taşıyıcı sistemler sunusu1

167
 TAġIYICI SĠSTEMLER  

Upload: esmaakbasmmf10

Post on 11-Jul-2015

1.088 views

Category:

Documents


35 download

TRANSCRIPT

TAIYICI SSTEMLER

TAIMA NEDR?Tayc Sistemden bahsetmeden nce tama nn ne olduunu bilmemiz gereklidir..

Ak bir mekan tariflerken sadece snrlar belirlememiz yeterli olacaktr.. Fakat, Bu mekan kapal ya da yar ak hale getirmek istediimizde tama problemi ile karlarz.Artk ak mekandaki kadar zgr davranamazsnz. st rtnz tatmak zere baz dey elemanlar kullanmanz gerekecektir. rnein, duvarlar ya da kolonlar, dikmeler vs. gibi.

Bu durumda mekan bir yap nitelii kazanacaktr, yapnn da formu ve biimi nasl olursa olsun mevcut olabilmesi, ayakta durabilmesi iin bir tayc sisteme ihtiyac vardr. Tpk vcudumuzun bir iskelete sahip olduu gibi..

Vitrivius mimarl 3 ana balk altnda tanmlamtr: Utilitas (lev, kullanllk) Firmitas (strktr, dayankllk) Venustas (estetik, gzellik, alg) Bu zellikler arasnda en temel olan ilevi olmasnn yannda, bu ilevi gerekletirecek mekan bize salayan, doru seilen strktrel yapsdr. Strktr seimi estetik zelliklerini de dorudan etkilemektedir. Daha nce yaplan tm mekan almalarmzn temel unsuru strktrel sistemleridir. Geometri ve rijitlik-stabilite kavramlar Strktrel geometride temel ge genlerdir. Dier tm geometrik ekiller gen trevleri olarak biimlenmektedirler.

Dolaysyla tasarladmz hibir mekan (kapal ya da yar ak) tayc sistemden bamsz olarak dnemeyiz. Yani yapy tasarlarken tayc sisteminin de dnlmesi bir gerekliliktir. st rty tatmak zere koyduumuz 2 eleman arasndaki mesafeye AIKLIK Bu Aklk arasnda yapacanz ileme de AIKLIK GEME ad verilir. Akl oluturan elemanlara DEY TAIYICI, akl getiimiz elemana ise YATAY TAIYICI ad verilmektedir.

SONU OLARAK; Bir yapnn kendi yklerinin ya da kullanc yklerinin zemine iletilmesini salayan sisteme TAIYICI SSTEM adn vermekteyiz.

Tayc sistemleri iki ana balk altnda toplayabiliriz

Yma sistemler Karkas (skelet) Sistemler Asma Germe Sistemler Kabuklar ve Katlanm Plaklar iirme Pnmatik Sistemler Oyma Strktrler

Buna ilave olarak;

Ayrca bu snflandrma ana balklar altnda strktr oluturan malzemelere gre ve kullanm biimlerine gre de eitlenebilir. Kerpi Ahap Ta Betonarme elik Hafif strktr malzemeleri (membran, kat, plastik esasl malzemeler)

Sonu olarak snflandrmaay u ana balklar altnda incelemek uygun olacaktr Yma Sistemler Kerpi Yma Sistemler Ta Yma Sistemler Ahap Yma Sistemler

Tula Yma Sistemler

Karkas (skelet) Sistemler Ahap Karkas Sistemler Betonarme Karkas Sistemler

Betonarme Betonarme Betonarme Betonarme

(Basit) ereve Sistem Nervr Sistem Kaset sistem Prefabrik Sistem

elik Karkas Sistemler Basit ereve Sistemler Dzlem Kafes Sistemler (ki boyutu) Uzay Kafes Sistemler ( boyutlu) Geodezik Kubbe (Kresel)

Asme Germe Sistemler (Erisel) Kabuklar ve Katlanm Plaklar iirme Pnmatik Sistemler Oyma Strktrler

YIMA SSTEMLERTa, tula, kerpi, ahap, ytong gibi malzemelerin st ste yerletirilerek har ve kendi arlklarnn balayc gc ile duvar, kolon, kemer, kubbe, tonoz gibi yap elemanlar araclyla binalarn elde edilmesine YIMA SSTEM denilmektedir. Bu sisteme en arpc rnek olarak 145 metre yksekliindeki Keops Piramidini verebiliriz. Malzeme olarak ta kullanlmtr. Tula yma sistemin rneklerini gnmzde pek ok yerde grebilmekteyiz. Ahap yma sistem ise daha ok ormanlk blgelerde ortaya kmaktadr. Kelerde aa kesitleri yarm yarm kesilerek birbiri zerine oturtulan elemanlardan olumaktadr. Karadeniz blgesinde bu tr rneklerle daha sk karlarz. Ayrca gnmzde yaplan ktk evler de bu sisteme gzel rnekler tekil eder.

Hassan Fathy tarafndan uygulanan kerpi yma sistem

Kerpi Yma sistem

Ta Yma Sistem (lk rneklerden)

Ta Yma sistem

Ta Yma sistem (El Castillo Piramiti)

Ta Yma sistem (Susuz Han Portali)

Ta Yma sistem (Susuz Han Kubbelerinden biri ve onu tayan kemerler)

Ta Yma Sistem (20. yzyl)

Ta Yma Sistem (21. yzyl)

Ahap Yma Sistem

Tula Yma Sistem

Bursa Ulucami plan ve grn (Tula Yma Sistem)

SKELET SSTEM (KARKAS SSTEM)Yma sistemde duvarlar tayc olarak kullanlrken, iskelet sistemde duvarlar tanan blc elemanlar haline gelir. Tayclar ise Kolonlar ve Kirilerdir. Yklerin zemine iletimini salayan noktalarda ise temeller bulunur. Bu temeller birer ayak grevi stlenirler. Kolonlar temeller zerine oturtulurlar. Katlarn zeminlerini oluturmak iin de demeler meydana getirilir.

eit malzeme ile yaplabilir:Ahap Karkas elik Karkas Betonarme Karkas

Japan Expo Center

Japan Expo Center

MALZEME OLARAK BETONARME

BETONARME SSTEMLERGnmzde dnyada en ok kullanlan malzemedir. Betonarme sistemin varln iki eye borluyuz1. imentonun icad (Joseph Apsidin tarafndan 1824te) 2. Demirin kullanm (19. Yy ortalarna doru)

lk betonarme sistemin kullanl Lambot tarafndan 1848 ylnda bir kayk yapmnda olmutur. Daha sonra ise iek sakslarnda kullanlmtr. lk defa bir yapda kullanlmas ise Fraois Coignet tarafndan teras atl bir binann yapmnda 1855 ylnda gereklemitir. 1903 ylnda Auguste ve Gustave Perret betonarmeyi ilk defa bir binada mimari olarak kullanmlardr. Bundan dolay August Perret betonarmenin babas olarak bilinir.

Betonarmenin yapsnda bulunan bileenler demir ve betondur. Beton ise u bileenlerden oluur: a. Kum ve akl (Agrega) b. imento c. Su

BETONARME SSTEMN AVANTAJLARI1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.Aa gibi alan bir malzeme deildir. elik gibi boyanmaya ya da yaltma ihtiya duymaz. Biimlenme sonucu kendi kendini tar. Paralardan olumaz bir btn eklinde oluturulur. Ekonomik ve estetik olmas yannda istenilen ekli alabilme zellii vardr. Bakm ve onarm giderleri yoktur. Yangna kar dayankldr, pratikte yanmaz malzeme olarak kabul edilir. Her lkede kolayca bulunabilecek malzemelerden meydana gelir. Depreme etkisine direnci olduka yksektir.

BETONARME SSTEMN DEZAVANTAJLARI1. 2. 3. 4. 5.Demontable bir malzeme deildir. Sklp baka bir yapda kullanlamaz. Geri dnm yoktur. Ses ve s geirgenlii yksektir. elik ya da ahaba gre kendi arl daha fazladr. Kalp giderleri fazladr.

Kenzo Tange

Ynetim Binas (Luis Izquerdo)

Brezilya Katedrali

Casa Mila Antonio Gaudi

Sagra da Familia Kilisesi Antonio Gaudi

BETONARME NERVR VE KASET SSTEMLERBetonarme karkas sistemlerde bu demelerin geni yzeyler oluturabilmesi amalandnda baz sistemlere ihtiya duyulur.

Bu deme sistemleri: 1. Nervrl Deme 2. Kaset DemeNervrl deme kiriler arasnda tek ynde oluturulacak ince balant kirileriyle meydana getirilir. Kaset deme ise kiriler arasnda yardmc kirilerle demenin kk paralar halinde almas salanarak meydana getirilir, bu yardm kiriler, kare yada gen formlarla demenin ykleri daha rahat tamasn salarlar. Her iki yntemde de ama geni aklklarn rahata geilebilmesidir.

Kaset Sistem

ELK KARKAS SSTEMLER

1. 2. 3. 4.

Basit ereve Sistemler Dzlem Kafes Sistemler (ki Boyutlu) Uzay Kafes Sistemler ( Boyutlu) Geodezik Kubbe (Kresel)

Bu sistemler ise betonarmenin hantallndan bizi kurtararak daha hafif strktrel elemanlarla daha geni aklklar kapatmamz salarlar. Birbirinden ayr ekilde imal edilen paralar uygun geometrilerde birletirilerek yklerin zemine aktarm salanr. Bylece tasarmlarda da byk bir esneklik meydana gelmi olur.

Basit ereve Sistem

Basit ereve Sistem - Stuttgart Havaliman (Von Gerkan)

Basit ereve Sistem - Stuttgart Havaliman (Von Gerkan)

Basit ereve Sistem - Bilim Mzesi (Calatrava)

Basit ereve Sistem - Bilim Mzesi (Calatrava)

Basit ereve Sistem - Bilim Mzesi (Calatrava)

Basit ereve Sistem - Artech Ktasal Mhendisler Birlii

Basit ereve Sistem - Yzyl Kulesi (Norman Foster)

Basit ereve Sistem - Yzyl Kulesi (Norman Foster)

Basit ereve Sistem - Ekolojik Kule (Ken Yeang)

Basit ereve Sistem - Kansai Havaliman (Renzo Piano)

Basit ereve Sistem - Meyve Mzesi (Itsugo Hasegawa)

Basit ereve Sistem - Meyve Mzesi (Itsugo Hasegawa)

Basit ereve Sistem - Millenium Tower (Norman Foster)

Basit ereve Sistem - Millenium Tower (Norman Foster)

Dnyadaki kuleler ve Millenium Tower

DZLEM KAFES SSTEMLER

Dzlem Kafes Sistem - Hamburg Havaliman (Von Gerkan)

Dzlem Kafes Sistem

UZAY KAFES SSTEMLER

GEODEZK KUBBE

Geodezik Kubbe (Buckminister Fller)

Geodezik Kubbe (Buckminister Fller)

Botanik Bahesi (Nicholas Grimshaw)

Botanik Bahesi (Nicholas Grimshaw)

ASMA GERME SSTEMLERAsma sistemler yalnzca elikten meydana gelmeyebilir, betonarme, ahap, tekstil veya plastik esasl malzemelerle de kullanlabilir. adrlar Asma Sistemlerin en eski rneklerindendir. Ayrca kprlerde de asma sistemin en cesur rneklerini grebilmekteyiz. elik malzemenin avantajlar ve dezavantajlar tartlabilmektedir. Betonarme ile ya da ahapla kyaslanlabilir.

Sudanda bulunan gebe adrlar

Michael Hopkins

Millenium Dome (Richard Rogers)

Akashi Kaikyo Kprs 3910 m (Asma Sistem)

Akashi Kaikyo Kprs 3910 m (Asma Sistem)

Berlin Havaliman (Von Gerkan)

Mnih Olimpiyat Stad (Frei Otto)

Mnih Olimpiyat Stad (Frei Otto)

Mnih Olimpiyat Stad (Frei Otto)

Mnih Olimpiyat Stad (Frei Otto)

Katlanr Kpr (Almanya)

Katlanr Kpr (Almanya)

Katlanr Kpr (Almanya)

KABUKLAR VE KATLANMI PLAKLARKabuklar tayc erisel yzeylerdir. Kolon ve kirilerin yardm olmadan kendi kendilerini tayabilirler. zerlerine gelen ykleri eit ekilde yzeye datarak zemine iletirler.lk uygulamalar kubbeler ve tonozlar olmutur. Genelde byk mekan ihtiyac duyulan ve tayclarla blnmemesi istenen mekanlarda kullanlmtr. (rnein dini yaplar) Katlanm plaklar ise kabuklarla benzer sistemde alrlar. Fakat kk ve dz paralardan olutuklar iin kalp giderleri daha az olur, daha ekonomik ve pratiktirler. Katlanm plaklarn mukavemetini anlamak kolaydr. Elimize aldmz kat parasn dz tutarsak eilip sarkacaktr, fakat bir ka defa katlarsak diren kazanacaktr.

KABUK SSTEMLER

Sydney Opera Binas

Quatar Islamic Arts Center

Quatar Islamic Arts Center

Medya Merkezi

KABUK SSTEMLER

iiRME (PNMATiK) SiSTEMLERiirme sistemlerin zelliklerini bir balonla rneklendirebiliriz. Balonu hava ile doldurduumuzda balonun iindeki basn atmosfer basncna gre daha fazladr. Bu da balonu gerer ve d etkilere kar bir diren ve dayanma gc salar. Her ne kadar ilk uygulamalar geici mekanlara yapld ise de gnmzde bu sistemde bir ok devasa yapt imar edilmitir. Gnmzde bu sistemle istediimiz byklkte ve hacimde yaplar elde etme imkanmz vardr. ki eit uygulama tarz vardr, bir tanesi tek cidarl olarak, dieri ise ift cidarl olarak uygulanr. Tek cidarl da hava mekann iinden d epere direkt olarak basn uygularken, ift cidarlda hava iki cidar arasna depolanarak yapya bir diren kazandrlr.

OYMA SSTEMLER

Kaya oyma strktrler..

Kinetik Mekan, Hareketli Struktur

Kinetik Mekan, Hareketli Struktur

Katlanr Kpr (Almanya)

Katlanr Kpr (Almanya)

Katlanr Kpr (Almanya)

Dekonstruktif Tasarm

Dekonstruktif Tasarm

Dekonstruktif Tasarm