Tarcie, zużycie i smarowanie

zjawisko fizyczne i jego skutki

Please reference this article as:

Jim Fitch, "Interview with Luminary Professor H. Peter Jost - The Man who Gave Birth to

the Word “Tribology”". Machinery Lubrication Magazine. January 2006

Tarcie i zużywanie - definicje

Tarcie – zjawisko przeciwdziałania

(1) ruchowi względnemu dwóch ciał,

(2) ruchowi ciała w ośrodku,

(3) ruchowi cieczy lub gazu

Zjawiska towarzyszące tarciu?

Zużywanie energii (straty energetyczne) - 30-50% energii

jest zużywana na pokonanie strat tarcia (rap. Josta 1966)

Tribologia - nauka o tarciu (tribos - tarcie)

Zużycie powierzchni- proces zmian w warstwie wierzchniej

charakteryzujący się ubytkiem masy lub/i trwałym

odkształceniem powierzchni. Przyczyną może być tarcie

ale niekoniecznie

Tarcie - klasyfikacja

Tarcie - klasyfikacja£million pa

Reduction in energy consumption 28

Reduction in staffing 10

Savings in lubricant costs 10

Savings in maintenance/replacement costs 230

Savings in losses due to breakdown 115

Savings in investment due to higher utilisation 22

Savings in investment through longer machinery life 100

Total £515 m pa

Tarcie - zależność od prędkości

Tarcie mieszane

Tarcie płynne

Zużywanie - klasyfikacja i przebieg

Zużywanie - klasyfikacja i przebieg

Zużywanie - klasyfikacja i przebieg

Zużywanie - klasyfikacja i przebieg

Metody przeciwdziałania zużyciu

Konstrukcyjne - dążenie do zapewnienia tarcia płynnego

ewentualnie tocznego. Tarcie płynne uzyskiwane na zasadzie

hydrodynamicznej lub hydrostatycznej

Technologiczne – dobór materiałów, powłoki, obróbka cieplno

chemiczna

Eksploatacyjne – stosowanie się do instrukcji dotyczących

eksploatacji, niedopuszczanie do katastroficznego zużycia,

diagnostyka.

Tarcie płynne

Na zasadzie hydrodynamicznej Na zasadzie hydrostatycznej

Smarowanie

Cel smarowania?

•Zmniejszenie tarcia

•wyeliminowanie lub zmniejszenie zużycia

a także

•polepszenie odprowadzanie ciepła

•odprowadzanie produktów zużycia

Rodzaje środków smarowych:

stałe ...........

Plastyczne ..............

Ciekłe .............

Gazowe .............