SİYASET FELSEFESİ

K.MARAŞ ATLIK YAYLASIVALLA KANYONU

BU ÜNİTE İÇİNDE 25 TEST SORUSU BULUNMAKTADIR….

Üniversite sınavında siyaset felsefesinde çıkan sorulardan birkaç örnek

felsefe

1. Brian Redhead'e göre, siyasal düşünce tarihi, belli bir soruyu yanıtlama çabalarının tarihidir. Soru aynen durmakta yalnızca yanıtlar değişmektedir. Verilen yanıtların başlıcalarışunlardır:

Çünkü, varlığım devletin varlığına bağlıdır. Çünkü, devlet Tanrı'nın iradesidir. Çünkü, devlet ve ben bir anlaşma yaptık. Çünkü, devlet ahlaki düşüncenin gerçekleşmesidir.Buna göre, siyasal düşünce tarihi aşağıdakilerden hangisinin sorgulanmasına dayanır?

A)Bürokrasinin gereğinin B) Devletekonomi ilişkisinin C) Devlete itaat nedeninin D) İdeal düzenin olabilirliğininE) Bireyin devlet için vazgeçilmezliğinin

2003 ÖSS

2. Toplumun saygın ve demokratik olarak gördüğü kurumlardaki bozulmalar, kamuoyunu böyle görülmeyen kurumlardaki bozulmalardan daha çok rahatsız eder.

Bu durumun temelinde yatan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kötü olmazsa iyinin değeri bilinmez.

B) Saygınlık göreceli bir kavramdır.

C) En iyinin bozulması en kötüdür.D) İyi, zamanla değişen bir kavramdır.E) Kurumlar toplumun güvencesidir.

2004 ÖSS

3. Bir çocuk ağaca çıkmak ister ve siz bunu yasaklarsanız, çok öfkelenir. Oysa, deneyip de tırmanamayacağını kendisi anlarsa, fiziksel olanaksızlığı kabullenir.

Bu parçaya dayanarak aşağıdaki genellemelerde hangisine ulaşılabilir?

A) Özgürlüğün sınırları topluma göre değişir.B) Toplumun yararını göz önünde bulundurarak kişisel özellikleri sınırlandırmak gerekir.C) Amaca ulaşmak isteyen kişi her yolu dener.D) Yasalar toplumun örflerine göre hazırlanmalıdır.E) Özgürlüğün karşısındaki toplumsal engeller tepkiye neden olur.

2005 ÖSS

4. Toplumsal düzenin yasal olması yeterli değildir; toplumsal düzen, aynı zamanda meşru görünmelidir. Bireyin, korku içinde yaşayan bir uyruk olarak değil, ikna olmuş bir yurttaş, özgür bir birey olarak toplumsal normları kendisinin normları diye algılaması da zorunludur. İnsanın bu normları içselleştirmesi, "rıza" ya da "meşrulaştırma" dediğimiz şeydir.Parçaya göre, meşruluğun dayanağı aşağıdakilerden hangisidir?A) Düzeni sağlayan yasalar bulunması B) Normların bütün bireyler için bağlayıcı olması C) Normların benimsenmesi D) Bireyin isteklerinin göz önünde bulundurulması E) Normların başka toplumlar tarafından da kabul görmesi

2006 ÖSS

5. Platon, Sparta ile yapılan Pelopones Savaşları sırasında Atina kültürünün yıkılmasını gözlemler ve bunun etkisiyle, ütopya için bir taslak olabilecek "Devlet" adlı eserini hazırlar. Benzer şekilde, Roma'nın Vizigotlar tarafından yerle bir edilmesine tanık olan Aziz Augustinus, bu dünya yerine öteki dünyada bir ütopyadan söz eden "Tanrı Devleti"ni yazar. Thomas Hobbes, İngiltere'deki iç savaş sırasında sürgündeyken "Leviathan"ı yazarak barış ve refah içinde yaşayan bir devlet yaratmaya çalışır.Bu parça ütopyalarla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisini destekler?A) Mükemmel bir toplum oluşturulabilir. B) Her insanda mutlu olma isteği vardır.

C) Yurttaşların erdemli olabilecekleri toplumsal bir düzen vardır.

D) Gereksinimler farklı olduğundan ütopyalar da farklıdır.

E) İnsan bencil bir varlık olduğundan toplumsal düzen sağlanmalıdır.2010 YGS

Siyaset nedir?

1.Siyaset kavramı "Arapça" kökenli bir sözcüktür ve "at eğitimi" anlamına gelmektedir.

Siyaset sözcüğünü en pratik şekliyle "ülke, devlet, insan yönetimi " biçiminde tanımlamak mümkündür.

YGS SORU:

Siyaset felsefesi; Siyasi otoriteyle ilgili kavramları açıklamaya,Devletin doğasının, özünün, kaynağının, amacının ne olduğunu, siyasi otoritenin gücünü nasıl sürdürdüğünü belirlemeye,Birey devlet ilişkisini ve bu ilişkinin daha iyi duruma gelip gelemeyeceğini sorgulamaya yönelmiştir.

Bu verilenlere göre, siyaset felsefesinin amacı hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A)Siyaset gerçekliğinin bütünü üzerinde genel bir düşünce üretmekB)Siyasetin tarihi gelişiminin belgelerine ulaşmakC)Bilimlerle işbirliği yaparak, en iyi yönetimi gerçekleştiren toplumu belirlemekD)İnsan doğasını en iyi yansıtan yönetim biçi¬mini bütün toplumlara yaymakE)İnsan düşüncesinin gelişim hızına uygun biryönetim modeli oluşturmak

Machiavelli'ye göre din, ahlak, hukuk alanında ne varsa her şey devlete bağlı olmalı, gerektiğinde otorite bunları bir araç olarak kullanmalıdır. Çünkü din, ahlak ve hukuk, devletin sayesinde ve onun için vardır.

Bu bilgiler aşağıda verilenlerden hangisini desteklemektedir?

A)Bireyler için devlet feda edilebilir.B)İdeal düzen, insanın doğasına aykırıdır.C)Devletin doğuşu hakkındaki görüşler farklıdır.D)Her şey devlet için vardır.E)insana baskı uygulayan bütün değerler yadsınmalıdır.

SİYASET İLE POLİTİKA SÖZCÜĞÜ BİRBİRİNDEN FARKLI KAVRAMLARDIR…AMA GÜNÜMÜZDE EŞ ANLAMLI KULLANILMAKTADIR

Politika sözcüğü ise "Yunanca" kökenlidir. Yunancada "Polis" kent devletlerine verilen isimdir.

2.Politika "devlete ait işler" anlamında kullanılmaktadır.

SİYASET FELSEFESİ NEDİR?

Siyaset felsefesi siyasi yaşamı konu alan, özellikle de devletin özü, kaynağı ve değerinin ne olduğunu araştıran felsefe disiplinidir.

Siyaset felsefesinin, konusu itibariyle, aşağıdaki alanlardan hangisiyle daha çok ilişki içinde olması beklenir ?

A) Psikoloji B) Sosyoloji C) Antropoloji D) Ekoloji E) Fizyoloji

YGS SORU:

SİYASET BİLİMİ NEDİR

Siyaset Bilimini, "siyasal otorite ile ilgili kurumların ve bu kurumların oluşmasında ve işlemesinde rol oynayan davranışların bilimi" olarak tanımlayabiliriz.

Bazı düşünürlere göre “Siyaset felsefesinin işi, ilk örneğini Aristoteles’de bulduğumuz bir siyaset teorisinin yaptığı gibi, devlet biçimlerini sıralamak, özelliklerini ayırt etmek ve giderek bunlar üzerine yargılar vermek değildir. Siyaset felsefesi, belli devlet biçimleri, belli yönetim tipleri hakkında karşılaştırmacı ve yargı verici bir tutumla iş görmez.”Bu görüş aşağıdaki niteliklerden hangisiyle çelişir ?

YGS SORU:

A) Olması gerekeni inceleme B) Evrensel olma C)Varlığı bütünüyle ele alma D) Sübjektif olma E) Deneyle ispatlanabilir olma

SİYASET FELSEFESİNİN KONUSU

• Devletin kaynağı, doğası, amacı ve önemi

• Devletin oluşumu ve sınıflandırılmasında etkili olan görüşlerin incelenmesi

• Ütopyaların yapısı

• Birey ile devlet, itaat ile özgürlük arasındaki ilişki

• Adalet, eşitlik, özgürlük, hak, mülkiyet gibi kavramların açıklanması

Bir siyaset felsefesi ancak çağdaş sorunlardan yola çıkılarak temellendirilebilir. İnsanlık tüm tarihi ve siyasi tecrübelerine rağmen, her zaman için geçerli olabilecek devlet biçimleri ve yönetim tipleri geliştirememiştir. Bu tarihe bağımlılık, bir siyaset felsefesini de her çağda aktüel olandan yola çıkmaya zorlar.«

Buna göre siyaset felsefesinin konusu ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir ?

A) Siyaset felsefesinin olanı değil olması gerekeni incelediği söylenemez.B) Siyaset felsefesi tarihteki siyasi sorunları tekrar ele alarak inceler.C) Siyaset felsefesinin en temel konusu siyasi tarihin sorunlarıdır.D) Siyaset felsefesi her zaman geçerli olabilecek devlet biçimlerini bulmağa uğraşmaz.E) Siyaset felsefesi her çağda kendi çağına ait sorunlardan yola çıkar.

ALMANYA MECLİSİ

ÇİN MECLİSİ

Aristoteles'e göre insan tek başına mutlu olamaz;

amacına tek başına erişemez. Toplumsal bir varlık

olarak insan, özünü, gerçek benini ancak bir toplum

içinde gerçekleştirebilir, insana mutluluk getirecek

düşünsel faaliyet ancak bir toplum içinde söz konusu

olabilir, insanın ahlaki gelişimi ve mutluluğu, erdemli

yaşayışı için devlet vardır.

Aristoteles bu görüşünde aşağıdakilerden hangisini

vurgulamaktadır?

A)insan yaşamının ancak bir toplum içerisinde anlam

kazanacağını

B)Evrensel gerçeklerin zamanla ortaya çıktığını

C)Devletin zor kullanma yetkisine sahip olduğunu

D)Düşüncenin doğal niteliklere göre biçimleneceğini

E)Ahlakın evrensel doğrular içermeyeceğini

SİYASET FELSEFESİ NEREDE DOĞMUŞTURANTİK YUNAN BÖLGESİNDE DOĞMUŞTUR……

Devleti idare eden halka iyilik yapmalıdır. Çünkü halk adalete muhtaçtır. Halkın devlete verebileceği fazla bir şey yoktur ancak, devletin halka verebileceği şey pek çoktur. Eğer bu yapılmaz, zorbalık olursa devlet bozulur. Bundan dolayı halk ve devlet birbirine feda edilmemeli ikisi birlikte varlıklarını sürdürmelidir."Siyaset felsefesiyle ilgili bu paragraftan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir ?

A) İnsanlar düzen içinde yaşama eğilimindedirB) Yönetim biçimi, ortaya çıktığı çağın şartlarını yansıtır.C) Egemenliğin kaynağı halktır.D) İnsanlar için düzen önemli ve gereklidir.E) Devlet halkın ihtiyaçlarını karşılamalıdır.

Aristoteles'e göre insan tek başına mutlu olamaz; amacına tek başına erişemez. Toplumsal bir varlık olarak insan, özünü, gerçek benini ancak bir toplum içinde gerçekleştirebilir, insana mutluluk getirecek düşünsel faaliyet ancak bir toplum içinde söz konusu olabilir, insanın ahlaki gelişimi ve mutluluğu, erdemli yaşayışı için devlet vardır.Aristoteles bu görüşünde aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?

A)insan yaşamının ancak bir toplum içerisinde anlam kazanacağınıB)Evrensel gerçeklerin zamanla ortaya çıktığınıC)Devletin zor kullanma yetkisine sahip olduunuD)Düşüncenin doğal niteliklere göre biçimleneeğiniE)Ahlakın evrensel doğrular içermeyeceğini

Eski yunan şehirleri

Demokrasilere yapılan bir eleştiri de onun siyasetten anlayan, anlamayan herkese ülke kararları üzerinde etki yapma hakkı tanımasıdır.Bu şekilde ehil olmayan birçok insan da önemli görevlere gelip ülkenin yönetiminde söz sahibi olabilmektedir.Bu parçada demokrasinin hangi yönü eleştirilmiştir?

A) Vatandaşlara eşit oy hakkı tanımasıB) Fikir özgürlüğünü güvence altına almasıC) Çoğunluğun görüşünü geçerli kılmasıD) Güçler ayrılığı ilkesini desteklemesiE) Kendini ortadan kaldıracak yolu açık tutması

siyaset felsefesi günümüzde daha çok ‘demokrasi’ kavramı üzerinde durur.

Demokrasi Nedir? Demokrasi Türleri Nelerdir?

Eski Yunan dilinde ‘halk’ anlamına gelen demos ve ‘güç, yönetim, iktidar’ gibi anlamlara gelen kratossözcüklerinin bir araya gelmesiyle oluşturulan demokrasi, verilen sözlük anlamları yan yana getirildiğinde, “halkın gücü, iktidarı” anlamına gelen bir tamlama olarak karşımıza çıkar.

DEMOKRASİ YENİ BİR DÜNYA OLUŞTURMAKTIR……..

Demokrasi Çeşitleri

1) Doğrudan Demokrasi:

Halkın tamamının alınan kararlarda etkili olmasıdır. Doğrudan demokraside meclis yoktur. Bu sebeple uygulanması zordur. Zenginlik ve nüfus azlığı ister.

isviçre nin bazı kantonlarında uygulanmaktadır-nüfusları yaklaşık 1000 kişi civarında olduğu için çok sorun olmuyor-

Doğrudan Demokrasinin uygulandığı isviçrekantonu

DOĞRUDAN DEMOKRASİDE ŞEHİR MEYDANINDA YAPILAN REFERANDUM

2) Yarı Doğrudan Demokrasi:

Temsilciler olmasına rağmen halkın da alınan kararlarda etkili olmasıdır.

ÖRNEK: ingiltere ispanya

3) Temsili Demokrasi:

Halkın, kendi seçtiği temsilciler tarafından idare edilmesidir.

Ekvador

DEMOKRASİ BİR UZLAŞI KÜLTÜRÜDÜR

Demokratik bir düzen ancak hukuk kurallarına bağlı kalınarak var olabilir; hukuk ise yine ancak bağımsız bir yargı ile korunabilir. Hukuku kendi bağımsız vicdanının emrinde iş yapar hale getirmek için onu, devletin yapısı içindeki bürokratik kurumlardan biri gibi düşünmemek, hakimlerin ve savcıların devletin hiyerarşik yapısındaki kamu görevlilerinden bağımsız olmalarını sağlamak gerekir.

Bu parçada siyaset felsefesiyle ilgili hangi kavramlara vurgu yapılmıştır?

A) Egemenlik - Hak B) Hukuk - BürokrasiC) iktidar - Yönetim D) Birey - ToplumE) Sivil toplum - Devlet

Demokrasiyi ve dünyayı daha emniyetli yapmak için demokratik olmayanlarla savaşın gerektiğine inanan toplumlar, felsefe adına savaş verirler. Yaşamın koşullarını ve tarihi değiştirmek isteyenler bir düşüncenin peşinde koşarlar. Felsefe bu tür fikirlerin ve ideaların temelini oluşturur. Fikirleri ve düşünceleri besleyen felsefeler, toplumun istenilen doğrultuda değişmesinide kolaylaştırırlar.

Bu parçaya göre, filozof aşağıdaki görüşlerden hangisini savunmaktadır?

A) Toplumu ve yaşamı değiştirmek isteyenler boş ha¬yallerpeşinde koşarlar.B) Her toplumun kendine ait bir felsefesi vardır.C) Toplumlar mevcut felsefi düşünceden bağımsızdır.D) Toplumların demokratikleşmesi için felsefe zorun¬ludur.E) Dünyayı daha emniyetli yapabilecek en iyi rejim demokrasidir.

DÜNYANIN EN KAPALI DEVLETİ VE CUMHURİYETİ

Anlamının da işaret ettiği üzere, demokrasiyi diğer yönetim biçimlerinden ayıran başlıca özelliklerden biri, yönetenlerin yönetilenlerin hak ve özgürlüklerini korumak ve geliştirmek için çalışmalar; bir başkası da yönetimin kararlarından etkilenen bireyler topluluğunu oluşturan ve seçmen olabilen bireylere verilen yönetime katılım haklarıdır.

Eski Yunan uygarlığında, Atina bir şehir-devleti olarak yönetilirdi ve kadınlar, çocuklar ve köleler dışında herkesin siyasi karar mekanizmalarına doğrudan katılma hakkı bulunurdu. Bu şekilde işleyen demokrasiye, doğrudan demokrasi denir.

TARİHTEKİ İLK SİYASİ MİTİNG

SİYASET FELSEFESİNİN TEMEL KAVRAMLARI

Birey

Toplum

Sivil toplum Devlet:

İktidarMeşruiyet: Yönetim:

Demokrasi:Egemenlik:

Hak:

Hukuk:

Adalet:

İnsan hakları:Yasa:

Bürokrasi:

Laiklik:

BUNLARI BİLMEK GEREKİYOR

. Her insan varlığını korumak, aklıyla belirlediği bir amaca ulaşmak için en uygun yolları denemek, kendi gücünü dilediği gibi kullanmak özgürlüğüne sahiptir.

Yukarıdaki belirleme, aşağıdaki kavramlardan hangisini tanımlar?

A) SiyasetB) Yasa C) HakD) Sorumluluk E) Devlet

Birey :Kendisini başkalarından ayıran,kendisineözgü bir kimliği olan her tek toplumsal insan.

Toplum :Bireylerden oluşan ve kendisine özgü bir yapısı bulunan, aralarında sosyal ilişki ile ortak bir kültürü ve sürekliliği bulunan insan topluluğudur.

Gelişmiş toplum

Devlet :Bir yurt üzerinde yaşayan ortak bir kültür yaratmış olan insanların oluşturduğu hukuksal ve siyasal otoritedir.

İktidar :Yönetme gücünü elinde bulundurma demektir.

Meşruiyet :Egemenliğin haklı nedenlere dayalı olarak kullanılmasını ifade eder.Bir toplumda meşruiyet ya sosyal haklılığa ya da yasalara dayalı olarak kullanılabilir. Yönetim :Bir örgütün ya da bir kurumun belirlenen ilke ve amaçlar doğrultusunda işletilmesidir.

iktidarın kaynağını insanların korunma ihtiyacında gören anlayışa göre, meşru iktidar insanların bu ihtiyacını yasalarla garanti altına alır. Egemenliği altında tuttuğu yurttaşların birbirlerine zarar vermesini önleyemeyen bir iktidar, varlık nedenine aykırı düşeceği için meşruiyetini kaybedecektir.• Tanrısal egemenlik kuramcıları, Tanrının emirlerini yerine getirmeyen iktidarları meşru görmemektedirler. Çünkü onlara göre yönetimler, Tanrının emirlerini uygulatma görevine sahiptir.

Bu parçaya göre "meşruiyet" için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A)Rasyonel ölçülere uygun olarak belirlenen bir yönetim anlayışını yansıtır.B)İktidarın kaynağını toplumun dışında arama düşüncesinden doğar.C)iktidarın kaynağını oluşturan ilkeye uygunluğuna göre belirlenir.D)Birey - devlet ilişkilerinin birey lehine kullanılmasını amaçlar.E)Geleneksel düşüncelerin zamanla ortadankaldırılmasını ifade eder.

Egemenlik :Yönetme gücünün kaynağı yönetme yetkisini elinde bulundurmanın nedenidir.

Hak: Kullanma ve isteme yetkisine sahip olduğumuz şeylerdir.

Kişinin haklarının sınırı, diğer kişinin haklarının sınırın¬dabiter. Bir kişi kendi hakkını kullanırken, diğerinin hakkını çiğnememelidir. Diğerinin hakkına saygı duy¬malıdır. Böylece kişi, elde ettiği haklarla aynı zaman¬da sorumluluğu da kabul eder. Hak, özgürlük ve sorumluluk birlikte birbirlerini anlamlı hale getirirler.

Bu parçadan hareketle, aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A) Hiçbir hak, sonsuz ve sınırsız değildir.B) Hak insana sorumluluk yükler.C) Bir hak, diğer bir hakla sınırlanmıştır.D) insan özgürlüğünden dolayı hakkın sınırını kendi belirler.E) insanlar birbirlerinin hakkına saygı duymalıdır.

Hukuk :Devlet-birey ve birey-birey ilişkilerini düzenleyen yazılı normlar bütünüdür.

Yasa : Hukuku meydana getiren zorlayıcı olan ve yaptırımları bulunan yazılı normların her biridir.

Adalet:

En genel anlamda “ herkese hak ettiğini vermek” tir.

Seçim yasalarının sıklıkla değiştirilmesine rağmen yine de ideal bir seçim yasasına kavuşamamanın en önem¬li nedeni, kanun koyucuların hangi seçim yasasının kendilerine daha fazla avantaj sağlayacağı düşünce¬siyle hareket etmeleridir. Eğer kanun koyucular kendi çıkarlarını bir kenara bırakıp "bilmezlik peçesi" takarak yasa yapsalar daha adil bir yasada karar kılmaları kolaylaşacak, hukukun temel ilkesi olan "herkese eşit değer verme" gerçekleşmiş olacaktır.

Bu parçada sözü edilen "bilmezlik peçesi" kavra¬mıylaaşağıdakilerden hangisine ulaşılmak istenmektedir?

A) Adalet B) Düzen C) ÖzgürlükD) Egemenlik E) Ütopya

Bürokrasi : Kamu alanında çalışan aşamalı(hiyerarşik) bir düzen içinde örgütlenmiş olan memurlar topluluğudur

İşte bürokrasi

Bürokraside her şey ayrıntılı kurallarla belirlenmiştir.

Bu nedenle işler daha yavaş yürümekte ve bürokrasi

eleştirilmektedir. Başlangıçta devletin işlevini yerine

getirmesinde bir araç olan bürokrasinin, günümüzde

siyasi iktidarları engellediği ileri sürülmektedir.

Siyasi gücün emrinde olması gereken bürokrasi,

zamanla bu niteliğini yitirerek kendisi bir siyasi güç

halini almıştır.

Bu parçaya dayanarak bürokrasi ile ilgili aşağıdaki

yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A)Devletin bilgi birikiminden yararlanmasını sağlar.

B)Seçkin insanların işlerini kolaylaştırmaktadır.

C)Devleti dış dünyaya karşı korumayı amaçlar.

D)Olumsuz nitelikleri nedeniyle varoluş amacından

sapabilmektedir.

E)iktidara karşı halkı bilinçlendirme işlevini görür.

İnsan hakları:

İnsanı insan olarak herhangi bir şarta veya statüye bağlı olmadan doğuştan sahip olduğu dokunulamaz, vazgeçilemez, üstün nitelikli ahlaki değerlerdir.

Sivil Toplum:

Sivil toplum, devlet kurumlarının dışında kendini yönlendirebilen, hak ve özgürlüklerini savunabilen özgür ve özerk vatandaşlardan oluşan topluluklardır. Demokrasinin gelişmesiyle bir takım kesimler kendi hak ve çıkarlarını korumak amacıyla örgütlenmeleri sonucu ortaya çıkmıştır. Sivil toplum bir nevi toplumun kendi kendini yönlendirmesidir. Dernekler ve sendikalar sivil topluma örnektir.

Sivil toplum olgusu, günümüzde toplumun, siyasi

otoritenin baskısından kurtulması çabasını ifade

eder. Sivil toplum, bireylerin kendileri ve toplumun

bütünü ile ilgili konularda yönetenleri uyarma, dolaylı

da olsa yönetime katılma işlevini yerine getirerek

demokratik gelişmeye katkıda bulunur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisinde sivil toplumun

amacına yer verilmektedir?

A)Devlet karşısında bireyi güçlü kılmak

B)insanın varoluşunu anlamlı hale getirmek

C)Bireylere, hak ettiğinin üzerinde değer vermek

D)ideal düzen oluşturmak

E)Devletin varlığını ortadan kaldırmak

Laiklik nedir?

devlet yönetiminde herhangi bir dinin referans alınmamasını ve devletin dinler karşısında tarafsız olmasını savunan prensiptir. Fransızca'danTürkçe'ye geçmiş olan "laik" sözcüğü, "din adamı olmayan kimse; din adamı dışında kalan halk" anlamına gelen Latince "laicus" sözcüğünden gelmektedir.

Bir toplumda halkı yönetme gücüne sahip olma ile, o yönetim gücünü yasalara uygun kullanma arasında güçlü bir ilişki vardır.

Burada hangi iki kavram arasındaki ilişki vurgulanmıştır?

A) İktidar - MeşruiyetB) Yönetim - EgemenlikC) Devlet - HukukD) iktidar - YasaE) Sivil toplum – Meşruiyet

SİYASET FELSEFESİNİN TEMEL SORULARI

• Devlet nasıl ortaya çıkmıştır..

• Devlet olmalı mı olmamalı mı?

• İktidar kaynağını nereden alır?

• Egemenlik türleri nelerdir?

• Sivil toplum nedir?

Demokratik yaşamda sivil toplumun yeri nedir?Eşitlik nedir?Adalet nedir?Bürokrasiden vazgeçilebilir mi?En iyi yönetim biçimi nedir?Herkesin memnun olabileceği bir yönetim biçimi olabilir mi?

Nerede bir yöneten ve yönetilen varsa orada siyaset vardır. Nerede siyaset varsa orada farklı düşünceler vardır. Bu nedenle nerede siyaset varsa orada siyaset felsefesi vardır.

Aşağıdakilerden hangisi, siyaset felsefesinde ele alınan sorulardan biri değildir?

A)ideal devlet düzeni var mıdır?B)Egemenlik biçimleri neler?C)Devlet kaynağını nereden alır?D)Vicdan ahlaki eylemin belirleyicisi midir?E)Meşruiyetin kaynağı nedir?

Ibn-i Haldun'a göre insan ilk önce yırtıcı hayvanlardan korunmak için toplum halinde yaşamaya zorunlu olduğunu düşünmüştür.- Gazali ise "Devlet, Tanrı'nın yeryüzündeki

gölgesidir" der.- Yukarıda verilen yargılar siyaset felsefesindeki

hangi temel sorunun cevabıdır? A) Bürokrasinin işlevi nedir?B) Devletin işlevi ve sorumlulukları nelerdir?C) Meşruiyetin ölçütü nedir?D) Egemenliğin kullanılış biçimleri nelerdir?E) Devlet kaynağını nereden alır?

İKTİDAR KAYNAĞINI NEREDEN ALIR?

• İlk yaklaşım iktidarın, toplumun içten ve dıştan gelebilecek tehlikelere karşı korunması ihtiyacından kaynaklandığını söyler.

*İkinci yaklaşım iktidarın kaynağı olarak Tanrı’yı görür.Bu yaklaşıma göre iktidar Tanrı’nın yeryüzündeki temsilcisidir.

iktidarın kaynağı olarak Tanrı’yı görür….VATİKAN

iktidarın kaynağı olarak Tanrı’yı görür….SUUDİ ARABİSTAN

Üçüncü yaklaşıma göre iktidar kaynağını toplumda yaşayan insanların ortak iradesinden alır..

Sofistler genel olarak doğal olanı insanın özüne daha uy¬gun, dolayısıyla doğru ve iyi olarak kabul ederler. Yasal olan ise insanın özüne aykırı yalnızca toplumsal uzlaşma¬nınsonuçları olan şeydir ve dolayısı ile de yapay ve kötü¬dür.

Bu parçadan ulaşılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Devlet meşru ve gerekli bir kurumdur.B) Devletin temel amacı insanın özünü korumaktır.C) Devlet olmadan da uyumlu bir düzen içinde yaşanabi¬lir.D) ideal devlet toplumsal uzlaşmaya dayanır.E) Devletin temel işlevi insanların mutluluğunu sağlamaktır.

KAÇ TÜR EGEMENLİK TARZI VARDIR?

• 1.Geleneksel Egemenlik:

• Geleneksel egemenliği toplumun dayandığı geleneksel değerler (gelenekler, örfler, adetler, görenekler) belirler.Bu egemenlik türü gelişmemiş ilkel toplumlarda geçerlidir. Egemenlik halka değil belirli bir kişiye ya da belirli bir aileye aittir.Emirlik,krallık,şeyhlikvb ülkeler bu egemenlik türüne örnek olarak verilebilir.

2.Karizmatik Egemenlik:Liderde bulunan karizmaya dayalı bir egemenlik türüdür. Karizma üstün ve büyüleyici niteliklere sahip liderleri ifade etmede kullanılan bir terimdir. Karizmatik liderler güçlerini topluma sağladıkları başarılardan alırlar.

KARİZMATİK EGEMENLİK

3.Demokratik ve hukuksal EgemenlikBu egemenlik tarzı insanın akıl ve mantığına dayalıdır.Egemenlik hukuka dayanır ve hukuk kuralları çerçevesinde kullanılır.Egemenliği elde etme ve kullanma yolları ve sınırları anayasalar tarafından belirlenmiştir. İktidarın egemenliği kullanırken halkın iradesini kullanması esastır.

DEVLET NASIL ORTAYA ÇIKMIŞTIR

• Felsefe tarihinde devleti ele alan yaklaşımlar iki ana başlık altında toplanabilirler.

• 1.Devleti Doğal Bir Varlık Sayan Yaklaşımlar: Bu yaklaşımın en önemli temsilcisi Platon’dur.Onagöre toplum insan vücuduna benzer. Nasıl vücudumuzda her organın bir görevi varsa toplumdaki her organın da belli bir görevi bulunmaktadır. Devlet ise insan vücudundaki tüm organların birbiriyle uyumlu çalışmasını sağlayan beyni temsil etmektedir.Devletin belli bir başlangıcı bulunmamaktadır.Ona göre devlet insan toplumuyla birlikte hep vardı ve hep varolmaya da devam edecektir.

2.Devleti Yapay Bir Varlık Sayan Yaklaşımlar: Bu yaklaşımın felsefe tarihindeki en önemli temsilcileri Thomas Hobbes,J.J.Rousseau ve J.Locke’tur. Bunlara göre insan toplulukları başlangıçta “Doğal Durum” adı verilen bir durumda yaşıyorlardı. Doğal durumda insanları yöneten ne kurallar ne de kurumlar bulunuyordu.Daha sonra insanlar barış içinde ve belirli bir düzen içerisinde yaşama gereksinimi duyduklarında devlet düşüncesi ortaya çıktı.Yani onlara göre devlet sonradan insan ihtiyaçlarına cevap vermek üzere oluşturulmuş bir kurumdur.

İDEAL TOPLUM DÜZENİ

• Felsefe tarihinde ideal bir düzenin olup olmadığı tartışmaları iki ana grupta toplanır.Bunlardan ilki ideal bir düzenin olamayacağını öne süren görüşler ve ikincisi ideal bir düzenin olabileceğini öne süren görüşlerdir.

İDEAL BİR DÜZENİN OLAMAYACAĞINI SÖYLEYEN GÖRÜŞLER:

• Sofistlere ve nihilistlere göre ideal bir düzen yoktur.Çünkü düzenin amacı insan mutluluğunu sağlamaktır.Tüm insanların mutluluğunu sağlamak ise olanaksızdır.Buanlamda bugüne kadar hiçbir düzen mutlak insan mutluluğunu sağlayabilmiş ve bundan sonra da sağlayabilecek değildir ve bu yüzden de ideal bir düzenden söz edilemez.

Anarşizme göre ideal bir toplum düzeni yoktur: ingilizlerin tek kadim kuralı olan "kurallar yıkılmak içindir" görüşünü temel alan toplumda her türlü otoriteyi,yönetimi,kurumu yok sayan bir akımdır.komünizmakımının çok daha gelişmişi ve keskin çizgileri olan bir akımdır.ama tehlikeli bir akımdır en azından türkiye'de1965-1985 yılları arasında olanlar bu akımın doğurduğu sonuçlardır.

2.)İDEAL BİR DÜZENİN OLABİLECEĞİNİ ÖNE SÜREN GÖRÜŞLER:

• İkinci ana yaklaşımlar ideal bir düzenin olabileceğini söyleyen yaklaşımlardır.Bu yaklaşımlara göre ise asıl sorun ideal düzeni belirleyen ölçütlerdedir.

a.)Özgürlüğü Temel Alan Yaklaşım (Liberalizm)

Liberalizm olarak bilinen bu görüş Adam Smith,J.Locke ve St Milltarafından savunulmuştur.Bu yaklaşım Batı dünyasının kapitalist üretim tarzının dayandığı felsefi temel olarak karşımıza çıkar.Smith’in “bırakınız yapsınlar , bırakınız geçsinler”sözüyle özetlenebilecek olan liberalizme göre ideal bir düzen mutlak anlamda birey özgürlüğünü sağlayabilen düzendir.Bir düzenin ideal sayılabilmesi için özgürlükçü olması gerekmektedir.

b.)Eşitliği Temel Alan Yaklaşım (Sosyalizm)

Kapitalizme tepki olarak doğmuş, yoksul için daha ideal düzenin ancak eşitliğin sağlanmasıyla gerçekleşebileceğini savunmuşlardır. Temsilcileri Karl Marx, Saint Simon’dur.

Bu yaklaşımın temele eşitliği alması, sosyalist devlet anlayışını ortaya çıkarmıştır.

Özgürlüğün insanlar arasında eşitsizliğe yol açabileceği, dolayısıyla toplumsal barışı tehlikeye sokabileceği görüşünden hareket eder, insanların ekonomik, siyasal ve sosyal bakımdan eşit haklara sahip olduğu sınıfsız bir toplum, ideal bir toplumdur.

Bireyler yönetim yetkisine de eşit şekilde sahip olmalıdır. Herkes devlette temsil edilme ve yönetime katılma bakımından da eşit haklara sahip olmalıdır.

TÜRKİYEDE SOSYALİZMİN ÜÇ SİMGE İSMİ

c.)Adaleti Temel Alan Yaklaşım (Sosyal Hukuk Devleti)

Özgürlüğü veya eşitliği temel alan yaklaşımların dayandığı ekonomik sistemler insan ve toplum problemlerini çözmeye yetememiştir.Bu nedenle daha sonra ideal düzeni belirleyen ölçüt olarak adalet ilkesi öne sürülmüştür.Bu yaklaşıma göre özgürlüğün olmadığı yerde eşitlikten, eşitliğin olmadığı yerde ise özgürlükten söz etmek olanaksızdır.Adalet ilkesini temel alan yaklaşım sosyal hukuk devleti denilen yeni bir devlet modelinin ortaya çıkmasını sağlamıştır.

"ideal bir devleti gözümüzde canlandıralım, o zaman ideal bireyi anlatmak daha kolay olur.

sözüyle Platon, aşağıdakilerden hangisini vurgulamak istemiştir?

A) Devlet, özgürlük esasına dayanmalıdır.B) Her birey devleti için vardır.C) Devlet, bireyin ihtiyaçları için vardır.D) Birey, devleti yansıtan bir ayna gibidir.E) Devletin oluşumunda bireysel farklar yoktur.

Siyaset felsefesinin iki ana problemi

• Karmaşa ,düzen,ütopya

• Birey ve devlet• Karmaşa,yaşanmış bir gerçek

değil,istenmeyen durumu ifade eden kavramdır

• İnsanlık tarihinde karmaşa halinde bir toplum örneği yoktur

Düzen,belirli toplumda karşılıklı ilişkilerin bulunduğu sosyal kurumaları oluşturduğu bir bütündür. Ütopya,Zihinde tasarlanmış bir takım ilkelere göre oluşturulmuş hayali devlet anlayışıdır.

Neden ütopyalar yazılmıştır....

• Devlet sosyal düzenin gerisinde kaldığı zaman ortaya çıkmıştır..

• Geleceğe dönük sosyal gerçeklikle ilgisi olmayan tasarımlardır..

• Daha çok kendi zamanında devleti eleştirmek için tasarlanmıştır...

• Bunlardan bir kısmı istenen ütopyalar bir kısmı ise istenmeyen ütopyalar

Filozoflar içinde yaşadığı devletin şartlarından şikayet etmeye başlayınca, halihazırdaki devletten başka, insanlara sınırsız olanakların ve hakların verildiği bir devlet modeli tasarlamışlardır. Bu düzen arayışı, düşsel öğelerle süslenmiştir. Toplum, buna benzer devlet modelleriyle kurtuluşa erecektir görüşünü savunmuşlardır.

Yukarıda sözü edilen durum, siyaset felsefesindeki hangi kavram ile ilişkilidir?

A) Sivil toplum B) Anarşizm C)Meşruiyet D) ÜtopyaE) Oligarşi

ÜTOPYALAR:Şimdiye kadar öngörülen veya uygulanan hiçbir devlet tarzı mutlak anlamda insan mutluluğunu sağlayamamıştır. Bu yüzden insanlar yeni devlet arayışlarını sürdürmektedirler.Bu çabalar kapsamında düş gücüne dayalı hayali devlet biçimleri de üretilmiştir.Bu hayali düzen tasarımlarına olmayan yer anlamına gelen Ütopya denir.Ütopya hiçbir yerde bulunmayan hayali bir devlet yazınıdır.Tarih içerisinde ütopya yazarları iki başlık altında toplanır:

1.İstenilen Ütopyalar:Bu tür ütopyalar her şeyin yolunda gittiği, toplumsal alanda herhangi bir sorunun bulunmadığı, kusursuz bir devlet ve düzen tasarımını ifade eder.Bunlar iyimser bir bakış açısıyla kaleme alınmış ütopyalardır.Bu tür tasarımlara şunlar örnek olarak verilebilir:a.)Platon : Devletb.)Farabi :El Medinet’ül Fazılac.)Thomas More :Ütopiad.)Campenella :Güneş Ülkesie.) F.Bacon: Yeni Atlantik

PLATON, Devlet adlı ütopyasında

• İyi ideasına göre tasarlanmıştır.• 3 grup yurttaş vardır: işçiler ,bekçiler , yöneticiler..• Beden eğitimi ve müzik gibi 2 eğitimden geçerler..• Askerler hiçbir zaman evlenmezler...Ancak devletin

izniyle evlenebilirler..• Onların çocukları hemen devlet tarafından alınarak

büyütülür..• Bunlar mal ve mülk elde edemezler..• Devlette adalet hakimdir..• Yöneticiler bekçiler içinde yetişmiş olan filozoflardır..

T. More: Ütopia sında;

• Platondan etkilenmiştir, fakat kusursuz devlet tasarımının

• sınırlı olacağını savunmuştur...• Aile Devletin temeli durumundadır..• Para yoktur..hatta önemli şeyleri topraktan, lazımlığı

da altından yaparlar.• Ülkede 54 tane çok güzel kent vardır..• Her kentte, yılda bir kez 30 aile gizli oy ile

yöneticilerini seçerler..• Evlilikte mutluluk önemlidir..• Savaş hayvanca bir iştir.. zorunlu hallerde akıllarıyla

yaparlar...• Çoğunlukla tek tanrıya inanırlar..

CAMPENELLA nın Güneş ülkesinde ;

• Güneş ülkesi daha çok ütopia dan etkilenerek tasarlanılmıştır..

• Ülkede her şey ortaktır..evler, odalar eşler ve eşyalar....• Yemekler ortak bir sofrada yenir..• İnsanlar çok az çalışır.. o da günde yalnız 4 saattir..• Boş zamanlarda beden ve kafanın gelişmesi için çalışırlar..• Ülke yöneticisi rahip Hoh tur bunun yardımcıları sevgi

,akıl ve güçtür.• Sevgi, kadın erkek ilişkisine;Güç, savaşla ilgili

duruma;Akıl;meslek ilişkisine bakar...• Kadınlarla çocuklar ortak paylaşırlır...• Ülkede işiterek bilgi toplayan gizli polis teşkilatı vardır...

Farabi nin Medinetül Fazıla sında

• Farabi ütopyasında Platonda etkilenmiştir...• Erdemli şehri erdemli idareci yönetir..Bu da

seçimle iş başına gelir...• Şehirde herkese liyakatına göre iş verilir...• Şehir aynen bir organizmanın işleyişine

benzer...• Gerçek mutluluğa ancak yardımlaşmayla

ulaşılabilir..• Her kes görevini yaptığı sürece beden

varlığını ve sağlığını sürdürecektir..

2.İstenilmeyen Ütopyalar:

Dünyanın ve toplumun geleceği konusunda iyimser bir bakış açısıyla kaleme alınmış yukarıdaki ütopyaların yanı sıra kötümser bir bakış açısıyla yazılmış ütopyalar da vardır.Bunlar gelecek için karamsardırlar.İnsanlığın geleceğinin özellikle kontrolsüz teknolojik gelişmeler yüzünden kötü olacağına ilişkin bir karamsarlık içermektedirler.Bu ütopyalara şunlar örnek olarak verilebilir:a.)Aldous Huxley :Yeni Dünyab.)George Orwel :1984 Ütopyası

A.Huxley Yeni Dünyasında;

• yeni dünyada halk 10 kişi tarafından yönetilir..

• Bilim teknik inanılmayacak kadar gelişmiştir..

• Ancak yeni dünyaya geçiş yoktur.

• Bütün müzeler kapatılmış ,eski ye ait kitaplar imha edilmiştir.

• Kendisine vahşi denilen adam dahi yeni dünyanın bozulan düzenine dayanamayıp intihar eder.

• Diğer insanlar da da intihar edecek kadar bunalıma girmişlerdir.

Orwel 1984 ütopyası

• 1984 dünya 3 ana bloka bölünecek;

• Birinci blok İngiltere , Amerika ve Batı Avrupa.

• İkinci blok Doğu Avrupa ve Rusya..

• Üçüncü blok Çin ve Japonya...

• Bloklarda yönetim zorbalıkladır..

• İnsanlar korkak , kaypak ve casustur..

• Erdem kavramı ve kimsenin özel hayatı yoktur..insanlar kaygılıdır...

Platon "Devlet", Campenella "Güneş Ülkesi", George Orvvell"1984" adlı eserlerinde "ideal devlef'ten bahsetmişlerdir. Bu eserler okuyucular tarafından çoğunlukla gerçekleşmesi mümkün olmayan eserler olarak nitelendirilmişlerdir.

Burada bahsedilen siyaset felsefesi ile ilgili kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Demokrasi B) Meşruiyet C) Adalet

D) Ütopya E) Bürokrasi

Ütopyalar, bazı ilkelere dayanan hayali bir toplum tasarım-larıdır. Toplumsal düzenin yozlaştığı ve bireylerin ihtiyaçları¬nı karşılayamaz duruma geldiği zaman, bazı düşünürler haksızlıkları giderecek, bozuklukları ortadan kaldıracak, adaleti sağlayacak ve insanları mutlu kılacak toplum düzen¬leri tasarlamıştır.

Bu parçadan hareketle ütopya ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Ütopya, hayal ürünüdür.B) Ütopya, ideal düzen arayışı sonucunda ortaya çıkmış¬tır.C) Ütopya, gelecekle ilgili olmakla birlikte, sosyal gerçek¬likle tam bağdaşmayan tasarımlardır.D) Toplumdaki kargaşa ortamı, ütopyanın oluşumuna ne¬denolmuştur.E) Ütopya,geçmişle geleceği birbirinden koparan toplumsal tasarımlardır.

Birey ve Devlet

• Birey devlet ilişkisinde sorun bu ilişkinin niteliğidir.

• Günümüzde bu ilişki boyun eğen ve eğdiren güç olmaktan çıkmıştır.

• Birey temel hak ve hürriyetlerini bilmekte....,

• Devlet ,halkının özgürlüğünü koruyacak şekilde oluşturulmuştur.

• Devlet otoriteyi amaca uygun olarak kullanır.