t.c. Çevre ve orman bakanliĞi Çevre yönetimi genel müdürlüğü

1

T.C.ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ÇEVRE, SANAYİÇEVRE, SANAYİve ve

KYOTO PROTOKOLÜKYOTO PROTOKOLÜ

Prof. Dr. Hasan Z. SARIKAYAProf. Dr. Hasan Z. SARIKAYAMüsteşar Müsteşar

3-4 Aralık 2008 – İSTANBUL

2

• Çevre PolitikalarıÇevre Politikaları• Avrupa Birliği, Çevre ve SanayiAvrupa Birliği, Çevre ve Sanayi• Sanayi Sektörünü İlgilendiren AB MevzuatıSanayi Sektörünü İlgilendiren AB Mevzuatı• Kyoto Protokolü ve TürkiyeKyoto Protokolü ve Türkiye• Uluslararası İklim SüreciUluslararası İklim Süreci• 2012 Sonrası İklim Rejimi2012 Sonrası İklim Rejimi• Neden Kyoto Protokolüne Taraf Oluyoruz?Neden Kyoto Protokolüne Taraf Oluyoruz?• Sonuç Ve DeğerlendirmeSonuç Ve Değerlendirme

SUNUM İÇERİĞİSUNUM İÇERİĞİ

3

Bakanlık olarak; AB’nin genel çevre politikaları da göz Bakanlık olarak; AB’nin genel çevre politikaları da göz önüne bulundurularak tüm mevzuat ve önüne bulundurularak tüm mevzuat ve uygulamalarımızda aşağıda belirtilen hususlar ön uygulamalarımızda aşağıda belirtilen hususlar ön planda tutulmaktadır;planda tutulmaktadır;

• Kirlilik Kontrolü” kavramı yerine “Kirliliğin Kirlilik Kontrolü” kavramı yerine “Kirliliğin Önlenmesi”,Önlenmesi”,

• Kirliliğin kaynağında önlenmesiKirliliğin kaynağında önlenmesi• Atıkların minimuma indirilmesi,Atıkların minimuma indirilmesi,• En iyi teknik ve teknolojilerin kullanılması,En iyi teknik ve teknolojilerin kullanılması,• Enerjinin verimli kullanılması,Enerjinin verimli kullanılması,• İzleme-denetim sisteminin etkin uygulanmasıİzleme-denetim sisteminin etkin uygulanması• Kirleten öder prensibinin uygulanmasıKirleten öder prensibinin uygulanması

ÇEVRE POLİTİKALARI

4

ÇEVRE KANUNUÇEVRE KANUNU

(2872 sayılı Çevre Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına (2872 sayılı Çevre Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun No:5491, RG. Sayı: 26167 Tarih: 13 Mayıs Dair Kanun No:5491, RG. Sayı: 26167 Tarih: 13 Mayıs 2006)2006)

Kanunla getirilen bazı önemli düzenlemeler;Kanunla getirilen bazı önemli düzenlemeler;• Sürdürülebilir Kalkınma İlkesiSürdürülebilir Kalkınma İlkesi • Katılımcılık ve İhtiyatlılık İlkesiKatılımcılık ve İhtiyatlılık İlkesi• Kirleten Öder ve Kullanıcı Sorumluluğu İlkeleriKirleten Öder ve Kullanıcı Sorumluluğu İlkeleri• Ekonomik Araçların Kullanımı (Cezai yaptırımlar, Ekonomik Araçların Kullanımı (Cezai yaptırımlar,

tarifelerin toplanması vs.)tarifelerin toplanması vs.)• Güçlendirilmiş Uygulama Kapasitesi (Merkez ve Güçlendirilmiş Uygulama Kapasitesi (Merkez ve

Taşra)Taşra)• Acil Durum Planları Hazırlama YükümlülüğüAcil Durum Planları Hazırlama Yükümlülüğü

55

AVRUPA BİRLİĞİ BAĞLAMINDA ÇEVRE VE SANAYİ

Avrupa Birliği ile müzakere sürecinde Avrupa Birliği ile müzakere sürecinde

Çevre Faslı en kapsamlı fasıllardan biridir.Çevre Faslı en kapsamlı fasıllardan biridir.

AB Çevre Müktesebatına uyum süreci AB Çevre Müktesebatına uyum süreci ülkemiz ve Türk sanayisi için önemli ve zorlu ülkemiz ve Türk sanayisi için önemli ve zorlu bir süreçtir.bir süreçtir.

AB ÇEVRE SEKTÖRÜ MEVZUAT UYUMU

AB Uyum Sürecinin Aşamaları

Çevre ve Orman Bakanlığı; Ulusal Program’ın “çevre” başlığı ve AB Çevre Müktesebatının uyumlaştırılması çalışmalarından sorumlu temel kurumdur.

Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından; Ulusal Program’ın kabul edilmesinden sonra AB Çevre Müktesebatına uyum süreci başlatılmıştır.

İlerlemenin İzlenmesi Projesi kapsamında; 60 adet Direktifin, 8 adet Tüzüğün ve 1 adet Kararın mevzuat uyumu izlenmektedir.

Müktesebat Uyum Programı’na göre 2008-2013 dönemi için, 8 sektörde; birincil düzenleme olarak 11, ikincil düzenleme olarak ise 52 adet mevzuatın çıkarılması öngörülmektedir.

Uyum sürecinin 2013 dönemine kadar tamamlanması beklenmektedir.


Çevre Faslı Tarama Sonu Raporu

● Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanmıştır.

● Taslağı Dışişleri Bakanlığı tarafından Bakanlığımıza ulaştırılmıştır.

● Üye ülkelerin görüşü alındıktan sonra, Avrupa Konseyi tarafından onaylanmıştır.

● Portekiz Dönem Başkanlığı’nın tarihli mektubu ile ülkemize nihai şekli iletilmiştir.

● İki (2) adet açılış kriteri içermektedir.


Açılış KriterleriAçılış Kriterleri1.1. Ulusal, bölgesel ve yerel seviyede gerekli idari kapasitenin Ulusal, bölgesel ve yerel seviyede gerekli idari kapasitenin

oluşturulmasına yönelik, oluşturulmasına yönelik,

Gereken finansal kaynaklar için planların yer alacağı, Gereken finansal kaynaklar için planların yer alacağı,

Müktesebatın iyi koordine edilmiş bir şekilde kademeli olarak Müktesebatın iyi koordine edilmiş bir şekilde kademeli olarak uyumlaştırılmasına, uygulanmasına ve uygulamanın etkili hale uyumlaştırılmasına, uygulanmasına ve uygulamanın etkili hale getirilmesine ilişkin aşamaların ve zaman çizelgelerinin yer aldığı,getirilmesine ilişkin aşamaların ve zaman çizelgelerinin yer aldığı,

kapsamlı bir stratejinin hazırlanması.kapsamlı bir stratejinin hazırlanması.

2.2. AT-Türkiye Ortaklık Konseyi’nin kararlarına uygun olarak, ilgili AB AT-Türkiye Ortaklık Konseyi’nin kararlarına uygun olarak, ilgili AB Çevre Müktesebatının uygulanmasına ilişkin yükümlülüklerinÇevre Müktesebatının uygulanmasına ilişkin yükümlülüklerin (Gümrük (Gümrük Birliği)Birliği) yerine getirilmesi.yerine getirilmesi.


Yapılan ÇalışmalarYapılan Çalışmalar

● Strateji formatı Avrupa Komisyonu ile de paylaşılmış ve olumlu bulunmuştur.

● 119 adet AB Mevzuatı için 72 adet strateji formatı birimler tarafından doldurulmuş olup, bu formatlar toplam 89 adet AB Mevzuatını içermektedir.

● Tamamlanan strateji formatının ilk taslağı Avrupa Komisyonu’na

gönderilmiştir.

Tanımı● Çevre konusunda ana öncelik eksenleri olan su, atık su ve katı atık

yönetimi hizmetlerinde Türkiye’de mevcut durumu ortaya koyan ve söz konusu sektörlerin Avrupa Birliği fonları ile geleceğini planlayan çok yıllı bir belgedir.

● 2007 - 2009 yılları için katılımcı bir yaklaşım ile hazırlanmıştır.

● Öncelikler ve tedbirler belirlenmiş olup, belli bir çalışma takvimi ve finansman stratejisi ile çevre altyapı projelerinin uygulanması öngörülmektedir.

● Toplam Bütçesi (AB Katkısı + Ulusal Katkı) : 204,1 + 68 = 272,1 M€.

● 29 Kasım 2007 tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından onaylandı.

ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMI

Uygulama

● IPA Tüzüğü gereğince; Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Operasyonel Programı’nın yönetiminden sorumlu “Yönetim Otoritesi” olarak belirlendi.

● IPA Tüzüğü gereğince; Çevre Operasyonel Programı’nın ekinde yer alan çevre altyapı projelerinden sorumlu olmak üzere

“IPA KOORDİNASYON ve UYGULAMA MERKEZİ” kuruldu.

● 1 Başkan, 1 Başkan Yardımcısı olmak üzere toplam 24 personel IPA Koordinasyon ve Uygulama Merkezi’nde görevlendirildi.

ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMI

1212

SANAYİ SEKTÖRÜNÜ İLGİLENDİREN AB MEVZUATI

Yayımlanan yönetmeliklerYayımlanan yönetmelikler

• Benzin ve Motorin Kalitesi Yönetmeliği (2005)

• Kimyasalların Kayıt, Değerlendirme ve İzin/ Kısıtlanması Sistemi (REACH- 2008)

• Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (2008)

• Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Azaltılmasına Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Azaltılmasına ilişkin Yönetmelik (2008)ilişkin Yönetmelik (2008)

• Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği (2005)

1313

SANAYİ SEKTÖRÜNÜ İLGİLENDİREN TEMEL AB MEVZUATI

Yayımlanan yönetmelikler (Devam)Yayımlanan yönetmelikler (Devam)

• Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik (2008)

• Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (2005)

• Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği (2007)

• Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği (2008)

• Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği(2004)

• Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği(2006) • Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının

Sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik (2008)

1414

SANAYİ SEKTÖRÜNÜ İLGİLENDİREN AB MEVZUATI

Yayımlanması planlanan yönetmeliklerYayımlanması planlanan yönetmelikler

• Büyük Yakma Tesisleri Yönetmeliği (Büyük Yakma Tesisleri Yönetmeliği ( Taslak)Taslak)

• Tehlikeli Maddeleri İçeren Büyük Endüstriyel Kazaların Tehlikeli Maddeleri İçeren Büyük Endüstriyel Kazaların Zararlarının Kontrolüne İlişkin Yönetmelik ( SEVESO II) (Taslak)Zararlarının Kontrolüne İlişkin Yönetmelik ( SEVESO II) (Taslak)

• Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik (Taslak)

• Atıkların Depolanmasına İlişkin Yönetmelik (Taslak)

• Atıkların Taşınmasına İlişkin Yönetmelik (Taslak)

• Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Yönetmeliği (Taslak)

• Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği (Taslak)

1515

SANAYİ SEKTÖRÜNÜ İLGİLENDİREN DİĞER MEVZUAT

• Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği(2004)Kontrolü Yönetmeliği(2004)

• Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (Rev. 2008)Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (Rev. 2008)• Çevre Denetim Yönetmeliği (2008)Çevre Denetim Yönetmeliği (2008)

• Atıksu, Altyapı ve Katı Atık Bertaraf Tarifelerine Atıksu, Altyapı ve Katı Atık Bertaraf Tarifelerine ilişkin Usul ve Esasları Belirleyen Yönetmelik ilişkin Usul ve Esasları Belirleyen Yönetmelik (Başbakanlıkta)(Başbakanlıkta)

• Atıksu Arıtma Tesislerinde Kullanılan Enerjinin Bir Atıksu Arıtma Tesislerinde Kullanılan Enerjinin Bir Kısmının Karşılanması Hakkında Yönetmelik Kısmının Karşılanması Hakkında Yönetmelik (Başbakanlıkta)(Başbakanlıkta)

16

KYOTO PROTOKOLÜKYOTO PROTOKOLÜ

• Kyoto Protokolü; 1997 yılında imzaya açılmış ve 2005 yılında Kyoto Protokolü; 1997 yılında imzaya açılmış ve 2005 yılında yürürlüğe girmiştir.yürürlüğe girmiştir.

• Protokolün Ek-B listesinde yer alan ülkelerin toplam sera gazı Protokolün Ek-B listesinde yer alan ülkelerin toplam sera gazı emisyonlarını 2008-2012 döneminde (emisyonlarını 2008-2012 döneminde (ilk yükümlülük dönemiilk yükümlülük dönemi), ), 1990 yılı 1990 yılı (temel yıl(temel yıl) seviyesinin ortalama en az %5 altına ) seviyesinin ortalama en az %5 altına indirmesini taahhüt etme zorunluluğu bulunmaktadır. indirmesini taahhüt etme zorunluluğu bulunmaktadır.

• BMİDÇS’nin sera gazı emisyonlarının azaltılmasına veya BMİDÇS’nin sera gazı emisyonlarının azaltılmasına veya sınırlandırılmasına yönelik hukuki açıdan bağlayıcı belgesidir. sınırlandırılmasına yönelik hukuki açıdan bağlayıcı belgesidir.

• AB dahil şu an 182 ülke Protokole taraftır/katılım belgesini AB dahil şu an 182 ülke Protokole taraftır/katılım belgesini sunmuştur.sunmuştur.

17

KYOTO PROTOKOLÜ VE TÜRKİYE

2008-2012 arası Yükümlülük

Kyoto Protokolü imzaya açıldığında Ülkemiz, Kyoto Protokolü imzaya açıldığında Ülkemiz, Sözleşmeye taraf olmadığı için Protokolün Ek-B Sözleşmeye taraf olmadığı için Protokolün Ek-B listesinde yer almamış ve dolayısıyla sayısal listesinde yer almamış ve dolayısıyla sayısal emisyon azaltım veya sınırlama yükümlülüğü emisyon azaltım veya sınırlama yükümlülüğü almamıştır.almamıştır.

Bugünden itibaren Protokole taraf olduğu takdirde Bugünden itibaren Protokole taraf olduğu takdirde ilk yükümlülük döneminde (2008-2012) ilk yükümlülük döneminde (2008-2012) sayısallaştırılmış sera gazı emisyon azaltım sayısallaştırılmış sera gazı emisyon azaltım yükümlülüğü alması prosedür olarak mümkün yükümlülüğü alması prosedür olarak mümkün görülmemektedir.görülmemektedir.

Protokolün ilk yükümlülük döneminin ülkemize Protokolün ilk yükümlülük döneminin ülkemize herhangi bir maliyet getirmesi söz konusu değildir.herhangi bir maliyet getirmesi söz konusu değildir.

18


2008-2012 sonrası Yükümlülük

2012 sonrası oluşturulacak yeni iklim rejiminde 2012 sonrası oluşturulacak yeni iklim rejiminde ülkelerin alacağı yükümlülükler belli değildir. ülkelerin alacağı yükümlülükler belli değildir. Ülkemizin alacağı yükümlülüğün sayısal miktarı özel Ülkemizin alacağı yükümlülüğün sayısal miktarı özel durumumuz dikkate alınarak yapılacak müzakerelere durumumuz dikkate alınarak yapılacak müzakerelere bağlıdır. bağlıdır.

Bu itibarla, 2012 sonrasının ülkemize getireceği Bu itibarla, 2012 sonrasının ülkemize getireceği maliyetler konusunda kesin bir miktar söylemek maliyetler konusunda kesin bir miktar söylemek mümkün değildir.mümkün değildir.

Tüm bilimsel raporlarda, sera gazları emisyonlarının Tüm bilimsel raporlarda, sera gazları emisyonlarının azaltılması için hiçbir şey yapmamanın, uzun azaltılması için hiçbir şey yapmamanın, uzun vadede daha yüksek bir maliyeti olacağı ifade vadede daha yüksek bir maliyeti olacağı ifade edilmektedir.edilmektedir.

19


2008-2012 sonrası Yükümlülük (devam)

Sera Gazı azaltımının sektörel maliyetlerin Sera Gazı azaltımının sektörel maliyetlerin belirlenmesine ilişkin bir proje Devlet Planlama belirlenmesine ilişkin bir proje Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlı’ğınca başlatılacaktır.Teşkilatı Müsteşarlı’ğınca başlatılacaktır.

Bu bağlamda, ülkemiz açısından 2012 sonrası için Bu bağlamda, ülkemiz açısından 2012 sonrası için ortaya çıkacak maliyetler için kesin bir rakam vermek ortaya çıkacak maliyetler için kesin bir rakam vermek için DPT projesinin çıktılarını beklemenin uygun için DPT projesinin çıktılarını beklemenin uygun olacağı ve şu anda verilen rakamların gerçeği olacağı ve şu anda verilen rakamların gerçeği yansıtmayacağı öngörülmektedir. yansıtmayacağı öngörülmektedir.

20

2007 2008 2009 2010

COP 12 Nairobi

COP 13 Bali

COP 14 Varşova

COP 15Kopenhag

COP16

Bilim IPCC AR4

FIN GER PORT ESPFRA SWECZSLO BEL

Diyalog (Sözleşme)

Gelişmiş Ülkeler için Kyoto Protokolü kapsamında yeni hedefler (Madde 3.9) (AWG-KP)

Bali Eylem Planı (Sözleşme) (AWG-LCA)

KP 2. Rev (Madde 9)

Uluslararası Uzlaşma?

KP Devamı?KP 1. Rev

ULUSLARARASI İKLİM SÜRECİ

21

Toplantı Başlığı ve Toplantı Başlığı ve TarihiTarihi

GündemGündem Ülkemiz Açısından ÖnemiÜlkemiz Açısından Önemi

COP 13COP 133-15 Aralık 20073-15 Aralık 2007

Bali/Bali/

EndonezyaEndonezya

2012 sonrasına yönelik 2012 sonrasına yönelik müzakerelerin çerçevesi müzakerelerin çerçevesi çizilmiştir.çizilmiştir.

Bali Eylem Planı ile, Kyoto Protokolü Bali Eylem Planı ile, Kyoto Protokolü altında ilerleyen müzakerelere ilave altında ilerleyen müzakerelere ilave olarak Sözleşme altında yeni bir çalışma olarak Sözleşme altında yeni bir çalışma grubu oluşturulmuş ve müzakerelerin bu grubu oluşturulmuş ve müzakerelerin bu iki grup altında yürütülmesine karar iki grup altında yürütülmesine karar verilmiştir. Bali Eylem Planı’nın çıktıları verilmiştir. Bali Eylem Planı’nın çıktıları ülkemiz açısından olumlu ülkemiz açısından olumlu değerlendirilmektedir.değerlendirilmektedir.

COP 14COP 141-12 Aralık 20081-12 Aralık 2008

Poznan/Poznan/

PolonyaPolonya

2012 sonrası için 2012 sonrası için müzakerelerin ayrıntılı müzakerelerin ayrıntılı değerlendirmelerine değerlendirmelerine Poznan’da başlayacaktır. Poznan’da başlayacaktır.

Kyoto Protokoluna taraf olma süreci Kyoto Protokoluna taraf olma süreci tamamlandığında yürütülen çalışmalara tamamlandığında yürütülen çalışmalara aktif katılım sağlanacak ve ülkemizin aktif katılım sağlanacak ve ülkemizin durumunu ifade etme şansı doğacaktır.durumunu ifade etme şansı doğacaktır.

COP 15COP 15Kasım-Aralık 2009Kasım-Aralık 2009

Kophenag/Kophenag/

DanimarkaDanimarka

2012’ye kadar ve sonrasında 2012’ye kadar ve sonrasında yeni sözleşmenin tam, etkin yeni sözleşmenin tam, etkin ve sürdürülebilir ve sürdürülebilir uygulanması amacıyla uygulanması amacıyla oluşturulan yeni anlaşma oluşturulan yeni anlaşma ortaya konacaktır.ortaya konacaktır.

2012 sonrasına ilişkin iklim değişikliği 2012 sonrasına ilişkin iklim değişikliği sisteminin nihai olarak belirleneceği son sisteminin nihai olarak belirleneceği son toplantıdır. Bu tarihe kadar yapılacak toplantıdır. Bu tarihe kadar yapılacak müzakereler 2012 sonrasındaki müzakereler 2012 sonrasındaki konumumuzu belirleyecektir.konumumuzu belirleyecektir.

ULUSLARARASI SÜREÇ ULUSLARARASI SÜREÇ

22

2012 SONRASI İKLİM REJİMİ

2 ana eksen üzerinde çalışmalar yapılacaktır:2 ana eksen üzerinde çalışmalar yapılacaktır:

• Bali eylem planı çerçevesinde Bali eylem planı çerçevesinde Sözleşme altında Sözleşme altında oluşturulan Geçici Çalışma Grubu: oluşturulan Geçici Çalışma Grubu: (2012 sonrası müzakerelerin kapsam, yöntem ve (2012 sonrası müzakerelerin kapsam, yöntem ve takvimi)takvimi)

• Kyoto Protokolü altında oluşturulan geçici çalışma Kyoto Protokolü altında oluşturulan geçici çalışma grubu:grubu:Protokole taraf EK-I ülkelerinin 2012 sonrası sera Protokole taraf EK-I ülkelerinin 2012 sonrası sera gazı emisyon azaltım yükümlülüklerinin belirlenmesigazı emisyon azaltım yükümlülüklerinin belirlenmesi

Hedef: 2009 sonunda (COP.15) 2012 sonrası için yeni Hedef: 2009 sonunda (COP.15) 2012 sonrası için yeni bir bir sürecin belirlenmesisürecin belirlenmesi

23

Azaltım (Mitigasyon)Azaltım (Mitigasyon) Enerji, sanayi, ulaştırma, atık ve arazi kullanımı Enerji, sanayi, ulaştırma, atık ve arazi kullanımı

alanlarında, ….alanlarında, …. Uyum (Adaptasyon)Uyum (Adaptasyon)

Tarım, su kaynakları, arazi kullanımı, sağlık ve Tarım, su kaynakları, arazi kullanımı, sağlık ve turizm alanlarında, ….turizm alanlarında, ….

Teknoloji Teknoloji Tüm alanlardaTüm alanlarda

FinansmanFinansman Tüm alanlardaTüm alanlarda

2012 SONRASI İKLİM REJİMİ

İklim değişikliğinin temel yapı taşları

24

Ülkemiz, Sözleşme altında yürütülen çalışmalara Ülkemiz, Sözleşme altında yürütülen çalışmalara

katılım sağlayabilmekte ancak, Protokole taraf katılım sağlayabilmekte ancak, Protokole taraf olmadığı için protokol altında yürütülen çalışmalara olmadığı için protokol altında yürütülen çalışmalara katılım sağlayamamaktadır. Amaç ,2012 sonrası katılım sağlayamamaktadır. Amaç ,2012 sonrası iklim rejimine yönelik yürütülen tüm müzakerelere iklim rejimine yönelik yürütülen tüm müzakerelere katılım sağlayarak ülkemizin en uygun yerde katılım sağlayarak ülkemizin en uygun yerde olmasını temin etmektir. olmasını temin etmektir.

Aksi takdirde, yeni oluşturulmakta olan anlaşmanın Aksi takdirde, yeni oluşturulmakta olan anlaşmanın hazırlık ve planlama süreçlerine etkin olarak hazırlık ve planlama süreçlerine etkin olarak katılamayacak ve tamamlanmış bir anlaşma ile katılamayacak ve tamamlanmış bir anlaşma ile karşılaşılacaktır.karşılaşılacaktır.

NEDEN KYOTO PROTOKOLÜNE TARAF OLUYORUZ?

25

Diğer imzalama nedenleri;Diğer imzalama nedenleri;

• İklim değişikliğinin olumsuz etkilerine açık bir ülke olan ülkemizin İklim değişikliğinin olumsuz etkilerine açık bir ülke olan ülkemizin uyum fonu gibi mali kaynaklardan yararlanma imkânı sağlamak,uyum fonu gibi mali kaynaklardan yararlanma imkânı sağlamak,

• Düşük karbonlu ve yüksek verimli teknolojilerin kullanımına yönelik Düşük karbonlu ve yüksek verimli teknolojilerin kullanımına yönelik olarak piyasayı teşvik edici/engelleyici mali düzenlemelerin olarak piyasayı teşvik edici/engelleyici mali düzenlemelerin uygulanmasına başlanabilme imkanı sağlamak, uygulanmasına başlanabilme imkanı sağlamak,

• Bugün alınacak önlemler ile ileriye dönük maliyetlerin azaltılmasını Bugün alınacak önlemler ile ileriye dönük maliyetlerin azaltılmasını sağlamak,sağlamak,

• Ülkemizin Kyoto Protokolüne taraf olma konusu uluslararası Ülkemizin Kyoto Protokolüne taraf olma konusu uluslararası çevrelerce yakından takip edildiği bilinmektedir. Bu bağlamda, küresel çevrelerce yakından takip edildiği bilinmektedir. Bu bağlamda, küresel bir sorun olan iklim değişikliği ile mücadeleye katkı sağlamak amacıyla bir sorun olan iklim değişikliği ile mücadeleye katkı sağlamak amacıyla ülkemizin Protokole taraf olması, uluslararası saygınlığını arttırmak,ülkemizin Protokole taraf olması, uluslararası saygınlığını arttırmak,

olarak belirlenmektedir.olarak belirlenmektedir.

NEDEN KYOTO PROTOKOLÜNE TARAF OLUYORUZ?

26

Bugün gelinen nokta itibari ile, küresel Bugün gelinen nokta itibari ile, küresel

iklim değişikliğini salt bir çevre sorunu iklim değişikliğini salt bir çevre sorunu olarak görmeyip, bütün sektörleri içine olarak görmeyip, bütün sektörleri içine aldığını ve kalkınmayı yakından aldığını ve kalkınmayı yakından ilgilendirdiğini bilmek gerekir.ilgilendirdiğini bilmek gerekir.

İklim değişikliği ile mücadele politikaları İklim değişikliği ile mücadele politikaları çerçevesinde çerçevesinde Türkiye’nin sera gazı azaltım Türkiye’nin sera gazı azaltım potansiyeli yüksekpotansiyeli yüksektir. Önemli olan inanmak tir. Önemli olan inanmak ve uygulamaya geçmektir.ve uygulamaya geçmektir.

SONUÇ ve DEĞERLENDİRMESONUÇ ve DEĞERLENDİRME

27


Önem taşıyan diğer konular:Önem taşıyan diğer konular:

• Sektörel sera gazı emisyon azaltım potansiyelini ve Sektörel sera gazı emisyon azaltım potansiyelini ve maliyetini belirlemek,maliyetini belirlemek,

• sadece maliyetlerin düşürülmesine odaklı bir tasarruf anlayışından çıkarak, üretkenliği ve çevreyi gözeten verimlilik kavramı ile birlikte, yüksek katma değerli ürünlere yönelmesi, enerji yoğunluğunun düşürülmesi,

• Mevcut en iyi tekniklerin sektör bazında tespiti, uygulanması ve bunun için kurumsal altyapının güçlendirilmesi,

• Enerji verimliliği ve tasarrufunun artırılması,Enerji verimliliği ve tasarrufunun artırılması,

• Uluslar arası gelişmelerin sektörler ve meslek odaları Uluslar arası gelişmelerin sektörler ve meslek odaları dahil olmak üzere STK’lar tarafından takip edilmesi,dahil olmak üzere STK’lar tarafından takip edilmesi,

28

• Sivil Toplum Kuruluşları (TÜSİAD,TMMOB, TOBB, Sivil Toplum Kuruluşları (TÜSİAD,TMMOB, TOBB, MÜSİAD, TÇMB, DÇÜD, OSD vb.) ile işbirliği yapılarak MÜSİAD, TÇMB, DÇÜD, OSD vb.) ile işbirliği yapılarak sektörel sorumlulukların yerine getirilmesinin temini ve sektörel sorumlulukların yerine getirilmesinin temini ve sektörün yetişmiş insan gücü , bilgi birikiminin sürece sektörün yetişmiş insan gücü , bilgi birikiminin sürece katılımının sağlanması,katılımının sağlanması,

• İlgili tüm kurumlarda kurumsal altyapının İlgili tüm kurumlarda kurumsal altyapının güçlendirilmesi,güçlendirilmesi,

• Müzakerelerde kullanılacak sektörel strateji Müzakerelerde kullanılacak sektörel strateji çalışmaların hazırlanması,çalışmaların hazırlanması,

• Kamuoyunun bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi,Kamuoyunun bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi,


29

TEŞEKKÜRLER…TEŞEKKÜRLER…

t.c. Çevre ve orman bakanliĞi Çevre yönetimi genel müdürlüğü

Documents