tailieutonghop.com bai 6

TRNG I HC LC HNG KHOA K THUT CNG TRNH

Bi ging mn: Trc a i cng PGS.TS. o Xun Lc

Bi 6

KHAI NIEM VE LI KHONG CHE TRAC A

8.1. KHAI NIEM CHUNG

Trong trac a e phuc vu cho cong tac o ve ban o hoac bo tr cong trnh tren mot khu o du ln du nho eu phai tien hanh xay dng mot he thong cac iem co toa o va o cao c xac nh trong mot he thong nhat. He thong cac iem nay tao thanh mot mang li c lien ket vi nhau bi cac tr o c goi la li khong che trac a. Li khong che trac a bao gom li khong che toa o va li khong che o cao.

Li khong che trac a phat trien theo nguyen tac t tong the en chi tiet, t o chnh xac cao xuong o chnh xac thap. Theo nguyen tac nay, li khong che trac a chia thanh li khong che toa o va o cao quoc gia, li khong che toa o va o cao khu vc va li khong che o ve. Cac loai li khong che toa o va cao o noi tren lai c chia thanh nhieu cap hang co o chnh xac giam dan t cap hang tren xuong cap hang di.

8.2. LI KHONG CHE TRAC A NHA NC

1. Li khong che toa o nha nc

Li khong che toa o nha nc la tap hp cac iem rai eu tren toan bo lanh tho quoc gia, c xac nh bang phng phap: tam giac o goc, tam giac o canh, li ng chuyen hoac he thong nh v toan cau GPS. Trong o phng phap GPS la phng phap hien ai co nhieu u iem c s dung pho bien hien nay.

Li tam giac o goc, li ng chuyen c chia lam bon hang, ch tieu ky thuat li tam giac o goc va li ng chuyen nha nc c ghi bang 8.1 va 8.2.

Bang 8.1

Cap hang li TT

Cac yeu to Hang I Hang II Hang III Hang IV

1 2 3 4 5 6 1 Chieu dai canh tam giac

(km) 20-30 7-20 5-10 2-6

2 Sai so trung phng tng oi o canh ay

1400000

1300000

1200000

1200000

3 Sai so trung phng o goc

0,7 1,0 1,5 2,5

4 Goc nho nhat trong tam giac

40o 30o 30o 25o

Bang 8.2



1 2 3 4 5 6

1 Chu vi vong khep

700-800 km 150-80 km

2

Chieu dai gii han ng cheo cua ng chuyen Khi so canh la 10 Khi so canh la 15 Khi so canh la 20

200 km

60 km

30 km

15 km 13 km 11 km

3 Chieu dai gii han ng cheo gia cac iem nut hoac gia iem nut vi iem goc

7 km

4 Chieu dai canh ng chuye n 8-30 km 5-18 km 3-10 km > 0,25 km

5

So canh trong ng chuyen - Gia iem nut vi iem nut, gia iem nut vi iem goc kho ng ln hn - So canh trong ng chuye n khong ln hn

12 6 6

20

6

Sai so trung phng o goc -Tai iem ng chuyen (bnh sai tram o) -Theo sai so khep cua ng chuyen

0,4

1,0

1,5

2,0

7

Sai so trung phng o canh c am bao bang viec la cho n may, phng phap o, chng trnh o Di 500m T 500-1000m Ln hn 1000m Di 5km Ln hn 5km Di 8km Ln hn 8km

1:400000

4 cm 1:200000

5 cm 1:10000

0

2,0 cm 3,0 cm 1:40000

8 Sai so khep tng oi gii han cua ng chuyen

1:25000

Li tam giac o canh ch ong vai tro li khong che toa o nha nc hang 3,4, trong o chieu dai canh va goc nho nhat trong tam giac giong nh li tam giac o goc. Sai so trung phng tng oi o canh tng ng la 1:100000 va 1:40000

T gia nam 2001 li khong che toa o nha nc tnh theo he toa o quoc gia VN-2000. He nay s dung phep chieu UTM, Ellipsoid WGS-84 va lay iem goc at tai Vien Nghien cu a chnh Ha Noi.

2. Li khong che o cao nha nc

Li khong che o cao nha nc c xay dng bang phng phap o cao hnh hoc va chia lam bon hang co o chnh xac giam dan t hang I xuong hang IV. Li hang I, II la c s e xay dng cac li hang thap hn va phuc vu cho cong tac nghien cu khoa hoc. Li hang III, IV phat trien t hang cao hn, lam c s cho o ve ban o a hnh cac loai t le va xay dng cac loai cong trnh. Li khong che o cao nha nc c xay dng oc lap vi li khong che toa o nha nc va lay mc nc bien trung bnh nhieu nam tai tram nghiem trieu Hon Dau Hai Phong lam o cao goc.

Ch tieu ky thuat li khong che o cao nha nc c the hien bang 8.3.



Bang 8.3

Cap hang li T/T Cac yeu to Hang I Hang II Hang III Hang IV

1

Chieu dai tia ngam (m)

50

65

75

100

2 Sai so khep o cao cho phep (mm) L - tnh theo km 3 L 5 L 10 L 20 L

3 Sai so trung phng tong che nh cao tren 1km chieu dai (mm) ch do anh hng cua may

0,50 0,84 1,68 6,68

4 Sai so trung phng cua mot tram o (mm)

0,15 0,30 0,60 3,00

8.3. LAP LI KHONG CHE TRAC A BANG CONG NGHE VE TINH

Hien nay tren the gii co nhieu he thong nh v toan cau s dung cong nghe ve tinh e xac nh toa o cac iem tren mat at. Pho bien nhat la he thong Glonass cua Nga va he thong Navstap GPS cua My. Ca hai he thong eu co ba phan chnh la phan khong gian, phan ieu khien va phan s dung. Sau ay ch e cap en he GPS (Global Positioning System) 1. Phan khong gian: theo thiet ke ban au gom 27 ve tinh trong o co 3 ve tinh d tr. Cac ve tinh nay c phan bo tren 6 mat phang quy ao nghieng vi mat phang xch ao mot goc 55o. Cac quy ao co o cao ong nhat cach mat at 20183 km. Viec bo tr nh vay am bao e tai moi iem tren mat at co the ong thi nhan c cac tn hieu t nhat t 4 ve tinh. Moi ve tinh phat i hai tan so song L1 = 1575,42 MHz va L2 = 1227,60 MHz. Cac song phat i mang cac thong tin toa o a hieu chnh cua ve tinh, thong tin ve lch ve tinh ... 2. Phan ieu khien: gom nam tram mat at, trong o co mot tram ieu khien trung tam, bon tram theo doi. Trong bon tram theo doi co ba tram hieu chnh so lieu. Tram trung tam tnh lai toa o cua cac ve tinh theo doi a thu c gi ti ba tram hieu chnh so lieu va t o gi tiep en cac ve tinh. Sau mot gi cac ve tinh a co so lieu hieu chnh e phat ti cac may thu. 3. Phan s dung: gom cac may thu tn hieu ve tinh at tren mat at. May thu co hai loai: loai mot tan so va loai hai tan so. Loai mot tan so ch thu c cac ma phat cua song L1.

Loai hai tan so nhan c ca hai loai song L1 va L2. Loai mot tan so xac nh c v tr tng oi gia cac tram vi o chnh xac 1-5 cm neu khoang cach < 50 km.

o chnh xac se giam i ang ke neu khoang cach > 50 km. e o c khoang cach tren hang ngan km ta phai loai tr anh hng cua tan ien ly. Muon vay, ta phai s dung may hai tan so.

Viec xac nh v tr cac iem tren mat at bang cong nghe ve tinh da tren c s o khoang cach t ve tinh en may

Hnh 8.1

Hnh 8.1



thu theo toc o va thi gian truyen song ien t. Neu o khoang cach en ba ve tinh a biet toa o, ta co the xac nh c toa o cua iem at tram thu bang phng phap giao hoi canh. V co s khac nhau ve o chnh xac xac nh gi tren ve tinh, tai tram thu va mot so nguyen nhan khac nen khoang cach c xac nh en ve tinh se mang sai so. Khoang cach co mang sai so c goi la gia c ly. e tnh ung toa o cac iem theo cac gia c ly phai o en t nhat bon ve tinh.

Phng phap nh v iem bang cong nghe GPS co the chia thanh nh v tuyet oi va nh v tng oi.

- nh v tuyet oi: la s dung may thu GPS xac nh toa o cua iem at may trong he toa o trac a the gii WGS-84 (World Geodetic System 1984). Thanh phan

toa o co the la x, y, z trong he toa o vuong goc khong gian a tam1 hoac B, L, H trong he toa o mat cau. nh v tuyet oi thng at o chnh xac thap, sai so toa o c hang chuc met.

- nh v tng oi: la s dung hai may thu GPS o ong thi hai iem khac nhau e xac nh hieu toa o cua chung la x, y, z hoac B, L, H trong he toa o WGS-84

Tren c s nguyen ly nh v tng oi, ngi ta s dung phng phap o tnh o hieu pha song tai e xac nh hieu toa o tng cap iem vi o chnh xac cao (co sai so c xangtimet, tham ch ti milimet) ap ng yeu cau xay dng li khong che toa o nha nc. Ngoai ra, con s dung phng phap o ong e xac nh v tr tng oi cua hang loat iem (may thu di ong) so vi may c s at tai iem co nh a biet toa o.

Thiet b GPS gon nhe, thao tac n gian, khong yeu cau cao ve ieu kien thi tiet, ieu kien thong hng de dang (ch can mot khoang trong u rong e thay ong thi bon ve tinh tren bau tri), v vay cong nghe GPS ngay cang c s dung rong rai e xay dng li khong che toa o nha nc, li khong che toa o cong trnh va o ve a hnh.

8.4. LI KHONG CHE TRAC A KHU VC

e phuc vu o ve a hnh cac loai t le va khao sat xay dng cac loai cong trnh, mat o iem cua li khong che trac a nha nc cha u phai xay dng them li khong che trac a khu vc.

Li khong che toa o khu vc co the xay dng theo hnh thc li tam giac giai tch hoac li ng chuyen. Tuy nhien, do s ra i va ngay cang hoan thien cua cac loai may toan ac ien t (total station), hien nay ngi ta ch s dung hnh thc li ng chuyen.

Li ng chuyen c phan thanh hai cap. Li ng chuyen cap I co o chnh

1 He toa o a tam co iem goc 0 trung vi tam trai at. Truc Ox va Oy nam trong mat phang xch ao.

Truc Ox i qua giao iem cu a kinh tuyen goc Greenwich v a mat phang xch ao. Tru c Oy vuong goc vi

Ox. Truc Oz trung vi truc quay trai at.



xac cao hn lam c s e phat trien li ng chuyen cap II. Ch tieu li ng chuyen cap I, II theo qui pham o ve ban o a hnh t le ln 1990 [18] chu yeu qui nh cho trng hp o dai bang thc thep chnh xac, thc ban hoac thc day inva, o dai quang hoc s dung mia Bala. Khi o dai bang may toan ac ien t, co the tham khao ch tieu ky thuat li toa o a chnh cap I, II, trong qui pham thanh lap ban o a chnh 1999 [30]. Hai ch tieu ky thuat c the hien chung trong bang 8.4.

Li khong che o cao khu vc c xay dng bang phng phap o cao hnh hoc cap ky thuat phat trien t cac iem o cao nha nc hang I, II, III, IV. Moc o cao ky thuat thng bo tr trung vi moc cua iem khong che toa o khu vc va li khong che toa o o ve.

8.5. LI KHONG CHE O VE

Li khong che o ve c thanh lap e phuc vu trc tiep cho viec o ve, bao gom li khong che toa o o ve va li khong che o cao o ve, c phat trien t cac iem li khong che trac a khu vc.

Li khong che toa o o ve hien nay c xay dng chu yeu bang hnh thc li ng chuyen kinh v. e tang cng iem ng may o ve ban o a hnh t le 1:2000, 1:5000 va nho hn, co the phat trien ng chuyen toan ac t cac iem ng chuyen kinh v.

o cao cac iem khong che o ve c xac nh bang phng phap o cao ky thuat, o cao kinh v (o cao hnh hoc bang may kinh v co ong thang bang dai tren ong knh) hoac o cao lng giac hai chieu i ve. Ch tieu ky thuat va phng phap lap li khong che o ve se trnh bay cu the cac tiet tiep theo trong chng 9 va 10.

8.6. LI KHONG CHE TRAC A C S CONG TRNH

Li khong che toa o va cao o c s cong trnh c thanh lap tren khu vc thanh pho, cong nghiep, thuy li la c s trac a e tien hanh cac cong tac khao sat, xay dng va quan trac bien dang cong trnh.

Li khong che toa o c s cong trnh c phat trien t li toa o nha nc hoac c xay dng oc lap theo cac hnh thc li tam giac o goc, li tam giac o canh, li tam giac o goc canh, li ng chuyen, he thong nh v toan cau GPS hoac li o vuong xay dng. Li khong che o cao c s cong trnh c xay dng bang phng phap o cao hnh hoc.

Tuy theo nhiem vu phuc vu cho cac giai oan lap d an, giai oan thi cong va giai oan van hanh cong trnh ma o chnh xac, mat o iem va tnh on nh cua li khong che trac a c s cong trnh se khac nhau. o chnh xac cua li thanh lap giai oan sau cao hn giai oan trc.



Bang 8.4

Ch tieu ky thuat Li ng chuyen Li toa o a chnh

So TT Cac yeu to

Cap I Cap II Cap I Cap II

1 Chieu dai ng n dai nhat

5 km

3 km

4 km

2,5 km

2 Chieu dai t iem go c en iem nut hoac gia hai iem nut

3 km 2 km 2,5 km 1 km

3 o dai canh: ln nhat : nho nha t : trung bnh

800 m 120 m 300 m

350 m 80 m

200 m

1000 m 200 m 400 m

400 m 60 m

200 m

4 So canh ln nha t trong ng chuyen

15 15 10 15

5 Sai so trung phng o goc khong qua

5 10 5 10

6 Sai so gii han khep goc ng chuyen n- so goc trong ng chuyen hoac vong khep

"10 n "20 n "10 n "20 n

7 Sai so trung phng o canh sau bnh sai khong qua - oi vi canh di 500 m

1:50000

0,012 m

1:50000

0,012 m

8 Sai so khep gii han tng oi ng chuyen

1:10000 1:5000 1:15000 1:10000

9 Sai so khep tuyet oi khi chieu dai ng chuyen cap I ngan hn 1000 m theo [18] va 600 m theo [30], ng chuyen cap II ngan hn 500 m theo [18] va 400 m theo [30]

0,1 m

0,1 m

0,04 m

0,04 m



Bai 6(tieP)

LAP LI KHONG CH E TOA O O V E BANG NG CHUYEN KINH V

9.1. KHAI NIEM CHUNG

1. nh ngha

Dang li khong che toa o o ve pho bien nhat t trc en nay la ng chuyen kinh v. Giong nh ng chuyen bac I va bac II, ng chuyen kinh v la ng gay khuc h hoac khep kn noi cac iem a chon c anh dau tren mat at, co o tat ca cac goc va tat ca cac canh. o chnh xac o goc ng chuyen kinh v la 20 [18] va o chnh xac o canh la 1:2000.

T cac goc va cac canh o c, da vao toa o cua mot iem goc va goc nh hng cua canh xuat phat, ta tnh c toa o cac iem con lai cua ng chuyen.

2. Hnh dang li

ng chuyen kinh v co the bo tr di dang ng n hoac li ng chuyen co mot hay nhieu iem nut. ng n co ba dang: ng chuyen treo (H.9.1d), ng chuyen phu hp (H.9.1c) va ng chuyen khep kn (H.9.1a).



Hnh 9.1b la li ng chuyen co bon iem nut 2 , 4, 6, 8. Cac iem A, B, C, D trong cac hnh b, c, d la cac iem cap cao (t ng chuyen bac II tr len) a biet toa o. AB la goc nh hng cua canh xuat phat, CD la goc nh hng cua canh khep ve. S1, S2, Sn va 1, 2, , n la cac canh va cac goc o trong li. B, C, B, B la cac goc

noi. ng chuyen phu hp va ng chuyen khep kn chnh xac hn ng chuyen treo v no xuat phat va khep ve iem a biet toa o va canh a biet goc nh hng. ng chuyen treo (H.9.1d), ng chuyen phu hp (H.9.1c) va li ng chuyen (H.9.1b) c gan vao va tnh theo toa o cua cac iem cap tren A, B, C, D nen c goi la li phu thuoc. ng chuyen khep kn (H.9.1a) xuat phat t iem B, co toa o gia nh va goc nh hng B1 cua canh B-1 c o bang la ban goi la li oc lap.

Hnh 9.1

9.2. THIET KE NG CHUYEN KINH V

Thiet ke ng chuyen kinh v tien hanh theo hai bc: thiet ke tren ban o va khao sat chon iem chon moc ngoai thc a.

1. Thiet ke tren ban o

Can c vao t le o ve yeu cau, can c vao so lng va v tr cua cac iem khong



che cap cao co tren khu o e thiet ke li ng chuyen kinh v. Khi thiet ke can lu y e cho cac iem cua ng chuyen kinh v phan bo eu tren khu o, ong thi nam v tr thuan li cho viec at may o c nhieu nhat a vat, a hnh va phai tuan thu cac yeu cau ky thuat e ra trong qui pham hien hanh.

Nen s dung ban o t le ln nhat co tren khu o e thiet ke li. Trng hp khong co ban o, co the thiet ke li tren ban ve s hoa hoac thiet ke trc tiep ngoai thc a.

Neu tren khu o khong co cac iem khong che cap cao th thiet ke li ng chuyen kinh v oc lap, lay iem goc tay nam lam iem goc gia3 nh toa o va o goc nh hng cua canh au tien bang la ban gan tren may kinh v.

Cac yeu cau ky thuat cua ng chuyen kinh v qui nh trong qui pham o ve ban o a hnh t le ln [18] nh sau:

1. ng chuyen kinh v ch bo tr mot cap di dang ng n hoac he thong co mot hay nhieu iem nut. Trng hp kho khan co the bo tr ng chuyen treo vi o dai nho hn 1/3 o dai ng chuyen n va so goc khong qua bon.

2. Chieu dai ng chuyen n tuy theo t le o ve, vung bang hay vung nui c the hien trong bang 9.1. Chieu dai t iem goc en iem nut va gia hai iem nut khong qua 2/3 chieu dai ng chuyen n qui nh trong bang.

Bang 9.1

Chieu dai ng chuyen L cho cac t le o ve (m) Khu vc

1:500 1:1000 1:2000 1:5000

ong bang 400 800 1600 4000

Vung nui 1200 2400 6000

1- Canh cua ng chuyen co gang bo tr bang nhau, canh dai nhat khong qua 400 m, canh ngan nhat khong qua 20 m, so iem trong ng chuyen khong qua 30.

2- Sai so trung phng o goc la 20. 3- Sai so khep goc trong ng chuyen hoac trong cac vong khep khong qua:

"f 40 n (9.1)

trong o: n - la so goc trong ng chuyen ke ca goc noi. 4- Sai so khep tng oi gii han trong ng chuyen khong vt qua 1:2000. Neu

tong chieu dai ng chuyen kinh v di 250 m, khi o ve t le 1:5000, 1:2000 th sai so khep tuyet oi khong qua 0,25 m. Neu chieu dai tuyen di 150 m, khi o ve t le 1:1000 va 1:500 th sai so khep tuyet oi khong qua 0,15 m va 1,0 m.

2. Khao sat chon iem va chon moc

e chnh xac hoa v tr cac iem ng chuyen a thiet ke tren ban o, at chung ung ni on nh, am bao thong hng gia cac iem, thuan tien cho cong tac o goc va o canh, ta phai tien hanh khao sat chon

Hnh 9.2



iem ngoai thc a. Cac iem a chon c anh dau bang inh thep, coc go hoac tru be tong co loi thep c goi la moc ng chuyen kinh v. Tam moc tren coc go la au inh nho, tam moc tren loi thep tru be tong la vach khac ch thap. e de tm ta phai sn moc mau o va ve s hoa v tr iem moc tng ng vi t nhat ba a vat xung quanh vi cac so lieu o dai cu the c cho bang thc thep hoac thc day vai (H.9.2).

Neu ng chuyen kinh v ong vai tro li khong che toa o oc lap phuc vu cho ca cong tac o ve trc mat va cho cong tac bo tr cong trnh sau nay th t nhat phai co 1/5 so iem ng chuyen c gia co bang moc be tong chac chan nam v tr on nh lau dai.

9.3. O NG CHUYEN KINH V

o ng chuyen kinh v la o goc bang, goc noi, goc nh hng va o canh.

1. o goc bang, goc noi va goc nh hng a- o goc bang

Goc bang trong ng chuyen kinh v c o bang cac loai may kinh v co o chnh xac t 30 tr len, o hai vong o, gia hai vong o thay oi v tr ban o i 90o.

Neu tram o co t ba hng tr len phai o theo phng phap toan vong, neu co hai hng th o theo phng phap o n (o cung). Chenh tr so goc gia hai na vong o, gia hai vong o va sai so qui ve hng khi au khong vt qua 45. Bien ong tr so 2c khong qua 20.

b- o goc noi Tren moi iem goc cua ng chuyen o hai goc noi B, 'B vao hai hng BA va

BA (H.9.3a). Khi khong u ieu kien cho phep o mot goc noi. Trng hp khong co hng goc co the ch o noi toa o (H.9.3b) vao hai iem cap cao B va C a biet toa o XB, YB va XC, YC. e tnh toa o cac iem 1, 2, 3, 4 au tien ta gia nh goc nh hng B-1 cua canh au ng chuyen B-1. Thong qua cac goc 1, 2, 3, 4 tnh cac goc nh hng gia nh 12 , 12 , 23 , 34 va 4c. T toa o XB, YB cua iem xuat phat B, cac goc nh hng gia nh va cac canh S1, S2, S3, S4 o c, tnh chuyen toa o en iem khep ve C c toa o gia nh Xc, Yc . T toa o cua hai iem B va C va toa o cua hai iem B va C giai bai toan ngc tnh c hai goc nh hng BC va BC. Goc nh hng chnh xac cua canh au B-1 tnh theo cong thc:

B-1 = B-1 (9.2) trong o: = BC BC (9.3)



Hnh 9.3 T goc nh hng B-1 va cac goc 1, 2, 3 tnh cac goc nh hng 12, 23 , 34

sau o ket hp vi cac chieu dai S1, S2, S3 va toa o XB, YB cua iem goc tnh c toa o cua cac iem 1, 2, 3, 4.

c- o goc nh hng

Khi o ng chuyen khep kn theo he toa o gia nh (H.9.1a), ngoai viec gia nh toa o iem B, ta phai o goc nh hng canh B-1 bang la ban*2 gan tren may kinh v.

Cach o nh sau: Gan la ban hnh ch nhat trang thai hoat ong ben canh ban o ng may kinh v

(2T30P hoac 3T5KP). at may tai B. Sau khi nh tam can bang may, e so oc ban o ngang bang 0, ham oc ban phan, m oc toan phan, quay ong knh tuy y cho en khi au kim nam cham ch ung hng bac. Sau o ham oc toan phan, m oc ban phan quay ong knh ngam iem 1. So oc tren ban o ngang tai ay chnh la tr so goc nh hng B-1.

Neu dung may 3T5KP, sau khi nh tam can bang may, quay ong knh tuy y cho en khi au kim nam cham ch hng bac, co nh ban o ngang, dung oc xoay vong o xoay cho en khi co so oc bang 0. Sau o thc hien cac ong tac tiep theo giong nh khi s dung may 2T30P.

2. o chieu dai cac canh

Chieu dai cac canh trong ng chuyen kinh v c o bang thc thep hoac may o dai ien quang.

o canh ng chuyen bang thc thep phai o hai chieu i ve, chenh ket qua moi chieu so vi tr trung bnh khong vt qua 1/2000 chieu dai canh [18]. Neu o doc mat at ln hn 1o,5 phai o goc nghieng e hieu chnh ve canh bang.

o canh ng chuyen kinh v bang may o dai ien quang theo hai lan rieng biet. Chenh lech gia hai lan o khong qua 2a, trong o a la hang so cua may lay trong cong thc ms = a+b/1 km gii thieu trong ly lch may (bang 5.1). V du may toan ac ien t

* Nh a trnh bay muc 1.7 trong trng hp nay ta coi goc nh hng bang phng v t.



TC600 co a = 3 mm.

9.4. TNH TOAN BNH SAI NG CHUYEN KINH V

Tnh toan bnh sai ng chuyen kinh v la e nhan c toa o chnh xac cua cac iem trong ng chuyen.

1. Cong tac chuan b

Trc khi bnh sai ng chuyen phai tnh toan kiem tra lai tat ca so o, oi chieu vi cac hang sai va gach o cac tr so goc va canh cuoi cung. Can lu y tnh cac goc bang, goc ng en 0,1 va chieu dai cac canh en 0,01 m.

Bang thc o o va thc t le ve s o tuyen theo t le tuy chon, tren o co the hien toa o cac iem bac tren c moc noi vao ng chuyen, goc nh hng cac canh goc, tr so cac goc, cac canh va mui ten ch hng bac (H.9.4)

2. Tnh so phng trnh ieu kien

Trong ng chuyen treo (H.9.1d) so ai lng can xac nh la 6 (X1, Y1, X2, Y2, X3, Y3) so ai lng o cung la 6 (B, 1, 2, S1, S2, S3) khong co tr o tha nen khong co so lieu kiem tra va khong u ieu kien e bnh sai.

Ngc lai ng chuyen khep kn oc lap (H.9.4a) so ai lng can xac nh la 8 ( X1, Y1, X2, Y2, X3, Y3,X4, Y4), so ai lng o la 11 (A, 1, 2, 3, 4, A-1, S1, S2, S3 S4, S5), so ai lng o tha la 3 do o, co 3 phng trnh ieu kien, trong o co mot phng trnh ieu kien hnh va hai phng trnh ieu kien gia so toa o:

( )n

i1

n 2 180 (9.4) n

i1

X 0 (9.5) n

i1

Y 0 (9.6)

trong o: n - so canh trong ng chuyen



Hnh 9.4 Tng t, ng chuyen phu hp (H.9.4b) so ai lng can xac nh la 10 (toa o

cua nam iem), so ai lng o la 13 (tam goc, bay canh), so ai lng o tha la 3 nen cung co ba phng trnh ieu kien, trong o co mot phng trnh ieu kien goc nh hng va hai phng trnh ieu kien gia so toa o.

( )n 1

i c d1

n 1 180

(9.7) n

i c B1

X X X (9.8) n

i c B1

Y Y Y (9.9)

trong o: n+1 - so goc trong ng chuyen ke ca goc noi i - tr so goc o trong ng chuyen ke ca goc noi

,d c - goc nh hng cua canh au AB va canh cuoi CD

,i iX Y - cac gia so toa o gia cac iem cua ng chuyen tnh theo cong thc:

X = Scos, Y = Ssin trong o: - Xc, Yc, XB, YB - toa o cua iem C va iem B

Cong thc (9.7) tnh cho trng hp cac goc bang nam ben trai cua hng ng chuyen i t iem B ti iem C. Neu cac goc bang nam ben phai hng o th phng trnh goc nh hng tnh theo cong thc:

( )n 1

i d c1

n 1 180

(9.10)

So phng trnh ieu kien trong ng chuyen co the tnh c ngay theo cong thc:

r = (2n + 1) 2(n 1) (9.11) trong o n - so canh trong ng chuyen

(9.11) c hnh thanh t cac phan tch pha tren, trong o (n+1) la so goc o, 2n+1 = n + (n+1) la tong cac ai lng o gom n canh o va (n+1) goc o, (n1) la so iem can xac nh toa o, 2(n1) chnh la so ai lng toa o can xac nh.

3. Bnh sai ng chuyen khep kn

ng chuyen khep kn co hai loai: ng chuyen oc lap (H.9.4a) va ng chuyen phu thuoc (H.9.1b bo i ba iem 8, 9, 10). So phng trnh ieu kien va cach bnh sai ca hai ng chuyen hoan toan giong nhau. Chung ch khac nhau cho: goc nh hng B-1 trong ng chuyen oc lap c o trc tiep con goc nh hng B-1 trong ng chuyen phu thuoc c tnh t goc nh hng goc AB va goc noi B. Sau ay la v du bnh sai ng chuyen khep kn oc lap (H.9.4a) c xay dng tren khu vc khong co cac iem toa o cap tren bang 9.2.

Bang 9.2

Ten Goc o Goc nh Canh o Gia so toa o (m) Toa o iem (m)



iem I hng i

SI (m)

X X X X

B +0,2

60o30,0

78,25

-2 +38,53

-3 +68,11

200,00 300,00

1 121o12,1 + 0,2

119o17.7

91,32

-2 -44,68

-3 +79,64

238,51 368,08

2 117o39,2 + 0,3

181o38.3

79,92

-2 -79,89

-3 -2,28

193,81 447,69

3 83o58,3 + 0,3

277o39.7

117,19

-2 +15,62

-4 -116,14

113,90 445,38

4 120o08,5 + 0,3

337o30.9

76,31

-1 +70,51

-2 -29,18

129,50 329,20

B 97o00,6 60o30,0

200,00 300,00

1 X = +0,09

Y = +0,15

[o] = '

o o539 58 7 [S] = 442,99 m fx = +9 cm fy = +15 cm

[lt] = (5 2)180o = 540o fS = 9 15 = 17 cm

f = 'o o539 58 7 540o = ''13 [ ]

Sf 17 1 1S 44299 2606 2000

" " '' 'ghf 40 5 89 4 15

Cac bc tien hanh nh sau: 1- Ke bang theo mau bang 9.2. T s o (H.9.4a) hoac t so o ghi cac tr so goc o

vao cot 2, cac tr canh o vao cot 4, goc nh hng canh goc B-1 vao au cot 3 va toa o iem goc XB, YB vao au hai cot cuoi.

2- Bnh sai goc a. Tnh [o] b. Tnh [ ly thuyet] = (n-2)180o (9.12) c. Tnh sai so khep goc: f = [o]- [lt] (9.13) d. Tnh sai so khep goc: fgh = "40 n (9.14) n - so goc o trong ng chuyen e. Neu f > fgh phai o lai goc bang: Neu f < fgh tnh so hieu chnh Vi vao cac goc o:

if

Vn

(9.15)

So hieu chnh vao goc c lam tron en 0,1 va c ghi ben tren tr so goc o cot 2. Neu khong the chia eu cho cac goc th so hieu chnh ln hn u tien cho goc nam gia hai canh ngan.

f. Goc a hieu chnh tnh theo cong thc: 'i i iv (9.16)

3- Tnh goc nh hng cac canh T goc nh hng B 1 va cac goc

'i tnh cac goc nh ng 1 2 , 2 3 , 3 4 ,

4 B theo cong thc (khi cac goc i nam ben phai hng tuyen)



', ,o

i i 1 i 1 i i 180 (9.17)

Neu cac goc 'i nam ben trai hng tuyen th:

', ,o

i i 1 i 1 i i 180 (9.18)

e kiem tra viec tnh toan, khi tnh en goc nh hng canh cuoi cung ta tnh lai goc nh hng canh khi au B 1

4- Bnh sai gia so toa o a. Tnh gia cac so toa o:

, , ,

, , ,

cos

sin

i i 1 i i 1 i i 1

i i 1 i i 1 i i 1

X S

Y S

(9.19)

b. Tnh sai so khep toa o:

x

y

f x

f y

(9.20)

c. Tnh sai so khep tuyet oi ng chuyen: 2 2

s x yf f f (9.21)

d. Tnh sai so khep tng oi ng chuyen /sf S , trong o: [S] - la chieu dai ng chuyen bang tong chieu dai cac canh c tnh cot 4.

So sanh vi sai so khep tng oi gii han 1/2000 quy nh trong quy pham [18].

Neu:

sfS

> 12000

th tuyen o khong at yeu cau phai kiem tra lai so o canh, dau

va tr so cua ,i ix y a tnh. Neu khong co g sai sot th phai to chc o lai.

e tranh o lai toan bo cac goc va cac canh ta phai d oan canh hoac goc co kha nang sai nhieu nhat. Cach lam nh sau: tnh /s x ytg f f sau o tnh s . Canh co kha

nang sai nhieu nhat la canh co goc nh hng s , goc co kha nang sai nhieu nhat la goc hnh thanh t canh co goc nh hng gan bang s 90

o. Tuy nhien ,kha nang sai

ve canh nhieu hn sai ve goc v goc a c kiem tra khi tnh sai so khep goc.

e. Neu:

sfS

1

2000 th tuyen o at yeu cau, co the tien hanh bnh sai gia so toa o

bang cach phan phoi sai so khep gia so toa o fx, fy cho tat ca cac gia so ,i ix y t le

vi chieu dai canh vi dau ngc lai:

,

,

,

,

i i 1

i i 1

xx i i 1

yy i i 1

fV SSf

V SS

(9.22)

Cac so hieu chnh vao gia so toa o , ,

,i i 1 i i 1x yV V c lam tron en 0,01 mm va

c ghi pha tren cac gia so cot 5 va cot 6. f. Gia so toa o sau hieu chnh la:



, , ,

, , ,

'

'i i 1 i i 1 i i 1

i i 1 i i 1 i i 1

x x x

y y y

V

V

(9.23)

g. Tnh toa o cac iem:

,

,

'

'i i 1

i i 1

i 1 i x

i 1 i y

X X

Y Y

(9.24)

4. Bnh sai ng chuyen phu hp

Cac bc tnh toan ng chuyen phu hp tng t nh ng chuyen kinh v khep kn, nhng do iem au va iem cuoi khong trung nhau nen co cac dang phng trnh ieu kien khac nhau. T o co s thay oi mot so cong thc tnh.

1- Sai so khep goc tnh theo (9.13): do ltf

Trong o lt tnh theo (9.7) neu cac goc o nam ben trai hng ng chuyen va tnh theo (9.10) khi cac goc o nam ben phai. T o ng vi i nam ben trai va ben

phai ta co: ( )do c df n 1 180 (9.25)

hoac: ( )do d cf n 1 180 (9.26) 2- So hieu chnh iV vao cac goc o tnh theo cong thc:

if

Vn 1

(9.27)

trong o: n - so canh trong ng chuyen n+1 - so goc trong ng chuyen 3. Sai so khep toa o:

[ ] ( )[ ] ( )

x C B

y C B

f X X Xf Y Y Y

(9.28)

trong o: XC, YC - toa o iem cuoi tuyen XB, YB - toa o iem au tuyen V du, ve qua trnh va ket qua bnh sai ng chuyen phu hp goi au len hai iem

cap cao B, C vi cac so lieu c ghi ay u tren s o H.9.4b the hien bang 9.3. Bang 9.3

Gia so toa o (m) Toa o iem (m) Ten iem

Goc o I

Goc nh hng i

Canh o SI (m) X y x y

A -0,4

41o18,5

B 198o40,0 - 0,3

59o58,1

381,65

-4 +191,01

+3 +330,41

2124,81 1680,35

1 222o52,8 - 0,4

102o50,6

342,17

-3 -76,06

+2 +333,61

2315,78 2010,79

2 140o10,5 - 0,3

63o00.7

411,25

-4 +186,63

+4 +366,47

2239,69 2344,42

3 211o32,5 - 0,4

94o32.9

321,19

-3 -25,47

+2 +320,18

2426,28 2710,93



4 128o47,7 - 0,3

43o20,2

297,81

-3 +216,61

+2 +204,38

2400,78 3031,13

5 201o34,5 - 0,4

64o54.4

353,38

-4 +149,86

+3 +320,03

2617,36 3235,53

C 128o42,5

2767,18 3555,59

D 13o36,5

[X] = 642,58

CX - BX = 642,37

[Y] = 1875,08

C BY -Y =1875,24

[o] = 1232o20,5; [S] = 2107,45 xf = +21 cm; yf = 16 cm

7 180o = 1260o00,0 sf = 2 221 16 = 26,4 cm; c - = -27o42,0

" "gh

f 40 7 274 ; f = +2,5; ',ghf 4 6 ;

,[ ] ,

Sf 0 264 1 1s 2107 45 7983 2000

; ghBf f



TAI LIEU THAM KHAO

1. .Nguyn tn Lc.Trc a i cng .nh xb i hc Quc gia tp. HCM 2002 (tr118-tr137;

2. Phm vn Chuyn. o c ; Nh XB xy dng; H ni 2001. (tr104-tr110;) .

3. Vu Thng , Trca xy dng thc hnh. NXB Xy dng ;H ni, 2002

4. Cuc o ac Ban o Nha nc Ha Noi, Qui pham o ve ban o a hnh t le 1:5000, 1:2000, 1:1000, 1:500, 1976.

5. Cuc o ac Ban o Nha nc, Qui pham o ve ban o a hnh t le 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000 (phan ngoai tri) - 1990.

tailieutonghop.com bai 6

Documents