tekstİl derİ hazir gİyİm sektÖrlerİ...döneminde tekstil ithalatında en çok kullanılan...

28
T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 1 TEKSTİL-DERİ-HAZIR GİYİM SEKTÖRLERİ T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ 07.09.2017 ANKARA YAYIN NO: 975

Upload: others

Post on 27-Dec-2019

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

1

TEKSTİL-DERİ-HAZIR GİYİM

SEKTÖRLERİ

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI

RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ

07.09.2017

ANKARA

YAYIN NO: 975

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

2

İÇİNDEKİLER

YÖNETİCİ ÖZETİ .................................................................................................. 3

GİRİŞ ..................................................................................................................... 6

TEKSTİL-DERİ-HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ ............................................................ 7

A. TEKSTİL SEKTÖRÜ İHRACATI ....................................................................................... 13

A.1: 2015-2016 YILLARI TÜRKİYE TEKSTİL SEKTÖRÜ İHRACATI ............................ 13

A.2: 2016-2017 YILLARI OCAK-HAZİRAN DÖNEMİ TÜRKİYE TEKSTİL SEKTÖRÜ

İHRACATI ...................................................................................................................................... 17

B. TEKSTİL SEKTÖRÜ İTHALATI ........................................................................................... 21

B.1: 2015-2016 YILLARI TÜRKİYE TEKSTİL SEKTÖRÜ İTHALATI ............................ 21

B.2: 2016-2017 YILLARI OCAK-HAZİRAN DÖNEMİ TÜRKİYE TEKSTİL SEKTÖRÜ

İTHALATI ...................................................................................................................................... 25

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

3

YÖNETİCİ ÖZETİ

2016 yılında ihracat bir önceki yıla göre %0,5 oranında, ithalat ise %2,6 oranında azalmıştır.

2016 yılında dış ticaret hacmi 2015 yılına göre %1,1 azalışla 37,1 milyar dolar olarak

gerçekleşmiş, dış ticaret dengesi ise 2016 yılında 15,3 milyar dolar fazla vermiştir.

2017 yılının ilk yarısında sektördeki ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,01

oranında azalırken aynı dönemde ithalat ise %0,07 oranında artış göstermiştir. 2017 yılı

Ocak-Haziran döneminde sektördeki dış ticaret hacmi 18,7 milyar dolar olurken dış ticaret

fazlası ise 7,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.

2016 yılı tekstil ihracatında en büyük paya sahip olan ürün grubu %33,8’lik pay ile “örme

giyim eşyası ve aksesuarı”dır. Örme giyim eşyası ve aksesuarının ardından %22,6’lık pay ile

“Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı” ve %7,3’lük payla “Dokunabilir maddelerden hazır

eşya, takımlar” gelmektedir.

2016 yılı tekstil ithalatında en büyük paya sahip olan ürün grubu %21’lik pay ile “Pamuk,

pamuk ipliği ve pamuklu mensucat” olmuştur. Bu ürün grubunun ardından %19,5’luk payla

“Sentetik ve suni filamentler, şeritler vb.” ve %17,9’luk payla “Sentetik ve suni devamsız lifler”

gelmektedir.

Tekstil sektörü ihracatı 2015 yılında toplam ihracatın %18,3’ünü oluştururken bu oran 2016

yılı için %18,4 olmuştur. Tekstil sektörü ithalatı 2015 yılında toplam ithalatın %5,4’ünü, 2016

yılında ise toplam ithalatın %5,5’ini oluşturmuştur.

2016 yılında tekstil sektöründe en çok ihracat yapılan ülke %13,9’luk pay ile Almanya

olmuştur. Söz konusu ülkeyi %9,1’lik payla İngiltere ve %7,8’lik pay ile İspanya izlemiştir.

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ise tekstil sektöründe en çok ihracat yapılan ülke

%13,7’lik pay ile Almanya olmuştur.

2016 yılında en çok ihracat yapılan ülke grubu %62,2’lik pay ile Avrupa Birliği-28 ülkeleri

olurken bu ülkeleri %14,1’lik pay ile Yakın ve Orta Doğu ülkeleri takip etmiştir. 2017 yılı Ocak-

Haziran döneminde en çok ihracat yapılan ülke grubu %61,5’lik pay ile Avrupa Birliği-28

ülkeleri olmuştur.

Tekstil sektörü ihracatında 2016 yılında en çok %68,4 payla “Daha önce bir rejime tabi

tutulmamış eşyanın kesin ihracatı” rejimi kapsamında ihracat gerçekleştirilmiştir. Söz konusu

rejimin 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde yapılan tekstil ihracatı içerisindeki payı ise %67,7

olmuştur.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

4

2016 yılında en çok ihracat %51,1’lik payla karayolu ile yapılmıştır. Karayolunu %42’lik pay

ile denizyolu izlemektedir.

2016 yılında ihracatta en çok kullanılan döviz cinsi %57,4’lük payla Avro olmuştur. Avroyu

%30,2’lik payla ABD Doları izlemektedir. 2016 yılı tekstil ihracatında en çok kullanılan

dördüncü döviz cinsi olan Türk Lirasının ihracatta kullanılma oranı bir önceki yıla göre

%0,2’lik bir artış göstermiştir.

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ihracatta en çok kullanılan döviz cinsi %57,0’lik payla

Avro olmuştur. Avroyu %30,7’lik payla ABD Doları izlemektedir. 2017 yılı Ocak-Haziran

dönemi tekstil ihracatında en çok kullanılan dördüncü döviz cinsi olan Türk Lirasının

ihracatta kullanılma oranı bir önceki yıla göre %13,9’luk bir artış göstermiştir.

2015 yılında tekstil sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 10 firma toplam ihracatın %13’ünü

gerçekleştirirken 2016 yılı itibarıyla bu oran %12,6’ya gerilemiştir. 2016 yılı Ocak-Haziran

döneminde tekstil sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 10 firma toplam ihracatın %12,7’sini

gerçekleştirirken 2017 yılı Ocak-Haziran dönemi itibarıyla bu oran %12,6’ya gerilemiştir.

2016 yılında tekstil sektöründe en çok ithalat yapılan ülke %22,6’lık pay ile Çin olmuştur. Söz

konusu ülkeyi %7,9’luk payla Bangladeş ve %7,2’lik pay ile Hindistan izlemiştir. 2016 yılında

tekstil sektöründe ilk 10 ülkeye yapılan ihracat toplam tekstil ihracatının %69,9’unu

oluştururken 2016 yılına gelindiğinde bu oran %68,3’e gerilemiştir. 2017 yılı Ocak-Haziran

döneminde ise tekstil sektöründe en çok ithalat yapılan ülke %18,4’lük pay ile Çin olmuştur.

2016 yılında en çok ithalat yapılan ülke grubu %62,3’lük pay ile Diğer Asya ülkeleri olurken

bu ülkeleri %18,9’luk pay ile Avrupa Birliği-28 ülkeleri takip etmiştir.

2016 yılında en çok tekstil ithalatının yapıldığı gümrük müdürlüğü %33,2’lik pay ile Halkalı

Gümrük Müdürlüğü olmuştur. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ise en çok tekstil ithalatının

yapıldığı gümrük müdürlüğü %28,2’lik pay ile Halkalı Gümrük Müdürlüğü olmuştur.

2016 yılında en çok ithalat %74,3’lük payla denizyolu ile yapılmıştır. Denizyolunu %21’lik

pay ile karayolu izlemektedir. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok ithalat %73,7’lik

payla denizyolu ile yapılmıştır. Denizyolunu %22’lik pay ile karayolu izlemektedir.

2016 yılında ithalatta en çok kullanılan döviz cinsi %73,4’lük pay ile ABD Doları olmuştur.

ABD Dolarını %19,4’lük payla Avro izlemektedir. 2016 yılı tekstil ithalatında en çok kullanılan

üçüncü döviz cinsi olan Türk Lirasının ithalatta kullanılma oranı bir önceki yıla göre %7,8’lik

bir artış göstermiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

5

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ithalatta en çok kullanılan döviz cinsi %75,6’lık pay ile

ABD Doları olmuştur. ABD Dolarını %18,0’lik payla Avro izlemektedir. 2017 yılı Ocak-Haziran

döneminde tekstil ithalatında en çok kullanılan üçüncü döviz cinsi olan Türk Lirasının

ithalatta kullanılma oranı bir önceki yıla göre %3,1’lik bir artış göstermiştir.

2015 yılında tekstil sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 10 firma toplam ihracatın %12’sini

gerçekleştirirken 2016 yılı itibarıyla bu oran %12,8’eyükselmiştir.

2016 yılı Ocak-Haziran döneminde tekstil sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 10 firma

toplam ihracatın %11,4’ünü gerçekleştirirken 2017 yılı Ocak-Haziran dönemi itibarıyla bu

oran %10,3’e gerilemiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

6

GİRİŞ

Tekstil ve hazır giyim sanayilerinin dönüşüm dünya çağında bir yandan serbestleşme bir

yandan da söz konusu sektörlerdeki dönüşüm süreçlerine bağlı olarak ülkemizde de bir

dönüşüm sürecine girmiş ve ulusal politika metinlerindeki eylem planları ile de bu süreç

desteklenmiştir. Rekabetin giderek yoğunlaştığı ve belirsizliklerin sürdüğü dönemde tekstil

ve hazır giyim sektörlerine yönelik uygulanan dış ticaret politikaları da söz konusu

sektörlerdeki gelişmelerin yakından takip edilmesi gereğini ortaya çıkarmıştır.

Uruguay Turu’nda 1995 yılında imzalanan ATC Anlaşması 10 yıl süren kademeli bir geçiş

sonrası 2005 yılında tekstil ve hazır giyim ticaretinin genel DTÖ kurallarına entegre edilerek

bu sanayi ürünlerinde sürdürülmekte olan kotaların (ithalatta miktar kısıtlaması)

kaldırılmasını öngörmüştür. Çin’e uygulanan kotalar ise 2008 yılı sonuna kadar devam etmiş

ve Çin’in dünya tekstil ve hazır giyim ticaretindeki etkinliği dikkate alındığında, Anlaşma’nın

etkileri, ancak bu tarihten sonra tam olarak gözlenmeye başlanmıştır. ATC Anlaşması ile

tekstil ve hazır giyim ticaretinde önemli bir serbestleşme sağlanmıştır. Bununla birlikte

dünya ticaret sisteminde DTÖ çok taraflı ticaret müzakerelerinin tıkanması ve Doha Kalkınma

Gündemi’nin katılımlı bir anlaşma ile sonuçlanmaması dünya genelinde daha fazla

serbestleşmeye engel olan bir diğer faktör olarak öne çıkmıştır. Gelişmiş ülkeler, ikili ve

bölgesel anlaşmaların imzalanmasına öncelik vermiş ve son yıllarda bu tür anlaşmalarda

önemli bir artış yaşanmıştır. Yeni nesil tercihli ticaret anlaşmaları olarak da nitelendirilen bu

anlaşmaların, ticaretin yanı sıra yatırım, üretim ve finans gibi birçok alanı da kapsaması

dikkat çekmektedir1.

2000li yıllarda tekstil ve hazır giyim sektörlerindeki önemli aktörlerden olan ülkelerin

yatırımları, Bangladeş, Vietnam gibi ülkelerdeki düşük üretim maliyetleri ve imzalanan

tercihli ticaret anlaşmaları ile beraber sektörlerde yeni üreticiler ve yeni pazarlar ortaya

çıkmıştır. Ancak bu durum söz konusu sektörlerdeki tedarikçi-alıcı-satıcı ilişkilerini

değiştirmemiş; bu sanayide faaliyet gösteren tedarikçi/üretici firmaların küresel tekstil ve

hazır giyim pazarlarını etkileme, değiştirme ve yönlendirme kapasitesi sınırlı kalmıştır.

Ülkemizde tekstil ve hazır giyim sektörlerinin dış ticaretimizdeki önemi her daim baki kalmış;

geleneksel bir sanayi kolu olarak her zaman dikkat çeken bu sektörler, üretim, ihracat,

istihdam, yatırım ve ekonomik kalkınma anlamında ülkemizin gelişmesine katkıda

bulunmaya devam etmektedir. Tekstil ve hazır giyim sanayilerinin Türkiye ekonomisine en

1 Kalkınma Bakanlığı, 2014.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

7

büyük katkısı, ekonomik kalkınmayı hızlandırmasının yanı sıra sürekli artan ihracat

potansiyeli sayesinde ülkemiz ekonomisine döviz kazandırması olarak gösterilebilecektir.

Tekstil ve hazır giyim sektörleri ihracat-ithalat dengesi göz önünde bulundurulduğunda en

fazla net döviz girdisi sağlayan sektördür. Bu bakımdan sektör ülkemizde cari açık/fazla

yönünden pozitif katkı sağlayan sektörlerin başında gelmektedir.

TEKSTİL-DERİ-HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ

Bu raporda tekstil-deri-hazır giyim sektörlerinin geniş kapsamlı analizi yapılmıştır. HS2

sınıflamasına göre sektörler aşağıdaki fasıllardan oluşmaktadır:

Tablo 1: Fasıllar itibarıyla Tekstil Sektörü Fasıl Tanım

50 İpek 51 Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş mensucat 52 Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 53 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden 54 Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul

eşya 57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 58 Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir mensucat,dantela,duvar halıları, şeritçi ve

kaytancı eşyası, işlemeler 59 Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat, dokunabilir

maddelerden teknik eşya 60 Örme eşya 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 63 Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya,

paçavralar

Tablo 2: İhracat, İthalat, Hacim, Denge ($)

2015 2016 Değişim

İhracat 26.339.357.606 26.206.860.424 -0,5%

İthalat 11.220.860.083 10.926.845.676 -2,6%

Dış Ticaret Hacmi 37.560.217.689 37.133.706.100 -1,1%

Dış Ticaret Dengesi 15.118.497.523 15.280.014.748 1,1%

Kaynak: GTB

Tablo 2, 2015 ve 2016 yılları itibariyle tekstil sektörünün ihracat, ithalat, hacim ve dengesini

göstermektedir. Buna göre, 2016 yılında ihracat bir önceki yıla göre %0,5 oranında, ithalat ise

%2,6 oranında azalmıştır. 2016 yılında dış ticaret hacmi 2015 yılına göre %1,1 azalışla 37,1

milyar dolar olarak gerçekleşmiş, dış ticaret dengesi ise 2016 yılında 15,3 milyar dolar fazla

vermiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

8

Tablo 3: Tekstil Sektöründe Küresel Dış Ticaret Görünümü ($) 2015 2016 Değişim

İhracat 26.339.357 26.206.860 -0,5%

Küresel İhracat 774.684.538 754.406.843 -2,6%

İthalat 11.220.860 10.926.845 -2,6%

Küresel İthalat 693.895.841 690.312.251 -0,5%

Küresel İhracattaki Payı 3,4% 3,5%

Küresel İthalattaki Payı 1,6% 1,6%

Kaynak: TradeMap, GTB

Tablo 3, 2015 ve 2016 yılları itibariyle tekstil sektöründe küresel görünüm ile Türkiye’nin

konumunu göstermektedir. Küresel tekstil ihracatı 2016 yılında %2,6 oranında azalırken

küresel mobil telefon ithalatı ise aynı dönemde %0,5 oranında azalmıştır. 2016 yılında

Türkiye’nin küresel tekstil ihracatından aldığı pay %3,5 iken küresel mobil telefon

ithalatından aldığı pay ise %1,6 olarak gerçekleşmiştir.

Tablo 4: HS2’ye göre 2015-2016 Yılları Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Fasıl Fasıl Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

50 İpek 2.626.111 0,01% 2.440.940 0,01% -7,1% 51 Yapağı ve yün, ince veya

kaba hayvan kılı 154.497.303 0,6% 122.058.596 0,5% -21,0%

52 Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat

1.703.147.734 6,5% 1.719.338.908 6,6% 1,0%

53 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler

22.131.139 0,1% 29.494.426 0,1% 33,3%

54 Sentetik ve suni filamentler, şeritler vb.

1.564.061.450 5,9% 1.486.865.107 5,7% -4,9%

55 Sentetik ve suni devamsız lifler

1.347.797.341 5,1% 1.316.832.955 5,0% -2,3%

56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat,

570.198.730 2,2% 612.455.943 2,3% 7,4%

57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları

2.009.009.139 7,6% 1.912.560.762 7,3% -4,8%

58 Özel dokunmuş mensucat 479.872.948 1,8% 484.931.374 1,9% 1,1% 59 Emdirilmiş, sıvanmış,

kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat

302.987.518 1,2% 293.201.222 1,1% -3,2%

60 Örme eşya 1.440.785.602 5,5% 1.497.946.360 5,7% 4,0% 61 Örme giyim eşyası ve

aksesuarı 8.926.474.623 33,9% 8.849.415.495 33,8% -0,9%

62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı

5.916.438.474 22,5% 5.925.367.773 22,6% 0,2%

63 Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar

1.899.329.494 7,2% 1.953.950.563 7,5% 2,9%

Kaynak: GTB

Türkiye’nin 2016 yılı tekstil ihracatında en büyük paya sahip olan ürün grubu %33,8’lik pay

ile “örme giyim eşyası ve aksesuarı”dır. Örme giyim eşyası ve aksesuarının ardından %22,6’lık

pay ile “Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı” ve %7,3’lük payla “Dokunabilir maddelerden

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

9

hazır eşya, takımlar” gelmektedir. 2015 yılına kıyasla 2016 yılında ülkemiz tekstil ihracatında

en fazla düşüş sırasıyla “Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı” (-%21,0), “İpek” (-%7,1)

ve “Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları” (-%4,8) ürün

gruplarında yaşanmıştır.

İhracatımızın artış gösterdiği başlıca ürün grupları ise sırasıyla %33,3 oranında artışla

“Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler” %7,4 oranında artışla “Vatka, keçe ve dokunmamış

mensucat” ve %4,0 oranında artış ile “Örme eşya” olmuştur.

Tablo 5: HS2’ye göre 2015-2016 Yılları Türkiye'den Tekstil İthalatı ($)

Kaynak: GTB

Türkiye’nin 2016 yılı tekstil ithalatında en büyük paya sahip olan ürün grubu %21’lik pay ile

“Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat” olmuştur. Bu ürün grubunun ardından

%19,5’luk payla “Sentetik ve suni filamentler, şeritler vb.” ve %17,9’luk payla “Sentetik ve

suni devamsız lifler” gelmektedir.

2015 yılına kıyasla 2016 yılında ülkemiz tekstil ithalatında en fazla düşüş sırasıyla “Halılar ve

diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları” (-%37,0), “Vatka, keçe ve

dokunmamış mensucat” (-%19,1) ve “Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı” (-%17,1)

Fasıl Fasıl Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

50 İpek 38.056.618 0,3% 32.739.429 0,3% -14,0% 51 Yapağı ve yün, ince veya

kaba hayvan kılı 291.262.915 2,6% 241.477.611 2,2% -17,1%

52 Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat

2.264.729.373 20,2% 2.297.299.113 21,0% 1,4%

53 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler

255.819.681 2,3% 238.366.697 2,2% -6,8%

54 Sentetik ve suni filamentler, şeritler vb.

2.096.756.854 18,7% 2.133.449.983 19,5% 1,7%

55 Sentetik ve suni devamsız lifler

1.966.222.240 17,5% 1.954.143.619 17,9% -0,6%

56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat

412.044.291 3,7% 333.470.147 3,1% -19,1%

57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları

103.499.614 0,9% 65.153.094 0,6% -37,0%

58 Özel dokunmuş mensucat 192.078.101 1,7% 194.717.565 1,8% 1,4% 59 Emdirilmiş, sıvanmış,

kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat

320.583.929 2,9% 311.876.471 2,9% -2,7%

60 Örme eşya 432.877.598 3,9% 433.443.689 4,0% 0,1% 61 Örme giyim eşyası ve

aksesuarı 859.747.120 7,7% 789.676.858 7,2% -8,2%

62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı

1.790.828.789 16,0% 1.693.896.404 15,5% -5,4%

63 Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar

196.352.960 1,7% 207.134.996 1,9% 5,5%

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

10

ürün gruplarında yaşanmıştır. İthalatımızın artış gösterdiği başlıca ürün grupları ise sırasıyla

%5,5 oranında artışla “Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar”, %1,7 oranında artışla

“Sentetik ve suni filamentler, şeritler vb” ve %1,4 oranında artış ile “Pamuk, pamuk ipliği ve

pamuklu mensucat” olmuştur.

Grafik 1: Tekstil İhracatı, Toplam İhracat, Tekstil İthalatı, Toplam İthalat (Milyar $)

Kaynak: GTB

Grafik 1’e göre tekstil sektörü ihracatı 2015 yılında toplam ihracatın %18,3’ünü oluştururken

bu oran 2016 yılı için %18,4 olmuştur. Tekstil sektörü ithalatı 2015 yılında toplam ithalatın

%5,4’ünü, 2016 yılında ise toplam ithalatın %5,5’ini oluşturmuştur.

Tablo 6: İhracat, İthalat, Hacim, Denge ($) 2016 Ocak-Haziran 2017 Ocak-Haziran Değişim

İhracat 13.380.400.546 12.977.180.514 -3,01%

İthalat 5.676.621.938 5.680.748.695 0,07%

Dış Ticaret Hacmi 19.057.022.484 18.657.929.209 -2,09%

Dış Ticaret Dengesi 7.703.778.608 7.296.431.819 -5,29%

Kaynak: GTB

Tablo 5, 2016 ve 2017 yılları Ocak-Haziran dönemleri itibariyle tekstil sektörünün ihracat,

ithalat, hacim ve dengesini göstermektedir. Buna göre, 2017 yılının ilk yarısında sektördeki

ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,01 oranında azalırken aynı dönemde ithalat

ise %0,07 oranında artış göstermiştir. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde sektördeki dış

ticaret hacmi 18,7 milyar dolar olurken dış ticaret fazlası ise 7,3 milyar dolar seviyesinde

gerçekleşmiştir.

0,0

50,0

100,0

150,0

200,0

250,0

2015

2016

Mily

ar D

ola

r

Tekstil İhracatı Toplam İhracat Tekstil İthalatı Toplam İthalat

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

11

Grafik 2: Ocak-Haziran Dönemleri İtibarıyla Tekstil İhracatı, Toplam İhracat, Tekstil İthalatı, Toplam İthalat (Milyar $)

Kaynak: GTB

Grafik 2’ye göre tekstil sektörü ihracatı 2016 yılının Ocak-Haziran döneminde toplam

ihracatın %18,7’sini oluştururken bu oran 2017 yılının aynı dönemi için %16,8 olmuştur.

Tekstil sektörü ithalatı 2016 yılının Ocak-Haziran döneminde toplam ithalatın %5,7’sini,

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ise toplam ithalatın %5,2’sini oluşturmuştur.

Tablo 7: İhracat, İthalat, Hacim, Denge (Örme Giyim Eşyası ve Aksesuarı) (2015-2016) ($)

2015 2016 Değişim

İhracat 8.926.474.623 8.849.415.495 -0,9%

İthalat 859.747.120 789.676.858 -8,2%

Dış Ticaret Hacmi 9.786.221.743 9.639.092.353 -1,5%

Dış Ticaret Dengesi 8.066.727.503 8.059.738.637 -0,1%

Kaynak: GTB

Tekstil ihracatında en yüksek paya sahip olan örme giyim eşyası ve aksesuarı ürün grubunda

2015 yılında 8,9 milyar dolarlık ihracat yapılırken 2016 yılında ise ihracat %0,9 oranında

azalarak 8,8 milyar dolar seviyesine gerilemiştir. Aynı dönemde örme giyim eşyası ve

aksesuarı ürün grubunda yapılan ithalat ise %8,2 oranında düşüş ile 860 milyon dolardan 790

milyon dolara gerilemiştir.

2015 yılında 9,8 milyar dolar olan örme giyim eşyası ve aksesuarı dış ticaret hacmi 2016 yılına

gelindiğinde %1,5 oranında azalış ile 9,6 milyar dolara gerilerken aynı dönemde dış ticaret

açığı ise %0,1 oranında azalmıştır. 2016 yılında örme giyim eşyası ve aksesuarı ürün grubu

8,1 milyar dolar dış ticaret fazlası vermiştir.

0

20

40

60

80

100

120

2016 Ocak-Haziran 2017 Ocak-Haziran

Mily

ar D

ola

r

Tekstil İhracat Tekstil İthalat Toplam İhracat Toplam İthalat

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

12

Tablo 8: Ülkelere Göre Tekstil İhracatı ($) Sıra Ülke 2015 2016 2016 Pay Değişim

1 Çin 273.393.474 253.216.501 33,6% -7,4%

2 Hindistan 37.161.683 35.429.025 4,7% -4,7%

3 Bangladeş 28.332.561 35.304.011 4,7% 24,6%

4 Almanya 32.339.755 32.909.794 4,4% 1,8%

5 İtalya 31.661.482 32.154.826 4,3% 1,6%

6 Vietnam 27.266.399 30.888.368 4,1% 13,3%

7 Türkiye 26.342.310 26.221.168 3,5% -0,5%

8 ABD 24.924.920 23.502.973 3,1% -5,7%

9 Hong Kong 26.539.360 22.796.377 3,0% -14,1%

10 İspanya 15.936.886 16.590.400 2,2% 4,1%

Diğer 250.785.708 245.393.400 32,5% -2,2%

Toplam 774.684.538 754.406.843 100,0% -2,6% Kaynak: TradeMap, GTB

Tablo 8’e göre 2016 yılında Çin tekstil ihracatında ilk sırada yer alırken Türkiye 7. sırada yer

almıştır. Küresel tekstil ihracatında ilk iki sırada yer alan Çin ve Hindistan toplam ihracattan

%38 oranında pay almıştır.

Tablo 9: Ülkelere Göre Tekstil İthalatı ($) Sıra Ülke 2015 2016 2016 Pay Değişim

1 ABD 119.624.121 113.591.962 16,5% -5,0%

2 Almanya 48.238.006 49.331.011 7,1% 2,3%

3 Japonya 35.366.699 34.704.748 5,0% -1,9%

4 Birleşik Krallık 34.757.057 32.056.607 4,6% -7,8%

5 Çin 32.367.904 28.367.956 4,1% -12,4%

6 Fransa 28.279.064 28.267.380 4,1% 0,0%

7 İtalya 23.814.509 23.901.459 3,5% 0,4%

8 Vietnam 15.446.764 21.825.762 3,2% 41,3%

9 İspanya 21.081.653 21.736.977 3,1% 3,1%

10 Hollanda 19.318.149 20.003.741 2,9% 3,5%

16 Türkiye 11.220.830 10.926.863 1,6% -2,6%

Diğer 304.381.085 305.597.785 44,3% 0,4%

Toplam 693.895.841 690.312.251 100,0% -0,5% Kaynak: TradeMap, GTB

Tablo 9’a 2016 yılında ABD tekstil ithalatında ilk sırada yer alırken Türkiye 16 sırada yer

almıştır. Küresel tekstil ithalatında ilk iki sırada yer alan ABD ve Almanya toplam ithalattan

%23,6 oranında pay almıştır.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

13

A. TEKSTİL SEKTÖRÜ İHRACATI

A.1: 2015-2016 YILLARI TÜRKİYE TEKSTİL SEKTÖRÜ İHRACATI Tablo A.1.1: Ülkelere göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($)

Ülke 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Almanya 3.658.139.080 13,9% 3.632.361.559 13,9% -0,7%

İngiltere 2.598.529.401 9,9% 2.397.783.259 9,1% -7,7%

İspanya 1.926.366.192 7,3% 2.031.918.329 7,8% 5,5%

İtalya 1.366.132.579 5,2% 1.362.609.534 5,2% -0,3%

ABD 1.112.933.545 4,2% 1.174.639.864 4,5% 5,5%

Hollanda 988.241.883 3,8% 983.334.211 3,8% -0,5%

Fransa 1.018.374.988 3,9% 977.477.695 3,7% -4,0%

Bulgaristan 391.286.021 1,5% 889.291.772 3,4% 127,3%

Polonya 740.346.261 2,8% 860.979.777 3,3% 16,3%

İran 455.275.278 1,7% 800.253.599 3,1% 75,8%

Diğer 12.083.732.378 45,9% 11.096.210.825 42,3% -26,7%

Toplam 26.339.357.606 100,0% 26.206.860.424 100,0% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.1’e göre 2016 yılında tekstil sektöründe en çok ihracat yapılan ülke %13,9’luk pay

ile Almanya olmuştur. Söz konusu ülkeyi %9,1’lik payla İngiltere ve %7,8’lik pay ile İspanya

izlemiştir. 2015 yılında tekstil sektöründe ilk 10 ülkeye yapılan ihracat toplam tekstil

ihracatının %54,1’ini oluştururken 2016 yılına gelindiğinde bu oran %57,7’ye yükselmiştir.

Bulgaristan’a yapılan tekstil ihracatı söz konusu dönemde %127,3 oranında artarak 889

milyon dolara yükselmiştir.

Tablo A.1.2: Ülke Grubuna Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Ülke Grubu 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Avrupa Birliği 28 16.254.603.266 61,7% 16.300.032.236 62,2% 0,3% Yakın ve Orta Doğu 3.527.189.610 13,4% 3.701.485.420 14,1% 4,9% Diğer Avrupa (AB Hariç) 1.969.321.859 7,5% 1.612.984.799 6,2% -18,1% Kuzey Afrika 1.521.142.835 5,8% 1.401.581.830 5,3% -7,9% Kuzey Amerika 1.207.133.622 4,6% 1.272.576.060 4,9% 5,4% Diğer 1.859.966.414 7,1% 1.918.200.079 7,3% 3,1% Toplam 26.339.357.606 100,0% 26.206.860.424 100,0% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.2’ye göre sektörde 2016 yılında en çok ihracat yapılan ülke grubu %62,2’lik pay ile

Avrupa Birliği-28 ülkeleri olurken bu ülkeleri %14,1’lik pay ile Yakın ve Orta Doğu ülkeleri

takip etmiştir. 2016 yılında Diğer Avrupa ülkelerine yapılan tekstil ihracatı %18,1 oranında

değer kaybederken Kuzey Amerika’ya yapılan ihracat ise %5,4 oranında artış göstermiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

14

Tablo A.1.3: Gümrüklere Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Gümrük Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Halkalı Gümrük Müdürlüğü 12.395.120.811 47,1% 12.180.632.359 46,5% -1,7%

Ambarlı Gümrük Müdürlüğü 2.376.599.460 9,0% 2.302.914.375 8,8% -3,1%

Erenköy Gümrük Müdürlüğü 1.419.112.562 5,4% 1.888.675.328 7,2% 33,1%

A.H.L. Kargo Gümrük Müdürlüğü 1.508.706.770 5,7% 1.495.615.774 5,7% -0,9%

Gaziantep Gümrük Müdürlüğü 1.657.671.285 6,3% 1.368.709.399 5,2% -17,4%

İzmir Gümrük Müdürlüğü 1.214.146.010 4,6% 1.255.448.954 4,8% 3,4%

Mersin Gümrük Müdürlüğü 1.459.046.261 5,5% 1.248.932.961 4,8% -14,4%

İskenderun Gümrük Müdürlüğü 278.104.330 1,1% 633.434.521 2,4% 127,8%

Gemlik Gümrük Müdürlüğü 581.465.886 2,2% 477.860.131 1,8% -17,8%

Aliağa Gümrük Müdürlüğü 474.277.855 1,8% 454.582.496 1,7% -4,2%

Diğer 2.975.106.376 11,3% 2.900.054.126 11,1% 2,0%

Toplam 26.339.357.606 100,0% 26.206.860.424 100,0% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.3’e göre 2016 yılında en çok tekstil ihracatının yapıldığı gümrük müdürlüğü

%46,5’lik pay ile Halkalı Gümrük Müdürlüğü olmuştur. Söz konusu Gümrük Müdürlüğünü

%8,8’lik pay ile Ambarlı ve %7,2’lik pay ile Erenköy Gümrük Müdürlükleri izlemiştir.

Tablo A.1.4: Rejimlere Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Kod Rejim 2015 Pay 2016 Pay Değişim

1000 Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı

17.502.526.448 66,5% 17.924.749.031 68,4% 2,4%

3151 Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı

8.540.607.532 32,4% 7.970.481.072 30,4% -6,7%

1040 Muafiyete tabi olmadan serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın kesin ihracatı

206.998.703 0,8% 237.313.199 0,9% 14,6%

2100 Serbest dolaşımda bulunan eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı

57.068.744 0,2% 55.491.818 0,2% -2,8%

3141 DİR geri ödeme sistemi kapsamında yurtiçi kullanıma giren eşyanın yeniden ihracatı

27.377.718 0,1% 17.566.823 0,1% -35,8%

Diğer 4.778.461 0,02% 1.258.481 0,005% -73,7%

Toplam 26.339.357.606 100,0% 26.206.860.424 100,0% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.4’e göre tekstil sektörü ihracatında 2016 yılında en çok %68,4 payla “Daha önce bir

rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı” rejimi kapsamında ihracat gerçekleştirilmiştir.

2016 yılı tekstil ihracatının %30,4’ü ise “Dâhilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi

tutulan eşyanın yeniden ihracatı” rejimi kapsamında yapılmıştır.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

15

Tablo A.1.5: Taşıma Yollarına Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Taşıma Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Karayolu 13.823.061.808 52,48% 13.384.125.363 51,07% -3,2%

Denizyolu 10.620.925.616 40,32% 11.014.708.259 42,03% 3,7%

Havayolu 1.707.491.314 6,48% 1.718.819.751 6,56% 0,7%

Demiryolu 187.847.656 0,71% 89.004.275 0,34% -52,6%

Diğer 31.212 0,00% 202.776 0,00% 549,7%

Toplam 26.339.357.606 100,00% 26.206.860.424 100,00% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.5’e göre sektörde 2016 yılında en çok ihracat %51,1’lik payla karayolu ile

yapılmıştır. Karayolunu %42’lik pay ile denizyolu izlemektedir.

Tablo A.1.6: Döviz Cinsine Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Döviz Cinsi 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Avro 14.970.710.428 56,8% 15.032.386.546 57,4% 0,4% A.B.D Doları 7.915.825.285 30,1% 7.919.132.175 30,2% 0,0% İngiliz Sterlini 2.249.746.794 8,5% 2.049.204.881 7,8% -8,9% Türk Lirası 1.135.591.974 4,3% 1.138.162.252 4,3% 0,2% Rus Rublesi 34.022.249 0,1% 42.818.817 0,2% 25,9% Diğer 33.460.876 0,1% 25.155.753 0,1% -24,8% Toplam 26.339.357.606 100,0% 26.206.860.424 100,0% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.6’ya göre sektörde 2016 yılında ihracatta en çok kullanılan döviz cinsi %57,4’lük

payla Avro olmuştur. Avroyu %30,2’lik payla ABD Doları izlemektedir. 2016 yılı tekstil

ihracatında en çok kullanılan dördüncü döviz cinsi olan Türk Lirasının ihracatta kullanılma

oranı bir önceki yıla göre %0,2’lik bir artış göstermiştir.

Tablo A.1.7: Ödeme Şekillerine Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Ödeme Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Mal Mukabili Ödeme 21.853.969.859 83,0% 21.972.224.706 83,8% 0,5%

Vesaik Mukabili Ödeme 2.211.279.935 8,4% 1.948.413.409 7,4% -11,9%

Peşin Ödeme 1.067.954.810 4,1% 1.143.747.616 4,4% 7,1%

Akreditif 703.468.046 2,7% 689.795.242 2,6% -1,9%

Vadeli Akreditif 363.362.964 1,4% 313.988.778 1,2% -13,6%

Diğer 139.321.992 0,5% 138.690.673 0,5% -0,5%

Toplam 26.339.357.606 100,0% 26.206.860.424 100,0% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.7’de görüldüğü üzere 2016 yılında sektör ihracatında %83,8’lik bir pay ile en çok

mal mukabili ödeme sistemi tercih edilmiş, bunu %7,4’lük bir pay ile vesaik mukabili ödeme

ve %4,4’lük pay ile peşin ödeme takip etmiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

16

Tablo A.1.8: Türkiye’nin Tekstil İhracatında Firma Yoğunlaşması ($) Firma Yoğunluğu 2015 Pay 2016 Pay Değişim

İlk 10 Firma 3.432.469.349 13,0% 3.297.457.245 12,6% -3,9% İlk 50 Firma 7.417.508.222 28,2% 7.041.749.794 26,9% -5,1% İlk 100 Firma 9.664.919.555 36,7% 9.320.562.497 35,6% -3,6% İlk 1000 Firma 20.488.731.325 77,8% 20.152.481.862 76,9% -1,6% Toplam 26.339.357.606 100,0% 26.206.860.424 100,0% -0,5%

Kaynak: GTB

Tablo A.1.8’e göre 2015 yılında tekstil sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 10 firma toplam

ihracatın %13’ünü gerçekleştirirken 2016 yılı itibarıyla bu oran %12,6’ya gerilemiştir. İlk

1000 firma itibarıyla tekstil ihracatı ise 2016 yılında %1,6 oranında azalırken ilk 1000 firma

toplam tekstil ihracatının %76,9’unu gerçekleştirmiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

17

A.2: 2016-2017 YILLARI OCAK-HAZİRAN DÖNEMİ TÜRKİYE TEKSTİL

SEKTÖRÜ İHRACATI Tablo A.2.1: Ülkelere göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($)

Ülke 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Almanya 3.658.139.080 27,3% 1.781.637.517 13,7% -51,3%

İngiltere 2.598.529.401 19,4% 1.143.245.330 8,8% -56,0%

İspanya 1.926.366.192 14,4% 1.053.606.437 8,1% -45,3%

İtalya 1.366.132.579 10,2% 689.728.733 5,3% -49,5%

ABD 1.112.933.545 8,3% 627.636.083 4,8% -43,6%

Hollanda 988.241.883 7,4% 512.078.097 3,9% -48,2%

Fransa 1.018.374.988 7,6% 463.067.974 3,6% -54,5%

Bulgaristan 391.286.021 2,9% 430.074.304 3,3% 9,9%

Irak 740.346.261 5,5% 428.964.813 3,3% -42,1%

Polonya 455.275.278 3,4% 382.909.432 3,0% -15,9%

Diğer 5.751.470.227 43,0% 5.464.231.794 42,1% -5,0%

Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.1’e 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde tekstil sektöründe en çok ihracat yapılan

ülke %13,7’lik pay ile Almanya olmuştur. Söz konusu ülkeyi %8,8’lik payla İngiltere ve

%8,1’lik pay ile İspanya izlemiştir. 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde tekstil sektöründe ilk

10 ülkeye yapılan ihracat toplam tekstil ihracatının %57’sini oluştururken 2017 yılının aynı

döneminde bu oran %57,9’a yükselmiştir.

Tablo A.2.2: Ülke Grubuna Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Ülke Grubu 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Avrupa Birliği 28 8.386.285.001 62,7% 7.985.607.395 61,5% -4,8% Yakın ve Orta Doğu 1.883.182.540 14,1% 1.847.464.294 14,2% -1,9% Diğer Avrupa (AB Hariç) 783.392.991 5,9% 788.836.021 6,1% 0,7% Kuzey Afrika 760.648.428 5,7% 704.285.184 5,4% -7,4% Kuzey Amerika 611.780.620 4,6% 683.627.672 5,3% 11,7% Diğer 955.110.966 7,1% 967.359.948 7,5% 1,3% Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.2’ye göre sektörde 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok ihracat yapılan ülke

grubu %61,5’lik pay ile Avrupa Birliği-28 ülkeleri olurken bu ülkeleri %14,2’lik pay ile Yakın

ve Orta Doğu ülkeleri takip etmiştir. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde Avrupa Birliği-28

ülkelerine yapılan tekstil ihracatı %4,8 oranında değer kaybederken Kuzey Amerika’ya

yapılan ihracat ise %11,7 oranında artış göstermiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

18

Tablo A.2.3: Gümrüklere Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Gümrük Adı 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Halkalı Gümrük Müdürlüğü 6.182.498.151 46,2% 5.944.782.263 45,8% -3,8%

Ambarlı Gümrük Müdürlüğü 1.224.405.665 9,2% 1.155.919.424 8,9% -5,6%

A.H.L. Kargo Gümrük Müdürlüğü 782.243.838 5,8% 778.410.512 6,0% -0,5%

Erenköy Gümrük Müdürlüğü 1.012.237.232 7,6% 721.903.206 5,6% -28,7%

Gaziantep Gümrük Müdürlüğü 645.075.284 4,8% 656.561.452 5,1% 1,8%

İzmir Gümrük Müdürlüğü 620.056.874 4,6% 626.635.138 4,8% 1,1%

Mersin Gümrük Müdürlüğü 683.598.462 5,1% 618.943.752 4,8% -9,5%

İskenderun Gümrük Müdürlüğü 288.538.897 2,2% 481.104.035 3,7% 66,7%

Gemlik Gümrük Müdürlüğü 234.946.431 1,8% 253.282.954 2,0% 7,8%

Bursa Gümrük Müdürlüğü 224.492.047 1,7% 219.610.931 1,7% -2,2%

Diğer 1.482.307.665 11,1% 1.520.026.847 11,7% 2,5%

Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.3’e göre 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok tekstil ihracatının yapıldığı

gümrük müdürlüğü %45,8’lik pay ile Halkalı Gümrük Müdürlüğü olmuştur. Söz konusu

Gümrük Müdürlüğünü %8,9’luk pay ile Ambarlı ve %6’lık pay ile A.H.L. Kargo Gümrük

Müdürlükleri izlemiştir.

Tablo A.2.4: Rejimlere Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Kod Rejim 2016 Ocak-

Haziran Pay 2017 Ocak-

Haziran Pay Değişim

1000 Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı

9.116.569.420 68,1% 8.780.277.604 67,7% -3,7%

3151 Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı

4.106.062.702 30,7% 4.045.288.469 31,2% -1,5%

1040 Muafiyete tabi olmadan serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın kesin ihracatı

116.431.486 0,9% 111.232.374 0,9% -4,5%

2100 Serbest dolaşımda bulunan eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı

31.797.930 0,2% 30.316.280 0,2% -4,7%

3141 DİR geri ödeme sistemi kapsamında yurtiçi kullanıma giren eşyanın yeniden ihracatı

8.403.720 0,1% 9.085.109 0,1% 8,1%

Diğer 1.135.288 0,0% 980.678 0,0% -13,6%

Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.4’e göre tekstil sektörü ihracatında 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok

%67,7 payla “Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı” rejimi kapsamında

ihracat gerçekleştirilmiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

19

2017 yılı Ocak-Haziran dönemi tekstil ihracatının %31,2’si ise “Dâhilde işleme rejimi şartlı

muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı” rejimi kapsamında yapılmıştır.

Tablo A.2.5: Taşıma Yollarına Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Taşıma Şekli 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Karayolu 6.760.209.054 50,5% 6.193.792.912 47,7% -8,4%

Denizyolu 5.711.633.968 42,7% 5.776.006.296 44,5% 1,1%

Havayolu 898.376.904 6,7% 892.448.716 6,9% -0,7%

Demiryolu 10.161.481 0,1% 114.797.001 0,9% 1029,7%

Diğer 19.139 0,0% 135.589 0,0% 608,4%

Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.5’e göre sektörde 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok ihracat %47,7’lik payla

karayolu ile yapılmıştır. Karayolunu %44,5’lik pay ile denizyolu izlemektedir.

Tablo A.2.6: Döviz Cinsine Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Döviz Cinsi 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Avro 7.753.652.546 57,9% 7.392.658.378 57,0% -4,7% A.B.D Doları 3.956.150.138 29,6% 3.981.343.836 30,7% 0,6% İngiliz Sterlini 1.080.421.081 8,1% 941.276.474 7,3% -12,9% Türk Lirası 556.177.615 4,2% 633.537.965 4,9% 13,9% Rus Rublesi 21.158.685 0,2% 16.432.684 0,1% -22,3% Diğer 12.840.481 0,1% 11.931.177 0,1% -7,1% Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.6’ya göre sektörde 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ihracatta en çok kullanılan

döviz cinsi %57,0’lik payla Avro olmuştur. Avroyu %30,7’lik payla ABD Doları izlemektedir.

2017 yılı Ocak-Haziran dönemi tekstil ihracatında en çok kullanılan dördüncü döviz cinsi olan

Türk Lirasının ihracatta kullanılma oranı bir önceki yıla göre %13,9’luk bir artış göstermiştir.

Tablo A.2.7: Ödeme Şekillerine Göre Türkiye'den Tekstil İhracatı ($) Ödeme Şekli 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Mal Mukabili Ödeme 11.227.903.907 83,9% 10.900.022.209 84,0% -2,9%

Vesaik Mukabili Ödeme 989.622.435 7,4% 964.858.339 7,4% -2,5%

Peşin Ödeme 557.443.049 4,2% 572.846.898 4,4% 2,8%

Akreditif 359.446.135 2,7% 306.481.782 2,4% -14,7%

Vadeli Akreditif 167.285.293 1,3% 160.920.057 1,2% -3,8%

Diğer 78.699.727 0,6% 72.051.229 0,6% -8,4%

Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.7’de görüldüğü üzere 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde sektör ihracatında

%84,0’lükk bir pay ile en çok mal mukabili ödeme sistemi tercih edilmiş, bunu %7,4’lük bir

pay ile vesaik mukabili ödeme ve %4,4’lük pay ile peşin ödeme takip etmiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

20

Tablo A.2.8: Türkiye’nin Tekstil İhracatında Firma Yoğunlaşması ($) Firma Yoğunluğu 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

İlk 10 Firma 1.698.583.917 12,7% 1.631.951.289 12,6% -3,9% İlk 50 Firma 3.679.098.685 27,5% 3.304.015.541 25,5% -10,2% İlk 100 Firma 4.847.314.672 36,2% 4.312.085.225 33,2% -11,0% İlk 1000 Firma 10.451.085.640 78,1% 9.171.386.175 70,7% -12,2% Toplam 13.380.400.546 100,0% 12.977.180.514 100,0% -3,0%

Kaynak: GTB

Tablo A.2.8’e göre 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde tekstil sektöründe en fazla ihracat

yapan ilk 10 firma toplam ihracatın %12,7’sini gerçekleştirirken 2017 yılı Ocak-Haziran

dönemi itibarıyla bu oran %12,6’ya gerilemiştir. İlk 1000 firma itibarıyla tekstil ihracatı ise

17 yılı Ocak-Haziran döneminde %12,2 oranında azalırken ilk 1000 firma toplam tekstil

ihracatının %70,7’sini gerçekleştirmiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

21

B. TEKSTİL SEKTÖRÜ İTHALATI

B.1: 2015-2016 YILLARI TÜRKİYE TEKSTİL SEKTÖRÜ İTHALATI Tablo B.1.1: Ülkelere göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($)

Ülke 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Çin 2.426.992.745 21,6% 2.466.595.249 22,6% 1,6%

Bangladeş 969.106.363 8,6% 859.184.876 7,9% -11,3%

Hindistan 814.487.735 7,3% 783.920.013 7,2% -3,8%

Endonezya 729.775.416 6,5% 660.140.200 6,0% -9,5%

ABD 639.079.440 5,7% 632.588.561 5,8% -1,0%

İtalya 609.940.398 5,4% 556.159.391 5,1% -8,8%

Almanya 426.414.866 3,8% 427.180.389 3,9% 0,2%

Mısır 461.455.517 4,1% 410.798.454 3,8% -11,0%

Türkmenistan 435.251.263 3,9% 361.482.269 3,3% -16,9%

Vietnam 336.050.338 3,0% 302.015.341 2,8% -10,1%

Diğer 3.372.306.002 30,1% 3.466.780.933 31,7% 2,8%

Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.1’e göre 2016 yılında tekstil sektöründe en çok ithalat yapılan ülke %22,6’lık pay ile

Çin olmuştur. Söz konusu ülkeyi %7,9’luk payla Bangladeş ve %7,2’lik pay ile Hindistan

izlemiştir. 2016 yılında tekstil sektöründe ilk 10 ülkeye yapılan ihracat toplam tekstil

ihracatının %69,9’unu oluştururken 2016 yılına gelindiğinde bu oran %68,3’e gerilemiştir.

Bangladeş’ten yapılan tekstil ithalatı söz konusu dönemde %11,3 oranında azalarak 859

milyon dolara gerilemiştir.

Tablo B.1.2: Ülke Grubuna Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Döviz Cinsi 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Diğer Asya 7.054.328.033 62,9% 6.805.060.762 62,3% -3,5% Avrupa Birliği 28 2.161.603.118 19,3% 2.064.079.213 18,9% -4,5% Kuzey Amerika 640.126.645 5,7% 633.949.533 5,8% -1,0% Kuzey Afrika 539.091.029 4,8% 491.230.997 4,5% -8,9% Güney Amerika 162.039.389 1,4% 221.346.942 2,0% 36,6% Diğer 663.671.869 5,9% 711.178.229 6,5% 7,2% Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.2’ye göre sektörde 2016 yılında en çok ithalat yapılan ülke grubu %62,3’lük pay ile

Diğer Asya ülkeleri olurken bu ülkeleri %18,9’luk pay ile Avrupa Birliği-28 ülkeleri takip

etmiştir. 2016 yılında Güney Amerika ülkelerinden yapılan tekstil ithalatı %36,6 oranında

değer kazanırken Kuzey Afrika’dan yapılan ithalat ise %8,9 oranında azalış göstermiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

22

Tablo B.1.3: Gümrüklere Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Gümrük Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Halkalı Gümrük Müdürlüğü 3.941.205.914 35,1% 3.624.419.932 33,2% -8,0%

Gemlik Gümrük Müdürlüğü 1.476.671.667 13,2% 1.438.895.552 13,2% -2,6%

Mersin Gümrük Müdürlüğü 1.574.236.337 14,0% 1.314.092.984 12,0% -16,5%

Ambarlı Gümrük Müdürlüğü 1.015.435.629 9,0% 1.042.479.995 9,5% 2,7%

İskenderun Gümrük Müdürlüğü 540.632.624 4,8% 865.557.659 7,9% 60,1%

İzmir Gümrük Müdürlüğü 673.491.509 6,0% 638.914.140 5,8% -5,1%

A.H.L. Kargo Gümrük Müdürlüğü 606.154.284 5,4% 625.034.432 5,7% 3,1%

Denizli Gümrük Müdürlüğü 137.916.260 1,2% 133.135.302 1,2% -3,5%

Kayseri Gümrük Müdürlüğü 97.159.358 0,9% 104.605.806 1,0% 7,7%

Kahramanmaraş Gümrük Müdürlüğü 92.912.198 0,8% 98.856.579 0,9% 6,4%

Diğer 1.065.044.303 9,5% 1.040.853.295 9,5% -2,3%

Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.3’e göre 2016 yılında en çok tekstil ithalatının yapıldığı gümrük müdürlüğü

%33,2’lik pay ile Halkalı Gümrük Müdürlüğü olmuştur. Söz konusu gümrük müdürlüğünü

%13,2’lik pay ile Gemlik ve %12’lik pay ile Mersin Gümrük Müdürlükleri izlemiştir.

Tablo B.1.4: Rejimlere Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Kod Rejim 2015 Pay 2016 Pay Değişim

4000 Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

5.376.143.197 47,9% 5.379.018.166 49,2% 0,1%

4071 Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

4.046.648.116 36,1% 3.794.974.058 34,7% -6,2%

5100 Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın DİR şartlı muafiyet sistemine tabi tutulması

1.175.759.594 10,5% 1.143.344.055 10,5% -2,8%

5171 Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın dahilde işleme rejimi şartlı muaf. Sist.tabi tutulması

497.370.317 4,4% 479.737.655 4,4% -3,5%

6121 HİR kapsamında geçici ihraç edilen eşyanın vergi muafiyeti uygulanmaksızın yeniden ithalatı

74.862.347 0,7% 71.834.806 0,7% -4,0%

Diğer 50.076.512 0,4% 57.936.936 0,5% 15,7%

Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.4’e göre tekstil sektörü ithalatında 2016 yılında en çok %49,2’lik payla “Daha önce

bir rejime tabi tutulmamış eşyanın yurtiçi kullanımı” rejimi kapsamında ithalat

gerçekleştirilmiştir. 2016 yılı tekstil ithalatının %34,7’si ise “Gümrük antrepo rejimine tabi

tutulan eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı” rejimi kapsamında yapılmıştır.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

23

Tablo B.1.5: Taşıma Yollarına Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Taşıma Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Denizyolu 8.204.195.419 73,12% 8.117.958.395 74,29% -1,05%

Karayolu 2.497.500.781 22,26% 2.296.500.643 21,02% -8,05%

Havayolu 494.674.549 4,41% 491.557.273 4,50% -0,63%

Demiryolu 24.456.991 0,22% 20.791.420 0,19% -14,99%

Diğer 32.343 0,00% 37.945 0,00% 17,32%

Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.5’e göre sektörde 2016 yılında en çok ithalat %74,3’lük payla denizyolu ile

yapılmıştır. Denizyolunu %21’lik pay ile karayolu izlemektedir.

Tablo B.1.6: Döviz Cinsine Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Döviz Cinsi 2015 Pay 2016 Pay Değişim

A.B.D Doları 8.276.616.552 73,8% 8.025.551.152 73,4% -3,0% Avro 2.159.877.102 19,2% 2.117.229.331 19,4% -2,0% Türk Lirası 621.744.528 5,5% 670.397.796 6,1% 7,8% İngiliz Sterlini 133.984.439 1,2% 85.589.451 0,8% -36,1% Japon Yeni 17.584.164 0,2% 18.552.209 0,2% 5,5% Diğer 11.053.298 0,1% 9.525.737 0,1% -13,8% Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.6’ya göre sektörde 2016 yılında ithalatta en çok kullanılan döviz cinsi %73,4’lük pay

ile ABD Doları olmuştur. ABD Dolarını %19,4’lük payla Avro izlemektedir. 2016 yılı tekstil

ithalatında en çok kullanılan üçüncü döviz cinsi olan Türk Lirasının ithalatta kullanılma oranı

bir önceki yıla göre %7,8’lik bir artış göstermiştir.

Tablo B.1.7: Ödeme Şekillerine Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Ödeme Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Peşin Ödeme 4.986.360.121 44,4% 3.773.703.262 34,5% -24,3%

Mal Mukabili Ödeme 1.649.079.205 14,7% 2.616.660.334 23,9% 58,7%

Vesaik Mukabili Ödeme 1.688.067.197 15,0% 1.717.097.644 15,7% 1,7%

Akreditif 2.058.654.737 18,3% 1.707.618.714 15,6% -17,1%

Vadeli Akreditif 442.370.172 3,9% 711.582.523 6,5% 60,9%

Diğer 396.328.651 3,5% 400.183.199 3,7% 1,0%

Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.7’de görüldüğü üzere 2016 yılında sektör ithalatında %34,5’lik bir pay ile en çok

peşin ödeme sistemi tercih edilmiş, bunu %23,9’luk bir pay ile mal mukabili ödeme ve

%15,7’lik pay ile vesaik mukabili ödeme takip etmiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

24

Tablo B.1.8: Türkiye’nin Tekstil İthalatında Firma Yoğunlaşması ($) Firma Yoğunluğu 2015 Pay 2016 Pay Değişim

İlk 10 Firma 1.347.332.972 12,0% 1.396.940.894 12,8% 3,7% İlk 50 Firma 3.101.438.120 27,6% 3.031.105.508 27,7% -2,3% İlk 100 Firma 4.243.905.843 37,8% 4.176.345.151 38,2% -1,6% İlk 1000 Firma 9.309.263.381 83,0% 9.152.679.370 83,8% -1,7% Toplam 11.220.860.083 100,0% 10.926.845.676 100,0% -2,6%

Kaynak: GTB

Tablo B.1.8’e göre 2015 yılında tekstil sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 10 firma toplam

ihracatın %12’sini gerçekleştirirken 2016 yılı itibarıyla bu oran %12,8’eyükselmiştir. İlk 1000

firma itibarıyla tekstil ithalatı ise 2016 yılında %1,7 oranında azalırken ilk 1000 firma toplam

tekstil ihracatının %83,8’ini gerçekleştirmiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

25

B.2: 2016-2017 YILLARI OCAK-HAZİRAN DÖNEMİ TÜRKİYE TEKSTİL

SEKTÖRÜ İTHALATI Tablo B.2.1: Ülkelere göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($)

Ülke 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Çin 1.124.518.881 19,8% 1.043.295.958 18,4% -7,2%

ABD 394.960.856 7,0% 472.292.262 8,3% 19,6%

Hindistan 418.867.723 7,4% 451.819.532 8,0% 7,9%

Bangladeş 423.379.341 7,5% 421.527.203 7,4% -0,4%

Endonezya 365.332.370 6,4% 327.788.728 5,8% -10,3%

Mısır 216.218.711 3,8% 267.929.142 4,7% 23,9%

İtalya 290.741.227 5,1% 265.490.942 4,7% -8,7%

Türkmenistan 231.218.299 4,1% 223.001.845 3,9% -3,6%

Almanya 219.058.977 3,9% 215.062.688 3,8% -1,8%

Güney Kore 158.998.993 2,8% 176.098.627 3,1% 10,8%

Diğer 1.833.326.560 32,3% 1.816.441.768 32,0% -0,9%

Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1% Kaynak: GTB

Tablo B.2.1’e göre 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde tekstil sektöründe en çok ithalat yapılan

ülke %18,4’lük pay ile Çin olmuştur. Söz konusu ülkeyi %8,3’lük payla ABD ve %8,0’lik pay ile

Hindistan izlemiştir. 2016 yıl Ocak-Haziran döneminde tekstil sektöründe ilk 10 ülkeye

yapılan ihracat toplam tekstil ihracatının %67,7’sini oluştururken 2017 yılının aynı

döneminde bu oran %68’e yükselmiştir.

Tablo B.2.2: Ülke Grubuna Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Döviz Cinsi 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Diğer Asya 3.426.216.089 60,4% 3.327.952.100 58,6% -2,9% Avrupa Birliği 28 1.062.313.353 18,7% 1.038.875.957 18,3% -2,2% Kuzey Amerika 395.634.930 7,0% 472.751.078 8,3% 19,5% Kuzey Afrika 258.191.521 4,5% 309.960.791 5,5% 20,1% Yakın ve Orta Doğu 98.115.321 1,7% 153.940.930 2,7% 56,9% Diğer 436.150.724 7,7% 377.267.839 6,6% -13,5% Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1%

Kaynak: GTB

Tablo B.2.2’ye göre sektörde 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok ithalat yapılan ülke

grubu %58,6’lık pay ile Diğer Asya ülkeleri olurken bu ülkeleri %18,3’lük pay ile Avrupa

Birliği-28 ülkeleri takip etmiştir. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde Yakın ve Orta Doğu

ülkelerinden yapılan tekstil ithalatı %56,9 oranında, Kuzey Afrika ülkelerinden yapılan ithalat

ise %20,1 oranında değer kazanmıştır.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

26

Tablo B.2.3: Gümrüklere Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Gümrük Adı 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Halkalı Gümrük Müdürlüğü 1.753.195.405 30,9% 1.600.838.943 28,2% -8,7%

Mersin Gümrük Müdürlüğü 767.752.247 13,5% 737.867.865 13,0% -3,9%

Gemlik Gümrük Müdürlüğü 762.291.784 13,4% 734.164.412 12,9% -3,7%

İskenderun Gümrük Müdürlüğü 473.904.488 8,3% 627.326.184 11,0% 32,4%

Ambarlı Gümrük Müdürlüğü 542.176.542 9,6% 568.618.775 10,0% 4,9%

İzmir Gümrük Müdürlüğü 313.131.152 5,5% 328.476.193 5,8% 4,9%

A.H.L. Kargo Gümrük Müdürlüğü 305.631.773 5,4% 305.576.887 5,4% 0,0%

Denizli Gümrük Müdürlüğü 74.403.996 1,3% 97.901.221 1,7% 31,6%

Kahramanmaraş Gümrük Müd. 51.941.816 0,9% 83.217.645 1,5% 60,2%

Kayseri Gümrük Müdürlüğü 58.137.639 1,0% 68.411.405 1,2% 17,7%

Diğer 574.055.096 10,1% 528.349.165 9,3% -8,0%

Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1%

Kaynak: GTB

Tablo B.2.3’e göre 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok tekstil ithalatının yapıldığı

gümrük müdürlüğü %28,2’lik pay ile Halkalı Gümrük Müdürlüğü olmuştur. Söz konusu

gümrük müdürlüğünü %13,0’lük pay ile Mersin ve %12,9’luk pay ile Gemlik Gümrük

Müdürlükleri izlemiştir.

Tablo B.2.4: Rejimlere Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Kod Rejim 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

4000 Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

2.908.260.659 51,2% 2.891.344.723 50,9% -0,6%

4071 Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

1.840.233.153 32,4% 1.678.623.358 29,5% -8,8%

5100 Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın DİR şartlı muafiyet sistemine tabi tutulması

601.637.068 10,6% 786.913.420 13,9% 30,8%

5171 Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın dahilde işleme rejimi şartlı muaf. sistemine tabi tutulması

250.064.167 4,4% 255.385.042 4,5% 2,1%

6121 HİR kapsamında geçici ihraç edilen eşyanın vergi muafiyeti uygulanmaksızın yeniden ithalatı

42.847.149 0,8% 46.679.022 0,8% 8,9%

Diğer 33.579.742 0,6% 21.803.130 0,4% -35,1%

Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1%

Kaynak: GTB

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

27

Tablo B.2.4’e göre tekstil sektörü ithalatında 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok

%50,9’lukpayla “Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın yurtiçi kullanımı” rejimi

kapsamında ithalat gerçekleştirilmiştir. 2017 yılı Ocak-Haziran dönemi tekstil ithalatının

%29,5’s ise “Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi

kullanımı” rejimi kapsamında yapılmıştır.

Tablo B.2.5: Taşıma Yollarına Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Taşıma Şekli 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Denizyolu 4.190.132.236 73,8% 4.188.912.165 73,7% -0,03%

Karayolu 1.226.409.770 21,6% 1.247.606.772 22,0% 1,7%

Havayolu 249.776.868 4,4% 236.614.948 4,2% -5,3%

Demiryolu 10.288.076 0,2% 7.604.676 0,1% -26,1%

Diğer 14.988 0,0% 10.134 0,0% -32,4%

Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1%

Kaynak: GTB

Tablo B.2.5’e göre sektörde 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok ithalat %73,7’lik payla

denizyolu ile yapılmıştır. Denizyolunu %22’lik pay ile karayolu izlemektedir.

Tablo B.2.6: Döviz Cinsine Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Döviz Cinsi 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

A.B.D Doları 4.212.524.330 74,2% 4.295.922.989 75,6% 2,0% Avro 1.096.381.293 19,3% 1.020.224.996 18,0% -6,9% Türk Lirası 308.715.824 5,4% 318.148.702 5,6% 3,1% İngiliz Sterlini 44.383.362 0,8% 36.865.439 0,6% -16,9% Japon Yeni 9.444.070 0,2% 4.649.622 0,1% -50,8% Diğer 5.173.059 0,1% 4.936.947 0,1% -4,6% Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1%

Kaynak: GTB

Tablo B.2.6’ya göre sektörde 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde ithalatta en çok kullanılan

döviz cinsi %75,6’lık pay ile ABD Doları olmuştur. ABD Dolarını %18,0’lik payla Avro

izlemektedir. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde tekstil ithalatında en çok kullanılan üçüncü

döviz cinsi olan Türk Lirasının ithalatta kullanılma oranı bir önceki yıla göre %3,1’lik bir artış

göstermiştir.

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI 7 Eylül 2017 Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi

28

Tablo B.2.7: Ödeme Şekillerine Göre Türkiye'den Tekstil İthalatı ($) Ödeme Şekli 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Peşin Ödeme 1.970.698.091 34,7% 1.752.991.828 30,9% -11,0%

Mal Mukabili Ödeme 1.319.845.217 23,3% 1.602.606.481 28,2% 21,4%

Vesaik Mukabili Ödeme 934.673.936 16,5% 1.069.276.512 18,8% 14,4%

Akreditif 882.757.617 15,6% 666.915.324 11,7% -24,5%

Vadeli Akreditif 360.580.214 6,4% 409.569.232 7,2% 13,6%

Diğer 396.328.651 7,0% 400.183.199 7,0% 1,0%

Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1%

Kaynak: GTB

Tablo B.2.7’de görüldüğü üzere 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde sektör ithalatında

%30,9’luk bir pay ile en çok peşin ödeme sistemi tercih edilmiş, bunu %28,2’lik bir pay ile mal

mukabili ödeme ve %18,8’lik pay ile vesaik mukabili ödeme takip etmiştir.

Tablo B.2.8: Türkiye’nin Tekstil İthalatında Firma Yoğunlaşması ($) Firma Yoğunluğu 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

İlk 10 Firma 646.142.752 11,4% 587.763.914 10,3% -9,0% İlk 50 Firma 1.506.230.853 26,5% 1.427.376.132 25,1% -5,2% İlk 100 Firma 2.149.627.383 37,9% 2.043.466.467 36,0% -4,9% İlk 1000 Firma 4.783.246.199 84,3% 4.618.402.582 81,3% -3,4% Toplam 5.676.621.938 100,0% 5.680.748.695 100,0% 0,1%

Kaynak: GTB

Tablo B.2.8’e göre 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde tekstil sektöründe en fazla ithalat yapan

ilk 10 firma toplam ihracatın %11,4’ünü gerçekleştirirken 2017 yılı Ocak-Haziran dönemi

itibarıyla bu oran %10,3’e gerilemiştir. İlk 1000 firma itibarıyla tekstil ithalatı ise 2017 yılı

Ocak-Haziran döneminde %3,4 oranında azalırken ilk 1000 firma toplam tekstil ihracatının

%81,3’ünü gerçekleştirmiştir.