1. 1. TANZMAT DNEM EDEBYATININ GENEL ZELLKLER AYENUR DA
2. 2. TANZMAT EDEBYATI 19. yzylda, Bat edebiyat rnek alnarak oluturulan edebiyata denir. Tanzimat edebiyat bir edebiyat topluluunun deil, bir dnemin addr.
3. 3. TANZMAT EDEBYATINI HAZIRLAYAN KOULLAR 19. yzyldaki toplumsal ve siyasal gelimeler, imparatorluun srekli toprak kayb, Fransz Devriminin yaratt ulusuluk hareketleri ve imparatorluun iinde bulunduu ekonomik knt, kkl bir yenileme hareketini gerekli klmt.
4. 4. TANZMAT EDEBYATINI HAZIRLAYAN KOULLAR Bu nedenle, Tanzimat edebiyat; 3 Kasm 1839da Mustafa Reit Paa tarafndan ilan edilen Glhane Hatt Hmayunu da denilen yenileme beratnn yrrle konmu olmasndan domutur. Bu olay daha sonralar Tanzimat Ferman olarak adlandrlm, Batya ynelmenin resmi bir belgesi saylmtr.
5. 5. TANZMAT EDEBYATINI HAZIRLAYAN KOULLAR Fransa Devriminin elli yl nce getirdii kimi ilkeler Osmanl mparatorluunda yaama geirilmeye allm, ancak toplumsal temellerden yoksun olduu iin yukardan aaya bir yenileme hareketi olarak kalmtr. inasinin Agah Efendi ile birlikte karm olduu Tercman- Ahval (1860) gazetesi bu edebiyatn balangc olmutur.
6. 6. TANZMAT EDEBYATI 1. DNEM ZELLKLER 1. Dnem sanatlar; Ahmet Mithat Efendi, Ziya Paa, inasi, Ahmet Vefik Paa, Namk Kemal, emsettin Samidir. Sanat toplum iindir anlayn benimserler. Vatan, millet, hak, adalet, zgrlk gibi kavramlar ilk defa bu dnemde kullanlmtr.
7. 7. TANZMAT EDEBYATI 1. DNEM ZELLKLER Roman, yk, makale, eletiri, tiyatro gibi trler ilk kez edebiyatmza girmitir. Dilde sadeleme amaland ama baarlamad. Divan edebiyat nazm ekilleri kullanlm ama ierikte deiiklik yaplmtr.
8. 8. TANZMAT EDEBYATI 1. DNEM ZELLKLER Romanlar teknik ynden kusurludur. Noktalama iaretleri ilk kez kullanlmaya balanmtr. Fransz edebiyat rnek alnmtr, romantizm akmndan etkilenmilerdir.
9. 9. NAS Trk gazeteci, air, tiyatro yazar ve dnrdr. Batllama hareketinin ncsdr. lk defa noktalama iaretlerini kullanmtr. Dili sadeletirmek istemitir.
10. 10. NASNN TRK EDEBYATINA GETRD YENLKLER lk zel gazete Tercman- Ahvli karmtr. lk makale Tercman- Ahvl Mukaddimesini yazmtr. lk tiyatro olan air Evlenmesini yazmtr. Ataszleri zerine ilk incelemeyi yapmtr.
11. 11. ESERLER TYATRO: air Evlenmesi R: Mntehabat- Ear , Tercme-i Manzume (iir evirileri) ATASZLER DERLEMES: Durub- Emsali Osmaniye GAZETE: Tercman- Ahval, Tasvir-i Efkar MAKALE: Tercman- Ahval Mukaddimesi
12. 12. AR EVLENMES air Evlenmesi; alafranga tutum ve davran, klk kyafetiyle mahallenin houna gitmeyen Mtak Beyin, sevip evlenmek istedii gen ve gzel Kumru Hanmn yerine ablas irkin ve yal Sakine Hanm almaya mecbur edilmesi, bu kk entrikann mahalle imam Mtak Beyin dostu Hikmet Efendi tarafndan verilen rvetle sonusuz kalmas hikayesinden ibarettir.
13. 13. TANZMAT EDEBYATI 2. DNEM ZELLKLER 2. Dnem sanatlar; Recaizade Mahmut Ekrem, Abdlhak Hamit Tarhan, Samipaazade Sezai, Nabizade Nazm, Muallim Naci, Direktr Ali Bey ve Ahmet Cevdet Paadr. Sanat, sanat iindir anlay hakimdir. Ak, sevgi, lm gibi bireysel konular ilenmitir. Divan edebiyat nazm biimleri terk edilmeye balanmtr.
14. 14. TANZMAT EDEBYATI 2. DNEM ZELLKLER Dil olduka arlatrlmtr. Oynanmak iin deil, okunmak iin tiyatro eserleri yazlmtr. Genel olarak aruz ls kullanlm, yer yer heceyle iir denemeleri de yaplmtr. iirde romantizm, roman ve hikayede realizm akmndan etkilenilmitir.
15. 15. RECAZADE MAHMUT EKREM (1847-1914)
16. 16. RECAZADE MAHMUT EKREM kinci topluluun nder nitelikli yesidir. Sanat sanat iindir ve kafiye kulak iindir, grn savunmutur. Eski edebiyat taraftarlarna yapt eletirilerle o dnemde yeni edebiyatn sesi olmutur. Yol gstericiliiyle ne kan sanat, Serveti Fnun dneminin olumasn salamtr.
17. 17. ESERLER ROMAN: Araba Sevdas (ilk realist roman) R: Nijat Ekrem, Name-i Seher, Pejmrde TYATRO: Afife Anjelik, Vuslat, ok Bilen ok Yanlr. DERS KTABI: Talim-i Edebiyat ELETR: Zemzeme, Takdir-i Elham
18. 18. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER TAKVM- VEKAY (1831) lk resmi gazetedir. Resmi ilanlarn yan sra i ve d gelimelere ilikin haberler vermekteydi. Resmi bir gazete olmasndan dolay makale ierikleri devletin grleri dorultusundayd.
19. 19. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER CERDE- HAVADS (1840) Yar resmi gazetedir. William Churchill tarafndan karlmtr. Gazetede, d lkelerdeki muhabirler vastasyla d haberlere de yer verilmitir. Bu zellii nedeniyle gazete, sekin zmre tarafndan takip edilmitir.
20. 20. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER TERCMAN-I AHVAL (1860) Tanzimat edebiyatnn balangc olan gazete, ilk zel gazetedir. Agah Efendi ve inasi tarafndan karlmtr. Bir vg gazetesi deil, dnce ve tartma gazetesi olmutur. Eitim sisteminin aksaklklar ve siyasi eletiri rnekleri ilk bu gazetede yer almtr.
21. 21. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER TASVR- EFKAR (1862) Tercman- Ahvalin at yolda emek ve titizlilikle yayn hayatna giren, daha ileri bir adm atan gazete olmutur. inasinin kalemiyle zgrlk dncesini yaymas bakmndan bu gazetenin Trk basn tarihinde nemli yeri vardr.
22. 22. TANZMAT DNEM EDEBYATINDA GAZETELER Muhbir, Hrriyet, bret, Tercman- Hakikat, Basiret, ttihad, Devir ve Bedir, Sabah, Tercman- ark dier gazetelerdir.