tavir dergisi 2014 aralik

SahibiTavr Yaynlar adna

Bahar Kurt

Genel Yayn YnetmeniGamze Kekek

Yayn DanmanVeysel ahin

Yazma Adresistanbul

Mahmut evket Paa Mah.Mektep Sk. No: 4-B

Okmeydan - ili - stanbulTel: (212) 238 81 46 Fax:238 82 49

e-posta: [email protected]@yandex.com

www.tavirdergisi.org

Ankaradilcan Kltr Merkezi

General Zeki Doan Mah. mam Alim Sultan Cad. No: 12/19

MamakTel: 0 312 391 37 75

Hesap no (TL)1043-0784672

Gizem bak Bankas Paabahe/ST

Hesap No (EURO) 1043-0539521

Gizem bak Bankas Paabahe/ST

Fiyat (DVZ)Almanya: 5 Euro Fransa: 5 Euro

Hollanda: 5 Euro Avusturya: 5 Euro svire: 7,5 Frank ngiltere: 4 Sterlin

Posta eki Hesap NoGizem bak1195 28 23

BaskYediz Ofset

Yayn Tr: Yerel Sreli

Merhaba

Ne vakit aylar gelip geip arala evrilse, souk deil scak arpar yzmze. Ara-ln 19unda diri diri yakanlarn ateidir bu ve bu ate kyamete kalmadan bula-caktr yakan. "Hi unutmam, hi unutmam, hi unutmayn, insan nasl direnir ba-ka, hi unutma..." * der iirler ve daima hakldr airler. Hi unutmadk! Hi unut-mayacaz!

Bolevikler, Lenin nderliinde keskin ve kararl admlarla yryorlard Klk Sa-raya doru. Ve vardklarnda Klk Saraya, yzyllarn olanca fkesi ve hesap sor-ma bilinciyle dolup tayorlard. Miladi takvime gre 7 Kasm itibariyle Bolevik-lerin Klk Saray ele geirmesiyle balayan eylemler Sovyetler Birliinin kurul-masyla sonuland. Dn Rusyada arln Klk Saray bugn Trkiyede TayyipErdoann Ak Saray.. Ne fark vard smrclerin.. isim farkllndan baka. Der-gimizin kapandan sesleniyoruz, cmle smrclere.. Saltanat sahiplerine.. AkSaray dedikleri, bilmem ka bin odal saray! Tarihsel materyalizm asla yanlma-d, yanlmayacak ve elbet o saraylar, saltanatlar yklp; insanca yaamn ad ko-nulacak.

Yreimizin en derinine, bir ift kara lastiinden orab grnen madenci baba-s gelip oturuyor ve hemen yanndaki ana haykryor olum yzme bilmezdi ki!Ne yana dnsek, zorbann zulm, viran olas dzeninin sonularn gryoruz. Halbyle olunca, kltr sanat yaamndaki Tavrmz bu sayda da sayfalarna ta-yor acy, fkeyi..

lkemiz zenginlerinden Ferit ahenk halka giriimcilik dersi veriyor akl sra. Be-nim kadar giriimci olamadnz, alp rpamadnz, hrszlk yapamadnz demekistiyor aslnda.

Yarmalarla insanlarmz aalamaya devam ediyorlar. Bu Tarz Senin diye birey kardlar imdi de. Hepsiyle tek tek uramamz istiyorlar. Ylmayacaz, sa-vaacaz.

Yeni kitaplarmzla yolumuza devam ediyoruz Tavr Yaynlar olarak. TYAPta okur-larmzn youn ilgisine teekkr ediyoruz bir kez daha.

Bir sonraki saymzda grmek zere

Dostlukla..

*Turgut Uyar

01 merhaba_sablon 11/27/14 5:38 PM Page 9

Rmit iltergkyzYKdeniz ekinbiz hi daha fazlasn istemedik ki be abi!AYIN FOTORAFIYKseher durgundereyi geip karya varmakRhasan bibergerilla sevdamGNCELgrup yorumdevrimci genlik sanat okulu aldRESMtavrmedusann salMAKALEahmet yaparkltr devrimi ya da senkron kaymasMAKALEfiliz tanyasahnelerde genel mdrn istifasTYATROidil halk tiyatrosukerbelaTELEVZYONderya doanbu tarz senin olamaz!KTAPayenur yaylamahir, hseyin, ulaSNEMAhazal karagagarinHABERLER

GNCELserhat soylune de olsa babakan sensin, ister asar ister kesersinGNCELderya doan1940lardan 2014e faizmin benzerliiARATIRMAtavrrakamlar neyi anlatyor?DENEMEmehmet zerlm bizi kovalar, biz maden skeriz ocaklardaYKgrhan torunhayat ayn, hayal farkl....DENEMElevent navruzlm fukara lmTARTIMAhazal karaferih ahenkten halka giriimcilik dersiRnihat behramkmak iin bu karanlktanDENEMEdeniz ekinyrca ky muhtarKELMELERN DLasl tekinyzlemekDEERLERMZayenur yaylahangi ahlak?ELETRmit iltergelecek artk eskisi gibi deil

3

5

7

8

10

13

15

16

18

19

20

21

24

25

2728

31

32

34

35

37

39

42

44

45

46

02 icindekiler_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:38 PM Page 30

ne de olsa babakan sensin ister asar ister kesersin*

gncelgncel

serhat soylu

diyarlara da uzanyor. Her yere cami,her yerde cami. Her yere Tayyip, heryerde Tayyipler.

Gz de kara o kadar Filistini bom-balayan srail uaklarn Konyada bes-lese de en Filistinli o! En Filistinli amasraille en askeri-ekonomik anlama-l da o! O kadar onun Filistinlilii Ehbabasnn olu ne de olsa srail!

iftiye anan da al git!, Somadalen 301 madencinin ailelerine bu l-kenin babakann yuhalarsan tokadyersin bir yandan bir yandan (ora-y kartrmayn imdi). Delikanl adamimdi, ne yapsn. Tutamyor kendisini.Eski mahallesinden geliyor, bir omzueik.

Ulan kabaday. Beyzbol sopal bakanObamasnn karsnda sklm-pk-lm zavall te bu kadar onungz karal, delikanllOlsun ol-sun dedik ya bir kusuru var. ok sevi-

rihi.. Tabi her eyin eni olunca bir ey-lerde daha c oluyor. A-ME-R-KANCI ! Nasl? Belki de onu O yapan en be-lirgin zellii.. En Amerikanc!

12 yldr onu dinliyoruz, onu izliyoruz,ona bakyoruz, ondan gryoruz, hat-ta ilk ondan duyuyoruz.. Kolomblamslman kaiflerde olduu gibi. Bizide ok dnyor. Ryalarna giriyoruz.Bir sabah kalkyor, iki imeyin bundansonra diyor. Hangi tr ekmei yiyece-imize karar veriyor. Hangi televizyonkanaln izleyeceimize, hangi mziidinleyeceimize, hangi kitab okuyaca-mza, hatta ka ocuk yapacam-za O kadar dnyor ki, yatak oda-larna girmeye alyor cumhurununyle bir ey anlayacanz!

Yalnz bir kusuru var.. ok seviyor amao mslman kaiflerin kefettii yeri.Amerikay kefediyor, Kbaya camiyapyor. Yani artk icraatlarn sadecemillet iin dnmyor. Kalkp uzak

Yeni reis-i cumhurumuz, eski baba-kanmz Tayyip Erdoan ve syledik-leri, yaptklar, azndan salyalar saasaa hykrmeleri olmasa lkemiz vednyamz gndem ktl ekecek.kr ki o var da gazetelerin sayfala-r doluyor, ana haber bltenleri rutinolarak en az bir saat haber aktaryor.Her ey bir yana, o olmasa dnyadakimse bizim yaadmzn farknda ol-mayacak.

Mimardan daha mimar, mhendistendaha mhendis, doktordan daha dok-tor, futbolcudan daha futbolcu, sanat-dan daha sanat Son yaptAmerikay Kolomb deil, msl-manlar kefetti aklamasyla benimdiyen tm tarihilerin gzn ya-artt, hepsi eminiz okuduu kitapla-r bir kenara brakarak reis-i cumhur-larnn yapt aklamalara kulak ka-bartt.

Grdnz gibi tarihiden daha ta-

ARALIK 2014 | TAVIR | 3

3-4 aksaray_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 3

4 | TAVIR | ARALIK 2014

yor babasn. Hayrl evlat.

Dayanamaz rencilerin kzl-erkek-li ayn evde kalmalarna. Alamazcokun yrei cumhurunun zararlalkanlklarna. Ahlaki deerleri okyksektir nk. alar rpar ama o ka-dar. Saklayamaz bile aldn rpt-n Beceriksizliinden deil. Gerekduymaz. Cumhurundan hibir eyigizlemez o. Her ey akta olmal.aldysa ald! Kendim iin yaptysamnamerdim. ocuklarna helal lokmayedirmemeye yeminliydi. E duruuvar adamn. Bir izgisi var.

Kendisinin getii yerde cumhuru i-tii kuruluk sigaralar bile sakla-snd. Duru gerei. Saklamad m?Cumhur deildir gayr o. Devlet b-yklerine sayg nemlidir. Saygldr.Kime mi? Bu da soru mu? Tabii ki ba-

basna, kefetti ya oralar. Valla ben ke-fettim deseydi de inandrrd etrafndaalk tutmak iin eli hazrda bekleyen-leri.

Babasnn pek sevgili evlad o! Deliesprlmeyen, hep kullanlan.

Ah domam bebelerin katili olup dahep kullanlan. ocuklarn beyinleriniasfaltlara aktanlarn talimatlarn verende delikanl olan. Kendini vatan pazar-lamakla mkellef gren de vatannevlatlarn birer birer vuran. Efendisininhizmetinde sadk bir uak olan!

O grkemli aksaraylarn iinde, o ko-ruma ordularnn arasnda, o barma-larn, armalarn arkasnda ne yatarhi dndnz m?

ARESZ.. ZAVALLI.. BRLK.. HAN..KORKAK..

Barma bouna etrafna. Kurtara-mayacaksn koltuunu, paran, arsa-n, tapunu, yatn, katolu katlarn..Reis-i Cumhur..

Cumhur gayr yeter demesini derenecek, bilecek. yle kamak yoko zaman. Sorar sana delikanll,caka satman, bar ar, el, parmaksallayarak ortalarda gezmeni. SO-RAR.. SORACAK.. nanmyor musun?Dn fikir babalarnn, tarihine bak.Hepsinin sras gelecek.

*23 Nisan etkinliklerinde sembolikolarak Babakanlk koltuuna otu-ran ocua Tayyip Erdoann syle-dii sz. q

3-4 aksaray_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 4

1940lardan 2014e faizmin benzerlii

gncelgncel

derya doan

saldrd ve bundan hi vazgemedi.Bunun en son rneini Karaman Er-menek'te madene su basmas so-nucu katledilen 18 iide grdk.Daha iilerin cesetleri bile karlma-mken, madencilerin ailelerine birton kmr yardmnda bulundular!Diyorlarki aln yakn bu kmrleri.Nasl bir ahlaktr bu? Siz bizden ce-setlerimizi yakmamz istiyorsunuz. Okmrleri yakabilir mi analar, baba-lar? Yakamaz, yakmaz da.. Yrei ya-nyor madenci ailelerinin... Kimi ei-ni, kimi ocuunu, kimi babasnkaybetti bir avu kmr iin.

imdi ne fark kald AKPnin yakla-mnn Hitler faizminden? 1940'lardagaz odalarnda ldryorlard, bugnmaden ocaklarnda yerin yedi kat al-tnda ldryorlar. Dnn Hitler fa-izmi de dalga geer gibi ailelerine

Naziler, gaz odalarnda boduklarinsanlar nce yakyor daha sonra kl-lerinden de sabun yapyorlard. Dahasonra bu sabunlar ailelelerine gnde-riyorlard. Ellerinde olan adreslere deyle bir mektup yazyorlard. Btndikkatlere ramen maalesef tutuklu-nun hayatn kurtarmak mmkn ol-mamtr. Bu byk kayptan tr enderin zntlerimizi bildiririz. Eeristerseniz kllerini ve sabunlar de-meli olarak 15 marka gndeririz diyor-lard.

Yl 2014...Halk dman AKP, 12 yllk iktidar bo-yunca halk ynetmek iin emperya-lizmin karlarn savunmak iin hephalka saldrd. Uygulad tek politikafaizmin doasna uygun olarak dema-goji, yalan, bask ve iddet oldu. Ken-dinden olmayan herkese, her kesime

1940'larn ba...

1933'te Hitler, Almanya'da dev sana-yi tekellerinin desteiyle babakanoldu. Tekellere borcunu demek iinHitler her yana saldrmaya balad.lkeleri igal etti, yakt, ykt, katlet-ti. Yahudilerden, Komnistlerdenoluan toplama kamplar kurdu. Bun-lardan biri Auschwitz Kampdr. Bukamp 2. Paylam Sava dnemindekurulmu en byk toplama, zorun-lu alma ve imha kamp olarak bi-linir. Bu kampa girip de kurtulanok az sayda insan vardr. Ya alktan,kurundan, ya da gaz odalarndaboularak ikenceyle 4 milyon insa-n ldrdler.

Auschwitz Kamp boalttldktansonra sa kanlardan biri yle an-latyordu:


5-6 hitlerson_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 5


"en derin zntlerini" dilegetiriyorlard. AKP'nin bakan-lar da bu katliama zldkle-rini ve ailelerin aclarn pay-latklarn sylyorlar... Hitlerfaizmi ailelerine sabunlargnderiyor, AKP iktidar dayerin yedi kat altndan kar-mak iin urunda ldklerikmrlerden paket yappgnderiyor ailelerine. Bu ka-dar aktr her ey. O zaman-dan bu yana faizm halk d-manlna devam ediyor.

Bir de yetmezmi gibi ma-dencilerin yas tm lkeyi sar-mken AKP Erzurum Milletve-kili Muhyettin Aksak'n kznndn yaplyor ayn gnler-de. Meclis Bakan Cemil i-ek, Babakan Yardmcs B-lent Arn ve evre ve ehirci-lik Bakan dris Gllce katl-yor dne. Ne kadar zl-dklerini; dne katlarakda gsteriyorlar! Onlarn ft-ratnda l ii bedenleri ze-rinde gbek atmak var n-k...l ii bedenleri zerin-de kahkahalarla tepinmekvar...

Adalet istiyoruz. Ekmek ka-dar, su kadar ihtiyacmz olanadaleti istiyoruz Biliyoruzki sizin bu kanl ellerinizdenkmayacak adalet. Adaletmadencilerin, bir avu kmriin mrn verenlerin, terte-miz ellerinden kacak q

5-6 hitlerson_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 6


7_sablon 11/27/14 5:39 PM Page 7


13 Mays 2014 tarihinde ManisannSoma lesinde yaanan madenci kat-liamnn ardndan 28 Ekim 2014de Er-menekde yeni bir katliama daha tankolduk. Yzlerce maden iisi katledildi.Yzlerce madencinin hayat gelip durun-ca yrek kapmza dikkat kesildik ii kat-liamlarna. Joe Corrie iirinden aktard-m gibi, haftasna varmadan unutulduSoma. Sonra rnaktan lm haberle-ri aldk. Yine ocakta gk vard, grizuvard. Kapda atlar, umutlu bekleyilerve ierde birbirine sarlarak len ii be-denleri.

Ermenek madencileri gelip oturdu g-sme. Zaman uzadka snd iimde-ki sevinci, gsmde kurumu iekler

ve ku lleri. Canm ok yanyor.

Yeni eltekte maden ocanda, Kozlumaden ocanda len madencileri gr-dm.

Kmrlemi bedenleri ve yeraltndakigalerilerde yanklanan feryatlar kald. Bir de Zonguldak limanndaki maden-ci antnda yer alan yzlerce madenci-nin isminin yer ald duvara, yeni isim-ler eklendi. Ve biz unuttuk onlarn ha-yatlarmza dair yklerini. Her gnmadenlerde, gk altnda kalan ma-denci haberleri, gazetelerin arka sayfa-larnda yer alyor. Olaan eyler gibi. Ha-yat akp giderken bizim iin, madenciailelerinin yaamnda duruyor zaman.

Hep o an dnyorlar o son an, bizimasla bilemediimiz o an

Her gn, gn dnerken ya da yeni birgn doarken vardiya deiimlerindeyzn yatrp pencerenin pervazna yolgzlyor.

Ekmek lmn aznda. Her gn ei,sevdii erkei, lmn a azndanieri giriyor ve bir avu kmrden, ak ek-mei getiriyor sofraya.

Hergn hoakal demek, dualar etmekardndan, her gn bir soluk ses dkmekardndan. Hayrla dn.Hoa kal

denemedeneme

lm bizi kovalar biz kmr skeriz ocaklarda...

mehmet zer

Ve halk zlecekNe ac, diyecek, Ne ac.Unutulacak ama her ey, haftasna var-madanVe milletvekiliVe maden ocaklar sahibiVe papaz efendiVe gazetelerVe yalan haberlerle zehirlenmi kamuDevam edecekler zehirlerini, kinlerini bi-riktirmeyeGelecek ilk byk maden grevinde bo-altmak iin.Bu akam kadnlar maden ocann ba-nda beklee dursunTanr bile grmyor, tanr bilekiyzlln ve utancn bu oyunun.*

8-9 mehmet ozer_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 8


Sabah alaca afakta seilen glgelerdearamak sevdiceini, kap alndnda,ya da bahe kapsndan kk kznanne babam dnd sevin l.

Yrei hep seste, kapda, yolda. Her gnbyle sryordu hayat.

imdi baretin duvarda asl, mendiliniykamadlar, ter kokan mendilin hasretkokusuna dnyor.

imdi sefer tasn bo duruyor.

izmelerin amurlu, elbiselerin kmrkokuyor. Duvarlarda asl fotorafn.Glmsyorsun.

ocuklarn devi yardmn bekliyor.Yrei tkezlese de ocuklarn, hayatbilgisi dersinden pekiyi alyorlar. Ekme-imiz scak deil ve zlem kokuyor, k-mr kokuyor, fke kokuyor. Vardiyaotobsleri sensiz. aylar souk, sigara-lar uucuna ekleniyor, Kahvede oyun-lar sessiz, yerin bo. Arkadalk gnle-riniz anlatlyor i ekerek vardiya yol-dalarnca, ac ttnle bastrarak yrekszsn. Aaya daha aaya, dahaderine iniyor damar. Yeryznn kalbi-ne gmldnz. Kmr kara, siz yara-snz hayatmzda. Yaramz hep kanar.

Sen yoksun senin mezarn yok.Siz yoksunuz mezarnz yok.Biz bir yeralt mezarlarna alarz.

Barsam neye yarar, naslsa duymazlar. Ben bir kmr ocann onulmaz gym. imde cesetler ve daha lmemilervar. **

*Joe Corrie**Metin Altnok

8-9 mehmet ozer_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 9


Zrr, zrrr, zrr saat 06:30.. alar saa-tin, beynini kemirdii rahatsz edicisesiyle uyanmaya alyor Yunus.Dnden kalma arlar, belindeki f-tn nksetmesi, eklemlerindekiarlar yeni bir gn ile tekrar bal-yor. Elini, yzn ykadktan sonrahazrln yapyor, kapdan kacak-ken ocuklar dyor aklna. Kara-rn deitirip geri dnyor, yattk-lar odann kapsna geldiinde okulanda bir kz, bir de olu ml m-l uyuyorlar. Glerek kyor gece-kondudan, sokaa. Gneli bir sa-bah, lk bir hava elik ediyor yr-d yola. O yrdke dleri ta-zeleniyor beyninde, alabildiineumut dolu, bazen de fkeleniyor:

- Tarm ldrdler. ehre gitsek akalrz, iki ocukla nasl geinelim.Ektik, bitik ama artk tarla da kuru-du. Elde avutaki para da suyunuekti Mecbur kaldk madende a-lmaya, kr talihimize. Ama sz ol-sun, kzm da, olumu da okutaca-m. Olumun o madene girmesine

gnlm nasl raz gelsin? O okuya-cak doktor olacak, retmen, m-hendis

Tal yollar arnlarken Yunus, nefesnefese kalm Arif in soluklanylairkilir.

-Ge kalacam diye koturdum, yorul-dum be Yunus.Tebessm eder:- Sen ge kalmazdn Arif abi.- Sorma Yunus, kabuslar iinde uyan-dm. Hanm zor bela uyandrd.- Hayrola Arif abi nedir grdn?- Kasvetli bir karanln iindeydim,u Somada len gardalarn iindebuldum kendimi. Drt bir yanmSomal madenci, ortalarnda ben.Hepsinin baretleri takl, fenerleriak. Her biri kafasn evirdike,birbirimizin yzlerini gryorduk.Ortalk ok sessizdi, sadece nefes alveriler duyuluyordu. Telala nefesalp vermeler oald, korkulu yz-ler, haykranlar Daha sonra seslerazalmaya balad, nefes alp veren-

lerin sesi kslmaya Bouluyor-dum sanki Yunus uykuda, hanmsarsarak uyandrd. Souk terler d-kyorum, soluk solua kalmm.ok ktyd ok. Somada yaa-nanlar beni ok etkilemiti. Bazennefesimi tutarm, beklerim yle bo-ulmann nasl bir ey olduunugetiririm aklma, onlarn nasl bir acektiini hissetmeye alrm.

- u emeklilik bir dolsun Yunus bil-lah girmem madene. O vakte kadarAliyi de evlendirmi olurum hem oda alyor.

- yle tabi Arif abi hayrlsyla hep-si olur.

Susarlar, yrdkleri yola; sefer tas-larnn kardklar sesler elik eder.Madenin azna yaklayorken, birdelikanl grnr yzlerine. Yunus:- Ooo sa bitti mi askerlik?- Bitti abi.

Arif:

ykyk

hayat ayn, hayal farkl... grhan torun

10-12 hayat ayni hayal farkli_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:40 PM Page 10


- Sen de dtn he mi madene?- Ne yapalm be abi kyde yapacaki kalmam bor, har var. Dedik birdeneyelim alalm hem sigortamz-da yatar.

Gece vardiyasnn bitimine az kald,ierdeki madenciler kmak zere.Onlar bir bir kmaya balamken,dier madenciler de zift gibi karar-m stlerini giyiyor, baretlerini ta-kyorlard. Madene girecekler, -kanlardan rutin olarak helallik alyor-lard.

- Hakkn helal et, Memet emmi,Hasan day, Sadi amca- Helal olsun Ahmet, Yusuf, Ylmaz

Madencilerde bir gelenektir bu, iebalamadan nce helallik alnr. n-k her madenci bilir ki, lm tehlike-si an ve an vardr madenin iinde.

sa yeni saylrd madende, yerin yedikat dibine yrrken, ayr bir hayatnkaplarn ayordu. Vurduka ekicisorguluyordu hayat; yzlerce ma-den kazas oluyordu, Zonguldaktason olarak Somada, yzlerce insanld, neden hep biz lyorduk? Ne-den burada almak bu kadar riskliiken alma koullar, gvenlik nedensalanmyordu? Ya bir gn bizi de bu-lursa lm! Vurduka ekici fkeleni-yordu. Beynindeki dnceler gelipgittike, sarsldka duygular hncniten, madenden karyordu.

Gelecei dnyordu sa; yok by-le olmaz bir eyler yapmalym, ma-dende nereye kadar alacam.Birileri ok para kazanacak diye, bizcanmzdan olacaz. Aldmz kuru bir para, biraz u borlarm-z halletsem, bir yandan da i arasamiyi olacak, burada olmasa da merke-ze gider alrm. yle ya ben lr-sem annem ne yapar evin tek bir o-cuuyum, sevdi im ok zlr.Daha yaanacak onca gzel yllarvarken, beni srekli lm duygusu-na sokan bu madende almak hiakl ii deil

len vakti geldiinde, her gn birkii masa oluturur. Bir, iki meyve ka-sas, bir de uzunca bir sunta koyar.



Srekli madenciler ayn noktada ol-madklar iin seyyardr masalar s-rayla her gn hazrlanr. Diz krar her-kes tasnda ne varsa kor masaya,blr yerler. Madencilerin yaam-lar birdir; ayn duygular paylarlar,alndan akan ter ortaktr, ellerinde-ki nasr ayn yerde yorulur, her bi-rinin emei ayr ayr byk, karl- birdir! ektikleri arlar, hasta-lklar, gn gn yaadklar sorunlarda birdir. eride lecek olsalar, hep-sinin lm bir, nedenlerine KAZAdenecektir!.. Yeryznn ayrldbu tabakada, madencinin yeryzn-deki tm dleri madenin kapsndakalyorken, yerin altnda ayn yaa-ma adm atyorlard.

Yunus alma yapt alanda yo-lunda gitmeyen, bir tersliin olduu-nu hissetti.. Madende daha nceduymad sesler geliyordu, bazyerlerde ufak apl szntlarn bala-mas, gaz kokularnn ara ara geldi-ini fark etti. Gn iinde bunu so-rumlularla ve arkadalaryla payla-t. Madencilerin kafasn kurcalayanbir konuydu. lgileneceiz diyenler-den ne gelen oldu ne de giden. Ma-denciler hibir ey olmam gibi a-lmalarna devam ediyordu

Gnlerden bir gn, len saatleri;ajanslardan son dakika haberlerigeiliyordu:

Karamana bal Ermenek lesindemaden facias!

Haberi duyan kyller, madencilerinaileleri, yaknlar kotular madenedoru. Yrekleri yanan babalar, a-laan analar, baclar kiminin ei,olu ocuu her biri bir yanda. Koy-muyorlar ki yaklasnlar madene,brakmyorlar ki bir umut madeninkapsnda grrm kan da, l-m olsa da bedenini. Szde gven-lik diye dizilmi zebaniler.

Gnlerdir sren bekleyi, tkenenumutlar!

Yunus madenden kurtulmutu. Haf-talar geti, yaadklarn unutamyor-du lmle burun buruna gelmitikolay deildi. Arif abisini kaybetmi-ti, daha emekli olacakt. Olu Aliyievlendirecekti. sayla karlatgn dn gibi hatrlyordu, gence-cikti daha yapacak ok ii vard, g-zel hayalleri, gerekletirecei d-leri Ve daha nice sevdiklerini kay-betti Ermenek halk.

Ky meydanndaki kahveye doruyryordu Yunus, onu grenler se-viniyordu.- Gel hele Yunus bir ay ielim, soh-bet edelim.

Oturdu, bir yandan ayn yudumlar-ken bir yandan da yaadklarn an-latyordu. Sylediklerini duyanlarfkeleniyordu.

- Madendeki sorunlar yetkilileresylememe ramen ilgilenen olma-d Ahmet amca. Szntlar oalm-t zaten, patlama olduunda be-nimle dier arkadalar arasnda ellimetre var yok, herkes dank bir e-kilde alyordu.

Yunusun gzleri doluyor ve devamediyor:

- Su yle bir basn salam kibomba gibi bir ses duydum. ok id-detliydi yanmda birka arkadadaha vard yz metre ilerledik sugelmeye balad, arkamzdan da su-larla srklenen vagonlar hzla ge-liyordu stmze. Arkadalara habervermek iin dndk bir yandan dagaz gelmeye balad etkilenenleroldu. Belki on saniye daha ierde ol-saydm ben de kurtulamazdm!

Sustu ve sessizce kalkt masadanakam oluyordu, eve doru yol ald.Yunus, madene tekrar girecekti, o-cuklar vard okutacak. Olu made-ne girmesin diye o girecekti tekrar-dan

Kylnn isyan byd; byle lmolmaz olsun, madende alnmayannlemler ldryor insanlarmz.Bunun artk bir kader olmadnainanr oldular ve soracak hesaplar,verdikleri szler vard. Bundan by-le saklayn gzyalarnz, bize revagrlen hayat ters yz edeceiz!..q


lm fukara lm

deneme deneme

levent navruz

balarnda olsa da o gn 18 iininlmle bir randevusu yoktu... Akamevlerine bir lokma ekmek getirmek iinkmlard... lm hep onlarlayd...lmle hep yz yzeydiler... Yzlercekardeini o ocaklarda lme gnder-milerdi... Ama o gn lmle bir ran-devular yoktu... Hibirinin yoktu...len yemeklerini yemek iin badakurmulard yer sofrasnda... Zeytin,peynir, soan vard... lmle yoktu birrandevular... Akam evlerin yolunu tu-tacak, bugn de yaadklarna kredeceklerdi... Yoksuldular... Bilinsizdi-ler... Bunun sonucunda rgtsz ve a-resizdiler... Kle gibi almaya razedilmilerdi... Bu durumu ok iyi bili-yordu kan emici patronlar... Bankala-ra borlar vard... Yoksullua mah-kum edilmilerdi... Patronlar artkyemekleri evlerinizden getireceksi-niz ve ocan iinde yiyeceksiniz de-diinde itiraz etmeden kabul ettiler...Kabul etmeyene de kap n gsteri-liyordu... K aynda onca bor varkennasl yaparlard... Kabul ettiler... Hergn yeni bir hak gasb yapyorlard...Hepsini kabul ettiler... Her gn lmedaha bir yaklayorlard... lm hemyoksulun yan bandayd... Ama ogn 18 iinin lmle bir randevusuyoktu... Faizmin zulm ve kapitalizmin

ormanlarnda hazine avclna karlar...Bir an ce varmalar gerekiyor... Acele-leri vardr... Hazine avclarndan ncevarmalar gerekiyor... ok hzl yrrler...Kleler soluksuz kalr... Bir yerde dururkleler ve otururlar bulduklar talarnzerine... Zenginlerin bandaki zat f-keyle barr; ''Siz ne yapyorsunuz... Kal-kn abuk... Bir an nce varmamz gere-kiyor... Altnlarmz gidecek...'' Klelerdet kmaz... Bir vakit sonra bir kleayaa kalkar... ''Efendim''der, ''ok hz-l yryoruz... Ruhlarmz geride kal-yor...'' Kar hrs ve a gzllk ruhlarnailemiti... Geride brakrlard gnahlakutsanm ruhlarn...

O gn 18 iinin lmle bir randevusuyoktu... Eski bir hikaye... Padiah korku-lu gzlerle gelen ok sevdii vezirine so-rar. ''Nedir sendeki bu korku? Ne oldu?Vezir, lm grdm... Gz gze gel-dik bana bakt...'' Vezirini ok seven Pa-diah tebdil-i kyafet giyer karr halknarasna... lm sokak banda grr...Yanna gider... ''Benim Vezir ok gen, neolur onun cann almayn... Sizi gr-m ok korkmu'' der... lm; ''Evetonu grdm... Benim onunla bir rande-vum yoktu... Tesadfen grdm... Onun-la baka bir zamana da bir uak kaza-snda randevum olacak... ''lm yan

Karaman'n Ermenek lesindeki k-mr ocana her gn olduu gibi ogn de iiler umutlar ve gelecekle-ri srdrmek iin indiler... Hibirininlmle yoktu bir randevusu... Hergn korkuyla giderlerdi... Her gnevlerinde ktklarnda geri gelemeyizdiye aile fertleriyle vedalarlard...Ama o gn on sekiz iinin lmleyoktu bir randevusu... Hepsi hayatdoluydu... Faizmin zulm ve kapita-lizmin kar hrs o gn onlar lmlerandevulatrd... Daha ok para kazan-ma hrs iilerin yaamlarn tehlike-ye atyordu... Ky evlerinde yoksulluk-la bouan iiler, aresiz kabul etmi-lerdi bu klelik dzenini... cretli bi-rer kle olarak, ne sylerlerse kabulediyorlard... len yemeklerini d-arda yiyorlard... Patron, zaman kay-b olur diye, artk yerin altnda ocak-ta yemelerini emretmiti... Yemekleri-ni de kendileri evlerinden getiriyorlar-d... te faizmin kar hrs, onlarnlm randevusunu len yemei vak-tine ayarlamt... ilerin yaamlaronlar iin nemli deildi... iler dahaok almal, daha fazla kar elde et-meliydiler... Kar hrsz... Toprak bile do-yurmaz bunlarn gzlerini... Bir eski Af-rika yks... Zengin iadamlar bera-berlerindeki klelerle birlikte Amazon


13-14_sablon 11/27/14 5:41 PM Page 13


kar hrs onlar lmle randevulatr-d... lm randevusuz gelir yoksulunbana... airin dedii gibi;

''...lm bu,Fukara lmGeldi,geliyorum demez.Ya bir kuluk vakti ya da akamst,Ya da seher, mahmurlukta,Bakarsn, olmu olacak...*

Bir gn sonra devlet timsah gzyala-ryla oradayd... ''Devlet her trl kur-tarma almasn yapacak... ''Kurtar-ma almas... Zaman ar ilerliyorduac ykyle... lm ise hzl kouyor-du... Haberler kaza diyordu... Biz l-rz yine... Onlar ''kaza'' derler katliam-larna... Kapitalizmin o vahi arkn ara-snda deil ilk kalmz... Son da olma-yacak... Ki son bulmazsa bu smrark, adna ''i kazas'' denilen, ''ihmaldenilen, ''denetimsizlik'' denilen bu ka-pitalizm gereklii hi bitmeyecek...Fukar iin, ''kaza'' da lm gibidir... Ge-liyorum demez, gelir... Onar, yzer,biner lrz... Onlar katliamlarna ''ka-za'' derler... Biz lrz yine... Devlet tmgcyle oradayd... Acyla ve fkeylehaykryordu ii yaknlar... Devlettm gcyle oradayd... Polisi, zel

timi, toma, gaz... ''Devlet tm gcylekurtarma almalarna devam ediyor-du...'' Bir ana, elleriyle toprak eeliyordu...Bakn o katillerin ellerine... Asla nasryoktur... nk onlar btn nasrlarnvicdanlarna istiflemilerdir... Timsahgzyalar ondandr... Alnlarna bir ba-kn... Kameralar karsnda konuan za-tn alnna bakn... Tek damla bir aln terivar mdr? Yoktur... Alnteri insandaolur... reten insanda... Yaratan insanda...Alnteri, ekilen yoksuluun da addr...ou zaman lmle karde olur... Kolaylmez insan tonlarca topran altn-da... Su kaplamtr bir de topra... Birana yrei konuur o vakit; "Olumyzme de bilmezdi, suyun iinde neyapt?'' O saatlerde kamera karsnagemiti haramilerin bakan... Diyor-du; ''Tm gcmzle kurtarma alma-larna devam ediyoruz...'' Kulaklarnkapatmlard. Duymuyorlard anannszlerini... Ses tm lkeye yayld... "O-lum yzme de bilmezdi, suyun iinde neyapt?'' derdi ve konuurdu ana yreiy-le; ''Geceleri uyuyamyorum. Ocaagitme artk' diye ka defa sylememeramen beni dinlemedi" diye feryatediyordu... Yalan sylemeye devam edi-yordu milyonlarca insanmzn gzleri-ne bakarak haramilerin bakan; ''Devle-

timiz tm olanaklar ile kurtarma a-lmalarna devam ediyor...''

Haramiler, saltanatn uzun srdr-mek iin yalanla da beslenir... Yoksu-lun kan yetmez... Yalana, daha ok ya-lana ihtiya duyarlar... Yalanlarla biz-leri kandrrlar... Aclarmzla alay eder-ler... Bu iin ftratnda var diyordu ha-ramiler... Kanlarmz zerinde kendile-rine cennet kurmulardr... Ki, ''Zengi-nin cenneti, yoksulun cehennemindendoar.'' (Viktor Hugo) Hayatn vazge-ilmez yazgsdr... lmlerimiz zerin-de smr saltanatn kuran harami-lerin dzeni, yklmas muhakkaktr...Biz yoksullara hayat hakk tanma-yan, lm bizlere reva gren budevran, bu ark, bu dzenin sonu ge-lecektir... Kurduklar bu cennetlerini ce-henneme evireceiz... O gnler ge-lecek... Bir gn mutlaka nancmzvar; ''Ne mutlu o yoksullara ki tekidnya onlarndr, er ya da ge budnya da onlarn olacaktr.'' (Fried-rich Engels) Bu inanla sylemitirozan szmz:

''Her mevsim daha gen, daha verimli,Sunar, prl - prl, sebil,mrnn en gzel ak hasadn,Elimizin hnerinde yeryzDolu sofra, glen anne, glen ocuklar,Bir'e on, bir'e yz'le akama gebeafakla doan igc.*

Bunu yaratacak olan yoksullardr...

nk, ''Yoksullua ancak yoksullar,ala ancak alar son verebilir. Onla-r rgtlemek, devrimi rgtlemek-tir''**q

*Ahmed Arif**Dursun Karata

13-14_sablon 11/27/14 5:41 PM Page 14

ferit ahenkten halka giriimcilik dersi

tartmatartma

hazal kara

latyor daha amca. Yapt ie inanyor.Satmak istiyor o ayakkaby! O yana ra-men istiyor bunu, belki yarn kalbi dura-cak karken bir yokuu ya da tkenive-recek nefesi nk, sadece yoksulhalkmz admlyor o yokular, o a-murlu yollar lme yana gelmi in-sanlarmz nasl da giriimci hale getiril-mi deil mi? Sadece a kalmamann gi-riimcilik tela bu her gn yaanan.

Ferit ahenklerin paalarna hibir za-man bulamamtr eminiz o amurlar.Onlarn nefesleri ku ty yastklarda, te-miz bahar havalarnda tkenir. O yzden-dir zaten byle kp her yerde biz y-le fakirdik ama sonunda byle zengin ol-duk yalanlar. Zenginliimizin kaynagiriimciliimizde sakl demeleri vebunu halkmza anlatp aman yle ya-pn giriin ie, svayn kollar demelerikendi kirli yzlerini rtme abalardr. Yanitelevizyonda karmza kp konuan buburjuvalar yalann dik alasan satmaya a-lyor bize. Para vuruyor, kamyonlarla ta-yorlar, smryor, kemiriyor, emiyor hal-kn kann, zenginletike zenginleiyorbiz fakirletike, a kaldka, yoksullukektike.

Bir yanda sokakta, yolda, otobste ksa-cas yaamn iinde grdmz gerekgiriimciler; yoksul, emeki namusluhalkmz Dier yanda lks iinde ya-ayan bu namussuzlar. Gstereceizsize de giriimci ruhu. Girieceiz tm ca-nmzla, kanmzla ellerinizdekilere elkoymak iin, varlnz btn yoksulla-ra datmak iin. q

yorgunlukla btnlemi bir glmse-me var. te diyorum ocuk senin hatankalben sevmek dnyay ve insanlar,daha 7-8 yanda iine dtn u dn-yay akln da kullanarak plan program -kartarak analiz edemeyiinden yoksullu-un Ve ellerindeki atlaklarn sebebibu

Yol devam ediyor Bir sonraki kta ya-l bir teyze Gelmi bilmem ka yana,bu soukta kta mendil satyor. Yznde-ki ifade tm gn bizimle birlikte geziyorsanki. Giriimciliin yz ifadesi bu! Beli ikibklm olmasna ramen sokakta ite tey-zemiz, pes etmeden ylmadan ayn ide-alle ayn hedef dorultusunda alan tey-zemiz o bizim elindeki mendili satp, kar-nn doyurma hrs ve arzusu ondaki kilokma ekmek iin bu ka dayanmadaki s-rar!

Otobse biniyoruz sonra, yal bir amcaelinde bir poet inden eskimi birkapara eya kartyor. Eyalar kartan el-lerine bakyorum Elleri kara kara, kim bi-lir hangi yan iinde kald gnlerce De-mir mi tuttu yoksa eki mi? imdi de bin-dii otobste inizdeki giriimci ruhunhayal kurmasna imkan tanyn cmlesin-den yola karak elindeki o eski ayakkab-lar satma isteinde Elindeki antada sa-dece iki ift ayakkab. Birine boya bula-m. Bugn bir ift satarsa yetecek onuniin. Dnp anlatyor gzlerimizin iine ba-karak, ocuk saflyla. Bak yavrum, bun-lar ayakkab. Geliyorum Leventte satyo-rum bunlar. Kendim urayorum, her gnsabah erkenden byle geliyorum. diye an-

Televizyonda, Dou Holding YnetimKurulu Bakan Ferit ahenkin, babasAyhan ahenk adna yaptrd faklte-nin al treninde, "Giriimcilik ve Lider-lik" hakkndaki konumasn dinliyoruz.Genlere, "inizdeki giriimci ruhun ha-yal kurmasna, iyi analiz yapmasna, iyitakm oluturmasna ve kendinize ansvermesine imkan tanyn." diyor.

"Giriimcilik idealliktir, deiimdir. Bun-lar hep gnmzde yaadmz eyler.Giriimci olmak iin lider olmak iin illabir iadam, bir akademisyen ve bir dev-let by olmak gerekmiyor. Bu asln-da insanlarn iinde olan bir ey. Giriim-ci aslnda ok byk risk alan, cesaretliolmas gereken o gne kadar yaplma-yan yapan, o gne kadar kar durula-n belki yanl yaplan dzelten daha iyibir hale getiren, pes etmeden ylmadanayn idealle ayn hedef dorultusundaalan ama bunu sadece kalben deilakln da kullanarak plan program ana-lizlerine bakarak dnya nereye gidiyorben bunu burada yapabilirim bunun r-nekleri var m, onlara da bakarak mem-leketinde gerekletiren aslnda bir a-landr." diyor Not ediyoruz tm buszleri akl defterimizin bir kesine Nede olsa byk i adamlar bunlar naslzengin olunur, nasl giriimci olunurretiyorlar ya..

Sonra sokaa kp kalabaln iine ka-ryoruz. Arabalarn nne atlayp camsilmek iin uraan ocuklar gryoruzklarda imden diyorum ki hepsi nekadar da giriimci Hepsinin yznde


15 sahenk_sablon 11/27/14 5:41 PM Page 15


Zorbann tuzandasn! A, bitkin, yaral...Katilin, sinsice izliyor senikurban olarak itahnn!Vahet ve acmaszlk: bu onun karakteri...Ve sen tutsaksn, kanl bir oyuncak gibi ellerinde,sarldn sanarak yaralarnn...Susuyorsun, sustuka derinleiyor yaran, iyiletiini sansan da!Acsndan hn samayan bir halkn yaralar nasl iyileir?Susman istiyor efendiler! Susmann krelmek, esaret,teslimiyet olduunu bilerek... Bu zalimin besini;brak artk efendinin tasndan tknmay bir yana;sesini bul barndaki yarann!Kvlcmn kendinsin, kendi kollarn.Bar barabildiin kadar! Korkma!Halk ancak bardnca var!Kendi nefesinle silahlan, kendi sesinle;yrt at barbarn sana sabrdan dokuduu kfl kefeni!Unutma: knda duran onur paslanr!Sana ayaklanp, aclarnn hesabn sormak,sana ileyen, ldayan cesaret,sana Spartaksn kardei olmak, sana lar, alayanlar,kalbinde bilenen lk, var gcnle grldemek yakr...Halk budur! Akln bana al! Sensin yeryznn sahibi!Halk budur! Dursun diye akan kandinsin diye gzya, gelinler glsn diye,silsin diye acnn isini analar dudandan,barlmas gereken yerde kalkp barandr halk.

Halk budur!Halksan, koparp alacaksn kollarndan krbacn zorbann!Halka dik ballk,daln, arnn, tomurcuun,mazlumun, mahzunun, masumun,gszn, kimsesizin grz olmak yakr.Halksan, kendinden tesini bekleme! Bak sesi var kemiinde,dilin kesik, gsn parampara...Beklediin ne ki, kim, neyin nesi?Kendin krmadka kolundaki zinciri, daha ok ezileceksin!Seni sabrn afyonuyla besleyen, zalimin uaklar deil mi?Bekleyen halk puslanr, paslanr, usul usul uslanr!Ve artkduyulmaz olur iniltisi...Unutma: katiline snann inlemesi duyulmaz!Ufkun var, ona bak; gcn ufkunda kanatlandr!Alaznla rzgrlan!Rzgra zincir vuramazlar!nk halk, rzgr olduunca halk,nk rzgr estiince rzgrdr!Ylgnlk pazarlyor tccar; ylgnlk nk hem mal onunhem oyunca! Parala, kr at! En azndan,damarna baslan ocuk kadar cesur ol! Diklen!Utan biraz dmanna direnen karncadan!

iiriir

kmak iin bu karanlktannihat behram

16-17 siir_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:41 PM Page 16


Korkaklktan duyulan sadece zincir sesidir!nsan, sevdas kadar insandr; halksa, gc kadar halk;yeter ki soluk alsn, kuansn kendini kendi olarak!Zorbann korktuu da bu: ayaklanan acnn, sellleen dere gibia dnp gelmesi...Evet evet, paralanmak iin srasn bekleyenkurban kkrediinde, barbarn hkm biter!nk ahin utuu kadar ahin, rmak akt kadar rmak,can kkredii kadar candr! rkt kadar deil!Bu oyun bozulacak, baka yolu yok!Silinecek gencecik kzlarmzn peremine svanan zifir,kan ve karanlkla rlm ne varsa sklp atlacak;o Maallah!lar, nallah!lar, Allahn izniyle! dualar;Haline kret! telkinleri, Cennet vaatleri, rtn! tleri,kara itahlnn bilinmeze brakt ne varsa...Yerini krlan zincir sesi alacak,ufuktan kvlcmlarla emzirilmi sahici k!nk ancak, ltl, gvenli, sahiciyken gzeldir hayat;dereler duru aktnda, yamata maynsz kamatnda bahar,dal kendi huyunca filize durduunda...ocuklar korkusuz oynadnda ancak sokaklar yaam bulur;iekten dumansz sadnda baln ar,ay ay olduunda, tay tay...Sadece bebelerimiz ve dedelerimiz deil,analarmz ve oullarmz deil sadece,su, toprak ve hava deil;ller de bekliyor bizi... llerimiz...Halk, kuanp z gcn, dikilmezse karsna celladnher afak yeniden asacaklar Erdal ceylan anda;her biri bilekte nabz, dalda filiz: Suphi boum boum,Sinan delik deik, bo kym kym, Mazlum dilim dilim,Mahir param para...Toplanp eleniyor ikenceci katiller karmzda!Da dikliince da,yamur yadnca yamursa eerhalk da, urunda can verenleribarnda tadnca halktr! tesi yok;tesi: isten, kften ve salyadan zifiri bir bataklk,srekli uuldayan!fke hi bu denli gsz olmad, meydan hi bu denli ssz,

sevda hi bu denli dsz...Hrsz hi bu denli hissiz olmad,zorba hi bu denli tnmaz, pervasz; uak hi bu denli bulak...Hi bu denli slamad, softalamad, talamad airunutup Yunusu, Fikreti, Karacay...Okumu zmre sarsak olmad bu denli hi,bu denli ruhsuz, onursuz, rkek, yardak, smsk..Arszlamad beyin bu denli hi, yitirip utanma duygusunu...Yalan hi bu denli snmedi, insan hi bu denli sinmedi...ncelik inim inim, hakllk yapayalnz;efkat kr, vefa unutkan, dostluk sar;sabretmek safradan safra, zehirden zehir...Yeter artk, dorul! Adna yakr ol! Kimliini bul!Dikilmesi deilse eer, karsnahayat yok edenlerinhalk halk yapan nedir?

16-17 siir_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:41 PM Page 17


ocukluumdan kulama alnan birtrk dt birka zamandr aklma. Tr-knn giriinde "Basm da glgesi k-m de sisi/ u karki toprak Anado-lu'mdur/ Kesti n paas beyi/ ki ka-n arasna ay dt" diyordu tok bir ses.O vakitler benim iin en anlalr haliAnadolu'nun n paann, beyin kesme-siydi. Bydke de anladklarmn bellibir zamanla, mekanla, dizeyle snrl olma-dn grdm.

Yrca Ky'n bilir misiniz? Sanrm yaz-nn yaynlanaca tarih itibariyle artk he-pinizin kulana az ok alnmtr. Peki ilkhaberlere dtnde biliyor muyduk? Sa-nrm byk ounlukla hayr... Zaten ha-beri hazrlayan editrler girizgah niyetin-de bir cmle ekliyorlard: Soma'ya bal Yr-ca Ky.. Peki ya Soma? 301 kere lmeden,yerin yedi kat altnda 301 kere can verme-den evvel biliyor muyduk? Sanrm bunada byk ounlukla hayr diyeceiz.

Peki Anadolu'da baka bilmediimiz yer-ler, peki ya onlar baka hangi katliamlar-la, hangi paann, beyin n kesmesiy-le reneceiz. Deil mi? Artk Anado-lu'daki yerleri katliamlarla reniyoruz. Veen vahi an ierisinde, mrmz heryeni gne yeni bir katliam, yeni bir acy-la uyanmakla geiyor.

Alattlar Yrca Ky muhtarn, canl ya-ynda usulca. Gzlerimizle grdk. Ana-dolu insannn en bilge ve vakur haliylekonutu dakikalarca. Anlattklarna iknaolduk. Sabaha kar kesilen alt bin zey-tin aacnn her biri iin konuuyordu. He-sap sorma bilincini tayarak, zeytin aa-larn geri istiyordu. O zeytin aalarnnher birinin orann kylsnn ocuu gibiolduunu, her bir zeytin fidannn en azyirmi be ylda yetiebileceini sylyor-du. Ve alyordu Yrca Ky muhtar, na-sl kydnz onlar bizim canmzn para-syd, nasl kydnz diyordu. Bu tablo ne

kadar da tandk deil mi? Yine ayn elle-rin, yine sabaha kar sinsice gzaltna alp,gzaltnda kaybettii, katlettii yirmi-yir-mi be yandaki evlatlarn arayan aile-lerin szlerine ne kadar benzer deilmi? nk vahet, ahlakszlk ve alaklkayn. Hibir fark yok!

Yrca'da sabaha kar kesilen alt bin zey-tin aac, orann kylsnn yaamn ida-me ettirebilme teminatyd. Anadolu'nunbilge kyls yaamn idame ettirme-sini salayan, geim kaynana minnetduyuyor; onlar ocuklar gibi bakp, ko-ruyor, toprana, aacna sahip kyordu.Yrca Ky halk sabaha kar gizlice ke-silen alt bin aaca kar imdi birok duy-gunun ve kaygnn yan sra bir de mah-cubiyet duygusu besliyordu. nk d-mann saldrsndan koruyamamlard. Vekime mikrofonu uzatsan ikinci cmleboazna taklyor gzlerinden yalarakyordu.

Onlar bilmez bu duyguyu. Ar, namus, hay-siyet gibi kavramlar olmadndan bilmez.Bakan; "zeytin marketten de alnr, amatermik santral yle mi" diyecek kadar na-mussuzdur. Alay Amerika'nn ocuudurbunlarn. Daha fazla kr uruna hi ekin-mez satmaya kalkar lkeyi, topyeknfakat bir gn gelir, dikilir karsna bu halk.Vardr elbet syleyecei bir ift sz vearttka zulm bilinir tez yklacaktr zalim.Elbette halkn da syleyecei bir ey varve boazda taklp kalmayacak.

Bir gn gelince, alak, korkak, yarnsz za-limlerden ve bu faizmden hesab Yrcakyllelerinin gznden akan yalar so-racak. Bilge Anadolu halk soracak.. q

denemedeneme

yrca ky muhtardeniz ekin

18 yrca_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:42 PM Page 18

yzlemek

kelimelerin dilikelimelerin dili

asl tekin

yava iyiletirir.. yani gaza boarz,joplarz, gzaltna alrz, krarz kolu-nuzu bacanz, hatta ldrrz, ca-nnz yakarz, fakat iyileir zamanlaunutursunuz deniyor. Denge onlarnaklna uygun olunduunda salanmoluyor.

Devlet 12 Eyll darbesiyle yzle-melidir denirken de yle. Bu yzle-me ikencelerden geirilen, gzaltn-da kaybedilen, sokak ortasnda infazedilen onlarca insan geri getirmeye-cektir. Bir mezar bile yok birounun.kp evet biz bunlar yaptk imdi deaffedin demekle Hikmet Sami Trkle-ri, Mehmet Aarlar, yaptklarn unu-tabilecek miyiz? Adalet byle mi sa-lanacak?

Tayyip Erdoan kp ekmek, kmrparanz, kutu kutu alnterinizi aldm,patlayana kadar yedim yedirdim, si-zin paranz ile vurdum sizi dese, ya-nnda tek bir korumas olmadan hal-kn ierisine girse boazna sarlacako atlak eller alklayacak m var g-cyle?

Hayr! Katledenler, zulmedenler ile-dikleri sularn bir bir hesabn vere-cek. ti o zaman biz onlarn yznebakacaz, gerek yzleme an oolacak. te o zaman onun adna yz-leme deil, hesap sorma diyece-iz.q

kan, sndrdnz ocak yle zr-lk, yzlemelik, hesaplamalk birmesele deil. Bizim hesabmz halknve tarihin hesab. Bu hesap yle basitgrlmyor.

O nedenle, sorgulanmas gereken n-celikli olarak bu adaletsiz dzendir. He-sap, Anadolunun kylerinde yakanykanlardan, 19 Aralkta hapishaneler-de, dn Somada bugn Ermenekte,Roboskide katledenlerden sorulmal-dr.

yle devam ediyor: Sonrasnda atla-cak adm -eer varsa- su veya hata pa-yn kabul edip zr dilemektir. En zorolan budur ama bireyin ya da toplu-mun ruhunu temizleyecek, cerahatiaktp yaray saaltacak olan da budur.Yzleme sreci kiiyi nce actsa dayava yava iyiletirir; ruh salna,dengeye kavuturur.

Bile isteye kendi snfnn karlar do-rultusunda hareket edenler bunu ka-bul edip zr dilediklerinde her ey bit-mi, unutulmu olmayacak. Evet en zorolan budur. Unutmak! ektirilen ac-lar, al, yoksulluu ve bizlere bunureva grenleri unutmak; kaybolmaktr,gmlmektir karanla. Fakat halknhafzas gldr, cerahat olarak gr-dklerin halkn o direngen yandr.Skp atmak iin ellerinden geleniyaptlar, yapyorlar. Onlara yarama-yan onlarca irkindir. Actsa da yava

Her geen gn madenlerde bir iidaha gmlyor yerin yedi kat dibi-ne, rezidansn tepesinden aklyorumutlar ile beraber beton zemine.Fatmann pantolonu yama tutmazoldu., Hseyinin ayakkabs delikdeik, ayaklar su iinde. diye d-nr iken makine kapyor kolu, dn-yor kanl arklar. Kapitalizmin arkla-rnn tt kol deil, acs yzn-deki izgilerle derinleen babalar,okuyup da byk adam olacak k-k ocuklar, tertemiz cretkar ogencecik kzlar, delikanllar

Egemenlerden, bir avu smrc-den milyonlarn hesabn sormaktrerdemli olan. Oysa yzlemek diye-rek, gemite ne kadar ilediklerisu varsa bunlar unutmamz istiyor-lar. Nasl? Gemile yzleiyoruz,12 Eyllle hesaplayoruz denilerek.Var olan fkeyi sndrmek, biriken-leri snmlendirmek iin. En b-yk erdemlerden biri de yzlemek-tir diye bize ajite ederek. stelikcesaret gerektiren bir ey olarak ak-tarlyor. Yzlemek ile ilgili yle birtanm yaplyor: Yzleme bir eitkendi kendini sorgulama, kendi ken-dinden hesap sorma eylemidir. Hereyi yap, yk, yok et, ldr, say, sv..Ondan sonra ben yzleiyorum deiin iinden k. Ya da zr dile iiniinden k. Bu kadar basit mi sand-nz? Bu kadar kolay m sandnz? Ky-dnz can, ilediiniz su, akttnz


19 yuzlesmek_sablon 11/27/14 5:42 PM Page 19


Ahlak; bir toplumun sahip olduu davra-n biimleri, yaratt deerler ve kurallarbtndr. Toplumlar gelitike bu deer-ler ve kurallarda da deiim yaanr elbet-te ki. Veya o gnn koullarna gncelle-nir yaamn kendi doal ak ierisinde.Geri olan yanlar gnn toplumsal deer-lerine gre yeni ekiller alr.

Yalnz bir engel var. Smr ve snflar ger-ei. Ezen ve ezilenlerin atmas. Sm-rclerin smry gerekletirebilmesi,egemenlii altndaki insanl uyuturaraksmrebilmesi, onlarn uyanmasn vesorgulamasn engellemek iin; yenidenoluturduu, deforme ettii, var olan ah-lak anlayn tersyz edip, yozlatrd dabir gerek. Peki bizim tarihin akndan an-ladmz bu mu olacak?

Egemenlerin dayatt ahlak anlay budoal aka byk bir darbe vuruyor. Varolann iini hzla ve bulunduu her yerdeyok ediyor, boaltp kendi kirli, kokumu,insan ten ve insan deersizletirip birtorbaya dntren bir anlay yerleti-riyor. nsann doasna uymayan, doas-n bozan, kimyasn bozan ne varsa onubulup hakim klyor. Byk rneklerle,reklamlarla, medya, moda, ark her eyiy-le saldryor her eyimize. Uzun yllar bo-yunca insanln birbirine aktard, bedel-lerle, emeklerle biriktirdii deerleri ksasrede bir hi haline getiriyor. Sorun bur-da.. Hangi Ahlak derken bunu hatrlatmakistiyoruz tekrar.

Bildiimiz iki snfn savanda, bugnkadyla kapitalistler halka ait ne varsa elin-den almak ister. Kendi varlnn koulu,halkn olumlu deerlerinin alnmasdr.Halkn deerlerinin yozlatrlmasdr. Kit-lelerin ahlakszlatrlmasdr. Uyuturu-cu, fuhu, hrszlk, saygszlk, arpk moda

anlay, zenticilik, bunalmlar, intiharvakalar ve daha birok ey hep bu poli-tikann sonucudur.

Dizilerle ve yarma programlaryla salk-l bir bakla ucube, ahlaksz grebile-ceimiz ne kadar davran biimi varsa,bunlar kuralm, byle yapmak gereki-yormu gibi veriliyor beyinlerimize. Bir-ok dncede de yle yanl bir etki ya-pyor: Byk ounluk byle yapyorduygusuna kaplyor. te bu yanl elimiz-den deerlerin uup gitmesinin balan-gc oluyor. Yani dzene uyuyoruz, uydu-ruyoruz. Bir yarma programnda insan-larn aalanmas, onurlarnn krlmas d-zene uydurmak veya deerlerin uupgitmesi deil midir? Veya bu yaplannormal grmek. Topyekn bu televiz-yon dizi, yarma veya programlarnnezici ounluu insanlarn birbirlerinehitaplarn bozuyor, birbiri hakkndakidncelerini kirletiyor. Gvensizlii, sa-mimiyetsizlii yayyor. Ahlakszl reti-yor. Umutsuzlatryor, kaderciletiriyorve daha ne kadar olumsuzluk varsa. Hertaraf zarar douran bu dzene uymakveya uydurmak ne kadar hakl bir gerek-e?

Adeta, bu dzenin dediini dememek,yaptn yapmamak geri kafalln, mo-dern olmamann hatta birok kez terristolmann gstergesi haline gelmitir. Mo-dern olmak, ada insan olmak byle d-np byle yaamaksa tabi ki biz bylemodernlik bizden uzak gitsin deriz. Kapi-talistler kendi yaratt plklerde ken-dileri debelenip dursunlar. Bizi, halk bu-latrmasna izin vermememiz gerekiyor.Bunu yapabilmek, byle gl durabilmekiin de tabi ki kendimizi, birbirimizi eit-memiz, okumamz, renmemiz, sorgu-lamamz, soru sormamz, savamamz

gerekiyor, rgtl olmamz gerekiyor.Yoksa bu koca dnyann iinde birer bi-rer yok oluyoruz. Kendimize, eimize dos-tumuza, deerlerimize yabanclayoruz.

Yani iki snf, iki ideoloji ve iki ahlak Ka-pitalist sistem rm ve kokumutur.Bu sistemin ahlak da rmtr tpkkendi gibi. Burjuvazinin ahlak anlaynanlamak iin kltrne bakmak yeterlidir.

O halde tarihin doal ak nedir? Gerekahlak nedir? Halkn ahlak nedir? Doruolan ne olmaldr? Gerek ahlak, milyon-larca insann emeini alanlara, ocukla-r alktan ldrerek zenginleenlere, hal-kn bugn bu sorunlarla urayor olma-sna kar mcadele etmektir. Ahlak dedi-imiz bu ahlakszlklara kar durmak,mcadele etmektir. Zulmn by bi-lip de susmak, sineye ekmektir olanlar.

Salarmzdan tutup yerlere atmalar, ba-mzda atklar yaralar, krlan kollarmzcanmz yakar, etlerimiz ryene kadardvlmek elbette gcmze gider. Amaiimizin rmesi, rtlmesi daha iyi de-il ki bundan. Anas yandakilere yapma-dklarn brakmayanlar, 14nde ocukla-rmz en adi ekilde katledenler, maden-cileri, iileri onar onar, yzer yzer lmegnderip de kp ekranlarda yzszce,hibir ey olmam gibi anlatanlar gste-riyor bize bu dzenin ahlak anlayn.

Dzen kirletir, devrim temizler. Bylesi birayrm temsil eder iki snfn sava. Onla-rn kirlettiini devrimcilerin savundukla-r deerler temizleyecek. Bu zehirin pan-zehiri devrimcilerdir, devrimciliktir. Halknsavunaca da devrimcilerin gsterdiidevrimci ahlaktr. q

deerlerimizdeerlerimiz

hangi ahlak?ayenur yayla

20 ahlak_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:42 PM Page 20

gelecek artk eskisi gibi deil

eletirieletiri

mit ilter

art ve kronik ala are olarakinsan tketimi iin evlerde ekirgeyetitirmeyi nerdii projesi...(24Ekim 2014- Yurt Gazetesi)

Konuyla ilgili bir baka habere dahabakalm: ... Dnyadaki nfus art vekronik ala are olarak insan tke-timi iin evlerde ekirge yetitirme-yi neren LEPSIS, ev mutfaklarnaynelik bir bcek beslenme nitesi.Bu nite ekirge retmek, yetitirmekve toplamak zere kullanlyor. ekir-geler olduka hzl byyor ve aynmiktarda protein retmek iin gele-neksel et besicilii hayvanlarndanok daha az kaynak tketiyorlar LEP-SIS, ekirge tketmenin yan sramutfakta retim yapmaya ve ekirge-lerin byme srecini yakndan izle-meye olanak salyor. (25 Ekim 2014-Birgn Gazetesi)

Konu anlalmtr.

Burjuvazi, bize mademki asnz,yoksulsunuz o halde bo durmayn

Holding, Eczacba Holding sponsor-luunda gerekletiriliyor.

stanbul Tasarm Bienali direktr De-niz Ovann yapt aklamaya greAvustralyadan ine, Fransadan Ja-ponyaya, Meksikadan Trkiyeye, Hol-landadan ABDye yirmiden fazla lke-den 200n zerinde tasarmcnn, ta-sarmnn her alanda 53 projesi bu or-ganizasyonda yer alyormu. Ve buprojeler, u Anda Gelecek Nedir?sorusuna cevap aryorlarm...

Demek yle, ilgin gerekten de...Burjuvazi soruyorsa bu soruyu, vardrbir apanolu.

O halde, daha yakndan bakalm uprojelere.

2) EKRGE YETTRME SANATI...Projelerden birisi uymu: MansourOurasanahn protein retiminin kre-sel sonular zerine bir tartma ya-ratmay hedefledii LEPSIS: ekirgeYetitirme Sanat dnyadaki nfus

1)u Anda Gelecek Nedir?Bu soruyu burjuvazi soruyor. Ve el-bette, iine yarayan cevaplar isti-yor. Proje ad altnda kiralad ce-vaplara da ikna olmamz dayatyor.Ki gn kurtarabilsin.

Batan syleyelim sonda syleye-ceimizi: Burjuvazinin gelecei bizimgeleceksizliimizdir. Ve fakat tarihselolarak bunun tersi dorudur. Gelecekbizimdir ve halkn geleceinde halkdmanlarna yer yoktur.

Burjuvazi, tarihsel gerekliin buakln bulandrabilmek iin hereyi yapyor. Aada bahsedecei-miz Bienal organizasyonu da bukapsamdadr. Elbette, inceltilmi veen kibar haliyle.

1 Kasm-14 Aralk 2014 tarihleri ara-snda gerekletirilen 2. stanbul Ta-sarm Bienali, bu yl Gelecek Artk Es-kisi Gibi Deil balyla dzenleni-yor. Bu organizasyon Ko Holding,Dou Holding, Bilgili Holding, Enka


21-23 mit abi_sablon 11/27/14 5:43 PM Page 21


evinizde ekirge yetitirip yemeyiakl edin diyor. Daha dorusu sizayaktakm olarak bunu akl edecekbir zihin aklna sahip deilsinizama ben sizin yerinize bunu projelen-dirdim, buyrun bcek yemeye... de-meye getiriyor.

Aklnzla bin yaayn demiyoruz ha-liyle bu halk dmanlarna, zira bur-juvazinin akln bandan alp ayak-takmnn tarihsel ayaklarna paspasedeceiz.

Demek, evimizde ekirge yetitirece-iz ve bunlar afiyetle yemeliyiz ylemi?

Bize ekirgenin arka baca, sizekuzu pirzola...

Oh ne ala...Kahrmzn cmleleri kfre dnme-den bu blme nokta koyalm, deilmi.

3) TY DKMEKBurjuvazinin yoksullar bcek yesinprojesi, ilk defa gndeme gelmiyor.Daha nce de bunu ifade ettiler. Hat-ta yaptrdklar aratrmaya gre 700bcek trnn yiyilebilir olduunuaklamlard. imdi bunu bu tr et-kinliklerle merulatrmaya alyorlar.

Alara, yoksullara, halklara nerileri bu:Et bulamayan bcek yesin.

Yoksul halka hesap vermeden ncekralie Mari Antuanetin Ekmek yok-sa pasta yesinler dedii bilinir. Krali-enin bu yaklam, halka ne kadaryabanclatn gsterir. Burjuvazi-nin Et bulamayan bcek yesin proje-si ise dik alasdr.

Buna ty dikmek denir.Burjuvazi, sebep olduu kanl ve kirlialk gereinin zerine ty dikiyorbylece.

4)GERE GRMEKYoksullara bcek yedirme gerekele-rine dikkat edelim: ... Dnyadakinfus art ve kronik ala areolarak...

Yalan!Bu yaklam byk bir ikiyzll-n rndr.Birincisi kronik aln sebebi, n-fus art deildir.

kincisi halklarn yaad aln so-rumlusu, emperyalizmin ta kendisi-dir.

Bu yaklamda hem sorumluluklar-n gizlemeye hem de are ad altn-da nerdikleri bu trden projelerlebu durumun kabullenilmesini da-yatmaktadrlar.

Diyorlar ki; aln zm yoktur, siziyisi mi bcek yemeye aln. Bize ma-liyet kartmayn. Evinizde bcekyetitirin...

nceltilmi bir ekilde, kibarca sy-lyorlar bunu. Ambalaja bakar ms-nz: Tasarm Bienali... u Anda Gele-cek Nedir? ...

Gelecekten nce geree bakalm.nk gelecein yolu, gerein tamiinden geer her zaman.

Bakn, Birlemi Milletlerin GenelSekreteri Banki Moon Kasm 2009daRomada yaplan bir toplantda ne di-yordu:

Dnyada gereinden fazla yiyecekvar. Ama yine de bir milyondan faz-la insan a. Bu durum kabul edile-mezdir.

BM Gda ve Tarm rgt-FAO- GenelSekreteri Jacques Diouf ise yaptaklamada yle diyor: Eer dnya-da retilen gda insanlar arasnda eitolarak blnseydi, kii bana her



gn 2760 kilokalori derdi.

Ve bir baka haber de yle: Dnya-nn en zengin yz milyarderi 2012de240 milyar dolarlk gelire ulat. Vebu, dnya zerindeki ar yoksullu-u 4 kez tarihe gmmek iin yeter-di... (21 Ocak 2013/ Cumhuriyet Ga-zetesi)

statistik ve aklamalar yeterlidir.Yaadmz gerek udur, bugnndnyasnda emperyalistler 1 milyarinsan a, 4 milyar insan yoksul b-rakmtr. Bu tablonun sorumlusuolduklarn, en iyi kendileri biliyor. Vebu alarn, yoksullarn kendilerine y-nelecek iddetinden korkuyorlar.

Bu korkuyla bugne sk sk sarlyor-lar. stiyorlar ki hep bugn yaansn,zevkusefa dzenleri srsn. Alarm? Onlar da bcek yesin...

5)GELECE FETHETMEK...Burjuvazi esas olarak gelecektenkorkar. Dnya halklarnn komutan-larndan Ernesto Che Guevarannifadesiyle sylersek:

Gelecei fethetmek devrimin stra-tejik esidir, bugn durdurmak,deimesini nlemekse, ada dn-yada savunma konumunda bulu-nan gericiliin kar stratejisidir.

te bu gericiliktir, yoksullara bcekyemeyi neren. Ki o projeler, bienal-ler, tasarmlar, o ambalaj, o yaldz...Hepsi halklara bcek yemeyi nerenirenliin, ikiyzlln, zorbalnmakyajdr.

Halklar bcek yemeyecekler. rgt-lenecekler, direnecekler, savaacak-lar ve kendilerini a, yoksul brakanemperyalistleri, onlarn ibirlikileri-ni yenecekler.

Gelecek, halklarn tarihsel eylemidir.Gelecei sadece halklar kurabilir. Ki

yarn bugnden kurmak, halklarnkavgada Mahirliinin eseridir.

Soru neydi: u anda gelecek nedir?u anda, gelecek, hayat denilen kav-gann gereini yapmaktr. Zulme di-renmek, smrye kar mcadeleetmektir. Bcek yedirmeye kalkanlarakar, halkn her eyin en gzeline la-yk olduu bir dnyann kavgas iinileri adm atmaktr.

Gelecek, burjuvazi iin eskisi gibiolmayacak. nk halk dman bur-juvazi, halklarn geleceinde olma-yacak. u anda verilen kavga, denenbedel bunun iindir.Gelecek, bizimdir...

6) TARHN LOKOMOTF...Gelecek, kendiliinden gelmeyecek.Gelecei hayatmza tayacak olantarihin lokomotifidir. Tarihin lokomo-tifi, Devrimdir. Devrim, yarn bugn-den kura kura, direne savaa gelece-i fethetmektir.

Gelecei fethetmenin yolu, devrimciiradenin cret ve emek talaryla d-enir. Ki devrimci, ite bu yola kma-ya, bu yolda adm atmaya cret edipbu yola emek vermenin sra neferlii-ni yaayandr.

Sra neferi, gelecei yaratan mimar vegelecei tayan hamaldr. Ki gelece-in nndeki engelleri, zorluklar y-kp yerle bir eden de Odur. Her adm-da kendisini de yeniler ve bylece, ge-lecei kendi kiiliinde, ilikilerinde,eyleminde, hayatnda... yaamaya ba-lar.

Emperyalizm ve ibirlikileri, tarihin lo-komotifini rayndan kartmak iinher eyi yaptlar, yapyorlar ve yapa-caklar. nk o lokomotifin geleceeulamasndan korkuyorlar. nk ogelecekte kendilerine yer olmadngayet iyi biliyorlar.

Tarihin lokomotifini yolundan kar-tamazlar. nk hayatn kanunudurbu: Toplumlar daima gelecee ilerler.

te bu ilerleyi iin, tarihin lokomo-tifinin gelecee yryebilmesi iin oyola ray demek olmazsa olmazdr.Demir yolu iisi olmak arttr. Kidevrim yolunun iiliidir devrimci-lik. Ar iiliktir bu. Muazzam bir sa-br ve emek, mthi bir cret gerek-tirir. O emek ve cret, halkn cevahi-rinde vardr. Ad, devrimci iradedir.

Gelecek, devrimci iradenin eseridir.Halklara bcek yedirmeye kalkan-larn deil. Gelecee bir adm, biradm daha...

7) GELECEN REHBER...Gelecein klavuzu, devrimci ideolo-jidir.

Byle olduu iindir ki, Mahir ayanyle diyordu: ... Biz Marksizmi en-telektel gevezelik ve dnya devrim-ci hareketinin trafik polisliini yap-mak iin okuyup renmiyoruz. Bizdnyay deitirmek iin, dnyannTrkiyesinde devrim yapmak iinMarksizmi reniyoruz.

Gelecein yolunda nmzde reh-ber, elimizde pusula, yreimizdeinan, omuzlarmzn stnde bi-lintir bizi gelecein sahibi yapanideolojimiz.

Ve Markstan Mahire devrimci ideo-loji der ki: Halk her eyin en gzeli-ne layktr... Vatana bamszlk, halk-lara zgrlk ve dnyaya enternas-yonalizm yarar...

Evet, gelecek bizimdir. Yaratmak iinemek, kazanmak iin cret ile... q



her gece bir yldz kaydryorum semadabir yldz grdnde dileimizi anmsaal onu, ksz brakma gkyzndesr yangn kokan salarna, bir de alnna

sana bir zlem braktm, grl grl bir umutsana bir kavga braktm, grl grl bir onur

her gece iki yldz alyorum gkyzndenbiri sana biri de bana, ki sevdamz yldz olsunal onu, ksz brakma gkyzndesr yangn kokan salarna, bir de alnna

bana bir umut braktn, grl grl bir zlembana bir onur braktn, grl grl bir kavga..

iiriir

gkyzmit ilter

24-19 aralk_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:43 PM Page 24

biz hi daha fazlasn istemedik ki be abi..

ykyk

deniz ekin

mak, hayatn her alannda arln koy-maktr" Ne anlarm ben bu ilerden. Vaz-getim onlar dinlemekten. Erdem Bey,geenlerde yine beklerken bizim otob-s, bizim mahallenin deli amcas yana-t yanna. Deli amca, grdm en titizdelilerindendir. Bir giydii ceketi bir dahagiymez. Sanrm yetmi yalarnda var. n-sanlara bir zarar olmaz, bizim duran abi-sini ok sevdiinden gelir devaml dura-a. Geenlerde bir sabah caddenin kar- tarafnda grnd. Elinde sigarasyla ya-va yava bizim duraa yneldi. ErdemBey geri ekti kendini, deli amcaysa bu sa-bah Erdem Bey'i tercih etti ve yanat ya-nna usulca Erdem Bey kendini geri e-kebilecek baka bir mesafesi kalmadn-dan aresizlikle kartt bir kulandan ku-lakl. Deli amca kahkaha att ErdemBey'in bu haline. Erdem Bey'se bir "has-binallah" ekti. Deli amca balad barabara konumaya: "Anam babam yokpara ver banaa" Erdem Bey, kendince aya-r kak sabah parodisinden kurtulabilmekiin kartt czdann. Tm durak heye-canla dndk baktk. Gerekten de cz-dandan para verecekti. Bak hele ErdemBey'e, gnl byk adamm. Bir sre tmdurak aktrmadan Erdem Bey'in czda-nndan ka para karacan tahmin et-meye altk. O ana kadar Erdem Bey'eolan tm gcklmz ortadan kalkmt.Deli amca ise bu esnada "anam babamyok para ver bana" demeye devam edi-yordu. Erdem Bey, czdann byk g-znden 50 kuru kard ve deli amcayauzatt. O an tm duran iinden geen-leri imdi tahmin edip bir kez daha ks ksglyorum. Vay be Erdem Bey'im, 50 ku-

amak deil, bu tela canlarna dman on-larn... Ben mi? Bana birazdan geleceim..

Bizim duran bir abisi olduundan bah-setmitim size.. Abi onun ad. Kimse bil-mez gerek hikayesini. Yaz-k, gece-gn-dz gne gzl takar ve ne zaman birigzlne yeltense fkelenir, kser, eki-lir bir keye. Hi sormadm adn ve gz-lnn hikayesini. Yaz-k, gece-gndzduraktadr abi. Bizim duran durak oldu-una dair herhangi bir tabela yoktur. O yz-den o kendine i edinmitir herkesi otob-se ya da minibse bindirmeyi. Mesela birotobs gelir, abi barmaya balar: "ura-ya gider, uradan geer, kaptan duur ge-len var!" O otobse binecek kiiyi bindir-di mi, mutlu olur. Minibsler durduundaise tekrar balar abi barmaya: "uraya gi-der, uradan geer, abla gel geer abla ge-er" Minibs kaptan karr bir lira uzatrabiye. Alr, teekkrn eksik etmez. Ver-mezse de "can saolsun"dur.

Bizim duran birbirini tanyan insanlar abi-ye selam verirler her vakit. Alr bann s-tne koyar. Bir tek o genten ocuk vermezselam. Adnn Erdem olduunu duydum-du geenlerde. Duraa hep takm elbisey-le gelir. Elinde bir anta vardr ErdemBey'in. Kpry getin mi plazalarda al-rm. Ya ok deil yznden belli fakatsanrsn krk devirmi de ocuk byt-m. O kadar yorgun durup durur bede-ni. Tank olmutum bir kere arkadalar alayediyordu. Otobs beklerken bile kravat-n gevetmiyor diye. Susturmutu ErdemBey onlar. "Bu iler byle olur" demiti,"Byle byle byrsn." "Kariyer adam ol-

Buras stanbul'un merkezi yerlerine faz-la yakn saylmayacak bir ile. Bir nevi te-ki stanbul da denilebilir. Burann insan-lar; ie, okula ya da bir yerlere gezmeyegitmek iin birka otobs deitirip bir-ka saatini ayrmak zorunda. u an sizebizim ilenin en ok kullanlan duran-dan yazyorum. ok uzun vakitlerdir buduran sabit mdavimleri var. Her sabahve her akam belli saatlerde onlar gr-yorum. Sabah henz uykuyu yzlerindenatamam ifadeleriyle, gnein doupdomadn dahi grmeden hzl adm-larla yryerek bu duraa geliyorlar.Hemen hemen hepsi ayn otobse bini-yor. Otobs bizim duraa zaten aznakadar dolu gelmi olduundan bizim abi-ler ve ablalar, balk istifi yapmak duru-munda kalyorlar. Evden karken ts-ne, dzenine dikkat ettikleri kyafetleri a-ltklar yere varmadan bizim mehurotobste oktan bozulmu oluyor. Ha!unutmadan, duran bir de "abisi" var,ona birazdan geleceim.

Bizim duraa gelenlerin ounu tanyo-rum artk. Fakat yzlerini tanmla dese-niz biraz zorlanabilirim nk onlarn ha-yatlar bir tela halinde, ie yetime tela-yla balyorlar gne; duraa geldiklerin-de azna kadar dolu otobse binebilen be "ansl" kiiden biri olabilme tela- ve kim bilir i yerlerinde hangi telalarykleniyorlardr daha. Tm gnlerininbyle devam ettiini sanyorum nkakamlar bu duraktan geerken sonderece bitkin oluyorlar. Dnp bir selamvermek o yana dursun, beni grebildik-lerini dahi sanmyorum. Bana kalrsa ya-


25-26 gizem_sablon 11/27/14 5:44 PM Page 25


ru bahetti. Ald deli amcam 50 kuruu"allah raz olsun" diye diye gitti. Biraz te-de "lyas paran var m? Vereyim mi sanapara" diyen kahvehaneci Hami abiyednp 50 kuruu gsterdi ve "Var vaar"diyerek yoluna devam etti.

Eskiden bizim duraa gelen kvrck bi o-cuk vard. Onun da adn "kvrba" takm-t bizim abi. Bizim duran oradaki aa-larda kular vardr hep. Kvrba da o ku-larla slklar onlar cotururdu. Hattaonlarla yle ok oyun oynard ki, bazenbinecei otobs bu sebepten karrd.Kvrba birka zamandr ba nde ge-liyor duraa, slk falan da almaz oldu.Abiye veriyor selamn beklemeye koyu-luyor. Birka zaman bizim abi konuacakolmu onunla niversiteye hazrlanr-m, snav stresine girmi. Abi demi ki "ol-sun be kvrba, senden deerli mi?" d-np dururuyor kvrba hal kendindendeerli mi deil mi?

Bizim abiye minibslerin verdii birer li-ralar saydm geenlerde, yirmi iki lira yap-t sabah dokuzdan akam on ikiye. Abi na-sl yaar acaba o parayla. Aslnda bazenbaka iler de yapt. Bir gn elinde buz-dolab ssleriyle geldi. Onlar ast duva-ra bir vakitler iyi de satt. Sonra gidip ta-bure alm o paralarla. Durakta duranlarotursun diye. Gldm getim bu haline.Anlamadm, insan gider bir mont alr ken-dine. stnde hrkayla duruyor k kap-da.. Sonra emsiye satt birka zaman.Yamurun ok yad bir gn akam al-tya kadar yz lira kazannca "Allah zen-gin oldum ben, bu paray ka gnde bi-tiremem" deyip, geri kalan tm emsiye-leri duraa gelen emsiyesiz insanlara pa-rasz datt da o iten de batt ylece.Sonra su ald satmak iin. Biliyordum on-lar da satamadan datacakt. Biraz fke-lenmiti bu emsiye iine. Kendi kendinekzmt biraz. O yzden su meselesindebir iki gn parasyla verdi herkese. Zatenhi kimse de parasz almak istemezdi budevirde bir eyi. nsanlar tuhaft. Her e-yin maddi bir deerinin olduuna o ka-dar ikna olmulard ki ikram edilene

dahi para teklif ediyorlard.

Bizim Erdem Bey ok yorulurmu i yerin-de. Atlm yapmm irketi, arkadalary-la konuurken duydumdu "patron seni ezi-yor olum, sanki senin mi oluyor irketinkazand paralar" dediler de, Erdem Beyfkelendi "patron bana hakkm olan veri-yor" dedi. Bizim Erdem Bey bir sabah yzbembeyaz geldi duraa. Herkes neyi oldu-unu soracakt da ekiniyordu ondan. So-uktu, selamsz, sabahszn teki. Ah beni birbraksalar ona yapacam bilirim! Neyse,bir sre otobs beklediler hep birlikte.Otobs geldiinde Erdem Bey uyanklkyapmak isteyip biraz srann nne geme-ye alt fakat bir anda yere yld ErdemBey, ektiler kenara. Kimse binmedi otob-se, bana toplandlar. Bizim abi yzne sudkt. O sulardan iirdi. Ban dizine aldda aylana kadar yerde ylece kaldlar.Ayldnda hemen toparlad kendini. Et-rafnda toplananlara bir aklama yapmazorunluluu hissetti ki dnp "Biraz yor-gundum da!" diyebildi. Sonra abiye dnpsularn parasn vermek istedi. Abi att ka-larn, "almam" dedi. Erdem Bey srar edin-ce de fkelendi ve "stemem" diye barpbiraz uzaa gitti. Bizim kvrba gitti yan-na, "Ne oldun abi! Alsaydn ya hem bolduronda para" dedi, abi zgnd yardmkarsnda para teklif edilmesine ierlemi-ti dnd kvrbaa "Onun bana dktm

iki ie su mu zengin edecek beni! ki ieeksik olsun, biz hi daha fazlasn isteme-dik ki" dedi. Kvrba tekrarlad kendikendine "Abi, abi be abim! Biz hi ihtiya-cmzdan fazlasn istemedik be abi" Buesnada, sanrm hal para verme arzusuy-la yanlarna doru gelen Erdem Bey, ta-nk oldu bu cmlelere utanr gibi oldu daevirdi yolunu. Kirpiini ykp, drdgzlerini yere. Neler dnd kim bilir Er-dem Bey, ylece binip gitti dier otob-se..

Benim de bir ykm var abiyle.. Evveldenkimin kapsna gitsem bir tas yemek iinfarkl bir ad takar, ardnda bakmambeklerdi benden. Ya da bir tekme atar k-ma ekip giderdi yanmdan. Duraa gel-diim gnden beri ayrlmam abinin pe-inden kt bir ey oldu mu onu koru-rum, kt bir ey sezdim mi hemenhavlarm, o da eksik etmez bir tas yeme-i hi nmden. yle geinip gidiyoruzite. Hem hi yle farkl farkl isimler ta-kp ilgin ilgin oyunlar denemedi stm-de... Erdem Bey gibiler de kaptrsnlar ken-dilerini iyice arklara. Robot olsunlar, in-sanlndan kana kadar, hasta olana ka-dar.. patronun gzne girebilmek iin. Bi-zim sade, yoksul paylammz, sevgimizbize yeter. q

25-26 gizem_sablon 11/27/14 5:44 PM Page 26

ayn fotorafayn fotoraf


Berkin Elvan AnmasSeyit Rza Park- Dersim 2014

27 ayin foto_sablon 11/27/14 5:44 PM Page 27


Talar suyun yznde az soluklanr-lar. Sular delirip kprdnde naslsoluksuz kalacaklarn hi unutmaz-lar. Ancak onlar da smsk tutun-mulardr topraa, sular ne kadardeli akarsa aksn koparp alamaz on-lar topraktan. Su ise dalarn doru-undan kaynan alr alar, fkeside heybeti de dalarcadr. rl rlakarken bir baktn gmbr gmbryol alr.

Dersimin dereleri ne ok benzer in-sanlarna. Kana kana iene hayat,nn kesene lmdr. Bak ve yz-n gr en gerek haliyle. Alnn de-dir o kpkl sulara ki, alnn varma-sn zulmn nnde secdeye. Suya ba-kp grdne deil de o sulardaalayan isyana hayran olasn.

Su geldii getii yerlerde neler ne-ler biriktirir. Bazen kahkahalarla g-ler, bazen scak scak iine alar. Ba-

zen acdan buza keser, bazen fkeninkanyla yanar kavrulur. Ykar, tarardalarn salarn. Soluksuz talar,suyu ien toprak ve sularn kayna,dalar hepsi hazrdrlar. Kime geitvereceini ok iyi bilir onlar. Ve aktk-lar topran barnda atklar yaradeildir.

***

Hepsi ka hazrd. Srtlarn dalarayaslayp gelecei omuzlayanlar dahazrdlar. Ayaklar telasz, ainayd-lar patikasz yollarda kendi yollarnamaya ve ylece vardlar suyun k-ysna. Vardklarnda su kenarna enndekilerdendi enay, suyun yzn-den kayan bir k gibi, talardan se-kerek vard karya ve ardndan dier-leri. Hepsi bir bir geerken derindensessiz bir Ah duyuldu. Nihat suyadt ve der dmez de silahn ha-vaya kaldrd. Silah slanmasn diye,

suyun iinde sallanan gvdesine ra-men silahn dimdik tutuyordu. Birli-in en gen, en yeni savalarndan-d Nihat. Henz boy atmam, byk-lar yeni yeni terlemi, gzlerindefkeyi bytm bir savayd. lkdnd ise silahyd. Yoldalarhzlca tutup kardlar onu sudan. Pa-alarndan damlayan suya aldrma-dan, silah kuru kald iin mutluy-du. elik suyunu alr gibi rmaaband kt kor kor. Islak antasn iti-razlarna ramen srtndan aldlar veyry srd sessiz sessiz. Yr-dke snd ve gen mrnn dina-mikliiyle bast topraa. Salknntm Naslsn? sorularna, karanlnierisinde muzipe glyle elikgibi cevabn verdi. Ancak yine de r-man, arkasndan kendisine gld-n dnd.

Konaklama yerine vardklarnda halabiraz slakt Nihat. Gnn domas-

ykyk

dereyi geip karya varmak...seher durgun

28-30 gerilla yk_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:57 PM Page 28


na da daha birka saat vard. Otur-duklarnda yava yava meyebaladn fark etti. Kyller boa ta-klmyorlard Yedek kyafet aln sla-nrsnz, fiyakal olun diye. Ama ol-maz ki fazladan tanan bir ine dahiarlktr. Yok, yahu ne yedek kyafe-ti, terleyen ocuk muyum, gerillaymben diye sessizce sylenirken yaka-land.

Elbette gerillasn Nihat yoldam.Ancak yine de kuru oraplarn hzlbir ekilde giy-yarn tr tr olacak-sn. O zaman nasl dtn deanlatrsn. imdilik ayaklarndan -me yeter dedi enay. Karanlnsessizliine ilimeden Nihatn kula-nn dibinde konutu. Nihat kendin-den beklenmeyecek bir uysallklance bir ayan sonra brn tmkurallara uyup kuruttu, oraplarndeitirdi. ki ayak birden karlmaz.uyars anlalan bir kulandan giripbrnden kmamt.

Sabaha karn o zifiri karanln ta-yordu gece. Her yan kaplayan ses-sizlik ierisinde dalarda anlalan r-

man arksn sylyorlard yldzla-ra. Ve hep birlikte bir dn peinde-lerdi besbelli. Bilmeden dalarn d-n. Usul usul yola koyuldular tepenbetileri. Onlar yola koyuldukla-rnda Alpin yanna iyice sokulup dahayeni uykuya dalmt Nihat. Uyku-dan tatls yok diyerek Alp battaniye-yi iyice Nihatn zerine rtt. Bir bat-taniyenin altnda drt kiilerdi amayine de sma sorunlar yoktu, bunuartk ilgin bulan bile yoktu.

Hem gen hem de cokusu doruktaoluundan mdr nedir tm birliin Ni-hata zeni, sevgisi bir bakayd. Helede uyurken silahnn zerinde elini do-landrn grenlerin tepkileri yokmu, iyi ki grmyordu. Yoksa ocukmuyum ben der kzard. Bazlar daondaki bu silah sevgisinin dengelen-mesi gerektiini, silahn bir ara oldu-unun kavratlmas gerektiini savu-nuyorlard. Aslnda bu konuda hemfi-kir olmakla beraber gel gr ki tepkile-ri farkl farkl olabiliyordu. Hepsi de bi-liyorlard bu ocuk gibi davranmannacsn ekeceklerdi.

Nihat uyurken enay yle bir bakpgeti yanndan. Nbet yerlerini kont-role gidiyordu. O bir ocuk deil obir sava. Biz onun annesi babasdeil yoldalaryz. diye geirdi iin-den. st kapal m ak m diyebakmaya davrand bakmadan adm-larn hzlandrd.

Yapraklar alabildiine sararm aa-larn zerinden gne onlara ulama-ya alyordu. Sessiz bir gnaydnnardndan ak gibi uyandlar. Nihathala biraz slakt aldrmad. tima iinyerini aldnda iyice inceledi sansolunu glmsedi hafiften hala bu-rada olduuna inanamyor her sabahsevinci tazeleniyordu. Ryalar sa-bahlarda gerek olurlar. Onunki deyle. Bymek iin sabrszl, her iiayn itahla yap da hepsi bununiindi. Annesi ardndan bir yandan odaha ok gen ocuk diye alarkente yandan nereye olum evimin di-rei, sensiz kanadmz krk olur, evdnmez diye alamt. imdi d-np o haline glyordu. Tabi ortalkdurulunca annesi de kendi haline g-ler olmutu hele de olunu silah



elde yle heybetli grnce tvbekialamam demiti.

Atei, kk bir ukurun zerine ku-rup tututurduklarnda aydanlatein zerinde tutmak iin Nihathemen atld. Mevsim souk oluncadier ucu da gnll bulmakta zor-lanmad. aydanln sapna geirdik-leri sopay bir iyice kavradlar kaldr-dlar alevlerin zerine zerrece du-man kartmadan. Nihat, ate vurduk-a biraz irkildi. Tahmin ettii kadarok slanmamt. Silahm slanmadya yeter diye mrldand.

Kahvaltdan sonra silahn temizleye-lim Nihat.Tek bama temizleyebilirim CihanYolda.Yine de beraber temizleyelim.Tamam o zaman. derken Ne gerekvarsa ben yaparm tonu vard sesin-de yine de sustu.

Bak yine mermiyi aza almsn Ni-hat!.. Byle giderse sen ya bo bir si-lah tarsn ya da silahn bota kalr.Senin elindeki oyuncak deil silah vesen de ocuk deil savasn. Nihathi kafasn kaldrmadan, skp n-ne sra sra dizdii silahnn parala-rn silerken, sylenenlerin arly-la bkld birden.

Anlald m Nihat yolda. Nihat sa-dece ban sallayarak Tamam dedi.Alp yanlarndan geerken yle birensesine vurdu. Nihat gzleri fkedenakmak akmak kafasn kaldrmadbir ey diyecek oldu sustu. Cihan, Ni-hatn gzlerinin iine bakarak Hak-lsn sen bir ocuk deilsin byleyapmamallar, ancak esas olarak bunusen gstereceksin. Yoldalarna anla-tacaksn. , silah ele almakla bitmez,balar. Her admnda her soluundasava olmalsn. Arkadalarla bizde ayrca konuuruz.

Seri hareketlerle Nihat silahn takt,

Cihan da kontrol etti. Artk silah dast ba da kuru ve temizdi. Nbe-te gitmek iin saatine bakt izin aldve ayn hzla kalkt. Ardndan enayseslendi. Askeri eitim balaynca se-nin nbeti deieceiz geleceksin,dedi. Nihat sevinle; Tamam komu-tan yolda. diyerek srayan admlar-la ilerledi.

Dere biraz kabarm, aydanlkta aybitmi, atein kzleri ukura dolu-mu herkes kendi iiyle meguld.Yeni savalar askeri eitim iin sonhazrlklar yapyorlard. Bir el silah se-siyle birden doruldular. enay sesingeldii yeri fark etti. Ses nbet yerin-den geldi. Adalet, Cengiz nbet ye-rine geriye kalan etraf toparlasnbeklesin. Sanrm bir kaza. dedi e-nay. Endieli gzlerle herkes birbiri-ne baktlar.

Cengiz hzla gidip ayn hzla dndenayn yanna. Komutan yolda, Ni-hat vuruldu. dedi sessizce. Nasl,peki durumu nasl? diye sorarken iki-si de hzla ilerliyorlard.

Nihat kafasnn bir yan, elleri kaniinde gzleri iri alm akn bak-yordu. lk mdahaleyi Adalet yapt.Nihat suskundu. Yaras ar deildiancak korktuu her halinden bellioluyordu. Partimin bana verdii si-lahla, mermiyle lecektim az kalsn.Oynama demilerdi... tm sylenen-ler imdi kulanda nlyordu. Kan-l elleri ykanrken derin bir solukald. Hala pansumann altndan lklk kulann arkasndan kan sz-yordu. Gz bebekleri titredi. imdibana bir ey olsayd yoldalarm.diyerek dudaklarn kprdatt. e-nay Arn ok mu? diye sordu. Gz-lerini kapatp at mahup bir sesleYok deil. dedi.

Konaklama yerinde t kmyordu.Nihat bir battaniye zerine yatrd-lar, bann altna montlardan yastk

yapp bir gzel yerletirdiler. Her eysessizce yapld. Hi olmadklar ka-dar btn savalar sessizlerdi. Ni-hata kyamamann, Nihat savagrememenin acsyd yaadklar.Hibir atmadan hibir yaralanma-dan sonra byle acl, byle sessiz kal-madlar. Hepsinden bir para vard Ni-hatta... Ona bakp kendilerini gre-cek olmaktan utandlar.

Nihat, uzand yerden ban do-rultmaya alyordu. Onu gren e-nay, yaklap diz kt yanna; Birazdinlen konuacaz. dedi. Alp, tamelini uzatt san okamak iin, son-ra vazgeip ekti elini.

Nihat sessizce sordu; Silahm nerede? Silahn Adalet yolda temizliyor,boaltr getirir. Ne diyorsun komutan yolda silahmbo mu olacak? Kara kalarn alabil-diine att enay; Nihat yolda, sen emir talimat din-lemezsen, grdn zere silahnda seni dinlemez. Silah ancak gereksavalar dinler. Yoksa silah herke-sin elinde olabilir deil mi? Nihatyine davrand kalkmak iin enaynbaklarna arpp usulca yerine yat-t.

Sanki birka saniyede birka ya bir-den bymt. Derenin sesini okdaha yakndan duyuyor, yokuun okadar da dik olmadn gryordu.Dere deli yamurlarla kabarmaybeklerken sabrszd. Nihat ise ileriatlmak iin sabrszd hi sektirme-den ateler zerinden geip karyavarmak iin.

Elini bir alkanlkla silahna uzanrgibi ne uzatt yoktu. Ateten elini e-ker gibi ekti yutkundu. Hala yann-da oturan enaya dikti gzleriniHele bir toparlan, sen hele bir topar-lan. diyordu gzleri. q


gerilla sevdam

iiriir

hasan biber

Kardelenler diyarndaSevdann doruundaAkyoruz alanlaraZafer yaknda!..

Gerilla sevdamHayatn iindeGerilla sevdamBoy verir zgrle

Barikatlar ardnda Canlar cokuda Bayramz dalga dalgaUmut kavgada

Gerilla sevdamHayatn iinde Gerilla sevdamBoy verir zgrle

Yrek pusuda vurgunYrek yaralGzden, gezden, arpacktanYrek sevdal

Gerilla sevdamHayatn iindeGerilla sevdamBoy verir zgrle


31_sablon 11/27/14 5:49 PM Page 31


Kapitalizmin ve onun kltrnn ya-ratt yabanclama, deersizleme-nin nne yeni yeni mevzilerle geil-meye devam ediliyor. Mtevaz amapolitik hedefi ok byk olan buadmlar bydke hak alma mca-delesinin boyutu da deiecek, so-

mutta yani hayatn iinde dzenegerek bir alternatif sunanlar ege-menlerin korkulu ryas olmaya de-vam edecek.

Mcadele de aslnda somutta yaplanilerle birlikte halkn ierisinde ken-

disine hayat buluyor. Yozlamadanbahsedip de yozlamaya kar alter-natif; hatta kar saldrya geen birpolitika hayata geirilmezse konuzerine sylenen szler de p olu-yor. 'Sylemenin en iyi yolu yap-maktr' diyerek son dnemde bir-ok politika hayata geirildi. Bu po-litikalar nasl bir dzen istediimizinde aynas oluyor adeta. Kk ama iyive dmanlar korkutacak bir balan-g.

Umudun ocuklar Orkestras ile bir-likte mzii; halk ocuklar iin ula-lmas adeta 'imkansz' hale getirilenbu alan yine yoksul halk ocuklar-nn kullanmna atk. Geniletip yay-gnlatrmak da hedeflerimiz arasn-da.

Spor salonu aarak halkmzn cret-siz spor yapmasna olanak saladk.

Kk Armutlu Mahallesinde kur-duumuz halk baheleri ile kapitaliz-min salksz, zararl beslenme klt-rne mecbur olmadmz; topraileyenin halk olduu ve bu toprak-

gncelgncel

devrimci genlik sanat okulu aldgrup yorum

32-33 sanat okulu_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:50 PM Page 32


tan salkl, yararl, ekonomik beslen-me ihtiyacmz giderebileceimiziilan ettik.

Gazi Mahallesinde kurduumuz Ha-san Ferit Gedik Uyuturucu ve Bam-llkla Sava ve Kurtulu Merkezi'niaarak devlet tarafndan uyuturucubatana srklenmi insanlarmzacretsiz ve devrimci, gereki, ilala-ra dayanmayan yntemlerle tedaviolana saladk.

Bu projelerin hepsi yaygnlatrmahedefi ierisinde olduumuz proje-lerdir ve imdiden ok byk so-nular aldmz syleyebiliriz. Bu-nunla birlikte Grup Yorum olarakimdi Dev-Gen ile birlikte yeni biralmann ierisindeyiz...

Saryer'de atmz Devrimci Gen-lik Sanat Okulu ile liseli, niversite-li, ii, isiz genliin almalara ka-tlaca bir sanat okulu atk. Hede-

fimiz ulaabildiimiz en geni genlikkesimine kendi z kltrmz, de-erlerimizi, sanat anlaymz ta-mak.

Genlik, doas gerei atlgandr.Genlik halkn en dinamik, deitiricigc olan kesimidir. Bunu bilen ege-menler genlii halkna, vatanna vetabii ki kendisine yabanclatrarakbatan bu devrimci potansiyelin n-ne gemek ister. te genlie ynelikyozlatrma politikasnda devlet aslolarak bunu amalamaktadr; kendi-sine, halkna ve vatanna yabancla-mak.

Devrimci Genlik Sanat Okulu'nda ko-rolar kuracaz. Genliin hep birlik-te trkler syledii; anonim halkeserlerimizi, ozanlarmz, lkemiz m-zik tarihini renecekleri bir al-ma...

Devrimci Genlik Sanat Okulu'nda

genlik olanaklarla spor yapabilecek.Zinde, salkl olmalar doalar ge-rei sahip olduklar zellikleri koru-yabilmelerini de beraberinde getire-cektir.

Devrimci Genlik Sanat Okulu'ndagenlik topra ilemeyi, topraekip bimeyi renecek. Topraktannasl faydalanyor halkmz bunu g-recek. Emei, kendi eliyle ekmeyi,bimeyi, ilemeyi, retmeyi, sttenyogurt yapmaktan bir eyaya deervermeye kadar hayat renecek.

Yarn bugnden kurma mcadelemi-zin bir paras olan Devrimci Gen-lik Sanat Okulu'muza tm genliidavet ediyoruz! armzdr tmgenlie; gelin hep birlikte Devrim-ci Genlik Sanat Okulu'nda dzeninyozlatrma politikalarna kar m-cadele edelim. Devrimci alternatifigsterelim. q

32-33 sanat okulu_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:50 PM Page 33


Afrika'y, Ortadou'yu ve dnyann her ta-rafn kan glne eviren kapitalizm, b-yk bir gmen sorununu da ortaya kar-d.

Zaman zaman Akdenizde, okyanusun or-tasnda kck tekneleri batan ve l-me gnderilen yzlerce gmeni okuyo-ruz. Lks yolcu yatlar, byk vapurlar buteknelerde st ste ylm yzlerce ki-iyi grd halde, kck teknelerinbatma tehlikesi olduunu grd hal-de yanlarndan geip gidiyor.

En yaknmzda, stanbul Boaznn souksularnda tekneleri batan gmenlerigrdk. Dnyay kan glne boanlara...G yollarn aanlara... Bin kere lanet... Vebu cinayetlerin hesab sorulacak elbet. Sa-natlar da sanatyla sormal hesabnkatliamlarn, tarihe not dmeli.. Tpk Me-dusann Sal resminde olduu gibi..

Medusann Sal isimli resim Theodore Ge-ricault tarafndan yaplmt. Kraliyet fr-kateyni Medusa, Fransa limanndan 17temmuz 1816da ayrlm, SenegaldeSaint-Loise gidiyordu.

Medusann grevi, bir sre nce ngiliz-lerin Franszlara terk ettii Senegal kolo-

nisindeki Bat Afrikay ele geirmekti. Kap-tann kraliyet taraftar olmas ve aristokratgururu subaylarn tlerine kulak ver-mesini nlemiti. Ve birtakm denizcilikhatas ile firkateyn Kanarya Adalar civa-rnda karaya oturdu..

Vali, kaptan ve subaylar 6 filikaya doluur-larken, 147 insan botlarda yer bulamaypgemi direinden ve kalaslardan yaplmbir sala trmanmaya zorlandlar.

Botlarn sal en yakn karaya ekeceinedair sz verildi. Botlar sala balayan ip-ler kesildi. Saln zerinde gerek bir lmkalm mcadelesi balad. 147 kazazede-ye gemiden kalan bir kutu biskvi ilk gntkendi. Subaylar ilk gn 65 kiiyi ldr-d.

Bir hafta sonra 28 kii kalmt salda. V-cutlarnda yaralar olanlar denize atld. Ge-riye kalan 15 kii subaylar, bilim adamla-r ve katiplerdi. Zenci Jean-Charlesingrevi doktorun setii kurbanlar Medu-sadan denize atmakt. Hayatta kalan di-er drt kiiyle beraber o da onlar kur-taran geminin gvertesinde, ok ve hz-l yemek yedii iin ld.q

HASTR LAN!

Ben gider oldumkardalar.Ve dekz kardalar,Ben gider oldumGayri haram banaBu toprak damlarBu aalar,Bu talar bana.

Apat dediiniirilmi oto lastiiVe bir kaTahtadan ibaretBir saldr.Suda yzer.Oul, uak, bir de karm.

Kurt banaHastir ekerKu banaYlan banaHastir ekeriyan banaLan kardaBu nasl yaraKanar heryerimden.

Dlmm SlmmKoulmu.Siktir ekilmiim yaniKendi z yurdumda.Bir meri keklik gibieker giderim.

*Enver Gke

resimresim

tavrmedusann sal

34 medusa_29-30 ellerimi tut 11/27/14 5:51 PM Page 34

sahnelerde genel mdrn

istifas

makalemakale

filiz tanya

Geen sezon sergilenen Devlet Tiyat-rolarnn repertuvar ortada. Deii-mi buradan tartmayacam. nkbiz artk Devlet Tiyatrolarndaki oyun-larn kalitesini ve ieriini deil, ku-rum iindeki dedikodular ve skandal-lar tartr hale geldik (Daha doru-su getirildik). Turne dnlerindedekor kamyonlar gmre takld,eletirilen oyunlara ynetmenleroyunun provas bitmeden sahneyekoydular v.s. diye aklamalar yapt-lar, oyun metinleri Bakanlk bnyesin-de kurulan komisyon tarafndan de-netlenmeye balad. TSAK bir mu-amma olarak tartlmaya devam edil-di, alanlarn nne bir tehdit ara-c gibi stlp stlp konuldu durdu.Herkeste o kadar ok stld ki artkbu cack bozulmutur algs yaratl-d. Ki cacn bozulduu falan yok, ya-ratt bu algyla insanlarn ilgilerinidatyor, meseleyi uzatarak ilgilileriyoruyor, bezdiriyor. Bu arada ok i-leri vard, paralel kazklar skyor,aktklarn salamlatryorlard, T-SAK ii pimeye brakld.

oyunda yine barold. Neler syledi-ini yle bir anmsayalm, bakalm ar-ambann gelii saldan belli miymi?

Mustafa Kurt Genel Mdrlk koltuu-na oturur oturmaz gazetelere verdiirportajlarda; Bugne kadar bu kesi-me ulalamamasnn sorumlusu bizsanatlarz. Tiyatro biletlerinin arkasn-da yetikin oyunlarnn 10 ya st her-kes tarafndan izlenebilecei yazlm-tr. Bugne kadar oynanan oyunlarn 10yandaki ocuklar iin ok da uygundeildi. Bundan sonraki srete, bilet-lerde belirtildii gibi ocuklar aileleri ilerahatlkla oyun izleyebilecekler lke-mizin birliine, beraberliine, karde-liine, bara odakl bir repertuar yap-tk. Herkesi kucaklayan, her kesimi ku-caklayan bir repertuar yaptk. Bundanda kastmz u; tarihi oyunlar, dnemoyunlar, klasik eserler var Yllardr ih-mal edilmi yazarlarmz var; bir trlsahneye kmayan, Necip Fazl gibi.Onun Para oyununu ilk kez oynayaca-z. 40 yl nce DTye verilmi, reper-tuarda duran bir oyundu diyordu.

Devletimizin tiyatrosunda bu aralarBizans oyunlar oynanyor. Baroln-de ex Genel Mdr Mustafa Kurt. Di-er rollerdeki oyuncular saymaklabitmez. Her gn sahneye bir yenisi -kyor. Reytingleri de olduka yk-sek.

Oyunumuzu izlemeye gemedennce oyun provalarn bir anmsaya-lm. Devlete bal sahne sanatlarkurumlarnn kapatlp, TSAK (Tr-kiye Sanat Kurumu) adl bir kuru-mun oluturulmas hakkndaki yasatasarsnn gndeme gelmesinin ar-dndan 1998den beri Devlet Tiyatro-lar Genel Mdrl grevini yr-ten Lemi Bilgin, bir gece operasyo-nuyla grevinden alnd. Lemi BilginKltr Bakanlnda AKP hkmeti-nin ncesinden kalan tek brokratt.Yerine u anda sahnedeki BizansOyunlarnn bakahraman olan Mus-tafa Kurt vekleten atand. Geenyaz yeni atanan Genel Mdrn ak-lamalar ve demeleri tartmalarnodak noktas olmutu. Yani oynanan


37-38 tiyatro_sablon 11/27/14 5:52 PM Page 37


Mustafa Kurt henz bir yln doldur-mu asaleti onaylanmam bir genelmdrken 14 Ekim 2014 gn istifaetti. Kendisi istifasyla ilgili konuma-d fakat iddialar ard ardna geldi.

lk nce Bakanlk bnyesinde kurulankomisyonun Goethe'nin Gne Ba-tarken Bile Byk oyununun orijinalmetnindeki baz replikleri sansrle-mesiyle prmiyerin ileri bir tariheekilmek istenmesi ve daha nce debenzer durumlar yaand iinKurtun oyundan nce istifasn sun-duu da bir dier iddia. Bir baka id-dia ise istifasn bakanln istedii.

Bu iddialar ortada dolanrken Tiyat-ro Oyuncular Meslek Birlii (TOMEB)bir aklama yapt. Genel MdrKurtun sansr mdahalelerine kar- knca istifasnn istendii belirti-lerek, Kltr Bakanndan bir akla-ma beklediklerini belirterek Sanata,sze, dnceye vurulmaya allanzincirler hibir bask dneminde uzunmrl olamam, uygulayanlar tari-hin kara sayfalarnda yer almlardrve Genel Mdr Kurt, gerek bir ylnce TSAKa dier ynetim ele-manlaryla birlikte kar knda,gerek ise bu istifasnda doru davran-mtr dediler. Dediler demesine deMustafa Kurtun TSAKa kartlda ok tartlmt. Hatrlarsanz Mus-tafa Kurt zel tiyatrolarn deneinikesilmesi, festivallerden dlanmas-na da imza atmt. Bu istifayla birlik-te tm bunlar yeniden gndeme gel-di.

Tm bunlar tartlrken taraflardanbiri suskunluunu bozdu. Bakanlk biraklama yaparak; Genel Mdr Veki-li Mustafa Kurt'un D ilikilerde al-an C. isimli bir kz taciz ettii gerek-esiyle hakknda bir soruturma oldu-u, soruturma iin ifade verecei, an-cak sansr bahane ederek istifa et-tiini, istifasnn gereksiz olduu, za-ten grevden alnacan, bunu el al-

tndan renip erken davrandn bil-dirdiler. Bakanlk yetkililerine gre,Kurt, bu sayede soruturma nedeniy-le alnmaktansa, "sansre direndiiiin brakan" brokrat imaj yaratmakistiyordu.

Kurtun istifasnn ardndan barejisrAli Hrol, Ankara DT Mdr ekipTapnar ve Ankara DT Mdr Yardm-cs Serdar Kayaokay da istifa etti.

te yandan Kltr ve Turizm Bakanl- Kurtun istifasn kabul ederek, Kurtukurumdaki kadrosunda DT rejisrolarak deil, Bakanln srgn yeriolan Strateji Gelitirme Bakanlndagrevlendirdi. Ve Kurtun sz konusugrevlendirmeye itiraz ettii belirtildi.Birok haber sitesinde Kurtun kurumalan bir gen kz taciz ettii yazlpizildikten sonra taciz ettii ne s-rlen kurum personeli C.nin 15 Eyll2014 tarihinde Bakanla verdii dilek-esinde, Kurtun, kendisini grevli ol-duu D likiler Biriminden uzakla-trd, sorumluluklarn azaltt vekendisine mobbing uygulamakla su-lad sylendi.

Bu iddialar pe pee gelirken kafalar ol-duka karyordu, nce sansre itirazdendi, sonra taciz, yok pardon taciz de-il mobbing Ve bu arada oyunun aslbarol oyuncusu kuzu sessizliine b-rnm, hi konumuyor ama kadrosu-na itiraz ediyor.

Bu arada Ex genel Mdrden bakaherkes konuya mdahil oluyor. CHP s-tanbul Milletvekili Umut Oran, konuyuTBMM gndemine tad. Oran, Kltrve Turizm Bakan mer elikin yant-lamas istemiyle verdii soru nerge-sinde: DT Genel Mdr Mustafa Kurtneden istifa etti? Mustafa Kurtu istifa-ya siz mi zorladnz, bu doruysa gerek-eniz nedir? Argo bir cmle nedeniy-le oyun mu kaldrlyor? Mustafa Kurt,stanbul DTde nceki gn prmiyerigerekletirilen Gne Batarken Bile

Byk oyununun, argo replikler bu-lunduu iin kaldrlmas talimatverdiiniz ve Kurtun da buna di-rendii duyumu doru mudur? San-sr biriminiz mi var? diye sordu. Ba-kanln ne cevap vereceini ok damerak etmiyorum, arife tarif gerek-mez nk. Vekiller soru nergelerivereceklerine TSAK la ilgili ne yapa-caklarn planlasalar daha iyi olacak.

Devlet Tiyatrolar genel mdrszkalmaz, makama gelebilecek isimlerkonuuluyor bile hatta bu yaz yayn-lanana kadar yenisi atanm bile ola-bilir. Kurumlarn zerklikleri kaybol-duktan sonra oralarn genel mdr-nn kim olduu ok nemli deil. Y-neticiler sadece emir kulu olup k-yorlar. Yneticilerin arkasnda dura-cak salam bir rgtl yap olmadk-tan sonra tek balarna direnemezler.Hep birlikte rgtl bir hareket ola-madktan sonra bir genel mdrnistifasn bu kadar tartmak bile za-man kaybdr bence.

ddialarn bu kadar eitli ve deikenoluu inandrclklarn azaltyor, neyeinanacamz bilemiyoruz, imdilikhepsi iddia. Soruturma tamamland-nda, taraflar konutuunda ger-ekler ortaya kacaktr. Peki tmbunlar Devlet Tiyatrolarnda neyi de-itirecek? Kendimize bu soruyu sor-malyz. Oyunlarn kaliteleri yksele-cek mi, Oyuncularn ve alanlarnsorunlar zlecek mi, TSAK vesansr ortadan kalkacak m? Eercevap Hayrsa ben bu oyunu izle-mek iin bilet almak istemiyorum.Sahnede bir oyun oynanyorsa benizmlere gtrmeli, yllardr DevletTiyatrolar sahnelerinde oynanan ka-dn erkek ilikileri, evlilik sorunlar, sa-ray entrikalar oyunlaryla seyirciyioyaladklar gibi imdi de bu oyunlada kimseyi oyalamasnlar. Biz, bize oy-nanan oyunlara kar oyunlar grmekistiyoruz artk. nin artk o sahne-den. q


kerbela

tiyatrotiyatro

idil halk tiyatrosu

Ali Berktayn yazp Aye Emel Mescininrejisiyle ehir Tiyatrolar bnyesinde su-nulan Kerbela oyunu tarihsel bir sreci an-latmasndan dolay dil Halk Tiyatrosuolarak zellikle izlememiz gerekiyor de-diimiz bir oyun oldu. Oyunu izlemek iin,izleyicilere datacamz Tavr dergileri-mizi de alp ehir Tiyatrolar HarbiyeMuhsin Erturul Sahnesine gittik. zleyi-cinin youn bir ilgisi vard. Halkn barn-da derin yaralar am olan Kerbela, yinehalk tarafndan sahiple

tavir dergisi 2014 aralik

Documents