20

DOSYATE

KFEN

TEKfEN ENDÜSTRİ, AYDINLATMA ALANINDA EN SON TEKNOLOJİLERİ hİzMETE SOKARAK TÜKETİcİLERE DAhA EKONOMİK vE ÇEvREcİ ÜRÜNLER SuNuYOR

KÜRESEL ISINMAYA KARŞI

ÇEVRECİ AYDINLATMAKüresel ısınma, insanlığı çok sayıda sorunla karşı karşıya bırakıyor; iklim dengesinin bozulması, sıcaklık değerlerinin aşırı artışı, eriyen buzullar yüzünden denizlerdeki su seviyesinin yükselmesi, sel baskınlarının çoğalması ve kuraklık bunlardan bazıları. Küresel ısınmayla doğrudan ilişkili sektörlerden biri de enerji üretimi. Çevreyle dost, yenilenebilir enerji kaynaklarının mevcut tüketimi karşılamaması, insanoğlunu kritik bir seçimle karşı karşıya bırakıyor. Ya mevcut alışkanlıklarımızı sürdürerek dünyanın yavaş yavaş tükenmesine göz yumacağız ya da enerjiyi çok daha dikkatli ve verimli bir şekilde kullanarak küresel ısınmanın nedenlerini ortadan kaldıracağız. “Küresel Isınma” konulu yazı dizimizin bu bölümünde, enerji kullanımı ile aydınlatma sektörü ilişkisini mercek altına alıyoruz.

K üresel ısınmanın, daha birkaç yıl öncesine kadar iddia edildiği gibi bi-

lim adamlarının bir fantezisinden ibaret olmadığı artık tüm çevre-lerce kabul ediliyor. Son yıllarda kendini açıkça belli eden iklim değişiklikleri, tüm dünyada küre-sel ısınmanın çok daha yaygın bir şekilde algılanmasını ve insanların bu konuda bilinçlenmesini sağladı. Artık küresel ısınmaya dur demek için sadece hükümetler düzeyinde alınacak önlemlerin yeterli olma-yacağı, bireysel olarak da bu dün-yada yaşayan herkesin kendi üstü-ne düşen görevleri yerine getirmek zorunda olduğu anlaşıldı.

Gerçekten de küresel ısınma tehdi-di, her seviyede önlemler alınma-sını gerektiriyor. Konuya duyarlı ülkeler, bu alanda birçok önlemi

planlarına dahil ediyor. Küresel ısınma çerçevesinde toplumsal, sektörel ve kurumsal bazda duyarlı-lığı artırmaya yönelik çalışmalarda da büyük bir artış gözlemleniyor. Birçok üretici firmanın “doğayla uyumlu” ürünlere yönelmesi, bu tehditkâr ortamda insanlığa umut aşılıyor. Artık raflardaki elektrikli ürünlerin önemli bir kısmı “enerji tasarruflu” olma özelliğine sahip. Özellikle kuraklıkla birlikte ortaya çıkan elektrik sıkıntısı kapıdayken, enerjiyi daha az tüketen ürünlerin yaygınlaşması ve günlük hayata girmesi büyük önem taşıyor.

İşin başı aydınlanma

Türkiye, elektrik tüketimi konu-sunda dünyanın en hızlı gelişen ül-kelerinden biri. Bugün Türkiye’de, yaklaşık 50 yıl önce kullanılan top-

lam elektrik gücünün yaklaşık 65 kat fazlası elektrik tüketiliyor. Bu büyümenin en önemli nedenlerin-den biri sanayideki gelişme. Ancak nüfus artışına ve evlerdeki elektrik-li eşya sayısının çoğalmasına bağlı olarak, bireysel kullanımda da bü-yük bir artış söz konusu.

Bugün üretilen elektriğin yaklaşık yüzde 18,5’i konutlarda tüketili-yor. Konut kullanımında aydınlan-ma önemli bir paya sahip. İşyerleri, resmi daireler ve genel sokak aydın-latmaları da dahil edildiğinde, ay-dınlanmanın toplam tüketim içeri-sinde hiç de küçümsenmeyecek bir orana sahip olduğu ortaya çıkıyor. Hesaplamalara göre Türkiye’de 85 milyon ampulün enerji tasarruflu ampullerle değiştirilmesi halinde, iki tane Keban Barajı kadar tasar-ruf sağlamak mümkün.

19581879 1931 1938 1949

Halojen lambatanıtıldı

Enkandesanlamba icat

edildiCiva buharlı

lamba icat edildi

Floresan lamba tanıtıldı

“T12” “TL”

Enkandesanlambalar içinde

“Soft Tone” tanıtıldı

21

DOSYA

Aydınlatma endüstrisi, ateşböceğinin başarısını yakalamaya çalışıyor

E ndüstriyel tasarımlarda çoğu kez doğayı örnek alan bilim adamlarının yeni ampul teknolojilerindeki ilham kaynağı

ateşböcekleri. Klasik ampuller elektriğin sadece yüzde 5’ini ışığa dönüştürebilirken, bu ufacık canlılar, kimyasal bir etkileşim yoluy-la ürettikleri enerjinin yaklaşık yüzde 95’ini ışığa çeviriyor. Aradaki fark, doğanın mükemmel çözümlerinden esinlenen mühendisle-re yeni hedefler gösteriyor. Ateşböceğinin bu başarısına en çok yaklaşan aydınlatma ürünleri LED ampuller. Geleneksel floresan lambasının yaklaşık onda biri kadar güç tüketen LED teknolojisi, aydınlatma sektörüne yeni bir gelecek hazırlıyor.

Aydınlatma sektörü, enerjinin daha verimli kullanılması bakı-mından son yıllarda önemli ge-lişme gösteren alanlardan biri. Sektör, özellikle üretim teknoloji-sinde yaşanan ilerlemeler, mimari aydınlatma çözümlerinin çeşit-lenmesi ve enerji tasarrufu bilin-cinin artması gibi nedenlere bağlı olarak hızlı bir gelişme gösterdi. Aydınlatma ihtiyacının artması enerji ihtiyacını da artırdığından, enerji tasarruflu ürünlerin öne çı-karılması kaçınılmaz bir hal aldı. Bunun sonucunda, enerji ve çevre konularına duyarlılıkla yaklaşan ülkeler başta olmak üzere, tüm dünyada enerji tasarruflu ampul kullanımı yaygınlaşmaya başladı.

Enerji tasarruflu ampullerin gelişimi

Bugünkü kompakt floresan ampul-lerin teknolojik altyapısı, 1970’li yılların başında, General Electric için çalışan Ed Hammer adlı bir mühendis tarafından oluşturuldu. Hammer, bu buluşunu esas ola-rak 1973 petrol krizine bir çözüm olarak geliştirmişti. Ancak bu tek-nolojiyle üretim yapacak yeni fab-rikanın maliyeti 25 milyon doları bulduğundan, Hammer’ın projesi

doğrudan rafa kaldırıldı. 1990’lı yılların başında Philips tarafından yeniden gündeme getirilen enerji tasarruflu ampul konsepti, küresel ısınma ve çevrecilik konularının önem kazanmasıyla kendine geniş bir uygulama alanı buldu.

İlk kompakt floresanlar o zama-na kadar kullanılan enkandesan

(akkor filamanlı) ampullere naza-ran çok daha tasarruflu olmakla birlikte, büyük ve pahalı oldukları için pratik değillerdi. Ancak dün-yanın belli başlı ampul üreticileri tarafından bu alana aktarılan dev araştırma-geliştirme bütçeleri sa-yesinde, bu ampuller kullanım ko-laylığı bakımından ve sağladıkları enerji tasarrufu nedeniyle toplam maliyet açısından enkandesan am-pullerle rekabet edebilecek konu-ma geldiler.

Çevre dostu olma boyutunun yanı sıra saat ömrü ve enerji tüketimi açısından büyük avantaj sağlamala-rı, tüketicilerin kısa zamanda kom-pakt floresan ampulleri benimse-mesini sağladı. Tüketiciler, ilk ya-tırım bedelinin daha yüksek olma-sına karşın, bu ampuller sayesinde aydınlatma giderlerini en az yüzde 50 oranında azaltabiliyorlar. Ayrı-ca kullanılan her enerji tasarruflu ampul, atmosfere yılda 50 kg daha az karbondioksit bırakılması anla-mına geliyor. Bu miktar, iki ağacın bir yılda temizlediği karbondioksit miktarına eşit.

Günümüzde pek çok ülke, en-kandesan ampulleri zaman içinde tamamen kullanımdan kaldırma

yönünde kararlar alıyor. Bu kara-rın öncülerinden olan Avustralya, 2007’nin Mart ayında yaptığı bir açıklamayla enkandesan ampul kullanımını üç yıl içinde kademe-li olarak yasaklayacağını duyurdu. Avustralya’yı sırasıyla İngiltere, İr-landa, Almanya, Hollanda ve Da-nimarka izledi. Hükümetler, enerji tasarruflu ampullerin yaygınlaştı-

enerji tasarruflu ampuller saDece Daha ucuza Değil, aynı zamanDa çevreyi

koruyarak ayDınlanmamızı sağlıyor.

1962 1964 1974 1982 19921989

Yüksek basınçlı sodyum lamba

icat edildiMetal halide

lamba tanıtıldı

Düşük watlı floresan lamba tanıtıldı

“T8” “TLD”

Düşük watlı metal halide

lamba tanıtıldıKompakt floresan

lamba tanıtıldıHalojen PAR

lamba tanıtıldı

DOSYATE

KFEN

rılması için büyük çaplı kampan-yalar düzenlemeye başladılar. ABD ordusu, ülkedeki tüm askeri üsler-de bundan sonra sadece enerji ta-sarruflu ampullerin kullanılacağını açıkladı. Küba hükümeti de halka çok sayıda ampul dağıtarak ülkede büyük bir dönüşüm gerçekleştirdi. Bu yönelimi yakından takip eden bazı ampul üreticileri de, enkande-san ampul üretimini tamamen terk edeceklerini açıkladılar.

“Güneş batar, tekfen doğar!”

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de özellikle 1960’lardan itibaren büyük bir gelişme gösteren aydın-latma sektörünün ilk oyuncuları, uluslararası firmaların kurduğu ampul fabrikalarıydı. Yabancı men-şeli bu firmalar karşısında Tekfen, Türkiye’nin ilk yerli ampul üreticisi olarak 1963 yılında kendi marka-sıyla pazara girdi. O yıllarda ülke-nin içinde bulunduğu ekonomik zorluklara rağmen sektöre adım atan grubun “Güneş Batar Tekfen Doğar” sloganı, kısa zamanda Tek-fen adını Türkiye’de akla gelen ilk ampul markası haline getirdi.

Tekfen Endüstri, dünya piyasa-sındaki yoğun rekabet ve artan maliyetler nedeniyle üretime son verdiği 2002 yılına kadar yaklaşık kırk yıl boyunca Türkiye’de am-

Bize düşen görevlerÜ lkemizde ve dünyada tehlike altında bulunan enerji kaynak-

larını korumak sadece devletlerin ya da çevreci kuruluşların değil, aynı zamanda bizlerin de elinde. Bunun için ilk adım, evle-rimizdeki geleneksel ampullerin yerine enerji tasarruflu ve yüksek verimli aydınlatma ürünleri almak. Ancak, kullanacağımız ürünlere karar verirken kullanım yerine ve amacına göre seçim yapmakta ya-rar var. Çünkü doğru seçimler kaynak tasarrufunun önünü açıyor; özellikle uzun süreli kullanımlarda, elektrik faturalarında gözle gö-rülür azalmalar sağlıyor.

Lokal uygulamalar için düşük voltajlı halojen lambalar, genel ortam aydınlatmaları için ise enerji tasarruflu ampuller daha uygun. Ancak ihtiyacın üzerindeki sayıda ve güçte ampul kullanmamaya dikkat! Merdiven aralığı ve geçiş yolu gibi kısa süreli aydınlatma ihtiyaçları için zaman ayarlı ya da hareket sensörlü ampuller kullanılabilir.

Ayrıca lamba ve armatürlerin düzenli olarak kuru bir bezle temiz-lenmesi çok önemli. Çünkü üzerinde toz biriken ampul ve armatür-ler, normal değerlerinin altında ışık veriyor.

pul üretimini sürdürdü. Bu tarih-te alınan bir kararla, enkandesan ampullerin üretimi fason olarak Çin’e kaydırıldı. Aydınlatma sek-töründe %35 pazar payı ile lider olan Tekfen Endüstri, bu tarihten

sonra aydınlatma ürünleri yelpaze-sine diğer bir tescilli markası olan Wiselite enerji tasarruflu ampul çeşitlerini de kattı. Ürün portföyü, yüksek teknoloji ürünü olan başka ampul çeşitlerinin de katılmasıyla giderek gelişti. Böylece Tekfen bir yandan pazardaki yerini sağlam-laştırırken, bir yandan da yenilikçi kimliğini korumuş oldu.

Yıllarca enkandesan ampul satışla-rının önde olduğu Türkiye pazarı, Tekfen’in de önderlik ettiği bilinç-lendirme çalışmalarının bir sonucu olarak, son yıllarda enerji tasarruflu ampul kullanımında önemli mesa-

feler kat etmiş bulunuyor. Yapılan piyasa araştırmaları, enerji tasarruf-lu ampullerin toplam aydınlatma ürünleri içindeki kullanım oranı-nın yüzde 65’lere ulaştığını ortaya koyuyor. Bu sevindirici gelişme, ülke ekonomisine zarar veren fazla enerji kullanımının gerilemesini, dolayısıyla çevrenin de daha az kir-lenmesini sağlıyor.

u Tekfen için kalite çok önemli. Kaliteyi birinci sırada tutmamız, hem bizi rahat ettiriyor, hem de tüketicinin içinin rahat olmasını sağlıyor.

u Türkiye’nin enerji tasarruflu ampullerin kullanımına geçiş sürecinde Tekfen’in önemli bir rolü var.

enerji tasarruflu ampul kullanarak iki tane keBan Barajı kaDar tasarruf sağlamak mÜmkÜn.

Mehmet Killi Tekfen Endüstri ve Ticaret A.Ş. Genel Müdürü

“aydınlanma”nın gereği eğitimA ydınlatma sektöründeki varlığını sadece ticari faaliyetlerle sı-

nırlı görmeyen ve aydınlatma konusunda tüketicileri bilinçlen-dirmeyi de misyon edinen Tekfen Endüstri’nin bu yöndeki ilk giri-şimi, 1960’lı yılların ortalarında Levent’teki eski ampul fabrikasının girişinde kurulan Aydınlatma Enstitüsü’ydü. Gelen ziyaretçileri doğ-ru ışık ve aydınlatma konularında bilinçlendirmeyi amaçlayan ensti-tünün yerini, bugün yaygın eğitim çalışmaları almış bulunuyor. Son üç yıldır Tekfen Endüstri tarafından Türkiye’nin dört bir yanındaki elektrikçilere yönelik olarak, enerji tasarruflu ampul kullanımı ve bu ampullere uygun tesisat projelendirmesi konularında eğitim semi-nerleri düzenleniyor.

2020 LED yılı olacak

Küresel ısınma, enerji tasarruflu ampullere olan talebi artırırken, dünyanın önde gelen ampul üre-ticileri de daha çevreci, daha eko-nomik ve daha dekoratif ampuller geliştirmek için birbiriyle yarışı-yor. Bu yönde yapılan çalışmalar, enerji tasarruflu ve floresan lamba-ların gelecekte yerini daha gelişmiş bir teknoloji olan LED’e (Light Emitting Diode-ışık yayan diyot) bırakacağını gösteriyor. Yeni yapı-lan konut, işyeri ve otellerde, ışık renginin ve ışık şiddetinin tüketi-cinin isteğine göre ayarlanabildiği LED aydınlatma elemanlarına gi-derek daha fazla yer veriliyor.

LED aydınlatmasının diğer aydın-latma sistemlerinden en önemli farkı, enerjinin en düşük şekilde kullanılması ve ampullerin 50 bin

saat gibi çok uzun ömürlü olması. LED içeren lambalar, konvansiyo-nel ışık kaynaklı lambalar ile karşı-laştırıldığında daha rahat görülebi-liyor ve kesintisiz 10-12 yıl boyun-ca parlaklığını koruyabiliyor. Bu durum sadece büyük bir enerji ta-sarrufu sağlamakla kalmıyor, ope-rasyon masraflarını da minimuma indiriyor. LED teknolojisini kulla-nabilmek için çok düşük enerjinin yeterli olması, aydınlatmanın gü-neş enerjisiyle yapılabilmesine de olanak veriyor.

Bu avantajları nedeniyle LED ürünlerinin 2020 yılına kadar ay-dınlatma endüstrisinde çok daha önemli bir yer edineceği ve şu an-daki lambaların birçoğunun, yerini LED’e bırakacağı tahmin ediliyor. Tekfen Endüstri, Wiselite marka LED lambalarla bu alanda da ön-cülük etmeye hazırlanıyor.

*Lamba başına günlük 3 saat enerji tüketimi hesaba alınarak, ortalama 1 hanede 8 enkande-san lamba enerji tasarrufu lamba ile değiştirilirse hane başına yapılan yıllık tasarruf.

Tekfen çalışanlarına tasarruflu ampullerde indirim

Tekfen Endüstri, enerji tasarruflu aydınlatma ürünlerinin kullanı-mını yaygınlaştırmak amacıyla, Tekfen’in tüm grup şirketlerinde-ki çalışanlar için özel indirimli satışlara başlıyor. Kampanyadan yararlanmak isteyen çalışanlar için ürünlerin sipariş ve teslim şartları daha sonra duyurulacak. Tüm çalışanlarımızı enerji ta-sarrufu konusunda duyarlı olmaya davet ediyor ve “aydınlık” günler diliyoruz.

Tekfen mensuplarına uygulanacak indirimler şöyle:

Perakende fiyatı Tekfen çalışanlarına (KDV’li) satış fiyatı (KDV’li)

ESL/H 24W Warmwhite 3,99 YTL 3,20 YTLESL/H 24W Daylight 3,99 YTL 3,20 YTLETL 20W Warmwhite 3,75 YTL 2,60 YTLETL 20W Daylight 2,99 YTL 2,60 YTLESL/M 13W Daylight 3,99 YTL 3,15 YTLETL/M 13W Daylight 3,29 YTL 2,65 YTLETL/M 15W Daylight 4,00 YTL 2,65 YTLESL/S 9W E-14 Daylight 5,00 YTL 3,30 YTLESL/S 9W E-14 Warmwhite 5,00 YTL 3,30 YTLEIL 11W Warmwhite 4,75 YTL 3,45 YTL

ESL/H 24W ETL 20W ESL/M 13W

EIL 11W ETL/M 13W ESL/S 9W

Normal Enerji Kazanç YıllıkLamba Tasarruflu Lamba (%) Kazanç

25W 5W 80 24,25 YTL40W 8W 80 39,76 YTL60W 11W 82 61,85 YTL75W 15W 80 76,48 YTL100W 26W 74 94,32 YTL

AYNI IŞIK DEĞERLERİNDEKİ ENERJİ TASARRUFLU LAMBALARLA ELDE EDİLEN KAZANÇ