1

HOŞGELDİNİZ

TEMEL YAŞAM DESTEĞİTEMEL YAŞAM DESTEĞİ

21/02/201321/02/2013 Ruşen COŞKUNER Ruşen COŞKUNER Cafer Özer GÜREL Cafer Özer GÜREL

Erol KETENCİ Erol KETENCİ ANTALYAANTALYA

2

Temel yaşam desteği konusunda bilgi ve beceri kazanmak

AMAÇ

3

Temel Yaşam Desteğini öğrenebilme.TYD’ne ihtiyacı olan kişiyi tanımlayabilme.TYD basamaklarını tanımlayabilme.TYD’nde gerekli olan girişimleri yapabilme.

Öğrenim Hedefleri

4

Solunum durmasını, kalp durmasını veya ikisini birden mekanik araç-gereç veya yardım olmadan tedavi edebilme işlemidir.

Temel Yaşam Desteği Nedir?

5

Kaza/Acil bir hastalıkla karşılaşma...Yaşamı tehdit eden durumlarda...İnsan ya da insanlara...Sağlık görevlileri yardıma gelinceye

kadar...Olay yerinde...Olay yerindeki malzemelerle...İlaçsız uygulamalardır.

İLKYARDIM

6

KİMLER YAPMALI İlkyardım yada Temel Yaşam Desteği eğitimi almış insanlar yapmalı

ÖNEMLİ KURAL:Öncelikle zarar verme!!!

İLKYARDIM

7

TEMEL YAŞAM ZİNCİRİ

Yetişkinler

Erken Erken Erken Erken

Çağrı CPR Defibrilasyon İleri Bakım

Çocuklar Erken Erken Erken

CPR Çağrı İleri Bakım

8

Solunum durduğunda kalp birkaç dakika daha pompalamaya devam eder.

Temel Yaşam zincirindeki erken yapılan her basamak hastanın yaşam şansını arttırır.

Geciken her dakika ise geri dönüşümü olmayan hasarlanmalara götürür.

Neden erken?

9

TYD = Beyin fonsiyonları

4 dakika İÇİNDE BAŞLANIRSA GERİ DÖNER4-6 dakika BEYİN HASARI BAŞLAR> 6 dakika BEYİN HASARI DEVAM EDER10 dakika BEYİN ÖLÜMÜ OLUR

Neden Erken?

10

Yetişkinler ⇒ Kalp kaynaklı

Bebekler, Çocuklar ⇒ Solunum kaynaklı

Bebek,Çocuk

Erişkin

“PHONE FIRST’’: önce telefon 8 yaş üzeri ve yetişkinlerde;

CPR öncesi

“PHONE FAST’’ : önce yardım 8 yaş altı çocuklar ve infantlarda;

2 dakika CPR sonrası

YARDIM ve CPR

12

Submersion/near drowning (boğulma-boğulayazma) Travmatik arrest Drug overdoseTÜM YAŞLARDA “PHONE FAST’’ : önce yardım

ERKEN CPR

13

1. ÖNCE GÜVENLİK

2. BİLİNÇ KONTROLU

3. CAB bakısı

TYD BASAMAKLARI

14

İlkyardım ve Temel Yaşam Desteği uygulamalarının ilk basamağı kurtarıcının ve yaralının güvenliğinin sağlanmasıdır.

1. ÖNCE GÜVENLİK

15

Hastanın omuzlarından hafifçe sarsarak (başından ve boynundan değil)

“İYİ MİSİNİZ?’’ Bu sorulara alınacak yanıta göre bir sonraki

basamağa geçilir.

2. BİLİNÇ KONTROLÜ:

16

17

BİLİNÇ KONTROLÜİYİ MİSİNİZ?

18

‘’İYİ MİSİNİZ ?’’ sorusuna verilecek yanıta göre bir sonraki basamağa geçilir

YANIT VARYANIT YOK

YANIT

19

BİLİNCİ VAR OLAN HASTAYA YAKLAŞIM

İYİ MİSİNİZ? -YANIT VAR

BİLİNÇ ? VARBOYNU KORUHASTA KONUMUNU KORUYARDIM ÇAĞIR ? Tlf: 112 ACİL YARDIM

112 ÇAĞRISI NASIL YAPILMALI?Yardım çağrısında bilgiler kısa net ve anlaşılır

olmalıdırOlay yeri (yer ve cadde ismi, numarası, kolay tarifi)Arama yapılan telefon numarasıOlayın ne olduğu (kalp krizi, koma, trafik kazası)Yardıma ihtiyacı olan kişi sayısıHasta durumunu bildirinHastaya hangi yardımı uyguladınız (CPR vs)Aranan telefon kapatılır, meşgul edilmez

C – Circulation(dolaşım) A – Airway(hava yolu)B – Breathing(solunum)

22

3.CAB BAKISI:BİLİNCİ OLMAYAN HASTAYA YAKLAŞIMDA

Yaş Grupları

8 yaş üstü erişkin.

1 - 8 yaş arası çocuk.

1 yaş ve altı bebek.

23

24

C = Dolaşım Kontrolü ve Kompresyon(CİRCULATİON)

Dolaşımın kontrolü 5-10 sn’de tamamlanmalı.

Yetişkin ve Çocukta Karotis nabızdan.

Bebekte Brakial nabızdan.

Her yaş için 2. tercih femoral nabızdandır.

25

Yetişkinlerde Karotis Arterden Dolaşım Kontrolü

Yetişkinlerde nabız alınamıyorsa

26

30 Kalp Masajı Yapılır

Yetişkinlerde nabız alınamıyorsa

27

Göğüs Kompresyonu

Hasta sert ve düz bir zemine sırt üstü yatırılır.

Erişkin hastada sternumun ortası bası noktası.

Kompresyon hızı her yaş grubunda 100/dk olmalı.

Erişkinde göğüs kafesinin 4-5 cm çökmeli,

Yetişkinde iki el üst üste birbirine kenetlenir, sternumun ortasına ksifoide değmeden yerleştirilir.

28

Yetişkinde Göğüs Kompresyonu

Solunumun olup olmadığını anlamak için yapılması gereken en kolay manevradır.

Göğüs hareketlerine bak, Nefesini dinle, Solunum havasını hisset.

BAK-DİNLE-HİSSET

29

A = Havayolu Kontrolü ve Açılması

(AİRWAY)

Öncelik Dil-Çene Kaldırma manevrası ile ağız içinde yabancı cisim kontrolündedir.

Yabancı cisim görülmüyorsa kör dalış yapılmaz.

30

Havayolu Açma Teknikleri

Baş Geri-Çene Yukarı Travma var ise Çene İtme

Baş geri-çene yukarı (head tilt-chin lift)

Çene itme (jaw thrust)

2 kurtarıcı soluk verilir

Her 1 soluk 1 sn de verilmeli.

Göğüs kafesinin yükselmesi gözle görülebilmeli.

İki soluk arasında ekspiryum sağlanacak kadar süre olmalı.

32

B = Solunum (BREATHİNG)

Malzemesiz Kurtarıcı Soluk Verme Tekniği

Ağızdan - Ağıza.Ağızdan-buruna.

(Trismus, diş sorunu) Ağızdan - stomaya.

(Trakeostomili hastaya)

33

Ağız mümkün olduğu kadar çok açılmalı.Burun delikleri parmaklar ile kapatılmalı.Her defasında 1 saniye boyunca normal nefes

verilmeli.Nefesin geri verildiğinden emin olmalıyız.

Ağız - ağıza solunum

34

35

Her bir Tur 30 kompresyon sonrası

2 ventilasyondan oluşur.

CPR Siklusu 5 turdan oluşur (yaklaşık 2 dk)

Her Siklus sonrası vital kontrol yapılır

CPR SİKLUSU

36

Koma (Recovery) Pozisyonu

Solunum ve

dolaşım var,

bilinç kapalı,

travma yok.

CPR sonrası solunumu ve dolaşımı dönen hastaların 112 ambulansı gelinceye kadar verilen uygun pozisyonudur.

YCA

YABANCI CİSİM ASPİRASYONU

37

Erişkinlerde Havayolu Tıkanıklığı

Ağır havayolu tıkanıklığı(SoluyamazKonuşamazÖksüremez)

Hafif havayolu tıkanıklığı (SoluyabilirKonuşabilirÖksürebilir)

Bilinç Kapalı

TYD

Bilinç Açık

5 sırta vuru5 karna bası

Aktif öksürüğe teşvik edilir

38

YCA ile Tam Tıkanık Bilinci Açık Yetişkinde Heimlich Manevrası

YCA olan kişilerde karın içi basıncını artırarak ve diyafram kasının kasılmasını sağlayıp cismin çıkarılması sağlamak amacıyla uygulanır.

Hastanın arkasına geç ve hasta boyuna göre kendini ayarla. Elini yumruk yap,başparmak tarafını ksifoidin altına

yerleştir. Diğer elinle yumruk yapılmış elini kavra, 5 kez yukarı-içeri

doğru sert darbe ile çek.Beşerli vuruşlara; yabancı cisim çıkıncaya yada hastanın

bilinci kapanıncaya kadar devam et. 39

Sırt Vuruşu Heimlich Gebe Kurtarıcı + ve Gebe Hasta - Kurtarıcı ve Gebe Hasta -

40

Heimlich manevrası

YCA ile Tam TıkanıklıkBilinç Kapalı Yetişkin

Bilinci kapanan hastayı sırt üstü yatır.Dil çene kaldırma ile yabancı cisim ara.Baş geri çene yukarı ile havayolunu aç.2 soluk ver,başarısızsa pozisyonu kontrol et, 2 soluk daha ver.

Yine başarısızsa ;CPR’a başla.

41

YCA İle Tam Tıkanıklıkta Bilinç Kapalı Her Yaşta CPR

Hipoksiye bağlı gevşemiş kaslar hava yolu direncini azaltır.

CPR ile trakeadaki yabancı cisim bir ana bronşa itilebilir.

CPR; 112 gelene, kurtarıcı tükenene yada hastada düzelme görülene kadar yapılır.

Tek ana bronşa itilmiş YC uygun şartlarda çıkarılır.

42

Ventilasyonda zorluk varsa, bunun en önemli sebebi uygunsuz baş-çene pozisyonudur.

Hasta/yaralı normal solunuma başlarsa bu durumu kontrol etmek için durulur, aksi takdirde resüsitasyona ara verilmez.

Resüsitasyona, acil yardım ekibi gelene kadar ya da yorgunluktan tükenene kadar devam edilir.

TYD UYGULANIRKEN:

43

TEŞEKKÜRLER…

44

ÖZET

45

46

Hava yolunu açSolunum Kontrol

Dolaşım Kontrolü

Kompresyonla başla2 dk CPR (CAB)

Nabız Ritim Kontrolü

İyileşme Pozisyonu

2 dk CPR

Uygun Şekilde Solut

Sağlık Personeli İçin TYD Şeması

var

yok

Şok Ritmi

Şok ritmi değil

112 araVarsa 2. kişi

var

Bilinç Kapalı ?Solumuyor veya Gasping solunum

yok

1 şok