tbesf.org.trtbesf.org.tr/dosyalar/federasyon kitapcıkfilmpdf.doc · web viewoyunu düdükle...

AMPUTE FUTBOLOYUN

KURALLARIKİTABI

HAZIRLAYANAMPUTE FUTBOL MERKEZ HAKEM

KURULU

TBESFTÜRKİYE BEDENSEL ENGELLİLER SPOR FEDERASYONU

TURKISH PHYSICALLY DISABLED SPORTS FEDERATION

EKİM 2013

KİTABI HAZIRLAYANLAR;

Y. DOÇ. DR. HAKAN SUNAY (AF MHK BAŞKANI)

UZM. FERHAT GÜNDOĞDU (AF MHK BAŞKAN VEKİLİ)

ABDULLAH AYAR(HAKEM ATAMA SORUMLUSU-HAAK)

UZM. ÜMİT ÜNAL (EĞİTİM SORUMLUSU-EPAK)

CENGİZ AKYÜZ (RAPORTÖR)

HÜSEYİN FİDAN (ÜYE)

CENGİZ SEKİ (ÜYE)

(*) Ampute Futbol Oyun Kuralları kitabı, Uluslararası Futbol Birliği Kurulu (FIFA) onaylı olarak Türkiye Futbol Fede-rasyonu tarafından Türkçeye çevrilen “Futbol Oyun Kuralları” kitabından yararlanılarak hazırlanmıştır.

(**) Ampute Futbol Merkez Hakem Kurulunca Hazırlanan Bu Kitap “Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu-nun” Onayı alınmadan kesinlikle değiştirilemez, kopyalanamaz ve çoğaltılamaz. 2013

Atatürk’ün Gençliğe HitabesiEy Türk Gençliği!Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet,

muhafaza ve mü-dafaa etmektir.

Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî bedhahların olacaktır. Bir gün, İstiklâl ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyeti- ne düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şerâitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerâit, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şerâitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin si- yasi emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr ü zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir.

Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerâit içinde dahi, vazifen; Türk İstiklâl ve Cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!

Mustafa Kemal Atatürk20 Ekim 1927

ÖNSÖZ

Çok değerli ampute futbol ailesi, Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonumu- za bağlı spor branşlarından biri olan ampute futbol, günden güne gelişmekte olup engelli sporunda ilgi odağı olmuştur. Özellikle son beş yıldır federasyonumuzun gerçekleştirdiği lig düzeyindeki organizasyonlarla ampute futbol ivme kazanmıştır. Ancak ampute futbolun bu gelişimine paralel olarak uygulanan kuralların kitap haline getirilmesi, kuralların ampute futbolun tüm paydaşlarınca bilinmesi noktasında oldukça gerekli ve önemli olmuştur. Kurulumuz yazdığı bu kural kitabı ile bu alanda büyük bir açığı kapatmış ve kitabı hakem, gözlemci, antrenör, kulüp yöneticileri ve sporcularımızın bilgisine sunmuştur. Bu vesileyle bu kitabın oluşturulmasında eme- ği geçen ampute futbol merkez hakem kurulumuzun değerli üyelerine şükranlarımı sunuyorum.

07. 10. 2013DEMİRHAN ŞEREFHAN

TBESF BAŞKANI

ÖNSÖZ

Günümüzde futbol, saha içerisinde performans ve üst düzey mücadelenin sergilen- diği milyonlarca insanı peşinden koşturan bir oyundur. Bedensel engellilerin oynadığı ampute futbol ise bir bacağı olmayan sporcuların kanadyen kullanarak oynadıkları bir futbol türüdür. Dünyada yaygın bir şekilde oynanmakta olup, düzenli olarak Avrupa ve Dünya şampiyonaları organize edilmektedir. Türkiye, uluslararası müsabakalara2005 – 2008 yılları arasında yılda sadece bir defa katılmakta iken, ampute futbol sporcu antrenör ve kulübüyle sürekli olarak gelişmiş, 2009 yılından itibaren lig sta- tüsüne kavuşmuştur. 2013 yılı itibariyle 5. Sezonuna girilen ampute futbol liglerine katılan takım sayısı 12’den 22’ye ulaşmıştır. Bu gelişim beraberinde rekabeti de üst düzeye çıkartmaya başlamıştır. Ampute futbolun bu gelişimi, saha içerisinde kuralları uygulamakla görevli hakemlerin de gelişiminin sağlanması zorunluluğunu beraberinde getirmiştir. 2009 yılında 35 hakemle başlanan liglerde görev yapan hakemlerin sayısı günümüzde iki kat artarak 70 olmuştur. Hakemlerin sayısal gelişiminin yanı sıra eğitimsel gelişimleri de merkez hakem kurulumuzun her zaman öncelikli günde- mini oluşturmuştur. Bu doğrultuda bir yıl önce göreve gelen ampute futbol merkez hakem kurulumuz başta hakem ve gözlemcilerimiz olmak üzere tüm paydaşların ya- rarlanabileceği bir kural kitabı yazmayı öncelikli hedefleri arasına almış, 2013-2014 yılı sezon başında kullanılmak üzere kitabı ampute futbol ailesine armağan etmiştir.

Bu kitabın başından itibaren oluşmasında kuşkusuz birçok kişinin katkısı ol- muştur. Öncelikle TBES Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonu Başkanı Sayın Demirhan ŞEREFHAN’ın, değerli ampute futbol kulüp yöneticilerinin, Milli Takım Tek- nik Direktörümüz Sayın Halil İbrahim KÖPRÜLÜ’nün gözlemciler ve hakemlerimizin bizleri bu konuda yüreklendirmeleri ve motive etmeleri etkili olmuştur. Tüm ampute futbol ailesine şükranlarımı sunuyorum. Öte yandan kitabın detaylı incelenmesinde farklı bir bakış açısıyla ele alarak eleştirileriyle bizlere yol gösteren Sayın Mustafa ÇINAR’a da teşekkür ederim.

Bu vesileyle bu kitabın oluşturulmasında emeği geçen ampute futbol merkez hakem kurulumuzun değerli üyelerine şükranlarımı sunuyor, ampute futbol camiası- na hayırlı olmasını diliyorum.

07. 10. 2013

ÖNSÖZY. DOÇ. DR. HAKAN

SUNAY MHK BAŞKANI

Değerli Ampute Futbol Ailesi

Son beş yılda hızla gelişen ve büyüyen ampute futbol oyununa ait kuralların yazılı halde bir kitap içeriğinde ve tüm paydaşlar tarafından doğru bilinerek uygulanması ve yorumlanması artık bir zorunluluk ve gereklilik haline gelmiştir. Dolayısıyla Ampute Futbol oyun kuralları kitabının yazılı olarak hazırlanması çalışmaları kurulumuz göre- ve gelir gelmez programına almış ve yaklaşık 7 ayda sonuçlandırmıştır.

Ampute futbolun oyun kuralları, Dünyada uygulanan koşan futbolun oyun kural- larına benzer, ancak bir çok açıdan farklılıkları bulunmaktadır. Söz konusu farklılıklar, hazırlanan kitabın sonunda ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Bu hususlara ilişkin bilgiler ayrıca kitap içinde de vurgulanmıştır.

Şüphesiz, futbol oyununa yönelik amaç, dikdörtgen bir saha içerisinde, oyun kuralları çerçevesinde iki rakip takımın birbirlerinin rakip kale direkleri arasından oynanan topun tamamını geçirmek olmaktadır. Futbol oyunu, kimler ya da hangi grup- lar arasında oynanırsa oynansın futbol oyunlarındaki bu uygulamaya yönelik kurallar da doğal olarak benzer olabilmektedir.

Bu vesileyle Ampute futbol oyun kurallarına yönelik hazırlanan ampute futbol oyun kuralları kitabı büyük ölçüde, Uluslararası Futbol Birliği Kurulunun hazırlayıp Türkiye Futbol Federasyonu tarafından Türkçeye çevrilen “Futbol Oyun Kuralları” kitabından yararlanılmış ve kitabın ilk sayfasında bu husus belirtilmiştir. Ancak Fut- bol oyunlarındaki amaca ilişkin söz konusu benzerliklere rağmen, ampute futboldaki kuralların uygulamasında koşan futbola gore 48 adet farklılık belirlenmiştir. Yine de oynanan top aynı olup, sahanın ve kalelerin ölçüleri farklı, oynanan oyuncu sayısı az, uygulanan kurallarda kısmen farklılık da olsa, sonuçta oynanan oyun futboldur. Bu itibarla futbol sporunun popülerliği ampute futbola da yansımaktadır. Ampute futbol merkez hakem kurulu olarak hazırladığımız bu oyun kuralları kitabının, ampute

futbolun gelişimine katkı sağlayacağı ümidiyle hayırlı olmasını dileriz.

08. 10. 2013Ampute Futbol Merkez Hakem Kurulu

İÇİNDEKİLER

AMPUTE FUTBOL OYUN KURALLARI........................................................ 15KURAL 1 – OYUN ALANI ....................................................................................... 17KURAL 2 – TOP ..................................................................................................... 24KURAL 3 – OYUNCULARIN SAYISI ...................................................................... 27KURAL 4 – OYUNCULARIN GİYSİ VE GEREÇLERİ ............................................. 31KURAL 5 – HAKEM................................................................................................ 34KURAL 6 – YARDIMCI HAKEM ....................................................................... 38KURAL 7 – MAÇIN SÜRESi................................................................................... 39KURAL 8 – OYUNUN BAŞLAMASI VE TEKRAR BAŞLAMASI ............................. 41KURAL 9 – TOPUN OYUNDA VE OYUN DIŞINDA OLMASI................................. 45KURAL 10 – GOL YAPMA YÖNTEMİ ..................................................................... 47KURAL 11 – OFSAYT (BU KURAL AMPUTE FUTBOLDA YOKTUR) .................... 48KURAL 12 – FAULLER VE FENA HAREKETLER .................................................. 49KURAL 13 – SERBEST VU RUŞLAR...................................................................... 55KURAL 14 – PENALTI VURUŞU ...................................................................... 59KURAL 15 – TAÇ VURUŞU ........................................................................ 64KURAL 16 – KALE VURUŞU .................................................................................. 66

KURAL 17 – KÖŞE VURUŞU ................................................................................. 69RÖVANŞLI MAÇLAR DA DAHİL BiR MAÇIN GALİBiNİBELİRLEME YÖNTEMLERİ ............................................................................ 72TEKNiK ALAN................................................................................................. 74ÜÇÜNCÜ HAKEM................................................................................................. 75

OYUN KURALLARININ YORUMLANMASI VEHAKEMLER İÇİN REHBER .......................................................................... 77

AMPUTE FUTBOL OYUN KURALLARININ FİFA(KOŞAN FUTBOL) OYUN KURALLARINDAN FARKLARI ............. 137

OYUN KURALLARI HAKKINDA NOTLAR

Değişiklikler

Ulusal federasyonun anlaşmasına bağlı olarak yürürlükteki kurallar ile ilgi- lendirilen ve uygulanan kurallar, kendi liglerindeki 16 yaş altı, bayan futbolcular ve veteran futbolcular (35 yaş üstü) ve ampute haricindeki diğer engelli futbolcular için degiştirilerek uygulanabilir.

Aşağıdaki degişikliklerden herhangi birinin veya tamamının uygulanmasına izin verilir:

• Oyun alanının ölçüleri,• Topun büyüklüğü, ağırlığı ve malzemesi,• iki kale direği arasındaki genişlik ve üst kale direğinin zeminden yüksekliği,• Oyun bölümlerinin süresi,• Yedekler,

ilave değişikliklere sadece Ulusal ve/veya Uluslararası Ampute Futbol Birliği’nin

(WAFF) onayı ile izin verilir.

Oyun Kuralları Kitabı içerisinde geçen bazı kısaltmalar

TBESF : Türkiye Bedensel Engelliler Spor FederasyonuFederasyon : Türkiye Bedensel Engelliler Spor FederasyonuFIFA : Uluslararası Futbol Federasyonu Birliği (Federation International Foot-

ball Assosiation)WAFF : Dünya Ampute Futbol Federasyonu (World Amputee Football Federa-

tion)MHK : Ampute Futbol Merkez Hakem Kurulu

AMPUTE FUTBOLOYUN KURALLARI

Ampute Futbol Oyun Kuralları

17

KURAL 1 – OYUN ALANI

Alan ZeminiAMPUTE FUTBOL’da Maçlar Müsabaka yönergesine uygun olarak her zaman dikdörtgen şeklindeki Suni çim (sentetik) ze- minli sahalarda oynanır. Zeminin rengi YEŞİL olmalıdır.Gerek FIFA/WAFF‘ya üye federasyonların ulusal takımları ara- sındaki maçlarda, gerekse uluslararası kulüp maçlarında yapay yüzeylerin kullanıldığı sahaların FIFA/WAFF tarafından özel izin verildiği sürece Uluslararası Yapay Çim Standartına uygun olması gerekir.

18

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı

Oyun alanının işaretlenmesiOyun alanı dikdörtgen şeklinde olmalı ve çizgilerle işaretlenme- lidir. Bu çizgiler sınırlarını belirledikleri alanlara dahildir.Uzun olan iki kenar çizgileri taç çizgisi olarak adlandırılır. İki kısa sınır çizgisi kale çizgisi olarak adlandırılır.Bütün çizgiler en çok 12 cm genişliğinde olmalıdır.Oyun alanı her iki taç çizgisinin orta noktasını birleştiren bir yarı alan çizgisi ile iki yarıya ayrılır. Başlama noktası (Orta nokta) orta alan çizgisinin orta noktasında yer alır.

19

Ampute Futbol Oyun KurallarıBu nokta merkez olarak 6 m yarı çapındaki bir daire ile

çevrelenir.

20


Köşe vuruşu yapılacağı zaman savunma oyuncularının kurallarda belirtilen uzaklığa çekilmesini sağlamak üzere köşe yayından6 m mesafede ve kale çizgileri ile taç çizgilerine dik açılı olarak oyun alanı işaretlenebilir.

ÖLÇÜLERTaç çizgisinin uzunluğu kale çizgisinin uzunluğundan fazla ol- malıdır.Uzunluk (taç cizgisi) : En az 55m. en fazla 70m. En fazla Genişlik (kale çizgisi) : En az 30m. en fazla 50m.Tüm çizgiler aynı genişlikte olmalı ve çizgi genişliği 12 cm.’yi (5 inç) aşmamalıdır.Ampute Futbolda ideal oyun alanı ölçüleri: 40 x 60 metredir.

Ceza AlanıKale direklerinin iç kenarlarından 2.50 m uzaklıkta kale çizgisine dik iki çizgi çizilir. Bu çizgiler, saha içine dogru 8.00 m dik uzatı- lır ve kale çizgisine paralel bir çizgi ile birleştirilir. Bu çizgiler ve kale çizgisi ile sınırlı bu alan ceza alanıdır. (8x10 m)Her bir ceza alanı içinde kale direklerinden eşit uzaklıkta ve kale çizgisine 7.00 m mesafede bir penaltı noktası işaretlenir.Ceza alanı dışına ve ceza alanı ön çizgisin de kesişecek şekilde, merkezi penaltı noktası olan6.00 m yarıçaplı bir ceza yayı çizilir.

21


Bayrak DirekleriHer köşeye, en az 1,5 m. (5 feet) yüksekliğinde, ucu sivri olmayan ve bayrak takılan bir direk dikilir.Bayrak direkleri aynca, orta saha çizgisi hizasında, taç çizgisinin en az 1 m. (1 yarda) dışına dikilebilir.

Köşe yayıHer bir köşe bayrak direğinden itibaren oyun alanı icine 1 m. (1 yarda) yarıçaplı çeyrek daire yayı cizilir.

22


KalelerHer bir kale çizgisinin ortasına bir kale yerleştirilir.Bir kale, bayrak direklerinden eşit uzaklıkta yukarı doğru dik iki direkle bunları birleştiren yatay bir üst direkten olusur. Kale direkleri ve üst direk tahta, metal veya onaylanmış diğer cins malzemeden yapılmalıdır. Şekilleri; kare, dikdortgen, yuvarlak veya elips olmalıdır ve oyunculara tehlike yaratmamalıdır.iki direk arasındaki mesafe icten içe 5.00 m üst direğin, alt kena- rının yerden yüksekliği 2.20 m dir. Her iki direk ve üst direk aynı kalınlıkta ve en çok 12 cm olmalıdır.Kale çizgileri ve direkler aynı genişlikte olurlar. Kalelere kale ağ- ları, direklere üst direğe ve yere iyice tutturulmak ve kaleciye hareket serbestisi vermek şartıyla takılabilir.Kale direkleri ve üst direk BEYAZ renkte olmalıdır.

23


Kale çizgisine göre kale direklerinin konumu aşağıdaki grafikle- re göre olmalıdır.Kale direklerinin şekli kare ise (yukarıdan gorüntülendiğinde), kenarlar kale çizgisine paralel veya dik olmalıdır, üst direğin ke- narları alan düzlemine paralel veya dik olmalıdır.

Kale direklerinin şekli oval ise (yukarıdan gorüntülendiğinde), en uzun eksen kale çizgisine dik olmalıdır. Üst direğin en uzun ekseni alan düzlemine paralel olmalıdır.

Kale direklerinin şekli dikdörtgen ise (yukarıdan görüntülendi- ğinde), en uzun kenar kale çizgisine dik olmalıdır. Üst direğin en uzun kenarı alan düzlemine paralel olmalıdır.

24


GüvenlikKaleler yere sağlam ve güvenli bir şekilde sabitlenmelidir. Taşı- nabilir kaleler sadece bu şartı karşılaması halinde kullanılmalı- dır. Ampute Futbolda Kaleler ve köşe gönderleri seyyar olabilirler. Ancak gerekli güvenlik tedbiri mutlaka görevlilerce yerine getirilmelidirler.

25


KURAL – 2 TOP

Nitelikler ve ölçüler

Top;Yuvarlak biçimde olmalı, deriden veya bir diğer uygun malzemeden imal edilmiş, çevresi en çok 70 santimetre (28 inç.) en az68 santimetre (27 inç,) ağırlığı oyunun başlangı cında en çok 450 gr (16 onzl. en az 410 gr (14 onzl. basıncı deniz seviyesinde 0.6-1.1 atmosfer (600 gr/cm2 - 1100 gr/cm2 ; 8.5 lbs/sq.in.- 15.6 lbs/sq.in.) arasında olacaktır.

26


27


Kusurlu topun değiştirilmesi;Topun maç sırasında patlaması veya kusurlu hale gelmesi durumunda: oyun durdurulur.Oyun ceza alanı içerisinde durmadığı sürece, ilk topun kusurlu hale geldiği yerden yedek top ile yapılacak hakem atışı ile oyun yeniden başlatılır; oyunun ceza alanı içerisinde durmuş olma- sı durumunda, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı ön çizgisi üzerindeki bir noktadan yapacağı hakem atışı ile oyun yeniden başlar.Topun, bir penaltı vuruşu sırasında veya penaltı noktasından yapılan vuruşlar sırasında ileri doğru hareket ederken, herhangi bir oyuncuya veya kale direklerine veya kale üst direğine dokunmadan önce patlaması veya kusurlu hale gelmesi durumunda: penaltı vuruşu tekrar edilir.Topun başlama vuruşu, kale vuruşu, köşe vuruşu, penaltı vu- ruşu, serbest vuruş ya da taç vuruşu sırasında patlaması ya da kusurlu hale gelmesi durumunda oyun uygun sekilde başlatılır.Top oyun süresince HAKEMİN onayı olmadan değiştirilemez.

28


29


FIFA ve WAFF (Uluslararası Ampute Futbol Birliği Kararları);Karar 1; Kural.2 şartlarına ilave olarak FIFA/WAFF veya konfederas- yonlar gözetiminde düzenlenen resmi bir turnuvada oynanan maçlarda topun kullanıma kabulü topun şunlardan birini taşımasına bağlıdır:

Resmi “FIFA ONAYLI’ “FIFA APPROVED’ logosu / VEYA WAFF ONAY VE LOGOLU

Resmi “FIFA DENETİMLİ” “FIFA INSPECTED” logosu

“ULUSLARARASI MAÇ TOPU STANDARDT” “INTERNATIO-NAL MATCHBALL STANDARD” logosu

IMS INTERNATIONAL MATCHBALL STANDARD.

Top üzerindeki böyle bir logo, topun Kural.2’de düzenlenen asgari şart- lara ilave olarak, her bir logo için özel teknik şartlara göre test edildiği ve bunlara uygun bulunduğu anlamına gelir. Her bir logoya has ilave şartların listesinin Uluslararası F.B. Kurulu tarafından onaylanma- sı gereklidir. Testleri uygulayan kuruluşlar FIFA/WAFF’IN onayına tabiidir.

Üye Federasyon turnuvalarında da bu üç logodan herhangi birini taşı-yan topların kullanılması gereklidir.

Karar 2; FIFA’nın resmi maçlarında ve konfederasyonlarla ulusal fe- derasyonların sorumluluğu

30

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıaltında düzenlenen resmi maçlarda topun üzerine, maçın, maçı düzenleyen kurumun, topu üreten firmanın arma ve markası {amblemi} dışında hiçbir ticari reklam konulamaz. Konula- cak arma ve markaların boyutları ve çeşidi müsabaka yönetmeliği ile belirlenebilir.

31


KURAL 3 – OYUNCULARIN SAYISI

Oyuncuların sayısı;Oyun, bir kaleci, 6 oyuncu olmak üzere toplam 7 kişiden oluşan iki takım arasında oynanır.Bir takımda 2 kaleci (biri yedek kaleci) ve en az 4 oyuncu olmadan (toplam 6 kişi)başlatılamaz.

Yedek Oyuncuların Sayısı:Tüm müsabakalarda takımlar yedek kaleci bulundururlar.Her takım 7’ye kadar yedek oyuncu belirleyebilir. Bunlardan biri mutlaka KALECİ OLMALIDIR.Yedeklerden en fazla ikisi aynı anda değiştirilebilir.Yedek oyunculardan tümü oyundaki herhangi bir

oyuncunun yerine oyun durduğu bir anda yer değiştirebilir.Değişiklikle oyundan çıkan oyuncu tekrar oyuna girebilir.

Engel sınıflaması:

32

Ampute Futbol Oyun Kuralları KitabıUluslararası engel sınıflamasına göre A2 DİZ ALTI ve A4 DİZ üstü olanlar OYUNCU, A6 Dirsek altı, A8 Dirsek üstü olanlar Les Autres (ISO) göre üst ekstremisinde bozukluk olan engelliler KALECİ olarak oynayabilirler.

33


Diğer MaçlarYönergelere uygun olmak koşuluyla:Diğer tüm maçlarda, aşağıdakilerin sağlanması durumunda daha fazla sayıda oyuncu değişikliği yapılabilir:• takımlar maksimum sayı üzerinde anlaşırlar,• hakeme müsabakadan önce bilgi verilir.Eğer hakeme bilgi verilmezse veya maçın başlamasından önce herhangi bir anlaşmaya varılamazsa, en fazla yedi yedek oyuncunun değişimine müsaade edilir.

Oyuncu Değiştirme YöntemiBütün maçlarda, yedek oyuncuların isimleri maç başlamadan önce hakeme verilmelidir.İsmi verilmeyen yedek oyuncular maçta oynayamazlar.İsim listesine yönetici ve görevli (masör, doktor, fizik tedavi uz- manı, malzemeci gibi) olarak yazılan bir kişi aynı zamanda futbolcu veya yedek oyuncu olarak yazılıp oynayamaz.

Oyuncu değiştirmelerde şu şartlara uyulmalıdır:• oyuncu değişikliği yapılmadan önce 3’ncü hakem

bilgilendi- rilmelidir.

34

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı• yedek oyuncu ancak çıkan oyuncu oyun alanını terk

ettikten ve hakem işaret verdikten sonra oyun alanına girebilir.

• yedek oyuncu yalnız orta alan çizgisinden ve oyundaki bir duraklama sırasında (top oyun dışı olduğunda) oyun alanı- na girebilir.

35


• oyuncu değişikliği yedek oyuncu oyun alanına girdikten sonra tamamlanır.

• bu andan itibaren yedek oyuncu, oyuncu olur ve yerini aldı- ğı oyuncu değiştirilmiş oyuncu haline gelir.

• değiştirilmiş oyuncu maça tekrar KATILABİLİR.• oyuna girsin veya girmesin bütün yedek oyuncular ve

değiş- tirilmiş oyuncular, hakemin otorite ve karar yetkisine tabidir.

• Oyun devam ederken bir takımın oyuncu sayısı (ihraç veya sakatlıktan dolayı) 3‘e düştüğü anda müsabaka devam etiril- mez. Maç ile ilgili kararı TBES FEDERASYONU verir.

• Kalecinin Değiştirilmesi:• Bir kaleci ancak yedek kaleci ile yer değiştirebilir.

Oyundan ihraç edilen kaleci için bir oyuncu çıkarılır ve yerine yedek kaleci alınır. Değişiklik oyun durduğu anda yapılır.

• Kalecisi olmayan bir takımın müsabakası başlatılmaz. Kararı

FEDERASYON verir.

İhlaller ve CezalarBir yedek oyuncu ya da değiştirilmiş oyuncunun hakemin izni olmadan sahaya girmesi durumunda:• Hakem oyunu durdurur. (yedek ya da değiştirilmiş

oyuncunun oyuna müdahalesi yoksa hemen değil).• Hakem sportmenlik dışı davranışı nedeniyle

oyuncuya ihtar verir ve oyun alanını terk etmesini ister.

• Eğer hakem oyunu durdurmuşsa rakip takım lehine, oyunun durduğu sırada topun bulunduğu yerden bir

36

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıendirekt serbest vuruş ile oyun yeniden başlatılır

(bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

37


Eğer ismi bildirilmiş bir yedek oyuncu oyunun başında listede belirtilen bir oyuncunun yerine hakemin bilgisi olmadan oyun alanına girerse;• Hakem ismi bildirilen yedek oyuncunun oyuna

devam etmesine izin verir• İsmi bildirilen yedek oyuncuya disiplin cezası verilmez• Kural dışı davranan takımın izin verilen oyuncu

değiştirme sayısında azalma olmaz (sınır yok)• Hakem durumu ilgili kuruluşa rapor eder.

Bu kuralın diğer bütün ihlallerinde:• İlgili oyunculara ihtar verilir.• Rakip takım oyuncusunun, oyunun durduğu sırada

topun bulunduğu yerden bir endirekt serbest vuruş yapması ile oyun yeniden başlatılır (bakınız Kural 13 - Serbest Vuruş Pozisyonu).

Müsabaka isim listesinde: Yönetici, teknik direktör, antrenör veya görevli olarak yazılan bir kişi aynı Listede oyuncu/yedek oyuncu olarak iki yerde yazılamaz. Bu husus yönergelere uygun olmalıdır.

Oyuncular ve Yedek Oyuncuların İhracıOyun başlamadan önce ihraç edilen bir oyuncunun yerine ismi bildirilmiş bir yedek oyuncu alınabilir. Yedek oyuncunun yerine yeni bir yedek oyuncu ismi yazılabilir.Eğer ismi bildirilmiş bir yedek oyuncu, maçın başlamasından önce veya sonra ihraç edilmişse, yerine

38

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıbaşka yedek oyuncu alın- maz. Bütün bu işlemler Müsabaka Yönergesine uygun olmalı.

39


KURAL 4 - OYUNCULARIN GİYSİ VE GEREÇLERİBir oyuncu, kendisine veya bir başka oyuncuya tehlikeli olabile- cek herhangi bir giysi giymemeli veya (her çeşit takılar da dahil) gereçler taşımamalıdır.

Zorunlu Giysi ve GereçlerBir oyuncunun giymek zorunda olduğu temel giysi ve gereçler aşağıdaki ayrı parçaları kapsar:FORMA: Uzun veya kısa kollu bir forma veya gömlek (eğer iç çamaşırı giyilmişse kolun rengi formanın veya gömleğin kolu- nun ana rengi ile aynı olmalıdır). Forma renkleri yönetmeliklere uygun ve sırt numarası taşımalıdır.ŞORT: Şort altına tayt giyiliyorsa, bunlar şortun ana rengi ile aynı renkte olmalıdır. Kaleci hariç her oyuncu tek tip şort giyer.TOZLUKLAR: Tozlukların üzerinde bant veya benzeri malzeme kullanılırsa o bandın veya benzeri malzemenin rengi tozluğun o bölümü ile aynı renkte olmalıdır. Oyuncular sağlam olan bacak- larına aynı renk tozluk giymek zorundadırlar. Diz altı ampute oyuncular bu bacağına da takım tozluğu giyerler, tüm oyuncular kendi emniyetleri için ampute bacaklarına güdük koruyucu takarlar.KANADİYENLER: Hiçbir oyuncuya tehlike içermemelidir. Da- yanıklı metalden olmalı, tahta ya da metalden olmamalıdır. Sa- haya girmeden önce somunları civataları sürgü mandal döşeme tesisatları ve metal bileşikler bantlanmalı ve örtülmelidir. Plastik uçlar zarar gördüğünde yenileri ile değiştirilmelidir. Alt ucun-

40

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıdan 40 cm kadar tozluk rengindeki bantlarla bantlanmalıdır.

41


TEKMELİKLER: Tozluklar ile tamamen örtülmelidir. Uygun bir maddeden (lastik, plastik veya benzeri) yapılmalıdır. Yeterli bir koruma sağlamalıdır.FUTBOL AYAKKABILARI: Rakibine ve kendisine zarar ver- meyecek standartta olmalıdırGÜDÜK KORUYUCU: Güdüğün çarpmalarda korunması için yapılmış yumuşak sokettir. Metal içermemek koşulu ile silikon çorap giyilebilir.

Renklerİki takım, her birini diğerinden ve aynı zamanda hakem ile yar- dımcı hakemlerden ayırt edici renkte giyinmelidir.Her bir kaleci kendisini diğer oyunculardan, hakem ve yardımcı hakemlerden ve üçüncü hakemden ayırt edici renkte giyinmelidir.

İhlaller ve CezalarBu kuralın herhangi bir ihlali halinde:• oyunun durdurulması şart değildir.• giysi ve gereçleri uygun olmayan oyuncuya hakem

tarafın- dan gerekli düzeltmeleri yapması için oyun alanından çık- ması bildirilir.

• oyuncu, eğer topun ilk oyun dışı olduğu ana kadar uygun olmayan giysi ve gereçlerini düzeltmemişse, topun ilk oyun dışı olduğu anda oyun alanından çıkar.

• giysi ve gereçlerini düzeltmek için oyun alanından çıkan oyuncu, hakemin izni olmadan oyun alanına

42

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıtekrar giremez.

43


• hakem, oyuncunun oyun alanına girmesine izin vermeden önce giysi ve gereçlerini düzelttiğini kontrol eder.

• oyuncu, yalnız topun oyun dışı olduğu anda oyuna girebilir.

Bu kuralın ihlalinden dolayı oyun alanından çıkartılan bir oyuncuya eğer hakemin izni olmadan oyun alanına tekrar girerse ihtar verilir.

Oyunun Tekrar BaşlamasıEğer oyun hakem tarafından ihtar vermek için durdurulursa:oyun, hakemin oyunu durdurduğu sırada topun bulunduğu yerden, rakip takımın bir oyuncusu tarafından yapılan bir endirekt serbest vuruşla yeniden başlatılır.(bakınız Kural 13 - Serbest Vuruş Pozisyonu).

Uluslararası Futbol Birliği Kurulu Kararları: Karar 1Oyuncular, slogan veya reklam içeriyorsa formalarının altındaki iç ça- maşırlarını gösteremezler. Giymek zorunda olduğu temel giysiler, herhangi bir politik, dini veya kişisel ifadeler içermemelidir. Formasını çı- kararak slogan veya reklâm gösteren oyuncular, müsabakayı organize eden kuruluş tarafından cezalandırılacaktır. Giymek zorunda olduğu temel giysilerinde politik, dini veya kişisel sloganlar veya ifadeler taşı- yan oyuncunun takımı müsabakayı organize eden kuruluş veya FIFA

44

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıtarafından cezalandırılacaktır.

45


KURAL 5 - HAKEM

Her maç, oyun kurallarını uygulamada tam yetkili olarak atanan bir HAKEM ve bir YARDIMCI HAKEM tarafından yönetilir. Karşılıklı iki TAÇ ÇİZGİSİ paralelinde uzunlamasına görev ya- parlar.Her maç için 1 hakem,1 yardımcı hakem ve 1 üçüncü hakem atanır.Hakem ve yardımcı hakemin ayrı ayrı veya birlikte karar verme,disiplin yetkileri vardır. Bayrak kullanmazlar. 3 ncü hakem ise yedek kulübeleri (teknik alan) bölümünde görev yapar.

YETKİ VE GÖREVLERİ• oyun kurallarını uygular,• oyunu, yardımcı hakem ve üçüncü hakem ile işbirliği

içinde yönetir,• kullanılan her topun Kural 2’de belirtilen özelliklere

uygun olup olmadığını kontrol eder,• oyuncuların giysilerinin Kural 4’te belirtilen

özelliklere uy- gunluğuna karar verir,• oyunun süresini belirler ve oyun ile ilgili kayıtlarını tutar,• kuralların herhangi bir şekilde ihlalinde veya diğer

bir sebepten gerekli görürse, oyunu durdurur, geçici olarak erteler veya tatil eder,

46

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı• herhangi bir harici müdahale halinde oyunu durdurur,

geçi- ci olarak erteler veya tatil eder,

47


• bir oyuncunun ciddi sakatlandığı kanısına varırsa oyunu durdurur ve o oyuncunun oyun alanından çıkarılmasını sağ- lar, sakatlanan futbolcu oyun alanına ancak oyun yeniden başladıktan sonra dönebilir,

• bir oyuncunun hafif sakatlandığı kanısına varırsa oyunu top oyun dışı oluncaya kadar devam ettirir,

• kanayan yarası olan bir oyuncunun oyun alanından çıkarıl- masını sağlar. Bu oyuncu, ancak hakemin kanamanın dur- duğuna kanaat getirmesi halinde hakemin işareti ile oyun alanına dönebilir,

• oyunu durdurmakla, ihlali yapan takıma bir avantaj sağla- yacağı hallerde oyunu devam ettirir. Düşündüğü avantajın oluşmaması halinde yapılan ihlali cezalandırır,

• bir oyuncunun aynı anda birden fazla ihlal yaptığı durumlarda daha ağır olan ihlali cezalandırır,

• ihtar veya ihraç gerektiren bir ihlali yapan oyuncuyu gerekli şekilde cezalandırır. Gerekeni o anda yapmazsa, topun oyun dışı olduğu ilk anda yapmalıdır.

• sorumlu bir şekilde hareket etmeyen takım yetkililerini ce- zalandırır ve gerekirse oyun alanından ve çevresinden uzak- laştırır,

• kendisinin göremediği olaylarda, yardımcı hakemlerin ver- diği bilgiye göre hareket eder,

• yetkili olmayan kişilerin oyun alanına girmemesini sağlar,• durmuş olan oyunu tekrar başlatır,• oyunculara ve/veya takım yetkililerine ve maç

öncesinde, maç sırasında ve maç sonrasında meydana gelen olaylara karşın alınan disiplin tedbirleri hakkında bilgi içeren maç ra- porunu ilgili

48

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıkurumlara verir.

49


Hakemin Kararları:Hakemin bir golün kabul edilip edilmemesi ve maç sonucu da dahil oyunla ilgili kararları nihaidir. Hakem, oyunu yeniden başlatmamış veya maçı bitirmemiş olması kaydı ile, bir kararı- nı sadece yanlış olduğunu fark ettiğinde, yardımcı hakem ya da üçüncü hakemin tavsiyesi üzerine, kendi takdirine dayanarak değiştirebilir. Hakem verdiği veya vermediği kararlardan dolayı sorumlu tutulamaz.

Uluslararası Futbol Birliği Kurulu Kararları: Karar 1Bir hakem (veya görevliyse bir yardımcı hakem veya üçüncü hakem)aşağıdaki durumlardan sorumlu tutulamaz:Bir oyuncu, yönetici veya seyircinin herhangi bir şekilde yaralanma- sından veya sakatlanmasından, herhangi bir mala gelebilecek zararlar- dan, Oyun kurallarına dayalı olarak, hakemin bir maçı durdurması, oy- natması veya yönetmesi ile ilgili alacağı kararlar dolayısıyla herhangi bir kişi, kulüp, şirket, dernek veya diğer kuruluşların uğradıkları veya uğrayacakları kayıplardan. Bunun kapsamı içinde olanlar:• oyun alanının veya çevresinin durumu veya

koşullarından veya hava şartlarından dolayı bir maçın oynanıp oynanmaması ile ilgili alacağı karar,

• herhangi bir nedenle bir maçın tatil edilmesi ile ilgili alacağı karar,

• bir oyunda kullanılan bütün gereç ve malzemenin (kale direkleri, bayrak direkleri ve top dâhil) durumu ile ilgili alacağı karar,

• bir oyunun seyirci müdahalesi veya tribünlerdeki

50

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıolaylar dolayı-

sıyla durdurulup durdurulmaması ile ilgili alacağı karar,

• sakatlanan bir oyuncunun tedavi maksadı ile oyun alanından çıka- rılması için oyunun durdurulup durdurulmaması ile ilgili alacağı karar,

51


• sakatlanan bir oyuncunun tedavi maksadı ile oyun alanından çıka-

rılmasını istemesi ve ısrar etmesi ile ilgili alacağı karar,

• bir oyuncunun herhangi bir gereç veya giysisine izin verilip veril-

memesi ile ilgili alacağı karar,

• oyun alanı çevresinde herhangi bir kimsenin (takım ve stad görevli- leri, güvenlik personeli, fotoğrafçılar veya diğer medya mensupları dâhil) bulunmasına müsaade edilip edilmemesi (bu konuda yetkili ise) ile ilgili alacağı karar,

• oyun kurallarına göre verdiği veya FIFA / WAFF konfederasyon, ulusal federasyon veya lig yöntem ve yönetmeliklerine göre oynanan bir maçtaki yetkilerine bağlı olarak verdiği herhangi bir karar.

Karar 2• Atandığı turnuva veya müsabakalarda 3’ncü hakemin görevi YÖ-

NERGELER’ e uygun olmalıdır.

YAYRADRIDMIMCICHI AHKAEKMEMSOSROURMUMLULLUULKUKALAALNAINI

YARDIMCI HAKEM SORUMLULUK ALANI

CEZA

ALANIORTAK SORUMLULUK ALANI

ORTAK SORUMLULUK ALANI

CEZA

ALANI

52

Ampute Futbol Oyun Kuralları KitabıHAKEM SORUMLULUK ALANI HAKEM SORUMLULUK ALANI

TEKN K ALAN 3.HAKEM TEKN K ALAN

KURAL 6 - YARDIMCI HAKEM

AMPUTE FUTBOLDA YARDIMCI HAKEMİN; HAKEM İLE BİRLİKTE OYUN ALANINDA KARAR VERME YETKİSİ VE DİSİPLİN YETKİSİ VARDIR. SORUMLULUK ALANI İÇERİ- SİNDE (DİYAGONAL SİSTEMDE DE) BAYRAK KULLAN- MAZLAR

GörevlerYardımcı hakem, oyun kuralları uyannca maçı kontrol etmek için hakeme yardımcı olur. Aynı zamanda, hakemin isteği ve talimatı doğrultusunda maçın yönetilmesi ile ilgili tüm diğer konularda hakeme yardım eder. Bu, genelde aşağıdaki konuları içerir:- Sahayı, kullanılan topları ve oyununcuların giysi ve

gereçle- rini kontrol etmek,- Giysi ve gereçlerin veya kanama ile ilgili problemlerin

çözül- düğünü belirlemek,- Değişiklik işleminin prosedüre göre yapılmasını

3’ncü hakem ile birlikte takip etmek,- Zaman, goller ve fena hareketlerin kayıtlarını

tutmak, hakemle birlikte gerekli kararları almak ve uygulamak

Yardım

Bulunduğu taç çizgisi paralelinde, yedek kulübeleri bölgesinde- ki 3’ncü hakem ile birlikte oyuncu değişikliklerinin prosedürlere uygun olarak yapılmasını sağlar.

KURAL 7 - MAÇIN SÜRESİ

Oyunun DevreleriHakem ve oynayan iki takım aralarında başka şekilde anlaşma- mışlarsa; Bir oyun 25’er dakikalık iki eşit devreden oluşur. Oyu- nun devre sürelerini değiştirme kararı (örneğin, havanın karar- ması yüzünden 20 şer dakikaya indirmek v.s) oyun başlamadan önce verilmeli ve müsabaka yönergesinde bu husus belirtilmiş olmalıdır.Her takım her devre için 1 (bir) dakikayı geçmeyen bir mola alabilir. Hakem, mola isteyen takıma oyunun durduğu bir anda mola verirken beraberinde takıma haksız bir avantaj sağlama- malıdır. Hakem, takımların mola hakkını, topla oynama hakkına sahip olan takım için kullanır.Netice alınması istenen maçlarda 10’ar dakikalık iki uzatma devresi oynanır. Gol atılsa bile uzatma devreleri tamamlanır. Devre arasında her iki takım oyuncuları hemen saha değişecek ve oyun gecikme olmaksızın yeniden başlayacaktır.Uzatma devrelerinin her birinde de her takımın 1’er mola hakları vardır. Hakem molaları ve çeşitli nedenlerle duraklamaları göze- terek geçen, bu süreyi oyun süresine ilave eder.

Devre Arası Süre

Oyuncuların devre arası dinlenmeye hakları vardır. Devre ara- sı süre 10 dakikayı aşmamalıdır. Müsabaka yönergesinde devre arası süresi belirtilmelidir. Devre arası süresi zorunlu haller de (örneğin: yangın, sel, deprem, aşırı seyirci olayları v.b durumlar) ancak hakemin izni ile değiştirilebilir (yönergeye uygun olarak).

Her iki takım da her bir devrede 1 (bir) dakikalık birer mola hak- ları vardır.

Kayıp zaman için ek süreAşağıdaki durumlar nedeniyle kaybolan süre ait olduğu devre- ye eklenecektir:• oyuncu değişiklikleri,• oyuncu sakatlanmalarının değerlendirilmesi,• sakatlanan oyuncuların tedavi icin oyun alanından

çıkarıl- maları,• zaman geçirilmesi,Herhangi bir diğer nedenden Eklenecek süre hakemin takdiri-ne bağlıdır

Penaltı vuruşuBir penaltı vurusu yapılacak ya da tekrar edilecekse, o yarının süresi penaltı vurusu tamamlanana kadar uzatılır.

Maçın tatil edilmesiMüsabaka yönetmelikleri aksini belirtmediği sürece tatil edilen maçlar yeniden oynanır.

KURAL 8 - OYUNUN BAŞLAMASI VE TEKRAR BAŞLAMASI

Yöntem:Para atışı yapılır ve atışı kazanan takım birinci yarıda hücum edeceği kaleyi seçer,Diğer takım oyunun başlama vuruşunu yapar,Para atışını kazanan takım ikinci yarıda başlama vuruşunu yapar,Maçın ikinci yarısında takımlar kalelerini değiştirip diğer kaleye hücum ederler.

Başlama vuruşunun tanımıOyunu başlatmak veya tekrar başlatmak için yapılan başlama vuruşu:• maç başlangıcında• bir gol atıldıktan sonra,• maçın ikinci yarısının başlangıcında,Eğer oynanırsa, her iki uzatma devresinin ba şlangıcında yapılır.BAŞLAMA VURUŞUNDAN DOĞRUDAN DOĞRUYA BİR GOL YAPILABİLİR.

Başlama vuruşunun yapılışı• Bütün oyuncular kendi yarı alanlarında bulunur.• Başlama vuruşunu yapan takımın rakipleri top oyuna

girinceye kadar toptan en az 6 m (orta yuvarlak yarı çapı) uzakta ve kendi yarı alanlarında bulunurlar,

• Top orta noktada hareketsiz bir şekilde durur,• Hakem bir işaret verir,• Top, vuruş yapılıp ileri doğru hareket ettiği anda

oyunda olur.• Vuruşu yapan oyuncu, top bir başka oyuncuya

dokunmadan önce topa ikinci kez dokunamayacaktır.

• Bir takımın kazandığı her golden sonra başlama vuruşu, di- ğer takım tarafından yapılacaktır.

İhlaller ve cezalarVuruşu yapan oyuncu, top bir başka oyuncuya dokunmadan önce topa ikinci kez dokunursa:• rakip takım lehine ihlalin yapıldığı yerden bir

endirekt serbest vuruş verilir. (bakınız Kural 13 Serbest Vurus Pozisyo- nu).

• Başlama vuruşu yönteminin herhangi bir başka surette ihlali durumunda vuruş tekrar edilir.

Hakem atışının

tanımıTop oyunda iken, oyunun oyun kurallarında belirtilmeyen her hangi bir nedenle geçici olarak durdurulması halinde, oyun bir HAKEM ATIŞI ile yeniden başlatılır.

Herhangi bir oyuncu topu kazanmak için hakem atışına katılabi- lir. (ceza alanı içindeki hakem atışına kaleciler dahil) Bir hakem atışına katılmak konusunda gerekli en az veya en çok oyuncu sayısı yoktur.Hakem bir hakem atışına kimin katılacağına karar veremez.Hakem oyunu, topun oyun durdurulduğu anda bulunduğu yerden topu yere bırakarak başlatır. Hakem atışı oyunu yeniden başlatma yöntemidir.

YöntemOyun ceza alanı içerisinde durdurulmadığı sürece, hakem oyunu, topun oyun durduruldugu anda bulunduğu yerden topu yere bırakarak başlatır; Oyunun ceza alanı içinde geçici olarak durdurulması halinde, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en ya- kın ceza alanı ön çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır. Top yere değdiğinde oyun tekrar başlamış olacaktır.

İhlaler ve CezalarHakem atışı, aşağıdaki hallerde tekrarlanacaktır; top yere değ- meden önce bir oyuncu topa dokunursa, top yere değdikten sonra, hiç bir oyuncuya değmeden oyun alanı dışına çıkarsaEğer top kaleye girerse:Hakem atışında top doğrudan rakip kaleye vurulursa kale vuru- şu verilir. Hakem atışında top doğrudan kendi kalesine vurulursa rakip takım lehine köşe vuruşu

verilir.

Not: Top kale direklerine üst direğe veya köşe bayrak direklerinden birine çarpıp oyun alanının içine düşerse top Oyun- dadır.

KURAL 9 - TOPUN OYUNDA VE OYUN DIŞINDA OLMASI

Topun oyun dışında olmasıTop aşağıdaki hallerde oyun dışıdır.• top kale çizgisini veya taç çizgisini havadan veya

yerden tamamen geçtiği zaman,• oyun hakem tarafından durdurulduğu zaman.

Topun oyunda olmasıTop şu durumlar da dahil olmak üzere diğer tüm zamanlarda oyundadır:• kale direğine, üst direğe veya köşe bayrak direğine

çarpıp, dönerek oyun alanı içinde kalırsa,• oyun alanı içinde bulundukları sırada hakeme veya

yardım- cı hakeme çarpıp dönerse.• Bu durumlarda dahil olmak üzere topun oyun dışı

olmadığı bütün durumlarda TOP OYUNDADIR.

Gol değil

Gol değilGol değil

KURAL 10 - GOL YAPMA YÖNTEMİ

Gol yapmaBir gol, golü atan takımın gol öncesi oyun kurallarını ihlaletme- miş olması şartıyla, topun tamamının kale direkleri arasından ve üst direğin altından kale çizgisini tamamen geçmesi ile yapılır.

Kazanan TakımBir maçta daha fazla gol atan takım maçı kazanmış sayılır. Her iki takımın eşit sayıda gol atmış olması veya hiç gol atılmamış olması durumunda ise maç berabere sonuçlanmış olur.

Müsabaka yönetmeliğiMüsabaka Yönetmeliklerinin bir maç ya da rövanş maçları son- rasında mutlaka kazanan bir takımın olmasını gerektirmesi durumunda, kazanan takımı belirlemek için sadece Uluslararası Futbol Birliği Kurulu (FIFA) ve/veya WAFF tarafından onayla- nan aşağıdaki usullere izin verilir:• deplasmanda atılan goller yöntemi,

• uzatma devreleri,• penaltı noktasından yapılan vuruşlar.

KURAL 11 - OFSAYT

AMPUTE FUTBOL’DA OFSAYT KURALI UYGULANMAZ. (YOKTUR)

KURAL 12 - FAULLER VE FENA HAREKETLER

AMPUTE UZUV; topla oynama, kontrol etme ve yönlendirme için kullanılmayacaktır. Ampute uzuvla topa her türlü kasti do- kunuş elle oynama olarak değerledirilir. Ayak amputasyonu olan oyuncular (chopart-symes) sabit durumda iken yere basa- bilir, ancak koşmak için bu ayağını kullanamaz. Koşmak için bu ayağını kullandığında oyuncu uyarılır. İkazdan sonra aynı ihlali yaparsa ihtar alır, aynı ihlali devam ederse ihraç edilir.Ampute futbolda KAYARAK MÜDAHALE YAPILMAZ. Ya- pılırsa hücum eden takım lehine direkt serbest vuruş verilir ve oyuncu hakem tarafından uyarılır, aynı ihlali tekrarlayan oyuncu ihtar alır.Bir oyuncu yere kayarak düşer ve yerde iken bilerek kasten vü- cudunun herhangi bir bölümü ile veya kanadiyen ile topla oynarsa o takım aleyhine endirekt serbest vuruş verilir.Maç sırasında oynamak, kontrol etmek, topu yönlendirmek maksadı ile kanadiyenler kullanılmamalıdır. Kanadiyen ile top arasındaki her türlü kasti temas elle oynama kabul edilir. Ceza sahası içinde kasıtlı olarak topa kanadiyenle müdahale etmek PENALTI ile cezalandırılır.Her türlü serbest vuruşlarda, kornerlerde ve taç vuruşlarında savunma oyuncuları toptan 6 m uzakta durmalıdır.

KALECİLER:Kaleci maç süresi boyunca ceza sahasını kasıtlı olarak terk edemez. Kasıtlı olarak terk etmesi durumunda ve ihlal ha-

kem tarafından tespit edildiğinde penaltı ile cezalandırılırken oyundan kırmızı kart ile ihraç edilir. Pozisyon icabı ceza ala- nını terk ederse ve aksiyonu devam ettirip oyuna müdahale ederse ihtar ve penaltı atışı ile cezalandırılır. Kasıtlı olarak çık- mamış ise penaltı verilmez ikaz edilir. Kaleci topa sağlam elini kolunu açarak atlayabilir. Sağlam kolu ile topa müdahale edebilir. Kaleci topa sahip olma durumunda iken engellenemez müdahale edilemez buna top yerdeyken elini topun üzerinde tutması da topa dahildir. Aksi halde endirekt vuruş verilir. Kaleci topa kasıtlı olarak ampute kolu ile müdahale edemez. Müdahale ederse penaltı-ihraç. Ancak istem dışı çarpmalarda oyun devam ettirilir.Kaleci ve oyunculardan herhangi birisi gol atabilir. Gol olması için topun kale çizgisini tamamen geçmesi gerekir.Fauller ve Fena Hareketler aşağıdaki şekillerde cezalandırılır:

Direk Serbest vuruşBir oyuncunun aşağıdaki yedi (7) ihlalden birini hakemin kana- atince dikkatsiz, kontrolsüz veya aşırı güç kullanarak yapması durumunda rakip takım lehine bir direkt serbest vuruş verilir:• rakibe tekme atarsa veya tekme atmaya tesebbüs ederse,• rakibi çelmelerse veya çelmelemeye teşebbüs ederse,

• rakibin üzerine sıçrarsa,• rakibe şarj yaparsa,• rakibe vurursa veya vurmaya teşebbüs ederse,• rakibini iterse,• Topu kazanmak için ayakla müdahale ederken

(tackle) topa dokunmadan önce rakibine dokunursa.

Ayrıca, oyuncunun aşağıdaki beş (5) ihlalden birini yapması halinde rakip takım lehine bir direkt serbest vuruş verilir.• rakibini tutarsa,• rakibine tükürürse,• bilerek topa elle müdahalede bulunursa (kendi ceza

alanın- daki kaleci hariç-ancak kaleciler AMPUTE KOLLARI ile bilerek topa dokunamazlar, dokunurlarsa oyuncu gibi değer- lendirilirler, pozisyona göre penaltının yanı sıra ihtar veya ihraç –bariz gol şansını engelleme- cezası alırlar.) (oyuncula- rın kanadiyenleri elin uzantısı sayılır.)

• Topu bilerek güdüğü ile oynarsa,• Ceza alanındaki kaleci bilerek ceza alanı dışına çıkarsa.

Direkt serbest vuruş ihlalin olduğu yerden yapılır (bakınız Ku-ral 13 - Serbest Vurus Pozisyonu).

Penaltı vuruşuEğer yukarıda belirtilen oniki (12) ihlalden birisi bir oyuncu ta- rafından, kendi ceza alanı içinde yapılırsa, topun oyunda olması koşuluyla, topun pozisyonuna bakılmaksızın bir penaltı vuruşu verilir.

Endirek serbest vuruşKalecinin kendi ceza alanında asağıdaki dört ihlalden birini yap- ması halinde rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir:• topu oyuna bırakmadan önce eliyle altı saniyeden

daha uzun süre kontrol ederse,• topu oyuna bıraktıktan sonra, top başka bir

oyuncuya değ- meden önce topa tekrar eliyle dokunursa,

• takım arkadaşı tarafından ayakla bilerek kendisine verilen topa eliyle dokunursa,

• takım arkadaşının taç vuruşundan doğrudan gelen topa eliyle dokunursa.

Bir oyuncunun hakemin kanaatine göre aşağıdaki ihlallerden birini yapması halinde rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir:• tehlikeli bir tarzda oynarsa,• rakibinin ilerlemesine mani olursa,• kalecinin elindeki topu oyuna sokmasına engel olursa,

• daha önce Kural 12’de belirtilmeyen bir nedenden dolayı oyuncunun ihtar veya ihraç edilmesi icin oyunun durdurul- masına neden olan bir ihlalde bulunursa.

Endirekt serbest vuruş ihlalin olduğu yerden yapılır. (bakınızKural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

Disiplin cezalarıBir oyuncuya, yedek oyuncuya ya da değiştirilmiş oyuncuya ihtar verildiğini belirtmek amacıyla sarı kart kullanılır.Bir oyuncu, yedek oyuncu ya da değiştirilmiş oyuncunun ihraç edildiğini belirtmek amacıyla kırmızı kart kullanılır.Yalnızca bir oyuncuya, yedek oyuncuya veya değişiklikle oyundan çıkan oyuncuya kırmızı veya sarı kart gosterilebilir.Hakem, oyun alanına girdiği andan bitiş düdüğü sonrasında oyun alanını terk edinceye kadar disiplin cezası verme yetkisine sahiptir.Bir oyuncu oyun alanı içinde veya dışında rakibe, takım arkada- şına, hakeme, yardımcı hakeme veya herhangi bir diğer kişiye karşı ihtar veya ihraç gerektiren bir ihlal yaparsa ihlalin şekline göre cezalandırılır.

İhtar verilecek hallerEğer bir oyuncu, aşağıdaki yedi ihlalden birini yaparsa ihtar verilip sarı kart gösterilir:• sportmenliğe aykırı davranıştan suçlu ise,• hakeme veya hakemin kararlarına sözle veya

hareketle itiraz ederse,• oyun kurallarını devamlı ihlal ederse• oyunun tekrar başlamasını geciktirirse,

• oyun bir köşe vuruşu, serbest vuruş veya taç vuruşu ile tekrar başlarken gerekli mesafeye açılmaz ise,

• hakemin izni olmaksızın oyun alanına ilk kez girer veya tekrar girerse,

• hakemin izni olmaksızın oyun alanını kasıtlı olarak terk ederse.

Yedek bir oyuncu ya da değiştirilmiş bir oyuncu, aşağıdaki ihlallerden birini yaparsa, hakem tarafından SARI kart gösterilip ihtar verilir.• sportmenlik dışı davranışlarda bulunursa,• sözle ya da hareketle itiraz ederse,• oyunun tekrar başlamasını geciktirirse.

İhraç verilecek hallerEğer bir oyuncu, yedek bir oyuncu ya da değiştirilmiş bir oyuncu aşağıdaki yedi ihlalden birini yaparsa KIRMIZI kart gösteri- lip oyundan ihraç edilir:• ciddi faullu oyundan suçlu ise,• şiddetli hareketten suçlu ise,• rakibe veya bir başkasına tükürürse,• topla bilerek elle oynayıp rakip takımın bariz golünü

veya gol atma şansını önlerse (kendi ceza alanındaki kaleci hariç)

• kaleye doğru ilerleyen rakibin bariz gol atma şansını serbest vuruş veya penaltı vuruşu gerektiren bir ihlal ile önlerse,

• saldırgan, hakaret edici veya küfürlü bir şekilde konuşursa ve/veya baş ve

• el kol hareketleri yaparsa,• aynı maçta ikinci bir ihtar alırsa.ihraç edilen oyuncu, yedek oyuncu, ya da yedek oyuncu ile de- ğiştirilen oyuncu oyun alanının çevresini ve teknik alanı terk etmelidir.

KURAL 13 - SERBEST VURUŞLAR

Serbest vuruş şekilleriSerbest vuruşlar direkt veya endirektir.

Direk serbest vuruş

Topun Kaleye Girmesi• Eğer, bir direkt serbest vuruş doğrudan doğruya

rakibin kalesine girerse, gol kararı verilir. Ayrıca kendi ceza alanından kullanılan serbest vuruşlarda topun kendi yarı sahasına temas etmesi koşuluyla gol kararı verilir.

• Eğer, bir direkt serbest vuruş doğrudan doğruya takımının kendi kalesine girerse rakip takım lehine bir köşe vuruşu verilir.

Endirek serbest vuruş

İşareti

Hakem bir endirekt serbest vuruşu, kolunu başının üstünden yukarı doğru kaldırarak işaret eder. Vuruş yapılıp top başka bir oyuncuya değinceye veya oyun dışı kalıncaya kadar kolunu bu durumda tutar.

Topun Kaleye GirmesiAncak topun kaleye girmeden önce bir başka oyuncuya dokun- ması halinde gol olabilir.• Eğer, bir endirekt serbest vuruşta topun doğrudan

doğruya rakibin kalesine girmesi halinde bir kale vuruşu verilir.

• Eğer bir endirekt serbest vuruşta topun doğrudan doğruya takımın kendi kalesine girmesi halinde rakip takım lehine köşe vuruşu verilir.

YöntemHem direkt hem de endirekt serbest vuruşlarda, vuruş yapılır- ken top hareketsiz durmalı ve vuruşu yapan oyuncu başka bir oyuncu dokunmadan önce topa dokunmamalıdır.

Serbest vuruşun pozisyonuCeza alanı içinde serbest vuruş:Savunan takım lehine direkt veya endirekt serbest vuruş:• Bütün rakip oyuncular toptan en az 6.00 m uzakta

bulunma- lıdır.• Bütün rakip oyuncular top oyuna girinceye Kadar

ceza alanı dışında kalmalıdır.

• Top, doğrudan doğruya ayakla vurularak ceza alanı dışına çıkınca oyuna girmiş olur,

• Ceza alanı icinde verilen bir serbest vuruş, ceza alanının icinde herhangi bir yerden yapılabilir.

Hücum eden takım lehine endirekt serbest vuruş:• Butün rakip oyuncular, kendi kale direkleri

arasındaki kale çizgisi üstünde bulunmaları dışında, top oyuna girinceye kadar toptan en az 6.00 m. uzakta bulunmalıdırlar.

• Top, vuruş yapılıp hareket ettiği anda oyundadır,• Ceza alanı içindeki bir endirekt serbest vuruş, kale

çizgisine paralel olan ceza alanı çizgisi üstündeki ihlalin yapıldığı yere en yakın noktasından yapılır.

Ceza alanı dışında serbest vuruşBütün rakip oyuncular top oyuna girinceye kadar en az 6.00 m. uzakta bulunurlar,Top, vuruş yapılıp hareket ettigi anda oyundadır.Serbest vuruş ihlalin yapıldığı yerden veya ihlalin yapıldığı anda topun bulunduğu yerden yapılır. (ihlale göre!)

İhlaller ve cezalarEğer bir serbest vuruş sırasında rakip oyuncu topa gerekli (6 m)Mesafeden daha yakınsa:Vuruş tekrarlanır.

Eğer, savunan takım tarafından kendi ceza alanı icinden yapılan bir serbest vuruşta top, doğrudan doğruya ceza alanı dışına gön- derilmemişse:vuruş tekrarlanır.Ancak, Kaleciler top oyunda iken, ceza alanı içinden topu; eliyle, ayağıyla veya kafasıyla rakip sahaya atabilirler.

Kaleciden başka bir oyuncu tarafından yapılan serbest vuruşEğer, top oyuna girdikten sonra, vuruşu yapan oyuncu (elle oy- naması hariç), top başka bir oyuncuya değmeden önce topa ikinci kez dokunursa:ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).Eğer, top oyuna girdikten sonra, vuruşu yapan oyuncu başka bir oyuncuya dokunmadan önce bilerek topla elle oynarsa:ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir direkt serbest vu- ruş verilir (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).Eğer ihlal, vuruşu yapan oyuncunun ceza alanı icinde olmuşsa bir penaltı vuruşu verilir.

Kaleci tarafından yapılan serbest vuruş (ceza alanı içinden) Eğer, top oyuna girdikten sonra, kaleci (elle oynaması dışında)başka bir oyuncuya dokunmadan önce topa ikinci kez doku-nursa:ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir (bak Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu)Eğer, top oyuna girdikten sonra ve başka bir oyuncuya dokun-madan önce, kaleci bilerek topla elle oynarsa:

ihlal kalecinin ceza alanı dışında, yapılmışsa, yapıldığı yerden rakip takım lehine bir direkt serbest vuruş verilir (bak Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu),İhlal kalecinin ceza alanı içinde yapılmışsa;ihlalin olduğu yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vu- ruş verilir. Endirekt vuruş kale çizgisine paralel olan ceza alanı çizgisi üstündeki ihlalin yapıldığı yere en yakın noktasından yapılır.

KURAL 14 - PENALTI VURUŞU

Ampute futbolda Penaltı noktasının Kale çizgisine uzaklığı 7 (yedi) metredir. Ampute Futbolda KALECİLER PENALTI VU- RUŞU KULLANAMAZLAR.Bir penaltı vuruşu, top oyunda iken, cezası direkt serbest vuruş alan onüç ihlalden birini kendi ceza alanı icinde yapan bir takı- mın aleyhine verilir. Ayrıca;Kanadiyen ile kendi ceza alanı içinde kasti olarak topla oynamak,Güdük ile kendi ceza alanı içinde topla kasti oynamak, Kalecilerin kasti olarak kendi ceza alanlarını terk etmelerindepenaltıya hükmedilir.Bir penaltı vuruşundan doğrudan doğruya bir gol yapılabilir.Her iki devrenin sonunda veya uzatma devrelerinin sonunda verilen bir penaltı vuruşu icin gerekli süre verilir. (temdit penaltısı)

Top ve oyuncuların pozisyonuTop:

penaltı noktasına konur.

Vuruşu yapacak oyuncu:açıkca belirlenir.

Savunmadaki kaleci:vuruş yapılıncaya kadar kale direkleri arasında kendi kale çizgisi üzerinde yüzü vuruş yapacak oyuncuya dönük durumda bulunur.

Diger bütün oyuncular:• oyun alanı içinde,• ceza alanı dışında,• penaltı noktasının gerisinde,• penaltı noktasından en az. 6.00 m mesafede bulunurlar.• Hakem; oyuncular kuralın belirttiği şekilde yerlerini

alınca- ya kadar penaltı vuruşu için vuruş işaretini vermez. Ayrıca penaltı vuruşunun ne zaman tamamlandığına karar verir.

Yöntem• oyuncular bu kural doğrultusunda pozisyonlarını

aldıktan sonra hakem, penaltı vuruşunun yapılması için işaret verir,

• vuruşu yapan oyuncu topu ileri doğru vurmalıdır,• vuruşu yapan oyuncu, top başka bir oyuncuya

dokunmadan önce topla ikinci kez oynayamaz,

• top, vuruş yapılıp ileri doğru hareket ettiği anda oyundadır. Oyunun normal süresi içinde veya penaltı vuruşunun yapılabil-mesi veya tekrarlanması için devre sonunda ya da süre sonundaverilen ek sürede bir penaltı vuruşu kullanıldığında:• top kale direklerinden herhangi birine ya da her

ikisine ve/ veya üst direk ve/veya kaleciye dokunduktan sonra, kale direkleri arasından ve üst direğin altından geçerse gol yapılmış sayılır.

Penaltı vuruşunun ne zaman tamamlandığına hakem karar verir.

İhlaller ve cezalarEğer hakem bir penaltının atılması için işaret verdikten sonra ve top oyuna girmeden önce aşağıdaki durumlardan birisi olursa:

Vuruşu yapan oyuncu oyun kurallarını ihlal ederse:• hakem vurusa izin verir,• top kaleye girerse vuruş tekrarlanır,• top kaleye girmezse, vuruş tekrarlanmaz; hakem

oyunu durdurur ve savunma yapan takım lehine ihlalin oldugu yerden bir endirekt serbest vuruşla oyunu tekrar başlatır.

Kaleci oyun kurallarını ihlal ederse:• hakem vuruşa izin verir,• top kaleye girerse gol yapılmış olur,• top kaleye girmezse vuruş tekrarlanır.

Vuruşu yapanın takım arkadaşı ceza alanına girer penaltı nok- tasının önüne geçer veya penaltı noktasına 6 m den daha yakı- na gelirse dolayısıyla oyun kurallarını ihlal ederse:• hakem vuruşa izin verir,• top kaleye girerse vuruş tekrarlanır,• top kaleye girmezse, hakem oyunu durdurur ve

savunma yapan takım lehine ihlalin olduğu yerden bir endirekt serbest vuruşla oyunu tekrar başlatır.

Kalecinin takım arkadaşı oyun kurallarını ihlal ederse:• hakem vuruşa izin verir,• top kaleye girerse, gol yapılmış olur,• top kaleye girmezse, vuruş tekrarlanır.

Hem savunma yapan hem de hücum eden takımın birer oyun-cusu oyun kurallarını ihlal ederse:• vuruş tekrarlanır

Penaltı vuruşu yapıldıktan sonra, eğer:

Vuruşu yapan oyuncu (elle oynaması dışında) top baska bir oyuncuya dokunmadan önce topa ikinci kez dokunursa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir

endirekt serbest vuruş verilir (bak Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

Vuruşu yapan oyuncu, top başka bir oyuncuya dokunmadan önce bilerek topla elle oynarsa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir direkt

serbest vuruş verilir (bak Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

Top ileri doğru hareket ederken bir dış etkene

dokunursa:• vuruş tekrarlanır.

Top kaleciden, üst direkten veya direklerden geri döndükten sonra bir dış etkene dokunursa:• hakem oyunu durdurur,• topa dokunan dış etken ceza alanı içerisinde

olmadığı sü- rece, oyun dış etkenin topa dokunduğu yerden bir hakem atışı ile tekrar baslatılır. Topa dokunan dış etkenin ceza alanı içerisinde olması durumunda, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulundugu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı ön çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.

KURAL 15 - TAÇ VURUŞU

Taç vuruşu, oyunu tekrar başlatma yöntemidir.

Taç vuruşu, topun tamamı havadan veya yerden, taç çizgisini geçtiği zaman, topun taç çizgisini geçtiği yerden, topa son dokunan oyuncunun rakibi tarafından yapılır.Ampute futbol da taç vuruşu ayakla yapılır. Top, oyun dışı ol- duğu yere en yakın taç çizgisi üzerine sabit bir şekilde bırakılır. Ayakla, vuruşu yapacak oyuncu topun arkasında durup bir vu- ruşla topu oyuna sokmak suretiyle bir endirekt vuruş şeklin- de , taç vuruşunu tamamlamış olur.Taç vuruşu yapılırken rakip oyuncular toptan 6.00 m uzakta dururlar.Taç vuruşunu yapan oyuncu top oyuna girdikten sonra topla başka bir oyuncu dokunmadan bilerek elle oynarsa rakip takım lehine direkt serbest vuruş (ihlal ceza alanı içinde yapılırsa pe- naltı), ayakla oynarsa endirekt serbest vuruşla cezalandırılır.Taç vuruşunda rakip oyuncular 6 m uzaklığa açılmaz ve sport- menliğe aykırı şekilde şaşırtır ve engelleyici davranışta bulunur- larsa ihtar verilip sarı kart gösterilir.Taç vuruşundan rakip kaleye direk gol YAPILAMAZ. Bu durumda oyun kale vuruşu ile başlar.Taç vuruşundan kendi kalesine direk gol YAPILAMAZ. Bu durumda oyun köşe vuruşu ile başlar.

KALECİLER TAÇ VURUŞU YAPAMAZLAR.

YöntemTaç vuruşunun yapıldığı anda, vuruşu yapan oyuncu:• Vücudunun cephesi ile oyun alanına doğru döner,• Sağlam ayağı ile topa vuruş yaparak oyuna sokar,• Topun, oyun alanını terk ettiği noktadan vuruşun

yapılması gerekir. Hakem gerektiğinde bunun için ikazda bulunur.

Top oyun alanına girer girmez oyunda olur.Taç vuruşunu kullanan oyuncu, top başka bir oyuncuya dokunmadan önce topa tekrar dokunamaz.

İhlaller ve cezalarTop oyuna girdikten sonra, taç vuruşunu yapan (elle oynaması dışında), top baska bir oyuncuya dokunmadan önce, topa ikinci kez dokunursa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir

endirek serbest vuruş verilir. (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozis- yonu).

Top oyuna girdikten sonra ve başka bir oyuncuya dokunmadan önce, taç kullanan, bilerek topa elle müdahalede bulunursa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir direkt

serbest vuruş verilir (bak Kural13- Serbest Vuruş Pozisyonu),

• ihlal, taçı kullananın ceza alanı içinde yapıldıysa bir penaltı vuruşu verilir

KURAL 16 - KALE VURUŞU

Kale vuruşu oyunu tekrar başlatma yöntemidir.Bir kale vuruşu, topun tamamı, en son hücum eden takımın bir oyuncusuna dokunduktan sonra havadan veya yerden ve Kural10’na göre yapılmış nizami bir gol dışında, kale çizgisini geçince verilir.Kale vuruşundan kendi kalesine veya rakip takımın kalesine (vuruşu yapan takımın kendi yarı sahasına topun temas etmesi durumu hariç) doğrudan doğruya bir gol YAPILAMAZ. Eğer kendi yarı alanında yere temas ederek rakip kaleye girerse GOL olur.

Yöntem• vuruş, savunan takımın ceza alanı içindeki herhangi

bir nok- tasından yapılır,• rakip oyuncular, top oyuna girinceye kadar ceza alanı

dışın- da dururlar,• vuruşu yapan, top bir başka oyuncuya dokunmadan

önce, topla ikinci kez oynayamaz,• top, doğrudan doğruya ceza alanı dışına çıkınca

oyuna gir- miş olur.• Ampute Futbolda Kaleciler ve oyuncular kale

vuruşunda veya kendi ceza alanı içinden kullandıkları tüm direkt ve endirekt vuruşlarda topu rakip alana havadan direk atamazlar. Atarlarsa orta çizgiden rakip takım endirekt serbest vuruşla oyuna başlanır.

İhlaller ve cezalar

Eğer kale vuruşunda top doğrudan doğruya ceza alanı dışına çıkmamışsa:• vuruş tekrarlanır.

Kaleciden başka bir oyuncu tarafından yapılan kale vuruşun-da:Top oyuna girdikten sonra, vuran oyuncu (elle oynaması dışın- da), top bir başka oyuncuya dokunmadan önce, topa ikinci kez dokunursa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir

endirekt serbest vuruş verilir (bakınız Kural 13- Serbest Vurus Pozisyo- nu).

Eğer, top oyuna girdikten sonra ve başka bir oyuncuya dokun-madan önce, vuruşu yapan oyuncu bilerek topla elle oynarsa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir direkt

serbest vuruş verilir (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

• ihlal, vuruşu yapanın ceza alanı içinde yapıldıysa (top oyuna girmesinden sonra) bir penaltı vuruşu verilir.

Kaleci tarafından yapılan kale

vuruşunda:

Eğer, top oyuna girdikten sonra, kaleci (elle oynaması dışın- da), top başka bir oyuncuya dokunmadan önce, topa ikinci kez dokunursa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir


Eğer, top oyuna girdikten sonra ve başka bir oyuncuya dokun-madan önce, kaleci bilerek topla elle oynarsa:• ihlal kalecinin ceza alanı dışında yapılmışsa,

yapıldığı yerden rakip takım lehine bir direkt serbest vuruş verilir (bakı- nız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu),

• ihlal kalecinin ceza alanı içinde yapılmışsa, yapıldığı yerden rakip takım lehine endirekt serbest vuruş verilir (bakınız Ku- ral 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

Bu kuralın herhangi bir başka ihlalinde:• vuruş tekrarlanır.

KURAL 17 - KÖŞE VURUŞU

KÖŞE VURUŞU, oyunu tekrar başlatma yontemidir.Topun tamamı, en son, savunma yapan takımın bir oyuncusuna dokunduktan sonra havadan veya yerden ve Kural 1O’a göre yapılmış nizami bir gol dışında, kale çizgisini geçince köşe vu- ruşu verilir.Köşe vuruşundan sadece rakip takımın kalesine doğrudan doğ- ruya bir gol yapılabilir.

Yöntem• top, topun kale çizgisini geçtiği noktaya en yakın

köşe bayrak direğinin köşe yayı içine konur,• bayrak direği yerinden oynatılamaz,• rakip oyuncular, top oyuna girinceye kadar, köşe

yayından en az 6.00 m uzakta bulunurlar,• vuruş, hücum eden takımın bir oyuncusu tarafından yapılır,• top, vuruş yapılıp hareket edince oyuna girmiş olur,vuruşu yapan oyuncu, top bir başka oyuncuya dokunmadan önce topla ikinci kez oynayamaz.

Eğer vuruşu yapan oyuncu, başka bir oyuncuya dokunmadan topa ikinci defa değerse, ikinci dokunuşun olduğu yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir (bak Kural 13- Ser- best Vurus Pozisyonu).

Köşe vuruşunu nizami bir şekilde kullanırken, eğer bir oyuncu dikkatsiz veya kontrolsüz şekilde olmadan veya aşırı kuvvet kullanmadan topla ikinci defa oynamak icin kasıtlı olarak topu bir rakibine çarptırırsa, hakem oyunu devam ettirmelidir.Top, köşe yayının içine yerleştirilecek ve vurulduğunda oyunda olacaktır. Böylece oyunda olması için topun köşe yayını terk etmesi gerekmez.Aşağıdaki şekil bazı doğru ve doğru olmayan pozisyonları gös- termektedir.

İhlaller ve cezalar

Köşe vuruşunun bir oyuncu tarafından kullanılması:Eğer, top oyuna girdikten sonra, vuruşu yapan oyuncu (elle oy- naması dışında), top bir başka

oyuncuya dokunmadan önce, topa ikinci kez dokunursa:• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir


Eğer top oyuna girdikten sonra ve başka bir oyuncuya dokunmadan önce, vuruşu yapan bilerek topla elle oynarsa: (Ampu- te futbolda oyuncuların kullandıkları KANADİYENLER ELİN UZANTISI SAYILIRLAR)• ihlalin yapıldığı yerden rakip takım lehine bir direkt

serbest vuruş verilir (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu),

Eğer ihlal, vuruşu yapanın ceza alanı içinde yapıldıysa; Bir penaltı vuruşu verilir.

Bu kuralın herhangi diger bir sekilde ihlalinde:vuruş tekrarlanır.

RÖVANŞLI MAÇLAR DA DAHİL MAÇIN GALİBİNİ BELİRLEME YÖNTEMLERİ

Deplasmanda atılan gol sayısı, uzatma devreleri ve penaltı nok- tasından yapılan vuruşlar, müsabaka yönetmeliklerinin bir ma- çın, (rövanşlı maçlar da dahil] berabere bitmesinden sonra galip takımın belirlenmesi için öngördüğü yöntemlerdir.

Deplasmanda Atılan GollerMüsabaka yönetmelikleri takımların birbiriyle kendi evinde ve deplasmanda oynamalarını şart koştuğunda ikinci maçtan sonra atılan gollerin eşit olması halinde, rakip takımın sahasında atılan her bir gol iki gol sayılacaktır.

Uzatma DevreleriMüsabaka yönergeleri, 10‘ar dakikayı geçmemek üzere iki eşit uzatma devresinin oynanmasını şart koşabilir. Bu durumda Ku- ral 8’in hükümleri uygulanacaktır.

Penaltı Noktasından Yapılan Vuruşlar

Yöntem• Hakem, vuruşların yapılacağı kaleyi seçer,• Hakem para atışı yapar ve atışı kazanan takımın

kaptanı ilk vuruşu veya ikinci vuruşu yapmaya karar verir,

• Hakem yapılan vuruşların kaydını tutar,• Aşağıdaki durumlara bağlı olarak, her takım

değişimli olarak 5’er vuruş yapar,• Vuruşlar takımlar arasında sıra ile yapılır,• Eğer, her iki takım 5’er vuruşu tamamlamadan

takımlardan birisi diğer takımın 5 vuruşu tamamlasa dahi yapamayacağı kadar gol yapmışsa vuruşlara son verilir,

• Eğer, her iki takım da 5’er vuruş yaptıktan sonra eşit sayıda gol yapmış veya hiç gol yapmamışlarsa, vuruşlar aynı sıra ile ve eşit sayıdaki vuruşlar sonucu bir takımın diğer takımdan bir fazla gol yapmasına kadar devam eder,

• Eğer bir kaleci vuruşlar sırasında sakatlanır ve kaleciliğe devam edemezse, müsabaka yönergesinde de belirtildiği gibi, kalecinin yerine listedeki bir yedek kaleci ile yer değiştirebi- lir,

• Yukarıda belirtilen kaleci değişmesi dışında, yalnız normal maç süresinin veya yapılmamışsa uzatma sürelerinin sonunda oyun alanında bulunan oyuncular penaltı noktasından yapılan vuruşlara katılabilirler

TEKNİK ALAN

Teknik alan, aşağıda belirtildiği gibi, özellikle teknik görevliler ve yedek oyuncular için ayrılmış oturma yerleri olan stadyum- larda oynanan maçlarla ilgilidir.

Teknik alanın boyutları ve konumu her stadyumda farklı olabileceği için, ana hatlar aşağıda genel alarak belirtilmistir:• teknik alan, özel oturma yerinin iki yanında 1 m. (1

yarda) yana doğru ve taç çizgisinin 1 m. (1 yarda) yakınına kadar öne doğru olan alanı kaplar.

• bu alanı belirtecek işaretlerin kullanılması tavsiye edilir.• teknik alanda bulunacak kişilerin sayısı müsabaka

yönerge- sinde belirtilir.• teknik alanda bulunacakların kimliği oyunun

başlamasın- dan önce, müsabaka yönetmeliğine göre tanımlanır.

• her seferinde yalnız bir kişinin teknik alandan taktik bilgiler verme yetkisi vardır.

• teknik direktör ve diğer görevliler, örneğin sakatlanan bir oyuncuyu kontrol etmek için doktor veya masörün hakemin izni ile oyun alanına girmesi gibi özel durumlar dışında teknik alanın içinde kalmalıdırlar.

• teknik direktör ve teknik alanda bulunanlar sorumlu davra- nışlar içinde bulunmalıdırlar.

ÜÇÜNCÜ HAKEM

• Üçüncü hakem müsabaka yönergesine göre atanır. Üçüncü hakem her zaman hakeme yardımcı olur.

• Müsabakanın başlamasından önce, müsabakayı düzenleyen kuruluş, hakemin oyuna devam edememesi halinde onun yerini üçüncü hakemin mi alacağını yoksa hakemin yerine yardımcı hakemin geçip, üçüncü hakemin yardımcı hakem mi olacağını açık bir şekilde belirler.

• Üçüncü hakem, maç öncesi, mac süresi ve maç sonrasındaki her türlü görevde Hakemin istediği şekilde yardımcı olur.

• Üçüncü hakem, maç sırasında oyuncu değiştirme işini, hakemin onayını aldıktan sonra yapmaktan sorumludur .

• Oyun alanına girmeden önce yedeklerin giysi ve gereçlerini kontrol etme yetkisine sahiptir. Yedek oyuncuların giysi ve gereçlerinin oyun kurallarına uygun olmaması durumunda hakemi bilgilendirir.

• Üçüncü hakem, gerektiğinde topları kontrol eder. Eğer maç sırasında maç topu değişecekse, hakemin talimatına göre yedek top temin ederek zaman kaybının en aza inmesini sağ- lar.

• Üçüncü hakem, oyun kurallarına uygun olarak hakeme maçın kontrolünde yardım eder. Bununla birlikte, üçüncü hakem oyunla ilgili tüm hususlarda karar verme yetkisine sahiptir.

• Üçüncü hakem maçtan sonra, hakemin ve yardımcı hakemin görmedigi her türlü fena hareket veya diğer olayları yetkili makamlara rapor edecektir. Üçüncü hakem yazdığı rapor hakkında hakeme ve yardımcı hakeme bilgi verecektir.

• Teknik alanda bulunanların tümünün sorumsuz davranışla- rını hakeme bildirme yetkisine sahiptir.

• Müsabaka yönergesine göre, yedek bir yardımcı hakem ata- nabilir. Onun tek görevi müsabakaya devam edemeyecek olan yardımcı hakemin veya gerektiğinde 3’ncü hakemin yerine görev yapmaktır. Müsabaka Yönergesinde bu durumda nasıl hareket edileceği belirtilmelidir.

OYUN KURALLARININ

YORUMLANMASI VE HAKEMLER İÇİN

REHBER

Oyun Kurallarının Yorumlanması ve Hakemler için Rehber

79

KURAL 1 - OYUN ALANI

Oyun alanının işaretlenmesiOyun alanının kesik, kırık çizgiler veya yarıklar ile işaretlenme- sine izin verilmez.Eğer bir oyuncu ayağıyla oyun alanına izin verilmeyen işaretler yaparsa, sportmenlik dışı davranıştan dolayı ihtar verilecektir. Eğer hakem, bunun maç sırasında yapıldığını fark ederse, top oyun dışı olduğu zaman kusurlu oyuncuya sportmenlik dışı davranıştan dolayı ihtar vermelidir.Oyun alanı sadece Kural1’de belirtilen çizgilerle işaretlenecektir. Yapay yüzeylerin kullanıldığı alanlarda, diğer çizgilerin kulla-nımına da farklı bir renkte olmaları ve futbol için kullanılan çiz-gilerden açık bir şekilde ayrılabilir olmaları kaydıyla izin verilir.

KalelerEğer üst direk yerinden çıkar veya kırılırsa, oyun üst direk tamir edilip yerine takılıncaya kadar durdurulur. Eğer tamir imkanı yoksa oyun tatil edilmelidir. Üst direk yerine ip kullanılmasına izin verilmez. Eğer üst direk tamir edilebilirse oyun, ceza ala- nı içinde durdurulmamışsa, oyunun durdurulduğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak hakem atışı ile tekrar


80

başlatılır. Eğer oyun top ceza alanı içindeyken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak icin yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı ön çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.

81


Ticari reklamZemine konacak olan reklam oyun alanını çevreleyen çizgiler- den en az 1 metre (1 yarda) uzakta olacaktır.

Dikey yerleştirilen reklam en az:Kale çizgisinden 1 metre (1 yarda)Kale çizgisinden kale ağının derinliği ile aynı uzaklıkta veKale ağlarına 1 metre (1 yarda) uzakta olacaktır.Takımların oyun alanına giriş anından devre arasında oyun alanından ayrılmalarına ve tekrar oyun alanına dönmelerinden maçın bitimine kadar, oyun alanına ve oyun alanındaki gereç- lere (kale direkleri ve kale ağları ile bunların sınırladığı alan da dahil) her türlü hakiki veya sanal ticari reklam koymak yasaktır. Özellikle kalelere, ağlara, bayrak direkleri ve bayraklarına hiç bir reklam malzemesi konamaz. Bu gereçlere hiç bir yabancı madde (kamera, mikrofon v.s.) takılamaz.

Logolar ve amblemlerOyun süresince, oyun alanında ve oyun alanındaki gereçlerde, kale ağları ve çevirdikleri alanlar da dahil, FIFA / WAFF’nın, ulusal federasyonların, liglerin, kulüplerin veya diğer kurumla- rın hakiki veya sanal arma (logo ve amblem) reklamlarını yapmak yasaktır. Bunula ilgili hususlar, Türkiye Bedensel Engelliler Spor Federasyonunun iznine tabidir.

82


KURAL 2 - TOP

İlave toplarKural 2 gereksinimlerini karşılamak ve kullanımları hakemin kontrolü altında olmak kaydıyla, maç sırasında kullanmak için oyun alanı etrafına ilave toplar yerleştirilebilir.

Oyun Alanında Fazla Toplar:Eğer maç sırasında fazladan bir top oyun alanına girerse, hakem sadece oyunun engellenmesi durumunda oyunu durdurmalıdır Oyun ceza alanı içinde durdurulmamışsa, oyunun durduruldu- ğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak bir hakem atışı ile oyun tekrar başlatılmalıdır. Eğer oyun, top ceza alanı içindeyken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı ön çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.Maç sırasında eğer fazla bir top oyuna müdahale etmeden oyun alanına girerse, hakem topu mümkün olan ilk fırsatta oyun ala- nından çıkartmalıdır.

83


KURAL 3 - OYUNCULARIN SAYISI

Oyuncu değiştirme yöntemi• Oyuncu değişikliği sadece oyunun durduğu bir sırada

yapı- labilir.• Üçüncü hakem, oyuncu değişikliğinin istendiğini

hakeme işaret eder.• Eğer oyuncu, oyun kurallarına uygun nedenlerden

dolayı oyun alanı, dışında değilse değiştirilecek oyuncu oyun ala- nını terk etmek için hakemin iznini alır ve oyun alanını terk eder,

• Hakem yedek oyuncunun oyun alanına orta çizgi hizasın- dan girmesine izin verir.

• Yedek oyuncu oyun alanına girmeden önce, yerine geçeceği oyuncunun oyun alanını terk etmesini bekler.

• Değiştirilen oyuncu oyun alanına orta çizgiden terk etmek zorunda değildir.

• Oyuncu değiştirme isteği bazı durumlarda reddedilebilir.

Örneğin, Eğer yedek oyuncu oyun alanına girmek için hazır değilse.

• Oyun alanına adımını atarak oyuncu değiştirme işlemini ta- mamlamayan bir yedek oyuncu taç atışı veya köse vuruşu kullanarak oyunu tekrar baslatamaz. (ÖNCE OYUNA Gİ- RER, SONRA DİĞER FAALİYETİ YAPABİLİR.)

84

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı• Eğer değiştirilecek oyuncu, oyun alanını terk etmeyi

redde- derse, oyun devam eder.

85


• Eğer oyuncu değişikliği devre arasında veya uzatmalardan önce yapılırsa, işlemin ikinci devre veya uzatma devresi için başlama vuruşu yapılmadan önce tamamlanması gerekir.

Oyun alanında fazladan bulunan kişilerSaha Dışı KişilerOyuncu, yedek oyuncu veya takım yetkilisi olarak takım listesinde belirtilmeyen ve aynı zamanda oyundan atılan bir oyuncu saha dışı kişi olarak kabul edilir.

Eğer saha dışı kişi olarak adlandırılan bir şahıs oyun alanına girerse:• hakem oyunu durdurmalıdır (Saha dışı kişinin oyuna

müda- halesi yoksa hemen değil),• hakem bu kişinin oyun alanından ve çevresinden

çıkartılma- sını istemelidir,• Eğer hakem oyunu durdurursa ve oyun ceza alanı

içerisin- de durdurulmamışsa, oyunun durdurulduğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak bir hakem atışı ile oyun tekrar başlatılacaktır. Eğer oyun, top ceza alanı içindeyken durdu- rulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atı- şı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı ön çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.

Takım GörevlileriTakım listesinde belirtilen teknik sorumlu ve diğer

86

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıyetkililer (oyuncular veya yedek oyuncular da, takım görevlileri olarak kabul edilir.)

87


Eğer bir takım yetkilisi oyun alanına girerse:• hakem oyunu durdurmalıdır takım yetkilisinin oyuna

mü- dahalesi yoksa veya avantaj söz konusu ise durdurmamalı- dır).

• hakem, onun, oyun alanından çıkartılmasını isteyecek ve Eğer davranışları sorumsuz ise, oyun alanından ve çevresin- den uzaklaştırılmalıdır,

• Eğer hakem oyunu durdurursa ve oyun ceza alanı içerisin- de durdurulmamışsa, oyunun durdurulduğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak bir hakem atışı ile oyun tekrar başlatılacaktır. Eğer oyun, top ceza alanı içindeyken durdu- rulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atı- şı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.

Oyun Alanı Dışındaki Oyuncuİzin verilmeyen bir malzemesini düzeltmek, sakatlığını veya herhangi bir kanamasını tedavi ettirmek için veya başka bir sebepten dolayı hakemin izni ile oyun alanını terk ettikten sonra, Eğer bir oyuncu hakemin izni olmadan oyun alanına tekrar girerse, hakem:• oyunu durdurur (oyuncunun oyuna müdahalesi yoksa

veya avantaj söz konusu ise hemen durdurmamalıdır),

• izinsiz oyun alanına girdiği için oyuncuya ihtar vermelidir,• Eğer gerekirse, oyuncunun oyun alanını terk

etmesini istemelidir (örnegin Kural 4 ihlali için)

88


Eğer hakem oyunu durdurursa, oyun aşağıdaki şekilde tekrar başlamalıdır:• Eğer başka bir ihlal söz konusu değilse, oyun

durduğunda topun bulunduğu yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş ile (bak Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu),

• oyuncu Kural 12’yi ihlal etmişse bu kural uyarınca.Eğer bir oyuncu istemeden oyun alanını çevreleyen çizgilerden birini geçerse, ihlal yapmış olarak yorumlanmaz. Oyun alanı dışına çıkışı hareketinin gereğidir ve oyunun bir parçası olarak düşünülür.

Yedek Oyuncu veya Değiştirilen OyuncuEğer bir yedek oyuncu veya değiştirilen oyuncu hakemin izni olmadan oyun alanına girerse:• hakem oyunu durdurmalıdır (oyuncunun oyuna

müdahale- sinin olmadığı durumlarda avantaj uygular,)

• hakem oyuncuya sportmenlik dışı davranıştan dolayı ihtar vermelidir.

• oyuncu oyun alanını terk etmelidir.Eğer hakem oyunu durdurursa, oyun durdurulduğunda topun bulundugu yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş ile tekrar başlatılmalıdır (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Po- zisyonu).

89


Oyun alanında fazladan bir kişinin bulunduğunda gol atılmasıGol atıldıktan sonra, oyun tekrar başlamadan önce Eğer hakem golün atıldığı anda oyun alanında fazla bir kişinin bu- lunduğunu anlarsa:• Hakem aşağ ıdak i durumla rda go lü geçers i z saymal ıd ı r .

Eğer;- fazla kişi, dışarıdan bir kişi ise ve oyuna müdahale

etmiş ise,- fazla kişi, golü atan takıma ait olan bir oyuncu,

yedek oyuncu, değiştirilen bir oyuncu veya takım yetkilisi ise;

• Hakem aşağıdaki durumlarda golü geçerli saymalıdır. Eğer;

- fazla kişi, oyuna müdahale etmeyen dışarıdan bir kişi ise,

- fazla kişi, golü yiyen takıma ait bir oyuncu, yedek oyuncu, değiştirilen oyuncu veya takım yetkilisi ise.

En az oyuncu sayısıEğer müsabaka kuralları, başlama vuruşu yapılmadan önce bü- tün oyuncuların ve yedeklerin isimlerinin verilmesi gerektiğini ifade ederse ve bir takım maça (7 den az), en az bir (1) kaleci ve (1) yedek kaleci dört (4)oyuncu, TOPLAM: 6 kişi oyuncu ile başlarsa, başlama kadrosunda isimleri bulunan oyuncular gelişlerinde (7 den az oyuncu ile başlamışsa) oyuna dahil olarak kadrolarını 7 oyuncuya tamamlayabilirler.Oyun başladıktan sonra eğer herhangi bir takımda 5 (bir

90

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıkaleci ve dört oyuncu) oyuncudan daha az sayıda oyuncu kalırsa maç BASLAYAMAZ. Maçın DEVAM EDEBİLMESİ için birtakımda olması gerekli en az oyuncu sayısını belirleme yetkisi üye federasyonlara bırakılmıştır.

91


Ancak AMPUTE Uluslararası Futbol Birliği Kurulu takımlar- dan birinde 5 den (Bir kaleci + 4 Oyuncu) daha az sayıda oyuncu olması durumunda maçın devam etmemesi görüşündedir.Eğer, bir veya daha fazla oyuncu kasıtlı olarak oyun alanını terk ettiğinden dolayı bir takımda beş oyuncudan daha az sayı- da oyuncu kalmışsa, hakem maçı durdurmak zorunluluğunda değildir ve avantaj uygulayabilir. Böyle durumlarda, top oyun dışı olduktan sonra Eğer bir takım asgari 5 oyuncu (kaleci dahil toplam) sayısına sahip değilse, hakem maçın tekrar başlaması- na izin vermemelidir.

92


KURAL 4 - OYUNCULARIN GİYSİ VE

GEREÇLERİ Zorunlu giysiler

Renkler:• İki kalecinin formasının aynı renkte olması ve hiç

birinin de- ğiştirecek bir forması olmaması durumunda hakem oyunun başlamasına izin verecektir.

Eğer bir oyuncunun ayakkabısı istemeden ayağından çıkar ve hemen topla oynar ve/veya gol atarsa, bir ihlal söz konusu de- gildir ve gol geçerli sayılır, çünkü ayakkabısı istemeden ayağın- dan çıkmıştır.Kaleciler, eşofman altını, zorunlu giysilerinin bir parçası olarak kullanabilir.Ampute Futbolda, oyuncular müsabaka esnasında PROTEZ KULLANAMAZLAR. Ancak iki bacağı ampute olan oyuncular tek protezle oynayabilirler.Oyuncuların bir bacağı ampute olmalıdır. Oyuncular ampute ayağına AYAKKABI GİYEMEZLER.Oyuncular iki adet KANADİYEN KULLANIRLAR. Kanadiyen- ler elin uzantısı sayılırlar. Bu kanadiyenler renkli bant ile kapla- nır. Bu bantlar tozluklar ile aynı renkte olmalı ve kanadiyenin alt ucundan itibaren 40 cm ‘ye kadar bantlanmalıdır. Takımların renkleri aynı olduğunda farklı renk bant kullanımına hakemin izni ile müsaade edilebilir.

93


Diğer giysi ve gereçlerTek amacı kendisini fiziki olarak korumak olan bir oyuncu, kendisine veya başka bir oyuncuya zarar vermemek koşuluyla, zorunlu giysi ve gereçler dışında başka malzeme kullanabilir.Zorunlu giysi ve gereçler dışındaki tüm giyecek veya malzeme, hakem tarafından kontrol edilmeli ve zararsız olduğuna karar verilmelidir.Yumuşak, hafif, dolgulu malzemeden yapılan başlık, yüz mas- keleri, diz ve kol koruyucuları gibi modern koruyucu malzemeler tehlikeli olarak düşünülmez ve kullanılmalarına bu nedenle izin verilir.Yeni teknoloji, spor müsabakalarını hem oyuncunun kendisi hem de diğer oyuncular için daha güvenli kılmıştır. Hakem- ler, genç oyuncuların bu tür malzemeler kullanmasına tolerans gösterme konusunda yetkilendirilmiştir. Maçın başında kontrol edilen ve tehlikeli olmadığı belirlenen giysi veya malzeme maç sırasında tehlikeli hale gelir ve tehlikeli şekilde kullanılırsa, kul- lanımına artık izin verilmemelidir.Oyuncular ve/veya teknik kadro arasında telsizle iletişim siste- minin kullanılmasına izin verilmez.

TakılarTüm takılar (kolye, yüzük, küpe, deri veya plastik bantlar, vb) kesinlikle yasaktır ve çıkartılmalıdır. Takıları kapatmak icin bant kullanımı kabul edilmez.Hakemlerin de takı takmaları yasaktır (maç zamanını tutmak için saat veya benzeri aygıt dışında).

94


Disiplin cezalarıOyuncular maç başlamadan önce, yedek oyuncular ise oyun alanına girmeden önce kontrol edilmelidir. Eğer hakem bir oyuncunun oyun alanında izin verilmeyen bir giysi veya takı kullandığını fark ederse:• söz konusu giysi veya takının çıkartılması konusunda

oyuncuya talimat verir,• Eğer oyuncu bu talimatı yerine getirmez veya

yerine getir- mek istemezse, oyunun ilk durdugu anda oyun alanını terk etmesi talimatını verir,

• Eğer oyuncu bilerek talimata uymayı kabul etmez, giysi veya takıyı çıkartması söylenmesine ragmen, tekrar kullanmaya devam ederse, oyuncuya ihtar verir.

Eğer oyun, oyuncuya ihtar vermek icin durdurulmuşsa, oyun durduğunda topun olduğu yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Po- zisyonu).

95


96


KURAL 5 - HAKEM

Yetkileri ve GörevleriEğer kanaatine göre, saha ışıklarının yetersiz olduğunu düşü- nürse, hakem oyunu durdurmaya yetkilidir.Eğer seyirci tarafından atılan bir cisim hakeme, yardımcı hakem veya 3’ncü hakeme veya oyuncuya veya takım yetkilisine çarparsa, olayın ciddiyetine bağlı olarak, hakem maçın devam etmesine izin verebilir, oyunu gecici olarak durdurabilir veya tatil edebilir. Bütün durumlarda olayları gerekli mercilere rapor etmelidir.Hakem, devre arasında ve maç bittikten sonra, aynı zamanda uzatma zamanı sırasında ve penaltı noktasından yapılan vuruş- lar sırasında sarı veya kırmızı kart göstermekle yetkilidir, çünkü bu zamanlarda da maç hakemin karar yargı yetkisi altındadır.Eğer hakem herhangi sebepten dolayı geçici olarak oyunu yöne- temeyecek hale gelirse, top oyun dışına çıkana kadar oyun yar- dımcı hakemin denetimi altında devam edebilir.Eğer bir seyirci düdük çalar ve hakem düdük sesinin oyuna mü- dahale ettiğini düşünürse (örneğin, oyunun durdurulduğunu zannederek bir oyuncu topu eliyle tutarsa), hakem oyunu durdurur ve oyun durdurulduğu sırada top ceza alanı içerisinde değilse, oyun durdurulduğunda topun bulunduğu yerden bir hakem atışı ile tekrar başlatır. Eğer oyun top ceza alanı içindey- ken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak icin yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun

97

Oyun Kurallarının Yorumlanması ve Hakemler için Rehberbulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı

çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.

98


Eğer maç sırasında oyun alanına fazladan bir top, başka bir cisim ya da hayvan girerse, hakem sadece oyunun engellenmesi durumunda maçı durdurmalıdır. Oyun ceza alanı içerisinde dur- durulmamışsa, oyunun durdurulduğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak bir hakem atışı ile oyun tekrar başlatılmalıdır.Eğer oyun, top ceza alanı içersindeyken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atışı, oyun durdurulduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.Eğer maç sırasında oyun alanında fazladan bir top, başka bir cisim ya da hayvan oyuna müdahale etmeden girerse, hakem bunu mümkün olan en kısa sürede oyun alanından çıkartmalı- dır.

AvantajBir ihlal veya kusur oluştuğunda hakem avantaja izin verebilir. Hakemler, avantaj uygulamak veya oyunu durdurmak kararınıverirken aşağıdaki durumları göz önüne almalıdır:• ihlalin ciddiyeti: sonucunda bir bariz gol şansı

yoksa, eğer ihlal durumu oyundan atmayı gerektiriyorsa, hakem oyunu durduracak ve oyuncuyu ihraç edecektir.

• ihlalin yapıldığı yer: rakibin kalesine ne kadar yakın ise, o kadar etkili olabilir.

• rakibin kalesine ani, umut vadeden hücum şansı,• maçın atmosferi. İlk ihlali cezalandırma kararı birkaç

99

Oyun Kurallarının Yorumlanması ve Hakemler için Rehbersaniye içinde alınmalıdır.

Eğer ihlal ihtarı gerektiriyorsa, oyunun ilk durdurulduğunda verilecektir. Ancak, açık bir avantaj durumu yoksa, hakemin derhal oyunu durdurması ve oyuncuya ihtar vermesi tavsiye

100


edilir. Eğer ihtar, oyunun ilk durdurulmasında VERiLMEZSE, daha sonra VERİLEMEZ.

Sakatlanan OyuncularHakem sakatlanan oyuncularla ilgili olarak prosedürlere bağlı kalacaktır:• eğer hakemin görüşüne göre, bir oyuncu hafif şekilde

sakat- lanmış ise, top oyun dışı oluncaya kadar oyunu devam ettirir,

• eğer, hakemin görüşüne göre, bir oyuncu ciddi şekilde sakat- lanmış ise, oyun durdurulur,

• sakatlanan oyuncu ile konuştuktan sonra, hakem sakatlanma durumunu değerlendirmek için bir veya en fazla iki dok- toru oyun alanına girmesi için yetkilendirir ve oyuncunun oyun alanından güvenli ve süratle çıkarılmasını sağlar,

• sedye taşıyıcılar, oyun alanına sadece hakemin işaretinden sonra sedye ile girmelidir.

• hakem, sakatlanan bir oyuncunun oyun alanından emniyetli şekilde çıkartılmasını temin etmelidir,

• bir oyuncunun kaleci hariç oyun alanında tedavi olmasına izin verilmez,• bir yaradan dolayı kanaması olan bir oyuncu, oyun

alanını terk etmelidir. Hakem, kanamanın durduğundan emin olana kadar geri dönemez. Üzerinde kan olan giysiyi oyuncunun giymesine izin verilmez,

• hakem, doktorlara oyun alanına girmeleri için izin verme- sinden sonra oyuncu sedye üzerinde veya yürüyerek oyun alanını terk etmelidir. Eğer oyuncu bu duruma uymazsa, sportmenlik dışı davranıştan dolayı ihtar verilecektir,

• sakatlanan bir oyuncu oyun alanına ancak maç

101

Oyun Kurallarının Yorumlanması ve Hakemler için Rehbertekrar başla- dıktan sonra dönebilir,

102


• top oyunda olduğunda, sakatlanan oyuncu tekrar oyun ala- nına taç çizgisinden girmelidir.

• Top oyun dışı olduğunda, sakatlanan oyuncu tekrar oyun alanına, oyun alanını çevreleyen çizgilerin herhangi bir yerinden girebilir,

• topun oyunda olup olmadığına bakılmaksızın, sakatlanan bir oyuncunun tekrar oyun alanına girmesine izin verme konusunda sadece hakem ve yardımcı hakem yetkilidir,

• üçüncü hakem, oyuncunun hazır olduğunu doğrularsa; hakem ve yardımcı hakem sakatlanan oyuncunun oyun alanı- na dönmesine izin verebilir,

• eğer oyun başka bir nedenden dolayı durdurulmamışsa veya bir oyuncu tarafından maruz kalınan sakatlanma Oyun Kurallarının ihlali sonucu meydana gelmediyse ve oyun top ceza alanı içerisindeyken durdurulmadıysa oyun topun oyun durdurulduğu sırada bulunduğu yerden bir hakem atışı ile tekrar başlatılmalıdır. Eğer oyun top ceza alanı için- deyken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapıla- cak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır,

• hakem, sakatlanmadan dolayı kaybedilen zamanı hesapla- yarak ait olduğu devrenin sonuna eklemelidir,

• hakem sakatlanan ve tedavi için oyun alanını terk etmesi gereken bir oyuncuya kart göstermeye karar vermişse, kartı oyuncuya oyun alanını terk etmeden önce göstermelidir.

103


Bu kuralın istisnaları aşağıdadır:• kaleci sakatlandığında,• bir kaleci ve başka bir oyuncu çarpışır ve derhal

tedaviye ih- tiyaç olursa,• aynı takımdan oyuncular çarpışır ve derhal tedaviye

ihtiyaç olursa,• ciddi bir sakatlanma meydana geldiğinde, örneğin,

içeri çe- kilmiş dil, bayılma, kırık bacak durumu oluşmuşsa.

Aynı anda birden fazla ihlalin meydana gelmesiAynı takımdan iki oyuncu tarafından yapılan ihlaller:oyuncular aynı anda birden fazla kusur işlediklerinde hakem en ciddi kusuru cezalandırmalıdır,oyun, yapılan en ciddi ihlale göre tekrar başlatılmalıdır.

Farklı takımlardan oyuncular tarafından yapılan ihlaller:hakem oyunu durdurmalı ve oyun top ceza alanı içerisindeyken durdurulmadıysa, topun oyun durdurulduğu sırada bulunduğu yerden bir hakem atışı ile tekrar başlatılmalıdır. Eğer oyun top ceza alanı içindeyken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulundu- ğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı çizgisi üzerin- deki bir noktadan yapılır.

104

Ampute Futbol Oyun Kuralları KitabıTop Oyundayken Yer AlmaTavsiyeler• Oyun esnasında top, hakem ile Yardımcı hakem

arasında ol- malıdır.

105


• Yardımcı hakem ve hakem birbirlerinin görüş alanı içinde olmalıdır. Hakem ve yardımcı hakem kendi sorumluluk alanları içerisinde birbirleriyle görüş içerisinde geniş diya- gonal sistemi kullanmalıdırlar.

• Oyunun dış tarafına doğru yer almak (topun ve oyunun) hakemin ve yardımcı hakemin görüş alanı içinde tutulmasını daha kolaylaştırır.

• Hakem ve yardımcı hakem; oyuna müdahale etmeden, oyunu görebilmek için mümkün olduğu kadar pozisyona yakın olmalıdır.

• “Görülmesi gereken” her zaman topun civarında değildir.

Hakem, aynı zamanda şunlara da dikkat etmelidir: topsuz alanda oyuncunun agresif davranışları, oyunun yönlendiği alanda muhtemel ihlaller, top oynanıp uzaklaştıktan sonra meydana gelen kusurlu hareketlerdir.

Duran toplarda hakemin yeriEn iyi yer, hakemin doğru karar verebildiği yerdir. Yer alma hakkındaki bütün tavsiyeler ihtimallere dayanmaktadır ve o ana kadar maç içinde takımlar, oyuncular ve olaylar hakkındaki belirli bilgiler kullanılarak ayarlanmalıdır.Önerilen pozisyonlar temeldir ve hakemlere tavsiye edilir. Bir “bölgeye” yapılan referans, her önerilen pozisyonun gerçekten hakemin etkisini en üst seviyeye çıkartabileceği bir alan oldu- ğunu kuvvetle belirtmek içindir. Söz konusu andaki durumlara bağlı olarak, bölge daha büyük, daha küçük veya farklı şekilde olabilir.Köşe vuruşu, hakem veya yrd. Hakemin diyagonalinden yapılacaksa hakem veya yrd. Hakem ceza alanı ön çizgisinin hizasında taç çizgisinde olmalı, topun köşe yayına konup konmadığını, rakip oyuncuların 6.00 m.

106

Ampute Futbol Oyun Kuralları KitabıMesafede olup olmadığını, kalecinin ceza alanını terk edip etmediğini kontrol etmeli ve ani bir kontratakta daha iyi yer alabilmelidir.

107


HAKEMİN VE YARDIMCI HAKEMİN KULLANDIKLARI BAZI İŞARETLER

Avantaj Sarı veya kırmızı kart gösterimi

Düdüğün KullanılmasıDüdüğün kullanılması şunlar için gereklidir:• oyunu başlatmak için (1.-2. devre), gol atıldıktan

sanra, aşa- ğıdaki durumlarda oyunu durdurmak için: bir serbest vuruş veya penaltı vuruşu için, eğer oyun gecici olarak durdurul- muş veya tatil edilmiş ise, zaman sona erdiği için her devre- ye ait süre bittiğinde.Topun taç çizgisinden dışarı girip çıkışlarında.

• aşağıdaki durumlarda oyunun tekrar başlatılması için:baraj uygun mesafeye geri çekildikten sonra vuruşun

kullanıl- masına izin vermek için, penaltı vuruşlarında. Aşağıdakiler- den dolayı oyun durdurulduktan sonra tekrar başlatılması için: .hatalı davranıştan dolayı sarı veya kırmızı kartın goste- rilmesi, .sakatlanma, oyuncu değişikliği durumlarıdır.

108


Düdüğün kullanılmasına gerek OLMAYAN haller:• Aşağıdaki durumlarda oyunu durdurmak icin (topun

oyun dışı oldugunu belirtmek için): Kale vurusu, köşe vurusu veya taç vuruşu,

• Aşağıdakilerden dolayı oyunu tekrar başlatmak icin: Serbest vuruş, kale vuruşu, köşe vuruşu, taç vuruşu. gol,

Gereksiz olarak sıklıkla kullanılan düdük, gerektiği zaman daha az etkili olacaktır. Oyunu düdükle başlatacağı durumlarda, hakemin oyunu tekrar başlatmanın bu işaret verilene kadar yapıla- mayacağını açıkça bildirmesi gerekir.

Beden DiliBeden dili, hakemin aşağıdakiler için kullandığı etkili bir araçtır: maçı kontrol etmesinde ona yardımcı olur. Otoritesini ve ken- dine güvenini gösterir. Beden dili Bir kararın açıklanması için kullanılmaz

109


KURAL 6 - YARDIMCI HAKEM

Her maç için bir yardımcı hakem atanır. Hem HAKEMİN ve hem de YARDIMCI HAKEMİN ayrı ayrı veya birlikte -Karar verme yetkisi ve disiplin yetkileri vardır. BAYRAK kullanmazlar.

GÖREV VE SORUMLULUKLAR- Karar yetkisi hakemde olmak üzere, KENDİ SORUMLU-

LUK ALANI İÇİNDEKİ tüm ihlalleri değerlendirir.- Sahayı, kullanılan topları, oyuncuların giysi ve

gereçlerini kontrol eder.- Oyun süresi içerisinde oyuncuların gereçlerini,

giysilerini ve oyuncularda oluşan kanama ile ilgili problemlerin gideril- miş olduğunun kontrolünü yapar.

- Zaman, goller ve oluşan fena hareketlerin kayıtlarını tutar.

Hakemle birlikle gerekli kararları alırlar.- Topun ne zaman tamamıyla oyun alanından çıktığını,- Sorumluluk alanı içerisinde, hangi takımın köşe

vuruşu, kale vuruşu veya taç vuruşu yapacağını,- Oyuncu değişikliği istendiğinde 3.cü hakem ile

birlikte ger- çekleşmesini sağlar,

110

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı- Kendi kontrol alanı içerisindeki fena hareketleri ve

diğer olaylan, tespit edip oyunun gerektiği şekilde başlamasını sağlar,

- Sorumluluk alanının içindeki ceza alanı içinde meydana gelen ihlalleri de cezalandırır.

111


- Penaltı vuruşlarında kalecinin topa vurulmadan önce ileri hareket ettiğini ve topun gol çizgisini geçtiğinin tespitini yaparak hakemin bilgisine sunar.

ANCAK bütün bu kararları verirken nihai karar verme yetkisiHAKEMDEDİR.

YARDIMCI HAKEMİN YER ALMASI VE TAKIM ÇALIŞMASI:1. Maç Esnasında Genel Pozisyon AlmaYardımcı hakem, kendi sorumluluk alanında topu en yakın mesafeden takip edecek şekilde yüzü oyun alanı ve hakeme dönük bir şekilde bulunur. Yardımcı hakemin yüzü her zaman oyun alanına dönük olmalıdır.

2. Kale VuruşuHakem ve Yardımcı hakem önce topun ceza alanı içinde olduğu- nun kontrolünü yapmalıdır:Eğer top dogru olarak yerine konulmamışsa hakem ile göz göze gelmeli ve topun doğru bir şekilde yerine konulmasını sağlama- lıdır.Top ceza alanı içine doğru yerleştirildiğinde, hakem ve yardım- cı hakem topun ceza alanını terk ettiğini (topun oyuna girmesi koşuluyla) ve hücum oyuncularının dışarıda olduğunu kontrol etmek için ceza alanının ön çizgisine doğru (DİYAGONELİNE UYGUN OLARAK) hareket etmelidir:Eğer savunma oyuncusu kale vuruşunu kullanırsa, hakem ve yardımcı hakem direkt olarak ceza alanının ön çizgisine hareket etmelidir.

112

Ampute Futbol Oyun Kuralları KitabıSon olarak, yardımcı hakem, hakemle ve 3.cü hakemle her durumda iletişim içinde olmalıdır.

113


3. Kalecinin Topu Elden çıkarmasıAmpute futbolda KALECİLER top oyunda iken, ceza alanı için- den topu; eliyle (ampute olmayan), ayağıyla, veya kafasıyla rakip sahaya atabilirler.Kaleciler ceza alanı dışından serbest vuruş kullanamazlar.

4. Penaltı vuruşYardımcı hakem, ceza alanının yan çizgisinin, kale çizgisini ke- siştiği noktada yer almalıdır. Eğer kaleci topa vurulmadan önce bariz şekilde ileri doğru hareket ederse ve gol olmazsa, yardım- cı hakem, hakeme elini yukarı kaldırarak uyarmalıdır. Ampute futbolda KALECİLER penaltı (seri penaltı dahil) KULLANA- MAZLAR.

114


Üçüncü hakem

115


5. Penaltı Noktasından Yapılan VuruşlarBir yardımcı hakem kale çizgisi ve ceza alanının kesiştiği noktada yer almalıdır. Esas görevi topun çizgiyi geçip geçmediğini kontrol etmektir. Top açıkca kale çizgisini geçtiğinde, yardımcı hakem ilave bir işaret vermeden hakem ile göz temasında bu- lunmalıdır, gol atılmış fakat topun çizgiyi geçip geçmedigi konusunda bir tereddüt doğmuşsa; yardımcı hakem önce hakemin dikkatini çekmek için olduğu yerde durmalı ve sonra golu teyit etmelidir. Diğer 3 ncü hakem her iki takımdan diğer oyunculan kontrol etmek icin orta yuvarlakta bulunmalıdır.

6. Gol Sayılma- Sayılmama durumlarıBir gol atıldığında ve kararda hiçbir şüphe olmadığında, hakem ve yardımcı hakem göz temasında bulunmalı ve yardımcı hakem daha sonra süratle orta çizgiye doğru taç çizgisi paralelinde koşup diyagonaldeki yerini almalıdır.

7. Köşe vuruşuBir köşe vurusu için yardımcı hakemin konumu, kale çizgisi ile aynı hizada ve köşe bayrağının arkasında olmalıdır. Bu pozis- yonda yardımcı hakem köşe vuruşunu kullanan oyuncuyu en- gellememelidir. Topun köşe yayı içine doğru konduğunu kontrol etmelidir.

116


Üçüncü hakem

8. Serbest VuruşAncak, eğer kaleye direkt bir vuruş olursa, diyagonalinde taç çizgisi paralelinde hareket ederek topu takip etmek için hazır olmalıdır.

117


Üçüncü hakem

El Kol HareketleriGenel kural olarak, yardımcı hakem belirgin el işaretleri yapma- malıdır. Ancak, bazı durumlarda belirgin olmayan bir el işareti hakeme çok faydalı olabilir. El işareti açık bir anlam ifade etmelidir. Bu anlam, maç öncesi konuşmalarda tartışılmış ve anlaşma- ya varılmış olmalıdır.

Koşma TekniğiGenel kural olarak yardımcı hakem koşarken yüzü sahaya dö- nük olmaldır. Yan yan koşular kısa mesafeler için kullanılmalı- dır.

118


OYUNCU DEĞİŞİKLİĞİAMPUTE FUTBOLDE: Oyuncu değişikliği 3.cü hakem tarafın- dan yapılan bir işlem olup, oyunun durduğu bir anda hakem ve yardımcı hakem ile göz göze gelerek hakemin müsaadesi ile gerçekleştirilir.Çıkan oyuncu oyun alanını terk etmeden, yeni oyuncu oyun alanına giremez. Yeni oyuncunun oyun alanı- na girmesiyle değişiklik tamamlanmış olur. Ampute Futbolda oyuncu değişikliğinde sınırlama yoktur. Çıkan oyuncu tekrar oyuna girebilir. Ancak aynı anda en fazla iki oyuncu değişikliği yapılabilir.

Bir Çok Oyuncunun Karıştığı Kavga ve benzeri DurumlarBu tür durumlarda hakeme yardımcı olmak üzere Yardımcı hakem olay yerine gelip, hakem ile birlikte olayı gözlemlemeli ve detayları kaydetmelidir. Verecekleri raporlarda üç hakem (hakem, yardımcı hakem ve 3.cü hakem) birlikte olayları değerlen- dirmelidirler.

119


KURAL 7 - MAÇIN SÜRESİ

Kayıp zaman için ilave sürenin verilmesiOyun içindeki çoğu duraklamalar tamamen doğaldır (örneğin, taç atışları, kale vuruşları köşe vuruşları). Sadece bu duraklamalar aşırı miktarda olduğunda ilave zaman verilir.Ampute Futbolda; maçın süresine hakem ilave zaman verilmesi- ni düşünürse bunu son dakikanın son saniyelerinde elini yukarı kaldırarak ilave dakikaları bütün oyuncuların, teknik alandaki- lerin ve seyircilerin göreceği şekilde gösterir ve gösterdiği daki- kayı kendi saatine uygun şekilde maçın süresine ilave eder.Üçüncü hakem: Eğer zaman tabelası var ise bu ilave zaman gös- terme işlemini yapar.Üçüncü hakem, oyunun her devresinin son dakikası sonunda hakem tarafından belirlenen en az ilave zamanı (varsa zaman tabelasını kaldırarak elektronik olarak) tabela ile gösterir.ilave zamanın bildirilmesi maçta geri kalan tam zaman miktarını belirtmez. Eğer hakem uygun görürse zamanı arttırılabilir fakat asla azaltılamaz.Birinci devrede yapılan zaman tutma yanlışlığını hakem ikinci devrenin süresini arttırarak veya azaltarak ayarlayamaz.

120


KURAL 8 - OYUNUN BAŞLATILMASI VE TEKRAR BAŞLATILMASI

Hakem atışıHerhangi bir oyuncu topu kazanmak için hakem atışına katıla- bilir. Ancak, kaleciler ceza alanı içindeki atışlara katılabilirler. Bir hakem atışına katılma konusunda gerekli en az veya en çok oyuncu sayısı yoktur. Hakem, bir hakem atışına kimin katılaca- ğına karar veremez.Hakem atışının tanımı ve yöntemi KURAL 8 OYUNUN BAŞLA- MASI VE TEKRAR BAŞLAMASI‘nda geniş şekilde açıklanmış- tır.

121


KURAL 9 - TOPUN OYUN İÇİNDE VE DIŞINDA OLMASI

Oyun alanı içindeki topun oyun alanı dışındaki bir kişiye çarpmasıTop oyun içinde olduğunda, top eğer oyun alanında bulunan hakem ve yardımcı hakeme çarparsa, oyun devam eder. Çünkü hakem ve yardımcı hakem oyunun bir parçasıdır.

122


KURAL 10 - GOL ATMA YÖNTEMİ

Gol olmamasıBir hakemin top gol çizgisini tamamen geçmeden gol işareti vermesi ve anında hatasını fark etmesi durumunda, oyunun dur- durulduğu sırada top ceza alanı içerisinde değilse, topun bulun- duğu yerden hakem atışı ile oyun yeniden başlatılacaktır. Eğer oyun; top, ceza alanı içindeyken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.

123


KURAL 11 - OFSAYT

TanımlarAMPUTE FUTBOLDA OFSAYT YOKTUR. BU KURAL UY-GULANMAZ.

124


KURAL 12 - FAULLER VE FENA HAREKETLER

AMPUTE FUTBOLDA DİKKATE DEĞER ÖNEMLİ HUSUSLAR:- Oyuncular ampute ayağı ile topa vuramazlar,

vurursa topu bilerek elle oynamış gibi cezalandırılırlar.

- Oyuncular koşarken ampute bacağıyla yere basamazlar, ba- sarlarsa sırasıyla ikaz, ihtar ve ihraç alırlar.

- Oyuncular iki adet kanadiyen kullanırlar. Oyuncuların Ka- nadyenleri elin uzantısı sayılır-Kaleciler ampute kolları ile bilerek topa dokunamazlar. Dokunurlarsa oyuncu gibi de- ğerlendirilirler, pozisyona göre Penaltının yanı sıra ihtar veya ihraç (bariz gol şansını engelleme gibi) cezası alırlar.

- Kaleciler top oyunda iken ceza alanını bilerek (topa.oyuna, veya rakibe müdahale amaçlı) terk edemezler. Ederlerse Pe- naltının yanı sıra duruma göre ihtar, veya ihraçla (bariz gol şansını engelleme gibi) cezalandırılırlar.

- Kaleciler ve oyuncular kale vuruşunda veya kendi ceza alanı içinden kullandıkları tüm direkt ve endirekt vuruşlarda topu rakip alana havadan direkt atamazlar. Atarlarsa orta çizgi- den rakip takım endirekt serbest vuruşla oyuna başlar.

- Kaleciler, top oyunda iken ceza alanı içinden topu eliyle, ayağıyla veya kafasıyla rakip sahaya atabilirler.

125

Oyun Kurallarının Yorumlanması ve Hakemler için Rehber- Yerde yatarken veya kayarak topa veya rakibe

müdahale tehlikeli hareket kabul edilir ve endirekt serbest vuruşla ceza landırılır.

126


- Ceza alanı içindeki tüm hakem atışları; Ceza alanının, kale çizgisine paralel ön çizgisinin,oyun durduğu andaki topun bulunduğu noktaya en yakın noktasından yapılır. Hücum eden takımın rakip ceza alanı içinde kazandığı endirekt serbest vuruşlar; Ceza alanının kale çizgisine paralel ön çizgisi- nin üzerinden ve ihlalin olduğu noktaya en yakın noktasın- dan yapılır.

- Savunma yapan takımın kendi ceza alanı içinden kazandığı direkt ve endirekt serbest vuruşlar, ceza alanının herhangi bir yerinden yapılabilir.

- Serbest vuruşlarda baraj mesafesi 6 metredir.

Faul oluşumunda gerekli şartlarBir kusurun faul olarak nitelendirilmesi icin aşağıdaki koşulların oluşması gerekmektedir:• bir oyuncu tarafından yapılmalı,• oyun alanında meydana gelmeli,• top oyundayken meydana gelmeli.Hakem oyunu oyun sahası dışında meydana gelen bir müdaha- leden dolayı durdurduysa (top oyundayken) oyunun top ceza alanı dışındayken durdurulmuş olması halinde, oyunun dur- durulduğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak bir hakem atışı ile oyun başlatılır. Oyun top ceza sahası içerisindeyken dur- durulmuş ise; oyun durdurulduğunda topun bulunduğu noktaya en yakın yerden ceza alanı içerisinde kale çizgisine paralel ceza alanı çizgisinin ön çizgisi üzerinden bir hakem atışı ile oyun başlatılmalıdır.

127


Dikkatsiz, kontrolsüz aşırı kuvvet kullanma“Dikkatsiz”, oyuncunun mücadeleye girdiğinde dikkatsiz ve düşüncesiz davrandığı veya tedbirsiz hareket ettiği anlamına gelmektedir.• Eğer bir faule dikkatsiz olarak hüküm verilmişse,

baska bir cezai yaptırıma gerek yoktur.“Kontrolsüz”, oyuncunun rakibi için tehlike veya sonuçları- nın hiçbir şekilde düşünmeden hareket ettiği anlamına gelmektedir.

• Kontrolsüz şekilde oynayan bir oyuncuya ihtar verilmelidir.

“Aşırı kuvvet kullanma, oyuncunun gerekenden çok fazla kuvvet kullandığı ve rakibini sakatlama durumunda olduğu anlamına gelmektedir.

• Aşırı kuvvet kullanan bir oyuncu oyundan ihraç edilmelidir.

Rakibe şarjŞarj hareketi, kolları veya dirsekleri kullanmadan, topla oynama mesafesinde fiziki temasla, bir alan için mücadele etmektir.Aşağıdaki durumlarda rakibe şarj yapmak bir ihlaldir.• dikkatsiz şekilde,• kontrolsüz şekilde,• aşırı kuvvet kullanarak.

128

Ampute Futbol Oyun Kuralları KitabıRakibi tutmakRakibi tutmak, kanadiyenleri de kullanarak elleri, kolları veya vücudunu kullanarak rakibin kendisini geçmesine engel olmayı içermektedir.

129


Özellikle serbest vuruş veya köşe vuruşları sırasında ceza alanı içinde oyuncular arasındaki tutma ihlallerine erken ve kararlı bi- çimde müdahale etmeleri gerektiği hakemlere hatırlatılır.

Bu durumlarla ilgili olarak;• top oyunda olmadan önce rakibi tutan bir oyuncuyu

hakem uyarmalıdır,• top oyunda olmadan önce tutma eylemi devam

ederse oyuncuya ihtar verilmelidir,• eğer top oyunda olduğunda meydana gelirse, direkt

serbest vuruş veya penaltıyla birlikte oyuncuya ihtar verilmelidir.

Eğer bir savunma oyuncusu bir hücum oyuncusunu ceza alanı dışında tutmaya başlar fakat ceza alanı içinde tutmaya devam ederse, hakem bir penaltı vuruşu kararı vermelidir.

Disiplin Yaptırımları• Bir oyuncu bir rakibini topa sahip olmasını veya

avantajlı bir pozisyon almasını engellemek için tutarsa, sportmenlik dışı davranıştan dolay ihtar verilmelidir.

• Bir oyuncu bir rakibini tutarak bariz gol şansını engellerse oyundan ihraç edilmelidir.

• Diğer rakibi tutma durumlarında başka disiplin cezası verilmemelidir.

Oyunun Tekrar Başlaması

130

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı• ihlalin meydana geldiği yerden direkt serbest vuruş

(bak Ku- ral 13- Serbest Vuruş Pozisyonu) veya ihlal ceza alanı içinde meydana geldiyse bir penaltı vuruşu verilir.

131


Topu elle tutmakTopu elle tutmak, oyuncunun eli veya kolu ile topa kasti olarak temasını içerir. Kanadiyenlerin elin uzantısı olduğu unutulma- malıdır.Bir ihlalin olup olmadığı konusunda hakem aşağıdakile- ri göz önüne almalıdır.• Elin topa doğru hareketi (topun ele doğru hareketi değil).• Rakip ve top arasındaki mesafe (beklenmeyen top).• Elin pozisyonu mutlaka bir ihlalin olduğu anlamına gelmez.• Elde tutulan bir cisim ile (giysi tekmelik vs.) topa

dokunmak bir ihlal olarak değerlendirilir.• Atılan bir cisim ile (ayakkabı ve tekmelik vs.) topa

vurmak bir ihlal sayılır.

Disiplin YaptırımlarıBir oyuncu, kasıtlı olarak topu elle tuttuğu veya oynadığında (Ampute Futbolda kanadiyenler elin uzantısı olduğundan bu şe- kilde engellemek suçtur) sportmenlik dışı davranıştan ihtar verilmesi gereken durumlar vardır. Örneğin, eğer bir oyuncu:• kasıtlı olarak bir rakibin topa sahip olmasını

engellemek için topu elle tutarsa,• kasıtlı olarak topla elle oynayarak gol atmaya çalışırsa,• Ancak, topla kasıtlı olarak elle oynayarak bir golü

veya bariz gol şansını engellerse, bu oyuncu oyundan ihraç edilir. Bu ceza, oyuncunun kasti olarak topla elle oynama hareke- tinden dolayı değil, fakat

132

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıgolün atılmasını engelleyen kabul edilmez ve adil

olmayan müdahaleden kaynaklanmaktadır.

133


Oyunun tekrar başlamasıİhlalin meydana geldiği yerden direkt serbest vuruş veya penaltı vuruşu.Kaleci, kendi ceza alanı dışında topu elle oynama konusunda, diğer herhangi bir oyuncu ile aynı kısıtlamalara sahiptir. Kendi ceza alanı içinde kaleci direkt serbest vuruş gerektiren bir elle oynama ihtimali veya topu elle oynama ile ilgili herhangi hatalı davranıştan dolayı suçlu olamaz. Ancak, bir endirekt serbest vu- ruş gerektirebilecek birkaç ihlalden suçlu sayılabilir.

Kaleci tarafından yapılan ihlallerKaleciler AMPUTE KOLLARI ile bilerek topa dokunamazlar. Dokunurlarsa oyuncu gibi değerlendirilirler. Pozisyona göre pe- naltının yanı sıra, ihtar veya ihraç (bariz gol şansı) cezası alırlar.Kalecinin topu elinde altı saniyeden fazla tutmasına izin verilmez. Kaleci aşağıdaki durumlarda topa sahip olmuş sayılır:• top ellerinde veya herhangi bir yüzey arasında

(örnegin, ze- min, kendi vücudu) olduğunda,• uzanmış ampute olmayan açık eli ile topu tutarken,• yerde zıplatırken veya havaya attığında.

Bir kaleci elleri ile topa sahip olduğunda bir rakip tarafından müdahale edilemez.Bir kalecinin aşağıdaki durumlarda kendi ceza

134

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıalanında eli ile topa dokunmasına izin verilmez:• elinden topu çıkardıktan ve başka bir oyuncuya

temas etmeden topa tekrar eli ile müdahale ederse:

135


- topun kaleciden tesadüfen geri geldiği durum hariç, ör- neğin, bir kurtarış yaptıktan sonra, elleri veya kollarının herhangi kısmı ile dokunduğunda kalecinin topun kont- rolünde olduğu düşünülür.

- kasıtlı olarak topa vurduğunda da kaleci topa sahip ol- muş olur

• Bir takım arkadaşı tarafından top kasıtlı olarak kaleciye pas olarak vurulduğunda topa elleri ile dokunursa,

• Bir takım arkadaşı tarafından taç vuruşundan doğrudan gelen topa elleri ile dokunursa.

Oyunun Tekrar Başlaması• ihlalin meydana geldiği yerden endirekt serbest

vuruş (bakı- nız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

Kaleciye karşı yapılan ihlaller• Bir oyuncunun kalecinin ellerinden topu çıkarmasma

engel olması ihlaldir.• Kaleci topu elinden çıkarırken bir oyuncu eğer topa

vurur veya vurmaya çalışırsa, oyuncu tehlikeli şekilde müdahale ettiğinden dolayı cezalandırılmalıdır.

• Bir kalecinin hareketini adil olmayan şekilde engelleyerek onu kısıtlamak bir ihlaldir, örneğin, köşe vuruşları kullanı- lırken.

Tehlikeli şekilde oynamakTehlikeli şekilde oynamak, topla oynamaya calışırken başkasını sakatlamaya teşebbüs (oyuncunun kendisi dahil) etme hareketi

136


olarak tanımlanır. Bir rakip yakında olduğunda yapılır ve sakatlanma korkusundan dolayı rakibinin topla oynamasını önler.Hakemin görüşüne göre, rakibe tehlikeli olmamak kaydıyla ma- kas veya bisiklet vuruşuna izin verilir.Tehlikeli şekilde oynama durumu oyuncular arasında fiziki temas içermez. Eğer fiziki bir temas varsa, hareket bir direkt serbest vuruş veya penaltı vuruşu ile cezalandırılabilen bir ihlal haline gelir. Fiziki temas olması durumunda hakem, büyük ola- sılıkla bir ihlal olduğunu göz önüne almalıdır.

Disiplin Cezaları• Eğer bir oyuncu “normal” bir mücadelede tehlikeli

şekilde oynarsa, hakem herhangi bir disiplin cezası vermemelidir. Eğer hareket belirgin şekilde sakatlanma riski taşıyarak ya- pılmışsa, hakem oyuncuya ihtar vermelidir.

• Eğer bir oyuncu tehlikeli şekilde oynayarak bariz gol şansını engellerse, hakem oyuncuyu oyundan ihraç etmelidir.

Oyunun Tekrar Başlaması• ihlalin meydana geldiği yerden endirekt serbest

vuruş (bakı- nız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

• Eğer temas varsa, farklı bir ihlal yapılmıştır ve bir direkt serbest vuruş veya penaltı vuruşu ile cezalandırılabilinir.

Bir rakibin ilerlemesine engel

137

Oyun Kurallarının Yorumlanması ve Hakemler için Rehberolmak

Bir rakibin ilerlemesine engel olmak, top her iki oyuncunun oynama mesafesinde olmadığında, engel teşkil etmek, durdurmak, yavaşlatmak veya rakibinin yönünü değiştirmeye zorlamak amacıyla rakibinin önünü kesmek anlamına gelmektedir.

138


Tüm oyuncular oyun alanında pozisyon alma hakkına sahiptir. Bir rakibin yolu üzerinde olmak bir rakibin önüne doğru hareket etmek anlamına gelmez.Topu korumaya (saklamaya) izin verilir. Top oynama mesafesinde tutulduğu takdirde ve oyuncu rakibini kolları veya vücu- du ile tutmuyorsa, taktik sebeplerden dolayı top ile rakip arasına giren bir oyuncu bir ihlal yapmamış olur. Eğer top oynama mesafesi içinde ise, bu oyuncuya adil bir şekilde rakibi tarafından şarj yapılabilir.

Kart göstermek için oyunun başlamasını geciktirmeHakem bir kart göstermeye karar verdiğinde, ihtar vermek veya bir oyuncuyu ihraç etmek için, yaptırım yerine getiriline kadar oyunu tekrar başlatmamalıdır.

Sportmenlik dışı davranıştan dolayı ihtarlarSportmenlik dışı davranıştan dolayı bir oyuncuya ihtar verilmesi gereken farklı durumlar mevcuttur, örneğin, eğer bir oyuncu:• direkt serbest vuruşa hükmedilebilecek yedi

kusurdan birini kontrolsüz bir şekilde yaparsa,• umut vadeden bir hücumu önlemek için taktik

nedenlerle rakibe müdahale ederek veya bozarak bir faul yaparsa,

• taktik sebepten dolayı rakibini çekerek toptan uzaklaştırma veya rakibin topa ulaşmasını engelleme amacıyla rakibi tutarsa,

• rakibin topa sahip olmasını veya bir hücum geliştirmesini engellemek icin topa elle müdahale ederse (kendi ceza alanı içindeki kaleci dışında),

139

Oyun Kurallarının Yorumlanması ve Hakemler için Rehber• gol atmak niyetiyle topa elle müdahale ederse

(niyetin basa- rılı olup olmaması söz konusu değildir).


140

• sakatlanma numarası yaparak veya faul yapıldığı izlenimi vererek (taklit) hakemi aldatmaya çalışırsa,

• oyun sırasında veya hakemin izni olmadan kaleci ile (ampute futbolda oyuncu – kaleci yer değiştirmesi yapılamaz) yer değiştirirse,

• oyuna karşı saygısı olmadığını gösterecek şekilde (oyunu sa- bote edecek şekilde) hareket ederse,

• oyun alanını terk etmesi için izin verildikten sonra oyun ala- nından çıkarken topla oynarsa,

• oyun sırasında veya tekrar başlamada rakibin dikkatini sözel olarak dağıtırsa,

• oyun alanına izin verilmeyen işaretler yaparsa,• kaleci topa elleriyle dokunsun ya da dokunmasın, top

halen oyundayken topu kendi kalecisine vakit geçirmek için kafası, göğsü, dizi, vb. ile kuralın uygulanmasını önlemek amacıy- la bilerek hile yaparsa. Oyuncu tarafından Kural12’nin hem metin hem de ruhunun uygulanmasını önlemek amacıyla ihlal yapılmıştır ve oyun endirekt serbest vuruşla yeniden başlatılır.

• serbest vuruş yaparken topu kendi kalecisine aktarmak için, kuralın uygulanmasını önlemek amacıyla bilerek hile yap- ması (oyuncuya ihtar verildikten sonra serbest vuruş tekrar- lanmalıdır.)

Bir golün kutlanmasıBir gol atıldığında oyuncunun sevincini göstermesine izin veril- mesine rağmen, kutlama aşırıya kaçmamalıdır.Mantıklı kutlamalara izin verilir, fakat aşırı zaman kaybına se- bep olduklannda koreografik (önceden planlanmıs figürler içe-

141


ren) kutlamaların uygulaması teşvik edilmemelidir ve hakemlere böyle durumlarda müdahale etmeleri talimatı verilmiştir.Aşağıdaki durumlarda bir oyuncuya ihtar verilmelidir:• hakemin görüşüne göre, tahrik edici, alaycı veya

kışkırtıcı hareketler yaparsa,• gol atıldıktan sonra kutlamak icin oyun alanını

çevreleyen parmalıklara (tel örgülere) tırmanırsa,• formasını çıkarır veya başını formasıyla kapatırsa,• başını veya yüzünü bir maske ya da benzer bir şeyle

kapatır- sa.Bir golü kutlamak için oyun alanının dışına çıkmak tek başına ihtar verilebilecek bir ihlal değildir. Fakat mümkün olan en kısa zamanda oyuncuların oyun alanına dönmesi şarttır.Gol kutlamaları ile başa çıkmak için hakemlerin sağduyuyla ve önleyici bir tavırla hareket etmeleri beklenir.

Söz veya davranış ile itiraz etmekHakemin kararını protesto ederek, itirazdan (sözle veya hareket ile) suçlu bir oyuncuya ihtar verilmelidir.Oyun Kurallarına göre bir takımın kaptanı özel statüye veya imtiyazlara sahip değildir. Fakat takımının davranışlarından bir dereceye kadar sorumludur.

Oyunun tekrar başlamasını geciktirmek

142

Ampute Futbol Oyun Kuralları KitabıAşağıda belirtilen taktikler ile oyunun tekrar başlamasını gecik- tiren oyunculara hakemler ihtar vermelidir:• hakemi, vuruşu tekrar ettirmeye zorlamak amacıyla

bir serbest vuruşu yanlış yerden kullanmak,

143


• taç vuruşunu yapacakmış gibi davranmak fakat aniden ta- kım arkadaşlarından birine kullanması için bırakmak,

• hakem oyunu durdurduktan sonra, topu uzağa vurmak veya

eli ile taşımak,• taç vuruşu veya bir serbest vuruşu kullanırken aşırı

geciktirmek,• yedek oyuncu ile değişirken oyun alanından çıkmayı

geciktirmek,• hakem, oyunu durdurduktan sonra topa kasti olarak

doku- narak rakibi tahrik etmek.

Devamlı ihlallerKuralları ısrarlı şekilde ihlal eden oyunculara karşı hakemler her zaman dikkatli olmalıdır. Bilhassa, bir oyuncu birkaç farklı ihlal yapmış olsa bile, kuralları ısrarlı şekilde ihlal ettiği için yine de ihtar verilmesi gerektiğini unutmamalıdırlar.“Devamlı ihlal” konusu ile ilgili olarak, yapılan ihlallerin belirli bir sayısı yoktur. Bu konuda bir yargıya varmak hakemin yetki- sindedir. Bir oyuncunun devamlı ihlal yapıp yapmadığına oyunun yönetimi ve kontrolü çerçevesinde hakem karar verecektir.Ampule futbolda yerde yatarken veya kayarak topa veya rakibe müdahale tehlikeli hareket kabul edilir ve endirekt serbest vu- ruşla cezalandırılır.Hücum eden takımın rakip ceza alanı içinde kazandığı Endirekt serbest vuruşlar; ceza alanının, kale çizgisine paralel ön çizgisi- nin üzerinden ve ihlalin olduğu noktaya en yakın noktasından yapılır.Müdafa yapan takımın kendi ceza alanı içinde kazandığı

144

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıher tür- lü direkt ve endirekt serbest vuruşlar ceza alanının herhangi bir yerinden yapılabilir.

145


Ceza alanı içindeki tüm hakem atışları; ceza alanının, kale çizgi- sine paralel ön çizgisinin, oyun durduğu andaki topun bulundu- ğu noktaya en yakın noktasından yapılır.

Ciddi faullü oyunBir oyuncu, top oyunda olduğu sırada, top için mücadele ederken rakibine karşı aşırı kuvvet veya şiddet kullanırsa, bu oyuncu ciddi faullü oyundan dolayı suçludur.Rakibin güvenliğini tehlikeye düşürecek şekilde, topu kazanmak için ayakla müdahale ederse (tackle) ciddi faullü oynama olarak değerlendirilmelidir.Top için mücadele ederken aşırı kuvvet ile ve rakibinin güven- liğini tehlikeye sokacak şekilde ampute olmayan ayağını kullanarak önden, yandan veya arkadan rakibinin üstüne giden bir oyuncu ciddi faullü oyundan suçludur.Sonucunda açık şekilde gol olma fırsatı yoksa, ciddi faul içeren durumlarda avantaj uygulanmamalıdır. Oyun durdurulduğun- da hakem ciddi faullu oyundan dolayı suçlu olan oyuncuyu oyundan ihraç edecektir.Ciddi faullü oyundan dolayı suçlu olan bir oyuncu, ihraç edilmelidir ve oyun ihlalin meydana geldiği yerden bir direkt serbest vuruş ile (bak Kural13- Serbest Vuruş Pozisyonu) veya penaltı vuruşu ile (Eğer ihlal, ihlali yapan oyuncunun ceza alanı içinde meydana gelmişse) tekrar başlatılır.

Şiddetli hareketEğer bir oyuncu, topla mücadele etmezken rakibine


146

karşı aşırı kuvvet veya şiddet kullanırsa, oyuncu şiddetli hareketten dolayı suçludur.

147


Eğer bir takım arkadaşına, seyirciye, maç yetkilisine veya diğer herhangi bir kişiye karşı aşırı kuvvet veya şiddet kullanırsa, yine şiddetli hareketten dolayı suçludur.Top oyunda olsun veya olmasın, şiddetli hareket oyun alanında veya sınırları dışında meydana gelebilir.Açık şekilde gol sansı yoksa şiddetli hareketle ilgili durumlarda avantaj uygulanmamalıdır. Oyun durdurulduğunda, hakem şiddetli hareketten dolayı suçlu oyuncuyu oyundan ihraç etmelidir.Şiddetli hareketler, sık sık birçok oyuncunun katıldığı kargaşaya yol açarlar ve bu nedenle hakemlere, etkin müdadahale ile bu kargaşayı önlemeleri hatırlatılır.Şiddetli hareketten dolayı suçlu görülen bir oyuncu, yedek oyuncu veya değiştirilen bir oyuncu oyundan ihraç edilmelidir.

Oyunun tekrar başlaması• Eğer top oyun dışında ise, oyun bir onceki karara göre tek-

rar başlatılır.• Eğer top oyun içinde ise ve ihlal oyun alanı dışında meyda-

na gelmişse:- eğer oyuncu zaten oyun alanı dışında ise ve

ihlal yap- mışsa, oyun; oyunun top ceza alanı dışındayken dur- durulmuş olması halinde, oyunun durdurulduğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak bir hakem atışı ile başlatılır. Eğer oyun top ceza alanı içindeyken durdurul- muşsa, oyunu tekrar başlatmak icin yapılacak hakem atı- şı, oyun durduğu anda topun

148

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabı bulunduğu yere en yakın kale çizgisine paralel

ceza alanı ön cizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır,

149


- eğer oyuncu ihlali yapmak üzere oyun alanını terk ederse, oyun durduğunda topun bulunduğu yerden bir endirekt vuruş ile oyun tekrar başlatılır (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

• Eğer top oyunda ise ve oyuncu ihlali oyun alanı içinde yap-

mışsa:- bir rakibe karşı, ihlalin yapıldığı yerden bir direkt

serbest vuruş ile (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu) veya bir penaltı vuruşu ile (ihlali yapan oyuncu kendi ceza alanı içindeyse) oyun tekrar başlatılır,

- bir takım arkadaşına karşı, ihlalin yapıldığı yerden bir endirekt serbest vuruş ile oyun tekrar başlatılır (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

- yedek oyuncu veya değiştirilen oyuncuya karşı, oyun durduğunda topun bulunduğu yerden bir endirekt serbest vuruş ile oyun tekrar başlatılır (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu),

- hakeme veya yardımcı hakeme karşı, ihlalin yapıldığı yerden bir endirekt serbest vuruş ile oyun tekrar başlatı- lır (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu),

- diğer bir kişiye karşı, oyun, oyunun top ceza alanı dı- şındayken durdurulmuş olması halinde, oyunun dur- durulduğu anda topun bulunduğu yerden yapılacak bir hakem atışı ile başlatılır. Eğer oyun, top ceza alanı içindeyken durdurulmuşsa, oyunu tekrar başlatmak için yapılacak hakem atışı, oyun durduğu anda topun bulun- duğu yere en yakın kale çizgisine paralel ceza alanı ön çizgisi üzerindeki bir noktadan yapılır.

150


Bir cismin (veya topun) atılmasıyla ilgili ihlallerTop oyunda olduğunda, eğer bir oyuncu, yedek oyuncu veya değiştirilen oyuncu kontrolsüz bir şekilde rakibine veya başka bir kişiye bir cisim atarsa, hakem oyunu durduracak ve oyuncuya, yedek oyuncuya veya değiştirilen oyuncuya ihtar verecektir.Top oyunda iken, eğer bir oyuncu, yedek oyuncu veya değiştiri- len oyuncu aşırı kuvvet kullanarak rakibine veya diğer başka bir kişiye bir cisim atarsa, hakem oyunu durduracak ve oyuncuyu, yedek oyuncuyu veya değiştirilen oyuncuyu şiddetli hareketin- den dolayı oyundan ihraç edecektir.

Oyunun Tekrar Başlatılması• Eğer, kendi ceza alanı içinde duran bir oyuncu ceza

alanı dı- şındaki bir rakibine bir cisim atarsa, cismin rakibe vurduğu veya vurabileceği yerden rakip takım lehine bir direkt serbest vuruş ile hakem oyunu tekrar başlatır.

• Eğer, kendi ceza alanı dışında bulunan bir oyuncu, ceza ala- nı içindeki bir rakibe bir cisim atarsa, hakem oyunu penaltı vuruşu ile tekrar başlatır.

• Eğer oyun alanı içindeki bir oyuncu, oyun alanı dışında duran herhangi kişiye bir cisim atarsa, oyun durduğunda topun bulunduğu yerden bir endirekt serbest vuruş ile hakem oyunu tekrar başlatır (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Po- zisyonu).

• Eğer oyun alanı dışındaki bir oyuncu, oyun alanı içindeki rakibine bir cisim atarsa, cismin rakibe vurduğu veya vurabile- ceği yerden rakip takım lehine bir direkt serbest vuruş veya penaltı


151

vuruşu ile (ihlali yapanın kendi ceza alanı içindeyse) hakem oyunu tekrar başlatır


152

• Eğer oyun alanı dışında bulunan bir yedek oyuncu veya de- ğiştirilen oyuncu, oyun alanı içindeki bir rakibine bir cisim atarsa, oyun durduğunda topun bulunduğu yerden rakip ta- kım lehine bir endirekt serbest vuruş ile hakem oyunu tekrar başlatır. (bakınız Kural 13- Serbest Vuruş Pozisyonu).

Bir gole veya bariz gol atma şansına engel olmakRakibin bariz gol şansını engellemek ile ilgili oyundan ihraç etmeyi gerektiren iki ihlal vardır. İhlalin ceza alanı içinde meydana gelmesi gerekli değildir.Bariz gol şansı sırasında eğer hakem avantaj uygularsa ve gol direkt olarak atılırsa, rakibin el ile oynamasına veya faul yapma- sına rağmen, oyuncu oyundan ihraç edilemez, fakat hakem bir ihtar verilebilir.Bir golü veya bariz bir gol şansını engellemekten dolayı bir oyuncuyu oyundan ihraç etmek için karar verirken; hakemler aşağıdaki durumları gözönüne almalıdırlar:• işlenen ihlal ile kale arasındaki mesafe,• topun kontrolünü muhafaza etmek veya kazanmak ihtimali,• oyunun yönü• savunma oyuncularının konumu ve sayısı• bir rakibin bariz gol şansını engelleyen ihlal, bir

direkt serbest vuruş veya bir endirekt serbest vuruş gerektiren bir ihlal olabilir.

153


KURAL 13 - SERBEST VURUŞLAR

YöntemTop vurulup hareket ettiğinde oyundadır.Ampute futbolda KALECİLER ceza alanı dışından serbest vuruşKULLANAMAZLAR.Kaleciler top oyunda iken, ceza alanı içinden topu; eliyle, ayağıy- la veya kafasıyla rakip sahaya atabilirler.Serbest vuruş, Ampute olmayan ayak ile topu kaldırarak kul- lanılabilir. Ampute ayağın kullanılması halinde ise bilerek elle oynamış gibi cezalandırılırlar.Rakibi şaşırtmak amacı ile serbest vuruşu kullanıyormuş gibi yapmak, futbolun bir parçası olarak kabul edilebilir. Ancak, hakemin görüşüne göre, eğer yanıltma sportmenlik dışı davranış olarak düşünülürse, oyuncuya ihtar verilmelidir.Eğer bir oyuncu, serbest vuruşu doğru şekilde kullanırken, dikkatsiz veya kontrolsüz bir şekilde olmadan veya aşırı kuvvet kullanmadan, topla ikinci defa oynamak icin kasti olarak topu bir rakibine çarptırırsa hakem oyunu devam ettirmelidir.Bir vuruşun endirekt serbest vuruş olduğunu belirtmek için, hakem kolunu kaldırmazsa ve top direkt olarak kaleye vurulursa, bu endirekt serbest vuruş tekrarlanmalıdır. Endirekt serbest vu- ruşu kullanma

154

Ampute Futbol Oyun Kuralları Kitabıhakkı, hakemin hatasından dolayı geçersiz sayıl- maz.

155


MesafeEğer bir oyuncu serbest vuruşu çabuk kullanmaya karar verir ve topa 6.00 m mesafeden daha yakında bulunan bir rakip oyuncu topu keserse, hakem oyunu devam ettirmelidir.Eğer bir oyuncu serbest vuruşu çabuk kullanmaya karar verirse ve topa yakın olan bir rakip oyuncu kasti olarak vuruşu yap- masını engellerse, hakem oyuncuya oyunun tekrar başlamasını geciktirdiği için ihtar vermelidir.Savunma takımı tarafından kendi ceza alanı içinde bir serbest vuruş kullanıldığında; eğer, savunma oyuncusu vuruşu çabuk kullanmaya karar verir ve rakipler ceza alanını terk etmek için zaman bulamadığından dolayı bir veya daha fazla rakip oyuncu ceza alanı içinde kalmışsa, hakem oyunu devam ettirmelidir.

156


KURAL 14 - PENALTI VURUŞU

YöntemPenaltı vuruşu sırasında hız alırken rakipleri şaşırtmak icin ya- nıltıcı hareketler yapmak futbolun bir parçasıdır ve izin verilir. Ancak, oyuncu hız almayı bitirdiğinde, topa vurur gibi yapmak,14 no’lu kuralın çiğnenmesi ve sportmenliğe aykırı bir davranışolarak değerlendirilmeli ve oyuncuya ihtar verilmelidir.Ampute Futbolde KALECİLER PENALTI ATIŞI KULLANA-MAZLAR. (seri penaltı atışları dahil)

Penaltı vuruşu için hazırlıkPenaltı vuruşu yapılmadan önce hakem, aşağıdaki gereksi-nimleri teyit etmelidir:• vuruşu yapan oyuncu belirlenecektir,• top doğru şekilde penaltı noktasına yerleştirilecektir,• kaleci, kale direkleri arasında, kale çizgisi üzerinde

ve yüzü vuruşu yapana dönük olacaktır,

157


vuruşu yapan oyuncunun takım arkadaşları ve kaleci:• ceza alanı dışında,• ceza alanı yayının dışında,• topun arkasında olacaktır.

158


İhlaller düdük çaldıktan sonra ve top oyuna girmeden önce

Vuruşun Sonucuİhlali Yapan Gol Gol değilHücum oyuncusu Penaltı

TekrarlanırEndirekt Serbest VuruşSavunma oyuncusu Gol Penaltı Tekrarlanır

İki Takım Oyuncuları

Penaltı Tekrarlanır

Penaltı Tekrarlanır

159


KURAL 15 - TAÇ VURUŞU

Yöntemler ve ihlallerRakip oyuncuların, taç vuruşunun kullanıldığı noktaya 6 metre- den daha yakın olmamaları gerektiği hakemlere hatırlatılır. Ge- rektiğinde, taç vuruşu yapılmadan önce hakem bu mesafe için- de bulunan oyuncuyu uyarır ve eğer doğru mesafeye gelmezse oyuncuya ihtar verir. Oyun taç vuruşu ile tekrar başlatılır.Eğer bir oyuncu, taç; vuruşunu doğru kullanırken, dikkatsiz veya kontrolsüz bir şekilde olmadan veya aşırı kuvvet kullanmadan topla ikinci defa oynamak amacıyla kasti olarak topu rakibine çarptırırsa, hakem oyunu devam ettirmelidir.Ampute futbolda taç vuruşu sağlam olan ayakla (ampute olmayan ayak) yapılır. Taç vuruşu yapılırken kanadiyenlerin saha içerisine konulmamasına dikkat edilmelidir.Eğer top, taç vuruşundan direkt olarak rakibin kalesine girerse, hakem kale vuruşuna hükmetmelidir.Eğer top, taç vuruşundan direkt olarak kendi kalesine girerse, hakem rakip takımın lehine köşe vuruşu vermelidir.Eğer top, oyun alanına girmeden önce zemine değerse, doğru yöntem ile atılmış olması kaydıyla, taç; vuruşu aynı takım tara- fından aynı yerden tekrarlanır. Eğer taç; vuruşu doğru yönteme göre atılmamış ise, rakip takım tarafından tekrar kullanılacaktır.

160


KURAL 16 - KALE VURUŞU

Yöntemler – ihlallerKale vuruşunu doğru kullanan oyuncu, eğer başka bir oyuncuya temas etmeden ceza alanı dışına çıktıktan sonra, top ile kasti olarak ikinci defa oynarsa, ikinci kez topa dokunduğu yerden bir endirekt serbest vuruş ile cezalandırılacaktır (bakınız Kural13- Serbest Vuruş Pozisyonu). Ancak, oyuncu topa eli ile temas ederse, direkt serbest vuruş ile ve eğer gerekirse, bir disiplin ce- zası ile cezalandırılmalıdır.Eğer bir rakip oyuncu, top oyuna girmeden önce ceza alanı içine girer ve savunma oyuncusu tarafından faule maruz kalırsa, kale vuruşu tekrarlanır ve ihlalin niteliğine göre savunma oyuncusuna ihtar verilir veya oyundan ihraç edilir.Ampute futbolda, Kale vuruşundan kendi kalesine veya rakip takımın kalesine doğrudan bir GOL KAYDEDİLEMEZ. (vuru- şu yapan takımın top ceza alanı dışına çıkıp oyuna girdikten sonra kendi oyun sahasında yere temas etmesi durumu hariç).

161


KURAL 17 - KÖŞE VURUŞU

Yöntemler – ihlallerTop oyuna girene kadar, rakiplerin köşe yayından en aşağı 6 m mesafede bulunmaları gerektiği hakemlere hatırlatılır (saha dı- şındaki isteğe baglı işaretler yardım için kullanılabilir. Gerekti- ğinde hakem, köşe vuruşu kullanılmadan önce bu mesafe içinde bulunan oyuncuları uyarmalıdır ve eğer doğru mesafeye çekil- mezlerse oyuncuya ihtar vermelidir.Eğer vuruşu yapan oyuncu, başka bir oyuncuya dokunmadan topa ikinci defa değerse, ikinci dokunuşun olduğu yerden rakip takım lehine bir endirekt serbest vuruş verilir(bak Kural13- Serbest Vuruş Pozisyonu).Köşe vuruşunu nizami bir şekilde kullanırken, eğer bir oyuncu dikkatsiz veya kontrolsüz şekilde olmadan veya aşırı kuvvet kullanmadan topla ikinci defa oynamak icin kasıtlı olarak topu bir rakibine çarptınrsa, hakem oyunu devam ettirmelidir.Top, köşe yayının içine yerleştirilecek ve vurulduğunda oyunda olacaktır. Böylece oyunda olması için topun köşe yayını terk etmesi gerekmez.

162


RÖVANŞLI MAÇLAR DA DAHİL BİR MAÇIN GALİBİNİ BELİRLEME YÖNTEMLERİ

Penaltı noktasından vuruşlarYöntem• Penaltı noktasından yapılan vuruşlar maçın bir

parçası de- ğildir.• Penaltı vuruşlarının yapıldığı ceza alanı, ancak kale

ve zeminin kullanılamaz hale geldiği durumlarda değiştirilebilir.

• Tüm uygun oyuncular, penaltı noktasından birer vuruş yap- tıktan sonra, birinci turdaki sırayı takip etmek zorunda de- ğildir.

• Her takım, maçın sonunda oyun alanında bulunan oyuncular arasından vuruşları yapacak oyuncuların sırasını belirle- mekle sorumludur.

• Kaleci dışında, sakatlanan bir oyuncu penaltı noktasından yapılan vuruşlar sırasında değiştirilemez.

• Eğer kaleci, penaltı noktasından kullanılan vuruşlar sırasın- da oyundan ihraç edilmis ise, bir oyuncu çıkarılıp yedek kaleci (vuruşlara katılma hakkı olan) ile değiştirilmelidir.

• Bir oyuncu, yedek oyuncuya veya değiştirilen oyuncuya pe- naltı noktasından yapılan vuruşlar sırasında hakem ihtar verilebilir veya oyundan ihraç edilebilir.

• Penaltı noktasından yapılan vuruşlar sırasında eğer bir ta- kımda 1 kaleci ve 4 oyuncudan(3 oyuncu


163

kalırsa) daha az sayıda oyuncusu kalmışsa, hakem oyunu tatil etmeyecektir.


164

• Penaltı noktasından yapılan vuruşlar sırasında, eğer bir oyuncu sakatlanır veya sahadan ihraç edilir ve takımındaki oyuncu sayısı eksilirse, hakem diğer takım için vuruş kullanan oyuncu sayısını eksiltmemelidir. Penaltı noktasından yapılan vuruşların sadece başlangıcında her takımdan eşit sayıda oyuncuya gerek vardır.

AMPUTE FUTBOL OYUN KURALLARININ FİFA (KOŞAN FUTBOL)

OYUN KURALLARINDAN

FARKLARI

Ampute Futbol Oyun Kurallarının Fifa (Koşan Futbol) Oyun Kurallarından Farkları

139

1. Ampute olmayan oyuncular bu müsabakalarda oynayamazlar.

2. Oyuncular Müsabaka esnasında protez kullanamazlar. (2 ayağı ampute olan oyuncuların 1 ayağına protez kullanma- ları hariç)

3. Oyuncuların bir bacağı ampute olmalıdır. Oyuncular ampute ayağına ayakkabı giyemezler.

4. Oyuncular ampute bacağıyla topa vuramaz, vurursa topu bilerek elle oynamış gibi cezalandırılırlar.

5. Oyuncular koşarken ampute bacağıyla yere basamazlar, ba- sarlarsa sırasıyla ikaz, ihtar ve ihraç alırlar.

6. Oyuncular iki adet Kanedyen kullanırlar. Oyuncuların Ka- nadyenleri elin uzantısı sayılır.

7. Oyuncuların Kanedyenleri; tozluklarının rengini taşımalı- dırlar.

8. Kalecilerin bir kolu ampute olmalıdır. Kalecileri tek eldiven kullanırlar. (Ampute olmayan eline.)

9. Kaleciler ampute kolları ile bilerek topa dokunamazlar. Do- kunurlarsa oyuncu gibi değerlendirilirler, pozisyona göre Penaltının yanı sıra, ihtar veya ihraç (Bariz gol şansını engelleme gibi ) cezası alırlar.

10. Kaleciler, Top oyundayken Ceza alanını bilerek terk edemezler. Ederlerse Penaltının yanı sıra ihtar veya duruma göre ihraçla (Bariz gol şansını engelleme gibi ) cezalandırılır- lar.

140


11. Kaleciler; kale vuruşunda veya Ceza alanı içinden kullanı- lan tüm direkt ve endirekt vuruşlarda topu rakip alana direkt atamazlar. Atarlarsa orta çizgiden rakip takım endirekt serbest vuruşla oyuna başlar.

12. Kaleciler, top oyunda iken, ceza alanı içinden topu; eliyle ayağıyla veya kafasıyla rakip sahaya atabilirler.

13. Kaleciler Ceza alanı dışından serbest vuruş kullanamazlar.14. Kaleciler Penaltı atışı kullanamazlar. (Seri penaltılar dahil.)15. Ampute futbolda Ofsayt yoktur.16. Taç vuruşu ayakla kullanılır.17. Taç vuruşundan rakip kaleye direkt gol

kaydedilemez, bu durumda oyun Kale atışı ile başlar.

18. Taç vuruşundan kendi kalesine direkt gol kaydedilemez, bu durumda oyun Köşe vuruşu ile başlar.

19. Müsabakalarda Hakem, Yardımcı Hakem ve 3. Hakem gö- rev alır.

20. Oyunu başlatma ve bitirme yetkisi, uzatma süresi ile ilgili karar, müsabakaya ara verme ve tatil etme yetkisi Hakeme aittir.

21. Hem Hakemin, hem de yardımcı hakemin, karar yetkisi ve disiplin yetkisi vardır.

22. Hakem ve Yardımcı hakem oyun alanında, 3. Hakem yedek kulübesi önünde görev yapar.

23. Hakem ve yardımcı hakem bayrak kullanmazlar.24. Ampute Futbol, çim ve ya Suni Çim ( Sentetik )

sahada oyna- nır.

141

Ampute Futbol Oyun Kurallarının Fifa (Koşan Futbol) Oyun Kurallarından Farkları25. Ampute futbolda ideal oyun alanı ölçüleri: 40 x 60

metredir.

142


26. Kale ölçüleri: 5 x 2.20 metredir.27. Ceza alanı ölçüleri: 8 x 10 metredir.28. Penaltı noktasının Kale çizgisine uzaklığı 7 metredir.29. Orta yuvarlağın yarıçapı 6 metredir.30. Serbest vuruşlarda Baraj mesafesi: 6 metredir.31. Kaleler ve köşe gönderleri seyyar olabilir.32. Oyun 25’er dakikalık 2 eşit devreyle oynanır.33. Devre arası süresi 10 dakikadır.34. Her iki takımın da her devrede, 1 dakikalık 1’er mola

hakları vardır.35. Netice alınması istenen gereken maçlarda 10’ar

dakikalık iki uzatma devresi oynanır.36. Uzatma devrelerinde her takımın 1’er mola hakkı vardır.37. Oyuncu sayısı: 6 oyuncu, 1 Kaleci sahada; 6 oyuncu

ve 1 Ka- leci yedek olmak üzere Toplam 14 tür.38. Müsabakanın ilk başlangıcında 1 kaleci, (1yedek

kaleci) ve en az 4 Oyuncuyla oyun başlayabilir.39. Eğer müsabaka başladıktan sonra takımlardan

birinde 1 kaleci olmak üzere 4‘den az oyuncu varsa o müsabaka tekrar başlatılamaz

40. Oyuncu değişikliğinde sınırlama yoktur.41. Yedek oyunculardan en fazla ikisi aynı anda değiştirilebilir.42. Değişiklikle Oyundan çıkan oyuncu tekrar oyuna girebilir.43. Sakatlık veya ihraç nedeniyle kaleye geçecek kaleci

kalmazsa müsabaka başlatılamaz.44. Kaleci ancak yedek kaleci ile yer değişebilir.

Oyuncular kaleci ile yer değişemez.

45. İhraç edilen kalecinin yerine bir oyuncu çıkarılır ve yerine yedek kaleci alınır.

46. Ceza alanı içindeki tüm hakem atışları; Ceza alanının, kale çizgisine paralel ön çizgisinin, oyun durduğu andaki topun bulunduğu noktaya en yakın noktasından yapılır.

47. Hücum eden takımın rakip Ceza alanı içinde kazandığı En- direkt serbest vuruşlar; Ceza alanının, kale çizgisine paralel ön çizgisinin üzerinden ve ihlalin olduğu noktaya en yakın noktasından yapılır.

48. Savunma yapan takımın kendi ceza alanı içinde kazandığı her türlü direkt ve endirekt serbest vuruşlar; ceza alanının herhangi bir yerinden yapılabilir.

T.B.E.S.F. AMPUTE FUTBOL M.H.K.

tbesf.org.trtbesf.org.tr/dosyalar/federasyon kitapcıkfilmpdf.doc · web viewoyunu düdükle...

Documents