tedarik zinciri yönetimiders dr. Öğr. Üyesi aslı ÇaliŞ boyaci tedarik zinciri tedarik...
TRANSCRIPT
1/12/2020
1
Tedarik Zinciri Yönetimi
1. Ders
Dr. Öğr. Üyesi Aslı ÇALIŞ BOYACI
Tedarik Zinciri
Tedarik zinciri; ortaklar, tedarikçiler, imalatçılar,perakendeciler ve müşteriler arasında iletişimigeliştirmek, ortaklaşa çalışmak, müşteri isteklerinikarşılamak, kaynakları etkin ve verimli kullanmak,planlı, hızlı ve esnek bir tedarik, üretim ve dağıtımzinciri kurmak temelleri üzerine ortaya çıkmış birkavramdır.
2
Eski Tanım:
•Tedarikçinin tedarikçisinden, satıcının satıcısına olan iş süreci
Yeni Tanım:
•Hammaddeden, tüketimin geri dönüşüne kadar olan iş süreci
Tedarik Zinciri Tedarik Zinciri YönetimiEski tanım
4
ÜRETİMTEDARİKÇİ SATICI
Satın alma SatışDeğer Katma
Üretim Planlama Talep planlamaTedarik Planlama
Giriş Lojistiği Çıkış Lojistiği
1/12/2020
2
Tedarik Zinciri Yönetimi
Tedarik zinciri yönetimi, bütün olarak tedarikzincirinin ve birim şirketlerin, uzun dönemperformanslarının arttırılması amacıyla, bir kurumiçindeki iş kolları arasında, bilinen işfonksiyonlarının ve aralarındaki uygulamalarınsistematik ve stratejik koordinasyonudur.
CLM - CSCMP
5
Gelecekteki Tanım:
•Tedarik zinciri yönetimi, bütün olarak tedarikzincirinin ve zincir içindeki birim şirketlerin,uzun dönem performanslarının arttırılmasıamacıyla, tedarik zinciri içindeki iş adımlarıarasında, bilinen iş fonksiyonlarının ve
aralarındaki uygulamaların şeffaf, sistematik,
stratejik koordinasyonu ve işbirliğidir.
6/155
Uzun Dönem Performans ?
• Karlılık
• Pazar Payı Artışı
• Finansal İyileşme
• Ürün Kalitesi Artışı
• Yeni Ürün Geliştirme
• Çalışan Memnuniyeti
• Müşteri Memnuniyeti
• Yatırımcı Memnuniyeti
• Tedarikçi Memnuniyeti
İş Kolları
• Satın alma• Kalite kontrol• Üretim• Satış• Pazarlama• Finansman• Bilgi Sistemleri• İnsan Kaynakları• Lojistik
Atilla Yıldıztekin
1/12/2020
3
Tedarik Zinciri
Atilla Yıldıztekin 9Kullanıcı
Depolama Paketleme
Taşıma
Taşıma
TaşımaYan Sanayi
Üretici
Hammadde
PaketlemePaketleme
Kabul
Taşıma
Taşıma
Satıcı
Tedarik Zinciri Yönetimi
• Üretimi düzenli şekilde gerçekleştirecek kesintisiz malzeme,servis ve bilgi akışını gerçekleştirmek
• Envanter maliyetlerini ve kayıpları minimize etmek
• Ürünün kalitesini korumak
• Güvenilir tedarikçiler bulmak ve korumak
• Temin edilen materyalleri ve servisi standart hale getirmek
• Gerekli olan materyalleri ve hizmetleri en düşük maliyetlesağlamak
• Kurumun pazarlık ve rekabetçi gücünü yükseltmek
• Kurum içindeki diğer gruplarla iyi ilişki kurmak
• Minimum idari giderlerle çalışmak
• Müşteri tatminini arttırmak
• Çevrim zamanını kısaltmak
10
Tedarik Zinciri OperasyonlarıÜretimTaşımaKapıdan mal almaKalite kontrolAcentalıkLiman işletmesiKonteynerlemePaket AçmaKoruyucu bakımDepolamaKonsolidasyonMontajYeniden paketlemeKılavuz, Etiketleme,Bandrolleme,Sigorta ve Danışmanlık
11
Stok YönetimiSatın almaSatış PazarlamaÖdeme ve TahsilatMüşteri hizmetleriTest SayımıTakım YapmaİletişimFazla malzeme dönüşüHurda dönüşüTamirGümrüklemeRaporlama
JIT sevkiyat
Satış Sonrası Hizmetler
Dönüş lojistiği
Tedarik Zinciri Süreçleri
Müşteri ilişkileri yönetimi CRMMüşteri hizmet yönetimi CSMTalep Yönetimi (Demand Management)Sipariş İşleme (Order Fullfilment)Üretim Akış ( Manufacturing Flow)Satınalma (Procurement)Ürün Geliştirme (Product Develepmont)Lojistik (Logistics)İadeler (Return)
12
1/12/2020
4
Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM)
•Hedef Müşteriler seçimi
•Gruplanması
• İhtiyaç Belirlenmesi
•Sözleşmelerin hazırlığı
•Performans belirleme
•Raporlama
13
Müşteri Hizmet Yönetimi (CSM)
•Bilgi akışı kurulması
•Ara yüz bağlantıları
•Planlama ve bütçe
•Sözleşmelerin hazırlığı
•Performans belirleme
•Raporlama
14
Talep Yönetimi (Demand Management)
•Son tüketim planlaması
•Süreç belirlenmesi
•Dağıtım planlaması
•CPFR çalışması ortak bütçeleme
•KPI belirlenmesi
•Raporlama
15
Sipariş İşleme (Order Fullfillment)
•Taleplerin alınması
•MAO tarzı siparişler
•Ürün akış takibi
•Lojistik yönetimi
16
1/12/2020
5
Üretim Akış (Manufacturing Flow)
•Kesintisiz üretim
•Planlı ve dalgasız
•Belirlenen kalite
•Minimum giderler
•Departmanlar arası iş birliği
17
Satınalma (Purchasing)
•Sözleşmeli tedarikçiler
•Üretim planlamaya uygun talep
•Küçük partilerde
•VMI sistemi
•Kalite kontrol kaynakta
•Uzun süreli Kazan Kazan sistemi
•Raporlama
18
Ürün Geliştirme (Product develepment)
•Mor inek kavramı
•Hızlı pazara sunuş süresi
•Ürün geliştirme tedarikçi ve müşteri ile
•Kısa ürün yaşam eğrisi
•Tanıtım ve pazarlama
19
İadeler (Return)
•Ambalaj iadeleri
•Ürün iadeleri
•Kontrollü toplama
•Takip edilebilirlik ve şeffaflık
•Maliyet kalemi
20
1/12/2020
6
Tedarik Zinciri Gelişmesi
21
Fayda
Güven
Satıcı talepli
stok yenileme
Vendor Managed
Inventory
(konsinye)
CPFR
Üretici talepli
stok yenileme
22/155
23
İşbirliği eksikliği: Hangi riskler?
Tedarik eksiklikleri
Stok tükenmesi
Unutulan siparişler
Ödemelerde gecikme
Kur Riskleri
Sipariş maliyetleri
Geçikenteslimatlar
Elleçlemedegecikmeler
Taşımada kontrolsüzlük
Tedarik Zincirinin Gereksinmeleri
•Zincir boyunca koordinasyon
•Bilişim sistemi bağlantısı
•Ölçme ve data paylaşımı
•Ortak planlama ve takip
•Tepede yerleşik yönetici
•Uzun süreli sözleşmeler
•Outsource edilen hizmetler
24
1/12/2020
7
Tedarik Zincirinin Yararları
• Maliyet İndirimi• Verimliliğin artması• Çevrim süresinin kısalması• Stok azalması• Planlama sapmalarının azalması• Müşteri memnuniyeti• Kapasitenin verimli kullanımı• Karlılık ve Pazar payı artışı• Risk azalması• Talebe göre üretim
25
Tedarik Zinciri ne zaman başarılıdır?
•Doğru Ürünü•Doğru Miktarda•Doğru Zamanda•Doğru yerde•Değişkenliğe açık•Minimum Maliyet•Maksimum Hız•Minimum stok yükü
ile müşteriye ulaştırdığında
26
Tedarik Zinciri Tasarımı
Organizasyon yapılanması•Zincirdeki firmalar arasında iş birliği
• İletişim ortaklığı
•Görünürlük
•Outsourcing
•Ölçümleme
•KPI ve benchmarking
27
Tedarik Zinciri Tasarımı
Bilgi paylaşımı•Planlama tedarik üretim satış
•Taşıma bilgisi
•Stok adetleri ve şekli
•Maliyetler
•Kampanya bilgisi
•Online iletişim
Atilla Yıldıztekin 28
1/12/2020
8
Tedarik Zinciri Tasarımı
Üretim Yönetimi•Kalite
•Maliyet
•Tedarikçi ilişkileri
•Sipariş şekli
29
Tedarik Zincirinde Maliyetler
•Kalite Maliyeti
•Teslim Maliyeti
•Dağıtım Maliyeti
•Değer yaratıcı işlemler
•Sipariş maliyeti
•Genel yönetim giderleri
30
Tedarik Zincirinde Performans
•Müşteri memnuniyeti
•Esneklik
•Bilgi ve malzeme akışı
•Risk Yönetimi
•Tedarikçi performansı
31
Tedarik Zincirinde Sistemler
•Ortak strateji belirlenmesi
•Tedarik ertelemesi postponement
•Planlama
• İtme ve çekme sistemleri (Push-Pull)
•Birlikte çalışma CPFR
•JIT ( Just in Time)
•ECR ( Efficient Customer Response)
•Simülasyon
• İleri planlama32
1/12/2020
9
Tedarik Zinciri ÖlçümlemesiOperasyonel ölçümleme
• Çevrim Süresi• Maliyet• Kalite• Stok
ABC analizi• Kaynak denetimi• Giderlerin alokasyonu• Birim maliyet çalışması
Zamana dayalı ABC• Yeni teknoloji• Robert Kaplan
Tedarik Zinciri ÖlçümlemesiEkonomik değer analizi
•Karlı zararlı müşteriler•Uzun dönemli kar analizi
Balanced Scorcards•Finansal ölçüler•Değişim ölçümlemeleri•Faaliyet disiplini• İşletmenin öğrenme hızı
Atilla Yıldıztekin 34
• Stratejik hedeflerinin analiz edilmesi
• Şirketlerin değer yaratan kilit süreçlerinin belirlenmesi
• Ölçüm parametrelerinin (Kilit Performans Göstergesi -“KPI”) geliştirilmesi
• Bu parametreler için tanımlanan hedeflerin belirlenmesi
• Fiili performansın düzenli olarak ölçülmesi
• Sonuçların Karşılaştırılması
• Karnelerin Hazırlanması (Balanced Score Cards)
35
VBM Value Based Managemenet(Değer Bazlı Yönetim)
• Bu sistemde şirket performansı sadece maligöstergeler ile değil;
-Operasyonel ( süreçler boyutu)-Müşteri ve çevre boyutu-Finansal boyut-Öğrenme ve geliştirme boyutu
• Ölçülür
• Geliştirilir
• Yeniden yapılandırılır
Atilla Yıldıztekin 36
BSC Balanced Score Cards(Dengeli Şirket Karneleri)
1/12/2020
10
Zaman Esaslı Tedarik Zinciri
• Rekabet zaman karşı
• Verimlilik zaman karşı
• Karlılık zamana bağlı (hızlı taşıma)
• Bilgi akış hızı zaman bağlı
• Hızlı cevap vermek gerek
• Ürünü hızlı tüketime ulaştırmak
• Toplam maliyeti azaltmak
• Postponement & Consolidation
(Erteleme ve konsolidasyon)
37
Postponement (Erteleme)
• Gelecekte olacak lojistik riskleri azaltmak
-Siparişe kadar teslimi hatta üretimi ertelemek-Boya karışımını müşteriyle yapmak-Araç aksesuarlarını sonradan takmak
• Üretim ertelemesi
-Seri üretmek-Paketler( grup) halinde üretmek-Siparişe göre üretmek-Sipariş sonrası üretmek
38
Postponement (Erteleme)
• Lojistik ertelemesi
-Stoğu en az sayıdaki noktada tutmak
-Hızlı teslimat -Mağazaların teshir yeri olması
-Siparişten sonra teslimat-E lojistik
-Hatasız olmalı geri dönüşü yok-Üretimle birleşebilir
-Lojistik son montajı yapar
39 40/155
1/12/2020
11
Break-Bulk Konsolidasyon
42/155
Consolidation (Konsolidasyon)
• Pazar alanının şekli ve büyüklüğü
• Planlanmış seviyatlar
• Birleştirilecek Sevkiyat havuzları
• Uzak mesafe büyük kapasitelerle taşımak
• Ne zaman hangi ürünün taşınacağı
• Gelecek ürünlerin planlanması
• Cross docking ( aktarma, Çapraz yükleme)
43
Konsolidasyon
44
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
A CB D E F G H I J LK
40 Kaynak 40 teslim noktası haftada 8.000 sevkiyatHer adres haftada 200 paket alacak
1/12/2020
12
Konsolidasyon
45
A
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
CB D E F G H I J LK
CONSOLIDATION
40 Kaynak 40 teslim noktası haftada 400 seviyatHer adres haftada 5 paket alacak
Çapraz Sevkiyat (Cross-docking)
46/155
Tedarik Zincirinde Hatalar
• Müşteri hizmetlerindeki eksik değerlendirmeler
• Ölçümleme varsayımları ve hataları
• Söz verilen termin hataları
• Bilgi sistemi eksikliği
• Risk ve kriz planlanlaması
• Organizasyon hataları
• Yönetim Hataları
47