TEČNA HROMATOGRAFIJA VISOKE EFIKASNOSTI (HPLC)

Kolegij: Instrumentalne metode u biohemiji i fiziologiji

UNIVERZITET U SARAJEVUPRIRODNO-MATEMATIČKI FAKULTET

HROMATOGRAFIJA Hromatografiju je izumio ruski

botaničar Tswett (Cvet) početkom 20. stoljeća.

Primijenio je Hromatografsku tehniku za odjeljivanje otopine biljnih pigmenata hlorofila i ksantofila prolaskom kroz staklenu kolonu napunjenu usitnjenim Ca-karbonatom.

Odjeljeni sastojci vide se na koloni kao obojene vrpce po kojima je ta tehnika dobila ime (grč. Chroma = boja).

HROMATOGRAFSKE METODE

Hromatografija je fizikalna metoda koja se koristi za razdvajanje smjesa kod kojih se sastojci razdvajaju i raspodjeljuju između dvije faze:

nepokretne ili stacionarne faze (stationary phase, adsorbent, SP) pokretne ili mobilne faze (mobile phase, eluent, MP)

Stacionarna faza: kruta, tekuća (vezana na čvrstom nosaču), gel

Mobilna faza: plinovita: plinska hromatografija (gas chromatography, GC) tekuća: tekućinska hromatografija (liquid chromatography, LC)

HROMATOGRAFSKE METODE Hromatografska kolona - cijev koja sadrži stacionarnu

fazu i kroz koju prolazi mobilna faza.

Hromatograf - uređaj za izvođenje hromatografskih razdvajanja.

Hromatogram - grafički prikaz odziva detektora (hromatografske analize).

PODJELA HROMATOGRAFSKIH METODA

Plošna hromatografija stacionarna faza nanešena je na ravnu plohu ili u

pore papira. Mobilna faza prolazi kroz stacionarnu zbog kapilarnih sila ili gravitacije.

Hromatografija na stupcu stacionarna faza ispunjava usku cijev kroz koju se

mobilna faza kreće pod utjecajem pritiska ili gravitacije.

PODJELA PREMA TEHNIKAMA ZA IZVOĐENJE Hromatografija na papiru - PC Kolonska hromatografija - CC Plinska hromatografija - GC Tankoslojna hromatografija - TLC Tečna hromatografija visoke efikasnosti - HPLC

HROMATOGRAFSKA ANALIZA

1. Unošenje (injektiranje) analita unošenje uzorka u mobilnu fazu

2. Razdvajanje analita u koloni sastojci iz analita razdvajaju se u koloni na temelju različite

raspodjele između dviju faza

3. Eluacija (ispiranje) komponenti iz kolone različiti sastojci izlaze iz kolone u različitim vremenima

4. Detekcija ISPRANE komponente obično se analiziraju mjerenjem neke

od fizikalnih svojstava komponente (indeks refrakcije, UV apsorpcija, električna vodljivost …)

TEČNA HROMATOGRAFIJA VISOKE EFIKASNOSTI (HPLC)

PODJELA HPLC (HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY):

(1) Razdjelna hromatografija (2) Adsorpcijska hromatografija (3) Jonsko-izmjenjivačka hromatografija (4) Hromatografija isključenjem na osnovi veličine čestica

(size-exclusion chromatography)

Doseg HPLC: najveći u separacijskim tehnikama,

PREDNOSTI HPLC:

osjetljivost, prilagodljivost, analiza neisparljivih i termički osjetljivih spojeva, široki spektar uzoraka (industrija, znanost:

aminokiseline, nukleinske kiseline, šećeri, lijekovi, pesticidi, organometalni spojevi, anorganske tvari i dr.)

Detektori: Za skupna svojstva (mjere promjene fizičkih veličina) Za specifična svojstva (mjere pojedinačna svojstva)

Vrste: Diferencijalni refraktometar UV – detektor Fluorimetar IR – detektor Elektrohemijski detektor Konduktometar (vodljivost) Maseni spektrometar

SHEMA HPLC UREĐAJA.

HVALA NA PAŽNJI.