thomas de clerck ellen enkels algemene voorwaarden ......minervastraat 5 • 1930 zaventem • t +32...

Minervastraat 5 • 1930 ZAVENTEM • T +32 (0)2 275 00 75 • F +32 (0)2 275 00 70 • www.contrast -law.be

19 april 2012

Thomas De Clerck

Ellen Enkels

Jochen Schraeyen

Sophie Van den Broeke Algemene Voorwaarden

Inleiding

• Belangrijke rol in handelsverkeer

• Impact specifieke regelgeving:

– WMPC: onderscheid handelaars / consumenten

– Consumentenkoop

– Wet betalingsachterstand

2

Overzicht

1. Tegenstelbaarheid

2. Conflict

3. Eenzijdige wijziging

4. Gebreken & Garanties

5. Productaansprakelijkheid

6. Bestelling & Levering

7. Eigendom & Risico

8. Prijs & Betaling

9. Aansprakelijkheid & Exoneratie

10. Opzegging & Ontbinding

3


19 april 2012

Thomas De Clerck Tegenstelbaarheid

van algemene voorwaarden

• Kennisname

• Aanvaarding

Voorwaarden 2 basiselementen


5

Kennisname & aanvaardingsbedingen

• Principe

• Waarde?

6

“Iedere bestelling in gelijk welke vorm ook houdt van rechtswege

erkenning in vanwege de koper van zijn kennisname van onder-

havige algemene verkoopsvoorwaarden en zijn aanvaarding ervan

zonder voorbehoud.”


Kennisname & aanvaardingsbedingen

B2C

7

Beding die op onweerlegbare wijze instemming van

consument vaststelt zonder daadwerkelijke kennis daarvan

= onrechtmatig (art. 74, 26° WMPC)


Kennisname AV 3 aandachtspunten

• Beschikbaarheid

• Zichtbaarheid / leesbaarheid

• Begrijpelijkheid

8


Beschikbaarheid

• Mogelijkheid om kennis te nemen

– Verwijzing naar website?

– Algemene voorwaarden op aanvraag?

– Verkrijgbaar op de griffie?

– Consulteerbaar op maatschappelijke zetel onderneming?

– Publicatie in Belgisch Staatsblad?

• Langdurige handelsrelatie

9


• Tijdstip kennisgeving:

– Voorafgaand aan of uiterlijk op tijdstip sluiten contract

– Uitzondering: Factuur (tussen handelaars)

(Expliciete) aanvaarding nadien

• Voorbeelden:

– Per post na betaling

– Bij levering stookolie

– Bij opstappen in vliegtuig

10


Beschikbaarheid

Beschikbaarheid

• Actieve plicht verkoper (art. 4 WMPC):

– Behoorlijke en nuttige informatie

– Informatiebehoefte / gebruik

• Doorsnee consument

B2C

11


Zichtbaarheid / leesbaarheid

• Niet te klein lettertype

• Niet te vage kleur

• Niet op ongewone plaats (vb. exoneratiebeding)

• Algemene voorwaarden op achterzijde

12


Begrijpelijkheid

• Klant dient taal van algemene voorwaarden te begrijpen

• Taalvereiste in concreto te beoordelen

• Uitdrukkelijke / stilzwijgende aanvaarding taal

• Factuurvoorwaarden – taalwetgeving

14


Begrijpelijkheid

B2C

• Begrijpelijke taal voor gemiddelde

consument, gelet op taal taalgebied

(art. 10 WMPC)

• Duidelijke en begrijpelijke taal

(art. 40 WMPC)

15


• Uitdrukkelijke aanvaarding

• Stilzwijgende aanvaarding (“omstandig stilzwijgen”)

Aanvaarding

16


Uitzondering Factuur

• Factuur bij handelaars:

– Algemene voorwaarden op achterzijde factuur (art. 25 W. Kh.)

– Aanvaarding van factuur (tijdig protest)

– Wijziging overeenkomst door factuurvoorwaarden

(Cass. 7 januari 2005)

17


Uitzondering Internet

• Mogelijkheden om voorwaarden ter kennis te brengen online

– Verwijzing via hyperlink

– Aanvaardingsclausule met hyperlink

– Pop-up met algemene voorwaarden

• Artikelen 8 en 9 Wet Elektronische Handel

– Opslaan en afdrukken (art. 8)

– Mogelijkheid om fouten te corrigeren (art. 9)

18



1. Idealiter worden algemene voorwaarden door de klant

ondertekend (elke pagina)

2. Maak algemene voorwaarden steeds in extenso over

3. Maak algemene voorwaarden niet enkel over met factuur

(tevens op bestelbon / offerte)

4. Indien op achterzijde, verwijs naar voorwaarden op voorzijde

in het vet en in kader

19

Tips Tricks


19 april 2012

Thomas De Clerck Conflict

tussen algemene voorwaarden

Battle of the forms

• Beide partijen gaan uit van de toepasselijkheid van

de eigen algemene voorwaarden

• Mogelijke scenario’s:

– Meest aanvaarde / toegepaste theorie:

• Conflicterende bepalingen in AV heffen elkaar op

• Gemeen recht van toepassing

2. Conflict tussen algemene voorwaarden

21

• Andere aanvaarde mogelijkheden:

– Theorie van het laatste woord

– Theorie van het eerste woord

• Conclusie: geen algemene lijn (onzekerheid)

Battle of the forms

22

2. Conflict tussen algemene voorwaarden

1. Controleer of tegenpartij gebruik maakt van eigen algemene

voorwaarden en deze van toepassing tracht te maken

2. Voorzie in de eigen algemene voorwaarden in uitdrukkelijke

uitsluiting van algemene voorwaarden van tegenpartij

3. Indien verwijzing naar voorwaarden, maak expliciet bezwaar

tegen toepassing algemene voorwaarden van de tegenpartij

23

2. Conflict Tips

Tricks


Eenzijdige wijziging 19 april 2012

Thomas De Clerck

van algemene voorwaarden

• Mogelijkheid om voorwaarden van overeenkomst

eenzijdig te wijzigen?

• Voorbeelden:

– Aanpassing betalingsmodaliteiten

– Aanpassing aansprakelijkheidsbeperking

– Update algemene voorwaarden na seminarie

Algemeen

3. Eenzijdige wijziging van algemene voorwaarden

25

• Eenzijdige aanpassing voorwaarden in principe niet

mogelijk

• Indien uitdrukkelijk voorzien is eenzijdige wijziging

mogelijk (partijbeslissing) (“voldoende objectief criterium”)

• Mogelijkheid tot opzegging voorzien bij eenzijdige

wijziging?

26

Algemeen


Consumenten

27

B2C

• Eenzijdige prijsaanpassing:

– Overeenkomsten bepaalde duur

– Overeenkomsten onbepaalde duur

• Eenzijdige aanpassing kenmerken van product

• Eenzijdige aanpassing leveringstermijn


1. Mogelijkheid tot eenzijdige wijziging expliciet voorzien

2. Laat ruimte in algemene voorwaarden om aan te passen

zonder wijziging (vb. leveringstermijn niet bindend maken)

3. Voorzie eventueel in mogelijkheid tot opzegging binnen

X aantal dagen na wijziging

4. Extra aandachtspunten bij consumenten

(vb. prijs – leveringstermijn – wezenlijke kenmerken)

28

3. Eenzijdige wijziging Tips

Tricks


19 april 2012

Ellen Enkels Gebreken

& Garanties

Gebreken & Garanties

30

1. Zichtbare gebreken 3. Wettelijke garanties

2. Verborgen gebreken 4. Commerciële garanties

1. Basisprincipes

• Zichtbaar gebrek dat koper kende of had moeten kennen

(art. 1642 BW)

• Gedekt door aanvaarding van de levering

31

4. Gebreken & Garanties – 1. Zichtbare gebreken

Voorbeeld: aankoop van een Ikea-meubel

Meldingstermijn geldig?

32

“Zichtbare gebreken betreffende de geleverde goederen dienen

onverwijld en uiterlijk 24 uur na de levering aan X te worden gemeld.”


2. Termijn

• Principe:

– “Dadelijk” na de levering

– Beoordeling geval per geval

• Uitzondering

– Voorverpakte goederen

– Te monteren goederen

33


2. Termijn

B2C

34

Geen onredelijk korte termijn

(art. 74, 15° WMPC)


2. Termijn

3. Remedie

• Wettelijke remedie?

• Modulering in AV?

35

“Indien de klacht inzake zichtbare gebreken gegrond is, heeft de koper

recht op een prijsreductie.”


1. Bepaal meldingstermijn

2. Geen te korte termijn (B2C)

3. Termijn bij nog te monteren en voorverpakte goederen

4. Specifieer remedie

36

4.1. Zichtbare gebreken Tips

Tricks


37




• Verkoper staat in voor vrijwaring

• Verborgen gebrek

– Gebrek

– Verborgen

– Ernstig

– Anterioriteit

38

4. Gebreken & Garanties – 2. Verborgen gebreken

1. Basisprincipes

2. Termijn

• “Korte termijn” na ontdekking gebrek

• Bepalen “korte termijn” in AV?

Verbod verkapte exoneratie

39

“Eventuele verborgen gebreken dienen alleszins, op straffe van verval

van verhaal, onmiddellijk en uiterlijk binnen de 3 dagen na ontdekking

van het gebrek aan de verkoper te worden gemeld.”


Tienjarige aansprakelijkheid aannemer / architect

– Waarborg- en proceduretermijn dezelfde

Verborgen gebreken (andere dan “structurele” gebreken)

– Onderscheid waarborg- en proceduretermijn

– Cass.: “redelijke termijn”

40


2. Termijn Aannemingscontracten

3. Exoneratie

• Uitsluiting aansprakelijkheid

– Verkoper te goeder trouw

– Fabrikant / professionele verkoper (vermoeden kennis)

• Uitsluiting tussen professionelen actief in dezelfde sector?

Groothandel vrachtwagenonderdelen en fabrikant vrachtwagencontainers

41


“De verkoper is niet aansprakelijk voor eventuele verborgen

gebreken met betrekking tot de geleverde onderdelen.”

Geldig?

42

“Het goed wordt verkocht in de staat waarin het zich bevindt

(met alle zichtbare en verborgen gebreken), door de koper

gekend.”


3. Exoneratie Klassiek voorbeeld

4. Remedie

• Wettelijke keuzemogelijkheid koper

• Afwijking in AV?

• Professionele verkoper / fabrikant / beroepsverkoper:

schadevergoeding

– exoneratie

43


MAAR: exoneratieclausule – quid?

44

Koper Verkoper Oorspronkelijke

verkoper

“De klant erkent en aanvaardt dat de verkoper de excepties en exone-

raties, die de fabrikant ten aanzien van de verkoper kan inroepen,

eveneens aan de klant kan tegenwerpen.”


4. Remedie

1. Bepaal de remedie(s) van de koper

2. Bepaal de korte termijn, maar let op voor verkapte exoneratie

3. Voorzie in exoneratie bij fabrikanten en verkopers in dezelfde

sector

4. Professionele en / of beroepsverkoper: geen exoneratie voor

schadevergoeding

45

4.2. Verborgen gebreken Tips

Tricks


46



Onderscheid

• Wettelijke garantie (art. 1649quater , §1 BW e.v.)

– Dwingend recht

– Voorwaarden en remedies wettelijk vastgelegd

– B2C

• Commerciële garantie (art. 1649septies BW)

– Niet verplicht – bijkomende garantie

– Contractuele vrijheid

– Wettelijke vereisten (B2C)

– B2B / B2C

47


1. Basisprincipes

B2C

48

4. Gebreken & Garanties – 3. Wettelijke garanties

• Aansprakelijkheid voor “gebrek aan overeenstemming”

– Gebrek aan overeenstemming?

– Modulering in AV?

– Bewijs?

• 2 jaar na levering

B2C

49

“In geval van uitputting van de voorraad, heeft de verkoper het recht

om éénzijdig het door de klant gevraagde product te vervangen

door een ander product van gelijke of hogere waarde. De klant heeft

in dat geval geen recht op de betaling van een geldsom.”

Art. 74, 6° WMPC: éénzijdig bepaling of verkochte

goed aan overeenkomst voldoet

is niet toegelaten


1. Basisprincipes Gebrek aan overeenstemming

2. Termijnen

B2C

50


• Waarborgtermijn

• Meldingstermijn

• Verjaringstermijn

B2C

51

• 2 jaar na levering

– Tweedehandsgoederen: min. 1 jaar

– Opschorting termijn tijdens herstel / vervanging

– Na 2 jaar: regeling verborgen gebreken B2B

“De verkoper is aansprakelijk voor elk gebrek dat zich

manifesteert binnen een termijn van 1 jaar te rekenen

vanaf de levering.”


2. Termijnen Waarborgtermijn

B2C

52

• Indien beding: min. 2 maanden

• Indien geen beding: geen “onredelijk korte termijn”

• Moduleren gevolgen niet-naleven meldingstermijn?


2. Termijnen Meldingstermijn

B2C

53

• 1 jaar na vaststelling gebrek (niet vóór verstrijken

waarborgtermijn 2 jaar)

Voorbeeld:

Gebrek ontdekt 4 maanden na levering:

Verjaring?


2. Termijnen Verjaringstermijn

3. Remedie

B2C

54

• Keuzemogelijkheid koper

– Herstel / Vervanging

• Subsidiair

– Prijsvermindering

– Ontbinding (uitzonderingen!)

– (Schadevergoeding)

• Modulering in AV?


3. Remedie Klassiek voorbeeld

B2C

55

Art. 74, 14° WMPC: beperking of uitsluiting wettelijke

waarborg niet toegelaten

“De wettelijke garantie van de verkoper, zoals bepaald in artikel

1649quater BW, met betrekking tot het product is beperkt tot het

leveren van de nodige vervangingsstukken in geval van een gebrek

aan overeenstemming.”


1. Geen exoneratie mogelijk

2. Respecteer minimum waarborg- en meldingstermijnen

3. Maximale vrijwaring: 2 maanden + integraal verlies rechten

4. Eenzijdig beslissingsrecht fabrikant / verkoper niet toegestaan

5. Respecteer wettelijk voorziene waarborg (remedies)

56

4.3. Wettelijke garanties Tips

Tricks


57



Klassiek voorbeeld

• Aankoop van een koelkast

• Geldige commerciële garantie?

Wettelijke vereisten?

58

4. Gebreken & Garanties – 4. Commerciële garanties

“X staat in voor de verborgen gebreken en fouten met betrekking tot

het aangekochte product die zich manifesteren binnen een periode

van 5 jaar na de datum van aankoop.”

1. Basisprincipes

• Verbintenis van fabrikant / verkoper om prijs terug te

betalen / goed te vervangen indien goed niet overeenstemt

met garantiebewijs of reclame

• Bindend karakter

• Fabrieksgarantie

– Relatie producent / fabrikant – consument?

– Quid eindverkoper?

59


2. Wettelijke vereisten

B2C

60

• Vermelding rechten wettelijke garantie onverlet

• Vermelding inhoud / essentiële gegevens: duur, geografisch,

toepassingsgebied, naam en adres onderneming

“Deze garantie doet geen afbreuk aan het recht van de klant om

zich te beroepen op de wettelijke garantie zoals bepaald in artikel

1649ter B.W.”

“Deze garantie is enkel geldig met betrekking tot producten

aangekocht in België.”


• Schriftelijk garantiebewijs / beschikbaar op duurzame

drager

• Begrijpelijke taal (taalgebied)

vb. pictogrammen

B2C

61


2. Wettelijke vereisten

Afwijking in AV

B2C

62

• Uitsluiting opzeggingsrecht indien garantieverplichting niet

wordt nagekomen verboden (art. 74,8° WMPC)

• Bedingen die toegekende garanties verminderen of

beperken bij overdracht verboden (art. 74,31° WMPC)


1. Respecteer wettelijke verplichte vermeldingen (B2C)

2. Back-to-back principe

3. Geen uitsluiting opzeggingsrecht consument

4. Geen bedingen die toegekende garanties verminderen bij

overdracht

63

4.4. Commerciële garanties Tips

Tricks


19 april 2012

Ellen Enkels Productaansprakelijkheid

1. Basisprincipes

• Gebrek in product (= roerend lichamelijk goed)

• Producent aansprakelijk voor

– Lichamelijke schade

– Schade aan andere goederen

– NIET: schade aan het gebrekkige product zelf

65


• Instellen vordering binnen 3 jaar (vanaf kennis schade)

Moduleerbaar in AV?

• Bevrijding van aansprakelijkheid na 10 jaar

(vanaf dag van in het verkeer brengen)

66


2. Termijn

3. Exoneratie

• Beperking / uitsluiting aansprakelijkheid?

• Uitzondering: fout of nalatigheid van het slachtoffer

67


“De producent is niet aansprakelijk voor schade aan de koper of

aan de goederen van de koper veroorzaakt door een gebrek in het

verkochte product.”

Geen exoneratie van productaansprakelijkheid

68

5. Productaansprakelijkheid Tips

Tricks


19 april 2012

Jochen Schraeyen Bestelling

& Levering

Overzicht

1. Niet-bindende offerte

2. Geldigheidsduur offerte

3. Vertegenwoordiging

4. Levering

5. Vervangingsbedingen

6. Incoterms ®

70

1. Niet-bindende offerte Klassiek voorbeeld

Quid?


“Alle offertes en aanbiedingen van X zijn

vrijblijvend en binden haar niet.”

71

2. Geldigheidsduur offerte

• Uitdrukkelijke termijn / beschikbare stock

• Herroeping?

“Al onze aanbiedingen blijven geldig voor een periode

van 30 dagen na de datum van het aanbod.”

72



• Vertegenwoordigingsclausule

• Sterkmakingsclausule

73

“Overeenkomst komt pas definitief tot stand na ondertekening

van de ingediende bestelbon door de zaakvoerder.”



B2C

• Consument onmiddellijk gebonden – onderneming pas

na vervulling voorwaarde afhankelijk van zijn wil

(art. 74, 1° WMPC)

• Door gevolmachtigden aangegane verbintenissen /

verbintenissen laten afhangen van het naleven van een

bijzondere formaliteit (art. 74, 29° WMPC)

“Verzekeringsmaatschappij X is niet gehouden door afspraken

overeengekomen tussen verzekeringnemer en vertegenwoordiger

van de maatschappij.”

74


• Regeling in AV

– Tijdstip / termijn

– Locatie (ook intern)

– Inontvangstname

– Controleverplichtingen / melding gebreken

– Teruggave pallets, containers, hulpmiddelen

4. Levering Principe: contractuele vrijheid


• Termijn: onmiddellijk / alleszins binnen “redelijke” termijn

• Plaats: plaats goed ogenblik koop

(art. 1247/1609 BW)

• Kosten:

– Kosten van levering: ten laste van verkoper

– Kosten van afhaling: ten laste van de koper

(art. 1248/1608 BW)

76


4. Levering Bij gebrek aan regeling in AV?

Quid?

“Alle door X vooropgestelde leveringstermijnen zijn louter

indicatief en vertraging in de levering kan nooit aanleiding

geven tot enige vorm van schadevergoeding.”

77


4. Levering Indicatieve leveringstermijn

B2C

Niet geldig t.a.v. consumenten

(art. 74, 5° WMPC)

78


4. Levering Indicatieve leveringstermijn

5. Vervangingsbedingen Begrip & voorwaarden

• Begrip

• Buitengerechtelijke vervanging – voorwaarden:

– Urgentie

– Ingebrekestelling + remediëringstermijn

– Vaststellingen tekortkoming

79


5. Vervangingsbedingen Nut in algemene voorwaarden?

“Ingeval de bestelde producten niet binnen de vooropgestelde

leveringstermijn worden geleverd, heeft X het recht om zich

zonder rechterlijke tussenkomst en op kosten van Y elders te

bevoorraden.”

80


• Situering / nut

• Inhoud: welbepaalde aspecten van handelstransacties

– Taakverdeling (vervoer, verzekering, douaneformaliteiten)

– Risicoverdeling (schade / verlies tijdens leveringsproces)

– Kostenverdeling

• Citeerwijze:

6. Incoterms®

“FCA Minervastraat 5, 1930 Zaventem, België, Incoterms® 2010”

81


1. Moduleer bestellings- en leveringsmodaliteiten in AV

2. Vertegenwoordigingsclausule (let op B2C)

3. Indicatieve leveringstermijnen (let op B2C)

4. Beoordeel nut vervangingsbedingen

5. Incoterms®: let op voor interne tegenstrijdigheden in AV

82

6. Bestelling & Levering Tips

Tricks


Jochen Schraeyen Eigendom

19 april 2012

& Risico

84


1. Basisprincipes

• Eigendomsoverdracht solo consensu

(wilsovereenstemming omtrent zaak en prijs)

• Overgang risico met eigendom (art. 1138 BW)

• Aanvullend recht


85

2. Eigendomsvoorbehoud

• EVB schriftelijk – uiterlijk bij levering

– Geldig in algemene voorwaarden

– Factuurvoorwaarden

• Goederen nog in natura aanwezig bij schuldenaar

• Geen transformatie


86

1. Analyse overgang eigendom en risico

– Eigendomsvoorbehoud ?

– Modulering risico-overdracht? vb.

2. Incoterms® (overgang risico)

“Niettegenstaande eigendomsvoorbehoud, worden de risico’s

overgedragen op de koper op het moment van de levering van

het goed.”

87

7. Eigendom & Risico Tips

Tricks


Jochen Schraeyen PrijS

19 april 2012

& Betaling

Overzicht

1. Betalingstermijn

2. Eenzijdige prijsaanpassing

3. Indexatie

4. Laattijdige betaling

8. Prijs & Betaling

89

1. Betalingstermijn Koop

• Onderlinge afspraak

• Indien niets overeengekomen:

– Geen handelstransacties: tijdstip levering (art. 1651 BW)

– Handelstransacties: suppletieve betalingstermijn van

30 dagen (art. 4 WBA)

• Afwijkingen mogelijk

• Herziening mogelijk i.g.v. “kennelijke onbillijkheid” jegens SE

8. Prijs & Betaling

90

• Onderlinge afspraak

• Indien niets overeengekomen: betaling bij voltooiing

van de werken

8. Prijs & Betaling

91

1. Betalingstermijn Aanneming

2. Eenzijdige prijsaanpassing Voorbeeld

• Principe: 1134 BW - eenzijdige PA onmogelijk

• Uitzondering: partijbeslissing

– Objectief inhoudelijk criterium

– Voorafgaande kennisgeving

– Eventueel opzeggingsmogelijkheid?

8. Prijs & Betaling

“X heeft het recht om haar prijslijsten te allen tijde aan te passen.”

92

2. Eenzijdige prijsaanpassing

B2C 8. Prijs & Betaling

• OVK van onbepaalde duur: éénzijdige prijsaanpassing

toegelaten mits

i. individuele kennisgeving

ii. kosteloos opzegrecht (art. 74, 2° WMPC)

• OVK van bepaalde duur: éénzijdige prijsaanpassing

verboden (art. 74, 3° WMPC)

• Prijsverhoging ingeval van weigering bankdomiciliëring

(art. 74, 32° WMPC)

93

3. Indexatie Voorbeeld

• Grondslag: art. 57 Wet 30/3/1976 - Sanctie

• Niet: jaarlijkse indexatie op basis van indexcijfer

of vast percentage

8. Prijs & Betaling

“Al onze prijzen worden jaarlijks op 1 januari automatisch en

zonder verder kennisgeving geïndexeerd op basis van de index

der consumptieprijzen.”

94

3. Indexatie

• Wel:

– Indexatie op maximum 80% eindprijs

– Parameters die reële kosten vertegenwoordigen

• Toepassingsgebied

– Indexatie van industriële / commerciële prijzen en tarieven

– Uitzonderingen: huur, wedden, erelonen vrije beroepen,

OVK met buitenlands element

– Sectoriële afwijkingen

8. Prijs & Betaling

95

3. Indexatie Voorbeeld prijsherzieningsformule

Waarbij:

P1 : Prijsniveau in een gegeven jaar

P0 : Prijsniveau in jaar 1 (basisniveau)

L1 : Loonkost in een gegeven jaar (cf. refertelonen werkgeversfederatie + sociale lasten)

L0 : Loonkost in jaar 1 (basisjaar) – lonen van kracht 10 dagen voor offerte)

M1 : Materieelkost in een gegeven jaar (cf. grondstoffenprijzen Agoria + beurs NY / London)

M0 : Materieelkost in jaar 1 (basisjaar – prijzen van kracht 10 dagen voor offerte)

a+b = Max. 0.80

c = Minstens 0.20

8. Prijs & Betaling

P1 = P0 x (c + x a + b) L1

L0

M1

M0 P1 = P0 x (0,2 + x 0,4 + x 0,4)

L1

L0

M1

M0

96

4. Laattijdige betaling Overzicht

• Uitvoering in natura

• Niet-uitvoeringsexceptie (“enac”)

• Ontbinding

• Vergoeding van de schade

• Oneigenlijk revindicatierecht / voorrecht

8. Prijs & Betaling

97

• Opschorting eigen verbintenissen totdat tegenpartij betaalt

• B2B: uitsluiting of modulering “enac” in AV mogelijk

– (Limitatieve) opsomming gevallen waarin beroep op

enac mogelijk is

– “Enac” mogelijk zelfs i.g.v. niet-foutieve tekortkoming

8. Prijs & Betaling

98

4. Laattijdige betaling Niet-uitvoeringsexceptie


Verbod “enac” in te roepen nietig (art. 74, 9° WMPC)

Voorbeeld

“De koper verbindt er zich toe in elk geval te betalen op

de vervaldag, zelfs ingeval van een geschil.”

99

4. Laattijdige betaling Niet-uitvoeringsexceptie

• Uitsluiten of modulering van ontbinding mogelijk

B2C

• Uitsluiten ontbindingsrecht verboden

(art. 74, 7° WMPC)

• Modulering wel toegelaten

100

8. Prijs & Betaling

4. Laattijdige betaling Ontbinding

• Strafbeding

• Moratoire intresten

• Buitengerechtelijke invorderingskosten

• Gerechtelijke invorderingskosten

8. Prijs & Betaling

101

4. Laattijdige betaling Vergoeding van de schade

• Overdreven schadebeding:

– Matigingsrecht rechter: art. 1231 BW (openbare orde!)

– Bovengrens: potentiële voorzienbare schade

– Ondergrens: werkelijk geleden schade

• Wanverhouding strafbeding - werkelijk geleden schade:

rechtsmisbruik

8. Prijs & Betaling

102

4. Laattijdige betaling Strafbeding


• Enkel wederkerige bedingen (art. 74, 17° WMPC)

• Schadevergoeding niet evenredig met nadeel

onderneming (art. 74, 24° WMPC)

103

4. Laattijdige betaling Strafbeding

• Intrestvoet

– Geen handelstransacties: wettelijke intrestvoet

(2012: 4,25%) (vanaf ingebrekestelling)

– Handelstransacties: bijzondere wettelijke intrestvoet

(WBA) (2012/1: 8%)

• Afwijkingen in AV mogelijk

8. Prijs & Betaling

104

4. Laattijdige betaling Moratoire intresten

• Matiging overdreven moratoire intresten (art. 1153 BW-dwingend)

– Geen handelstransacties:

ondergrens = wettelijke intrestvoet

– Handelstransacties:

ondergrens = bijzondere wettelijke intrestvoet

• Verhoging

– Handelstransacties: verhoging intrestvoet indien “kennelijke

onbillijkheid” jegens schuldeiser

8. Prijs & Betaling

105

4. Laattijdige betaling Moratoire intresten

• Begrip

• Geen handelstransactie

– Gemeen recht?

– Afwijkend beding in AV?

• Handelstransactie

– Gemeen recht?


8. Prijs & Betaling

106

4. Laattijdige betaling Buitengerechtelijke invorderingskosten

• Begrip

• Geen handelstransactie

– Gemeen recht?


• Handelstransactie

– Gemeen recht?


8. Prijs & Betaling

107

4. Laattijdige betaling Gerechtelijke invorderingskosten

1. Pas op met eenzijdige prijsaanpassing: “objectief criterium”

2. Voorzie een geldige indexatieclausule

3. Bepaal en moduleer sancties ingeval van laattijdige betaling

108

8. Prijs & Betaling Tips

Tricks


Sophie Van den Broeke Aansprakelijkheid

19 april 2012

& Exoneratie

Algemeen

• Belang

• Principieel geldig


110

Geldigheidsvoorwaarden

1. Dwingend recht of openbare orde

2. Opzettelijke fout / fraude / bedrog

3. Uitholling OVK

Nietigheid exoneratieclausule


111

Vormen aansprakelijkheidsbeperking

1. Fout

• Aard van de aansprakelijkheid

• Graad van de fout

2. Schade

• Oorzaak/auteur van de schade

• Aard van de schade

3. Remedie

• Aard van de remedie

• Hoogte van de schadevergoeding

• Duurtijd van de vordering


112


Voorbeeld 1 Aard fout

Quid?

113

“X is niet verantwoordelijk voor eventuele vertragingen bij de

verwerking van aanvragen, behoudens in geval van opzet, fraude

of bedrog in hoofde van X”



114

NIET:

Opzet / fraude / bedrog

WEL:

Lichte fout / zware fout

B2C 9. Aansprakelijkheid & Exoneratie

NIET:

Opzet / fraude / bedrog / zware fout

(art. 74,13° WMPC)

WEL:

Lichte fout

115



116

Quid?



117

Voorbeeld 2 Auteur schade

Quid?

“Voor zover X bij de uitvoering van zijn verbintenissen afhankelijk is van

de medewerking, diensten en leveringen van derden, kan zij niet

aansprakelijk worden gesteld voor enige schade voortvloeiend uit hun

fout, met inbegrip van hun zware [of opzettelijke] fout.”


118

WEL:

Opzet / fraude / bedrog

Lichte fout / zware fout



NIET:

Opzet / fraude / bedrog / zware fout

WEL:

Lichte fout

119



120

Voorbeeld 3 Aard schade

Quid?

“Behoudens ingeval van bedrog, opzettelijke fout of zware fout, is X

niet aansprakelijk voor of gehouden tot vergoeding van immateriële,

indirecte of gevolgschade, met inbegrip van (doch niet beperkt tot)

winstderving, omzetverlies, inkomstenderving, productiebeperkingen,

administratie- of personeelskosten, een verhoging van de algemene

kosten, verlies van cliënteel of vorderingen van derden.”


121

1. Gemeen recht

– Alle schade

– Voorzienbare schade

– Geleden verliezen/gederfde winsten

2. Modulering

– Indirecte schade/gevolgschade

– (Niet-limitatieve) lijst

Voorbeeld 3 Aard schade


122

Voorbeeld 4 Hoogte vergoeding

“De aansprakelijkheid van X is beperkt tot een bedrag van 100.000

EUR.”

Quid?


123

“De aansprakelijkheid van X is beperkt tot het bedrag dat door

haar BA verzekering wordt gedekt.”

Quid?

Voorbeeld 5 Hoogte vergoeding


124

Voorbeeld 6 Aard remedie

“Ingeval de door X geleverde goederen gebreken zouden vertonen,

kan de klant uitsluitend aanspraak maken op een herstelling of

vervanging van de geleverde goederen, zonder dat de klant aanspraak

kan maken op enige vorm van schadevergoeding.”

Quid?

1. Gemeen recht

− Herstel in natura

− Geldelijke schadevergoeding

2. Modulering


125




Keuzerecht bij gebrek aan overeenstemming

− Kosteloze herstelling/vervanging

− Prijsvermindering

− Ontbinding

126


“Iedere aanspraak van de klant tot schadevergoeding lastens X

vervalt van rechtswege indien deze niet aanhangig is gemaakt bij

de bevoegde rechtbank binnen een termijn van drie (3) jaar

nadat de feiten waarop deze aanspraak gebaseerd door de klant

gekend waren of rederlijkerwijze gekend konden zijn.”

127

Voorbeeld 7 Termijn

Quid?


128

1. Gemeen recht: wettelijke verjaringstermijnen

2. Modulering

− Verlengingsbeding

− Verkortingsbeding

Voorbeeld 7 Termijn

Voorbeeld 7 Termijn


1. Verlengingsbeding

2. Verkortingsbeding (strijdig met 74, 22° WMPC?)

129

1. Neem alle exoneratievormen in overweging

2. Voorzie plafonnering SV, eerder dan uitsluiting

3. Maximumbedrag per geval / jaar / duurtijd van de OVK

4. Maximumbedrag en verzekeringen

5. Geen uitholling van de OVK

130


Tips Tricks


Sophie Van den Broeke Opzegging

19 april 2012

& Ontbinding

1. Algemeen

• Bedingen m.b.t. duurtijd en beëindiging

• 2 soorten beëindiging

Terminologie

Opzegging

Ontbinding


132

1. Algemeen

• Is een contractueel beding vereist?

• Modulering?


133

2. Opzegging Contractueel beding vereist?

• OVK van onbepaalde duur

• OVK van bepaalde duur

OVK van onbepaalde duur:

verbod uitsluiting opzegging


134

1. Kennisgeving

2. Motivering

3. Opzeggingstermijn

4. Opzeggingsvergoeding

5. Gevolgen

2. Opzegging Modulering


135

B2C 10. Opzegging & Ontbinding


• de onderneming toe te staan de overeenkomst voor bepaalde duur eenzijdig

te beëindigen zonder schadeloosstelling voor de consument, behoudens

overmacht (art. 74, 10° WMPC)

• de onderneming toe te staan een overeenkomst van onbepaalde duur op te

zeggen zonder redelijke opzegtermijn, behoudens overmacht

(art. 74, 11° WMPC)

• de consument voor een onbepaalde termijn te binden, zonder duidelijke

vermelding van een redelijke opzeggingstermijn (art. 74, 18° WMPC)

136


• het recht van de consument te beperken om de overeenkomst op te zeggen,

wanneer de onderneming, in het raam van een contractuele

garantieverplichting, haar verbintenis om het goed te herstellen of te

vervangen niet of niet binnen een redelijke termijn nakomt (art. 74, 8° WMPC)

• de overeenkomst van bepaalde duur voor de opeenvolgende levering van

goederen voor een onredelijke termijn te verlengen indien de consument niet

tijdig opzegt (art. 74, 19° WMPC)

137



• een overeenkomst van bepaalde duur automatisch te verlengen bij het

ontbreken van een tegengestelde kennisgeving van de consument, terwijl

een al te ver van het einde van de overeenkomst verwijderde datum is

vastgesteld als uiterste datum voor de kennisgeving van de wil van de

consument om de overeenkomst niet te verlengen (art. 74, 20° WMPC)

• de onderneming toe te staan de door de consument betaalde voorschotten te

behouden ingeval de onderneming zelf de overeenkomst opzegt

(art. 74, 28° WMPC)

138


3. Ontbinding Contractueel beding vereist?

• Stilzwijgend ontbindend beding / buitengerechtelijke

ontbinding

• Uitdrukkelijk ontbindend beding

– OVK van bepaalde / onbepaalde duur

– Verbod in bepaalde gevallen

UOB : facultatief karakter


139

1. Ingebrekestelling

2. Kennisgeving (“van rechtswege”?)

3. Motivering


3. Ontbinding Modulering

140

4. Beperking wanprestaties

5. Gevolgen

- Terugwerkende kracht

- “Doet geen afbreuk aan het recht van de schuldeiser

om betaling te vorderen van aantoonbare hogere

werkelijk geleden schade”



141

• de consument te verbieden de ontbinding van de overeenkomst te vragen

ingeval de onderneming haar verbintenis niet nakomt (art. 74,7° WMPC)

• de consument ertoe te verplichten zijn verbintenissen na te komen, terwijl de

onderneming de hare niet is nagekomen, of in gebreke zou zijn deze na te

komen (art. 74,9° WMPC)



142

• de consument niet toe te staan bij overmacht de overeenkomst te ontbinden,

tenzij tegen betaling van een schadevergoeding (art. 74,12° WMPC)

• het bedrag vast te leggen van de vergoeding verschuldigd door de

consument die zijn verplichtingen niet nakomt, zonder in een gelijkwaardige

vergoeding te voorzien ten laste van de onderneming die in gebreke blijft

(art. 74,17° WMPC)


143


1. Vermijd herkwalificatie: “zonder gerechtelijke tussenkomst”

2. Beperk UOB eventueel tot bepaalde wanprestaties

3. Vermijd vage bewoordingen: “verbreken van de overeenkomst”,

“afzien van de koop”, etc.

4. “zonder voorafgaande ingebrekestelling en zonder voorafgaande

rechtelijke machtiging”

5. “Doet geen afbreuk aan het recht v/d schuldeiser om betaling te

vorderen van aantoonbare hogere werkelijk geleden schade”

144

10. Opzegging & Ontbinding Tips

Tricks

Minervastraat 5 • 1930 ZAVENTEM • T +32 (0)2 275 00 75 • F +32 (0)2 275 00 70 • www.contrast -law.be Minervastraat 5 • 1930 ZAVENTEM • T +32 (0)2 275 00 75 • F +32 (0)2 275 00 70 • www.contrast -law.be

thomas de clerck ellen enkels algemene voorwaarden ......minervastraat 5 • 1930 zaventem • t +32...

Documents