جین بوتزنر که پس از ازدواج نام •خانوادگی شوهرش یعنی جیکوبز را بر

خود داشت شهرشناس برجسته ، ستایشگر کالن شهره و محیطهای

عاطفی محله ها, امروزه با عناوینی مانند فیلسوف زندگی روزمره شهره

در 1916است. وی چهارم ماه می شهر اسکرانتون ایالت پنسیلوانیا به

دنیا آمد. پدرش پزشک بود و مادرش ابتدا به معلمی و سپس پرستاری

اشتغال داست. او دوران کودکی خود را با خیاالتی مشحون از قهرمان

کتابهای دوگان سریک مبارز ساکسونی _ و ایده ای برگفته از 16قرن

نظریات بنجامین فرانکلین هجدهمین رئیس جمهور ایالت متحده_ و

جفرسون گذراند.

آنچه بعدها به عنوان سرسختی اعتقاد •به حقوق فردی و عمل گرایی در وی سراغ می کنیم, ناشی از باور وی به

ایده ها و آرمانهایی است که در کودکی به دست آورده بود و بر اساس

همین باور و روحیه" پس از اتمام تحصیالت خود در دبیرستان مرکزی

اسکرانتون شغلی بدون مزد به عنوان کارآموز در صفحه زنان روزنامه

اسکرانتون تریبون به دست آورد. یک که بحران 1934سال بعد در سال

بزرگ کشور را فرا گرفته بود کار را رها کرد و به قصد نیویورک سیتی

اسکرانتون را ترک کرد". اولین تجربه های جیکوبز از نیویورک و زندگی در

آن سرآغاز حوادث و مکاشفه های جالبی است. او در این باره می

نویسد:

" اولین باری که در نیویورک بودم دوازده سال داشتم. من در • بود , 1928 به دنیا آمدم و اولین دیداری من از نیویورک در 1916

یعنی قبل از رکود بزرگ. من از آن همه مردم که در خیابان بودند .... به 1934مات و مبهوت مانده بودم. بار دیگر که در سال

b متفاوت نیویورک رفتم چیز متفاوتی مرا متاثر ساخت. چیزی کامال 1934و حتی متناقض. به ویژه در ناحیه مرکزی شهر. در سال

اثری از 1928جمعیت این ناحیه را بیکارانی تشکیل می دادند که در سال داشتم ... هر روز صبح 18آنها دیده نمی شد. در این زمان

برای پیدا کردن شغل راه می افتادم پیاده می رفتم.. و سپس بعد از آنکه همه صبح را برای جستجوی کار باال و پایین رفته بودم , باقی

روز را صرف دیدن شهر میکردم. گاه با انداختن سکه ای با مترو b آگاهانه به نقاط معینی از شهر می رفتم و آنجا را می دیدم. عمال

بعد از ظهرها در شهر پرسه می زدم.. بعدها شغلی پیدا کردم. سال در آن کار کردم."5شغلی با سمت منشی گری که به مدت

جیکوبز در سالهای بعد مشاغل مختلفی •داشت. " همکاری وی با دفتر اطالعات جنگ آمریکا در فاصله سالهای جنگ جهانی دوم"

از آن جمله است.او در طی این سالها نیز عادت دیرینه پرسه •

زنی در شهر را ترک نکرد. وی " مقاالت آزادی در باره نواحی که از آن دیدن می

کرد, می نوشت و آنها را به مجالتی مانند Herald " و Vogue " و " Qکیو "

tribune “.می فروخت " با 1944 آشنایی و ازدواج جین در سال •

معماری به نام رابرت هاید جیکوبز این فرصت را برای او پدید آوردتا با مسائل معماری آشنا شود . او در این باره می

نویسد :" آن قدر از او آموخته ام که بتوانم درباره معماری بنویسم." آشنایی بیشتر او با

محافل , اندیشه ها و اقدامات معماری و شهرسازی , با یافتن شغل در ویراستاری در

مجله" آرکی تکچرال فوروم " در سال . , بیشتر ممکن شد1952

و 50فعالیتهای سالهای دهه های پایانی • به تدریج از جیکوبز یک چهره رادیکال 60

در جریان 1968 آوریل 10ساخت." او در تظاهراتی برای متوقف کردن سخت

بزرگراه مانهتان سفلی دستگیر و راهی زندان شد. مخالت با برنامه های نوسازی

شهری به همراهی وی با مخالفان جنگ ویتنام کشیده شد و با امتناع از اعزام

b کشور را به فرزندان خود به جنگ ناچارا به 1974مقصد کانادا ترک گفت. در سال

شهروندی کانادا پذیرفته شد و از آنجا که شهروندی دوگانه ممکن نبود شهروندی

آمریکا را نیز از دست داد. خانم جین جیکبز در طول نزدیک به نیم •

میالدی آثار 2006تا1961قرن از ارزشمندی خلق کرد. کتابهای وی عبارتند

از :- مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی 1•

(1961)(1969- اقتصاد شهرها) 2•

- مسئله جدایی طلبی : کبک و مبارزه 3•(1980جدایی )

(1984- شهرها و ثروت ملل ) 4•- نظام های بقا: گفت و گویی درباره 5•

پایه های اخالقی تجارت و (1996سیاست)

(2000- ماهیت اقتصاد) 6•(2004- عصر تاریکی در پیش رو) 7• در ضمن از جیکبز مقاالت و مصاحبات •

متعددی نیز به جای مانده است که مضمون آنها گاه اهمیت فراوانی دارند.

جیکوبز هرگز برای تحصیالت حرفه ای یا •عالی به دانشگاه پا نگذاشت . او

روشنفکری مبارز , معلمی بدون شغل معلمی و نظریه پردازی بدون درجه

دانشگاهی است. او همواره در فعالیتهای اجتماعی شرکت داشت:" هرگز از بیان

حمایت سیاسی خود از کاندیداهای خاص رویگردان نبود و با دقت و وسواسی کم

نظیر مسایل شهری را دنبال می کرد."

سهم جیکوبز نه فقط در ارایه روش •شناسی برای تفسیر پدیده های کالبدی و توضیح علل آن بلکه از

نظر برنامه ریزی و طراحی شهری نیز مهم است. او بر پایه همین

روش شناسی ارکان اندیشه صاحب نظرانی چون هاوارد و برنهایم و لکوبوزیه و مامفورد و ... حامیان

آنان را در سراسر دنیا به لرزه درآورد. همچنین با ارایه اصول و

راه کارهای مؤثر برای حل مسائل شهری اعم از مسکن و حمل و

نقل و نظم بصری و مدیریت شهری خدمت بزرگی به اندیشه برنامه

ریزی و طراحی شهری کرده است.

به خاطر 1996جین جیکبز در سال •نوشته ها و افکار اثر گذارش به

دریافت نشان عال کانادا نائل آمد. در کنفرانسی به نام " جین 1997سال

جیکبز : اندیشه های ارزشمند" برگزار شد که منجر به کتابی به

همین نام و برقرای جایزه ای شد که هر سال به پاس تشکر و

سپاسگذاری به مبتکران شهر تورنتو , " قهرمانان گمنامی " داده می شود که خود را وقف فعالیتهایی می کنند که به سرزندگی شهر کمک نماید."

2006 آوریل سال 25جین جیکبز در • سالگی به علت حمله 89در سن

قلبی درگذشت.

خانواده او در مرگش چنین اظهار •کردند:" مهم نیست که او مرده

است, مهم این است که او زندگی کرد و این کارهایش , که حاصل

b بر نحوه زندگی او بود, عمیقاb او را با تفکرما تاثیر گذاشت. لطفا

خواندن کتابهایش و اجرای ایده هایش به یاد آورید."

بنیاد راکفلر به پاس کارهای جیکبز • مدال جین 2007 فوریه سال 9در

جیکبز را برای قدردانی از افرادی که کمک مهمی به اندیشه طراحی

b برای شهر شهری, خصوصانیویورک می کنند برقرار کرد.

•

اولین و مهمترین اثر خانم جیکبز به •نام " مرگ و زندگی شهرهای بزرگ و

که هربرت .( است1961آمریکایی )گنز به حق آن را یک کتاب کالسیک

می داند. این کتاب نیمی ادبی و نیمی روزنامه نگارانه و نیمی شهرسازانه و نیمی جامعه شناسانه است. در فاصله تقریبا نیم قرن در آن چنان مورد توجه

جهانیان قرار گرفته است که به 1985( تا 1985گزارش آیزرمن)

هزار نسخه از آن به 250حدود فروش رفته و به نقل از زوتی

( به شش زبا زنده دنیا ترجمه 1986)شده است. بیل استیگر والد از مجله

ریزن آن را " در حد انجیل" می داند و ولی به یوگلو جیکوبز را به اعتبار این

کتاب در کنار گوردن کالن و کوین لینچ و کریستوفر الکساندر, پایه گذار

پارادایم نوین اندیه های برنامه ریزی قرار می دهد. 60 در دهه و طراحی

اندیشه های جیکوبز در این کتاب آن چنان •جامع و زنده و اقناع کننده است که بسیاری

از متفکران شهرسازی و معماری در رویکردشان به مردم محیطهای عاطفی محله ها و جریان فرهنگ پذیری کودکان و جوانان در عرصه قلمرو عمومی تا امروز از وی تاثیر

پذیرفته اند.کتاب " مرگ و زندگی شهرهای بزرگ •

b b نه در پی اشتغاالت صرفا آمریکایی " اساساذهنی جیکوبز بلکه حاصل زندگی جستجوگر , روش مشاهده عینی , احساس قوی او نسبت به زندگی روزمره مردم و فعالیت اجتماعی

1968- 1967اوست. این کتاب از سالهای تاکنون در هاروارد , برکلی و ...سپس در سایر دانشگاههای جهان به عنوان یکی از کتب مرجع

ادبیات شهرسازی و جامعه شناسی شهری مورد توجه قرار گرفت و در عمل چگونگی

اندیشیدن بسیاری از صاحبنظران جهان درباره شهرها را دگرگون ساخت. خود با " فعالیت عملی و مبارزه اش برای حفظ محله گرین

ویچ ویلج" واقع در شهر نیویورک_که او در آنجا و ممانعت از عبور بزرگراه _زندگی می کرد

از آن و سایر اقداماتی که به نام نوسازی شهری انجام می شد, وظیفه و مسئولیت

شهروندی را آموخت.

کتاب مذکور و شیوه زندگی جکوبز با مبارزه همه گیر شده مردم آمریکا در دهه •b بر روند طرح ها و برنامه های شهری آن سالها مؤثر واقع 60 پیوند داشت و عمال

شد. به نظر می رسد انتشار و همه گیر شدن آن در کلیه محافل علمی و عمومی حقوق شهری ایاالت متحده آمریکا" که " عمل 1964" بر تصویب قانون 60دهه

محدودسازی نژادی مسکن" را برچید. تا 1930 برکناری رابرت موسس از تصدی پرژه های شهر نیویورک که از سال •

پیگیرانه سیاست های نوسازی مدرنیستی را در این شهر به پیش برد. 1970 متوقف کردن ساختمان بزرگ راه جنوب غربی بوستون بر اثر فشار فعاالن •

اجتماعی متوقف کردن سیاست مدرنیستی نوسازی شهر سانفراسیسکو توسط شهردار •

جوزف آلیوتو و حمایت گروههای مختلف جامعه از وی برای پایان بخشیدن به و _ایجاد بزرگ راه از قلب شهر _ که به قول چیکبز " شکم شهرها را می درد"

فار به مراکز حکومتی ایالت تغییر قانون جدیدی که تامین مالی خصوصی را برای برنامه و توسعه اجتماعات •

شهری نوین تضمین می کرد" و بسیاری از حوادث دیگری که رخ داد بی تاثیر نبوده است.

اگر چه نوسازی شهری در ایاالت متحده هرگز مطابق آرزوهای جیکوبز و سایر •فعاالن اجتماعی تغییر نکرد اما در دوره ریاست جمهوری لیندون جانسون تلطیف

شد.

به طور خالصه بستر ذهنی و عینی •خلق اثری به نام " مرگ و زندگی

شهرهای بزرگ آمریکایی " در چهار بعد قابل تحلیل است:

, اقتصادی و بر حسب مؤلفه اول•های رشد شتابان سرمایه داری دولتی و انحصاری شدن اقتصاد , گذار از اقتصاد لیبرال با اقتصاد انحصاری دولتی و هم پیوندی با بخش خصوصی عظیم و قدرتمند.

, سیاسی و حقوقی که با " آیین دوم•نوین " روزولت سیاست غیر جنگی کردن اقتصاد ؛ آیین بهروزی ترومن؛

؛ تشکیل کمیته 1949تصویب قانون مشورتی برای نوسازی آیزنهاور و

و ایجاد 1954سپس تصویب قانون چارچوبهای حقوقی برای سرمایه

گذاری دولتی و خصوصی در نوسازی معنادار می شود.

, اجتماعی و بر حسب سوم•مؤلفه های توسعه فقر و بی خانمانی , بی کاری , نابودی محله هاو کاهش فرصتهای اجتماعی , امنیت و ایمنی ,

ارتباط و کنش متقابل مردم و جامعه پذیری و فرایند همانند

سازی کودکان و جوانان در شهر تحلیل می شود.

, شرایط خانوادگی چهارم•جیکوبز , عالقه وی به شناخت ساز و کار و عملکرد درونی پدیده ها از کودکی و مبارزه عملی جیکوبز برای زندگی

اجتماعی.

اما دومین زمینه تحلیلی متن •کتاب با مسأله گزینی آغاز و سپس با اشاره مختصر به ساخت مفهومی کتاب و

روش شناسی به کار رفته مورد توجه قرار می گیرد.

تحلیل سایر جوانب محتوایی اعم از فرضیات و یافته ها,

اصول و راهکارهای پیشنهادی از دیگر موارد قابل طرح در مورد کتاب

مذکور است.

- مسأله گزینی1•محتوی کتاب در پاسخ به این سؤال اساسی است که •

شهرها در زندگی واقعی , چگونه کار می کنند. اما وی قبل از پاسخ به این سؤال ابتدا برای تفهیم آن الزم می بیند سایر مسئله گزینی های خطا آلود را به نقد

بکشد ومی نویسد:باوری وجود دارد که مسئله اصلی شهر پول است و •

اگر به اندازه کافی وجود داشت.. می توانستیم ] چنین و چنان کنیم[ اما ببینید با چند صد میلیارد

مرگ و زندگی ....( چه کرده ایم:2) ص

مرگ و زندگی ....( چه کرده ایم:2اما ببینید با چند صد میلیارد ) ص •- پروژه های مربوط به افراد کم درآمد.. به صورت مراکز بدتری از تخلف , •

وحشیگری و ناامیدی عمومی اجتماعی در آمده اند.- پروژه های مربوط به افراد بادرامد متوسط .. دچار رکود و در برابر هر •

نوع شادی و سرزندگی مهر و موم شده اند.- پروژه های لوکس خانه سازی دچار عوام گرایی بی روح و دچار بیهودگی •

ست.- مراکز فرهنگی حتی نمی توانند از یک کتاب فروشی حمایت کنند.•

- مراکز تجاری شبیه مراکز خرید زنجیره ای کم فروغ حومه اند و مراکز •گردشگری به خود نمی بیند.

- با بر چسب زدن به مراکز مسکونی بر حسب درآمد , آن ها را بدل به •جزایر متخاصم و پرتنش کرده ایم.

- هزاران کسب و کار کوچک نابود می شود و مالکانشان به خاک سیاه می •نشینند.

جیکوبز معتقد است : پول , البته خوب است . اما با تفکر رایج برنامه • ریزی و طراحی شهری و بنیان اقتصادی بازسازی , این کار شدنی نیست.

جیکوبز در رابطه با مسائلی که شهر نیویورک- بخوان شهرهای بزرگ- به آن دچار •شده اند , چنین سؤال می کند:

" در زندگی واقعی شهرها چگونه کار می کنند؟•چه نوع خیابان های شهری ایمن و چه نوع نیستند؟•

چرا برخی پارکها فعال و سرزنده و برخی دیگر مرده و نامطلوبند؟•چرا بعضی زاغه ها زاغه می مانند و بعضی با وجود مخالفتهای مقامات رسمی •

اداریو مالی خود را زاغه زدایی می نامند؟چه چیزی می تواند سرزندگی اجتماعی و اقتصادی را برای شهرها به ارمغان بیاورد •

"1و چه چیزی آنها را از بین می برد؟" مرگ و زندگی صهمه و همه سؤاالت ناشی از آن است که ما نمی دانیم شهرها چگونه کار می کنند •

و تا وقتی ندانیم شهرها چگونه کار می کنند و برای خیابانهایشان به چه نیاز دارند مشکالتمان حل نمی شود.

بر پایه تشخیص مسئله اساسی و تعیین سؤاالت اصلی هدف تحقیق وی شناخت •نظم پنهان شهر, چگونگی عمل ساز و کارهای پیاده راهها, خیابان, پارک و محله , در جهت تامین امنیت, ارتباط و فرصت همانندسازی و برقراری محیط عاطفی بین

مردم , یافتن اصول و معیارهای ناظر بر عملکرد عناصر , معرفی عوامل تهدید کننده تنوع و راه کارهای مناسب برای حل مسائلی مانند مسکن , حمل و نقل ,

نظم بصری , پروژه های مقیاس بزرگ و نحوه دوباره بافتن آن به مدیریت شهری است.

تدوین مدل تحلیلی از جمله بارزترین ویژگیهای کتاب است. •از آنجا که جیکوبز برای تنظیم مدل تحلیلی و تنظیم

فرضیاتش نمی توانسته نسبت به نظریات و ایده های مرتبط با نظم شهری بی توجه باشد.ابتدا در قسمت مقدمه کتاب به نقد اندیشه های صاحب نظران می پردازد. اما از

آنجا که رویکرد آنها را برای اهداف مورد نظر مفید نمی بیند و آنها را مانعی جدی برای برای درک نظم پنهان شهر

ارزیابی می کند, خود به تدوین مدلی تحلیلی دست می زند که از جمله مهمترین ویژگی های کتاب محسوب می شود.

مدل تحلیلی وی دستگاه هایی از مفاهیم مرتبط به هم است که بر پایه آن به خوبی می توان ماهیت ویژه شهر و نظم

درونی آن را شناخت.

دستگاه مفهومی برای تحلیل شهرهای - 2•بزرگ

دستگاه یا نظام مفهومی کتاب بر پایه مؤلفه های ماهیت ویژه شهرها شامل ایمنی و

امنیت , کنش متقابل اجتماعی و ارتباط و همانند سازی و جامعه پذیری کودکان در

محالت از یک سو و بستر کالبدی آن شامل پیاده راه ها , خیابانها , پارکهای محله ای ,

بلوکها, ساختمانها و محله در سه بعد خیابانی , منطقه ای و کل شهر و اصل ارتباط خیابان و

شهر به وساطت منطقه استوار است. جیکوبز در کتاب خود به خوبی به بررسی اثر و

چگونگی عناصر پیاده رو, خیابان , پارکهای محله ای و .. بر ماهیت ویژه شهر و جامعه

پرداخته است و برای عملکرد مناسب هر یک در رابطه با یکدیگر با توجه به خصلت هر نوع از متغیرها , معیارهای عملکرد بهینه را تعریف و گاه به تعیین مقادیر مناسب و مطوب آنها

اشاره می کند. شاخص مطلوب برای متغیرها سرزندگی و تنوع است و سایر مشخصه های مطلوب نیز

شامل اختالط کاربری ها و اختالط کاربری های اصلی و ثانوی , میزان تمرکز , ترکیب متنوع ساختمانها با سبک ها و سنین متفاوت و ..

است.

او در ادامه در بخش سوم کتاب به عوامل تهدید کننده تنوع و •سرزندگی توجه دارد و به بررسی مفاهیم مانند خود_ ویرانگری

تنوع , خالء مرزی در لبه ها و اثر طوفان زای پول و سیاستهای زاغه زدایی و پاکسازی پرداخته و آن را از زمره عوامل نابود کننده تنوع و

سرزندگی شهر می شمارد.جیکوبز بر پایه آنچه در خصوص ماهیت شهر در فصل دوم , و انچه •

و همچنین 6 و 5 و 4 و 3در خصوص رفتار عناصر شهری در فصول آنچه در خصوص معیارها و شاخصهای وضع مطلوب عناصر از حیث

سرزندگی و معیارهای خود درباره اختالط کاربری , تمرکز , بلوکها , می 12 و 11 و 10 و 9 و8 و 7ترکیب ساختمانها و تنوع در فصول

آورد و آنچه در آخر در خصوص تهدید عوامل خود ویرانگری تنوع , می 16 و 15 و 14 و 13خالء مرزی و اثر پول شتابان در فصول

گوید, معیارها و متغیرها را در زمینه عملی مسکن , حمل و 21 تا 17نقل ,نظم بصری , مدیریت و نجات پروژه ها در فصول

مطرح و سپس نتیجه گیری می نماید.

- روش شناسی3 کتاب را به آن اختصاص می دهد , به این 22در این مبحث که جیکوبز فصل •

سؤال پاسخ داده می شود که کدام روش تحقیق برای شناخت نظم پنهان شهرهای بزرگ مناسب است , او وریکرد خود را چنین مشخص می کند:

- راه هایی که تفکر را سودمند می سازد و در یافتن حقیقت یاری می 1رساند... به ماهیت ذاتی خود موضوع وابسته است.

- روش های تحلیل و راه بردهای جدید برای تفکر .. تغییرات عمیقی کرده اند.2- راه دستیابی به ان چه در رفتار اسرار آمیز و خطا آلود شهرها می گذرد, آن 3

است که از نزدیک و تا جایی که ممکن است با توقعات قبلی اندک به صحنه ها و وقایع بسیار عادی بنگریم. تا معنی آنها را دریابیم و ببینیم که آا می

توان از دل آنها سرنخ های اصول را بیرون آورد.) عینی نگری(- صورت امور با نحوه کار انها پیوندی ناگسستنی دارد. این پیوند در هیچ جایی 4

بیش تر از شهرها مشهود نیست. اما کسانی که تنها به " باید" های صورت شهر عالقه مندند, به چگونگی کارکرد آن عالقه ای نشان نمی دهند...

طراحی ظاهر یک شهر یا اندیشیدن درباره چگونگی اعطاء ظاهری دلپذیر به نظم ماهوی شهر بیهوده خواهد بود, اگر ندانیم چه نوع نظم کارکردی

درونی بر آن حاکم است. جست و جوی صورت اشیاء به مثابه هدف اولیه یا نمایش اصلی موجب چیزی به غیر از مشکل نیست.

- س�یرت نیک�و ب�ه از ص�ورت زیباس�ت. و " ه�ر چ�یز درخش�نده ای طال نیس�ت." کیفی�تی وج�ود� د�ارد� ک�ه ح�تی �ا�ز ز�ش�تی ی�ا ن�ظ�می �آش�کار ب�د�ت�ر اس�ت� و� ان� ص�ورت�ک ف�اق�د ص�داقت ن�ظم �وانم�و�د ش�ده ا�ی اس�ت�که ب�ا �نا�دی�ده گ�ر�ت�ن �ی�ا �س�رکوب �نظم �واق�عی� ب�رای� موج�ودیت �و

ک�سب خدمت به خود د�ر ستیز �با ان است�.متغ�یره 6 چن�د تحلی�ل جیک�وبز فن نظ�ر از درونی ش�هر و عملک�رد نظم تحلی�ل فن�ون -

پ�یچ�ی�ده س�ا�زم�ند ا�س�ت و در� �این توض�ی�ح ای�ن �م�دل �م�رو�ر�ی ب�ه� �ت�اریخ� م�د�لهای ت�حلیلی �ک�رده است و به ن�قل از �دکتر �ویور� آن را �از نظ�ر تکاملی دارای� سه �مرحله می داند:

- فن�ون تحلی�ل دومتغ�یره ک�ه ب�ر مبن�ای رابط�ه تع�املی و ی�ا علت و معل�ولی ب�ه هم مرتب�ط اند و برای مسائلی فیزیکی به کار می روند.

- فن�ون تحلی�ل چن�د متغ�یره پیچی�ده ولی ناس�ازمند ب�رای مس�ایل و قض�ایای پیچی�ده ای ک�ه و �احتم�االت کم�ک آم�ار گ�ذارن�د. علم� ا�ث�ر می وب�ر �هم ان�د b مس�ت�قل متغی�ره�ا اساس�ا

بزرگی به این فنون می کند.- فنون تحلیلی چند متغیره پیچیده سازمند برای مسایل پیچیده و ارگانیک.

" ش�هر ب�زرگ را ن�ه می ت�وانیم ب�ه دو متغ�یر س�اده ک�نیم و ن�ه می ت�وانیم عناص�ر ش�هری را م�تغیره�ای مس�تقل� ب�دان�یم ک�ه� علم آم�ار و احت�م�االت در �آن ک�اربرد دا�ش�ته باش�د.بلکه بای�د آن �را مس�ئ�له و قض�یه� پیچی�ده س�ا�زمند تلقی� ک�نیم ک�ه نش�انگر ش�رایطی �هس�تند� ک�ه نیم دو�جین ی�ا� ح�تی چن�د�ین دو�جین کمیت در آ�ن ,� ب�ه ط�ور همزم�ان و از راه ه�ای ظری�ف و م�تف�ا�وت دارا�ی پیون�د متقاب�لن�د...� متغیره�ا ف�راوان ام�ا د�رهم و ب�ره�م و آش�فته نیس�تند ,

آنها د�ر ق�الب یک ک�لیت ارگانی�ک به هم �مرتبطند�"

جیکوبز در خصوص موانع ذهنی درک شهر به عنوان یک مسئله پیچیده سازمند می • " هاوارد شهر را به یک مسئله –گوید: تئوری ها موانع جدی برای درک شهرها بودند

و کمیت ,ساده دو متغیره تقلیل داد. آن متغیرها جمعیت و میزان اشتغال از یک سوخانه سازی از سوی دیگر بودند" دیدگاه لوکوبزیه نیز " نسخه عمودی و متمرکزتر باغ

شهر دو متغیره بود" .اگر چه او مدعی بود شهر یک قضیه پیچیده است , اما آن را ناسازمند می دید و •

فنون آماری را برای آن راهگشا می دانست.- بر پایه تجلیل قضایای پیچیده سازمند از نظر جیکوبز , تاکتیک های زیر مهمترین 8•

امکان درک شهر را فراهم می سازد:- تفکر درباره فرایندها1"•

- حرکت تفکر از جزء به کل) منطق استقرائی( 2•- جستجوی نشانه های غیر میانگین"3•در توضیح موارد فوق وی می نویسد:•

� در • فرایندهای اموری ماهوی اند و در این کتاب شهر ها و عناصر ترکیبی آنها تقریباتمام موارد در شکل فرایندها مورد تحلیل قرار می گیرند.

فراینده های شهر در زندگی واقعی بیش از آن پیچیده اند که ساده شوند و بیش از •آن جزئی اند که همچون تجرید به کار گرفته شوند. آنها همواره از کنشهای متقابل میان پیوندهای عناصر جزئی به دست می آیند و جانشینی برای شناخت این عناصر

جزیی فراوان وجود ندارد.

جوانب ادبی- 4کتاب مرگ و زندگی شهرهای بزگ آمریکایی از حیث شیوه •

نگارش ادبی حائز توجه است. لحن روزنامه نگارانه, طنز آمیز � اثرگذار ان , نیروی حسی و عاطفی در خواننده پدید و شدیدا

می آورد." جیکوبز با استفاده از بذله گویی , طنز و ستیزه جویی توجه خواننده را بااعتماد به نفس به خود جلب می کند و دالیل خود را با طیف گسترده ای از نمونه ها, قیاسها و مطالعات موردی ارائه می کند. پرمایگی جزییات تجربی و

عملی بسیاری از انتزاع های پیچیده اقتصادی و برنامه ریزی را برای خوانندگان غیر حرفه ای , قابل لمس می

نماید.خواننده حتی در جایی که با او موافق نیست همواره احساس خواهد کرد که جیکوبز سخت تالش می کند مواردی

را روشن و جالب سازد.

منابع

مرگ وزندگی شهرهای آمریکایی•JEANE JACOBS

شهرسازی تخیالت واقعیات•فرانسوا شواز

جزوه سیر اندیشه ها در شهر سازی•مهندس یالپانیان

با تشکر از توجه شما

تقی زاده