tai lieu tham khao fq su ky fpt 10 nam 88-98
DESCRIPTION
Bộ sử ký 10 năm của FPT.TRANSCRIPT
Sö ký FPT1988 - 1998
Sö ký FPT 1988 - 1998
2
C«ng ty FPT
Sö ký FPT1988 - 1998
Hµ Néi 9-1998
Sö ký FPT 1988 - 1998
3
Môc lôc
Lêi nãi ®ÇuPhÇn 1: BiÓu FPT .............................................................................
FPT ra ®êi....................................................................................
Con ®Î cña xu híng ®æi míi ................................................
Sù thai nghÐn tõ mét ý tëng khoa häc..................................
§Æt tªn khai sinh ...................................................................
FPT trëng thµnh vµ ph¸t triÓn.............................................
FPT trëng thµnh vµ ph¸t triÓn....................................................
Thêi kú 1988-1990.................................................................
Thêi kú 1990-1998.................................................................
FPT nh÷ng con ®êng chiÕn lîc................................................
Lín vµ nhá.............................................................................
Híng c«ng nghÖ thùc phÈm.................................................
Con ®êng tin häc .................................................................
VÒ híng ph¸t triÓn phÇn mÒm..............................................
FPT Hå ChÝ Minh........................................................................
V¨n ho¸.......................................................................................
PhÇn 2: TruyÖn FPT........................................................................
Cuéc sèng ®ßi hái ph¸t triÓn KHCN
(Lª Kh¶ Phiªu)
Tuæi trÎ vµ nh÷ng íc m¬. ..........................................................
Sö ký FPT 1988 - 1998
4
(NguyÔn V¨n §¹o)
Doanh nghiÖp, Gen vµ m«i trêng v¨n ho¸ VN. ........................
(Tr¬ng Gia B×nh)
T«i vµ chóng ta. ..........................................................................
(Bïi TrÝ Hïng)
Sù tiÕn hãa cña tæ chøc vµ con ngêi. ........................................
(NguyÔn Thµnh Nam.)
PhiÕm luËn vÒ nçi buån. ............................................................
(§ç Cao B¶o)
Vai trß Sê-ti-c« trong lßng ngêi FPT .......................................
(Th¸i thanh S¬n)
Con ®êng nµo dÉn tíi thµnh c«ng. ...........................................
(Hoµng Minh Ch©u)
V¨n ho¸ vµ phong c¸ch. .............................................................
(NguyÔn Thµnh Nam)
Trung t©m ®µo t¹o FPT. .............................................................
(Bïi ViÖt Hµ)
Trung t©m b¶o hµnh trëng thµnh vµ ph¸t triÓn. .......................
(Lª M¹nh Th¾ng)
Trung t©m b¶o hµnh con sè vµ sù kiÖn. ......................................
(NguyÔn Thanh B×nh)
FOX mét n¨m nh×n l¹i. ...............................................................
(NguyÔn Thu HuÖ)
Tr¬ng Gia B×nh. ........................................................................
(Lª Quang TiÕn)
Sö ký FPT 1988 - 1998
5
§ç Cao B¶o. ...............................................................................
(Khóc Trung Kiªn)
Lª Quang TiÕn. ...........................................................................
(Khóc Trung Kiªn)
Bïi Quang Ngäc. ........................................................................
(Khóc Trung Kiªn)
TruyÖn anh Ch©u to. ..................................................................
(TrÇn Nam Dòng)
Anh Ph¹m Hïng. ........................................................................
(Lª ThÕ Hïng)
Hïng R©u. ..................................................................................
(NguyÔn Kh¾c Thµnh)
S¬nTT liÖt truyÖn
(Phan V¨n Hng)
TrÇn Thu Hµ. ..............................................................................
(NguyÔn M¹nh Hïng)
Buæi ph«i thai .........................................................................
(Tr¬ng Gia B×nh)
FPT ®· lµm thay ®æi cuéc ®êi b¹n cha.........................
(Ng« Vi §ång)
LÇn ®Çu tËp bu«n b¸n chÝnh quy ......................................
(NguyÔn Minh S¬n)
S¶n phÈm ¨n ®îc ®Çu tiªn cña FPT...............................
(Lª ThÕ Hïng)
Sö ký FPT 1988 - 1998
6
Hîp ®ång thø hai ...................................................................
(§ç Cao B¶o)
Nh÷ng kû niÖm quª................................................................
(Ph¹m Anh §øc)
C¸i thña ban ®Çu lu luyÕn Êy...........................................
(Quúnh V©n)
ChuyÕn tµu FPT.....................................................................
(Lª Hång S¬n)
Kû niÖm mét chiÒu thø b¶y .................................................
(NguyÔn ThÞ Thu H¬ng)
Mêi n¨m tríc ®©y..............................................................
(Lª §×nh Léc)
Nh÷ng bµi häc ®Çu tiªn .......................................................
(Lª TiÕn H¶i)
Kû niÖm triÓn khai hîp ®ång ..............................................
(Ph¹m ThÕ Hïng)
Nh÷ng ngµy ®Çu thùc tËp ë FPT.......................................
(Lª Hïng S¬n)
Lu«n hÕt m×nh v× c«ng viÖc .................................................
(Ph¹m ®øc h¶i)
Cuéc sèng ISC ........................................................................
(NguyÔn Xu©n H¶i)
Hoµng ®Õ FPT ............................................................
Sö ký FPT 1988 - 1998
7
(TrÇn V¨n Tr¶n)
ChiÒu thø b¶y .............................................................(NguyÔn Minh)
ChuyÖn t×nh thêi Thæ T¶.............................................(NguyÔn Minh)
Sapa ............................................................................(TrÇn V¨n Tr¶n)
C« ®¬n ........................................................................(NguyÔn §øc Quúnh)
ChuyÖn xa nh¾c l¹i ...................................................(NguyÔn Quang Minh)
Xin viÖc .......................................................................(Hå TrÝ Lu©n)
Ai vÒ Cöu Long Giang ................................................(NguyÔn Thµnh Nam)
Nã...............................................................................(Ph¹m Minh H¶i)
MÆc Minijuyp, ngåi xæm trªn d luËn mµ sèng..........(NguyÔn Thanh B×nh)
T¹i Sao........................................................................(Ph¹m Tïng D¬ng)
Trë vÒ..........................................................................(TrÇn Quèc ThÞnh)
Sö ký FPT 1988 - 1998
8
Oanh vµng ..................................................................(NguyÔn B¸ Ngäc)
Liªn ca móa nh¹c kÞch................................................
T vÊn t×nh yªu ...........................................................
Nh÷ng ngµy ë Th¸i Lan..............................................(NguyÔn Duy Hng)
NhËt ký xuyªn ®¹i d¬ng............................................(Hoµng Nam TiÕn)
Mét lÇn ë TEXAS ........................................................(L· Hång Nguyªn)
§i sø sang Lµo .......................................................................
(Bïi TrÝ Hïng)
NghÒ nghiÖp chóng m×nh............................................(Khóc Trung Kiªn)
TÆng ngêi ®·i c¸t t×m vµng .......................................(Khóc Trung Kiªn)
V« ®Ò...........................................................................(Ph¹m Minh H¶i)
Hå thu.........................................................................(Ph¹m Minh H¶i)
Mét tÐo ®êi..................................................................(Ph¹m Minh H¶i)
Sè phËn .......................................................................
Sö ký FPT 1988 - 1998
9
(NguyÔn Kh¾c Thµnh)
Tµi kho¶n T×nh yªu.....................................................(T« Minh TiÕn)
Gi¸ mµ chØ cã m×nh em...............................................
H¹nh phóc ..................................................................
Anh yªu em cho ®Õn bao giê.......................................
ChØ v× tiÒn thëng .......................................................(Lª T« Long)
Nhµ th¬ FSM ..............................................................(Vâ Thanh Phóc)
Trêng ca T« TuÊn.....................................................(NguyÔn Minh)
Sö ký FPT 1988 - 1998
10
Lêi nãi ®Çu
Trong suèt 10 n¨m må h«i níc m¾t, lao ®éng s¸ng t¹obi hïng, cã biÕt bao nhiªu giai tho¹i vÒ FPT, vÒ c«ng viÖcchóng ta lµm, vÒ nh÷ng con ngêi vµ nh÷ng kh¸t väng.Mêi n¨m FPT lµ thêi gian ng¾n ngñi, nhng c¸c sù kiÖn,c©u chuyÖn trªn ®· vît qu¸ sù hiÓu biÕt cña bÊt cø ai trongFPT. Níc cã nguån, c©y cã céi. Chóng ta cÇn biÕt céinguån vµ truyÒn thèng cña m×nh ®Ó häc hái kinh nghiÖmtrong qu¸ khø, ®Ó cã thÓ tù hµo vÒ thêi gian mµ chóng ta ®·lµm viÖc, ®· sèng, ®· yªu. 10 n¨m thµnh lËp lµ dÞp chóng talµm viÖc ®ã. Mçi ngêi chóng ta ai còng rÊt bËn rén víic«ng viÖc cña m×nh, víi c«ng viÖc kinh doanh kh«ng dÔ g×t¸ch ra ®îc. Thêi gian v« cïng h¹n chÕ, khèi lîng c«ngviÖc l¹i lín, c¸ch lµm ©u còng míi l¹, cho nªn thiÕu sãt, sailÇm lµ ®iÒu ch¾c ch¾n. §©y còng lµ nç lùc ®Çu tiªn cñachóng ta trong viÖc x©y dùng sö ký cho FPT. NÕu nã ph¶n¸nh phÇn nµo tinh thÇn FPT còng ®· lµ mét ®iÒu may m¾n.TiÕp theo sau cuèn Sö ký 1988-1998 lÇn nµy, chóng ta sÏcã thêi gian bæ sung, hoµn chØnh trong c¸c lÇn xuÊt b¶nsau. Cïng víi ®Üa CD FPT-10 n¨m, phim tµi liÖu “Sö kýFPT”, cuèn “Sö ký” nµy dï sao còng sÏ cung cÊp cho c¸cb¹n nh÷ng th«ng tin ch©n thËt tõ nh÷ng tÊm lßng FPT.
Tríc hÕt t«i xin lçi c¸c b¹n vÒ chuyÖn “Sö ký hay lµthëng”. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n tÊt c¶ c¸c b¹n ®· viÕtbµi. ChÝnh t×nh c¶n nång ch¸y cña c¸c b¹n ®èi víi FPT lµnguån søc m¹nh vµ nguån c¶m høng ®Ó cã mét FPT ngµy
Sö ký FPT 1988 - 1998
11
nay vµ ®ã còng chÝnh lµ nguån sinh lùc ®Ó FPT trêng tån,lµm nªn chiÕn th½ng xøng ®¸ng víi mét d©n téc anh hïngvµ th«ng minh.
Chóng t«i còng rÊt vui mõng nhËn ®îc bµi cña FPTSmall. T×nh c¶m c¸c ch¸u lµ biÓu tîng cã ý nghÜa cho sùph¸t triÓn bÒn v÷ng cña FPT chóng ta.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c anh, chÞ §ç Cao B¶o, VòThanh H¶i, NguyÔn Thµnh Nam, Lª ThÕ Hïng, Ph¹mMinh H¶i, Hoµng Minh Ch©u, Tr¬ng Thanh Thanh, TrÇnNam Dòng, NguyÔn Kh¾c Thµnh, NguyÔn Quang Anh,Phan V¨n Hng, §ç V¨n Kh«i, Lª Mai Anh. T«i còng xinch©n thµnh c¸m ¬n anh NguyÔn Thanh T©m vµ nhãm céngsù cña anh ®· hÕt lßng gióp ®ì C«ng ty. V× thiÕu sù nç lùccña c¸c anh c¸c chÞ kh«ng thÓ xuÊt b¶n cuèn sö ký nµy kÞpdÞp LÔ héi 10 n¨m FPT.
Chóng t«i còng ch©n thµnh c¶m ¬n anh NguyÔn V¨n§¹o, chÞ NguyÔn Kim Chi, anh §µo ChÝ S¶o ®· giµnh t×nhc¶m yªu mÕn chóng t«i trong suèt nh÷ng n¨m võa qua, thÓhiÖn t×nh c¶m ®»m th¾m trong t¸c phÈm göi cho sö ký FPT.
Cuèi cïng, t«i xin chóc tÊt c¶ chóng ta cïng nhau viÕtnh÷ng trang sö ký ®Ñp h¬n vµ vÎ vang h¬n, huy hoµng h¬ncho t¬ng lai.
Tæng gi¸m ®èc
Tr¬ng Gia B×nh
Sö ký FPT 1988 - 1998
12
PhÇn thø nhÊt
BiÓu FPT
Sö ký FPT 1988 - 1998
13
fpt ra ®êi
§· mêi n¨m råi, nay ®· ®Õn lóc mäi ngêi nh×n l¹i vµ®Òu muèn biÕt c«ng ty FPT nµy ra ®êi nh thÕ nµo? Trongmét hoµn c¶nh lÞch sö nµo? FPT ph¸t triÓn ra lµm sao?Ngêi FPT hä lµ ai? Vµ muèn hiÓu nguyªn do cña nh÷ng®iÒu ®ã.
Còng ®· cã nhiÒu ngêi biÕt vµ ®· cè g¾ng kÓ l¹i. C¸cthñ lÜnh vµ nh÷ng s¸ng lËp viªn cña C«ng ty, díi tõng gãc®é riªng cña t×nh c¶m, t©m hån s©u l¾ng, cña tr¸ch nhiÖmvµ lý trÝ ®· hÐ më dÇn tõng phÇn, tõng bé phËn qu¸ khø cñathùc thÓ Êy. Tõ ®Êy ®· gióp cho mäi ngêi biÕt ®îc nh÷ng®iÒu hä rÊt muèn biÕt, c¶m nhËn ®îc nh÷ng Ên tîngm¹nh mÏ ®Ó n©ng cao niÒm tin, vµ lßng tù hµo cña hä vÒnh÷ng g× tèt ®Ñp mµ FPT ®· thùc hiÖn.
Cã thÓ cã nhiÒu lý do, cã nhiÒu yÕu tè t¹o nªn sù ra ®êicña thùc thÓ c«ng ty c«ng nghÖ ®ã. Nhng cã mét ®iÒu gÇnnh ®îc kh¼ng ®Þnh: FPT ra ®êi nh lµ mét tÊt yÕu cña sùkÕt hîp gi÷a yªu cÇu, ®ßi hái cña ®Êt níc vµ kh¸t vängv¬n lªn cña trÝ thøc trÎ ViÖt Nam.
Con ®Î cña xu híng ®æi míi
C«ng ty ra ®êi g¾n víi t×nh h×nh x· héi níc ta trongnh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû nµy.
Sau chiÕn th¾ng vÜ ®¹i mïa Xu©n 1975, mét triÓn vängs¸ng sña tèt ®Ñp më ra cho ®Êt níc ta. MiÒn Nam hoµntoµn gi¶i phãng, ®Êt níc hoµ b×nh thèng nhÊt. Nh©n d©nc¶ níc vui mõng, tin tëng phÊn khëi cïng ®i lªn x©y
Sö ký FPT 1988 - 1998
14
dùng chñ nghÜa x· héi. §¶ng ta do Chñ tÞch Hå ChÝ Minhs¸ng lËp, rÌn luyÖn ®· l·nh ®¹o sù nghiÖp Êy víi quyÕt t©mcao. BÌ b¹n quèc tÕ ñng hé. §ã lµ mét thêi c¬ thuËn lîicho níc ViÖt Nam ph¸t triÓn giµu m¹nh.
Nhng råi dÇn dÇn vµo cuèi nh÷ng n¨m 70 vµ suèt c¶thËp kû 80, nh÷ng yÕu tè g©y khã kh¨n cho níc ta dåndËp Ëp tíi. §Êt níc võa ra khái cuéc kh¸ng chiÕn trêngkú 30 n¨m, trªn m×nh cßn ®Çy th¬ng tÝch vµ hËu qu¶ ®auth¬ng, tiÕp bíc ngay vµo c«ng cuéc x©y dùng lín víibao nhiªu ngæn ngang cña mäi sù thiÕu thèn. §Êt níc cãtiÒm n¨ng lín nhng cha ®îc khai ph¸. Nguyªn vËt liÖuc¹n kiÖt dÇn. Sù gióp ®ì v« t, toµn diÖn cña c¸c nícXHCN vÒ cña c¶i vËt chÊt kh«ng cßn ®îc dåi dµo nhtríc, kh«ng chØ gi¶m dÇn mµ l¹i ®ßi hái cã ®iÒu kiÖn.ViÖc x©y dùng ®Êt níc ta “®µng hoµng h¬n, to ®Ñp h¬n”®ßi hái nh©n d©n ta ph¶i tù lùc c¸nh sinh, C«ng cuéc x©ydùng ®îc tiÕn hµnh trong ®iÒu kiÖn ®Êt níc ®éc lËp, hoµb×nh, nhng bãng ®en cña chiÕn tranh x©m lîc ®ang r×nhrËp ë hai ®Çu biªn giíi ®Êt níc. C¬ chÕ bao cÊp tr× trÖ®ang ®Ì nÆng lªn kinh tÕ ViÖt Nam.
Do chiÕn tranh tµn ph¸ khèc liÖt, s¶n xuÊt lu th«ngcha ph¸t triÓn, nÒn kinh tÕ vµ c¬ së vËt chÊt cña níc ta bÞkiÖt quÖ. Thiªn tai b·o lôt thêng xuyªn, mïa mµng liªntôc thÊt b¸t, l¬ng thùc, lóa g¹o thiÕu ®ãi. Nhµ m¸y c«ngxëng thiÕu nguyªn liÖu. Mét bé phËn c«ng nh©n, viªnchøc vµ ®éi ngò trÝ thøc thiÕu viÖc lµm, ®êi sèng cùc kúkhã kh¨n. L¬ng c«ng chøc trong th¸ng chØ ®ñ duy tr× cuécsèng t»n tiÖn cña gia ®×nh vÎn vÑn cã 7 ngµy, nh÷ng ngµycßn l¹i mäi ngêi ph¶i lµm thªm ®ñ lo¹i nghÒ ®Ó sèng. Nhµníc ph¶i chi mét kho¶n kinh phÝ lín trî cÊp thªm cho c¸nbé, c«ng nh©n viªn chøc nghØ viÖc tríc thêi h¹n. Kinh
Sö ký FPT 1988 - 1998
15
h¹n. Kinh nghiÖm l·nh ®¹o tæ chøc qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«cña ta cßn thiÕu, chËm kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng s¶n xuÊt®×nh ®èn, lu th«ng rèi ren, l¹m ph¸t ®Õn møc phi m·. Aicòng cßn nhí n¨m 1986, l¹m ph¸t ®¹t ®Õn 774,7%. §Êtníc r¬i vµo khñng ho¶ng kinh tÕ- x· héi. Trõ mét sè tÇnglíp sèng nhê bao cÊp, dùa vµo bao cÊp vµ lîi dông bao cÊpcã ®êi sèng kh¸ h¬n mét chót, cßn nh×n chung nh÷ng ai ®·kinh qua nh÷ng th¸ng n¨m ®ã, b©y giê nghÜ l¹i míi thÊy sîh·i. Ngêi ta kh«ng thÓ h×nh dung næi mét ®éi ngò c¸n bétrÝ thøc, trong thêi kú ®Êt níc cã chiÕn tranh th× ®îc ®ara níc ngoµi ®µo t¹o ®Ó thµnh nh÷ng kü s, phã tiÕn sÜ,tiÕn sÜ, ®ãn tríc c¬ héi khi ®Êt níc hoµ b×nh vÒ x©y dùngTæ quèc. Khi ®Êt níc hoµ b×nh, hä trë vÒ quª h¬ng xø sël¹i kh«ng cã “®Êt dông vâ”, kh«ng cã viÖc ®Ó thi thè. Ngayt¹i nh÷ng c¬ quan khoa häc lín nh ViÖn Khoa häc ViÖtNam (KHVN), nhiÒu ngêi còng ph¶i tù ®i kiÕm viÖc lµm,hiÖn tîng l·ng phÝ chÊt x¸m, ch¶y m¸u chÊt x¸m ®· diÔnra trong thêi kú ®ã.
T×nh h×nh ®Êt níc Êy buéc tÊt c¶ mäi ngêi ph¶i suynghÜ. Nh÷ng ngêi kh«ng cã ®iÒu kiÖn vµ ë díi ®¸y thÊpcña x· héi th× tù an ñi m×nh trong mét hoµn c¶nh chung.Nh÷ng ngêi suy nghÜ n«ng c¹n th× véi vµng rêi bá quªh¬ng ra níc ngoµi t×m lÊy nh÷ng thiªn ®êng Èn n¸u.Cßn ®a sè nh©n d©n, vµ toµn thÓ d©n téc th× suy nghÜ, tr¨ntrë vµ ®Æt ra c©u hái ph¶i lµm g× ®©y ®Ó tù cøu níc, cøum×nh. Xa kia, díi thêi ®Õ quèc, phong kiÕn, níc mÊt,d©n n« lÖ, c¸c thÕ hÖ tiÒn bèi kh«ng chÞu bã tay, víi bÇunhiÖt huyÕt yªu níc, ra ®i t×m ®êng cøu níc, cøu nhµ.§¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· l·nh ®¹o nh©n d©n theo ttëng Hå ChÝ Minh lµm trßn sù nghiÖp Êy. Nay níc ®·®éc lËp, d©n ®· tù do, lÏ nµo chÞu c¶nh ®Êt níc nghÌo hÌn,
Sö ký FPT 1988 - 1998
16
l¹c hËu. Kh«ng thÓ ®îc! Ph¶i lµm g× ®ã ®Ó hng thÞnhníc nhµ. Tr¸ch nhiÖm tríc hÕt lµ thuéc vÒ §¶ng v× §¶ngcÇm quyÒn. Tr¸ch nhiÖm ®ång thêi lµ cña nh©n d©n, trong®ã vai trß cña ®éi ngò trÝ thøc XHCN lµ rÊt quan träng.
N¨m 1986, §¹i héi VI cña §¶ng ®· häp ®Ò ra ®êng lèi®æi míi toµn diÖn më ra bíc ngoÆt trong sù nghiÖp x©ydùng CNXH ë níc ta. ý nghÜa lÞch sö to lín cña §¹i héinµy lµ ®· ph©n tÝch ®óng ®¾n nguyªn nh©n cña t×nh h×nhkhñng ho¶ng kinh tÕ-x· héi, ®Ò ra c¸c ®Þnh híng lín ®Ótõng bíc tho¸t ra khái t×nh tr¹ng ®ã. NhiÖm vô tríc m¾tlµ ph¶i nhanh chãng xo¸ bá quan liªu, bao cÊp, ph¶i t×mc¸ch th¸o gì khã kh¨n, æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n, tõngbíc ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n ho¸ x· héi, thóc ®Èy ho¹t ®éngnghiªn cøu khoa häc, c«ng nghÖ. Theo tinh thÇn ®ã, §¶ngvµ Nhµ níc ®· cã nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, mµ méttrong nh÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch tÝch cùc lóc ®ã lµ chophÐp c¸c cÊp, c¸c ngµnh, ®oµn thÓ x· héi, c¸c c¬ quannghiªn cøu khoa häc... ®îc tù lo ®êi sèng c¸n bé, vµnguån kinh phÝ ®Ó tríc tù nu«i sèng m×nh sau lµ ®Ó cã vènho¹t ®éng.
NghÞ ®Þnh 268 cña ChÝnh phñ lóc ®ã ®· cô thÓ ho¸ chñtr¬ng cña §¶ng, Nhµ níc, cã t¸c dông më ®êng cho c¸cc¬ quan Nhµ níc, kÓ c¶ c¸c c¬ quan khoa häc thùc hiÖnký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ. §iÒu ®ã ®· t¹o ra kh¶ n¨ngcho viÖc thùc hiÖn kÕt hîp nghiªn cøu khoa häc, nhÊt lµkhoa häc øng dông víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,nh»m gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¹o vèn gi¶i quyÕt ®êi sèng khãkh¨n vµ ®a c¸n bé khoa häc vµo cuéc sèng thùc tÕ ®Ó t×m®Ò tµi vµ híng nghiªn cøu míi. §êng lèi, chñ tr¬ng ®ãqu¶ lµ mét c¬ héi rÊt tèt ®Ó cho c¸c c¬ quan khoa häc, ®ÆcbiÖt lµ ViÖn KHVN - Trung t©m khoa häc tù nhiªn lín nhÊt
Sö ký FPT 1988 - 1998
17
nhÊt níc ta, víi mét hÖ thèng c¸c viÖn nghiªn cøu m¹nh,kÞp thêi n¾m b¾t. Trong ViÖn KHVN, cã thÓ nãi ViÖn C¬häc, do GS.TS NguyÔn V¨n §¹o lóc ®ã lµ Phã viÖn trëngViÖn KHVN, kiªm ViÖn trëng, lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ®Çu tiªn, n¾m b¾t ®óng t tëng, nhanh chãng triÓn khaithùc hiÖn ký kÕt c¸c hîp ®ång trong níc vµ níc ngoµi,phôc vô nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt. Trong ViÖn C¬ häc cãnhiÒu phßng nghiªn cøu vµ ®· lËp nhiÒu tæ, nhiÒu nhãmchuyªn m«n ®i t×m kiÕm c¸c hîp ®ång. Mét trong c¸c tæchuyªn m«n ®ã lµ Nhãm Trao ®æi NhiÖt vµ ChÊt (T§NC),kh«ng l©u sau ®ã trë thµnh tiÒn th©n cña c«ng ty FPT.
Sù thai nghÐn tõ mét ý tëng khoa häc
Trªn ®êi nµy ®· cã nhiÒu ý tëng. Mäi ý tëng mµ hîptrµo lu, xu híng th× ®Òu trë thµnh tèt ®Ñp. Còng cã nhiÒuý tëng viÔn v«ng, còng cã nhiÒu ý tëng khoa häc. ýtëng vÒ CNXH cña ba nhµ XHCN vÜ ®¹i håi ®Çu thÕ kûXIX lµ C.H Xanh xi m«ng, S.Phurie, R.«oen ®· trë thµnhkh«ng tëng, v× kh«ng thùc tÕ. ý tëng cña C.M¸c- Ph.¡ngghen vÒ CNXH ®îc nªu ra vµo nh÷ng n¨m 1840 - 1948 lµkhoa häc vµ ®· trë thµnh hiÖn thùc cuéc sèng . Nh vËy, ýtëng mµ hîp xu híng lµ ý tëng khoa häc.
Trë l¹i víi FPT, c«ng ty nµy ®îc sinh ra kh«ng chØ lµkÕt qu¶ xu híng ®æi míi nh trªn ®· nãi, mµ chñ yÕu, trùctiÕp tõ nh÷ng ®Çu ãc n¨ng ®éng, biÕt t×m tßi ®æi míi cñanh÷ng nhµ khoa häc l·nh ®¹o ViÖn khoa häc ViÖt Nam, vµcña nh÷ng c¸n bé trong Nhãm T§NC.
Nhãm T§NC thuéc ViÖn C¬ häc ®îc thµnh lËp th¸ng6-1986, do yªu cÇu ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ. Tªn cñaNhãm thÓ hiÖn mét c¸ch chung nhÊt, tÝnh chÊt, nhiÖm vô
Sö ký FPT 1988 - 1998
18
vµ c¸c ho¹t ®éng cña nã. Bëi v× theo quan niÖm cña nh÷ngngêi trong Nhãm, th× ®ã võa lµ tªn chuyªn m«n khoa häcmµ hä ®îc ®µo t¹o võa ph¶n ¸nh quy luËt trao ®æi nhiÖtchÊt trong ®êi sèng. TÊt c¶ c¸c hiÖn tîng quan träng nhÊttrong ®êi sèng x¶y ra cïng víi qu¸ tr×nh trao ®æi nhiÖt vµchÊt. Ch¼ng h¹n nh ¨n hay uèng, sÊy hay ®iÒu hoµ, chÕbiÕn hay b¶o qu¶n... tÊt c¶ ®¬n gi¶n ®Òu lµ trao ®æi nhiÖt vµchÊt. V× vËy, tªn nhãm Êy thËt Ên tîng, phï hîp cho mäingêi, mäi lÜnh vùc vµ kh«ng giíi h¹n ý tëng cña mäingêi trong Nhãm lµm mét c¸i ®iÒu g× ®ã cã Ých lîi cho®Êt níc, gia ®×nh vµ b¶n th©n hä.
Nh÷ng ngêi tham gia ®Çu tiªn trong nhãm chØ cã:Tr¬ng Gia B×nh, Ph¹m Hïng, NguyÔn Hång Phan vµ LªThÕ Hïng, ®Òu tèt nghiÖp khoa To¸n c¬ ë c¸c trêng §¹ihäc tæng hîp ë Liªn X«. Sau ®ã trong kho¶ng thêi gian1986-1988, tham gia nhãm cßn cã NguyÔn Trung Hµ,NguyÔn V¨n Th¨ng, TrÇn §øc NhuËn, NguyÔn Minh S¬n,NguyÔn V¨n C vµ NguyÔn V¨n Ninh. Nhãm ®îc thµnhlËp tõ s¸ng kiÕn cña Tr¬ng Gia B×nh vµ do anh l·nh ®¹o.Anh tèt nghiÖp ®¹i häc vµo b¶o vÖ luËn ¸n PTS To¸n lý t¹itrêng tæng hîp mang tªn L«m«n«x«p(MGU), gia nhËpviÖn c¬ häc n¨m 1982 vµ sau hai n¨m lµm céng t¸c viªn t¹iViÖn to¸n Skelov ViÖn hµn l©m khoa häc Liªn X«, n¨m1985 anh vÒ níc. Lóc ®ã, nh÷ng ngêi ë ViÖn C¬ häc vµtrong nhãm anh B×nh thêng tr¨n trë víi nh÷ng c©u hái ®¹ilo¹i nh v× sao ®Êt níc m×nh nghÌo ®ãi? T¹i sao nh÷ng trÝthøc trÎ ®îc ®µo t¹o c¬ b¶n t¹i c¸c trêng ®¹i häc næitiÕng cña Liªn X«, Hung ga ri... vÒ níc l¹i kh«ng thÓ nu«i®îc chÝnh b¶n th©n m×nh? Trong khi ®ã hä trµn trÒ nhiÖthuyÕt víi hy väng trë thµnh mét “tiÓu” trêng ph¸i Sedop ëViÖt Nam vÒ c¬ häc vµ c¸c m«i trêng liªn tôc. Hä tr¨n trë
Sö ký FPT 1988 - 1998
19
trë suy t, nhng cho ®Õn tríc khi lËp Nhãm T§NC chathÓ lý gi¶i ®îc mét c¸ch râ rµng. Môc ®Ých lËp Nhãm ban®Çu chñ yÕu lµ ®Ó thùc hiÖn c¸c hîp ®ång víi mong muènlµ kiÕm ®îc tiÒn nu«i nhau ®Ó tiÕp tôc lµm khoa häc. T¹imét qu¸n níc gÇn khu nhµ 208D §éi CÊn, trô së cò cñaViÖn C¬ häc, nhãm cña hä ®· ®a ra môc tiªu ®ã.
Trªn thùc tÕ, Nhãm T§NC còng ®· lµm ®îc mét sèviÖc vµ còng ®· cã nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh c¶ vÒnghiªn cøu khoa häc vµ øng dông khoa häc vµo thùc tiÔn.Díi sù chØ ®¹o cña GS. TS NguyÔn V¨n §¹o, GS.TSNguyÔn V¨n §iÖp vµ sù l·nh ®¹o cña PTS Tr¬ng GiaB×nh, Nhãm T§NC ®· cã nh÷ng hîp ®ång víi lß ph¶n øngh¹t nh©n §µ L¹t vÒ t¶i nhiÖt, l¾p ®Æt hÖ thèng sÊy l¹nh Nhµm¸y thuèc l¸ §ång Nai, ®iÒu hoµ ë nhµ m¸y thuèc l¸Thanh Ho¸, l¾p ®Æt m¸y kem BØm S¬n. Nhãm ®· tÝch luü®îc mét sè kinh nghiÖm trong viÖc võa triÓn khai thùchiÖn c¸c hîp ®ång theo c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu chuyªn m«n,võa kiÕm ®îc sè tiÒn kh«ng nhá so víi ®ång l¬ng c¸n béthêi bao cÊp. §ãng gãp quan träng nhÊt cña Nhãm T§NCcã lÏ lµ ë chç ®· t¹o ®îc mét dÊu Ên ban ®Çu vÒ kh¶ n¨ngho¹t ®éng thùc tiÔn cña c¸c c¸n bé nghiªn cøu khoa häc c¬b¶n, nh÷ng ngêi mµ trong thêi kú ®ã díi con m¾t cña x·héi lµ kh«ng biÕt lµm g× ngoµi viÖc ®äc s¸ch vµ tranh luËnnh÷ng ®iÒu xa vêi ë tËn ®Èu tËn ®©u. Cïng víi nhãmnghiªn cøu kh¸c cña níc ta tham gia c¸c ho¹t ®éng thùctiÔn, Nhãm T§NC ®· gãp phÇn t¹o ra phong trµo c¸n bénghiªn cøu khoa häc c¬ b¶n ë c¸c viÖn, trêng ®¹i häcchuyÓn tõ viÖc nghiªn cøu trong bèn bøc têng kÝn mÝtmang nÆng tÝnh chÊt kinh viÖn ®Ó ®Õn víi thùc tiÔn cuécsèng n¨ng ®éng ®ang ®ßi hái nhiÒu tµi n¨ng, nhiÖt huyÕt.
Sö ký FPT 1988 - 1998
20
§èi víi nh÷ng ngêi l·nh ®¹o, thµnh c«ng n÷a cñaNhãm T§NC lµ ®· gióp cho hä suy ngÉm vµ cã c¨n cø ®Ótæ chøc ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc cã hiÖu qu¶ trong®iÒu kiÖn giao thêi ®Êt níc tõ thêi kú bao cÊp chuyÓnsang më cöa. Trong ®iÒu kiÖn mµ ®iÒu g× còng míi mÎ,nh×n ®©u còng thÊy c¬ héi míi, th× ®ßi hái ph¶i cã nh÷ngh×nh thøc tæ chøc thÝch hîp bao gåm nh÷ng nhµ khoa häct©m huyÕt, cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, ®a n¨ng vµ rÊtn¨ng ®éng. Bëi v×, t©m huyÕt vµ n¨ng ®éng ®Ó thêngxuyªn t×m kiÕm, ph¸t hiÖn kh«ng sên lßng n¶n chÝ nh÷ngph¸t minh, s¸ng kiÕn. Am hiÓu s©u s¾c vµ bao qu¸t chuyªnm«n ®Ó nhanh chãng chuyÓn híng ph¸t triÓn.
Nh÷ng kÕt luËn Êy ®· ®îc dïng lµm c¬ së ®Ó chän lùa,tËp hîp ®éi ngò ®Ó h×nh thµnh c¬ cÊu tæ chøc míi. Tæ chøcÊy ph¶i ®îc t¹o dùng theo m« h×nh võa nghiªn cøu khoahäc võa s¶n xuÊt kinh doanh ®¸p øng yªu cÇu thùc hiÖn c¸chîp ®ång ®ang ph¸t triÓn theo quy m« lín vµ chuÈn bÞ choc¸c hîp ®ång kh¸c lín h¬n ®ang më ra c¶ ë trong níc vµngoµi níc.
Do tÝnh hîp lý vµ phï hîp xu thÕ trong c¸c ho¹t ®éngcña m×nh mµ Nhãm T§NC nhanh chãng thu hót thªmnhiÒu ngêi tµi giái. Thµnh phÇn gia nhËp Nhãm ®· ®îcmë réng ra ngoµi ViÖn C¬ häc vµ ViÖn KHVN. C¸c anh LªVò Kú, Lª Quang TiÕn, sau nhiÒu n¨m gi¶ng d¹y t¹i khoaVËt lý Häc viÖn kü thuËt qu©n sù (lóc ®ã ë VÜnh Yªn) ®·lµm thñ tôc chuyÓn c«ng t¸c vÒ c¸c c¬ quan ë Hµ Néi, t×m®Õn gia nhËp nhãm cña anh B×nh. Anh NguyÔn Thµnh Namsau 8 n¨m ®Ìn s¸ch t¹i trêng MGU víi b»ng Phã tiÕn sÜTo¸n c¬, còng võa vÒ níc, ®ang trong qu¸ tr×nh t×m kiÕmm«i trêng lµm viÖc ®Çu tiªn vµ còng ®Õn víi nhãm anhB×nh. Råi anh NguyÔn ChÝ C«ng ®ang lµ c¸n bé chñ chèt
Sö ký FPT 1988 - 1998
21
chèt cña ViÖn TÝnh to¸n vµ §iÒu khiÓn (nay lµ ViÖn C«ngnghÖ th«ng tin); anh Bïi Quang Ngäc, ®ang lµ Phã trëngKhoa Tin häc, §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi; anh Vâ Mai®ang lµ c¸n bé chñ chèt vÒ tin häc t¹i ViÖn Kü thuËt vòkhÝ, Bé Quèc phßng; anh §ç Cao B¶o lµ c¸n bé phÇn mÒmchñ chèt t¹i Côc t¸c chiÕn t¹i Bé quèc phßng vµ còng lµcéng t¸c viªn cña Phßng TrÝ tuÖ nh©n t¹o, ViÖn TÝnh to¸nvµ §iÒu khiÓn. TÊt c¶ hä t×m ®Õn liªn kÕt víi nhau trongnhãm cña anh Tr¬ng Gia B×nh b»ng nh÷ng con ®êng:b¹n bÌ th©n thiÕt, b¹n häc, b¹n ®ång niªn; b»ng sù giíithiÖu cña nh÷ng ngêi lµm cÇu nèi; b»ng sù næi tiÕng vÒ sùn¨ng ®éng cña nhãm vµ b»ng sù næi tiÕng cña tõng c¸ nh©nmét khi ®· “lät m¾t xanh” cña anh B×nh. Hä thêng t×m®Õn víi nhau trao ®æi, ®µm ®¹o ë trô së ViÖn C¬ häc,phßng ®¸nh bãng bµn 30 Hoµng DiÖu, hoÆc nhµ riªng cñatõng ngêi ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc cho nh÷ng hîp ®ångkhoa häc, kinh tÕ. Sù t©m ®Çu ý hîp, tinh thÇn lao ®éngnghiªn cøu khoa häc say mª, sù c¶m th«ng cña nh÷ngngêi “cïng héi, cïng thuyÒn” ®· dÇn dÇn gióp cho c¸cthµnh viªn trong Nhãm T§NC nÈy sinh nh÷ng ý tëngv¬n cao bay xa vît ra ngoµi ph¹m vi khu«n khæ chËt hÑpcña Nhãm T§NC.
Cïng víi nÈy sinh nh÷ng ý tëng muèn lµm c¸i g× ®ã tolín cã ý nghÜa trong khoa häc, viÖc Nhãm T§NC thùc hiÖnc¸c hîp ®ång, nhÊt lµ hîp ®ång lín mang tÇm quèc tÕ cã ýnghÜa s©u xa trong viÖc tù nã ph¸ bá m×nh ®Ó ®i tíi lËp méttæ chøc cao h¬n. Hîp ®ång trao ®æi thiÕt bÞ gi÷a ViÖnKHVN vµ ViÖn Hµn l©m khoa häc Liªn X« (KHLX) nhlµ mét yÕu tè xóc t¸c, mét ®éng lùc thóc ®Èy nhanh qu¸tr×nh Êy.
Sö ký FPT 1988 - 1998
22
Lóc ®ã ViÖn KHVN, c¬ quan chñ qu¶n cña ViÖn C¬häc ®ang ®îc ViÖn Hµn l©m KHLX ®ì ®Çu. Tríc kiaViÖn Hµn l©m KHLX gióp ViÖn KHVN ®µo t¹o c¸n bé,kinh phÝ ®i l¹i vµ m¸y mãc thiÕt bÞ nghiªn cøu khoa häc.Vµo ®Çu nh÷ng n¨m 80, Liªn X« gÆp khã kh¨n vÒ kinh tÕ,l¹i bÞ c¸c níc ph¬ng T©y bao v©y nhiÒu mÆt trong ®ã cãm¶ng khoa häc c«ng nghÖ. Quan hÖ mét chiÒu “bao cÊp”gi÷a b¹n vµ ta rÊt mÆn mµ tríc ®©y th× ®Õn nay kh«ng thÓthùc hiÖn ®îc n÷a. B»ng sù c¶m th«ng vµ víi tÊm lßng ©nnghÜa biÕt ¬n, ViÖn KHVN võa tù m×nh kh¾c phôc khãkh¨n, nhng còng hÕt søc cè g¾ng lµm mét viÖc g× ®ã ®Ógióp b¹n. Kho¶ng ®Çu n¨m 1988, ViÖn sÜ NguyÔn V¨n §¹o®· ký kÕt víi ViÖn Hµn l©m KHLX mét hîp ®ång trao ®æithiÕt bÞ. Theo tho¶ thuËn hai bªn, ta cung cÊp m¸y tÝnhhiÖn ®¹i cña ph¬ng T©y vµ c¸c níc §«ng Nam ¸ choViÖn Hµn l©m KHLX, ®Ó ®æi lÊy vËt t s¾t thÐp thiÕt bÞ vµph¬ng tiÖn vËn t¶i cña Liªn X«. Hîp ®ång nµy ViÖnKHVN giao cho ViÖn C¬ häc trùc tiÕp thùc hiÖn. §Õn lîtm×nh, ViÖn C¬ häc nh¾m vµo thùc lùc kh¶ n¨ng vµ giaoviÖc thùc hiÖn hîp ®ång cho Nhãm T§NC. Nhãm nµy nÕugi÷ nguyªn h×nh thøc tæ chøc vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éngnh cò th× sÏ kh«ng thÓ nµo ®¸p øng ®îc yªu cÇu. V¶ l¹iTr¬ng Gia B×nh, ngêi rÊt quyÕt t©m ®Ó thùc hiÖn b»ng®îc hîp ®ång nµy, l¹i cho r»ng, viÖc ®øng tªn ViÖn C¬häc ®Ó tiÕp tôc ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång lµm ¨ntrong giai ®o¹n tiÕp theo lµ hoµn toµn kh«ng thuËn tiÖn choNhãm T§NC. CÇn ph¶i cã mét tæ chøc riªng, tªn riªngt¬ng xøng, phï hîp vµ cã t c¸ch ph¸p nh©n. TÊt c¶nh÷ng yÕu tè trªn tæng hîp l¹i vµo chÝnh thêi ®iÓm gi÷an¨m 1988 t¹o ra c¬ héi ®Ó mét c«ng ty khoa häc ra ®êi dùatrªn c¬ së tæ chøc cña Nhãm T§NC.
Sö ký FPT 1988 - 1998
23
§Æt tªn khai sinh
Mïa HÌ n¨m 1988, nhÊt lµ sau §¹i héi Tin häc ViÖtNam lÇn thø nhÊt, c«ng viÖc xóc tiÕn ®Ó thµnh lËp c«ng tycña nhãm Tr¬ng Gia B×nh ®Æt ra khÈn tr¬ng. Cã hai vÊn®Ò lín tríc m¾t ph¶i gi¶i quyÕt: Thø nhÊt lµ ph¶i thu hótthªm lùc lîng tin häc vµo c«ng ty, thø hai lµ gi¶i quyÕtc«ng viÖc cña nhãm tin häc trong c«ng ty sÏ nh thÕ nµotrong giai ®o¹n ®Çu.
VÒ lùc lîng, ®Õn mïa Thu 1988, ngoµi Nhãm T§NCcña ViÖn C¬ häc, ®· cã 6 ngêi tin häc ®Çu tiªn xin gianhËp FPT trong nh÷ng hoµn c¶nh kh¸c nhau, Vâ Mai lµb¹n cña Vâ Hång Nam (em chÞ Vâ H¹nh Phóc), NguyÔnTrung Hµ ®Ö tö cña anh B×nh ë ViÖn C¬ häc, Thµnh Nam lµb¹n Trung Hµ vµ cïng häc ë MGU víi anh B×nh, anh BïiQuang Ngäc lµ b¹n häc cña anh B×nh, cßn anh NguyÔn ChÝC«ng th× lµ ngêi næi tiÕng vµ cã uy tÝn trong giíi tin häcViÖt Nam bÊy giê vµ anh Ngäc lµ ngêi giíi thiÖu anhC«ng theo yªu cÇu cña anh B×nh, §ç Cao B¶o lµ ngêi ®·lät m¾t xanh cña anh B×nh trong §¹i héi Tin häc ViÖt NamlÇn thø nhÊt.
Tíi thêi ®iÓm ®ã, bé khung cña FPT ®· ®îc h×nh thµnhtheo ba nhãm: nhãm ViÖn C¬ häc, nhãm C¬ §iÖn L¹nh vµnhãm Tin häc ®ang trong giai ®o¹n h×nh thµnh víi sèlîng trªn chôc ngêi.
VÒ nhiÖm vô cña nhãm Tin häc, v× nã ®ang trong buæih×nh thµnh, cho nªn ph¶i th¶o luËn rÊt nhiÒu trong c¸c cuéchäp. C¸c cuéc häp ®iÔn ra liªn miªn trong nh÷ng buæi tèihoÆc ngµy chñ nhËt, lóc th× ë 30 Hoµng DiÖu, khi th× ë nhµanh C«ng (lµng Kim Liªn) khi ë nhµ anh Trung Hµ (phè
Sö ký FPT 1988 - 1998
24
Hµng B«ng) vµ thêng cã sù tham dù cña anh Tr¬ng GiaB×nh vµ anh Lª Vò Kú. Chñ ®Ò c¸c buæi häc vÉn xoayquanh vÊn ®Ò lµ nhãm Tin häc sÏ lµm g× trong FPT vµ sÏlµm g× trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång víi ViÖn Hµn l©mKHLX. NhiÒu ý kiÕn ®Æt c©u hái: Nhãm anh TrÇn §øcNhuËn th× ®· cã híng lµm c¸c hÖ thèng ®iÒu hoµ trungt©m; Nhãm T§NC th× ®· cã híng c«ng nghÖ thùc phÈm.VËy nÕu thµnh lËp C«ng ty, th× 6 ngêi trong Nhãm Tinhäc sÏ lµm g×?
Sau nhiÒu cuéc häp vµ thêng kÕt thóc vµo 2 giê s¸ng,anh B×nh ®· ®a ra ý kiÕn vµ mäi ngêi ®i ®Õn kÕt luËn lµNhãm Tin häc sÏ lµm nhiÖm vô “Test” (kiÓm tra) m¸y tÝnhtríc khi xuÊt sang Liªn X«, cßn tÊt c¶ c«ng viÖc kh¸c sÏtÝnh sau.
Vµo cuèi mïa Thu 1988, nh÷ng yÕu tè “thiªn thêi, ®Þalîi, nh©n hoµ” cho thµnh lËp c«ng ty ®· chÝn muåi, nhngcßn mét trë ng¹i cuèi cïng ph¶i vît qua lµ nh÷ng thñ tôccÇn thiÕt. Sè lµ khi ®ã, theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ, chØ cãc¬ quan Nhµ níc cÊp bé vµ ngang bé míi ®îc quyÒnthµnh lËp c«ng ty cÊp 1, vµ bÊt cø c«ng ty nµo còng ph¶i cãc¬ quan chñ qu¶n. Theo quy ®Þnh Êy th× chØ riªng ViÖn C¬häc kh«ng ®ñ ph¸p nh©n c¬ quan chñ qu¶n thµnh lËp c«ngty. Thñ tôc thµnh lËp c«ng ty trùc thuéc ViÖn KHVN còngrÊt khã kh¨n v× tÝnh chÊt cña c«ng ty víi nhiÖm vô cñaViÖn ®ã. VËy th× ph¶i t×m cho sù ra ®êi cña c«ng ty mét c¬quan chñ qu¶n hîp hiÕn hîp ph¸p. §îc sù ®ì ®Çu cña GSViÖn sÜ NguyÔn V¨n §¹o - mét yÕu nh©n cña nÒn khoa häcViÖt Nam, anh B×nh ®· quyÕt ®Þnh lùa chän ®øng díitríng cña ViÖn Nghiªn cøu C«ng nghÖ quèc gia(NCCNQG) do GS.TS Vò §×nh Cù lµm ViÖn trëng. ViÖnnµy lµ c¬ quan ngang bé vµ cã nhiÖm vô chuyÓn giao c«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
25
nghÖ hiÖn ®¹i, còng nh s¸ng t¹o c¸c c«ng nghÖ míi, c«ngnghÖ cao cho ViÖt Nam.
Thêi ®iÓm nµy ViÖt Nam ®ang bÞ cÊm vËn, nhÊt lµ cÊmvËn vÒ c«ng nghÖ, nªn ViÖn NCCNQG ®îc hëng quychÕ ®Æc biÖt vÒ b¶o mËt vµ an ninh quèc gia nh Bé Néi vôvµ Bé Quèc phßng. Anh Vò §×nh Cù lµ ngêi cã c«ng líntrong viÖc s¸ng chÕ ra c«ng cô rµ ph¸ bom m×n tõ trêngcña Mü phong to¶ c¶ng H¶i Phßng vµ bê biÓn miÒn B¾cngay tríc khi cã HiÖp ®Þnh Pari n¨m 1973 vÒ lËp l¹i hoµb×nh ë ViÖt Nam. Cho ®Õn n¨m 1988, anh Cù vÉn sèng métm×nh t¹i phßng xÐp ®Çu cÇu thang lªn tÇng 3 mét toµ nhµcña §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi dïng lµm phßng thÝnghiÖm. Phßng ®é 14m2, kª mét bµn lµm viÖc, hai c¸i ghÕngåi, mét tñ s¸ch, cßn chç ngñ lµ mÆt sµn nhµ. Anh Cù tùnÊu lÊy ¨n, chñ yÕu lµ m× ¨n liÒn cho ®¬n gi¶n. Cuéc sèngriªng cña mét nhµ khoa häc vµ ®· tõng lµ anh hïng mµ nhthÕ ®ã. Cã nh thÕ b©y giê anh míi trë thµnh Phã chñ tÞchQuèc héi phô tr¸ch vÒ c«ng t¸c khoa häc. Së dÜ ph¶i nãih¬i kü vÒ anh Cù, v× anh lµ ngêi cÇm bót ký quyÕt ®Þnhthµnh lËp c«ng ty. §· ®Õn møc Êy råi, nhng chØ riªngViÖn NCCNQG còng cha thÓ hoµn toµn b¶o ®¶m. CÇnph¶i thùc hiÖn mét sù liªn kÕt cho phï hîp víi thùc tÕ. Bëiv×, tuy xin ®øng díi cê cña c¬ quan anh Cù, nhng nhãmcña anh B×nh l¹i thuéc biªn chÕ chÝnh thøc cña ViÖn C¬häc thuéc ViÖn KHVN. Trong nhãm cña anh B×nh l¹i cãngêi thuéc Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp l¾p m¸y thuéc Bé X©ydùng. Do vËy c«ng ty ra ®êi ph¶i mang danh lµ s¶n phÈmcña sù liªn kÕt gi÷a ba ®¬n vÞ Êy.
Víi mét quyÕt t©m cao, cuèi cïng c¸i g× ®Õn ¾t ph¶i®Õn. Ngµy 13-9-1988, ViÖn trëng ViÖn NCCNQG ®· kýQuyÕt ®Þnh sè 80-88 Q§/VCN thµnh lËp c«ng ty lÊy tªn lµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
26
C«ng ty C«ng nghÖ chÕ biÕn Thùc phÈm gäi t¾t lµ C«ng tyC«ng nghÖ Thùc phÈm vµ giao cho anh Tr¬ng Gia B×nhlµm Gi¸m ®èc. V× sao C«ng ty l¹i cã tªn khai sinh nhvËy?
ThËt ra c¸i tªn nµy do anh Vò §×nh Cù gîi ý. Tªn khaisinh cã ch÷ c«ng nghÖ? §iÒu ®ã dÔ hiÓu, v× danh nghÜa nãthuéc ViÖn NCCNQG. TÊt c¶ c¸c ViÖn, ®¬n vÞ n»m trongViÖn NCCNQG theo quy ®Þnh b¾t buéc ®Òu ph¶i cã ch÷“c«ng nghÖ”. Ch¼ng h¹n nh ViÖn c«ng nghÖ vi ®iÖn tö,ViÖn c«ng nghÖ Laser, C«ng ty xuÊt nhËp khÈu c«ngnghÖ... Cßn v× sao l¹i cã ch÷ “thùc phÈm”? Håi ®ã ë ViÖtNam chØ chÊp nhËn tªn c«ng ty ph¶i râ rµng chøc n¨ng,nhiÖm vô cña m×nh, tªn c«ng ty ph¶i trïng víi ho¹t ®éngchÝnh cña nã, mµ kh«ng ®îc ®Æt tªn chung chung. Khi®îc anh Vò §×nh Cù hái híng C«ng ty ho¹t ®éng tronglÜnh vùc nµo, th× anh Tr¬ng Gia B×nh tr¶ lêi lµ muèn lµmtrong lÜnh vùc c«ng nghÖ míi nh c«ng nghÖ sÊy, c«ngnghÖ tin häc, tù ®éng ho¸... Anh Cù liÒn gîi ý thÕ th× chØcã ngµnh chÕ biÕn thùc phÈm lµ cã ®ñ lo¹i c«ng nghÖ nãitrªn vµ ®Ò nghÞ ®Æt tªn khai sinh cho C«ng ty nh ®· nªutrªn. ThÊy nã phï hîp víi híng C«ng ty ho¹t ®éng ban®Çu vµ ®Æc biÖt phï hîp víi quan ®iÓm, môc tiªu do §¹ihéi VI cña §¶ng nªu ra, nªn anh B×nh ®· ®ång ý chÊpthuËn. Thêi kú Êy, §¶ng ta x¸c ®Þnh r»ng, n«ng nghiÖp lµmÆt trËn hµng ®Çu, toµn x· héi ph¶i tËp trung mäi nç lùc ®Ób¶o ®¶m ®ñ l¬ng thùc nu«i sèng x· héi. ChÊp nhËn c¸i tªnÊy ch¾c ch¾n sÏ gÆp nhiÒu thuËn lîi trong th¬ng trêng,còng nh trong cuéc sèng cña thêi míi më cöa.
Cuèi cïng trong tªn khai sinh cña C«ng ty v× sao l¹i cãch÷ FPT? Khi ®ã ë níc ta cã t©m lý chuéng ®Æt tªn nícngoµi cho c¸c c«ng ty. BÊt cø c«ng ty nµo còng ph¶i ®Æt tªn
Sö ký FPT 1988 - 1998
27
tªn tiÕng anh ®Ó giao dÞch quèc tÕ mét phÇn, nhng c¸ichÝnh lµ ®Ó cho míi l¹, cho oai vµ dÔ bÒ qu¶ng c¸o. Theotrµo lu Êy, C«ng ty C«ng nghÖ chÕ biÕn Thùc phÈm liÒn®îc dÞch sang tiÕng anh lµ The Food ProcessingTechnology Company. NÕu nh vËy, theo th«ng lÖ tªn t¾ttiÕng anh cña c«ng ty ph¶i lµ FOODPROTECHCO hoÆcFOPROTECH hay lµ FPTC. Mét cuéc trng cÇu ý kiÕn d©nchñ ®Æt ra cho viÖc ®Æt tªn nµy. Cã ý kiÕn cña thµnh viªncho r»ng, ®Ó dÔ nhí, dÔ gäi th× tªn c«ng ty b»ng tiÕng anhchØ nªn gi÷ 3 ©m tiÕt nh mét sè c«ng ty trªn thÕ giíithêng gäi: ADIDAS, IBM, MERCEDES... V¶ l¹i ch÷ c¸i“C” (company) lµ danh tõ chung, kh«ng nªn ®a thªm ©mtiÕt ®ã vµo tªn C«ng ty. Do ®ã tªn C«ng ty chØ nªn gäi lµFPT. ThÊy hîp lý, ®Ò nghÞ trªn ®îc mäi ngêi chÊp nhËn.Tõ ®ã tªn ViÖt, tªn tiÕng Anh cña C«ng ty ®· ®îc ®a vµoquyÕt ®Þnh.
Gi¶i thÝch v× sao chän FPT, sau nµy GS.TS NguyÔn V¨n§¹o, Gi¸m ®èc §¹i häc quèc gia Hµ Néi cã nãi: “Môc tiªul©u dµi cña FPT lµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tin häc øngdông. Song, bíc ®Çu nªn chän c«ng ty sao cho dÔ ®îcchÊp nhËn cña x· héi khi ®ã vµ thu hót sù chó ý cña nícngoµi víi môc tiªu nh©n ®¹o. Cuèi cïng mäi ngêi ®· chäntªn “C«ng ty C«ng nghÖ Thùc phÈm FPT”.
Khi tªn ®· ®îc ®Æt, híng ho¹t ®éng ®· x¸c ®Þnh, c¸cnhµ l·nh ®¹o c«ng ty b¾t tay vµo viÕt c¬ng lÜnh, ®iÒu lÖ.Anh Tr¬ng Gia B×nh lµ ngêi nªu ý tëng vµ cïng víianh Ph¹m Hïng so¹n th¶o c¬ng lÜnh, ®iÒu lÖ C«ng ty.Nh÷ng v¨n b¶n nµy ®îc so¹n t¹i bµn trµ ®Æt c¹nh bµnbãng bµn nhµ 30 Hoµng DiÖu. Lóc ®Çu th× gäi lµ quy chÕnéi bé, vÒ sau th× ®îc gäi nh lµ ®iÒu lÖ cña FPT. Néidung cña c¬ng lÜnh, ®iÒu lÖ cã mét nguyªn t¾c ®¸ng chó
Sö ký FPT 1988 - 1998
28
ý: “FPT mong muèn trë thµnh mét tæ chøc kiÓu míi, hïngm¹nh b»ng nç lùc lao ®éng s¸ng t¹o trong khoa häc küthuËt vµ c«ng nghÖ, gãp phÇn hng thÞnh quèc gia, ®em l¹icho mçi thµnh viªn cña m×nh ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ®Çy ®ñnhÊt vÒ tµi n¨ng, mét cuéc sèng ®Çy ®ñ vÒ vËt chÊt, phongphó vÒ tinh thÇn”. Tuy chØ trong ph¹m vi mét c«ng ty bÐnhá lóc ®Çu, nhng nguyªn t¾c Êy ®· ph¶n ¸nh b¶n chÊt,môc tiªu phÊn ®Êu chung cña CNXH. Thùc tiÔn ho¹t ®éngcña c«ng ty FPT ®· lµm ®óng theo nguyªn t¾c ®ã. Cho ®Õnnay 10 n¨m ®· qua, ph¬ng ch©m ®ã vÉn cßn gi¸ trÞ vµ®ang ®îc tiÕp tôc ph¸t huy. GÇn ®©y do t×nh cê mµ c¸cnhµ l·nh ®¹o c«ng ty ®· ph¸t hiÖn ra b¶n th¶o ®Çu tiªn cñac¬ng lÜnh, ®iÒu lÖ. Nguyªn v¨n cña ph¬ng ch©m trªn ®·®îc kh¾c thµnh nh÷ng dßng ch÷ vµng trªn bøc têng ®¸®Æt tríc Trô së c«ng ty FPT, 37 L¸ng H¹.
Song song víi viÖc so¹n th¶o ®iÒu lÖ lµ viÖc tæ chøcs¸ng t¸c Logo cho C«ng ty. B¶n Logo ®Çu tiªn ®îc chänlµ do ý tëng cña anh B×nh, anh Lª Vò Kú vµ anh Ph¹mHïng ®Ò xuÊt. §ã lµ b¶n Logo Ên tîng mang tÝnh riªngbiÖt vµ ®Ëm nÐt ¸ §«ng vµ bao hµm c¸c ch÷ c¸i ®Çu cña tªnnh÷ng ngêi s¸ng lËp. Logo nµy ®Ñp, Ên tîng nhng biluþ. Nã nh lµ biÓu tîng cña 4 giät lÖ rêi nhau ®îc ghÐpl¹i nh mét kiÓu ch÷ H¸n rêm rµ, ®a nghÜa. V× vËy vÒ saukh«ng dïng Logo nµy n÷a. Thay vµo ®ã lµ Logo míi mµngµy nay C«ng ty ®ang dïng nh mäi ngêi ®· biÕt.
Sau nhiÒu ngµy chê ®îi cuèi cïng ngµy ra m¾t chÝnhthøc cña C«ng ty còng ®· ®Õn. Khi cã QuyÕt ®Þnh thµnhlËp, FPT vÉn cha cã trô së chÝnh thøc. Gi¸m ®èc Tr¬ngGia B×nh quyÕt ®Þnh lÊy mét trong 2 phßng cña gia ®×nh ë30 Hoµng DiÖu lµm trô së t¹m thêi. ë phßng ®ã ®· diÔn ranhiÒu sù kiÖn quan träng: lµ n¬i tô häp cña Nhãm nhiÖt vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
29
chÊt; n¬i më líp tin häc ®Çu tiªn vµ v¨n phßng t¹m thêi®Çu tiªn cña c«ng ty FPT. Nhµ chËt, ngêi mçi ngµy thªm®«ng, nhng kh«ng khã kh¨n nµo ng¨n c¶n ®îc tinh thÇnlµm viÖc cña hä. Mét c«ng ty thµnh lËp kh«ng vèn liÕng,kh«ng tµi s¶n cè ®Þnh, kh«ng cã trô së v¨n phßng thËt lµ“v¹n sù khëi ®Çu nan”.
§Ó ra m¾t C«ng ty, tra ngµy 15-9-1988, anh B×nh vµchÞ H¹nh Phóc tæ chøc mét b÷a tiÖc t¹i phßng ch¬i bãngbµn trong s©n vên khu nhµ ë vµ lµm viÖc cña §¹i tíngVâ Nguyªn Gi¸p. §¹i tíng lµ ba ®Î chÞ Phóc vµ lµ bè vîanh B×nh. Gäi lµ tiÖc nhng chØ cã bón ch¶, kh«ng cã bia,rîu. C¸c thµnh viªn ®Õn dù ®«ng ®ñ: Ngoµi vî chång anhB×nh, dù tiÖc cßn cã:
- Lª Vò Kú, c¸n bé biÖt ph¸i cña ViÖn N¨ng lîngnguyªn tö QG;
- NguyÔn Trung Hµ, c¸n bé ViÖn C¬ häc, ViÖn KHVN;
- §µo Vinh, c¸n bé ViÖn C¬ häc, ViÖn KHVN;
- Bïi Quang Ngäc, gi¸o viªn §¹i häc B¸ch Khoa;
- NguyÔn Thµnh Nam, c¸n bé ViÖn C¬ häc ViÖt Nam;
- §ç Cao B¶o, ®¹i uý Bé Quèc phßng;
- Vâ Mai, ®¹i uý Bé Quèc phßng;
- Ph¹m Hïng, c¸n bé ViÖn C¬ häc, ViÖn KHVN;
- Lª ThÕ Hïng, c¸n bé ViÖn C¬ häc, ViÖn KHVN;
- NguyÔn ChÝ C«ng, c¸n bé ViÖn TÝnh to¸n vµ §iÒukhiÓn, ViÖn KHVN;
- NguyÔn Hång Phan, c¸n bé ViÖn C¬ häc ViÖt Nam;
Sö ký FPT 1988 - 1998
30
- NguyÔn V¨n Th¨ng, c¸n bé ViÖn C¬ häc ViÖn KHVN;
- Lª Quang TiÕn, ®¹i uý, gi¸o viªn Häc viÖn Kü thuËtqu©n sù, Bé Quèc phßng;
- TrÇn §øc NhuËn, c¸n bé Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp l¾pm¸y.
Theo ®ã th× sè thµnh viªn cña FPT lóc ®Çu thµnh lËp lµ14 ngêi. Sau ®ã anh Phan vµ anh Th¨ng nhanh chãng t¸chra khái ho¹t ®éng FPT, nªn cã thÓ coi sè thµnh viªn chÝnhthøc ®Çu tiªn cña FPT chØ cã 12 ngêi.
ChÞ Phóc tuy kh«ng lµ thµnh viªn cña FPT nhng ®·gióp chång lµm viÖc cña V¨n phßng C«ng ty trong nh÷ngngµy ®Çu. V× vËy b÷a tiÖc nµy do chÞ tæ chøc vµ ®¹o diÔn.Víi mét nhóm nhá ngåi díi t¸n c©y réng trong khu vênnhµ §¹i tíng Vâ Nguyªn Gi¸p, hä vui vÎ vµ liªn tëng®Õn vai trß cña FPT. Hä tù vÝ C«ng ty cña hä nh mét ®éidu kÝch nhá trong khu rõng chiÕn khu c¸ch m¹ng ®ang bµnb¹c kÕ ho¹ch chuÈn bÞ cho nh÷ng trËn tËp kÝch lín tronglÜnh vùc khoa häc c«ng nghÖ.
§Ó sím ®i vµo ho¹t ®éng, C«ng ty ph¶i cã con dÊu. CondÊu sÏ kh¼ng ®Þnh vµ lµm t¨ng gi¸ trÞ tªn tuæi vµ ph¸p lýcña C«ng ty. Gi¸m ®èc Tr¬ng Gia B×nh ®· giao cho anh§µo Vinh, Trëng phßng tæng hîp, vµ anh Lª Quang TiÕn®i lµm con dÊu. Anh Vinh vèn lµ Ch¸nh v¨n phßng cñaViÖn C¬ häc, th¹o c¸c thñ tôc hµnh chÝnh nªn chÞu tr¸chnhiÖm lo giÊy tê. Lª Quang TiÕn quen biÕt nhiÒu bªnngµnh Néi vô nªn ®i lµm mÉu kh¾c con dÊu.
Con dÊu C«ng ty ®îc sö dông trong viÖc göi ba c«ngv¨n ®Çu tiªn vÒ xin c¸n bé. Mét trong sè ®ã lµ c«ng v¨ngöi Bé Quèc phßng ®Ó xin ®¹i uý Lª Quang TiÕn vÒ c«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
31
t¸c t¹i c«ng ty FPT, do chÞ Vâ H¹nh Phóc so¹n th¶o. C¨ncø vµo c«ng v¨n nµy, Bé Quèc phßng ®· cã quyÕt ®Þnh choLª Quang TiÕn chuyÓn ngµnh tõ Häc viÖn Kü thuËt qu©nsù vÒ th¼ng c«ng ty FPT. Sau ®ã anh Cù ®· khiÓn tr¸ch anhB×nh vÒ viÖc ký göi c«ng v¨n vµ xin c¸n bé vÒ C«ng tykh«ng ®óng quy ®Þnh Nhµ níc. Sau ®ã con dÊu ®· ®îcqu¶n lý chÆt chÏ, thêng xuyªn ®Ó trong tñ ë c¨n phßngnhµ anh B×nh.
ViÖc thµnh lËp C«ng ty FPT lµ mét bíc tiÕn míi cña ýtëng t¸o b¹o. Tuy sè thµnh viªn cßn Ýt (12 ngêi), c¸c béphËn chÝnh cha nhiÒu (4 bé phËn), nhng bé khung cñaFPT vÒ tæ chøc vµ con ngêi ®· v÷ng ch·i. §©y lµ mét sùnç lùc lín lao cña c¸c nhµ khoa häc trÎ trong nhãm anhB×nh ®Ó biÕn ý tëng thµnh hiÖn thùc.
TÊt c¶ nh÷ng ai ®· tõng sèng vµ lµm viÖc ë C«ng tyFPT, tríc ®©y còng nh hiÖn nay, ®· ra ®i hay cßn ë l¹i,®Òu kh«ng thÓ quªn nh÷ng g¬ng mÆt cña nh÷ng ngêitham gia s¸ng lËp FPT. §ã lµ anh Tr¬ng Gia B×nh - thñlÜnh, lµ gi¸m ®èc, nh©n vËt sè 1, giái trong chuyªn m«n vµcã tµi trong tæ chøc vµ l·nh ®¹o C«ng ty. §ã lµ Lª Vò Kú,nh©n vËt sè 2 cña C«ng ty trong buæi ®Çu míi thµnh lËp vµ®· cã c«ng lao lín ®èi víi FPT. §ã lµ Lª Quang TiÕn,ngêi cã tµi kinh doanh, gi÷ nhiÒu chøc vô cña FPT tõtríc ®Õn nay, ngêi mµ mçi bíc trëng thµnh cña c¸nh©n ®Òu g¾n víi sù trëng thµnh cña tËp thÓ vµ cña C«ngty. §ã lµ NguyÔn Trung Hµ, cè vÊn cña gi¸m ®èc, ngêi cãnhiÒu ®ãng gãp trong viÖc ho¹ch ®Þnh ph¬ng híng cñac«ng ty. §ã lµ NguyÔn ChÝ C«ng, mét thñ lÜnh tin häc ®Çutiªn cña FPT, lµ ngêi cã tÇm nh×n chiÕn lîc vµ cã kiÕnthøc uyªn th©m vÒ hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cña Tin häc, cãnhiÒu ®ãng gãp cho C«ng ty vÒ ph¸t triÓn híng tin häc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
32
§ã lµ anh TrÇn §øc NhuËn, mét kü s l¾p m¸y næi bËt bëitÝnh thùc tiÔn rÊt cao, cã c«ng lao trong viÖc thùc hiÖnthµnh c«ng c¸c hîp ®ång. §ã lµ Lª ThÕ Hïng, ngêi kiªntr× vµ cã nhiÒu ®ãng gãp cho híng c«ng nghÖ thùc phÈm.§ã lµ Ph¹m Hïng, ngêi lu«n lu«n cã ý tëng tèt ®Ñp vµ®Çu ãc s¸ng t¹o trong viÖc th¶o ra ®iÒu lÖ vµ logo cña C«ngty. §ã lµ Bïi Quang Ngäc, ngêi cã c¸ tÝnh m¹nh mÏ, lµlinh hån vµ thñ lÜnh cña FPT vÒ tin häc. §ã lµ NguyÔnThµnh Nam, ngêi ®· cã c«ng lao ®ãng gãp x©y dùng tinhthÇn C«ng ty vµ ph¸t triÓn PhÇn mÒm FPT. §ã lµ Vâ Mai,ngêi cã c«ng x©y dùng nªn bé phËn kü thuËt phÇn cøngcña FPT, ngêi ®· giíi thiÖu, b¶o l·nh cho mét sè ngêivµo lµm viÖc ë FPT. §ã lµ anh §µo Vinh, ngêi qu¶n trÞgiái cña FPT, ngêi lµm Trëng phßng tæng hîp C«ng tymét thêi gian dµi. §ã lµ TS Ng« Huy CÈn, ngêi ®· ®¶m®¬ng phô tr¸ch bé phËn Trao ®æi nhiÖt vµ chÊt cña FPT.§ã lµ NguyÔn Hång Phan, vµ NguyÔn V¨n Th¨ng - nh÷ngthµnh viªn mµ tªn tuæi kh«ng thÓ thiÕu trong Nhãm T§NC.§ã lµ §ç Cao B¶o lµ ngêi cã triÓn väng trong Bé Quècphßng, ®· d¸m hy sinh quyÒn lîi riªng v× tin häc vµ lËptr×nh cña C«ng ty v.v...
TÊt c¶ hä ®Òu rÊt xøng ®¸ng ®îc ghi tªn tuæi, sù nghiÖptrong sö vµng cña c«ng ty FPT.
Tuy nhiªn, c«ng lao chÝnh tríc tiªn lµ thuéc vÒ nh÷ngnhµ l·nh ®¹o hai c¬ quan khoa häc lín lóc ®ã: ViÖn KHVNvµ ViÖn NCCNQG. §ã lµ GS.TS NguyÔn V¨n §¹o; GS.TSVò §×nh Cù; GS.TS NguyÔn V¨n §iÖp... Riªng GS.TS Vò§×nh Cù, ®· ký quyÕt ®Þnh thµnh lËp mét c«ng ty mµkh«ng cã mét thµnh viªn nµo cña FPT n»m trong biªn chÕc¬ quan ViÖn NCCNQG do anh qu¶n lý. §iÒu ®ã chøng tár»ng, ngay tõ sím, GS Vò §×nh Cù rÊt tin tëng ®éi ngò
Sö ký FPT 1988 - 1998
33
®éi ngò c¸n bé trÎ cña FPT, mµ cã lÏ tríc hÕt ®Æt niÒm tinv÷ng ch¾c vµo quyÕt t©m, ý chÝ còng nh trÝ tuÖ cña c¸canh Tr¬ng Gia B×nh, Lª Vò Kú...
Ngîc l¹i, ®èi víi nh÷ng ngêi trùc tiÕp l·nh ®¹o vµtham gia s¸ng lËp FPT, th× vai trß to lín cña c¸c vÞ GS,TSnãi trªn lu«n lu«n ®îc kh¼ng ®Þnh. Trong t©m trÝ vµ t×nhc¶m cña hä, c¸c anh Vò §×nh Cù vµ NguyÔn V¨n §¹o lu«nlu«n ®îc kÝnh träng vµ ®Ò cao. ChÝnh Gi¸m ®èc Tr¬ngGia B×nh, b©y giê lµ Tæng gi¸m ®èc C«ng ty, mçi khi nãitíi c¸c ViÖn sÜ ®ã, nh nãi tíi nh÷ng ngêi anh c¶, ngêicha ®ì ®Çu, cha nu«i cña C«ng ty ph¸t triÓn ®Çu t c«ngnghÖ FPT víi t×nh c¶m ®Çy kÝnh träng, tù hµo.
Sö ký FPT 1988 - 1998
34
fpt - trëng thµnh vµ ph¸ttriÓn
Sau khi ra ®êi, sù trëng thµnh vµ lín m¹nh cña FPT®îc thÓ hiÖn trªn ba mÆt chÝnh. Thø nhÊt lµ nh÷ng nhiÖmvô, kÕ ho¹ch nghiªn cøu khoa häc vµ thùc hiÖn c¸c hîp®ång kinh tÕ. Thø hai lµ sù ph¸t triÓn vÒ tr×nh ®é qu¶n lýC«ng ty. Thø ba lµ x©y dùng, ph¸t triÓn ®éi ngò c¸n bé,con ngêi - mét yÕu tè quyÕt ®Þnh sù lín m¹nh cña FPT.C¶ ba mÆt nµy ®îc kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau vµ thùc hiÖn®ång thêi díi sù l·nh ®¹o cña Ban Tæng gi¸m ®èc.
Cã thÓ h×nh dung qu¸ tr×nh trëng thµnh vµ ph¸t triÓncña C«ng ty qua 2 thêi kú: Thêi kú C«ng ty lÊy tªn C«ngnghÖ chÕ biÕn Thùc phÈm FPT (1988-1990) vµ thêi kúC«ng ty ph¸t triÓn §Çu t c«ng nghÖ FPT (1990-1998).
Thêi kú vît qua thö th¸ch nh÷ng n¨m1988-1990
Còng cÇn ph¶i nãi tíi mét vµi bé phËn cã tríc khithµnh lËp C«ng ty. Bëi v× mét sè bé phËn ®ã cã liªn quan®Õn viÖc më réng vµ ph¸t triÓn tæ chøc cña FPT.
Mét ®¬n vÞ ®îc thµnh lËp gÇn nh ®ång thêi víi FPT,cã mèi liªn hÖ “m¸u thÞt” víi FPT ®ã lµ Phßng ThÝ nghiÖmHçn hîp ViÖt X«. Nã lµ kÕt qu¶ phèi hîp cña c¸c nç lùctríc ®ã cña Nhãm T§NC cña ViÖn C¬ häc ViÖt Nam víiViÖn Trao ®æi NhiÖt vµ ChÊt Minxc¬ (Liªn X«). C¸c c¸nbé cña phßng phÇn lín lµ thµnh viªn cña Nhãm T§NC.Ngoµi ra mét sè c¸n bé cña ViÖn C¬ häc còng ®îc bæ
Sö ký FPT 1988 - 1998
35
sung vµo Phßng nµy nh Ng« Huy CÈn, NguyÔn V¨nXu©n, TrÇn ThÞ Thu Hµ.
Trªn c¬ së ®ã, ngµy 01-11-1988, c«ng ty FPT ®îc tiÕpnhËn phßng chuyªn m«n nµy vµ thµnh lËp Phßng nghiªncøu T§NC. C¸n bé cña Phßng gåm cã Ng« Huy CÈn,Ph¹m Hïng, Lª ThÕ Hïng, NguyÔn Hång Phan, NguyÔnV¨n Th¨ng, NguyÔn V¨n Xu©n, TrÇn Thu Hµ... vµ do anhNg« Huy CÈn phô tr¸ch, lµm Trëng phßng. Anh CÈn lµTiÕn sÜ C¬ häc, trung t¸ qu©n ®éi, lµ mét nhµ khoa häcch©n chÝnh, tham gia ®µo t¹o nhiÒu phã tiÕn sÜ cho ®Êtníc.
Phßng ®îc giao nhiÖm vô triÓn khai c¸c ho¹t ®éngc«ng nghÖ thùc phÈm cña c«ng ty FPT, nghiªn cøu, thiÕtkÕ c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ sÊy n«ng s¶n phÈm, phèi hîpvíi xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn l¹nh ®Ó l¾p ®Æt c¸c d©y chuyÒn trongthùc hiÖn c¸c hîp ®ång c«ng nghÖ chÕ biÕn thùc phÈm. KÕtqu¶ cña nã lµ ®· chuÈn bÞ ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn cho viÖc kýkÕt hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ l¾p d©y chuyÒnchÕ biÕn døa bét víi Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam(VEGETEXCO) vµ víi ViÖn T§NC Minxc¬ (Liªn X«).Sau mét thêi gian phôc vô cho FPT, toµn bé Phßng nµy®îc ®a trë l¹i ViÖn C¬ häc vµo ®Çu n¨m 1990. Ngay tõ®ã, ®· béc lé dÊu hiÖu vÒ tÝnh kh«ng phï hîp cña xu híngc«ng nghÖ thùc phÈm víi môc tiªu Tin häc cña FPT. Tuynhiªn l·nh ®¹o C«ng ty vÉn tiÕp tôc duy tr× ho¹t ®énghíng nµy. V× vËy, mét bé phËn FPT ®îc t¸ch ra h×nhthµnh Phßng ThÝ nghiÖm nghiªn cøu Thùc phÈm.
Cã lÏ ®©y lµ ®¬n vÞ ngo¹i lÖ, bÊt ®¾c dÜ nªn kh«ng cãquyÕt ®Þnh thµnh lËp, kh«ng cã ngêi phô tr¸ch chÝnh thøc.Ngêi ta chØ biÕt nã tån t¹i trong FPT qua ®¨ng ký víi
Sö ký FPT 1988 - 1998
36
ViÖn NCCNQG 2 ®Ò tµi: Nghiªn cøu c«ng nghÖ chÕ biÕnbÌo hoa d©u vµ c«ng nghÖ chÕ biÕn bét HV. MÆc dï ®· cãnhiÒu cè g¾ng ®Ó t¹o ra mét vµi s¶n phÈm, trong ®ã ®¸ngkÓ nhÊt lµ bét dinh dìng RIDIELAC HV, nhng c¸c kÕtqu¶ ®ã kh«ng ®ñ ®Æt nÒn mãng cho mét híng kinh doanhchñ ®¹o l©u dµi.
Bé phËn C¬ §iÖn L¹nh ®îc h×nh thµnh tõ tríc nhanh TrÇn §øc NhuËn, anh Ninh, anh C ®îc ®iÒu tõ LiªnhiÖp c¸c xÝ nghiÖp l¾p m¸y (thuéc Bé X©y dùng) vÒ c«ngty FPT. Hai th¸ng sau, ngµy 12-10-1988, bé phËn c¬ ®iÖnl¹nh cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp XÝ nghiÖp C¬ §iÖn L¹nh trùcthuéc c«ng ty FPT. XÝ nghiÖp nµy lµ ®¬n vÞ liªn doanh gi÷aViÖn C¬ häc, ViÖn NCCNQG vµ Liªn hiÖp XÝ nghiÖp l¾pm¸y thuéc Bé X©y dùng. XÝ nghiÖp cã nhiÖm vô triÓn khaihíng c«ng nghÖ l¹nh vµ ®iÒu hoµ kh«ng khÝ.
Trong ngµy 01-11-1988 tõ bé phËn Tin häc, C«ng ty ®·quyÕt ®Þnh lËp Trung t©m DÞch vô Tin häc (ISC). C«ng t¸cë Trung t©m nµy gåm c¸c anh: NguyÔn ChÝ C«ng, BïiQuang Ngäc, Vâ Mai, NguyÔn Thµnh Nam, NguyÔn TrungHµ vµ §ç Cao B¶o, do anh NguyÔn ChÝ C«ng phô tr¸ch.Anh NguyÔn ChÝ C«ng lµ mét chuyªn gia ®Çu ngµnh lóc ®ãvÒ phÇn cøng ë Hµ Néi, tríc ®ã c«ng t¸c t¹i ViÖn TÝnhto¸n §iÒu khiÓn thuéc ViÖn KHVN. Trung t©m DÞch vô tinhäc cã nhiÖm vô ®¶m ®¬ng mét m¶ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹itiªn tiÕn, ®ång thêi chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn hîp ®ångtrao ®æi thiÕt bÞ víi ViÖn Hµn l©m KHLX. Lóc thµnh lËpv¨n phßng Trung t©m vÉn ë 30 Hoµng DiÖu. ë ®ã ®· tiÕnhµnh mét kho¸ häc vÒ phÇn cøng trªn m¸y PC do anhNguyÔn ChÝ C«ng trùc tiÕp ®µo t¹o. Còng ë ®ã víi chiÕcm¸y tÝnh XT ®Çu tiªn cña FPT, Trung t©m ®· in nh÷ngdßng ®Çu tiªn cho C«ng ty trªn phÇn mÒm tiÕng ViÖt.
Sö ký FPT 1988 - 1998
37
§Ó gióp cho Ban gi¸m ®èc, ngµy 01-11-1988 C«ng tychÝnh thøc thµnh lËp Phßng Tæng hîp. Anh §µo Vinh,tríc ®ã lµ Ch¸nh v¨n phßng ViÖn C¬ häc ®îc ®iÒu sangC«ng ty phô tr¸ch v¨n phßng FPT. Tham gia c«ng t¸c v¨nphßng cã Lª Quang TiÕn, NguyÔn Trung Hµ (Trî lý gi¸m®èc), TrÇn Thu Hµ (th ký) vµ sau ®ã bæ sung thªmNguyÔn ChÝnh NghÜa.
Phßng tæng hîp cã nhiÖm vô chuÈn bÞ c¸c c¬ së hËu cÇncho ho¹t ®éng cña C«ng ty, tæng hîp t×nh h×nh vµ gióp choBan gi¸m ®èc ®Ò ra ph¬ng híng ho¹t ®éng cña C«ng ty.Phßng ®· cã nhiÒu ®ãng gãp quan träng cho FPT ngay tõ®Çu vµ b¶o ®¶m cho C«ng ty ph¸t triÓn liªn tôc.
Nh vËy, ®Õn cuèi n¨m 1988, C«ng ty ®· kiÖn toµn métbíc tæ chøc b¶o ®¶m cho viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô theo hai®Þnh híng: C«ng nghÖ chÕ biÕn Thùc phÈm vµ Tin häc. Sèc¸n bé ®· ®«ng, c«ng ty ®· cã 4 ®¬n vÞ, ngµy 20-11-1988,C«ng ty quyÕt ®Þnh chuyÓn ®¹i b¶n doanh tõ 30 HoµngDiÖu vÒ Trô së ViÖn C¬ häc t¹i 224 §éi CÊn. Tríc khichuyÓn ®Õn ®Þa ®iÓm kh¸c, C«ng ty ®· tæ chøc thi tuyÓnth ký. ViÖc tuyÓn th ký ®îc Phßng Tæng hîp chuÈn bÞ,vµ l·nh ®¹o C«ng ty tiÕn hµnh lùa chän cÈn thËn. §iÒu kiÖn®a ra kh¸ cao: Th«ng th¹o tiÕng Anh, giái nghiÖp vô thký vµ ph¶i ®îc thö th¸ch mét thêi gian. ChÞ Thu Hµ lµngêi duy nhÊt trong sè 7 ngêi dù thi ®· tróng tuyÓn.
Gi÷a n¨m 1989, FPT kÕt n¹p thªm bé phËn §iÖn töc«ng suÊt “PROFEL” do anh Ph¹m Gia Dòng phô tr¸ch.Bé phËn nµy chØ ho¹t ®éng trong C«ng ty h¬n mét n¨m,sau ®ã t¸ch ra vµ trë l¹i ViÖn NCCNQG nh cò.
Sö ký FPT 1988 - 1998
38
C«ng ty ®· t¬ng ®èi “®ñ l«ng ®ñ c¸nh” vµ “an c” métbíc sau khi chuyÓn ra 224 §éi CÊn. Nhng vèn liÕng ®Ó“lËp nghiÖp” th× ®ang cßn tay tr¾ng. Vèn liÕng duy nhÊtkhi thµnh lËp C«ng ty lµ nh÷ng g× ®· tÝch luü ®îc sau vµin¨m lµm hîp ®ång cña Nhãm T§NC. Sè vèn ®ã còngch¼ng ®¸ng bao nhiªu. Kh«ng nh÷ng thÕ Gi¸m ®èc B×nh vµTrî lý Trung Hµ ph¶i b¸n mçi th¸ng mét chØ vµng lÊytrong sè vèn ®Ó ph¸t l¬ng cho anh em míi chuyÓn vµo.Vèn liÕng dÇn dÇn c¹n kiÖt, hîp ®ång ngµy mét khã kiÕm.Cã nh÷ng th¸ng anh Lª Quang TiÕn ph¶i vÒ quª VÜnh Phónhê vî vay tiÒn ®Ó ph¸t l¬ng cho C«ng ty. Thêi kú ®ã béphËn kinh doanh cña FPT ph¶i lµm ®ñ c¸c viÖc kh¸c nhau®Ó cã thÓ duy tr× ho¹t ®éng cña C«ng ty. C«ng ty cã thùchiÖn hîp ®ång b¸n m¸y tÝnh cho Häc viÖn Quèc phßng vµCôc B¶n ®å, hîp ®ång b¸n « t« cho C«ng ty Th¬ng nghiÖpVÜnh Phó, gi¶i quyÕt ®îc mét bíc khã kh¨n, nhngkh«ng c¨n b¶n.
VÊn ®Ò ®Æt ra lóc ®ã lµ FPT ph¶i cã tiÒn. Nhng lÊy tiÒnë ®©u? ®i vay? vay ai? ai cã thÓ tin tëng d¸m cho mÊy anhkhoa häc trÎ tuæi tay tr¾ng mµ chØ toµn m¬ tëng ®©u ®©uvay tiÒn. Rèt cuéc lµ tõng con ngêi vµ c¶ tËp thÓ trongC«ng ty ph¶i tù lo lÊy. V× vËy môc tiªu ho¹t ®éng lóc nµycña FPT lµ ph¶i kiÕm tiÒn. C«ng viÖc ph¸t triÓn tæ chøc t¹mdõng l¹i mét bíc. V¶ l¹i trong thêi gian n¨m 1989, Gi¸m®èc Tr¬ng Gia B×nh - ngêi quyÕt ®Þnh vÒ tæ chøc, ®i häctËp, nghiªn cøu ë §øc 1 n¨m.
Ho¹t ®éng kinh doanh kiÕm tiÒn lóc nµy vÉn ph¶i dùavµo c¸c hîp ®ång. Mét sè hîp ®ång ®· triÓn khai tríc kia,nay tiÕp tôc duy tr× nh sÊy thuèc l¸ ë Nhµ m¸y Thuèc l¸§ång Nai, Thanh Ho¸; l¾p ®Æt thiÕt bÞ l¹nh cho §µi truyÒnh×nh Trung ¬ng, Nhµ Rïa Hå T©y... ®¸ng kÓ lµ FPT ®· ký
Sö ký FPT 1988 - 1998
39
víi mét nhµ m¸y ë Ki Ðp (Liªn X«) hîp ®ång thiÕt kÕ, chÕt¹o d©y chuyÒn chÕ biÕn bét chuèi, døa ®Ó chuyÓn giaoc«ng nghÖ cho Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. C«ng ty cãlËp bé phËn §iÖn tö c«ng suÊt lµm ®îc mét sè tñ ®iÒukhiÓn cung cÊp cho c¸c tr¹m b¬m ë H¶i Hng, nhng thunhËp kh«ng ®¸ng bao nhiªu. Trong C«ng ty cã mét nhãmdù ®Þnh l¾p ®Æt thiÕt bÞ ca vµ mµi ®¸ nhng còng bÞ tan r·trong trøng níc v× cha cã ®îc c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ cÇnthiÕt. Cã lÏ do t×nh h×nh ®ã mµ mét sè ®· chuyÓn qua bu«nb¸n, th¬ng m¹i trong níc. C¸c anh Lª Vò Kú, Lª QuangTiÕn, NguyÔn Trung Hµ ph¶i tæ chøc bu«n b¸n lßng vßng®ñ thø ®Ó lÊy tiÒn nu«i FPT.
BÊt cø c¸i g× cã l·i lµ bu«n. Tõ èng ®ång, s¾t thÐp x©ydùng, m« t¬ ®iÖn cho ®Õn ga cho m¸y l¹nh, lìi ca kimc¬ng, èng cèng... khi biÕt bu«n b¸n lung tung anh Vò§×nh Cù ®· khiÓn tr¸ch vµ yªu cÇu FPT chØ ®îc lµm khoahäc, c«ng nghÖ th«i. Lóc ®ã anh §µo Vinh ®· ph¶i gi¶itr×nh b»ng mét vÝ von rÊt ch©n thùc: “FPT nh ngêi con®îc bè mÑ cho ra ë riªng, nhng ®Õn c¶ c¸i rÕ, c¸i xoong,c¸i nåi, c¸i b¸t, c¸i ®òa còng kh«ng cã? VËy th× viÖc lµm®Çu tiªn cña ngêi con ph¶i lµ s¾m cho ®îc c¸i b¸t, c¸i®òa, c¸i xoong c¸i nåi... råi míi nghÜ ®Õn chuyÖn häc hµnhvµ lµm c«ng nghÖ”.
T×nh h×nh khã kh¨n Êy chØ ®îc kh¾c phôc vît qua khivay ®îc vèn ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång víi ViÖn Hµn l©mKHLX.
ViÖc thùc hiÖn hîp ®ång cung cÊp m¸y tÝnh cho LiªnX« cã lÏ lµ hîp ®ång quan träng bËc nhÊt cña FPT trongnh÷ng n¨m 1988-1990. TÝnh chÊt quan träng cña nã lµ c¶vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, kh«ng chØ cho c«ng ty mµ cßn cho c¶
Sö ký FPT 1988 - 1998
40
níc. ChÝnh v× vËy mµ FPT ®îc sù ñng hé, gióp ®ì cñac¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o cÊp cao cña Nhµ níc. §ång chÝ §çMêi lóc ®ã ®· cã lêi phª vµo mét b¶n ®Ò nghÞ c¸c «ngThèng ®èc Ng©n hµng (Cao SÜ Kiªm), Bé trëng Bé KÕho¹ch vµ §Çu t (§ç Quèc Sam), Bé trëng Bé Tµi chÝnh(Hoµng Quy), Bé trëng Bé Th¬ng m¹i (Hoµng MinhTh¾ng) hÕt søc gióp ®ì «ng Vò §×nh Cù trong viÖc thùchiÖn hîp ®ång nµy, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ gióp ®ì FPT. C¨ncø vµo tÝnh chÊt trao ®æi thiÕt bÞ khoa häc vµ c«ng nghÖgi÷a ViÖn khoa häc ViÖt Nam vµ ViÖn Hµn l©m khoa häcLiªn X«, §¹i tíng Vâ Nguyªn Gi¸p, Phã Thñ tíng chÝnhphñ ®· quyÕt ®Þnh miÔn thuÕ nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu chohîp ®ång nµy.
PhÝa ViÖn Hµn l©m KHLX còng ®¸nh gi¸ cao viÖc hîp®ång nµy v× ®· gãp phÇn ph¸ vì thÕ cÊm vËn vÒ c«ng nghÖtin häc cña Mü ®èi víi Liªn X«. Còng chÝnh nhê hîp ®ångnµy mµ ViÖn sÜ Marchuk ®· t¸i ®¾c cö chøc Chñ tÞch ViÖnHµn l©m KHLX sau khi høa trang bÞ cho mçi ViÖn sÜ métm¸y vi tÝnh Olivetti.
VÒ phÝa c«ng ty FPT, nhê hîp ®ång nµy ®· kh«ng chØt¹o ra sù ®ét biÕn lín vÒ tiÒm lùc vèn kinh tÕ lóc ®ã, mµcßn t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò rÊt quan träng cho sù ph¸t triÓncña FPT vÒ sau. Bëi v× kh«ng cã nã th× sÏ kh«ng thÓ ph¸ttriÓn ®îc bé phËn tin häc nh ngµy nay.
Thùc hiÖn hîp ®ång víi ViÖn Hµn l©m KHLX, cßn giópcho FPT quan hÖ b¹n hµng víi c¸c níc TBCN vÒ mÆt tinhäc. Trong n¨m 1989 FPT ®· ®Æt quan hÖ víi h·ngOlivetti, mét h·ng s¶n xuÊt m¸y tÝnh hµng ®Çu cña Ch©u¢u ®Ó nhËp m¸y cña hä, xuÊt cho Liªn X«. Vµo ®Çu thêikú ®Êt níc míi më cöa, c«ng viÖc nµy lµ rÊt míi mÎ vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
41
®Çy rÉy nh÷ng khã kh¨n. Nh÷ng c¸n bé FPT võa häc, võalµm, bÒn gan vît mäi khã kh¨n.
Th¾ng lîi ®ã lµ cña chung C«ng ty, nhng cã c«ng laolín cña nh÷ng ngêi tham gia chÝnh lµ c¸c anh Tr¬ng GiaB×nh, Lª Vò Kú, Lª Quang TiÕn, NguyÔn Trung Hµ...
Trong thêi gian nµy cßn cã mét hîp ®ång trong níct¬ng ®èi lín lµ hîp ®ång thiÕt kÕ vµ l¾p ®Æt hÖ thèng ®iÒuhoµ kh«ng khÝ cho Trêng quay §µi truyÒn h×nh ViÖt Namvíi sè tiÒn kho¶ng 500.000 USD. Th¾ng lîi hîp ®ång nµycã ý nghÜa ë chç lµ trong 14 nhµ thÇu chØ cã FPT ®îcchÊp nhËn. MÆt kh¸c ®ã lµ th¾ng lîi cña u thÕ gi¶i ph¸pkü thuËt - gi¶i ph¸p ®iÒu hoµ kh«ng khÝ, ®· ®îc dù tÝnh vµchuÈn bÞ kü lìng vµ cã gi¸ trÞ thùc tiÔn. Th¾ng lîi cña hîp®ång nµy lµ do sù ®ãng gãp cña c¸c anh TrÇn §øc NhuËn,NguyÔn Thµnh Nam, Lª ThÕ Hïng vµ §ç Cao B¶o.
§Çu n¨m 1990 xuÊt hiÖn c¬ héi míi liªn quan ®Õn xuÊtkhÈu vi tÝnh thu ®ång róp chuyÓn nhîng(RCN), rÊt rÎ ëLiªn X«. RCN lµ ®ång tiÒn quy íc ®îc sö dông trongth¬ng m¹i gi÷a c¸c níc XHCN vµ cã gi¸ trÞ rÊt cao (1RCN = 0,65 USD). Nhng do Liªn X« xuÊt siªu cho c¸cníc XHCN nªn RCN ë ®Êy d thõa vµ kh«ng biÕt dïnglµm g×. Th«ng qua xuÊt khÈu vi tÝnh, C«ng ty ®· thu ®îcnguån lîi rÊt quan träng trong thêi kú ®Çu nµy trªn c¬ sëchªnh lÖch gi¸ trÞ cña RCN ë Liªn X« vµ ViÖt Nam. §iÒu®ã kh«ng chØ lîi cho FPT mµ cßn rÊt lîi cho nhµ níc.
TiÕn thªm mét bíc n÷a, ngµy 08/10/1990 FPT kú hîp®ång dïng RCN thu ®îc nhËp 300 « t« t¶i IFA tõ §«ng§øc. §©y lµ thêi kú bøc têng Beclin sôp ®æ. §«ng §øc vµT©y §øc s¸t nhËp. C¬ héi ngµn n¨m cã mét nµy cho phÐpFPT, th«ng qua róp chuyÓn ®æi, ®æi mét m¸y tÝnh lÊy gÇn
Sö ký FPT 1988 - 1998
42
hai chiÕc xe « t« t¶i IFA. Thµnh phè §µ N½ng thêi gian ®ã®· n¸o lo¹n víi ®oµn xe IFA do FPT nhËp vÒ.
Do viÖc trao ®æi kinh doanh th¬ng m¹i, ký hîp ®ångtrong níc vµ ngoµi níc nªn nh÷ng n¨m 1989-1990, vèncña FPT ®· kh¸ lªn. Ban gi¸m ®èc C«ng ty ®· quyÕt ®Þnhmua s¾m trang thiÕt bÞ m¸y mãc nh xe m¸y, « t«, ®Ó ®i l¹ilµm viÖc. RÊt kh«ng may lµ hä ®· mua ph¶i nh÷ng thø qu¸cò kh«ng dïng ®îc. Trong khi ®ã tõ Gi¸m ®èc ®Õn nh©nviªn C«ng ty vÉn ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é lao ®éng “ngµy thøb¶y céng s¶n” vµ “th¾t lng buéc bông” trong chi tiªu ¨nuèng. Hä khu©n v¸c hµng tõ c¸c c«ng t¬ n¬ nh “cöu v¹n”,nhng b÷a ¨n tra còng chØ toµn mú t«m, nhng mäi ngêivÉn vui vÎ, kh«ng mét ai kªu ca. C¶ C«ng ty nh mét tæÊm gia ®×nh. Mïa hÌ 1989, mäi ngêi cïng kÐo nhau ra b·ibiÓn §å S¬n. TÕt n¨m ®ã, C«ng ty tô tËp ®ãn nguyªn Uûviªn Bé ChÝnh TrÞ, Phã Thñ tíng §ång SÜ Nguyªn ®Õnchóc TÕt. C«ng ty ®· nghÜ ®Õn viÖc xin ®Êt x©y nhµ cho c¸nbé nh©n viªn vµ x©y cÊt trô së. Khu nhµ ë tËp thÓ cña c«ngty ë phêng Cèng VÞ víi diÖn tÝch 3.150m2, Trô së C«ngty ®å sé hiÖn nay trªn l« ®Êt 2.700m2 ë L¸ng H¹ chÝnh lµkÕt qu¶ cña viÖc xin cÊp ®Êt trong thêi kú ®ã.
Cuèi n¨m 1989 ®Çu n¨m 1990, yªu cÇu ph¸t triÓn tæchøc, lËp chi nh¸nh ë phÝa Nam ®· ®îc ®Æt ra. §îc ®ångchÝ §ång SÜ Nguyªn nhiÖt t×nh gióp ®ì t¹o ®iÒu kiÖn, Bangi¸m ®èc thu xÕp cö ngêi vµo thµnh phè Hå ChÝ MinhchuÈn bÞ lËp chi nh¸nh FPT.
Ngµy 13-3-1990, chi nh¸nh FPT thµnh phè Hå ChÝMinh chÝnh thøc ra ®êi ®¸nh dÊu mét bíc ph¸t triÓn vÒchÊt vµ lîng cña FPT. Thùc ra ngµy th¸ng thµnh lËp chi
Sö ký FPT 1988 - 1998
43
nh¸nh c«ng ty lµ lÊy ngµy kh¾c con dÊu, cßn chÝnh thøcho¹t ®éng th× ph¶i ®Õn th¸ng 10 -1990, khi cã ®ñ nh©n sù.
Ngêi cã vai trß ®Çu tiªn ë chi nh¸nh lµ chÞ Tr¬ngThanh Thanh. ChÞ ®îc Gi¸m ®èc Tr¬ng Gia B×nh giaonhiÖm vô gi÷ con dÊu vµ t×m ngêi, tuyÓn c¸n bé. Sau ®ãlÇn lît cã NguyÔn Minh S¬n, gi¸o viªn dËy ë trêng §¹ihäc Tæng hîp thµnh phè Hå ChÝ Minh; anh Hoµng MinhCh©u häc ë Nga vÒ; anh Ng« Vi §ång, chuyªn gia vi tÝnh,vµ V¬ng M¹nh S¬n, gi¶ng viªn §¹i häc Tæng hîp võa ëNga vÒ. C¶ 5 ngêi t¹o thµnh mét ª kÝp ®Çu tiªn cña FPT-TP Hå ChÝ Minh (FPT - HCM) ®Æt Trô së 84 TrÇn QuècTh¶o. Sau ®ã mét thêi gian trô së chi nh¸nh FPT - HCMchuyÓn ®Õn 72 NguyÔn V¨n Trçi, Q3. Gi¸m ®èc chi nh¸nhlµ anh Hoµng Minh Ch©u.
Chi nh¸nh cã 3 bé phËn chÝnh lµ ®éi b¶o vÖ do anhC«ng D©n phô tr¸ch, bé phËn phÇn mÒm do anh NguyÔnQuèc Hïng ®¶m nhËn vµ trung t©m gi¶ng d¹y vi tÝnh doV¬ng M¹nh S¬n phô tr¸ch. Ho¹t ®éng lóc ®Çu cña chinh¸nh chñ yÕu lµ b¶o vÖ 1000 m¸y ®¸nh ch÷ Olivetti, tiÕpthÞ chµo hµng b¸n m¸y ®¸nh ch÷, d¹y vi tÝnh vµ triÓn khaic¸c hîp ®ång.
VÒ ®éi ngò con ngêi ®Õn n¨m 1993, chi nh¸nh FPT -HCM tæng céng cha ®Õn 30 ngêi. Sau 5 vÞ “khai quècc«ng thÇn”, líp thø hai ®Õn chi nh¸nh c«ng ty cã thªmQuèc Hïng, chÞ HiÕu, anh V¨n, chÞ Lan, anh Th¾ng, anhTuÊn Hïng, anh Ngäc Ch©u, anh Hïng Anh, anh ¢n, anhThÕ Anh, chÞ Mai, chÞ Toan... ThÕ hÖ nh©n viªn trÎ thø ba®Õn chi nh¸nh FPT lµ nh÷ng n¨m 1994 -1995. Hä hÇu hÕtlµ sinh viªn c¸c trêng ®¹i häc. Trong sè ®ã cã thÓ kÓ ®Õn
Sö ký FPT 1988 - 1998
44
líp nh©n viªn phÇn mÒm. §Õn lóc nµy FPT - HCM ®· cãkho¶ng 50 ngêi.
Giai ®o¹n t¨ng trëng nhanh nhÊt cña chi nh¸nh lµnh÷ng n¨m 1996-1997. Thêi gian nµy C«ng ty khuyÕchtr¬ng ho¹t ®éng kinh doanh vµ hµng lo¹t c¬ së míi ®îcmë: C¬ së 120 Ký Con (13-10-1995), cöa hµng Mobilephone 606 TrÇn Hng §¹o (13-4-1996), c¬ së 90 NguyÔnThÞ Minh Khai (3-1997) vµ c¬ së 75 Lª ThÞ Hång GÊm (4-1997). TÝnh ®Õn cuèi n¨m 1997, FPT - HCM ®· cã tíi 140nh©n viªn chÝnh thøc vµ céng t¸c viªn dµi h¹n.
VÒ kinh doanh, doanh sè cña chi nh¸nh t¨ng kh«ngngõng: 13 tû ®ång 1993, 28 tû n¨m 1994, 48 tû n¨m 1995,90 tû n¨m 1996 vµ 110 tû n¨m 1997. Cã thÓ thÊy ®ã lµ sùt¨ng trëng víi tèc ®é chãng mÆt.
FPT thµnh phè Hå ChÝ Minh còng quan t©m vµ coiträng phong c¸ch v¨n ho¸ STCo trªn c¸c mÆt v¨n nghÖ, thÓthao qua c¸c héi diÔn, lÔ héi vµ tæ chøc c©u l¹c bé bãng ®¸,c¸c gi¶i bãng ®¸, c¸c trËn giao h÷u bãng ®¸...
Nh vËy, sù ra ®êi vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn cña FPT -HCM ®· gãp phÇn t¨ng thªm sù lín m¹nh cña C«ng ty. Cã®îc kÕt qu¶ nµy, c¸n bé c«ng ty vµ c¸n bé c«ng nh©n viªnchi nh¸nh thµnh phè Hå ChÝ Minh biÕt ¬n ®ång chÝ §ångSÜ Nguyªn - ngêi ®· gióp c«ng ty më mÆt tr©n phÝa Namthµnh c«ng. Më ra chi nh¸nh FPT - HCM lµ më ra c¶ mÆttrËn to lín ®Çy triÓn väng, song còng ®Çy khã kh¨n vÒ vènc¸n bé lµm thÞ trêng. §Õn n¨m 1990, C«ng ty ®· ®øngtrªn 2 ch©n cña m×nh chiÕm lÜnh thÞ trêng Nam, B¾c ®Óv¬n m¹nh tÇm tay ra thÞ trêng quèc tÕ.
Sö ký FPT 1988 - 1998
45
Thêi kú tiÕp tôc ®æi míi ®Ó ph¸t triÓn1990-1998
Tõ gi÷a n¨m 1990, C«ng ty chuyÓn trô së c¬ quan vÒmét toµ nhµ cña Trêng PTTH Gi¶ng Vâ võa míi thuª®îc. Toµ nhµ ®Ñp n»m bªn bê hå léng giã. T¹i ®©y, sù bÒthÕ cña toµ nhµ mang d¸ng dÊp kiÕn tróc hiÖn ®¹i lµm chobé mÆt cña c«ng ty FPT ®ang ®îc kh¼ng ®Þnh. Mét phßnglín thiÕt kÕ hiÖn ®¹i ®Ó nghiªn cøu, triÓn khai c¸c ho¹t®éng hîp ®ång vµ söa ch÷a c¸c thiÕt bÞ tin häc. Mét phßnglín ®Ó lµm n¬i lµm viÖc cho c¸c bé phËn nghiÖp vô v¨nphßng, tµi vô, xuÊt nhËp khÈu, phßng Gi¸m ®èc vµ khohµng. Cßn XÝ nghiÖp C¬ §iÖn L¹nh vÉn ë l¹i §éi CÊn ®ÓgÇn Xëng c¬ khÝ cña ViÖn c¬ häc vµ chuÈn bÞ t¸ch kháic«ng ty FPT ®Ó thµnh lËp ®¬n vÞ ®éc lËp trùc thuéc ViÖnNCCNQG. Phßng T§NC, do tiÒm lùc c¸n bé vµ kh¶ n¨ngtµi chÝnh còng nh híng ph¸t triÓn cña ViÖn C¬ häc nªn®· ®îc ®a trë l¹i ViÖn C¬ häc.
§Õn thêi kú nµy ®Þnh h×nh ph¬ng híng SXKD cñaC«ng ty ®· râ h¬n. C«ng ty kh«ng ho¹t ®éng híng c«ngnghÖ thùc phÈm n÷a mµ híng chñ ®¹o lµ tin häc.
Ngµy 27-10-1990, C«ng ty ®· ®æi tªn thµnh C«ng tyPh¸t triÓn §Çu t C«ng nghÖ FPT. Tªn giao dÞch quèc tÕ:The Coporation for Financing and Promoting Technology.Nh×n vµo tªn tiÕng ViÖt vµ tiÕng Anh còng thÊy cã vÊn ®Òlµ ®Æt tªn nh thÕ nµo ®Ó chóng ta vÉn gi÷ ®îc logo FPTnhng kh«ng lÊy tªn lµ c«ng nghÖ Thùc phÈm mµ lµ ph¸ttriÓn ®Çu t. Khi bµn b¹c víi anh Vò §×nh Cù, ViÖn trënglóc bÊy giê kh«ng muèn dïng côm tõ “§Çu t” nh
Sö ký FPT 1988 - 1998
46
Financing ®øng ®Çu cho nªn ®· ®¶o l¹i lµ côm tõ “Ph¸ttriÓn” ®øng ®Çu.
Cïng víi viÖc ®æi tªn th× n¨m sau, n¨m 1991, C«ng ty®· ®æi logo FPT nh ngµy nay. ViÖc ®æi logo còng lµ métcuéc trng cÇu d©n ý. Mét ®ång chÝ ®îc giao nhiÖm vôs¸ng t¸c mét sè mÉu råi d¸n lªn b¶ng vµ mäi ngêi ph¶i kývµo mÉu nµo mµ minh thÝch nhÊt. MÉu ®ang dïng hiÖn naylµ mÉu ®îc nhiÒu ngêi thÝch nhÊt, cã 13 ch÷ ký.
Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng tù nã kh¼ng ®Þnh híng c«ng nghÖ®iÒu hoµ kh«ng khÝ do anh NhuËn chØ huy ®· cã quan ®iÓmkh¸c lµ kh«ng muèn th¬ng m¹i mµ muèn ®i vµo s¶n xuÊt.Cßn híng C«ng nghÖ th«ng tin cho r»ng ph¶i nhanhchãng t¹o dùng c¬ së vËt chÊt ban ®Çu ®Ó lÊy ®µ trongt¬ng lai, nhanh chãng v¬n lªn chiÕm lÜnh thÞ trêng. Tõ®©y C«ng ty FPT ®· t¸ch ra lµm hai m¶ng Tin häc vµ C¬§iÖn L¹nh. Lóc ®Çu Phßng ®iÖn tö c«ng suÊt ®i víi XÝnghiÖp C¬ §iÖn L¹nh sau ®ã ®· t¸ch ra vµ s¸t nhËp víiViÖn C«ng nghÖ Vi ®iÖn tö thuéc ViÖn NCCNQG.
Thêi gian ®ãng t¹i Trêng Gi¶ng Vâ, C«ng ty còng ®·®«ng vui. Buæi tra C«ng ty tæ chøc nÊu c¬m cho mäingêi cïng ¨n. ¡n tra còng lµ mét buæi sinh ho¹t sèng®éng, sau khi ¨n lµ c¸c anh tô tËp vµ c·i nhau vÒ mçi chñ®Ò, nhng ch¼ng ai th¾ng, ch¼ng ai thua. Håi ®ã nh÷ngngêi ®îc mÖnh danh lµ c·i “hung” nhÊt cã anh HïngR©u, anh Nam, anh Mai vµ NguyÖt Minh con g¸i anhNgäc. Håi ®ã sÕp Ngäc ®îc “thñ trëng” lµ vî anh b¾thµng ngµy ®a ®ãn con g¸i ®i häc, ®ång thêi lµ ®Ó “buéc”ch©n sÕp, cho nªn buæi tra ch¸u thêng ¨n c¬m víiCBCNV. ThÊy thÕ anh em hay trªu bè con ch¸u, Bè kh«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
47
c·i næi, nhng ch¸u th× chÊp c¶ C«ng ty, ch¼ng ai trªu chäcthÕ nµo ®Ó nã ph¶i chÞu.
T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn,viÖc xuÊt khÈu m¸y tÝnh sang Liªn X« ®ßi hái C«ng tythµnh lËp tæ kiÓm tra chÊt lîng hµng ho¸ tríc khi xuÊt vµtríc khi chuyÓn cho kh¸ch hµng trong níc, lóc ®ã cònglµ thêi ®iÓm anh §øc, anh Hïng vÒ c«ng t¸c t¹i C«ng ty vµ®îc Ban gi¸m ®èc giao cho anh Mai phô tr¸ch m¶ng nµy.
Ngµy 28-1-1992 Tr¹m DÞch vô b¶o hµnh trùc thuécTrung t©m DÞch vô tin häc ISC ®îc thµnh lËp, ®Õn 28-5-1993 thµnh lËp Trung t©m B¶o hµnh vµ t¸ch khái ISC. §·®Õn lóc chóng ta b¸n ra níc ngoµi vµ trong níc ®· nhiÒum¸y tÝnh. ViÖc söa ch÷a ®· th«i thóc C«ng ty chóng ta lËpra mét tæ råi ®æi thµnh trung t©m. Cã lóc c¸n bé C«ng typh¶i kÐo nhau sang Liªn X« ®Ó b¶o hµnh m¸y.
Do nhu cÇu ®µo t¹o tin häc trong c¸c trêng PTTH vµ®¹i häc, tríc ®ã ngµy 16-8-1990 Trung t©m §µo t¹o ®îcthµnh lËp do anh NguyÔn Hoµi Ph¬ng phô tr¸ch. C«ngviÖc ®µo t¹o vµ phæ cËp tin häc còng b¾t ®Çu ®îc ®Ò cËp®Õn, sau nµy ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ cã uy tÝn trªn th×trêng Hµ Néi, anh Bïi ViÖt Hµ tiÕp tôc c«ng viÖc nµy.Vµo nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû nµy ®· b¾t ®Çu cã nh÷ngnhu cÇu vÒ ®a c«ng nghÖ th«ng tin vµo c¸c ho¹t ®éngqu¶n lý vµ SXKD... Nhu cÇu x· héi ®ñ lín cho nªn C«ng ty®· cho ra ®êi ®¬n vÞ ®µo t¹o tin häc. Song nhu cÇu x· héingµy cµng kh¼ng ®Þnh sù cÇn thiÕt cho nªn Trung t©m §µot¹o míi lín m¹nh nh ngµy nay.
Tõ khi thµnh lËp ®Õn n¨m 1991, C«ng ty còng ch¼ng®îc sù chØ ®¹o cô thÓ nµo vÒ ho¹t ®éng SXKD cña c¬quan chñ qu¶n, ch¼ng ai nh¾c nhë viÖc ®ãng thuÕ m¸ g× c¶.
Sö ký FPT 1988 - 1998
48
Sau khi t×m hiÓu, Ban gi¸m ®èc míi biÕt lµ ho¹t ®éngSXKD ph¶i ®ãng thuÕ nhng còng kh«ng biÕt lµ ph¶i ®ãngnh÷ng thuÕ g×. C«ng ty cö ngêi ®Õn Phßng thuÕ C«ngnghiÖp Côc thuÕ Hµ Néi ®Ó t×m hiÓu, sau ®ã lµm c¸c thñtôc ®ãng thuÕ. C¸c ®¬n vÞ SXKD kh¸c cña ViÖn còng mêic¬ quan thuÕ ®Õn lµm viÖc.
Ra ®êi NghÞ ®Þnh 268 còng lµ lóc ra ®êi å ¹t c¸c kiÓuho¹t ®éng kinh tÕ lµm ®óng còng cã lµm sai còng cã. C¸cc¬ quan chøc n¨ng ®· ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra c¸c ho¹t®éng tµi chÝnh vµ SXKD hµng lo¹t c¸c ®¬n vÞ. §©y còng lµlóc c¸n bé, nh©n viªn C«ng ty kh«ng khái lo l¾ng, v× cãqu¸ nhiÒu ®oµn kiÓm tra. C¬ chÕ th× cha râ rµng, chÕ ®étµi chÝnh, thuÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Quèc doanh kh¸cvíi doanh nghiÖp thµnh lËp theo NghÞ ®Þnh 268. V× vËy mµcã th¸ng 4-5 ®oµn ®Õn kiÓm tra, cã lÇn cïng lóc 4-5 tæchøc cïng tiÕn hµnh kiÓm tra. B¶n th©n hä còng tranh luËnlia lÞa vÒ nh÷ng luËt lÖ kinh doanh m©u thuÉn víi nhau,kh«ng ai chÞu ai. Bªn Qu¶n lý thÞ trêng TW th× kh¨ngkh¨ng kh¼ng ®Þnh FPT lµ m« h×nh c«ng ty 268. Cßn Thanhtra Tæng côc thuÕ, C¶nh s¸t kinh tÕ vµ c¸n bé ViÖnNCCNQG l¹i kh¼ng ®Þnh lµ doanh nghiÖp Nhµ níc.
§©u chØ cã vËy, cã lÇn ®oµn Qu¶n lý thÞ trêng TW ®ÕnkiÓm tra c«ng ty chóng ta ®· cã biªn b¶n kÕt luËn lµ mäiho¹t ®éng tèt. Song khi b¸o c¸o lªn Thñ tíng ChÝnh phñl¹i kh¸c ®i. FPT bÞ Thñ tíng nh¾c nhë, ViÖn trëng l¹ikhiÓn tr¸ch. Sau khi chóng ta tr×nh biªn b¶n lµm viÖc cãnéi dung tèt ®Ñp, ViÖn trëng ®· gi¶i tr×nh sù viÖc trªn lªnThñ tíng th× chÝnh Qu¶n lý thÞ trêng TW l¹i bÞ khiÓntr¸ch. Cßn nhiÒu sù kiÖn thËt r¾c rèi v× nh÷ng c¸i Êu trÜ,nhng C«ng ty chóng ta còng gi¶i to¶ ®îc vµ ®· t¹o ra uytÝn vÒ kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh SXKD vµ thùc hiÖn luËt lÖ vÒ
Sö ký FPT 1988 - 1998
49
SXKD cña c«ng ty víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc. CãlÇn c«ng ty nhËp vÒ 70 dµn m¸y tÝnh m¸y in råi xuÊt ®iLiªn X«. C«ng viÖc nhËn hµng ë c¶ng H¶i Phßng vµ xuÊt®i ë s©n bay Néi Bµi ®îc su«n sÎ, Ýt ngµy sau FPT nhËn®îc c¸i “tr¸t” cña Tæng côc H¶i quan th«ng qua ViÖnNCCNQG r»ng t¹i sao còng 70 dµn m¸y tÝnh khi nhËn th×vËn ®¬n nhËp ghi lµ 2,8 tÊn cßn khi xuÊt ®i vËn ®¬n xuÊtl¹i ghi lµ 3,5 tÊn. ThËt lµ t×nh ngay lý gian, gi¶i to¶ viÖcnµy FPT ®· ph¶i l«i catalog cña bªn b¸n ra vµ tÝnh cho häxem, ®ång thêi viÕt gi¶i tr×nh lµ khi lµm thñ tôc göi hµng®· ®îc kiÓm ho¸ cÈn thËn, kho hµng ®· c©n lªn vµ tÝnhcíc. Cßn ®Çu vµo bªn b¸n ®· lµm thñ tôc nh thÕ nµo,C«ng ty kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng g× mµ gi÷a bªnb¸n vµ vËn t¶i th«ng ®ång víi nhau ®Ó gi¶m cíc. C«ng tykh«ng thÓ biÕt ®îc. V¶ l¹i khi nhËp hay xuÊt m¸y tÝnh chØquan t©m ®Õn sè lîng dµn chø kh«ng quan t©m ®Õn tränglîng. Hä kh«ng cã dÉn chøng thuyÕt phôc, cho nªn 2 bªn®· thèng nhÊt ®Õn trô së c«ng ty ë Gi¶ng Vâ c©n thö métdµn m¸y tÝnh, thËm chÝ hä kh«ng tin cßn v¸c c¸i c©n bµncña hä tõ Gia L©m sang ®Ó c©n thö vµ sè liÖu cña FPT lµthuyÕt phôc.
Còng trong thêi gian nµy viÖc xuÊt khÈu sang thÞ trêngLiªn X« kh«ng chØ dõng ë viÖc trao ®æi hµng ho¸ mµ c¶viÖc mua, b¸n. Sau khi hîp ®ång ®îc ký kÕt vµ nhÊt lµ saukhi chuyÓn tiÒn thanh to¸n mua hµng vµ vËn t¶i th× c¶ BanGi¸m ®èc C«ng ty nh n»m trªn ®èng löa, lo l¾ng v× chabao giê ®¸nh mét trËn tæng lùc nh vËy. TÊt c¶ vèn liÕng®a vµo ®©y. MÆt kh¸c, th¸ng 8-1991, Nhµ níc Liªn X«b¾t ®Çu tan r·, ®Õn 11-1991 chØ cßn l¹i níc Nga. Nh÷ngvÊn ®Ò Róp chuyÓn nhîng ®ang trong giai ®o¹n cuèi ®Ó
Sö ký FPT 1988 - 1998
50
råi sau nµy kh«ng bao giê cßn nghe thÊy kh¸i niÖm nµyn÷a.
Míi nghe thÊy C«ng ty nhËp l« hµng 300 xe «t« IFA,mµ kh«ng biÕt bao nhiªu ®oµn ®Õn FPT ®Ó kiÓm tra. Ngoµira cßn bao nhiªu ®iÒu cay ®¾ng kh¸c mµ kh«ng tiÖn nãi ra.
TriÓn khai nhËn l« xe t¹i c¶ng §µ N½ng, Ban Gi¸m ®ècgiao cho anh H¶i, anh NghÜa... ®iÒu hµnh, c¸c anh ®· ®Ó l¹inh÷ng giê phót lÞch sö nµy nh mét lÇn bíc vµo mét trËn®¸nh mµ chiÕn th¾ng oanh liÖt cßn vang m·i. NhiÒu anhmíi tËp l¸i xe mµ còng x«ng xuèng tÇu ®Ó l¸i xe lªn bê,mong lµm sao tËp kÕt xe nhanh vµo kho b¶o qu¶n. ViÖcb¸n xe ®· t¹o cho C«ng ty mét søc m¹nh míi vÒ kh¶ n¨ngvµ vèn liÕng.
Theo ®µ ph¸t triÓn, c«ng ty ngµy cµng cã nhu cÇu trô sëkhang trang, cã vÞ trÝ thuËn tiÖn cho viÖc giao dÞch. Ngµy15-1-1992, trô së C«ng ty l¹i chuyÓn ra 25 Lý ThêngKiÖt.
Bé phËn dù ¸n vµ kinh doanh thuéc Trung t©m Tin häcchuyÓn vÒ 146 NguyÔn Th¸i Häc ngµy 15-9-1993, cßnphÇn mÒm chuyÓn vÒ Ngäc Kh¸nh, Trung t©m §µo t¹o vµPhßng vÐ thuéc Tæ DÞch vô vËn chuyÓn (thµnh lËp 20-7-1992) ®ãng t¹i 33 Nhµ Chung, bé phËn vËn t¶i chuyÓn vÒPhan Chu Trinh, Trung t©m b¶o hµnh chuyÓn vÒ phè HµngBå.
ViÖc thµnh lËp Tæ DÞch vô vËn chuyÓn dùa trªn c¬ sëcña sù ra ®êi cña H·ng Hµng kh«ng Pacifc Airline chophÐp FPT lµm ®¹i lý trong khi ViÖt Nam Airline cha mëc¸c ®¹i lý nh ngµy nay. Khi ViÖt Nam Airline cho phÐp,FPT ®· lµm ®¹i lý ViÖtnam Airline. Tõ ®ã Tæ dÞch vô vËn
Sö ký FPT 1988 - 1998
51
chuyÓn ®· ph¸t triÓn thµnh Trung t©m DÞch vô vËn chuyÓntrªn c¬ së cña Phßng vÐ vµ bé phËn DÞch vô vËn t¶i hµngho¸.
Ngµy 3-9-1992 thµnh lËp Phßng Kinh doanh do anh VâMai phô tr¸ch. Nã lµ tiÒn th©n cña phßng KHKD hiÖn nay.Lóc nµy Ban Tæng gi¸m ®èc kh«ng thÓ ®¶m nhËn viÖc nµy®îc n÷a. Nhu cÇu HTQT t¨ng lªn, nhiÒu h·ng ®Õn quanhÖ víi FPT, nhiÒu ®¬n vÞ cã nhu cÇu nhËp hµng ho¸ vµnhiÒu c«ng ty trong níc cã nhu cÇu uû th¸c nhËp khÈu.Thùc tÕ ®ßi hái cÇn cã mét phßng ®Ó gi¶i quyÕt mäi quanhÖ viÖc mua vµ nhËp hµng cña c¸c h·ng níc ngoµi còngnh viÖc ký kÕt c¸c hîp ®ång ®¹i lý. Còng trong thêi kúnµy ®· ph«i thai thµnh lËp bé phËn thiÕt bÞ ®iÖn t¹m thêin»m trong phßng Tæng hîp, do anh Thanh phô tr¸ch, saunµy thµnh lËp Trung t©m ThiÕt bÞ ®iÖn, råi n¨m 1996 l¹inhËp víi bé phËn dù ¸n ®Ó thµnh lËp Trung t©m Dù ¸n.
Ngµy 29-3-1993 thµnh lËp Trung t©m ChÕ b¶n ®iÖn tö,nh»m thu hót c¸c ho¹t ®éng tin häc vÒ C«ng Ty. Thêi giansau nã kh«ng ph¸t huy ®îc vµi trß cña m×nh cho nªn còngtù gi¶i t¸n. Thùc t×nh C«ng ty còng muèn chiÕm lÜnh tÊt c¶lÜnh vùc tin häc, cho nªn thÊy cã ®¬n vÞ b¹n s½n cã tæ chøcnµy lµ chóng ta tiÕp qu¶n. Song hä muèn dùa vµo FPT ®Ólµm ¨n chø cha cã ý ®å ph¸t triÓn trong t¬ng lai.
Do sù ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng SXKD, Nhµ níc ®·c«ng bè luËt c«ng ty trong ®ã ®· ®a ra kh¸i niÖm doanhnghiÖp t nh©n vµ doanh nghiÖp Nhµ níc. NghÞ ®Þnh 388vÒ lËp l¹i doanh nghiÖp Nhµ níc ®îc ban hµnh. Néi dungc¬ b¶n cña NghÞ ®Þnh nµy lµ c¸c Bé, c¸c ngµnh chän c¸cdoanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, cã ph¬ng híng ph¸ttriÓn, cã nhu cÇu cho viÖc phôc vô c¸c môc ®Ých chÝnh trÞ
Sö ký FPT 1988 - 1998
52
trÞ cña c¸c ngµnh. V× vËy C«ng ty l¹i mét lÇn n÷a c©n nh¾cviÖc cã thµnh lËp l¹i doanh nghiÖp Nhµ níc.
Ngµy 25-6-1993 C«ng ty míi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËpl¹i doanh nghiÖp Nhµ níc theo nghÞ ®Þnh 388/CP. ViÖcchËm muén Êy còng thiÖt cho C«ng ty v× mét sè doanhnghiÖp trong ViÖn ®· ®¨ng ký l¹i tríc FPT. Bao nhiªuchøc n¨ng hay ho nhÊt, tªn tuæi ®Ñp nhÊt hä nhËn hÕt c¶råi. Theo quy ®Þnh trong mét Bé hay ngµnh kh«ng nªnthµnh lËp 2 doanh nghiÖp cã cïng chøc n¨ng. C«ng ty FPTlËp l¹i doanh nghiÖp Nhµ níc gièng nh lµ truyÖn “Qôavµ C«ng ®i ¨n cá”.
C©n nh¾c gi÷a viÖc thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn, TNHµngh¶i... hay quèc doanh lµ c¶ mét vÊn ®Ò ®îc c©n ®i nh¾cl¹i. ViÖc quyÕt ®Þnh thµnh lËp c«ng ty quèc doanh lµ v×quan niÖm x· héi cha tin vµo c¸c tæ chøc t nh©n, kh«ngcã chç ®Ó bÊu vÝu khi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng hîp ®ång cãgi¸ trÞ lín, kh«ng ®îc kinh doanh XNK trùc tiÕp, kh«ng®îc tham gia c¸c dù ¸n lín tÇm cì quèc gia...
ViÖc quyÕt ®Þnh ®¨ng ký l¹i doanh nghiÖp Nhµ níc cñac«ng ty FPT ®ång nghÜa víi viÖc kÕt thóc liªn kÕt gi÷aViÖn NCCNQG vµ ViÖn C¬ häc, v× doanh nghiÖp Nhµníc cho phÐp ViÖn NCCNQG thµnh lËp, qu¶n lý... chøkh«ng thÓ lµ c¬ quan liªn doanh ®îc. V× còng ch¼ng bªnnµo cÊp vèn. Theo ®ã CBCNV thuéc ViÖn C¬ häc ph¶ichuyÓn biªn chÕ vÒ ViÖn NCCNQG.
Ngµy 29-9-1993 ChÝnh phñ ra NghÞ ®Þnh 65/CP s¸t nhËpViÖn NCCNQG vµ ViÖn N¨ng lîng nguyªn tö quèc gia vÒBé KHCN &MT. Cã mÊy n¨m th«i mµ nµo di chuyÓn mÊy®i¹ ®iÓm, nµo ®æi tªn, nµo lËp ®i, lËp l¹i doanh nghiÖp Nhµníc, råi lµm c¸c b¸o c¸o ®Ó Bé tiÕp nh©n vµ lµm c¸c thñ
Sö ký FPT 1988 - 1998
53
lµm c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó s¸t nhËp vÒ Bé KHCN&MT...L·nh ®¹o C«ng ty lµm viÖc ë c¸c ®¬n vÞ chøc n¨ng lµm l¹ic¸c thñ tôc tõ ho¹t ®éng cña C«ng ty, chuÈn bÞ quyÕt ®Þnh,kh¾c l¹i dÊu, ®¨ng ký l¹i kinh doanh, lµm l¹i giÊy phÐpxuÊt nhËp khÈu...
ViÖc s¸t nhËp FPT vÒ Bé KHCN & MT lµ dùa trªn c¬ sëcña viÖc thu hÑp c¸c c¬ së nghiªn cøu cÊp quèc gia. Cã lÏv× nhiÒu n¨m qua c¸c ho¹t ®éng nµy kh«ng mang l¹i hiÖuqu¶. ViÖc s¸t nhËp vÒ Bé, c«ng ty FPT còng cã nh÷ngthuËn lîi nhÊt ®Þnh. Bé lµ ®¬n vÞ lín cã uy tÝn trong vµngoµi níc, cho nªn lµm chç dùa v÷ng ch¾c cho c¸c doanhnghiÖp, cã kinh nghiÖm qu¶n lý vµ tho¸ng, cã ®iÒu kiÖncÊp vèn. Song còng cã khã kh¨n, v× Bé lµ ®¬n vÞ quan t©m®Õn qu¶n lý ngµnh vµ lµ ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp chonªn Ýt quan t©m ®Õn c¸c doanh nghiÖp.
ThËt lµ o¸i o¨m, cïng víi viÖc lËp l¹i doanh nghiÖp Nhµníc lµ ®¨ng ký l¹i kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Vèn ®¨ngký t¹i thêi ®iÓm Êy cña FPT chØ cã gÇn 600 triÖu. C¸c ®¬nvÞ muèn ®¨ng ký xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp theo quy ®Þnhcña Bé Th¬ng m¹i ph¶i cã sè vèn ®Õn 200.000USD ®Ó®¶m b¶o. Nguy c¬ XNK trùc tiÕp cã thÓ bÞ tuét khái tay,vËy lµm thÕ nµo ®©y? Ch¼ng lÏ ta l¹i chÞu! tõ xa ®Õn nayFPT ®· chÞu c¸i g× bao giê ®©u? ®· cã lóc Ban gi¸m ®èctÝnh to¸n viÖc chÊp nhËn mét dù ¸n nhËn vèn vay viÖn trîcña Ên §é cña mét ®¬n vÞ trong ViÖn ®Ó cã sè vèn ®¸p øngtiªu chuÈn cho viÖc xÐt chÊp nhËn C«ng ty ®îc phÐp XNKtrùc tiÕp. Nhng ®i ®«i víi viÖc nhËn dù ¸n nµy lµ chÊpnhËn mét kho¶n lç cña ®¬n vÞ kia ®Ó l¹i kho¶ng 1 tû ®ångvµ sè hµng Õ Èm khã b¸n. C©n nh¾c ®i l¹i vÒ kh¶ n¨ng cñadù ¸n lµ ph¶i mÊt bao nhiªu thêi gian ®Ó hoµn vèn. Tronglóc ®ang ph©n v©n th× C«ng ty ®· t×m ®Õn nh÷ng c¬ quan
Sö ký FPT 1988 - 1998
54
chøc n¨ng cã thiÖn c¶m víi chóng ta vµ tr×nh bÇy khã kh¨nvµ nhu cÇu cña m×nh còng nh nh÷ng lîi h¹i cña viÖc XNKtrùc tiÕp nµy. ThËt lµ trêi phï hé, hä ®· gióp C«ng ty gi¶iph¸p. §ã lµ ph¶i nhËp hÕt quü phóc lîi, quü khen thëngvµ t¹m thêi tÝnh to¸n vµ chÊp nhËn mét kÕt qu¶ SXKDtrong lóc cha quyÕt to¸n n¨m ®Ó cã ®îc sè vèn lµ200.000 USD. Muèn lµm viÖc ®ã c¬ quan qu¶n lý ®ßi háiC«ng ty ph¶i cã c«ng v¨n chÊp nhËn nhËp c¸c quü tõnh÷ng n¨m tríc ®Ó l¹i ®Ó t¹o ra nguån vèn. Ngµy 8-9-1993, FPT ®îc chÊp nhËn cã chøc n¨ng xuÊt nhËp khÈutrùc tiÕp. Nã ®· gióp cho FPT chñ ®éng trong kh©u xuÊt,nhËp, chñ ®éng vÒ gi¸ c¶ vµ kh«ng mÊt phÝ uû th¸c trÞ gi¸1% gi¸ CIF.
Chøc n¨ng XNK trùc tiÕp t¹o thuËn lîi cho FPT nhËphµng m¸y tÝnh. Song viÖc xuÊt khÈu vµ nhËn uû th¸c xuÊtkhÈu l¹i gÆp khã kh¨n. ThÞ trêng Nga gÇn nh bÞ ø ®änghµng may mÆc, nhiÒu ngêi xuÊt hµng b»ng container bÞ ïnt¾c, cã nhiÒu ngêi cßn bÞ lç. C¸c anh H¶i, Kh¸nh, TuÊn ®·ph¶i træ hÕt tµi n¨ng ®Ó gi¶i to¶ c¸c l« hµng cña c«ng ty vµcña b¹n hµng ®· uû th¸c cho FPT xuÊt. cha bao giê ho¹t®éng XNK cña FPT l¹i vÊt v¶ nh nh÷ng ngµy ®ã. Hç trîcho viÖc XNK cßn c¶ mét bé phËn n»m vïng t¹i Nga ®ÓtiÕp qu¶n hµng, ®ång thêi ®«n ®èc hµng göi vÒ níc. C¸canh Kú, TiÕn, NghÜa vµ anh Phan Thanh Hµ (ViÖn KHVN)quen ngêi quen viÖc Bé Th¬ng m¹i ®· ®Ò nghÞ cho phÐpanh NghÜa ®îc biÖt ph¸i ®Ó lµm Phã §¹i diÖn t¹i c¶ngVladivostok thuéc ViÔn §«ng níc Nga.
Anh NghÜa gäi lµ “NghÜa ®en” v× da dÎ anh còng gÇngièng ngêi T©y Nguyªn, d¸ng m¹o nh “Tr¬ng Phi”nhng tÝnh t×nh ngay th¼ng, réng r·i, cëi më, h¸t rÊt hayc¸c bµi cña STCoo.
Sö ký FPT 1988 - 1998
55
N¨m 1994 mét lo¹t ®¬n vÞ nßng cèt thêi bÊy giê ra ®êi.Më ®Çu lµ Phßng Tµi vô thµnh lËp ngµy 18.8.1994 do anhNguyÔn §iÖp Tïng phô tr¸ch, ®îc t¸c ra tõ Phßng Tænghîp. Trung t©m HÖ thèng th«ng tin do anh §ç Cao B¶o phôtr¸ch. XÝ nghiÖp Gi¶i ph¸p phÇn mÒn do anh NguyÔnThµnh Nam phô tr¸ch, Trung t©m M¸y tÝnh vµ thiÕt bÞ v¨nphßng do anh T« Minh TuÊn phô tr¸ch vµ Trung t©m Ph©nphèi m¸y tÝnh vµ thiÕt bÞ v¨n phßng do anh Lª Quang TiÕn,Phã tæng gi¸m ®èc, phô tr¸ch. Bèn ®¬n vÞ trªn t¸ch ra tõTrung t©m DÞch vô Tin häc vµ ®îc thµnh lËp cïng ngµy31-12-1994. §ã lµ c¸c binh ®oµn chñ lùc cña c«ng nghÖøng dông FPT. ViÖc chuÈn bÞ ra ®êi c¸c ®¬n vÞ nµy ®· ®îcbµn b¹c tõ l©u, song vÊn ®Ò nh©n sù, vÊn ®Ò chøc n¨ngnhiÖm vô bµn ®i, bµn l¹i m·i, s¸t ngµy cuèi n¨m ph¶i kýgÊp tríc khi bíc sang n¨m míi. H×nh nh ®ã lµ truyÒnthèng “níc ®Õn ch©n míi nh¶y” cña FPT.
Sù ra ®êi mét lo¹t ®¬n vÞ míi, chøng tá nhu cÇu ph¸ttriÓn cña C«ng ty, nhu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ kh¶n¨ng chØ ®¹o SXKD cña l·nh ®¹o c¸c ®¬n vÞ t¬ng xøngvíi vai trß cña nã.
Ngµy 15-11-1994 Bé KHCN&MT ®· giao cho FPT lµ®¬n vÞ thiÕt lËp dù ¸n Khu c«ng nghÖ cao, mét nhiÖm vôqu¸ søc kh«ng nh÷ng chØ vÒ mÆt tæ chøc mµ c¶ vÒ chøcn¨ng vµ tµi chÝnh. ViÖc nµy kh«ng Ýt ngêi ph©n v©n: LÊy®©u ra ngêi thùc thi? LÊy ®©u ra tµi chÝnh ®Ó lµm dù ¸n ?chØ sî sau khi ®· bµy xong “cç bµn”ngêi kh¸c l¹i “chÐn”mÊt th× ®óng lµ c«ng cèc. Lo th× lo vËy, nhng ngêi ®êicã c©u “g¸i cã c«ng th× chång kh«ng phô”. Qu¶ ®óng nhvËy. Ngêi kiªn tr× thùc hiÖn chñ tr¬ng nµy lµ Tæng gi¸m®èc, sau n÷a ngêi tiÕp thu vµ trùc tiÕp thùc thi lµ anhHïng R©u.
Sö ký FPT 1988 - 1998
56
Tríc FPT ®· cã kh«ng Ýt c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c khuc«ng nghÖ cÊp thµnh phè. Nh÷ng khu c«ng nghÖ nµy ra ®êicòng chØ ®ñ ®Ó phôc vô cho nhu cÇu ®Þa ph¬ng, cha lµm®îc chøc n¨ng quèc gia, kh«ng thÓ lµm thay ®æi ®îc bémÆt c«ng nghÖ cña c¶ níc còng nh chç dùa ®Ó ph¸t triÓnc«ng nghÖ phôc vô cho nÒn c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹iho¸ ®Êt níc.
Mét thö th¸ch míi tiÕp theo sau khi c«ng ty cã ®îcchøc n¨ng XNK trùc tiÕp lµ viÖc quyÕt ®Þnh nhËp l« s¾t10.000 tÊn. §ang c«ng t¸c t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh anhB×nh fax ra Hµ Néi vµ chØ ®¹o viÖc nhËp l« hµng nµy. §©ylµ l« hµng lín vµ rÊt gÊp g¸p.Th«ng tin vÒ l« hµng cha cã.T×m hiÓu th«ng tin vÒ nã, th× biÕt l« hµng nµy rÊt phøc t¹p,ph¶i hoµn tÊt hå s¬ kÞp thêi gian vµ hîp ph¸p. Kh«ng ngêl« hµng nµy l¹i lµ do lì hîp ®ång víi doanh nghiÖp kh¸ccña ViÖt Nam cho nªn hä míi b¸n cho FPT. Trong khi lµmthñ tôc nhËp th× ®èi t¸c ®îc bªn b¸n chµo vµ ký hîp ®ångmua b¸n tríc ®ã ®Õn FPT kiÖn c¸o. ThËt may lµ bill hµng®· göi cho FPT, giÊy phÐp nhËn hµng ®îc Bé Th¬ng m¹icÊp cho FPT tríc. §©u ®· xong, khi c«ng ty nhËn hµng th×kh¸ch b¸n hµng níc ngoµi ®· vÞ ph¹m luËt bÞ H¶i quanH¶i Phßng ph¹t 200.000USD. FPT bÞ v¹ l©y, cïng víi bªnb¸n thùc thi b¸n mét phÇn l« hµng ®Ó nép tiÒn ph¹t. ViÖcb¸n l« hµng trªn kÐo dµi cho ®Õn vµi n¨m sau míi kÕt thóc.Ngêi chÞu “qu¶ t¹ chiÕu” nµy anh Hng §Ønh. Nhng mçilÇn gÆp khã kh¨n lµ mçi lÇn trëng thµnh thªm vÒ nghiÖpvô vµ ph¸p luËt trong kinh doanh.
Ngµy 20-3-1995, C«ng ty chuyÓn trô së sang YÕt Kiªu,mét phÇn cña toµ nhµ sau Cung V¨n ho¸ h÷u nghÞ ViÖt X«.
Sö ký FPT 1988 - 1998
57
Ngµy 26-6-1995 thµnh lËp Trung t©m M«i trêng doanh Tr¬ng Xu©n Tïng phô tr¸ch. Mçi lÇn di chuyÓn ®Þa®iÓm lµ mét lÇn C«ng ty cã nh÷ng chuyÓn biÕn míi. Võamíi lµm xong thñ tôc chuyÓn vÒ Bé KHCN&MT, anh B×nh®· n¾m b¾t ngay viÖc FPT cÇn cã ®¬n vÞ lµm vÒ m«itrêng. Nã kh«ng chØ cã ý nghÜa chÝnh trÞ mµ b¶n th©n nãcã thÞ trêng, x· héi cã nhu cÇu. §Êt níc më cöa, nhiÒudù ¸n lín ®· xuÊt hiÖn, ®i ®«i víi viÖc thiÕt lËp c¸c dù ¸n lµviÖc ®¸nh gi¸ ¶nh hëng t¸c ®éng m«i trêng khi dù ¸n ®ivµo s¶n xuÊt.
Ngµy 21-10-1995, C«ng ty FPT ®· cïng Së Gi¸o dôc§µo t¹o Hµ Néi ký biªn b¶n tho¶ thuËn vÒ viÖc phæ cËp tinhäc trong c¸c trêng phæ th«ng. Mét m¶ng tin häc cho nhµtrêng ®· ®îc sù quan t©m kh«ng ph¶i chØ cña c«ng ty mµc¶ Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, cña c¸c bËc phô huynh häcsinh. Trung t©m §µo t¹o, do anh Bïi ViÖt Hµ phô tr¸ch,®îc Tæng Gi¸m ®èc giao tr¸ch nhiÖm thùc thi dù ¸n nµy.Mét viÖc lµm ®Çy ch«ng gai, v× kh«ng chØ lµ gi¶ng d¹y mµlµ c¶ cuéc vËn ®éng tuyªn truyÒn ®em ¸nh s¸ng c«ng nghÖtruyÒn b¸ cho c¸c thÕ hÖ trÎ t¬ng lai cña Tæ quèc. ThuËnlîi th× Ýt mµ khã kh¨n th× nhiÒu. Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y®· so¹n ®îc 40 gi¸o tr×nh ®Ó d¹y cho 22.409 häc viªn vµd¹y cho 17 trêng trung vµ tiÓu häc víi 27.840 häc sinhhäc tin häc. Mang m¸y ®i trang bÞ cho c¸c trêng, Trungt©m ®µo t¹o cña FPT ®· më ra mét trang sö c«ng nghÖ chothÕ hÖ trÎ Thñ ®«, g©y uy tÝn lín.
§· ®Õn lóc C«ng ty c©n nh¾c viÖc ®i thuª nhµ. TiÒn 3n¨m thuª nhµ lµ ®ñ x©y dùng trô së. H¬n n÷a ®Êt L¸ng H¹®· xin xong l©u råi, kh«ng thÓ ®Ó l©u ®îc n÷a, nÕu kh«ngx©y nhµ khu ®Êt cã thª bÞ thu håi. V× vËy c«ng ty quyÕt
Sö ký FPT 1988 - 1998
58
t©m x©y dùng trô së míi. C«ng viÖc tiÕn hµnh vµ hoµn tÊttrong 1 n¨m.
Th¸ng 3-1996 C«ng ty ®· chuyÓn ®¹i bé phËn vÒ L¸ngH¹. Vui mõng tríc c¬ ng¬i míi vµ th¾ng lîi cña viÖcSXKH n¨m tríc, l·nh ®¹o c«ng ty ®· ký quyÕt ®Þnh khenthëng vµ chia phóc lîi lín, t¹o niÒm phÊn khëi cho mäingêi khi dän ®Õn nhµ míi.
Ph¸t huy khÝ thÕ cña th¾ng lîi trong SXKD, ngµy 16-2-1996 Ban gi¸m ®èc ®· ký quyÕt ®Þnh thµnh lËp mét sè ®¬nvÞ míi nh»m hoµn thiÖn bé m¸y. §ã lµ Tæ trî lý do chÞTrÇn Thu Hµ phô tr¸ch, Tæ th ký do chÞ TrÞnh Thu Hångphô tr¸ch, Phßng XuÊt NhËp khÈu do chÞ Lª Kim Oanhphô tr¸ch, Tæ X©y dùng do anh NguyÔn Trung Anh phôtr¸ch, Phßng HCQT do chÞ L¹i H¬ng HuyÒn phô tr¸ch,Trung t©m TÝch hîp hÖ thèng do anh Lª Quèc H÷u phôtr¸ch, Trung t©m §iÖn tho¹i di ®éng do anh TrÇn QuècHoµi phô tr¸ch, Trung t©m §Ò ¸n vµ chuyÓn giao C«ngnghÖ do anh Ph¹m Minh H¶i phô tr¸ch, Trung t©m ThiÕt bÞ§iÖn do anh Ph¹m Ngäc Thanh phô tr¸ch vµ Trung t©mDÞch vô vËn t¶i do anh NguyÔn Duy Hng phô tr¸ch,Phßng KÕ ho¹ch kinh doanh do anh Hoµng Nam TiÕn phôtr¸ch vµ chuyÓn anh Ph¹m Hång H¶i tõ FIS vÒ lµm Gi¸m®èc Trung t©m ph©n phèi m¸y tÝnh vµ thiÕt bÞ v¨n phßng.
Sù t¨ng trëng nhanh vÒ mäi mÆt nÕu chñ quan th× sÏ®ång thêi víi vÊp v¸p m¹nh. Mét khi bé m¸y ®îc ph¸ttriÓn nhanh, viÖc ®µo t¹o båi dìng vµ cñng cè cÇn ®îcquan t©m thÝch ®¸ng. Cã nh vËy lùc lîng míi thùc sù línm¹nh vµ v÷ng vµng.
Trong bé khung l·nh ®¹o cña C«ng ty cha mét ai ®îc®µo t¹o chÝnh thøc ë bÊt kú mét trêng qu¶n lý kinh tÕ nµo
Sö ký FPT 1988 - 1998
59
cho nªn bì ngì, sai sãt lµ tÊt nhiªn vµ ®· ®Ó l¹i nh÷ng bµihäc quý gi¸. L·nh ®¹o C«ng ty cã ngay nh÷ng ph¶n øngkÞp thêi b»ng c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra, b»ng viÖc t¨ng cêngtæ chøc häc tËp vµ ban bè c¸c biÖn ph¸p c«ng nghÖ tiªntiÕn ®Ó kiÓm so¸t.
Sang n¨m 1997 C«ng ty ®· cã nh÷ng kinh nghiÖm trongc«ng t¸c qu¶n lý, cã ®îc ®éi ngò c¸n bé c«ng nghÖ hïnghËu vµ ®Çy tµi n¨ng. L·nh ®¹o C«ng ty ®· chñ tr¬ng quyÕtt©m ®i s©u vµo c«ng nghÖ tin häc, ®a tiÕn bé c«ng nghÖm¹ng vµo viÖc lËp m¹ng m¸y tÝnh diÖn réng vµ lÊy tªn lµm¹ng TrÝ tuÖ ViÖt Nam ®îc Tæng côc Bu ®iÖn cho phÐp(ngµy 12-9-1996) Do nhu cÇu qu¶n lý, ngµy 31-3-1997,l·nh ®¹o C«ng ty quyÕt ®Þnh thµnh lËp Trung t©m DÞch vôTrùc tuyÕn. Mét n¨m sau ngµy ®îc phÐp thiÕt lËp m¹ngm¸y tÝnh, ngµy 13-9-1997, Tæng côc Bu ®iÖn cho phÐpFPT lµ Nhµ cung cÊp th«ng tin (ICP) råi Nhµ cung cÊp dÞchvô Internet (ngµy 14-11-1997). §Ó phï hîp gi÷a chøc n¨ngvµ nhiÖm vô, ngµy 26-11-1997 Trung t©m ®· ®îc ®æi tªnthµnh Trung t©m Internet FPT.
Ra ®êi mét c«ng nghÖ tiªn tiÕn, lËp ra mét ®¬n vÞ thÝchhîp ®Ó thùc hiÖn nã ai nÊy ®Òu vui mõng vµ tham gia m¹ngTTVN rÊt nhén nhÞp. Nhng còng v× qu¸ say sa víi nã mµquªn ®i c¸c ho¹t ®éng phô trî, cho nªn ®· lµm C«ng ty liªuxiªu. B¸o chÝ, c¬ quan chøc n¨ng lu«n “gÆp gì”, c¬ quanchñ qu¶n “gâ” xuèng, còng v× vËy m¹ng TTVN. Tríchoµn c¶nh ®ã Tæng Gi¸m ®èc còng kh«ng cßn ®ñ b×nh tÜnh®îc n÷a.
Cho ra ®êi Trung t©m DÞch vô Internet, FPT ®· cã qu¸tr×nh gi¶i quyÕt kh©u c«ng nghÖ m¹ng TTVN tríc ®ã vµcòng lµ lóc Nhµ níc cho phÐp lËp m¹ng Internet trong c¶
Sö ký FPT 1988 - 1998
60
níc, lóc C«ng ty chiÕn lÜnh ®îc nã. C©n nh¾c viÖc lµm®¹i lý Internet ®îc toµn bé Ban l·nh ®¹o C«ng ty quant©m.
C«ng ty ph¸t triÓn m¹nh, uy tÝn ngµy mét n©ng cao ®·lµm cho b¹n bÌ c¶m phôc, c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng vµNhµ níc quan t©m. Ngµy 27-2-1997 ®ång chÝ Lª Kh¶Phiªu, Uû viªn Thêng vô Bé ChÝnh trÞ, nay lµ Tæng bÝ th®Õn th¨m vµ ®éng viªn. Bé trëng Ph¹m Gia Khiªm ®Õnth¨m vµ lµm viÖc víi §¶ng uû c¸c Doanh nghiÖp Nhµníc. Tõ ngµy gia nhËp vÒ Bé KHCN&MT ®©y lµ lÇn ®Çutiªn l·nh ®¹o Bé ®Õn th¨m vµ còng më ®Çu cho c¸c ho¹t®éng Bé x©m nhËp vµo doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp®îc Bé vµ Nhµ níc quan t©m.
Ngµy 8-11-1997, Bé trëng Th¸i Phông Nª ®Õn dù §¹ihéi thµnh lËp Chi héi §iÖn lùc FPT. §©y lµ thêi c¬ ®Ó chophÐp FPT chiÕm lÜnh thÞ trêng thiÕt bÞ ®iÖn cña TængC«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam ngay trong lóc cã nhiÒu ®èi t¸ctrong vµ ngoµi níc cã tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh vµ c«ng nghÖthiÕt bÞ ®iÖn ®ang s½n sµng vµo cuéc víi c¸c dù ¸n thiÕt bÞ®iÖn.
N¨m 1997 lµ n¨m C«ng ty æn ®Þnh tæ chøc, cã nhiÒuho¹t ®éng th¨m viÕng vµ kû niÖm c¸c ngµy lÔ lín rÊt sinh®éng nh kû niÖm 50 n¨m ngµy Th¬ng binh liÖt sü (1947-1997), ngµy thµnh lËp Qu©n ®éi nh©n d©n (22-12-1997).Nh÷ng ho¹t ®éng ®ã cã môc ®Ých râ rµng lµ ®Ó nh¾c nhëc¸c thÕ hÖ trÎ cña c«ng ty lu«n nhí c«ng lao cña bao anhhïng, liÖt sÜ ®· hy sinh v× nÒn ®éc lËp cña Tæ quèc. STCoo®· mêi c¸c chiÕn sü l·o thµnh ®Õn C«ng ty kÓ l¹i qu¸ khøhµo hïng mµ c¸c b¸c ®· ®i qua. C¸n bé nh©n viªn C«ng ty®· quyªn gãp mua quµ tÆng c¸c chó th¬ng binh vµ gia
Sö ký FPT 1988 - 1998
61
®×nh liÖt sü, nh÷ng ngêi ®· v× nÒn ®éc lËp d©n téc ®· ®Ól¹i mét phÇn th©n thÓ cña m×nh t¹i chiÕn trêng, nh÷ng gia®×nh cã nh÷ng ngêi con ®· hy sinh cho Tæ quèc.
C¸c ho¹t ®éng quèc tÕ cña FPT còng ph¸t triÓn m¹nh tõn¨m 1996. HÇu hÕt c¸c h·ng s¶n xuÊt m¸y tÝnh còng nhc¸c h·ng lµm phÇm mÒm lín trªn thÕ giíi nh Microsoft,Novell, Lotus, ORACLE, 3Com, c¸c h·ng s¶n xuÊt thiÕt bÞtiªn tiÕn nhiÒu níc nh Tektronix, Wykeham Farrance...,C«ng ty FPT ®Òu cã quan hÖ ®¹i lý. Quan hÖ nµy cã t¸cdông m¹nh mÏ trong viÖc kinh doanh vµ t¹o uy tÝn lín víic¸c c¬ quan trong vµ ngoµi níc, ®ång thêi còng lµm chçdùa cho c¸c b¹n hµng cña FPT.
N¨m 1998 lµ n¨m cã ý nghÜa ®Æc biÖt ®èi víi C«ng ty -kû niÖm 10 n¨m thµnh lËp FPT. TÊt c¶ mäi ho¹t ®éng cñaC«ng ty tõ ®Çu n¨m ®Õn nay ®Òu híng tíi ngµy lÔ héi ®ã.
Bíc vµo n¨m thø 10, ho¹t ®éng cña C«ng ty trong bèic¶nh ®æ vì cña “huyÒn tho¹i Ch©u ¸”. Khñng ho¶ng tiÒn tÖb¾t ®Çu tõ Th¸i Lan ®· nhanh chãng lan trµn trong khu vùcvµ ®ang ¶nh hëng xÊu ®Õn níc ta. C¬ héi vµng son cãkh¶ n¨ng tr«i qua khi nguån vèn ®Çu t tõ níc ngoµi vµoníc ta ®· ch÷ng l¹i. Mét lÇn n÷a, c«ng cuéc ®æi míi x©ydùng ®a ®Êt níc ®i lªn CNXH, nh©n d©n ta ph¶i tù lùclµm lÊy. Trong t×nh h×nh Êy, ®Ó tiÕp tôc ®æi míi ph¸t triÓn,c«ng ty FPT còng ph¶i dùa vµo chÝnh søc m¹nh néi lùc cñam×nh.
Ngµy 21-1-1998, trong Th chóc TÕt, Tæng Gi¸m ®ècTr¬ng Gia B×nh còng ®· ®a ra th«ng ®iÖp nªu râ khãkh¨n vµ nh÷ng quyÕt t©m míi cña C«ng ty lµ “t×m nh÷ngvËn héi míi ®Ó ®a con thuyÒn FPT vît qua c¬n sãng giãdíi ¸nh s¸ng lung linh cña “Sao c«ng nghÖ - môc tiªu
Sö ký FPT 1988 - 1998
62
phÊn ®Êu cña FPT trong n¨m nay”. Tríc ®ã th«ng qua Héith¶o l·nh ®¹o FPT (30-12-1997) tÊt c¶ c¸n bé trong toµnc«ng ty ®· x¸c ®Þnh quyÕt t©m, t×m ra mäi biÖn ph¸p ®Óthùc hiÖn ph¬ng híng, nhiÖm vô n¨m 1998. ë Hµ Néi,ngµy 1-1-1998, XÝ nghiÖp Gi¶i ph¸p phÇn mÒm ®îc cñngcè thªm vÒ tæ chøc. Tæng Gi¸m ®èc ra quyÕt ®Þnh bænhiÖm anh Khóc Trung Kiªn gi÷ chøc vô Gi¸m ®èc thayanh NguyÔn Thµnh Nam chuyÓn sang lµm nhiÖm vô míi.C¸n bé, nh©n viªn XÝ nghiÖp nµy (FSS) ®· x¸c ®Þnh c«ngviÖc u tiªn cho n¨m 1998 lµ “Gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy nh÷ngthÕ m¹nh s½n cã tõng bíc kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ, t¨ngcêng ®µo t¹o c¸n bé, x©y dùng lùc lîng, n©ng cao n¨ngsuÊt lao ®éng vµ chÊt lîng s¶n phÈm”. T¹i thµnh phè HåChÝ Minh, FPT- HCM, trong dÞp tæng kÕt n¨m 1997, ®·kh¼ng ®Þnh kÕ ho¹ch kinh doanh cña c¸c bé phËn trongn¨m 1998 lµ kh«ng “xa tÇm tay víi” cña møc nh n¨m1997. §ã lµ nh÷ng thuËn lîi rÊt c¬ b¶n cho Tæng c«ng tyFPT.
§Ó vît quan khã kh¨n, thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÊn ®Ò cètyÕu tríc tiªn lµ c¸n bé, lµ con ngêi. C«ng ty ®· cã truyÒnthèng ®µo t¹o vµ kiÓm tra chÊt lîng c¸n bé. Th¸ng 21998, C«ng ty tæ chøc thi toµn c«ng ty. §©y lµ cuéc thi línlÇn thø hai cña FPT.
Më ®Çu cuéc thi lµ viÖc b¶o vÖ kÕ ho¹ch kinh doanh cñabé phËn vµo ngµy 21-2-1998. Dù buæi b¶o vÖ kÕ ho¹ch cãnhiÒu chuyªn gia vÒ kinh tÕ nh GS. TS Cao Cù Béi, GS.Hµ Xu©n Trõng vµ PTS Vò Quèc Huy vµ héi ®ång C«ng tygåm Tæng gi¸m ®èc Tr¬ng Gia B×nh, c¸c PTgi¸m ®èc LªQuang TiÕn, Bïi Quang Ngäc, Phan Ng« Tèng Hng... KÕtqu¶ cuéc thi nµy cho thÊy, c¸c bé phËn ®· cã nhiÒu tiÕn bé,c«ng nghÖ cao h¬n. FIS vÉn lµ ®¬n vÞ dÉn ®Çu (8,9 ®iÓm);
Sö ký FPT 1988 - 1998
63
Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh cã nhiÒu tiÕn bé. Nãi chungkÕt qu¶ b¶o vÖ vÒ kÕ ho¹ch kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ ®Òu®¹t kh¸, giái.
Sau ®ã, ngµy 28-2-1998, tæ chøc cuéc thi cho toµn thÓnh©n viªn. Môc ®Ých cuéc thi lµ “t×m ngêi hiÒn tµi nhÊt ®Óphong tr¹ng nguyªn”. Tr¹ng Nguyªn sÏ ®îc kh¾c tªn lªnbia ®¸ vµ tªn tuæi cña hä sÏ ®îc lu truyÒn trong sö FPT.Cuéc thi nµy t¬ng ®èi toµn diÖn mäi mÆt, chuyªn m«n,nghiÖp vô, ngo¹i ng÷, v¨n ho¸, x· héi... §· cã mét ngêi®¹t danh hiÖu tr¹ng nguyªn trong kú thi Êy. §ã lµ HoµngViÖt anh, 24 tuæi, c¸n bé cña FSS, víi 2 bµi luËn cao ®iÓmnhÊt mçi bµi ®¹t 22/25 ®iÓm vµ cã sè ®iÓm ®¹t 76,39/100®iÓm. Theo quyÕt ®Þnh, tªn cña anh ®îc kh¾c trªn rïa ®¸®Æt t¹i s©n vên cña Trô së FPT. Ngoµi ra cã B¶ng nh·nNguyÔn §¾c ViÖt Dòng, 24 tuæi (FSS), Th¸m hoa NguyÔnQuang Minh 25 tuæi (FSI).
KÕt thóc mïa thi lµ kú thi cña Ban Tæng gi¸m ®èc. §ãlµ kú s¸t h¹ch, b¶o vÖ kÕ ho¹ch kinh doanh cña C«ng tytríc toµn thÓ c«ng ty. LÇn ®Çu tiªn Ban Tæng gi¸m ®ècthùc hiÖn kú thi nh thÕ nµy.
ë chi nh¸nh FPT - HCM, trong th¸ng 3-1998 còng ®· tæchøc kho¸ ®µo t¹o qu¶n trÞ kinh doanh cao cÊp dµnh choc¸c ®èi tîng lµ trëng phã c¸c phßng, ban vµ c¸c cöahµng trëng.
C«ng t¸c ®µo t¹o, båi dìng c¸n bé g¾n liÒn víi c«ngt¸c ph¸t triÓn ®¶ng viªn míi. Ngµy 21-3-1998, Thêng vô§¶ng uû Bé KHCN-MT ®· häp vµ th«ng qua viÖc chuÈn ykÕt n¹p ba ®¶ng viªn míi cña chi bé FPT lµ c¸c ®ång chÝT« Minh TuÊn (Gi¸m ®èc FCO), NguyÔn §iÖp Tïng
Sö ký FPT 1988 - 1998
64
(Trëng phßng tµi vô) vµ Tr¬ng §×nh Anh (Gi¸m ®ècTrung t©m Internet).
VÒ tæ chøc, trong h¸ng 2-1998, c«ng ty FPT ®· thµnhlËp Trung t©m gi¶i ph¸p Tµi chÝnh - ThuÕ. Môc tiªu cñaTrung t©m trong nh÷ng n¨m tíi lµ trë thµnh vµ gi÷ v÷ng vÞtrÝ lµ Nhµ cung cÊp sè mét lÜnh vùc phÇn mÒm øng dông tµichÝnh vµ thuÕ t¹i ViÖt Nam vµ cã tÇm cì hµng ®Çu trongkhu vùc ASEAN. Trung t©m cßn phÊn ®Êu ®¹t tiªu chuÈnquèc tÕ vÒ chÊt lîng vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ.
Mét sè tæ chøc quÇn chóng nh C«ng ®oµn, §oµn thanhniªn céng s¶n Hå ChÝ Minh ®îc kiÖn toµn. Ban chÊp hµngC«ng ®oµn FPT ®Ò ra nhiÖm vô n¨m 1998, trong ®ã nhÊnm¹nh ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn, hiÓu biÕt,®oµn kÕt. Ngµy 15-7-1998, chi ®oµn TNCS Hå ChÝ Minh ëFPT HCM ®îc thµnh lËp.
Híng tíi ngµy héi 13-9-1998, mét Ban tæ chøc §¹i LÔhéi ®· ®îc thµnh lËp. Ban tæ chøc ®· ph¸t ®éng phongtrµo “Ngêi FPT viÕt vÒ FPT”. Trong mét cuéc häp s¸ngngµy 20-7-1998, Tæng Gi¸m ®èc ®· ra quyÕt ®Þnh tÊt c¶c¸c thµnh viªn FPT b¾t buéc ph¶i viÕt sö ký, ký sù FPT.Nh÷ng ai kh«ng viÕt sÏ bÞ mÊt thëng. NhiÒu c¸n bé, c«ngnh©n viªn trong C«ng ty vµ ë chi nh¸nh FPT- HCM ®· tÝchcùc hëng øng. HiÖn ®· cã hµng tr¨m bµi viÕt vÒ lÞch sö,v¨n ho¸, con ngêi FPT cña c¸n bé trong C«ng ty. Cãnh÷ng tËp håi ký, ký sù viÕt rÊt c«ng phu vµ víi nh÷ngniÒm c¶m xóc lín. §äc nh÷ng tËp bµi viÕt ®ã, ngêi ta cãc¶m gi¸c høng thó, bëi sù thËt lÞch sö, niÒm c¶m xóc s©us¾c, trÝ tuÖ, v¨n ch¬ng vµ sù hµi híc kÕt hîp chÆt chÏ, hµihoµ. Trong sè ®ã cÇn ph¶i nh¾c tíi c¸c tËp håi ký MÒm m·imµ kh«ng cøng cña anh NguyÔn Thµnh Nam; Mét thêi ®Ó
Sö ký FPT 1988 - 1998
65
®Ó nhí cña Lª ThÕ Hïng; Con ®êng tin häc cña anh BïiQuang Ngäc; Sù h×nh thµnh vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng tyFPT cña §µo Vinh; FPT - thuë ban ®Çu cña §ç Cao B¶ov.v... L·nh ®¹o C«ng ty ®· quyÕt ®Þnh tÊt c¶ c¸c bµi viÕtnµy sÏ ®îc cho vµo cuèn Sö ký FPT toµn tËp. Bé phim Lêigi¶i tõ mét m« h×nh sö dông chÊt x¸m nãi vÒ FPT ®· hoµnthµnh. Vµ Cuèn sö ký FPT (1988-1998) võa ®îc hoµnthµnh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
66
fpt-nh÷ng con ®êng chiÕnlîc
Trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh FPT lu«n lµngêi d¸m m¹nh d¹n ®i vµo nh÷ng con ®êng míi. Nh÷nghíng ®i nµy kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®Çy hoa th¬m cá l¹nhng lu«n lu«n th¸ch thøc nh÷ng ®«i ch©n t×m kiÕm. RÊttiÕc lµ v× ®iÒu kiÖn thêi gian cha cho phÐp, chóng t«i ®·kh«ng cã ®îc nh÷ng th«ng tin ®Çy ®ñ nhÊt vÒ tÊt c¶ c¸chíng ®i ®· tõng manh nha vµ thµnh c«ng ë FPT. Ch¼ngh¹n m¶ng kinh doanh c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ lu«n lu«n lµqu¶ ®Êm chñ lùc cña c«ng ty trong h¬n 10 n¨m tån t¹i víibao nhiªu sãng giã ®· kh«ng ®îc kÓ l¹i mét c¸ch ®Çy ®ñ.Chóng t«i xin trÝch l¹i ®©y nguyªn v¨n bµi viÕt cña anhPhan Ng« Tèng Hng, ngêi ®ang lµ Tæng chØ huy cñac¸nh qu©n thêng ®îc gäi lµ “Phi Tin” nµy:
Lín vµ nhá
Phan Ng« Tèng HngPhã Tæng gi¸m ®èc
T«i b¾t ®Çu vµo FPT h¬n mét n¨m sau khi C«ng tythµnh lËp. Lóc ®ã anh Tr¬ng Gia B×nh võa ë §øc vÒ, t«i®îc anh Trung Hµ, anh NghÜa ®en giíi thiÖu vµ may m¾n®îc ®i lµm ngay mµ kh«ng ph¶i qua c¸c cuéc thi s¸t h¹chvµ kiÓm tra nh ngµy nay. Tuy vÉn ®ang cßn ë thêi kú tiÒndu kÝch nhng nh÷ng n¨m nµy C«ng ty liªn tôc x©y dùng
Sö ký FPT 1988 - 1998
67
vµ thùc hiÖn nh÷ng hîp ®ång to lín tÇm cì quèc gia vµ t«ilµ ngêi may m¾n ®îc chøng kiÕn: XuÊt khÈu m¸y tÝnh®æi hµng víi ViÖn hµn l©m khoa häc Liªn X«, xuÊt khÈum¸y tÝnh sang Liªn X« trong khu«n khæ nghÞ ®Þnh thth¬ng m¹i gi÷a hai ChÝnh phñ, nhËp khÈu 300 xe IFA tõ§øc (bçng chèc FPT trë thµnh nhµ nhËp khÈu xe vËn t¶ilín thø hai ë ViÖt Nam sau Machinoimport, c¬ quan ®îcnhµ níc giao nhiÖm vô nhËp khÈu xe b»ng tiÒn ng©ns¸ch)... NÕu nh×n l¹i nh÷ng viÖc nµy trong khung c¶nh cñamét lùc lîng rÊt non trÎ võa míi thµnh lËp vµ ®ang cßn ëquy m« tiÒn du kÝch th× qu¶ thËt ®©y lµ nh÷ng viÖc lµm®éng trêi, ch¾c h¼n cã rÊt Ýt c¸c tæ chøc míi thµnh lËp cã®îc xuÊt ph¸t ®iÓm nh vËy.
Còng trong thêi gian nµy FPT liªn tôc cã nh÷ng quyÕt®Þnh kinh doanh quan träng. Theo con m¾t nh×n cña t«i,trong sè ®ã cã hai quyÕt ®Þnh lín vÉn cã ¶nh hëng ®Õnkinh doanh ngµy nay cña C«ng ty. Thø nhÊt, trong khi b¸nm¸y tÝnh cho níc Liªn X« bÞ cÊm vËn kü thuËt cao ®anglµ kinh doanh siªu lîi nhuËn, nhiÒu doanh nghiÖp ViÖtNam ®ang ra søc lao vµo cuéc kinh doanh nµy, tõ FPT,Gen, 3C råi sau nµy ®Õn c¶ ViÖn 2 cña Anh C.H.,Apinfor... th× anh Tr¬ng Gia B×nh ®· chuÈn bÞ cho FPTkinh doanh m¸y tÝnh ë thÞ trêng ViÖt Nam. Thêi gian nµyC«ng ty ®· chñ tr¬ng x©y dùng ISC lín m¹nh c¶ vÒ ®éingò c¶ vÒ n¨ng lùc c«ng nghÖ vµ kinh doanh, råi thµnh lËpphßng marketing do anh Phan Quèc ViÖt lµm trëngphßng, anh Tr¬ng Gia B×nh trùc tiÕp chØ ®¹o. (VÒ sau nµysù nghiÖp marketing ®îc toµn d©n lµm, FPT kh«ng cßn cãphßng marketing chuyªn tr¸ch n÷a). C¸c lo¹i ý tëng ®îc®a ra nghiªn cøu vµ th¶o luËn ®Ó tæ chøc kinh doanh m¸ytÝnh t¹i thÞ trêng ViÖt Nam, t«i nhí mét trong sè ®ã lµ ý
Sö ký FPT 1988 - 1998
68
tëng tæ chøc c¸c OACenter mµ anh Tr¬ng Gia B×nh quans¸t ®îc khi qua Th¸i Lan, tiÕp thÞ trùc tiÕp c¸c c¬ quanlín v.v... Thø hai, FPT ®· quyÕt t©m vµ ®· thµnh c«ngtrong dù ¸n Thuû ®iÖn Hoµ B×nh. §©y lµ dù ¸n quan trängkhëi ®Çu cho quan hÖ kinh doanh rÊt thµnh c«ng cña FPTvíi ngµnh ®iÖn ViÖt Nam suèt tõ nh÷ng n¨m ®ã cho ®Õnnay. Sau khi Liªn X« tan r· n¨m 1991, Thuû §iÖn HoµB×nh ®ang cßn dang dë víi 4 tæ m¸y 5,6,7,8 cha ®îccung cÊp vµ l¾p ®Æt ®Çy ®ñ víi trÞ gi¸ h¬n bèn chôc triÖu§«la Mü. Trong bèi c¶nh ViÖt Nam lóc ®ã hoµn toµnkh«ng cã ngo¹i tÖ, FPT ®· tham gia ®Ò xuÊt, tæ chøc vµthùc hiÖn thµnh c«ng viÖc thanh to¸n b»ng hµng cho bèn tæm¸y nµy.
Nhng nh÷ng Ên tîng vµ nh÷ng kû niÖm s©u s¾c ®Ó l¹itrong t«i trong nh÷ng n¨m th¸ng nµy l¹i kh«ng ph¶i nh÷ngsù kiÖn ®éng trêi Êy. §ã còng lµ lÏ thêng, phµm lµ sù kiÖnlín th× dÔ nhí nhng l¹i khã kÓ bëi nã lín cho nªn ngêinµo ë vÞ trÝ tham gia cña m×nh còng chØ nh×n ®îc mét gãcsù viÖc. T«i muèn kÓ l¹i mét sù viÖc mµ t«i ®îc chøngkiÕn, tuy rÊt nhá bÐ nhng nã ®Ó l¹i cho t«i mét Ên tîngv« cïng s©u s¾c khã quyªn.
Vµo nh÷ng n¨m 1991-1992 ë ViÖt Nam cã mét chiÕndÞch xuÊt khÈu quÇn ¸o vµ hµng c«ng nghiÖp nhÑ sang c¸cníc §«ng ¢u vµ SNG võa míi tan r·. §îc ®¸nh gi¸ lµmét kinh doanh siªu lîi cho nªn FPT còng kh«ng bá quac¬ héi kinh doanh nµy. Lµ mét ngêi mang phong c¸chlµm viÖc g× còng bµi b¶n nªn anh Tr¬ng Gia B×nh chØ ®¹otriÓn khai kinh doanh nµy còng nh vËy. T«i cßn nhí lóc®ã chóng t«i ®· ®i kh¶o s¸t vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt, chÊtlîng hµng, chñng lo¹i hµng, gi¸ gia c«ng, nguån nguyªnliÖu... t¹i hÇu hÕt c¸c xÝ nghiÖp may lóc ®ã ®ang tån t¹i ë
Sö ký FPT 1988 - 1998
69
Hµ Néi vµ c¸c tØnh phÝa B¾c. Mét nhãm c¸c c« trÎ vµ ®Ñpmíi ®îc tuyÓn vµo FPT (Minh HuyÒn, DiÔm anh, ThuH¬ng, Lª Kim Oanh...) th× hµng ngµy cÇn mÉn ®i mua,mîn hµng chôc, hµng tr¨m kiÓu quÇn ¸o vÒ gi¨ng lªntêng hoÆc ®Æt xuèng ®Êt vµ thuª mét «ng thî ¶nh chôp lialÞa c¸c mÉu nµy ®Ó x©y dùng mét bé catalog s¶n phÈm cñaFPT. TÊt c¶ nh÷ng viÖc nµy chóng t«i lµm miÖt mµi khiFPT cha xuÊt ®îc mét l« hµng nµo.
Còng thêi gian nµy anh Tr¬ng Gia B×nh gÆp anh Ph¹mKh¾c H»ng (lóc ®ã vÉn cßn lµ Vô trëng XDCB Bé N¨nglîng) vµ ý tëng vÒ dù ¸n Thuû ®iÖn Hoµ B×nh b¾t ®Çun¶y sinh. N¨m 1991 Liªn X« vÜ ®¹i tan r·. Trong khi thÞtrêng Nga tõ níc Liªn X« võa tan r· trë thµnh bÐo bëcho nhiÒu doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n ViÖt Nam víi v« vµnc¬ héi kinh doanh nµo m¸y tÝnh, nµo quÇn ¸o... th× C«ng ty§iÖn lùc 1 vµ hµng ngh×n c«ng nh©n ®ang x©y dùng Thuû§iÖn Hoµ B×nh lóc ®ã l¹i gÆp ph¶i khã kh¨n vµ th¸ch thøcnghiªm träng. HiÖp ®Þnh viÖn trî vµ NghÞ §Þnh th LiªnX« - ViÖt Nam bÞ gi¸n ®o¹n vµ mÆc nhiªn c«ng tr×nh Thuû®iÖn Hoµ B×nh hïng vÜ bÞ bá r¬i. C¶ níc Nga míi thµnhlËp vµ níc Viªt Nam võa bÞ c¾t viÖn trî ®Òu kh«ng cãnguån tµi chÝnh nãi chung vµ ®Æc biÖt nguån ngo¹i tÖ m¹nhnãi riªng ®Ó tiªp tôc hîp t¸c thùc hiÖn c«ng tr×nh. NhËnthøc ®îc tÇm quan träng cña dù ¸n, nh÷ng th¸ch thøc vµkhã kh¨n mµ dù ¸n ph¶i vît qua cïng víi c¬ héi vµ bèic¶nh kinh doanh ®ang n¶y sinh vµ thay ®æi tõng ngµy tõnggiê ë c¶ ViÖt Nam vµ CHLB Nga, FPT ®· m¹nh d¹n ®ÒxuÊt phong ¸n ký l¹i phÇn hîp ®ång cßn l¹i víi h×nh thøcthanh to¸n ®æi hµng nh»m tiÕp tôc triÓn khai vµ kÕt thóc dù¸n Thuû §iÖn Hoµ B×nh lín nhÊt §«ng D¬ng. §Ò xuÊt®îc rÊt nhiÒu anh em, b¹n bÌ vµ c¸c quan chøc ñng hé, tõ
Sö ký FPT 1988 - 1998
70
ñng hé, tõ VPCP anh Nh¹c, anh §øc, anh TrÝ; UBKHµNéiN anh Vâ Hång Phóc (lóc ®ã lµ Vô Trëng C«ngnghiÖp), ChÞ B×nh; Bé Tµi ChÝnh anh Träng; Bé N¨ngLîng anh Nª (lóc ®ã lµ Trî lý Bé trëng), anh Liªm, anhH»ng, anh Th¨ng; PC1 anh VÜnh, anh Nguyªn, anh Dßng,ChÞ Tr©m, ChÞ T©m ®Õn Nhµ m¸y Hoµ B×nh anh KhiÕt.Hµng lo¹t c¸c cuéc häp vµ thuyÕt tr×nh ®îc tæ chøc. Lóc®ã anh Kú vµ anh TiÕn ®ang chiÕn ®Êu ë mÆt trËn Moscow,anh Trung Hµ ®ang g©y dùng c«ng ty Zodiac. Anh B×nhtrùc tiÕp tæ chøc vµ chØ huy chiÕn dÞch vËn ®éng, anh PhanQuèc ViÖt ®îc ph©n c«ng tham gia liªn l¹c vµ mêi c¸cquan chøc cho c¸c buæi häp mµ FPT ®Ò xuÊt, t«i tham giachuÈn bÞ vµ dù c¸c cuéc häp nµy.
Trong khi c¸c Tæng c«ng ty lín cña Bé Th¬ng m¹i vµBé C«ng Nghiªp nh Tocontap, Textimex, Confectimex...víi lùc lîng s¶n xuÊt khæng lå, víi kinh nghiÖm xuÊtkhÈu hµng nghÞ ®Þnh th dµy d¹n, víi hµng chôc thËm chÝhµng tr¨m mÉu m· ®ang trng bµy vµ catalog s¶n phÈmxuÊt khÈu phong phó ®· b¾t ®Çu nghe ®Õn dù ¸n vµ s½nsµng nh¶y vµo tham chiÕn th× viÖc FPT víi kim ng¹ch xuÊtnhËp khÈu 300 nghµn USD vµ cha tõng xuÊt khÈu hµngc«ng nghiÖp nhÑ ®Ò xuÊt lµm ®Çu mèi thanh to¸n cho hîp®ång Hoµ B×nh th× qu¶ lµ mét ®Ò xuÊt v« cïng t¸o b¹o.MÆc dï FPT cã anh Tr¬ng Gia B×nh víi tµi thiÕt kÕ s¬ ®åvµ tr×nh bµy v« cïng hÊp dÉn thuyÕt phôc, mÆc dï FPTnhÊn m¹nh vµo V¨n phßng ®¹i diÖn hïng m¹nh vµ métshowroom khæng lå hµng c«ng nghiÖp nhÑ t¹i Moscow mµc¸c Tæng c«ng ty kh¸c kh«ng thÓ nµo cã ®îc vµ kh«ng thÓnµo nh×n thÊy ®îc... nhng thùc sù sau khi dù mçi cuéchäp hay mçi lÇn thuyÕt tr×nh t«i ®Òu c¶m gi¸c nh võa quamét trËn ®¸nh. Mét trong nh÷ng lÇn häp nh vËy lµ cuéc
Sö ký FPT 1988 - 1998
71
lµ cuéc häp ë §iÖn lùc 1 ®Ó c¸c C«ng ty chØ thuyÕt tr×nh vÒkh¶ n¨ng thùc hiÖn thanh to¸n ®æi hµng vµ trng bµy c¸cmÊu hµng xuÊt khÈu cña m×nh. LÇn ®ã nÕu FPT chØ ®Õn víitay kh«ng mµ kh«ng cã hµng lo¹t nh÷ng quyÓn catalog dµycép vÒ s¶n phÈm xuÊt khÈu cña riªng m×nh do c¸c thiÕu n÷xinh ®Ñp cña chóng ta miÖt mµi chuÈn bÞ th× dï ngêithuyÕt tr×nh cã tµi ba ®Õn mÊy t«i còng khã h×nh dung ®îcchóng t«i sÏ vît qua hoµn c¶nh nh thÕ nµo vµ cuéc häpsÏ ®i vÒ ®©u. BÊt gi¸c, t«i nhËn thøc r»ng nÕu thiÕu nh÷nglao ®«ng cô thÓ miÖt mµi ch¨m chØ hµng ngµy, thiÕu sùchuÈn bÞ chi tiÕt bµi b¶n th× dï cã chiÕn lîc ®óng, cã s¸chlîc hay mét trËn ®¸nh rÊt cã thÓ sÏ bÞ háng bëi mét chitiÕt v« cïng nhá vµ Ýt ai nhËn thøc ®îc vai trß cña nã.
Cuéc häp ®ã ®· ®Ó l¹i trong t«i mét Ên tîng rÊt s©us¾c, thêng xuyªn t«i tù nhñ m×nh v× chÝnh t«i l¹i lµ ngêirÊt yÕu trong c«ng viÖc chi tiÕt cô thÓ. Cho ®Õn nay cïnglµm viÖc víi nhiÒu c¸n bé míi, t«i còng thêng xuyªn chiasÎ kinh nghiÖm nµy. Nhng chóng t«i vÉn kh«ng tr¸nhkhái thÊt b¹i trong mét sè dù ¸n ®Êu thÇu lín v× nh÷ng s¬xuÊt nhá do kh©u chuÈn bÞ thiÕu chu ®¸o. Mçi khi th¾ng lîichóng t«i vÉn thêng nh¾c nhau kh«ng quªn nh÷ng lao®éng hµng ngµy cña mçi c¸ nh©n, nh÷ng ®ãng gãp thÇmlÆng mµ v« cïng quan träng cña nh÷ng ngêi tham giachuÈn bÞ hå s¬, cña bé phËn phôc vô ®ang ngµy cµng ®îchoµn thiÖn ë C«ng ty FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
72
C«ng nghÖ thùc phÈm ®· tõng lµ c¸i tªn ban ®Çu cñaC«ng ty mµ giê ®©y ®· trë thµnh mét phÇn cña lÞch sö. Tuycha mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn thùc tÕ cho C«ng ty nhngC«ng nghÖ thùc phÈm ®· ®Ó l¹i nh÷ng dÊu Ên kh«ng thÓphai mê cïng víi tªn mét con ngêi Lª ThÕ Hïng hay cßngäi lµ Hïng R©u.
Híng C«ng nghÖ thùc phÈm
§©y lµ híng ho¹t ®éng ®Çu tiªn cña C«ng ty. Trongcuèn “Mét thêi ®Ó nhí”, anh Lª ThÕ Hïng cã viÕt: “C«ngnghÖ Thùc phÈm ®· mét thêi lµ tªn cña FPT. C«ng nghÖThùc phÈm ®· mét thêi lµ lo ©u cña FPT. C«ng nghÖ ThùcphÈm ®· mét thêi lµ lÞch sö cña FPT”.
Ho¹t ®éng C«ng nghÖ Thùc phÈm cña FPT diÔn ra quahai thêi kú. Thêi kú ngay tríc khi thµnh lËp c«ng ty,Nhãm T§NC ®· thùc hiÖn mét sè hîp ®ång vÒ sÊy, chÕbiÕn b¶o qu¶n n«ng s¶n. Thêi kú thø hai lµ tõ khi C«ng tythµnh lËp 9-1988 ®Õn n¨m 1994, khi chÊm døt ho¹t ®éngc«ng nghÖ Thùc phÈm t¹i C«ng ty.
Trong c¶ hai thêi kú nµy, cã thÓ nãi c¸c s¶n phÈm cñaC«ng nghÖ Thùc phÈm t¹i FPT lµ t¬ng ®èi nhiÒu vµ phongphó. ë ®©y xin nªu mét sè s¶n phÈm chñ yÕu do chÝnhnh÷ng ngêi trùc tiÕp tham gia t¹o ra s¶n phÈm ®ã kÓ l¹i,viÕt l¹i:
Sö ký FPT 1988 - 1998
73
Hoa qu¶ sÊy
§· cã nhiÒu lo¹i hoa qu¶ s©y nh chuèi sÊy, dõa sÊy,dõa sÊy, gia vÞ sÊy ®· ®îc thö nghiÖm t¹i FPT. C«ng nghÖnµy phï hîp víi xu híng lóc bÊy giê.
Trong nh÷ng n¨m 80, khi níc ta triÓn khai ba ch¬ngtr×nh s¶n xuÊt lín: l¬ng thùc thùc phÈm, hµng tiªu dïngvµ hµng xuÊt khÈu th× c«ng nghÖ sÊy ®îc coi nh mèt thêithîng. Nã còng gièng nh Internet vµ c«ng nghÖ phÇnmÒm b©y giê. Kh¾p n¬i nãi vÒ sÊy. Kh¾p n¬i nãi vÒ ViÖtNam lµ mét níc nãng vµ Èm nªn cÇn sÊy l¹nh. §iÒu nµy®· t¸c ®éng ®Õn Nhãm T§NC vµ sau ®ã lµ FPT.
ViÖc chän híng sÊy më ®Çu tõ hîp ®ång sÊy l¹nhthuèc l¸ cho Nhµ m¸y Thuèc l¸ §ång Nai cña NhãmT§NC. KÕt qu¶ t¬ng ®èi thµnh c«ng cña hîp ®ång nµy ®·t¹o ra sù tù tin cho phÐp Nhãm T§NC t×m kiÕm kh¸chhµng cã nhu cÇu sÊy. Qua nhiÒu ngêi giíi thiÖu còng nhtù t×m kiÕm lÊy, nhãm khoa häc nhiÖt vµ chÊt ®· tiÕn hµnhsÊy thãc, sÊy døa, sÊy dõa, sÊy chuèi vµ sÊy c¸c lo¹i giavÞ...
Anh Lª ThÕ Hïng lóc ®ã tham gia c«ng viÖc nµy kÓr»ng: “Chóng t«i thu thËp ®ñ c¸c lo¹i tµi liÖu vÒ sÊy, tæchøc nhiÒu buæi trao ®æi vÒ c¸c ph¬ng ph¸p sÊy kh¸cnhau. ThËm chÝ cßn göi th cho c¸c b¹n ë Trêng Tænghîp Matxc¬va ®Ò nghÞ chôp tµi liÖu. C¸c anh NguyÔnThµnh Nam vµ Ph¹m H÷u TiÖp ®· ph¶i ®i tra trong ThviÖn Lª Nin vµ chÐp b»ng tay mét tµi liÖu sÊy cao tÇn göivÒ cho chóng t«i. TiÕc lµ lóc ®ã cha cã Internet vµTTVN”. Tµi liÖu nµy lµ mét trong nh÷ng bÝ mËt c«ng nghÖkh«ng bao giê ®îc sö dông ë FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
74
Nhng cã lÏ ®Æc s¾c nhÊt, tiªu biÓu nhÊt vÒ s¶n phÈmc«ng nghÖ thùc phÈm ë FPT lµ
Bét dinh dìng RIDIELAC H.V.
C©u chuyÖn vÒ H.V lµ c¶ mét lÞch sö dµi gÇn 5 n¨m. 뮩y chØ cã thÓ viÕt l¹i nh÷ng ®iÒu chÝnh yÕu nhÊt.
C©y H.V cßn gäi lµ c©y H¹t Vµng hay c©y Hoµi ViÖt,tªn la tinh lµ Quinua. C©y nµy cã nguån gèc tõ vïng nóiAnper phÝa T©y Mü - La tinh. Nã ®îc thæ d©n da ®á sùdông lµ l¬ng thùc. C¸c níc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu H.VchÝnh lµ Bolivia, Chiile. Níc nhËp khÈu nhiÒu nhÊt lµ Mü.
Bét H.V cã thµnh phÇn ®¹m c©n ®èi. §Æc biÖt lµ nã chøaLisine, mét axÝtamin kh«ng thay thÕ, víi hµm lîng rÊtcao. Do nh÷ng ®iÒu nµy mµ ngêi ta sö dông bét H.V ®ÓchÕ biÕn ra c¸c lo¹i s¶n phÈm dinh dìng nh bét, b¸nh,níc uèng. Kh«ng chØ thÕ, c©y vµ lµ H.V còng sö dông®îc. NhiÒu ngêi ®· sö dông lµ H.V ¨n nh mét mãn rau.C©y H.V ®îc ®a vÒ ViÖt Nam vµo kho¶ng nh÷ng n¨m®Çu 80 bëi b¸c Ph¹m H÷u, mét ViÖt kiÒu yªu níc tõCanada vÒ l¹i cè h¬ng. Cã lÏ v× thÕ mµ c©y H.V cã tªnHoµi ViÖt.
ThÕ nhng sö dông H.V vµo viÖc g× ë quy m« lín. §·cã nhiÒu tranh c·i lóc bÊy giê t¹i c¸c tæ chøc cã liªn quancña Bé N«ng nghiÖp vµ C«ng nghiÖp Thùc phÈm. H.V vµoFPT qua anh B×nh, còng nh mäi ý tëng chiÕn lîc kh¸c.Søc thuyÕt phôc cña anh B×nh trong nh÷ng viÖc nh thÕ nµyth× nhiÒu ngêi t¹i FPT ®· ®îc trùc tiÕp c¶m nhËn. TÊtnhiªn C«ng ty kh«ng thÓ kh«ng thö, nhÊt lµ trong hoµnc¶nh ®ang t×m híng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
75
Sau buæi gÆp gì víi b¸c Ph¹m H÷u, c¸c anh l·nh ®¹oC«ng ty ®· h×nh dung ®îc nh÷ng nÐt chÝnh cña kÕ ho¹ch®a H.V ra th¬ng m¹i. Víi sù tham gia cña anh §oµn Dô,FPT b¾t ®Çu vµo cuéc.
Trong thµnh phÇn cña h¹t H.V cã chÊt “saponine”, métchÊt gièng nh xµ phßng. Nã ®¾ng vµ kh«ng thÓ tiªu ho¸®îc. Nã cÇn ph¶i ®îc t¸ch ra. §©y chÝnh lµ ®iÓm c¨n b¶nnhÊt trong c«ng nghÖ chÕ biÕn bét H.V. Lóc ®Çu theo s¸ngkiÕn cña anh §oµn Dô, saponene ®îc t¸ch b»ng ph¬ngph¸p ít hoµn toµn: Sö dông níc quÊy víi tèc ®é lín lµmsaponine tan ra vµ tr«i theo. Ph¬ng ph¸p nµy tèt nhngtèn n¨ng lîng vµ yªu cÇu thiÕt bÞ khu©ý trén c«ng suÊtcao khi ®a ra chÕ biÕn ®¹i trµ. Tuy vËy v×, kh«ng biÕt c¸chnµo kh¸c nªn ®· sö dông nã cho nh÷ng lÇn chÕ biÕn thö®Çu tiªn. VÒ sau, khi ®äc kü c¸c tµi liÖu vÒ H.V anh Lª ThÕHïng míi biÕt r»ng saponine tËp trung chñ yÕu trong lípmµng máng ngay díi líp vá cøng bªn ngoµi. Vµ thÕ lµph¬ng ph¸p t¸ch saponene míi ®îc ra ®êi. B¶n chÊtph¬ng ph¸p nµy lµ sù kÕt hîp cña viÖc t¸ch vá kh« nhxay lóa vµ ph¬ng ph¸p t¸ch ít kÓ trªn. Ph¬ng ph¸p nµy®ßi hái cã hai c«ng ®o¹n nhng l¹i yªu cÇu thiÕt bÞ t¬ng®èi ®¬n gi¶n.
Gi¶i quyÕt bµi to¸n t¸ch saponine xong, nh÷ng viÖc cßnl¹i ®Ó chÕ biÕn bét H.V kh«ng cßn khã kh¨n. C¸c c«ng®o¹n tiÕp theo lµ sÊy, nghiÒn thµnh bét vµ ®ãng bao b¶oqu¶n. Nh÷ng c«ng viÖc nµy lóc ®ã ®îc tiÕn hµnh t¹iPhßng thÝ nghiÖm sÊy tÇng s«i cña khoa C«ng nghÖ ThùcphÈm, §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi. ChÞ NguyÔn ThÞ Mïi,ngêi cña Phßng thêng ë l¹i ®Õn 9- 10 giê ®ªm ®Ó cïnganh em kÕt thóc c¸c mÎ sÊy cuèi ngµy.
Sö ký FPT 1988 - 1998
76
Víi bét H.V C«ng ty ®· thö chÕ biÕn b¸nh dinh dìng,bét ¨n nh·o, níc uèng. Nhng tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm ®ã ®Òukh«ng tho¶ m·n c¸c yªu cÇu ®a ra thÞ trêng .
RÊt may m¾n lµ nhê cã quan hÖ tõ tríc víi Nhµ m¸ys÷a bét DIELAC, n¨m 1992 C«ng ty ®· ký ®îc víi C«ngty S÷a ViÖt Nam (VINAMILK) mét hîp ®ång hîp t¸cnghiªn cøu vµ triÓn khai KHKT vÒ chÕ biÕn bét dinh dìngH.V víi c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu sau:
- FPT cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp bét H.V.
- FPT cã tr¸ch nhiÖm chuyÓn giao c«ng nghÖ chÕ biÕnbét dinh dìng cã thµnh phÈm lµ bét H.V.
- FPT hëng phÝ b¶n quyÒn víi tû lÖ 2% trªn gi¸ thµnhs¶n xuÊt.
- Hai bªn hîp t¸c triÓn khai ®a bét dinh dìng ra thÞtrêng.
§iÒu duy nhÊt mµ FPT bÞ h¹n chÕ lµ thêi h¹n cña hîp®ång. VINAMILK chØ cam kÕt b»ng miÖng lµ ký l¹i hîp®ång hµng n¨m. Vµ ®©y chÝnh lµ ®iÓm yÕu nhÊt cña tho¶thuËn, t¹o lý do cho sù chÊm døt hîp ®ång víi FPT bÊt kúthêi ®iÓm nµo cña VINAMILK vµ dån m¹o hiÓm chÕ biÕnbét H.V cho phÝa FPT. Kh«ng chØ thÕ, b»ng ®iÒu nµy,VINAMILK muèn h¹n chÕ kh¶ n¨ng ®éc quyÒn cung cÊpbét H.V cña FPT.
Vµ rÊt tiÕc thùc tÕ ®· x¶y ra ®óng nh dù kiÕn. N¨m1994 VINAMILK kh«ng ký tríc hîp ®ång víi FPT.
Sau khi ký hîp ®ång víi VINAMILK, FPT hîp t¸c víiViÖn Dinh dìng Quèc gia vµ Uû ban Ch¨m sãc B¶o vÖ BµmÑ vµ TrÎ em nu«i thö nghiÖm t¹i c¸c nhµ trÎ Hµ N«i.
Sö ký FPT 1988 - 1998
77
Kho¶ng trªn 100 ch¸u ®îc nu«i thö b»ng bét dinh dìngH.V trong thêi gian 3 th¸ng. KÕt qu¶ ®îc ®¸nh gi¸ lµ tètso víi c¸c mÉu ®èi chøng.
Víi giÊy chøng nhËn vÒ ®ît thö nghiÖm nµy C«ng tyFPT tÝch cùc xóc tiÕn cho viÖc ®a bét dinh dìng H.V ra®êi. Còng chÝnh vµo thêi gian nµy cã cuéc tranh chÊp gi÷aFPT víi VINAMILK vÒ tªn cña s¶n phÈm. Do muèn nhÊnm¹nh sù c©n ®èi trong thµnh phÇn cña bét dinh dìng H.Vvµ thu hót sù chó ý cña ngêi tiªu dïng, c«ng ty FPT ®ÒnghÞ ®Æt tªn lµ Bét s÷a cao dinh dìng H.V, gäi t¾t lµ MilkH.V. Nhng VINAMILK kh«ng ®ång ý vµ ®Ò nghÞ ®Æt tªnlµ RIDIELAC H.V ®Ó gièng nh c¸c s¶n phÈm bét dinhdìng kh¸c cña DIELAC. Tho¶ thuËn m·i kh«ng ®îcc«ng ty FPT ®µnh chÊp nhËn víi c¸i tªn do VINAMILK®Æt ra. Thùc tÕ vÒ sau cho thÊy VINAMILK hoµn toµn®óng trong viÖc ®Æt tªn cho bét dinh dìng nãi trªn. Bëi lÏ®èi víi hä sÏ cã nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, viÖc thèngnhÊt lµ ®Òu cÇn thiÕt ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ nhí ®îc. Míi®©y anh Hïng cã trao ®æi víi anh Khóc Trung Kiªn, gi¸m®èc phÇn mÒm FPT, lµ c¸c s¶n phÈm phÇn mÒm FPT còngcÇn ®îc ®Æt tªn thèng nhÊt. Chø nh hiÖn nay th× SIBA,BALANCE, SMART OFFICE, BCS, FPT - NET... kh«ngcã g× chung, vµ khi nghe tªn sÏ ch¼ng ai biÕt lµ cña FPTnÕu kh«ng ®îc giíi thiÖu.
RIDIELAC H.V trong lÇn ra ®êi ®Çu tiªn trªn thÞ trêngvµo mïa Thu 1992 víi kho¶ng 1.200 hép víi gi¸ 12.000 ®/hép vµ ®îc ®¸nh gi¸ cao. Còng cÇn nãi thªm lµ nhiÒungêi FPT ®· ñng hé s¶n phÈm H.V b»ng c¸ch mua c¶thïng 24 hép cho c¸c ch¸u ¨n dÇn. C¸c anh NguyÔn ThµnhNam, §ç Cao B¶o, NguyÔn Trung Hµ, Lª Quang TiÕn... lµnh÷ng ngêi nhiÖt t×nh nhÊt. ThËm chÝ chÞ Lu Ba, vî anh
Sö ký FPT 1988 - 1998
78
Thµnh Nam, ®i ®©u còng tuyªn truyÒn cho bét dinh dìngH.V b»ng c¸ch khoe Siren, con anh chÞ, bÐo h¬n h¼n c¸c®øa trÎ kh¸c nhê cã H.V. Kh«ng biÕt cã ph¶i H.V haykh«ng nhng qu¶ thËt Siren lóc ®ã rÊt xøng ®¸ng ®îc ®ara qu¶ng c¸o cho c¸c lo¹i bét dinh dìng.
Tuy nhiªn sè lîng thö nghiÖm qu¸ nhá ®Ó cã thÓ ®¸nhgi¸ ®îc ph¶n øng thÞ trêng. N¨m 1993 FPT ký víiVINAMILK mét hîp ®ång s¶n xuÊt thö nghiÖm kho¶ng25.000 hép. Bíc quyÕt ®Þnh kiÓm tra thÞ trêng cho H.V.
§Ó chuÈn bÞ cho ®ît s¶n xuÊt ë quy m« nµy, FPT ®· hîpt¸c víi Nhµ m¸y Thùc phÈm Chïa Béc triÓn khai l¾p ®Ætd©y chuyÒn t¸ch saponine vµ XÝ nghiÖp ChÕ phÈm Vi sinhHµ Néi triÓn khai sÊy, nghiÒn vµ ®ãng bao. ë ®©u còng gÆp®îc sù quan t©m vµ ñng hé nhiÖt t×nh cña c¸c anh chÞ l·nh®¹o vµ c«ng nh©n.
ChÕ biÕn xong bét, C«ng ty cho anh Lª thÕ Hïng ¸p t¶ichóng vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh. LÇn nµy, anh ®· ë l¹ithµnh phè Hå ChÝ Minh h¬n 3 th¸ng.
T¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh, víi sù gióp ®ì cña c¸c anhchÞ Nhµ m¸y DIELAC, sè lîng bét dinh dìng cÇn thiÕt®îc chÕ biÕn. Tuy nhiªn, ë ®©y anh Hïng ®· ph¹m métsai lÇm mµ cho ®Õn nay anh vÉn cho lµ nghiªm trong nhÊt,lµm háng toµn bé kÕ ho¹ch ®a H.V ra thÞ trêng.
VÊn ®Ò lµ ë chç nµy, DIELAC cã mét sù thay ®æi trongviÖc tæ chøc s¶n xuÊt. N¨m 1992, nhµ m¸y thuª XÝ nghiÖpb¸nh bÝch quy LUBICO chÕ biÕn b¸nh nh ®Çu vµo. §Õnn¨m 1993 Nhµ m¸y ®· tù trang bÞ mét d©y chuyÒn chÕ biÕnb¸nh bÝch quy. Vµ c«ng viÖc chÕ biÕn b¸nh bÝch quy H.Vtríc kia thùc hiÖn t¹i LUBICO th× nay ®îc triÓn khai t¹i
Sö ký FPT 1988 - 1998
79
khai t¹i DIELAC. Lóc nµy, do chñ quan vµ còng do chacã kinh nghiÖm Lª ThÕ Hïng ®· gîi ý nhng kh«ng kiªnquyÕt ®Ó nghÞ anh NguyÔn Ngäc Quúnh, Gi¸m ®ècDIELAC, mêi chÞ NguyÔn Kim Chi, ngêi chÞu tr¸chnhiÖm chÕ biÕn l« b¸nh n¨m 1992 rÊt thµnh c«ng, thamgia. Anh Quúnh kh«ng ®ång ý v× sî lµm c¸c anh chÞ küthuËt DIELAC tù ¸i. MÆc dï c¸c anh chÞ kü thuËt cñaDIELAC rÊt nhiÖt t×nh vµ cè g¾ng, nhng ch¾c v× thiÕukinh nghiÖm nªn l« b¸nh bÝch qui kh«ng ®îc th¬m ngonnh lÇn n¨m 1992. §iÒu nµy ®· lµm gi¶m h¬ng vÞ cña bétdinh dìng H.V. Khi nhËn thÊy ®iÒu ®ã lóc nÕm thö, lÏ racÇn ®Ò nghÞ DIELAC kh«ng ®a ra thÞ trêng l« hµng nµy,nhng v× tiÕc vµ chñ quan nªn anh Hïng ®· kh«ng lµm nhvËy.
Cho ®Õn nay, mçi khi nghÜ l¹i vÒ H.V, anh Hïng l¹i ©nhËn v× chuyÖn ®ã.
ViÖc ®a ra thÞ trêng RIDIELAC H.V víi khèi lînglín ®îc thùc hiÖn t¬ng ®èi bµi b¶n. C¸c chiªu tiÕp thÞcña FPT ®· ®îc tung ra liªn tôc trong thêi gian nµy: Têr¬i, th trùc tiÕp, bµi trªn c¸c b¸o, quµ biÕu c¸c nhµ trÎ,bÖnh viÖn, ®Æt mÉu t¹i c¸c cöa hµng b¸n s÷a... ThËm chÝ t¹iHéi chî triÓn l·m Gi¶ng Vâ n¨m 1993, RIDIELAC H.V®îc trao Huy ch¬ng Vµng. LÇn ®Çu tiªn FPT cã mÆt trªn§µi TruyÒn h×nh ViÖt Nam còng vµo dÞp nµy. Víi sù hç trîcña anh NguyÔn Träng An ë Uû ban ch¨m sãc B¶o vÖ BµmÑ vµ TrÎ em cã mét ®ît giíi thiÖu nhiÒu kú vÒRIDIELAC H.V trªn §µi TruyÒn h×nh ViÖt Nam.
Nh÷ng ho¹t ®éng nµy ®· mang l¹i kÕt qu¶ t¬ng ®èi tèt.FPT ®· cã mét hÖ thèng ph©n phèi ë Hµ Néi rÊt ®¸ng tùhµo víi hµng lo¹t cöa hµng t¹i Hang Buåm, Cöa Nam vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
80
nhiÒu phè kh¸c. ChØ kh¸c hÖ thèng ph©n phèi Tin häc hiÖnnay ë chç kh«ng cã cê hiÖu FPT. Lóc ®ã mµ nghÜ chuyÖn®a cê FPT ®i c¾m kh¾p c¸c cöa hµng ®¹i lý th× c«ng tycòng ®ì ®îc khèi tiÒn qu¶ng c¸o sau nµy.
Tuy nhiªn sau vµi th¸ng theo dâi, l·nh ®¹o c«ng tykh«ng thÊy sù t¨ng trëng cña thÞ trêng. Kh«ng chØ thÕt×nh h×nh cã vÎ xÊu ®i. Mét sè ®¹i lý b¾t ®Çu kh«ng nhËnhµng. Mét sè kh¸c ®ßi gi¶m gi¸. C«ng ty ®· ph¶i hái nhiÒukh¸ch hµng vµ ®¹i lý vÒ s¶n phÈm. C¸c th«ng tin nhËn ®îccho thÊy lÇn nµy bét kh«ng ngon. ThËm chÝ chÞ Mai KiÒuLiªn, Tæng Gi¸m ®èc VINAMILK, ®· tr¸ch cø c«ng tyFPT vÒ h¬ng vÞ cña bét lÇn nµy. ChÞ còng tù nhËn khuyÕt®iÓm r»ng do chñ quan nªn ®· kh«ng trùc tiÕp thö s¶nphÈm tríc khi ®a ra thÞ trêng.
Sai lÇm nhá ®· b¾t ®Çu g©y hiÖu øng lín.
§Ó tr¸nh bÞ thiÖt h¹i kinh tÕ, l·nh ®¹o C«ng ty ®· thùchiÖn mäi biÖn ph¸p cã thÓ ®Ó b¸n hÕt l« hµng. Hµng ngµyanh ®· ph¶i gäi ®iÖn vµo chi nh¸nh thµnh phè Hå ChÝ Minhhái anh Quúnh vÒ t×nh h×nh tiªu thô taÞ khu vùc phÝa Nam.Anh B×nh còng ph¶i ra tay b»ng c¸ch giíi thiÖu nhãm anhNgäc §¹i, Nh¹c sÜ, b¸n cho c«ng ®oµn Nhµ m¸y DiªmThèng nhÊt h¬n 200 hép.
Cuèi cïng th× còng b¸n xong tÊt c¶. Nhng nh÷ng vÊn®Ò ®Æt ra b¾t buéc C«ng ty ph¶i suy nghÜ lùa chän. Sau khic©n nh¾c, l·nh ®¹o C«ng ty quyÕt ®Þnh dõng t¹i ®©y.
H.V tõ ®ã trë thµnh ®Ò tµi cña lÞch sö FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
81
Tin häc, ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu ®· vµ lu«n lµ môc tiªuchñ yÕu cña FPT. C¸c b¹n cã thÓ tham kh¶o nguyªn v¨nbµi viÕt kh¸ tæng qu¸t sau ®©y cña anh Bïi Quang Ngäc vÒnh÷ng g× Tin häc FPT ®· tr¶i qua 10 n¨m.
Con ®êng Tin häcBïi Quang Ngäc
Phã tæng gi¸m ®èc
Chóng ta ®ang bËn t©m víi bao c«ng viÖc hµng ngµy:b¸o gi¸, ®Êu thÇu, triÓn khai, lËp tr×nh... GÇn 400 ngêiFPT ®ang hèi h¶, kÎ bËn, ngêi rçi, nhng kh«ng nhiÒungêi chøng kiÕn ®îc toµn bé con ®êng gian khæ kinhdoanh Tin häc mµ FPT ®· ®i qua trong 10 n¨m tõ ngµythµnh lËp, con ®êng ®a FPT lªn thµnh c«ng ty hµng ®Çut¹i ViÖt Nam vÒ Tin häc. Míi ®©y th«i chóng ta ®îc b¹n®äc "PC World ViÖt Nam" lùa chän lµ c«ng ty Tin häc cãuy tÝn nhÊt. Kh«ng dÔ dµng ®¹t ®îc niÒm tin cña kh¸chhµng ViÖt Nam vèn rÊt khã tÝnh. Con ®êng ®· ®i trong 10n¨m ®Çy ¾p c¸c sù kiÖn, ®îm må h«i níc m¾t cña biÕtbao con ngêi.
ChiÕn khu Hoµng DiÖu
HÌ 1988, khÝ trêi cã lÏ kh«ng oi ¶ nh n¨m nay. T«i®ang c«ng t¸c t¹i trêng §HBK Hµ Néi sau khi tèt nghiÖpë Ph¸p vÒ cuèi n¨m 1986. Thø kiÕn thøc hçn ®én mµ t«i
Sö ký FPT 1988 - 1998
82
häc khi lÊy b»ng tiÕn sü cña Ph¸p hÇu nh kh«ng gióp Ýchg× cho c«ng viÖc khi ®ã cña t«i. Chóng t«i ph¶i gi¶i quyÕtc¸c bµi to¸n thùc tÕ cho c¸c c¬ quan Hµ Néi vµ cho trêng.T«i häc FOXBASE, Turbo Pascal, loay hoay víi c¸c bµito¸n cô thÓ. Thu nhËp th× ch¶ ®îc lµ bao, ®ñ c¬m cho vîcon lµ may råi. §Êt níc sau gÇn 2 n¨m ®æi míi nhngcha cã g× thay ®æi. Giíi trÝ thøc bÕ t¾c trong cuéc sèngkhi miÕng c¬m manh ¸o tèi thiÓu vÉn bÊp bªnh tõng ngµy.§a phÇn t×m c¸ch ®i T©y, NCS, Thùc tËp sinh, sang §«ng¢u bu«n b¸n, ®i ch©u Phi d¹y thuª, th«i th× ®ñ thø. C¸nh©n t«i sau 4 n¨m ë Ph¸p vÒ còng loay hoay trong dßngch¶y cña nh÷ng n¨m 80 t¹i ViÖt Nam.
Mét buæi tèi Gia B×nh ®Õn nhµ t«i nãi chuyÖn c«ng viÖc.Chóng t«i cã mét t×nh b¹n l©u dµi, tõng häc víi nhau tõ håilíp 2 (khi ®ã cïng phè Hµng B«ng - Thî Nhuém), råi c¶ 3n¨m cÊp III chuyªn to¸n Chu V¨n An (häc trß thµy Kh¶i,hiÖn ®¬ng lµ HiÖu trëng trêng Amstexdam), t«i vµ B×nhngåi cïng bµn. D¹o Êy Gia B×nh thêng ®îc xÕp thø nhÊtv× giái toµn diÖn, vë s¹ch ch÷ ®Ñp, tuy m«n to¸n cßn thuamÊy anh em kh¸c. Ngay tõ håi häc sinh anh Tr¬ng GiaB×nh ®· hay nãi triÕt lý vµ cã tµi diÔn thuyÕt. Råi chóng t«icïng häc dù bÞ ®¹i häc ë trêng Kü thuËt Qu©n sù, cïngsang Liªn X« du häc. Chóng t«i vÉn gi÷ liªn hÖ thêngxuyªn, thêi ®¹i häc hÌ nµo còng gÆp nhau hµng th¸ng. Thêinghiªn cøu sinh mçi ngêi mét n¬i, B×nh tiÕp tôc ë trêngTæng hîp Matxcova, cßn t«i ë Ph¸p. Lóc Êy t«i biÕt B×nhcã nhãm "NhiÖt vµ chÊt" g× ®ã, hay ®¸nh qu¶ ë Thanh Ho¸.Hai ®øa lªn s©n tÇng 2 cho réng r·i, m¸t mÎ (lóc nµy t«i®ang cßn ë Kh©m Thiªn). B×nh say sa nãi vÒ dù ®Þnh lµmm¸y tÝnh víi Liªn X« vµ kªu gäi t«i tham gia v× nghÜ r»ngt«i lµ d©n tin häc chÝnh cèng (tai h¹i lµm sao, ®iÒu ®ã ®óng
Sö ký FPT 1988 - 1998
83
sao, ®iÒu ®ã ®óng chØ cã mét phÇn, thùc ra t«i lµ tin häcnöa mïa v× tõ to¸n nh¶y sang, hiÓu biÕt rÊt linh tinh vµthiÕu c¨n b¶n v× kh«ng qua c¸c kho¸ c¬ së). Ch¾c c¸c b¹nbiÕt tµi thuyÕt kh¸ch cña anh Tr¬ng Gia B×nh, t«i liÒn®ång ý tham gia mµ kh«ng biÕt r»ng sÏ ®ãng gãp ®îc g×.
ViÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i t×m c¸ch lÊp c¸i kho¶n thiÕu kiÕnthøc vÒ m¸y vi tÝnh cho c¶ t«i lÉn Gia B×nh. T«i nhí ®Õnanh NguyÔn ChÝ C«ng, mét chuyªn gia ®Çu ngµnh lóc ®ãvÒ phÇn cøng ë Hµ Néi, ®ang c«ng t¸c t¹i viÖn TÝnh to¸n§iÒu khiÓn. T«i gÆp anh trong mét ®ît c«ng t¸c cña anh t¹iPh¸p khi t«i s¾p b¶o vÖ luËn ¸n. Khi ®ã anh cã nãi chuyÖnvíi t«i vÒ kh¶ n¨ng lµm m¸y vi tÝnh ë ViÖt Nam, nghe rÊtÊn tîng. Sau khi trao ®æi, nhÊt lµ hái kü vÒ c¸ nh©n GiaB×nh, anh nhËn lêi tham gia nhãm cña B×nh víi t c¸ch cèvÊn vÒ phÇn cøng. Khi tiÕp xóc trùc tiÕp víi B×nh, vµ còngnh t«i, anh bÞ thuyÕt phôc mét c¸ch dÔ dµng. H×nh nhcha ai trong FPT biÕt ®îc anh C«ng b¾t ®Çu FPT nh thÕnµo, v× sau nµy t«i kh«ng bao giê ®Ò cËp tíi viÖc ®ã.
Chóng t«i tiÕn hµnh mét seri xemina vÒ phÇn cøng m¸yPC. Líp tiÕn hµnh ë 30 Hoµng DiÖu, nhµ «ng nh¹c B×nh,B¸c V¨n, v× khi ®ã B×nh ®ang nhê nhµ vî (mµ ng«n ng÷d©n gian gäi lµ chui gÇm ch¹n), t¹i mét c¨n nhµ nhá gÇngèc c©y roi sai qu¶ mµ b©y giê vÉn cßn vÕt tÝch sau mét lÇnbÞ ho¶ ho¹n. 30 Hoµng DiÖu lµ n¬i tô häp cña nhãm "NhiÖtvµ chÊt", tiÒn th©n cña FPT. ë ®©y t«i gÆp nh÷ng ngêi saunµy trë thµnh s¸ng lËp viªn FPT: Trung Hµ, Lª ThÕ Hïng(R©u), Lª Quang TiÕn, NguyÔn Thµnh Nam, §ç Cao B¶o,Vâ Mai, §µo Vinh, TrÇn §øc NhuËn, NguyÔn Hång Phan,NguyÔn V¨n Th¨ng... Tríc ®ã bän t«i cßn ®Õn ®ã xemEURO 88 v× d¹o Êy chØ cã khu Ba §×nh míi cã ®iÖn banngµy ®Ó b¾t kªnh Liªn X« qua ®µi Hoa sen. Mäi ngêi
Sö ký FPT 1988 - 1998
84
®ang Êp ñ mét c¸ch lµm ¨n míi, mét có ®¸nh sang LiªnX«, dï r¾ng chØ cã Gia B×nh lµ râ mäi ý ®å h¬n mäi ngêi,cßn ®a phÇn l¸ng m¸ng ®i theo anh Tr¬ng Gia B×nh lµmmét c¸i g× cã vÎ cã gi¸ trÞ cho ®êi. Còng nªn nh¾c tíi métngêi mµ t«i cã gÆp lóc ®ã, anh Vinh “®en”, hiÖn lµ gi¸m®èc COTEC vµ TechComBank, v× Vinh “®en” cã ¶nhhëng kh¸ nhiÒu tíi viÖc h×nh thµnh vô lµm ¨n víi Liªn X«khi ®ã cña FPT.
Tham gia líp cßn cã vµi ngêi n÷a, h×nh nh NguyÔnThµnh Nam, §ç Cao B¶o còng trong sè Êy. Ph¶i c«ng nhËnanh NguyÔn ChÝ C«ng gi¶ng bµi cã tÝnh s ph¹m cao.Ngêi ngo¹i ®¹o ®Òu hiÓu ®îc ý c¨n b¶n cña vÊn ®Ò. LípchØ cã mét b¶ng bÐ viÕt phÊn (håi ®ã cha cã b¶ng viÕtmùc nh b©y giê), víi mÊy c¸i ghÕ t¹i c¨n nhµ ®Ò bµn bãngbµn rÊt tho¸ng m¸t. C¸ nh©n t«i lóc ®ã míi hiÓu h¬n vÒ vixö lý, vÒ CPU, Bus, ngo¹i vi... Ai còng thÊy bæ Ých vµ anhC«ng nghiÔm nhiªn kh¼ng ®Þnh vai trß ®Çu ®µn vÒ Tin häclóc ®ã trong nhãm. Sau nµy anh cßn gi¶ng vÒ UNIX,truyÒn tin, vµ c¶ vÒ siªu m¸y tÝnh n÷a th× ph¶i.
Tuy nhiªn víi nhiÒu ngêi, B×nh gi÷ kÝn c©u chuyÖn lµm¨n s¾p tíi víi Liªn X«. T«i chøng kiÕn trong phßng kh¸ch(rÊt bÐ) cña B×nh, t«i ngåi trß chuyÖn víi B×nh vµ mét anhcïng n¨m còng d©n ViÖn C¬. Anh ta hái: "Nµy B×nh, s¾plµm m¸y tÝnh víi Liªn X« µ?". B×nh tØnh kh«, giäng cùc kúngê nghÖch: "Kh«ng biÕt ®îc, còng khã l¾m v× ch¶ biÕttÑo g× vÒ m¸y tÝnh c¶". H×nh nh anh kia tin lµ thùc, kh«ngbiÕt r»ng chóng t«i ®ang häc cËt lùc vÒ CPU, bµn phÝm, hÖ®iÒu hµnh... Sau ®ã kh«ng l©u, B×nh tuyªn bè víi nhãm"NhiÖt vµ chÊt" lµ chuyÓn sang lµm m¸y tÝnh, mäi ngêihái rÊt nhiÒu mµ ®a phÇn kh«ng tr¶ lêi ngay ®îc. Anh b¹nkia kh«ng cã trong buæi ®ã, lóc Êy t«i míi hay lµ anh ta
Sö ký FPT 1988 - 1998
85
hay lµ anh ta kh«ng cßn trong nhãm hoÆc cha tõng thùcsù ë trong nhãm.
Còng ë ®Þa ®iÓm 30 Hoµng DiÖu ®Æt v¨n phßng ®Çu tiªncña FPT. Còng ë ®©y chiÕc m¸y tÝnh XT ®Çu tiªn cña FPT,nay cßn ®îc chng bÇy ë c¹nh quÇy lÔ t©n, b¾t ®Çu innh÷ng dßng v¨n b¶n ®Çu tiªn cho c«ng ty trªn phÇn mÒmtiÕng ViÖt Don Joan (®Õn nay t«i vÉn cha hiÓu ý nghÜa c¸itªn ®Çy tai tiÕng nµy cho mét phÇn mÒm tiÕng ViÖt). Ngµy13/9/1988 C«ng ty chÝnh thøc cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh Vò §×nh Cù, ViÖn trëng ViÖn C«ng nghÖ Quèc giaký. Lóc Êy FPT cã nghÜa kh¸c b©y giê, nh nhiÒu b¹n ®·biÕt: Food Proccesing Technololy. Khi ®ã cã mÊy ®Ò ¸nníc ngoµi ®Çu t lµm vÒ thùc phÈm hoa qu¶ ®ang thËp thßnªn anh B×nh cho c¸i tªn nh vËy. Sau nµy cã mçi HïngR©u lµ ngêi cßn theo ®uæi c©y l¬ng thùc qua ®Ò ¸n bétHV ®Õn 1993 mµ c¸c b¹n ®· nghe, ®äc ë nhiÒu n¬i. C¸nhTin häc chØ cã Trung Hµ lµ ë ViÖn C¬ (phô tr¸ch phßngm¸y cña ViÖn), cßn Thµnh Nam míi ë Liªn X« vÒ, CaoB¶o ®ang ë trong qu©n ®éi, khi Êy lµ mét tay lËp tr×nh cùph¸ch ë Hµ Néi, Vâ Mai còng ë trong qu©n ®éi, còng míië Hung vÒ, vµ anh NguyÔn ChÝ C«ng th× t«i ®· kÓ ë trªn.Nhãm Tin häc ®«ng kh«ng kÐm c¸nh NhiÖt chÊt, mµ thêigian sau nµy chØ cßn mçi Hïng R©u ®eo ®uæi sÊy chuèikh«, cßn nhãm anh TrÇn §øc NhuËn ®· t¸ch rÊt sím thµnhEMECO b©y giê. Ngay tõ ®Çu, chÝ Ýt vÒ qu©n sè, Tin häc®· kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ trong FPT vµ sau nµy trung t©m ISC,®¬n vÞ ®Çu tiªn vÒ Tin häc ®îc thµnh lËp trong FPT cònggåm mÊy anh em ®ã. §Õn nay gÇn 400 ngêi gi¸n tiÕp vµtrùc tiÕp lµm Tin häc, xu híng trë thµnh nÐt ®Æc trngnhÊt cña c«ng ty FPT t¹i thÞ trêng ViÖt Nam.
Sö ký FPT 1988 - 1998
86
C©u chuyÖn FPT b¾t ®Çu tõ sè nhµ 30 Hoµng DiÖu. NhµB¸c V¨n c©y cèi um tïm lµm t«i liªn tëng nh nh÷ngc¸nh rõng che chë cho mét ®oµn qu©n thêi bÝ mËt, nhnh÷ng chiÕn khu c¸ch m¹ng ®· thµnh huyÒn tho¹i, mµ h×nhnh trong ®ã cã mét chiÕn khu mang tªn Hoµng DiÖu.
MÆt trËn Liªn X«
Sau khi ra ®êi, nhiÖm vô chÝnh cña FPT lµ phèi hîp víiViÖn Khoa häc ViÖt Nam vµ ViÖn C¬ ®Ó giµnh phÇn thùchiÖn chÝnh hîp ®ång trao ®æi vËt t thiÕt bÞ víi ViÖn Hµnl©m Khoa häc (HLKH) Liªn X«. H×nh nh mäi c¸i b¾t ®Çutõ anh NguyÔn V¨n §¹o, khi Êy lµ ViÖn phã ViÖn Khoahäc ViÖt Nam, ViÖn trëng ViÖn C¬, vµ ®Ö tö cña anh,Tr¬ng Gia B×nh (Chóng t«i vÉn coi anh §¹o nh métngêi anh lín, anh ruét, cßn anh Vò §×nh Cù, cÊp trªn trùctiÕp nh lµ ngêi anh nu«i). Tríc ®ã c¸c anh ®· mãc nèivíi ViÖn HLKH Liªn X« vÒ viÖc cung cÊp m¸y vi tÝnh choViÖn, ®æi l¹i ViÖn HLKH Liªn X« sÏ giao cho ViÖn KHViÖt Nam c¸c vËt t cÇn cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Ngµyxa Liªn X« gióp ®ì ViÖt Nam rÊt nhiÒu th× kh«ng thiÕuc¸c thø ViÖt Nam cÇn tõ Liªn X«, nhÊt lµ khi ®ã mäi kiÓulµm ¨n, viÖn trî trªn tinh thÇn anh em XHCN ®Òu tá ra l¹chËu kh«ng cßn hîp thêi n÷a. Anh Vinh “®en” mµ t«i ®ÒcËp ë trªn còng ®îc mêi tham gia v× khi Êy anh ®· cã kinhdoanh ë phÝa Nam nhiÒu thø, vµ cã hiÓu biÕt vÒ Liªn X«còng nh vÒ m¸y tÝnh. DÇn dÇn ®Çu mèi chÝnh lµ FPT,ViÖn KH cö mét anh tªn lµ Hµ cïng tham gia phèi hîp,kiÓm so¸t c«ng viÖc cña FPT. Anh Hµ nµy sau cïng sangLiªn X« n»m vïng vµ håi Êy rÊt "gÇn gòi" víi anh Kú, LªQuang TiÕn, hä cã mét l« giai tho¹i vÒ anh Hµ mµ nÕu
Sö ký FPT 1988 - 1998
87
thÝch thó c¸c b¹n h·y yªu cÇu Lª Quang TiÕn kÓ pha thªmchÊt kh«i hµi cña h¾n, ch¾c còng ®îc mét trËn cêi vìbông nh bao c©u chuyÖn tiÕu l©m kh¸c.
ThÕ lµ c«ng ty lo kiÕm m¸y tÝnh chuyÓn sang Liªn X«.NgÉu nhiªn qua chÞ BÝch NguyÖt, vî anh Kú, khi ®ã ®anglµm cho c«ng ty m¸y tÝnh ViÖt Nam (VIF b©y giê), c«ng tycã biÕt «ng t©y ngêi Italia, Mizerano, «ng ta s½n sµngcung cÊp m¸y tÝnh Olivetti cho ViÖt Nam, m¸y ®· næi tiÕngnhê qua c¸c ch¬ng tr×nh ODA cho mét sè c¬ quan ViÖtNam cã nguån tµi trî cña ch©u ¢u hay cña Italia. VÒ «ngt©y nµy còng cã nhiÒu giai tho¹i vµ c¸ch mua b¸n håi Êycòng mang Ýt nhiÒu tÝnh trinh th¸m v× ViÖt Nam vÉn bÞ MücÊm vËn, nh m¸y tÝnh giao cho Lª Quang TiÕn rÊt bÝ mËtt¹i phßng trong kh¸ch s¹n chø kh«ng d¸m giao ë n¬i kh¸c.Cßn anh Tr¬ng Gia B×nh th× nãi, h×nh ¶nh mét tªn t b¶n®Õ quèc Ên tîng nhÊt chÝnh lµ «ng t©y nµy: to bÐo, ¨ndiÖn, bîm giµ... ThÕ lµ chóng ta nhËp vµ xuÊt m¸y Olivetti(sau nµy cßn ®¸ c¶ m¸y nh¸i NiponTech nhËp tõHongKong), thu vÒ s¾t thÐp, «t«, lìi ca kim c¬ng...trong suèt mét thêi gian dµi tõ 1989 ®Õn tËn 1991. §ÑpnhÊt lµ vô 300 xe IFA dïng róp chuyÓn nhîng mua tõ§«ng §øc vÒ ViÖt Nam.
Còng cã nhiÒu giai tho¹i vÒ giai ®o¹n nµy. Mçi khi cãhµng vÒ hoÆc xuÊt ®i, c¶ c«ng ty xóm l¹i khu©n m¸y, tõanh Tr¬ng Gia B×nh trë xuèng. Thùc ra mét n¨m còng cãvµi lÇn th«i chø kh«ng dÇy nh b©y giê. Håi Êy còng chacã chî kiÓu Gi¶ng Vâ sau nµy. C¸i nµy cßn lý thó h¬n: sèkiÖn göi ®i xuÊt khÈu. Nghe nãi cã lÇn sè xuÊt kho lµ métsè, sè ®Õm ®a lªn «t« lµ mét sè, H¶i quan Néi bµi ®Õm l¹imét sè, råi bªn Liªn X«, hä ®Õm l¹i mét sè kh¸c. Nhngråi kh«ng cã vÊn ®Ò g×, vÉn tiÕp tôc xuÊt vµ nhËp. Trong
Sö ký FPT 1988 - 1998
88
nh÷ng n¨m ®Çu tiªn, hîp ®ång víi ViÖn HLKH Liªn X« ®·mang l¹i thÕ vµ lùc c¬ b¶n cho FPT, t¹o ®µ cho c¸c ho¹t®éng kinh doanh kh¸c sau nµy.
Chóng ta còng cö nhiÒu c¸n bé sang Liªn X« cïng phèihîp, chñ yÕu lµ mÊy anh em phÇn cøng nh NguyÔn Ngäc§øc (§øc “bÐo”), Vâ Mai, ®«i khi c¶ anh ViÖt “trßn” khisang Liªn X« c«ng t¸c còng tham gia thay söa m¸y tÝnh.§øc “bÐo” cã th©m niªn c«ng t¸c l©u trong ng¹ch söa m¸yPC nªn sang söa nhiÒu m¸y l¾m, bän T©y Liªn X« phôc s¸t®Êt v× chóng ®©u cã d¸m sê ®Õn, mµ qu©n ta cã khi chØJump l¹i g× ®ã, hoÆc n¹p l¹i phÇn mÒm, cïng l¾m míi ph¶is÷a ch©n tay. Nghe nãi sang Liªn X« §øc “bÐo” ®îcphông dìng nh siªu nh©n, ®·i ngé cao, kÎ hÇu ngêi h¹kh«ng lóc nµo ngít. Êy thÕ mµ ®«i khi qu©n ta ch¸n ®ïng®ïng bá vÒ lµm cho T©y cuèng lªn, th¬ng lîng rèi rÝt víiFPT ®Ó gi÷ l¹i hoÆc cö ngêi kh¸c sang thay.
Tuy thÕ thiÖt h¹i ë Liªn X« kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã. B¹nkh«ng thanh to¸n cho c¶ ®èng m¸y tÝnh. §Ó cñng cè thÞtrêng Liªn X«, gi÷a n¨m 1990 c«ng ty cö anh Kú sangLiªn X« c«ng t¸c, n¨m 1991 cßn bæ sung Lª Quang TiÕnn÷a. Riªng víi anh Kú chÝnh ®©y còng lµ nguyªn nh©n gi¸ntiÕp ®Ó sau nµy anh chia tay víi FPT. §îc vµ mÊt, vènnh ©m d¬ng c©n b»ng, kh«ng thÓ chØ cã mét phÝa.
N¨m 1992, Lª Quang TiÕn vÒ níc, Phan Ng« TèngHng sang thay, nhng nhiÖm vô b©y giê kh«ng cßn lµm¸y tÝnh n÷a. ThÞ trêng Liªn X« sau 1991 kh«ng ån µocho Tin häc nhng l¹i vÉn quan träng tíi ngµy h«m naycho FPT trong m¶ng §iÖn lùc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
89
LuyÖn qu©n
XÐt cho cïng, mÆt trËn Liªn X« mang tÝnh th¬ng m¹ithuÇn tuý. Anh em Tin häc tham gia rÊt Ýt v× kh¶ n¨ngchuyªn m«n kh«ng biÕt dïng vµo ®©u, ngo¹i trõ §øc“bÐo”, Vâ Mai (phÇn cøng) ®· thi thè chëng b¶o hµnh t¹iLiªn X« nh ®· kÓ ë trªn. ThÞ trêng Liªn X« cã æn ®Þnhl©u dµi hay kh«ng lµ mét c©u hái kh«ng dÔ tr¶ lêi. CßnViÖt Nam, n¬i cuéc sèng ®ang nhóc nhÝch sau vµi n¨m ®æimíi, liÖu cã lµ m¶nh ®Êt kinh doanh mµu mì hay kh«ngcho Tin häc? Trong linh c¶m nhiÒu ngêi FPT lóc ®ã, nhÊtlµ c¸nh Tin häc, ®Òu hiÓu r»ng ViÖt Nam sÏ cã phÇn chochóng t«i. Muèn thÕ ph¶i b¾t ®Çu c¸i g× ®ã. Trong lóc charâ th× hay h¬n c¶ lµ luyÖn qu©n.
Lµm phÇn mÒm víi ngo¹i quèc
§ît luyÖn qu©n ®Çu tiªn lµ cïng nhau tham gia ®Ò tµiTYPO4 ë §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi. Nguyªn do tõ khicßn häc t¹i Ph¸p t«i cã quen anh TrÇn Träng Long, ViÖtkiÒu, còng lµm nghÒ Tin häc. Chóng t«i ch¬i kh¸ th©n víianh Long v× tuy lµ ViÖt kiÒu, anh kh«ng kh¸c lò thùc tËpsinh lµ mÊy. HÌ 1986, trong ®¸m m¸y tÝnh mµ ViÖt kiÒu cãquyªn gãp tÆng trêng §HBK Hµ Néi khi Êy, t«i cã khuimét chiÕc XT §µi Loan vµ chiÕc m¸y in Citizen khæ nhá ranghÞch, råi n¶y ý ®Þnh in ch÷ ViÖt (chø kh«ng cã bé gâ vµmµn h×nh). Loay hoay víi Turbo Pascal 3.0 t«i còng viÕt®îc mét ch¬ng tr×nh in v¨n b¶n tiÕng ViÖt, ®Çu vµo lµfile tiÕng Anh céng c¸c ®Êu thanh “`” cho huyÒn, “'” chos¾c, “?” cho hái, “w” cho ... Anh Long rÊt thÝch vµ hÑncïng lµm phÇn mÒm sau khi t«i vÒ ViÖt Nam. HÌ 1988 anhvÒ ViÖt Nam gÆp chóng t«i vµ TYPO4 lµ ch¬ng tr×nh hîp
Sö ký FPT 1988 - 1998
90
t¸c gi÷a anh Long vµ §HBK Hµ Néi cïng mét sè chuyªngia lËp tr×nh khi ®ã t¹i Hµ Néi. T«i (danh nghÜa lµ B¸chkhoa Hµ Néi), cïng Nam, B¶o (FPT) vµ mÊy ngêi b¹nkh¸c ®· tham gia TYPO4 (ch¬ng tr×nh lªn trang ®iÖn töt¸ch ®îc 4 mµu). §Ò tµi lµm mÊt 9 th¸ng trªn nÒnWindows 2.1, còng ra mét ch¬ng tr×nh lªn trang rÊt hayvµo lóc ®ã. RÊt tiÕc khi mang vÒ Ph¸p anh Long kh«ngth¬ng m¹i ®îc TYPO4. Víi chóng t«i cho ®Õn h«m nay,®©y lµ mét ch¬ng tr×nh lín nhÊt, phøc t¹p nhÊt, ®«ngngêi cïng tham gia nhÊt, viÕt trªn C vµ Assembler. Chóngt«i häc ®îc rÊt nhiÒu thø qua TYPO4. Sau nµy anh Longcßn hîp t¸c víi FPT vÒ mét sè phÇn mÒm, nhng nhá h¬nTYPO4 nhiÒu.
(VÒ TYPO4 c¸c b¹n cã thÓ ®äc thªm thiªn ký sù "MÒmm·i mµ kh«ng cøng" cña NguyÔn Thµnh Nam, cã mét®o¹n viÕt vÒ TYPO4, còng nh vÒ nhiÒu ch¬ng tr×nh phÇnmÒm kh¸c cña FPT).
B©y giê ngêi ta nãi nhiÒu ®Õn lµm phÇn mÒm xuÊtkhÈu, nhiÒu ®¬n vÞ trong Nam ®ang h× hôi gia c«ng choníc ngoµi. Chóng t«i tõng biÕt viÖc nµy c¶ chôc n¨m råi(§ç Cao B¶o cßn cã phÇn mÒm nhËn d¹ng ch÷ viÕt tõngmang sang T©y §øc b¸n). Th«i ®Ó xem c¸nh hËu sinh cãkh¶ uý thùc hay kh«ng.
Hîp ®ång ®Çu tiªn, demo ®Çu tiªn cña ISC
Th¸ng 5/1990 c«ng ty chuyÓn vÒ trêng Gi¶ng Vâ.Còng thêi gian nµy Trung t©m dÞch vÞ tin häc ISC(Informatic Service Center) ®îc thµnh lËp, b¾t ®Çu métthêi kú míi cña c«ng ty, c¸c lo¹i h×nh kinh doanh ®îc mënhiÒu h¬n, trong ®ã cã kinh doanh Tin häc trong níc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
91
Ngay sau khi vÒ Gi¶ng Vâ chóng t«i lµm mét ch¬ng tr×nhDemo ®Çu tiªn cho FPT vÒ Tin häc: "Qu¶n lý ®Ìn ®êng",nh¾m marketing C«ng ty chiÕu s¸ng Hµ Néi. Nã rÊt gièngnh GIS b©y giê. Chóng t«i vÏ b¶n ®å chiÕu s¸ng 2 phêngcña quËn Hoµn kiÕm, trªn ®ã cã c¸c tr¹m ®iÖn, cã d©y dÉn,cã bãng ®iÖn (víi 2 tr¹ng th¸i s¸ng vµ bÞ ch¸y). Chuét kÝchvµo ®©u th× xoÌ c¸c th«ng sè kü thuËt ®Õn ®ã, hoÆc cËpnhËt tr¹ng th¸i bãng ®Ìn. T«i lµm phÇn nh¹c nÒn chodemo, chän bµi “TiÕn vÒ Hµ Néi” cña V¨n Cao nghe rÊthïng dòng, phÇn cßn l¹i chñ yÕu do §ç Cao B¶o vµ ThµnhNam lµm. Håi kû niÖm 5 n¨m FPT h×nh nh vÉn cßn Demonµy, b©y giê th× ch¾c mÊt tiªu råi.
Kho¶ng gi÷a n¨m 1990, FPT xuÊt hiÖn mét g¬ng mÆt®· qu¸ quen thuéc víi c¸nh MGU (tæng hîp Matxcova),anh ViÖt “trßn”. Anh ®ang lµm viÖc t¹i phßng m¸y tÝnh cñaTCT DÇu khÝ, nhng ch¶ cã viÖc g× lµm, sang nhËp héiFPT. Anh rÊt n¨ng næ trong viÖc kinh doanh, ®éi xa mÑ®Çu tiªn thùc ra lµ do anh ViÖt thµnh lËp t¹i FPT vµo cuèi1990, ®Çu 1991. ThËm chÝ anh tõng ®îc phong mét c¸chkh«ng chÝnh thøc lµ Phã gi¸m ®èc FPT phô tr¸ch kinhdoanh. NÕu nh chóng t«i, d©n tin häc trong FPT khi Êycßn rÊt ng©y ng« trong viÖc b¸n m¸y tÝnh ë ViÖt Nam th×anh ViÖt ®· biÕt t×m ra kh¸ch hµng ®Çu tiªn vµo lóc ®ã, ®·biÕt ®i ngo¹i giao, ®i ®ªm, ®i ngµy víi nhiÒu lo¹i ngêi.Tuy tríc kia FPT ®· b¸n 01 m¸y tÝnh cho häc ViÖn Qu©nsù (Mét n¨m sau míi giao m¸y trong khi lÊy tiÒn ngay saukhi ký hîp ®ång), 01 m¸y tÝnh cho Côc ®å b¶n Bé Quècphßng, hoÆc b¸n ®¹i lý cho Long “cß” AppInfor nhng ®Òutrªn c¬ së quen biÕt, chñ yÕu hä t×m m×nh. Ng©n hµngC«ng th¬ng ViÖt Nam khi Êy lµ ®èi tîng cña ViÖt “trßn”.Sau khi tæ chøc héi th¶o thµnh c«ng vÒ øng dông m¸y vi
Sö ký FPT 1988 - 1998
92
m¸y vi tÝnh, mµ t«i nhí cã mét «ng B. chuyªn viªn cao cÊpng©n hµng tãc ®· b¹c, ch©n gç cña ViÖt “trßn”, ph¸t biÓucùc kú hïng hån vÒ chñ tr¬ng "vi tÝnh ho¸", Ng©n hµngC«ng th¬ng ®ång ý cho chi nh¸nh H¶i d¬ng thùc hiÖnthÝ ®iÓm víi FPT. Néi dung hîp ®ång khi Êy lµ trang bÞ 03m¸y vi tÝnh AT Olivetti M290 cho chi nh¸nh, cïng métphÇn mÒm c©n ®èi thu chi cuèi ngµy cña Ng©n hµng vÒ tiÒnmÆt (c¸i øng dông nh vËy ®îc coi lµ ®¹t l¾m råi vµo lóc®ã). Cã trang bÞ 01 Modem cho chi nh¸nh ChÝ Linh ®Ócuèi ngµy truyÒn d÷ liÖu vÒ H¶i D¬ng. T«i khi Êy lµ phôtr¸ch kü thuËt cña hîp ®ång nµy, lo triÓn khai m¸y mãc,viÕt phÇn mÒm. §µo t¹o c¬ b¶n do ViÖt “trßn” trùc tiÕplµm. Häc viªn ®a phÇn lµ c¸c thiÕu n÷ ng©n hµng xinh ®Ñp,tuy d©n tØnh lÎ thËt thµ, chÊt ph¸c nhng còng cã nhiÒu nÐthÊp dÉn víi trai Hµ Néi. Anh ViÖt tung chëng båi dìngtiÒn häc, tÆng ¸o ph«ng nªn chÊt lîng ®µo t¹o rÊt tèt,®óng h¹n. §Õn b©y giê t«i vÉn nhí c¸ch b×nh d©n ho¸, ViÖtho¸ 6, 7 lÖnh c¬ b¶n cña DOS mµ ViÖt “trßn” ®· d¹y håi®ã. VÝ dô lÖnh xo¸ file (Del) th× anh gi¶i thÝch lµ xo¸ ®en®i, t¹o th môc míi (md, Make Dir) th× anh gäi lµ Míi§Õn, xo¸ th môc (rm, Remove Dir) th× anh gäi lµ Ra §i.Häc kiÓu nµy nhanh mµ dÔ nhí l¾m. Nhng phÇn mÒm th×vÊt v¶ h¬n, do TrÇn Ngäc TrÝ khi Êy võa tèt nghiÖp K30B¸ch khoa Hµ Néi viÕt trªn FOXBASE, phÇn kh¶o s¸t cãt«i tham gia. Lµm ®i lµm l¹i cuèi cïng míi c©n gi÷a nî vµcã cuèi ngµy. Mµ nã chØ lµ mét chøc n¨ng rÊt nhá cñaSIBA sau nµy, ®óng lµ v¹n sù khëi ®Çu nan. Hîp ®ång kÕtthóc trong kho¶ng th¸ng 9-10/1990, t«i häc ®îc rÊt nhiÒuvâ cña ViÖt “trßn” vµ thÊm hiÓu lµm hîp ®ång kinh tÕ,nhiÒu khi chuyªn m«n th× Ýt mµ ngo¹i giao th× nhiÒu. T«ikh«ng cã dÞp theo dâi sau nµy c¸i ch¬ng tr×nh "phät phÑt"
Sö ký FPT 1988 - 1998
93
Êy ®îc dïng bao l©u, ChÝ Linh vµ H¶i D¬ng cã truyÒn d÷liÖu hµng ngµy hay kh«ng, mµ t«i c¶m gi¸c lµ ch¶ ai h¬i®©u mµ truyÒn hµng ngµy. Mét viÖc kh¸c lµ sau nµy chóngt«i vÉn ®inh ninh lµ c¸i hîp ®ång Êy (cïng víi mét buæihéi th¶o do FPT ®øng ra tæ chøc vÒ Tin häc ho¸ ngµnhNg©n hµng vµo ®Çu n¨m 1991) lµm nÈy sinh mèi quan hÖkh«ng mÆn mµ gi÷a FPT vµ Trung t©m Tin häc Ng©n hµng,nhng gÇn ®©y míi vì lÏ ra kh«ng ph¶i nh vËy.
Gi¶i ph¸p ®Çu tiªn cña FPT cho Phßng vÐQuang Trung
Mét lo¹i chëng håi ®ã chóng t«i luyÖn lµ m¹ng côc bé(LAN). Trªn thÕ giíi th× kh«ng cã g× míi n÷a, nhng ëViÖt Nam th× míi cã mét sè ®¬n vÞ trong Nam ®· lµm. AnhC«ng cho xemina mÊy buæi råi chän lo¹i Ethernet ®Ó thönghiÖm. Kh«ng râ theo híng dÉn cña tµi liÖu nµo anhC«ng cho ®Æt mét Ýt card 10Net, tuy d©n t×nh trong Namhay dïng 3COM. Nhng còng míi chØ dõng ë møc share æ®Üa gi÷a c¸c m¸y. ThÕ nhng m¹ng nµy ®· ®ãng gãp quanträng vµo hîp ®ång lín ®Çu tiªn cña FPT cã tÝnh gi¶i ph¸p:Tin häc ho¸ phßng vÐ Quèc tÕ 1A Quang Trung Hµ Néi. Sèlµ t¹i triÓn l·m Th¬ng m¹i-C«ng nghiÖp 8/1990 ë Gi¶ngVâ, quÇy cña FPT vµ cña Hµng kh«ng ViÖt Nam ë rÊt gÇnnhau. Qua giíi thiÖu cña §øc Hïng (sau nµy cã lµm chonhãm UNIX cña FPT, råi sau theo anh C«ng rêi FPT, råil¹i quay l¹i FPT vµo 1994, råi 1996 sang Global One), c¸canh ë Trung t©m m¸y tÝnh HKVN sang gÆp gì víi FPT vÒ®Ò tµi kÓ trªn. Tuy mï tÞt vÒ nghiÖp vô hµng kh«ng nhngchóng t«i tuyªn bè lµm ®îc tÊt. §¹i diÖn bªn m¸y tÝnhhµng kh«ng khi ®ã lµ anh HËu (l·nh ®¹o) vµ anh Lùc (kü
Sö ký FPT 1988 - 1998
94
anh Lùc (kü thuËt) hái rÊt s©u vÒ LAN vµ chia sÎ d÷ liÖu.Chóng t«i quyÕt ®Þnh Demo mét có trªn FOX t¹i phßngm¸y cña c«ng ty ë trêng Gi¶ng Vâ, nhËp ë mét m¸y, xemvµ cËp nhËt ë m¸y kh¸c. Sau có nµy ®éi b¹n bÞ thuyÕt phôcvµ chóng t«i ký ®îc mét hîp ®ång mang tÝnh gi¶i ph¸pcao cña FPT lóc bÊy giê.
Hîp ®ång kÓ nh lµ to l¾m lóc Êy, mét m¹ng LAN víi 5m¸y tr¹m (Olivetti PCS 286), m¸y chñ M300 còng cñaOlivetti (CPU lµ 386 SX25), l¾p card 10Net. NhiÖm vô lµTin häc ho¸ kh©u ®Æt vÐ-gi÷ chç cho c¸c chuyÕn bay cñaViÖt Nam Airline vµ c¸c h·ng mµ ViÖt Nam nhËn lµm ®¹ilý vµ b¸o c¸o b¸n vÐ cuèi ngµy. M¸y 286 (1MB RAM, 40MB HDD) mµ gi¸ lóc Êy gÇn 2.000 USD, c¸c b¹n ch¾c khãtëng tîng ®îc vµo thêi h«m nay. Ngîc l¹i phÇn mÒmchóng t«i ký cã 5.000 USD, nhng ai nÊy còng hû h¶ v× cãmét c«ng viÖc nghiªm tóc mµ lµm. L¾p m¹ng th× cãNguyÔn Ngäc §øc chñ tr×, Vâ Mai phèi hîp phÇn LAN.PhÇn mÒm th× cã t«i, Nam, Cêng (tr¾ng trÎo th sinh, sausang hµng kh«ng lµm viÖc), Phong (sau ®i theo anh C«ng)vµ TrÇn Ngäc TrÝ, sau thªm Phan Minh T©m, khi ®ã ®angthùc tËp tèt nghiÖp K31 §HBK Hµ Néi tham gia phÇn xölý ®iÖn v¨n ®Õn tõ ®êng Telex. VÒ sau nµy chØ cã ®éiThuÕ míi cã thÓ ®«ng h¬n chóng t«i khi Êy. Cã viÖc g× ®©u,ai còng muèn ®ãng gãp vµo c«ng tr×nh nµy. §Õn c¶ anh Vò§×nh Cù, ViÖn trëng ViÖn C«ng nghÖ Quèc gia khi Êy,cßn th©n chinh ®Õn gãp phÇn thuyÕt kh¸ch, ®éng viªn c¸nbé FPT vµ Phßng vÐ Quang Trung ë ngay phßng vÐ. Cã lÏ®©y lµ trêng hîp duy nhÊt ®Õn ngµy h«m nay FPT huy®éng ®îc xÕp cÊp trªn vµo c«ng viÖc trùc tiÕp kinh doanh.Quý 4/1990 chóng t«i tËp trung vµo hoµn thµnh hîp ®ångnµy. ChÞ em phßng vÐ (ChÞ Tho¶, chÞ Hoµ, em Trang, em
Sö ký FPT 1988 - 1998
95
em Trang, em Khanh...) rÊt nhiÖt t×nh, tr×nh bµy toµn bénghiÖp vô cña phßng vÐ cho chóng t«i nghe mÊt c¶ gÇnchôc buæi. Chóng t«i lä mä ph©n tÝch luång d÷ liÖu c«ngviÖc, c¸c th«ng tin nghiÖp vô, råi ra CSDL cho hÖ cïng c¸cchøc n¨ng. TiÕp theo ph©n c«ng nhau viÕt, mçi ngêi métphÇn. T«i ®øng ra lµm c¸i viÖc mµ b©y giê ta gäi lµ Qu¶ntrÞ ®Ò ¸n. Thó vÞ nhÊt lµ anh b¹n Cêng viÕt phÇn gi÷ chç.§iÓm tÕ nhÞ lµ tranh chÊp d÷ liÖu v× chç th× cã h¹n mµ yªucÇu gi÷ chç cã thÓ nhiÒu. Cêng ta cam ®oan ®· Lock c¸ckiÓu. T«i vÉn cha tin, sau ®ã cho mét chuyÕn bay chØ cßnmét chç ræi t«i vµ Cêng cïng ®ång thêi xin chç b»ngc¸ch h« 2-3 cïng gâ phÝm Enter. KÕt qu¶ ai còng xin ®îcchç. ThÕ lµ Cêng ph¶i kiÓm tra l¹i ch¬ng tr×nh vµ ph¸thiÖn ra ngay chç lµm sai. Hó vÝa v× lóc Êy cha ®Õn giai®o¹n Alfa Test. Sau nµy t«i cßn ngåi sinh ra bé d÷ liÖukiÓm tra víi kho¶ng 20.000 d÷ liÖu. Khi ch¹y 1h sau vÉncha xin ®îc chç. L¹i ph¶i kiÓm tra vµ lµm l¹i nhiÒu chç.Ch¾c c¸c b¹n biÕt, hÖ gi÷ chç lµ hÖ online, kh«ng test küth× lµm sao yªn t©m cho ch¹y thËt. T«i rÊt kh«ng hiÓunhiÒu b¹n trÎ sau nµy l¹i coi thêng phÇn Test kiÓm tra, d÷liÖu mÉu lµm rÊt s¬ sµi, chiÕu lÖ. Mét phÇn thó vÞ lµ xö lý®iÖn Telex trao ®æi víi c¸c h·ng hµng kh«ng kh¸c. Chóngt«i ®ãn ®îc c¸c ®iÖn v¨n ®Õn vµo m¸y PC tr¹m råi hÊt lªnm¸y chñ ®Ó dïng chung. §iÖn xin chç tõ phßng vÐ sau khisinh ra còng ®îc m¸y tr¹m qu¶n lý ®Çu Telex chuyÓn vµo®êng telex ra quèc tÕ. ThËm chÝ chóng t«i cßn tù m· c¸c®iÖn cña m×nh, khi h·ng níc ngoµi tr¶ lêi lµ nhËn d¹ng®îc c¸c ®iÖn ®ã vµ cËp nhËt lu«n vµo CSDL. RÊt tiÕc phÇn®ã kh«ng ®îc ®a vµo khai th¸c v× kh¸i niÖm tù ®éng chØhay vÒ c«ng nghÖ mµ kh«ng cÇn cho nghiÖp vô cÊp ph¸tchç lóc ®ã vèn rÊt cÇn sù xem xÐt kü cµng cña con ngêi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
96
con ngêi. C¸c b¹n nªn nhí, bay sang Liªn X« vµ §«ng¢u khi ®ã chØ mÊt 100 USD c¶ hai chiÒu, cho ai ®i, cho aië l¹i lµm sao l¹i lµm tù ®éng ®îc. Víi t«i còng lµ mét bµihäc d¹y r»ng nghiÖp vô quyÕt ®Þnh trong hÖ th«ng tin chøkh«ng ph¶i lµ c«ng nghÖ, mµ b©y giê t«i vÉn thÊy ®óng, vµrÊt muèn c¸c b¹n trÎ míi ra trêng còng mong chãng lÜnhhéi ®îc ®iÒu nµy.
H«m khai tr¬ng m¹ng m¸y tÝnh phôc vô phßng vÐQuang Trung (thø hai ®Çu tiªn cña n¨m 1991) thËt lµ håihép. TÊt c¶ ®éi ®Òu cã mÆt t¹i phßng vÐ. RÊt ®«ng quankh¸ch, kÓ c¶ Tæng côc trëng Hµng kh«ng D©n dông ViÖtNam, «ng NguyÔn Hång NhÞ. H«m ®Çu tiªn phôc vô rÊtchËm v× nh©n viªn phßng vÐ th× cha quen, ch¬ng tr×nh l¹icha tÝnh hÕt nhiÒu sù cè chØ x¶y ra t¹i thùc tÕ phßng vÐ.Sau mét tuÇn, ®îc sù phèi hîp tèt cña c¸c chÞ em phßngvÐ, hÖ dÇn dÇn ®i vµo æn ®Þnh khai th¸c. Sau nµy chØ cãThµnh Nam hç trî thªm v× Nam nhiÖt t×nh vµ n¾m c¶ hÖv÷ng h¬n. TÕt ©m lÞch n¨m Êy chóng t«i ph©n c«ng nhaucïng chÞ em phßng vÐ trùc TÕt. HÖ phôc vô rÊt tèt chophßng vÐ ®Õn gi÷a n¨m 1992 th× phÇn gi÷ chç chuyÓn sanghÖ Gabriel II cña SITA, cßn phÇn b¸n vÐ vµ b¸o c¸o b¸n vÐcuèi ngµy vÉn ®îc sö sông ®Õn b©y giê tuy cã nhiÒu thay®æi do anh em Tin häc hµng kh«ng tù söa. Ph¶i nãi víi c¸nh©n t«i, hÖ nµy mang l¹i mét kû niÖm s©u s¾c nhÊt bëi lÏnã lµ mét hÖ giao dÞch online, tranh chÊp lín d÷ liÖu, nhiÒunghiÖp vô chung nhau, tÝch hîp nhiÒu øng dông kh¸c nhau.GÇn ®©y cïng víi ®oµn lµm phim cña VTV3 vÒ 10 n¨mFPT, chóng t«i, Ngäc, B¶o, Nam, T©m cã ®Õn th¨m PhßngvÐ Quang Trung. ChÞ em phßng vÐ nhiÒu ngêi (chÞ Tho¶,Hoµ, Khanh) vÉn cßn vµ c¸c chÞ rÊt c¶m ®éng khi gÆp l¹ichóng t«i. Chóng t«i «n l¹i thêi kú gian khæ Êy, nh¾c tõng
Sö ký FPT 1988 - 1998
97
vÞ trÝ m¸y tÝnh, nhí l¹i nh÷ng buæi lµm viÖc chung. §ÆcbiÖt c¸c chÞ ®¸nh gi¸ rÊt cao ®éi FPT khi ®ã, nhiÖt t×nh,hiÓu râ nghiÖp vô, lµm ch¬ng tr×nh tho¶ m·n c¸c chÞ Êy(nãi mét c¸i lµ th»ng Nam nã lµm ®óng lu«n), chø kh«ngnh b©y giê, sù hç trî cña trong ngµnh kÐm ®i nhiÒu,ch¬ng tr×nh ch¹y lung tung, sai, bÊt tiÖn nhiÒu thø. Chóngt«i nghe giäng c¸c chÞ ca ngîi m×nh rÊt lµm m·n nguyÖn v×®Êy lµ giäng nãi ch©n thùc, viÖc g× sau 7 n¨m kh«ng cßnquan hÖ, c¸c chÞ Êy ®©u ph¶i ®éng viªn hay nÞnh bî chóngt«i. VËy c¸i g× ®· lµm cho chÊt lîng ch¬ng tr×nh håi Êycña chóng t«i ®îc nh thÕ, t«i cha lý gi¶i kü nã mµ chØcho lµ håi Êy cã quyÕt t©m cao vµ còng cã Ýt viÖc h¬n b©ygiê. Nhng ph¶i ch¨ng chØ cã thÕ?
Sau nµy Thµnh Nam cã söa nhiÒu chç ®Ó ch¬ng tr×nhch¹y nhanh h¬n vµ tung mét phiªn b¶n kh¸c cho PacificAirline, ch¹y ngon lµnh h¬n nhiÒu. T«i còng kh«ng râ hiÖnnay P.Airline dïng g×, ch¬ng tr×nh cña FPT cã phôc vôcho hä n÷a hay kh«ng?. T¹m khÐp l¹i mét thêi kú lµm víiHK, mµ Khóc Trung Kiªn b©y giê (cïng §inh QuangTh¸i) còng mét thêi tung hoµnh ë phÝa Nam trong ®éi h×nhAppInfor. T«i vÉn Êm øc thÕ mµ l©u råi FPT kh«ng cãnhiÒu vô lµm ¨n lín víi bªn ViÖt Nam Airline, hä l¹ g× kh¶n¨ng vµ nhiÖt t×nh cña chóng t«i. C¸i «ng b¹n HËu (cßn lµb¹n häc víi §ç Cao B¶o) còng uèng rîu víi t«i kh«ng ÝtlÇn. Chóng t«i cßn quay l¹i HK cho mµ xem, h·y ®îi ®Êy.
§¸nh xuèng H¶i Phßng, ®ét ph¸ Ng©n hµng
Sau khi Ph¸p lÖnh Ng©n hµng ®îc ban hµnh n¨m 1990,c¸c ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn ra ®êi nh hoa në vµomïa xu©n. NÕu trong Nam cã EXIMBANK ra ®êi sím vµo
Sö ký FPT 1988 - 1998
98
lóc Êy th× ngoµi B¾c lµ Ng©n hµng Cæ phÇn th¬ng m¹iHµng h¶i (MSB), do anh Chu Quang Thø, Phã Tæng gi¸m®èc Liªn hiÖp Hµng h¶i chñ xíng. Anh TrÇn H÷u B¸ch®ang c«ng t¸c ë Bé Th¬ng m¹i vµ ®· tõng phô tr¸ch c«ngt¸c Thèng kª ë Trung t©m th«ng tin cña Bé nªn còng cã ÝtnhiÒu hiÓu biÕt vÒ Tin häc. §îc biÕt nh mét ngêi gÇngòi anh Thø khi ®ã, anh B¸ch ®îc giao nhiÖm vô nghiªncøu viÖc Tin häc ho¸ MSB. Kh«ng hiÓu qua ai giíi thiÖumµ anh B¸ch mß ®Õn FPT hái chuyÖn. Chóng t«i ®a c¸ich¬ng tr×nh "phät phÑt" ë H¶i D¬ng cho anh B¸ch xem,råi t¸n thªm vÒ kiÕn thøc Tin häc kh¸c. Anh B¸ch rÊt phÊnkhëi vµ ®ång ý hîp t¸c víi FPT.
Kho¶ng th¸ng 3/1991, FPT ®îc mêi vµo tham gia héinghÞ s¸ng lËp MSB ë H¶i Phßng diÔn ra trong th¸ng4/1991. Khi ®ã tham gia s¸ng lËp cã nghÜa lµ gãp 10% vènph¸p ®Þnh 40 tû ViÖt Nam ®ång, tøc 4 tû. C«ng ty ®Ò nghÞ®îc ®ãng gãp mét nöa lµ tiÒn mÆt, mét nöa lµ hÖ th«ng tinqu¶n lý ng©n hµng. Anh Tr¬ng Gia B×nh ®· thuyÕt phôc®îc anh Thø trªn c¬ së cã Ng« Vi §ång vµ Lª TÊn Léc(gi¸m ®èc FiBi hiÖn nay) ë miÒn Nam hç trî. D¹o Êy §ång®· vÒ FPT HCM c«ng t¸c råi, cßn Léc lµ céng t¸c viªn.Hoµng Minh Ch©u, §ång, Léc d¹o Êy ch¬i víi nhau kh¸th©n, ®Õn møc cã bµi cña Sê-ti-c« "NhÊt Ng« Vi §ång,Léc, Ch©u ®©u kÐm g×". §ång vµ Léc cßn cïng tham giax©y dùng mang LAN cho Ng©n hµng C«ng th¬ng HCMvµo n¨m 1990. Léc th× ®· cã mét ch¬ng tr×nh xö lý cuèingµy kh¸ ngon cho chi nh¸nh HCM cña C«ng th¬ng. T«i®· quen §ång, Léc khi vµo Nam c«ng t¸c ®Çu 1991, nªncòng n¾m ®îc t×nh h×nh, kh¶ n¨ng cã mét hÖ giao dÞch tøcthêi cho mét héi së hay chi nh¸nh lóc ®ã lµ rÊt hiÖn thùc.Chóng t«i lµm viÖc nhiÒu buæi víi ban trï bÞ (chñ yÕu lµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
99
lµ víi anh Thø), råi mét s¸ng cña th¸ng 4/1991 kÐo qu©nxuèng H¶i Phßng. T«i cïng Gia B×nh, Thµnh Nam, Léc,Hïng Xo¨n chë mét ®èng Olivetti qua rñ anh B¸ch ®i tõrÊt sím. Xuèng th¼ng trô së Liªn hiÖp Hµng h¶i. Mét bÊtngê lín nhÊt víi chóng t«i khi ®ã lµ sù quan t©m ®Õn Tinhäc cña anh Thø. Anh cã mét phßng m¸y do kh¸ch s¹nB×nh, ®· tèt nghiÖp B¸ch khoa Hµ Néi vÒ to¸n tÝnh phôtr¸ch vµ ®éi ngò nµy ®· lµm nhiÒu bµi to¸n cho anh Thø.Cha tho¶ m·n, anh Thø cßn häc c¶ ng«n ng÷ C. Cha hÕt,h«m ®ã vµo phßng lµm viÖc cña anh, anh gië mét m¸y tÝnhx¸ch tay ra thao t¸c vµ chóng t«i thùc sù bÞ cho¸ng v× anhThø gäi ch¬ng tr×nh DEBUG cña DOS ra nghÞch. C¸ nh©nt«i cha bao giê ®éng vµo c¸i ch¬ng tr×nh møc thÊp Êy.T«i nghÜ r»ng anh qu¸ ham mª Tin häc mµ t×m hiÓu nhiÒuthø chø c¸i DEBUG ®ã lµm sao gióp g× cho anh trùc tiÕp.Anh nãi rÊt say sa vÒ tæ chøc Th«ng tin trong Ng©n hµng,vÒ s¬ ®å Perth nµo ®ã mµ lóc Êy t«i còng kh«ng rµnh, vµkÕt luËn: ph¶i Tin häc ho¸ c¸i Ng©n hµng Hµng h¶i cña anhÊy cµng sím cµng tèt. Chóng t«i ®a ra gi¶i ph¸p s¬ bé,dïng ch¬ng tr×nh cña Léc cã c¶i tiÕn mang tÝnh tøc thêitrªn m¹ng Netware. Riªng víi anh Thø sau nµy chóng t«icßn l¾p Modem t¹i phßng lµm viÖc ë Liªn hiÖp Hµng h¶i®Ó cuèi mçi ngµy anh Êy cã ®ñ sè liÖu ho¹t ®éng cña Ng©nhµng ®Ó tù ph©n tÝch, tù nh©m nha ho¹t ®éng cña MSB, mµcòng lµ ®Ó kh«ng cã mét viÖc g× cña MSB qua m¾t cña anhThø ®îc. Gi¸ mµ c¸c vÞ l·nh ®¹o nµo còng nh anh Thøkhi Êy th× d©n Tin häc chóng ta kh«ng thiÕu viÖc lµm, ®Êtníc cã lÏ tiÕn xa b»ng Th¸i Lan, Malaysia, thËm chÝ ch¶mÊy chèc mµ ®uæi kÞp Mü. Chóng t«i ®ît Êy ë 3 ngµy t¹iH¶i Phßng, sau nµy hÇu nh kh«ng bao giê t«i ë h¬n métngµy ë thµnh phè hoa phîng ®á Êy n÷a. Còng ®ît Êy
Sö ký FPT 1988 - 1998
100
®ît Êy Thµnh Nam ®îc chÝnh thøc giao nhiÖm vô ®ét ph¸vµo ngµnh Ng©n hµng. C©u chuyÖn cña SIBA, cñaSmartBank ®· b¾t ®Çu nh thÕ ®Êy. §óng ngµy 12/7/1991Ng©n hµng Hµng h¶i khai tr¬ng t¹i H¶i Phßng vµ mäigiao dÞch khi Êy ®îc thùc hiÖn ngay trªn m¸y. Thùc sù lµmét sù ®ét ph¸ trong ngµnh Ng©n hµng v× ngay ë C«ngth¬ng HCM kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c giao dÞch ®· ®îc thùchiÖn trªn m¸y. Uy tÝn FPT trong Ng©n hµng Hµng h¶i lóc®ã lªn l¾m, mÆc dï phÇn chÝnh cña ch¬ng tr×nh lµ cña anhLéc m«ng l¹i ch¬ng tr×nh cña C«ng th¬ng HCM, vµphÇn cµi Netware do Ng« Vi §ång ®¶m nhËn cho ch¾c cèiv× FPT khi Êy cha th¹o Novell.
Sau nµy Hµng h¶i më thªm nhiÒu chi nh¸nh, FPT lÇnlît cµi ®Æt thªm m¹ng, ch¬ng tr×nh mµ kh«ng cÇn anhLéc vµ §ång n÷a. PhÝa Ng©n hµng còng tuyÓn anh KiÖn vÒphô tr¸ch phÇn Tin häc cho MSB. Anh KiÖn n¾m b¾t rÊtnhanh ch¬ng tr×nh vµ tù lËp tr×nh phôc vô cho c¸c nhu cÇuqu¶n lý MSB mµ kh«ng cÇn FPT tham gia. MSB còng ®·vµi lÇn n©ng cÊp thiÕt bÞ, n¨m 1996 chÝnh thøc n©ng cÊpch¬ng tr×nh lªn ORACLE. Sè phËn mét lÇn n÷a ®a ®Èyanh Léc tíi MSB cho lÇn n©ng cÊp nµy, dï r»ng lóc ®Çuanh lµ ch©n gç cña FPT. Nghe nãi lÇn nµy viÖc triÓn khaicña Léc gÆp nhiÒu khã kh¨n h¬n håi 1991 nhiÒu. Khi Êy cãg× ®a cho hä xêi, hä ®Òu khen ngon c¶. B©y giê hä kh«nh¬n nhiÒu vµ còng qu¸i h¬n nhiÒu, nÊu m·i cha ch¾c ®·®îc mãn ngon miÖng cho hä. BiÕt ®©u SmartBank l¹i cãthÓ ®Õn víi ngêi b¹n, ngêi nhµ cña chóng ta, Ng©n hµngHµng h¶i?
Sau có ®ét ph¸ Êy vµo MSB, FPT l¹i ®îc mêi tham giaTin häc ho¸ cho Liªn hiÖp Hµng h¶i. LÇn nµy cö h¼n Kh¾cThµnh xuèng ¨n n»m t¹i H¶i Phßng 6 th¸ng ®Ó thùc hiÖn
Sö ký FPT 1988 - 1998
101
hîp ®ång. Kh¾c Thµnh cã tµi mét m×nh xoay së víi mäikiÓu bµi to¸n, lÇn lît diÖt gän chóng råi bµn giao cho LiªnhiÖp khai th¸c. T«i kh«ng râ sè phËn cña c¸c ch¬ng tr×nhnµy sau nµy ra sao, nhng ë ®Êy cã mét chiÕn sü rÊt thÝchlµm s©u c¸c ch¬ng tr×nh vµ còng kh¸ r¾n trong nghiÖm thus¶n phÈm, anh B×nh trî lý cña anh Thø vÒ Tin häc vµ ch¾cc¸c ch¬ng tr×nh ®ã sÏ ®îc B×nh c¶i tiÕn c¶i lui thªm bít®ñ thø. ChÝ Ýt vÒ ngo¹i giao Kh¾c Thµnh h¬n ®øt Lª TÊnLéc. ChØ cÇn 6 th¸ng lµ Kh¾c Thµnh ®· bµn giao ®îcch¬ng tr×nh trong khi Léc ta loay hoay gÇn 2 n¨m vÉncha xong.
N¨m 1992 - ChÝnh thøc ho¸ quan hÖ víiOlivetti
N¨m 1991 qua ®i ®¸nh dÊu mét n¨m kh¸ trëng thµnhcña FPT trong kinh doanh Tin häc, b»ng ®ét ph¸ trongNg©n hµng vµ chiÕm thªm nhiÒu kh¸ch hµng kh¸c. Qu©n sèISC còng ®«ng dÇn lªn, thªm Ph¹m ThÕ Hïng “xo¨n”,Th¾ng “bÐo”, Kh¾c Thµnh, L©m Ph¬ng, Phan QuçcKh¸nh “hãi”, Tó HuyÒn, Pham Minh T©m, NguyÔn TÊnVinh (K31 B¸ch Khoa Hµ Néi). Nhng còng trong n¨mnµy mét sù ra ®i ®¸ng tiÕc ®· x¶y ra, anh NguyÔn ChÝ C«ng®· t¸ch khái FPT mµ vÉn gi÷ c¸i tªn ISC thµnh mét trungt©m kh¸c n»m trong ViÖn C«ng nghÖ. T«i nghÜ r»ng c¸nh©n anh C«ng kh«ng phï hîp víi c¸ch ho¹t ®éng cña FPTsau nµy. §Ó phôc vô kinh doanh, mét lîng lín c¸n bé®îc ®iÒu ®éng. Chóng t«i kh«ng cßn ®Ó ý nhiÒu ®ÕnUNIX hay truyÒn tin m¹ng réng. Chñ yÕu kh¸ch hµng, thÞtrêng cÇn g× th× lao vµo ®ã. Ch¹y theo doanh sè, ®óng lµnhiÒu hîp ®ång kh«ng mang tÝnh nghiªn cøu, tÝnh khoa
Sö ký FPT 1988 - 1998
102
häc n÷a, hoÆc gi¶ cã th× rÊt thÊp. Anh C«ng cã thÓ muènnhiÒu h¬n. C¸c øng dông cô thÓ cã thÓ cha ®¹t møc anhmong muèn. Mäi sù chia tay ®Òu khã kh¨n nhng còngnªn chÊp nhËn, nÕu lµ hîp lý. C¸c thµnh viªn nhãm nghiªncøu UNIX ®Òu theo anh C«ng. Sau nµy t«i vÉn thØnhtho¶ng gÆp anh C«ng, thêng t¹i héi nghÞ, häp hµnh. Conngêi anh thay ®æi kh«ng nhiÒu, mÆc dï sau nµy h×nh nhanh còng lao vµo kinh doanh vµ ph¶i ®èi mÆt víi thùc tÕkh¾c nghiÖt cña thÞ trêng.
Chóng t«i vÉn tiÕp tôc b¸n m¸y Olivetti khi Êy ®· lµ ®éct«n trªn thÞ trêng ViÖt Nam v× m¸y Mü bÞ cÊm vËn. C¸clo¹i m¸y nh M290S, tõng ®îc xÕp h¹ng 1 cña PCMagazine, råi PSC386 lÇn lît vµo ViÖt Nam. Chóng t«i cãthªm nhiÒu kh¸ch hµng, cã thªm nhiÒu s¶n phÈm. VÝ nhch¬ng tr×nh qu¶n lý lý ®iÖn v¨n cho Bé ngo¹i giao (PhanQuèc Kh¸nh, Kh¾c Thµnh lµm), råi qu¶n lý Kh¸ch s¹nTh¾ng lîi do Vinh vµ Vîng (B¸ch khoa Hµ Néi, còngthµnh viªn TYPO4) triÓn khai, sau nµy chÝnh lµ tiÒn th©ncña Cometa ®îc øng dông ë nhiÒu kh¸ch s¹n t¹i Hµ Néi.GÇn ®©y anh em FPT cßn phèi hîp víi c¸n bé kh¸ch s¹nMetropol chØnh söa lªn NT vµ SQL-Server gièng y changphÇn mÒm cña HIS. Kh¸nh hãi còng cho ra ®êi Balancetrong 1992, b¾t ®Çu b»ng lµm cho chÝnh FPT vµ ®a rangoµi qua hîp ®ång víi Petrolimex.
M¸y cña Olivetti sau nµy nhËp qua mét anh ViÖt kiÒut¹i Ph¸p, tªn lµ Ph¸t, cßn «ng T©y nä ®· rêi ViÖt Nam saukhi hoµn thµnh nhiÖm vô mãc nèi c¸c vô ODA cho chÝnhphñ ý. Anh Ph¸t vÒ ViÖt Nam lµm viÖc. Vèn lµ nh©n viªncña Olivetti nªn anh Ph¸t m«i giíi b¸n m¸y Olivetti choFPT vµ ¨n hoa hång kha kh¸. N¨m 1991 Vâ Mai th¸p tïnganh Tr¬ng Gia B×nh cïng ®i víi Ph¸t sang Singapore lµm
Sö ký FPT 1988 - 1998
103
viÖc víi Olivetti. ChuyÕn ®i do anh Ph¸t chÞu. Doanh sèOlivetti ®· kha kh¸ vµ kh«ng cã ®èi thñ t¹i ViÖt Nam khiÊy. Lóc ®ã Ph¸t ®ang muèn më v¨n phßng cho Olivetti t¹iViÖt Nam, dÜ nhiªn anh ta lµ ngêi ®¹i diÖn. ThÕ mµ t¹ibuæi lµm viÖc chÝnh thøc anh Tr¬ng Gia B×nh tr×nh bµymong muèn trë thµnh ®¹i lý trùc tiÕp cña Olivetti t¹i ViÖtNam. Mét trËn c·i nhau næ trêi t¹i trô së Olivetti ëSingapor, theo Vâ Mai nãi l¹i lµ thiÕu níc ®Êm nhau taybo. Buæi héi ®µm tan vì. Olivetti còng hiÓu vai trß cña FPTnªn sau nµy nãi chung lµm viÖc th¼ng víi FPT. §Õn 1992th× Ph¸t kh«ng cßn ®îc hëng hoa hång n÷a. Th¸ng5/1992 t«i ®îc cö sang lµm viÖc víi Olivetti t¹i Singaporevµ Malasia vÒ viÖc chuyÓn quan hÖ chÝnh thøc lªn møc ®¹ilý cho FPT.
§©y lµ lÇn ra níc ngoµi lµm viÖc ®Çu tiªn cña t«i ëFPT. T«i ®· ë Liªn X«, Ph¸p nhng cha ®Æt ch©n lªn c¸cníc trong khu vùc. Sang ®Õn Singapore giËt m×nh v× sùtiÕn bé cña Sin. Nhí l¹i c©u chuyÖn cña d©n vît biÓn n¨m1978, 79 ®©u cã muèn ë l¹i Singapore v× kh«ng h¬n ViÖtnam lµ mÊy. Nay thÊy nhµ cöa phè x¸ qu¸ s¹ch sÏ vµ khuc¶ng rÊt hiÖn ®¹i, t«i thùc sù cho¸ng ngîp vµ hiÓu h¬n cômtõ "MÊy con rång ch©u ¸". Lµ ®¹i diÖn cña FPT, h×nh nhkhi ®ã lµ kh¸ch hµng bù cña Olivetti Sin, nªn t«i ®îc ®ãntiÕp kh¸ chu ®¸o. TiÕp t«i cã cËu phô tr¸ch th¬ng m¹ingêi ý, Hubber vµ mét anh b¹n sau nµy cßn nhiÒu duyªnnî víi FPT, Piter Bate, chuyªn viªn lµm vÒ hÖ thèng ng©nhµng cho Olivetti, ngêi anh cïng nh©n viªn phô tr¸ch b¸nPC cho ViÖt Nam, Bary Wenham, ngêi NewZilan. Chóngt«i v¹ch kÕ ho¹ch cho viÖc Olivetti sÏ tham dù TuÇn lÔ Tinhäc lÇn thø 3 t¹i Hµ Néi vµ c¸c thñ tôc ký ®¹i lý. Tay gi¸m®èc Olivetti Singapore Uruganda ®i c«ng t¸c, khi vÒ cã ®Õn
Sö ký FPT 1988 - 1998
104
chµo t«i. Anh ta ngêi Chile, ®· tõng tham gia biÓu t×nhñng hé ViÖt Nam chèng Mü nªn rÊt nhiÖt t×nh víi ViÖtNam. Råi theo Piter Bate sang Kuala Lampure xem c¸c s¶nphÈm trong ng©n hµng cña Olivetti. Bªn Malaysia Olivettiquy cñ h¬n Singapore nhiÒu, cã ®ñ c¸c bé phËn cøng mÒm,gi¶i ph¸p, b¶o hµnh... T«i hoµn thµnh nhiÖm vô quay vÒchuÈn bÞ ®ãn chÝnh thøc Olivetti vµo ViÖt Nam. ChuyÕn ®irÊt bæ Ých v× lÇn ®Çu t«i ®îc tiÕp xóc víi mét h·ng m¸ytÝnh cã tªn tuæi cña thÕ giíi (khi Êy Olivetti ®øng ë TopTen vÒ CNTT, doanh sè 5-6 tû ®« la). Sau chuyÕn ®i Êy t«i®· bµy tá mong muèn ®Ó anh em kh¸c ®îc ®i tiÕp xóc víiT©y cµng nhiÒu cµng tèt. ThÕ mµ b©y giê c¸i tªn Olivetti ®·gÇn nh bÞ xo¸ sæ. ThÕ giíi thay ®æi qu¸ nhiÒu. Tuy vËyvíi nhiÒu ngêi FPT, c¸i tªn Olivetti g¾n chÆt víi sù thµnhc«ng cña nh÷ng n¨m th¸ng ®Çu tiªn cho c¶ thÞ trêng LiªnX« lÉn thÞ trêng trong níc vµ lµ c¸i tªn cã thÓ ®øng trícc¸c tõ §iÖn lùc, IBM, Compaq, Motorola... sau nµy.
4/1992, trô së c«ng ty rêi ra 25 Lý Thêng KiÖt. ISC ël¹i trêng Gi¶ng Vâ v× kh«ng ®ñ chç. HÌ 1992 ngay trícTuÇn lÔ tin häc cã vµi h«m, FPT më héi nghÞ kh¸ch hµng(duy nhÊt ®Õn b©y giê, kh«ng kÓ lÔ héi 5 n¨m FPT cònggÇn nh mét héi nghÞ kh¸ch hµng). ý tëng do Thµnh Nam®Ò xuÊt. Còng lÇn ®Çu chóng t«i lµm c¸c tê r¬i vÒ Tin häcFPT, in mµu h¼n hoi. Héi nghÞ ®îc tæ chøc ë kh¸ch s¹nHoµ b×nh ®èi diÖn c«ng ty, cã 2 anh b¹n Olivetti lµm nÒn(Wenham vµ Bate). Sau c¸c bµi ph¸t biÓu cña c¶ T©y lÉn ta,kh¸ch ®îc mêi sang Showroom xem m¸y mãc cñaOlivetti. Sau nµy tôi IBM, Compaq còng b¾t chíc chóngt«i lµm héi nghÞ kh¸ch hµng, nhng kh«ng thÓ hay b»ngFPT. D¹o Êy STCoo míi ra ®êi, cha d¸m tr×nh diÔn c«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
105
khai nªn kh¸ch hµng tham gia héi nghÞ cha ®îc thëngthøc mãn v¨n nghÖ cña FPT. Olivetti chÝnh thøc chØ ®ÞnhFPT lµ ®¹i lý ph©n phèi ë ViÖt Nam vµ toµn §«ng D¬ng.C¸i chøng chØ ®¹i lý (Certificate) cña Olivetti cho FPT lµnguån c¶m høng cho c¸c chÕ t¸c chøng chØ sau nµy mµFPT cÇn cho hå s¬ thÇu hoÆc tù chÕ cho ®¹i lý cña m×nh.ThÕ ®øng cña FPT vÒ tin häc t¹i ViÖt Nam ®îc cñng cèh¬n sau sù kiÖn nµy vµ sau TuÇn lÔ tin häc lÇn thø 3, t¹i ®ã«ng T©y Olivetti Uruganda chÝnh thøc tuyªn bè s½n sµngcïng FPT ch¬i l©u dµi ë ViÖt Nam. Ngµy Êy cã mÊy ®¹i giavÒ Tin häc, nh Seatic vµ Genpacific ë trong Nam (mét anhdoanh sè rÊt lín, qu©n ®«ng, tæ chøc tèt cã ViÖt kiÒu ®øng®»ng sau, mét anh lµ liªn doanh víi Ph¸p), 3C ë ngoµi B¾c(to vèn ®«ng qu©n l¾m ngêi tµi tô tËp), FPT lµ lo¹i míinæi nhng chøa ®ùng mét tiÒm n¨ng lín mµ sau nµy quamÆt ®îc c¸c ®¹i gia kia. Chóng ta cã con ®êng riªng.
Cuèi 1992 vµ 1993 chóng ta cßn thµnh c«ng h¬n n÷acïng Olivetti trong hîp ®ång EC, lÇn ®Çu FPT tham gia®Çu thÇu quèc tÕ vµ phèi hîp cïng FPT HCM triÓn khairéng trong c¶ níc <xin xem thªm bµi "Nhí l¹i th¸ng11/1992"cña t«i vÒ ®¬n hµng nµy>. Chóng ta b¸n å ¹t m¸yOlivetti vµo bé Thuû lîi, Ph©n ®¹m Hµ b¾c, Phèt ph¸t L©mthao, Ng©n hµng §Çu t, C«ng th¬ng, N«ng nghiÖp, VID-Public (ng©n hµng liªn doanh mµ toµn bé phÇn Tin häccøng, mÒm, viÔn th«ng ®Òu do FPT cung cÊp víi dù gióp®ì giíi thiÖu cña Olivetti. §©y còng lµ n¬i mµ nhãm ng©nhµng FPT ph¸t triÓn SIBA kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ lµm phÇn mÒmNg©n hµng). Cã tuÇn lÔ hÌ 1993, FPT ký 2 hîp ®ång h¬n 7tû VN§ cho EC vµ Ng©n hµng §Çu t. M¸y chÊt nh nóimÊy tr¨m c¸i thuª c¶ tÇng 1 cña trêng Gi¶ng Vâ lµm kho.
Sö ký FPT 1988 - 1998
106
Riªng Vâ Mai sau khi lªn lo nhËp khÈu chung cho HO vµocuèi 1992, gi÷a 1993 ®îc cö sang Singapore lµm ®¹i diÖnth¬ng m¹i cho FPT, trùc tiÕp giao dich víi Olivetti. Cønh thÕ ®Õn gi÷a 1994, sau khi Mü bá cÊm vËn vµo dÞp TÕt1994, m¸y Mü (IBM, Compaq...) å ¹t vµo lµm Olivettikh«ng cßn cã chç dung th©n. Sau nµy FPT cßn 2 lÇn b¸nOlivetti sè lîng kh¸, cho C«ng th¬ng vµ cho ch¬ngtr×nh håi h¬ng EC, nhng qu¸ nhá nhoi so víi 2 anh b¹nMü kia. Con ch¸u chóng ta ch¾c kh«ng cßn hy väng biÕt®Õn c¸i tªn Olivetti n÷a.
Ra mÆt phè, tiÕn vÒ thµnh thÞ
N¨m 1993 FPT tiÕp tôc gÆt h¸i thªm qua c¸c hîp ®ångvíi Chinfon Bank, hîp ®ång ®Çu tiªn phÇn cøng lín h¬nphÇn mÒm (gÇn 70.000 USD). ThËt lµ con sè vÜ ®¹i vµothêi ®iÓm ®ã. SIBA mét lÇn n÷a ®îc c¶i tæ khoa häc h¬n.Chóng ta còng kÕt thóc ®îc hîp ®ång phÇn mÒm cho c«ngty Kinh doanh níc s¹ch Hµ Néi víi vèn tµi trî cña PhÇnlan vÒ qu¶n lý ho¸ ®¬n níc, mét hîp ®ång còng cã dÊu Ênlín ë FPT vÒ lµm phÇn mÒm vµ x©y dùng hÖ th«ng tin. K33B¸ch khoa Hµ Néi bæ sung thªm nhiÒu chiÕn sÜ cho ISCnh Hoµng Nam TiÕn, TrÇn Quèc Hoµi, Ph¹m Hång H¶i,Vò Mai H¬ng, Ph¹m VÜnh Th¾ng, §øc. ISC b¾t ®Çu b¸nbu«n thªm m¸y Compaq, m¸y in nhËp tõ §ång Nam cñaanh Th¨ng. Mµu s¾c thÞ trêng thay ®æi h¬n. ChØ ë Gi¶ngVâ thÊy b¾t ®Çu bÝ, chóng t«i t×m c¸ch ra mÆt phè. RÊtnhiÒu ®Þa ®iÓm ®îc xem xÐt. §¸ng tiÕc nhÊt lµ khu Phñdo·n mµ chóng t«i kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng vµ quan hÖ ®Ó giµnhgiËt víi Hanel ®· ®Õn tríc råi, cßn mÊt mÊy vÐ cho taygiíi thiÖu. Sau lÔ héi 5 n¨m FPT 13/9/1993, chóng t«i t×m
Sö ký FPT 1988 - 1998
107
t×m ®îc ®Þa ®iÓm 146 NguyÔn Th¸i Häc tuy kh«ng ng ýl¾m nhng kh«ng cã lùa chän kh¸c vµo lóc ®ã. Sau khi söach÷a, cuèi th¸ng 10/1993 chóng t«i, d©n gäi lµ kinh doanhcña ISC nh t«i, §ç Cao B¶o, Lª Quèc H÷u, T©m, HoµngNam TiÕn, Ph¹m Hång H¶i, Ph¹m ViÖt Giang, TrÞnh ThuHång th ký, chuyÓn ra NguyÔn Th¸i Häc. ë Gi¶ng Vâ chØcßn l¹i c¸nh phÇn mÒm do Thµnh Nam l·nh ®¹o. TiÕn“bÐo” ®îc cö lµm phô tr¸ch cöa hµng tÇng 1, cßn l¹i ëtÇng 2. Chóng t«i tiÕp tôc kinh doanh ®Ò ¸n, b¸n bu«n, b¸nlÎ, doanh sè t¨ng lªn nhiÒu. Còng ë ®©y chóng t«i dÇy c«ng®¸nh gôc Bé Thuû lîi vµ ®¸nh bËt 3C khi ®Þnh mon men®Õn. Thùc sù ®ã lµ lÇn ®¸nh nhau b»ng gi¸ ®Çu tiªn cñaFPT, cßn tríc kia vÉn dµn dùng ®îc. RÊt tiÕc sau nµy bénµy gi¶i t¸n, thËm chÝ mét phÇn tiÒn hîp ®ång sang bé míi®ßi m·i míi ®îc v× kh«ng biÕt ®ßi ai.
HÕt n¨m häc 1993-1994, trêng Gi¶ng Vâ chÊm døthîp ®ång víi FPT, phÇn mÒm hµnh qu©n ra Ngäc kh¸nh, ënhê xëng phim T liÖu. Ph¶i nãi r»ng ISC chóng t«i thêikú nµy long ®ong vÒ chç lµm viÖc, ch¹y lung tung. Trungt©m §µo t¹o th× ë Nhµ Chung, Trung t©m b¶o hµnh th× ëPhan Chu Trinh. NguyÔn Th¸i Häc chØ ë t¹m v× chËt, vØa hÌkh«ng cã bÊt tiÖn cho kh¸ch ®Õn lµm viÖc. §i l¹i chung víinhµ chñ. ThÕ lµ l¹i t×m tiÕp ®Þa ®iÓm. Chóng t«i dõng ch©në 19 NguyÔn BØnh Khiªm, nhµ XB V¨n ho¸ d©n téc, ch¬ilu«n 2 tÇng, råi sau nµy c¶ tÇng 3 cho phÇn mÒm. Lóc nÇymíi cã office ra hån, Showroom tö tÕ cho IBM v× gi÷a n¨m1994, IBM chØ ®Þnh FPT lµ mét trong ba ®¹i lý cña IBM vÒPC vµ Midrange. Còng t¹i NguyÔn Th¸i Häc vµ NguyÔnBØnh Khiªm chóng t«i ®· b¸n nh÷ng chiÕc Mini ®Çu tiªn(RS/6000) cho VCB, ®· nhËp chiÕc AS/400 ®Çu tiªn choFPT nghiªn cøu. Còng ë d©y chóng t«i tiÕp xóc víi c¸c dù
Sö ký FPT 1988 - 1998
108
víi c¸c dù ¸n lín cña Bé néi vô, cña Bé Gi¸o dôc, Bé TµichÝnh, tæ chøc c¸c buæi giíi thiÖu m¸y tÝnh IBM rÇm rÜnhÊt vµ cßn nhiÒu trß kh¸c n÷a. Cã thÕ sau nµy chóng t«imíi thÊy quý khu L¸ng H¹, nã lµ cña m×nh, mµu cê s¾c ¸omíi cã ®êng hoµng, trªn mét khu ®Êt ®Ñp cña Hµ Néi. §ãcòng lµ thµnh qu¶ bao nhiªu n¨m FPT chiÕn ®Êu kinhdoanh vµ x©y dùng ®éi ngò. Gi¸p TÕt ©m lÞch 1996, chóngt«i kÐo vÒ L¸ng H¹, b¾t ®Çu mét chÆng ®êng míi cñaFPT.
C¸c binh ®oµn chñ lùc
Cho ®Õn 1993 chóng ta vÉn say sa b¸n m¸y Olivetti.ThÞ trêng m¸y m¸c cao do FPT lµm lµ chÝnh. RiªngServer m¸y Compaq cã mét vai trß tuyÖt ®èi ë ViÖt Nam.M¸y nh¸i th× ®ñ c¸c thø, IPC, AZTECH, FUJICAMA (doSeatic lµm ph©n phèi, trong ®ã cã sè lîng lín l¾p r¸ptrong níc), vµ biÕt bao tªn tuæi kh¸c mµ t«i kh«ng nhíhÕt. Cho ®Õn cuèi n¨m 1993...
T¹i Hµ Néi ngêi ta thÊy mét «ng t©y Mü chÝnh hiÖuxuÊt hiÖn trªn ®êng phè, t¹i mét sè c¬ quan chøc n¨ngcòng nh t¹i mét sè c«ng ty tin häc. D¸ng ®iÖu ®Æc Mü,khÖnh kh¹ng, ®Çu hãi, mÆt ®á gay, miÖng lu«n nhai kÑocao su vµ cã vÎ rÊt thùc d©n. Tªn «ng ta lµ Bill Hawell,trëng ®¹i diÖn v¨n phßng h·ng IBM t¹i Hµ Néi. Qua giíithiÖu cña InvestConsult cña anh B¹t, «ng ta ®Õn FPT lµmviÖc. §ã lµ lÇn ®Çu t«i tiÕp xóc víi mét «ng “MÏo”. Lóc®Çu c¸i tiÕng Mü cña «ng ta rÊt chi lµ khã nghe víi t«i (vÒsau t«i hiÓu ra r»ng th»ng Mü nµo còng nãi giäng mòi nh«ng Bill). C¸i vèn tiÕng Anh phät phÑt cña t«i nghe c¸igiäng nµy m·i vÒ sau míi quen. T«i häc tiÕng anh chõng
Sö ký FPT 1988 - 1998
109
n¨m rìi, tuÇn hai buæi vµo lóc tríc khi t«i häc tiÕngPh¸p ®Ó ®i häc nghiªn cøu sinh. §Õn khi lµm t¹i FPT ph¶isö dông lµm viÖc víi T©y, thùc sù lóc Êy míi lµ thùc hµnh.May mµ lµm th¬ng m¹i trong tin häc cã lÏ chØ cÇn 100 tõlµ ®ñ (ch¼ng h¹n c¸c tõ nh payment, discount, open L/C,make T/T, negociate, list price,...) nªn t«i kh«ng ph¶i dïngphiªn dÞch. ChÝnh «ng Bill nµy lóc ®Çu nhËn xÐt t«i tiÕnganh cha ®ñ ®Ó lµm viÖc víi «ng ta, nhng anh Tr¬ng GiaB×nh kh«ng ®ñ th× giê ®Ó thêng xuyªn tiÕp nªn «ng Êy vÉnph¶i lµm viÖc víi t«i. ¤ng ta cßn ng¹c nhiªn h¬n khi thÊyt«i vµo gi÷a n¨m 1994 cßn ®øng ra dÞch cho ®oµn Ng©nhµng cña IBM Th¸i Lan sang lµm Workshop cho c¸c Ng©nhµng ViÖt Nam vÒ thanh to¸n liªn ng©n hµng (sù thùc «ngta t×m m·i råi, ch¶ cã ai chÞu dÞch trong sè c¸c dÞch gi¶chuyªn nghiÖp håi Êy, hay nh d©n ta thêng nãi: kh«ng cãchã b¾t mÌo ¨n c.).
¤ng ta khi Êy cao ng¹o giíi thiÖu IBM vµo ViÖt Nam tõn¨m 1938, khi anh Vinh cao tuæi nhÊt C«ng ty míi chµo®êi, råi lµ c«ng ty to nhÊt thÕ giíi, ë ViÖt Nam m·i ®Õn1975 míi ra ®i, nay lµ lóc quay l¹i ViÖt Nam. Th× ra c¸cc«ng ty Mü ®¸nh h¬i thÊy chÝnh phñ Mü s¾p bá cÊm vËnnªn nh¶y vµo thÞ trêng ViÖt Nam. Tríc ®ã vµo gi÷a 1993c«ng ty tin häc Mü ®Çu tiªn FPT ®· gÆp gì chÝnh lµ anhb¹n HP. Hä ®i mét ®oµn 5-6 ngêi cã c¶ ViÖt kiÒu. HPtr×nh bµy rÊt hay vµ anh Tr¬ng Gia B×nh mª HP tõ c¸inghe ®Çu tiªn (chÝnh lµ c¸i nã khoe v¨n ho¸ HP). T×nh yªuÊy vÉn ¸m ¶nh anh Tr¬ng Gia B×nh mÊy n¨m sau ®ã, ®Õnnçi n¨m nay ph¶i chung ch¹ víi nã tÝ ti vÒ kho¶n c¸c s¶nphÈm lu tr÷ th× míi chÞu yªn. Yªu nhau ®Êy nhng anhHP kh«ng ngá lêi g× râ rµng c¶, chØ hÑn sÏ quay l¹i. CßnIBM th× nãi râ quan ®iÓm khi Êy: anh ®ang ®i t×m bå ®©y,
Sö ký FPT 1988 - 1998
110
ng ai th× cíi liÒn. KÓ ra mµ nãi, anh chµng IBM qu¶ cãcao to, ®Ñp trai, l¹i lµ con nhµ giÇu, rÊt giµu, lý lÞch th× cùckú, mÊy ®êi ®Òu lµm «ng to, nªn c¸c c« g¸i míi lín nhFPT lµm sao kh«ng bÞ c¸m dç. Ngêi yªu cò th× kh«ngthÊy ®©u, gièng nh c« l¸i ®ß cña NguyÔn BÝnh, FPT"§µnh lçi íc víi t×nh qu©n", kh¸c ch¨ng kh«ng "BáthuyÒn, bá bÕn, bá dßng trong", chóng ta vÉn lµm Tin häc.
TÕt 1994, Bill Clinton tuyªn bè bá cÊm vËn ViÖt Nam.Tôi Mü vµo ViÖt Nam dån dËp h¬n. Ngêi ta thÊy bãngd¸ng cña Compaq, Oracle, Unisys, Cabletron,Baynetwork... t¹i ViÖt Nam ngay sau lêi tuyªn bè Êy.Th¸ng 5/1994 IBM chØ ®Þnh 3 ®èi t¸c FPT, Tradevico/IBCvµ CMT lµm ®¹i lý b¸n PC. CMT lóc ®ã ®ang ®ãng t¹i trôsë cò cña IBM, phè Lý Tù Träng, HCM, l¹i ®ang vËn hµnhmÊy c¸i IBM/360 næi tiÕng, nªn dÔ hiÓu. Cßn IBC tríc ®ã®· b¸n mÊy tr¨m m¸y PS2 cho Tæng côc ThuÕ qua ®îcnhËp kh«ng chÝnh thøc tõ Thuþ §iÓn, riªng FPT ®îcchÊm do thùc lùc cña chóng ta. ChuyÖn kÓ r»ng «ng Billlµm mét c¸i test cuèi cïng, nhê mét ng©n hµng níc ngoµië HCM gäi cho FPT vµ mÊy ®èi t¸c kh¸c kªu ®Õn söa chohä c¸i m¸y in bÞ háng. Sau 5 phót qu©n ta cã mÆt, cßn c¸c®èi t¸c kh¸c kh«ng thÊy ®©u. ThÕ lµ FPT ®¹t ®iÓm lµm ®¹ilý PC. Sau nµy tôi nã chØ ®Þnh µo µo, nÕu «ng Bill nµy mµbiÕt th× ch¾c còng ®iªn tiÕt v× c¸ch lµm ¨n v« nguyªn t¾ccña bän ®µn em. Th¸ng 9/1993 FPT còng ®îc chØ ®Þnhb¸n thªm AS/400 vµ RS/6000. ThÞ trêng ph¶n øng còngrÊt nhanh, m¸y Olivetti rÊt Ýt ngêi mua, cßn IBM, Compaqth× b¸n rµo rµo. Chóng ta b¾t ®Çu nhËp IBM, khi ®ã lµ lo¹iPS/VP (Personal System Value Professional th× ph¶i), cßnm¸y chñ lµ PS2 næi tiÕng. Chóng ta còng b¸n Compaq nhËpqua DongNam cña anh Th¨ng. Con sè ®Æt hµng IBM ®· lµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
111
hµng IBM ®· lµ 3 ch÷ sè (tøc h¬n 100 chiÕc). Cuèi n¨m1994, IBM chØ ®Þnh thªm mét ®¹i lý ph©n phèi níc ngoµi,BEAM, do ViÖt kiÒu óc lµm chñ kÕt hîp ngêi ViÖt trongníc. Th»ng nµy bîm trong nghÒ bu«n b¸n víi tôi c¸ch·ng Mü råi, chóng ®Æt hµng 500, 1000 chiÕc, lµm rèi tungthÞ trêng néi ®Þa ViÖt Nam khi Êy. Søc Ðp t¨ng dÇn, FPT®· ph¶i nhËp ®¬n hµng ®Çu tiªn cã con sè 500 chiÕc vµocuèi n¨m 1994, l·nh ®¹o C«ng ty häp bao nhiªu buæi míi®Æt bót ký ®¬n hµng ®ã. Còng cuèi 1994, chóng ta b¸n 02m¸y RS/6000 cho VCB, lo¹i 58H, kh¸ to khi Êy (mçi chiÕc80.000 USD).
T×nh h×nh ®· ®Æt FPT vµo mét giai ®o¹n míi. Mét mÆtl·nh ®¹o c«ng ty, anh Tr¬ng Gia B×nh, anh Lª QuangTiÕn còng ph¶i tham chiÕn trªn mÆt trËn Tin häc. MÆt kh¸cc¸ch thøc kinh doanh vµ tæ chøc nh cò cña ISC kh«ng cßnphï hîp. Riªng Thµnh Nam ®· muèn t¸ch phÇn mÒm tõtríc ®ã. Kho¶ng th¸ng 11/1994 t«i b¸o c¸o t×nh h×nh choGia B×nh vµ thÊy cÇn cã mét sù c¶i tæ trong C«ng ty vÒkinh doanh Tin häc. T«i ®îc giao tæ chøc c¸c buæi häp vÒ®Ò tµi nµy. C¸c anh em cèt c¸n cña FPT vµ ISC nh anhTr¬ng Gia B×nh, Lª Quang TiÕn, Bïi Quang Ngäc,NguyÔn Thµnh Nam, §ç Cao B¶o, NguyÔn Ngäc §øc,Hoµng Nam TiÕn... (Phan Minh T©m, phô tr¸ch tµi chÝnhcho ISC, khi Êy ®· t¹m th«i viÖc ®Ó nh¾m sang TOGI lµm).C¸c ph¬ng ¸n kh¸c nhau ®a ra th¶o luËn vµ råi c¸c trungt©m tùa nh ngµy h«m nay ®· ®îc thµnh lËp. QuyÕt ®Þnh®îc ký vµ c«ng bè vµo buæi tæng kÕt cuèi n¨m 1994 t¹iNgäc Kh¸nh, héi trêng cña ViÖn t liÖu phim. Bao gåmc¸c trung t©m:
1. FIS (FPT Information System) - Trung t©m hÖ th«ngth«ng tin;
Sö ký FPT 1988 - 1998
112
2. FSS (FPT Software Solution) - XÝ nghiÖp Gi¶i ph¸pphÇn mÒm ABC (Accounting-Banking-Communication);
3. FCD (FPT Computer Ditribution) - Trung t©m ph©nphèi thiÕt bÞ tin häc;
4. FCO (FPT Computer Office equipment) - Trung t©mm¸y tÝnh, thiÕt bÞ v¨n phßng;
5. FSM (FPT Service Maintenance) - Trung t©m B¶ohµnh, tríc ®ã ®· ®éc lËp víi ISC;
6. FIT (FPT Informatic Training) Trung t©m §µo t¹oTin häc;
Sau nµy ra ®êi thªm:
7. FSI (FPT System Integration) - Trung t©m tÝch hîp hÖthèng (1/1996);
8. FOX, sau lµ Trung t©m Internet FPT (1/1997).
FIS: Khi Êy ISC ®ãng ë 19 NguyÔn BØnh Khiªm. TÇng 1lµm Showroom kiªm b¸n lÎ, b¸n bu«n. Khi t¸ch ISC, béphËn b¸n lÎ do Ph¹m ViÖt Giang cÇm ®Çu, sö dông tÇng 1lµm cöa hµng lµ thuéc FCO, TiÕn “bÐo” lªn lµm FCD, phÇnmÒm t¸ch thµnh FSS, cßn l¹i lµ FIS, do §ç Cao B¶o lµmGi¸m ®èc. Khi ®ã kho¶ng 15 ngêi, chñ yÕu cã bé phËntiÕp thÞ (nh Th¸i Thanh S¬n, HiÓn Linh), triÓn khai hîp®ång (c¸nh cña Hïng “xo¨n”, H¶i “con”) vµ nhãm C«ngnghÖ cña Lª Quèc H÷u, §inh Quang Th¸i (Th¸i lµ d©nphÇn mÒm nhng håi ®ã ®îc cö sang FIS vµ lµ Phã gi¸m®èc cña FIS). B¶o ®· cïng t«i lµm nhiÒu dù ¸n tríc ®ã nªnnhËn träng tr¸ch l·nh ®¹o FIS trong m¶ng c¸c ®Ò ¸n lín,
Sö ký FPT 1988 - 1998
113
lín, c¸c ®Êu thÇu. Kh¸ch hµng cña ISC do FIS ®¶m nhËn vµxö lý tiÕp. Riªng kho th× kh«ng t¸ch ®îc nªn thñ khoNguyÔn Hïng Cêng lµm lu«n cho c¶ FIS vµ Giang, haibªn dïng chung kho ë NguyÔn BØnh Khiªm.
C«ng viÖc sau nµy ph¸t triÓn, FIS gÆt h¸i nhiÒu thµnhc«ng vµ qu©n sè t¨ng lªn 20, 30 vµ h¬n trë thµnh trung t©mlín nhÊt cña FPT vÒ c¶ qu©n sè lÉn doanh sè. Díi sù l·nh®¹o cña Gi¸m ®èc B¶o, c¸c ®Ò ¸n, c¸c thÇu th¾ng liªn tiÕp,kh¸ch hµng còng t¨ng lªn kh«ng ngõng. §iÓm ®éc ®¸o lµFIS tæ chøc c¸c ®éi, c¸c phßng kh¸ chÆt chÏ nhng còngmÒm dÎo nªn mÆc dï khèi lîng c«ng viÖc lín nhng lu«nhoµn thµnh c«ng viÖc. C¸c kh¸ch hµng cña Bé Tµi chÝnh(ThuÕ, Kho b¹c, §Çu t, Doanh nghiÖp, Ban qu¶n lý c¸cøng dông tin häc), cña Bé néi vô nay lµ Bé C«ng an, cñaBé Gi¸o dôc, VDC, V¨n phßng ChÝnh phñ, Ban §¶ng,Thèng kª... ®Òu nhËn ®îc sù phôc vô chu ®¸o tËn t×nh cñaFIS. Nãi nh vËy kh«ng cã nghÜa FIS kh«ng cã nh÷ng®iÓm cha m¹nh, nhng t«i tin r»ng trong mäi hoµn c¶nhFIS lu«n t×m ®îc gi¶i ph¸p ®Ò hoµn thµnh c«ng viÖc ®îcgiao. §ã lµ c¸i quan träng nhÊt trong kinh doanh.
GÇn ®©y FIS cßn chiªu mé ®îc c¶ nhãm GIS kh¸ ngonlµnh. BiÕt ®©u kh«ng l©u n÷a GIS còng lµ mét trong c¸cbinh ®oµn hïng m¹nh cña chóng ta?
FSS: Díi sù l·nh ®¹o vµ d×u d¾t cña Thµnh Nam, nhãmphÇn mÒm lu«n nh mét tæ chøc cã ®Æc thï riªng trongFPT. Hä ®a phÇn lµ c¸c kü s lËp tr×nh, s¸ng t¹o nhngcòng l·ng m¹n. VÒ qu©n sè tõ tríc tíi giê phÇn mÒm vÉnthuËn lîi nhê ®¸m sinh viªn tèt nghiÖp sau khi b¶o vÖ nãichung l¹i tiÕp tôc lµm viÖc ë FPT. C«ng viÖc ë FPT th×kh«ng thiÕu nhng cã nh÷ng lóc ®¸m kü s nµy cã bÖnh
Sö ký FPT 1988 - 1998
114
trÇm uÊt kh«ng dÔ ch÷a. Sau nµy mÆc dï kh«ng muèn t¨ngtrëng vÒ qu©n sè nhng yªu cÇu c«ng viÖc vÉn ®a FSSlªn vÞ trÝ thø 2, mµ t«i cho r»ng nÕu kh«ng t¸ch ra th×kh«ng l©u n÷a sÏ chiÕm vÞ trÝ sè 1. C¸i ®ã còng ch¶ cã g×ph¶i bµn, chóng ta mong muèn lµm nhiÒu phÇn mÒm choViÖt Nam c¬ mµ.
C¸i tªn ABC còng rÊt hay. Accounting, hay KÕ to¸n, lµhíng mµ FPT b¾t ®Çu sau Ng©n hµng cã mét tÑo. Ph¶inh¾c ®Õn Kh¸nh “hãi” trong lÜnh vùc nµy. §Çu 1991 ViÖt“trßn” nãi víi t«i cã th»ng em míi ë Liªn X« vÒ, muèn chovµo FPT lµm. Buæi ®Çu ®Õn FPT lµ Kh¸nh ta ngåi xemch¬ng tr×nh g× ®ã cña TrÇn Ngäc TrÝ vµ tranh luËn rÊt s«inæi nh lµ quen biÕt víi TrÝ l©u råi. ChÝnh c¸i ®ã ®· g©yc¶m t×nh cho c¸ nh©n t«i vÒ Kh¸nh. Anh cã mét Ýt ngang,gµn cña d©n xø NghÖ, nhng l¹i còng thõa hëng sù ch¨mchØ, cÈn thËn, cã tr¸ch nhiÖm cao cña quª h¬ng. RåiKh¸nh chän KÕ to¸n nh mét híng ®i l©u dµi vµ b¾t ®Çungay cho chÝnh FPT. C¸i tªn Balance còng do anh nghÜ ra,mÆc dï cã rÊt nhiÒu ý kiÕn kh«ng ®ång t×nh. Sau nµy quac¸c hîp ®ång kh¸c, Balance hoµn thiÖn dÇn vµ trë thµnhmét s¶n phÈm cã gi¸ trÞ trong FPT vµ lµ mét híng kinhdoanh ngon lµnh. RÊt tiÕc c¸i bÖnh trÇm uÊt còng l©ynhiÔm sang Kh¸nh vµ trong mét hoµn c¶nh kh«ng b×nhthêng anh ®ét ngét rêi FPT vµo gi÷a n¨m 1996, sau nµyt×m hiÓu kü t«i rÊt lÊy lµm tiÕc hoµn c¶nh ®· x¶y ra khi ®ã.Nh mét con ngêi, anh rÊt hîp víi m«i trêng FPT.
Banking th× t«i ®· cã dÞp giíi thiÖu mét Ýt ë phÇn tríc.§Õn cuèi 1994 chóng ta ®· lµm xong hîp ®ång víi ChinfonBank, ®· më réng nhiÒu chi nh¸nh vµ bæ sung nhiÒu chøcn¨ng cho VID-PUBLIC. Sau ®ã lµ MayBank, ICBC, lµ xuÊtkhÈu sang Lµo vµ Campuchia. SIBA h×nh h×nh nh ®· kÞch
Sö ký FPT 1988 - 1998
115
h×nh nh ®· kÞch bê têng, may thay T4 vµ SmartBank ra®êi, nªn kh«ng thÊy nhãm ®ã trÇm uÊt g× c¶. B©y giê lµ c¶mét th¸ch thøc cho nhãm Ng©n hµng, t«i vÉn hy väng vµonh÷ng thµnh c«ng míi cña nhãm tuy r»ng ®«i khi vÉn thÊytiÕc mét c¸i g× ®ã cho nhãm nµy vÒ thêi c¬ vµ thÞ trêng.
Communication b¾t nguån tõ s¶n phÈm BCS cña Tr¬ng§×nh Anh. ThËt hiÕm cã mét kü s lËp tr×nh nµo say mªc«ng viÖc vµ lµm cã hiÖu qu¶ nh §×nh Anh, mµ anhkh«ng hÒ ®îc ®µo t¹o vÒ Tin häc nh c¸c kh¸ch s¹n kh¸c.ChÝnh BCS lµ m«i trêng nÒn cho TTVN vµ T4 (ThanhTo¸n TËp Trung cho VIDB). §×nh Anh g¾n chÆt víi tªnTTVN, m¹ng dïng riªng tù t¹o Made in ViÖt Nam duynhÊt, cã lóc lªn ®Õn 10.000 ngêi dïng. §Õn nay §×nh Anhlµ Gi¸m ®èc cña Trung t©m Internet FPT (FOX), mét trong3 nhµ ISP ®Çu tiªn ë ViÖt Nam. Híng m¹ng réng bÊy giêcã biÕt bao nhiªu gi¶i ph¸p nhng TTVN ch¾c sÏ cßn m·itrong ký øc nhiÒu ngêi. HiÖn nay FPT chóng ta vÉn dïngnã nh hÖ Mail néi bé.
Ngay sau khi FSS ra ®êi nã ®· ®îc bæ sung mét c¸n béphÇn mÒm rÊt giÇu kinh nghiÖm ë ViÖt Nam, anh KhócTrung Kiªn, tríc ë AppInfor, l¨n lén rÊt nhiÒu trongngµnh hµng kh«ng. Anh ®· dùng ®îc nhãm Tµi chÝnhThuÕ vµ ®· gi÷ ®îc vÞ trÝ kh«ng thÓ thay thÕ cña FPT t¹ithÞ trêng thuÕ víi c¸c ch¬ng tr×nh DINATAX, M· tin,VAT, vµ nhiÒu ch¬ng tr×nh qu¶n lý kh¸c trong ngµnhthuÕ. C¸i quan träng h¬n lµ anh hoµ nhËp rÊt nhanh vµoFPT vµ nay lµ gi¸m ®èc cña FSS. Chóng ta tr«ng ®îi ë anhrÊt nhiÒu cho sù nghiÖp phÇn mÒm cña FPT.
Cßn biÕt bao con ngêi kh¸c cña FSS mµ t«i kh«ng thÓviÕt hÕt ra. Nh mét ngêi ®· tõng lµm phÇn mÒm, t«i chóc
Sö ký FPT 1988 - 1998
116
c¸c b¹n lµm nhiÒu phÇn mÒm h¬n n÷a cho ViÖt Nam cã thÓs¸nh vai c¸c cêng quèc n¨m ch©u kh¸c.
FSI: Ra ®êi khi nhiÖm vô thùc hiÖn dù ¸n C27 ®Æt trªnvai FPT nhiÖm vô nÆng nÒ. T¸ch nhãm c«ng nghÖ tõ FISra, FSI ®· nhanh chãng thªm qu©n sè (kÓ c¶ ngêi ngo¹iquèc L©n ®©n) vµ hoµn chØnh c¬ cÊu mét trung t©m. FSI ®·thùc hiÖn rÊt tèt dù ¸n C27 vµ rÊt tiÕc nhµ níc kh«ng ®ñkinh phÝ ®Ó hoµn thµnh sím. Vèn lµ con ngêi c«ng nghÖnªn Lª Quèc H÷u ®· lµm tèt nhiÖm vô qu¶n lý ®Ò ¸n C27.Trung t©m còng rÊt cè g¾ng trong më réng th× trêngnhng kh«ng ph¶i lóc nµo còng thµnh c«ng. L¾m ngêigiái nhng còng ®a n¨ng nªn FSI ®«i lóc trµn d¶i trong c¸cvÊn ®Ò c«ng nghÖ, ®Õn møc cã khi thµnh gai mÝt. VÉn biÕt®· dù ¸n th× ph¶i cã c«ng nghÖ ®Ó tËp trung khoanh vïngcòng lµ mét viÖc cÇn thiÕt. Chóng ta v·n mong FSI tróngnhiÒu ®Ò ¸n c«ng nghÖ cho c«ng ty.
FCD: Lóc ®Çu trung t©m b¸n bu«n nµy cã c¬ cÊu gièngnh c¸c c¬ quan ë ViÖt Nam b©y giê: «ng trëng ch¶ lµmg×, cßn «ng phã ph¶i lµm tÊt. Sè lµ lóc ®Çu FCD kiªm c¶nhËp hµng lÉn b¸n bu«n, ®Ó TiÕn “bÐo” lµm chÝnh. NhngvÞ trÝ qu¸ quan träng mµ chñ tr¬ng cña anh Tr¬ng GiaB×nh lµ vÊn ®Ò cÊt nh¾c nªn b¶o thñ th× h¬n nªn Lª QuangTiÕn lµ Gi¸m ®èc FCD trong n¨m 1995. Gi÷a n¨m 1995,FPT ký ®¹i lý ph©n phèi víi Compaq, lóc nµy cãc sî anhb¹n IBM phËt lßng n÷a (cuèi 1994 Compaq muèn ký th×FPT ta l¹i run v× sî IBM phËt ý). Chóng ta b¸n c¶ IBM vµCompaq. FCD håi Êy kh«ng cã kho riªng, TiÕn “bÐo” cãs¸ng kiÕn dïng hµnh lang lµm kho, thÕ lµ hµng ho¸ lung
Sö ký FPT 1988 - 1998
117
tung, mÊt m¸t khèi thø. Cã hµng lµ b¸n ®îc, vÞ trÝ cñaFPT nhóc nhÝch lªn cao dÇn trong thÞ trêng b¸n bu«n. ThÕlµ anh Tr¬ng Gia B×nh b¶o TiÕn ‘bÐo” tô tËp bän dealersl¹i uèng rîu thÒ nhau kh«ng ph¸ gi¸, t¬ng th©n t¬ng ¸itrong bu«n b¸n. ThÊy tiÒn rîu nhiÒu qu¸, Lª Quang TiÕnc¾t phÐng kh«ng cho TiÕn “bÐo” kho¶n chi nµy, h¾n mõngró v× uèng rîu su«ng còng ch¸n.
1996 c«ng ty t¸ch viÖc cña TiÕn “bÐo” nhËp, b¸n ra t¸chb¹ch vµ TiÕn “bÐo” chuyªn lo phÇn nhËp khÈu, mua vËt tcho toµn c«ng ty. Phßng KHKD ra ®êi, sau thªm c¸c caothñ Lª TiÕn H¶i, Hå TrÝ Lu©n, NguyÔn Thanh Thuû vÒ ®Çuqu©n. PhÇn b¸n bu«n giao cho H¶i “kÒu”, H¬ng “giµ” vµc¸c bé cò ®· tham gia b¸n. FCD cø thÕ tiÕn lªn cho ®Õn khikh«ng biÕt tiÕn ®i ®©u n÷a th× H¶i “kÒu”còng bÞ bÖnh trÇmuÊt, sang Blue Sky ®Ó l¹i bao niÒm nuèi tiÕc cña kh¸chhµng mua sØ FPT. T« TuÊn nh¶y sang kiªm lu«n c¶ FCD vµFCO (gäi t¾t lµ FCDO), anh ®· quen thuéc lÜnh vùc nµy råinªn nhanh chãng b¸n bu«n tèt, khæ c¸i nhiÒu lóc c«ng tych¶ cã g× cho anh b¸n. T©n quan t©n chÝnh s¸ch anh tung rachÕ ®é l¬ng s¶n phÈm, lÝnh cña anh b¸n nh ®iªn, l¬ngcao vót lªn khiÕn c¶ c«ng ty ®Òu muèn lµm qu©n cña T«TuÊn.
FCO: Lóc ®Çu FCO ®· ph©n chia thµnh 2 côc, FC1 vµFC2 do cã 2 cöa hµng ë NguyÔn BØnh Khiªm vµ YÕt Kiªu.Showroom ®i theo HO anh Tr¬ng Gia B×nh cho t¸ch kháiISC v× ®Ó díi ISC th× anh Tr¬ng Gia B×nh kh«ng cã ®ÊttriÓn khai c¸c ý tëng cña anh. VÝ nh tæ xa mÑ lµ mét vÝdô, ISC bän t«i khi Êy ®Òu ch¹y l«ng nh«ng nh bän xa mÑråi th× cßn lËp chóng ra lµm g×. Ngîc l¹i ISC th× l¹i b¸nbu«n cho Showroom cña T« TuÊn, vui ®¸o ®Ó. Hai cöahµng khi Êy kh«ng dÝnh nhau mÊy thÓ lµ tù nhiªn cã FC1,
Sö ký FPT 1988 - 1998
118
FC2, b¸o c¸o giao ban lµ 2 dßng h¼n hoi chø kh«ng cénggép l¹i chung cho FCO. VÒ sau Giang ®i khái FPT th×chÝnh quyÒn trong FCO míi tËp trung vµo T« TuÊn, cöahµng ë NguyÔn BØnh Khiªm còng ®ãng lu«n nhêng choB¶o hµnh. T« TuÊn cho c¸c cöa hµng FPT bung ra kh¾p HµNéi, cø y nh c¾m cê xÝ ®Êt Êy, c¶ Hµ Néi rîp biÓn 3 mµuFPT. Sau phøc t¹p qu¸ vÒ thñ tôc vµ qu¶n lý tµi s¶n nªn col¹i mµ biÕn thµnh cöa hµng ®¹i lý, hiÖu øng 3 mµu vÉn tètnguyªn.
FSM: Tríc ®ã FSM ®· t¸ch ra khái ISC. Sè lµ trong1993 c«ng ty sî Trung t©m b¶o hµnh FPT chØ tËp trungphôc vô ISC mµ kh«ng lo cho ZODIAC vµ Showroom cñaT« TuÊn nªn cho t¸ch Trung t©m ra khái ISC. ViÖc nµy saunµy cã hËu qu¶ ghª gím trong t©m t anh em B¶o hµnh.
Vèn næi tiÕng trong dÞch vô nµy, uy tÝn cña FPT cao raphÕt (tríc sang ®Õn tËn Liªn X«). C¸c kh¸ch hµng lín chØtÝn nhiÖm FPT, t¹o ®µ cho FIS trong nhiÒu ®ît thÇu. Qu©nta lµm ngon qu¸ nªn c¸c ®¹i gia IBM, Compaq ®Òu chØ®Þnh lµm nhµ cung cÊp b¶o hµnh cho chóng. NÕu FSMkh«ng chª th× Motorola còng s½n sµng ch¬i. ThiÕt nghÜchõng Êy c¸i tªn còng ®ñ lµm vinh dù FSM.
FIT: Trung t©m §µo t¹o cã tõ rÊt l©u råi trong FPT, doanh Ph¬ng (con cô §ç Mêi) dùng nªn rèi bá ®i lËpDOIMOI, ®Ó l¹i mét hËu qu¶ to lín may mµ anh em ThuËnHµ chÕ ngù ®îc. Vèn lµ mét gi¸o viªn nªn Bïi ViÖt HµtiÕp qu¶n Trung t©m kh«ng cã g× khã kh¨n. Lóc ®Çu TTn»m ë trong trêng Amstecdam, sau bung ra Nhµ Chungc¹nh trêng §¶ng, mét vÞ trÝ lý tëng khi ®ã. Anh Hµ næitiÕng vÒ viÕt s¸ch, sè ®Çu s¸ch anh viÕt ra cã khi kh«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
119
®Õm ®îc, bµy vµi tñ cha ch¾c ®ñ. Trung t©m næi tiÕngbëi kh¶ n¨ng tù trÞ cao, kiÓu g× còng cã v« khèi c¸i kh¸cvíi c«ng ty chung. HiÖn nay ë YÕt Kiªu, Trung t©m míitriÖt ®Ó c¶i tæ vµ ®ang tËp trung vµo c¸c kho¸ n©ng cao vµphôc vô c¸c c¬ quan. Chóng ta hy väng trung t©m sÏ ®øngv÷ng trªn thÞ trêng ®µo t¹o vèn rÊt hçn lo¹n trong nh÷ngn¨m gÇn ®©y.
§Õn nay c¸c binh ®oµn cña chóng ta ®Òu trëng thµnhvµ chuyªn m«n ho¸ cao, nhng khi cÇn hiÖp ®ång binhchñng vÉn rÈt tèt. NhiÒu ®éi qu©n cßn cã ngêi anh emtrong HCM, phèi hîp nhÞp nhµng mang l¹i thµnh qu¶chung cho FPT. Con sè 8 binh ®oµn Tin häc cã thÓ cha lµcuèi cïng. NÕu cã c¸c binh ®oµn míi, t«i ch¾c r»ng häcòng thiÖn chiÕn nh nh÷ng ngêi anh em tríc ®ã.
Lêi kÕt
Con ®êng 10 n¨m lµ dµi víi mét c«ng ty, nhÊt lµ c«ngty tin häc. Chóng ta ®· ®i qua mét chÆng ®êng dµi. Chóngta ®· ®¸nh bao trËn lín nhá, tõng lµm rung chuyÓn c¸cm¶nh ®Êt tëng chõng nh khã lßng ®Æt tíi: MOI, MOF,MOET... c¸c Ng©n hµng, Lµo hay Campuchia. Con ®êngphÝa tríc ®ang réng më. Håi xa chØ cã m¬i ngêi, h«mnay ta ®· h¬n 400, con ®êng s¾p ®i ch¾c sÏ to lín h¬nnhiÒu con ®êng ta ®· qua.
Sö ký FPT 1988 - 1998
120
MÒm ta lu«n ph¶i siªu
Cßn cøng lu«n ph¶i ch¾c
Lµm cho kh¸ch hµng síng
Ta míi sèng yªn vui.
VÒ híng Ph¸t triÓn PhÇn mÒmCòng nh bÊt cø mét c«ng ty ®Çy tham väng nµo kh¸c,
ngµy tõ khi ra ®êi, FPT ®· nung nÊu môc tiªu trë thµnhnh÷ng ngêi khai ph¸ cho c«ng nghiÖp phÇn mÒm t¹i ViÖtNam. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã, l·nh ®¹o C«ng ty - c¸c anhTr¬ng Gia B×nh, Lª Vò Kú ®· bá nhiÒu c«ng søc mêinhiÒu chuyªn gia hµng ®Çu vÒ tin häc, c¶ phÇn cøng vµphÇn mÒm cña ViÖt Nam vµo nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû nµyvÒ lµm viÖc t¹i C«ng ty. §ã lµ c¸c anh NguyÔn ChÝ C«ng,anh §ç Cao B¶o, anh NguyÔn Trung Hµ, anh Bïi QuangNgäc, anh Vâ Mai, anh NguyÔn Thµnh Nam... Nh÷ng nh©nvËt sõng sá Êy ®· sèng, lµm viÖc hÕt søc m×nh cho C«ng ty,®· cã nhiÒu ®ãng gãp cho Tin häc ViÖt Nam trong khu«nkhæ FPT. Mét sè kÕt qu¶ mµ hä ®· thùc hiÖn ®îc qua c¸cch¬ng tr×nh Tin häc sau ®©y ®· nãi lªn ®iÒu kh¼ng ®Þnh®ã.
N¨m 1988, nh×n chung khi nãi ®Õn Tin häc, ai còngnghÜ lµ sÏ lµm phÇn mÒm. Mét kh«ng khÝ s¸ng t¹o hõnghùc kh¾p n¬i. ViÖn TÝnh to¸n §iÒu khiÓn cã c¸c ch¬ngtr×nh nhËn d¹ng vµ trÝ tuÖ nh©n t¹o, AIC cã CAMAP miªut¶ c¸c lôc ®Þa tr«i trong tiÕng nh¹c vÐo von, T« Thµnh(§HBK) cã ch¬ng tr×nh hoa th¬m bím lîn,... TiÕc thaytrµo lu ®ã ®· kh«ng ®îc n©ng ®ì nªn ®· bÞ xu híng
Sö ký FPT 1988 - 1998
121
mua ®i b¸n l¹i ®¸nh b¹i dÔ dµng. NhiÖm vô ph¸t hiÖn raBill Gate cña ViÖt Nam ®µnh bÞ lïi l¹i cho líp ®µn emnh÷ng thÕ hÖ sau.
ThËt t×nh mµ nãi buæi ban ®Çu FPT ®îc giao viÖc chÕt¹o siªu m¸y tÝnh, do ®ã tha hå mµ thö mµ mÇy mß. C¶C«ng ty chØ cã mét m¸y tÝnh XT Foremost vµ mét m¸y æn¸p §øc mçi khi cã kh¸ch tham quan l¹i bèc khãi mï mÞt.
Ngåi ch¸n anh B¶o quyÕt ®Þnh chuyÓn toµn bé c¸c m·nguån cña ch¬ng tr×nh nhËn d¹ng sang Turbo C, métquyÕt ®Þnh mµ b©y giê míi hiÓu hÕt tÝnh ®óng ®¾n cña nã.Ch¬ng tr×nh ®Çu tiªn mµ NguyÔn Thµnh Nam lµm ®îccòng kh¸ g©y Ên tîng. §ã lµ viÖc dïng debug ®Ó ®æi hÕtc¸c message trong command.com sang tiÕng ViÖt. Trongm¸y tÝnh cña FPT lóc ®ã khi gâ mét lÖnh kh«ng tån t¹i,m¸y sÏ tr¶ lêi: “Lµm qu¸i g× cã file nµy”. Khã nhÊt lµ ®æic©u hái: “Y/N” sang “C/K”.
Sau mét thêi gian ch¼ng thÊy siªu m¸y tÝnh tiÕn triÓn g×c¶, Trung Hµ thêng bá ®i gióp c¸c anh Kú, TiÕn trongviÖc b¸n m¸y tÝnh ®æi hµng cho ViÖn Hµn l©m KHLX. VÒchuyÖn nµy, anh TiÕn còng thêng t©m sù trong c¸c buæinãi chuyÖn. Trong c¸c chuyÖn cña anh ®¸ng nhí nhÊt lµchuyÖn vÒ §øc “bÐo” (hiÖn lµ Gi¸m ®èc Trung t©m B¶ohµnh FPT). §øc “bÐo” håi ®ã cha lµm cho FPT. Anh vµ§inh ThÕ Lam (hiÖn lµ Gi¸m ®èc cña Thiªn Nam tin häc)lµm thµnh mét cÆp rÊt ¨n ý ®Ó kiÕm thªm. Hä thêng ho¹t®éng trong lÜnh vùc tiÕng ViÖt. ChiÕc m¸y tÝnh ®Çu tiªncña FPT còng do hä cµi tiÕng ViÖt. G©y Ên tîng nhÊt lµ cãmét c¸i c«ng t¾c, bËt mét c¸i lµ mµn h×nh chuyÓn sangtiÕng ViÖt, c¸i n÷a lµ tiÕng Nga, c¸i n÷a lµ tiÕng anh. ThËtlµ thuËn tiÖn, h¬n h¼n c¸c kiÓu Shift ph¶i tr¸i ví vÈn cña
Sö ký FPT 1988 - 1998
122
ABC vµ ViÖt Nam I b©y gië. Trong trÝ tëng tîng cña anhTr¬ng Gia B×nh lóc ®ã, cÆp nµy còng ngang víi khu c«ngnghÖ cao b©y giê. §ã lµ nãi t¹i sao §øc “BÐo” ®îc anhTiÕn nh¾c ®Õn. Anh TiÕn nãi: “Khi ®ã FPT b¸n m¸yOlivetti sang Nga bÞ h háng nhiÒu, ph¶i mêi chuyªn gia§øc sang gióp ®ì. H«m ®ã thÊy §øc bÖ vÖ ®Õn, mÊy chóT©y h× hôi bª m¸y ra. Ch¼ng thÊy «ng §øc ch÷a g× chØ thÊyhai tay ®ót tói quÇn, ®i ®i l¹i l¹i, b¾t c¸c chó T©y xoayngang xoay däc, ®Ëp ®Ëp vµo m¸y tÝnh, råi l¹i b¾t mangvµo. ThÕ mµ c¸i m¸y l¹i tù nhªn ch¹y. T©y phôc l¾m, cßnanh em ta th× ng¹c nhiªn”.
Ch¬ng tr×nh Demo
Xu híng demo lµ xu híng dominate trong c¸c s¶nphÈm mÒm cña ViÖt Nam. Ngêi th× demo c«ng nghÖ, kÎthÌ demo thuËt to¸n, cã c«ng ty th× ®¬n gi¶n lµ ngêi. FPTcòng kh«ng tr¸nh khái trµo lu ®ã. Tæ s cña c¸c s¶n phÈmdemo (ngµy nay ngêi ta cßn hay gäi lµ presentation) lµanh §ç Cao B¶o.
Vµo n¨m 1989, c¸c lo¹i ch¬ng tr×nh nh PowerPoint,ScreenCam cßn cha tån t¹i. Tuy nhªn IBM cã mét ch¬ngtr×nh t¬ng tù rÊt ®éc ®¸o, gäi lµ StoryBoard. Ch¬ng tr×nhnµy cã nhiÒu ®iÓm hay mµ cho ®Õn nay c¸c ch¬ng tr×nhtiªn tiÕn kÓ trªn vÉn kh«ng cã, tØ dô nh kh¶ n¨ng ®ÞnhnghÜa mét mµn h×nh ¶o trong mét phÇn bÊt kú cña mµnh×nh m¸y tÝnh, vµ cho c¸c ch÷, h×nh chØ thÓ hiÖn trong ®ã.Anh B¶o lµ ngêi ®Çu tiªn thiÕt kÕ bé ch÷ tiÕng ViÖt choStoryBoard. C¸c mµn tr×nh diÔn ®éc ®¸o do anh B¶o thiÕtkÕ lóc ®ã thêng lµ qu¶ ®Êm thÐp cña C«ng ty trong viÖc ®iký c¸c hîp ®ång. H¬n thÕ n÷a chóng cßn ®îc dïng choc¸c môc ®Ých khoa häc vµ ngo¹i giao. Th«ng thêng lµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
123
mµn h×nh ®îc më ra víi hai bµn tay ®ang n¾m chÆt vµdßng ch÷ ch¹y: “Hoan h« ®ång chÝ...”. Trong c¸c ®ång chÝ®îc hoan h« ph¶i kÓ ®Õn ¤ng §ång SÜ Nguyªn, Bé trëngbé GTVT, ¤ng Vò §×nh Cù, ViÖn trëng Viªn c«ng nghÖ,Gi¸o s thuû lùc Obermayer cña ViÖn Max Plank-§øc,¤ng TrÇn L©m, Tæng Gi¸m ®èc §µi THVN,... nhiÒu kh«nxiÕt. TiÕp theo lµ tõng ®oµn «t«, m¸y tÝnh vµ c¸c kiÓu ch÷uèn lîn, côp xoÌ miªu t¶ c¸c ho¹t ®éng cña FPT liªn quan®Õn vô viÖc. KÕt thóc thêng lµ mét cµnh ®µo, hoÆc métbøc tranh phong c¶nh.
Lóc ®Çu, khi cha lµm ®îc bé font tiÕng ViÖt, anh B¶o®· bá c«ng ra viÕt h¼n mét ch¬ng tr×nh t¬ng tù nhStoryBoard. B©y giê cã ngêi nµo cã ý tëng viÕt l¹iPowerPoint chØ v× nã ch¹y chËm qu¸ kh«ng!
Ch¬ng tr×nh demo næi tiÕn thø hai cña FPT mµ anh B¶ol¹i lµ nh©n vËt chÝnh lµ ch¬ng tr×nh “§Ìn ®êng”. Sè lµhåi ®ã (1989) AIC cã mét ch¬ng tr×nh rÊt næi tiÕng gäi lµCAMAP. Khi ch¹y, b¶n ®å n¨m ch©u bèn biÓn hiÖn lªn vµtr«i d¹t theo ®iÖu nh¹c rÊt du d¬ng. Khi kÝch chuét vµoc¸c vÞ trÝ trªn b¶n ®å ta cã thÓ thu nhËn ®îc nh÷ng th«ngtin vÖ khu vùc ®ã. Ph¶i nãi r»ng AIC vµo qu·ng n¨m 1989-1992 lµ mét C«ng ty rÊt tËp trung vµo c«ng nghÖ phÇnmÒm, ®Æc biÖt lµ ®å ho¹ vµ còng ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶®¸ng khÝch lÖ. Hä cßn ®îc mêi sang tËn Pari ®Ó thùc hiÖnmét hîp ®ång cho thµnh phè ¸nh s¸ng.
FPT, cô thÓ lµ anh B¶o, còng kh«ng ph¶i tay võa. Võamay, lóc ®ã cã Mr. NguyÔn ViÕt TuyÓn Gi¸m ®èc XÝnghiÖp ®Ìn ®êng Hµ Néi ®Õn ®Ó ®Æt vÊn ®Ò lµm ch¬ngtr×nh qu¶n lý hÖ thèng chiÕu s¸ng c«ng céng cña Hµ Néi.Lóc ®ã FPT ch¼ng cã ai thµnh th¹o vÒ Fox c¶, nªn chØ cã
Sö ký FPT 1988 - 1998
124
mét ý tëng lµ lµm kiÓu GIS. Ban chuÈn bÞ ®Ò ¸n ®îc cÊptèc thµnh lËp gåm cã anh C«ng chñ tr×, anh B¶o lo phÇn vÏvµ xö lý b¶n ®å, anh Nam lo phÇn qu¶n trÞ vµ thÓ hiÖn c¸c®Ìn s¸ng tèi, anh Ngäc lo phÇn ©m nh¹c. Ch¬ng tr×nh®îc hoµn thµnh trong hai tuÇn, më ®Çu b»ng c¶nh b¶n ®åHµ Néi tr«i trong tiÕng nh¹c “ Trïng trïng qu©n ®i nhsãng...”. TiÕp ®Õn lµ s¬ ®å nèi c¸c bèt ®Ìn gäi lµ m¹chvßng, c¸c ®êng phè,... Tãm l¹i rÊt Ên tîng. TiÕc r»ng khi®Õn tr×nh bµy cho XÝ nghiÖp, anh C«ng l¹i chØ ra qu¸ râ sùyÕu kÐm vÒ chuÈn bÞ cña ®éi b¹n, do ®ã ®éi b¹n sî ch¹ymÊt. Gi¶ sö lóc ®ã cã ®«i chót kinh nghiÖm vÒ th¬ng m¹ith× cã lÏ sù ph¸t triÓn phÇn mÒm cña FPT ®· ®æi s¸nghíng kh¸c.
Tuy nhiªn ch¬ng tr×nh “§Ìn ®êng” thùc sù ®· cã métt¸c dông demo tÝch cùc vµ ®îc ch¹y ®i ch¹y l¹i hµng tr¨mlÇn cho c¸c quan kh¸ch kh¾p n¬i xem. Còng cã thÓ coi“§Ìn ®êng” lµ s¶n phÈm Multimedia ®Çu tiªn cña FPT vÒtin häc.
Ch¬ng tr×nh vÉn cßn ®îc lu tr÷ trong segver FPT -SS. ThiÕt tëng c¸c nhãm GIS vµ Multimedia kh¾p n¬i cñaFPT còng nªn ngã qua tÝ chót cho c¸c bËc ®µn anh ®îctháa lßng.
Ch¬ng tr×nh Flight Simulation
Tiªu biÓu cho trêng ph¸i lËp tr×nh l·ng m¹n cña FPT lµch¬ng tr×nh “Flght Simulation”. Cuèi n¨m 1992, anh T«Dòng PTS Hµng kh«ng KiÐp vÒ, ®· t×m ®Õn Thµnh Nam ®ÆtvÊn ®Ò: “XÝ nghiÖp söa ch÷a m¸y bay A76 quyÕt ®Þnh tr×nhlªn ChÝnh phñ duyÖt ®Ò ¸n x©y dùng cabin tËp l¸i m¸y bayTL134, do ®ã A76 muèn t×m c¸c céng sù m¹nh vÒ tin häc,to¸n vµ ®iÒu khiÓn”. Kh«ng mét chót do dù, FPT nhËn lêi
Sö ký FPT 1988 - 1998
125
FPT nhËn lêi ngay. Cïng tham gia dù ¸n cßn cã nhãm chÕt¹o ®Çu ®o cña ViÖn VËt lý, nghiªn cøu tªn löa cña Kh«ngqu©n, AIC.
Bµi to¸n kh¸ phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i thÓ hiÖn ®îc sùthay ®æi cña kh«ng gian ba chiÒu xung quanh ngêi l¸i dùatrªn c¸c tham sè ®Çu vµo ®o ®îc nh ®é cao, tèc ®é,híng giã, híng bay, vÞ trÝ bay...dù tÝnh sÏ chi 400000USD, mét con sè khæng lå ®èi víi thêi bÊy giê.
§Ó ®îc tham gia chÝnh thøc vµo dù ¸n, FPT ph¶i lµmmét ch¬ng tr×nh demo vµ dù ¸n c¸c anh Nam, B¶o, H÷u®îc giao lo chuÈn bÞ. Dù ¸n cã 3 phÇn, anh H÷u viÕt vÒc¸c ph¬ng tr×nh khÝ ®éng häc, anh B¶o viÕt vÒ viÖc thÓhiÖn nh÷ng c¶nh 3 chiÒu, cßn anh Nam lo phÇn thiÕt kÕm¹ng vµ c¸c m¸y tÝnh. §èi víi hä, ®ã qu¶ lµ mét nhiÖm vôhÕt søc nÆng nÒ bëi v× ph¶i ®a c¸c tr¹m lµm viÖc(WorkStation) ®å hoµ vµo m¹ng, mµ t¹i thêi ®iÓm ®ã l¹ikh«ng cã mét tÝ th«ng tin nµo vÒ chóng c¶. Nghe ngêi tam¸ch, anh Nam lªn Trung t©m Th«ng tin cña UBKHKT(ngay ®èi diÖn víi FPT 25 Lý thêng KiÖt cò). ë ®©y qu¶ lµcã mét l« c¸c ®Üa CD víi ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ m¸y tÝnh.Anh NguyÔn Kh¾c S¬n (Gi¸m ®èc Trung t©m ®¹c cho anhNam chän ra tÊt c¸c c¸c th«ng tin cã cã ch÷“WorkStation”. Nhê thÕ, trong b¶n dù ¸n lóc ®ã. FPT míicã thÓ chµo ®îc c¶ m¸y SunSpac vµ RS/600. Nãi thªm ®«ichót vÒ anh S¬n, anh lu«n b¨n kho¨n t×m c¸ch sö dông khoth«ng tin v« gÝa trong tay võa cã lîi cho x· héi, tËp thÓ vµb¶n th©n. VËy mµ kh«ng ®îc. Lóc ®ã anh næi tiÕng h¬n vÒcung cÊp c¸c bé font tiÕng ViÖt cho Ventura, PageMaker.Theo nh anh kh¼ng ®Þnh, ®a sè c¸c lo¹i font tiÕng ViÖtkh¸c ®Òu cã nguån gèc tõ anh sau ®ã ®îc biÕt së Khoahäc C«ng nghÖ vµ M«i trêng thµnh phè Hå ChÝ Minh chç
Sö ký FPT 1988 - 1998
126
Minh chç anh NguyÔn Träng ®· triÖt ®Ó th¬ng m¹i ho¸®îc nguån th«ng tin t¬ng tù.
L¹i nãi vÒ phÇn demo cña ch¬ng tr×nh, theo thiÕt kÕchung sÏ cã 2 modules ch¹y trªn 2 m¸y kh¸c nhau. 1 ®ÓtÝnh to¸n ra c¸c th«ng sè vÒ tèc ®é vµ ®é cao dùa trªn c¸cph¬ng tr×nh khÝ ®éng häc lóc m¸y bay cÊt c¸nh. C¸cth«ng sè tÝnh ®îc sÏ ®îc truyÒn qua cæng COM sangm¸y thø 2 ch¹y ch¬ng tr×nh m« pháng visual c¶nh m¸ycÊt c¸nh. Ch¬ng tr×nh tÝnh to¸n do anh Lª Quèc H÷u chÞutr¸ch nhiÖm, v× ph¶i tÝnh to¸n nhiÒu nªn ®îc u tiªn ch¹ytrªn chiÕc m¸y 486 duy nhÊt lóc ®ã: NipponTech. (M¸ynµy hiÖn vÉn cßn trong danh s¸ch tµi s¶n cè ®Þnh cña FPT).XuÊt xø cña nã kh¸ buån cêi: håi ®ã FPT muèn kinhdoanh m¸y §«ng Nam ¸, t×m ®îc mét h·ng cung cÊp cùccñ chuèi, thËm chÝ cßn ®ång ý cho m×nh ®Æt mãc m¸ylu«n, nh·n hiÖu Nippon Tech lµ do Trung Hµ ®a ra lµmngêi ta dÔ nghÜ r»ng ®©y lµ mét lo¹i m¸y cao cÊp do NhËts¶n xuÊt. Ch¬ng tr×nh truyÒn høng d÷ liÖu qua cæng COMdo Phan Minh T©m viÕt. Ch¬ng tr×nh m¸y bay cÊt c¸nh do§ç Cao B¶o viÕt còng thÊy ®êng b¨ng ch¹y giËt lïi vµm¸y bay ngãc ®Çu lªn trêi m©y. Kú l¹ thay lµ c¶ hÖ thèngphøc t¹p nh vËy ®· ho¹t ®éng. H«m b¶o vÖ ®Ò ¸n, qu©n ta®· dïng m¸y chiÕu chiÕu lªn têng toµn bé c¶nh tÝnh to¸nvµ m¸y bay cÊt c¸nh, rÊt g©y Ên tîng. TiÕc r»ng sau ®ã ®Ò¸n kh«ng ®îc l·nh ®¹o Hµng kh«ng phª duyÖt.
Tin häc phôc vô lÔ héi 1993
N¨m 1993 lµ n¨m quan träng, FPT kû niÖm 5 n¨m ngµythµnh lËp. §ã lµ mét n¨m thµnh c«ng nhÊt víi FPT c¶ vÒkinh doanh- c«ng nghÖ vµ v¨n ho¸. Ban gi¸m ®èc quyÕt®Þnh tæ chøc lÔ héi mõng th¾ng lîi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
127
Nhãm Hïng R©u vµ §øc BÐo ®îc giao nhiÖm vô thiÕtkÕ mét hÖ thèng t¬ng tù nh truyÒn h×nh c¸p trong khu«nviªn phßng häp lín cña Khu biÖt thù Hå T©y. Môc tiªu lµ®Ó replicate l¹i ch¬ng tr×nh trªn nhiÒu mµn h×nh. Sau méthåi thö nghiÖm, thÊt b¹i ch¸n chª, hä quyÕt ®Þnh nhê anhVâ Mai (lóc ®ã ®ang ë Singapore) mua 4 bé Commandorlµ thiÕt bÞ Multidisplay cã thÓ nh©n h×nh ra nhiÒu mµnh×nh. TÊt c¶ c¸c TV cña c¸n bé FPT ë khu Thñ LÖ ®Òu bÞtrng dông.
Néi dung ch¬ng tr×nh ®îc giao cho anh Nam vµ anhB¶o. L¹i mét lÇn n÷a anh B¶o thÓ hiÖn lµ mét chuyªn gialËp tr×nh xuÊt s¾c, bÊt kÓ ng«n ng÷ nµo. Håi ®ã, trong béVideo for Windows cña Creative cã mét ch¬ng tr×nhth¬ng m¹i lµ Action, kh«ng thÓ hiÓu thÕ nµo háng bÐng®Üa setup, t×m mua cuèng c¶ lªn kh«ng thÊy. Anh B¶oquyÕt ®Þnh dïng mét ch¬ng tr×nh kh¸c cã tªn lµ Tempracòng ®i kÌm nhng lµ miÔn phÝ. §ã lµ mét kiÓu ng«n ng÷lËp tr×nh ®¬n gi¶n (script) cho phÐp ngêi dïng cã thÓ ®iÒukhiÓn c¸c objectsmltimedia nh bµi h¸t, ©m thanh, ¶nh vµb¨ng video. Ph¶i thõa nhËn lµ tuy cã khã sö dông TemprarÊt giµu vÒ tÝnh n¨ng vµ mÒm dÎo. Vµ anh B¶o ®· nhanhchãng thµnh th¹o.
§Ó cã nguån d÷ liÖu chÕ biÕn, anh B¶o x¸ch m¸y quayvideo (cña anh B×nh) ®i quay lung tung: kh¸ch hµng, c«ngty, c¸c ho¹t ®éng STCo còng ®· cã s½n mét sè b¨ng. Lóc®ã còng ph¸t minh ra mét ph¬ng ¸n ®a c¸c bøc ¶nh lÞchsö vµo m¸y tÝnh mµ kh«ng cÇn scaner mµu: kª mét c¸i bÖthËt ch¾c cho capture. Tuy cã vÊt v¶ mét chót nhng vÉn®a ®îc hÇu hÕt c¸c c¶nh lÞch sö vµo m¸y tÝnh. Ch¼ng h¹nnh chiÕc xe m¸y næi tiÕng cña Hïng R©u cã cuén d©ytrong hép ®Ìn pha. ChØ cã ®iÒu lµ nh÷ng ¶nh ®ã cã paletle
Sö ký FPT 1988 - 1998
128
mµu ®èi lËp víi Windows nªn khi show nã, nh÷ng thøxung quanh cã mµu kh«ng gièng cò n÷a. Nguån ©m thanhrÊt ®¬n gi¶n, vÒ nh¹c cã Hng §inh, trong nhãm Hoa s÷av¸c organ ®Õn vµ ghi l¹i tÊt c¶ c¸c bµi h¸t truyÒn thèng cñaSTCo. VÒ lêi anh B¶o ra søc luyÖn giäng ®Ó ®äc lêi b×nh.L¹i cßn thuª c¶ mét héi vç tay rµo r¹t ®Ó chªm vµo trongnh÷ng chç quan träng. KhÈu hiÖu “vç tay” næi tiÕng cñaanh B¶o ®îc ph¸t kiÕn chÝnh trong dÞp nµy. Sau khi ®·hoµn tÊt c¸c phô kiÖn th× l¾p ghÐp l¹i. §Çu tiªn còng ®Þnhplay ra mµn h×nh vµ ghi hÕt vµo mét b¨ng. Sau ®ã ph¸t hiÖnra r»ng, ngay c¶ víi c¸i ®Çu ghi hiÖn ®¹i nhÊt cña anhNgäc, còng kh«ng cã c¸ch nµo ghÐp c¸c b¨ng l¹i thµnhmét b¨ng duy nhÊt mµ kh«ng bÞ ng¾t ®o¹n ë gi÷a. §µnhquyÕt ®Þnh ghÐp nèi b»ng tay t¹i sµn diÔn. Anh B¶o lËp tøcdùng lªn mét menu ®Ó nh¾c nhë anh Nam lµ ngêi ®iÒukhiÓn khi nµo ph¶i Ên c¸i g×. KÞch b¶n ®îc dµn dùng kh¸c«ng phu, theo ®ã th× c¸c c¶nh video vµ nh¹c nÒn sÏ thay®æi liªn tôc ®Ó khíp víi bµi ph¸t biÓu tæ hîp cña c¸c anhB×nh, TiÕn, Ngäc, Tr¶n.
Cuèi cïng th× còng ®Õn ngµy c«ng diÔn. Héi trêng nµytríc ®ã chØ dµnh cho c¸c cuéc häp cña Trung ¬ng §¶ng.ThËt lµ mét c¶nh Ên tîng. C¸c ®¹i biÓu ®îc tiÕp ®ãn tõdíi thÒm, hoa cµi ngùc. Mçi bé phËn ®îc ph©n mét gãckhoe khoang nh÷ng thµnh tùu cña m×nh. Gãc Sotico ®«ngnh kiÕn cá v× lµ n¬i trng bµy tê b¸o ¶nh næi tiÕng do TóHuyÒn vµ Kh¸nh hãi lµm Tæng biªn tËp.
C¶ mét héi trêng réng lín bµy la liÖt c¸c mµn h×nhm¸y tÝnh vµ TV thÓ hiÖn c¶nh s«ng §µ hïng vÜ (®Ò ¸n Thuû®iÖn) trong tiÕng nh¹c “§oµn FPT”. §îc mét lóc cã sùtrôc trÆc, ®óng lóc anh B×nh ®ang hïng hån cao giäng th×anh Nam l¹i Ên nhÇm vµo nót vç tay trong m¸y ®îc phãng
Sö ký FPT 1988 - 1998
129
phãng to nghe còng rÊt Ên tîng. Quan kh¸ch ng¬ ng¸c,råi còng vç tay Çm Ü. Luèng cuèng anh Nam l¹i båi thªmnh¹c bµi “C«ng ty s¸ng t¸c”. Tõ ®ã trë ®i ¶nh, h×nh, métn¬i, nh¹c mét n¬i, ngêi ph¸t biÓu mét n¬i, kh«ng cßnkhíp víi nhau nh kÞch b¶n n÷a. Tuy nhiªn sau ®ã mäingêi ®Òu cã nhËn xÐt: “nh thÕ FPT h¬n”.
Toµn bé hÖ thèng demo ®ã vÒ sau cßn ®îc trng bµyt¹i trô së ISC ë 146 NguyÔn Th¸i Häc, ®Æc biÖt lµ ®îc södông trong kÞp khai tr¬ng Ng©n hµng Chinfon (lóc ®ã gäilµ Cathay Trust), kh¸ch sép cña SIBA. VÒ sau chØ cßn mçiCï Huy Minh TuÊn lµ nhí c¸ch ch¹y demo. Sau mÊy lÇnchuyÓn qua chuyÓn l¹i, giê kh«ng thÊy ®©u n÷a. ThËt ®¸ngtiÕc cho mét sù nghiÖp khëi ®Çu høa hÑn nhng ®· nhanhchãng mai mét, ®Ó b©y giê Hïng R©u kh«ng kiÕm ®©u rangêi lËp tr×nh Multimedia cho c¸c trêng phæ th«ng.
LÔ héi n¨m 1993 thùc sù lµ mét ngµy lÔ héi vÜ ®¹i.Ngoµi viÖc kÝch thÝch c«ng nghÖ Multimedia ph¸t triÓn,cßn ph¶i kÓ ®Õn cuéc ®ua xe ®¹p xuyªn Hµ Néi do HïngR©u ®øng ra tæ chøc. Cuéc ®ua gay go vµ c¨ng th¼ngkh«ng kÐm g× Tour de France. Më mµn b»ng c¶nh pe - danbÞ gÉy gôc díi søc dín cña Tgi¸m ®èc Tr¬ng Gia B×nhvµ anh ph¶i d¾t xe ch¹y bé ®o¹n cña m×nh. KÕt thóc b»ngpha l©m ly: em B×nh (hiÖn ë phßng kÕ to¸n FPT), bu«ngtay l¸i ngÊt xØu trong lóc Hïng kÒu (Zodiac) bËt sampanhmõng chiÕn th¾ng. ChÆng cuèi, tõ L¸ng H¹ vÒ Gi¶ng Vâ,Vò Mai H¬ng ®· dÉn tríc c¶ ki - l«- mÐt. C¸c chµng traikiÓu TiÕn BÐo, H¶i KÒu, Th¾ng Cßm, Nam BÐo,... phi xem¸y b¸m theo ®«ng nh kiÕn, anh nµo còng cè sê tay vµoxe cña nµng võa ®Ó lÊy danh v« ®Þch, võa ®Ó lÊy oai víingêi ®Ñp. Ch¼ng hiÓu bän chóng ghÐt nhau hay ch©n taylo¹ng qu¹ng thÕ nµo mµ em H¬ng tù ng· l¨n ®ïng, xe
Sö ký FPT 1988 - 1998
130
thµnh h×nh sè 8, ngêi ®Çy x©y xíc. VÒ sau häp kiÓm®iÓm, H¬ng chØ khãc mµ kh«ng nãi ®îc c©u nµo. BÝ mËt®Êy coi nh bÞ ®i vµo quªn l·ng.
Ch¬ng tr×nh Ng©n hµng Client - Server
Mét ch¬ng tr×nh Ên tîng kh¸c lµ ch¬ng tr×nh Ng©nhµng Client - Server . Håi n¨m 1993-1994, thuËt ng÷“Open System” rÊt ®îc a chuéng. Trong c¸c cuéc khÈuchiÕn, c¸nh UNIX, ORACLE thêng th¾ng thÕ.
Sau khi anh Nam ®i häc vÒ PBA (Platform for Banking),mét m«i trêng C/S cña Olivetti, FPT quyÕt ®Þnh mua métbé c¸c c«ng cô demo ng©n hµng cña Olivettiveti, trÞ gi¸ tíih¬n 7000 USD. Cã lÏ ®©y lµ mét trong nh÷ng ®Çu t quanträng, phøc t¹p vµ tèn kÐm nhÊt cña c«ng ty. Bé c«ng côbao gåm:
- M¸y chñ Olivetti LSX 5010, to ®ïng, tr¸ng kiÖn, cãcµi UNIX SVR4 vµ LanManager.
- C¬ së d÷ liÖu Informix
- Card X.25, cho phÐp ghÐp nèi m¹ng LAN víi m¹ngX25
- M¸y ®äc thÎ tõ
- M¸y ghi thÎ tõ
- M¸y in sæ cã ®Çu ®äc vµ ghi thÎ tõ
- PB for UNIX
- PB for Windows
Tãm l¹i lµ mét mí nh÷ng phÇn mÒm vµ thiÕt bÞ ®Çyc«ng nghÖ. §Ó thÊy møc cao cña c«ng nghÖ, xin kÓ mét
Sö ký FPT 1988 - 1998
131
chuyÖn: Håi ®ã FPT ®ang cßn duy tr× viÖc thi chuyªn m«ncho nh÷ng nh©n viªn míi. Ph¶i thõa nhËn ®ã lµ mét cuécthi kh¸ phøc t¹p, thËm chÝ cã phÇn khã h¬n luËn v¨n tètnghiÖp, Tû dô nh c©u hái a thÝch cña §øc BÐo lµ: “LµmthÕ nµo ®Ó c¾t ®«i con 8866 ?” Cña TrÇn Ngäc TrÝ lµ: “H·yviÕt mét ch¬ng tr×nh bat cã 500 dßng lÖnh ®Ó t×m ®îcfile cÇn thiÕt” (t¬ng tù nh find file cña Word b©y giê).NhiÒu chiÕn sÜ ®· cã kinh nghiÖm h¼n hoi mµ vÉn ph¶ingËm ngïi nhËn O ®iÓm. §×nh anh khi ®ã v× míi vµo nªncòng ph¶i thi. Khi ®îc hái ®ang lµm g×, §×nh anh dângd¹c tuyªn bè: “®ang lËp tr×nh PB” vµ nh×n c¸c vÞ gi¸m kh¶omét c¸ch rÊt th«ng c¶m. Qu¶ nhiªn kh«ng ai d¸m hái g×.
PB lµ mét trêng lËp tr×nh ph©n t¸n ®îc thiÕt kÕ kh¸mÒm dÎo, cho phÐp ngêi lËp tr×nh cã thÓ t¹o ra vµ sö dôngc¸c services kh«ng phô thuéc vµ services ®ã ®ang ®îc cµi®Æt ë m¸y nµo. §¹i lo¹i cã thÓ viÕt c¸c ch¬ng tr×nh nhprint server. Com server mét c¸ch kh«ng phøc t¹p l¾m. §éiqu©n thiÖn chiÕn nhÊt cña ISC gåm Ph¬ng vµ §×nh anh®îc tung vµo cuéc. Hä mµy mß cµi ®Æt, sö dông non-modem cable ®Ó gi¶ lËp ®êng X.25 vµ lËp mét ch¬ngtr×nh thùc sù, ch¬ng tr×nh qu¶n lý tiÕt kiÖm cho ng©nhµng. Kh¸ch hµng ®îc cÊp mét sæ tiÕt kiÖm cã b¨ng tõ,khi ®Õn Ng©n hµng th× m¸y sÏ tù ®éng ®äc vµ update sæ ®ã,vµ nhiÒu features kh¸c tùa nh thay v× gâ password th× cÇmthÎ kÐo xoÑt mét c¸i qua. VËy mµ kh«ng hiÓu sao c¸cNg©n hµng ®îc demo ch¼ng cã ph¶n øng g× vµ ch¬ngtr×nh Clent-Server ®Çu tiªn m·i m·i vÉn chØ lµ demo. Tuynhiªn viÖc nghiªn cøu m«i trêng PB còng ®· ®Æt nh÷ngnÒn mãng ®Çu tiªn cho viÖc x©y dùng NICS vµ sau nµy lµTTVN. ChØ tiÕc r»ng ngoµi Ph¬ng vµ §×nh anh ra chØ cã 2
Sö ký FPT 1988 - 1998
132
tay th¹o PB kh¸c lµ gi¸o s V¨n vµ Hng K.34 ®Òu kh«ngë l¹i FPT cho ®Õn b©y giê.
B©y giê nh×n l¹i mçi ch¬ng tr×nh demo ®Òu thùc sù lµnh÷ng thö nghiÖm lín, ®· mang l¹i cho nh÷ng ngêi lËptr×nh vµ thiÕt kÕ nh÷ng kinh nghiÖm kü thuËt hÕt søc quýb¸u. TiÕc thay nh÷ng kinh nghiÖm, nh÷ng kÕt qu¶ ®óc kÕt®îc ®· kh«ng ®îc ®em sö dông triÖt ®Ó mµ dÇn dÇn bayh¬i theo thêi gian. B©y giê th× ai còng hiÓu r»ng ®· bá quanmét khÝa c¹nh quan träng cña viÖc ph¸t triÓn phÇn mÒm:th¬ng m¹i ho¸ khoa häc. Th¬ng m¹i ë ®©y ph¶i hiÓur»ng kh¶ n¨ng ¸p dông vµo cuéc sèng. ChÝnh cuéc sèngmíi lµ thíc ®o cao nhÊt ®¸nh gi¸ c¸c phÈm mÒm m¸ytÝnh.
Cã lÏ viÖc sím nhËn ra ®iÒu ®ã vµ kiªn quyÕt coi phÇnmÒm nh mét doanh nghiÖp ®éc lËp chø kh«ng ph¶i lµc«ng cô trî gióp cho viÖc kinh doanh ®· gióp cho FPT vÉngi÷ ®îc ®éi ngò nh hiÖn nay.
Ch¬ng tr×nh tÝnh dù to¸n c«ng tr×nh hay th¬ng m¹i
NÕu hiÓu ch¬ng tr×nh cã kh¶ n¨ng th¬ng m¹i lµch¬ng tr×nh cã thÓ b¸n ®îc tiÒn th× ch¬ng tr×nh th¬ngm¹i ®Çu tiÖ cña FPT lµ ch¬ng tr×nh tÝnh dù to¸n c«ng tr×nhdo c¸c anh B¶o, Nam vµ Hïng R©u lµm cho anh NhuËn.Lóc ®ã FPT cßn cã mét xÝ nghiÖp C¬ - §iÖn - L¹nh do anhNguyÔn §øc NhuËn lµm gi¸m ®èc chuyªn nhËn c¸c c«ngtr×nh thiÕt kÕ hÖ ®iÒu hoµ. ThÊy c¸c kü s cÆm côi tÝnh to¸nc¸c dù to¸n rÊt phøc t¹p, nhÊt lµ mçi khi ph¶i thay ®æi kinhphÝ hay Nhµ níc thay ®æi c¸c th«ng t nghÞ ®Þnh cho x©ydùng c¬ b¶n, Hïng R©u n¶y ra ý ®Þnh tù ®éng ho¸. Khinghe anh tr×nh bµy xong, anh B¶o cêi khÈy, råi cÆm côilËp tr×nh lu«n. Anh Nam xin mét ch©n viÕt ch¬ng tr×nh
Sö ký FPT 1988 - 1998
133
viÕt ch¬ng tr×nh ®äc c¸c file tham sè ®Ó truyÒn choch¬ng tr×nh tÝnh vµ in cña anh B¶o.
Khi in ra ®îc mét tËp giÊy dµy, anh NhuËn phÊn khëi.Hïng R©u kh¼ng ®Þnh lµ anh cã tr¶ cho 3 ngêi 1.000.000®ång (mét sè tiÒn kh¸ lín vµo n¨m 1989 khi l¬ng cña c¸canh chØ lµ 30.000/th¸ng) vµ ®· chia ®Òu cho 3 anh em.Kh«ng biÕt ch¬ng tr×nh ®ã cã gióp ®îc g× kh«ng, nhnganh NhuËn ®· th¾ng thÇu ®Ò ¸n l¾p dÆt hÖ thèng th«ng giãcho §µi truyªn h×nh ViÖt Nam trÞ gi¸ h¬n 1 tû ®ång. Métcuéc ®Êu thÇu cã tÝnh chÊt lÞch sö cña FPT, më mµn chomét lo¹t th¾ng lîi cña anh Ngäc vµ anh B¶o sau nµy.
Sau vô nµy anh NhuËn trë thµnh nh©n viªn tiÕp thÞ m¸ytÝnh ®¾c lùc. C©u nãi cöa miÖng cña anh lµ: “M¸y tÝnh hayl¾m, Ên mét c¸i lµ nã in ra lung tung c¶”, rÊt cã Ên tîngvíi kh¸ch hµng. Sau mét thêi gian, anh NhuËn t¸ch ra kháiFPT lËp thµnh Emeco, lµm ¨n còng ph¸t ®¹t. RÊt l©u sau®ã, chiÕc m¸y tÝnh Foremost lÞch sö ®Çu tiªn cña FPT vÉncßn ch¹y ë v¨n phßng xÝ nghiÖp.
Ch¬ng tr×nh Typo4
Kh«ng hiÓu nh÷ng ngêi kh¸c thÕ nµo, ®èi víi anh Nam®Ò ¸n cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh trong viÖc trëng thµnh nhmét ngêi lËp tr×nh vµ qu¶n trÞ dù ¸n lµ ®Ò ¸n víi mËt danhlµ Typo4.
Sè lµ trong thêi gian du häc t¹i Grenoble, Ph¸p, anhNgäc cã quen ®îc víi mét anh ViÖt kiÒu tªn lµ anh Long,còng lµ mét fanatic trong lËp tr×nh. Ch¾c ch¾n lµ ®· nghekh«ng Ýt h¬n mét lÇn bµi gi¶ng cña anh Ngäc vÒ sù th«ngminh cña c¸c lËp tr×nh viªn ViÖt Nam, anh Long «m méngvÒ níc tæ chøc lËp tr×nh lµm ¨n lín.
Sö ký FPT 1988 - 1998
134
Tuy nhiªn, anh Long ®· nh×n thÊy tríc t¬ng lai t¬is¸ng cña Windows, anh quyÕt ®Þnh bá tiÒn tói, vÒ ViÖtNam chiªu mé qu©n sÜ. Typo4 code name cña ch¬ng tr×nhlªn trang chuyªn nghiÖp ch¹y trªn Windows mµ anh Long®Þnh thùc hiÖn. Theo anh Typo4 kh«ng nh»m môc tiªu ®¹itrµ mµ chØ ®Ó dµnh cho c¸c nhµ in chuyªn nghiÖp. Së dÜ gäilµ Typo4 lµ ®Ó nhÊn m¹nh kh¶ n¨ng t¸ch lµm 4 mµu cñamçi b¶n in.
Qua anh Ngäc, anh Long liªn kÕt víi khoa Tin häc§HBK ®Ó thuª ®Þa ®iÓm vµ tuyÓn mé qu©n sü. Do cã ch©ntrong FPT, v¶ l¹i håi ®ã cha cã viÖc lµm, anh Ngäc kÕtn¹p anh Nam víi anh B¶o vµo ®éi. Cã ®Õn h¬n 10 ngêitham gia vµo ®Ò ¸n. Sau ®ã r¬i rông bít chØ cßn cã 5 ngêi.Sau nµy cã thªm TrÇn Ngäc TrÝ viÕt vÒ truyÒn tin vµ métngêi chuyªn dÞch c¸c lÖnh in cña Windows sang d¹ngPostscript.
ViÖc ®Çu tiªn hä ph¶i lµm lµ l¨n ra häc Windows vµMSC. So víi Turbo C ®ang rÊt phæ biÕn håi ®o, lËp tr×nhMSC lµ c¶ mét cùc h×nh: võa chËm, võa kh«ng cãWorkBench, kh«ng cã debug. Tuy nhiªn ®æi l¹i MSC cãkh¶ n¨ng Link thµnh file to ®Ó load tõng ®o¹n vµ h¬n nat¬ng thÝch víi Win. §Ó nghien cøu, anh Long mua h¼n béSDK cña Win 2.1 rÊt t©n tiÕn.
Nh mét ngêi thiÕt kÕ tæng thÓ, anh Long ®· bá ra rÊtnhiÒu thêi gian ®Ó quy ®Þnh c¸c ph¬ng thøc ®Ó mäi ngêicã thÓ lµm viÖc víi nhau. Mét trong nh÷ng c¸ch ®ã lµ hµmcña ai viÕt ph¶i cã tªn cña ngêi ®ã ë ®µu, ch¼ng h¹n Vdv-MenuXO hiÓu ngay lµ hµm cña Vò §øc Vîng.
Sau chÝn th¸ng 10 ngµy, s¶n phÈm còng ®îc ra ®êi. V×in lµ in ra file postscript nªn ph¶i mang sang tËn Bé Néi vô
Sö ký FPT 1988 - 1998
135
cã mét m¸y LaserWriter míi in ®îc. Khi anh Long mangb¶n in thö vÒ, anh em ai còng thÊy síng. §Õn b©y giê vÉncha biÕt mét ch¬ng tr×nh kh¸c cã thÓ lªn ®îc nh÷ngtrang ®Ñp nh vËy.
Typo4 thùc sù ®· lµ trêng häc lín ®Çu tiªn mét ch¬ngtr×nh lín víi nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhÊt cña FPT.
Bµi häc Typo4 còng chØ ra rÊt râ nh÷ng ®iÓm m¹nh vµyÕu cña nh÷ng ngêi lËp tr×nh trong níc. Râ rµng chóngta cã nh÷ng lËp tr×nh viªn giái, s¸ng t¹o, cã kh¶ n¨ng thùchiÖn ®îc nh÷ng c«ng viÖc ®å sé, phøc t¹p. Nhng chóngta thiÕu nh÷ng ngêi cã tÇm nh×n xa h¬n, ®o¸n ®îc trícxu híng ph¸t triÓn, ®i vµo lÜnh vùc míi. Trong sè Ýt áinh÷ng ngêi cã kh¶ n¨ng ®Êy, hÇu nh kh«ng ai cã ®ñ sùdòng c¶m vµ tù tin ®Ó chän ®ã lµm sù nghiÖp cña m×nh.C¸c ®Ò ¸n xuÊt s¾c cña 3C, AIC, ViÖn Tin häc m·i m·i chØlµ nh÷ng kû niÖm ®Ñp v× kh«ng cã ngêi d¸m ®Æt cîc sùthµnh ®¹t cña m×nh vµo nh÷ng s¶n phÈm ®ã.
N¨m th¸ng tr«i ®i, cµng ngµy chóng ta cµng nhËn thøc®îc r»ng tiÒm n¨ng duy nhÊt cña C«ng ty vµ §Êt níc chØlµ con ngêi. Vµ c«ng nghÖ phÇn mÒm dêng nh ®·thuyÕt phôc ®îc c¸c chÝnh kh¸ch nh lµ con bµi chñ ®¹otrªn con ®êng ViÖt Nam tiÕn lªn x· héi míi.
Ch¬ng tr×nh Phßng vÐ ViÖt Nam airlines
Hîp ®ång phÇn mÒm th¬ng m¹i ®Çu tiªn cña FPT lµHÖ thèng ®Æt vÐ gi÷ chç cho Phßng vÐ Hµng kh«ng ViÖtNam Hµ Néi, cuèi n¨m 1990. Tríc ®ã mét chót, nhê nçlùc cña anh Phan Quèc ViÖt (ViÖt Trßn), TrÇn Ngäc TrÝcòng ®· triÓn khai mét c¸i g× gi«ng gièng nh ch¬ng tr×nh
Sö ký FPT 1988 - 1998
136
truyÒn tin cho Ng©n hµng C«ng th¬ng H¶i Hng. Tuynhiªn còng míi chØ dõng ë giai ®o¹n demo.
Phßng vÐ m¸y bay lóc ®ã cã thÓ coi lµ mét tô ®iÓm, bëiv× vÐ m¸y bay cùc hiÕm, nhÊt lµ nh÷ng chuyÕn ®i Nga.Phßng vÐ lóc nµo còng ®«ng nh héi. Trëng phßng vÐ HµNéi lóc ®ã lµ chÞ Phan H¹nh Tho¶, ThiÕu t¸ Qu©n ®éi.Còng nhê cã c«ng gióp ®ì lín cña chÞ Tho¶ vµ chÞ Hoµ,Phã phßng mµ FPT míi hoµn thµnh ®îc ch¬ng tr×nh.Nhãm ®Ò ¸n do anh Ngäc chñ tr× víi sù tham gia cñaNguyÔn Thµnh Nam, §inh ThÕ Phong, TrÇn Ngäc TrÝ,Phan Minh T©m vµ Cêng.
Ch¬ng tr×nh ®îc x©y dùng trªn m¹ng 10Net. Còngph¶i nh¾c ®Õn lÞch sö m¹ng nµy mét chót v× dï sao nã cònglµ c¬ së cho ch¬ng tr×nh th¬ng m¹i ®Çu tiªn cña FPT.Ngay tõ khi míi thµnh lËp ISC, anh C«ng ®· kh¼ng ®ÞnhLAN lµ tÊt yÕu vµ do ®ã ph¶i t×m c¸ch x©y dùng 1 m¹ngLAN, Ýt nhÊt lµ t¹i FPT. Thêi gian ®· chøng minh lµ anh rÊtcã lý. Cho ®Õn b©y giê, FPT vÉn cha cã g× cao h¬n ngoµiviÖc l¾p c¸c m¹ng LAN.
Theo ®Ò nghÞ cña anh, gi÷a n¨m 1989, FPT ®· ®Æt mua5 card m¹ng Ethernet cña h·ng 10 Net, ®îc kÌm lu«n c¶hÖ ®iÒu hµnh m¹ng kiÒu peer-to-peer, tèc ®é 10M. Sau méthåi mµy mß, cuèi cïng Vâ Mai còng dùng lªn ®îc vµ ®ãlµ niÒm tù hµo vÒ c«ng nghÖ ®Çu tiªn cña FPT. §øng vÒkhÝa c¹nh ngêi dïng, m¹ng nµy cã mét sè tÝnh n¨ng lýthó nh kh¶ n¨ng chating, mael, BBS included. VÒ khÝac¹nh qu¶n lý, nã cho phÐp supervisor kiÓm tra toµn béaccess vµo m¹ng thËm chÝ c¶ c¸c actions cô thÓ nh ngêidïng sö dông interupt nµo... rÊt tiÖn lîi cho viÖc bÉy lçich¬ng tr×nh. §óng ngµy 1-1-1991, sau 3 th¸ng lËp tr×nh,
Sö ký FPT 1988 - 1998
137
Phßng vÐ chÝnh thøc khai tr¬ng sö dông ch¬ng tr×nh míivíi mét m¹ng 1 m¸y chñ Olivetti M300 vµ 6 m¸y conOlevetti PCS 286 vµ PCS86. LÇn ®Çu tiªn, kh¸ch hµng ®îcnhËn nh÷ng tê ho¸ ®¬n vµ PNR do m¸y tÝnh in ra. AnhB×nh lóc ®ã síng l¾m ®äc diÔn v¨n khen ngîi lu«n lu«n.
Cïng tham gia vµo ®Ò ¸n cã anh Cêng. §ã lµ métthanh niªn kh¸ b¶nh trai nhanh nhÑn vµ th«ng minh. TètnghiÖp To¸n, §¹i häc Tæng hîp, anh ®îc nhËn vµo FPTrÊt ®¬n gi¶n: anh ®Ých th©n gÆp anh B×nh vµ tuyªn bè: “Emlµ nh©n tµi, anh nªn nhËn em”. Anh B×nh ®· cho¸ng v¸ngvµ kh«ng thÓ tõ chèi lêi ®Ò nghÞ ®Êy. Trong thêi gian thùchiÖn hîp ®ång, Cêng ®· cã nh÷ng quan hÖ rÊt tèt víiHKVN, khi ®ã míi b¾t ®Çu x©y dùng l¹i bé m¸y tin häccña m×nh.
§Çu tiªn lµ thay m¸y telex b»ng ch¬ng tr×nh cña PhanMinh T©m, cho phÐp göi/nhËn c¸c yªu cÇu gi÷ chç quaSITA tõ bÊt kú m¸y tÝnh nµo. Ch¬ng tr×nh nµy cña T©msau ®ã ®îc gi¶i nhÊt cuéc thi c¸c c«ng tr×nh sinh viªn 맹i häc B¸ch khoa Hµ Néi, T©m ®· tèt nghiÖp víi lo¹i xuÊts¾c. §ã còng lµ mét kiÓu nh ch¬ng tr×nh mail b©y giê,ch¹y 24/24, ban ngµy th× nèi vµo m¹ng, tèi l¹i t¸ch ra ch¹y®éc lËp. §èi víi §øc BÐo, mçi khi ph¶i b¶o hµnh m¸y tÝnhTelex lµ l¹i kªu trêi v× bµn phÝm toµn níc chÌ víi vá h¹thíng d¬ng. Ch¬ng tr×nh nµy lµ tiÒn th©n cho TelexServer cña NguyÔn Kh¸nh V¨n sau nµy, hiÖn vÉn ®angch¹y ë hµng chôc chi nh¸nh ng©n hµng kh¸c nhau. PhanMinh T©m, nhê cã nh÷ng tµi n¨ng ®ét xuÊt trong viÖc b¾tVirus cho UNDP ®· ®îc cÊt nh¾c lªn phô tr¸ch kinhdoanh cña ISC. Cuèi n¨m 1994, anh ®ét ngét rêi FPT sang
Sö ký FPT 1988 - 1998
138
TOGI ®Ó l¹i niÒm nuèi tiÕc v« h¹n cho bän TiÕn bÐo H¶ikÒu.
Sau ®ã, theo yªu cÇu cña chÞ Hoµ, Phã phßng, FPT thiÕtkÕ mét ch¬ng tr×nh kiÓu nh Queue Management chophÐp theo dâi t×nh tr¹ng lµm viÖc cña tõng m¸y ®Ó b¶o ®¶mph©n kh¸ch tèi u. Anh Nam cã viÕt mét ch¬ng tr×nhthêng tró nhá ®Ó capture mµn h×nh mét c¸ch thêngxuyªn vµ göi vÒ m¸y theo dâi. Anh Phong phôc l¾m, nãihåi xa dïng c¸c hÖ thèng kiÓm tra chØ biÕt ®îc th«ng sèchø cha bao giê nh×n ®îc mµn h×nh c¶. Anh Phong lµphã tiÕn sÜ tõ TiÖp vÒ, ®ang d¹y ë §¹i häc B¸ch khoa.
Tuy nhiªn cuéc ®êi kh«ng chØ toµn hoa th¬m. Ch¹y®îc qu·ng 1 th¸ng. Ch¬ng tr×nh gië chøng thØnh tho¶ngl¹i treo cøng toµn m¹ng. §ã lµ mét ®iÒu cùc kú bÊt tiÖn choc¸c chÞ b¸n vÐ vèn ®Òu tuæi cao. VËy mµ vÉn kh«ng ph¸thiÖn ®îc t¹i sao. §µnh ®a ra ph¬ng ph¸p cæ ®iÓn, cöTrÇn Ngäc TrÝ ngåi lµm viÖc ngay t¹i 1A Quang Trung, cãsù cè th× xö lý. H«m 2 TÕt ¢m lÞch n¨m 1991, phßng vЮãng cöa cha tiÕp kh¸ch, anh Nam buån t×nh X«ng ra ®ãngåi, bËt m¹ng lªn hy väng kiÕm ®îc c¸i g× ®ã kh«ngb×nh thêng. §óng lµ g¸i cã c«ng, chång ch¼ng phô, tÊt c¶c¸c dßng config.sys ®Òu specify IRQ=2 lµ default lóc cµi®Æt. Nh trªn ®· nãi 10Net ®· cã tõ l©uvµ ®Æt default chom¸y XT, mµ c¸c m¸y cµi ë phßng vÐ l¹i lµ AT286. AnhNam ®Æt IRQ=3 vµ qu¶ nhiªn sau ®ã lçi treo v« duyªn ®ãbiÕn mÊt.
HÖ thèng ®Æt chç cho Hµng kh«ng lµ kh¸ phøc t¹p theosè lîng, tÇn suÊt giao dÞch còng nh sù ®ßi hái vÒ tÝnh æn®Þnh tøc lµ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ khai th¸c sö dông. Khi khèilîng giao dÞch lín ®Õn mét møc nµo ®Êy, c¸c vÊn ®Ò vÒ tæ
Sö ký FPT 1988 - 1998
139
chøc sö dông vµ qu¶n trÞ giao dÞch trë nªn quan träng h¬nnhiÒu b¶n th©n c¸c thuËt to¸n xö lý giao dÞch ®ã. Cïng thêigian thùc hiÖn ch¬ng tr×nh ë phÝa B¾c, c¸c ®ång nghiÖp ëAppinfo còng thùc hiÖn ch¬ng tr×nh t¬ng tù ë Phßng vÐphÝa Nam. §éi AppInfo lóc ®ã cã anh Khóc Trung Kiªn(hiÖn Gi¸m ®èc FSS), anh Trêng, anh T©m. So víi PhßngvÐ Hµ Néi, th× ch¬ng tr×nh phÝa Nam cã tÝnh thùc dôngh¬n h¼n. §iÒu ®ã cã ®îc do nhiÒu nguyªn nh©n, nhng lýdo chÝnh lµ nhê sù kh¶o s¸t chi tiÕt c¸c phßng vÐ cña c¸cH·ng níc ngoµi t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh. Cã v« khèinh÷ng vÊn ®Ò tëng nh lµ vôn vÆt, nhng víi mét quy m«giao dÞch lín l¹i trë nªn v« cïng quan träng, ch¼ng h¹nviÖc sö dông menu hay dßng lÖnh, viÖc chÆt c¸c chÆng bayriªng rÏ hay lu tr÷ thèng nhÊt.
Víi tÊt c¶ nh÷ng thµnh c«ng vµ thiÕu sãt trªn, trong suèth¬n 1 n¨m ho¹t ®éng, Phßng vÐ 1A Quang Trung ®· lµtrêng häc lín vÒ viÖc øng dông tin häc vµo cuéc sèng.NÕu sù ph¸t triÓn cña phÇn mÒm FPT cã thÓ coi lµ thµnhc«ng th× kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn ®Ò ¸n nµy.
Nhê kinh nghiÖm thu ®îc ë ®©y, n¨m 1992, FPT HµNéi ®· gióp FPT-HCM thùc hiÖn ch¬ng tr×nh cho PacificAirlines, mét H·ng hµng kh«ng cæ phÇn míi ra ®êi. Cïnglµm ch¬ng tr×nh ®ã cã c¸c anh NguyÕn Thµnh Nam,NguyÔn TuÊn Hïng (FPT-HCM hiÖn nay) vµ Mr. S¬n BÐo,hiÖn lµ Trëng phßng mËt m· cña Ban IT-2000. Ch¬ngtr×nh ®ã cßn ch¹y cho ®Õn thêi gian gÇn ®©y míi bÞ thayb»ng Gabrel sau nh÷ng cè g¾ng thuyÕt phôc n©ng cÊpkh«ng thµnh c«ng cña TuÊn Hïng.
Ch¬ng tr×nh tin häc ho¸ Ng©n hµng Hµng h¶i MSB.
Sö ký FPT 1988 - 1998
140
Cã lÏ ®Ò ¸n Tin häc ho¸ Ng©n hµng Hµng h¶i lµ ®Ò ¸nlín nhÊt vÒ quy m«, nhanh nhÊt vÒ thêi gian triÓn khai vµhiÖu qu¶ nhÊt c¶ vÒ kinh tÕ, hiÖu dông cho Ng©n hµng vµ®µo t¹o c¸n bé cña FPT.
Lóc ®ã lµ vµo kho¶ng ®Çu n¨m 1991. Kh«ng hiÓu do xuikhiÕn thÕ nµo, anh Tr¬ng Gia B×nh gÆp ®îc anh ChuQuang Thø lóc ®ã ®ang lµ Phã Tæng gi¸m ®èc Liªn hiÖpHµng h¶i. C¶ hai ®Òu lµ nh÷ng ngêi quyÕt ®o¸n vµ méngm¬ nªn ®· nhanh chãng tho¶ thuËn ®îc viÖc FPT sÏ giópMSB tinhäc ho¸ toµn bé c¸c nghiÖp vô cña m×nh. §æi l¹iFPT sÏ cã 5% cæ phÇn vµ ®îc gãp 5% cæ phÇn n÷a trongtæng sè vèn ®¨ng ký cña MSB. Cho ®Õn tËn b©y giê, ®©yvÉn lµ hîp ®ång cã mét kh«ng hai cña FPT.
Th¸ng 3-1991, ch¬ng tr×nh ë Phßng vÐ Quèc tÕ míit¹m yªn, anh em ®ang trong giai ®o¹n th gi·n. Anh Ngäctrao ®æi víi anh Nam “FPT ®· ®¹t ®îc tho¶ thuËn víiNg©n hµng Hµng h¶i. VÒ mÆt kü thuËt nhãm Léc-§ång-Ch©u trong thµnh phè Hå ChÝ Minh sÏ ®¶m ®¬ng. Tuynhiªn víi FPT, Ng©n hµng lµ mét híng ®i chiÕn lîc,C«ng ty muèn em X«ng vµo”. TÊt nhiªn lµ ch¼ng cã lý dog× ®Ó tõ chèi. §Ò ¸n ë ViÖt Nam cho thÊy viÖc thiÕu hiÓubiÕt cÆn kÏ vÒ nghiÖp vô cã thÓ dÉn ®Õn nhøng hËu qu¶ nhthÕ nµo. Anh Nam quyÕt chÝ vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh®Ó häc hái.
L¹i nãi vÒ bé ba: Lª TÊn Léc (hiÖn lµ Gi¸m ®éc FiBI),Hoµng Minh Ch©u (Gi¸m ®èc FPT-HCM) vµ Ng« Vi §ång(Gi¸m ®èc HiPT-HCM). C¸c anh ch¬i víi nhau ®· l©u. Lóc®ã anh Léc lµ Trëng phßng kü thuËt cña Trung t©m m¸ytÝnh Ng©n hµng C«ng th¬ng thµnh phè HCM (ICB-HCM).Anh chÝnh lµ ngêi khëi xíng vµ ®iÒu hµnh viÖc vi tÝnh
Sö ký FPT 1988 - 1998
141
ho¸ c¸c ho¹t ®éng cña ICB-HCM tõ n¨m 1988. Thêi gian®Çu, anh ®· m« pháng c¸c ho¹t ®éng cña m¹ng b»ng c¸chcopy ®Üa mÒm ch¹y tõ m¸y nh©n viªn sang m¸y gi¸m ®èc.Anh vµ anh §ång còng lµ nh÷ng ngêi ®Çu tiªn ®a m¹ngLAN ch¹y trªn Netware 2.11 vµo ho¹t ®éng n¨m 1989.Anh Ch©u lóc ®ã còng ®· næi tiÕng lµ mét tay b¸n font ch÷ViÖt vµ thÇy d¹y m¸y tÝnh cho c¸c häc viªn mµ b©y giê ®Òu®ang ë chøc vô cao c¶...
§Ó b¾t ®Çu viÖc häc tËp, anh Nam ®îc anh Léc ®acho mét cuèn s¸ch: “KÕ to¸n Ng©n hµng” cò kü kh«ng thÓtëng tîng, xuÊt b¶n tõ n¨m 1966. Cuèn s¸ch in Roneotrªn giÊy ®en s× nãi tíi nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n nhÊt vÒ c¸cho¹t ®éng nghiÖp vô cña mét ng©n hµng th¬ng m¹i. Saukhi liÕc qua ch¬ng tr×nh thÊy còng chØ gåm cã mét Ýt c¸cmenu, anh Nam yªn t©m bay ra, th«ng b¸o víi c¸c sÕp lµcã thÓ b¾t ®Çu dù ¸n.
Nãi ®Õn Ng©n hµng Hµng h¶i, kh«ng thÓ kh«ng nh¾canh Chu Quang Thø, mét ngêi cuång tÝn vÒ m¸y tÝnh.Anh NguyÔn H÷u §øc còng lµ mét tay gµn, ch¼ng biÕt g×vÒ m¸y tÝnh, vËy mµ anh còng d¸m nhËn chøc trëngphßng m¸y tÝnh ®¶m ®¬ng viÖc triÓn khai ch¬ng tr×nhtrong toµn hÖ thèng.
Mét nh©n vËt næi tiÕng n÷a cña FPT lµ anh Kh¾c Thµnhcòng ®îc rÌn luyÖn trong lß Hµng h¶i. Khi ®ã míi ch©nít ch©n r¸o vÒ níc, m¸y t×nh cßn ®ang ó í, anh ®· ®îcgiíi thiÖu lµ chuyªn gia hµng ®Çu vµ biÖt ph¸i vÒ Ng©nhµng 6 th¸ng lµm viÖc cïng anh §øc. Sau ®ã qu¶ nhiªn anhthµnh chuyªn gia hµng ®Çu thËt. Cã lÏ v× qu¸ say mª víic«ng viÖc hoÆc v× Ng©n hµng cã qu¸ nhiÒu em xinh ®Ñp mµc¶ anh Thµnh lÉn anh H÷u §øc ®Õn b©y giê vÉn: “Phßng
Sö ký FPT 1988 - 1998
142
kh«ng, giêng trèng tµn hoang”. Lóc ®ã Kh¾c Thµnh thùchiÖn hîp ®ång cho Liªn hiÖp Hµng h¶i ViÖt Nam. Mét hîp®ång cã thÓ coi lµ ¨n theo hîp ®ång Ng©n hµng. Bªn ®éib¹n lóc ®ã cã anh B×nh lµ mét ngêi rÊt a kü thuËt. ThÊymét th»ng tr«ng mÆt mòi l¬ ng¬ ®Õn, anh rÊt coi thêng.FoxProLan lóc ®ã ®ang lµ m«n míi. Anh B×nh demo lu«nmét ch¬ng tr×nh víi c¸c lo¹i menu phøc t¹p kÝn mµn h×nh.Kh¾c Thµnh bÌn rñ L©m Ph¬ng luyÖn chëng lËp ra métch¬ng tr×nh kiÓu nh Xtree trªn Fox, gäi lµ b¸o c¸onhanh. Anh B×nh cã vÎ nÓ, tõ ®ã hîp t¸c víi ta. Víi vâc«ng luyÖn ®îc, Kh¾c Thµnh cßn viÕt v« khèi ch¬ngtr×nh trªn Fox, trong ®ã cã h¼n mét trß ch¬i gäi lµ Dragon,xøng ®¸ng ®îc nhËn danh hiÖu chuyªn gia lËp tr×nh Fox.
Ch¬ng tr×nh Ng©n hµng Hµng h¶i còng lµ mét ch¬ngtr×nh quan träng trong lÞch sö phÈn mÒm cña FPT. C¸c anhNam, Thµnh, Ph¬ng, TÊn Vinh thêng xuyªn ph¶i xuèng.Riªng anh Thµnh ë l©u nhÊt, tæng céng cã ®Õn 6 th¸ng.Trong lóc anh Thµnh chØ biÖt ph¶i th× cã mét ngêi FPThiÖn vÉn ®ang lµm cho MSB. §ã lµ chÞ Quyªn. ChÞ lµ häcsinh tèt nghiÖp §HBK xuÊt s¾c nhÊt n¨m 1989 vµ ®îc anhNgäc gi÷ lµm nghiªn cøu sinh. ChÝnh chÞ lµ ngêi lóc ®ã®· cïng xuèng H¶i Phßng th¸ng 6-1991 ®Ó trî gi¶ng chokho¸ ®µo t¹o vÒ ch¬ng tr×nh Ng©n hµng mµ c¶ thÇy lÉn trß®Òu cßn ®ang mï mê.
Ch¬ng tr×nh Balance
Nãi ®Õn Software ë FPT kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®ÕnBalance. Mét trong nh÷ng cè g¾ng lín nhÊt cña FPT ®Óx©y dùng phÇn mÒm ®ãng gãi. Mäi sù b¾t ®Çu tõ xa xa,cuèi n¨m 1991 khi anh Ngäc ký hîp ®ång Tin häc ho¸kh¸ch s¹n Th¾ng lîi. Bao gåm cã 2 ch¬ng tr×nh chÝnh:
Sö ký FPT 1988 - 1998
143
phÇn lÔ t©n vµ phÇn kÕ to¸n. PhÇn lÔ t©n ®îc giao choNguyÔn TÊn Vinh chñ tr×. Anh lµm còng kh¸ c«ng phu.Ch¬ng tr×nh nµy sau còng cßn ®îc triÓn khai ë kh¸ nhiÒukh¸ch s¹n n÷a, nhng chñ yÕu lµ do ®éi b¹n tù copy, tach¼ng thu ®îc g×. ë ®©y chØ muèn nh¾c ®Õn phÇn kÕ to¸n.§Ó lµm viÖc nµy, anh Ngäc mêi anh Vò §øc Vîng, c¸nbé cña Trung t©m m¸y tÝnh §¹i häc B¸ch khoa lµm céngt¸c viªn cña FPT. Mét phÇn v× anh Vîng ®· giíi thiÖu hîp®ång, phÇn n÷a lµ do anh Vîng còng ®· cã mét sè kinhnghiÖm trong lÜnh vùc nµy. Toµn bé hîp ®ång ®îc nghiÖmthu su«n sÎ. Thõa th¾ng, ta ký tiÕp hîp ®ång víi Ngo¹igi¸o §oµn vµ triÓn khai ch¬ng tr×nh gièng hÖt. Tuy nhiªnvÉn cã c¶m gi¸c c¸i ®ã kh«ng ph¶i lµ cña m×nh. Vîng cãvÎ kh«ng mÆn mµ víi viÖc ®i l©u dµi víi FPT.
Thêi ®iÓm cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ sau khi Phan QuècKh¸nh huû hîp ®ång víi Generalexim, ®¬n gi¶n v× lý docha n¾m ®Çy ®ñ vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n. Kh¸nh ®Ò xuÊt lËpnhãm KÕ to¸n vµ ®Çu t chiÒu s©u vµ ®îc anh Phan Ng«Tèng Hng ký duyÖt 1.000.000 ®ång. Lóc ®ã lµ kho¶ngth¸ng 5-1992. Thùc ra còng cha biÕt dïng tiÒn ®ã vµoviÖc g×. T«i quªn mÊt nhê ®©u, chóng t«i may m¾n gÆp®îc mét chÞ lµm kÕ to¸n ë Nhµ m¸y sîi Hµ Néi nhng l¹irÊt yªu thÝch m¸y tÝnh, ®· tõng viÕt nhiÒu module tù ®éngho¸ tÝnh to¸n. §ã lµ chÞ HiÒn. Sau nµy khi ®· chuyÓn sangVinaTex, chÞ vÉn thêng xuyªn gióp ®ì FPT kiÕm kh¸chhµng. Håi ®ã, nhê chÞ HiÒn giíi thiÖu, c¸c anh Nam vµKh¸nh cßn mß ®Õn tËn nhµ chÞ kÕ to¸n trëng 3C lµ chÞHoa võa ®Ó häc thªm nghiÖp vô võa hy väng kiÕm ®îchîp ®ång. §øng trong danh s¸ch nh÷ng ngêi ®· b¾t ®Çusù sèng cho Balance, kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn anh LîiPetolimex. Nhê nghiªn cøu b¶n ph©n tÝch nghiÖp vô dÇy
Sö ký FPT 1988 - 1998
144
cép cña anh mµ Kh¸nh hãi ®· häc thªm ®îc bao nhiªu vâl¹. Anh còng ®· ký hîp ®ång ®Çu tiªn víi nhãm kÕ to¸nFPT. Kinh nghiÖm ë ta cho thÊy, mét ch¬ng tr×nh øngdông mµ kh«ng ®îc ph¸t triÓn dùa trªn m«i trêng thùc,cã rÊt Ýt gÝa trÞ. ChØ sau khi thùc hiÖn hîp ®ång víiPetolimex, chóng ta míi gi¸m nãi m×nh cã ch¬ng tr×nh kÕto¸n. Còng ph¶i nãi lêi c¶m ¬n víi phßng kÕ to¸n FPT, n¬i®· cung cÊp mét m«i trêng kiÓm nghiÖm ch¬ng tr×nhkh«ng thÓ chª ®îc.
Gi÷a n¨m 1993, Phan Quèc Kh¸nh b¾t ®Çu t×m kiÕmmét c¸i tªn thÝch hîp cho ch¬ng tr×nh ®Ó dÔ bÒ qu¶ng c¸o.Khi ®ã cã mét tê t¹p chÝ cã ®¨ng ë b×a 4 qu¶ng c¸o cñamét h·ng tªn lµ Data Control, víi mét c¸i c©n vµ tiÒn r¬ivung v·i. H×nh vÏ ®Êy ®· gîi c¶m høng cho Kh¸nh ®Æt tªnBalance vµ chän lu«n c¸i c©n lµm biÓu tîng cña ch¬ngtr×nh. Cã thÓ nãi Balance lµ mét tªn rÊt thµnh c«ng vÒ mÆtng÷ nghÜa.
Sau khi cã tªn, b¾t ®Çu cã hîp ®ång. §Çu tiªn lµ SuperL©m Thao, sau ®ã lµ ApatÝt Lµo Cai råi Than Qu¶ng Ninh,Ph©n l©n Ninh B×nh råi Kim khÝ §«ng anh, Kim khÝ HµNéi, Kim khÝ H¶i Phßng...
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Balance ®· ph¬ibÇy tÊt c¶ nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ yÕu cña phÇn mÒm FPT.Víi mét sù b¾t ®Çu kh«n ngoan, biÕt lîi dông thiªn thêi vµcã nh÷ng bíc ®i hîp lý, chóng ta vÉn kh«ng dùng nªn®îc mét s¶n phÈm xøng ®ang víi tÇm vãc C«ng ty. Doanhsè Balance n¨m 1996 b¾t ®Çu ch÷ng l¹i, lµ hÖ qu¶ tÊt yÕucña viÖc ®Çu t kh«ng kiªn quyÕt kiÒu ®¸nh trèng bá dïi,còng nh viÖc kh«ng chó träng x©y dùng mét ®éi ngò ®ñ®Ó nh©n réng ch¬ng tr×nh khi cÇn thiÕt. Mét bÖnh kinh
Sö ký FPT 1988 - 1998
145
kinh niªn n÷a cña ta lµ kh«ng duy tr× ®îc sù nh¹y bÐnkinh doanh mét c¸ch l©u dµi, nhiÒu lóc bÞ lý trÝ chi phèilµm phøc t¹p ho¸ vÊn ®Ò. Sù ra ®i cña Kh¸nh khái FPT n¨m1996, ch¾c ch¾n sÏ cã ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn toµn bé s¶nphÈm nµy cña FPT. Tuy nhiªn Balance ®· gióp C«ng tykh¼ng ®Þnh ch¾c ch¾n r»ng, nÕu chóng ta ®i ®óng híng,chóng ta ch¾c ch¾n tån t¹i ®îc mét c¸ch ®µng hoµng trongcuéc sèng ®Çy biÕn ®éng nµy. Sau nµy khi cã dÞp tiÕp xócvíi nh÷ng ngêi t©m huyÕt trong lÜnh vùc tin häc ho¸ kÕto¸n nh anh NguyÔn V¨n Trø, t¸c gi¶ KTSys, anh Phan§øc Trung t¸c gi¶ Keyman, FPT míi nhËn thøc ®îc sùkhã kh¨n to lín ®ang chÆn ®øng con ®êng ph¸t triÓn cñanh÷ng ch¬ng tr×nh ®ã. §· ®i hÕt ®µ cña m×nh, c¸c ch¬ngtr×nh ®ßi hái mét sù thay ®æi c¬ b¶n vÒ chÊt. Ai thay ®æi®îc ngßi ®ã sÏ th¾ng.
Ch¬ng tr×nh TTVN
Kh«ng ai ë FPT kh«ng biÕt ®Õn TTVN. N¨m 1996 lµn¨m ®¨ng quang cña TTVN. Nhng nguån gèc cña nã ®·b¾t ®Çu tõ rÊt xa xa. Ngay tõ håi ®Çu míi thµnh lËp,truyÒn thèng ®· lµ mét lÜnh vùc mµ FPT thêng xuyªnquan t©m.
Tõ n¨m 1989- 1990, díi sù chØ ®¹o cña anh C«ng, VâMai ®· b¾t tay vµo viÕt ch¬ng tr×nh truyÒn tin trªn UNIX.Sau khi anh TrÇn Xu©n ThuËn ®i khái FPT, kh«ng ai quant©m ®Õn viÖc ®ã díi khÝa c¹nh th¬ng m¹i còng nh küthuËt. Cho ®Õn n¨m 1992. Khi FiBI triÓn khai ch¬ng tr×nhliªn hµng cho Ng©n hµng C«ng th¬ng ViÖt Nam, c¸c anhNam, anh Lîi con cã bµn víi anh Léc vÒ viÖc lµm métch¬ng tr×nh truyÒn tin ®Ó g¾n víi c¸c ch¬ng tr×nh øng
Sö ký FPT 1988 - 1998
146
dông. Nhng viÖc cha thµnh v× thêi gian thùc hiÖn qóagÊp.
Ngµy 16-12-1993, anh Léc, anh S¬n (ICB) vµ anh Namph¶i quyÕt ®Þnh mét viÖc khÈn cÊp. Ng©n hµng c«ngth¬ng ®ù ®Þnh triÓn khai ch¬ng tr×nh tiÕt kiÖm göi rÊtnhiÒu n¬i. Mét c«ng ty cña ViÖt kiÒu ë Australia tªn lµVANACO ®· trùc tiÕp tiÕp xóc vµ ký ®îc biªn b¶n ghinhí víi Ng©n hµng vÒ viÖc c«ng ty naú sÏ cho ng©n hµngvay ®Ó cung cÊp thiÕt bÞ vµ phÇn mÒm cho dù ¸n, tæng céng®Õn 2 triÖu USD FPT ph¶i chÆn b»ng ®îc. Vµ ngay h«msau ®ã FiBI ®· ký víi Ng©n hµng C«ng th¬ng hîp ®ång trÞgi¸ 16000 USD ®Ó viÕt ch¬ng tr×nh cho phÐp qu¶n lý tµikho¶n tiÕt kiÖm cña kh¸ch hµng tËp trung vµ triÓn khai t¹i20 chi nh¸nh cña Hµ Néi vµ TP Hå ChÝ Minh trong th¸ng1- 1994. Mét hîp ®ång kû lôc ng¾n vÒ thêi h¹n thùc hiÖn,vµ anh Léc chØ cã vÎn vÑn 3 ngµy ®Î thiÕt kÕ, Client b»ngVB, Host trªn Fox. T©m ®¾c nhÊt lµ hai anh thèng nhÊt®îc c¸ch chuyÓn/nhËn sè liÖu tõ / ®Õn c¸c chi nh¸nh lªncuèi ngµy b»ng xe m¸y hon-da vµ ®Üa mÒm. Võa an toµnvõa t¹o céng ¨n viÖc lµm thªm cho nh©n viªn. ViÖc ®éngbé ho¸ sè liÖu gi÷a Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minhthèng nhÊt sÏ dïng SmartCom III. BÝ mËt vÉn cha nghÜ®îc c¸ch ®Ó tra cøu sè d tøc thêi. T¹m thêi thiÕt kÕ cãm· tra cøu ®Ó trong trêng hîp bÝ, gi¸o dÞch viªn cã thÓ gäilªn nhê Trung t©m duyÖt hé vµ ghi l¹i m·, gi¸o dÞch vÉn®îc coi lµ hîp lÖ. Lóc ®ã ®ang cã phong trµo lËp tr×nhb»ng Visual Basic sau ch¬ng tr×nh cho Héi së Ng©n hµng®Çu t. Sau khi liÕc thÊy mét Control cã ch÷ Modem vµbiÓu tîng ®iÖn tho¹i, anh Nam bµn víi §×nh anh: thÕ,thÕ... cã lµm ®îc tríc ngµy 1/1 kh«ng. Ch¬i lu«n! ThÕ lµ§inh anh X«ng vµo cËt lùc. Cï TuÊn th× vÏ mµn h×nh giao
Sö ký FPT 1988 - 1998
147
mµn h×nh giao dÞch. L©m Ph¬ng viÕt b¸o c¸o. FiBI viÕtch¬ng tr×nh Host b»ng Fox. Ngµy 25-12, Cï TuÊn bµy vµothµnh phè Hå ChÝ Minh ®Ó ghÐp ch¬ng tr×nh. Ngµy 28,®éi thµnh phè Hå ChÝ Minh l¹i bay ra thö tiÕp. §óng ngµy2-1-1995 khai tr¬ng dÞch vô míi t¹i Héi së 10 Lª Lai.§×nh anh, Cï TuÊn mçi ngêi mét chi nh¸nh. ThËt lµ kúdiÖu, kh¸ch hµng cã thÓ göi ®îc tiÒn thËt. §ã lµ ch¬ngtr×nh truyÒn tin ®Çu tiªn ¸p dông vµo th¬ng m¹i cña FPT.
Cuèi n¨m 1994, FPT quyÕt ®Þnh ph¸t triÓn theo haihíng. Mét thiªn vÒ th tÝn ®iÖn tö do Kh¸nh V¨n chñ tr×víi server trªn Windows. Mét lµ gi¶i ph¸p tÝch hîp vµo c¸cch¬ng tr×nh øng dông trªn Fox/Netware do §×nh anh chñtr×.
Ch¬ng tr×nh E-mail ®Çu tiªn cña V¨n ®îc triÓn khainèi YÕt kiªu, Ngäc Kh¸nh vµ NguyÔn BØnh Khiªm ®· ho¹t®éng kh¸ æn ®Þnh. PhÊn khëi, Kh¸nh V¨n cïng víi TriÒuvµ Hïng S¬n lóc ®ã h·y cßn lµ hai sinh viªn thùc tËp b¾ttay vµo viÖc n©ng cÊp ch¬ng tr×nh. Thùc chÊt lµ viÕt l¹itoµn bé c¶ client vµ server, trong ®ã næi bËt nhÊt lµ kh¶n¨ng cung cÊp c¸c dÞch vô ®éc lËp víi single log-on, liªnkÕt c¸c servers. §îc sù cè vÊn cña Ph¬ng vµ §×nh anh,quyÕt ®Þnh viÕt trªn PB lµ m«i trêng cã kh¶ n¨ng ph©n t¸nvµ qu¶n lý c¸c dÞch vô thÝch hîp. Sau h¬n 4 th¸ng miÖtmµi, th¸ng 4-1995 s¶n phÈm víi mËt danh lµ Thñ LÖ ®îcc«ng bè chÝnh thøc víi tªn gäi lµ NICS (Network ofIntegrated Computer Services) vµ biÓu tîng ch÷ S do TrÇnNgäc TrÝ s¸ng t¹o. §©y lµ lÇn ®Çu tiªn FSS tæ chøc giíithiÖu s¶n phÈm. Buæi lÔ ®îc tæ chøc t¹i 19 NguyÔn BØnhKhiªm, cã c¶ anh B×nh vµ anh Ngäc tham dù. Kh¸ch mêi®Õn ®«ng kh«ng ngê vµ ®Æt ra rÊt nhiÒu c©u hëi thiÕt thùc,
Sö ký FPT 1988 - 1998
148
chøng tá sù quan t©m cao ®Õn lo¹i s¶n phÈm t¬ng tù.Ngay lËp tøc NICS nhËn ®îc 2 ®¬n ®Æt hµng. Mét cña anhNgäc ®Ó triÓn khai t¹i FPT, 1 cña Viglacera triÓn khai t¹ic¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn. Nhê ®Æt vÊn ®Ò ®¬n gi¶n, ®Ò ¸nViglacera ®· nhanh chãng ®îc nghiÖm thu. Cßn viÖc triÓnkhai t¹i FPT ®· thÊt b¹i mét c¸ch cay ®¾ng sau h¬n 1 th¸ngnç lùc cña anh Ngäc cïng nhãm anh V¨n. Còng ®· cãkh«ng Ýt nh÷ng cuéc c·i v· gay g¾t. Tuy nhiªn ngêi tathêng häc ®îc nhiÒu h¬n khi thÊt b¹i chø kh«ng ph¶i lócthµnh c«ng vç ®ïi xoa r©u.
Tuy nhiªn, V¨n, TriÒu, Hïng S¬n ®· lµm ®îc viÖckh«ng nhá. §Ì ¸n tèt nghiÖp cña TriÒu vµ S¬n trªn c¬ sëNICS ®· ®îc b¶o vÖ xuÊt s¾c. NICS còng chøa kh¸ nhiÒuý tëng ®éc ®¸o nh : cung cÊp c¸c chøc n¨ng b¶o tr× vµqu¶n trÞ server tõ xa, gi¸m ®èc cã thÓ cho phÐp th kýquyÒn ®äc mét phÇn th cña m×nh, ngêi göi cã thÓ kiÓmtra xem ngêi nhËn ®· ®äc th hay cha,... Kh¸nh V¨n cßnlung nÊu nhiÒu t tëng míi. §¸ng tiÕc lµ anh kh«ng thÓbá lì c¬ héi ®i häc t¹i Autralia 2 n¨m.
Song song, híng ph¸t triÓn trªn m«i trêngFox/Netware cña §×nh Anh BCF (BusinessCommunication Services). Còng cã nh÷ng kÕt qu¶ thËt®¸ng kÓ. Kh¸ch hµng ®Çu tiªn bÞ thuyÕt phôc bëi kh¶n¨ng truyÒn tin vµ hái ®¸p d÷ liÖu tõ FoxPro lµ anhPh¬ng Minh Nam ë A 18. Ch¬ng tr×nh cho phÐp c¸cnh©n viªn biªn phßng ë cöa khÈu tra cøu vµo d÷ liÖuxuÊt nhËp c¶nh t¹i Hµ Néi.
Cuèi n¨m 1994, anh §Æng §øc Mai bªn kho b¹c chÊpnhËn triÓn khai BCF trong ch¬ng tr×nh qu¶n lý Tr¸i phiÕu.Anh §µo Minh TuÊn VietComBank sö dông BCF trong
Sö ký FPT 1988 - 1998
149
ch¬ng tr×nh thanh to¸n quèc tÕ tËp trung, mét trong nh÷ngch¬ng tr×nh cã hiÖu qu¶ nhÊt cña VCB. §Çu n¨m 1995,Ng©n hµng §Çu t chÊp nhËn sö dông BCS ®Ó thay thÕ choSmartcomIII trong ch¬ng tr×nh liªn hµng cña m×nh. Saumét chót, MooSun bªn VID-Public triÓn khai hÖ thèngchuyÓn tiÒn vµ kiÓm tra sè d. Nhê cã sù triÓn khai réngr·i trong toµn quèc vµ nhiÒu m«i trêng kh¸c nhau, ch¬ngtr×nh, nhÊt lµ phÇn truyÒn tin ®îc kiÓm tra kh¸ kü lìng.§Ó demo c¸c tÝnh n¨ng cña BCS, §×nh anh ph¶i viÕt métch¬ng tr×nh kiÓu e-mail ®¬n gi¶n. Vµ ®ã chÝnh lµ version®Çu tiªn cña TTVN.
Cuèi n¨m 1995, do FSS bÞ b¾t buéc ph¶i ph©n thµnh hai®Þa ®iÓm lµ YÕt Kiªu vµ NguyÔn BØnh Khiªm, anh Nam ®·®Ò nghÞ §×nh Anh triÓn khai ch¬ng tr×nh khi ®ã cßn gäi lµFPT- Mail. Vµ cã lÏ nã còng chØ h¹n chÕ nh thÕ nÕukh«ng cã mét ngµy ®Ñp trêi khi anh B×nh gäi vµo th¾c m¾ct¹i sao m×nh l¹i kh«ng cã ch¬ng tr×nh nµo FreeCode ch¹y®©u còng thÊy GenPacific. C©n nh¾c kü lìng anh Nam ®·quyÕt ®Þnh con ®êng nhanh nhÊt ®Ó cã thÓ cã mét uy tÝnvÒ c«ng nghÖ trong c«ng chóng lµ thiÕt lËp mét m¹ng diÖnréng ch¹y ch¬ng tr×nh cña FPT. Kh«ng ngê ý tëng ®îcanh em FPT vµ sau ®ã lµ giíi trÎ vµ nh©n d©n ñng hé qu¸nhiÖt thµnh. Mét ®ãng gãp kh«ng nhá thuéc vÒ Quang Anhkhi ®· ®Ò ra khÈu hiÖu “Mang ®Õn cho b¹n TrÝ tuÖ ViÖtNam” trong cuéc thi t×m khÈu hiÖu d¸n Bê Hå cña HoµngNam TiÕn. MÆc dï kh«ng ®îc treo t¹i Bê Hå, ch÷ “TrÝ tuÖViÖt Nam” ®· thùc sù trë thµnh biÓu tîng kh«ng chØ cñariªng FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
150
Nh÷ng thµnh c«ng ®Çu tiªn vÒ th¬ng m¹i tuy nhá nhoinhng cã t¸c ®éng cæ vò ghª gím. §èi víi ngêi lËp tr×nhkh«ng cã phÇn thëng nµo cao quý b»ng viÖc nh×n thÊych¬ng tr×nh cña m×nh ®îc øng dông mang l¹i lîi Ých chox· héi. ViÖc ®ãng kÝn cöa nghiªn cøu t¹i ViÖt Nam ®· ®Èybao nhiªu chuyªn gia cã kinh nghiÖm vµo chç bÕ t¾c, nhiÒungßi ®· chuyÓn nghÒ, nhiÒu ngêi mÊt h¼n tù tin vµ nhuÖkhÝ nh÷ng ®iÒu tèi cÇn thiÕt ®Ó bíc vµo mét lÜnh vùc n¨ng®éng nh c«ng nghÖ th«ng tin.
C¸c hîp ®ång víi níc ngoµi
B©y giê chóng ta vÉn cha qua ®îc c¸i h¹n bÞ bãc létngµy cµng tinh vi h¬n cña c¸c cêng quèc ngo¹i bang. BëithÕ nãi vÒ kinh nghiÖm c¸c hîp ®ång mµ chóng ta ®· lµmvíi c¸c kh¸ch hµng lµ ®èi t¸c níc ngoµi sÏ rÊt cÇn thiÕt.Trong chuyÕn ®i gÇn ®©y nhÊt sang Singapore, anh Nam®îc nãi chuyÖn víi gi¸m ®èc cña h·ng ISIS, mét h·ngphÇn mÒm nhá nhng rÊt chuyªn vÒ communication trªnAS/400 cña Singapore. ThËt t×nh cê nhng con ®êng «ng®· ®i tõ ®Çu n¨m 80 kh¸ gÇn víi c¸i FPT ®ang lµm. Méttrong nh÷ng bµi häc cña «ng lµ “LÊy T©y ®¸nh Ta”. ¤ng tanãi, ban ®Çu kh«ng ng©n hµng Singapore nµo chÞu chÊpnhËn c«ng nghÖ cña «ng c¶. ¤ng ta bÌn quay sang dïngmäi c¸ch ®Ó ca ®æ Standard Chatered Bank t¹i Singapore,vµ dïng hä nh mét ®iÓm reference, sau ®ã lµ c¸c Ng©nhµng ®Þa ph¬ng míi chÞu lÇn lît quy phôc.
C«ng lín trong c«ng cuéc nµy lµ anh Lª TÊn Léc, lóc®ang chøc t¹i Ng©n hµng C«ng th¬ng. N¨m 1990, nhê cãliªn doanh gi÷a ng©n hµng C«ng th¬ng vµ Indonexia, anh®· häc ®îc ®«i chót kinh nghiÖm “®¸nh T©y” .Gi÷a n¨m1992 tõ thµnh phè Hå ChÝ Minh anh gäi ra Hµ Néi th«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
151
b¸o cho anh Nam víi giäng cùc kú sung síng: “Nam ¬i,th¾ng ®Ëm råi”. §ã lµ anh nãi ®Õn viÖc thuyÕt phôc ®îcchi nh¸nh Ng©n hµng BNP (banque Nationnal de Paris) t¹ithµnh phè Hå ChÝ Minh sö dông ch¬ng tr×nh cña ViÖtNam. C¸i gi¸ 16.000 USD lóc ®ã cã mét ý nghÜa kh¸c xab©y giê. Theo lêi mêi cña anh Léc vµ anh Ch©u, c¸c anhNam, Thµnh, Ph¬ng bay vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh ®Ótrùc tiÕp tham gia vµo ®Ò ¸n. Thµnh vµ Ph¬ng cßn tiÖn thÓtham gia thùc hiÖn hîp ®ång cho eximBank vµVietsowPetro.
§éi T©y cö mét ®oµn tõ Singapore sang ®Ó thÈm ®Þnh vµ®Æt yªu cÇu vµ cã c¶ Tµu, Ph¸p. Ph¶i nãi r»ng tiÕng anh lóc®ã cña ta cßn phät phÑt kinh khñng. Kh«ng ngê gÆp b¸cLéc còng ch¼ng h¬n g×. ThÕ nhng cã vÎ nh anh hiÓu biÕtbän hä vµ lu«n måm “No problem”. Hä kho¸i l¾m, ch¾c lµlÇn ®Çu tiªn gÆp ph¶i th»ng b¸n hµng mµ c¸i g× còng lµm®îc. Chóng gäi lu«n anh Léc lµ “Mr. No Problem”. LÇn®ã, nh©n mét lÇn ®éi b¹n mêi ®i ¨n, anh Nam cßn ph¸thiÖn ra Mr. Léc cã biÖt tµi nãi tiÕng anh suèt buæi mµ chØcÇn kho¶ng 20 tõ.
§éi ta ngoµi anh Nam lµm thiÕt kÕ vµ tµi liÖu vµ Ph¬nglµm vÒ security, cßn cã anh Léc, Bïi V¨n Dòng, TuÊn, Lîivµ Mrs Tr©m. Sau khi thùc hiÖn hîp ®ång xong. Mrs Tr©m®îc tæ chøc ph©n sang h¼n bªn BNP lµm viÖc ®Ó b¶o hµnhch¬ng tr×nh lu«n. Bïi Dòng b©y giê ë IndoVina, vÉn hîpt¸c víi FSS thêng xuyªn. TuÊn lµ c¸n bé lËp tr×nh chñchèt cña Ng©n hµng C«ng th¬ng lóc ®ã, hiÖn lµ phô tr¸chm¸y tÝnh cña Ng©n hµng C«ng th¬ng khu vùc II. Lîi con®ang lµ Gi¸m ®èc BitCo, mét c«ng ty chuyÓn vÒ m¹ng ëthµnh phè Hå ChÝ Minh, tríc ®i thi Lý quèc tÕ, rÊt thÝchlµm vÒ c¸c vÊn ®Ò m¹ng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
152
Anh Lîi ®· dùng nªn m¹ng diÖn réng kh«ng d©y ®Çutiªn, nèi tÊt c¶ 14 chi nh¸nh cña Ng©n hµng C«ng th¬ngthµnh phè Hå ChÝ Minh. M¹ng ®· ho¹t ®éng ®îc mét thêigian, sau ph¶i ngõng v× bªn cung cÊp lµ mét c«ng ty cñchuèi kh«ng cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c thiÕt bÞ thay thÕ.N¨m 1992, khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh nªn hµng cho Ng©n hµngC«ng th¬ng, sau khi kh¶o s¸t mét sè chi nh¸nh, c¸c anhNam vµ Lîi ®· Êp ñ ý ®Þnh lµm lÊy mét ch¬ng tr×nhchuyÒn tin cña m×nh. ThËm chÝ ®· viÕt mét sè thiÕt kÕ. CãthÓ nãi ®ã lµ nh÷ng ý ®å ®Çu tiªn cña TTVN b©y giê lóc ®ã§×nh anh vÉn cßn ®ang thùc tËp vµ vËt lén víi nh÷ng sè dvµ tµi kho¶n.
Sau gÇn mét th¸ng cä s¸t víi ®éi b¹n ta ®· thùc sù hÊpthô ®îc mét c¸ch lµm viÖc bµi b¶n. NhÊt lµ tµi liÖu. NiÒmtù hµo nhÊt cña anh Léc lóc ®ã vµ FiBI sau nµy lµ 4 tËp hås¬ dÇy cép vÒ ch¬ng tr×nh SIBA cho BNP. Trong ®ã cãtËp Data Dicteonary lµ tËp ®¸ng quý nhÊt, m« t¶ toµn béc¸c trêng d÷ liÖu cña ch¬ng tr×nh.
Mét bµi häc n÷a lµ kh¶ n¨ng t×m lçi. §éi b¹n t×m h¼nmét “MÑ T©u” ®Ó test ch¬ng tr×nh cña ta. Lóc ®ã anhNam vµ Dòng Bïi còng ®· lµm viÖc rÊt cÈn thËn, thÕ mµ“MÑ” ®ã cø ngåi vµo lµ ®á lßm mµn h×nh. Vâ nµy sau tacòng dïng ®îc. Test ch¬ng tr×nh còng lµ mét nghÖ thuËt®¸ng ph¶i häc kh«ng kÐm g× lËp tr×nh nÕu b¹n lµm ch¬ngtr×nh th¬ng m¹i chø kh«ng ph¶i ®å ¸n tèt nghiÖp. Ngêitest b¾t buéc ph¶i lµ ngêi cã c¸i nh×n xuyªn suèt toµnch¬ng tr×nh chø kh«ng locate ë tõng menu nhá.
Thêi ®iÓm nµy còng cã thÓ coi lµ thêi ®iÓm ra ®êi cñach¬ng tr×nh SIBA, cã lÏ lµ mét trong nh÷ng ch¬ng tr×nhphÇn mÒm thµnh c«ng nhÊt vÒ mÆt th¬ng m¹i ë ViÖt nam.
Sö ký FPT 1988 - 1998
153
ChÝnh x¸c h¬n lµ qu·ng th¸ng 4-1992. FiBI ®ang ë tronggiai ®o¹n thµnh lËp. Do cã mËt b¸o cña Ng©n hµng, ta biÕt®îc v¨n phßng céng ®ång ch©u ¢u EC t¹i ViÖt Nam ®anggäi thÇu mét ch¬ng tr×nh qu¶n lý tÝn dông nh»m qu¶n lýviÖc cho vay tõ quü EC cho c¸c thuyÒn nh©n ViÖt Nam håih¬ng. Anh Nam ph¶i bay vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh ®Óbµn. Kh«ng biÕt anh Léc moi tõ ®©u ra ®îc bé tµi liÖuchµo thÇu cña mét h·ng phÇn mÒm Th¸i Lan. In Ên rÊt ®Ñpvµ chuyªn nghiÖp. Nhê nã mµ ta biÕt ®îc r»ng muèn cãmét bé hå s¬ chµo thÇu, ch¬ng tr×nh cña ta ph¶i cã métc¸i tªn. Trªn tÇng 2 trô së Ng©n hµng C«ng th¬ng thµnhphè Hå ChÝ Minh. Anh Léc ®i ®i l¹i l¹i måm tu«n ranh÷ng ch÷ tiÕng anh cßn anh Nam th× ghi lai vµ ghÐp c¸cch÷ xem ch÷ nµo hay nhÊt. Sau mét lóc chØ cßn vµi ch÷Bankine. Integrated. Software. Solution, Application,System. C¸c ch÷ c¸i l¬ löng. BÊt gi¸c anh Nam nhí ®Õn béphim míi xem trªn truyÒn h×nh “N÷ hoµng Siba” nãi vÒthêi v¨n minh Ai CËp. Ch÷ SIBA ®îc anh Léc nhÊt trÝ tøcthêi v× rÊt hîp víi nh÷ng ch÷ ®· ®îc lùa chän. Sau nµykhi ®îc biÕt ch÷ SIBA tªn ®µn bµ anh Léc cã vÎ h¬i bÊtm·n.
L¹i nãi vÒ ch¬ng tr×nh cña EC. H¼n mäi ngêi cßnnhí, vÊn ®Ò thuyÒn nh©n Hång K«ng lµ vÊn ®Ò nãng bángcña ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ trong nh÷ng n¨m ®Çu1990. Céng ®ång Ch©u ¢u quyÕt ®Þnh viÖn trî cho ViÖtNam mét sè tiÒn lín ®Ó hç trî nh÷ng ngêi håi h¬ng vµnh÷ng c¬ së t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hä. H×nh thøc thùchiÖn lµ cho vay l·i suÊt nhÑ th«ngqua c¸c Ng©n hµng C«ngth¬ng vµ N«ng nghiÖp ViÖt Nam. T¹i thêi ®iÓm ®ã, c¸cng©n hµng ViÖt Nam hÇu nh cha triÓn khai bÊt cø métch¬ng tr×nh phÇn mÒm qu¶n lý tÝn dông nµo. C¸ch thøc
Sö ký FPT 1988 - 1998
154
theo dâi tÝn dông cña ta còng cha bµi b¶n, chñ yÕu dùatrªn quan hÖ, do ®ã mÊy «ng T©y kh«ng tho¶ m·n. DÉn ®ÕnviÖc ®Êu thÇu nh ®· nãi trªn. Ch¬ng tr×nh dù kiÕn triÓnkhai trong toµn quèc t¹i gÇn 200 chi nhanh ng©n hµng.
Sau khi bÊt ngê nhËn ®îc hå s¬ ®Êu thÇu cña Trungt©m TÝnh to¸n ng©n hµng C«ng th¬ng TP Hå ChÝ Minh,V¨n phßng EC rÊt ng¹c nhiªn vµ t×m c¸ch tiÕp xóc . §ÓtiÖn giao dÞch, anh Léc lËp ra hå s¬ mét nhãm gäi lµVinaSoft trong ®ã kÓ ra tÊt c¶ nh÷ng ngêi biÕt vÒ phÇnmÒm ë ViÖt Nam. EC rÊt kh©m phôc. Cã thÓ ®ã còng lµmét nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc hä ký víi ICBI TP Hå ChÝMinh mét hîp ®ång trÞ gi¸ 23.000 USD (sau ®ã ®îc mëréng thµnh 28.000USD) ®Ó mua mét ch¬ng tr×nh mµchóng ®Æt mét c¸i tªn rÊt hay lµ LAMIS. Sau nµy anh Lécb¾t chíc còng ®Æt tªn c¸c module cña SIBA lµSAMIS,TAMIS...Tuy nhiªn chóng (nh÷ng c¸i tªn) ®Òukh«ng sèng ®îc. Hîp ®ång do anh Léc ký ®øng tªn lµContact Person. TÊt nhiªn lµ ch¼ng cÇn dÊu m¸ g×. LuËtT©y còng vui. Anh Thµnh Nam kÓ l¹i: “mçi khi ®Õn h¹n®ßi tiÒn t«i X«ng ®Õn phßng tµi vô cña chóng. C©u ®Çu tiªnchóng hái sau khi xem hîp ®ång lµ:
- Anh cã ph¶i lµ anh Léc kh«ng ?
T«i tr¶ lêi:
- Kh«ng, t«i lµ Nam.
Chóng xem l¹i hîp ®ång vµ gËt gï:
- §óng lµ Nam råi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
155
ThÕ lµ ®Õm tiÒn cho t«i, ch¼ng cÇn chøng minh th,phiÕu thu... l»ng nh»ng. VËy mµ vÉn su«n sÎ, ch¼ng ailõa bÞp ai c¶”.
Thùc tÕ sau nµy cho thÊy hîp ®ång qu¶n lý tÝn dông EClµ hîp ®ång ®îc tiÕn hµnh cã bµi b¶n nhÊt vµ ®îc triÓnkhai réng r·i nhÊt ë ViÖt Nam. C«ng lín trong viÖc nµy lµdo nhãm trriÓn khai hîp ®ång cña NguyÔn Kh¾c Thµnh víisù hç trî ®¾c lùc cña Lª Th¸i Thêng Qu©n (FiBI), Ngoµira cßn cã NguyÔn Kh¾c T©m (FPT), Mai Thanh Long(FiBI) hiÖn ®Òu ®ang lµm t¹i ACB. Thùc ra ban ®Çu cßn cãnhãm ng©n hµng n«ng nghiÖp TP Hå ChÝ MInh gåm Thµnhvµ Th¶o tham gia. Sau chõng mét th¸ng, thÊy phong c¸chlµm viÖc cã vÎ kh«ng hîp, míi quyÕt ®Þnh Kh¾c Thµnhthay thÕ.
Bµi häc lín nhÊt cña ta trong vô nµy lµ tiÕng anh. C¶Nam, Thµnh, Qu©n tríc ®ã ®Òu cha dïng tiÕng anh trongc«ng viÖc hµng ngµy bao giê. Giai ®o¹n kh¶o s¸t vµ thiÕtkÕ ta ph¶i lµm viÖc víi hai «ng T©y ngêi anh vµ mét taychØ huy ng¬× Xcotlen. TiÕng anh cña l·o Xcotlen cã tªn lµFrancis thËt lµ khã mª. Lµm viÖc cø nh mét buæi c·i lén.Ph¶i thõa nhËn lµ c¸c «ng T©y ®· thÓ hiÖn mét tinh thÇnchÞu ®ùng ®¸ng nÓ. Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc hä tá ra rÊtñng hé ta vµ mäi viÖc ®Òu thuËn buåm xu«i giã.
Sau chõng 3 th¸ng ta ®· nghiÖm thu ch¬ng tr×nh giai®o¹n 1 vµ triÓn khai thÝ ®iÓm t¹i 2 chi nh¸nh díi H¶iPhßng. Sau ®ã hai «ng T©y nghiÖm thu vµ c¾p cÆp vÒ níc.Anh em yªn trÝ rót vÒ Hµ Néi, bông thÇm nghÜ “moi tiÒnT©y còng dÔ thËt”. Nµo dÌ, b½ng ®i mét thêi gian anh Nam®îc v¨n phßng EC th«ng b¸o lµ sÏ cã chuyªn viªn cñah·ng Earns vµ Young, mét h·ng kiÓm to¸n hµng ®Çu thÕ
Sö ký FPT 1988 - 1998
156
giíi ®Õn kiÓm tra ch¬ng tr×nh. Dß hái míi biÕt viÖc cñabän nµy lµ kiÓm tra tÝnh t¬ng thÝch gi÷a quy tr×nh vµch¬ng tr×nh. Hä nhËn mçi ngµy Ýt nhÊt 1.000 USD. AnhNam gÆp mét tay trÎ m¨ng. B»ng nh÷ng vâ in Ên häc ®îctrong vô BNP, anh in cho h¾n mÊy tËp tµi liÖu. H¾n cêinh¹t råi phi « t« xuèng H¶i Phßng. Hai h«m sau, c¶ V¨nphßng EC nhèn nh¸o v× tin Financial Controller, mét taycùc kú quyÒn thÕ, bÞ bän ViÖt Nam sØ nhôc. MÊy h«m sauKh¾c Thµnh vÒ míi râ sù t×nh. Sè lµ, tay kiÓm to¸n ®¹ibîm nä mß xuèng, kh«ng chÞu lµm viÖc theo chØ ®¹o cña tamµ X«ng th¼ng ®Õn hái mÊy c« kÕ to¸n. GÆp mÊy c« thËtthµ khai hÕt, nµo lµ c¶ th¸ng nµy chóng em bËn qu¸ chavµo sè liÖu g× c¶, nµo lµ m¸y tÝnh ®Ó trong lång kÝnh nhiÒukhi kh«ng cã kho¸ kh«ng më ®îc, nµo lµ anh Thµnh,Qu©n gäi cã lóc ®îc lóc kh«ng... H¾n cø thÕ ghi l¹i vµb¸o cho Controller. Tay kia X«ng xuèng chi nh¸nh gÆpTrÇn Thµnh chöi bíi lung tung. Kh«ng ngê TrÇn Thµnhqu¾c m¾t l¹i “You, you...” Tªn kia bá vÒ, qu¸t th¸o qu©n sÜlo¹n x¹, g©y nªn scandal nh ®· kÓ. Sau vô ®ã, qu©n tacòng kh¸ vÊt v¶, Nhng lîi bÊt cËp h¹i. V¨n phßng ECtríc ®©y chØ lo¸ng qu¸ng kh«ng chó ý l¾m, nay còng ph¶idèc søc ®Ó cho viÖc triÓn khai ch¬ng tr×nh ®îc hiÖu qu¶.Do n¾m ®îc c¸i chÝnh lµ tiÒn, nªn nh÷ng yªu cÇu, quyÕt®Þnh cña EC cho c¸c chi nh¸nh ng©n hµng cã khi cßn ®îcthùc thi nhanh chãng h¬n b¶n th©n nh÷ng quyÕt ®Þnh cñang©n hµng. ViÖc ®ã ®· gióp ®éi triÓn khai kh¸ nhiÒu.
KÕt thóc giai ®o¹n 1, qu©n ta triÓn khai ch¬ng tr×nhxong t¹i gÇn 40 chi nh¸nh cña 3 tØnh H¶i Phßng, Qu¶ngNinh vµ TP Hå ChÝ Minh. Thu ®îc toµn bé tiÒn, kÕt thócmét trong nh÷ng hîp ®ång hîp t¸c thµnh c«ng nhÊt gi÷aFPT vµ FiBI. Sau ®ã v¨n phßng EC v× tiÕc 560.000 USD
Sö ký FPT 1988 - 1998
157
mµ chóng ta ®ßi ®Ó triÓn khai trong toµn quèc, ®· chuyÒnsang ph¬ng ¸n thuª ngêi thùc hiÖn. Chóng ta còngkh«ng quan t©m n÷a.
§ãng mét vai trß ®¾c lùc trong hîp ®ång lµ Lª Th¸iThêng Qu©n. Tèt nghiÖp §¹i häc kinh tÕ TP Hå ChÝMinh, anh l¹i rÊt cã duyªn vµ yªu Hµ Néi. Anh ®¹i diÖncho trêng ph¸i ®µo t¹o cña TP Hå ChÝ Minh lµm viÖc rÊtbµi b¶n, viÕt tµi liÖu kiÓu nh Phan V¨n Hng b©y giê.ViÖc thiÕt kÕ bµi b¶n ®· mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ thiÕtthùc. Ngµy 12-9 -1993, FPT ký mét trong nh÷ng hîp ®ångphÇn mÒm lín nhÊt cña m×nh víi Ng©n hµng Cathay Trustcña §µi Loan, thùc chÊt lµ b¸n b¶n thiÕt kÕ. H«m ®ã ®èivíi anh Nam lµ ngµy thËt h¹nh phóc, lÇn ®Çu tiªn trongmét ®Ò ¸n, tû lÖ phÇn mÒm chiÕm h¬n 50%: 63000 USDcho phÇn mÒm vµ h¬n 50000 USD cho thiÕt bÞ. §©y cònglµ lÇn ®Çu tiªn FPT quyÕt ®Þnh triÓn khai c¸p UTP vµ m¹ngcÊu tróc cho kh¸ch hµng.
VÒ víi hîp ®ång víi Cathay Trust, anh Nam vµ anhNgäc trùc tiÕp ®µm ph¸n. ViÖc ®µm ph¸n chia lµm nhiÒugiai ®o¹n. ViÖc triÓn khai thµnh c«ng hîp ®ång nµy còngnhê c«ng lín cña Kh¾c Thµnh vµ Hïng Xo¨n vÒ mÆt thiÕtbÞ. V× thêi gian rÊt gÊp, tõ ngµy ký ®Õn ngµy cµi ®Ætch¬ng tr×nh chØ cã 1 th¸ng.
Lµm hîp ®ång víi Chinfon (tªn sau nµy cña CathayTrust), còng kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn anh Hoµng Ph¬ng§«ng, phô tr¸ch m¸y tÝnh cña Ng©n hµng. Anh vèn lµ b¹ncïng líp víi Trung Hµ vµ Phan Ng« Tèng Hng. Khi míivµo lµm viÖc, ®îc biÕt gi¸ trÞ hîp ®ång anh th× thµo: “Saochóng mµy bãp bän nã ¸c thÕ”. Sau nµy, khi ®· lµm víinhau l©u, anh ®óng lµ ngêi “Tuy ®i víi ®Þch nhng lµm
Sö ký FPT 1988 - 1998
158
cho ta”. Th¸ng 12- 1995, anh theo phu nh©n sang NeuYorklµm viÖc.
Tuy thµnh c«ng cã vÎ bÊt ngê nhng hîp ®ång Chinfonlµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña viÖc ®Çu t l©u dµi cña FPT tronglÜnh vùc Ng©n hµng. B»ng c¸ch võa lµm võa mµy mß häc,chóng ta ®· cã thÓ ®¹t ®îc nh÷ng hiÒu biÕt kh¸ s©u s¾ctrong lÜnh vùc hÖ th«ng tin ng©n hµng trong mét thêi giankh¸ ng¾n. Kinh nghiÖm sau nµy khi lµm viÖc víiVietComBank ®· minh chøng kh¸ râ rµng cho ®iÒu ®ã.
VÒ khÝa c¹nh “b¸m th¾t lng T©y ®Ó häc” mµ nãi, tiªubiÓu nhÊt cã lÏ lµ toµn bé qu¸ tr×nh hîp t¸c cña FPT víiNg©n hµng VID-PublÝc Bank.
VID-PublÝc (viÕt t¾t lµVPB) lµ ng©n hµng liªn doanhgi÷a ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam víi PublÝcBank. Ng©n hµng lín thø ba ë Malayxia. FPT ®Õn víi VPBkh¸ bÊt ngê. Th¸ng 8 - 1992,FPT ®¹t ®îc nh÷ng thµnhc«ng vît bËc trong viÖc tiªu thô m¸y Olivetti t¹i thÞtrêng ViÖt Nam. Tæng gi¸m ®èc khu vùc cña Olivetti khi®ã lµ Mr. Unduraga ®· sang th¨m vµ lµm viÖc víi FPT. CãlÏ ®ã lµ ®oµn ®¹i biÒu cÊp cao ®Çu tiªn cña c¸c h·ng cã tªntuæi ®Õn th¨m FPT. Håi ®ã Olivetti cßn mang sang nhiÒuthiÕt bÞ vµ phÇn mÒm vÒ ng©n hµng ®Ó demo. Kinh nghiÖmquý nhÊt mµ chóng ta häc ®îc cña b¹n lµ nÕu ch¬ngtr×nh cã lçi th× cø t¾t bÐng m¸y ®i bËt l¹i.
Trong c¸c cuéc nãi chuyÖn, t×nh cê «ng ta nhí ra «ngb¹n lµ Chan Kok Choy, gi¸m ®èc VPB. ¤ng ta bÌn dÉn anhB×nh ®Õn giíi thiÖu. VPB ®ång ý mua lu«n m¸y Olivetti,®ång thêi còng muèn ta ®a ra gi¶i ph¸p phÇn mÒm toµndiÖn thay cho hÖ thèng nöa thñ c«ng lóc ®ã. §îc trang bÞb»ng kiÕn thøc cña hai vô MSB vµ BNP. Anh Nam liÒn b¾t
Sö ký FPT 1988 - 1998
159
Anh Nam liÒn b¾t tay ngay vµo ®µm ph¸n hîp ®ång. Nhê®ã anh gÆp MooSun, ngêi ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµothµnh c«ng cña nhãm Ng©n hµng. Nh÷ng ngµy cùc kú khãkh¨n. MooSun cã vÎ hoµn toµn kh«ng hiÓu ch¬ng tr×nhcña chóng ta lµm ®îc g×. C©u hái lµm anh b¨n kho¨n nhÊtlµ më tµi kho¶n nh thÕ nµo. Ch¬ng tr×nh cña ta cø thÊytµi kho¶n míi lµ më cÇn g× ph¶i module riªng.
M·i sau nµy míi hiÓu. MooSun vèn ®îc ®µo t¹o nhmét ngêi Operation, nh×n ch¬ng tr×nh nh mét c«ng côcung cÊp viÖc tù ®éng ho¸ c¸c nghiÖp vô cña Teller. CßnSIBA khi ®ã ®¬n gi¶n chØ lµ mét ch¬ng tr×nh AccountingthuÇn tuý, back - end. Tuy nhiªn, ch¾c do tin lêi giíi thiÖucña Olivetti, Mr. Chan còng ký víi ta mét hîp ®ång phÇnmÒm trÞ gi¸ 16000USD (theo chuÈn cña BNP).
§©y lµ ®Ò ¸n cã nhiÒu kû lôc, kû lôc thø nhÊt lµ thêih¹n. §©y cã lÏ lµ ®Ò ¸n kÐo dµi nhÊt. Cho ®Õn b©y giê vÉncha cã b¶n nghiÖm thu hîp ®ång mÆc dï tiÒn ®· ®ßi hÕt tõl©u, thËm chÝ ®· ký thªm vµ ®ßi tiÒn mÊy hîp ®ång n÷a råi.Së dÜ cã chuyÖn ®ã lµ v× MooSun lµ ngêi kh«ng bao giêtho¶ m·n víi c¸i hiÖn cã mµ lu«n lu«n t×m c¸c øng dôngmíi. Do ®ã anh chÊp nhËn ký thªm mét hîp ®ång mêi mµch¼ng cÇn nghiÖm thu hîp ®ång cò. ChÝnh anh còng ®·m¹nh d¹n ¸p dông Passbook Printer, mét lo¹i m¸y in cãkh¶ n¨ng in trªn c¸c form in s½n. Trong lêi giíi thiÖu cñaTTVN còng cã lêi c¶m ¬n «ng MooSun v× anh ®· chÊpnhËn ®a ch¬ng tr×nh vµo cho hÖ thèng th«ng tin néi béNg©n hµng.
Mét trong nh÷ng hÖ qu¶ hiÓn nhiªn cña kû lôc thø nhÊtlµ ®Ò ¸n nµy thµnh ®Ò ¸n qua tay nhiÒu ng¬× nhÊt tõ xa®Õn nay. Sau khi ký hîp ®ång, do toµn bé phÇn mÒm cña
Sö ký FPT 1988 - 1998
160
c¶ FPT vµ FiBI ®Òu ®ang bËn chinh chiÕn trong thÞ trêngphÝa Nam lµ BNP vµ EximBank FPT ph¶i mîn TÊn Vinh(lóc ®ã ®ang lµm cho kh¸ch s¹n Th¾ng lîi) ®Ó thiÕt kÕ mµnh×nh nhËp giao dÞch. Sau ®ã anh Ph¹m anh TuÊn bªn C«ngth¬ng tham gia viÕt c¸c b¸o c¸o kÐ to¸n, chÞ Quyªn bªnHµng h¶i viÕt phÇn tæng hîp, Tó HuyÒn sau khi ch¹y kháiB¶o ViÖt Hµ Néi viÕt phÇn tiÒn göi vµ TÝn dông. Hång S¬nvµ Vò FiBI chÞu tr¸ch nhiÖm phÇn Remittance. Ph¹m anh§øc tham gia mét phÇn viÕt c¸c ch¬ng tr×nh in trªnPassbook Printer. Module hÖ thèng do §×nh anh viÕt cã c¶chøc n¨ng cËp phÐp tøc thêi ch« c¸c giao dÞch võa lµ niÒmtù hµo võa lµ nçi lo ©u khi tù nhiªn c¸c tr¹m lµm viÖckh«ng b¾t ®îc liªn l¹c. §inh Quang Th¸i còng gãp métphÇn khi triÓn khai l¹i hÖ thèng Remittance. MooSun chÞutr¸ch nhiÖm toµn bé vÒ phÇn tµi liÖu. Ph¶i nãi tµi liÖu cñaMooSun ®· cho chóng ta hiÓu ®îc thùc sù thÕ nµo lµ UserManual. Trong ®ã miªu t¶ chi tiÕt c¸ch mét nh©n viªn ph¶ilµm thÕ nµo ®Ó thùc hiÖn ®îc mét giao dÞch, kÓ c¶ viÖc bètrÝ m¸y, c¾m ®iÖn, bËt m¸y... Cho ®Õn b©y giê c¸c tµi liÖusö dông cña FPT vÉn næi tiÕng lµ khong gièng víi ch¬ngtr×nh thËt. Lµm víi MooSun cßn cã mét thuËn lîi lín n÷a,®ã lµ anh lu«n lu«n viÕt rÊt chi tiÕt vµ cã hÖ thèng nh÷ngyªu cÇu cña m×nh. Nh÷ng b¶n yªu cÇu ®ã, thùc chÊt ®· gãpphÇn ®µo t¹o nghiÖp vô cho c¶ mét líp nh©n viªn FPT.
Th¸ng 6-1996, MooSun hÕt h¹n vÒ níc, FSS hîp chiatay víi anh t¹i qu¸n ¨n HuÕ Lý Thêng KiÖt. Anh c¶m®éng nãi: “B©y giê t«i míi thÊy thùc sù buån khi quyÕt®Þnh trë vÒ”. Hy väng anh ®ang lµm ¨n thµnh ®¹t ë ®©u ®ãtrªn ®Êt níc Malayxia xa X«i vµ cã nhiÒu duyªn nî v¬ÝFPT. Nh÷ng kû niÖm vÒ mèi quan hÖ víi MooSun ®· minh
Sö ký FPT 1988 - 1998
161
chøng r»ng kiÕn thøc vµ t×nh ngêi kh«ng biÕt ®Õn ranhgiíi ®Þa lý vµ d©n téc.
FPT cã duyªn nî víi Malayxia v× chÝnh ®Ò ¸nh VID-Public ®· ®a SIBA ra ngoµi biªn giíi ViÖt Nam b»ng méthîp ®ång gi¸ trÞ . Hîp ®ång cã chøa mét ®iÒu kho¶n quanträng cho phÐp Public Bank sö dông SIBA trong c¸c chinh¸nh cña m×nh t¹i níc ngoµi víi kho¶n phÝ b¶n quyÒn lµ5000 USD/chi nh¸nh. Sau nµy khi triÓn khai t¹i Lµo vµCampuchia, chóng ta còng chØ n©ng hîp ®ång lªn ®îc tíi20.000 USD (kÓ c¶ ¨n ë). ThiÖt h¹i s¬ s¬ còng tíi50.000USD vµ cßn cã thÓ bÞ thiÖt n÷a.
Mét ®Ò ¸n lý thó vÒ mÆt marketing lµ hîp ®ång víich¬ng tr×nh cÊp níc PhÇn Lan gäi t¾t lµ YME. ChÝnhphñ PhÇn Lan tµi trî cho Hµ Néi ®Ó c¶i t¹o hÖ thèng cÊpníc s¹ch cña thµnh phè. Trong ®ã cã viÖc x©y dùng l¹ich¬ng tr×nh Qu¶n lý thu tiÒn (gäi lµ Billing). §ét nhiªnmét ngµy ®Ñp trêi cuèi n¨m 1992 FPT nhËn ®îc ®¬n mêitham gia ®Êu thÇu ch¬ng tr×nh qu¶n lý Thu tiÒn. §©y lµlÇn ®Çu tiªn FPT tham gia vµo mét cuéc ®Êu thÇu phÇmmÒm. Cïng tham gia cã c¸c c«ng ty Gen Pacific vµ ViÖnTin häc ngµy 2-1-1993. PhÇn Lan ®ång ý ký víi FPT hîp®ång gi¸ trÞ 13.000 USD, cao h¬n gÊp rìi so víi gi¸ cñaViÖn Tin lµ 700 USD.
Hîp ®ång nµy tuy kh«ng lín l¾m vÒ gi¸ trÞ nhng cã ýnghÝa lín v× lÇn ®Çu tiªn chóng ta chñ ®éng tham gia ®ÊuthÇu víi T©y vµ ®· th¾ng.
Nh¾c ®Õn Marketing kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn lÇn xuÊtngo¹i ®Êu thÇu phÇn mÒm ®Çu tiªn cña FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
162
“ §ã lµ vô MayBank. MayBank lµ Ng©n hµng lín nhÊtMalayxia, quyÕt ®Þnh më chi nh¸nh t¹i ViÖt nam vµo gi÷an¨m 1995. Nhê m«i giíi, hä biÕt ®îc FPT ®· cung cÊpgi¶i ph¸p cho VID-Public vµ Chinfon Bank. Sau mÊy lÇngÆp gì, Mr. Wan Kup, gi¸m ®èc chi nh¸nh ViÖt nam b¶ot«i: chóng mµy ph¶i sang bªn Trô së chÝnh cña Ng©n hµngbän tao ®Ó giíi thiÖu cho bän m¸y tÝnh ë ®ã. ThÕ lµ anhNam vµ Kh¾c Thµnh kh¨n gãi qu¶ míp sang ®ã. §èi thñcña chóng t«i lµ mét c«ng ty Malayxia tªn lµ InfoPro. Bännµy t«i ®· tõng gÆp khi sang Phnompenh. Ch¬ng tr×nh cñachóng còng ch¹y trªn Fox, tuy nhiªn do cã sù ®Çu t vµtham gia bµi b¶n cña Unisys, nªn ch¬ng tr×nh kh¸ chuyªnnghiÖp. MÆc kÖ chóng, bän t«i miÖt mµi chuÈn bÞ slides vµch¬ng tr×nh mÉu. Kh«ng ngê, tay chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh,Mr, Azip ngêi Ên ®é l¹i ñng hé chóng t«i nhiÖt liÖt. Saukhi liÕc qua chót Ýt, anh trùc tiÕp ®øng ra giíi thiÖu vµ b¶ovÖ SIBA tríc ®¹i diÖn cña c¸c phßng ban nghiÖp vô kh¸c.Buån cêi nhÊt lµ trong khi Azip ®ang ca ngîi SIBA th×chóng t«i t×m c¸ch ¨n trém b¶n Infopro ®Ó vÒ nghiªn cøu.Mét h«m t«i mîn cí kÐo mÊy tay qu©n ®Þch ra mét gãc®Ó nãi chuyÖn cho Kh¾c Thµnh "backup" d÷ liÖu. TÊt nhiªnlµ thay v× backup, anh ®· nhanh tay copy tÊt c¶ nh÷ng file®· ®îc chóng t«i bÝ mËt nÐn tríc vµo ®Üa mÒm. (cã mét®iÓm chóng t«i quªn mÊt lµ kh«ng nh×n trém m· khãangêi dïng supervisor, may m¾n lµm sao khi vÒ TriÒu c¸il¹i mß ra ®îc). Khã nhÊt lµ ¨n c¾p tµi liÖu. QuyÓn usermanual to tíng lµ nçi thÌm muèn cña chóng t«i. Cuèicïng t«i quyÕt ®Þnh ngá lêi víi Azip hy väng cËu ta gióp®ì. Kh«ng ngê h¾n ta cêi lªn h« hè: "Ch¬ng tr×nh nµythèi l¾m, cña chóng mµy hay h¬n nhiÒu lÊy lµm g×" thÕ lµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
163
chóng t«i ngäng. Tuy nhiªn sau nµy khi thùc hiÖn hîp®ång, cuèi cïng Tó HuyÒn còng trém ®îc.
Chóng t«i ®Ó ch¬ng tr×nh l¹i vµ ra vÒ trong bông còngkh«ng hy väng l¾m. Kh«ng ngê Ýt l©u sau tù nhiªn thÊy gäi®Õn ®Ó ký hîp ®ång khÈn cÊp c¶ phÇn cøng lÉn phÇn mÒm.§Ó lÊy tiÒn nhanh, Kh¸nh “hãi” ®· ký ®¹i mµ ch¼ng cÇn®ãng dÊu g×. Cã lÏ sù tù tin cña chóng t«i ®· thuyÕt phôc®îc Azip vµ ®Õn lît m×nh sù tù tin cña anh ®· thuyÕtphôc ®îc c¸c vÞ kiÓm tra khã tÝnh cña mét trong nh÷ngng©n hµng lín nhÊt khu vùc nµy.
BiÕt chuyÖn chóng t«i sang tËn níc b¹n ®Ó b¸n hµng,bÌ b¹n ë chç kh¸c còng cã vÎ nÓ l¾m.”
Khi nãi vÒ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm trong viÖc hîp®ång víi níc ngoµi vÒ Tin häc, anh NguyÔn Thµnh Namcã viÕt:
“Cã lÏ ®iÒu ®¸ng kÓ nhÊt mµ t«i häc ®îc trong c¸ccuéc hîp ®ång víi níc ngoµi ®ã lµ sù tù tin. Nhê maym¾n t«i ®îc gÆp gì vµ lµm viÖc kh¸ nhiÒu chuyªn gia cñac¸c níc b¹n. Tõ ¢u, ¸, Mü, óc. Ch©n thËt vµ th¼ng th¾n,cha bao giê chóng t«i lµm cho b¹n ph¶i thÊt väng. C¶chóng t«i vµ ®èi t¸c ®Òu thõa biÕt lµ cßn rÊt nhiÒu ®iÒuchóng t«i cha lµm ®îc, thËm chÝ cßn cha biÕt tíi.Nhng kh¶ n¨ng häc hái vµ ¸p dông nhanh chãng cñanh÷ng lËp tr×nh viªn ViÖt Nam ®· lµm cho ®éi b¹n ph¶i t«nträng. T«i thËt sù tin r»ng nÕu tÊt c¶ mäi ngêi ®Òu nhËnthøc ®îc ®iÒu ®ã chóng ta sÏ cã mét c¬ héi tèt ®Ó thùchiÖn bíc nh¶y vät trong c«ng nghÖ th«ng tin. Tin häc lµmét ngµnh ®Æc biÖt, ®Õn mét ngµy nÕu chóng ta cho r»ngm×nh ®· qu¸ giái vµ kh«ng cÇn l¾ng tai nghe, th× s¶n phÈm
Sö ký FPT 1988 - 1998
164
dï cã tèt ®Õn ®©u còng sÏ næ tung kh«ng cßn dÊu vÕt nhbong bãng xµ phßng”.
Chóng ta ®· ®i nh÷ng bíc ®Çu tiªn trªn mét con ®êngcon cha râ ®Ých ®Õn. Trªn con ®êng ®ã, cha cã nhiÒub¹n bÌ, chóng ta thêng xuyªn ph¶i t×m ra nh÷ng th¸chthøc cho chÝnh m×nh. SÏ cã nhiÒu sai lÇm, cã khi ph¶i tr¶gi¸ ®¾t nhng t«i tin vµ íc mong tÊt c¶ mäi ngêi cïngchia sÎ: kh«ng bao giê chóng ta ph¶i xÊu hæ cho trÝ tuÖViÖt nam.
FPT-HCM
Mçi c¬ thÓ cÇn cã ®ñ c¬ quan. C©y còng ph¶i cã rÔ, cãl¸, cã cµnh. Mét c«ng ty lín ë ViÖt Nam kh«ng thÓ kh«ngcã ë c¶ Hµ Néi vµ HCM. C«ng ty FPT nhËn thøc ®iÒu nµyrÊt sím vµ ngµy 13/3/1990 chi nh¸nh FPT t¹i Tp HCM®îc thµnh lËp, do Minh HiÒn gãp søc ch¹y thñ tôc ra ®êi.
Ngµy nay FPT HCM lµ niÒm tù hµo cña toµn C«ng ty vµch¾c ch¾n lµ lÞch sö FPT HCM lµ phÇn kh«ng thÓ thiÕu cñabÊt kú cuèn sö ký nµo cña FPT.
Trong lóc chê ®îi mét tµi liÖu ®Çy ®ñ bao qu¸t vÒ chinh¸nh, anh Ng« Vi §ång, Nguyªn phã gi¸m ®èc FPTHCM, chÞ Tr¬ng Thanh Thanh, KÕ to¸n trëng sÏ kÓ chob¹n nghe nh÷ng kû niÖm ®Ñp nhÊt cña m×nh.
N¬i Êy. . . FPT - HCM
Tr¬ng Thanh Thanh
Sö ký FPT 1988 - 1998
165
ThÕ lµ chØ cßn h¬n th¸ng n÷a, FPT cña chóng ta trßn 10tuæi. §ã kh«ng hiÓu lµ mét kho¶ng thêi gian dµi hay ng¾n®èi víi sù nghiÖp cña mét c«ng ty, song víi riªng t«i, t«ic¶m nhËn r»ng ®ã lµ mét thêi kú v« cïng quan träng. Bëikh«ng hiÓu v× t×nh cê, v× may m¾n hay v× tµi giái mµ C«ngty chóng ta ®· biÕn nh÷ng íc m¬ ban ®Çu dÇn trë thµnhhiÖn thùc.
T«i nãi “v× t×nh cê” v× thùc ra, kh«ng chØ riªng t«i mµ cãlÏ rÊt nhiÒu ngêi sau khi ®· hÕt lßng ®æ må h«i, c«ng søccho FPT råi th× míi ®îc biÕt ®Õn tiªu chÝ cña FPT “FPT lµmét tæ chøc kiÓu míi...“ vµ thÊy nã gi«ng gièng c¸i mµ ta®ang tõng phÊn ®Êu. T«i nãi lµ may m¾n v× nÕu yÕu tè conngêi lµ quan träng nhÊt ®èi víi FPT, th× nh÷ng con ngêi®îc coi lµ ®Çu tiªn x©y dùng FPT HCM hoµn toµn kh«ng®îc chän läc theo tiªu chuÈn nh©n sù b©y giê, song ®ã l¹ichÝnh lµ nh÷ng con ngêi trµn ®Çy tÝnh c¸ch FPT - cè g¾nghÕt m×nh, tin vµo kh¶ n¨ng b¶n th©n, cña tËp thÓ ®Ó cïngnhau x©y dùng mét c«ng ty hïng m¹nh.
Vµ cïng víi Hµ Néi, FPT HCM ®· trëng thµnh tõ baosù kiÖn ®¸ng nhí.
Nh÷ng ngµy ®Çu tiªn
Th¸ng 10 n¨m 1990, anh Tr¬ng Gia B×nh vµo Sµi Gßnc«ng t¸c. Mét buæi tèi, kh«ng hiÓu cã sù ®¾n ®o g× tríchay kh«ng, anh Gia B×nh hái t«i:
- ChÞ d¹y bªn Tæng hîp cã bËn l¾m kh«ng?
- B×nh thêng. - T«i tr¶ lêi.
- ThÕ chÞ cã thÓ tr«ng coi gióp bän em mét v¨n phßngChi nh¸nh sÏ ®îc giao vµo tuÇn tíi kh«ng? NhiÖm vô th×
Sö ký FPT 1988 - 1998
166
chØ ®¬n gi¶n lµ gi÷ con dÊu chi nh¸nh cho thËt chÆt, kh«ngký bËy, cßn lµm g× th× Hµ Néi sÏ th«ng b¸o. L¬ng200.000 ®ång mét th¸ng.
Thó thËt, vî chång t«i míi ®i tu nghiÖp vÒ, tiÒn b¹c th×kh«ng thiÕu l¾m, thêi giê l¹i thõa. H¬n n÷a, l¹i ®îc giíithiÖu lµ FPT gåm mét héi anh em trÎ, ®a sè tõ Nga vÒ,®ang gãp søc lµm mét c¸i g× ®ã vÜ ®¹i. V¶ l¹i nhê tr«ng coimét c¸i g× ®ã cho cÈn thËn th× ch¾c lµ t«i lµm ®îc, mµ cßncã thÓ tèt lµ kh¸c. ThÕ lµ t«i ®ång ý.
S¸ng h«m sau, anh Gia B×nh ®a t«i ®Õn 74 TrÇn QuècTh¶o nhËn mét c¨n phßng ®é 16 mÐt vu«ng. T«i nhËnphßng, lµm quen víi anh Ph¸t - §¹i diÖn cho H·ng m¸ytÝnh Olivetti, ®èi t¸c m¸y tÝnh ®Çu tiªn cña FPT, lµm quenvíi anh Hoµng Quang Vinh - Gi¸m ®èc Cotec, hµng xãmcïng thuª nhµ vµ chÝnh thøc trë thµnh ngêi cña FPT chotíi b©y giê...
C¸i mµ t«i cã ®îc ®Ó cèng hiÕn cho FPT ®Õn ngµy naycã lÏ lµ sù tËn tôy v« bê víi c«ng viÖc, lµ niÒm tin s©u s¾cvµo sù thµnh c«ng cña mét tËp thÓ biÕt g¾n bã tµi n¨ng l¹ivíi nhau ®Ó cïng nhau cã ®îc mét cuéc sèng thµnh ®¹t,vui vÎ vµ h¹nh phóc.
Nh÷ng ngêi ®Çu tiªn
Sau mét th¸ng söa ch÷a, FPT Sµi Gßn ®· cã ®îc métc¨n phßng ®Ñp ®Ï víi rÌm cöa, c©y c¶nh vµ mét c¸i bµn.NhiÖm vô tiÕp theo lµ ph¶i cã ngêi. §· lµ c«ng ty kinhdoanh th× viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i cã ngêi biÕt bu«n b¸n. T«inghÜ ngay ®Õn anh Minh S¬n, v× lóc Êy trong m¾t t«i, anh®· lµ mét thiªn tµi trong lÜnh vùc nµy.
Sö ký FPT 1988 - 1998
167
Anh NguyÔn Minh S¬n lµ gi¶ng viªn tæ chÊt r¾n, khoaLý. Víi hoµn c¶nh cña gi¸o viªn thêi Êy, anh S¬n lµ tÊmg¬ng cho sù n¨ng ®éng vµ nh¹y bÐn víi thÞ trêng. NhiÒungêi ®· tõng ®eo nh÷ng chiÕc ®ång hå, dïng nh÷ng c©ybót tuyÖt ®Ñp vµ ®inh ninh lµ hµng ngo¹i nhËp. Song ®ã lµs¶n phÈm cña anh NguyÔn Minh S¬n ®Êy.
Anh Minh S¬n tµi thÕ, cßn t«i l¹i qu¸ kÐm vÒ kinhdoanh, nªn t«i ®· ph¶i rÊt dÌ dÆt khi ®Æt vÊn ®Ò mêi anh vÒlµm víi FPT. Chän mét h«m ®Ñp trêi, khi anh ®ang ®øngmét m×nh ngoµi hµnh lang trêng §¹i häc Tæng hîp, t«ilùa lêi nhê anh cè vÊn cho «ng x· t«i ®ang nhËn lêi lµm ®¹idiÖn cho mét c«ng ty kinh doanh lín l¾m, h×nh nh lµ cãvèn níc ngoµi. Anh vui vÎ nhËn lêi, v× còng nh t«i, nÕuchØ gi¶ng d¹y kh«ng th«i th× anh thõa c«ng suÊt.
T«i l¹i dÉn anh ®Õn v¨n phßng TrÇn Quèc Th¶o vµ thÕ lµthÞ trêng m¸y tÝnh Sµi Gßn khuynh ®¶o cho ®Õn nay.Khoa VËt lý, §¹i häc Tæng hîp mÊt ®i mét ngêi vµ còngthËt ¸y n¸y khi tiÕp theo ®ã tæ chÊt r¾n tiÕp tôc mÊt thªmanh Lu Minh V¨n (Trëng phßng Kü thuËt ®Çu tiªn cñaFPT HCM), anh §inh Quèc ThÓ (Phßng Dù ¸n C«ng nghÖcao), anh Lª Ngäc Minh (Phßng Kinh doanh).
Anh Hoµng Minh Ch©u vÒ Chi nh¸nh còng l¹i lµ mét sùt×nh cê, may m¾n. §Çu th¸ng 11 n¨m 1990, anh ViÖt“Trßn” vµo Sµi Gßn c«ng t¸c vµ giíi thiÖu Chi nh¸nh víianh Hoµng Minh Ch©u. Lóc ®ã anh Ch©u ®· lµ mét ngêicã tiÕng trong lµng tin häc, giái chuyªn m«n, quan hÖ réngvµ ®· tõng kinh doanh m¸y tÝnh. Anh ®ang c«ng t¸c t¹iTrung t©m To¸n-M¸y tÝnh Bé Quèc phßng vµ lµ céng t¸cviªn cho nhiÒu ®¬n vÞ tin häc (T¹i miÒn Nam, FPT ra ®êisau hµng lo¹t c¸c C«ng ty tin häc lín kh¸c).
Sö ký FPT 1988 - 1998
168
Kh«ng hiÓu anh ViÖt “Trßn” ca bµi FPT ra sao mµ anhCh©u chÞu tham gia vµo FPT. Sau mét thêi gian tiÕp xócvíi FPT Hµ Néi, anh nãi: “Bän FPT nµy ghª thËt, m×nhbiÕt mêi chØ d¸m nãi mét, cßn bän nã biÕt mét toµn nãimêi”. ChÝnh c©u nãi nµy ®· lµm chóng t«i thªm kÝnh nÓanh: “nãi mét” mµ ®· nh vËy, nÕu anh cßn “ph¸t mêi”th× qu¶ lµ phi thêng. Vµ anh trë thµnh Gi¸m ®èc Chinh¸nh tõ th¸ng 12 n¨m 1990.
Cïng ®ît nµy, anh ViÖt “Trßn” cßn gióp t«i thuyÕt phôcanh V¬ng M¹nh S¬n vÒ c«ng t¸c víi FPT. Anh M¹nh S¬nlóc ®ã ®ang lµ gi¶ng viªn Khoa To¸n trêng §¹i häc Tænghîp. Anh lµ ngêi cã b¶n lÜnh, nhiÒu ý tëng, song tríc®©y cha hÒ lµm tin häc. Lóc bÊy giê anh vÒ lµm phô tr¸chTrung t©m §µo t¹o FPT (hiÖn anh lµ Gi¸m ®èc T&C).
Trong tÊt c¶ c¸c thµnh viªn ®Çu tiªn cña FPT th× chØ cãanh Ng« Vi §ång lµ ngêi ®îc ®µo t¹o c¬ b¶n nhÊt vÒm¸y tÝnh. Anh tèt nghiÖp m¸y tÝnh ë Liªn X« (cò), lµ b¹ncña anh Hoµng Minh Ch©u t¹i Trung t©m To¸n - M¸y tÝnh,Bé Quèc phßng. Vµo thêi ®iÓm FPT HCM ra ®êi, anh ®ang®îc mêi chµo ë nhiÒu n¬i nh Ng©n hµng C«ng th¬ng,ViÖn Kinh tÕ... Vµ kh«ng hiÓu v× anh lµ chuyªn viªn sèmét vÒ m¹ng, v× anh cã mét tÊm lßng rÊt ch©n thµnh, hayv× anh ®Ñp trai mµ sau khi anh ®Çu qu©n vµo FPT víi chøcvô Phã Gi¸m ®èc, c¸c ®¬n vÞ b¹n cø Êm øc m·i. N¨m1995, do nhu cÇu ph¶i gi÷ ®èi t¸c Hewlett Packard, anhnhËn lo m¶ng kinh doanh nµy vµ hiÖn lµ Gi¸m ®èc HiPT-HCM.
Nãi ®Õn c¸c khu«n mÆt ®Çu tiªn cña FPT, kh«ng thÓkh«ng nãi ®Õn em Dung, ®îc chän lµm kÕ to¸n, song chØván vÑn cã 2 th¸ng. V× lóc Êy phßng lµm viÖc chËt chéi,
Sö ký FPT 1988 - 1998
169
chóng t«i thêng xóm quanh c¸i bµn to ®Ó bµn chuyÖn kinhdoanh, thÊy vui em còng ngõng c¶ mäi viÖc ®Ó nghechuyÖn. ThÕ lµ cho nghØ. Ham vui th× ham vui, chø kÕ to¸nlµ ph¶i cÇn cï.
ChÞ Ph¬ng ®îc mêi vÒ lµm kÕ to¸n cho C«ng ty víimét lêi mêi hÕt søc mï mê: “§©y lµ mét C«ng ty lín, chÞsÏ ph¶i qu¶n lý thu, chi nhiÒu; nhng qu¶n lý g×, thu chi g×th× cha biÕt, song ch¾c ch¾n nhiÒu vµ ®ßi hái mét sù trungthùc cÇn cï v« ®iÒu kiÖn”. Sau nµy chÞ cã kÓ l¹i, lóc ®ã chÞ®· nghÜ kh«ng hiÓu ®éi nµy cã ho¹t ®éng g× mê ¸m kh«ng,chÞ còng ®· ph¶i bµn b¹c víi anh Viªn («ng x· cña chÞ) c¶tuÇn lÔ vµ còng liÒu nhËn lêi lµm ®óng theo yªu cÇu. Giꮩy chÞ lµ KÕ to¸n trëng cña FPT HCM.
TiÕp theo ®ã lµ Minh HiÒn, Mai Sung, Quèc Hïng,TuÊn Hïng, H¬ng Duyªn, Hoµng S¬n... nh÷ng con ngêidï cßn ë FPT hay ®· ®i n¬i kh¸c vÉn m·i m·i ®îc ghi nhí®· gãp phÇn ®¸ng kÓ cho sù nghiÖp FPT ngµy nay.
Nh÷ng ch÷ ký quan träng ®Çu tiªn
§· kinh doanh lín lµ ph¶i cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, c¶néi tÖ lÉn ngo¹i tÖ. Lóc ®ã t«i thÊy thñ tôc thËt phøc t¹p. C¶®éi cha bÞ hái nhiÒu giÊy tê nghiªm chØnh nh thÕ baogiê: nµo lµ quyÕt ®Þnh thµnh lËp, quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm, nµogiÊy ñy quyÒn... §Ó ®ì ®i l¹i nhiÒu, t«i, anh Ch©u vµ chÞPh¬ng cÇm lu«n c¸c lo¹i quyÕt ®Þnh, giÊy tê cÇn thiÕtcïng con dÊu lªn ng©n hµng, hä chØ ®©u ghi ®Êy råi lÊy dÊura ®ãng lu«n. Tëng thÕ lµ chuÈn, tÐ ra lóc ®ã cã lÏ do håihép qu¸, t«i ®· ký ch÷ ký mÉu thiÕu mét nÐt, vµ vÒ sau cømçi lÇn ký lÖnh chi t«i cø ph¶i nÝn thë nh¸p ®i nh¸p l¹i cho®óng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
170
KÕ ho¹ch kinh doanh ®Çu tiªn
Nh÷ng th¸ng ®Çu, khi anh Ch©u cha vÒ, anh Minh S¬nph¶i lªn kÕ ho¹ch kinh doanh. Lóc ®ã lÖnh anh B×nh rÊt®¬n gi¶n: “Cø nghÜ ®¹i ra c¸i g× mµ lµm”. ThÕ lµ anh S¬n,v× cã ai ®ã mèi mai ®· lªn kÕ ho¹ch sÊy bét cam th¶o ®Ób¸n cho Nhµ m¸y thuèc l¸. Theo kÕ ho¹ch chóng t«i sÏph¶i thuª mét c¸i lÒu, mét c¸i ch¶o lín thªm mét ®èngth©n, l¸ c©y cam th¶o. Nghe chõng thÊy phøc t¹p qu¸,chóng t«i t¹m dõng kÕ ho¹ch, vµ dõng lu«n ®Õn tËn b©ygiê.
¦íc m¬ ®Çu tiªn
Anh Ch©u, anh §ång vÒ ®· thay ®æi h¼n t duy, chuyÓnsang kinh doanh m¸y tÝnh. Lóc ®ã Hµ Néi còng ®· h×nhthµnh t¬ng ®èi râ híng ®i nµy. Tõ chç chØ ao íc b¸n®îc c¸i m¸y in Olivetti lÊy tiÒn tr¶ l¬ng vµ ®iÖn níc,mét b÷a ®ang ngåi bµn chuyÖn víi t«i anh Ch©u nãi: “Taph¶i chuÈn bÞ lµm hîp ®ång víi Vietsovpetro, m×nh sÏkiÕm ®îc doanh sè tõ kh¸ch hµng nµy kho¶ng nöa triÖu®« mçi n¨m”. Cã lÏ v× d©n FPT ®· d¸m m¬ ®Õn nh÷ng hîp®ång lín nh vËy ngay tõ lóc míi ra ®êi mµ giê ®©y anh§ç Cao B¶o, anh Hoµng Minh Ch©u cha hÒ chïn bíctríc bÊt ký lo¹i hîp ®ång nµo.
Nh÷ng ®ång tiÒn ®Çu tiªn
Hµ Néi b¸o cho Chi nh¸nh liªn hÖ víi Sµi Gßn Coop ®ÓnhËn 200 triÖu tiÒn mua b¸n simili g× ®ã. Chóng t«i ®i c¶®oµn 4 ngêi sang vµ chia nhau ®Õm tiÒn (toµn tiÒn lÎ).Cha bao giê thÊy nhiÒu tiÒn thÕ. KÐt kh«ng cã, c¶ ®éi ph¶iph©n ra lµm ba kiÖn: mét tói du lÞch göi gÇm giêng nhµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
171
nhµ t«i, mét thïng carton göi nãc tñ nhµ anh M¹nh S¬n,thïng to nhÊt niªm phong, göi l¹i v¨n phßng vµ hµng ®ªmcö mét ngêi ë l¹i ngñ canh. Anh TiÕn, «ng x· t«i, còngph¶i ®i theo lu«n v× b¶n chÊt “hÌn nh¸t víi bãng tèi” cñat«i.
B¨ng h×nh ®Çu tiªn
Sau hai n¨m phÊn ®Êu, FPT ®· trë thµnh mét c«ng ty cãtiÕng t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh, trô së c«ng ty ®· ®îcdêi vÒ gÇn Dinh Thèng nhÊt. T«i nghÜ r»ng ®· ®Õn lóc ph¶ighi l¹i vÒ cuéc sèng vµ con ngêi ngµy nay ®Ó lµm kûniÖm.
Qua líp nhiÕp ¶nh §µi truyÒn h×nh t«i mêi ®îc anhCung, mét cameraman cã h¹ng vµ t×nh cê l¹i lµ mét ngêirÊt cã “phong c¸ch” FPT. Anh mª bµi h¸t FPT, mª conngêi FPT, vµ thÕ lµ cø cÇm m¸y lang thang theo chóng t«itõ nh÷ng buæi ®i nhËn hµng ë c¶ng, ®i göi hµng ra Hµ Néi,®Õn nh÷ng buæi häp giao ban, nh÷ng b÷a ¨n tra chung,nh÷ng buæi ®i L¸i Thiªu hß h¸t...
Quay xong t liÖu, anh mang c¶ phim, m¸y vµ cassette®Õn c«ng ty ®Ó lång nh¹c theo yªu cÇu cña chóng t«i. ChØ®Þnh xem anh lµm mét tÝ ®Ó gãp ý, thÕ mµ cuèi cïng chóngt«i ®· say mª ngåi xem, chän nh¹c tõ tèi cho ®Õn tËn s¸ngh«m sau. C¸c b¹n cø nghÜ xem, kh«ng hµo hïng sao ®îckhi trong ®ªm Sµi Gßn thanh v¾ng, chèc chèc l¹i vang lªntiÕng h¸t, tiÕng cêi cña nh÷ng con ngêi FPT. §ªm ®ãnöa chõng anh §ång bÞ tróng giã, ®au l¨n lén. Anh ®îcxö lý t¹m b»ng dÇu giã, råi tiÕp tôc n»m lu«n t¹i chç cïngc¶ ®éi duyÖt b¨ng h×nh cho tíi s¸ng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
172
B¨ng h×nh ®Çu tiªn ®îc lµm nh thÕ ®Êy. Ngµy nayc«ng ty chóng ta ®· cã hµng chôc b¨ng h×nh ghi l¹i h×nh¶nh c¸c buæi lÔ kû niÖm thµnh lËp FPT Hµ Néi, FPT HåChÝ Minh, c¸c buæi lÔ héi, vui ch¬i... Song nh÷ng b¨ngh×nh ®Çu tiªn còng nh kû niÖm vÒ nh÷ng ngµy ®Çu tiªnm·i m·i lµ niÒm tù hµo cña nh÷ng con ngêi FPT, mét tËpthÓ lµm hÕt m×nh vµ sèng còng hÕt m×nh.
"FPT ®· lµm thay ®æi
cuéc ®êi b¹n cha?"Vµi kû niÖn vµ suy nghÜ nh©n kû niÖm 10 n¨m FPT
Ng« Vi §ång
T«i xin mîn c©u qu¶ng c¸o cña h·ng m¸y tÝnhCompaq, mµ ngµy nay thêng xuÊt hiÖn trªn c¸c ph¬ngtiÖn th«ng tin b¸o chÝ nh»m qu¶ng b¸ cho tªn tuæi vµ s¶nphÈm cña m×nh ®Ó lµm tiªu ®Ò cho bµi viÕt cña t«i vÒ FPT.Ngµy nay ë ViÖt Nam, trong lÜnh vùc tin häc kh«ng ai lµkh«ng thõa nhËn h·ng Compaq ®ang thèng trÞ vÒ thÞ trêngm¸y vi tÝnh, Compaq lµ h·ng b¸n nhiÒu m¸y vi tÝnh nhÊttrong sè c¸c h·ng cã tªn tuæi, vµ kh«ng ai lµ kh«ng biÕtFPT lµ c«ng ty m¸y tÝnh lín nhÊt ViÖt Nam. Êy vËy mµh·ng Compaq vÉn cßn ph¶i b¨n kho¨n tr¨n trë víi c©u hái"Compaq ®· lµm thay ®æi cuéc ®êi b¹n cha?". C©u háinµy dµnh cho nh÷ng ai cha dïng m¸y Compaq cã nhiÒuhy väng sÏ ®æi ®êi sau khi mua vµ sö dông m¸y Compaq,cßn víi nh÷ng ai ®· vµ ®ang dïng m¸y Compaq th× lµ métsù kiÓm nghiÖm xem ®· thùc sù ®æi ®êi cha? NÕu ai ®ãmµ cha ®æi ®êi th× ch¾c lµ do hä cßn kÐm cái chø ®©u cã
Sö ký FPT 1988 - 1998
173
ph¶i t¹i m¸y, hä l¹i ph¶i cè g¾ng, cè g¾ng hÕt søc ®Ó kiÓmnghiÖm b»ng ®îc sù thay ®æi cuéc ®êi, vµ ph¶i cè lµm sao®Ó chøng tá r»ng sù thay ®æi lµ ®i lªn chø kh«ng ph¶i ®ixuèng.
Compaq thùc sù lµ tµi t×nh khi lùa chän mét c©u khÈuhiÖu nh»m khyÕch tr¬ng tªn tuæi cña m×nh th«ng qua viÖckÝch thÝch kh«ng ngõng sù cè g¾ng v¬n lªn cña conngêi. §iÒu ®ã lµm t«i suy nghÜ rÊt nhiÒu ®Õn FPT, n¬i t«i®· lín lªn vµ trëng thµnh, mét m«i trêng lu«n lu«n t¹ora nh÷ng ®éng lùc kÝch thÝch sù kh¸m ph¸, thö th¸ch vµph¸t huy tµi n¨ng. Vµ giê ®©y vµo nh÷ng ngµy mua thuth¸ng 9 n¨m nay 1998, trong kh«ng khÝ kû niÖm 10 n¨mthµnh lËp FPT t«i l¹i båi håi nhí l¹i bao kû niÖm g¾n bãvíi FPT, nh÷ng kû niÖm víi t«i thùc sù ®· lµm thay ®æimét phÇn cuéc ®êi m×nh.
Bíc ngoÆt khi vµo víi FPT
Håi ®ã lµ mïa thu n¨m 1990 t«i chuÈn bÞ chuyÓn ngµnhra khái qu©n ®éi vµ ®ang cßn ph©n v©n cha biÕt chän vÒ®©u. Thêi bÊy giê ë miÒn Nam cã c¸c c«ng ty tin häc næitiÕng lµ Seatic, Genpacific, CMT, Trung t©m tin häc Ng©nhµng C«ng th¬ng, cßn FPT th× rÊt Ýt ngêi biÕt ®Õn. Lóc®ã t«i ®· ®îc nhËn vµo lµm viÖc ë Trung t©m tin häcNg©n hµng C«ng th¬ng, xong thùc sù t«i vÉn muèn lµmviÖc trong mét c«ng ty chuyªn vÒ tin häc ®Ó t«i cã ®iÒukiÖn ®Õn víi lÜnh vùc øng dông tin häc ë nhiÒu ngµnh nghÒkh¸c nhau. Lóc ®ã t«i t×m ®Õn víi Seatic, t«i mong muèn®îc lµm viÖc víi Seatic, th«ng qua mét ngêi b¹n lµml·nh ®¹o cao cÊp cña Seatic, t«i ®Æt vÊn ®Ò vµo lµm viÖc vµt«i chê sù tr¶ lêi. M·i kh«ng thÊy ph¶n håi tõ Seatic th×
Sö ký FPT 1988 - 1998
174
còng lµ lóc t«i gÆp Hoµng Minh Ch©u. T«i víi Ch©u lµ anhem th©n thiÕt tõ thêi ë qu©n ®éi, ngµy xa anh Ch©u rÊthiÒn vµ kh«ng hÒ biÕt kinh doanh. Trong nh÷ng buæi haianh em gÆp gì nhau, Ch©u kÓ cho t«i nghe vÒ viÖc anhnhËn lêi céng t¸c víi FPT. Lóc ®ã t«i còng ch¶ râ FPT lµai, lµm g×. Kh¸i niÖm vÒ FPT mµ Ch©u kÓ víi t«i lµ ë ®ã cãtoµn ngêi giái, toµn bän häc chuyªn to¸n, phÇn lín häc ëL«m«n«xèp vÒ, toµn d©n ®i Nga vÒ lËp nghiÖp tin häc,r»ng ë ®ã cã Tr¬ng Gia B×nh, cã NguyÔn Thµnh Nam, cãLª Vò Kú... Nghe Ch©u kÓ t«i còng kh«ng biÕt g× vÒ c¸canh ®ã, nhng t«i còng nghÜ ch¾c lµ hä næi tiÕng vµ giáil¾m. T«i b¾t ®Çu cã thiÖn c¶m víi FPT tõ ®ã, khi t«i ngheb¹n t«i nãi vÒ mét c«ng ty cã nhiÒu ®iÓm t«i thÝch, ®ã lµdoanh nghiÖp trÎ, nhiÒu ngêi ®i häc Nga vµ ®Òu vÒ muènchøng minh r»ng tôi ®i Nga còng tµi c¸n l¾m chø.
Vµ råi ngµy t«i quyÕt ®Þnh ®Õn víi FPT ®· ®Õn. H«m ®ãanh Hoµng Minh Ch©u ®Õn t×m t«i vµ nãi r»ng cã anh BïiQuang Ngäc, phô tr¸ch tin häc FPT vµo Sµi Gßn vµ muèn®Õn trao ®æi víi t«i mét sè viÖc liªn quan ®Õn vÊn ®Ò c«ngnghÖ m¹ng. Chóng t«i ®· gÆp nhau trong mét buæi chiÒurÊt dÔ chÞu, anh Ngäc ®Ó l¹i trong t«i nh÷ng Ên tîng rÊtth©n mËt vµ ch©n t×nh, anh ®· nãi víi t«i vÒ FPT, vÒ mongmuèn ph¸t triÓn tin häc trong FPT miÒn Nam. VÒ sau nµyc¸i c¶m gi¸c ban ®Çu Êy ®îc kiÓm nghiÖm vµ cho ®Õn giêt«i vÉn thÊy anh Ngäc lµ con ngêi rÊt ch©n t×nh vµ tètbông. Ngay buæi chiÒu ®ã chóng t«i rñ nhau ra qu¸n biah¬i, t«i gäi thªm «ng b¹n ®ang cïng céng t¸c víi t«i t¹iNg©n hµng C«ng th¬ng lµ Lª TÊn Léc cïng ®Õn nhËu.Chóng t«i ®· uèng víi nhau thËt vui vÎ, vµ khi thÊy t«i camkÕt vµo lµm viÖc víi FPT, anh b¹n Léc lóc ®ã còng thathiÕt muèn tham gia cïng hîp t¸c víi FPT. Tõ ®ã vÒ sau
Sö ký FPT 1988 - 1998
175
mçi lÇn cã cuéc vui nµo cña FPT chóng t«i còng mêi Lécsang, råi dÇn dÇn h×nh thµnh nªn tiÒn ®Ò cña sù ra ®êi FiBimµ ë ®ã FPT gãp phÇn kh«ng nhá trong sù thµnh c«ng ban®Çu.
ThÕ lµ t«i ®· ®Õn víi FPT, t«i ®Õn víi FPT v× mét niÒmtin vµo mét tËp thÓ cña nh÷ng con ngêi cã quyÕt t©m lµmgiµu b»ng tµi n¨ng vµ sù lao ®éng quªn m×nh. T«i thùc sùvui síng v× khi vµo víi FPT lóc ®ã t«i ®· ®îc sù ®ãn tiÕprÊt ch©n t×nh cña c¸c anh Tr¬ng Gia B×nh, Lª Vò Kú, BïiQuang Ngäc, ®îc tiÕp xóc vµ lµm viÖc víi c¸c b¹n nh LªQuang TiÕn, NguyÔn Thµnh Nam, NguyÔn Trung Hµ... t«ic¶m thÊy nh mét tËp thÓ gia ®×nh. Cßn chóng t«i ë miÒnNam cã chÞ Thanh Thanh, anh Hoµng Minh Ch©u, anhMinh S¬n, anh M¹nh S¬n, chÞ Thu HiÒn, ®ã lµ nh÷ng conngêi tµi ba cña nh÷ng n¨m ®Çu tiªn cña FPT thµnh phèHå ChÝ Minh.
B©y giê nh×n l¹i, t«i cµng thÊy quyÕt ®Þnh cña m×nh ®Õnvíi FPT lµ hoµn toµn ®óng ®¾n, t«i v« cïng c¸m ¬n c¸c anh®· dÉn d¾t t«i ®Õn víi FPT. NÕu gi¶ sö lóc ®ã t«i l¹i vÒ víiSeatic th× b©y giê kh«ng biÕt t«i ra sao, cßn ®Õn víi FPT,h«m nay thùc sù cuéc sèng cña t«i ®· cã nhiÒu thay ®æi tètlªn trong mäi khÝa c¹nh, cho dï h«m nay t«i kh«ng cßnlµm viÖc chÝnh thøc trong FPT n÷a. Cßn víi b¹n t«i, anhHoµng Minh Ch©u, FPT thùc sù ®· lµm thay ®æi cuéc ®êianh Êy. KÓ tõ khi vµo lµm viÖc víi FPT, anh Ch©u ®· trëthµnh mét trong nh÷ng nhµ l·nh ®¹o kinh doanh tµi giáibËc nhÊt c«ng ty, lµ mét nhµ th¬ng th¶o th¬ng m¹i quèctÕ xuÊt s¾c ®em l¹i bao nhiªu lîi nhuËn cho c«ng ty. Chóngt«i ®· ®Õn víi FPT khi mµ c¶ chóng t«i vµ FPT ®Òu cßn rÊtnghÌo, rÊt kham khæ thiÕu thèn, c«ng ty FPT cßn bÐ týcha næi tiÕng nh b©y giê, chóng t«i ®· ®Õn víi c¶ tÊm
Sö ký FPT 1988 - 1998
176
tÊm lßng vµ t×nh yªu c«ng ty, chóng t«i ®· sèng hÕt m×nhvíi søc trÎ ®Çy tham väng vµ nhiÖt huyÕt. Thùc sù FPT ®·lµm thay ®æi cuéc ®êi chóng t«i. Cßn b¹n, "FPT ®· lµmthay ®æi cuéc ®êi b¹n cha?".
Nh©n kû niÖm 10 n¨m FPT, t«i ngo¶nh nh×n l¹i thÊythêi gian tr«i ®i nhanh qu¸, biÕt bao sù kiÖn cuéc ®êi t«ig¾n bã víi FPT. Khi ®· vµo lµm viÖc víi FPT, c«ng ty ®èivíi t«i nh mét c¨n nhµ, t«i ®· sèng ngay t¹i c«ng tynh÷ng n¨n ®Çu tiªn, råi c¶ sù kiÖn t«i lÊy vî n÷a còng métphÇn nhê cã FPT mµ t«i cã ®îc gia ®×nh h¹nh phóc nhngµy nay. FPT kh«ng chØ lµ m«i trêng lµm viÖc mµ cßn lµmét tËp thÓ gia ®×nh réng lín, ë ®ã cã ®Çy ®ñ mäi tÝnh c¸chnhng ®iÒu quan träng lµ nÕu b¹n biÕt sèng hÕt m×nh v× sùnghiÖp FPT b¹n sÏ nhËn ®îc t×nh c¶m to lín cña ®¹i gia®×nh FPT, mét thø t×nh c¶m lu«n lu«n híng thiÖn giópcho chóng ta v¬n lªn cao h¬n, chan hßa h¬n.
C©u nãi Ên tîng nhÊt mang t©m huyÕt FPT
Cã mét c©u chuyÖn t«i kh«ng thÓ nµo quªn ®îc, c©uchuyÖn mµ cø mçi lÇn nh¾c ®Õn chóng t«i c¸c c¸n bé cñaFPT miÒn Nam nh÷ng ngµy ®Çu ®Òu rÊt nhí. H«m ®ã vµomét ngµy cuèi n¨m 1990 chóng t«i ë miÒn Nam ®îc tinanh Lª Vò Kú Phã Tæng Gi¸m ®èc vµo th¨m vµ lµm viÖcvíi chi nh¸nh, chóng t«i ®· ®ãn tiÕp anh rÊt th©n t×nh, cuèicïng chóng t«i kÐo nhau ra qu¸n bia h¬i quen thuéc ®Ó ¨ntèi, vµ chóng t«i còng kh«ng quªn gäi anh Lª TÊn Léccïng ®i. Tèi h«m ®ã lµ mét buæi tèi v« cïng l©m ly, chóngt«i lÇn ®Çu tiªn ®îc anh Kú thæ lé bao ®iÒu s©u nÆng ®ÇytriÕt lý vÒ cuéc sèng, vÒ t×nh yªu vµ sù nghiÖp. Anh cµngnãi cµng hay, cµng quyÕn rò lµm chóng t«i cµng uèng
Sö ký FPT 1988 - 1998
177
h¨ng, råi anh béc lé chÝnh h«m ®ã anh chia tay víi chÞNguyÖt, anh bay vµo Sµi Gßn vµ b©y giê ngåi víi chóngt«i. BiÕt ®îc nçi buån cña anh, chóng t«i ai còng buånl©y, ai còng muèn ®îc chia sÎ bít nçi buån cña anh vµ råichØ cßn biÕt uèng thËt nhiÒu bia. NÕu nhµ hµng h«m Êy mµkh«ng b¶o vÒ th× cã lÏ chóng t«i sÏ kh«ng vÒ. Cuèi cïngcòng ®Õn lóc ph¶i vÒ, anh b¹n Léc lªn tiÕng rñ tÊt c¶ vÒ nhµanh Êy uèng rîu tiÕp v× h«m ®ã vî Léc vÒ bªn ngo¹i.Chóng t«i gåm mÊy ngêi b¹n vµ t«i, anh Hoµng MinhCh©u, anh Kú vÒ nhµ Léc. VÒ ®Õn nhµ Léc, chóng t«i tiÕptôc uèng vµ t©m sù cïng anh Kú, chóng t«i ngñ thiÕp ®i lócnµo kh«ng biÕt. Khi t«i tØnh dËy, lóc ®ã vµo kho¶ng 5 giês¸ng, t«i nh×n xung quanh bçng kh«ng thÊy xe m¸y cñam×nh ®©u. §Þnh h×nh l¹i mét lóc t«i ph¸t hiÖn ra c¶ xe m¸ycña Léc còng kh«ng cßn, t«i ®¸nh thøc mäi ngêi dËy ®Óhái th× míi biÕt cã trém vµo. Chóng t«i hèt ho¶ng kiÓm tratoµn bé th× ph¸t hiÖn mÊt nhiÒu thø n÷a, nµo lµ ti vi, cat-xÐt, ®Çu video, mÊy chØ vµng trong tñ còng bÞ cËy lÊy mÊt.ThÕ lµ chóng t«i ®· bÞ trém vµo nhµ lÊy hÕt ®å ®¹c mµkh«ng hay biÕt g×, chóng t«i gäi c«ng an ®Õn ®iÒu tra, lµm®ñ c¸c thñ tôc cam kÕt, viÕt l¸ch cø nh chÝnh m×nh lµ kΨn trém.
Chóng t«i lµm thñ tôc mÊt mÊy tiÕng ®ång hå, l¹i kÌmthªm lo l¾ng, buån phiÒn lµm cho ai còng tØnh nh s¸o.Riªng anh Kú th× thËt v« t, anh vÉn ngñ ngon lµnh trªn ®iv¨ng nh kh«ng cã g× x¶y ra. M·i l©u sau anh Kú tØnh giÊc,anh míi biÕt anh còng bÞ trém th¸o mÊt ®ång hå ®ang ®eotrªn tay. MÆt ®øa nµo ®øa nÊy ®Òu buån thiu, chóng t«i nãivíi anh Kú lµ bän em bÞ mÊt hÕt ®å ®¹c cña c¶i råi, chóngt«i cø nghÜ anh sÏ vç vÒ an ñi chóng t«i, nhng thËt kh«ngngê anh ®· nãi mét c©u rÊt kh¼ng kh¸i: "C¶ cuéc ®êi mÊt
Sö ký FPT 1988 - 1998
178
®êi mÊt cho FPT cßn kh«ng tiÕc, th× tiÕc g× mÊy ®å kia".Anh võa nãi xong, chóng t«i nh bõng tØnh, mäi u tbuån phiÒn bçng tan biÕn, thay vµo ®ã lµ niÒm l¹c quan, lµniÒm tin vµo FPT, ë ®ã cã anh em b¹n bÌ ch©n t×nh, ë ®ãcã tÊt c¶, t¬ng lai cña chóng t«i ë phÝa tríc, g¾n liÒn víiFPT.
VÒ sau nµy t«i cã mét niÒm tin vµo FPT mét phÇn còngbëi t¸c ®éng cña c©u nãi ®Çy t©m huyÕt FPT nh thÕ cñaanh Lª Vò Kú, ngêi cùu Phã Tæng gi¸m ®èc FPT.
Còng ë c©u chuyÖn nµy, cã mét chi tiÕt kh«ng phai mêtrong trÝ nhí t«i, ®ã lµ h×nh ¶nh cña chÞ Hoa vî anh Léc.Khi biÕt bÞ mÊt trém hÕt råi, l¹i thªm téi kÐo b¹n bÌ vÒnhËu, anh Léc rÊt sî, anh cho ngêi sang bªn ngo¹i ®i gäichÞ Hoa vÒ. Chóng t«i c¶ lò ®Òu chuÈn bÞ tinh thÇn bÞ tr¸chcø, nhiÕc mãc, chuÈn bÞ xem Léc s¾p bÞ vî "lµm thÞt" hoÆcxem vî Léc s¾p khãc lãc than v·n v× mÊt hÕt cña c¶i ®å®¹c... ThÕ nhng chóng t«i tÊt c¶ ®Òu v« cïng kinh ng¹c,vÒ ®Õn nhµ, chÞ Hoa nhÑ nhµng ®i ®Õn bªn anh Léc h«n nhÑlªn m¸ råi mØm cêi ©u yÕm nãi "Kh«ng sao ®©u anh, tríc®©y chóng m×nh nghÌo còng kh«ng cã g× c¬ mµ!" - chÞ anñi chång, råi chÞ quay sang an ñi chóng t«i, chÞ ®i thu dänl¹i ®å ®¹c cßn bõa bén v¬ng v·i. Chóng t«i trîn trßn c¶m¾t tríc c¸ch xö sù cña Hoa trong t×nh huèng nh vËy.Chóng t«i th¸n phôc vî b¹n vµ nhËn thÊy b¹n m×nh cãngêi vî thËt lý tëng vµ íc g× tÊt c¶ c¸c bµ vî cña chóngta ®Òu nh thÕ th× ®µn «ng FPT sÏ ®a c«ng ty lªn vît c¶Microsoft.
Con ngêi FPT trong nh÷ng n¨m th¸ng x©y dùng chinh¸nh miÒn Nam
Sö ký FPT 1988 - 1998
179
Ngµy nay FPT HCM ®· lµ mét c¬ quan tin häc lín nhÊtmiÒn Nam råi. §Ó v¬n lªn vÞ trÝ hµng ®Çu ë ®Êt Sµi Gßnkh«ng ph¶i dÔ dµng chót nµo. T¹i Sµi Gßn, thµnh phè HåChÝ Minh n¬i th¬ng trêng c¹nh tranh khèc liÖt vµ kÎm¹nh lu«n lu«n ph¶i lµ kÎ cã tiÒm lùc tµi chÝnh, cã quan hÖréng. FPT miÒn Nam kh«ng cã ®îc nh÷ng thuËn lîi ®ã,FPT chØ cã con ngêi, nh÷ng con ng¬i t©m huyÕt víi c«ngty ®· lao ®éng quªn m×nh x©y dùng nªn h×nh ¶nh FPT -mét c«ng ty kiÓu míi ®Çy søc trÎ, n¨ng ®éng, cã kü thuËtvµ c«ng nghÖ, cã tri thøc.
§Ó t¹o nªn sù thµnh c«ng, con ngêi lµ quyÕt ®Þnh tÊtc¶, vµ FPT miÒn Nam chóng t«i ®· cã ®îc nh÷ng conngêi nh thÕ. Chóng t«i ®· lµm viÖc kh«ng biÕt mÖt máitõ s¸ng sím ®Õn tèi mÞt, chóng t«i kh«ng hÒ cã kh¸i niÖmnghØ phÐp n¨m. §Æc thï c«ng viÖc cña FPT lµ võa kinhdoanh, võa lµm khoa häc c«ng nghÖ ®· b¾t buéc ngêi FPTph¶i lu«n tr¨n trë suy nghÜ, lu«n ®éng n·o. Anh Tr¬ngGia B×nh mçi lÇn vµo Sµi Gßn lu«n quan t©m ®Õn chóng t«ivµ anh nhËn thÊy chóng t«i lµm viÖc h¨ng say anh rÊtmõng. Anh hái t«i thêng thêng nh©n viªn mÊy giê vÒ,t«i nãi kho¶ng b¶y giê, vµ anh ®· rÊt ch©n t×nh nãi víi t«ir»ng ph¶i nh thÕ míi ®îc, cã nh vËy c«ng ty míi m¹nhlªn ®îc.
C©u chuyÖn tëng b×nh thêng xong kh«ng b×nh thêngchót nµo. T«i ®· chøng kiÕn rÊt nhiÒu c«ng ty ®ang xuèngdèc th¶m h¹i mçi khi t«i ®i lµm vÒ lµ thÊy hä ®· vÒ tõ l©uråi, vµ t«i còng thÊy nh÷ng c«ng ty ®i lªn, m¹nh lªn khi tèitrêi råi mµ vÉn cßn thÊy ¸nh ®Ìn phßng lµm viÖc cña nh©nviªn cha t¾t, hä cßn lµm, cßn ®äc, cßn say mª. ThËt lµ®iÒu b×nh thêng gi¶n dÞ v× chØ cã lao ®éng cÊt lùc, lao®éng h¨ng say, s¸ng t¹o chóng ta míi sèng ®îc, míi
Sö ký FPT 1988 - 1998
180
m¹nh lªn vµ cã t¬ng lai. Khi ®· lµm ngêi l·nh ®¹o, t«icµng thÊm thÝa ®iÒu ®ã mçi khi chiÒu tèi nh×n xung quanhvÉn cßn cã nh©n viªn, cã c¸n bé ®ang lµm viÖc, tøc lµchóng ta cßn cã ngêi t©m huyÕt, chóng ta sÏ vît qua®îc mäi khã kh¨n ®Ó x©y dùng c«ng ty lín m¹nh.
H«m nay FPT ®· thùc sù lín m¹nh, c¸c c«ng ty m¸ytÝnh lín hµng ®Çu thÕ giíi chiÕm lÜnh c¸c vÞ trÝ nhÊt nh×trong thÞ trêng ViÖt Nam ®Òu nhê mét phÇn lín vµo sùhîp t¸c víi FPT, c¸c ý tëng t¸o b¹o nhÊt trong c¸c lÜnhvùc tin häc Ýt nhiÒu ®Òu cã sù tham gia cña ngêi FPT. Nãi®Õn c«ng nghÖ th«ng tin, nãi ®Õn tuæi trÎ trong c«ng nghÖlµ nãi ®Õn FPT. Tªn tuæi FPT ®îc c¸c ph¬ng tiÖn th«ngtin ®¹i chóng nãi ®Õn nhiÒu, c¸c b¹n bÌ cña FPT rÊt vui khiFPT lín m¹nh, cßn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh th× lo l¾ng. Nh×nvµo FPT h«m nay, chóng t«i nh×n vµo ®éi ngò nh÷ng conngêi FPT vµ chóng ta cã quyÒn hy väng vµo mét ngµymai t¬i s¸ng.
Nh×n l¹i 10 n¨m qua, ®iÒu t«i t©m ®¾c nhÊt lµ con ngêiFPT. ChÝnh t¹i ®©y ®· h×nh thµnh nªn mét b¶n s¾c rÊt riªngvÒ con ngêi FPT mµ ®óng nh anh Tr¬ng Gia B×nh,Tæng Gi¸m ®èc FPT rÊt t©m ®¾c, ®ã lµ mçi thµnh viªn FPTch©n chÝnh ®Òu mang trong m×nh c¸i Gen FPT. Nh÷ng conngêi FPT ®ã dï ®i ®Õn ®©u còng kh«ng lÉn ®îc, hä cãc¸i Gen cña céng ®ång FPT, cã c¸i Gen mang søc m¹nhtËp thÓ FPT.
"FPT ®· lµm thay ®æi cuéc ®êi cña b¹n cha?". C©u hái®ã chóng ta h·y cïng thö nghiÖm nhÐ. ChØ biÕt r»ng FPTkh«ng ph¶i lµ "chïm khÕ ngät cho ta trÌo h¸i mçi ngµy",xong FPT chÝnh lµ m«i trêng rÊt tèt cho b¹n ph¸t huy hÕttµi n¨ng cña m×nh vµ tÊt c¶ chóng ta h·y cïng nhau lao vµo
Sö ký FPT 1988 - 1998
181
cuéc thö th¸ch chÝnh b¶n th©n m×nh, cïng nhau sèng chanhßa nh©n ¸i vµ cïng nhau h¸t vang bµi ca "§oµn FPT métlßng ra ®i..."
V¨n ho¸“Mai sau c«ng ty vÎ vang ph¶i lu«n nhí r»ng ®©y
STCo”.
§Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña mét c«ng ty,ngoµi lîi nhuËn, c«ng nghÖ, con ngêi th× m«i trêng v¨nho¸ lµ nÒn mãng v÷ng tr·i nhÊt ®èi víi mäi c«ng ty. FPTph¸t triÓn hµi hoµ, c©n ®èi, cßn cã sù héi tô may m¾n n÷alµ trong nh÷ng ngêi tham gia s¸ng lËp cã nh÷ng ngêi,nh÷ng nh©n vËt bÈm sinh vÒ truyÒn thèng v¨n hãa. AnhNguyÔn Thµnh Nam, sinh ra ë Nam §Þnh, du häc ë Nga vµtrë vÒ cïng tham gia ®éi ngò nh÷ng ngêi s¸ng lËp FPT.Anh lµ ngêi ®øng ra khëi xíng vµ x©y dùng phong trµov¨n ho¸ quÇn chóng gäi t¾t lµ STCo. Môc ®Ých cña phongtrµo nµy lµ vui ch¬i vµ khuyÕn khÝch nh÷ng ý tëng s¸ngt¹o, nh÷ng hµnh ®éng d¸m vît lªn b¶n th©n ®Ó kh¼ng ®ÞnhvÞ trÝ cña chÝnh m×nh. Phong trµo v¨n ho¸ nµy ®· trë thµnhphong c¸ch ®éc ®¸o cña FPT. Mét phong c¸ch v¨n ho¸ b¾trÔ cïng víi sù ph¸t triÓn, trë nhùa sèng lªn tõng bóp cµnhcña sù ph¸t triÓn. Nh vËy v¨n ho¸ vµ ph¸t triÓn lµ nh÷ngcôm tõ chØ sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng mµ tíi cuèi thÕ kû XXloµi ngêi míi nhËn ra vµ ®Ò cËp vµo sù ph¸t triÓn chungcña c¸c quèc gia nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp nãi riªng.FPT lµ mét trong sè rÊt Ýt c¸c c«ng ty chñ t©m x©y dùngphong c¸ch v¨n ho¸ riªng cña m×nh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
182
Sù t¸c ®éng cña v¨n ho¸ tíi ph¸t triÓn ®îc biÓu hiÖn rÊtrâ bëi v¨n ho¸ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn con ngêi mµ conngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña c«ng ty do®ã v¨n ho¸ ph¶i lµ mét yÕu tè quan träng trong sù ph¸ttriÓn. ë FPT phong c¸ch v¨n ho¸ thÊm ®Ëm trong tõngc«ng viÖc, tõng nhiÖm vô cña mçi ngêi. Nh×n vµo phongc¸ch v¨n ho¸ ta thÊy bé mÆt cña c«ng ty. ViÖc ch¨m loph¸t triÓn v¨n ho¸ vµ øng dông v¨n ho¸ vµo qu¶n lý lµ ®iÒucÇn thiÕt ®èi víi FPT.
Con ®êng bãng ®¸ (trÝch)
Bïi Quang Ngäc (BG§)
... Løa chóng t«i lín lªn trong thêi kú Mü ®¸nh ph¸miÒn B¾c b»ng kh«ng qu©n nªn hay ph¶i ®i s¬ t¸n. §ã lµm«i trêng mµ t«i cßn nhí ®îc c¸c trËn ®¸ bãng t¹i s©nkho hîp t¸c. Th«i th× bãng ®ñ c¸c lo¹i, bãng cao su, bãnggiÎ, bãng bëi, khi th× d©n s¬ t¸n chia nhau ®¸, khi th× rñthiÕu niªn lµng cïng ch¬i. Lªn cÊp 3, trêng t«i (Chu V¨nAn) cã c¸i s©n to l¾m, kÝch thíc cì 2/3 s©n chuÈn. Tranµo häc xong chóng t«i còng quÇn nhau ch¸n trªn c¸i s©nnµy råi míi gi¶i t¸n ai vÒ nhµ nÊy ¨n c¬m. Lªn ®¹i häcphong trµo ®¸ bãng s«i næi ë mäi nhµ trêng, dï trêngViÖt Nam hay ë níc ngoµi. T«i còng tõng kho¸c ¸o ®éituyÓn ViÖt Nam tranh tµi cïng c¸c ®éi c¸c níc kh¸c ëtrêng Tæng hîp Kisinhèp, Liªn X« cò, còng cã nh÷ngphót gi©y sung síng vµ buån b·.
Cã lÏ cßn d ©m tõ thêi häc sinh, sinh viªn mµ ë FPTphong trµo bãng ®¸ lµ mét trong c¸c phong trµo s«i næi vµkÐo dµi qua n¨m th¸ng, bÊt chÊp c«ng ty to hay nhá, kinh
Sö ký FPT 1988 - 1998
183
doanh thua hay th¾ng, cø hß nhau ®¸ bãng lµ cã cÇu thñ, cã®éi. RÊt tiÕc kh«ng cã ai trong sè chóng ta ghi chÐp l¹i®îc chuçi c¸c sù kiÖn bãng ®¸. Th«i th× nhí tíi ®©u kÓ tíi®ã, mong c¸c b¹n gÇn xa lîng thø.
... Trong n¨m 1991 cã hai trËn bãng t«i nhí h¬n c¶.TrËn ®Çu lµ 1/5 c¶ c«ng ty ®i nghØ cïng ZODIAC (khi Êyvõa míi thµnh lËp) trªn Tam §¶o, hai bªn rñ nhau ®¸ trªnmét s©n xi m¨ng vèn dïng cho bãng ræ. §îc thua trËnnµy t«i kh«ng nhí, chØ biÕt khÝ hËu m¸t mÎ cña Tam §¶o®¸ rÊt dÔ chÞu vµ cã mét cÇu thñ, Kh¾c Thµnh, lÊn bÊnkh«ng biÕt ®¸ cho bªn nµo. Håi Êy míi ®i lµm, Kh¾c ThµnhbÞ Trung Hµ l«i kÐo sang ZOD lµm, nhng l¹i hay sinhho¹t ch¬i bêi víi c¸c b¹n ë FPT. TrËn thø hai lµ ®¸ trªn §¹iL¶i, ngµy kû niÖm c«ng ty 13/9/1991. Buæi s¸ng ®¸nhbãng chuyÒn, buæi chiÒu rñ nhau ra s©n to trªn mét sên®åi chia thµnh hai ®éi cã vî vµ cha vî. §©y lµ trËn ®Çu vÒkiÓu chia ngé nghÜnh nµy, sau nµy cã kiÓu chia biÕn tíngmét chót, gi÷a giµ vµ trÎ. L©u råi kh«ng ®¸ s©n to, trËn Êy®¸ mÖt l¾m, bªn cã vî th¾ng oanh liÖt 2-1. Sau nµy thµnh lÖngµy 13/9 nµo còng cã ®¸ bãng...
...13/9/1992 FPT thuª s©n vËn ®éng Hµ Néi (s©n Hµng§Éy) ®Ó ®¸ bãng cïng víi ®éi Hµng kh«ng ViÖt Nam. Cho®Õn nay ®©y lµ lÇn duy nhÊt chóng ta ®îc vµo s©n quècgia ®¸ bãng. Trªn biÓn sè ch÷ FPT s¸nh vai cïng ch÷HKVN cµng lµm trang träng trËn ®Êu. Trong sè kh¸ch h«m®ã cã «ng Bill Lee, phô tr¸ch m¸y v¨n phßng cña OlivettiSingapore, «ng ta rÊt høng khëi chøng kiÕn c¸ch thøc tæchøc ngµy thµnh lËp c«ng ty cña FPT. TrËn ®Êu diÔn ra s«inæi. Bªn ta thùc ra lµ liªn qu©n FPT-ZODIAC. §éi b¹n tára cã tÝnh tËp thÓ vµ chuyªn nghiÖp cao h¬n ta ®«i chót, kÕtqu¶ ®éi b¹n th¾ng 2-1. Sau ®ã mÊy h«m ngêi ta chøng
Sö ký FPT 1988 - 1998
184
ngêi ta chøng kiÕn tiÕng ®Ëp ph¸ rÇm rÇm t¹i s©n Hµng§Éy
...Còng trong thêi kú nµy chóng ta hay rñ rª c¸c ®éikh¸c ®¸. Chµo mêi theo kiÓu chóng ta tæ chøc, chi tiÒn bia,cßn ®éi b¹n chØ mçi viÖc ®¸. NÕu gÆp T©y th× qu©n ta cònghay chÆt ®Ñp, mµy chi nhÐ, tao lo kh©u tæ chøc. T©y th× tahay rñ ®éi Th¬ng vô Nga, (hay Sø qu¸n Nga) ®¸ v× qu©nta l¾m anh häc ë Liªn X« vÒ, sî quªn mÊt tiÕng Nga nªnhay rñ c¸c «ng b¹n nµy ®¸ bãng, råi uèng bia, råi tëngniÖm C¸ch m¹ng th¸ng 10, kû niÖm ngµy chiÕn th¾ng ph¸txÝt, ®Ó cã dÞp cho c¸i lìi nã uèn Ðo theo kiÓu ngêi Nga.§¸ víi chóng nã trªn s©n cßn ®îc chöi bËy b»ng tiÕngNga cho síng måm. T©y kh¸c còng rñ nh Capital Club,mét ®éi qu©n T©y t¶ phÝ lï, cã lÇn cã c¶ th»ng m¶ mÑ dù bÞ®éi Paris Saint Germain, nã cø vµo ®¸ lµ qu©n ta thñnglíi. Cã trËn ta chèng chäi víi liªn qu©n Nga-Ph¸p-§øc.§¸ víi T©y 10 trËn th× th¾ng 1, hoµ 1, thua 8 g× ®ã. Sau nµycã TiÕnLN, qu©n ta còng gi¸ng tr¶ nhiÒu bµn th¾ng ®Ñp nªnbän T©y cã phÇn kÝnh träng h¬n chót Ýt. §îc c¸i lµ tôi T©ynhng ®¸ xong còng s½n sµng ra c¸c qu¸n bia h¬i t¹i HµNéi nhÊm nh¸p cïng d©n ViÖt Nam, thùc lµ th¾m t×nh h÷unghÞ. Th«ng thêng hay ®¸ s©n Phßng qu©n, còng cã ®«ilÇn kÐo lªn Nhæn, ®¸ t¹i khu tËp huÊn Quèc gia, s©n b·i ®¸síng c¸i ch©n.
Chóng ta còng hay rñ lùc lîng an ninh ®¸ bãng. §iÓnh×nh lµ ®éi bãng Phßng C¶nh s¸t ®iÒu tra Së C«ng an HµNéi vµ C«ng an tØnh H¶i D¬ng (thêng do ZODIAC m«igiíi). H×nh nh lµm kinh doanh nªn ph¶i th©n víi c«ng annªn qu©n ta dïng ngay bãng ®¸ lµm th©n. Nãi chung qu©nta ®¸ toµn thua. Nghe nãi c«ng an mçi ngµy luyÖn tËp ch¹y10 km vµo buæi s¸ng, võa ch¹y võa h« b¾t cíp nªn khoÎ
Sö ký FPT 1988 - 1998
185
l¾m, ra s©n chØ huých nhÑ lµ qu©n ta quay cu l¬ ra råi. Mµ®éi b¹n ®¸ bãng chØ lµ cí th«i, thùc ra hä chØ muèn nghequ©n ta h¸t "bËy" theo s¸ch ®á. §¸ cã khi chØ 60' mµ h¸t hßbia bät 3,4 tiÕng ®ång hå. Hä nghe chóng ta h¸t cø nh lµcha bao giê nghe Êy, h¸ hèc måm ngåi nghe råi «m bôngcêi hµng tiÕng ®ång hå sau ®ã. C¸c nghÖ sÜ d©n téc Hng§Ønh, nh©n d©n Kh¾c Thµnh còng næi tiÕng h¬n nhê c¸c®ît lu diÔn trong quÇn chóng kiÓu nµy. Khi bá phiÕuphong NghÖ sÜ dÜ nhiªn ®îc sè phiÕu cao lµ v× ®· ®emnghÖ thuËt tíi tËn c¸c chiÕn sÜ vò trang ngµy ®ªm b¶o vÖ anninh cho quèc d©n ®ång bµo.
HÌ 1993 FPT ®i nghØ ë B·i Ch¸y, H¹ Long. Chóng t«itæ chøc gi¶i bãng ®¸ s«i næi cha tõng cã. Mét phÇn thêitiÕt hay ma, l¹nh anh em Ýt ra biÓn t¾m. Trong khu nghØcã 01 s©n tenis. D¹o Êy phong trµo tenis cha lªn nªn chñyÕu ®¸ bãng, ngµy nµo còng ®¸. §Çu tiªn tæ chøc ®¸ cóp v«®Þch, ISC giËt cóp. Cã mÊy sù kiÖn ®¸ng nhí cña gi¶i B·iCh¸y lµ c¸c sÕp bÞ ®èn. §Çu tiªn Lª Quang TiÕn bÞ métthanh niªn, bå mét thiÕu n÷ trong c«ng ty, chÌn ng·, x©ys¸t, m¸u ch¶y ®Çm ®×a, h«m sau ph¶i b¨ng bã tr«ng mÊt c¶d¸ng tay ch¬i cña TiÕn. Thø hai lµ kh«ng hiÓu th»ng Giangnã thï g× t«i mµ ®¸ mét tr¸i bãng cùc m¹nh vµo bông t«i.Sau tiÕng tÑt, c¶ cÇu trêng lÆng ®i v× t«i nh¨n nhã «mbông. Cha ®· anh em høng chÝ chia ®éi bông to ®¸ víi ®éigÇy, gi¶i thëng 5 triÖu. Mçi ®éi 8 ngêi lÊy theo chØ sèbông. T¹i nhµ ¨n tèi h«m tríc më héi ®o bông, ®îcquyÒn hÝt vµo thë ra ®Ó g©y thªm hiÖu øng bông to ra haynhá ®i tuú theo muèn vµo ®éi bÐo hay ®éi gÇy. C¶ c«ng ty®îc trËn cêi vì bông. Anh bÐo th× phång måm trîn m¾tc¨ng bông ra cho to thªm, anh gÇy th× mÆt ®á tÝa tai hÝt vµocho bông thon l¹i. RÊt nhiÒu bÊt ngê x¶y ra, vÝ nh ngêi
Sö ký FPT 1988 - 1998
186
gÇy nhÊt (theo tiªu chuÈn bông) kh«ng ph¶i lµ Kh¾c Thµnhmµ lµ gi¸o s Kh¸nh V¨n, h¾n cã thuËt dån ruét thÕ nµo Êymµ bông cßn cã 52 cm. §éi gÇy rÊt gian, khi b¾t ®Çu ®obông liÒn cho H¶i Con trèn biÖt v× cu cËu nµy rÊt gÇynhng cãc biÕt ®¸ bãng. §éi bÐo thËt thµ h¬n, anh Vinhcòng ph¶i vµo ®¸ 15 phót. V« ®Þch vßng bông lµ mét anhb¹n cña T« TuÊn, ®©u ®Õn 95 cm. Cßn Gia B×nh, T« TuÊn...®¬ng nhiªn ph¶i vµo ®¸. T«i ®©y xuýt n÷a kh«ng ®îctham dù trËn nµy v× håi Êy thë h¾t m·i còng chØ ®îc cã 85cm, ®îc vµo ®éi h×nh dù bÞ cña bªn bÐo. B©y giê cã ®éibÐo cã khi còng chØ dù bÞ v× cã thªm mÊy sumo nh HngPhan Ng«, TiÕn BÐo. Mµ luËt ®¸ b¾t c¸c cÇu thñ ph¶i thÓhiÖn ®îc c¸i bÐo gÇy cña m×nh nªn cëi trÇn ®¸. Trêi l¹ima, ®¸ rÊt vui, mçi lÇn anh Vinh, T« TuÊn ®îc bãng lµc¶ s©n hÐt to¸ng lªn cæ vò. Bªn bÐo th× bông ch¶y lângthâng nh÷ng mì, bªn gÇy th× dÆt cã x¬ng sên, tr«ng rÊtth¶m h¹i, gÇn ®©y t«i cßn thÊy mÊy c¸i ¶nh cña trËn nµy,tr«ng nh÷ng thÞt vµ x¬ng. Nhng thÓ thao th× anh bÐokh«ng l¹i b»ng th»ng gÇy, chóng di chuyÓn nhanh h¬n,ch¹y khoÎ h¬n nªn ®éi bÐo thua kh¸ ®Ëm, ®©u nh 4-8. LÇnsau ph¶i tæ chøc vËt th× míi bâ. VÉn cha ®·, ngµy cuèicña kú nghØ cßn chia ®éi cha vî ®Êu víi cã vî, cha vîth¾ng «m mét ®èng tiÒn thëng. CÇu thñ nµo mµ võa ëISC, võa gÇy, võa cha vî (nh Kh¾c Thµnh), kú nghØ Êyl·i to v× thiÒn thëng bãng ®¸...
... Hay nhÊt cã lÏ lµ vô kiÖn (duy nhÊt cho ®Õn h«m nay)vÒ träng tµi TiÕn BÐo b¾t trËn NguyÔn BØnh Khiªm (cßn gäilµ IBM v× ®éi mang trang phôc IBM) vµ HiPT. Bãng ch¹mtay mét ®éi, h×nh nh ®éi IBM, ®éi HiPT ®Æt bãng xuèng®¸ ngay vµo g«n ®éi IBM, trong khi cha kÞp chuÈn bÞ.Träng tµi TiÕn BÐo c«ng nhËn bµn th¾ng cho HiPT. IBM
Sö ký FPT 1988 - 1998
187
IBM ph¸t ®¬n kiÖn. BTC cö Kh¾c Thµnh xö. Thµnh ta lËpbåi thÈm ®oµn gåm toµn anh kh«ng biÕt ®¸ bãng nh T«TuÊn, §iÖp Tïng... Toµ tra hái c¸c bªn vµ c¸c nh©n chøngråi xö th¾ng cho bªn kiÖn, ®éi IBM, vµ bµn th¾ng kh«ng®îc c«ng nhËn cho HiPT. Bµn th¾ng nµy thay ®æi kÕt qu¶trËn ®Êu. Sau ®Êy HiPT bá cuéc, ngêi nãi v× cay có vô xö®ã, kÎ ®ån lµ cÇu thñ HiPT ®i kh«ng ®ñ nªn ®éi trëng®µnh bá cuéc gi÷a chõng...
... §Ønh cao cña phong trµo bãng ®¸ FPT lµ hÌ 1997 t¹iNha Trang. C¶ Hµ Néi vµ HCM cïng nghØ t¹i ®ã. Hµ Néimêi ®îc c¸c tuyÓn thñ nh Vîng Chim, Giang, Dòng,Ph¬ng, TuÊn anh ®i nghØ cïng. MiÒn Nam còng cã 3,4cÇu thñ tham gia. Gi¶i 97 võa thi ®Êu xong nªn phong ®écña ®éi tuyÓn ®ang lªn. Ngay chiÒu h«m ®Çu tiªn ®Ých th©nGi¸m ®èc Së thÓ thao Kh¸nh Hoµ mêi ban l·nh ®¹o FPTsang häp vÒ trËn thi ®Êu giao h÷u gi÷a FPT vµ trÎ Kh¸nhHoµ. Tinh thÇn ®ãn tiÕp gièng hÖt nh bÊt cø ®éi ngo¹ih¹ng nµo vµo ®¸ víi Kh¸nh Hoµ. FPT nhËn phÇn gi¶ithëng, Së ThÓ thao nhËn phÇn tæ chøc. Trong tiÕng nh¹cquen thuéc trong c¸c cuéc thi ®Êu bãng ®¸, bµi "Nói ®åiPhñ th«ng bao n¨m...", ®éi tuyÓn FPT (bæ sung c¸c cÇu thñtõ HCM) sãng vai cïng ®éi trÎ Kh¸nh Hoµ (U18), tõ kh¸n®µi B tiÕn sang kh¸n ®µi A chµo kh¸n gi¶ vµ ban tæ chøc.Trªn kh¸n ®µi A, dµn cæ ®éng viªn FPT víi chiªng, chèng,cê xÝ rîp trêi theo sù ®iÒu khiÓn cña nh¹c trëng Hïngnhùa mÝt h« vang: "FPT, ch¸t ch¸t ch¸t". C¸c thiÕu n÷ NhaTrang trong bé ¸o dµi truyÒn thèng tiÕn ra tÆng hoa 2 ®éivµ träng tµi. TrËn ®Êu diÔn ra s«i næi, hµo høng. Qu©n ta dothñ m«n Vîng Chim lÇn ®Çu ®îc b¾t ë s©n cã tÇm cìQuèc gia nªn qu¸ c¶m ®éng kh«ng c¶n ®îc c¸c qu¶ nhåibãng cña ®éi b¹n nªn bÞ thua tríc 2 tr¸i. Sau khi thñ m«n
Sö ký FPT 1988 - 1998
188
cña HCM vµo s©n, ®éi FPT ®¸ m¹ch l¹c h¬n nhiÒu, phèihîp kh¸ ®Ñp m¾t. Trong mét cuéc ®ét ph¸, D¬ng H÷uDòng ng· trong khu ph¹t bãng, träng tµi chØ vµo chÊm ph¹t®Òn. TiÕnLN thùc hiÖn hoµn h¶o qu¶ ph¹t, rót ng¾n tØ sèxuèng 1-2. §©y còng lµ kÕt qu¶ cuèi cïng. Hai ®éi nhËnc¸c phÇn thëng vµ vui vÎ chia tay. T«i kh«ng d¸m ch¾cchóng ta cã ®îc mét trËn ®Ñp nh vËy trong t¬ng lai...
... Bãng ®¸ ®· trë thµnh mét ho¹t ®éng quen thuéckh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ®êi sèng tinh thÇn cña FPT.Bãng ®¸ ®· gãp phÇn vµo nÒn v¨n ho¸ FPT, gãp phÇn giaolu víi biÕt bao b¹n bÌ cña chóng ta trong 10 n¨m qua.
Ca khóc STC - Nh÷ng mèc sonlÞch sö
1. Giai ®o¹n tiÒn khëi nghÜa: tríc n¨m 1992
Nguån gèc cña v¨n hãa STCo
Ham vui: B¶n chÊt cè h÷u trong mçi con ngêi
BÊt tµi: NhiÒu nghiªn cøu gia ®· tõng thö t×m hiÓu t¹isao STCo chØ cã h¸t lung tung. KÕt luËn chØ mét: kh«ngbiÕt h¸t cã trËt tù.
Ai ®· tõng h¸t lung tung, h¸t lung tung cã nhiÒu lócsíng.
Kh¸ch s¹n La Thµnh, c¸i n«i cña Sê-ti-c«:
§Õn Kh¸ch s¹n La Thµnh, mçi thÇn d©n STCo tëngnh ch¹m vµo lÞch sö:
Sö ký FPT 1988 - 1998
189
Nh÷ng c©y cæ thô im l×m trong s©n ®· tõng chøng kiÕnbíc ch©n nghiªng ng¶ cña "§oµn FPT mét lÇn ra ®i".
Hµng rµo cßn xiªu vÑo kia cßn lu vµi sîi tãc qu¨n cña"QuËn trëng CA" Lª Quang TiÕn sau khi c«ng du trë vÒ"®· tr¸nh sang mét bªn mµ hµng rµo nã cø x«ng vµo tao".
ChiÕc xe c¶i tiÕn cò gØ ®Çy bôi trong gãc s©n lµ chiÕc xemµ c¸c anh Phan Ng« Tèng Hng, Ph¹m Hång Th¾ng ®·tõng che ¸o ma, gß lng ®i chë c¬m vÒ phôc vô chÞ emngµy 8/3/1989.
Vµ biÕt bao nhiªu di tÝch lÞch sö kh¸c...
Lµ thÇn d©n STCoo ai còng ph¶i Ýt nhÊt mét lÇn hµnhh¬ng vÒ n¬i ®ã, ngåi nh©m nhi cèc bia mµ nhí l¹i "Métthêi gian khã cã bao giê quªn".
2. STCo ra m¾t quèc d©n ®ång bµo - 13/09/1992
"Sê-ti-c« kinh doanh tÊt c¶ c¸c mÆt hµng tinh thÇn: h¸t,móa, kÞch, v¨n, th¬, häa...
... C¸c thµnh viªn STCoo. sÏ ®îc hëng nhuËn bót,...nhuËn giäng... nhuËn ngo¸y m«ng. C¸c ®ãng gãp ®Æc biÖtsÏ ®îc ®¸nh dÊu b»ng c¸c lo¹i hu©n ch¬ng huy ch¬ng".
(TrÝch quyÕt ®Þnh thµnh lËp STCo ngµy 13/09/1992)
§ît tæng diÔn tËp cho ngµy thµnh lËp ®îc coi lµ ngµy13/4/1992 t¹i kh¸ch s¹n §«ng §«, n¬i STCoo chÝnh thøcc«ng bè c¸c xu híng nghÖ thuËt cña m×nh víi phong trµo:h¸t cÇm giÊy, ®ãng gãp tù nguyÖn, vµ ®iÖu móa næi tiÕng"Thiªn Nga gi·y chÕt" do Thµnh Nam biÓu diÔn.
3. X©y dùng h¹ tÇng c¬ së: 1992-1993- ®Çu 1994
Sö ký FPT 1988 - 1998
190
¸p dông c«ng nghÖ cao
C«ng nghÖ lªn trang m¸y vi tÝnh, photocopy trë thµnhnh©n tè quyÕt ®Þnh cho viÖc ph¸t triÓn phong trµo STCo"Phæ biÕn cho toµn d©n biÕt".
H¶i Phßng, H¶i D¬ng, Qu¶ng Ninh, Th¸i Nguyªn,VÜnh Phó, HCM, Vòng Tµu, §µ N½ng, Quy Nh¬n, Nga, Balan, Mü... lµ nh÷ng n¬i mµ STCo ®· h¬n mét lÇn biÓu diÔn.
Tr¹i s¸ng t¸c STCo - 1/1993
Tæ chøc tõ ngµy 1-3/1/1993 t¹i khu biÖt thù T©y Hå,STCo ®· chøng tá kh¶ n¨ng huy ®éng quÇn chóng cñam×nh. Nhµ th¬ Vò QuÇn Ph¬ng chñ tÞch Héi v¨n nghÖ HµNéi ®· ®äc diÔn v¨n khai m¹c Tr¹i víi bµi th¬:
Anh xanh xao em
Anh mini em
Anh lang thang em
§ªm vÒ anh tiÕt canh em
Còng ngay h«m ®ã trong buæi liªn hoan chiªu ®·i, VòQuÇn Ph¬ng ®· chÝnh thøc kÕt n¹p STCo lµm thµnh viªntËp thÓ cña Héi V¨n nghÖ Hµ Néi
Ph¶i ®îc quay cuång víi Hïng kÒu, Gia B×nh, PhanMinh T©m... trong ®iÖu ghi ta phõng phõng cña Long xØn,ph¶i nh×n thÊy c¶nh Hïng R©u, Kh¾c Thµnh nhÊn vßi nícvÖ sinh ®Ó röa mÆt míi hiÓu hÕt ®îc kh«ng khÝ ®Æc biÖtcña nh÷ng ngµy Tr¹i. Tuy chØ mang l¹i vÎn vÑn hai s¸ngt¸c: bµi th¬ "Bón èc" cña Hïng R©u vµ bµi h¸t "T« TuÊn"cña Thanh HuyÒn nhng Tr¹i s¸ng t¸c ®· ®Ó l¹i nh÷ng dÊuÊn khã quªn trong nh÷ng ngêi tham dù vµ nh©n viªn phôc
Sö ký FPT 1988 - 1998
191
vô. TiÕng ®ån vÉn cßn vang tíi b©y giê vÒ "Héi nghÞ cùcvui cña c¸c c¸n bé ®Çu ngµnh". Ch¼ng lµ ®Ó thuª ®îc héitrêng, thÇn d©n STCo TrÞnh Thu Hång ®· ph¶i khai lµ tæchøc "Héi nghÞ Khoa häc cña c¸c c¸n bé ®Çu ngµnh".
STCo trªn s©n khÊu Nhµ h¸t lín - Xu©n 1993
LÇn ®Çu tiªn thö søc m×nh trªn s©n khÊu thîng lucïng c¸c ng«i sao: Thanh Lam, Duy Thanh LËp, STCo ®·thu ®îc th¾ng lîi vang déi. S©n khÊu Nhµ h¸t lín Hµ NéichËt kh«ng cßn mét chç ®øng, kh¸n gi¶ chÇu chùc h¬n 30phót ®Ó ®îc chøng kiÕn nh÷ng phót xuÊt thÇn cña V¨ngi¸o s, vò ®iÖu bèc löa cña "Ngêi ®Ñp ch©n l«ng" Ng«Huy Thä vµ giäng xuèng xÒ tuyÖt chiªu cña NSND Kh¾cThµnh.
STCo víi nghÖ thuËt d©n gian - Xu©n 1994
Vë ChÌo X· trëng MÑ §èp do Thanh HuyÒn vµ §iÖpTïng tr×nh diÔn t¹i nhµ h¸t chÌo Trung ¬ng Xu©n 1994 lµkÕt qu¶ cña mét sù ®Çu t ®óng ®¾n vµ cã ®Þnh híng cñaSTCo vµo nghÖ thuËt d©n gian tõ cuèi n¨m 1993. B¾t ®Çub»ng chuyÕn ®i thùc ®Þa chÌo cña c¸c "h¹t gièng", tiÕp nèib»ng líp häc chÌo do nghÖ sÜ u tó Thanh Ngoan híngdÉn. TiÕc r»ng nghÖ sÜ nghØ ®Î gi÷a chõng, b»ng kh«ngSTCo ®· cã c¶ mét thÕ hÖ nh÷ng nghÖ sÜ kh«ng kÐm g×Xu©n Hinh.
4. Tho¸i trµo, biÕn chÊt - gi÷a vµ cuèi 1994
Gi÷a vµ cuèi n¨m 1994, cïng víi t×nh h×nh chung, STCo®i vµo bÕ t¾c víi nh÷ng biÓu hiÖn.
Kh«ng nhËu nhÑt t¬i bêi th× kh«ng vui.
Sö ký FPT 1988 - 1998
192
C¶m gi¸c "võa ph¶i" ph©n biÖt gi÷a ngêi ®iªn vµ thiªntµi Ýt khi ®îc tu©n thñ
Chª bai, chèi bá qu¸ khø.
5. §i t×m tµi n¨ng trÎ, FPT Small.
Trong khi STCo tr× trÖ kh«ng t×m ra híng ®i, ngµy13/6/1994, FPT Small tæ chøc tinh thÇn cña con em FPT ra®êi, chÊm døt sù ®Çu ®éc trÎ em cña STCo vµ thæi ®Õn métluång giã míi. Liªn tiÕp sau ®ã lµ hai buæi biÓu diÔn ®îchoan nghªnh nhiÖt liÖt t¹i SÇm s¬n vµ Kh¸ch s¹n La thµnh13/9/1994. HÌ 1995 t¹i Non níc, chÝnh FPT Small chøkh«ng ph¶i lµ STCo lµm nªn c¸i ®inh cña cuéc gÆp gì lÞchsö MiÒn B¾c - MiÒn Nam.
§Ó b¹n ®äc cã thÓ hiÓu h¬n vÒ nh÷ng s¸ng t¹o cña FPTSmall chóng t«i xin giíi thiÖu ca khóc chÝnh thøc cña FPTSmall
Small ca
(Nh¹c "C¸nh Ðn tuæi th¬")
Mét ®øa bÐ nhá
Ch¬i ch¼ng vui g× ®©u
Rñ nhau chóng m×nh
LËp Small oai hïng
STCo coi ®©y ta ®· ®ñ to
BiÕt bao nhiªu th¬ ca ta h¸t tïm lum
Small ta tung bay íc m¬ tuyÖt vêi
§Ó ngµy mai s¸nh vai cïng C«ng ty lín
Sö ký FPT 1988 - 1998
193
Small ta tiÕn m·i, tiÕn m·i ch¼ng lui
C¶ C«ng ty lu«n lu«n s¸t c¸nh cïng nhau
Ta íc m¬ sao cuéc ®êi m·i m·i sèng vui
§Ó small h¸t ®Ó small ca.
FPT Small ®Æc biÖt næi tiÕng víi nh÷ng tiÓu phÈm dÝdám vµ s¾c s¶o nh: "b¾t ®om ®ãm", "FPT ®o lêng",...(T×m ®äc trong tuyÓn tËp STCo-II)
C¸m ¬n c¸c ch¸u ®· mang l¹i hy väng cho søc sèngSTCo!
6. STCo-96, cuéc tr×nh diÔn vÜ ®¹i*
Tèi 13/9/1996, kû niÖm t¸m n¨m ngµy thµnh lËp FPT,t¹i R¹p Kh¨n Quµng §á, Cung v¨n ho¸ thiÕu nhi ®· diÔn ramét cuéc Marathon cha tõng thÊy cña STCo. Tõ 7h30 ®Õn10h45!!! N¨m ®éi thi ®Êu gåm cã M«HaB« (TÇng 1+2+437 L¸ng H¹), LaHaTaBa (TÇng 3 L¸ng H¹), Sµi Gßn hoa lÖ(FPT-HCM), Xa mÑ (C¸c cöa hµng), YKu (Khu vùcYÕtkiªu vµ B¶o hµnh)
Suèt h¬n 3 tiÕng hÇu nh kh«ng lÆp l¹i c¸c tiÕt môc cò.C¶ diÔn viªn, ban gi¸m kh¶o, lÉn kh¸n gi¶ ®Òu mÖt nhoµi.Ban gi¸m kh¶o gåm c¸c anh L¹i V¨n S©m, Henry Th¨ngNguyÔn, NSUT ChÝ Trung, Chuyªn gia ViÖt kiÒu C¬ng,Phu nh©n Bé trëng §Æng H÷u, ¤ng TiÕn chång bµ ThanhThanh (FPT HCM) ®· thÓ hiÖn mét tinh thÇn STCo hiÕm cãvµ ®· lµm viÖc hÕt søc nhiÖt t×nh vµ v« t.
Hä ®· chÊm ®iÓm ®óng c¸c tiÕt môc.
Nhng cã lÏ hä cha ®ñ thêi gian hiÓu biÕt STCo ®ÓchÊm ®iÓm hÕt c¸c con ngêi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
194
STCo96 ®· lÇn ®Çu tiªn huy ®éng ®îc mét sè ®«ngthÇn d©n tham gia vµo qu¸ tr×nh s¸ng t¹o, cã lÏ tæng sèngêi lªn s©n khÊu tèi ph¶i tíi h¬n 120 ngêi. Vµ kh«ngchØ thuÇn tuý tham gia. Hä s¸ng t¹o! Vµ lµ lÇn ®Çu tiªn!Ban Tæ chøc ®· ph¶i tuyªn bè ph¸ s¶n v× kh«ng cã kh¶n¨ng chi tr¶ 50000 cho mçi diÔn viªn nh ®· høa.
STCo 96 ®· l«i kÐo ®îc lªn s©n khÊu nh÷ng nh©n vËthuyÒn tho¹i nh anh §µo Vinh, anh Hïng R©u, chÞ ThuHµ, chÞ H¬ng HuyÒn. LÞch sö STCo cha bao giê ®îcchøng kiÕn nh÷ng phót xuÊt thÇn ®ã.
Vë Ballet Carmen cña Trung t©m M«i trêng vµ VËn t¶i®· thùc sù g©y chÊn ®éng trong giíi h©m mé STCo. H¬ng,§×nh Léc, Sü Hïng qu¶ lµ nh÷ng hßn ngäc vïi trong c¸tmµ STCo96 ®· cã c«ng mang ra ¸nh s¸ng. Ngay c¶ Hng§Ønh còng to¶ s¸ng bÊt ngê víi có gi·y chÕt ®iªu luyÖn.
TVShow cña FPT-HCM ®· ph¸t hiÖn chÊt giäng ph¸tthanh viªn tuyÖt vêi cña Ch©u “nhá” khai th¸c tèi ®a c¸i dÝdám cña Hoµng Minh Ch©u. NÕu t«i kh«ng nhÇm ChÞPh¬ng, kÕ to¸n trëng còng lµ lÇn ®Çu lªn s©n khÊu. ChÞvÉn cßn duyªn l¾m.
T«i kh©m phôc LaHaTaBa ®· quyÕt ®Þnh kh«ng ®Ó Kh¾cThµnh trùc tiÕp tham dù. Toµn bé dµn diÔn viªn lµ c¸c ng«isao trÎ m¨ng nh ViÖt Dòng, HiÓn, ViBa, Quang cßm,Tiªu, Quang Anh, Hng, Hµ, T©m, Th¸i Thanh S¬n... Hä®· lµm viÖc vµ chiÕn ®Êu hÕt m×nh. §ã lµ niÒm hy väng cñaSTCo.
§éi Xa mÑ ®· tËn dông c¬ héi biÕn mµn diÔn cña m×nhthµnh mét qu¶ t¹ lªn phÝa STCo cña bµn c©n gi÷a v¨n ho¸
Sö ký FPT 1988 - 1998
195
ngoµi luång vµ trong luång. Ngoµi sù s¸ng t¹o, hä cßn thÓhiÖn mét tÝnh kû luËt hiÕm thÊy ë STCo. C¸c giäng ca c¬nhì cña Uyªn, Thµnh Nam, H¶i, TuÊn, TuÊn anh mang l¹isù tin tëng vµo t¬ng lai.
Ngay c¶ Trung t©m §µo t¹o, ®iÓm nãng cña STCo còng®· ®ãng gãp mét tiÕt môc víi giäng ca X. Ph¬ng ë HéidiÔn n¨m 1997.
§ã lµ sù sèng vµ søc m¹nh cña STCo.
kÕt luËnThêi gian 1988-1998 - mét thËp kû ®· tr«i qua
§èi víi lÞch sö hµng ngµn n¨m cña d©n téc ta vµ lÞch söh¬n nöa thÕ kû lËp quèc theo chÕ ®é d©n chñ céng hoµ tiÕnlªn chñ nghÜa x· héi th× thêi kú Êy qu¸ ng¾n ngñi, nhngl¹i v« cïng quan träng. Bëi v× nã lµ thêi kú 10 n¨m ®Êtníc ®æi míi víi nh÷ng thµnh tùu lín lao. TÊt c¶ nh÷ng g×®Êt níc ®· ®¹t ®îc trong 10 n¨m qua lµ íc m¬ hµngngµn ®êi cña nh©n d©n ta tõ nhiÒu thÕ kû tríc; lµ m«itrêng thuËn lîi cho nh÷ng cuéc hµnh qu©n tiÕn bíc vµothÕ kû XXI.
§èi víi FPT- mét C«ng ty ®Æc biÖt, còng gièng nhhµng tr¨m, hµng ngµn C«ng ty kh¸c trong c¶ níc, th× 10n¨m ®ã lµ qu·ng thêi gian dµi, v× ®ã lµ c¶ mét cuéc ®êisinh thµnh ®i lªn vµ nã lµ c¶ mét sù nghiÖp cña mét C«ngty ph¸t triÓn ®Çu t c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn ë ViÖtNam.
Sö ký FPT 1988 - 1998
196
Trong 10 n¨m Êy, cïng víi bao ®æi thay cña ®Êt níc,cã biÕt mÊy ®æi thay ®Çy ý nghÜa ®èi víi FPT. Tõ métnhãm nhá c¸n bé lµm chuyªn m«n khoa häc chØ cã d¨mb¶y ngêi, ®Õn khi C«ng ty ra ®êi còng cha h¬n mét t¸,tuæi b×nh qu©n ngoµi 30, thÕ mµ nay ®· ph¸t triÓn thµnhmét binh ®oµn hïng hËu trong khoa häc h¬n 400 ngêi. Tõmét ®¬n vÞ chØ cã mÊy bé phËn chøc n¨ng, khi thµnh lËpkh«ng nhµ, kh«ng trô së ph¶i t¸ tóc n¬i nµy, n¬i nä; ngoµitrÝ tuÖ, tµi s¶n, tiÒn b¹c lµ con sè kh«ng, thÕ mµ nay ®· trëthµnh mét C«ng ty lín ë ViÖt Nam vÒ C«ng nghÖ tin häc,®îc nhiÒu n¬i trªn thÕ giíi biÕt ®Õn nh mét nhµ cung cÊpc«ng nghÖ næi tiÕng. HÖ thèng tæ chøc ph¸t triÓn réng r·itrong c¶ níc. Doanh sè C«ng ty hµng n¨m ®¹t tíi hµngchôc triÖu ®« la. ThiÕt kÕ 12ch¬ng tr×nh vµ chuyÓn giaoc«ng nghÖ tin häc phÇn mÒm tiªn tiÕn cña thÕ giíi chonhiÒu c¬ quan chÝnh trÞ, kinh tÕ quèc phßng, an ninh th«ngtin v¨n ho¸ khoa häc trong níc vµ ngoµi níc. Kim ng¹chxuÊt khÈu cña FPT ngµy mét t¨ng: tõ 300.000 USD n¨m1989 lªn 21.828.400 USD n¨m 1997; ®· më réng quan hÖvíi thÕ giíi, ®· tæ chøc 184 ®oµn ra níc ngoµi víi 292lît ngêi tíi 23 níc. FPT cßn ®ãng gãp cho ng©n s¸chnhµ níc 68 tû ®ång ViÖt Nam. Víi nh÷ng ho¹t ®éng vµthµnh tùu cã ý nghÜa lín lao ®ã, C«ng ty FPT ®· ®îc c¸c®ång chÝ l·nh ®¹o §¶ng, Nhµ níc, nhiÒu c¬ quan, ®oµnthÓ vµ tæ chøc kinh tÕ ®¸nh gi¸ cao. §ång chÝ Lª Kh¶Phiªu, Tæng bÝ th §¶ng, trong lÇn vÒ th¨m C«ng ty cã nãi:“T«i ®· ®îc biÕt FPT tõ tríc vµ tÊt nhiªn biÕt r»ng C«ngty ®· lµm ra nh÷ng s¶n phÈm cã Ých, gãp phÇn vµo c«ngcuéc hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc”.
10 n¨m lµ mét chÆng ®êng lÞch sö vÎ vang cña FPT.§ã lµ lÞch sö cña mét tæ chøc ®i tõ kh«ng ®Õn cã, tõ nhá
Sö ký FPT 1988 - 1998
197
®Õn lín trong tuÇn tù vµ cã nh÷ng ph¸t triÓn ®ét biÕn. §ã lµlÞch sö hµnh ®éng cña mét tËp thÓ con ngêi tõ tay kh«ngdùng nªn mét c¬ ®å b»ng lao ®éng khoa häc s¸ng t¹o, tµin¨ng vµ giµu nhiÖt huyÕt cña tuæi trÎ biÕt lµm viÖc vµ vuich¬i, cïng cèng hiÕn vµ hëng thô theo ý tëng cña trÝ tuÖt duy lu«n lu«n ®æi míi cña nh÷ng ngêi ®øng ®Çu tæchøc.
LÞch sö lµ sù thËt. Vµ nÕu lÞch sö bao giê còng lµ bµihäc, th× chÝnh ®ã lµ nh÷ng bµi häc cña FPT.
LÞch sö lµ gèc rÔ, céi nguån lµ niÒm tin søc m¹nh, th× ®ãlµ søc m¹nh, niÒm tin cña C«ng ty FPT.
Ph¸t huy nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp, nh÷ng bµi häc quýgi¸ cña C«ng ty, mäi c¸n bé, thµnh viªn cña C«ng ty cã thÓtù hµo vµ nãi r»ng:
“FPT ®· ra ®êi, tån t¹i vµ lín nhanh nh thæi gièng nhchó bÐ trong truyÖn Th¸nh Giãng ®· nhanh chãng biÕnthµnh mét vÞ thiªn thÇn.
FPT ®· lao ®éng, cèng hiÕn trong nh÷ng n¨m cuèi thÕkû XX vµ ®ang s½n sµng bíc vµo thÕ kû XXI nh métnh©n tè quan träng, ®ãng gãp vµo thµnh c«ng cña sùnghiÖp c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ níc nhµ".
Theo ®µ tiÕn lªn ®ã, cã thÓ tin r»ng, ®Õn lÔ héi lÇn thø15, 20, vµ lÇn thø 30..., tªn tuæi vµ sù nghiÖp cña C«ng tyFPT sÏ lµ niÒm tù hµo chung cña d©n téc ViÖt Nam.
Sö ký FPT 1988 - 1998
198
PhÇn thø hai
ChuyÖn FPT
Sö ký FPT 1988 - 1998
199
Cuéc sèng ®ßi hái ph¸t triÓnkhoa häc vµ c«ng nghÖ
S¸ng ngµy 21/2/1997, ®ång chÝ Lª Kh¶ Phiªu ®· ®Õnth¨m vµ lµm viÖc víi c«ng ty FPT. Tæng gi¸m ®èc FPTTr¬ng Gia B×nh ®· b¸o c¸o vÒ Thµnh qu¶ cña sù nghiÖp®æi míi trong lÜnh vùc khoa häc vµ c«ng nghÖ cña FPTtrong nh÷ng n¨m võa qua.
Díi ®©y, chóng t«i xin tr©n träng giíi thiÖu Bµi ph¸tbiÓu cña ®ång chÝ Lª Kh¶ Phiªu, ñy viªn thêng trùc BéchÝnh trÞ §CSViÖt Nam, t¹i buæi gÆp gì víi toµn thÓ c¸nbé, nh©n viªn FPT ngµy 21/2/1997 (ghi l¹i qua b¨ng).
Tuy h«m nay t«i míi ®Õn th¨m FPT, nhng t«i ®· ®îcbiÕt ®Õn FPT tõ tríc vµ tÊt nhiªn biÕt r»ng c«ng ty ®· lµmra nh÷ng s¶n phÈm cã Ých, gãp phÇn vµo c«ng cuéc hiÖn®¹i hãa ®Êt níc. LÇn nµy ®Õn ®©y th¨m c¸c b¹n sau khiTrung ¬ng §¶ng võa häp Héi nghÞ II. NghÞ quyÕt cña TWII bao gåm hai vÊn ®Ò quan träng lµ: Gi¸o dôc ®µo t¹o vµKhoa häc c«ng nghÖ. Thùc ra hai c¸i ®ã g¾n rÊt chÆt víinhau.
§Õn th¨m c«ng ty, t«i thÊy ®éi ngò trÝ thøc cña chóng tacßn rÊt trÎ - còng nh sù non trÎ cña Khoa häc c«ng nghÖníc ta. Nãi cßn trÎ kh«ng cã nghÜa lµ tríc khi chóng tagiµnh ®éc lËp d©n téc th× kh«ng cã khoa häc. Tríc ®©ychóng ta còng ®· cã nh÷ng nhµ khoa häc, nhng lóc ®ã bÞ
Sö ký FPT 1988 - 1998
200
thùc d©n cai trÞ nªn khoa häc c«ng nghÖ cßn l¹c hËu. Díithêi Ph¸p thuéc ®¸ng kÓ chØ cã Nhµ m¸y DÖt Nam §Þnh,Nhµ m¸y ThiÕt bÞ cña Vinh... §øng vÒ mÆt c«ng nghÖ th× lµcha cã g×, hay nãi ®óng h¬n lµ cßn rÊt kÐm.
Ngay nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèngPh¸p, tuy khoa häc cha ph¸t triÓn, chóng ta ®· cã nh÷ngnhµ khoa häc b¾t ®Çu nh÷ng nghiªn cøu cña m×nh, cã ®îcnh÷ng s¶n phÈm ®Ó phôc vô cho qu©n ®éi, nh©n d©n tachiÕn ®Êu...
Râ rµng tr×nh ®é ban ®Çu cßn rÊt thÊp, sè lîng c¸c nhµkhoa häc lóc ®ã còng cã rÊt Ýt, nhng dÇn dÇn ph¸t triÓnlªn. Sang thêi kú chèng Mü chóng ta ®îc ®µo t¹o ë LiªnX«. PhÇn lín c¸c ®ång chÝ lµm bé trëng, thø trëng b©ygiê còng lµ häc ë Liªn X« vÒ, chñ yÕu lµ häc khoa häc tùnhiªn. TÝnh chung c¶ vÒ khoa häc nh©n v¨n vµ khoa häc tùnhiªn th× chóng ta cã ®éi ngò ®«ng ®¶o h¬n vµ ®éi ngò Êy®· ph¸t huy ®îc t¸c dông cña m×nh gãp phÇn rÊt quanträng vµo cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cña chóng ta giµnhth¾ng lîi. Mµ bëi v× cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü kh«ngph¶i chØ cã thuÇn tóy søc m×nh vµ søc ®Þch, nã cã c¶ sù ®èichäi vÒ trÝ tuÖ. M×nh dïng vò khÝ, ph¬ng tiÖn yÕu h¬n®¸nh l¹i B52 - c¸i ®ã chÝnh lµ trÝ tuÖ.
Cïng víi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, th× khoa häc c«ng nghÖvõa lµ quèc s¸ch hµng ®Çu võa lµ ®éng lùc. C¸i ®éng lùc Êyngay trong kh¸ng chiÕn chèng Mü ®· ®îc thÓ hiÖn.
C¸c §¹i héi 3, §¹i héi 4 cña §¶ng ®· cã nãi tíi hiÖn ®¹ihãa, trong ®ã c¶ tù ®éng hãa, råi khoa häc hãa. Tõ n¨m1991 trë ®i th× ta thÊy râ rµng c«ng cuéc hiÖn ®¹i hãa cã ®inhanh h¬n mét chót. Nhng nÕu so víi nhu cÇu th× chóngta vÉn chËm. Ghi nhËn vµ nhËn thøc cha thËt ®Çy ®ñ. Tøc
Sö ký FPT 1988 - 1998
201
lµ nhËn thøc tíi nh÷ng vÊn ®Ò khoa häc c«ng nghÖ, nhngråi th× hoÆc lµ c¸i biÖn ph¸p cha tèt, hoÆc lµ c¸ch nµy c¸chkh¸c chóng ta ®Èy nã cha ®îc m¹nh. Vµ còng chÝnh v×thÕ Héi nghÞ TW II ®· bµn ngay vµo vÊn ®Ò. LÇn nµy th× cãthÓ kh¼ng ®Þnh râ vµ b»ng quyÕt t©m rÊt cao. Bëi v× ngµynay lµ nÒn v¨n minh míi, v¨n minh kinh tÕ, trong ®ã khoahäc c«ng nghÖ ph¸t triÓn ghª gím. Ai kh«ng nhËn thøc®îc nã, kh«ng hßa nhËp ®îc víi nã, th× tÊt nhiªn bÞ lïixa ngêi so víi ngêi kh¸c. Còng nh ngêi sî b¬i, toµn®øng m·i ë trong bê kh«ng d¸m xuèng biÓn, ®Õn khi anhra biÓn th× ngêi ta tr×nh ®é cao h¬n ®· ®i ra xa h¬n.
ThÕ giíi ph¸t triÓn rÊt lµ m¹nh, b¾t buéc mçi quèc giaph¶i hµnh ®éng, ph¶i héi nhËp. Ta ph¶i nhËp vµo thÞ trêngthÕ giíi vµ ph¶i lµm tèt ®Ó m×nh còng cã kh¶ n¨ng c¹nhtranh trong nh÷ng vÊn ®Ò khoa häc c«ng nghÖ. Cã thÓ nãi®©y lµ chiÕn trêng míi. Nhng mµ ®©y lµ c¹nh tranh vÒkhoa häc c«ng nghÖ, tøc lµ vÒ chÊt x¸m. ChÊt x¸m cñachóng ta chÝnh lµ phÇn mÒm. Nã cã hai c¸i phÇn: phÇncøng vµ phÇn mÒm, th× chÝnh phÇn mÒm lµ quan trängnhÊt. Yªu cÇu ph¸t triÓn lµ rÊt lín. NÕu kh«ng ®Çu t vµonã, kh«ng nhËn thøc ®îc nã th× chóng ta sÏ l¹c hËu.Kh«ng thÓ cã chç nµo nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh ®Õnhµng tiªn tiÕn trªn thÕ giíi mµ khoa häc c«ng nghÖ kh«ngcã.
Chóng ta ®Æt kÕ ho¹ch n¨m 2020 ph¶i ®« thÞ hãa 46%®Êt níc. Nh thÕ tÝnh ra kho¶ng ®é 2 ngh×n thµnh phè, thÞx·, thÞ trÊn lín nhá... vµ kho¶ng trªn 40 triÖu d©n sÏ sèngtrong ®« thÞ. VËy sè ngêi cã kiÕn thøc vÒ tin häc sèng ëthµnh thÞ ph¶i cao, tin häc ph¶i ®îc sö dông phæ biÕn. SÏcã kho¶ng 80 khu c«ng nghiÖp lín nh khu B¾c Th¨ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
202
Long, khu tËp trung, khu chÕ xuÊt... Nã ®ßi hái chóng taph¶i cã khoa häc c«ng nghÖ cao, ph¶i cã chÊt x¸m.
HiÖn nay tr×nh ®é c«ng nghiÖp quèc phßng cña ta còng®· cã bíc ph¸t triÓn t¬ng ®èi, ®· s¶n xuÊt ®îc vò khÝnhÑ. NhiÒu níc ®Æt mua mµ ta cßn ®ang ng¹i cha muènb¸n. Còng lµ khÈu sóng trêng, B40, B41, tøc lµ tªn löacÇm tay, nhng ®îc c¶i tiÕn. NhiÒu c¸i tríc ®©y nÆng 3kg, nay ta lµm nhÑ ®i, xuèng cßn díi 1 kg, mµ cã thÓdïng ®¹n nhanh h¬n, nhiÒu h¬n. NÕu chóng ta s¶n xuÊt b¸nth× lîi v« cïng, nhu cÇu nh÷ng lo¹i sóng nhÑ b©y giê rÊtlín. §iÒu nµy còng ®ßi hái c¸i chÊt x¸m, b©y giê chóng ta®ang cã nã.
Hai c¸i m¹nh nhÊt cña ViÖt Nam ta lµ lao ®éng vµ tµinguyªn. Nhng mµ trong lùc lîng lao ®éng cña ta cã h¬n10 v¹n lao ®éng ®¬n gi¶n. Lao ®éng nh cña c¸c ®ång chÝlµ lao ®éng cao cÊp - hiÖn nay cã ý nghÜa rÊt quan träng.§éi ngò ®ã chóng ta cã kh«ng ph¶i lµ Ýt, vµ ®ang ph¸t triÓnm¹nh. Con ngêi ViÖt Nam rÊt th«ng minh. Trªn thÕ giíingêi ta còng c«ng nhËn lµ ngêi ViÖt Nam ®i häc ë nícngoµi thêng vÉn lµ xÕp thø nhÊt. Cã nh÷ng ngêi hänghiªn cøu, hä xem xÐt vµ vÉn c«ng nhËn nh vËy.
Cã ai ngê mét ®ång chÝ xuÊt th©n ë n«ng th«n nh ®ångchÝ Hïng, (tríc ®©y t«i tëng lµ ngêi thµnh phè), lªn Hµnéi, häc §¹i häc B¸ch khoa, råi tèt nghiÖp, vµo ®©y - m«itrêng nµy - lµm viÖc, ®Õn nay míi 24 tuæi ®· cã nh÷ngc«ng tr×nh nh vËy. C«ng tr×nh ®ã nã kh«ng chØ ®¸nh dÊumét con ngêi ViÖt Nam th«ng minh, cã hoµi b·o, cã lýtëng mµ nã kh¼ng ®Þnh r»ng c¶ mét thÕ hÖ ViÖt Namchóng ta, con ngêi ViÖt Nam chóng ta ®ñ søc ®Ó ®i vµonÒn v¨n minh míi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
203
Khoa häc lµ khã l¾m chø kh«ng ph¶i dÔ, nhng mµ søccña chóng ta, lùc cña chóng ta, truyÒn thèng cña chóng tacho phÐp chóng ta ®i lªn. Con ngêi thùc tÕ cña chóng ta®Õn b©y giê, so víi n¨m 90 chø ®õng so víi n¨m 75 lµm g×,th× ®· thÊy lµ kh¸c h¼n. ThÊy thÕ ®Ó chóng ta tù hµo. §ÓthÊy lµ phÇn mÒm b©y giê lµ nhu cÇu cña thÕ giíi, cña c¸cníc. Cuéc sèng ®ßi hái khoa häc vµ khoa häc ®¸p øngcho cuéc sèng. Nã t¹o ra mét chÊt lîng míi cho cuécsèng. §ã lµ ý nghÜa, vai trß khoa häc cña ®éi ngò khoahäc. Chóng ta ®Æc biÖt cÇn ph¶i ®¸p øng, båi dìng nã.Nh÷ng kiÕn nghÞ cña c¸c ®ång chÝ t«i thÊy lµ NghÞ quyÕt 3b©y giê cô thÓ hãa. C¸i nµy mµ nãi m·i trong c¸i nghÞquyÕt råi th× cuèi cïng ®i ®©u còng thµnh h« khÈu hiÖu. BéKHCNMT ph¶i lËp kÕ ho¹ch c«ng nghÖ. Råi ë c«ng tyFPT nµy, c¸i mµ «ng B×nh ®Ò ra lµ rÊt thÝch hîp. CÇn s¾pxÕp l¹i ®Ó t×m c¸i m¹nh h¬n, chÊt lîng cao h¬n, hiÖu qu¶t¨ng lªn, ®¸p øng ®îc tÊt c¶ c¸c nhu cÇu. Chóng ta muènhßa nhËp b×nh ®¼ng trªn thÕ giíi. Nhng nÕu ta kh«ng cãc¸i s¶n phÈm khoa häc c«ng nghÖ nµo cña m×nh th× kh«ngb×nh ®¼ng ®©u.
Sù nghiÖp ®æi míi cña ®Êt níc kh«ng thÓ thµnh c«ngnÕu nh kh«ng cã sù n¨ng ®éng vµ nhiÖt t×nh lao ®éngs¸ng t¹o cña tuæi trÎ, nÕu kh«ng cã nh÷ng trÝ thøc trÎ, tµin¨ng vµ giµu nhiÖt huyÕt nh c¸c b¹n. T«i tin tëng trongthêi gian tíi, c«ng ty FPT sÏ lµ mét trong nh÷ng c«ng tytin häc hµng ®Çu trong níc vµ lµ c«ng ty cã tªn tuæi trongkhu vùc, trªn thÕ giíi. Chóc c¸c b¹n thµnh c«ng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
204
Tuæi trÎ víi nh÷ng íc m¬
GS. NguyÔn V¨n §¹oGi¸m ®èc §¹i häc Quèc gia Hµ Néi
Lµ ngêi ®îc chøng kiÕn sù thai nghÐn cña nh÷ng ýtëng x©y dùng mét c«ng ty m¹nh hµng ®Çu cña ViÖt NamvÒ tin häc øng dông, g¾n khoa häc víi thùc tiÔn, v¬n lªnngang tÇm víi c¸c c«ng ty cña níc ngoµi, lµ ngêi ®îcchøng kiÕn nh÷ng bíc th¨ng trÇm cña FPT vµ sù thµnh ®¹tcña c«ng ty ngµy nay, t«i thùc sù vui mõng vµ h·nh diÖn vÒFPT.
T«i kh«ng muèn nãi vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ FPT ®· ®¹ttíi tõ hai bµn tay tr¾ng, tõ c¸i thña “ra ®i, ra ®i ¸o quÇnkh«ng cã” víi quyÕt t©m cao “ra ®i, ra ®i s¹ch b¸ch míith«i” trong cuéc chiÕn giµnh giËt quyÕt liÖt trªn th¬ngtrêng: “th»ng T©y nã tiÕn th× m×nh giËt lïi, th»ng T©y nãlói th× m×nh giËt tiÒn”, bëi v× mäi ngêi ®Òu ®· râ. §iÒug©y Ên tîng s©u s¾c nhÊt ®èi víi t«i chÝnh lµ líp c¸n bétrÎ, giái, rÊt n¨ng ®éng lu«n lu«n Êp ñ trong m×nh nh÷ngíc m¬ lín cña FPT, nh÷ng con ngêi ®îc sinh ra vµ línlªn trong khãi löa chiÕn tranh, ®îc rÌn luyÖn trong c¸cnhµ trêng cña chÕ ®é ta. Hä cã nh÷ng suy nghÜ, viÖc lµm®¸ng nÓ träng. Nh÷ng bµi häc vÒ hä t«i tin r»ng rÊt bæ Ýchcho thanh niªn ta trong lóc nµy.
Nh÷ng n¨m gi÷a cña thËp niªn 80 lµ lóc nÒn kinh tÕníc ta gÆp khã kh¨n nhÊt. Níc ta ®ang ë ®Ønh ®iÓm cñacuéc khñng ho¶ng kinh tÕ triÒn miªn sau nh÷ng n¨m chiÕntranh. C¸c viÖn nghiªn cøu khoa häc, c¸c trêng ®¹i häc
Sö ký FPT 1988 - 1998
205
cña ta kh«ng cßn ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng b×nh thêng. Hµnglo¹t c¸n bé khoa häc, thÇy, c« gi¸o ®¹i häc t×m ®êng raníc ngoµi kiÕm sèng. Nh÷ng “®éi du kÝch ®êng s¾t”ho¹t ®éng ë §«ng ¢u. C¶nh nh÷ng ngêi ViÖt chen chóc®i mua hµng ë thñ ®« c¸c níc: nåi hÇm, bµn lµ, qu¹t m¸y,xoong chËu... ®Ó göi vÒ gia ®×nh. C¶nh chen lÊn ë c¸c s©nbay quèc tÕ bay vÒ ViÖt Nam. Ngêi ngêi tay bª, tayx¸ch, gÆp ai còng sî; c«ng an, h¶i quan, ngêi c©n hµng...Ngêi ViÖt nam kh«ng ®îc phÐp vµo s©n bay ®a, ®ãnngêi th©n...
Trong bèi c¶nh ®ã, nh÷ng ngêi s¸ng lËp ra FPT c¶mnhËn s©u s¾c nçi niÒm tñi nhôc cña mét níc nghÌo, ngêinghÌo. NghÌo lµ hÌn. Hµng triÖu ®ång bµo m×nh ®· chiÕn®Êu, hy sinh v× nÒn ®éc lËp cña d©n téc m×nh, mµ còng v×c¶ loµi ngêi bÞ ¸p bøc. VËy mµ ®Õn nay chóng ta vÉnnghÌo, vÉn kh«ng ngÈng cao ®Çu ®îc sao? VÞ th¬m ngoncña mét c¸i ch©n cua muèi trong chiÕc v¹i ®Çy dßi do chÞcon bµ chñ nhµ tèt bông cho anh Tr¬ng Gia B×nh trongnh÷ng ngµy s¬ t¸n thêi chiÕn tranh, ®ång thêi còng lµ vÞcay ®¾ng cña c¸i nghÌo.
Nçi tr¨n trë, d»n vÆt quanh c¸i sù nghÌo, niÒm quyÕtt©m vµ ý chÝ vît khã ®îc rÌn luyÖn bao l©u nay cña thÕhÖ trÎ FPT mêi n¨m vÒ tríc ®· dÉn tíi sù ra ®êi tÊt yÕucña FPT. ChiÕn th¾ng c¸i nghÌo còng lµ bæn phËn cña toµnd©n ta lóc nµy vµ ®ßi hái sù gian khæ phÊn ®Êu cña mäingêi, nhÊt lµ thanh niªn.
Thêi nµo còng vËy, con ngêi ta ai còng ph¶i mu sinh,ai còng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm nu«i dìng gia ®×nh. TiÒn lµquan träng. Nhng tiÒn kh«ng ph¶i lµ tÊt c¶ vµ theo quiluËt cña t¹o hãa, ai råi còng ph¶i trë vÒ víi c¸t bôi. Song,
Sö ký FPT 1988 - 1998
206
sù bÊt tö cña c¸c vÜ nh©n lµ ë lý tëng cao ®Ñp cña hä vµ sùcèng hiÕn, hy sinh hÕt m×nh cho lý tëng ®ã. ë nh÷ng conngêi b×nh thêng nh chóng ta mµ cã ®îc nh÷ng íc m¬tèt ®Ñp vµ d¸m vît mu«n vµn khã kh¨n, nhiÒu khi tëngchõng nh kh«ng vît næi, ®Ó biÕn nh÷ng íc m¬ ®ã thµnhhiÖn thùc lµ ®iÒu ®¸ng nÓ träng. FPT lµ mét trêng hîp nhvËy. §iÒu quan träng mµ t«i muèn nhÊn m¹nh lµ tríc hÕtph¶i cã ý tëng cao c¶, nh÷ng íc m¬ tèt ®Ñp, råi l¹i ph¶icã ý chÝ, nghÞ lùc vµ kh¶ n¨ng biÕn ý tëng ®ã thµnh hiÖnthùc.
Nh©n ®©y t«i muèn nh¾c l¹i c©u chuyÖn cña «ng ChñtÞch tËp ®oµn Daewoo, ngµi Kim Woo Chung. Tõ mét ®øatrÎ nghÌo, kiÕm ¨n b»ng nghÒ b¸n b¸o, nay «ng lµ Chñ tÞchcña mét tËp ®oµn c«ng nghiÖp hµng ®Çu cña Hµn Quèc.¤ng Kim nãi: “LÞch sö thuéc vÒ nh÷ng ngêi biÕt íc m¬.Quèc gia nµo cã nh÷ng ngêi biÕt íc m¬, d¸m biÕn ícm¬ thµnh hiÖn thùc vµ cã nh÷ng ngêi cïng chia sÎ ícm¬ Êy, quèc gia ®ã míi cã thÓ ®i tiªn phong trong lÞch sönh©n lo¹i... vµ nh÷ng íc m¬ ®ã ph¶i lµ nh÷ng íc m¬lín... C¸c b¹n ph¶i mang c¶ vò trô vµo trong tr¸i tim vµ ícm¬ cña c¸c b¹n còng ph¶i mªnh m«ng nh vò trô...”
¤ng kÓ: “... Chóng t«i b¾t ®Çu trong mét c¨n phßng nháxÝu, x¸m xÞt thuª ®îc trong gãc mét toµ nhµ, nhng t«i cãmét íc m¬: cã mét toµ nhµ lín nhÊt Hµn Quèc (íc m¬nµy ®· ®¹t ®îc). Vµ b©y giê t«i cã mét íc m¬ kh¸c, ®ã lµchÕ t¹o ®îc mét s¶n phÈm chÊt lîng tèt nhÊt thÕ giíimang tªn Daewoo”.
Sau nh÷ng íc m¬ lµm giµu cho ®Êt níc, xo¸ bá nçi tñinhôc cña mét d©n nghÌo, lµm cho ngêi ViÖt Nam cã thÓngÈng cao ®Çu tríc thÕ giíi, chóng ta l¹i cã mét íc m¬
Sö ký FPT 1988 - 1998
207
m¬ míi: x©y dùng mét trêng ®¹i häc kiÓu míi, mét khuc«ng nghÖ cao tiªn tiÕn, ngang tÇm víi c¸c trêng ®¹i häclín vµ khu c«ng nghÖ cao cña c¸c níc, xøng ®¸ng víi tÇmvãc cña d©n téc ta. Ai còng biÕt ®Õn trêng §¹i häcHavard, thung lòng Silicon ë Mü, Sorbone ë Ph¸p,Cambrigde, Oxford ë Anh, L«m«n«sèp ë Nga, B¾c §¹i ëTrung Quèc. Cßn trêng ®¹i häc g×, khu c«ng nghÖ g× cñaViÖt Nam?
Nh÷ng ngêi s¸ng lËp ra FPT ®· cã nh÷ng íc m¬ línvµ ®ang tõng bíc biÕn íc m¬ Êy thµnh hiÖn thùc. Chóngta thµnh t©m chia sÎ niÒm vui vµ h·nh diÖn vÒ FPT.
Trong håi ký cña m×nh, anh Tr¬ng Gia B×nh ®· ®¸nhgi¸ cao nh÷ng ®ãng gãp cña chóng t«i cho sù h×nh thµnh vµph¸t triÓn cña FPT. Thùc ra, chóng t«i chØ lµm nhiÖm vôcña mét bµ ®ì m¸t tay cho nh÷ng ý tëng tèt ®Ñp vµ m¹nhd¹n ®îc thai nghÐn tõ thÕ hÖ trÎ mµ th«i. ChÝnh sù nghiÖp®æi míi cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam khëi ®Çu tõ ®¹i héiVI míi lµ bÖ phãng cho c¸c íc m¬ cao ®Ñp cña c¸c b¹n.
Xin chóc c¸c b¹n tiÕp tôc bÒn bØ phÊn ®Êu ®Ó ®¹t ®îcnh÷ng thµnh c«ng ngµy cµng to lín l¬n.
Sö ký FPT 1988 - 1998
208
Doanh nghiÖp, Gen vµ m«itrêng v¨n ho¸ ViÖt Nam
PGS. PTS Tr¬ng Gia B×nh
Tæng gi¸m ®èc FPT
Bµi nµy tr×nh bµy s¬ lîc ý tëng lý thuyÕt gen cho.doanh nghiÖp nh yÕu tè cèt yÕu ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓnbÒn v÷ng cña doanh nghiÖp, còng nh mèi quan hÖ hµi hoµcña nã víi m«i trêng v¨n ho¸ chung - mét søc m¹nh tiÒmÈn cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã mu«n vµn c¸c c¬ héikinh doanh, do ®ã, cã rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp ®îch×nh thµnh, ph¸t triÓn, cã rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp thµnhc«ng vµ kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp thÊt b¹i. LiÖu cã c¸chnµo ®Ó dù b¸o t¬ng lai cña c¸c doanh nghiÖp? Chóng ta cãthÓ nµo ph¸n ®o¸n r»ng doanh nghiÖp nµy sÏ ph¸t triÓn bÒnv÷ng, cßn doanh nghiÖp nä sÏ ph¸ s¶n trong vßng 5-10n¨m?
NÕu b¹n lµ mét nhµ t¹o dùng doanh nghiÖp, ngoµi viÖcmu cÇu lîi Ých cho c¸ nh©n, gia ®×nh, x· héi, råi sÏ cã lócb¹n ®Æt c©u hái vÒ b¶n s¾c doanh nghiÖp cña m×nh. Sù kh¸cbiÖt cña doanh nghiÖp b¹n víi doanh nghiÖp kh¸c lµ ë ®©u?
Sö ký FPT 1988 - 1998
209
C©u hái vÒ b¶n chÊt vµ kh¶ n¨ng sinh tån kh«ng chØ cã ýnghÜa ®èi víi doanh nghiÖp, nã cµng quan träng h¬n chomét céng ®ång, mét d©n téc. T¹i sao d©n téc ViÖt Nam ®·kh«ng nh nhiÒu d©n téc B¸ch ViÖt kh¸c gia nhËp TrungHoa mµ ®· vïng lªn kh«ng biÕt bao lÇn trong lÞch sö? T¹isao cã nh÷ng d©n téc ngµy cµng bµnh tríng vµ cã nh÷ngd©n téc ®· bÞ diÖt vong?
§Ó phÇn nµo tr¶ lêi c¸c c©u hái trªn chóng ta h·y hächái thÕ giíi tù nhiªn vµ sù sèng xung quanh ta.
GEN - s¸ng t¹o hoµn mü cña thiªn nhiªn
Sù sèng lµ s¸ng t¹o hoµn mü nhÊt cña thiªn nhiªn vµ lµbµi häc lín nhÊt vÒ b¶n s¾c vµ kh¶ n¨ng sinh tån hµngchôc triÖu n¨m. VËy c¸ch thøc nµo ®Ó cã sù sèng? C«ngnghÖ sinh häc hiÖn ®¹i ®· chØ cho chóng ta c«ng thøc sau:
Sù sèng = C¸c tÕ bµo + gen cña chóng.
N¨m 1953, J.Weston vµ F. Crick®· ph¸t hiÖn ra vßng xo¾n ADN -ph©n tö mang th«ng tin di truyÒnchøa ®ùng c¸c gen ®iÒu khiÓn mäiho¹t ®éng cña tÕ bµo. Bé gen conngêi - b¶n thiÕt kÕ vÜ ®¹i nhÊt cñatù nhiªn bao gåm kho¶ng 3 tû conch÷ dùa trªn 4 ch÷ c¸i.
Nh vËy, ë ®©y chóng ta cã thÓ hiÓu gen nh mét tËplÖnh gåm nhiÒu bé m·, quy ®Þnh b¶n s¾c c¸ thÓ vµ ph¬ngthøc duy tr×, ph¸t triÓn sù sèng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
210
Thiªn nhiªn ®· hÐ më cho chóng ta ba sù s¸ng suèttuyÖt ®Ønh cña m×nh lµ:
1. Gen - b¶n ng· cña mét c¸ thÓ
Chóng ta cã sù phong phó, ®a d¹ng cña cuéc sèng nhhiÖn nay chÝnh nhê sù phong phó, ®a d¹ng cña c¸c gen.Chóng ta ph©n biÖt ®îc ®éng vËt víi thùc vËt, loµi vËt nµyvíi loµi vËt kh¸c, c¸ nh©n nµy víi c¸ nh©n kh¸c chÝnh lµd¹ trªn sù kh¸c biÖt cña c¸c gen.
2. TÝnh ®ång nhÊt cña sù sèng
Víi sù ph¸t triÓn vò b·o cña KHKT vµ C«ng nghÖ, ngµynay con ngêi ®· chÕ t¹o ra c¸c robot v« cïng tinh x¶o,ho¹t ®éng víi ®é chuÈn x¸c, nhanh nhÑn cµ søc m¹nh vîtxa n¨ng lùc vËt lý cña con ngêi. Deep Blue - chiÕc m¸ytÝnh RS/6000 víi 256 bé vi xö lý vµ cã kh¶ n¨ng tÝnh 200triÖu níc trong mét gi©y ®· th¸ch thøc vµ chiÕn th¾ng conngêi trong lÜnh vùc rÊt trÝ tuÖ - Cê Vua. ThÕ nhng ngµnhchÕ t¹o m¸y cña chóng ta ngµy nay dùa trªn mét ph¬ngthøc kh¸c h¼n víi thiªn nhiªn. C¸c m¸y mãc cña chóng tadÇu tinh x¶o ®Õn ®©u vÉn dùa trªn nguyªn lý sù gÐp nèi cãtÝnh chÊt vËt lý cña c¸c chi tiÕt riªng biÖt. Cho nªn c¸c m¸ymãc cña chÝng ta thiªn vÒ vËt chÊt, kh«ng cã kh¶ n¨ng tùthay thÕ, kh«ng cã kh¶ n¨ng tù t¸i sinh, kh«ng cã tÝnh®ång nhÊt cña c¸c chi tiÕt kh¸c nhau vµ kh«ng cã tÝnh b¶nng· cña mçi chiÕc m¸y. Ngîc l¹i víi m¸y mãc, sù sèngbao gåm c¸c tÕ bµo, mçi tÕ bµo còng nh m¸y mãc cã chøcn¨ng kh¸c nhau (tÕ bµo da, tÕ bµo m¸u, tÕ bµo x¬ng...),nhng gen cña mçi tÕ bµo lµ nh nhau. CÊu tróc nµy t¹o
Sö ký FPT 1988 - 1998
211
nªn tÝnh ®ång nhÊt cao ®é cña mét hÖ thèng vÜ ®¹i, gåmhµng tû tû c¸c ”chi tiÕt“ cña sù sèng - c¸c tÕ bµo.
3. TÝnh b¶o thñ cña sù sèng
Cuéc sèng lu«n lu«n thay ®æi. Trong vßng vµi tuÇn lÔ lµchóng ta cã mét líp da hoµn toµn míi. Nhng chóng ta vÉnlµ chóng ta suèt hµng chôc n¨m. Vµ hËu duÖ cña chóng tacòng lµ c¸ch thøc duy tr× cña chóng ta. Nãi c¸ch kh¸c sùsèng cã tÝnh b¶o thñ cña nã, c¸i bÊt biÕn trong ®æi thay vµ®ã chÝnh lµ tÝnh b¶o thñ cña gen. PhÇn vËt chÊt cña sù sènglu«n thay ®æi, trong khi phÇn gen lu«n di truyÒn. MÆt kh¸c,chóng ta cã thÓ dÉn mu«n vµn vÝ dô trong thiªn nhiªn vÒ sù®èi lËp cña tÝnh b¶o thñ cña gen víi sù thÝch nghi tuyÖt vêicña sù sèng trong m«i trêng kh¾c nghiÖt xung quanh (sùsèng trªn c¸c sa m¹c ë Ch©u Phi víi h¹n h¸n kÐo dµi hµngn¨m trêi...). ChÝnh cÊu tróc b¶o thñ cña gen ®· t¹o nªn kh¶n¨ng thÝch nghi phi thêng cña sù sèng ®èi víi m«i trêngxung quanh.
VËy trong lÞch sö nh©n lo¹i cã kh¸i niÖm nµo gièng sùsèng, võa gi÷ b¶n s¾c, võa trêng tån ph¸t triÓn? §ã chÝnhlµ d©n téc.
Ph¶i ch¨ng d©n téc ®· duy tr× m×nh theo c¸ch thøc gencña thÕ giíi tù nhiªn? Vµ gen cña d©n téc lµ g×?
Sö ký FPT 1988 - 1998
212
V¨n ho¸ - gen cña d©n téc
Cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa vÒ v¨n ho¸, ë ®©y ta t¹m hiÓuv¨n ho¸ lµ sù kÕt tinh cña nh÷ng s¸ng t¹o, nh÷ng gi¸ trÞ cao®Ñp cña ®êi sèng mét d©n téc, ®îc hun ®óc qua c¸c thÕhÖ, biÕn thµnh truyÒn thèng bÒn v÷ng, thµnh ®éng lùc ph¸ttriÓn cña con ngêi, cña d©n téc vµ x· héi loµi ngêi.
ë ®©y ta nhËn thÊy v¨n ho¸ còng nh gen cã chøa ®ùngba sù s¸ng suèt cña thiªn nhiªn:
1. C¸c d©n téc kh¸c nhau ®îc ph©n biÖt bëi b¶n s¾c v¨nho¸ cña m×nh;
2. TÝnh ®ång nhÊt cña v¨n ho¸ d©n téc trong c¸c thµnhviªn cña m×nh;
3. V¨n ho¸ lµ hån cña d©n téc, ®îc truyÒn tõ thÕ hÖ nµysang thÕ hÖ kh¸c.
Nh vËy, ta cã thÓ cã c«ng thøc ®ång d¹ng gi÷a d©n técvµ sù sèng nh nhau:
D©n téc = C¸c thµnh viªn + V¨n ho¸ cña hä.
Sù kh¸c biÖt lín nhÊt n»m ë chç gen lµ s¸ng t¹o cñathiªn nhiªn (cho ®Õn nay), cßn v¨n ho¸ lµ s¸ng t¹o cña conngêi tr¶i qua biÕt bao thÕ hÖ.
VËy v¨n ho¸ cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo ®èi víi d©n téc?
NÕu xÐt d©n téc trong thêi b×nh, ngoµi c¸c cuéc c¹nhtranh víi c¸c d©n téc kh¸c th× v¨n ho¸ chÝnh lµ ch©n gi¸ trÞcña d©n téc, cã quy ®Þnh c¨n b¶n hµnh vi, quan hÖ vµ lµnguån h¹nh phóc c¶u mçi thµnh viªn d©n téc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
213
Trong chiÕn tranh, cha «ng ta ®· quan niÖm rÊt râ môctiªu gi÷ b¶n ng· d©n téc m×nh. NguyÔn Tr·i ®· kh¼ng ®Þnhtrong B×nh Ng« ®¹i c¸o:
Nh níc §¹i ViÖt ta thuë tríc
Vèn xng nÒn v¨n hiÕn ®· l©u
Nói s«ng bê câi ®· chia
Phong tôc B¾c Nam còng kh¸c.
Hay Quang Trung kªu gäi:
§¸nh ®Ó cho r¨ng ®en
§¸nh ®Ó cho tãc dµi.
Vµ d©n téc ViÖt Nam ®· biÕt huy ®éng søc m¹nh cñav¨n ho¸, truyÒn thèng vµo c¸c cuéc chiÕn tranh gi¶i phãngvµ gi÷ níc.
NghÖ thuËt ”lÊy yÕu ®¸nh m¹nh, lÊy Ýt ®¸nh nhiÒu“, vËndông søc m¹nh tæng hîp ”chiÕn tranh nh©n d©n“, lÊy ”trÝnh©n thay cêng b¹o“... ®· chøng tá kh¶ n¨ng cña cha «ngta trong viÖc sö dông søc m¹nh v¨n ho¸ vµo viÖc b¶o vÖ Tæquèc.
V× thÕ, cã thÓ nãi r»ng bªn c¹nh tµi nguyªn thiªn nhiªn,cña c¶i vËt chÊt, th× v¨n ho¸ ®·, ®ang vµ sÏ lµ nguån lùcquan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh vËn mÖnh, t¬ng lai cña d©ntéc.
Nh vËy, cÊu tróc ”kiÓu gen“ ®· t¹o nªn sù kh¸c biÖtgi÷a c¸c d©n téc, cho nguån søc m¹nh ®Ó c¸c d©n téctrêng tån hµng ngµn n¨m vµ quyÕt ®Þnh sù hng thÞnh haydiÖt vong cña tõng d©n téc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
214
ThÕ th× cã thÓ nãi vÒ gen cña doanh nghiÖp hay kh«ngkhi suy xÐt b¶n s¾c vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn bÒn v÷ng cñanã?
Doanh nghiÖp vµ GEN cña nã
Dùa trªn c¸c c«ng thøc cña sù sèng vµ d©n téc, chóng ta®Ò xuÊt c«ng thøc sau:
Doanh nghiÖp = C¸c nh©n viªn + ”Gen“ cña hä.
ë ®©y chóng ta hiÓu ”gen“ nh lµ hÖ cÊu tróc th«ng tinnéi t¹i cña doanh nghiÖp, tho¶ m·n c¸c ®Æc tÝnh sau:
1. Lµ b¶n ng· cña doanh nghiÖp.
2. Cã tÝnh ®ång nhÊt ®èi víi c¸c thµnh viªn.
3. Cã tÝnh b¶o thñ, bÊt biÕn vµ kh¶ n¨ng ”di truyÒn“.
VËy cã ph¶i doanh nghiÖp nµo còng cã ”gen“ cña nã?
§óng vËy, bëi tèi thiÓu mçi doanh nghiÖp ®Òu cã tªnriªng cña m×nh vµ tªn riªng ®ã tho¶ m·n ba tÝnh chÊt nªutrªn. Nhng vÊn ®Ò ë chç lµ gen cña doanh nghiÖp cã ”søcsèng“ m¹nh mÏ hay kh«ng vµ ch¾c ch¾n r»ng c«ng ty mµhÖ cÊu tróc th«ng tin néi t¹i chØ gåm duy nhÊt mét c¸i tªnkh«ng thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn v÷ng ®îc.
Trªn thùc tÕ chóng ta thÊy c¸c c«ng ty thµnh c«ng vµph¸t triÓn bÒn v÷ng ®Òu cã mét sè ®Æc tÝnh chung nh c¸cnh©n viªn ®Òu chia xÎ môc ®Ých, gi¸ trÞ chung, c¸c c«ng ty®Òu cã niÒm tù hµo vÒ b¶n s¾c cña m×nh, v¨n ho¸ riªng cñam×nh, hä ®Òu cã hÖ qu¶n trÞ h÷u hiÖu...
Sö ký FPT 1988 - 1998
215
Cho nªn th¸ch thøc ®èi víi c¸c b¹n, nh÷ng ngêi s¸nglËp vµ t¹o dùng c¸c doanh nghiÖp, lµ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o bégen tèt cho doanh nghiÖp cña m×nh. Nã chøa ®ùng søcsèng m·nh liÖt vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn bÒn v÷ng, ®Çy tÝnhn¨ng ®éng vµ s½n sµng thÝch nghi víi mäi ®æi thay. NÕuc¸c b¹n lµm ®îc ®iÒu ®ã th× cã nghÜa lµ b¹n sÏ ®Ó l¹i cho®êi mét sù nghiÖp tr¨m n¨m.
Lµ doanh nghiÖp ViÖt Nam, cho nªn gen cña nã tÊtnhiªn cÇn cã sù hµi hoµ víi m«i trêng v¨n ho¸ ViÖt Namvµ ®ã còng lµ c¸ch khai th¸c nguån søc m¹nh cña d©n téccho cuéc chiÕn míi - kinh doanh.
B¶n s¾c v¨n ho¸ ViÖt Nam
B¶n s¾c v¨n ho¸ ViÖt Nam ®îc quy ®Þnh bëi m«itrêng sèng víi c¸c ®Æc ®iÓm sau:
- Khu vùc nhiÖt ®íi, nhiÒu s«ng níc
- Lµ ®iÓm giao cña nhiÒu nÒn v¨n minh
- Lµ mét trong c¸c trung t©m sím cña loµi ngêi.
XuÊt ph¸t tõ c¸c ®Æc ®iÓm ®Þa lý vµ lÞch sö trªn, v¨n ho¸ViÖt Nam g¾n víi c¸c ®Æc thï cña m×nh:
- NÒn v¨n minh lóa níc
- TÝnh giao lu
- TÝnh b¶n ®Þa
N»m ë ng· ba cña nÒn v¨n minh Trung Quèc, Ên §é vµph¬ng T©y (sau nµy), tÝnh giao lu cña v¨n ho¸ ViÖt Nam
Sö ký FPT 1988 - 1998
216
®îc thÓ hiÖn trong ng«n ng÷, v¨n tù (H¸n N«m), trong hÖthèng chÝnh trÞ, trong t«n gi¸o - nghÖ thuËt...
Tuy nhiªn tÝnh ®Æc trng c¬ b¶n nhÊt, quan träng nhÊt lµtÝnh b¶n ®Þa cña nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam. Ngêi ViÖt Nam®· chøng minh kh¶ n¨ng ViÖt Nam ho¸ cao ®é c¸c nÒn v¨nho¸ ngo¹i lai.
T tëng ”trung qu©n“ cña Nho gi¸o: nÕu nh ngêiH¸n hiÓu lµ trung thµnh víi mét «ng vua cô thÓ (c¸nh©n) th× ngêi ViÖt g¾n trung qu©n víi ¸i quèc.
PhËt gi¸o vµo ViÖt Nam ®îc b¶n ®Þa ho¸ m¹nh mÏnh thê PhËt cóng §øc th¸nh TrÇn Hng §¹o, PhËtMÉu (ngêi ViÖt Nam t«n ®øa con g¸i nµng Man t¬ngtruyÒn sinh vµo ngµy 8/4 ®îc xem lµ PhËt tæ ViÖtNam), t«n vinh c¸c vÞ Bå t¸t, hoµ thîng ®Òu lµm PhËtc¶ (PhËt vµ Quan ©m, PhËt Di lÆc...).
TÝnh b¶n ®Þa ho¸ thÓ hiÖn trong kh¶ n¨ng tÝch hîp ViÖtNam nh §¹o Cao ®µi, lµ sù tæng hîp hÕt th¶y ”v¹ngi¸o“ tõ mét gèc (Thîng ®Õ) díi c¸c thÓ hiÖn kh¸cnhau nh Khæng tö, L·o tö, ThÝch ca, Giª su, Mohametvíi c¸c th¸nh NguyÔn BØnh Khiªm, Victor Hugo, T«nDËt Tiªn...
Trong kiÕn tróc, tÝnh ViÖt Nam ho¸ thÓ hiÖn ngay trongkhu«n khæ cøng nh¾c nhÊt cña Thiªn chóa gi¸o nhnhµ thê Ph¸t DiÖm - X©y nhµ thê theo cung c¸ch chïacña PhËt gi¸o.
Sö ký FPT 1988 - 1998
217
T tëng qu©n sù cña T«n tö Trung quèc lµ lÊy søcm¹nh ®¸nh yÕu th× t tëng qu©n sù ViÖt Nam lµ lÊy Ýt®Þch nhiÒu...
KÕt luËn
ThÕ giíi tù nhiªn vµ lÞch sö nh©n lo¹i ®· cã c¸ch thøctuyÖt vêi ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn b¶n s¾c c¸ thÓ th«ng quacÊu tróc gen. ViÖc s¸ng t¹o ra ”gen“ cña c¸c c«ng ty, trongquan hÖ hµi hoµ víi b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, phï hîp víixu thÕ ph¸t triÓn chung cña thêi ®¹i lµ th¸ch thøc to lín ®èivíi c¸c nhµ doanh nghiÖp ViÖt Nam trong sù nghiÖp C«ngnghiÖp ho¸- HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
218
“T«i” vµ “Chóng ta”
PhiÕm luËn vÒ “ChÊt FPT”
Bïi TrÝ HïngXÝ nghiÖp Gi¶i ph¸p phÇn mÒm FSS
Ký øc lµ nh÷ng m¶nh vôn, nhng lµ nh÷ng m¶nh vôn®Ñp ®Ï nhÊt. Chóng ta hÇu hÕt ®Òu lµ nh÷ng d©n kü thuËt(kÓ c¶ b©y giê ®· chuyÓn sang kinh doanh), nh÷ng chuyªngia lËp tr×nh, vèn qu¸ bËn rén víi hµng ®èng c«ng viÖc,nh÷ng ®iÒu ®¸ng ph¶i suy nghÜ, v¶ l¹i chóng ta còng biÕtr»ng c¸i ®Çu cña chóng ta còng cã h¹n (ch¾c kho¶ng 16MBRAM lµ cïng) nªn h¬n ai hÕt chóng ta cµng tiÕt kiÖm bénhí cña m×nh (tuy nhiªn vÉn cßn rÊt nhiÒu nh÷ng ngêi®·ng trÝ do out of memory - kh«ng ®ñ bé nhí). H¬n n÷a,víi b¶n chÊt tiÕt kiÖm cña d©n lµm tin häc, nh÷ng g× kh«ngcÇn thiÕt ch¾c ch¾n lµ chóng ta ®· ®Ì lÑt (delete) tõ l©u,thµnh ra t«i d¸m kh¼ng ®Þnh víi tÊt c¶ c¸c b¹n r»ng trongchóng ta, nh÷ng g× mµ chóng ta gi÷ l¹i ch¾c h¼n ®· ®îcCPU cña chóng ta sµng läc mét c¸ch kü lìng.
Nh÷ng nhµ kh¶o cæ lµ nh÷ng ngêi tµi n¨ng, hä cã thÓbá c¶ cuéc ®êi sù nghiÖp ®i t×m kiÕm nh÷ng m¶nh vôn cñaqu¸ khø, ch¾p v¸ nã mét c¸ch hÕt søc cÈn thËn vµ kÕt qu¶lµ cèng hiÕn cho chóng ta nh÷ng hiÓu biÕt, hoÆc ®emnh÷ng nh÷ng c«ng tr×nh s¸ng t¹o cña ngêi xa cho nh©nlo¹i thëng thøc. T«i kh«ng ph¶i lµ nhµ kh¶o cæ, tuy nhiªnt«i còng cã tham väng ch¾p v¸ vµi c©u chuyÖn vÒ FPT kÓ tõ
Sö ký FPT 1988 - 1998
219
tõ ngµy t«i b¾t ®Çu bíc ch©n vµo FPT. Ph¶i nãi r»ng t«icòng lµ ngêi rÊt tiÕt kiÖm bé nhí vµ rÊt ®·ng trÝ, tuy nhiªncã nhiÒu chuyÖn t«i vÉn nhí nh in, nh võa míi x¶y rah«m qua.
Ngµy ®Çu ®Õn FPT- ho¸ ra FPT còng kh«ng ®Õn nçinæi tiÕng l¾m.
Chóng t«i lµ mét héi sinh viªn K35 Tin häc - §¹i häcB¸ch khoa Hµ Néi (Vò Xu©n H¹, Bïi TrÝ Hïng, Bïi H¶iThanh, Lª V¨n Hng, NguyÔn L©m Thanh, L· HångNguyªn, Bïi C«ng Nguyªn, hÇu hÕt b©y giê vÉn lµm viÖct¹i FPT), lÇn ®Çu ®Õn FPT t¹i NguyÔn BØnh Khiªm (trô sëcña FIS thêi bÊy giê, lóc ®ã díi sù phô tr¸ch cña anh §çCao B¶o). Thùc ra cïng kho¸ K35 cßn Cï Huy Minh TuÊn,D¬ng Dòng TriÒu, Lª Hïng S¬n, nhng ®· lµ ma cò ®îcmét vµi n¨m råi. Anh NguyÔn Thµnh Nam (Gi¸m ®èc phÇnmÒm khi ®ã) vµ anh NguyÔn L©m Ph¬ng nãi chuyÖn víichóng t«i trong ngµy ®Çu tiªn ®Õn FPT nh lµ buæi ra m¾t.§iÒu ng¹c nhiªn lµ kh«ng ai hái chóng t«i vÒ chuyªn m«n,biÕt nh÷ng ng«n ng÷ g×, ®· lµm ®îc nh÷ng ch¬ng tr×nhg×. Anh Nam chØ hái chóng t«i cã nh÷ng tµi n¨ng l¹ g×?Th»ng khoe biÕt ®¸ bãng, th»ng b¶o biÕt ®¸nh bãng bµn...Cuèi cïng, anh Nam hái cã biÕt g× vÒ FPT kh«ng? H×nhnh kh«ng th»ng nµo biÕt g× vÒ FPT c¶. §iÒu chóng t«i biÕtlµ cã thÓ nã lµ c«ng ty tin häc rÊt to (v× kh¾p thµnh phè ®©ucòng thÊy logo FPT). Ngoµi ra håi ®ã thÊy c¸c xe buýtKarosa ch¹y kh¾p thµnh phè ®Òu vÏ lo»ng ngo»ng logoFPT céng víi mÊy ngãn tay chØ trá nh h×nh symbol trongwinword víi nh÷ng dßng ch÷ nµo lµ Total Solution (mµ saunµy ®îc biªn so¹n thµnh mét vë kÞch kh¸ c«ng phu do anhem phÇn mÒm biÓu diÔn t¹i nhµ h¸t lín, trong vë kÞch anh
Sö ký FPT 1988 - 1998
220
anh Kh¸nh V¨n ®ãng vai «ng n«ng d©n mua m¸y tÝnhch¼ng hiÓu m« tª g× ®äc lµ to tÈn sê lu sÇn g× ®ã), gi¶i ph¸ptæng thÓ, dÞch vô hoµn h¶o... C¶ héi ngåi im. T«i nghÜthÇm, cã lÏ t«i còng chØ biÕt vÒ FPT qua h×nh mÊy chiÕc xes¬n xanh s¬n ®á g× ®ã. H×nh nh Bïi C«ng Nguyªn nãi lµbiÕt FPT cã phong trµo ®¸ bãng. Cuèi cïng anh L©mPh¬ng lµm mét c©u kÕt luËn: “M×nh (ý nãi FPT) cø tënglµ m×nh ®· næi tiÕng l¾m, nhng ho¸ ra FPT vÉn “®uéi”,bän ë ngoµi vÉn cha biÕt g× vÒ FPT”.
Cã thÓ bèn n¨m sau - 1998 (håi Êy lµ th¸ng 11/1994),hái c¸c løa sinh viªn tin häc b©y giê, ch¾c 99% trong sè ®ãcòng nãi ®îc mét c©u r»ng “FPT lµ mét c«ng ty tin häc,ch¾c lµ to, cã thÓ lµ nhÊt ViÖt Nam”. T«i rÊt vui mõng v×chóng ta ®· lín m¹nh nhanh chãng. Ngay c¶ bé phËn phÇnmÒm mµ håi t«i vµo c¶ sÕp ®Õn nh©n viªn ®îc 13 ngêi,nay ®· ®«ng ®Õn møc ra s©n bãng ph¶i ®øng thµnh 3 ®éi vµchØ mét nhãm thuÕ còng cã thÓ ®«ng h¬n toµn bé qu©n sèphÇn mÒm n¨m 1995.
T«i hiÓu ®îc mét nguyªn t¾c cña FPT “H·y chøngtá b¶n th©n vµ h·y tù tin”. TriÓn l·m tranh ®Çu tiªncña t«i t¹i FPT Ngäc Kh¸nh.
Ngµy nay, t«i còng nh tÊt c¶ chóng ta ®· qu¸ quen víinh÷ng cuéc biÓu diÔn tõ chuyªn nghiÖp ®Õn nghiÖp d. TÊtc¶ c¸c thµnh viªn cña FPT s½n sµng lªn s©n khÊu, lªn “®µiti vi” mµ kh«ng mét chót ngîng ngïng, s½n sµng diÔnthuyÕt trong nh÷ng cuéc häp quan träng nh ®Êu thÇu,thuyÕt minh giíi thiÖu s¶n phÈm, tiÕp kh¸ch níc ngoµi,níc trong mét c¸ch hoµn toµn tù tin. Ch¾c ch¾n mçi ngêitrong chóng ta kh«ng ph¶i sinh ra ®· cã ®øc tÝnh ®ã (mÆcdï ®ã cã thÓ lµ kh¶ n¨ng thiªn bÈm cña mét sè ngêi). Tuy
Sö ký FPT 1988 - 1998
221
ngêi). Tuy nhiªn ë ®©y cã h¬i kh¸c, t«i cã c¶m gi¸c ®ãgÇn nh mét ®Æc ®iÓm chung cña nh÷ng nh©n viªn FPT nãichung vµ còng cã thÓ coi ®ã ®Æc ®iÓm cña thanh niªn FPT,v× thanh niªn chiÕm ®a sè.
Chóng ta lµ c«ng ty cña ViÖt Nam, vµ b¶n th©n chóng talµ nh÷ng ngêi ch©u ¸, ®· quen víi nh÷ng suy nghÜ ®iÒm®¹m vµ khiªm tèn. Ngêi ch©u ¸ nãi chung rÊt khiªm tèn,quen giÊu m×nh, kh«ng thÓ hiÖn b¶n th©n, vµ ngay tõ nhádêng nh mçi chóng ta ®· ®îc gi¸o dôc, hoÆc ngÊm vµongêi lóc nµo kh«ng hay nh÷ng suy nghÜ ®ã.
Nhng ngêi Mü th× kh¸c, hä lu«n muèn chøng tá b¶nth©n, vµ ngay tõ khi cßn bÐ, ®øa trÎ con nµo dêng nhcòng ®îc tiªm vµo ®Çu ãc chØ mét con sè 1 (níc Mü lµnhÊt, b¶n th©n nã vµ c¸i g× nã lµm còng lµ nhÊt..., vµ línlªn nã còng lu«n nghÜ nã nhÊt).
Tuy nhiªn, c¸ch mµ sÕp huÊn luyÖn nh©n viªn, nh©nviªn míi huÊn luyÖn nh©n viªn cò, sinh viªn thùc tËp l©un¨m truyÒn cho nh÷ng sinh viªn míi chËp ch÷ng bícch©n vµo FPT, dêng nh còng theo mét ®Æc ®iÓm chungcña d©n Mü. §ã lµ khuyÕn khÝch nh©n viªn cña m×nh thÓhiÖn b¶n th©n vµ niÒm tin r»ng chóng ta lµ sè 1 (vµ qu¶ thËthiÖn nay chóng ta ®ang lµ sè 1 - c«ng ty tin häc lín nhÊtViÖt Nam).
§iÒu nµy t«i ®· häc ®îc tõ nhá vµ kh«ng hiÓu sao t«icòng tin vµo ®iÒu ®ã, chØ cÇn cã niÒm tin lµ chóng ta sÏ lµm®îc, råi thÕ nµo chóng ta còng thùc hiÖn ®îc. T«i rót ra®îc ®iÒu ®ã sau khi ®äc xong truyÖn “N÷ thÇn b¨ng gi¸”cña An-®ec-xen. Trong truyÖn cã ®o¹n mét chó mÌo d¹ycËu bÐ Rudi bíc trªn m¸i nhµ, vµ cuèi cïng lµ ®i trªn
Sö ký FPT 1988 - 1998
222
nh÷ng mám nói hÕt søc cheo leo ®Çy tuyÕt phñ, cã thÓ bÞr¬i xuèng vùc bÊt cø lóc nµo. Chó mÌo nãi “chØ cÇn anhnghÜ r»ng anh kh«ng thÓ ng·, tøc lµ anh sÏ kh«ng bao giêng·” vµ “H·y tin lµ anh lµm ®îc, råi thÕ nµo anh còngthùc hiÖn ®îc”.
Tuy nhiªn, nÕu c¸c b¹n hµng vµ b¹n bÌ míi quen cñachóng ta nÕu kh«ng hiÓu ®îc phong c¸ch nµy cña FPT sÏphª ph¸n chóng ta lµ “kiªu” lµ “tinh tíng. Thó thËt, ngµy®Çu míi bíc ch©n vµo FPT, t«i còng kh«ng quen vµ nhiÒukhi còng c¶m thÊy h¬i khã chÞu v× cã c¶m gi¸c chóng ta®ang tù ®Ò cao m×nh. Say nµy, khi ®· ngÊm chÊt FPT, t«i®· hiÓu ra, nÕu chóng ta kh«ng cã niÒm tin, kh«ng khuyÕnkhÝch nh©n viªn nh vËy, ch¾c ch¾n chóng ta sÏ bÞ nhiÒuc«ng ty níc ngoµi hoÆc rÊt nhiÒu c¸c c«ng ty kh¸c ®¸nhb¹i. ChØ cã nh÷ng niÒm tin nh vËy míi khiÕn ®îc tÊt c¶nh÷ng nh©n viªn FPT ®· d¸m nhËn nh÷ng tr¸ch nhiÖm mµ®a phÇn lµ qu¸ søc cña m×nh.
Mçi ngêi FPT ch¾c ®· ph¶i cã mét lÇn nµo ®ã ®îckhuyÕn khÝch thÓ hiÖn c¸i t«i cña m×nh nh h¸t mét bµi,s¸ng t¸c mét bµi th¬ hoÆc lªn s©n khÊu vµ lÇn ®Çu tiªn thÓhiÖn ch¾c sÏ ®Ó l¹i mét c¶m gi¸c khã quªn.
Víi t«i còng cã lÇn ®Çu tiªn nh vËy. LÇn ®Çu tiªn t«ithÓ hiÖn m×nh lµ “TriÓn l·m tranh t¹i Ngäc Kh¸nh - 1995”.T«i vèn thÝch vÏ tõ nhá, ®· tõng cã ý ®Þnh thµnh chuyªnnghiÖp, nhng ®iÒu nµy lªn ®Õn ®¹i häc t«i còng kh«ng baogiê nãi víi ai, chØ nh÷ng cËu b¹n rÊt th©n th× ®· biÕt tõ l©uvµ chóng còng kh«ng bao giê nãi ra. Tranh cña t«i chØm×nh t«i ng¾m vµ cïng l¾m th× trao ®æi víi vµi cËu b¹nth©n (ch¾c lµ t«i b¾t chóng ph¶i nghe t«i nãi vÒ tranh cñam×nh). Nhng kh«ng hiÓu sao, anh Thµnh Nam biÕt ®îc
Sö ký FPT 1988 - 1998
223
vµ anh ®· thuyÕt phôc ®îc t«i c¹y côc mang tranh ®Õnnhãm phÇn mÒm cña FPT (lóc ®ã cßn ë Ngäc Kh¸nh, ngayt¹i R¹p chiÕu phim Ngäc Kh¸nh b©y giê) ®Ó treo. Kh«ng aib×nh phÈm hay dë, nhng mäi ngêi ®ãn nhËn kh¸ nhiÖtt×nh vµ rÊt khuyÕn khÝch nh÷ng hµnh ®éng t¬ng tù (v× lóc®ã chóng t«i chØ lµ sinh viªn).
VÒ sau, rÊt nhiÒu dÞp t«i ®îc chøng kiÕn anh nµy hayanh kh¸c, còng ®Òu lµ nh÷ng ngêi ®i tríc khuyÕn khÝchnh÷ng nh©n viªn míi hoÆc nh÷ng sinh viªn thùc tËp. C©u®Çu tiªn bao giê còng lµ “Chó cã tµi n¨ng l¹ g×?”. NÕu cËu®ã tr¶ lêi lµ “Em biÕt h¸t” th× sÏ nhËn ®îc c©u tiÕp theo lµ“Chó h¸t mét bµi cho anh em nghe nµo!”. §èi víi c¸c anh,®iÒu quan träng lµ cËu ta d¸m h¸t, chø kh«ng cÇn cËu tah¸t hay.
Vµ t«i nhËn thÊy chóng ta rÊt kh«ng a nh÷ng c©u tr¶lêi ®¹i lo¹i nh “Em ch¼ng cã tµi n¨ng g×” hoÆc mét c©u tr¶lêi trßn trÞa kiÓu nh “Em biÕt mçi thø mét tÝ...”.
Cuèi cïng t«i hiÓu ra r»ng, ë FPT, anh ph¶i cã c¸i “t«i”,trong c¸i “chóng ta”, ®Ó ph©n biÖt ®îc anh víi nh÷ngngêi kh¸c, nh ChÌo Kh¾c Thµnh, Balª Hng §Ønh, Th¬h« khÈu hiÖu NguyÔn Minh, “Rîu lµ rîu, ta lµ ta” cñaanh Tr¬ng Gia B×nh, chuyÖn cêi Lª Quang TiÕn, ThiªnNga gi·y chÕt cña Thµnh Nam, chöi bËy Th¸i Thanh S¬n(SONTT). Vµ t«i còng nh chóng ta còng nªn hy väng sÏcã c¸i g× ®ã cña m×nh thªm vµo danh s¸ch nh÷ng tªn tuæi,nh÷ng c¸ tÝnh cña nh÷ng con ngêi FPT. Chóng ta võa cãnh÷ng c¸i riªng, võa cã nh÷ng c¸i chung cña nh÷ng ngêiFPT.
Cuèi cïng, thay cho lêi kÕt luËn, t«i c¶m thÊy tù hµo v×chÊt “chóng ta” cña nh÷ng con ngêi FPT. C¸i chÊt “chóng
Sö ký FPT 1988 - 1998
224
ta” ®ã lµ g× rÊt khã nãi. ChØ cã ë l©u víi FPT, ch¬i l©u víiFPT, dÇn dÇn chóng ta sÏ hiÓu ®îc nã vµ sÏ ngÊm nã lócnµo kh«ng hay. Ngoµi ra, chóng ta vÉn gi÷ ®îc rÊt nhiÒuc¸i “t«i”, c¸i mµ chØ tªn mçi ngêi h¼n nh ®· cã métchuyÖn cêi ®îc ®¸nh sè, mµ nãi ®Õn tªn anh ta, tÊt c¶nh÷ng thÇn d©n FPT sÏ cêi å lªn v× nh÷ng kû niÖm, nh÷ngc©u chuyÖn vui, nh÷ng “sù tÝch” cña rÊt nhiÒu c¸ nh©n víiFPT.
Cßn mét danh s¸ch dµi kh«ng hÕt nh xíng lÔ longträng viªn §ç Cao B¶o, Móa chuyªn nghiÖp Quúnh V©n,vµ nh÷ng g¬ng mÆt míi nh gi¸o s §øc Quúnh, nhµ th¬“Toµn T” T« Minh TiÕn... Vµ FPT theo t«i lµ m«i trêngtèt nhÊt ®Ó b¹n thÓ hiÖn nh÷ng tµi n¨ng vèn n»m s©u trongmêi tÇng ®Êt ®¸ cña b¹n, rÊt khã ®Ó ®a ®îc lªn mÆt ®Êt.Nh©n dÞp 10 n¨m FPT, chóng ta h·y thÓ hiÖn nã trong dÞphéi diÔn tíi vµ hy väng sÏ cã nhiÒu sù tÝch míi.
12/8/98
Sö ký FPT 1988 - 1998
225
Sù tiÕn hãa cña tæ chøc vµ conngêi
TrÝch trong cuèn s¸ch MÒm m·i mµ kh«ng cøng hoµnthµnh cuèi n¨m 1996
NguyÔn Thµnh Nam
Trî lý TG§ vÒ c«ng nghÖ
FPT b¾t ®Çu sù nghiÖp víi mét mong muèn râ rµngtrë thµnh mét c«ng ty kiÓu míi. Râ nÐt nhÊt lµ tronglÜnh vùc Tin häc. TËp hîp ®îc mét lùc lîng tin häcthuéc lo¹i cøng cùa cña n¨m 1988 lµ c«ng lao to lín cñaanh Tr¬ng Gia B×nh. T«i rÊt may m¾n lµ ngay tõ ®Çu®îc tiÕp xóc víi nh÷ng ngêi giái vµ s½n sµng chia sÎkiÕn thøc nh anh Vâ Mai, anh §ç Cao B¶o, TrungHµ, anh Vâ ChÝ C«ng vµ anh Bïi Quang Ngäc.
Tæ chøc tin häc ®Çu tiªn cña FPT cã tªn gäi lµ Trungt©m DÞch vô Tin häc (Informatic Service Center) viÕt t¾t lµISC. Tªn nµy do anh Vâ ChÝ C«ng nghÜ ra vµ lÇn ®Çu tiªn®îc ®ãng biÓn treo trªn mét c¨n phßng tÇng 3 cña tßa nhµ224 §éi CÊn cña ViÖn C¬. Cßn nhí mét lÇn trong c¸c m¸ycña Olivetti cã cµi s½n phÇn mÒm demo lóc ch¹y hiÖn lªnch÷ ISC chóng t«i ®· v« cïng ng¹c nhiªn kh«ng hiÓu v× sao
Sö ký FPT 1988 - 1998
226
sao b¹n biÕt ®îc tªn cña m×nh. Sau nµy míi biÕt ®ã lµ tªncña mét c«ng ty phÇn mÒm Mü bÞ Olivetti mua l¹i. Thêigian ë §éi CÊn, thùc sù hÇu nh chóng t«i ch¼ng lµm dÞchvô Tin häc cho ai c¶, ngo¹i trõ viÖc phôc vô anh NhuËn vµthØnh tho¶ng cho anh §¹o, anh §iÖp ViÖn C¬. §¹i ®a sèthêi gian lµ ®äc s¸ch vµ lµm tÊt c¶ nh÷ng g× mµ cã ai ®ãcÇn. Thêng xuyªn nhÊt lµ so¹n c¸c v¨n b¶n cho anh §µoVinh vµ chÞ Thu Hµ (phô tr¸ch nh©n sù FPT hiÖn nay). Håi®ã anh em hay dïng mét ch¬ng tr×nh tiÕng ViÖt tªn lµDon Joan cã nhiÒu chøc n¨ng rÊt tiÖn lîi vµ dïng chÕ ®égraphic cña mµn h×nh ®Ó hiÓn thÞ tiÕng ViÖt. Mét ch¬ngtr×nh n÷a lµ VietStar ch¹y nhanh h¬n nhiÒu nhng kÐmchøc n¨ng nªn hay ®îc dïng cho bän chÕ b¶n. Ngoµi kiÓugâ telex, ch¬ng tr×nh nµy cßn cã mét c¸ch bá dÊu rÊt dÔnhí, dïng ngay c¸c phÝm t¬ng tù trªn bµn phÝm, tû nho. t¬ng ®¬ng víi ä, o,= ¬, o' = ã, o~ = â, o? = á, o` =ß,o^ = «, . Nãi thªm mét Ýt vÒ chÞ Thu Hµ. Thùc ra th× chÞkh«ng cã mÆt t¹i FPT tõ ngµy ®Çu tiªn mµ chØ ngay sau ®ã.LËp c«ng ty xong, anh B×nh cã mét suÊt ®i §øc häc métn¨m. Tríc khi ®i, ®Ó vít v¸t, anh tæ chøc mét cuéc thichän th ký. RÊt phøc t¹p, c«ng ty sö dông ®iÖp viªn ®ith«ng b¸o dô dç nh÷ng thiÕu n÷ xinh ®Ñp ®ang «m méngkiÕm viÖc vµ kiÕm chång. KÕt qu¶ cã mÊy chôc em kÐo®Õn. Sau mét buæi lµm viÖc trong buång kÝn, 5 em ®îcchän lµm viÖc thö mét tuÇn. Cuèi cïng cßn l¹i mçi ThuHµ. Cã thÓ coi chÞ lµ ngêi th¾ng cuéc trong cuéc thi hoahËu ®Çu tiªn ë ViÖt Nam. Anh Vâ Mai (chång Thu Hµ saunµy) qu¶ lµ may m¾n. Thùc ra cßn mét em n÷a tªn lµ Th¸mHoa. Em nµy nghe ®©u nhµ Hµng Ngang, Hµng §µo nªnlu«n miÖng bÜu m«i chª c¸c anh Phã tiÕn sÜ mµ còng ®ßi ®ibu«n. V× thÕ ch¼ng ai d¸m ®uæi. M·i sau, lÊy hÕt can ®¶m
Sö ký FPT 1988 - 1998
227
anh Lª Vò Kú (lóc ®ã lµ Phã gi¸m ®èc c«ng ty) h¹ bót kýxoÑt vµ ngay lËp tøc lªn m¸y bay chuån sang Nga mÆc choanh §µo Vinh xoay xë. Anh Lª Quang TiÕn còng hay kýtªn lµ Phã Gi¸m §èc nhng anh thêng biÖn hé "PhãGi¸m §èc" lµ bÝ danh hä Phã tªn §èc chø kh«ng ph¶i lµchøc vô, mçi khi bÞ lé tÈy.
Quay vÒ ISC, kh«ng ph¶i lóc nµo chóng t«i còng ®îclµm viÖc nhµn h¹. Hai viÖc mµ t«i nhí nhÊt ®ã lµ mçi khim¸y ®i/vÒ ph¶i khªnh lªn khªnh xuèng tÇng 3 vµ nh÷ngchuyÕn xuèng H¶i Phßng ¸p t¶i s¾t thÐp do ®æi ®îc b»ngm¸y tÝnh mang vÒ. Do kh«ng ®îc ph©n c«ng chøc n¨ng rârµng nªn anh Bïi Quang Ngäc rÊt Ýt khi l¶ng v¶ng ®Õn.Trung Hµ th× suèt ngµy tham gia vµo c¸c phi vô bu«n b¸n®æi ch¸c. Anh B¶o th× lóc ®ã ®ang tham gia ®Ò tµi nhËnd¹ng cïng víi ViÖn Tin häc. Anh Vâ Mai h× hôi viÕt métch¬ng tr×nh truyÒn tin trªn UNIX, t«i ch¼ng hiÓu g× c¶,thØnh tho¶ng l¹i ®îc anh cho xem menu, rÊt lÊy lµm kh©mphôc. Håi ®ã cßn cã hai anh sinh viªn ®Õn thùc tËp lµ Longvµ Cêng. Thêng xuyªn bÞ anh Vâ ChÝ C«ng b¾t quÐt nhµ.Anh cßn giao cho chóng viÖc debug mét ch¬ng tr×nhtruyÒn tin, h×nh nh lµ Procom th× ph¶i. §îc mét håichóng sî qu¸ ch¹y mÊt. Sau ®Òu thµnh cøng cùa cña 3C.Cêng b©y giê chuyÓn vÒ Ng©n hµng §Çu t Ph¸t triÓnViÖt Nam. Chóng t«i vÉn gÆp lu«n.
§Çu n¨m 1990, cïng víi FPT, ISC chuyÓn vÒ trêngphæ th«ng c¬ së Gi¶ng Vâ. §îc ra chç réng, anh C«ngmõng ra mÆt. Anh tù tay theo dâi viÖc l¾p tõng æ ®iÖn.Chóng t«i ®îc bæ sung TrÇn Ngäc TrÝ, Phan ThÞ Quyªn.Phan Minh T©m còng ®ang lµm thùc tËp. GÇn cuèi n¨m cãthªm Phan Quèc Kh¸nh. Khi míi vµo anh Kh¸nh tr«ng cùcgièng thæ phØ, ®¹i óy qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam nhng
Sö ký FPT 1988 - 1998
228
tãc dµi ®Õn vai, r©u quai nãn xåm xoµm. Gi¸ nh lóc ®ã ®·cã Balance th× ch¾c kh«ng ai d¸m tõ chèi kh«ng mua.
Lóc ®ã ISC ®· b¾t ®Çu cã ban bÖ: HÖ thèng, NhËn d¹ng,Unix... Vµ b¾t ®Çu cã nh÷ng xi-can-dan. §ã lµ sù kiÖn liªnquan ®Õn anh TrÇn Xu©n ThuËn. Anh ThuËn lóc ®ã ®angl·nh ®¹o mét nhãm nghiªn cøu lËp tr×nh truyÒn tin choUnix díi sù híng dÉn cña anh C«ng. Sang Gi¶ng Vâ, cãthªm chç míi, anh C«ng cßn mêi c¶ nhãm chuyÓn vÒ.Cïng víi anh ThuËn lµ Ch©u, Cêng nh÷ng sinh viªn tµin¨ng cña §¹i häc tæng hîp. TrÇn Ngäc TrÝ còng ®îc ph©nsang nhãm nµy. Còng chia sÎ quan ®iÓm vÒ sù thèng trÞcña UNIX, anh ThuËn vµ c¶ nhãm ®· lµm viÖc miÖt mµi vµt¹o ra nhiÒu øng dông thó vÞ. TiÕc r»ng kh«ng hiÓu sao anhkh«ng coi FPT lµ m«i trêng xøng ®¸ng ®Ó anh ®ãng gãp.Do ®ã anh ®· ký nh÷ng hîp ®ång kinh tÕ nhng kh«ng choFPT.
Sau nµy anh lËp ra Liªn hiÖp C«ng nghÖ PhÇn mÒm CSEthuéc ViÖn VËt lý vµ C«ng ty TDACO, kh¸ thµnh ®¹t tronglÜnh vùc truyÒn th«ng. T«i còng cha bao giê hái t¹i saohåi ®ã anh l¹i xö sù nh vËy víi FPT. Kh«ng biÕt cã ai ®Ætc©u hái ®ã kh«ng? T«i kh«ng tin r»ng ngoµi chóng ta ramäi ngêi ®Òu Ých kû vµ chØ biÕt cã tiÒn.
Tuy nhiªn sù kiÖn bi th¶m trong lÞch sö ph¸t triÓn cñaISC ph¶i lµ viÖc ra ®i cña anh C«ng. Vµo thêi ®iÓm thµnhlËp C«ng ty th¸ng 9/1988, kh«ng ai cã thÓ nghÜ ®Õn viÖcanh ph¶i chia tay FPT trong mét t thÕ nh vËy. Sau khichuyÓn sang Gi¶ng Vâ, b¾t ®Çu cã c¶m gi¸c kh«ng æntrong viÖc ph¸t triÓn Tin häc ë FPT. Cã lÏ tiªn ®o¸n ra ®iÒu®ã sím nhÊt lµ anh Tr¬ng Gia B×nh. Anh ®· nhËn ra r»ngviÖc b¸n m¸y tÝnh sang Liªn X« cò tuy rÊt cã lêi nhng chØ
Sö ký FPT 1988 - 1998
229
lµ t¹m thêi. ThÞ trêng trong níc míi thùc sù lµ n¬i FPTcã thÓ ph¸t triÓn nh÷ng tham väng c«ng nghÖ cña m×nh.Nöa cuèi n¨m 90, ®éi marketing do anh Phan Quèc ViÖtchØ huy b¾t ®Çu ch¹y. Hîp ®ång víi Hµng Kh«ng ViÖtNam t¬ng ®èi thµnh c«ng ®· lµm lung lay mét c¸ch ®¸ngkÓ vÞ trÝ l·nh ®¹o vÒ tin häc cña anh C«ng. Bïi QuangNgäc næi lªn nh mét ng«i sao míi.
MÇm mèng ®Çu tiªn cña sù chia tay lµ quyÕt ®Þnh t¸chISC lµm hai, mét tiÕp tôc híng cò do anh C«ng l·nh ®¹o.Mét sÏ mang tªn míi lµ IDAC (Informatic DevelopmentApplication Center) do anh Ngäc chØ huy. T«i cßn nhí nhin buæi häp nÆng nÒ h«m ®ã do anh C«ng chñ tr× cã anhB×nh tham dù. Tõng ngêi mét tù quyÕt ®Þnh m×nh ë ®©u.Trõ Trung Hµ ®· chÝnh thøc th«i lµm tin häc, Vâ Mai, B¶oquyÕt ®Þnh chuyÓn sang IDAC. Cßn mçi m×nh t«i, anhC«ng nh×n t«i hy väng. Than «i, t«i kh«ng thÓ chia sÎ víianh sù mÊt m¸t ®ã ®îc. T«i nghÜ anh bÞ tæn th¬ng lín.IDAC tån t¹i còng kh«ng l©u. Th¸ng 5 n¨m 1992, khi ®angë HCM lµm cho Pacific Airlines, t«i ®îc anh B×nh gäi®iÖn b¸o anh C«ng ®· quyÕt ®Þnh chia tay FPT. Thùc ra lóc®ã mäi ngêi ®Òu c¶m gi¸c ®ã lµ mét viÖc tèt ®Ñp cho c¶hai bªn. Ban l·nh ®¹o FPT, kÓ c¶ t«i n÷a, lóc ®ã thùc chÊt®· kh«ng hiÓu vai trß cña anh C«ng lµ g× trong c¬ cÊu míi.Cho ®Õn tËn n¨m 1996. Sù ph¸t triÓn liªn tôc cña tin häc t¹iFPT nh÷ng n¨m 1993-1994-1995, ngoµi viÖc mang l¹i lîinhuËn cßn thêng xuyªn ®Æt ra nh÷ng c©u hái nhøc ®Çu.T¹i sao chóng ta kh«ng ch¬i víi ORACLE? T¹i sao kh«ngdïng HP? Kh«ng tham gia Internet? Kh«ng thµnh c«ngtrong GIS? Kh«ng cã phÇn mÒm nh©n b¶n nh BKED,ATV? Ch¼ng ai hiÓu t¹i sao c¶, cho ®Õn khi chóng ta nhËnra r»ng FPT muèn dÉn ®Çu kh«ng thuÇn tóy trong doanh sè
Sö ký FPT 1988 - 1998
230
doanh sè mµ thùc sù trong viÖc øng dông c¸c c«ng nghÖ.Trong th¸ch thøc ®Êy, chóng ta thiÕu ngêi ®Þnh híng.T«i vÉn nghÜ lµ anh B×nh ®· kh«ng nhÇm khi chän anhC«ng lµm cè vÊn vÒ tin häc. Sai lÇm ë ®©y chØ cã thÓ lµ vÊn®Ò vÒ tæ chøc vµ qu¶n trÞ, nçi ®au mu«n thuë cña nh÷nggi¸m ®èc nghiÖp d ®Çy ý tëng s¸ng t¹o. Vµ lµm thÕ nµo®Ó hßa hîp vÒ c«ng nghÖ vµ th¬ng m¹i?
Sau khi chia tay FPT, anh C«ng l·nh ®¹o mét trung t©mcòng cã tªn lµ ISC trªn ViÖn C«ng nghÖ (giê lµ BéKHCN&MT). Mang nÆng mÆc c¶m bÞ ®¸nh gi¸ lµ kh«ngbiÕt kiÕm tiÒn, anh ®· bá nhiÒu c«ng søc cho th¬ng m¹ivµ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ trong th¬ngthêng (víi t c¸ch c¸ nh©n). Tuy nhiªn anh ph¶i tr¶ gi¸®¾t cho viÖc lµm nh÷ng viÖc kh«ng ph¶i lµ së trêng cñam×nh. GÆp anh, t«i thÊy anh tiÒu tôy, kh«ng cßn ®Çy hµohøng vµ phong ®é khi h« anh em quÐt r¸c, dän nhµ, l¾pm¹ng nh thêi 224 §éi CÊn n÷a, vµ còng kh«ng cã d¸ng vÎoai vÖ cña c¸c gi¸m ®èc kinh doanh. Anh l¹i rñ t«i: "haytao víi mµy l¹i lµm phÇn mÒm ®i". TÊt nhiªn ph¶i lµm chøanh C«ng.
Sau khi chia tay anh C«ng, chóng t«i l¹i lÊy tªn ISC.IDAC ®· vÜnh viÕn biÕn mÊt kh«ng dÊu vÕt v× nã chØ lµ hËuqu¶ cña mét sù ng©y th¬ trong kinh doanh c«ng nghÖ. §¹ib¶n doanh cña ISC ë trêng Gi¶ng Vâ. CÇn ph¶i nh¾c l¹ir»ng tríc ®ã tÊt c¶ C«ng ty ®Òu ë Gi¶ng Vâ. Giai ®o¹nnµy thËt vui. ¡n tËp thÓ chia ra ®Üa. Mçi b÷a ¨n lµ mét trËnc·i nhau næ trêi. §Æc biÖt ph¶i chó ý anh Tr¬ng Gia B×nh.V× ¨n cã xuÊt mµ anh l¹i ¨n rÊt kháe, nªn thêng qu·ng11h anh ®· chuån ra x¬i mét xuÊt tríc. §îi cho ®Õn12h15 anh l¹i ch¹y ra ng¹c nhiªn: "§· cã c¬m råi c¬ µ!" vµ®iÒm nhiªn x¬i tiÕp mét xuÊt n÷a. §«i lóc, nh×n quanh
Sö ký FPT 1988 - 1998
231
kh«ng ai ®Ó ý, anh trót lu«n ®Üa thÞt cña tay bªn c¹nh vµom×nh. TÊt nhiªn nh÷ng cÊp dìng nh em Hßa, chÞ ThÞnhvµ mäi ngêi ®Òu biÕt c¶. Nhng thÊy sÕp ¨n ®îc ai còngmõng. To måm nhÊt trong c¸c cuéc c·i v· lµ NguyÔnChÝnh NghÜa, cßn gäi lµ NghÜa “§en”. §Ønh cao lµ cuécchiÕn tranh vïng VÞnh ®· chia rÏ FPT s©u s¾c thµnh haiphe: chèng Mü vµ chèng nh÷ng ai chèng Mü.
N¨m 1991 lµ n¨m chia ly. §Çu tiªn lµ Zodiac t¸ch ra.Sau ®ã HQ chuyÓn lªn Lý Thêng KiÖt. ChØ cßn d©n tinhäc ë Gi¶ng Vâ. Cã thÓ nãi ®ã lµ n¬i cã nhiÒu kû niÖm víianh em tin häc. Ch¾c ch¾n s©u s¾c nhÊt lµ Kh¾c Thµnh ®·tõng hai lÇn bÞ chã c¾n nhng kiªn quyÕt kh«ng chÞu ®itiªm. Cuèi n¨m 1993, ®éi kinh doanh cña ISC quyÕt ®ÞnhchuyÓn ra mÆt phè ë 146 NguyÔn Th¸i Häc. Mét tô ®iÓmcòng kh¸ g©y tai tiÕng. Bµ chñ nhµ ®· tõng tuyªn bè:"Tëng c¸c anh tin häc lµ trÝ thøc, ai ngê Gi¸m ®èc th×chöi bËy (chØ anh Ngäc), nh©n viªn nam th× ®¸nh bµi uèngrîu (chØ bän TrÇn Quèc Hoµi, Hoµng Nam TiÕn tøc TiÕn“BÐo”, Phan Minh T©m, Ph¹m Hång H¶i tøc H¶i “KÒu”),nh©n viªn n÷ th× ¨n mÆc hë hang (chØ Mü H¬ng), l¹i cßn«m nhau (chØ Th¸i Thanh S¬n tøc S¬nTT vµ bå)". ThËt lµmét nhËn xÐt s¾c s¶o. ë ®ã cha ®îc mét n¨m th× anhNgäc chuyÓn lªn NguyÔn BØnh Khiªm, réng r·i vµ ®éc lËph¬n.
Sau khi anh Ngäc ®i, ë Gi¶ng Vâ chØ cßn bän phÇnmÒm vµ kho. Vµ th¸ng 7/1994 chóng ta cã buæi liªn hoantoµn bé phÇn mÒm s¬ kÕt 6 th¸ng ®Çu tiªn t¹i nhµ hµngNgäc Kh¸nh, ¨n toµn mãn ¨n Tµu cha bµy ra ®· hÕt.Th¸ng 8/1994, ®Õn lît phÇn mÒm còng ph¶i rêi kháiGi¶ng Vâ. Nhê cã viÖc liªn hÖ mîn m¸y chiÕu ®Ó tµi trî
Sö ký FPT 1988 - 1998
232
cho cuéc thi hoa hËu, Phan Quèc Kh¸nh cã mèi quen t¹ixëng phim t liÖu Ngäc Kh¸nh. Th¸ng 8/1994 nhãm phÇnmÒm tiÒn th©n cña FSS chuyÓn sang 115 Ngäc Kh¸nh, n»mngay c¹nh r¹p chiÕu phim. Còng t¹i r¹p chiÕu phim nµy,ngµy 31/12/1994 ®· chÝnh thøc ra ®êi FSS (cßn cã tªn n÷alµ ABC: Accounting Banking and Communication). Thùcra ban ®Çu anh B×nh muèn thµnh lËp mét bé phËn kiÓu nh®Æc nhiÖm cã kh¶ n¨ng bao hÕt mäi vÊn ®Ò tõ hardware cho®Õn maintenance, nhng chØ nh»m mét, hai kh¸ch hµngchiÕn lîc. Tuy nhiªn t«i vµ Kh¸nh ®· qu¸ g¾n bã víi phÇnmÒm ®Ó cã thÓ nghÜ ®Õn mét c¸i g× kh¸c vµ anh B×nh còngnhîng bé. Sau khi ®· cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp bé phËnphÇn mÒm, chóng t«i nghÜ m·i vÉn cha ®îc tªn nµo ngý. Cuèi cïng sau chuyÕn ®i c«ng t¸c lªn L©m Thao cñaKh¸nh, chóng t«i thèng nhÊt gäi lµ XÝ nghiÖp c¸c gi¶i ph¸pphÇn mÒm. §Æt tªn lµ XÝ nghiÖp, chóng t«i mong muènnhÊn m¹nh tÝnh s¶n xuÊt chø kh«ng ®¬n thuÇn lµ ValueAdded Services. Kh¾c Thµnh sau nghÜ thªm tªn tiÕng Anhlµ ABC. Tuy nhiªn kh«ng ®îc anh B×nh chÊp nhËn.
Mét nh©n vËt mµ t«i rÊt muèn nh¾c ®Õn n÷a lµ TrÇnNgäc TrÝ. TrÝ lµ ng«i sao cña K30 §¹i häc b¸ch khoa Hµnéi. Khi cßn lµ sinh viªn anh ®· tham gia ®Ò ¸n Typo4,®îc ph©n c«ng viÕt phÇn tù ®éng nhËn/chuyÓn bµi ®Õn nhµin vµ ®· ®îc anh Long ®¸nh gi¸ cao. Tèt nghiÖp xong anhvÒ FPT vµ lµm n¸o ®éng d luËn b»ng viÖc mêi anh em ®i¨n cíi ngay trong th¸ng ®Çu tiªn cña cuéc ®êi c«ng chøc.T«i nhí ®Õn trêng hîp cña b¶n th©n, c«ng ty thµnh lËpngµy 13/9, t«i cíi vî ngµy 25/9. Sau nµy trong lóc th©nt×nh anh B¶o míi hÐ më: "Håi ®ã l·o C«ng chöi mµy, cha
Sö ký FPT 1988 - 1998
233
cha lµm ®îc g× ®· cíi vî!". TrÝ th× may m¾n h¬n v× lóc®ã anh ®· lµm ®îc nhiÒu thø. Anh lËp tøc ®îc triÖu vµo®éi lËp tr×nh cho ng©n hµng c«ng th¬ng råi Phßng vÐHKViÖt Nam. Víi n¨ng khiÕu thÈm mü vµ s¸ng t¹o, cã thÓnãi anh ®· t¹o ra c¸c th viÖn giao diÖn cho tÊt c¶ c¸cch¬ng tr×nh mµ chóng t«i viÕt håi ®ã. Anh còng rÊt mªtiÕng Anh vµ ham ®äc s¸ch. Anh lµ ngêi ®· viÕt l¹ich¬ng tr×nh b¸n vÐ cho HKViÖt Nam trªn SCO-Fox, ch¹yqua terminal. Còng kh«ng ®Õn nçi chËm l¾m. Tãm l¹i lµmét ng«i sao míi næi cña ISC. Sau khi x¶y ra vô chia ISC-IDAC, TrÝ tiÕp tôc lµm víi anh C«ng trªn UNIX. Khi anhC«ng chia tay FPT, anh còng ®· lìng lù rÊt l©u tríc khiquyÕt ®Þnh ®i cïng víi anh C«ng. Cã lÏ anh vÉn nÆng nghÜavíi ngêi ®· tõng híng dÉn m×nh vµ cã lÏ anh vÉn cßnv¬ng vÊn con ®êng häc vÊn. T«i cßn nhí lµ khi anh B×nhth«ng b¸o cho t«i chuyÖn anh C«ng, ®iÒu lµm anh tiÕc nhÊtlµ sù ra ®i cña TrÝ. Khi t«i ë HCM ra, Phan Minh T©m cãnãi chuyÖn r»ng TrÝ vÉn muèn ë l¹i FPT. T«i vµ T©m cãgÆp TrÝ, nhng anh buån rÇu th«ng b¸o r»ng mäi chuyÖn ®·muén råi. Nhng kh«ng h¼n lµ thÕ. Cuèi n¨m 1992, anh l¹iquay l¹i ISC. T«i còng kh«ng hái v× sao. Cã lÏ anh vÉnluyÕn tiÕc ®éi ngò anh em ®· tõng cïng chiÕn ®Êu. Vµ TrÝl¹i x«ng vµo trËn chiÕn víi Nhµ m¸y Ph©n ®¹m Hµ B¾c,hîp ®ång phÇn mÒm ®Çu tiªn cña FPT víi mét ®¬n vÞ s¶nxuÊt. §Ò ¸n nµy ph¸ mäi kû lôc vÒ thêi gian thùc hiÖn, gi¸tiÒn/quy m« c«ng viÖc, sè ngêi tham gia. ChÝnh nã ®· s¶nsinh ra ch¬ng tr×nh QLVT næi tiÕng cña anh Lª QuècH÷u. Tuy nhiªn sè anh kh«ng yªn vÞ ®îc l©u. Sau khi trôsë FPT chuyÓn lªn 25 Lý Thêng KiÖt ®îc Ýt l©u, anhB×nh cho r»ng ®· ®Õn lóc ph¶i lµm ¨n bµi b¶n. Vµ anh lËpra Phßng Kinh doanh ®Ó ®¶m ®¬ng viÖc ®µm ph¸n, lËp kÕ
Sö ký FPT 1988 - 1998
234
kÕ ho¹ch vµ nhËp hµng. ThÝch hîp nhÊt cho viÖc ®ã lµ anhVâ Mai. MÆc dï anh Ngäc kh«ng ®ång ý l¾m, nhng anhMai vÉn bÞ bèc lªn ngåi ë HeadQuater (theo c¸ch gäi cñaHïng R©u lµ Het-qu¸t-to). §îc chõng 1 n¨m, v× c«ng viÖc®ßi hái, anh Mai ®îc ph©n sang Singapore quan s¸t t b¶ngi·y chÕt. Sau khi c©n nh¾c, TrÇn Ngäc TrÝ ®îc bæ sungvµo phßng kinh doanh do anh §µo Vinh råi anh Ngäc lµmtrëng phßng. MÆc dï ®îc anh B×nh hÕt søc quan t©m vµ®· cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng trong viÖc x©y dùng nªnbé mÆt qu¶ng c¸o hÊp dÉn cña FPT, TrÝ vÉn cã vÎ kh«ngphï hîp víi c«ng viÖc. Cuèi n¨m 1994, ISC ®· lín m¹nh®Õn møc c¬ cÊu tæ chøc cña nã kh«ng phï hîp n÷a. Buæihäp lÞch sö ngµy 20/12/1994 ®· chÊm døt sù tån t¹i cñaISC, ®ãng l¹i mét trong nh÷ng ch¬ng hµo hïng nhÊt cñaFPT-Tin häc. Tõ ngµy ®ã, tin häc sÏ kh«ng chØ cßn lµ métphÇn, dï lµ ®¸ng kÓ ch¨ng n÷a, mµ trë thµnh toµn bé sùnghiÖp cña FPT. Tõ ISC ®Î ra bèn ®øa con, ®ã lµ FIS, FSS,FCO, FCD. N¨m 1996, thªm FSI. C¸c bé phËn míi thùc sù®· tiÕp thªm nguån sinh lùc míi cho C«ng ty, biÕn n¨m1995 thµnh mét trong nh÷ng n¨m thµnh c«ng nhÊt vÒ kinhdoanh. Nhng còng ®Æt ra nh÷ng c©u hái nhøc ®Çu nhÊt vÒtæ chøc, qu¶n lý vµ tµi chÝnh. Vît qua ®îc nh÷ng khãkh¨n Êy, ch¾c ch¾n FPT sÏ cã thªm ®éng lùc ®Ó ph¸t triÓn.
Quay vÒ TrÇn Ngäc TrÝ, nh©n sù c¶i tæ ISC, anh lµm ®¬nxin bá Phßng Kinh doanh. Anh cã hái t«i lµ nªn vÒ ®©u,FSS hay FIS. T«i ch¼ng biÕt khuyªn thÕ nµo. Thùc t×nh t«ilu«n muèn cã TrÝ, nhng t«i biÕt anh Lª Quèc H÷u còng®ang rÊt muèn ®iÒu ®ã. T«i dµnh phÇn quyÕt ®Þnh cho TrÝ.Vµ anh xin vÒ FIS. RÊt bÊt ngê, chØ ba th¸ng sau, anh xinra khái FPT, chuyÓn sang mét c«ng ty níc ngoµi. MÆc dï
Sö ký FPT 1988 - 1998
235
cã biÕt lµ anh cã nh÷ng vÊn ®Ò kh«ng hµi lßng, ®Æc biÖt lµdo nh÷ng lÇn chuyÓn ®i chuyÓn l¹i trong c«ng ty, anh cãchÞu nhiÒu thiÖt thßi vÒ thu nhËp. Vµ c«ng viÖc cña anhkh«ng ph¶i lóc nµo còng ®ñ ®é hÊp dÉn vµ th¸ch thøc. T«ivÉn cã c¶m gi¸c bÊt ngê.
GÇn ®©y míi thÊy anh xuÊt hiÖn l¹i cïng FPT trong TrÝtuÖ ViÖt Nam víi c¸i tªn NET.TRITN. Ch¾c ch¾n lµ kh«ngnhiÒu thÇn d©n TTViÖt Nam biÕt r»ng chÝnh TrÝ lµ t¸c gi¶cña logo TrÝ TuÖ ViÖt Nam h×nh b¶n ®å ®Êt níc víi d¶ilôa bao quanh. §ã lµ qu·ng th¸ng 4/1995. Vµ logo nµy ®·®îc sö dông trong buæi giíi thiÖu s¶n phÈm NICS (anhem ruét cña TTViÖt Nam) lÇn ®Çu tiªn do FPT tæ chøc.Mçi khi nh×n logo ®ã t«i l¹i nhí ®Õn mÊy c©u th¬ häc tõlíp mét:
Tæ quèc ta ®Ñp l¾m
Cong cong h×nh lìi liÒm
Trªn nói cao trïng ®iÖp
Díi biÓn sãng mªnh m«ng
Nh÷ng c¸nh ®ång ph× nhiªu
N»m ph¬i m×nh ë gi÷a
Nh÷ng con s«ng xanh hång
Uèn quanh tr¨m gi¶i lôa
Kh«ng biÕt anh cã cïng chung ý nghÜ khi s¸ng t¸c ra nãkh«ng?
Cã thÓ nãi TrÝ lµ ngêi duy nhÊt ®· tr¶i qua tÊt c¶ c¸c c¬cÊu tin häc cña FPT. Con ®êng cña anh phÇn nµo ®ã ®·
Sö ký FPT 1988 - 1998
236
ph¶n ¸nh nh÷ng m©u thuÉn ®Çy rÉy trong sù ph¸t triÓn cñatin häc ViÖt Nam nh÷ng n¨m 1990-1995. T«i tin r»ng chç®øng hiÖn nay cña anh t¹i Digital vÉn cha lµ chç ®øngcuèi cïng. ChØ hy väng lµ anh vÉn gi÷ nh÷ng Ên tîng ®Ñp®Ï vÒ FPT, n¬i anh ®· cã qu¸ nhiÒu kû niÖm vui buån.
N¨m 1991, FPT HCM chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng. AnhHoµng Minh Ch©u, Gi¸m ®èc Chi nh¸nh lµ d©n kü thuËt.Cã lÏ trong tay anh còng ®· cã hµng chôc ch¬ng tr×nhphÇn mÒm ®Ó kiÕm sèng. V× thÕ còng dÔ hiÓu khi ngay lËptøc anh b¾t tay vµo x©y dùng ®éi ngò software cho chinh¸nh. Kh¸c víi anh B×nh, quan niÖm cña anh Ch©u lµkh«ng cÇn ®Þnh híng nhiÒu l¾m, m×nh chØ lµm øng dông,viÖc g× mµ ch¼ng lµm ®îc. CÇn nhÊt lµ cã kh¸ch hµng, nÕukh«ng lµm ®îc th× thuª. Trung thµnh víi b¶n th©n, anh kýngay hîp ®ång lµm ch¬ng tr×nh cho Pacific Airlines, c«ngty hµng kh«ng cæ phÇn ®Çu tiªn vµ duy nhÊt ë ViÖt Nam.T«i ®îc cö vµo lµm phÇn b¸n vÐ vµ gi÷ chç. C¶ ®éi ngò küthuËt cña FPT HCM håi ®ã cã mçi Mai Sung. Ph¶i nãi ®©ylµ nh©n vËt hÕt søc ®Æc s¾c. MÆc dï kh«ng hÒ cã mét sù®µo t¹o c¬ b¶n nµo vÒ tin häc, anh ®· nhanh chãng lµm chñtÊt c¶ nh÷ng c«ng cô tin häc c¶ phÇn mÒm còng nh phÇncøng. Mét con virus, modem kh«ng ch¹y, card m¹ng chËpchên, hay Visual Basic lén xén, Web server cã vÊn ®Ò...,tÊt c¶ Mai Sung ®Òu cã thÓ gi¶i quyÕt. ThËt lµ mét conngêi tµi ba, xøng ®¸ng lµ TrÝ tuÖ ViÖt Nam tay kh«ng b¾tgiÆc. L¹i nãi vÒ phÇn mÒm, håi ®ã anh Ch©u ®ang kÐoQuèc Hïng tõ bªn §¹i häc Kinh tÕ sang. T«i cã høa sÏ mêiTuÊn Hïng ®ang céng t¸c víi AppInfo. Trong hîp ®ångvíi Pacific Airlines, anh Ch©u trùc tiÕp viÕt vµ triÓn khaiphÇn kÕ to¸n. Phã Gi¸m ®èc Ng« Vi §ång còng ph¶i x¾ntay ¸o ®i d©y m¹ng cho phßng vÐ Lª Th¸nh T«n vµ trô së
Sö ký FPT 1988 - 1998
237
vÐ Lª Th¸nh T«n vµ trô së 27 NguyÔn §×nh ChiÓu. Métthêi hµo hïng. Anh Ch©u cßn t©m sù: "Tríc lµm lÎ kiÕm®îc nhiÒu h¬n nhiÒu, b©y giê vÉn ph¶i thØnh tho¶ng vÒnhµ lÐn lÊy vµi chØ ®i tiªu. Nhng síng h¬n". §Êy còng lµc¶m høng cho bµi h¸t: "MiÒn Nam chóng em xiÕt bao tµinguyªn phong phó".
Cho ®Õn khi t«i, NguyÔn Kh¾c Thµnh, NguyÔn L©mPh¬ng vµo cïng lµm hîp ®ång cho EximBank vµVietsoftPetro, FPT HCM ®· cã ®éi phÇn mÒm chuyªn gåmTuÊn Hïng, Quèc Hïng, B¶o L©m (cïng n¨m víi PhanMinh T©m, tõ ngoµi B¾c chuyÓn vµo theo gia ®×nh). Lóc ®ãcßn cã em YÕn, rÊt chÞu ch¬i. Ai dÌ mét thêi gian sau embá sang GenPacific, nghe ®ån lµ cßn copy c¶ ch¬ng tr×nhEximBank. HiÖn t¹i YÕn ®ang lµm cho ORACLE t¹i HCM.Tõ ®éi ngò ban ®Çu ®ã, FPT HCM Software ®· thùc sù línm¹nh víi nh÷ng líp ®µn em rÊt næi tiÕng nh Phong, Dòngnhá, Khiªm, Minh, Thä... vµ nhiÒu ngêi n÷a t«i kh«ngbiÕt. ChØ tiÕc r»ng cã lÏ anh Ch©u vÉn cha ®ñ ®é tin tëng®Ó cã thÓ coi phÇn mÒm nh mét mòi nhän vÒ kinh doanhcña FPT HCM. Anh hµi lßng víi viÖc lµ mét trong sè Ýt áinh÷ng c«ng ty cã kh¶ n¨ng dïng phÇn mÒm ®Ó nu«i phÇnmÒm. Nhng ®èi víi mét sè anh em ®· ®a mang víi ngµnh,môc tiªu qu¸ khiªm tèn nh thÕ cha ®ñ ®Ó kÝch thÝch sùt×m tßi vµ s¸ng t¹o. BiÕt anh Ch©u ®· l©u, rÊt kÝnh phôc tµikinh doanh vµ kh¶ n¨ng nh¹y bÐn trong kü thuËt cña anh,t«i vÉn c¶m thÊy cßn qu¸ nhiÒu ®iÓu cha hiÓu hÕt anh.
ViÖc ph¸t triÓn phÇn mÒm ë Tp HCM, n¬i chiÕm 75%thÞ trêng tin häc cña c¶ níc, thùc sù lµ mét sù b¨n kho¨nlín ®èi víi t«i. T¹i sao l¹i kh«ng thÓ cã sù kÕt hîp chÆt chÏgi÷a hai bé phËn, thùc chÊt lµ cïng mét c«ng ty? §îc rÌn
Sö ký FPT 1988 - 1998
238
luyÖn b»ng Typo4, ngay tõ ®Çu t«i ®· hoµn toµn tin tëngr»ng chØ cã sù hîp t¸c thËt sù míi cã thÓ lµm nªn chuyÖnlín trong viÖc ph¸t triÓn phÇn mÒm. Nhng kh«ng ph¶i aicòng chia sÎ ®iÒu ®Êy. C¸c nhµ l·nh ®¹o th× lu«n lu«n lomÊt uy tÝn, kh«ng cã danh. Anh em kü thuËt th× tù ¸i. C¸ig× m×nh ch¼ng lµm ®îc, viÖc g× ph¶i hîp t¸c víi ngêikh¸c. Anh Long ViÖt kiÒu ®· cã lÇn nãi víi t«i: "NÕu c¸canh muèn kiÕm viÖc g× mµ cha cã ai lµm c¶, ch¾c ph¶iquay ngîc l¹i thêi gian". Tõ n¨m 1991, chóng t«i ®· cã ý®Þnh tËp hîp tÊt c¶ nh÷ng anh em lËp tr×nh l¹i díi métdanh nghÜa nµo ®Êy. Buæi gÆp mÆt ®Çu tiªn ®îc tæ chøc ënhµ anh §inh ThÕ Lam (hiÖn lµ Gi¸m ®èc Tin häc cñaThiªn Nam), cßn cã anh Qu©n (ViÖn Tin häc) lóc ®ã ®anglµ ngêi phô tr¸ch ®Ò ¸n Tin häc hãa Bé Tµi chÝnh, anhHïng hiÖn lµ phã cho anh Lam, anh Dòng (lóc ®ã ®ang ëAIC, b©y giê phô tr¸ch Vitranet). Sau cã thªm anh Léc,Quang S¬n. Mäi ngêi ®Òu nãi vÒ sù cÇn thiÕt cña viÖc tËphîp lùc lîng, tiÕc thay ch¼ng ai cã kÕ ho¹ch g× cô thÓ.Thµnh viªn cña nhãm nµy ®Òu ®îc anh Léc ®a vµo danhs¸ch cña VinaSoft Group ®Ó ®Êu thÇu cho vô EC nh ®·nh¾c ®Õn ë trªn. Cuéc ®êi ®a ®Èy cuèi cïng còng ch¼ngcßn ai m¹o hiÓm g¾n bã víi phÇn mÒm ngoµi Lª MinhQuèc, gi¸m ®èc VietSoft. Anh em ®· tõng lµm ë AIC,AppInfo, 3C, Idea ch¾c ch¾n ®Òu cßn nhí ®Õn anh. MÆc dïcha lÇn nµo cã 0viÖc hîp t¸c cô thÓ víi Quèc, t«i rÊt thÝchc¸ch ®Æt vÊn ®Ò râ rµng vµ mét sù ®am mª s©u s¾c cña anh.
Trong mét lÇn ®i th¨m mét c«ng ty phÇn mÒm nícngoµi, t«i ®Æc biÖt chó ý ®Õn c¸c khÈu hiÖu hä d¸n lªntêng cho nh©n viªn: "Open Mind!". T¹m dÞch lµ "H·y mëréng T duy". ChØ cã qua c¸c cuéc cä x¸t, trao ®æi, hîp t¸cvíi kh¸ch hµng, víi ®ång nghiÖp vµ ngêi c¹nh tranh,
Sö ký FPT 1988 - 1998
239
ngêi lËp tr×nh míi cã thÓ kiÓm tra ®¸nh gi¸ m×nh métc¸ch chÝnh x¸c nhÊt. N¨m 1991, khi AppInfo ®ang tiÕp tôctriÓn khai hîp ®ång cho khu vùc s©n bay T©n S¬n NhÊt, t«i®· nhËn lêi mêi cña anh NguyÔn Long vµo ®ã lµm ch¬ngtr×nh cho kho hµng, t¹m thêi gi¶i phãng cho Khóc TrungKiªn nghØ dìng søc sau ®ît triÓn khai phßng vÐ kh¸ vÊtv¶. Vèn kh«ng tµi lµm chi tiÕt, t«i chØ lµm c¸i khung råigiao l¹i cho TuÊn Hïng vµ NguyÔn Hång C¬ lóc ®ã ®anglµm céng t¸c viªn cho AppInfo ph¸t triÓn ch¬ng tr×nh. CãlÏ Hïng vµ C¬ cha nhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã nªn kh«ngd¸m söa. TÊt nhiªn chØ vµi th¸ng sau lµ ch¬ng tr×nh kh«ngphï hîp n÷a. Kiªn “giµ” l¹i ph¶i bay vµo lµm l¹i tõ ®Çu. Dïsao còng ®· më ®Çu mét sù hîp t¸c vÒ phÇn mÒm gi÷a FPTvµ mét c«ng ty kh¸c. Thµnh c«ng nhÊt lµ giai ®o¹n cã ®éiph¸t triÓn chung gi÷a FiBI vµ FPT. Chóng t«i ®· cïng nhaulµm ®îc nhiÒu viÖc, cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, anh em g¾nbã chÆt chÏ vµ ®oµn kÕt. Tõ ®ã trë ®i cha cã sù kÕt hîpnµo cã thÓ kÓ ra ®îc n÷a.
Chóng ta cïng nhau x©y dùng mét c¸i tªn chung, tùhµo lµ ngêi FPT. Nhng ®ã còng lµ mét trë ng¹i lín choviÖc hîp t¸c. Ngêi FPT thêng kh«ng quen ®îc víi ýnghÜ lµ m×nh cã thÓ ®ãng gãp cho mét sù thµnh ®¹t nµo ®ãmµ kh«ng ph¶i lµ FPT. Trong mét ngµnh c«ng nghiÖp ®ßihái kiÕn thøc nh lËp tr×nh, kh«ng cã c«ng ty to vµ c«ng tynhá, chØ cã sù ®am mª vµ s¸ng t¹o míi lµ thíc ®o ®Ó ®¸nhgi¸, ®Ó hîp t¸c.
Sö ký FPT 1988 - 1998
240
PhiÕm luËn vÒ nçi buån
Bµi viÕt cho b¸o Chóng ta nh©n LÔ kû niÖm 9 n¨m ngµythµnh lËp c«ng ty 13/9/1997
§ç Cao B¶o
Gi¸m ®èc FIS
SÏ cã ngêi th¾c m¾c r»ng t¹i sao t«i l¹i viÕt bµi phiÕmluËn vÒ nçi buån cho sè b¸o nh©n dÞp ngµy lÔ 13-9 cñachóng ta. Nhng xin c¸c b¹n h·y ®äc kü ®·.
Con ngêi ta sinh ra ®Òu muèn ®îc sèng h¹nh phóc,lu«n cã niÒm vui, vµ kh«ng ai muèn víng ph¶i bÊt k× nçibuån nµo. Nhng ®· lµ cuéc sèng th× cã c¶ h¹nh phóc vµbÊt h¹nh, cã c¶ thµnh c«ng vµ thÊt b¹i, cã c¶ thuËn lîi vµkhã kh¨n, cã c¶ may m¾n vµ rñi ro, vµ tÊt nhiªn cã c¶ niÒmvui vµ nçi buån.
Khi nµo th× ngêi ta buån?
Khi gÆp bÊt h¹nh, rñi ro, khi thÊt b¹i trong c«ng viÖcngêi ta buån, nhng ®Êy chØ lµ nçi buån ®¬n gi¶n nhÊt vµdÔ hiÓu nhÊt. Nçi buån Êy qu¸ tÇm thêng, kh«ng ®¸ng ®Óchóng ta bµn luËn.
Euro-96 kÕt thóc, tr¸i ngîc víi kh«ng khÝ n¸o nøc,nhén nhÞp cña nh÷ng ngµy ®Çu gi¶i, toµn bé chóng ta im
Sö ký FPT 1988 - 1998
241
lÆng, ban tæ chøc c¸ cîc vµ nhµ c¸i, kh«ng tæng kÕt,kh«ng c«ng bè kÕt qu¶, ngêi tham gia ch¬i kh«ng thÌmhái vµ kh«ng quan t©m ®Õn kÕt qu¶... ®Êy lµ nçi buån cñac¶ mét tËp thÓ? Chóng ta buån v× c¸i g×? Chóng ta kh«nggÆp bÊt h¹nh, rñi ro, chóng ta kh«ng thÊt b¹i v× Euro-96,thËm trÝ cã nh÷ng ngêi ®· tróng ®é khi dù ®o¸n ®éi §øcv« ®Þch, vËy th× chóng ta buån v× c¸i g×? Bãng ®¸ cã cßn lµbãng ®¸ n÷a kh«ng? Euro cã cßn lµ Euro n÷a kh«ng?
"FPT Open 96" n¸o nhiÖt tõ tríc khi khai m¹c cho ®ÕnhÕt vßng ®Êu lo¹i. Chóng ta ®· s¾m quÇn ¸o cho cÇu thñ,s¾m trèng cho cæ ®éng viªn, chóng ta ®· ®Êu bãng trªn E-Mail, chóng ta ®· ch¬i hÕt m×nh vµ còng cæ ®éng hÕt m×nh.VËy th× t¹i sao sau hai trËn ®Êu b¸n kÕt ngµy chñ nhËt 30/6chóng ta hoµn toµn im lÆng, kh«ng b×nh luËn, ngay c¶ saukhi ®· cã lêi kÝch ®éng cña §ç Cao B¶o. Ph¶i ch¨ng "FPTOpen 96" kh«ng cßn lµ "FPT Open" n÷a mµ nã ®· trëthµnh "Phñi Open"?
Th gi·n vµ Without-you bÞ t¹m ngng! Th gi·n lµ g×?Without you lµ g×? Mµ Th¸i Thanh S¬n, NguyÔn Minh vµbao con chim u tó kh¸c ®ín ®au, kh¾c kho¶i? Hä liªn tôckiÕn nghÞ më ngay c¸c box trªn cho hä? Ph¶i ch¨ng ®Êy lµnhu cÇu, lµ niÒm ham thÝch, lµ c¶m høng, lµ niÒm vui cñahä bÞ k×m nÐn.
Nçi buån nhøc nhèi chóng ta?
Chóng ta ®· tõng biÕt, tõng nghe nãi hoa hËu nµy lÊymét doanh nghiÖp Ên §é, ngêi ®Ñp kia lÊy chång §µiLoan, ngêi mÉu nä lÊy mét chµng m¾t xanh, mòi lâ, vµhµng tr¨m, hµng ngh×n, thËm chÝ hµng v¹n c« g¸i trÎ trungxinh ®Ñp kh¸c ®ang m¬ íc lÊy chång níc ngoµi (chÝ Ýt
Sö ký FPT 1988 - 1998
242
th× còng lµ chång ViÖt KiÒu). Tríc hÕt t«i thµnh thËt xinlçi c¸c hoa hËu, ngêi ®Ñp, ngêi mÉu vµ c¸c c« g¸i ®· lÊychång hoÆc ®ang yªu ngêi níc ngoµi, b¹n kh«ng cã lçivµ kh«ng cã g× ®¸ng tr¸ch. §iÒu ®¸ng nãi ë ®©y lµ xu thÕcña c¶ mét thÕ hÖ ngêi ®Ñp ViÖt Nam d©ng hiÕn vÎ ®Ñpcña nµng KiÒu, trÝ tuÖ cña Hå Xu©n H¬ng, khÝ ph¸ch cñaBµ Trng, Bµ TriÖu cho ngêi ngo¹i quèc. Ph¶i ch¨ng c¸cchµng trai ViÖt Nam xÊu xÝ, kÐm tµi vµ nghÌo khã? T«ikh«ng tin nh vËy, c¸c chµng trai ViÖt Nam ®· giµnh gi¶inhÊt, gi¶i nh× trong c¸c kú thi to¸n, tin häc quèc tÕ, c¸cchµng trai ViÖt Nam ®· cã nhiÒu ngêi trë thµnh triÖu phó(®« la) chØ sau cã 4-5 n¨m më cöa. Nçi buån cø nhøc nhèitim ngêi viÕt bµi nµy khi chÝnh nh÷ng ngêi ViÖt Nam l¹icho r»ng c¸c chµng trai ViÖt Nam kÐm gi¸ trÞ h¬n c¸cchµng trai ngo¹i quèc.
Chóng ta ®· tõng mÊt ¨n mÊt ngñ v× lo gi÷ c¸n bé,chuyªn gia giái khái bÞ c¸c h·ng níc ngoµi l«i kÐo mÊt.VËy t¹i sao c¸c chµng trai, c« g¸i ViÖt Nam l¹i thÝch lµmviÖc cho c¸c h·ng níc ngoµi, thËm trÝ hä cßn tù hµo lµnh©n viªn cña h·ng Mü nµy h·ng NhËt kia, nhiÒu ngêicßn cho r»ng ®Êy lµ thíc ®o gi¸ trÞ cña hä. Ph¶i ch¨ng c¸ch·ng níc ngoµi tr¶ l¬ng cao h¬n? Ph¶i ch¨ng c¸c h·ngníc ngoµi cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n? Ph¶i ch¨ng c¸ch·ng níc ngoµi cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn b¶n th©n h¬n? Ph¶ich¨ng c¸c h·ng ViÖt Nam kh«ng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓnb¶n th©n? Ph¶i ch¨ng c¸c h·ng ViÖt Nam kh«ng thÓ ®·ingé nh÷ng ngêi cã tµi b»ng c¸c h·ng níc ngoµi? Dï v×bÊt kú lý do g× th× hiÖn tîng trªn còng lµm chóng ta nhøcnhèi. NÕu c¸c chµng trai, c« g¸i ViÖt Nam kh«ng íc vängViÖt Nam cã thÓ ngang b»ng c¸c d©n téc v¨n minh kh¸c th×®¸ng buån thay, ®au ®ín thay.
Sö ký FPT 1988 - 1998
243
Ngµy tríc chóng ta sèng vµ lµm viÖc hÕt m×nh v× FPT,hiÕm cã ngêi nµo lµm viÖc cho FPT díi 12 tiÕng métngµy, chóng ta dån søc ®Ó x©y dùng FPT thµnh mét tæ chøchïng m¹nh vµ chóng ta m¬ íc FPT sÏ trë thµnh GoldStarcña ViÖt nam. NghÜ ®Õn tinh thÇn FPT thuë tríc mµ t«ikh«ng khái ngËm ngïi. NÕu FPT kh«ng lµm ®îc c¸i viÖc®a FPT trë thµnh h·ng ViÖt Nam ngang tÇm víi c¸c h·ngnæi tiÕng cña c¸c níc Mü, NhËt, Hµn quèc, th× c«ng tynµo ë ViÖt Nam sÏ lµm ®îc viÖc Êy?
T«i íc väng ®Õn mét nµy nµo ®ã, mçi ngêi nh©n viªnFPT cã thÓ tù hµo (kh«ng chØ víi c¸c b¹n ViÖt Nam, mµvíi c¶ c¸c b¹n Mü, b¹n NhËt) r»ng m×nh lµ nh©n viªn FPTvµ ViÖt Nam, vµ chóng ta cã hµng chôc hµng tr¨m c«ng tynh vËy. Khi Êy, c¸c hoa hËu, ngêi mÉu, ngêi ®Ñp ViÖtNam ch¾c ch¾n còng m¬ íc vµ h·nh diÖn khi chång m×nh,ngêi yªu m×nh lµ nh©n viªn FPT.
Nçi buån cã cÇn thiÕt kh«ng?
NhiÒu ngêi nghÜ r»ng cuéc sèng chØ cÇn niÒm vui,kh«ng cÇn nçi buån vµ nçi buån kh«ng cÇn thiÕt cho cuécsèng cña con ngêi. ThËt ra kh«ng ph¶i thÕ, cuéc sèng chØlµ cuéc sèng, khi nã phong phó vµ ®a d¹ng, nÕu cuéc sèngchØ cã niÒm vui th× cuéc sèng sÏ trë nªn ®¬n ®iÖu, nhµmch¸n, vµ chÝnh ®¬n ®iÖu vµ nhµm ch¸n l¹i sinh ra nçi buån.Nh vËy c©u hái nçi buån cã cÇn thiÕt kh«ng lµ v« nghÜa v×nçi buån chÝnh lµ yÕu tè cÊu thµnh cuéc sèng.
H¬n n÷a chÝnh nçi buån l¹i ®em l¹i niÒm vui! §iÒu nµymíi nghe qua tëng m©u thuÉn vµ phi lý, nhng thùc ra nãkh«ng m©u thuÉn vµ phi lý chót nµo. C¸c ®¹i v¨n hµothêng ra ®êi c¸c t¸c phÈm bÊt hñ khi hä gÆp bÊt h¹nh vµbuån ch¸n, vµ chÝnh t¸c phÈm bÊt hñ cña hä l¹i mang l¹i
Sö ký FPT 1988 - 1998
244
niÒm vui cho hµng triÖu triÖu ngêi kh¸c khi thëng thøct¸c phÈm cña hä. Chóng ta cßn nhí, ngay h«m Th gi·n vµWithou-you bÞ ngng ho¹t ®éng, Th¸i Thanh S¬n vµNguyÔn Minh ®· cho ra ®êi 2 tuyÖt t¸c. NÕu kh«ng cã sùkiÖn trªn, liÖu 10 n¨m n÷a Th¸i Thanh S¬n vµ NguyÔnMinh cã s¸ng t¸c ®îc t¸c phÈm nµo nh "ViÕng th gi·nvµ withou-you"* kh«ng?
Mét ®iÒu quan träng n÷a lµ chÝnh khi gÆp bÊt h¹nh vµbuån ®au, ngêi ta míi lµm ®îc nhiÒu viÖc lín vµ cã gi¸trÞ h¬n nhiÒu khi ngêi ta ®ang h¹nh phóc vµ sung síng.C¸c b¹n thö nghÜ xem c¸c t¸c phÈm v¨n, th¬, nh¹c thêi tiÒnchiÕn vµ thêi chèng Mü ch¾c ch¾n lµ cã nhiÒu t¸c phÈmhay vµ gi¸ trÞ h¬n nhiÒu lÇn c¸c t¸c phÈm s¸ng t¸c mÊyn¨m gÇn ®©y.
Nçi buån, sù khæ ®au lµ kh«ng tèt cho chÝnh ngêi gÆpnã, nhng nã l¹i cÇn thiÕt cho chÝnh hä khi muèn chia sÎ,c¶m th«ng cho ngêi kh¸c, bëi v× ngêi ®· tõng ®au khæ,buån ®au lµ ngêi cã nhiÒu kh¶ n¨ng mang l¹i niÒm vuicho ngêi kh¸c. §óng vËy, ngêi ®· tr¶i qua ®au khæ vµbuån ch¸n lµ ngêi cã nhiÒu kh¶ n¨ng hiÓu vµ c¶m th«ngvíi bÊt h¹nh vµ nçi buån cña ngêi kh¸c, v× vËy hä míi cãthÓ chia sÎ vµ gióp ®ì ngêi kh¸c khi hä bÊt h¹nh vµ buån®au.
PhÇn kÕt
T«i hy väng ®Õn mét n¨m nµo ®Êy kh«ng xa n÷a, còngvµo dÞp 13-9 nµy, t«i cã thÓ thanh th¶n ngåi viÕt tÆng"Chóng ta" mét bµi b¸o víi chñ ®Ò "PhiÕm luËn vÒ niÒmvui". Khi Êy ch¾c "Chóng ta" ®· cã hµng ngh×n, hµng v¹n
Sö ký FPT 1988 - 1998
245
®éc gi¶. §Ó cã ®îc ngµy nh thÕ t«i nghÜ r»ng cÇn cã sùcè g¾ng, ®ång søc, ®ång lßng cña tÊt c¶ chóng ta.
* Khi hai box Th gi·n vµ Without you bÞ ngngho¹t ®éng, Th¸i Thanh S¬n vµ NguyÔn Minh ®· cho ra®êi 2 bµi th¬ sau ®©y:
Th¸i Thanh S¬n
... Nöa ®ªm trêi trë giã
Nghe xµo x¹c ®Êt trêi
Tù dng bõng tØnh giÊc
Bíc ra thÒm ch¬i v¬i.
"Th gi·n" kh«ng cßn n÷a
"Without-you" ®©u råi
LÆng im nghe giã khãc
Th¬ng ta buån ®¬n c«i...
NguyÔn Minh
§êng vÒ ngêi l÷ kh¸ch ®¬n c«i
LÆng nghe khØ vîn hãt bªn ®åi
Mai ®Õn c«ng ty Mail cßn ®ã
Sö ký FPT 1988 - 1998
246
Nhng më lµm g× hìi Mail «i?
Hoµng h«n bu«ng nhÑ ngµy phai ph«i
The Sun ®ót n¾ng xuèng ch©n ®åi
§êng trÇn tõ ®©y «i v« nghÜa
Day After Day lÆng lÆng tr«i....
TÇm göi trªn cµnh nhÑ nhÑ vin
Giã chiÒu v« ®é thæi k×n k×n
Cuéc ®êi kh«ng Mail «i tr¬ trôi
Th«i mai ®¸ bãng giÕt FITIN...
Sö ký FPT 1988 - 1998
247
Vai trß Sê-ti-c« trong lßng ngêi FPT
Th¸i Thanh S¬nPhßng KÕ ho¹ch kinh doanh
ThËt ®¸ng tiÕc, ®«i khi ngêi ®êi nh¾c ®Õn Sê-ti-c« mµquªn kh«ng nãi g× ®Õn FPT. Nhng ngîc l¹i hÔ cã ai nh¾c®Õn FPT th× c¸i tªn Sê-ti-c« lóc nµo còng ®îc nhí ®Õn, lócth× gµo tíng lªn Çm Ü víi mét th¸i ®é ®Çy kÝch ®éng, khith× lÊm lÐt nh muèn mét phÇn nµo che bít ®i díi con m¾txoi mãi cña thiªn h¹ c¸i sù tho¶ m·n ®Õn tét bËc trong c¸ithó ¨n ch¬i cña c¸c bËc v¬ng gi¶ trong ®êi.
Ph¶i, cã lÏ vËy thËt. Cã c¸i thó nµo siªu tho¸t h¬n, thÇntiªn h¬n b»ng c¸i sù s¸ng t¸c, s¸ng t¸c ®ñ mäi thø: Th¬-v¨n-nh¹c-kÞch-tranh-tîng..., th«i th× ®ñ c¶, cø theo c¸i ®µnµy th× t¸c phÈm v¨n häc ®Ó ®êi nhan nh¶n kh¾p mäi n¬ivµ tÇng líp nghÖ sÜ ®«ng ®Õn nçi ch¶ cßn ®Êt ®©u mµ sèng.
Nãi th× nãi vËy, chø tõ nh÷ng ngµy xa xa khi míi khaithiªn lËp ®Þa ra c¸i v¬ng quèc FPT ngêi ta ®©u cã biÕtmua m¸y tÝnh, bu«n phÇn mÒm trßn mÐo ra lµm sao. Ngµyl¹i ngµy tr«i ®i trong sù tÎ nh¹t vµ nhµm ch¸n, dêng nh®· lµ mét sù bÕ t¾c. Chõng ®Êy con ngêi tËp trung l¹i chØ®îc mét dóm, xem ra chØ b»ng mét gãc cña c¸c chó nhµquª ®øng ë Gi¶ng Vâ b©y giê, thÕ mµ còng ch¶ cã ai thuª.C«ng ty non trÎ míi thµnh lËp nghe ra cã vÎ bÕ t¾c, cã khil¹i mçi chó mét ng¶ trèn nhau ra Gi¶ng vâ ®øng chachõng. Sê-ti-c« ®· lµ cøu c¸nh cho c¸c bËc tiÒn bèi tõ thêixa xa Êy, tiÕng h¸t, tiÕng cêi ®· lµm cho hä quªn ®i c¸i®ãi, c¸i rÐt, c¸i phät phÑt mµ híng vÒ mét t¬ng lai mµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
248
chØ cã ®Õn tËn ngµy nay chóng ta míi thÊy nã t¬i s¸ng,rùc rì.
ThÕ mµ ®· mêi n¨m tr«i qua, mêi n¨m ph¸t triÓn bÒnbØ vµ thµnh c«ng vît bËc. Danh tiÕng FPT lµm cho c¸i lòchoai choai míi lín cø kÐo vµo t×m viÖc nêm nîp nh ®itrÈy héi. C¸i c«ng ty bÐ tÝ ngµy xa mµ h«m nay tuyÓn lÔt©n còng ®Çy søc s¸ng t¹o khi buéc 120 c« g¸i xinh nhméng mÆc ®ñ ba lo¹i trang phôc, nãi Ýt nhÊt hai thø tiÕngkh«ng ngäng. §Êy ®©u ph¶i FPT, ®Êy lµ Sê-ti-c«. Ngµy l¹ingµy, th¸ng hÕt th¸ng còng ch¶ hiÓu tù lóc nµo phong c¸chSê-ti-c« ®· thÊm s©u vµo m¸u cña mçi mét thÇn d©n FPT.
Giê ®©y, ngêi ®êi nh¾c ®Õn ba ch÷ Sê-ti-c« nh lµ métphong c¸ch, mét lèi sèng ®Ñp cña líp thanh niªn ®Çy hoµib·o vµ íc m¬ trong lóc chê tµi n¨ng vµ thêi vËn sÏ dÇnt×m ®Õn theo thêi gian. Ngµy nay cã lÏ trong mét phót gi©ybång bét v× tiÒn lµm lo¸ m¾t mµ sÕp cña b¹n sÏ ®¸nh gi¸cao h¬n viÖc b¹n kiÕm ®îc mét hîp ®ång bÐo bë vÒ chobé phËn, cho c«ng ty h¬n lµ b¹n cã kh¶ n¨ng s¸ng t¸c métlµn ®iÖu, mét bµi ca míi. Sê-ti-c« ®ang dÇn chÕt ®i tronglßng tiÒn b¹c vµ hiÖu qu¶ kinh doanh? B¹n ®õng lo, h·yhoµn toµn b×nh tÜnh, hÕt søc b×nh tÜnh, sù vui síng vÒ tiÒnb¹c chØ lµ sù sung síng nhÊt thêi vµ h÷u h¹n. C¸i thó vuivÒ tiÒn b¹c bÊt qu¸ còng chØ lµ c¸i thó vui cña kÎ träc phótÇm thêng, nÕu sèng qua ®îc th× còng chØ d¨m b÷a lµch¸n.
§¸ng th¬ng thay, ®¸ng buån thay. Søc s¸ng t¹o cñaquÇn chóng dêng nh ®· hÕt? Hay lµ c¸i nçi lo rau ch¸ohµng ngµy ®ang lµm c¹n kiÖt søc lùc cña hµo kiÖt Sê-ti-c«?Hay lµ no x«i ch¸n chÌ råi ch¶ cßn g× ®Ó viÕt? Sù hoµ hîpgi÷a con ngêi víi con ngêi trong FPT theo kiÓu Sê-ti-c«
Sö ký FPT 1988 - 1998
249
®ang dÇn bÞ c¸c lùc lîng ®¶ng ph¸i kh¸c lµm lung lay nh§oµn Thanh niªn, Héi Phô n÷, C«ng ®oµn..., th«i th× ®ñ c¶mçi tªn hïng cø mét ph¬ng, quÇn hïng m¹nh ai nÊych¹y. Ngµy nay gi÷a bén bÒ c«ng viÖc, c¸c anh tµi Sê-ti-c«®ang bÞ lu mê dÇn díi c¸i bãng cña chÝnh m×nh, nh÷ngNghÖ sÜ Nh©n d©n Kh¾c Thµnh ®ang tù ®¸nh lõa m×nh b»ngc¸i nh·n Phã Gi¸m ®èc SS phô tr¸ch Gi¶i ph¸p C«ng nghÖSmartBank ®ang ®îc qu©n PC WORLD l¨ng xª mét c¸chv« thøc, nh÷ng NghÖ sÜ ¦u tó Hng §Ønh dêng nh quªnm×nh chÝnh lµ NghÖ sÜ cña nh©n d©n mµ l¹i ham hè víi c¸ichøc danh "BÝ th Chi ®oµn" phät phÑt. Vµ cßn nhiÒu, cßnnhiÒu n÷a c¸c con chim u tó cña Sê-ti-c« ®ang mái c¸nhchÊp chíi bay.
Sê-ti-c« ch¶ ph¶i cña mét ai, nã lµ cña chung chÝnhtrong lßng c¸c b¹n. Sù v¾ng lÆng trªn c¸c diÔn ®µn, sµnnh¶y tiÖm rîu lµm cho nhiÒu kÎ c¬ héi tëng Sê-ti-c« ®·chÕt. Chóng nhÇm, thËt sù nhÇm, ch¶ ph¶i ®· qu¸ xa ®èivíi trÝ nhí cña mét ngêi b×nh thêng, France 98 ®· khÐpl¹i víi sù nuèi tiÕc ®Õn ®au khæ cña hµng triÖu con tim trªnkh¾p thÕ giíi vµ hµng tr¨m con trÎ FPT. France 98 vµ Sê-ti-c« ®· ®em l¹i cho tÊt th¶y mäi thÇn d©n nh÷ng phót gi©y®am mª thùc sù sèng hÕt ®îc víi chÝnh m×nh.
Mét bµi viÕt cña mét con chim Sê-ti-c« trong mét ngµynãng nùc, mong ®îc mang ®Õn cho b¹n mét chót th gi·nnh lµ mãn quµ tinh thÇn bÐ nhá cña mét thÇn d©n Sê-ti-c«h«m nay.
Sö ký FPT 1988 - 1998
250
Con ®êng nµo dÉn tíithµnh c«ng?
Hoµng Minh Ch©u
Gi¸m ®èc FPT HCM
NÕu cã mét c¸i g× ®ã ngµy ®ªm ¸m ¶nh nh÷ng nhµqu¶n lý FPT th× ®ã chÝnh lµ ý tëng vÒ mét thµnh c«ngto lín h¬n, mµ lÏ ra c«ng ty cã thÓ ®¹t ®îc. V× vËy, tuyc¶i tæ lµ viÖc cña nhiÒu th¸ng nhiÒu n¨m, nhng nh÷ngc©u chuyÖn vÒ c¶i tæ th× ®îc nãi ®Õn hµng ngµy. BiÕt®©u, con ®êng chóng ta ®ang ®i lµ con ®êng tèt nhÊtvµ qu¸ tr×nh c¶i tæ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®æi thay mµchØ lµ ®¾p cho con ®êng ®ã réng r·i v÷ng ch¾c h¬n.
Ngêi FPT cã mét thÕ giíi quan gi¶n dÞ nhng rÊt khoahäc ”T¹o hãa xoay vÇn“ vµ mét nh©n sinh quan rÊt chñquan ”Cø m¸u cã lÏ lµ xong“. Xa nay, ngêi ta chØ nghÜ®Õn c¶i tæ khi c«ng viÖc tr× trÖ. FPT lµ nh÷ng ngêi míithµnh ®¹t. Hä thµnh ®¹t kh«ng ph¶i do b¾t chíc ngêixa. FPT c¶i tæ ®¬n gi¶n chØ v×, lÏ ra c«ng ty cã thÓ thµnhc«ng h¬n (nÕu chóng ta m¸u h¬n).
Sö ký FPT 1988 - 1998
251
Nhng ®Êy lµ sù viÖc ®îc nh×n tõ gãc ®é l¹c quan theotinh thÇn Sê-ti-c«. Víi mét sè ngêi mµ do tÝnh chÊt c«ngviÖc ph¶i giao du nhiÒu th× c¶i tæ lµ nghÜ tíi ngµy mai.”Mong muèn mét t¬ng lai tèt h¬n cho c«ng ty“ hay ”lo sîcho sù sa sót cña c«ng ty trong t¬ng lai“ chØ lµ hai c¸chdiÔn ®¹t mét vÊn ®Ò.
Cha cã ngêi ViÖt Nam nµo cao ®Õn 2m vµ còng ch¼ngcã ai ng¹c nhiªn lµ con ngêi tõ lóc sinh ra, cø cµng lóccµng cao nhng ®Õn n¨m 18 tuæi th× hÕt lín. §ã lµ nh÷nggiíi h¹n tù nhiªn, dï cã kh«n khÐo ®Õn ®©u, con ngêicòng kh«ng thÓ vît qua. VËy ”30 triÖu doanh sè“ ®· ph¶ilµ giíi h¹n cña mét c«ng ty tin häc ViÖt Nam hay cha?
C¸c Th¸i thîng hoµng mét thêi hïng m¹nh nh 3C,Genpacific... lÇn lît chøng minh sù h×nh thµnh c¸c c«ngty tin häc ViÖt Nam theo c¬ cÊu ph©n chia tÕ bµo: ph¸ttriÓn to hÕt møc råi ph©n chia thµnh nh÷ng c¸i nhá h¬n, c¸isau n¨ng ®éng h¬n c¸i tríc, nhng cha c¸i nµo vît quagiíi h¹n cña cha nã. Cã vÎ nh giíi h¹n lµ 8-10 triÖu (M).Beam lµ mét ®iÓn h×nh kh¸c. Sau khi ®¹t ®Õn doanh sè 6M,Beam kh«ng sinh ®Î ra ai nhng còng kh«ng v× thÕ mµng¨n ®îc qu¸ tr×nh l·o hãa nhanh chãng vµ ngµy cµngxuèng dèc. VËy lµ, trong lµng tin häc, cho dï ngêi ®anglªn dèc, kÎ ®ang xuèng dèc, nhng c¸i ®Ønh dèc 10M lócnµo còng ë trªn ®Çu.
ThÕ th×, lý do g× ®· khiÕn FPT vît qua 10M vµo n¨m1995, vît qua 20M vµo n¨m 1996 vµ h¬n nöa c«ng ty tinvµo c¸i ®Ých... ”200M vµo n¨m 2000“. ThiÕt nghÜ, viÖc t×mra nguyªn nh©n dÉn chóng ta ®Õn thµnh c«ng ngµy h«mnay cßn quan träng h¬n chÝnh sù thµnh c«ng. BiÕt ®©u, con
Sö ký FPT 1988 - 1998
252
®êng chóng ta ®ang ®i lµ con ®êng tèt nhÊt vµ qu¸ tr×nhc¶i tæ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®æi thay mµ chØ lµ ®¾p cho con®êng ®ã réng r·i v÷ng ch¾c h¬n. Cã lÇn, mét nhµ th¬ trÎmang ®Õn Hoµi Thanh mét tËp th¬ nhê «ng b×nh. Sau khi®äc xong, Hoµi Thanh nhËn xÐt: “Th¬ cña anh cã mét sèc¸i hay vµ mét sè c¸i míi. C¸i hay th× nhiÒu ngêi ®· nãiråi, cßn c¸i míi th× kh«ng hay“. ý ®å c¶i tæ FPT mµ kh«nghiÓu hÕt c¸i hay FPT ®ang cã, th× kh«ng kh¸c g× c¸i anhnhµ th¬ trªn.
Trém nghÜ, nÕu cø nãi lµ ph¶i ®óng, th× ch¼ng ai d¸mnãi. V× vËy t«i liÒu m¹ng chØ ra vµi nguyªn nh©n, mµ theot«i, ®· lµm cho FPT vît qua giíi h¹n cña chÝnh m×nh, nÕuch¼ng may cã trËt, mong quý vÞ coi nh chuyÖn mua vui.
Thø nhÊt, lµ ý tëng chØ ®¹o cùc kú viÓn v«ng. Cho ®Õnnay, cã thÓ nãi r»ng ”TG§ lu«n lu«n ®Ò ra kÕ ho¹ch viÓnv«ng vµ ch¼ng may, c«ng ty n¨m nµo còng vît qua sùviÓn v«ng ®ã“.
Thø hai, trong FPT, tån t¹i mét ®¸m ®«ng tuy kh«ngngu dèt nhng rÊt mï qu¸ng, d¸m tin c¶ vµo c¸i ®Ých”200M vµo n¨m 2000“.
ThËt t×nh cê, t«i míi ph¸t hiÖn ra nguyªn nh©n thø ba.Vµo dÞp ®Çu n¨m, khi c¸c c«ng ty kh¸c kh«ng cã viÖc ngåich¬i th× chóng ta vÉn bËn tói bôi. VËy lµ, chóng ta thµnhc«ng do lµm viÖc vÊt v¶, trong lóc ngêi kh¸c vui ch¬i.
Thø t, nh©n viªn FPT kh«ng n¨ng ®éng. Trong khi ëkh¾p n¬i, mäi ngêi thi nhau lµm kÕ ho¹ch 2, kÕ ho¹ch 3®Ó c¶i thiÖn, th× nh©n viªn FPT l¹i an phËn víi xuÊt l¬ngduy nhÊt ®Ó råi mçi khi uèng say míi d¸m gµo lªn víiGi¸m ®èc ”Em cÇn Ýt tiÒn, anh ¬i, em c¹n tói råi“.
Sö ký FPT 1988 - 1998
253
Thø n¨m, sÕp ta kh«ng oai. ë nhiÒu c«ng ty, nh©n viªntù tiÖn vµo phßng gi¸m ®èc bÞ coi lµ ph¹m thîng; mÖnhlÖnh cña gi¸m ®èc lµ miÔn bµn. ë FPT, chÞ TrÞnh ThuHång mçi khi muèn nhê ai lµm viÖc g×, ®Òu ph¶i dÊukh«ng cho hä biÕt, ®Êy lµ lÖnh cña anh Tr¬ng Gia B×nh.
Nguyªn nh©n thø s¸u, t«i kh«ng ®Æt tªn mµ ®Ó quý vÞb×nh luËn. Mét quan chøc, ë mét c«ng ty cã thêi cßn lính¬n FPT, hái t«i: ”Bän FPT chóng mµy ch¬i víi nhau l©uthÕ mµ kh«ng ch¸n sao?“.
NÕu trong s¸u nguyªn nh©n trªn, kh«ng cã c¸i nµotróng, th× t«i s½n sµng tin r»ng, kh«ng ph¶i FPT leo dèc lªn®Ønh ®åi mµ lµ bay b»ng khinh khÝ cÇu.
C¸c sÕp FPT vèn lµ nh÷ng ngêi ®îc häc ch÷ th¸nhhiÒn, tõng biÕt mét lµ Ýt, hai lµ nhiÒu, nªn hiÓu rÊt râ, cãcÇn c¶i tæ hay kh«ng. ¤ng trî lý TG§ cã lÇn gi¶i thÝch métc¸ch cùc kú khã hiÓu cho t«i vÒ mét m« h×nh mµ FPT ph¶ihíng tíi, c¸i m« h×nh cã sù quan hÖ nh× nh»ng gi÷a ÝtnhÊt lµ b¶y biÕn sè ®Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cñac«ng ty. §ã lµ: C¬ cÊu tæ chøc, chiÕn lîc, con ngêi,phong c¸ch qu¶n lý, c¸c quy tr×nh thñ tôc, c¸c quan niÖmchØ ®¹o vµ m«i trêng v¨n hãa. ý tëng chØ ®¹o lµ: FPT®ang ngon, nhng chóng ta cÇn c¶i tæ ®Ó ngon h¬n.
Mét häa sÜ trêng ph¸i siªu thùc, vÏ mét qu¶ t¸o rÊt ®Ñpvµ ®Ò díi bøc tranh ”§©y kh«ng ph¶i lµ qu¶ t¸o“. NhiÒungêi cêi «ng lµ khïng. Thùc sù th×, bøc tranh vÏ qu¶ t¸okh«ng bao giê lµ qu¶ t¸o c¶. Mét m« h×nh dï tèt ®Õn ®©ucòng kh«ng ph¶i lµ mét c«ng ty.
Sö ký FPT 1988 - 1998
254
§Êy lµ mÊy lêi nãi nh¶m cña t«i. C¶i tæ hay ®i tiÕp con®êng ®· ®i lµ chuyÖn cña c¸c sÕp. Kiªn nhÉn cã thÓ kh«ngph¶i lµ ®øc tÝnh tèt, nhng nãng véi ch¾c ch¾n lµ tËt xÊu.
Critxt«p C«l«ng tõng nãi: ”Sau bao nhiªu chinh chiÕn lµcuéc sèng“. Cuéc sèng chø kh«ng ph¶i c«ng thÇn, hìinh÷ng cùu chiÕn binh. ThÕ hÖ FPT míi, nh÷ng ngêi trÎtuæi, sÏ biÕn ®æi vµ lµm r¹ng rì c«ng ty chóng ta.
Sö ký FPT 1988 - 1998
255
V¨n hãa vµ Phong c¸ch
NguyÔn Thµnh Nam
Trî lý TG§ vÒ c«ng nghÖ
Nãi vÒ v¨n hãa cña mét d©n téc ®· phøc t¹p. Nãi vÒv¨n hãa C«ng ty cßn khã h¬n. T«i kh«ng muèn vµkh«ng cã kh¶ n¨ng ®äc mét bµi d¹y ®¹o ®øc. §¬n gi¶nchØ lµ mong muèn cña ngêi viÕt, nhiÒu ®iÒu cßn qu¸xa so víi hiÖn thùc. Tõ "v¨n hãa" cã lÏ h¬i to t¸t, mÆcdï ®©y ®ã ngêi ta vÉn nh¾c ®Õn "v¨n hãa c«ng ty".T«i muèn dïng mét tõ kh¸c ®¬n gi¶n h¬n. §ã lµ"phong c¸ch".
"FPT lµ mét trong sè rÊt Ýt c¸c c«ng ty chñ t©m x©ydùng phong c¸ch cña m×nh" ®ã lµ c©u nhËn xÐt vÒ Sê-ti-c«mµ t«i t©m ®¾c nhÊt, cña anh NguyÔn H¶i, HKViÖt Nam.§ã chÝnh lµ mong íc cña nh÷ng ngêi ®· x©y dùng nªnFPT. Kh«ng thuÇn tóy lµ mét doanh nghiÖp. Qua c¸c ch÷"c«ng ty kiÓu míi" trong ®iÒu lÖ, hä muèn m¬ íc tíi métphong c¸ch sèng trong c«ng viÖc, híng thiÖn, ®éc ®¸o vµphï hîp víi x· héi míi.
V©ng "chñ t©m" - ®ã lµ tiÒn, må h«i vµ níc m¾t cñathµnh viªn FPT. Kh«ng g× tù nhiªn sinh ra c¶. Cã lu«n nhí®Õn hai ch÷ ®ã míi mong cã phong c¸ch FPT. Mäi sù bét
Sö ký FPT 1988 - 1998
256
ph¸t høng khëi míi cã c¬ ph¸t triÓn. ChØ cÇn mét chót l¬iláng tháa m·n chóng ta sÏ mÊt hÕt.
Chóng ta ®· lµm ®îc mét sè viÖc, nhng nh÷ng ®iÒucha lµm ®îc cßn nhiÒu h¬n nhiÒu.
VÒ c¸c truyÒn thèng & nghi lÔ
§ã lµ nh÷ng viªn g¹ch t¶ng cña mét nÒn v¨n hãa.
Ngoµi ngµy 13-9, t¹m gäi lµ lÔ héi, chóng ta cha cãmét truyÒn thèng nµo hÕt.
Lµm mét buæi vui ch¬i hay kh«ng khã v× chØ cÇn métngêi tµi. Gi÷ ®îc truyÒn thèng ®Ñp rÊt khã v× cÇn tÊt c¶®Òu tµi.
T¹i sao trong ch¬ng tr×nh ®µo t¹o c¸c nh©n viªn míikh«ng cã ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vÒ phong c¸ch FPT, ch¼ngh¹n?
T¹i sao gi¸m ®èc l¹i kh«ng thÓ b¸o c¸o vÒ t×nh h×nhho¹t ®éng cña c«ng ty hµng th¸ng cho tÊt c¶ nh©n viªn biÕtch¼ng h¹n?
T¹i sao chóng ta kh«ng thÝch ®eo phï hiÖu c«ng ty,ch¼ng h¹n?
Ai cã ý g× hay xin ®ãng gãp.
VÒ ký øc cña C«ng ty
V¨n hãa tån t¹i nhê ký øc. Chóng ta cha chñ t©m x©ydùng ký øc. Ngoµi lÌo tÌo quyÓn tuyÓn tËp FPT vµ tËp"S¸ch ®á" kh«ng cã g× n÷a. Tê "Chóng ta" cã xu hínghíng ngo¹i, mét chiÒu, Ýt bµi viÕt vÒ c«ng ty nh nh÷ng tliÖu.
Sö ký FPT 1988 - 1998
257
Chóng ta cã ®Çy ®ñ ph¬ng tiÖn.
Chóng ta cã thõa nh©n viªn.
Chóng ta chØ thiÕu mong muèn nhí l¹i vµ suy nghÜ.
N¨m tíi cã lÏ nªn lËp tæ lu tr÷.
VÒ quan hÖ c¸ nh©n - c«ng ty
C«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸ nh©n ph¸t triÓn hÕt m×nh.
Nhng kh«ng ph¶i lµ phÐp céng nh÷ng c¸ nh©n. C«ng typh¶i lµ phÐp tËp hîp. C«ng ty nh mét thùc thÓ sèng. Nãkh«ng ph¶i lµ ai cô thÓ nhng ph¶i lµ tÊt c¶. C¸i C«ng ty ®ãxö sù trong x· héi nh thÕ nµo lµ ®iÒu rÊt ®¸ng nghÜ. NÕuc¸i C«ng ty ®ã s½n sµng chÞu ch¬i hµng chôc triÖu cho c¸cthiÕu n÷ ch©n dµi, nhng l¹i chÇn chõ tÝnh to¸n khi ®ãnggãp cho c¸c vïng bÞ b·o lôt hay cho nh©n d©n Cu ba ®ang®ãi. Th× mçi chóng ta ®Òu cã phÇn xÊu hæ. C«ng ty ®ãhïng m¹nh ph¸t triÓn, Êy lµ chóng ta ph¸t triÓn vµ tù hµo.C«ng ty ¨n gian nãi dèi ®ã lµ mçi ngêi cã phÇn nãi dèi.LiÖu chóng ta cã thÓ gi÷ ®îc quan hÖ bªn trong ch©n thËtnÕu c¸i C«ng ty ®ã bªn ngoµi kh«ng cã t×nh.
Muèn c¸i C«ng ty ®ã gièng chóng ta, h·y bá nhiÒu thêigian cho nã. Kh«ng thiÖt ®©u, kh«ng mÊt doanh sè, mÊtkh¸ch hµng ®©u.
VÒ quan hÖ c¸ nh©n - c¸ nh©n
C¬ b¶n ph¶i lµ t×nh ngêi.
Chóng ta cã ®èi xö víi nhau nh ngêi víi ngêi míicã hy väng thµnh mét v¨n hãa.
Sö ký FPT 1988 - 1998
258
Nhêng nhÞn, chia sÎ, nhËn khã vÒ m×nh. Häp giao banqu¶ lµ nçi buån cho v¨n hãa. Trong nh©n viªn hiÓn nhiªncòng kh«ng h¬n g×. Ngêi ta rÊt dÔ tèt víi nhau khi quyÒnlîi kh«ng ch¹m nhau. §îi mét ngêi ®Õn muén råi míi b¾t®Çu ¨n c¬m ®«i khi nãi nhiÒu ®iÒu h¬n lµ sù kiªn nhÉn.
HiÖn tîng ®«i khi kh«ng quan träng b»ng c¸ch ngêita thÓ hiÖn nã.
§èi víi c¸c manager, c¸c vÊn ®Ò cña nh©n viªn ph¶iquan träng h¬n c¸c vÊn ®Ò cña c«ng viÖc.
VÒ sù kÕ thõa vµ ph¸t triÓn
Ch¨m lo ®Õn nh÷ng ngêi míi vµo ph¶i lµ nghÜa vô cñalíp ®i tríc. H·y bá ra 50% thêi gian vµ c«ng søc cho líptrÎ. H·y tin vµo hä.
T«i thêng xuyªn nghÜ ®Õn nghÒ gi¸o, mét nghÒ thËt sùcao quý. Ch¾c c¸c thÇy c« h¹nh phóc l¾m khi hµng chôcn¨m sau cã häc sinh cò cßn nhí ®Õn m×nh.
Nh÷ng c¸i ®îc vµ mÊt khi chóng ta "chñ t©m":
C¸i ®îc cña c¸ nh©n ®ã lµ sù tù tin,
C¸i ®îc cña C«ng ty ®ã lµ sù ph¸t triÓn.
C¸i mÊt cña c¸ nh©n ®ã lµ thêi gian,
C¸i mÊt cña C«ng ty ®ã lµ tiÒn b¹c.
Sö ký FPT 1988 - 1998
259
Trung t©m ®µo t¹o FPT (FIT)
Bïi ViÖt Hµ
Trung t©m §µo t¹o
Trung t©m ®µo t¹o §Çu tiªn
Trung t©m ®µo t¹o Tin häc ®Çu tiªn cña FPT ®îc thµnhlËp tõ l©u tríc khi thµnh lËp Trung t©m ®µo t¹o nh hiÖnnay. Gi¸m ®èc ®µo t¹o ®Çu tiªn lµ anh NguyÔn HoµiPh¬ng (con rÓ §ç Mêi). C«ng ty ®· mua 5 m¸y XT vµTrung t©m thuª phßng m¸y trêng Amsterdam ®Ó më líp.H×nh nh hä ®· më ®Õn líp thø hai th× tan vµ Trung t©m tùxo¸ sæ.
VÒ sau mét sè häc viªn cßn ®Õn chç chóng t«i ®ßi häcv× ®· nép tiÒn cho anh Ph¬ng nhng cha më ®îc líp.
Ngµy 15-10-1991
Ngµy 15/10/1991 lµ ngµy khai gi¶ng líp tin häc ®Çu tiªncña FIT (míi). Giê khai gi¶ng lµ 15h. T«i cßn nhí lµ ®Õn14h45 phót mµ cha cã ai ®Õn ®¨ng ký! Kho¶ng 5 phót sau®ã th× b¾t ®Çu cã ngêi ®Õn ®¨ng ký häc. Khi ®¨ng ký lípvµ thu tiÒn, bän t«i (Bïi ViÖt Hµ, anh Lª Hå Kh¸nh vµ BïiB×nh ThuËn) kh«ng quen, thÊy rÊt ngîng khi thu tiÒn, cãc¶m gi¸c nh m×nh lõa ngêi ta ®Õn häc. Bän t«i buån cêi
Sö ký FPT 1988 - 1998
260
cêi qu¸ ph¶i bá qua phßng bªn ®Ó ngåi cêi.
Líp häc ®Çu tiªn ®· thµnh c«ng, 17 häc viªn, häc phÝ 40000®, häc ch¬ng tr×nh A trong 16 buæi, bao gåm DOS,BKED, FOXBASE. §èi víi FIT, 15/10 lµ ngµy khai sinh.
V× sao l¹i cã c¸c con sè 16 - 15 - 12
§ã lµ sè buæi häc chuÈn cña mét course tin häc c¬ b¶ncña FIT.
§Çu tiªn chóng t«i dù kiÕn häc mét tuÇn 4 buæi, häc c¶chñ nhËt, nh vËy 16 buæi lµ 4 tuÇn ®óng mét th¸ng th×xong. Håi ®ã c¸c Trung t©m kh¸c ®Òu häc kho¶ng 2, 3th¸ng míi xong mét ch¬ng tr×nh.
T×nh tr¹ng trªn kÐo dµi kho¶ng 5 th¸ng. VÒ sau bän t«imÖt qu¸ (v× kh«ng cã ngµy nghØ) nªn quyÕt ®Þnh nghØ chñnhËt, nh vËy mçi tuÇn chØ häc 3 buæi, sè buæi ph¶i chiahÕt cho 3 nªn rót bít ch¬ng tr×nh thµnh 15 buæi, häc trong5 tuÇn ch¬ng tr×nh c¬ b¶n.
VÒ sau l¹i thÊy nªn rót mét th¸ng 4 tuÇn nªn cßn l¹i 12buæi. Sè 12 lµ sè chuÈn chÝnh thøc cña FIT hiÖn nay chomäi ch¬ng tr×nh.
§ã lµ lÞch sö cña d·y sè 16, 15, 12.
VÒ Trung t©m §µo t¹o:
Trung t©m ®µo t¹o FPT lµ trung t©m hay ®a ranh÷ng s¸ng kiÕn, nh÷ng c¸i ®Çu tiªn cña ®µo t¹o tin häc t¹iHµ Néi.
- Lµ Trung t©m ®Çu tiªn viÕt gi¸o tr×nh cho mäi coursevµ ph¸t miÔn phÝ cho häc viªn.
Sö ký FPT 1988 - 1998
261
- Lµ Trung t©m ®Çu tiªn l¾p m¹ng LAN vµ ¸p dông cho®µo t¹o tin häc.
- Lµ Trung t©m ®Çu tiªn sö dông c«ng nghÖ Bootrom ®Ógi¶ng d¹y hoµn toµn trªn c¸c m¸y kh«ng æ cøng.
- Lµ Trung t©m ®Çu tiªn d¹y Windows t¹i Hµ Néi.
RÊt tiÕc r»ng nh÷ng c¸i ®Çu tiªn ®ã cha ph¸t huy ®îctrong thêi buæi hiÖn nay.
Trong c«ng ty FPT, Trung t©m §µo t¹o FPT lu«nmang tiÕng "nhÊt" ë phÝa díi:
- NghÌo nhÊt
- Kinh doanh hiÖu qu¶ thÊp nhÊt
- C«ng nghÖ "phät phÑt" nhÊt
- Tinh thÇn STC kÐm nhÊt
Còng may, kh¸ch hµng l¹i kh«ng nãi víi chóng t«inh÷ng nhËn xÐt nh vËy nªn còng ngu«i ®i phÇn nµo.
Khi míi thµnh lËp, chóng t«i nghÌo l¾m.
T«i nhí lµ kho¶ng hai, ba th¸ng g× ®ã sau khi thµnh lËp,t«i ®· quyÕt ®Þnh bá ra 70 000® ®Ó mua mét hép ®Üa mÒm1,2M. §ã lµ tµi s¶n riªng ®Çu tiªn cña chóng t«i.
Vµo kho¶ng ®Çu n¨m 1992 khi t«i sang c«ng ty gÆpanh Bïi Quang Ngäc ®Ó xin cÊp æ cøng cho m¸y tÝnh v×chóng t«i còng rÊt cÇn æ cøng lu tr÷ d÷ liÖu (tríc ®ã ph¶idïng nhê mét æ cøng cña m¸y trêng Amsterdam. AnhNgäc ®· tr¶ lêi t«i: "Bän mµy ®µo t¹o th× cÇn g× æ cøng, æmÒm d¹y häc tèt ch¸n". T«i kh«ng chÞu næi ®· v¨ng trë l¹i.ThÕ lµ c·i nhau lÇn ®Çu tiªn.
Sö ký FPT 1988 - 1998
262
Nh÷ng n¨m 1992, 1993 c«ng ty thêng xuyªn tæchøc c¸c buæi xem ca nh¹c, gÆp gì ca sÜ, nh¹c sÜ, xem biÓudiÔn, nãi chung kh¸ tèn kÐm. Lóc bÊy giê chóng t«i thêngnghÜ: gi¸ nh C«ng ty chÞu khã gi¶m ®i mét buæi xem canh¹c nh vËy, sè tiÒn ®ã ®Çu t cho ®µo t¹o mét vµi m¸ytÝnh n÷a th× hay biÕt mÊy. TiÕc r»ng ®ã chØ lµ ý nghÜ trong®Çu.
Vµo mét ngµy kho¶ng th¸ng 12/1991 khi Trung t©mlµm viÖc ®îc 3 th¸ng. Sau mét tiÕt häc, cã mét chÞ häcviªn lóc ra vÒ ®· nãi víi t«i: "Kh«ng ngê ë xø hÎo l¸nh nµyl¹i cã mét Trung t©m ®µo t¹o tin häc nghiªm tóc vµ bµi b¶n®Õn nh vËy. T«i ®· ®i häc rÊt nhiÒu trung t©m kh¸c t¹iB¸ch khoa, Tæng hîp, nhng cha ë ®©u nh ë ®©y".
ThËt kh«ng cã g× h¹nh phóc h¬n.
§ã lµ mét ngµy hÌ kho¶ng th¸ng 6, n¨m 1993.
H«m ®ã dù kiÕn më líp khai gi¶ng vµo 13h30. Ph¶i trùc®Ó ®¨ng ký häc viªn tõ 13h. Sè häc viªn nhiÒu nhÊt cã thÓmë lµ 20 ngêi (10 m¸y tÝnh). Nhng h«m ®ã ®Õn thêi®iÓm gÇn 13h30, sè ngêi ®¨ng ký mçi lóc mét ®«ng. KÕtqu¶ lµ ®· cã h¬n 40 ngêi ®¨ng ký (!). T«i ph¶i trùc tiÕpvµo líp dµn xÕp, ®Ò nghÞ më mét líp n÷a häc lóc 12h30 vµ®Ò nghÞ nh÷ng thanh niªn trÎ häc líp nµy. Sau mét håitranh c·i cuèi cïng còng ®¹t ®îc tháa thuËn lµ më thªmngay mét líp häc vµo lóc 12h30. Lóc ®ã lµ mïa hÌ rÊtnãng.
Nãng nùc nhng trong lßng rÊt vui v× líp ®«ng vµ ®oµnkÕt.
N¨m 1995 lµ hoµng kim cña Trung t©m §µo t¹o.
Sö ký FPT 1988 - 1998
263
N¨m ®ã c¸c líp dù kiÕn më cña Trung t©m bao giê còng®îc ®¨ng ký hÕt chç tríc ngµy khai gi¶ng vµi ngµy. AichËm ch©n lµ hÕt chç.
Cã mét h«m, vµo lóc gÇn khai gi¶ng mét b¹n g¸i ®Õn®¨ng ký, chç ®· hÕt. B¹n nµy cÇn häc gÊp mµ kh«ng cã líp.Cã mét b¹n trai ®Õn häc líp nµy kh«ng véi l¾m ®· ®îcb¹n g¸i kia yªu cÇu cho mua l¹i xuÊt häc víi gi¸ cao h¬n.Lóc ®ã chóng t«i ®ang cã mÆt ®· chøng kiÕn c¶nh tîng®ã. VÒ sau, b¹n trai kia ®ång ý ®Ó l¹i "vÐ" vµo häc víi®óng gi¸ cña nã.
May qu¸ xuýt n÷a th× x¶y ra hiÖn tîng phe vÐ häc tinhäc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
264
Trung t©m b¶o hµnh - trëngthµnh vµ ph¸t triÓn
Lª M¹nh Th¾ng
Phã gi¸m ®èc Trung t©m B¶o hµnh
Nh©n kû niÖm 10 n¨m ngµy thµnh lËp FPT, t«i xin kÓvµi h×nh ¶nh vµ sù kiÖn vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ trëngthµnh cña Trung t©m B¶o hµnh (TTBH).
T«i ®Õn FPT vµo mét ngµy th¸ng 4 n¨m 1991. Lóc ®ãt«i ®îc giíi thiÖu vµo lµm ë nhãm phÇn cøng thuéc ISCdo anh NguyÔn ChÝ C«ng vµ anh Bïi Quang Ngäc phôtr¸ch. Thêi gian nµy cha cã TTBH mµ chØ cã bé phËnphÇn cøng do anh Vâ Mai phô tr¸ch. C¬ nghiÖp phÇn cøngd¹o ®ã chØ ván vÑn cã mét khu«ng 10 m2, vµi chiÕc ®ånghå v¹n n¨ng cïng mét ®èng m¸y Olivetti. C«ng viÖc lµ l¾p®Æt, triÓn khai c¸c hîp ®ång. M¸y háng th× dån l¾p, söach÷a, m«ng m¸ råi l¹i bµn giao... Håi ®ã qu©n phÇn cøng®îc gäi lµ Sokoban v× suèt ngµy chØ cã khu©n v¸c, m«ngm¸ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt. Sau mét thêi gian lµm viÖc 뮩y c¬ b¾p cña tay to h¬n h¼n c¬ b¾p cña ch©n. Lóc nµykhÈu hiÖu cña c«ng ty lµ Hard work and high salary. §ónglµ work th× cã hard nhng Salary th× kh«ng high l¾m. Mäingêi trong c¶ c«ng ty lµm viÖc rÊt h¨ng say kh«ng kÓngµy ®ªm, thêng sau 7 giê tèi míi vÒ nhµ. ThÕ míi biÕtcã mét thêi ngêi ta lµm viÖc kh«ng chØ v× ®ång l¬ng mµcßn v× mét c¸i g× cao h¬n n÷a - TÊt c¶ cho FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
265
ThÕ råi còng ®Õn mét ngµy TTBH ®îc mang ®óng c¸itªn cña nã. §ã lµ vµo ®Çu n¨m 1992. Lóc nµy tªn tuæi vµsøc b¸n cña FPT ®· næi l¾m, Cê ba säc còng ®· ra ®êi. C¸cchiÕn dÞch lín ®ang ®îc triÓn khai (Bé ngo¹i giao, Bé TµichÝnh, EC...). Chñ yÕu lµ b¸n m¸y Olivetti, lîng m¸y ph¶ib¶o hµnh t¨ng lªn râ rÖt. §¹i b¶n doanh cña FPT ®îcchuyÓn ra 25 Lý Thêng KiÖt. TTBH ®îc thµnh lËp vµ rêivÒ 32D Lý Nam §Õ. VËy lµ tõ ®©y TTBH b¾t ®Çu ho¹t®éng cã vÎ quy cñ vµ tæ chøc râ rµng. CÇm qu©n bÊy giê lµanh NguyÔn Ngäc §øc. C«ng viÖc kh«ng cã thay ®æi nhiÒul¾m, vÉn lµ Tay to h¬n ch©n - NghÜa lµ suèt ngµy vÉn lµ bªv¸c, dån l¾p, m«ng m¸ vµ söa ch÷a. §éi qu©n b¶o hµnh lócnµy ®· b¾t ®Çu cã tªn tuæi lín trong lµng tin häc. Nhí l¹ihåi ®ã tríc c¸c hîp ®ång to nµo ®îc ký, TTBH ®Òu ®îc®a ra lµm con bµi hï do¹ kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng ®îcgiíi thiÖu ®Õn th¨m TTBH víi ®éi ngò c¸n bé kü thuËt dµyd¹n kinh nghiÖm, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i... Thêi ®ã TTBH cã métchiÕc m¸y hµn h¬i, ®©y lµ chiÕc m¸y ®Çu tiªn cã t¹i ViÖtNam do anh Mai vµ anh §øc mua tõ Singapore vÒ. ChiÕcm¸y mang l¹i hiÖu qu¶ tèt lµ g©y Ên tîng víi kh¸ch hµng.Håi ®ã chóng t«i gäi c¸c cuéc viÕng th¨m nµy lµ c¸c vôquay Video, vµ nã còng cã t¸c dông Ýt nhiÒu mang l¹i chiÕnth¾ng trong c¸c trËn ®Êu thÇu cña ®éi nhµ.
§Ó ®¸p øng ®îc c«ng viÖc b¶o hµnh b¾t ®Çu t¨ng cÇnph¶i cã ®ñ ngêi ®Ó thùc hiÖn. Lóc bÊy giê ®øng ®ÇuTTBH lµ §øc PhØ, råi lµ Th¾ng §Çu b¹c, Chung Gï, HïngXo¨n, Dôc H¶i, Thi TÝt. Nh÷ng c¸i tªn nghe thËt næi danhvµ g©y Ên tîng. Ch¼ng thÕ mµ trong ph¸i ®Ñp chØ cã emH¬ng V¸y ng¾n lµ d¸m ®Çu qu©n lµm th ký cho B¶ohµnh. Qu¶ ®©y còng lµ mét sù liÒu m×nh v× nh ngêi tavÉn nãi Qu©n kü thuËt chØ cã ¨n tôc, nãi phÐt vµ lÊy vî
Sö ký FPT 1988 - 1998
266
xÊu, hay vai trß cña qu©n kü thuËt vÉn ®îc xem lµ tÖ h¹iqua sù ®óc kÕt cña c¸c nhµ tiÒn bèi: ¤ng tµi vô - Cô vËt t -B¸c kÕ ho¹ch - Anh qu©n y - ChÞ C«ng ®oµn - §ång chÝthanh niªn - Th»ng kü thuËt. Tuy thÕ cuéc sèng ë B¶o hµnhvÉn rÊt vui, ®oµn kÕt tuy c«ng viÖc kh¸ vÊt v¶.
C«ng viÖc kh«ng ngõng ph¸t triÓn. C¨n nhµ 32D LýNam §Õ víi 40 m2 kh«ng cßn ®¸p øng ®îc n÷a. Gi÷a n¨m1993 TTBH chuyÓn vÒ tÇng hai t¹i 54 Hµng Bå cïng víiZodiac ë tÇng mét. DiÖn tÝch cã réng h¬n nhng ph¶i ®ivßng vÌo vµ leo g¸c h¬i mÖt. T¹i ®©y TTBH ®· cã nh÷ngkû niÖm cuèi cïng víi Olivetti b»ng vô bª bèi ph¶i thayhµng lo¹t Chip Acer vµ CMOS cho Ng©n hµng C«ngth¬ng vµ EC ®ît hai.
N¨m 1995, FPT vÉn liªn tôc ph¸t triÓn. Môc tiªu lóc nµycña FPT lµ: T¨ng doanh sè kh«ng ngõng, ngêi ph¶i nhiÒu,c«ng ty ph¶i to. §¹i b¶n doanh ®îc chuyÓn vÒ 1A YÕtKiªu vµ TTBH th× chuyÓn vÒ 18B Phan Chu Trinh. Trô sëcña TTBH ®· to h¬n, ®Ñp h¬n, ®µng hoµng h¬n. Lóc nµyFPT ®· b¾t ®Çu b¸n Compaq vµ IBM thay cho Olivetti.C¸ch thøc kinh doanh vµ m¹ng líi kh¸ch hµng ®îc mëréng kh«ng ngõng. FIS, FCD, FCO, l¹i c¶ mét ®éi “XamÑ” hïng m¹nh ®· kh«ng ngõng chiÕm lÜnh thÞ trêng tinhäc. Theo guång ®ã TTBH còng ph¶i t¨ng ngêi. Mét lo¹tc¸c g¬ng mÆt míi ®· xuÊt hiÖn. LÇn nµy toµn lµ nhòng c¸itªn nghe thanh tó, g¬ng mÆt th× s¸ng ngêi, tÊt nhiªn vÉnph¶i héi ®ñ tiªu chuÈn lµ Tay to h¬n ch©n. Nµo lµ nh÷ngThanh H¶i, Thanh B×nh, Thanh Phóc, Hång S¬n vµ sau ®ãlµ §øc Th¾ng, M¹nh Cêng, C«ng Héi... ®· ®Çu qu©n B¶ohµnh. Bé mÆt B¶o hµnh ®· thay ®æi h¼n do c¸c g¬ng mÆtmíi trÎ khoÎ, ®Ñp trai vµ liÒu mang l¹i. Cïng ®ã c¸c c« g¸i
Sö ký FPT 1988 - 1998
267
xinh t¬i còng ®îc tuyÓn dông. Nh÷ng DiÖu Hång, BÝchH¹nh... ®· gãp phÇn lµm cho B¶o hµnh thªm t¬i vui vµm¸t mÎ h¬n.
Thêi gian nµy c«ng viÖc b¶o hµnh th× nhiÒu l¾m. Domôc tiªu lín cña c«ng ty lµ t¨ng trëng kh«ng ngõng, nªnmäi viÖc ®îc u tªn cho doanh sè. C«ng viÖc qu¶n lýhµng, kho v× thÕ cã phÇn bÞ l¬i lµ. Céng thªm c¸c thñ tôcb¶o hµnh víi c¸c h·ng míi: Compaq vµ IBM ®ang ®îc lÇnmß ®Ó h×nh thµnh. C¸i gi¸ ph¶i tr¶ ¾t ph¶i ®Õn. Thêi giannµy sè lîng hµng tån cña c«ng ty còng nh cña B¶o hµnh®· ®¹t con sè lín nhÊt, vµ hËu qu¶ nµy vÉn cßn dai d¼ng®Õn tËn b©y giê. ¢u còng lµ ®iÒu tù nhiªn v× lÏ muèn línnhanh th× ph¶i ¨n nhiÒu, mµ ¨n nhiÒu th× th¶i nhiÒu, th¶inhiÒu th× ph¶i dän nhiÒu lµ lÏ thêng t×nh.
Sang n¨m 1996 FPT cã thay ®æi nhiÒu trong c¸ch thøckinh doanh cña m×nh. C¸c bé phËn ®îc tæ chøc l¹i chÆtchÏ h¬n, tinh gi¶n qu©n sè. Kh¸i niÖm B¾n ®Þa chñ còngxuÊt hiÖn trong thêi kú nµy. Môc tiªu cña c«ng ty ®îc ®ara ®· lµ: HiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm. C¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lýkinh doanh, b¶o hµnh ®· dÇn ®i vµo nÒ nÕp nµ æn ®Þnh.C«ng ty ®· cã toµ nhµ míi riªng cña m×nh t¹i 37 L¸ng H¹.TTBH còng mét lÇn n÷a di chuyÓn vÒ 19 NguyÔn BØnhKhiªm lµ b¶n doanh cò cña FIS. T¹i ®©y mäi c«ng viÖc ®·®i dÇn vµo quy cñ. B¶o hµnh ®· ®îc n©ng lªn mét bícchuyªn nghiÖp h¬n ®Ó ®¸p øng ®îc sù ph¸t triÓn kh«ngngõng cña c«ng ty. Qu©n sè ®îc c¾t gi¶m hîp lý vµ ®îcph©n bæ trong c¸c ®éi, nhãm chuyªn ng¹ch h¬n. KinhnghiÖm ®îc tÝch luü trong nhiÒu n¨m còng lµm cho ®éingò B¶o hµnh v÷ng vµng vµ chuyªn nghiÖp h¬n.
Sö ký FPT 1988 - 1998
268
Nh÷ng g¬ng mÆt cña B¶o hµnh ngµy nay: Gi¸m ®ècNgäc §øc th× b¹n hµng nµo mµ ch¼ng biÕt danh vµ nÓ v×,Xu©n Chung víi tiÕng Anh nh giã khiÕn cho nh÷ng ShoHung Poh (Service manager cña Compaq), Lim Buon Teng(Service manager cña IBM)... còng ph¶i kÝnh nÓ. §éi qu©nCustommer víi nh÷ng Thanh B×nh, Hång S¬n, MinhTh«ng, M¹nh Cêng vµ §øc H¶i, míi ®îc nghe ®Õn tªnhä kh¸ch hµng ®· thÊy yªn t©m mµ giao cho c¶ tµi s¶n vµsè mÖnh. §éi söa ch÷a víi nh÷ng Thanh Phóc, Thanh H¶imíi liÕc qua nh÷ng con Notebook ®· ph¸n ngay ra bÖnh.Nh÷ng Quang HiÕu, Ngäc Minh, chØ ngöi qua c¸c UPS ®·biÕt ph¶i sê vµo ®©u; Nh÷ng T« Long, Thµnh C¬ng th× söanguån vµ m¸y in nh ¨n gái. §éi Monitor víi V¨n Hïngvµ C«ng Héi th× danh truyÒn ®· kh¾p n¬i. §éi kho hµng víiBÝch H¹nh, LÖ Thuû th× thuéc part nh thuéc bµi h¸t. Thký DiÖu Hång cã giäng nãi trong nh níc suèi reo, khiÕncho kh¸ch hµng míi nghe ®· muèn môc kÝch tËn n¬i.
Sö ký FPT 1988 - 1998
269
Trung t©m B¶o hµnh - Con sè vµ sù kiÖn
NguyÔn Thanh B×nh
Trung t©m B¶o hµnh FPT
28/1/1992 - thµnh lËp Tr¹m dÞch vô b¶o hµnh trùc thuécTrung t©m dÞch vô tin häc ISC.
28/5/1993 - thµnh lËp Trung t©m B¶o hµnh ho¹t ®éng®éc lËp.
4 - ®ã lµ sè lÇn chuyÓn chç lµm viÖc cña Trung t©m B¶ohµnh tõ khi ra ho¹t ®éng ®éc lËp. LÇn ®Çu lµ chuyÓn tíi32D Lý Nam §Õ ( kho¶ng 3/1992), mét toµ nhµ 3 tÇng to®ïng. T¹i ®©y ®· x¶y ra mét sù kiÖn lín lµ Trung t©m ®· bÞkÎ trém viÕng th¨m. Bän trém nµy rÊt cao thñ, chóng c¾tkho¸ cöa xÕp, vµo lÊy ®å xong ra l¹i ®Ó kho¸ y nguyªn vÞtrÝ khiÕn h«m sau anh NguyÔn Xu©n Chung ®Õn míi ph¸thiÖn ra. Tµi s¶n mÊt gåm mét qu¹t, mét catsette cßn mÊyc¸i monitor ®· bÞ bª ra cöa nhng råi bän trém l¹i bá l¹i.Cã lÏ ®Çu tiªn chóng tëng lµ TV nhng råi thÊy d©y rîlo»ng ngo»ng, c¸p nguån l¹i l¹ ho¾c ch¼ng gièng TV tÑonµo nªn kh«ng thÌm lÊy. §óng lµ thêi buæi v¨n minh cha®îc khai ho¸. Sau vô nµy, Trung t©m cã thªm biªn chÕb¶o vÖ. Sau ®ã, th¸ng 7/1993 Trung t©m chuyÓn vÒ 54Hµng Bå, chung víi Zodiac. T«i cßn nhí lÇn ®Çu ®Õn xinviÖc ph¶i ®i qua cöa hµng cña Zodiac ë tÇng díi, qua métkho¶ng s©n vøt ®Çy m¶nh thïng Olivetti, trÌo lªn cÇu thangmíi tíi n¬i cÇn ®Õn. Nhng cha hÕt, t«i cßn ph¶i qua mét
Sö ký FPT 1988 - 1998
270
gian kho ®Çy nh÷ng ®å cò mèc thÕch víi mét c¸i TV néi®Þa to vËt ®Ó gi÷a nhµ. Vµo gian trong th× ®îc thëng thøcmét mïi h¬ng ch¼ng th¬m tho g×. Sau míi biÕt mÊy h«mtríc trêi ma to mµ nhµ l¹i dét, níc thÊm hÕt vµo th¶mtr¶i sµn. Ngåi cha yªn chç th× mét côc s¾t ®en ®en bÈnbÈn bçng næ bôp mét ph¸t, khãi bay mï mÞt. Mét «ng mÆtmµy hèc h¸c, r©u ria tua tña thß ®Çu ra nãi: "Kh«ng sao®©u em ¹, ë ®©y thÕ lµ chuyÖn thêng". Qu¶ lµ rÊt Êntîng. §Õn 8/1994, Trung t©m chuyÓn ra 18B Phan ChuTrinh, l¹i ë chung, lÇn nµy víi Cargo. VÒ sau CargochuyÓn ®i, Trung t©m chiÕm c¶. Lóc ®Çu thÊy qu¸ réng r·iråi cµng ngµy cµng chËt. Th¸ng 9/1996, Trung t©m chuyÓnvÒ 19 NguyÔn BØnh Khiªm vµ yªn vÞ cho tíi nay. Kh«ngbiÕt sau nµy cßn tr«i d¹t vÒ ®©u.
Ngêi ta b¶o 3 lÇn chuyÓn nhµ b»ng mét lÇn mÊt c¾p.VËy mµ Trung t©m chuyÓn tíi 4 lÇn nhng nh÷ng vá m¸y§«ng Nam ,̧ Olivetti cò rÝch ch½ng cßn chót gi¸ trÞ södông vÉn cßn nguyªn m·i tíi ®ît kiÓm kª võa råi míi tèngkhø ®i ®îc.
42 - §ã lµ sè lît ngêi ®· vµ ®ang lµm viÖc t¹i Trungt©m B¶o hµnh, chØ cã 6 n÷. TÝnh ra th× sè ngêi ra ®i ®· lính¬n sè ngêi hiÖn cßn lµm viÖc (hiÖn t¹i lµ 18). Trong sè®ã, mét sè chuyÓn sang bé phËn kh¸c, mét sè t×m ph¬ngtrêi míi, mét vµi ngêi bÞ qui lµ "®Þa chñ". Cã hai ngêikhi rêi khái Trung t©m ë tr¹ng th¸i thÇn kinh kh«ng b×nhthêng. §iÒu ®ã chøng tá ë Trung t©m còng cã lao ®éng trÝãc chø kh«ng chØ "¨n no v¸c nÆng" (!). §Æc biÖt cã Hai conchim l¹c ®µn quay vÒ tæ. §ã lµ anh NguyÔn Xu©n Chung®îc biÖt ph¸i sang HiPT vµ anh Ph¹m §øc H¶i sau mét
Sö ký FPT 1988 - 1998
271
thêi gian dµi lªnh ®ªnh bªn FIS, c¸c anh ®· trë vÒ Trungt©m vµo mét ngµy ®Ñp trêi.
50.000 - ®ã lµ sè thiÕt bÞ gåm CPU, monitor, m¸y in vµc¸c thiÕt bÞ phô trî kh¸c mµ Trung t©m chÞu tr¸ch nhiÖmb¶o hµnh (®©y lµ con sè thèng kª íc lîng). Trung b×nhmét th¸ng Trung t©m nhËn ®îc kho¶ng 100 có ®iÖn tho¹iyªu cÇu ®îc b¶o hµnh, cã kho¶ng 300-350 m¸y ®îc ®atíi Trung t©m ®Ó söa ch÷a. Cø 2-3 ngµy, mét thïng hµng to®îc göi cho Compaq vµ mét thïng t¬ng tù ®îc göi choIBM.
1995 - §©y lµ n¨m cùc thÞnh cña phong trµo ho¹t ®éngtrÝ ãc t¹i Trung t©m. Mäi ngêi ®ua nhau lËp "bé tø" haycßn gäi lµ nhãm "bèn b¹n cïng tiÕn". Anh Vâ Thanh Phóchåi ®ã míi vµo ®· ph¸t biÓu: "Tõ ngµy vµo Trung t©m B¶ohµnh cha bao giê ®îc thÊy mÆt trêi lÆn". Anh NguyÔnXu©n Chung håi ®ã cßn ®ang ë bªn HiPT cø 4 giê chiÒu lµgäi ®iÖn sang hái s¾p häp cha. Cßn vµo buæi tra, mäingêi thi nhau ¨n thËt nhanh ®Ó cßn vÒ chiÕm chç. Saunµy, do cã chØ thÞ cña C«ng ty, phong trµo nµy ®· tho¸itrµo, tõ ho¹t ®éng c«ng khai rót vµo bÝ mËt, tha thít dÇnvµ cho ®Õn nay, chØ cßn mét vµi c¸n bé trung kiªn cßn ho¹t®éng r¶i r¸c.
7 - lµ ngµy ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ cña Trung t©m. Tríc®©y, cø mçi tra thø b¶y lµ mäi ngêi kÐo nhau ®i ®¸nhchÐn. T«i vµo sau, chØ ®îc tham dù t¹i mét vµi ®Þa ®iÓmnh thÞt chã B×nh ch©n quª (sau lµ TrÇn Môc), gµ tÇn TèngDuy T©n, l¬n xµo s¶ ít NguyÔn Kh¾c CÇn, b¸nh m× xÝum¹i Hoµ M·... §êi sèng kh¸ lªn, mäi ngêi chuyÓn tõ ¨nsang ch¬i. Vµo tra thø b¶y, nÕu trêi bçng dng ®æ ma,chØ víi mét c¸i b¸nh m× kÑp trøng vµ mét lon níc ngät,
Sö ký FPT 1988 - 1998
272
nhãm "bèn b¹n cïng tiÕn" cã thÓ ngåi tõ 12 giê tra ®Õn 9-10 giê tèi. Khi phong trµo nµy l¾ng xuèng, anh NguyÔnNgäc §øc ®· cã s¸ng kiÕn chuyÓn sang ho¹t ®éng thÓ thao,cô thÓ lµ bãng ®¸. Vµ mçi chiÒu thø b¶y, nh©n viªn Trungt©m l¹i mÆc quÇn ®ïi ch¹y l«ng nh«ng trªn s©n B¸ch khoatõ ®Êy cho tíi nay.
3 - ®ã lµ sè ®¸m cíi cña nh©n viªn Trung t©m. Ngo¹itrõ c¸c anh giµ ®· cã vî con, ®a sè anh em cßn ®éc th©n.V× vËy mçi ®¸m cíi lµ mét sù kiÖn rÊt quan träng. §¸mcíi ®Çu tiªn lµ cña th ký NguyÔn DiÖu Hång. §©y lµ métsù kiÖn kh¸ næi bËt v× lÊy c¶m høng tõ ®¸m cíi nµy, nhiÒungêi ®· bçng dng loÐ s¸ng thµnh nh÷ng "lÒu" v¨n, "lÒu"th¬. Ph¶i nãi r»ng ®©y lµ mét chuyÖn rÊt ®¸ng mõng v× aicòng tëng t¹i Trung t©m chØ cã tuyÒn mét gièng ¨n tôcnãi phÐt, tay to h¬n ch©n. VËy mµ th¬ ca hß vÌ, v¨n xu«iv¨n ngîc në ré nh nÊm sau ma. ThËt ®¸ng tiÕc lµ phongtrµo nµy tån t¹i kh«ng l©u. TiÕp theo lµ ®¸m cíi cñaNguyÔn Thµnh C¬ng. §¸m cíi nµy cã mét ®iÒu ®Æc biÖtlµ tiÕn hµnh vµo ngµy 7 th¸ng 5, khi toµn d©n ta tng bõngkû niÖm ngµy c¾m cê lªn nãc hÇm §ê C¸t. §¸m cíi thøba lµ cña NguyÔn ThÞ LÖ Thuû. §Ó dù ®¸m cíi nµy, anhem ph¶i phi xe xuèng tËn Ch©u Giang (nghe nh bªn Tµu).VÒ ®Õn nhµ th× ngêi ®á qu¹ch bôi ®êng. Hy väng con sènµy sÏ t¨ng hµng n¨m.
Sö ký FPT 1988 - 1998
273
Fox- mét n¨m nh×n l¹i
NguyÔn Thu HuÖ
Trung t©m Internet FPT
FOX nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp
Tõ mong muèn ph¸t triÓn m¹ng TrÝ tuÖ ViÖt Nam(TTVN) lín m¹nh trë thµnh mét trung t©m th«ng tin ®iÖntö, mét s©n ch¬i c«ng nghÖ kiÓu míi cho ®«ng ®¶o ngêidïng ë mäi løa tuæi, trung t©m DÞch vô Trùc tuyÕn (FPTExchange Online) ®· ra ®êi vµo ngµy 1/3/1997, díi sùl·nh ®¹o trùc tiÕp cña ngêi ®· ”sinh“ ra c¸i m¹ng ®iÖn tönµy: Tr¬ng §×nh Anh. Cã lÏ ®©y lµ Trung t©m cã gi¸m®èc trÎ nhÊt FPT (26 tuæi) vµ sè thµnh viªn còng Ýt nhÊt,chØ cã 4 ngêi gåm: Tr¬ng §×nh Anh - Gi¸m ®èc béphËn; L· Hång Nguyªn - Kü thuËt vµ dÞch vô kh¸ch hµng;Chu Thanh Hµ - Phô tr¸ch Kh¸ch hµng vµ kinh doanh;NguyÔn Thu HuÖ - Biªn tËp vµ kiÓm so¸t th«ng tin. Ngoµira cßn cã chÞ Vò Thanh H¶i lµ Trî lý TG§ vÒ b¸o chÝ lµmcè vÊn.
MÆc dï chØ cã 4 ngêi nhng c¶ 4 ngêi ®Òu trµn ®Çymét niÒm l¹c quan, tin tëng vµo sù lín m¹nh ch¾c ch¾ncña trung t©m trong khi ho¹t ®éng kinh doanh cña Trungt©m lµ mét lo¹i h×nh cùc kú míi mÎ: DÞch vô th«ng tin. SëdÜ cã ®îc niÒm tin to lín ®ã, cã lÏ lµ do FOX ®îc xuÊtph¸t tõ mét tæ chøc tiÒn th©n kh¸ m¹nh trong c«ng ty: XÝnghiÖp Gi¶i ph¸p phÇn mÒm FPT (FSS) víi mét ®éi ngò
Sö ký FPT 1988 - 1998
274
nh÷ng kü s giái vµ nhiÖt t×nh, s½n sµng hç trî FOX ë møctèi ®a cã thÓ. NÕu nãi §×nh Anh lµ cha ®Î cña m¹ng TTVNth× ngêi mÑ ®· Êp ñ, nu«i dìng nã lín kh«n, cøng c¸pkh«ng ph¶i ngoµi ai kh¸c lµ trung t©m FSS. Bªn c¹nh ®ã,FOX cßn ®îc sù ñng hé, gióp ®ì cña c¶ Ban Tæng gi¸m®èc C«ng ty, tÊt c¶ nh÷ng l·nh ®¹o cïng toµn thÓ nh©n viªntrong c«ng ty. §ã lµ c¶ mét lùc lîng m¹nh mÏ ®Ó t¹o nªnmét tiÕng vang lín cho m¹ng TTVN ngay tõ nh÷ng ngµy®Çu míi thµnh lËp.
Nh÷ng ngµy ®Çu bao giê còng lµ nh÷ng ngµy vÊt v¶ giannan nhÊt, hÇu nh tÊt c¶ mäi viÖc cßn cha ®îc ®Þnh h×nhrâ rÖt. Nhng bï vµo ®ã, ngµy ®Çu còng lµ nh÷ng ngµy conngêi ta hå hëi nhÊt, h¨ng say nhÊt ®èi víi c«ng viÖc míi.Con ngêi ®ang h¸o høc t×m kiÕm nh÷ng c¸i míi l¹, nh÷ngthö th¸ch, vµ nh÷ng c¬ héi ®Ó kh¼ng ®Þnh m×nh. Víi tinhthÇn ®ã, mÆc dï ®îc thµnh lËp vµo ”th¸ng ¨n ch¬i“ nhngtÊt c¶ nh÷ng héi hÌ th¸ng ba ®Òu bÞ quªn l·ng ®Ó dån choviÖc ”an c, l¹c nghiÖp“.
Bíc khëi ®Çu nãi chung lµ thuËn lîi khi Gi¸m ®èc ®·thÓ hiÖn tµi ”hïng biÖn“ cña m×nh trong viÖc ”giµnh“ ®îcmét khu an c kh¸ réng r·i, tho¸ng m¸t víi hÖ thèng thiÕtbÞ míi vµ ”xÞn“ trªn tÇng cao nhÊt cña toµ nhµ 37 L¸ng H¹.Nhng ®Ó v¸c ®îc c¶ dµn m¸y tÝnh trªn lªn c¸i lÇu cao thÕtrong t×nh tr¹ng thang m¸y ”äp ep“ th× ch¼ng dÔ chót nµo.Porter chñ lùc vÉn l¹i lµ gi¸m ®èc §×nh Anh, chø anhchµng L· Hång Nguyªn, søc vãc th sinh th× chØ cã mµ...x¸ch dÐp. NÕu ai ®îc nh×n thÊy §×nh Anh lóc nµy th×kh«ng thÓ nµo nghÜ r»ng ®ã l¹i lµ mét gi¸m ®èc trung t©m.Trong trang phôc ¸o ph«ng, quÇn lao ®éng vµ giÇy ba ta,anh hoµn toµn kh¸c h¼n víi con ngêi ngµy thêng vÉnlu«n ”chØn chu“ trong chiÕc ¸o lôa ”hoa hoÌ“ g¾n liÒn víi
Sö ký FPT 1988 - 1998
275
cµ v¹t lôa phÊp phíi, giÇy da bãng lén, quÇn lµ th¼ng li íptrong mïi níc hoa riªng biÖt. May m¾n cho anh c¸cchµng trai FPT l¹i lµ nh÷ng ngêi ”helpfull“ nªn c«ng viÖc®Þnh c nhanh chãng hoµn thµnh. ThÕ míi biÕt lµm ph¸iyÕu lóc nµy síng thËt, nhiÖm vô duy nhÊt lóc nµy chØ lµ®øng cêi ®Ó c¸c chµng bít ®i phÇn nµo mÖt nhäc.
Råi nh÷ng khã kh¨n ban ®Çu qua ®i, FOX dÇn dÇn ®ivµo nÒ nÕp.
FOX con ngêi vµ sù kiÖn
Cã lÏ sù kiÖn n¶y sinh ®Çu tiªn, ®e do¹ m¹ng sèng cñatrung t©m non trÎ nµy lµ mét lo¹t... scandals x¶y ra trªnm¹ng TTVN trong FPT HCM mµ ngêi ta ®· gäi ®ã lµ”th«ng tin kh«ng lµnh m¹nh“. ThÕ lµ §×nh Anh l¹i ph¶i tøctèc bay vµo Sµi Gßn ®Ó häp bµn, söa sai... Sau gÇn mét tuÇn”lu tró“, cïng víi sù gióp ®ì hÕt lßng cña l·nh ®¹o c«ngty, anh ®· cøu ®îc m¹ng sèng cña FOX.
§Ó trë thµnh mét m¹ng ®iÖn tö cã lîng th«ng tinphong phó kh«ng thÓ kh«ng cã ngêi biªn tËp. Sau mÊyngµy qu¶ng c¸o vµ tuyÓn chän, qu©n sè cña bé phËn ®·®îc t¨ng thªm hai ngêi ®ã lµ TrÇn Thanh H»ng vµ L¬ngH¬ng Giang. Sau ®ã l¹i thªm NguyÔn Hång L©m. Mét®iÒu v« cïng t×nh cê lµ tÊt c¶ thµnh viªn trong bé phËn lócnµy ®Òu nh×n nhau qua... l¨ng kÝnh ®Ýt chai.
Ngµy b¶o vÖ kÕ ho¹ch kinh doanh 1997 ®· ®Õn(22/3/97). LÇn ®Çu tiªn b¶o vÖ kÕ ho¹ch kinh doanh nªn§×nh Anh chuÈn bÞ kh¸ chu ®¸o. C¶ bé phËn ®Òu cã mÆt t¹iphßng häp. §×nh Anh nãi hay, rÊt l«i cuèn vµ trµn ®ÇynhiÖt t×nh, tin tëng. Anh ®· nhÊn m¹nh ®Õn kh¶ n¨ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
276
TTVN trong viÖc phôc vô h¬n 1500 giao. KÕt qu¶ cuèicïng lµ anh ®· ®¹t ®iÓm cao nhÊt, mét ng«i vÞ mµ tríc nayngêi gi÷ nã vÉn lµ qu¸n qu©n §ç Cao B¶o (Gi¸m ®ècFIS). ThËt lµ mét dÊu hiÖu tèt cho t¬ng lai cña FOX.
LÇn ra qu©n ®Çu tiªn ®Ó giíi thiÖu m×nh lµ héi chî triÔnl·m EXPO’97. C¶ trung t©m chØ cã mét ngµy chuÈn bÞnhng ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt ®Ñp. Víi sù hç trî cñac¸c bé phËn kh¸c, gian hµng FPT tr«ng thËt s¸ng sña. C¸cthiÕu n÷ nhµ m×nh trong trang phôc ¸o dµi tr¾ng víi b¨ng®á v¾t chÐo vai tr«ng nh nh÷ng hoa hËu thùc sù trªn sµndiÔn. Víi hµng b¨ng r«n ”M¹ng th«ng tin miÔn phÝ duynhÊt“, Chu Thanh Hµ hÇu nh ®· kÐo ®îc c¶ thiªn h¹ ®æx« vÒ gian hµng FPT. Ban nh¹c TTVN còng ®· kÞp thêi ®Õngãp søc. Víi dµn ©m thanh s«i ®éng vµ tµi diÔn thuyÕthïng hån cña c¸c nh©n viªn tiÕp thÞ FPT ®· hoµn toµn thuhót ngêi xem. Ngay c¶ gi¸m ®èc §×nh Anh còng ®ãngmét vai trß tÝch cùc trong viÖc giíi thiÖu m×nh nµy. Hµngchôc gam tê r¬i bay vÌo vÌo ®Õn tay ngêi tham quan.Ngêi ta ®ua nhau ®¨ng ký tham gia sö dông m¹ TTVN.Råi Huy ch¬ng vµng Héi trî triÓn l·m còng ®îc trao vÒtay FPT. Qu¶ lµ mét thµnh c«ng kh«ng nhá bíc ®Çu.
Mïa hÌ 1997 ®· tíi mang theo c¸i mµu ®á chãi changlu«n th«i thóc con ngêi ta ph¶i lµm ®îc c¸i g× ®ã. Mongmuèn ph¸t triÓn thËt nhanh m¹ng líi kh¸ch hµng ®Ó cãthÓ tiÕn ®Õn thu phÝ, b¾t ®Çu thùc hiÖn bíc mét cña kÕho¹ch kinh doanh, khiÕn cho ®Ých th©n Tæng gi¸m ®ècTr¬ng Gia B×nh ph¶i ®øng ra ®«n ®èc ®¬n vÞ non trÎ nµy.Anh ®· t×nh nguyÖn lµm tæng chØ huy chiÕn dÞch ph¸t triÓnkh¸ch hµng víi môc tiªu ®Ò ra lµ ph¶i ®¹t ®îc con sè8.000 ngêi sö dông vµo ®Çu th¸ng 8. TÊt c¶ c¸c ph¬ng ¸nmaketing cã thÓ ®Òu ®îc sö dông: marketing qua b¸o chÝ,
Sö ký FPT 1988 - 1998
277
chÝ, qua m¹ng TTVN, qua FAX, qua c¸c ®¹i lý cña c«ngty..., ®Æc biÖt lµ qua mét ®ªm TTVN víi sù qu¶ng c¸o rÇmré vµ mét ch¬ng tr×nh c«ng phu.
Trong nh÷ng nµy hÌ nãng bøc ®Çu th¸ng 7, trung t©mFOX l¹i ®îc ®ãn nhËn mét thµnh viªn míi: NguyÔn TöQu¶ng (tøc Net.QuangNT), mét chuyªn gia virus næi tiÕngkh«ng nh÷ng trªn m¹ng TTVN mµ cßn trong c¶ giíi tinhäc víi mét läat nh÷ng phiªn b¶n BKAV. Qu¶ng lµ ngêi®Çu tiªn cña Trung t©m kh«ng ph¶i dïng ®Õn ”l¨ng kÝnh“khi lµm viÖc.
Cha kÞp thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu phÝ TTVN th× ChÝnhphñ quyÕt ®Þnh cho ViÖt Nam héi nhËp víi Internet. Mongmuèn ®îc trë thµnh mét trong nh÷ng nhµ ISP ®Çu tiªn ëViÖt Nam khiÕn cho FOX l¹i b¾t ®Çu mét chiÕn dÞch míi-giµnh quyÒn ISP. C«ng viÖc khã kh¨n tríc tiªn lµ thuyÕtphôc sù ñng hé hoµn toµn cña Ban l·nh ®¹o c«ng ty ®èi víiviÖc më lo¹i h×nh dÞch vô nµy. Sau mét lo¹t nh÷ng b¸o c¸o,kÕ ho¹ch, dù to¸n... gi¸m ®èc §×nh Anh ®· giµnh ®îc hÇuhÕt c¸c sè phiÕu cña Ban Tæng gi¸m ®èc vµ l·nh ®¹o c«ngty.
Hå s¬ tµi liÖu chi tiÕt ®· ®îc Chu Thanh Hµ chuÈn bÞs½n sµng, c¸c mèi quan hÖ míi ®ang dÇn ®îc thiÕt lËp.HÇu nh c¶ bé phËn ®· kh«ng ®i nghØ m¸t cïng c«ng ty t¹iNha Trang trong mïa hÌ nµy ®Ó tËp trung vµo nhiÖm vôträng ®¹i nµy. §×nh Anh, Thanh Hµ suèt ngµy rong ruæitrªn ®êng trªn chiÕc Dream cò, hÕt lªn Bé KHCN&MT l¹iqua Tæng tôc Bu ®iÖn, råi Bé Néi vô, l¹i häp hµnh cïngBan chØ ®¹o Quèc gia vÒ ch¬ng tr×nh Internet... B¸o chÝd¹o nµy liªn tôc l¨ng xª vÒ mét gi¸m ®èc trÎ, n¨ng næ,nhiÖt t×nh ®¾m ch×m víi c«ng viÖc, hÕt lßng v× sù nghiÖp
Sö ký FPT 1988 - 1998
278
®æi míi c«ng nghÖ th«ng tin níc nhµ. Cã b¸o ®· gäi anhlµ Bill Gates ViÖt Nam. TruyÒn h×nh còng thêng xuyªn®Õn quay Trung t©m vµ pháng vÊn vÞ gi¸m ®èc trÎ... Cuèicïng th× chóng ta ®· ®¹t ®îc ®iÒu m×nh mong íc: QuyÕt®Þnh c«ng nhËn quyÒn ISP ®èi víi c«ng ty FPT. §©y chÝnhlµ dÊu Ên quan träng quyÕt ®Þnh toµn bé híng ®i cña béphËn sau nµy.
Cã quyÕt ®Þnh råi, ho¹t ®éng thÕ nµo ®©y? Víi hµng lo¹tý tëng ®· ®îc nung nÊu trong ®Çu, vÞ gi¸m ®èc trÎ quyÕt®Þnh thùc hiÖn b»ng ®îc lý tëng cña m×nh.
NhËn thÊy vÞ trÝ tÇng 4 cña toµ nhµ 37 L¸ng H¹ ®· trënªn chËt chéi khi Trung t©m cÇn thªm nh÷ng nh©n viªnmíi, thÕ lµ Gi¸m ®èc l¹i quyÕt ®Þnh ®i t×m ®Þa ®iÓm an cmíi cho m×nh. Trong dÞp nµy hai sinh viªn NguyÔn V¨nKhoa vµ NguyÔn Quèc Thanh ®îc nhËn vµo bé phËn thùctËp. Chuyªn gia marketing D¬ng Thµnh Nam còng ®îc®iÒu ®éng tõ trung t©m FSS sang ®Ó hç trî cho FOX. Sinhviªn TrÇn Minh Trung còng ®îc chuyÓn tõ FIS sang ®Ó®îc thùc hiÖn c«ng viÖc phï hîp víi ®Ò tµi tèt nghiÖp cñam×nh.
§Þa ®iÓm ®· t×m ®îc: toµ nhµ 75 TrÇn Hng §¹o, métvÞ trÝ rÊt thÝch hîp cho ho¹t ®éng kinh doanh trong t¬nglai cña bé phËn. V¨n phßng ®· h×nh thµnh, mét v¨n phßngt¬ng ®èi ®Ñp m¾t ch¼ng kh¸c g× mét v¨n phßng T©y. V¨nphßng ®Ñp cÇn ph¶i cã ngêi ®Ñp ngåi. Vµ thÕ lµ Hoa kh«iThu Trang ®· ®îc mêi ®Õn lµm lÔ t©n.
C¸c bé phËn ®îc chØnh ®èn l¹i ®Ó b¾t ®Çu mét cuécchiÕn míi. Nhãm Marketing còng ®îc bæ sung thªm emNguyÔn Minh Håi xinh ®Ñp, n¨ng næ, ngêi ®· lµm baochµng trai FPT íc m¬ vÒ mét ”c« g¸i FIS“ khoÎ kho¾n,
Sö ký FPT 1988 - 1998
279
bÒn bØ trong lÔ kû niÖm 13/9 cña c«ng ty ngµy nµo. Vµ béphËn còng ®îc ®æi tªn thµnh Trung t©m Internet FPT.
”Ph¶i tranh thñ thêi c¬!“ - khÈu hiÖu cña Trung t©mtrong nh÷ng ngµy nµy. ”Lµ mét trong 4 nhµ ISP vµ méttrong 6 nhµ ICP, m×nh ph¶i cè g¾ng ®i tríc ngêi kh¸cmét bíc ®Ó giµnh cho m×nh mét lîng kh¸ch hµng tiÒmn¨ng trong khi c¬ së vËt chÊt ®· ®îc chuÈn bÞ s½n“ - Gi¸m®èc thêng nh¾c nhë c¸c nh©n viªn cña m×nh. ChiÕn dÞchhµnh qu©n lªn ®êng ®i t×m kh¸ch hµng, ®µo t¹o kiÕn thøcc¬ b¶n vÒ Internet cho kh¸ch hµng ®· ®îc Chu Thanh Hµtæ chøc thùc hiÖn nhanh chãng. Trong khi ®ã, nhãm küthuËt vÉn lu«n ®«n ®èc VDC ®Ô cã ®îc ®êng truyÒn vµtªn miÒn sím nhÊt. LÇn ®Çu tiªn ®îc biÕt Internet lµ g×khiÕn cho toµn bé nh©n viªn cña Trung t©m kh«ng ai muènvÒ nhµ sau giê lµm viÖc. Lóc nµo còng muèn chói ®Çu vµot×m hiÓu nh÷ng c¸i míi l¹ mµ c¸i m¹ng nhÖn nµy ®em l¹i.Vµ råi kh¸ch hµng còng bÞ nh÷ng nh©n viªn FOX kÐo vµonçi ®am mª nµy.
Cã kh¸ch hµng, cã tiÒn ®Ó thu råi. Mét c¸n bé phô tr¸chtµi chÝnh míi cña FOX xuÊt hiÖn nhng l¹i v« cïng quenthuéc víi ngêi FPT. §ã lµ chÞ NguyÔn ThÞ D, vî anh §çCao B¶o, mét gi¸m ®èc tµi n¨ng nhÊt FPT vµ còng lµ ngêi®· lu«n gióp ®ì FOX trong nh÷ng lóc khã kh¨n nhÊt. ChÞD lµ mét trong nh÷ng ngêi lín tuæi nhÊt FOX, chØ saub¸c thanh tra §µo Vinh. Sù gãp mÆt cña chÞ ®· tÆng thªmcho mçi ngêi ë trung t©m nöa tuæi ®êi.
TiÕp theo lµ mét lo¹t nh©n viªn míi xuÊt hiÖn. Mét sù®æi míi ®Õn chãng mÆt. ThØnh tho¶ng l¹i nh×n thÊy métg¬ng mÆt míi ®Õn nçi c¸c chµng tÇng hai nhiÒu khi kh«ngbiÕt ®ã lµ ”ngêi nhµ“ hay ”ngêi l¹“ n÷a. Vµ råi ®Çu mïa
Sö ký FPT 1988 - 1998
280
®Çu mïa xu©n n¨m nay, mét thµnh viªn trong nhãm s¸nglËp, L· Hång Nguyªn, chia tay víi bé phËn ®Ó lªn ®êng ®idu häc.
Lêi kÕt:
Nh×n l¹i mét n¨m qua víi bao sù kiÖn, bao thay ®æi,chóng t«i ®· nhËn ®îc biÕt bao sù gióp ®ì cña nh÷ngngêi ®· cïng chóng t«i, theo suèt chóng t«i trong qu·ng®êng vît qua nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch ban ®Çu ®Ó tiÕptôc ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn. Ngµy nay, Trung t©m InternetFPT ®· cã thÓ tù hµo vÒ nh÷ng g× m×nh ®· ®¹t ®îc. Víi 25g¬ng mÆt t¬i trÎ, tuæi ®êi trung b×nh cßn rÊt thÊp, chØ23,6 tuæi ®ang phôc vô h¬n 2000 kh¸ch hµng (c¶ Internetvµ Intranet), chóng t«i thùc sù ®· g©y ®îc tiÕng t¨mkh«ng nhá. Nh©n dÞp kû niÖm FPT trßn 10 tuæi, xin ®îcthay mÆt Trung t©m göi tíi Ban l·nh ®¹o, cïng toµn thÓ c¸cthµnh viªn C«ng ty FPT lêi chóc mõng nhiÖt liÖt vµ lêi c¶m¬n ch©n thµnh nhÊt. Chóng t«i ch©n thµnh c¶m ¬n ngêimÑ ®· Êp ñ vµ nu«i dìng m×nh kh«n lín nh ngµy h«mnay.
Sö ký FPT 1988 - 1998
281
Tr¬ng Gia B×nh
Lª Quang TiÕnPhã tæng gi¸m ®èc FPT
Anh sinh n¨m 1956, sau Bill Gate mét n¨m. Thêi phæth«ng anh häc chuyªn to¸n Chu V¨n An, tèt nghiÖp §¹ihäc Tæng hîp Moscow, Khoa To¸n c¬, anh còng b¶o vÖluËn ¸n PTS t¹i ®ã. Th¸ng 12 n¨m 1988, sau khi thµnh lËpFPT anh ®i §øc tu nghiÖp mét n¨m, ®Õn 12-1989 anh l¹iquay vÒ FPT vµ ë l¹i ®ã ®Õn b©y giê. Anh lµ ngêi thµnhlËp vµ lµ Gi¸m ®èc ®Çu tiªn cña C«ng ty. Vµo thêi ®iÓmthµnh lËp C«ng ty anh lµ c¸n bé cña ViÖn C¬ häc, ViÖnKHViÖt Nam, biÖt ph¸i sang ViÖn NCCNQG. Sau nµy khiFPT ®· trë nªn næi tiÕng, chóng t«i hay gäi ®ïa anh lµ anhS¸u.
C¸i næi bËt nhÊt cña anh S¸u theo t«i lµ sù say mª ®Õnng©y th¬ c¸c ý tëng míi vµ mét quyÕt t©m tíi møc l× lîm®Ó ®i ®Õn cïng: thµnh c«ng còng nh thÊt b¹i. Ngêi ngoµith× nãi r»ng ®iÓm m¹nh nhÊt cña anh S¸u lµ tô tËp ®îcmét lò qu¸i nh©n cã sõng cã má t©m huyÕt ®i theo FPT tõlóc kh«ng cã g× c¶ cho ®Õn tËn b©y giê. Khi ®ã, n¨m 1988anh cã d¸ng ngêi dong dáng, th sinh, hót thuèc l¸ liªntôc vµ hoµn toµn kh«ng biÕt uèng bia, rîu. Anh cã tÝnh c¶tin nh÷ng ngêi anh míi quen, ®Æc biÖt nh÷ng ngêi cãkh¶ n¨ng ¨n nãi lu lo¸t vÒ nh÷ng lÜnh vùc anh kh«ng amhiÓu. §iÓm g©y Ên tîng nhÊt cña anh S¸u lµ kh¶ n¨ngtr×nh bµy rÊt l«i cuèn c¸c ý tëng. NhiÒu khi ý tëng cñangêi kh¸c nhng anh cã thÓ tr×nh bµy cho thÝnh gi¶ mét
Sö ký FPT 1988 - 1998
282
c¸ch hoµn toµn tù tin vµ hÊp dÉn ®Õn møc ngay t¸c gi¶ cñaý tëng còng ph¶i th¸n phôc. Khi FPT cßn ®ãng ë nhµ b¸cV¨n (B¸c Vâ Nguyªn Gi¸p), chóng t«i thêng hay võa ®itrong vên võa nãi chuyÖn. T«i v« cïng kh©m phôc anhS¸u v× thØnh tho¶ng anh l¹i hån nhiªn dõng l¹i c¹nh métgèc c©y trong vên võa tÌ võa diÔn thuyÕt, c¶ hai viÖc anh®Òu lµm say sa. Theo t«i biÕt trong lÞch sö nh©n lo¹i chØcã hai vÜ nh©n cã thÓ lµm ®îc hai viÖc cïng mét lóc, ®ã lµNapoleon Bonapart vµ George Washinhton, anh S¸u lµngêi thø ba cã kh¶ n¨ng hiÕm hoi ®ã.
Sö ký FPT 1988 - 1998
283
§ç Cao B¶o
Khóc Trung KiªnGi¸m ®èc FSS
§Ó trë thµnh mét ngêi FPT thùc sù chØ cÇn mét ®iÒukiÖn duy nhÊt: g¾n bã vµ phÊn ®Êu hÕt m×nh v× sù ph¸t triÓnchung cña FPT. Tuy nhiªn ®Ó trë thµnh mét ngêi FPT næitiÕng, ngoµi ®iÒu kiÖn ®ã cßn cÇn thªm Ýt nhÊt mét trong sèc¸c ®iÒu kiÖn sau:
1 - Cã tµi n¨ng trong mét hoÆc nhiÒu lÜnh vùc: c«ngnghÖ, kinh doanh, thÓ thao, v¨n nghÖ hoÆc bÊt kú mét ho¹t®éng kh¸c cña c«ng ty.
2 - Cã thµnh tÝch cao vµ duy tr× ®îc thµnh tÝch ®ã t¹i®Ønh cao trong nh÷ng lÜnh vùc trªn, nãi c¸ch kh¸c ph¶i lµmét "Leader".
3 - Lµ mét trong nh÷ng ngêi tham gia x©y dùng c«ngty tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp, ®Æc biÖt lµ trong sè t¸mthµnh viªn ®Çu tiªn.
4 - Cã mét ®Æc ®iÓm ®Æc trng nµo ®ã thËt ®Æc biÖt,kh«ng gièng ai vµ kh«ng ai b¾t chíc ®îc.
5 - Cã mét nçi ®am mª, t×m mäi c¸ch (kh«ng ph¬ngh¹i ®Õn lîi Ých cña c«ng ty) ®Ó ®eo ®uæi ®am mª ®ã, tètnhÊt lµ trong mét ngµy ®Ñp trêi nµo ®ã biÕt c¸ch lµm chonçi ®am mª cña m×nh phï hîp víi víi ®am mª cña anhTr¬ng Gia B×nh hoÆc anh Bïi Quang Ngäc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
284
Trong nh÷ng ngêi FPT ®ang cßn ë c«ng ty hiÖn nay,ngoµi Ban TG§, cã lÏ Gi¸m ®èc Trung t©m HÖ thèngth«ng tin §ç Cao B¶o lµ ngêi héi tô nhiÒu nhÊt c¸c yÕu tètrªn ®©y, hiÓn nhiªn anh lµ mét trong sè nh÷ng ngêi FPTnæi tiÕng nhÊt.
LÇn ®Çu tiªn t«i thùc sù cã Ên tîng vÒ anh B¶o lµ tõn¨m 1995, vµo mét ngµy kh«ng nhí bèi c¶nh nh thÕ nµo,t«i ®îc tham dù buæi anh B¶o tr×nh bµy vÒ "Ph¬ng ph¸p4H", mét ý tëng næi tiÕng vÒ viÖc tiÕp thÞ vµ ®eo b¸mkh¸ch hµng. Cã lÏ nªn cã mét lóc nµo ®ã, chÝnh t¸c gi¶ sÏtr×nh bµy l¹i mét c¸ch hÖ thèng vÒ ph¬ng ph¸p nµy, rÊt®«ng nh÷ng ngêi b¸n hµng vµ tiÕp thÞ cña FPT hiÖn naych¾c cha tõng ®îc nghe. Theo c¸ch hiÓu cña t«i ®©y lµmét ph¬ng ph¸p b¸m ®uæi, nhiÒu tÇng, nhiÒu líp ®èi víic¸c kh¸ch hµng chiÕn lîc. Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµviÖc tËn dông søc m¹nh tæng hîp cña FPT tõ mét nh©n viªnb×nh thêng ®Õn TG§ vµ tÊt c¶ ®îc thùc hiÖn víi sù víisù phèi hîp cña mét nh©n viªn b¸n hµng cô thÓ. Theo t«i®©y lµ ph¬ng ph¸p hiÖu qu¶ nhÊt, ®Æc biÖt víi ®Æc ®iÓmkinh doanh cña FPT, nhÊt lµ cña FIS.
Thùc ra, chñ yÕu kh«ng ph¶i lµ nghÜ ra ph¬ng ph¸p ®ã,c¸c quan ®iÓm c¬ b¶n ®Òu cã thÓ gÆp ë ®©u ®ã trong c¸cs¸ch vë, tµi liÖu vÒ kinh doanh, tiÕp thÞ vµ b¸n hµng,... §iÒuchñ yÕu lµ ë chç anh B¶o ®· tr×nh bµy l¹i mét c¸ch rÊt hÖthèng, sinh ®éng, dÔ hiÓu vµ b¶n th©n anh ®· cã nh÷ngbiÖn ph¸p tæ chøc ®Ó vËn hµnh bé m¸y kinh doanh cña FIStheo t tëng ®ã. Nh÷ng thµnh c«ng cña FIS ph¶i ch¨ng lµhÖ qu¶ tÊt yÕu cña nh÷ng nç lùc kiªn tr× cña anh B¶o ®Ó ¸pdông ph¬ng ph¸p 4H.
Céng víi mét ph¬ng ph¸p hîp lý vµ nhÊt qu¸n, §ç Cao
Sö ký FPT 1988 - 1998
285
Cao B¶o thùc sù cßn lµ mét tÊm g¬ng vÒ sù quan t©m ®Õnkh¸ch hµng, kh«ng chØ lµ kh¸ch hµng chung chung mµ lµtõng con ngêi cô thÓ; kh«ng chØ lµ c¸c c«ng viÖc cã liªnquan ®Õn hîp ®ång hay dù ¸n mµ lµ tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò kh¸c.VÒ ®iÓm nµy, t«i ®îc nghe kÓ l¹i mét c©u chuyÖn nh sau:mét lÇn kho¶ng 9 giê tèi, anh B¶o cã ®iÖn tho¹i víi métchÞ lµ kÕ to¸n trëng cña mét kh¸ch hµng, qua c©u chuyÖnanh biÕt ngµy mai chÞ Êy khëi c«ng x©y nhµ vµ anh B¶o ®·nãi ngay, ®¹i ý lµ "nÕu thÕ th× em ph¶i ®Õn chÞ xem sao".Thùc ra chuyªn m«n vÒ m¸y tÝnh vµ kinh doanh m¸y tÝnhth× cã liªn quan g× ®Õn nghÒ x©y dùng? Mµ nÕu cã th× t¹isao l¹i nhÊt quyÕt ph¶i ®Õn ngay lóc ®· lµ qu¸ muén? T«i®· hái l¹i anh B¶o, vµ chÝnh anh ®· tr¶ lêi cho t«i: "M×nhch¼ng biÕt cã thÓ gióp ®ì ®îc g×, nhng x©y nhµ lµ métchuyÖn rÊt quan träng ®èi víi mét con ngêi, m×nh ®Õn vµolóc Êy chØ lµ sù quan t©m tù nhiªn".
Quan t©m ®Õn kh¸ch hµng lµ c©u nãi cöa miÖng cña bÊtcø ngêi b¸n hµng nµo, nhng ®Ó cã ®îc mét sù quan t©mtù nhiªn nh anh B¶o ch¾c kh«ng mÊy ngêi lµm ®îc,kh«ng ph¶i v× ®iÒu ®ã ®ßi hái mét tµi n¨ng ®Æc biÖt, mµ nãcÇn ®Õn mét c¸i g× ®ã b×nh thêng h¬n nhng còng khãkh¨n h¬n.
Sö ký FPT 1988 - 1998
286
Lª Quang TiÕn
Khóc Trung KiªnGi¸m ®èc FSS
Cã thÓ cßn c¸ch nµo ®ã kh¸c mµ t«i kh«ng biÕt, nhngtheo kinh nghiÖm cña t«i th× chØ cã hai c¸ch ®Ó cã thÓ nãichuyÖn víi Phã Tæng gi¸m ®èc Lª Quang TiÕn nhiÒu h¬n15 phót. C¸ch thø nhÊt: nghe anh kÓ chuyÖn cêi. C¸chnµy ai còng cã thÓ vµ còng s½n sµng thùc hiÖn. C¸ch thøhai: b¹n cø nãi vµ anh kh«ng nghe. C¸ch nµy khã h¬nnhiÒu. Kh«ng biÕt t«i cã chñ quan kh«ng, nhng ë FPThiÖn nay chØ cã mét ngêi lµm ®îc: Tr¬ng Gia B×nh. TÊtc¶ c¸c c«ng viÖc kh¸c, cho dï ®Êy lµ ®ßi nî, ®Êu thÇu, t¨ngl¬ng, khen thëng, chiÕn lîc ph¸t triÓn, ch¬ng tr×nhc«ng nghÖ, xö lý kû luËt c¸n bé hay viÖc g× ®i n÷a th× ®èivíi Lª Quang TiÕn, thêi gian ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh hoÆc ýkiÕn cÇn thiÕt Ýt khi cÇn ®Õn 15 phót.
T«i cã Ên tîng rÊt m¹nh vÒ nhµ l·nh ®¹o tµi chÝnhcña FPT vµo dÞp cuèi n¨m 1996, khi ®ã anh Thµnh Nam vµt«i ®· cã nhiÒu cuéc th¶o luËn vÒ viÖc s¶n xuÊt vµ kinhdoanh phÇn mÒm cña FPT nãi chung vµ FSS nãi riªng. SaurÊt nhiÒu cuéc trao ®æi chóng t«i nhÊt trÝ víi nhau lµ cÇnph¶i cã mét c¸ch nh×n toµn diÖn vµ c¬ b¶n h¬n tõ nhiÒukhÝa c¹nh: ®Çu t, tµi chÝnh, tæ chøc ®éi ngò, qu¶n lý s¶nxuÊt, ®Þnh híng c«ng nghÖ, ®Þnh híng kinh doanh, hîpt¸c trong níc vµ hîp t¸c quèc tÕ... Tõ ®ã chóng t«i ®i ®Õnmét ®Ò xuÊt bÊt ngê vµ t¸o b¹o lµ ®Ò nghÞ anh Lª Quang
Sö ký FPT 1988 - 1998
287
TiÕn vÒ lµm gi¸m ®èc FSS! C¶ anh Nam vµ t«i ®Òu hiÓur»ng ®©y lµ mét ®Ò xuÊt kh«ng b×nh thêng vµ khã thùchiÖn. Tuy vËy, chóng t«i vÉn quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh. Sù thùcth× chóng t«i ®· thùc hiÖn ®îc mét nöa kÕ ho¹ch: thuyÕtphôc anh TiÕn nhËn lêi, tiÕc r»ng phÇn thø hai chóng t«i ®·kh«ng lµm ®îc lµ thuyÕt phôc anh B×nh ®ång ý. Trongnh÷ng n¨m qua, ®èi víi nh÷ng kÕ ho¹ch vµ ®Ò xuÊt liªnquan ®Õn phÇn mÒm chóng t«i thêng nhËn ®îc sù ñnghé, ®ång ý vµ hç trî cña anh mét c¸ch nhanh chãng, nhiÖtt×nh vµ quyÕt ®o¸n. Cho dï kh«ng ph¶i lóc nµo chóng t«icòng triÓn khai nh÷ng kÕ ho¹ch nµy mét c¸ch thµnh c«ng®Ó ®¸p l¹i sù ñng hé ®ã.
Kh«ng ph¶i trong mäi vÊn ®Ò vµ kh«ng ph¶i ai còng cãthÓ ra c¸c quyÕt ®Þnh quan träng trong vßng 15 phót. Tuynhiªn, tõ khÝa c¹nh cña m×nh trong c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn,FSS thùc sù cÇn ®Õn nh÷ng quyÕt ®Þnh m¹nh mÏ vµ cïngvíi nã lµ sù ®am mª, chÊp nhËn thö th¸ch, khã kh¨n vµm¹o hiÓm cña nh÷ng ngêi khai ph¸.
Sö ký FPT 1988 - 1998
288
Bïi Quang Ngäc
Khóc Trung KiªnGi¸m ®èc FSS
Ngêi miÒn Nam cã mét tõ rÊt ®a nghÜa: quËy. LÇn ®Çutiªn t«i tiÕp xóc víi anh Ngäc lµ cã liªn quan ®Õn tõ nµy.Kho¶ng n¨m 90, 91 khi t«i cßn ë APPINFO vµ ®ang thùchiÖn c¸c hîp ®ång phÇn mÒm víi Hµng kh«ng ViÖt Nam(HKVN) khu vùc phÝa Nam. Khi ®ã ®éi phÇn mÒm FPTcòng ®ang thùc hiÖn c«ng viÖc t¬ng tù ë khu vùc phÝaB¾c. Mét ngµy, khi t«i ®ang triÓn khai hÖ thèng b¸n vÐ gi÷chç t¹i phßng vÐ néi ®Þa 27B NguyÔn §×nh ChiÓu, TpHCM th× gÆp anh Ngäc vµ anh §µo Kh¾c HËu, ë Ban tinhäc vµ th«ng tin HKNV, ®Õn ch¬i. Cã lÏ do ¶nh hëng cñanhiÒu th¸ng liªn tôc l¨n lén trong Sµi Gßn t«i hái ®ïa c¸canh mét c©u ®¹i lo¹i lµ: bän anh vµo ®©y ®· ®i quËy ë ®©ucha. Vµ nhanh chãng nhËn ®îc sù ph¶n øng kh¸ gay g¾t.Vµ anh Ngäc cã vÎ nh kh«ng thÓ rêi khái phßng vÐ nÕucha hái l¹i t«i cho ra nhÏ.
M·i ®Õn cuèi buæi, sau mét håi nãi chuyÖn t«i míi ph¸thiÖn ra r»ng th× ra c©u ®ïa cña t«i ®· dÉn ®Õn mét sù hiÓulÇm rÊt nghiªm träng vµ khi sù hiÓu lÇm ®ã ®· ®îc xãabá, anh Ngäc tuy vÉn hËm hùc nhng lêi nãi ®· trë l¹i nhÑnhµng: "Chó nãi thÕ, bän anh hiÓu nhÇm lµ ph¶i". Råi khivÒ lµm viÖc t¹i FPT, t«i ®· kh«ng Ýt lÇn ®îc nghe l¹i c©unãi Êy tõ chÝnh anh Ngäc, phÇn lín lµ ngay sau nh÷ng cuéctranh c·i rÊt c¨ng th¼ng. VÒ nh÷ng cuéc tranh c·i nµy, anhLª Quang TiÕn ®· ®Æt riªng cho mét tªn gäi rÊt d©n d· vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
289
d©n d· vµ còng rÊt ®óng b¶n chÊt: mæ bß.
NhiÒu lÇn t«i ®· ph¶i nghi ngê vÒ vèn tiÕng ViÖt cñam×nh, bëi t«i tù cho m×nh lµ cã ®«i chót c¶m høng víi v¨nch¬ng vµ còng kh«ng ®Õn nçi qu¸ vông vÒ vÒ tõ ng÷ vËymµ trong c¸c cuéc tranh luËn víi anh Ngäc t«i rÊt thêngr¬i vµo t×nh tr¹ng dÉn ®Õn hiÓu nhÇm vÒ ý tëng ban ®Çu.M·i råi t«i còng ®o¸n nhËn ra nguyªn nh©n cña hiÖn tîngcã thÓ gäi lµ kú l¹ nµy. Nã xuÊt ph¸t tõ mét ®Æc ®iÓm mµ®a sè chóng t«i thêng rÊt thiÕu, cßn b¶n th©n anh th× l¹iqu¸ d thõa ®ã lµ tÝnh s©u s¸t, cô thÓ ®Õn tõng chi tiÕt céngthªm vµo ®ã lµ th¸i ®é kh«ng khoan nhîng víi bÊt cø hiÖntîng nµo mµ anh tù cho sù l¬ lµ, chÓnh m¶ng hoÆc ®¹ikh¸i trong c«ng viÖc (cho dï, trong nh÷ng t×nh huèng nhvËy nhËn ®Þnh cña anh thêng chñ quan vµ ®éc ®o¸n nªncòng rÊt thêng kh«ng chÝnh x¸c).
Mét ®«i lÇn t«i cø nghÜ, nÕu nh c¸c qu¶n trÞ dù ¸n cñaFSS mµ gièng ®îc anh Ngäc trong lÜnh vùc nµy th× ch¾cch¾n khu vùc tÇng 3, tßa nhµ FPT, 37 L¸ng Hµ sÏ trë thµnhGa Hµng Cá - Hµ Néi. Bï l¹i c¸c dù ¸n ph¸t triÓn vµ hîp®ång phÇn mÒm ch¾c ch¾n sÏ tiÕn triÓn víi tèc ®é nhanhh¬n.
Sö ký FPT 1988 - 1998
290
NguyÔn Trung Hµ
Lª Quang TiÕnPhã tæng gi¸m ®èc
Cßn cã tªn gäi lµ Hµ “Bêm” do anh Hoµng Quang Vinh,TG§ Cotec, ®Æt cho. Anh sinh n¨m 1962, tèt nghiÖp Tænghîp Moscow, Khoa To¸n. VÒ n¬c n¨m 1984 vµ lµm viÖc ëViÖn C¬ häc, vµ tham gia nhãm nhiÖt chÊt cña anh B×nh t¹i®©y. Hµ “Bêm” còng lµ mét tay nghiÖn thuèc l¸ nÆng, cãbiÖt tµi uèng rîu nh níc l· vµ hÇu nh kh«ng say. Anhcã n¨ng khiÕu bÈm sinh vÒ cê b¹c vµ tµi chÝnh. Anh cã thÓthøc liÒn 3 ngµy 3 ®ªm ®Ó ®¸nh bµi vµ theo chç t«i biÕt thunhËp cña anh tõ kho¶n nµy cßn nhiÒu lÇn cao h¬n l¬ngGi¸m ®èc ACB. Anh tham gia FPT ngay tõ ngµy thµnh lËp.§Õn n¨m 1994 th× anh sang lµm Gi¸m ®èc Ng©n hµng ACBchi nh¸nh Hµ Néi, tõ n¨m 1988 anh lµm TG§ C«ng tyTogi. Hµ “Bêm” cã tµi xem tíng vµ tö vi, céng thªm c¸chnãi nh¸t gõng, th©m thuý nªn quanh lu«n cã mét líp khãi®Çy vÎ bÝ hiÓm bao phñ. Anh cã kh¶ n¨ng nhËn xÐt conngêi kh¸ chÝnh x¸c, ãc nhËn xÐt tinh tÕ vµ c¸i lìi rÊtnhän nªn ®îc b¹n bÌ t«n träng vµ quý mÕn.
Mét lÇn chóng t«i ®i c«ng chuyÖn ë B¾c Kinh, cÇn ph¶i®Õn mét kh¸ch s¹n ®Ó lµm viÖc. Chóng t«i gäi taxi vµ ®acard cña kh¸ch s¹n ®ã. Tay l¸i taxi loay hoay mét lóc råinãi kh«ng biÕt kh¸ch s¹n nµy. V× biÕt chót tiÕng Tµu nªnTrung Hµ liÒn xem tÊm card b»ng tiÕng tµu vµ nãi b»ngtiÕng Tµu víi tay l¸i xe: Kh¸ch s¹n NhÞ hµ m·, vËy t×m chçnµo cã tîng hai con ngùa níc th× ®ç l¹i! Håi l©u kh«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
291
tíi n¬i, t«i sèt ruét, xem l¹i tÊm card, lËt mÆt sau thÊy ®ÒtiÕng Anh: Hotel Land Mark. Ho¸ ra ch÷ land mark phiªn©m sang tiÕng Tµu lµ nhÞ hµ m· chø kh«ng liªn quan g× ®Õnngùa nghÏo á ®©y c¶. V¶ l¹i tay l¸i xe nãi tiÕng Anh cßntèt h¬n chóng t«i, anh ta than thë: NÕu c¸c «ng mµ nãitiÕng Anh tõ ®Çu th× t«i ®a c¸c «ng ®Õn tõ l©u råi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
292
ChuyÖn anh Ch©u “to”
TrÇn Nam DòngTrung t©m Internet FPT HCM
Trong c¸c nh©n vËt cña FPT TP Hå ChÝ Minh, ngêig©y Ên tîng vµ cã ¶nh hëng nhiÒu ®Õn t«i nhÊt, ®ã lµanh Hoµng Minh Ch©u (Ch©u “to”).
§iÒu ®ã kh«ng h¼n lµ v× anh lµ Gi¸m ®èc Chi nh¸nh,v× t«i vèn kh¸ kÞ gi¬ víi c¸c sÕp. ë anh Ch©u cã métc¸i g× ®ã rÊt l«i cuèn ngêi nghe, rÊt hãm hØnh nhngl¹i rÊt th©m thóy, rÊt tho¶i m¸i nhng cùc kú cã uy. Vµphôc nhÊt ë anh lµ tµi nãi chuyÖn vÒ ®ñ mäi ®Ò tµi, mµnãi chuyÖn bao giê còng rÊt hay, bëi v× anh lu«n l¸i®îc c©u chuyÖn theo ý m×nh, lu«n cã nh÷ng lý lÏ rÊtchÆt chÏ ®Õn nçi rÊt nhiÒu khi ngêi nghe ph¶i c«ngnhËn lµ m×nh sai mÆc dï tríc ®ã Ýt phót vÉn tin ch¾c lµm×nh ®óng.
T«i nhí m·i lÇn ®Õn nhËn viÖc ë 96 NguyÔn ThÞMinh Khai. LÇn ®ã anh Ch©u hái t«i qua loa kiÓu: "Chócã biÕt g× vÒ tin häc kh«ng? Chó thÝch lµm vÒ c¸i g×?".Khi nghe t«i tr¶ lêi lµ kh«ng biÕt mét tÝ g× vÒ tin häc,anh ®éng viªn "Kh«ng sao ®©u, ë FPT lóc ®Çu còngch¼ng ai biÕt g×, b©y giê chó xuèng phÇn mÒm lµm thö,kh«ng thÝch th× l¹i chuyÓn". Nãi chung, anh ch¼ng cÇnquan t©m ®Õn chuyªn m«n cña t«i, chØ cÇn nghe anhThµnh Nam giíi thiÖu "Th»ng nµy Sê-ti-c« l¾m" lµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
293
nhËn lu«n. Ph¬ng ch©m cña anh lµ th»ng nµo ch¬i tètth× lµm còng tèt.
Anh Ch©u cã biÖt tµi thuyÕt phôc ngêi kh¸c vµ gi¶iquyÕt c¸c khóc m¾c, m©u thuÉn trong anh em. Thênganh em trong c«ng ty cã t©m t, nguyÖn väng hayvíng m¾c g×, gÆp anh lµ mäi chuyÖn sÏ dÞu ®i. Håilµm ë Phßng phÇn mÒm, nhiÒu lóc khã kh¨n, QuècHïng ®· cïng t«i ®Õn xin ý kiÕn anh vµ chÝnh nh÷ngcuéc nãi chuyÖn víi anh ®· gi¶i to¶ ®îc nçi lo l¾ngcña chóng t«i, nhÊt lµ cña Quèc Hïng.
T«i cha thÊy mét ai ph¸t biÓu hay nh anh Ch©u.Trong mäi cuéc häp, trong khi c¸c bµi ph¸t biÓu kh¸cthêng rÊt kh« khan mang tÝnh b¸o c¸o th× bµi ph¸tbiÓu cña anh bao giê còng g©y ®îc sù chó ý cña ®écgi¶ nhê tÝnh hµi híc, sù th©m thóy cña c¸c c©u nãi. BÒngoµi dêng nh anh kh«ng chuÈn bÞ g×, nhng thùc ra,tõng c©u ch÷ cña anh ®· ®îc lùa chän rÊt kü, s¾p xÕptríc trong ®Çu. Anh hay dïng nh÷ng ch©m ng«n thµnhng÷ ®¾t gi¸ vµ lèi ph¸t biÓu song ®Ò trong c¸c bµi ph¸tbiÓu cña m×nh vµ ®ã chÝnh lµ nguyªn nh©n cña sù thµnhc«ng. Kh«ng mét ai trong c«ng ty l¹i cã nhiÒu thµnhng÷ hay ®îc nh¾c ®i nh¾c l¹i nh thÕ. Më ®Çu bµi ph¸tbiÓu vÒ th¸ch thøc 98, anh dïng "Con ®êng chóng ta®i kh«ng cã tr¹m dõng ch©n vµ nÕu cã ai ®ã kh«ng thÓ®i ®îc n÷a th× h·y cè mµ ch¹y". Nãi vÒ FPT HCM,anh khiªm tèn "Con ®êng chóng ta ®i rÊt ®¸ng tù hµo -FPT HCM cã thÓ h·nh diÖn mµ nãi r»ng - chóng ta lµmét chi nh¸nh lín nhÊt ViÖt Nam. Chóng ta cã doanhsè vµ uy tÝn lín, vÒ nh©n sù th× anh em khoÎ, chÞ em®Ñp. Chóng ta tù hµo v× ®îc kh¸ch hµng yªu mÕn vµtÝn nhiÖm". VÒ quan hÖ víi kh¸ch hµng, anh dïng
Sö ký FPT 1988 - 1998
294
ph¬ng ch©m "Cña kh¸c hµng c¸i g× còng th¬m". Vµanh rÊt tù hµo khi kh¸c hµng khen m×nh "MÊy th»ngnµy lµm th× thèi nhng ®îc c¸i gäi lµ tíi ngay". "Lµmmarketing cho FPT b©y giê lµ síng nhÊt bëi v× nãi c¸ig× chóng nã còng nghe"... vµ cßn biÕt bao nhiªu c©u nãikh¸c cña anh ®· ®i vµo tõ ®iÓn cña anh chÞ em trongc«ng ty.
Nhng c¸i mµ t«i kho¸i nhÊt ë anh cã lÏ lµ tµi...ch¬i. Cã lÏ bëi v× víi tr¸ch nhiÖm cña m×nh, t«i Ýt gÆpanh trong c«ng viÖc, chØ nghe anh em nãi r»ng anh rÊtcã tµi thuyÕt phôc c¸c ®èi t¸c, cßn ¨n ch¬i th× t«i gÆpanh nhiÒu vµ v« cïng kh©m phôc sù ®a tµi cña anh.Dêng nh anh cã thÓ tham gia vµo mäi lÜnh vùc: cÇm,kú, thi, häa, v¨n, thÓ, mü ®Òu kham ®ñ. Anh lµ méttrong nh÷ng c©y bót xuÊt s¾c cña FPT HCM, mét nhµbiªn kÞch vµ ®¹o diÔn tµi hoa. Anh ch¬i bãng bµn rÊttuyÖt. Trong thµnh phÇn ®éi V¨n phßng, anh lµ trungphong sè mét. T«i cßn nhí, n¨m 1996, ë Vòng Tµu, ®èi®Çu víi mét ®éi h×nh toµn c¸c cÇu thñ trÎ khoÎ nh AnhChiÕn, B¸ Ngäc, Nguyªn DiÖm, chÝnh anh chø kh«ngph¶i ai kh¸c ®· ghi bµn th¾ng cho V¨n phßng. T¹i gi¶ibãng ®¸ chµo mõng 13-3 võa qua, tuy ®· mÊy lÇn ®Þnhtreo giÇy nhng anh vÉn ra s©n trong trËn ®Êu víi 75 LªThÞ Hång GÊm vµ nÕu kh«ng cã sù xuÊt s¾c cña thñm«n Nguyªn DiÖm th× anh ®· ghi ®îc bµn th¾ng.
Anh lµ mét nh©n vËt kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong c¸ccuéc vui v¨n nghÖ. Dêng nh cã anh, mäi ngêi c¶mthÊy tù tin h¬n, phÊn chÊn h¬n vµ nh÷ng lêi h« hµo cñaanh bao giê còng rÊt cã träng lîng. Dï ®ã lµ Vungtau96, dï ®ã lµ Nhatrang 97 hay dÞp lÔ héi 13-3 n¨m nay,sù cã mÆt cña anh ®· lµ mét nöa cña thµnh c«ng trong
Sö ký FPT 1988 - 1998
295
c¸c cuéc vui. Ngoµi nh÷ng bµi h¸t truyÒn thèng mµ bÊtcø bËc cùu binh FPT nµo còng thuéc n»m lßng, anh cßncã mét kho chuyÖn cêi vµ nh÷ng trß ¶o thuËt hÊp dÉn.Ch¾c ch¾n chóng ta cßn nhí mµn ¶o thuËt th¸o d©y cñaanh ë Nhatrang 97 lµm anh Hång C¬ vµ vî anh Quangph¶i ph¸t ®iªn lªn v×... ghen. §ît nghØ m¸t võa råikh«ng cã anh ®i, qu©n ta nh r¾n mÊt ®Çu, ch¼ng ph¸t®éng ®îc g×. ThÕ míi thÊy, cha ai cã thÓ thay thÕ®îc anh Ch©u trong chuyÖn ¨n ch¬i. C¸c tay ch¬i cãtiÕng trong giíi trÎ nh Quang Kh¸nh, ViÖt Hµ vÉn cßnqu¸ xa míi ®¹t ®îc tÇm vãc ®ã.
Kh«ng nh÷ng chØ nh÷ng ngêi trong c«ng ty mÕnphôc tµi nãi chuyÖn cña anh. B¹n bÌ t«i trong nhãmC¶m xóc Nga rÊt thÝch ®îc ®µm ®¹o víi anh - ®ã thùcsù lµ nh÷ng gi©y phót th gi·n ®Çy bæ Ých vµ lý thó.Nh÷ng c©u chuyÖn cña anh rÊt triÕt lý nhng v× sao ®ãl¹i kh«ng kh« khan, mµ tr¸i l¹i, rÊt hÊp dÉn vµ dÔ hiÓu.Dêng nh, ë ®©u anh còng lµ trung t©m.
Vµ ®iÒu cuèi cïng khiÕn t«i mÕn phôc anh lµ anh rÊtyªu vî vµ th¬ng con. §i ®©u anh còng gäi ®iÖn b¸oc¸o vÒ víi chÞ Mai kÞp thêi. Anh cã thÓ bá mét buæinhËu, ®Õn chËm mét cuéc häp, nhng kh«ng bao giêchËm trÔ khi ®i ®ãn bÐ M©y. §Õn ch¬i nhµ anh, míithÊy tÊt c¶ mäi thø trong nhµ anh ®Òu giµnh cho c« cong¸i rîu. Nh×n anh ch¬i ®ïa hån nhiªn víi bÐ M©y, t«ibçng chît nhËn ra bÝ quyÕt cña sù thµnh c«ng tronganh.
17-7-1998
Sö ký FPT 1988 - 1998
296
Anh Ph¹m Hïng
Lª ThÕ HïngTrî lý Tæng gi¸m ®èc
Anh Ph¹m Hïng lµ Phã tiÕn sü C¬ häc. HiÖn nay anhlµm viÖc ë Khoa Qu¶n trÞ Kinh doanh, §¹i häc Quèc giaHµ Néi.
Anh lµ mét trong bèn ngêi ®Çu tiªn cña nhãm Trao ®æiNhiÖt - ChÊt. Anh cã d¸ng trÝ thøc nhÊt trong nhãm. T«i rÊtphôc anh ë c¸ch l¾ng nghe vµ chia sÎ. Bëi thÕ anh lµ ngêiph¶i nghe nhiÒu nhÊt vÒ nh÷ng b¨n kho¨n cña t«i trong qu¸tr×nh theo ®uæi C«ng nghÖ Thùc phÈm t¹i FPT.
T«i biÕt anh tõ nh÷ng ngµy häc t¹i Trêng §¹i häcTæng hîp Maxc¬va. D¹o ®ã anh nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒc¬ häc m¸u, nãi n«m na lµ gi¶i thÝch sù vËn chuyÓn cñam¸u trong c¬ thÓ vµ t×m nh÷ng ®iÒu kiÖn h×nh thµnh c¸chiÖn tîng ch¶y m¸u cam hay g©y ®«ng m¸u. Khi gÆp l¹ianh ë ViÖn C¬ häc, anh ®· kh«ng cßn nghiªn cøu nh÷ngvÊn ®Ò ®ã n÷a mµ ®· chuyÓn sang ®o ®¹c vµ lËp ch¬ngtr×nh m¸y tÝnh cho c¸c qu¸ tr×nh x©m nhËp mÆn tËn §ångb»ng S«ng Cöu Long. H×nh nh anh ph¸t hiÖn ra r»ng ¨nuèng qu¸ mÆn lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y bÖnh ch¶y m¸ucam vµ muèn gióp ®ång bµo Nam Bé kh¾c phôc. ViÖc kÐoanh ra khái c«ng viÖc ®ã ®Ó tham gia nhãm Trao ®æi NhiÖt- ChÊt ®· chiÕm mÊt cña anh B×nh ®Õn gÇn 3 th¸ng nh t«icßn nhí.
Sö ký FPT 1988 - 1998
297
Trong nhãm Trao ®æi NhiÖt - ChÊt anh lµ ngêi ®îcgiao lµm ®ñ viÖc. T«i cßn nhí cã d¹o anh cïng anh B×nh ®·lang thang vµo tËn nh÷ng ngâ hÎm tèi mÞt vµ tiÕp xóc víinh÷ng tay bu«n vµng cã tiÕng cña Hµ Néi vµo nh÷ng n¨m®ã ®Ó mua vµng lµm tµi s¶n tÝch luü cho nhãm. Mét lÇnkh¸c t«i víi anh ®· ë nhµ m¸y thuèc l¸ Thanh Ho¸ mÊytuÇn t×m nhùa ®êng ®Ó ®èt lªn, tr¸m vµo nh÷ng chç dß rØcña ®êng èng cÊp níc cho hÖ thèng ®iÒu hoµ. Anh lµmnh÷ng viÖc nµy nh chóng tù nhiªn ph¶i lµm, kh«ng thÝchmµ còng ch¼ng chª.
§iÒu anh thÝch nhÊt lµ vÏ. §Õn nhµ anh t«i thêng ®îcchøng kiÕn anh cëi trÇn, n»m bß trªn sµn vµ vÏ nh÷ng bøctranh mµ t«i kh«ng sao hiÓu ®îc. ChÝnh anh lµ ngêi vÏnªn logo ®Çu tiªn cña FPT, mét c¸i logo t«i rÊt thÝch mÆcdï ch¼ng hiÓu g×, nhng kh«ng ®îc chÊp nhËn lµm logocña FPT v× anh B×nh nãi nã qu¸ trõu tîng. Mª tÝn vµo tµivÏ cña anh t«i còng ®· nhê anh vÏ cho vµi c¸i logo choH.V vµo kho¶ng TÕt n¨m 1990. Vµ häc anh B×nh, t«i còngcÊt chóng vµo gãc tñ ®Ó lµm kû niÖm.
Con ®êng cña t«i vµ anh cø t¸ch ra råi l¹i nhËp vµo nhkh«ng. Khi FPT thµnh lËp anh chuyÓn h¼n sang nhãmnghiªn cøu vÒ c¸c lo¹i dßng phun, h×nh nh ®Ó chÕ t¹o c¸cm¸y in phun, do anh B×nh chØ ®¹o tõ xa, tËn bªn §øc. Sau®ã anh ®i §øc mét n¨m. §Õn khi vÒ, anh cïng t«i tham gianhãm chuÈn bÞ ®Ò ¸n thµnh lËp Khoa Qu¶n trÞ Kinh doanhdo anh B×nh l·nh ®¹o. §Õn khi t«i kh«ng tham gia nhãm®ã n÷a th× l¹i chia tay anh. GÇn ®©y anh cïng Khoa Qu¶ntrÞ Kinh doanh ®Õn ë trong toµ nhµ FPT, tÇng 5. Ch¾c mÊyb÷a n÷a anh l¹i ®i ®©u ®ã.
Sö ký FPT 1988 - 1998
298
Hïng R©u
NguyÔn Kh¾c Thµnh
Phã gi¸m ®èc FSS
Nã tªn lµ Hïng. C¸i tªn dï hay dï dë thÕ nµo th× còng lµdo cha mÑ ®Æt cho, hµ cí g× l¹i cø ph¶i thªm ch÷ R©u vµoc¬ chø. õ nã nhiÒu r©u ®Êy th× ®· lµm sao. Khèi kÎ thÌm cãbé r©u nh nã mµ còng ch¶ ®îc, cã khi chØ l¬ th¬ d¨m basîi còng tØa tØa, tãt tãt tr«ng mµ ph¸t ghÐt. L¾m ®øa xÊubông l¹i cßn vu cho nã lµ ë bÈn n÷a míi tøc chø. õ th× quÇn¸o nã ®«i khi còng mang mÇu x×n xØn thËt nhng còng cßnh¬n ch¸n v¹n ngêi. Hay hím g× mÊy c¸i trß xµ phßng nµyShampoo nä mµ còng ph¶i tù hµo? RÆt lµ mÊy c¸i ®å tiÓut s¶n. DÔ thêng c¸c cô ngµy xa kh«ng cã mÊy thø ®ãth× kh«ng sèng ®îc ch¾c?
Nhng th«i, lßng d¹ con ngêi, ghen ¨n tøc ë lµ lÏthêng t×nh, nã còng ch¶ chÊp. Nã tù biÕt m×nh cã tµi. Ch¶thÕ mµ tay gi¸m ®èc ph¶i n¨m lÇn b¶y lît mêi mäc, nÞnhnät m·i ®Ó nã lµm cè vÊn nã míi chÞu. Nã thÊy m×nh nµocã kÐm chi Khæng Minh xa ®îc Lu BÞ vêi, cµng nghÜl¹i cµng thÊy th d·n tõng khóc ruét. ê, mµ thiªn h¹ chaph¶i ®· mï hÕt ®©u. Ngay nh c¸i l·o B¶o ®Êy, tr«ng ngêith× lÎo khÎo lÌo khÌo, cËn gÝ gÞ vËy mµ còng tinh ra phÕt.ChÝnh l·o ®· ph¸t biÓu: Ngêi nh Hïng R©u ph¶i 4000n¨m míi cã mét lÇn!
Sö ký FPT 1988 - 1998
299
L·o thËt còng biÕt ngêi biÕt cña, ch¼ng nh métsè kÎ, bao nhiªu n¨m sèng gÇn nã mµ rèt côc vÉn ch¶ biÕtg×. Thö hái ®· ai ®îc nh nã cha?
Gi gØ g× gi, c¸i g× nã còng lµm ®îc tuèt. Líp trÎ b©ygiê, cã ®îc d¨m ba ch÷ vÒ m¸y tÝnh th× ®· lªn mÆt, vªnhvªnh v¸o v¸o. Chóng cã biÕt c¸i tªn thuë khai sinh lËp ®Þa"C«ng ty C«ng nghÖ Thùc phÈm" kh«ng? Mµ thùc phÈm lµai? lµ nã ®Êy, Hïng R©u chø cßn ai n÷a.
§Çu tiªn lµ kem nhÐ. Kem nã lµm thËt hÕt ý, c¸c lo¹ibèn mïa n¨m mïa g× g× cø ph¶i gäi b»ng cô. Råi b¸nhphång t«m nhÐ. B¸nh nã lµm xanh xanh ®á ®á tr«ng ®·thÝch mª. ThÕ mµ c¸i ®¸m gäi lµ ngêi tiªu dïng Êy l¹i ch¶hiÓu g×, kh«ng thÌm mua cña nã. Ngu thÕ th× ®óng lµ còngch¶ xøng ¨n b¸nh cña nã thËt. Nã ch¶ cÇn, nh©n viªn cñanã tù nhiªn mçi ngêi ®îc mét ræ, tÊt nhiªn lµ mang vÒchång ¨n, vî ¨n, bè mÑ ¨n, con c¸i ¨n, ¨n cho ®· ®êi, ¨ncho nhí ®Õn Hïng R©u nµy th× th«i. Ch¸n b¸nh nã chuyÓnsang s÷a. èi giêi, mãn nµy th× ph¶i nãi lµ nã t©m huyÕt ghªl¾m. KiÕn thøc to¸n häc bao nhiªu n¨m giêi ch¶ biÕt ®Ólµm g×, b©y giê nã ®em ¸p dông hÕt. Nµo tÝch ph©n, viph©n, tuyÕn tÝnh , dïng tÊt! C«ng dông th× ph¶i nãi, kháichª nhÐ. C¸c lo¹i så xÒ nh TuÊn bÐo cø thö dïng vµi hépcña nã xem, l¹i ch¶ ®îc nh TrÇn Thµnh, TrÇn Sung µ, eoãt ®©u ra ®Êy ngay. NÕu kh«ng bÞ chuyÓn c«ng t¸c th× h¼nb©y giê s÷a HV cña nã ®· trµn ngËp cßn h¬n c¶ con HIVhiÕc g× ®ã. Mµ con cña nã l¹i ch¶ cã g× chèng ®îc, Trusttê riÕc g× còng chÞu, cø gÝ cho mçi ngêi mét hép, kh«ng¨n mµ ®îc µ.
Bèn ngh×n n¨m míi cã ®îc mét ngêi nh nã thËtcòng ch¼ng ngoa. Nã síng, nã tù hµo, nã thÝch l¾m. Tuy
Sö ký FPT 1988 - 1998
300
vËy, ®«i lóc cã vµi ®iÒu vÉn lµm nã bùc m×nh. Nh chuyÖnnã cha vî hay cã 10 vî th× liªn quan g× ®Õn ai mµ thiªn h¹còng cø ph¶i châ måm vµo. Nã kh«ng lÊy th× thªm mét®øa Õ chång chø ®· chÕt ai ®©u mµ còng ph¶i l¾m chuyÖn.Nhng th«i ®îc, mét khi thiªn h¹ ®· thÕ th× nã sÏ lÊy vîcho chóng biÕt tay, lÊy d¨m b¶y vî cho bâ tøc! Nhngmµ... thèt nhiªn c¬n bèc ®ång cña nã bÞ ch÷ng l¹i v× nãchît nghÜ kh«ng biÕt c¸i mãn nµy th× ph¶i tÝch ph©n hay viph©n nhØ?
Sö ký FPT 1988 - 1998
301
SonTT liÖt truyÖn
Phan V¨n Hng
V× kh«ng ®ñ søc thµnh c«ng nghiÖp
Th× ph¸ cho tan chÝ vÉy vïng
Mîn thó v¨n ch¬ng khu©y thÕ luþ
LÊy tµi nghiªn bót ®o ®¹o cung
SonTT sinh n¨m 1968, quª ë NghÖ An. ¤ng néilµm ®Þa chñ, ¸p bøc bãc lét nh©n d©n còng nhiÒu. Theolêi SonTT kÓ l¹i, bè anh NgäcBQ còng ph¶i lµm thuªcho «ng. Thµnh ra sau nµy, ®Õn ®êi SonTT l¹i ph¶i thêphông anh Ngäc lµm Phã Tæng gi¸m ®èc. ¢u còng lµluËt nh©n qu¶. Nhng ®Êy lµ chuyÖn vÒ sau.
SonTT lóc nhá nghÞch ngîm, a ®¸nh lén, c¶ nhµkh«ng b¶o ban ®îc. Lín ®Õn n¨m 16 tuæi th× m·ikh«ng cao n÷a. Ngêi nhá nhng chÝ lín. Bá quª sangLiªn X« du häc. Häc ®îc vµi n¨m, nh©n v× bÞ ngêidÌ bØu lµ nghÌo hÌn nªn tøc khÝ nghØ häc ®i bu«n.Tróng qu¶ còng nhiÒu. Nhng cã ®«i lÇn bÞ ®¸nh cíp,nghÜ r»ng tÝnh m¹ng lµ quý nªn th«i bu«n b¸n vÒ níc.
Sö ký FPT 1988 - 1998
302
níc. Mong muèn lËp th©n, SonTT bÌn xin vµo FPTlµm viÖc.
Võa lµm SonTT võa häc §¹i häc Ngo¹i th¬ng.Thêng bá häc lu«n. Khi lµm kho¸ luËn tèt nghiÖpchän ®Ò tµi "Nghiªn cøu vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éngMarketing trong c«ng ty tin häc". Trong kho¸ luËn cã®o¹n viÕt r»ng:
"Trao ®æi lµ mét trong bèn con ®êng mµ métngêi cã thÓ söa dông ®Ó giµnh ®îc c¸i hä muèn.
Con ®êng thø nhÊt lµ tù s¶n xuÊt
Con ®êng thø hai lµ b»ng cìng bøc nh
¨n c¾p, ¨n cíp
Con ®êng thø ba lµ ¨n xin
Con ®êng thø t lµ trao ®æi
C¬ së cña Marketing ®îc xuÊt ph¸t tõ con ®êngthø t nµy...."
Tuy r»ng ý tø lÊy cña ngêi kh¸c, nhng thÇy gi¸o®äc rÊt thÝch nªn cho SonTT tèt nghiÖp.
Sö ký FPT 1988 - 1998
303
Lµm viÖc t¹i FIS mét thêi gian dµi, chiÕn c«ng còngnhiÒu, lªn ®Õn chøc trëng phßng Marketing. FIS t¨ngtrëng rÊt nhanh. Hîp ®ång còng nhiÒu. C¶ ®êi lµml·nh ®¹o, SonTT häp phßng ®îc hai lÇn, ®Ò nghÞ kûluËt mét ngêi. Sau tù thÊy ch¸n, xin chuyÓn sangphßng KÕ ho¹ch kinh doanh. C¸c sÕp còng cho.
Kh«ng biÕt SonTT thuËn tay g×, nhng cã nghÒ taytr¸i lµ bu«n b¸n. Thîng vµng h¹ c¸m, c¸i g× còngkinh doanh. Ngµy FPT míi chuyÓn vÒ L¸ng h¹, chacã ®iÒu hoµ, anh em nãng kh«ng chÞu næi, SonTT raob¸n qu¹t giÊy, råi chuyÓn sang b¸n C sñi. Kh«ng biÕtlêi ®îc bao nhiªu. Vµi n¨m gÇn ®©y lµm nghÒ ghiCD. Nhê thÕ còng kÕt giao ®îc víi nhiÒu b¹n h÷umíi. SonTT b¸n hµng cã tµi, thêng b¸n ®¾t h¬n ngêikh¸c. Cã khi mét ®Üa CD 100.000 ®ång, b¸n ®Õn500.000, nhng thiªn h¹ vÉn thÝch mua. Ngêi trongc«ng ty thêng gäi SonTT lµ chî giêi. Còng cã phÇn®óng. SonTT bu«n b¸n sßng ph¼ng, kh«ng ¨n c¾p cñaai nªn vÉn sèng ®îc.
SonTT lÊy vî, ®Î ®îc mét con trai, yªu quý l¾m.Ngµy ®i lµm, tèi võa ghi CD võa ch¬i víi con. TÝnhth¼ng th¾n, kh«ng biÕt sî trêi ®Êt. Thêng khi thÊy sù
Sö ký FPT 1988 - 1998
304
kh«ng hµi lßng lµ chöi. BÊt kÓ lµ ai. TÝnh l¹i thÝchchöi. L©u l©u mµ kh«ng ®îc chöi, ¨n kh«ng ngonmiÖng, ngñ kh«ng ®Çy giÊc, c¬ thÓ yÕu ít, gièng nhcon nghiÖn thiÕu Heroin vËy.
Sinh thêi SonTT cã tµi v¨n ch¬ng, cã tµi chöi bíi,hiÓu biÕt l¹i nhiÒu. Nh÷ng khi c¸u giËn lªn mµ chöi th×lêi lÏ ngoa ngo¾t, giäng v¨n s©u s¾c mµ chua cay.Tõng ch÷ tõng tõ nh c¾t thÞt, lét da, chäc x¬ng, hóttuû. Ngêi nghe võa bùc võa tøc, võa hËn võa ®au.Ngêi bÞ SonTT chöi mµ thµnh uÊt øc nh CUONGPL,thËm chÝ tuyÖt tÝch giang hå nh DMU nhiÒu kh«ngkÓ xiÕt. V¨n phong uyÓn chuyÓn mµ hïng hån, ý tømíi l¹ mµ s©u xa. Nh÷ng bµi chöi cña SONTT còng cãthÓ gäi lµ tuyÖt t¸c v¨n ch¬ng. So víi TrÇn L©m viÕthÞch chöi Tµo Th¸o ngµy xa tµi n¨ng ch¾c còngkh«ng kÐm g×. ChØ tiÕc r»ng kh«ng cã Tµo Th¸o, thµnhra c¸i tªn SonTT kh«ng thÓ lu danh sö s¸ch ®îc.
Hìi ¬i, SonTT cã tµi mµ kh«ng gÆp thêi thÕ. §¸nhtiÕc l¾m thay.
Sö ký FPT 1988 - 1998
305
TrÇn Thu Hµ
NguyÔn M¹nh Hïng
Trung t©m §Ò ¸n vµ ChuyÓn giao c«ng nghÖ
Trong ®Çu t«i lóc nµo còng hiÓn hiÖn khu«n mÆt t¬icêi vµ ªm ¶ cña chÞ. ChÞ nhÑ nhµng, dÔ th¬ng, gÆp chÞthËt dÔ chÞu. T«i cã c¶m gi¸c nçi bùc däc sau chuyÕn ®imarketing kh¸ch hµng thÊt b¹i sÏ tan biÕn ®i nÕu ®îcnh×n thÊy khu«n mÆt vui t¬i, ®îc thÊy nô cêi duyªnd¸ng cña chÞ.
Cã lÏ ë FPT ai còng biÕt chÞ. V× chÞ qu¶n lý hå s¬ c¸nh©n cña tÊt c¶ chóng ta. ChÞ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ conngêi cña c«ng ty, lo thñ tôc ký hîp ®ång cho nh©n viªnmíi, lµm giÊy tê cho ngêi ®i c«ng t¸c níc ngoµi, tæ chøcc¸c líp ®µo t¹o, thi tuyÓn còng nh thi ®Þnh kú cña c«ng ty.
NhiÒu ngêi b¶o chÞ cã c¸i d¸ng vÎ nhÑ nhµng vµ thanhlÞch kiÓu g¸i Hµ Thµnh. Cã ngêi cho r»ng chÞ cã vÎ ®iÖu®µ, bay bím. Cßn t«i biÕt ch¾c r»ng, ®»ng sau c¸i vÎ bÒngoµi ®ã lµ mét con ngêi ®Çy s¸ng t¹o vµ nghÞ lùc, métcon ngêi cÇn cï ch¨m chØ nh mét th«n n÷ c¶ ®êi chØ m¶imª cÊy cµy trªn c¸nh ®ång "nh©n sù", mét ngêi biÕt c¸chlµm viÖc vµ ®Æc biÖt lµ lµm viÖc víi con ngêi.
Thu Hµ lµ mét trong nh÷ng ngêi ®Çu tiªn lµm viÖc t¹iFPT. Ngêi ta xÕp chÞ cïng víi nh÷ng nh©n vËt næi tiÕng
Sö ký FPT 1988 - 1998
306
FPT nh TG§ Tr¬ng Gia B×nh, vua tiÕu l©m TiÕn LQ, l·othµnh thanh tra §µo Vinh... C« bÐ n÷ sinh ®¹i häc s ph¹mngo¹i ng÷ ngµy nµo giê ®©y lµm mét c«ng viÖc v« cïngquan träng cña c«ng ty tin häc hµng ®Çu cña ViÖt Nam.
Ngµy t«i vµo lµm ë FPT chÞ vÉn cßn th ký. Håi ®ãnhiÒu ngêi gäi chÞ lµ hoa kh«i FPT, nh÷ng ai lµm ë FPTtõ tríc ®Òu nãi "Ngµy xa Thu Hµ xinh l¾m". Mµ thùc ra®©u chØ cã ngµy xa. T«i thÊy h×nh nh sau khi sinh conchÞ cßn xinh h¬n, duyªn h¬n th× ph¶i. Cã mét ®iÒu kh«nggièng ai lµ bµ Trî lý TG§ vÒ TCCB khëi sù tõ d©n ngo¹ing÷. Tríc ®©y, c«ng viÖc TCCB do nhµ th¬ TrÇn V¨n Tr¶nphô tr¸ch. Sau khi c«ng ty s¾p xÕp l¹i nh©n sù, anh Tr¶nchuyÓn sang lµm viÖc ë Hanoi School of Business, chÞ ®îcph©n c«ng tiÕp tôc c«ng viÖc cña anh Tr¶n. Vµ chÞ ®· quyÕtchÝ b¾t ®Çu sù nghiÖp cña m×nh b»ng mét lo¹t c«ng viÖc cãtÝnh ®æi míi vÒ chÊt.
Trong lÔ tæng kÕt s¸u th¸ng ®Çu n¨m n¨m ngo¸i, lÇn ®Çutiªn cã mét phô n÷ lªn b¸o c¸o vµ còng lÇn ®Çu tiªn cã métb¸o c¸o t¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ chi tiÕt vÒ nh©n sù FPT. HÖthèng c¸n bé FPT ®îc qu¶n lý quy cñ h¬n. Check pointsinh ra tõ thêi chÞ. Cã lÏ ®Õn b©y giê ngêi ta míi hiÓu hÕtt¸c dông cña c¸i c«ng viÖc tëng nh thõa nµy. NhiÒu nhµl·nh ®¹o FPT sö dông nã nh mét c«ng cô ®Ó ®¸nh gi¸nh©n viªn, cßn c¸c c¸n bé FPT dïng nã nh mét chiÕcg¬ng ®Ó soi l¹i chÝnh m×nh sau 6 th¸ng lµm viÖc.
Nh©n viªn míi tuyÓn ®îc ®µo t¹o, c¸c c¸n bé nguån®îc ®µo t¹o, ai cã nhu cÇu ®µo t¹o ®îc ®µo t¹o. DÜ nhiªnhäc ph¶i g¾n liÒn víi thi cö. Ngêi ngêi ®i thi, ai còng thi,tõ ban tæng gi¸m ®èc ®Õn b¶o vÖ, lÔ t©n. Vµ cã danh hiÖutr¹ng nguyªn, cã rïa ®¸ nh thêi V¨n MiÕu.
Sö ký FPT 1988 - 1998
307
Ch¾c h¼n ai ai còng vµi lÇn ®iÒn vµo phiÕu gãp ý. D©nchñ lµ vËy, vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n, ý tëng cñac¸n bé c«ng ty ®îc xem xÐt vµ ®¸nh gi¸. Trung t©m b¹ncã nhu cÇu tuyÓn ngêi ? Cã ngay. ChÞ sÏ ra th«ng b¸otrªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, chÞ thu gom hås¬ cïng l·nh ®¹o c«ng ty vµ trung t©m tæ chøc thi tuyÓn.B¹n ®· chuyÓn hîp ®ång cha? GÆp chÞ mµ hái, ®õng ngÇnng¹i. B¹n muèn thi tríc h¹n ®Ó t¨ng l¬ng ? Cø ®Ò xuÊtvíi chÞ mét c¸ch v« t ®i. ChÞ tuy rÊt bËn nhng s½n sµngtiÕp b¹n, gi¶i thÝch b¨n kho¨n, th¾c m¾c cña b¹n. ChÞ sèngtrong bÇu kh«ng khÝ s«i ®éng vµ vui vÎ cña thêi kú FPTlín m¹nh.
Mét lÇn qua phßng trî lý, t×nh cê nãi chuyÖn víi chÞ, t«ihái c«ng viÖc cã khã kh¨n kh«ng? Thu Hµ cêi rÊt t¬i vµnãi: "B×nh thêng th«i anh ¹". Nãi thÕ th«i chø tiÕp xóc vµgi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc vÒ nh©n sù lµ mét viÖc theo t«i lµv« cïng khã kh¨n vµ phøc t¹p. C«ng viÖc ®ßi hái võa nhÑnhµng võa døt kho¸t, võa chÝnh x¸c võa s¸ng t¹o. T«i lu«nt©m niÖm "Mét c«ng ty thµnh c«ng hay kh«ng phô thuécrÊt nhiÒu vµo viÖc biÕt dïng ngêi: Ph¶i biÕt nhËn ai, bè trÝhä ë vÞ trÝ nµo, ®èi xö víi ngêi cã c«ng vµ ngêi m¾ckhuyÕt ®iÓm ra sao...". C«ng viÖc quan träng lµ vËy mµ lócnµo Thu Hµ còng t¬i cêi. Qu¶ lµ chÞ ®· thµnh c«ng trongc«ng viÖc.
NhiÒu ngêi thiÕt tëng chÞ chØ biÕt lµm viÖc. Song thùcra Thu Hµ rÊt dÝ dám. ChÞ nãi chuyÖn rÊt cã duyªn, chuyÖntiÕu l©m kh«ng nh÷ng chØ biÕt kÓ mµ cßn biÕt hëng thô.Ai ®ã b¶o t«i r»ng chÞ h¸t rÊt hay. Thùc ra t«i cha mét lÇn®îc nghe chÞ h¸t song kh«ng hiÓu sao t«i rÊt tin vµo lêinãi ®ã. Vµ t«i cø chê ®îi, chê ®îi ®Ó ®Õn mét ngµy nµo ®ã®îc thëng thøc mãn ¨n mµ m×nh mong muèn tõ l©u.
Sö ký FPT 1988 - 1998
308
Khi t«i viÕt bµi nµy th× c¶ thÕ giíi trµn ngËp trong bãng®¸, cßn FPT ®ang rén lªn chñ ®Ò nghØ m¸t Cöa Lß. Thu HµchÝnh lµ ngêi ®ang rµ so¸t l¹i danh s¸ch nh©n viªn, xemchÝnh x¸c cã bao nhiªu ngêi, ai thuéc diÖn nµo. L¹i s¾ptæng kÕt s¸u th¸ng ®Çu n¨m, l¹i thi cö vµ check point, l¹ixÐt t¨ng l¬ng theo ®Þnh kú s¸u th¸ng. Vµ chÞ l¹i vïi ®Çuvµo c«ng viÖc víi tÊm lßng vµ nhiÖt huyÕt víi lßng ham mªvµ sù s¸ng t¹o cña m×nh.
Ch¼ng khã kh¨n g× l¾m t«i còng cã thÓ ®o¸n tríc r»ngThu Hµ sÏ cßn tiÕp tôc lµm cho chóng ta söng sèt vÒ nh÷ngchiªu bµi nh©n sù cña chÞ vµ t«i tin r»ng vÊn ®Ò nh©n sùFPT trong t¬ng l¹i kh«ng xa sÏ ®îc hoµn thiÖn. T«i còngmong r»ng ch¼ng bao l©u n÷a anh em ta còng sÏ cã trongtay sæ lao ®éng... nh ai.
Hµ néi th¸ng 6 n¨m 1998
Buæi ph«i thai...PGS, PTS Tr¬ng Gia B×nh
Tæng gi¸m ®èc FPT
SÏ lµ mét sai lÇm nÕu kh«ng nh¾c ®Õn buæi ph«i thai cñaFPT víi nh÷ng tr¨n trë, suy t vµ t×m kiÕm. T«i xin tËptrung viÕt vÒ giai ®o¹n quan träng nµy, c¸c giai ®o¹n tiÕptheo ch¾c ®· cã nhiÒu ngêi viÕt. Cã ®îc FPT ngµy nay lµdo ®ãng gãp t©m trÝ vµ søc lùc cña mçi thµnh viªn FPT vµbiÕt bao nhiªu ngêi kh¸c n÷a. Do chñ quan vµ thêi giancã h¹n bµi viÕt nµy kh«ng thÓ kh«ng s¬ xuÊt, phiÕn diÖn vµnhiÒu sai sãt, rÊt mong b¹n ®éc th«ng c¶m bá qua. ChØmong ®©y lµ mét ®ãng gãp nhá vµo x©y dùng truyÒn thèngc«ng ty víi íc mong FPT liªn tôc ph¸t triÓn, ph¸t triÓn vµbÒn v÷ng.
ThÕ hÖ “Khãi löa chiÕn tranh”
H¬n nöa cuèi cña thÕ kû XX lµ c¬n lèc lÞch sö lín nhÊtcña ViÖt Nam. Nã xo¸y cuèn ®i qua biÕt bao sù kiÖn ®æithay: phong kiÕn, thuéc ®Þa, ®¸nh Ph¸p, ®uæi NhËt, giµnh®éc lËp d©n téc, thiÕt lËp chÕ ®é d©n chñ céng hoµ, ®¸nhMü, thèng nhÊt ®Êt níc, khñng ho¶ng kinh tÕ, ®æi míi...
Kh«ng biÕt lµ may hay rñi, song chóng t«i n»m trongc¬n lèc ®ã. Cã lÏ nÐt ®Æc trng nhÊt cña thÕ hÖ chóng t«i lµkhãi löa chiÕn tranh. Chóng t«i ra ®êi trong chiÕn tranh,lín lªn trong chiÕn tranh. §Õn khi nghe tin chiÕn th¾ng1975, ®Êt níc ®· hßa b×nh, chóng t«i ®· kh«ng tin ®Êy l¹ilµ sù thËt. Tõ khi cßn lµ nh÷ng ®øa trÎ 10 tuæi, chóng t«ihiÓu thÕ nµo lµ c¸i rÐt cña c¬n giã mïa §«ng B¾c thæi qualiÕp tre xéc lªn lng. Xoay, co thÕ nµo còng rÐt kh«ng ngñ
Sö ký FPT 1988 - 1998
310
®îc. Chóng t«i hiÓu thÕ nµo lµ c¸i ®ãi cån cµo vµ vÞ th¬mngon cña mét c¸i ch©n cua muèi trong chiÕc v¹i ®Çy dßi dochÞ con bµ chñ nhµ tèt bông cho. Chóng t«i ®· quen víibom ®¹n, chÕt chãc... nh sù thÓ ph¶i lµ nh vËy.
Chóng t«i ®· sèng chØ víi mét môc tiªu cao c¶ nhÊt:giµnh ®éc lËp d©n téc vµ thèng nhÊt Tæ quèc. Mäi hµnh vitrùc tiÕp hay gi¸n tiÕp lóc ®ã ®Òu phôc vô môc tiªu chung®ã. ChiÕn tranh lµ ®au khæ, khã kh¨n vµ khã kh¨n, ®au khæ®· d¹y cho chóng t«i t×nh b¹n, t×nh ®ång ®éi, t×nh yªu ®Êtníc, ý nghÜa cuéc sèng.
Trong nh÷ng n¨m th¸ng mÞt mï khãi löa chiÕn tranh ®ã,§¶ng vµ B¸c Hå ®· cã chÝnh s¸ch, mµ ®Õn b©y giê chóngt«i vÉn ng¹c nhiªn vµ kh©m phôc tÇm nh×n cña nã: Thay v×nghÜa vô qu©n sù, ra chiÕn trêng, nh÷ng tµi n¨ng trÎ ViÖtNam ®îc cho ®i ®µo t¹o ®¹i häc, bé phËn xuÊt s¾c nhÊt®îc ®i häc níc ngoµi. Ph¶i ch¨ng trong nh÷ng n¨m chiÕntranh mét mÊt mét cßn, B¸c Hå tin tëng s¾t ®¸ vµo toµnth¾ng vµ chuÈn bÞ nguån nh©n lùc chiÕn lîc cho c«ngcuéc x©y dùng ®Êt níc hßa b×nh, thèng nhÊt vµ phån vinhtrong t¬ng lai.
T«i may m¾n thi vµo ®¹i häc ®îc ®iÓm cao, ®îc häcdù bÞ mét n¨m ë trêng §¹i häc Kü thuËt Qu©n sù vµ maym¾n lín nhÊt cña t«i lµ ®îc cö ®i häc trêng §¹i häcTæng hîp Maxc¬va (MGU), thêng ®îc gäi ë ViÖt Namlµ Trêng Lomonosov. Cã thÓ nãi céi nguån cña FPT cãg¾n bã víi Trêng Lomonosov, g¾n bã víi Khoa To¸n c¬.NhiÒu ngêi cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®èi víi FPT lµ cùuhäc viªn trêng Lomonosov nh c¸c anh NguyÔn V¨n §¹o,Vò §×nh Cù, NguyÔn V¨n §iÖp... NhiÒu c¸n bé FPT lµ cùuhäc viªn Lomonosov nh c¸c anh Bïi ViÖt Hµ, Lª ThÕ
Sö ký FPT 1988 - 1998
311
ThÕ Hïng, Lª Quèc H÷u, NguyÔn Trung Hµ, NguyÔnThµnh Nam, NguyÔn Kh¾c Thµnh... Trong phong c¸ch STCngµy nay cã s¾c th¸i phong trµo v¨n thÓ Khoa To¸n c¬. C¸ccô nãi “gÇn mùc th× ®en” qu¶ lµ ®óng.
Trong nh÷ng n¨m häc ë níc ngoµi, t«i còng hiÓu ramét ®iÒu: nghÌo lµ hÌn, hÌn lµ nhôc. Ngêi Nga, ngêiTiÖp, ngêi §øc... ®· chöi rña, khinh bØ, thËm chÝ cßn ®¸nh®Ëp ngêi ViÖt Nam khi hä mua hµng, göi hµng vÒ níc.Lßng tù hµo vÒ d©n téc anh hïng cña t«i bÞ tæn th¬ngnghiªm träng. T«i tù nhñ nÕu ngµy xa B¸c Hå nãi vÒ nçinhôc vong quèc n« th× ngµy nay ngêi ViÖt Nam ph¶i röançi nhôc nghÌo hÌn. Nh÷ng lÇn gÆp anh NguyÔn V¨n §¹osang c«ng t¸c ë Maxc¬va, nghe anh kÓ vÒ mét ngêi tªn lµHoµng Quang Vinh ®· trë nªn giµu cã nhê c¸c hîp ®ångkhoa häc kü thuËt ®· nhen nhãm hy väng vÒ con ®êngxãa nhôc nghÌo hÌn...
§iÓm xuÊt ph¸t- ngêi anh c¶, ViÖn sü NguyÔn V¨n§¹o
T«i gÆp anh lÇn ®Çu tiªn vµo kho¶ng n¨m 1978-1979,khi cßn lµ sinh viªn MGU. Lóc ®ã anh ®· lµ yÕu nh©n cñanÒn khoa häc ViÖt Nam víi chøc ViÖn phã kiªm Tæng thký ViÖn Khoa häc ViÖt Nam. Nhí ®Õn anh, t«i nhí ®Õnm¸i tãc ch¶i bãng lËt vÒ phÝa sau, bé comple nghiªm chØnhvµ chiÕc cÆp to lu«n bªn m×nh. TÊt nhiªn næi bËt nhÊt ë anhvÉn lµ mét nô cêi r¹ng rì, v« t vµ trÎ trung. Thêi gian ®·kh«ng thay ®æi nô cêi Êy.
Anh NguyÔn V¨n §¹o lµ mét trong rÊt Ýt nhµ khoa häcViÖt Nam cã tÇm cì hµng ®Çu thÕ giíi. Chuyªn m«n cñaanh lµ dao ®éng phi tuyÕn. Tuy lµm c«ng t¸c l·nh ®¹o ®·l©u n¨m, anh vÉn tiÕn hµnh nghiªn cøu khoa häc. GÇn ®©y,
Sö ký FPT 1988 - 1998
312
anh vµ ®ång t¸c gi¶ - ViÖn sü Mitropolski võa ®îc nhËngi¶i thëng lín cña nhµ níc Ucraina.
Anh lµ con ngêi rÊt cã b¶n lÜnh, khÝ kh¸i, trung thùc vµc«ng t©m. Anh hµnh ®éng quyÕt ®o¸n, kh«ng e dÌ c¸c hËuqu¶ mçi khi nghÜ ®ã lµ viÖc lµm ®óng, hîp víi ®¹o lý.
§èi víi líp ®µn anh, c¸c bËc tiÒn bèi, anh sèng trícsau nh mét, cã t×nh cã nghÜa. C¸c bµi b¸o cña anh viÕt vÒGi¸o s Lª V¨n Thiªm s©u ®Ëm t×nh thÇy trß, rÊt c¶m®éng.
§èi víi líp trÎ chóng t«i, anh ®Æt niÒm tin tëng tuyÖt®èi vµ ñng hé hÕt m×nh, c«ng t©m. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªnmµ tõ nh÷ng n¨m 1980 ViÖn C¬ häc do anh phô tr¸ch ®· ®i®Çu trong viÖc øng dông khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ vµos¶n xuÊt, ®êi sèng víi c¸c danh tiÕng nh NguyÔn Xu©nHïng, NguyÔn H÷u Hïng, Hoµng Quang Vinh...
Tuy hµm cao, chøc träng nhng anh lu«n gi÷ mét t¸cphong gi¶n dÞ, rÊt gÇn gòi quÇn chóng. Cã lÇn cÇn ®i gÊpbuæi s¸ng vµo Thanh Hãa, chóng t«i ®· ®Ëp cöa vµo nhµanh xin ch÷ ký cña sÕp vµo lóc 12 giê ®ªm. V× anh lµ sÕp®Çu tiªn nªn t«i ®· tëng r»ng sÕp nµo còng dÔ d·i nh vËy.Sau nµy t«i míi hiÓu m×nh lÇm.
Hai m¬i n¨m tr«i qua, chóng t«i ®· lµm viÖc cËt lùc,liªn tôc s¸ng t¹o víi nhiÒu ý tëng, ®Ò ¸n t¸o b¹o nh FPT,XÝ nghiÖp liªn doanh C¬ ®iÖn l¹nh, Khoa qu¶n trÞ kinhdoanh, Khu c«ng nghÖ cao Hµ Néi... vµ thùc tÕ lµ cho ®Õnnay tÊt c¶ c¸c ®Ò ¸n trªn ®Òu xuÊt ph¸t tõ anh. Chóng t«ithËt sù tù hµo vÒ ®iÒu ®ã.
Sö ký FPT 1988 - 1998
313
Tõ nghiªn cøu khoa häc ®Õn thùc tiÔn
VÒ níc 1985, chóng t«i trµn trÒ nhiÖt huyÕt thµnh lËpmét nhãm nghiªn cøu khoa häc c¬ b¶n víi hy väng trëthµnh “tiÓu“ trêng ph¸i Sedov ë ViÖt Nam. ViÖn sü Sedovlµ nhµ khoa häc sè mét vÒ c¬ häc c¸c m«i trêng liªn tôccña X« ViÕt, lµ thÇy gi¸o lín cña anh NguyÔn V¨n §iÖp,cña Lª ThÕ Hïng vµ t«i. Nhãm chóng t«i lóc ®ã cã anhPh¹m Hïng, b¹n ®ång niªn cïng khoa, anh NguyÔn HångPhan, b¹n ®ång niªn cïng ®¹i ®éi t¹i §¹i häc Kü thuËtQu©n sù, anh Lª ThÕ Hïng, b¹n ®ång Khoa To¸n c¬ vµ saunµy cßn cã anh NguyÔn V¨n Th¨ng, ngêi do anh HoµngQuang Vinh giíi thiÖu vµo nhãm ®Ó ®¶m nhËn phÇn thùcnghiÖm vµ phÇn ®iÖn.
Tõ khi cßn ë Maxc¬va t«i cã ý ®Þnh vµo Thµnh phè HåChÝ Minh c«ng t¸c, nªn ®· bµn víi anh NguyÔn Trung Hµcïng vµo Nam. Anh Hµ nhËn tr¸ch nhiÖm ®i tiÒn tr¹m vµoc«ng t¸c ë Ph©n viÖn C¬ häc thµnh phè Hå ChÝ Minh.Nhng sau chóng t«i ®æi ý ®Þnh vµ anh Hµ l¹i kÐo c¶ gia®×nh ra B¾c. Nh©n tiÖn, anh ®îc ph©n tr«ng coi viÖc chëthiÕt bÞ ®iÒu hoµ trung t©m gì tõ bÖnh viÖn Chî RÉy ra l¾pcho nhµ m¸y thuèc l¸ Thanh Hãa. Anh ®· ngñ trªn chiÕncontainer chë m¸y. Toa tµu chë container kh«ng hiÓu kiÓug× ®· ®i lÖch ®êng ray vµ ch¹y trªn ®Êt b»ng mét qu·ng.May sao kh«ng ®æ toa, kh«ng lËt container vµ kh«ng x¶yra tai n¹n nµo.
Nhãm nghiªn cøu cña chóng t«i ®· lµm chÊn ®éng c¶ViÖn C¬ bÐ nhá (khi ®ã ®ãng ë 208D §éi CÊn) kh«ng ph¶iv× thµnh tùu g× ®Æc biÖt mµ lµ v× tiÕng ån µo c·i v· suètngµy vÒ bÊt cø chñ ®Ò g×. C¸i nÕp trËt tù, vÖ sinh, v¨n minh,®Õn vÒ chÐp sæ do anh NguyÔn V¨n §¾c, trëng phßng
Sö ký FPT 1988 - 1998
314
thuû khÝ dµy c«ng x©y dùng ®· bÞ ph¸ tan tµnh vµ ®îcthay b»ng lén xén, mÊt trËt tù vµ v« kû luËt. Tõ hçn mang®ã ®· n¶y sinh ra mét nhãm nghiªn cøu míi mang tªnnhãm nghiªn cøu trao ®æi nhiÖt vµ chÊt.
Chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu sãng phi tuyÕn trªns«ng cã ®¸y biÕn ®æi, m« h×nh hiÖu øng bÒ mÆt ng¨n c¸ch,m«i trêng nhiÒu pha nhiÒu thµnh phÇn...
Ph¸t huy c¸c mèi quan hÖ quèc tÕ cña sÕp NguyÔn V¨n§iÖp, chóng t«i thiÕt lËp dù ¸n phßng thÝ nghiÖm quèc tÕvÒ trao ®æi nhiÖt vµ chÊt, liªn doanh gi÷a ViÖn C¬ häc vµViÖn Nghiªn cøu trao ®æi nhiÖt vµ chÊt Belarusia. LÇn ®Çutiªn trªn thùc tÕ chóng t«i ®· “tay kh«ng b¾t giÆc”. B¹n ®·göi cho nhãm chóng t«i mét lo¹t thiÕt bÞ y tÕ ®o ®ång thêinhÞp thë, nhÞp tim, nhiÖt ®é... mµ chóng t«i chuyÓn cho anhHoµng Quang Vinh ®Ó ®æi lÊy mét xëng c¬ khÝ, íc m¬cña anh NguyÔn Hång Phan. TiÕc lµ anh Vinh ®· quªnchuyÓn cho anh Phan xëng nä. Tuy nhiªn phßng thÝnghiÖm nµy ®· dÉn ®Õn c¸c thø bét hoa qu¶ sÊy (døa, t¸o,cµ chua...), mét hîp ®ång kh«ng thµnh víi Vegetexco vµsau nµy mét c¸i tªn FPT víi nghÜa c«ng nghÖ thùc phÈm.
Trong mét bµi h¸t nä cã lêi “b¸n hÕt vali Gia B×nh ®i®¸nh T©y” nhng sù thËt chØ lµ n¨m 1985 t«i b¸n hai c¸inåi hÇm lÊy tiÒn, ®i nhê m¸y bay qu©n sù, vµo thµnh phèHå ChÝ Minh, lªn ViÖn Nghiªn cøu h¹t nh©n §µ L¹t kiÕmhîp ®ång ®Çu tiªn cña nhãm trao ®æi nhiÖt vµ chÊt:“Nghiªn cøu an toµn nhiÖt thñy ®éng häc cña Lß ph¶n øngh¹t nh©n §µ l¹t”. Bµi to¸n ®îc ®Æt ra lµ nÕu n©ng gÊp ®«ic«ng xuÊt thiÕt kÕ cña Lß (ruét Liªn X«, vá Mü) th× cã nækh«ng! ThËt may lµ ý tëng n«n nãng trªn bÞ bá ®i vµ ®Õnnay chóng ta vÉn cã thÓ ®i nghØ m¸t §µ L¹t.
Sö ký FPT 1988 - 1998
315
Khi ®ã íc m¬ cña chóng t«i lµ cã ®îc mét m¸y tÝnhPC XT. T«i vµ Ph¹m Hïng ®i ngang qua ®åi Cï vµ th¶oluËn vÒ viÖc sÏ cho c¸c nhµ nghiªn cøu kh¸c thuª chiÕcm¸y m¬ íc ®ã. Nç lùc cña nhãm cuèi cïng còng ®i ®Õnhîp ®ång víi Tæ chøc nguyªn tö n¨ng lîng quèc tÕ víi sètiÒn thõa ®ñ mua PC AT. Tuy nhiªn lóc cã tiÒn, th× ®· cãv« sè PC cña FPT vµ sè tiÒn ®ã ®· ®îc chia ra båi dìngcho c¸c nhµ nghiªn cøu trong nhãm cïng víi anh L©nthuéc ViÖn Nghiªn cøu n¨ng lîng nguyªn tö quèc gia.
Hîp ®ång ®Çu tiªn víi ViÖn Nghiªn cøu h¹t nh©n §µL¹t tuy lç (qui ®æi qua nåi hÇm) nhng lµ bíc ngoÆcc línlao ®èi víi nhãm chóng t«i. Nã më ra mét con ®êng míi.Tríc kia, c¸c nhµ khoa häc muèn tr¸nh khái c¶nh nghÌo®ãi bÇn cïng chØ cã cßn ®êng ®i níc ngoµi nghiªn cøukiªm bu«n b¸n (nåi hÇm, bµn lµ, qu¹t m¸y...). Kh«ng Ýt nhµkhoa häc ph¶i hy sinh nh©n phÈm, luån cói bî ®ì ®Ó ®i ra®îc níc ngoµi, ®Ó tho¸t c¶nh bÇn hµn. Víi hîp ®ång ®Çutiªn nµy, chóng t«i tin tëng r»ng cã thÓ tù nu«i m×nh b»ngviÖc øng dông c¸c tri thøc khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖvµo cuéc sèng. Cïng thêi ®iÓm ®ã, §¹i héi §¶ng lÇn thøVI ®· cho ra ®êi thuËt ng÷ míi: §æi míi.
Trong nh÷ng ngµy th¸ng nµy t«i cã mét ngêi céng t¸c®¾c lùc. §ã lµ anh Lª ThÕ Hïng, anh ®· rêi bá con ®êngnghiªn cøu khoa häc kiÓu truyÒn thèng ®Ó cïng t«i ®i vµothùc tiÔn.
Lª ThÕ Hïng- ®iÓm s¸ng 4000 n¨m
T«i gÆp Lª ThÕ Hïng lÇn ®Çu trong buæi sinh viªn n¨mt«i n¸o nøc ®i th¨m c¸c em sinh viªn míi tõ ViÖt Namsang. §Ó ra d¸ng «ng anh, chóng t«i mua b¸nh ga t«, chÌ,®êng ®Ó ®·i líp ®µn em kÌm víi c¸c bµi häc kinh nghiÖm,
Sö ký FPT 1988 - 1998
316
dÆn dß... §ang ¨n uèng vui vÎ (nhÊt lµ trong ®¸m sinh viªnmíi cã mét em n÷) th× mét chó ch¹y vµo phßng. Chóng t«i(cã Ph¹m Hïng, NguyÔn ThÕ Hïng- hiÖn ®ang c«ng t¸c ëHSB) ®on ®¶ mêi chµo: “Ngåi xuèng, ¨n b¸nh uèng nícem!”. Chó nh×n kh¾p chóng t«i mét lît nh gÆp ngêi ëhµnh tinh kh¸c, l¼ng lÆng quay lng, bá ®i sau khi sËp cöa®¸nh rÇm. T«i hái ra th× biÕt tªn chó lµ Lª ThÕ Hïng.
Lª ThÕ Hïng sinh ra trong m«t gia ®×nh c¸ch m¹ng nßi,quª gèc Thanh Hãa. Anh häc phæ th«ng ë trêng häc sinhMiÒn Nam. Sèng xa gia ®×nh, ë trêng bÐ ngêi häc giáinªn ®îc c¸c anh chÞ lín nu«ng chiÒu nhng kh«ng cã b¹n®ång niªn ch¬i nªn anh cã tÝnh c¸ch kh¸c ngêi. Nãi nhanh th× “Suèt 4000 n¨m tÊt c¶ mäi ngêi ®Òu bÊt b×nhthêng, trõ t«i!”.
Anh th«ng minh kh¸c thêng, suy nghÜ ®éc lËp, cã hÖthèng. §Æc biÖt cã khiÕu ®¸nh cê quèc tÕ, ch¬i bãng ®¸ch¹y mét m×nh nhiÖt t×nh, trît b¨ng, ®¸nh khóc c«n cÇu.Tèt nghiÖp ®¹i häc, lµm chuyÓn tiÕp nghiªn cøu sinh,nghiªn cøu m« h×nh m«i trêng cã cÊu tróc ®Þnh híng(tinh thÓ láng), nghiªn cøu lý thuyÕt t¬ng ®èi cã hèc®en... rÊt thµnh c«ng. H«m b¶o vÖ luËn ¸n Phã tiÕn sü,ViÖn sü Grigorian ®Ò xuÊt: “Bá phiÕu luËn ¸n Phã tiÕn sülµm g×? Bá phiÕu qu¸ch luËn ¸n TiÕn sü cho ®ì mÊt c«ngph¶i bá lÇn n÷a”.
Suýt n÷a nhãm chóng t«i mÊt anh v× sau khi bÞ thuyÕtphôc vÒ nhãm anh ®· lín tiÕng m¾ng Vô c¸n bé ViÖn khoahäc ViÖt Nam: “Cã nhËn kh«ng th× nãi ngay, ®Ó cßn t×mn¬i kh¸c ®ì mÊt thêi gian”. Sau khi vÒ FPT, ë H¶i Phßng bÞh¶i quan ®Ò nghÞ dÞch hå s¬ sang tiÕng ViÖt, anh tr¸ch:“C¸c anh ngåi ®©y mµ kh«ng biÕt d¨m ba thø tiÕng th× ngåi
Sö ký FPT 1988 - 1998
317
®©y lµm g×?”. ë trong phßng thuû khÝ ViÖn C¬, khi bÞ anhtrëng phßng nh¾c quÐt nhµ, anh tõ chèi ®¬n gi¶n: “Kh«ngquÐt!”. Anh trëng phßng vèn khÐt tiÕng quyÒn lùc tøc®iªn ngêi hái: “ë nhµ cËu khi bÈn th× ai quÐt?”. Anh tr¶lêi: “MÑ quÐt”. C¸n bé c«ng ®oµn nh¾c anh ®i lµm tæng vÖsinh c¬ quan, anh nãi: “¤ng mµ l«i th«i t«i nÐm «ng rangoµi cöa sæ b©y giê” vµ tiÕp tôc th¶o luËn víi chóng t«i vÒsãng phi tuyÕn. Khi ®îc t«i ®a vµo thµnh phè Hå ChÝMinh thùc hiÖn hîp ®ång sÊy thuèc l¸ §ång Nai víi tc¸ch chuyªn gia cao cÊp nhiÖt - chÊt, võa bíc vµo cængviÖn, anh x¸n vµo sê mÊy dµn nãng (kalo lÌ phÌ) ®Ó gi÷as©n vµ hån nhiªn hái t«i: “Anh B×nh nµy, c¸i nµy lµ c¸ig×?”. Hoµng Quang Vinh tÐ ngöa: “Chuyªn gia thÕ nµy th×chÕt t«i råi!”.
Cø hån nhiªn nh vËy anh ®· nghiªn cøu, tÝnh to¸n, ®·yªu, ®· ®au khæ, ®· sÊy bÌo, lµm bét HV vµ vµi chôc lo¹ithùc phÈm kh¸c, ®· häc ch¬i bµi, uèng rîu, ®· so¹n th¶ora hÇu hÕt c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý cña FPT, ®· viÕt gi¸otr×nh vµ ®µo t¹o t©n binh FPT, viÕt ra hÇu hÕt c¸c ®Ò ¸n, b¸oc¸o, nµo Tin häc phæ th«ng 2000, nµo Khu C«ng nghÖ caoHµ Néi, Sao c«ng nghÖ...
ë FPT mäi ngêi ®Òu tiÕc ngÈn ng¬ khi tiÔn anh lÊy vîë cuèi tuæi b¨m. Qu¶ thËt cßn ®©u ®iÓm s¸ng kú dÞ 4000n¨m.
SÊy l¹nh thuèc l¸ - Hîp ®ång kinh tÕ ®Çu tiªn
T×nh cê trong dÞp ®i tr¹i hÌ C¬ häc 1986 t¹i §å S¬n, anhNguyÔn Xu©n Hïng, Ph©n viÖn trëng Ph©n viÖn C¬ häcthµnh phè Hå ChÝ Minh kÓ vÒ nhu cÇu sÊy thuèc l¸ ë nhiÖt®é phßng ®Ó gi÷ h¬ng liÖu ng©m tÈm cña thuèc l¸ ë nhµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
318
m¸y thuèc l¸ §ång Nai. Anh Hïng hái lµ c¸c anh cã lµm®îc kh«ng vµ t«i tr¶ lêi lµ hiÓn nhiªn lµm ®îc viÖc nµy.
T«i l¹i b¸n tiÕp nåi hÇm, bµn lµ, chËu nh«m Liªn X« vµbay vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh ®Ó thuyÕt phôc nhµ m¸yký hîp ®ång. Trong buæi tiÕp kiÕn ®Çu tiªn víi ban l·nh®¹o nhµ m¸y t«i ®îc ph¸n mét c©u xanh rên: “Gi¸o sthµnh phè Hå ChÝ Minh cßn kh«ng ¨n nh»m g× huèng hå lµPhã tiÕn sÜ Hµ Néi”. Sau nµy t×m hiÓu th× gi¸o s ®Çungµnh trao ®æi nhiÖt chÊt §¹i häc B¸ch khoa thµnh phè HåChÝ Minh ®· kh«ng thuyÕt phôc ®îc nhµ m¸y ph¬ng ¸ncña hä.
T«i quyÕt ®Þnh thay ®æi c¸ch ®¸nh. Tríc hÕt thuyÕtphôc Ph©n viÖn C¬ tríc, råi Ph©n viÖn C¬ gióp cïngthuyÕt phôc nhµ m¸y, bëi khi ®ã Ph©n viÖn C¬ ®ang cã hîp®ång vµ ®ang cã uy tÝn víi ban l·nh ®¹o nhµ m¸y, ®Æc biÖtlµ thuyÕt phôc c¸c anh Quèc Anh, Huy Hïng vµ anh Xu©n.T«i më mét lo¹t seminar tr×nh bµy ý tëng rÊt ®¬n gi¶nsau: Cho kh«ng khÝ ®i qua dµn l¹nh ®Ó ngng tô h¬i níctrong ®ã, råi thæi khÝ ®· bÞ lÊy Èm qua dµn nãng (cßn ®îcgäi ®ïa lµ kalo lÌ phÌ) th× sÏ cã khÝ kh« ë nhiÖt ®é phßng®Ó sÊy thuèc l¸. C¸c chuyªn gia Ph©n viÖn C¬ ®· hoµn toµnbÞ c¸c c«ng thøc, ®å thÞ, tÝnh to¸n cña t«i chinh phôc. §Õnb©y giê t«i vÉn ng¹c nhiªn lµ lµm sao t«i ®· tÝnh to¸n ra tÊtc¶ cÇn bao nhiªu l¹nh, bao nhiªu nãng, ®éng c¬ bao nhiªum· lùc, cÇn bao nhiªu t«n, bao nhiªu s¾t, xi m¨ng vµ baonhiªu tiÒn ®Ó sÊy bÊy nhiªu thuèc l¸. Vµ ®iÒu ng¹c nhiªnnhÊt lµ t«i ®· ký ®îc hîp ®ång víi gi¸ trÞ trªn 3 triÖu ®ångViÖt Nam (t¬ng ®¬ng 8.000 USD) lín h¬n hîp ®ång tonhÊt cña tíng huyÒn tho¹i Hoµng Quang Vinh (tÊt nhiªnvíi sù t vÊn cña anh).
Sö ký FPT 1988 - 1998
319
§Ó ®a c«ng nghÖ cao vµo sÊy thuèc l¸, chóng t«i ®· ®ÒnghÞ tiÕn sü NguyÔn §×nh Ngäc (nay lµ Phã Ban chØ ®¹oCh¬ng tr×nh quèc gia vÒ C«ng nghÖ Th«ng tin) ®Õn lµmseminar vÒ øng dông dao ®éng cao tÇn vµo sÊy thuèc l¸.§¸ng ng¹c nhiªn h¬n lµ NguyÔn Thµnh Nam lóc ®ã s¾pb¶o vÖ luËn ¸n Phã tiÕn sÜ ®· chÐp tay bµi b¸o ë Th viÖnLª nin nãi vÒ sÊy thuèc l¸ b»ng sãng cao tÇn. Chóng t«i ®·gi÷ tµi liÖu nµy nh mét bÝ mËt c«ng nghÖ. RÊt tiÕc c«ngnghÖ nµy chóng t«i vÉn cha cã dÞp ®a vµo thùc tiÔn ViÖtNam.
Hîp ®ång ®iÒu hoµ nhµ m¸y thuèc l¸ Thanh Hãa-Ký dÔ khã lµm
Sau khi hîp ®ång sÊy thuèc l¸ §ång Nai ®i vµo giai®o¹n kÕt thóc n¶y sinh c¬ héi ®æi 26 m¸y ®iÒu hßa tênglÊy hÖ 2 m¸y l¹nh trung t©m cña bÖnh viÖn Chî RÉy. AnhHoµng Quang Vinh ®Ò nghÞ t«i ®a tiÒn ®Æt cäc ®Ó lÊy métnguån m¸y ®iÒu hßa Fedder cò cßn tèt. ThÕ lµ nhãm t«ithµnh chñ nh©n mét hÖ ®iÒu hßa khæng lå.
Ra Hµ Néi, t«i ®îc mét ®ång sù ë ViÖn C¬ tªn lµNguyÔn Minh S¬n s½n sµng dÉn ®i gÆp «ng chó Lª ViÕtDîc, gi¸m ®èc nhµ m¸y thuèc l¸ Thanh Hãa ®Ó chµo hÖ®iÒu hßa trung t©m míi sö dông 3 n¨m tríc gi¶i phãng.
Tríc tèi vµo Thanh Hãa nhãm t«i qu©y quÇn ®Ó xemPh¹m Hïng thÓ hiÖn phèi c¶nh hÖ thèng ®iÒu hßa trungt©m. T«i cßn nhí nã nh c¶nh trong c¸c phim viÔn tëngvÒ chiÕn tranh c¸c v× sao trong vò trô. Mét c¸i g× v« cïnghïng vÜ, phun khÝ l¹nh xanh rên xuèng ®¸m ngêi nhá li ti.C«ng nghÖ tr×nh bÇy lóc ®ã ®· ®¹t tr×nh ®é chØ hai lÇn vµoThanh Hãa, c¸ch nhau mét tuÇn, chóng t«i ®· ký hîp ®ång14,5 triÖu (37,500 USD) vµ trong vßng mêi ngµy t«i ®·
Sö ký FPT 1988 - 1998
320
®· cÇm chiÕc sÐc trÞ gi¸ 10,5 triÖu ®ång. §Ó hiÓu ®óng quym« sè tiÒn nµy t«i cÇn nãi thªm lµ l¬ng lóc ®ã cña c¸n bécì 200 ®ång.
ThÕ lµ nhãm chóng t«i lao vµo hîp ®ång kû lôc nµy (l¹ivît gi¸ trÞ hîp ®ång cña Hoµng Quang Vinh). Lª ThÕHïng lo thiÕt kÕ toµn bé hÖ thèng; NguyÔn Hång Phan lophÇn c¬ khÝ, vËt t; anh NguyÔn V¨n Th¨ng, thµnh viªnmíi cña nhãm, b¹n cò cña Hoµng Quang Vinh, lo phÇnthiÕt kÕ vµ thùc hiÖn ®iÖn. Anh Minh S¬n lo vÒ ®èi ngo¹ivíi nhµ m¸y, Ph¹m Hïng cæ vò tinh thÇn. H«m ®i ph¸ dìtrÇn nhµ ®Çu tiªn cïng thanh niªn ViÖn C¬, Ph¹m Hïng®¹p ngay ®inh vµ tõ ®ã quay vÒ chØ lµm luËn ¸n Phã tiÕn sÜcña m×nh. Anh Nguyªn “BÐo” lóc ®ã ®ang lµm c¬ ®iÖnl¹nh cho th«ng tÊn x· CHDC §øc t¹i Hµ Néi ®îc mêi lµmthÇu phô (B’). Nhãm anh TrÇn §øc NhuËn, cã anh Ninh,anh C ë Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp l¾p m¸y (hiÖn nay lµTæng C«ng ty l¾p m¸y, LILAMA) ®îc mêi tham gianhãm chÞu tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t c«ng tr×nh. Anh Nguyªnvµ anh NhuËn tÝnh t×nh hoµn toµn kh¸c nhau nhng ®Òu lµhai ng«i sao s¸ng ®iÖn l¹nh lóc ®ã. Sau nµy anh Nguyªn“BÐo” lËp c«ng ty Mefrimex chuyÓn sang lÜnh vùc dÇu khÝvíi thµnh c«ng ®¹i nhÈy vät. Toµ nhµ kÝnh ph¶n quangsõng s÷ng bªn c¹nh trêng Gi·ng Vâ nãi lªn ®iÒu ®ã.
Hîp ®ång ®iÒu hßa Thanh Hãa vµo dÔ khã ra
Sù cè thø nhÊt lµ khi bèc container xuèng s©n ViÖn C¬ ë228 §éi CÊn, Minh S¬n ®· mãc container vµo bèn chiÕcmãc nh quai g¸nh níc. §óng lóc ë ®é cao tèi ®a th× mÊychiÕc mãc duçi th¼ng ra vµ c¶ container r¬i ïm xuèng ®Êt.Kh«ng biÕt bao t¹ que hµn b¹c, kh«ng biÕt bao tÊn khÝphreon ®· tiªu tèn mét c¸ch v« nghÜa cho sai lÇm chÕt
Sö ký FPT 1988 - 1998
321
ngêi nµy. TÊt nhiªn kh«ng kÓ c«ng søc hµn, nÐn, thö, råil¹i hµn, nÐn, thö suèt c¶ n¨m trêi. T«i cßn nhí tra n¾ng ®ælöa, anh Nguyªn “BÐo” cëi trÇn trïng trôc cÆm côi hµn, råil¾c ®Çu, dµn vÉn bÞ hë...
Sù cè thø hai lµ mét sè chi tiÕt bÞ háng. T«i ®· tæ chøcchÕ t¹o chiÕc b¬m dÇu ë trêng §¹i häc B¸ch khoa, kÓ c¶tõ chÕ t¹o vËt liÖu, thÐp g×, nung, ñ nh thÕ nµo. Chóng t«i®óc thuû tinh ¸p lùc, chÕ t¹o gio¨ng. Qu¶ thËt ®iÕc kh«ngsî sóng.
Sù cè thø ba lµ c©n b»ng ®éng. Chóng t«i ®· c¾t dÐp caosu lµm khíp mÒm, hµn c¸c ngµm thÐp truyÒn ®éng, mêic¸c chuyªn gia c©n b»ng hµng ®Çu ngµnh c©n chØnh m¸ymµ rung vÉn hoµn rung. Rung qu¸ lµm dµn nãng (bÞ r¬inh ®· kÓ) thñng. L¹i b¬m ga, l¹i thö, l¹i x×, l¹i c©n b»ng,...
Sù cè thø t lµ tuy ®· ®iÒu chØnh c¸c lo¹i mµ kh«ng thÓnµo ®¹t th«ng sè nhiÖt ®é, ®é Èm. Nhµ m¸y ®· b¾t chóngt«i ch¹y nghiÖm thu kh«ng ph¶i chØ ®¹t trong gi¶i th«ng sèghi ë hîp ®ång mµ ph¶i ®¹t biªn thÊp nhÊt vÒ ®é Èm vµnhiÖt ®é.
Qu¸ tr×nh nghiÖm thu kÐo dµi, c¨ng th¼ng. Chóng t«i ®·tËn t©m, tËn lùc, dèc hÕt kiÕn thøc, tr×nh ®é kü thuËt mµkh«ng ký ®îc biªn b¶n nghiÖm thu. Trong khi ®ã anhNg« Huy CÈn ký hîp ®ång, lµm vµ nghiÖm thu c¸i rµo.Anh ®· nheo m¾t vµ d¹y chóng t«i bµi häc ®óng lµ “®Çutiªn” trong viÖc lµm hîp ®ång. Hîp ®ång kÐo dµi vµ FPT®· g¸nh tiÕp nã tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp. M·i ®Õn khië §øc vÒ n¨m 1989, víi l¬ng t©m bÞ c¾n røt, t«i kÐo toµnbé anh em vµo nhµ m¸y Thanh Hãa ®Ó tÆng chiÕc m¸y tÝnh
Sö ký FPT 1988 - 1998
322
Foremost (hiÖn ®ang triÓn l·m díi nhµ) nhng anh Dîctõ chèi kh«ng nhËn.
Hîp ®ång Thanh Hãa ®· g¾n bã chóng t«i víi anh TrÇn§øc NhuËn. Anh lµ bé ®éi ®Æc c«ng níc xuÊt ngò. AnhlÊy chÞ T¬i ë Nghi tµm vµ ®îc hîp t¸c x· ph©n cho haianh chÞ mét m¶nh ®Êt ë ®Êy. Hãa ra nã trë thµnh mét tµis¶n rÊt lín v× vµo thêi më cöa khu nµy trë thµnh khu kh¸chs¹n mini, ¨n ch¬i næi tiÕng nhÊt Hµ Néi quanh Hå T©y.
Anh ®i häc ë Hung vµ cã thêi gian lµm cho c«ng tyHung. Anh lµ chuyªn gia hµng ®Çu vÒ c¸c hÖ thèng l¹nhlín. Anh cã hai mª tÝn: mét lµ khoa häc, hai lµ lao ®éng.Anh nãi: “C¸c m¸y tÝnh hay thËt, bÊm vµo mét c¸i lµ in ralung tung c¶”. Cã lÏ v× mª tÝn khoa häc mµ anh theo chóngt«i sang FPT thuéc ViÖn Nghiªn cøu c«ng nghÖ Quèc gia.Sau nµy anh cho chóng t«i qu¸ thiªn vÒ kinh doanh, kh«ngthÓ bÒn l©u nh lao ®éng, l¾p m¸y, nªn anh xin t¸ch riªngbé phËn anh lµm c«ng ty EMECO b©y giê.
Thêi ®Êy, do anh cha cã ®iÖn tho¹i ë nhµ riªng nªn cÇnviÖc g× t«i ph¶i lªn tËn nhµ anh. ë ®ã t«i ®îc Cô th©n sinhanh tiÕp rÊt niÒm në. Vî anh, ChÞ T¬i khi Êy lµm nghÒnhuém quÇn ¸o, quÝ chóng t«i nh em trai. T×nh c¶m ch©nchÊt Êy cña anh ChÞ cßn m·i trong chóng t«i.
Vµo thêi ®iÓm nµy, NguyÔn Trung Hµ ®· ®îc yªu cÇuquay trë l¹i Hµ Néi ®Ó tham gia vµo nhãm. Cã mét niÒmtin r»ng anh lµ talisman, ngêi lu«n ®em l¹i may m¾n chonhãm.
NguyÔn Trung Hµ, thêi ph¶i thÕ thÕ thêi ph¶i thÕ
Anh sinh ra vµ lín lªn ë “Qu©n khu Nam ®ång”, n¬ikhÐt tiÕng mét thêi vÒ trÎ con nghÞch ngîm, chia phe ®¸nh
Sö ký FPT 1988 - 1998
323
nhau, ®©m chÐm,... B¹n bÌ anh ngêi thµnh sü quan, ngêithµnh lu manh, mét sè ®i tï. §iÓm chung lµ hä ®Òu cãdòng khÝ thÝch phiªu lu vµ cã tinh thÇn ®ång ®éi. Nhnganh kh¸c hä bëi trÝ th«ng minh kh¸c ngêi. Anh lµ mét tµin¨ng to¸n häc hiÕm hoi. Anh ®o¹t gi¶i 3 thi to¸n quèc tÕt¹i ¸o, n¨m 1978.
Anh thµnh sinh viªn Khoa To¸n c¬, MGU, khi cßntr«ng ®óng nh mét chó o¾t con võa bÐ ngêi, võa trÎ tuæi,tãc sîi nhá, l¬ th¬, hoe hoe nh tãc trÎ th¬. §iÒu kh¸cngêi n÷a lµ anh lín kh«ng ngõng, cao lªn, råi to bÐo ra.Vµ b©y giê kh«ng cßn thÊy ®©u vÎ trÎ th¬ trong nhµ tµiphiÖt nµy, trõ c¸i cêi tinh ranh, nghÞch ngîm.
Cã lÏ Trung Hµ lµ ®iÓm giao cña hai líp sinh viªn To¸nc¬. C¸c líp tríc häc tËp rÊt chuyªn cÇn, ngoan ngo·nnghe lêi sø qu¸n, kû luËt. Líp anh b¾t ®Çu thÓ hiÖn tÝnh tùdo, c¸ tÝnh vµ quan ®iÓm ®éc lËp. Bµi viÕt cña anh ®· lµmTËp san Khoa To¸n c¬ thµnh ®èi tîng ®Êu tranh cña §oµntrêng MGU chèng c¸c quan ®iÓm lÖch l¹c. Anh Do·n(b©y giê lµ Vô trëng b¸o chÝ Bé V¨n hãa) thay mÆt §oµntrêng xuèng phª ph¸n TËp san To¸n c¬. T«i ®øng lªndïng hïng biÖn b¶o vÖ c¸c «ng em. KÕt qu¶ lµ khi lÊy b»ngPhã tiÕn sü vÒ níc, chi bé quyÕt ®Þnh ®a t«i tõ ®èi tîngkÕt n¹p §¶ng trë l¹i vÞ trÝ c¶m t×nh §¶ng.
T«i vµ anh b¾t ®Çu th©n nhau vµo n¨m 1981, khi t«i®ang n»m viÖn èm thËp tö nhÊt sinh v× bÞ vì ruét thõa. Haianh em nãi ®ñ thø chuyÖn. Tríc ®ã anh bÞ lao ph¶i bá häcmét n¨m. Tõ sù ®ång c¶m èm ®au ngµy ®ã, chóng t«i ®·thµnh anh em, ®ång sù bao n¨m qua.
Sö ký FPT 1988 - 1998
324
§¸m cíi Trung Hµ lµ mét sù kiÖn. Anh cíi Liªn, métc« g¸i th«ng minh, xinh ®Ñp, khoÎ m¹nh, hiÒn lµnh häccïng khoa. Anh ®Õn nhê t«i gióp lo ®Þa ®iÓm, t vÊn c¸chtæ chøc vµ tæ chøc ®¸m cíi víi t c¸ch chñ h«n. PhÇn ®Þa®iÓm t«i ®· thuyÕt phôc ®îc «ng b¹n khã tÝnh ®ång niªn(nay lµ TiÕn sü D¬ng Ngäc H¶i, ViÖn phã ViÖn C¬ häc)viÕt giÊy ®Ò nghÞ phÝa nhµ trêng cho mîn héi trêng.PhÇn t vÊn th× t«i ®Ò nghÞ lÊy vui lµm chÝnh, tiÕt kiÖm tèi®a. ¡n b¸nh mú ch¶, uèng níc ngät Buratino. Cßnch¬ng tr×nh cíi th× t«i tù ®iÒu khiÓn. T«i nhñ thÇm m×nhngåi bµn tiÖc cïng thÇy gi¸o cña nã, ch¾c còng cã ®Üa nemr¸n, Ýt champaign,.... T«i thuéc líp kÝnh thÇy, nÓ T©y nªnkh«ng chót nghi ngê vÒ ®iÒu nµy. §¸m cíi rÊt vui vÎ, t«imÖt lö vµ ra vÒ víi bông ®ãi meo. T«i tr¸ch: “Sao emkh«ng lµm nem r¸n ®·i thÇy?” Trung Hµ b¶o: “Em lµmtheo ®óng lêi anh dÆn.”
NguyÔn Trung Hµ lµ mét “tay ch¬i” vÜ ®¹i. Ch÷ taych¬i ph¶i viÕt theo ch÷ lín míi cã thÓ hiÓu anh phÇn nµo.Tho¹t nh×n th× ai còng thÊy anh ch¬i rÊt ®am mª. Ch¼ngmÊy ai ®ä ®îc víi anh vÒ ham thÝch nµy. Anh s½n sµngch¬i víi c¸c tay thîng h¹ng. Anh thêng ch¬i víi b¹n bÌ,anh em. Kh«ng cã b¹n bÌ, anh em, anh ch¬i víi ai còng®îc, ®iÒu kiÖn thÕ nµo còng xong. Kh«ng cã ai anh ch¬ivíi m¸y tÝnh. “Sinh ho¹t tæ” th«ng vµi ba ngµy TÕt lµchuyÖn hay x¶y ra. §am mª ch¬i cña anh lµ ®am mª sèng.Anh gi¶i thÝch trß ch¬i lµ cuéc sèng thu nhá. Anh ®am mªph©n tÝch, ®am mª suy nghÜ, ®am mª t×m quy luËt, ®am mªt¸o b¹o, ®am mª c¸i ®Ñp. §Ó “ch¬i” anh trang bÞ cho m×nht tëng, triÕt häc c¶ §«ng, c¶ T©y. Anh rÊt thÝch Freud,thÝch thÇn bÝ, thÝch §¹o L·o, thÝch tö vi tíng sè. Anh häc
Sö ký FPT 1988 - 1998
325
tiÕng Tµu ®Ó ®äc s¸ch th¸nh hiÒn. Anh rÊt thÝch vâ Akido,vâ mµ lÊy søc ®Þch thµnh søc ta, lÊy ®ßn ®Þch ®¸nh ®Þch.
Anh theo chñ thuyÕt hoµi nghi vµ lÊy niÒm tin tõ logic,tõ sù kiÖn. V× vËy anh rÊt cÇn th«ng tin, cµng nhiÒu th«ngtin cµng tèt. Cã th«ng tin råi, qua bé m¸y logic sÏ cã c¸ckÕt luËn cÇn thiÕt. V× thÕ anh kh«ng hiÓu t¹i sao mäi ngêiph¶i ®éng ch©n, ®éng tay nhiÒu nh vËy. Thêi sinh viªn, ®èai thÊy anh nÊu c¬m, röa b¸t, quÐt nhµ bao giê. Anh cho ®ãlµ hîp lý, mäi ngêi cho anh lµ lêi nh¸c. ThËt ra anh lµcon ngêi cña nh÷ng viÖc lín. Nçi ®au cña anh lµ nçi ®aucña ngêi anh hïng cha cã thêi, nh c¸nh chim B»ng ®ßigi«ng b·o, dêng nh trong gi«ng b·o cã b×nh yªn.
NguyÔn Trung Hµ lµ ngêi B¹n víi ch÷ viÕt hoa. Khi t«i®a bÐ Ngäc Anh ®i ch÷a bÖnh n¨m 1991, anh ®Õn nhµ ®acho t«i tÊt c¶ tµi s¶n cña m×nh gåm 1 c©y vµng vµ 300 ®«la. Anh lµ ngêi B¹n vµng trong lóc khã kh¨n.
CÊp m¸y tÝnh cho ViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X«
TÊt c¶ xuÊt ph¸t tõ cuéc nãi chuyÖn víi anh HoµngQuang Vinh qua ®iÖn tho¹i kho¶ng gi÷a n¨m 1987. Anh kÓr»ng anh ®· cã mét xëng l¾p r¸p m¸y vi tÝnh víi c«ngsuÊt hµng tr¨m chiÕc/ th¸ng vµ anh muèn b¸n sang M«ngCæ. Vµo thêi gian nµy anh Vinh ®ang vµo håi kh«i phôcnhµ m¸y s÷a Dialac. Vµ anh cã dù kiÕn ®æi m¸y tÝnh lÊytrang tr¹i nu«i bß lÊy s÷a ë M«ng Cæ.
T«i liÒn ®Ò xuÊt thªm lµ ®æi m¸y tÝnh lÊy thiÕt bÞ khoahäc cña ViÖn Hµn L©m Khoa häc Liªn X«. Vµo lóc ÊyViÖn Hµn l©m KHLX lµ tæ chøc siªu quyÒn lùc vµ v« cïnggiÇu cã (so víi nhiÒu tæ chøc kh¸c ë Liªn X«). Chñ tÞch
Sö ký FPT 1988 - 1998
326
ViÖn Hµn L©m lµ ngêi cã l¬ng cao nhÊt níc theo luËtph¸p (2500 Róp/th¸ng, khi sinh viªn ®îc 70 róp/th¸ng).
§îc sù ®ång ý cña sÕp §¹o, t«i liÒn th¶o cho sÕp métbøc th göi ¤ng ViÖn Sü Florov - Phã chñ tÞch ViÖn HµnL©m Khoa häc Liªn X«, phô tr¸ch vÒ hËu cÇn ®Ò nghÞ ®æiPC lÊy thiÕt bÞ khoa häc. §iÒu bÊt ngê lµ ViÖn Hµn L©mKhoa häc Liªn X« tr¶ lêi ®ång ý ngay lËp tøc vµ mêi ®oµnViÖt Nam sang Maxc¬va ®µm ph¸m. Anh §¹o vµ t«i baysang Maxc¬va. Chóng t«i ®îc ®ãn tiÕp nh thîng kh¸ch.Chóng t«i ®îc xÕp vµo khu sang nhÊt cña kh¸ch s¹n ViÖnHµn L©m, ®îc «t« thêng trùc phôc vô c¶ ngµy. T«i cßnnhí kh«ng khÝ trang träng khi «ng Phã Chñ TÞch ViÖn HµnL©m Florov tiÕp anh §¹o cïng chóng t«i t¹i v¨n phßngChñ TÞch §oµn ViÖn Hµn L©m Khoa häc X« ViÕt. Tuy ®·céng t¸c viªn lµm 2 n¨m cho ViÖn Hµn L©m, nhng ph¶inhê ý tëng cÊp vi tÝnh mµ t«i míi ®îc biÕt khu Chñ tÞch§oµn nµy. ViÖn Hµn L©m Khoa häc X« ViÕt cã mét vÞ trÝrÊt ®Æc biÖt trong c¬ cÊu quyÒn lùc cña Liªn X« cò. NÕub¹n ®Ó ý trong Chñ tÞch §oµn c¸c cuéc duyÖt binh, mÝt tinhtrªn Qu¶ng trêng §á ®øng kh«ng xa Tæng bÝ th §¶ngCéng S¶n Liªn X« bao giê còng cã Chñ tÞch ViÖn HµnL©m Khoa häc Liªn X« (vµo thêi ®iÓm nµy lµ ViÖn SüMatchuc). Cã tÇm quan träng ®Æc biÖt nµy bëi lÏ ngoµi c¸cnghiªn cøu Khoa häc, C«ng nghÖ, ViÖn Hµn L©m Khoahäc cßn ®îc giao c¸c ch¬ng tr×nh cã ý nghÜa sèng cßncña Liªn bang nh chÕ t¹o bom nguyªn tö, bom nhiÖt h¹ch,tÇu vò trô, vò khÝ Laser, ...
Trong quan hÖ hîp t¸c khoa häc kü thuËt vµ ®µo t¹oViÖt Nam - Liªn X«, bÊy l©u nay lµ quan hÖ mang tÝnh métchiÒu - b¹n viÖn trî - ta tiÕp nhËn. Nay ®îc quan chøcViÖn Hµn L©m Khoa häc o bÕ, s¨n ®ãn ®Ó íc ao mong
Sö ký FPT 1988 - 1998
327
nhËn ®îc tõ ViÖt Nam nh÷ng chiÕc m¸y vi tÝnh, chóng t«ikh«ng khái tr¸nh ®îc c¶m xóc tù hµo. C¸c b¹n cã thÓ hiÓusau hµng chôc n¨m bÞ khinh rÎ trong bµn lµ, nåi hÇm, mayxo,... ë c¸c cöa hµng, bÕn c¶ng, kho hµng, s©n bay LiªnX«, c¶m xóc cña chóng t«i m¹nh mÏ nh thÕ nµo khi ®îccoi b×nh ®¼ng. C¸c b¹n trÎ ngµy nay cã thÓ xa l¹ víi c¶mxóc ®îc b×nh ®¼ng vµ c¸c b¹n ch¾c ch¼ng cã c¶m xóc ®ÆcbiÖt g× khi thÊy c¸c tæng thèng, thñ tíng c¸c níc ®Õnth¨m ViÖt Nam. Víi c¸c b¹n hä ®Õn th¨m ®Êt níc chóngta lµ ®iÒu ®¬ng nhiªn. Nhng ®iÒu ®ã kh«ng ®¬ng nhiªnvíi líp tuæi chóng t«i. Bëi lÏ tõ khi sinh ra ®Õn ®Çu nh÷ngn¨m 1990 chóng t«i chØ thÊy Nguyªn thñ cña chóng ta ®ith¨m c¸c níc b¹n, cßn ch¶ thÊy nguyªn thñ nµo ®Õn th¨mchóng ta, mÆc dï ViÖt Nam trêng kú ®æ m¸u chiÕn ®Êucho lý tëng cña c¶ phe. ViÖt Nam ®· chiÕn ®Êu hy sinhvíi bÊt cø gi¸ nµo ®Ó giµnh ®éc lËp, tù do cho D©n téc. Vµ®éc lËp, tù do mang l¹i cho chóng ta quyÒn b×nh ®¼ng víic¸c d©n téc kh¸c. Víi m¸y vi tÝnh n¨m 1987, chóng ta ®·®¹t lÇn ®Çu tiªn quan hÖ b×nh ®¼ng víi ViÖn Hµn L©m khoahäc Liªn X« trong vÊn ®Ò trao ®æi vËt t thiÕt bÞ. NhËn thøcnµy cµng th«i thóc chóng ta ®i s©u vµo Khoa häc, C«ngnghÖ v× b×nh ®¼ng vµ c«ng b»ng thùc sù chØ ®Õn víi chóngta khi chóng ta lµm chñ Khoa häc, C«ng nghÖ tiªn tiÕn.
ChuyÕn ®i thµnh c«ng tèt ®Ñp. Hai bªn chia tay nhautrµn trÒ triÓn väng hîp t¸c. VÒ tíi ViÖt Nam, t«i míi ph¸thiÖn ra r»ng d©y chuyÒn l¾p r¸p nh÷ng chiÕc m¸y ®· høahÑn kia míi chØ trong ý tëng cña anh Hoµng Quang Vinh(®Õn nay vÉn cha thµnh hiÖn thùc). Tuy nhiªn ®iÒu ®ã vÉnkh«ng c¶n trë viÖc ta chuÈn bÞ ®ãn tiÕp ®oµn ViÖn HµnL©m b¹n sang th¨m d©y chuyÒn vµ ®µm ph¸n hîp ®ång.
Sö ký FPT 1988 - 1998
328
§oµn b¹n sang do «ng Breev, trî lý chñ tÞch ViÖn HµnL©m khoa häc Liªn X« dÉn ®Çu. Trong ®oµn cã «ngBarxukov- phô tr¸ch vËt t cña ViÖn Hµn l©m vµ métchµng trai trÎ m¨ng Antonov. Thay v× xem d©y truyÒn l¾pm¸y tÝnh chóng t«i vµ ®oµn b¹n ®· ®i th¨m c¸c nhµ hµng®Æc s¶n, uèng nhiÒu rîu lóa míi, th¨m quan nhiÒu ®Þa®iÓm suèt tõ Hµ Néi ®Õn Vòng TÇu, nãi ®ñ chuyÖn trªn ®êidíi bÓ.
Ngêi Ýt nhiÒu xem xÐt m¸y tÝnh lµ chµng trai trÎ nä.NguyÔn Trung Hµ, chuyªn gia m¸y tÝnh cao cÊp cña nhãm®îc ph©n c«ng xö lý tªn nµy. Hµ tr×nh bÇy víi t«i ph¬ng¸n b¸n thªm c¶ c¸c ch¬ng tr×nh phÇn mÒm vµ ®a t«i mÊytrang giÊy ghi tªn c¸c ch¬ng tr×nh cã thÓ xuÊt cho b¹n.ThËt ®¸ng tiÕc lµ th»ng trai trÎ kia ®· g¹t ph¨ng danh s¸ch®¸ng nÓ nä kh«ng mét lêi b×nh luËn, l¼ng lÆng ngåi vµobµn m¸y tÝnh. H¾n ®· lµm cho phÝa ta cho¸ng. Bëi h¾n lµmviÖc nh móa trªn m¸y vi tÝnh. Sau nµy Breev nãi l¹i t«imíi biÕt r»ng tay Antonov nµy lµm viÖc ë ViÖn tÝnh to¸nvµ ®iÒu khiÓn thuéc ViÖn Hµn L©m Khoa häc Liªn X«, lµmét trong bèn siªu sao m¸y tÝnh cña Liªn X«. Kh«ng biÕtanh ta giê nµy ë ®©u, t«i chØ biÕt mét thêi gian sauAntonov bá ViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X« sang lµmcho IBM t¹i Matxc¬va.
Anh Hoµng Quang Vinh vµ t«i ®· ®a Antonov ®i c¸cc¬ së hiÕm hoi ë ViÖt Nam cã m¸y tÝnh khi ®ã ®Ó chän nhViÖn nguyªn tö quèc gia, Trung t©m viÔn th¸m,... AnhHoµng Quang Vinh cßn ®i mîn m¸y tÝnh c¸c n¬i vÒ ®Ótrng bÇy ...
Antonov cã mét b¶ng chØ tiªu 10 th«ng sè ®Ó chän mµhÇu hÕt c¸c m¸y cña ta giíi thiÖu kh«ng tho¶ m·n. May
Sö ký FPT 1988 - 1998
329
sao cuèi cïng t×m ®îc 2 lo¹i m¸y vi tÝnh t¬ng thÝch IBM(khi ®ã kh«ng bao giê nãi bá ®u«i t¬ng thÝch IBM) mµAntonov hµi lßng lµ Foremost vµ Aztech. §oµn b¹n chuyÓncho ta mét thïng danh s¸ch hµng tån kho cña ViÖn HµnL©m Khoa häc Liªn X« vµ b¶ng gi¸. Gi¸ ®îc ghi b»ngróp vµ khi ®ã kh«ng cã vÊn ®Ò bµn vÒ gi¸ c¶ hµng cña b¹n -viÖc nµy lµ do Uû ban vËt gi¸ Liªn X« quy ®Þnh.
ChuyÕn ®i thµnh c«ng rùc rì. §oµn b¹n ra vÒ víi 2model m¸y tÝnh ®· ®îc chän vµ c¸c thïng quµ rÊt thÞnht×nh cña phÝa ViÖt Nam. ViÖc cßn l¹i lµ §oµn ViÖt Namsang chän hµng, vµ ký kÕt hîp ®ång.
§oµn ®i ®µm ph¸n lÇn nµy bçng trë nªn phøc t¹p. AnhNguyÔn V¨n HiÖu, ViÖn trëng ViÖn Khoa häc ViÖt NamquyÕt ®Þnh tham dù chØ ®¹o c«ng viÖc nµy b»ng c¸ch thayTrëng §oµn. Anh Phan Thanh Hµ, Vô trëng tæng hîpViÖn Khoa häc ViÖt Nam ®îc cö lµm Trëng §oµn. AnhHoµng Quang Vinh vµ t«i lµ hai ®oµn viªn.
Tuy ®· h¬n 10 n¨m tr«i qua, c©u chuyÖn vÉn cßn qu¸ tÕnhÞ ®Ó kÓ chi tiÕt c¸c sù kiÖn tiÕp theo. H«m nay T«i chØ cãthÓ nãi lµ nh vËy thµnh ra lµ ba §oµn: ViÖn Hµn l©mKhoa häc Liªn X«, anh Hµ vµ 2 ®oµn viªn.
PhÝa b¹n tiÕp tôc o bÕ chóng t«i, tiÕp tôc cho ë khukh¸ch s¹n sang, cho « t« thêng trùc ... §iÒu nµy ®· g©ykhã chÞu cho anh Phan §×nh DiÖu, khi ®ã lµ ViÖn phã ViÖnKhoa häc ViÖt Nam mµ l¹i kh«ng ®îc xÕp ë khu chóngt«i mµ ph¶i ë khu 1, phßng kh«ng cã khu vÖ sinh riªng, vµph¶i ®i xe c«ng céng. ¤ng Breev cßn mêi chóng t«i ®Õnth¨m khu nhµ nghØ cuèi tuÇn. ë ngo¹i « Matxc¬va. Cã lÏ®ã lµ lÇn ®Çu tiªn vµ duy nhÊt ®Õn nay, t«i sau khi t¾m h¬i
Sö ký FPT 1988 - 1998
330
trªn 100 §é C, ch¹y ra ngoµi trêi b¨ng gi¸ vµ nhÈy ïm vµothïng níc l¹nh ®Ó ngoµi trêi. TÊt nhiªn chÐn chÌ ®ennãng uèng víi møt d©u sau ®ã dÔ chÞu biÕt chõng nµo.
§iÓm tÕ nhÞ nhÊt lµ gi÷a ”hai §oµn“ ViÖt Nam. Vinhvíi t«i quyÕt ®Þnh phÇn §oµn viªn chØ nghe, kh«ng nãi.§ît ®ã t«i ph¸t hiÖn ra kh¶ n¨ng nãi siªu phµm cña anhPhan Thanh Hµ. Suèt ®ît ®i hai tuÇn lÔ, anh ®· ®éc tho¹igÇn nh kh«ng ng¬i nghØ tõ s¸ng ®Õn tèi.
Anh Phan Thanh Hµ lóc ®ã lµ mét yÕu nh©n cña ViÖnKhoa häc ViÖt Nam, lµ tay hßm ch×a kho¸ cña ViÖn, baogåm c¶ kÕ ho¹ch, tiÒn, vËt t... NhiÒu ngêi nÓ anh, nhiÒungêi sî anh, trong ®ã cã chóng t«i. Anh cã lÞch sö c¸nh©n rÊt vÎ vang, ®i lªn tõ ngêi thî. Anh cã rÊt nhiÒu tµi,®¹t ®Ønh cao ë nhiÒu lÜnh vùc: V« ®Þch bãng bµn, thî bËc 7,tiÕng Nga, ®¸nh ®ßn t©m lý ,... Tuy vËy anh lÊy vî muénvµ rÊt yªu chiÒu vî, quý con.
Anh ®· dÇn quay sang ñng hé chóng t«i vµ cã lÏ v× thÕmµ mÊt chøc Vô trëng ë ViÖn Khoa häc ViÖt Nam.ChuyÕn ®i c«ng t¸c ®Êy trë thµnh bíc ngoÆt trong ®êianh. Sau ®ã anh chuyÓn sang lµm cïng víi anh HoµngQuang Vinh vµ hiÖn ®ang lµm Ch¸nh v¨n phßng Ng©nhµng Kü th¬ng ViÖt Nam.
MÊu chèt cuéc ®µm ph¸n khi ®ã lµ danh s¸ch hµng cãthÓ tiªu thô ®îc ë ViÖt Nam vµ gi¸ vi tÝnh quy sang róp.Kh«ng khÝ ®µm ph¸n kh¸ c¨ng th¼ng. C¶ b¹n, c¶ ta ®Òu lµc¸c èng khãi ngo¹i cì. Trong phßng mï mÞt khãi thuèc l¸,hai bªn ®Òu ph¸t biÓu hïng hån vµ ®Òu kh«ng cã kinhnghiÖm thÞ trêng, th¬ng m¹i. Anh Phan Thanh Hµ dïngtµi nãi cña m×nh theo gîi ý cña chóng t«i tÊn c«ng ®éi b¹nliªn tôc lµm ®éi b¹n ong ®Çu. T«i vµ Vinh l¼ng lÆng chuÈn
Sö ký FPT 1988 - 1998
331
bÞ ph¬ng ¸n hîp ®ång. Cuèi cïng kÕt thóc tèt ®Ñp. Hîp®ång ®îc ký kÕt. Bíc ®Çu phô lôc trÞ gi¸ 5 triÖu róp. B¹nnhËn cÊp hµng tríc ®Ó ta b¸n lÊy vèn cÊp m¸y tÝnh sau.
Anh Phan Thanh Hµ còng kh«ng râ hîp ®ång nµy lµnh thÕ nµo - Cßn Vinh th× ®¸nh gi¸ víi t«i lµ nÕu hîp®ång ®îc thùc hiÖn th× lêi 1 triÖu §«la Mü.
Hoµng Quang Vinh, mét tµi n¨ng xuÊt chóng
T«i gÆp anh Hoµng Quang Vinh khi anh ®· rÊt næi tiÕngvíi chiÕn tÝch h¬n 60 hîp ®ång kinh tÕ. Do ®îc anh §¹okÓ nhiÒu vÒ anh, nªn t«i ®· ngìng mé anh khi cßn ëMaxc¬va.
Anh quª ë Qu¶ng B×nh. Do anh ®en thËt lµ ®en, nªntrong giíi lµm ¨n hay gäi anh lµ Vinh ®en. Anh cã Ýt nhiÒutÝnh c¸ch kú dÞ. Cha anh lµm t×nh b¸o chiÕn lîc, bÞ ®Þchb¾t tï C«n §¶o vµ ®îc gi¶i tho¸t sau 1975. Tèt nghiÖpphæ th«ng anh thi vµo ®¹i häc vµ ®¹t ®ñ ®iÓm ®i häc nícngoµi. Anh tõ chèi ®i häc níc ngoµi, tõ chèi ®i häc ®¹ihäc ®Ó ®i häc nghÒ lµm c«ng nh©n. Anh ®i bé ®éi, lµm c¸nbé vËt t, råi häc §¹i häc B¸ch khoa, lµm t¹i Së §iÖn lùcThµnh phè Hå ChÝ Minh (®Ó ®ñ ®iÖn lµm thÝ nghiÖm phãngsÐt. KÕt qu¶ lµ t¾t ngãm mét khu phè) vµ chuyÓn vÒ Ph©nviÖn C¬, lµm c¸n bé h¹ng chãt phßng m¸y c¬ häc víil¬ng kü s míi ra trêng.
LÇn gÆp ®Çu tiªn anh bu«ng mét c©u “D©n häc Tænghîp c¸c «ng chØ ch¹m tay víi thùc tiÔn lµ cïng, kh«ng b¾t®îc tay huèng hå nãi g× lµm thùc tiÔn.” Nãi xong anh rãtmét chai hãa chÊt vµo mét chËu hãa chÊt kh¸c. Anh gi¶ithÝch: “§ang thÝ nghiÖm m¹ vµng lªn nhùa. Mçi lÇn rãt lµmÊt tiªu mét chØ vµng, lµm c¶ th¸ng nay råi mµ cha ra.
Sö ký FPT 1988 - 1998
332
Nhng nÕu lµm ®îc th× kh«ng cÊt tiÒn ®©u cho hÕt.” Nãixong anh l¹i rãt mét chai hãa chÊt kh¸c vµo chËu m¹. T«icµng thªm mu«n phÇn ngìng mé khi qui ®æi chØ vµngsang v« sè nåi hÇm, bµn lµ Liªn X«, ....
T«i nghe anh say sa, nghe vÒ viÖc chÕ t¹o ®Çu dß siªu©m ®Ó ®o ®é dÇy vËt liÖu, chÊt lîng bª t«ng, ®o trong y tÕ,nghe anh vÒ dïng sÐt ®Ó ph¸ ®¸ lµm mü phÈm, nghe anh vÒchÕ t¹o m¸y n¹p ®iÖn m¸y bay. Sau nµy t«i cßn ®îc chiªmngìng nhiÒu tµi n¨ng cña anh. Anh lµ b¸ch khoa toµn thvÒ vËt t - s¾t thÐp, t«n, kÝnh, thiÕt bÞ... tÊt tËt anh ®Òuthuéc kü nh·n hiÖu, chÊt liÖu, thuéc tÝnh. Anh còng lµ métbå v¨n ch¬ng, chuyÖn cêi. Anh lµ con ngêi cña l·ngm¹n trong t×nh yªu vµ trong ý tëng.
T«i hoµn toµn t©m phôc, khÈu phôc vµ rÊt bÊt b×nh v× vÞtrÝ chãt víi l¬ng kü s míi ra trêng cña anh. T«i tù nhñph¶i chiÕn ®Êu thµnh lËp cho anh mét trung t©m riªng-trung t©m øng dông c«ng nghÖ míi (sau nµy lµ tiÒn th©ncña Cotec) ®Ó anh ph¸t triÓn tµi n¨ng cña m×nh. T«i ®·thuyÕt phôc anh lµm gi¸m ®èc (Anh ®· kh«ng tin chuyÖn®ã). Sau ®ã thuyÕt phôc anh M¹nh Hïng, trëng phßng cñaanh, anh Xu©n Hïng, anh §¹o, anh §iÖp. KÕt qu¶ lµ anh§¹o, anh §iÖp bay vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh ®Ó thuyÕtphôc anh Xu©n Hïng víi c¶ viÖn dÉn ý kiÕn Phã Thñ tíngphô tr¸ch Khoa häc Kü thuËt. Vµ cuèi cïng t«i thuyÕt phôc®îc Ph©n viÖn trëng ViÖn khoa häc ViÖt Nam t¹i thµnhphè Hå ChÝ Minh, Gi¸o s Hå Sü Tho¶ng (còng lµ cùu häcviªn Trêng Lomonosov) ®Ó anh lªn lµm gi¸m ®èc méttrung t©m míi toanh cña Ph©n viÖn C¬ - Con ®¹i bµng cÊtc¸nh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
333
Trªn c¬ng vÞ míi, anh ®· tiÕn hµnh c¬ man trËn ®¸nhvµ lµ t¸c gi¶ cña biÕt bao ý tëng: kh«i phôc nhµ m¸yDielac, thiÕt bÞ c«ng suÊt lín, chÕ t¹o c¬ khÝ, thuû ®iÖnth¸c M¬ víi c«ng thøc 65/35 hµng- tiÒn, chuyÓn giao c«ngnghÖ, trao ®æi nhiÖt chÊt, chÕ biÕn thùc phÈm, dÇu khÝ,ng©n hµng, thuª mua, tµi trî dù ¸n,...
Anh Hoµng Quang Vinh ®· gióp nhãm chóng t«i tõ ®Çu,tham gia vµo c¸c ®Ò ¸n lín cña nhãm tõ ®Çu vµ tõ ®Çu thamgia thµnh lËp FPT. RÊt tiÕc lµ viÖc hîp nhÊt hai lùc lîng®· kh«ng thµnh, kÓ c¶ ý ®Þnh hîp nhÊt hai c«ng ty vµo1990. NÕu ®iÒu ®ã x¶y ra, thËt sù kh«ng biÕt qui m« FPT10 n¨m sÏ lµ nh thÕ nµo bëi v× anh chØ thiÕu mét ®iÒu mµl¹i vèn rÊt thõa th·i ë FPT. Ýt ai hiÓu ®îc râ vÊn ®Ò anhtr×nh bµy. Anh Thao, nguyªn Tæng Gi¸m ®èc Textimex ®·thèt lªn: “Anh Vinh tr×nh bÇy víi t«i hÕt buæi s¸ng (vÒ s¬®å thanh to¸n ®æi hµng thuû ®iÖn Yaly) mµ t«i ch¼ng hiÓug×!”
HiÖn nay anh lµ Gi¸m ®èc Cotec, ®ång thêi lµ Chñ tÞchng©n hµng kü th¬ng. Anh lµ mét tµi n¨ng xuÊt chóngthuéc thÕ hÖ chóng t«i.
T×m ngêi l·nh ®¹o nhãm Hµ Néi
Lóc nµy t«i cã kÕ ho¹ch ®i 1 n¨m nghiªn cøu ë ViÖnMax-Plank ë Gottingen, T©y §øc. Vµo thêi gian ViÖt Nammíi b¾t ®Çu më cöa, ®îc sang ph¬ng T©y lµ mét c¬ héihiÕm hoi. T«i coi ®©y lµ c¬ héi häc hái, t×m hiÓu c¸ch thøclµm ¨n vµ ®Æt c¸c mèi quan hÖ. Tuy nhiªn cÇn ph¶i t×m métngêi l·nh ®¹o nhãm khi t«i ®i v¾ng.
T«i bµn chuyÖn nµy víi nhãm vµ quyÕt ®Þnh mçi ngêithö l·nh ®¹o nhãm mét thêi gian. Qua ®ã t×m ra ph¬ng ¸n
Sö ký FPT 1988 - 1998
334
tèt nhÊt. LÇn lît ThÕ Hïng, Phan, Th¨ng,... lµm chØ huynhãm. Nhng kh«ng t×m ra lêi gi¶i.
Chñ ®Ò nµy cã lÇn t«i bµn víi Lª Vò Kú. Kú nãi ngay:“Cã g× khã, tao lµm cho!”. Vµo thêi gian nµy Lª Vò Kú vµLª Quang TiÕn ®ang lµm trong nhãm vËt lý lý thuyÕt cñaChÞ Vâ Hång Anh thuéc ViÖn Nghiªn cøu n¨ng lîngnguyªn tö quèc gia. Kú vµ TiÕn hay nãi chuyÖn víi nhãmbän t«i v× nhãm t«i lµm viÖc chñ yÕu ë 30 Hoµng DiÖu, mµKú, TiÕn còng hay ®Õn ®ã lµm viÖc. ThØnh tho¶ng ®Ó kiÕmtiÒn ®i nghØ m¸t, hay ¨n uèng g× ®ã th× Lª Quang TiÕn ®ÒnghÞ ®æi tiÒn sÐc - mÆt, hay mét phi vô g× ®ã víi nhãm b¹nt«i. Quan hÖ gi÷a chóng t«i lµ b¹n bÌ cò vµ rÊt t«n trängn¨ng lùc cña nhau. ThÕ lµ ®i ®Õn quyÕt ®Þnh gäi Lª Vò KúsÏ thay t«i trong thêi gian ®i c«ng t¸c v¾ng, vµ Lª QuangTiÕn còng bá lµm luËn ¸n sang cïng Lª Vò Kú vÒ FPT
Lª Vò Kú- niÒm nuèi tiÕc cña FPT
Lª Vò Kú häc cïng víi t«i tõ líp 7 chuyªn to¸n Thµnhphè Hµ Néi. Anh næi tiÕng vÒ giái to¸n vµ ch÷ xÊu. C¶ lípchóng t«i ®· ®îc nhiÒu trËn cêi rò rîi khi thÇy gi¸o tr¶tËp lµm v¨n, chÐp nh¹i l¹i ch÷ cña anh mµ chÝnh anh còngch¼ng biÕt ch÷ g×. Anh ®¸ bãng rÊt hay tõ bÐ, dª d¾t l¾t lÐo,dÉn bãng tµi t×nh vµ sót c¨ng, chÝnh x¸c.
Chóng t«i cã thêi häc chung dù bÞ ®¹i häc ë §¹i häc KüthuËt Qu©n sù ë trªn VÜnh Phó. Thêi gian ®ã anh yªu métngêi ë tiÓu ®éi t«i lµ T« BÝch NguyÖt. T«i häc cïngNguyÖt tõ líp mÉu gi¸o. NguyÖt kÓ lµ t«i hay nhÆt hoa lanë nhµ ®em ®Õn líp. C¸c b¹n g¸i thÝch hoa th× h«n t«i métc¸i t«i cho mét b«ng. NguyÖt tøc l¾m nhng kh«ng cã c¸chchän kh¸c. T«i th× kh«ng nhí râ thêi kú nµy l¾m. Cßn gÆpnhau l¹i ë ®¹i häc th× NguyÖt ®· trë thµnh mét c« g¸i tr¾ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
335
tr¾ng trÎo, m¾t rÊt to, nh×n ai ngêi Êy chÕt. Ch¾c lµ Lª VòKú ®· lät vµo m¾t xanh cña NguyÖt. Lóc ®Çu hai ngêi haych¬i bãng chuyÒn, sau th× hay lang thang “ch¬i” khu thviÖn - vµ hä thµnh mét cÆp. Chóng t«i l¹i häc cïng nhautrong thêi kú nghiªn cøu sinh 1979-1982 ë MGU. Lóc nµyhä ®· thµnh vî chång. Hai nhµ ch¬i víi nhau rÊt th©n. BÐNgäc Anh gäi CËu Kú - D× NguyÖt. T«i nhí khi tÆngNguyÖt hoa ngµy 8/3 th× NguyÖt tù nguyÖn h«n t«i, kh«ngnh håi mÉu gi¸o. Kú häc vËt lý rÊt xuÊt s¾c. Kú cã kh¶n¨ng hiÓu s©u hiÖn tîng vµ n¾m v÷ng c«ng cô to¸n häc.
Kú rÊt nhanh chãng hßa nhËp víi Nhãm nhiÖt vµ chÊtchóng t«i vµ ®îc mäi ngêi chÊp nhËn víi t c¸ch thñlÜnh. Ngoµi kh¶ n¨ng tÝnh to¸n rÊt nhanh, chÝnh x¸c, n¨ngkhiÕu kinh doanh bÈm sinh (tuy cha bao giê dïng tríc®ã), t duy chiÕn lîc, Kú ®îc mäi ngêi yªu mÕn v× tÝnht×nh ch©n thµnh, chÊt ph¸c vµ vui tÝnh. Anh Lª Vò Kú cãmét phÈm chÊt hiÕm cã cña nhµ l·nh ®¹o. Anh tin cËy hoµntoµn c¸c céng sù cña m×nh vµ v× vËy anh cã kh¶ n¨ng ph¸thuy toµn bé n¨ng lùc tÝch cùc cña hä cho c«ng viÖc. Anh lµmét trong nh÷ng ngêi s¸ng lËp phong trµo STC víi bµi h¸tC« y t¸, N«ng V¨n DÒn, ... Mäi khi uèng rîu ®Õn ®é lµanh vui móa h¸t quªn hÕt c¶ vî con, nhµ cöa.
Víi c¸c n¨ng lùc cña m×nh, cã lÏ anh sÏ thµnh c«ngnhiÒu h¬n nÕu anh m¹nh mÏ h¬n trong b¶n lÜnh. Anh rÊtcÇn mét nhãm céng sù m¹nh, tÝch cùc. §«i khi anh bÞ ¶nhhëng cña c¸c t¸c ®éng bªn ngoµi. Trong dßng xo¸y nh÷ngn¨m thµnh c«ng dÔ dµng 1990, ngêi ta quyÕt ®Þnh nhanhchãng, kh«ng ®¾n ®o. Anh Lª Vò Kú rêi FPT n¨m 1992.Ngµy Êy chóng t«i rÊt Êu trÜ vÒ tri thøc vµ thiÕu kinhnghiÖm vÒ cuéc sèng. Chóng t«i ®· kh«ng hiÓu r»ng c«ngty ph¸t triÓn ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh th× sÏ gÆp khñng
Sö ký FPT 1988 - 1998
336
ho¶ng. Cã lÏ m©u thuÉn cña khñng ho¶ng vµ t¸c ®éng tiªucùc bªn ngoµi ®· dÉn ®Õn cuéc chia tay cña anh. ¢u ®ãcòng chÝnh lµ cuéc sèng.
ChuÈn bÞ thµnh lËp FPT
Tríc ®Êy, tÊt c¶ chóng t«i vµ nhãm anh Vinh t¹i HåChÝ Minh ®Òu trùc thuéc ViÖn C¬ häc. Chóng t«i, ngoµitr¸ch nhiÖm ph¶i hoµn tÊt c¸c cam kÕt cña hîp ®ång, ph¶inép 10 -15% doanh sè cho ViÖn gäi lµ qu¶n lý phÝ. Saumét thêi gian lµm viÖc t«i vµ Vinh n¶y ra ý kiÕn thµnh lËpmét ph¸p nh©n míi quy m« c¶ níc trªn c¬ së s¸t nhËp hailùc lîng. Mét trong c¸c môc tiªu lµ triÓn khai hîp ®ång®· ký kÕt víi ViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X«.
Vµo dÞp ®ã, trong mét buæi tèi t¹i 30 Hoµng DiÖu t«ingÉu nhiªn ®îc nghe c©u chuyÖn cña anh Vò §×nh Cù nãivÒ ViÖn Nghiªn cøu C«ng nghÖ Quèc gia, vÒ vÊn ®ÒchuyÓn giao c«ng nghÖ cao vµo ViÖt Nam nh c¸p quang,nh men sø cao cÊp,... §îc biÕt ViÖn rÊt ®îc nhµ nícquan t©m, tËp trung lµm c«ng nghÖ cao, cã c¬ chÕ b¶o mËt®Æc biÖt vµ ®îc cÊp nhiÒu vèn. H¬n n÷a ViÖn trëng lµanh Vò §×nh Cù, con ngêi g¾n víi huyÒn tho¹i ph¸ bomtõ trêng. Ngay tèi h«m ®ã t«i n¶y ra mét ý ®Þnh lµ tæ chøcmíi thµnh lËp sÏ trùc thuécViÖn Nghiªn cøu C«ng nghÖQuèc gia.
Tríc ®ã t«i cã th¶o luËn víi Hoµng Quang Vinh vµmäi ngêi vÒ viÖc nªn lËp trung t©m hay c«ng ty. NhiÒungêi gîi ý nªn dïng ch÷ trung t©m - nã ph¶n ¸nh tÝnhkhoa häc, nghiªn cøu vµ øng dông, còng nh cã thÓ ®îcu ®·i h¬n, ®îc x· héi dÔ chÊp nhËn h¬n. Song t«i vÉnquyÕt ®Þnh ®i theo híng chÝnh danh - C«ng ty. T«i muènnhÊn m¹nh tÝnh kinh doanh cña tæ chøc Khoa häc, C«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
337
nghÖ, ®iÓm mµ l©u nay cßn yÕu. T«i vµ anh Hoµng QuangVinh ®· ®Õn tr×nh bÇy víi anh Cù ý ®Þnh trªn, ®· b¸o c¸ovÒ hîp ®ång võa ký kÕt víi ViÖn Hµn l©m Khoa häc LiªnX«, vÒ híng nghiªn cøu trao ®æi nhiÖt vµ chÊt, vÒ dù ®Þnhph¸t triÓn híng m¸y tÝnh,... anh Vò §×nh Cù ®· ®ång ý vµyªu cÇu viÕt ®Ò ¸n thµnh lËp c«ng ty.
Chia tay Hoµng Quang Vinh
LÏ ra ngay tõ 1988 FPT cã héi së ë Hµ Néi vµ chinh¸nh m¹nh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh do Hoµng QuangVinh phô tr¸ch. Trong ®Ò ¸n ban ®Çu anh Vinh sÏ ®ãng gãpvµo FPT rÊt nhiÒu tiÒn, thiÕt bÞ,...
C¸c v¨n b¶n chuÈn bÞ thµnh lËp ban ®Çu nh ®iÒu lÖc«ng ty, ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, ph¬ng ¸n tæchøc, quyÕt ®Þnh,.. ®Òu do c¶ t«i vµ Hoµng Quang Vinhso¹n th¶o.
Víi t c¸ch ngêi b¾t ®Çu kinh doanh tríc anh cÊp chochóng t«i chiÕc m¸y tÝnh ®Çu tiªn PC XT Foremost (hiÖn®ang triÓn l·m ë tÇng 1 khu 37 L¸ng H¹). Trong c¸c doanhvô chuÈn bÞ lµm chung, anh thêng bá tiÒn tríc ®Çu t.Vµ c¬ héi thµnh c«ng trong viÖc cÊp m¸y cho ViÖn Hµnl©m Khoa häc Liªn X« lµ hiÖn thùc.
T«i nhí quyÕt ®Þnh chia tay FPT cña anh Hoµng QuangVinh x¶y ra vµo buæi chiÒu khi chóng t«i ®i d¹o quanh s©nsau kh¸ch s¹n ViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X«. Khi ®îctin ®i §øc mét n¨m cña t«i, anh hái thÕ ai sÏ l·nh ®¹onhãm Hµ Néi. T«i tr¶ lêi Lª Vò Kú. Anh Vinh ®· tr¶ lêi:“NÕu lµ t«i th× anh tham gia hîp t¸c, cßn kh«ng th× anh rótra khái ®Ò ¸n. T«i ®· hÕt søc thuyÕt phôc, kh¼ng ®Þnh n¨nglùc cña Lª Vò Kú,... nhng ®· kh«ng thay ®æi ®îc ý anh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
338
Sau khi tõ §øc vÒ, FPT Hå ChÝ Minh vµ Cotec cïngthuª chung v¨n phßng ë phè TrÇn Quèc Th¶o. T«i nªu l¹ivÊn ®Ò hîp nhÊt Cotec, FPT nhng còng kh«ng thµnh.
Sau khi anh Hoµng Quang Vinh rót khái, viÖc triÓn khaithùc hiÖn hîp ®ång ®· ký gi÷a ViÖn Khoa häc ViÖt Nam vµViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X« trë thµnh vÊn ®Ò. Giaocho ai thùc hiÖn hîp ®ång nµy? anh Phan Thanh Hµ ®· ®ikh¶o s¸t c¶ FPT vµ c¶ Trung t©m cña Hoµng Quang Vinh.Tuy cha ®îc ph©n c«ng nhng FPT vÉn theo kÕ ho¹ch còchuÈn bÞ rÊt tÝch cùc. §Ó b¶o vÖ kho m¸y tÝnh t¬ng l¹i,chóng ta ®· lµm rµo s¾t bÞt kÝn mÝt tÇng 3 toµ nhµ ViÖn C¬t¹i 228 §éi CÊn. Anh Lª Vò Kú nghiªn cøu c¸c danh môcvËt t nhËp vÒ vµ chuÈn bÞ ph¬ng ¸n tiªu thô,... Ai còngbiÕt tiÒm n¨ng kinh tÕ vµ n¨ng lùc triÓn khai cña nhãm anhVinh h¬n Hµ Néi. §iÓm then chèt chÝnh lµ Ban l·nh ®¹oViÖn Khoa häc ViÖt Nam kh«ng hiÓu kÕ ho¹ch thùc hiÖnvµ cam kÕt cña anh Vinh nh thÕ nµo. Anh Phan Thanh Hµb¸o c¸o ý anh Vinh víi anh §¹o lµ hîp ®ång nµy thùc hiÖnth× lç, vµ anh Vinh chØ cÇn Hu©n ch¬ng ghi nhËn c«ngtÝch ®ãng gãp cho t×nh h÷u nghÞ gi÷a hai d©n téc. Ngêithùc hiÖn trùc tiÕp lµ N«ng trêng khai th¸c gç cña Thanhniªn xung phong ë §ång Nai (v× hä cã ngo¹i tÖ nhê xuÊtkhÈu gç). ViÖn Khoa häc ViÖt Nam ®· kh«ng d¸m chänph¬ng ¸n tï mï nµy.
ViÖc tiÕp theo lµ tÝnh ph¸p lý cña hîp ®ång. §©y lµ hîp®ång do ViÖn Khoa häc ViÖt Nam ký, cßn FPT do ViÖnNghiªn cøu C«ng nghÖ Quèc gia thµnh lËp. Cho nªn gi¶iph¸p lµ anh §¹o giao hîp ®ång nµy cho ViÖn C¬ häc, ViÖnC¬ häc giao cho c¬ quan liªn doanh cña m×nh víi ViÖnNghiªn cøu C«ng nghÖ Quèc gia lµ C«ng ty FPT. §©y lµmét th¾ng lîi rÊt to lín ®èi víi FPT v× ngay tõ ngµy ®Çu
Sö ký FPT 1988 - 1998
339
thµnh lËp chóng ta ®· cã hîp ®ång víi mét ®èi t¸c hïngm¹nh nhÊt cña phe XHCN - ViÖn Hµn l©m Khoa häc LiªnX«.
T«i vµ Trung Hµ cã bµn vÒ “chuyÖn ®Òn bï” cho anhVinh trong hîp ®ång víi ViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X«.Cuèi cïng chóng t«i ra ®îc ph¬ng ¸n t¬ng ®èi hîp lýhîp t×nh lµ FPT sÏ lµ ®èi t¸c víi ViÖn Hµn l©m Khoa häcLiªn X«, Trung t©m cña anh Vinh víi ViÖn Hµn l©m Khoahäc Belarus.
Trong quan hÖ víi Belarus ph¶i kÓ ®Õn «ng Rubejanski.¤ng Rubejanski lµ ®èi t¸c cña chóng t«i trong ®Ò ¸n phßngthÝ nghiÖm quèc tÕ vÒ trao ®æi nhiÖt- chÊt. ¤ng ta lµ métcon ngêi nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng, rÊt quÝ mÕn ViÖt Nam.T«i ®a Hoµng Quang Vinh xuèng th¨m ViÖn trao ®æinhiÖt - chÊt ®Ó t×m kiÕm c¬ héi hîp t¸c trong ®ît ®i ®µmph¸n víi ViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X«. Lóc nµy anhVinh ®ang chuÈn bÞ thùc hiÖn hîp ®ång kh«i phôc nhµ m¸ys÷a Dialac. T«i m« t¶ anh Vinh lµ mét nhµ triÖu phó, thÕ lµRubejanski mª anh nh ®iÕu ®æ. ¤ng ta tha thiÕt mêi anhVinh ®Õn nhµ ®Ó cho con trai «ng ta ®îc ng¾m nhµ t b¶nb»ng x¬ng b»ng thÞt. ë ®ã c¶ nhµ ®· hái Hoµng QuangVinh v« sè c©u hái nh «ng thêng ¨n g×, ®i l¹i nh thÕnµo, ngñ mÊy giê,...?
Sau nµy FPT thµnh c«ng trong hîp t¸c víi ViÖn Hµnl©m Khoa häc Liªn X« vµ anh Hoµng Quang Vinh còngthµnh c«ng trong hîp t¸c víi Belarus, ®Æc biÖt víi «ngRubejanski.
Sö ký FPT 1988 - 1998
340
Tªn gäi C«ng ty, FPT
ViÖc ®Æt tªn C«ng ty s¾p thµnh lËp lµ mét chñ ®Ò chóngt«i hay bµn luËn. §iÓm khã lóc ®ã lµ quan t©m qóa réng r·icña chóng t«i: ThiÕt bÞ ®iÖn tö, thiÕt bÞ ®o lêng, c¬ khÝ,m¸y tÝnh, trao ®æi nhiÖt chÊt,.... Vµo thêi kú ®ã tæ chøc lµmg×, tªn ®Æt lµm vËy vµ viÖc thµnh lËp mét tæ chøc cã condÊu ®á lµ v« cïng nghiªm träng. Khi anh Cù hái t«i: ”ThÕcËu ®Þnh lµm c«ng nghÖ g×?” t«i tr¶ lêi lµ: ” Bän em muènnghiªn cøu nhiÒu lo¹i c«ng nghÖ, miÔn lµ c«ng nghÖ míi,tiªn tiÕn nhÊt”. “ thÕ th× chØ cã c«ng nghÖ chÕ biÕn thùcphÈm, trong ®ã cã tÊt c¶ c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt” -anh Cù nãi. T«i ®ång ý ngay tªn C«ng ty míi lµ C«ng tyC«ng nghÖ Thùc phÈm.
§Æt tªn viÕt t¾t cïng lµ chñ ®Ò s«i næi. Anh Lª QuangTiÕn ®a ra mét ý nhËn xÐt lµ c¸c c«ng ty th«ng thêng chØviÕt t¾t ba ch÷ hoÆc ba ©m nh: IBM, JVC, ADIDAS, ... Vµcòng chÝnh anh ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n FPT.
RÊt tiÕc sau nµy FPT cµng ngµy cµng næi tiÕng, c¶ trongníc vµ ngoµi níc, tªn C«ng ty C«ng nghÖ Thùc phÈmcµng g©y khã xö...Ngêi hái mua thÞt, ngêi hái sao thùcphÈm l¹i cÊp m¸y tÝnh cho ViÖn Hµn l©m Khoa häc LiªnX«. §øng tríc t×nh h×nh ®ã C«ng ty quyÕt ®Þnh ®Ò nghÞanh Cù ®æi tªn nhng t×m c¸ch gi÷ 3 ch÷ FPT.
T«i ®· tra c¶ quyÓn tõ ®iÓn tiÕng anh ®Ó t×m tõ phï hîp -Ph¬ng ¸n kh¶ dÜ nhÊt lµ C«ng ty §Çu t Ph¸t triÓn C«ngnghÖ. Song anh Cù ng¹i träng ®iÓm ho¹t ®éng cña chuyÓnsang tµi chÝnh, ®Çu t, nªn ®· quyÕt ®Þnh ho¸n vÞ hai ch÷§Çu t - Ph¸t triÓn. V× thÕ tªn tiÕng viÖt cña FPT lµ C«ngty Ph¸t triÓn §Çu t C«ng nghÖ. §Õn nay nhiÒu ngêi vÉnhay nhÇm kh«ng râ lµ C«ng ty §Çu t Ph¸t triÓn hay C«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
341
ty Ph¸t triÓn §Çu t? nhng kh«ng mÊy ai nhÇm FPT hayPFT vµ trong nhiÒu v¨n b¶n cña nhµ níc chØ ghi ®¬n gi¶nC«ng ty FPT.
XÝ nghiÖp c¬ ®iÖn l¹nh, tiÒn th©n cña EMECO ngµynay
Híng C¬ - §iÖn - L¹nh lµ sù ph¸t triÓn logic cña FPTv× trong nhãm chóng t«i Ýt nhÊt cã ba ngêi rÊt quan t©mvµ ®¹i diÖn cho ph¸t triÓn nµy: anh NguyÔn Hång Phan, saymª vÒ c¬ khÝ - anh NguyÔn V¨n Th¨ng, chuyªn gia vÒ ®iÖnc«ng tr×nh vµ anh TrÇn §øc NhuËn, l·o luyÖn trong ngµnhl¹nh.
§Ó l«i ®îc anh TrÇn §øc NhuËn cïng c¸c anh Ninh,anh C - nh÷ng ngêi ®· cïng l¨n lén ë nhµ m¸y thuèc l¸Thanh Ho¸ vÒ FPT, chóng t«i ®· bµn mét s¬ ®å rÊt phøct¹p: LËp mét liªn doanh tay ba gåm ViÖn Nghiªn cøu C«ngnghÖ Quèc gia (c¬ quan ngang Bé), ViÖn C¬ häc (thuécViÖn Khoa häc ViÖt Nam) vµ Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp l¾pm¸y (thuéc Bé X©y dùng, b©y giê lµ Tæng C«ng ty l¾pm¸y) ®Æt trùc thuéc mét liªn doanh kh¸c s¾p thµnh lËp gi÷aViÖn Nghiªn cøu C«ng nghÖ Quèc gia vµ ViÖn C¬ häc. §ãchÝnh lµ xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn l¹nh thuéc C«ng ty FPT.
Vµo giai ®o¹n ®ã rÊt Ýt ai ®Ó ý ®Õn luËt, mµ còng ch¼ngcã luËt ®Ó theo. Chóng ta cha cã luËt C«ng ty, luËt DoanhnghiÖp Nhµ níc, luËt vÒ c¸c tæ chøc nghiªn cøu khoahäc,... C¸i cã khi Êy lµ quyÕt t©m th¸o dì khã kh¨n, quyÕtt©m ®æi míi. C¸c anh l·nh ®¹o Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp l¾pm¸y lµ ngêi ñng hé tÝch cùc vµ cô thÓ nhÊt. C¸c anhkh«ng chØ quyÕt ®Þnh biÖt ph¸i nhãm c¸n bé chuyªn m«ngiái cña m×nh mµ cßn ®ãng gãp m¸y mãc, thiÕt bÞ cho liªn
Sö ký FPT 1988 - 1998
342
doanh. T«i cßn nhí ®ªm häp ë Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp l¾pm¸y trêi ma rÊt to. Anh Vò §×nh Cù x¾n quÇn ®i xe ®¹ptíi häp lµm anh §µo ChÝ S¶o, nguyªn Tæng gi¸m ®èc, vµanh NguyÔn V¨n Thô, nguyªn phã Tæng Gi¸m ®èc, rÊtc¶m ®éng. Anh Thô høa lµ bÊt cø gi¸ nµo, tríc ngµy kýthµnh lËp liªn doanh lµ anh ®iÒu ®Çy ®ñ m¸y mãc, thiÕt bÞcho liªn doanh. Vµ anh lµm ®óng nh vËy, toµn bé m¸ymãc, thiÕt bÞ ®îc tËp kÕt vµo ®ªm tríc ngµy ký lËp liªndoanh.
Sù nç lùc cña c¸c anh ®· kh«ng bÞ phô lßng. Mét thêigian ng¾n sau ®ã hîp ®ång thiÕt kÕ, l¾p ®Æt hÖ thèng ®iÒuhoµ trung t©m cho §µi TruyÒn h×nh Trung ¦¬ng do xÝnghiÖp c¬ ®iÖn l¹nh ®¶m nhËn ®· ®îc ký kÕt. C«ng thøcKhoa häc - C«ng nghÖ - S¶n xuÊt ®· lµm viÖc. C¸n bé khoahäc Lª ThÕ Hïng ®· tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng. Kü S §çCao B¶o ®· dïng c«ng nghÖ demo (Storyboard) tr×nh bµyph¬ng ¸n vµ anh NhuËn ®¹i diÖn cho s¶n xuÊt s½n sµngchÕ t¹o, l¾p ®Æt hÖ thèng. Trong dÞp quay phim t liÖu 10n¨m FPT chóng t«i cã th¨m l¹i xëng c¬ khÝ n¨m xa ë228 §éi CÊn víi lßng trµn ®Çy xóc ®éng. VÉn nh÷ng m¸ymãc ®Êy, nhng kh«ng cßn nh÷ng g¬ng mÆt xa.
T«i nghÜ anh NhuËn ®· trung thµnh víi mª tÝn cña m×nh:Khoa häc vµ s¶n xuÊt. Anh ®· cã khoa häc khi trùc thuécViÖn Nghiªn cøu C«ng nghÖ Quèc gia vµ anh ®· t¸ch béphËn thiªn s¶n xuÊt cña anh ra khái FPT cã thiªn híngth¬ng m¹i vµo n¨m 1990 thµnh mét tæ chøc ®éc lËp. §ãchÝnh lµ tiÒn th©n cña C«ng ty EMECO lín m¹nh ngµynay.
Phßng thÝ nghiÖm trao ®æi nhiÖt vµ chÊt, mét thÊtb¹i vÎ vang
Sö ký FPT 1988 - 1998
343
Phßng thÝ nghiÖm trao ®æi nhiÖt vµ chÊt, kÕt qu¶ ho¹t®éng tõ tríc cña nhãm trao ®æi nhiÖt vµ chÊt, ®îc ®Ætlµm mét bé phËn c¬ së cña FPT thña ban ®Çu thµnh lËp.Phßng thÝ nghiÖm do TiÕn sü Ng« Huy CÈn phô tr¸ch. AnhCÈn lµ mét nhµ to¸n häc. C¸c nghiªn cøu cña anh chñ yÕuøng dông vµo chuyÓn ®éng ®èi lu cña c¸c chÊt láng.Trong sè c¸c tiÕn sü khoa häc c¬ b¶n cã lÏ anh lµ ngêihiÕm hoi cã dòng khÝ ®Ó chuyÓn sang c¸c øng dông c«ngnghÖ. Anh tham gia c¸c hîp ®ång vÒ sÊy, anh chØ ®¹o c¸chäc trß chÕ t¹o lß sÊy,... Víi nô cêi lu«n cëi më vµ giängnãi khµn khµn «ng t«i. C¸c sèng v« u cña anh chiÕm ®îcsù yªu quý cña mäi ngêi xung quanh. Anh rÊt thµnh c«ngtrong viÖc cã ®«ng häc trß vµ häc trß rÊt thµnh c«ng tronglµm viÖc víi anh.
Phßng thÝ nghiÖm trao ®æi nhiÖt vµ chÊt ®· tiÕn hµnh rÊtnhiÒu ho¹t ®éng mµ ®îc anh Lª ThÕ Hïng ghi l¹i trongbµi “Mét thêi ®Ó nhí”.
Phßng thÝ nghiÖm ®· t¸ch khái FPT vÒ ViÖn C¬ häcn¨m 1990, híng nghiªn cøu c«ng nghÖ chÕ biÕn thùcphÈm liªn quan tõ ®Çu ®Õn phßng thÝ nghiÖp kÕt thóc vµon¨m 1994. Cã thÓ nãi kh«ng cã g× dÔ h¬n thÊt b¹i. Cßnmuèn thµnh c«ng th× cÇn héi tô ®ñ c¶ thiªn thêi - ®Þa lîi -nh©n hoµ.
Tuy nhiªn híng trao ®æi nhiÖt vµ chÊt ®· hoµn tÊt sømÖnh lÞch sö cña nã. Nã ®· ®a chóng t«i tõ nh÷ng nhµnghiªn cøu c¬ b¶n sang lÜnh vùc kinh doanh c«ng nghÖ. Nã®· t¹o tiÒn ®Ò ph«i thai thµnh lËp FPT. Vµ nh÷ng kinhnghiÖm thµnh b¹i nµy sÏ gióp FPT trªn suèt con ®êngph¸t triÓn cña m×nh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
344
TiÕn ho¸ Logo FPT
Chóng t«i lo t×m logo ngay sau khi thèng nhÊt ch÷ viÕtt¾t FPT. RÊt nhiÒu ý tëng ®Ò xuÊt. Lª Quang TiÕn nãilogo còng ph¶i cã con sè 3 nh logo ba c¸nh cña Adidas,sao ba c¸nh nh Mercedes,.... anh NguyÔn ChÝ C«ng cã ýtëng säc säc m· sè kiÓu IBM. Ph¹m Hïng, ngêi vÏ giáinhÊt nhãm ®îc giao s¸ng t¸c chÝnh logo, nhng ai còngtham gia nghÜ vÒ logo FPT.
Trong lóc ®Õn t×m Lª Vò Kú, Lª Quang TiÕn ë phßngvËt lý lý thuyÕt ë phè NguyÔn Du, T«i ®ét nhiªn nghÜ ramét c¸ch fantasy ch÷ FPT hay hay dùa trªn nguyªn t¾c ®¬ngi¶n vµ ®èi xøng. Logo ®îc x©y b»ng bèn mÉu tõ haih×nh: mét que, mét dÊu hái. Ph¹m Hïng tham gia trauchuèt logo nµy vµ mäi ngêi hµi lßng hoµn toµn. Tr«nglogo nµy võa ®Æc s¾c, võa nh ch÷ Tµu, võa nh ch÷ T©y,mµ cã thÓ hiÓu cã ch÷ ®Çu tªn cña tÊt c¶ mäi ngêi: B×nh,Kú, Hïng, TiÕn, Phan, Th¨ng, CÈn, B¶o, Nam,... Logo nµy®îc dïng ®Õn n¨m 1990. §iÓm dë cña Logo nµy lµ nã qu¸hay. V× qu¸ hay nªn Ýt ai hiÓu. Cßn ë MiÒn Nam, anh Ch©uvµ ChÞ Thanh lµm logo riªng cña m×nh víi ba ch÷ FPTnghiªng thß thôt. §· ®Õn lóc nghÜ l¹i logo chung cho FPT.Lóc ®ã chóng ta rÊt m¸u tËp ®oµn, vµ ®· thµnh lËp Zodiac.Lµm sao ®Ó dÔ nhËn ra cïng gèc qua logo. Vµ muèn saocho dÔ hiÓu, dÔ nhí, dÔ nhËn. Trong mét lÇn ®i lµm viÖc ë®êng Trêng Chinh t«i thÊy logo ba mÇu cña Total. VÒv¨n phßng t«i nhê anh KiÕn tróc s NguyÔn V¨n Néi, lµb¹n häc cïng líp phæ th«ng, ®ang gióp cho FPT vÒ x©ydùng, thÓ hiÖn c¸c ý tëng trªn. ThÕ lµ ra ®êi qu¶ tr¸m bamµu, ch÷ thß thôt. ViÖc qui ®Þnh mÇu cô thÓ t«i ®Ò nghÞNéi chuÈn bÞ chôc ph¬ng ¸n, treo ë b¶ng tin ®Ó mäi ngêi
Sö ký FPT 1988 - 1998
345
chän. NÕu t«i kh«ng nhÇm th× logo FPT hiÖn nay gom®îc ®óng 13 ch÷ ký.
T«n chØ FPT ®îc t×m thÊy ngÉu nhiªn
Ngµy nay t«n chØ cña FPT ®îc kh¾c vµo b¶ng ®¸ t¹iHéi së c«ng ty 37 L¸ng H¹, ®îc in trong c¸c quyÓn giíithiÖu vÒ FPT, ®îc lÆp l¹i trong c¸c tr×nh bµy vÒ c«ng ty,trong c¸c b¶n kÕ ho¹ch kinh doanh. T«n chØ cña FPT ®îcc¸c ®èi t¸c quèc tÕ nh IBM, Hewlett Packard nÓ träng,®îc cùu häc viªn c¸c trêng Qu¶n trÞ Kinh doanh nhHarvard, Stanford ®¸nh gi¸ nh tÇm nh×n c«ng ty.
ThÕ nhng nã míi ®îc t×m thÊy mét c¸ch ngÉu nhiªntrong dÞp lôc läi c¸c hå s¬ cò trong dÞp tæ chøc §¹i lÔ héikû niÖm FPT 5 n¨m. Sau 5 n¨m nã míi cã tªn lµ t«n chØ,sau 8 n¨m nã ®îc ®¸nh gi¸ nh tÇm nh×n (vision) vµ cãmét sè thªm bít ngÉu nhiªn so víi “b¶n gèc” nh trªnb¶ng ®¸ ë 37 L¸ng H¹ thiÕu ch÷ lao ®éng so víi b¶n gèc“b»ng næ lùc lao ®éng, s¸ng t¹o trong...” vµ anh Lª ThÕHïng tù thó ®· thªm ch÷ No1 trong trÝch Qui chÕ néi béNo1- FPT 1988. H¬n n÷a “b¶n gèc” kh«ng hÒ cã gi¸ trÞph¸p lý, chØ lµ b¶n nh¸p, cßn cã ch÷ ghi thªm bªn lÒ ®ÒnghÞ xem xÐt thªm vµ kh«ng cã ch÷ ký, kh«ng cã dÊu ®á.Tuy nhiªn chóng ta ®· h¶ hª khi t×m thÊy nã, ®· in nã trongtuyÓn tËp ®Çu tiªn cña FPT trong dÞp §¹i lÔ héi kû niÖmFPT 5 n¨m vµ ®· trÝch dÉn nã liªn tôc. Lóc ®ã t«i ®· rÊtng¹c nhiªn khi thÊy mét sù trïng lÆp kú l¹ gi÷a nh÷ng ch÷trong t«n chØ ®ã vµ thùc tÕ FPT 5 n¨m ®Çu tiªn. §Êy chÝnhlµ lý do cña sù h¶ hª, cña sù th¸i qu¸ trong sö dông nã suèt5 n¨m võa qua.
Nã còng ph¶n ¸nh sù Êu trÜ cña chóng ta trong con®êng ®i lªn. Ch¾c b¹n sÏ khã tr¶ lêi c©u hái: FPT mong
Sö ký FPT 1988 - 1998
346
muèn trë thµnh mét tæ chøc kiÓu míi lµ kiÓu g×? Hµm ý g×trong ch÷ kiÓu míi? Míi so víi ai? ThËt ra ý tø khi viÕt rac©u ®Êy lµ mong muèn thay ®æi so víi tr¹ng th¸i tr× trÖ cñac¸c tæ chøc, c«ng ty ViÖt Nam n¨m 1988. Cô thÓ lµ chóngt«i dù kiÕn sÏ bá hÕt häp hµnh, ra quyÕt ®Þnh thËt nhanhchãng, t¹i chç, bá hÕt c¸c lo¹i giao ban,... M·i gÇn ®©ychóng t«i míi hiÓu mäi sù tån t¹i ®Òu cã lý vµ chÝnh chóngta l¹i thiÕt lËp c¸c lo¹i giao ban, tõ giao ban c«ng ty ®Õngiao ban bé phËn, tæ, nhãm.
Khi viÕt nh÷ng dßng sö ký nµy t«i míi hiÓu ra r»ng lµmg× cã chuyÖn t×m thÊy ngÉu nhiªn t«n chØ FPT, lµm g× cãchuyÖn thÊt l¹c nã trong 5 n¨m ®Çu tån t¹i FPT, vµ ®©u cãquan träng g× nh÷ng sai sãt c©u ch÷, bëi nã ®· cã tõ ®Çu®Õn nay vµ lu«n ë trong T¢M chóng ta.
Nã chÝnh lµ kh¸t väng, tr¨n trë, lµ ý chÝ cña chóng t«i-nh÷ng ngêi s¸ng lËp FPT. Nã chøa ®ùng nh÷ng niÒm tinvµ gi¸ trÞ nh nh÷ng bÝ quyÕt thµnh c«ng cña FPT. Nã cÇn®îc tu©n thñ, cÇn ®îc b¶o vÖ, gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn choFPT h«m nay vµ mai sau.
Olivetti hay Aztech?
Vµo thêi ®iÓm thµnh lËp FPT chóng t«i hay tô tËp bµnb¹c trong vên sau nhµ ë 30 Hoµng DiÖu. Do cã sù thamgia cña Kú, nªn NguyÖt còng hay cã mÆt ë ®Êy. Vµ trongmét buæi chiÒu nh vËy, NguyÖt hái t¹i sao c¸c b¹n kh«nggiao tiÕp víi ®¹i diÖn cña c«ng ty Olivetti ®ang cã mÆt t¹iHµ Néi. T¹i sao kh«ng? ThÕ lµ NguyÖt høa thu xÕp giópchóng t«i cuéc gÆp víi «ng Miserendino.
Cuéc gÆp ®îc hÑn vµo buæi chiÒu, t¹i phßng kh¸ch trªntÇng hai cña kh¸ch s¹n Gi¶ng Vâ (nay lµ kh¸ch s¹n Hµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
347
Néi). Tríc ®ã t«i ®· mêi anh Cù cïng tiÕp nhng kh«ngbè trÝ ®îc. Cã lÏ ®©y lµ cuéc gÆp gì g©y cho t«i nhiÒu xóc®éng nhÊt. Bëi lÏ ®©y lµ lÇn ®Çu tiªn t«i gÆp tay t b¶nb»ng x¬ng b»ng thÞt, lÇn ®Çu tiªn lµm viÖc víi h·ng vitÝnh hµng ®Çu thÕ giíi, bµn vÒ hîp t¸c kinh doanh, nhÊt lµthay Miserendino nµy to lín gÊp ®«i ngêi thêng, t¸cphong rÊt ®êng bÖ, th¸i ®é cùc “thùc d©n”.
Sau nµy míi hiÓu chóng t«i qu¶ lµ Êu trÜ, s¸ch vë. ThønhÊt «ng Miserendino kh«ng ph¶i lµ nhµ t b¶n nµo c¶, mµcòng ch¼ng ph¶i lµ ngêi cña h·ng Olivetti. ¤ng ta ®· th«iviÖc ë H·ng Olivetti. ¤ng ®i b¸n m¸y Olivetti cho c«ng tycña «ng ta lËp t¹i Singapore vµ h¬n n÷a lµ b¸n rÊt ®¾t. §Êylµ c¸i gi¸ chóng t«i tr¶ cho bµi häc ®Çu tiªn lµm ¨n trùc tiÕpvíi “c¸c níc t b¶n”.
Sau khi khai th«ng kh¶ n¨ng nhËp m¸y Olivetti, chóngt«i cã mét cuéc th¶o luËn rÊt quan träng t¹i nhµ riªng anh§¹o. T«i nhí tèi h«m ®ã mÊt ®iÖn, cã Lª Vò Kú, NguyÔnTrung Hµ, Lª Quang TiÕn,... Chóng t«i bµn vÒ cÊp choViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X« m¸y Aztech nh hîp®ång ®· ký hay cÊp m¸y Olivetti. M¸y Olivetti ®¾t gÊp ®«im¸y Aztech. Chóng t«i ®øng tríc sù lùa chän gi÷a hiÖuqu¶ vµ uy tÝn. Chóng t«i ®· lêng tríc viÖc b¶o hµnh m¸yë Liªn X« mªnh m«ng vµ xa x«i. Cuèi cïng quyÕt ®Þnhchung lµ uy tÝn. QuyÕt ®Þnh nµy vÒ sau trë thµnh mét chiÕnlîc truyÒn thèng cña FPT: uy tÝn dùa trªn chÊt lîng hoµnh¶o, hîp t¸c víi c¸c h·ng hµng ®Çu (brand name), t¹o ramét u thÕ c¹nh tranh riªng biÖt.
Mét c©u chuyÖn kh¸c liªn quan ®Õn Olivetti. ¤ng BreerkÓ l¹i r»ng trong bµi ph¸t biÓu vËn ®éng t¸i bÇu cö ghÕ ChñtÞch ViÖn Hµn l©m Khoa häc Liªn X«, ¤ng Marchuk nãi:
Sö ký FPT 1988 - 1998
348
“NÕu c¸c ®ång chÝ t¸i bÇu cö t«i lµm Chñ tÞch ViÖn Hµnl©m mét lÇn n÷a, t«i xin høa sÏ cÊp cho mçi viÖn sü métm¸y vi tÝnh Olivetti”. KÕt qu¶ lµ ViÖn sü Marchuk l¹i tróngcö thªm mét nhiÖm kú Chñ tÞch ViÖn Hµn l©m. C¸c m¸y vitÝnh Olivetti ®Êy chÝnh lµ do FPT chóng ta cung cÊp!.
Sö ký FPT 1988 - 1998
349
Kû niÖm ®Êu thÇu C27
Lª Quèc H÷uGi¸m ®èc Trung t©m tÝch hîp hÖ thèng FPT
FPT thêng ®îc vÝ nh mét ®oµn qu©n dòng m·nh mµtªn tuæi ®îc g¾n víi bao chiÕn c«ng oanh liÖt. NhiÒu c¸nbé l·o thµnh cña FPT thêng vÝ c¸c vô kinh doanh víinh÷ng trËn ®¸nh. Mét phÇn cã lÏ do ®a sè hä ®Òu cã nguångèc tõ hoÆc cã liªn quan ®Õn qu©n ®éi, nhng chñ yÕu cã lÏdo th¬ng trêng ngµy nay thùc sù ®· trë thµnh mét chiÕntrêng trong ®ã cã nh÷ng trËn ®¸nh, nh÷ng chiÕn dÞchmang tÇm cì chiÕn lîc vµ ®ßi hái ph¶i ®Çu t rÊt nhiÒu c¶trÝ lÉn lùc vÒ mäi ph¬ng diÖn cña c¶ mét tËp thÓ. Ai ®· lµnh©n viªn FPT mµ ch¶ cã nh÷ng kû niÖm khã quªn vÒ méttrËn ®¸nh trong kinh doanh dï lµ lín hay nhá mµ m×nh ®·®ãng gãp mét phÇn ®¸ng kÓ søc lùc cña m×nh vµo. Riªngvíi t«i, kû niÖm ®¸ng nhí nhÊt trong qu·ng ®êi h¬n 8 n¨mlµm viÖc ë FPT lµ kû niÖm vÒ §ît §Êu thÇu Dù ¸n C27cuèi n¨m 1995, ®Çu n¨m 1996.
Thêi ®iÓm b¾t ®Çu mét trËn ®¸nh lÞch sö ®èi víiFPT
§ã lµ vµo mét ngµy gi÷a th¸ng 10/1995 khi c¶ FPT®ang hõng hùc khÝ thÕ kinh doanh sau chiÕn th¾ng vangdéi Hîp ®ång VietComBank gÇn 1.2 triÖu USD. §éi kinhdoanh cña anh B¶o ®ang c¨ng ra v× hµng lo¹t ®Êu thÇu cungcÊp trang thiÕt bÞ lu«n dån vµo nh÷ng th¸ng cuèi n¨m.Phßng Hç trî HÖ thèng cña FIS do t«i phô tr¸ch lóc ®ãcòng võa tr¶i qua mét ®ît lµm viÖc c¨ng th¼ng biªn dÞch hÖ
Sö ký FPT 1988 - 1998
350
dÞch hÖ thèng tµi liÖu ®µo t¹o vÒ AS/400 trªn 500 trang vµthiÕt kÕ khu vùc cµi ®Æt cho VietComBank. B¶n th©n t«i lóc®ã ph¶i cïng víi chÞ Oanh (Trëng phßng XNK hiÖn nay)vËt lén víi ®èng chøng tõ cña c¸c hÖ thèng m¸y AS/400nhËp tõ c¸c níc kh¸c nhau vÒ cho VietComBank. Vµothêi ®iÓm ®ã nh÷ng ngêi n¾m ®îc cÊu h×nh cña AS/400ë ViÖt Nam chØ míi ®Õm ®îc trªn ®Çu ngãn tay.
§ang cïng víi chÞ Oanh ra tËn Bu ®iÖn Hµ néi ®Ó gi¶itr×nh vÒ cÊu h×nh cña c¸c hÖ thèng m¸y AS/400 th× t«ibçng nhËn ®îc nh¾n tin vµ gäi ®iÖn tho¹i cña Anh NgäcvÒ gÊp ngay V¨n phßng IBM ë 14 Thuþ khª. H«m tríc t«i®· ®îc nh¾n tríc, nhng lóc ®ã t«i nghÜ r»ng kh«ng thÓcã g× quan träng h¬n viÖc lo thñ tôc ®Ó nhËp ®îc l« hµngtrÞ gi¸ h¬n 1 triÖu ®« la nµy vÒ cho VCB. ChÝnh v× vËy t«i®· thùc sù söng sèt khi nghe Anh Ngäc qu¸t lªn qua ®iÖntho¹i lµ ”bá hÕt tÊt c¶ l¹i ®Êy vµ vÒ ngay V¨n phßng IBM“.M·i sau nµy nhí l¹i, t«i míi hiÓu ®îc ®ã chÝnh lµ thêi®iÓm b¾t ®Çu mét trËn ®¸nh lÞch sö ®èi víi FPT.
Khi ®Õn V¨n phßng IBM t«i ®· thÊy A. Ngäc cïng víic¸c xÕp lín nhÊt cña IBM ViÖt nam håi ®ã (hai vî chångJeff Pace vµ Roger – Business Partner Manager) ®· ngåis½n bªn bµn lµm viÖc. Nhung, ngêi marketing trùc tiÕpcña IBM tr×nh bÇy tãm t¾t vÒ tÝnh h×nh chuÈn bÞ thÇu. Lóc®ã t«i chØ l¸ng m¸ng hiÓu ®îc r»ng, Côc C27 Bé Néi vô,mét kh¸ch hµng mµ tõ l©u FPT ®· kh«ng d¸m m¬ tëng tíiv× ®ang ®îc 3C ch¨m sãc rÊt kü cµng ®· tung ra mét ®ÊuthÇu dù ¸n lín (Dù ¸n DA03B víi tæng gi¸ trÞ 7 triÖu USDtrong 5 n¨m). IBM lµ ngêi marketing ban ®Çu ®· liªndoanh víi nhµ cung cÊp gi¶i ph¸p næi tiÕng lµ h·ngSAGEM Morpho næi tiÕng vÒ c¸c hÖ nhËn d¹ng v©n tay tù®éng (hÖ AFIS). FPT lóc ®ã ®îc IBM mêi vµo ®Ó tham
Sö ký FPT 1988 - 1998
351
gia cung cÊp c¸c m¸y tÝnh RS/6000 cho Dù ¸n. PhßngHTHT cña t«i ®îc giao nhiÖm vô chuÈn bÞ ph¬ng ¸n cÊuh×nh vµ gi¸ c¶ cña 26 m¸y RS/6000 sÏ ®îc cung cÊp trongdù ¸n vµ lo trî gióp viÖc dÞch toµn bé Hå s¬ gi¶i ph¸p küthuËt cña SAGEM Morpho. Thêi gian chuÈn bÞ cùc kú gÊpchØ cã cha ®Çy 2 tuÇn trong khi ®©y lµ mét ®Êu thÇu quèctÕ cã quy m« lín nhÊt tõ tríc ®Õn nay trong CNTT ë ViÖtnam. Sau buæi häp t«i tøc tèc phãng xe vÒ ngay 19 NguyÔnBØnh Khiªm, lóc ®ã lµ ®¹i b¶n doanh cña FIS. KÓ tõ h«m®ã §éi chuÈn bÞ Hå s¬ thÇu C27 gåm cã t«i vµ Bïi H¶iThanh, NguyÔn Quang Minh ®· lµm viÖc cËt lùc nh mét®éi biÖt ph¸i t¸ch h¼n khái ho¹t ®éng cña FIS.
Giai ®o¹n chuÈn bÞ hå s¬ kü thuËt
Nhí l¹i ngµy ®ã còng c¶m thÊy nh÷ng ngêi FPT thùcsù lµ liÒu lÜnh. Khi b¾t tay vµo dù ¸n, chóng t«i cha hÒbiÕt mét tÝ g× vÒ v©n tay. Nh÷ng tµi liÖu kü thuËt vÒ gi¶iph¸p AFIS thùc sù lµ nh÷ng thø cùc kú khã hiÓu v× ngoµinh÷ng thuËt ng÷ chuyªn m«n tin häc ®· kh¸ næi tiÕng vÒ®é khã trong giíi dÞch thuËt th× cßn mét ®èng c¸c thuËtng÷ v©n tay nh minutia, matching, CAXI... mµ cã tra tõ®iÓn c¶ ngµy còng ch¼ng t×m ra, Ch¼ng thÕ mµ mÊy emnh©n viªn míi tuyÓn cña IBM (H¬ng, Mai) vµ kÓ c¶Nhung lµ nh÷ng ngêi tèt nghiÖp ®¹i häc ngo¹i ng÷ ra vµtiÕng Anh còng ph¶i thuéc lo¹i siªu míi d¸m thi tuyÓn vµoIBM mµ còng ph¶i v¸i chµo vµ nhêng l¹i viÖc dÞch toµnbé hå s¬ kü thuËt cho c¸c anh FPT. Ngay víi nh÷ng tµi liÖukü thuËt m¸y tÝnh th«ng thêng, nhiÒu khi ®i thuª nh÷ngngêi dÞch chuyªn nghiÖp cßn nhËn ®îc nh÷ng b¶n dÞchrÊt ”ngí ngÈn“ ®äc xong ch¼ng hiÓu ®îc tý g×.
Sö ký FPT 1988 - 1998
352
Thêi gian cùc kú gÊp g¸p, ngay ®éi dù ¸n cña SAGEMcòng ph¶i lµm viÖc theo kiÓu on-fly, viÕt xong ®îc phÇnnµo lµ hä l¹i fax th¼ng sang FPT ®Ó dÞch. Ban ®Çu chóngt«i chØ dÞch theo kiÓu cÇy vì s¬ qua vµ nhiÒu chç ch¼nghiÓu g× c¶. Nh÷ng tõ míi chuyªn ngµnh ®îc trÝch ra, dÇndÇn ®· h×nh thµnh 1 tËp tõ ®iÓn AFIS Terminology sö dôngcho sau nµy. DÞch ®i, dÞch l¹i, nghiÒn ngÉm suy nghÜ m·iråi cuèi cïng nh÷ng nÐt chÝnh trong gi¶i ph¸p c«ng nghÖcña SAGEM còng ®Çn dÇn hiÖn ra trong ®Çu chóng t«i. B¶ndÞch hiÖu ®Ýnh ®· cã hån h¬n, mang tÝnh thèng nhÊt, toµnvÑn h¬n vµ quan träng h¬n c¶ lµ ®· thÓ hiÖn ®óng ®îc gi¶iph¸p kü thuËt. §iÒu nµy rÊt quan träng v× trong hå s¬ thÇu,tiÕng ViÖt ®îc sö dông lµ ng«n ng÷ chÝnh, mäi tµi liÖu®Òu ph¶i ®îc dÞch sang tiÕng ViÖt. Nhãm chóng t«i lµmviÖc miÖt mµi tÊt c¶ c¸c buæi tèi. Cã h«m ®Õn 8-9 giê tèic¸c em ë bªn IBM cßn sang trùc s½n ®Ó chuyÓn c¸c v¨nb¶n ®· so¹n ®i. Sau mét tuÇn lµm viÖc cËt lùc, chóng t«i ®·dÞch xong toµn bé gi¶i ph¸p kü thuËt dÇy h¬n 200 trang.Mét kÕt qu¶ cùc kú quan träng n÷a hoµn toµn do tÝnh chñ®éng c¸ nh©n ®em l¹i lµ chØ qua dÞch thuËt, chóng t«i ®· s¬lîc n¾m ®îc nh÷ng nÐt c¬ b¶n trong gi¶i ph¸p cñaSAGEM vµ cÊu h×nh cña toµn bé hÖ thèng. §iÒu nµy thùcsù quý b¸u cho chóng t«i sau nµy trong ®iÒu hµnh dù ¸n.(Lóc Êy cã ai nghÜ ®îc lµ sau nµy FPT l¹i trë thµnh tængthÇu vµ thùc hiÖn dÞch vô chuyÓn giao c«ng nghÖ cho toµnbé dù ¸n).
Trong giai ®o¹n nµy còng cã mét kû niÖm kh¸ buåncêi. Khi hoµn chØnh ph¬ng ¸n kü thuËt cã mét lÇn t«i ®·ph¶i gäi ®iÖn sang Ph¸p ®Ó trao ®æi víi ngêi trùc tiÕp lomarketing cña SAGEM cho dù ¸n nµy. Khi nh×n c¸i tªnCarine dÔ th¬ng, t«i ®· khÊp khëi mõng thÇm v× hy väng
Sö ký FPT 1988 - 1998
353
m×nh sÏ ®îc lµm viÖc víi mét c« g¸i Ph¸p tãc vµng cùc kúhÊp dÉn. Khi t¹m biÖt, t«i cßn cè tá chót gal¨ng ®Ó nãi víiCarine r»ng t«i hy väng c« sÏ sang ®©y vµ chóng t«i sÏ cãc¬ héi lµm viÖc cïng nhau. Cho ®Õn khi gÆp mÆt t¹i ViÖtnam t«i míi bæ chöng ra lµ vÒ bÒ ngoµi Carine lµ mét c«g¸i gÇy, d¸ng dÊp kh« khan mang nhiÒu nÐt ®µn «ng vµch¼ng hÒ cã nÐt hÊp dÉn nµo nh t«i mong tëng, ®Êy lµcha kÓ trong ®µm ph¸n nhiÒu khi rÊt khã chÞu v× c« lu«nthªm tõ ”OK“ vµo sau mçi c©u hái hoÆc c©u gi¶i thÝch mµb¶n th©n m×nh thÊy ch¼ng cã tÝ chót ”OK“ nµo. Sau nµyCarine Mouchot ®· trë thµnh Gi¸m ®èc cña toµn bé ch¬ngtr×nh cña SAGEM t¹i ViÖt nam (Programme Director) vµgi÷a chóng t«i còng ®· cã nhiÒu kû niÖm lµm viÖc tèt tuynhiªn kh«ng ph¶i lµ lóc nµo còng ªm ®Ñp.
Giai ®o¹n tæng chuÈn bÞ hå s¬ thÇu
TiÕp theo tuÇn chuÈn bÞ ph¬ng ¸n kü thuËt lµ mÊy ngµytæng chuÈn bÞ hå s¬ thÇu. Lóc nµy chóng t«i ph¶i sang h¼nbªn V¨n phßng IBM lµm viÖc cïng víi ®éi chuÈn bÞ hå s¬thÇu h¬n 10 ngêi c¶ t©y lÉn ta cña IBM. C«ng viÖc lóc nµylµ hiÖu chØnh hå s¬ vµ ph¬ng ¸n kü thuËt, tÝnh to¸nph¬ng ¸n tµi chÝnh, biªn so¹n vµ dÞch c¸c tµi liÖu chøngminh vÒ n¨ng lùc nhµ thÇu, so¹n vµ dÞch c¸c c«ng v¨n,photocopy c¸c b¶n hå s¬ thÇu. Tho¹t ®Çu tëng nh c«ngviÖc cña nhãm chuÈn bÞ hå s¬ thÇu cña FPT gÇn nh ®·xong. Nhng ho¸ ra ®©y l¹i lµ nh÷ng ngµy lµm viÖc c¨ngth¼ng nhÊt. M«i trêng lµm viÖc cña VP IBM lóc ®ã lµm¹ng m¸y tÝnh ch¹y OS/2 vµ viÖc sö dông c¸c c«ng cô tù®éng ho¸ v¨n phßng nh Word, Excel trªn m«i trêngWindows ë ®©y thùc sù lµ mét vÊn ®Ò. RÊt may lµ c¸c anhthuéc Phßng Hç trî HÖ thèng cña FPT l¹i cã tµi ®a n¨ng vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
354
rÊt th«ng th¹o c¸c m«n nµy, nÕu kh«ng th× c¸c em bªn IBMsÏ ch¼ng biÕt xoay së c¸ch nµo. Lóc nµy Carine ®· sang vµlµm viÖc trùc tiÕp víi ®éi chuÈn bÞ hå s¬ thÇu. Anh Ngäc lomarketing víi kh¸ch hµng. T«i lo tæng thÓ vÒ kü thuËt cñatoµn bé hå s¬. H¶i Thanh vµ Quang Minh lµ nh÷ng ngêithùc hiÖn trùc tiÕp. LÇn ®Çu tiªn chuÈn bÞ mét hå s¬ thÇuquèc tÕ bµi b¶n trªn c¶ 2 thø tiÕng dÇy trªn 500 trang thËtlµ vÊt v¶. HÇu hÕt c¸c buæi ph¶i lµm viÖc c¶ ban ®ªm ®Õn10, 11 giê. ¡n uèng th× ®îc phôc vô t¹i chç, thøc ¨n xÕp®Çy bµn, ai ®ãi lóc nµo ¨n lóc Êy. Riªng hai ®ªm cuèi cïngph¶i lµm viÖc qua ®ªm ®Õn tËn 2 giê s¸ng míi ®îc ra vÒ.Ba anh em phãng xe m¸y trong ®ªm ma tõ V¨n phßngIBM trë vÒ. §êng phè Hµ néi ®· v¾ng tanh. Lóc nµych¼ng thÓ vÒ nhµ ®îc n÷a v× c¶ 3 ngêi ®Òu ë nhµ tËp thÓtrªn tÇng cao, ®i vÒ kh«ng cã chç göi xe m¸y. Còng ch¼ngthÓ nµo liªn l¹c vÒ nhµ v× lóc Êy lµm g× ®· cã mobile phone,®Õn c¶ ®iÖn tho¹i ë nhµ còng cha cã. BiÕt r»ng ë nhµ vîcon, bè mÑ rÊt lo l¾ng nhng ®µnh chÞu. RÊt may lµ gia®×nh Thanh cã mét c¨n nhµ trèng t¹i ngâ X· §µn. Ba anhem phi vÒ ®Êy ngñ t¹m, giêng chiÕu ch¼ng cã, n»m l¨nngay trªn sµn, võa ®Æt m×nh xuèng lµ ®· l¨n ra ngñ say nhchÕt.
Ngµy cuèi cïng ®ãng gãi hå s¬, c¶ ®éi IBM h¬n 10ngêi ch¹y nh ®Ìn cï díi sù chØ huy cña Linda Pace (vîcña Tæng gi¸m ®èc IBM ViÖt nam lóc ®ã) ®Ó tËp hîp, inÊn, photo c¸c tµi liÖu. Cuèi cïng th× hå s¬ thÇu còng ®îchoµn thµnh ®óng thêi h¹n vµ víi chÊt lîng cao. §iÒu nµy®· gãp phÇn cïng víi n¨ng lùc vµ uy tÝn cña c¶ 3 c«ng tyvµ thµnh c«ng cña buæi demo gi¶i ph¸p cña SAGEM tiÕpsau ®Êy khiÕn cho liªn doanh IBM-SAGEM-FPT th¾ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
355
thÇu tuyÖt ®èi tríc c¸c ®èi thñ NEC-3C vµ LuckyGoldstar - Vietronimex.
Giai ®o¹n ®µm ph¸n hîp ®ång lÇn thø nhÊt
TiÕp theo giai ®o¹n chuÈn bÞ hå s¬ thÇu lµ giai ®o¹n®µm ph¸n hîp ®ång. Nh÷ng tëng sau khi th¾ng thÇu chØviÖc ký hîp ®ång vµ thùc hiÖn. Víi c¸c ®¬n thÇu b×nhthêng viÖc ®µm ph¸n ký hîp ®ång chØ kÐo dµi 1-2 tuÇn vµrÊt ®¬n gi¶n. ViÖc ®µm ph¸n hîp ®ång C27 cã lÏ lµ cuéc®µm ph¸n l©u dµi nhÊt, khã kh¨n nhÊt trong lÞch sö FPT.Thêi gian ®µm ph¸n kÓ tõ khi tuyªn bè th¾ng thÇu cho ®Õnkhi ký ®îc hîp ®ång cuèi cïng (15/6/1996) lµ 8 th¸ng.Ho¸ ra ®¸nh nh÷ng dù ¸n lín còng ch¼ng ph¶i lµ ngon ¨nnh ngêi ta tëng.
Sau khi th¾ng thÇu, nhãm C27 chóng t«i ®îc ®iÒu biÖtph¸i (mang theo c¶ m¸y tÝnh cña m×nh) lªn ngåi t¹i trô sëcña FPT t¹i 1A YÕt Kiªu ®Ó tiÖn cho viÖc chØ ®¹o cña BanGi¸m ®èc. Lóc nµy nÈy sinh ra mét lo¹t c¸c vÊn ®Òn cÇngi¶i quyÕt. VÊn ®Ò ®Çu tiªn lµ vÊn ®Ò ai lµm tæng thÇu.Theo nh dù kiÕn ban ®Çu th× IBM vµ SAGEM sÏ cïng lµtæng thÇu. Song do tÝnh chÊt an toµn b¶o mËt vµ nhu cÇuchuyÓn giao c«ng nghÖ cña dù ¸n, Bé Néi Vô ®· yªu cÇutæng thÇu ph¶i lµ mét c«ng ty cña ViÖt nam. FPT tõ chçban ®Çu chØ lµ ngêi ®îc gäi vµo ®Ó lµm nhµ thÇu phôcung cÊp c¸c m¸y tÝnh RS/6000 (chØ chiÕm kho¶ng 10%gi¸ trÞ cña toµn bé hÖ thèng) ®· trë thµnh mét tæng thÇucña mét dù ¸n lín nhÊt vÒ CNTT tõ tríc ®Õn nay. ViÖcnµy ch¼ng ph¶i lµ dÔ dµng chÊp nhËn g× ®èi víi nh÷ngngêi khæng lå nh IBM vµ SAGEM. Tuy nhiªn, b»ng sùchñ ®éng tÝch cùc trong c¶ marketing lÉn trong chuÈn bÞ vÒc«ng nghÖ, FPT ®· nhanh chãng chiÕm ®îc sù tin cËy cña
Sö ký FPT 1988 - 1998
356
kh¸ch hµng vµ chøng tá ®îc b¶n lÜnh cña m×nh. VÒph¬ng diÖn kü thuËt, còng rÊt may lµ chØ trong vßng cha®Çy mét th¸ng tham gia lµm hå s¬ thÇu, víi tinh thÇn chñ®éng cña m×nh nhãm dù ¸n cña chóng t«i ®· n¾m ®îc c¬b¶n vÒ gi¶i ph¸p c«ng nghÖ, cÊu h×nh trang thiÕt bÞ phÇnmÒm vµ nh÷ng nÐt chÝnh trong ®iÒu hµnh qu¶n lý dù ¸n.§iÒu ®ã lµm chóng t«i cµng v÷ng tin lµ FPT cã thÓ ®¶m®¬ng ®îc vÞ trÝ míi cña m×nh trong Dù ¸n.
VÊn ®Ò lín thø 2 lµ vÊn ®Ò tµi chÝnh. Gi¸ bá thÇu trängãi ban ®Çu lµ 6,9 triÖu USD (chØ thÊp h¬n 100.000 USD sovíi kinh phÝ dù kiÕn, trong ®ã phÇn qu¶n trÞ dù ¸n cña IBMchiÕm tíi 1,1 triÖu USD). Ngay sau khi tuyªn bè kÕt qu¶,NEC ®· cã c«ng v¨n chÊp nhËn gi¶m gi¸ 900.000 USD sovíi gi¸ chµo thÇu. Bé Néi vô yªu cÇu liªn doanh IBM-SAGEM-FPT ph¶i gi¶m gi¸. T«i cßn nhí mçi lÇn anhNgäc ®i gÆp kh¸ch hµng vÒ th«ng b¸o mét th«ng tin míi lµc¶ 2 phÝa SAGEM vµ IBM l¹i l©m vµo thÕ bµng hoµng lóngtóng. Cã lÏ nguyªn nh©n chÝnh lµ do thùc tÕ kinh doanh ëViÖt nam qu¸ kh¸c biÖt víi nh÷ng thãi quen ph¬ng t©y.Cã nh÷ng ®iÒu mµ ph¬ng t©y kh«ng thÓ nµo hiÓu ®îc.Tõng bíc, tõng bíc vai trß cña FPT cµng trë nªn chñ®éng h¬n c¶ vÒ mÆt marketing lÉn kü thuËt. Sau nh÷ng trËntranh c·i kÞch liÖt, cuèi cïng liªn doanh ®· chÊp nhËn gi¶mgi¸ 600.000 USD xuèng cßn 6,3 triÖu USD. Tuy nhiªn lócnµy viÖc ®µm ph¸n ph©n bæ gi÷a 3 nhµ thÇu ®· ®i vµo chçbÕ t¾c. IBM Vietnam kh¨ng kh¨ng ®ßi gi÷ vai trß qu¶n trÞdù ¸n víi chi phÝ 1,1 triÖu USD. SAGEM Morpho th× rÊt”lú“ trong viÖc kiªn quyÕt gi÷ nguyªn gi¸ ban ®Çu. ChØriªng viÖc ®µm ph¸n ®Ó cã 1 biªn b¶n ghi nhí (MOU -Memorandum Of Understanding) gi÷a 3 bªn cha ®Çy 1trang ®· kÐo dµi mÊt hµng tuÇn vµ c·i nhau tõng ch÷ mét.
Sö ký FPT 1988 - 1998
357
Lóc nµy bªn c¹nh Carine ®· cã thªm Thierry Laffon, méttay marketing cùc kú l·o luyÖn ®· tõng tung hoµnh kh¾pkhu vùc §«ng nam ¸ cña SAGEM. Tríc ®ã t«i ®· tõngnhiÒu lÇn ®µm ph¸n víi c¸c kh¸ch hµng, c¸c b¹n hµng nícngoµi: NhËt cã, Mü cã, Nam TriÒu tiªn cã... Tuy nhiªn t«icha thÊy b¹n hµng nµo ”r¾n“ trong vÊn ®Ò gi¸ c¶ nhSAGEM.
Thêi gian ®Çu viÖc ®µm ph¸n tiÕn hµnh ë V¨n phßngIBM, nhng tõ khi FPT trë thµnh tæng thÇu th× c¸c cuéc®µm ph¸n ®îc chuyÓn vÒ trô së cña FPT ë 1A YÕt Kiªu.ViÖc ®µm ph¸n vµ lªn ph¬ng ¸n tµi chÝnh chñ yÕu do t«ivµ Anh Ngäc thùc hiÖn. Anh B×nh vµ Anh TiÕn ®øng sauhç trî. Cuèi mçi ngµy l¹i cã cuéc trao ®æi bµn tÝnh ph¬ngs¸ch cùc kú c¨ng th¼ng. FPT bÞ ®Æt vµo t×nh thÕ bÕ t¾c chÕtchÑt gi÷a 3 gäng k×m: kh¸ch hµng, IBM, SAGEM. AnhB×nh cùc kú lo l¾ng v× dù ¸n ®· vît ra khái mét vô kinhdoanh th«ng thêng mµ trë thµnh mét vÊn ®Õ sèng cßn ®èivíi c¶ FPT. FPT cha bao giê qu¶n trÞ mét dù ¸n cã quym« lín, ¸p dông c«ng nghÖ cao vµ cã møc ®é rñi ro línnh thÕ nµy. Anh B×nh vµ anh B¶o c¶nh b¸o lµ kh«ng cÈnthËn th× khi thùc hiÖn kh«ng thµnh c«ng sÏ lµm tiªu tan tÊtc¶ thµnh tùu kinh doanh cña FPT gÇn chôc n¨m nay. T«icßn nhí c¸c buæi bµn c·i nµy cùc kú c¨ng th¼ng, Anh B×nhvµ Anh Ngäc nhiÒu lÇn ph¶i ®á mÆt tÝa tai to tiÕng víinhau. Ph¸i ®oµn cña SAGEM th× tá ra cùc kú ”lú lîm“,quan hÖ gi÷a IBM vµ SAGEM trë nªn rÊt c¨ng th¼ng. FPT®· thùc hiÖn hµng lo¹t biÖn ph¸p ngo¹i giao vµ c¸c thñthuËt ®µm ph¸n kh¸c nhau. T«i ®îc giao nhiÖm vô lµmviÖc trùc tiÕp thêng xuyªn víi ph¸i ®oµn SAGEM, liªn tôcg©y søc Ðp vµ ®i s©u vµo tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh kü thuËt, võa®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, võa lµm cho ®éi b¹n
Sö ký FPT 1988 - 1998
358
b¹n mÖt mái. Anh Ngäc tiÕp tôc gi÷ kªnh liªn l¹c víikh¸ch hµng, thØnh tho¶ng Anh Ngäc l¹i ghÐ qua, tung ramét ”chëng“ lµm cho ®éi b¹n rÊt hoang mang. Cã lócThµnh Nam víi kinh nghiÖm ®µm ph¸n hîp ®ång víiSilverLake còng h¨ng h¸i x«ng vµo. Tuy nhiªn hiÖu qu¶®¹t ®îc rÊt Ýt. §µm ph¸n bÕ t¾c, thØnh tho¶ng Anh B×nh l¹i¸p dông vâ thay ®æi kh«ng khÝ ®µm ph¸n, võa ®Êm võaxoa. Ban ngµy th× t«i quÇn cho ®éi b¹n mÖt lö v× c¸c vÊn ®Òkü thuËt, c¸c yªu cÇu vµ c¸c con sè tµi chÝnh. Buæi tra,buæi tèi th× anh B×nh l¹i mêi c¸c ph¸i ®oµn ®i ¨n c¬m b×nhd©n hoÆc thëng thøc c¸c ®Æc s¶n ViÖt nam. §oµn SAGEMcòng rÊt "lú", mêi ®i ®©u còng s½n sµng, cßn b¶n th©n häth× ch¶ chÞu mêi g× c¶.
Kû niÖm ®¸ng nhí nhÊt trong ®ît nµy lµ buæi Anh B×nhchiªu ®·i c¶ ph¸i ®oµn IBM vµ SAGEM t¹i cöa hµng rîur¾n bªn Gia l©m. Môc tiªu cña buæi chiªu ®·i nµy lµ gi¶ito¶ t©m lý c¨ng th¼ng gi÷a c¸c bªn vµ chÝ Ýt th× còng thö®¸nh gôc ®éi b¹n trªn bµn rîu. §éi ngò c¸n bé l·nh ®¹ocña FPT ®· næi tiÕng vÒ töu lîng cao ®Òu vµo trËn: AnhB×nh, Anh TiÕn, anh Ngäc vµ 1 lo¹t chiÕn sü trÎ. PhÝaSAGEM lóc nµy ®· cã thªm Pierre Cassan, phã gi¸m ®èccña Morpho sang ®Ó chuÈn bÞ ký hîp ®ång. Hai ph¸i ®oµnIBM vµ SAGEM, lóc nµy ®· nh mÆt gi¨ng – mÆt giêicòng cè tá ra vui vÎ. §oµn FPT hÕt líp nµy ®Õn líp kh¸cx«ng ®Õn ch¹m cèc víi ph¸i ®oµn SAGEM, ®èi thñ ®µmph¸n khã nh»n nhÊt. Ph¶i nãi lµ töu lîng cña qu©n ta ®·kh¸ nhng còng kh«ng l¹i ®îc ®éi t©y còng ®· l·o luyÖntrong th¬ng trêng vµ cã thÓ gäi kh«ng ngoa lµ ®· ®¹t ®Õnmøc ”s©u rîu“. Anh B×nh do ®· qua mét hiÖp nhËu víic¸c thµnh viªn C©u l¹c bé c¸c doanh nghiÖp hµng ®Çu ViÖtnam ngay ë phßng bªn c¹nh nªn ®· "gôc" ngay trªn bµn
Sö ký FPT 1988 - 1998
359
nhËu. Anh Ngäc th× chÞu ®îc ®Õn khi vÒ ®Õn 1A YÕtKiªu, chØ kÞp ch¹y vµo ®Õn phßng vÖ sinh lµ ®· n«n thècn«n th¸o. Trong khi ®ã ®éi SAGEM tuy ®· chÕch cho¸ngnhng vÉn cßn nãi m¹nh, ®Æc biÖt lµ Thierry. VÒ ®Õn 1AYÕt Kiªu råi mµ Thierry vÉn cßn nãi m¹nh cã thÓ uèng tiÕpn÷a. MÊy anh em trÎ lóc ®Êy còng muèn tiÕp tôc nhngnh×n ®i nh×n l¹i ch¼ng thÊy cã ai "chñ chi" c¶ nªn ®µnh gi¶it¸n.
Trong thêi gian nµy cã nhiÒu buæi tèi chóng t«i ph¶icïng víi Ban gi¸m ®èc lµm viÖc th©u ®ªm ®Ó tÝnh to¸n, bµnb¹c. Cã nh÷ng lÇn ®· qu¸ nöa ®ªm anh B×nh cßn nhê anhThµnh l¸i xe ®i lªn phè mua mÊy xuÊt gµ tÇn vÒ ®Ó anh embåi dìng. Mét sè buæi t«i ph¶i ngñ l¹i t¹i C«ng ty. Ch¼ngcã c¸ch nµo b¸o vÒ nhµ ®îc. Vî th× nghÜ lµ chång trènnhµ ®i víi bå ë ®©u ®ã, ®©u biÕt r»ng chång ®ang ph¶i n»mcßng queo trªn mÊy chiÕc ghÕ ghÐp l¹i chØ ®Ó chîp m¾t®îc vµi tiÕng. T×nh h×nh gia ®×nh lóc ®ã qu¶ lµ c¨ngth¼ng. M·i ®Õn tËn sau nµy trong mét buæi chiªu ®·i cuèin¨m 1996 t¹i nhµ anh B×nh (lóc ®ã nhµ t«i ®· l¾p ®iÖn tho¹ivµ t«i còng ®· ®îc cÊp mobile phone riªng), vî t«i vÉncßn gäi lªn truy vÊn xem lµ lµm g× mµ m·i ®Õn tËn giê nµyvÉn cha chÞu vÒ nhµ. Còng may lóc ®ã anh B×nh giµnh lÊy®iÖn tho¹i vµ nãi víi vî t«i lµ ®õng tr¸ch chång v× chÝnhnhê nh÷ng buæi ®i th©u ®ªm suèt thêi gian qua mµ c«ng ty®· cã ®îc mét th¬ng vô mÊy triÖu ®« la. Lóc ®ã t«i thùcsù c¶m ®éng v× biÕt r»ng nh÷ng cè g¾ng cña m×nh ®· ®îcBan gi¸m ®èc C«ng ty ®¸nh gi¸ ®óng. Vî t«i sau lÇn ®ãcòng bít kÌo nhÌo h¬n mçi khi t«i vÒ nhµ muén. C« Êy t©msù r»ng lo chång ®i bå bÞch th× Ýt mµ chñ yÕu lµ lo c¶nh ®i®ªm vÒ h«m víi bao bÊt tr¾c trªn ®êng, nh÷ng buæi ®ªm®Õn mµ chång vÉn cha thÊy vÒ nhµ lµ ngêi l¹i thÊy nh
Sö ký FPT 1988 - 1998
360
thÊy nh ®ang ngåi trªn ®èng löa. Cã mét thùc tÕ lµ ®a sèc¸c sÕp ë FPT ®Òu ®îc tiÕng lµ "nÓ vî", nhng c¸i nÓ ®ãchñ yÕu lµ b¾t nguån tõ sù c¶m th«ng víi c¸c bµ vî vµ sùbiÕt ¬n hä ®· qu¸n xuyÕn toµn bé c«ng viÖc gia ®×nh ®Ógióp m×nh tËp trung søc lùc vµo nh÷ng c«ng viÖc lín.
Bíc ngoÆt bÊt ngê
Cuéc ®µm ph¸n ba bªn ®i vµo chç bÕ t¾c, trong khi ®ãkh¸ch hµng thóc giôc liªn tôc. Ph¸i ®oµn SAGEM ra tèihËu th b»ng c¸ch th«ng b¸o ngµy trë vÒ Ph¸p vµo dÞp lÔN« en. NÕu kh«ng ký kÕt ®îc g× th× coi nh tÊt c¶ c«ngsøc hµng th¸ng trêi sÏ bÞ ®æ xuèng s«ng xuèng biÓn hÕt.H«m s¸t ngµy cuèi cïng tríc khi ®oµn SAGEM vÒ níc,Anh B×nh ®µnh triÖu tËp c¶ 2 ph¸i ®oµn IBM Vietnam vµSAGEM ®Õn th¬ng th¶o lÇn cuèi cïng t¹i Phßng häp cñaAnh B×nh. Ph¸i ®oµn IBM Vietnam gåm cã hai vî chångMr. Jeff Pace, Ms. Linda Pace vµ Mr. Roger. Ph¸i ®oµnSAGEM vÉn cã 3 ngêi. PhÝa FPT cã ®Çy ®ñ Ban tænggi¸m ®èc, t«i vµ Thµnh Nam. Ba ph¸i ®oµn ngåi vµo bµnmµ hÇu nh ch¼ng thÊy tý tia hy väng nµo lµ sÏ ®¹t ®îctho¶ thuËn. MÆc dï bªn ngoµi cêi gîng g¹o nhng t©mtr¹ng tÊt c¶ mäi ngêi ®Òu cùc kú nÆng nÒ. Cuéc héi ®µmchÝnh thøc kÕt thóc nhanh chãng v× c¶ IBM lÉn SAGEM®Òu gi÷ nguyªn ý kiÕn cña m×nh vµ quan hÖ gi÷a hai bªn ®·trë nªn rÊt c¨ng th¼ng.
§Õn khi tiÔn ph¸i ®oµn IBM ra xe, Anh B×nh chît nÈy raý mêi tÊt c¶ quay trë l¹i phßng uèng chÐn rîu chñ yÕu lµ®Ó c¸c bªn gi·i bÇy t©m sù tríc khi ®oµn SAGEM vÒníc, cã chia tay th× còng lµ chia tay trong vui vÎ. Hai®oµn b¹n ®ång ý mét c¸ch gîng g¹o. Trong lóc uèngrîu, ®oµn SAGEM vÉn gi÷ thÕ thñ, chñ yÕu lµ im lÆng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
361
PhÝa FPT cè ®ãng vai trß chñ nhµ vµ trung gian nhng rÊtcÈn thËn trong lêi nãi v× sî mÊt lßng bÊt kú bªn nµo. Haivî chång Mr. Jeff Pace, Ms. Linda Pace lóc nµy míi ®îcdÞp nãi ra nh÷ng bøc bèi cña m×nh, vÒ c«ng søc ®ãng gãpvµ vai trß cña IBM. Anh B×nh, Anh Ngäc, Thµnh Nam cèsøc gi¶ng d¶i nh»m lµm dÞu ®i sù c¨ng th¼ng.
Khi nghe Ms. Linda Pace kh¼ng ®Þnh lµ kh¸ch hµng yªucÇu sù cã mÆt cña IBM vµ sù qu¶n trÞ dù ¸n cña IBM lµ yÕutè kh«ng thÓ thiÕu ®îc, t«i bçng chît nhí tíi c©u nãi cñaanh Quang C27 khi b×nh luËn vÒ yªu cÇu cña IBM dµnh 1.1triÖu USD riªng cho viÖc qu¶n trÞ dù ¸n. Anh Quang nãi®¹i ý lµ IBM ®· tù ®¸nh gi¸ qu¸ cao vai trß qu¶n trÞ dù ¸ncña m×nh vµ thùc ra kh«ng cÇn cã IBM qu¶n trÞ dù ¸n th×dù ¸n vÉn triÓn khai ®îc. Kh«ng hiÓu trêi xui ®Êt khiÕnthÕ nµo lóc Êy t«i l¹i ®øng lªn nãi l¹i ý kiÕn ®Êy cña kh¸chhµng chØ víi môc ®Ých chuyÓn t¶i th«ng tin vµ hy vängIBM sÏ ®Æt ra møc phÝ qu¶n lý dù ¸n hîp lý h¬n. Khi t«ivõa nãi ra c¶ phßng häp bçng lÆng ®i hµng phót ®ång hå.Nh×n ¸nh m¾t cña Thµnh Nam vµ Anh Ngäc t«i hiÓu r»ngm×nh ®· nãi ra ®iÒu g× ®ã cùc kú quan träng mµ ®¸ng lÏ rakh«ng nªn nãi trong ®µm ph¸n ngo¹i giao. Sau mÊy phótlÆng ®i Ms. Linda Pace bçng "bïng lªn" d÷ déi víi hµnglo¹t tr¸ch mãc ®èi víi SAGEM vµ c¶ FPT. Lóc Êy t«i chØlïng bïng nghe ®îc c©u tr¸ch mãc: "vµ ®Õn b©y giê, métbusiness partner cña IBM nãi th¼ng vµo mÆt chóng t«i r»ngchóng t«i ®· hiÓu sai (misunderstand) kh¸ch hµng". (CòngcÇn nãi thªm r»ng, tõ tríc ®Õn nay t«i vÉn cã tiÕng lµ"th©n IBM", ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc m¸y tÝnh mini vµ cãquan hÖ kh¸ th©n mËt víi Roger, ngêi phô tr¸ch c¸c b¹nhµng cña IBM). C¶ hai vî chång ngµi Jeff Pace thùc sù ®·bÞ mét có sèc qu¸ nÆng. Mr. Jeff Pace víi m¸i tãc b¹c
Sö ký FPT 1988 - 1998
362
tr¾ng vµ cÆp kÝnh cËn dÇy cép vµ phong th¸i ®¹o m¹o vÉnthêng ®îc nhiÒu ngêi vÝ víi Bill Clinton tr«ng lóc ®ãl¹i cµng l¹nh lïng h¬n bao giê hÕt. PhÝa IBM bµng hoµngkh«ng thÓ nµo tin næi lµ hä ®· hiÓu sai nh÷ng th«ng tin cã®îc tõ kh¸ch hµng.
Sau vµi lêi gi·i bÇy cña Anh B×nh, Mr. Jeff Pace ®étngét tuyªn bè lµ IBM Viet nam sÏ rót ra kh«ng tham giavµo dù ¸n nµy vµ kh«ng ®ßi hái bÊt kú mét kho¶n kinh phÝnµo v× sù ra ®i nµy. Phßng häp l¹i mét lÇn n÷a lÆng ®i. Cho®Õn b©y giê nhiÒu ngêi vÉn cßn ph©n v©n, ®iÒu g× ®·khiÕn cho Mr. Jeff Pace cã quyÕt ®Þnh ®ét ngét ®Õn thÕ?Ph¶i ch¨ng ®ã lµ do b¶n tÝnh "níc lín" cña ngêi Mü haylµ ®Êy chØ lµ tuyªn bè hên dçi tøc thêi vµ «ng ta vÉn tinr»ng ngay sau ®ã c¶ hai phÝa FPT vµ SAGEM sÏ n¨n nØIBM ë l¹i ®Ó tiÕp tôc cuéc ®µm ph¸n. Cã mét ®iÒu sù thËtlµ sau nµy c¶ phÝa SAGEM vµ phÝa FPT ®Òu ®· rÊt c¸m ¬nIBM ®· rót lui ®óng lóc trong danh dù vµ më ra mét lèitho¸t duy nhÊt cho dù ¸n. Tuy kh«ng trùc tiÕp tham gia vµodù ¸n nµy nhng IBM vÉn ®îc tiÕng lµ mét c«ng ty cã uytÝn ®Æc biÖt ®èi víi Bé Néi vô vµ lµ ngêi ®· mang l¹i gi¶iph¸p AFIS cho ViÖt nam.
§oµn SAGEM "lÆng im nh thãc" kÓ tõ khi t«i nãi ra®iÒu bÊt nh· kia, ngay c¶ Roger lµ mét «ng giµ ®iÒm ®¹mcòng giËn d÷ nh¾c ®Õn sù im lÆng ®ã trong lêi ph¸t biÓucuèi cïng cña m×nh. Anh B×nh kÕt thóc cuéc ®µm ph¸nb»ng mét lêi c¶m ¬n ch©n thµnh IBM ®· ®ãng gãp rÊtnhiÒu cho dù ¸n nµy vµ cam kÕt vÉn m·i m·i gi÷ quan hÖb¹n hµng chiÕn lîc víi IBM. TiÖc rîu chia tay bçng biÕnthµnh mét cuéc héi ®µm cã hiÖu qu¶ kh«ng ngê. Nh÷ng g×kh«ng thÓ ®¹t ®îc trong mÊy tuÇn liÒn ®µm ph¸n ®· ®¹t®îc trong cha ®Çy 10 phót ®ång hå. Anh B×nh «m vai
Sö ký FPT 1988 - 1998
363
Mr. Jeff Pace vµ tiÔn ®oµn IBM ra tËn xe. Khi xe ®· chuyÓnb¸nh Anh B×nh míi nãi víi mäi ngêi lµ FPT sÏ kiÕmnhiÒu dÞp kh¸c ®Ó tá lßng biÕt ¬n IBM ®· ®a FPT vµotham gia dù ¸n nµy. M·i ®Õn khi c¸c b¹n SAGEM ®Õn xiÕtchÆt tay t«i vµ Anh B×nh ®Õn vç vai t«i cêi th× t«i míithùc sù tin r»ng ho¸ ra ®iÒu t«i nãi ra ®· kh«ng ph¶i lµ ®iÒungu ngèc l¾m vµ cã lÏ ®ã còng lµ mét kÕt qu¶ l«gic vµ ®ãcòng chÝnh lµ duyªn trêi ®· khiÕn cho FPT trë thµnh tængthÇu cña mét dù ¸n CNTT lín nhÊt tõ tríc ®Õn nay.
Sau khi IBM ®· rót ra, søc Ðp vÒ tµi chÝnh gi¶m h¼n vµhai phÝa SAGEM vµ FPT ®· nhanh chãng ®¹t ®îc tho¶thuËn vµ ®i ®Õn ®îc ph¬ng ¸n tµi chÝnh hîp lý ®¸p øng®îc yªu cÇu ®ßi gi¶m gi¸ 600.000 USD cña Bé Néi vô.TiÕp ®Õn lµ c«ng viÖc so¹n th¶o c¸c hîp ®ång. C«ng viÖcnµy thùc sù lµ vÊt v¶ v× riªng b¶n Hîp ®ång nguyªn t¾c lµmtheo mÉu cña SAGEM ®· dµi ®Õn 50 trang. Chóng t«i ®·ph¶i so¹n ®i so¹n l¹i vµ ®µm ph¸n nhiÒu lÇn víi Côc C27,cha kÓ tÊt c¶ c¸c v¨n b¶n ®Òu ph¶i lµm trªn 2 thø tiÕngViÖt vµ Anh. Lóc nµy anh Quang lµ ngêi ®µm ph¸n trùctiÕp, mçi khi anh Quang ®Õn 1A YÕt Kiªu lµ y nh r»ngH¶i Thanh vµ Quang minh l¹i cã mét ®èng c«ng viÖc ph¶ilµm nh tÝnh to¸n l¹i ph¬ng ¸n, söa l¹i hîp ®ång, söa l¹ic¸c b¶n dÞch, in Ên.... C¸c b¶n th¶o hîp ®ång lóc Êy ®îc®¸nh sè phiªn b¶n vµ t«i nhí lµ phiªn b¶n cuèi cïng cã lÏlµ phiªn b¶n sè 14, 15 g× ®Êy. Sau nµy khi kiÓm l¹i c¸c b¶nth¶o ®Ó huû khi ®· chÝnh thøc ký hîp ®ång, chóng t«i míithÊy ph¸t khiÕp v× riªng giÊy tê biªn so¹n hîp ®ång ®·chøa ®Çy 1 hép c¸t t«ng ®ùng mµn h×nh m¸y tÝnh. Khi huû®èng tµi liÖu nµy chóng t«i míi thÊy thÊm thÝa biÕt baoc«ng søc vµ må h«i mµ chóng t«i ®· ®æ ra trªn ®èng tµiliÖu nµy ®Ó cã thÓ ®i ®Õn hîp ®ång cuèi cïng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
364
Khi ®· so¹n xong v¨n b¶n hîp ®ång th× l¹i gÆp ph¶i khãkh¨n lµ kinh phÝ cña Bé cha cã s½n nªn cha thÓ ký ngay®îc. Kh«ng thÓ kÐo dµi chuyÕn c«ng t¸c cña ®oµnSAGEM ®ùoc n÷a, FPT vµ SAGEM ®µnh ký tríc 1 hîp®ång phô gi÷a 2 bªn víi ®iÒu kho¶n lµ hîp ®ång nµy sÏ cãhiÖu lùc sau ngµy ký cuèi cïng cña c¸c hîp ®ång chÝnh víiC27. Buæi ký kÕt ®îc diÔn ra träng thÓ t¹i V¨n phßng BéKHCN&MT cã sù chøng kiÕn cña l·nh ®¹o Bé vµ l·nh ®¹oCôc C27. Tríc khi vÒ níc, Pierre Cassan, trëng ®oµnSAGEM cã tæ chøc 1 buæi chiªu ®·i. §îc dÞp duy nhÊt®oµn SAGEM bÇy tá sù hµo phãng kÓ tõ khi b¾t ®Çu tíiViÖt nam qu©n ta bÌn t vÊn ngay ®Þa ®iÓm lµ Hµ néiHotel. TrËn nµy qu©n ta ®îc dÞp uèng "phôc thï" hÕt mÊychai XO liÒn. Tuy ph¶i chi h¬n 1.500 USD cho b÷a tiÖcnhng Pierre Cassan rÊt vui. ¤ng ®· nãi rÊt ch©n thµnhr»ng «ng lµ ch¸u mÊy ®êi cña thñ tíng De Gol vµ rÊt kÝnhnÓ d©n téc ViÖt nam kÓ tõ sau chiÕn th¾ng §iÖn Biªn phñ.¤ng ta còng rÊt cã Ên tîng khi nghe nãi Anh B×nh lµ conrÓ cña §¹i tíng Vâ Nguyªn Gi¸p. ¤ng nãi r»ng «ng ®· ®i®µm ph¸n b¸n hÖ AFIS ë nhiÒu níc kh¾p n¨m ch©u trªnthÕ giíi, nhng cha ë ®©u «ng ta gÆp mét ®éi ngò c¸n békü thuËt cã hiÓu biÕt s©u vµ nh÷ng ®èi t¸c ®µm ph¸n cã b¶nlÜnh nh lÇn nµy. ¤ng vÝ cuéc ®µm ph¸n 3 bªn IBM-SAGEM-FPT h¬n mét th¸ng qua còng c¨ng th¼ng vµ ®ÇykÞch tÝnh nh cuéc Héi ®µm 4 bªn ë Pari vÒ ViÖt nam n¨m1972. H¬n mét n¨m sau khi chóng t«i cïng §oµn C27 sang®µo t¹o t¹i Ph¸p, Anh Ngäc l¹i ®îc dÞp ngåi uèng rîuvíi Pierre Cassan (lóc ®ã ®· ®øng ra thµnh lËp mét c«ng tyriªng) nhí l¹i nh÷ng ngµy ®Çy kû niÖm nµy.
ChuÈn bÞ thùc hiÖn dù ¸n, lÇn ®µm ph¸n hîp ®ångthø hai
Sö ký FPT 1988 - 1998
365
Bao nhiªu c«ng søc bá ra còng ®Õn ngµy ®¬m hoa kÕttr¸i. Hîp ®ång chÝnh gi÷a FPT vµ C27 còng ®îc ký kÕt.§Ó thùc hiÖn dù ¸n C27, th¸ng 2/1996 C«ng ty FPT ®·quyÕt ®Þnh thµnh lËp ra mét trung t©m míi: Trung t©m TÝchhîp HÖ thèng FSI (FPT System Integration) do t«i phôtr¸ch kiªm Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh Dù ¸n C27. Trung t©m FSI®îc t¸ch ra tõ Phßng HTHT cò cña FIS víi 4 nh©n viªn trήÇy n¨ng lùc ®Òu míi tèt nghiÖp n¨m 1995: Bïi H¶iThanh, NguyÔn Quang Minh, Vò Xu©n H¹, §ç HuyHoµng. §©y còng chÝnh lµ nh÷ng ngêi ®· tham gia vµo dù¸n ngay tõ nh÷ng bíc ban ®Çu chuÈn bÞ ®Êu thÇu vµ lµnh÷ng ngêi trô cét cho mét trung t©m c«ng nghÖ cao míicña FPT chuyªn vÒ nh÷ng øng dông ®Æc thï, nh÷ng dù ¸nchiÕn lîc cña ngµnh Néi vô. Vµo mét ngµy cuèi xu©nn¨m 1995, t«i ®îc triÖu tËp lªn V¨n phßng C«ng ty ®icïng víi tÊt c¶ c¸c c¸n bé l·nh ®¹o (manager) cña FPT ®Õncóng thæ c«ng t¹i trô së míi cña C«ng ty ë 37 L¸ng H¹.Toµ nhµ khang trang míi cña C«ng ty ®· ®îc khai tr¬ngvÒ mÆt kinh doanh b»ng lÔ ký kÕt hîp ®ång nguyªn t¾c choGiai ®o¹n I cña Dù ¸n gi÷a FPT vµ Côc C27 trÞ gi¸ gÇn 3.7triÖu USD, mét hîp ®ång lín nhÊt tõ tríc ®Õn nay vÒCNTT cña FPT. §Ó chuÈn bÞ cho lÔ ký nµy còng lµ mét kûniÖm. Anh Ngäc chØ thÞ ph¶i in hîp ®ång b»ng giÊy inConquer ®Æc biÖt. §Õn tËn chiÒu 29 tÕt míi kiÕm ®îcgiÊy. T«i vµ H¶i Thanh ph¶i ë l¹i h× hôi in hîp ®ång qua®ªm (tÊt c¶ 8 b¶n hÕt c¶ 1 ram giÊy) gi÷a lóc ë nhµ vî con®ang cuèng cuång lo chuÈn bÞ tÕt. ChiÒu ngµy 30 tÕt, ®oµnl·nh ®¹o Côc C27 sang ký kÕt hîp ®ång víi FPT. Hai bªntay b¾t mÆt mõng vµ ®Òu thë phµo nhÑ nhâm v× ®· cÊt ®i®îc mét g¸nh nÆng ngay tríc khi chuÈn bÞ ®ãn xu©n.
Sö ký FPT 1988 - 1998
366
Nh÷ng tëng chiÕn dÞch ®Êu thÇu C27 ®Õn ®©y ®· kÕtthóc. NÕu thÕ th× chiÕn dÞch nµy ®· ch¶ ®îc mÖnh danh lµchiÕn dÞch trêng kú gian khæ nhÊt. Ký xong c¸c hîp®ång, ®îi m·i cho ®Õn th¸ng 4/1996 th× míi biÕt lµ kinhphÝ cña Bé Néi vô cÊp kh«ng ®ñ ®Ó thùc hiÖn c¸c hîp ®ång®· ký vµ ph¶i ký l¹i c¸c hîp ®ång theo ph¬ng thøc kh¸c.VÒ néi dung, sau khi nghiªn cøu kü nhu cÇu thùc tÕ, CôcC27 còng cã yªu cÇu thay ®æi l¹i. Tríc kia ®¸ng nhÏ triÓnkhai ®ång thêi c¶ 2 hÖ NhËn d¹ng v©n tay (AFIS) vµ hÖQu¶n lý th«ng tin ®èi tîng (Gallery) th× b©y giê cÇn triÓnkhai gÊp trän gãi hÖ AFIS lµ hÖ ®ang cã nhu cÇu øng dôngbøc xóc trong cuéc ®Êu tranh chèng téi ph¹m. HÖ GallerysÏ ®îc xem xÐt ®Ó phÝa ViÖt nam nghiªn cøu tù ph¸t triÓnlÊy sau nµy trªn m«i trêng Oracle.
ThÕ lµ nhãm C27 cña chóng t«i l¹i ph¶i bß ra lµm viÖcvíi hµng lo¹t ph¬ng ¸n tÝnh to¸n cÊu h×nh, tµi chÝnh, gi¶itr×nh kinh phÝ vµ hµng chôc phiªn b¶n dù th¶o hîp ®ångkh¸c nhau cña mét hÖ thèng nhiÒu hîp ®ång liªn hÖ chÆtchÏ víi nhau: Hîp ®ång Nguyªn t¾c, Hîp ®ång uû th¸cnhËp khÈu, Hîp ®ång DÞch vô N¨m 1996, c¸c hîp ®ångphô (hîp ®ång ngo¹i) víi SAGEM, IBM. H¶i Thanh vµQuang Minh l¹i ©m thÇm miÖt mµi bªn m¸y tÝnh ®Ó giópcho l·nh ®¹o cã ®îc c¸c th«ng tin chÝnh x¸c vÒ kü thuËtvµ tµi chÝnh ®Ó ®µm ph¸n hîp ®ång. Sau 2 th¸ng chuÈn bÞ,cuèi cïng còng hoµn chØnh ®îc ph¬ng ¸n triÓn khai vµdù th¶o c¸c hîp ®ång. Ngµy 25/5/1996 ®· diÔn ra lÔ kýträng thÓ Hîp ®ång Nguyªn t¾c cho Giai ®o¹n I vµ Hîp®ång Uû th¸c nhËp khÈu N¨m 1996 t¹i héi trêng BéKHCN&MT víi sù chøng kiÕn cña l·nh ®¹o 2 bé. Ngµy15/6/1996 Hîp ®ång dÞch vô N¨m 1998 thÓ hiÖn tÊt c¶ c¸cdÞch vô cña FPT thùc hiÖn cho Dù ¸n ®îc ký tiÕp. Ngµy
Sö ký FPT 1988 - 1998
367
17/6/1996 Dù ¸n C27 chÝnh thøc b¾t ®Çu ®i vµo thùc hiÖnsau 8 th¸ng ®Êu thÇu, ®µm ph¸n hîp ®ång. Tõ ®©y b¾t ®Çumét giai ®o¹n míi kh«ng kÐm phÇn quan träng: Giai ®o¹ntriÓn khai dù ¸n mµ trong ®ã còng cã kh«ng Ýt nh÷ng kûniÖm, nh÷ng chiÕn dÞch, nh÷ng chiÕn c«ng thÇm lÆng.
Håi tëng vµ suy nghÜ
Håi tëng l¹i nh÷ng kû niÖm vÒ chÆng ®êng ®· qualµm cho ngêi ta båi håi xóc ®éng nhng ®ång thêi còng lµdÞp ®Ó chóng ta nh×n nhËn râ nguyªn nh©n cña thµnh c«nghay thÊt b¹i sau khi dÊu Ên cña lÞch sö ®· ®îc thêi giankiÓm nghiÖm. Cã ngêi cho r»ng Dù ¸n C27 lµ mét thµnhc«ng qu¸ bÊt ngê vµ dÔ dµng vµ lµ dÊu hiÖu cña sù nguyhiÓm khi sù viÖc vît ra ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña chóng ta.Thùc t×nh mµ nãi, vµo thêi ®iÓm gi÷a n¨m 1995 kh«ng cãai ë FPT cã thÓ nghÜ r»ng C27 l¹i trë thµnh mét kh¸chhµng lín cña FPT vµ viÖc FPT theo ®uæi 2 trong 3 dù ¸nlín cña Bé Néi vô (A27 vµ A18) ®· lµ qu¸ nhiÒu.
Nhng nÕu nghÜ kü l¹i chóng ta cã thÓ thÊy râ logic cñasù viÖc. ChiÕn c«ng C27 lµ mét kÕt qu¶ logic cña nhiÒu yÕutè hîp thµnh.
Thø nhÊt ®ã lµ sù thÓ hiÖn vÒ thÕ vµ lùc cña C«ng tyFPT trªn thÞ trêng tin häc. Sù ®ãng gãp c«ng søc cña baongêi FPT ®· mang l¹i nh÷ng thµnh c«ng liªn tiÕp trongkinh doanh, FPT ®· vît lªn vÞ trÝ dÉn ®Çu c¶ trong kinhdoanh vµ c«ng nghÖ trong sè c¸c c«ng ty tin häc. §ã lµ yÕutè quyÕt ®Þnh ®Çu tiªn ®Ó giµnh ®îc sù tÝn nhiÖm cñakh¸ch hµng.
Thø hai lµ ph¶i kÓ ®Õn søc m¹nh tæng hîp cña c¶ liªndoanh IBM-SAGEM-FPT, mét liªn doanh s¸ng gi¸, cã gi¶i
Sö ký FPT 1988 - 1998
368
ph¸p c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ phï hîp nhÊt, cã tiÒm lùc c«ngnghÖ vµ uy tÝn v÷ng vµng nhÊt vµ ®· ®îc kh¸ch hµng ®Óm¾t ®Õn ngay tõ ®Çu.
Thø ba ph¶i kÓ ®Õn sù nhanh nhËy chíp thêi c¬ chiÕnlîc cña ban l·nh ®¹o c«ng ty, sù chuyÓn híng kÞp thêi vµquyÕt ®o¸n ë nh÷ng thêi ®iÓm quyÕt ®Þnh nhÊt còng nhchÝnh s¸ch ngo¹i giao mÒm dÎo, linh ho¹t, chän ®óngnh÷ng b¹n hµng chiÕn lîc cho FPT.
Thø t lµ sù lµm viÖc chñ ®éng, s¸ng t¹o vµ quªn m×nhcña ®éi ngò chuyªn viªn kÕt hîp víi tr×nh ®é c«ng nghÖkh«ng ngõng ®îc n©ng cao. NÕu nh ®éi dù ¸n chØ b»nglßng víi viÖc lªn cÊu h×nh c¸c m¸y RS/6000 (chiÕm cha®Çy 10% gi¸ trÞ hîp ®ång), dÞch hå s¬ kü thuËt mét c¸chh×nh thøc, thô ®éng tr«ng vµo IBM vµ SAGEM, ch¼ng cÇnquan t©m ®Õn tæng thÓ hÖ thèng c¶ vÒ c«ng nghÖ lÉn tµichÝnh th× dï l·nh ®¹o cã marketing giái ®Õn ®©u ngay c¶viÖc th¾ng thÇu ®· khã chø cha nãi g× ®Õn kh¶ n¨ng FPTcã thÓ thùc sù trë thµnh tæng thÇu vµ triÓn khai thµnh c«ngdù ¸n. Trong nh÷ng dù ¸n lín c«ng nghÖ phøc t¹p chØ cÇns¬ suÊt mét chót lµ hå s¬ ®· bÞ ph¹m quy vµ bÞ lo¹i ngay tõ®Çu hoÆc kh«ng hoµn thµnh kÞp ®Ó nép ®óng h¹n, chØ métsai lÇm trong tÝnh to¸n kinh phÝ hoÆc s¬ sãt quªn kh«ngtÝnh ®Õn mét yÕu tè, mét thµnh phÇn c«ng nghÖ lµ cã thÓbiÕn hîp ®ång tõ l·i trë thµnh lç nÆng.
Nh×n chung l¹i, trËn ®¸nh C27 lµ mét trËn ®¸nh hµohïng tuyÖt ®Ñp cã thÓ ghi vµo sö s¸ch FPT v× ë ®ã ®· cã sùkÕt hîp nhuÇn nhuyÔn cña bao nhiªu yÕu tè hîp thµnh, víibao nhiªu gay cÊn, kÞch tÝnh. TrËn ®¸nh nµy còng lµ sù thÓhiÖn tuyÖt vêi cña sù phèi hîp chÆt chÏ c¶ trªn lÉn díi,
Sö ký FPT 1988 - 1998
369
®ång lßng nhÊt trÝ chiÕn ®Êu ®Õn cïng cña c¸c chuyªn viªnvµ ban l·nh ®¹o c«ng ty.
Giai ®o¹n khã kh¨n nhÊt cña Dù ¸n C27 ®· qua. Dù ¸nC27 ®ang ®îc triÓn khai tèt ®Ñp, ®îc Bé Néi vô ®¸nh gi¸cao vµ ®· ®ang ph¸t huy t¸c dông trong cuéc ®Êu tranhchèng téi ph¹m hµng ngµy ë ViÖt nam. D©n ta cã c©u "V¹nsù khëi ®Çu nan", chiÕn c«ng C27 ®· më ra mét thêi kúmíi khi FPT cã thÓ v÷ng vµng tham gia nh÷ng dù ¸n c«ngnghÖ lín cña ®Êt níc ë vÞ trÝ tæng thÇu. ChØ qua cha ®Çymét n¨m tham gia chiÕn dÞch nµy chóng t«i ®· thÊy tr×nh®é cña m×nh ®· ®îc n©ng lªn vît bËc, ®Æc biÖt lµ trongc¸ch nh×n tæng thÓ hÖ thèng, kinh nghiÖm qu¶n lý dù ¸n vµnghÖ thuËt ®µm ph¸n víi c¸c ®èi t¸c.
Vµo mét ngµy ®Ñp trêi cuèi th¸ng 7/1996, nh÷ng c¸n bétrong ®éi dù ¸n vui vÎ s¸nh vai cïng c¸c ®ång nghiÖp C27bªn th¸p Effel ë Paris. Nhí l¹i mét thêi l¨n lén vÊt v¶,chóng t«i thÊy lßng thanh th¶n v× nh÷ng c«ng søc cña m×nh®· mang l¹i kÕt qu¶. Nh×n l¹i nh÷ng g× ®· qua, chóng t«i -nh÷ng c¸n bé c«ng nghÖ cña FPT cµng thÊy v÷ng tin h¬nvµo con ®êng cña m×nh ®ang ®i vµ tin r»ng nÕu chñ ®éngdån hÕt nhiÖt huyÕt vµ kh¶ n¨ng cña m×nh vµo sù nghiÖpøng dông c«ng nghÖ trong kinh doanh th× chóng t«i cã thÓ®¹t ®îc nh÷ng chiÕn c«ng kh«ng thÓ ngê tíi vµ sÏ ®îc®Òn ®¸p xøng ®¸ng.
PhÝa tríc cßn nhiÒu trËn ®¸nh ¸c liÖt, nhiÒu dù ¸n c«ngnghÖ vµ thö th¸ch ¸c liÖt míi ®ang chê ®ãn chóng t«i.
Sö ký FPT 1988 - 1998
371
"FPT ®· lµm thay ®æi
cuéc ®êi b¹n cha ?"
Vµi kû niÖm vµ suy nghÜ nh©n kû niÖm 10 n¨m FPTNg« Vi §ångHiPT HCM
Bíc ngoÆt khi vµo víi FPT
Håi ®ã lµ mïa thu n¨m 1990 t«i chuÈn bÞ chuyÓn ngµnhra khái qu©n ®éi vµ ®ang cßn ph©n v©n cha biÕt vÒ ®©u.Thêi bÊy giê ë miÒn Nam cã c¸c c«ng ty tin häc næi tiÕnglµ Seatic, Genpacific, CMT, Trung t©m tin häc Ng©n hµngC«ng th¬ng, cßn FPT th× rÊt Ýt ngêi biÕt ®Õn. Lóc ®ã t«i®· ®îc nhËn vµo lµm viÖc ë Trung t©m tin häc Ng©n hµngC«ng th¬ng, xong thùc sù t«i vÉn muèn lµm viÖc trongmét c«ng ty chuyªn vÒ tin häc ®Ó t«i cã ®iÒu kiÖn ®Õn víilÜnh vùc øng dông tin häc ë nhiÒu ngµnh nghÒ kh¸c nhau.Lóc ®ã t«i t×m ®Õn víi Seatic, t«i mong muèn ®îc lµmviÖc víi Seatic, th«ng qua mét ngêi b¹n lµm l·nh ®¹o caocÊp cña Seatic, t«i ®Æt vÊn ®Ò vµo lµm viÖc vµ t«i chê sù tr¶lêi. M·i kh«ng thÊy ph¶n håi tõ Seatic th× còng lµ lóc t«igÆp Hoµng Minh Ch©u. T«i víi Ch©u lµ anh em th©n thiÕttõ thêi ë qu©n ®éi, ngµy xa anh Ch©u rÊt hiÒn vµ kh«ng hÒbiÕt kinh doanh. Trong nh÷ng buæi hai anh em gÆp gìnhau, Ch©u kÓ cho t«i nghe vÒ viÖc anh nhËn lêi céng t¸cvíi FPT. Lóc ®ã t«i còng ch¶ râ FPT lµ ai, lµm g×. Kh¸iniÖm vÒ FPT mµ Ch©u kÓ víi t«i lµ ë ®ã cã toµn ngêi giái,
Sö ký FPT 1988 - 1998
372
toµn bän häc chuyªn to¸n, phÇn lín häc ë L«m«n«xèp vÒ,toµn d©n ®i Nga vÒ lËp nghiÖp tin häc, r»ng ë ®ã cã Tr¬ngGia B×nh, cã NguyÔn Thµnh Nam, cã Lª Vò Kú.v.v... NgheCh©u kÓ t«i còng kh«ng biÕt g× vÒ c¸c anh ®ã, nhng t«icòng nghÜ ch¾c lµ hä næi tiÕng vµ giái l¾m. T«i b¾t ®Çu cãthiÖn c¶m víi FPT tõ ®ã, khi t«i nghe b¹n t«i nãi vÒ métc«ng ty cã nhiÒu ®iÓm t«i thÝch, ®ã lµ doanh nghiÖp trÎ,nhiÒu ngêi ®i häc Nga vµ ®Òu vÒ muèn chøng minh r»ngtôi ®i Nga còng tµi c¸n l¾m chø.
Vµ råi ngµy t«i quyÕt ®Þnh ®Õn víi FPT ®· ®Õn. H«m ®ãanh Hoµng Minh Ch©u ®Õn t×m t«i vµ nãi r»ng cã anh BïiQuang Ngäc, phô tr¸ch tin häc FPT vµo Sµi Gßn vµ muèn®Õn trao ®æi víi t«i mét sè viÖc liªn quan ®Õn vÊn ®Ò c«ngnghÖ m¹ng. Chóng t«i ®· gÆp nhau trong mét buæi chiÒurÊt dÔ chÞu, anh Ngäc ®Ó l¹i trong t«i nh÷ng Ên tîng rÊtth©n mËt vµ ch©n t×nh, anh ®· nãi víi t«i vÒ FPT, vÒ mongmuèn ph¸t triÓn tin häc trong FPT miÒn Nam. VÒ sau nµyc¸i c¶m gi¸c ban ®Çu Êy ®îc kiÓm nghiÖm vµ cho ®Õn giêt«i vÉn thÊy anh Ngäc lµ con ngêi rÊt ch©n t×nh vµ tètbông. Ngay buæi chiÒu ®ã chóng t«i rñ nhau ra qu¸n biah¬i, t«i gäi thªm «ng b¹n ®ang cïng céng t¸c víi t«i t¹iNg©n hµng C«ng th¬ng lµ Lª TÊn Léc cïng ®Õn nhËu.Chóng t«i ®· uèng víi nhau thËt vui vÎ, vµ khi thÊy t«i camkÕt vµo lµm viÖc víi FPT, anh b¹n Léc lóc ®ã còng thathiÕt muèn tham gia cïng hîp t¸c víi FPT. Tõ ®ã vÒ saumçi lÇn cã cuéc vui nµo cña FPT chóng t«i còng mêi Lécsang, råi dÇn dÇn h×nh thµnh nªn tiÒn ®Ò cña sù ra ®êi FiBimµ ë ®ã FPT gãp phÇn kh«ng nhá trong sù thµnh c«ng ban®Çu.
ThÕ lµ t«i ®· ®Õn víi FPT, t«i ®Õn víi FPT v× mét niÒmtin vµo mét tËp thÓ cña nh÷ng con ngêi cã quyÕt t©m lµm
Sö ký FPT 1988 - 1998
373
giµu b»ng tµi n¨ng vµ sù lao ®éng quªn m×nh. T«i thùc sùvui síng v× khi vµo víi FPT lóc ®ã t«i ®· ®îc sù ®ãn tiÕprÊt ch©n t×nh cña c¸c anh Tr¬ng Gia B×nh, Lª Vò Kú, BïiQuang Ngäc, ®îc tiÕp xóc vµ lµm viÖc víi c¸c b¹n nh LªQuang TiÕn, NguyÔn Thµnh Nam, NguyÔn Trung Hµ... t«ic¶m thÊy nh mét tËp thÓ gia ®×nh. Cßn chóng t«i ë miÒnNam cã chÞ Thanh Thanh, anh Hoµng Minh Ch©u, anhMinh S¬n, anh M¹nh S¬n, chÞ Thu HiÒn, ®ã lµ nh÷ng conngêi tµi ba cña nh÷ng n¨m ®Çu tiªn cña FPT thµnh phèHå ChÝ Minh.
B©y giê nh×n l¹i, t«i cµng thÊy quyÕt ®Þnh cña m×nh ®Õnvíi FPT lµ hoµn toµn ®óng ®¾n, t«i v« cïng c¸m ¬n c¸c anh®· dÉn d¾t t«i ®Õn víi FPT. NÕu gi¶ sö lóc ®ã t«i l¹i vÒ víiSeatic th× b©y giê kh«ng biÕt t«i ra sao, cßn ®Õn víi FPT,h«m nay thùc sù cuéc sèng cña t«i ®· cã nhiÒu thay ®æi tètlªn trong mäi khÝa c¹nh, cho dï h«m nay t«i kh«ng cßnlµm viÖc chÝnh thøc trong FPT n÷a. Cßn víi b¹n t«i, anhHoµng Minh Ch©u, FPT thùc sù ®· lµm thay ®æi cuéc ®êianh Êy. KÓ tõ khi vµo lµm viÖc víi FPT, anh Ch©u ®· trëthµnh mét trong nh÷ng nhµ l·nh ®¹o kinh doanh tµi giáibËc nhÊt c«ng ty, lµ mét nhµ th¬ng th¶o th¬ng m¹i quèctÕ xuÊt s¾c ®em l¹i bao nhiªu lîi nhuËn cho c«ng ty. Chóngt«i ®· ®Õn víi FPT khi mµ c¶ chóng t«i vµ FPT ®Òu cßn rÊtnghÌo, rÊt kham khæ thiÕu thèn, c«ng ty FPT cßn bÐ týcha næi tiÕng nh b©y giê, chóng t«i ®· ®Õn víi c¶ tÊmlßng vµ t×nh yªu c«ng ty, chóng t«i ®· sèng hÕt m×nh víisøc trÎ ®Çy tham väng vµ nhiÖt huyÕt. Thùc sù FPT ®· lµmthay ®æi cuéc ®êi chóng t«i. Cßn b¹n, "FPT ®· lµm thay®æi cuéc ®êi b¹n cha?".
Nh©n kû niÖm 10 n¨m FPT, t«i ngo¶nh nh×n l¹i thÊythêi gian tr«i ®i nhanh qu¸, biÕt bao sù kiÖn cuéc ®êi t«i
Sö ký FPT 1988 - 1998
374
g¾n bã víi FPT. Khi ®· vµo lµm viÖc víi FPT, c«ng ty ®èivíi t«i nh mét c¨n nhµ, t«i ®· sèng ngay t¹i c«ng tynh÷ng n¨m ®Çu tiªn, råi c¶ sù kiÖn t«i lÊy vî n÷a còng métphÇn nhê cã FPT mµ t«i cã ®îc gia ®×nh h¹nh phóc nhngµy nay. FPT kh«ng chØ lµ m«i trêng lµm viÖc mµ cßn lµmét tËp thÓ gia ®×nh réng lín, ë ®ã cã ®Çy ®ñ mäi tÝnh c¸chnhng ®iÒu quan träng lµ nÕu b¹n biÕt sèng hÕt m×nh v× sùnghiÖp FPT b¹n sÏ nhËn ®îc t×nh c¶m to lín cña ®¹i gia®×nh FPT, mét thø t×nh c¶m lu«n lu«n híng thiÖn giópcho chóng ta v¬n lªn cao h¬n, chan hßa h¬n.
C©u nãi Ên tîng nhÊt mang t©m huyÕt FPT
Cã mét c©u chuyÖn t«i kh«ng thÓ nµo quªn ®îc, c©uchuyÖn mµ cø mçi lÇn nh¾c ®Õn chóng t«i c¸c c¸n bé cñaFPT miÒn Nam nh÷ng ngµy ®Çu ®Òu rÊt nhí. H«m ®ã vµomét ngµy cuèi n¨m 1990 chóng t«i ë miÒn Nam ®îc tinanh Lª Vò Kú Phã Tæng Gi¸m ®èc vµo th¨m vµ lµm viÖcvíi chi nh¸nh, chóng t«i ®· ®ãn tiÕp anh rÊt th©n t×nh, cuèicïng chóng t«i kÐo nhau ra qu¸n bia h¬i quen thuéc ®Ó ¨ntèi, vµ chóng t«i còng kh«ng quªn gäi anh Lª TÊn Léccïng ®i. Tèi h«m ®ã lµ mét buæi tèi v« cïng l©m ly, chóngt«i lÇn ®Çu tiªn ®îc anh Kú thæ lé bao ®iÒu s©u nÆng ®ÇytriÕt lý vÒ cuéc sèng, vÒ t×nh yªu vµ sù nghiÖp. Anh cµngnãi cµng hay, cµng quyÕn rò lµm chóng t«i cµng uèngh¨ng, råi anh béc lé chÝnh h«m ®ã anh chia tay víi chÞNguyÖt, anh bay vµo Sµi Gßn vµ b©y giê ngåi víi chóngt«i. BiÕt ®îc nçi buån cña anh, chóng t«i ai còng buånl©y, ai còng muèn ®îc chia sÎ bít nçi buån cña anh vµ råichØ cßn biÕt uèng thËt nhiÒu bia. NÕu nhµ hµng h«m Êy mµkh«ng b¶o vÒ th× cã lÏ chóng t«i sÏ kh«ng vÒ. Cuèi cïng
Sö ký FPT 1988 - 1998
375
còng ®Õn lóc ph¶i vÒ, anh b¹n Léc lªn tiÕng rñ tÊt c¶ vÒ nhµanh Êy uèng rîu tiÕp v× h«m ®ã vî Léc vÒ bªn ngo¹i.Chóng t«i gåm mÊy ngêi b¹n vµ t«i, anh Hoµng MinhCh©u, anh Kú vÒ nhµ Léc. VÒ ®Õn nhµ Léc, chóng t«i tiÕptôc uèng vµ t©m sù cïng anh Kú, chóng t«i ngñ thiÕp ®i lócnµo kh«ng biÕt. Khi t«i tØnh dËy, lóc ®ã vµo kho¶ng 5 giês¸ng, t«i nh×n xung quanh bçng kh«ng thÊy xe m¸y cñam×nh ®©u. §Þnh h×nh l¹i mét lóc t«i ph¸t hiÖn ra c¶ xe m¸ycña Léc còng kh«ng cßn, t«i ®¸nh thøc mäi ngêi dËy ®Óhái th× míi biÕt cã trém vµo. Chóng t«i hèt ho¶ng kiÓm tratoµn bé th× ph¸t hiÖn mÊt nhiÒu thø n÷a, nµo lµ ti vi, cat-xÐt, ®Çu video, mÊy chØ vµng trong tñ còng bÞ cËy lÊy mÊt.ThÕ lµ chóng t«i ®· bÞ trém vµo nhµ lÊy hÕt ®å ®¹c mµkh«ng hay biÕt g×, chóng t«i gäi c«ng an ®Õn ®iÒu tra, lµm®ñ c¸c thñ tôc cam kÕt, viÕt l¸ch cø nh chÝnh m×nh lµ kΨn trém.
Chóng t«i lµm thñ tôc mÊt mÊy tiÕng ®ång hå, l¹i kÌmthªm lo l¾ng, buån phiÒn lµm cho ai còng tØnh nh s¸o.Riªng anh Kú th× thËt v« t, anh vÉn ngñ ngon lµnh trªn ®iv¨ng nh kh«ng cã g× x¶y ra. M·i l©u sau anh Kú tØnh giÊc,anh míi biÕt anh còng bÞ trém th¸o mÊt ®ång hå ®ang ®eotrªn tay. MÆt ®øa nµo ®øa nÊy ®Òu buån thiu, chóng t«i nãivíi anh Kú lµ bän em bÞ mÊt hÕt ®å ®¹c cña c¶i råi, chóngt«i cø nghÜ anh sÏ vç vÒ an ñi chóng t«i, nhng thËt kh«ngngê anh ®· nãi mét c©u rÊt kh¼ng kh¸i: "C¶ cuéc ®êi mÊtcho FPT cßn kh«ng tiÕc, th× tiÕc g× mÊy ®å kia". Anh võanãi xong, chóng t«i nh bõng tØnh, mäi u t buån phiÒnbçng tan biÕn, thay vµo ®ã lµ niÒm l¹c quan, lµ niÒm tinvµo FPT, ë ®ã cã anh em b¹n bÌ ch©n t×nh, ë ®ã cã tÊt c¶,t¬ng lai cña chóng t«i ë phÝa tríc, g¾n liÒn víi FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
376
VÒ sau nµy t«i cã mét niÒm tin vµo FPT mét phÇn còngbëi t¸c ®éng cña c©u nãi ®Çy t©m huyÕt FPT nh thÕ cñaanh Lª Vò Kú, ngêi cùu Phã Tæng gi¸m ®èc FPT.
Còng ë c©u chuyÖn nµy, cã mét chi tiÕt kh«ng phai mêtrong trÝ nhí t«i, ®ã lµ h×nh ¶nh cña chÞ Hoa vî anh Léc.Khi biÕt bÞ mÊt trém hÕt råi, l¹i thªm téi kÐo b¹n bÌ vÒnhËu, anh Léc rÊt sî, anh cho ngêi sang bªn ngo¹i ®i gäichÞ Hoa vÒ. Chóng t«i c¶ lò ®Òu chuÈn bÞ tinh thÇn bÞ tr¸chcø, nhiÕc mãc, chuÈn bÞ xem Léc s¾p bÞ vî "lµm thÞt" hoÆcxem vî Léc s¾p khãc lãc than v·n v× mÊt hÕt cña c¶i ®å®¹c v.v... ThÕ nhng chóng t«i tÊt c¶ ®Òu v« cïng kinhng¹c, vÒ ®Õn nhµ, chÞ Hoa nhÑ nhµng ®i ®Õn bªn anh Léch«n nhÑ lªn m¸ råi mØm cêi ©u yÕm nãi "Kh«ng sao ®©uanh, tríc ®©y chóng m×nh nghÌo còng kh«ng cã g× c¬ mµ"- chÞ an ñi chång, råi chÞ quay sang an ñi chóng t«i, chÞ ®ithu dän l¹i ®å ®¹c cßn bõa bén v¬ng v·i. Chóng t«i trîntrßn c¶ m¾t tríc c¸ch xö sù cña Hoa trong t×nh huèng nhvËy. Chóng t«i th¸n phôc vî b¹n vµ nhËn thÊy b¹n m×nh cãngêi vî thËt lý tëng vµ íc g× tÊt c¶ c¸c bµ vî cña chóngta ®Òu nh thÕ th× ®µn «ng FPT sÏ ®a c«ng ty lªn vît c¶Microsoft.
Con ngêi FPT trong nh÷ng n¨m th¸ng x©ydùng chi nh¸nh miÒn Nam
Ngµy nay FPT HCM ®· lµ mét c¬ quan tin häc lín nhÊtmiÒn Nam råi. §Ó v¬n lªn vÞ trÝ hµng ®Çu ë ®Êt Sµi Gßnkh«ng ph¶i dÔ dµng chót nµo. Thµnh phè Hå ChÝ Minh n¬ith¬ng trêng c¹nh tranh khèc liÖt vµ kÎ m¹nh lu«n lu«nph¶i lµ kÎ cã tiÒm lùc tµi chÝnh, cã quan hÖ réng. FPT miÒnNam kh«ng cã ®îc nh÷ng thuËn lîi ®ã, FPT chØ cã con
Sö ký FPT 1988 - 1998
377
ngêi, nh÷ng con ng¬i t©m huyÕt víi c«ng ty ®· lao ®éngquªn m×nh x©y dùng nªn h×nh ¶nh FPT - mét c«ng ty kiÓumíi ®Çy søc trÎ, n¨ng ®éng, cã trÝ thøc, kü thuËt vµ c«ngnghÖ.
§Ó t¹o nªn sù thµnh c«ng, con ngêi lµ quyÕt ®Þnh tÊtc¶, vµ FPT miÒn Nam chóng t«i ®· cã ®îc nh÷ng conngêi nh thÕ. Chóng t«i ®· lµm viÖc kh«ng biÕt mÖt máitõ s¸ng sím ®Õn tèi mÞt, chóng t«i kh«ng hÒ cã kh¸i niÖmnghØ phÐp n¨m. §Æc thï c«ng viÖc cña FPT lµ võa kinhdoanh, võa lµm khoa häc c«ng nghÖ ®· b¾t buéc ngêi FPTph¶i lu«n tr¨n trë suy nghÜ, lu«n ®éng n·o. Anh Tr¬ngGia B×nh mçi lÇn vµo Sµi Gßn lu«n quan t©m ®Õn chóng t«ivµ anh nhËn thÊy chóng t«i lµm viÖc h¨ng say anh rÊtmõng. Anh hái t«i thêng thêng nh©n viªn mÊy giê vÒ,t«i nãi kho¶ng b¶y giê, vµ anh ®· rÊt ch©n t×nh nãi víi t«ir»ng ph¶i nh thÕ míi ®îc, cã nh vËy c«ng ty míi m¹nhlªn ®îc.
C©u chuyÖn tëng b×nh thêng xong kh«ng b×nh thêngchót nµo. T«i ®· chøng kiÕn rÊt nhiÒu c«ng ty ®ang xuèngdèc th¶m h¹i mçi khi t«i ®i lµm vÒ lµ thÊy hä ®· vÒ tõ l©uråi, vµ t«i còng thÊy nh÷ng c«ng ty ®i lªn, m¹nh lªn khi tèitrêi råi mµ vÉn cßn thÊy ¸nh ®Ìn phßng lµm viÖc cña nh©nviªn cha t¾t, hä cßn lµm, cßn ®äc, cßn say mª. ThËt lµ®iÒu b×nh thêng gi¶n dÞ v× chØ cã lao ®éng cÊt lùc, lao®éng h¨ng say, s¸ng t¹o chóng ta míi sèng ®îc, míim¹nh lªn vµ cã t¬ng lai. Khi ®· lµm ngêi l·nh ®¹o, t«icµng thÊm thÝa ®iÒu ®ã mçi khi chiÒu tèi nh×n xung quanhvÉn cßn cã nh©n viªn, cã c¸n bé ®ang lµm viÖc, tøc lµchóng ta cßn cã ngêi t©m huyÕt, chóng ta sÏ vît qua®îc mäi khã kh¨n ®Ó x©y dùng c«ng ty lín m¹nh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
378
H«m nay FPT ®· thùc sù lín m¹nh, c¸c c«ng ty m¸ytÝnh lín hµng ®Çu thÕ giíi chiÕm lÜnh c¸c vÞ trÝ nhÊt nh×trong thÞ trêng ViÖt Nam ®Òu nhê mét phÇn lín vµo sùhîp t¸c víi FPT, c¸c ý tëng t¸o b¹o nhÊt trong c¸c lÜnhvùc tin häc Ýt nhiÒu ®Òu cã sù tham gia cña ngêi FPT. Nãi®Õn c«ng nghÖ th«ng tin, nãi ®Õn tuæi trÎ trong c«ng nghÖlµ nãi ®Õn FPT. Tªn tuæi FPT ®îc c¸c ph¬ng tiÖn th«ngtin ®¹i chóng nãi ®Õn nhiÒu, c¸c b¹n bÌ cña FPT rÊt vui khiFPT lín m¹nh, cßn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh th× lo l¾ng. Nh×nvµo FPT h«m nay, chóng t«i nh×n vµo ®éi ngò nh÷ng conngêi FPT vµ chóng ta cã quyÒn hy väng vµo mét ngµymai t¬i s¸ng.
Nh×n l¹i 10 n¨m qua, ®iÒu t«i t©m ®¾c nhÊt lµ con ngêiFPT. ChÝnh t¹i ®©y ®· h×nh thµnh nªn mét b¶n s¾c rÊt riªngvÒ con ngêi FPT mµ ®óng nh anh Tr¬ng Gia B×nh,Tæng Gi¸m ®èc FPT rÊt t©m ®¾c, ®ã lµ mçi thµnh viªn FPTch©n chÝnh ®Òu mang trong m×nh c¸i Gen FPT. Nh÷ng conngêi FPT ®ã dï ®i ®Õn ®©u còng kh«ng lÉn ®îc, hä cãc¸i Gen cña céng ®ång FPT, cã c¸i Gen mang søc m¹nhtËp thÓ FPT.
"FPT ®· lµm thay ®æi cuéc ®êi cña b¹n cha?". C©u hái®ã chóng ta h·y cïng thö nghiÖm nhÐ. ChØ biÕt r»ng FPTkh«ng ph¶i lµ "chïm khÕ ngät cho ta trÌo h¸i mçi ngµy",xong FPT chÝnh lµ m«i trêng rÊt tèt cho b¹n ph¸t huy hÕttµi n¨ng cña m×nh vµ tÊt c¶ chóng ta h·y cïng nhau lao vµocuéc thö th¸ch chÝnh b¶n th©n m×nh, cïng nhau sèng chanhßa nh©n ¸i vµ cïng nhau h¸t vang bµi ca "§oµn FPT métlßng ra ®i...."
TP.HCM th¸ng 8/1998
Sö ký FPT 1988 - 1998
379
OLIVETTI - ETP 1000
LÇn ®Çu tËp bu«n b¸n chÝnh quy
NguyÔn Minh S¬n
Phã gi¸m ®èc Chi nh¸nh FPT HCM
Mét trong nh÷ng c¸i tªn khã quªn cña nh÷ng anh chÞem ®Çu tiªn trong c«ng ty FPT lµ ch÷ Olivetti. Thó thËt lµqua nh÷ng lÇn tiÕp xóc ®Çu tiªn víi FPT t«i còng chØ biÕtmét c¸ch ®¹i kh¸i ®©y lµ mét c«ng ty cã mét «ng chief tobÐo nãi nhiÒu tiÕng T©y h¬n tiÕng ViÖt, mµ l¹i hîp t¸c toµndiÖn vÒ mäi mÆt víi Olivetti n÷a th× ch¾c lµ cã triÓn vängph¸t triÓn. ThÕ lµ t«i nhËn lêi lµm víi FPT - Olivetti vµocuèi n¨m 1990 víi mét suy nghÜ duy nhÊt lóc ®ã lµ thö lµmviÖc víi mét c«ng ty trong níc ®ang cã tÇm cì quèc tÕxem sao.
Tuy nhiªn khi b¾t tay vµo lµm viÖc th× qu¶ lµ mét sù bÊtngê ®èi víi t«i v× FPT chØ míi lµm víi Olivetti mét mÆthµng ®Çu tiªn lµ m¸y vi tÝnh, ®©y lµ mét c¸i mµ kiÕn thøccña t«i lóc ®ã chØ míi cã mét ch÷... “DIR!”, qu¶ thËt lµkhã. §Õn lóc t«i so s¸nh gi¸ b¸n th× t«i kh«ng hiÓu lµm saob¸n ®îc v× gi¸ b¸n cña FPT qu¸ cao so víi c¸c lo¹i m¸y®ang cã trªn thÞ trêng. Lóc ®ã t«i cßn nhí khi t«i hái «ngchief to bÐo Tr¬ng Gia B×nh th× ®îc gi¶ng ngay cho métcourse vÒ marketing mµ c©u kÕt thóc lµ: "CÇn ph¶i cãmarketing plan th× em míi b¸n ®îc. Anh ®ang nhê b¹nanh so¹n, xong sÏ göi cho em". Ph¶i nãi thËt lµ lóc ®ã t«i
Sö ký FPT 1988 - 1998
380
hÕt søc th¸n phôc chê ®îi trong hy väng... m·i cho ®Õn tËnb©y giê?
Tù th©n vËn ®éng t«i bÌn ra søc nghiªn cøu bé m¸yM290S ®Çu tiªn cña FPT HCM ®Ó t×m ra c¸c thuéc tÝnh küthuËt u viÖt cña m¸y tÝnh Olivetti hy väng thuyÕt phôckh¸ch hµng; nhng suèt 2 tuÇn lÔ t«i chØ t×m ®îc mét lýdo lµ c¸i bµn phÝm Olivetti dïng cã vÎ lµ tèt h¬n c¸c lo¹ikh¸c. T«i bÌn ®iÖn ra FPT Hµ Néi hái chuyªn gia phÇncøng cã uy tÝn nhÊt lóc ®ã lµ anh Vâ Mai th× ®îc mét c©utr¶ lêi rÊt lµ tho¶i m¸i: "T¹i v× nã ph¶i nh thÕ". Hái ®Õnngêi b¸n giái nhÊt lóc ®ã lµ anh Bïi Quang Ngäc th× ®îcmét c©u tr¶ lêi cßn ¸c liÖt h¬n n÷a: "Chó ph¶i b¸n ®îc v×anh b¸n ®îc". §óng lµ FPT.
T«i l¹i lªn ®êng t×m hiÓu t¹i kh¸ch hµng ®Çu tiªn cñaFPT HCM, hä mua 01 bé M290 vµ 01 bé PCS286, th× ®îcmét c©u tr¶ lêi rÊt lµ t×nh c¶m "T¹i tao tin chóng mµykh«ng lõa tao!". Lóc ®ã t«i còng cha ph¸t hiÖn ra ®îcbµi häc nµo cho ®Õn khi t«i hái anh Hoµng Minh Ch©u lµngêi b¸n ®îc 3 bé m¸y Oivetti PCS 286 kÕ tiÕp, anhCh©u tr¶ lêi t«i rÊt th¶n nhiªn: "M×nh nãi c¸i g× chóng nãcòng nghe”. T«i chît ph¸t hiÖn ra bµi häc thø nhÊt trongkinh doanh FPT: Lßng tin cña kh¸ch hµng cã thÓ gióp chochóng ta b¸n hµng vµ lßng tin cµng cao th× b¸n hµng cµngcao gi¸.
Trong qu¸ tr×nh phÊn ®Êu ®Ó b¸n ®îc hµng t«i ®Ò nghÞthªm víi anh Tr¬ng Gia B×nh vÒ mét mÆt hµng míi cã thÓb¸n ®îc lµ m¸y ®¸nh ch÷ v× t¹i thÞ trêng miÒn Nam tríc30/04/75 chØ cã biÕt ®Õn m¸y ch÷ Olivetti. Anh B×nh nghenãi b¸n ®îc lµ síng ngay vµ ra lÖnh cho t«i lµm mét kÕho¹ch tiªu thô s¶n phÈm hµng th¸ng. T«i lËp ngay mét kÕ
Sö ký FPT 1988 - 1998
381
mét kÕ ho¹ch tiªu thô t¹i thÞ trêng Saigon trong mét quýkho¶ng 250 m¸y ®¸nh ch÷ Olivetti c¸c lo¹i kh¸c nhau,riªng lo¹i ETP55 (tøc ETP1000 tiÕng Anh) kho¶ng 40c¸i/th¸ng. T«i nhí sau ®ã anh B×nh, anh Mai ®i Singaporevíi anh D¬ng ThiÖu Ph¸t ®Ó ®µm ph¸n ký hîp ®ång. Saukho¶ng mét th¸ng th× t«i ®îc biÕt FPT sÏ nhËp vÒ c¶ th¶y1000 m¸y ch÷ chØ víi mét lo¹i lµ ETP 1000. HÕt søc long¹i t«i bÌn hái anh B×nh th× ®îc tr¶ lêi ngay lóc ®ã lµ"Em cø yªn t©m, l« hµng nµy chØ kho¶ng 100 ngµn, FPTcßn lµm nh÷ng l« c¶ triÖu mµ còng xong, miÔn lµ chó ph¶icè g¾ng liªn tôc". Khi t«i hái Vâ Mai th× ®îc nhËn l¹i c©utr¶ lêi b»ng mét nô cêi bÝ hiÓm cì MonaLisa... vµ t«icòng cßn nhí sau nµy khi ®· b¸n xong l« hµng t«i cã nh¾cl¹i c©u hái th× lóc nµy anh B×nh còng cã nô cêi y nh thÕ!Nô cêi kiÓu nh thÕ nµy m·i sau nµy t«i míi t¹m hiÓu®îc khi ®· lín dÇn lªn.
L« hµng ®îc nhËp vÒ qua ngâ Saigon, hai container 20feet (còng kh«ng hiÓu t¹i sao kh«ng dïng 01 container 40feet). Ngêi nhËn hµng lóc ®ã lµ toµn bé c«ng ty FPTHCM (chØ kho¶ng 6-7 ngêi) vµ ®îc t¨ng cêng thªm anhPhan Ng« Tèng Hng vµ NguyÔn ViÖt Hïng tõ Hµ Néi vµo®Ó lµm hµng may mÆc xuÊt sang Liªn X«. §äc ®Õn ®©y xinc¸c b¹n ®õng cêi v× chØ cã hai container mµ sao ®«ng thÕ.Lý do hÕt søc ®¬n gi¶n v× ®©y lµ mét trong nh÷ng chuyÕnhµng lín ®Çu tiªn nhËn ë phÝa Nam, cßn cã chuyÕn hµng ®·ph¶i ®a toµn bé c¸n bé, nh©n viªn, con dÊu (chØ trõ cã c¸iphßng lµm viÖc) ra tíi kho T©n ThuËn cho ch¾c.
LÖnh tõ FPT Hµ Néi ph¶i b¶o mËt toµn bé khoETP1000, v×... chóng nã biÕt ®îc th× chÕt. ChÞ ThanhThanh bÌn thuª ngay hai phßng ë trong TT d¹y nghÒ PhóNhuËn ®Ó chøa hµng vµ t×m ®îc ngay cho c«ng ty mét
Sö ký FPT 1988 - 1998
382
ngêi mµ sau nµy sö s¸ch FPT HCM cßn ghi. §ã lµ anhBïi C«ng D©n, anh ®îc chÞ Thanh Thanh giao nhiÖm vôph¶i gi÷ bÝ mËt kho hµng nh kho vò khÝ thêi chiÕn. Cho®Õn nay t«i vÉn cßn nhí trong lÞch sö FPT chóng ta ch¾c cãlÏ chØ cã mét thñ kho suèt c¶ n¨m trêi ¨n ngñ lu«n trongkho, vµ tÊt c¶ ngêi ngoµi (kÓ c¶ ngêi yªu cña anh) kh«ngai hay biÕt vÒ bÝ mËt cña mét ®¬n vÞ n¨m 1991 d¸m nhËpmét lóc 1000 c¸i m¸y ®¸nh ch÷.
Do lÖnh b¶o vÖ bÝ mËt cña l« hµng nªn c«ng ty quyÕt®Þnh ®a lu«n 2 contener nµy vÒ v¨n phßng c«ng ty råi míimë contener kiÓm tra hµng. Ngêi ®a 2 contener vÒ 72NguyÔn V¨n Træi lóc ®ã lµ anh Vò Mai S¬n lóc 12 giêtra. Ph¬ng ¸n ®Çu tiªn ®Ó gi÷ hoµn toµn bÝ mËt lµ toµn béc«ng ty chuyÓn 1000 m¸y ®¸nh ch÷ vµo kho, nhng ®Õnkhi nh×n l¹i th× tõ v¨n phßng sang kho bÝ mËt kho¶ng 400mÐt ph¶i khiªng hµng b»ng tay v× ®êng hÎm rÊt nhá! ThÕlµ toµn bé ngêi cña FPT HCM lóc ®ã ph¶i tæ chøc thµnhmét d©y chuyÒn ®Ó tr«ng chõng chuyÓn hµng. T«i cßn nhí®Õn lóc xong kho¶ng 7 hay 8 giê tèi g× ®ã th× NguyÔn ViÖtHïng ®· l¨n ®ïng ra ngñ tríc cöa kho v× qu¸ mÖt, cßnPhan Ng« Tæng Hng th× vÉn cêi hÒ hÒ vµ tuyªn bè "Ph¶itin vµo FPT".
Sau khi cã hµng råi th× viÖc kÕ tiÕp lµ ®Þnh gi¸ b¸n ra,t«i cßn nhí lóc ®ã ®· cã rÊt nhiÒu cuéc häp vµ qu¸ nhiÒuc«ng thøc ®Ó quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n ETP1000 nhng ch¼ng hÒcã mét ai hái vÒ c¸i gi¸ thÞ trêng cã thÓ chÊp nhËn ®îc lµbao nhiªu c¶. Cuèi cïng råi mét c¸i gi¸ còng ®îc ®a ra,160USD/c¸i nÕu mua 10 c¸i; 170 USD nÕu mua vµi bachiÕc, cßn gi¸ b¸n lÎ lµ 190 USD/c¸i. Suèt mét th¸ng ®Çutiªn t«i nhí chØ b¸n lÎ ®îc ®©u ®ã kho·ng 5-7 chiÕc chotoµn lµ nh÷ng ngêi b¹n th©n quen; cßn b¸n sØ th× ®îc 10
Sö ký FPT 1988 - 1998
383
chiÕc cho anh Linh, Ng©n hµng C«ng th¬ng. L¹i häp tiÕp,lÇn nµy cã ý kiÕn ®a ra lµ cø gi¶m gi¸ tiÕp ®Ó b¸n nhanhlÊy tiÒn lµm viÖc kh¸c. FPT HCM ®· thö gi¶m gi¸ xuèng,vÉn kh«ng b¸n ®îc nhiÒu h¬n th¸ng ®Çu lµ mÊy. C¸i gi¸lÇn gi¶m nµy t«i vÉn cßn nhí, nhng qu¶ thËt t«i thÊy rÊt lµquª nªn kh«ng muèn nh¾c l¹i cho c¸c hËu sinh häc tËp.
§Õn th¸ng thø 3 th× anh B×nh quyÕt ®Þnh ph¶i cã métgi¶i ph¸p tæng thÓ ®Ó gi¶i quyÕt ETP1000, chñ yÕu lµ gi¶iquyÕt b»ng thÞ trêng miÒn Nam. LÇn ®ã anh B×nh ®· gÆpmét nh©n vËt khÐt tiÕng trong thÞ trêng m¸y v¨n phßngSµi Gßn lóc ®ã lµ Mr. TrÇn Nghi; ®©y lµ ngêi n¾m trùctiÕp kho¶ng 60% cöa hµng vµ chi phèi toµn bé phÇn cßnl¹i. Trong buæi lµm viÖc lÇn ®ã, t«i chØ cè g¾ng ®Ó nhí c¸cthø anh B×nh vµ anh Nghi høa víi nhau ®· ®ñ mÖt råi. C¸imµ t«i nhí nhÊt vÉn lµ anh B×nh ®· thuyÕt phôc cho anhNghi thÊy ®îc sù hîp t¸c víi FPT lµ tuyÖt vêi nhÊt, ®©y lµcon ®êng duy nhÊt ®Ó ph¸t triÓn thÞ trêng m¸y v¨nphßng. Mét ®iÒu may m¾n nhÊt cho t«i vÒ viÖc h¬p t¸c nµylµ anh B×nh chØ toµn høa chung chung mµ anh Nghi ®·síng råi, lóc nµo mµ anh Nghi ®Ò nghÞ thªm mét vµi c¸ih¬i cô thÓ mét chót lµ anh B×nh kho¸t tay, coi nh chuyÖnnhá ®Ó cho bän trÎ lµm. Sau nµy khi FPT kh«ng cßn lµmm¸y ®¸nh ch÷ n÷a, t«i cã gÆp l¹i anh Nghi, anh vÉn nhí l¹ibuæi lµm viÖc ®ã vµ vÉn cø tin lµ lóc ®ã FPT ®· cã toµn bélùc lîng ®ñ ®Ó chiÕn ®Êu ngang b»ng sè cöa hµng vµ ®¹ilý cña anh.
Tuy nhiªn sau ®ã t×nh h×nh vÉn kh«ng kh¸ h¬n, mçi lÇnc¸c sÕp hái vÒ sè lîng tån kho cña ETP1000, t«i vÉn b¸oc¸o con sè FPT HCM ®ang gi÷ trong kho cña anh D©nkho¶ng h¬n 700 chiÕc. Khi nghe m·i con sè nµy c¸c sÕp®Òu ph¸t biÓu: "B¸n chËm qu¸ nhØ". §Êy lµ c¸c sÕp cha
Sö ký FPT 1988 - 1998
384
biÕt lµ con sè h¬n 700 ®ã t«i ph¶i gi¶ vê quªn ®i 200 chiÕc®· chuyÓn ra Hµ Néi vµ n»m tån gÇn nh toµn bé ë Hµ Néi®îi anh Ngäc gµi vµo hîp ®ång nhng cha ®îc. Thêi kú®ã hoµn toµn kh«ng cã Balance, còng ch¼ng cã kh¸i niÖmvßng quay, cø cã hµng lµ b¸n, nhiÒu khi cø cã kÕ ho¹ch lµcoi nh ®· b¸n xong råi!
§Õn lóc nµy th× h×nh nh lµ c¸c sÕp ®· ch¸n häp vÒ c¸il« ETP1000 nµy l¾m råi, t«i nhí lóc ®ã anh Ngäc b¶o t«i:"Tïy, chó thÊy ®îc th× cø lµm". T«i bÌn ®i t×m l¹i 10 c¸im¸y b¸n sØ ®Çu tiªn ®Ó xem sao th× ph¸t hiÖn ra lµ lóc ®ãanh Linh ®· ®em ®i b¸n l¹i cho mét cöa hµng kh¸c, lêi 10USD mét c¸i. §©y lµ bµi häc thø hai mµ t«i rót ra ®îc:"Gi¸ b¸n thÊp mµ tr×nh ®é m×nh kÐm th× chØ ®Ó cho ngêikh¸c kiÕm lêi". ThÕ lµ t«i quyÕt ®Þnh... t¨ng gi¸ b¸n víi lýdo ®¬n gi¶n lµ tríc sau g× còng tån l©u råi, b¸n cµng caoth× cµng cã tiÒn tr¶ l·i ng©n hµng. Lý do mµ t«i ®a ra cïnnh thÕ nhng vÉn ®îc chÊp nhËn, ch¾c lµ ®Ó khuyÕnkhÝch tinh thÇn.
Trong thêi gian nµy th× t«i gÆp l¹i NguyÔn Hïng Anh,®ang ph¶i lµm mét c«ng viÖc hÕt søc ch¸n lµ b¸n qu¹t m¸yLidico Õ ®Ó tr¶ l¬ng c«ng nh©n. NguyÔn Hïng Anh saukhi nghe t«i thuyÕt vÒ thÞ trêng m¸y ch÷ cã lÏ thÊy còngkh¸ h¬n c¸c c¸i qu¹t Lidico Õ nªn nhËn lêi vÒ FPT ®Ó b¸nm¸y ch÷. NhiÖm vô ®Çu tiªn cña Hïng Anh lµ t×m ra toµnbé c¸c cöa hµng b¸n ®îc m¸y ch÷. Sau 2 tuÇn, anh ®· lËpxong quan hÖ vµ danh s¸ch cña kho¶ng 40 ®iÓm b¸n vµchóng t«i sang bíc thø 2 cña chiÕn dÞch. Bíc nµy còngph¶i nãi lµ hÕt søc s¸ng t¹o (thËt ra ph¶i gäi lµ liÒu míi®óng). Lóc ®ã kho anh D©n chØ cÇn nãi miÖng lµ xuÊthµng, cuèi th¸ng chÞ Ph¬ng kiÓm l¹i sè tån vµ sè b¸nkhíp víi nhau lµ ®îc nªn rÊt dÔ xuÊt hµng b¸n. T«i vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
385
Hïng Anh bÌn cho xuÊt kho lÐn kho¶ng 30 c¸i m¸y ®em ®iký göi ë 5,6 cöa hµng lín. Hïng Anh ph¶i ®i n¨n nØ c¸ccöa hµng bµy ®Çy ra cho kh¸ch xem hµng. ChØ mét tuÇnsau, c¸c cöa hµng cßn l¹i b¾t ®Çu hái ETP1000 v× cø tëngr»ng hµng b¸n ch¹y l¾m. Thõa c¬ héi, chóng ta t¨ng gi¸b¸n sØ lªn 190USD/c¸i. LËp tøc sè lîng b¸n hµng t¨ng vätlªn gÊp 3 lÇn, cã lÏ lµ do c¸c b¹n dealer cña chóng ta b¾t®Çu thÊy cã thÓ cã l·i do b¸n ETP1000.
Còng trong thêi gian nµy FPT b¾t ®Çu lµm vÒ híngkinh doanh m¸y v¨n phßng víi Jardine HK, cho ®Õn lócnµy chóng ta míi gÆp ®îc mét «ng thÇy thËt sù vÒ ph©nphèi hµng, Mr Yu. Sau khi nghe anh Tr¬ng Gia B×nh tr×nhbµy vÒ kh¸i niÖm dealer nework vµ cïng ®i víi t«i ®Ó xemm¹ng líi ph©n phèi cña chóng ta, «ng Yu ®· gãp ý rÊtnhiÒu vÒ ph¬ng ph¸p tæ chøc, nh©n sù, hÖ thèng cöahµng... mµ sau nµy t«i thÊy chóng ta ¸p dông ®îc thµnhc«ng rÊt tèt trong thÞ trêng ph©n phèi m¸y vi tÝnh.
ViÖc ta t¨ng gi¸ tõ 160USD lªn 190USD, c¸c dealer vÉnmua b¸n tèt, t«i nhí lóc ®ã anh Ch©u cã nãi ®¹i ý lµ kh«ngnªn b¸n gi¸ thÊp khi kh¸ch hµng vÉn cã thÓ tr¶ gi¸ cao h¬n.FPT HCM lÇn nµy ¸p dông bµi häc chî trêi, hÔ hÕt hµng th×t¨ng gi¸, Hïng Anh bÌn ®i nãi nhá víi c¸c ®¹i lý r»ng hµngs¾p hÕt, mua nhanh lªn. LËp tøc sau ®ã mét tuÇn gi¸ ®¹i lýt¨ng vät lªn 210USD/c¸i, ph¶i nãi ®©y lµ thêi kú hoµngkim cña ETP1000. Hµng b¸n ®¾t nh t«m t¬i, muèn mua®îc tõ 5 c¸i trë lªn ph¶i gÆp anh S¬n hoÆc chÞ ThanhduyÖt! Em Lan lóc ®ã võa lµ th ký, kiªm thñ quü, kiªmb¸n hµng cña FPT HCM nªn rÊt bËn rén. Mçi khi ®¹i lý lªnlÊy hµng ®Òu ph¶i ngåi ®îi míi ®îc em Lan duyÖt, cßngÆp anh S¬n hay chÞ Thanh th× cßn khã h¬n lªn trêi, vËymµ kh«ng hiÓu sao hµng vÉn b¸n µo µo, chñ yÕu toµn bé l«
Sö ký FPT 1988 - 1998
386
bé l« hµng b¸n ®îc ë trong thêi gian nµy.
Mét kû niÖm khã quªn lóc ®ã t«i nhí lµ cã mét ®¹i lý lµanh L©m Hïng, mét ngêi tõ chæ bu«n b¸n trë thµnh b¹nrÊt th©n cña FPT, d¸m theo FPT më mÆt trËn ®¸nh nhau tay®«i víi anh Nghi. LÇn ®ã lµ vµo ngµy thø 6 sau khi quamäi cöa ¶i anh L©m míi tiÕp xóc ®îc víi t«i ®Ó ®îc muachØ 5 c¸i ETP1000 víi gi¸ 210USD/c¸i. T«i ®a 5 c¸i m¸yra khái kho ®Ó ë v¨n phßng 72 vµ nhê anh S¸u D©n thu tiÒnhé. §Õn chiÒu tèi thø b¶y khi mäi ngêi trong c«ng ty ®·vÒ hÕt råi th× nh©n viªn cña anh L©m míi ®Õn lÊy hµng, anhD©n bÌn qu¸t ngay: "Sao tíi giê nµy tôi b©y míi lÊy hµng,bao nhiªu ngêi ®ßi lÊy mµ tao kh«ng b¸n. B©y giê chÞu230USD th× lÊy hµng, kh«ng tao b¸n cho th»ng kh¸c". Vµhä vÉn chÞu. C¶ tuÇn sau khi t«i biÕt ®îc viÖc nµy vµ gi¶iquyÕt trë l¹i víi gi¸ 210USD th× anh L©m hoµn toµn t©mphôc khÈu phôc, toµn t©m toµn ý ®i víi FPT.
GÇn TÕt, toµn bé kho c«ng ty chØ cßn kho¶ng h¬n 100c¸i, t«i bÌn bµn víi chÞ Thanh mét chiÕn dÞch míi ®Ó n©nggi¸ lªn 230 kiÕm thªm Ýt tiÒn tiªu TÕt th× gÆp sù kiÖnZodiac vµo miÒn Nam lËp c«ng ty Song Sinh. HÕt søc ®aukhæ v× lóc ®ã c¸c «ng b¹n cña chóng ta vÐt hÕt vµi chôc c¸iETP1000 cßn l¹i ë phÝa B¾c ®em ®i ®æi hµng víi c¸i gi¸®©u ®ã kho¶ng 190USD. ThÕ lµ chóng ta ®µnh ph¶i c¾nr¨ng mµ b¸n còng víi c¸i gi¸ ®ã cho ®Õn lóc hÕt hµng.
Sau nµy khi ®èi chiÕu víi c¸c bµi häc vÒ kinh doanh cñaanh B×nh, anh Nam, anh Ch©u cã nhiÒu c¸i t«i thÊy s¸ngh¼n ra, nhng cã nhiÒu c¸i t«i còng kh«ng hiÓu sao mµchóng ta lµm Èu nh thÕ mµ vÉn thµnh c«ng. §iÒu cã lÏph¶i gi¶i thÝch b»ng lý thuyÕt vÒ c¸i T©m cña chÞ Thanh.Nhng c¸i lín nhÊt mµ t«i nghÜ chóng ta ®· ®îc qua 1000
Sö ký FPT 1988 - 1998
387
c¸i ETP1000 kh«ng ph¶i lµ tiÒn b¹c mµ lµ mét hÖ thèngcon ngêi ®Ó lµm viÖc. Cã rÊt nhiÒu c¸i ®¹t ®îc ngµy h«mnay t«i vÉn thÊy phÇn lín lµ do nh÷ng bµi häc thÊt b¹i vµthµnh c«ng cña nh÷ng ngµy th¸ng ®· qua.
Khi t«i viÕt bµi nµy th× chiÕn dÞch ETP1000 ®· qua l©ul¾m råi nhng xem l¹i trong kho vÉn cßn 3 c¸i. Lý do tånkho lµ ®Ó dµnh b¶o hµnh. T«i nghÜ lý do chÝnh kh«ng ph¶ilµ nh thÕ; mµ ch¾c lµ ë chç kh«ng ai nì b¸n hÕt nh÷ng c¸im¸y cã qu¸ nhiÒu kû niÖm bu«n b¸n buån vui víi FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
389
S¶n phÈm ¨n ®îc ®Çu tiªn cñaFPT
Lª ThÕ HïngTrî lý Tæng gi¸m ®èc
Trong nç lùc t×m kiÕm híng cho C«ng nghÖ ThùcphÈm, song song víi viÖc triÓn khai kÕ ho¹ch H.V chóngt«i ®· nghiªn cøu chÕ biÕn vµ thö nghiÖm thÞ trêng mét sès¶n phÈm.
S¶n phÈm cã Ên tîng nhiÒu nhÊt ®èi víi c¸n bé FPT lµbáng ng« mµu. Ch¾c v× nã lµ s¶n phÈm ®Çu tiªn cña FPT ¨n®îc.
Lóc nµy anh Dô võa ®i c«ng t¸c níc ngoµi vÒ. Anhmang theo mét ®èng mÉu. Trong sè ®ã cã lo¹i báng tõ bétng« mµ hiÖn nay ®îc tiªu thô réng r·i trªn thÞ trêng. Anh®Ò xuÊt lµm thö. Tuy nhiªn khi nghiªn cøu kü chóng t«ibiÕt kh«ng thÓ lµm ®îc v× ®Ó lµm ®îc s¶n phÈm th¬ngm¹i cÇn ph¶i cã d©y chuyÒn thiÕt bÞ cì vµo kho¶ng vµi tr¨mngµn USD. T«i nãi víi anh lµ thö dïng báng ng«, mét mãn¨n mµ trÎ em rÊt thÝch vµ nÕu thµnh c«ng th× còng kh«ngkhã s¾m thiÕt bÞ. Anh Dô ®ång ý vµ chóng t«i ph©n c«ngnhau: Anh Dô kiÕm phÈm mµu thùc phÈm, t«i chuÈn bÞbáng ng«. §Ó cã báng ng« gi¸ rÎ, t«i ®· ®Õn tËn mét gia®×nh cã m¸y næ báng kh¸ lín vµ ®Æt lµm kho¶ng 1 bao t¶i.ChuÈn bÞ ®ñ c¸c nguyªn liÖu: báng, phÈm mµu vµ ®êng,chóng t«i chuÈn bÞ lµm thö. Nhng kh«ng cã m¸y phun,thÕ lµ chóng t«i mîn ngay c¸i m¸y phun s¬n míi mua cña
Sö ký FPT 1988 - 1998
390
anh b¹n nhµ bªn. ChÝnh v× c¸i m¸y phun s¬n nµy mµ, saukhi ¨n ®Õn c¶ chôc bao nghe nãi, anh TrÇn V¨n Tr¶n ®·thèt lªn c©u nãi næi tiÕng FPT lóc bÊy giê: Chóng nã lõacho tao ¨n mÊy m2 s¬n.
Báng ng« mµu b¸n thö ®îc tiªu thô tèt nhng khi tÝnhto¸n l¹i cÈn thËn th× lîi nhuËn ch¶ lµ bao mµ rÊt mÖt máinªn chóng t«i còng ch¼ng nghÜ ®Õn viÖc th¬ng m¹i chóng.
C¸c lo¹i phång t«m cã gia vÞ ®îc triÓn khai nghiªn cøutrong sù hîp t¸c víi nhµ m¸y Thùc phÈm Chïa Béc.
CÇn ph¶i nãi ®©y lµ nhµ m¸y cã duyªn nî nhiÒu nhÊt víiC«ng nghÖ Thùc phÈm cña FPT. ChÞ Lª ThÞ Nhung, gi¸m®èc nhµ m¸y lu«n lu«n ñng hé chóng t«i trong viÖc triÓnkhai c¸c ho¹t ®éng t×m kiÕm s¶n phÈm míi. Trong hoµnc¶nh kh«ng cã phßng thÝ nghiÖm cña riªng m×nh th× ®©y lµmét ©n huÖ lín ®èi víi chóng t«i. Kh«ng chØ thÕ, hîp t¸ctrùc tiÕp víi nhµ m¸y s¶n xuÊt cho phÐp cã thÓ triÓn khainh÷ng l« s¶n xuÊt thö nghiÖm ®ñ qui m« ®Ó ®¸nh gi¸ nhucÇu thÞ trêng. C¸c c«ng viÖc nµy chØ cÇn thu håi ®ñ vèn,mµ ®iÒu nµy t¬ng ®èi dÔ dµng. CÇn nãi thªm lµ hÇu hÕtc¸c chi phÝ triÓn khai nghiªn cøu c¸c s¶n phÈm thö nghiÖmkiÓu nµy ngµy ®ã t¹i FPT ®Òu tõ nh÷ng nguån hîp t¸c nhthÕ nµy.
Trë l¹i víi b¸nh phång t«m cã gia vÞ. ý tëng nµy còng®îc anh Dô ®a ra trong mét lÇn ra B¾c. Anh ®· thö hîpt¸c víi mét vµi tæ chøc s¶n xuÊt b¸nh ph«ng t«m t¹i miÒnNam nhng kh«ng nhËn ®îc sù ñng hé. Sau khi bµn s¬lîc víi anh, chóng t«i ®Õn nhµ m¸y Thùc phÈm Chïa Béct×m chÞ Nhung. RÊt vui vÎ, chÞ Nhung ®· cö ngay chÞNguyÔn ThÞ B¾c, c¸n bé kü thuËt cña nhµ m¸y hîp t¸c víi
Sö ký FPT 1988 - 1998
391
chóng t«i. ChÞ B¾c rÊt nhiÖt t×nh vµ giái nghÒ. Lµm viÖc côthÓ víi chÞ vÒ kÕ ho¹ch triÓn khai xong chóng t«i b¾t tayvµo viÖc. §iÒu khã nhÊt trong viÖc nµy lµ b¸nh phång t«msÏ khã në nÕu tû lÖ c¸c chÊt phô gia kh«ng hîp lý. H¬n n÷akh«ng thÓ cho qu¸ møc qui ®Þnh c¸c chÊt nµy theo yªu cÇucña vÖ sinh thùc phÈm. Cuèi cïng chóng t«i còng hoµnthµnh mét sè mÉu phång t«m cã gia vÞ.
Mét khèi lîng b¸nh phång t«m cã gia vÞ kho¶ng vµichôc kg ®îc ®a ra thö b¸n t¹i cöa hµng bia Chïa Béc.T«i lÊy mét sè vÒ cho FPT thö. Theo t«i biÕt mäi ngêi ¨ncòng thÝch, nhÊt lµ b¸nh phång t«m võng vµ phång t«m ít.Tuy nhiªn mét sè ngêi kªu mÆn. §ã l¹i chÝnh lµ sù cè ýcã tÝnh th¬ng m¹i cña chóng t«i. Lµm b¸nh ph«ng t«mgia vÞ chóng t«i nh¾m ®Õn ®èi tîng kh¸ch uèng bia. Vµtheo lËp luËn cña chóng t«i th× nÕu b¸nh h¬i mÆn mét chót,d©n nghiÒn bia sÏ tiªu thô thªm bia. §iÒu nµy lµ mongmuèn cña nhµ m¸y Thùc phÈm Chïa Béc, lóc nµy ngoµiphång t«m, bia lµ mÆt hµng chñ lùc.
Do gi¸ thµnh cao, viÖc b¸n thö cho thÊy møc gi¸ ®¶mb¶o l·i kh«ng thùc hiÖn ®îc. Bªn c¹nh ®ã chóng t«ikh«ng tho¶ íc ®îc vÒ b¶n quyÒn vµ c¸ch thøc triÓn khai.S¶n phÈm coi nh thÊt b¹i. Tuy nhiªn cho ®Õn nay t«i vÉnnghÜ cÇn lµm l¹i lo¹i s¶n phÈm nµy, v× b©y giê møc sèngcña ngêi Hµ Néi ®· cao h¬n nhiÒu so víi nh÷ng n¨m 91-92, khi chóng t«i ®a ra.
Còng cÇn nãi thªm, míi ®©y t«i cã nh×n thÊy ë ®©u ®ãb¸nh ph«ng t«m cã mµu hång dÞu, h¬i cay. §ã ch¾c lµphiªn b¶n th¬ng m¹i ho¸ cña b¸nh phång t«m ít cña FPT.TiÕc lµ lóc ®ã kh«ng ®¨ng ký b¶n quyÒn.
Sö ký FPT 1988 - 1998
392
Hîp ®ång thø hai
(TrÝch FPT - Thuë ban ®Çu)§ç Cao B¶o
Gi¸m ®èc FIS
Hîp ®ång thø hai t«i nh¾c ®Õn lµ hîp ®ång thiÕt kÕ vµl¾p ®Æt hÖ thèng ®iÒu hoµ kh«ng khÝ cho trêng quay §µitruyÒn h×nh VN, bëi lÏ nã lµ hîp ®ång trong níc cã gi¸ trÞlín (kho¶ng 500.000 ®« la Mü) vµ lµ hîp ®ång ®Çu tiªn t«itham dù vµo qu¸ tr×nh ®Êu thÇu. Ban ®Çu §µi truyÒn h×nhVN mêi kh¸ ®«ng c¸c ®¬n vÞ trong níc tham dù (kho¶ng14 nhµ thÇu g× ®ã), hÕt vßng 1 chØ cßn 3 nhµ thÇu: FPT,TECAPRO vµ §H X©y dùng. Vµo vßng hai, do yÕu vÒ küthuËt TECAPRO quyÕt ®Þnh liªn doanh víi FPT vµ nh vËythùc chÊt chØ cßn cã FPT vµ §H X©y dùng. Gi¶i ph¸p küthuËt cña §H X©y dùng lµ gi¶i ph¸p ®iÒu hoµ b»ng h¬iníc, cßn gi¶i ph¸p cña anh TrÇn §øc NhuËn lµ gi¶i ph¸p®iÒu hßa kh«ng khÝ.
Anh TrÇn §øc NhuËn lµ mét kü s l¾p m¸y, suèt ngµyl¨n lén víi c«ng trêng, víi c«ng nh©n l¾p m¸y, thÕ nhnganh lµ ngêi rÊt say mª vµ tÝn nhiÖm m¸y tÝnh. §Ó chuÈn bÞcho ®¬n thÇu nµy chóng t«i ®· lµm mét demo b»ng STORYBOARD (kiÓu nh Power Point ngµy nay). Demo cã c¶dßng ch÷ "NhiÖt liÖt chµo mõng §ång chÝ Ph¹m Kh¾cL·m, Tæng gi¸m ®èc ®µi truyÒn h×nh ViÖt Nam", råi c¸cc¶nh « t«, xe ñi, m¸y bay, tÇu thuû ch¹y ra ch¹y vµo, thÓhiÖn søc m¹nh cña FPT, cã c¶ bøc tranh hai bµn tay n¾mchÆt vµo nhau thÓ hiÖn sù hîp t¸c gi÷a FPT vµ §µi truyÒnh×nh VN... Toµn bé c¸c dù to¸n cho c«ng tr×nh gåm h¬n
Sö ký FPT 1988 - 1998
393
h¬n mét tr¨m trang dÇy cép ®îc tÝnh to¸n vµ in ra bëi métch¬ng tr×nh do FPT x©y dùng. Ch¬ng tr×nh nµy do anhLª ThÕ Hïng m« h×nh ho¸, t«i vµ NguyÔn Thµnh Nam viÕtch¬ng tr×nh. Toµn bé qu¸ tr×nh tõ nghe Lª ThÕ Hïng m«t¶ bµi to¸n ®Õn viÕt vµ ch¹y thö nghiÖm ch¬ng tr×nh chØtrong vßng tõ s¸ng ®Õn chiÒu lµ hoµn thµnh.
Ngµy më thÇu chóng t«i mang c¶ m¸y tÝnh ®Õn héitrêng §µi truyÒn h×nh VN vµ demo ngay t¹i chç cho c¶héi ®ång. Gi¶i ph¸p cña §H X©y dùng cã tÝnh khoa häc rÊtcao, víi nh÷ng b¶n vÏ ®Ñp, c«ng thøc vµ tÝnh to¸n rÊt chÆttrÏ, c¸c ph©n tÝch vµ lý gi¶i cã vÎ khoa häc. Gi¶i ph¸p cñaFPT, do anh TrÇn §øc NhuËn vµ anh Lª ThÕ Hïng ®Ò xuÊt,l¹i mang tÝnh thùc tiÔn rÊt cao. T«i cßn nhí khi §H X©ydùng ph¸t biÓu lµ gi¶i ph¸p ®iÒu hßa b»ng kh«ng khÝ cñaFPT sÏ nãng vµ cã tiÕng ån cao, anh TrÇn §øc NhuËn ®·dÉn anh Ph¹m Kh¾c L·m vµ c¸c chuyªn gia cña §µi truyÒnh×nh VN ®i th¨m vµi c«ng tr×nh anh ®· thi c«ng vµ sau ®ãanh Ph¹m Kh¾c L·m ®· ph¸t biÓu tríc héi ®ång r»ng “T«i®Õn gÇn ®iÒu hoµ trung t©m mµ kh«ng nghe thÊy ån vµ ®Ótay vµo gÇn ®iÒu hßa mµ kh«ng thÊy nãng”. §Ó ph¶n b¸cl¹i gi¶i ph¸p ®iÒu hßa b»ng h¬i níc cña §H X©y dùng anhTrÇn §øc NhuËn ®· nªu ra “Kh¶ n¨ng èc cã thÓ lµm tæ vµsinh ®Î trong èng dÉn h¬i níc...”. Nãi chung lµ cuéc ®ÊuthÇu diÔn ra kh¸ c¨ng th¼ng vµ quyÕt liÖt. §©y lµ cuéc ®ÊuthÇu th¾ng lîi ®Çu tiªn cña FPT t¹i thÞ trêng ViÖt Nam më®Çu cho nh÷ng th¾ng lîi rùc rì h¬n sau nµy.
VÒ tin häc, hîp ®ång cung cÊp m¸y tÝnh cho Häc viÖnQuèc phßng vµ hîp ®ång cung cÊp m¸y tÝnh cho Côc B¶n®å, Bé Quèc phßng lµ hai hîp ®ång ®Çu tiªn. Tuy gi¸ trÞkh«ng lín nhng chóng cã ý nghÜa quan träng víi FPT, v×
Sö ký FPT 1988 - 1998
394
thêi ®iÓm n¨m 1988, kh¸ch hµng thêng tr¶ tríc 100%gi¸ trÞ hîp ®ång vµ nhËn m¸y tÝnh sau kho¶ng 3 th¸ng. Víih¬n ba m¬i triÖu ®ång kh¸ch hµng tr¶ tríc, FPT cã kinhphÝ ®Ó khai tr¬ng trô së míi t¹i 224 §éi CÊn vµ cã thÓduy tr× ®îc ho¹t ®éng cña c«ng ty trong mét vµi th¸ngkhã kh¨n ban ®Çu. Hai hîp ®ång nµy ®îc b¾t ®Çu chËmh¬n hai hîp ®ång lín nãi trªn, nhng tÝnh vÒ thêi ®iÓm kýkÕt, th× hai hîp ®ång nµy l¹i ®îc ký kÕt vµ ®ãng dÊu ®Çutiªn cña FPT. Hîp ®ång cung cÊp m¸y tÝnh cho Häc viÖnQuèc phßng do cã chó Thanh phô tr¸ch Khoa tin häc cñaHäc viÖn Quèc phßng, tríc lµ th ký cña §¹i tíng VâNguyªn Gi¸p, ®· ®îc ký kÕt chØ sau vµi ngµy cã con dÊuchÝnh thøc. Cßn hîp ®ång víi Côc B¶n ®å, Bé Quèc phßnglµ do t«i cã mÊy anh b¹n lµm m¸y tÝnh ë Côc B¶n ®å, BéQuèc phßng. T«i ®· qu¶ng c¸o vÒ FPT víi mÊy anh nµy.RÊt may lµ ®óng thêi ®iÓm thµnh lËp FPT th× c¸c anh cãnhu cÇu mua m¸y tÝnh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
395
Nh÷ng kû niÖm "Quª"Ph¹m Anh §øc
Trung t©m hÖ thèng th«ng tin
§Õn th¸ng 8 nµy lµ trßn 6 n¨m t«i g¾n bã víi FPT. §èivíi t«i cã lÏ FPT lµ ®Þnh mÖnh. Khi cßn ngåi trong trêng®¹i häc, vµo n¨m thø 3 t«i cã bÞ ®iÓm 3 ®Õn lÇn thø 2 m«nc¬ së d÷ liÖu cña anh Ngäc, ®Õn khi thùc tËp cuèi n¨m thø4 víi tÝnh gµn dë cña m×nh t«i chän thÇy gi¸o nµo chom×nh ®iÓm kÐm nhÊt lµm thÇy híng dÉn. ThÕ lµ FPT ®·®Õn víi t«i.
Gi¶ng Vâ lµ mét ng«i trêng cÊp 2 n»m bªn c¹nh håGi¶ng Vâ, gãc tr¸i cã Kh¸ch s¹n Hµ Néi 11 tÇng. LÇn ®Çut«i ®· mÊt gÇn c¶ buæi chiÒu ®Ó t×m ra ®îc C«ng ty“FBT”, c¸c b¹n ®õng cêi v× t«i viÕt sai chÝnh t¶, v× qu¶thËt c¸i tªn ®Çu tiªn ®i vµo ý thøc cña t«i lµ c¸i tªn ®ã chøkh«ng ph¶i FPT. §Õn C«ng ty, c¶m gi¸c ®Çu tiªn síng lµm¸t, sao m¸t thÕ! Cã lÏ ®©y lµ lÇn síng lÇn thø hai trong®êi (LÇn thø nhÊt lµ khi t«i vµo viÕng L¨ng B¸c Hå). T«i tùc¶m thÊy m×nh quª, lÇn t×m trong trÝ nhí xem cã th»ng nµoquª h¬n kh«ng ®Ó t×m c¶m gi¸c an ñi. T«i ®· nhí ra métth»ng b¹n tõ quª ra Hµ Néi vµo cïng líp ®¹i häc víi t«i.H«m nã nh×n thÊy tµu ho¶ ch¹y nã bËt thèt lªn "¥ chóngmµy ¬i tµu ®iÖn dµi thÕ", ®óng lµ th»ng nhµ quª xÞn.
ë Gi¶ng Vâ lËp tr×nh thËt síng, ch¼ng ph¶i häp hµnhg×, quyÕt ®Þnh g× lµ lµm ngay, háng th× ®Ëp ®i lµm l¹i. Saukhi ®îc vµo FPT t«i ®i thi ®Êu ë c«ng ty CÊp níc ngay,tiÕp tôc c«ng viÖc cña anh B¶o vµ anh Ph¬ng, t«i l¨n x¶
Sö ký FPT 1988 - 1998
396
vµo lµm viÖc. ThËt thiªng liªng víi nh÷ng ®ång tiÒn ®Çutiªn kiÕm ®îc, 430 ngh×n, sao nhiÒu thÕ ! Tiªu mÖt nghØcuèi th¸ng vÉn g¨m ®îc 200 ngh×n ®Ó dµnh mua xe m¸y.
L¹i nãi chuyÖn mua xe m¸y, håi ®ã nghÌo l¾m cã mçichiÕc xe ®¹p Viha ®á, mçi ngµy t«i ®¹p gÇn 30 c©y sè tõTr¬ng §Þnh ®Õn Yªn Phô, buæi tra quay vÒ Gi¶ng Vâ ®Ó¨n c¬m, trë l¹i Yªn Phô lµm viÖc vµ tõ Yªn Phô vÒ Tr¬ng§Þnh. NghÜ l¹i mµ thÊy "kinh!", mét c¬ thÓ tong teo, ®©u®ã 44 c©n g× ®ã. Lµm ®îc mét n¨m t«i ®Ó dµnh ®îc 2triÖu mµ con t¸m mèt ghÎ bÐt còng 10 triÖu, thÕ th× ph¶imÊt 5 n¨m n÷a. Nhê ¬n §¶ng ®æi míi kÞp thêi, nhê ¬nC«ng ty nhanh nh¹y víi thêi cuéc vµ nhê ¬n anh BïiQuang Ngäc xãt th¬ng cho t«i vay 1200 USD, t«i ®· mua®îc xe m¸y tríc kÕ ho¹ch 4 n¨m. Ngµy ®Çu v¸c conAtÕch vÒ, MÑ t«i b¶o "Tao tëng mµy mua c¸i xe nhá nhánh c¸i m«bilet chø c¸i nµy cång kÒnh thÕ ra ®êng ®©mvµo ngêi ta th× chÕt cha mµy!". Qu¶ thËt c¶m gi¸c ®Çu tiªnngåi lªn c¸i xe Êy cø nh lµ ®iÒu khiÓn « t« Êy, thÝch thËt!B©y giê cã lÏ ®îc l¸i chiÕc MecidÐt may ra míi cã c¶mgi¸c nh vËy.
Mét kû niÖm n÷a cña t«i lµ håi gi÷a n¨m 1994, anh B¶ocã ký ®îc hîp ®ång víi c«ng ty Du lÞch Hµ Néi. Mét lÇnanh B¶o, H¶i KÒu, vµ t«i th¸p tïng anh Ngäc sang kh¸chs¹n Hanoi Metropol. §i dÉn ®oµn cßn cã l·nh ®¹o cña c«ngty Du lÞch Hµ Néi. TiÕp ®oµn chóng t«i lµ anh Geogre -ngêi mµ sau nµy t«i cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc cïng trong hîp®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ hÖ thèng th«ng tin kh¸ch s¹nHIS - anh dÉn chóng t«i ®i th¨m kh¾p c¸c module hÖ thèngFront Office, Back Office, POS cña kh¸ch s¹n. §ang nãichuyÖn b»ng tiÕng Anh trong phßng Sale Marketting, anhNgäc chuyÓn sang nãi chuyÖn víi Geogre b»ng tiÕng Ph¸p,
Sö ký FPT 1988 - 1998
397
Ph¸p, t«i phôc anh Ngäc l¾m vµ cã lÏ tÊt c¶ nh÷ng ngêi®øng ®ã ®Òu phôc anh. Lóc ®Çu nãi b»ng tiÕng Anh th× con"VÞt" t«i nghe lâng bâng ®îc mÊy c©u chµo x· giao, haymÊy tõ nghiÖp vô kh¸ch s¹n, sau chuyÓn sang tiÕng Ph¸pth× ®óng lµ George vµ anh Ngäc ®· t¬ng toµn tiÕng sÊmvµo ®Çu t«i, thËt bÊt h¹nh!
KÕt thóc chuyÕn ®i th¨m, George mêi ®oµn ra BAR ®Óuèng, hai ba nh©n viªn ®em menu ra ®Ó mäi ngêi chän,anh Ngäc cã lÏ ch¼ng cã khã kh¨n g×, H¶i KÒu ranh ma cønh×n thÊy ch÷ g× ph¸t ©m gièng "Cèc tay" mµ gäi, anh B¶obµn t¸n mét lóc còng chän ®îc. Cßn t«i th× "bá mÑ råi",®· bao giê ngåi ë chç lÞch sù vµ toµn tiÕng "T©y" nh ë ®©y®©u. Qu©n ta th× ngåi ë xa lµm sao hái ®îc. T«i ®Þnh bµi"Kh«ng gäi g× hÕt" nhng nghÜ l¹i tiªng tiÕc, ®µnh ®äcquyÓn menu t×m nh÷ng tõ quen khi häc ngo¹i ng÷, thÊymét tõ quen quen t«i chän liÒn vµ rÊt kiªu h·nh nh×n mäingêi nh thÓ m×nh lµ ngêi rÊt sµnh ®iÖu. Ngåi mét lócnghe nh¹c, båi bµn bng c¸c thø ra cho mäi ngêi, ®Õn lîtt«i th× hìi «i, mét cèc cao ngÊt ngëng trong ®ùng mét thøníc ®á ®á, sÒn sÖt, mïi kinh l¾m. Bá mÑ råi! Lµm sao b©ygiê, bá th× kh«ng æn, gi÷a b¸ quan v¨n vâ thÕ nµy. Mµuèng th× kh«ng biÕt cã chÞu næi kh«ng. T«i quyÕt ®Þnhuèng. Nh¨n nhã mét lóc còng nuèt hÕt ®îc, t«i vÉn cha®Þnh thÇn ®îc nã lµ c¸i g×, bän "KhØ" nµy pha thÕ nµo mµkh«ng thÓ nhËn ra lµ c¸i g×, cã lÏ lµ mét thø níc qu¶ nhËptõ T©y vÒ. VÒ nhµ phi ngay vµo t×m quyÓn tõ ®iÓn tra tõ"Tomato", mÑ kiÕp! Cµ chua, §' ai ®em cµ chua ra mµ phaníc thÕ nµy. Sau nµy cã dÞp lµm viÖc víi anh L©n - Trî lýgi¸m ®èc tµi chÝnh kh¸ch s¹n Hanoi Metropol - T«i hái gi¸mét cèc níc cµ chua bao nhiªu, anh cho biÕt nã thuéc vµo®å uèng ®¾t cña kh¸ch s¹n, mêi mÊy ®«. ¥ h¬, m×nh xÞn
Sö ký FPT 1988 - 1998
398
h¬, m×nh xÞn thËt chø ch¼ng ch¬i!
Sö ký FPT 1988 - 1998
399
C¸i thuë ban ®Çu lu luyÕn Êy...
NguyÔn Quúnh V©n
Trung t©m DÞch vô vËn t¶i
Ph¶i c¸m ¬n c«ng ty ®· ®a ra khÈu hiÖu "Sö ký FPThay thëng" bëi bçng dng c¶ Trung t©m t«i mÊy b÷a naycø lóc r¶nh rçi lµ anh em l¹i miÖt mµi ngåi s¸ng t¸c. Mµlóc viÕt th× ®©m ra l¹i nghÜ ngîi, suy tëng vÒ nh÷ng g× ®·qua. ThÕ lµ c¶ bän lóc th× cïng nhau cêi ph¸, lóc l¹i trÇmmÆc nghiªm trang ®Ó nh×n l¹i qu·ng ®êng dµi mµ mäingêi ®· cïng nhau g¾n bã. Thµnh c«ng vui síng còngnhiÒu mµ thÊt b¹i buån phiÒn còng ch¼ng Ýt.
Nh÷ng c©u chuyÖn cø ®a t«i ®i ngîc l¹i dßng thêigian ®Ó trë vÒ víi nh÷ng buæi ®Çu buån vui ®¸ng nhí...
C¸i ®Ën t«i võa vµo Phßng vÐ, lóc nµo t«i còng t©mniÖm: m×nh míi ch©n ít ch©n r¸o vµo lµm, thÊy ai còngph¶i chµo hái kÝnh träng míi tèt. Cø lµm thÕ vµi h«m thÊykÕt qu¶ l¾m v× ai còng khen con bÐ ©ý ngoan ngo·n, nhanhmåm nhanh miÖng.
MÊy ngµy sau, t«i gÆp mét b¸c ®· ®øng tuæi, da ng¨m®en vµ tãc xo¨n nhiÒu, ngì b¸c ®ang lµm chuyªn gia dµih¹n ë ¡ngola. T«i bíc tíi chµo ngoan ngo·n. B¸c nh×n t«ing¹c nhiªn vµ tá ý kh«ng hµi lßng! Sau t«i ®îc giíi thiÖulµ anh H¶i - phô tr¸ch Trung t©m XuÊt nhËp khÈu vµ VËnt¶i võa ®i c«ng t¸c Liªn X« vÒ. Anh kh«ng giµ ®Õn thÕ vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
400
còng rÊt vui tÝnh, a ho¹t ®éng. ChØ nh÷ng lóc anh c¸u giËnhay th©m trÇm nãi chuyÖn viÖc, chuyÖn ®êi anh míi thùcsù giµ mµ th«i.
Råi mét h«m, khi ®ang lµm viÖc t¹i Phßng vÐ sè 3 LªTh¸i Tæ th× mét to¸n c¸c anh cargo sÇm sËp kÐo nhau vµo,®i theo cã mét g· trai. Tr«ng anh ta gÊu l¾m. Buæi ®Çu míivµo, nh×n c¸c anh cargo t«i thËt kÝnh nÓ. Anh Minh, anhLong, anh Th¹ch, anh nµo còng ®µng hoµng, ®Ünh ®¹c. Th¾tlng cã m¸y nh¾n tin pÝp pÝp, h«ng l¹i cßn ®eo mét sîi d©yb»ng b¹c hay inox g× ®ã thßng vµo trong tói o¸ch l¾m! VÒsau khi th©n thiÕt, ®îc thß tay vµo tói míi vì lÏ ®ã lµ d©y®eo ch×a kho¸ c¸c lo¹i. Mµ sao c¸c anh gi÷ nhiÒu ch×a kho¸thÕ. G· trai nµy l¹i cßn o¸ch h¬n c¶ c¸c anh cargo: h«ngcßn ®eo thªm c¶ chiÕc bËt löa zippo hÇm hè, bªn c¹nh lµchiÕc kÝnh Rayban ®en x×. H¾n ®ang say sa ®a mäingêi xem chiÕc ®ång hå vµ qu¶ng c¸o g× ®ã. BÊt thÇn lÊynã v¹ch xoÑt vµo mÆt bµn kÝnh ®Ó l¹i mét vÕt xíc dµi.Cha hÕt, g· ®Æt nã xuèng sµn, dËm giµy lªn vµ xo¸y mÊyvßng. Ghª thËt! T«i trßn xoe m¾t th¸n phôc, qu¶ng c¸o thÕmíi gäi lµ ®Ønh!
§ã chÝnh lµ anh Duy Hng võa ë H¶i Phßng lµm s¾t vÒ.Ch¼ng ph¶i chØ cã lÇn ®Çu ©ý mµ m·i vÒ sau nµy còng nhcho tíi tËn b©y giê anh vÉn lu«n mang l¹i cho mäi ngêinh÷ng Ên tîng m¹nh, rÊt "Hng §Ønh".
DÉu giê ®©y anh Hng §Ønh cña chóng t«i ®· lµ Gi¸m®èc Trung t©m FCS råi, nhng c¶ bän chóng t«i ngoµi lóclµm viÖc ra vÉn ®îc anh kÓ chuyÖn vui hoÆc nghÜ ra chomét ý tëng g× ®ã thËt hay. Khi anh vui chóng t«i còng®îc vui l©y, lóc anh buån phiÒn tøc bùc chóng t«i l¹i imlÆng nh nh÷ng h¹t thãc, ai lµm viÖc nÊy.
Sö ký FPT 1988 - 1998
401
Trung t©m t«i ®· qua råi c¸i thêi kú vµng son cò. Chóngt«i biÕt nÕu cø sèng m·i víi nh÷ng g× ®· qua th× ch¾c sÏ®Õn mét ngµy ph¶i ra ®i. Nhng nhiÖt huyÕt chóng t«i vÉncßn, t×nh yªu víi c«ng ty vÉn trµn ®µy, kh«ng lÏ chóng t«ingåi nh×n con thuyÒn ch×m. NguyÔn Tr·i xa cã c©u: "§ÈythuyÒn còng lµ d©n mµ lËt thuyÒn còng lµ d©n". Chóng t«icòng ®ang cïng nhau s¸t c¸nh ®Ó lµm nªn mét søc m¹nhtËp thÓ ®Ó n©ng ®îc chÝnh m×nh.
H·y thö nh×n mét c©y ®Ìn. GÆp giã to ®Ìn t¾t. Nhngb×nh ®Ìn vÉn ®Çy dÇu. ChØ chê cho giã qua vµ ®îc ngêich©m löa lµ ®Ìn sÏ ch¸y bïng lªn, to¶ s¸ng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
402
ChuyÕn tÇu FPT
Lª Hång S¬nC¸n bé xÝ nghiÖp gi¶i ph¸p PhÇn mÒm
Håi míi ra trêng t«i lµm viÖc ë ViÖn Tin häc, thuécViÖn Khoa häc ViÖt nam. D¹o ®ã, ngêi ta rÊt hay tranhc·i víi nhau vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tin häc vµo c¸cbuæi tra. H«m th× t¸n tông «ng ViÖn trëng cã con g¸ihäc tin häc gièng bè nh ®óc. Mµ trêi ¬i, ai ®· nh×n thÊy«ng Êy cha? Cã ngêi ®· nhÇm «ng Êy víi TrÞnh Mai råi®Êy. H«m th× chöi Qu¸nh TuÊn Ngäc bÊt tµi. Vµ cã h«mchöi bän FPT thèi. Thêng th× t«i rÊt ng¹i tham gia do xÊuhæ vµ h¬i dèt vÒ tin häc (t«i tèt nghiÖp ngµnh to¸n). Nãichung ch¼ng biÕt FPT lµ c¸i g×, chØ c¶m nhËn ®ã h×nh nhlµ mét c¸i chuÈn g× ®ã rÊt thèi, kiÓu nh FTP.
Sau nhiÒu h«m kh«ng hiÓu, c¶m thÊy ¸y n¸y, t«i monmen ®Õn bªn c« b¹n g¸i th©n lµm cïng phßng ®Ó hái vÒFPT. Thay v× ®îc gi¶ng gi¶i nh mäi khi, t«i chØ nhËn®îc mét c¸i cêi mØm th¬ng h¹i: "D©n tin häc mµ kh«ngbiÕt FPT µ?". Cµng thªm xÊu hæ.
§ã lµ vµo n¨m 1992. B©y giê ngêi Campuchia, ngêiLµo, ngêi Th¸i, ngêi M· lai... ®· nãi nhiÒu ®Õn FPT. CãlÏ ngêi ta còng ®ang nãi chuyÖn vÒ FPT t¹i Mü còng nªn.ChÝ Ýt th× còng cã «ng B×nh vµ «ng Nam ®ang h¸ måm trßnm¾t ë ®ã.
Sö ký FPT 1988 - 1998
403
Råi t«i vµo lµm viÖc t¹i FPT vµ cïng víi FPT t«i líndÇn lªn. FPT nh mét con bß s÷a tèt bông. T«i cã tiÒn muaxe. T«i ®· cã tiÒn söa nhµ vµ c¶ lÊy vî n÷a. Nµng ®· tõnglµ sinh viªn thùc tËp t¹i FPT. MÆc dï kh«ng híng dÉnmét chót nµo nhng t«i vÉn tù nhËn lµ thÇy tríc mÆt bèmÑ nµng. Ngµy nay, cã kh¸ nhiÒu c¸c c« xinh t¬i ®Õn thùctËp nhng biÕt lµm thÕ nµo ®îc khi vî lu«n nh¾c: "Kh«ng®îc híng dÉn sinh viªn n÷".
§· cã mét vµi kho¶nh kh¸c t«i bÞ nh÷ng thÕ lùc kh¸cc¸m dç, nhng c¸c «ng sÕp lu«n xen vµo ®óng lóc vµ cho®Õn b©y giê t«i vÉn ë trªn chuyÕn tÇu FPT. T«i vµ nhiÒungêi n÷a ®ang h¸o høc ®îi c¸c "option" (cæ phÇn) cña «ngB×nh. Råi m×nh sÏ giÇu to, sÏ lµ triÖu phó. Råi sÏ cã lócm×nh ®îc ®Ëp bµn ®Ëp ghÕ, vÆn vÑo bän ®iÒu hµnh c«ngty. Nhng tõ giê ®Õn lóc ®ã th× ph¶i lµm nh tr©u nh chã.L¹i n÷a m×nh kh«ng thÝch vµ còng kh«ng cã khiÕu v¨n th¬,nhng bän hä vÉn buéc m×nh ph¶i viÕt, nÕu kh«ng th× biÕttr¶ lêi vî ra sao nÕu n¨m nay kh«ng cã thëng? Cay ®¾ngh¬n, th»ng titi nµo ®ã l¹i moi ®©u ra bµi "Bót m¸u", ®äcghª ngêi ®Õn ®é c¶m thÊy m¸u còng ®ang nhá ra tõ c¸cphÝm ch÷. Th«i th×:
Run rÈy trong lßng
Nh×n trªn, ngãng tr«ng
Trõ l¬ng, ®au l¾m
Nªn bót ph¶i cong.
Sö ký FPT 1988 - 1998
404
Kû niÖm mét chiÒu thø b¶y
NguyÔn ThÞ Thu H¬ngPhßng Tµi vô
Chóng ta ai ®· tõng lµm viÖc cïng anh Hïng R©u vµonh÷ng n¨m 1994-1995 ch¾c h¼n vÉn cßn nhí tíi nh÷ng kúthi do anh tæ chøc. V©ng, ®· cã nh÷ng kú thi kh«ng aitho¸t ®îc kÓ c¶ anh Tr¬ng Gia B×nh vµ chó §µo Vinh.Nh÷ng bµi kiÓm tra cña anh mét thêi ®· tõng lµ nçi khiÕpsî cña ®¸m sinh viªn míi ra trêng nh t«i. KhiÕp sîkh«ng h½n v× ®Ò bµi khã nh»n mµ cßn v× nã thêng ®îctiÕn hµnh vµo c¸c buæi chiÒu thø b¶y. Së dÜ ngµy ®ã AnhHïng R©u chän chiÒu thø b¶y ®Ó kiÓm tra bän t«i cã lÏ ®Ócè xua ®i c¶m gi¸c c« ®¬n vµ ®ì thÊy chiÒu thø b¶y dµi lªthª vµ v« vÞ v× cha cã ngêi yªu.
Thêng th× ai ch¼ng mong chê chiÒu thø b¶y nhngngµy ®ã chiÒu thø b¶y ®èi víi qu©n Tµi vô chóng t«i thËt®¸ng ghÐt v× ngoµi viÖc tham dù c¸c kú thi mµ cßn ph¶inép b¸o c¸o tuÇn cho anh Hïng R©u. §øa nµo cha népb¸o c¸o ®õng cã hy väng rêi ®îc vÞ trÝ lµm viÖc ®Ó vÒ nhµ.Do ®ã bän t«i hËn anh l¾m vµ r¾p t©m sÏ cã dÞp b¸o o¸n.C¬ héi ®· ®Õn gÇn khi chóng t«i nhËn ®îc mét nguåntin:’’Anh Hïng R©u ®ang t¨m tia Chu Thanh Hµ’’. Ch¾cnhiÒu ngêi sÏ hái chuyÖn mét ngêi con trai cha vî t¸ntØnh c« g¸i cha chång th× cã g× ®¸ng bµn t¸n l¾m ®©u.§óng thËt, thêng th× nh thÕ nhng chuyÖn Anh Hïng
Sö ký FPT 1988 - 1998
405
R©u cã ngêi yªu th× l¹i l¹i lµ mét chuyÖn ®éng trêi, chØcÇn anh Êy sÏ xng h« Anh-Em víi c« g¸i nµo còng ®ñ tæchøc ®îc mét cuéc th¶o luËn råi v× xa nay chØ nghe thÊyAnh xng h« víi bän con g¸i chóng t«i lµ T«i - C« th«i.
Råi ngµy b¸o o¸n ®· ®Õn - Mét buæi tèi thø b¶y ®Çun¨m 95 khi tiÕt trêi Hµ néi ®· se l¹nh, còng nh bao thøb¶y kh¸c c¸nh Tµi vô chóng t«i ph¶i ë l¹i lµm b¸o c¸o tuÇn®Ó nép cho Anh Hïng R©u. H«m ®ã anh §iÖp Tïng còng ël¹i vµ khi biÕt bän t«i cã ý ®Þnh chäc tøc anh Hïng R©u,anh ®iÖp Tïng ®· nhËn ‘’§Ó Anh’’ råi anh ®· sö dông ngaychiÕc nh¾n tin mµ Anh Hïng thêng xuyªn mang theom×nh lµm vò khÝ tÊn c«ng. LËp tøc mét tin nh¾n ®· ®îcph¸t ®i:’’Em chê Anh ë vên hoa Hµng ®Ëu - Ngêi nh¾nChu Thanh Hµ’’. Khái ph¶i nãi Anh Hïng R©u lóc ®ã ®·håi hép thÕ nµo chØ biÕt r»ng khi nghe thÊy tiÕng kªu ‘’ TÝt,tÝt...’’ ph¸t ra tõ chiÕc m¸y nh¾n tin cña Anh th× còng lµ lócbän t«i lao ra cöa gäi anh Hïng R©u nép b¸o c¸o. Nhnglóc nµy cßn t©m trÝ ®©u mµ nhËn vµ ®äc b¸o c¸o n÷a nªnanh ®· b¶o bän t«i r»ng cø ®Ó b¸o c¸o l¹i trªn bµn anh v×anh cã viÖc ®ét xuÊt råi anh næ m¸y xe ®Þnh bon bon ®Õn®iÓm hÑn. Khèn thay ngµy Êy m¸y nh¾n tin ®©u cã hiÖn ®¹Þnh b©y giê v× tin nh¾n toµn kh«ng cã dÊu nªn ngêi nhËnth«ng tin dÞch sai néi dung lµ chuyÖn thêng t×nh. AnhHïng R©u còng vµo diÖn ®ã ®ång thêi v× say mª víi c«ngviÖc qu¸ Anh ®©u cã biÕt r»ng lµm g× cã vên hoa HµngDÇu. Råi còng cha hÕt, Hµng DÇu ë ®©u anh còng cha®Þnh h×nh râ nªn ngåi lªn yªn xe råi anh vÉn hái víi Anh§iÖp Tïng :’ Nµy Hµng dÇu ë ®o¹n nµo Êy nhØ?‘’ . ChØ chêcã thÕ Anh Tïng hái l¹i: ‘’ThÕ hµng dÇu hay Hµng ®Ëu?’’.BÝ qu¸ anh Hïng hái lu«n: ‘’ThÕ Hµng dÇu th× ë ®©u cßnHµng ®Ëu th× ë ®©u?’’. Hái ®Õn ®©y th× bän t«i chÞu hÕt næi
Sö ký FPT 1988 - 1998
406
bän t«i chÞu hÕt næi ®· ph¸ lªn cêi. Lóc ®ã Anh Hïng míibiÕt ®· tróng kÕ cña chóng t«i. Song dï sao anh còng cßnmay ch¸n kh«ng cã th× ®· ®îc dÞp chÕt cãng ë vên hoaHµng ®Ëu.
Ngµy nhËn ®ù¬c thiÕp cíi cña Anh víi Chu Thanh Hµthùc sù ®· lµ ngµy vui lín cña mäi ngêi trong c«ng ty,mét phÇn mõng cho Anh ®· t×m ®îc mét nöa cña m×nh,mét phÇn mõng cho b¶n th©n v× Ýt ra sÏ h¹n chÕ ®îcnh÷ng chiÒu thø b¶y ph¶i vÒ muén.
Sö ký FPT 1988 - 1998
407
Mêi n¨m tríc ®©y....
Lª §×nh LécC¸n bé trung t©m m«i trêng
Mét buæi tèi, kho¶ng ®Çu n¨m 1988, ®iÖn tho¹i nhµ t«ireo, ngêi gäi lµ anh B×nh. Anh ®Ò nghÞ t«i gióp anh thiÕtkÕ mét ng«i nhµ. Lµ mét kü s míi ra trêng trong thêibao cÊp nªn t«i lËp tøc ®Õn nhµ anh ngay. Th× ra anh yªucÇu t«i thiÕt kÕ mét c¨n phßng kho¶ng 20 m2, bªn c¹nhmét ph©n xëng g× ®ã, ®æ m¸i b»ng, têng x©y g¹ch cã vµilç cho ®êng èng ra vµo vµ ch¹y däc quanh têng. §¹i lo¹inh kiÓu nhµ c¬i níi tr¸i phÐp hiÖn nay. Anh giíi thiÖu t«icïng lµm viÖc víi mét anh ®en ®en, ¨n nãi hïng hån kiÓul¾p b¾p tªn lµ Hïng. S¸ng h«m sau chóng t«i ph¶i lªn®êng ®i Thanh Ho¸ ®Ó ®o hiÖn tr¹ng mÆt b»ng. T«i cßnnhí 3 chóng t«i ngåi thõ ë Hoµng DiÖu ®Ó ng¾m 2 c¸i xem¸y. C¸i cña t«i Cub 80 m¸y c¸nh anh Hïng b¶o yÕukh«ng ®i ®Õn Thanh Ho¸ ®îc, vµ c¸i cña anh Hïng hoÆccña ai ®ã Cub80 mµu xu hµo m¸y cèi anh Hïng b¶o khoÎh¬n nªn quyÕt ®Þnh lªn ®êng b»ng xe nµy. Sau khi ®îcanh B×nh cÊp lé phÝ, t«i vµ anh Hïng ®Ìo nhau ®i. GÇn ®ÕnNhµ m¸y thuèc l¸ Thanh Ho¸, anh Hïng b¶o: ”Ph¶i ¨ntríc khi vµo nhµ m¸y v× kh«ng ai cho m×nh ¨n ®©u“, anhcßn dÆn t«i ¨n võa ph¶i th«i v× anh B×nh dÆn lµ ph¶i tiÕtkiÖm, kh«ng ®îc ¨n qu¸ 180® (2 ngêi). Vµo ®Õn nhµm¸y, anh Hïng phãng ngay vµo khu nhµ ë cña chÞ em c«ngnh©n vµ l«i ngay díi gËm giêng mét chÞ sån sån ra 1 canx¨ng 20l, cã lÏ lµ x¨ng ¨n c¾p, ®æ ®Çy vµo xe vµ l¹i cÊt ®i
Sö ký FPT 1988 - 1998
408
cÊt ®i nh cò. Xung quanh thØnh tho¶ng cã nhiÒu tiÕng «i, achµo anh Hïng rÊt nhiÖt t×nh, may mµ anh h¬i ®en nªnkh«ng thÊy anh ®á mÆt. Sau ®ã anh dÉn t«i ra mét miÕng®Êt trèng vµ b¶o t«i lµ c«ng tr×nh sÏ ®îc x©y dùng ë ®©y.Vµ t«i b¾t ®Çu tiÕn hµnh c«ng viÖc cña m×nh.
Sau ®ã, t¹i Hoµng DiÖu, t«i cïng víi mét ngêi b¹n lµkiÕn tróc s hý ho¸y mét tuÇn vÏ ®îc kho¶ng 10 b¶n vÏA2 tõ phÇn kiÕn tróc ®Õn phÇn kÕt cÊu, ®em in ë xëng inBé X©y dùng h¼n hoi. Anh B×nh kho¸i l¾m, ®i l¹i liªn tôc,hót thuèc mï mÞt. Cßn anh Hïng lu«n hÝ hói mét gãc tÝnhto¸n, lÈm bÈm, tranh c·i... ThØnh tho¶ng anh l¹i ph¶i lînlê ë c¸c th viÖn ghi chÐp mét ®èng, nãi chung anh bËnrén ®Õn khæ së.
Sau khi hoµn thµnh, c¶ nhãm chóng t«i l¹i vµo nhµ m¸ythuèc l¸ Thanh Ho¸ mét lÇn n÷a, lÇn nµy kh¸ h¬n, ®i xecom m¨ng ca. Chóng t«i ®em toµn bé tµi liÖu vµo b¸o c¸o.Chóng t«i ®îc Gi¸m ®èc nhµ m¸y Lª ViÕt Dîc tiÕp 5phót. Håi ®ã tªn tuæi «ng nµy næi lªn nh cån v× s¶n phÈmthuèc l¸ B«ng Sen. Héi ®ång ngåi nghe b¸o c¸o kho¶ng 15ngêi g× ®ã t«i kh«ng nhí. Chóng t«i c¨ng hÕt c¸c b¶n vÏlªn têng, tr«ng còng rÊt hïng hËu, cã c¶ b¶n vÏ phèi c¶nhc«ng tr×nh. Anh B×nh tr×nh bµy tÊt c¶, tõ phÇn x©y dùng®Õn phÇn kü thuËt. Còng cã mét vµi c©u hái ph¶n biÖn,vÆnvÑo, c©u tr¶ lêi còng tr«i ch¶y. Råi còng kÕt thóc. Sau nµyt«i còng kh«ng râ c«ng tr×nh nµy cã ®îc x©y dùng haykh«ng.
Trªn ®êng vÒ chóng t«i ¨n uèng kh¸ h¬n.
GÇn 10 sau gÆp l¹i t«i míi biÕt: anh Tr¬ng Gia B×nh lµTæng Gi¸m ®èc C«ng ty FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
409
Còng gÇn 10 n¨m sau t«i míi gÆp l¹i anh Hïng, lóc nµyanh l¹i cã tªn lµ R¢U.
Còng gÇn 10 n¨m sau t«i míi biÕt, ®ã lµ Hîp ®ång ®Çutiªn cña C«ng ty FPT.
Vµ còng gÇn 10 n¨m sau t«i míi ®îc biÕt r»ng 10 n¨mtríc t«i ®· ®îc lµm viÖc cho FPT.
GÇn 10 n¨m sau...
Sö ký FPT 1988 - 1998
411
Nh÷ng bµi häc ®Çu tiªn
Lª TiÕn H¶i
Phßng KHKD
T«i tham gia FPT vµo ®Çu n¨m 1995. Lóc ®ã FSS míit¸ch riªng ra t¹i trô së Ngäc Kh¸nh. Mét h«m vµo cuçin¨m 1994 anh Phan Quèc Kh¸nh (b¹n cïng líp dù bÞ ®iLiªn x« víi t«i) ®Õn nhµ ch¬i vµ ®Ò nghÞ t«i tham gia cïngtriÓn khai mét hîp ®ång ®µo t¹o tin häc cho C«ng ty thÐpH¶i phßng (lµ mét phÇn trong hîp ®ång cung cÊp trangthiÕt bÞ vµ ®µo t¹o mµ FSS kÝ víi kh¸ch hµng). T«i phôtr¸ch phÇn Tin häc c¨n b¶n (DOS, Windows, Word,Excel), cßn nhãm anh Kh¸nh sÏ triÓn khai cµi ®Æt vµ ®µot¹o sö dông hÖ kÕ to¸n Balance cho kh¸ch hµng. T«i vui vÎnhËn lêi v× chç b¹n bÌ, h¬n n÷a viÖc dËy tin häc c¨n b¶nm×nh ®· quen, hÇu nh kh«ng cÇn chuÈn bÞ g×. Sau hai tuÇnmiÖt mµi dËy c¶ ngµy t«i ®· ®îc kh¸ch hµng nghiÖm thuhîp ®ång ®µo t¹o. §ã lµ lÇn tiÕp xóc ®Çu tiªn cña t«i víimét kh¸ch hµng doanh nghiÖp vµ còng lµ c«ng viÖc ®Çutiªn cña t«i (tuy kh«ng chÝnh thøc) t¹i FPT. Sau ®ã t«i cßntham gia cïng anh Kh¸nh trong viÖc ®µo t¹o tin häc c¨nb¶n cho hai doanh nghiÖp kh¸c lµ LIXEHA vµ Viglacerat¹i Hµ néi, ®Òu lµ c¸c kh¸ch hµng Balance cña FPT.
Kho¶ng gi÷a th¸ng 3/95 anh Kh¸nh gäi ®iÖn tho¹i vµhái t«i cã thÝch vµo FPT lµm c«ng viÖc tiÕp thÞ kh«ng.Trong th©m t©m t«i còng kh«ng biÕt lµ m×nh cã thÓ lµm g×
Sö ký FPT 1988 - 1998
412
trong m¶ng nµy, ®¹i lo¹i chØ nghe anh Kh¸nh gi¶i thÝch lµ®i ca hîp ®ång, ®i tiÕp kh¸ch, ®i ®ªm vÒ h«m... Nhng v×®i dËy nhiÒu ®· ch¸n nªn t«i quyÕt ®Þnh ®Õn FSS ®Ó thöc«ng viÖc míi. §ã lµ vµo mét buæi s¸ng th¸ng 3, tiÕp t«i t¹iphßng chÝnh trô së cña FSS lµ Anh NguyÔn Thµnh Nam,gi¸m ®èc phÇn mÒm. Anh Nam còng häc cïng n¨m víi t«ivµ anh Kh¸nh, chóng t«i còng ®· quen biÕt nhau tõ líp häcdù bÞ ®i Liªn x«. Håi häc ë Liªn x«, tuy häc kh¸c thµnhphè, nhng chóng t«i vÉn cã nhiÒu dÞp gÆp nhau. §iÒu lµmt«i Ên tîng nhÊt ë anh Nam lµ sù ch©n thµnh vµ nô cêirÊt hiÒn hËu vµ dêng nh bÏn lÏn cña anh. Anh Nam ®acho t«i quyÓn "Buyer Guide" cña Novell vµ gi¶i thÝch chot«i vÒ ho¹t ®éng ®¹i lÝ b¸n phÇn mÒm, vÒ viÖc lËp kÕ ho¹chkinh doanh, doanh sè... §èi víi t«i ®ã lµ mét c«ng viÖchoµn toµn míi, thiÕu c¶ kiÕn thøc c«ng nghÖ lÉn kiÕn thøckinh doanh. §iÒu lµm cho t«i tß mß víi c«ng viÖc h¬n c¶cã lÏ lµ do ®îc cung cÊp rÊt nhiÒu th«ng tin vµ c¸c s¶nphÈm c«ng nghÖ ®iÒu mµ tríc khi vµo FPT t«i lu«n c¶mthÊy thiÕu. Håi ®ã t«i kh«ng hiÓu râ b¶n chÊt cña ho¹t®éng ®¹i lÝ, t«i nghÜ mäi viÖc ®Òu ph¶i do tù m×nh ®i t×mkiÕm kh¸ch hµng ®Ó b¸n chø kh«ng ph¶i b¸n qua c¸c b¹nhµng, do vËy t«i nghÜ doanh sè 80K mµ FPT cam kÕt víiNovell lµ khã mµ thùc hiÖn ®îc. §Ó chÊn an tinh thÇn chot«i anh Nam vµ em Hoµ(håi ®ã lµ th kÝ bªn phÇn mÒm) ®·triÖu tËp cuéc häp c¸c ®éi kinh doanh cña FPT ®Ó bµn vÒkÕ ho¹ch cïng triÓn khai kinh doanh Novell. T«i nhí trongcuéc häp ®ã cã anh §ç Cao B¶o, anh T« TuÊn, anh HïngR©u, Ph¹m ThÕ Hïng, Hoµng Nam TiÕn, Ph¹m ViÖt Giang,H¶i bÐo HPT. Mäi ngêi tranh luËn mét håi råi ®i ®Õn kÕtluËn lµ khã thùc hiÖn ®îc doanh sè. Riªng t«i v× mï tÞt vÒthÞ trêng, kh¸ch hµng nªn cø kh¼ng ®Þnh bõa lµ m×nh sÏ
Sö ký FPT 1988 - 1998
413
bõa lµ m×nh sÏ trùc tiÕp ®i gÆp kh¸ch ®Ó th¬ng thuyÕt b¸nhµng Buæi häp kÕt thóc b»ng kÕt luËn cña Anh Hïng R©uvµ anh Nam nãi t«i ph¶i gÊp rót lªn ®îc kÕ ho¹ch kinhdoanh chi tiÕt cho tõng tuÇn, tõng th¸ng.
ChiÕn c«ng ®Çu tiªn cña t«i trong viÖc b¸n hµng trùctiÕp cho kh¸ch hµng lµ b¸n ®îc bé tµi liªô cña Netware4.1 (trÞ gi¸ USD 200) cho §¹i häc §«ng §« (do anh BïiViÖt Hµ giíi thiÖu) sau bao nhiªu c«ng khoe khoang víikh¸ch hµng vÒ c¸c th«ng tin quý hiÕm vµ rÊt ®Çy ®ñ trongbé tµi liÖu nµy. Sau ®ã t«i cßn ®a "s¸ng kiÕn" lËp h×nhthøc b¸n tr¶ gãp phÇn mÒm Novell cho c¸c kh¸ch hµng §¹ihäc lµ n¬i rÊt cÇn c¸c kiÕn thøc vµ c«ng nghÖ nhng l¹ithêng xuyªn kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh. DÜ nhiªn s¸ngkiÕn nµy cña t«i kh«ng ®îc Tïng kÕ to¸n chÊp nhËn vµcho ®Õn b©y giê t«i còng cha thÊy ai thùc hiÖn ®îcph¬ng ¸n nµy.
§ã lµ bµi häc ®Çu tiªn cña t«i trong c«ng viÖc kinhdoanh: CÇn cã th«ng tin thÞ trêng vµ cÇn t×m ®óng ®èitîng kh¸ch hµng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
415
Kû niÖm mét lÇn b¸n m¸y
TrÇn ThÕ HiÓnTrung t©m hÖ thèng th«ng tin
ThÊm tho¸t thÕ mµ ®· 4 n¨m råi, thêi gian vïn vôt tr«iqua ®Ó l¹i trong t«i nhiÒu kû niÖm buån vui trong nh÷ngngµy ®Çu tËp toÑ ®i lµm Marketing. Mét nghÒ tr¸i h¼n víichuyªn m«n bao n¨m ®Ìn s¸ch häc ë trêng. Nhng th«ikÖ bao nhiªu ngêi tr¸i ngµnh tr¸i nghÒ mµ cã sao ®©u, cãngêi l¹i thµnh sÕp to h¼n hoi.
Nh÷ng ngµy ®Çu ®îc giao lµm Marketing, t«i ch¼ngbiÕt ph¶i b¾t ®Çu tõ ®©u, lµm g× ®Ó b¸n ®îc m¸y tÝnh.Trong khi ®ã nh×n nh÷ng TiÕn bÐo, H¶i kÒu, chóng nã suètngµy bËn bÞu víi nh÷ng hîp ®ång nµy ®ång nä t«i l¹i cµngsèt ruét. Suèt 3 th¸ng rßng r· lang thang hÕt phè nµy, ngânä, tra hÕt quyÓn trang vµng ®iÖn tho¹i ®Ó t×m nh÷ng c¬quan nµo cã kh¶ n¨ng mua m¸y. Sau khi ®¸nh dÊu nh÷ngchç cã thÓ ®Õn ®îc t«i b¾t ®Çu gäi ®iÖn tho¹i cho c¸c vÞgi¸m ®èc xin gÆp, cã vÞ th× niÒm në, cã vÞ th× ch¼ng cho®îc c©u ®éng viªn nµo l¹i cßn g¾t gáng nµy nä tøc ®Õn øaníc m¾t. Sau mét thêi gian ch¼ng lµm ®îc g×. §ªm n»mv¾t ãc suy nghÜ nÕu cø ®µ nµy ch¾c m×nh ch¼ng ®îc lµm ëFPT, trong khi ®ã FPT l¹i lµ c¬ quan t«i rÊt thÝch ®îc lµmviÖc, buån ch¸n t«i b¾t ®Çu ®i gÆp l¹i b¹n bÌ xem c¬ quanchóng nã cã mua g× kh«ng ®Ó nhê chóng nã gióp. ThËtkhèn khæ cho t«i nh÷ng chç t«i quen th× ®Òu kh«ng cã ý®Þnh mua m¸y tÝnh, nhng m·i råi «ng trêi còng th¬ngt«i, th»ng b¹n mµ t«i míi quen ®îc h¬n 1 tuÇn ®· chØ cho
Sö ký FPT 1988 - 1998
416
t«i lµ cã C«ng ty TNHH VIJACO ë phè Lý Nam §Õ ®angcã nhu cÇu mua m¸y vi tÝnh ®Ó qu¶n lý kh¸ch s¹n, thÕ lµt«i h¨m hë ®Õn. GÆp Gi¸m ®èc lµ mét bµ bÐo tèt nÆngchõng 65 ký l«, t«i ngåi nãi chuyÖn nhng hoµn toµn cha®¶ ®éng g× véi vÒ viÖc mua b¸n mµ chØ nãi chuyÖn linh tinhvíi môc ®Ých lµ cho bµ ta thÊy kho¸i lµ ®îc, khi bµ takho¸i råi th× b¸n m¸y xÞn hay m¸y nh¸i bµ ta còng sÏ muavµ qu¶ nhiªn ®óng vËy. Sau khi t«i chµo b¸n m¸y Olivetti486SX25, 4MB Ram, 80MB HDD víi 1,250 USD bµ ta®Þnh kh«ng mua mµ chØ mua m¸y §«ng nam ¸ lµm cho t«il¹i ph¶i t×m c¸ch ®èi phã uèn ba tÊc lìi chª bai m¸y nh¸ivíi môc ®Ých lµm cho bµ ta sî m¸y nh¸i th× th«i ®ång thêit«i l¹i ph¶i nhê b¹n t«i lµm thÇy dïi ®Ó bµ ta ph¶i tõ bá ý®Þnh ®ã. Cø nhïng nh»ng thÕ mµ còng ph¶i mÊt ®øt h¬nmét th¸ng bµ Êy míi ®ång ý mua, ph¶i nãi r»ng t«i chabao giê l¹i thÊy sung síng ®Õn thÕ, síng ®Õn møc chØmuèn nh¶y cÉng lªn cho tho¶ thÝch v× nã lµ kÕt qu¶ ®Çutiªn sau bao ngµy rßng r· n¾ng ma, buån b· vµ h¬n n÷anã còng lµ cøu c¸nh cña t«i sau mét thêi gian dµi lµm viÖcmµ ch¼ng cã kÕt qu¶ g×. T«i h¨m hë vÒ b¸o c¸o l·nh ®¹o vµchuÈn bÞ lµm thñ tôc xuÊt kho. H«m sau mét m×nh mét xem¸y chë mét dµn m¸y tÝnh ®i triÓn khai.
§Õn b©y giê dï t«i ®· Marketing ®îc nhiÒu hîp ®ångtrÞ gi¸ tõ vµi chôc ngµn ®Õn vµi tr¨m ngµn nhng kû niÖmlÇn b¸n m¸y ®Çu tiªn cña t«i vÉn kh«ng thÓ phai mê, v× nãlµ kÕt qu¶ cña t©m huyÕt víi mét nghÒ míi cña t«i sau bao®ªm tr»n träc t×m ®êng b¸n m¸y, sau bao ngµy ®éi n¾ng,®éi ma, lang thang kh¾p phè phêng Hµ néi ®Ó t×m ®êngb¸n m¸y, nã lµ mét c¸nh cöa ®Çu tiªn më ra cho t«i méthíng ®i míi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
417
ChiÕc m¸y ®Õn nay ®· hÕt h¹n b¶o hµnh nhng c¸ch ®©ychõng hai th¸ng, VÉn bµ gi¸m ®èc nÆng 65 ký l« ®ã gäinhê t«i cµi ®Æt gióp mét sè phÇn mÒm v¨n phßng vµ t«inhËn lêi ngay. Nh×n l¹i chiÕc m¸y vÉn ch¹y tèt, nh÷ng kûniÖm lÇn b¸n m¸y ®Çu tiªn l¹i trµo d©ng vµ t«i véi ghi l¹i®Ó ®îc c¸c b¹n chia xÎ cïng t«i.
Hµ néi 10 th¸ng 8 n¨m 1998
Sö ký FPT 1988 - 1998
419
Kû niÖm triÓn khai hîp ®ång
Ph¹m ThÕ HïngPhã gi¸m ®èc FIS
T«i nhí thêi gian ®ã lµ cuèi n¨m 1992, ®Çu n¨m 1993,FPT ký ®îc víi EC mét hîp ®ång lín trang bÞ m¸y tÝnh,m¸y in cho c¸c v¨n phßng EC vµ mét sè ng©n hµng t¹inhiÒu TØnh/TP trong c¶ níc. Nh trong tuyÓn tËp "Nhí l¹i11/92" cña anh Bïi Quang Ngäc cã nh¾c ®Õn, FPT nhËpm¸y tÝnh vÒ TP Hå ChÝ Minh. FPT HCM thuª 1 biÖt thùkh¸ to t¹i khu vùc gÇn s©n bay T©n S¬n NhÊt ®Ó lµm kho vµkiªm trung t©m test chuÈn bÞ m¸y.
Lóc ®ã t«i cïng anh Ng« Vi §ång (giê lµ gi¸m ®ècHiPT HCM), anh V¨n (sau sang HiPT råi l¹i lËp c«ng tyriªng) vµ Mai Sung (giê phô tr¸ch trung t©m Internet FPTHCM) võa hoµn thµnh xong hîp ®ång x©y dùng m¹ng m¸ytÝnh cho Vietsopetro. T«i ®îc FPT cö vµo TP HCM hç trîcho FPT HCM triÓn khai hîp ®ång l¾p m¹ng cho Viet-so tõ26 th¸ng 10 n¨m 1992. T¹i thêi ®iÓm ®ã cã lÏ m¹ng Viet-So lµ m¹ng m¸y tÝnh lín nhÊt vµ phøc t¹p nhÊt ë ViÖt nam.T«i ë TP HCM vµ Vòng tÇu h¬n 2 th¸ng ®Ó triÓn khai H§nµy vµ ®ang rÊt muèn ra Hµ néi th× nhËn ®îc tin FPTtróng thÇu cung cÊp trang thiÕt bÞ tin häc cho EC vµ anhNgäc cã chØ thÞ cho t«i ë l¹i TP HCM ®Ó chØ ®¹o TriÓn khaiphÇn phÝa Nam cña hîp ®ång EC.
T«i ®îc giao nhiÖm vô tæ chøc test m¸y vµ chuÈn bÞm¸y cho toµn hîp ®ång. T«i vµ mét sè anh em trong ®ã cã
Sö ký FPT 1988 - 1998
420
H¶i con tõ Hµ néi míi vµo ¨n ngñ lu«n t¹i ®ã ®Ó tiÖn lµmviÖc. Ng«i nhµ FPT HCM thuª kh¸ réng r·i, cã s©n réng,cæng riªng biÖt. Chóng t«i thêng r¶i m¸y ra kh¾p s©n,kh«ng cÇn bµn ghÕ, ®Ó kiÓm tra vµ cµi ®Æt m¸y. Hµng ngµyanh Ch©u, anh §ång, chÞ Thanh thêng xuyªn qua muahoa qu¶ níc uèng vµ ®éng viªn anh em lµm viÖc ®Ó kÞptiÕn ®é hîp ®ång. Do thêi h¹n hîp ®ång còng cßn ng¾n,mÆt kh¸c l¹i s¾p ®Õn tÕt ©m lÞch nªn chóng t«i thêng lµmviÖc 14 ®Õn 15 tiÕng mét ngµy cho kÞp thêi gian. Tuy lµmviÖc c¨ng th¼ng nhng tÊt c¶ chóng t«i ®Òu rÊt h¨ng say,lu«n lu«n vui vÎ trõ B×nh bÐo thêng lÈn ®i ch¬i ®Ó trènviÖc. Toµn bé c¸c m¸y tÝnh, m¸y in ®Òu ®îc bãc ra, ch¹ythö, in thö rÊt cÈn thËn, viÕt phiÕu b¶o hµnh vµ ®îc ®ãnggãi l¹i ®Ó chuÈn bÞ chuyÓn ®i.
§Õn ngµy lªn ®êng, tÊt c¶ 4 híng ®Òu tËp trung tõ 3, 4giê s¸ng ®Ó bèc hµng. T«i nhí h«m ®ã lµ vµo kho¶ng 19hay 20 tÕt g× ®ã. T«i phô tr¸ch híng ®i Phan rang , PhanthiÕt, Phó yªn, Kh¸nh hoµ vµ B×nh ®Þnh. Cïng ®i víi t«i cãB×nh bÐo (sau nµy cã thêi gian lµm gi¸m ®èc FPT B×nh®Þnh, b©y giê th«i kh«ng lµm ë FPT n÷a). Chóng t«i trëm¸y trªn mét xe ca h×nh nh lµ xe Ba ®×nh hay H¶i ©u g×®ã.
§óng lµ v¹n sù khëi ®Çu nan, ngay khi ra khái Hè nai(thuéc tØnh §ång nai) mét ®o¹n th× bÞ t¾c ®êng. Chóng t«iph¶i n»m chê ë ®ã mÊt 3, 4 tiÕng ®ång hå míi ®i ®îc.§ang lóc h¨ng m¸u mµ ph¶i ngåi chê mÊy tiÕng ®ång håth× qu¶ lµ sèt ruét.
§i ®Õn gÇn Cµ n¸ (b©y giê thuéc tØnh Ninh thuËn, gÇnthÞ x· Phan rang) tù nhiªn t«i thÊy cã mïi khÐt råi sau ®ãc¶ « t« thÊy khãi cuén lªn mï mÞt. T«i h« "ch¸y xe råi" vµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
421
h« B×nh bÐo dËy ®Ó «m ®èng m¸y trªn xe xuèng. Tµi xÕ vµphô xe hèt ho¶ng nh¶y xuèng vµ hä ph¸t hiÖn ra khãi bèclªn tõ b¸nh sau xe. Hä lÊy x« móc níc t¸t hèi h¶ vµo gÇmxe vµ mét lóc sau th× hÕt khãi. Lóc ®ã t«i vµ B×nh bÐo ®·«m ®îc 4, 5 thïng m¸y xuèng råi. ThËt lµ hó vÝa! Sau khikiÓm tra xe, anh l¸i xe th«ng b¸o nguyªn nh©n lµ do phanhbÞ kÑt, lóc nµo còng ë tr¹ng th¸i phanh nªn g©y ra ma s¸tlín. Anh ta nãi lµ cø yªn t©m, anh ta sÏ xö lý triÖt ®Ó. C¶®oµn l¹i ngåi chê l¸i xe "xö lý". T«i còng kh«ng tin lµ anhta xö lý cã triÖt ®Ó hay kh«ng nhng mµ ch¼ng cßn c¸chnµo kh¸c nªn còng ®µnh ph¶i chÞu vËy. Sau mÊy tiÕng ®ånghå söa ch÷a, chóng t«i l¹i tiÕp tôc lªn ®êng. Sau nµy khivÒ ®Õn TP HCM anh l¸i xe míi thó nhËn lµ anh ta ph¶i bábít mét phÇn hÖ thèng phanh cña xe ®i. ThËt lµ hó vÝa ®·kh«ng x¶y ra chuyÖn g×. TuyÕn ®êng bän t«i ®i ph¶i vîtqua mÊy c¸i ®Ìo lín trong ®ã cã ®Ìo Cï m«ng theo l¸i xenãi lµ ®Ìo nguy hiÓm nhÊt trªn tuyÕn ®êng B¾c Nam víisè tai n¹n x¶y ra nhiÒu nhÊt nªn vÊn ®Ò phanh xe lµ vÊn ®ÒrÊt quan träng ®Ó ®¶m b¶o an toµn.
Sau ®ã chóng t«i triÓn khai l¾p ®Æt m¸y cho c¸c tØnhKh¸nh hoµ, Phó yªn vµ vît ®Ìo Cï m«ng sang B×nh ®Þnhvµo lóc 10 giê ®ªm. Vît ®Ìo vµo ban ®ªm kÓ còng sînhng sî nhÊt lµ hai bªn ®êng chóng t«i thÊy rÊt nhiÒunÕn vµ h¬ng ®ang ch¸y. Hái ra th× chóng t«i ®îc biÕt võacã vô tai n¹n, mét xe ca trë ®a phÇn lµ sinh viªn vÒ nghØ tÕtbÞ lËt trªn ®Ìo.
Sau khi chóng t«i lµm viÖc xong ®iÓm cuèi cïng lµNg©n hµng C«ng th¬ng B×nh ®Þnh th× ®· lµ 4 giê chiÒu.¤ng gi¸m ®èc ng©n hµng cø mêi chóng t«i ë l¹i dù b÷aliªn hoan tÊt niªn cña Ng©n hµng tæ chøc vµo chiÒu h«m®Êy nhng chóng t«i kiªn quyÕt tõ chèi. Ra khái ng©n hµng
Sö ký FPT 1988 - 1998
422
hµng chóng t«i dù ®Þnh vît ®Ìo ngay chiÒu h«m ®ã råimíi ¨n tèi. Nhng khi xe võa ra khái thµnh phè Quy nh¬nth× nghe cã riÕng r¾c r¾c, Çm Çm ë díi gÇm xe. L¸i xephanh gÊp l¹i. C¶ ®oµn hèt ho¶ng kh«ng biÕt truyÖn g× x¶yra. Sau khi xuèng kiÓm tra, l¸i xe th«ng b¸o xe bÞ gÉy trôc.ThËt hÕt hån. Anh ta b¶o may mµ bÞ ngay ë ®©y chø nÕu®ang ®i trªn ®Ìo mµ bÞ th× ch¾c lµ ®i råi!!! ThÕ lµ chóng t«il¹i ®îi. ¤ng tµi ph¶i ®i xe «m vµo thµnh phè mua trôc kh¸c®Ó thay. §Õn tËn 9 giê tèi h«m ®ã chóng t«i míi l¹i lªn®êng tiÕp. Võa ®i t«i võa lo kh«ng biÕt xe cßn bÞ sao n÷akh«ng ®©y.
Anh l¸i chÝnh vµ anh l¸i phô thay nhau ch¹y suèt ®ªmngµy ®Ó cßn kÞp thêi gian vÒ TP HCM cho t«i bay ra Hµnéi (t«i ®· nhê ®Æt vÐ tríc vµo ngµy 28 tÕt, vÐ m¸y bayngµy tÕt rÊt khã mua, ph¶i ®Æt tríc nhiÒu ngµy). Khichóng t«i vÒ ®Õn TP HCM lµ ngµy 27 tÕt, FPT HCM ®· ®ócs¾n hu©n ch¬ng vµ quµ cho c¸c ®oµn ®i triÓn khai vÒ vµ tæchøc liªn hoan vµo ngµy 26 tÕt nhng ®oµn chóng t«i ®·kh«ng vÒ kÞp ®Ó cïng tham gia.
Nh÷ng ngµy ®Çu thùc tËp ë FPT
Lª Hïng S¬nXÝ nghiÖp gi¶i ph¸p phÇn mÒm
§ã lµ nh÷ng ngµy khã quªn ®èi víi t«i, nh÷ng ngµy ®Çu®Õn c«ng ty FPT ®Ó thùc tËp. Mét s¸ng cuèi hÌ oi ¶ t«ingËp ngõng gâ cöa phßng m¸y tÝnh cña FPT n»m trongtrêng Gi¶ng Vâ. C¸nh cöa më ra tríc m¾t t«i, kh«ng khÝl¹nh ïa ra, mét d·y c¸c m¸y tÝnh mµu x¸m, CPU rÊt mángm¶nh, mµn h×nh mµu xanh ®á, nhÊp nh¸y, nh÷ng dßng texttr«i vï vï tríc mÊy anh chÞ lËp tr×nh viªn (sau nµy t«i míibiÕt lµ m¸y cña Olivetti), kh¸c xa víi sù tëng tîng cñat«i. Thêi ®ã ë trêng chóng t«i chØ ®îc dïng nh÷ng chiÕcm¸y tÝnh tr«ng cã vÎ cæ cæ, CPU to kÖch mµn h×nh mono®en/tr¾ng hoÆc xanh/®en cña mÊy níc §«ng ¢u s¶n xuÊtth× ph¶i. C¸c trung t©m cho thuª m¸y th× h¬n mét chót, cãkhi ví ®îc m¸y mÇu, nhng phÇn lín lµ m¸y XT, cã khichØ cã æ mÒm kh«ng cã æ cøng, cã thÓ ch¹y thi víi rïa(thùc ra còng ch¼ng cÇn h¬n v× sinh viªn th× chØ häc mÊylÖnh cña hÖ ®iÒu hµnh DOS vµ lËp tr×nh PASCAL 3.0 th«imµ), phßng èc th× lµm sao mµ m¸t ®îc nh ë ®©y. §îcanh Vâ Mai, b©y giê lµm ë HiPT (anh xin cho t«i vµo thùctËp) ®a vµo phßng cña manager. Cha hÕt cho¸ng khi vµophßng m¸y, t«i l¹i trßn xoe m¾t nh×n mét anh ngåi trícmét mµn h×nh rÊt mÞn víi rÊt nhiÒu tranh ¶nh h×nh tîngtrong c¸c khung vu«ng, tay di mét côc nhá g× ®ã nèi d©yvíi m¸y tÝnh, lµm mét mòi tªn trªn mµn h×nh ch¹y theo, råithÊy mét mµn h×nh kÎ b¶ng bËt ra, råi anh ta gâ phÝmnhoay nho¸y ch¾c lµ tra sè liÖu g× ®ã ®Ó tr¶ lêi c©u hái cña
Sö ký FPT 1988 - 1998
424
mét anh ®eo kÝnh tr¾ng, mÆt ®á hång hµo vµ cã vÎ ®¨mchiªu, gièng mét business man (vÒ sau t«i míi biÕt c¸ich¬ng tr×nh ®ã lµ Windows, h×nh nh 2.0 hay 3.0 g× ®ã,vµ ngêi ngåi tríc m¸y lµ anh Phan Minh T©m, mét cùusinh viªn kho¸ 31 cïng trêng B¸ch khoa víi t«i), anh Maigiíi thiÖu ngêi ®ã lµ anh Bïi Quang Ngäc phã khoa Tint«i häc ®ång thêi phô tr¸ch ë ®ã lµm t«i ng¹c nhiªn vµ thÊyh¬i run v× kh«ng hiÓu t¹i sao m×nh ch¼ng hÒ biÕt g× vÒ «nggi¸o nµy, mµ l¹i cßn lµm ®Õn phã khoa. Sau vµi lêi hái han,dÆn dß cña anh Ngäc, t«i ®îc nhËn thùc tËp díi sùhíng dÉn cña anh §ç Cao B¶o. Ên tîng ®Çu tiªn cña t«ivÒ con ngêi nµy lµ anh rÊt gÇy, nãi nhanh, ®i l¹i lËt ®Ët,võa ®i võa nh×n xuèng ®Êt nh ®ang t×m g× ®ã, cÆp m¾t tinhanh sau cÆp kÝnh tr¾ng dµy cép. Anh B¶o cho t«i tham giavµo nhãm nghiªn cøu ch¬ng tr×nh so¹n th¶o ghÐp nèivideo víi m¸y tÝnh ®Ó chuÈn bÞ ®Ó lµm ch¬ng tr×nh demochuÈn bÞ cho dÞp kû niÖm 5 n¨m ngµy thµnh lËp c«ng ty.§ã thùc sù lµ mét ch¬ng tr×nh tuyÖt vêi (c¸i mµ ngµy nayngêi ta gäi lµ c«ng nghÖ multimedia), anh B¶o demo c¸chiÖu øng xö lý h×nh ¶nh tõ mét b¨ng video b×nh thêng,khi qua m¸y tÝnh l¹i cã thÓ quay, lén zoom ra, vµo, biÕn®æi c¸ch thÓ hiÖn theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, l¹i cßn ghÐp®îc víi c¸c ch÷ m×nh gâ vµo víi c¸c d¶i mµu biÕn ®æi nhb¶y s¾c cÇu vång, l¹i cßn lång ®îc tiÕng cêi, tiÕng hß hÐtvç tay, hay mét ®o¹n nh¹c giao hëng ë ®o¹n cao trµo tentÐn tÐn tÌn cña Bethoven n÷a chø vµ c©u nãi “vç ç ç... tay”víi giäng chua loÐt cã mét kh«ng hai do chÝnh anh B¶o tù®äc vµ thu qua micro ghÐp víi m¸y. Qu¸ søc tëng tîngcña mét sinh viªn n¨m thø ba nh t«i. ThÕ lµ t«i h¸o høcnhËp cuéc, long tong cïng anh B¶o chuÈn bÞ cho ®ªm biÓudiÔn kû niÖm. Nh÷ng ngµy ®ã c«ng ty thËt s«i ®éng, mäi
Sö ký FPT 1988 - 1998
425
s«i ®éng, mäi ngêi tÊt bËt l¾m, ai còng nh ai. Ngêi saugiê lµm viÖc lµ l¹i tËp v¨n nghÖ, nh¶y nhãt, móa h¸t, lËph¼n mét dµn ®ång ca, cã nh¹c trëng Kh¾c Thµnh mÆc h¼n¸o ®u«i t«m ®en thuª tËn nhµ h¸t trung ¬ng, dµn nh¹c l¹itoµn h¸t xuyªn t¹c, ngêi lo chuÈn bÞ m¸y mãc, ngêi bµnkÞch b¶n. Say sa! LÔ héi 13/9 n¨m ®ã thËt lµ n¸o nhiÖt,tng bõng, mäi ngêi h¶ hª, vui vÎ trµn trÒ sau nh÷ng ngµyth¸ng “hoµn thµnh nµo còng nhiÖm vô, vît qua nµo còngkhã kh¨n, liªn hoan nµo còng khen thëng”...
§ã lµ nh÷ng ngµy ®Çu t«i vÒ c«ng ty, nh÷ng c¶m nhËnthë ban ®Çu ®ã ®· lµm t«i g¾n bã víi n¬i nµy khi ®· ratrêng, vµ c¶ mét sè b¹n häc cïng líp. §· n¨m n¨m tr«iqua, c«ng ty l¹i bíc vµo chuÈn bÞ lÔ héi 10 n¨m. Víinh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t ®éng phong trµo hÕt søc s¸ng t¹ocña c«ng ty, ch¾c lÔ héi n¨m nay sÏ r«m r¶ l¾m, vµ víi sùph¸t triÓn kh«ng ngõng n¨m nay gÊp rìi n¨m tríc, ch¾csÏ cã thëng to ®©y. Hy väng!!!
Sö ký FPT 1988 - 1998
426
"Lu«n hÕt m×nh v× c«ng viÖc"Ph¹m §øc H¶i
C¸n bé Trung t©m B¶o Hµnh
ChuyÖn ®· tõ l©u råi xong kh«ng hiÓu t¹i sao t«i thÊyvÉn cßn nhí m·i. Håi ®ã vµo kho¶ng n¨m 1993, Trung t©mISC ®ang ®ãng ®« ë NguyÔn Th¸i Häc. Trung t©m ngµy ®ãcã h¼n hai chiÕc xe « t« mét chiÕc bèn chç dïng riªng choanh Bïi Quang Ngäcdo anh H¶i l¸i vµ mét chiÕc xe b¸nt¶i. ChiÕc xe nµy cã rÊt nhiÒu chñ nh Hoµng Nam TiÕn,TrÇn Quèc Hoµi... vµ trong ®ã cã c¶ t«i ®Òu ®· ®îc anhH¶i chØ b¶o mét vµi lÇn ®Ó sau nµy anh em trong trung t©mthêng tù l¸i xe trë hµng ®i triÓn khai H§, hoÆc ®i c«ngviÖc cã tÝnh chÊt ngo¹i giao.
LÇn ®Çu t«i ®îc thÓ hiÖn tµi «m v« l¨ng cña m×nh l¹i lµmét ngµy ma rÊt to. Buæi chiÒu h«m ®ã trêi ®ang ma toth× Anh B¶o (håi ®ã ®ang phô tr¸ch Marketing cña trungt©m) tõ trªn tÇng hai ®i xuèng trªn tay «m tËp hå s¬ thÇu,nh×n trêi ma thÊy anh cã vÎ kh«ng vui. Anh ®ang ngÇnngõ th× thÊy t«i ®i xuèng liÒn b¶o t«i lÊy xe trë anh ®i népthÇu v× anh ®ang rÊt véi. GiËt m×nh vµ lo l¾ng nhng t«ivÉn ®i t×m ch×a kho¸ xe, sau kho¶ng nöa phót loay hoaychiÕc xe ®· gÇm ró vµ chuyÓn b¸nh. Anh B¶o lªn xe ngåivµo vÞ trÝ, t«i nh¶ c«n nhÊn ga chiÕc xe chuyÓn b¸nh kh¸ªm ¸i. Anh B¶o nãi cho anh tíi 25 Lý Thêng KiÖt. Lócnµy t«i míi thÊy ín v× th©m niªn cña t«i míi kho¶ng hai batuÇn g× ®ã vµ kho¶ng 2-3 giê ngåi sau v« l¨ng, ®êng ®i th×ph¶i ®Þnh tríc, ph¶i thËt v¾ng th× t«i míi ch¹y ®îc thÕmµ b©y giê ph¶i trë Anh B¶o ®i c«ng viÖc laÞ rÊt cÇn giêchÝnh x¸c. Tuy r»ng anh kh«ng nãi víi t«i nhng qua d¸ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
427
vÎ lu«n liÕc ®ång hå vµ nh¾c t«i "em ch¹y nhanh lªn chótn÷a" t«i còng ®ñ biÕt. Anh ®©u biÕt r»ng t«i ®ang ph¶i ®¸nhvËt víi chiÕc v«l¨ng, ch©n c«n, ch©n phanh thÕ nµo ®Ó t×m®îc ®Õn 25 Lý Thêng KiÖt. Nãi d¹i chø lóc Êy t«i hócph¶i «ng xe thå hay xe ®¹p th× kh«ng biÕt tÝnh lµm sao.Ngoµi trêi ma mçi lóc mét to ®êng tr¬n ngËp, mäi ngêiai còng c¾m ®Çu ®i nhanh mong tíi ®îc ®Þa ®iÓm hoÆc vÒnhµ cµng sím cµng tèt nªn ch¼ng ai ®Ó ý tíi mét ngêi míil¸i xe nh t«i. Kh«ng ai cã thÓ c¶m th«ng cho c¸i lãngngãng ®ang cè ®iÒu khiÓn mét chiÕc xe ®i nh v¾t sæ thØnhtho¶ng chiÕc xe « t« díi sù ®iÒu khiÓn cña t«i l¹i phanhdói phanh dôi. ThÕ råi cuèi cïng xe cña t«i còng tíi n¬icÇn ®Õn mµ ch¼ng cã chuyÖn g× x¶y ra c¶, thËt phóc tæ 70®êi. Lóc ®ã t«i thÊy lßng nhÑ nhâm tëng thÕ lµ ®· hoµnthµnh xong nhiÖm vô, ai ngê anh B¶o l¹i ®i ra víi d¸ng vÎcßn véi h¬n tríc, anh l¹i muèn ®Õn ®¹i sø qu¸n Thuþ§iÓn míi chÕt t«i chø. VËy lµ t«i l¹i ph¶i ®¸nh vËt víichiÕc xe ®Ó ®Õn ®îc cæng Sø qu¸n Thuþ §iÓn. Sau khi anhB¶o xuèng xe cßn l¹i mét m×nh t«i ®ang ngåi vÓnh r©u tËnhëng thµnh qu¶ cña m×nh v× kh«ng ngê m×nh l¹i l¸i xekh¸ thÕ th× ngêi b¶o vÖ l¹i b¾t t«i ph¶i cho xe vµo b·i xe.T«i loay hoay m·i, hÕt lïi l¹i tiÕn, hÕt ga l¹i phanh vµ cuèicïng t«i còng cho ®îc xe vµo vÞ trÝ cña nã. ThÊy c¸i tµilãng ngãng cña t«i anh b¶o vÖ chØ b¶o mét c©u mµ lµm t«ikh«ng sao quªn næi “T«i kh«ng hiÓu sao sÕp cËu l¹i giao c¶tÝnh m¹ng m×nh cho mét tay l¸i xe qu¸ hay nh cËu ? ”.Lóc ®ã t«i nghÜ ch¾c lµ anh qu¸ say mª vµ nhiÖt t×nh víic«ng viÖc (vµ c¶ t«i n÷a) nªn ®· quªn ®i mäi sù nguy hiÓm®Ó cèt sao hoµn thµnh ®îc c«ng viÖc. §Õn nay ®· lµ 5 n¨mråi, t«i ®· cã rÊt nhiÒu kØ niÖm víi FPT nhng kØ niÖm l¸i
Sö ký FPT 1988 - 1998
428
xe lÇn ®Çu t«i vÉn kh«ng thÓ quªn v× ®ã lµ tinh thÇn cñacon ngêi FPT: "Lu«n hÕt m×nh v× c«ng viÖc".
Sö ký FPT 1988 - 1998
429
Cuéc sèng ISC
NguyÔn Xu©n H¶iPhßng Hµnh chÝnh qu¶n trÞ
§· kh¸ l©u råi, khi bé phËn tin häc ISC (tiÒn th©n cñahai bé phËn FIS vµ FSS ngµy nay) cßn ®ãng ë trêng PTCSGi¶ng Vâ, phßng èc cßn xa míi ®îc nh ngµy nay, nhngngµy ®ã vui l¾m. Mäi ngêi tõ sÕp tíi qu©n, tõ gi¸m ®èc,anh em l¸i xe, b¶o vÖ, tíi c¸nh kü thuËt lóc nµo tr«ng còngphíi phíi. Ngµy lµm viÖc thêi ®ã mang ®Ëm phong c¸chFPT. Buæi s¸ng tr«ng c¬ quan v¾ng teo, ngêi th× ®i triÓnkhai, ngêi ®i marketing, cã anh th× thØnh tho¶ng ®i d¹yhäc (anh Ngäc, anh Kh¸nh V¨n), gäi lµ ch¨m lo tíi thÕ hÖtrÎ vµ cho khái “mÊt d¹y”, chØ cßn mÊy lËp tr×nh viªn mÆtmµy bÊt thÇn nh anh §ç Cao B¶o, TrÇn Ngäc TrÝ víi cÆp®Ýt trai dµy cép thØnh tho¶ng lËt ®Ët l¶ng v¶ng. Nhng cø®Õn b÷a tra, håi ®ã cßn duy tr× ba c¬m tra tËp thÓ, ®îcc¸i c¬m dÎo canh ngät (do chÝnh tay vî t«i ®¶m nhËn), lµlé nguyªn h×nh “chØ toµn mét lò ¨n nhiÒu nãi phÐt”. KÎ th×nhåm nhoµm, ngêi th× suþt so¹t, võa ¨n uèng, võa c·inhau, tranh luËn ám tái, to måm nhÊt lµ TiÕn BÐo, HïngR©u, anh B¶o, anh Ngäc, anh Thµnh Nam. Mäi ngêi thinhau ¨n, thi nhau nãi, trªu träc nhau. Anh Hïng R©u lu«nlµ c¶m høng cho b÷a ¨n cña anh em, thiÕu Hïng R©u th×nh ¨n thÞt lîn kh«ng hµnh, nh chã thiÕu giÒng. AnhHïng R©u qu¶ lµ mãn gia vÞ tinh thÇn. ChuyÖn nµo cã anhHïng R©u dÝnh vµo lµ nh kh«ng døt ra ®îc, anh c·i tr¾ngthµnh ®en, c·i A thµnh B, c·i chµy c·i cèi, c·i rÊt hïnghån, c·i ®Õn ®á mÆt tÝa tai chø kh«ng ®iÒm ®¹m nh anh
Sö ký FPT 1988 - 1998
430
anh Hïng R©u b©y giê. Ch¶ thÕ mµ anh B¶o ®· gäi HïngR©u lµ ngêi cña bèn ngh×n n¨m. Ch¾c t¹i b©y giê anhHïng kh«ng cßn R©u n÷a mµ l¹i cã vî råi cã Ria nªn míi®©m ra thay ®æi nh vËy. Xong b÷a, mäi ngêi xóm nhaul¹i khi th× xem video, ch¾c t¹i thêi gian nghØ cha cã h¹nnªn hÇu nh chØ xem ë chÕ ®é tua trõ khi gÆp nh÷ng ®o¹ncã néi dung hoÆc håi hép, khi th× chôm ®Çu xem métch¬ng tr×nh phÇn mÒm míi mua hay võa lµm xong. ChiÒul¹i mçi ngêi mét viÖc ®Õn tËn tèi mÞt. Tèi ®Õn lµ l¹i häpnhãm phám, cã khi th©u ®ªm suèt s¸ng, mét c«ng ®«i viÖc,võa thøc ®Ó b¶o vÖ c¬ quan, võa giÕt ®îc thêi gian chomÊy thanh niªn cha vî (TiÕn BÐo, Hoµi, Giang, AnhHïng R©u còng lµ mét thanh niªn ®Çy nhiÖt huyÕt) võaph©n phèi l¹i ®îc thu nhËp khái ®îi tíi sù quan t©m cñanhµ níc. Cã h«m trêi ma mÊy thanh niªn cã nhµ cöanhng cha vî ch¼ng buån vÒ quÊn rÌm cöa ngñ ®ªm lu«nl¹i c«ng ty. Ch¬i bµi ch¸n cã khi m¸u l¹i l«i « t« ra tËp l¸i(tiÕc lµ håi ®ã cha cã TTVN), c¸i xe s¬ vÝt con cãc ®«i lÇnxøt ®Çu mÎ tr¸n v× nh÷ng tay l¸i lôa ®ã, nhê thÕ mÊy kü stin häc ®©m ra còng cã b»ng l¸i xe. §óng lµ cø m¸u cã lÏlµ xong, ch¼ng sî viÖc g× khã, chØ sî tiÒn kh«ng nhiÒu.
ThÊm tho¾t c«ng ty ®· s¾p trßn 10 tuæi, giê ®©y c«ng ty®· cã v¨n phßng to ®Ñp, ngêi lµm ra vµo ®«ng ®óc. ¥n®¶ng, ¬n chÝnh phñ.
Sö ký FPT 1988 - 1998
431
PhÇn thø ba
Th FPT
Sö ký FPT 1988 - 1998
432
Hoµng ®Õ FPT
TrÇn V¨n Tr¶n
Khoa Qu¶n trÞ kinh doanh
Lêi t¸c gi¶:
Anh lµ ngêi gi¶n dÞ, ch©n chÊt vµ dÔ mÕn. Víi anhcuéc ®êi thËt ®¬n gi¶n vµ b×nh dÞ nh chÝnh dßng thêi gian.Kh«ng ®ßi hái, kh«ng cuång say, chØ mét chót ®am mªnhng lµ c¸i ®am mª dÞu dµng, tinh tuý. Trong anh kh«ngcã chç cho thó vui ®êi thêng: rîu, trµ chØ dïng khi cÇnthiÕt. Víi anh phë chÝn ®· lµ tiÖc linh ®×nh, lµ sù cungphông ®¸ng xÊu hæ cho mét nhu cÇu vËt chÊt tÇm thêngcña b¶n th©n. Anh ch©n träng, nhng lu«n gi÷ mét kho¶ngc¸ch kh¶ ¸i ®èi víi phô n÷, mét kho¶ng c¸ch mµ kh«ng Ýtngêi ®Ñp ph¶i thë dµi mét m×nh trong nh÷ng ®ªm tr¨ng.T«i ®Õn th¨m anh ®«i lÇn, vµ lÇn nµo còng vËy khi ra vÒmét t×nh c¶m quý xen lÉn nçi b©ng khu©ng vÒ c¸i ch¸ncuéc ®êi l¹i ®Çy ¾p trong t«i. C¸i gäi lµ c¨n hé mµ anh®ang ë lµ mét h×nh hép bª t«ng cã thÓ tÝch kho¶ng 28 mÐtkhèi, céng thªm mét nhµ vÖ sinh cã hai cöa vµo tõ hai phÝa®îc dïng chung víi gia ®×nh hµng xãm ®«ng ngêi cã tíiba c« g¸i ®· ®Õn tuæi cËp kª. C¸i hép tuy bÐ nhng s¸ngsña v× trong nã ch¼ng cã g× ngoµi mét ®èng thøc ¨n kh«ngph¶i cho anh mµ cho bé n·o, ®îc c¸c ®Çu bÕp ViÖt, Nga,Anh xµo nÊu, vøt ®Çy trªn chiÕc bµn mét ch©n ®îc c«ngty thanh lý ®· hai n¨m. Nhng cã mét vËt ®Ëp vµo m¾t t«ikhiÕn t«i cho¸ng ngîp, s÷ng sê cho dï t«i ®· h¬n mét lÇnnh×n thÊy. §ã lµ chiÕc giêng mµ t«i d¸m ch¾c nh÷ng kÎ
Sö ký FPT 1988 - 1998
433
hîm hÜnh häc ®ßi, næi tiÕng ¨n ch¬i nhÊt ®Êt Hµ thµnh nµynÕu cã nh×n thÊy th× còng thÌm thuång ghen tþ. Nã lµ chiÕcgiêng Hång K«ng dµi 2m réng 1,8 m ®îc bµn tay tµi hoanhÊt cña ch¸u con Khæng Tö næi tiÕng lµ cÇn cï s¸ng l¹c®· t¹o dùng lªn vµo nh÷ng n¨m cuèi cña thËp kû 80. NãchÝnh lµ sù hiÖn th©n cña sù kÕt hîp tµi t×nh vµ hoµn mügi÷a High Tech ph¬ng T©y vµ vÎ ®Ñp dÞu dµng s©u l¾ngph¬ng §«ng. Anh ®· t«n thªm sù kÕt hîp tinh tÕ ®ã b»ngc¸ch ®Ó cho mµu hång quý ph¸i cña chiÕc giêng hoµ lÉnvíi mµu ®á cña c¸c hoa v¨n trªn chiÕc chiÕu ViÖt Nam, tuycã h¬i bÞ sên bèn mÐp. ChiÕc giêng thËt xøng ®¸ng víic¸i tªn cña nã: "Queen Bed". Vµ thÕ lµ t«i ®· hiÓu nçi ®ammª cña anh.
NÕu c«ng ty ph¶i bÇu chän mét «ng Hoµng
NguyÔn Kh¾c Thµnh sÏ lµ ngêi th¾ng cuéc
DÉu th©n anh ch¼ng cã g× tÇm thíc
Ch¼ng m¾t phîng mµy ngµi, giäng nãi ch¼ng nhchu«ng
Còng ch¼ng ph¶i con thÇn hay ch¸u th¸nh
NguyÔn Kh¾c Thµnh tõ vïng ch¸o ®i lªn
Anh lªn ng«i còng ch¼ng bëi c¸i tªn
NghÖ sü nh©n d©n mµ thÇn d©n mÕn tÆng
¤i, NguyÔn Kh¾c Thµnh, mét «ng Hoµng trong tr¾ng
Ngêi lªn ng«i ch¼ng bëi mäi ®iÒu chi
Mµ ®¬n gi¶n Ngêi ngñ giêng Hoµng hËu.
Sö ký FPT 1988 - 1998
434
ChiÒu thø bÈyNguyÔn Minh
Phñ T©y hå mét chiÒu mïa hÌ oi bøc. Mét ®oµn ngêi,xe hçn ®én kÐo nhau vµo khu hµng qu¸n lîp m¸i l¸. Tho¹tnh×n thËt khã mµ ®o¸n ®îc ®©y lµ nhãm ngêi g×. ThËt lµtrÝ thøc kh«ng ra trÝ thøc, n«ng d©n kh«ng ra n«ng d©n,c«ng nh©n th× l¹i cµng kh«ng ph¶i. To¸n ngêi ån µo cïngvíi nh÷ng c©u chöi bíi tôc tÜu kÐo nhau vµo mét nhµ hµngë ven hå. ChiÒu ®ang xuèng dÇn, giã thæi nhÌ nhÑ. TrªnmÆt hå gîn sãng cã vµi chiÕc thuyÒn c©u bång bÒnh v«môc ®Ých, v« ph¬ng híng, râ thËt lµ ”®i vÒ ®©u hìi em”.§Êy lµ thiªn nhiªn víi tÊt c¶ vÎ quyÕn rò vµ v« t lù cñam×nh kh¸c h¼n víi nhãm ngêi ån µo n¸o nhiÖt ë trªn bê.ë ®©y kh«ng ai quan t©m ®Õn quyÕn rò hay t lù. §©y lµbia, lµ èc, lµ c¸, lµ m¹nh ai nÊy nãi...
§Êy, cø nh c¸i anh chµng trßn trÜnh ngåi ë khu vùcgi÷a bµn tiÖc ®Êy. Thiªn nhiªn ®Ñp ®©u cã g©y cho h¾n sùchó ý. Trong thêi ®iÓm hiÖn t¹i, h¾n ®ang võa m©n mª c¸i®Çu c¸ qu¶, võa nghÜ kh«ng hiÓu sao trªn ®êi cã c¸i gièngngu, sinh ra lµ C¸ mµ kh«ng ph¶i lµ Kh¸nh, ®Ó ®Õn nçi b©ygiê con nµy ¨n thÞt con kia, th¬ng t©m lµm vËy. Kh¸nh®Êy, Kh¸nh cña mét thêi ngang däc ch©u ¢u. Kh¸nh cña¨n, cña hót, cña tóm n¨m tôm ba. Kh¸nh cña chÞ em sinhviªn, cña chÞ em lao ®éng, cña chÞ em nãi chung. Nay th×®¬n gi¶n ”Em lµ Kh¸nh FPT”. Võa chËm r·i nuèt tõngngôm bia lín, Kh¸nh võa m¬ méng ®Õn mét ph¬ng trêi tù
Sö ký FPT 1988 - 1998
435
do, n¬i kh«ng cã c« vî tõ håi cã bÇu chØ toµn ®ßi ¨n ngon,n¬i kh«ng cã Balance mµ suèt ngµy Kh¸nh ph¶i mang ®ich¨n d¾t tõng th»ng kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o doanh thu, ®Ókh«ng bÞ trõ l¬ng. VÒ chuyÖn vî con th×... mµ th«i... xÐtcho cïng th× ai trong cuéc ®êi ch¶ cã lÇn ph¶i tr¶ gi¸ chosù tß mß cña chÝnh m×nh. Cø nh mÊy th»ng choai choai ëc«ng ty ®Êy, chØ ®îc c¸i tinh tíng, cµ phª vên víi ch¶mat xa... Cha ®îc chÕt ®Êy. C¸i gi¸ ph¶i tr¶ cã khi cßn lµmÊy chôc n¨m sèng dÆt dÑo, råi chÕt trong sù b¹i ho¹i cñagia phong, v× trong hä cã th»ng bÞ nhiÔm HIV. CßnBalance th×... mµ mÊy ai ®ñ tr×nh ®é ®Ó hiÓu. Cã th»ngkh¸ch hµng ng©y ng« cßn b¶o Balance ch¼ng qua lµ ”BiÓutîng c¸i c©n”. Kh¸nh cho nh thÕ lµ sai, lµ ®¸ng cêi. XÐtcho cïng th× trªn ®êi cßn nhiÒu thø thèi tha h¬n biÓu tîngc¸i c©n cña Kh¸nh. Nãi ®©u xa, nh NICS ®Êy, thËt lµnhiÒu lçi kú dÞ, m·i còng ®Õch cã ai dïng, mµ còng cµi ®Ætsay sa. Mµ c¸i th»ng trëng nhãm NICS nghe ®ån cßn®Þnh ®i t©y ®Ó tu nghiÖp tu nghiÕc g× ®ã. Râ rëm ®êi... mµnã ®ang ngåi ngay kia chø ®©u, võa ¨n, võa uèng, võa nãicêi b¶ l¶ víi c« hoa hËu duy nhÊt cña c¶ xÝ nghiÖp. Mµ c¸ic¸ch nã cêi míi ghÐt lµm sao, râ kh«ng biÕt ngêi biÕtm×nh... ®· thÕ... nghÜ ®o¹n, Kh¸nh thß tay bng ®Üa èc mµth»ng kia ®ang ¨n, san vÒ m©m m×nh mét nöa, toµn con to.
ThÕ nµy th× tøc qu¸, tøc thËt, ®Õn ®¸nh nhau to chø ch¶ch¬i... mµ cã lÏ kh«ng æn... ch¶ g× nã còng lµ phã gi¸m ®ècphô tr¸ch kinh doanh, mµ m×nh th× võa míi nho nhoe sanglµm marketing. ë ®êi mét ®iÒu nhÞn b»ng chÝn ®iÒu lµnh,con ngêi ta cã nhiÒu c¸i muèn mµ kh«ng d¸m. C¸i bänl©u nh©u kia l¹i cßn la hÐt ®ßi m×nh röa xe n÷a chø. §Õchph¶i xe cña «ng, «ng cã röa c¸i con... «ng. Nã l¹i cßn b¶o
Sö ký FPT 1988 - 1998
436
m×nh cè t×nh ®Ó lät th»ng tiÒn ®¹o lªn ghi bµn h«m ®¸ bãngvíi Zodiac n÷a chø. Thùc ra th× chóng nã ®Õch mua, chønÕu mua th× «ng còng s½n sµng b¸n m×nh. X· héi tù do, sîmÑ g× bè con th»ng nµo. Mµ dï sao th×... h¼n mét nöa ®Üaèc chø Ýt µ! Kh«ng sao, mai m×nh sÏ kiÕm cí m¾ng chöihai th»ng ®µn em cho ®ì tøc. M×nh th× cßn cã th»ng ë díi®Ó mµ m¾ng chø chóng nã th× biÕt m¾ng ai. Mµ cã lÏ còngcßn ph¶i xem. Th»ng TriÒu c¸i th× cßn cã vÎ nhÉn nhôc,chø nh c¸i th»ng S¬n, tõ h«m tèt nghiÖp xong, coi m×nhkh«ng ra c¸i g×. Cø xem c¸i c¸ch nã ¨n mÆc h«m ®i ®¸bãng ®Êy. Ngêi th× cëi trÇn, cæ th× ®eo c¸i d©y chuyÒn tovËt, tr«ng ghª chÕt. M×nh mµ qu¸ lêi, nã hµnh hung chøch¶ ch¬i. Mµ xÐt cho cïng th× viÖc g× ph¶i tøc. Thø chóngnã thËt kh«ng xøng. ¤ng Kh¸nh, th»ng TriÒu, th»ng S¬nvíi c¶ c¸i lò l©u nh©u ®ang m¶i mª ¨n hót kia... chóng cã lµc¸i tÐp quÊt g× trong cuéc ®êi m×nh? Cø vui...
Sö ký FPT 1988 - 1998
437
TruyÖn t×nh thêi thæ t¶
NguyÔn Minh
"Ef es es" triÒu ®¹i Thµnh Nam thø nhÊt, ®ång b»ng tr¶iréng, cã hå Thñ lÖ lµm n¬i ®¹p vÞt, cã cao èc §ai U ®Ó xemthiªn v¨n, nhê ma thuËn giã hoµ, thiªn thêi ®Þa lîi, lóangoµi ®ång kh«ng trång mµ tù mäc lªn, loµi t»m th× tù trÌolªn c©y ¨n d©u, råi tù lín, tù chÝn, tù nh¶ t¬, tù dÖt thµnhlôa råi tù mang ®Õn chÊt ®èng tríc cöa nhµ con ngêi, sau®ã tù l¨n ra chÕt ®Ó con ngêi lµm nhéng ¨n, loµi mùc díibiÓn th× tù bß lªn b·i c¸t ph¬i thµnh mùc kh«, con ngêichØ viÖc ®Õn nhÆt vÒ níng uèng bia, cßn c¸c loµi cÇm thótõ trong rõng kh«ng ai b¶o mµ rñ nhau kÐo ®Õn s©n nhµ råitù trãi ch©n tríc còng nh ch©n sau ®Ó cho con ngêi ®ËpchÕt ¨n thÞt, c¸c vËt dông cÇn thiÕt nh "OK", "Trust" hay"Choice" chÊt tõng ®èng ë kh¾p mäi n¬i, chØ viÖc ®Õn lÊymµ dïng. C¸c thÇn d©n v× thÕ sinh ra lêi biÕng, Ø l¹i, suètngµy ®ªm chØ lo ch¬i bêi, rîu chÌ, cê b¹c, h¸t Ka ra « kª,lóc høng lªn th× cÆp kÌ tõng ®«i phãng xe ph©n khèi lín ®id· ngo¹i. §µn bµ con g¸i th× sinh dÔ d·i, kh«ng cã thãiquen tõ chèi, còng kh«ng bao giê ®ßi hái tiÒn nong. Ngµycòng nh ®ªm, trªn kh¾p v¬ng quèc kh«ng lóc nµo ngíttiÕng h¸t tiÕng cêi, kh«ng cã binh lÝnh, kh«ng cã qu©n®éi. V× thÕ khi cã giÆc "Fim T LiÖu" ®Õn x©m ph¹m bêcâi, nhµ vua cïng quÇn thÇn ®µnh g¹t níc m¾t d©ng thµnh
Sö ký FPT 1988 - 1998
438
®µnh g¹t níc m¾t d©ng thµnh tr× råi kÐo nhau ®i thaph¬ng cÇu thùc. Ngêi ®êi sau cã lµm th¬ nãi vÒ chuyÖnnµy nh sau:
Bao nhiªu n¨m råi cßn m·i ra ®i
§i ®©u loanh quanh cho ®êi mái mÖt
Trªn hai vai ta ®«i vÇng nhËt nguyÖt
Räi xuèng tr¨m n¨m mét câi ®i vÒ...
Tõ khi bÞ ®uæi khái v¬ng quèc, sau mét thêi gian dµiphiªu b¹t kh«ng chç n¬ng th©n, ®ãi khæ kh«ng sao kÓxiÕt, mét sè d©n thêng cßn bÞ giÆc "FIS" b¾t vÒ lµm n« lÖ,®Õn cuèi n¨m Êt hîi, ®øc vua cïng mét nhãm tay ch©n th©ntÝn ®· më mét cuéc chinh ph¹t vµo sø së cña ngêi rî "Efxª ®ª mét". Sau khi ®Ì bÑp ®îc søc kh¸ng cù cña ®¸mngêi rî ë ®©y, "Ef es es" t¹m lÊy m¶nh ®Êt h¹n hÑp t¹i n¬irõng thiªng níc ®éc "Mét A YÕt Kiªu" lµm chç n¬ngth©n.
Lóc nµy, trªn cã vua Nam Giµ, v¨n cã Cßi Giµ, vâ cãKh¸nh Hãi, trung thÇn th× cã Ph¬ng Giµ, Kiªn Giµ, §×nhAnh Giµ, nÞnh thÇn th× cã TriÒu C¸i, ngêi ®Ñp th× cã MaiH¬ng, ThÞ Hoµ, cïng rÊt nhiÒu l©u nh©u bé sËu kh¸c, cãc¶ mét ®¸m tï binh "Ef xª ®ª mét" chuyªn lµm c¸c laodÞch khæ sai nh trùc ®iÖn tho¹i. T×nh h×nh trong níc t¹myªn, d©n chóng dÇn dÇn lËp l¹i thãi quen tù lao ®éng ®Ónu«i sèng b¶n th©n, nhê trêi cho ma thuËn giã hoµ, ®îcmïa lu«n mÊy vô "Ba l¨ng", tõ ®øc vua cho ®Õn d©n ®en,th¶y t¹m yªn lßng.
BÊy giê thiªn h¹ ®ang thuéc vÒ nhµ Tr¬ng Gia, lµmchñ sø Ef Pi Ti H¸t ¤, ®Êt níc nµy nhê ®Þa h×nh hiÓm trë,
Sö ký FPT 1988 - 1998
439
thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoµ, cña c¶i phong tóc, binh hïngtíng m¹nh nªn ®· lÇn lît thu phôc c¸c quèc gia cßn l¹i.C¸c níc kh¸c hµng n¨m ®Õn h¹n ph¶i mang cña c¶i triÒucèng theo lÔ ch hÇu. Ef es es v× míi kh«i phôc l¹i nªn nhµTr¬ng Gia t¹m cho møc triÒu cèng thÊp h¬n c¸c n¬i kh¸c,nhê vËy còng mu«n phÇn dÔ thë.
Lóc nµy, t¹i kinh thµnh Ef es es cã mét ®«i vî chånggiµ, chång lµm c¶ v¨n lÉn th¬, cßn vî th× kh«ng lµm g× c¶.Hai vî chång lÊy nhau ®· l©u mµ vÉn cha cã ngêi nèidâi t«ng ®êng. Cho ®Õn mét h«m ngêi vî n»m méngthÊy nuèt ngäc minh ch©u, tõ ®ã cã thai, ®ñ chÝn th¸ngmêi ngµy sinh mét con trai nÆng n¨m c©n, tr«ng nh conT©y, t dung mêi phÇn ®Ñp ®Ï, míi sinh ®îc mÊy ngµy,n»m trong nhµ hé sinh ®· biÕt thß tay vuèt ve c« b¹n g¸in»m ë n«i bªn c¹nh. Hai vî chång mõng l¾m bÌn ®Æt tªncon lµ Quang Anh råi dèc lßng nu«i nÊng. Quang Anh línlªn trong sù chiÒu chuéng cña bè mÑ, tõ khi cßn häc ëtrêng mÉu gi¸o "Chim non" ®· kh«ng chÞu häc hµnh, suètngµy chØ tô tËp ch¬i bêi lªu læng víi lò b¹n bÌ cïng trangløa. ¤ng bµ giµ lo l¾m nhng v× th¬ng con nªn vÉn cÊptiÒn b¹c cho ¨n ch¬i x¶ l¸ng. Quang Anh lín thªm métchót ®· biÕt mîn Com pê lÑt vµ Cµ v¹t cña bè ®Ó ®i ®µn®óm víi ®¸m chÞ em ë xãm yªn hoa Th¸i hµ, lín h¬n chótn÷a ®· biÕt ®i mua vÐ th¸ng ®Ó h¸t Ka ra « kª. C¸c kho¶ncê b¹c rîu chÌ kh«ng g× kh«ng th¹o.
Mét lÇn trong cung vua tæ chøc gi¶i bãng ®¸, QuangAnh còng theo chóng b¹n vµo xem, bÊt chît qu¶ bãng tõtrong s©n bay ra ngoµi, ®Õn ngay chç anh chµng ®ang ®øng.Høng lªn, chµng ta nh¶y vµo s©n dª d¾t mÊy vßng råi sótvµo g«n. Sau ®ã, Quang Anh bÞ c¸c gi¸m biªn b¾t ®îc,®¸nh cho mÊy chôc roi, nhng Vua Nam Giµ thÊy th»ng bÐ
Sö ký FPT 1988 - 1998
440
th»ng bÐ lanh lîi cã phÇn yªu l¾m, ®øng ra xin ®ì cho, cßnhái tªn tuæi, gia c¶nh, råi mét thêi gian sau cho vµo ®éibãng cña triÒu ®×nh. Quang Anh tõ ®ã lóc nµo cã gi¶i th× ra®¸ bãng, cßn nh÷ng lóc kh¸c chØ lo thËm thôt víi c¸c cungtÇn mü n÷ trong cung. Vua Nam Giµ sî anh chµng hngêi míi b¾t nhËn Kiªn Giµ lµm S phô, ngµy ngµy chothô häc m«n vâ c«ng Power Builder cïng c¸c s huynhTh¾ng Cßm vµ Lª Hïng S¬n - "S¬n ®©u còng ®Ñp". QuangAnh tõ ®ã bít lªu læng, ch¨m chØ häc hµnh, vua Nam GiµrÊt yªu, khi lËp héi Sê Ti C« còng cho vµo tham gia, lµm"M¨ng non Sê Ti C«".
Thêi gian tr«i nhanh nh bãng c©u qua cöa sæ, vâ c«ngcña Quang Anh ngµy cµng tiÕn bé vît bùc. Kh¾p kinh ®«kh«ng ai kh«ng biÕt c¸i tªn Quang Anh ThiÕu HiÖp. Tuynhiªn, do kû luËt nghiªm ngÆt cña m«n ph¸i, c¸c ®êngch¬i bêi tríc ®©y l¹i v« cïng gi¶m sót. Ngêi quen chØcßn cã thÓ nhËn ra Quang Anh ngµy tríc trong t thÕ ngåihót thuèc v« cïng nghiÖn ngËp. Mét lÇn, ®¸m b¹n bÌ cò rñQuang Anh ®i ch¬i víi ®¸m ca kü ë nhµ hµng th¬ng m¹i¸ Ch©u ACB, gÆp ngêi quen cò, chÞ em ra søc chÌo kÐo,nhng anh chµng chØ ngåi thê ¬ hót thuèc, thØnh tho¶ng l¹icêi khÈy mét c¸ch khã hiÓu. T¹i sao? Kh«ng biÕt!
Cïng víi thêi gian, vâ c«ng cña Quang Anh giê ®· lªn®Õn bËc thîng thõa, nhng cã mét c¸i g× ®Êy lu«n lµm chochµng ®au khæ. Mét kho¶ng trèng ho¸c to vËt trong t©mhån mµ chµng kh«ng biÕt lÊy g× ®Ó lÊp cho ®Çy. NhiÒu khichµng còng thö, nhng ®Õn lóc chuÈn bÞ lÊp l¹i ch¼ng thÊycã nhu cÇu g× râ rÖt. Cuéc ®êi cø tr«i ®i ®¬n ®iÖu nh thÕcho ®Õn mét ngµy, kh«ng hiÓu trêi phËt run rñi thÕ nµo,chµng bíc ch©n sang Tæng côc ThuÕ. Tõ c¸i nh×n ®Çu
Sö ký FPT 1988 - 1998
441
tiªn, chµng ®· thùc sù cho¸ng v¸ng tríc vÎ ®Ñp ®Çy ®Æn vµkhoÎ m¹nh cña nµng, cña ngêi con g¸i dËy th× sím. ThiÕun÷ khi gÆp Quang Anh, thÊy m¾t s¸ng miÖng réng mòi caocòng tøc th× l¨n nh bi. B¹n bÌ cßn rØ tai Quang Anh r»ngnÕu nªn duyªn víi nµng th× chØ viÖc lÊy tiÒn nhµ nµng ®imµ tiªu, sÏ kh«ng bao giê cÇn häc hay cÇn lao ®éng n÷a.Quang Anh nh ®ang mãm liÒn mÊy v¸n, tù nhiªn lªn bµiba phám thiªn ï, tho¶ m·n toµn th©n, quyÕt ®Þnh bá häc,lÊy vî.
Cã th¬ nãi r»ng
XÌ xÌ n¾m ®Êt bªn ®êng
DÇu dÇu ngän cá nöa vµng nöa xanh
Em ¬i ®õng lÊy Quang Anh
HÕt yªu nã bá em ®µnh b¬ v¬...
L¹i n÷a
Th©n em nh qu¶ trøng trßn
Nã c¾n mét miÕng em cßn g× kh«ng?...
Kh«ng râ thiÕu n÷ cña Quang Anh cã hiÓu g× vÒ th¬kh«ng? Kh«ng biÕt quyÕt ®Þnh cña Quang Anh lµ ngu haykh«ng ngu? Sang håi sau sÏ râ.
Sö ký FPT 1988 - 1998
442
SapaTrÇn V¨n Tr¶n
KÝnh tÆng anh Ph¹m Minh. H¶i, Gi¸m ®èc ngµnh
c«ng nghiÖp ®· t¾t khãi cña FPT
§ång kÝnh tÆng anh R©u, Gi¸m ®èc
Marketing cña FPT Group.
Tõ nhá t«i ®· tõng nghe ®Õn Sapa víi bao ®iÒu míi l¹.Víi t«i lóc Êy Sapa, Lu©n ®«n hay Pari còng ch¼ng cã g×kh¸c nhau bëi hiÓu biÕt vÒ ®Þa lý cña t«i chØ giíi h¹n bëinh÷ng c¸i tªn méc m¹c nh §ång Cá, Th«n §oµi, Cµ H¹.Lín lªn ®«i chót, t«i cßn biÕt níc m×nh cã Mï c¨ng ch¶i,§µ L¹t, Cµ Mau. Sau nµy dï cã dÞp ®îc ®i ®©y ®i ®ã nhiÒulÇn nhng ý ®Þnh ®i th¨m Sapa mét lÇn vÉn canh c¸nh trongt«i nh mét mãn nî tõ thuë Êu th¬.
ThÕ råi dÞp may ®· ®Õn. Mét anh b¹n th©n cña t«i, cã vîlµ hoa kh«i cña trêng §¹i häc Ngo¹i th¬ng, cã hai conmét trai mét g¸i xinh ®Ñp nh con T©y, nhµ cöa ®µnghoµng ë gÇn trung t©m thµnh phè, vî chång lóc nµo còngyªu th¬ng nhau nh håi míi cíi, thÕ mµ kh«ng hiÓu thÕnµo anh cïng c¬ quan lªn Sapa v·n c¶nh mÊy ngµy råi ë lú
Sö ký FPT 1988 - 1998
443
trªn ®ã kh«ng vÒ. Nghe ®©u ph¶i lßng mét c« g¸i Th¸i. Vîanh tøc ph¸t ®iªn, liÒn ®a cho t«i 4 c©y vµng vµ nhê t«ilªn khuyªn chång vÒ víi vî ®Ñp con kh«n vµ chèn §«thµnh hµo hoa phong nh·. T«i hín hë lªn ®êng, mét phÇncòng muèn tr¸nh c¸i nãng 36-37 ®é mÊy ngµy.
§êng lªn ®Ønh nói Sapa
Hoa chen th¾m l¸, m©y lµ lµ bay
(TiÕng ViÖt líp 2, tËp I)
Qu¶ vËy, Sapa lµ n¬i thiªn nhiªn u ®·i vµo lo¹i bËcnhÊt níc Nam. ¤ t« võa míi chím ®Õn cét mèc ghi: "§ÞaphËn Sapa" mµ kh«ng khÝ ®· m¸t mÎ nh Hµ Néi lóc vµothu. Ngåi trong chiÕc xe kh¸ch r¸ch n¸t nh mét thïng s¾tgØ, bÞ lÌn chÆt bëi c¸c th©n h×nh lam lò tõ bao miÒn quª víibao mïi må h«i kh¸c l¹ thÕ mµ ta vÉn thÊy l©ng l©ng... Con®êng dÉn ®Õn ®Ønh Sapa nh×n tõ díi lªn tr«ng nh métd¶i lôa r¸ch v¾t trªn sên nói, lóc bß quanh t¶ng ®¸ nµy,lóc mÊt hót sau rÆng c©y kia. Hai bªn ®êng, trªn c¸c v¸chnói ®¸ mäc chen nhau nh÷ng c©y lim, c©y chß cã tõ thêiVua Hïng dùng níc. NhiÒu chç s¸t mÐp b¸nh « t« lµ v¸ch®¸ s©u th¨m th¼m, ®ñ ®Ó no nª nh÷ng tr¸i tim thÝch phiªulu m¹o hiÓm. Hoa vµ bím ë ®©y nhiÒu v« kÓ, ®ñ mäimµu s¾c. §ang ®i, bçng ta thÊy mét vïng hoa sÆc sì mu«nmµu vót bay lªn. Th× ra ®ã lµ bím.
ThÕ giíi ®éng vËt ë ®©y thËt lµ phong phó. Th«i th× ®ñc¶, tõ con v¾t xÊu xÝ ®Õn c¸c t¸c phÈm t¹o hãa hoµn h¶onhÊt cña Thîng ®Õ víi m¸i tãc vµng nh t«, ®«i m¾t xanhth¨m th¼m nh trêi thu §Þa trung h¶i. NÕu ®ang ®i b¹n bÞmét tr¸i c©y nÐm vµo mÆt th× ®õng véi c¸u. §ã chØ lµ trß
Sö ký FPT 1988 - 1998
444
ch¬i hiÕu kh¸ch cña c¸c chó khØ ®ang ngåi v¾t vÎo trªncµnh c©y võa g·i ®ïi sån sét võa nh×n b¹n mµ cêi nh¨nnhë. §«i khi ta cßn gÆp c¶nh mét chó ®¹i bµng lít ®«ic¸nh nhÑ ®uæi theo « t« nh cã ý t×m mét ngêi quen cò.H¬u vµ nai ë ®©y nhiÒu nh chã díi ®ång b»ng. Ta hayb¾t gÆp chóng ®i tõng ®µn d¨m con, hoÆc ®«i khi thÊy métc« nai vµng ng¬ ng¸c nh ®ang ®îi ai díi gèc th«ng giµmÊy tr¨m n¨m tuæi. C¸c chó s¬n d¬ng víi bé r©u dµi uynghi vµ ®«i sõng nhän ho¾t, mçi khi nghe tiÕng cßi « t« l¹iphãng nh bay lªn c¸c mám nói cao. Chim Sapa ®ñ c¸cloµi, c¸c gièng. Buæi s¸ng, lóc mÆt trêi mäc b¹n h·y rakhái nhµ ®Ó l¾ng nghe b¶n hßa tÊu thiªn nhiªn vÜ ®¹i cñahµng chôc, mµ cã thÓ hµng tr¨m lo¹i chim.
§Æc trng cho Sapa kh«ng ph¶i mµu xanh b¹t ngµn cñarõng th«ng, mµ l¹i lµ mµu tr¾ng. Mïa xu©n tr¾ng hoa ban,hoa mËn kh¾p c¸c nÎo ®êng, c¸c vên c©y. Mïa hÌ tr¾ngc¸c dßng suèi v× c¸c c« g¸i rñ nhau ®i t¾m rÊt hån nhiªn.Mïa ®«ng tr¾ng mét mµu tuyÕt phñ trªn nãc c¸c nhµ sµn,c¸c mám nói.
Rau qu¶ nh t×m ®îc thiªn ®êng ë Sapa ®Ó cïng nhauvÒ héi tô tõ kh¾p c¸c n¬i trªn tr¸i ®Êt. Nµo mËn, ®µo, nµolª, t¸o, qu¶ g× còng cã, kh¾p quanh n¨m, to, th¬m lùng vµmì mµng nh c« g¸i ¢u ®ang tuæi dËy th×. Mïa hÌ lªn ®©yb¹n sÏ ®îc thëng thøc sóp l¬ t¬i ngät lÞm hay xóp b¾pc¶i nÊu víi thÞt bß cã tíi thªm v¸ng s÷a theo kiÓu ngêiNga. ë Sapa muèn ¨n mãn g× còng cã.
Mïa hÌ Sapa th× tuyÖt råi. Khi díi Hµ thµnh nhiÖt ®é36-38 ®é th× trªn nµy chØ vÎn vÑn cã 20. Ban ngµy b¹n cãthÓ ra suèi t¾m suèt ngµy víi c¸c th«n n÷. §õng ng¹i, härÊt tù nhiªn, quan träng lµ b¹n ®õng xÊu hæ. Níc suèi m¸t
Sö ký FPT 1988 - 1998
445
nh níc kem, trong nh níc läc vµ ®«i khi cã mïi h¬ngrõng. ChiÒu ®Õn b¹n cã thÓ ngåi trªn mám ®¸ ®Ó ng¾mhoµng h«n vÒ, khi mÆt trêi ®i khuÊt sau v¹t rõng giµ trícmÆt ®Ó l¹i mét mµu tÝm mªnh m«ng b©ng khu©ng. Buæi tèib¹n ngñ ph¶i nhí ®¾p mét chiÕc vá ch¨n máng ®Ó giÊc ngñthËt Êm cóng vµ dÞu dµng nh ë Hµ Néi ta cuén trßn trongchiÕc ch¨n b«ng vµo nh÷ng ®ªm ®«ng rÐt buèt.
Mïa thu ®i Sapa còng tuyÖt vêi. Kh«ng l¹nh, nhiÖt ®é®©u ®ã trªn díi 15, nhng kh« nªn kh«ng thÊy g× lµ rÐt.Ban ngµy b¹n cã thÓ tha thÈn mét m×nh trong rõng th«ng,hay nhÑ bíc trªn con ®êng mßn phñ ®Çy l¸ vµng ®Ó suyt cïng víi mïa thu. NÕu muèn, b¹n cã thÓ ®i s¨n cïng traib¶n, mét cuéc s¨n thËt cuèn hót mª ly. BiÕt ®©u b¹n gÆpmay, lóc vÒ xu«i cã mËt gÊu hay cÆp nhung h¬u hoÆccïng l¾m lµ chiÕc ngÈu pÝn cña chó s¬n d¬ng ®ang thêi kúsung m·n. §iÒu quan träng nh÷ng thø ®ã lµ ®å thø thiÖt.Buæi tèi mêi b¹n vµo b¶n lµng xung quanh thëng thøcrîu cÇn víi thÞt thó rõng níng th¬m phøc vµ nh¶y cïngc¸c c« th«n n÷. C¸c ®iÖu nh¶y cuång say bªn ®èng löarõng kh«ng thua kÐm ®iÖu Lambada cña ngêi Nam Mü.
Mïa ®«ng. ChØ Sapa míi cã thÓ tÆng b¹n mét mïa ®«ngghi nhí. Buæi tèi c¸c b¹n qu©y quÇn trong phßng réng, bªn®èng löa bËp bïng võa nhÊm nh¸p cèc Henessy X.O. víithÞt nai rõng võa hµn huyªn hoÆc ch¬i t¸ l¶, ®Ó råi sím maithøc dËy thÊy xung quanh mét mµu tr¾ng xãa, tinh kh«i.Kh¾p n¬i lµ tuyÕt tr¾ng vµ k×a nh÷ng b«ng tuyÕt vÉn r¬i,khe khÏ nhÑ nhµng phñ trªn con ®êng mµ h«m qua ta vÉnnhÑ bíc cïng ai ®Ó nghe tiÕng l¸ xµo x¹c díi ch©n. C¶mét c¶nh thÇn tiªn mµ ta chØ ®îc nghe trong c¸c c©u
Sö ký FPT 1988 - 1998
446
chuyÖn cæ tÝch nay hiÖn vÒ tríc m¾t, sèng ®éng vµ hiÖnthùc. RÆng c©y kh¼ng khiu hai bªn ®êng h«m qua naythµnh c¸c c©y san h« khæng lå, mÆt ®Êt v¬ng ®Çy l¸ vµngcña mïa thu võa ®i qua nay ®îc tr¶i tÊm th¶m tr¾ng muètmµ bµn ch©n trÇn tôc cña ta ch¼ng nì lßng nµo bíc lªntrªn ®ã dÉu Thîng ®Õ cã biÕn chóng nhá xÝu nh ch©nmét chó chim s©u. Ta nh m¬, hÝt mét ngùc ®Çy h¬ngrõng, ngÈng mÆt lªn trêi ®ãn b«ng tuyÕt ®ang r¬i råi ®Ó chonã tan trong tõng tÕ bµo. ¤i ngät ngµo mïa ®«ng Sapa.
Thiªn nhiªn nh vËy, con ngêi Sapa còng cã nh÷ng®iÒu kú thó. Nh×n chung da dÎ hä tr¾ng hång, vui vÎ vµ dÔmÕn h¬n chóng ta, nh÷ng ngêi Hµ Néi. T«i cßn nhí métlÇn, sau buæi c¬m chiÒu víi nh÷ng mãn thÞt thó rõng siªul¹ miÖng, t«i vµ anh b¹n cïng phßng thong th¶ d¹o bíc vÒphÝa b¶n, c¸ch nhµ nghØ chõng 15 phót b¸ch bé. MÆt trêicßn cha lÆn h¼n, nh÷ng tia n¾ng cuèi ngµy vÉn cßn v¬ng®Çy trªn c¸c lïm c©y. Hai bªn ®êng lµ c¸c vên c©y ¨nqu¶ ®ang mïa thu ho¹ch. §ã ®©y lÊp lã sau c¸c quÇng c©yxanh lµ tµ ¸o tr¾ng cña c¸c c« g¸i Th¸i. Hä ®ang h¸i qu¶ vµchuyÖn trß tÝu tÝt. Anh b¹n t«i ngá lêi xin mÊy tr¸i mËn.Kh«ng ngê cã ®Õn chôc c« x¸ch giá ch¹y ra mêi chµo rètrÝt. C¸c c« ®Òu kho¶ng mêi t¸m ®«i m¬i, hai m¸ önghång vµ lÊm tÊm må h«i. Nh×n hä trong trang phôc d©n téct«i liªn tëng ®Õn c¸c thiÕu n÷ vïng Capcaz ®ang trÈy nhot¬i mµ t«i ®· tõng ®îc gÆp trong nh÷ng n¨m du häc thêicßn trai trÎ. Hä ®Òu cã vÎ ®Ñp cña nh÷ng con ngêi lao®éng kháe m¹nh, ch©n chÊt vµ ®Æc biÖt yªu ®êi. T«i xinmÊy qu¶ mËn, thø mËn Sapa trø danh to b»ng qu¶ trøng,tÝm sÉm nh viªn ngäc quý, ¨n vµo thÊy ngät m¸t vµthoang tho¶ng h¬ng th¬m. B¹n t«i nhãn hai tr¸i ®µo tõ giácña c« g¸i trÎ nhÊt vµ kh«ng quªn bu«ng mÊy lêi t¸n tØnh,
Sö ký FPT 1988 - 1998
447
tØnh, thãi quen cña c¸c chµng c«ng tö Hµ thµnh.
C¸m ¬n xong, chóng t«i tiÕp tôc ®i vÒ phÝa b¶n. Ngay ë®Çu b¶n, díi bãng xum xuª cña c¸c c©y ¨n qu¶, chóng t«ithÊy ba cô giµ ®Çu tãc b¹c ph¬ ngåi bªn chiÕc bµn, trªn ®Ómét chãe víi ba cèc v¹i. C¸c cô ®ang ®µm ®¹o mét c¸chvui vÎ. Chóng t«i tiÕn ®Õn chµo hái lÔ phÐp, toan ®Þnh ®i th×c¸c cô gi÷ l¹i mêi mçi ngêi cèc rîu. BiÕt tÝnh cña ngêië ®©y thËt thµ kh«ng kh¸ch s¸o, chóng t«i vui vÎ nhËn lêi.Tëng lµ rîu nhÑ, ai ngê l¹i lµ rîu m¹nh. Nã vµng ãngnh mËt ong t¸o, cã mïi th¬m quý ph¸i cña Henessy vµ c¸inãng bõng bõng nhng ªm ªm cña anh Smirnoff. Hái ramíi biÕt ®©y lµ ®Æc s¶n cña Sapa. Nã ®îc cÊt tõ 101 lo¹iqu¶ cïng víi cñ rõng cã tªn khoa häc lµ Cocuncac, ñ trong2 n¨m sau ®ã cÊt víi níc tan tõ tuyÕt trªn ®Ønh cao nhÊtcña Sapa. Uèng hÕt mét cèc t«i thÊy l©ng l©ng, kh«ng ®i®îc n÷a, nªn ®µnh ngåi l¹i. T«i ng¾m nh×n ba «ng tiªn dadÎ hång hµo, qu¾c thíc, ngã l¹i m×nh thÊy lµn da m¸i m¸inghÜ mµ buån. Khi ®· nãi d¨m ba c©u cïng c¸c cô, t«im¹nh d¹n hái cô giµ ngåi bªn tay ph¶i:
- Cô ¬i, cô n¨m nay bao nhiªu tuæi, cô cã bÝ quyÕt g× ®Ósèng l©u kh«ng?
- Ta n¨m nay 109 tuæi, vÉn ®i rõng hµng ngµy. Ta ch¼ngcã bÝ quyÕt g×. ChØ cã lao ®éng thêng xuyªn kÕt hîp víiuèng rîu ®Òu ®Òu th«i.
T«i l¹i quay sang cô bªn tr¸i vµ nh¾c l¹i c©u hái tríc.
- Giµ n¨m nay 111 tuæi. Nhµ giµ kh¸ gi¶ nªn còng Ýtph¶i lao ®éng. Cã ®iÒu lµ bï vµo ®ã giµ s¸ng uèng rîu,tËp khÝ c«ng, tra uèng rîu, ngñ mét giÊc, dËy tËp quyÒn,buæi tèi uèng rîu råi ngåi thiÒn 2 tiÕng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
448
T«i vui mõng nh t×m ra ®îc ch©n lý vµ nh×n vµo côngåi ®èi diÖn nh ®Þnh tiªn ®o¸n c©u tr¶ lêi cho c©u háicña m×nh. T«i hiÓu r»ng cô nµy nhÊt ®Þnh lµ giµ lµng bëi lÏcô tr«ng giµ h¬n c¶, r©u b¹c vµ dµi h¬n, níc da kh«ngbãng nh hai cô tríc, mµ cô l¹i ngåi gi÷a. V× thÕ t«i míicung kÝnh n©ng bµn tay gÇy guéc cña cô vµ lÔ phÐp hái :
- Cô ¬i cô lµ giµ lµng bao nhiªu n¨m råi?
- Anh nhÇm, t«i cã khi cßn Ýt tuæi h¬n anh. N¨m nay t«i36 tuæi. T«i tr«ng thÕ nµy lµ v× mïa hÌ hµng ngµy: s¸ng t«ira suèi t¾m, tra l¹i t¾m vµ chiÒu còng l¹i t¾m. T«i thêngxuyªn uèng rîu ng©m t¾c kÌ vµ c¸i cña quý cña con r¸i c¸nªn t«i t¾m ngµy ba bËn suèt c¶ mïa hÌ mµ kh«ng thÊymÖt.
Sö ký FPT 1988 - 1998
449
C« ®¬n
NguyÔn §øc QuúnhXÝ nghiÖp gi¶i ph¸p phÇn mÒm FSS
Tùa:
H«m nä, Ngäc Tiªn sinh hái t«i: T¶ truyÖn lµ g×? NgÉmnghÜ mét l¸t, t«i ®¸p: V¨n t¶ c¶nh. ThÕ lµ t«i l¹i nhí ®Õnthêi cßn c¾p s¸ch tíi trêng, c¸i thêi lµm bµi v¨n t¶ conmÌo nhµ em cã c¸i ®u«i to b»ng c¸i dïi trèng, hä¨c, conngùa nhµ b¸c em dµi b»ng con bß... KÓ tõ ®ã ®Õn giê míil¹i ngåi viÕt truyÖn, l©u råi sÏ quªn. Giê ®©y, ngåi rÆn ramét c©u chuyÖn lµm quµ, e khã l¾m thay. ThÕ nªn lêi lÏcßn nhiÒu chç cha chØn chu. KÝnh mong hai ch÷ lîng x¸!
Bªn lÇu c« ¶ ngã t¬ng t
§îi ai ch¼ng tíi buån rêi rîi
Mét lò xóm xÝt cè t¸n tØnh
Th©y kÖ chóng nã em lµm thinh.
Phßng bªn, bän th»ng TuÊn ph¸ lªn cêi, nã buån, nãthÊy c« ®¬n qu¸ chõng. Thêi tiÕt Sµi Gßn ban ngµy ®·nãng, tèi vÉn cßn nãng, nã l¹i nghÜ ë nhµ nã, ch¾c mäi
Sö ký FPT 1988 - 1998
450
ngêi ®ang cuén trßn trong ch¨n, ªm giÊc. Nh v« thøc, nãbíc sang phßng th»ng TuÊn. Rôt rÌ gâ cöa. TiÕng cêi t¾t.Nã më hÐ cöa nh×n vµo. Nã véi quay mÆt ®i, ba th»ng bËnmçi quÇn xµ lán, ®øa n»m ngöa, n»m sÊp, ®øa n»m xu«i,n»m ngîc ®ang t¸n gÉu trªn giêng.
"Vµo ®i em yªu!". L¹i c¸i giäng l¬ lí nöa Nam nöa B¾ccña th»ng TuÊn. C¸i th»ng TuÊn næi tiÕng lµ h¸m g¸i - vÉnkh«ng thÓ chõa ®îc - lóc nµo còng thÝch sµm sì víi phôn÷. Nã ®Þnh bông quay vÒ phßng, nhng vÒ th× biÕt lµm g×?Ngñ ? ThÕ th× buån l¾m. Gäi ®iÖn cho th»ng Êy ? §îcc¸i g×? ChØ tæ tèn tiÒn th«i. ThÕ lµ nã liÒu bíc vµo. Bath»ng låm cåm bß dËy kÐo ghÕ cho nã ngåi. Råi chóng thinhau lµm trß. Nã kh«ng kÞp nãi c©u g× c¶. Cuèi cïng th× c¶bän còng ®ång ý lµ ngµy mai ph¶i ®i Cñ Chi ch¬i.
S¸ng, Sµi Gßn rùc rì trong c¸i n¾ng cuèi thu. C¶ bän b¾txe ®ß ®i Cñ Chi. Nã l¹i c¶m thÊy vui v× kh«ng cßn c« ®¬nn÷a. Lang thang m·i trong c¸i ®Þa ®¹o dµi lo»ng ngo»ng,nã tù hái kh«ng biÕt ®Õn bao giê nã míi tho¸t ra khái c¸il¾t lÐo cña cuéc ®êi, ®Ó ®îc ®¾m m×nh trong sù yªnb×nh???
Nã víi th»ng TuÊn l¹c bän. Lóc bän kia nh×n thÊychóng, m¸ nã öng hång, ®«i m¾t nã long lanh nh×n ngîngngÞu. Ch¾c th»ng TuÊn l¹i gië trß g× råi. Cã trêi mµ biÕt®îc! Tèi ®ã, c¶ bän l¹i tô tËp ë phßng th»ng TuÊn, nãcòng tham gia, giê th× nã b¾t ®Çu quen råi. Th»ng Hngkhoe c¸i qu¶ ít nã mua lµm quµ: "L¹i ®©y anh cho xemqu¶ ít cña anh nµy..."
Nã cêi ph¸ lªn, mäi ngêi trong phßng ®ang m¶i mªlµm viÖc, bçng giËt m×nh, ngÈng lªn nh×n. Nã ngåi bªn cöasæ, ®«i m¾t m¬ mµng nh×n xuèng ®êng...
Sö ký FPT 1988 - 1998
451
Nã ®ang nghÜ vÒ nh÷ng lóc ®i ch¬i víi bän th»ng TuÊn,vÒ c¸i buæi ®Çu tiªn ®i ch¬i víi chóng nã.
KÓ tõ c¸i d¹o Êy, nã víi bän th»ng TuÊn th©n nhau h¼n.Råi chóng suèt ngµy rñ nhau ®i ch¬i. Cã dÞp lµ chßng ghÑonhau. Tèi ®Õn l¹i rñ nhau ®i ¨n èc hå T©y. Nã thÝch l¾m.Ch¬i víi bän th»ng TuÊn, lóc nµo nã còng b×nh ®¼ng,chóng nã trªu, nã trªu l¹i. Ch¶ sao c¶. Råi nã l¹i liªn tëng®Õn th»ng bå nã, sao mµ kh« khan thÕ, kh«ng biÕt nã ph¶ichÞu ®ùng ®Õn bao giê n÷a? §i ch¬i víi h¾n, lóc nµo nãcòng ph¶i gi÷ kÏ, råi l¹i hên dçi, l¹i giËn nhau. Ch¸n chÕt.Bän th»ng TuÊn vÉn thÕ. Ch¶ khi nµo thÊy chóng giËn nã,nã còng ch¶ bao giê dçi chóng.
Giê th× nã ®ang c« ®¬n. Nã ®· kh«ng ®i ch¬i víi bänth»ng TuÊn c¶ tuÇn nay råi...
L¹i nhí c¸i thuë míi lät lßng
Cha mÑ ®ãi r¸ch ®Î bªn s«ng
Lín lªn xinh ®Ñp m¸ hång hång
Nhng giê em vÉn tèi n»m kh«ng!
... Håi nã cha ®Î, nhµ nã nghÌo l¾m, bè mÑ ph¶i kiÕmsèng bªn s«ng, ë tËn quª c¬. Lóc sinh h¹ ra nã, mÆt trêi ®áèi ®ang dÇn khuÊt bãng, thÕ lµ bè mÑ lÊy tªn s«ng ®Æt chonã. May lµ khi nã lín lªn, bè mÑ kiÕm ®ñ tiÒn ®a c¶ nhµlªn thµnh phè sinh sèng. Vµ råi nã sèng ë ®ã cho ®Õn nay.Nã kh«ng thËt xinh, nhng cã duyªn. Lóc lªn thµnh phè,nã ®Ñp nhÊt khu tËp thÓ, ngêi nã mËp hång, g¸i mêi t¸m
Sö ký FPT 1988 - 1998
452
chÝn bõng, nh÷ng ®êng cong hÊp dÉn, lµn da tr¾ng, c¸nhmòi c¨ng cµng lµm t¨ng vÎ quyÕt rò. Th»ng con trai nµonh×n còng chÕt mª, chÕt mÖt vµ råi l¹i bu«ng lêi ìm ê trªughÑo nã. DÇn dµ còng quen, ®Õn giê th× nã l¹i c¶m thÊyh·nh diÖn v× ®iÒu ®ã, ®è cã ®øa con g¸i nµo l¹i cã nhiÒu®øa con trai thÝch nh nã.
Håi häc phæ th«ng, nã næi tiÕng nghÞch ngîm nhÊttrêng v× nã ®Çu tªu tÊt c¶ c¸c trß nghÞch ngîm cña bäncon g¸i. Ngêi ta b¶o do n㠮Πë s«ng nªn tÝnh nã cã vÎ g×®ã lµ cña s«ng níc! TÝnh nã bíng bØnh. Nã c·i l¹i tÊt c¶nh÷ng ai kh«ng cïng ý kiÕn víi nã, kÓ c¶ bè mÑ. Cã lÇn nãt¸t th»ng con trai cïng líp chØ v× th»ng ®ã d¸m chª nã xÊu.
Nhng ®Õn khi häc §¹i häc, nã nh bÞ r¬i tâm vµo métc¸i hè. Nã ch¶ quen ai. Nã kh«ng cßn d¸m ®Çu tªu trß g×n÷a! ThÕ lµ tÝnh nã thuÇn h¼n. Nhng c¸i tÝnh bíng bØnhcña nã th× vÉn cßn. Nã hay c¶m thÊy c« ®éc v× kh«ng cßnnh÷ng ®øa b¹n håi phæ th«ng n÷a, mÆc dï nhiÒu ®øa cong¸i cïng häc §¹i häc rÊt tèt víi nã.
Råi nã häc xong §¹i häc, vµ yªu mét th»ng cïng líp.§Õn giê nã còng kh«ng hiÓu t¹i sao nã l¹i yªu c¸i th»ng®ã! Nh×n vÎ bÒ ngoµi cña h¾n ch¶ cã g× hÊp dÉn c¶: côc m×côc mÞch, h¬i ®Çn, søc vãc yÕu ®uèi, nhng bï l¹i lµ h¾nchiÒu nã l¾m. ThÕ lµ nã thÝch - thÕ th«i.
§Õn khi ®i lµm, nã c¶m thÊy nh tho¸t ra khái c¸i långmµ bÊy l©u nã bÞ giam cÇm. TÝnh b¹o d¹n vµ bíng bØnhcña nã l¹i ®îc dÞp thÓ hiÖn. Nã ®¸nh b¹n víi bÊt kú h¹ngngêi nµo mµ nã gÆp, miÔn lµ khen nã mét c©u. ThÕ råi nãgÆp bän th»ng TuÊn nh©n dÞp ®i Sµi Gßn c«ng t¸c...
Sö ký FPT 1988 - 1998
453
§µn «ng trong c¬ quan nh×n nã víi con m¾t diÒu h©u.Cßn ®µn bµ con g¸i th× nh×n nã víi ¸nh m¾t ghen tþ. §«ilÇn nã gÆp ph¶i phiÒn to¸i vÒ nh÷ng trß nµy. Nhng råicòng quen. Th»ng bå cña nã håi ®Çu h«m nµo còng ®Õn c¬quan ®ãn nã. ChiÒu chiÒu ®óng giê l¹i ®øng ®îi ë cæng.H¾n cam chÞu ®Õn møc khã tin, ®«i lóc nã gi¶ ®ß xuèngmuén ®Õn gÇn tiÕng ®ång hå, h¾n vÉn cßn ®øng ®îi. C¶mthÊy ¸i ng¹i thay cho th»ng bå, nã b¶o h¾n ®õng cã ®Õn®ãn n÷a, nã sÏ tù ®i mét m×nh.
Bän th»ng TuÊn lóc ®Çu cßn ngµi ng¹i v× sù cã mÆt cñath»ng bå nã, sau khi kh«ng cßn thÊy th»ng ®ã n÷a, th× thinhau gië trß. §øa th× ®ßi ®Ìo vÒ nhµ. §øa th× ®ßi ®Ìo ®i ¨ntra... Nã chÊp nhËn tÊt c¶.
Råi th× nã ®©m nghiÖn. Kh«ng ®i ch¬i víi bän th»ngTuÊn ngµy nµo lµ nã l¹i thÊy bøt røt khã chÞu, ®Çu ãc rèibêi vµ råi c¶ ngµy h«m ®ã nã chØ ngåi ®Õm xe mµ th«i. B©ygiê nã hay trèn th»ng bå ®Ó ®îc ®i ch¬i víi bän th»ngTuÊn. Nã bÞa ra ®ñ thø chuyÖn víi bè mÑ, víi h¾n ®Ó kiÕmcí ë l¹i muén...
Nh con vÑt, nã nhiÔm tÝnh xÊu cña bän th»ng TuÊn rÊtnhanh. Tríc ®©y nã chØ cã mçi tÝnh xÊu lµ ngang bíngvµ hay ¨n quµ vÆt, nhng giê l¹i thªm chöi bËy n÷a. C©ucöa miÖng cña nã b©y giê lµ "Chã chÕt".
- "Cho anh h«n em tý nµo!".
- "§å chã chÕt" hoÆc
- "B¸m chÆt vµo anh nhÐ..."
- "Chã chÕt thËt"...
Sö ký FPT 1988 - 1998
454
§«i lóc bän th»ng TuÊn ph¶i ®á mÆt v× nh÷ng c©u chöibËy cña nã.
Nã rÊt thÝch lµ uèng s÷a vµ ¨n hoa qu¶. Kh«ng ¨n c¬mcßn ®îc chø kh«ng uèng s÷a hay ¨n hoa qu¶ ngµy nµo lµnã l¹i bñn rñn ch©n tay ngµy ®ã. MÆc dï ngêi kh«ng lÊyg× lµm thon th¶ cho l¾m, nhng nã thÝch, mµ thÝch lµ nã cølµm. Nhng nã l¹i sî bÞ bÐo ph×, thÕ lµ ®Þnh kú mçi tuÇn nãl¹i nhÞn mét b÷a tra. Bän th»ng TuÊn th¬ng nã l¾m, cø®Õn tra h«m ®ã lµ cã hµng ®èng nµo s÷a, nµo hoa qu¶. Nãsay mª ¨n, quªn c¶ viÖc nhÞn ¨n b÷a tra... Nhng h×nh nhc¸i viÖc nhÞn b÷a tra ®ã còng kh«ng lµm nã lÊy l¹i vÎ thonth¶ vèn cã håi häc ®¹i häc nªn nã quyÕt chÝ ®i tËp thÓ h×nhvµ thÓ thao. TËp s¸ng, tËp chiÒu, tËp tèi, m¶i miÕt. NhngtÝnh nã kh«ng kiªn tr×. §îc hai th¸ng g× ®ã, nã l¹i bá. L¹itrë vÒ víi nÕp sèng b×nh thêng!
Nã míi ®i Nga vÒ. §i ch¬i th«i. Bµ chÞ cho tiÒn, thÕ lµnã ®i lu«n. ThÝch thËt, bªn ®ã c¸i g× còng ®Ñp, còng s¹chvµ to n÷a. C¶ mÊy th»ng Nga mòi lâ n÷a chø, nã to gÊp ®«ingêi m×nh, ch¾c lµ nã to... l¾m nhØ, mçi khi nghÜ ®Õn ®ãnã l¹i ®á bõng mÆt. Míi sang ®ã ®îc mÊy ngµy, nã ®·c¶m thÊy buån v× kh«ng cã bän th»ng TuÊn bªn c¹nh. Nãnhí chóng nã qu¸, vµ thÊy buån v× kh«ng ®îc ®i nghØ m¸tvíi chóng nã. Nã ch¶ ®i ®©u ®îc c¶, chØ ru ró ë nhµ th«i.ThÕ lµ nã ph¶i cè g¾ng nÞnh bî «ng anh ®Ó göi th vÒ chobän chóng. ¤i thÕ lµ tíi tÊp nµo th lµ th, toµn nh÷ng lêilÏ yªu ®¬ng th¾m thiÕt, nã thÝch l¾m, h·nh diÖn khoe, «nganh trßn xoe m¾t nh×n.
Ngµy nã vÒ, chØ cã mçi th»ng bå ra ®ãn, ch¸n n¶n nãvøt bÞch gãi ®å xuèng, råi uÓ o¶i bíc vµo trong xe, mäiviÖc ®· cã c¸i th»ng ngèc kia lo råi. Nã c¶m thÊy nhí bän
Sö ký FPT 1988 - 1998
455
th»ng TuÊn qu¸ chõng, råi l¹i thÊy giËn chóng n÷a chø. Saochóng l¹i kh«ng ra ®ãn nã nhØ, chóng bËn g× µ? Hay chóngkh«ng biÕt nã vÒ? L¸o toÐt, nã ®· göi th vÒ dÆn dß kü l¾mråi kia mµ. Cã lÏ bän chóng chØ lµ phêng bung xung th«i,cã nã th× xóm xÝt vµo ®Ó th× t¸n tØnh nã, cßn v¾ng nã métc¸i lµ ch¶ cßn ma nµo nhí ®Õn nã n÷a... ThÕ lµ nã thÊy tøc.Nã ch¸n tÊt c¶, ch¸n c¶ bän th»ng TuÊn n÷a. Nã tøc ®êi.Nã quyÕt ®Þnh c¾t tãc cho h¶ giËn, cho bâ tøc. Nã c¾t ngaysau c¸i h«m ®i Nga vÒ. C¸i m¸i tãc tríc ®©y cña nã dµi,mît mµ, ãng ¶ lµ thÕ, hµng tuÇn l¹i ®îc géi ®Òu ®Æn b»ngc¸i dÇu géi ®Çu 3 trong 1, nay chØ cßn tr¬ l¹i mçi mét mÈung¾n còn cìn. Bän th»ng TuÊn lång lén, ngêi trong c¬quan nh×n tiÕc rÎ. Nã bá mÆc ngoµi tai, ai b¶o kh«ng ®o¸ihoµi g× ®Õn nã?
Råi ®©u còng vµo ®ã, bän th»ng TuÊn cã vÎ ngu«ingoai, giê ®©y chóng l¹i quay ra khen c¸i m¸i tãc cña nã.BÞp bîp hÕt. NghÜ ®Õn trß gi¶ dèi lõa bÞp ®ã, nã l¹i c¶mthÊy buån, c¶m thÊy c« ®¬n vµ trèng v¾ng. Cã lÏ nã ph¶i ®it×m th»ng ®µn «ng lý tëng cña nã th«i...
... Nã thÉn thê nh×n xuèng ®êng. Dßng xe cé tÊp nËpnèi ®u«i nhau, hèi h¶. Nã thÇm nghÜ, liÖu trong sè ®ã, cãth»ng ®µn «ng lý tëng cña nã kh«ng nhØ?
Hµ néi 8/1998
Sö ký FPT 1988 - 1998
456
ChuyÖn xa nh¾c l¹i
NguyÔn Quang MinhTrung t©m TÝch hîp hÖ thèng
Hai th»ng con nhµ hä Gi¶ vµ hä Sö ch¬i víi nhau th©nl¾m, ®Òu lµ con mét. Nhµ hä Gi¶ th× giµu, hä Sö th× nghÌo.Th»ng con nhµ hä Gi¶ ngoµi lóc häc hµnh ra th× ch¼ng ph¶ilµm g×, cßn th»ng con nhµ hä Sö th× cßn ph¶i lµm gióp bèmÑ nã ®ñ thø nhng t×nh b¹n hai ®øa tëng chõng nh haianh em.
N¨m Êy, trêi rÐt ®Ëm, nh÷ng ngêi cao tuæi b¶o r»ng tõtríc cha tõng cã n¨m nµo rÐt ®Õn thÕ, bÇu trêi ¶m ®¹m,c¸i rÐt nh c¾t da c¾t thÞt mäi ngêi, giã quÊt vun vót,ngoµi ®êng ch¼ng thÊy bãng mét ai.
Mét h«m c¶ nhµ hä Gi¶ cã viÖc ph¶i lªn tØnh h«m saumíi vÒ, v× trong nhµ còng cã chót cña n¶ nªn ph¶i ®Ó th»ngcon ë nhµ tr«ng nhµ. Tèi ®Õn, buån, nã rñ th»ng b¹n hä Sösang ch¬i tiÖn thÓ ngñ lu«n ë nhµ nã. Hai ®øa ®ãng chÆtcöa, ®èt than ®Ó sëi, nãi chuyÖn hµn huyªn, ®Õn nöa ®ªmchui vµo trong ch¨n thiÕp ®i.
S¸ng sím h«m sau tõ tØnh vÒ, hä Gi¶ thÊy cöa nhµ ®ãngchÆt, gäi m·i kh«ng thÊy th»ng con më cöa bÌn thuª ngêiph¸ cöa x«ng vµo, trong nhµ th»ng con vµ b¹n nã ®· chÕtcøng tõ bao giê. Xãt con, nhµ hä Gi¶ tru trÐo m¾ng nhµ häSö, vu cho r»ng ch¾c con nhµ hä Sö bÇy trß nghÞch d¹i g×®©y, lµm v¹ l©y ®Õn c¶ con nhµ nã, ®óng lµ c¸i gièng bÇnhµn ch¼ng ra g×, suèt ®êi kh«ng ngÈng mÆt lªn ®îc. Nhµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
457
hä Sö th× còng xãt con l¾m, nhng th©n phËn thÊp hÌn còngch¼ng biÕt nãi g× ®µnh nuèt níc m¾t mµ ®Õn xin x¸c conm×nh vÒ.
N¨m Êy trêi rÐt qu¸, c¸c cô rông nh sung, nhµ thiªux¸c cña vïng qu¸ t¶i, ngêi chÕt xÕp hµng lò lît, haith»ng con nhµ hä Gi¶ vµ hä Sö còng ph¶i chê, m·i cha®Õn lît thiªu. Râ khæ ®êng vÒ câi ©m còng ch¼ng ®îcthuËn buåm xu«i giã. Nhµ hä Sö giµu cã l¹i quen biÕtnhiÒu, chê mét lóc bÌn ®ót tiÒn, nhê ngêi c¹y côc cho connhµ m×nh thiªu tríc, qu¶ lµ ai còng thÝch tiÒn, con nhµ nã®îc thiªu ngay.
Nhµ hä Sö kh«ng cã tiÒn ®ót, chê m·i kh«ng ®îc thiªu,ngê ®©u ®ang ph¶i chê bªn ngoµi th× th»ng con tØnh dËy,ho¸ ra lµ v× lóc ngñ ®èt than sëi nªn hÕt dÇn dìng khÝ, bÞchÕt l©m sµng, ®Õn b©y giê míi tØnh. H«m Êy nhµ hä Sö ®ètph¸o ¨n mõng, mêi c¬m c¶ xãm cßn nghe ®©u nhµ hä Gi¶cã ngêi bÞ ®iªn. Mïa ®«ng n¨m Êy nghe ®©u x¶y ra nhiÒuchuyÖn l¹ l¾m, mµ còng tõ tiÒn mµ ra c¶.
Hµ néi 12/8/98
Sö ký FPT 1988 - 1998
458
Xin viÖc
Hå TrÝ Lu©n
Phßng KHKD
Ra trêng víi mét tÊm b»ng trung b×nh h¾n lao vµo chî®êi víi hy väng t×m ®îc mét c«ng viÖc víi ®ång l¬ngcßm ®ñ ®Ó kiÕm c¸i g× ®ã nhÐt vµo måm ngµy ba b÷a. Quamét ngêi quen h¾n biÕt r»ng trªn ®êi cã tån t¹i mét c«ngty víi c¸i tªn cã vÎ liªn quan ®Õn ¨n uèng nhng l¹i kinhdoanh m¸y tÝnh. Tiªu chuÈn vµo ®©y ph¶i lµ thµnh viªn ®éiOlympic tin häc hay Ýt ra ph¶i toÐt m¾t tríc mµn h×nh vitÝnh nhiÒu n¨m liÒn.
H¬i cao! H¾n nghÜ. Nhng cø thö xem sao. Ch¼ng nhÏhä kh«ng cã mét c«ng viÖc g× cÇn ®Õn søc khoÎ, c¸i mµh¾n kh«ng thiÕu.
§ªm tríc h«m ®i pháng vÊn h¾n thøc ®Õn tËn hai giês¸ng luyÖn ®i luyÖn l¹i bµi diÔn v¨n, cè g¾ng tr×nh bµy métc¸ch bãng b¶y c¸i mí kiÕn thøc phät phÑt ®· thu nhÆt ®îcqua n¨m n¨m ®¹i häc.
H¾n chµo tõ «ng g¸c cæng, chÞ tiÕp t©n chµo lªn ®Õnphßng gi¸m ®èc. T¹i ®©y ngêi trùc tiÕp pháng vÊn h¾n lµmét «ng to bÐo tr«ng kh«ng cã vÎ g× trÝ thøc l¾m mÆc dïcã mét cÆp kÝnh cËn lï lï trªn mòi.
Sau mét håi xun xoe chµo hái, h¾n b¾t ®Çu tr×nh c¸c v¨nb»ng chøng chØ, nh÷ng thø nµy h¾n h¬i bÞ s½n, råi chuÈn bÞ
Sö ký FPT 1988 - 1998
459
tinh thÇn cho cuéc pháng vÊn mµ h¾n nghÜ lµ sÏ c¨ngth¼ng. GiÊu ®îc c¸i dèt cña m×nh kh«ng ph¶i lóc nµocòng dÔ.
- “CÊp ba chó häc ë ®©u”. §ã lµ c©u ®Çu tiªn h¾n ®îchái.
Hµ! Hµ! §¸nh tróng vµo ®iÓm m¹nh cña m×nh. Lßng tùtin ë ®©u bçng kÐo vÒ µo ¹t, h¾n h¬i ngöng cao ®Çu rµnh rätnãi:
- ”Chuyªn to¸n Tæng hîp ¹”.
- “§îc. Mai b¾t ®Çu ®Õn thö viÖc”.
Ra ®Õn ngoµi ®êng råi mµ h¾n vÉn kh«ng tin vµo taim×nh. Ch¼ng nhÏ l¹i chØ ®¬n gi¶n vËy th«i sao. Nhng råih¾n l¹i nghÜ, viÖc g× mµ m×nh ph¶i tù ti chø. Ch¼ng g× th×còng lµ d©n cùu chuyªn to¸n. H¾n vµ bän b¹n cïng líp vÉnthêng tù cho lµ giái h¬n ngêi. Giái ë ®©y nghÜa lµ kh«nghäc hoÆc cïng l¾m lµ chØ häc Ýt mµ vÉn biÕt nhiÒu. C¸i bänmät s¸ch mµ thµnh tµi th× ai mµ ch¼ng lµm ®îc.
Cø cè câ lÏ lµ xong. Cuèi cïng th× m×nh còng ®· b¾t ®Çubíc vµo ®êi ®îc råi.
“Vît qua nµo còng khã kh¨n
Hoµn thµnh nµo còng nhiÖm vô”. ¤ng gi¸m ®èc ®· b¶oh¾n vËy.
Hay! Qu¸ hay.
Sö ký FPT 1988 - 1998
460
Ai vÒ Cöu Long GiangNguyÔn Thµnh Nam
Trî lý c«ng nghÖ
Ngµy 2/8 anh Ch©u cã nh· ý rñ t«i ®i Trµ Vinh, méttrong nh÷ng tØnh cña §BSCL "g¹o tr¾ng níc trong" mµt«i cha cã dÞp vµo th¨m. Khi bíc ch©n lªn phµ B¾c MüThuËn nh×n dßng TiÒn Giang ngÇu ®ôc cuén sãng, kh«ngthÓ kh«ng nhí ®Õn c©u ca "Ai ®· tõng ®i qua Cöu LongGiang, Cöu Long Giang sãng trµo níc xo¸y" vµ "Ai vÒCöu Long Giang, v÷ng bíc lít sãng ngµn". Mét c¶mgi¸c gÇn gòi khã t¶ cø b¸m lÊy t«i trong suèt ngµy h«m ®ãvµ thËm trÝ c¶ ngµy h«m sau. Rêi TP HCM xe cø däc theoQuèc Lé 1, vît qua v« sè nh÷ng kªnh r¹ch ®á ngÇu phïsa, xanh rên bãng dõa, ®Çy ¾p thuyÒn bÌ.
§Ó ®Õn ®îc Trµ Vinh, chóng t«i ph¶i qua 3 thÞ x·:Long An, Mü Tho, VÜnh Long. ChÝnh quyÒn nguþ tríc®©y kh«ng bao giê ®Ó cho ®êng quèc lé xuyªn qua gi÷athÞ x·, nªn chóng t«i chØ ®îc chøng kiÕn mÊy c¸i cængchµo mµ th«i. §Æc ®iÓm næi bËt lµ tÊt c¶ c¸c nhµ ®Òu thÊpnhá, mang nÆng tÝnh d©n d·. Con ®êng dÉn vµo thÞ x· TrµVinh rîp bãng c©y, hai bªn ®êng toµn nh÷ng d·y nhµtranh, kiÓu ë Hµ Néi ngêi ta hay kinh doanh hµng ®Æc s¶ntrong ®ã. Quang c¶nh thËt hiÒn hoµ.
Sö ký FPT 1988 - 1998
461
Chóng t«i cã bèn ngêi (kh«ng kÓ l¸i xe). §Çu tiªn ph¶ikÓ ®Õn anh Hoµng Minh Ch©u, gi¸m ®èc FPT HCM. T«irÊt thÝch anh ë sù trung thµnh víi kh¸ch hµng. Trong mçicuéc nãi chuyÖn víi anh, kh¸ch hµng lu«n cã c¶m gi¸c lµhä ®· lùa chän ®óng. Tuy nhiªn anh l¹i cã sù nh¹y bÐnkinh doanh, vµ kÕt thóc lµ thêng ký ®îc nh÷ng hîp ®ångcã lîi. Ngoµi Hµ Néi trõ mét sè trêng hîp rÊt c¸ biÖt, díic¸ch nãi chuyÖn cña c¸c "managers" FPT, kh¸ch hµngthêng ®Òu tá ra kÐm cái, vµ v× thÕ hä (c¸c managers)thêng xuyªn ký víi kh¸ch hµng nh÷ng hîp ®ång rÊt hµophãng.
Hai ngêi cßn l¹i lµ anh Phíc, gi¸m ®èc trung t©m d÷liÖu GIS cña B¸ch Khoa thµnh phè vµ anh Dòng, Trëngphßng ®o ®¹c b¶n ®å cu¶ Së ®Þa chÝnh TP. C¶ hai anh ®Òusinh ra vµ lín lªn ë miÒn Nam vµ trong c¸ch nãi chuyÖnvÉn Ýt nhiÒu tá ra kÝnh träng mét sè thµnh tùu cña x· héicò. V× x¸c ®Þnh lµ ®i ch¬i nªn t«i còng ch¼ng hái anh Ch©uvÒ môc ®Ých cña chuyÕn ®i, c©u chuyÖn cña chóng t«i chØxoay quanh chñ ®Ò miÒn Nam vµ miÒn B¾c, cã lóc l¹i xenlÉn chÝnh trÞ nh thêng cã trong bÊt cø cuéc nãi chuyÖnkh«ng môc ®Ých nµo cña ngêi ViÖt Nam. Anh Phíc giíithiÖu cho t«i tØnh VÜnh Long lµ quª h¬ng cña hai vÞ thñtíng: Ph¹m Hïng vµ Vâ V¨n KiÖt.
§Þa ®iÓm mµ chóng t«i ®Õn lµ Së ®Þa chÝnh Trµ Vinh,n¬i ®Çu tiªn vµ duy nhÊt trong toµn quèc ®ang ¸p dôngm¸y vi tÝnh vµ phÇn mÒm GIS trong viÖc lËp b¶n ®å ®ÞachÝnh vµ cÊp b»ng kho¸n cho nh©n d©n. Khëi xíng cuécc¸ch m¹ng ®ã lµ anh Huúnh Kh¾c Thµnh, 35 tuæi, d¸ngngêi x¬ng x¬ng, ®eo cÆp kÝnh dµy cép, kh¸ gièng Kh¾cThµnh nhµ ta. ChËm r·i, anh kÓ l¹i cho chóng t«i nghe viÖcanh ®· thuª hµng tr¨m c¸c em häc sinh phæ th«ng ®o ®¹c
Sö ký FPT 1988 - 1998
462
vµ xö lý sè liÖu nh thÕ nµo. Råi khi thÊy bÊt lùc tríc®èng sè liÖu qu¸ lín ®ã anh ®· thuyÕt phôc ®îc l·nh ®¹otØnh chÊp nhËn mua m¸y vi tÝnh, vµ nh÷ng ch¬ng tr×nhtrªn Foxpro ®· t¨ng n¨ng suÊt xö lý sè liÖu lªn h¬n 900%nh thÕ nµo. (C¸i ®ã b©y giê ë Mü gäi lµ "Reenginering").Gi÷a n¨m 1995 ra B¾c dù héi nghÞ vÒ GIS do Integraph vµAppInfo tæ chøc, anh nung nÊu quyÕt t©m më chiÕn dÞchxin b»ng ®îc cho thÝ ®iÓm vµ anh ®· thµnh c«ng trongviÖc thuyÕt phôc l·nh ®¹o tØnh. Khi ®îc chñ tÞch TØnh hái:"ë VN ®· cã ai lµm c¸i nµy cha?" Anh ®· d¸m tr¶ lêi"Cha, nhng em lµm ®îc".
Mét bé m¸y gåm mét tr¹m lµm viÖc ch¹y Microstation(ch¹y trªn NT liªn kÕt víi SQL-Server), mét ploter JetDesign vµ mét m¸y scaner AO trÞ gi¸ 70K lµ mét sè tiÒnkhæng lå ®èi víi ng©n s¸ch mét tØnh nghÌo nh Trµ Vinh.T«i thùc sù kh©m phôc khi thÊy ®éi qu©n chØ cã 1-2 kü s,cßn toµn bé lµ trung cÊp, sö dông thµnh th¹o nh÷ng m¸ymíi hiÖn ®¹i, quÐt nh÷ng bøc kh«ng ¶nh (¶nh chôp tõ trªnkh«ng), vÐc t¬ ho¸, c¨n chØnh nghiªn cøu lËp tr×nh trªnSQL-Server... thùc hiÖn ®îc nh÷ng c«ng viÖc mµ nh÷ng®ång nghiÖp cña hä ë TP cã b»ng cÊp vµ ®iÒu kiÖn tèt h¬nnhiÒu vÉn cha lµm ®îc. Anh Thµnh vµ anh em ë TrµVinh chØ cã mét mong muèn duy nhÊt lµ ®îc ®i häc.
T«i giËt m×nh v× thÊy sao mµ chóng ta thiÕu sù dòngc¶m vµ l·ng m¹n, thiÕu mét niÒm tin thËt sù vµo b¶n th©n.Lµm trong mét c«ng ty lín, ®îc nu«i dìng bëi qu¸ nhiÒub¹n bÌ thµnh ®¹t ë n¬i nµy n¬i nä, cã lÏ t«i vµ kh¸ nhiÒuanh em kü thuËt n÷a ë FPT ®· ®¸nh mÊt sù h¸o høc vµ ®ammª cña nh÷ng ng¬× khai ph¸. LiÖu suèt ngµy quanh quÈnchuyÖn doanh sè, l¬ng bæng chóng ta cã kh¸m ph¸ ra®îc ch©n trêi míi kh«ng?
Sö ký FPT 1988 - 1998
463
Buæi chiÒu kÕt thóc nh thêng lÖ víi b÷a nhËu miÒnT©y, n¬i mµ kh«ng khi nµo chñ l¹i hµi lßng khi kh¸ch ®ønglªn ra vÒ c¶.
ChuyÕn xe ®ªm trªn ®êng v¾ng vÎ lµm t«i l¬ m¬ suèt.§iÓm s¸ng duy nhÊt lµ nhµ m¸y La Vie ë Long An, n¬i ®·lËp nªn kú c«ng b¾t d©n ViÖt Nam ph¶i nhËn thøc r»ngníc l· lµ mét c¸i g× ®ã cßn quý h¬n x¨ng, dÇu nhiÒu.V©ng, sù thµnh c«ng ph¶i lu«n b¾t nguån tõ nh÷ng ý tëngt¸o b¹o!
Sö ký FPT 1988 - 1998
464
Nã...Ph¹m Minh H¶i
Trî lý Tæng gi¸m ®èc
"Ngêi FPT chóng ta lµm Ýt ¨n nhiÒu l¹i hay nãiphÐt..."
”XÐt cho cïng th× kÖ!“. Nã ®Ó ga ë møc nhá, ®Òu ®Òu.Võa ®i nã võa nghÜ: ”ë ®êi cßn nhiÒu thø ®¸ng nghÜ h¬n,chø nãi thÕ, nãi n÷a th× lµm g×!“. ”Mµy d¹i l¾m...“ - nã nhíl¹i lêi ngêi ta ®· nãi víi nã. õ th× d¹i ®Êy. §· cã ngêikh«n ¾t ph¶i cã kÎ d¹i, chø kh«n hÕt c¶ th× ho¸ hçn mangµ...? Mµ c¸i ngêi nãi víi nã ®iÒu Êy còng cã kh«n kh«ng?ThÕ giíi nµy mµ cø ph¸n xÐt ra lµm hai lo¹i D¹i-Kh«n th×®¬n gi¶n qu¸. Thùc tÕ thÕ giíi phøc t¹p h¬n nhiÒu. ThÕ giíivíi nh÷ng con ngêi nhá bÐ, ®«ng ®Õn møc qu©n nguyªn,kh«ng ph¶i vµ kh«ng thÓ t duy theo lèi 0-1, Kh«n-D¹i®îc. Nã còng ®äc b¸o, nªn nã b¶o t duy nh vËy lµ duyý chÝ. §èi víi nã, thÕ giíi nµy ph¶i lµ kho¶ng tõ ©m v«cïng kÐo tíi d¬ng v« cïng, h¬n n÷a l¹i biÕn thiªn lungtung c¶. Gi¶ dô Kh«n-D¹i lµ quan träng th× giµ nöa lµ D¹i,thªm mét th»ng ngu d¹i nh nã th× còng ch¶ cã ý nghÜa g×.NÕu nã lµ Kh«n, viÖc ph¶i ®øng cïng hµng víi nh÷ng «ngnh Anh-xtanh, Newton... th× còng ch¶ cã g× lµ síng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
465
Thùc sù ®èi víi nã, kh¸i niÖm Kh«n-D¹i kh«ng ph¶i lµquan träng. Nã mØm cêi khi nghÜ ®Õn c©u: ”Con ngêi lµh¹t c¸t, lµ tro bôi, lµ c©y sËy“. Suy nghÜ mung lung métlóc, cuèi cïng nã ®i ®Õn kÕt luËn døt kho¸t: Lµ c¸t th× ®óngh¬n, v× c¸t nhiÒu nh ®Êt.
Nã cã triÕt lÝ sèng rÊt ®¬n gi¶n, nhng v« cïng uyªnth©m. Ai b¶o g× vÒ nã còng ®îc, th«ng minh, d¹i khê hayvui tÝnh... thÕ nµo còng ®îc. Nã ®· tõng tuyªn ng«n: ”C¸iquan träng lµ C« th¬ng. C« th× th¬ng em råi, thËm chÝrÊt nhiÒu vµ ®«i khi rÊt nhiÒu c«. Riªng em, lµ phËn cons©u c¸i kiÕn, chØ cã hai ham muèn, hai ham muèn tét bËc,lµ lµm sao lu«n ®îc th gi·n, lµm b¹n cïng rîi ngät dªbÐo, bªn c¹nh cã hång nhan tri kØ vµ ®îc c¸c Anhth¬ng“.
Thùc chÊt ®èi víi nã, tÊt c¶ ®Òu kh«ng quan träng, kÓ c¶c¸i tuyªn ng«n v« cïng ng¾n gän vµ sóc tÝch kia. ë chèntrÇn ai, víi nh÷ng ngêi trÇn m¾t thÞt, vèn bÞ giíi h¹n bëinh÷ng Dôc, nh÷ng TÇm thêng, mÊy ai nghe ®iÒu Êy mµhiÓu ®îc, mÊy ai hiÓu ®îc mµ lµm ®îc! §au ®¸u tronglßng, nã cho r»ng nã ®· ®¹t møc thîng thõa trong giíigiang hå h¶o h¸n, bëi nã ®· V« vi, bëi nã ®· nãi lªn ®îc®iÒu Êy, hiÓu ®îc ®iÒu Êy, th«ng tuÖ ®îc ®iÒu Êy vµ hµnhl¹c ®îc ®iÒu Êy. Cã ®îc bèn ®iÒu Êy ph¶i lµ bËc Trîngphu. Cã ®îc bèn ®iÒu Êy, nã lo g×!
C¸i quan träng nhÊt ®èi víi nã lµ nã lµ nã, nã to con, nãlùc lìng, nã khoÎ m¹nh, ®õng cã èm ®au g×, thêngxuyªn lµm Èn sü mµ ngao du tíi chèn rîi ngät dª bÐocïng víi nh÷ng hång nhan tri kØ. Nã thÊy ®êi thËt lªnh¬ng. Nh÷ng hang ®éng lµ n¬i nã thêng lui tíi ngao du,thùc sù trë thµnh chèn Bång lai. Nã l¬ m¬, nã sê so¹ng, nã
Sö ký FPT 1988 - 1998
466
mª mÈn, nã t¬i bêi, thØnh tho¶ng l¹i tîp mét ngôm rîi,®îi cho lìi vµ miÖng c¶m nhËn ®îc c¸i vÞ cay nång vµth¬m lùng bèc lªn tíi ®Ønh mòi, nã míi ®a ®Èy mét l¸tth¨n dª...
§èi víi nã thÕ lµ nhÊt. Ngµy xa th× vua Ng«, ngµy nayth× Bin Clinton hay mÊy c¸i «ng g× to to kh¸c... tÊt c¶ còngrøa, còng ch¼ng b»ng nã ®îc. Mµ c¸c vÞ Êy còng kh«ngthÓ b»ng nã thËt, bëi nã trÎ h¬n, nã khoÎ h¬n. Nã ch¼ngcÇn ph¶i gi÷ g×n ý tø g× c¶. ThÝch ¨n lµ nã ¨n, thÝch uèng lµnã uèng, thÝch nghÞch ngîm lµ nã nghÞch ngîm. Nã tù do,chø c¸c vÞ kia, mÆc dï còng thÝch ®ñ thø nh nã th«i, thËmchÝ cßn thÝch nhiÒu h¬n nã, nhng hoÆc gi¶ ph¶i ý tø k×mnÐn v× sî ngßi ta ®¸nh gi¸ ®¹o ®øc, råi c¸c phe ph¸i lÊy®Êy lµm chøng cø mµ dÌ bØu, tõ ®ã bÞ mÊt ghÕ, mÊt chøc,hoÆc chÝ Ýt còng giµ råi, søc cã h¹n, nhiÒu lóc vµ trongnhiÒu kho¶n, nhÊt lµ c¸i kho¶n Êy, thÌm l¾m nhng bÊt lùc.
Nã cho r»ng ë ®êi kh«ng cã g× ngu xuÈn b»ng sù tù k×mchÕ vµ giam h·m chÝnh c¸i th»ng m×nh.
Cã ngêi b¶o nã lµ con ngêi kh«ng may m¾n. CãnhiÒu ®iÒu ngêi ta b¶o víi nã hoÆc b¶o vÒ nã, nã ®Òu coilµ tÐp. Lóc Êy tr«ng nã ngé vµ ®¸ng yªu ra phÕt. Tai nãdáng lªn nghe, cßn m¾t th× chíp chíp, Êy lµ nã ®ang c¶m®éng vµ s©u l¾ng l¾m, sau cïng thÓ nµo nã còng nhe r¨ngra cêi ng©y ng« kiÓu dµn hoµ.
§óng lµ chØ duy nhÊt cã mét ®iÒu lµm nã b¨n kho¨n, Êylµ khi ngêi ta b¶o nã lµ con ngêi kh«ng thµnh ®¹t. Tríckia nã lµ th»ng v« t l¾m. Nhng ®ªm nay, lóc nµy, tõQu¶ng B¸... nã ®ang khËt khõ lÇn håi trë vÒ...
Sö ký FPT 1988 - 1998
467
ThËt khæ cho nã, trong lóc t©m tr¹ng thÕ nµy... nã l¹inghe thÊy tiÕng dÕ r©m ran. Mét m×nh lÇm lòi trong ®ªmkhuya, tiÕng dÕ kªu nghe cµng nøc në. TiÕng dÕ nØ non mµÇm Ü, cßn nã th× c« qu¹nh. ChØ võa n·y th«i, ®· cã baoth»ng, kÓ c¶ bao nhiªu lµ con trong c¬ quan nã, mÆc dï ®·cã chång råi nhng vÉn cßn mòm mÜm vµ ph¬i phíi l¾m,chóng cø h¸ måm ra mµ nghe nã bèc phÐt, xem nã træ tµi,¸nh m¾t chóng long lanh nh×n nã, lé hÕt c¶ quang d©m, ®ÇynÐt t¸n thëng bî ®ì, Êy thÕ mµ võa míi gi¶i t¸n mét c¸i,chóng ®· vå lÊy xe mµ tÕch, mµ vót, bá l¹i nã mét m×nh,tr¬ träi víi tiÕng dÕ ®ªm...
Mét m×nh víi mµn ®ªm s©u l¾ng, nh÷ng ý nghÜ trong®Çu nã vôt trë nªn s¸ng l¸ng. Nã thÊy c« ®¬n, v« väng. Nãngíc nh×n bÇu trêi. PhÝa xa th¼m, mu«n triÖu v× sao lÊpl¸nh nh×n nã nh bìn cît. Nã giËt m×nh nhËn ra vÎ ®Ñpmªnh mang huyÒn diÖu cña vò trô. Mét nçi buån l©ng l©ngx©m chiÕm t©m hån. Nã thÊy con ngêi, trong ®ã cã nã,thËt nhá nhoi, thËt yÕu ®uèi vµ Ých kØ. Nã thÊy nã ®· ch¼nglµm ®îc g× cho ®êi. Mét m×nh thui thñi, nã ®· ch¼ng lµm®îc g× lín lao cho nã ngoµi chuyÖn mua ®îc vµi con xem¸y vµ c¨n nhµ 70 m2 n»m gi÷a trung.
t©m thµnh phè. Nhng nh÷ng c¸i ®Êy ®èi víi nã còngthËt tÇm thêng, thËt qu¸ tÇm thêng, kiÓu nh Brasil ®¸bãng víi Lµo vµ th¾ng 2-1.
Nã thÊy nã ch¼ng lµ g× c¶. Kh¼ng ®Þnh nh÷ng tr»n träcÊy lµ tiÕng dÕ r©m ran, chóng vÉn ng©n nga h¸t, v« t vµgiêng nh coi nã kh«ng cã trªn ®êi nµy. Khi hiÓu ra ®iÒu®ã, nã l¹i ngÈng lªn phÝa trêi cao, víi ¸nh m¾t ®Çy thµnhkÝnh pha chót cÇu khÊn thùc sù, nã lÈm bÈm: ”M×nh lµm®îc c¸i g×?". Trong ®Çu nã Çm vang nh÷ng lêi m¾ng chöi:”Chó ch¼ng lµm ®îc c¸i ®Ðo g× c¶", ”Chó lµm viÖc nh
Sö ký FPT 1988 - 1998
468
cøt...". Nã thë dµi ®¸nh thît mét c¸i. Nã quyÕt ®Þnh dõngxe... bëi nã qu¸ buån, qu¸ buån ®i tiÓu.
TiÕng tå tå lµm cho lò dÕ ven ®êng lÆng ®i ng¬ ng¸c,mét lóc th«i. Sau khi nhËn ra tiÕng Êy ph¸t ra tõ hµnh ®éngtôc tÜu cña mét c¸i m¸y níc nhá xÝu ai ®Êy võa míi më,lò dÕ l¹i gµo lªn trong b¶n trêng ca bÊt tËn, r©m ran ®Õnmiªn man...
Nã b¨n kho¨n, nã tr»n träc, nã t©m tr¹ng l¾m. ThÕ råigi÷a ®ªm tèi mung lung, nã nghªu ngao theo mét ®iÖu hßd©n d·:
"ThÕ nµo lµ D¹i Kh«n?
V« t ®i...
Cø cho lµ D¹i Kh«n!
V« t ®i...
Nh thÕ lµ D¹i Kh«n!
V« V«...t ®i... t ®i... t ®i".Nã rÊt Ýt khi nghªu ngao. Ngµy xa, lóc cßn bÐ, nh÷ng
lóc buån bùc hay kh«ng võa lßng ®iÒu g× ®ã cña ®êi, nãkhãc, níc m¾t nã ch¶y ra, vµ nçi buån trong v¾t còng tr«itrµn trªn bê mi. Trong khu phè v¾ng vÎ, ngêi ta rÊt Ýt khithÊy nã khãc nhÌ, nã ®îc tiÕng lµ ®øa trÎ ngoan ngo·n,hiÒn lµnh. Lín lªn, nã häc ®ßi mÊy «ng anh ngoµi phè,thêng th× häc toµn nh÷ng ®iÒu ví vÈn. Vµ nã uèng rîumçi khi buån ch¸n mét ®iÒu g× ®Êy. Sau nµy, khi ra ®êi,may m¾n cho nã lµ gÆp toµn ngêi tèt, nªn nã bá ®îc ®iÒuví vÈn häc ®îc ngµy xa cña ®êng phè lam lò mµ ®¹ibiÓu lµ c¸nh v¨n nghÖ sü, ®· nghÌo hÌn l¹i cßn m¾c bÖnhthñ d©m tinh thÇn: tù cho m×nh tµi, m×nh giái - nã tõ báh¼n viÖc uèng rîu tiªu sÇu. Tuy vËy, uèng rîu th× nã vÉn
Sö ký FPT 1988 - 1998
469
vÉn uèng, cã phÇn nhiÒu h¬n, nhng ph¶i cã ®å nh¾m lµ dªbÐo vµ hång nhan tri kØ.
Dª bÐo vµ hång nhan tri kØ còng lµ thø nã häc ®îc ëphim trëng Hång K«ng hoÆc phim t©m lÝ chiÕn ®Êu cña§øc, ë c¸c nh©n vËt anh Hai, anh Ba, ¨n vËn comple ngo¹i,dµy ý ®en bãng vµ tiªu tiÒn nh níc, ®· thÕ l¹i cßn b¾nsóng lôc hai tay nh mét, ch¼ng sî mÖt vµ kh«ng lo ®Õnngµy hÕt ®¹n. ”C¸c ®¹i ca - nã b¶o - b¾n th× còng thêngnhng ®îc c¸i hay b¾n“.
Nã sùc nhí lµ cã hÑn c« b¹n g¸i ë nhµ. ”Th«i, ph¶i vÒth«i, nghÜ ngîi lµm chã g× cho mÖt. H·y cè rñ vµ thuyÕtphôc c« b¹n g¸i ch¬i trß b¾n sóng, bëi b¾n sóng lôc lµ méttrß hay, b¾n song lµ ngñ. Ngµy mai thøc dËy sÏ lµ mét buæib×nh minh!". Nã rå ga phãng vót ®i. Mét m×nh ®¬n ®éc, nã®i xuyªn qua thµnh phè, xuyªn qua mµn ®ªm m¸t rîi vµtÜnh lÆng, bá l¹i ®»ng sau nh÷ng tiÕng dÕ nØ non.
Sö ký FPT 1988 - 1998
470
MÆc mini juyp ngåi xæm trªn dluËn mµ sèng!
NguyÔn Thanh B×nh
Trung t©m B¶o hµnh
§©y lµ mét sù kiÖn lÞch sö næi bËt cña Trung t©m B¶ohµnh, tríc ®©y chØ lu hµnh néi .
Tha c¸c b¹n, Noel n¨m nay (1996) sÏ cã mét sù kiÖnträng ®¹i x¶y ra. N÷ th ký xinh ®Ñp cña Trung t©m B¶ohµnh NguyÔn DiÖu Hång sÏ chuyÓn nhµ tõ cuèi ®êng §éiCÊn sang Khu tËp thÓ Thµnh C«ng, chÊm døt thêi kú haot©m tæn trÝ ®Ó tÝnh kÕ bµy mu.
Nh©n lóc r¶nh rçi, t«i ®· tiÕn hµnh mét cuéc pháng vÊnvíi c«:
- Sù diÖu kú nµo ®· ®a em vît qua bao khã kh¨n vÊtv¶ ®Ó thùc hiÖn cuéc chuyÓn nhµ nµy?
- Ph¬ng ch©m cña em lµ mÆc mini juyp ngåi xæm trªnd luËn mµ sèng, anh ¹.
Chµ, t«i thÇm nghÜ, ch¾c th»ng cha cã tªn lµ D LuËnm¶i h¸ hèc måm ra mµ nh×n nªn kh«ng nãi ®îc n÷a. NghÜ®o¹n, t«i hái tiÕp c©u thø hai:
- Em cã thÓ cho biÕt qu¸ tr×nh dÉn tíi viÖc nµy kh«ng?.
Sö ký FPT 1988 - 1998
471
NgËp ngõng mét chót, Hång rót trong tói ra mét tê giÊyA4 gÊp t ®a cho t«i:
- §©y, t©m t t×nh c¶m cña em gãi c¶ trong nµy, anhxem ®i.
T«i gië ra vµ say sa ®äc:
Em tªn lµ NguyÔn DiÖu Hång
Nay ®µ h¨m s¸u trong lßng h¬i lo
Lo m×nh sÏ bÞ tån kho
Cho nªn em quyÕt look for mét chµng
§ªm ®ªm em ng¾m chÞ H»ng
M¬ m×nh xinh ®Ñp nh tr¨ng trªn trêi... (!?)
Giêi ¬i may qu¸, l¹y giêi
Anh giai bçng rít gi÷a ®êi em ®©y
T¸m hai t¸m chÝn trao tay
Cña em cã mét chót nµy lµm tin
Chao ¬i em nhí nh in
C¸i ngµy anh Êy gÆp em, c¸i ngµy...
Tuy r»ng anh cã h¬i gÇy
Tãc tai mét mí ®· ®Çy tuyÕt s¬ng
Nhng mµ em vÉn cø th¬ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
472
MÆc bao miÖng lìi ®êi thêng giÌm pha
§«i ta nguyÖn sèng ®Õn giµ
(Tõ nay ®Õn ®Êy ch¾c lµ... ba n¨m?)
Tiªn s bè mÊy th»ng h©m
Cø ®em chuyÖn Êy th× thÇm nhá to
§êi bµ th× bµ ph¶i lo
Th»ng nµo cßn nãi bµ t¸t cho mÐo måm.
§äc xong t«i sî hÕt hån. Lì Hång ®iªn tiÕt cho ¨n ®ßnth× nguy. Sau mét lóc håi t©m tÜnh trÝ, t«i rôt rÌ lÝ nhÝ háiHång:
- Nghe nãi tríc ®©y Hång víi CUONGNT cã quan hÖtrªn møc t×nh c¶m, sao hiÖn nay l¹i x¶y ra t×nh tr¹ng SugarI I go, sugar you you go (t¹m dÞch lµ §êng em em ®i em®i, ®êng anh anh phi anh phi ) thÕ nµy?
Ban ®Çu Hång cói ®Çu kh«ng nãi. Khi c« ngÈng lªn, t«ithÊy dêng nh trong m¾t c« cã mét lµn khãi x¸m bayngang rÊt nhanh, ph¶i tinh ý l¾m míi nhËn thÊy. C« l¹i róttiÕp trong tói ra mét tê giÊy n÷a:
õ th× anh C¬ng còng ®Ñp trai
õ th× anh cã thÓ cã tµi
Nhng lªn nöa dèc anh ®· tôt
Nªn em còng ®µnh ph¶i good bye.
Sö ký FPT 1988 - 1998
473
Th× ra lµ thÕ, vËy mµ thiªn h¹ cø ®ån thæi nh÷ng chuyÖn®©u ®©u. T«i nh ngêi võa tõ chç tèi bíc ra chç s¸ng.C¶m gi¸c nµy ®· ®îc Tè H÷u nãi tíi trong ®o¹n th¬:
Tõ Êy trong t«i bõng n¾ng h¹.
MÆt trêi ch©n lý chãi qua tim.
T«i hái nèt c©u cuèi cïng:
- ThÕ em cã g× muèn nh¾n víi CUONGNT kh«ng, anhsÏ nhê EMAIL chuyÓn gióp.
Th¸i ®é Hång trë nªn kiªn quyÕt l¹ thêng, c« rót ph¾tra tê giÊy thø ba, nhÐt vµo tay t«i nhê chuyÓn gióp.
NÕu biÕt r»ng em s¾p lÊy chång
Trêi ¬i! ngêi Êy cã buån kh«ng?
Ch¾c h¼n má hµn tõng ®ªm l¹nh
N»m khãc bªn hai côc nhùa th«ng.
Ngêi ¬i xin h·y cè quªn Hång
Dïng bia mµ tíi t¾t löa lßng
NÕu ®îc kiÕp sau xin íc hÑn
§õng ph¸ ®¸m em tèi ®éng phßng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
474
Trë vÒ
TrÇn Quèc ThÞnhTrung t©m TÝch hîp hÖ thèng
Chóng t«i n»m ng¶ ngêi trªn nh÷ng chiÕc ghÕ ph« t¬ilµm b»ng nh÷ng song gç cã buéc d©y hai bªn, ®Æt däc theob·i biÓn Cöa Lß, kh«ng gian m¸t dÞu vµ ªm ¶. ThØnhtho¶ng mét lµn giã ít ®Ém thæi vµo, m¸t mÎ. Ngoµi biÓn,lÊp l¸nh nh÷ng ¸nh ®Ìn h¾t ra tõ nh÷ng chiÕc tµu thuyÒntr«ng thËt sèng ®éng vµ n¸o nhiÖt.
- Ngµy xa lóc bän anh ®i biÓn, nhiÒu khi nh×n nh÷ngc¸i ®Ìn nµy cø tëng lµ ®Êt liÒn. - Anh Dòng ”L¬n §¬n“ tùnhiªn b¶o - Chó nµy, chó cø ®i ra ngoµi th× chó sÏ thÊy,quen mµ nhiÒu khi còng hay bÞ lÇm l¾m.
T«i nheo m¾t nh×n nh÷ng chÊm s¸ng lÊp lo¸ vµ nhí ®Õnmét c©u cña mét th»ng tõ thêi cßn cëi truång thæi s¸o, c¸ith»ng rÊt hay hµn huyªn chuyÖn ”sù ®êi“. Nã b¶o: ”c¸i g×nh×n xa th× còng tëng lµ ®Ñp c¶, ®Õn gÇn míi thÊy thèi!“.Thèi lµ qu¸ ®óng, th× râ qu¸ cßn g×, t«i bËt cêi khi nhí®Õn c¸i danh tõ ®Ò m« mµ d©n tin häc thêng hay thÝchnãi. Qu¶ thËt, lóc ®Ò m« th× c¸i ®Õch g× tr«ng còng ngonm¾t c¶. Mµ cã ngon m¾t th× kh¸ch hµng míi síng, síng
Sö ký FPT 1988 - 1998
475
th× míi mãc tói ra, mãc tói ra th× míi cã tiÒn. TiÒn th× aicòng cÇn c¶!
- Håi ®ã bän anh ë M· Lai, bän nã giµnh giËt, trémcíp cña nhau tõng ngµy, nhiÒu khi chÕt lóc nµo kh«ngbiÕt!
µ, th× ra anh ®ang kÓ c¸i chuyÖn anh phiªu b¹t ®Õn n¬i®Êt kh¸ch quª ngêi. C¸i chuyÖn nµy th× t«i cã biÕt, biÕtmµ cha bao giê nghe anh kÓ c¶. T«i cha muèn hái ngay,v× biÕt ®©u anh l¹i chØ lµ buét måm mµ nãi ra nh vËy. T«iyªn lÆng vµ nh×n lªn bÇu trêi, bÇu trêi ®Çy sao vµ tr¨ng,nh÷ng v× sao lÊp lo¸ vµ xa tÝt, xa nh nh÷ng íc väng cñacon ngêi trong nh÷ng c©u truyÖn cæ cã hËu.
Håi bÐ, t«i vÉn thêng m¬ cã mét ngµy m×nh ®îc rongch¬i ë nh÷ng ®¹i d¬ng mªnh m«ng vµ ng¾m nh×n nh÷ngbÇu trêi trong xanh bao la. §óng lµ nh÷ng giÊc m¬ trÎ conªm ®Òm vµ... ví vÈn. Mét lóc sau, t«i d¹m hái:
- Håi ®ã anh Dòng ®i víi ai?
Anh tù nhiªn bËt cêi, tiÕng cêi trong cæ häng cñanh÷ng ngêi miÒn Nam kh«ng vang vµ to nh cña ngêimiÒn B¾c, nhng còng chøa ®ùng sù thó vÞ.
- Håi ®Êy anh ®i còng tù nhiªn th«i. M×nh cã mét th»ngb¹n, th©n nhau l¾m. Mét h«m anh ®ang ch¬i ë ngoµi s©n,nã qua nhµ anh vµ gäi anh ra cæng. ThÊy nã cÇm c¸i tóis¸ch anh hái nã s¾p ®i ®©u, nã b¶o nã s¾p ®i vît biªn víibè mÑ nã. Nã rñ anh cã ®i theo kh«ng, anh b¶o cã ®i vµ thÕlµ vµo lÊy mÊy bé quÇn ¸o ch¹y ra ®i lu«n.
- Hay nhØ, thÕ anh ®i kh«ng ph¶i mÊt tiÒn µ?
Sö ký FPT 1988 - 1998
476
- Kh«ng, m×nh cø ®i sang bªn xong råi viÕt th vÒ chogia ®×nh. D¹o ®ã, nhµ anh còng thuéc lo¹i kh¸ gi¶, mÊy«ng tæ chøc còng biÕt «ng giµ anh. Håi Êy anh míi cã 13tuæi. Sang ®Õn M· Lai anh biªn th vÒ, nhng «ng giµ anhgiÊu biÖt, kh«ng cho bµ néi anh biÕt v× sî b¶ lo. Sau ®Êyhai n¨m kh«ng biÕt tin tøc g× cña anh bµ néi anh buån qu¸mµ chÕt. Nhµ cã hai con trai lín th× ®i biÖt, nhiÒu khi anhnghÜ anh còng th¬ng b¶. §óng lµ d¹o ®ã trÎ con m×nhcòng cha biÕt nghÜ lµ g×.
Anh Dòng ngõng lêi, t«i n»m im vµ tëng tîng ®Õnh×nh ¶nh mét cËu bÐ 14 tuæi, vai mang tói s¸ch lu l¹c trªnmét hßn ®¶o xa tÝt bªn xø M· Lai xa x«i nµo ®ã. Mét vµingêi ®i d¹o trªn b·i biÓn ban ®ªm ®i qua tríc mÆt chóngt«i. Vµi ngêi ®i xuèng níc cho sãng x« vµo ch©n. Cãmét vµi c« g¸i ¨n mÆc hë hang ®i l¹i, t«i ®o¸n hä lµ ”cave“, t«i kh«ng d¸m ch¾c nhng c¸i c¸ch ®i ®øng ìn Ñob¹o d¹n vµ c¸ch nh×n ch»m ch»m cña hä nh×n còng ®o¸nra.
- Mµ ®i håi ®Êy ghª l¾m, cø ra gÇn ®Õn phao sè kh«ng lµbÞ biªn phßng ®uæi, thêng ghe cña nh÷ng ngêi vît biªnbao giê còng ph¶i l¾p hai m¸y lªn ch¹y nhanh h¬n. Nhngngêi ta gäi loa m×nh kh«ng dõng l¹i th× ngêi ta b¾n, ®¹ncø chiu chÝu trªn nãc tµu. Anh nhí cã «ng trëng tµu, ængliÒu l¾m, bÞ b¾n vµo vai mµ æng vÉn cßn ®øng l¸i ®îc.Ngêi phô tµu th× v× bÞ sãng to qu¸ hÊt xuèng níc, maymµ æng b¸m ®îc vµo thµnh tµu, mµ ngã ra chØ thÊy mçimét bµn tay æng trªn mÐp tµu, tr«ng ghª ¬i lµ ghª. ¤ngtrëng tµu nghÑn ngµo b¶o, mµy trÌo lªn ®îc th× trÌo, bäntao còng kh«ng ra cøu ®îc ®©u! Bëi v× lóc Êy muèn racòng kh«ng ra ®îc, nÕu kh«ng sãng ®¸nh rít xuèng níccòng bÞ ®¹n b¾n tróng. ThÕ mµ cuèi cïng æng còng lªn
Sö ký FPT 1988 - 1998
477
lªn ®îc thuyÒn vµ mäi ngêi tho¸t ®îc ra ngoµi phao sè0.
Anh Dòng ngõng lêi, khÏ ®¶o ®¶o ch©n xuèng c¸t. C¸t 뮩y dµy hµng mÐt, mÞn mµng vµ m¸t l¹nh. T«i vôc ch©ns©u vµo trong c¸t vµ nghÜ ®Õn h×nh ¶nh nh÷ng con ®µ ®iÓuvïi ngêi xuèng c¸t, qu¶ chóng thËt lµ nh÷ng con vËt kh«nngoan!
- Sau ®ã bän anh ®Õn M· Lai. Håi ë bªn ®ã anh ®îcxÕp vµo lo¹i c« nhi, tøc lµ trÎ em díi tuæi thµnh niªn l¹ikh«ng cã ngêi nhµ th©n thÝch, mµ bän c« nhi bªn ®ã th×®è ai d¸m ®éng vµo. ë cø kho¶ng 4 th»ng mét phßng, vÉn®îc ®i häc hµnh b×nh thêng. Cã c¸i b¶ ngêi Anh ë Liªnhîp Quèc b¶ th¬ng m×nh l¾m. B¶ lo cho m×nh tõ chç ¨n,chç häc, b¶ cßn ®i hái c¸c níc ®Ó t×m n¬i cho m×nh nhËpquèc tÞch. Sau ®Êy b¶ xin cho m×nh vµo Anh, nhËp quèctÞch ë ®ã. Anh ë nhµ cña héi ch÷ thËp ®á kho¶ng ba n¨m,häc xong cÊp ba th× ®ç vµo ®¹i häc. Nhµ níc cho m×nhmét c¨n nhµ ë.
- Trêi, síng thÕ. ThÕ häc hµnh bªn ®Êy cã tèn tiÒnkh«ng h¶ anh?
- Kh«ng, anh thi ®Ëu vµo ®iÓm cao, v× thÕ ®îc häcbæng ®i häc. Anh häc ë mét trêng t cña Mü, sau ®ã ban¨m th× ra trêng, vµo häc tiÕp cao häc. Bän ë bÓn nã nÓngêi m×nh trong chuyÖn häc hµnh l¾m.
- ThÕ anh quen vî anh thÕ nµo?
- Håi ®Êy b¶ còng ë bªn ®ã víi bè b¶. Bè b¶ lµ §¹i søViÖt Nam ë bªn Anh. Håi anh yªu b¶ bè b¶ kh«ng thÝchl¾m, æng sî ¶nh hëng ®Õn uy tÝn cña æng. Anh biÕt thÕnªn còng rÊt ng¹i ®Õn nhµ æng, sî ngêi ta ngã ra ngã vµo.
Sö ký FPT 1988 - 1998
478
Nhng æng còng kh«ng cÊm ®o¸n con g¸i cña m×nh, v× thÕanh míi cã ®iÒu kiÖn yªu b¶.
- Sau ®ã sao anh l¹i vÒ ViÖt Nam?
- Bè b¶ kh«ng muèn b¶ sèng ë bªn Êy, æng chiÒu b¶ l¾mlªn rÊt th¬ng b¶, sî b¶ ph¶i sèng xa gia ®×nh, æng b¾t b¶ph¶i vÒ.
- ThÕ lµm sao anh xin ®îc viÖc ë ViÖt Nam?
- Håi ®Êy b¶ vÒ níc tríc, b¶ ®i hái viÖc cho anh. B¶b¶o ë FPT ®ang cÇn ngêi lµm, thÕ lµ anh ®¸p m¸y baysang lu«n. H«m ®Çu tiªn gÆp anh Nam, anh còng kÓ ®Çu®u«i c©u chuyÖn cho ¶nh. ¶nh hái anh ®ñ chuyÖn bªn ®Êy,tÝnh ¶nh rÊt dÔ gÇn, thÕ lµ anh vµo lu«n phßng phÇn mÒmlµm, ë ®Êy kho¶ng hai n¨m råi lªn trªn nµy, chó biÕt råi®Êy!
Dêng nh ®· kÓ qu¸ nhiÒu, anh Dòng cã vÎ mÖt mái,anh thë ®Òu ®Òu. T«i còng kh«ng muèn hái g× lµm cho anhthªm mÖt. Ngµy t«i vµo c«ng ty anh ®· vµo, t«i cã nghe nãinhµ anh ë Lu©n §«n, t«i rÊt tß mß mµ kh«ng bao giê d¸mhái. Qu¶ thËt t«i còng kh«ng ngê anh, mét con ngêi ngµyngµy ®Õn c«ng ty lµm viÖc, ®Òu ®Æn vµ cÇn mÉn, th©m trÇmvµ hiÒn lµnh, nh bao nhiªu ngêi kh¸c trong ®¹i gia ®×nhc«ng ty nµy l¹i cã c¶ mét qu¸ khø ®Çy khóc khuûu vµ sãnggiã ®Õn nh vËy. Tù nhiªn trong t«i hiÖn lªn h×nh ¶nhnh÷ng ®µn chim ph¬ng nam bay trªn ®¹i d¬ng mªnhm«ng, chóng vît qua bao gian tru©n vµ hiÓm nguy, cø bay®i bay ®i m·i, ®Ó ®Õn mét ngµy l¹i quay vÒ n¬i sinh ra, n¬ib×nh yªn, ªm ®Òm vµ Êm ¸p.
Sö ký FPT 1988 - 1998
479
Oanh vµng
NguyÔn B¸ Ngäc
FCD HCM
Trong cuéc sèng nhiÒu ®iÒu tëng nh kh«ng thÓ th×còng chÝnh lµ nh÷ng ®iÒu hay x¶y ra nhÊt. Mét tiÒn ®¹omét m×nh mét bãng ®èi diÖn víi thñ m«n vµ chØ c¸chkhung thµnh cã hai ba thíc th«i vµ mäi ngêi nghÜ ngayr»ng viÖc ghi bµn lµ chuyÖn ®¬ng nhiªn vµ ngêi ta cßng¸n cho lµ "®¸ ra ngoµi cßn khã h¬n lµ ®¸ vµo líi", nhnganh l¹i ®¸ ra ngoµi. §óng lµ ®êi!
- Alo! Xin lçi cã ph¶i c«ng ty FPT?
- V©ng, tha chÞ ®©y lµ c«ng ty FPT, ChÞ cÇn g× kh«ng¹?
- D¹ em tõ c«ng ty Trïng D¬ng. H«m tríc em cã muabªn anh bé m¸y hiÖu Compaq, kh«ng biÕt lµm sao mµ h«mnay nã kh«ng ch¹y ®îc anh ¹.
- ña, chÞ cã thÓ nãi râ h¬n ®îc kh«ng ¹?
- D¹, khi mÊy anh qua l¾p th× m¸y vÉn ch¹y b×nhthêng, mµn h×nh hiÖn lªn mÊy c¸i l¸ cê bay bay tr«ng rÊt
Sö ký FPT 1988 - 1998
480
hay nhng s¸ng nay khi vµo c«ng ty em bËt m¸y lªn th×hiÖn toµn thø tiÕng g× tr«ng kh«ng ph¶i lµ tiÕng t©y mµcòng kh«ng ph¶i lµ tiÕng ta, thÕ lµ em t¾t m¸y. Em ch¼nghiÓu nã lµ lµm sao?
- VËy chÞ cã thÓ cho ngêi mang m¸y tíi c«ng ty FPT®îc kh«ng ¹?
- Em ph¶i ®a tíi ®©u vËy anh?
- ChÞ cã thÓ cho ngêi mang tíi 120 Ký Con nghe chÞ.
- VËy c¸m ¬n anh, em sÏ cho ngêi mang tíi ®ã ngay,chµo anh.
- Chµo chÞ, µ xin lçi chÞ tªn g× vËy ¹?
- D¹ em tªn H¹nh, Hoµng Mü H¹nh.
- C¸m ¬n chÞ, hi väng sím ®îc gÆp chÞ.
Hµ bu«ng m¸y xuèng nÐt mÆt tr«ng rÊt hín hë vµ lato¸ng lªn “¤i, thËt lµ oanh vµng thá thÎ. TiÕng nµng nhrãt mËt vµo tai ta, íc g× nµng còng ®Ñp nh giäng nµngnãi vËy”.
Hµ ®i l¹i lßng b©ng khu©ng tù hái "T¹i sao m×nh l¹i cãnh÷ng ý nghÜ ng©y ng« thÕ nhØ?". Hµ nh tù an ñi m×nh"ThØnh tho¶ng cã ®«i ngêi tö tÕ nh vËy còng ®îc chønhØ. Kh«ng bï cho nh÷ng kh¸ch hµng chØ gäi tíi ®Ó la lèilªn th«i".
Hµ ®ang miªn man nghÜ ngîi th× mét chiÕc xe bãnglo¸ng ®Ëu xÞch tríc cæng. Mét c« g¸i víi th©n h×nh c©n®èi, v¸y ng¾n tr«ng rÊt b¾t m¾t bíc vµo.
- Xin lçi cho t«i gÆp anh Hµ.
Sö ký FPT 1988 - 1998
481
Hµ nh bÞ ®iÖn giËt (v× Hµ ®ang ®¨m ®¨m nh×n ng¾mth©n h×nh c©n ®èi cña nµng vµ thÇm nghÜ ch¾c ®©y lµ MüH¹nh) bíc véi ra.
- D¹ chµo chÞ, t«i lµ Hµ.
Chµo anh, em lµ Oanh tõ c«ng ty Trïng D¬ng.
Hµ ch¾n ngang lêi c« g¸i víi giäng nhiÖt t×nh qu¸ møcb×nh thêng
- µ, t«i biÕt råi, chÞ cã thÓ cho ngêi mang m¸y vµo ®i¹.
Trong khi hai ngêi ®ang nãi chuyÖn th× m¸y ®· ®îcl¾p vµo ®©u ®ã. Hµ x¨ng x¸i bËt m¸y lªn vµ cø nghÜ r»ngch¾c ch¾n lµ lçi vÒ hÖ thèng. Hµ loay hoay hoµi mµ kÕt qu¶chØ lµ tiÕng t©y lÉn lén tïm lum nh mét mí bïng nhïng.Må h«i Hµ v· ra tr«ng rÊt khæ së. HÕt më ®Üa cøng l¹i th¸oCPU. Hµ gÇn nh thÊt b¹i th× tiÕng th»ng C«ng la to¸nglªn:
- Alo, Anh Hµ h¶? A, anh Hµ ¬i, em biÕt råi, virus.
Hµ nh ngêi chÕt ®uèi ví ph¶i cäc.
- VËy sao?
Hµ lôc trong tói m×nh chiÕc ®Üa chøa ch¬ng tr×nh diÖtvirus, víi thao t¸c rÊt nhanh gän Hµ ®· hoµn tÊt c«ng viÖcmét c¸ch nhanh chãng tríc ®«i m¾t th¸n phôc cña c«kh¸ch hµng xinh ®Ñp.
Lßng Hµ nh sèng trong hai th¸i cùc võa vui võa bùc v×víi biÖt danh "Trïm Virus" mµ b©y giê l¹i ®Ó cho th»ngC«ng nh·i con gióp søc. ThËt lµ buån cêi. Nhng mÆt
Sö ký FPT 1988 - 1998
482
kh¸c Hµ còng thÊy vui vui v× dÇu sao còng lµ dÞp Hµ nh×nthÊy ®«i m¾t trßn xoe th¸n phôc tõ mét c« g¸i ®Ñp.
ChiÒu tíi, trong lóc Hµ ®ang chuÈn bÞ ra vÒ th× giängmét c« g¸i trÎ tõ ®Çu d©y bªn kia.
- Alo, Anh Hµ h¶?
- V©ng t«i lµ Hµ ®©y.
- Em lµ H¹nh ®©y mµ, H¹nh ë c«ng ty Trïng D¬ng ®ã.
- µ, anh nhí råi (Hµ chuyÓn t«ng mét c¸ch nhanhchãng tõ chÞ sang em vµ tõ t«i sang anh)
- Em c¸m ¬n anh nhiÒu nghe.
- Kh«ng cã g× ®©u, ®ã lµ c«ng viÖc cña anh mµ.
- Hi väng anh sÏ gióp ®ì em sau nµy nhiÒu h¬n.
- S½n sµng th«i, anh còng mong nh vËy.
Hµ vµ nµng nãi chuyÖn víi nhau tõ gia ®×nh ®Õn hächµnh, tõ c©y cµ sang c©y kª. Nãi mét c¸ch say sa nhcha bao giê ®îc nãi. MÆt trêi còng ®· ®i ngñ tõ lóc nµokh«ng biÕt. Hµ cóp m¸y mµ lßng b©ng khu©ng.
Chµng th¶ hån vµo trêi ®ªm, ®©u ®ã cßn cã ®«i chó vel·ng nh¸ch cÊt nh÷ng tiÕng kªu kh«ng ®óng lóc. TiÕng venh ®a Hµ vµo dÜ v·ng, Hµ nhí nh in nh÷ng n¨m th¸ngcßn trªn ghÕ nhµ trêng, nh÷ng khu«n mÆt th©n quen vµ®Æc biÖt giäng nãi oanh vµng cña Ph¬ng lµm Hµ say ®¾m.Giäng nãi cña nµng còng tØ lÖ thuËn víi s¾c ®Ñp cña nµng.Th©n h×nh c©n ®èi, nÐt mÆt tr¸i xoan, lµn da tr¾ng mÞnmµng nh nh÷ng lµn t¬ trªn qu¶ ®µo Sapa. NÐt ®Ñp cñanµng cßn ®îm chÊt th¸nh thiÖn cña thiªn thÇn. Giäng nãi
Sö ký FPT 1988 - 1998
483
mµ Hµ kh«ng m« t¶ nªn lêi hay v¨n ®îc. Giäng nãiPh¬ng ®· hót Hµ bao nhiªu n¨m th¸ng trong t×nh yªu ®ÇutuyÖt ®Ñp. ¦íc m¬ cña Hµ còng ®îc tho¶ m·n khi Ph¬ngchÊp nhËn yªu Hµ nhng sù ®êi còng nh anh cÇu thñkh«ng ghi ®îc bµn th¾ng vËy. Hµ ®ang cè g¾ng lo liÖunh÷ng ®iÒu cÇn thiÕt cho mét ®¸m cíi th× nhËn ®îc tinPh¬ng ®· lÊy chång vµ lÊy mét ngêi mµ Hµ kh«ng nghÜra. Ngêi ®ã lµ b¹n th©n thiÕt cña Hµ. Hµ sèng trong nh÷ngngµy th¸ng buån ch¸n. Hµ ®ang lan man nh vËy th× cãtiÕng th¾ng xe phanh ken kÐt vµ tiÕng la lín
- Cha néi, ®i kiÓu g× vËy?
Hµ nh trë vÒ thùc t¹i, bãng ®ªm nh cµo cÊu thªm vÕt®au t×nh ®Çu cña Hµ.
Buæi s¸ng Hµ bíc vµo c«ng ty lßng vui síng l¹ kú. Hµcêi víi mäi ngêi vµ mét chÇu cafe s¸ng ®·i mäi ngêitrong sù ngì ngµng cña ai ®ã khi cha bao giê ®îc chøngkiÕn sù tù gi¸c hiÕm cã nµy.
- Anh Hµ cã ph«n.
Giäng c« th ký kh«ng cßn chÊt dÞu ngät vµ mÆn nångnh thêi cha cã chång gäi Hµ. Hµ véi vµng cÇm m¸y lªn.
- Alo, Anh Hµ h¶?
- H¹nh h¶, anh ®©y mµ. Cã g× kh«ng em?
- C¸i m¸y cña em l¹i cã vÊn ®Ò råi. Kh«ng biÕt t¹i saoc¸i mµn h×nh nã xÐo xÐo thÕ nµo ®ã. Nã kh«ng ®îc c©n.
- µ, anh hiÓu råi. Nã bÞ nhiÔm tõ trêng råi.
- Anh nãi sao? Nã bÞ nhiÔm tõ trêng? VËy anh cã thÓgióp em?
Sö ký FPT 1988 - 1998
484
- §îc th«i. Anh sÏ ®Õn chç em ngay ®©y.
Hµ véi vµng phãng xe tíi Trïng D¬ng mµ kh«ng quªntr¶ tiÒn chÇu Cafe. Lßng Hµ víi bao suy nghÜ vµ tëngtîng. Ch¾c nµng xinh l¾m ®©y!
Hµ bíc vµo c«ng ty Trïng D¬ng víi ¸nh m¾t ®Ñp cñac« g¸i h«m tríc mang m¸y ®Õn chµo ®ãn.
- Anh Hµ, ®Õn söa m¸y ph¶i kh«ng ¹? ChÞ H¹nh ®ang cãc«ng viÖc chót xÝu, anh cã thÓ ®i theo em.
Hµ ®i theo c« g¸i mµ lßng b©ng khu©ng bao suy ®o¸n vÒH¹nh. Anh bíc lªn lÇu, hý ho¸y xoay ®i xoay l¹i chiÕcmµn h×nh vµ l¹ lµm sao mµn h×nh l¹i cã h×nh ¶nh ngayng¾n nh thêng. Hµ thë phµo nhÑ nhâm cßn c« g¸i th× chØcßn trßn m¾t th¸n phôc vµ tÆng anh c¸i nh×n ®»m th¾m ®Çyt×nh tõ.
- Anh Hµ, chÞ H¹nh muèn gÆp anh chót xÝu.
Hµ nh më cê trong bông, thÕ lµ m×nh còng ®îc gÆpH¹nh. Hµ håi hép bíc vµo mét c¨n phßng léng lÉy trªnc¸nh cöa ®Ò dßng ch÷ "Phßng Gi¸m ®èc".
Tríc mÆt anh lµ mét th©n h×nh ®Éy ®µ quay lng racöa. Hµ ®ang b¸n tÝn b¸n nghi "LÏ nµo lµ H¹nh mµ m×nh®· nãi chuyÖn?". Ttrong lóc anh ®ang ph©n v©n th× giängoanh vµng cÊt lªn:
- Anh Hµ, mêi anh vµo.
ChiÕc ghÕ ®îc xoay l¹i vµ tríc m¾t Hµ lµ mét nhans¾c mü miÒu nÕu ®em thi víi c¸c hoa hËu cña FPT th× mayra chØ lµ h¹ng nh× sau chÞ NhuËn nhµ m×nh mµ th«i.
Hµ Êp a Êp óng nh gµ m¾c... Hµ
Sö ký FPT 1988 - 1998
485
- D¹ chµo em... chÞ. ChÞ
- Anh cø tù nhiªn mµ. Sao h«m nay anh Êp óng vËy.Mêi anh ngåi.
Hµ ngåi trªn ghÕ nÖm mµ nh ®ang ngåi trªn ghÕ ®iÖnvËy, lßng Hµ nh tan vì v× thÇn tîng ®· sôp ®æ. Nçi thÊtväng x©m chiÕm lßng Hµ. Còng may lµ Hµ cßn ®ñ b×nhtÜnh ®Ó nãi tr«i ch¶y c©u th¸o lui.
- D¹, b©y giê m×nh ®ang cã chót c«ng viÖc ë c«ng ty,xin phÐp h«m nµo r¶nh m×nh ghÐ l¹i vËy.
- Sao, kh«ng mÊy khi anh tíi mµ vÒ sím vËy sao?
Giäng H¹nh nh nÝu kÐo. Hµ miÖng nãi ch©n ®øng dËynh ngêi mÊt hån bíc ngay ra cöa. Hµ ®ang lao xuèngth× ®©m sÇm ph¶i c« g¸i mµ Hµ ®· gÆp nhiÒu lÇn. Hµ véivµng xin lçi nhng Nga (tªn c« g¸i) la lªn.
- Em b¾t ®Òn anh ®Êy.
- Anh ph¶i ®Òn em g× ®©y?
Hµ võa nãi võa nh×n vµo Nga vµ b¾t gÆp c¸i nh×n chøachan t×nh c¶m cña Nga. Hai ®«i m¾t cã c¸i g× ®ã rÊt riªnggÆp nhau. Hä chØ biÕt cói ®Çu vµ Nga còng quay bícxuèng lÇu, hä nãi víi nhau rÊt nhiÒu vµ nhÞp ch©n cña Hµcòng chËm l¹i nh lßng Hµ vËy.
Sö ký FPT 1988 - 1998
486
Liªn ca móa nh¹c kÞch FPT nh©n dÞpkû niÖm FPT trßn 5 tuæi
(KÞch b¶n)
T¸c gi¶ tËp thÓ
Lêi giíi thiÖu
Con chim ®Ëu nãc chuång gµ
Sau ®©y ®iÖu móa lêi ca FPT b¾t ®Çu
Tha Quý vÞ, ®îc s¸nh vai cïng c¸c diÔn viªn næi tiÕngthËt lµ mét vinh dù vµ tr¸ch nhiÖm qu¸ to lín. L¹i cßn lµmsao ph¶i tháa m·n yªu cÇu cña líp líp anh em ®ßi lªn s©nkhÊu, kh«ng ai chÞu nhêng ai. §µnh quyÕt ®Þnh tr×nh diÔnmãn t¶-pÝ-lï Liªn Ca-Móa-Nh¹c-KÞch FPT.
Trong khi tr×nh diÔn chóng t«i cã m¹n phÐp sö dôngmét sè giai ®iÖu vµ tiÕt tÊu cña c¸c nh¹c sÜ lín. Mong quývÞ bá qua.
§Ó quý vÞ tiÖn theo dâi c¸c diÔn viªn ®Òu ®eo biÓn ®Ò râhä tªn. NÕu diÔn xuÊt cã phÇn thÊt thè, mong quý vÞ rénglßng th«ng c¶m vµ cho vµi trµng vç tay.
C¸c vai:
Gia B×nh, Quang TiÕn, Trung Hµ, C«ng, Hïng R©u, VòKú, ¤ng Liªn X«, ViÖn C«ng nghÖ.
Sö ký FPT 1988 - 1998
487
§¹i diÖn c¸c bé phËn:
FIS, Baleco, ABC, Cargo, Services, WholeSale, BanGi¸m ®èc.
§éi ca nh¹c
DiÔn viªn móa.
Ch¬ng 1: Ra ®êi
Thña anh cha ra ®êi
Tr¸i ®Êt cßn nøc në
Nh©n lo¹i chöa thµnh ngêi
§ªm ngµn n¨m man rî
T×nh h×nh kinh tÕ ViÖt nam vµo cuèi n¨m 88 thËt tèi ®ennh c¸i tiÒn ®å cña chÞ DËu. L¹m ph¸t nh mét con qu¸ivËt nuèt chöng hÕt cè g¾ng nµy ®Õn cè g¾ng kh¸c cña toµnd©n téc vµ th¸ch thøc sù sèng cßn cña h¬n 60 triÖu Th¹chSanh ®ang l¶ dÇn v× kiÖt søc. Nhãm anh em ViÖn C¬ gåmtoµn nh÷ng nhµ khoa häc u tó loay hoay kh«ng cã ®êngra. Buån v× ch¼ng lµm ®îc g× cho ®êi, ®au v× ph¶i hµngngµy nh×n thÊy c¶nh:
Chång t×m c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh
Vî t×m c¸ch ®Ó nhµ m×nh cã c¬m
ThiÕu thÞt c¸, con cßm nhom
Vî chång thiÕu ngñ dÇu mßn tuæi xu©n
GiËn m×nh häc l¾m khæ th©n...
Sö ký FPT 1988 - 1998
488
Chît ®©u ¸nh s¸ng ViÖn C«ng nghÖ táa ®Õn.
C¶nh: Häp bµn thµnh lËp C«ng ty
Häp bµn thµnh lËp FPT víi ViÖn C«ng nghÖ Quèc Gia
Mµn më: B×nh, Hµ, C«ng, TiÕn ®ang kÎ vß ®Çu vß tai,ngêi ng¸i ngñ m¾t mòi lê ®ê...
Trªn bµn mét ngän ®Ìn dÇu ch¸y leo lÐt
Lêi tho¹i:
ViÖn C«ng nghÖ: Thêi ®¹i nµy lµ thêi ®¹i ®iÖn tö, ®Êtníc ta tµi n¨ng nh sao. C¸c ®ång chÝ ngåi ®©y toµn lµthiªn tµi c¶. Sao l¹i chÞu ngåi kh«ng.
Hµ (bËt dËy): Xin lçi anh, bän em chØ lµ nh©n tµi th«i.
ViÖn C«ng nghÖ: Kh«ng sao, nh©n tµi còng tèt. C¸c®ång chÝ ph¶i lµm ra m¸y tÝnh vµ m¸y cña ta ph¶i ch¹ynhanh gÊp n¨m, gÊp mêi cña Mü.
C«ng (diÔn thuyÕt): ¤i anh thËt s¸ng suèt, c¸ch ®©yhµng chôc n¨m em ®· nãi ®iÒu ®ã. Nhng ®©u cã gÆp ®îcngêi biÕt träng ngêi hiÒn nh anh. M¸y cña bän em ph¶ilµ m¸y cùc hiÖn ®¹i, ch¹y hÖ ®iÒu hµnh UNIX kh«ng mÊttiÒn theo kiÓu HÖ thèng më kia.
(§øng lªn b¾t tay ViÖn C«ng nghÖ, vÎ nÞnh bî)
TiÕn (ngñ gËt choµng dËy): T«i hoµn toµn nhÊt trÝ víi ýkiÕn cña c¸c ®ång chÝ. TiÖn ®©y xin kÓ mét chuyÖn:
Sö ký FPT 1988 - 1998
489
"C« gi¸o gäi mét häc sinh lªn tr¸ch m¾ng: Sao h«m quamÑ em kh«ng ®i häp phô huynh?
Häc sinh: Tha c«, h«m qua mÑ em ph¶i ®a con bß c¸inhµ em ®i lÊy gièng.
C« gi¸o: ThÕ bè em kh«ng lµm ®îc viÖc Êy µ?
Häc sinh: (Suy nghÜ) Tha c« bè em cã lÏ còng ®îcnhng em nghÜ bß ®ùc th× tèt h¬n."
KÓ xong l¹i ngåi xuèng ngñ tiÕp.
Gia B×nh (quay l¹i nãi víi kh¸n gi¶): M¸y tÝnh th× cã lÏta lµm còng ®îc nhng ®Ó Mü lµm th× tèt h¬n. Ta sÏchuyÓn giao c«ng nghÖ
FPT ra ®êi tõ ®ã
C¶ bän xÕp hµng võa ®i vµo võa h¸t
Nh¹c ®Öm bµi: ®oµn FPT.
Ch¬ng 2: Trëng thµnh
Tõ thña Êy qu¨ng th©n vµo giã bôi
DÊn th©n v« lµ ph¶i chÞu mÊt tiÒn
Lµ con rÐo gäi, vî lµm ng¬
Lµ m¹ng sèng coi nh cßn mét nöa
Ai b¶o ®i bu«n lµ khæ?
Sö ký FPT 1988 - 1998
490
Ra ®êi víi hai bµn tay tr¾ng.
ChØ cã nhiÖt t×nh vµ quyÕt t©m cao.
FPT, ngêi ®· phãng lao,
Th× ph¶i biÕt theo lao cho ®Õn ®Ých.
Ngµy Êy thËt gian khæ, ®· mÊy th¸ng tr«i qua mµ ch¼ngthÊy thu nhËp ®©u. §Ó cã tiÒn ph¸t l¬ng cho h¬n mét chôcnh©n viªn, chÞ H¶i vî anh TiÕn ®· th¬ng t×nh th¸o nhÉncho mîn. VÉn vui vÎ:
M× t«m ¨n ba b÷a
Tèi tèi ®¸nh tiÕn lªn
XT cã mçi chiÕc
Kh«ng cøng chØ mét mÒm
ThÕ råi vËn may ®· ®Õn
Nã ®Õn thËt bÊt ngê
§iÒu diÖu kú ë chç
ChÝnh tõ mét ý th¬
C¶nh: B¸n m¸y cho Nga
Kú ch¾p tay sau ®Ýt ®i ®i l¹i l¹i nghÜ kÕ ®i bu«n ë ®©u,bu«n g×. Kú ch¸n n¶n rèng lªn mét bµi h¸t tiÕng Nga
Sö ký FPT 1988 - 1998
491
A ia prisel, ana lejala
A ia prosil, ana dala
Rossia, Rossia, Rossia rodina maia
(ngÈn ngêi ra råi vç m«ng)
Ovreka, t×m ra råi. Níc Nga
Nh¹c næi lªn: (bµi T×nh ca Du môc)
¤ng Liªn x« ®i ra
Liªn x«: Kh¬ ra s«, C¸c «ng b¸n m¸y tÝnh cã virus,chóng t«i rÊt sî!
Kú: C¸c «ng kh«ng ph¶i lo, chóng t«i ®· cã giÊy chøngnhËn kiÓm dÞch cña ViÖn VÖ sinh DÞch tÔ.
Liªn x«: Kh¬ ra s«, Kh¬ ra s«, chóng t«i cßn mét c©uhái nhá, t¹i sao quý C«ng ty cña c¸c «ng l¹i mang tªn lµ:C«ng ty C«ng nghÖ Thùc phÈm, cã lÏ ®Ó lµm viÖc víi bªnkiÓm dÞch cho dÔ?
Kú: Nhet, nhet, chóng t«i ®Æt tªn thÕ lµ, lµ (th× thµo) ®Ólõa bän Mü, tr¸nh cÊm vËn.
Liªn x«: Kh¬ ra s«, Kh¬ ra s«, c¸c «ng thËt lµ th«ngminh.
Sö ký FPT 1988 - 1998
492
B¸n m¸y tÝnh cho T©y ng©y th¬ vËy ®Êy. DÔ ¨n nhng®©u cã lîi cho t¬ng lai. Sau bao n¨m lu l¹c trêi T©y, anhGia B×nh ®· quyÕt mét lêi:
Ph¶i phôc vô nh©n d©n
B¸n gi¶i ph¸p tæng thÓ.
ThÕ lµ tõ tay kh«ng, sau mÊy n¨m chiÕn ®Êu vÊt v¶, giantru©n FPT ®· cã mét tªn tuæi v÷ng vµng. Ai ®Õn FPT còngph¶i ngì ngµng víi nh÷ng c¶nh quan:
S¸ng choang mÊy gian nhµ réng
M¸y tÝnh líp líp xÕp ®Çy
« t« ®ç d¨m ba chiÕc
Ra vµo ®i ®øng toµn T©y
Ch¬ng 3: Tr× trÖ, hëng l¹c
Nh mét thùc tÕ ch¼ng ®¸ng tù hµo, mét bµi häc chØ métlÇn nªn häc, FPT ®· trëng thµnh vµ ph¸t triÓn víi bao cèg¾ng ®ång cam chÞu khæ. ThÕ mµ ®· cã mét thêi:
Chóng t«i tù ®óc hu©n ch¬ng
TÊt c¶ g¾n ®Çy trªn ngùc.
C¶ lò cïng ngåi h¸o høc
Nghe lêi t©ng bèc lÉn nhau.
Xa th× kÎ tríc ngêi sau
Sö ký FPT 1988 - 1998
493
V¸c hµng ba tÇng kh«ng ng¹i.
B©y giê häp hµnh m·i m·i
Bia rîu rãt ngËp ®Çu ngêi.
C«ng ty toµn bän ¨n ch¬i
HÕt nh¶y móa l¹i b×nh th¬ khen m×nh.
Móa ch¨m pa
¸nh s¸ng mê dÇn chØ cßn mét ngän chiÕu theo diÔn viªn,mµn h¹ xuèng, diÔn viªn móa ë bªn ngoµi mµn
KÕt thóc, mµn më bÊt ngê ®Ó lé râ tÊt c¶ ch©n tíng
B×nh th¬ (H¶i-Kh¾c Thµnh-Hïng r©u)
Ch¬ng 4: C¶i tæ
Mét c¬ thÓ lµnh m¹nh kh«ng thÓ ®Ó qu¸ chÐn. Mét nµngtiªn sao nì ghÎ lë ®Çy m×nh. FPT l¹i mét lÇn bõng tØnh,nhËn râ nh÷ng nguy c¬ néi t¹i vµ nh÷ng th¸ch thøc cñathùc tÕ ®Ó v¬n lªn víi søc m¹nh míi.
TÊt c¶ chØ t¹i c¸i c¬ cÊu cha hîp lý, ngêi lµm th×chuyªn lµm, ngêi ¨n th× chØ chuyªn ¨n. Nhng lµm thÕnµo? Xin kÓ hai chuyÖn:
ChuyÖn con vic: Con vic sèng ë ngoµi biÓn thêng mßvµo b·i biÓn ®Ó n»m ®Î trøng. Nh÷ng ngêi thÝch ¨n thÞtvic ®ªm ®ªm chØ ngåi r×nh nã vµo råi tãm lÊy lµ xong. Tuynhiªn con vic rÊt kháe nªn kÐo ®îc nã vÒ nhµ còng kh«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
494
ph¶i dÔ. Ngêi cã kinh nghiÖm bao giê còng kÐo nã ngîcvÒ híng m×nh ®Þnh ®Õn. Lóc ®ã con vic sÏ cè g¾ng kÐochóng ta vÒ nhµ.
ChuyÖn FPT: C«ng ty thêng sinh ra ®Ó hëng thô, do®ã ë FPT chØ cã mét m×nh anh Ngäc b¸n hµng, cßn tÊt c¶bé m¸y B×nh, TiÕn lµ ®Ó phôc vô. V× thÕ hµng Õ b¸n ch¼ng®îc. Muèn b¸n ®îc hµng ta chØ cÇn b¾t chíc con vic,cho Gi¸m ®èc ®i b¸n hµng, cßn Nh©n viªn lªn lµm Gi¸m®èc. ThÕ lµ xong.
DiÔu hµnh thµnh lËp c¸c bé phËn
B¸n bu«n: ThiÕu n÷ cÇm biÓn, Hoµi ®i ra.
B¸n lÎ: C¸c thiÕu n÷ cÇm biÓn, mÆc v¸y ng¾n ®i ra.
§oµn dù ¸n: ThiÕu n÷ cÇm biÓn, hai thiÕu t¸ ®i sau, taycÇm dù ¸n to ®ïng.
XÝ nghiÖp gi¶i ph¸p: ThiÕu n÷ cÇm biÓn, Kh¸nh hãi mÆc¸o dµi, d¸n ®Çy c¸c ch÷ SIBA, Balance, CMS võa ®i võatung bay tµ ¸o.
Trung t©m b¶o hµnh: Kú V¨n ®Çu ®éi mò IBM, ¸oOlivetti, x¸ch cÆp FPT.
Cargo: Võa ®i võa khu©n v¸c.
Kh¸ch hµng tay cÇm giÊy, ng¬ ng¸c ®i vµo.
Kh¸ch hµng: Anh chÞ cho t«i hái ®©y cã ph¶i lµ FPT?
B¸n bu«n: §óng b¸c ¹. ThÕ b¸c muèn mua g× ¹?
Sö ký FPT 1988 - 1998
495
Kh¸ch hµng: T«i muèn mua 1 b¨ng mùc cho m¸y LQ1170.
B¸n bu«n: ThÕ th× b¸c nhÇm ®Þa chØ råi, bän ch¸u chØb¸n bu«n th«i (chØ lªn biÓn). Mêi b¸c sang bän b¸n lÎ kia.
Kh¸ch hµng l¨ng x¨ng ®Õn hái:
B¸n lÎ: Chµo b¸c, b¸c ë c¬ quan nµo ®Êy ¹?
Kh¸ch hµng: T«i ë Liªn hiÖp XÝ nghiÖp Ph©n.
B¸n lÎ: ThÕ mêi b¸c sang chç ®oµn b¸n Dù ¸n chuyªnphôc vô c¸c C¬ quan lín nh b¸c ®Êy ¹.
Kh¸ch hµng ng¹c nhiªn ng¾m!
Dù ¸n (nghiªm): Xin Chµo, b¸c mua b¨ng mùc lµm g×¹?
Kh¸ch hµng (Êp óng ho¶ng sî): µ... ch¶ lµ t«i muèn inB¶ng Tæng kÕt tµi s¶n.
Dù ¸n: VËy th× b¸c ph¶i ®Õn XÝ nghiÖp Gi¶i ph¸p cñabän ch¸u. B¸c cßn in ®îc nhiÒu thø hay n÷a.
Kh¸ch hµng söng sèt!?
Gi¶i ph¸p: Sao b¸c l¹i ph¶i mua b¨ng mùc?
Kh¸ch hµng: Sè lµ c¸i m¸y in cña t«i bÞ háng...
Sö ký FPT 1988 - 1998
496
Gi¶i ph¸p: M¸y in háng µ, Trung t©m b¶o hµnh cña bänch¸u sÏ söa ngay. Mêi b¸c ®i lèi nµy.
Kh¸ch hµng tiÕn l¹i dß hái:
B¶o hµnh (Xua tay): b¸c ¬i, b¸c ¬i bän ch¸u kh«ng cãb¨ng mùc ®©u. B¸c sang c¸i bän bªn c¹nh mµ hái (ChØ taysang bän Cargo).
Kh¸ch hµng d¸ng mÖt mái.
Cargo: B¨ng mùc lµ g× vËy h¶ b¸c, m¸y tÝnh ¹. ThÕ th×bän ch¸u chÞu råi. Ch¸u mêi b¸c lªn gÆp Gi¸m ®èc.
Kh¸ch hµng hoµn toµn tuyÖt väng lª bíc ®i.
Ban gi¸m ®èc hïng dòng ®i ra rót tõ trong ngêi gÝ vµomÆt kh¸ch hµng b¨ng r«n: TOTAL SOLUTION - GI¶IPH¸P TæNG THÓ
Gi¸m ®èc: C¸i nµy chÝnh lµ c¸i b¸c ®ang cÇn t×m ®©y.
Kh¸ch hµng (gôc xuèng phÒu phµo): Cho t«i hái baonhiªu tiÒn mét c¸i gi¶i ph¸p Tæng thÓ vËy.
ChuyÖn con rÕt: Ngêi xa kÓ r»ng con rÕt cã 40 c¸ich©n vµ vÉn ®i l¹i b×nh thêng. Mét h«m, bçng nhiªnnh÷ng c¸i ch©n quyÕt ®Þnh häp l¹i ®Ó xem ai quan trängh¬n ai vµ ph©n c«ng râ tr¸ch nhiÖm. Tõ ®ã nã kh«ng ®i®îc n÷a. §iÒu ®ã xem ra còng ®óng víi FPT sau ®æi míi
Sö ký FPT 1988 - 1998
497
vËy. Tuy nhiªn ®ã chØ lµ chuyÖn vÆt. Muèn biÕt sè phËncon rÕt thÕ nµo, xem håi sau sÏ râ.
Nh¹c bµi: Cïng ®i marketing
Ch¬ng 5: C«ng nghÖ cao
ViÖt nam ¬i, 4000 n¨m hung tµn th¸ch thøc
Ch¼ng b¹o lùc nµo khuÊt phôc ®îc Ngêi
Mµ ®øng ®ã, hiªn ngang cêng trùc
§Ö nhÊt anh hïng cña thÕ kû hai m¬i
Nhng giê ®©y thÕ cuéc ®· thay råi
Tªn löa, m¸y bay kh«ng cßn lµ søc m¹nh
C«ng nghÖ cao ®ã míi lµ thÇn th¸nh
LiÖu mÑ cßn vît qua næi hay ch¨ng?
Trong cuéc chiÕn nµy kÎ thï ch¼ng hung h¨ng
RÊt dÞu dµng nh mét liÒu ma tóy
Chóng n¾m mäi th«ng tin cßn chóng ta chóng biÕnthµnh bÇy quû
Ngoan ngo·n v©ng lêi chØ biÕt lµm theo
ThÕ kû hai m¬i s¾p qua, h¬i thë vµ bíc ch©n cña TK21 ®ang s¸t l¹i. Nh©n lo¹i ®ang bíc vµo mét thêi ®¹i míi,thêi ®¹i cña C«ng nghÖ cao cña bïng næ th«ng tin. Ngêianh hïng lµm ®¶o lén thÕ giíi nµy kh«ng ai kh¸c lµ anh
Sö ký FPT 1988 - 1998
498
chip tý hon víi h¬n 99% chÊt x¸m trong m×nh. Anh cµngbÐ, cµng nhanh chóng ta cµng chãng mÆt, thÕ giíi cµng ®ixa. Cuéc ch¹y ®ua cña c¸c d©n téc ®Ó s¶n sinh ra ngêi anhhïng ®iÖn tö cha biÕt bao giê sÏ kÕt thóc. Ngêi th¾ngcuéc sÏ lµ d©n téc mµ mçi thµnh viªn cña nã lµ mét c¸im¸y c¸i s¶n sinh ra trÝ tuÖ tuyÖt vêi
ViÖt nam ¬i ngêi ch¼ng chÞu cói ®Çu
Tríc mäi kÎ thï x©m lîc
Cuéc chiÕn nµy ngêi còng sÏ tiÕn lªn phÝa tríc
KÎ thï h«m qua lµ thÇy d¹y h«m nay
Muèn chiÕn th¾ng h·y b¸m lÊy th¾t lng thÇy mµ häc
FPT-ngêi lµ mét thµnh viªn
N©ng g¸nh lÊy mét phÇn tr¸ch nhiÖm
XÝ nghiÖp phÇn mÒm ngêi cã ®· rÊt hay
Nhng lµm sao th¾ng næi cuéc chiÕn nµy
NÕu ng¬i ch¼ng d¸m tÊn c«ng vµo phÇn cøng
ViÖt nam ¬i thÕ kû tíi ®©y
Ngêi sÏ ®øng vÞ trÝ ®Çu xøng ®¸ng
NÕu ngêi biÕt tËp trung chÊt x¸m
Sö ký FPT 1988 - 1998
499
C¶nh: §«ngKySèt vµ Santr« ®¸nh cèi xay giã
S©n khÊu bµy mét cèi xay giã víi c¸c dßng ch÷hightech.
§KS cuìi gËy Roxinante, cÇm khiªn cã cê FPT.
STR cÇm m¸y tÝnh.
Hai hiÖp sÜ ®ang ®i t×m hightech trong lêi b×nh.
Võa hay cèi xay giã xuÊt hiÖn.
§KS (tá vÎ mõng rì tét ®é): VËn may dun dñi ®· sinhchóng ta vµo thêi ®iÓm tèt ®Ñp qu¸ c¶ sù mong muèn nµy.Nµo chµng gi¸m m· cña ta anh cã tr«ng thÊy bän khæng låhung tîn kia kh«ng? §Ó ta x«ng ra chiÕm lÊy chóng b¾tchóng phôc vô cho ta. §ã lµ cuéc chiÕn ®Êu chÝnh ®¸ngphông sù sù nghiÖp vÎ vang cña d©n téc.
STR (bÊm m¸y tÝnh): Tha «ng chñ, xin ngµi h·y coichõng. C¸i ®ã ch¼ng qua chØ lµ mÊy c¸i m¸y 486 ví vÈnmµ thµnh th«i.
§KS: Ngêi qu¶ thËt ch¼ng hiÓu g× vÒ nh÷ng chuyÖnHighTech c¶. §ã chÝnh lµ nh÷ng con chip power do nh÷ngtªn phï thñy tõ thung lòng Silicon hãa thµnh ®ã. NÕu anhsî th× h·y tr¸nh xa ra ®Ó ta ®¬ng ®Çu víi chóng trong métcuéc giao tranh gay go vµ chªnh lÖch.
STR: Tha «ng chñ, t«i ®©u d¸m bá r¬i ngµi, chØ mongr»ng khi chiÕn th¾ng ngµi nhí dµnh cho t«i mét hßn ®¶o xøHawai víi c¸c n÷ thæ d©n tuyÖt ®Ñp
§KS: Hìi STR, ngêi sÏ ®îc nh ý.
Sö ký FPT 1988 - 1998
500
Nãi ®o¹n x«ng th¼ng vµo móa gi¸o ®¸nh cho HighTechr¬i l¶ t¶.
§KS (X«ng ra tríc kh¸n gi¶): Hìi nµng FPT xinh ®Ñpxø Rång Tiªn, ta xin d©ng cho nµng chiÕn c«ng nµy.
Nh¹c næi lªn bµi: Võng Trêi ®«ng
KÕt: TÊt c¶ ra n¾m tay nhau h¸t bµi Ngêi FPT.
Sö ký FPT 1988 - 1998
501
T vÊn t×nh yªu(TrÝch TiÕt môc Dµnh cho ®«i b¹n cña FSS trong ®ªm
héi kû niÖm 9 n¨m thµnh lËp FPT)ViÕt Chung
- Em cã ngêi b¹n trai häc cïng trêng tªn lµ TuÊn,anh Êy hiÒn lµnh, häc giái vµ rÊt yªu em. GÇn ®©y, cã métanh tªn lµ Vinh còng chñ ®éng ®Æt vÊn ®Ò víi em. AnhVinh hiÖn lµ Gi¸m ®èc mét Cty TNHH vµ anh Êy rÊt t©m lývíi em. Em b¨n kho¨n qu¸, kh«ng biÕt xö lý thÕ nµo? Emcã thÓ yªu cïng mét lóc nhiÒu ngêi kh«ng?
- Gi¸o s t©m lý häc: Theo t«i, t×nh yªu nam n÷ th× chØcã mét vµ ph¶i ph©n ®Þnh cho râ rµng víi c¸c t×nh c¶mkh¸c nh t×nh yªu ®Êt níc, nhµ cöa, c©y cèi... B¹n nªnchän cho m×nh mét gi¶i ph¸p døt kho¸t!
- B¸c sÜ: Kh«ng ai cÊm b¹n yªu mét lóc nhiÒu ngêi,nhng ®iÒu ®ã cã thÓ cã h¹i cho søc khoÎ!
- T×nh yªu cã ph©n biÖt tuæi t¸c kh«ng?
- B¸c sÜ: Theo y häc §«ng T©y y kÕt hîp, t×nh yªu tètnhÊt lµ nªn kh¸c tuæi. H¬n hay kÐm kh«ng quan träng.Trong trêng hîp cïng tuæi nhau, th× ph¶i kh¸c líp, lì mµcïng líp, th× døt kho¸t lµ ph¶i kh¸c giíi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
502
- Em vµ c« Êy ®· tá t×nh víi nhau, thÒ thèt ®ñ ®iÒu, h«nnhau d¨m ba lÇn. VËy mµ b©y giê c« Êy l¹i dë chøng, ®øngnói nµy, tr«ng nói nä.
- Gi¸o s: B¹n ®õng tëng thÒ non hÑn biÓn, h«n nhaud¨m ba lÇn lµ b¹n ®· lµ cña c« Êy. Víi b¹n hiÖn nay, tètnhÊt lµ lµm c¸ch nµo ®Ó kiÓm so¸t ®îc c¶ hai ®Ønh nói cñac« Êy. Chóc thµnh c«ng!
- Em vµ c¸c b¹n thêng xuyªn tranh luËn vÒ chñ ®Ò t×nhyªu. H«m qua chóng em võa tranh c·i vÒ nh÷ng ®iÓm kh¸cnhau trong sù ®am mª cña nam vµ n÷.
- Gi¸o s: Ngêi con g¸i thÝch nhiÒu thø ë mét ngêicon trai, nhng ngêi con trai chØ thÝch duy nhÊt mét thø ënhiÒu ngêi con g¸i.
- Em vµ c¸c b¹n võa cã mét cuéc tranh c·i s«i næi vÒ ®Òtµi: T×nh yªu n»m trong bé phËn nµo cña c¬ thÓ?
- B¸c sÜ: VÒ vÞ trÝ cña t×nh yªu trong c¬ thÓ, ®· cã nhiÒugi¶ thuyÕt ®a ra nhng cha cã ai chøng minh ®îc, khãkh¨n còng gièng nh khi b¾t b¹n ph¶i chøng minh tiªn ®Òn¨m cña h×nh häc ¥-c¬-lit hay bµi to¸n Fecma.
Theo c¸c gi¶ thuyÕt nµy, th× tíi cuèi thÕ kû thø 19, t×nhyªu vÉn cßn n»m ë gan. Kh«ng hiÓu sao sang thêi ®¹ichóng ta th× t×nh yªu l¹i ch¹y vÒ tim. Nhng gi¶ thuyÕt míinhÊt, lµ tíi thÕ kû 21 t×nh yªu l¹i r¬i xuèng d¹ dµy, bëi v×xÐt vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, th× d¹ dµy tèt h¬n tim vµ gan rÊt nhiÒu.
Sö ký FPT 1988 - 1998
503
T«i cã thÓ cung cÊp cho b¹n nh÷ng b»ng chøng gãpphÇn minh häa gi¶ thuyÕt trªn, vÝ nh cã nhµ th¬ ®· nãi:
§êng vµo d¹ dµy kh«ng gièng ®êng xe löa,
Kh«ng cã nhµ ga, kh«ng cã con tµu...
§êng vµo d¹ dµy chØ cã vùc s©u,
Anh ®· muèn vµo, em ®©u ng¨n c¶n!!!
Vµ ca ngîi søc m¹nh cña t×nh yªu:
¤i d¹ dµy em, d¹ dµy vÜ ®¹i...
Cßn mét h¹t c¬m, cßn bãp m·i...
Vµ t«i lu«n tin tëng r»ng, khi b¹n tá t×nh, ngêi yªucña b¹n sÏ rung ®éng h¬n, khãc lãc h¬n khi nghe nh÷ng lêinh thÕ nµy: "¤i, em yªu... b«ng hång cña anh, b«ng huÖcña anh, d¹ dµy cña anh... anh yªu em ch©n thµnh vµ say®¾m. SÏ ch¼ng cã g× ng¨n c¸ch ®îc ®«i ta khi hai d¹ dµy®· co bãp cïng mét tÇn sè...".
- Em bÞ bÖnh hë van d¹ dµy, nhng ngêi yªu em kh«ngbiÕt. Em rÊt yªu anh Êy. §· mÊy lÇn råi anh Êy muèn tát×nh víi em, nhng em cè tr¸nh. Anh Êy vµ em ®Òu rÊtbuån. TÇm th ¬i, lµm sao em cã thÓ ch÷a khái bÖnh nµy,lµm sao em cã thÓ tá t×nh cïng anh Êy?
- B¸c sÜ: BÖnh hë van d¹ dµy lµ mét bÖnh nan y, cùc kúkhã ch÷a. Lêi khuyªn cña t«i víi b¹n lµ ph¶i chÞu khã ®¸nhr¨ng liªn tôc b»ng Colgate hay CloseUp mét tiÕng mét lÇn,vµ nªn sö dông kÑo cao su Single - Double - Mean 12 lÇntrong mét phót!
Sö ký FPT 1988 - 1998
504
- Gi¸o s: Theo t«i, b¹n cã thÓ mêi ngêi yªu ®i däcs«ng T« LÞch hoÆc nh÷ng n¬i cã mïi vÞ t¬ng tù ®Ó tá t×nh!
- Cuèi cïng xin gi¸o s cho biÕt c¸c ®Þnh nghÜa vÒ T×nhyªu?
- Gi¸o s: T×nh yªu lµ mét tr¹ng th¸i t©m lý thó vÞ vµrÊt hÊp dÉn. §· cã rÊt rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒt×nh yªu.
VÝ nh nhµ th¬ th× ®Þnh nghÜa:
Yªu lµ chÕt ë trong lßng mét Ýt,
V× mÊy khi yªu mµ l¹i ®îc yªu.
Nhng ®èi víi mét anh sinh viªn th× t×nh yªu l¹i lµ thÕnµy:
ChiÒu chiÒu ®øng bªn ¨c-kê-n« (cöa sæ)
Nh×n thÊy mét c« kh¬-ra-s« (tèt)
Råi th¬ng, råi nhí, råi liu-bÝt (yªu)
Tèi vÒ pi-xat pit-xê-m« (viÕt th).
Cßn víi riªng t«i, cã lÏ ®Þnh nghÜa vÒ t×nh yªu ch©n thùcnhÊt lµ:
§è ai ®Þnh nghÜa ®îc t×nh yªu
Cã nghÜa g× ®©u mét buæi chiÒu
GÆp em c¾p nãn ®i toilet,
Nhêng em vµo tríc thÕ lµ yªu!
Sö ký FPT 1988 - 1998
505
T«i nghÜ r»ng mçi ngêi sÏ t×m ra cho m×nh mét ®ÞnhnghÜa riªng vÒ t×nh yªu.
Sö ký FPT 1988 - 1998
506
Nh÷ng ngµy ë Th¸i Lan
NguyÔn Duy Hng
Gi¸m ®èc FCS
Gi¸ mµ cho c¸c cËu Êm c« chiªu ë Hµ Néi ®i du lÞchBangkok th× ch¾c chóng nã sÏ tù xÊu hæ mµ tõ bá hÕt ý®Þnh ®ua xe m¸y trªn ®êng phè, v× biÕt r»ng nh÷ng"con xe ®Ñp" mµ chóng nã hay ®ua th× ë ®©y hä chØdïng lµm xe «m hoÆc l¾p thªm mét c¸i thïng vµo lµmxe b¸n b¾p rang b¬ mµ th«i.
LÇn ®Çu tiªn khi biÕt m×nh s¾p ®îc ra níc ngoµi, c¶mgi¸c cña t«i thËt l©ng l©ng khã t¶. T«i kh«ng biÕt víi nh÷ngngêi kh¸c thÕ nµo, ch¾c lµ ®ªm h«m tríc khi bay kh«ngthÓ ngñ ®îc, h«m sau th× dËy sím ®Ó chuÈn bÞ ®å ®¹c.Cßn t«i, ®Ó chiÕn th¾ng sù xóc ®éng, tèi h«m tríc ®· ph¶irñ mÊy «ng b¹n ®i uèng rîu cho ®Õn tËn 2h s¸ng míi bßvÒ nhµ, råi n»m vËt v· ngñ cho ®Õn tËn 8h s¸ng c¸c cô lªn®¸nh thøc míi choµng dËy, lËt ®Ët cho quÇn ¸o vµo cÆp,héc tèc ra s©n bay. §Õn s©n bay míi chît nhí lµ cÇn liªnl¹c ®Ó lÊy sè ®iÖn tho¹i cña mÊy «ng chiÕn h÷u ë Bangkokth× ®· muén. M¸y bay cÊt c¸nh lóc 1h30 ®Õn 3h15 th× h¹c¸nh xuèng phi trêng Donm¬ng, Th¸i Lan.
C¶m gi¸c lóc ban ®Çu lµ hä kh¸c ta qu¸. Tõ trªn caonh×n xuèng ®· thÊy nhÊp nh« nhµ cao tÇng, khi m¸y bay h¹
Sö ký FPT 1988 - 1998
507
c¸nh th× mét mÇu xanh c©y cá ®Ëp vµo m¾t, ph¶i nãi kh¸cthËt sù.
Bangkok ban ngµy
Bangkok ®óng lµ thµnh phè cña bôi bËm vµ t¾c ®êng.Tõ s©n bay vÒ kh¸ch s¹n Mercury n¬i chóng t«i sÏ ë chØ cã30 km mµ « t« ®i mÊt 3h45', cø 100m l¹i ph¶i dõng 5'.
Buæi chiÒu trong khi mäi ngêi cßn mÖt sau mét chÆng®i dµi, do hiÕu kú t«i cïng mét «ng em la cµ ra ngoµi phè.Chóng t«i cè ng¾m nghÝa xem mét ”con rång“ Ch©u ¸ mµyngang mòi däc ra lµm sao. Cµng ®i th× c¶m gi¸c tù ti d©ntéc cø trµo d©ng trong t«i. Thµnh phè nhµ ngang d·y däccao ngÊt trêi, ®Ìn qu¶ng c¸o nhÊp nh« nh sao sa, cÇu vît®êng tÇng ®an chÐo chi chÝt, thÓ hiÖn râ lµ mét trung t©mth¬ng m¹i, chÝnh trÞ lín. Cßn « t« th× «i th«i nhiÒu nhkhoai t©y, ®ñ c¸c lo¹i Mercedes Benz, Toyota, Volvo...toµn xe xÞn, thØnh tho¶ng l¾m míi thÊy bãng c¸c xe cñaHµn Quèc. Ngêi Bangkok ai còng cã vÎ véi, nhng rÊttrËt tù, kh«ng hÒ thÊy mét ai ®i xuèng lßng ®êng, kh«ngthÊy trêng hîp nµo vît ®Ìn ®á.
§i vµo nh÷ng khu chî bu«n b¸n míi thÊy khung c¶nhs«i ®éng vµ x« bå ch¼ng kh¸c g× Sµi Gßn, ®ñ c¸c lo¹i hµng¢u víi t¹p nham vµ c¸c ®å ®iÖn tö, ®ång hå... chen lÊn sans¸t c¶ vØa hÌ, nhng hµng ho¸ ë ®©y phong phó vµ rÎ h¬n ëta nhiÒu. V× còng muèn mua mét vËt kû niÖm ngµy ®Çu ëTh¸i Lan t«i chän mét c¸i ®ång hå Casio. Th¬ng nh©nBangkok nãi th¸ch nh chî giêi Hµ Néi. Sau mét håi mÆcc¶, t«i ®· mua ®îc víi gi¸ 60 USD, «ng em ®i cïng ghÐtai nãi nhá "C¸i nµy ë Hµ Néi ph¶i mét tê rìi «ng anh ¹".Lßng khÊp khëi, síng h¬n n÷a lµ khi c¶ ®oµn xóm l¹i háigi¸ vµ ai còng trÇm trå: "¤ng Hng nµy tµi thËt, l¹ níc l¹
Sö ký FPT 1988 - 1998
508
c¸i mµ mua ®îc c¸i ®ång hå xÞn rÎ ghª". §ang mõngthÇm th× hìi «i khi ®i t¾m c¸i ®ång hå xÞn cña t«i ngÊm®Çy níc vµ biÕn mÊt phÇn sè, gië giÊy b¶o hµnh ra nã toµnin b»ng ch÷ Th¸i Lan ñn µ ñn Øn, bè ai mµ ®äc ®îc. Bµihäc ®Çu tiªn cho tÝnh hiÕu kú lµ bän b¸n ®ång hå ë ®©ucòng ®Óu nh nhau. Th«i thÕ lµ ®µnh ph¶i giÊu nhanh vônµy ®i, cã ai hái th× b¶o lµ cÊt ®i mang vÒ nhµ lµm quµkh«ng th× bän chóng cêi cho thèi mòi.
§i vµo khu c¸c trung t©m th¬ng m¹i lín th× c¶ mét thÕgiíi hµng ho¸ më ra tríc m¾t, thîng vµng h¹ c¸m c¸i g×còng cã, tõ « t« ®Õn quÇn ¸o lãt, c¸i g× còng ®Ñp, ®ñ c¸ch·ng Anh, Ph¸p, Mü, Th¸i, Trung Quèc... vµ chóng ®îcph©n biÖt râ rµng ®å xÞn, ®å rÎ tiÒn, ®å h¹ gi¸, t«i cã mét ýnghÜ r»ng nÕu mµ chÞ em phßng vÐ cña t«i vµo khu siªu thÞë ®©y th× ch¾c lµ chóng nã ph¶i mang theo c¶ xe c¶itiÕn ®Ómua ®å mÊt.
ë Bangkok ph¬ng tiÖn ®i l¹i rÊt ®a d¹ng, tõ xe buýt,taxi ®Õn xe «m vµ xe truyÒn thèng cña Th¸i Lan lµ xe Tuk-tuk. NÕu nh b¹n muèn ®i l¹i nhanh chãng vµ rÎ tiÒn th×nªn dïng xe Tuk-tuk, nÕu muèn luån l¸ch gi÷a c¸c dßngxe xu«i ngîc th× nªn dïng xe «m. Xe «m ë ®©y ®Ñp tuyÖt,toµn nh÷ng Suzuki, Kawasaki, Yamaha ®ua... mµ l¹i toµnxe to míi thÝch chø. T«i nh×n mµ buån cho c¸i "CungQu¨ng" cña m×nh ë nhµ. Trong ®Çu t«i n¶y ra mét ý nghÜ,gi¸ mµ cho c¸c cËu Êm c« chiªu ë Hµ Néi ®i du lÞchBangkok th× ch¾c chóng nã sÏ tù xÊu hæ mµ tõ bá hÕt ý®Þnh ®ua xe m¸y, v× biÕt r»ng nh÷ng "con xe ®Ñp" mµchóng nã hay ®ua th× ë ®©y hä chØ dïng lµm xe «m hoÆcl¾p thªm mét c¸i thïng vµo lµm xe b¸n b¾p rang b¬ mµth«i.
Sö ký FPT 1988 - 1998
509
M«i trêng sinh th¸i ë Bangkok lµ ®iÒu mµ ngêi ta tènkh«ng Ýt giÊy mùc ®Ó nãi vÒ nã. Cã mét lÇn c« gi¸o d¹ytiÕng Anh cña t«i nãi: "Tao kh«ng bao giê thÝch Bangkokv× nã bÈn vµ bôi h¬n Hµ Néi cña chóng mµy rÊt nhiÒu".§iÒu nµy thùc sù ®óng. 100% c¶nh s¸t giao th«ng ëBangkok ph¶i ®eo khÈu trang, tr«ng cø nh lµ c«ng nh©nCty §« thÞ M«i trêng ë m×nh. Cã lÏ khi x©y dùng chÝnhs¸ch ph¸t triÓn thµnh phè, «ng ThÞ trëng Bangkok ®· quªnphÇn ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng. ThÕ míi biÕt anhTr¬ng Xu©n Tïng thËt cã tÇm nh×n xa tr«ng réng.
NÕu nh Hµ Néi buæi s¸ng trµn ngËp kh«ng khÝ tronglµnh vµ cuéc sèng thµnh phè ®îc b¾t ®Çu bëi sù ch¹y thÓdôc cña thanh thiÕu niªn, «ng giµ bµ c¶, th× tõ s¸ng símBangkok thøc dËy bëi tiÕng tiÕng cßi « t«. Tõng d·y xe nèi®u«i nhau vµ thµnh phè b¾t ®Çu trïm mét tÊm ¸o toµn khãimï nh qu¸n bón ch¶ Sinh Tõ. Sù b¾t ®Çu ån · vµ kÐo dµiph¶i ®Õn 12h ®ªm thµnh phè míi thùc sù ®i vµo giÊc ngñ.
Sö ký FPT 1988 - 1998
510
NhËt ký xuyªn ®¹i d¬ng
Hoµng Nam TiÕn
Trëng phßng KHKD
T«i rêi Hµ néi lóc 19 giê mÆc dï trªn vÐ ghi 18h35,Vietnam Airlines cÊt c¸nh muén nh thêng lÖ.ChuyÕn ®i cña t«i kh«ng cã trong dù ®Þnh. Mét lóc caohøng, ®Ó thÓ hiÖn m×nh cã chøc quyÒn, Chye Hin, ngêiphô tr¸ch IBM PC thÞ trêng VN ®· mêi t«i ®i th¨mc¸c c¬ së IBM PC t¹i Mü. Anh S¸u ®ång ý v× t©y chi téig× kh«ng ®i. Thùc sù t«i còng bÞ thuyÕt phôc bëich¬ng tr×nh mµ sau ®ã 2 tuÇn Chye Hin göi cho.
20 giê 30 phót ngµy 14/6/96
¡n xong, t«i quyÕt ®Þnh tr×nh diÔn cho c« chiªu ®·i viªnxem m¸y tÝnh s¸ch tay ®Ó chøng tá m×nh lµ métBusinessmen thùc sù. Th»ng cha ngåi bªn c¹nh, dïngCompaq Contura, ®· thùc sù kh©m phôc khi nh×n thÊyThinkpad 701 c¸nh côp c¸nh xoÌ cña t«i. Tríc ®ã h¾nnh×n t«i b»ng con m¾t mét thùc d©n da tr¾ng nh×n thuéc®Þa, v× t«i lµ tªn tãc ®en duy nhÊt trong khoang. Sau mµntr×nh diÔn Multimedia cña t«i (701 cã Sound chip include,TFT color, 10.4“), h¾n xÊu hæ t¾t ngay chiÕc Contura AeroSX33 cæ lç, mµn h×nh passtive 8.4“. LÞch lµm viÖc cña t«i®îc x¾p xÕp tõ tríc: 3 ngµy ë Raleigh, North Carolina
Sö ký FPT 1988 - 1998
511
(ChØ nhê cã ®Üa US Atlas CD t«i míi biÕt nã ë ®©u) th¨mc¬ së chuyªn vÒ Server; 2 ngµy ë New York dù PC Show; 1ngµy ë Los Angerles ®i ch¬i Disney Land; 1 ngµy ëHongkong ®Ó ch¬i ë Computer Golden Centre; vµ gÇn 3ngµy trªn m¸y bay víi vÐ h¹ng Business (IBM rÊt th«ngc¶m víi khæ ngêi c©n ®èi cña t«i*, chø nÕu ngåi 60 giê ëh¹ng Economic th×...).
Ngoµi ra cßn dõng transit ë Paris 5 giê, vµ Washington4 giê. Qu¸ ®ñ ®Ó nãi phÐt trong 6 th¸ng vµ khoe víi th»ngcon trai: "Ba ®· tõng...".
Nhng ®Ó chuÈn bÞ th× qu¸ nhiÒu vÊn ®Ò. Sau h¬n 10n¨m, lÇn ®Çu tiªn t«i ph¶i xÕp hµng - 2 giê ë sø qu¸n Anh,®Õn 3 lÇn ®Ó xin visa Hongkong, trong khi t«i chØ mÊtkh«ng ®Õn 10 phót ®Ó xin visa Mü.
Mäi mu toan ®æi vÐ h¹ng Business thµnh vÐ h¹ngEconomic nh»m kiÕm lîi 2800 USD bÞ bé m¸y quan liªucña IBM chÆn ®øng. IBM Singapore ®ång ý cho t«i mua vÐvµ tr¶ tiÒn sau. Nhng IBM Australia vÉn ®iÒm nhiªn muavµ göi vÐ sang bÊt chÊp mäi ®Ò nghÞ cña t«i vµ IBMSingapore. ThÕ lµ mÊt c«ng cña Ms Hång ®· ®Æt vÐ, t«iph¶i tr¶ l¹i vÐ ®· mua qua FPT Booking vµ Cathay lµmthiÖt h¹i 4000 USD doanh sè cña Phßng vÐ. Xin ch©n thµnhxin lçi anh Hng §Ønh cïng chÞ em.
Tuy nhiªn l¹i ®îc biÕt ghÕ h¹ng Business kh¸c h¹ngEconomic ë chç nµo.
B©y giê th× ph¶i ®i ngñ vµ chØ viÖc ®ã còng cho thÊy t¹isao ghÕ Business ®¾t tiÒn: GhÕ réng gÊp rìi; Lng ng¶ vÒphÝa sau 75’ trong khi ®ã lo¹i Economic tèi ®a chØ ®îc
Sö ký FPT 1988 - 1998
512
30’; Cã hÖ thèng n©ng ®Ó ®Æt ch©n, cã thÓ duçi hoµn toµntho¶i m¸i; Nãi chung b¹n cã chiÕc giêng kh¸ tèt.
T«i cã 5 giê ®Ó ngñ cho ®Õn khi m¸y bay xuèng DubaitiÕp dÇu.
Dubai 23 giê ®Þa ph¬ng, 02 giê s¸ng Hµ Néi.
ChØ tiÕc kh«ng ®îc xem bãng ®¸. ThÕ lµ mÊt nguån thunhËp æn ®Þnh vµ ch¾c ch¾n, nhê c¸ trém sau lng anh S¸u.ChØ an ñi lµ cã mét giÊc ngñ ngon sau 4 ®ªm thøc ®Õn 4giê s¸ng råi 7 giê dËy ®Õn c«ng ty phôc vô anh S¸u.
B©y giê míi hiÓu chuyÕn bay "non-stop" cã nghÜa lµ vÉndõng ë mét sè n¬i. T¹i Dubai, ngêi ViÖt vÉn kh«ng quªnthãi chen nhau mÆc dï chØ viÖc ®i qua cöa transit.
TiÕp dÇu. §Õn b©y giê vÉn cã ngêi nghÜ r»ng m¸y bayph¶n lùc dïng x¨ng. Nã dïng dÇu ho¶, tuy nhiªn s¹ch h¬nh¼n dÇu d©n ta vÉn ®un nÊu. B¹n mµ quen d©n ë s©n bay th×sÏ thÊy hä toµn dïng dÇu th¶i sau mçi chuyÕn bay.
Ên tîng duy nhÊt ë Dubai lµ Duty Free shop rÎ h¬n ëSingapore nhiÒu. Tuy nhiªn rîu vÉn kh«ng rÎ b»ng chîHµng Da. Cã lÏ v× d©n ta toµn b¸n hµng Tµu.
Cã mét madam ngêi Ph¸p b¾t chuyÖn (hay ngîc l¹i).T«i ®µnh ph¶i t¹m dõng ®Ó marketing.
Paris, 11 giê s¸ng (17 giê Hµ Néi) 15/06/96
§· ph¶i chê 2 tiÕng chø kh«ng ph¶i 45 phót nh th«ngb¸o ®Ó bay tiÕp tíi Paris. Lªn m¸y bay míi biÕt lµ ®· ®æi®éi bay vµ tiÕp viªn, thÕ lµ bao nhiªu c«ng marketing ®æhÕt xuèng Dubai. May mµ l¹i gÆp ngêi quen vµ c« ta rÊtbiÕt ham muèn cña t«i. ChuyÖn kh¸c th× kh«ng biÕt chø
Sö ký FPT 1988 - 1998
513
uèng rîu th× ®îc. Suèt 7 giê bay t«i uèng s¹ch sè Conaccã trªn m¸y bay, ®©u ®ã 10 chai (tÊt nhiªn lµ nhá xÝu).
Khu tiÕp ®ãn s©n bay quèc tÕ Charles de Craulle cñaParis réng b»ng 30 lÇn s©n bay Néi Bµi, xuèng m¸y bayd©n ViÖt t¸o t¸c t×m terminal, getway... t«i ®Õn ngay UA(United Airlines) getway vµ ngñ v× cßn ph¶i ®îi 5 tiÕng.Mét bµn tay hé ph¸p ®en x× nhÑ nhµng ®¸nh thøc t«i dËy.Mét chó da ®en tÇm thíc, trong trang phôc cña UA (cao®é 1m95 nÆng cì 120kg), ®Ò nghÞ t«i ®a vÐ ®Ó lµm gióp v×thÊy "sir" rÊt mÖt. CËu ta lu«n måm "dear sir", "get sir"...T«i chît nghÜ anh B¶o mµ tuyÓn chó nµy lµm trî lý th× chØcÇn mang ®i ký hîp ®ång lµ kh«ng cã kh¸ch hµng nµo d¸mtõ chèi.
§Õn ®©y th× gÆp r¾c rèi v× th»ng security cña UA hái ®ihái l¹i vÒ chiÕc vali t«i göi transit ®Õn th¼ng Washingtonmµ kh«ng check l¹i t¹i Paris. T«i míi chît nhí lµ lÇn saukh«ng nªn ®i m¸y bay cña hµng kh«ng Mü hoÆc Ph¸p v×bän khñng bè chuyªn nh»m vµo ®©y. Víi vèn kiÕn thøctiÕng Anh cñ chuèi cïng "L¹c ViÖt tõ ®iÓn" trªn Thinkpad,t«i ®· gi¶i thÝch hoµn toµn mü m·n sau khi viÖn dÉn ®Õn c¶Interpol.
Paris, 15 giê (21 giê Hµ Néi) 15/06/96
8 giê bay liªn tôc trªn UA ®Õn Washington ®ñ ®¸nh gôcc¶ Samson. M¸y bay cña UA cò h¬n cña VN vµ còngkh«ng tiÖn nghi b»ng. Cßn chiªu ®·i viªn th× võa giµ võaxÊu. Cã lÏ 10 n¨m tríc hä còng xinh. Theo nhËn xÐtchung th× chiªu ®·i viªn VN, víi chiÕc ¸o dµi, ¨n mÆc ®Ñpvµ tr«ng kh¸ gîi c¶m, nhÊt lµ kho¶n hë sên. VÒ ®é xinh,trÎ th× cã lÏ chØ kÐm Singapore Airlines. Tai häa ®èi víic¸c h·ng l©u ®êi lµ kh«ng thÓ cho th«i viÖc c¸c em chiªu
Sö ký FPT 1988 - 1998
514
®·i viªn ®· lµm cho h·ng 15-20 n¨m. Vµ b©y giê, chØ c¸ch·ng míi næi nh Singapore Airlines, Cathay Pacific míicã ®éi c¸c em trÎ vµ xinh nh méng. T«i lÊy lµm lo l¾ngcho c«ng ty ta sau 20 n¨m n÷a víi Mü H¬ng, Trang,Hång, HuyÒn...
Kh«ng cã g× cñ chuèi b»ng ¨n trªn m¸y bay cña UA.Ch¾c ®©y lµ mét trong c¸c lý do mµ c¸c h·ng hµng kh«ngMü ph¸ s¶n (nh PANAM) hoÆc lµm ¨n thua lç (nh UA,DELTA, AA). Mãn ¨n cho Firt vµ Business class lµ c¸ håi®á sèng th¸i máng trén víi salat ®á vµ hµnh sèng. ChØ cÇnnhí gái c¸ ngon nh thÕ nµo lµ kh«ng nuèt næi.
VÒ tiÖn nghi t«i ph¸t hiÖn ra mçi ghÕ cã 1 mµn h×nhriªng (TFT color) vµ thêng cã 6 kªnh phim truyÖn, canh¹c, thêi sù, thÓ thao.
Sau khi ®i nhiÒu lo¹i, t«i rÊt th¾c m¾c lµ t¹i sao m¸y bay®Ñp, hiÖn ®¹i vµ ®¾t tiÒn l¹i cã resroom nhá ®Õn nh vËy.C¸i bµn cÇu cña nã ch¾c lµ dµnh cho trÎ con. Nhng cã lÏnã cè ý thiÕt kÕ ®Ó ngêi ta kh«ng thÓ ngåi l©u.
HÕt battery ph¶i chê ®Õn Washington míi viÕt tiÕp®îc.
Washington 16 giê 30 phót ngµy 15/06 (Hµ Néi, 3 giê30 phót s¸ng 16/06)
T«i rÊt håi hép khi qua cöa khÈu t¹i Washington, nhngmäi thø ®Òu ®¬n gi¶n, kh«ng ai cã ý ®Þnh kiÓm tra, dÔ dµngh¬n c¶ khi vÒ ViÖt Nam. L¹i ph¶i chê 4 giê ®Ó ®i Raleigh.
T«i ch¹y mét vßng vµ khi quay l¹i th× ®îc th«ng b¸ochuyÕn bay cña t«i bÞ ho·n. Cã vÎ gièng ViÖt Nam. Trongmét tiÕng chê, t«i hÕt søc ng¹c nhiªn khi thÊy chØ riªng t¹i
Sö ký FPT 1988 - 1998
515
getway t«i ngåi (ë s©n bay nµy cã chõng 80 getway), trongsè h¬n 20 chuyÕn bay c«ng bè cho buæi chiÒu ®· cã 2chuyÕn bÞ hñy bá, 5 chuyÕn bÞ ho·n. Hái nh÷ng ngêi ngåic¹nh míi biÕt c¸c chuyÕn bay néi ®Þa tÇm ng¾n díi1500km, víi 1-3 giê bay th× thêng xuyªn bÞ nh vËy. BiÕtvËy ®Ó kh«ng buån vÒ VN Airlines.
S©n bay t¹i Paris ®· lµm t«i ng¹c nhiªn vÒ ®é lín, nhngkh«ng thÓ so s¸nh víi s©n bay t¹i Washington. Tuy nhiªns©n bay Washington ®· cò vµ xÊu, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng èngnhËn kh¸ch. Khu ®ãn kh¸ch th× qu¸ tÖ, nhÊt lµ resroom võanhá võa bÈn.
MËt ®é h¹ cÊt c¸nh th× ë s©n bay nµy qu¶ lµ khñngkhiÕp, trung b×nh cø 30 phót l¹i cã mét chuyÕn ®Õn hoÆc®i. ChØ cã mçi m×nh t«i cÇm m¸y ¶nh trªn tay. Nh métanh nhµ quª, mµ ch¾c lµ ®óng. TiÕc nhÊt lµ mÊt c¸i remode,b©y giê muèn chôp lµ ph¶i nhê.
Raleigh 21 giê ngµy 15/06 (8 giê s¸ng 16/06 Hµ Néi)
Sau 1 giê bay (500km), cuèi cïng t«i ®· ®Õn n¬i. NhvËy, cÇn tÊt c¶ lµ 22 giê bay vµ 10 giê transit ®Ó ®ÕnRaleigh.
Th»ng Mü ra ®ãn nãi b»ng thø tiÕng Anh nµo ®ã, kh«ngthÓ hiÓu ®îc, ch¾c lµ cña thæ d©n da ®á. HoÆc lµ t«i quennghe tiÕng Anh cña thæ d©n nªn b©y giê gÆp cña xÞn kh«nghiÓu. Raleigh, thµnh phè cñ chuèi. KÓ c¶ nh÷ng ai ®· ®i USch¾c ®Òu kh«ng biÕt nã ë ®©u. Cã 250.000 d©n nhng c¸is©n bay cña nã to vµ ®Ñp h¬n nhiÒu s©n bay T©n S¬n NhÊt.B¹n nªn mét lÇn thö m¸y bay taxi. Nã bÐ xÝu, ®i ë trongph¶i cói, chë ®îc 20 ngêi. ChuyÕn t«i bay chØ cã chôckh¸ch. Mét c« chiªu ®·i viªn võa giµ, võa xÊu nhng vÉn
Sö ký FPT 1988 - 1998
516
vÉn uèn Ðo theo nghÒ nghiÖp. Em nµy mµ sang VN th× anhem kh«ng d¸m lªn m¸y bay. §éi bay gåm mét chó tuæichõng gÇn 60, vµ kh«ng cßn ai kh¸c. ChiÕc m¸y bay th×®¶m b¶o ph¶i gÇn b»ng tuæi cña t«i. ThÕ nhng vÉn bayngon.
Buån ngñ kinh khñng. Kh¸ch s¹n th× qu¸ ®Ñp, cã ®ñ thø,cßn "thø kh¸c" th× chØ cÇn gäi ®iÖn tho¹i.
Thøc ¨n còng cñ chuèi, chØ may lµ nhiÒu. T«i gäi métmiÕng bittet "medium" vËy mµ nhËn ®îc ch¾c lµ gÇn 1kgthÞt bß. 75% d©n Mü bÐo trªn møc trung b×nh (vÝ dô b¹ncao 1m70, nÆng 70 kg ®îc gäi lµ trung b×nh). ThËt lµ hayv× t«i còng thuéc nhãm 75% nµy.
Gäi ®îc ®iÖn tho¹i vÒ cho vî. BiÕt ®îc kÕt qu¶ bãng®¸. §éi Italy ch¾c vÒ níc sím.
Hy väng HO sÏ th¾ng ®îc FSS v× Szec cßn th¾ng Italy.
Thö nèi vµo FPT-Net th× chØ thÊy chu«ng reo, kh«ng cãtÝn hiÖu Modem, ch¾c l¹i bÞ t¾t...
Nèi thµnh c«ng vµo FPT-Net göi ®îc mét mail vµ xem®îc mét ®èng c¸i hay.
24 giê 16/06
Chñ nhËt buån th¶m. GÆp th»ng ngêi Th¸i võa ®Õn lóc6 giê chiÒu. Nã nãi chuyÕn bay tõ Washington cña nã bÞhuû bá. Nã ph¶i ngñ ë Washington mét tèi. ThÕ míi thÊym×nh may.
Th»ng nµy rÊt hay. Nã cã card visit lµ Marketingmanager nhng sau t«i míi biÕt nã lµ ch¸u «ng Gi¸m ®èc,
Sö ký FPT 1988 - 1998
517
thÊy chuyÕn ®i cã vÎ hay l¹i kh«ng mÊt tiÒn nªn xin ®i vµin card dám cho oai. Kh«ng kh¸c VN mÊy.
Chñ nhËt d©n Mü kh«ng ë trong thµnh phè. T«i hái®êng vµo Dowtower lóc 10 giê s¸ng, mÊy ®øa ë kh¸chs¹n cã vÎ ng¹c nhiªn nhng còng gäi Taxi cho. MÑ chóngnã, kh«ng nãi g×. MÊt 20 USD. Kh«ng mét bãng ngêi,kh«ng mét shop nµo më cöa. Th»ng l¸i Taxi cßn nãi mäingµy khu nµy rÊt ®«ng.
24 giê 18/06
Tëng häc ®ïa, ch¬i lµ chÝnh, vËy mµ ph¶i häc thËt. Haingµy qua, vµ cßn tiÕp mét ngµy n÷a, bän IBM d¹y víi chñ®Ò: "T¹i sao b¹n nªn mua IBM Server" vµ "Lµm thÕ nµo ®Ób¸n ®îc IBM Server".
Víi chñ ®Ò thø nhÊt nã cho xem tÊt c¶ nh÷ng g× chóngnã ®· lµm ®Ó cã IBM Server. Nh÷ng h×nh ¶nh video mµchóng ta ®· xem vÒ nghiªn cøu, chÕ t¹o, thö nghiÖm, s¶nxuÊt vÒ PC ®Òu lµ thËt vµ ®îc tiÕn hµnh t¹i ®©y.
Víi chñ ®Ò thø hai nã nªu kinh nghiÖm, bµi häc, c¸chtiÕn hµnh, dÞch vô sau khi b¸n, kh¾c phôc sù cè... Nã mêic¸c kh¸ch hµng ®Õn nãi chuyÖn, tæ chøc c¸c buæi videoconference víi Microsoft t¹i Seatle, víi Coca Cola t¹iAtlanta... Mçi buæi häc viªn ph¶i cã nhËn xÐt, cho ®iÓm,nªu c¸c vÊn ®Ò quan t©m. C¸c buæi ¨n tra, ¨n tèi nã ®Òumêi mét ®èng chuyªn gia IBM kh¸c vÒ ®ñ lÜnh vùc mµm×nh quan t©m trong b¶n nhËn xÐt ®Õn nãi chuyÖn. T«i chØcã nhËn xÐt lµ kh«ng thÝch Server 310, ngay b÷a tèi, métth»ng tù giíi thiÖu thuéc Server 300 Group ®Õn nãi ®ñ thøvÒ c¸i 310 cña nã.
Sö ký FPT 1988 - 1998
518
IBM t¹i Raleigh n»m trªn khu ®Êt 7x8 km (®i l¹i trong®ã chØ cã dïng «t«) gåm IBM PC vµ IBM Networking.Qu©n sè: 18 000 ngêi, thËt qu¸ møc tëng tîng. Mçin¨m khu vùc nµy t¹o ra gi¸ trÞ kho¶ng 7 tû dollars Mü,b»ng nöa tæng thu nhËp quèc d©n VN.
NÕu t¸ch riªng IBM Hardware Networking ra (tøc lµkh«ng tÝnh Software Networking) th× Division nµy còng®øng thø 3 thÕ giíi vÒ doanh sè Networking, sau Cisco vµBayNetwork, vµ b»ng 3COM.
NÕu t¸ch riªng IBM PC ra th× nã ®øng thø 3 thÕ giíi vÒdoanh sè, sau Compaq vµ Apple.
T«i ®Õn th¨m trung t©m thö nghiÖm phÇn mÒm m¹ng(nãi chung cã phÇn mÒm m¹ng nµo ®¸ng bµn tíi ®Òu ®îcthö nghiÖm). T¸m th»ng chuyªn vÒ Windows NT, cã tíi 30m¸y chñ c¸c lo¹i (chñ yÕu lµ nh÷ng lo¹i rÊt m¹nh nh 704víi 4 Processors P5-166, 256 MB RAM, 12 HDD 4.3 GBhay 720 víi 6 Processors P5-166 cïng tñ ®Üa cøng 24 HDD4.3 GB vµ tñ 12 CD Drive) vµ 400 PC ®îc nèi b»ng ®ñ thøTopology trªn ®êi. Khi ®îc hái t¹i sao ph¶i thö nh vËy,cËu kü s nãi r»ng cã 2 lý do:
Thø nhÊt, cã qu¸ nhiÒu m¸y kh«ng b¸n ®îc, kh«ng®em dïng vµ thö th× biÕt lµm g×.
Thø hai, ®Ó thËt sù tin r»ng IBM Server lµ tèt.
Trung t©m xö lý lçi th× to khñng khiÕp, trong c¸i phßngnh s©n vËn ®éng, chØ cã v¸ch ng¨n, kh«ng chia phßng vµvµi tr¨m ngêi lµm viÖc. TÊt c¶ nh÷ng g× gäi lµ lçi cña IBMServer ®Òu ®îc göi vÒ ®©y. Khi t«i hái vÒ lçi Server 300kh«ng c¾m ®îc 4 Card m¹ng 3COM, chóng nã tra cøungay vµ th«ng b¸o lçi nµy ®· ph¸t hiÖn c¸ch ®©y 15 th¸ng,
Sö ký FPT 1988 - 1998
519
th¸ng, ®· kh¾c phôc ®èi víi Server 320. Nguyªn nh©n th×l»ng nh»ng t«i chÞu kh«ng hiÓu.
Mçi bµi gi¶ng cña nã bao giê còng cã h×nh ¶nh, m«h×nh, m¸y thùc tÕ... Chóng nã bao giê còng cã 5 ®Õn 7 cËucïng gi¶ng. Mét cËu gi¶ng chÝnh, c¸c cËu kh¸c thêng ®Ætc©u hái gîi ý cho cËu gi¶ng hoÆc ngîc l¹i, ®èi tho¹i liªntôc. Chóng nã ngåi xung quanh nªn anh em xoay ngêiliªn tôc. Nãi chung lµ thó vÞ.
RÊt mÖt v× ph¶i nghe tiÕng Anh, mÆc dï theo yªu cÇuchóng nã ®· nãi chËm vµ dïng rÊt nhiÒu h×nh ¶nh, m« h×nh®Ó thuyÕt minh. B¹n ®Æt ®îc c©u hái mµ chóng nã kh«ngtr¶ lêi ®îc ngay lµ lËp tøc ®îc thëng (¸o IBM, cèc uèngníc...) vµ buæi sau ch¾c ch¾n nã sÏ tr¶ lêi ®îc. ChÝnhs¸ch míi cña IBM lµ khi b¹n mua Server sÏ ®îc hç trî t¹ichç vÒ install vµ sö dông trong 90 ngµy miÔn phÝ, c¸cServer míi cã s½n Server Guide (bé c«ng cô gióp cµi ®Æt),Lotus Notes vµ Net-Infity (bé c«ng cô gióp kiÓm so¸tm¹ng, ®¹i kh¸i nh Lan-Manager)
Nhng cã lÏ thó vÞ nhÊt lµ PC Help Center... míi ®îcthµnh lËp. Nghe nãi Compaq, Packard Bell còng häc tËplµm c¸c trung t©m t¬ng tù. Khu nhµ b»ng 2 lÇn s©n vËn®éng ®îc chia thµnh nhiÒu khu nh: OS/ Peripheral/Networking/ Server/ Laptop/ Desktop... T¹i ®©y cã 700ngêi lµm viÖc liªn tôc 24 giê vµ 7 ngµy trong tuÇn. PCHelp Center x©y dùng nh»m hç trî trùc tuyÕn cho kh¸chhµng sö dông IBM PC. Theo kinh nghiÖm cña IBM,kho¶ng 65% sè lçi ®îc kh¾c phôc chØ nhê trao ®æi víikh¸ch hµng qua ®iÖn tho¹i. Nhng ë ®©y cÇn lu ý r»ngtr×nh ®é trung b×nh vÒ tin häc cña kh¸ch hµng lµ cao. Hä ®·dïng nh÷ng chuyªn gia h¹ng nhÊt nh»m x©y dùng mét th
Sö ký FPT 1988 - 1998
520
th viÖn khæng lå vÒ IBM PC vµ nh÷ng thø liªn quan. ThviÖn nµy ®îc cËp nhËt hµng ngµy. MÊy th»ng IBM tù hµolµ 98% sè c©u hái cña kh¸ch hµng ®Òu cã s½n ph¬ng ¸ntr¶ lêi, ®iÒu quan träng lµ lµm sao tr¶ lêi cho dÔ hiÓu nhÊtvµ kh¸ch hµng cã thÓ tho¶ m·n hoÆc theo c¸c híng dÉn ®Ókh¾c phôc lçi. Mét c¶nh thêng thÊy trong trung t©m lµmét th»ng (hay con) ®øng trªn ghÕ hái rÊt to xem cã ai biÕtvÒ vÊn ®Ò XYZ nµy kh«ng? NÕu th»ng nµo biÕt lËp tøc ®Õnhç trî th»ng ®ang nãi chuyÖn víi kh¸ch hµng. IBM lu«nnhÊn m¹nh ®Õn Team-Work. PC Help Center lµ biÓu hiÖn®Ñp nhÊt vÒ Team-Work. Kh«ng ai cã thÓ biÕt mäi ®iÒu, tr¶lêi mäi c©u hái, vµ chØ cã sù hîp t¸c thËt sù míi t¹o nªnsøc m¹nh. ChØ cÇn nh×n mÇu cê c¾m ë c¸c « lµ biÕt ngaykÕt qu¶ lµm viÖc cña nhãm ®ã ngµy h«m tríc. HÖ thèngtÝnh ®iÓm ho¹t ®éng liªn tôc vµ ®õng ®Ó cê ®en t¹i « cñab¹n.
Anh em còng thö ®Æt ®ñ thø c©u hái nhng rÊt tiÕckh«ng ai tho¸t ®îc sè 98%. Hµng th¸ng trung b×nh cãthªm 7000 Item míi bæ xung vµo th viÖn. T¹i ®©y còng cãphßng thÝ nghiÖm (PC LAB) ®Ó chuyªn m« pháng kiÓm trac¸c vÊn ®Ò khã kh¨n kh«ng tr¶ lêi kh¸ch hµng ®îc ngay.Bao giê còng vËy, nÕu kh«ng tr¶ lêi ®îc, chóng nã còngghi l¹i Tel/ Fax/ E-Mail... hÑn kh¸ch hµng sÏ göi c©u tr¶ lêi®Õn sau.
Cã c¶m gi¸c rÊt râ lµ ngêi IBM rÊt ®«ng, nhng hä cãcïng mét phong c¸ch lµm viÖc, marketing... rÊt khã m« t¶nhng cã thÓ thÊy qua tiÕp xóc. TiÕp xóc víi IBM t¹iRaleigh cã c¶m gi¸c gièng nh kh¸ch hµng cña ta sau khigÆp ®éi "xa mÑ" råi l¹i ®îc gÆp anh B¶o.
Sö ký FPT 1988 - 1998
521
Khi t«i ®Æt vÊn ®Ò vÒ Quanlity th× chÝnh thøc chóng nã®Òu nãi IBM Woldr wide good quanlity, IBM PC ®Òu theotiªu chuÈn ISO 9001/9002... Nhng trao ®æi trong b÷a ¨nth× chóng nã cêi vµ nãi t¹i ®©y mäi thø do IBM s¶n xuÊthoÆc cña nh÷ng b¹n hµng rÊt cã tªn tuæi, cã nhiÒu n¨mcéng t¸c. Cßn t¹i nhµ m¸y Singapore chØ l¾p r¸p, linh kiÖn®îc ®Æt t¹i Taiwan, China, Malayxia... t¹i c¸c nhµ m¸ykh«ng ph¶i cña IBM hoÆc liªn kÕt chÆt chÏ víi IBM. VÒb¶o hµnh 3 n¨m, chóng nã ®Òu c«ng nhËn lµ ®iªn rå vµ nãirÊt gay g¾t r»ng Compaq ®a ra chØ nh»m marketing, nhÊtlµ chóng nã nãi nÕu ®äc kü ®iÒu kiÖn b¶o hµnh 3 n¨m th×thùc chÊt lµ 1 n¨m. ChuyÖn nµy t«i cã cïng ý nghÜ víichóng nã. Chóng nã nãi víi ®iÒu kiÖn nh Compaq sÏ cãvµ ®· cã nh÷ng h·ng sÏ tuyªn bè b¶o hµnh 5-7 n¨m. TrongvÊn ®Ò nµy chÝnh ngêi cña Compaq còng cho lµ cã rÊtnhiÒu vÊn ®Ò. Bän kü thuËt Compaq cã nªu vÝ dô vÒ HDD1GB cña Prolinea s¶n xuÊt t¹i China cã chÊt lîng rÊt thÊp.Chóng lo l¾ng kh«ng biÕt 2 n¨m n÷a b¶o hµnh cho c¸cparner b»ng g× vµ cÇn bao nhiªu cho ®ñ.
V× mai 6 giê chiÒu tÊt c¶ lªn m¸y bay ®i New York, tèinay theo truyÒn thèng (gièng nh ë VN b¹n mêi kh¸ch ®iuèng bia «m) bän IBM rñ anh em ®i night club víi m«ntho¸t y vò. Tuy nhiªn nhí lµ chØ nh×n kh«ng ®îc sê, nÕukh«ng mÊy th»ng khØ ®ét sÏ tèng b¹n ra ngoµi ngay. Mµ t¹isao club nµo chóng nã còng kiÕm ®îc nh÷ng th»ng võa to(1m95, 120kg), võa ®¸ng sî. HÇu hÕt lµ da ®en. L¬ngchóng nã rÊt thÊp so víi møc trung b×nh t¹i Mü (®¹i kh¸iquy ®æi ra l¬ng t¹i FPT lµ kho¶ng 70 USD). Gi¸ tuyÓn®îc d¨m chó lµm "xa mÑ" th× tèt. Kh«ng Ên tîng l¾m v×kh«ng cã g× míi l¹. ChØ ng¹c nhiªn lµ trong sè 30 em biÓudiÔn, nhiÒu em ®ñ tiªu chuÈn ®Ó thi ®îc hoa hËu.
Sö ký FPT 1988 - 1998
522
Mét lÇn ë Texas
L· Hång Nguyªn
Trung t©m Internet FPT
Bay qua Th¸i b×nh d¬ng
ViÖt nam ho¸ hÖ m¸y RS/6000 lµ nhiÖm vô cña t«i (phèihîp víi IBM) trong ®ît c«ng t¸c ®i Austin, thñ phñ tiÓubang Texas, Hoa kú.
Ngµy 3/2, 9:55 s¸ng, t«i lªn chiÕc m¸y bay Airbus 320cña Vietnam Airlines liªn doanh cïng Cathay Pacific baysang Hong Kong. T×nh cê t«i bay cïng chuyÕn víi c¸c anhQuèc Kh¸nh, Quang Th¸i vµ Hïng Anh cña c«ng ty ta ®idù Héi nghÞ b¹n hµng cña IBM tæ chøc t¹i San Diego vµ sÏbay cïng t«i cho tíi Los Angeles. T«i còng gÆp mét th»ngb¹n ë An D©n tªn lµ Giang sang Los Angeles ®Ó häc caohäc. §èi víi t«i vµ nã, ®©y lµ chuyÕn bay ra níc ngoµi lÇn®Çu tiªn. CËu chµng rÊt hå hëi, lóc nµo còng hái han liªntôc.
Trªn m¸y bay mÆc dï cã nhiÒu ngêi ¸ h¬n ngêi ¢u,t«i b¾t ®Çu cã c¶m gi¸c xa l¹ v× kh«ng biÕt më miÖng víihä b»ng tiÕng Anh hay tiÕng ViÖt. Chóng t«i h¹ c¸nhxuèng Hong Kong vµo kho¶ng 11:40 tra. Tõ trªn cao t«icã thÓ nh×n rÊt râ Hong Kong trªn bê biÓn, víi nh÷ng ng«i
Sö ký FPT 1988 - 1998
523
nhµ cao tÇng san s¸t, c¸c s©n vËn ®éng, c¸c b·i ®ç xe loanglo¸ng trong ¸nh n¾ng.
Ga hµng kh«ng Hong Kong cÊu tróc theo chiÒu dµi gåmhai tÇng, ga ®Õn ë tÇng díi, ga ®i ë tÇng trªn. Chóng t«i cãkho¶ng gÇn hai tiÕng ®Ó chuyÓn m¸y bay. Kh«ng hiÓu kinhnghiÖm ®i s©n bay cã tõ bao giê vµ thÕ nµo th× ®óng mµTrÇn Th¸i th× ®i nhanh gÇn nh ch¹y v× sî kh«ng kÞp giêcßn TrÇn Kh¸nh th× vÉn cø ®iÒm ®¹m tng töng ®i vµkh«ng quªn lÞch sù gËt ®Çu chµo mäi ngêi. Sau mét giêtrÔ, chiÕc Boeing 747 cÊt c¸nh ®Ó bay qua Th¸i b×nh d¬ngtíi bê T©y níc Mü.
GÇn mét ngµy trêi trªn chuyÕn m¸y bay ®i ®ãn mÆt trêi,ngêi ta ph¶i quy ®Þnh "®ªm" ®¬n gi¶n b»ng c¸ch ®ãng tÊtc¶ c¸c cöa sæ vµ t¾t ®Ìn. Cuèi cïng t«i còng nh×n thÊy b×nhminh trªn bÇu trêi Los Angeles. V× chªnh lÖch giê, nªn ®ÕnLos Angeles vÉn lµ s¸ng 3/2. T«i cêi thÇm v× ho¸ ra chØvíi vËn tèc 1000km/h mµ thêi gian ®· "tr«i chËm l¹i"(thËm chÝ ngîc l¹i!), chø kh«ng cÇn ®Õn vËn tèc cña ¸nhs¸ng theo thuyÕt t¬ng ®èi ®Ó thêi gian dõng h¼n.
Los Angeles qu¶ lµ réng lín, chiÕc m¸y bay bay m·i mµvÉn kh«ng hÕt. Thµnh phè tr«ng cµng kú vÜ v× n»m s¸t biÓnvµ ®îc bao bäc bëi nh÷ng d·y nói trïng ®iÖp. Hollywoodlµ ®©u trong nh÷ng d·y nói díi kia? §Õn Los Angeles, c¸cb¹n ®êng cña t«i b¾t ®Çu rÏ. C¸c anh Th¸i, Kh¸nh, HïngAnh b¾t ®Çu lµm thñ tôc bay néi ®Þa lu«n tíi San Diego,cËu b¹n Giang hín hë gÆp c¸c «ng anh bµ chÞ tµi trî.Austin kh«ng ph¶i lµ thµnh phè cã mËt ®é chuyÕn bay cao,nªn t«i ph¶i tiÕp tôc n»m t¹i Los Angeles ®óng 22 tiÕng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
524
C¶m gi¸c thø hai cña t«i sau c¶m gi¸c vÒ sù vÜ ®¹i: nícMü thùc sù lµ mét hîp chñng quèc - ®ñ mµu da, ®ñ h×nhhµi, ®ñ thø tiÕng. Khi võa bíc ch©n lªn ga, t«i nghe thÊynhiÒu tiÕng gäi Ý íi: c« ¬i, chó ¬i, b¸c ¬i..., ch¼ng kh¸c g× ëViÖt nam. Ngêi ViÖt ®i ®ãn tiÔn nhau ë ®©y t¬ng ®èinhiÒu. T«i ngåi nãi chuyÖn vui vÎ víi nh÷ng tôi sinh viªnNhËt sang ®©y tham quan vµ b¨n kho¨n kh«ng hiÓu t¹i saohä l¹i cã kû luËt ®Õn nh vËy mÆc dï vÉn gi÷ ®îc nh÷ngcèt c¸ch cña tuæi trÎ vµ thËm chÝ t tëng v¨n ho¸ Mü. T«igÆp mét «ng ngêi Ên nãi ®îc mét Ýt tiÕng ViÖt vµ muamét cuèn s¸ch hÕt søc rèi r¾m vÒ Yoga vµ v¨n ho¸ Ên ®écña «ng (t«i còng ch¼ng tiªu ®îc thêi gian thªm chót nµob»ng c¸ch ®äc cuèn s¸ch nhøc ®Çu ®ã).
S¸ng h«m sau t«i tõ biÖt nhµ ga quèc tÕ, thong th¶ ®i bévÒ phÝa c¸c ga néi ®Þa. S©n bay quèc tÕ Los Angeles rÊt línvµ nhén nhÞp. Nã cã lÞch sö trªn ba m¬i n¨m, mang tªnTom Bradley, ThÞ trëng thµnh phè khi s©n bay ®îc mëréng ®Ó phôc vô Olympic Los Angeles 1984, Olympic cãl·i nhÊt trong lÞch sö. Bradley mÊt n¨m 1987. C¸c ga ®i néi®Þa ë c¸ch ®ã kho¶ng h¬n 1km, n»m trªn kiÕn tróc tÇng bacña toµn bé s©n bay, ®îc x©y nh kiÓu mét ®êng vît ®åsé. Mçi h·ng hµng kh«ng bay néi ®Þa - Delta, Continental,American Airlines, United Airlines, North West... ®Òu cãmét ga riªng. N»m gi÷a khu s©n bay nh×n vÒ phÝa thµnhphè lµ mét tîng ®µi næi tiÕng m« pháng nh÷ng ®êng bayparabol chËp l¹i, ë ngang lng c¸c ®êng bay lµ mét ng«inhµ kÝnh mµ t¹i ®ã ngêi ta cã thÓ uèng cafe vµ ng¾mc¶nh. BiÓu tîng nµy ®· xuÊt hiÖn rÊt nhiÒu lÇn trongnh÷ng phim Mü cã chiÕu c¶nh s©n bay - nhiÒu c¶nh chiatay cña Hollywood ®· ®îc quay díi ch©n cña nã. Cã lÏ
Sö ký FPT 1988 - 1998
525
nÕu kh«ng ph¶i b· ngêi v× kÐo hµnh lý vµ ®i bé, t«i còng®· lµm ®îc mét bµi th¬ t¹i ®©y.
B×nh minh ë ®©y g©y cho t«i Ên tîng thø ba vÒ nícMü - ®Ñp theo kiÓu c«ng-tr×nh-kiÕn-tróc.
Kho¶ng 4 giê chiÒu 4/2 t«i ®Õn Austin. T¹i hép th n¬ilÊy ch×a kho¸ phßng t«i t×nh cê gÆp l¹i Ph¹m H÷u Quang(ngêi cña IBM cïng thùc hiÖn chuyÕn c«ng t¸c víi t«i).Còng t¹i ®©y t«i gÆp thªm hai ngêi b¹n n÷a tõ IBMSingapore - Xi trong ®oµn cña t«i vµ Ken, sang ®Ó dù ®µot¹o vÒ phÇn cøng. Chóng t«i cã mét b÷a héi ngé nho nhá.Anh b¹n Xi thùc ra l¹i mang hé chiÕu Trung Quèc, anh tamíi chØ ë Singapore 5 n¨m nay. Taxi gi¸ b×nh thêngkh«ng ®¾t l¾m, nhng gi¸ ®îi tÝnh rÊt cao, Xi yªu cÇu anhl¸i taxi ®îi ®Ó vµo hép th lÊy ch×a kho¸ phßng råi vÒkh¸ch s¹n, bÞ tÝnh c¶ th¶y lªn ®Õn h¬n 70$ trong khi thùc ratõ s©n bay vÒ chØ 17$ mµ th«i. Chóng t«i cïng cêi, vç vaianh vµ chia sÎ cïng anh c¸i kinh nghiÖm ®ã.
§Õn víi IBM
Austin l¹nh kh«ng ngê. Hái ra míi biÕt c¸ch ®ã haingµy thµnh phè ®· tr¶i qua mét trËn b·o tuyÕt, ®êng phè®Òu bÞ ®ãng b¨ng, trËn tuyÕt ®Çu tiªn kÓ tõ mêi mét n¨mnay. DÊu tÝch cßn l¹i cña nã lµ c¸t ®îc r¶i trªn ®êng vµnh÷ng vôn b¨ng cßn ®äng díi ch©n têng, trªn c©y cá.Chóng t«i ë t¹i khu phÝa t©y b¾c thµnh phè, c¸ch khudowntown kho¶ng 30 phót l¸i xe. Khu nµy gåm nhiÒu biÖtthù nhá, n»m trªn mét qu¶ ®åi, kh«ng gian rÊt ®Ñp vµ yªntÜnh. C¸c toµ nhµ cao tÇng cña Austin hÇu hÕt tËp trung t¹i
Sö ký FPT 1988 - 1998
526
downtown, cßn ë bªn ngoµi, thËm chÝ mét bªn ®êng ®i lµrõng vµ c¸c ng«i nhµ thêng n»m khuÊt xa ®êng.
S¸ng thø hai 5/2 chóng t«i ®i tíi IBM. Nãi chung, IBMcã thÓ thuª xe cho nh÷ng ngêi sang ®©y c«ng t¸c, nhngbän t«i ®Òu kh«ng cã b»ng l¸i xe quèc tÕ, vµ c¸i chÝnh lµkh«ng l¸i ®îc xe. Chç chóng t«i kh«ng cã subway; hÖthèng bus l¹i tha thít, ph¶i ®i bé mêi l¨m phót míi ra®iÓm ®îi vµ tiÕp tôc ®îi kho¶ng hai ba tiÕng míi cã xe.Ph¬ng tiÖn duy nhÊt kh¶ dÜ lµ ®i taxi. RÊt tiÖn, Ken (b¹ncña Xi) l¹i thuª ®îc mét chiÕc Ford míi cøng ë s©n bay,600$ mét th¸ng. Chóng t«i ë gÇn nhau vµ thÕ lµ cø 7h s¸ngKen l¹i ®a chóng t«i ®Õn IBM.
H·ng IBM n»m ë ®«ng b¾c thµnh phè, c¸ch chç chóngt«i ë kho¶ng 20 phót l¸i xe. T¹i khu nµy cña thµnh phè cßncã Dell, Motorola vµ Ford. Khung c¶nh khu lµm viÖc cñaIBM g©y cho t«i mét Ên tîng rÊt lín. Cã t¸m khèi nhµ líncao kho¶ng b¶y, t¸m tÇng èp ®¸ n©u trong mét khu vênvu«ng v¾n tuyÖt ®Ñp. §ã lµ khu lµm viÖc cña nh÷ng chuyªngia ph¸t triÓn. T¹i ®©y cá ®îc trång vµ ®îc tíi níchµng s¸ng, v× vËy mÆc dï cá vµo mïa nµy ë ngoµi kh« óanhng khi bíc vµo trong khu cña IBM l¹i thÊy mét c¶mgi¸c xanh t¬i l¹ thêng. C©y cèi theo kiÓu «n ®íi, th¼ngt¾p vµ t¹o chung cho khu nghiªn cøu ph¸t triÓn cña IBMmét khung c¶nh khoa häc tuyÖt vêi. §èi diÖn víi khu ph¸ttriÓn, ë bªn kia ®êng lµ nhµ m¸y cña IBM, réng b¹t ngµnvµ èng khãi nghi ngót. T«i ®· kh«ng chôp ®îc mét tÊmh×nh nµo t¹i ®©y. Lý do lµ an ninh, mäi ngêi kh«ng ®îcphÐp mang m¸y ¶nh vµo trong toµ nhµ cña IBM mµ kh«ngkhai b¸o, v× vËy mÆc dï cã thÓ chôp ë bªn ngoµi, t«i còngrÊt ng¹i mang m¸y ®i. IBM cã chÝnh s¸ch an ninh rÊt chÆtchÏ, ë nãc cña mçi toµ nhµ ®Òu cã camera theo dâi. H«m
Sö ký FPT 1988 - 1998
527
theo dâi. H«m ®Çu tiªn t«i ph¶i tr×nh diÖn víi mét securityofficer, bµ nµy cã mét terminal ®Ó tra th«ng tin sæ ®ennh÷ng ngêi ®Õn ®©y vµ ghi l¹i nhËt ký hµng ngµy. Nh÷ngh«m sau chóng t«i ®îc cÊp mét chiÕc thÎ tõ t¹m thêi, tÊtc¶ c¸c th©m nhËp vµo toµ nhµ ®Òu ph¶i b»ng thÎ nµy, nhngkh¸c víi kho¸ tõ th«ng thêng, kh«ng ph¶i cÊp mét lÇn lµthÎ cã thÓ sö dông ®îc vÜnh viÔn. Mçi khe ®äc thÎ ®Òu®îc nèi vÒ m¸y tÝnh ®Ó ®äc sè thÎ, v× vËy cã nh÷ng vïngtrong toµ nhµ nh c¸c lab, c¸c khu ph¸t triÓn ®Æc biÖt th×thÎ th«ng thêng còng kh«ng vµo ®îc (t«i ®· thö nh vËykhi ®i lang thang trong toµ nhµ vµ nh×n thÊy mét c¸i lab vÜ®¹i toµn kÝnh rÊt hÊp dÉn víi hµng tr¨m terminal ®Æt trånglªn nhau, nhng ngËm ngïi quay ra v× m×nh chØ lµ visitorcña nã mµ th«i).
Chóng t«i v¹ch ra nh÷ng phÇn c¬ b¶n vµ kÕ ho¹chnh÷ng phÇn hoµn thµnh t¹i ®©y, ®îc th«ng b¸o nh÷ngngêi mµ m×nh sÏ lµm viÖc cïng vµ nh÷ng ngêi thuéc c¸cdù ¸n b¶n ®Þa ho¸ cña c¸c níc kh¸c - Hungary, Italy,Holland, §µi loan... ®Ó liªn l¹c. Trong ba tuÇn t¹i ®©ychóng t«i sÏ hoµn thµnh phÇn c¬ b¶n cña c«ng viÖc vµ n¾mtríc phÇn tiÕp theo cÇn ph¸t triÓn.
Austin lµ mét trung t©m ph¸t triÓn trÎ cña IBM, míi®îc hoµn thµnh n¨m 1991. HÖ m¸y tÝnh næi tiÕngRS/6000 vµ hÖ ®iÒu hµnh AIX cña nã ®îc ph¸t triÓn t¹i®©y. Ngoµi ra t¹i ®©y cßn cã c¸c ph¸t triÓn vÒ hÖ ®iÒu hµnhOS/2, c¸c ph¸t triÓn POWER PC, c¸c ph¸t triÓn m¹ng... CãtÊt c¶ kho¶ng 10.000 ngêi lµm viÖc t¹i ®©y, cã nh÷ng gia®×nh c¶ chång vî ®Òu lµm viÖc cho IBM, thËm chÝ bè mÑhä còng lµm cho IBM, tuy nhiªn t«i Ýt thÊy nh÷ng ngêi trÎtuæi ë ®©y vµ mäi ngêi nãi víi t«i r»ng cã thÓ con c¸i häsÏ kh«ng tiÕp tôc c¸i kiÓu IBM truyÒn ®êi n÷a.
Sö ký FPT 1988 - 1998
528
Chóng t«i ®îc bè trÝ phßng lµm viÖc còng gièng nhtÊt c¶ c¸c nh©n viªn IBM b×nh thêng kh¸c, hai ngêi métphßng nhá kho¶ng 8 m2. Mäi c«ng viÖc l¾p ®Æt ®îc s¾p®Æt nhanh chãng, hä chuyÓn ®Õn cho chóng t«i mçi ngêimét bé bµn ghÕ, mét terminal ®îc nèi m¹ng hoµn chØnh,mét ®iÖn tho¹i, vë bót ®Ó ghi chÐp. Vµ thÕ lµ chóng t«i ph¶ib¾t tay vµo viÖc. IBM cã m¹ng riªng cã thÓ nèi tÊt c¶ nh©nviªn cña hä trªn toµn thÕ giíi l¹i víi nhau. §iÖn tho¹i trªnbµn mçi ngêi ®Òu cùc kú tèi t©n, cã message, reply, mail,password... cßn tæng ®µi th× bèn sè - thËt cùc kú. Ngoµi hÖthèng m¹ng th«ng thêng, IBM còng nhËn ra göi th«ngb¸o cho nhau th× ch¼ng cã g× nhanh b»ng tiÕng nãi c¶, v×vËy trong phßng ai còng cã mét c¸i loa nhá qua ®ã mäingêi cã thÓ th«ng b¸o v¾n t¾t cho nhau nh rñ nhau ®ihäp hay c¬m tra ch¼ng h¹n, hoÆc nghe nh÷ng tin tøc míinhÊt cña h·ng; ngoµi ra 9h s¸ng míi lµ giê lµm viÖc, nhngcã nhiÒu ngêi ®Õn tõ 7h30, vµ thÕ lµ ®Ó phôc vô tríc giêlµm viÖc ngêi ta bao giê còng ph¸t nh÷ng b¶n nh¹c ªm ¸itrªn ®µi.
IBM cã mét khu nhµ c©u l¹c bé, tÇng mét lµ mét qu¸n¨n tù phôc vô rÊt réng, cã c¸c b÷a s¸ng vµ b÷a tra, díitÇng hÇm lµ th viÖn. Buæi tra hµng ngh×n ngêi xuèng®©y ¨n theo ®ñ c¸c mãn tù chän. Thøc ¨n ë ®©y thËm chÝcßn ®¾t h¬n bªn ngoµi, v× vËy riªng c¸i cafeteria nµy còng®· lµ l·i lín. Mäi ngêi ngåi tõng nhãm theo c¸c bµn, cãthÓ ¨n ngoµi trêi khi thêi tiÕt ®Ñp, sau khi ¨n cã thÓ ngåit¸n gÉu, hoÆc ®¸nh bµi, ch¬i domino.
¡n mÆc ë ®©y rÊt tho¶i m¸i, hÇu nh tÊt c¶ mäi ngêi®Òu mÆc jeans, T-shirt, ®i giÇy thÓ thao hoÆc mÆc quÇn ¸othêng, kh«ng ai mÆc com-lª th¾t cravat c¶. ChuyÖn kÓ
Sö ký FPT 1988 - 1998
529
r»ng Tæng Gi¸m ®èc IBM khi ®Õn ®©y còng ph¶i cëi bécom-lª sang träng cña m×nh ®Ó mÆc vµo mét bé casualwear.
Buæi chiÒu líp häc cña Ken tan sím tõ 4h30 nªnkho¶ng 5h30-6h chóng t«i ra vÒ ph¶i ®i nhê xe cña c¸c Msrë IBM, nh÷ng ngêi lo vÒ mÆt hËu cÇn cho chuyÕn ®i cñachóng t«i. C¸c bµ ë IBM rÊt tèt vµ cëi më, hä vui vÎ suètngµy vµ quý chóng t«i. Cã lÏ ®ã còng lµ tÝnh c¸ch cñangêi Austin, hä ®Òu cã vÎ méc m¹c vµ cëi më. BÊt cø aitrªn ®êng t«i gÆp còng cêi t¬i vµ nãi "Hi". Hä rÊt nhiÖtt×nh chØ ®êng, giê xe bus hoÆc gäi taxi hé; cã anh chµngthî s¬n gÆp trªn ®êng khi biÕt chóng t«i cßn tr×nh bµy vèntõ tiÕng ViÖt mµ anh ta häc ®îc khi s¬n mét nhµ hµngViÖt nam ë Houston, toµn nh÷ng tõ kiÓu nh ”con chim“,víi c¸ch ph¸t ©m vµ mét vÎ mÆt ng©y ng« lµm chóng t«ibËt cêi.
Buæi tèi chóng t«i thêng xem TV. Cã kho¶ng 60 kªnhtruyÒn h×nh c¸p víi ®ñ c¸c thø th«ng tin.
Nh÷ng ngµy ë Austin
Thêi tiÕt Austin rÊt l¹ kú. Mét ngµy cã thÓ chøng kiÕnc¶ mïa hÌ vµ mïa ®«ng, nhiÖt ®é cã thÓ ch¹y tõ 12oC ®Õn36oC. Ngay ngµy thø hai sau khi chóng t«i ®Õn thêi tiÕt ®·l¹i vät lªn ®Õn 26-27oC. Mäi ngêi thêng nãi ®ïa r»ngnÕu ë Austin mµ b¹n kh«ng hµi lßng víi thêi tiÕt th× h·ykiªn nhÉn ®îi mét chót, nã sÏ ®æi ngay tøc th× th«i.
Austin nãi riªng vµ Texas nãi chung t¹o nªn mét sùkh¸c biÖt víi níc Mü. Texas lµ bang lín nhÊt níc Mü,vµ ngêi Texas thêng nãi "Everything grows bigger in
Sö ký FPT 1988 - 1998
530
Texas". Qu¶ thËt c¸i g× ë ®©y còng to h¬n b×nh thêng, tõcèc níc chÌ tíi c¸i xe h¬i. Ngêi ta b¸n nh÷ng ®å luniÖm nh c¸i c©y bót ch× vµ nãi ®ã lµ t¨m xØa r¨ng cñangêi Texas. H«m Mr. Gert Muller, gi¸m ®èc RS/6000IBM Singapore sang, chóng t«i ®îc «ng dÉn ®i nhµ hµngCounty Line, n»m trªn mét khu ®åi nói. Mãn Baby's Ribmµ chóng t«i gäi nghe gän gµng vËy mµ lín kinh khñng -mçi ngêi ¨n nguyªn c¶ sên cña mét con bª, vµ t«i hiÓut¹i sao ngêi Mü l¹i to bÐo ®Õn nh vËy. ChiÕc mò réngvµnh, bé quÇn ¸o cao båi, nh÷ng bµi h¸t ®Öm ghi-ta, vµ ®ÆcbiÖt nh÷ng ®iÖu nh¶y cña Texas rÊt ®Æc trng vµ kh«nggièng bÊt cø mét n¬i nµo trªn thÕ giíi. Ngêi Texas mécm¹c gi¶n dÞ ®· gi÷ l¹i ®îc tÊt c¶ nh÷ng nÐt v¨n ho¸ ®ãmét c¸ch hÕt søc tù nhiªn.
Nh÷ng dÞp cuèi tuÇn chóng t«i thêng ra phè, ®i cöahµng hoÆc nh¶y xe bus ®Õn c¸c khu siªu thÞ lín, nh÷ng chçmua th× Ýt mµ xem th× nhiÒu vµ ®i bé mái nhõ c¶ ch©n.Trong phßng chóng t«i ë còng cã dông cô ®Ó nÊu níng.Chóng t«i ra siªu thÞ mua mét tói g¹o, mét tói rau, mét congµ, thÞt bß, gia vÞ,... vµ vÒ nhµ ®Þnh nÊu níng theo kiÓuViÖt nam. NÊu xong nÕm thö, ®èng thøc ¨n chóng t«i nÊuch¼ng gièng ai c¶, thÕ lµ tõ ®ã chóng t«i quyÕt ®Þnh ®i ¨nrestaurant vµo buæi tèi, kh«ng cã xe th× ®i bé, cã xe th× ®ixa, ®ñ thø Th¸i, Tµu, ý, MÔ, ViÖt... Cßn cho c¸c buæi s¸ngth× ¨n ë cafeteria hoÆc mua ®å ¨n s¸ng tõ chiÒu h«m tríct¹i siªu thÞ (tÊt c¶ ®å ¨n rót kinh nghiÖm tõ ®ã t«i chØ mualo¹i microwavable).
Ngêi ViÖt nam ®Çu tiªn mµ chóng t«i gÆp lµ mét anhbåi ë nhµ hµng Trung Quèc n¬i chóng t«i ¨n khi võa ®Õnn¬i. Sù tù ti, c¸ch nãi chuyÖn dÌ dÆt vµ ®iÖu bé cña anh nµy
Sö ký FPT 1988 - 1998
531
nµy lµm chóng t«i thÊt väng. Nhng ë IBM t×nh h×nh kh¸ch¼n. Mét th«ng b¸o ®îc göi ®i trªn m¹ng r»ng cã haingêi võa tõ ViÖt nam sang ®ang cã mÆt t¹i ®©y c«ng t¸c.ThÕ lµ buæi tra khi xuèng cafeteria, chóng t«i ®îc hµngchôc ngêi ViÖt nam ®Õn v©y quanh, chóc mõng. ThËt®¸ng ng¹c nhiªn: cã tíi gÇn 500 ngêi ViÖt nam lµ nh©nviªn IBM t¹i ®©y. C¸c anh c¸c chÞ kh«ng thÓ tëng tîngr»ng cã ngêi ViÖt nam sang ®©y lµm mét c¸i g× ®Êy, Ýtngêi biÕt IBM ®· cã mÆt t¹i ViÖt nam, kh«ng biÕt vÒ t×nhh×nh tin häc ViÖt nam vµ FPT. B÷a ®ã vµ c¸c b÷a sau, mçikhi gÆp mét ngêi ViÖt nam míi, chóng t«i l¹i gi¶i thÝchcho c¸c anh c¸c chÞ. TÊt c¶ mäi ngêi ®Òu n»m trong métlÜnh vùc nµo ®ã, hoÆc AIX, hoÆc OS/2, thiÕt kÕ phÇn cøng,m¹ng - hä ®Òu lµ t¸c gi¶ vµ lµ nh÷ng ngêi ph¸t triÓn c¸chÖ m¸y vµ phÇn mÒm chÝnh yÕu cña IBM, thËm chÝ cãngêi lµ l·nh ®¹o mét nhãm ph¸t triÓn. Th¸i ®é cña mäingêi rÊt cëi më vµ vui vÎ.
Chóng t«i thêng rñ nhau ®i ¨n ë c¸c nhµ hµng ViÖtnam. T«i ®· ¨n c¶ phë, c¬m, c¶ b¸nh cuèn, b¸nh bét läc vµbón. T«i th©n nhÊt víi gia ®×nh hai anh B×nh vµ HiÖp.ChÝnh nhê xe c¸c anh mµ thØnh tho¶ng chóng t«i míi ®îcrñ ®i ¨n uèng vµ th¨m thó buæi tèi. Tèi h«m míi quen, anhB×nh vµ chÞ Kh¸nh mêi chóng t«i ®Õn nhµ uèng cafe - métbiÖt thù rÊt to vµ ®Ñp. Hä ®Òu ®· lµm mêi mÊy n¨m ëIBM. Anh B×nh cßn tù l¾p mét m¹ng Novell ë nhµ ®Ó thØnhtho¶ng ®i cµi kiÕm thªm bªn ngoµi, mÆc dï anh n»m trongnhãm m¹ng cña OS/2. Gia ®×nh anh chÞ còng nh c¸c gia®×nh kh¸c cã hai xe «-t«, mét xe lín ®Ó chë c¶ gia ®×nh vµmét xe nhá. C¸c gia ®×nh ë ®©y thêng mua xe tr¶ ®øt, cßnnhµ th× tr¶ dÇn. Riªng nhµ anh B×nh chÞ Kh¸nh th× ®· tr¶®îc hÕt.
Sö ký FPT 1988 - 1998
532
T«i vµ anh Quang còng ®îc mêi tíi nhµ anh chÞ HiÖp -H¬ng ¨n tèi vµi lÇn. §«i vî chång trÎ nµy ®· cã tíi bèn®øa con. TrÎ con thêng nãi tiÕng Mü, nhng bè mÑ nãitiÕng ViÖt chóng còng hiÓu ®îc.
T¹i Austin, céng ®ång ngêi ViÖt nam tæ chøc ®ãn TÕt,theo quy íc lµ vµo mét chñ nhËt gÇn nhÊt. Tríc ®ãnh÷ng ngêi ViÖt nam lµm t¹i IBM còng tæ chøc mét buæid¹ héi. §Þa ®iÓm ®îc thuª t¹i mét c©u l¹c bé. Mäi ngêi¨n uèng, gÆp gì nhau, h¸t karaoke. T«i còng ®Þnh lµm Métcâi ®i vÒ nhng sî bµi nh¹c gîi ®Õn nçi niÒm cña mäingêi lµm háng mÊt cuéc vui. Sau ®ã cã vò héi, vò héi cñanh÷ng ngêi lµm ¨n, mét n¨m chØ tæ chøc ®«i ba lÇn.Nh÷ng ®iÖu tango, waltz, disco... ®îc thùc hiÖn bëi chÝnhc¸c ca sÜ cña h·ng vµ dµn nh¹c cña ®Üa karaoke. §Õn gÇnTÕt anh HiÖp rñ t«i ®i Héi chî Xu©n. T«i muèn biÕt nhiÒuh¬n c¸i TÕt cña nh÷ng ngêi ViÖt bªn nµy vµ ®i theo anh.Nãi chung ®ã lµ mét lÔ ®ãn TÕt cã tæ chøc, theo tinh thÇnd©n téc, nÕu lo¹i bá ®i nh÷ng chi tiÕt chÝnh trÞ.
T«i ®ãn giao thõa khi ®Õn mét qu¸n hamburger vµo gi÷atra, vµ ngµy mïng Mét TÕt vÉn ®i lµm. Anh Quang ®i chîmang vÒ mét ®èng b¸nh chng, bãng lîn... (ë ®©y cã tÊtc¶) - vµ chóng t«i còng kû niÖm mét qu¶ TÕt nho nhá nhthêng.
Mét chñ nhËt anh chÞ HiÖp dÉn chóng t«i ®i xem toµCapitol t¹i Austin vµ ®i qua §¹i häc tæng hîp Texas, n¬i cã®Õn 50.000 sinh viªn. Toµ Capitol cã kiÕn tróc vßm rÊt ®Ñpvµ më cöa tho¶i m¸i cho tÊt c¶ mäi ngêi vµo tham quantrong giê lµm viÖc. Cßn §¹i häc tæng hîp lµ mét trongnh÷ng n¬i ®µo t¹o chÝnh cña miÒn nam, nã thùc sù lµ métthµnh phè nhá vÒ sè lîng ngêi, kiÕn tróc vµ c¸c dÞch vô.
Sö ký FPT 1988 - 1998
533
vô. IBM x©y trung t©m t¹i ®©y còng chÝnh lµ ®Ó hít sinhviªn cña trêng nµy ra. Cã tèi chóng t«i cïng anh HiÖp ®iuèng cafe ë gÇn khu downtown. Khung c¶nh rÊt ®Ñp,chóng t«i ngåi ngoµi trêi díi nh÷ng t¸n c©y lín, nh×n ramét c¸i hå réng h×nh nh còng gäi lµ West Lake, nghenh¹c cña mét nghÖ sÜ d¬ng cÇm cã thÓ ch¬i c¶ nh¹c §øcHuy. Chñ yÕu kh¸ch lµ sinh viªn. Austin rÊt trong s¹ch,thµnh phè toµn sinh viªn vµ nh÷ng ngêi lµm viÖc trongc¸c h·ng.
Chia tay
Ngµy 28/2 chóng t«i hoµn tÊt phÇn c«ng viÖc c¬ b¶n t¹iAustin. Sau khi lu l¹i c«ng viÖc, lµm b¶n giao kÌo vµ cãmét buæi liªn hoan tiÔn ®a vµ c¸m ¬n víi c¸c nh©n viªnIBM. §ªm 28/2 tÊt c¶ c¸c anh chÞ ViÖt KiÒu mµ chóng t«igÆp lµm mét b÷a liªn hoan tiÔn chóng t«i t¹i nhµ hµngRainbow, n¬i chóng t«i tíi ¨n nhiÒu lÇn trong thêi gian 뮩y. Ngµy 29/2 anh HiÖp ®a chóng t«i ra s©n bay. T«ichia tay Austin trong ma, mét trËn ma dÇm suèt tõ ®ªmtríc, trËn ma duy nhÊt trong thêi gian chóng t«i ë ®©y.Nh÷ng ngµy lµm viÖc t¹i ®©y ®· trë thµnh mét kû niÖm khãquªn ®èi víi t«i.
ThÕ råi nöa ®ªm 2/3 chiÕc m¸y bay cña Cathay vµVietnam Airline víi c¸c c« tiÕp viªn ViÖt nam quen thuécl¹i ®a t«i vÒ víi Hµ néi. T«i hái c« tiÕp viªn: "H«m naymïng mÊy råi chÞ nhØ?". C« tr¶ lêi: "H«m nay lµ mêi ba.Anh vÒ cßn kÞp ¨n r»m".
Sö ký FPT 1988 - 1998
534
§i sø sang Lµo
Bïi TrÝ Hïng
XÝ nghiÖp gi¶i ph¸p phÇn mÒm
Hîp ®ång "SIDA system"
15/11/1995, mét buæi s¸ng mïa ®«ng kh¸ l¹nh, haichóng t«i, Lª Hång S¬n vµ Bïi TrÝ Hïng, lªn ®êng thùchiÖn "sø mÖnh" xuÊt khÈu phÇn mÒm ®Çu tiªn cña FPTsang Lµo. M¸y bay cÊt c¸nh lóc 11h30. Sau h¬n mét giê®ång hå nhåi lªn h¹ xuèng trªn chiÕc m¸y bay TU cò kü vµchia tay víi c¸c c« tiÕp viªn hµng kh«ng xinh ®Ñp, chóngt«i ®· h¹ c¸nh an toµn xuèng ®Êt Lµo. Thêi tiÕt bªn nµykh¸c h¼n víi Hµ néi, bÇu trêi kh«ng mét gîn m©y, c¸in¾ng ®æ löa vµ nh÷ng c¬n giã nãng. Lóc nµy ®óng lµ dÞpkiÓm nghiÖm l¹i c©u nãi "Ruåi vµng, bä chã, giã Lµo". RÊtmay, chóng t«i ®îc mét nh©n viªn cña kh¸ch s¹n ra ®ãnvµ chØ nöa giê sau ®· tíi ®îc Royal hotel n»m gi÷a trungt©m Vientiane.
ChiÒu h«m ®ã, hai thanh niªn ViÖt nam mÆt non choÑt®· l¹i ®ãng bé chØnh tÒ ®i ®Õn chi nh¸nh Public Bank t¹iLµo ®Ó b¾t ®Çu viÖc ký hîp ®ång diÔn ra trong h¬n haingµy. §©y lµ phÇn më ®Çu kh¸ quan träng. §Ó lµm viÖc nµyphÝa hä cö mét chuyªn gia vÒ ký hîp ®ång ngêi óc lµmviÖc cho Public Bank Malaysia. PhÝa "chóng nã" kh«ngmuèn mua thªm mét m«®un míi lµ Saving vµ quyÕt ®Þnh
Sö ký FPT 1988 - 1998
535
®Þnh qu¶n lý tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc nµy b»ng Excel céng víitµi n¨ng s½n cã cña c¸c nh©n viªn Lµo. Mét ®iÓm kh¸c kh¸mÊu chèt lµ vÊn ®Ò license cña FoxPro. Ch¬ng tr×nh cña tachØ ch¹y trªn FoxPro 2.0, mét version nay ®· "out of date"nªn kh«ng thÓ mua ®îc license. PhÝa "chóng nã" c¬ngquyÕt cµi mét c¸i bÉy trong ®iÒu kho¶n, ®ã lµ thanh to¸n50% hîp ®ång ngay khi ký, 50% cßn l¹i chØ ®îc thanhto¸n cïng víi tiÒn mua license FoxPro. PhÝa ta t×m c¸cht¸ch riªng kho¶n mua license FoxPro nhng hä c¬ngquyÕt kh«ng chÞu. Cuèi cïng ®Ó ký ®îc hîp ®ång, ta chÞutr¸ch nhiÖm mua license FoxPro cho hä. Sau chuyÖn nµyhä rÊt th¾c m¾c t¹i sao kh«ng ®æi m«i trêng lªn Windows,nhng ®îc hai chuyªn gia ViÖt nam ru ngñ b»ng lêi høahÑn "sang n¨m chóng tao cã kÕ ho¹ch n©ng cÊp SIBA lªnh¼n Windows NT chø kh«ng thÌm Windows thêng". Saukhi hiÓu ra c¸i hay, c¸i míi cña SIBA for Windows NT(mét s¶n phÈm hoµn toµn chØ cã trong ý tëng mµ còngch¼ng biÕt sang n¨m cã ra kÞp kh«ng hay l¹i gièngWindows 95 n¨m lÇn b¶y lît tr× ho·n), tháa m·n vÒ c«ngnghÖ trong t¬ng lai cña SIBA còng nh c¸c dÞch vô hiÖnnay, phÝa hä ®· chÞu chÊp nhËn ph¬ng ¸n cña ta vµ nh¾mm¾t ký hîp ®ång.
Ta cã dùng mét b¶n thö nghiÖm cho phÝa "chóng nã"test. Hä hoµn toµn th¸n phôc v× c¸c feature cña SIBA nhiÒunh suèi. TÊt c¶ nh÷ng g× hä ®ßi hái ta ®Òu cã thÓ gi¶iquyÕt b»ng c¸ch nµy hoÆc c¸ch kh¸c vµ ®îc hä nhËn xÐtlµ "Very good system". Tuy nhiªn, do ®· cã nhiÒu kinhnghiÖm thùc tÕ trong viÖc ch¹y SIBA, hai tªn ViÖt namnh×n nhau ®Çy ngô ý - "ThÕ lµ ®Þch ®· tróng kÕ cña ta råi".
B©y giê mäi viÖc míi thùc sù b¾t ®Çu. Hai tuÇn tiÕp theolµ cµi ®Æt vµ customize cho thÝch hîp víi ®Æc ®iÓm t¹i Lµo.
Sö ký FPT 1988 - 1998
536
PhÝa Malaysia cã cö thªm mét nh©n viªn cña Public Banklµm viÖc t¹i ViÖt nam tªn lµ Moo Sun. Anh nµy dïng SIBA®· rÊt nhiÒu n¨m vµ cã thÓ coi lµ gi¸n ®iÖp cña ta. Nhê cãMoo Sun gi¶i thÝch, rÊt nhiÒu yªu cÇu söa ®æi kh«ng cÇnthiÕt ®· ®îc b·i bá nh»m gi÷ cho hÖ thèng ch¹y æn ®Þnh(chóng t«i chØ dù ®Þnh ë t¹i Lµo 30 ngµy kÓ c¶ thêi gian kýhîp ®ång, söa ®åi theo yªu cÇu míi vµ ch¹y thö nghiÖm).
Moo Sun nãi tiÕng ViÖt kh¸ sâi vµ cã thÓ hiÓu ®îc rÊtnhiÒu. VÝ dô, khi chóng t«i gäi ®iÖn vÒ Hµ néi hái gi¸ métb¶n FoxPro vµ ®îc biÕt nã cì 198 USD - 500 USD, MooSun ®· nghe ®îc vµ thªm vµo hîp ®ång ®iÒu kho¶n: "Gi¸cña FoxPro sÏ tÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®îc mua". Sau ®ãchóng t«i ®· rót kinh nghiÖm, nãi víi nhau b»ng mét sèthæ ng÷ r¾c rèi.
Vµi ngµy sau, phÝa hä l¹i cö thªm mét nh©n viªn n÷a ®·cã hai n¨m kinh nghiÖm t¹i ViÖt nam (xin ®äc lµ - hai n¨m®Ó thÊy hÕt nh÷ng c¸i hay vµ c¸i thèi cña SIBA) tªn lµ Lim.Khi nghe mäi ngêi khen "SIBA is very good sytem", anhnµy lu«n måm nãi: "ë ViÖt nam chóng t«i gäi hÖ thèng nµylµ SIDA system". ThÕ lµ SIBA ®îc mang mét c¸i tªn kh¸cnæi tiÕng h¬n lµ SIDA system. Lim bÞ Public Bank høa hÑnsang Lµo c«ng t¸c trong thêi gian rÊt ng¾n. Nhng cho tíikhi t«i viÕt bµi nµy, anh ta vÉn bÞ giam ch©n t¹i Lµo v×kh«ng cã ngêi thay thÕ.
Lim sau trë thµnh b¹n kh¸ th©n cña chóng t«i t¹i Lµo.TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng nh ¨n uèng, ®i ch¬i, bia «m v.v.chóng t«i ®Òu rñ anh ta ®i cïng. Anh ta tù giíi thiÖu víichóng t«i b»ng c¸ch chØ vµo b¶n th©n vµ nãi "ViÖt KiÒu".Anh ta cßn biÕt rÊt nhiÒu tõ khãa tiÕng ViÖt nh "Em ¬i","TiÕng sÐt ¸i t×nh", "Bia «m", "TÝnh tiÒn", "Bao nhiªu"v.v.
Sö ký FPT 1988 - 1998
537
Anh ta lu«n måm ®ßi chóng t«i dÉn ®i "Bia «m" (chóng t«il¸u c¸ h¬n, biÕt ®îc nhiÒu ®Þa ®iÓm bÝ mËt, l¹i nãi ®îcd¨m ba c©u tiÕng Lµo). Khi chóng t«i gäi ®ïa: "®i Bia «m",cã thÓ thÊy râ mÆt anh ta r¹ng rì h¼n lªn.
Nh÷ng cuéc du ngo¹n
Sau hai tuÇn ®Çu kh¸ vÊt v¶, hÖ thèng ®· b¾t ®Çu ch¹yæn ®Þnh vµ chóng t«i còng b¾t ®Çu quen víi cuéc sèng ëLµo. Hµng ngµy ¨n s¸ng t¹i kh¸ch s¹n víi mét thùc ®¬n cè®Þnh gåm hai qu¶ trøng èp lat, mét l¸t b¸nh mú, mét cècníc cam vµ mét b×nh níc chÌ. TÝnh ra, trong thêi gianmét th¸ng rìi, hai chóng t«i ®· tiªu diÖt 180 qu¶ trøng!NhiÒu khi ch¸n kh«ng chÞu næi, nhng vÉn ph¶i ¨n ®Ó ®ilµm. B÷a tra, vµ b÷a tèi tù tóc. Chóng t«i muèn thö tÊt c¶c¸c mãn ®Æc s¶n cña Lµo nªn hÇu nh tèi nµo còng "goout" vµ l©n la tÊt c¶ c¸c restaurant cã thÓ. Céng c¶ ®i lµmvµ ®i ch¬i mua b¸n, tÝnh ra trung b×nh mçi ngµy chóng t«i®i bé kho¶ng 10 c©y sè.
C¸c mãn ¨n cña Lµo kh«ng ngon, c¸ch nÊu níng kh¸®¬n gi¶n vµ ¨n sèng nhiÒu. Mãn ¨n kiÓu Th¸i cã vÎ gièngmãn ¨n ViÖt nam nhng rÊt cay. Hä c¾t ít qu¶ thµnh tõngl¸t nöa qu¶ mét vµ th¶ tÊt c¶ vµo mãn ¨n. C¸c mãn ¨n Th¸i®Òu nguéi v× hä bµy tÊt c¶ lªn tñ kÝnh, kh¸ch thÝch ¨n mãng× th× xem trong tñ kÝnh vµ gäi. Phë Lµo gièng mãn b¸nhphë kh« sau ®ã trÇn l¹i cña m×nh. D©n Lµo còng biÕt tiÕngphë Hµ néi ngon l¾m. Chóng t«i ph¸t hiÖn ra ®îc mét sèqu¸n phë Hµ néi vµ vµo ¨n thö. BiÕt chóng t«i tõ Hµ néisang, hä hái dß xem cã gièng phë Hµ néi kh«ng. Chóng t«i
Sö ký FPT 1988 - 1998
538
t«i nãi, gièng hñ tiÕu h¬n. Tuy nhiªn ®Ò biÓn Phë Hµ néib¸n ch¹y h¬n. D©n Lµo kh«ng ¨n thÞt chã, nhng cã nh÷ngngêi ®Æc biÖt thÝch ¨n vµ cã h¼n mét phè chuyªn b¸n thÞtchã dµnh cho hä.ThÞt chã bªn Lµo chØ cã n¨m mãn chøkh«ng ph¶i b¶y nh ta, mµ c«ng nghÖ chÕ biÕn th× "®uéi"h¬n nhiÒu. ThÞt chã vµ ch©n gµ lµ hai mãn kho¸i khÈu cñaTrÇn S¬n nªn anh nµy thêng xuyªn rñ t«i ®i ¨n. Chóng t«icßn rñ thªm mÊy ngêi Lµo b¶n xø. Hä rÊt ng¹c nhiªn v×chóng t«i cã thÓ t×m ®îc ®Þa ®iÓm nµy. Chóng t«i gi¶ithÝch: "Bän tao ®¸nh h¬i thÊy ®Êy". Sau chuyÖn nµy c¸ccËu rÊt th¸n phôc tµi n¨ng cña ngêi ViÖt.
Trong dÞp nµy chóng t«i còng thö gi¶ vê lµm kh¸chgiao dÞch t¹i ng©n hµng Th¸i ®èi diÖn ®Ó xem hä dïngch¬ng tr×nh g×. Mét ®ång chÝ vµo giao dÞch, ®ång chÝ kiam¾t tríc m¾t sau dßm ch¬ng tr×nh cña hä. Tuy nhiªnVientiane kh¸ nhá, hä biÕt hÕt chóng t«i lµ ai. Khi chóngt«i ®i mua b¸n, ®i röa ¶nh hay ë kh¸ch s¹n, rÊt nhiÒu ngêicßn chñ ®éng hái th¨m. Nãi chung kh«ng khÝ kh¸ th©nthiÖn. NhiÒu ngêi vÝ ViÖt nam vµ Lµo lµ hai anh em. Sèngt¹i Lµo kh«ng nguy hiÓm nh ë Campuchia, cã thÓ ®i l¹ingªnh ng¸o ngoµi ®êng kh«ng sî ai hÕt.
§êng phè trung t©m cña Vientiane kh¸ réng r·i. T¹ic¸c ng· t mçi thêi ®iÓm chØ cã mét lµn xe chuyÓn ®éng,hµng xe « t« nèi ®u«i nhau kh¸ dµi, thµnh thö ®îi ®Ìn xanhkh¸ l©u. ChËp tèi, kho¶ng 7 giê lµ lîng ngêi ®i l¹i trªn®êng v¾ng h¼n, ®Õn nçi cã thÓ ®i bé díi lßng ®êng. T¹ic¸c xã tèi thØnh tho¶ng l¹i thÊp tho¸ng bãng mÊy chó c«ngan r×nh rËp gièng hÖt ë ta. An ninh t¹i Vientiane tèt h¬n ëta, rÊt nhiÒu nhµ ®Ó xe m¸y, xe « t« ngoµi ®êng mµ kh«ngsî mÊt c¾p. Ph¬ng tiÖn ®i l¹i còng h¬i kh¸c, d©n Lµo thÝch
Sö ký FPT 1988 - 1998
539
thÝch ®i xe hai kú h¬n, phæ biÕn nhÊt lµ Yamaha, con traith× ®i lo¹i xe ®ua cao ngæng, ®Çu chóc tr«ng rÊt hÇm hè.Con g¸i còng ®i xe hai kú cã c«n ®µng hoµng. Dream ëLµo lµ lo¹i xe b×nh d©n, gi¸ chØ cã 1500 USD mét chiÕc.D©n chóng chØ thÝch ®i xe mµu ®á.
GÇn trung t©m cã mét khu chî kiÓu nh chî §ång Xu©ncña ta, gäi lµ chî S¸ng, b¸n rÊt nhiÒu c¸c lo¹i v¶i vãc, ®ålu niÖm, vµng b¹c. MÊy h«m ®Çu ®i chî chóng t«i x× xåtiÕng Anh nhng hä kh«ng hiÓu g×. Sau tøc qu¸ nãi bÐngtiÕng ViÖt thÕ lµ hä hiÓu hÕt. T¹i khu chî nµy ngêi ViÖtnam chiÕm kho¶ng 60%. C¶ tÇng hai cña khu chî chuyªnkinh doanh mét mÆt hµng vµng b¹c vµ hÇu hÕt hä lµ ngêiViÖt nam. T¹i Vientiane cã khu phè toµn ngêi ViÖt nhphè Hµ néi, phè H¶i phßng, phè Sµi gßn vµ mét khu phèkiÓu nh hµng §µo cña ta lµ Sam Sen Thai Road. Ngoµi racßn cã mét sè khu ViÖt lai. Nh÷ng ngêi nµy rÊt giµu dobiÕt lµm ¨n vµ chÞu khã. RÊt nhiÒu nhµ cã xe con ®¾t tiÒn.Chóng t«i thÊy rÊt nhiÒu ngêi, kÓ c¶ con g¸i, l¸i xe h¬ithµnh th¹o. Chóng t«i ng¹c nhiªn vÒ sè lîng xe h¬i v×møc thu nhËp b×nh qu©n cña d©n Vientiane chØ kho¶ng50.000 - 60.000 kip (1 USD ®æi ®îc 900-930 kip), mµ gi¸c¶ th× rÊt ®¾t ®á, thêng gÊp hai - ba lÇn ë ViÖt nam. LÊy vÝdô mét b¸t phë trung b×nh ë ta kho¶ng 3000 ®ång, th× ëVientiane kho¶ng 1000 kip. Cßn mét b÷a ¨n t¹m ®îckho¶ng 5000 - 6000 kip. D©n chóng ë ®©y tiªu hai lo¹i tiÒnlµ kip Lµo vµ bath Th¸i, thËm chÝ ë c¸c cöa hµng gi¸ c¶ chØcã ®Ò b»ng Bath, nhiÒu khi chóng t«i ph¶i ®Ò nghÞ ®æi ratiÒn kip xem lµ bao nhiªu. Theo lêi cña mét sè nh©n viªnt¹i Public Bank, tõ xa xa Lµo vµ Th¸i lµ mét quèc gia duynhÊt vµ nãi chung mét thø tiÕng. ThËm chÝ nÒn v¨n hãa cñaLµo cßn l©u ®êi h¬n. HiÖn nay, ngêi Lµo sang ®Êt Th¸i
Sö ký FPT 1988 - 1998
540
Th¸i kh¸ dÔ dµng, kh«ng cÇn passport, chØ mÊt vÐ qua cÇu.Vientiane vµ biªn giíi Th¸i chØ c¸ch mét con s«ng Mªk«ng. §øng bªn nµy Vientiane cã thÓ nh×n thÊy nh÷ng m¸ichïa bªn kia ®Êt Th¸i.
Cã thÓ nãi Lµo lµ ®Êt níc cña chïa th¸p. Mét Ên tînglín ®èi víi chóng t«i lµ ë Vientiane cø kho¶ng 1000 m l¹icã mét ng«i chïa vµ ng«i chïa nµo còng lín. Chïa cña LµokiÕn tróc rÊt kh¸c so víi ViÖt nam, cao lín víi rÊt nhiÒuhoa v¨n cÇu kú, cã lÏ ¶nh hëng cña Ên §é. S s·i kh¸nhiÒu, trong ®ã cã nhiÒu s thiÕu niªn. Mét trong nh÷ngng«i chïa næi tiÕng nhÊt lµ That Luong, s¬n nhò vµng ãng,n»m trªn ®Ønh mét qu¶ ®åi. Tõ xa nh×n cã c¶m tëng nhmét tßa th¸p lín lµm b»ng vµng. Quanh khu vùc ThatLuong cã rÊt nhiÒu chïa con víi hµng tr¨m ngh×n bøctîng phËt c¸c cì ®Æt trong c¸c hèc nhá trªn bøc têng baoquanh chïa. Trong chïa ph¶ng phÊt mét mïi h¬ng rÊtth¬m, rÊt kh¸c h¬ng cña ViÖt nam vµ th¬m h¬n nhiÒu.Lµo ®îc coi lµ ®Êt níc triÖu voi nhng chóng t«i chØ thÊyvµi con trong vên b¸ch thó. Tuy nhiªn chóng t«i còng cèt×m c¸ch chôp ®îc mét bøc ¶nh cìi voi ®Ó vÒ däa bµ conníc nhµ.
Nh÷ng h«m míi sang, ®îc mÊy anh sÕp ngêiMalaysia dÉn ®i NightClub ®Ó ng¾m c¸c c« g¸i Lµo vµ thöxem "bia «m" bªn Lµo cã g× l¹. Xe ®a chóng t«i ®Õn métqu¸n rùc rì ®Ìn ®uèc, võa vµo ®Õn phßng trong lµ lËp tøccã mét anh båi ®Õn hái cã cÇn tiÕp viªn hay kh«ng vµ dÉnmét sè c« tíi ngåi c¹nh ngay. C¸c c« g¸i nµy cßn kh¸ trÎ,nãi chung kh«ng thµnh th¹o vµ ranh nh c¸c c« g¸i ViÖtnam. Hä ngåi im nh khóc gç bªn c¹nh chóng t«i. MÊyanh Malaysia (thuéc lo¹i nh¸t g¸i) nªn còng ngåi im nèt.Chóng t«i cã nhËn xÐt lµ g¸i Lµo xÊu h¬n ViÖt nam nhiÒu.
Sö ký FPT 1988 - 1998
541
MÊy cËu Malaysia còng cã nhËn xÐt t¬ng tù vµ c«ng nhËnlµ con g¸i ViÖt nam thuéc lo¹i ®Ñp nhÊt trong khu vùc.
Chî bóa ë ®©y ®ãng cöa rÊt sím. Chñ nhËt hoÆc ngµy lÔhä cßn kh«ng më cöa hµng, thµnh ra nh÷ng h«m ®îcnghØ, muèn ®i mua b¸n còng khã. ¡n uèng vµo ban ®ªmcòng gÆp t×nh huèng t¬ng tù, cho nªn chóng t«i ®µnh ph¶i¨n t¹i kh¸ch s¹n thêng xuyªn ®Õn møc gÇn nh thuéc c¶thùc ®¬n.
Cha ®ßi hÕt tiÒn lµ ta cha vÒ
Gi¸ trÞ hîp ®ång lóc ®Çu chØ cã kho¶ng 10.000 USD.Chóng t«i thÊy h¬i thÊt väng v× ®i l¹i mÊt c«ng mµ sè tiÒnthu ®îc kh«ng bâ. Nhng sau mét thêi gian lµm b»ng tay,®éi b¹n thÊy kh«ng ®îc, nªn ®· ®a m«®un saving vµoch¹y thö. ThÕ lµ chóng t«i ký thªm ®îc 7500 USD víi15% discount ®Ó tá râ thiÖn chÝ hîp t¸c. Tæng trÞ gi¸ hîp®ång lªn tíi kho¶ng 16.000 USD. Nhng theo kÕ ho¹ch,ph¶i tíi ®Çu n¨m 1996 míi thanh to¸n ®îc hÕt. Chóng t«il¹i muèn ®ßi ®îc hÕt sè tiÒn nµy tríc khi vÒ níc ®Ó cãthÓ tÝnh vµo kÕ ho¹ch n¨m 95. SÕp Nam tõ trong níc gäi®iÖn sang còng b¾t ph¶i ®ßi tiÒn xong míi ®îc vÒ. Thµnhthö chóng t«i quyÕt ®Þnh ë thªm cho ®Õn khi ®éi b¹n ch¹yKÕt thóc n¨m ªm ®Ñp vµ chóng t«i ®ßi ®îc hÕt tiÒn. C¸cnh©n viªn vµ thËm chÝ c¶ c¸c sÕp cña Public Bank lóc nµymíi cuèng lªn t×m c¸ch häc SIBA v× tríc ®©y quen û l¹ivµo chóng t«i vµ anh chµng Lim.
Sau kho¶ng 4 tuÇn chóng t«i ë Vientiane, diÔn ra lÔ khaitr¬ng chÝnh thøc ng©n hµng Public Bank chi nh¸nh t¹iLµo. Mét sè nh©n vËt quan träng cña Malaysia ®· sang dù.Mét ®oµn thiÕu n÷ xinh ®Ñp tõ Malaysia còng sang ®Ó phôcvô cho buæi khai tr¬ng. Trang phôc d©n téc cña c¸c c«
Sö ký FPT 1988 - 1998
542
c« tr«ng kh«ng ®Ñp, rÊt lße xße víng vÝu vµ kh«ng t«n®îc ®êng nÐt cña c¬ thÓ. MÊy c« nµy còng ph¶i c«ngnhËn lµ ¸o dµi ViÖt nam rÊt ®Ñp vµ hä rÊt muèn cã dÞp thö.Buæi khai tr¬ng diÔn ra kh¸ bËn rén, mÊy nh©n vËt míi tõMalaysia tíi kh«ng biÕt chóng t«i lµ c¸c "chuyªn gia" ViÖtnam sang nªn b¾t bÎ nµo lµ ph¶i ®eo phï hiÖu, ph¶i xÕphµng nh c¸c nh©n viªn cña hä ®Ó ®ãn c¸c sÕp, ph¶i bngbª rÊt nhiÒu ghÕ cho c¸c quan kh¸ch ngåi. T«i rÊt bùcm×nh, nhng v× nhiÖm vô ®ßi tiÒn tríc m¾t vµ muèn chobuæi kh¸nh thµnh diÔn ra tèt ®Ñp nªn t¹m thêi nhÞn nhôc.Sau buæi lÔ, Miss Magie, phã gi¸m ®èc Public Bank cã raxin lçi chóng t«i.
Tèi h«m ®ã lµ buæi chiªu ®·i cña ng©n hµng, hai chóngt«i t¾m röa s¹ch sÏ ¨n mÆc rÊt lÞch sù vµ gäi h¼n mét chiÕcxe Toyota Crown tíi dù. Anh chµng s¸ng nay sai b¶ochóng t«i cã phÇn ngì ngµng, chµo c¸c sir rèi rÝt. Chóngt«i tranh thñ lµm quen vµ b¾t chuyÖn víi mét sè nh©n vËtt¹i c¸c ng©n hµng cña Lµo ®Ó n¾m t×nh h×nh vµ tranh thñqu¶ng c¸o cho c«ng nghÖ tin häc cña FPT còng nh cñaViÖt nam. PhÇn mÒm t¹i Lµo vÉn ®ang lµ con sè kh«ng vµFPT hoµn toµn cã kh¶ n¨ng lµm chñ ®îc thÞ trêng míimÎ nµy. TÊt c¶ c¸c ng©n hµng lín nh State Bank of Lao,Vientiane Comercial Bank v.v. dïng Lotus, Excel ®Ó qu¶nlý d÷ liÖu, hoµn toµn kh«ng cã kh¸i niÖm m¹ng. TÊt c¶ lµc¸c Stand alone PC vµ viÖc trao ®æi d÷ liÖu gi÷a c¸c m¸ytÝnh chØ th«ng qua ®Üa mÒm. Khi nghe ®îc c¸ch tiÕn hµnhgiao dÞch trªn c¸c m¸y tr¹m, tiÕn hµnh tæng hîp d÷ liÖu vµlu kÕt qu¶ trªn File Server, nãi chung hä rÊt kh©m phôc vµrÊt muèn ®îc liªn hÖ víi ta. Anh gi¸m ®èc cña MicroTech, mét c«ng ty m¸y tÝnh cung cÊp m¸y cho Public BankrÊt muèn lµm viÖc víi FPT ®Ó ph¸t triÓn phÇn mÒm t¹i Lµo,
Sö ký FPT 1988 - 1998
543
m¶nh ®Êt cha hÒ cã c¹nh tranh vÒ phÇn mÒm. MÊy c« g¸iLµo lµ nh©n viªn cña ng©n hµng n¬i chóng t«i lµm viÖc, tèih«m ®ã còng kh«ng mÆc trang phôc d©n téc, mµ mÆc gièngnh c¸c c« g¸i ViÖt nam nªn tr«ng kh¸ xinh, rÊt muèn vÒmuén ®Ó cßn nh¶y ®Çm nhng bÞ mÊy anh nh©n viªn Lµotõ chèi nãi r»ng "No money". Sau ®ã, khi biÕt ®iÒu nµy,chóng t«i rÊt ngì ngµng v× cø nghÜ c¸c c« nµy rôt rÌ l¹ikh«ng d¸m vÒ khuya. Nãi chung, buæi tèi h«m ®ã kh¸ tèt®Ñp.
Chóng t«i rÊt muèn ®i tíi vïng ngo¹i « cña Vientiane ®Óng¾m phong c¶nh, nhng v× c¸c nh©n viªn Lµo ®Òu kh«ngcã quyÒn g×, mµ c¸c sÕp cña Public Bank th× kh«ng "takecare" ®Õn chóng t«i, nªn m·i khi s¾p vÒ níc, nh©n dÞpNoen chóng t«i míi rñ ®îc c¸c nh©n viªn Lµo ®i picnic.§Þa ®iÓm lµ khu vùc mét nhµ m¸y thñy ®iÖn. Cã thÓ thÊythiªn nhiªn ë ®©y rÊt kh¾c nghiÖt, kh« vµ nãng. Suèt h¬n90 km trªn ®êng chØ thÊy toµn ®ång hoang, lÌo tÌo vµi bôicá vµ nh÷ng con bß gµy gi¬ x¬ng gÆm cá. ThØnh tho¶ngthÊy mét sè ngêi mß cua b¾t èc nh ViÖt nam nhng ch¾ccòng ch¼ng cã g× nhiÒu. Lµo chØ tù tóc ®îc 30% l¬ngthùc, cßn l¹i vay tõ ViÖt nam vµ vay tõ WB. Ph¶i nãi lµ d©nLµo lêi lao ®éng. Víi mét sè d©n chØ kho¶ng 3 triÖungêi mµ vÉn kh«ng ®ñ ¨n. Hä lý luËn lµ vµo mïa kh«kh«ng cã níc nªn kh«ng thÓ trång trät ®îc, cßn vµo mïama tÊt c¶ ®Òu lôt hÕt nªn còng kh«ng trång ®îc nèt. Sauh¬n nöa ngµy ®êng chóng t«i tíi ®îc khu thñy ®iÖn ®Ónh×n thÊy mét c¸i hå réng víi rÊt nhiÒu ®¶o nhá l« nh« ëgi÷a. Ch×m s©u díi lµn níc lµ mét khu rõng giµ. Do yªucÇu bøc thiÕt vÒ ®iÖn n¨ng nªn chÝnh phñ Lµo kh«ng kÞpkhai th¸c mµ cho lÊp nói vµ dån níc vµo khu vùc rõng giµnµy, biÕn nã thµnh mét c¸i hå. Nay hä míi tiÕn hµnh khai
Sö ký FPT 1988 - 1998
544
tiÕn hµnh khai th¸c b»ng c¸ch lÆn xuèng c¾t c¸c c©y gç líndíi níc. NhiÒu c©y gç ®· bÞ môc n¸t. Ph¶i c«ng nhËnr»ng Lµo giµu gç quý vµ cã rÊt nhiÒu c©y gç lín nhiÒungêi «m. Chóng t«i ¨n tra bªn bê hå, mét b÷a ¨n toµnc¸. Nh÷ng con c¸ ë hå nµy rÊt to, cã con tíi hµng chôc c©n,tr«ng cæ qu¸i nh c¸ biÓn, thÞt tr¾ng vµ ngon, rÊt Ýt x¬ng.
Cµng gÇn tíi ngµy vÒ níc, chóng t«i cµng cè g¾ng liªnl¹c víi Hµ néi. §êng ®iÖn tho¹i bªn Lµo rÊt xÊu, tÝn hiÖuthêng xuyªn bÞ mÊt gi÷a chõng hoÆc chØ mét ®Çu nµynghe ®îc ®Çu kia mµ th«i. GÇn mét th¸ng trêi chóng t«i h×hôc thö dïng modem (®Ó tiÖn cho viÖc b¶o hµnh tõ xa saunµy). M·i sau míi ph¸t hiÖn r»ng d©y c¸p cña modemháng, chØ nhËn ®îc mµ kh«ng truyÒn ®îc. "Chuyªn gia"TriÒu C¸i ph¶i n¨m lÇn b¶y lît ch¹y sang Vid -Public ®Óthö liªn l¹c víi chóng t«i. Chóng t«i xoay hÕt c¸c c¸ch, nµolµ E-Mail cña gi¸o s V¨n, cuèi cïng h¹ s¸ch ph¶i dïng®Õn c¶ phÇn mÒm xa cò nhÊt lµ SCOM3 mµ vÉn kh«ng cãkÕt qu¶. Tèc ®é ®êng truyÒn gi÷a Hµ néi vµ Lµo thêngxuyªn chØ ®¹t 300 baud vµ rÊt hay ®øt gi÷a chõng. Còngtrong tuÇn nµy anh Nam ®· göi sang b¶n FoxPro ®Ó cã®îc license.
Tríc h«m vÒ níc, TrÇn S¬n h× hôi v¸c ®îc mét convoi to b»ng gç vÒ ®Ó lµm biÓu tîng cho c«ng ty. Sau khi®ßi hÕt toµn bé sè tiÒn hîp ®ång vµ thanh to¸n hÕt c¸ckho¶n ¨n ë t¹i kh¸ch s¹n, hai anh em cã thÓ yªn t©m lªn®êng vÒ níc.Theo kÕ ho¹ch cña chóng t«i, khi ch¹y KÕtthóc n¨m ngon lµnh xong ngµy 30/12/95, nÕu kh«ng cãchuyÖn g× x¶y ra, ngay s¸ng 1 tÕt d¬ng lÞch chóng t«i vÒníc. KÕ ho¹ch thËt lµ xÝt xao v× chóng t«i qu¸ mÖt mái,kh«ng muèn ë thªm ngµy nµo n÷a. §Ó ch¾c ¨n, chóng t«i
Sö ký FPT 1988 - 1998
545
l¹i dùng lªn mét b¶n SIBA test ®Ó c¸c nh©n viªn ng©n hµngcã ®iÒu kiÖn lµm quen víi nh÷ng thao t¸c KÕt thóc n¨m vµKiÓm tra sè liÖu tríc mét tuÇn. RÊt may v× ®· quen víic¸c thao t¸c vµ ch¬ng tr×nh kh«ng cã lçi, nªn chØ kho¶ng8 giê tèi 30/12/1995 chóng t«i ®· hoµn tÊt c¸c thñ tôc KÕtthóc n¨m t¹i Lµo.Trong ngµy nµy, Vid-Public t¹i Hµ néi vµ§µ N½ng kh«ng thÓ KÕt thóc n¨m ®îc vµ rèi rÝt gäi sangLµo. Moo Sun, nöa ®ªm tõ Hµ néi gäi sang hái th¨m t×nhh×nh vµ rÊt th¾c m¾c "T¹i sao nhanh thÕ?". Anh chµng Limtr¶ lêi lµ v× cã cËu ta ë ®©y, mäi thø tÊt nhiªn ph¶i OK chø.H«m sau chóng t«i dËy sím ®ãng gãi ®å ®¹c, chia tay víicËu Lim, ngêi b¹n cña chóng t«i trong suèt h¬n métth¸ng rìi c«ng c¸n, vµ chia tay víi mÊy anh b¹n Lµo. Ras©n bay, chóng t«i rÊt phÊn khëi vµ håi hép v× s¾p ®îc trëvÒ quª h¬ng. Sau h¬n mét giê ®ång hå trªn m¸y bay,chóng t«i ®· l¹i ®îc nh×n thÊy bÇu trêi quª h¬ng. Kh«ngkhÝ ë Hµ néi h¬i l¹nh, nhng kh¸ ®Ô chÞu. Chóng t«i ®· kÕtthóc chuyÕn ®i mét c¸ch kh¸ tèt ®Ñp. T©m tr¹ng cña t«i khitõ s©n bay vÒ nhµ lµ thÊy ®Êt níc ViÖt nam qu¶ thËt t¬i®Ñp. Tríc nghe nãi níc ta "rõng vµng biÓn b¹c", t«ikh«ng c«ng nhËn. Nhng nay t«i ®· nh×n thÊy mét vïng®Êt kh¾c nghiÖt h¬n nhiÒu. Con ngêi ViÖt nam còng ®Ñph¬n nhiÒu. T«i rÊt muèn ®îc ng¾m nh×n nh÷ng khu«n mÆtcu¶ c¸c c« g¸i ViÖt nam sau mét thêi gian dµi xa quªh¬ng.
Sö ký FPT 1988 - 1998
546
NghÒ nghiÖp chóng m×nh
Khóc Trung Kiªn
Gi¸m ®èc FSS
Anh ®· hoµi c«ng t×m kh«ng thÊy
Nh÷ng c©u th¬ vÒ nghÒ nghiÖp chóng m×nh
C¸i nghiÖp kinh doanh, c¸i nghÒ dÞch vô
Ph¶i ch¨ng lµ kh«ng th¬
Còng ph¶i th«i, nghÒ m×nh kh«ng ph¶i hoa
§Ó mçi s¸ng ngêi ngêi thëng thøc
§©u ph¶i biÓn ®Ó sãng trµo, giã cuèn
Cho buåm th¬ ra kh¬i
Th¬ ë ®©u trong tÊt bËt hµng ngµy
Em bËn rén víi giÊy tê, phone, fax
Th¬ ë ®©u khi sím tra chiÒu tèi
Anh miÖt mµi bªn ngêi ®Ñp mÆt vu«ng
Sö ký FPT 1988 - 1998
547
NÕu lóc nµy nh×n l¹i h«m qua
¤ng cha m×nh cÇm g¬m vµ cÊy lóa
§· ®i qua thÕ kû Hai m¬i khãi löa
Víi m¸u vµ hoa
§Ó h«m nay chóng m×nh d¸m ngÈng ®Çu
§Êt níc trë m×nh trong mçi ®au nøt h¹t
TiÕng sóng lÆng råi thay b»ng tiÕng h¸t
Gi÷a mÊt vµ cßn, cuéc chiÕn vÉn cßn ®©y
Cuéc chiÕn ®Êu h«m nay trong hèi h¶ thêng ngµy
§Ó chiÕn th¾ng kh«ng ph¶i dïng sóng ®¹n
Nhng chØ th¾ng khi cã lßng dòng c¶m
Lao ®éng quªn m×nh vµ nh÷ng vÇn th¬
Ngêi ta kh«ng viÕt vÒ m×nh, ta tù viÕt cho nhau
§ãn n¨m míi víi nh÷ng tr¨n trë míi
Tr¸i ®Êt vÉn quay, thêi gian kh«ng chê ®îi
KÓ c¶ chóng ta nh÷ng ngêi muèn ®i ®Çu.
Th¸ng 12/1995
Sö ký FPT 1988 - 1998
548
TÆng ngêi ®·i c¸t t×m vµng
T.K. tÆng K.T.
B¹n t×m ®©u cuèi thÕ kû Hai m¬i
Nh÷ng má vµng cha cã ngêi khai th¸c
NÕu cø ®·i sÏ gÆp toµn lµ c¸t
Ch¼ng cã ®©u, vµng ®· hÕt l©u råi
Th«i h·y b»ng lßng nh÷ng g× cã quanh ta
Ph¶i cã thêi gian ®Ó bïn thµnh than ®¸
Ph¶i cã thêi gian ®Ó cho trai luyÖn ngäc
Bao nhiªu men ®Ó ñ vÞ cay nång
Cha thÊy vµng h·y ®Õn mét ven s«ng
Vµ h·y chän mét vïng toµn c¸t tr¾ng
C¸t cña riªng m×nh, tr¶i cïng ma n¾ng
H·y lÊy t×nh yªu ®Ó biÕn c¸t thµnh vµng
T«i tr©n träng nh÷ng g× cña riªng anh
C¶ phót c« ®¬n c¶ niÒm hy väng
Nhng t×m m·i vÉn mét m×nh mét bãng
Khi gÆp råi, liÖu cã thËt vµng kh«ng?
2/1996
Sö ký FPT 1988 - 1998
549
V« ®ÒPh¹m Minh H¶i
Trî lý Tæng gi¸m ®èc
ChiÒu vÒ chÇm chËm th¶nh th¬i
Con chuån chuån liÖng ch¬i v¬i c¶ chiÒu.
Cá may bÊu vÝu bao ®iÒu
§êng ®ª tr¶i mít c©u KiÒu mÑ ru.
Dßng s«ng m·i ch¶y ®a n«i
Con thuyÒn sãng vç xa x«i c©u hß.
ChiÒu nµo ®Çy n¾ng th¬m tho?
Mªnh mang n¾ng víi c¸nh cß bay ngang!
ChiÒu nµo lµ chiÒu chÝn vµng,
DËp d×u sãng lóa, lang thang s¬ng vÒ?
Sö ký FPT 1988 - 1998
550
ChiÒu nay lµ chiÒu u mª,
NgËp trµn tiÕc nuèi, bén bÒ dù an*!
ChiÒu Hµ Néi, 15/11/1996
Hå thuPh¹m Minh H¶i
Trî lý Tæng gi¸m ®èc
Mïa thu ®ang ®øng ë bªn hå
Trong v¾t hå thu nçi tÞch c«
ChÝn tÇng nhung nhí m©y in ®¸y
V¹n nÕp buån vui sãng nhÊp nh«
ìm ê ngän giã lay cµnh liÔu
L¸c ®¸c thu r¬i ch¹m xuèng hå
Mét m×nh d¹o bíc chiÒu thu còng
L÷ng th÷ng cïng ta tr¶i l¸ kh«.
Sö ký FPT 1988 - 1998
551
Mét tÐo ®êiThiªn C¬
1
Nhón nh¶y ¬i
Nân nµ vÇng ngùc
ThiÕu n÷ ®i
Hõng hùc mét tÐo §êi.
2
Giã tho¶ng m©y tr«i,
Con ®êng lÇm c¸t bôi.
KÎ phong trÇn lang thang trªn §Êt téi,
T¾m s¹ch hån nh¬ giät lÖ thon mÒm.
Gät TrÇn ai...
Ch¾t chiu nªn nh÷ng s«ng dµi,
NÆng trÜu phï sa
§á qu¹ch...
Sö ký FPT 1988 - 1998
552
Ai qu¨ng líi... Ai bu«ng chµi?
VÉy vïng ch¹y ®©u con c¸ nhá!
Ta ngåi bu«ng c©u,
C©u nçi niÒm trÇn thÕ!
Loang mÆt níc,
C©u LÝ T×nh §êi lan xa...
Lang thang cuèi trêi...
VÇng m©y th¶ löng
Nçi niÒm Ta...
Bá l¹i sau Ta
Tr¸i §Êt trßn nh qu¶ bëi,
Mäng c¨ng nh÷ng ham muèn.
V« vµn nh÷ng dÊu chÊm buån
LuÈn quÈn bß trong nh÷ng vßng m¾c nî.
Thîng ®Õ ®· tï ®µy,
Sö ký FPT 1988 - 1998
553
Tr¸i bëi gÇy
L¨n lãc gi÷a Hoang s¬.
...
3
BiÕt ®©u lµ BÕn lµ Bê?
D¸ng em hõng hùc... thÉn thê TrÇn ai.
Nân nµ ¬i, tãc qu¸ dµi!
Ngôt trêi löa Dôc. ThiÖn tai...ThiÖn tai!
Thùc - H
Thiªn C¬
Anh biÕt em lµ cã thùc
Vµ t×nh anh hiÖn h÷u
Cã mét giÊc m¬ anh cã thùc
ChØ m¬ hå em cã thùc m¬ em?
Em lµ nµng TÊm lÊm lem
GiÊc m¬ anh lä lem trßn qu¶ thÞ
Mét lÇn em say cïng méng mÞ...
Nân nµ em... run rÈy bÞ høng chê.
Hoang vu anh m·i thÉn thê...
Tanh bµnh giã ë bÕn bê Thùc - H.
Hµ Néi, 1998
Sö ký FPT 1988 - 1998
555
Sè phËnNguyÔn Kh¾c Thµnh
Phã gi¸m ®èc FSS
Buån ®au lµ biÓn c¶
Vui síng lµ ngäc ch©u
Khi mß ®îc ngäc ch©u díi bÓ
E gi÷a ®êi tan n¸t biÕt ®©u!
ThËt lµ kú l¹, con ngêi trong ®au khæ ai còng cho r»ngm×nh lµ ngêi bÊt h¹nh nhÊt, r»ng kh«ng ai cã thÓ ®au khæh¬n m×nh.
Ai biÕt ®©u trªn tr¸i ®Êt cã biÕt bao nhiªu tr¸i tim ®angphiÒn muén? Cuéc ®êi thËt kh«ng ®¬n gi¶n vµ mçi conngêi lµ c¶ mét ®¹i d¬ng mªnh m«ng huyÒn bÝ mµ chiÒus©u cïng nh÷ng bÝ mËt Èn n¸u trong nã m·i m·i vÉn sÏ lµc¸nh cöa khÐp kÝn nÆng nÒ.
Trªn thÕ gian nµy
Ph¶i ®©u chØ cã nh÷ng niÒm vui
Cã nh÷ng lóc cuéc ®êi ta nguyÒn rña
Sö ký FPT 1988 - 1998
556
Bëi nçi ®au buån ®©u cña riªng ai.
§øa hµi nhi kia, mi khãc ai
Míi tho¸t bµo thai ®· khãc hoµi
Ch¾c h¼n mi than cho sè phËn
§ang ®ãn chê mi, kiÕp phong trÇn!
Thîng ®Õ, ngêi khai sinh tÊt tËt
M¾c bÖnh hay ngñ gËt biÕt lµm sao
§Ó trÇn gian biÕt bao con trÎ
ChØ biÕt ngÈng ®Çu than hìi trêi cao!
T×m chi anh, hìi ngêi hµnh khÊt
MÖt mái hån anh, t©m trÝ r· rêi
Lª tÊm th©n tµn trªn c¸t bôi
H¹nh phóc ®©u råi? Sao qu¸ xa
S¾c ®Ñp kia ®©u ph¶i qu¸ cao xa
Sao ch¼ng ban cho tÊt c¶ ®µn bµ
§Ó bao con ngêi tr¸ch cuéc ®êi ®¬n b¹c
¤m hËn suèt ®êi, d¸m nãi ra?
Sö ký FPT 1988 - 1998
557
¤i b¨ng gi¸ ®Çy tr¸i tim ta!
ThÇn Amua, th»ng bÐ lªn ba
H·y gi¬ng cung lªn nh»m cho tróng
KÎo thó yªu th¬ng xa l¹ suèt ®êi ta!
å, m¬ lµm chi nh÷ng c¸i qu¸ cao xa
Mét chót nghÞ lùc th«i, h·y cho ta
C¶ lßng tù tin v· kiªu h·nh
Vît qua mäi nçi khæ ®êi ta
Ngµy l¹i ngµy mua vui thiªn h¹
§Ó ®ªm vÒ ®«i m¾t tr¬ tr¬
PhËn ngêi ®¬n b¹c ai ®©u biÕt
§êi ai ®au khæ, ®· ai ngê?
12/03/87
Tµi kho¶n t×nh yªuT« Minh TiÕn (FCO)
TÆng phßng Tµi vô FPT
Sö ký FPT 1988 - 1998
558
T«i muèn lËp tµi kho¶n cña t×nh yªu
Dï sè d ®Çu kú ch¼ng cã nhiÒu
ChØ vÎn vÑn mét tr¸i tim nång ch¸y
Vµ t©m hån thÝch nh÷ng chuyÖn phiªu lu
Nhng em ¬i mèi t×nh nµo vÜnh viÔn
Bëi bao ph¸t sinh t¨ng gi¶m cña ®êi
Sè d cuèi xin göi vµo kû niÖm
Nh vÕt th¬ng ®au nhøc nhèi mét thêi.
Gi¸ mµ chØ cã m×nh em
A.T.
FPT HCM
TÆng T.C.
Th«i ®õng tiÕc nh÷ng g× kh«ng thÓ cã
Th«i ®õng mong nh÷ng thø ch¼ng nªn chê
Xin ®õng ®Õn nh÷ng n¬i kh«ng ai ®îi
Vµ l¸nh xa nh÷ng chç ch¼ng ai mêi.
Sö ký FPT 1988 - 1998
559
Mét tho¸ng th«i, chØ mét tho¸ng ch¬i v¬i
Ta ®· ®Ó cho t©m hån lÊn ¸t
Dßng m¸u nãng ch¶y dån lªn. Ngét ng¹t
Ta bçng dng quªn vÞ trÝ cña m×nh.
Nhng chØ vËy th«i. RÊt rÊt v« t×nh
Xin ®õng tr¸ch nçi lßng ta khi Êy
Ta sÏ quªn nh÷ng phót giê nh vËy
Nh ®· m·i quªn hai tiÕng: Gi¸ mµ...
20/12/96
H¹nh phócN.N
FPT HCM
”VÒ h¹nh phóc ta chØ cßn håi tëng
Sö ký FPT 1988 - 1998
560
Cßn h¹nh phóc th× ë kh¾p quanh ta“.
Ivan Bunhin
NiÒm h¹nh phóc ®· tr«i vµo qu¸ khø
Dµnh cho ta vÎn vÑn mét nçi ®au
L¹i nhøc nhèi mét nçi niÒm rÊt cò
L¹i trµo d©ng dï ta g¾ng d×m s©u.
Trong ¸nh m¾t ch¼ng cßn t×nh yªu n÷a
Trong t©m hån nçi trèng v¾ng mªnh mang
Trong tr¸i tim còng ch¼ng cßn ngän löa
§Ó chê mong niÒm h¹nh phóc muén mµng.
Vµ cø thÕ ta thµnh ngêi cã lçi
Víi ngêi xa vµ c¶ víi ngêi nay
Hìi Chóa ¬i! Hai nµng ®Òu v« téi
ChØ cã con lµ ®¸ng bÞ lu ®µy.
Th«i th× Chóa h·y dõng thêi gian l¹i
§Ó cho con v« t nèt mÊy ngµy
Ch¼ng qu¸ khø, ch¼ng t¬ng lai, hiÖn t¹i
Ch¼ng ngêi xa vµ ch¼ng cã ngêi nay.
Sö ký FPT 1988 - 1998
561
Th«i th× Chóa h·y dõng thêi gian l¹i
Dµnh cho con niÒm h¹nh phóc cuèi cïng.
Anh yªu em cho ®Õn b©y giê
L.H
Göi P.
Em yªu hìi
Gôc vµo anh mµ khãc
Nçi buån xa nay còng ®· qua råi
Ai cã lçi
Cã nµo ®©u quan träng
Dï ngêi ®êi cø bµn t¸n nä kia
§Ó hä nãi. Ta ®©u thÌm ®Õm xØa
Ta chia tay. ThÕ lµ ®ñ. Ph¶i kh«ng?
§Çy m¬ méng
Em ®i t×m h¹nh phóc
Cßn anh nh×n h¹nh phóc vuét tÇm tay.
Sö ký FPT 1988 - 1998
562
§Ó h«m nay
Sao em bçng trë vÒ
Nh thë tríc, gôc vµo lßng anh khãc
Nh h¹nh phóc
Ngµy xa
Em trë l¹i
Nhng lßng anh ®· óa tµn råi
Nô h«n nµy chØ lµm ®¾ng ®«i m«i
Vµ chØ lµm ®au xãt tim th«i.
Vµ ®¬n c«i
BÊt tËn
VÉn trong lßng.
Bëi ®Õn b©y giê anh vÉn yªu em.
24/06/199
ChØ v× tiÒn thëngLª T« Long (FSM)
Sö ký FPT 1988 - 1998
563
Bªn nµy lµ viÖn §«ng Y
Nh×n sang ®èi diÖn thÊy ngay B¶o hµnh.
T¸m giê s¸ng ®· tíi n¬i
Dùng xe kho¸ cæ yªn t©m vµo lµm.
§Çu tiªn lµ ký chÊm c«ng
Sau ®i pha níc uèng cho ®ì buån.
L¾m ngêi ®Õn hái söa g×
§µng hoµng gi¶i thÝch cøng mÒm c¶ hai.
MÒm th× cµi ®Æt linh tinh
HoÆc lµ söa lçi kh¸ch hµng g©y ra.
Cøng th× m¸y tÝnh, m¸y in
Bµn phÝm, nèt bóc, c¶ a vª rê.
Söa th× còng l¾m gian nan
Mét ngµy kh«ng ®îc th× ba bèn ngµy.
§Çu tiªn ®o ®¹c linh tinh
CÇu ch× mµ ®øt th× thay cÇu ch×.
Thêi giê thÊm tho¾t thoi ®a
Nh×n lªn ®· thÊy ®Õn giê ¨n c¬m.
Véi vµng xuèng bÕp thËt nhanh
¡n nhiÒu hay Ýt tuú theo mçi ngêi.
Ngêi nµy th× thÝch ¨n nhanh
Ngêi kia ¨n chËm cã ngêi kh«ng ¨n.
Sö ký FPT 1988 - 1998
564
C¬m xong lµ lóc ngñ nghª
§Ó mµ lÊy søc chiÒu cßn lµm ¨n.
B¶o hµnh chØ cã thÕ th«i
ChiÒu th× gièng s¸ng s¸ng y nh chiÒu.
H«m qua th× gièng h«m kia
Ngµy mai l¹i gièng h«m nay y s×.
ThÕ lµ m·i còng ph¶i xong
ChØ v× tiÒn thëng ph¶i thµnh nhµ th¬.
Nhµ th¬ FSMVò Thanh Phóc (FSM)
ë tËn ph¬ng nµo em cã biÕt
Trung t©m anh (FSM) còng cã nhµ th¬
Tªn cóng c¬m cña anh lµ Héi
Vµ níc da anh cã mµu h¬i tèi
Nhng chØ b»ng vµi dßng th¬ viÕt véi
Giê anh ®· lªn ng«i
Thi sÜ cña chóng t«i
B»ng mét bÇu nhiÖt huyÕt sôc s«i
Sö ký FPT 1988 - 1998
565
TËn dông hÕt nh÷ng thêi gian r¶nh rçi
Anh ®· cã nh÷ng vÇn th¬ nãng hæi
LuËn sù ®êi
Chao «i
Tr¾ng ®en thay ®æi
Lµm bao ngêi níc m¾t tu«n r¬i
KÓ tõ ngµy anh míi th«i n«i
Cho ®Õn nay ®· hai nh¨m tuæi
Cha lµm ®îc g× cho ®êi
KÓ còng lµ cã lçi
ThÕ nªn anh quyÕt t©m thay ®æi
Vµ th¬ ®· cho anh c¬ héi
ThÓ hiÖn m×nh tríc m¾t mäi ngêi
Th¬ anh ra, cã ngêi khen, cã ngêi bÞt mòi
(Ngay b¶n th©n t«i cã lóc còng kh«ng hiÓu næi
Anh lµm th¬ hay s¸ng t¸c v¨n xu«i
ViÕt xuèng dßng mµ th«i)
Tuy vËy th¬ anh nghe ngêi ta ®ån thæi
Sö ký FPT 1988 - 1998
566
§· lan xa qu¸ c¶ Tr¹m Tr«i
§Õn tËn vïng §an Phîng xa x«i
MÑ giµ nghe tin, vui mõng khoe hµng xãm : B¸c ¹, cont«i
Cã ai ngê c¸i th»ng cu H«i
HiÖn ®ang lµ nhµ th¬ g¹o céi
ë tËn ngoµi Thñ ®« Hµ Néi
Th¬ nã hay h¬n nhiÒu bËc cao nh©n tiÒn bèi
ThËt phóc b¶y m¬i ®êi
Bµ hµng xãm véi tiÕp lêi
§óng lµ tµi n¨ng kh«ng ®îi tuæi...
Dï gi÷a chèn phån hoa ®« héi
Nhng th¬ anh vÉn ch©n chÊt nh h¬ng ®ång giã néi
Vµ to¶ h¬ng nh c¬m g¹o míi
Cho dï ®«i khi cã lÉn vµi viªn s¹n sái
(Cã lÏ v× ph¬i thãc trªn ®êng quèc lé ®Êy th«i)
C«ng Héi, anh «i!!!
MÆc CUONGNT tung ra bao lêi bØ æi
Nh»m lµm anh bu«ng xu«i
Mong anh lu«n ®øng v÷ng gi÷a ®êi
Sö ký FPT 1988 - 1998
567
§Ó s¸ng t¸c thªm nhiÒu thi phÈm míi
Trêng ca T« TuÊn
NguyÔn Minh (FSS)
Sù ®êi ®em ra mµ ngÉm...
VÇng tr¨ng cã khi ®Çy khi khuyÕt
Níc ®¹i d¬ng lóc c¹n lóc trµo
Hoa kia sím në tèi tµn
Cê b¹c võa ï l¹i mãm...
§êng trÇn bao la...
§êi ngêi con trai nh chiÕc l¸ kh« cuèn theo dßngníc ma bÈn thØu trªn ®êng phè...
Kh«ng bê bÕn biÕt tr«i vÒ ®©u?...
Lang thang v« ®Þnh ®Ó råi chui tät vµo lç cèng.
§au ®ín thay!...
Duy n¨m thø t tríc thÕ kû hai m¬i mèt, ngµy mångs¸u th¸ng mét, mïa ®«ng, anh em FPT kÝnh bµy tÕ vËt ®Ókhao thëng chÞ em, v× xÐt cho cïng, chÞ em lµ sù phiÒnnhiÔu cña cuéc ®êi chóng ta, nhng còng nh "Windows"
Sö ký FPT 1988 - 1998
568
cña MicroSoft, chóng ta yªu nã, gÐt nã, nhng ph¶i dïngnã. VËy nªn vÓnh tai mµ nghe:
¤i phÐp lµm trai ë ®êi!
Ph¶i biÕt mÒm biÕt cøng
BiÕt ng¾n biÕt dµi
BiÕt lui biÕt tíi
BiÕt nhîc biÕt cêng
V÷ng vµng nh nói ®¸
BiÕn ho¸ nh ©m d¬ng
To t¸t nh trêi ®Êt
§Çy ®ñ nh kho tµng
Réng mªnh mang nh bèn bÓ
S¸ng v»ng vÆc nh ®Ìn m¨ng x«ng
ChiÒu chuéng chÞ em khi vui vÇy tho¶ thÝch
LiÖu bÒ khu xö khi chãt d¹i lµm liÒu
Yªu ®¬ng khã dÔ cÇn ph¶i hiÓu
MÑo mùc n÷ giíi cÇn ph¶i têng
Than «i!...
T« TuÊn mét ®Êng nam nhi
S¸ng mÆt anh hïng
Sö ký FPT 1988 - 1998
569
Còng ngêi thao lîc
Bu«n m¸y Pi xi
Trïm Ðf xª mét
Ai ch¼ng g¾ng søc ¨n ch¬i?
Ai kh«ng dèc lßng h× hôi?
Nµo ngê h«m nay
Sa c¬ lì bíc
X¶y ch©n mét cíc lµm rÓ nhµ ngêi
Nh¾m m¾t sang ngang s«ng "Th¬ng" qu¼ng x¸c...
VËy b¶o cho hay:
Khi cha vî ®· søc m¹nh ®¶m ®ang
Nay s¾p cíi còng tiÕng th¬m ghi t¹c...
Tríc ®éc th©n cßn biÕt sî oai trêi
Sau cã vî còng nªn tu©n phÐp th¸nh...
Chí cã gÇm gµo
Cø nªn yªn tÜnh...
Nay...
GÇn ngµy nép m¹ng
S¾p buæi t©n h«n
Mêi bèn th¸ng nµy
Sö ký FPT 1988 - 1998
570
T¾m röa s¹ch sÏ
Thµnh miÕng måi ngon
Hìi «i!... Th¬ng thay!...
ChÞ em ai cã nhu cÇu
§Õn mµ nhËn lÜnh...
Thîng hëng!!!