temel yaşam desteği

BİYEMBİYEM Temel Yaşam DesteğiTemel Yaşam Desteği 11

TEMEL YAŞAM DESTEĞİTEMEL YAŞAM DESTEĞİ

BİYEMBİYEM 22 Temel Yaşam DesteğiTemel Yaşam Desteği

Solunum DurmasıSolunum Durması

Solunum hareketlerinin durması ileSolunum hareketlerinin durması ile

vücudun ihtiyacı olan Oksijendenvücudun ihtiyacı olan Oksijenden

yoksun kalmasıdır.yoksun kalmasıdır.


Kalp DurmasıKalp Durması

Bilinci kapalı bir kişide kalbin Bilinci kapalı bir kişide kalbin

pompalama işini yapamamasıdırpompalama işini yapamamasıdır

5 dk. İçinde müdahale edilmezse5 dk. İçinde müdahale edilmezse

beyin hasarı olur.beyin hasarı olur.


Temel Yaşam DesteğiTemel Yaşam Desteği

Hayat kurtarmak için hava yoluHayat kurtarmak için hava yolu

açıklığı sağlandıktan sonra,açıklığı sağlandıktan sonra,

solunumu ve/veya kalbi durmuşsolunumu ve/veya kalbi durmuş

kişiye kişiye Yapay Solunum ile KalpYapay Solunum ile Kalp

MasajıMasajı yapılmasıdır. yapılmasıdır.

İLAÇSIZ YAPILIR.İLAÇSIZ YAPILIR.


Temel yaşam desteğine başlarken ; Temel yaşam desteğine başlarken ; Çevrede biri varsa hemen Çevrede biri varsa hemen 112112 aratılmalıdır.aratılmalıdır.İlkyardımcı yalnız ise yetişkinde İlkyardımcı yalnız ise yetişkinde önce önce 112112 sonra TYDsonra TYDBoğulma ve travmalı yetişkinde önce Boğulma ve travmalı yetişkinde önce 30/2 530/2 5 tur,tur, sonra sonra 112 112 aranır.aranır.


Hava Yolunun Açılması

Bilinci kapalı bütün yaralılarda Bilinci kapalı bütün yaralılarda solunum yolu kontrol edilmelidir. solunum yolu kontrol edilmelidir. Herhangi bir yabancı madde Herhangi bir yabancı madde solunum yolunu tıkayabilir ya da solunum yolunu tıkayabilir ya da Dil geriye kayabilir. Dil geriye kayabilir. Ağız içi kontrol edilerek yabancı Ağız içi kontrol edilerek yabancı cisim varsa temizlendikten sonra cisim varsa temizlendikten sonra hastayahastaya Baş-çene pozisyonuBaş-çene pozisyonu verilir.verilir.


Baş – Çene Pozisyonu

Bir el alına yerleştirilir,Bir el alına yerleştirilir, Diğer elin iki parmağı çenenin Diğer elin iki parmağı çenenin

altına yerleştirilir,altına yerleştirilir, Baş geriye doğru itilir.Baş geriye doğru itilir. Böylece hava yolu açıklığı temin Böylece hava yolu açıklığı temin

edilir .edilir .


Solunumun Sağlanması

Bak :Bak : Gözlerimizle göğüs kafesinin Gözlerimizle göğüs kafesinin solunum ile birlikte inip kalkmasınısolunum ile birlikte inip kalkmasını Dinle:Dinle: Kulağımızla ağızdan yada Kulağımızla ağızdan yada burundan çıkan havanın sesiniburundan çıkan havanın sesini Hisset :Hisset :Yanağımızla ağız yada Yanağımızla ağız yada burundan çıkan havanın sıcaklığı ve burundan çıkan havanın sıcaklığı ve akımını kontrol ederiz.akımını kontrol ederiz.5 sn solunum kontrolünden sonra5 sn solunum kontrolünden sonraSolunum yoksa tıbbi yardım istenir Solunum yoksa tıbbi yardım istenir (112)(112),,


Yapay Solunuma başlamadan önce Yapay Solunuma başlamadan önce

SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN KESİNLİKLE EMİN OLUNUZKESİNLİKLE EMİN OLUNUZ


Ağızdan ağza tekniği için yaralıya Ağızdan ağza tekniği için yaralıya Baş-Çene pozisyonuBaş-Çene pozisyonu verilir, verilir, Alındaki elin baş ve işaret Alındaki elin baş ve işaret

parmakları ile parmakları ile burun kanatlarıburun kanatları hava hava dışarı kaçmayacak şekilde dışarı kaçmayacak şekilde kapatılırkapatılır,,

Yapay Solunum


İlkyardımcı, yaralının ağzını hava İlkyardımcı, yaralının ağzını hava kaçmayacak şekilde kaçmayacak şekilde kendi ağzı ile kendi ağzı ile kavrar,kavrar,Akciğerlere Akciğerlere 400-600 ml400-600 ml hava gidecek hava gidecek şekildeşekildeYaralının göğsünü yükseltmeye Yaralının göğsünü yükseltmeye yarayacak kadar yarayacak kadar her biri her biri 1 saniyenin1 saniyenin üzerinde 2üzerinde 2 kurtarıcı kurtarıcı nefesnefes verip havanın geriye çıkıp- verip havanın geriye çıkıp-çıkmadığını kontrol eder.çıkmadığını kontrol eder.


Hava gitmiyorsa Hava gitmiyorsa Baş-Çene Baş-Çene pozisyonu düzeltilir, pozisyonu düzeltilir,

Yine gitmiyorsa Yine gitmiyorsa tıkanıklık tıkanıklık değerlendirilirdeğerlendirilir


Bu şekilde verilen hava hayati Bu şekilde verilen hava hayati organları koruyacak yeterli organları koruyacak yeterli oksijene oksijene (%16-18)(%16-18) sahiptir, sahiptir,Bebeklerde Bebeklerde ağızdan ağız ve ağızdan ağız ve burunaburunaÇene kilitlenmesi gibi durumlarda Çene kilitlenmesi gibi durumlarda da yapay solunum da yapay solunum ağızdan ağızdan burunaburuna hava verilerek yapılır. hava verilerek yapılır.


Yaşam belirtileri ve solunum Yaşam belirtileri ve solunum yoksayoksa

İki kurtarıcı soluk verildikten İki kurtarıcı soluk verildikten sonra sonra

dış kalp masajına başlanır. dış kalp masajına başlanır.

Dış Kalp MasajıDış Kalp Masajı


Kalp basısı göğüs kemiğinin üstKalp basısı göğüs kemiğinin üst

ve alt uçunun ortasına (göğsünve alt uçunun ortasına (göğsün

merkezine ) yapılır.merkezine ) yapılır.


Her iki elin baş ve işaret Her iki elin baş ve işaret parmakları ile parmakları ile iki eşit “C”iki eşit “C” oluşturulur oluşturulur

Bir işaret parmağı İman Bir işaret parmağı İman Tahtasının alt ucuna- diğeri üstTahtasının alt ucuna- diğeri üst ucuna yerleştirilirucuna yerleştirilir


Baş parmaklar ortada birleştirilirBaş parmaklar ortada birleştirilir Bir el kaldırılır, Bir el kaldırılır, topuğu diğertopuğu diğer baş baş

parmağın üstüne koyulurparmağın üstüne koyulur Bu elin üzerine diğer el Bu elin üzerine diğer el

yerleştirilir, yerleştirilir,


Her iki el parmakları birbirine Her iki el parmakları birbirine kenetlenir ve parmak uçlarının kenetlenir ve parmak uçlarının hastaya temas etmemesine hastaya temas etmemesine dikkat edilir dikkat edilir


Eller sabit,Eller sabit, Dirsekler ve omuz düz ve Dirsekler ve omuz düz ve

yaralının vücuduna dik olacak yaralının vücuduna dik olacak şekilde tutulurşekilde tutulur Tüm dış kalp masajı boyunca bel Tüm dış kalp masajı boyunca bel

kasları kullanılırkasları kullanılır


Vücut ağırlığı ile kaburga kemikleri Vücut ağırlığı ile kaburga kemikleri

4-5 cm içe çökecek4-5 cm içe çökecek şekilde,şekilde,

Göğüs ön arka çapı Göğüs ön arka çapı 1/31/3 oranında oranında çökecek şekilde,çökecek şekilde, ritmik ritmik olarak olarak sıkıştırma-gevşetme şeklinde bası sıkıştırma-gevşetme şeklinde bası uygulanır uygulanır

Dakikada 100 basıDakikada 100 bası uygulanmalıdır uygulanmalıdır


Yapay solunum ve dış kalp masajı Yapay solunum ve dış kalp masajı 30/2 30/2 olarak uygulanırolarak uygulanır


Temel Yaşam DesteğineTemel Yaşam Desteğine Sağlık personeli geleneSağlık personeli gelene kadar kadar Yaralı yaşam belirtileri göstereneYaralı yaşam belirtileri gösterene

kadar devam edilirkadar devam edilir


Çocuklarda (1-8 Yaş) Çocuklarda (1-8 Yaş) Temel Yaşam DesteğiTemel Yaşam Desteği

Çevre güvenliği sağlanırÇevre güvenliği sağlanır Çocuğu hafifçe sarsarak bilincini Çocuğu hafifçe sarsarak bilincini

kontrol etmekontrol etme Bilinç kapalıysa çevrede birilileri Bilinç kapalıysa çevrede birilileri

varsa varsa 112112 yi aratma ,birileri yoksa yi aratma ,birileri yoksa 30/2 30/2 göğüs basısının göğüs basısının 5 tur5 tur uygulamasından sonra uygulamasından sonra 112112 yi yi aramaarama


Ağız kontrol edilerek yabancı Ağız kontrol edilerek yabancı cisim temizlenircisim temizlenir

Baş-Çene pozisyonu verilirBaş-Çene pozisyonu verilir


Çocuğun hava yolu açıldıktan Çocuğun hava yolu açıldıktan sonra, Solunumsonra, Solunum Bak-Dinle-Bak-Dinle-Hisset yöntemiHisset yöntemi ile ile 5 sn5 sn değerlendirilir,değerlendirilir,

Solunum ve canlılık belirtileri Solunum ve canlılık belirtileri yoksayoksa


Hemen Hemen

Ağızdan ağızaAğızdan ağıza ya da ya da

Ağızdan ağız ve buruna Ağızdan ağız ve buruna tekniğitekniği ile ile 2 kez2 kez hava üflenerek hava üflenerek başlanırbaşlanır


Kalp masajı Kalp masajı tek elletek elle basılarak basılarak yapılır,yapılır,

Bası noktası yetişkinlerde olduğu Bası noktası yetişkinlerde olduğu gibi belirlenir. Büyük çocuklarda gibi belirlenir. Büyük çocuklarda tek elin basısı yetersiz görülürse tek elin basısı yetersiz görülürse yine yetişkinlerdeki gibi uygulama yine yetişkinlerdeki gibi uygulama yapılır,yapılır,

Çocuklarda dakikada Çocuklarda dakikada 100 bası100 bası uygulanır,uygulanır,


Bası ile göğüs boşluğu Bası ile göğüs boşluğu 2.5-5 cm2.5-5 cm çökecek şekildeçökecek şekilde

30/230/2 olacak şekildeolacak şekilde uygulama uygulama yapılır.yapılır.

TYD ‘ne sağlık personeli gelinceye TYD ‘ne sağlık personeli gelinceye kadar yada yaşam belirtisi kadar yada yaşam belirtisi görünceye kadar devam edilir.görünceye kadar devam edilir.


Bebeklerde (0-1Yaş)Bebeklerde (0-1Yaş)Temel Yaşam DesteğiTemel Yaşam Desteği


Çevre güvenliği sağlanır.Çevre güvenliği sağlanır.

Bebeğin topuğuna hafifçe vurarak Bebeğin topuğuna hafifçe vurarak bilinç kontrolü bilinç kontrolü

Bilinç kapalı çevrede birileri varsa Bilinç kapalı çevrede birileri varsa 112 aratılır112 aratılır

İlkyardımcı yalnız ise İlkyardımcı yalnız ise 5 kurtarıcı 5 kurtarıcı solunumdan sonra 30/2 bası 5 tursolunumdan sonra 30/2 bası 5 tur uygulayıp, sonra uygulayıp, sonra 112112


Ağız içi Ağız içi göz göz ile kontrol edilir ile kontrol edilir Yabancı cisim görünüyorsaYabancı cisim görünüyorsa iki iki

parmak ileparmak ile çıkarılır. Eğer çıkarılır. Eğer görünmüyorsa kör dalış yapılmaz.görünmüyorsa kör dalış yapılmaz.

Baş-çene pozisyonu için Baş-çene pozisyonu için baş baş hafifçehafifçe geriye eğilir geriye eğilir

Solunum Solunum 5 sn5 sn süre ile süre ile Bak-Dinle-Bak-Dinle-Hisset Hisset ile kontrol edilir.ile kontrol edilir.


Yaşam belirtileri ve solunum yoksa Yaşam belirtileri ve solunum yoksa Temel Yaşam Desteğine başlanır.Temel Yaşam Desteğine başlanır.

Bir ağız dolusuBir ağız dolusu nefes alarak ağzı nefes alarak ağzı bebeğin ağız ve burnunu içine bebeğin ağız ve burnunu içine alacak şekilde yerleştirilir.alacak şekilde yerleştirilir.

Bebeğin göğsünü yükseltmeye Bebeğin göğsünü yükseltmeye yetecek kadar her biri yetecek kadar her biri

1 sn üzerinde1 sn üzerinde 5 kurtarıcı5 kurtarıcı nefes nefes verilir ve havanın geriye çıkışı verilir ve havanın geriye çıkışı kontrol edilir.kontrol edilir.


5 Kurtarıcı5 Kurtarıcı soluktansoluktan

sonra Kalp Masajına başlanırsonra Kalp Masajına başlanır


Kalp basısı için bebeğin iki Kalp basısı için bebeğin iki memesi arasındaki hayali çizginin memesi arasındaki hayali çizginin ortasına bir elin orta ve yüzük ortasına bir elin orta ve yüzük parmağı yerleştirir.parmağı yerleştirir.

Parmaklar bitişik ve göğse dik Parmaklar bitişik ve göğse dik tutularak ,tutularak ,

İki parmakla göğüs kemiği İki parmakla göğüs kemiği 1-1,5 1-1,5 cmcm aşağı inecek şekilde bası aşağı inecek şekilde bası uygulanır uygulanır

Bu işlem Bu işlem dk.da 100dk.da 100 kez uygulanır kez uygulanır 30/2 30/2 oranında uygulamaya devam oranında uygulamaya devam

edilir.edilir.


Hava Yolu Tıkanıklığı Nedir?

Hava yolunun; solunumuHava yolunun; solunumu

gerçekleştirmek için gerekligerçekleştirmek için gerekli

havanın geçişine engel olacakhavanın geçişine engel olacak

şekilde tıkanmasıdır.şekilde tıkanmasıdır.

Tam tıkanma-kısmi tıkanmaTam tıkanma-kısmi tıkanma


Havayolu Nasıl KapanırHavayolu Nasıl Kapanır

Bilinci açıkBilinci açık kişide kişide yabancı cisimler,yabancı cisimler,

bilinci kapalıbilinci kapalı kişide ise; kişide ise; dil ya dadil ya da

yabancı cisimler yabancı cisimler havayolunuhavayolunu

kapatır.kapatır.


Kısmi Tıkanma Belirtileri

ÖksürürÖksürür

Nefes alabilirNefes alabilir

KonuşabilirKonuşabilir

Bu durumda hastaya dokunulmaz, Bu durumda hastaya dokunulmaz, öksürmeye teşvik edilir. öksürmeye teşvik edilir.


Kısmi Tıkanıklıkta Kısmi Tıkanıklıkta İlkyardımİlkyardım

Eğer kişinin hava yolunda yeterli Eğer kişinin hava yolunda yeterli hava giriş çıkışı mevcutsa, hava giriş çıkışı mevcutsa,

Yaralı öksürmeye teşvik edilmeliYaralı öksürmeye teşvik edilmeli, , yakından izlenmeli ve başka bir yakından izlenmeli ve başka bir girişimde bulunulmamalıdır. girişimde bulunulmamalıdır.

Yaralının arka tarafında yer Yaralının arka tarafında yer alınmalıdır.alınmalıdır.


Kazazede bulunduğu pozisyonda Kazazede bulunduğu pozisyonda bırakılmalıdır.bırakılmalıdır.

Solunum ve öksürüğü zayıflarsa ya da Solunum ve öksürüğü zayıflarsa ya da kaybolursa ve morarma saptanırsa kaybolursa ve morarma saptanırsa derhal girişimde bulunulmalıdır.derhal girişimde bulunulmalıdır.

Belirgin bir yabancı cisim, yerinden Belirgin bir yabancı cisim, yerinden çıkmış veya gevşemiş takma dişleri çıkmış veya gevşemiş takma dişleri varsa bunlar yerinden çıkarılır.varsa bunlar yerinden çıkarılır.

Eğer yabancı cisim görülemiyorsa ve Eğer yabancı cisim görülemiyorsa ve hastanın durumu kötüye gidiyorsa tam hastanın durumu kötüye gidiyorsa tam tıkanmada anlatılan uygulamalara tıkanmada anlatılan uygulamalara başlanır.başlanır.


Tam Tıkanma BelirtileriTam Tıkanma Belirtileri

Nefes alamaz,Nefes alamaz, Acı çeker, ellerini boynuna Acı çeker, ellerini boynuna

götürür,götürür, Konuşamaz,Konuşamaz, Rengi morarmıştır,Rengi morarmıştır,


Tam Tıkanıklıkta Tam Tıkanıklıkta Heimlich ManevrasıHeimlich Manevrası

(Karına bası uygulama)(Karına bası uygulama)


Arkadan sarılarakArkadan sarılarak gövdesi gövdesi kavranır,kavranır,

Bir elin baş parmağıBir elin baş parmağı midenin üstmidenin üst kısmına; göğüs kemiği (iman kısmına; göğüs kemiği (iman tahtası) altına gelecek şekilde tahtası) altına gelecek şekilde yumruk yaparak yumruk yaparak konur. Diğer el konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranırile yumruk yapılan el kavranır


Kuvvetle arkaya ve yukarı doğruKuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır,bastırılır,

Bu hareket Bu hareket 5-75-7 kez yabancı cisim kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır,çıkıncaya kadar tekrarlanır,

Nabız ve solunum değerlendirilir,Nabız ve solunum değerlendirilir,

Tıbbi yardım istenir Tıbbi yardım istenir (112)(112)


Bebeklerde Tam Tıkanıklığın Açılması

Bebek ilkyardımcının bir kolu üzerine Bebek ilkyardımcının bir kolu üzerine

sırtüstü yatırılır,sırtüstü yatırılır,

Başparmak ve diğer parmakların Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin çenesi kavranarak yardımıyla bebeğin çenesi kavranarak baş-çene pozisyonu korunur boyun baş-çene pozisyonu korunur boyun zedelenmeden yüzüstü pozisyonda öne zedelenmeden yüzüstü pozisyonda öne doğru eğilir,doğru eğilir,

55 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin sırtına kürek kemiklerinin arasına sırtına kürek kemiklerinin arasına hafifçe vurulur hafifçe vurulur


Diğer kolun üzerine başı elle Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü çevrilir,kavranarak sırtüstü çevrilir,

Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır,bakılır,

Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak sırtüstü şekilde tutulur,olacak sırtüstü şekilde tutulur,

55 kezkez iki parmakla göğüs kemiğinin alt iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmına kalp basısı yapılan noktaya kısmına kalp basısı yapılan noktaya eğik bir şekilde baskı uygulanır,eğik bir şekilde baskı uygulanır,

Yabancı cisim çıkana kadar devam Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir,edilir,

Tıbbi yardım istenir Tıbbi yardım istenir (112).(112).

temel yaşam desteği

Health & Medicine