t.c. Ölçme, seçme ve yerleştirme merkezi...tÜrk dİlİ ve edebİyati testİ 26 hazİran 2016...

Z

T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi

Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Merkezimizin yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI-3

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ

26 HAZİRAN 2016

PAZAR

2016-LYS3/TDE TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ

1. Bu testte 56 soru vardır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

Öğleden önceleri, yemiş toplayan işçilere yardım

ederdim. Sabahları yaptığım bu beden hareketlerinin

doğurduğu neşe (sevinç) ile yemek saatinde I istirahat etmek (nefes almak) bana çok tatlı geliyordu. II Bu durum uzar da güzel havanın çekiciliğine

dayanamazsam (karşı koyamazsam) buralardan III kaçar (görünmeden gider), bir sandala atlayıp (binip) IV V gölün ortasına kadar giderdim.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi,ayraç içinde verilen açıklamasıyla anlamcauyuşmamaktadır?

I. II. III. IV. V.

(I) Simitçi Mehmet Amca’nın evinin karşısındaki kerpiçbinaların hepsi yıkılmış. (II) İnşaat tabelaları dikilmişyıkıntıların üzerine. (III) Bu sokağın eskileri yavaş yavaşçekilmişler buradan. (IV) Mehmet Amca, birkaç kişi vebirkaç eski ev kalmış bu sokakta. (V) Evinin önüneminder atıp oturan ihtiyarlar ve o sokaktaki bakkaldükkânı da yıkılan kerpiç evlerle beraber hatıralarakarışıp gitmişler.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerindemecazlı söyleyişe yer verilmiştir?

I. ve II. II. ve III. III. ve IV.

III. ve V. IV. ve V.

1.

A) B) C) D) E)

2.

A) B) C)

D) E)

“Yaptığım tablolar, kişiye özeldir; belki aylarca askıdasessizce durur, ta ki sahibine kavuşana dek.” diyen bir ressam, sanat eserleriyle ilgili olarakaşağıdakilerden hangisine dikkat çekmektedir?

Hayal dünyamızı genişleten ürünler olduğuna

Sanatçının yaşamından izler taşıdığına

Herkesin dünyasına hitap etmediğine

Belli bir birikim sonucunda oluştuğuna

Öğretici bir yönünün bulunmadığına

(I) Ben tarihsel romanı “genişletilmiş şimdiki zaman”olarak görüyorum. (II) Eliot da böyle düşünüyor; tarihselromanın, geçmişi bugüne taşıması noktasında. (III) Geçmişin bir anlamı olduğunu düşünecek olursakbu anlamın, bugünün insanına ne ifade ettiğinianlatan bir roman da tarihsel bir roman olarakgörülebilir. (IV) Kısacası tarihin farklı iki yorumubiçiminde algılanan “genişletilmiş şimdiki zaman”kavramı benim için önemlidir. (V) İster bugündengeçmişe dönüşümüz biçiminde algılansın bukavram; ister geçmişin bugüne taşınması biçiminde...

Tarihsel romanın ele alındığı bu parçadakinumaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdaverilenlerden hangisi yanlıştır?

I. cümlede, bir değerlendirme yapılmıştır.

II. cümlede, önceki cümleyi desteklemek için tanıkgösterilmiştir.

III. cümlede, bir koşul ve buna bağlı bir olasılıktan sözedilmiştir.

IV. cümlede, bir kavramın tanımı yapılmıştır.

V. cümlede, bir kavramın farklı yorumlanmasından söz edilmiştir.

3.

A)

B)

C)

D)

E)

4.

A)

B)

C)

D)

E)

Diğer sayfaya geçiniz.1

2016-LYS3/TDE

(I) Günümüzde çok sayıda Kızıldeniz kökenli canlı türüAkdeniz’e girip yerleşmiş durumda. (II) BugünAkdeniz’de yapacağınız her dalışta Kızıldeniz kökenlitürler görmek mümkün. (III) Hatta denilebilir ki bu türleringirişi aynı hızla devam ederse gelecekte yeni türlergörmek çok daha zor olacak. (IV) Çünkü Kızıldenizkökenli türler, yeni türlerin üzerinde kolayca baskıkuruyor ve onların yaşam alanlarını daraltarak ortamdanuzaklaşmalarına sebep oluyor. (V) Bu türlerden biri debilimsel adı Halophila stipulacea olan geniş yapraklı“deniz çayırı”dır.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisindebir çıkarım söz konusudur?

I. II. III. IV. V.

Koca şehrin üstünde ipi kopmuş bir uçurtmayım;Rüzgârlara kayıyor göğsüm sarsıla sarsıla.Koca şehrin üstünde ipi kopmuş bir uçurtmayım;Ki uçurtmuştu beni çocukluğum, hülyalarıyla.

Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisiyoktur?

Ünsüz yumuşaması Ünsüz benzeşmesi

Ünlü düşmesi Ulama

Ünlü daralması

Aşağıdakilerden hangisi, ögelerinin sıralanışıyönünden “Gözlerimi açtığımda saatim ve bozukparalarım, baş ucumdaki komodinin üzerinde garip birölü doğa resmi gibi duruyordu.” cümlesiyle aynıdır?

Öğlen, arkadaşım bize gelince çocuklar gibisevinmiştim.

Sabah annemle ben evin yanındaki parkta bir iki saatyürümüştük.

Geçenlerde burada da ulaşımı engelleyecek derecedeyoğun bir kar yağışı olmuştu.

Geçen yıl yağan şiddetli yağmurda dizlerime kadarsuya batmıştım.

Eve gelirken babam uzun zamandır görmediği birarkadaşına rastlamıştı.

5.

A) B) C) D) E)

6.

A) B)

C) D)

E)

7.

A)

B)

C)

D)

E)

Aşağıda verilen dizelerin hangisindeki altı çizilisözcük, türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

Sarı çiçek sallanıyor naz ileKarışmış güllere çimenin dağlar

Ak elleri elvan elvan kınalıKaradır gözleri sürmeli değil

Çıktım seyreyledim Niğde’yi, Bor’uAcep gezsem ela gözlüm var m’ola

Kıvrım kıvrım olmuş zülfünün teliMor menekşe boynun eğdiği gibi

Yeşil olur bizim ilin dağlarıDağlara çıkmanın zamanı şimdi

O gece, en derin gönül macerasına dalmış akranlarınınbile gözlerine uğrayan uyku, onun gözlerine uğramamış;gözleri, karanlık odanın tavanında bir satranç tahtasınatakılıp kalmış, kendi kendine bir hayal âlemine dalıpgitmişti.

Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yoktur?

Dönüşlülük zamiri Sayı sıfatı

Kişi zamiri Belgisiz zamir

İşaret sıfatı

Lyon, bir milyonu aşan nüfusuyla Fransa’nın üçüncü I büyük kenti. UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer II alan bu tarihî kent merkezindeki dar sokaklar, tüneller III görülmeye değer. Sinema bu kentte icadedilmiş. Bu IV nedenle sinemanın ana vatanı sayılıyor. VBu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisindeyazım yanlışı vardır?

I. II. III. IV. V.

8.

A)

B)

C)

D)

E)

9.

A) B)

C) D)

E)

10.

A) B) C) D) E)


2016-LYS3/TDE

Yazma azmim nedense son zamanlarda tamamenkaybolmuştu. Oysa biliyordum, kervan yolda düzülür; fikir ne kadar iyi olursa (I) olsun yazmayabaşlamadan yazamaz (II) yazmayı sürdürmeden metni bitiremezsiniz. Sonuçlandırmadığınız zamanda fikrinizin iyi olup olmayışının (III) bir fikrinizin dahiolmamasının (IV) konuyu araştırmak için harcadığınızsürenin (V) topladığınız kaynakların hiçbir önemi yoktur.

Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinevirgül (,) konulamaz?

I. II. III. IV. V.

I. Bu merak, son yıllarda İtalya’da nelerin değiştiğineyönelik sorular silsilesi aslında.

II. Algımızın bizi rahatlatmasına rağmen İtalya’dadoğa, insanlığın geçirdiği değişimin çırpınışlarınıpek hissettiremedi bize.

III. İtalya’da birçok şeyin değişmediğini söyleyenalgımız bizim rahatlamamızı sağlıyor.

IV. Uzun bir aradan sonra tekrar geldiğimiz İtalya’dadaha ilk andan itibaren içimizi bir merak kaplıyor.

V. Soruların cevabını her zaman kendinden eminolan algımızın vermesini bekliyoruz.

Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütünoluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştanüçüncü olur?

I. II. III. IV. V.

(I) İngiliz evren bilimci Stephan Hawking bugünneredeyse herkesin tanıdığı, başarılı bir bilim insanıdır.(II) ALS hastalığı Hawking’in vücut fonksiyonlarını büyükölçüde etkiliyor ama onun insanlarla iletişim kurmasınaengel olamıyor. (III) Başarısının önemli bir kısmı, dahaönce birbirinden ayrı alanlar olarak görülen kuantummekaniği, genel görelilik ve termodinamiğibirleştirebilmesinden kaynaklanıyor. (IV) Hawking, busayede bilim dünyasına, başta kara deliklerin özellikleriolmak üzere birçok konuda yeni fikirler sunmuştur. (V) Ama dünya çapında tanınmasında bilimselçalışmaları kadar kitaplar yazmasının, konferanslarakatılmasının ve çalışmalarının sonuçlarını genişkitlelerle paylaşmasının da payı var.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisidüşüncenin akışını bozmaktadır?

I. II. III. IV. V.

11.

A) B) C) D) E)

12.

A) B) C) D) E)

13.

A) B) C) D) E)

Sinema, sadece hikâyeyi veya durumu perdeyetaşımakla ilgili bir süreç değildir bence. Sinemayı onadımlık bir süreç olarak düşünecek olursak belki sadeceiki adımı, kamera çekimleri ve kurgu ile ilgilidir. Oysapek çok festival sinemacısı, bu iki adımın bütün sürecinta kendisi olduğunu düşünmektedir. Bu, yaratıcı üretimidoğrudan doğruya olumsuz etkileyen bir yaklaşımdır.Geriye kalan sekiz adım bizim nasıl olduğumuzla ilgilidir;ne okuduğumuz, neye inandığımız, nerelerigördüğümüz, ne yaşadığımız, ne yaşamakistemediğimiz…

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerdenhangisi söylenemez?

Öznellik söz konusudur.

Neden-sonuç ilişkisi kurulmuştur.

Koşul dile getirilmiştir.

Açıklamadan yararlanılmıştır.

Örneklemeye yer verilmiştir.

Gestalt psikolojisine göre bir parçayı ait olduğubütünden soyutlayıp incelemek hatalıdır. Çünkü birbütün, kendisini oluşturan parçaların basit bir toplamıdeğil, parçaların toplamından daha fazla bir şeydir;örneğin bir melodi kendisini oluşturan notaların basit birtoplamı değil, bu notaların bir sisteme göredüzenlenişinin ürünüdür. İnsanı anlamlandırırken de bupsikolojiden yola çıkmakta fayda var. Sonuçta, ----.

Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışınagöre, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

insanı anlamak istediğimizde çevresi ve iç dünyasınıbir arada ele almalıyız

sosyal ve fiziksel çevremiz algılarımızın oluşmasındaönemli bir role sahiptir

çevremize yönelik algılarımız, çevremizi şekillendirmegücüne sahiptir

insan ve çevre karşılıklı etkileşim içindedir, birbirlerinişekillendirirler

diğer insanları algılama şeklimiz onları etkileyip aynızamanda da değiştirebilir

14.

A)

B)

C)

D)

E)

15.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

Evet, doğru. Hepimiz, içimizde tanımadığımız onlarcainsanla dolaşıyoruz. Farklı yaşlardaki ben’ler, hepsi ayrıayrı insanlar... Ve diyorsun ki “Bu ben değilim!” Haklısınbelki ama o, eski sen! Bugün kendine benzergörmediğin insanları dışlıyorsun ya hani, işte sen deötekileştirdiğin o insanlar gibiydin.

Bu parçada geçen “Hepimiz, içimizde tanımadığımızonlarca insanla dolaşıyoruz.” sözüyle vurgulanmakistenen aşağıdakilerden hangisidir?

Kendimizi olduğumuz gibi kabullenmenin sanıldığıkadar kolay olmadığı

Yaşamımızın çeşitli dönemlerine özgü özellikleriiçimizde taşıdığımız

Çevremizdeki insanların kişiliğimizin farklı yönlerinibiçimlendirdiği

Yaşam şartlarının insanı ne kadar değiştirdiğinizamanla fark ettiğimiz

Yaşlandıkça değişebileceğimiz gerçeğiyle artıkyüzleşmemiz gerektiği

Şiirde yenilikten kastım, genç şairin ilk bulduğu şiiresaldırmakla işe başlaması değil. Şiirde yenilik, şairinyapması gerekenleri iyi tespit edip doğru zamanıbeklemesiyle bağlantılı aslında. Cesareti tek başınayeterli görmek, şairin ölü doğmasına veya kalemealdıklarının yankısız bir deneme olarak kalmasınaneden olacaktır. Bilgi ve birikim için de aynı durumgeçerlidir.

Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerdenhangisidir?

Şiirde cesaret, gereksiz yerde yansıyıp kaybolan birsese benzer.

Bilgi ve birikim er ya da geç şiir yaşantısında yeniliğidoğuracaktır.

Büyük şairler, gençken sessiz kalıp olgunluklarındaortaya çıkmıştır.

Yenilikçi şair, bilgi ve birikimiyle yerinde bir hamle içinfırsat kollar.

Şairin yenilikçi olabilmesi için farklı şiir ortamlarındabulunması gerekir.

16.

A)

B)

C)

D)

E)

17.

A)

B)

C)

D)

E)

İnsanın kendi dünyasından başkalarının dünyasınageçmesi güçtür. Her yazarda geçerli olan bu durum,benim için de geçerlidir. Bu nedenle yazmayabaşlamadan önce kimi sorularla kendimi bir sınavdangeçirir, yazacağım kahramanlarla özdeşleşir, sonrayazmaya koyulurum. İlk cümleleri ararken kendimi dahaönce hiç görmediğim, kocaman bir şehirde hisseder,yolları şaşırmaktan ürkerim. Aylar, yıllar boyuyazacaklarımı inceden inceye planlamış, dahasıromanın bitmiş hâlini görmeye başlamışımdır ama yinede harita yabancı, karışık, çıkışsız görünür gözüme.Yolculuğa hangi dönemeçten girmeli? Hangi köşeleriyoklayarak o vurucu sözcükleri saklandıkları yerdençekip çıkarmalı? Benim için en zor iş, pusulam olacak oilk sayfadır. Onlarca başlangıçtan, karardan ve gidişgelişten sonra kapıyı aralarım ama hiçbir zaman endoğru başlangıcı yaptığımdan emin olamam.

Aşağıdakilerden hangisi böyle diyen bir yazarınyazma tutumuyla bağdaşmaz?

Romanın daha başlangıcındayken sonunu bilme

Bir ön hazırlıktan sonra yazmaya başlama

Kendisiyle ilgili iç gözlem yapma

Roman kişileriyle bütünleşme

Yaşamının kararsızlığını üslubuna yansıtma

Spor, her türden bedensel hareketin bir bileşkesi olarakortaya çıkar. Koşarken bacaklarımız, tenis oynarkenkollarımız, yüzerken neredeyse tüm vücudumuz hareketeder. Sayısız spor çeşidi ve hareketi, kas gelişiminitetikler. Böylece vücudumuz daha esnek ve güçlü hâlegelir. Spor esnasında salgılanan hormonlar ile kendimizidaha iyi ve mutlu hissederiz. Spor, ruh sağlığımızı daolumlu etkiler. “Sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur.”sözü, bu harika sonuçları geniş kitlelere ilan etmek içinsöylenmiş güzel bir sözdür.

Bu parçada sporla ilgili olarak aşağıdakilerdenhangisine değinilmemiştir?

Ruh sağlığına katkısına

Vücut gelişimini sağladığına

Harekete dayalı bir faaliyet olduğuna

Doğru beslenmeyle ilişkisine

Birçok dalı olduğuna

18.

A)

B)

C)

D)

E)

19.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

Ne kitap sayfaları ne gazete kâğıtları; hiçbiri bir edebiyatdergisinin yaprakları kadar yakışmıyor okurunparmaklarına. Bu, dünyayı harflerle tamir etmek isteyengönüllülerin, dünyanın ancak harflerle tamir edileceğineinanan insanlara tattırdıkları bir ayrıcalıktır. Bir edebiyatdergisini çıkaranlar; dergilerinin yapraklarına sadecekelimeleri değil ormanlardan kesilip getirilen ağaçlarınhafızasındaki sayısız kuş sesini, sayısız gün batımını,sayısız çiy tanesini de pay ederek sanki kullandıklarıkâğıda başka türden bir hayat vermek istemişlerdir.Edebiyat dergilerinin, dokundukça parmaklarımızı birazdaha incelten kimyaları, yapraklarına sinmiş o kuşseslerinden, o gün batımlarından kaynaklanıyor olsagerek! Yalnızca kâğıda değil kâğıdın kaynağına ve onunsökülüp getirildiği özgür iklimlere duyulan minnetboşuna değildir elbette.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerdenhangisi söylenemez?

Mecaz anlamlı sözcükler kullanılmıştır.

Betimleme ögelerine yer verilmiştir.

Çıkarımda bulunulmuştur.

Karşılaştırma yapılmıştır.

Sayısal verilerden yararlanılmıştır.

Bu parçadan hareketle edebiyat dergileriyle ilgiliolarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Diğer türlere göre daha fazla sevilmesi kâğıdınınniteliğinden kaynaklanır.

Ağaçtan üretilen dergi sayfalarında doğanın güzelliğide okurla buluşur.

Kâğıda basılan ürünler içinde en değerli olanıdır.

Hiçbir yazılı yayın onun kadar okuruyla bütünlükoluşturmaz.

Dünyanın sanatla düzeleceğine inanan insanlarınürünleridir.

20. - 21. soruları aşağıdaki parçaya görecevaplayınız.

20.

A)

B)

C)

D)

E)

21.

A)

B)

C)

D)

E)

(I) Bugün devlet ve vakıf üniversitelerinde, öğrencilerinhem kendilerini iş yaşamına hazırlamaları hem de deyimyerindeyse cep harçlığı kazanmaları için değişik çalışmaprogramları mevcut. (II) Bu programlar sayesindeöğrenciler bir yandan eğitimlerini ara vermeksizinsürdürürken bir yandan da üniversite içindeki çalışmaortamında iş deneyimi kazanıyor ve ihtiyaçlarının enazından bir kısmını karşılayabilecekleri küçük bir gelirelde ediyorlar. (III) Üniversiteden mezun olduktan sonraöğrencilerin öz geçmişlerine yazabilecekleri bu ilktecrübeleri, iş bulmalarına yardımcı olduğu gibi işlerinekolayca adapte olmalarını da sağlıyor. (IV) Böyleceöğrenciler, okul için değil hayat için öğrenmeye ilkadımlarını atıyorlar. (V) Bu sayede öğrenciler, mezunoluncaya kadar geçen sürede akademik gelişimlerininyanı sıra ilgi, yetenek ve kariyer hedefleri doğrultusundada eğitici etkinliklerde bulunuyor; yaşamlarını daharenkli, eğlenceli ve keyifli hâle getiriyorlar.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarakaşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

I. cümlede, öğrencilere sunulan imkânlarla ilgili tespityapılmıştır.

II. cümlede, önceki cümleyle ilgili ek bilgi verilmiştir.

III. cümlede, öncekilerden farklı bir kazanımdan sözedilmiştir.

IV. cümlede, öğrenmenin amaçlarından biri dilegetirilmiştir.

V. cümlede, öğrencilerin iş bulmalarındaki kolaylıktansöz edilmiştir.

Bu parçadan üniversitelerdeki çalışma programlarıile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?

Öğrencilerin kişisel gelişimine yardımcı olmaktadır.

Öğrencilere, okul yaşamlarında ekonomik getiri sağlar.

Yaşamı, öğrenciler için daha keyifli kılmaktadır.

Öğrencilerin branşlaşmada doğru tercih yapmalarınısağlamaktadır.

Öğrencilerin çalışma hayatına uyum sürecinikolaylaştırmaktadır.


22.

A)

B)

C)

D)

E)

23.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

(I) Ünlü Fransız filozoflarından olan René Descartes,özellikle “Düşünüyorum, öyleyse varım.” cümlesiyletanındı. (II) 17. yüzyılın başlarında yaşayan verasyonalizmin kurucularından olan Descartes, elbette kibilime bu cümlenin çok daha ötesinde katkılardabulundu. (III) Fizik ve analitik geometridekiçalışmalarıyla tanındı, düşünceyi her türlü dogmanınüstünde tuttu, metodik kuşkuculuğu benimsedi ve herfâni gibi öldü. (IV) Günümüze kadar Descartes’ın,kraliçenin özel davetiyle gittiği İsveç’te ağır kışkoşullarına dayanamayıp zatürreden öldüğüsöyleniyordu. (V) Paris ve Stokholm arşivlerinde yıllarcayapılan bir araştırmanın ürünü olan bir kitap, gerçeğinfarklı olabileceğini söylüyor. (VI) Erlangen Üniversitesiöğretim üyelerinden Theodor Ebert’a göre Descartesherhangi bir hastalıktan değil, Katolik bir rahibinkendisine verdiği arsenikli ekmek yüzünden öldü.

Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinciparagraf hangi cümleyle başlar?

II. III. IV. V. VI.

Descartes’ın anlatıldığı bu parçadaki numaralanmışcümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerdenhangisi yanlıştır?

II. cümlede, hangi düşünce akımının öncüsü olduğubelirtilmiştir.

III. cümlede, bilim dünyasına olan bakış açısıverilmiştir.

IV. cümlede, bilinen ölüm nedeninden söz edilmiştir.

V. cümlede, yaptığı araştırmaların çokluğuna işaretedilmiştir.

VI. cümlede, ölümünün farklı bir sebebe bağlıolabileceği dile getirilmiştir.


24.

A) B) C) D) E)

25.

A)

B)

C)

D)

E)

Ya sen ey karınca taciri gazeteciAğzının içinde bir sap ebegümeciKaşlarında macera gözlerinde oyunŞeytan gibi kaçan yollu bisikletinleYırtık çizmelerin kadife kasketinleGetir o eski sevincini çocukluğun

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisiyanlıştır?

13’lü hece ölçüsü ile yazılmıştır.

Didaktik bir üslup kullanılmıştır.

Benzetmeye başvurulmuştur.

Tasvirden yararlanılmıştır.

Geçmişe özlem dile getirilmiştir.

IÇukurova bayramlığın giyerkenÇıplaklığın üzerinden soyarkenŞubat ayı kış yelini kovarkenCennet dense sana yakışır dağlar

IITut atalar sözün kalbi selim olGönülden gönüle yol var demişlerGider yavuzluğu tab’ı halim olSarp sirke kabına zarar demişler

Aşağıdakilerden hangisi, numaralanmış budörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir?

Redife yer verilmesi

Yarım kafiyenin kullanılması

Hece vezniyle yazılması

Söz sanatlarından faydalanılması

Yalın bir söyleyiş tercih edilmesi

26.

A)

B)

C)

D)

E)

27.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

Bu şehirde sokaklar seni düşünürBu sokaklarda evler seninle doluBu evlerde huzur bir şarkıdır söylediğinSen yürürken bir kilim dokunur kilometreler boyuncaDüşer kaldırımlara nakış nakış güzelliğin

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisisöylenemez?

Birinci dizede, insana ait bir özellik cansız bir varlığanispet edilerek etkileyicilik sağlanmıştır.

İkinci dizede, “seninle” sözcüğündeki mecazımürsellesevgiliye ait kimi özellikler çağrıştırılmıştır.

Üçüncü dizede, “huzur” ile “şarkı” sözcükleri arasındabir tezatlık söz konusudur.

Dördüncü dizede, sevgilinin güzelliği mübalağa yoluyladile getirilmiştir.

Beşinci dizede, güzellik istiare yoluyla somut bir nesnegibi düşünülmüştür.

Genellikle bir sanat değeri taşımayan bu nedenle deedebî bir tür sayılmayan; öğretme, tanıtma ve tasviretme amacı taşıyan; konuları bakımından bir bölgeyi, bireşyayı veya bir insanı işleyen ----, son yıllarda gazeteylebirlikte yaygınlaşmıştır. Görüntülü iletişim araçlarınınhayatımıza girmesiyle beraber bu tür, ayrı bir mahiyetkazanarak televizyon ve sinemaya taşınmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerdenhangisi getirilmelidir?

konferans sempozyum röportaj

açık oturum panel

28.

A)

B)

C)

D)

E)

29.

A) B) C)

D) E)

Geleneksel Türk tiyatrosu ile ilgili olarak aşağıdakiyargılardan hangisi yanlıştır?

Dramatik türde sadece Karagöz ve orta oyununu bilenTürk seyircisi, Tanzimat’tan sonra türün Avrupaişekillerini de tanımaya başlar.

Karagöz ve orta oyunundaki tüm tipler, tek bir kişitarafından taklit yoluyla canlandırılır.

Karagöz ve orta oyununda, olayların akışı başlıca ikikişinin üzerindedir.

Karagöz ve orta oyununda Osmanlı Devleti sınırlarıiçinde yaşayan farklı etnik zümrelerin şiveleri önemlirol oynar.

Karagöz ve orta oyununda diyaloglar belli bir çerçevedoğrultusunda doğaçlama olarak gerçekleştirilir.

1914 yılında seferberlik davulları çalarken Adana’nınCeyhan ilçesinde doğmuşum. Babam avukat, çiftçi, partilideri. Annem eski öğretmenlerden Azime Hanım. Birierkek olmak üzere benden küçük dört kardeşim var.Evliyim, dört çocuk babasıyım. Yıllardır kalemimlegeçiniyorum.

Bu parça aşağıdaki edebî türlerden hangisine örnekverilebilir?

Otobiyografi Biyografi Fıkra

Deneme Makale

12. yüzyılda Ahmet Yesevi tarafından yazılmıştır. Türk kültürünün Orta Asya sahasında

İslamiyet’in kabulüyle başlayan değişiminin veyeniden yapılanmasının ilk ürünlerindendir.

Eser, İslam ruhuna uygun ideal insan ve toplumoluşturma çabalarının bir ürünü olarak ortayaçıkmıştır.

Bazı özellikleri verilen eser aşağıdakilerdenhangisidir?

Divan-ı Hikmet Kutadgu Bilig

Atabetü’l-Hakayık Divanü Lügâti’t-Türk

Vesiletü’n-Necât

30.

A)

B)

C)

D)

E)

31.

A) B) C)

D) E)

32.

A) B)

C) D)

E)


2016-LYS3/TDE

Türk edebiyatında gerçek anlamda ilk mizahi ürünler;masallar, fıkralar ve seyirlik oyunlardır. Divanedebiyatında bir kimseyi yermek, olumsuz bir gidişatıeleştirmek amacıyla yazılan hicviyeler de bir çeşit mizahürünüydü. Bu tür metinlerde abartılı bir dil kullanılır vehicvedilen kişi âdeta yerin dibine geçirilmeye çalışılırdı.----, bu bağlamda akla gelen ilk örneklerden biridir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerdenhangisi getirilemez?

Nâbî’nin Hayriyye’si

Şeyhî’nin Harnâme’si

Nef’î’nin Siham-ı Kaza’sı

Bağdatlı Rûhî’nin Terkib-i Bend’i

Fuzûli’nin Şikâyetnâme’si

Seni sevmek bana verse de çileYılmadan çekerim yeter ki he deSenin gibi biten ender bir güleGözyaşı dökerim yeter ki he de

Bu dörtlüğün nazım türü aşağıdakilerdenhangisidir?

Taşlama Koçaklama Güzelleme

Ağıt Destan

I. Bahariyye – Pastoral şiirII. Nasihatname – Lirik şiirIII. Gazavatname – Epik şiirIV. Menakıbname – Satirik şiir

Yukarıda numaralanmış tür eşleştirmelerindenhangileri yanlıştır?

I. ve II. I. ve III. II. ve III.

II. ve IV. III. ve IV.

33.

A)

B)

C)

D)

E)

34.

A) B) C)

D) E)

35.

A) B) C)

D) E)

Türk edebiyatındaki en önemli temsilcisi Yunus Emreolan ilahi; Allah aşkını konu edinen, onu övmek için özelbir ezgiyle yazılıp söylenen, herhangi bir tarikat izitaşımayan şiirlerdir. Bu şiirler; söylendiği yere, kesimeveya tarikata göre farklı isimler alır.

Aşağıdakilerden hangisi bu isimlerden biri değildir?

Âyin Nefes Tapuğ

Devriye Deme

Türk nesri, ---- ile edebî bir kimlik kazanmıştır. Divanedebiyatının özenli hatta bir çeşit süslü nesrinin ilkbüyük sanatkârı odur. Fars edebiyatının secilicümlelerini ve mecazlı anlatımını benimsemiş olansanatçı, bir bakıma klasik nesrin temelini attığıdinî-tasavvufi içerikli ---- adlı eserinin ön sözünde, eserigüzel görünsün diye bu tür söz sanatlarına yöneldiğinibelirtmiştir. Eserin dili süslü ve özenli olsa da devrinegöre anlaşılabilir biçimdedir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerdenhangisi sırasıyla getirilmelidir?

Âşık Paşa – Garibnâme

Nergisî – Nihâlistan

Sinan Paşa – Tazarrunâme

Veysî – Hâbname

Evliya Çelebi – Seyahatnâme

----; gazellerinde gerçek aşkı, zevki ve eğlenceyigerçekçi bir üslupla dile getirmiştir. O, ---- gibi üzüntü veacılarını tasavvufi kavramlardan hareketle sembolik birdille yansıtan yanık bir âşık değil neşeli bir kişiliktir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerdenhangisi sırasıyla getirilmelidir?

Hoca Dehhani – Nesimi

Nedîm – Fuzûli

Bâkî – Hayali

Zâtî – Şeyhülislam Yahya

Bağdatlı Rûhî – Şeyh Galip

36.

A) B) C)

D) E)

37.

A)

B)

C)

D)

E)

38.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

XVI. ve XVII. yüzyıllarda yaşayan, Yunus Emre ileNasreddin Hoca gibi nereli olduğu konusunda değişikrivayetler bulunan bir saz şairidir. Çukurova, Balkanlar,Azerbaycan, Türkmenistan gibi değişik bölgelerdeyaşadığı düşünülen saz şairi hakkındaki bir başkatartışma da Barak veya Varsak boyuna mensup olupolmadığıdır. Şiirlerinin temasını genellikle güzellik vegurbet kavramları oluşturan âşık, bütün şiirlerini heceölçüsüyle söylemiştir.

Bu parçada söz edilen saz şairi aşağıdakilerdenhangisidir?

Köroğlu Âşık Ömer

Karacaoğlan Ercişli Emrah

Gevherî

Devrin siyasi koşulları gereği içe kapanma, maraziliğevaran bir melankoli ve kişisellik bu grubun olumsuzözellikleri gibi görülse de estetik değerlerde derinleşmeve gelişme daha belirgindir. Yeni bir edebî dilinoluşmasını ve gelişmesini sağlamışlardır ama bir öncekinesil tarafından sadeleştirilmeye çalışılan yazı diliniyeniden ağırlaştırdıkları için eleştirilmişlerdir. Gerekşiirde gerekse nesirde ahenkli kelimelere, Arapça veFarsça tamlamalara, eski sözlüklerde bulunan fakatArapça ve Farsçada dahi artık kullanılmayan bazısözcüklere şiirlerinde yer vermişlerdir.

Bu parçada sözü edilen edebî topluluk veya dönemaşağıdakilerden hangisidir?

Yedi Meşale Tanzimat

Millî Edebiyat Servetifünun

Garip

39.

A) B)

C) D)

E)

40.

A) B)

C) D)

E)

Ben “edebî” sayılabilecek hiçbir eser yazmadım. Çünkübenim eserlerimin çoğunu yazdığım sıralardaedebiyattan anlamayanlar, toplumumuzun büyükçoğunluğunu teşkil ediyordu. Benim emelim de fazlacaeser vererek çoğunluğa hitap etmek, onları aydınlatıpdertlerine tercüman olmaya çalışmaktı. Zaten edebiyatyapmaya ne vaktim ne de kalemim müsaitti. Bence odönemde “edebî” eser vermek, karnını doyuramamış birkimseye meyve ikram etmek kadar garip bir hareketti.

Aşağıdakilerden hangisinin edebiyat anlayışı, buparçadaki yazarla örtüşür?

Sami Paşazâde Sezai

Ahmet Mithat Efendi

Mehmet Rauf

Halit Ziya Uşaklıgil

Abdülhak Hamit Tarhan

Şair, Tanzimat’tan sonra Divan edebiyatına ilk fakat ustabir söyleyişe kavuşmuş şuurlu bir dönüşü temsiletmektedir. Yeni şiirin sadece Batı’ya değil millîörneklere de bağlanmasını istemiştir. Şair, KöylüKızların Şarkısı adlı şiiri ile edebiyatımızın ilk veşaşılacak kadar yeni olan ahenkli köy şiirini ortayakoymuştur. Bu şiirde köylülerin konuşmaları, yaşayışlarıve duygulanışları aruz vezni içinde canlı bir üsluplayansıtılmıştır. Ayrıca Fransız şiirinden başarılıtercümeler de yapmıştır. Şiirlerini Ateşpâre, Şerâre veFüruzan isimli kitaplarda toplamıştır.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerdenhangisidir?

Nabizâde Nâzım

Recaizade Mahmut Ekrem

Ziya Paşa

Şemsettin Sami

Muallim Naci

41.

A)

B)

C)

D)

E)

42.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

Edebiyatımızda, tabiat ve mizacını şiirlerine onun gibiyansıtabilen pek az şair vardır. Sevgi ve nefretleri,kırgınlık ve sevinçleri, umut ve bezginlikleri, fazileti vegururu, buğuz ve istihzası, elle tutulurcasına şiirindensezilir. Gerçekten de onun çok etkili ve mağrur bir kişiliğiolduğu yargısı, hatıra yazan bütün arkadaşlarının ortakyargısını oluşturur. Yahya Kemal Beyatlı ise onun buözelliğini Portreler adlı kitabında “Hırsını yenemeyecekderecede kindar.” cümlesiyle özetlemektedir. Özellikleİstanbul’a olan kinini anlattığı şiiri, Yahya Kemal’in bucümlesine iyi bir örnektir.

Bu parçada mizacından ve şiirinden söz edilen şairaşağıdakilerden hangisidir?

Mehmet Âkif Ersoy Süleyman Nazif

Cenap Şehabettin Namık Kemal

Tevfik Fikret

----, konuşulan Türkçeyi roman ve hikâye dili hâlinegetirmiş ve bu özelliği ile bütün çağdaşlarının takdirinikazanmıştır. Yalın dili, mizah dergilerindeki yazılarındakeskinleşen alaycı ifadesi, seçtiği konular, canlandırdığıtipler, özgün anlatım tekniğiyle her seviyedenokuyucunun kendisinde bir şeyler bulduğu vevazgeçemediği bir yazar olmuştur. Anadolu’dakigezilerinin izlenimlerini derlediği Anadolu Notları, onundenemeci yanını da ortaya koyan önemli bir eseridir. Bukitaptaki nice parça, okuyucuyu gerçeğin birçokköşesiyle karşılaştırır. Romanlarında canlandırdığıkişilerini asla feda etmekten yana olmaması, onun buinsanları değişik cepheleriyle tanımış olmasındankaynaklanır.


Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Reşat Nuri Güntekin

Halide Edip Adıvar

Refik Halit Karay

Memduh Şevket Esendal

43.

A) B)

C) D)

E)

44.

A)

B)

C)

D)

E)

Sanatçı, Divan edebiyatını Doğu’nun; Tanzimat veServetifünun edebiyatlarını ise Batı’nın birer kopyası vetaklidi saydığı için onlara millî sanat gözüylebakmıyordu. Ona göre gerçek millî edebiyat ancak halkedebiyatıydı. Çünkü Türklerin kültürü, dili, duygu vehayalleri ancak onda mevcuttu. Kendisi aslında destanve masallardan çıkarılacak bir Türk romantizmipeşindeydi. 1913 yılından sonra dil, üslup ve kullandığıvezin bakımından Yeni Lisan anlayışının ilkelerine sadıkkaldı. Şiirlerini Kızıl Elma, Yeni Hayat ve Altın Işık isimlikitaplarda topladı.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerdenhangisidir?

Ömer Seyfettin

Ali Canip Yöntem

Mehmet Emin Yurdakul

Ziya Gökalp

Rıza Tevfik Bölükbaşı

Bence şiir bir şekil meselesidir. Şekil her şeyden evveldilin vezin ve kafiye ile yoğrulmasıdır. Vezin, kafiye veşiire ait diğer kurallar, yavaş yavaş kişisel bir teknikhâline gelir. Bu sayede dile önce kendi sesimiz ve birazda benliğimiz, iç hayatımız, tecrübelerimiz girer. Bütünmesele dili, kendi sesimiz yapmaktır.

Aşağıdakilerden hangisi bu şiir anlayışıyla eservermiş olamaz?

Ahmet Hamdi Tanpınar

Ziya Osman Saba

Ahmet Haşim

Yahya Kemal Beyatlı

Orhan Veli Kanık

45.

A)

B)

C)

D)

E)

46.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

I. Gençlik gelip geçti bir günlük süstü Ömrüm doymamaktan dünyaya küstü Eser darmadağın emek yüzüstü Gidiyorum işim acele

II. İşim gücüm budur benim Gökyüzünü boyarım her sabah Uyanır bakarsınız ki mavi

Aşağıdakilerin hangisinde, numaralanmış buşiirlerin temsil ettiği şiir anlayışları sırasıylaverilmiştir?

Yedi Meşaleciler – İkinci Yeni

Mistik şiir – Garipçiler

Yedi Meşaleciler – Toplumcu şiir

İkinci Yeni – Garipçiler

Mistik şiir – İkinci Yeni

Artık ne rübâî ne semaî kaldı!San’atta bir âvâre tedâî kaldı!Her cephesi ma’mûr şiirden bugüneMazbût iki üç kalem, fedâi kaldı.

Bu dörtlükte şair, Türk şiiriyle ilgili olarakaşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır?

Geleneksel Türk şiirine ilginin yeterli olmamasından

Çağrışım unsurlarına yeteri kadar yerverilmemesinden

Şair sayısındaki artışın şiir kalitesini düşürmesinden

Şiirin sadece belli mekânlarda gelişmesinden

Yenilikçi yönünün ilgilenenleri yetkinliğeyönlendirememesinden

47.

A)

B)

C)

D)

E)

48.

A)

B)

C)

D)

E)

Şiirini kendinden önceki şiir zincirine bir yeni halkaolarak ekleyemeyen ozanın yaşayabileceğine hiçinanmadım. İlk kitabımdan bu yana, geçmiş Türk şiirininrüzgârları, şiirlerimin arasında kendini hissettirdi.Duvar’da, Sisler Bulvarı’nda, Yağmur Kaçağı’nda dahaçok Dadaloğlu, Köroğlu bir yandan; Gevherî, Dertli veZihnî de öte yandan olmak üzere bir halk şiiri, destanşiiri soluğu vardır. Sonra Divan şiirini hesabakatmamanın yanlış hatta sersemce bir iş olacağınıdüşündüm. Ben Sana Mecburum, Belâ Çiçeği budüşüncemin denemelerini gün ışığına çıkarmıştır.

Bu parçada kendisinden söz eden şairaşağıdakilerden hangisidir?

Attila İlhan

Turgut Uyar

İlhan Berk

Edip Cansever

Sezai Karakoç

Edebiyatımızda bazı sanatçılar eserlerinde işlediklerikonulara göre takma isimlerle anılır olmuştur. MasalcıBaba, Bayrak Şairi, Halikarnas Balıkçısı, Destan Şairi,Evler Şairi... bunlardan bazılarıdır.

Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada takma isimleribelirtilen sanatçılardan biri değildir?

Arif Nihat Asya

Behçet Necatigil

Cevat Şakir Kabaağaçlı

Faruk Nafiz Çamlıbel

Eflatun Cem Güney

49.

A)

B)

C)

D)

E)

50.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

İlk şiirini 1927’de Güneş dergisinde yayımlayan şairin ilkdönem şiirlerinde Ahmet Haşim’in belirgin bir etkisigörülür. Bireysel duygulanmalarını estetikçi biryaklaşımla şiirin dünyasında buluşturur. Karamsar veiçe dönük bir şairdir. 1940 yılına kadar yazdığı şiirleriromantik, bu tarihten sonraki şiirleri ise toplumsalgerçekçi bir özellik taşır. Devrin sosyal yapısı ve geçimsıkıntısı Nâzım Hikmet’in de etkisiyle onu toplumuönceleyen bir sanat anlayışına yaklaştırır. Yarenlik,Sınıf, Yaşadıkça, Devam, Üsküdar’da Sabah Oldu gibişiir kitaplarının yanında birçok güldürü dizileri deyayımlanan ----, kendi şiirini “yaşadığı çağa tanıklıkeden ve konularını yaşadığı çağdan alan somut bir şiir”şeklinde özetler.


Rıfat Ilgaz

Cahit Irgat

Sabahattin Ali

Ataol Behramoğlu

İsmet Özel

Yazılarımda, sanıyorum bir tek annemin tesirindekaldım. İlk romanım Küçük Dünya’da, bence bu tesiraçıkça görünür. İkinci romanım Azap Toprakları’ndakendi üslubumu buldum gibi... Konu bulmaya ve nasılyazdığıma gelince söz gelimi bir konu gelir içimden,mesela Bulgaristan’daki Türklerin durumu yahut sendikaolayları... Böyle şeyleri ve konuyu düşünürkenkarakterler doğar, önemli karakterler ekseri kendiisimlerini beraberlerinde taşıyıp getirirler, ben bu isimlerideğiştirmeyi uğursuzluk addettiğim için ne gelmişse onuyazarım.

Bu parçada romancılığından ve yazma yöntemindensöz eden yazar aşağıdakilerden hangisidir?

Emine Işınsu

Sevinç Çokum

Adalet Ağaoğlu

Halide Nusret Zorlutuna

Samiha Ayverdi

51.

A)

B)

C)

D)

E)

52.

A)

B)

C)

D)

E)

Yazarlar, eserlerinde içinde yaşadıkları toplumlarıntarihlerini konu olarak seçebilirler. Örneğin, Kırımlı yazarCengiz Dağcı, II. Dünya Savaşı sırasında değişikcephelerde yaşanan vahşeti ilk romanı Korkunç Yıllar veonun devamı olan Yurdunu Kaybeden Adam baştaolmak üzere Türkiye Türkçesi ile yazdığı romanlarındaanlatmıştır. Bu romanlarda olduğu gibi yakın tarihimiz deedebiyatımızda farklı yazarlarca konu edilmiştir. Türkedebiyatında özellikle Kurtuluş Savaşı’nın izleri eserlereyansımıştır.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada dile getirilendüşünceye yönelik eserlere örnek olamaz?

Yorgun Savaşçı

Sahnenin Dışındakiler

Dersaadet’te Sabah Ezanları

Avare Yıllar

Küçük Ağa

Oyunlarıyla tiyatro edebiyatımıza önemli katkıdabulunan yazarlarımızdandır.

İlk dönemde yazdığı Masum Katiller, Kanaviçe,Duvarların Ötesi gibi eserlerde olaylar arasındamantık bağı gözeten klasik oyun kurgulamayöntemine başvurmuştur.

Kendi türünde bir başyapıt olan Ocak’ta, öyküyüsağlam bir yapıya oturttuğu, karşılıklı konuşmalarıgerçek bir alışveriş ve sürükleyici bir etki-tepkibiçiminde örgütlediği, oyunun duygusal öyküsünesevecen ve tatlı bir tavırla yaklaştığı görülür.

Konu seçimi, olaylara yaklaşımı, geçmiş olaylarlaşimdikiler arasında köprü kurmaya elverişlianlatımıyla düşündürücü olduğu kadar eğlendiricibir yazardır.

Bazı özellikleri verilen sanatçı aşağıdakilerdenhangisidir?

Turan Oflazoğlu

Cevdet Kudret

Necati Cumalı

Haldun Taner

Turgut Özakman

53.

A)

B)

C)

D)

E)

54.

A)

B)

C)

D)

E)


2016-LYS3/TDE

I. İntibah – Ali BeyII. Araba Sevdası – Bihruz BeyIII. Mai ve Siyah – Ahmet CelâlIV. Şıpsevdi – AliyeV. Eylül – Necip

Yukarıdaki numaralanmış roman-kahramaneşleştirmelerinden hangileri yanlıştır?

I. ve III. II. ve III. II. ve V.

III. ve IV. IV. ve V.

Hayır, hayâl ile yoktur benim alışverişimİnan ki ne demiş isem görüp de söylemişim Şudur benim cihânda en beğendiğim meslekSözüm odun gibi olsun hakikat olsun tek

Bu dizelerde dile getirilen düşünce, aşağıdaki edebîakımlardan hangisi ile ilişkilendirilebilir?

Romantizm Realizm Sembolizm

Sürrealizm Klasisizm

55.

A) B) C)

D) E)

56.

A) B) C)

D) E)

TEST BİTTİ.CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.13

LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI (LYS)

26 HAZİRAN 2016

LYS – 3 / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ CEVAP ANAHTARI

1. B 16. B 31. A 46. E

2. D 17. D 32. A 47. B

3. C 18. E 33. A 48. A

4. D 19. D 34. C 49. A

5. C 20. E 35. D 50. D

6. E 21. A 36. D 51. A

7. B 22. E 37. C 52. A

8. E 23. D 38. B 53. D

9. D 24. C 39. C 54. E

10. D 25. D 40. D 55. D

11. A 26. B 41. B 56. B

12. E 27. B 42. E

13. B 28. C 43. E

14. B 29. C 44. B

15. A 30. B 45. D

t.c. Ölçme, seçme ve yerleştirme merkezi...tÜrk dİlİ ve edebİyati testİ 26 hazİran 2016...

Documents