Thailand’s Logistics Development and the Challenges in the

Competitive World

ดร. จฑารตน อาชวรตนถาวร ส านกโลจสตกส 9 สงหาคม 2558

Outline

• Logistics vs. Supply Chain: เหมอนหรอตางกนอยางไร

• แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศไทย

(พ.ศ. 2556-2560)

• แผนแมบทการพฒนาระบบโลจสตกสอตสาหกรรม

(พ.ศ. 2555-2559)

• Thailand Logistics Challenges

– Logistics Cost

– Logistics Performance

– Green Supply Chain

Logistics VS. Supply Chain: เหมอน หรอ ตางกนอยางไร??

APICS: Definition of Logistics

“The art and science of obtaining, producing and distributing material and product in the proper place and in proper quantities” (APICS Dictionary, 13th edition)

“โลจสตกส เปนทงศาสตรและศลปในการไดมาซงวตถดบ และผลตภณฑ รวมถงการผลต การกระจายและการสงมอบ

สนคาและบรการ ใหถกท ถกปรมาณ”

APICS: Definition of Supply Chain

“The global network used to deliver products and services from raw materials to end customers through and engineered flow of information, physical distribution and cash.” (APICS Dictionary, 13th edition)

“ซพพลายเชน เปนเครอขายการสงมอบสนคาและบรการ โดยเรมจากวตถดบและทรพยากรการผลตตางๆ จนมาถงมอลกคา และในขณะเดยวกนกตองเกดการไหลของขอมล สนคาและ

บรการ และเงน”

CSCMP: Definition of Logistics management

“Logistics management is that part of supply chain management that plans, implements, and controls the efficient, effective forward and reverses flow and storage of goods, services and related information between the point of origin and the point of consumption in order to meet customers' requirements.”

“โลจสตกส เปนสวนหนงของซพพลายเชน เกยวกบการวางแผน การปฏบต และควบคมการเกบรกษาและการ

ไหลของสนคา บรการ และขอมลเปนไปอยางมประสทธภาพ และตรงตามความตองการของลกคา”

CSCMP: Definition of Supply Chain management

“ Planning and management of all activities involved in sourcing and procurement, conversion, and all logistics management activities. Importantly, it also includes coordination and collaboration with channel partners, which can be suppliers, intermediaries, third party service providers, and customers. In essence, supply chain management integrates supply and demand management within and across companies.”

“การจดการซพพลายเชนครอบคลมการวางแผนและการจดการของกจกรรมทงหมดทเกยวของกบการจดหาและจดซอจดจางและทกกจกรรมโลจสตก ทส าคญกยงมการประสานงานและความรวมมอกบคคาซงจะเปนซพพลายเออร ตวกลาง ผใหบรการ บคคลทสาม และลกคา และทส าคญ การจดการซพพลายเชน เปนการจดการอปทานและอปสงคทงภายในองคกรและระหวางองคกร”

สรปวา โลจสตกส และซพพลายเชน เหมอน หรอ ตางกน อยางไร?

Logistics: กระบวนการวางแผน ด าเนนการ การจดเกบวสด และควบคมการเคลอนไหลทงไปและกลบของวสด และสนคา ตลอดจนสารสนเทศทเกยวของ ใหมประสทธภาพ เพอตอบสนองความตองการของลกคา Supply Chain: เครอขายเชอมโยงหนวยตางๆ ไดแก ผสงมอบ ผผลต ผกระจายสนคา ผคาปลก และผบรโภค ในการสงมอบสนคาและบรการ ตงแตวตถดบไปจนถงลกคาคนสดทาย ผานการไหลของ 3 องคประกอบ คอ สนคาและบรการ สารสนเทศ และเงน

Information flow

Product/Service flow

Cash flow

Basic Supply Chain Structure

Global Trend & Logistics and Supply Chain Management

Consumerism

Sustainability pressure

Risk and Disruption

Globalization

Demographic changes

Technology

Cost pressure

Volatility

Knowledge based Economy

Network Economic

Urbanization Source: Adapted from BVL international, 2013

Thailand’s Logistics Development

แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศไทย ฉบบท 1 ป 2550-2554

โดยมประเดนยทธศาสตรสนบสนนการบรรลเปาหมาย 5 ประการ ดงน

1. การปรบปรงประสทธภาพระบบโลจสตกสในภาคการผลต (Business Logistics Improvement)

2. การเพมประสทธภาพระบบขนสงและโลจสตกส (Transport and Logistics Network Optimization)

3. การพฒนาธรกจโลจสตกส (Logistics Service Internationalization)

4. การปรบปรงสงอ านวยความสะดวกทางการคา (Trade Facilitation Enhancement)

5. การพฒนาก าลงคนและกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร (Capacity Building)

Ultimate Goals

Strategic Objectives

Strategic Positions

6. ปรบปรงระบบการพฒนาและจดการก าลงคน

7. พฒนาระบบตดตามประเมนผลเพอปรบปรงตนเอง

1. เพมขดความสามารถในการบรหารจดการโซอปทาน

2. สงเสรมธรกจการคาและบรการในพนทเมองชายแดน

Competitiveness , Co-prosperity , and Quality of life Logistics efficiency and responsiveness, Value creation, ,

Ultimate Goals

Competitiveness, Co-prosperity, Sustainability, and

Quality of Life

Strategic Objectives

Logistics Efficiency and Responsiveness, Value Creation, and Regional Inclusive Growth

Strategic Positions

Trade and Service Hub of GMS, and Gateway to Asia

Triangle of Achievement

2. Trade

Facilitation

Enhancement

3 ภารกจ 7 กลยทธ

1. Supply

Chain

Competitive-ness

3. Capacity

Building and

Policy

Driving

Factors

Principle of

Implemen-

tation: High

Performance

Process

toward

Efficiency &

Effective-

ness

Principles of

National

Logistics

Plan

Stipulation:

1.Strategic

Plan

2. Issue

Based

3.Green

Society

4. Private

Participa-

tion

Source: NESDB

4. พฒนาระบบอ านวยความสะดวกทางการคา

5. สงเสรมการพฒนาบรการและขยาย

เครอขายของผใหบรการโลจ

สตกส

3. พฒนาบรการขนสงและ

เครอขายโลจสตกสตามเสนทาง

ยทธศาสตร

แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศไทย (พ.ศ. 2556-2560)

Triangle of Achievement

• ต าแหนงทางยทธศาสตร: ศนยกลางธรกรรมการคาและบรการของกลมประเทศแมน าโขงและเปนประตการคาสตลาดเอเชย

Ultimate

Goals Competitiveness,

Co-prosperity, Sustainability, and

Quality of Life

Strategic Objectives

Logistics Efficiency and Responsiveness,

Value Creation,

and Regional Inclusive Growth

Strategic Positions

Trade and Service Hub

of GMS, and Gateway to Asia

• เปาประสงคเชงยทธศาสตร: 1) การเพมประสทธภาพและความสามารถในการตอบสนองลกคา 2) การสรางความเขมแขงและมลคาเพมใหกบธรกจไทยและ 3) การเตบโตทชวยลดความเหลอมล าทางเศรษฐกจ

• ผลสมฤทธสดทาย: การสรางขดความสามารถในการแขงขนของภาคธรกจและการสรางความเตบโตทางเศรษฐกจรวมกน รวมถงการค านงถงคณคาทสงคมตองการทงเรองการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คณภาพชวต และคณคาความเปนมนษย เพอการยกระดบคณภาพชวตของประชาชนรวมกนอยางยงยนในภมภาคใหชดเจน

7 ยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสของไทย

6. Develop Human Resource Development System

7. Develop Monitoring System for Self Improvement

1. Increase Competitiveness in Supply Chain Management and Potential Business

2. Promote Business Related to Trade and Services in Border Town Areas

4. Improve Facilitation at Gateways 5. Promote Services Improvement and Expand LSPs Network

3. Develop Transport Services & LogisticsNetworks

1. การเพมขดความสามารถในการบรหารจดการโซอปทาน2. การสงเสรมธรกจการคาและบรการในพนทเมองชายแดน3. การพฒนาบรการขนสงและเครอขายโลจสตกสตามเสนทาง4. การพฒนาระบบอ านวยความสะดวกทางการคา5. การสงเสรมการพฒนาบรการและขยายเครอขายของผใหบรการโลจสตกส6. การปรบปรงระบบการพฒนาและจดการก าลงคน7. การพฒนาระบบตดตามและประเมนผลเพอการปรบปรงตนเองและการสรางความเขมแขงใหองคกรและเครอขายขบเคลอนยทธศาสตร

• วสยทศน: เปนหนวยงานหลก ในการพฒนาสงเสรมระบบโลจสตกสอตสาหกรรมตลอดโซอปทาน เพอตอบสนองนโยบายระดบชาต ในการเปนศนยกลางธรกจและการคาของภมภาคอนโดจน

ส านกโลจสตกส

• พนธกจ: เสนอแนะนโยบายและแผนงานในการพฒนาระบบโลจสตกสอตสาหกรรม พฒนาสงเสรมระบบการบรหารจดการโลจสตกสทเชอมโยงตลอดโซอปทานของอตสาหกรรมเปาหมาย จดท ามาตรฐานและดชนตนทนโลจสตกสอตสาหกรรม สรางองคกรความรและพฒนาบคลากรดานโลจสตกสทงในภาครฐและภาคเอกชน และเปนศนยกลางขอมลโลจสตกสอตสาหกรรมทมประสทธภาพและทนสมย

วสยทศน

วตถประสงค

ประเดน ยทธศาสตร

อตสาหกรรมไทยมระบบการบรหารจดการโลจสตกสและโซอปทานทมประสทธภาพ และมความรวมมอทางธรกจทเขมแขงใหเกดโซคณคา

สามารถแขงขนไดอยางยงยนในระดบสากล

1. เพอสรางความเปนมออาชพในการจดการดานโลจสตกส 2. เพอเพมประสทธภาพและความสามารถในการแขงขน

1. ความเปนมออาชพ 2. ความรวมมอและการเชอมโยงระหวางหนวยธรกจ

3. ปจจยเออเพอเพมขดความสามารถการแขงขน

เปาหมาย 1. ลดตนทนโลจสตกสภาคอตสาหกรรมตอ GDP ลง 15% ภายในป 2559 2. เพมประสทธภาพการจดการโลจสตกสและโซอปทานของภาคอตสาหกรรม ขน 10% ภายในป 2559

แผนแมบทการพฒนาระบบโลจสตกสอตสาหกรรม (พ.ศ. 2555-2559)

ยทธศาสตรท 1 : การสรางความเปนมออาชพดานการจดการโลจสตกส(Professional Manufacturing Logistics Management) • โครงการเพมประสทธภาพโลจสตกสภาคอตสาหกรรม• โครงการสรางนกจดการโลจสตกสและซพพลายเชนมออาชพระดบสากล• โครงการสรางทปรกษาดานการจดการโลจสตกสและโซอปทาน เพอเพมขดความสามารถการแขงขน

ภาคอตสาหกรรม• โครงการสงเสรมการประยกตใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (ERP) ในการจดการ และบรณาการขอมลเพอ

สรางขดความสามารถการแขงขนในระดบสากล• โครงการศนยบรการขอมลโลจสตกส• โครงการบรหารแผนแมบทการพฒนาระบบโลจสตกสอตสาหกรรม• โครงการ Workshop สญจรขยายผลความรดานโลจสตกสและโซอปทานภาคอตสาหกรรมเพอความ

เขมแขงทางธรกจ• โครงการตรวจประเมนการจดการโลจสตกสภาคอตสาหกรรมเพอเชดชเกยรตเปนแบบอยางทด• โครงการยกระดบศกยภาพการจดการโลจสตกสและโซอปทาน ของกลมวสาหกจผผลตชนสวนสนคา

อตสาหกรรมเพอเปนฐานการผลตของ AEC• โครงการพฒนาระบบการจดการโลจสตกสอตสาหกรรมในเขตเศรษฐกจชายแดน• โครงการจดท าเครองมอพฒนาการเรยนรระบบโลจสตกส และโซอปทานอยางตอเนองดวยตนเอง เพอ

เสรมสรางศกยภาพทางธรกจองคกร

ยทธศาสตรท 2 : การสงเสรมใหเกดความรวมมอและการเชอมโยงระหวางหนวยธรกจในโซอปทานของภาคอตสาหกรรม (Supply Chain Collaboration and Networking)

• โครงการจดท าแนวทางปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) เพอ Green Supply Chain ของอตสาหกรรมเปาหมายเพอการสงออก

• โครงการสงเสรมการใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอการเชอมโยงธรกรรมระหวางองคกรในโซอปทานเปาหมาย (XML)

• โครงการสงเสรมการใชและเชอมโยงระบบ Backhauling เพอลดสดสวนการวงรถเทยวเปลา • โครงการสงเสรมมาตรฐานความปลอดภยในโซอปทานของสนคาอตสาหกรรมจาก

ผกอการราย ภยพบต หรอโจรกรรม เพอการบรหารความตอเนองทางธรกจ • โครงการพฒนาและยกระดบความนาเชอถอดานสขอนามยของสนคาอตสาหกรรม เพอการ

สงออกในตลาดเอเซยและสหภาพยโรป • โครงการพฒนาการมาตรฐานดานโลจสตกสของประเทศไทยเพอรองรบการเปดประชาคม

เศรษฐกจ

ยทธศาสตรท 3 : การสนบสนนใหเกดปจจยแวดลอมทเออตอการเพมขดความสามารถการแขงขน (National Supply Chain Competitiveness Enabling Factors)

• โครงการพฒนาโซคณคาอตสาหกรรมอาหารดวยระบบโซความเยนและบรรจภณฑ (FoodCold Chain and Proper Packaging)

• โครงการสงเสรมการใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศสนบสนนงานดานโลจสตกส DRP, WMS• โครงการปรบปรงระบบเครอขายคอมพวเตอร และระบบเซรฟเวอรเพอรองรบการเชอมโยง

National Single Window• โครงการพฒนาระบบการออกหนงสอรบรองการน าเขาอเลกทรอนกสแบบไรกระดาษส าหรบ

อตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกสเพอรองรบการเชอมโยงผานระบบ National SingleWindow

• โครงการสนบสนนเชอมโยง SMEs เขาสระบบ Supply Chain เพอเพมขดความสามารถใหอตสาหกรรมเปาหมายอยางยงยน

• โครงการพฒนาศนยบรการโลจสตกสส าหรบการใชงานเหลกและวสดกอสรางอนๆ ในอตสาหกรรมกอสราง

“เชอมโยงระบบการขนสงของไทยในประเทศกบเครอขายทวโลก”

(Office of Transport and Traffic Policy and Planning, Ministry of Transport)

ยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคม

1. Modal Shift and Multimodal 2. Connectivity

พฒนาโครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวกในการเดนทางและขนสงเชอมโยงทงในประเทศและประเทศเพ อนบาน

3. Mobility

พฒนาและปรบปรงร ะบบขน ส ง เ พ อย ก ร ะ ด บ ค ว า มคลองตว

ปรบเปลยนรปแบบการขนสงสนคาทางถนนสการขนสงทมตนทนต ากวา

ความทาทายของโลจสตกสไทย

Low Logistics Cost

High Logistics Performance

Green Logistics and Supply Chain

?

ตนทนโลจสตกส (Logistics Cost)

ตนทนโลจสตกส = ตนทนคาขนสง + ตนทนการเกบรกษาสนคาคงคลง + ตนทนการบรหารจดการโลจสตกส

ตนทนคาขนสง (Transportation Cost) “คาใชจายทเกดขนเพอการขนสงสนคาจากสถานทผลตไปยงผซอ รวมถงการขนสงสนคาจากสถานทผลตไปจดเกบทคลงสนคาหรอศนยกระจายสนคา”

• คาใชจายลงทนรถขนสงและอปกรณสวนควบคม

• คาใชจายบ ารงรกษาสภาพรถ • คาใชจายน ามนเชอเพลง • คาใชจายพนกงานขบรถและ

พนกงานขนถายสนคา • บรรจภณฑและอปกรณเพอการ

ขนสง • คาประกนภยรถขนสงและสนคา

การบรหารตนทนการขนสงสนคา “ใชรถอยางมประสทธภาพสงสด”

• เพมอตราการใชงานรถ • เพมอตราการบรรทกสนคา • ลดอตราการใชพลงงาน และการใช

พลงงานทดแทน • เพมประสทธภาพการซอมบ ารง

ตนทนการถอครองสนคาคงคลง (Inventory Holding Cost)

“คาใชจายทเกดจากการเกบรกษาสนคาคงเหลอใหอยในสภาพพรอมใชงาน ตนทนสวนนประกอบไปดวยดอกเบยทตองจายเพอซอสนคามาเกบ หรอคาเสยโอกาสทจะไดดอกเบยเงนฝาก และคาความสญเสยทอาจเกดขนในระหวางการเกบรกษา”

• การถอครองสนคาคงคลงมากเกนไป >>>>ตนทนโลจสตกสสง

• การถอครองสนคาคงคลงนอยเกนไป >>>>เกดความเสยงในการเสยโอกาสการขาย และเสยความเชอมนจากลกคาในการสงมอบสนคา

“ตนทนการถอครองสนคาคงคลง แปรผนตรงกบปรมาณและระยะเวลาการถอครอง”

ดงนน ถาตองการลดตนทนการถอครองสนคาคงคลง กจะตอง...

• ลดปรมาณการถอครองสนคา หรอ

• ลดระยะเวลาการถอครองสนคา

ตนทนการบรหารจดการโลจสตกส (Logistics Administration Cost)

• ประเทศไทย ค านวณตนทนการบรหารจดการโลจสตกสอยทประมาณรอยละ 10 ของผลรวมตนทนคาขนสงและตนทนการเกบรกษาสนคาคงคลง

(1) ตนทนเพอสนบสนนระดบการบรการลกคา (Customer Service Level) เชน คาใชจายทเกยวของกบการท าใหค าสงซอสมบรณ

(2) ตนทนกระบวนการสงซอและระบบสารสนเทศ (Order Processing and Information Costs) ไดแก ตนทนทเกยวของกบกระบวนการสงซอ การกระจายการตดตอสอสาร และการพยากรณอปสงค

(3) ตนทนปรมาณ (Lot Quantity Cost) ซงโดยหลกการแลวจะขนอยกบปรมาณสนคาทจดซอจดหาและผลต

ตนทนการบรหารจดการโลจสตกส คอ ตนทนทเกดจากกจกรรมหลก 3 กจกรรม ดงน

Thailand’s Logistics Cost

9.54.1

7.2

6

3.9

6.7

2.3

0.4

1.3

02468

101214161820

China USA Thailand

Lo

gis

tics C

ost/

GD

P (

%)

Management Inventory Transport

15.2

8.3

17.8

Transportation cost, 49.70%

Inventory Holding Cost,

41.30%

Logistics Administration

Cost, 9%

Logistics Cost Structure

8.9 8 7.4 7.1 7.9 8.2 7.8 8.2 7.1 7.2 7.3 7.1

7.6 7.2

7.2 7.2 7.6 8 7.8 7.3

6.6 6.7 6.1 5.9

1.6 1.5

1.5 1.4 1.6

1.6 1.6 1.6

1.4 1.3 1.3 1.3

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

2008r 2009r 2010r 2011p(2554)

2012e

Transportation Cost Inventory Holding Cost Administration Cost

18.1

16.7 16.1

15.7

17.1 17.8

17.1 17.2

15.1 15.2 14.7 14.3

Logi

stic

s C

ost

/GD

P(%

)

2007 2006 2005 2004

Thailand’s Logistics Cost per GDP from 2001-2012

ตนทนโลจสตกสตอยอดขายของภาคอตสาหกรรม

Domestic & International Transport Structure

Air, 0.02%

Rail, 2.20%

Coastal, 5.70%

Inland Waterway,

9.50%

Road, 82.60%

Domestic Transport Structure

Rail, 0.08%

Air, 0.60% Road,

10.60%

Ship, 88.80%

International Transport Structure

500km

330 km

100 km

6 km 0

100

200

300

400

500

600

Save 400 % Save 230 %

Source : World Bank

Transport distance per mode with equal fuel consumption

Transportation Cost

Mode Cost

Road 1.72 baht/ton-km

Rail 0.93 baht/ton-km

Ship 0.64 baht/ton-km

Logistics Performance Index (LPI) by World Bank

1. ประสทธภาพของการด าเนนการดานศลกากร (Customs) 2. คณภาพของโครงสรางพนฐานดานการคาและการคมนาคม (Infrastructure) 3. การจดการขนสงสนคาดวยราคาทแขงขนได (International shipment) 4. ความสามารถและคณภาพของการใหบรการโลจสตกสในประเทศ (Logistics competence) 5. ความสามารถในการตดตามและการตรวจสอบสถานะของสนคา (Tracing & tracking) 6. ความตรงตอเวลาในการจดสงสนคา (Timeliness)

LPI benchmarks ของการบรการดาน logistics 6 ดาน ไดแก

Logistics Performance Index (LPI) 2014

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5th SINGAPORE

25 thMALAYSIA

48 th VIET NAM

83th CAMBODIA

131th LAO PDR

35 th THAILAND

1 st GERMANY

Green Supply Chain-Global Trend

• วางเปาหมายของ Green supply chain ใหเปนเปาหมายเดยวกนกบเปาหมายทางธรกจ

• การจดการ Green Supply Chain ไมเพยงเพอลดผลกระทบสงแวดลอม แตชวยพฒนาปรบปรงกระบวนการไดตงแตตนน าจนถงปลายน า

• เรมตนกาวแรกของการจดการแบบ Green supply chain ดวยการศกษาจาก Best Practices และ Lesson Learned ของสถานประกอบการอน หรอ อตสาหกรรมอนทมลกษณะใกลเคยงกบอตสาหกรรมของตน

มอะไรทประเทศไทยตองท าอกเพอใหเอาชนะ ความทาทายเหลานได

“High efficiency of logistics performance at

Low logistics cost and

friendly to environment and society”

แหลงขอมลเพมเตม

• ส านกโลจสตกส http://www.logistics.go.th/

• ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต http://www.nesdb.go.th/

• Council of Supply Chain ManagementProfessionals http://www.cscmp.org/

• APICS http://www.apics.org/