo ket ti KRUS LAENG (Galatia 6:14)

2. “ Saanmo a magun-ud ti Gloria ti krus nga awan ti panagtuok iti krus”

3. Adu a tiempo ti napalabasen, dagiti tattao ti pununutda mainaig ken Apo Jesus ket maysa

pay laeng nga ubing wenno maysa a tao nga awan gawayna ket matmatay a

nakalansa idiay krus.

4. Kaaduan a maikascasba itan ket naiwalinen tay NAKABUTBUTENG, BAYOLENTE

ken KINADANGKES ti Krus.

5. Awan kadatayo ita a tiempo ti nakakita iti PANNAKAILANSA! Ti panangikabil ti krus

iti kapilya, posible cadi a dagiti tattao ket “dayawenda ti KRUS a saan a ti CRISTO

a nakabitin iti KRUS.

B. Kinuna ni JESUS kadagiti disipulos a PAUNGITENNA DAGITI TATTAO (Mateo 16:18-23;

Marcos 8 :27-33; Juan 6:60,61). Kinuna pay ni Jesus a dagiti pasurotna ket “maeskandalo”

iti dumteng a pasamak. (Marcos 14:27-31)

C. SIASINO TI UMAWAT ITI NAILANSA, “GAGANGAY A KRIMINAL” nga isu ti

“MANNUBBOTDA”?

1. Kadagiti Romano, ti sao a “KRUS” ket maysa a naalas a balikas, ket maiparbeng a saan

nga usaren.

2. Saan nga ANAMUNGAN ni Pedro ti kapanunutan ti Krus, ket kayatna a proteksyonan ni

Jesus. Kinuna ni Jesus “Pumanawka ditoy sangok Satanas” (Mateo 16:23)

3. Uray ti padto iti Daan a Tulag sawenna a ti MAIBITN ITI CAYO mangyeg iti

“LUNOD” (Deuteronomio 21:23; Aramid 5:30; Galatia 3:13)

D. Sinarita ni Pablo ti maipapan iti “OPENSA” iti KRUS (Galatia 5:11)

E. Ni Jesus ket nailadawan cas :Bato a Pakaitibkolan” (Roma 9:31-33). Ngem ni Pablo saanna nga

“ibain” ti evangelio! (Roma 1:16) IBAINTAYO CADI?

F. Insuro ni Pablo a ti “KRUS” ket “pakaitibkolan” kadagiti Judio, ket “Kinamaag” kadagiti Gentil

(1 Corinto 1:17-25). KASTA KADI MET KADATAYO?

G. Iti Krus, ti Dios kinunana a “ naim-imbag a rumuar ti imbag manipud iti dakes ngem ti di

panangipalubos ti dakes” “awan banag ditoy lubong a mas kontrobersyal, offensive, wenno

divisive a cas iti Krus” “Awan ti nangpapungtot unay kadagiti tattao no di laeng ti inaramid

ni Jesus”

H. Ti “KRUS” PAUNGETENNA DAGITI TATTAO agsipud ta HUSTO TI DIOS

2

1. Husto ti Dios gaputa ti sapasap a parikut ti tao isu ti BASOL!

2. Husto ti Dios gaputa ti LAENG SUNGBAT MAIPAAY ITI BASOL KET TI KRUS!

3. NATAY NI CRISTO MAIPAAY KADAGITI NADANGKES (Roma 5:6-8). Amin

TAYO “MAIBILANG” A MANAGBASOL!

I. Ti “KRUS” PAGPUNGTOTENNA DAGITI TATTAO gaputa ti TAO SAANNA A DESERVE,

SAANNA MAURNONG ken SAANNA A MAGATANG TI PANNAKAISALAKAN!

(Roma 6:23)

J. Ti hustisya sapulenna ti pannakadusa, ket ti PARABUR I-providena ti paglisyan. Ni Jesus Isu ti

“Cordero ti Dios” a “ mangikkat ti basol ti lubong” (Juan 1:29)

K. Kinuna ni Jesus nga Isu ti Dalan, ti pudno ken ti biag” KET AWAN TI MAKAPAN KEN AMA

A DI MAGNA KENKUANA (Juan 14:6) Daytoy ket maikonsidera a “Natangken, akikid,

exklusibo, di maipalubos ken judgemental” iti lubong. Ngem ISU TI PUDNO!

II. Ti MAKALAWAS A NAMAGBALIW ITI LUBONG (Mateo 27:31)

A. Dadduma a PAKAUNA a panunuten

1. Dagiti Uppat nga Evangelio ti Mateo-Juan saritaenna laeng kadatayo ti nasurok nga

UPPAT A PULO nga aldaw ti panagbiag ni Apo Jesus.

2. KAKATLO dagitoy nga EVANGELIO nakasentro iti MAKALAWAS A

NANGITUNDA ITI “KRUS”

3. Daytoy a makalawas nga ITUTURONG ITI “KRUS” ket dandani KAGUDUA ti Libro

ti JUAN

4. NAGTURONG A SITATALGED NI JESUS ITI JERUSALEM (Lucas 9:51)

IMDENGAN:Ni Apo Jesus ket SITATALNA TI RIKNANA (Complete Control)

Kitaen pay iti Marcos 10: 32-34. Ni Jesus SAAN NGA AKSIDENTE TI

IPAPATAYNA! Immay ditoy lubong tapno matay a maigapu kadatayo.

5. Ni cabsat Charles Hodge inpresentana AMIN ITI SERMONNA idi tawen 1985 ti

SUHETO MAIPAPAN ITI CRISTO.

B. DOMINGO: “ALDAW TI PANANGITAN-OC”

1. Ti PANGITAN-OC IDIAY BETHANY (Juan 12:1-8)

a. Mabalin a sakbay a rumabii, ngamin ti panangrugi ti aldaw idi a tiempo mangrugi

iti 6:00 P.M

b. Ti valor ti bangbanglo a nausar ket nangina unay, mabalin a sweldo ti gagangay a

tao iti makatawen.

c. Ni Lazaro a pinagungar ni Jesus manipud patay (Juan 11) adda sadiay (Juan 12:2).

3

Ti panagungar ni Lazaro nakatulong iti ipapatay ni Apo Jesus

(Juan 11:46-53)

d. Ti husto a kababalin ni Judas Iscariote ket naibunannag ditoy a kanito

(Juan 12:4-6)

e. “Aniaman a naited ken Jesus, agpaay ken Jesus,ti saan a maitutop, “basura”

2. Ti ISESERREK A SIBABALLIGI ni Jesus idiay Jerusalem (Mateo 21: 1-11;

Marcos 11:1-11, Lucas 19: 29-41; Juan 12:12-15)

a. Imdengan: a ni Apo Jesus pwersaenna dagiti tattao a mangaramid iti desisyon:

“Awatendak wenno Patayendak”

b. Dua nga adalan ti naibaon a mangala iti URBON A KABAYO a saan pay a

nasaksakayan. Nagsakay iti kabayo ni Jesus a simrek iti syudad a sitatalna.

Adda parada ni Jesus, dagiti tattao nagiyaplagda kadagiti bulbulong ti cayo

ken luplupot.

c. Dagiti tattao ipukpukkawda ti “HOSANNA” kayatna sawen “Mangispal,

idawatmi”

d. Daytoy a “Triumphal Entry” isu ti pakatungpalan ti Zacarias 9:9,10.

e. Dagiti Fareseo ket “madanagan”. Ipagarupda nga amin a tattao ket sumurot ken

Jesus (Juan 12:19). Kayatda a ni Jesus ket tubngarenna dagiti adalanna.

NGEM SAANNA INARAMID! NO ADDATAYO ITI DAYDI A KANITO,

ANIA A KABABALIN TI IPARANGTAYO?

f. SINANGITAN NI JESUS TI JERUSALEM! (Lucas 19:41). Ita a Tiempo, maysa

a bassit a kapilya ti naipasdek iti bakrang ti Bantay Olivo naiforma iti LUA!

C. LUNES: “ LAWAS TI OTORIDAD”

1. Ni Jesus INLUNODNA TI CAYO TI HIGOS” (Mateo 21: 18-22; Marcos 11: 12-14,20-26)

a. Daytoy ti maysa kadagiti dua a “destructive” miracles ni Jesus, Kitaen ti sabali pay iti

Mateo 8:28-34.

b. Ti CAYO NGA HIGOS nagparang nga adda bungana, ngem awan. Dagtiti lideres dagiti

Judio kunada a maka Diosda ngem SAAN! Daytoy ket kina Ipokrito!

2. DINALUSAN NI JESUS TI TEMPLO (Mateo 21:12-15; Marcos 11:15-19; Lucas 19: 45-48)

a. Ni Jesus SAANNA INATAKE DAGITI TATTAO, ngem “pinaruarna ida” iti Templo.

b. Kinunana, “ Ti balayco ket maawagan a balay ti cararag, ngem ar-aramidenyo a taeng

dagiti agtatakaw” (Mateo 21:13; Jeremias 7:11)

c. Ti buwis iti Templo maited iti shekels. Ngem no isukatda dagiti kwarta dagiti tattao ket

kusitenda! Taeng dagiti agtatakaw.!

4

d. Imdengan: Ni Jesus ket saan a takrut, Napigsa ken natured. Maysa a lalaki manipud

lallaki!

3. NAGTULTULOY NI JESUS KADAGITI SURSURONA (Juan 12:20-50)

a. Dagiti Judio kayatda a patayin ni Jesus, dagiti met greeks kayatda a denggen Isuna

(Juan 12:20)

b. Ammo ni Jesus ti “ORASNA” a dumteng, ngem intultuloyna ti NAGISURO

KADAGITI NAINDAKLAN A KINAPUDNO. Isurona ti “bukel masapul a matay”

tapno agbiag (Juan 12: 21-26)

c. Kinuna ni Jesus, “Ama, madaydayaw ti naganmo!” Makatlo a daras bayat ti personal

ministry na, ti AMA NAGSAO MANIPUD LANGIT! (Juan 12:28,29). Kasla uni ti

gurruod! Kitaen pay ti Mateo 3:13-17 ken 17:1-5)

d. No ni Jesus NAIPANGATO MANIPUD DAGA,” Maguyuguyna dagiti tattao

Kenkuana! “NAGSARITA MAIPAPAN ITI KRUS” (Juan 12:32,33)

e. Dagiti Judio AD-ADDA NGA INAYATDA TI DAYAW A NATAOAN NGEM

DAYAW A NADIOSAN (Juan 12:42,43)

D. MARTES: “ALDAW TI PANNAKAKUMIKOM”

1. Agparang a daytoy ti pinaka “BUSY NGA ALDAW” iti ministry ni Jesus

2. Dagiti Judio kunada “ITI ANIA NGA OTORIDAD” tapno ar-aramidenna dagitoy a banbanag?

Laglagipen a “DINALUSANNA TI TEMPLO.”(Mateo 21:23-27; Marcos 11:27-33;

Lucas 20:1-8)

a. Ni Jesus “sinangona ida iti apuy iti apuy.” Kinunana kadakuada nga no sungbatanda ti

maipapan ken Juan Bautista, sungbatanna met ida.” Ngem SAANDA a

singmungbat. Uray met Isu.

b. Dagiti Judio ket saludsudenda ti “Nagadalanna” Ta Isuna ket “Great debater” ket

imparangna ti kinamaagda.

3. NAGISURO NI JESUS TI TALLO A PANGARIG iti daytoy a contexto.

a. Ti Pangarig ti DUA NGA ANNAC A LALLAKI (Mateo 21:28-32)

b. Ti pangarig ti NADANKES A MANNALON a nangpapatay iti ANAK ti makinkukua ti

talon. (Mateo 21:33-41; Marcos 12:1-12; Lucas 20: 9-19)

c. Ti PANGARIG TI BODA (Mateo 22:2-14). Dagiti naawis ket nakabasolda iti

“murderous sport” (Mateo 22:6,7)

d. Saan cadi nga interesting a dagiti LIDERES saanda inawat ni Jesus, ngem dagiti

GAGANGAY A TATTAO maay-ayoda a dumngeg Kenkuana? (Marcos 12:37)

5

4. GANDATENDA A TALLUKABAN NI JESUS

a. Dagiti Fareseo ken Herodians agsaludsudda ti maipapan iti “ buwis” ken Cezar

(Mateo 22:15-21). Kinuna ni Jesus nga itedda ti agpaay ken Cezar ti para kenkuana,

ken iti Dios ti agpaay iti Dios.

b. Dagiti Saduceo nagsaludsudda ti maipapa iti PANAGUNGAR. Saanda mamati iti

panagungar. Kinuna ni Jesus kadakuada a SAANDA AMMO TI NASANTOAN A

SURAT, URAY TI PANNAKABALIN TI DIOS (Mateo 22:23-33)

c. Dagiti Fareseo nangipatulodda ti “abogado” tapno agsaludsud ti maipapan iti

“KADAKKELAN A BILIN” (Mateo 22:34-46). Ayatem ti Dios iti amin a pusom!

Ayatem ti kaarubam!

5. Nagibalikas ni Apo Jesus kadagiti serye ti “AY-AY” kadagiti Escriba ken Fareseo

(Mateo23:1-36).

a. Iti daytoy nabileg a sermon. Ni Jesus kunana, “ Kasano ti panaglisiyo ti pannakadusa

idiay impyerno?” (Mateo 23:33).

b. Kalpasanna, sinangitan ni Jesus ti Syudad ti Jerusalem (Mateo 23:37-39)

6. Pimmanaw iti Templo, sinarita ni Jesus kadagiti adalan ti pannakadadael ti Jerusalem, ken ti

panungpalan daytoy a “tiempo” (Mateo 24: Marcos 13; Lucas 21)

7. Iti kangitingitan daytoy a kinaipokrito ken basol, adda ti estorya ti NAPANGLAW A BALO

(Marcos 12:41-44)

8. Nagsarita ni Jesus iti TALLO A PANGARIG

a. Ti pangarig ti SANGAPULO A BABBALASANG (Mateo 25: 1-13)

b. Ti pangarig ti TALENTO (Mateo 25:14-30)

c. Ti pangarig ti KALDING KEN TI CARNERO (Mateo 25:31-46)

E. MEYERKULES: AWAN TI AKTIBIDADES

1. Innikkan ti Dios ni apo Jesus iti “DAY OFF”

2. Dagiti kalaban ni Jesus SAANDA A MAKASUNGBAT. Isu a, tinarigagayanda a PAPATAYIN.

3. JUDAS, (ken ni Satanas) KET BUSY DA ITI DAYTOY NGA ALDAW. Nakitulag kadagiti

papadi tapno iyegna ni Jesus kadakuada.(Lucas 22:1-6)

F. HUWEBES: “ALDAW A PANAGTIGNAY”

1. Siriri-ing ni Jesus iti daytoy nga aldaw, SAANEN A MATUROG MANEN. Ti oras dimtengen.

2. Ti trabaho iti daytoy nga aldaw ket ti pannakaisagana ti PASSOVER MEAL

(Mateo 26:17-19; Marcos 14:12-16; Lucas 22:7-13)

6

3. Dagiti adalan masapul a sarakenda ti LALAKI a nakaawit ti sangapitcher a danum. Naynay a

dagiti babbai ti makintrabaho iti castoy. Ti kwarto ket adda a bakante, uray no adda adu a

tattao iti siyudad.

4. Dagiti RASON no apay a tinarigagayan ni Jesus ti MANGAN ITI PASSOVERa kaduana dagiti

adalan.

a. Kayatna ti maki fellowship kadagiti adalan sakbay ti PANAGSAGABA.

b. Daytoy ti MAUDI a PASSOVER nga inted ti Dios. Kadagiti Kristianos ti Linteg ni

Moises nagpatengga iti KRUS. Inted ti Dios ti Passover, ti Dios met laeng ti

mangpukaw.

c. Itan, ni Jesus ti di agressat a PASSOVER tayo (1 Corinto 5:7)

d. Iti daytoy a kanito, indeklara ni Jesus ti “pangrabii” a pakalaglagipan iti ipapatayna iti

KRUS!

5. Adda DUA a banag nga Interesting ditoy: (1). Ti Otoridad Ti Nasantoan a Surat ken (2). Ti

PANAGTULNOG ni Jesus. Nagtulnog ni Jesus iti Linteg ti Dios iti Passover agingga a

natungpal. Kitaen ti Mateo 5:17-20.

6. Iti dayta a rabii ket isu ti “Pangrabii”, Huwebes ket aggibusen, ket iti ilelennek ti Init, Mangrugi

metten ti Biyernes.

7. Iti rabii sakbay iti KRUS dagiti adalan ket AGRIRIKKIARDA no siasino kadakuada ti

KADAKKELAN IDIAY PAGARIAN (Lucas 22:24-30). Kitaen pay ti Juan 13: 1-20.

Imdengan pay ti Mateo 20:20-28

8. Note: Ni Jesus saan a nagbugtak wenno nagbugkaw! Saanna met a pinanawan dagitoy tapno

MANGBIROK ITI SABALI A DISIPULOS! Insurona la ket ida.

9. Kabayatan ti PASSOVER, sinarita ni Jesus ti PANNAKALIPUT (Mateo 26:21-25);

(Marcos 14:18-21; Lucas 22:21-23; Juan 13:21-30)

10. Inted ni Jesus ti “morsel” ken Judas, ket dagus a rimmuar. “ket rumabiin” (Juan 13:30)

11. Inpasdek ni Jesus ti Pangrabii a pakalaglagipan iti KRUS (Mateo 26: 26-29; Marcos 14: 22-25;

Lucas 22:17-20; 1 Corinto 10:16,17; 11:23-29)

12. Awanen ni JUDAS, Pimmanaw SAKBAY nga inted ni Jesus ti Juan 13:34,35 nga

AGI-INNAYATDA a cas iti panangayatna kadakuada.

13. Casta pay a sinao ni Jesus iti daytoy met laeng a kanito NGA ILIBAKNA NI JESUS

(Mateo 26: 33-35; Juan 13: 36-38)

G. BIYERNES: “ ALDAW TI PANAGTUOK”

1. Ti naindaklan A KARARAG NI JESUS ket masarakan iti Juan 17. Daytoy ti napudpudno a

Kararag ti Apo” ket mabalin a kaindaklanan a naibalikas a karkararag.

7

2. NAGKARARAG NI JESUS AGPAAY ITI:

a. Kenkuana (Juan 17:1-5)

b. Kadagiti Apostol (Juan 17:6-19)

c. Ken KADATAYO , Kadagiti “mamati” kenkuana. (Juan 17:20-23)

3. Nagkararag ni Jesus idiay Getsemane, mabalin nga isu ti kadadagsenan a kararag” a naikararag.

(Mateo 26:36-46; Marcos 14: 32-42; Lucas 22:40-46). Iti daytoy a kararag TI AMA

KUNANA “SAAN” NGEM NI JESUS KUNANA “WEN”.

a. “Lumabas coma daytoy a copa…” Saan a takrut ni Jesus.

b. Daytoy ti gubat ti agnanayon! Iti Dios ken ni Satanas! “Nakataya ti Sakataoan”

c. Ni Jesus “naaramid a basol” Kitaen ti 1 Corinto 5:20,21. Ti agnanayon a pungtot ti

Nasantoan a Dios ket naiparakupok ken Jesus.

d. Ti KRUS isu laeng ti kanito iti agnanayon idi ti Ama ken ti Anak nagsinada. Imdengan

nga iti krus ni Jesus kunana “Diosco, Diosco apay a binay-bayannac??

(Mateo 27:46; Marcos 15:34)

e. Mabalin ni Jesus, ti umayab iti 12 legions nga angheles a MANGPROTEKTA Kenkuana,

ngem idiay Hardin MAYSA NGA ANGHEL TI NAPAN TAPNO PAPIGSAENNA

ISU (Mateo 26: 53; Lucas 22:43)

f. Nalawag, a daytoy a kanito adda ti napigsa a “panagsangit” ken “Lulua” (Hebreo 5:7)

g. Daytoy laeng ti kanito nga inawagan ni Jesus ti Ama, “ABBA” termino iti Aramaic a

kaibatoganna ti “Daddy” (Marcos 14:36)

h. Dagiti umarewekwek a tattao immayda tapno tiliwinda ni Jesus nga INDAULOAN NI

JUDAS. Tattao nga adda iti grupo napukawda ti indibiduwallidadda. “Ti Pungtot

pucawenna ti panagpanunut” (Mateo 26: 47-56)

i. Nangusar ni Pedro ti pwersa a nangtigpas iti MAKANAWAN A LAPAYAG NI

MALKO! Kitaen ti Juan 18:10,11.

j. Sakbay ti “devil’s fire” Ni Pedro INLIBAKNA TI APO ITI NAMITLO A DARAS

(Marcos 14:54; Kitaen ti Mateo 26:69-75). Kalpasanna NAGSANGIT ITI NAPAIT

UNAY!

k. Naisaklang ni Jesus ken ANNAS, CAIPAS iti SANHEDRIN, ken PILATO, kalpasanna

ken HERODES, kalpasanna naisubli ken PILATO (Juan 18:13-24; 18: 24-28; Mateo

27: 1-33; Lucas 23:1-11; 23:11-25)

l. Adda babawi ni JUDAS a nagtaud iti pride, ngem SAAN A NAPUDPUDNO A

PANAGBABAWI a nagtaud iti kinapakumbaba. Nagpakamatay (Mateo 27:1-10)

8

m. Adda ni Jesus iti Krus iti 6 nga Oras, manipud 9:00 a.m agingga iti 3:00 p.m. Natay a

SIPAPANGLAW ngem naitanem a cas ARI. Intanem ni Jose a taga Arematea

(Mateo 27:57-61; Marcos 15:42-47; Lucas 23:50-56; Juan 19:38-42)

n. Dagiti tattao nga involved ammoda a natayen ni Jesus, AMMO dagiti soldados! AMMO

ni Pilato! AMMO ni Jose a taga Arematea! AMMO ni Nicodimo! Dagiti babbai

AMMODA!

H. SABADO; “ALDAW A NATALNA”

1. No ni Satanas adda “ragragsakda idiay impyerno” mabalin nga idi aldaw ti Sabado, Numan pay

casta TI DOMINGO SUMANGBAYEN!

2. Nagungar ni Jesus idi “UMUNA NGA ALDAW TI LAWAS” (Mateo 28:1,2; Marcos 16:1,2,9;

Lucas 24:1-3; Juan 20:1)

I. DOMINGO: “ALDAW TI PANAGPARANG”

1. Iti Domingo, ti tanem ket awan kargana. Ti anghel kunana “ apay a sapsapulenyo ti nagbiag

manipud kadagiti natay? Awan Isuna ditoy, ta nagungaren” (Lucas 24:5,6)

2. Dadduma a panagparang iti dayta nga aldaw:

a. Maria Magdalena (Marcos 16:1-9; Juan 20:1-18)

b. Dadduma a babbai (Mateo 28:1-8; Lucas 24:1-11)

c. Lallaki iti dalan nga agturong iti Emmaus (Lucas 24:13-33)

d. Pedro (Lucas 24:34)

e. Sangapulo kadagiti Apostol (awan niTomas) (Juan 20:19-25)

“TI TUOK KEN GLORIA ITI KRUS”

Maikadua a Leksyon

I. GETSEMANE (daytoy a balikas kayatna sawen “oil press”)

A. Cas ken Pablo “ IPASINDAYAWTAY TI KRUS” (Galatia 6:14)

B. Ti Getsemane ket “LUGAR TI KARARAG” ni Apo Jesus idi adda idiay Jerusalem

(Juan 18:1,2). Kanayon a mapan AGKARARAG sadiay.

C. Adda ni Judas iti grupo ni Jesus. Kinuna ni Jesus a naim-imbag ken JUDAS NO SAAN A

NAIPASNGAY! (Mateo 26:24,25)

D. Tiempo ti PANAGKARARAG NI JESUS. TI ORASNA KET DIMTENGEN! Ti “COPA” ket

umadani! Kitaen pay ti Marcos 10:38,39

1. Ti “dagsen” ti basol ti lubong ket adda iti abagana!

2. Inpasdekna ti “Pangrabii ti Apo” cas panglaglagip iti “bagi” ken “darana”

9

3. Impadtona ti SUMANGBAY A PANNAKALIPUT!

E. Iti SUMANGBAY A KANITO:

1. ILIBAK NI Pedro ISU

2. Kadagiti 12, ni JUAN laeng ti matda agingga iti “KRUS”

3. Dagiti Judio insukatda Isu iti maysa a managdakdakes, Barabbas.

F. Tiempo ti PANAGKARARAG: Imdengan a nagkararag ni Jesus iti tiempo ti NAINDAKLAN A

PASPASAMAK ITI PERSONAL MINISTRY NA.

1. Nagkararag iti nagbautizar (Lucas 3:21,22)

2. Nagkararag a nagpatnag sakbay a pinilina dagiti 12 (Lucas 6:12-16)

3. Nagkararag iti tiempo ti “Panagbaliw ti Langana” (Lucas 9:28-35)

G. Note ti Dios sungbatanna ti Kararag! Ngem no maminsan ti sungbat ket “SAAN” ngem ni ti

Dios ipaayna ti wagas ti pannakaisalakan agpaay kadatayo. AWAN SABALI A WAGAS

NO DI TI KRUS.

H. Kinuna ni Jesus “NATUNGPALEN” idi adda iti Krus, ngem ti DESISYON naaramid idiay

GETSEMANE! Inted ni Jesus ti Kararwana idiay Getsemane ket ti “bagina” idiay “Golgota”

I. “KANITO TI UT-UT” sumangbay. “Inanduran ni Jesus ti Krus” ken “inaklonna ti bain”

(Hebreo 12:1,2)

J. NOTE: Dagiti nagsurat ti uppat nga “evangelio” bassit ti inkabilda a paganetget iti Pisikal pain.

K. “TIEMPO TI PANNAKALIPUT” riprep a tattao a nagtagi-armas ti immay tapno tiliwinda ti

awanan armas a MANGASCASABA!

1. Nagtakder ni Jesus iti nawaya ket kinunana “ADTOYAK” (Juan 18:5-8)

2. Maysa a “NAPAUT KEN NALAMIIS A RABII”

II. TI PANNAKAOKOM NI JESUS (Mateo 26:57-68; 27: 1,2, 11-25; Marcos 14:53-65; 15:1-15;

Lucas 22:63-23:25; Juan 18:2-19:16)

A. Adu dagiti nag tesmonyo a maibusor ken Jesus, ngem ti TESTIMONYO da ket saan nga

AGSUSUROT (Marcos 14:56)

B. Ti TRIALS ket SAAN A PAREHAS manipud nairugi

C. Liniputan ni Judas ni Jesus, dagiti Apostol nagwawarada, Naglibak ni Pedro, ken “dagiti uppat a

puppet nga agtuturay”, ANNAS,CAIAPHAS, HERODES KEN PILATO “inokomda” ti

NAINDAKLAN NGA OKOM.

D. Ti respetado a Sanhedrin (Korte dagiti Judio) nagbalin a “lynch mob”

10

E. Ti LAENG KAKAISUNA NGA ADDA KONTROLNA ITI DAYTOY A PANGOKOMAN

KET NI JESUS. Note: Juan 10:17,18; 19:10,11. Pinuwersa ni Jesus dagiti kabusor tapno

agtignayda! Ginubat ni Jesus ti Satanas, Judaism, ken ti sangalubongan, KE NAGBALLIGI!

Ti NATURED NGA APO.

F. Ti JUDAISMO ken dagiti LIDERESNA ket MORALLY CORRUPT!

G. Dagiti dadaulo ti relihiyon NAGBUTENGDA KEN JESUS! Saanda a mapaglibakan dagiti

milagrona, Mabutengda iti riot no tiliwinda ni Jesus bayat ti Passover.

H. DADDUMA KADAGITI ILLEGAL KEN IRREGULAR ACTIONS bayat ti

pannakaokom ni Jesus.

1. Ti desisyon maipapan ken Jesus ket naaramiden sakbay a nangrugi ti trial.

2. Dagiti opisyal ket awan otoridadda a mangaresto iti rabii

3. Ti Capital trials saan a maaramid iti rabii, ket ti guilty a sentensya saan a mabalin a

maaramid no saan nga aglabas iti rabii tapno maikonsidera.

4. Ti pannakailansa iti Krus ket saan a mabigbig iti linteg dagiti Judio

5. Dagiti Okom ket agtignayda coma a mangidepensa ken accusers.

6. Dagiti ibidensaya nga hearsay ket saan a maaklon iti paglintegan dagiti Judio.

7. Dua wenno tallo ti masapul nga agtestigo. Limtuad dagiti ulbod a testigo iti trial ni Jesus

(Mateo 26:59-61)

8. Maysa a kameng ti Sanhedrin (Jewish council) ti masapul a maituding a mangidepensa iti

akusado.

9. Ti kaubingan a myembro ti Konseho ti rumbeng nga umuna a bumotos.

10. Ti Sanhedrin ket awan karbenganna a mamataud iti pammabasol. Adalenda laeng ti

kaso kalpasan a ti maiyuli ti darum.

11. Dagiti Kaso iti Korte ket saan a maipalubos bayat ti fiesta ken iti rabii ti Sabado.

12. Ti akusado ket saan a tumestigo a maibusor iti bukudna

13. Ti Konseho masapul nga agkikitada iti Hall of Hewn Stones

14. Ti Kangatoan a Padi ket saan a maipalubos a pisangenna ti lupotna.

I. Ti JEWISH TRIALS

1. Ni Jesus naipan nga umuna ken ANNAS TI katugangan ni Caiapas. Ni Annas ket

nagbalin a kangatoan a padi iti napalabas, ngem isu ken ti anakna ket nagbalin a

corrupt.

11

2. Numan pay casta, adda latta turayna iti uneg ti Jewish priesthood.

3. Kalpasanna naipan ni Jesus ken CAIPAS, ti Kangatoan a Padi, dandani pay ket

nakakatkatawa iti daydi nga aldaw ta uray mabayadan nga ulbod a testigo awan pay

ti maalada.

4. Adalen ti Mateo 27:1,2,11; Marcos 15:1,2; Lucas 23:1-3; Juan 18:29-33.

5. Dagiti Lideres nga Judio ket NATANGIG KEN NATANGSITDA.

6. Iti barbaric a wagas, TINUPRAANDA TI RUPANA, TININGPADA, INLUNODDA ket

kinantiyawanda pay babaen ti panagkunada no siasino ti nangtungpa Kenkuana bayat

pannakaappot ti matana. (Mateo 26:66-68; Marcos 14:65; Lucas 22:63-65). NOTE:

Inpadto ni Jesus ti maipapan iti PANNAKATUPRA! (Marcos 10:34; Lucas 18:32)

7. PWENERSA ni CAIPAS ni Jesus TUMESTTIGO TI MAIBUSOR ITI BUKUDNA

MET LAENG UNDER OATH. (Mateo 26:62-64). Makapuntot unay dagiti Judio.

J. Ti ROMAN TRIALS

1. KAGURGURA ni Pilato dagiti JUDIO, ket kagurgurada met Isu. Dagiti Judio

tarigagayanda ti DARA ni Jesus, ngem ni Pilato kayatna a protektaran ti psosisyonna

iti Politika.

2. NOTE: Dagiti Judio iti dishonest a wagas, SINUKTANDA ti darum maikontra ken Jesus

a kunada a “NAGTABBAAW iti sabali, ket dayta maibilang a POLITICAL

TREASON. Kitaen ti Lucas 23:1-3.

3. Inulit-ulit ni Pilato a ni Jesus ket “AWAN BASOLNA” inpanna ken Ari Herodes.

(Lucas 23:7-12). SAAN a nagipakita iti magic ni Jesus ken Herodes. Ni Pilato ken

Herodes nagbalinda nga aggayyem.

4. Dagiti Judio pinanunutda a NAGBALLIGIDA, NGEM NAPAYPAYSO A NAIYAW-

AWANDA. Impukpukkawda nga AWAN SABALI NGA ARIDA NO DI NI

CEZAR!. (Juan 19:15). Isukatda ti Dios ken Cezar. Inawatda ti banag a

KAGURGURADA.! Ti panagpaituray ken Cezar! Basaen ti Juan 19:12.

5. Dagiti Judio ipukpukkawda “ Agtinnag ti darana kadakami ken kadagiti annakmi”

Mateo 27:25. Nakaskas-ang ta iti gubat a mabibusor iti Roma rinibu dagiti Judio ti

natay, ket ti Jerusalem ken ti Templo ket nadadael (A.D. 70)

6. IMDENGAN DAYTOY A PARADOX: “Binuggoan ni Pilato ti imana” iti daytoy a

banag ket pinalubosanna a mailansa ni Jesus. (Mateo 27:24). Iti sabali a bangir, ni

Jesus “nangbuggo kadagiti saksaka” (Juan 13). Ni historiador a Eusebius kinunana

nga iti naglabas a tiempo nag suicide ni Pilato.

“TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maikatlo a Leksyon

12

I. TI PANNAKAILANSA

A. “Di coma maaramid nga agpasindayawac no di laeng ti Krus ni Cristo” (Galatia 6:14)

B. Ti nakabutbuteng a practice ti “CRUCIFIXION” ket nainbento dagiti PERSIANS, ngem

pinerfekto dagiti ROMANO. Ti Roma SAANDA nga ilansa ti maysa nga umili ti Roma.

C. Ti Pannakailansa iti Krus pukawenna ti dignidad ti tao. Naaramid a MAKAPATAY, ngem

aramidenna nga AGBIAG iti napaut ti tao agingga a matay iti ut-ot ken tuok.

1. Ti tao mauksob ti pagan-anayna

2. Ti lansa mailugar iti pungoa-pungoan

3. Bassit laeng ti Dara nga agsayasay. Awan ti kangronaan nga urat ti maapektaran.

4. Narigat ti umanges. Tapno iruarna ti angin masapul nga ingatona ti bagina babaen ti

panangisikkad iti saka, ngem ad-adda nga ipaayna ti nakaro nga ut-ot manipud iti

saka.

5. Dadduma agbiag iti dua wenno tallo nga aldaw.

6. Tunggal panagkuti ipaayna ti ad-adu a panagsagaba

7. Adda panagsakit ti ulo, panagbitteg dagiti muscles,agbitteg dagiti urat, ken nakaro a

pannakawaw.

8. Umay ti patay manipud pannakashock ken panagkapsut.

9. No dagiti gurong matukkol, ket ti biktima saannan a maipangato ti bagina tapno

tumulong nga umanges, kanito laengen ket matayen. Note: Juan 19:31-34.

10. Ti Inglis a balikas “excruciating” a kayatna sawen nakaro nga ut-ot, literal a

kaipapananna ti “out of the cross”.

D. Ti PANNAKASAPLIT ni Jesus

1. Inpadto ni Jesus ti bukudna a “pannakasaplit” (Mateo 20:17-19; Marcos 10:32-34; Lucas

18: 31-34)

2. Mamataud iti adu a lapitog iti kudil, nauneg a sugat kenswollen body, No dadduma ti

mata masalto, ken mapuros dagiti ngipen.

3. Dadduma a tattao MATAY iti pannakasaplit pay laeng, ngem daytoy a pannakasaplit ket

saan a nairanta a pumatay, no di ket mangdusa. Ti pannakailansa isu ti

MAKAPATAY.

4. Pinasaplit ni Pilato ni Jesus (Mateo 27:26; Marcos 15:15; Juan 19:1). Kalpasanna,

impagarupna a dagiti Judio mabalin a makisimpatiyada ken Jesus, Kuna ni Pilato, “

adtoy ti tao” (Juan 19:5). Daytoy a pagarup saan a NAGBALLIGI!

13

5. Ti Surat bassit unay ti Emphasis na iti UT-OT ken NAKARO A PANAGSAGABA a

nailagom iti daytoy a pannakasaplit. Ti “pannakasaplit” ket naawagan iti “ Little

Death” ket PANNAKAILANSA isu ti “Big Death”

E. Adda NADUMADUMA A SUGAT. Inanduran amin daytoy ni Jesus:

1. Sugat a pinataud ti BRUISES babaen iti danog ken natangken nga instrumento.

2. Lacerated wounds a pinataud ti “pannakasaplit”

3. Penetrating wounds a nagtaud iti natadem nga instrumento.

4. Perforated wound a nagtaud iti “im-ima ken saka” (Salmo 22:16)

5. Ken ti sugat a nangsigurado iti pannakatayna. Ti pica a a nagsalpot ti bakrangna.

II. INNEM NGA ORAS ITI KRUS (UMUNA A PASET) (Mateo 27:33-44; Marcos 15:22-43;

Juan 19: 15-27)

A. Idi nakagtengda iti lugar a “BANGABANGA” inlansada, dua nga agtatakaw ti kakuyogna iti

makannawan ken makattiged. (Lucas 23:33)

B. Ti maikatlo nga oras agginga iti maikasiyam kabatogan ti alas 9:00 ti bigat ken alas tres iti

malem. Natay ni Jesus iti oras a maikasiyam.

C. Ti pannakatay ni Jesus isu ti KALALATAKAN ITI AMIN NGA ESTORYA! Daytoy ti linaon ti

SERMON ni Pablo- Ni Cristo NAILANSA (1 Corinto 2:1,2). Basaen pay ti

1 Corinto 1:18-25.

D. DAGITI DETALYE A SAAN A NAIRAMAN KADAGITI SINARITA TI EVANGELIO.

1. Kinuna ni Lucas “…Isu inlansada idiay..” (Lucas 23:33)

2. Saantay ammo ti eksakto a Kita ti Krus. Mabalin a cas iti traditional krus. SAAN nga

“X” wenno “T”.

3. Ammotayo a NAGUNGAR ni Jesus idi “umuna nga aldaw ti lawas” “domingo”

(Mateo 28:1; Marcos 16:1,9) Ngem, masapul nga adalentay a naimbag ti texto ket

kitaentay ti aldaw a pannakailansa.

a. Ti EVANGELIO sinaritana iti SANGAPULO A DARAS a ni Jesus nagungar iti

“maikatlo nga aldaw”.

b. Ti Baro a Tulag kinunana a “tallo nga aldaw ken tallo a rabii” iti

panangikumparana iti naaramid ken Jonas iti dakkel nga ikan. (Mateo 12:40).

Ngem, daytoy ket figurative expression.

c. No ni Jesus ket “literal” a tallo nga aldaw ken tallo a rabii idiay tanem, Nagungar

coma Isu iti maikapat nga aldaw wenno iti maikalima.

d. IMDENGAN TI PARALLEL: Ni Rehoboam kinunana kadagiti tattao, a

14

dumawdawat iti ibababa ti buwis, a pumanawda iti “tallo nga aldaw” sadanto

agsubli (1 Ar-ari 12:5). Dagiti tattao nagsublida a tapno ammmoenda ti

sungbat iti “maikatlo nga aldaw” (1 Ar-ari 12:12). IMDENGAN PAY:

Kinunana ni Jesus “..iti maikatlo nga aldaw agturposac” (Lucas 13:32)

e. Ti pannakailansa naaramid SAKBAY TI SABADO “aldaw ti pannakaisagana”

(Marcos 15:42; Juan 19:31; Lucas 23: 50-56). No casta, ti aldaw ti

pannakailansa masapul a maikonsidera a BEYERNES.

E. INTERRUPTION idiay DALAN NGA AGPA GOLGOTA

1. Ti iye-eksena ni SIMON a taga Cerene (Mateo 27:32,33; Marcos 15: 21,22;

Lucas 23:26)

a. Napilit a mangbagkat ti paset ti krus.

b. Ni Marcos kunana a ni Simon ti ama da Alejandro ken Rufo. Mabalin a dagitoy

ket mabigbigbig met iti Iglesia idi umuna a siglo. Adda “Rufo” iti Roma

16:13, ngem saan a masiguro no isu met laeng a “Rufo”.

c. Addada tattao manipud “Cerene” idi aldaw ti Pentecostes. (Aramid 2:10).

Addada pay mangascasaba manipud Cerene a timmulong iti trabaho idiay

Antioqia (Aramid 11:20) ken Profeta manipud Cerene a masarakan iti

Aramid 13:1-3.

2. Addada babbai nga agsangsangit ken agdungdung-aw Kenkuana (Lucas 23:27-31).

Sinao ni Jesus a, gapu iti mapasungad a ladingit sangitanda ketdi ti bukudda ken

dagiti annakda.

3. NOTE: Dagiti Judio insukatda ti biag ni Jesus iti maysa a kriminal, Barabbas, Ni Hudas

liniputanna Isu. Ni Pedro a gayyemmna, inlibakna met Isu. Illigal a Korte ti

“nangsentensya” Kenkuana. Grupo dagiti malallalaki ti nang dangran Kenkuana.

Ken dagiti hardened soldiers,ti nangsaplit ken nangilansa Kenkuana.

F. TI UMUNA NGA ORAS IDIAY KRUS

1. Ingay-atanda ti suka a nalaokan ti apro, ngem saanna kayat nga inumen.

(Mateo 27:34; Marcos 15:23)

2. Dagiti tattao tangkiyawanda a kunada bumaba ka iti Krus (Mateo 27:39-44; Marcos 15:

29-32; Lucas 23:35-40). Uray dagiti agtatakaw nakisalida met. (Mateo 27:44, Lucas

23:39-41)

3. No Ni Jesus ket BIMMABA IDIAY KRUS, AWAN COMA TI PANNAKASUBBOT.

Dagiti Judio saanda inawat ti Mesyas. Daytoy a rejection ti “ nangitunda kadakuada

a saanda mairaman iti panggep ti Apo. Inkabilda ti dara ni Jesus kadakuada met

laeng ken kadagiti annakda. (Mateo 27:25)

4. PINAKAWAN NI JESUS ti maysa kadagiti agtatakaw a namati Kenkuana.

( Lucas 23:39-43). Ni Jesus PAKAWANENNA TI BASBASOL bayat ti personal

ministry. Basaen ti Marcos 2:1-12. Ti agtatakaw mabalin a nagbautizar iti

15

pammautizar ni Juan. DITAY NGA AMMO. Nupay casta, nagbiag ken natay iti

BABAEN TI LINTEG NI MOISES. Ti PAGAYATAN ni Jesus ket nag epekto iti

kanito ti ipapatayna. (Hebreo 9:15-17). Ti pammautizar iti Baro a Tulag ket SAAN A

NAIBUNANNAG AGINGGA ITI ALDAW TI PENTECOSTES

(Mateo 28:19; Aramid 2: 36-41)

5. Iti napalalo a saem, KINAILALAAN NI JESUS TI INANA (Juan 19:26,27) Kinuna ni

Jesus ken Juan “makiaddaka iti inak” NOTE: Ti Ina ken kakabsat ni Jesus ket kadua

dagiti Apostoles SAKBAY TI PENTECOSTES (Aramid 1:13,14). Maysa a nakatak-

taka a panunuten ket ti INA KEN TI KAKABSAT NI JESUS KET MASAPUL A

MAISALAKANDA BABAEN ITI DARA NI JESUS A CAS MET KADATAYO.

“TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS”

Maikapat a Leksyon

I. Ti KINASANTO TI DIOS

A. “Ngem di coma maaramid nga agpasindayawac, No saan nga iti Cruz ni Kristo” (Galatia 6:14)

B. Kumitatayo iti Napintas a ladawan ti “NASANTOAN A DIOS” idiay tronona (Isaias 6:1-8).

“SANTO, SANTO, SANTO ti APO DAGITI BUYBUYOT” ti lubong ket napno ti gloriana!

(Isaias 6:3)

C. Addada kamali a kapanunatan maipapan iti Dios ita:

1. Dagiti tattao kayatda patien ti “dios” na isuda mismo ti nangaramid, Dagiti tattao kayatda

ti mamati iti “Dios” ngem SAAN A “NASANTOAN” A DIOS.

2. Dagiti tattao kayatda a “RIKNAEN” ti Dios, ngem agkedkedda met a DUMNGEG iti

Dios ken AMMOEN TI Dios (Juan 17:3)

D. Ti Sao a “SANTO” ket masarakan iti Biblia 600 a daras

E. “NASANTOAN” isu ti unique a cababalin ti Dios a NAMAGSINA kenkuana kadagiti isuamin

a pinarsuana. Isu ti “numero uno” a kababalin ti Dios, ket maipalawag babaen kadagiti

dadduma pay a cababalin. Ti Dios mabalinna a salimetmetan ti ayatna ken mabalinna met

nga ipaay ti ayatna. ISU KET NASANTOAN!

F. Kinasanto MASAPUL NGA isu ti gakat dagiti Kristiano! Basaen ti 1 Pedro 1: 15-16. Riparen a

daytoy ket naibatay iti Surat a cas iti Leviticus 11:44,45 ken 20:26.

1. Nupay casta, iti sermon ken panagadal iti KINASANTO ket SAAN unay a maiyad-adal.

2. PERSONAL HOLINESS ket “obsolete” iti biag dagiti kaaduan a relihiyoso a tattao.

3. Dagiti Kristiano ket SAANDA A MADADAEL iti panagbiag ditoy lubong no di ket

babaen iti “panangipalubosda” iti lubong nga isu ti agbiag kadakuada.

4. Napaypayso a “KINASANTO” ket maysa a “posisyon, practice, ken process.”

16

G. Pudno a “KINASANTO” ket maisukat iti “cheap, false spirituality.” “ Spirituality” mabalin a

“mapeke” wenno “bragged about” ngem ti PUDNO A KINASANTO SAAN MABALIN. Ti

cadi persona mabalinna nga IPASINDAYG ti KINAPAKUMBABA?

1. Maysa a babai ti nagkuna iti Otor iti textotayo “ Addaak iti nangatngato a tukad a

naespirituan ngem sika” Ti sungbatna ket (1). “Mabalin” ken (2) “Kasano nga

ammom?”

2. NO AWAN TI “KINASANTO” SAANTAY MAKITA TI DIOS (Hebreo 12:14)

3. Ti pusotayo masapul a nasantoan ken awan tulawna iti sangoanan ti Dios

(1 Tesalonica 3:12,13)

4. Masapultay nga “an-anayen ti kinasanto iti panagbuteng iti Dios (2 Corinto 7:1)

H. Ti saludsud ket SAAN a “ Kasano a ti managayat a Dios ket iyegna ti managbasol iti impyerno?

No di ket “Kasano a ti NASANTOAN A DIOS KET SAANNA NGA IYEG TI

MANAGBASOL ITI IMPYERNO? Masapultay ti tumaliaw iti krus.!

II. INNEM NGA ORAS ITI KRUS (MAIKADUA A PASET) (Mateo 27:45-50; Marcos 15:33-37;

Lucas 23:44-46; Juan 19:28-30)

A. Kinuna ni Jesus “NATUNGPALEN” ket indumogna ti ulona ket inyawatna ti Espirituna

(Juan 19:30)

B. Ti laeng MAIKANNEM NGA ORAS iti Krus ti makaipalawag ti aldaw ti pentecostes

(Aramid 2)

1. Adda 3,000 a nagbautizar idi pentecostes a naggapu iti nadumaduma a lugar iti daydi a

tiempo (Aramid 2:36-41)

2. Maysa a saan a nalatak a mangascasaba ni Pedro, timmakder nga awan “outline na” awan

Bibliana. Ngem daytoy ti kaindaklanan a panagsubalit.

3. Ti kasayaatan a naparnuay manipud iti KRUS, isu ti IGLESIA, kitaen ti Aramid 2:42-47

4. Ti Dios ket KONTROLADONA AMIN. Innikkanna dagiti Judio ti 50 nga aldaw tapno

anagenda ti napasamak.

a. Maysa a GINGINED ti “nangpatigerger ti ngipenda” (Mateo 27: 51-53)

b. SIPNGET ti nanglakub kadakuada iti TALLO NGA ORAS (Mateo 27:45; Lucas

23: 44,45). Mailadawanmo no ania ti makunada? Mailadawanmo ti

butengda?

c. Dagiti BATO ket nabettak! NAGLUKAT dagiti tanem! Dagitoy a tattao nagra-

irada kalpasan ti PANAGUNGAR ni Jesus. (Mateo 27:51-54)

d. Ti “KURTINA” idiay TEMPLO ket napiges manipud iti ngato nga agpababa

(Mateo 27:51; Marcos 15:38; Lucas 23:44,45). Posible ngata a daytoy ket

17

nakanayon iti PANNAKACONBERTE dagiti adu a PAPADI?

(Aramid 6:7)

e. Dagiti tattao ket NAPABUTNGANDA UNAY ket DANDANUGENDA DAGITI

BARUKONGDA. (Lucas 23:48). Masdaawtayo no kasano kaadu ti

timmabuno idi Pentecostes?

f. Ti CENTURION ket natignay, kunana, “Napaypayso a daytoy ti Anak ti Dios”

(Mateo 27:54). Ti Centurion ken kakaduana ket NAGBUTENGDA! Kitaen

pay ti Lucas 23:47. Sigurado, a saan a nalawag ti pannakaawatna iti dayta a

tiempo a sinaona dagitoy.

g. IKONSIDERA DAYTOY: Ni Pilato ken dagiti Lider dagiti Judio AMMODA a

ni Jesus ket NAGUNGAR!

h. Ti Kristianismo ket naitakder iti AWAN KARGANA A TANEM! Ti Espiritu

Santo immay kadagiti Apostol idi Pentecostes. Dagtiti tattao nangegda ida

nga agsasaoda iti pagsasaoda a bukbukud.

(1). Ni Pedro kinunana kadakuada a MAMAPATAYDA

(Aramid 2:22-24; 2:36)

(2). Ni Pedro ket nagsarita iti no ania ti napasamak 50 aldaw laeng ti

napalabas iti ISU MET LAENG A SIYUDAD!

(3). Ni Pedro sinaritana ti PANAGUNGAR NI JESUS ket pinaneknekanna

babaen iti (1). NASANTOAN A SURAT (Aramid 2:25-31, (2).

Babaen kadagiti EYE WITNESSES ( Aramid 2:32) ken (3) Babaen

iti minimilagro nga iyu-umay ti Espiritu Santo a nangapuan dagiti

tattao a nakangngeg iti bukudda a pagsasao. (Aramid 2:33)

C. TI MAUDI A TALLO ORAS

1. Talliawentay ti UPPAT A SINARITA NI JESUS

a. “Diosco, apay a binay-bay-annaknak?” (Mateo 27:46; Marcos 15:34). Kitaen pay

ti Salmo 22:1.

(1). Dagiti tattao ipagarupda nga ay-ayabanna ni “ELIAS”

(2). Ti sugat ti “pannakaisina” manipud iti AMA ket dakdakkel a sugat ngem

ti mabalinan nga ipaay ti tao. Ni Jesus ti nagbalin a “BASOL”

maipaay kadatayo (2 Corinto 5:20,21)

(3). Babaen ti ipapatayna, SAANNA LAENG a pinarmek ti BASOL, no di

ket pinarmekna pay ti PATAY! (Hebreo 2:14-18)

b. “Maw-wawak” (Juan 19:28,29)

(1). “Ingay-aytanda ti arak, Ti nangyeg iti “Danum ti Biag” ket maw-waw

met. Basaen ti Salmo 69:21

18

(2). NOTE: Dagiti Otor ti Evangelio, SAANDA nga impaganetget ti “UT-

UT” a linak-am ni Jesus idiay Krus. NAISPALTAY BABAEN ITI

DARANA, TI IPAPATAYNA.

c. “NATUNGPALEN” (Juan 19:30; 17:4,5)

(1). Ti PLANO TI DIOS ITI AMIN A KAPUTOTAN ket NAPERPEKTO !

Basaen ti Efeso 3:1-11.

(2). “NATUNGPAL TI ARAMID” NAGPLANO TI DIOS, NAGCARI,

IMPADTONA, INSAGANANA, KEN PINERPEKTONA TI

“PANNAKASUBBOT!”

d. “Ama, cadagiti imam, iyawatko ti Espirituc” (Lucas 23:46)

(1). IMPUKKAW NI JESUS daytoy.

(2). Iti daydi nga aldaw, ni JESUS mapan idiay PARAISO

(3). Ni Jesus INRUARNA TI MAUDI NGA ANGESNA.

D. TI “GLORIA TI KRUS”

1. NAGKARARAG NI JESUS iti AMA iti daydi a RABII sakbay ti KRUS

2. INDAYDAYAWNA ti Ama babaen ti panangcompletona iti trabaho nga inted ti Ama

Kenkuana (Juan 17:4)

3. ITA, nagkararag ni Jesus a ti Ama itedna ti GLORIA nga adda Kenkuana idi adda iti

dennana. SAKBAY A NAPARSUA TI LUBONG (Juan 17:5)

4. Ti Dios PINAGBALINNA ti kadadaksan nga INSTRUMENTO TI PATAY a

KADAKKELAN A MOTIBASYON! TI KRUS IYASIDEGNA DAGITI TATTAO

ITI DIOS! Kasla maysa a MAGNETO a MANG ATTRACT kadagiti nasingpet

kararwa iti Dios.

“TI TUOK KEN GLORIA ITI KRUS”

Maikalima a Leksyon

I. APELA ITI KRUS

A. “Ngem di coma maaramid nga agpasindayawac, naispalak iti Krus ni Apo Jesu Cristo”

Galatia 6:14

B. Iti Linalasag a panangrukod, ti BIAG NI APO JESU KET MAYSA A FAILURE!

C. Adda 120 nga adalan idiay Jerusalem nga AGUR-URAY. (Aramid 1:11-15). Dagiti Apostoles

ket nabilinda nga AGURAY (Aramid 1:4,5)

19

D. Ngem gapu iti UMUNA A SERMON ITI EVANGELIO, ti BILANG NANGRUGI NGA

IMMADU (Aramid 2:41; 4:4; 5:14; 6:7)

E. Ti Kristianismo ket saan laeng a Filosofea wenno Kapanunutan. Maysa a PERSONA! SAAN a

cas Sinao laeng ti Dios no di ket NO ANIA TI INARAMID TI DIOS!

F. Ti “Nabalitokan a Pagrukodan” Mateo 7:`12, ket NAIMBAG ken KASAPULAN, ngem SAAN

A MAKAISALAKAN. TI PAKAISALAKANAN IDEMANDNA TI “KRUS”.

G. Ti APELA ITI KRUS

1. Ti KRUS UMAPELA iti KAUNEGAN NGA EMOSYONTAYO

a. Kinuna ni Jesus a no “Maipangato manipud daga” guyuguyenna dagiti tattao

(Juan 12:32). Agsarita maipapan iti KRUS (Juan 12:33)

b. Ti KRUS parubrubanna TI PUNGTOT! Kiwarenna ti ADMIRASYON.

BURBURENNA TI PUSO! “Mangpilit” “manguyuguy” ken “mangiduron”

c. NOTE: Ti puso nga AWANAN KRUS ket maysa a “MISYON FIELD” Ti puso

nga ADDAAN KRUS ket maysa a MISYONERO

2. Ti KRUS UMAPELA iti NATAOAN A DIGNIDAD

a. Ti Dios mabalinna a PWERSAEN ti tao, ngem SAANNA ARAMIDEN dayta, no

di ket AWISENNA TI TAO.

b. Ti Dios SAAN A BULLY

c. No AS-ASIDEGKA iti KRUS, NABILBILEG DAYTOY!

d. Adda EMPATHY, SYMPATHY, PUNGTOT ken RAG-0

e. Daytoy ti DAKKEL a “MISTERYO A NADIOSAN” (1 Timoteo 3:16)

3. Ti KRUS UMAPELA iti sense of MORAL OBLIGATION tayo

a. Awan ti agtalinaed a “NEUTRAL” nga adda iti sakaanan ti Krus.

b. Ni Jesus “GUYUGUYENNA” dagiti tattao (Juan 6:44,45). SAANNA nga

“ABUGEN” wenno “PWERSAEN” ti tao.

c. Ti KRUS ket isu ti “KALATAKAN NGA ESTORYA” a nasarsarita.

II. BALBALIKAS IDIAY KRUS ( Mateo 27; Marcos 15; Lucas 23; Juan 19)

A. BALBALIKAS NI JESUS (NOTE: Nagibalikas iti PITO ni Apo Jesus a naisurat iti Evangelio,

Ti IMMUNA A TALLO naifocused kadagiti SABSABALI ket ti MAUDI NGA UPPAT

KET MAITURONG KENKUANA.

20

1. PANNAKAPAKAWAN: “Ama, pakawanem ida…” (Lucas 23:34)

a. Daytoy ket KARARAG saan a deklarasyon

b. Ti IMMUNA ken MAUDI a balikasna ket naiturong iti AMA.

(1). “Ama, pakawanem..” ken “Ama kadagiti imam…”

c. PANUNUTEM NI JESUS: Ni Jesus ikararaganna dagiti MAMAPATAY

KENKUANA.! Basaen ti balikas ni Jesus iti Mateo 5:43,44. “…ikararagan

dagiti mangidadanes kadakayo…” Pudno, “ ti Krus ket “pannakapakawan”

2. PANNAKAISALAKAN: Iti mannanakaw kuna ni Jesus, “Ita, makiaddaka Kaniak idiay

paraiso” (Lucas 23:43)

a. “Ti managbasol” ket maispal iti “dara ti Mannubbot”

b. Addaan PANNAKABALIN ni Jesus ditoy daga a MANGPAKAWAN

BASBASOL (Mateo 9:6; Marcos 2:10; Lucas 5:23,24)

c. Kasla nalaklaka iti Dios a mangispal iti “NADANGKES” ngem ti mangispal iti

“SELF-RIGHTEOUS” ken “ARROGANTE”

3. RESPONSIBILIDAD: Babai adtoy ti anakmo…” (Juan 19:26;27)

a. Ni Maria ti “babai” ket ni Juan ti “anak”

b. NOTE: Ni Jesus SAANNA innawagan ni Maria ti “Inang” Dagtiti tattao

dadaelenda daytoy babaen iti panangaramidda ken Maria a “beautified”

person. Nupay casta, adu dagiti mangipapilit iti daytoy.

c. Ni Maria inayaban ti Dios a mangisikog iti Anakna. (Lucas 1: 26-33)

d. Ni Simeon a mammadto kunana ken Maria “..maysa a kampilan

ti mangsalput iti kararwam…” (Lucas 2:35)

e. DAGITI INNA kanayon nga adda sadiay. Ngem ayan dagiti cacabsatna?

f. Ni Jesus kanayonna nga isawang iti Personal ministry na a ti “familya” ket isuda

dagiti MANGARAMID ITI PAGAYATAN TI DIOS (Mateo 12:46-0)

g. Nupay casta, uray iti kangitingitan ti panagsagaba, Ni Jesus kayatna a ni Juan

aywananna ni Maria.

4. PATHOS: Maysa a makapikapik a saludsud, a mangparasok iti ASI wenno LADINGIT.

“..Diosco,Diosco, apay binaybay-annac” (Mateo 27:46)

a. Ti UPPAT A MAUDI A BALIKAS ni Jesus idiay krus ket maiturong

Kenkuana..

21

b. Nalawag a ni Jesus ket “ nagtigerger” iti ladingit idi nagbalin a “BASOL”

(2 Corinto 5:20,21)

c. MASAPUL NGA ANDURAN ni Jesus daytoy a PANAGSABA nga

AGMAYMAYSA.

5. WAW: “Mawawak” (Juan 19:28)

a. Nasapsapa ngem daytoy, nagkedked ni Jesus iti mainum a mangep-ep iti riknana.

b. Ita, iminum tapno mapagtalinaedna ti riknana. Daytoy ti kakaisuna a PABOR A

DINAWATNA.

6. BALLIGI: “Natungpalen” (Juan 19:30) iti lenguwahe ti Griego, MAYSA LAENG A

BALIKAS DAYTOY. “tetelestai” ANIAN A NAKASKASDAAW A BALLIGI! Ni

Jesus immay tapno IBANAGNA TI PAGAYATAN TI AMA! NABAELANNA!

(Juan 6:38)

7. PAMMATI: “Ama kadagiti imam iyawatko ti Espirituc..” (Lucas 23:46)

a. Natay ni Jesus nga addaan talek ken PAMMATI, SAAN A NAGDUADUA!

b. Pinilina IDI masapul a matay ken mapagungar. Basaen ti Juan 10:18.

c. Kinunana ni Jesus ken PILATO a ti pannakabalinna ket ti IPALUBOS laeng ti

Dios (Juan 19:10,11)

B. BALBALIKAS A PINARNUAY DAGITI SABSABALI IDIAY KRUS:

1. Dagiti mamarparigat ni Jesus sursurdoenda a kunada, “ No sika ti Anak ti Dios,

BUMABAKA DITA Krus..” (Mateo 27:39,40)

a. Tattao nga addaan DEMANDS ket saan MAMATI! Saaan cadi a nakaskasdaaw a

dagiti tattao namatida a ni LAZARO NAGUNGAR MANIPUD PATAY?

NOTE: Juan 11:45-51.

b. Saan cadi a nakaskasdaaw a dagtiti lider a Judio namatida iti milagro idiay

Templo NGEM SAANDA A NAGTULNOG KEN JESUS?

(Aramid 4:13-17)

2. PANAGBALBALIW: Ti agtatakaw idiay Krus kunana “ Laglagipennak..? (Lucas 23:42)

a. Diay maysa nga agtatakaw ket saan a NAMATI. Ti Krus aramidenna NGA

AGIMBAG wenno KUMARKARO A DAKES!

b. Ti namati nga agtatakaw ISU LAENG ti pudno a naka-ammo ti mapaspasamak.

Ammona a ni Jesus ti MAKATULONG KENKUANA.

3. MAGIC : “Saan aya a sika ti Cristo? Isalakanmo ta bagim ken dakami?” (Lucas 23:39).

Diay saan a namati nga agtatakaw kayatna ti maispal manipud pannakailansa babaen

iti maysa a klase ti magical power. Abusoenna ni Jesus. Agtabbaaw.

22

4. GAWKERS: (Dagiti Tattao AGTAKTAKDERDA ket KUMITKITADA). “Kitaentay ni

Elias ket bumaba a mangisalakan Kenkuana” (Mateo 27: 47-49; Marcos 15:36).

Dagiti tattao kayatda a makita amin, ngem adu a daras, awan ti pannaka-awatda.

5. SUGAROL: “Saan tay a pigpigisen no di ket paggiginnasatantayo” (Juan 19:24) “Ni

Jesus ket matay gapu iti Basbasoltayo” samantalang dagiti tattao ket

“aggiginnasatda kadagiti kawesna” NOTE: “ARUATEN” ket nangnangrona

kadakuada ngem ti biag ti tao. Ti ROBA ket mas napatpateg kadakuada ngem ti biag

ni Jesus. Maisupadi tay cadi kadakuada?

6. JOSE A TAGA ARIMATEA KEN NI NICODIMO: Sadino ti ayanda? Dinawatda a

situtured ti bagi ni Jesus tapno itanemda. (Juan 19:38-40; Lucas 23: 50-53). Ni Jose

ket “sekreto” nga adalan. Ni Nicodimo ket binisitana ni Jesus iti maysa a rabii.

(Juan 3:1-5). ANIA TI INARAMIDDA ITI MASANGOANAN? Addada ngata idi

aldaw ti Pentecostes? DITAY AMMO.

7. “KANITO A PANANGSERRA” “Pudno a daytoy ti Anak ti Dios” (Marcos 15:39). Ti

Centurion, mabalin nga idolater, mabalin nga awan a pulos ti pannaka-ammona no

ania ti linabidna. Ania ti na missed dagiti tattao a kabusor ni Jesus. DAYTOY A

TAO NAKITANA! Nariknana ti GINGINED! Isu ken dagiti kakaduana ket

nagbuteng (Mateo 27:54)

“ TI TUOK KEN GLORIA ITI KRUS”

Maikanem a Leksyon

I. TI MYSTERIO TI KRUS

A. “Ngem di coma maaramid nga agpasindayagac, no di laeng ti Krus ni Cristo” (Galatia 6:14)

B. Kinuna ni Pablo ken TIMOTEO, “ Awan duadua dackel ti palimed ti kinasanto”

(1 Timoteo 3:16)

C. Ti sao a “mysterio” iti Baro a Tulag kayatna sawen “banag nga iti naminsan nailemmeng ngem

itan nairuaren. Caspangarigan, ti evangelio a nakairamanan dagiti gentil. (Efeso 3:1-11).

Nupay casta, ti “mysterio” karaman ti kapanunutan a SAANTAY MAPETPETAN TI DI

MATUKOD NGA “AYAT, PAMMATI,HUSTISYA, WENNO KINA-IMBAG.”

D. Ti “mysterio” ti Apo mabalin a maawatan LAENG babaen iti rebelasyon, a saan nga iti

kapanunutan ti tao.

E. IMDENGAN ti dadduma a paset ti Surat mainaig iti “MYSTERIO”

1. Ti “EVANGELIO” ket “mysterio” (Efeso 1:7-13). Kitaen pay ti “pammati” cas maysa a

“mysterio” (1 Timoteo 3:9)

2. Ti “kinapudno maipapan iti Cristo ket maysa a “sekreto” “manipud pay panangrugi ti

lubong” (Roma 16:25-26; 1 Corinto 2:7)

23

3. Daytoy a “mysterio” ket maipaay iti “panagtulnog iti pammati” (Roma 1:5)

4. Ti “mysterio” ket naiparang babaen iti Espiritu Santo kadagiti Apostoles ken dadduma

pay a napaltiingan a tattao. (Efeso 3:2-6)

5. Ni Apostol Pablo nagsarita maipapan iti “Cristo ken ti Iglesia” cas maysa a “dakkel a

mysterio” (Efeso 5:32)

6. Ti “KRUS” ket nabukel iti panunut ti Dios sakbay panamarsua! Ti KRUS “nangbayad”

iti Iglesia (Aramid 20:28). Kitaen pay ti Apocalipsis 5:9,10.

7. Ti “mysterio” sapulenna ti PANAGTULNOG ti tao nga awanan kompleto a

pannakaammo iti amin a PAGAYATAN ti Dios. Dagiti “sekreto a ban-banag kukua

ti Dios” Adda ADU a banag a DITAY PAY NAAMMOAN.

II. TATTAO IDIAY KRUS (Mateo 27; Marcos 15; Lucas 23; Juan 19)

A. DADDUMA A TATTAO NGA ABSENT

1. Dagiti Apostoles ket ABSENT malaksid ken JUAN ! Basaen ti Zacarias 13:7; Mateo

26:56 ken Marcos 14:50. Ti cadi saem iti KRUS nakaro ti impaayna kadagiti

Apostoles? Ania ti aramidentayo no addatayo sadiay?

2. MARIA,MARTA KEN LAZARO ket absent. Saandan a nasarsarita. Addada ngata idi

Pentecostes? Ay-ayaten ida ni Jesus (Juan 11:,36). Nasaktanda unay ngata iti nakaro?

Ti panagungar ni Lazaro ket paset ti rason no apay a dagiti Judio kayatda a patayen

ni Jesus. (Juan 11:46-51)

3. DADDUMA PAY NGA ABSENT

a. Dagiti Pisikal a KAKABSAT ni Jesus. Addada a nakitipon a kadua dagiti

Apostol nga agur-uray iti Pentecostes (Aramid 1:13;14). Ni Juan a cabsat ni

Zebedeo, ket kadua ni Maria idiay KRUS (Juan 19:25-27)

b. Ti ngay maipapan ken BARABBAS a naispal cas sukat ni Jesus? Mabalin nga

awagantay ti “terrorista” (Juan 18:39,40)

c. Kasta met ni MALKO no adda wenno awan? Inagasa ni Jesus ti LAPAYAGNA

iti napalabas a rabii (Lucas 22:49-51; Juan 18:1-11). Ti kinadayag ni Jesus

ket naiparang iti dayta a kanito. Panunutem cadi! Ni Malko ket adipen ni

CAIPAS. MAKITKITA A KANAYON NI CAIPAS DAYTA A LAPAYAG

ITI INALDAW.

d. Ni JUDAS awan met idiay, ta NATAYEN! (Mateo 27:1-5). Pinalubosan ni Jesus

ni Judas nga umasideg Kenkuana idiay Hardin ken AGKANNA. Ammo ni

Jesus a ni Judas ket “diablo” (Juan 6:70,71). Simrek ni Satanas ken Judas

(Lucas 22:3; Juan 13:2) Kinuna ni Jesus ken Judas “No ania ti aramidem,

aramidem iti madaras..” (Juan 13:26-30) . ADAL A MAIPAAY AMIN

KADATAYO: No ni Jesus saanna nga isalakan ti amin. Mairamantay amin.

B. DADDUMA A TATTAO NGA ADDA IDIAY KRUS

24

1. Dagiti BABBAI addada sadiay. Mairaman ditoy ni MARIA, nga Ina ni Jesus

(Juan 19: 25-27). Ni MARIA MAGDALENA (Juan 19:25). Ni MARIA nga Ina ni

Santiago “Basbassit” ken Jose (Marcos 15:40), SALOME (Marcos 15:40) Kitaen

pay iti Lucas 8:3. Ken BABBAI A TAGA GALILEA (Mateo 27: 55,56). DAGITI

BABBAI TI NAUDI NGA ADDA IDIAY KRUS KEN IMMUNA IDIAY TANEM.

“Madaydayaw ti Dios maipaay kadagiti Babbai”.

2. Ti NAISPAL NGA AGTATAKAW adda sadiay (Lucas 23:39-43). Ti “kaindaklanan nga

aldaw iti biag daytoy a tao ket idiay pannakailansa”. Laglagipen a ni Jesus

NAMACAWAN BASBASOL bayat iti Personal Ministry na (Marcos 2:10), ket ti

AGTATAKAW NAISALAKAN babaen iti linteg ni Moises (Hebreo 9: 15-17).

Ti Evangelio ket SAAN pay a nagipekto. AWAN TI MAISALAKAN ITA A CAS

ITI PANNAKAISALAKAN TI AGTATAKAW.

3. Adu a TATTAO addada sadiay (Mateo 26:65-68 etc.). Kadagiti agbuybuya, para

kadakuada maibilang daytoy nga “Sport”, nadara, ken naalas nga sport. Dagiti tattao

ket inhuman! Ipukpukkawda, “ agtinnag ti darana kadakami ken kadagiti annakmi”

(Mateo 27:25)

4. Dagiti KABUSOR ni Jesus addada sadiay, dagiti Lideres dagiti Judio (Mateo 27:41-43).

Ti “Kangatoan a Padi” dagiti “Escriba” ken “lallakay” addada sadiay a

MANURSURDO! Anian a “panagidaulo”

a. Ti Kristianismo nagsaknap iti sangalubongan. Kalpasan ti panagungar, dagitoy a

Lider dagiti Judio SAANDA MAATIPA ti panagsaknap ti evangelio.

b. Iti simarsaruno a tiempo, nagngudo ti Judaismo, napukaw dagiti kapkaputotan iti

nasyon dagiti Judio, Ti templo ti Jerusalem ket nadadael idi A.D. 70 ken ti

sistema ti panagsakrifisyo nagpatengga. Ti Apo ket NAGBALLIGI!

5. Of course, dagiti SOLDADOS adda sadiay. Natangkenda iti kastoy a paspasamak.

Agragragsakda (Mateo 27: 27-31, etc). Ti CENTURION natignay! Kinunana,

“Pudno, daytoy a tao awan basolna” (Lucas 23:47) ken “Pudno, daytoy a tao ti Anak

ti Dios” (Marcos 15:39)

TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maikapito a Leksyon

I. TI SIRIB KEN PANNAKABALIN TI DIOS

A. “Ngem , di coma maaramid nga agpasindayagac no di ti Krus ni Kristo” (Galatia 6:14)

B. “Ngem cadagiti naayaban, Judio man wenno Gentil, Ni Cristo ti pannakabalin ti Dios ken Sirib

ti Dios” (1 Corinto 1:24). Basaen ti 1 Corinto 1:7-2:5.

C. Gapu iti KRUS, Ti Dios agHEART TRANSPLANT!” Ti evangelio “BALIWANNA TI PUSO

DAGITI TATTAO. Ti Kristianismo masapul nga aramidenna dagiti tattao a “baro a parsua”

25

nga addaan BARO A BIAG ken BARO A PANUNUT (2 Corinto 5:17; Juan 3:1-7, Galatia

2:20,21; Filipos 2:5-11). ADDA NAKARO A TRAHEDYA NO MAKITA NGA AWAN

NAGDUMAAN ITI BIAG DAGITI KRISTIANO KEN DAGITI MANAGBASOL! Innala

ti Dios ti instrumento ti patay, TI KRUS ket inaramidna a KAINDAKLANAN A

MOTIBASYON A MANGBALIW ITI BIAG.

D. Dagiti tattao tarigagayanda ti comfort—ti krus ket pakaibabainan a nanglukat iti ruangan ti

pannakaisalakan. Dagiti tattao kayatda ti talna—ti krus nangyeg kadatayo iti dangadang a

nagresulta iti talna. Dagiti tattao dayawenda ti napintas, ti krus, naalas, mangiyesngaw iti

kinapintas a nangartap iti amin a napintas.

E. Ni CRISTO, TI PANNAKABALIN TI DIOS

1. Ania a klase ti Dios “ti mangispal iti managbasol babaen iti krus?”

2. Ti lubong a pagnanaedantayo raemenda ti BRUTE POWER!

3. Ti PANNAKABALIN ti Dios “ket nabilbileg ngem TI NAPAGTITIPON

PANNAKABALIN.

4. Babaen ken CRISTO, Pinarsuana ti SANGALUBONGAN (Genesis 1:1, Juan 1:1-3

Colosas 1:14-17; Hebreo 1:1-3)

5. Nupay casta, uray addaan ti DAKKEL A PANNAKABALIN. TI Dios saannatay a

puwersaen nga agserbi Kenkuana. AWAGANNATAYO, KET AGTOKTOKTOK!

( Apocalipsis 3:20; Kitaen ti Mateo 11:28-30)

6. Awan ti MANAGBASOL a saan a nairaman iti PANNAKATAY NI JESUS! Natay

maipaay iti isuamin!! (2 Corinto 5:15). Iti maysa a sentido, ni Cristo ket ADDA ITI

KRUS iti 33 a tawen! Immay tapno MATAY!

7. NOTE: Ti PANNAKABALIN ti Dios ket naaramid a “PERPEKTO” babaen iti

“Kinakapuy!” (2 Corinto 12:6-10). Nupay ni Jesus ket nailansa babaen iti

“kinakapuy” Nagbiag iti agnanayon babaen iti PANNAKABALIN TI DIOS

(2 Corinto 13:4)

8. Napanunuttay cadi ti KINAPUDNO a ti Evangelio ket MASAGRAP LAENG DAGITI

NAKAPSUT? Awan ti tumakder iti Krus ket agpannakkel!

F. NI CRISTO TI SIRIB TI DIOS

1. “ Ti kabibilegan a pannakabalin ti Dios naipenpen iti Bukudna a sirib!”.

2. Ti filosofo a German, Nietzsche, italtal-o ken id-idolona ti nataoan a “bileg”.

Kasursuronna ni Jesus gaputa ikonkonsiderana ni Jesus a WEAK! Natayen ni

Nietzsche. Ni Jesus ken ti Evangelio AGTULTULOY!

3. “NAILANSA NI JESUS” Isu ti “nakadagupan” ti SIRIB TI DIOS

a. Ti BASOL nga isu ti “pundasyon” ti amin a basol ket PRESUMPTION. Ti tao

ipagarupna nga ammona no ania ti kayat ti Dios, ipagarupda nga no ania

26

ti mapanunut ti tao ket isu met ti kapanunutan ti Dios. Kitaen ti Salmo 19:13;

ken 2 Pedro 2:10.

b. Ti KRUS ket “kinamaag” iti carnal a panunut. (1 Corinto 1:23)

c. Nupay casta, ti “kinamaag ti Dios” ket nasirsirib ngem ti “tao” ket ti

“kinakapuyna” napigpigsa ngem iti tao. (1 Corinto 1:24,25)

d. Ti Dios aramidenna, TI KINAMAAG A SIRIB TI LUBONG (1 Corinto 1:18-20)

4. Kadagiti “ intellectually proud” ken “AROGANTE”, ti PANANGIKASABA ITI KRUS

ket “KINAMAAG”! Laglagipen a ni Apostol Pablo determinado nga awan

ammoenna laksid ti “JESU CRISTO” KEN TI PANNAKAILANSA”

(1 Corinto 2:1,2)

II. INNEM A MILAGRO IDIAY KALBARYO (Mateo 27:45-54; Marcos 15:33-39; Lucas 23:44-47)

A. Dagiti Lider a Judio AMMODA NO SIASINO NI JESUS, ngem ti “pungtot ken kinabulagda”

pinatayda latta! Ammoda a nagaramid iti MILAGRO. NOTE. Juan 11: 47-51. Uray ni

PILATO ammona no siasino ni JESUS. (Mateo 27:18, Juan 19:14 kdpy)

B. NOTE: Ti KURTINA iti templo ket napiges, NAGKINTAYEG TI DAGA ket NABURAK

DAGITI BATO (Mateo 27:51,52).

C. IMUN-UNA A MILAGRO

1. Iti hardin, iti Tiempo a naaresto, idi kinunana ni Jesus “AGTOYAK” dagtiti tattao

nagsanudda a natumba iti daga (Juan 18:6). Daytoy ket “NAKASKASDAAW”

2. Ti pannakaisubli ti LAPAYAG NI MALKO! Kitaen ti Lucas 22:50,51. Masapul a

naanustay ken Pedro, ta uray, no bassitda, makidangadang latta. Daytoy ti naudi a

milagro nga inaramid ni Jesus sakbay ti KRUS.

D. DITAY LIPLIPATAN TI MILAGRO A SAAN A NAPASAMAK! Ni Jesus kabaelanna ti

mangayab iti 12 LAKSA NGA ANGELES a mangprotekta kenkuana kadagiti TATTAO.

Ngem SAANNA NGA INARAMID DAYTA. (Mateo 26:53,54) Ti maysa a Laksa ket

6,000.

E. INNEM A MILAGRO IDIAY GOLGOTA (ti “Bangabanga”)

1. SIPNGET (Mateo 27: 45, kdpy)

a. Panagsipnget iti las-ud iti INNEM NGA ORAS (AGMATOON) AGINGGA ITI

MAIKASIYAM NGA ORAS, 3:00 P.M. Nariparmo cadi, nga adu a daras, a

DITAY MAPANSIN dagiti milagro idiay KRUS.

b. Daytoy ket saan nga “ECLIPSE” Ti “eclipse” agpaut laeng iti bassit a kanito ken

saan a maaramid iti tiempo A KABUS TI BULAN. Ti Passover ket bayat ti

KABUS. Daytoy ket milagro ti Dios. Kunaen cadi ti Dios husto daytoyen a

kinadakes? “NO MORE” “Diak kayat a makitayo?” MAYSA A

MILAGRO! Ti “bain idiay kalbaryo” liningdanna ti Init!”

27

c. Daytoy cadi a SIPNGET ket aniniwan ti “IMPYERNO!” Basaen ti Mateo 8:12;

2 Pedro 2:4; Judas 6,13.

2. TI KURTINA ITI TEMPLO KET NAPIGES ( Mateo 27:51; Marcos 15:37,38;

Lucas 23:45)

a. Ti KURTINA iti nagbaetan ti Nasantoa a lugar ket napiges MANIPUD NGATO

AGPABABA.

b. Daytoy ti EKSAKTO NGA ORAS A NATAY NI JESUS!

c. Daytoy ket 3:00 P.M. idi a ti padi iti TEMPLO ket ibanagna ti trabahona.

d. So far as God was concerned, ti LINTEG NI MOISES ket itan NAPUKAWEN

ket ti KINAPADI DAGITI LEVITA napukaw metten. “ Saan a

nakaskasdaaw nga adu a papadi ti nagtulnog iti evangelo” (Aramid 6:7)

3. TI GINGINED (Mateo 27:51,54). Uray dagiti ROMAN SOLDIERS KET

NAGBUTENGDA! Idi napasamak daytoy, NABURAK DAGITI BATO!

MILAGRO TI DIOS daytoy.

4. DAGITI TANEM A NAGLUKAT (Mateo 27:52,53)

a. Dagiti Judio kayatda ti MAKAKITA ITI PAGILASINAN MANIPUD KEN

JESUS (Mateo 12:38-40). Ti Dios Nangted kadakuada iti

SUMAGMAMANO A MILAGRO IDIAY KRUS.

b. Ti Tanem dagiti ADU a napili a “sasantos” ket NALUKTAN!

c. Daytoy a pasamak ti nangtignay kadagiti agbuybuya a “NANGDANDANOG

KADAGITI BARUKONGDA” (Lucas 23:48). Dadduma ngata kadagitoy

ket nakonberte idi Pentecostes? Dagtiti tattao idi Pentecostes AMMODA ti

maipapan iti milagro ni Jesus. (Aramid 2:22)

5. DAGITI KAWES (Lucas 24:1-12; Juan 20:1-9) (Ti umuna nga aldaw ti Lawas)

a. Linabsan ni Juan ni Pedro a nagtaray idi nangngegda a nalukatan ti tanem. Ngem,

nagsardeng ni Juan ket simrek ni Pedro idiay tanem (Juan 20:1-6). Nakitada ti

KAWES a naiputipot idi ken Jesus.

b. “ Ti maudi a tarigagayan dagiti kabusor ket ti awan kargana a tanem”

c. IMDENGAN DAGITOY:

(1). No dagiti adalan ket “inlibasda” ti bagi ni Jesus, saanda a masapul a

takawen.

(2). No dagiti KABUSOR ket tinakawda met TI bagi ni Jesus, saanda a

kasapulan dayta.

28

(3). Idi nakita ni JUAN dagitoy a banbanag, NAMATI (Juan 20:6-8)

6. DAGITI NAGUNGAR A SASANTOS (Mateo 27:50-53)

a. Ti tanem dagitoy a “sasantos” ket NALUKATAN idi BYERNES, idi tiempo a

natay ni Apo Jesus

b. NGEM, dagitoy nagungar a sasantos SAANDA NAPAN ITI UNEG TI

SIYUDAD AGINGGA A NAPAGUNGAR NI APO JESUS IDI “UMUNA

NGA ALDAW TI LAWAS” (Mateo 27:53). NAGPARANGDA ITI

KAADUAN! Ma-imagine mo no kasano a nagwaras ti damag iti sakup ti

Jerusalem.

c. “No addaka idi sadiay ania ti aramidem?”

TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maikawalo a Leksyon

I. PADTO

A. “Ngem di coma maaramid nga agpasindayagac, no di ti krus ni Cristo” (Galatia 6:14)

B. Ti PADTO ket NABILEG NGA IGAM!

1. Adda 30,000 a CARCARI iti Biblia. Tinungpal ti Dios AMIN DAGITOY.

2. Ni Floyd Hamilton kunana nga addada 332 a carcari a natungpal a padto maipapan ken

Jesus iti DAAN A TULAG. ((“Basehan ti Christian faith.” New York Harper and

Row, 1964. p. 160). Dadduma kadagitoy ket ESPISIPIKO! “Awan sabali a religion

nga addaan naipadto a nangbangon ken Mannubbot!”.

3. Ni Gene Greer kunana a ni Jesus addaan OTORIDAD iti siyam a daras, Anak ti Dios 90

a daras, inbaon ti Dios 33 a daras, ken Mesyas 31 a daras. (Pannakisarita babaen iti

telepono ti Otor)

4. NOTE: Idi inrugina ti personal ministry, kinunana ni Jesus nga Isuna ti mesyas. Basaen ti

Isaias 61:1-3, Lucas 4:16-27. Dagiti nakangngeg ken nakaawat iti claimna,

tarigagayanda a PAPATAYIN (Lucas 4:28-30)

C. Ikonsidera DADDUMA LAENG KADAGITI PADTO NI JESUS (Konsultaen ti Agony and

Glory of the Cross” page 89)

1. Ni Jesus ket isu ti “seed” of Abraham (Genesis 22:18, Roma 4:13-25; Aramid 7:1-6;

Galatia 3:8-16)

2. Isu ti “mammadto a cas ken Moises” (Deuteronomy 18:15-22)

3. Isu ti “capoonan” ni David (Juan 7:42; Roma 1:3; 2 Timoteo 2:8)

29

4. Ni Jesus nagsarita iti “pangarig” (Salmo 78:2; Mateo 13: 34,35)

5. Ni Jesus naiyanak iti “birhen” (Isaias 7:14; Mateo 1:23-25)

6. Taga Galilea (Isaias 9:1,2; Marcos 14:70; Lucas 22:59)

7. Ni Jesus ti “silaw” kadagiti Gentil (Isaias 49:6; Aramid 13:46,47)

8. Nagpakumbaba nga “Ari” agturong iti Jerusalem (Zacarias 9:9;10; Mateo 21:1-8)

9. Ti nalinteg a “sanga” (Jeremias 23:5; Hebreo 7:14)

10. Naawagan nga “agtaud idiay Egypt” ken agbalin a “Nazareno” (Oseas 11:1;

Mateo 2:15; Kitaen pay iti 2:23)

11. Ti Baro a Tulag isurona a ni Jesus naideklara “sakbay ti pannakabangon ti lubong”

(Efeso 1:3-4; 3:9-11; 1 Pedro 1:20)

D. DADDUMA A PADTO ITI DAAN A TULAG MAIPAPAN ITI JESUS KET ITUDONA

NANGRONA TI KRUS.

1. Ti kita ti ipapatayna (Salmo 22:16; Zacarias 12:10; Juan 12:32,33)

2. Maaddaan ti ipapatay iti publiko (Deuteronomio 21:22,23; Aramid 5:30; 10:39; 13:29;

Galatia 3:13; 1 Pedro 2:24)

3. Ti pannakiliputna iti maysa a gayyem (Salmo 41:9; Mateo 26:14,15; 27:3-10.)

4. Naulimek iti sango dagiti kabusor (Salmo 38:13; Isaias 53:7; Mateo 26:59-63;

Marcos 14:55-61; 1 Pedro 2:23,24)

5. Maikuyog kadagiti agtatakaw (Isaias 53:12; Mateo 27:38; Marcos 15:28;

Lucas 23:39-43)

6. Masalput dagiti ima ken sakana (Salmo 22:16; Zacarias 12:10; Juan 20:27)

7. Paggiginnasatanda dagiti lupotna (Salmo 22:18;Marcos 15:24; Juan 19:23,24)

8. Awan tulang a matukkol Kenkuana (Salmo 34:20; Juan 19:36)

9. Maidiayaan iti suka nga inumen (Salmo 69:21; Mateo 27:34)

10. Ti balikas “Diosco,Diosco, apay…” (Salmo 22:1; Mateo 27:46)

11. Maitanem a maikuyog iti nabaknang (Isaias 3:9; Mateo 27:57-60)

12. Isuna ti “naibelleng a bato iti suli” (Salmo 118:22,23; Mateo 21:42;

Aramid 4:11,12, kdpy).

E. Ni ISAIAS ket naawagan ti “MESSIANIC PROPHET”

30

1. Iti Libro ti Isaias ket nakotar “nasurok 50 a daras” iti Baro a Tulag.

2. Isaias 53 ket ti napintas a “canta iti agsagaba nga adipen”.

3. Paset ti Isaias 53 ket nakotar iti namin 6 a daras iti Baro a Tulag.

4. Dagiti Judio nikaanoman saanda a naawatan daytoy a kapitulo, Isaias 53. Pinadasda nga

inyaplikar iti nasyon ti Israel ken iti military victory.

5. Dagiti verbs iti Isaias 53 ket adda iti “PAST TENSE” Ti masakbayan a mapasamak ket

maedeklara nga Historya”

II. Ti DADAKKEL A BALIKAS ITI KRUS (PART 1). Basaen ti Roma 5:11-21.

A. “….Ti “sagut ti kinalinteg ket agari iti biag babaen iti Maysa a Jesu Kristo” (Roma 5:17)

B. “ATONEMENT”

1. “Tunggal basol ken tunggal managbasol ket madusa—iti Krus man wenno iti Impyerno”

2. No awan ti kinasanto, AWAN TI MAKAKITA ITI APO (Hebreo 12:14)

3. “Ti kadi tao a managbasol maisalakan?, No casta, kasano, kaano, ken babaen iti

Siasino?”

4. Ni Juan Bautista kunana, “Adtoy ti Cordero ti Dios” a mangikkat iti BASOL ti lubong

(Juan 1:29,36)

5. Ti KRUS idiay Kalbaryo ket isu ti gubbuayan ti pannakaisalakan ti mamakawan a Dios.

6. Ti Basol masapul a “madalusan.” Masapul nga adda ti wagas ti “at-one-ment” iti Dios.

7. EDITOR’S NOTE: Ti greek word “ilasmos” iti 1 Juan 2:2, naipatarus “propitiation”

wenno “expiation” kayatna sawen ti Dios ti gubbuayan ti pannakapakawan. Iti

English, ti sao nga “expiate” kayatna sawen “to pay the penalty for.” Ni Jesus laeng

ti gubbuayan ti pannakapakawan.

8. Ni Jesus isu ti “Leon” ti Juda, ngem isu pay ti “Cordero.” Ti pakawan agtaud babaen iti

Cordero (1 Pedro 1:18,19)

9. Atonement kayatna sawen a ti DIOS KET NALINTEG! “Ti Dios ket nalinteg maipapan

iti parikuttayo—BAS0L. Isu ket nalinteg iti solusyon—ti KRUS.

C. “NALINTEG” “HUSTISYA” “PANNAKAPALINTEG”

1. Basaen ti Roma 3:20-26. Daytoy a Surat isu ti “PUSO” ti Libro ti Roma.

2. IMDENGAN DAYTOY IMPORTANTE A PUNTO: TI NASANTOAN A DIOS

SAANNA A PALUBOSAN TI BASOL A DI MADUSA! Ti asi saanna a makusit ti

HUSTISYA!

31

3. Ita, TI TAO DINA KAYAT A MAKITA TI BUKUDNA A NAPUKAW ITI BASOL.!

Ngem isu, talaga a managbasol.

4. Tapno mapnek iti Nadiosan a KINASANTO ken HUSTISYA, TI BASOL MASAPUL A

MADUSA! Ti, “KRUS” ISU TI SUNGBAT.

5. No mamatitayo iti daydiay KRUS, AWATENTAYO TI HUSTISYA , ken

AWATENTAY TI IMPYERNO.

6. Ti tao a managbasol MASAPUL A “MAPALINTEG.” Ti basol mabalin a

MAPANSIN. (1 Corinto 6:11)

7. Saan nga AYAT ti nangilansa ken Jesus! No di ket HUSTISYA! Ti basol masapul a

madusa! TI DIOS KET NALINTEG! Ti “dara ni Jesus” ti nakagaw-at ti HUSTISYA

ti Dios! Isunga, ti Dios ket “NALINTEG ken MANGPALINTEG” iti addaan

pammati ken Jesus (Roma 3:24-27).

8. IDIAY KRUS, idi kinuna ni Jesus “NATUNGPALEN” “Binayadanna ti utang a dina

inutang” (Juan 19:30)

D. “SUBSTITUSYON”

1. Ti KRUS idiay kalbaryo ket maysa a, “ganuat” “ mangipakita” ken “substitionary” death.

NATAY NI JESUS ITI IPAPATAY A MAIPAAY COMA KADATAYO!

2. “Ti tao cadi ket agbenepisyo manipud iti panagsakrifisyo ken panagsagaba ti sabali a tao?

3. Ni Jesus ti “SUBSTITUTE:” tayo. (Roma 5:5-10; Efeso 1:3-13; Filipos 3:9;

1 Pedro 2:24; 1 Juan 2:1,2 kdpy)

4. Laglagipen ti “scapegoat iti” Daan a Tulag a dagiti basbasol dagiti tattao ket

naipaduyakyak babaen iti kalding, ket naipan iti let-ang. (Levitico 16:10 kdpy)

5. Ti “kinalintegtayo” ket naipaduyakyak a kinalinteg (Roma 3:25,26). Ditay mabalin nga

ideklara ti bukudtayo cas “nalinteg.” Maysa a sagut dayta, ket dayta a sagut, masapul

nga adda mangisagut ken adda ti umawat.

6. Tapno maedeklara a “nalinteg” babaen ti Dios, masapul a mabautizaran ken Cristo

babaen iti PANNAKATAY ITI BASOL, MAITANEM ITI BAUTIZAR KEN

MAPAGUNGAR ITI BARO A BIAG. (Galatia 3:26,27; Roma 6:1-5)

E. “ADOPTION”

1. No ti agassawa ket ag “adopt” ti ubing dagiti tao kunada “Daytoy nga ubing saanna

ammo no kasano kagasatna.”

2. Ti Baro a Tulag isurona a dagiti adalan ni Jesus ket “ADOPTED” (Roma 8:14-17).

Maysa a figura ket ti “baro a pannakaiyanak” maiyanak iti pagarian (Juan 3:1-7).

Iti Roma 8:14-17, dagiti Kristiano ket “adopted” cas “annak ti Dios” ket no casta

“AGTAWID” ken “makipagtawid” ken Cristo. Pudno cadi a dagiti mangascasaba ket

32

manmano nga ikasabada ti “ADOPTION”

3. REDEMPTION ti mangaramid a posible ti “adoption” ket ti Espiritu Santo ipukkawna

“Abba Ama” iti uneg ti puso dagiti Kristiano (Galatia 4:1-7)

4. Babaen iti “Paraburna” Ti Dios inkeddengna ti “adoption” dagiti annak (Efeso 1:5 ket

inton agtulnog ti tao iti evangelio maselyoanda iti Espiritu Santo ( Efeso 1:3-14)

5. “Ay-ayaten ita, annaknatayo ti Dios…” (1 Juan 3:1-3). Saantay nga ammo no ania ti

pagbalinanatayo idiay agnanayon, ngem, maituladtayto a cas Kenkuana”

TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maikasiyam a Leksyon

I. BASOL

A. “ Ngem di coma maaramid nga agpasindayagac, no di ti krus ni Kristo “ (Galatia 6:14)

B. Ania ti maysa a kangronaan a LIKLIKAN KEN REJECTED a balikas iti bokabularyotayo?

“BASOL”

C. EDITORS NOTE: Adda librotayo a naipenpen idiay library, maawagan

“Whatever Became of Sin?”

a. Ti kulturatayo saanna awaten ti kapanunutan ti “BASOL” Dagiti “managbasol” ket

saanen a matudo a “managbasol”. Ti psychology saanna pay ketdi usarenen ti sao

nga “BASOL”

b. “Ti kultura tayo binaliwanna ti Theology tayo iti psychology, ti Krus nagbalin a

bangkito, ti Iglesia ket programa a rehabilatasyon, ti panagdaydayaw iti theraphy,

ken damnation into dysfunction”

D. NOTE: Ti responsibilidad ti Iglesia ket konberteinna ti lubong ken Jesus. SAAN a lakuban

ken alun-unen ti Lubong. Adda tayo “iti lubong”, ngem awantayo iti lubong (Juan 15:19)

E. Ti TOPIKO ti entero a Biblia ket “BASOL.” Uray iti Linteg ni Moises ket naited tapno

aramidenna nga aware ti tao iti BASOL. (Roma 3:20). Kitaen pay ti Roma 7:7.

F. Ti Dios ket NASANTOAN A DIOS (Isaias 6:3; Apocalipsis 4:8). Ket saanna a palubosan ti

Basol iti imatangna.

G. “COSMIC CONSEQUENCES”

1. Naaramid laeng iti “maysa a kagat” idiay Hardin ti Eden. Idi nagbasol da Adan ken Eva

amin nagbaliw “idiay langit, idiay impyeno ken ditoy daga.” (Genesis 3)

2. Iti basol da Adan ken Eva, nakarkaro pay ngem iti simple a kagat. Ta DIMNGEGDA

KEN SATANAS, PINATIDA, KEN NAGTULNOGDA KENKUANA.

33

3. “ Ti basol ket panagkedked a mangipalubos a ti Dos ket Dios: maysa a tao nga

padpadasenna ti nalablabes pay ngem tao….” “ Tragically, ti tao nagdesisyon nga

agbalin a dios ti bukudna”

4. Ti Surat isurona a ti tao ket “natay” iti BASOL (Efeso 2:1,2; Isaias 59:1-3) ket ti

“supapak ti basol ket agnanayon, naespirituan nga ipapatay. (Roma 6:23)

5. Ni SATANAS ket nagbalin a “dios ditoy lubong” ti “prinsipe” ti “ama” dagiti

sumursurot kenkuana, ken ti “agturay” iti managbasol (Juan 8:44; 12:31; 14:30;

16:11; 2 Corinto 4:4). SIASINO TI AGTURAY ITI BIAGTAYO?

6. Tapno ti managbasol ket maisalakan, MASAPUL A MAKITANA TI BASOLNA A CAS

ITI PANNAKAKITA TI DIOS! Gaputa ti DIOS KAGURANA TI BASOL,

MASAPUL A KAGURATAY MET TI BASOL! No nakarkaro nga agbalintay a

Santo, NAKARKARO MET A KABUSORTAY TI BASOL. Agsipudta

maawatantayo no ania ti MAARAMID TI BASOL ITI PANNAKIKADUATAYO

ITI DIOS!

H. “HOPELESS, HELPLESS, AND HAPLESS (“nakaay-ay-ay”)

1. AWAN TAO A MAKAISALAKAN ITI BUKUDNA! Awan wagas a “magatang’,

“deserve” wenno “mateggedan ti wagas” ti umno a pannakirelasyon iti Dios, ken

pannakapakawan ti basbasol. NOTE: Roma 6:3 “libre a sagut” ken Efeso 2:8-10.

2. NI KRISTO NATAY GAPU ITI BASBASOLTAYO. (Roma 5:6,8; 1 Pedro 1:18,19)

3. Naugasantay iti darana (1 Corinto 6:11; Hebreo 10:19; Apocalipsis 1:5; 7:14). Ni Jesus

ket naaramid a basol, NGEM, saan a managbasol . (2 Corinto 5:14-21)

4. “Ti panagpili ket adda kadatayo. Ti basoltayo ket nadusa idiay krus babaen ken Jesus

wenno ti dusa ket maibukbok kadatayo idiay impyerno.

II. DADAKKEL A BALIKAS TI KRUS (PART 2) (2 Corinto 5:17-21)

A. Imdengan a “…Ti Dios ket adda ken Kristo tapno MAIKAPIA TI LUBONG Kenkuana…”

(2 Corinto 5:18)

B. “PANNAKAIKAPPIA”

1. Ni Jesus ti “SUBSTITUTE” tayo ken ti panggep ken object ti ipapatayna ket

“PANNAKAIKAPPIA”

2. Ti NATAOAN A BASOL ITA:

a. Pakawanen dagiti tattao ket maisursuro ita. Dagiti ubbing maisuroda a sawenda “

I am sorry”. Kanayon a masarita dagitoy nga “AWANAN” “ panangpanunut,

kinauneg, panagbabawi, wenno regret”

b. “Apology” ket ugali ita a tiempo, ngem TI PANANGIPUDNO ITI

RESPONSIBILIDAD ket SAAN.

34

c. Maminsan, ti “pannakikappia” ket makuna uray AWAN PANANGAKO ITI

BASOL

d. Ti nagdumaan ti SHAME CULTURE ken GUILT CULTURE

(1). Iti “shame culture” ti tao a makaaramid ti kamali ket SAAN a makuti

inwardly, ket “mabain” laeng no maduktalan ti kamalina.

(2). Iti “guilt culture” ti tao a makaaramid ti kamali addaan KONSENSYA A

MAAPEKTARAN ITI NAIMBAG A WAGAS, ket ti rikna ti “good

guilt” ket marikna ti KAUNGGANNA”

(3). Ti “pannakaikappia” mabalin a mailadawan iti kastoy a wagas: Dua a

lalaki nga aggayyem, ngem gapu ta adda banag a napasamak, ti

panaggayyemda ket NADADAEL. Ania ti MASAPUL?. Ti kasapulan

ket MAISUBLI ti nadadael a panaggayyem. A CAS ITI SIGUD.

3. KASANO TI NAPAYPAYSO A PANNAKAIKAPPIA?

a. Ti NAPASAKTAN A PERSONA masapul a tarigagayanna ti kapia nga awanen ti

sabali. (iti panangikumparatayo DAYTOY ITI DIOS)

b. Ti NAGBASOL A PERSONA masapul a kayatna ti kappia, nga awanen ti sabali.

(daytoy ti MANAGBASOL A TAO)

c. AGPADA A PERSONA masapul a “BAYADANNA TI GATAD”

KASAPULAN iti PANNAKIKAPPIA. Iti panangikumparatayo Ti DIOS

INARAMIDNA TI kanagatoan a SAKRIFISYO. Ti KRUS.

4. Iti TEXTO, 2 Corinto 5:18, nakita tay itay a ti “Dios inkappianatayo Kenkuana babaen

ken Cristo.” SAANNA KAYAT A SAWEN, “ a ti Dios inkappiana ti bukudna iti

lubong.” Ti DIOS NAGTIGNAY NGA IMMUNA babaen iti KRUS.

5. Ti Dios kayatna a ti MANAGBASOL agsubli iti HUSTO A RELASYONNA

KENKUANA. Ti managbasol MASAPUL A KAYATNA TI AGSUBLI.

6. TI IMPOSIBLE:

a. Ti pakawan ket IMPOSIBLE no AWAN PARABUR (grasya) TI

NAKABASOLAN. TI DIOS. Indiayana ti PARABURNA.

b. Ti PAKAWAN ket IMPOSIBLE no awan ti PANAGBABAWI TI NAGBASOL.

7. Maysa laeng A PERSONA ti mapakawan , Ngem DUA TI MAPAGKAPPIA.

8. Ti Pannakapakawan saan nga isu ti “MURDONG”. Pannakapakawan isu ti

“PAGTAUDAN” agingga ti “NGUDO” ken PANNAKAIKAPPIA isu ti

MURDONG wenno GAKAT

C. LINTEG TI “PANNAKAPAKAWAN”

35

1. Masapul a MAMAKAWAN tayo! Ta masapul a “MAPAKAWAN” tayo.

2. “AGSINGPET” nga umuna kalpasanna ibanag ti “LINTEG TI PANNAKAPAKAWAN”

(Efeso 4:32)

3. KITAEN DAYTOY “LINTEG TI PANNAKAPAKAWAN.”

a. Ti SAAN A MAMAKAWAN saan met a MAPAKAWAN

(Mateo 6:12-15; Marcos 11:24-26; Lucas 11:4, kdpy)

b. Ti NAKABASOLAN masapul a MAMAKAWAN.

(1). MAMAKAWANTAYO iti pusotayo. Iti kanito a mamakawantayo, ti

isyu mailaddet iti bangir.

(2). Ti LUGARNA ITI LAMISAAN TI AMANA adda latta sadiay a

maipaay iti “ANAK A NAYAW-AWAN” (Lucas 15:11-32). Ngem,

umuna amin, KASAPULAN NGA AGBABAWI NGA UMUNA

KET AGSUBLI TAPNO MABENDISYONAN ITI DAYTA A

LAMISAAN. ti Apo.

(3). Saannatay a MAISALAKAN TI DIOS AGINGGA A DITAY

PALAUBOSAN. AGINGGA A DITAY AGSUBLI!

c. Idiay SAAN A MABALIN A MAPAKAWAN AGINGGA NGA AWAN TI

PANAGBABAWI! Sin matters! Masapul a sangoen! NOTE: Ti

PANAGBABAWI KET SAAN LAENG A PANANGTALLIKUD TI

BASOL, no di ket PANAGSUBLI ITI DIOS.

EDITORS NOTE Imdengan dagiti Surat a cas iti Aramid 26: 16-18;

1 Tesalonica 1:8-10, kdpy.. AGSUBLI ITI DIOS.

d. Ti pannakapakawan SAAN a garantiya ti “PAINLESS FUTURE”

(1). Adda kanayon a “KONSEKWENSYA” agpaay iti basol. Gapu iti Basol

ni David, napukawna ti anakna. (2 Samuel 12:15-19)

(2). Kuna ni David “TI BASOLCO ADDA DITOY SANGOAONAC”

(Salmo 51:3)

(3). Ni Pablo malagipna nga isuna ti “kangronaan a managbasol”

(1 Timoteo 1:12-15)

D. “PROPITIATION” (Daton ti cappia) (1 Juan 2:1,2)

1. Iti naminsan, daytoy a balikas nausar iti IDOLATRY. Didiosen ket nailadawan nga

addaan inuubingan a kababalin ket ti pungtot dagitoy a didiosen kasapulan iti

“panagtalna”. Daytoy a pannakapatalna maaramid babaen iti maidaton a dara.

2. NOTE: Iti pakaisalakanantayo, TI DIOS SAANNA A PINATALNA TI BUKUDNA.

Ngem nangaramid iti wagas ti pannakaisalakan nga iti daytoy Isu ket

MAPALINTEG. Ti hustisyana masapul a ma satisfied.

36

3. Wen, ti pungtot ti Dios ket maibusor iti isuamin a kinakillo (Roma 1:18). Ngem ti

NADIOSAN A GRASYA PENNKENNA TI NADIOSAN A PUNGTOT BABAEN

ITI NADIOSAN A SELF-SACRIFICE.

E. “ EXPIATION”

1. Iti Webster Dictionary, ti “expiation” kayatna sawen “to pay the penalty for”, “to make

amends for” Iti Juan 2:1,2, ti New American Standard inusarna ti balikas a

“propitiation” ngem ti Revised Standard inusarna ti “expiation”. Ti footnote iti

American Standard kunana “satisfaction” (Editor)

2. “You expiate a sin; you propitiate a person”

3. “ Ti “expiation” ket isu ti panangikkat iti guilt; “Propitiation” isu ti panangikkat iti

pungtot. Ket ti dara ni Jesus isu ti “expiatory sacrifice”. Ti expiation, isu ti wagas ti

Dios iti pannakapakawan. Ni Jesus ti MERCY SEAT tayo. Isu ti “Passover tayo.”

(1 Corinto 5:7)

4. “Nagatangtayo iti maysa a pateg” (1 Corinto 6:19,20) ket naedeklaratayo a “NOT

GUILTY”

5. Ti Dios ket AKTIBO A NAIRAMAN iti pannakapakawantayo. Saan nga immadayo

manipud iti Krus a SIPUPUNGTOT..

F. “IMPUTATION”

1. Ti tao saanna mabalin ti aglinteg a bukbukud. Ti laeng KINALINTEG a maadda

kenkuana ket “IMPUTED RIGHTEOUSNESS”

2. Ti IMPUTED ket balikas a nausar iti ACCOUNTING a kayatna sawen “another riches

are place in my account”

3. Ti basbasoltayo ket “imputed to Christ” ket ti kinalintegna “imputed” to us.

(Isaias 53:5,6,10,11; 1 Pedro 2:24; Roma 4:11; 14:9). Adalen pay ti Filipos 3:7-11.

G. “RANSOM”

1. NOTE: “TI DIOS SAANNA A BINAYADAN DAGITI MANAGBASOL MANIPUD

KEN SATANAS”

2. NOTE MANEN: “TI DIOS, SAAN A NI SATANAS, TI NAPNEK IDIAY KRUS”

3. IMDENGAN PAY: “ ti ransom isu ti pateg a naibayad tapno mawayaan ti adipen ket ti

managbasol adipen ti basol. (Roma 6:15-18)

4. Ti Dios “PINAGULIMEKNA iti agnanayon ti accuser a SATANAS idiay Krus

(Mateo 20:28; Galatia 3:13; 1 Timoteo 3:5,6; Tito 2:14,15)

5. Ti “RANSOM” ket nabayadan tapno MASATISFY ti HUSTISYA TI DIOS KEN TI

KINASANTONA.

37

TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maikasangapulo a Leksyon

I. “PUNGTOT”

A. “Ngem di coma maaramid nga agpasindayagac, no di laeng ti Krus ni Cristo..” (Galatia 6:14)

B. Maysa a NAKARO NGA “HERESY” no “MANGPARTUATTAY” ti “Dios” a mangpennek

kadatayo, “dios a makaipaay kadagiti kayattayo”

C. Ti “SANTO A DIOS” dayta ti klase ti Dios ti “DIOS TI PUNGTOT”

1. Ti sao a PUNGTOT nagparang iti 189 a daras iti Nasantoan a Surat

2. BASAEN a naimbag ti Hebreo 10:26-31; 12:28,29; Roma 1:18

3. Ti “AYAT TI DIOS” tenglenna ken palubusanna ti PUNGTOT, Ngem ti Ayat ti Dios

SAANNA NGA IKKATEN TI “PUNGTOT”.

4. Ti Libro ti Roma adu ti sawenna maipapan iti PARABUR TI DIOS! Ngem, ti sao a

“PUNGTOT” ket masarakan iti 12 a daras iti Roma.

5. IMDENGAN NO KASANO A TI “PUNGTOT” TI DIOS KET MAKITA ITI

NASANTOAN A SURAT:

a. Ti Dios pinuwersana da ADAN ken EVA a pumanaw iti hardin ti Eden

(Genesis 3: 23,24)

b. Ti Dios dinadaelna ti sangakataoan idi tiempo ti LAYUS (Genesis 6-9)

c. Ti Dios dinadaelna dagiti siyudad ti SODOMA KEN GOMORA (Genesis 19)

d. Ti Dios dinadaelna ti nadangkes a SIYUDAD TI BABILONIA

(Basaen ti Isaias 13)

e. Iti Baro a Tulag ni ANANIAS ken SAFIRA natayda gapu iti basol.

(Aramid 5:1-10)

f. NOTE: Ni Jesus a managayat unay, NAKAUNGET kadagiti nadangkes a Judio.

g. Apay a ti Dios addaan “PUNGTOT?” GAPU ITI BASOL! Ti saludsud ket,

“Apay a ti Dios saan unay nga agpungtot?” TI BASOL KET KAGURA TI

DIOS! NOTE: (Proverbio 6: 16-19) “ Iti tao ti pungtot ket paga-ayat, iti Dios

maysa a prinsipyo.

h. No ti Dios inpalubosna ti Anakna ket mailansa iti krus, ma-imagine tay a kasta

met ti aramidenna kadagiti MANAGBASOL inton panangokom.

38

D. “PANAGBABAWI”

1. Ti Dios ket “nabannayat nga agunget” (Nehemias 9:17) KASTA COMA MET TI

WAGAS TAYO. (Santiago 1:19)

2. Agsipudta ti basol ket “radical” TI PANAGBABAWI masapul met a radical. Pudpudno,

napaypayso a PANAGBABAWI.

3. Ti NAINDAKLAN A TOPIKO ti Nasantoan a Surat ket PANAGBABAWI.

a. NOTE: Ti PANAGBABAWI isu ti “karirigatan” a bilin a pagtulnogan ti tao.

b. NI JUAN BAUTISTA inkasabana ti PANAGBABAWI, isu ti kakaisuna nga

“outline na” iti sermon. (Juan 3:1,2)

c. Bayat ti personal ministry ni JESUS inkasabana ti PANAGBABAWI

(Mateo 4:17, Marcos 1:14,15). Ti pannakapakawan ket imposible no awan ti

PANAGBABAWI (Aramid 2:38)

d. Ti Iglesia ken dagiti parikutna ket nabilin nga AGBABAWI (Apocalipsis 2:3)

4. DAGITI MANAGBASOL ket addada iti babaen ti PUNGTOT ti Dios. Ket ti

PANAGBABAWI ket KASAPULAN (NOTE: Juan 3:36 a ti pungtot ket agtaeng

kadagiti nasukir)

5. Nakaam-ames a dagiti religious idiayada ti salakan nga awanan, “kinapudno, pannaka-

ammo, panagbabawi, wenno panagtulnog.”

6. Ti PANAGBABAWI ket “maikadua a panagpanunut” maysa a “baro a panunut” maysa

a “panagbaliw a panunut”

7. Ti PANAGBABAWI ket nakaim-imbag a PANAGSUBALIT iti PARABUR ti DIOS.

(Roma 2:4; 2 Corinto 7:9,10)

II. BANBANAG NGA ADDAAN KONEKSYON ITI KRUS (Efeso 5:21-33)

A. NOTE: “…a cas met iti panagayat ni Cristo iti Iglesia ket inyawatna ti bagina gapu Kenkuana.”

Ti IGLESIA KET NAIKONEKTA ITI KRUS!

B. Masapul a laglagipentayo, iti panangtalliawtay kadagidiay a banbanag a NAIKONEKTA ITI

KRUS, a naawattay TI BENDESYON TI DIOS ITI BUKUDNA A TERMINO- SAAN A

DIAY BUKUDTAYO.

C. TI BILEG TI DIOS KET NAKASAGANA! Ngem masapul a NAIKONEKTA (1 Corinto 1:17).

Ti “BILEG TI Krus ket mabalin a maaramid nga awan BISANA wenno MAPUKAW TI

BILEGNA no ti tao SAANNA NGA IKONEKTA DAYTOY ITI WAGAS NI APO DIOS.

D. BANBANAG A KONEKTADO ITI KRUS

39

1. Ti BARO A TULAG. Basaen ti Mateo 26:28 “Daytoy ti darac iti BARO A TULAG”

a. Ti Biblia ket Libro ti DARA. Ti balikas a “dara” ket nasarita iti nasurok a 400 a

daras iti Nasantoan a Surat.

b. Ti DARA ni Jesus namataud iti BARO A TULAG. Isuna ti MANGIBABAET iti

dayta a TULAG (Hebreo 9:15-17) dayta ket nagapektar idiay KRUS.

Masapul nga AWATENTAY DAYTA A TULAG.

c. NO AWATENTAY TI DARA, AWATENTAY TI TULAG AGAPEKTAR

DAYTA BABAEN ITI DAYTA A DARA.

2. TI IGLESIA ITI BARO A TULAG ket naikonekta iti KRUS

a. Dagiti UPPAT nga EVANGELIO ( Mateo-Juan) nakasentro ken Jesus ket

manipud Aramid agingga iti Apocalipsis nakasentro iti IGLESIA ti bunga a

naggapu iti KRUS.

b. Inkari ni Jesus a bangonenna ti IGLESIANA (Mateo 16:13-19)

c. Ti “IGLESIA” ket “nagatang” nabayadan babaen iti DARA NI CRISTO

(idiay krus) (Aramid 20:28)

d. INTED NI JESUS TI BAGINA (idiay Krus) maipaay iti IGLESIA. (Efeso 5:25)

e. “dimo mabalin nga isina ti Cristo idiay Iglesia” Ti PISIKAL A BAGI ni Cristo,

naiparukpok ti darana, nagun-odna ti NAESPIRITUAN A BAGI ni Cristo isu

ti IGLESIA.

f. Ti tao kunana, “ngem ti Iglesia dinaka maisalakan!” Husto! Ni JESUS ti

MANUBBOT! Ngem, ti IGLESIA isuda dagiti “NAISALAKAN” ket dagiti

NAISALAKAN isu ti IGLESIA (Aramid 2: 1-47)

g. AWAN TAO A NAISALAKAN NGA ADDA ITI RUAR TI IGLESIA”

Agsipudta ti Apo inkabilna ida iti uneg ti Iglesia (Aramid 2:47;

Colosas 1:13).

h. Saan a mabalin a kunaen “ Ay-ayatek ni Cristo, ngem diak kayat ti Iglesia”

SAAN a NAINBIBLIAN dayta. Ti “IGLESIA” isu ti “NOBIA” ni Cristo

(Efeso 5:27; 2 Corinto 11:2; Apocalipsis 22:17, kdpy)

3. Ti ALDAW TI APO: TI PANGRABII TI APO

a. Ti kulturatayo kunana “awan ti nagsabaliwan no ania ti patpatiem.

Agsingsingpetka, agimbagka, ken napudnoka laeng” Ngem, MAMATI ITI

ANIA? MAMATI, SINO NGAY TI PATIEN?

b. Ti kulturatayo kunana “NI JESUS KET APO” Ngem ANIA TI KUNA TI APO?

“ Apay nga awagandak Apo, Apo ket saanyo nga aramiden ti ibagak?”

(Lucas 6:46)

40

c. Ti PANGRABII TI APO NAIKONEKTA ITI KRUS

(1). Basaen ti Mateo 26:26-29; Marcos 14:22-25; Lucas 22:19,20;

Aramid 2:42; 20:7; 1 Corinto 10:16,17; 11:23-29.

(2). Ti nagkauna nga Iglesia inaramidda ti PANGRABII TI APO iti tunggal

“ umuna nga aldaw ti lawas”. Ti Pangrabii ti Apo ket SAAN a

“sacramento” a mamakawan iti basoltayo, no di ket, maysa a

“pacalaglagipan” a mangideklara a datayo ket naisalakan.

(3). Ti “Pangrabii ti Apo” tunggal “ALDAW TI APO” (Apocalipsis 1:10).

“Maysa a biblia, maysa a tinapay, maysa a copa, maysa a bagi, maysa

a dara ken maysa a Tulag.

(4). Ti “Pangrabii ti Apo”ket “panangiproklama iti ipapatay ti Apo agingga

nga agsubli.” (1 Corinto 11:26). Ti Pangrabii ti Apo ket naikonekta iti

Krus.

(5). Ti “Pangrabii ti Apo” ket konektado iti Krus. Isu ti aldaw ti

PANAGUNGAR. (Mateo 28:1; Marcos 16:1 kdpy)

(6). Ti “Pangrabii ti Apo” isu ti kaindaklanan a pakalaglagipan ditoy

lubong. Ti pangrabii ti Apo ket maysa a “SELEBRASYON” KET

SAAN A “FUNERAL”

4. BAUTIZAR

a. “Ni Jesus saan a nailansa iti Chatedral iti nagbaetan iti dua a kandila, no di ket iti

KRUS iti nagtengaan ti dua a mannanakaw.”

b. Iti pannakaisalakan dadduma idatonda ti “SINNERS PRAYER” ti agsingsinger ti

buwis a masarakan iti Lucas 18:9-14. Daytoy mangipakita iti kina-ignorante

iti Sasao ti Dios. Agpada a ti Fareseo iti daytoy nga istorya ken ti

agsingsinger ti buwis ket agcabsatda iti KINAJUDIO nga adda iti babaen iti

Linteg ni Moises iti Daan a Tulag.

c. Ti KRUS ni Jesus ket sumungad pay laeng. Ti naindaklan a bilin, ti evangelio,

dagiti pannakakonberte iti libro ti Aramid, ti aldaw ti Pentecostes ken ti

Iglesia MAPASUNGAD PAY LAENG. Saantay a maisalakan a cas iti

agsingsinger ti buwis. Ti KRUS KET SAAN PAY A NAPASAMAK.

d. Ti “BAUTISMO” iti naindaklan a bilin, Ti BAUTISMO a naikonekta iti Krus, ket

saan pay a NAITED idi sinarita daytoy ni Jesus daytoy a pangarig ti “Fareseo

ken ti Agsingsinger ti buwis.”

e. “Ti Bautismo naikonekta kadagiti managbasol iti “KRUS “ (Roma 6:1-6;

Colosas 2:12)

(1). Iti Bautizar, ti managbasol gaw-atenna ti DARA NI CRISTO.

41

(2). Ni Apo Jesus inkabilna ti BAUTISMO idiay naindaklan a bilin.

(Mateo 28:18-20; Marcos 16:14-16)

(3). Ti NAGKRISTIANO A SAAN A NABAUTIZARAN ket ganganaet iti

Nasantoan a Surat.

(4). NOTE: Ti PUSO ti evangelio ket isut ti IPAPATAY,

PANNAKAITANEM,ken ti PANAGUNGAR ti Cristo.

(1 Corinto 15:1-4). Iti napintas a “PANANGIPADA.” Dagiti

managbasol “NATAY” iti basol, ket “NAITANEM” babaen iti

Bautismo, kalpasanna “MAPAGUNGAR” iti BARO A BIAG.

(5). Iti Bautismo, ti managbasol awatenna ti Apo ket “ikawesna” ni Cristo

(Galatia 3:26,27). Ti Managbasol ket “nabautizaran ken Cristo”

(6). Kalpasan ti PANAGBABAWI, ton ti managbasol ket nabautizaran nga

addaan pammati a ni “JESUS KET APO” isu ket napakawan, maysan

a Kristiano, pasuruten ni Jesus. (Aramid 2:38)

(7). Ti nagbabawi a managbasol, cas ken Pablo a taga Tarsis, masapul a

“tumakder ken mabautizaranka nga ugasam dagiti basolmo..”

(Aramid 22:16)

(8). Dose a lallaki idiay Aramid 19:1-7 ket nagkurangda iti pannakaawat.

Nabautizaranda iti “pammautizar ni Juan.” Ket kalpasanna

nabautizaranda a maitutop iti Nasantoan a Surat.

(9). Ti bautismo mangisalakan (1 Pedro 3:19-22)

5. Ti NAILANSA A BIAG (Galatia 2:20; 6:14 kdpy)

a. Iti kanito a ti managbasol awatenna ti KRUS, ti resultana ket ti “CRUCIFIED

LIFE”

b. “Pannakaisalakan” ket “libre a sagut”NGEM KATAPATNA TI BIAGMO!. Ti

biagtayo ket komleto a “naited ken Cristo” Ni Pablo kunana nga “inaldaw a

matayak” (1 Corinto 15:31)

c. “ ta natay ka” ket ti biagmo ket naillemeng a kadduam ni Cristo iti Dios.

(Colosas 3:1-4). SAPULEN DAGITI BANBANAG NGA ADDA SADI

NGATO.

d. Ipaaymo iti Dios TI AMIN A BIAGMO!

Ited iti Dios ti umuna nga oras iti aldaw

Ited iti Dios ti umuna nga aldaw iti lawas

Ited iti Dios ti umuna a paset ti masapulam

Ited iti Dios ti umuna a lugar dita pusom

e. “Tragically, we have under-preached JESUS!

42

TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maikasangapulo ket maysa a Leksyon

I. PANAGSANTO

A. “Ngem di coma maaramid nga agpasindayagac, no di ti krus ni Cristo…” (Galatia 6:14)

B. Ti trabaho ti Iglesia ket AG-EVANGELIO a mangispal iti managbasol. Nupay casta, adu a

daras, ita a tiempo, ti panag-evangelio ket “ OUT” saanen a maipatpatungpal. Tattao ita a

tiempo nalipatandan a ti tao ket NAPUKAW NO AWAN NI CRISTO.

C. “PANAGSANTO” ket “OUT” metten. Kaaduan a tattao a mangawag iti bukudda a “Kristiano”

SAANDA PAY KET AMMO no ania ti panagsanto.

1. Ti sao a “panagsanto” kayatna sawen “set aside, dedicated” iti Apo. Kayatna pay a sawen

ket “NASANTOAN”

2. NOTE: “Agsantocayo, TA SIAK SANTOAK” (1 Pedro 1:15,16). Kitaen ti Daan a Tulag

a cas iti Levitico 11:44,45; 20:26.

3. Ti “Iglesia” saan nga husto agingga a ditay magun-od ti husto a TEOLOHIYA.

4. IMDENGAN TI SAO A PANNAKAISALAKAN iti naglabas, agdama, ken iti

masangoanan.

a. Maisalakantayo no “agtungpaltay” iti evangelio. Dayta ti

“PANNAKAPAKAWAN” (Aramid 2:38)

b. Naisalakantayo “(1 Corinto 1:18). Dayta ket PANAGSANTO.

c. Maisalakantayto (Roma 13:10). Dayta ket PANNAKAIGLORIA.

5. Salakan iti napalabas a basbasol umay iti KANITO:

“SANTIFICAR” ket agari iti tungpal biag. Basaen ti 2 Corinto 3:18.

6. Saan a PAGTIPONEN ken mariro “PANNAKAPAKAWAN, PANAGSANTO KEN

PANNAKAIGLORIA. “Salvation is not an initial spasm followed by chronic

inertia.” Dayta ket ti “PANNAKAISALAKAN KET SAAN a kanito ti panangawat

iti pannakapakawan a sarunoen ti INACTIVE A BIAG! SAAN!

D. PAMMATI, SAAN A PERFECTION

1. “Once saved always saved” ket KAMALI (Galatia 5:4) “Once saved, never saved”

KAMALI latta met. Dagiti Kristiano ket addaanda assurance ti salakan

(1 Juan 5:11-13)

2. “ Saanak a perfecto; no casta, masapulko ti maisalakan babaen iti pammati.” Namnamaen

ti Dios ti KINAPUDNO (faithfulness). Masapul nga agtalektay ken Jesus a

mangisalakan kadatayo.

43

3. Uray “sasantos” a “magmagna iti lawag” AGBASOL (1 Juan 1:7-10; 2:1-3).

4. Magnatayo “babaen iti pammati” SAAN A PERFECTION! (2 Corinto 5:7)

5. Ti “DARA” ni Apo Jesus isu ti mangisalakan kadatayo!. Kasta pay a ti DARANA ket

isu ti MANGSANTIFICAR kadatayo. (Hebreo 10:29)

6. NOTE: Ti Iglesia idiay CORINTO ket nagadu ti parikutna. Ngem, “NAPAGSANTO”

(1 Corinto 1:1,2). Managbasolda idi ngem NADALUSANDA, NAPALINTEG, KEN

NAPAGSANTODA.

7. KASANO A MAPAGSANTO?

a. Ti Pudno mangpasanto (Juan 17:17-19)

b. Ti kararag mangpasanto (1 Timoteo 4:5)

c. Ti Espiritu Santo mangpasanto (Roma 15:16; 1 Pedro 1:2)

d. Ni Cristo mangpasanto ((1 Corinto 1:30; Hebreo 2:11)

e. Ti Dios mangpasanto (Juan 10:36; 1 Tesalonica 5:23)

f. Ti pammati mangpasanto (Aramid 26:18)

8. “Dagiti sasanto masapul nga agbiagda iti panagbabawi” ti “Sasantos” ket “Sasantos”

SAANDA A PERFECTO.

9. PANNAKAPAGSANTO KET “DISCIPLESHIP!”

a. Masapul nga addaan tay iti nakem a cas ken Cristo (Filipos 2:4-11)

b. “Gubatentay” ti bagitayo (1 Corinto 9:23-27)

c. Masapu nga “IKKATEN” ti “DAAN A KINATAO” ket “IKAWES ti BARO A

KINATAO (2 Corinto 5:17; Efeso 4:22-24; Colosas 3:1-17)

d. Dumakkeltay iti GRASYA ken PANNAKA-AMMO (2 Pedro 3:18)

e. Ni Jesus masapul a MAIFORMA KADATAYO. (Galatia 4:19)

f. Tunggal karga ti panunutayo “maisinggalut” Kenkuana (2 Corinto 10:5)

g. “Agpipinnaregtatayo” agi-innayat ket AYATENTAY TI NAIMBAG.

(Hebreo 10:24)

h. “Bagkatentay ti krustayo” iti inaldaw ket surutentay ni Jesus (Lucas 9:23-26)

II. IKASABA TI KRUS ( 1 Corinto 1:17-25; 2:1-5; 2 Corinto 4:7; 1 Timoteo 3:15,16; 2 Timoteo 4:1-5)

A. Panangasaba ket NAGTAUD ITI DIOS! Ti “puso” ti Naindaklan a bilin ket PANANGASABA

44

(Marcos 16:1, 15, 16)

1. Ti irurugi ti Iglesia nagtaud iti PANANGASABA. (Aramid 2). Ti IGLESIA

DIMMAKKEL babaen iti PANANGASABA (Aramid 8:4,5) Kitaen pay ti

(Roma 10:13-17)

2. Iti kanito a “sumardengtay a mangasaba” sumardeng met ti “conversion.” Ti Conversion

mamataud ti ad-adu a panangasaba, ket ti panangasaba mamataud iti ad-adu pay a

conversions. Ti awan nagyanna a kapilya kayatna sawen NAGSARDENG TI

PANANGASABA.

B. Ti KABABALINTAY iti asembleya coma ket, “ADDA MENSAHE A NAGTAUD ITI APO?”

C. NI JESUS TI ADDAAN ORIHINAL A “PAGADALAN TI PANANGASABA.” Ni Jesus

pinagbalinna dagiti Apostol a MANGASCASABA!

D. NAPAYPAYSO A PANANGASABA! Panangasaba a Nainbibliaan.

1. Ni JUAN A BAUTISTA pinagbalinna ti Israel “UPSIDE DOWN” gapu iti

panangasabana. Inpeksana ti PANAGBABAWI! (Mateo 3:1,2; Lucas 3:7-14). Ni

Juan BINIGBIGNA KEN INTAL-O NA ni JESUS! (Juan 1:29; 3:27-30)

2. Napaypayso a panangasaba palubosanna dagiti tattao a “dumngeg iti boses ti Dios” ket ti

mangascasaba saan nga “IMPORTANTE.! “Put yourself into it” but “Keep yourself

out of it” Dayta ket, IKABILMO TA PUSOM, NGEM SAANMO NGA

IPAGANETGET TI BUKUDMO”

3. NOTE: Ti PANANGILADAWAN NI PABLO NO ANIA TI KITA

TI PANANGASABANA (Aramid 20:19-35)

a. agserbi iti Apo a sipapakumbaba ken lulua (Aramid 20:19)

b. Agisuro iti publiko ken kadagiti bal-balay (Aramid 20:20)

c. Pinaneknekanna a sipupudno ti evangelio ti parabur ti Dios (Aramid 20:24)

d. Inosente iti dara dagiti amin a tattao (Aramid 20:26)

e. Indeklarana ti “ panggep” ti Dios (Aramid 20:27)

4. Ni Pablo ket NAPAYPAYSO A MANGASCASABA

a. Dagiti SERMON tay cadi mangted karit kadagiti NATAENGAN wenno is-istorya

a maipaay kadagiti UBBING?

b. Impwesto ti Dios ti NAPINTAS A SANIKUA iti “clay pots” preachers cas ken

PABLO (2 Corinto 4:7)

c. NOTE: Ti kababalin ni Pablo maipapan iti “panangasaba iti evangelio” iti

1 Corinto 9:16.

45

d. NOTE AGAIN: Ti DAAN A KARARAG a nangnangegan adu a tawenen a

napalabas, dayta ket “HUSTO.” Ti mangascasaba coma ilingedna ti bagina iti

KRUS”

e. NAPAYPAYSO A PANANGASABA ket addaan ti napigsa a PWERSA iti

likodna: “ Ti ayat ni Cristo ti mangontrol kadatayo.” (2 Corinto 5:14)

5. Ti DIOS INISPALNA TI LUBONG babaen laeng ti NAIKASABA A MENSAHE, ti

EVANGELIO (1 Corinto 1:21)

a. Ti “EVANGELIO” isu ti IPAPATAY NI JESUS MAIPAAY ITI

BASBASOLTAYO, TI PANNAKAITANEM KEN TI PANAGUNGAR

(1 Corinto 15:1-4)

b. “ Ibaga kadagiti TATTAO TI INARAMID TI DIOS sakbay nga ibagam no

“ANIA TI ARAMIDENDA!” “Irugim iti Ayat ti DIOS KENKA, SAAN A

TI AYATMO ITI DIOS”

c. Ti sermon mabalin a napnoan iti nainbiblian a versikulos, NGEM SAANNA

IPAGANETGET TI EVANGELIO! Dagiti tatao masapul a pagtulnoganda ti

evangelio. ( 2 Tesalonica 1:7-9)

d. Saan a masapul ti “SABALI PAY NGA EVANGELIO” (Galatia 1:6-9)

6. Ti kakaroan a “MAGNETIC POWER” a “MANGIYASIDEG KADAGITI TATTAO ket

ti KRUS! (Juan 12:32)

7. NOTE: Ti KAKAISUNA A TOPIKO NI PABLO ket isu ti “Cristo ken ti

pannakailansa”

8. “Ti puso ken kararwa ti apostolic preaching ket isu ti KRUS!

9. NO DATAYO CAS MANGASCASABA NI CRISTO DITOY FILIPINAS KET

IKABILTAY TI KRUS NGA UMUNA ITI IKASABATAYO,

MAPAGBALIWTAY TI NASYON TAYO!

E. TI ISYU TI BASOL

1. Ti “EVANGELIO” isu ti NAIMBAG A DAMAG, ti “BASOL” isu ti

“NAALAS A DAMAG”

2. Ti “KARARWA” nga agbasol ket “MATAY” (Ezekiel 18:4,20)

3. NOTE: Awan ti mang- offends ti tattao itan a cas iti pannakaikasaba ti evangelio.

MASAPUL NGA EXPECTARENTAY DAYTA! Ni Pablo nagsarita maipapan iti

“offense iti KRUS” (Galatia 5:11). Adu ti mayat a “MANGLISI TI IMPYERNO” a

saanen a mapabaro iti husto a relasyon iti Dios.

4. NOTE AGAIN: Ti Tao SAANNA kayat a mabagaan nga adda KAMALI ITI BIAGNA.

46

5. Ania ti mangtignay iti managbasol tapno NAPAYPAYSO NGA AGBABAWI? Ti krus!

No awan ti KRUS , awan ti SAAN A NABILEG UNAY a mangbaliw iti tao.

6. Ti Biblia isurona a ti pannakaisalakan umay babaen iti “CORDERO” a “napapatay a

naggapu sakbay iti pannakabangon ti lubong” (Apocalipsis 13:8). Saan cadi a pudno

a ti EVANGELIO laeng ti naimbag iti naalas, managbasol ,napukaw a tattao?”

7. “masapul nga isublitay ti pannakaawat iti BASOL babaen iti PANANGASABA”

8. SUMAGMAMANO A “DIKA”

a. “DIKA ipada ti kinapositibo iti panangikasaba iti pudno. Ti panangikasaba ti

PUDNO kakuyogna ti panangibaga no ania ti KAMALI.

b. DIKA “mariro iti tarigaygaymo nga awaten dagiti tattao ti evangelio iti

panangpataud iti evangelio nga acceptable kadagiti tattao.” Ti EVANGELIO

MASAPUL A SAAN A MAIKOMPROMISO.

F. “PASSION”

1. Ti “EVANGELIO” ket MAIKASABA laeng nga addaan sense of URGENCY ken

addaan “OTORIDAD.” Saan a personal nga otoridad ti mangaskasaba, NO di ket ti

otoridad ti APO (Tito 2:15)

2. “Preaching with passion demands verdict”

3. NOTE: Ti kakaisuna a banag nga “HANDSOUT ni JESUS” ket ti “KRUS.”

(Lucas 9:23,24; Mateo 16: 24,25; Marcos 8: 34,35,35)

4. Ti KRISTIANISMO ket napaypayso nga “AGRESIBO ken EVANGELISTIC.” Masapul

a makontra ken marpuog ti ulbod a relihiyon! Masapul nga awan ti

PANNAKAIKOMPROMISO ken awan ti KASURATAN a mapirmaan a kakuyog ti

kinadakes.

TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maika Dose a Leksyon

I. TI PANAGLASAG (incarnation)

A. “Ngem saan coma nga agpasinayawac,no saan nga iti krus ni Apotayo a Jesu Cristo; a gapu

Kenkuana ti lubong nailansa iti krus gapu caniac ket siac iti lubong.”

B. Ti Tao kayatna ti agbalin a DIOS, ngem NARIGAT a ti Nadiosan nga ANAK TI DIOS

IMMAY DITOY LUBONG TAPNO AGBALIN A TAO. (Juan 1:1,14)

C. Ni Jesus ti KAKAISUNA A MANGIBABAET iti Tao ken iti Dios (1 Timoteo 2:5)

D. Ni Jesus ti SIBIBIAG A TINAPAY manipud LANGIT. (Juan 6:48-68)

47

E. Idiay “Bantay ti Panagbaliw-langa” ti Ama kunana..” daytoy ti Anakko a dungdungoec..

(Mateo 17:1-5) 2 Pedro 1:16-18). Ti DAKKEL A MILAGRO ti PANAGLASAG.

F. Ti PINAL A REBELASYON ket adda ken JESUS (Hebreo 1:1-3; Roma 1:1-6)

G. NOTE: NI JESUS AWAN TI TINUBNGARNA URAY MAYSA A NANGAWAG

KENKUANA ITI “DIOS WENNO NAGDAYAW KENKUANA. Caspangarigan, kitaen ti

Mateo 28:17; Juan 20:28.

H. Ti Kristianismo ket “HISTORICAL” ni Jesus nagbiag ditoy LUBONG! Inpaayna SAAN

LAENG A BIAG CALPASAN NI PATAY, kasta met ti BIAG IMBES A PATAY.

I. Immay ni Jesus tapno dagiti tattao maikaddua “KENKUANA” Ti ekspresyon “KEN CRISTO”

ket masarakan agarup 135 a daras iti laeng sursurat ni Apostol Pablo.

J. TI “PANNAKAIYANAK ITI BIRHEN”

1. Ti divinity ni Jesus (deity) ket asideg a maikonekta iti “PANNAKAIYANAKNA ITI

BIRHEN” (Mateo 1:18-25). No agpada a dagiti NAGANNAK ni Jesus ket TAO. Ti

darana “ket awan met pategna a cas kadatayo”

2. Ni Cabsat Hugo Mc Cord kunana, “ti Kristianismo nga awan ti pannakaiyanak iti birhen

agbalin a relihiyon nga awanan pannakaisalakan babaen iti dara ken awanan met

panagungar. “Napabassit a sosyal gospel iti daytoy a biag laeng”

(manipud “Jesus Our Eternal Saviour” in “Truth for Today”)

3. Adu a daras, dagiti tattao “maitibkolda” idiay “KINATAO” ni Jesus, ngem idiay

KINADIOSNA. Ti parapo, Anac ti Tao, ket masarakan iti nasurok nga 80 a daras iti

Baro a Tulag.

4. NOTE: “Ti ipapatay (ni Jesus) isu ti rason tapno adda biag”. Nangala ti bagi tapno

matay nga agpaay “kadatayo” (Konsultaen ti Filipos 2: 5-11; Hebreo 2:14-18.)

5. Ti entero nga ipaganetget ti evangelio ni JUAN ket ti Dios immay manipud “langit”

tapno “agbalin a lasag” ket ti KINATAO ni Jesus agnanayon a significancia ken

importante. (Juan 1:14) Ti PANAKAITALL-O NI JESUS SAANNA PINUKAW TI

KINATAONA.

II. “ O, DIOSCO, ARAMIDENNAC A CAS KEN JESUS!” (Mateo 28; Marcos 16; Lucas 24; Juan 20,21)

A. “Ay-ayatec ita annacnatay ti Dios; ket saan pay a maiparangarang no aniatayto; ammotayo nga

no Isu maiparangarangto,umaspingtayto Kenkuana,ta Isu makitatayto a cas iti Kina-isuna.”

(1 Juan 3:2)

B. PANAGUNGAR! Kuna ti Anghel, “…apay-apay sapulenyo cadagiti natay ti sibibiag? Awan

ditoy no di ket nagungaren..” (Lucas 24:,6) NOTE: Kitaen pay ti Apocalipsis 1:17,18.

C. Ti NAMNAMA dagiti KRISTIANO ket saan laeng a basta “IMMORTALITY” kasta met ti

PANAGUNGAR ken PANAGBALIW TI MORTAL A BAGITAYO. Basaen ti

(1 Corinto 15:50,58)

48

D. Awan tao a nakakita idi kanito a NAGUNGAR ni Jesus. Adda ngata sadiay ti Espiritu Santo?

(Roma 8:10-11). Ni Jesus ket napagungar babaen iti Espiritu Santo? Addada met ngata

dagiti Anghel idi? Ditay ammo. Ti nakaskasdaaw a NAMNAMATAYO ket naibatay iti

REALIDAD ti “AWAN NAGYAN A TANEM”

E. IMDENGAN DAGITI IMPORTANTE A KAPANUNUTAN:

1. Ni Pablo ti kayatna nga “AMMOEN NI CRISTO KEN TI BILEG TI

PANAGUNGARNA” (Filipos 3:10)

2. Kuna ni Jesus, “ SIAC TI PANAGUNGAR KEN TI BIAG..” (Juan 11:25,26)

3. Ni Jesus ti “..DALAN, TI PUDNO, KEN TI BIAG” (Juan 14:6)

F. IMDENGAN DAGITI SUMAGANAD A SURAT ITI PANAGUNGAR NI JESUS:

Aramid 2:24,32; 3:15,16; 4:10; 5:30; 10:40; 13:30,33,34; 17:30,31; Roma 10:9; 1 Corinto

6:14; 2 Corinto 4:14; Galatia 1:1; Efeso 1:20. kdpy.

G. No dadduma ikasabatay ti IPAPATAY ken PANAGUNGAR ni Jesus, ngem ditay maripar ti

PANNAKAITANEMNA! Ti “pannakaitanem sapulenna ti PANNAKATAY!” Saan laeng a

basta NAAWANAN TI PUOT! Dagiti Anghel intudoda ti nakaidulinan ti BAGI

(Mateo 28:6; Marcos 16:6)

H. SAAN A KAMALI A PRUWEBA TI PANAGUNGAR NI JESUS

1. Nagparang ni Jesus a sibibiag kalpasan a nagungar babaen kadagiti “ADU KEN

KUMBINSIDO A PRUWEBA” (Aramid 1:3). NOTE: ti Libro ti Aramid

“SAANNA A SUPRINGEN TI PANAGUNGAR! “IDEKLARANA KETDI”

2. Ti “PANAGUNGAR ni JESUS ISU TI KANGRONAAN A KINAPUDNO ITI AMIN

NGA ISTORYA”

a. Ti Linteg dagiti Judio sapulenna ti banag a mangistablisa babaen iti ngiwat ti dua

wenno tallo a saksi.” IMDENGAN ti statement ni Pablo idiay 2 Corinto 13:1.

b. IMDENGAN nga idi ni Pablo nagsarita iti “IPAPATAY A MAIPAAY

KADAGITI BASBASOLTAYO, PANNAKAITANEM, KEN

PANAGUNGAR” ni Cristo, NAGITED TI ADU SAKSI (1 Corinto 15:1-8).

“Ti panagungar ket tumakder iti uray ania korte ti linteg”

3. DAGITI SAKSI ITI PANAGUNGAR

a. Ni APOSTOL PABLO: Umanay coma daytoy “mangpaneknek.” Ti Kangronaan

a mamarigat nagbalin a “mangascasaba.” Apay a nagbalbaliw? NAKITANA

TI NAGUNGAR NGA APO! (1 Corinto 9:1; 15:8-11). Ni PABLO NATAY

GAPU ITI PAMMATINA KEN JESUS! Insurona ti panagungartayo!

(1 Corinto 15:42-58)

b. DAGITI NANGURGURA KEN CRISTO: “Dagiti kabusor namatida idi dagiti

adalan nagduaduada”. Dinawatda ken Pilato a magwardiyaan coma ti tanem.

(Mateo 27:64,65). IMDENGAN nga idi Pentecostes ken kadagiti

49

sumarsaruno nga al-aldaw, dagiti KABUSOR ket naulimekda ket SAANDA

met nairuar ti bagi ni Jesus! Ni Pedro ken dagiti dadduma pay nga Apostol

ket inkaskasabada ti PANAGUNGAR ni Jesus iti tunggal siyudad a

Naka-aramidanna.

c. DAGITI APOSTOLES: “Tatakrut a nagbalin a martyrs” Intedda ti bagida iti

panangikasaba iti PANAGUNGAR ni Jesus. Nagbalinda a competent

witnesses. Adda cadi mangawag kadakuada nga “ULBOD?”

d. DAGITI BABBAI: Ni Jesus nagparang kadagiti BABBAI nga immuna. Dagitoy

a babbai saanda a “ma-imagine” ti PANAGUNGAR ni Jesus. Iti, ragsakda,

imbagada kadagiti Apostoles, Dagiti met Apostoles, inkonsiderada A

NONESENSE, ket saanda a namati. (Lucas 24:11; Marcos 16:11)

e. TI PANAGPARANG: Adu nga Eskolars ti nangilista iti agarup SANGAPULO a

panagparang ni Jesus kadagiti nadumaduma a tattao bayat iti 40 nga aldaw

kalpasan iti PANAGUNGARNA. Kitaen ti “Agony and Glory of the Cross”

page 143,144. IMDENGAN a ni Jesus SAAN a nagparang kadagiti

kabusorna, Caipas, Pilato, Herodes ken dagiti Jewish Leaders etc.

f. JUAN : Ni Juan ken ni Pedro timmarayda a napan iti tanem, ni Juan nakitana ti

LUPOT (grave clothes) inurnongda dagiti ebedensya ket “namatida”

(Juan 20: 2-10)

g. “NI TOMAS A MANAGDUADUA: Idi nagprang ni Apo Jesus kadagiti

Apostoles, AWAN ni TOMAS (Juan 20:24). Uray ni Tomas met ket

“heartbroken idi gapu iti ipapatay ni Jesus. Dagiti dadduma nga Apostol

kinasaritada isu, ket kunada a nakitada ti Apo. NAGDUADUA LATTA iti

maka-lawas, agingga a nakitana ti Apo. (Juan 20: 2-29)

I. “NAKATKATAWA a PASAMAK IDIAY TANEM: Ti Biblia ket makaparag-o. Dadduma a

pasamak idi NAGUNGAR mabalin a nakakatkatawa.

1. Dagiti, agladladingit ti pusoda a babbai mapanda idiay tanem a balonda ti bangbanglo

tapno sapsapoanda ti bagi ni Jesus. DIDA MAPANUNUT ITI DAYDI A KANITO a

ti DAKKEL A BATO KET NARIGAT KADAKUADA TI MANGITULID manipud

iti ruangan ti TANEM. Kasapulan ti adu a lallaki a mangitulid! Ngem ti bato ket

naikkat! Maysa nga anghel ti nangikkat! (Marcos 16:1-3; Mateo 28:2)

2. Dagiti soldados: Saan cadi a nakakatkatawa a panunuten a dagiti SOLDADOS!

Nagbalinda a kakasla “natay a nabiag” (Mateo 28:4) SALUDSUD: Na-ungtanda

ngata idi naawan ti bangkay? Napapatayda cadi gapu ti pannakapukaw ti bangkay?

SAAN!

3. DAGITI DUA NGA ADALAN IDIAY DALAN NGA AGPA- EMMAUS:

(Lucas 24: 14-32). Saanda a NAILASIN ni Jesus idi kakuykuyogda a magmagna.

Kunada; “Sicsica laeng ti sangsangaili sadi Jerusalem, a dica ammo dagiti banag a

naaramid sadiay cadagitoy nga aldaw? INKASABA NI JESUS TI EVANGELIO

KADAKUADA. Idi benedisyonanna ti tinapay, nabigbigda Isuna. Isuda ti saan a

naka-ammo ti hushusto a napasamak! Nabigbigda met laeng ti PANAGUNGAR.

50

J. PANNAKABALIN TI PANAGUNGAR

1. Ni Pablo kayatna nga AMMOEN, “ti PANNAKABALIN TI PANAGUNGAR”

(Filipos 3:7-11)

2. Ti PATAY SAAN A NAKINABANG ITI BALLIGI NI JESUS (Aramid 2: 22-36).

Babaen iti ipapatayna, NI JESUS PINARMEKNA TI PATAY!

3. Babaen iti IPAPATAYNA, inispalnatayo ni Jesus manipud iti LINTEG TI BASOL KEN

PATAY.

4. Innala ni Jesus ti pannakabalin TI DARANA idiay langit (Hebreo 10:19-23)

5. Idiay KRUS, PINUKAW NI JESUS TI PATAY, ket nangyeg ti BIAG ken

IMMORTALIDAD nga agsilnag babaen iti EVANGELIO (2 Timoteo 1:10)

6. NOTE: “TI PANAGUNGAR NI JESUS ISU TI GARANTIYA TAYO” (1 Corinto 15:

42-52). Idiay PANAGUNGARTAYO, AGBALINTAYTO A CAS KEN JESUS.

(1 Juan 3:1-3)

7. “Ngem yaman pay ti Dios a mangted kadatayo ti balligi gapu ken Apotayo a Jesu Cristo.

TI TUOK KEN GLORIA TI KRUS

Maika sangapulo ket tallo a Leksyon

I. TI DARA

A. “Ngem di coma maaramid nga agpasindayagac no di ti krus ni Cristo…” (Galatia 6:14)

B. Ti “Holy of Holies” ket naipastrek gapu iti DARA ni Cristo (Hebreo 10:19 Kitaen pay ti

Hebreo 9:11,12.

C. Ti “CORDERO TI DIOS” ket isu ti “SENTRO” ti HISTORY (Apocalipsis 13:8). Iti plano ti

Dios, isu ket “mapapatay manipud idi sakbay a nabangon ti lubong”

D. “ Ti Theolohiya manipud langit ket, Christ-centered, cross-centered, ken blood centered.”

Nakaladladingit ta kadagiti dadduma a “religious seminaries” ti DARA ni Jesus ket di man

lang masitar.

E. TI KINADAKES TI BASOL

1. Nariparmo a ti libro ti LEVITICO ket napno iti SACRIFICIO, PAPADI, KEN DARA,

DARA TI ANIMAL?

2. Ti Linteg ti Daan a Tulag nalawag nga imparangna ti “kinadakes ti basol” (Roma 7:13)

3. Babaen ti Linteg ni Moises, “ti pannakapakawan” kasapulanna ti “pannakaiparokpok ti

Dara” (Hebreo 9:22). Ngem, kadagiti animal sacrifices SAANNA a napaypayso nga

51

ikkaten ti basol (Hebreo 10:4). Ti Dios ket mamakawan, ta iti mapasungad a tiempo

ni Jesus ket MATAY! Basaen ti Hebreo 9:15.

4. Iti Baro a Tulag, nagsarita ni Jesus maipapan iti DARANA nalablabes pay ngem diay

inaramid na iti KRUS wenno iti IPAPATAYNA! Ti dara ni Cristo “namataud ti

blood bank idiay langit”

5. RIPAREN NO ANIA TI MABALINAN NGA ARAMIDEN TI DARA:

a. Ti dara “MAMAGKAPPIA” (2 Corinto 5:14-21)

b. Ti darana “MANGUGAS” (Apocalipsis 1:5;7:14)

c. “MANGSUBBOT” (Efeso 1:7; 1 Pedro 1:18,19)

d. “MANGDALUS” (1 Juan 1:7)

e. “MANGPALINTEG” (Roma 5:8,9)

f. Ti darana “MAMAGBALLIGI” (gains the victory) (Apocalipsis 12:11)

g. Ti dara ni Jesus “MANGSANTIFICAR” (Hebreo 13:12)

h. DATON TI KAPPIA (atones) (I Juan 2:2)

i. Mangted ti TALNA (Colosas 1:20; Efeso 2:13-16)

F. BANBANAG A KONEKTADO ITI DARA

1. Ti BARO A TULAG (Mateo 26:26-29; 1 Corinto 11:25,26; Hebreo 13:20)

a. Ti “dara ni ABEL agsangit manipud daga” (Genesis 4:2-12; Kitaen pay ti

Mateo 23:35; Lucas 11:51.)

b. Ti dara ni Jesus agsarita a naim-imbag ngem ni Abel (Hebreo 12:24).

DUMNGEG ITI DARA NI JESUS. (Hebreo 9:11-22)

2. TI IGLESIA ITI BARO A TULAG: (Aramid 20:28; Efeso 5: 25-28)

a. Ti dara ni Jesus “binayadanna ti maysa a banag- ti IGLESIA” Ti dara ti animal

saanna magatang ti aniaman.

b. NOTE: Dagiti Kristiano ket “nasubbot” babaen iti dara ni Jesus

(1 Pedro 1:18,19). Ti “IGLESIA” ket nabayadan iti dara ni Jesus

(Aramid 20:28) Ti PAGARIAN “nabayadan” iti dara ni Jesus

(Apocalipsis 5:9,10). DAGITOY KET AGPAPADA A TATTAO.

3. TI SANTA CENA: (Aramid 2:42; 1 Corinto 10:16-21; 11:23-29).

a. Adda “maysa a dalan, maysa a bagi (Iglesia), maysa a tinapay, maysa a dara,

maysa a pangrabii, maysa a biag”

52

b. Ti Santa Cena “iproklamana ti IPAPATAY TI APO agingga nga umay manen”

(1 Corinto 11:26)

4. BAUTISMO

a. Ti bautismo ket tignay a mamagtipon iti managbasol ken TI DARA , ken ti

IPAPATAY ni Jesus, (Roma 6:1-5; Colosas 2:12; Galatia 3:26-27)

b. “Ti lubong kayatda ti salakan nga uray awan ti dara, awan ti biblia, awan ti

Iglesia, awan ti Santa Cena, ken awan ti Bautismo. SAAN A MABALIN!

II. “TI KRUSKO” (Mateo 10:37-39; 16:24-26; Marcos 8:33-37; Lucas 9:23-25; 14:27;15: 25-32; Roma

6:1-11; Galatia 2:20,21; 6:14; Filipos 1:21))

A. “ Ket ti di mangibaklay ti cruzna ken sumurot caniac, saan a maicari caniac” (Mateo 10:38)

B. No ti KRUS NI JESUS KET KASAPULAN, KASTA TAY MET

C. Awan ti “CHEAP GRACE” panangisalakan ti Dios. “Grace does NOT OVERLOOK,evade,

forget, wenno litupanna ti kinapudno ti Dios, pungtot wenno panangdusa” Laglagipentayo a

TUNGGAL BASOL KET MADUSA, KEN CRISTO MAN WENNO IDIAY IMPYERNO!

D. KAPANUNUTAN MAIPAPAN ITI “GAPU TI IMPATAY NI JESUS

1. Dadduma kunada a NATAY ni Jesus gapu iti “EXHAUSTION” Ni Jesus SAAN A

NATUROG! No di ket “nabrutalized” iti agpada a Pangokoman ti Judio ken Roma.

Ti pannakasaplit ket nakaro” Ta nalawag a dina pay mabagkaten ti krusna! Ni Jesus

ket addaan pannakabalin a mangikkat iti biagna ket MABALINNA A PASUBLIEN

DAYTOY! (Juan 10:1-18). Ni Jesus ket emotionally drained idiay Getsemane idi

nagling-et iti dara.

2. Dadduma panunutenda a NATAY ni Jesus iti “RUPTURED HEART” Ti ipapatayna

immay kalpasan iti INNEM NGA ORAS! Napaypayso, a na “nadurdor” gapu iti

basoltayo. (Isaias 53:5).

E. NATAY NI JESUS “AGPAAY KANIAK” (Basaen ti Roma 4:25; 2 Corinto 5:15; 1 Corinto

15:11-4, Tito 2:11-14)

1. Ni Pilato saan a namati idi damo a ni Jesus ket NATAY! (Marcos 15:42-47). Kalpasan a

nasigurona ti ipapatyna, intedna ti bangkay ken Jose a taga Arematea.

2. Aniaman ti sinagaba ni Jesus idiay krus INARAMIDNA GAPU KANIAK

3. Daytoy ti “EVANGELIO” “denggen, patien, ken pagtulnogan” (2 Tesalonica 1:7-9)

4. Ti pannkaisalakan ket saan a banag a kabaelam nga aramidem, no di banag nga

AWATEM. (Mateo 11:28-30)

5. “Saanmo mateggedan ti parabur-maysa a SAGUT”

“Dimo magatang ti parabur- saan a FOR SALE!

53

“Saanmo mabaloran ti parabur- It is UNMERITED!

“ Dimo mabayadan ti parabur- it creates no DEBT

“ Ti parabur balbaliwanna ti amin”

6. Ni Pedro inakusaranna dagiti Judio gapu iti panangpapatayda ken Jesus (Aramid 2:22-

36). Inaramidda iti PISIKAL! Gapu iti basoltayo, inaramidtay met SPIRITUALLY!”

7. Ti panangipaaymo iti BAGIM ken kadagiti ANAKMO ti narangpaya a masakbayan,

IKKAM IDA ti Krus.

F. “TI KRUSKO”

1. Masapul nga i-give uptayo ti “BIG ME” tapno awatentay ti “Great HE”

2. SAANTAYO a kunaen “SUMREKKA MANUBBOT” no di ket “STAY OUT LORD”.

Adda kadatayo ti SAGUT ti parabur ti Dios, ngem kasta met ti responsibilidad a

“mangbaklay iti Krustayo” ti PANAGSERBI a kasapulan unay. Desipulotayo a

naregta iti “ARAMID A NAIMBAG”

3. Kanayon nga ikonsidera, ti texto ti Lucas 9:23 “…no asinoman ti tao a mayat sumurot

caniac. paglicudanna ti bagina ket alaenna ti cruzna iti inaldaw ket surotennac.”

NOTE also Mateo 16:24; Marcos 8:34)

4. RIPAREN dagiti sumaganad a kababalin dagitoy a Surat.

a. EXCLUSIBO! Ni Jesus kunana a NO DITAY ARAMIDEN DAGITOY A

BANBANAG ditay mabalin nga ADALANN! (Lucas 14:27;33). Ket no

ditay MAPAGLIKUDAN TI BUKUDTAYO, “BAKLAYEN TI KRUS,

KDPY, SAANTAY KASALI iti panagbalin nga adalanna. We must die, to

self, sin,and society”

b. “INALDAW” Panagbalin nga adalan ti PAGTAYYEKAN TI BUO A

BIAGTAYO, Inaldaw, Dayta ti “NAILANSA A BIAG” TI PANAGSERBI!

KRISTIANOS:

… sangoen na laeng ti mamaysa a turongen!

…saan nga aglikud!

… awanen sabali a plano maipaay iti bukudna!

….addaan naken a cas iti nakem ni Jesus!

….addaan puso a cas iti panagayat ni Cristo!

….boses a cas iti saritaen ni Jesus!

…addaan bagi a cas iti panagserbi ni Jesus!

c. NOTE: “Ti KRUSKO ket saan a maysa nga adu PAKADAGSENAN. Ti

“KRUS” ket maysa banag “BAKLAYEN” NOT something to “put up with,”

wenno ANDURAN. Iboluntaryotay nga ited ti biagtay ken Jesus.

“Mangascasaba, Panglakayen, Deakona, Manursuro, masapul a MATAY

sakbay nga agserbi.

54

d. “TI KRUSKO” SAAN mangted LEDDAANG, wenno “MARTYRDOM.” Ti

KRUSKO ket karamanna ti RAR-O ken RAGSAK! Basaen ti Juan 15:11-14;

Roma 14:17; Santiago 1:2; I Juan 1:4; 3 Juan 4.

e. Ti “PANANGIBAKLAY ITI KRUSKO” ket isu ti panagbiag a NAPAKAWAN

ken MAMAKAWAN KADAGITI SABSABALI ITI INALDAW.

5. MAMINSAN PAY: “Nailansaac a naicuyog ken Cristo; ket saan a siac ti agbiagen no di

ket ni Cristo ti agbiag caniac; ket ti biag a pagbiagco ita iti lasag pagbiagco gapu iti

pammati iti Anac ti Dios, Isu a nagayat caniac; ket inyawatna ti bagina gapu caniac.”

(Galatia 2:20)

PAKAAMMO: No addada mariparyo a nasaysayaat a termino iti Iloko dagiti binnatog iti Ingles

ipatulodyo coma kadagitoy e- mail address tapno maikoreher.

LEADERSHIP TRAINING PROGRAM MATERIAL

Impatarus iti Iloko ni Kabsat: Edward Tangonan

edtan_07@ yahoo.com/ edward.tangonan@gmail.com

0920-25-29-756

Manipud Outline ni Kabsat Bob Buchanan

buchanan@mozcom.com