t.c. tÜtÜn ve alkol pİyasasi dÜzenleme kurumu … raporları/tapdk... · devlet ve toplum...

T.C.

TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

FAALİYET RAPORU

2017

1

1-GENEL BİLGİLER

1.1-MİSYON VE VİZYON

KURUM MİSYONU : Ülke ekonomisi ve kamu sağlığı açısından stratejik önemde,

duyarlı kamusal alan olarak görülen ve eksik rekabet kurallarının işlediği tütün ve

alkol piyasalarının, önemli sosyal değerlerin korunması suretiyle düzenlenmesi ve

denetlenmesi (regülasyonu) fonksiyonunu icra etmektir.

KURUM VİZYONU : Güvenli, rekabetçi, ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda

bulunan, kamu sağlığı ve esenliğinin gözetildiği bir piyasa yapısının

oluşturulmasıdır.

1.2- TEMEL DEĞERLER VE İLKELER

Tarafsızlık: Kurumun faaliyet alanıyla ilgili tüm taraflara karşı saygılı, adil, anlayışlı

davranılması, farklı düşünce ve görüşlere değer verilmesi ve her türlü ayrımcılıktan

uzak durulmasıdır.

Katılımcılık: Düzenlemelerin oluşturulması ve uygulanması süreçlerinde ilgili

tarafların görüşlerine önem verilmesi, gelen öneri ve şikayetler doğrultusunda

yeniden gözden geçirme çalışmalarının yapılmasıdır.

Hesap Verebilirlik: Kurumun faaliyetleri hakkında kamuoyunun düzenli olarak

bilgilendirilmesi, kamusal değerlendirme ve denetime her zaman açık ve hazır

olunmasıdır.

Etkinlik: Hedeflere ulaşmada kamu çıkarlarının gözetilmesi, düzenleme, denetleme

ve kamusal faaliyetlerin fayda/maliyet yaklaşımı dikkate alınarak yürütülmesi,

haksız rekabete sebep olacak uygulamalara yer verilmemesidir.

Kamu sosyal sorumluluğu: Kamu esenliği ve sağlığına gereken önemin verilip,

kurumun faaliyet alanı ile ilgili konularda, insan ve çevre sağlığı ile kamu düzenini

bozucu her türlü etkiyi ortadan kaldıran düzenleme ve denetleme çalışmalarının

yapılmasıdır.

Yeniliğe ve sürekli gelişime açıklık: Kurumsal faaliyet alanı ile ilgili olarak yapılan

yeniliklerin takip edilmesi, sistemdeki riskleri ortadan kaldırmaya yönelik

2

çalışmaların en kısa sürede yapılması, değişen ihtiyaçları karşılayabilecek sistem

değişikliklerinin vakit geçirmeden uygulanabilmesidir.

İşbirliği: İlgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla yakın işbirliği ve

dayanışma içinde çalışılmasıdır.

Profesyonellik: Kurumun faaliyet alanı ile ilgili görevlerinin yerine getirilmesinde

profesyonelce hareket edilmesi, sorumluluğun üstlenilip hesap verme mesuliyetinin

kabul edilmesidir.

1.3- KURULUŞ AMACI

Ülkemizde 140 yıla yakın bir süredir tütün mamulleri, alkol ve alkollü içki

üretimi ve ticareti Tekel Genel Müdürlüğünce yürütülmüş, üretilen tütünlerin

büyük bir kısmı destekleme politikaları çerçevesinde satın alınmıştır. Tütün

mamulleri ve alkollü içki üretim-ticaretinde devlet tekelinin kaldırılması, destekleme

politikalarının terk edilmesi ve bu çerçevede Tekel’ in İDT olarak ticari ve sınai

hayatta yerini alarak özelleştirme kapsamına alınması, bugüne kadar tekel tarafından

yürütülen düzenleme ve denetleme görevlerinin, ticari faaliyetlerinden ayrılarak

başka bir düzenleyici otoriteye verilmesini gerekli kılmıştır.

Keza, üretim ve dağıtım tekelinin kamudan özel sektöre geçiş süreci, piyasa

aksaklığının söz konusu olduğu sektörlerde düzenleme işlevinin de yeniden

yapılandırılmasını gerektirir. Bu aşamada çağdaş anlamıyla düzenleyici kurum ve

kurallara ihtiyaç duyulmaktadır. Regülasyon, kamu tekellerinden rekabetçi pazarlara

geçişin, önemli sosyal değerler korunarak başarıyla gerçekleştirilmesinde

kullanılacak en etkin mekanizmadır.

Tütün ve alkol piyasası, bugüne kadar devlet eliyle işlerliğini sürdürmesi ve

ülke ekonomisi yönünden stratejik öneme haiz olması sebebiyle toplumsal yaşamın

duyarlı alanı olarak kabul edilmiştir. Devlet ve toplum açısından taşıdıkları önem

dolayısıyla, Kurumun düzenleme alanındaki tütün ve alkol piyasaları, ülkemizde

olduğu gibi dünyanın pek çok ülkesinde de ayrı bir kamu otoritesi eliyle ve özel

olarak izlenmektedir.

Söz konusu piyasalardaki ürünler; yarattığı yüksek katma değer dolayısıyla

tarımdan enerjiye kadar uzanan geniş bir yelpazede toplumun bir çok kesimini

doğrudan veya dolaylı olarak etkilemekle birlikte, tabi oldukları yüksek oranlı vergi

nedeniyle de bütçe gelirlerinde önemli bir yer tutmaktadırlar.

3

Öte yandan, son yıllarda özellikle Dünya Sağlık Örgütü önderliğinde yapılan

çalışmalar sonucunda uluslararası toplum tarafından önemi kabullenmiş olmasından

kaynaklanan kamu sosyal sorumluluk anlayışının da etkisiyle 4733 sayılı Kanun’da

2008 yılında 5752 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler, Kurumumuzun tütün ve alkol

kontrolü konusunda görev ve sorumluluklarını artırmış, Tütün ve Alkol Kontrolü

Daire Başkanlığının da ihdasını sağlamıştır.

Ayrıca; 4207 sayılı Kanunun “…kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin

zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik

kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava

soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmak…” şeklinde ifadesini

bulan amacı, kamu düzeni ve toplum sağlığı açısından Kurumsal görev ve

sorumluluklarımızın alanını daha da genişletmiştir.

Dünyadaki gelişmeler ışığında, iyi yönetişim olarak tanımlanan çağdaş yönetim

zihniyetine ve yapısına uygun olarak yapılandırılan ve toplumsal yaşamın duyarlı

alanlarında faaliyet gösteren diğer düzenleyici ve denetleyici kurumlar gibi

Kurumumuz; Merkezi idarenin, düzenlediği sektörlerin, diğer bürokratik

kurumların, medyanın ve uluslararası kuruluşların yönlendirme ve etkilerinden

bağımsız olarak, Devletin, sektördeki işletmelerin ve tüketicilerin hak ve

menfaatlerinin korunması amacıyla tütün ve alkol piyasalarını düzenlemek, izlemek,

denetlemek, aykırı davranış ve durumları önlemek, yaptırımda bulunmak üzere

kurulmuştur.

1.4- MALİ VE HUKUKİ STATÜ

4733 sayılı Kanun ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek ve

yetkileri kullanmak üzere kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip,

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (15/04/2008-26848 tar.say.R.G. ve 5752

sayılı Kanun ile değişik) kurularak 2002 yılında faaliyete başlamıştır.

Kurumun merkezi Ankara’ dadır. Kurum gerekli gördüğü yerlerde irtibat

büroları kurabilir.

Kurum, kanunla ve diğer mevzuatla kendisine verilen düzenleme ve

denetlemeyle ilgili görev ve yetkileri kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak

yerine getirir ve kullanır. Kurumun kararları yerindelik denetimine tabi tutulamaz.

Hiçbir organ, makam, merci ve kişi Kurumun kararlarını etkilemek amacıyla emir ve

talimat veremez.

4

Kurum, 4733 sayılı Kanunda ve 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali

Yönetimi ve Kontrol Kanununda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde mali

kaynaklarını görev ve yetkilerinin gerektirdiği ölçüde, kendi bütçesinde belirtilen

usul ve esaslar dahilinde serbestçe kullanır.

Kurumun organları; Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu ile Başkan,

Başkan Yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşan Başkanlık Teşkilatıdır. Kurum,

Başbakanın görevlendireceği bir Devlet Bakanı ile ilişkilendirilir.

1.5- GÖREV VE YETKİLERİ

Kurum, Kanun ve ilgili diğer mevzuatın verdiği yetkiler çerçevesinde aşağıdaki

konularda görevli ve yetkilidir:

≈ Tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkiler piyasasındaki faaliyetlerin

düzenli, şeffaf ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesini temin için gerekli sektörel

düzenlemeleri yapmak veya karar ve tedbirleri almak ve bunları uygulamak,

uygulanmasını sağlamak, piyasa faaliyetlerini izlemek ve denetlemek.

≈ Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör veya alanlarda faaliyet

gösteren gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek,

idari yaptırımları uygulamak ve idari tedbirleri almak.

≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin

piyasa takip ve kontrolünün sağlanmasına, tüketicilerin seçeneklerinin azaltılmasına

veya kısıtlanmasına zemin oluşturacak uygulamaları en aza indirerek rekabet ve

reklam koşullarının belirlenmesine yönelik düzenlemeler yapmak, faaliyetleri

izlemek, yönlendirmek ve denetlemek.

≈ Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal ve tıbbi nitelikteki zararlı

etkiler ile tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri önleyecek

düzenlemeleri ve çalışmaları yapmak ve bu düzenlemelerin ilgili kurum ve

kuruluşlarla işbirliği içerisinde uygulanmasını sağlamaya yönelik çalışmalarda

bulunmak.

≈ Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve alanlarda yasadışı

faaliyetlerin önlenmesi, denetimlerin yapılması, idari yaptırımların uygulanması

konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla veya kamu kurumu niteliğindeki

meslek kuruluşlarıyla protokoller yapmak.

5

≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga

veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları gerektiğinde diğer kamu

kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

≈ Görev alanına giren konularda, Avrupa Birliği müktesebatına uyum

sağlamak amacıyla uluslar arası ve yabancı kuruluşlar ile ilgili işlemleri yürütmek,

bu kuruluşlarla yapılacak müzakereleri koordine etmek ve istişarelerde bulunmak,

gerektiğinde bu kuruluşlara üye olmak.

≈ Görev alanı ile ilgili konularda gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi,

resmi kurum ve kuruluşlar ile düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve

alanlarda faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerden ve bunların her türlü

birliklerinden istemek.

≈ Kanunla ve ilgili diğer mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.

6

2-KURUMA İLİŞKİN BİLGİLER

2.1-FİZİKSEL YAPI

Kurum hizmetleri; Söğütözü Mah. Söğütözü Cad. No:31 Çankaya/ANKARA

adresinde toplam 8 katlı ana hizmet binası ile, İzmir İli Bornova İlçesinde ikisi arşiv

olmak üzere 5 odalı tek katlı İrtibat bürosunda yürütülmektedir. Ayrıca Güvenevler

Mah. Güneş Sok. No:11 Kavaklıdere/ANKARA adresindeki eski ana hizmet binası

arşiv olarak kullanılmaktadır.

2.2-TEŞKİLAT YAPISI

Kurum; Başkan ve üyelerden müteşekkil Kurul ile Başkana bağlı olarak

faaliyetlerini yürüten Başkanlıktan oluşur.

Kurum 4733, 4207, 4250 sayılı Kanunlar ile diğer kanunlardan kaynaklanan

görev ve yetkilerini Kurul vasıtasıyla kullanır.

Kurul; Kurumun karar organı olup, biri Başkan ve biri Başkan Vekili olmak

üzere toplam yedi üyeden oluşur. Kurul üyeleri ; Maliye Bakanlığı , Sağlık Bakanlığı,

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı,

Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Genel Müdürlüğün ilgilendirildiği Bakanlığın

önereceği kişiler arasından Biri Başkan ve biri Başkan Vekili olmak üzere Bakanlar

Kurulunca atanır. Kurulun başkanı Kurumun da başkanıdır. Kurul üyelerinin görev

süresi beş yıldır. Görev süresi biten üye yeniden seçilebilir. 4733 sayılı Kanunda

yazılı haller dışında herhangi bir nedenle Kurul Üyelerinin görevlerine son

verilemez.

Başkanlık Teşkilatı; Başkan, Başkan Yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşur.

Kurumun Organizasyon Seması aşağıda yer almaktadır:

10

2.2.1- Kurulun Yapısı Görev ve Yetkileri

Kurul, Kurumun karar organıdır. Biri başkan biri başkan vekili olmak üzere

yedi üyeden oluşur.

Kurul görevini yaparken bağımsızdır. Kanun ve ilgili diğer mevzuatla kendi

görev ve yetkisine verilmiş konuların tümünde en üst düzeyde görüşme ve karar

alma yetkisine sahiptir. Aşağıdaki görevleri yapar ve yetkileri kullanır:

Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve alanlarla ilgili düzenlemeleri yapmak ve kararlar almak. Satış, izin ve uygunluk belgesi karşılığında alınacak hizmet bedeli tutarlarını tespit etmek. Kurumun amaç ve hedeflerine uygun olarak hazırlanan bütçe teklifini görüşmek ve karara bağlamak. Kurumun mali durumunu gösteren kararları onaylamak. Personel atamaları da dahil olmak üzere Kurumun personel politikasını oluşturmak. Başkanın önerisi üzerine, başkan yardımcıları ve daire başkanlarını atamak. Başkan ve üyeler ile Kurum personelinin ücret ve diğer mali, sosyal hak ve yardımlarını mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlemek. Başkan ve üyeler ile Kurum personeline ödenecek harcıraha ve konut tahsisine ilişkin usul ve esasları mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlemek. Başkan hariç Kurul üyelerinin yurt içi geçici görevlendirilmesine karar vermek. Kurul üyeleri ile Kurum personelinin yurt dışı geçici görevlendirilmesine karar vermek. Kuruma taşınır ve taşınmaz mal veya hizmet alınması, satılması ve kiralanması ile Kurumun alacak hak ve borçları hakkında karar vermek; gerektiğinde parasal sınırlar ile usul ve esasları belirleyerek bu yetkisini Başkana devretmek. 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak. 4207 sayılı Kanun, 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu ve diğer kanunlar ile Kuruma verilmiş olan görevleri yürütmek. Yurt içinde ve yurt dışında konusuyla ilgili kuruluşlarla işbirliği yapılmasına ve gerektiğinde bu kuruluşlara Kurumun üye olmasına karar vermek. Kuruma bağlı akredite laboratuvarlarının tesis edilmesine ve işletilmesine ilişkin şartları tespit etmek. Kanunun uygulamasında gerekli koordinasyonun sağlanması ve yasadışı faaliyetlerin önlenmesi, denetimlerin kendi adına yapılması, yetki devri suretiyle idari yaptırımların uygulanması ve satış belgelerinin verilmesi konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla, ayrıca satış belgelerinin verilmesi konusunda kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla protokoller yapılması konusunda karar vermek.

11

Görev alanı ile ilgili konularda gerekli gördüğü her türlü bilgiyi, tütün, tütün mamulleri ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilerle, bunların her türlü birliklerinden istemek.

2.2.2- Kurulun Çalışma Usulleri

Kurumsal yapının oluşturulması, sektörel düzenlemeler ve idari yaptırımlarla

ilgili görev ve yetkiler; Başkan, Başkan Vekili, üyeler veya hizmet birimlerinin teklifi

ile oluşan gündem görüşülerek icra edilir.

Kurulun üye tamsayısı ile toplanması esastır; zorunlu hallerde en az dört üye

ile toplanır ve kararlar üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır. Kurul üyeleri

çekimser oy kullanamaz. Çoğunluk kararına katılmayan üye, en geç toplantıyı

izleyen yedi işgünü içinde karşı oy gerekçesini yazılı olarak Kurul Başkanlığına

bildirir.

2.2.3- Başkanlık Teşkilatı

Başkanlık, Başkan, başkan yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşur.

Başkan; Kurumun genel yönetim ve temsili ile Kurul tarafından alınan

kararların yürütülmesinden sorumludur. Bu sorumluluk Kurum çalışmalarının

yürütülmesi , denetlenmesi, değerlendirilmesi ve gerektiğinde kamuya duyurulması

görev ve yetkilerini kapsar.

Başkanın izinli veya raporlu olduğu ya da yurt içi veya yurt dışı görevde

bulunduğu durumlar ile görevde bulunmadığı diğer hallerde Başkan Vekili, Başkana

vekalet eder.

Başkanın görev ve yetkileri şunlardır:

Kurul toplantılarını idare etmek, kararları yayımlatmak ve uygulanmasını sağlamak. Kurum bütçesi ile yıllık faaliyet raporlarını Kurula sunmak, bütçenin uygulanmasını sağlamak. Kurum faaliyetlerini, işlemlerini ve hesaplarını denetlemek, değerlendirmek, gerektiğinde kamuoyunu bilgilendirmek, hizmet birimlerinin uyumlu, verimli disiplinli ve düzenli bir biçimde çalışmasını sağlamak. Kurul tarafından atanması öngörülenler dışındaki Kurum personelini atamak, görev ve yetki alanı ile hizmet birimlerini belirlemek. Başkan yardımcılarının sorumlu olacakları hizmet birimlerini belirlemek.

12

Başkan yardımcıları ile daire başkanlarının izin, rapor, yurt içi veya yurt dışı görevlendirmeler nedeni ile görevde bulunamadıkları hallerde, bu görevlere vekaleten görevlendirme yapmak. Kurum personelinin görevi esnasında veya görevi nedeni ile işledikleri suçlar ile ilgili soruşturma izni verilip verilmemesine karar vermek. Kurumca yapılacak inceleme, yerinde denetim ve diğer konularda görev alacakları yurt içinde geçici görevlendirmek. Kurum personelinin yurt içi geçici görevlendirilmesine karar vermek. Gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi, ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan istemek. Sektöre ilişkin risk analizi yaptırmak, şikayet ve ihbarları değerlendirmek ve gerekli inceleme ve denetimlerin yapılmasını sağlamak. Yasadışı üretim ve ticaretin önlenmesi de dahil olmak üzere Kurumun görev alanına giren konularda ilgili kurum ve kuruluşlar ile ortak çalışmalar yapılmasını sağlamak.

Başkan yardımcıları; Başkanın emrinde ve onun yardımcısı olup, Kurum

faaliyetlerini Başkan adına ve Başkanın talimatları doğrultusunda mevzuata uygun

bir şekilde düzenler ve yürütür. Görev kapsamındaki hizmet birimlerine gereken

talimatları verir ve bunların uygulanmasını sağlar.

İrtibat büroları; Kurumun hizmet birimleri ile koordineli bir biçimde,

Kurumun düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektörde faaliyet gösteren

gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetlerini izlemek, değerlendirmek ve sonucunu ilgili

hizmet birimine aktarmak, Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak ve

Kurumu bulunduğu bölgede temsil etmek ile görevlidir.

Hizmet birimleri; Kurumun hizmet birimleri ve görevleri aşağıda sıralanmıştır:

Tütün Piyasası Daire Başkanlığı: Tütün tohumunun taşınması, ithali ve ihracı,

tütün üretimi, üretici tütünlerinin alım satımı, tütünlerin işlenmesi, depolanması, iç

ve dış ticareti ile tütün fireleri, tütün işleme tesislerinin kurulması, üretim izni, proje

tadilatı, yer değişikliği, kapatılması, her türlü devir işlemleri ile tüm bu işlemlerin

teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı: Tütün mamulleri üretim

tesislerinin kurulması, kurulmuş tesislerin faaliyet, proje tadilatı, her türlü devir

işlemleri, yer değişikliği ile kapatılmasına ilişkin koşulların belirlenmesine ve bu

konularda uygunluk belgesi veya izin verilmesine ilişkin Kurul düzenlemelerine

esas teşkil edecek çalışmaları yürütmek.

Alkol Piyasası Daire Başkanlığı: Etil alkol ve metanolün üretimi, iç ve dış

ticareti, denatürasyonu, ambalajlanması, dağıtımı, üretimde kullanılması amacıyla

elde bulundurulması, depolanması, geri kazanımı, işlemesi, üretim tesislerinin

13

kurulması, üretim izni, proje tadilatı, kapatılması ve her türlü devir işlemleri ile

8/6/1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununun

uygulanmasına yönelik işlemlere ve tüm bu işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin

çalışmaları yürütmek.

Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı: 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı

Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde

Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun hükümleri hariç olmak üzere,

alkollü içkilerin iç ve dış ticareti, dağıtımı, depolanması, geri kazanımı; üretim

tesislerinin kurulması, işletilmesi, proje tadilatı, kapatılması ve her türlü devir

işlemleri ile 4250 sayılı Kanunun uygulanmasına yönelik işlemlere ve tüm bu

işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.

Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı: 5179 sayılı Kanun

hükümleri hariç olmak üzere, Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum

faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin verilmesi, bu faaliyetlere ilişkin piyasa

takip ve kontrolünün sağlanması, tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve

uygulamalar konusunda kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik

çalışmalar yapılması ve tüketicilerin seçeneklerini azaltabilecek rekabet ve reklam

koşullarının belirlenmesi çalışmaları ile bu Kanun kapsamındaki ürünlerde bandrol,

etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları

gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı: Tütün ve alkol tüketiminden

kaynaklanan kamusal veya tıbbi nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla,

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 7/11/1996 tarihli ve

4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında

Kanunun uygulamasına yönelik çalışmaların yapılması, tütün ve alkol tüketimini

teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önleyecek çalışmaların ilgili kurum ve

kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi, 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç

olmak üzere tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler konusunda

analizlerin yapılması veya yaptırılması ile insan sağlığına zarar verebilecek

maddelerin belirlenmesini sağlamak.

Denetim Daire Başkanlığı: Kurumun düzenlediği piyasalarda faaliyet gösteren

gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek, gerektiğinde

bu hususlarda yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmak, piyasalarda

görülen aksaklıklara ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak.

Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı: 5/5/1969 tarihli ve 1173 sayılı

Milletlerarası Münasebetlerin Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun

çerçevesinde, görev alanına giren konularda, Avrupa Birliği müktesebatına uyum

sağlamak amacıyla gerekli çalışmaları yapmak, uluslararası ve yabancı kuruluşlar ile

14

ilgili işlemleri yürütmek, bu kuruluşlarla yapılacak müzakereleri koordine etmek ve

istişarelerde bulunmak, gerektiğinde bu kuruluşlara Kurumun üye olması ile ilgili

çalışmaları yürütmek.

Başkanlık Müşavirliği: Kurul Başkan ve üyelerine, Kurumun görev alanıyla

ilgili konularda danışmanlık ile Kurul Başkan ve üyeleri tarafından verilecek diğer

görevleri yapmak.

Hukuk Müşavirliği: Kurumun taraf olduğu işlemlerin veya Kurumu

ilgilendiren uyuşmazlıkların takibi ve çözümlenmesi amacıyla adlî ve idarî

davalarda gerekli bilgileri hazırlamak, taraf olduğu davalarda Kurumu temsil etmek

veya Kurumca hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilen davaları takip ve koordine

etmek, Kurul Başkanına, Kurula ve hizmet birimlerine danışmanlık hizmeti yapmak,

Kurumun görev alanına giren hususlarda mevzuat çalışmalarında bulunmak, hizmet

birimleri veya diğer kurum ve kuruluşlarca hazırlanarak Kuruma gönderilen kanun,

tüzük ve yönetmelik tasarıları ile diğer hukukî konular hakkında görüş bildirmek,

Kurumun menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukukî tedbirleri

zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına

yardımcı olmak.

Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği: Kurumun faaliyet alanı ile ilgili konularda

yazılı ve görsel basını takip ederek gerekli dokümantasyonu sağlamak, Kurumun

basın ve yayın kuruluşları ile ilişkilerini planlamak ve kamuoyunda tanıtılmasına

ilişkin yayın ve faaliyetleri yürütmek, 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme

Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru

sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.

İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı: Kurumun işgücü

planlaması, personelin ücret ve diğer malî ve sosyal hakları ile yurt içi ve yurt dışı

eğitimine ilişkin olarak eğitim planını hazırlayarak uygulanmasını sağlamak,

değerlendirmek, performans kriterleri ve meslek ilkelerinin tespiti ile ilgili

çalışmaları yürütmek, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve

Kontrol Kanunu kapsamındaki görevlerin ifası ile Kurumun ihtiyacı olan her türlü

yapım, satın alma, kiralama, bakım ve onarım, arşiv, sağlık ve benzeri idarî ve malî

hizmetleri yürütmek, taşınır ve taşınmaz mal kayıtlarını tutmak, sivil savunma ve

seferberlik hizmetlerini plânlamak ve yürütmek.

Bilişim Daire Başkanlığı: Kurum bilişim stratejisini hazırlamak ve

uygulanmasını takip etmek, yazılım ve donanım alt yapısı ile ilgili tüm işleri

koordine etmek ve yürütmek.

Kurul Özel Büro Müdürlüğü: Kurul ve Kurul üyelerinin sekretarya

hizmetlerini yürütmek ve protokol işlerini düzenlemek.

15

Başkanlık Özel Büro Müdürlüğü: Kurul Başkanının sekretarya hizmetlerini

yürütmek ve her türlü protokol işlerini düzenlemek.

Hizmet birimlerinin faaliyet alanı, yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara

uygun olarak Kurumun teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan

yönetmeliklerle belirlenir.

2.3-BİLGİ VE TEKNOLOJİK KAYNAKLAR

Kurum bünyesinde; ana hizmet binası İzmir, İstanbul ve Antalya İrtibat

Büroları dahil olmak üzere, 13 adet Server, 250 Adet Kullanıcı Bilgisayarı (masaüstü

ver dizüstü), 1 adet Firewall, 1 adet yedekleme ünitesi, 8 adet kat yazıcısı ve

kullanıcı yazıcıları, ağ bağlanma cihazları ve modemlerden oluşmaktadır.

2.4-İNSAN KAYNAKLARI

Kurum hizmetleri; Başkanlık, 10 Daire Başkanlığı, Başkanlık Müşavirliği, 1. Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, Kurul Özel Büro Müdürlüğü, Başkanlık Özel Büro Müdürlüğü İzmir İrtibat, İstanbul İrtibat ve Antalya İrtibat Bürosunda görev yapan personel tarafından yürütülmektedir.

07/11/2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 28/09/2012 tarih ve 2012/3780 sayılı

Kararnamenin Eki Bakanlar Kurulu Kararı ile aşağıda yer alan Kurum Başkanı, Başkan Vekili

ve Üyelerin ataması yapılmıştır:

Adı Soyadı Görevi Aday Gösteren Kurum

*1. Suat EVCİMEN Başkan Maliye Bakanlığı

*2. Seyit Ali KURTULUŞ Başkan Vekili Gıda, Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı

*3. İrfan DİLSİZ Üye Hazine Müsteşarlığı

*4. Murat DOĞANAY Üye Ekonomi Bakanlığı

*5. Yüksel DENLİ Üye Sağlık Bakanlığı

*6. Ahmet Bahadır SEZGİN Üye Türkiye Ziraat Odaları Birliği

*7. Mustafa YILMAZER Üye Gayri Menkul A.Ş Genel

Müdürlüğünün

(Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol

İşletmeleri Genel Müdürlüğünün

ilgilendirildiği Bakanlık)

Teşkilat Yasası olan 4733 sayılı Kanunda, 15/04/2008 tarihli ve 26848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5752 sayılı Kanunla kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu Kanun uyarınca Kurumun adı “Tütün ve Alkol

16

Piyasası Düzenleme Kurumu” olarak değiştirilmiş, Kanuna ekli kadro cetveli ile unvanlarda değişiklik yapılmıştır: Kurum hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, idari hizmet sözleşmesiyle sözleşmeli olarak istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Kurum Personeli ücret ve mali haklar dışında 657 sayılı Devlet Memurları kanununa tabidir. Kurul başkan ve üyelerinin aylık net ücretleri en yüksek devlet memurunun her türlü ödemeler dahil aylık net ücretinin iki katını geçmemek üzere Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından tespit edilir. 02/11/2011 tarihli ve 28103 Sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 666 sayılı KHK ‘nın 15/01/2012 tarihinde yürürlüğe girmesiyle bu tarihten sonra kuruma atanan personel genel mevzuat hükümleri uygulanmakta, 666 sayılı KHK önce atanan kurum personelinin ücret ve diğer mali hakları, 04/07/2001 tarihli ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve bu kararnameye dayanılarak çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararları ve diğer düzenlemeler çerçevesinde Kurul tarafından belirlenmekte iken 24/12/2017 tarihli ve 30280 sayılı Resmi Gazete yayımlanan 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurum kapatılarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık bakanlığına devredilmiştir.

-* 07/11/2017 tarihinde Kurul Üyelerinin görev süreleri dolmuştur.

17

TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU KADRO CETVELİ

Sınıfı Unvan Kod

Unvan Derece Toplam Dolu Boş

GİH 700 BAŞKAN YARDIMCISI 1 2 2 0

GİH 830 BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRİ 1 1 1 0

GİH 1153 BAŞKANLIK MÜŞAVİRİ 1 8 8 0

GİH 1175 1.HUKUK MÜŞAVİRİ 1 1 1 0

GİH 1180 HUKUK MÜŞAVİRİ 1 5 4 1

GİH 2975 DAİRE BAŞKANI 1 10 7 3

GİH 4695 MÜDÜR 1 5 5 0

AH 5935 AVUKAT 1 6 5 1

AH 5935 AVUKAT 2 1 1 0

AH 5935 AVUKAT 3 1 0 1

AH 5935 AVUKAT 4 2 0 2

AH 5935 AVUKAT 5 3 1 2

GİH 9703 BAŞUZMAN 1 5 3 2

GİH 6175 UZMAN 1 64 60 4

GİH 6175 UZMAN 2 15 3 12

GİH 6175 UZMAN 3 15 3 12

GİH 6175 UZMAN 4 15 1 14

GİH 6175 UZMAN 5 20 7 13

GİH 6175 UZMAN 6 10 0 10

GİH 6175 UZMAN 7 10 0 10

GİH 6425 TERCUMAN 8 2 1 1

GİH 6535 PROGRAMCI 1 3 2 1

GİH 6535 PROGRAMCI 5 1 0 1

GİH 6540 ÇÖZÜMLEYİCİ 1 2 2 0

GİH 6675 UZMAN YARDIMCISI 8 20 0 20

GİH 6675 UZMAN YARDIMCISI 9 40 0 40

GİH 7825 VERİ HAZIRLAMA VE KONTROL İŞLETMENİ 3 22 22 0





GİH 7950 ŞOFÖR 5 8 8 0

SH 8400 HEMŞİRE 3 1 1 0

SH 8430 LABORANT 3 1 0 1

SH 8430 LABORANT 5 1 0 1

TH 8500 MÜHENDİS 1 7 6 1



TH 8500 MÜHENDİS 4 2 2



TH 8790 TEKNİSYEN 2 1 1 0

Toplam: 322 161 161

18

TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDAİSTİHDAM

EDİLEN PERSONELİN UNVAN, EĞİTİM VE CİNSİYET DURUMU

KADRO UNVANLARI

S A Y I

ÖĞRENİM DURUMU

CİNSİYETİ

İLK

.ÖĞ

RT

.

LİS

E

ÖN

LİS

AN

S

LİS

AN

S

YÜ

KS

EK

LİS

AN

S

DO

KT

OR

A

KA

DIN

ER

KE

K

Başkan Yardımcısı

2 2 2

Başkanlık Müşaviri

8 6 1 1 8

I.Hukuk Müşaviri

1 1 1

Daire Başkanı 7 7 0 2 5

Başuzman 3 3 3

Müdür 5 5 2 3

Hukuk Müşaviri

4 3 1 2 2

Bas.ve Halkla İliş. Müş.

1 1 1

Uzman 74 61 9 4 15 59

Uzman Yardımcısı

1 1 1 0

Avukat 6 4 2 0 1 5

Programcı 2 1 1 2

Çözümleyici 2 2 1 1

Mühendis 9 5 4 1 8

Hemşire 1 1 1

Tercuman 1 1 1

Laborant 0

Teknisyen 1 1 1

V.H.K.İ 25 1 1 22 1 12 15

Şoför 8 5 3 8

Toplam 161 5 5 1 124 21 5 39 122

DOKTORA; 5; 3%LİSE

19

Grafik 1- Personelin Eğitim Durumlarına Göre Dağılımı

Grafik 2-Personelin Cinsiyet Dağılımı Grafik 3-Personelin Yaş Dağılımı

KADIN; 39; 24%

ERKEK; 122; 76%

KADIN

ERKEK

YAŞ 24-30; 2; 1% YAŞ 31-35;

7; 4%

YAŞ 36-40; 24; 15%

YAŞ 41-45; 34; 21%

YAŞ 46-50; 48; 30%

YAŞ 51-55; 36; 23%

YAŞ 56-64; 10; 6%

YAŞ 24-30

YAŞ 31-35

YAŞ 36-40

YAŞ 41-45

YAŞ 46-50

YAŞ 51-55

YAŞ 56-64

20

3-AMAÇ VE ÖNCELİKLER

3.1- İDARENİN AMAÇ VE HEDEFLERİ

Kurumun tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içki sektörlerindeki amaç ve

hedefleri aşağıda özetlenmiştir:

≈ Tütün ve alkol piyasalarının hakkaniyet, etkinlik, hesap verilebilirlik ilkeleri

çerçevesinde düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesinin sağlanması,

≈ Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerinin kayıt

altına alınması ve izlenebilirliğinin sağlanması ,

≈ Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal yada tıbbi

nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemelerin yapılması,

≈ Yasadışı faaliyetlerin, kaçakçılığın ve izinsiz/taklit üretimin engellenmesine

yönelik koordinasyonun sağlanması,

≈ Tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve uygulamalar konusunda

kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılması,

≈ Çocukların, gençlerin ve gelecek nesillerin korunmasına ve tüketicilerin

seçeneklerini azaltabilecek eylemlere yönelik rekabet ve reklam koşullarının

belirlenmesi,

≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga

veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin mevcut ve yeni çalışmaların diğer kamu

kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde geliştirilmesi ve yürütülmesi,

≈ Ulusal tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin geliştirilmesi ve

uygulanmasında Kurumumuzun en duyarlı ve etkin kurumların başında yer

almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon

görevi de verilmiş olan örnek yapısı ve son yıllardaki başarılı çalışmaları ile bu

yapının pekiştirilmiş olması sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından “best

practise” adayı olarak değerlendirilen Kurumumuzun, tütün ve alkol kontrolü

önlemlerinden ve dolayısıyla kamu güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden

ödün verilmeden, sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının ülke adına

belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum

kuruluşlarının çalışmalarının koordine edildiği stratejik bir yapıya kavuşturulması.

21

Tütün sektöründe;

Türk tütününün hak ettiği evrensel itibarı korumak, oriental tütün üreticisi ve ihracatçısı olarak elde ettiği konumun sürdürülebilir olmasını sağlamak,

AB Tütün Ortak Piyasa Düzeninde yapılan politika değişikliklerinin takip edilerek, ülkemiz tütüncülüğünün uyumuna yönelik çalışmalar yapmak,

Değişen tüketici talepleri nedeniyle aranılan harman bileşenlerinden olan Virginia ve Burley tipi tütünlerin yurt içinde üretiminin artırılarak ithalatın önüne geçmek,

Tütün Piyasasının sağlıklı işleyen, istikrarlı bir sektör yapısına kavuşturulması yönündeki engellerin kaldırılarak, dünyadaki gelişmeleri takip eden ve bunları uygulamaya yönelik mevzuat değişikliklerinin gerçekleştirilebildiği, rekabetçi bir yapının oluşmasını sağlamak,

Sözleşmeli üretimin taraflarından biri olan üretici temsilcisi konumundaki sivil toplum örgütlerinin mali güç, fiziki yapı ve kalifiye personel gibi yetersizliklerinin giderilmesine yönelik çalışmalar yapmak,

Tütün üretiminin kontrolü, izlenmesi ve halk sağlığı boyutlarının dikkate alındığı, ülkemizin de imza koyduğu uluslararası anlaşmalardan doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik çalışmalar yapmak,

Veri tabanının oluşturulmasına yönelik bilgisayar programını hayata geçirerek, sektöre ve kamuoyuna sağlıklı bilgi akışı sağlamak,

Ar-Ge çalışmalarını takip ve teşvik etmek, şeklinde sıralamak mümkündür.

Tütün mamulleri sektöründe;

Başta tütün ürünlerinin kamusal ve tıbbi zararlarından toplumun korunması olmak üzere, kamu sağlığı ve esenliğini devamlı surette gözetmek ,

Sektör şeffaflığının ve eşitliğinin sağlanması ile mesleki etik prensiplerine dayanan bir düzenleme ve denetim anlayışını kurumsallaştırmak,

Tütün mamulleri piyasasının düzenli işleyişi sağlamak,

Kurumumuzun yetki ve görev alanına giren konularda hizmet yapan kişi ve kuruluşlara daha kaliteli ve güvenli hizmet verecek şekilde hizmetlerin yenilenmesine, geliştirilmesine ve modernleştirilmesine katkıda bulunmak.

Alkol sektöründe;

Temel amaç, ülke ekonomisine azami düzeyde katkı sağlayacak, sosyal sorumluluğun gözetildiği, şeffaf, güvenli ve rekabetçi bir piyasa oluşturmak ve bu piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Bu kapsamda;

Alkollü içkinin ana girdisi olan etil alkolün, ülke çapında üretimini, ithalatını, dağıtımını ve kullanımını izleyerek, sahte veya izinsiz alkollü içki üretiminde kullanılmasını önlemeye çalışmak,

Sektörle ilgili kamu kuruluşlarının eşgüdümü ile piyasa risklerine karşı işbirliği içinde mücadele etmek,

22

Etil alkol mevzuatının Avrupa Birliği mevzuatına uyumlaştırılmasına yönelik çalışmalar yapmak,

Etil alkol üretiminin ihracata yönlendirilmesi amacıyla geliştirilen tarım ve ticaret politikalarına katkıda bulunmak.

Alkollü içki sektöründe;

Temel amaç, 4733 ve 4250 sayılı Kanuna uygun, ülke ekonomisine azami

düzeyde katkı sağlayacak, sosyal sorumluluğun gözetildiği, şeffaf, güvenli ve

rekabetçi bir piyasa oluşturmak ve bu piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Bu

kapsamda amaç ve hedefler;

Piyasaya bandrolsüz halde; izinsiz üretilmiş, marka taklidi veya kaçak ürün arzı, haksız ticari değer kazandıracak tanımlama ve işaretlerin kullanılması gibi riskleri gidermeye çalışmak ve “piyasa güvenliği”ni sağlamak,

Sektörde görevi olan kamu kuruluşlarının koordinasyonu ve piyasa risklerine karşı işbirliği içinde mücadelesini sağlamak, şeklinde sıralanabilir.

Tütün ve Alkol Kontrolünde;

TAK Daire Başkanlığının görev ve yetki alanını belirleyen ulusal mevzuat ile ülkemizin TKÇS’nin tarafı olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel amaç ve hedefimiz; uluslararası toplumda kabul görmüş, etkin ve uygulanabilir nitelikteki tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin ülkemizin ve toplumumuzun ihtiyaçlarına uygun olarak şekillendirilmesi ve bunların ulusal bazda benimsenmesi, geliştirilmesi ve uygulanmasında TAPDK’nın en duyarlı ve etkin kurumlar arasında yer almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon görevini de üstlenmiş olan TAPDK’nın, kamu güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden hareket ile sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşları ile koordineli olarak yürütüldüğü stratejik bir yapıya kavuşturulmasıdır.

Sektörel Rekabet ve Tüketici Haklarında;

5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere, Kurumun yetki alanına giren nihai tüketiciye yönelik tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgeleri vermek ve bu belgelerin süre uzatım işlemlerini yapmak, gerektiğinde bu işlemlerin yaptırılmasına ilişkin olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla yapılacak protokoller kapsamında çalışmalar yürütmek.

Görev alanına ilişkin piyasa takip ve kontrolünün sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmak ve bu amaçla gerek Kurumun ilgili daireleri gerekse ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülecek çalışmaları koordine etmek.

23

Tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve uygulamalar konusunda kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar yapmak.

Tüketici seçeneklerinin azaltılmasına veya kısıtlanmasına zemin oluşturabilecek uygulamaları en aza indirecek rekabet koşullarının belirlenmesine yönelik çalışmalar yapmak.

Reklam koşullarının belirlenmesine yönelik çalışma ve işlemleri yapmak, gerektiğinde bu çalışmaları diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

4733 sayılı Kanun kapsamındaki ürünlerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

Görev alanına giren konulara ilişkin olarak ilgili Kanunlar ve uluslararası sözleşmelerde öngörülen sektör düzenlemelerine esas çalışmaları yapmak.

İdari yaptırımlara ilişkin çalışmaları yürütmek, alınan kararların uygulanmasını takip etmek.

Satış belgesi bedellerinin tespit ve tahsiline ilişkin Kurul Kararlarına esas olacak çalışmaları yürütmek. Avrupa Birliği ve Dış İlişkilerde; Kurumun faaliyet alanı dâhilindeki ulusal ve uluslararası tüm platformlarda Kurumun aktif rol almasına, öncü ve örnek olmasına yönelik gerekli koordinasyonun sağlanması, bu amaçla iş ve işlemlerin yürütülmesi.

3.2- TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER

Tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerinde, rekabetin

tesisi, tüketici seçeneklerinin korunması, kamu sağlığının gözetilmesi, tüketici

bilincinin geliştirilmesi ve faaliyetlerin kayıt altına alınması suretiyle piyasa takip ve

kontrolünün sağlanması ile piyasa faaliyetlerinin istikrarlı biçimde sürdürülmesidir.

Tütün sektöründe;

Tütün sektöründe, halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturmak ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,

Tütün piyasasında, tam şeffaflık, kayıtlı faaliyet, tüketici bilincinin geliştirilmesi, Devlet otoriteleri arasında çapraz kontrollerin sağlanması, etkin bir piyasa denetim ve gözetiminin geliştirilmesi, sağlıklı ve istikrarlı bir serbest rekabet piyasası yapısına kavuşturulmasını sağlayacak düzenlemeleri yapmak ve uygulamaya yönelik çalışmaları sürdürmek,

Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, vergi gelirlerinin toplanmasına, kamusal düzenin korunmasına katkıda bulunmak,

24

Piyasada liberalizasyon sürecinde oluşabilecek sosyal ve ekonomik sarsıntıyı minimize edecek ve yeni modelin kamu yararına gelişmesini sağlayacak politikalar üretmek,

Sektörün güven ve istikrarını bozmayacak şekilde ihtiyaca cevap verecek uygulanabilir yasal düzenlemeler yapmak,

Tütün ile bağıntılı tarımsal politikaları desteklemek, şeklinde özetlenebilir.

Tütün mamulleri sektöründe;

Toplum ve sağlık üst çatısı altında;

Sektörün kayıt altına alınmasını ve kamu gelirlerinin korunması çerçevesinde optimum çözüm yolları üretilmesini,

Sektörün şeffaflığının ve aktörlerin eşit koşullar altında düzenli işleyişinin sağlanmasını,

Mesleki etik prensiplerine dayanan bir düzenleme ve denetim anlayışının kurumsallaştırılmasını,

Temel amaç edinmiştir.”

Alkol sektöründe;

Halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturulması ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,

Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, vergi gelirlerinin toplanmasına, kamu düzeninin korunmasına katkıda bulunmak,

Alkol üretimi ile bağlantılı tarımsal politikaları desteklemek. Sonuç olarak, alkol piyasasının yeniden yapılandırılmasında;

Tam şeffaflık, Kayıtlı faaliyet, Etkin bir piyasa gözetim ve denetiminin geliştirilmesinin sağlanması, Sağlıklı bir serbest rekabet piyasası oluşmasını sağlayacak piyasa mekanizmalarını kurmak, şeklinde özetlenebilecek temel politika ve öncelikler Dairemizce esas alınmaktadır.

Alkollü içki sektöründe;

Halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturulması ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,

Halk sağlığını korunmasını ve alkollü içki tüketiminin teşvikinin önlenmesini sağlamak,

Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, kamusal düzenin korunmasına katkıda bulunmak.

25

Sektörel Rekabet ve Tüketici Haklarında; Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığının temel politika ve öncelikleri; tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerinde, rekabetin tesisi, tüketici seçeneklerinin korunması, kamu sağlığının gözetilmesi, tüketici bilincinin geliştirilmesi ve faaliyetlerin kayıt altına alınması suretiyle piyasa takip ve kontrolünün sağlanması ile piyasa faaliyetlerinin istikrarlı biçimde sürdürülmesidir.

Avrupa Birliği ve Dış İlişkilerde; Kurumun görev ve faaliyet alanını ilgilendiren konularda;

Ülkemizin uluslararası taahhütleri kapsamında mevzuat uyum çalışmalarını gerçekleştirilmesini sağlamak,

İkili ve çok taraflı yurtdışı münasebetler ve AB ile ilgili hususlardaki çalışmalarda, Kurumun aktif rol almasına, öncü ve örnek olmasına yönelik iş ve işlemleri yürütmek,

Dünyadaki ve AB’deki mevzuat ve politikaları takip etmek suretiyle Kurumun ilgili birimlerini bu hususlarda bilgilendirmek,

İkili ve çok taraflı yurtdışı münasebetler ve AB ile ilgili hususlarda faaliyet yürütülmesinde Kurum içi koordinasyon sağlamak.

26

4- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİLER

4.1- PERFORMANS BİLGİLERİ

Kurumumuz birimlerince 2017 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyet ve

projeler aşağıda özetlenmiştir:

4.1.1- Tütün Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.1.1- Tohum:

Tütün Tohumu İthalatı:

Tütün tohumu ithalatı, Kurumun uygun görüşü alındıktan sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın izni ile yapılmaktadır.

Tütün tohumu ithal edilerek gerçekleştirilecek tütün üretimi sayesinde

uluslararası piyasalarda aranan menşelerin üretimi, ülkemize yeni pazar olanakları sağlayacaktır. Virginia tipi tütünlerin deneme üretimine 1938, Burley tipi tütünlerin deneme üretimine ise 1965 yılında başlanmıştır. 1984 yılından itibaren Virginia ve Burley tipi tütün üretimi yapılmasına rağmen, üretim miktarı ülkemiz ihtiyacını karşılayabilecek seviyenin çok altındadır.

İthal Edilen Tohum Miktarı

Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip 5 alıcı firmaya 2017 ürün yılında 6 adet tohum ithal izni verilmiş olup, firmalar ithal ettiği 166,574 kg tohumla sözleşmeli üretim yaptırmıştır. İthal edilen tohum miktarı ile ilgili bilgiler tablo 1’de yer almaktadır.

ÜRÜN YILI

TÜTÜN TİPİ ÜRETİM MERKEZLERİ İTHAL TOHUM MİKTARI (kg)

2017

Oriental,

Basma ve

Virginia

Virginia

Özel Sektör Tarımsal Araştırma

Kuruluşu Tescil Belgesi

(Araştırma Amaçlı)

15,574

Batman (Kozluk, Merkez), Diyarbakır (Silvan), Siirt (Kurtalan)

1

Basma Bursa (İnegöl, Orhaneli) 150

TOPLAM 166,574

Tablo 1. 2017 Ürün Yılında İthal Edilen Tohum Miktarı

27

4.1.1.2. Üretim

2017 ürünü üretici tütünlerinin yazılı sözleşme esasına göre alım-satımında kullanılmak üzere firma talepleri doğrultusunda toplam 75.000 adet Tütün Üretim ve Alım-Satım Sözleşmesi bastırılarak bedeli mukabilinde alıcılara dağıtılmıştır.

Firmalar, üreticilerle akdettikleri sözleşmelerin birer nüshasını 15/05/2017

tarihine kadar Kuruma göndermiş olup, bildirimlerin tetkiki neticesinde toplam 19 firmanın 58.167 üretici ile 975.031 dekar alanda 87.158.742 kg tütün ürettirmek için sözleşme yaptığı tespit edilmiştir.

Türkiye’de sözleşmeli tütün üretimine 2002 yılında başlanmıştır. Bu

kapsamda üretilen tütünlerin fiyatları, tütün mamulleri üreticileri ve/veya alıcıları ile üreticiler ve/veya temsilcileri arasında varılan mutabakata göre belirlenmektedir.

2017 ürün yılında sözleşmeli olarak üretilen tütünlerin alımlarına 2018 yılının

Ocak ayında başlanacaktır.

TÜRKİYE GENELİNDE 2016 ÜRÜNÜ BÖLGELERE GÖRE

SÖZLEŞMELİ TÜTÜN ÜRETİM BİLDİRİMİ

BÖLGE ÜRETİCİ

(Adet)

ÖNGÖRÜLEN ÜRETİM

ALANI

(da)

MİKTARI

(kg)

EGE 40.031 729.452 59.955.916

KARADENİZ 8.101 78.600 9.404.549

MARMARA 2.232 26.723 2.450.997

DOĞU ANADOLU 136 1.432 204.550

GÜNEYDOĞU ANADOLU 6.357 127.125 13.860.430

AKDENİZ 1.310 11.699 1.282.300

TOPLAM 58.167 975.031 87.158.742

Tablo 2. Türkiye Genelinde 2017 Ürünü Bölgelere Göre Sözleşmeli Tütün

Üretim Bildirimi

Bildirimlere göre; 2017 ürün yılında öngörülen üretim miktarının %68,79’u ve

üretici sayısının da %68,82’si Ege Bölgesindedir.

28

İzne Tabi Üretim

Alıcı firmalar, ülkemizde üretilmeyen veya üretimi az olup ihtiyaç duyulan

bazı menşe tütünlerin, farklı mahallerde üretimini yapmak için Kurumdan izin

almaktadırlar.

İzne tabi üretimlerden alınacak başarılı sonuçlar bu menşelerin daha yaygın

üretilmesini sağlayacak ve bu sayede hem sigara harmanlarının ihtiyacı olan tütünler

temin edilecek, hem de yapılacak ihracat sayesinde üreticilere, alıcı firmalara ve

ülkemiz ekonomisine olumlu katkılar sağlanacaktır.

Bu kapsamda, 10 firmaya; 17 üretim merkezindeki, 678 köyde, 9.500 üretici ile

134.908 dekar alanda faaliyette bulunmak üzere 17 adet üretim izni verilmiştir. İzne

tabi üretim ile ilgili ayrıntılı bilgiler tablo 3’te gösterilmiştir.

2017 ÜRÜN YILI İZNE TABİ TÜTÜN ÜRETİMİ

FİRMA ADI ÜRÜN

YILI MENŞE/

TİPİ ÜRETİM

MERKEZLERİ KÖY

SAYISI ÜRETİCİ SAYISI

ÜRETİM ALANI

(da)

ALLIANCE ONE

2017

İzmir

Adıyaman (Besni, Kahta, Merkez, Samsat)

125 1.346 29.188

T.T.L.

Virginia Batman (Beşiri, Kozluk,

Merkez, Sason), Diyarbakır (Silvan), Siirt (Kurtalan)

38 942 6.603

Basma (Altınözü) 18 130 1.100

İzmir Adıyaman (Besni, Kahta,

Merkez) 36 425 5.000

ÖZ-EGE İzmir

Adıyaman (Besni, Kahta, Merkez, Samsat)

250 4.500 72.000

Prilep Hatay (Antakya, Altınözü) 30 400 3.500

SOCOTAB

Prilep Hatay (Antakya, Altınözü) 31 710 7.000

Basma Bursa (İnegöl, Orhaneli) 4 40 300

İzmir Adıyaman (Besni, Kahta, Merkez, Samsat), Afyon

(Hocalar) 74 721 7.460

ÖZAKYILDIZ Virginia Adıyaman (Merkez) 3 10 25

ÇELİKHAN TOB.

İzmir Adıyaman (Besni, Kahta,

Merkez, Samsat) 24 130 800

Virginia Adıyaman (Merkez) 10 15 100

EKO TÜTÜN Hasankeyf Hatay (Antakya) 2 10 70

ARSEM Virginia Adıyaman (Merkez), Batman

(Kozluk, Merkez, Sason) 7 23 62

4 B Virginia

Adıyaman (Merkez), Diyarbakır (Bağlar, Ergani,

Silvan), Batman (Beşiri, Kozluk, Sason), Siirt

(Kurtalan)

16 68 1.550

29

AKLALE Virginia Batman (Kozluk, Merkez), Diyarbakır (Silvan), Siirt

(Kurtalan) 10 30 150

TOPLAM 678 9.500 134.908

Tablo 3. 2017 Ürün Yılı İzne Tabi Tütün Üretimi

Türkiye’de Virginia ve Burley Tipi Tütün Üretimi

Ülkemizde, Virginia ve Burley tipi tütün üretiminin artırılması hedeflenmelidir. 2017 yılında 99.773 ton tütün 522.703.908 ABD Doları bedel karşılığında ithal edilerek sigara harmanlarında kullanılmıştır. Virginia ve Burley tipi tütünlerin ülkemizde üretilerek ithal ikamesi olanağı sağlanmalıdır. Bu tip tütünler için kullanılan kurutma tesislerinin ilk yatırım maliyetinin yüksek olması nedeni ile firmaların ve üreticilerin ivedi olarak kontrollü bir şekilde desteklenmesi gerekmektedir.

İTİBARİ İLE VIRGINIA VE BURLEY TİPİ TÜTÜN ÜRETİMİ

YILLAR İTİBARİ İLE VIRGINIA VE BURLEY TİPİ TÜTÜN ÜRETİMİ

ÜRÜN YILI

KÖY SAYISI

ÜRETİCİ SAYISI

ÜRETİM ALANI (da)

ÜRETİM MİKTARI (kg)

2011 99 645 7.934 1.536.621

2012 35 431 4.273 1.143.740

2013 50 546 4.932 1.168.584

2014 44 578 5.047 1.143.674

2015 62 698 7.609 1.990.482

2016 52 756 6.962 240.933

2017 (*) 96 1.335 8.486 6.271.750

Tablo 4. Yıllar İtibari ile Virginia ve Burley Tipi Tütün Üretimi

(*) Sözleşmeli üretim miktarı (Öngörülen üretim)

2017 yılında ülkemizde üretilen yabancı menşeli tütünler, toplam üretimin yaklaşık %1’ini oluşturmaktadır. Virginia ve Burley tipi tütün üretimi ağırlıklı olarak Marmara ve Karadeniz Bölgelerinde üretilirken, son birkaç yıldır Virginia tipi tütün Sun-cured Virginia (SCV-Güneşte Kurutulan Virginia) olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesinde üretilmektedir. 2016 ürün yılında Burley tipi tütün üretimi yapılmamıştır. Virginia tipi tütün üretiminin tamamı SCV olarak gerçekleştirilmiştir.

2017 yılı Virginia tipi tütün üretiminde, bir önceki yıla göre miktar bazında

%87,9 oranında bir azalış söz konusu olmuştur. Türkiye’de yılda yaklaşık 45-50 milyon kg Virginia ve Burley tipi tütün ithal edilerek sigara harmanlarında

30

kullanılmaktadır. Bu tip tütünler için kullanılan tesislerin ilk yatırım maliyetinin yüksek olması, üretimin artırılmasında önemli bir engel oluşturmaktadır.

4.1.1.3-Alım:

2016 ürünü tütünler 2017 yılında TTYB sahibi 13 firma tarafından satın alınmıştır. Alımlara ait bilgiler tablo 5’te gösterilmiştir.

Alımı gerçekleştirilen tütünlerin miktar olarak %76,67’si Ege ve %11,35’i

Karadeniz Bölgesinde üretilen tütünlerdir.

TÜRKİYE GENELİNDE 2014 ÜRÜÜ TÜTÜNLERİN

TÜRKİYE GENELİNDE 2016 ÜRÜNÜ TÜTÜNLERİN ALIM DURUMU

BÖLGE ÜRETİCİ

(Adet)

DENK

(Adet)

MİKTAR

(kg)

BEDEL

(TL)

EGE 35.446 2.129.204 44.768.407 773.020.468

KARADENİZ 7.694 473.078 6.625.429 109.564.609

MARMARA 2.080 83.547 1.845.729 31.039.882

DOĞU 0 0 0 0

GÜNEYDOĞU 4.884 367.277 4.790.277 52.366.611

AKDENİZ 729 20.978 362.329 3.841.758

TOPLAM 50.833 3.074.084 58.392.171 969.833.328

Tablo 5. Türkiye Genelinde 2016 Ürünü Tütünlerin Alım Durumu

2016 ürünü alımı yapılan tütünler, 5 bölgede, 20 il, 93 ilçe ve 1.844 köy/mahallede üretilen tütünlerden oluşmaktadır. İl, ilçe ve köy/mahalle sayıları tablo 6’da gösterilmiştir.

YILLAR BAZINDA BÖLGE, İL, İLÇE VE KÖY/MAH. SAYILARI

ÜRÜN YILI BÖLGE İL İLÇE KÖY/MAH.

2011 6 24 113 2.045

2012 6 25 115 2.228

2013 6 24 110 2.474

2014 6 22 100 2.080

2015 6 22 97 1.947

2016 5 20 93 1.844

2017 (*) 6 25 98 1.942

31

Tablo 6. Yıllar Bazında Tütün Alımı Yapılan Bölge,İl,İlçe ve Köy/Mah.Sayıları

(*) Öngörülen üretime ilişkin verilerdir.

2016 ürün yılı tütün alımında, bir önceki yıla oranla; miktar olarak %6,33 ve üretici sayısında da %9,36 oranında bir azalma yaşanırken, üreticilere ödenen toplam bedel de ise %,15,48 oranında bir artış olduğu görülmüştür.

2016 ürün yılında toplam tütün üretiminin %99’u Türk tütünlerinden oluşmaktadır. Türk tütünlerinde üretici başına düşen toplam üretim miktarının 1.168 kg olduğu görülmüştür. Bu alıma ilişkin, il ve ilçe bazında ayrıntılı bilgiler tablo 7’de gösterilmiştir.

2016 ÜRÜN YILI İL VE İLÇE BAZINDA TÜTÜN ALIMI

İL İLÇE (ÜRETİM

MERKEZİ)

ÜRETİCİ

SAYISI

NET AĞIRLIK

(kg)

BEDEL

(TL)

ADIYAMAN

ADIYAMAN

MERKEZ 2.460 2.594.457 29.492.726

BESNİ 188 154.844 1.844.187

KAHTA 850 950.600 10.417.374

SAMSAT 620 832.991 9.177.357

ADIYAMAN İL TOPLAMI 4.118 4.532.892 50.931.644

HOCALAR 9 14.044 265.828

AFYONKARAHİSAR İL TOPLAMI 9 14.044 265.828

AMASYA

GÜMÜŞHACIKÖY 483 531.795 7.969.075

HAMAMÖZÜ 139 82.584 1.238.112

MERZİFON 12 7.744 116.168

TAŞOVA 148 133.577 1.996.795

AMASYA İL TOPLAMI 782 755.700 11.320.150

AYDIN

BOZDOĞAN 506 545.359 9.092.017

KARACASU 1.162 1.906.748 32.358.410

KUYUCAK 42 22.342 423.763

AYDIN İL TOPLAMI 1.710 2.474.449 41.874.190

BALIKESİR

ALTIEYLÜL 14 24.286 412.855

BİGADİÇ 246 246.523 4.230.492

İVRİNDİ 252 167.200 2.822.956

SAVAŞTEPE 15 16.904 307.371

SINDIRGI 1.193 1.180.025 20.119.055

32

BALIKESİR İL TOPLAMI 1.720 1.634.938 27.892.729

BATMAN

BATMAN MERKEZ 6 2.504 14.642

BEŞİRİ 5 2.629 15.245

KOZLUK 630 196.025 1.140.965

SASON 19 8.229 40.768

BATMAN İL TOPLAMI 660 209.387 1.211.620

BURSA

BÜYÜKORHAN 2 790 11.847

İNEGÖL 42 59.118 876.075

ORHANELİ 8 2.194 31.895

BURSA İL TOPLAMI 52 62.102 919.817

ÇANAKKALE YENİCE 308 148.689 2.227.336

ÇANAKKALE İL TOPLAMI 308 148.689 2.227.336

DENİZLİ

ACIPAYAM 1.976 2.210.718 37.634.304

BEKİLLİ 245 249.376 4.226.861

BEYAĞAÇ 819 1.230.615 20.774.259

BOZKURT 137 111.630 1.837.014

BULDAN 553 543.615 9.236.000

ÇAMELİ 171 211.541 3.559.470

ÇİVRİL 544 685.167 11.582.247

GÜNEY 820 974.164 16.672.246

KALE 2.801 5.980.986 102.002.383

PAMUKKALE 33 28.940 457.432

SERİNHİSAR 51 73.439 1.198.613

TAVAS 2.838 4.363.177 74.407.753

DENİZLİ İL TOPLAMI 10.988 16.663.368 283.588.582

DİYARBAKIR SİLVAN 45 18.864 103.318

DİYARBAKIR İL TOPLAMI 45 18.864 103.318

GAZİANTEP ŞAHİNBEY 2 7.900 23.080

ŞEHİTKAMİL 10 10.932 34.900

GAZİANTEP İL TOPLAMI 12 18.832 57.980

HATAY

ALTINÖZÜ 670 326.719 3.513.427

ANTAKYA 48 33.814 308.931

YAYLADAĞI 11 1.796 19.400

33

HATAY İL TOPLAMI 729 362.329 3.841.758

İZMİR

BERGAMA 510 444.127 7.517.558

BEYDAĞ 1 710 12.079

KINIK 645 737.073 12.737.300

KİRAZ 1.048 840.867 14.474.136

MENDERES 87 170.780 3.047.978

ÖDEMİŞ 38 32.396 574.050

TORBALI 1 1.867 31.741

İZMİR İL TOPLAMI 2.330 2.227.820 38.394.842

KÜTAHYA HİSARCIK 35 37.187 629.795

SİMAV 30 41.497 705.063

KÜTAHYA İL TOPLAMI 65 78.684 1.334.858

MANİSA

AHMETLİ 119 135.167 2.285.616

AKHİSAR 1.958 1.961.246 33.722.885

ALAŞEHİR 509 371.984 6.631.824

DEMİRCİ 1.567 1.656.174 29.212.055

GÖLMARMARA 369 503.308 9.588.175

GÖRDES 1.834 1.789.191 33.464.454

KIRKAĞAÇ 598 581.747 10.023.994

KÖPRÜBAŞI 1.053 1.110.784 20.602.441

KULA 1.690 1.414.494 23.688.615

SALİHLİ 835 820.951 14.451.079

SARIGÖL 901 666.052 11.382.214

SARUHANLI 836 1.381.929 23.737.356

SELENDİ 2.183 2.025.346 34.281.864

SOMA 374 361.452 6.275.784

ŞEHZADELER 154 242.209 4.276.580

TURGUTLU 6 9.854 161.301

YUNUSEMRE 176 184.448 3.319.725

MANİSA İL TOPLAMI 15.162 15.216.336 267.105.962

MUĞLA

KAVAKLIDERE 5 1.909 30.363

MENTEŞE 651 972.625 16.505.686

MİLAS 142 132.150 2.227.155

34

SEYDİKEMER 61 47.128 794.863

YATAĞAN 88 75.070 1.249.891

MUĞLA İL TOPLAMI 947 1.228.882 20.807.958

SAMSUN

19 MAYIS 41 19.135 325.230

ALAÇAM 1.302 945.404 16.286.047

ATAKUM 4 2.812 47.767

BAFRA 3.029 2.567.949 44.061.901

CANİK 3 1.361 23.129

ÇARŞAMBA 7 2.559 43.898

HAVZA 134 68.887 1.166.947

İLKADIM 1 526 8.947

TEKKEKÖY 58 30.603 520.822

VEZİRKÖPRÜ 1.512 1.319.362 22.069.755

YAKAKENT 95 36.848 644.339

SAMSUN İL TOPLAMI 6.186 4.995.446 85.198.782

SİİRT KURTALAN 49 10.302 62.049

SİİRT İL TOPLAMI 49 10.302 62.049

TOKAT ERBAA 700 856.739 12.784.129

NİKSAR 26 17.544 261.548

TOKAT İL TOPLAMI 726 874.283 13.045.677

UŞAK

EŞME 2.297 3.319.900 59.769.978

KARAHALLI 564 1.036.332 17.466.534

SİVASLI 552 1.173.825 19.552.872

ULUBEY 804 1.313.062 22.506.036

UŞAK MERKEZ 18 21.705 352.828

UŞAK İL TOPLAMI 4.235 6.864.824 119.648.248

GENEL TOPLAM 50.833 58.392.171 969.833.328

Tablo 7. 2016 Ürün Yılı İl ve İlçe Bazında Tütün Alımı

Anlaşmazlıkların Çözümü

Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Anlaşmazlıkların Çözümü” başlıklı 12 nci maddesi “Üretici ile alıcı arasında yazılı sözleşmeye göre yapılan tütün alım-satımında, alıcının tütün eksperi

35

tarafından yapılan ekspertiz sonucuna üretici veya temsilcisi tarafından itiraz edilebilir.” hükmü yer almaktadır.

Yönetmeliğin anılan maddesinin devamında “Kurumun yetkilendireceği bir

tütün eksperi itirazı inceleyerek tarafları uzlaştırır.” hükmü yer almaktadır. Bu

doğrultuda Daire Başkanlığı uzmanlarınca itirazlar yerinde incelenmiş olup tablo

8’de görüldüğü gibi sonuçlandırılmıştır.

2016 ÜRÜN YILI ÜRETİCİ İTİRAZ SONUÇLARI

BÖLGE ÜRETİM

MERKEZİ

ÜRETİCİ

SAYISI

BALYA/

DENK (Adet)

FİYATI

DEĞİŞEN

UZLAŞMA

ŞEKLİ

EGE

AYDIN 1 108 1

HEYET DENİZLİ 2 655 1

MANİSA 5 269 5

MUĞLA 7 289 7

TOPLAM 15 1.321 14

KARADENİZ SAMSUN 2 155 0 HEYET

TOPLAM 2 155 0

GENEL TOPLAM 17 1.476 14

Tablo 8. 2016 Ürün Yılı Üretici İtiraz Sonuçları

Kurumdan 2 uzman, 2 üretim bölgesinin 5 ilinde, 2 işgünü çalışarak 17

üreticinin itirazını sonuçlandırmış olup, itirazlara ait bilgiler tablo 8’de gösterilmiştir.

Tablodan da anlaşılacağı üzere, itiraz eden üreticilerin büyük çoğunluğunun itirazı

haklı bulunmuştur.

STOK ve İŞLEME

Tütünlerin Depolanması

Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 25 inci maddesinde “Alıcı, stoklarında bulunan tütünlerin muhafazası veya bakımı amacıyla gerek kendisine ait, gerekse kiralık olarak tuttuğu depoları, tütün konulmadan önce Kuruma bildirmek zorundadır.” hükmüne istinaden, Alıcı firmalar tütün koymuş oldukları depoları Kuruma bildirmiştir.

Türkiye genelinde özel sektörün 1.286.894 m² alanlı, 293.963 ton kapasiteli 93

deposu bulunmaktadır.

36

Tütün İşleme Tesisleri

Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 20 nci maddesi gereğince Türkiye’de üretilen tütünlerin Türkiye’de işlenmesi şarttır. Türkiye’de, TTYB sahibi firmalara ait birisi homojenize tütün tesisi olmak üzere toplam 7 adet tütün işleme tesisi bulunmaktadır. Söz konusu tesislerin günlük işleme kapasiteleri tek vardiyada 965,2 ton olup, bu tesislerde 1.230 kişi çalışmaktadır.

Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip gerçek ve tüzel kişilere ait 6 firmanın 7

adet işleme tesisi bulunmaktadır. Söz konusu işlemelerde çalışanların yaklaşık %14’ü daimi ve %86’sı ise geçici personel statüsünde çalışmaktadır.

Tütün Stokları

Alıcılar, tütün stoklarını her yıl haziran ve aralık ayları sonu itibariyle, takip eden ayın onbeşinci gününe kadar Kuruma bildirmek zorundadır. 2016 yılsonu itibariyle 56.721 ton olan ülke tütün stokları 2017 yılsonu itibariyle %8,83 oranında azalarak 51.710 tona düşmüştür. Tütün stokları ile ilgili ayrıntılı bilgiler tablo 9’da yer almaktadır.

ORIENTAL DİĞER TOPLAM

İŞLENMEMİŞ İŞLENMİŞ İŞLENMEMİŞ İŞLENMİŞ

6.325.243 33.185.596 155.543 12.043.232 51.709.614

Tablo 9. 31.12.2017 Tarihi İtibari İle Sektör Bazında Türkiye Tütün Stokları

4.1.1.TÜTÜN TİCARETİ

Tütün Ticareti Yetki Belgesi

Tütün ticareti yapabilmek için Kurumdan Tütün Ticareti Yetki Belgesi (TTYB) almak gerekmektedir.

2017 yılında yapılan başvurular neticesinde 24 firmaya TTYB verilmiş ve 4 firmanın

da belgesi firma başvuruları üzerine iptal edilmiştir. Söz konusu TTYB ile bilgiler tablo 10’da yer almaktadır.

YILLAR İTİBARİ İLE TÜTÜN TİCARETİ YETKİ BELGESİ SAYILARI

YILLAR YILBAŞI

BELGE ADEDİ

VERİLEN

BELGE ADEDİ

İPTAL EDİLEN

BELGE ADEDİ

YILSONU

BELGE ADEDİ

37

2010 51 2 3 50

2011 50 4 1 53

2012 53 0 1 52

2013 52 2 1 53

2014 53 1 0 54

2015 54 3 3 54

2016 54 3 0 57

2017 57 24 4 77

Tablo 10. Yıllar İtibari İle Tütün Ticareti Yetki Belgesi Sayıları

İhracat

Tütün ihraç etmek isteyen firmalar Kurumumuzdan “İhracat Uygunluk Belgesi” almak zorundadır. Bu amaçla TTYB sahibi 19 firma tarafından 1.339 başvuru yapılmış, İzmir ve Gaziantep mahallerinde yapılan ekspertiz muayeneleri sonrası Ekspertiz Raporları düzenlenmiştir. Başvurular ve Ekspertiz Raporlarına dayanılarak 1.339 adet İhracat Uygunluk Belgesi verilmiştir.

İhracat Uygunluk Belgeleri dikkate alınarak derlenen verilere göre; 2017 yılında 43 ülkeye 349.024.654 $ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi (S.D.G.R.) ve 3.632.336 $ Dahilde İşleme Rejimi (D.İ.R.) kapsamında olmak üzere, toplam 352.656.990 $’lık ihracat gerçekleştirilmiştir. Toplam ihracatın değer bazında %0,08’i kamuya, %99,92’si ise özel sektöre aittir.

S.D.G.R. KAPSAMINDA YAPILAN İHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAĞILIMI

SEKTÖR MİKTAR (kg) DEĞER ($)

KAMU 152.968 265.737

ÖZEL 50.875.191 352.391.253

TOPLAM 51.028.159 352.656.990

Tablo 11. S.D.G.R. Kapsamında Yapılan İhracatın Sektöre Göre Dağılımı

D.İ.R. KAPSAMINDA YAPILAN İHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAĞILIMI


KAMU 0 0

ÖZEL 2.648.790 3.632.336

TOPLAM 2.648.790 3.632.336

Tablo 12. D.İ.R. Kapsamında Yapılan İhracatın Sektöre Göre Dağılımı

38

Tablo 13. Toplam İhracatın Sektöre Göre Dağılımı

2017 yılı tütün ihracatı bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, miktar bazında %2,18 ve değer bazında ise %2,80 oranında bir azalışın olduğu belirlenmiştir.

2017 yılı ihracatı ülkelere göre değer bazında değerlendirildiğinde, ilk sırada ABD’nin yer aldığı ve ABD’yi; Belçika, Endonezya, Rusya ve Almanya’nın takip ettiği görülmektedir. Bu beş ülkeye yapılan ihracat toplam ihracatın yaklaşık %74’üne tekabül etmektedir. 2017 yılı ihracatının ülkeler bazında ayrıntılı bilgileri aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

İHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI

NO ÜLKE MİKTAR (kg) DEĞER ($)

1 ABD 18.348.651 144.314.158

2 ALMANYA 1.489.250 10.400.338

3 ARJANTİN 248.850 1.809.423

4 BELÇİKA 8.741.747 67.534.376

5 BEYAZ RUSYA 131.088 339.012

6 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 216.029 724.875

7 BREZİLYA 848.118 7.608.644

8 ÇEK CUMHURİYETİ 682.920 4.138.399

9 ENDONEZYA 2.955.014 18.782.477

10 FİLİPİNLER 226.835 1.536.701

11 FRANSA 210.313 126.602

12 GÜNEY AFRİKA 353.430 2.211.848

13 GÜNEY KORE 625.730 4.781.982

14 GÜRCİSTAN 69.712 102.318

15 HIRVATİSTAN 220.850 1.718.387

16 HİNDİSTAN 187.110 1.801.038

TOPLAM İHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAĞILIMI


KAMU 152.968 265.737

ÖZEL 50.875.191 352.391.253

TOPLAM 51.028.159 352.656.990

39

17 HOLLANDA 273.000 2.446.444

18 İSVİÇRE 134.610 947.265

19 İTALYA 841.867 6.073.718

20 KAZAKİSTAN 114.030 854.374

21 KENYA 35.470 368.771

22 KIRGIZİSTAN 36 25

23 KOSTA RİKA 10.080 77.616

24 LİTVANYA 736.260 4.779.416

25 MACARİSTAN 486.390 2.150.909

26 MALEZYA 1.287.880 193.182

27 MEKSİKA 897.120 7.328.847

28 MISIR 8.700 65.070

29 NİJERYA 131.670 382.624

30 PARAGUAY 98.077 233.164

31 POLONYA 710.220 3.633.853

32 PORTEKİZ 541.590 3.232.612

33 ROMANYA 2.261.280 9.372.467

34 RUSYA 2.491.090 18.066.794

35 SENEGAL 20.160 153.821

36 SIRBİSTAN 573.790 3.762.714

37 SİNGAPUR 161.280 1.306.117

38 ŞİLİ 318.430 2.584.322

39 TAYVAN 504.554 2.224.478

40 UKRAYNA 1.371.790 9.691.832

41 ÜRDÜN 684.600 1.584.179

42 VİETNAM 467.319 2.056.241

43 YUNANİSTAN 311.219 1.155.557

TOPLAM 51.028.159 352.656.990

Tablo 14. İhracatın Ülkelere Göre Dağılımı

40

Grafik 4. İhracat Yapılan İlk 10 Ülke (ABD Doları)

İthalat

4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin beşinci fıkrası “İşlendikten sonra ihraç amacıyla olsa dahi tütün ithali, ancak, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tütün mamulleri üretenler tarafından yapılabilir.” hükmünü getirmiş, sekizinci fıkrasında ise “Tütün ve tütün mamullerinin ithalatında Kurumdan uygunluk belgesi alınır” ifadesine yer verilmiştir.

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat, Görev ve Çalışma

Esasları Yönetmeliğinin 18 inci maddesinin (c) bendinde “Tütün ticareti yapmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler ile ihraç ve ithal edilmek istenen tütünlere ilişkin izin veya uygunluk belgesi vermek ve bu hususlara ilişkin çalışmaları yürütmek” hükmü ile bu görev Tütün Piyasası Daire Başkanlığına verilmiştir.

Firmaların tütün ithalatı başvuru formu ile Kurumumuza müracaatlarını

takiben, Daire Başkanlığı uzmanlarınca yapılan kontrol ve ekspertiz muayeneleri sonucu tütün ithalatı uygunluk belgesi verilmektedir. Bu kapsamda, 2017 yılı içinde 28 firmaya 21.514 adet Tütün İthalatı Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Bu doğrultuda, 2017 yılında toplam 28 firma tarafından; S.D.G.R. kapsamında

336.688.977 $, D.İ.R. kapsamında ise 186.014.931 olmak üzere toplam 522.703.908 $ bedelle tütün ithalatı gerçekleştirilmiştir. Bu verilere ilişkin ayrıntılı bilgiler tablo 17’de gösterilmiştir.

Tablo 17’den de görüleceği üzere, toplam ithalat değeri içinde; S.D.G.R.

kapsamında gerçekleştirilen ithalatın payı %64,41 iken D.İ.R. kapsamında gerçekleştirilen ithalatın payı ise %35,59 olmuştur.

144.314

67.534

18.782 18.06710.400 9.692 9.372 7.609 7.329 6.074

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

TÜTÜN İHRACATI YAPILAN İLK 10

ÜLKE (1.000 ABD Doları)

41

2017 yılı tütün ithalatı bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, miktar bazında

%2,65 ve değer bazında ise %6,60 oranında bir azalışın söz konusu olduğu saptanmıştır.

2017 YILI İTHALATININ REJİM BAZINDA DAĞILIMI

REJİM ADI FİRMA ADEDİ (*) MİKTAR (kg) DEĞER ($)

S.D.G.R. 25 62.369.439 336.688.977

D.İ.R. 15 37.403.597 186.014.931

TOPLAM 99.773.036 522.703.908

Tablo 15. 2017 Yılı Tütün İthalatının Rejim Bazında Dağılımı

Menşe ülkesi bazında, 2017 yılı ithalatını değer bazında değerlendirdiğimizde sırasıyla; Brezilya, Hollanda, Almanya, ABD, Hindistan, Mozambik, Arjantin, Tanzanya, Rusya ve Malavi’nin ilk 10’da yer aldığı görülmektedir. Bu ilk 10 ülkenin toplamı %80’e tekabül etmektedir. İlk sırada yer alan Brezilya %19,42’lik bir paya sahiptir.

İTHALATIN MENŞE ÜLKESİNE GÖRE DAĞILIMI

(01.01.2017 – 31.12.2017)

SIRA

NO MENŞE ÜLKESİ

MİKTAR

(kg)

DEĞER

($)

1 ABD 5.837.381 51.261.308

2 ALMANYA 6.834.580 53.879.564

3 ARJANTİN 4.873.950 22.241.564

4 BANGLADEŞ 952.320 4.082.079

5 BELÇİKA 10.000 17.000

6 BREZİLYA 20.833.195 101.511.713

7 BULGARİSTAN 212.350 645.359

8 ÇİN 4.009.794 11.914.436

9 DOMİNİK CUMHURİYETİ 45.688 191.442

10 EKVATOR 10.400 64.233

11 ENDONEZYA 120.450 510.268

12 FİLİPİNLER 16.800 91.098

13 FRANSA 2.914.446 13.574.930

14 GUATEMALA 335.960 2.483.813

15 GÜNEY KORE 555.825 3.453.423

42

16 HIRVATİSTAN 41.800 177.754

17 HİNDİSTAN 8.230.986 39.520.920

18 HOLLANDA 9.458.550 56.616.993

19 HONDURAS 8.270 145.920

20 İNGİLTERE 1.758.800 15.298.842

21 İSPANYA 520.010 3.127.556

22 İTALYA 2.611.760 13.930.548

23 KANADA 6.000 52.051

24 KENYA 340.700 1.969.784

25 KOLOMBİYA 34.000 212.165

26 LÜBNAN 23.862 19.089

27 MACARİSTAN 41.705 177.487

28 MALAVİ 3.394.090 15.854.373

29 MALEZYA 1.008.797 2.164.648

30 MEKSİKA 66.740 495.842

31 MOZAMBİK 7.740.244 38.218.432

32 NİKARAGUA 14.988 53.052

33 PERU 2.500 9.225

34 POLONYA 3.329.668 8.685.298

35 PORTEKİZ 837.000 1.850.500

36 RUSYA 4.081.342 17.538.594

37 SIRBİSTAN 527.320 2.906.090

38 SUDAN 300 121

39 TANZANYA 3.529.061 21.513.031

40 TAYLAND 336.760 1.305.517

41 UGANDA 425.700 2.640.672

42 UKRAYNA 70.493 120.544

43 YUNANİSTAN 17.600 109.174

44 ZAMBİYA 829.910 2.439.319

45 ZİMBABVE 2.920.941 9.628.137

TOPLAM 99.773.036 522.703.908

Tablo 16. İthalatın Menşe Ülkesine Göre Dağılımı

43

Grafik 5. Menşe Ülkesi Bazında Tütün İthalatı Yapılan İlk 10 Ülke ($)

2017 yılı tütün ithalatı tip ve nevilere göre değer bazında değerlendirildiğinde sırasıyla; Virginia, Burley, Şişirilmiş tütün, Harmanlanmış Burley tipi tütün, Homojenize tütün, Tütün damarı ve Şişirilmiş tütün damarının ağırlıklı olarak yer aldığı görülmektedir. Bu nevilerin toplam içerisindeki payları %99,72’ye tekabül etmektedir. Bu toplamda Virginia tipi tütün %44,19’luk payı ile ilk sırada yer almaktadır.

İTHALATIN TÜTÜN TİP VE NEVİLERE GÖRE DAĞILIMI

TİP VE NEVİ MİKTAR (kg) DEĞER ($)

ATEŞTE KURUTULMUŞ TÜTÜN 48.662 127.488

BURLEY 20.695.530 115.612.691

GÖLGEDE KURUTULMUŞ KOYU RENKLİ TÜTÜN 95.990 453.607

HARMANLANMIŞ BURLEY TİPİ TÜTÜN 4.263.091 31.096.542

HOMOJENİZE TÜTÜN 8.106.897 21.760.383

KIRIK TÜTÜN 292.600 350.580

KIYILMIŞ TÜTÜN 300 121

MARYLAND TİPİ TÜTÜN 280 4.847

PUROLUK TÜTÜN 113.536 507.865

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000 101.512

56.61753.880

51.261

39.521 38.218

22.242 21.51317.539

15.854

MENŞE ÜLKESİ BAZINDA TÜTÜN İTHALATI YAPILAN İLK 10 ÜLKE (1.000 ABD DOLARI)

44

ŞİŞİRİLMİŞ TÜTÜN 13.350.609 105.066.334

ŞİŞİRİLMİŞ TÜTÜN DAMARI 3.852.686 6.978.414

TÜTÜN DAMARI 10.753.961 9.708.819

TÜTÜN TOZ VE DÖKÜNTÜSÜ 20.220 31.494

VIRGINIA 38.178.674 231.004.723

TOPLAM 99.773.036 522.703.908

Tablo 17. İthalatın Tütün Tip ve Nevilere Göre Dağılımı

Grafik 6. Tip ve Neviler Bazında Tütün İthalatı ($)

4.1.1.6-Diğer Faaliyetler:

Mevzuat ve Teknik Düzenleme Çalışmaları

2016 Ürün Yılında Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemi ile Alım ve Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında 03/05/2017 tarihli ve 12944 sayılı Kurul Kararı, 06/06/2017 tarihli ve 30088 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

231.005%44

115.613%22

105.066 %20

31.097%6

21.760%4

9.709%2 6.978

%2 1.476%0

TİP VE NEVİLER BAZINDA TÜTÜN İTHALATI (1.000 ABD DOLARI)

VIRGINIA

BURLEY

ŞİŞİRİLMİŞ TÜTÜN

HARMANLANMIŞ BURLEY

HOMOJENİZE TÜTÜN

TÜTÜN DAMARI

ŞİŞİRİLMİŞ TÜTÜN DAMARI

DİĞER

45

Açık Artırma Yöntemi ile Alım Satımı Yapılacak 2016 Ürünü Üretici Tütünlerine İlişkin Açık Artırma Başlangıç Fiyatları Hakkında Tebliğ, 09/08/2017 tarihli ve 30149 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Piyasa Gözetim ve Denetimi Çalışmaları

31-01/13-02/2017 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2016 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Aydın İli Bozdoğan ve Karacasu, Denizli İli Acıpayam, Beyağaç, Kale Tavas ve Muğla İli Menteşe, Milas ve Yatağan üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı yaptıkları tesellüm mahallerinde alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

06-18/02/2017 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2016 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Denizli İli Bekilli, Buldan, Çivril, Güney ve Pamukkale ile Uşak İli Eşme, Karahallı, Merkez, Sivaslı ve Ulubey üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı yaptıkları tesellüm mahallerinde alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

06-19/02/2017 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2016 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Manisa İli Akhisar, Alaşehir, Kırkağaç, Kula, Salihli, Sarıgöl, Saruhanlı, Selendi, Soma, Şehzadeler ve Yunusemre ile İzmir İli Bergama ve Kınık üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı yaptıkları tesellüm mahallerinde alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

05-10/03/2017 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2016 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Çanakkale İli Hamdibey, Kalkım ve Yenice üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı yaptıkları tesellüm mahallerinde alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

16-25/03/2017 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2016 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Amasya İli Gümüşhacıköy, Hamamözü, Merzifon ve Taşova, Samsun İli Alaçam, Bafra ve Vezirköprü ile Tokat İli Erbaa ve Niksar üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı yaptıkları tesellüm mahallerinde

46

alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

26-28/04/2017 tarihleri arasında Daire Başkanımız Amasya ve Tokat İllerinde tütün üretim, alım ve satım sürecinde üretici ve alıcı hak ve yükümlülükleri ile sürdürülebilir bir piyasa konularında üreticileri bilgilendirme çalışmalarında bulunmuştur.

Kurumlar Arası Çalışmalar

18/05/2017 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında düzenlenen Tarım Ürünleri Üretim Miktarı Tahmin Toplantılarından 1. tahmin toplantısına bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

05/07/2017 tarihinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında düzenlenen ‘Kırsal Kalkınma’ konulu toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

21/09/2017 tarihinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca Ankara’da özel bir otelde düzenlenen ‘AB Ortak Piyasa Düzenleri’ konulu toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

04/10/2017 tarihinde Ekonomi Bakanlığında düzenlenen “Ürün Güvenliği ve Denetimi 2018/19 Tebliğ Taslağı Çalışması’ konulu toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

20/10/2017 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında düzenlenen Tarım Ürünleri Üretim Miktarı Tahmin Toplantılarından 2. tahmin toplantısına bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

29-30/11/2017 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında düzenlenen Eğitim ve Değerlendirme konulu toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

22/12/2017 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında düzenlenen Tarım Ürünleri Üretim Miktarı Tahmin Toplantılarından 3. Tahmin (kesin) toplantısına bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

25/12/2017 tarihinde Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığında düzenlenen ‘Tek Pencere Sistemi E-Belge uygulaması’ konulu toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

Katılım Sağlanılan Önemli Toplantılar

27/11/2017 tarihinde Sofya’da düzenlenen ‘Türkiye-Bulgaristan Tarım İş Forumu ile Bakanlar Arası İkili Görüşme ve Basın Toplantısı’ na Daire Başkanımız katılım sağlamıştır.

47

4.1.2. Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.2.1. İkincil Mevzuat Çalışmaları

2017 yılı içerisinde aşağıda belirtilen ikincil mevzuat çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

Yönetmelik Düzenlemeleri

04/11/2010 tarihli ve 27749 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tütün Mamullerinin Üretim ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte (Üretim ve Ticaret Yönetmeliği) 27/05/2017 tarihli ve 30078 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan değişiklik ile piyasaya arz uygunluk belgesi alınan mamulat çeşitlerinin doksan gün içinde piyasaya arz zorunluluğu getirilmiş, ayrıca geçiş düzenlemesi yapılmıştır.

Kurul Kararı Düzenlemeleri

Yaprak Sigara Kağıdının Teknik Düzenlemelere Uygunluğunun Belirlenmesine İlişkin 17/05/2017 Tarihli ve 13016 Sayılı Kurul Kararı 21/06/2017 tarihli ve 30103 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.

4.1.2.2. Tesis Kurma İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler

2.2.1. Tütün Mamulü

Tütün mamulü üretim tesisi kurmak isteyenlere tesis kurma izni, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 6 ncı maddesi kapsamında verilmekte olup, izin verilenlere bu işlemleri yürütmesi için Tesis Kurma Uygunluk Belgesi düzenlenerek verilmektedir. 2017 yılı içinde 12 Şirkete Tesis Kurma Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Sıra No

Şirket Ticaret Unvanı

Üretim Tesisinin Belge

Üretim Konusu Yeri Tarihi No'su

1 MARİ Nargilelik Tütün

Mamulü Arnavutköy/İSTANBUL 11/01/2017 35/01

2 SULİMAN Nargilelik Tütün

Mamulü Çerkezköy/TEKİRDAĞ 12/01/2017 36/01

3 FEZ Nargilelik Tütün

Mamulü Torbalı/İZMİR 03/02/2017 37/01

4 DAİM Nargilelik Tütün

Mamulü Akdeniz / MERSİN 14/02/2017 38/01

5 AL ŞAHA Nargilelik Tütün Silivri / İSTANBUL 07/03/2017 39/01

48

Mamulü

6 JASMİRA Nargilelik Tütün

Mamulü Torbalı/İZMİR 18/05/2017 40-01

7 GİXOM Nargilelik Tütün

Mamulü Kemalpaşa/İZMİR 20/06/2017 41-01

8 EVİN Nargilelik Tütün

Mamulü Silivri/İSTANBUL 10/07/2017 42-01

9 MS TÜTÜN Sarmalık Kıyılmış

Tütün Mamulü Sarıçam/ADANA 25/07/2017 43-01

10 TRUMAN Nargilelik Tütün

Mamulü Çerkezköy/TEKİRDAĞ 23/08/2017 44-01

11 SHISHA Nargilelik Tütün

Mamulü Çerkezköy/TEKİRDAĞ 23/08/2017 45-01

12 KENZİMEN Nargilelik Tütün

Mamulü Kemalpaşa/İZMİR 12/10/2017 46-01

Tablo 18.Tesis Kurma Uygunluk Belgesi Verilen Şirketler

2.2.2 Makaron

Makaron üretim tesisi kurmak isteyenlere tesis kurma izni, 28/06/2014 tarihli ve 29044 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak 26/09/2014 tarihinde yürürlüğe giren “Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in (Makaron Yönetmeliği) “Tesis kurma izni” başlıklı 6 ncı maddesi kapsamında verilmekte olup, izin verilenlere bu işlemleri yürütmesi için Tesis Kurma Uygunluk Belgesi verilmektedir.

2017 yılı içinde Tesis Kurma Uygunluk Belgesi verilmemiştir. 2.2.3 Yaprak Sigara Kağıdı

25/10/2016 tarihli ve 29868 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Yaprak Sigara Kağıdı Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’ in (Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliği) “Tesis kurma izni” başlıklı 6 ncı maddesi kapsamında verilmekte olup, izin verilenlere bu işlemleri yürütmesi için Tesis Kurma Uygunluk Belgesi verilmektedir.

2017 yılı içinde 2 Şirkete Tesis Kurma Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Sıra No

Şirket Ticaret Unvanı



1 TEKA Kağıt

Yaprak Sigara Kağıdı

Tuzla/İSTANBUL 06/03/2017 201/01

2 CAGS


Babaeski/KIRKLARELİ 20/06/2017 202-01

Tablo-19. Tesis Kurma Uygunluk Belgesi Verilen Şirketler

49

4.1.2.3 Üretim ve Faaliyet İzni

2.3.1 Tütün Mamulü

Tütün mamulü üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime hazır hale getiren şirketlere, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Üretim ve Faaliyet İzni başlıklı 7 nci maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmektedir.

Tütün mamulü üretimi için 2017 yılı içinde 7 firmaya Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Sıra

No

Firma

Ticaret

Unvanı


Üretim Konusu Yeri Tarihi No’su

1 ROYAL Sigara Tire/İZMİR 03/08/2017 32-01

2 FORR

Nargilelik Tütün Mamulü

Şehitkamil/GAZİANTEP 27/04/2017 33-01

3 CTY


Menderes/İZMİR 14/09/2017 34-01

4 MARİ


Arnavutköy/İSTANBUL 03/07/2017 35-01

5 FEZ


Torbalı/İZMİR 11/05/2017 37-01

6 GİXOM


Kemalpaşa/İZMİR 16/10/2017 41-01

7 DAİM


Akdeniz/MERSİN 07/11/2017 38-01

Tablo 20. Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri Verilen Firmalar

Diğer taraftan, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Geçici Madde 4’ün üçüncü fıkrası kapsamında ise 2017 yılı içinde 2 firmanın Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi güncellenmiştir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı



1 NİKOMEDYA


Başiskele/KOCAELİ 11/01/2017 24-02

2 ADALYA


Kemalpaşa/İZMİR 06/03/2017 30-02

Tablo-21 Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri Güncellenen Firmalar

50

2.3.2 Makaron

Makaron üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime hazır hale getiren firmalara, Makaron Yönetmeliğinin “Üretim ve faaliyet izni” başlıklı 7 nci maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmektedir.

Makaron üretimi için 2017 yılı içinde Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmemiştir. 2.3.3 Yaprak Sigara Kağıdı

Yaprak sigara kağıdı üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime hazır hale getiren firmalara, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin “Üretim ve faaliyet izni” başlıklı 7 nci maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmektedir. 2017 yılı içinde yaprak sigara kağıdı üretimi için 2 Firmaya Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı



1 TEKA KAĞIT


Tuzla/İSTANBUL 04/07/2017 201-01

2 LALE


Merkez/BATMAN 26/10/2017 200-01

Tablo-22 Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Verilen Firmalar

4.1.2.4.Üretim ve Faaliyet İzni Temdidi


Tesis kurma izni ve üretim ve faaliyet izni almak suretiyle faaliyetine devam eden ve yapılan incelemeler ve denetimler neticesinde şartlarını sağlamaya devam ettiği belirlenen firmaların Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri 5 yıllık süre sonunda, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Üretim ve faaliyet izni temdidi başlıklı 8 inci maddesi kapsamında temdit edilmektedir.

2017 yılı içinde 1 firma için 1 adet Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi temdit işlemi gerçekleştirilmiştir.

51

Sıra

No

Firma

Ticaret

Unvanı



1 AHSEN Sarmalık

Kıyılmış Tütün Mamulü

Sarıçam/ADANA 09/08/2017 25 – 03

Tablo 23. Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Temdit Edilen Firmalar

2.4.2 Makaron

Tesis kurma izni ve üretim ve faaliyet izni almak suretiyle faaliyetine devam eden ve yapılan incelemeler ve denetimler neticesinde şartlarını sağlamaya devam ettiği belirlenen firmaların Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri 5 yıllık süre sonunda, Makaron Yönetmeliğinin Üretim ve faaliyet izni temdidi başlıklı 8 inci maddesi kapsamında temdit edilmektedir.

2017 yılı içinde makaron üretimi için herhangi bir temdit işlemi gerçekleştirilmemiştir.

2.4.3 Yaprak Sigara Kağıdı

Tesis kurma izni ve üretim ve faaliyet izni almak suretiyle faaliyetine devam eden ve yapılan incelemeler ve denetimler neticesinde şartlarını sağlamaya devam ettiği belirlenen firmaların Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri 5 yıllık süre sonunda, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin Üretim ve faaliyet izni temdidi başlıklı 8 inci maddesi kapsamında temdit edilmektedir.

2017 yılı içinde yaprak sigara kağıdı üretimi için temdit işlemi

gerçekleştirilmemiştir.

4.1.2.5.Proje Tadilat İşlemleri

2.5.1 Tütün Mamulü Proje tadilat izinleri veya bildirim işleri Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 9 uncu

maddesi kapsamında gerçekleştirilmektedir. Üretim kapasitesi artışı olan proje tadilatı işlemlerine, izin verilmesi halinde bu işlemlerin yürütülmesi için Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmektedir. 2.5.1.1. Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri

2017 yılı içinde 7 firmaya 7 adet Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmiştir.

52

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı



1 ADALYA Nargilelik Tütün

Mamulü Kemalpaşa - İZMİR 17/01/2017 30-17/01

2 BAT Sigara

Ondokuzmayıs - SAMSUN

23/01/2017 05-17/01

3 FUMAR Puro ve Sigarillo Biga - ÇANAKKALE 28/04/2017 26-17/01

4 BOĞAZİÇİ Sigara

Lüleburgaz - KIRKLARELİ

30/05/2017 14-17/01

5 ŞERBETLİ


Beşikdüzü - TRABZON

29/06/2017 09-17/01

6 JTI Sigara Torbalı - İZMİR 24/10/2017 03-17/01

7 FEZ Nargilelik Tütün

Mamulü Torbalı - İZMİR 25/10/2017 37-17/01

Tablo 24. Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri

2.5.1.2. Proje Tadilatı İzinleri 2017 yılı içinde 3 firmaya Proje Tadilatı kapsamında 5 adet izin verilmiştir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı

Üretim Tesisinin Kurul Kararı

Üretim Konusu Yeri Tarihi Sayısı

1 BAT Sigara

Ondokuzmayıs -SAMSUN

24/01/2017 1886

2 BAT Sigara


28/07/2017 2017/22586

3 BAT Sigara


23/08/2017 2017/27865

4 DAİM


Akdeniz - MERSİN 23/08/2017 2017/27864

5 JASMİRA


Torbalı - İZMİR 09/10/2017 2017/37317

Tablo 25. Proje Tadilat İzinleri

2.5.2 Makaron

Proje tadilat izinleri veya bildirim işleri Makaron Yönetmeliğinin 9 uncu maddesi kapsamında yürütülmektedir.

53

Üretim kapasitesi artışı olan proje tadilatı işlemlerine, izin verilmesi halinde bu işlemlerin yürütülmesi için Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmektedir. 2.5.2.1. Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri

2017 yılı içinde 3 firmaya Proje Tadilatı kapsamında 3 adet izin verilmiştir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı


Üretim

Konusu Yeri Tarihi No’su

1 CAGS Makaron Babaeski -

KIRKLARELİ 02/02/2017 16-17/01

2 PROPUS Makaron Akdeniz - MERSİN 26/04/2017 106-17/01

3 AKLALE Makaron Akdeniz - MERSİN 18/05/2017

23/02-17/01

Tablo-26. Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri

2.5.2.2. Proje Tadilatı İzinleri

2017 yılı içinde 2 firmaya Proje Tadilatı kapsamında 2 adet izin verilmiştir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı


Üretim

Konusu Yeri Tarihi No’su

1 AKLALE Makaron

Akdeniz - MERSİN

21/02/2017 4290

2 HAS Makaron

Sarıçam - ADANA

23/10/2017 2017/40431

Tablo 27. Proje Tadilatı İzinleri


Proje tadilat izinleri veya bildirim işleri Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin 9 uncu maddesi kapsamında yürütülmektedir. Üretim kapasitesi artışı olan proje tadilatı işlemlerine, izin verilmesi halinde bu işlemlerin yürütülmesi için Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmektedir. 2017 yılı içinde proje tadilatı işlemi gerçekleştirilmemiştir.

54

2.6 İthalat İzni


Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi, “Tütün Mamullerinin Üretim ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” in ‘Tütün mamulleri ithalatı’ başlıklı 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde verilmektedir. 2017 yılında Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir. 2.6.2 Makaron

Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi, “Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in ‘Makaron ithalatı’ başlıklı 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde verilmektedir. 2017 yılında Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir.


Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi, “Yaprak Sigara Kağıdı Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in “Yaprak sigara kağıdı ithalatı” başlıklı 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde verilmektedir. 2017 yılında Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir.

2.7 İhracat İşlemleri


Tütün mamulü ihracatına ilişkin işlemler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 14 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. Ülkemizde tütün mamulleri ihracatı, çok az miktarda İhracat Rejimi kapsamında, tamamına yakını ise Dahilde İşleme Rejimi kapsamında gerçekleştirilmektedir. Dahilde İşleme Rejimi çerçevesinde ihraç edilecek kıyılmış tütün ve tütün mamulü için Dahilde İşleme İzin Belgesinin bir örneği, hammadde sarfiyat tablosu, tütün kullanım oranları tablosu, tütün mamulüne ilişkin üretim kodlaması veya benzeri işaretleme bilgisi ile marka bilgisi, ihraç edilecek ülke isimleri ile firma tarafından Kuruma başvurulması ve uygunluk belgesi alınması zorunludur. Uygunluk Belgesi başvurusu, Kuruma beyan edilen bilgi ve belgeler, tesisin üretim kapasitesi de dikkate alınarak değerlendirilir ve uygun bulunanlara uygunluk belgesi verilir.

55

Kıyılmış tütün ve/veya tütün mamullerinin ihracatı, sadece üretimini gerçekleştiren firma tarafından yapılabilir. Kurum, ihraç edilecek kıyılmış tütün ve/veya tütün mamulleri için; ithalat, üretim ve ihracat aşamalarında, numune almak dahil her türlü teknik denetim ve analizleri yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir. Dahilde İşleme İzin Belgesinin kapatılmasına esas teşkil eden ekspertiz raporu Kurum tarafından düzenlenir. Bu raporun hazırlanması için, ithalat, üretim ve ihracat işlemlerinin bitirilmesi ve belge süresi bitiminden en az otuz gün önce Kuruma müracaat edilmesi gerekmektedir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı

Verilen Uygunluk

Belgesi İhracat

Süresi

İthalat

Süresi

Döviz

Kullanım

Oranı (%)

Tarih No

1 SMYRNA 01/03/2017 4695 19/10/2017 19/10/2017 21,96

2 ŞERBETLİ 03/03/2017 4839 01/07/2017 01/07/2017 18,52

3 ADALYA 22/03/2017 6477 12/11/2017 12/11/2017 15,71

4 NARGILL 24/03/2017 6892 23/08/2018 23/08/2018 45,09

5 JTI 06/04/2017 7473 21/03/2018 21/03/2018 65,54

6 KTG 14/04/2017

2017/874

22/03/2018 22/03/2018 55,54

7 PHILSA 14/04/2017

2017/872

09/04/2018 09/04/2018 21,58

8 IMPERIAL 03/05/2017

2017/4336

15/01/2018 15/01/2018 22,03

9 ŞERBETLİ 04/05/2017

2017/4726

25/12/2017 25/12/2017 51,47

10 KTG 05/06/2017 2017/10263

28/01/2017 28/01/2017 27,19

11 BOĞAZİÇİ 01/06/2017 2017/9696

19/08/2018 19/08/2018 28,72

12 ADALYA 07/06/2017 2017/10700

01/02/2018 01/02/2018 14,29

13 FEZ 18/07/2017 2017/20177

03/03/2018 03/03/2018 21,21

14 EUROPEAN 08/08/2017 2017/24790

06/05/2018 06/05/2018 25,40

56

15 ŞERBETLİ 17/08/2017 2017/26820

10/04/2018 10/04/2018 48,87

16 BAT 17/08/2017 2017/26958

03/03/2018 03/03/2018 11,26

17 ADALYA 17/08/2017 2017/26912

13/04/2018 13/04/2018 15,71

18 FORR 27/09/2017 2017/34219

07/04/2018 07/04/2018 25,15

19 BAT 10/10/2017 2017/37565

21/05/2018 21/05/2018 34,61

20 ROYAL 24/10/2017 2017/40800

12/06/2018 12/06/2018 65,30

21 MARİ 06/11/2017 2017/43650

23/06/2018 23/06/2018 10,83

22 IMPERIAL 21/11/2017 2017/46746

05/07/2018 05/07/2018 21,87

23 PHILSA 06/12/2017 2017/50554

28/07/2018 28/07/2018 18,43

24 JTI 07/12/2017 2017/50567

28/07/2018 28/07/2018 65,08

25 GİXOM 21/12/2017 2017/54233

01/07/2018 01/07/2018 34,16

26 ŞERBETLİ 21/12/2017 2017/54226

19/08/2018 19/08/2018 54,61

Tablo 28. Verilen Uygunluk Belgeleri

2017 yılında DİR kapsamında 16 firmaya 26 adet uygunluk belgesi verilmiştir. 2.7.2 Makaron

Makaron ihracatı ile ilgili işlemler, Makaron Yönetmeliğinin 14 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. 2017 yılında 8.266.800 adet makaron ihracatı gerçekleştirilmiştir. 2.7.3 Yaprak Sigara Kağıdı

Yaprak Sigara Kağıdı ihracatı ile ilgili işlemler Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin 14 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.

2017 yılında yaprak sigara kağıdı ihracatı gerçekleştirilmemiştir.

57

2.8 Piyasaya Arz İzni

2.8.1 Mevzuat ve Genel İşleyiş

Söz konusu belge başvuruları;

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi,

4207 sayılı Kanunun ilgili hükümleri,

Üretim ve Ticaret Yönetmeliği,

Etiketleme Yönetmeliği,

Makaron Yönetmeliği,

Puro ve Sigarillo Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:1),

Nargilelik Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No: 2),

Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:3),

Pipoluk Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No: 4)

25/05/2005 tarihli ve 1763 sayılı Kurul Kararı,


08/02/2006 tarihli ve 2435 sayılı Kurul Kararı,,






Kapsamında incelenmekte ve değerlendirilmektedir. Uygunluk Belgeleri, yapılan başvurular neticesinde Kurul tarafından piyasaya arz izni verilen nihai ürünlerin Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığına gönderilmesi ve söz konusu Kurul Kararı ile verilen izne uygunluklarının belirlenmesini müteakip verilmektedir. 2.8.2 Tütün Mamulü

Piyasaya arz izni ile ilgili işlemler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.

2017 yılında yapılan Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

58

Yılı Sigara

(Adet)

Diğer Tütün Mamulleri

Nargilelik

Tütün

Mamulü

(Adet)

Puro-

Sigarillo

(Adet)

Pipoluk

Tütün

Mamulü

(Adet)

Sarmalık

Kıyılmış

Tütün

Mamulü

(Adet)

Toplam

(Adet)

2017 27 178 1 0 22 228

Tablo 29. Piyasaya Arz Uygunluk Belge Sayıları

2.8.3 Makaron

Piyasaya arz izni ile ilgili işlemler, Makaron Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. Sektörde faaliyet gösteren firmalara ait 2017 yılında yapılan Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Yılı Makaron

(Adet)

2017 28



Piyasaya arz izni ile ilgili işlemler, Yaprak Sigara Kâğıdı Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.

Yılı Makaron

(Adet)

2017 2


2.9 Piyasaya Arz İzni Güncellemeleri


Piyasaya arz izni güncellemesi ile ilgili işlemler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.

59

Sektörde faaliyet gösteren firmalara ait 2017 yılında yapılan piyasaya arz izni güncelleme işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Yılı Sigara (Adet)

Diğer Tütün Mamulleri

Nargilelik Tütün

Mamulü (Adet)

Puro-Sigarillo

(Adet)

Pipoluk Tütün

Mamulü (Adet)

Sarmalık Kıyılmış

Tütün Mamulü

(Adet)

Toplam (Adet)

2017 57 47 7 0 3 114

Tablo 32. Piyasaya Arz İzni Güncelleme Sayıları

2.9.2 Makaron Piyasaya arz izni güncellemesi ile ilgili işlemler, Makaron Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. Sektörde faaliyet gösteren firmalara ait 2017 yılında yapılan piyasaya arz izni güncelleme işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Yılı Makaron

(Adet)

2017 16

Tablo-33. Piyasaya Arz İzni Güncelleme Sayıları

2.9.3 Yaprak Sigara Kağıdı Piyasaya arz izni güncellemesi ile ilgili işlemler, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. 2017 yılında yaprak sigara kağıdı üretimi için piyasaya arz izni güncellemesi yapılmamıştır.

2.10 Bandrol Hesaplarının Takibi ve İmhası

Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 16 ncı maddesi, Makaron Yönetmeliğinin 16 ncı maddesi ve Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin 16 ncı maddesi hükümleri çerçevesinde tütün mamulleri, makaron ve yaprak sigara kağıdı piyasasında bandrol hesapları, bedellerinin tahsili ve imhası işlemleri Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca takip edilmektedir.

60

Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile firmaların bandrol talepleri, Bandrollü Ürün İzleme Sistemi genel tebliğleri ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yetkili firma tarafından karşılanmaktadır. Aylık raporlarda belirtilen üretim miktarları üzerinden, üretilen tütün mamulleri, makaron ve yaprak sigara kağıdı birim ambalajı üzerinde kullanılan bandrole ilişkin olarak bandrol başına alınacak satış hizmet bedeli; firmalarca, müteakip ayın son gününe kadar Kurum hesabına yatırılmakta, belirtilen süre içinde yatırılmayan satış hizmet bedeli kanuni faizi ile birlikte tahsil edilmektedir. İthal edilen tütün mamullerinde kullanılacak bandrol başına alınacak satış hizmet bedeli ise ithal edilen mamulatın gümrükte yapılacak ekspertiz muayenesinden önce Kurum hesabına yatırılmakta ve satış hizmet bedelinin yatırılmasına müteakip ekspertiz işlemleri yapılmaktadır. Bandrol imha işlemleri, 23/12/2008 tarih ve 27089 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5 Seri No'lu Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği hükümleri uyarınca, Gelir İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, yetkili firma ve üretici firma personelinin katılımı ile oluşturulacak komisyon tarafından, Tebliğ ekinde yer verilen EK-I.B Tütün Mamullerinde Fire Bandrolü Tespit ve İmha Tutanağı’nın düzenlenmesi suretiyle tespit edildikten sonra komisyon tarafından uygun görüldüğü şekilde imha edilmektedir.

Sıra No Firma Ticaret Unvanı Toplam (Adet)

1 AHSEN 3.026

2 AKLALE 20.757

3 ARTEK 136

4 BAT 17.155.039

5 BOĞAZİÇİ 390.482

6 CAGS 6201

7 EUROPEAN 884.842

8 FUMAR 7.844

9 HAS 32.150

10 IMPERIAL 31.283.357

11 JTI 13.928.694

12 KT&G 10.596

13 MARSAN 1.303.800

14 PHILSA 53.733.844

15 PROPUS 49.655

16 TEKA 27.388

Genel Toplam 118.837.811

Tablo 34. İmha Edilen Bandrol Miktarları

61

Sıra No

Firma Ticaret Unvanı Görevli Personel Sayısı *

Tarih* Süre

1 AHSEN 2 6-13/3/2016 8

2 AKLALE 3 2-8/5/2016 7

3 ARTEK 2 17-23/6/2016 7

4 BAT 3 14-20/2/2016 7

5 BOĞAZİÇİ 3 28/2-6/3/2016 7

6 CAGS 4 29/3-4/4/2016 7

7 EUROPEAN 3 20-26/3/2016 7

8 FUMAR 2 16-21/5/2016 6

9 HAS 4 5-12/6/2016 8

10 IMPERIAL 3 6-12/3/2016 7

11 JTI 3 14-20/2/2016 7

12 KT&G 3 1-7/2/2016 7

13 MARSAN 2 13-18/11/2017 6

14 PHILSA 3 21-27/2/2016 7

15 PROPUS 3 1-8/5/2016 8

16 TEKA 3 17-23/4/2016 7

Genel Toplam 46 113

Tablo 35. Bandrol İmha İşlemlerinde Görevli Personel Sayısı ve İşgünü * Belirtilen tarih ve sürelerde söz konusu firmalarda bandrol imhası ile birlikte teknik denetim işlemleri de gerçekleştirilmiştir. 2.11.1 Tütün Mamulü

Hizmet bedelleri, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 23 üncü maddesi ile Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar’ın 6 ncı maddesi kapsamında hesaplanmaktadır. 2018 yılına ait hizmet bedelleri, Bakanlığımızın 13/01/2018 tarihli ve 30300 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2018/3 numaralı Tebliği çerçevesinde belirlenmiş olup, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sır

a N

o

Yıl

Tesis Kurma

Uygunluk

Belgesi

Üretim ve

Faaliyet

Uygunluk

Belgesi

Proje Tadilatı

Uygunluk Belgesi

Puro ve Sigarillo

İthalatı Yetki Belgesi

Bandrol

Bedeli

(1000

adet/TL)

62

Sig

ara

(*)

Diğ

er T

ütü

n

Ma

mu

ller

i (*

*)

Sig

ara

Diğ

er T

ütü

n

Ma

mu

ller

i

Sig

ara

(*)

Diğ

er T

ütü

n

Ma

mu

ller

i (*

*)

Yet

ki

Bel

ges

i

Bed

eli

Yet

ki

Bel

ges

i

Yıl

lık

Sü

re

Uz

atı

mı

Sig

ara

1 2017 12.838,57 155,74

(***)

12.838,57 155,74 74.553,05 6.258,87

2 2018 14.696 178 14.696 178 85.340 7.164 2,75

Tablo 36. Hizmet Bedelleri Tablosu (*) : Her yüz milyon sigara üretim kapasitesi başına. (**) : Her bir tonluk üretim kapasitesi başına. (***) : Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli olarak; sigara ve diğer tütün mamulleri için ayrı ayrı olmak üzere bunlara ilişkin Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bedellerinin iki katı alınır.

2.11.2 Makaron

Hizmet bedelleri, Makaron Yönetmeliğinin 23 üncü maddesi kapsamında hesaplanmaktadır.

2018 yılına ait hizmet bedelleri, Bakanlığımızın 13/01/2018 tarihli ve 30300 sayılı

Resmi Gazetede yayımlanan 2018/3 numaralı Tebliği çerçevesinde belirlenmiş olup, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sır

a N

o

Yıl

Tesis

Kurma

Uygunluk

Belgesi

Üretim ve Faaliyet

Uygunluk Belgesi

Proje Tadilatı

Uygunluk Belgesi Makaron

Bandrol Bedeli

(1000 adet/TL

Ma

kar

on

(*)

Ma

kar

on

Ma

kar

on

(*)

Piy

asa

ya

Arz

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ma

kar

on

İth

ala

tı

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ma

kar

on

1 2017 12.838,57

(**)

2.404,70 2.413 2.413 12,06

2 2018 14.696 2.752 2.762 2.762 13,80

Tablo 37. Hizmet Bedelleri Tablosu (*) : Her yüz milyon makaron üretim kapasitesi başına. (**) : Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli olarak; sigara-makaron ve diğer tütün mamulleri için ayrı ayrı olmak üzere bunlara ilişkin Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bedellerinin iki katı alınır.


Hizmet bedelleri, Makaron Yönetmeliğinin 23 üncü maddesi kapsamında hesaplanmaktadır.

63

2018 yılına ait hizmet bedelleri, Bakanlığımızın 13/01/2018 tarihli ve 30300 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2018/3 numaralı Tebliği çerçevesinde belirlenmiş olup, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sır

a N

o

Yıl

Tesis Kurma

Uygunluk

Belgesi

Üretim ve Faaliyet

Uygunluk Belgesi

Proje Tadilatı

Uygunluk Belgesi

Yaprak Sigara

Kağıdı

Bandrol Bedeli

(1000 adet/TL Y

ap

rak

Sig

ara

Ka

ğıd

ı (*

)

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı (*

)

Piy

asa

ya

Arz

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı İt

ha

latı

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı

1 2017 6.748 (**)

6.748 2.413 2.413 0,51

2 2018 7.725 7.725 2.762 2.762 0,58

Tablo Tablo 38. Hizmet Bedelleri Tablosu (*) : Her yüz milyon Yaprak Sigara Kağıdı üretim kapasitesi başına. (**) : Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli olarak; Yaprak Sigara Kağıdı için Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bedellerinin iki katı alınır.

2.12 Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği ve Devir

2.12.1 Tütün Mamulü Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin; 17 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde tesisin kuruluş yeri değişikliği, 18 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde devir ile ilgili işlemler gerçekleştirilmektedir. Anılan maddeler çerçevesinde 2017 yılı içinde 1 firmaya Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği kapsamında1 adet izin verilmiştir.

Sıra No

Firma Ticaret Unvanı

Üretim Tesisinin Kurul Kararı

Üretim Konusu Yeri Tarihi Sayısı

1 ADALYA Nargilelik Tütün

Mamulü Kemalpaşa/İZMİR 01/02/2017 12618

Tablo-39. Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği İzni 2.12.2 Makaron

Makaron Yönetmeliğinin; 17 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde tesis kuruluş yeri değişikliği, 18 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde devir ile ilgili işlemler gerçekleştirilmektedir. Anılan maddeler çerçevesinde 2017 yılı içinde Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği İzni ile tesis devir izni verilmemiştir.

64


2017 yılında Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği İzni ile tesis devir izni verilmemiştir.

2.13 Tesis Faaliyetlerinin Sona Erdirilmesi ve Kapatılması


Tütün mamulleri tesis kapatma izni, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin “Tesisin faaliyetinin sona erdirilmesi ve kapatılması” başlıklı 19 uncu maddesi kapsamında verilmektedir. Anılan madde çerçevesinde 2017 yılı içinde Tesis Kapatma İzni verilmemiştir.

2.13.2 Makaron

Makaron üretim tesislerine ilişkin tesis kapatma izni, Makaron Yönetmeliğinin “Tesisin faaliyetinin sona erdirilmesi ve kapatılması” başlıklı 19 uncu maddesi kapsamında verilmektedir. Anılan madde çerçevesinde 2017 yılı içinde Tesis Kapatma İzni verilmemiştir. 2.13.3 Yaprak Sigara Kağıdı Yaprak sigara kağıdı üretim tesislerine ilişkin tesis kapatma izni, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin “Tesisin faaliyetinin sona erdirilmesi ve/veya kapatılması” başlıklı 19 uncu maddesi kapsamında verilmektedir. Anılan madde çerçevesinde 2017 yılı içinde Tesis Kapatma İzni verilmemiştir.

2.14 Piyasa Gözetimi ve Denetimleri

2.14.1 Yıllık Teknik Denetimler

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından yapılan denetimler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 22 nci maddesi, Makaron Yönetmeliğinin 22 nci maddesi ve Teşkilat Yönetmeliğinin 19 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.

Sıra No Denetlenen İşlem Yılı

Firmanın Ticaret Unvanı

Denetim Yapan

Personel Sayısı

Denetim Tarihi Denetim

Süresi

1 2016 JTI 7 19-25/02/2017 7

2 2016 BAT 7 26/02-04/03/2017 7

3 2016 PHILSA 7 05-11/03/2017 7

4 2016 EUROPEAN 7 12-18/03/2017 7

5 2016 ŞERBETLİ 5 20-24/03/2017 5

65

6 2016 KT&G 7 26/03-01/04/2017 7

7 2016 IMPERIAL 7 26/03-01/04/2017 7

8 2016 TEKA 5 17-21/04/2017 5

9 2016 HAS TÜTÜN 7 16/04-22/04/2017 7

10 2016 SMYRNA 5 28/05-01/06/2017 5

11 2016 FUMAR 5 28/05-01/06/2017 5

12 2016 İMEKS 2 02-03/06/2017 2

13 2016 BOĞAZİÇİ 4 11-14/06/2017 4

14 2016 AKLALE 6 12-17/06/2017 6

15 2016 ARTEK 3 15-17/06/2017 3

16 2016 ADALYA 3 02-04/07/2017 3

17 2016 AHSEN 7 30/06-5/07/2017 7

18 2016 TABAC TURC 4 05-08/07/2017 4

19 2016 PROPUS 7 16-22/07/2017 7

20 2016 MARSAN 6 13-18/11/2017 6

21 2016 CAGS 5 14-18/11/2017 5

Toplam 42

116

Tablo 40. Yıllık Teknik Denetimler Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 42 personel 116 gün süresince teknik denetim işlemi gerçekleştirmiştir.

2.14.2 Üretim ve Faaliyet İzni ile Temdit İşlemi Denetimleri

Sıra No

Denetimin Amacı Denetlenen

Firma

Denetim Yapan

Personel Sayısı


Süresi

1 Üretim izni ROYAL 2 18-24/06/2017 7

2 Üretim izni FORR 2 27-31/03/2017 5

3 Üretim izni CTY 2 13-19/08/2017 7

4 Üretim izni MARİ 2 21-26/05/2017 6

5 Üretim izni FEZ 2 17-21/04/2017 5

6 Üretim izni GİXOM 2 05-09/09/2017 5

7 Üretim izni DAİM 2 25-29/09/2017 5

8 Üretim izni AL ŞAHA 2 30/102017-04/11/2017

6

9 Üretim izni LALE 2 04-06/10/2017 3

10 Üretim izni TEKA

KAĞIT 2 05-09/06/2017 5

11 Üretim izni TRUMAN-

CAGS 2 17-24/12/2017 8

12 Üretim izni ADALYA 2 15-18/02/2017 4

66

güncelleme

13 Üretim izni güncelleme

İMEKS 2 04-08/12/2017 5

14 Üretim izni temdidi AHSEN 2 31/07/2017-04/08/2017

7

Toplam 28 78

Tablo 41. Üretim ve Faaliyet İzni ile Temdit İşlemi Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 28 personel 78 gün süresince Üretim ve Faaliyet İzni ile Temdit İşlemi Denetimleri gerçekleştirmiştir. 2.14.3 Proje Tadilatı Denetimleri

Sıra No Denetimin

Amacı Firmanın

Ticaret Unvanı Denetim Yapan Personel Sayısı

Denetim Sayısı (Adet)

1 Proje Tadilatı BAT 2 3

2 Proje Tadilatı FUMAR 1 1

3 Proje Tadilatı HAS TÜTÜN 1 1

4 Proje Tadilatı PHILSA 1 5

5 Proje Tadilatı JTI 1 8

6 Proje Tadilatı SMYRNA 1 1

7 Proje Tadilatı FEZ 1 1

8 Proje Tadilatı IMPERIAL 1 1

9 Proje Tadilatı ADALYA 2 1

Toplam 11 22

Tablo 42. Proje Tadilatı Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 9 Firmada, 11 personel ile 22 adet Proje Tadilatı Denetimi gerçekleştirilmiştir.

2.14.4 Ürün Denetimleri

Sıra No

Denetlenen İşlem Yılı

Firmanın Ticaret Unvanı

Denetim Yapan

Personel Sayısı (Kişi)


Süresi (Gün)

1 2016 JTI 2 19-25/02/2017 7

2 2016 PHILSA 2 05-11/03/2017 7

3 2016 KT&G 2 26/03-01/04/2017 7

4 2016 IMPERIAL 2 26/03-01/04/2017 7

5 2016 BOĞAZİÇİ 2 11-14/06/2017 4

67

6 2016 BAT 2 26/02-04/03/2017 7

7 2016 EUROPEAN 2 12-18/03/2017 7

Toplam 14 46

Tablo 43. Ürün Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere sigara üretim tesislerinde 14 personel 46 gün süresince Ürün Denetimleri gerçekleştirmiştir. 2.14.5 DİR Denetimleri

Sıra No

Denetimin Amacı

Denetlenen Firma

Denetim Yapan


Denetim Tarihi

Denetim Süresi

(Gün)

1 DİR Denetim IMPERIAL 2 10-13/01/2017 4

2 DİR Denetim KT&G 2 23-27/01/2017 5

3 DİR Denetim BAT 2 19-25/02/2017 7

3 DİR denetim JTI 2 19-25/02/2017 7

4 DİR denetim IMPERIAL 2 26/03/2017-01/04/2017 7

5 DİR Denetim PHILSA 2 29-30/03/2017 2

6 DİR Denetim ADALYA 2 22-25/05/2017 4

7 DİR denetim ŞERBETLİ 2 09-15/07/2017 7

8 DİR denetim PHILSA 2 23-29/07/2017 7

9 DİR denetim JTI 2 21-23/08/2017 3

10 DİR denetim JTI 2 01-07/10/2017 7

11 DİR denetim ADALYA 2 15-21/10/2017 7

12 DİR denetim IMPERIAL 2 25-27/10/2017 3

13 DİR denetim KT&G 2 15-17/11/2017 3

14 DİR denetim EUROPEAN 2 28/11/2017-01/12/2017 4

15 DİR denetim BAT 2 11-14/12/2017 4

Toplam 30 81

Tablo 44. DİR Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 30 personel 81 gün süresince DİR Denetimleri gerçekleştirmiştir.

68

2.14.6 Diğer Denetimler

Sıra No

Denetimin Amacı

Denetlenen Firma

Denetim Yapan



Süresi (Gün)

1 İnceleme SELAR 2 18-21/01/2017 4

2 İnceleme ROYAL-SMYRNA-ADALYA 2 25-28/01/2017 4

3 İnceleme AL ŞAHA-AL AMASI 1 9-11/02/2017 3

4 Denetim TÜMPA 2 4-07/07/2017 3

5 İnceleme ŞHISHA-TRUMAN 1 20-22/07/2017 3

6 İnceleme CTY-REWOSHI 2 17-19/08/2017 3

7 İnceleme GIXOM-KENZİMEN 2 08-09/09/2017 2

Toplam 12 22

Tablo 45. Diğer Denetimler Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 12 personel 22 gün süresince Diğer Denetimleri gerçekleştirmiştir. 2.14.7 Yaptırımlar İdari yaptırımlar;

4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesi,

4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun hükümleri,

4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri,

Kapsamında uygulanmaktadır. 2017 yılı içinde uygulanan idari yaptırımlara ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sıra No

Yaptırım Uygulanan Kişi Adı / Firmanın Ticaret Unvanı

Yaptırım Türü

Yaptırım Miktarı

(TL) Yasal Dayanak

Kurul Karar Tarihi

Kurul Kararı

No

1

Yusuf

KARABIYIK

Para Cezası 1673 4703 sayılı Kanunun

12/1/e maddesi

04/01/2017 12477

2

Selar Tütün Üretim ve

Faaliyet

Uygunluk

Üretim ve Ticaret

Yönetmeliğini Geçici 4

üncü maddesinin

05/04/2017 12834

69

Belgesi

İptali

üçüncü fıkrası

3

Selar Tütün Para Cezası 180.424 4733/8-5(a ve d) 05/04/2017 12834

4

Tabac Turc Üretim ve

Faaliyet

Uygunluk

Belgesi

İptali

Üretim ve Ticaret

Yönetmeliğinin Geçici 4

üncü maddesinin

üçüncü fıkrası

(nargilelik tütün

mamulü ve sarmalık

kıyılmış tütün mamulü

kategorileri

05/04/2017 12832

5 Has Tütün Para Cezası 88.517 4733/8-5(a) 14/06/2017 13101

6 Ahmet KAYRAN Para Cezası 4.421 4703/12-1/e 21/06/2017 13141

7

Khalmümün

YILDIZ

Para Cezası 4.421 4703/12-1/e 21/06/2017 13138

8 Yusuf KENDİR Para Cezası 16.765 4703/12-1/b 21/06/2017 13137

9 Salih ZIVKARA Para Cezası 4.421 4703/12/1/e 21/06/2017 13136

10 Nuri KAYRAN Para Cezası 16.765 4703/12/1/b 21/06/2017 13135

11 İmeks Ltd. Şti. Para Cezası 100.000 4733/8-5(a) 11/10/2017 13486

12 Kerim Dinçer Para Cezası 4.421 4703/12-1/e 11/10/2017 13491

13 İmeks Ltd. Şti. Para Cezası 88.517 4733/8-5(a) 18/10/2017 13563

Tablo 46. İdari Yaptırımlar

2.15 İstatistiki Verilerin Derlenmesi ve Paylaşımı

Türkiye’de tütün mamulleri üretimi ve ithalatıyla ilgili olarak faaliyet gösteren firmaların Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 20 nci maddesi, makaron üretimi ve ithalatı ile ilgili olarak faaliyet gösteren firmaların Makaron Yönetmeliğinin 20 nci maddesi ve yaprak sigara kağıdı üretimi ve ithalatı ile ilgili olarak faaliyet gösteren firmaların Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin 20 nci maddesi çerçevesinde tutmaları zorunlu olan kayıtlar bulunmaktadır.

70

Bunları kısaca; Tütün ile ilgili olarak; İthal edilen, yurt içinden teslim alınan ve tütün mamullerinin üretiminde kullanılan tütün miktarları, üretime alınmaksızın başka bir yere gönderilen veya teslim edilen tütün miktarları ve imha edilen, bozulan veya sair şekilde yok olan tütün miktarları, Tütün mamulleri ile ilgili olarak; üretilen, ithal edilen, piyasaya verilen, piyasadan iade alınan, ihraç edilmek üzere gönderilen, bozulan veya imha edilen, ürünlerin marka bazında miktarları, Makaron ve yaprak sigara kağıdı ile ilgili olarak; üretilen, ithal edilen, piyasaya verilen, piyasadan iade alınan, ihraç edilmek üzere gönderilen, bozulan veya imha edilen, ürünlerin marka bazında miktarları, Olarak ifade etmek mümkündür. Firmalar; aylık olarak,

Dahilde işleme rejimi kapsamında ve haricinde gerçekleştirilen üretim bilgilerini,

Üretimden fabrika bünyesindeki ana mamul ambarına ve buradan da ülke çapındaki diğer ambarlara sevk edilen mamuller ile ambarlardan yapılan satışları,

Pazarlama firmaları tarafından toptan satıcılara yapılan satışları,

İl bazında satış miktarlarını,

Bandrol hareketlerini, Üçer aylık dönemlerde,

Hammadde stok hareketlerini,

Hammadde fabrikasyon hareketlerini,

İthalat Rejimi, ithalat ülkesi ve menşe ülkesi bazında gerçekleştirdikleri ithalat miktarlarını,

Menşe ve bölgesel bazda tütün kullanım miktarlarını,

Sektörel bilgi formlarını, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna bildirmektedir. Firmalardan gelen bilgiler kayıtların takibi ve istatistiki veri tabanı tutulması amacıyla aylık olarak Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca derlenmektedir.

71

Bu bilgiler aynı zamanda sektörel analiz çalışmalarında değerlendirilmekte olup, paylaşılması uygun görülen bilgiler talep halinde gerçek ve tüzel kişiler, kamu kurum ve kuruluşları ile paylaşılmakta olup, Düzenli olarak,

Sağlık Bakanlığına,

Kalkınma Bakanlığına,

Hazine Müsteşarlığına

Gelir İdaresi Başkanlığına,

Türkiye İstatistik Kurumuna,

Gelir Politikaları Genel Müdürlüğüne,

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına, İletilmektedir.

2.16 Puro ve Sigarillo Yetki Belgesi

Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi, 16/04/2008 tarihli ve 26849 sayılı Resmî

Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar” (Bakanlar Kurulu Kararı) hükümleri uyarınca verilmekte ve bu süre bitiminde firmaların talebi halinde süre uzatımı işlemleri yapılmaktadır.

Anılan Bakanlar Kurulu Kararının 4 üncü maddesi çerçevesinde 2017 yılı içinde

3 adet yeni Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi verilmiştir.

Sıra

No Firmanın Ticaret Unvanı

Puro ve Sigarillo İthalatı

Yetki Belgesi

Tarihi No'su

GALERA 20/02/2017 73-01

URBAN 4/05/2017 72-01

ALTADİS 17/05/2017 74-01

Tablo 47. Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi

72

2.17 Puro ve Sigarillo Yetki Belgesi Süre Uzatımları

Anılan Bakanlar Kurulu Kararının 6 ıncı maddesi çerçevesinde ise 2017 yılı içinde aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere 5 firmanın Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi süre uzatımı yapılmıştır.

Sıra

No Firmanın Ticaret Unvanı

Puro ve Sigarillo İthalatı

Yetki Belgesi

Tarihi No'su

MAYA 10/02/2017 65-04

FUMAR 28/04/2017 66-03

PHOENİCİA 21/06/2017 64-05

SWEDISH MATCH 02/09/2017 56-10

DEMS 30/09/2017 70-02

Tablo 48. Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesinin Süre Uzatımları

2.18 Puro ve Sigarillo İthalatı ve Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi

Söz konusu belgeler için yapılan başvurular;

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi,

4207 sayılı Kanunun ilgili hükümleri,

Bakanlar Kurulu Kararı,

Üretim ve Ticaret Yönetmeliği,

Etiketleme Yönetmeliği,

Puro ve Sigarillo Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:1),



08/02/2006 tarihli ve 2435 sayılı Kurul Kararı,,




22/04/2014 tarihli ve 7895 sayılı Kurul kararı,

Kapsamında incelenir. Kurul tarafından uygun bulunan talepler firmaya bildirilir. Firma, şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Puro ve Sigarillo İthalatı Başvuru Formu ve ithal edilecek birim paket ve grupman örnekleri ile Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi talebinde bulunur. Uygun bulunan mamulat çeşidine ait

73

örneklerin gümrük mahallinde yapılacak ekspertiz incelemesi neticesinde düzenlenecek ekspertiz raporu ile mutabık olması halinde en geç yedi gün içinde şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi verilir. 2017 yılında, ithalatçı firmalar adına 48 farklı çeşit için toplamda 25 adet Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi, 32 adet yeni Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi, 5 adet güncellenmiş Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi düzenlenmiştir. 2017 yılında puro ve sigarillo ithalatı işlemleri ile ilgili olarak 18 iş günü ekspertiz işlemi gerçekleştirilmiştir.

2.19 Girdilerin Derlenmesi ve İfşası ile Yapılan Diğer Çalışmalar

Tütün mamulleri üretiminde kullanılan girdilerin değerlendirilmesi görevi ile yetkilendirilen Bilimsel Komisyon, 08/02/2017, 19/10/2017 ve 02/11/2017 tarihlerinde Kurum Merkezinde toplantılar gerçekleştirmiştir.

2.20 Yasadışı Ticaretin Önlenmesine İlişkin Yapılan Çalışmalar

2.20.1 Değerlendirme Raporu Düzenlenmesi

28/11/2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği Seri No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 27) ile Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13 üncü maddesine 6455 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle eklenen 5 numaralı fıkrasına göre, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin verdiği yetki uyarınca kullanılma zorunluluğu getirilen özel etiketi veya işareti olmayan ÖTV’ye tabi malların bulundurulduğunun tespit edilmesi halinde, bu malları aracında, işyerinde veya herhangi bir yerde bulunduranlar adına; her bir tespit için bu Kanuna ekli (III) sayılı listenin; (B) cetvelinde yer alan 2402.20 ve 2402.90.00.00.00 (yalnız tütün yerine geçen maddelerden yapılmış sigaralar) G.T.İ.P. numaralı malların 5.000 adedi (20 adet sigaradan oluşan 250 paketi) aşması halinde müteselsilen sorumlu olmak üzere, bu malları bulunduranlar ile ithal veya imal edenlerden herhangi biri adına; malların tespit tarihindeki emsal bedeli veya miktarı üzerinden Kanunun 11 inci maddesindeki esaslara göre ÖTV res’en tarh edilmesi ve bu tarhiyata ayrıca vergi ziyaı cezası uygulanmasına başlanmıştır. Bu değişiklik ile, sigaraların tespit edilmesi halinde, yakalama/el koyma işlemini gerçekleştiren ilgili kolluk birimleri tarafından; yakalama/el koyma işlemine ilişkin olarak düzenlenen tutanağın bir örneği ile yakalanan/el konulan tüm mallardan alınan yeterli sayıda numune, söz konusu malların hangi ithalatçı ya da imalatçıya ait olduğunun tespiti için Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna gönderilmektedir.

74

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığında görev yapan Tütün Eksperi unvanını haiz uzmanlar ve tütün teknolojisi mühendisleri tarafından, numuneler üzerinde yapılan analiz sonucunda sigaraların emsal bedellerini, malların ithalatçı veya imalatçı bazında ayrımını içeren bir değerlendirme raporu düzenleyerek yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yerdeki Vergi Dairesi Başkanlığına (bulunmayan yerlerde Defterdarlığa) gönderilmektedir. Ayrıca, düzenlenen Değerlendirme Raporları ile ilgili olarak elde edilen veriler elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığı ile paylaşılmaktadır. Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği Seri No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 27) kapsamında 2014 yılı mart ayından itibaren Değerlendirme Raporları düzenlenmeye başlanmış olup, 2017 yılı içerisinde toplam 11.710 adet Değerlendirme Raporu düzenlenmiş, Değerlendirme Raporu düzenleyen Tütün Eksperi unvanını haiz uzmanlar ve tütün teknolojisi mühendisleri tarafından 328.939 paket sigara incelenmiştir.

Sıra No Yıl Rapor Sayısı

(Adet)

Önceki Yıla Göre Değişim

Oranı (%)

2014 5.007 0,00

2015 9.400 87,73

2016 10.332 9,91

2017 11.710 13,33

Tablo 51. Değerlendirme Rapor Sayıları

2.20.2 Ekspertiz Raporu Düzenlenmesi

Kolluk kuvvetleri tarafından kaçak ve sahte zannı ile yakalanan tütün ve tütün mamulleri, sarmalık kıyılmış tütün, makaron ve yaprak sigara kağıdı, Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığında görev yapan Tütün Eksperi unvanını haiz uzmanlar ve tütün teknolojisi mühendisleri tarafından yapılan ekspertiz muayenesi sonucunda hazırlanan raporlar Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Mahkemelere gönderilmektedir. Yıl içinde Kurum merkezine tütün mamulleri, sarmalık kıyılmış tütün, makaron ve yaprak sigara kağıdı için toplam 6.585 adet Ekspertiz Raporu düzenlenmiştir. Sahte ve kaçak zannı ile yakalanan tütün mamulleri ile ilgili yapılan işlemler aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Sıra No Yıl Rapor Sayısı

(Adet)

Önceki Yıla Göre Değişim

Oranı (%)

1 2003 0 0,00

2 2004 169 0,00

75

3 2005 526 211,24

4 2006 371 -29,47

5 2007 465 25,34

6 2008 392 -15,7

7 2009 488 24,49

8 2010 1.682 244,67

9 2011 3.969 135,97

10 2012 4.208 6,02

11 2013 4.710 11,93

12 2014 2.979 -35,75

13 2015 4.058 36,22

14 2016 4.611 13,6

15 2017 6.585 42,81

Tablo 52. Ekspertiz Rapor Sayıları

2.21 Davalara İlişkin Yürütülen Çalışmalar

2017 yılı içerisinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığının görev alanına giren işlemler nedeniyle Kurum aleyhine açılan dava bulunmamaktadır.

2.22 Önerge Hazırlama Çalışmaları

4733 sayılı Kanunun “Kurulun çalışma esasları, görev ve yetkileri” başlıklı 3 üncü maddesi kapsamına giren hususlar önerge hazırlanarak Kurul gündemine arz edilmekte ve Kurulda görüşülmek suretiyle karara bağlanmaktadır. 2017 yılı içinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından 165 adet önerge hazırlanmış ve bu önergelerle ilgili olarak 165 adet Kurul Kararı alınmıştır.

Yıl Toplam Kurul Karar Sayısı

(Adet)

Daire Başkanlığı Kurul Karar Sayısı

Adet Oran (%)

2017 1159 165 14,23

Tablo 54. Kurul Karar Sayıları

2.23 Diğer Kurum ve Kuruluşlarla Birlikte Yürütülen Çalışmalar

2.23.1 Sağlık Bakanlığı

Sağlık Bakanlığı’na aylık olarak Türkiye’deki tütün mamulleri tüketimine ilişkin iller bazında tüketim verileri gönderilmektedir.

76

Diğer taraftan, tütün mamulleri tüketiminin azaltılmasına yönelik çalışmalarda değerlendirilmek üzere talep edilen bilgiler anılan Bakanlık ile paylaşılmaktadır. Ayrıca, mevzuat düzenlemeleri ile ilgili çalışmalarda anılan Bakanlık ile görüş alışverişinde bulunulmaktadır.

2.23.2 Maliye Bakanlığı

Gelir İdaresi Başkanlığı ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünce talep edilen;

Marka ve çeşit bazında Türkiye’de iç piyasa için üretilen sigara miktarları,

Marka ve çeşit bazında Türkiye’de iç piyasada pazarlama firmalarınca satışa sunulan sigara miktarları ve perakende satış hasılatları,

Marka ve çeşit bazında Türkiye’de iç piyasaya arz edilen diğer tütün mamulleri satış miktarları,

Makaron ve yaprak sigara kağıdı üretim ve satış miktarları Başlıkları altında derlenen veriler aylık olarak anılan Kurumlara iletilmektedir. Diğer taraftan; 23/12/2008 tarih ve 27089 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5 Seri No'lu Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği hükümleri uyarınca; Gelir İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, yetkili firma ve üretici firma personelinin katılımı ile oluşturulan komisyon marifetiyle bandrol imhaları gerçekleştirilmektedir. 2.23.3 Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri ile Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu mevzuatı çerçevesinde;

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu yetki alanına giren eşyaların Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarının (GTİP) belirlenmesi,

Sektörün ihtiyaçlarına göre yeni GTİP açılımları yapılması,

Fasıl notlarının açıklamalarının sadeleştirilmesi,

22/03/2012 tarihli ve 28241 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, Türkiye Gümrük Bölgesi Üzerinden Transit Edilecek Sigaralar Hakkındaki 2012/2924 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında incelemelerin yapılması,

Tek Pencere Sistemi E-Belge uygulaması, Konularında yapılan çalışmalara Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katkı sağlanmaktadır.

77

2.23.4 Ekonomi Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından sektörde faaliyet gösteren Firmalara verilen Dahilde İşleme izin Belgeleri ile ilgili ithalat, üretim ve ihracat işlemleri Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından denetlenmektedir. 2.23.5 Kalkınma Bakanlığı Bakanlık tarafından yürütülmekte olan Orta Vadeli Program hazırlık çalışmaları kapsamında bütçe büyüklüklerindeki gelişmelerin sağlıklı bir şekilde analiz edilmesi, alınan kararların etkilerinin ve sektör içi yansımalarının değerlendirilmesi ve gelecekte alınacak kararların bilimsel bir temele oturtulması amaçlarıyla Kurumumuzdan talep edilen marka bazında sigara satış bilgileri anılan Bakanlığa aylık düzenli olarak gönderilmektedir.

2.23.6 Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğünce yürütülen sigara tüketiminden kaynaklanan ÖTV ve KDV tahsilatının hesaplanmasına yönelik çalışmalarda değerlendirilmek üzere talep edilen marka bazında sigara satış bilgileri aylık düzenli olarak gönderilmektedir.

2.23.7 Türk Standartları Enstitüsü

Türk Standardları Enstitüsü’nün üyesi bulunduğu Uluslararası (ISO, IEC v.b) ve Bölgesel (CEN, CENELEC v.b) Standardizasyon Kuruluşlarının standard hazırlama çalışmalarına katılmak amacıyla TSE tarafından kurulan tütün mamullerine ilişkin Ayna Komiteye Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından katkı sağlanmaktadır.

2.23.8 Türkiye İstatistik Kurumu

TÜİK’e tütün mamulleri sektöründeki sanayi ve iş istatistiklerinin hazırlanması kapsamında aylık ve yıllık olarak bildirimlerde bulunulmaktadır. Anılan veriler;

Ülkemiz sigara sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait üretim, iç piyasaya satış, ihracat miktarları ve hasılatlarını,

Ürünlerin marka ve çeşit bazında perakende satış fiyatlarını,

Marka ve çeşit bazında vergi hariç fabrika çıkış fiyatlarını,

Sektördeki çalışan sayılarını, İçermektedir.

78

Anılan veriler TÜİK tarafından, aylık ve yıllık olarak üretilen üretim ve işgücü endekslerinde değerlendirilerek yayımlanmaktadır.

2.24 Katılım Sağlanılan Önemli Toplantılar

09/02/2017 tarihinde İstanbul Medeniyet Üniversitesi yetkililerine Tütün Mamulleri Analiz, Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarında Yapılacak Analizler ve Kullanılacak Makine ve Ekipmanlar’a ilişkin Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince eğitim verilmiştir.

10-12/05/2017 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirilen Tütün Politikaları Uzman Grubu Toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

08-10/10/2017 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirilen Tütün Politikaları Uzman Grubu Toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

Sağlık Bakanlığının 14-16/11/2017 tarihlerinde Ankara-Kızılcahamam’da organize ettiği Ulusal Tütün Kontrol Programı Eylem Planı (UTKPEP) Çalıştayı’na Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

19/12/2017 tarihinde Taipei Ekonomik ve Kültürel Misyonu Ofisi'nin talebi üzerine, Türkiye'nin yasadışı ticareti önleme faaliyetlerine ilişkin deneyimlerinin paylaşılması amacıyla Taipei Heyeti Türkiye’ye bir çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir. Toplantıda Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince sunum yapılmıştır.

79

4.1.3- Alkol Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.3.1- Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Yönelik Mevzuat Çalışmaları

Alkol piyasası faaliyetlerini düzenlemeye yönelik olarak 2016 yılında Kurumumuz tarafından yapılan mevzuat değişikliği aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Sıra No

Mevzuatın İçeriği: Resmî Gazete Tarih ve No

1 Etil Alkol ve Metanolün Üretimi ile İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

30/12/2017

tarih ve 30286

sayılı

Tablo 55

4.1.3.2- Alkol Piyasası Faaliyetlerinin İzlenmesine Yönelik Çalışmalar

Belgelendirme Faaliyetleri

Üretime Yönelik Belgelendirmeler

Alkol piyasasına yeni üretici olarak girecek, proje tadilatı yapacak veya üretim tesislerini tasfiye edecek gerçek ve tüzel kişilerin Kurumumuzdan Tesis Kurma İzni, Üretim ve Faaliyet İzni, Proje Tadilat İzni ile tasfiye usulüne ilişkin izin alması gerekmektedir. Bu çerçevede, 2017 yılında üretime yönelik belgelendirme çalışmaları Tablo 56’da özetlenmektedir.

İzin Konusu İzin Sayısı

Tesis Kurma İzni 2

Üretim ve Faaliyet İzni 1

Üretim ve Faaliyet İzni Belgesi Yenileme -

Proje Tadilat İzni 1

Tablo 56 Üretime Yönelik Belgelendirmeler

2017 yılında üretici ve/veya ithalatçı ve işlemeci olarak Kurumumuza kayıtlı firma sayıları Tablo 57’de verilmiştir.

Kurumumuz Kurulmadan Önce Piyasada Faaliyet Gösteren Firma Sayısı

2015 Yılı Sonu İtibariyle Piyasada Faaliyet Gösteren Firma Sayısı

ÜRÜN ANA KATEGORİSİ

Üre

tici

İth

ala

tçı

Üre

tici

v

e

İth

ala

tçı

To

pla

m

Üre

tici

İth

ala

tçı

İşle

me

To

pla

m

80

Etil Alkol 2 - - 2 12 38 - 50

Metanol - - - - - 22 2 24

Etil Alkol ve Metanol

- - - - - 12 8 20

Alkollü Karışım - - - - - - - -

Toplam 2 0 0 2 12 72 10 94

Tablo 57 -Piyasada Faaliyet Gösteren Firma Sayısı 2017 yılı itibarıyla üretici olarak kayıt altına alınmış firmalar Tablo 58’da

verilmiştir.

Ticaret Unvanı Tesis Yeri

1 Amasya Şeker Fabrikası A.Ş. AMASYA

2 Antalya Alkollü İçecek San. ve Tic. A.Ş. ANTALYA

3 Allco İçecek San. Tic. A.Ş. MANİSA

4 İnfotex Tur. Sey. Gıda ve İçecek Mad. İmalat San. Tic. Ltd. Şti. AFYON

5 Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş. Çumra Biyoetanol Tesisi Şubesi KONYA

6 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Karaman Alkol Fabrikası KARAMAN

7 Tezkim Tarımsal Kimya İnş. San. ve Tic. A.Ş. ADANA

8 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. (Eskişehir Şeker Fabrikası) ESKİŞEHİR

9 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. (Malatya Şeker Fabrikası) MALATYA

10 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. (Erzurum Şeker Fabrikası) ERZURUM

11 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. (Turhal Şeker Fabrikası) TOKAT

12 Tarımsal Kimya Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş. BURSA

13 Neva Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. MANİSA

14 Rags Alkollü İçecekler San. ve Tic. Ltd. Şti. KIRKLARELİ

15 Biotekno İnovasyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İZMİR

Tablo 58- Etil Alkol Üretici Firma Bilgileri Ayrıca, Dairemiz, etil alkol ve metanolde saflaştırma, susuzlaştırma,

zenginleştirme ve benzeri işlemleri uygulamak kaydıyla bu malları piyasaya arz eden firmaları da kayıt altına almaktadır. İşleme Tesislerine ilişkin bilgiler Tablo 59, 60, 61 ve 62’de verilmiştir.

81

Ticaret Unvanı Şehir

1 Aromas Gıda Kimya Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. İZMİR

2 Gurup Deltalar Tıbbi ve Kim. Mad. Tar. Yard. Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti. ANKARA

3 Kimetsan Kimya, Maden ve Metalurji Endüstrileri İç ve Dış Tic. ve

Müşavirlik Mühendislik Ltd. Şti. ANKARA

4 Tekkim Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. BURSA

Tablo 59- Etil Alkol ve Metanol Analiz Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri


1 Çınar Boya Kim. Turizm Nak. Hırdavat Demir San. ve Tic. A.Ş. İZMİR

2 Grup Boya ve Kimya San. Tic. Ltd. Şti. İZMİR

3 Polen Boya Kimyevi Madde İnş. Haf. Nak. Tem. İml. İhr. İth. San. Tic. Ltd. Şti. KOCAELİ

4 Sate Gıda ve Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. İZMİR

Tablo 60- Etil Alkol ve Metanol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri


1 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Tekirdağ İçki Fabrikası TEKİRDAĞ

Tablo 61- Etil Alkol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri


1 TMO Afyon Alkaloidleri Fabrikası İşletme Müdürlüğü AFYONKARAHİSAR

Akdeniz Kimya Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İZMİR

Tablo 62-Metanol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri

İthalata Yönelik Belgelendirmeler Alkol ithal etmek isteyen firmaların Kurumumuza gönderdikleri ithalat ile ilgili

dosyalar uzmanlarca incelenerek, mevzuata uygun bulunan ürünler için önce İthalat Ön Değerlendirme Belgesi sonra fiili ithalat sırasında İthalata Uygunluk Belgesi düzenlenir.

2017 yılı içerisinde alkol ithalatçısı olarak Kurumumuzda kayıt altında olan firmalar Tablo 63, 64 ve 65’de gösterilmiştir.

82


1 Akatlar Kozmetik Sanayi Dış Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

2 Alco Tarım ve Endüstri Ürünleri San. Tic. A.Ş. İSTANBUL

3 Alkokim Alkol Kozm. San. Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

4 Alkokim Kimya Med. Kozm. Su Nakliyat San. ve Tic. Ltd. Şti. ANKARA

5 Alkoman Kimya Koz. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

6 Alkomed Kimya Kozm. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

7 Analitik Kimya ve Labaratuar Cihazları Sanayi Ticaret Ltd. Şti. İSTANBUL

8 Arkem Kimya San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

9 Aytaş Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. İZMİR

10 Bab Dış Tic. Maden İnş. San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

11 Bata Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

12 Baykan Kimya İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. KONYA

13 Bişar Kozmetik Turizm Tekstil İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

14 Coster Aerosol Valf Sanayi A.Ş. KOCAELİ

15 DİAMO Kozmetik Sanayi İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. İZMİR

16 Elektra Kimya Kozmetik San ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

17 European Kimya Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi İSTANBUL

18 Final Depolama Kimya San. ve Dış Tic. A.Ş. İSTANBUL

19 Gelişim Kozmetik San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

20 İdeal Depoculuk Boya San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

21 Kanzuk Kozmetik Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

22 Kuzenler Kimya Pazarlama Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. TEKİRDAĞ

23 Lider Kozm. San. ve Tic. Ltd. Şti. KOCAELİ

24 Likit Kimya San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

25 Limko Kimya Sanayi Ticaret A.Ş. İSTANBUL

26 LM Kozmetik Sanayi Ticaret Ltd. Şti. İSTANBUL

83

27 MSD Kimya San. ve Dış Tic. A.Ş. İSTANBUL

28 Nas Grup - Faruk Aslım ANKARA

29 Necm Kimya Akaryakıt Ürn. Med. Malz San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

30 Pereja İleri Kimya Sanayi Ticaret A.Ş. İSTANBUL

31 Petrol Kimya Sanayi ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

32 Ralko Kimya Sanayi ve Tic. A.Ş. İZMİR

33 Sarper Damıtımcılık A.Ş. MANİSA

34 Sora Kozmetik Sanayi Ticaret A. Ş. İSTANBUL

35 Tibet İthalat İhracat ve Kozmetik Sanayi A.Ş. İSTANBUL

36 Tochem Kimya Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

37 Üçler Kimyevi Maddeleri Mesut Taşyumruk İSTANBUL

38 Volantis Sportif Ticaret Ltd. Şti. İZMİR

Tablo 63- Etil Alkol İthalatçı Firma Bilgileri


1 AGT Ağaç Sanayi ve Ticaret A.Ş. ANTALYA

2 Akfil Elektrik Taahhüt San. Dış. Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

3 Ak-Kim Kimya San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

4 Arkim-Ahmet Turgut Öğretmen ANKARA

5 As Pazarlama A.Ş. İSTANBUL

6 Çamsan Entegre Ağaç Sanayi ve Ticaret A.Ş. İSTANBUL

7 Çamsan Poyraz Ağaç Ürn. Tur. İnş. Tar. Enr. San. ve Tic. A.Ş. ANKARA

8 Gentaş Kimya San. ve Tic. Pazarlama A.Ş. İSTANBUL

9 Helm Kimya Ltd. Şti. İSTANBUL

10 Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

11 MKS Marmara Entegre Kimya San. A.Ş. İSTANBUL

12 Petkim Petrokimya Holding A.Ş. İZMİR

84

13 Polisan Kimya San. A.Ş. KOCAELİ

14 Polmet Petrokimya ve Kimya Sanayi Ticaret Ltd. Şti. KOCAELİ

15 Sasa Polyester San. A.Ş. ADANA

16 SFC Entegre Orman Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

17 Siemens Healthcare Sağlık Anonim Şirketi İSTANBUL

18 Starwood Orman Ürünleri Sanayi A.Ş. BURSA

19 Toros Ecza ve Kimyevi Maddeler San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

20 Vezirköprü Orman Ürünleri Sanayi A.Ş. SAMSUN

21 Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. KOCAELİ

22 Yıldız Sunta MDF Orm. Ürn. San. Tes. İth. İhr. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

Tablo 64- Metanol İthalatçı Firma Bilgileri


1 Aktaş Dış Tic. A.Ş. İSTANBUL

2 Baykim Kimyasal Ürünler Limited Şirketi İSTANBUL

3 Delta Cam San. ve Tic. Ltd. Şti. KONYA

4 Ekin Kimya Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

5 İnterlab Lab. Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

6 İntrogen Kimya ve Biyoloji Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

7 İstanbul Teknik Kimya Tic. A.Ş. İSTANBUL

8 Kimeks Kimyasal Mad. Ve Sağlık Gereçleri Tic. A.Ş. İSTANBUL

9 Kocintok Lab. Malz. Tic. ve San. A.Ş. İSTANBUL

10 Selen Kimyevi Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. İSTANBUL

11 VWR International Laboratuar Teknolojileri Ltd. Şti. İSTANBUL

12 Yılmaz Kimya İnş.San. ve Tic. A. Ş. İSTANBUL

Tablo 65- Etil Alkol ve Metanol İthalatçı Firma Bilgileri

85

Dağıtım Uygunluk Belgesi Alkol piyasasında adına “Dağıtım Uygunluk Belgesi” düzenlenmesi suretiyle

yetkilendirilmiş firmalara ait liste, internet sitemizde yayınlanmaktadır. Etil alkol ve metanol ile ilgili ithalat ön değerlendirme, ithalata uygunluk ve

dağıtım yetkisine ilişkin 2013-2017 dönemini içeren belgelendirmeler Tablo 66’da verilmektedir.

BELGE TÜRÜ 2013

(Adet) 2014

(Adet) 2015

(Adet) 2016

(Adet) 2017

(Adet)

Dağıtım Uygunluk Belgesi

4 6 11 12 12

Dağıtım Uygunluk Belgesi Yenileme

39 30 32 30 39

Dağıtım Uygunluk Belgeleri Toplamı

43 36 43 42 51

Etil Alkol İthalat Ön Değerlendirme Belgesi

85 101 137 509 540

Metanol İthalat Ön Değerlendirme Belgesi

109 132 153 434 429

İthalat Ön Değerlendirme Belgeleri Toplamı

194 233 290 943 969

Etil Alkol İthalata Uygunluk Belgesi

586 576 649 689 870

Metanol İthalata Uygunluk Belgesi

573 651 726 697 798

Alkollü Karışım İthalata Uygunluk Belgesi

- - - - -

İthalata Uygunluk Belgeleri Toplamı

1.159 1.227 1.375 1386 1668

GENEL TOPLAM 1.396 1.497 1.708 2371 2688

Tablo 66- Yıllar İtibarı ile Düzenlenen Belge Türleri ve Sayıları

Denatüre Edilmemiş Etil Alkolün İzlenmesine Yönelik Tahsis İzin Belgesi Alkol sektöründe, sanayi girdisi alkol kullanıcılarının faaliyetlerinin

izlenmesine yönelik çalışmalar da yapılmaktadır. Denatüre edilmemiş olarak içki ve

86

gıda sanayiine teslim edilecek etil alkol, kullanıcı firmanın Kurumdan alacağı yıllık tahsis üzerinden takip edilerek satılmaktadır. 2017 yılında tahsis izin belgeli firmalara ilişkin liste Tablo 67’de verilmiştir.

Ticaret Unvanı

1 Agme Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.

2 Alcosan İçecek San. ve Tic. Ltd. Şti.

3 Anadolu Alkollü ve Alkolsüz İçecekler İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.

4 Anaroma Aroma ve Esans Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

5 Ares Aroma Esans Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

6 Arı Farma Veteriner Hayvancılık Arıcılık ve Tarım İlaçları İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti.

7 Aromas Gıda Kimya Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.

8 Aromatech Gıda San. ve Tic. A.Ş.

9 Aromis Kimya Aroma ve Esans San. Tic. Ltd. Şti.

10 Aromsa Besin Aroma ve Katkı Mad. San. ve Tic. A.Ş.

11 Besta Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti.

12 By Propolis-Abdulbaki Cılga

13 Carl Kühne Fermantasyon ve Gıda San. ve Tic. A.Ş.

14 Cherry Valley Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.

15 Chipita Gıda Üretim A.Ş.

16 Damlayağ - Fevzi Tunçelli

17 Doğanay Gıda Tarım ve Hayvancılık San. ve Tic. A.Ş.

18 Draje Gıda ve Şekerleme San. ve Tic. Ltd. Şti.

19 Efe İçecek San. ve Tic. A.Ş.

20 Elso Kimya San. ve Tic. A.Ş.

21 Etol Aroma ve Baharat Gıda Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.

22 European Tobacco Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş.

23 Fersan Fermantasyon Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.

24 Gemma Gıda Kimya İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.

87

25 Gurup Deltalar Tıbbi ve Kim. Mad. Tar. Yard. Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti.

26 Güldeniz Evci - Deva Ticaret

27 I.F.F Aroma Esans San. ve Tic. A.Ş.

28 İmmu-Nat Bitkisel İlaç ve Doğal Sağlık Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.

29 Kale Naturel Bitkisel Ürün. Gıda, Kozm. ve Tarım Ürün. Dış Tic. Ve San. Ltd. Şti.

30 Kavaklıdere Gıda Anonim Şirketi

31 Kırbıyık İçecek Dağıtım Pazarlama Turizm Otelcilik İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.

32 Kimetsan Kimya, Maden ve Metalurji End. İç ve Dış Tic. Müşavirlik Müh. Ltd. Şti.

33 KT&G Tütün Mamulleri San. ve Tic. A.Ş.

34 Kükre Gıda ve İht. Mad. Nak. Özel Eğitim Hizm. Tic. ve San. A.Ş.

35 Mabel Çikolata Kakao ve Şekerleme San. A.Ş.

36 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Alaşehir İçki Fabrikası

37 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Nevşehir İçki Fabrikası

38 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Tekirdağ İçki Fabrikası

39 Meykon Meyve ve Kaynak Suları Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

40 Neva Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş.

41 Onur Gök DYN Doğal Ürünler

42 Orkar Tarım Hayvancılık Gıda Ürünleri İth. İhr. Tic. ve San. A.Ş.

43 S.S. Tariş Üzüm Tarım Satış Kooperatifleri Birliği

44 Saff 1011 Organik Gıda Oto. Taah. Teks. Tem. Paz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.

45 Samti Gıda Kozmetik Tekstil Dan. ve Tic. Ltd. Şti.

46 Sarper Damıtımcılık A.Ş.

47 SBS Bilimsel Bio Çözümler San. ve Ticaret Anonim Şirketi

48 Talya Bitkisel Ürünler Tic. San. Ltd.Şti.

49 Te-Ha Danışmanlık Tarım San. ve Tic. Ltd. Şti.

50 Tekkim Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti.

88

51 Teknoloji Yatırımları ve Danışmanlık San. ve Tic. A.Ş.

52 Vitray Plastik Amb. San. ve Tic. A.Ş.

53 Yakamoz Sirke Fermantasyon Ürünleri Gıda Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.

Tablo 67- Denatüre Edilmemiş Etil Alkol Tahsis İzin Belgesi Alan Firma Listesi

4.1.3.4 Üretim Verileri

Ülkemizde 2017 yılında 12 firmaya ait 15 tesiste toplam 109.083.386 litre mA etil alkol üretimi gerçekleştirmiştir. 2017 yılında toplam yıllık üretim kapasitesi 257.371.500 litredir. Bu kapasitenin 123.750.000 litresi yakıt biyoetanolü üreticisi firmalara aittir.

Ülkemizde metanol üretim tesisi bulunmamaktadır.

4.1.3.5 Piyasaya Arz Bilgileri

Yurtiçinde üretilen veya ithal edilen ürünler, adına dağıtım uygunluk belgesi düzenlenen üreticiler veya ithalatçılar tarafından piyasaya arz edilir. Piyasaya arz edilen alkol miktarı, Tablo 68 ve Tablo 69’da verilmiştir. Bu bilgiler, dağıtım uygunluk belgesini haiz firmaların Kurumumuza ilettikleri aylık satış raporu bildirimlerinden derlenmiştir.

90

2013 2014 2015 2016 2017

ETİL ALKOL (mA litre)

Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat

Ambalajlı 284.195 2.949.460 65.799 760.540 3.587.260 133.321 662.838 3.402.368 116.258 790.953 3.972.090 35.772 2.829.536 4.926.390 70.631

Dökme 72.854.792 72.410.226 9.678.901 93.843.943 80.672.051 8.759.099 102.019.195 80.962.307 6.378.383 104.615.687 80.318.046 1.659.629 108.236.438 86.760.445 2.363.896

Toplam 73.138.987 75.359.686 9.744.700 94.604.483 84.259.311 8.892.420 102.682.033 84.364.675 6.494.641 105.406.640 84.290.136 1.695.401 111.065.974 91.686.835 2.434.527

GENEL TOPLAM

158.243.373 187.756.214 193.541.349 191.392.177 205.187.336

Tablo 68. Etil Alkolün Piyasaya Arz Verileri (mA litre)

2013 2014 2015 2016 2017

METANOL (lt)

Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat

Ambalajlı 0 546.306 12.260 0 370.947 24.476 0 330.657 8.513 0 305.829 13.945 87.508 757.263.818 12.493

Dökme 43.450 513.094.760 16.391.147 113.688 584.648.458 3.327.321 0 613.958.993 579.747 475 695.534.415 73.582 108.187 343.756 89.874

Toplam 43.450 513.597.616 16.403.407 113.688 585.019.405 3.351.797 0 614.289.650 588.260 475 695.840.244 87.527 195.695 757.607.574 102.367

GENEL TOPLAM

530.044.473 588.484.890 614.877.910 695.928.246 757.905.636

* Yan ürün olarak elde edilmektedir.

Tablo 69. Metanolün Piyasaya Arz Verileri (litre)

91

4.1.3.6 Piyasa Gözetim ve Denetimine Yönelik Çalışmalar

Alkollü içki piyasası tabi olduğu Özel Tüketim Vergisi nedeniyle, kaçakçılık,

izinsiz üretim, piyasaya sahte ürün arzı gibi kayıt dışı faaliyetler diğer sektörlere nazaran daha büyük risk yarattığından, alkollü içkilerin ana girdilerinden olan alkol piyasasında; üretim, ithalat, ihracat, ambalajlama, depolama, satış ve dağıtım başta olmak üzere tüm sektör aktivitelerinin, kayıt altına alınması, düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesinin koordinasyonunun sağlanması amaçlı çalışmalar yapılmaktadır.

Sektör faaliyetlerine ilişkin olarak Kurumumuz veri tabanına dahil edilen

bilgilerin, kendi içinde uyumlu olup olmadıklarının belirlenmesi ve veri tabanında toplanan bu bilgilerin diğer kamu otoritelerinde bulunan bilgiler ile karşılaştırılması suretiyle kayıt dışı faaliyetlerin engellenmesi amaçlanmaktadır.

Ayrıca, Kurumumuz tarafından hazırlanan ve bir kısmı Kurumun internet

sayfasında kamuoyuna açılan sektöre ilişkin bilgilerin yer aldığı veri tabanı ilgili tüm kamu otoritelerinin kullanabileceği şekilde hizmete sunulmakta, bu sayede sektörün ilgili tüm kamu otoritelerince izlenmesi ve gerekli olduğunda hızlı müdahalede bulunulması sağlanmaktadır.

4.1.3.7 İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitimler

18 Nisan 2017 tarihinde Dışişleri Bakanlığında OECD Çalışmalarıyla İrtibatlı Kurumlar 15. Eşgüdüm toplantısına katılım sağlamıştır.

11 Ekim 2017 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında Resmi İstatistik Programı Enerji İstatistikleri Çalışma Grubu toplantısına katılım sağlanmıştır.

14 Ekim 2017 tarihinde Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığında, Bakanlık yetkilileri ve sektör temsilcileriyle yapılan toplantıya katılım sağlanmıştır.

27 Ekim 2017 tarihinde Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığında evsel kullanım amaçlı etil alkolün piyasaya arzı ve vergilendirmesiyle ilgili toplantıya katılım sağlanmıştır.

29-30 Kasım 2017 tarihlerinde Resmi İstatistikler Eğitim ve Değerlendirme Toplantısına katılım sağlanmıştır.

15 Aralık 2017 tarihinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığında etil alkol ve metanol analizleriyle ilgili toplantıya katılım sağlanmıştır.

Yönetim ve İç Kontrol Sistemi

Alkol Piyasası Daire Başkanlığı; daire başkanı yönetiminde, uzman, veri

hazırlama kontrol işletmeni ve sekreterden oluşan bir kadro ile çalışmaktadır. Ayrıca,

iç kontrol sistemi ile; düzenli, ekonomik, verimli, etkin uygulamalar yoluyla

kurumun amaç ve misyonuna uygun kaliteli hizmet üretmek, kanun, tüzük,

92

yönetmelik gibi yasal düzenlemelere ve yönetimin talimatlarına uyulmasının

sağlanması amaçlanmıştır.

Mali Bilgiler

Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar

Tablo 70’de, dağıtım uygunluk belgesini haiz üretici, işlemeci ve ithalatçı

firmalardan 2017 yılında tahsil edilen hizmet bedeli gösterilmektedir.

Faaliyet Konusu Tahsil Edilen Hizmet Bedeli (TL)

Etil Alkol Üretim 1.398.550

Etil Alkol İthalat 2.436.197

Etil Alkol İşlemecileri 6.625

Etil Alkol Geri Kazanım

3.056

Toplam 3.844.428

Tablo 70. Etil Alkol Üretici ve İthalatçı Firmalardan Tahsil Edilen Satış Hizmet Bedelleri

2017 yılında satış hizmet bedellerinin yanı sıra etil alkol üretici ve ithalatçı

firmalarından alınan uygunluk belgesi bedeli, tesis kurma izin bedeli, üretim izin bedeli ve proje tadilat izin bedeli de Dairemiz gelirleri arasındadır. Tablo 71’de Dairemiz gelirlerine ilişkin veriler bulunmaktadır.

Satış Belgesine Esas Hizmet Bedeli 3.844.428

Proje Tadilat İzin Bedeli 118.000

Tesis Kurma İzin Bedeli 140.568

Dağıtım Uygunluk Belgesi Bedeli 326.633

Dağıtım Uygunluk Belgesi Yenileme Bedeli

106.200

Toplam 4.535.829

Tablo 71. 2017 Yılı Alkol Üretici ve İthalatçı Firmalarından Tahsil Edilen Toplam Gelir (TL)

Tablo 20. 2015

93

Faaliyet ve Proje Bilgileri Dairemiz tarafından firmalardan toplanan verilerin bir kısmının Kurum

internet sayfasında yayınlanması suretiyle, sektörün şeffaflığı ve bu şeffaflığın getireceği otokontrol sisteminin piyasaya kazandırılması sağlanmıştır.

Ayrıca, alkol piyasası ile ilgili olarak başlatılan adlî soruşturma ya da kovuşturmalarda delil olarak veya delillerin değerlendirilmesinde kullanılabilecek nitelikteki her türlü bilgi, ilgili mercilere iletilerek ve şüpheli ürünlerin analizi yaptırılıp yorumlanarak alkol sektörüne ilişkin suçlarda yeknesak uygulamanın sağlanabilmesine yardımcı olunmuştur.

94

4.1.4- Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.4.1 ALKOLLÜ İÇKİ PİYASASINA İLİŞKİN BİLGİLER VE PİYASA FAALİYETLERİNİN İZLENMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR

Alkollü İçki Üreticisi ve İthalatçısı Firma Bilgileri

2013-2017 yılları itibariyle Kurumumuz Dağıtım Yetki Belgesini haiz alkollü içki üretici ve ithalatçısı firma bilgileri Tablo 72’de özetlenmiştir.

Yıl

Üretici

İthalatçı

Üretici-İthalatçı

Toplam Firma

DAİ FAİ DFAİ

Toplam Üretici

DAİ FAİ DFAİ Toplam İthalatçı

DAİ FAİ DFAİ Toplam Üretici-İthalatçı

2013

7 165 2 174 33 38 44 115 1 4 0 5 294

2014

10 164 2 176 24 36 54 114 1 3 2 6 296

2015

9 162 2 173 30 42 56 128 1 4 2 7 308

2016 10 167 2 179 24 38 46 108 0 4 2 6 293

2017 11 166 2 179 15 28 35 78 0 4 2 6 263

DAİ : Distile Alkollü İçki FAİ: Fermente Alkollü İçki DFAİ: Distile ve Fermente Alkollü İçki

Tablo 72. 2013-2017 yılları itibariyle Kurumumuz Dağıtım Yetki Belgesini Haiz Üretici ve İthalatçı Firma Sayısı

Belgelendirme Faaliyetleri

Üretime Yönelik Belgelendirmeler

Üretim Yönetmeliği gereğince,

Alkollü içki sektörüne yeni üretici olarak girecek, mevcut üretimini veya mevcut üretiminin bir kısmını farklı kategoride bir alkollü içki üretimine dönüştürecek veya mevcut üretimine farklı kategoride bir alkollü içki ekleyecek gerçek ve tüzel kişilerin Tesis Kurma İzin Belgesi almaları,

Tesis kurma iznini alarak projesini gerçekleştiren ve deneme üretiminin olumlu sonuçlanan firmaların ürünlerini şişeleyip piyasaya arz edebilmeleri için Üretim İzin Belgesi almaları,

Mevcut üretimine aynı kategori içinde bir başka alkollü içki veya yarı mamul ekleyecek veya çıkaracak, mevcut kapasitesini artıracak veya aynı ürünü elde etmek

95

üzere proses değişikliği getiren makine değişimi yapacak firmaların Proje Tadilat İzni almaları,

5 yıl geçerli olan Üretim İzin Belgelerini süre bitiminde yenilemek için başvuruda bulunmaları, Gerekmektedir. Bu çerçevede, 2013-2017 yılları itibariyle üretime yönelik belgelendirme ve izin çalışmaları Tablo 73’de özetlenmiştir.

Yıl

Tesis Kurma

İzin Belgesi (TKİB)

Üretim İzin Belgesi (ÜİB)

Proje Tadilat

İzni (PTİ) Verilen

Tesis Sayısı

Toplam

ÜİB Yeni ÜİB Temdit ve Güncelleme

2013 14 12 63 56 145

2014 15 21 20 48 104

2015 10 5 28 21 64

2016 9 5 48 24 86

2017 12 9 43 32 96

Tablo 73- 2013-2017 yılları itibariyle Üretime Yönelik Belgelendirme ve İzinler

Kurumumuzdan Tesis Kurma İznini alarak projesini gerçekleştiren ve işletmesini üretime hazır hale getiren firmalar yazılı bildirimde bulunarak deneme üretimine başlamakta, deneme üretimi sırasında Kurumumuz tarafından gerekli görülen izleme ve yönlendirici bilgi aktarımı amacıyla uzman görevlendirilmekte ve yerinde yapılan bu çalışmalar ile deneme üretiminin olumlu sonuçlanması durumunda üretim izni verilmektedir. Ayrıca; Kurumumuzdan Proje Tadilat İzni alarak izin kapsamındaki işlemleri yapan firmalara ait tesislerde de yerinde tespit ve inceleme yapılmaktadır. 2013-2017 yılları itibariyle, kategori bazında alkollü içki üretim tesisleri ile ilgili sayı ve kapasite bilgileri Tablo 74 ve Tablo 75’de özetlenmiştir.

96

(*)Alt üretim tesisi ve akdi üretici dahil

Tablo 74- 2013-2017 yılları itibariyle Alkollü İçki Üretim Tesisleri Sayıları (adet)

Yıl

Tesis sayısı (adet)

Bira

Şarap ve diğer fermente alkollü içkiler

Distile alkollü içkiler

Genel toplam Cin Likör Votka Rakı

Diğer distile alkollü içkiler

Distile alkollü içkiler toplamı

2013 13 195 (*) 3 5 5 9 1 17 225

2014 13 211 (*) 4 5 6 11 1 23 247

2015 13 205 (*) 5 5 6 11 1 23 241

2016 12 205 (*) 5 5 6 12 1 16 233

2017 15 209 (*) 5 5 6 11 2 15 239

97

Tablo 75. 2013-2017 yılları itibariyle Alkollü İçki Üretim Tesisleri Kapasiteleri (litre)

Kapasite (litre)

Yıl Bira

Şarap ve diğer fermente alkollü içkiler

Distile alkollü içki

Cin Likör Votka Rakı Viski Kanyak, Brendi

Sakızlı anasonlu distile alkollü içki

Distile alkollü içki toplamı

2013 1.521.031.000 138.824.974 9.888.000 7.280.800 20.231.200 86.661.438 0 0 1.000.000 125.061.438

2014 1.585.613.714 121.464.383 10.888.000 7.280.800 21.431.200 94.077.688 0 0 1.000.000 134.777.688

2015 1.652.165.800 148.983.376 12.888.000 7.280.800 21.431.200 94.077.688 0 0 1.000.000 135.797.688

2016 1.672.573.151 146.593.217 7.603.304 7.280.800 21.431.200 94.077.688 0 0 1.000.000 131.392.992

2017 1.705.387.844 154.400.386 7.603.304 7.280.800 21.431.200 94.318.188 0 0 2.200.528 132.834.020

98

İthalata Yönelik Belgelendirmeler

Alkollü içki ithal etmek isteyen Dağıtım Yetki Belgesini haiz firmaların alkollü içki bildirimleri Daire Başkanlığımızca incelenmekte, bildirimi uygun bulunan alkollü içkiler ile ilgili bilgiler kayıt altına alınmaktadır. Maliye Bakanlığı’nca 07/11/2009 tarihli ve 27399 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan 6 seri no’lu “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi (ÜİS) Genel Tebliği” uyarınca ithalatçı firmaların bandrol taleplerinde Kurumumuzun onayı aranmaktadır. Bu kapsamda ithalatçı firmaların bandrol talepleri, alkollü içki bildirimleri esas alınarak ve firmanın aldığı bandrol ve Kurumumuza bildirdiği satış miktarı gibi bilgiler çerçevesinde değerlendirilmekte, uygun bulunan bandrol talepleri onaylanarak Yetkili Firma ve ithalatçı firmaya bildirilmektedir.

Dağıtıma Yönelik Belgelendirmeler

Ticaret Yönetmeliği gereğince; ürettikleri ve/veya ithal ettikleri alkollü içkilerin dağıtımını yapacak üretici ve/veya ithalatçı firmaların,

Kurumumuzdan Dağıtım Yetki Belgesi almaları,

2 yıl geçerli olan Dağıtım Yetki Belgelerini süre bitiminde yenilemek için başvuruda bulunmaları,

gerekmektedir. Bu kapsamda 2017 yılında da alkollü içki sektöründe faaliyet göstermekte olan veya yeni faaliyete başlayacak olan üretici ve/veya ithalatçı firmalar için “Dağıtım Yetki Belgesi” düzenlenmesi uygulamasına ve yetkilendirilmiş üretici/ithalatçı firmalara ait listesinin Kurumumuzun web sayfasında yayımlanması uygulamasına devam edilmiştir.

2013-2017 yılları itibariyle dağıtıma yönelik belgelendirme çalışmaları Tablo 76’da özetlenmiştir.

Yıl DYB

Yeni

DYB Temdit ve Güncelleme

Toplam

2013 39 118 157

2014 43 141 184

2015 21 122 143

2016 14 145 159

2017 15 142 157

Tablo 76. 2013-2017 yılları itibariyle Dağıtıma Yönelik Belgelendirmeler

99

Piyasaya Arz Bilgileri

2013-2017 yıllarına ait, piyasaya arz edilen alkollü içki miktarları aşağıdaki 8

adet tabloda verilmiştir. Bu bilgiler, Ticaret Yönetmeliği’nin 15. maddesine göre

dağıtım yetki belgesini haiz firmalarca Kurumumuza beyan edilen aylık satış raporu

verilerinin derlenmesiyle hazırlanmıştır.

100

Tablo 77-Üretimden İç Piyasaya Arz ( litre)

Bira hariç fermente alkollü İçkiler Distile alkollü İçkiler

Yıl Bira (2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap (2204.21-29)

Vermut (2205)

Diğer (2206.00)

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski (2208.30)

Rom (2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka (2208.60)

Likör (2208.70)

Rakı (2208.90.48-71)

Diğer (2208.90)

2013 876.050.971 410.917 60.410.206 0 1.864.816 0 0 0 1.321.408 11.403.751 715.999 42.336.790 0

2014 938.431.147 370.951 61.097.854 0 2.046.998 0 0 0 1.529.920 12.550.742 858.971 40.570.702 0

2015 901.994.431 247.815 61.681.318 0 2.297.576 0 0 0 1.296.276 10.950.188 637.572 39.201.309 0

2016 893.943.872 139.165 49.582.818 0 2.425.925 0 0 0 867.973 8.457.242 352.255 35.447.822 0

2017 906.707.644 639.368 64.368.310 4.512 5.335.773 0 0 0 1.212.501 10.161.578 639.040 37.316.029 0

Tablo 78- İthalattan iç piyasaya (litre)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap (2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00)

Kanyak,

brendi (2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler, cin (2208.50)

Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer

(2208.90)

2013 2.861.897 230.968 1.829.832 283.024 472.049 347.793 4.902.898 593.234 424.405 3.504.968 1.056.531 0 693.525

2014 4.886.310 262.200 2.645.697 191.221 590.237 330.750 6.111.099 714.385 522.487 3.531.537 1.212.951 0 742.287

2015 6.203.416 165.625 1.945.323 136.236 642.472 295.786 7.015.857 641.646 543.246 3.180.537 1.025.799 0 831.208

2016 6.397.689 349.457 1.710.183 103.537 797.482 147.136 6.863.938 348.494 450.649 2.785.899 756.116 0 697.988

2017 8.396.772 488.429 2.059.432 113.921 318.636 218.939 8.214.105 555.919 614.930 3.115.374 1.025.823 0 832.356

101

Tablo 79- İhracat (litre)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap (2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00)

Kanyak,

brendi (2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler, cin (2208.50)

Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer

(2208.90)

2013 104.832.598 18.357 2.774.409 0 50.278 0 0 0 0 12.643 5.950 3.254.795 0

2014 86.826.206 14.790 2.630.874 0 9.923 0 0 0 0 22.602 685 3.107.686 0

2015 79.948.603 11.829 2.811.045 0 7.876 0 0 0 0 27.241 1.929 3.873.522 0

2016 62.816.266 17.849 2.922.481 0 12.262 0 0 0 0 28.677 628 3.382.471 0

2017 53.042.292 25.559 2.934.197 0 22.726 0 0 0 3.024 82.959 19.125 3.463.098 7.330

Tablo 80 Toplam İç Piyasaya Arz [üretim+ithalat] (litre)


Yıl Bira (2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap (2204.21-29)

Vermut (2205)

Diğer (2206.00)

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski (2208.30)

Rom (2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka (2208.60)

Likör (2208.70)

Rakı (2208.90.48-71)

Diğer (2208.90)

2013 878.912.869 641.885 62.240.038 283.024 2.336.865 347.793 4.902.898 593.234 1.745.813 14.908.720 1.772.530 42.336.790 693.525

2014 943.317.457 633.151 63.743.551 191.221 2.637.234 330.750 6.111.099 714.385 2.052.407 16.082.279 2.071.922 40.570.702 742.287

2015 908.197.848 413.440 63.626.641 136.236 2.940.048 295.786 7.015.857 641.646 1.839.522 14.130.725 1.663.371 39.201.309 831.208

2016 900.341.561 488.622 51.293.001 103.537 3.223.407 147.136 6.863.938 348.494 1.318.622 11.243.141 1.108.371 35.447.822 697.988

2017 915.104.416 1.127.797 66.427.742 118.433 5.654.409 218.939 8.214.105 555.919 1.827.431 13.276.952 1.664.863 37.316.029 832.356

102

Tablo 81 Üretimden İç Piyasaya Arz (litre mA*)


Yıl Bira (2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap (2204.21-29)

Vermut (2205)

Diğer (2206.00)

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski (2208.30)

Rom (2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka (2208.60)

Likör (2208.70)

Rakı (2208.90.48-71)

Diğer (2208.90)

2013 45.512.413 49.234 7.303.307 0 138.966 0 0 0 502.637 4.402.274 131.363 18.992.627 0

2014 49.064.164 46.052 7.363.447 0 150.720 0 0 0 582.932 4.842.693 155.413 18.196.031 0

2015 47.452.350 31.389 7.472.645 0 206.072 0 0 0 492.302 4.230.442 114.946 17.589.888 0

2016 47.093.330 17.111 6.134.411 0 270.404 0 0 0 330.998 3.230.261 64.649 15.914.422 0

2017 47.447.159 75.031 7.956.137 813 631.477 0 0 0 459.013 3.823.943 117.321 16.759.833 0

* mA: Mutlak alkol (saf alkol)

Tablo 82 İthalat (litre mA)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00)

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer

(2208.90)

2013 147.351 21.390 229.304 45.397 34.469 127.613 1.962.025 224.388 164.733 1.358.321 231.400 0 256.273

2014 267.390 24.958 321.432 30.389 48.188 122.663 2.445.320 268.639 206.226 1.377.144 267.603 0 279.075

2015 326.006 16.608 236.411 21.337 84.999 109.754 2.807.773 241.675 216.618 1.244.864 233.382 0 302.304

2016 324.422 37.114 211.202 16.107 64.260 328.683 2.748.385 132.330 182.827 1.094.190 178.449 0 260.798

2017 416.548 53.526 255.028 17.762 34.646 81.084 3.289.344 211.954 245.090 1.219.046 232.295 0 308.753

103

Tablo 83 İhracat (litre mA)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00)

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer

(2208.90)

2013 5.520.381 2.397 368.418 0 4.278 0 0 0 0 4.965 1.690 1.465.938 0

2014 4.582.508 1.941 352.736 0 817 0 0 0 0 178 1.690 1.399.954 0

2015 4.324.072 1.544 379.313 0 803 0 0 0 0 10.848 574 1.746.436 0

2016 3.475.139 2.322 396.223 0 918 0 0 0 0 11.220 165 1.523.193 0

2017 3.011.964 3.344 398.799 0 2.104 0 0 0 1.134 32.740 3.188 1.559.877 2.449

Tablo 84 Toplam İç Piyasaya Arz [üretim+ithalat] (litre mA)


Yıl Bira (2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap (2204.21-29)

Vermut (2205)

Diğer (2206.00)

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski (2208.30)

Rom (2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka (2208.60)

Likör (2208.70)

Rakı (2208.90.48-71)

Diğer (2208.90)

Genel Toplam

2013 45.659.764 70.625 7.532.611 45.397 173.435 127.613 1.962.025 224.388 667.371 5.760.595 362.763 18.992.627 256.273 81.835.486

2014 49.331.554 71.010 7.684.878 30.389 198.908 122.663 2.445.320 268.639 789.158 6.219.838 423.016 18.196.031 279.075 86.060.479

2015 47.778.356 47.997 7.709.056 21.337 291.071 109.754 2.807.773 241.675 708.921 5.475.306 348.328 17.589.888 302.304 83.431.766

2016 47.417.753 54.224 6.345.613 16.107 334.664 54.503 2.748.385 132.330 513.825 4.324.451 243.098 15.914.422 260.798 78.360.173

2017 47.863.707 128.557 8.211.165 18.575 666.123 81.084 3.289.344 211.954 704.103 5.042.989 349.616 16.759.833 308.753 83.635.803

* mA: Mutlak alkol (saf alkol)

104

Diğer Çalışmalar

Yerinde yapılan inceleme ve tespitler ile inceleme raporları ve firmalarca iletilen bilgi ve belgeler ile firmaların talepleri doğrultusunda, Kurula toplam 146 adet önerge sunulmuş olup, Kurul Kararları ile aşağıdaki işlemler Karara bağlanmıştır. - 3 firmanın Belgesi iptal edilmiştir. - 15 firmaya Tesis Kurma İzni, 11 firmaya Üretim İzni, 42 firmaya Proje Tadilat İzni, - 4 firmaya Hisse Devri İzni, 1 firmaya Devir İzni verilmiş, -5 firmaya İdari Yaptırım uygulanmış, diğer konularda ise 66 adet Karar alınmıştır.

Önceki yıllarda olduğu gibi, üretici firmaların tesislerinde ve ithalatçı firmaların merkez ve depolarında yerinde inceleme ve tespit çalışmaları ile yeni ithalatçı başvurularının tamamında belge verilmeden önce yerinde inceleme ve tespitlere 2017 yılında da devam edilmiştir. Kaçakçılık, izinsiz üretim, piyasaya sahte ürün arzı gibi kayıt dışı faaliyetlerin diğer sektörlere nazaran daha büyük risk yarattığı alkollü içki piyasasında;

-Üretim, ithalat, ihracat, ambalajlama, depolama, satış ve dağıtım başta olmak üzere tüm sektör aktivitelerinin kayıt altına alınması, düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesi ile bunlara ilişkin koordinasyon çalışmaları yapılmıştır.

-Kolluk Kuvvetleri ile diğer Kamu Kurumlarının Kaçakçılıkla Mücadele

Eylem Planı kapsamında müşterek çalışmalar yapılmış, yapılan toplantılar ile aynı şekilde, Organize Suçlarla Mücadele ve Yasadışı Ticaretle Mücadele Koordinasyon Toplantılarına iştirak edilmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığınca, Temmuz 2007 tarihinde başlatılan “tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrollü ürün izleme sistemi”ne Daire Başkanlığımızca her türlü teknik destek ve veri akışı sağlanmaya devam edilmiştir. Alkollü içki sektöründe faaliyet gösteren firmaların almış oldukları ve ürün izleme sistemi kapsamındaki 2016 yılı ve öncesine ait alkollü içki üretici ve ithalatçı firmaların fire bandrollerinin imha işlemleri, Gelir İdaresi Başkanlığı ve yetkili firma (Sicpa Türkiye) ile müşterek olarak, 2017 yılı içerisinde gerçekleştirilmiştir. Adlî makamların ve kolluk kuvvetlerinin talepleri doğrultusunda, her türlü bilgi ve belge ilgili mercilere iletilmesine devam edilmiş, taleplere ilişkin inceleme ve değerlendirmeler yapılarak, 2017 yılı içerisinde toplam 733 adet Ekspertiz Raporu düzenlenmiştir. Ayrıca 27 no’lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği kapsamında, 2017 yılı içerisinde toplam 315 adet Değerlendirme Raporu tanzim edilerek ilgili Vergi Dairesi Başkanlıklarına/Defterdarlıklara iletilmiştir.

105

Katılım Sağlanan Yurt İçi Toplantı, Eğitim, Konferanslar: -27/04/2017 tarihinde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızca düzenlenen, “Gıda Güvenliği Sağlanması Afrika-Türkiye Kırsal kalkınma Ortaklığı” konulu toplantı. Antalya, Türkiye -26-29/07/2017 tarihlerinde, Geleneksel Alkollü İçki Sanayicileri Derneği (GİSDER) tarafından yapılan “Rakının Coğrafi İşaret Koruması” konulu toplantı. İzmir, Türkiye - 21/09/2017, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın “Avrupa Birliği Ortak Piyasa Düzenlerine Uyum İçin Bir Strateji Hazırlanması Projesi” değerlendirme toplantısı, Ankara, Türkiye -21-22/09/2017 tarihlerinde, Geleneksel Alkollü İçki Sanayicileri Derneği (GİSDER) tarafından yapılan “Sahte, Kaçak Üretim ve Satışın Önlenmesi Çalıştayı” toplantısı, İzmir, Türkiye - 31/10/2017 tarihinde, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’nca, Ekonomi Bakanlığımıza yapılacak ziyaret için hazırlık toplantısı, Ankara, Türkiye -22/11/2017 tarihinde, Hazır Ambalaj Teknik Komitesi (HAZTEK) 21’inci toplantısı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ankara, Türkiye. -2017 yılında muhtelif tarihlerde, Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nca düzenlenen; “Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele” konusunda KOM birimlerinde görevli personele uzmanlık eğitimi verilmiştir. Ankara, Türkiye. -2017 yılında muhtelif tarihlerde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızca alkollü içkilere yönelik mevzuata ilişkin çalışmaların sürdürüldüğü Komisyon Toplantılarına katılım sağlanmıştır. Ankara, Türkiye. Katılım Sağlanan Yurt Dışı Toplantı, Eğitim, Konferans: -05-06 Nisan 2017 tarihlerinde, Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV) “Bağ Kökenli Distile Alkollü İçkiler” ile “Hukuk ve Tüketici Bilgisi” Uzman Grubu Toplantıları, Paris, Fransa. -29 Mayıs – 02 Haziran 2017 tarihlerinde, Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV) 40. Dünya Bağ ve Şarap Kongresi, Sofya, Bulgaristan. -19-21 Ekim 2017 tarihlerinde, Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV) “Yürütme Komitesi ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı” Paris, Fransa.

106

4.1.5- Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı:

4.1.5.1-Satış Belgesi İşlemleri

Daire Başkanlığımızca, ülke çapında faaliyette bulunan satıcıların 31.12.2017 tarihi itibariyle 260.407 adet olan perakende, toptan, açık içki satış belgeleri ile nargilelik tütün mamulü sunum uygunluk belgelerinin basım işlemleri, yeni belge başvurularının kabulü, belgeli satıcıların belgelerinin yenilenmesi, süre uzatımı işlemleri, süre uzatımı yapmayan belgeli satıcıların belgelerinin tasfiye sürecine tabi tutulması ve süresi sonunda iptal edilmesi işlemleri, belgesiz satıcılar ile ilgili idari işlemlerin tekemmül ettirilmesi ve sürekli takibi işleri yapılmıştır.

Dairemizce projelendirilen; satış belgesi başvurularının internet ağı

üzerinden Kuruma iletilmesi, belgelerin doğrudan başvuru noktasında düzenlenerek başvuru sahibine verilmesi, başvuru noktalarında yapılan işlemler hakkında Müdürlüğümüzün yanı sıra sektörde faaliyet gösteren firmaların ve diğer ilgililerin de anında bilgi sahibi olmasını sağlayan Satış Belgesi Sistemi (TAPDK-SBS), 2017 yılı sonu itibariyle Türkiye genelinde 81 ili kapsayacak şekilde 928 merkezde kullanıma açılmıştır.

4733 sayılı Kanunla Kurumumuza verilmiş olan satış belgesi düzenleme

işlemleri, 2003 – 2008 yılları arasında Tekel A.Ş. Genel Müdürlüğünün bağlı idarelerinden Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüklerince yürütülmüş, ancak özelleştirme çalışmaları kapsamında anılan Genel Müdürlüğün tasfiye sürecine girmesi ve söz konusu işlemleri yürütemeyeceğini bildirmesi üzerine 2008 yılı sonunda Kurumumuz ile Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) arasında işbirliği protokolü yapılarak işlemlerin bu kuruluşlara bağlı Yetkili Odalara devri sağlanmıştır. Anılan işlemler 26/12/2013 tarihine kadar Yetkili Odalar eliyle yürütülmüş, bu tarihten sonra ise Kurumumuz ile İçişleri Bakanlığı arasında yapılan 25/11/2013 tarihli protokol kapsamında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerinin sekretaryasında mülki amirlikler tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Satıcılara Uygulanan Yaptırımlar

Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı; görev ve yetki alanına

giren işlemlerde, aşağıda ana başlıklar halinde yer verilen idari yaptırımların alt yapısını oluşturmaktadır.

Uyarı

Satış belgesinin iptali

İdari para cezaları.

107

Daire Başkanlığımız, yukarıda alt başlıklar halinde ayrıntılı idari yaptırımların öncelikle, piyasa kontrolünün sağlanması ve adil rekabet şartlarının oluşması yönünden önemli olduğu anlayışıyla görev yapmaktadır.

4.1.5.2-İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitim Çalışmaları

Daire Başkanlığımızca, 2017 yılında çeşitli mevzuat ve idari düzenlemelere

yönelik olarak, ana başlıklarıyla aşağıda özetlenen toplantı ve eğitim faaliyetlerinde bulunulmuştur.

20-23 Eylül 2017 tarihleri arasında Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği (GİSDER)’in öncülüğünde gerçekleşen II. Çalıştay

12-14 Mayıs 2017 tarihleri arasında Sakarya ili Sapanca ilçesinde düzenlenen “Kurumsal Kimlik Eğitimi”

20-23 Eylül 2017 tarihleri arasında Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği (GİSDER)’in öncülüğünde gerçekleşen II. Çalıştay

24/26/2017 tarihleri arasında İstanbul ilinde sekretarya hizmeti vermekte olan Müdürlüklere yönelik Eğitim Çalışması

10-12 Mart 2017 tarihleri arasında Dairemiz personeli ile Hukuk Müşavirliği’nin katılımıyla Kızılcahamam’da gerçekleştirilen mevzuat çalışmalarına yönelik “İdari Yaptırımların Değerlendirilmesine ilişkin Çalıştay”

25-28 Ekim 2017 tarihleri arasında Antalya ili Aksu ilçesinde İçişleri Bakanlığı ile Mülga TAPDK arasında düzenlenen 25/11/2013 tarihli protokolün 6 ncı maddesi kapsamında satış belgesi işlemlerinin yürütülmesinde yetkili müdürlük personellerine yönelik Eğitim Programı

4.1.5.3-Rekabetin Tesisine Yönelik Faaliyetler

Tüketicinin ve rekabetin korunmasına yönelik olmak ve tüketici sağlığı korunmak üzere, sahte ve kaçak mamulat satışları ile belgesiz olarak yapılan satışlar hakkında Mülki Amirlikler, Belediyeler, İçişleri Bakanlığı nezdinde gerekli yazışmalar yapılarak, kolluk güçleri ve adli mekanizma harekete geçirilmek suretiyle piyasa denetimleri yapılması sağlanmış ve Kurumumuz mevzuatı doğrultusunda idari işlemler yapılarak, adli işlemlerin başlatılması temin edilmiş ve bu şekilde kamu sağlığına ve tüketicinin piyasadan güvenli ürün temin edebilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmüştür.

4.1.5.4-Tütün Ürünlerine Talebin Azaltılması ve Alkollü İçkilerin Teşvik Edici, Özendirici Nitelikteki Uygulamalar ile Reklamlara İlişkin Önlemler:

Dairemizin görev alanına giren ve tütün ürünlerine talebin azaltılması ve alkollü içkileri teşvik edici, özendirici nitelikteki uygulamalar ile reklamlara ilişkin önlemler konusunda, aşağıda ana başlıklar halinde ele alınan çalışmalar yapılmış veya çalışmalara katkı sağlanmıştır.

Fiyat duyurularının gazete, internet ve diğer basın yayın organlarında yayınlanması uygulamasını önlemeye yönelik işlemler yapılmıştır.

108

Tüketiciye verilen teşvik edici ve özendirici promosyon vb. kazanımlar engellenmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır.

Otomatik sigara satış makineleriyle ilgili olarak Kurumumuza intikal eden olaylarda adli sürecin başlatılması için gerekli işlemler yapılmıştır.

Oyun ve etkinliklerin sonunda hediye olarak tütün mamulü verilmesi uygulamalarını önlemeye yönelik işlemler yapılmıştır.

Araç üzerinde tütün mamulü ve alkollü içki markalarının yer almaması yönünde idari işlemler yapılmak suretiyle firmaların araçlarının mevzuata uygun hale getirilmesi sağlanmıştır.

Standların ışıklı olmaları ve tütün mamulü markalarını çağrıştırmasını önlemek için idari işlemler yapılmıştır.

Gezici veya fuarlarda yer alan tütün mamulü standları hakkında idari işlemler yapılmıştır.

Tütün bağımlılığının zararları, dumana maruz kalmanın riskleri ve bırakmanın faydaları vs. konularına ilişkin bilgilere ulaşabilirliğin kolaylaştırılması sağlanmıştır.

Tüm tütün mamullerinin reklam ve tanıtımına getirilen kapsamlı yasaklar konusunda Dairemize intikal ettirilen tespitler kapsamında idari yaptırımlar uygulanmıştır.

Firmalarca satış noktalarına verilen standlarda bazı marka sigaraların fiyatlarının öne çıkarılarak reklamının yapılması gibi uygulamaların önüne geçilerek rekabete aykırı eylemlerin engellenmesi yönünde çalışılmalar yapılmıştır.

Yasadışı tütün mamulü ticareti ile mücadelenin güçlendirilmesine yönelik yasal düzenlemeler çerçevesinde özellikle 4733 sayılı Kanun kapsamındaki idari düzenlemeler konusunda kolluk kuvvetleriyle yakın temas halinde olunmaya çalışılmış ve İdari yaptırımlar etkin olarak uygulanmaya başlanmıştır.

31 Aralık 2012 tarih ve 28514 sayılı (4. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, Yönetmelik kapsamındaki tütün mamulleri ile alkollü içkilerin nakliyesinin diğer ürünlerden ayrı yapılması hükmü getirilmiştir.

19/12/2012 tarih ve 28502 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile, son rakamı tek olan yıllarda satıcıların TAPDK Satış belgesinin süre uzatım işlemi için faaliyet konusuna göre istenilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı ve/veya izin belgelerinin ibrazı zorunlu hale getirilmiştir.

27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, nargilelik tütün mamulünün sunumu suretiyle satış yapabilmek için, nargilelik tütün mamulü sunum uygunluk belgesi alınması zorunlu hale getirilmiştir.

27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, 4207 sayılı Kanun kapsamında, tütün mamullerinin tüketilmesinin yasaklandığı alanlarda nargilelik tütün mamulü sunumu yapılması yasaklanmıştır.

27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, mevcut nargilelik tütün mamulü içim mekânları; faaliyetlerini, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde bu

109

madde ile aynı tarihte yürürlüğe giren düzenlemelere uygun hale getirmeleri zorunlu hale getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, tütün mamulleri ve alkollü içkiler tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere onsekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamaz veya sunulamaz hükmü ile, yaş konusunda tereddüde düşülmesi halinde satıcının, talepte bulunan tüketiciden kimlik belgesi talep edebilmesi hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, onsekiz yaşını doldurmamış kişilerin tütün ürünü işletmelerinde, pazarlanmasında ve satışında istihdam edilmesi ile alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilmesi yasaklanmıştır.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile alkollü içkiler, 22:00 ila 06:00 saatleri arasında perakende olarak satılamaz hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, işyerlerinde bulunan otomatik satış makinelerinde tütün mamulü ve alkollü içki bulundurulması ile alkollü içki ve tütün mamullerinin, her nevi oyun makineleri ile veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edilmesi önlenmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, alkollü içkilerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az yüz metre mesafenin bulunması zorunlu hale getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, alkollü içkilerin adını veya markasını içeren alan/alt alan adı kullanılmak suretiyle bu ürünlerin reklam ve tanıtımına yönelik olarak internet sitesi açılamaz hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile alkollü içkiler, otomatik satış makineleri ile satılamaz, her nevi oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edilemez. Bu ürünler tüketicilere basın ve yayın yoluyla satılamaz ve posta ile satış yöntemi kullanılarak gönderilemez hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, meskûn mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak üzere, otoyollardaki ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmez hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, alkollü içkiler işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satışa arz edilemez. Perakende satış belgesini haiz satıcılar, alkollü içkilerin işyeri dışından görünmemesi için gerek işyerinin fiziki koşullarını gerekse satış ünitelerinin niteliğini ve konumunu uygun hale getirmek için tedbir almak zorundadırlar hükmü getirilmiştir.

3 Aralık 2013 tarih ve 28840 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, perakende satıcıların faaliyet konusu; tütün mamulü ve alkollü içki olarak seçilen faaliyet konularının her ikisini ya da birini kapsayabilir.

110

Ancak her bir faaliyet konusu için ayrı satış belgesi düzenlenir hükmü ile tütün mamulü toptan satışını yapabilmek için tütün mamulü toptan satış belgesi, alkollü içkilerin toptan satışını yapabilmek için ise alkollü içki toptan satış belgesi alınması hükmü getirilmiştir.

4.1.5.5- Tütün Ürünlerinin Arzının Azaltılmasına Yönelik Önlemler :

Dairemizin görev alanına giren ve tütün ürünleri arzının azaltılmasına ilişkin, aşağıda ana başlıklar halinde ele alınan çalışmalar yapılmış veya çalışmalara katkı sağlanmıştır.

Ürünlerin dağıtım zincirinde yer alan aktörlerin tanımlanması ve lisanslandırılmaları çalışmalarına önem verilmiş ve çalışmaların sonuçları izlenmiş ve izlenmektedir.

Küçük yaştaki kişilere tütün ürünü satışının engellenmesi konusuna hassasiyet gösterilmiş ve bu konuda yasal hükümlerin hızla işletilmesine çalışılmıştır, küçük yaştakilere tütün ürünü satışına ilişkin tespitler, adli sürecin başlatılması için Hukuk Müşavirliğine intikal ettirilmiştir.

Küçük yaştaki kişilere tütün ürünü satışının engellenmesi konusunda satış noktalarına bu yönde uyarılar koyulması, gerektiğinde satın alan kişiye kimlik sorulmasının sağlanması konusunda çalışmalara katılınmış ve bu konuda önemli katkılar sağlanmış ve bu konuda Yönetmeliğe hüküm koyulmuştur.

Tütün ürünlerinin market rafları veya otomatik makinelerle satışı gibi doğrudan ulaşılabilir noktalardan satışa sunumunun engellenmesine yönelik çalışmalara önem verilmiştir.

Ulaşılabilirliği arttıracak şekilde küçük paketler halinde ya da tek tek satışa izin verilmemesi konusu üzerinde hassasiyetle durulmuş ve gerekli idari yaptırımların uygulanmasını sağlayacak çalışmalar yapılmıştır.

Yukarıda belirtilen birçok konuya ilişkin çalışmalar sonuçlandırılmış ve Yönetmeliğe derç edilmiştir.

4.1.5.6- Tüketicilere Yönelik Faaliyetler

Tüketici şikayetleri değerlendirilerek sorunların çözümlenmesi amacıyla, ilgili kuruluşlara, üretici ve ithalatçı firmalara konunun intikali sağlandığı gibi perakende satıcıların mevzuatımıza uygun taleplerine çözüm getirilmek üzere ilgili firmalar nezdinde girişimler sürdürülmüştür.

Tüketiciler ile sektörün bilgilendirilmesi amacıyla TAPDK web sayfası/piyasa

düzenlemeleri başlığı altında “Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları” alanı oluşturulmuştur.

Tüketicilerden gelen kaçak/sahte ürün ya da belgesiz satış yapan işyerleri ile

ilgili veya rekabet ya da reklama ilişkin şikayetler üzerine; gerekli adli ve idari işlemler başlatılmış diğer yandan ilgili Valiliklere ve Kaymakamlıklara konu iletilerek gerekli denetimlerin yaptırılması sağlanmış ve denetim sonucuna göre idari ve adli işlem tekemmül ettirilmiştir.

111

4.1.5.7- Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Odalar ve Bilgi Edinmeye Yönelik Faaliyetler

Dairemizin 2017 yılı içerisinde, kamu kurum ve kuruluşları ile bilgi edinmeye

yönelik faaliyetleri, ana başlıklar itibarıyla aşağıdaki gibidir.

Cumhuriyet Başsavcılıkları ile mahkemelerden gelen, mevzuatımıza ilişkin hususlardaki müzekkerelere, gerekli bilgi ve belgeler sunularak hızla cevap verilmiştir.

4733 sayılı Kanun uygulamaları konusunda, özellikle Mülki Amirliklerin yetkisinde bulunan idari yaptırımlar konusunda gereken bilgiler doğru ve açık, anlaşılır ve hızlı bir şekilde muhatabı olan Mülki Amirliklere iletilmiştir. Bu açıdan, kamu hizmetinde duraksamaların ve aynı nitelikteki işlemlere ilişkin mükerrer nitelikteki yazışmaların önüne geçilmesi amacıyla, bazı mülki amirliklere yönelik olarak idari yaptırımlardaki yetki ve sorumluluklar anlatan genel yazılar da gönderilmiştir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerinden intikal ettirilen satış belgesi verilmesi için gerekli adli sicil kayıtlarının tetkik edilerek kişilerin belge almasına engel durumu bulunup bulunmadığının kontrolü sağlanmıştır.

Bilgi Edinme Kanunu çerçevesinde Bakanlığımız mevzuatını ilgilendiren bilgi amaçlı sorulara yönelik olarak, taleplere hızla cevap verilmiştir.

FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER

Dairemizin muhatap olduğu mevzuata ilişkin bilgiler ile Dairemize ilişkin bir kısım istatistiki verilere aşağıda yer verilmiştir.

Faaliyetlerimize İlişkin Ana Mevzuat:

1. 4733 sayılı Kuruluş Kanunu, 2. 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu, 3. 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun, 4. 5261 sayılı DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin Uygulanmasının

Uygun Bulunduğuna Dair Kanun, 5. Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve

Esaslar Hakkında Yönetmelik, 6. Kurumumuz tarafından hazırlanan diğer Yönetmelik ve Tebliğler ile Kurul

Kararları.

Faaliyetlerimize İlişkin Diğer Mevzuat:

1. 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu 2. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu

112

3. 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu 4. 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu 5. 5393 sayılı Belediye Kanunu 6. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu 7. 5326 sayılı Kabahatler Kanunu 8. 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 9. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun

Satış Belgesi Sayıları:

Dairemiz verilerine göre, satıcı gruplarının 31.12.2017 tarihi itibariyle satış

belgesi sayıları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

2017 YILI PERAKENDE SATIŞ BELGESİ SAYISI 226.833

AÇIK İÇKİ SATIŞ BELGESİ SAYISI 28.489

TOPTAN SATIŞ BELGESİ SAYISI 2.753

NARGİLELİK TÜTÜN MAMULÜ

SUNUM UYGUNLUK BELGESİ SAYISI 2.332

TOPLAM 260.407

Tablo:85 Satış belgesi sayıları

Grafik 7- Türlerine göre satış belgesi dağılımı

TÜRLERİNE GÖRE SATIŞ BELGESİ DAĞILIMI

PERAKENDE SATIŞ BELGESİ (%87,2)

AÇIK İÇKİ SATIŞ BELGESİ (%11,18)

TOPTAN SATIŞ BELGESİ (%1,08)

NARGİLELİK TÜTÜN MAMULÜSUNUM UYGUNLUK BELGESİ(%0,54)

113

Satış belgesi işlemlerine ilişkin son beş yıllık veriler dikkate alındığında, her yıl yaklaşık 40.000 kişiden yeni başvuru alınmakta ve Mart ayı sonuna kadar süre uzatımı yönünden Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te belirtilen işlemleri yapmamak suretiyle aynı sayıya yakın satış belgesinin Nisan ayı sonunda iptali yaşanmaktadır. Tütün ürünleri ve alkollü içkiler piyasasına giriş ve çıkışlar yönünden özellikle perakende alanda dinamik bir yapı bulunmakla birlikte, süre uzatım işlemlerini yaptırmayan kitlenin büyüklüğü Daire Başkanlığımızca dikkate alınarak gerekli önlemler alınmaktadır.

Diğer taraftan, 07/01/2011 tarihinde yayımlanan “Tütün Mamulleri ve Alkollü

İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte, tütün mamulü ve/veya alkollü içki perakende satış belgesi düzenlenecek olan işyerleri sınırlandırılmıştır. Buna göre, perakende satış belgesi alabilecek yerler;

Hipermarket,

Süpermarket,

Market,

Bakkal,

Büfe,

Kuruyemişçi,

Kamu veya özel ayrımı yapılmaksızın sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerler hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile askeri tesisler bünyesinde kantin, büfe, satış kooperatifi vb. diğer satış yerleri,

Münhasır tütün mamulü ve/veya alkollü içki satıcılığı, açık içki satış belgesine haiz işyerleri” olarak sayılmıştır.

Bu çerçevede, yukarıdaki alanlarda faaliyette bulunan perakende satıcılar ile

açık alkollü içki satıcılarından satış belgesi almayanların tespiti amacıyla tüm Belediyelerden ve Kültür ve Turizm Bakanlığından bilgi alınmasına yönelik bilgi akışı sağlanmıştır.

Yapılan bu çalışmalarda, yukarıdaki tabloda yer alan satış belgeli satıcı

sayılarının daha gerçekçi sayılara ulaşması hedeflenmektedir. Elde Edilen Hizmet Bedeli: Kurumumuz verilerine göre; 31.12.2017 tarihi itibariyle mevcut 260.407 adet

satış belgesinin ilk kez düzenlenmesi ya da 2017 yılı süre uzatım işleminin yapılması neticesinde tahsil edilen hizmet bedelinin toplamı 101.663.000-TL’dir.

Satış Belgesi İptal Edilen, Uyarılan Satıcılar ile İdari Yaptırım Uygulamaları:

Kurumumuz verilerine göre; 2017 yılında kayıtlı bulunan satıcılardan Kurul

Kararıyla satış belgesi iptal edilen veya uyarılan satıcıların sayısını gösterir tablo ile idari para cezasına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.

114

2017 YILI İPTAL/ UYARI

İPTAL 168

UYARI 4

TOPLAM 172

Tablo:86. 2017 Yılı İptal/Uyarı

2017 YILI İDARİ PARA CEZASI DAİRE BAŞKANLIĞIMIZIN GÖREVİ KAPSAMINDA KURUL

TARAFINDAN UYGULANAN İDARİ PARA CEZASI ( 601

GERÇEK VEYA TÜZEL KİŞİYE) 24.792.529 TL

Tablo:87 2017 İdari Para Cezası Geçerliliğini Yitiren Belgeler: Kurumumuz verilerine göre; 2017 yılında kayıtlı bulunan satıcılardan kendi

isteğiyle satıcılığı terk edenler ile 2017 yılı süre uzatım işlemi yapılmadığı için ilgili mevzuatı uyarınca geçerliliğini yitiren satış belgesi sayısını gösterir tablo aşağıdaki gibidir.

2017 YILINDA GEÇERLİLİĞİNİ YİTİREN BELGE SAYISI

TERK İŞLEMİ YAPILAN BELGE SAYISI 2.804

SÜRE UZATIM İŞLEMİ YAPILMAYAN BELGE SAYISI 30.904

TOPLAM 33.708

Tablo.88 Satıcılığı İptal Edilenler

115

4.1.6-Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı:

4.1.6.1. GENEL BİLGİLER, AMAÇ VE HEDEFLER

4.1.6.1.1. Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığının Görev ve Yetkileri Görev ve Yetkilere İlişkin Mevzuat 4733 Sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Kurulun çalışma esasları, görev ve yetkileri” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde; “4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak” hükmü yer almakta olup bu hüküm Kurumumuzun tütün ve alkol kontrolüne yönelik yetki ve sorumluluk alanının çerçevesini belirlemektedir. 2008 Yılında 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunda ve 4733 sayılı Kanunda kapsamlı değişiklikler yapılmış olup bu yasal değişiklikler neticesinde Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK)’nun tütün ve alkol kontrolü konusundaki yetki ve sorumlulukları genişletilmiş ve bu suretle etkinliği artırılmıştır. 4733 Sayılı Kanunda 2008 yılında yapılan yasa değişikliği ile ihdas olunan Tütün ve Alkol Kontrolü (TAK) Daire Başkanlığının görev ve yetki alanı, Kanunun 4/A maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde; “Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal veya tıbbi nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla, Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 07/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik çalışmaların yapılması, tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önleyecek çalışmaların ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi, 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler konusunda analizlerin yapılması veya yaptırılması ile insan sağlığına zarar verebilecek maddelerin belirlenmesini sağlamak.” şeklinde belirlenmiş olup aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Hizmet birimlerinin faaliyet alanı, yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara uygun olarak Kurumun teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.” hükmüne istinaden Bakanlar Kurulu Kararı eki Yönetmelik olarak yürürlüğe giren Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliğinin “Hizmet Birimleri ve Görevleri” başlıklı 23 üncü maddesinde TAK Daire Başkanlığının görevlerinin ayrıntıları aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir: “MADDE 23 – (1) Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı’nın görevleri şunlardır: a) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal veya tıbbî nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla, ulusal ve uluslararası alanda ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yapılacak; Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin

116

ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik usul ve esasların belirlenmesine ilişkin çalışmalar ile tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önlemeye yönelik çalışmaları yürütmek. b) Ulusal Tütün Kontrol Programı kapsamında Kurumun sorumluluk alanındaki görevlerin yerine getirilmesine ilişkin çalışmaları izlemek, değerlendirmek, raporlamak ve bu çalışmaların koordinasyonunu sağlamak. c) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkiler konusunda toplumun bilgilendirilmesi, eğitim politikalarının geliştirilmesi ve toplumsal bilincin oluşturulmasına yönelik çalışmaları, gerektiğinde diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütmek. ç) Alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal veya tıbbî nitelikteki zararlı etkileri önlemeye yönelik olarak ulusal alkol kontrol programının geliştirilmesi konusunda diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde çalışmaları yürütmek. d) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkilerin azaltılması yönündeki uygulamaların etkinliği konusunda kamuoyu araştırmaları, değerlendirme ve strateji raporları hazırlamak veya hazırlatmak, gerektiğinde bu çalışmaların kamuoyunun bilgisine sunulmasını sağlamak. e) Tütün ve alkol tüketimini doğrudan veya dolaylı olarak özendirici, teşvik edici reklam, promosyon ve sponsorluk faaliyetleri ile sağlık uyarıları, üretim politikaları, ürün içerikleri, ürünlerin piyasaya arz usulleri ve şekilleri gibi Kurumun ilgili birimlerince yürütülen çalışmalarda, tütün ve alkol kontrolüne ilişkin görüş ve tavsiyelerde bulunarak uygulama birliğini sağlamak. f) 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere, insan sağlığına zarar verebilecek maddelerin belirlenmesini sağlamak veya ürün standartlarına uygunluğun sağlanması gibi amaçlarla, tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkilere ilişkin analizler için Kuruma bağlı akredite laboratuvarlarının tesis edilmesi ve işletilmesi şartlarının tespitine veya söz konusu analizlerin hizmet satın alımı suretiyle yapılmasına ilişkin faaliyetlerin koordinasyonunu ve yürütülmesini sağlamak. g) Tütün ve alkol kontrolüne ilişkin olarak görev alanına giren konularda uluslararası örgüt ve kuruluşlarla işbirliği yapmak. ğ) İdari yaptırımlara ilişkin çalışmaları yürütmek, alınan kararların uygulanmasını takip etmek. h) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.” Görev ve Yetki Alanına İlişkin İdari İşlem ve Kararlar Kurum Başkanlığının 07/07/2008 tarihli ve 510 sayılı Oluru ile Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) ve 4207 sayılı Kanun kapsamında yurtiçi ve yurt dışında ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi gereken hususların etkin, verimli ve sürekli bir iletişim içinde gerçekleştirilmesi ve Kurumumuzca yapılacak tütün ve alkol kontrolüne ilişkin faaliyetlerde koordinasyon sağlanması görevi TAK Daire Başkanlığına verilmiştir. Buna ilaveten, 28/08/2009 tarihli ve 1111 sayılı Olur, 02/03/2011 tarihli ve 6190 sayılı Kurul Kararı ve 11/08/2011 tarihli ve 893 sayılı Olur ile TAK Daire Başkanlığına yüklenen görev ve sorumluluklar belirlenmiştir.

117

4.1.6.1.2. Amaç ve Hedefler TAK Daire Başkanlığının görev ve yetki alanını belirleyen ulusal mevzuat ile ülkemizin TKÇS’nin tarafı olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel amaç ve hedefimiz; uluslararası toplumda kabul görmüş, etkin ve uygulanabilir nitelikteki tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin ülkemizin ve toplumumuzun ihtiyaçlarına uygun olarak şekillendirilmesi ve bunların ulusal bazda benimsenmesi, geliştirilmesi ve uygulanmasında TAPDK’nın en duyarlı ve etkin kurumlar arasında yer almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon görevini de üstlenmiş olan TAPDK’nın, kamu güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden hareket ile sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşları ile koordineli olarak yürütüldüğü stratejik bir yapıya kavuşturulmasıdır. 23/12/2017 tarihi itibarıyla, TAK Daire Başkanlığı kadrosunda 1 daire başkanı ve 3 uzman bulunmaktadır. TAK Daire Başkanlığının 2017 yılı çalışmaları aşağıda özetlenmiştir.

4.1.6.2. TÜTÜN KONTROLÜ ÇALIŞMALARI

4.1.6.2.1. Tütün Kontrolü İletişim Çalışmaları Dumansız Hava Sahası/Havanı Koru Çalışmaları Kurumun 4207 sayılı Kanun kapsamında görev ve sorumluluklarıyla ilgili olarak “Dumansız Hava Sahası/Havanı Koru” kampanyasıyla birlikte yayın hayatına başlayan www.dumansizhavasahasi.org.tr ve www.havanikoru.org.tr internet sitelerinden “[email protected]” elektronik posta adresine gönderilen sorular düzenli olarak cevaplandırılmış, işlem tesis edilmesi gerekenler ilgili birimlere gönderilmiştir. Kurumu ilgilendirmeyen ihbar ve şikâyetler ise ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirilmiştir. Yasal Uyarı Yazısı, Afiş vb. Materyalin Bastırılması ve Dağıtımı Tütün Ürünlerinin Tüketilmemesine ve Satışına İlişkin Yasal Uyarılar Hakkında Yönetmelik kapsamındaki yasal uyarı yazılarına ilişkin yüksek çözünürlüklü örnekler ile bilgilendirme notları Kurum internet sayfasında yayınlanmıştır. Kurumumuzca basımı sağlanan yasal uyarı yazıları, afiş, kartpostal gibi bilgilendirici materyalin özel ve resmi kurum ve kuruluşlardan gelen talebe göre gönderimi gerçekleştirilmiştir. Kitle İletişim Araçlarıyla Kamuoyunu Bilgilendirme Çalışmaları

http://www.dumansizhavasahasi.org.tr/

http://www.havanikoru.org.tr/

mailto:[email protected]

http://www.tapdk.gov.tr/

118

Kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk kişilerinin 4207 ve 4733 sayılı Kanunlar ve uygulamaları ile tütün ve alkol kontrolü kapsamında telefonda sordukları sorular Daire Başkanlığımız personelince cevaplandırılmıştır. Kurumun internet sayfasında oluşturulan “Tütün ve Alkol Kontrolü” başlığı altındaki portaldan tütün ve alkol kontrolüne ilişkin kamuoyunun istifade edebileceği kaynak niteliğinde bilgi ve belgelerin yayını güncellenerek sürdürülmüştür. Kurul’un 01/06/2016 tarihli ve 11339 sayılı Kararı ile Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin “Tütün ve Alkol Bağımlılığı Farkındalık Kampanyası” isimli projesine sağlanan destek kapsamında hazırlanan www.birakabilirsin.org isimli internet sayfası, 3 adet televizyon ve radyo spotu 2017 yılı boyunca yayınlanmıştır.

4.1.6.2.2. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS)

Çalışmaları

DSÖ Küresel Tütün Düzenleyicileri Forumu (Global Tobacco Regulators Forum-GTRF)’nda kapsamında üyesi olduğumuz DSÖ İleri Uzmanlar Grubu (Advanced Expert Group-AEG)’nun “Görev Tanımları” belgesi kapsamında 19/01/2017, 22/06/2017 ve 13/12/2017 tarihlerinde gerçekleştirilen telekonferans görüşmelerine Sağlık Bakanlığı ile birlikte katılım sağlanmıştır.

DSÖ ve Sağlık Bakanlığı işbirliğinde 09/02/2017 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen “Dünyadaki Tütün Vergilendirme ve Düz Paket Uygulamaları ile Ülkemizdeki Sigara Bırakma Hizmetlerinin Sonuçları, Yeni Kamu Spotu Tanıtımı ve Yeşil Dedektör Uygulaması”nın paylaşıldığı “Tütünle Mücadelede Güncel Adımlar Programı” ve “Düz Paket ve Vergilendirme” konulu çalıştaylara katılım sağlanmıştır.

TKÇS’nin 9 ve 10 uncu maddelerine ilişkin olarak ülkemizin de yer aldığı anahtar kolaylaştırıcı ülkelerin 14/03/2017 tarihinde yaptığı telekonferans görüşmesine katılım sağlanmıştır.

DSÖ tarafından 04-05/05/2017 tarihlerinde Almanya’nın Sigmaringen ve Tübingen şehirlerinde ev sahipliği Sigmaringen Kimyasal ve Veterinerlik Araştırma Ofisi (CVUA) tarafından yapılan Tütün Laboratuvarlar Ağı (Toblabnet) Nargile Çalışma Grubu toplantısına katılım sağlanmıştır.

TKÇS’nin 15 inci maddesi uyarınca oluşturulan Hükümetlerarası Müzakere Organı (INB)’nın çalışmaları ile hazırlanan “Tütün Ürünlerinin Yasa Dışı Ticaretini Önlemeye Yönelik Protokol’ün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun”un 11/11/2017 tarihli ve 30237 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olması sebebiyle söz konusu Protokol hükümlerine ilişkin olarak Kurumumuzca yapılmakta olan ve/veya yapılması gerektiği düşünülen işlemler/düzenlemeler ile ilgili değerlendirme toplantısı ilgili birimlerin katılımıyla 21/12/2017 tarihinde yapılmıştır.

http://www.birakabilirsin.org/

119

DSÖ Türkiye Ofisi aracılığıyla “2017-2021 Yıllarında Azerbaycan Cumhuriyeti’nde Tütün Geliştirme İçin Devlet Programı” hakkında görüş alışverişinde bulunmak üzere ülkemize çalışma ziyaretinde bulunan Azerbaycan Heyeti ile 06/10/2017 tarihinde Kurumumuzda gerçekleştirilen toplantıya katılım sağlamıştır. 4.1.6.2.3. Ulusal Tütün Kontrol Programı ve Eylem Planı (UTKPEP) Kapsamında

Yapılan Çalışmalar

Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun 27/02/2017-01/03/2017 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirdiği “Denetim Sisteminin Güçlendirilmesi Çalıştayı”na Kurum’un ilgili birimlerinden personel ile birlikte katılım ve katkı sağlanmıştır.

2015-2018 yıllarını kapsayan UTKPEP’de Kurumumuzun “sorumlu kuruluş” olarak belirlendiği strateji ve aktiviteler kapsamında tütün kontrolüyle ilgili mevzuata ilişkin değişiklik ve güncelleme çalışmaları Daire Başkanlığımız koordinasyonunda Kurumun ilgili birimlerinin katılım ve katkılarıyla 14/03/2017, 23/03/2017, 09/05/2017, 10/05/2017 ve 15/05/2017 tarihlerinde gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmaların neticesinde oluşturulan mevzuat değişiklik önerileri, Kurul’a sunulduktan sonra 22/06/2017 tarihli ve 57806303-305-E.722 sayılı yazı ile Sağlık Bakanlığı’na gönderilmiştir.

2015-2018 yıllarını kapsayan UTKPEP’de Kurumumuzun “sorumlu kuruluş” olarak belirlendiği strateji ve aktiviteler kapsamında 2016 yılında yaptığı çalışmaları ihtiva eden rapor 27/07/2017 tarihli ve 57806303-305.10.08-E.2017/22413 sayılı yazı ekinde, 2017 yılının ilk altı ayında yapılan çalışmaları içeren rapor ise 18/08/2017 tarihli ve 57806303-305.10.08-E.2017/26910 sayılı yazı ekinde Sağlık Bakanlığı’na gönderilmiştir.

Sağlık Bakanlığının 14-16/11/2017 tarihlerinde Ankara-Kızılcahamam’da organize ettiği Ulusal Tütün Kontrol Programı Eylem Planı (UTKPEP) Çalıştayı’na Kurumun ilgili birimleri ile katılım sağlanmıştır.

Sağlık Bakanlığı Sağlığı Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından 11-12/12/2017 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen olan “Bağımlılıkla Mücadele İletişim Çalıştayı”nda “Tütün Bağımlılığı ile Mücadele Çalışma Grubu”na Kurumu temsilen katılım sağlanmıştır.

4.1.6.2.4. İl Tütün Kontrol Kurulları (İTKK) Çalışmaları Ankara İl Tütün Kontrol Kurulu Yürütme Kurulu’nun 25/01/2017, 22/02/2017, 26/04/2017, 19/07/2017 ve 18/10/2017 tarihlerinde yapılan toplantılarına katılım sağlanmıştır.

120

Yürütme Kurulunun 19/07/2017 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında, Kurum temsilcisi tarafından “Türkiye’de Nargilelik Tütün Mamulü Mevzuatı ve Uygulaması” konulu sunum yapılmıştır. Ayrıca, Ankara İl Tütün Kontrol Kurulunun 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü dolayısıyla yapılacak etkinliklere yönelik projelerle ilgili Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü’nde 13/01/2017 tarihinde yaptığı toplantıya Kurum adına katılım sağlanmıştır.

4.1.6.2.5. Yasadışı Ticaretle Mücadele Kapsamında Yapılan Çalışmalar

Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Daire Başkanlığı’nda yaprak sigara kağıtları ve makaronların içerisine kıyılmış tütün doldurulması suretiyle oluşturulan sigaraları ticari amaçla alan, satan veya nakleden şahıslara uygulanacak idari yaptırımların görüşülmesi amacıyla 21/04/2017 tarihinde gerçekleştirilen toplantıya katılım sağlanmıştır.

İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat, Harekât ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı (KİHBİ)’nca 24-28/04/2017 tarihlerinde Muğla’da gerçekleştirilen “Organize Suçlarla Mücadele” konulu hizmet içi eğitim seminerine katılım sağlanmıştır.

Emniyet Genel Müdürlüğü KOM Daire Başkanlığı tarafından 12/05/2017 tarihinde Ankara’da organize edilen seminere eğitici olarak katılım sağlanmıştır.

KİHBİ tarafından 2016-2021 Organize Suçlarla Mücadele Ulusal Strateji Belgesi ve eki 2016-2018 Organize Suçlarla Mücadele Eylem Planı ile ilgili yapılan çalışmaları değerlendirmek üzere 10/07/2017 tarihlinde gerçekleştirilen toplantıya katılım sağlanmıştır.

Emniyet Genel Müdürlüğü KOM Daire Başkanlığı tarafından Türkiye Uluslararası Uyuşturucu ve Organize Suçlarla Mücadele Akademisi (TADOC)’nde “Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Eğitim Semineri” kapsamında “Alkollü İçkilerin Yasal Üretimi, İthali ve Ticareti” ile “Tütün Mamullerinin Yasal Üretimi, İthali ve Ticareti” konularında 26/10/2017 tarihinde gerçekleştirilen eğitimlere Kurumun ilgili birimleri ile birlikte katılım sağlanmıştır.

Yasadışı ticaretin önlenmesi çalışmalarında kullanılmak üzere hazırlanan proje kapsamında Emniyet Genel Müdürlüğü’ne 15 milyon TL kaynak aktarılmıştır. 4.1.6.2.6. Tütün, Tütün Mamulleri Analiz, Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarı

Kurulması Çalışmaları İstanbul Medeniyet Üniversitesi ve Kurumumuz işbirliği ile İstanbul’da kurulmakta olan Tütün, Tütün Mamulleri Analiz, Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarı’na ilişkin

121

toplantılar 09/02/2017 ve 11/05/2017 tarihlerinde tarafların katılımıyla gerçekleştirilmiştir. 4.1.6.2.7. Tütün Mamullerinde Marka Esnetme ve Paylaşımı Çalışmaları 30/03/2016 tarihli ve 10936 sayılı Kurul Kararı ile kurulan Marka Esnetme ve Paylaşımı İhtisas Komisyonu toplantısı 10/01/2017 tarihinde Kurum toplantı salonunda gerçekleştirilmiştir. 4.1.6.2.8. Tütün Kontrolü Kapsamında Katılım Sağlanan Diğer Etkinlikler Gümrük ve Ticaret Bakanlığında 13/03/2017 tarihinde gerçekleştirilen elektronik tütün ürünleri ithalatıyla ilgili toplantı, Türk Toraks Derneğinin 07/04/2017 tarihinde Antalya’da düzenlenen 20. Yıllık Kongresi, Kalkınma Bakanlığının sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamında Türkiye'nin Mevcut Durum Analizi Projesi’ne ilişkin olarak 08-10/05/2017 tarihlerinde gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantılarından “Sağlık ve Refah” başlıklı toplantı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve TAPDK Marka Esnetme ve Paylaşımı İhtisas Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Recep AKDUR için 01/06/2017 tarihinde Ankara Tıp Fakültesi’nde düzenlenen emeklilik töreni, Kalkınma Bakanlığı koordinasyonunda 19-20/12/2017 tarihlerinde gerçekleştirilen 11. Kalkınma Planı Sağlıklı Yaşam ve Bağımlılıkla Mücadele Çalışma Grubu toplantısına katılım sağlanmıştır.

4.1.6.3. ALKOL KONTROLÜ ÇALIŞMALARI

27/01/2016 tarihli ve 10468 sayılı ve 19/10/2016 tarihli ve 12106 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararları ile alkollü içki markalarının 4733 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre değerlendirmesinin yapılması için Kurumumuzun koordinasyonunda, Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın katılımıyla kurulan komisyon toplantıları 07/02/2017 ve 07/03/2017 tarihlerinde yapılmıştır.

Kurul’un 01/06/2016 tarihli ve 11339 sayılı Kararı ile Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin “Tütün ve Alkol Bağımlılığı Farkındalık Kampanyası” isimli projesine destek sağlanmıştır.

122

4.1.7- Denetim Daire Başkanlığı

4.1.7.1-Genel Bilgi

Denetim Daire Başkanlığı’nın görevleri, 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri hakkında Kanun’un 4/A maddesinin (g) bendinde “Kurumun düzenlediği piyasalarda faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek, gerektiğinde bu hususlarda yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmak, piyasalarda görülen aksaklıklara ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak” olarak belirlenmiştir. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat, Görev ve Çalışma Yönetmeliği’nin 24’üncü maddesinde ise Denetim Daire Başkanlığı’nın görevleri; “a) Kurumun düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektörde faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek. b) İnceleme ve denetlemelerle ilgili gerektiğinde yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmak. c) Kurumun düzenlediği piyasalarda görülen aksaklıkların giderilmesine ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak. ç) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.” Şeklinde belirtilmiştir. Bu kapsamda Denetim Daire Başkanlığı, Kurumumuzun yetkili olduğu sektörde faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişiler ile ilgili şikayet, inceleme ve denetimleri gerçekleştirmekte, bu inceleme ve denetimler sonucunda uzmanlar tarafından inceleme raporları düzenlenmektedir. Ayrıca, Başkan tarafından verilen diğer işler kapsamında verilen görevlerde yapılmaktadır.

4.1.7.2-Amaç ve Hedefler

Kurumun düzenlediği piyasalarda faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek, piyasalarda görülen aksaklıklara ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak suretiyle Kurum düzenlemelerinin doğru uygulanması ve yaygınlaşmasına katkıda bulunulması amaçlanmıştır. 2017 yılı denetimlerinde de firmaların Kurum mevzuatına uyumlarının kontrolü yanında tütün mamulü ve alkollü içkilere yönelik bandrol kontrollerine devam edilmiştir.

4.1.7.3-Faaliyetlere İlişkin Bilgi ve Değerlendirmeler

2017 yılı öncesinde denetime alınan ve devam eden işlere ilave olarak; ilgili sektör daire

başkanlıklarının görüşü, firmaların daha önce denetime tabi tutulma durumu ve Dairemizin

123

personel ve iş durumu göz önüne alınarak yapılan değerlendirmede; 49 adet alkollü içki

üretici ve ithalatçısı, 15 adet tütün ticareti yetki belgesi sahibi, 9 adet etil alkol ve metanol

dağıtım yetki belgesi sahibi olmak üzere toplam 73 adet firma 04/04/2017 tarih ve 661.01-

451 sayılı, 25/05/2017 tarih ve E.2017/08057 sayılı, 15/09/2017 tarih ve E.2017/30102 sayılı

Makam Olur’ları ile denetim programına alınmış olup, ayrıca yıl içerisinde ilgili Daire

Başkanlıklarının talebi veya Kurumumuza iletilen ihbar ve şikayetler kapsamında toplam 14

adet firma ile ilgili inceleme ve denetim yapılmıştır. Böylece 2017 yılında toplam 87 adet

firma inceleme ve denetime alınmıştır.

Firmaların denetimlerinde, varsa satışa sunulan ürünlerin usulüne uygun bandrole haiz olması hususunun aranması da dahil Kurum mevzuatı kapsamındaki işlemleri üzerinden kanaat edinmeye yönelik, yoklama yöntemiyle ve esas olarak 2016 yılı ile 2017 yılı denetime gidilen tarihe kadar olan faaliyetlerinin incelenmesi öngörülmüştür. 2017 yılında Denetim Daire Başkanlığı görevi dahilinde bulunan ve Kurumumuzun düzenlemekle görevli olduğu tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkiler sektöründe faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişiler ile ilgili gerek rutin gerekse ihbar üzerine yapılan inceleme ve denetimlerle yerine getirilen görevler, inceleme ve denetime alınan iş sayısı, aşağıda hazırlanan tabloda gösterilmiş olup, toplam 89 adet iş sonuçlandırılarak Denetim Daire Başkanlığı’nca Makam’a sunulmuştur. Denetimlerde görevli Uzmanlarca; Denetimiyle görevlendirildikleri firmada mevcut bandrollü ürünlerden, çeşidin yeterli olması halinde en az 7 farklı marka ve/veya ölçüde satışa arz edilmek üzere ayrılmış ürünler üzerinde bandrol kontrolü yapılarak durumun tutanağa bağlanması ve denetimlerde bandrolsüz veya usulsüz bandrol tespiti halinde, konunun hemen adli boyutuyla işlem yapılmak üzere kolluk kuvvetlerine bildirilmesi şeklinde uygulama yapılmıştır. Ayrıca denetim kapsamına alınan firmaların denetiminin yapılması sürecinde uzman personelin görevde bulunduğu ilde saha denetimi yapması için ilave 1 işgünü verilmesi; bu kapsamda uzman tarafından belirlenecek mevcut en az iki toptan satıcıdaki en az 7 farklı marka ve/veya ölçüde satışa arz edilmiş ürünler üzerinde bandrol kontrolü yapılması, denetim mahallerinde tütün ürünleri alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarının olup olmadığı hususunda gözlem yapılması ayrıca hacmi 20 cl ve altında bulunan ambalajlardaki alkollü içkilerin bulundurulup, satışlarının yapılıp yapılmadığı hususlarının kontrol edilerek aykırılığın tespit edilmesi halinde durum ayrıca inceleme raporuna bağlanması öngörülmüştür. Yapılan inceleme ve denetim neticesinde düzenlenen raporlar, Makam talimatları doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılmasını teminen ilgili Daire Başkanlığına sevk edilmiştir. Tablo halinde 2017 yılında incelemeye alınan ve rapor yazılmasını gerektirir iş ve işlemler aşağıda gösterilmiştir.

124

Verilen İş Sayısı *

Sonuçlanan İş Sayısı**

Devam Eden İş Sayısı**

87 89 38

Tablo 90

* Rapor yazılması gereken inceleme ve denetim konularını içermekte olup, yapılan diğer işler dahil değildir. ** Sonuçlanan ve devam eden işler içerisinde 2016 yılından devreden işler de yer almaktadır.

Denetim Daire Başkanlığınca, 2017 yılında piyasa bandrol denetimi kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerin özeti aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Denetlenen işyeri (adet) Denetlenen tütün mamulü (paket) Denetlenen alkollü içki (şişe)

İthal Yerli Toplam İthal Yerli Toplam

124 9 902 911 526 1.280 1.806

Tablo 91- Ürün denetimi faaliyeti.

Denetim Daire Başkanlığınca, 2017 yılında gerçekleştirilen denetimlerin sonucunda denetimlerde karşılaşılan eksiklikler ve mevzuat iyileştirme önerileri tablo halinde aşağıda belirtilmiştir.

DENETİMDE GÖRÜLEN AKSAKLIKLAR TABLOSU 2017

A – TAPDK Kurum Mevzuatına Göre Aykırılık / Aksaklık

İlgili Mevzuat ve

Madde Numarası

Düzenlenen Raporun Tarih ve Sayısı

- Kurum tarafından istenilen ticari faaliyetlerini gösterir satış veya faaliyet

raporlarının veya bilgi, belge ve numunelerin yazılı uyarıya rağmen belirlenen süre içinde verilmemesi, yanlış veya yanıltıcı bilgi veya

belge verilmesi

4733 Sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5.

fıkrasının (a) bendi

12/10/2017 67 – 57

31/05/2017 90 – 19 15/09/2017 90 – 36 27/11/2017 90 – 41

31/05/2017 143 – 12 31/05/2017 143 – 17 20/09/2017 143 – 22

08/08/2017 150 – 10

- Alım satım kapsamındaki yükümlülükleri süresi içinde yerine

getirmemek

4733 sayılı Kanunun 8. maddesinin 5.

fıkrasının (b) bendi

31/05/2017 90 – 19

- Dökme alkollü içkileri piyasaya arz etmek

4733 sayılı Kanunun 8. maddesinin 5.

fıkrasının (e) bendi

31/05/2017 143 – 13 31/05/2017 143 – 16

- Kurumdan belge almamış kişilerden ürün almak veya bu kişilere ürün satmak


fıkrasının (f) bendi

10/02/2017 150 – 04 05/05/2017 150 – 06 11/05/2017 150 – 07

125

06/10/2017 150 – 11 15/12/2017 150 – 16

- Kurumdan satış belgesi almadan toptan veya perakende satış yapılması


fıkrasının (g) bendi

28/06/2017 67 – 39 29/09/2017 67 – 53

27/03/2017 143 – 10 31/05/2017 143 – 12

10/02/2017 150 – 04 05/05/2017 150 – 06 11/05/2017 150 – 07 31/10/2017 150 – 13 15/12/2017 150 – 16

- Kurumdan yetki belgesi almadan tütün ticareti yapılması


fıkrasının (h) bendi

04/04/2017 73 – 07

19/12/2017 150 – 17

- Kurumdan satış belgesi almadan açık

olarak içki satışı veya sunumu yapılması


fıkrasının (j) bendi

06/10/2017 150 – 11

- 50 kilogramdan 100 kilograma kadar ticari amaçla sarmalık kıyılmış tütün üretmek, satmak veya satışa arz etmek


fıkrasının (o) bendi.

31/05/2017 90 – 19

- 4733 Sayılı Kanun ile 4250 sayılı Kanuna veya bu kanunlara göre yürürlüğe konulmuş yönetmeliklere ya da Kurumca verilen

belgelerde yer alan şartlara uyulmadığının tespiti nedeni ile uyarıyı gerektirir fiiller

4733 sayılı Kanun’un

8. maddesinin 6. fıkrası

15/09/2017 67 – 50 04/10/2017 67 – 54 12/10/2017 67 – 57

10/10/2017 73 – 18

26/01/2017 79 – 07 09/02/2017 79 – 12

20/01/2017 90 – 01 24/08/2017 90 – 34 31/05/2017 90 – 19 30/06/2017 90 – 25 02/08/2017 90 – 30 15/09/2017 90 – 36 27/11/2017 90 – 41

21/03/2017 143 – 08 27/03/2017 143 – 10 31/05/2017 143 – 12 31/05/2017 143 – 14 31/05/2017 143 – 16 31/05/2017 143 – 17 20/09/2017 143 – 22

126

10/02/2017 150 – 04 05/05/2017 150 – 06 11/05/2017 150 – 07 23/05/2017 150 – 08 08/08/2017 150 – 10 06/10/2017 150 – 11 19/10/2017 150 – 12 31/10/2017 150 – 13 31/10/2017 150 – 14 13/12/2017 150 – 15 15/12/2017 150 – 16

B - Diğer Kurum Mevzuatlarına Aykırılıklar

İlgili Mevzuat ve Madde

Numarası


- Alınan bandrolün üzerinde yazılı olan

yıllarda temin edilip Gelir İdaresi

Başkanlığından gerekli izni almaksızın bir

sonraki yıl içinde kullanılması hususunu Gelir

İdaresi Başkanlığı’na bildirmek,

- Firmaların kayıt dışı üretim/satış

gerçekleştirildiği kanaati oluştuğu için

durumun, T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi

Başkanlığına bildirilmesi.

- Elde kalan bandrollerin iade edilmediğine ilişkin hususun Gelir İdaresi Başkanlığı’na

bildirilmesi

Maliye Bakanlığı

tarafından çıkartılan

17/03/2007 tarih ve

26465 sayılı Resmi

Gazetede

yayımlanarak

yürürlüğe giren

“Tütün Mamulleri ve

Alkollü İçkilerde

Bandrollü Ürün İzleme

Genel Tebliği”

12/10/2017 143 – 23

31/10/2017 150 – 14 15/12/2017 150 – 16

- İptal edilen faturaların ibraz edilememesi, irsaliyelerin usulünce düzenlenmemesi, kayıt dışı işlem tesis edilmiş olması Maliye Bakanlığı Gelir

İdaresi Başkanlığı’na bildirilmesi

Vergi Usul Kanunu

08/05/2017 90 – 18 31/05/2017 90 – 19 02/06/2017 90 – 22 15/09/2017 90 – 36

31/05/2017 143 – 12 31/05/2017 143 – 13 31/05/2017 143 – 16 31/05/2017 143 – 17 20/09/2017 143 – 22

127

- Alkollü İçki Üretim ve Satışı, bandrol kullanımı, ÖTV bildirimi verilmemesi ve diğer mali aykırılıklar dolayısı ile Maliye Bakanlığı

Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilmesi gereken hususlar.

- Üretim tesisinde aktive edilmesi gereken

bandrolün aktive edilmemiş olması nedeniyle Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına

bildirilmesi

29.01.2011 tarih ve

27830 sayılı Resmi

Gazete’de yayımlanan

20 Seri No.lu Özel

Tüketim Vergisi

Genel Tebliği

28/06/2017 67 – 39

20/09/2017 143 – 22

- Firmanın istihdamı zorunlu personelinin olmaması

5996 sayılı “Veteriner

Hizmetleri, Bitki

Sağlığı, Gıda ve Yem

Kanun’un”

“Sorumluluklar”

başlıklı 22.

maddesinin 7. fıkrası

15/12/2017 150 – 16

- Alkollü içkilerin promosyon olarak dağıtımı

- Alkollü içkilerin kullanılmasını ve satışını özendiren veya teşvik eden kampanya, promosyon yapılması

4250 sayılı İspirto ve

İspirtolu İçkiler

İnhisarı Kanunu’nun

6. maddesi 1. fıkrası

21/04/2017 79 – 29

31/05/2017 143 – 16

C - Mevzuat ve Uygulama / İyileştirme Önerileri


- Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı’nca kapasite artışlarının eş zamanlı olarak Üretim ve Faaliyet Uygunluk

Belgelerine işlenerek söz konusu belgelerin güncellenmesinin sağlanmasının uygun olacağı

05/04/2017 150 – 05

- Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı’nca Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri üzerinde yer alan kapasiteden

kastedilen ne ise (örneğin imalat makinesi kapasitesi veya tütün kıyım kapasitesi) bundan sonra o ibarenin de belge üzerine

yazılmasının uygun olacağı

05/04/2017 150 – 05

- Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı’nca Alkol ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz Olmaları Gereken Teknik Şartlar,

Kurulmaları, İşletilmeleri ve Denetlenmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin

kaldırılmasının (Sorumlu Yönetici) veya 5996 sayılı Kanun ile uyumlu hale getirilmesinin uygun olacağı

03/08/2017 150 – 09 15/12/2017 150 – 16

- Alkol Piyasası Daire Başkanlığınca ilgili Kurumlarla ilişkiye geçilerek tıbbi kullanım amaçlı etil alkolün denatüre edilerek piyasaya arzının sağlanması konusunda çalışma yapılmasının

faydalı olacağı

29/09/2017 67 – 53

- Alkol Piyasası Daire Başkanlığınca; Sağlık Bakanlığı ile temasa geçerek tıbbi konularda çalışma yapan laboratuvarların “tıbbi

kullanım amaçlı etil alkol” alımlarında TAPDK’dan satış belgesi almış kişilerden ürün temin edilmesi konusunda uyarıda

29/09/2017 67 – 53

128

bulunmasını talep etmesinin faydalı olacağı

- Tütün mamullerindeki tüketim trendlerinin değişikliği de göz önüne alınarak nargilelik tütün mamullerinin bandrollerinde de

ambalaj hacminin hem tüketicinin göreceği hem de kontrol cihazları ile kontrol sırasında fark edilebilecek hacim

bilgilerinin içereceği şekilde değiştirilmesinin kamu gelirleri açısından uygun olacaktır. Bu amaçla Tütün Mamulleri Daire

Başkanlığınca; Gelir İdaresi Başkanlığına durumun incelenmesi için bilgi verilmesinin uygun olacağı

09/10/2017 67 – 56

- Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı’nca firma dosyalarında belge kayıplarının önlenmesini ve kolay kullanılabilmesini teminen dizi

pusulası yapılması, firmanın tüm bilgi ve belgelerinin kolay ulaşılabilir bir şekilde takibi için gereken önlemlerin alınmasının

uygun olacağı

11/08/2017 90 – 33

- Firmaların aylık etil alkol kullanım raporu eki olarak etil alkol kullanarak ürettikleri her bir çeşit ürünü ve içerdiği etil alkolü

de bildirmelerinin, denetimlerin daha etkin ve verimli yapılabilmesini ve firmaların etil alkolü amacı dışında

kullanmalarına caydırıcı etki yapacağı

31/05/2017 143 – 13

- Firma işlemlerinin daha sağlıklı ve doğru takip edilebilmesi ve yönetmeliğe uygunluk açısından firmanın meyve şarabı

üretimine ilişkin olarak ayrı bir işletme raporu vermesinin daha doğru olacağını değerlendirmekteyiz. Konunun geçmiş Kurum

uygulamaları ve görüşleri de dikkate alınarak Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığınca değerlendirilerek bu konuda

herhangi bir belirleme yoksa firmanın meyve şarabı üretimi için ayrı işletme raporu verilmesi konusunda bilgilendirilmesinin

uygun olacağı

31/05/2017 143 – 17

- Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığınca firmaya örnek bir uygulama üzerinden Üç Aylık İşletme Raporlarının nasıl

doldurulması gerektiğinin yazılı olarak bildirilmesinin uygun olacağı

31/05/2017 143 – 12 18/09/2017 143 – 20 18/09/2017 143 – 21 20/09/2017 143 – 22

Tablo 92- Denetimde tespit edilen aksaklıklar

129

4.1.8- Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı

4.1.8.1- Avrupa Birliği

Avrupa Birliği Mevzuatına Teknik Uyum Kapsamında Gerçekleştirilen

Faaliyetler:

Kurumumuzun taslak mevzuatları, Avrupa Birliği müktesebatı ve ülkemizin

Avrupa Birliği’ne olan diğer taahhütlerine uyumluluğu ve Daire Başkanlığımızın

görev ve yetki alanına giren diğer hususlar açısından değerlendirilmiş; bu kapsamda

gerektiğinde ilgili Kurumlardan görüş alınmasında koordinasyon sağlanmıştır.

Çeşitli ülkelerin mevzuatı ile uygulamaları hakkında bilgi edinilmesinin temini suretiyle Kurumumuzun mevzuat çalışmalarına katkı sağlanmıştır.

Çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanarak Kurumumuz görüşüne sunulan mevzuat taslaklarına ilişkin Kurumumuz görüşünün iletilmesi koordine edilmiş; Daire Başkanlığımızın görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle söz konusu taslaklara görüş verilmesi suretiyle katkı sağlanmıştır.

Ekonomi Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen Türkiye’nin uyumlaştırması gereken AB teknik mevzuatının yer aldığı 2/97 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’nın ekindeki listenin güncellenmesi çalışmalarına Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren mevzuat itibariyle katkıda bulunulmasında ilgili Daire Başkanlıklarının görüşü alınarak gereken katkı sağlanmıştır.

Ülkemizle Avrupa Birliği arasında sürmekte olan Gümrük Birliği’nin tarım ürünlerine genişletilmesi konusunda yürütülen hazırlık çalışmaları kapsamında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı koordinasyonunda ve Ekonomi Bakanlığı katılımı ile gerçekleştirilen toplantıya katılım sağlanmıştır.

“ Üye Ülkelerin Tütün ve İlgili Ürünlerin Üretimi, Piyasaya Arzı ve Satışına Yönelik Kanun, Yönetmelik ve İdari Hükümlerinin Yakınlaştırılması İle İlgili ve 2001/37/EC Sayılı Direktifi Kaldıran 2014/40/EU Sayılı Direktif” yayımlanmıştır. Anılan Direktife uyum sağlamak için gerekli kanun, tüzük ve idari kararların 20 Mayıs 2016 tarihine kadar yürürlüğe konması hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede; bahse konu Direktifin ülke mevzuatımıza aktarılması kapsamında AB Komisyonunca düzenlenen toplantılara katılım sağlanmış, uyumlaştırmaya yönelik çalışmalarda oluşan tereddütlerin giderilmesini teminen ilgili kurum ve kuruluşlarla temasa geçilmiştir.

2014/40/EU sayılı Direktifin uyumlaştırma çalışmaları kapsamında AB Komisyonunca oluşturulan ve Yeni Tütün Mamulleri Direktifi çerçevesinde devredilen yetkilere, raporların hazırlanmasına, mevzuat tekliflerine ilişkin üye ülke

130

uzmanlarına danışılan bir forum gibi faaliyet gösteren Tütün Politikaları Uzman Grubu’nun Belçika’nın Brüksel kentinde; - 30 Mart 2017 tarihinde - 09 Ekim 2017 tarihinde Gerçekleştirilen Toplantılarına Daire Başkanlığımız ve ilgili Daire Başkanlığınca

katılım sağlanmıştır.

Ortaklık Komiteleri ve Teknik Komitelere Katılım

Türkiye-AB Gümrük Birliği Ortak Komitesi’nin (GBOK) 11-12 Mayıs 2017 tarihinde Brüksel’de gerçekleştirilen 34. Dönem toplantısına ve 2 Mayıs 2017 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen GBOK 34. Dönem hazırlık toplantısına katılım sağlanmasına ilişkin olarak Daire Başkanlığımızca koordinasyon sağlanmış ve Daire Başkanlığımız ve ilgili Daire Başkanlıklarınca anılan toplantılara iştirak edilmiştir. Söz konusu toplantılar öncesinde, toplantı gündeminde yer alması öngörülen ve Kurumumuzun sorumluluk alanına giren konularda kaydedilen gelişmelere ilişkin ilgili Daire Başkanlığının görüşü alınmak suretiyle hazırlık sağlanmıştır.

İlerleme Raporu

Avrupa Birliğine katılım yolunda ekonomik kriterler, müktesebat uyumu ve kurumsal yapılanma alanlarında Kurumumuz faaliyet alanlarında kaydedilen ve 2017 Yılı İlerleme Raporuna katkı niteliği taşıyabilecek gelişmeler ile anılan raporda tespit edilen maddi hata ve eksiklikler Komisyona iletilmek üzere Avrupa Birliği Bakanlığı’na bildirilmiştir.

4.1.8.2-Dış İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler.

Mevzuat Çalışmaları

Kurumumuzun mevzuat çalışmalarına, taslak mevzuatların, ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara uygunluğu açısından değerlendirilmesi suretiyle katkıda bulunulmuştur.

06/01/2005 tarihli ve 25692 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tütün Mamullerinin Zararlarından Korumaya Yönelik Üretim Şekline Etiketlenmesine ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te değişiklik yapılması kapsamında 2001/37/EC sayılı Direktifi yürürlükten kaldıran /40/EU sayılı mevzuatın uyumlaştırma çalışmalarının tamamlanabilmesi için 2014/109/EU sayılı Direktifin EK II’sinde yer alan birleşik sağlık uyarılarının ülkemiz tarafından kullanımını mümkün kılacak lisans anlaşmasının Avrupa Komisyonu tarafından ülkemize iletilmesine ilişkin olarak çeşitli çalışmalarda bulunulmuştur.

131

Serbest Ticaret Anlaşmaları

Ekonomi Bakanlığı tarafından Türkiye ile çeşitli ülkeler arasında Serbest Ticaret Anlaşması akdedilmesine yönelik yapılan müzakereler için yürütülen çalışmalara Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren ürünlere uygulanacak gümrük vergilerinin sıfırlanması veya taviz verilmesi konuları ile “Fikri Mülkiyet Hakları” başlığı altında Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren ürünler itibariyle ilgili Daire Başkanlıklarının görüşü alınarak gereken katkı sağlanmış, anılan toplantılara ve bu toplantılar öncesinde yapılan hazırlık toplantılarına Kurumumuzca katılım sağlanması koordine edilmiştir.

Bu kapsamda; Nahcivan, Japonya, Tunus, Kolombiya ve Malezya ile yürütülen STA müzakerelerine katkıda bulunulması koordine edilmiştir.

Ayrıca; - Ülkemiz ile Azerbaycan arasında bir Tercihli Ticaret Anlaşması (TTA) - Türkiye-Karadağ arasında gerçekleştirilen Ortak Komite Toplantısı - Türkiye Sudan Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması (TEOA) - Türkiye-İngiltere Tarımsal Ticaret anlaşması - Türkiye-Birleşik Krallık Ekonomik ve Ticari Ortak Komitesi (JETCO) 6. Dönem Hazırlık Toplantısı kapsamında Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle ilgili

Daire Başkanlıklarının görüşü alınarak Ekonomi Bakanlığı ve Gıda Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı’na Kurumumuz görüşü iletilerek gereken katkı sağlanmıştır.

Afrika-Türkiye Ortaklığı Ortak Eylem Planı (2015-2019) uyarınca Afrika kıtasının stratejik ortağı konumundaki ülkemizin tarım ve hayvancılık sektörlerindeki bilgi ve tecrübelerinden yararlanılması ve mevcut işbirliğinin daha da geliştirilmesine imkan sağlanması amacıyla “Gıda Güvenliği Sağlanmasında Afrika-Türkiye Kırsal Kalkınma Ortaklığı” temasıyla 27-28 Nisan 2017 tarihlerinde Antalya’da, “Türkiye-Afrika Tarım Bakanları 1. Toplantısı ve Tarım İş Forumu”na Kurumumuzca katılım sağlanması koordine edilmiştir. Bahse konu forum esnasında Forum’a katılım sağlayan Zimbabve Tarım, Makineleşme ve Sulama Kalkınması Bakanlığı Müsteşarı ile gerçekleşen görüşmeye Kurumumuz görüşlerinin iletilmesi sağlanmıştır.

3-5 Temmuz 2017 tarihlerinde Ortak Piyasa Stratejisi Hazırlıkları Kapsamında Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi” çerçevesinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca Roma’ya gerçekleştirilen çalışma ziyareti kapsamında tütün örgütlerine ilişkin talep edilen görüşlerin iletilmesi sağlanmıştır.

KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Sayın Sunat Atun’un ülkemize gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında gerçekleştirilen toplantıya ilgili Daire Başkanlıkları ile katılım sağlanmıştır.

“Avrupa Birliği Ortak Piyasa Düzenlerine Uyum İçin Bir Strateji Hazırlanması Projesi” kapsamında AB ortak piyasa düzenlerine ilişkin 1308/2013 sayılı AB

132

Tüzüğü incelenerek Kurumumuz görev alanına giren konularda sunum hazırlanmış ve 21 Eylül 2017 tarihinde Ankara Mövenpick Otelde gerçekleşen değerlendirme toplantısında sunum gerçekleştirilmiştir.

Çok Taraflı ve Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler

Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü’ne (OIV) İlişkin Faaliyetler:

Bağcılık ve şarapçılık konusunda bilimsel, teknik, teknolojik ve hukuki bakımdan uluslararası alanda yetkinliği kabul edilen uzman statüsünde bir kuruluş olan Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV) ile olan ilişkiler ülkemiz adına Kurumumuzca yürütülmektedir. Bu kapsamda aşağıdaki faaliyetler Daire Başkanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmiştir:

Düzenli olarak OIV intranetinde yayınlanan taslak kararlar ve Üye Devletlerin yorumlarına sunulan stratejik plan taslakları, çeşitli delegasyonlardan alınan görüş ve öneriler çerçevesinde OIV tarafından tekrar değerlendirilmekte olup, Kurumumuzun görüşleri Alkollü İçkiler Daire Başkanlığı’ndan alınan görüşler doğrultusunda oluşturulmakta, ayrıca gerekli durumlarda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın da görüşleri alınarak Örgüt Sekreteryası’na iletilmiştir.

OIV Genel Kurul ve Yürütme Komitesi toplantıları ile uzman toplantılarına Kurumumuzca katılım sağlanmasına yönelik gerekli koordinasyon sağlanmıştır. Bu kapsamda; - 8 Nisan 2017 tarihinde Fransa’nın Paris kentinde gerçekleşmiş OIV-Yürütme Komitesi Toplantısı, - 19-21 Ekim 2017 tarihinde Fransa’nın Strazburg kentinde gerçekleşmiş OIV-Yürütme Komitesi Toplantısı, - 28 Mayıs-2 Haziran 2017 tarihleri arasında Bulgaristan’ın Sofya kentinde gerçekleşen OIV 15.Genel Kurul Toplantısı ile “Asma ve Şarap: Bilim ve Ekonomi, Kültür ve Eğitim”” temalı 40. Dünya Bağ ve Şarap Kongresine, katılım ve koordinasyon sağlanmıştır.

6 Temmuz 2018 tarihinde gerçekleştirilecek OIV Genel Direktörlük seçimi

kapsamında Genel Direktörlüğe Yeni Zelanda tarafından aday gösterilen Dr. John

Barker Kurumumuzu ziyaret etme talebini iletmiş ve 08 Aralık 2017 tarihinde Yeni

Zelanda Büyükelçiliği Müşteşarı, Yeni Zelanda Büyükelçiliği temsilcisi ve Dr. John

Barker Kurumumuzu ziyaret etmiş, Daire Başkanlığımız başkanlığında görüşme

yapılmıştır.

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesine İlişkin

Faaliyetler:

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) önderliğinde ve himayesinde kabul edilen ve halk sağlığı alanında yapılmış en kapsamlı uluslararası anlaşma olan ülkemizin de taraf

133

olduğu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) bünyesinde yapılan çalışma ve toplantılarda ülkemizi temsilen Kurumumuz son derece aktif rol oynamıştır. Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) kapsamında Dünya Sağlık Örgütü ile Kurumumuz ilişkileri Daire Başkanlığımız koordinasyonunda yürütülmüştür. Bu kapsamda;

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bünyesinde faaliyet gösteren TobLabNet (Tobacco Laboratory Network-Tütün Laboratuvar Ağı) tarafından 4-5 Mayıs 2017 tarihlerinde Almanya’nın Sigmaringen şehrinde kentinde gerçekleştirilen Tütün Laboratuvarlar Ağı (TobLabNet) Nargilelik Tütün Çalışma Grubu toplantısına ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır.

16-17 Mayıs 2017 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleşen Karadeniz Ekonomik İşbirliği

Örgütü (KEİ)’nin 2. Tarım Bakanları Toplantısı’na Kurumumuzca ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır.

“2017-2021 yılları için Azerbaycan Cumhuriyeti’nde Tütün Geliştirme için Devlet Programı”nın onaylanması kapsamında, Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nca tütün sektörünün gelişmesine katkı sağlanması Türkiye’nin ilgili teşkilat ve şirketleri ile işbirliği ilişkilerinin kurulmasının teşvik edilmesi talep edilmiş ve 06/10/2017 tarihinde, Kurumumuz ve Azerbaycan Büyükelçiliği katılımı ile toplantı düzenlenmiş ve konuya ilişkin bilgi paylaşımında bulunulmuştur.

Sigara paketlerinin üzerinde yer alan QR kodu-takip sistemi ve alkollü içkiler takip sistemi hakkında görüşme yapmak üzere Kurumumuzu ziyaret ederek bilgi talep eden Tayvan Heyeti ile 19 Aralık 2017 tarihinde toplantı düzenlenmesi koordine edilmiş; Daire Başkanlığımız başkanlığında yapılan görüşmede ilgili Daire Başkanlıklarının katılımı ile bilgi alışverişinde bulunulmuştur.

27 Kasım 2017 tarihinde Bulgaristan’ın Sofya kentinde gerçekleştirilen Türkiye-Bulgaristan Tarım İş Forumuna Kurumumuzdan katılım sağlanması koordine edilmiştir.

Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) İlişkin Faaliyetler

10-11 Nisan 2017 tarihinde Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) nezdindeki görünürlüğünü ve ülkemizde DTÖ konularına ilişkin farkındalığı arttırmak amacıyla düzenlenen “DTÖ Çalıştayı” na ilgili Daire Başkanlıklarının da katılımı koordine edilerek katılım sağlanmıştır.

İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı’na (OECD) İlişkin Faaliyetler

18 Nisan 2017 tarihinde gerçekleşen OECD Çalışmalarıyla İrtibatlı Kurumlar 15. Eşgüdüm Toplantısı”na Kurumumuzun ilgili Daire Başkanlıklarınca da katılım sağlanması koordine edilerek katılım sağlanmıştır. sağlanmıştır.

134

4.1.9- Hukuk Müşavirliği:

4.1.9.1- Dava ve İcralar

01.01.2017 ile 31.12.2017 tarihleri arasında; Müşavirliğimiz kayıtlarında yer alan ceza davası sayısı 2.243 Kurumumuz aleyhine açılmış İdari dava sayısı 88’dir. Sözü edilen davaların ayrıntılı dökümü şöyledir:

Ceza Davaları

Kolluk Kuvvetleri (Emniyet Görevlileri, Jandarma) tarafından; belgesiz tütün mamulleri ve alkollü içki satışı, izinsiz alkollü içki üretme fiilleri, sahte bandrol, sahte içki ve sahte sigara satma fiilleri ile kaçak kıyılmış tütün, kaçak sigara bulundurmak ve satmak, onsekiz yaşından küçüklere içki ve sigara satmak ve reklam yasaklarına muhalefet v.b. eylemler nedeniyle tesis edilen iş ve işlemler Müşavirliğimize çeşitli yollarla intikal ettirilmekte ve yukarıda sayılan olaylar hakkında, Müşavirliğimizce Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulmakta, dava açıldığına dair iddianame ve duruşma günü tebliğ edilmesi halinde müdahale dilekçeleri hazırlanarak mahkemelere gönderilmekte ve imkânlar ölçüsünde bu davaların duruşmaları takip edilmektedir.

Bu şekilde, 2017 yılı içerisinde Müşavirliğimizce takibi yapılan toplam 2.243 Ceza dosyasının ayrıntılı dökümü aşağıya çıkarılmıştır:

a- İzinsiz Üretim (Kuruluş ve faaliyet izni almadan tütün mamulü ve alkollü

içki üretmek eylemleri) nedeniyle 32 dosya, b- Bandrolsüz ya da taklit veya niteliğine uygun olmayan bandrollü ürünleri

bulundurmak, nakletmek, satmak veya kullanmak nedeniyle 1.984 dosya, c-18 yaşından küçüklere sigara satışı nedeniyle 3 dosya, ç- Kıyılmış ve sarmalık kıyılmış tütün ve sigara malzemeleri bulundurma

suçundan 33 dosya, d- Taklit bandrol imal etmek veya ülkeye sokmak nedeniyle 8 dosya, e- Taklit bandrollü ürünleri bulundurmak, nakletmek nedeniyle 18 dosya, f- Ambalajları üzerindeki bilgiler ile bandrol bilgileri farklı ürünleri üretmek

veya ithal etmek nedeniyle 2 dosya, g- 1072 sayılı Kanuna muhalefet 64 dosya, h- Diğer ceza dosyaları 99 adet.

2017 yılı içerisinde Müşavirliğimizce takibine başlanan ve yukarıda dava çeşitlerine göre dağılımı gösterilen toplam 2.243 adet Ceza dosyası ile daha önceki yıllarda takibine başlanan davaların safahatı ise şu şekildedir:

Derdest olanlar (henüz karara çıkmamış dosyalar) : 1.052 adet, Adli Para cezası verilen dosyalar: 466 adet, Beraat kararı verilen dosyalar: 224 adet, Görevsizlik kararı verilen dosyalar: 9 adet, Yetkisizlik kararı verilen dosyalar: 5 adet, Birleştirme kararı verilen dosyalar: 22 adet,

135

Hapis cezası verilen dosyalar 227 adet, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kararı verilen dosyalar 19 adet, Erteleme kararı verilen dosyalar 7 adet, İtirazen reddedilen dosyalar: 120 adet, Mükerrerlik gerekçesiyle reddedilen dosyalar: 0 adet, Ölüm nedeniyle düşme kararı verilen dosyalar 2 adet, Müsadere istemi kabul verilen dosyalar 5 adet, Ceza verilmesine yer olmadığına karar verilen dosyalar 1 adet, Hüküm hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair karar verilen

dosyalar 19 adet, Kovuşturmaya yer olmadığına karar verilen dosyalar 65 adet,

olmak üzere karara bağlanmış 1.191 dosyadan 67 adedinin kaydı kapatılmıştır. Diğerleri karara bağlanmış olmakla birlikte itiraz ve temyiz gibi kanuni yolları tüketilmemiş olup da halen işlem gören dosyalardır. Kurumca verilen İdari Para Cezalarının iptali istemiyle 2017 yılı içerisinde Sulh Ceza Hakimliklerinde açılan dava sayısı 453 olup; bunlardan 40’ı kabul ile sonuçlanırken 197 tanesi reddedilmiştir. Diğer davalar derdest olup devam etmektedir.

İdari Davalar

Danıştay’da ve İdare Mahkemelerinde Kurumumuz aleyhine 2017 yılında 88 dava açılmış olup sözü edilen davaların ayrıntılı dökümü şöyledir:

a- Satış, Dağıtım, İzin ve Uygunluk Belgelerinin iptaline ilişkin işlemlerin iptali istemli davalar 38 adet,

b- Yönetmelik Yönerge ve Tebliğ ve diğer düzenleyici işlemlerin iptaline ilişkin davalar 6 adet,

c- İdari para cezalarının iptali istemli davalar 17 adet, ç- Personel işlemlerinin (Atama, İntibak, Sicil, Geçici Görevlendirme, Maddi -

Parasal Haklar v.s.) iptali istemli davalar 13 adet, d- Diğer davalar 14 adet,

2017 yılı içerisinde Hukuk Müşavirliğince takibi yapılan ve yukarıda dava çeşitlerine göre dağılımı gösterilen toplam 88 adet İdari dava dosyasının dava safahatı ise şu şekildedir:

— Davanın reddine (Kurum işleminin usule ve hukuka uygun bulunmasına) dair karar verilen dosyalar: 15 adet,

— Davanın kabulü : 1 adet,

olmak üzere toplam 16 dosya karara bağlanmış, diğerleri karara bağlanmamış veya itiraz ve temyiz gibi kanuni yolları tüketilmemiş olup da halen işlem gören dosyalardır.

Hukuk Davaları

09.01.2002 gün 24635 sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4733 sayılı yasa ile (15.04.2008 tarihli 26848 sayılı R.G. de yayımlanan 5752 sayılı Kanun ile

136

değişik) Kurumumuz, ülkemizde tütün, tütün mamulleri ve alkollü içkiler piyasasının düzenlenmesi, kontrol ve denetimi ile özel olarak yetkilendirilmiş ve görevlendirilmiş olarak kurulmuştur.

Bu kapsamda gerçekleştirilen iş ve işlemler nedeniyle İdare Mahkemeleri ve sektörde faaliyet gösteren aktörlerin yasadışı faaliyetleri nedeniyle Ceza Mahkemelerinde davalar açılmaktadır. Bunların dışında tazminat veya alacak konulu Hukuk davalarına da muhatap olabilmekteyiz. 2017 yılı içerisinde; 3 adet hukuk davası açılmıştır. Hukuk davaları devam etmekte olup henüz karara bağlanmamıştır.

İcra İşlemleri

İlgili kanun ve yönetmelikler kapsamında, Kurumumuz lehine doğan birtakım paraya müteallik alacakların ilgilileri tarafından ödenmemesi halinde, Kurum adına Müşavirliğimiz avukatlarınca, İcra ve İflas Daireleri nezdinde İcra takibi işlemleri yapılmaktadır. Ayrıca Mahkemelerce hüküm altına alınan Kurum alacakları da İlâmlı İcra takibine konu edilerek, gereken tahsilâtlar Müşavirliğimizce gerçekleştirilmektedir.

4.1.9.2- İdari İşlemler

Yukarıda belirtilen dava ve icra işlemleri haricinde, Kurum’a ilgili kanun ve yönetmelik hükümlerince verilen görev ve yetkiler kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde Müşavirliğimiz Hukuki Danışmanlık görevini icra etmekte olup, Anayasamızın 2. maddesinde belirtilen “Hukuk Devleti” ilkesinin Devletimizin bir organı olan Kurumumuzda, en iyi şekilde tezahürünü sağlamaya yönelik iş ve işlemlerde bulunulmaktadır.

Bu kapsamda, 2017 yılı içerisinde yapılan iş ve işlemler aşağıda belirtilmiştir:

Evrak İşlemleri

Adli ve İdari merciler ile noterlerden gönderilen evrak Kurum adına tebellüğ edilmekte, işlemleri yapılarak gereğine göre ilgili birime gönderilmektedir.

01.01.2017 ile 31.12.2017 tarihleri arasında; Müşavirliğimize gelen evrak sayısı 27.127

giden evrak sayısı ise 18.652 olarak gerçekleşmiştir. Danışmanlık Hizmetleri

a- Mevzuatın takibi, revize edilmesi ve uygulamasına yönelik çalışmalar Bilindiği üzere 4733 Sayılı Kurumumuz Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun’da, 15.04.2008 tarihli 26848 sayılı R.G. de yayımlanan 5752 sayılı Kanun ile çok önemli değişiklikler yapılmış ve bunun neticesinde ikincil mevzuatta da revizyona gidilmesi gerekmiştir. Bu bağlamda, Kurum’da teşekkül ettirilen Mevzuat Çalışma Grupları’na Müşavirliğimiz Avukat ve Hukuk Müşavirlerinin katılımı sağlanmıştır.

137

Hukuki literatürü ve Resmi Gazete'de yayınlanan mevzuatı muntazaman takip etmek, derlemek ve gerekli gördüğü hususları Başkan’a ve ilgili ünitelere intikal ettirmekle görevli Müşavirliğimizce; gerek Kurum temel mevzuatındaki değişiklikler, gerekse sair ilgili mevzuatta meydana gelen değişikliklerin hukuk tekniği ve usulüne uygun olarak takibi ve derlenmesine yönelik çalışmalarda bulunulmuştur. Bu konuda uzman bir Müşavirliğimiz Avukatının koordinesinde güncellenen ve sistematize edilen Kurum temel ve ikincil mevzuatı ile sair ilgili mevzuatın, kitapçık olarak basım ve dağıtımı yapılmış, ayrıca Kurumumuz web sitesinde elektronik ortamda mevzuatın güncellenmesi sürekli yapılmaktadır.

Bu kapsamda Müşavirliğimizce takibi yapılan; Kurumun gerek piyasa düzenleme ve denetleme görevi çerçevesinde gerekse personeli ve idari işleriyle ilgili olarak hazırlanan ve yayımlanan mevzuatta değişiklikler aşağıda belirtilmektedir.

1- Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereğince, 2011 ürün yılından itibaren, yazılı sözleşme esasına göre üretici tütünlerinin alım-satımında uygulanması gereken esaslar ile “Organik Tütün Üretimi İle İlgili Hükümler”in uygulanmasına yönelik Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kuulunun 25/01/2017 Tarihli ve 12611 sayılı Kararı.

2- 2016 Yılında Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemi İle

Alım Satımına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kuulunun 03/05/2017 Tarihli ve 12944 sayılı Kararı.

3- Yaprak Sigara Kağıdının Teknik Düzenlemelere Uygunluğunun Belirlenmesine İlişkin Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulunun 17/05/2017 Tarihli ve 13016 Sayılı Kararı.

4- Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Görevde Yükselme Ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile İlgili Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulunun 01/02/2016 Tarihli ve 29611 Sayılı Kurul Kararı. (29/07/2017 Tarihli ve 30138 Sayılı Resmi Gazete)

5- Tütün Mamullerinin Üretim ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında

Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (27/05/2017 Tarihli ve 30078 Sayılı Resmi Gazete)

6- Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına Ve Sunumuna İlişkin Usul Ve

Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (04/08/2017 Tarihli ve 30144 Sayılı Resmi Gazete)

7- Etil Alkol ve Metanolün Üretimi İle İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve

Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (30/12/2017 Tarihli ve 30286 Sayılı Resmi Gazete) Kurum faaliyet alanlarını ilgilendiren çalışmalar kapsamında; Kurum faaliyet alanlarını ilgilendiren çeşitli sektörlerdeki düzenlemelerin ve denetimlerin etkinleştirilmesine yönelik ulusal ve uluslararası çalışma

138

organizasyonlarına Kurumu temsilen Müşavirliğimizce katılımcı personel görevlendirilmiştir. Bu kapsamda;

- Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı’nda yer alan mevzuat değişikliğine ilişkin 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı hakkındaki çalışmalar Müşavirliğimiz koordinatörlüğünde yürütülmüştür.

- Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı’nda yer alan mevzuat değişikliğine ilişkin 4733 sayılı Kanunda yapılması planlanan değişikliklerle ilgili Kurum görüşlerinin oluşturulması Hukuk Müşavirliği koordinatörlüğünde yürütülmüştür. b- Hukuki Görüşler Başkan veya Birim Başkanlıklarınca Müşavirlik Yönergesi’nin 10uncu madde hükümleri uyarınca intikal ettirilen konularda hukuki görüş bildirmek ve bunlara ilişkin işlemleri yapmakla görevli Müşavirliğimizce, Kurumun iş ve işlemlerindeki uygulamalara veya mevzuatın yorumlanması gereken durumlara dair tereddüde düşülen hallerde hukuki görüşler verilmektedir. Görüşlerimiz istişari nitelikte olmakla birlikte, ilgili birimlerin iş ve işlemlerine esas teşkil etmekte olup bu nedenle, görüşlerimizin hazırlanmasında azami hassasiyet gösterilmektedir.

Bu kapsamda, çeşitli hizmet birimlerince talep edilen ve Müşavirlik Yönergesi’nin 8’inci madde hükümleri uyarınca intikal ettirilen konulara ilişkin, 2015 yılı içerisinde Müşavirliğimizce hukuki görüşler verilmiştir.

139

4.1.10- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği

4.1.10.1- 2017 Yılında Yapılan Faaliyetler

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ile ilgili olarak, çeşitli gazete, dergi ve televizyon mülakatları organize edilmiştir. Basın yayın organları tarafından yöneltilen yazılı sorular cevaplandırılmıştır. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna yönelik haberler oluşturularak medya kuruluşları kanalıyla kamuoyu bilgilendirilmiş, gerekli durumlarda basın açıklamaları yapılmıştır.

Kurumumuz faaliyetleri ve tütün, tütün mamulleri, alkol, alkollü içkiler piyasasını ilgilendiren ilgili haber ve köşe yazılarının, günlük ulusal gazeteler ve tüm ekleri ile haftalık ve aylık güncel yayınların takibi yapılmış, söz konusu haberler resmi tatil günleri de dahil Kurul üyelerimiz ve ilgili personelimize elektronik ortamda ulaştırılmıştır.

4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve 2004/7189 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereği yürürlüğe konulan Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik kapsamında; Kurumumuza yapılan başvurular ile bu nitelikteki diğer başvuruların sonuçlandırılmasına ilişkin işlemler, Kurumumuz ilgili daireleri ile koordinasyon içerisinde yanıtlanmıştır

RAPORUN AİT OLDUĞU DÖNEM 01/01/2017-31/12/2017

SIRA NO

VERİLER SAYISI

1 BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU TOPLAMI 1296

2 OLUMLU CEVAPLANARAK BİLGİ VE BELGELERE ERİŞİM SAĞLANAN BAŞVURULAR

1201

3 KISMEN OLUMLU CEVAPLANARAK KISMEN DE REDDEDİLEREK BİLGİ VE BELGELERE ERİŞİMİ SAĞLANAN BAŞVURULAR

5

4 REDDEDİLEN BAŞVURULAR TOPLAMI 42

5 GİZLİ YA DA SIR NİTELİĞİNDEKİ BİLGİLER ÇIKARILARAK VEYA AYRILARAK BİLGİ VE BELGELERE ERİŞİM SAĞLANAN BAŞVURULAR

0

6 DİĞER KURUM VE KURULUŞLARA YÖNLENDİRİLEN BAŞVURULAR

48

7 ÜCRET YATIRILMADIĞI İÇİN TALEBİNDEN VEZGEÇMİŞ SAYILAN BAŞVURULAR

0

Tablo 93. 2017 Yılında yapılan faaliyetler

140

4.1.11- İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı:

4.1.11.1- İnsan Kaynakları Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler

İnsan Kaynakları Müdürlüğü 4733 sayılı Teşkilat Kanunu, 657 sayılı Devlet

Memurları Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5434 sayılı

Emekli Sandığı Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası

Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,

Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu,

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu, 2577 sayılı İdare Yargılama Usulü Kanunu, 4688

sayılı Kamu Sendikaları Kanunu, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair

Kanun, 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurul Kurulması ve Bazı Kanunlarda

Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanuna

göre yapılmış bulunan meri yönetmelikler, tüzükler ve çalışma hayatını düzenleyen

diğer kanunların kurumumuza vermiş olduğu yetki çerçevesinde Başkanımızın

vermiş olduğu direktifler doğrultusunda mevcut çalışan personelin kazanılmış kadro

ve diğer özlük haklarının korunmasını ve devam ettirilmesine, ihtiyaç duyulan

birimlerdeki personel gereksinimlerini gerek diğer kurumlardan nakil yoluyla,

gerekse yeni istihdamlar yaratmak üzere düzenleme ve çalışmalar yapan etkililik,

verimlilik, işe devam, yer ve görev değişiklikleri, eğitim, seminer, gerekse genelge ve

diğer yazışma usulleri ile aktaran ve bilgilendiren bir birimdir.

Bu itibarla, İnsan Kaynakları Müdürlüğü olarak yetki ve sorumluluklarımızı

belirleyen yukarda yazılı kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde 2015 yılında tüm

personelimizin mevcut kadro ve pozisyonlarının korunması ve devam ettirilmesine,

özlük haklarının takibinde sosyal haklardan faydalandırılmasında gerektiğinde taltif

ve tecziye ettirilmeleri işlemlerinde çalışma huzurunun sağlanması ile birlik ve

beraberliğin temininde hukuk ve hakkaniyet içinde olmaya azami gayret sarf

edilmiştir.

İnsan Kaynakları yönetimi, kurum yönetiminde insan unsurunun giderek

artan önemi nedeniyle stratejik bir role sahiptir. İnsan Kaynakları yönetiminin ana

hedefi Kurumumuzun amaçları doğrultusunda çalışanlarının ihtiyaçlarını

karşılayarak beşeri sermaye yönetiminde şeffaf, etkin ve verimli olmayı sağlamaktır.

Bu hedefe ulaşmak için önümüzdeki yıllarda İnsan Kaynakları Yönetiminde

aşağıdaki faaliyetlerin yürütülmesi planlanmaktadır.

141

Kurumumuz organizasyon yapısını gözden geçirilmesine katkı sağlayarak bu çerçevede insan kaynaklarını planlamak,

Personelin işe alma süreçlerinin incelenerek, bilişim teknolojisindeki gelişmelere göre gözden geçirmek ve bu konuda birimler arasında koordinasyonu sağlamak,

İş ve işlemlerin gözden geçirilerek iş tanımlarını ve iş analizlerini yapmak, güncel mevzuata uyumlaştırmak, bürokratik işlemleri azaltmak ve uygulama birliğini sağlamak amacıyla işlem yönergesi hazırlamak,

Çalışanların mesleki performansını artırmak ve kişisel gelişimlerini desteklemek üzere eğitim ve gelişim ihtiyaçlarını belirlemek ve karşılamak,

Kariyer Planlamasına imkan sağlayacak düzenlemeleri yapmak,

İnsan Kaynakları elektronik veri tabanı ve bilgi yönetim sistemini geliştirerek yöneticilerin karar alma süreçlerini desteklemek,

Çalışanların memnuniyetini ve performansını yükseltecek faaliyetlerde bulunmak. Sonuç olarak, İnsan Kaynakları Müdürlüğü, şeffaf, verimli etkin kamu

hizmetinin sunulması ekseninde kurumsal mükemmeliyeti sağlayarak hızlı ve

kaliteli hizmet sunumu amaç ve hedeflerine yönelik olarak, kamu yararı önceliğini

de gözeterek “önce insan” anlayışıyla çalışan hak ve hukukunu koruyarak

faaliyetlerine devam edecektir.

4.1.11.2- Destek Hizmetleri Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler

Kurum hizmetleri; Söğütözü Cad. No:31 06520 Söğütözü/ANKARA adresinde bulunan brüt 6202 m² alana sahip ve toplam 9 katlı ana hizmet binası ile; İzmir ili Bornova ilçesinde ikisi arşiv olmak üzere 5 odalı tek katlı binada, Antalya ve İstanbul’da ise Tarım İl Müdürlükleri binalarında Kurumumuza tahsis edilen bölümlerde bulunan İrtibat Bürolarında yürütülmektedir.

Kurumun çalışma birimlerinde kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan döşeme ve demirbaşlar ile büro ve kırtasiye malzemeleri ilgili mevzuat kapsamında temin edilerek taşınır kayıtları tutulmuştur.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Kapsamında 2015-2017 yıllarını kapsayacak şekilde sözleşme yapmak suretiyle 19’u güvenlik, 34’ü temizlik, 4’ü şoför ve 38’i sekreterlik 4’ü yemekhane hizmetlerinde kullanılmak üzere toplam 99 personel (firma elemanı) Kurumda istihdam edilmiştir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından 696 sayılı KHK kapsamında personel çalıştırmaya dayalı hizmet alımı ihalelerinin sözleşme süreleri protokol ile 01.01.2018 tarihinden itibaren üç ay süre ile uzatılmış 2018 yılı için yapılan ve sözleşmesi imzalanan ihalelerin sözleşmeleri fesih edilmiştir.

Kurumumuz personeli öğle yemeği ihtiyacı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla imzalanan hazır yemek protokolü çerçevesinde ilgili Bakanlıktan temin edilmiştir.

Ayrıca Kurumumuzun ihtiyacı olan her türlü mal vb. hizmet alımları 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi yapılarak temin edilmiştir.

31.12.2017 yılı itibariyle; Kurumumuzda toplam 74.243 adet evrak akışı olmuştur.

142

Sivil savunma hizmetlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat çerçevesinde gerekli çalışmalar yapılmıştır.

4.1.11.3- Mali İşler Müdürlüğünce Yürütülün Faaliyetler

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun, Kurumu ilgilendiren hususları ile ilgili görevleri yürütülmektedir.

Para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetler alınmakta, saklanmakta ve ilgililere verilmekte veya gönderilmektedir.

Kuruma ait gelir ve alacakların tahsili ile ilgili işlemler yürütülmekte, gider ve borçların hak sahiplerine ödenmesi sağlanmaktadır.

Kurum bütçesinin hazırlanması ve e-bütçe programına kaydedilmesi.

Yıl İçinde bütçe işlemlerinin takibi, bütçe tenkis işlemleri,

Devlet Planlama teşkilatının yatırımla ilgili yıllık cetvellerinin hazırlanması,

Devlet İstatistik Enstitüsüne üç aylık cetvellerin hazırlanması,

Bakanlık muhataplı yazılar ve soru önergesi vs. yazıların hazırlanması,

Yardımcı hesapların kontrolünün yapılması,

Yönetim dönemi ve kesin hesabın çıkarılması ve piyeslerin hazırlanması,

Vergilerin (GV, DV, KDV, Emlak, MTV) tahakkuklarının yapılması ve ödemeye hazırlanması,

Üçer Aylık gelir gider fazlası işlemlerin hazırlanması

Günlük muhasebe kayıtlarının say2000 muhasebe programına işlenmesi

Banka işlemleri, ödeme ve tahsilatların yapılması,

Muhasebe evraklarının arşivlenmesi,

Yardımcı defter, yevmiye defteri, ve büyük defterin dökümü,

Diğer zorunlu ödemelerin (SGK, sendika, lojman, idari para cezası vb.) takibini yapmak, ödemesini gerçekleştirmek,

Kurum günlük harcamalarının tahakkuk fişlerinin say2000 muhasebe programından yapılması,

Muhasebe ile ilgili yazışmaların yapılması,

Kurum hizmet binası kirası, lojman kiraları telefon faturaları gibi zorunlu ödemelerin zamanında yapılmasının takip edilmesi,

Yıllık faaliyet raporunun hazırlanması. 2017 mali yılı için;

Kurum gelirleri 140.000.000,00-TL öngörülmüş, ancak yıl sonu itibariyle

150.528.116,46 TL olarak gerçekleşmiştir.

Bütçe gideri ise 140.000.000,00-TL öngörülmüş, yıl sonu itibariyle

150.528.116,46 TL olarak tahakkuk etmiştir.

Söz konusu gider rakamının 87.627.045,65 -TL’si Hazineye aktarılan tutardan,

10.000.000,00-TL’si Tütün ve Alkollü İçki Sahtecilik ve Kaçakçılığının Önlenmesi

143

Projesi kapsamında Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi Başkanlığı’na,

15.000.000-TL’si Güvenli Operasyon-2 Projesi kapsamında Emniyet Genel

Müdürlüğü Özel Harekat Dairesi Başkanlığı’na, 3.254.307,78-TL’si Laboratuvar

Kurulması Projesi kapsamında İstanbul Medeniyet Üniversitesi’ne aktarılan

tutarlardan oluşmakta olup, 2017 yılı için fiili kurum giderleri 34.655.763,03- TL

olarak gerçekleşmiştir.

GELİR TABLOSU

(31.12.2017) YTL

Müfredat Toplam Tümü

KURUM GELİRLERİ 150.528.116,46

TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET GELİRLERİ 147.424.804,64

MAL VE HİZMET SATIŞ GELİRLERİ 700,00

Şartname, Basılı Evrak, Form Satış Gelirleri 700,00

MALLARIN KULLANMA VEYA FAALİYET GELİRLERİ 147.402.617,44

1- Tütün Piyasası Gelirleri 1.363.788,30

2-Tütün Mamulleri Piyasası Gelirleri 18.787.931,12

3- Alkollü İçkiler Piyasası Gelirleri 25.587.994,34

4- Malların Kullanma veya Faaliyet Gelirleri 101.662.903,68

KİRA GELİRLERİ 21.487,20

Taşınmaz Kiraları 21.487,20

ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR 110.200,00

Kişilerden Alınan Bağış ve Yar. (Cari) 45.700,00

Kişilerden Alınan Bağış ve Yar. (Sermaye) 64.500,00

DİĞER GELİRLER 2.993.111,82

Faiz Gelirleri 2.704.935,81

Diğer İdari Para cezaları 33.735,69

Kişilerden Alacaklar 20.520,55

Yukarıda Tanımlanamayan Diğer Gel. 233.919,77

Tablo 94- Gelir tablosu

KURUM GİDERLERİ (BÜTÇE GİDERLERİ) 150.528.116,46

Dönem Giderleri 150.528.116,46

Personel Giderleri 17.274.947,89

Sosyal Güvenlik Kur. Devlet Prim Giderleri 1.968.610,67

Mal ve Hizmet Alım Giderleri 13.736.925,21

Cari Transfer 116.926.376,55

Hazineye Aktarılan (87.627.045,65)

Sermaye Giderleri 621.256,14

Tablo 95- Kurum Giderleri (Bütçe Giderleri )

144

4.1.12- Bilişim Daire Başkanlığı:


Daire Başkanlığımız; Bilişim Yönergesi çerçevesinde, Kurumun bilişim hizmetlerini

sürdürmektedir. Bu çerçevede;

Yerel ağ hizmetleri kapsamında:

Kurum altyapısında kullanılan bilişim sistemlerinin tamamını kapsayan bakım onarım hizmeti,

Yedekleme sisteminin lisans yenileme işleminin yapılması ve sistemin işletilmesi,

Sunucu ve kullanıcı bilgisayarlarında güvenlik amaçlı bulunan antivirüs yazılımının yeni versiyonlarının kurulması ve işletilmesi,

Kullanıcıların ağ alt yapısına şifreli erişimlerini sağlayan active directory servisi yönetim çalışmaları ile yıl içerisinde yapılan personel hareketleri sonucu erişim yetkilerinin düzenlenmesi, şifre değişiklikleri, grup değişiklikleri vb. işlemler,

Kullanıcıların oluşturmuş oldukları kurumsal word, excel vb. dokümanların ağ sisteminde bulunan sunuculara depolanması, personelin paylaştıkları dosyaların yetki düzeylerinin belirlenmesi, yönerge ve güvenlik politikaları doğrultusunda belirlenen servis hizmetinin sağlanması,

Kurum personel bilgisayarlarında bulunan programlar dâhilinde veri girişi ve çıkışı için gerekli platformların hazırlanması, yetkilerinin düzenlenmesi, raporların alınması, kurum politikaları gereği depolanması ve ilgili sektör düzenlemeleri çerçevesinde bilgi paylaşımının sağlanması,

Kurumsal verilere ait raporların kâğıt ortamına aktarıldığı, tarandığı, faks ve

e-posta yoluyla iletilmesini sağlayan yazıcıların yönetimi,

Kurumsal kablosuz ağ sistemlerinin yönetimi,

Kurum internet erişimi ve sistemlere ait diğer logların toplanarak herhangi bir güvenlik olayı durumunda sistem yöneticilerine uyarı gönderiminin sağlanması,

Kurum ağ ve güvenlik alt yapısının günümüz şartlarına uygun donanımlarla yenilenmesi çalışmalarının sonuçlandırılması,

Kullanıcıların bilişim sisteminde karşılaştıkları sorunların çözümü için verilen yardım masası hizmeti,

Kurum İrtibat Bürolarındaki internet, bilgisayar, yazıcı hizmetlerinin sağlanması Hususlarında çalışmalar yürütülmüştür.

Yazılım hizmetleri kapsamında:

Aşağıdaki hizmetler sürdürülmüştür:

Sektör Daire Başkanlığımız olan Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığında, sektörü ilgilendiren firmaların tüm bilgi ve belgeleri ile kanun, mevzuat, tebliğ ve kurul kararları doğrultusunda denetlemek amacıyla bilgilerinin depolanması, raporların sağlanması amacıyla geliştirilen Alkollü İçkiler Piyasası Online Hizmetler Portalı hizmeti,

145

Sektör Daire Başkanlığımız olan Alkol Piyasası Daire Başkanlığında, sektörü ilgilendiren firmaların tüm bilgi ve belgeleri ile kanun, mevzuat, tebliğ ve kurul kararları doğrultusunda denetlemek amacıyla bilgilerinin depolanması, raporların alınması amacıyla geliştirilen Alkol Piyasası Bildirim Sistemi hizmeti,

Sektör Daire Başkanlığımız olan Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığında, tüm Türkiye’de bulunan toptan ve perakende satıcıya ilişkin ve Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçelerinde bulunan müdürlükler eliyle yürütülen Tütün Mamulü ve Alkollü İçki Satış Belge işlemleri ile Kurul Kararlarının sağlıklı uygulanması ve cezai yaptırımların hızlı ve düzgün şekilde sağlanması amacıyla geliştirilen Online Satış Belgesi Sistemi hizmeti,

Hukuk Müşavirliğinde, Kurumun sektör düzenlemelerine ilişkin tüm dava dosyaları ile bu dosyaların UYAP sistemine uyarlanması ile Kurum sektör girişlerinin yapılması ve raporlanarak arşivlenmesi için kullanılan e-hukuk, İcra Pro, Kazancı, yazılımlarının sürekliliği ve güncelleştirilmesi,

İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığında, Taşınır Bilgi Sistemi ve SGBNET portalının sürekliliği ve güncelleştirme hizmetleri ve tüm bu yazılımları yapan Kurum içi ve dışı kişiler, firmalar veya Kurumlar ile her türlü irtibatın sağlanması,

Tütün Piyasası Daire Başkanlığı, Tütün Mamûlleri Piyasası Daire Başkanlığı ve Alkol Piyasası Daire Başkanlığında, görev ve yetki alanlarına giren mamulat ve teçhizatlarla ilgili gümrük işlemleri için düzenlenen belgelerin online ortamda TAGVİS uygulaması ile (firmalar tarafından yapılan başvuruların TAPDK tarafından değerlendirilmesi) hazırlanması ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Sistemi veri tabanına işlenmesi,

28/11/2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren; Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği Seri No:1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:27) ile değişik, 30/07/2002 tarihli ve 24831 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 Seri No’lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği kapsamında Kurumumuza verilen görevlerin gerçekleştirilmesi, ayrıca ekspertiz raporlarının düzenlenmesi amacıyla veri girişlerinin ve raporlamanın yapıldığı Sigara Yakalama ve Değerlendirme Sistemi,

Elektronik Belge Yönetim Sistemi. Aşağıdaki yeni yazılım hizmetleriyle ilgili çalışmalar gerçekleştirilmiştir:

Mevcut TAPDK Bilgi Edinme sistemi yazılımı yeniden yazılması,

TAPDK Tütün Sevkiyat Bildirim Sistemi yazılımı. İnternet ve web servisi hizmetleri kapsamında yapılan görevler:

146

Eski firewall cihazı değiştirilerek günün teknolojik şartlarına uygun olarak yeni nesil bir firewall cihazı temin edilmiş ve konfigürasyonu yapılmıştır. Kurum internet trafiğinin daha verimli kullanılması için sosyal ağların ve bant tüketen web sitelerinin (video, oyun vb.) engellenmesi hususunda uygulama devam ettirilmiştir. Ayrıca;

Kurum çalışanlarına ve Daire faaliyetlerinde kullanılmak üzere tanımlanan e-posta adreslerinin yönetimi,

30 Mbit/s hızında metro ethernet üzerinden internet hizmeti,

Kurum web sitesinin yıl içerisinde değişen kanun, mevzuat, tebliğ ve Kurul Kararları doğrultusunda güncellenmesi ve içerik yönetim hizmetleri,

Sürdürülmüştür.

147

4.1.13- Kurul Özel Büro Müdürlüğü:


2017 YILINDA KURULCA ALINAN KARARLARIN BİRİMLERE GÖRE İSTATİSTİKLERİ

BİRİM ADI KARAR SAYISI

ALKOL PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 16

ALKOLLÜ İÇKİLER PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 148

AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER DAİRE BAŞKANLIĞI 15

BAŞKANLIK ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜĞÜ -

BİLİŞİM DAİRE BAŞKANLIĞI -

DENETİM DAİRE BAŞKANLIĞI 1

HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ -

İNSAN KAYNAKLARI VE DESTEK HİZMETLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI

14

KURUL ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜĞÜ -

TÜTÜN VE ALKOL KONTROL DAİRE BAŞKANLIĞI 9

TÜTÜN MAMÜLLERİ PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 169

TÜTÜN PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 41

SEKTÖREL REKABET VE TÜKETİCİ HAKLARI DAİRE BAŞKANLIĞI 746

GENEL TOPLAM 1159

Tablo 96. 2017 Yılında Kurulca Alınan Kararların Birimlere Göre İstatistikleri

148

4.2- MALİ BİLGİLER

4.2.1- Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar

Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri İcmali

Tablosu, Gelir Tablosu ve Yıllara Göre Öngörülen ve Gerçekleşen Gelir Fazlasını

gösterir tablolar aşağıda verilmiştir.

149

YILI 2017 E K O N O M İ K K O D U

01 02 03 04 05

FONK. AÇIKLAMA PERSONEL GİDERLERİ SOSYAL GÜV.KUR. DEVLET PRİM GİDERLERİ

MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ

FAİZ GİDERLERİ CARİ TRANSFER

KOD

ÖDENEK TOPLAMI

GİDER ÖDENEK TOPLAMI




GİDER

3.282.000,00

3.272.027,49

416.000,00

410.149,20

11.787.000,00

10.755.885,23

0,00

0,00

91.565.000,00

88.524.425,57 01 GENEL KAMU

HİZMETLERİ

14.042.000,00

14.002.920,40

1.578.000,00

1.558.461,47

3.173.000,00

2.981.039,98

0,00

0,00

28.457.000,00

28.401.950,98 04 EKONOMİK İŞLER

VE HİZMETLER

17.324.000,00

17.274.947,89

1.994.000,00

1.968.610,67

14.960.000,00

13.736.925,21

0,00

0,00

120.022.000,00

116.926.376,55

TOPLAM

06 07 08 09

FONK. AÇIKLAMA SERMAYE GİDERLERİ SERMAYE TRANSFERLERİ BORÇ VERME YEDEK ÖDENEKLER

GENEL TOPLAM

ÖDENEK TOPLAMI





GİDER

150.000,00

88.864,59

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

107.200.000,00

103.051.352,08 01 GENEL KAMU

HİZMETLERİ

550.000,00

532.391,55

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

47.800.000,00

47.476.764,38 04 EKONOMİK İŞLER

VE HİZMETLER

700.000,00

621.256,14

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

155.000.000,00

150.528.116,46

TOPLAM

Tablo 97- Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri

150

YIL: 2017 Ekonomik ERTESİ YILA

Kod AÇIKLAMA TOPLAM GÖNDERİLEN BÜTÇE ÖDENEK ÜSTÜ

İPTAL EDİLEN DEVREDİLEN

I II ÖDENEK ÖDENEK GİDERLERİ GİDER ÖDENEKLER ÖDENEKLER

01 PERSONEL GİDERLERİ 17.324.000,00 17.274.947,89 17.274.947,89 0,00 49.052,11 0,00

01 Memurlar 2.105.000,00 2.079.474,73 2.079.474,73 0,00 25.525,27 0,00

02 03

Sözleşmeli Personel Geçici Personel

15.217.000,00 2.000,00

15.193.700,61 1.772,55

15.193.700,61 1.772,55

0,00 0,00

23.299,39 227,45 0,00

02 SOSYAL GÜV.KURM. DEVLET PRİM GİD. 1.994.000,00 1.968.610,67 1.968.610,67 0,00 25.389,33 0,00

01 Memurlar 269.000,00 260.676,90 260.676,90 0,00 8.323,10 0,00

02 03

Sözleşmeli Personel Geçici Personel

1.719.000,00 6.000,00

1.703.910,81 4.022,96

1.703.910,81 4.022,96

0,00 0,00

15.089,19 1.977,04 0,00

03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 14.960.000,00 13.736.925,21 13.736.925,21 0,00 1.223.074,79 0,00

02 Tüketime Yönelik Mal ve Mazeme Alımları 996.000,00 829.605,90 829.605,90 0,00 166.394,10 0,00

03 Yolluklar 976.000,00 855.025,19 855.025,19 0,00 120.974,81 0,00

04 Görev Giderleri 195.000,00 174.746,76 174.746,76 0,00 20.253,24 0,00

05 Hizmet Alımları 11.397.000,00 10.601.342,55 10.601.342,55 0,00 795.657,45 0,00

06 Temsil Tanıtım Giderleri 671.000,00 648.806,08 648.806,08 0,00 22.193,92 0,00

07 Menkul Mal, Gayrimaddi Hak Alım, Bakım Gid. 705.000,00 627.398,73 627.398,73 0,00 77.601,27 0,00

08 Gayrimenkul Mal Bakım ve Onarım Gidderleri 20.000,00 0,00 0,00 0,00 20.000,00 0,00

05 CARİ TRANSFER 120.022.000,00 116.926.376,55 116.926.376,55 0,00 3.095.623,45 0,00

01 Görev Zaraları 1.000.000,00 897.379,92 897.379,92 0,00 102.620,08 0,00

03 Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yapılan Trans. 28.300.000,00 28.245.307,78 28.245.307,78 0,00 54.692,22 0,00

06 Yurtdışına Yapılan Transferler 157.000,00 156.643,20 156.643,20 0,00 356,80 0,00

08 Gelirden Ayrılan Paylar 90.565.000,00 87.627.045,65 87.627.045,65 0,00 2.937.954,35 0,00

06 SERMAYE GİDERLERİ 700.000,00 621.256,14 621.256,14 0,00 78.743,86 0,00

01 Mamul Mal Alımları 700.000,00 621.256,14 621.256,14 0,00 78.743,86 0,00

03 Gayri Maddi Hak Alımları 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

GENEL TOPLAM 155.000.000,00 150.528.116,46 150.528.116,46 0,00 4.471.883,54 0,00

Tablo 98- Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri

151

Tablo 99- Yıllara Göre Öngörülen ve Gerçekleşen Gelir Fazlası

4.2.2- Kurumun Mali Denetimi

Kurum, 4743 sayılı Mali Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 7 nci maddesi kapsamında,

Başbakanlık tarafından belirlenen Bakanlık müfettişi, Başbakanlık Yüksek Denetleme

Kurulu denetçisi ve Maliye müfettişinden oluşan bir komisyon tarafından

denetlenirken, 01/01/2006 tarihinden itibaren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve

Kontrol Kanunu’na göre Sayıştay Denetimine tabi olmuştur.

YIL ÖNGÖRÜLEN GERÇEKLEŞEN Hazineye Aktarılan Gerçekleşen

Gelir Harcama Gelir Harcama Gelir Fazlası Fiili Harcama

2011 50.592.000,00 50.592.000,00 51.741.643,96 51.741.643,96 17.477.542,93 34.264.131,03

2012 49.770.000,00 49.770.000,00 58.344.084,48 58.344.084,48 23.512.532,45 34.831.552,03

2013 64.620.000,00 64.620.000,00 64.383.481,92 64.383.481,92 33.882.098,29 30.501.383,63

2014 73.600.000,00 73.600.000,00 88.528.754,07 88.528.754,07 60.523.356,94 28.005.397,13

2015 96.000.000,00 96.000.000,00 116.731.510,09 116.731.510,09 82.060.631,86 34.670.878,23

2016 136.000.000,00 136.000.000,00 129.832.098,18 129.832.098,18 87.041.126,44 42.790.971,74

2017 155.000.000,00 155.000.000,00 150.528.116,46 150.528.116,46 87.627.045,65 62.901.070,81

152

5-KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Tütün, Cumhuriyet öncesi ve sonrası devamlı olarak özel kanunlarla

düzenlenen özel bir ürün olmuş, 4733 Sayılı Kanun öncesi Devlet Tekeli olarak piyasa

kontrol altında tutulmuştur. 4733 Sayılı Kanunla tütün piyasası serbest hale getirilmiş

olsa da Kamunun denetim, düzenleme ve gözetimi devam ettirilmiştir. Tütünden elde

edilen vergi geliri, sağlık boyutu, istihdam yaratması, ihracat getirisi ve geleneksel

tarım ürünü olması gibi konular dikkate alındığında tütün piyasasının özel kanunla

düzenlenmesi ve Kamu otoritesi tarafından denetleme ve düzenleme yetkisinin

devam etmesi gerekmektedir.

Kurumun varlığını güçlü bir şekilde devam ettirmesi tütün piyasasının

düzenleme ve denetlenmesi, TEKEL’in yaprak tütün birimlerinin 9 uncu Kalkınma

Planı dönem sonuna kadar öngörülen özelleştirilmesi dikkate alındığında daha da

önem arz etmektedir.

Ayrıca, kayıtdışı alkollü içki üretiminde etil alkol, hatta etil alkole fiziksel

özellikleri itibariyle çok benzeyen ancak öldürücü ektisi olan metanol kullanılma riski

olduğundan, alkol piyasasının çok sıkı bir şekilde izlenmesi gerekmektedir.

Devlet ve toplum açısından son derece duyarlı bir alan olan ve stratejik ürünleri

içeren alkollü içkiler piyasası, dünya genelinde düzenleme ve denetim kavramlarının

en sıklıkla kullanıldığı piyasaların başında gelmekte olup, mümkün olan en sıkı ve

etkin şekilde düzenlenmesi ve denetlenmesi gereken bir alan olarak öne çıkmaktadır.

Bu sebeple alkollü içkiler, dünyanın pek çok ülkesinde ayrı bir kamu otoritesi eliyle,

özel yasalar kapsamında ve özel uygulamalar ile izlenmektedir.

Ulusal mevzuat ile ülkemizin Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nin tarafı

olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel hedefimiz;

ulusal tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin geliştirilmesi ve

uygulanmasında Kurumumuzun en duyarlı ve etkin kurumların başında yer

almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon

görevi de verilmiş olan örnek yapısı ve son yıllardaki başarılı çalışmaları ile bu

yapının pekiştirilmiş olması sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından “best

practise” adayı olarak değerlendirmeye tabi tutulan Kurumumuzun, tütün ve alkol

kontrolü önlemlerinden ve dolayısıyla kamu güvenliği ve sağlığının korunması

ilkesinden ödün verilmeden, sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının

ülke adına belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum

kuruluşlarının koordine edildiği stratejik bir yapıya kavuşturulması gerekliliğidir.

153

ÖNERİ VE TEDBİRLER

Veri tabanının oluşturulmasına yönelik bilgisayar programının hayata

geçirilmesi,

Yürütülecek görevlere uygun, nitelikli personelin seçilmesini sağlayacak sınav

sistemini geliştirmek suretiyle dairelerin personel ihtiyacının bu suretle sağlanması,

Personelin, Kurumun amaçlarını benimseyerek çalışmasını sağlayacak ve hizmet

kalitesini yükseltecek eğitim programları hazırlamak,

Personele, mesleki bilgi ve yeteneklerini geliştirebileceği yurt içi ve yurt dışı

eğitim imkânlarının sağlanması,

Yürütülen hizmetin niteliğine uygun çalışma şartlarının sağlanması,

Başta konuyla ilgili teknik eğitim görenler olmak üzere, personel sayısının

arttırılması,

Üretici ve ithalatçı faaliyetlerinin kayıt altına alınmasını sağlayacak verilerin

tutulması ve hizmetin elektronik ortamda verilmesine yönelik bilişim projesinin

genişletilmesi,

Yerindelik denetimlerinin takvime bağlanarak sürekli hale getirilmesi.

Diğer yandan; üretici-ithalatçı konumundaki firmaların faaliyetlerinin

kontrolünün sağlanmasını teminen, ilgili kamu otoriteleri arasında gereken

koordinasyonun sağlanmasına yönelik olarak başlatılan girişimlerin, üst düzeyde

yapılacak protokoller ile mutlak hayata geçirilmesi,

Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan kapsamlı değişiklikler sonrasında,

tütün ve alkol kontrolüne verilen önem ve etkinin artırılmış olması da göz önüne

alınarak, kurumsal misyon ve vizyonun tespiti ve içselleştirilmesine yönelik

faaliyetlerin (toplantı, eğitim gibi farkındalık yaratıcı diğer aktivitelerin)

yaygınlaştırılması,

Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan değişikliklerin ve akabinde Teşkilat

Yönetmeliğinin tamamen yeniden hazırlanması sebebiyle, özellikle birim yöneticileri

ve daha üst düzeyde yöneticilerin yukarıda belirtilen eksiklikler konusunda görev ve

yetki alanlarının tespiti ve sorumlu kamu görevlisi ilkesi ile hareket edilmesi esasına

yeterli düzeyde katkı sağlamaları temin edilmesi,

154

Hizmet birimlerinin görev ve yetki alanları ile ilgili mevzuat hazırlanmalı,

kurumsal ilke ve içtihatların yerleşmesi çalışmaları yapılmalı ve bu bağlamda iş akış

süreçleri revize edilmesi,

Düzenleme alanımızdaki firmalarla ve kişilerle Kurum personelinin ve

yöneticilerin ilişkileri hem etik kuralar açısından hem de yasal mevzuat açısından sıkı

kurallara bağlanması,

Birimlerin piyasaların izlenmesi, gözetimi ve denetimi alanındaki çalışmalarını

açıkça ortaya koyacak nitelikte çalışma esas ve usullerini düzenleyen bir Piyasa

Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliğinin diğer birimlerle koordineli olarak Denetim

Daire Başkanlığınca hazırlanması,

Tütün mamulleri ile alkollü içkiler piyasalarını benzer modellemeler üzerine

kurulacak sistemle ve birbirine uyumlu-paralel mevzuat ile takibinin sağlanması,

Kurumun faaliyet alanı ile ilgili uluslararası gelişmeler ve mevzuat takip ve

uyumlaştırma sisteminin kurulması,

Sektör faaliyetlerine ilişkin olarak Kurumumuz veri tabanına dahil edilen

bilgilerin, kendi içinde uyumlu olup olmadıkları belirlenmeli ve veri tabanında

toplanan bu bilgilerin diğer kamu otoriteleri nezdindeki bilgiler ile kontrolünü

sağlayacak mekanizmalar kurulması,

Gerekmektedir.

Kurumumuzun piyasa düzenleme ve denetleme fonksiyonunun icrası;

sorumluluk alanındaki piyasalarda yer alan tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin

kayıt altına alınması, izlenmesi, gözetimi ve denetimi suretiyle yapılabileceğinden,

bunun tam anlamı ile icrası ile kayıt dışı ve yasa dışı faaliyetlerin kendiliğinden

azalma surecine girmesi kaçınılmazdır. Bu görevlerin icrasındaki aksaklıklar ise kayıt

dışı ve yasa dışı faaliyetlerin tüm dünyada olduğu oranda beklenenden fazla

oluşmasına fırsat verecektir.

Bu bağlamda, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkilerin

azaltılması ve önlenmesi amacı altında Kurumumuza verilen yasadışı ticaretin

önlenmesi çalışmalarının koordinasyonu görevinin gereği gibi yerine getirilebilmesi

için, yukarıda bahsedilen tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin kayıt altına

alınması, izlenmesi, gözetimi ve denetimi faaliyetlerin ilgili birimlerce Kurumumuz

misyon ve vizyonuna uygun olarak yerine getirilmiş olması gerekmektedir.

Bu itibarla, öncelikle ilgili birimlerce yürütülen çalışmaların bu esaslar göz ardı

edilmeksizin hayata geçirilmesi, bunu müteakiben de koordinasyon görevinin sağlıklı

bir şekilde yerine getirilmesi beklenmelidir.

155

Diğer taraftan, bu yöndeki çalışmalarda 4733 sayılı Kanunun Ek-1 Maddesinde

sağlanan, diğer kurum ve kuruluşlarla protokoller yapabilme imkanının ilgili

birimlerce etkin bir şekilde hayata geçirilmesi büyük önem arz etmektedir.

t.c. tÜtÜn ve alkol pİyasasi dÜzenleme kurumu … raporları/tapdk... · devlet ve toplum...

Documents