ΤΑ ΤΑΦΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Αντιλήψεις της εποχής

• Προορισμός του νεκρού ο Άδης.

• Η καθοδήγηση του από τον Ερμή και τον Χάρο.

• Απαραίτητη προϋπόθεση η απουσία του σώματος από τον κόσμο των ζωντανών.

• Σε περίπτωση μη ταφής η ψυχή περιπλανιέται

αιώνια.

Τρόποι ταφής

ΕΝΤΑΦΙΑΣΜΟΣ ΚΑΥΣΗ

Ο ενταφιασμόςκαι τα στάδια του

• Η πρόθεσις γινόταν την επομένη του θανάτου περιλάμβανε την προετοιμασία του νεκρού, τα μοιρολόγια και η τελευταία επίσκεψη των συγγενών και των φίλων.

• Η εκφορά γινόταν την τρίτη μέρα. Προϋπόθετε σιωπηλή πομπή και ακολουθούσε η ταφή του νεκρού.

• Ο περίδειπνος λάμβανε μέρος στο σπίτι του νεκρού μετά τον καθαρμό της οικίας και αποτελούνταν από μία συγκέντρωση των συγγενών για φαγητό.

Η καύση

• Αποτελούσε ταφική πρακτική περιορισμένης συχνότητας.

• 2 κατηγορίες: Πρωτογενής και δευτερογενής.• Κατά την πρωτογενή, η αποτέφρωση γινόταν

μέσα στον τάφο ενώ στη δευτερογενή έξω από αυτόν.

• Η δευτερογενής ήταν πιο διαδεδομένη.• Η στάχτη έμπαινε σε ακόσμητα ή ερυθρόμορφα

αγγεία που ονομαζόταν τεφροδόχος.

Το μοιρολόι

• Οι γυναίκες εκείνης της εποχής συνήθιζαν να σκύβουν πάνω από τα λείψανα του νεκρού, να τραβούν τα μαλλιά τους και να λένε έναν θρηνητικό λόγο.

• Υπήρχαν και επαγγελματίες θρηνωδοί, οι οποίες, συνοδεία αυλού, τραγουδούσαν θρηνητικά τραγούδια και το πλήθος απαντούσε με κραυγές.

• Το μοιρολόι γινόταν στο πρώτο στάδιο της ταφής την πρόθεση.

Στιγμιότυπο μοιρολογιού πάνω σε μελανόμορφο αγγείο

Ηρωικές ταφές

• Ηρωικές ταφές ονομάζονται οι πλουσιοπάροχες ταφές πολεμιστών που πέθαναν στη μάχη.

• Οι πολεμιστές αυτοί θάβονταν μαζί με τον οπλισμό τους και τα προσωπικά τους αντικείμενα όσο πολύτιμα και αν ήταν.

• Ο νεκρός ήθελε να έχει τη φήμη «Ανδρός έξοχ’ αρίστου» δηλαδή τέλειου ανδρός.

Κτερίσματα

• Κτερίσματα ονομάζονται τα αντικείμενα που προσφέρονταν στον τάφο του νεκρού ή θάβονταν μαζί του.

• Στη Μακεδονία βρέθηκαν τα περισσότερα και τα πολυτιμότερα.

• Η ποιότητα και η ποσότητα τους ποικίλλει από τάφο σε τάφο ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες κάθε οικογένειας.

Κτερίσματα από τον τάφο του Φιλίππου Β΄

Σκεύη που χρησιμοποιήθηκαν για το πλύσιμο των οστών του νεκρού και αντικείμενα από τον πολεμικό του εξοπλισμό

Κτερίσματα από τον τάφο του Φιλίππου Β΄

Αριστερά – Φαρέτρα Δεξιά: Περικνημίδες

Τα συνηθέστερα κτερίσματα

• Πανοπλία• Όπλα• Τρόφιμα• Μαγειρικά σκεύη• Γάλα• Κρασί• Κοσμήματα• Έπιπλα• Αρώματα

Στο δεξί χέρι ο νεκρός κρατούσε το επονομαζόμενο «χαρώνειο», νόμισμα το οποίο αποτελούσε την πληρωμή του Χάροντα, για να περάσει με την βάρκα του την ψυχή του νεκρού, από των κόσμο των ζωντανών σε αυτόν των νεκρών.

Η ομάδα του θέματος «Τα ταφικά έθιμα της κλασσικής εποχής»

Ελένη ΑνετούδηΤζένη Σαμπάνι

Κώστας Σιμώνης