• Magingmaingatsapaggamitngmgakasangkapanatkagamitansabahaysalahatngoras.

Sundinangtamangposisyonsapagbuhatparamaiwasanangpananakitngkatawan.

TAMANG POSISYON KAPAG NAGBUBUHAT

KALIGTASANSA TAHANAN

Lumapitsabagaynanaisbuhatin.1Gamitinanglakasngmgabinti,athindinglikod, sa pagbubuhat. Ibaluktot ang mgatuhodatipatongangisangtuhodsasahig,kungmagbubuhatngbagaymulasasahig.

2

Hawakan nang mahigpit ang bagay nabubuhatin.3Dahan-dahang tumayo habang pinananatiling diretso ang likod.Panatilihingmalapitsakatawanangbagaynabinubuhat.Iwasandinangbiglaangpaggalaw.

4

KALIGATASAN SA GAWAING BAHAY

PAGBUBUHAT

• Panatiliingmalinisatmaayosangmgakagamitangpambahay.• Itabisatamanglalagyan/lugarangmgakagamitan.

Magtakdangwastongbilisngpaggawangmgagawainupangmaiwasanangpaulit-ulitnapagbubuhatsaloobngmaiklingpanahon.

a. PaggamitngmgaHagdanoTuntungan• Gumamitngmatibaynatuntunganohagdantuwingmaglilinisngmga

bagaynamasmataaspasaulo.• Siguraduhing malinis at nasa maayos na kondisyon ang hagdan

o tuntungan bago gamitin. Kung may pag-aalinlangan sa tibay opagkakagawa,agaditongipagbigay-alamsaEmployer.

PAGTATRABAHO SA MATATAAS NA LUGAR• Basahinangmga tataknangmaigiatsundin

angwastongpaggamitatmgahakbangparasakaligtasannanirekumendangmanufacturer.

• Upangmaiwasan ang paghalo ngmga kemikalsamgapagkainatinumin,magtakdanglugarnamalilim, malamig, tuyo at nahahanginan, kungsaanmaaaringitabiangmgaito.

THREE POINTS OF CONTACTNakadikitangdalawangpaaatisangkamaysahagdan.

Iba-ibangkemikalangkadalasangginagamitsagawaingbahaytuladngmgadetergent, solvent at bleach. Madalas ding gumamit ng mga insecticide sapagpatayngmgapestesabahaytuladnglamok,ipis,langgam,atibapa.Angmgaitoaymapanganibatangmalingpaggamitaymaaaringmakaapektosakalusuganomagingsanhingaksidente.

• Magingmaingatsapaghawakngmgakemikalatlagingtandaanangmgapanganibnamaaarinitongmaidulot.

b. Gamitinangitinakdanglabahanatsampayansamatataasnagusali.

c. Linisinangmgabintanananaaabotmulasaloobngbahay.

d. Gumamitngmgakasangkapannamaymahabanghawakanupangmaiwasangmabanatnghustoangkatawan.

• Panatilihin ang“three points ofcontact”.

• Humarapsahagdantuwingumaakyatobumababahabangnakakapitangmgakamaysamagkabilanggilidupang

• Huwag piliting abutin ang mga nasamagkabiling dako ng hagdan. Ilipat nalamang ang hagdan malapit sa naisabutin.

1

2

3

TUWING GUMAGAMIT NG MGA KEMIKAL

• Ilayoangmgakemikalsaapoy.

1

2 3

PAGGAMIT NG MGA KEMIKAL SA BAHAY

mapanatiliang“three-pointcontact”

KAPAG NA-EXPOSE SA MGA KEMIKAL SA BAHAY

• Panatilihingnasaorihinalnalalagyanangmgakemikalatsiguraduhingmahigpitangpagkakatakipnito.Itabiitosatamanglugaratsiguraduhinghindimaaabotngmgabataatalaganghayop.

• Buksan ang mga pinto at bintana upangmasiguradong nakakapasok ang sariwanghangin.

• Isuot ng maayos ang mga personalprotectiveequipmenttuladngglovesatapron.

• Alaminangwastongpangunang lunaspara sabawatkemikalsabahay.

• Huwag kumain, uminom o manigarilyo habanggumagamitngmgakemikal.

• Panatilihingmalinisangkatawan.Agadnamagpalitngdamitatmaligopagkataposgumamitngmgapesticideatibapangkemikal.

DapatmaglaanangEmployerngmgaPPEnangwalangbayad.

• Hugasannangmaigiangmgakamaypagkataposhumawakngmgakemikal.

• Alisinagadangmgadamitnana-exposesakemikal.

Kapagnasugatan,na-exposesamgakemikal,o ibapangmga pangyayari na maituturing na medical emergency,agadnaipaalamsaemployerupangagadnamabigyanngatensyongmedikal.

• Buksanangmgabintanaomgaexhaustfansupangmaiwasanangpaglanghapsakemikal.Lisaninangmgakwartonana-exposesakemikal.

• Kapag nalagyan ng kemikal ang mata, banlawan ng malinisat umaagos na tubig nang hindi bababa sa 15minuto. Iwasangmadamayangisapangmatahabangnagbabanlaw.

• Hugasan ang balat na nalagyan ng kemikal sa tubig nang hindibababasa15minuto.

• Sakaling aksidenteng makalunok ng kemikal, agad humingi ngtulongmedikal.Dalhinanglalagyanngkemikalsadoctor.Huwagpilitingmagsukamalibannalamangkungnakasaadsatataknaitoaymaaaringmagingpangunanglunas.

Ang vacuum cleaner, floor polisher, plantsa, microwave, at rice cookeray mga halimbawa ng kagamitang de-kuryente na makikita sa maramingtahananngayon.Angwastongpaggamitaymahalagaparasakaligtasanngkasambahayatngpamilya.Maramisamgaaksidenteaydulotngdepektibo,omalingpaggamitsamgakasangkapan.Angmgasumusunodaymaaaringmakatulongupangmaiwasanangpagkakakuryenteosunog.

Ang pagkadulas sa basa omadulas na sahig at pagkatisod samga kable,kurdon, laruanat ibapangbagaynanakakalatsasahigaymgakaraniwangaksidentesatahanan.

a. BasahinangmanualbagogamitinomagtanongsaEmployersawastongpaggamit.

PAGGAMIT NG KAGAMITANG DE-KURYENTE

b. Siyasatinkungmaymgasiraangmgakurdonatplug.

c. Gamitinangpinakamalapitnasaksakansapader.

e. Iwasanggumamitngmgakagamitangde-kuryentenangsabay-sabayupangmaiwasanangpag-overload.

f. Tanggalinangmgakagamitansasaksakan,lalonaangplantsa,pagkataposgamitin.

g. Ipaubayasaelectriciananglahatngpagkakabit,pagdudugtongatpagkukumpuninglinyangkoryente.

PAG-IWAS SA PAGKADULAS AT PAGKATISOD

a. Alisin ang mga sagabal sa lugar na pinagtatrabahuhan. Iligpitangmga laruanat ibapasawastonitong lalagyano itabiagad

pagkataposgamitin.b. Panitilihingmalinis at tuyo ang sahig sa

lahatngoras.Punasankaagadangtubigoanumangtumaponsasahig.

c. Lagyan ng mga anti-slip matsangpasukanngkusinaatbanyoupang maiwasang madulaskapag naglalakad nang basaangpaaosapatos.

d. Kungtatanggalinanggamitsapagkakasaksak,hawakanangplugatHUWAGhihilahinangkurdon.Siguraduhingtuyoangmgakamay.

• Basahinangmanualbagogamitinangkalan.

• Parasamgakalannamayapatnaburner,gamitinangmgapanlabasnaburnerparasapaglulutongmgapagkainnakailanganghaluinnangmadalasodagdaganngmgasangkap.Masmadaliitongabutinkayamaiiwasanangaksidente.

• Huwag gumamit ng gasolina upangsindihanangpanggatong.

KALAN NA GUMAGAMIT NG LPG AT KEROSENE

KALANG DE-KURYENTE

PAGGAMIT NG ULING AT PANGGATONG

• Ugaliing suriin kungmay tagas ng gas. Siyasatinkungmaysiraanghose, regulatoratang tangke.Huwaggamitinangkalankungmaysiraopagtagas.

• Siguruhing nakakapasok ang sariwang hanginkapaggumagamitngkalan.

• Patayin ang gas regulator pagkatapos magluto okapaghindiitoginagamit.

WASTONG PAGGAMIT NG MGA KASANGKAPANG PANGLUTO

• Pagkataposmagluto,siguraduhingnapatayangkalanngmaayos.

• Maglutosamaaliwalasnalugarmalayosamgamgabagaynamaaaringmasunog.

• Kapag magdadagdag ng uling opanggatong, gumamit ng mga tongna may mahahabang hawakan upangmaiwasangmapaso.

• Patayinangbagapagkataposmagluto.

KALIGTASANSAKUSINA

KALIGTASAN SA PAGKAIN

a. Itabiangmgalutoathindilutongpagkainsamagkakahiwalaynalalagyanupangmaiwasanangkontaminasyon.

c. Panatilihinangkalinisanngkatawanhabangnaghahandangpagkain.

d. Hugasannangmaigiangmgakamay.e. Gumamit ngmga hair net at apron kapag

nagluluto.

MGA KUTSILYO

a. Itabiangmgakutsilyosaligtasnalugar.b. Pagtuunan ng pansin ang ginagawa

kapaggumagamitngkutsilyooanumangbagay na matalim upang maiwasanmahiwaatmasugatan.

MGA MAINIT NA BAGAY

a. Huwag linisin ang kalan o oven kapag mainit pa upangmaiwasangmapasoomasugatan.

b. Gumamit ng oven mitts at potholders parahawakanangmaiinitnakalderoatkawali.

c. Siguraduhing tuyo ang mga sangkap bagoi-prito at angkop ang lakas upang hindimatalsikan.

b. Huwag kumain o magpakain ng sirangpagkain na lumipas na angexpiration date. Itapon na angmga pagkain namaymasamangamoyolasa.

a. Huwagmanigarilyosaloobngbahay.

a. Huwag magkagulo. Magingmahinahonngunit kumilosngmabilis.

KUNG SAKALING MAY SUNOG

IWASANG MAGKASUNOG

b. Ugaliin ang maayos napangangasiwa sa tahanan

• Maglagay ng sapatna dami ng ashtray samga lugar kung saanpinahihintulutan angpanigarilyo at itapon ngmaayosangmgaupos.

• Basang basahan o fireblanket

• Tubig• Fire extinguisher (mas

angkopang “ABC”nafireextinguisher)

b. Samaliliit na apoy,maaaringgamiting pamuksa ang mgasumusunod:

Maglagayngmgakagamitangpanglabansaapoytuladngmgadrytypeportablefireextinguisheratmgafireblanketsakusinakungsaanmalakiangtyansangmagkasunog.

KALIGTASANSASUNOG

c. Humingiagadngtulong.

d. Umalis agad ngbahayogusalikapagnasusunog. Huwaggumamitngelevator.

e. Huwag nang bumalik sa loob ngnasusunog na bahay o gusali kapagnakalabasna.

atiwasangmaiponangmgabagaynamaaaringmagdulotngsunogtuladngmgapapel.

SundinattandaanangkatagangPASS:

a. Huwaghawakanangkawalinangwalangproteksyonkungnaisitongilipatsaibanglugar.

WASTONG PAGGAMIT NG MGAKAGAMITANG PANLABAN SA APOY

KAPAG NASUSUNOG ANG KAWALI

Pullthepin(Hilahinangpin)P

Squeezethetrigger(Pisilinanggatilyo)S

Aim the nozzle at thebaseofthefire(Itutok ang nozzle sapinagmumulanngsunog)

A

Sweepthenozzlefromsidetoside(Igalawangngusopabalik-baliksakaliwaatkanan)S

b. Huwag itongbubuhusanng tubig.Maaaringkumalatangapoyat lumalaangsitwasyon.Takpanngmetalplateangkawaliupangpatayinangapoy.

c. KapagnasusunoganghosengLPG,patayinkaagadangbalbula.

a. Patayin muna ang pangunahingpinagmumulan ng kuryente (powersource)bagotulunganangbiktima.

a. Kung hinihinalang may sunog sa bahay o sa gusali,agadnatumawagsapinakamalapitnaFireStation.

KAPAG MAY NAKURYENTE

KAPAG NAKULONG SA NASUSUNOG NABAHAY O GUSALI

b. Kung hindi kayang patayin ang powersource, tumuntong sa tuyong insulatingmaterial gaya ng goma, at itulak angbiktima palayo sa pinagmumulan ngkuryente gamit ang kahoy (hal. upuan,

hawakanngmop).

b. Suriin kung mainit o may usok nanagmumula sa mga siwang ng pinto.Kungwala,dahan-dahanghawakanangdoorknob.Huwagbuksanangpintokungitoaymainit.

c. Huwaghawakanangbiktimanangwalangproteksyonkunghindisiguradongpataynaangpinagmumulanngkuryente.

c. Kunghindimainitangdoorknobatwalangusok sa paligid ng pintuan, buksan angpintoattumungosafireescape.

d. Kungnasusunogangswitchngkuryente,patayin muna ang pangunahingpinagmumulan ng kuryente bagopatayinangsunogsapamamagitanngtubig.

a. Manatilisakinatatayuan.Huwagtumakbo.

KAPAG NASUSUNOG ANG DAMIT

b. Takpan ang mukha at bibig, dumapa sasahigatmagpagulonggulonghanggangsamamatayangapoy.Hubarinangmgadamitpagkatapos.

g. Takpanangbibigngbasangdamitotuwalyaupangmaiwasanangpaglanghapsausok.

h. Huwagmagtago sa ilalimng kamao loobngcabinet.

i. Kung nasa mataas na palapag, huwagtumalonmulasabintana.

a. Isipin kung nasaan angpinakamalapitnalabasan.

KAPAG LUMILIKAS

b. Lumakad nang pagapang upangmakaiwassamainitnausok.

c. Takpanangbibiggamitangbasangdamitotuwalya.

d. Lumabas nang mabilis ngunitmahinahon.

f. Kungmaybintanasakwartongunitwalangmadadaanan upang makaalis, buksan itong maigi at sumigaw upang humingi ngsaklolo.

d. Kung biglang pumasok ang init o usokpagbukas ng pinto, dali-daling isaradoang pinto at siguruhing mahigpit angpagkakasara.

e. Takpanngmgakumot, tuwalyaodamitang mga siwang ng pinto upang hindimakapasokanginitatapoy.

(DAPA) (KUBLI) (KAPIT)

a. Manatilingmahinahon.Maghanapngligtasnalugarkungsaanmaaaringmanatilihanggangsamataposangpagyanig.Sundinangemergencyplankungmayitinakdaangemployer.

KALIGTASAN SA LINDOL

b. IsagawaangDROP/DAPA,COVER/KUBLIatHOLD/KAPIT.

KALIGTASANSALINDOL

c. Kungnasaloob,manatilisailalimngmatibaynamesaupangmagingligtasmulasamganalalaglagogumagalawnabagay.Huwagtumakbopalabas.Huwaggumamitngelevator.

d. Kungnagluluto,patayinangkalanbagolumipatsamasligtasnalugar.e. Kungnasalabas,lumayomulasamgabintana,bagaynanakasabit,kable

ngkuryenteatibapa.f. Kapag tapos na ang pagyanig, suriin kung nasugatan o may pinsala

sa bahay. Sundin ang mga instructions ng mga taong namamahala sapagtugonsamgaemergencysakomunidadosagusali.

1. Dumapasasahig

DROP COVER HOLD

2. Magkubli sa ilalim ng matibayna mesa. Ingatan ang ulo atleeg.

3. Kumapitsamesaathumandangkumilos kasabay nito. Manatilisa kinalalagyan hanggang samataposangpagyanigatligtasnangkumilos.

KALIGTASANSA BAGYO AT BAHA

a. Antabayanan ang mga abiso mula saPAGASA,RegionalDisasterRiskReduction

KALIGTASAN SA BAGYO AT BAHA

b. Kung walang abiso ng paglikas,manatili sa loob ng bahay sakasagsaganngbagyo.Humanapng lugar sa bahaynamalayo sabintanaatmgalumilipadnabagay.

c. Kung nag-abiso ng paglikas angRDRRMC, kailangan siguruhin ngemployer na lahat ng miyembro ngpamilya,kabilangangkasambahay,ayagadnamakakalikassamasligtasnalugar.

d. Kapag tumaas ang tubig-baha at nagsimulanang pumasok sa bahay, patayin angpangunahing pinagmumulan ng kuryente.Huwag gumamit ng mga kagamitang de-kuryente.

e. Gumamit ng mga PPE o pansarilingkagamitangpananggalangtuladngkapote,at bota upangmakaiwas samga sakit nadulotngtubig-bahaathindimasugatankungsakalingmakatapakngmatutulisnabagay.

Management Council (RDRRMC)omgalokalnapamahalaansaTV,radioointernet.

WASTONG PROTEKSYON

PAGSE-SEGREGATE NG BASURA

WASTE MANAGEMENTAng basura ay maaaring may sangkap na mapanganib sa kalusugan.Mahalagangmapangalagaanangsariliatpangasiwaannangwastoangmgabasura.Mahalagarinitoupangmapangalagaanangatingkalikasan.

Gumamitngwastongproteksyontuladngmask,gloves,apron,ateye-shieldskungkinakailangan.

a. Sundin ang itinakdang paraan ngpagsegregate ng mga basura. Gumamit ngitinalagang basurahan para sa bawat klasengbasura.Siguruhinangwastongpagtataponngbasurabataysanakatakdangorasupanghindiitomaipon.

b. Angmganaiponnabasuraaydapatitabisamgaitinalaganglugar.Kungmayroong lugarpara sapatabang lupao compost area, siguruhingditonilalagaylahatngbasurangnabubulok.

c. Ihiwalayangmgamatutulisonakakasugatnabagay,kemikal,lalagyanngkemikal at ibapangmapanganibnabasuramula sakaraniwangbasurasatahanan.Magingmaingatsapaghawakngmgabasurangito.Sakalingmadikitsabalatomasugatan,sundinangmgaemergencymeasures.

PAGSIGURO NG SEGURIDAD SA TAHANAN

SEGURIDAD

Lahat ngbahayaymaypanganib sapagnanakawat ibapangproblemasaseguridad.Mahalagangmasigurona inyongbahayay ligtasmulasamgadikanais-nais/mapanganibnatao.

a. Tiyakin ang seguridad ng mga pinto, gate,kandadoatmgabintana.Huwagiwanangbukasangmga pinto at gate.Gayunman, hindi dapatmakulongsaloobangmgananinirahansabahay,kabilangangKasambahay.

b. Sumilipsapeepingholeosabintanabagobuksanangpinto.

c. Huwagmagpapasokngmgabisitaomgadikilalangtaosabahaymalibanna lamang kung may pahintulotng employer. Harapin lamang angmgadikilalangtao,kolektorngbillatmgabisitasagateathindidapatpapasukinsa loobngbahay.Kung

e. Huwag iwanan ang mga susi sa lugar namaaabotngibangtao.

f. Alaminang iba-ibangparaanupangalertuhinangbaranggay,mgakapitbahayomgapulis.

• Gamitinangalertsystemnaitinakdangbaranggayohomeowner’sassociation.

• Alaminangnumerongteleponoocellphonengmganamamahalasabaranggayatpamayanan.

• Saorasngkagipitanokungkailanganngtulong,ipagbigay-alamsamgagwardyasainyonglugar.

d. Huwag makipag-usap sa mga hindi kakilalang tao sa telepono. Huwagmagbigayngimpormasyontungkolsamgamiyembrongpamilya.

Magtabingduplicatengmgasusisaisangligtasnalugar.

walanggate,makipag-usapmulasabintanahabangsinisiguroangkaligtasanatnaka-lockangmgapinto.

PAGTUPAD SA MGA BILIN:GAMITIN ANG LIGTAS NA DAANAN AT ORAS

SA PANAHON NG KRISIS(PANLOLOOB AT PAGNANAKAW)

a. Hangga’tmaaari,gawinangmgabilinsaumagaupangmasiguradoangkaligtasan.

a. Huwagmagbibigayngmahahalagangimpormasyontuladngpangalanatdetalye,kinaroroonanngmay-aringbahayatmgamiyembrongpamilya,lugarkungsaanitinatagoangperaatmgamahahalagangbagay,atmganumerongteleponoocellphonesamgataonghindipagaanongkilala.

b. Iwasandumaansamadidilimatmasisikipna lugar,mgakalsadangmaymabibilisnasasakyan,mgakantokungsaanmaynag-iinumanonagsusugalatibapangmapapanganibnalugar.

b. Sa oras ng krisis/emergancy, agadna ipagbigay-alam sa employer, mgagwardya at mga pulis. Mahalagangbanggitinangmgadetalyengpangyayari(sino,ano,kailan,saanatbakit).HUWAGiiwan ang lugar na pinangyarihan.Hintayindumatingangmay-ari,gwardyaomgapulis.

c. Ilagaymalapitsateleponoangmgasumusunodnaemergencyhotlineattawaganagadkungkinakailangan:BUREAU OF FIRE PROTECTION (NCR): (02)729-5166,(02)410-6254PHILIPPINE NATIONAL POLICE:117oitextangTXTPNPsa2920PHILIPPINE RED CROSS:143,(02)911-1876DOLE: 527-8000DSWD:(02)931-81-01to07,(02)951-7119LGU:BARANGAY: