t.10. a arte prerrománica
TRANSCRIPT
TEMA IXTEMA IX
A ARTE PRERROMÁNICAA ARTE PRERROMÁNICA
A arte prerrománica
1. Contexto histórico
2. Características xerais
3. O prerrománico europeo
4. O prerrománico na península ibérica1. Arte visigoda2. Arte asturiana3. Arte mozárabe
5. Vocabulario
6. Actividades
7. Comentario de texto
8. A arte e o cine
9. Modelo de examen
10.Para consultar e ampliar
ÍNDICE
1. CONTEXTO HISTÓRICO
1. 476: Desaparición do Imperio Romano de
Occidente
1.Invasións de pobos xermánicos = creáronse
novos Estados ña Europa Occidental
1.Século V: • Galia: francos ( 1º Meroveo, 2º Carlos Martel, 3º
Carlomagno) crean o Imperio Carolinxio• P.I.: destacaron os seguintes pobos:
• 1º visigodos ( século V- VII)• 2º árabes ( séculos VIII- IX). Cando abandonan a
P.I. deixan grupo de árabes en territorios cristiáns. MOZÁRABES ( séculos X -XI)
• 3º asturianos/ cristianos ( séculos IX -X)
A ARTE PRERROMÁNICA NA PENÍNSULA IBÉRICA:
- Toda a península
- Entre os séculos V e XI
- Tres tipos de arte prerrománica:• Visigoda• Asturiana• Mozárabe
CONTEXTO HISTÓRICO
1. CONTEXTO HISTÓRICO
1. CONTEXTO HISTÓRICO
1. CONTEXTO HISTÓRICO
1. CONTEXTO HISTÓRICO
2. CARACTERÍSTICAS XERAIS
1. Continuación da situación social, económica e artística preexistente (Baixo Imperio Romano)
2. Papel moi destacado da Igrexa: forma, fusiona, divulga e execre papel de mecenas da cultura e da arte da época
3. Xermanos= NON tiñan arquitectura nin escultura nin pintura propios. Adoptan a dos romanos.
4. Arte que mezcla varias influencias
5. Usan materiais pobres
6. Esta arte será a base do estilo Románico
7. Arte técnicamente pobre
8. Imita os monumentos romanos
9. Mezcla na decoración temas de orine xermana (trenzados, cordas, estrelas...)
CARACTERÍSTICAS XERAIS DA ARTE PRERROMÁNICA
3. O PRERROMÁNICO EUROPEO
• Destacaron:
ITALIA:
1. Máximo esplendor con Teodorico o Grande ( 456- 526)
2. Destacou como edificación máis salientable o MAUSOLEO DE TEODORICO (520,Rávena)
FRANCIA:
1. Con Meroveo destacou IGREXA DE SAN XOÁN DE POITIERS
2. Con Carlomagno destacou CAPELA PALATINA DE AQUISGRÁN (805, Alemaña)
ILLAS BRITÁNICAS:
1. Escultura: cruces monumentais
2. Manuscritos: LIBRO DE KELLS
ARTE PRERROMÁNICA EUROPEA
3. O PRERROMÁNICO EUROPEO
ITALIA: MAUSOLEO DE TEODORICO
3. O PRERROMÁNICO EUROPEO
FRANCIA: SAN XOÁN DE POITIERS
3. O PRERROMÁNICO EUROPEO
FRANCIA: CAPELA PALATINA DE AQUISGRÁN
3. O PRERROMÁNICO EUROPEO
ILLAS BRITÁNICAS : LIBRO KELLS
3. O PRERROMÁNICO EUROPEO
ILLAS BRITÁNICAS : CRUCES MONUMENTALES
ARTE PRERROMÁNICAArte Visigoda
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
CONTEXTO HISTÓRICO
1.Os visigodos asent ronse na pen nsula ib rica cara finais do s culo V á í é édespois de ser expulsados das Galias polo francos.
2.Estableceron un reino na pen nsula con capital en Toledo e al í ípermanecer n ata a chegada dos rabes (711)á á
3.Pol ticamenteí caracteriz ronse pola monarqu a que converteron en á íhereditaria.
4.A s a ú econom aí fundamentouse na agricultura e na ganader a. íExplotaban tam n o comercio en menor medida e a artesan a.é í
5. A sociedade visigoda estaba dividida en estamentos diferentes onde se diferenciaban ben os hispano romanos dos visigodos propios que incluso ti an leis diferentes. ñ
6.A nivel cultural estiveron influenciados pola cultura romana e bizantina que mezclaron con ecos chegados do norte de frica. Á
ARTE VISIGODA
CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
- Contin an tradici n constructiva de romanos e paleocristiú ó á- Real zanse en grandes bloques de pedra sen argamasaí- Uso de arco de ferradura ( elemento novo que introducen)- Uso de b vedas de ca n e de aresta como sistema de recubrimentoó ñó- Como soporte usan as columnas con capiteis corintios esquematizados e
bizantinos de forma troncoc nica sobre os que se coloca o cimacioó- Influencias bizantinas tam n no uso de iconostaseé- Plantas basilicais ou cruciformes de unha ou tres naves- Son igrexas de peque as dimensi nsñ ó- A cabeceira das igrexas adoita ser rectangular- P rtico avanzado na entradaó- Teitumes de madeira
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
SAN XOÁN DE BAÑOS ( 661, PALENCIA)
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE VISIGODA
SAN PEDRO DE LA NAVE ( Século VII, ZAMORA)
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
QUINTANILLA DAS VIÑAS ( Século VII, BURGOS)
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
SANTA COMBA DE BANDE ( Século VII, OURENSE)
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
CARACTERÍSTICAS ESCULTURA
-Ornamentaci n de capiteisó-Relevos en sarc fagos ó-Relevos en parede ( San Pedro de la Nave)-Ouriver a: í
• Coroas para po er sobre o altar (Coroa de Recesvinto)ñ• F bulas e fibelasí• Broches de cinto circulares ou rectangulares• Uso de piedras preciosas e incrustaci ns en ouro e marfil ó
ARTE PRERROMÁNICAArte Asturiana
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA
CONTEXTO HISTÓRICO
1.A arte asturiana desenv lvese nos territorios do ó norte da península ibérica que conforman o reino asturiano coa chegada e ocupaci n dos musulm ns ó á ápen nsula. í
2. Este reino astur abarcou do 722 ( batalla de Covadinga) ao 913 ( integración no Reino de León)
3. O reino estivo gobernado polít icamente por unha monarqu a hereditaria.í
4. A sociedade era estamental. Diferenci banse ádous grupos: os privilexiados e os non privilexiados
5. Baseaban a s a ú economía na ganader a e na íagricultura.
6. A nivel cultural a influencia do cristianismo éinnegable e abrangue t dolos eidos. Destaca especialmente óo descubrimento do sepulcro do Ap stolo Santiago e o óinicio da peregrinaci n.ó
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CONTEXTO HISTÓRICO
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CONTEXTO HISTÓRICO
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CONTEXTO HISTÓRICO
-Utilizaci n dasó plantas basil icais con ábsidas cuadradas e tres naves-Muro organizado a base de perpiaños pequenos rematados con grandes esquinas-Os soportes soen ser piares cadrados que enlazan con arcadas o que xenera interiores moi macizos-Os espacios tenden á vertical idade e presentan unha comportimentaci n con cubertas óindependentes e diferentes alturas-Para pechar os pequenos espacios empregan cubertas abovedadas e para os espacios grandes usan armaduras de madeira-As edificaci ns son altas e tenden a remarcan a verticalidadeó-Uso do arco de medio punto e da bóveda de cañón-Columnas con fuste estriado e capiteis corintios ou de dobre tronco de pir mide invertidaá-Arcos faixóns que suxeitan as bovedas e que se prolongan por unhas pilastras interiores adosadas aos muros
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
plantas basil icais
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
ábsidas cuadradas tres naves
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
perpiaños pequenos
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
piares cadrados
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
verticalidade
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
cubertas abovedadas
San Miguel de Lillo.
S. IX.
Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
-arco de medio punto e da bóveda de cañón
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
capiteis corintios
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
Arcos faixóns
San Miguel de Lillo. S. IX. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
San Miguel de Lillo. S. IX. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
San Miguel de Lillo. S. IX. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
San Miguel de Lillo. S. IX. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
ARTE PRERROMÁNICAArte Mozárabe
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE MOZÁRABE
CONTEXTO HISTÓRICO
1. Xurde das relaci ns establecida entre as comunidades ócristianas e musulmanas da pen nsulaO reino estivo ígobernado.
2. Polít icamente forman unha monarqu a íhereditaria.
3. A sociedade era estamental. Diferenci banse dous grupos: os privilexiados e os non áprivilexiados
4. Baseaban a s a ú economía na ganader a e na íagricultura.
5. A nivel cultural a influencia do cristianismo éinnegable e abrangue t dolos eidos. Destaca óespecialmente o descubrimento do sepulcro do Ap stolo óSantiago e o inicio da peregrinaci n.ó
-Utilizaci n dasó plantas basil icais con ábsidas cuadradas e tres naves e plan de cruz grega -Muro organizado a base de perpiaños pequenos rematados con grandes esquinas-Os soportes soen ser piares cadrados que enlazan con arcadas o que xenera interiores moi macizos-Para pechar os pequenos espacios empregan cubertas abovedadas e para os espacios grandes usan armaduras de madeira-As edificaci ns son altas e tenden a remarcan a verticalidadeó-Uso do arco de medio punto e de ferradura musulmáns-Uso da bóveda de cañón e da bóveda cali fal ou gallonada-Columnas con fuste estriado e capiteis corintios ou de dobre tronco de pir mide invertidaá-Arcos faixóns que suxeitan as bovedas e que se prolongan por unhas pilastras interiores adosadas aos muros
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE MOZÁRABE CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
Sta. María de Melque Sta. María de Lebeñ a
Santiago de Peñ alba. Pranta, Ca. 930
Santiago de Peñ alba. Interior e porta lateral
S. Baudilio de Berlanga. Comenzos do sé cuo XI
S. Baudilio de Berlanga. Interior
S. Cebrián de Mazote.
S. Cebrián de Mazote.
San Cebrián de Mazote.
Detalle de arcos e cúpula.
S. X.
Valladolid.
San Miguel da Escalada. 913. Leó n.
San Miguel da Escalada. 913. Leó n.
San Miguel da Escalada. 913. Leó n.
San Miguel da Escalada.
913.
Leó n.
San Miguel de Celanova.
Planta e secció n.
936.
Ourense.
San Miguel de Celanova. Exterior. 936. Ourense.
San Miguel de Celanova.
Interior.
936.
Ourense.
Beato de Lié bana. A Arca de Noé . Xé nese VI, 14 ss.
Beato de Lié bana. O Señor e os 24 anciáns. .Apocalipse,V,, 8.
Beato de Lié bana. O Señor, Alfa e Omega,... Apocalipse,1-8.
Beato de Lié bana. Xoan non adora ó anxo, senón só a Deus. Apocalipse, XXII, 8.