Veiligheid op de nationale luchthaven 

Op het tarmac met  de luchthavenpolitie

OperatiOnele cartOgrafie in kaart gebracht _ cOmmunicatie bij rampen en crisissen _ 4 DeastriD user Days

05maart 2010astrid-magazine voor de hulp- en veiligheidsdiensten – www.astrid.be

cOmmunicatie  VOOr  Veiligheid

02

Advertentie

03

vOOraf

In de kille eerste maanden van 2010 hebben zich

twee rampen voorgedaan: de gasexplosie in Luik

en de treinbotsing in Buizingen. Bij beide drama-

tische voorvallen toonde het ASTRID-netwerk zich

een solide partner en een betrouwbaar hulpmid-

del voor alle hulp- en veiligheidsdiensten. In ons

voortdurend streven naar een verdere verbetering

van onze diensten, organiseerden we voor onze

Europese collega’s eind februari in Brussel een

seminarie over de communicatie bij rampen.

De belangrijkste beschouwingen van ASTRID en

de diverse disciplines worden tijdens een seminarie

op de ASTRID User Days toegelicht.

Hetzelfde thema staat ook centraal op onze

traditionele tweedaagse beurs: op 20 en 21 mei

nodigen we u graag uit op de ASTRID User Days

in Tour & Taxis in Brussel. Twee dagen lang kunt

u er de ASTRID-diensten

ontdekken, aan semina-

ries deelnemen, lezingen

en presentaties bijwonen

of een vakbeurs bezich-

tigen waarop we dit jaar

meer dan 40 exposan-

ten verwelkomen. Het

spreekt voor zich dat de

verschillende disciplines er vertegenwoordigd zul-

len zijn. Daarnaast zijn er dit jaar voor het eerst ook

themahoeken, waar ASTRID-teams al uw concrete

vragen zullen beantwoorden.

De ASTRID-medewerkers en ikzelf kijken ernaar

uit om u op de ASTRID User Days te mogen verwel-

komen. In afwachting daarvan, wens ik u alvast

veel leesplezier.

Marc De Buyser

Directeur-generaal

Kom aStRid ontdeKKen

“We nodigen u uit op 20 en 21 mei op onze aStrid user days.

RepoRtageOp het tarmac met de luchthavenpolitie. Bezoek

aan de nationale luchthaven,

waar de politie onder meer

grenscontroles uitvoert

SeRviceDe operationele carto­grafie. Hoe komt deze tool,

die onmisbaar is voor een

goede werking van het CIC,

tot stand?

SeRviceCommunicatie bij zware rampen. De TETRA-

operatoren organiseerden

in februari een Europees

seminarie in Brussel.

en veRdeRActueel

In gebruik

Tips & trucs: hoe het bereik

van uw radio vergroten?

06 14

040519

10

in dit nummeR

caRtogRaFieRepoRtage

aStRid uSeR dayScRiSiScommunicatie

100614 19

is het driemaandelijkse magazine van de nv A.S.T.R.I.D. voor de hulp- en veiligheidsdiensten

in België. Voor een gratis abonnement, meer info of met reacties kunt u terecht bij de redactie, via

switch@astrid.be of via ASTRID, communicatiedienst, Regentlaan 54, 1000 Brussel, T 02 500 67 89,

www.astrid.be _ Verantwoordelijke Uitgever: Daniël Haché, Regentlaan 54, 1000 Brussel _ Coördinatie:

Frederik Langhendries _ Redactie en realisatie: Jansen & Janssen Uitgeverij, www.jaja.be _ Fotografie:

Yann Bertrand, Patricia Derycke, Johan Martens, iStockphoto

04

actueel

Enkele jaren geleden bestelde het Rode Kruis draag-

bare ASTRID-radio’s. Vandaag zijn daar nog pagers

bijgekomen. Ze werden eind januari geactiveerd in

heel Wallonië. In Waals-Brabant bijvoorbeeld kunnen

de Rode Kruis-medewerkers nu zeven pagers inzet-

ten bij hun activiteiten. ‘We waren al heel tevreden

met onze draagbare radio’s: ze hebben een mooie

geluidskwaliteit en een goed bereik’, vertelt Sandri-

ne Mathen, communicatieverantwoordelijke voor

Waals-Brabant. ‘Met de pagers gaan we nu nog een

stap verder. Ze zijn nog handiger om medewerkers te

mobiliseren wanneer een rampenplan wordt afge-

kondigd. De toestellen vormen een mooie aanvulling

op ons alarmsysteem via gsm dat we al hadden, maar

dat snel overbelast raakt. We hebben de zeven pagers

verdeeld onder de personen met een sleutelpositie

in de provincie. De toestellen zijn verbonden met

de 105-meldkamer. Die behandelt niet-dringende

oproepen en staat op de lijst met noodnummers

bij een ramp.

De pagers hebben hun diensten al bewezen bij de

treinramp in Buizingen. Via de toestellen hebben we

heel snel twee voertuigen ter plaatse kunnen sturen:

onze logistieke wagen met materiaal en medewer-

kers die speciaal zijn opgeleid voor rampen, en een

voertuig met alles wat nodig is om een geavanceerde

medische post op te zetten. Tijdens de hele interven-

tie hebben we alle ingezette hulpmiddelen beheerd

via de pagers.’

aStRid-pageRS vooR het Rode KRuiS

Dankzij een goede kennis van de

technieken voor radiocommuni-

catie en de bijbehorende appa-

SimulatietRaining

tijdens de user days kunt u op de stands van tetRasim en aStRid aan een simulatie deelnemen.

Xynthia veRooRzaaKt SchadeAfgelopen zondag 28 februari, na aan-

zienlijke schade aangericht te hebben

aan de Franse Atlantische kust, trof

Xynthia ook België met stortbuien en

windstoten tot 120 km/u. De brand-

weerlui waren dan ook de hele dag

in de weer, en in verscheidene regio‘s

was de schade vrij ernstig: afgerukte

daken, ontwortelde bomen, omge-

waaide elektriciteitspalen, omgevallen

stellingen, losgerukte uithangborden,

gebroken ramen, etc. Hetzelfde gold

voor de streek van Verviers, waar spij-

tig genoeg een gewonde viel door een

boom die op zijn wagen viel.

‘Wij hebben die dag bijna 40 inter-

venties uitgevoerd’, zegt luitenant

Quentin Grégoire van de brandweer

van Verviers. ‘We hebben in feite niet

stilgezeten. Als gevolg van het vele

radioverkeer dat dit met zich mee-

bracht, hebben we een speciale groep

storm aangemaakt in de fleetmap,

die verschilt van de klassieke multi-

disciplinaire werkgroep. Deze groep

beheerde onze vier interventievoertui-

gen en verzekerde de communicatie

die enkel voor ons bestemd was. Want

wat ben je ermee te horen dat elders

een kettingzaag nodig is, wanneer je

bezig bent een gewonde te verzor-

gen?’ Het ASTRID-systeem heeft ons

dus goed geholpen bij het vervullen

van onze taken.

In het midden van de namiddag

was het radioverkeer over het ASTRID-

radionetwerk verdrievoudigd, tot

45.000 minuten verkeer/uur vergele-

ken met de 15.000 gedurende dezelfde

periode een week daarvoor. Buiten

een beschadigde paging-antenne te

Brasschaat (die de dag nadien hersteld

was) en radioproblemen wegens een

aantal huurlijnen, heeft het ASTRID-

netwerk algemeen genomen de

beproevingen van deze verwoestende

storm goed doorstaan.

Wat de queuing betreft, hebben

2 masten in de provincie Antwerpen

en 1 site in de provincie Luik veel

queuing geregistreerd. Queuing houdt

in dat een oproep in de wachtrij wordt

geplaatst en de gebruiker moet wach-

ten alvorens hij verbinding krijgt. De

wachttijd kan gaan van 1 milliseconde

tot enkele seconden.

ratuur kan in moeilijke situaties

tijd gewonnen worden en kunnen

levens gered worden. Opleiding en

training zijn hierbij dan ook onont-

beerlijk. TETRAsim is een Fins bedrijf

dat gespecialiseerd is in de ontwik-

keling van opleidingssoftware die

zeer gebruiksvriendelijk is voor de

eindgebruiker: radiogebruik, DWS,

werking van gespreksgroepen, … In

Duitsland, waar het netwerk BOS-net

0505

in volle uitrol is, wordt deze software

al veelvuldig gebruikt bij de politie-

en brandweerdiensten van verschei-

dene deelstaten (Saksen, Noordrijn-

Westfalen, …). In Finland beschikt het

Emergency Services College (ESC),

waar alle disciplines met betrekking

tot de urgentiediensten les krijgen,

over meer dan 70 simulatoren om

ook de andere organisaties die bij de

openbare veiligheid betrokken zijn,

training te kunnen bieden. In Bel-

gië beschikt het trainingcenter van

ASTRID over TETRAsim-software.

‘Dankzij deze software kan men

op een gebruiksvriendelijke en effi-

ciënte manier oefenen’, legt Merja

Pohjankoski van het bedrijf TETRA-

sim uit. ‘De gebruikers worden in

reële situaties geplaatst, waardoor

ze zich op de werkelijke problemen

kunnen concentreren, waarna

men hen duidelijk maakt op welke

punten ze nog vooruitgang kun-

nen boeken.’

Meer info op www.tetrasim.com.

tijdens de user days kunt u op de stands van tetRasim en aStRid aan een simulatie deelnemen.

Als ASTRID-gebruiker kunt u nu nog makkelijker radio's en pagers bestel-

len. ASTRID heeft namelijk werk gemaakt van een raamovereenkomst. Als

u toestellen uit de raamovereenkomst wilt aankopen bij een leverancier,

hoeft u zelf geen overheidsopdracht meer uit te schrijven. Zo wint u heel

wat tijd, en bent u zeker dat het toestel aan alle technische en functionele

voorwaarden voldoet. Op de lijsten staan ook heel wat accessoires. De

raamovereenkomst voor radio's loopt nog tot 6 januari 2011. Die van de

pagers was normaal gezien al afgelopen, maar werd onlangs verlengd

tot 14 oktober.

RaamoveReenKomSt vooR pageRS veRlengd

meeR inFo www.astrid.be/producten & diensten/raamovereenkomst

Het ASTRID-netwerk heeft het strenge winteroffensief prima doorstaan.

in gebruik

_Wie?SCK•CEN is het Belgische Studiecentrum voor

Kernenergie. Een 650-tal medewerkers zet zich

in voor de bevordering van vreedzame industriële

en medische toepassingen van nucleaire weten-

schap en ioniserende straling.

_Wat?‘In 2007 hebben we twee ASTRID-radio’s in gebruik

genomen en vorig jaar kwamen er nog eens vier

bij. Eén toestel staat permanent bij de bewaking,

een tweede werd in de noodplankamer geplaatst.

De andere radio’s staan ter beschikking van onze

buitenploegen. Iedereen die meedraait in onze

wachtdienst voor noodplanning beschikt ook over

een ASTRID-pager.’

_gebruik?‘Het SCK•CEN neemt deel aan de nucleaire nood-

planoefeningen van het crisiscentrum van de FOD

Binnenlandse Zaken. We maken dan gebruik van

de ASTRID-infrastructuur om de ploegen aan te

sturen die op het terrein de radiologische straling

opmeten. Maar we delen onze gespreksgroep ook

met de andere nucleaire bedrijven in ons land en

met de Civiele Veiligheid. We hebben onze appa-

ratuur nog maar eenmaal bij een reëel incident

moeten inzetten: in augustus 2008, toen bij het

IRE in Fleurus een verhoogde jodiumlozing werd

vastgesteld.’

_tevreden?‘Vroeger deden we een beroep op de analoge

apparatuur van de Civiele Veiligheid, maar daar

lag de gesprekskwaliteit toch stukken lager. Via

het ASTRID-netwerk verloopt de communicatie

zonder meer perfect.’

_Kritiek?‘Onze contacten met politie en medische diensten

verlopen nog altijd via de conventionele kana-

len, zoals telefoon en gsm. Het is aangewezen

om eens de nodige afspraken te maken over een

gemeenschappelijke gespreksgroep. Dat zou de

onderlinge communicatie ongetwijfeld verder ten

goede komen.’

multidiSciplinaiR SucceS

geeRt olySlaegeRS, medeWeRKeR noodplan-ning in het ScK•cen in mol

06

repOrtage

06

Jos Schreurs

Bruno Franckx

<<

<<

achter de schermen op Brussels airport

Donderdag 11 februari, Brussels Airport. Privévliegtuigen vliegen af en aan met staatshoofden en ministers voor een informele Europese top in Brussel. De luchtvaartpolitie is in verhoogde staat van paraatheid. Dat milieuactivisten tijdens de vorige top in Brussel de veiligheidscordons wisten te doorbreken, ligt namelijk nog vers in het geheugen.

achter de schermen op Brussels

0707

Jef Vander Kuylen<<

van de controleposten op de openbare weg aan

de commandopost melden dat een voertuig dat

niet op de lijst staat, de buitenste perimeter

binnen wil. De commandopost checkt de naam

van de chauffeur en geeft de toestemming om

hem door te laten.

ideaal testmoment‘Vandaag is eigenlijk een test om na te gaan

of de nieuwe afspraken met betrekking tot

de veiligheid in de praktijk werken,’ vertelt Jos

Schreurs. Na het incident met de milieuactivis-

ten bij het Justus Lipsiusgebouw en ook naar

aanleiding van het nakende Europese voor-

zitterschap van België, hebben alle betrokken

diensten beslist om de veiligheid rond de Euro-

pese topontmoetingen te verhogen. ‘Vandaag

is een beperkte top. Het ideale moment dus om

de verstrengde regels uit te testen.’

Samen met Jef Vander Kuylen van het Con-

tact- en Informatieteam van de luchtvaartpo-

litie gaan we ter plaatse om de aankomst van

Gordon Brown mee te volgen. De manschappen

beveiligen al sinds 7.30 uur in de bijtende vries-

kou dat deel van de luchthaven dat is voorbe-

houden voor het privévliegverkeer. Het toestel

van Brown wordt rond 11.45 uur verwacht.

Een van de voornaamste nieuwe regels bij

aankomst en vertrek op de luchthaven, is de

beperking van het aantal voertuigen in de

colonne van een staatshoofd of minister. Het

is soms moeilijk een evenwicht te vinden tus-

sen veiligheid en protocol. Maar vroeger werd

er soms echt overdreven. Er stonden soms

Bye, Bye BRoWnn de dispatching van de luchtha-

venpolitie beluistert Jos Schreurs

verschillende gespreksgroepen. Hij

staat in voortdurend contact met de CIC’s van

Leuven en Brussel en met de staff car van de

federale politie Er wordt overlegd tussen de

luchtvaartpolitie en Brussels Airport Security, de

wegpolitie, het crisiscentrum van de regering

en andere betrokken diensten.

Wachten op vipsEr landen vanochtend 14 delegaties uit alle

hoeken van Europa. De luchtvaartpolitie moet

de veiligheid bij aankomst verzekeren, de vips

overdragen aan de wegpolitie en ervoor zorgen

dat de colonnes vlot en veilig Zaventem kunnen

verlaten. De plannen van de vips veranderen

voortdurend. Zo begint de top blijkbaar twee

uur later dan gepland. De luchthavenpolitie

kan gelukkig wel volgen waar de vliegtuigen

zich bevinden in het Belgische luchtruim, zodat

ze zich op de grond kunnen voorbereiden op de

komst van de hoogwaardigheidsbekleders. Mer-

kel en Sarkozy zijn al ter plaatse, de Britse pre-

mier Gordon Brown is de enige grote naam die

nog wordt verwacht. Opeens geeft hij aan dat

hij een onvoorziene persconferentie wil geven

in de aankomstterminal van de privévluchten.

De luchtvaartpolitie heeft voor de top drie

interventieploegen en zes verkeersploegen

ingezet op het terrein, aangevuld met agenten

van het interventiekorps ter ondersteuning.

Rond het tarmac zijn verschillende veiligheids-

perimeters ingesteld. Op de radio horen we een

I zelfs journalisten

mee op het tarmac.

Hoe minder mensen

daar rondlopen, hoe

beter de veiligheid te

controleren is.’

colonne in bewegingJef Vander Kuylen

luistert voortdurend

naar zijn ASTRID-

radio, via een oortje.

In de luchthaven is er immers vaak veel lawaai.

‘Ik neem mijn radio altijd mee en stimuleer ook

de collega’s om dat te doen. Je kunt daar veel

tijd mee winnen. Door mee te luisteren, ben je

voortdurend op de hoogte van wat er aan het

gebeuren is en waar er een interventie nodig is.

Wie weet ben je toevallig net vlakbij.’

Uiteindelijk krijgt hij van op het tarmac het

verlossende bericht: ‘Colonne zet zich in bewe-

ging’. Met de wegpolitie voor- en achterop komt

Brown in de aankomstterminal aan. Daar houdt

hij zijn onaangekondigde persmoment, voor

welgeteld één journalist. De zone wordt volledig

geïsoleerd tot hij weer buitenkomt. Om 12.37 uur

rijdt de Britse colonne weg, richting Europese

top. Een colonne tegengehouden lijnbussen

volgt. Alles wordt opgebroken en de manschap-

pen kunnen zich eindelijk gaan opwarmen.

Amper een halve dag later schiet alles weer in

gang, om het vertrek van dezelfde buitenlandse

delegaties in goede banen te leiden. ☐

de luchtvaartpolitie is een onderdeel van de algemene directie Bestuurlijke politie van de federale politie, net als bijvoorbeeld de wegpolitie. Op Zaventem bestaat het korps uit ongeveer 430 personen. hun hoofdopdracht is de grenscontrole. ‘Wie de Schengenzone binnenkomt, moet voldoen aan bepaalde voorwaarden, en dat controleren 

de luchtvaaRtpolitie wij,’ zegt hoofdcommissaris Bruno Franckx. ‘daarvoor wordt zo’n 270 à 280 man ingezet. We detecteren vervalste documenten en sporen onder meer nieuwe filières op. Ook staan we in voor de verwijderingen en uitwijzingen.’

daarnaast is de luchtvaartpolitie verantwoordelijk voor de politiezorg op de luchthaven: klachten en aangiften afhandelen, het verkeer regelen, de openbare orde verzekeren, vips beveiligen enzovoort. de luchthaven is een dorp op zich: er werken zo’n 25.000 mensen en er passeren per maand 1 tot soms bijna 2 miljoen passagiers.

multidisciplinaire communicatie is van levensbelang op Brussels airport.

‘dat hebben we goed gemerkt bij de crash van het Kalitta-vrachtvliegtuig in mei 2008. de luchthaven ligt in drie gemeenten en in drie verschillende politiezones. Bij die crash hebben we heel goed kunnen samenwerken met de omliggende zones, mede dankzij de aStrid-communicatie. het zou natuurlijk nog beter zijn mochten ook de veiligheids- en andere diensten van de luchthaven zelf met aStrid-radio’s werken. dat is nu helaas niet het geval.’

08

Advertentie

Een kwestie van vertrouwenDe EADS TETRA terminals voorzien u van probleemloze, betrouwbare communicaties.Duidelijk leesbaar hoge resolutie kleurenscherm, spraak terugkoppeling, uitmuntendgebruiksgemak, in uw eigen taal, waypoint navigatie en Java™ toepassingen. De mobiele radio TMR880i en de draagbare radios THR880i en THR880i Ex verheffen uw professionele communicaties naar een hogere dimensie.

For the Security of all.

www.eads.com/pmr

Java™ is een geregistreerd handelsmerk van Sun Microsystems Inc

www.aegtranzcom.com

Authorised distributor

09

Advertentie

010

E

service

en incident in Antwerpen vorige

zomer illustreert perfect welke

problemen een operationele car-

tografie kan inhouden. In augustus liep er in

de meldkamer in Wilrijk een vraag binnen voor

een interventie bij een overval in Berchem. De

operator deed er meer dan vijf minuten over om

te antwoorden: de straat stond niet op de kaart

die hij ter beschikking had. Bovendien reed de

patrouille die naar de nieuwe wijk in Berchem

werd gestuurd eerst een verkeerde straat in.

‘Het probleem in België is dat we moeten

wachten tot de straat gepubliceerd staat in het

Rijksregister voor we ze op een kaart kunnen

aanbrengen’, zegt Thomas Löser, verantwoor-

delijke voor de cartografie bij ASTRID. ‘Soms

is dat maanden nadat de straat in gebruik is

genomen. Op die manier komen we in situ-

aties terecht zoals die in Antwerpen vorige

zomer. Een incident kan zich bovendien voor-

doen in een straat die nog niet afgewerkt is.

Het systeem kent nog meer beperkingen: de

gemeentes moeten de nieuwe of gewijzigde

namen melden, maar niet de veranderde infra-

structuur of trajecten van de straten. Gelukkig

zijn sommige gemeenten proactief: ze sturen

hun informatie en plannen op naar het NGI

dat voor ons de kaarten aanpast. De CIC’s en

de hulpcentra beschikken ook over tools om

in dringende gevallen zelf veranderingen aan

te brengen zonder te moeten wachten op de

volgende update.’

Streven naar de beste weergave van de realiteit op het terreinCartografie is dus essentieel voor de CIC’s en de

hulpcentra. Het eerste wat een operator vraagt,

is waar het incident plaatsvond. Aan de hand

van die plaatsbepaling beslist hij dan welke

dienst het best ter plaatse kan gaan.

‘Een kaart is nooit honderd procent correct’,

legt Thomas Löser uit. ‘Dat is een bron van frus-

tratie bij onze gebruikers. Je moet weten dat er

in elke provincie gemiddeld 2 000 oproepen

binnenkomen per dag. Dat betekent dat er

dagelijks zo’n 2 000 posities moeten worden

bepaald per provincie. Er zijn maar weinig

organisaties in België die dat kunnen. Je moet

verschillende informatiebronnen combineren

om te komen tot een zo nauwkeurig mogelijke

benadering van de realiteit op het terrein.

in de categorie kaarten aanpassen gaat het cic van de provincie luik met de hoofdprijs lopen. de geoman die zoveel ijver aan de dag legt in de kantoren in de St-léonardstraat, is eigenlijk een geowoman. Ze past de kaart tot zelfs vijftig keer per maand aan. ‘We zijn met verschillende operationele programmeurs en we verdelen de taken onder elkaar’, legt Sylvie Sauvage uit. ‘ik kreeg de cartografie onder mijn hoede, ongetwijfeld omdat ik veel geduld heb. het is belangrijk dat we, tussen de updates van het ngi door, tijdelijk onze kaarten kunnen 

aanpassen. de efficiëntie van de interventies op het terrein staat hier op het spel. meestal zijn het de calltakers die me problemen signaleren. Soms vinden ze een straat niet terug, soms is er in een bepaalde gemeente een nieuwe verkaveling bijgekomen … ik breng dan bij benadering het nieuwe element aan. Op die manier kunnen we de tijd overbruggen tot de volgende update. tegelijk breng ik het ngi via een speciaal formulier op de hoogte van de wijziging, zodat ze die in hun volgende versie kunnen opnemen.’

een toegeWijde geoWoman

Voor de Centra voor Informatie en Communicatie (CIC’s) en de hulpcentra (HCS) is een operationele cartografie onmisbaar. Elke dag voeren die per provincie namelijk zo’n 2000 positiebepalingen uit. De cartografie bevat niet alleen een kaart met alle wegen, maar ook operationele gegevens verbonden aan de gebruikers en specifieke data, zoals het leidingennet van Fluxys en, voor Brussel, de Urbis gegevens over de stad. ASTRID ziet erop toe dat de kaarten perfect geïntegreerd worden in de CIC’s en dat de updates zo precies en zo snel mogelijk gebeuren.

© B

russ

els

Urb

IS®©

– D

istr

ibu

tion

& c

opyr

igh

t CIR

B-C

IBG

011

Als iemand de nummers 100, 101 of 112 belt met

een vaste telefoon, ontvangt de operator met-

een het adres via de databank van Belgacom.

Soms moet je de naam van de straat toch wat

aanpassen om hem te doen kloppen met die

op de kaart. Neem nu de Waversesteenweg

in Brussel. Die loopt door drie gemeenten, en

wordt op drie verschillende manieren geschre-

ven: Waversesteenweg, Waverse Steenweg en

Steenweg op Waver. Het Rijksregister heeft

de straat dus op drie verschillende manieren

opgenomen. Dat geeft grote problemen voor

de operator!

Wanneer de oproep via een gsm binnen-

loopt, moet de operator het adres intypen. Als

de straat niet in de databank zit, dan kan de

operator nog andere hulpmiddelen inroepen.

Herkenningspunten bijvoorbeeld (kerken,

historische gebouwen …), of hoogtelijnen, als

de oproep uit een streek komt waar er grote

niveauverschillen zijn zoals de Ardennen. Het is

de bedoeling dat dat allemaal zo snel mogelijk

gebeurt. De operator kan een beroep doen op

verschillende tools wanneer de positiebepaling

niet automatisch gebeurt.

Het systeem kan nog terugvallen op een derde

niveau: de ruimtelijke analyse. Wanneer de

operator een adres intypt, zal het systeem auto-

matisch controleren of zich nog andere inci-

de aangepaste kaarten worden geleverd door het ngi, maar het is intergraph dat de gegevens van het ngi invoert en installeert in de cic's en de hulpcentra. de installatie gebeurt eerst in het opleidingssysteem van het cic, zodat sommige controles en wijzigingen van gegevens indien nodig nog kunnen worden uitgevoerd. daarna pas wordt de aangepaste kaart operationeel.de installatie van de kaarten op werkstations van de cic's en in sommige disp/S wordt direct uitgevoerd door intergraph. Voor de disp/S waar de installatie niet op afstand kan gebeuren, komt het Fit (Field intervention team) van aStrid ter plaatse om de installatie uit te voeren.de updates van toepassingen van type i/mobile, disp/n en cadViewer zijn beschikbaar op het beveiligde extranet van aStrid via www.astrid.be. er wordt een infomail gestuurd wanneer er een nieuwe provinciekaart beschikbaar is op het extranet.

inStallatie van aangepaSte KaaRten in de nieuWe pRoceduRe:

denten hebben voorgedaan in de buurt. Op die

manier kun je controleren of een incident niet

het gevolg is van een ander incident waarvoor

al een interventie plaatsvindt. De ruimtelijke

analyse maakt het ook mogelijk om aan een

bepaald adres speciale instructies te koppelen.

Als er een markt plaatsvindt op een bepaalde

dag, zijn de straten rondom afgesloten bijvoor-

beeld, en Seveso-bedrijven in de buurt vragen

soms om speciale maatregelen. De ruimtelijke

analyse stelt de operator ook in staat om een

plan te openen wanneer de interventie moet

gebeuren in een openbaar gebouw.’

nieuwe procedureASTRID is niet de producent of eigenaar van

de cartografische informatie en levert dus zelf

geen enkele kaart aan. Wel coördineert ze het

werk van verschillende gespecialiseerde leve-

ranciers. Oorspronkelijk had de FOD Binnen-

landse Zaken een contract met de firma Tele

Atlas voor drie partners: de federale politie, de

civiele bescherming en ASTRID.

‘In 2006 hebben we beslist om het contract

stop te zetten, want de geleverde diensten

beantwoordden niet aan onze noden, noch

aan die van onze gebruikers’, zegt Thomas Löser.

‘Vandaag past het NGI (zie ook kaderstuk op

volgende blz.) onze kaarten aan op basis van

KaaRten op taFeliaangepataFel

« Thomas Löser

¬

© IG

N –

ww

w.n

gi.b

e

012

service

de gegevens van Tele Atlas. De eigenaars zijn

Tele Atlas, het NGI dat zijn eigen updates levert

en onze gebruikers die elke dag aanpassingen

verzamelen en ons toesturen.

Om die aanpassingen in goede banen te

leiden, heeft elke provincie een Geoman aan-

geduid (zie ook kaderstukje op blz. 10) die alle

wijzigingen per provincie centraliseert: nieuwe

elementen, dingen die ontbraken, operatio-

nele info. Hij brengt alle aanpassingen aan op

een speciaal formulier dat dan doorgestuurd

wordt naar het NGI. Voor dringende gevallen

kan hij een tool gebruiken om de aanpassin-

gen zelf uit te voeren op de kaart. De Geoman

is de enige contactpersoon in elke provincie

voor alle aanvragen tot het aanpassen van een

provinciale kaart.

Tijd is bij dit alles cruciaal. Het is absoluut

noodzakelijk dat de kaarten zo vaak en zo pre-

cies mogelijk up-to-date worden gehouden.

Op 1 september 2006 volgde het nationaal geografisch instituut (ngi) tele atlas op als leverancier van updates voor kaarten die bestemd zijn voor de cic’s en de hulpcentra. twee personen werken er fulltime voor aStrid. Ze verzamelen alle informatie die nodig is voor de updates. Ze analyseren ook de aanpassingen die de cic’s aanvragen, bekijken of die aanpassingen relevant zijn en brengen die dan aan op de kaarten. alles samen een precisiewerk dat een grote nauwkeurigheid vereist, zowel bij het verwerken als bij het beheren van de informatie.‘Oorspronkelijk had aStrid ons gevraagd om het beheer van de kaarten tijdelijk over te nemen’, vertelt Jean-pierre mouton, hoofd van het bureau voor inlichtingen en externe bronnen bij het ngi. ‘We hadden onszelf net tot doel gesteld om elk jaar ons wegennet volledig te updaten, en die opdracht paste volledig in dat project. uiteindelijk bleek dat het realistischer was om de aanpassingen uit te voeren in een cyclus van drie jaar. tegen eind 2011 zullen alle Belgische wegen dus up-to-date in de databank van onze itgi (topogeografische inventaris) zitten. het is echter niet onze bedoeling om ook verkeersgegevens te verzamelen (rijrichting, snelheidsbeperkingen …); we doen niet aan routeberekening. Voor aStrid is het belangrijk om kaarten te hebben die gebaseerd zijn op die van het ngi, maar met input van externe bronnen die gespecialiseerd zijn in routeberekening. Ons sterkste punt is topologie en topografie: we kunnen bossen lokaliseren, veranderingen in niveaus, gebouwen enzovoort.’in het kader van de samenwerking met aStrid, staat het ngi in contact met de cic’s en ook met intergraph, dat de nodige computerprogramma’s leverde.‘echt maatwerk is dat’, vindt Jean-pierre mouton. ‘alles is zo ontworpen dat we onze taken efficiënt kunnen uitvoeren. Voortaan is er maar één register met updates (het logboek) dat circuleert tussen ons en de cic’s. Wanneer een geoman een formulier invult, dan genereert hij daarmee in het logboek een entry in de vorm van een excel-bestand. dat bestand ontvangen we per e-mail. als we klikken op de entry verschijnt de informatie, dankzij een speciaal ontworpen programma. Onze taak bestaat er dan in om de kaarten die door de cic’s worden gebruikt up-to-date te houden. de eerste bron van informatie zijn de cic’s zelf via het register met updates. Ze sturen ons elk jaar duizenden aanpassingen door. een andere informatiebron zijn de gemeenten zelf. Soms geven ze ons rechtstreeks hun wijzigingen door, soms vragen wij aan hen hoe relevant een bepaalde aanpassing is. natuurlijk hebben we ook een akkoord met het rijksregister dat een lijst samenstelt van alle wegen in België. We hebben hun databank gekocht en we ontvangen geregeld updates. het rijksregister is echter alleen geïnteresseerd in straten die bewoond zijn, die nuttig zijn voor hun volkstelling. dat is voor ons natuurlijk niet voldoende. Ongevallen en incidenten doen zich overal voor, ook in onbewoonde straten. Bovendien moeten de gemeenten alleen de nieuwe of gewijzigde namen van straten doorgeven aan het rijksregister, en niet hun traject. We hebben ook nog eens onze jaarlijkse luchtopnames gebruikt om de campings in kaart te brengen, privé bedrijfszones, toegangswegen tot ziekenhuizen enzovoort.’

het ngi: een SteRKe paRtneR

Sinds vorige herfst hebben we een nieuwe

procedure ingevoerd met nog kortere leve-

ringstijden en vaste tijdstippen. We hebben

een testfase gelanceerd voor regelmatige leve-

ringen: om de zes maanden, om uiteindelijk te

komen tot een update om de drie maanden.

Ook al is het beheer van de cartografie een zeer

complexe aangelegenheid die je met veel aan-

dacht en zorg moet uitvoeren, toch doen we er

alles aan om de technieken en de coördinatie

tussen de verschillende spelers te verbeteren.’

De grootste uitdaging bij het invoeren van de

verschillende gegevens is om te komen tot wat

de gebruikers een intelligente kaart noemen.

Met andere woorden, een kaart die rekening

houdt met operationele noden en technische

beperkingen en met het onderhoud.

‘Naast het lokaliseren heeft de operator, afhan-

kelijk van het CIC waarvan hij afhangt, extra

informatie nodig. Je moet die op een intelligente

manier leveren. De pijpleidingen van Fluxys inte-

greren is een stap die de ruimtelijke analyse ten

goede komt. Een stratenkaart beantwoordt eer-

der aan een nood aan positiebepaling. Er loopt

ook een mooi project met het CIBG (Centrum

voor Informatica voor het Brusselse Gewest).

Hun Urbis-kaart werd geïntegreerd in onze car-

tografie en wordt gebruikt door de operators van

Brussel: de contouren en het profiel van elk huis,

elk gebouw staan er nauwkeurig in beschreven.

Een project dat ik graag zou uitbreiden tot alle

grote steden van België.’ ☐

¬

013

Advertentie

www.ceotronics.com

Nieuw: CT-MultiCom

Multifunctioneel:

* Grote zendknop

* Softkey voor b.v. volumeregeling

* Softkey met beschermring voorb.v. noodoproep

* 4-polige Nexus aansluiting

* 3,5 mm aansluiting voor oortelefoon

* LED werkingsaanduiding

* Omnidirectionele microfoon

* Kunststof behuizing: slagvast en moeilijk ontvlambaar

* Riemclip 360º draaibaar

* IP65 (bescherming tegen stof en waterstralen)

* Ook in ATEX verkrijgbaar

CT-MultiCom: De robuuste CeoTronics RemoteUnitvoor portofoons, met geïntegreerde luidspreker /

microfoon en aansluitmogelijkheden voor spreek- /luistersystemen.

jan.van.pelt@ceotronics.comTel +31 78 6510299

Bezoek ons op:

Advertentie

014

service

tetRa geBRuiKen Bij RampenEr gaapt een diep kloof tussen de manier waarop radio’s en pagers dagelijks worden gebruikt en de manier waarop dat gebeurt bij grote rampen. Enkele dagen na de treinramp in Buizingen had in Brussel een – lang vooraf gepland – seminarie plaats waar de Europese gebruikers van de TETRA-netwerken elkaar ontmoetten in het kader van de Public Safety Radiocommunication Group (PSRG). Het doel: ervaringen uitwisselen om samen een oplossing te vinden voor veel voorkomende problemen.

e crash van een toestel van Turkish

Airlines in de buurt van Schiphol op

25 februari 2009, de aanslag op de

Nederlandse koninklijke familie in Apeldoorn

door een dolle autobestuurder op 30 april van

datzelfde jaar, de zware overstromingen in het

Engelse graafschap Cumbria vorige zomer,

de treinramp in Buizingen … Het zijn maar

enkele voorbeelden van recente rampen in

Europa die aan bod kwamen in het seminarie

van 23 februari in Brussel. Hoe functioneert

het TETRA-netwerk in die omstandighe-

den? Hoe maken de teams op het terrein de

switch tussen een routineus gebruik van de

radio en een gebruik in een stressvolle situ-

atie zoals een zware ramp? Hoe zit het met

de multidisciplinariteit van de fleetmap?

‘De crash in Schiphol gebeurde op een moei-

lijk bereikbare plaats met beperkte toegang’,

vertelt Herman van Sprakelaar, hoofd Tactisch

Beheer van het C2000-systeem in Nederland.

‘In de dertig minuten die het belangrijkst waren

voor het rampenmanagement, hebben we tot

zeshonderd oproepen geregistreerd op de mast

die het dichtst bij de ramp stond. Zo’n honderd

gespreksgroepen hebben op hetzelfde moment

samengewerkt. Ons systeem is wat dichtgeslibd

en er waren vertragingen: het duurde soms der-

tig minuten voor een oproep binnenkwam. Het

systeem is wel blijven functioneren en heeft alle

oproepen doorgestuurd. Voor mij is de conclusie

duidelijk: ook al werkt de technologie prima,

het is nog altijd de gebruiker die bepaalt hoe

goed het systeem functioneert. Bij de crash

op Schiphol was er een zekere kloof tussen de

procedures en het gedrag van individuele per-

sonen: de gebruikers waren het niet gewoon

van om te gaan met vertragingen en wisten

niet wat ze moesten doen in zo’n geval.’

D

015

tetRa geBRuiKen Bij Rampen

goede radiodisciplineOok bij het beheer van de treinramp in Halle

heeft het technische systeem zijn veerkracht

bewezen, zelfs al waren er maar twee masten

in de buurt met elk niet meer dan twee carri-

ers. ‘Tijdens de hele interventie was de gemid-

delde wachttijd voor een oproep niet meer

dan een halve seconde’, vertelt Jean-Philippe

Deckers, Head of Radio Networks Performance

& Optimization bij ASTRID. ‘Natuurlijk moet je

rekening houden met tijdelijke verschillen. Op

bepaalde momenten lagen de resultaten met

andere woorden lager dan de gemiddelden. We

hebben gedurende heel korte periodes opstop-

pingen gehad. De mooie technische resultaten

hebben veel te maken met de goede manier

van werken op het terrein: weinig individuele

oproepen (maar 3 %), een efficiënt gebruik van

de fleetmap en crisisgespreksgroepen en een

goede radiodiscipline. Dat bewijst dat je bij een

efficiënte manier van werken minder capaciteit

nodig hebt.’

Ook de Britten zien het belang van een prak-

tijkgerichte training in. ‘Hoe goed ze ook zijn

voorbereid, grote evenementen lopen altijd

ij Rampen

een groter risico om uit te draaien op een ramp’,

zegt Kenn Coats, al meer dan 32 jaar lid van

verschillende Britse politiediensten. Coats is ook

de architect van het Airwave TETRA-netwerk. ‘Je

moet op het ergste voorbereid zijn en leren uit

de moeilijkheden die vaak opduiken bij grote

rampen: problemen waar je voor de eerste keer

mee te maken krijgt, zoals queuing*, handelin-

gen die je moet uitvoeren onder stress, het feit

dat je niet vertrouwd bent met de omschakeling

van gespreksgroepen en met rampenplannen

of, meer in het algemeen, met de manier van

werken van TETRA. Vandaag is iedereen gewoon

om te communiceren via een gsm, en daarmee

kun je uren na elkaar spreken. Het is niet zo

makkelijk om van die gewoonte af te stap-

pen wanneer je op een TETRA-netwerk over-

schakelt. Gebruikers volgen nu een eenmalige

korte basisopleiding, waarbij ze kennis opdoen

over het netwerk, de radio, de fleetmap … Ik

ben er echter rotsvast van overtuigd dat ze

ook regelmatig praktijkgerichte trainingen en

oefeningen zouden moeten krijgen: je moet

gebruikers en communicatiesystemen ook tes-

ten in zo realistisch mogelijke stress-situaties

die een multidisciplinaire aanpak vragen.’

Nog een ander thema dat op het seminarie

vaak opdook: wat is voldoende capaciteit? Is

dat capaciteit die prima resultaten levert bij

een routinematig gebruik, met een supplement

voor zogenaamde risicozones? Het antwoord is

niet eenvoudig, want incidenten kunnen zich

om het even waar voordoen, en vooral daar

waar je ze helemaal niet verwacht … ☐

Dit thema zal nog meer uitgediept worden

tijdens een van de seminaries op de ASTRID

User Days (zie ook bijgevoegde folder).

* Queuing houdt in dat een oproep in de wachtrij wordt geplaatst en de radiogebruiker moet wachten tot hij verbinding krijgt. De wachttijd varieert van 1 milliseconde tot enkele seconden.

“ Bij een efficiënte manier van werken heb je minder capaciteit nodig.

RES.Qis de oplossing voor een optimaal beheer van uw paging oproepen

www.swissphone.com

Paging

Bevestiging

Positiebepaling

Statusaanvraag

Kom op ASTRID user days 2010

kennismaken met onze producten

op de stands van AEG Belgium en Zenitel.

RES.Q is gevalideerd voor gebruik op het ASTRID-netwerk. Voor een demonstratie kunt u terecht bij onze partners:

POCSAG

GPS

GPRS / SMS

2009-03 INT RESQ Switch_NL_ASTRID USER DAYS.indd 1 03.02.2010 14:21:10

Advertentie

Today & Tomorrow

Flexibility

Continuity

Reliability

Security

Innovation

Advertentie

017

Raadgevend comitÉ van geBRuiKeRS10 jaaRRaadgevend comitÉ van geBRuiKeRS

017

user Days

In tien jaar tijd heeft het Raadgevend Comite van Gebruikers (RCG) een constructief partnership

opgebouwd met ASTRID. Meer en meer neemt het comité een sleutelpositie in bij de

verbetering van de diensten en de communicatie met de gebruikers.

ort nadat ASTRID het levenslicht zag, werd het

Raadgevend Comité van Gebruikers boven het

doopvont gehouden. De politici wilden namelijk

de gebruikersorganisaties betrekken bij het ontstaan en

de ontwikkeling van het ASTRID-netwerk. Sinds tien jaar

vertegenwoordigt het RCG de belangen van alle openbare

en privé- organisaties die het ASTRID-netwerk gebruiken.

Het Comité bestaat uit vertegenwoordigers van de brand-

weer, Volksgezondheid, lokale en federale politie, Civiele

Bescherming, Defensie, douane, het Rode

Kruis en het Coördinatie- en Crisiscentrum

van de Regering. Naast de maandelijkse

vergaderingen vinden geregeld workshops

en seminaries plaats onder leiding van

experts die specifieke thema's behande-

len als dekking, capaciteit en onderhoud.

In een omgeving op nationaal niveau

die constant in beweging is en waarbij

verschillende disciplines betrokken zijn,

moeten de noden van de gebruikersorga-

nisaties permanent geëvalueerd en aan-

gepast worden. Het doel van het RCG is de

gebruikers een radio- en pagingsysteem te

garanderen dat niet alleen betrouwbaar is, maar ook dag

en nacht te bereiken – overal waar nodig, in alle omstan-

digheden en tegen een goede prijs-kwaliteitverhouding.

Om de efficiëntie, veiligheid en werking van het systeem

te realiseren, te onderhouden en stap voor stap te ver-

beteren, moet er een adequaat antwoord komen op een

hele reeks vragen. Hoe ga je om met multidisciplinaire

communicatieplannen in een omgeving die permanent

in beweging is? Hoe definieer je de prioriteiten en de

parameters om de dekking in en buiten gebouwen te

verbeteren? Hoe garandeer je de betrouwbaarheid en

de permanente beschikbaarheid van de systemen? Hoe

definieer je de prioriteitsprincipes voor de toegang tot

het netwerk? Hoe garandeer je de rechten en het belang

van de gebruikers?

Vandaag gaat de prioriteit van het RCG uit naar een

betere dekking indoor en outdoor, een grotere capaciteit

(vooral omdat de gegevenstoepassingen in de toekomst

nog zullen toenemen), de betrouwbaarheid en bereikbaar-

heid van de systemen (door stap voor stap een onderhouds-

strategie te ontwikkelen in overleg met ASTRID), de prijs-

kwaliteitverhouding en het ontwikkelen van operationele

gegevenstoepassingen. ☐

K

“ het rcg neemt de belangrijkste eisen van de gebruikers ter harte. Zij willen een systeem van radiocommunicatie en paging dat betrouwbaar en 24 uur per dag beschikbaar is, overal en in alle omstandigheden.

Claude Jacquard, voorzitter van

het RCG en directeur van het CIC

in Henegouwenmaak kennis met het Rcg op de stand op de aStRid user days.

018

Als iedere seconde telt...Quand chaque seconde compte...

AMEDEO, powered by TetraNed, www.amedeo.be

Radio Communicatie SystemenPaging Systemen

MeldkamersManaged ICT Services

• Systemes de Radiocommunication

• Systemes de Paging

• Salles de Commande

• Managed ICT Services

Advertentie

tips en trucs

Sommige leveranciers van draagbare

radio’s bieden antennes aan die lan-

ger zijn dan de originele exemplaren

(ongeveer 10 cm in totaal). Die anten-

nes heten winstantennes omdat ze

het bereik van de radio vergroten van

twee naar drie dB. Het enige minpunt:

de iets langere antenne kan hinderlijk

zijn als u de radio moet ronddragen

of opbergen.

Het bereik wordt niet spectaculair

groter, maar maakt het soms toch

mogelijk om makkelijker te commu-

niceren op plaatsen waar de dekking

voor draagbare radio’s beperkt is: in

ingesloten valeien, in gebieden die

ver verwijderd zijn van een ASTRID-

mast … De antenne kan ook het ver-

schil maken binnen in gebouwen.

Als u een nieuwe radio bestelt, kunt

u meteen zo’n lange antenne aan-

vragen, maar u kunt de standaard-

antenne ook achteraf nog vervangen

door zo’n winstantenne. De prijs is niet

zo hoog (afhankelijk van de leveran-

cier: 10 tot 30 €, btw niet inbegrepen).

Bovendien staan de antennes in de

raamovereenkomst van ASTRID (in

de lijst van accessoires voor draag-

bare radio’s), waardoor u ze snel kunt

bestellen.

06/05trefdag van de vvSg

De zesde Trefdag van de Vereniging van Vlaamse

Steden en Gemeenten (VVSG) draait rond innovatie

en creativiteit in de praktijk. De biënnale wordt

dé ontmoetingsplaats voor lokale besturen en

beleidsmakers van gemeentes, OCMW's, inter-

communales en politiezones. Op het bijzonder

gevarieerde programma van het event staan

lezingen, seminaries, conferenties, debatten en

werkbezoeken. Daarnaast is er nog een infomarkt,

die meer dan honderd standhouders groepeert.

Vergeet zeker niet een bezoekje te brengen aan

de stand van ASTRID!

6de trefdag voor gemeentes en ocmW's, donderdag 6 mei 2010, icc gent.meeR inFo www.trefdag.be.

20-21/05aStRid user days,tour & taxis Brussel

Het begint zo stilaan een mooie traditie te worden:

voor de vierde keer op rij organiseert ASTRID de

User Days. Het event heeft dit jaar plaats op 20

en 21 mei 2010 in Tour & Taxis. De folder die u als

bijlage bij deze SW!TCH vindt, geeft een overzicht

van het rijke en gevarieerde programma. U mag

hier zo’n veertig standhouders verwachten, naast

talrijke seminaries en conferenties. Sla in elk geval

de stand van ASTRID niet over, waar verschillende

gespecialiseerde teams een antwoord geven op

al uw vragen.

meeR inFo vindt u op de website, volledig gewijd aan dit event: www.astriddays.be.

De toegang is gratis, maar het aantal plaatsen is

beperkt. Schrijf u dus zo snel mogelijk in!

agenDa

zijn als u de radio moet ronddragen

of opbergen.

Het bereik wordt niet spectaculair

groter, maar maakt het soms toch

mogelijk om makkelijker te commu

niceren op plaatsen waar de dekking

voor draagbare radio’s beperkt is: in

ingesloten valeien, in gebieden die

ver verwijderd zijn van een ASTRID-

mast … De antenne kan ook het ver

schil maken binnen in gebouwen.

Als u een nieuwe radio bestelt, kunt

u meteen zo’n lange antenne aan

vragen, maar u kunt de standaard

antenne ook achteraf nog vervangen

door zo’n winstantenne. De prijs is niet

zo hoog (afhankelijk van de leveran

hoe maaKt u het BeReiK van uW Radio Wat gRoteR?

019

een Slim idee? StuuR het onS op!

Hebt u bij het uitvoeren van uw

job een manier gevonden om

nog beter gebruik te maken van

het materiaal of de diensten van

ASTRID? Stuur dan uw tips door

naar ons e-mailadres: switch@

astrid.be.

Create a Safer World®

Intergraph and the Intergraph logo are registered trademarks of Intergraph Corporation. © 2009 Intergraph Corporation

Does your technology give you the power to respond?

All around the globe, Intergraph Public Safety emergency response solutions give police, fire, emergency medical services, emergency management and security services access to intelligent information wherever it is needed most, enabling better and faster decision making across the complete public safety spectrum. Our decision support suite offers a new level of communication and control, remarkable for its speed, flexibility and user friendliness. From emergency readiness planning and response management to investigation and resolution, we give you an exceptionally clear, technologically brilliant window on the world.

For more information, please contact Intergraph Belgium by phone 02/559.07.40 or by email info-belgium@intergraph.com

www.intergraph.com/publicsafety

Advertentie