tehnologija na proizvodstvo na esenski sorti/hibridi ...sept2007)-web.pdf · op{i podatoci za...
TRANSCRIPT
Tehnologija na proizvodstvo
na esenski sorti/hibridi
maslodajna repka
D-r Zoran Dimov
Fakultet za zemjodelski nauki i
hrana - Skopje
Op{i podatoci za maslodajnata repka
Brassica napus L. ssp. oleifera
Go zavzema vtoroto mesto, a
vo okolu triesetina zemji vo
svetot e vode~ka maslodajna
kultura
Semeto sodr`i 40 - 48%
maslo i 18 - 25% belkovini
Polusu{livo maslo, slu`i za
konzumirawe i za tehni~ki
celi
Sozdadeni sorti so dvojna
“00”
Min. sodr`ina na eruka kis.
ZMS 5 - 8%
MNMS 60 – 65%
PNMS 30 – 35%
Voobi~aen masno-kiselinski sostav vo masloto od
maslodajna repka (so i bez eruka kiselina) vo
sporedba so masloto od sojata i od son~ogledot
Masni kiselini Masl. repka Soja Son~ogled
Bez eruka
kiselina
So eruka
kiselina
Sodr`ina na masni kiselini (% vo maslo)
Palmitinska (S16:0) 3,5 2,2 15,0 5,9
Stearinska (S18:0) 1,5 1,5 4,0 5,2
Oleinska (S18:1) 60,2 11,2 24,0 15,9
Linolna (S18:2) 21,3 13,6 49,0 71,5
Linolenska (S18:3) 10,9 7,7 8,0 tragi
Eikosenska (S20:1) 1,3 6,1 - -
Eruka (S22:1) 0,5 55,1 - -
Nervonska (S24:1) - 2,5 - -
Plodored vo odgleduvawe na
maslodajna repka
Osnovna, naj~esta i najopasna gre{ka e pretesniot (vremenski) plodored
Edna ili dve godini pauza e nedovolno vremensko rastojanie za da se prekine lanecot na se pogolemiot broj opasni bolesti i {tetnici
Potrebno e maslodajnata repka na ista povr{ina da ne se odgleduva najmalku 4godini
Obrabotka na po~vata
“gradinarski” podgotven orani~en sloj, dlaboko, dobro obraboten i slegnat pred seidba
najra{irena i prifatena e op{tata konvencionalna obrabotka: orawe - tawirawe -drqawe i branosuvawe
Predkultura p~enica: Zadol`itelno zaoruvawe na strni{tata;
Dlaboko orawe (3 nedeli pred sedibata, na 25 - 30 cm dlabo~ina so istovremeno zatvorawe na brazdite i predseidbena podgotovka
\ubrewe
Osnovno |ubrewe:120 - 160 kg/ha N; 80 - 120 kg/ha P2O5 i
140 - 180 kg/ha K2O
Prihranuvawe (isklu~ivo so KAN): I prihrana - vedna{ posle trgaweto na
vegetacijata vo prolet so 200 - 250 kg/ha
II prihrana neposredno pred fazatabutonizacija so 150 - 200 kg/ha
Seidba
Optimalnoto vreme za seidba - tretata dekadana mesec septemvri (potrebnata suma naefektivni temperature od seidba donastapuvawe na zimata e 400 - 6000 S)
Gustinata na sklopot: 50 - 70 rastenija/m2
Seidbena norma: 6 kg/ha
VA@NO: Zgolemenata seidbena norma ne mo`e da ja
nadomesti lo{ata obrabotka ili zakasnetataseidba
@etva
Kon `etva se pristapuva koga:
posevot e so `olto sme|a-boja
steblata se zeleno-`olti
lisjata se isu{eno, a onie koi se ostanati se
so `olto-sme|a boja
plodovite se `olto-sme|i, a samo mal del
`olto-zeleni
semeto e sme|o i tvrdo i samo mal del e so
`olto zelena boja
Rezultati od proletnata seidba na
maslodajna repka vo Probi{tip, 2007 god.
Anga`irani proizvoditeli:
Kolev Krsto - povr{ina 1,0 ha
Panovski Qup~o - povr{ina 0,59 ha
Petrov Ilija - povr{ina 1,0 ha
\or|iev Ile - povr{ina 1,5 ha
Primeneta agrotehnika:
Sorta: Hunter; RAPS Gbr - Germanija
Datum na seidba: 12/13. 04. 2007 god.
\ubrewe: spored preporakite od kreatorot na sortata, i toa:
N 120 kg/ha
P2O5 60 kg/ha
K2O 100 kg/ha
(150 kg/ha amonimum nitrat 34,5%;300 kg/ha NPK 10:20:30)
Prihranuvawe:
120 kg/ha amonium nitrat vo faza na steblewe na rastenijata
Seidbena norma: 10 kg/ha (?)
Sostojba na 30. 03. 2007
Proizvoditel: \or|iev Ile
Orawe na povr{inata: izvr{eno krajot na II mesec
Predkultura: p~enica
\ubrewe: samo preku prihrana na p~enicata so KAN
Mo`nost za navodnuvawe: NE
Preporaka: povr{inata da se tawira (mnogu dobro podgotvena)
Proizvoditel: Krsto Kolev
Povr{ina: ne e izorana
Pretkultura: p~enica
\ubrewe/prihranuvawe: NE
Mo`nost za navodnuvawe: NE
Preporaka: obrabotka na po~vata {to poskoro
…30. 03. 2007
Proizvoditel: Panovski Qup~o
Povr{ina: ne e izorana
Pretkultura: p~enka
\ubrewe/prihranuvawe: 200 kg/ha NPK 3x15
Mo`nost za navodnuvawe: NE
Preporaka: obrabotka na po~vata {to poskoro
Proizvoditel: Petrov Ilija
Orawe na povr{inata: II mesec
Predkultura: p~enka
\ubrewe/prihranuvawe: NE
Mo`nost za navodnuvawe: NE
Preporaka: tawirawe na povr{inata {to poskoro (sitnewe i zaoruvawe na steblata od p~enkata)
F-ri koi vlijaeja na
proizvodstvoto
Realizirani sredbi so proizvoditelite:
30. 03; 11. 05; 01. 06; 09. 07; 18. 07
Objektivni faktori:
Oddale~enost na povr{inite vklu~eni vo proektot (te{kotii pri `etva)
Su{a i odsustvo na vrne`i (2 pati: 31. 04 – 10 mm/m2; 17-20. 05 – 60 mm/m2)
Napad od ptici vo voso~na i polna zrelost
Subjektivni faktori:
Nenavremena (kasna) seidba
Nedovolno prisustvo na zaseanite povr{inite od strana na proizvoditelite
Poslaba komunikacija proizvoditeli / ekspert i informirawe za site promeni {to se slu~uvaat na teren
@etva i prinosi
Poradi golema zaplevenost posevot kaj Ilija Petrov celosno kompromitiran
Koseweto i pribiraweto na semeto (ra~no) kaj Krsto Kolev i Qup~o Panovski: 15 i 16. 07. 2007
@etva na parcelata na \or|iev Ile: 04. 08. 2007
Vkupen prinos (od site parceli): okolu 400 kg