temel gÖstergelerle tr83 bÖlgesİ...kaynak: seçilmiş göstergelerle tr83 2013 kaynak: tÜİk,...

TEMEL GÖSTERGELERLE TR83 BÖLGESİ

amasya çorum

sam

sun tokat

sunuşTürkiye’de kurulan 26 kalkınma ajansı, bölgesel gelişme dinamiklerini bütün aktörlerin katılımını sağlayan bir anlayışla harekete geçirmek için kurgulanmış ve kurulmuş en önemli ve yenilikçi araçlardan biridir. Kalkınma Ajanslarının kuruluş nedenleri bölgelerin gelişme hedeflerini belirlemek, bölgesel stratejilerin uygulanması için kamu kesimi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasındaki iletişim ve işbirliğini artırmak, yerel ve bölgesel girişimciliği desteklemek, bölgelerin içsel dinamiklerini tespit ederek bunların ekonomik ve sosyal gelişmeyi hızlandırmasına yardımcı olmak ve bu yönde çözüm önerileri geliştirmek olarak özetlenebilir.

26 Kalkınma Ajansından biri olan Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı, Amasya, Çorum, Samsun ve Tokat’ta hizmet vermektedir. 2009 yılından itibaren çalışmalarını sürdüren Ajansımızın görevlerinden birisi de Bölgemizin tanıtımını gerçekleştirmektir. Bu çalışma kapsamında, bölgemizin paydaşlarımıza daha iyi tanıtabilmesi amacıyla Bölgemiz verilerini içeren bazı önemli sosyal ve ekonomik veriler seçilerek derlenmiştir. Bu doküman sayesinde paydaşlarımızın Bölgemiz hakkındaki temel bilgilere kolaylıkla erişmesini temenni ederiz.

4 5

TR83 Düzey II bölgesinde Amasya, Çorum, Samsun ve Tokat illerinin 2007 ile 2013 yılları arasındaki nüfus yapıları Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) TÜİK-2014 veritabanından alınmıştır. 2013 yılında TR83 Bölgesi’nin nüfusu 2.714.725’tir.

NÜFUS

Kaynak: TÜİK, 2014

500 000

1 000 000

1 500 000

2 000 000

2 500 000

3 000 000

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

AMASYA

ÇORUM

SAMSUN

TOKAT

TR83

TR83 Düzey II bölgesinde Amasya, Çorum, Samsun ve Tokat illerinin 2007 ile 2013 yılları arasındaki nüfus yapı-ları Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) TÜİK-2014 veritabanından alınmıştır. 2013 yılında TR83 Bölge-si’nin nüfusu 2.714.725’tir.


NÜFUS nüfusNÜFUS YOĞUNLUĞUBölgede nüfusun en yoğun olduğu ilçe Samsun İlkadım ilçesidir. Nüfus yoğunluğunda ikinci sırada Çorum il merkezi gelmektedir. Bölge illerinden sadece Samsun ilinin nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Kaynak: Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2007-2014

NÜFUS YOĞUNLUĞU Bölgede nüfusun en yoğun olduğu ilçe Samsun İlkadım ilçesidir. Nüfus yoğunluğunda ikinci sırada Çorum il merkezi gelmektedir. Bölge illerinden sadece Samsun ilinin nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Kaynak: Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2007-2014

20

40

60

80

100

120

140

160

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

AMASYA

ÇORUM

SAMSUN

TOKAT

TR83

TÜRKİYE

6 7

Nüfusun bir yıl içinde göstermiş olduğu değişim oranına nüfus artış hızı denir. TR83 bölgesinde nüfus artış hızı 2007-2013 yıllarındaki ADNKS veri istatistiklerinde azalma eğilimi göstermiştir. Samsun ilinde bu oran artarken Tokat ilinde gerileme göstermiştir.

Bölgedeki nüfus artış hızı 1965 yılına kadar Türkiye’nin genel nüfus artış hızına yakın olmuş, bu tarihten sonra ise Türkiye ortalamasının altında kalmıştır.

1935 yılında bölge nüfusu Türkiye nüfusunun yüzde 6,56’sını oluştururken 2013 yılında bu oran göçler ve azalan doğurganlık gibi sebeplerle yüzde 3,54’e düşmüştür.

TR83 bölgesinde nüfus artış hızı 2007-2013 yıllarındaki ADNKS veri istatistiklerinde azalma eğilimi göstermiştir. Samsun ilinde bu oran artarken bölgede Tokat ilinde oldukça gerilemiştir.

NÜFUS ARTIŞ HIZI

Nüfusun bir yıl içinde göstermiş olduğu değişim oranına nüfus artış hızı denir.

Bölgedeki nüfus artış hızı 1965 yılına kadar Türkiye’nin genel nüfus artış hızına yakın olmuş, bu tarihten sonra ise Türkiye ortalamasının altında kalmıştır.

1935 yılında bölge nüfusu Türkiye nüfusunun yüzde 6,56’sını oluştururken 2013 yılında bu oran göçler ve azalan doğurganlık gibi sebeplerle yüzde 3,54’e düşmüştür.

-15-10

-505

101520253035

1935

1940

1945

1950

1955

1960

1965

1970

1975

1980

1985

1990

2000

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Nüfus Artış Hızı (‰)

TR83

Türkiye

NÜFUS ARTIŞ HIZITR83 Bölgesinde 2013 yılında nüfus piramidinde 10-14 ile 15-19 yaş dilimlerinde yoğunlaşma görülmektedir.

İL, YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE NÜFUS

TR83 Bölgesinde 2013 yılında nüfus piramidinde 10-14 ile 15-19 yaş dilimlerinde yoğunlaşma görülmektedir.

TR83 Bölgesi Türkiye

10,0 5,0 0,0 5,0 10,0

0-4 5-9

10-1415-19

20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49

50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85-89

90+

10,0 5,0 0,0 5,0 10,0

0-4 5-9

10-1415-1920-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-4950-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79

80+

İL, YAŞ GRUBU VE CİNSİYETE GÖRE NÜFUS

TR83 Bölgesi Türkiye

8 9

İşgücüne katılım oranı, işgücünün çalışma çağındaki nüfusa oranıdır. Çalışma çağındaki nüfus, Türkiye için “kurumsal olmayan (kurumsal yerlerde değil, hanelerde ikamet eden nüfus) sivil nüfus içerisindeki 15 daha yukarı yaştaki nüfus olarak” tanımlanmaktadır.

İşgücüne katılım oranı Çorum ilinde diğer illerin ve bölge ortalamasının üzerinde seyretmektedir.

İŞGÜCÜNE KATILIM ve İŞSİZLİK

İşgücüne katılım oranı, işgücünün çalışma çağındaki nüfusa oranıdır. Çalışma çağındaki nüfus, Türkiye için “kurumsal olmayan (kurumsal yerlerde değil, hanelerde ikamet eden nüfus) sivil nüfus içerisindeki 15 daha yukarı yaştaki nüfus olarak” tanımlanmaktadır.

İşgücüne katılım oranı Çorum ilinde diğer illerin ve bölge ortalamasının üzerinde seyretmektedir.

İşgücüne katılma oranı (%)

İşsizlik oranı (%) İstihdam oranı (%)

Amasya 50,7 6,6 47,4 Çorum 52,0 5,9 48,9

Samsun 50,5 6,6 47,2 Tokat 49,9 6,6 46,7

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

Amasya Çorum Samsun Tokat

İşgücüne katılma oranıOran(%)

İşsizlik oranı

İstihdan oranı

İŞGÜCÜNE KATILIM VE İŞSİZLİK

İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI (%) İŞSİZLİK ORANI (%) İSTİHDAM ORANI (%)0

AMASYA 50,7 6,6 47,4

ÇORUM 52,0 5,9 48,9

SAMSUN 50,5 6,6 47,2

TOKAT 49,9 6,6 46,7

TR83 Bölgesi’ni Türkiye genelinden ayıran bir özellik tarım sektörünün istihdam açısından göreli önemini korumasıdır. Tarımdan ticaret ve hizmet sektörüne bir kayma yaşanmışsa da tarım istihdam yaratmada düşüşe rağmen temel sektör olma özelliğini korumuştur.

İSTİHDAMI SEKTÖREL DAĞILIMI

TR83 Bölgesi’ni Türkiye genelinden ayıran bir özellik tarım sektörünün istihdam açısından göreli önemini korumasıdır. Tarımdan ticaret ve hizmet sektörüne bir kayma yaşanmışsa da tarım istihdam yaratmada düşüşe rağmen temel sektör olma özelliğini korumuştur.

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

Tarım Sanayi Hizmetler

42,2

18,8

39,0

23,626,4

50,0

İstihdamın Sektörel Dağılımı

TR83

Türkiye

İSTİHDAMIN SEKTÖREL DAĞILIMI

10 11

TR83 bölgesinde konut satış rakamları 2008 ve 2013 yılları arasında artış göstermiştir. Samsun ili bölgenin en yüksek konut satış oranlarının gerçekleştiği il konumundadır. Samsun ilinin “Cazibe Merkezi” konumunda olması ve göç alması konut satış sayısına yıllar içerisindeki istatistiklere yansımaktadır.

KONUT SATIŞ SAYISI VE KENTLEŞME

TR83 bölgesinde konut satış rakamları 2008 ve 2013 yılları arasında artış göstermiştir. Samsun ili bölgenin en yüksek konut satış oranlarının gerçekleştiği il konumundadır. Samsun ilinin “Cazibe Merkezi” konumunda olması ve göç alması konut satış sayısına yıllar içerisindeki istatistiklere yansımaktadır.

KONUT SATIŞLARI 2008 2009 2010 2011 2012 2013 AMASYA 1 302 1 486 1 645 2 050 1 850 4055 ÇORUM 4 229 5 688 6 757 7 772 6 460 8331 SAMSUN 6 289 8 727 9 010 11 410 12 330 18538

TOKAT 1 051 1 763 2 103 2 269 2 006 4408 TR83 12 871 17 664 19 515 23 501 22 646 35 332

TÜRKİYE 427 105 555 184 607 098 708 275 701 621 1 157 190 Kaynak: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) 2008,2013

0

10 000

20 000

30 000

40 000

2008 2009 2010 2011 2012 2013

Konut satışları

AMASYA

ÇORUM

SAMSUN

TOKAT

TR83

Kaynak: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) 2008,2013

KONUT SATIŞLARI 2008 2009 2010 2011 2012 2013

AMASYA 1 302 1 486 1 645 2 050 1 850 4055

ÇORUM 4 229 5 688 6 757 7 772 6 460 8331

SAMSUN 6 289 8 727 9 010 11 410 12 330 18538

TOKAT 1 051 1 763 2 103 2 269 2 006 4408

TR83 12 871 17 664 19 515 23 501 22 646 35 332

TÜRKİYE 427 105 555 184 607 098 708 275 701 621 1 157 190

KONUT SATIŞ SAYISI VE KENTLEŞME2000-2013 yılları arasında Türkiye’de olduğu gibi bölgede de okur-yazar oranının önemli oranda arttığı görülmektedir.

TR83 BÖLGESİ OKUR YAZAR ORANLARI 2000-2013 yılları arasında Türkiye’de olduğu gibi bölgede de okur-yazar oranının önemli oranda arttığı görülmektedir.

Kaynak: TÜİK Okur-Yazar Nüfus Oranı (+6 yaş, 2000-2013)

Okur-yazar toplam nüfus 2000 2009 2011 2012 2013 AMASYA 87,4 93,2 95,34 96,88 97,43 ÇORUM 83,1 89,08 92,86 94,13 94,3

SAMSUN 86,2 91,3 94,85 95,8 95,33 TOKAT 85,7 89,5 93,37 96,65 96,77 TR83 85,6 90,6 94,18 95,86 95,95

Türkiye 87,3 92,4 92,31 93,3 93,7 Kaynak: TÜİK Okur-Yazar Nüfus Oranı (+6 yaş, 2000-2013)

80

85

90

95

100

2000 2009 2011 2012 2013

TR83 BÖLGESİ

TÜRKİYE

Kaynak: TÜİK Okur-Yazar Nüfus Oranı (+6 yaş, 2000-2013)

TR83 BÖLGESİ OKUR YAZAR ORANLARI

OKUR YAZAR TOPLAM NÜFUS 2000 2009 2010 2011 2012

AMASYA 87,4 93,2 95,34 96,88 97,43

ÇORUM 83,1 89,08 92,86 94,13 94,3

SAMSUN 86,2 91,3 94,85 95,8 95,33

TOKAT 85,7 89,5 93,37 96,65 96,77

TR83 85,6 90,6 94,18 95,86 95,95

TÜRKİYE 87,3 92,4 92,31 93,3 93,7

12 13

Okullaşma oranlarına göre bölge illerinin genel olarak Türkiye oranlarının üzerinde bir performans göstermiş olduğu görülmektedir. Öte yandan Tokat, ilkokul ve ortaokul düzeyinde Türkiye ortalamasının altında bir orana sahiptir.

Kaynak: Milli Eğitim Bakanlığı 2013-2014 Yılı NET Okullaşma oranları

ORTAÖĞRETİM NET OKULLAŞMA ORANI

İLKOKUL NET OKULLAŞMA ORANI (%)

ORTAOKUL NET OKULLAŞMA ORANI (%)

ORTAÖĞRETİM (LİSE) NET OKULLAŞMA ORANI (%)0

AMASYA 100 98,34 90,68

ÇORUM 99,03 94,98 78,39

SAMSUN 100 97,07 81,33

TOKAT 95,93 91,8 77,76

TÜRKİYE 99,57 94,52 76,65

TR83 Bölgesinde 2012/2013 yılı öğretim yılı itibarıyla 322 profesör, 233 doçent, 829 yardımcı doçent ve 2.072 diğer öğretim elemanlarıyla beraber toplam 3.456 öğretim elemanı görev yapmaktadır.

Bölge Üniversitelerindeki Öğretim Elemanı Sayısı ve Dağılımı, 2012/2013 Öğretim Yılları Arası

Kaynak: Seçilmiş göstergelerle TR83 2013


Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyinde Öğrenci Sayıları 2012/2013

YÜKSEK ÖĞRETİM ÖĞRENCİ SAYISI

AMASYA ÇORUM SAMSUN TOKAT TR83

TOPLAM ÖĞRETİM ELEMANI SAYISI VE DAĞILIMI, 2012/2013 ÖĞRETİM YILI

244 385 1 828 999 3 456

PROFESÖR 4 22 235 61 322

DOÇENT 1 25 146 61 233

YARDIMCI DOÇENT 53 85 420 271 829

DİĞER ÖĞRETİM ELEMANI 186 253 1 027 606 2 072

AMASYA ÇORUM SAMSUN TOKAT TR83 TÜRKİYE

2012/2013 2012/2013 2012/2013 2012/2013 2012/2013 2012/2013

MEZUN 1533 1628 6 185 4560 13 906 576 434

OKUYAN 8559 10464 37 443 21706 78 172 4 676 566

YENİ KAYITLI 2696 3145 10 220 6675 22 736 887 104

14 15

Türkiye’de sivil toplum örgütleri içerisinde dernekler önemli bir yere sahiptir. TR83 Bölgesi’nde sivil toplum Türkiye’de olduğu gibi son yıllarda daha hareketli bir döneme girmiştir. Dernekler, vakıflar, odalar, kooperatifler ve kent konseyleri gibi birçok STÖ bölgede faaliyet göstermektedir.

Kaynak: Dernekler Genel Müdürlüğü 2012, Vakıflar Genel Müdürlüğü 2013 ve ADNKS 2012 verileri kullanılarak hesaplanmıştır.

TR83 BÖLGESİ’NDE SİVİL TOPLUM

DERNEK SAYISI

TÜRKİYE İÇERİSİNDE ORANI

YENİ VAKIF SAYISI

MÜLHAK VE ESNAF VAKIF SAYISI

DERNEK VE VAKIF TOP-LAM SAYI

NÜFUSDERNEK BA-ŞINA DÜŞEN KİŞİ SAYISI

AMASYA 423 0,4 15 2 440 322.283 761,9

ÇORUM 603 0,6 28 3 634 529.975 878,9

SAMSUN 1805 1,8 45 5 1855 1.251.722 693,5

TOKAT 612 0,6 39 1 652 613.990 1003,3

TR83 3443 3,5 98 11 3552 2.717.970 789,4

TÜRKİYE 98.101 100 4.871 278 103.250 75.627.384 770,9

TR83 Bölgesinde 2013 yılı için toplam ihracat tutarı 731,4 milyon dolardır. Bölge, Türkiye ihracatının 2013 yılı itibariyle binde 4,8’ini gerçekleştirmektedir. TR83 Bölgesi’nin son 10 yıllık (2004-2013) ihracat rakamlarına bakıldığında, 2004-2008 yılları arasında ciddi bir artış görülmektedir. 2004-2013 yılları arasındaki 10 yıllık süreçte TR83 Bölgesi ihracatı 4,5 kat artmıştır.

Kaynak: TÜİK, Veri Tabanları, Dış Ticaret İstatistikleri, 2014

DIŞ TİCARET 2013 Yılı TR83 Bölgesi İhracatı TR83 Bölgesi 2004-2013 Yılları Arası İhracat Tutarı ($)


TR83 Bölgesinde 2013 yılı için toplam ihracat tutarı 731,4 milyon dolardır. Bölge, Türkiye ihracatının 2013 yılı itibariyle binde 4,8’ini gerçekleştirmektedir. TR83 Bölgesi’nin son 10 yıllık (2004-2013) ihracat rakamlarına bakıldığında, 2004-2008 yılları arasında ciddi bir artış görülmektedir. 2004-2013 yılları arasındaki 10 yıllık süreçte TR83 Bölgesi ihracatı 4,5 kat artmıştır.

86.249.768190.563.736

423.884.816

30.777.128


2013 Yılı İhracat ($)Tutar ($)

0

200.000.000

400.000.000

600.000.000

800.000.000

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

İhracat tutarı *$+

DIŞ TİCARET

2013 YILI TR83 BÖLGESİ TR83 Bölgesi 2004-2013 Yılları Arasıİhracat Tutarı ($)

16 17

2013 yılı itibariyle en fazla ihracat yapılan ilk on ülke tabloda verilmektedir. Bu on ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %54,6’sını karşılamaktadır.

2013 YILINDA TR83 BÖLGESİ’NDEN YAPILAN İHRACATTA İLK 10 ÜLKE

Kaynak: TÜİK, Basılmamış Doküman, 2014


2013 YILI İHRACATI TUTAR ($)

TR83 BÖLGESİ 731.475.448

TÜRKİYE TOPLAMI 151.802.637.087

TR83 / TÜRKİYE % 0,48

SIRA TUTAR ($) TUTAR ($)

1 IRAK 86.245.696

2 ALMANYA 70.917.862

3 AZERBAYCAN 58.187.159

4 HOLLANDA 41.704.891

5 İNGİLTERE 29.338.163

6 RUSYA FEDERASYONU 26.947.297

7 BAE 23.764.312

8 GÜRCİSTAN 22.031.907

9 İSPANYA 20.901.950

10 LİBYA 19.484.054

TR83 BÖLGESİ VE TÜRKİYE İHRACAT TUTARI 2013 Yılında TR83 Bölgesi’nden yapılan ihracatta ilk 10 fasıl

2013 yılı itibariyle en fazla ihracat yapılan ilk on fasıl yukarıdaki tabloda verilmektedir. Bu on fasıl toplam ihracatın %71,4’ünü karşılamaktadır.

Makine sanayi17%

Hububat ve Un10%

Otomotiv yan sanayi

9%

Elektrikli cihazlar

7%Tekstil

7%Metal eşya

7%

Su ürünleri

5%

Yaş sebze-meyve

3%

Demir ve çelik3%

Kıymetli taşlar3%

Diğer29%

2013 yılı itibariyle en fazla ihracat yapılan ilk on fasıl yukarıdaki tabloda verilmektedir. Bu on fasıl toplam ihracatın %71,4’ünü karşılamaktadır.

TR83 BÖLGESİ’NDE İHRACATTA İLK 10 FASIL

18 19Kaynak: TOBB, 2014

Kaynak: TOBB, 2014

2013 Yılı İçinde TR83 Bölgesi İllerinde Açılan - Kapanan ve Tasfiye Olan Firma Sayısı

2013 Yılında Açılan-Kapanan Firmalarda TR83 ve Türkiye Karşılaştırması

Açılan-Kapanan Firma Sayısı

2013 Yılı İçinde TR83 Bölgesi İllerinde Açılan - Kapanan ve Tasfiye Olan Firma Sayısı

Kaynak: TOBB, 2014

2013 Yılında Açılan-Kapanan Firmalarda TR83 ve Türkiye Karşılaştırması

Açılan Kapanan A/K

TR83 1999 936 2,135684

TÜRKİYE 108930 56395 1,931554

Kaynak: TOBB, 2014

207

470

952

370

101206

449

180

AMASYA ÇORUM SAMSUN TOKAT

Açılan Kapanan ve Tasfiye

AÇILAN KAPANAN A/K

TR83 1999 936 2,135684

TÜRKİYE 108930 56395 1,931554

AÇILAN-KAPANAN FİRMA SAYISI

Düzey2 bazında açıklanan Gayri Safi Katma Değer verisi son olarak 2011 yılında açıklanmıştır. 2007-2011 yılları arasında açıklanan rakamlar arasında TR83 Bölgesinde veya Türkiye ortalamasında büyük bir iniş-çıkış görülmemektedir. 2007-2011 yılları arasında TR83 Bölgesi Kişi GSKD tutarı %17 civarında artmıştır. TR83 Bölgesi kişi başı GSKD rakamları, Türkiye ortalamasının biraz altındadır (%70’i civarı). TR83 Bölgesi’ndeki kişi başı GSKD değeri 6.762 dolardır.


2007-2011, Kişi başına düşen Gayri Safi Katma Değer ($)

GAYRİSAFİ KATMA DEĞER

2007-2011, Kişi başına düşen Gayri Safi Katma Değer ($)


Düzey2 bazında açıklanan Gayri Safi Katma Değer verisi son olarak 2011 yılında açıklanmıştır. 2007-2011 yılları arasında açıklanan rakamlar arasında TR83 Bölgesinde veya Türkiye ortalamasında büyük bir iniş-çıkış görülmemektedir. 2007-2011 yılları arasında TR83 Bölgesi Kişi GSKD tutarı %17 civarında artmıştır. TR83 Bölgesi kişi başı GSKD rakamları, Türkiye ortalamasının biraz altındadır (%70’i civarı). TR83 Bölgesi’ndeki kişi başı GSKD değeri 6.762 dolardır.

5.781

6.914

5.5986.444 6.762

8.267

9.384

7.769

8.926 9.244

2007 2008 2009 2010 2011

TR83 Kişi başına GSKD ($) Türkiye Kişi Başına GSKD ($)

GAYRİSAFİ KATMA DEĞER

20 21

Sektörlerin GSKD içindeki paylarına bakıldığında (2011) TR83 Bölgesi’nde hizmetlerin %59,7 ile önde olduğu görülmektedir. Sanayi %21,8; tarım ise %18,5 payla hizmetleri takip etmektedir. Türkiye ortalamaları ile karşılaştırıldığında TR83’ün tarımla yarattığı gayri safi katma değerin oldukça önemli olduğu görülmektedir.


Sektörlerin GSKD İçindeki Payı, 2011


Sektörlerin GSKD içindeki paylarına bakıldığında (2011) TR83 Bölgesi’nde hizmetlerin %59,7 ile önde olduğu görülmektedir. Sanayi %21,8; tarım ise %18,5 payla hizmetleri takip etmektedir. Türkiye ortalamaları ile karşılaştırıldığında TR83’ün tarımla yarattığı gayri safi katma değerin oldukça önemli olduğu görülmektedir.

18,5 21,8

59,7

9

27,5

63,5

Tarım Sanayi Hizmetler

TR83 PAY Türkiye Pay

SEKTÖRLERİN GSKD İÇİNDEKİ PAYI

2013 yılı itibariyle TR83 Bölgesi’nde Amasya’da 40, Çorum’da 65, Samsun’da 137 ve Tokat’ta 64 adet olmak üzere TR83 Bölgesi’nde toplam 306 adet banka şubesi bulunmaktadır. TR83 Bölgesi’ndeki banka şubesi sayısı Türkiye’nin %2,8’ini oluşturmaktadır.

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği, İstatistiki Raporlar, 2014

2013 Yılında TR83 Bölgesindeki Banka Şubesi Sayısı

BANKACILIK

Grafik: 2013 Yılında TR83 Bölgesindeki Banka Şubesi Sayısı


2013 yılı itibariyle TR83 Bölgesi’nde Amasya’da 40, Çorum’da 65, Samsun’da 137 ve Tokat’ta 64 adet olmak üzere TR83 Bölgesi’nde toplam 306 adet banka şubesi bulunmaktadır. TR83 Bölgesi’ndeki banka şubesi sayısı Türkiye’nin %2,8’ini oluşturmaktadır.

4065

137

64


Banka şubesi sayısı

2013 Yılı Banka Şube Sayısı TR83 306

Türkiye 10942 TR83/Türkiye %2,8

2013 YILI BANKA ŞUBE SAYISI

TR83 BÖLGESİ 306

TÜRKİYE 10942

TR83 / TÜRKİYE % 2,8

BANKACILIK

22 23

Kişi Başı Mevduat ve Kredi Miktarlarında; TR83 Bölgesinin tüm illeri Türkiye ortalamasının altındadır. Samsun her iki kategoride de Bölge içerisinde ilk sıradadır. 1 TL’lik mevduata karşılık kaç TL’lik kredi kullanıldığını gösterir rakamlara bakıldığında Türkiye’de bu oran 1,08’dir, yani kişi başı kredi ve mevduat miktarları birbirine yakındır. Bölgemizdeki illerde ise mevduatın üzerinde bir kredi kullanım oranı mevcuttur. Bu oran Amasya’da 1,95; Çorum’da 1,58; Samsun’da 1,57; Tokat’ta ise 2,13’dir.


2013 Yılında TR83 Bölgesi ve Türkiye İçin Kişi Başı Kredi ve Mevduat Tutarları

2013 YILI KİŞİ BAŞI MEVDUAT (KBM) (TL) KİŞİ BAŞI KREDİ (KBM) (TL) KBK/KBM

AMASYA 3521,2 6874,0 1,95

ÇORUM 4388,9 6928,5 1,58

SAMSUN 4740,9 7453,8 1,57

TOKAT 2455,6 5232,0 2,13

TÜRKİYE 11506 12501 1,08

KREDİ KULLANIMI

2013 yılı itibariyle TR83 Bölgesi’nin toplam tarımsal üretim değeri 9,3 milyar TL’dir. Bunun %59’unu bitkisel üretim değeri, %30’unu canlı hayvan değeri, %11’ini ise hayvansal ürünler değeri oluşturmaktadır. Türkiye ile karşılaştırıldığında, TR83 Bölgesi önemli bir tarım bölgesidir (GSKD verilerinde de bahsi geçmiştir). Ülkenin tarımsal üretim değerlerinin %4,86’sını oluşturmaktadır (Bitkisel üretim değerinin %5,88’i, canlı hayvanlar değerinin %4,81’i ve hayvansal ürünler değerinin %2,59’u).


2013 YILI BİTKİSEL ÜRETİM DEĞERİ (Milyon TL)

CANLI HAYVANLAR DEĞERİ (Milyon TL)

HAYVANSAL ÜRÜNLER DEĞERİ (Milyon TL) TOPLAM (Milyon TL)

AMASYA 936 405 131 1.472

ÇORUM 982 668 297 1.947

SAMSUN 2.186 971 358 3.515

TOKAT 1.339 730 261 2.330

TR83 5.443 2.774 1.047 9.264

TÜRKİYE 92.490 57.656 40.459 190.605

TR83/TR 5,88% 4,81% 2,59% 4,86%

TARIMSAL ÜRETİM DEĞERLERİ

24 25

2009-2012 yılları arasında TR83 Bölgesi’nde elektrik tüketimi %25 oranında artmıştır. 2012 yılında Bölgede kullanılan elektrik miktarının %55’i Samsun, %18’i Çorum, %16’sı Tokat ve %11’i Amasya’da tüketilmektedir. Yine 2012 yılında TR83 Bölgesi’nde kullanım yerlerine göre elektrik tüketimine bakıldığında %40 ile sanayi işletmeleri başta gelmektedir. %31 ile meskenler, %16 ile ticarethaneler takip etmektedir.

Kaynak: TÜİK,2014

TR83 Bölgesi Elektrik Tüketimi, Mwh, 2009-2012

KULLANIM YERLERİNE GÖRE ELEKTRİK TÜKETİMİ, 2012

Grafik: TR83 Bölgesi Elektrik Tüketimi, Mwh, 2009-2012


2009-2012 yılları arasında TR83 Bölgesi’nde elektrik tüketimi %25 oranında artmıştır. 2012 yılında Bölgede kullanılan elektrik miktarının %55’i Samsun, %18’i Çorum, %16’sı Tokat ve %11’i Amasya’da tüketilmektedir. Yine 2012 yılında TR83 Bölgesi’nde kullanım yerlerine göre elektrik tüketimine bakıldığında %40 ile sanayi işletmeleri başta gelmektedir. %31 ile meskenler, %16 ile ticarethaneler takip etmektedir.

3.623.229 3.680.566

4.321.2214.563.894

2009 2010 2011 2012

TR83 Elektrik Tüketimi (MWh)

Elektrik Tüketimi (MWh)

5%

40%

16%

31%

1% 4% 3%

Kullanım Yerlerine Göre Elektrik Tüketimi (TR83)

(2012)

Resmi Daire

Sanayi İşletmesi

Ticarethane

Mesken

Tarımsal Sulama

Sokak Aydınlatma

ELEKTRİK TÜKETİMİ

TR83 Bölgesi’nde 2013 yılı itibarıyla 64 adet turizm yatırım ve turizm işletmesi belgeli tesis bulunmaktadır. Bu tesislerdeki yatak sayısı toplamı 7.370’tir. Aynı yıl için TR83 Bölgesi’nde tesislere giriş yapan kişi sayısı 611.440’tır. Bu sayının 5.620’si yabancı turistleri temsil etmektedir.

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstatistikler, 2014

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstatistikler, 2014

TR83 Bölgesi İlleri Tesis ve Yatak Sayısı İstatistikleri, 2013

TR83 Bölgesi İlleri Tesise Giriş Sayısı ve Ortalama Kalış Süreleri, 2013

TESİS SAYISI YATAK SAYISI TESİS SAYISI YATAK SAYISI

AMASYA 3 422 15 836

ÇORUM 1 212 8 989

SAMSUN 8 2094 19 2054

TOKAT 0 0 10 763

YABANCI YERLİ TOPLAM YABANCI YERLİ TOPLAM

AMASYA 2 241 62 886 65 127 1,4 1,7 1,7

ÇORUM 1 520 82 474 83 994 3,4 3,3 3,3

SAMSUN 1 552 344 801 346 353 1,9 1,4 1,4

TOKAT 307 115 659 115 966 2,8 1,1 1,1

TR83 BÖLGESİ İLLERİ

TR83 BÖLGESİ İLLERİ / 2013

TURİZM YATIRIM BELGELİ

TESİSE GİRİŞ SAYISI

TURİZM İŞLETMESİ BELGELİ

ORTALAMA KALIŞ SÜRESİ (GÜN)

TURİZM

26 27TR83 Bölgesi illerinde son beş yılda alınan yatırım teşvik sayısı 603’tür.

Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, 2014

2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi’nde Alınan Yatırım Teşvik Sayısı

YATIRIM

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi’nde Alınan Yatırım Teşvik Sayısı


TR83 Bölgesi illerinde son beş yılda alınan yatırım teşvik sayısı 603’tür.

67

141

165

113117

2009 2010 2011 2012 2013

YATIRIM TEŞVİK BELGE ADEDİ

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

YATIRIM

Bu belgeler sayesinde yapılan yatırım tutarı 7,2 milyar TL’dir.


YATIRIM TEŞVİK TUTARI

28 29

2009-2013 yılları arasında Amasya’da 104, Çorum’da 109, Samsun’da 246 ve Tokat’ta 144 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır.


2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi İllerinin Aldığı Toplam Yatırım Teşvik Sayısı


2009-2013 yılları arasında Amasya’da 104, Çorum’da 109, Samsun’da 246 ve Tokat’ta 144 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır.

104 109

246

144


YATIRIM TEŞVİK BELGE ADEDİ (2009-2013)

YATIRIM TEŞVİK BELGESİ

Bu teşvikler sayesinde aynı yıllar bazında yapılan yatırım tutarları Amasya’da 838 milyon; Çorum’da 867 milyon TL, Samsun’da 4,5 milyar TL, Tokat’ta 938 milyon TL’dir.


YATIRIM TEŞVİK TUTARI

30 31

2011-2013 yılları arasında TR83 Bölgesi illerine ayrılan kamu yatırımları sürekli artış göstermektedir. 2013 yılında Samsun’a 320 milyon TL, Amasya’da 155,5 milyon TL, Tokat’a 136,8 milyon TL, Çorum’a ise 135,3 milyon TL’lik kamu kaynağı ayrılmıştır.

Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, Kamu Yatırımlarının İllere Göre Dağılımı, 2014

KAMU YATIRIMLARI

2011-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi İllerinde Kamu Yatırımları

Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, Kamu Yatırımlarının İllere Göre Dağılımı, 2014

2011-2013 yılları arasında TR83 Bölgesi illerine ayrılan kamu yatırımları sürekli artış göstermektedir. 2013 yılında Samsun’a 320 milyon TL, Amasya’da 155,5 milyon TL, Tokat’a 136,8 milyon TL, Çorum’a ise 135,3 milyon TL’lik kamu kaynağı ayrılmıştır.

78,2 88,5

236,3

97,4116,6 109,8

260,5

117,9155,5

135,3

320

136,8


Kamu Yatırımları (Milyon TL) 2011 2012 2013

2011-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi İllerinde Kamu Yatırımları

KAMU YATIRIMLARI

Yenilik göstergeleri olarak adlandırılan marka, patent, faydalı model ve endüstriyel tasarımlar kapsamında TR83 Bölgesinde son beş yılda toplam 6.106 adet yenilik göstergesi edinilmiştir. Bu göstergelerin %58’i Samsun’dan alınmıştır. Bu yıllar arasında en fazla alınan yenilik göstergesi 4.824 adet ile marka olmuştur; markanın dışında Bölgede 836 endüstriyel tasarım, 227 patent, 219 da faydalı model edinilmiştir.

Kaynak: Türk Patent Enstitüsü, İl İstatistikleri, 2014


2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi Patent, Faydalı Model, Endüstriyel Tasarım Adetleri

AMASYA; 375

ÇORUM; 995

SAMSUN; 2805

TOKAT; 649

YENİLİK GÖSTERGELERİ

2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi Marka Adetleri





12 54127

3423 61 11520

109193

498

36


Patent Faydalı Model Endüstriyel Tasarım

AMASYA; 375

ÇORUM; 995

SAMSUN; 2805

TOKAT; 649







12 54127

3423 61 11520

109193

498

36


Patent Faydalı Model Endüstriyel Tasarım


YENİLİK

32 33

TR83 Bölgesinde özellikle son üç yıldır yenilik göstergelerinin edinilmesinde bir artış göze çarpmaktadır.


Grafik: 2009-2013 Yılları Arasındaki TR83 Bölgesinde Alınan Yenilik Göstergeleri


TR83 Bölgesinde özellikle son üç yıldır yenilik göstergelerinin edinilmesinde bir artış göze çarpmaktadır.

793950

14561544

1363

2009 2010 2011 2012 2013



TR83 Bölgesi’ne hava ulaşımı son yıllarda önemli bir artış göstermektedir. Samsun Çarşamba Havaalanı’nı yanında Tokat ve Merzifon Havaalanı da aktif olarak çalışmaktadır. 2013 yılında toplam 12.739 sefer düzenlenmiştir.


2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi, Hava Ulaşımı, Gerçekleştirilen Sefer SayısıHAVA ULAŞIMI BİLGİLERİ

Grafik: 2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi, Hava Ulaşımı, Gerçekleştirilen Sefer Sayısı


TR83 Bölgesi’ne hava ulaşımı son yıllarda önemli bir artış göstermektedir. Samsun Çarşamba Havaalanı’nı yanında Tokat ve Merzifon Havaalanı da aktif olarak çalışmaktadır. 2013 yılında toplam 12.739 sefer düzenlenmiştir.

8.312

10.46712.029 12.322

12.739

2009 2010 2011 2012 2013

SEFER SAYISI

HAVA ULAŞIMI

34

2009’dan bu yana %53’lük bir artış sağlanmıştır. 2013 yılında toplam yolcu sayısı 1.463.402 olarak gerçekleştirmiştir. Son beş yılda %61’lik bir artış görülmektedir.


2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi, Hava Ulaşımı, Yolcu Sayısı


2009’dan bu yana %53’lük bir artış sağlanmıştır. 2013 yılında toplam yolcu sayısı 1.463.402 olarak gerçekleştirmiştir. Son beş yılda %61’lik bir artış görülmektedir.

906.4391.035.507

1.233.7091.345.866

1.463.402

2009 2010 2011 2012 2013

YOLCU SAYISI

2009-2013 Yılları Arasında TR83 Bölgesi, Hava Ulaşımı, Yolcu Sayısı

YOLCU SAYISI

temel gÖstergelerle tr83 bÖlgesİ...kaynak: seçilmiş göstergelerle tr83 2013 kaynak: tÜİk,...

Documents