���క �యయ�ల

ఉ�త ���ల �దయ �ం�ష� www.freegurukul.org

“ఉ�త ���ల �దయ �ం�ష�” �వ� ��వ�, ���యల� ��న �దయ ఉ�తం� + �లభం� + ఆకరష�యం� +

�ణయత� �� అం�ం� �� �రయ�మం� �గం� ఈ �సత��న ఇంట�న� �ం� �క�ం� అం��త�న�. �కరణ కరత

�� �� ��య���, అ�� �� మం� �వ ��� ��న ఇం�� �� ��� కృతజఞత

��య���ం��న�.

�� �� �� �వల �సతరణ� �గం� ఈ �ం�ష� �థ�ంచబ�న�. ���వ�� అ�న �వ� అం�ంచబ��.

ఇ�వం� �సత�� �� ��నటల�� (�క) �క��త �� ��య�యం�. �� �� ��య�ధ� ఉ�తం� అం��

��త�, త�వ� ఉననత ��వ�, ���య� క��న ��య�ధల� మన ���� అం�ంచవ�చ. �� క�� నవ �రత

��మణ �రయ�మం� ప���ట�, �గ�వమయం అ�ట� ఆస�త ఉం� సం��ంచగల�.

ఈ �ం�ల� ఉ�తం� ఆ� �� � చ��ట�, ��మ�(��ల�) ����ట� గల ��గ�:

1) ఉ�త ���ల �దయ �ం�ష� �� �� : www.freegurukul.org

2) �� �� �� �� : https://sites.google.com/site/sairealattitudemanagement

3) ��� ఆ�: Free Gurukul

గమ�క: భ�త,�ఞన,ధరమ ���రధం ఉ�తం� eBook �పం� ఇంట�న� �ం� �క�ం� ఇవవడం జ��ం�. ఇ� ��రజన

దృ�ట�� ఉ�త �వ. ఈ �వ� అంత�జలం��(ఇంట�న�) ���స / ���� అభయంత�� ��� అ��నన �సత�ల�

��ంచటం జ��న�. అ���ం� ఏ�� అభయంతరకర�న� ఉనన� �� ��ప మన�, ��� �ల�ంచగల� అ�

మన� ���ం��న�.

Website: www.freegurukul.org Mobile App: Free Gurukul email: support@freegurukul.org

Facebook: www.facebook.com/freegurukul Helpline/WhatsApp: 9042020123

“ మన లకష�ం: ��వ�, ���యల� ��న �దయ అ�� ఉ�తం� + �లభం� + ఆకరష�యం� + �ణయత� �� అంద�� అం�ంచబ�� “

ఉ�త ���ల �దయ �ం�ష� – Free Gurukul Education Foundation

సరవం పర�తమ �ద సమరపణమ�త

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

4

["å|∞ :

J «ºO « x~°‡Å «fi=Ú, ã¨fiK«Ûù «fi=Ú, ã¨∂HõΔ ‡ «fi=Ú P «‡ |∞ Œ∞úʼnõΩ Ü«ÚHÎ ã¨OQÆ «O=∞QÆ∞@ =Å#, D |∞kúP «‡ ã=∞"≥∞ÿ# x~°‡Å «fi=Ú á⁄O Œ∞@ =Å##∞, P «‡ K≥· «<åºHÍ~° ÉèÏã «fi=Ú =∞#ã∞Ö’ HõÅ∞QÆ∞#∞. D *Ï#=Ú#‰õΩ''ÉÏǨºHÍ~° ÉèË Œ |∞kú x=$uÎ~= P «‡ ã¨fi~°∂áêÅO|# HÍ~°}"£∞——. ''*Ï˝<ÕÜ«∞`Àfl # Hõ~°Î=ºó H˜O «∞ J<å «‡ |∞kúx=$`ÒÎU=—— `«™ê‡^£ *Ï˝#xëêª ã¨∞ã¨Oáê^•º—— „Ѩܫ∞`«fl=Ú KÕÜ«∞#=ã¨~°=Ú ÖË^Œ∞ HÍx J<å`«‡ |∞kúxx"åiOK«=ÅÜ«Ú#∞. JO Œ∞ÅH *Ï# x+ª ã∞ãOáê Œº=Ú. ''J<åk ~°#<ÀÎ <≥·ãiæHÀ 蕺™È q∞ 䕺 „Ñ «ºÜ«∞~°∂ÑóHõ~°Î $ «fi, Éè’HõÎ «fi „Ѩ=~°ÎHõó ã¨~°fiÖ’Hõ „Ѩ «ºHõΔó J㨺 J#~°ú ¿ÇÏ`Àó „ѨǨ}ÏÜ«∞ P ≥·‡Hõ «fi q^•º„ѨuѨ «ÎÜÕ∞ ã¨~fi"Õ •<åÎó P~°Éèíº<ÕÎ ''„|.ã¨∂„ «.J 蕺㨠ÉèÏ+¨ºO.

„Ѩ"åǨÏ~°∂Ѩ=ÚÖ’ J<åkQÍ =K«∞Û D J 蕺ã¨=Ú ™êfiÉèÏqHõ=Ú. D J 蕺ã¨=Ú « «fi*Ï˝#=Ú =Å¡<Õ#tOK«∞#∞. Õx ã¨fi~°∂Ѩ=Ú =∂Ü«∞=Å¡ Hõ#∞Ñ≤OK«∞K«∞#fl^À J Õ D HÍ~°º„ѨѨOK«=Ú ^•x<Õ q∞ 䌺 JO Œ∞~°∞.J Õ D Hõ~°Î $ «fi, Éè’HõÎ $ «fi=ÚʼnõΩ „Ѩ=~°Î‰õ=Ú. QÍ_è»x„ ŒÖ’ „Ѩu"å~°∞ P`å‡#∞Éèí==Ú#∞ J#∞ÉèíqOK«∞K«∞<åfl~°∞QÍx „ѨѨOK« ÉèÏ==Ú ÖË Œ∞. JO Œ∞Hõx =∂O_»∂HõºHÍiHõÖ’ ''*Ï„QÆ «=™ê÷ q∞ 䕺 Œ$â◊º`åfi ü ã¨fiѨfl= ü—— J#∞«~° =Ú#∞ K≥Ñ≤Êi. Wk ã¨~°fiÖ’Hõ „Ѩ «ºHõΔ=Ú. D Hõ~°Î $`åfik J 蕺ã¨"Õ∞ J#~°÷HÍ~°}=Ú. D J#~°÷HÍ~°}=Ú#∞

x"åiOK«∞@‰õΩ, P ≥·‡Hõº *Ï˝#=Ú#∞ á⁄O Œ∞@‰õΩ, "Õ •O «=Ú#∞ LѨx+¨ ü "åHõº=ÚÅ „â◊=}, =∞##, xkè蕺ã¨=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú@‰õΩ, D „|Ǩχ ã¨∂„ «=ÚÅ∞ P~°OaèOzi. „â◊=}=Ú`À ‰õÄ_ç# qKå~°=Ú SHõº É’ 茉õΩ

`À_»Ê_»∞#∞.

x[=ÚQÍ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#x# „Ѩu XHõ ~°∞ „Ѩu~ÀA „|Ǩχ֒ „Ѩ"ÕtOK«∞K«∞<åfl~°∞. JO Œ∞Hõ<Õ â◊$uÖ’''JǨÏ~°Ç¨Ïó „|Ǩχ QÆ=∞Ü«∞u—— Jxi. QÍ_è» x„ ŒÖ’ P`å‡#O Œ=Ú#∞ J#∞ÉèíqOz x„ ŒÖË=QÍ<Õ Ñ¨Ó~°fi"åã¨#ÅJ#∞™ê~°=Ú „áêѨOzHõ "åº=Ǩ~°=ÚÖ’ z‰õΩ¯H˘#∞K«∞<åfl~°∞. nxH˜ =¸_»∞ L^•Ç¨Ï~°}=ÚÅ∞ K≥ѨÊ=K«∞Û#∞."≥Ú Œ\˜k L#flk XHõ >Ë „|Ǩχ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# P «‡ Jx K≥ѨC@‰õΩ. ™ê è•~°}OQÍ „`À=Ö’ =∞#=Ú QÆ∞O@Å∞K«∂Ãã Œ=Ú. ^•x Ü«∞O Œ∞ "åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ# PHÍâ◊=Ú QÆÅ Œ∞. =~°¬=Ú h~°∞ "åxÖ’ KÕ~°∞#∞. P h\˜Ö’ =∞~°ÅPHÍâ◊=Ú „ѨuaOaOK«∞#∞. J>Ë¡ XˆH P «‡Ö’ Hõ~°‡Å =Å¡ =∞#ã¨∞û U~°Ê_»∞K«∞#flk. U~°Ê_ç# =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞~°ÅP P`Õ‡ „ѨuaOaOK«∞K«∞#flk. WK«Û@ âßG ^Œ$+≤ìÖ’ K«∂z# QÍ_è» x„^ŒÜ«∞O^Œ∞ =¸_»∞ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞XѨCH˘#=ÅÜ«Ú#∞. "≥Ú Œ\˜k Jkèëêª# ~°∂Ѩ=ÚÖ’ #∞#fl P «‡ K≥· «#º=Ú. Ô~O_»=k „áêuÉèÏã≤Hõ K≥· «#º=ÚJ#QÍ „ѨuaOaOz# K≥· «#º=Ú. =¸_»=k J*Ï˝# =$uÎ. x„ ŒÖ’ LѨx+¨ «∞ÎÖ’ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ ''㨠åÎ ™È=∞º « •ã¨OѨ<Àfl Éèí=u—— 㨠• «‡`À XHõ >ÿ##∞ *Ï„QÆ «ÎÖ’ J#∞Éèí==Ú#‰õΩ =K«∞Û@ÖË Œ∞. ^•xH˜ L^•Ç¨Ï~°} nѨ=Ú.nÑ=Ú "≥eyOz •x g∞ Œ zq∞fl LOz nÑ=Ú ŒQÆæ~° ‰õÄ~˘Ûx# nÑ=Ú Ü≥ÚHõ "≥Å∞ «∞~°∞, "Õ_ç J#∞Éèí==ÚÖ’H=K«∞Û#∞, QÍx nÑtY#∞ =Ú@∞ìH˘#ÖË=Ú. J>Ë¡ zq∞fl ™ê÷#=ÚÖ’#∞#fl J*Ï#=$uÎ „|Çχ #∞O_ç r=K≥· «#º=Ú#∞"Õ~°∞KÕÜ«ÚK«∞#flk.

=∞~˘Hõ L^•Ç¨Ï~°} :

ÃÑ ŒÌáê„ «Ö’ K«Å¡x h~°∞ fã¨∞‰õΩx ^•xÖ’ "Õ_ç h~°∞ áÈã≤# ã‘™ê ^•~°=Ú`À Hõ\ì =ke# ã‘™êÖ’ L#fl

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

5

h~°∞ K«Å¡|_»∞<Õ QÍx, ã‘™êÖ’x h~°∞ áê„ «Ö’H˜ HÍx, áê„ «Ö’ h~°∞ ã‘™êÖ’H˜ ~å=Ù. ^•~°=Ú`À ã‘™ê#∞ "Õ~°∞KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. D ^•~°"Õ∞ WKåÛ, HÀiHõÅ∞, «$ëêìÖÏO\˜k. nx<Õ HÍ=∞=∞O Œ∞~°∞. x„ ŒÖ’ â◊s~°, WO„kÜ«∞,=∞#ã¨∞ûÅ∞ Ѩx KÕÜ«∞HõáÈ~Ú##∞, ã¨∞MÏ#∞Éèí==Ú P «‡ •fi~å HõÅ∞QÆ∞K«∞#flk. HÍx *Ï„QÆ «ÎÖ’ P`å‡#∞Éèí==Ú‰õΩO@∞|_ç, â◊s~°, WO„kÜ«∞=∞#ã∞ûÅ J#∞Éèí="Õ∞ ã∞Y Œ∞óY ~°∂Ñ=ÚQÍ á⁄O Œ∞K«∞<åfl_»∞. JO Œ∞Hõ<Õ „Ñu"å~°∞Ѩ~°=∂`«‡#∞ K«∂_»ÖË^Œx K≥ѨC^Œ∞~°∞. Jk ã¨iHÍ^Œ∞. P`«‡ ~°∂Ѩ=ÚÖ’ #∞#fl Ѩ~°=∂`«‡#∞ „Ѩu~ÀAJ#∞ÉèíqOK«∞K«∞<åfl~°∞. WOHÍ ãÊ+ì=ÚQÍ JO èŒHÍ~°=ÚÖ’ x Œ∞iOz# =ºHÎ ãfiÑfl=ÚÖ’ „ÑHÍâ◊=Ú K«∂K«∞K«∞<åfl_»∞.Jk P «‡ „ѨHÍâ◊"Õ∞ "Õ~°∞HÍ Œ∞. =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆ=Ú KÕã¨∞‰õΩx "Õ •O « "åHõº=ÚÅ ^•fi~å „|Ǩχ qKå~°=ÚKÕÜ«Ú@ÜÕ∞ *Ï˝# =∂~°æ=Ú. D *Ï˝#=Ú#‰õΩ JO «~°OQÆ ™ê èŒ#=ÚÅ∞, â◊=∞ Œ=∂ Œ∞Å∞ =∞iÜ«Ú „â◊=}, =∞##,xkè 蕺#=ÚÅ∞.

ã¨O㨠$ « ÉèÏ+¨ ~åx "åiH˜, =∞iÜ«Ú âß„™êÎOQÆ=ÚÖ·# "åºHõ~°} <åºÜ«∂( «~° =Ú) Œ∞ÅÖ’ „Ѩ"Õâ◊=ÚÖËx "åiH˜ q^•º~°}ºQÆ∞~°∞=ÙÖ·# ÉèÏ~° « f~°÷™êfi=ÚÅ "å~°∞ ÕeHõ ÉèÏ+¨Ö’ "≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∂=∂Å ~°zOzi.^•xx QÆ∂_» K«kq J=QÍǨÏ# KÕã¨∞H˘#ÖËx "åiH˜ ≥Å∞QÆ∞ J#∞"å Œ=Ú#∞ „áê~°OaèOzux. ^•x`À ÉÏ@∞ã¨∂„`å~°÷=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú JkèHõ~°} q+¨Ü«∞=ÚÖ·# q+¨Ü«∞=Ú, ã¨OQÆu, ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú, ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú, ã≤ •÷O «=ÚJ#∞#q QÆ∂_» *’_çOzuq∞. ã¨∂„`å~°÷=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú JkèHõ~°} q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ „|Ǩχq^•º Ñ‘~î°=Ú Ü≥ÚHõÑ Œ= Ñ‘~îåkèÑ «∞Ö·# ™êfiq∞ q^•º#O Œyi "åi „|Çχã∂„ «=ÚÅ Ç≤ÏOn J#∞"å Œ=Ú #∞O_ç „QÆÇ≤ÏOK«_»"≥∞ÿ#k.

™êfiq∞ "Õ∞ è•#O ŒÑ¨ÙiÔH·ÖÏ™ê„â◊=∞=Ú, ǨÏ$+≤Hâò

*****

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

6

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂ÖÏ

"Õ Œ"åºã ÉèíQÆ"å#∞Å •fi~å ~°zOK«|_ç# "Õ •#Î "åHͺ~°ú=ÚÅ∞ x~°‚~ÚOK«∞ JkèHõ~°}=ÚʼnõΩ "≥·Ü«∂ã≤Hõ<åºÜ«∞=ÚÅO Œ∞~°∞. P <åºÜ«∞=ÚÅ#∞ „Hõ=∞| Œú=ÚQÍ #∞OK«∞@KÕ Jk XHõ =∂Å ~°∂Ѩ=Ú èŒiOz#k.JO Œ∞=Å¡ D „QÆO èŒ=Ú#∞ "≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂ÅO Œ∞~°∞.

„"åÜ«∞ ŒÅz# „QÆO äŒ=Ú JqѶ∞fl=ÚQÍ Ñ¨ÓiÎ KÕÜ«Ú@‰õΩ =∞iÜ«Ú „Ѩã≤kú K≥O Œ∞@‰õΩ ^•x`À áê@∞t+μìÅ PK«~°}=Ú#∞ ÑiáêeOK«∞@‰õΩ qâı+"≥∞ÿ# W+ì Õ=`å~°∂Ñ « «fi"≥∞ÿ# Láêkè ~°∂Ñ=ÚÖ’ #∞#fl QÆ∞~°∞=¸iÎH#=∞㨠iOz „QÆO äŒ q+¨Ü«∞=Ú#∞ „Ѩu[˝KÕã≤ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞.

1. â’¡II „Ѩ}=∞º Ѩ~°=∂`å‡#O N q^•ºf~°÷ ~°∂Ñ≤}"£∞"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂ÖÏ â’¡ÔH· ã¨OQÆ$ǨϺ Õ ã¨∞Êù@"£∞

"åºã¨∞Å "åi ^•fi~å K≥ѨÊ|_ç#^•xx '"≥·Ü«∂ã≤H©— JO^Œ∞~°∞. "Õ^•#Î "åHõº=ÚÅ#∞ x~°‚~ÚOK«∞JkèHõ~°}=ÚÅ#∞ <åºÜ«∞=ÚÅO Œ∞~°∞. "åxx „Hõ=∞=ÚQÍ ‰õÄ~°∞Û@#∞ =∂Å JO Œ∞~°∞. ã∂„ «HÍ~°∞Å∞, ÉèÏãºHÍ~°∞Å∞(Pk â◊OHõ~°∞Å∞) q™êÎ~°=ÚQÍ K≥Ñ≤Ê##∞ ã¨∂„`å Œ∞Å∞, "åºHõ~°}Ï Œ∞Å∞ K«kq# q^•fiOã¨∞ňH Éè’ ŒÑ¨_»∞#∞QÆ#∞Hõ =∞O Œ|∞kúQÆÅ "åix J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞@‰õΩ ("åºHõ~°}, <åºÜ«∞, g∞ g∞Oã¨Å∞ K« Œ∞=x "åiÔH·) â’¡Hõ=ÚÅ^•fi~å D =∂Å#∞ ã¨Ê+ì=ÚQÍ ã¨OˆHΔѨ=ÚQÍ K≥ѨCK«∞<åfl#∞. (ÉèÏ~°f f~°÷ ™êfi=ÚÅ =K«#=Ú)

2. â’¡II UHÀ q+¨Ü«∞ ã¨O ÕÇ¨Ï Ñ¨Ó~°fi ѨHΔÍ=ÉèÏã¨HõóIâ’¡HÀѨ~°ã¨∞Î ã≤ •ú#Î "ån ã¨OQÆ «Ü«∞ó ã¨∞Ê\ÏII

XH˘¯Hõ JkèHõ~°}=ÚÖ’ S Œ∞ J=Ü«∞==ÚÅ∞ QÆÅ=Ù. q+¨Ü«∞=Ú, ã¨O ÕǨÏ=Ú, ã¨OQÆu, ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú=∞iÜ«Ú ã≤ •úO «=Ú J#∞#q. "åx Ü≥ÚHõ ã¨OˆHΔѨ ~°∂Ѩ=Ú K≥ѨCK«∞<åfl~°∞.

„Ñ ÕºHõ JkèHõ~°} ãO„QÆÇÏ=Ú#‰õΩ Ô~O_»∞ Ô~O_»∞ â’¡Hõ=ÚÅ∞ K≥ÃÑÊ Œ~°∞. „Ñ èŒ=∞ â’¡Hõ=ÚÖ’x ÑÓ~åfi~°ú=Ú^•fi~å q+¨Ü«∞=Ú =∞iÜ«Ú ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú J#∞ Ô~O_»∞ JkèHõ~°} JOâ◊=ÚÅ∞ K≥ѨÊ|_ç#q. L «Î~å~°ú=Ú ^•fi~åXHõ JOâ◊=Ú K≥Ñ≤Êi. (ÑÓ~°fiÑHõΔ=Ú) Ô~O_»= â’¡Hõ=ÚÖ’ ã≤ •úO «ÑHõΔ x~°∂Ñ}=Ú. ãOQÆu J#∞ XHõ J=Ü«∞==Úq∞QÆ∞Å∞#∞. •x x~°∂Ѩ}=Ú "≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂ÅÖ’ q_çQÍ K≥ѨÊÖË Œ∞. q^•fiOã¨∞Å∞ ã¨fiÜ«∞=ÚQÍ ã¨OQÆuxHõÅÊ# KÕã≤ H˘#QÆÅ~°∞. XH˘¯Hõ ™êi ã¨OQÆux „QÆO èŒHõ~°Î (ÉèÏ~°f f~°÷™êfi=ÚÅ∞) ã¨∂zOK≥ Œ~°∞.

3. â’¡II âß„¿ãÎ J 蕺ÜÕ∞ « ä•áê Õ <åºÜ«∞ ã¨OQÆ «Ü«∞„ã≤Î è•Iâß„™êÎk q+¨ÜÕ∞ *Ï˝ Õ « «Î «ûOQÆu ~°∂ǨϺ`å"£∞II

ã¨OQÆu Ü≥ÚHõ qÉèÏQÆ=ÚÅ#∞ „ѨuáêkOK«∞K«∞<åfl~°∞. âßGã¨OQÆu J 蕺ܫ∞ ã¨OQÆu, áê Œ=Ú#‰õΩã¨O|OkèOz# <åºÜ«∞ ã¨OQÆu Jx =¸_»∞ ~°Hõ=ÚÅ ã¨OQÆ «∞Å∞. âß„™êÎ Œ∞Å *Ï˝#=ÚO_ç# ã¨OQÆu HõÅÊ#áê~î°‰õΩÅ∞ ã¨fiÜ«∞=ÚQÍ KÕã≤H˘#QÆÅ~°∞. âßG=Ú ^•fi~å „Ñ¨uáê Œº ã¨OQÆu, J 蕺ܫ∞=Ú ^•fi~å „Ñ¨uáê Œº

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

7

ã¨OQÆu =∞iÜ«Ú áê Œ „Ѩuáê Œº ã¨OQÆu. D q èŒ=ÚQÍ =¸_»∞ ã¨OQÆ «∞Å#∞ =Ùº «Ê#fl áê~î°‰õΩÅ∞ HõÅÊ#QÍqOK«QÆÅ~°∞. =Ùº «Ê#∞flÅ#QÍ âßGA˝Å∞.

4. â’¡II âßGO „|Ǩχ qKå~åYº=∞ 蕺ܫ∞ó ã¨∞ºâ◊Û «∞ifi è•óã¨=∞#fiÜ«∞ q~À èÒ^Òfi ™ê èŒ#OK« ѶÅO « è•II

âßG „Ѩuáê Œº=Ú =∞iÜ«Ú J 蕺ܫ∞ „Ѩuáê Œº=ÚÅ#∞ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. "Õ •#Î qKå~° ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#kD âßG=Ú. ã¨=∞#fiÜ«∞ <å=∞Hõ „Ѩ èŒ=∂ 蕺ܫ∞=ÚÖ’ Jxfl "Õ •#Î "åHõº=ÚÅ Ü≥ÚHõ `å «Ê~°º=Ú J ŒfiÜ«∞„|Çχ=∞O Õ ã=∞#fiÜ«∞ =∞QÆ∞K«∞#fl=xi. kfifÜ«∞ J 蕺ܫ∞=ÚÖ’ ãOÉèÏq « q~À èŒ=ÚʼnõΩ ÑiÇ~°=Ú QÍqOzi.„|Ǩχ q Œº‰õΩ HÍ=Åã≤# ™ê èŒ#=ÚÅ x~°‚Ü«∞=Ú «$fÜ«∞ J 蕺ܫ∞=ÚÖ’ HÍqOzi. *Ï˝# ѶÅ=Ú Ü≥ÚHõx~°‚Ü«∞=Ú K« «∞~°ú J 蕺ܫ∞=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. W Õ <åÅ∞QÆ∞ J 蕺ܫ∞=ÚÅ J~°ú=Ú.

5. â’¡II ã¨=∞#fiÜÕ∞ ã¨Ê+ìeOQÆ=∞ã¨Ê+ì ÕfiѨٺáê㨺QÆ"£∞*ËÜ«∞QÆO Ѩ Œ=∂„ «O K« z#κO áê Õ +¨fi#∞„Hõ=∂ üII

JK«@ „Ñ èŒ=∂ 蕺ܫ∞=ÚÖ’ #∞#fl Ñ^•~°ú=ÚÅ#∞ qÉèílOK«∞K«∞<åfl~°∞. „Ñ èŒ=∞áê Œ=ÚÖ’ ãÊ+ì „|ÇχeOQÆ"åHõº=ÚÅ ã¨=∞#fiÜ«∞=Ú „|Ǩχ=∞O Œ∞ K≥Ñ≤Êi. Z@¡#QÍ ''J#ÎãÎ Œú~À‡Ñ¨ Õâß ü:—— („|.ã¨∂.#1–1.20) J#∞ã¨∂„ «=ÚÖ’ ã¨~°fi[˝ «fi=Ú, ã¨~°fi`å^• «‡º=Ú ã¨~°fiáêѨ ~°Ç≤Ï « «fi=Ú J#∞ J ŒfiÜ«∞ „|Ǩχ J™ê è•~°} èŒ~°‡=ÚÅ#∞ã¨Ê+ì zǨÏfl=ÚÅ∞QÍ K≥Ñ≤Êi. UU "åHõº=ÚÅÖ’ „|Ǩχ zǨÏfl=ÚÅ∞ ã¨Ê+ì=ÚQÍ ÖË"À Jq Láê㨺 „|Ǩχ=Ú#∞K≥ѨCK«∞#fl=x Ô~O_»= áê Œ=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ KèåO^ÀQƺ=ÚÖ’x âßO_çź q ŒºÖ’ ''ã¨~°fi Yefi ŒO„|Ǩχ—— WO ŒO «Ü« xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÍ „|Ǩχ"Õ∞ Jx "≥Ú Œe_ç (KèåO. 3–4–1,2) =∞<À=∞Ü«∞ «fi=Ú, „áê}â◊s~° «fi=Ú J#∞ èŒ~°‡=ÚÅ∞ ã¨QÆ∞}„|Ǩχ‰õΩ r=ÙxH˜ ã¨=∂#=ÚQÍ L#fl=x K≥ѨC@ =Å# Jã¨Ê+ì „|ǨχeOQÆ=Ú.«$fÜ«∞ áê Œ=ÚÖ’ „â◊√ «∞ÅÖ’ #∞#fl *ËÜ«∞ „|Ǩχ Ü≥ÚHõ qKå~°=Ú KÕã≤i. "åxÖ’ QÆ∂_» „|ǨχeOQÆ=ÚÅ∞

ãÊ+ì=ÚQÍ ÖË=Ù. L^•ÇÏ~°}‰õΩ "≥Ú^•\ JkèHõ~°}=ÚÖ’ =ÚO_»Hõ „â◊√uÖ’x "åHõº=Ú „|Çχ « «fi=Ú#∞ K≥ÑCK«∞#flk.ã¨fi~°æ=Ú, Éèí∂Ö’Hõ=Ú =∞iÜ«Ú JO`«iHõΔÖ’Hõ=ÚÅ∞ ã¨∂„`å`«‡Ö’#∞ Ѩ~°„|Ǩχ=ÚÖ’#∞ ™ê^è•~°}=ÚQÍF`«„áÈ`«"≥∞ÿÜ«Ú#flq. JO^Œ∞=Å¡ nxÖ’ „|ǨχeOQÆ=Ú ã¨Ê+¨ì=ÚQÍ^Œ∞. J@¡~Ú##∞ kfifÜ«∞ áê^Œ=ÚÖ’Hõ~îÀѨx+¨ «∞ÎÖ’#∞#fl „|Ǩχ « «fi É’ èŒHõ "åHõº=ÚÅ#∞ qKåiOzi. J>Ë¡ =¸_»= áê Œ=ÚÖ’ ŒÇ¨Ï~Àáêã¨##∞K≥ѨC "åHõº=Ú#∞ qKåiOzi. ( ŒÇ¨Ï~°=∞#QÍ â◊s~°=ÚÖ’ QÆŠǨÏ$ ŒÜ«∂HÍâ◊=∞x) nxH˜ JO «~°OyHõ=Ú JxK≥ѨCK«∞. P Ô~O_»∞ áê Œ=ÚʼnõΩ ™êOHõ~°º=Ú ÖË Œ#∞K«∞<åfl~°∞. D q èŒ=ÚQÍ "åHõº=ÚÅ qKå~°=Ú =¸_»∞áê Œ=ÚÅÖ’ [iy#k. <åÅæ= áê Œ=ÚÖ’ J=ºHõΠѨ Œ=Ú J[Ѩ Œ=ÚÖÏO\˜ ã¨OkQÆú Ѩ Œ=ÚÅ∞ qKå~°=Ú KÕã≤i.

6. â’¡II kfifÜÕ∞ 㨇 $u «~å¯ÉèϺ=∞q~À èÀ J#º Œ∞+ì åÉèí∂ « Éè’HõÎ $ „â◊√ Õ i¡OQÆ „â◊√ Õ ~°ã¨º q~°∞ Œú åII

kfifÜ«∞ J^蕺ܫ∞=ÚÖ’ QÆÅ q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. "≥Ú^Œ\ ˜ 㨇 $u áê^Œ=Ú ^•fi~åã=∞#fiÜ«∞=Ú#‰õΩ J=~À èŒ=Ú#∞ K≥Ñ≤Êi. Ô~O_»= ≥·# «~° áê Œ=Ú •fi~å ™êOMϺk W «~° ÑHõΔ=ÚÅ Œ∞+ì «fi=Ú#∞

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

8

K≥Ñ≤Êi. Éèí∂ «=ÚÅ =∞iÜ«Ú Éè’HõÎ r=ÙxH˜ ã¨O|OkèOz# „â◊√ «∞Å q~À èŒ=ÚÅ#∞ K≥ѨC „â◊√ «∞ŠѨiǨ~°=ÚQÍqOzi. kfifÜ«∞ J 蕺ܫ∞=ÚÖ’x „Ñ èŒ=∞ áê Œ=ÚÖ’ ™êOYº, Ü≥∂QÆ, HÍ}Ï Œ ("≥·âı+≤Hõ)” ㇠$ «∞Å∞ =∞iÜ«Ú"åi «~° =ÚÅ •fi~å "Õ •O « ã¨=∞#fiÜ«∞=Ú#‰õΩ Hõey# q~À èŒ=ÚÅ#∞ (YO_çOzi) ѨiǨÏiOzi. kfifÜ«∞áê^Œ=ÚÖ’ ™êOMϺk =∞`«=ÚÅ∞ ^À+¨Ü«ÚHõÎ=ÚÅx K≥Ñ≤Êi. `«$fÜ«∞ áê^Œ=ÚÖ’ ѨÓ~åfi~°ú=Ú ^•fi~åѨOK«=∞ǨÉèí∂ «=ÚÅ#∞ K≥ѨC „â◊√ «∞ŠѨ~°ã¨Ê~° q~À èŒ=Ú Ñ¨iǨÏiOѨ|_ç#k. L «Î~å~°ú=Ú ^•fi~å r=ÙxH˜ãO|OkèOz# „â◊√ «∞ÅÖ’ QÆÅ q~À èŒ=Ú#∞ ÑiÇÏiOzi. K« «∞~°ú áê Œ=ÚÖ’ ã∂HõΔ ‡ â◊s~°=Ú#∞ K≥ÑC „â◊√ «∞ÅÖ’QÆÅ q~À èŒ=ÚÅ#∞ Œ∂~°=Ú HÍqOzi.

7. â’¡II «$fÜÕ∞ q~°uãÎ «fiO Ѩ •~°ú Ѩiâ’ èŒ#"£∞QÆ∞}ÀѨã¨OǨÏ$u *Ï˝# |Ç≤Ï~°OQÍk ™ê èŒ#"£∞II

=¸_»= J 蕺ܫ∞=ÚÖ’ =~°∞ã¨QÍ "≥·~åQƺ=Ú, « ü, «fiO Ѩ •~°ú=ÚÅ â’ èŒ#, QÆ∞}ÀѨã¨OǨ~°=Ú,*Ï˝# |Ç≤Ï~°OQÆ ™ê èŒ#=Ú K≥ѨÊ|_ç#q.

„Ѩ èŒ=∞ áê Œ=ÚÖ’ "≥·~åQƺ x~°∂Ѩ} H˘~°‰õΩ r=Ùx Ѩ~°Ö’Hõ QÆ=∞<åQÆ=∞#=ÚÅ∞ qKåiOzi. Ô~O_»=áê Œ=ÚÖ’ ѨÓ~°fi ÉèÏQÆ=Ú •fi~å '' «fiO—— Ѩ •~°÷ â’ èŒ# =∞iÜ«Ú L «Î~°ÉèÏQÆ=Ú# '' « ü—— Ѩ •~°÷ â’ èŒ# K≥Ñ≤Êi.=¸_»= áê Œ=ÚÖ’ ã¨QÆ∞} Láêã¨#ÅÖ’ QÆ∞}ÀѨ ã¨OǨ~°=Ú#∞ =∞iÜ«Ú x~°∞æ} „|Ǩχ=ÚÖ’ ѨÙ#~°∞HÎ HÍxѨ Œ=ÚÅ∞ LѨã¨OǨ~°=Ú K≥Ñ≤Êi. <åÅæ= áê Œ=ÚÖ’ x~°∞æ} q Œº‰õΩ HÍ=Åã≤# |Ç≤Ï~°OQÆ ™ê èŒ#=ÚÅ∞,Ü«∞*Ï˝ Œ∞Å#∞ =∞iÜ«Ú JO «~°OQÆ ™ê èŒ#=ÚÅQÆ∞ â◊=∞, Œ=∞, xkè 蕺ã¨<å Œ∞Å∞ x~°∂Ñ≤Ozi.

8. â’¡II K« «∞ˆ~÷ r=`À=ÚHÎ ~°∞„`å¯xÎ~üQÆu ~°∞ «Î~å„|Ǩχ „áêÑ≤Î „|Ǩχ֒HÍqu Ѩ •~°÷ ã¨O„QÆǨÏII

<åÅ∞QÆ= J 蕺ܫ∞=ÚÖ’x q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ qÉèílOK«∞K«∞<åfl~°∞. "≥Ú Œ\˜ áê Œ=ÚÖ’ „â◊=}Ï Œ∞Å P=$uÎ=Å# x~°∞æ} „|Ǩχ ™êHΔÍ`å¯~°=Ú ÖËHõ Láêã¨# ^•fi~å ã¨QÆ∞} „|Ǩχ#∞ ™êHΔÍ « iOK«∞‰õΩx ѨÙ}ºáêѨÖËѨ=Ú<åâ◊#=Ú KÕã∞‰õΩx =ÚHÎ <˘O Œ∞@ K≥ÑÊ|_≥#∞. Ô~O_»= áê Œ=ÚÖ’ =∞~°}Ïã#fl =ºHÎ Ü≥ÚHõ L„`å¯xÎ K≥ÑÊ|_≥#∞.ã¨∂÷Å â◊s~°=Ú #∞O_ç ã¨∂HõΔ ‡ â◊s~°=Ú "Õéÿ Z@∞¡ =∂~°æ=ÚÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞#∞ ^•xx L„`å¯xÎ JO Œ∞~°∞. 3=áê Œ=ÚÖ’ ã¨QÆ∞}Àáê㨉õΩÅ∞ =∞$u<˘Ok L «Î~° =∂~°æ=Ú# áÈ=Ù@#∞ K≥Ñ≤Êi. 4= áê Œ=ÚÖ’ „|Ǩχ"Õ «ÎÅq ÕÇ¨Ï ÔH·=ź=Ú Ñ¨Ó~°fi ÉèÏQÆ=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. L «Î~°ÉèÏQÆ=ÚÖ’ ã¨QÆ∞} „|Ǩχ"Õ «ÎÅ „|Ǩχ֒Hõ ã≤÷u x~°∂Ñ≤Ozi.Wk Ѩ •~°÷=ÚÅ ã¨O„QÆǨÏ=Ú.

9. â’¡II TÇ≤Ï`åfi ã¨OQÆfã≤΄ã¨ãÎ ä•"å#Î~° ã¨OQÆfóT¿ÇÏ è•ˆHΔ= Œ$ëêìO « „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°}ÏkèHÍóII

âßG ã¨OQÆu, J^蕺ܫ∞ ã¨OQÆu, áê^Œ ã¨OQÆ`«∞Å#∞ TÇ≤ÏOz# ÖÏÉèí"Õ∞=∞#k K≥ѨCK«∞<åfl~°∞.DHõΔ «fikèHõ~°}=ÚÖ’ '' « ≥·HõΔ «—— J#flKÀ@ P "åHõº=Ú „|Ǩχ Ѩ~°=∂ ÖËHõ „Ѩ è•# Ѩ~°=∂ J#∞ ã¨O ÕǨÏ=ÚHõey#ѨÙ_»∞ qKå~°=Ú „|Ǩχ QÆ∞iOz [~°∞QÆ∞K«∞#flO Œ∞=Å# „|Ǩχ qKå~°=Ú âßGã¨OQÆu Ü«∞x x~°‚~ÚOzi.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

9

Jxfl â◊$u "åHõº=ÚÅ∞ „|Ǩχ=∞<Õ å «Ê~°º=ÚQÍ K≥ѨC@ =Å# ã¨=∞#fiÜ«∞=Ú, J 蕺ܫ∞ ã¨OQÆu. DHõΔ}=∞#QÍã¨OHõÅÊ „H˜Ü«∞ K≥· «#º „|Ǩχ=∞O Œ∞ J™ê è•~°} ¿ÇÏ «∞=Ù JQÆ∞@=Å# „Ѩ èŒ=∞áê Œ ã¨OQÆu. D q èŒ=ÚQÆ<Õ JhflJkèHõ~°}=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ D =¸_»∞ ã¨OQÆ «∞Å#∞ HõÅÊ# KÕã¨∞H˘#=ÅÜ«Ú#∞. J"åO «~° ã¨OQÆ «∞Å<ÕHõ=ÚÅ∞.PHΔÑ ãOQÆu Œ$ëêìO « ãOQÆu, „Ñ «∞º^•ÇÏ~°} ãOQÆu =∞iÜ«Ú „áêãOyHõ ãOQÆu. D J"åO «~° ãOQÆ «∞Å#∞|∞kú=∞O «∞Å∞ ã¨fiÜ«∞=ÚQÍ HõÅÊ# KÕã¨∞H˘#QÆÅ~°∞. HÍx áê~î°‰õΩÅ ™œÅÉèϺ~°ú=Ú „Ѩu JkèHõ~°}=Ú =ÚO Œ∞ DJ"åO «~° ã¨OQÆ «∞Å#∞ gÖ·#O « =~°‰õΩ LÖË¡dOz<å=Ú.

10. â’¡II ѨÓ~°fi<åºÜ«∞㨺 ã≤ •úO «Ü«ÚHÎ gHõΔ º Ѩ~#ÜÕ∞ѨÓ~°fi ѨHõΔOK« Ü«ÚHÎOK« «„ « PˆHΔáêk Ü≥∂[ÜÕ∞ üII

ÑÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ K≥Ñ≤Ê# ã≤ •úO «ÑHõΔ=Ú#∞, «~° =Ú#∞ Œ$+≤ìÖ’ #∞OK«∞‰õΩx L «Î~° JkèHõ~°}=Ú#O ŒeѨÓ~°fi ѨHõΔÜ«ÚHÎx Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩx, JkèHõ~°}=Ú#‰õΩ =ÚO Œ∞ PˆHΔáêk ã¨OQÆ «∞Å#∞ ≥Å∞ã¨∞H˘#QÆÅ~°∞. Uq èŒ=ÚQÍ #x#, "≥Ú Œ\ JkèHõ~°}=ÚÖ’ „|Çχ qKå~°âßG=Ú P~°OaèOK«=ÅÜ«Ú#x ã≤ •úOfHõiOzi. •xHÜ«ÚHÎ U=∞#QÍ „|Ǩχ ã¨OkQÆú"≥∞ÿ#k, Hõ#∞Hõ „|Ǩχ qKå~°=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. kfifÜ«∞ JkèHõ~°}=ÚÖ’ÑÓ~°fiÑHΔ [QÆ[<å‡k „|ÇχÅHõΔ}=Ú HÍ<Õ~° Œ∞, ZO Œ∞Hõ#QÍ [#‡ã≤÷uÅÜ«∞=ÚÅ∞ [QÆxfl+ì=ÚÅ∞ QÆ#∞Hõ, ÅHõΔ}=ÚÖËx„|ÇχqKå~°=Ú Ü≥∂Qƺ=Ú HÍ Œ<≥#∞. D Ô~O_»∞ ÑHõΔ=ÚÅ#∞ K«∂Ñ≤ WK«Û@ PHΔÑãOQÆux ≥Å∞ã∞H˘#=ÅÜ«Ú#∞.[<å‡ Œ∞Å∞ [QÆxfl+ì=ÚÅQÆ∞@=Å# „|ǨχÅHõΔ}=ÚÖË#O Œ∞#, „|Ǩχ"Õ∞ ÖË Œ∞ =∞i ã¨OkQÆÌ «fi=Ú qKå~° «fi=ÚÅQÆ∞iOz Z@∞¡ K≥ѨÊQÆÅ~°∞. [<å‡ Œ∞Å∞ [QÆ «∞Î#O Œ∞ QÆÅ=Ù QÆ#∞Hõ „|Ǩχ‰õΩ ÅHõΔ}=Ú ÖË Œ#∞@ Œ$ëêìO « ã¨OQÆu,qKå~°=Ú KÕÜ«Ú@‰õΩ HÍ~°}=Ú#fl#∞ „|Ǩχ‰õΩ ÅHõΔ}=Ú ÖË Œx K≥ѨC@‰õΩ HÍ~°}=Ú ÖË Œ#∞@ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°}ãOQÆu. Œ$ëêìO « ãOQÆu =∞iÜ«Ú „Ñ «∞º^•ÇÏ~°} ãOQÆu. ã~°fi„ « ã∞ÅÉèí=ÚQÍ ≥Å∞ã∞H˘#=K«∞Û#∞. ÑÓ~åfikèHõ~°}ã≤ •úO «=ÚÖ’ L «Î~åkèHõ~°} Ü≥ÚHõ ѨÓ~°fiѨHõΔ ¿ÇÏ «∞=Ù#∞ =∞iÜ«Ú L «Î~åkèHõ~°} ã≤ •úO «=ÚÖ’ ѨÓ~°fiѨHõΔ¿ÇÏ «∞=Ù ÖË Œ#∞ "≥·ÅHõΔ}º=Ú#∞ =∞O Œ |∞kúQÆÅ"å~°∞ QÆ∂_» „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞. D „ѨHÍ~°=Ú Ü«∞ äŒÜ≥∂Qƺ=ÚPˆHΔѨã¨OQÆux ≥Å∞ã¨∞H˘#∞@ ã¨∞ÅÉèí=Ú. WѨÙ_»∞ „áêã¨OyHõ ã¨OQÆux QÆ∂iÛ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. ã¨=∞#fiÜ«∂ 蕺ܫ∞=¸_»= áê Œ=ÚÖ’ JkèHÍi qKå~°=Ú KÕÜ«Ú#ÑÙ_»∞ Õ=`åkèHõ~°}=ÚÖ’ Õ= «Å JkèHÍ~° ãOQÆu ÖËHõáÈ~Ú##∞|∞kúÖ’ #∞#fl J"åO «~° ã¨OQÆu LO_»<ÕÜ«Ú#flk. „|Ǩχq ŒºÖ’ Õ= «Å‰õΩ JkèHÍ~°=Ú L#fl^• ÖË • JxJkèHÍ~°=Ú x~°‚~ÚOK«∞#ÑÙ_»∞ J"åO «~° ãOQÆux QÆ∞iOz K≥ÑCK«∂ ÑÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ #∞#fl (JOQÆ∞+ì=∂„ «)"åHõº=Ú „|ÇÏ F=∞Ñ~°=∞QÆ∞@ =Å# „|Çχ JOQÆ∞+ì Ñi=∂}=Ú QÆÅ "å_»x Õe#k. =∞#∞+μºÅ ÇÏ$ ŒÜ«∞=ÚJOQÆ∞+ì=∂„ « Ѩi=∂}=∞QÆ∞@ =Å# „|Ǩχq Œº Ü«∞O Œ∞ =∞#∞+¨/ºÅ‰õΩ, âßG=Ú JkèHÍ~°=Ú QÆÅ Œx#k.=∞#∞+¨μºÅ‰õΩ JkèHÍ~°=Ú#fl Œ#fl, Õ= «Å‰õΩ JkèHÍ~°=Ú HõÅ^• ÖË • J#∞ „Ѩâ◊fl |∞kúãÌ=∞QÆ∞@ =Å# nxx„áêã¨OyHõ ã¨OQÆu JO Œ∞~°∞. D q èŒ=ÚQÍ JkèHõ~°}=ÚÅ ã¨OQÆu K≥Ñ≤Êi. „Ѩu JkèHõ~°}=Ú#‰õΩ Ô~O_»∞â’¡Hõ=ÚÅ∞ K≥Ñ≤Êi. "åxÖ’ =ÚO Œ∞ K≥Ñ≤Ê# <åÅ∞QÆ∞ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ J#QÍ q+¨Ü«∞=Ú, ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú, ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú, ã≤ •úO «=Ú ã¨O„QÆǨÏ=ÚQÍ #∞O_»∞#∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

10

1. l*Ï˝™êkèHõ~°}=Ú

J è•`À „|Ǩχ l*Ï˝™ê(1.1.1)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ™ê èŒ# K« «∞+ìÜ«∞ ã¨OѨ<åfl#O «~°=Ú Hõ~°‡Ñ¶Å=Ú Jx «º=∞QÆ∞@=Å# "≥∂HΔÍaèÖÏ+¨μÅ∞„|Ǩχ*Ï˝#=Ú#‰õΩ "Õ •O «"åHõº=ÚÅ qKå~°=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞.

â’¡II q+¨Ü≥∂qâ◊Ü«∞â‹·Û= ѨÓ~°fi ѨHõΔãÎ äÀ «Î~° "£∞ã¨OQÆuâıÛu ѨOKåOQÆO âß„¿ãÎ JkèHõ~°}O 㨇 $ «"£∞

ã¨OQÆu : =ÚO Œ∞ JkèHõ~°}=Ú ÖË#O Œ∞# ã¨OQÆu ÖË Œ∞.

q+¨Ü«∞=Ú : qKåiOK«=Åã≤# q+¨Ü«∞=Ú "Õ •O « âßG=Ú

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : „|Ǩχ qKå~°}©Ü«∞=∂? HÍ^•?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : J 蕺ã¨=Ú x~°∂Ѩ# HÍ#O Œ∞=Å# ã¨O ÕǨÏ=Ú =∞iÜ«Ú Ñ¶Å=Ú HõxÑ≤OK«∞@ÖË Œ∞.JO Œ∞=Å¡ „|Ǩχ qKå~°}©Ü«∞ q+¨Ü«∞=Ú HÍ Œ∞.

ã≤ •úOu : JǨÏO |∞kúÜ«∞O Œ∞ J 蕺ã¨=Ú xâ◊ÛÜ«∞=Ú =∞iÜ«Ú „â◊√u „|Ǩχ#∞ Jã¨OQÆ=∞x =i‚OK≥#∞.HÍ# „|ÇÏ ‡ q+Ü«∞=ÚÖ’ ãO ÕÇÏ=Ú HõÅ Œ∞. „|Çχ *Ï#=Ú •fi~å "≥∂HõΔ=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. JO Œ∞=Å¡ „â◊√ «∞Å#∞P è•~°=Ú KÕã¨∞‰õΩx „|Ǩχ qKå~°=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. „Ѩ ÕºHõ JkèHõ~°}=ÚÖ’x <åÅ∞QÆ∞ q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞â’¡Hõ=ÚÅ ^•fi~å ã¨O„QÆǨÏ=ÚQÍ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞.

11.â’¡II JqKå~°ºO qKå~°ºO"å „|Ǩ‡ 蕺™ê x~°∂Ѩ}Ï üJã¨O ÕǨ, ѶÅ`åfiÉèϺO #qKå~°ºO « £ J~°›u

12.â’¡II J 蕺™ÈǨÏO |∞kú ã≤ Àúº ã¨OQÆO „|ÇπÏ=∞ „â◊√us «"£∞ã¨O ÕǨ<£ =ÚHÎ ÉèÏ"åK«Ûù qKå~°ºO „|Ǩχ"Õ Œ «ó

â’¡HÍ~°úO 11 :

„|Ǩχ qKå~° ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# D âßG=Ú J 蕺㨠x~°∂Ѩ} HÍ#O Œ∞# P~°OaèOK«∞@‰õΩ Ü≥∂Qƺ=Ú QÍ Œ∞.„|LJ «‡ÅO Œ∞ ãO ÕÇÏ=Ú ÖË#O Œ∞# =ÚHÎ~°∂Ñ Ñ¶Å=Ú QÀK«~°=Ú HÍ#O Œ∞# âßG=Ú P~°OÉèíÜ≥∂Qƺ=ÚQÍ Œ∞.

(ѶÙ\ò<À\òû) : x`åºx «º =ã∞Î q"ÕHõ=Ú, WÇÏ=¸„`å~°ú ѶŠq~åQÆ=Ú, â◊=∂k +@¯ ãOÑuÎ, =Ú=Ú‰õΔΩ «fi=Únxx ™ê èŒ# K« «∞+ìÜ«∞=ÚÅO Œ∞~°∞.

JǨÏO|∞kú ^•fi~å J 蕺ã¨=Ú ã≤ Œú=Ú. „|Ǩχ Jã¨OQÆ=∞x „â◊√uÖ’ K≥Ñ≤Êi. ÕǨ Œ∞Å∞ P «‡Ü«∞xã¨O ÕǨÏ=ÚO_»∞@ =Å#, „â◊√ «∞Å ^•fi~å =ÚHÎ L#fl Œx K≥ѨC@ =Å##∞, =Ú=Ú‰õΔΩ=ÙÅ∞ „|Ǩχ *Ï˝#=ÚH˘~°‰õΩ "Õ •O « qKå~°=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. (12)

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

11

''P`å‡"å Jˆ~! „ Œ+ì=ºó „â’Î=ºó =∞O «"Àº xkè 蕺ã≤ «=ºó—— (|$' 2.4.5) Ѩ~°„|Ǩχ=Ú#∞ QÆ∂iÛ„â◊=}=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. qx# J~°ú=Ú#∞ Ü«Ú‰õΩÎÅ ^•fi~å q=∞i≈OѨ=ÅÜ«Ú#∞. Ñ≤ ŒÑ¨ <Õ#∞ „|Ǩχ=∞x蕺xOÑ=ÅÜ«Ú#∞. WkÜÕ∞ Ñ~°=∞ ÑÙ~°∞ëê~°ú=Ú WK«Û@ P «‡ Œ~°≈# ѶÅ=Ú#∞ ÕÌtOz •xH ™ê èŒ# ~°∂Ñ=ÚÖ’

„â◊=}=Ú#∞ qkèOK«∞K«∞<åfl~°∞. "Õ •O « "åHõº=ÚÅ å «Ê~°º=Ú „|Çχ=Ú#O Õ Jx x~°‚~ÚOK«∞@‰õΩ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#«~° qKå~°=Ú#∞ „â◊=}=∞O Œ∞~°∞. D qKå~°=Ú#∞ qkèOK«∞ "åHõº=Ú q+¨Ü«∞=Ú. D q+¨Ü«∞=Ú ÃÑ· Ô~O_»∞

â’¡Hõ=ÚÅÖ’ ã¨O„QÆÇ≤ÏOK«ÖË Œx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú =Å Œ∞. ã¨OˆHΔѨ=ÚQÍ ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú K≥ѨC@ ^•fi~å ^•x J~°ú=Ú=Å#<Õ q+¨Ü«∞=Ú „QÆÇ≤ÏOѨ=ÅÜ«Ú#∞. „|Ǩχ qKå~å`«‡Hõ=Ú, <åºÜ«∞ x~° ‚Ü«∂`«‡Hõ=Ú âßG=ÚP~°OaèOK«=ÅÜ«Ú<å? ÖË •? Jx ã¨O ÕǨÏ=Ú. ѨÓ~°fi ѨHõΔ ã≤ •úO « ѨHõΔ Ü«Ú‰õΩÎÅ ^•fi~å Jxfl KÀ@¡ ã¨O ÕǨÏHÍ~°}=Ú „QÆÇ≤ÏOK«=ÅÜ«Ú#∞. P~°OaèOK«~å Œ∞ J#∞#k ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú ZO Œ∞ÅHõ#QÍ D âßG=Ú Ü≥ÚHõq+¨Ü«∞ „ѨÜ≥∂[#=ÚÅ∞ ÖË=Ù QÆ#∞Hõ ã¨OkQÆú q+¨Ü«∞=Ú<Õ qKåiOK≥^Œ~°∞. „|Ǩχ=Ú Jã¨OkQÆú=Ú =∞i„|Ǩχ~°∂Ѩ=ÚÖ’ ã¨O ÕǨÏ=∂? ÖËHõ P «‡~°∂Ѩ=ÚÖ’<å? „Ѩ èŒ=∞ ~°∂Ѩ qHõÅÊ=ÚQÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ''㨠«ºO*Ï#=∞#O «O „|Çχ—— („ ≥·.2.1) J#∞ "åHõº=Ú •fi~å „|ÇχÅHõΔ}=Ú xâ◊ÛÜ«∞=Ú. Ô~O_»= qHõÅÊ=Ú HÍ<Õ~° Œ∞.JǨÏ=∞#∞ *Ï˝#=Ú •fi~å P «‡ *Ï˝#=Ú QÆ∂_» xâ◊ÛÜ«∞"Õ∞. JǨÏO *Ï˝#=Ú J 茺ã÷ P «‡ q+¨Ü«∞=∞x# JkÜ«Úã¨iQÍ Œ∞. ZO Œ∞Hõ#QÍ WO « =~°‰õΩ J 蕺ã¨=Ú x~°∂Ñ≤OѨ|_»ÖË Œ∞. q~°∞ Œú ã¨fiÉèÏ==ÚQÆÅ JO èŒHÍ~°=Ú"≥Å∞ «∞~°∞ =Öˇ [_» ÕǨÏ=Ú K≥· «#º P «‡Å Ü≥ÚHõ J 蕺ã¨=Ú, PÅzѨÊÜ«∞O Œ∞ "≥O_ç=Öˇ HÍ#=K«∞Û, J<Àº#ºJ 蕺ã¨=Ú x~°∂Ñ≤OK«∞@‰õΩ â◊Hõº=Ú QÍ Œ∞. „ÉèÏOuÇ‘Ï#"≥∞ÿ# „â◊√u JǨÏO *Ï˝#=Ú •fi~å xâ◊ÛÜ«∞"≥∞ÿ#k. „â◊√uJã¨OkQÆú =∞QÆ∞@=Å##∞ „|Ǩχ qKå~°=Ú#‰õΩ q+¨Ü«∞=Ú ÖË Œ∞. JO ÕHÍHõ „ѨÜ≥∂[#=Ú Hõ#|_»∞@ ÖË Œ∞.JO Œ∞=Å¡ „|Ǩχ qKå~°=Ú JÜ≥∂Qƺ=Ú J#~°›=Ú QÍ# âßG=Ú P~°OaèOK«∞#=ã¨~°=Ú ÖË Œ∞. WO «=~°‰õΩѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú.

ã≤ •úOu WK«Û@ ã¨=∂ è•#=Ú K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. âßG=Ú P~°OaèOK«=ÅÜ«Ú#∞. ZO Œ∞Hõ#QÍ q+¨Ü«∞„ÑÜ≥∂[#=ÚÅ∞#flO Œ∞ =Å# „â◊√uÖ’ K≥Ñ≤Ê#^•xH JÇÏ=∞#∞ *Ï#=Ú#‰õΩ J<ÕHõ q~°∞ Œú qKå~°=∞ «=ÚÅ∞O_»∞@=Å##∂ „|LJ «‡ q+Ü«∞=ÚÅ∞ ãOkQÆú q+Ü«∞=ÚÅQÆ∞@ =Å##∂ âßG=Ú P~°OaèOÑ=ÅÜ«Ú#∞. JÜ«∞=∂`凄|Ǩχ (|$. 2.5.10) J#∞ â◊$u Jã¨OQÆ„|Ǩχ=Ú#∞ P «‡~°∂Ѩ=ÚQÍ x~°∂Ñ≤OK«∞K«∞#flk. ''JǨÏO =∞#∞+¨ºó——J#∞ JÇÏO |∞kú P «‡ ÕÇÅ å^• «‡º=ÚÅ •fi~å P «‡#∞ „QÆÇ≤ÏOK«∞K«∞#flk. J 蕺ã=Ú#∞ x~°∂Ñ≤OK«ÖË Œ#∞@"Õ •O «∞ʼnõΩ JÅOHÍ~°=Ú. =ã¨∞Î q+¨Ü«∞=Ú ã¨OkQÆú=Ú, =ÚHÎ „ѨÜ≥∂[#=Ú „â◊√ «∞ÅÖ’ K≥ѨC@ =Å##∂,*Ï˝#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =ÚH˜Î P#O^Œ=Ú J#∞Éèí= QÆ=∞º=∞QÆ∞@ =Å##∂ „ѨÜ≥∂[#O ã¨∞xtÛ`«=Ú. JO^Œ∞=Å¡"Õ •O «"åHõº=ÚÅ qKå~°=Ú •fi~å „|Çχ=∞=Ú qKå~ånè#=∞QÆ∞@ =Å# âßG=Ú P~°OÉèíhÜ«∞=∞x ã≤ •úO «=Ú.

ÑÓ~°fiÑHõΔ=Ú : „|Çχ=Ú#∞ QÆ∞iOz qx# "åiÖ’ QÆ∂_» ÑÓ~°fi=Ú=ÖË ãO™ê~°=Ú QÀK«~°=∞QÆ∞ K«∞#fl Œx#,^•xH ã≤ •úOu ["å|∞ : '' «~°u â’Hõ=∂ «‡q ü—— „|Çχq £ „|ÃǷχ= Éèí=u—— Jâ◊s~°O "å= ãO «O#„Ñ≤Ü«∂„Ñ≤ÜÕ∞ã¨Ê $â◊ «ó (ÉèÏO. 8.12.1) â◊s~åaè=∂#~°Ç≤Ï «∞ʼnõΩ „Ñ≤Ü«∂ „Ñ≤Ü«∞=ÚÅ∞ JO@∞@ ÖË Œ∞. D „â◊√u "åHõº=ÚÅ^•fi~å "Õ Œ „Ѩ=∂} *#º"≥∞ÿ# „|Ǩχ ≥·‡Hõº *Ï˝#=Ú •fi~å, J*Ï˝# x=$uΠѨÓ~°fiHõ ÕǨaè=∂# x=$uÎ HõÅ∞QÆ∞@=Å# Œ∞óMÏ Œ∞Å∞ LO_»=Ù. HÍ# „|Ǩχ#∞ QÆ∞iOz qx J#∞ÉèíqOK«∞"åiÖ’ ã¨O™ê~°=Ú QÀK«~°=Ú QÍ Œ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

12

≥Å∞ã∞H˘#=ÅÜ«Ú##∞ WK«Ûù‰õΩ q+Ü«∞"≥∞ÿ# „|ÇχÜ≥ÚHõ ãfi~°∂Ñ=Ú ''[<å‡ ŒºãºÜ«∞ «ó—— J#∞ ã∂„ «=Ú^•fi~å K≥ÃÑÊ^Œ~°∞.

WK«Û@ „|Ǩχ „Ѩ è•#=Ú. l*Ï˝ã¨ Hõ~°‡‰õΩ „Ѩ è•#"≥∞ÿ# „|Ǩχ#∞ „QÆÇ≤ÏOz# « •„t « „Ѩ=∂}Ï Œ∞Å∞"å@O «@"Õ „QÆÇ≤ÏOѨ|_»∞#∞. ~åA "≥à◊√§K«∞<åfl_»x# Ѩi"å~°[#∞Å`À, ¿ã<å, J=∂`åº Œ∞Å`À Jx J~°ú=Ú.''*Ï˝—— è• «∞=Ù (^•fi~å) J[Ç¨Ï ü ÅHõΔ}=Ú ^•fi~å „|Ǩχ JѨ~ÀHõΔ *Ï˝#=Ú ÅHΔ «=Ú. ã¨<£„Ѩ «ºÜ«∞=Ú (^•fi~å)[Ç¨Ï ü ÅHõΔ}=Ú ^•fi~å WKåÛù™ê 茺"≥∞ÿ# qKå~°=Ú ÅHΔ «=Ú J «ó Ѩ Œ=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú. '' « £ Ü«∞ ä• WǨÏHõ~°‡z`À Ö’Hõó H©ΔÜ«∞ Õ U="Õ∞= J=Ú„ « ѨÙ}üÜ«∞ Hõ$`À Ö’Hõó H©ΔÜ«∞ Õ—— Uq èŒ=ÚQÍ WK«Û@ Hõ~°‡=Ú ^•fi~åx~°fiÇ≤ÏOK«|_»∞ =º=™êÜ«∂ Œ∞Å∞ H©Δ}˜OK«∞<À J>Ë¡ Ü«∂QÍ Œ∞Å ^•fi~å á⁄O Œ∞ ã¨fi~åæ Œ∞Å∞ #tOK«∞#∞ Jx≥Å∞ã¨∞‰õΩx „|Ǩχ qKå~°=Ú KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. J#QÍ „|Ǩχ*Ï˝#=Ú#‰õΩ "Õ •O « "åHõº=ÚÅ qKå~°=Ú KÕã≤

f~°=ÅÜ«Ú#∞.

„|Ǩχ qKå~°}©Ü«∞=∞x K≥ѨÊ|_ç#k. „|ǨχÅHõΔ}"Õ∞ Œ<Õ ã¨O ÕǨÏ=Ú#‰õΩ "åºã¨ ÉèíQÆ"å#∞Å "å~°∞Ô~O_»= ã¨∂„ «=Ú#∞ ~°zOzi.

2. [<å‡ ŒºkèHõ~°}=Ú

[<å‡ Œºã¨ºÜ«∞ «ó (1–1–2)

J㨺[QÆ «ó ´ D „ѨѨOK«=Ú#‰õΩ

[<å‡k ´ ã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∞=ÚÅ∞

Ü«∞ «ó ´ Õx #∞Oz [xOK«∞K«∞#fl^À Jk „|Ǩχ=Ú

ã¨OQÆu : qKå~°}©Ü«∞ „|Ǩχ ÅHõΔ}=Ú ã≤ Œú=Ú HÍ#ѨÙ_»∞ „|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞@∞¡ ã≤ Œú=∞QÆ∞#∞. ã≤ Œú=Ú HÍx„|Ǩχ qKå~°}©Ü«∞ "≥∞@¡QÆ∞#∞. PˆHΔѨã¨OQÆu :–

q+¨Ü«∞=Ú : D JkèHõ~°}=ÚÖ’ „|Ǩχ ÅHõΔ}=Ú qKåiOzi.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : „|Ǩχ‰õΩ ÅHõΔ}=Ú HõÅ^•? ÖË •?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : [#‡ã≤÷uÅÜ«∞=ÚÅ∞ [QÆxfl+ª=ÚÅ∞.

㨠«ºO *Ï˝#=∞#O «=∞#∞ Ѩ Œ=ÚʼnõΩ J~°ú „Ѩã≤kú ÖË Œ∞.

Hõ#∞Hõ „|Ǩχ ÅHõΔ}=Ú Jã¨OÉèí==Ú.

ã≤ •úOu : „|Ǩχ [QÆ[˚<å‡ Œ∞ʼnõΩ HÍ~°}=Ú. [QÆ[˚<å‡k HÍ~°} «fi=Ú „|Ǩχ=Ú#O Œ∞ QÆÅ Œ∞. Z@¡#QÍ„`å_»∞ÃÑ· Hõ#Ѩ_»∞ ã¨~°Ê=Ú#‰õΩ HÍ~°}=Ú „`å_»∞. J>Ë¡ [QÆ ü Ü≥ÚHõ [<å‡k HÍ~°}=Ú#‰õΩ Jkèëêì#=Ú „|Ǩχ.Ö∫H˜Hõ "åHõº=ÚÅ suQÍ ã¨ «ºO *Ï˝#=∞#O «=∞#∞ "åHõº=Ú ÖÏHõΔ}˜Hõ=ÚQÍ „|Ǩχɒ èŒ HõeyOK«∞#∞. Uk"≥O_çÜ≥∂ JkÜÕ∞ =Ú «ºÑ¨Ù zÑ¨Ê J#∞#@∞¡, Uk [QÆ ü HÍ~°}"≥∂ JkÜÕ∞ „|Ǩχ. HõeÊ « HÍ~°} «fi=Ú „|Ǩχ‰õΩ

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

13

«@ã÷ ÅHõΔ}=Ú. ''„|LJk ãÎOÉèí Ñ~°ºO «=Ú Éèí∂ «=ÚÅ∞ U Ñ~°„|Çχ=Ú #∞O_ç ÑÙ@∞ìK«∞#fl"À—— („ ≥·. 3.1.)Ü«∞`À"å W=∂x Éèí∂`åx *ÏÜ«∞O Õ—— J#∞ "åHõº=ÚÅ •fi~å „â◊√u J#∞=∂#=Ú#∞ QÆ∂_» JOwHõiOK«∞#∞. "Õ∞ è•qѨO_ç «∞_»∞ ^˘OQÆÅ ^•fi~å J~°}º=ÚÖ’ q_»∞=|_ç «~° ã¨Ç¨Ü«∞=Ú`À «# ã¨fi„QÍ=∞=Ú#‰õΩ KÕ~°∞#∞.

13.â’¡II ÅHõΔ}O „|Ǩχ}À <åã≤Î H˜O"å Jã≤Î, #Ç≤Ï q Œº Õ[<å‡ Õ ~°#ºx+ì åfi £ ã¨ åº ÕâßۄѨã≤kú «óII

14.â’¡II „|ÇπÏ=∞x+ªO HÍ~°} «fiO ™êûÅ¡HõΔ ºO „ã¨Q∑ Éèí∞[OQÆ= üÖ∫H˜HÍ<Õº= 㨠åºn#ºYO_»O ÅHõΔÜ«∞xÎÇ≤ÏII

â’¡HÍ~°÷=Ú :

„|ǨχÜ≥ÚHõ ÅHõΔ}=Ú HõÅ^•? ÖË •? „|Ǩχ ÅHõΔ}=Ú ÖË Œ∞. [#‡ã≤÷u ÉèíOQÆ=ÚÅ∞ [QÆxfl+ª=ÚÅQÆ∞@=Å##∂, 㨠«ºO *Ï˝#=∞#O «O J#∞ „|ǨχÅHõΔ}=Ú Ö’Hõ=ÚÖ’ „Ѩã≤ Œú=Ú QÍ#O Œ∞#.

[<å‡ Œ∞Å∞ [QÆ «∞Î#‰õΩ S##∞ [QÆ ü HÍ~°}=Ú „|Çχ, Uk áê"≥∂ J Õ =∂Å J#∞ ÉÏ èŒ ™ê=∂<åkèHõ~°}=Ú^•fi~å „|Ǩχ `«@ã¨÷ ÅHõΔ}=Ú ã≤^Œ ú=∞QÆ∞#∞. ã¨`«º *Ï˝<å^Œ∞Å∞ aè<åfl~° úHõ=ÚÖˇ·##∞ „|Ǩχ=Ú#O^ÕѨ~°º=™ê#=ÚÅQÆ∞K«∞#flq. Hõ#∞Hõ „|Ǩχ ã¨fi~°∂Ѩ ÅHõΔ}=Ú ã≤ Œú=∞QÆ∞K«∞#flk. J#QÍ Ñ¨~°=∂ «‡ D [QÆ «∞ΉõΩJaè#fl xq∞ «Î Láê^•#HÍ~°}=Ú.

''Ü«∞`À "å W=∂x Éèí∂`åx *ÏÜ«∞O`Õ, ÜÕ∞# *Ï`åx r=xÎ Ü«∞`ü „Ѩܫ∞O`«º aèã¨Oqâ◊Ou,«kfil*Ï˝ã¨ã¨fi « £ „|Ǩχ—— D Éèí∂ «=ÚÅ∞ Õx #∞O_ç [x‡OK«∞K«∞#fl"À, ZK«Û@ xez L#fl"À, <åâ◊#=∞~Ú#«~°∞"å « ÕxÖ’ KÕ~°∞K«∞#fl"À, JkÜÕ∞ „|Ǩχ=Ú ^•xx qKå~°=Ú KÕã≤ ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú. ''㨠«ºO *Ï˝#O

J#O «O „|Ǩχ—— („ ≥·.2.1) Uk 㨠«º"≥∂, *Ï˝# ã¨fi~°∂Ѩ"≥∂, J#O «"≥∂, JkÜÕ∞ „|Ǩχ=Ú. D Ô~O_»∞"åHõº=ÚÅ∞, D JkèHõ~°}=Ú#‰õΩ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞. ÃÑ· Ô~O_»∞ "åHõº=ÚÅÖ’ K≥Ñ≤Ê# „|Ǩχ ÅHõΔ}=Ú ã¨OÉèí==∂?HÍ^•? Jx ãOâ◊Ü«∞=Ú. ãOÉèí==Ú HÍ Œ∞. [<å‡ Œ∞Å∞ „|Çχ ÅHõΔ}=ÚÖÏ? ÖËHõ ã`åº Œ∞Å∞ „|Çχ ÅHõΔ}=ÚÖÏ?[<å‡ Œ∞Å∞ HÍ<Õ~°=Ù. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ Jq [QÆxfl+ª=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú „|Ǩχ`À ã¨O|O èŒ=Ú ÖË Œ∞. 㨠«º *Ï˝<å Œ∞Å∞Ö’Hõ „Ѩã≤ Œú=ÚÅ∞ "åxx ã‘fiHõiOz# aè#fl"≥∞ÿ# J~°ú=ÚÅ∞ JQÆ∞@ =Å# JYO_» „|Ǩχ=Ú ã≤ Œú=ÚQÍ Œ∞.J„Ѩã≤ Œú"≥∞ÿ# ã¨ åº Œ∞Å∞ ÅHõΔ}=ÚÅ∞QÍ K≥ѨC@ Ü«ÚHÎÜ«ÚHõÎ=Ú QÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡ „|Ǩχ‰õΩ «@ã÷ÅHõΔ}=ÚQÍx, ã¨fi~°∂ѨÅHõΔ}=Ú QÍx ÖË Œ∞ Jx ѨÓ~°fiѨHΔ "åkOK«QÍ ^•xH˜ ã≤ •úOu ã¨=∂ è•#=Ú.

U ÅHõΔ}=ÚÖ’ ~°∂Ñ=ÚÅ∞ JO «~°∂ƒù «=ÚÅ∞ QÍ"À =∞iÜ«Ú ã «º Ñ^•~°ú=Ú#∞ =º=ã≤÷ «=ÚQÍ K≥ÑC@‰õΩHÍ~°}"≥∂, Jk «@ã÷ÅHõΔ}=Ú. ''HÍHõ= £ Õ= Œ «Î㨺 QÆ$ǨÏ"£∞—— Jx#ѨÙ_»∞ Õ= Œ «∞Îx WO\˜ÃÑ· "åe# HÍH˜ZyiáÈ~Ú##∞ 㨠«º"≥∞ÿ# Õ= Œ «∞Îx WÅ∞¡ K«∂Ñ≤OK«∞#∞. WÅ∞¡#∞ K«∂Ñ≤OK«∞@‰õΩ HÍH˜ ¿ÇÏ «∞=Ù. J>Ë¡ [<å‡ Œ∞Å∞J#º"≥∞ÿ# [QÆxfl+ª=ÚÖ·##∞ •x L «ÊuÎ HÍ~°}=Ú HõÅÊ# •fi~å ãO|O èŒ=Ú HõÅ Œx K≥ÑC@KÕ «@ã÷ÅHõΔ}=Ú„|Ǩχ=Ú#O Œ∞ HõÅ Œx K≥ѨC@ ã¨OÉèí==Ú. ''ÜÕ∞ Éèí∞[OQÆó ™ê„ã¨H±—— J#QÍ Uk áê"≥∂ J Õ „`å_»∞. J#fl@∞¡''Uk [QÆ ü HÍ~°}"≥∂ J Õ „|Ǩχ=Ú—— ''Ü«∞ £ [QÆ ü HÍ~°}O « £ „|Ǩχ—— Jx HõeÊ « =ã¨∞Î=Ù •fi~å "åãÎ="≥∞ÿ#

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

14

=ã¨∞Î=Ù#∞ LѨÅHõΔ}=ÚQÍ K≥ѨÊQÆÅ=Ú. «O„_ç, H˘_»∞‰õΩ, J<åfl, JÅ∞¡_»∞ J#∞ aè<åfl~°ú=ÚÅ∞ XˆH Õ= Œ «∞ÎxÜ«∞O Œ∞ JO «"≥ÚOk##∞ q~À èŒ=Ú ÖË Œ∞. XˆH Õ= Œ «Î Ñ≤O_»=Ú#∞ H˘_»∞‰õΩ, «O„_çÜ«∞x, «O„_ç «#Ü«Ú_»x,«=Ú‡_»∞ J#flÜ«∞x, =∂=∞ JÅ∞Ťx ã¨OÉ’kèOK≥ Œ~°∞. J~Ú##∂ q~À èŒ=Ú ÖË Œ∞. P q èŒ=ÚQÍ<Õ Ö’Hõ=ÚÖ’

„Ѩã≤ Œú=ÚÖ·# aè<åfl~°ú=ÚÖ·# 㨠åºk â◊|ú=ÚÅ∞ JYO_» „|Ǩχ=Ú#O Œ∞ b#=∞QÆ∞@ =Å# ã¨fi~°∂Ѩ ÅHõΔ}=Úã≤ Œú=∞QÆ∞K«∞#flk. D q èŒ=ÚQÍ Ô~O_»∞ ÅHõΔ}=ÚÅ∞ „|Ǩχ‰õΩ QÆÅ=Ù.

« «fi *Ï˝#=Ú =ã¨∞Î «O„ «=Ú. Jã≤÷ «fi=Ú QÆÅ „|Ǩχ *Ï˝#=Ú =ã¨∞Î «O„ «=Ú. „|Ǩχ WO„kÜ«∞J„QÍǨϺ=Ú. JO Œ∞=Å¡ „â◊√ «∞Å •fi~å<Õ „|Ǩχ#∞ ≥Å∞ã¨∞H˘#QÆÅ=Ú. =∞#ã¨∞û •fi~å zOuOѨÖËx ~°K«<åâ◊HÎ<å=∞ ~°∂áê Œ∞Å`À QÆ∂_ç =ºHõÎ"≥∞ÿ# „Ѩ «ºHΔÍk „Ѩ=∂}=ÚʼnõΩ PÅ"åÅ"≥∞ÿ# D [QÆ «∞Î Ü≥ÚHõ ã¨$+≤ì ã≤÷uÉèíOQÆ=ÚÅ∞, P ã¨~°fiA˝_»∞ ã¨~°fiâ◊HÎ ã¨OѨ#∞fl_≥·# HÍ~°}=Ú #∞O_çÜ«∞QÆ∞#∞. J Õ „|Ǩχ=Ú.

3. âßGÜ≥∂x «fi JkèHõ~°}=Ú (1.1.3)

[QÆ ü HÍ~°}"≥∞ÿ# „|Ǩχ ã¨~°fiA˝_»x ã≤ Œú"≥∞ÿ#k. ^•x<Õ D JkèHõ~°}=ÚÖ’ Œ$_è»Ñ¨~°K«∞K«∞<åfl~°∞.

3. âßGÜ≥∂x`åfi ü (1.1.3)

1. |∞∞ˆQfi^•k âßG=ÚʼnõΩ HÍ~°}=∞QÆ∞@ =Å# „|Ǩχ ã¨~°fiA˝_»∞

2. "Õ Œ âßG=Ú ^•fi~å QÆ=∞º=∞QÆ∞@ =Å# „|Ǩχ W «~° „Ѩ=∂}=ÚÅ ^•fi~å JQÆ=∞º=Ú.

ã¨OQÆu : ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ`ü HÍ~°}=Ú „|Ǩχ ã¨~°fiA˝_»#∞@ ã¨iHÍ^Œ∞, "Õ^Œ=Ú x`«º=∞QÆ∞@ =Å#.[QÆ ŒO «~°æ «"≥∞ÿ# "Õ Œ=Ú „|Ǩχ ã¨~°fiA˝_»#∞#k x~åHõiOK«QÍ D JkèHõ~°}=Ú P~°OaèOѨ|_ç#k. WK«Û@PˆHΔѨ ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : "Õ ŒHõ~°Î „|Ǩχ=∞#∞#k qKå~°}©Ü«∞=Ú

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : "Õ ŒHõ~°Î „|Ǩχ=∂? HÍ^•?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : ''"åKåk ~°∂Ѩ x «ºÜ«∂—— D "Õ Œ"åHõº=ÚÖ’ "Õ Œ=Ú x «º=∞x K≥ѨÊ|_ç#k. ^•xÔH=~°∞Hõ~°Î HÍ*ÏÅ~°∞. JO Œ∞=Å¡ "Õ ŒHõ~°Î „|Ǩχ=Ú HÍ Œ∞.

ã≤ •úO «=Ú : "Õ ŒHõ~°Î „|Ǩχ"Õ∞. "Õ Œ=Ú Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x âßfi㨠xâßfiã¨=ÚÅ ^•fi~å "≥Å∞=_ç#k. "Õ Œ=ÚÅx «º «fi=Ú HõÅÊ=ÚÅ#∞ K«∂z K≥ѨÊ|_ç#k. "Õ Œ=ÚÅ`À ÉÏ@∞ Jxfl Éèí∂ «=ÚÅ Hõ~°Î „|Ǩχ=∞QÆ∞@KÕ J «_»∞ã¨~°fiA˝_»∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

15

2. kfifÜ«∞ =~°‚Hõ=Ú

ã¨OQÆu : [QÆ ü HÍ~°}∞_≥·# „|Ǩχ W «~° „Ѩ=∂}=ÚÅ ^•fi~å „QÆÇ≤ÏOѨQÆÅ_»∞ J#∞ â◊OHõ HõÅ∞QÆ=K«∞Û#∞.ÅHõΔ} „Ѩ=∂}=ÚÅ ^•fi~å „|Ǩχ x~°‚~ÚOѨ|_»∞#∞. ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÅ`À D JkèHõ~°}=Ú#‰õΩ UHõq+¨Ü«∞`«fi=∞#∞#k ã¨OQÆu. ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ „|Ǩχ ÅHõΔ}=Ú K≥ѨÊ|_ç#k. nxÖ’ „Ѩ=∂}=Úx~°‚~ÚOK«|_ç#k.

q+¨Ü«∞=Ú : „|Ǩχ ã¨O|O èŒ"≥∞ÿ# „Ѩ=∂}=ÚÅ∞ qKåiOѨ|_ç#q.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : ã≤ Œú „|ǨχL âßGQÆ=∞º=∂ ÖËHõ J#º „Ѩ=∂} QÆ=∞º=∂?

ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú : ‰õΩO_»=Öˇ ã≤ Œú=ã¨∞Î"≥·#O Œ∞# „|Ǩχ J#º„Ѩ=∂}QÆ=∞º=Ú.

ã≤ •úO «=Ú : ~°∂Ѩ=Ú, èŒ~°‡ É’ èŒHõ zǨÏfl=Ú J#|_»∞ ¿ÇÏ «∞=Ù ÖË#O Œ∞# „|Ǩχ "Õ Œ aè#fl=ÚÖ·#„Ѩ=∂}=ÚÅ`À ≥eÜ«∞ Œ∞. '' «O «∞ BѨx+¨ èŒO ѨÙ~°∞+¨O Ѩ$KåÛùq∞—— J#∞â◊$u "åHõº=ÚÖ’ "Õ ≥·Hõ QÆ=∞º=ÚK≥ѨÊ|_ç#k. "Õ Œ aè#fl"≥∞ÿ# U „Ѩ=∂}=Ú ^•fi~å#∞ „|Ǩχ#∞ ≥Å∞ã¨∞H˘#*ÏÅ=Ú.

„Ѩ èŒ=∞ =~°‚Hõ=Ú "åºMϺ#=Ú : |∞∞ˆQfi^•k âßG=ÚʼnõΩ HÍ~°}=∞QÆ∞@ =Å# „|Ǩχ ã¨~°fiA˝_»∞ ''âßG㨺Ü≥∂xó—— "Õ Œ=Ú Jáœ~°∞¿+Ü«∞=Ú ã¨$+≤ìH˜ PkÖ’ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ѨÓ~°fi ã¨$+≤ìÜ«∞O Œ∞ ã≤ Œú"≥∞ÿÜ«Ú#fl "Õ Œ=Ú#∞J#∞ÑÓifiHõ=ÚQÍ (ÑÓ~åfi#∞™ê~°=ÚQÍ) q~°zOK≥#∞. ÑÓ~°fi ã≤ Œú=Ú#‰õΩ q*ÏfÜ«∞=Ú QÍ Œ∞. =∞ÇÉèÏ~° å Œ∞Å∞,ѨÓ~°fi HõÅÊ ã¨$+≤ì Ü«∞O Œ∞#fl ^•xHõO>Ë qѨs «=ÚQÍ D ã¨fi~°æ=ÚÖ’ „"åã≤#^•xx áœ~°∞¿+Ü«∞=∞O Œ∞~°∞.''ã¨*ÏfÜ«∞ LKåÛù~°} J#¿ÑHõΔ LKåÛù~°} q+¨Ü«∞ «fiO áœ~°∞¿+Ü«∞"£∞—— ^•xH˜ qѨs «=ÚQÍ "Õ Œ=ÚÅÖ’ ѨÓ~°fiHõÅÊ=Ú =ÖË D HõÅÊ=ÚÖ’ â◊|ú*ÏÅ=Ú QÆÅ Œ∞. Jk =∂~° Œ∞ JO Œ∞=Å¡ Jk Jáœ~°∞¿+Ü«∞=Ú.

1. ''"åKå q~°∂Ѩ x «ºÜ«∂—— „â◊√u

2. ''J<åk x èŒ<å x`åº "åQÆ∞ «û$ëêª ã¨fiÜ«∞OÉèí∞"å!

J^Ò "Õ Œ=∞~¸ k"åº Ü«∞ «ó ã¨~åfi „Ѩ=$ «Î Ü«∞óII 㨇 $u

1. q~°∂ѨÙ_»#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ F Õ= «! h=Ù âßâ◊fi «"≥∞ÿ# "Õ Œ "å‰õΩ¯KÕ <åKÕ « ™È΄ «=Ú KÕ~ÚOK«∞H˘#∞=Ú.

2. L «ÊuÎ q<åâ◊=ÚÅ∞ ÖË#\˜ìÜ«Ú, âßâ◊fi «"≥∞ÿ#\˜ìÜ«Ú, "Õ Œ ~°∂Ñ=∞QÆ∞ "å‰õΩ¯#∞ „|Çχ Õ=Ù_»∞ "≥Ú@ì"≥Ú Œ@Ö’Hõ=Ú#‰õΩ ≥eÃÑ#∞. ^•x ^•fi~å ã¨~°fi =º=Ǩ~°=ÚÅ∞ „ѨK«e «=ÚÅ∞. '' «™ê‡ ü Ü«∞*Ï˝ ü ã¨~°fiÇ¨ï «ó |∞∞K«ó™ê=∂x [l˝~—— „|Ǩχ=Ú #∞O_ç |∞∞‰õΩ¯Å∞, ™ê=∞ =∞O„ «=ÚÅ∞ [xOK≥#∞. (â◊√Hõ¡.Ü«∞[.ã¨O.21.7)

kfifÜ«∞ =~°‚Hõ=Ú "åºMϺ#=Ú : ''âßGO Ü≥∂xó Ü«∞㨺 ã¨ó—— "Õ Œ âßG=ÚÅ ^•fi~å QÆ=∞º=∞QÆ∞@ =Å#„|Ǩχ W «~° „Ѩ=∂}=ÚÅ—— ^•fi~å JQÆ=∞º=Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

16

''<å"Õ Œq#‡#∞ Õ «O |$ÇÏO «O, <å „|Çχq ü Ñ~°=∞O „ÃÑ·u è•=∞, q+μ‚„HÍO «O "åã∞ Õ=O q*Ï#xfi„áÈq„Ѩ «fiO QÆKÕÛù ü « «fi Œs≈ (âß\Ϻܫ∞<ÀѨ.4)

"Õ Œ"Õ «Î HÍx "å_»∞ Ѩ~°=∂ «‡#∞ =∞##=Ú KÕÜ«∞ÖË_»∞. „|Ǩχ"Õ «Î HÍx "å_»∞ Ѩ~°=∞ Ѩ Œ=Ú#∞á⁄O ŒÖË_»∞. qã¨∞‚„HÍO «"≥∞ÿ# "åã¨∞ Õ=Ùx ≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"å_≥· ("åºÑ¨Hõ Ѩ~°=∂ «‡#∞ J#∞ÉèíqOz#"å_≥·) q„ѨÙ_»∞« «fi Œi≈Ü≥ÿ∞ q„Ѩ «fi=Ú <˘O Œ∞#∞. |∞∞ˆQfi^•k HÍ~°}=Ú =∞iÜ«Ú „Ѩ=∂}=Ú‰õΩ „|Ǩχ Ü«∞ è• « 䌺=ÚQÍ≥Å∞ã¨∞H˘#∞@‰õΩ. Hõ#∞Hõ "Õ Œ=ÚÅ ^•fi~å<Õ „|Ǩχ ≥Å∞ã¨∞H˘#|_»∞#∞. „â◊√ «∞Å ^•fi~å „|Ǩχ ≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl«~åfi «, „|Ǩχ‰õΩ "åx J#∞"å Œ~°∂Ѩ=ÚQÍ J#∞=∂#=Ú, J#∞Éèí==Ú JOwHõiOK«|_»∞#∞. HÍ# „|Ǩχ

"Õ ≥·Hõ QÆ=∞º=Ú.

15. ''# Hõ~°Î $ „|Ǩχ "Õ Œã¨º, H˜O "å Hõ~°Î $, # Hõ~°Î $ « ü („Ѩ èŒ=∞ =~°‚Hõ "åºMϺ#=Ú)q~°∂Ѩx «ºÜ«∂ "åKÕ Õº=O x «º «fi=~°‚<å üII

16. Hõ~°Î $xóâ◊fiã≤ å Œ∞ºˆHÎ~ü x «º «fiO ѨÓ~°fi™ê=∞º «óã¨~åfi=ÉèÏã≤ "Õ Œã¨º Hõ~°Î $`åfi ü ã¨~°fiq £Éèí"Õ üII

ÑÓ~°fiÑHõΔ â’¡II „|Çχ "Õ Œ=Ú Ü≥ÚHõ Hõ~°ÎÜ«∂? HÍ^•? „|Çχ "Õ Œ Hõ~°Î HÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ''qÑÙ~°∂ÑÙ_»#∞¿Ñ~°∞QÆÅ F Õ= «! h=Ù âßâ◊fi «=∞QÆ∞ "Õ Œ"å‰õΩ¯KÕ <åKÕ – ™È΄ «=Ú KÕ~ÚOK«∞H˘#∞=Ú—— J#∞ "åHõº=ÚÖ’"Õ Œ=Ú x «º=∞x q#|_»∞K«∞#flk.

ã≤ •úO « â’¡II "Õ Œ Hõ~°Î „|Ǩχ"Õ∞, ZO Œ∞ÅHõ#QÍ "Õ Œ=Ú „|Ǩχ Ü≥ÚHõ âßfiã¨, xóâßfi㨠~°∂Ѩ=Ú. "Õ Œ=ÚÜ≥ÚHõ x «º «fi=Ú Ñ¨Ó~°fi HõÅÊ=Ú`À ã¨=∂#=∞QÆ∞@ =Å# K≥ѨÊ|_≥#∞. JxflO\˜x „ѨHÍtOѨ*ËÜ«Ú "Õ ŒHõ~°Î„|Ǩχ=∞QÆ∞@ =Å#<Õ "åxx ã¨~°fiA˝_»O Œ∞~°∞.

''J㨺 =∞ǨÏ`À Éèí∂ «ã¨º xóâ◊fiã≤ «"Õ∞ « Œ$ˆQfi^À, Ü«∞Aˆ~fi Œó ™ê=∞"Õ Œó—— D Ѩ~°=∂ «‡ Ü≥ÚHõ xóâßfiã¨(x@∂ì~°∞Ê) ~°∂Ѩ=ÚQÍ |∞∞Q∑, Ü«∞A™êû=∞"Õ Œ=ÚÅ∞ L «Ê#fl"≥∞ÿ#q. (|$. 4.8.10) J#∞ D "åHõº=Ú DJkèHõ~°}=Ú#‰õΩ q+¨Ü«∞=Ú. |∞∞ˆQfi^• Œ∞Å∞ x «º ã≤ Œú"≥∞ÿ# „|Ǩχ Ü≥ÚHõ xóâßfiã¨=Ú=ÖË J„Ѩܫ∞ «fl=ÚQÍ"≥Å∞=_≥#∞. „|Ǩχ "Õ ŒHõ~°ÎÜ«∂? HÍ^•? J#∞#k ã¨O ÕǨÏ=Ú. „|Ǩχ "Õ ŒHõ~°Î QÍ_»∞. "Õ Œ=Ú x «º=Ú QÆ#∞Hõ''"åKå q~°∂Ѩ x «ºÜ«∂——. q~°∂ѨÙ_»#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ F Õ=`å! h=Ù x «º=∞QÆ∞ "Õ Œ=Ú ^•fi~å <åKÕ ™È΄ «=ÚKÕ~ÚOK«∞H˘#∞=Ú. x «º"≥∞ÿ#k "Õ Œ"å}˜ÜÕ∞ ''J<åk x èŒ<å x`åº "åQÆ∞ «Ê $ëêì ã¨fiÜ«∞OÉèí∞"åñ P^Ò "Õ Œ=∞~¸k"åº Ü«∞ «ó ã¨~åfi „Ѩ=$ «ÎÜ«∞ó ''L «ÊuÎ q<åâ◊=ÚÅ∞ ÖË#\ìÜ«Ú, âßâ◊fi «"≥∞ÿ#\ìÜ«Ú "Õ Œ ~°∂Ѩ=∞QÆ∞ "å‰õΩ¯#∞„|Ǩχ "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ ≥eÃÑ#∞. ^•x ^•fi~å ã¨~°fiÖ’Hõ =º=Ǩ~°=ÚÅ∞ „ѨK«e «=∞~Ú#q. Jq㨇 $uÖ’ K≥Ñ≤Ê#O Œ∞# "Õ Œ Hõ~°Î „|Ç¨Ï ‡HÍ Œ∞ D ѨÓ~°fi ѨHõΔ=ÚʼnõΩ ã≤ •úOu L «Î~°=Ú. „|Ǩχ"Õ Œ Hõ~°Î J#∞@‰õΩJ~°∞›_»∞. UÅ##QÍ J„Ѩܫ∞ «fl=ÚQÍ, J<åÜ«∂ã¨=ÚQÍ, xóâßfiã¨~°∂Ѩ=ÚQÍ "Õ Œ=Ú „|Ǩχ #∞O_ç "≥Å∞=_ç#kQÆ#∞Hõ. '' «™ê‡ ü Ü«∞*Ï «û~°fiÇï «ó |∞∞K«ó ™ê=∂x [l~ (â◊√Hõ¡ Ü«∞A, ãO.21.7) ''Ü«∞[ ãfi~°∂ÑÙ_≥·# „|Çχ=Ú#∞O_ç |∞∞ˆQfi^Œ=∞O„`«=ÚÅ∞ ™ê=∞"Õ^Œ =∞O„`«=ÚÅ∞ [xOK≥#∞. Jxfl Ü«∞[˝=ÚÅ ^•fi~å ǨÏ=#=Ú#‰õΩÜ≥∂Qƺ=∞QÆ∞@ ^•fi~å Ü«∞[˝â◊|ú "åK«º"≥∞ÿ# „|ǨϠ‡L #O^Œ∞ ã¨Ê+¨ì=ÚQÍ "Õ^Œ=ÚÅ L`«ÊuÎ „â◊√`«∞ÅÖ’

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

17

q#|_»∞K«∞#flk. J„Ѩܫ∞ «fl=ÚQÍ [xOz##∂ J~°ú=Ú ≥Å∞ã¨∞‰õΩx ~°zOK≥#∞. HÍo^•™ê Œ∞Å •fi~å ~°zOz#"åHõº=ÚÅ HõO>Ë qÅHõΔ}"≥∞ÿ#O^Œ∞# Jáœ~°∞¿+Ü«∞=Ú. „Ѩu HõÅÊ=∞O^Œ∞ ѨÓ~°fi=Ú# Z@∞¡#fl^À J>Ë¡« Œ#∞~°∂Ѩ=ÚQÍ =∞O„ «, Ѩ Œ, =~°‚=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú ã¨fi~°=ÚÅ∞O_»∞@ =Å# „Ѩ"åǨÏ=Ú =Öˇ x «º=Ú. "Õ Œ=Ú

ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î Ü≥ÚHõ =º=ã÷#∞ K«∂Ñ≤OK«∞@ =Å#, •x Hõ~°Î „|Ǩχ=∞QÆ∞@ =Å#, "åx Ü«∞O Œ∞ ã¨~°fi[˝ «fi=Úx~°∂Ñ≤OK«|_ç#k.

kfifÜ«∞ =~°‚Hõ "åºMϺ#=Ú :

17. ''Jã≤Î J#º=∞ UÜ«∞`å Ѩºã¨º H˜O"åÖ·kHõ "Õ∞Ü«∞`åIѶ∞@ =uû Œú=ã¨∞Î åfi £ „|Ǩ‡<Õº<åÑ≤ g∞Ü«∞ ÕII

18. ~°∂ѨeOQÍk ~åÇ≤Ï`åº<åfl㨺 =∂<å#Î~° Ü≥∂Qƺ`å«O `ÒfiѨx+¨ Õ åº^Ò „áÈHÍÎ "Õ ≥·Hõ "Õ∞Ü«∞`åII

„|Ǩχ#∞ ≥Å∞ѨÙ@‰õΩ "Õ Œ"Õ∞ „Ѩ=∂}=∂? ÖËHõ J#º„Ѩ=∂}=Ú HõÅ^•? ‰õΩO_»=Öˇ ã≤ Œú=ã¨∞Î=QÆ∞@ =Å#J#º „Ѩ=∂}=ÚÅ ^•fi~å QÆ∂_» „|Ǩχ J=QÍǨϺ"Õ∞.

~°∂Ѩ=Ú, ¿ÇÏ «∞=Ù "≥Ú ŒÅ∞QÆ∞#q (*Ïu, QÆ∞}, Hõ~°‡, â◊¥#º=Ú) ÖË#O Œ∞# "Õ Œaè#fl „Ѩ=∂}=Ú^•fi~å „|Ǩχ ≥eã≤H˘#ÖË=Ú. ''<Õ#∞ q∞=Ú‡ LѨx+¨ «∞ÎÅÖ’ #∞#fl ѨÙ~°∞+¨μx QÆ∞iOz J_»∞QÆ∞K«∞<åfl#∞. '' «O`ÒfiѨx+¨ ŒO ѨÙ~°∞+¨O Ѩ$KåÛùq∞—— J#∞ "åHõº=ÚÖ’ "Õ Œ"≥ÚHõ >Ë „Ѩ=∂}=∞x K≥ѨÊ|_ç#q.

''`«O `≥· fiѨx+¨^ŒO ѨÙ~°∞+¨O Ѩ$KåÛùq∞—— (|$. 3.9.26) J#∞ „â◊√u "åHõº=Ú âßHõÅ∞ºx Ü«∞[˝=Å∞¯ º_»_çy#k. D "åHõº=ÚÖ’ Ѩ~°„|Ǩχ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ѨÙ~°∞+¨μx LѨx+¨ «∞ÎÅ ^•fi~å<Õ ≥Å∞ã¨∞H˘#|_»∞##∞#kã¨Ê+ì=∞QÆ∞K«∞#flk. Wk q+¨Ü«∞"åHõº=Ú, „|Ǩχ=Ú „Ѩ «ºHΔÍk „Ѩ=∂}=ÚÅ ^•fi~å QÆ=∞º=∂? HÍ^•? J#∞#kã¨Oâ◊Ü«∞=Ú. ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú ã¨Ê+ì"Õ∞.

~°∂Ѩ~°™ê Œ∞Å∞ „|Ǩχ=∞O Œ∞ ÖË#O Œ∞=Å# WO„kÜ«∞=ÚÅ ^•fi~å ≥Å∞ã¨∞H˘#|_» Œ∞. ¿ÇÏ «∞=Ù QÍx¿ÇÏ «∞ ™ê Œ$â◊º=Ú QÍx ÖË#O Œ∞# J#∞=∂#=Ú •fi~å JQÆ=∞º=Ú. LѨx+¨ «∞ÎÅ •fi~å<Õ ≥Å∞ã¨∞H˘#|_»∞#∞."Õ Œ *Ï˝#=Ú ÖËx "åx •fi~å P ѨÓ~°‚ „|Ǩχ=Ú =∞## Ü≥∂Qƺ=Ú QÍ Œ∞. „|Ǩχ"Õ «Î QÍx "å_»∞ Ѩ~°=∞ è•=∞=ÚKÕ~°ÖË_»∞. "åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ# q+¨μ‚=Ù#∞ q+¨μ‚„HÍO «∞_»O Œ∞~°∞. P "åã¨∞ Õ=Ùx ≥Å∞ã¨∞‰õΩx « «fi Œi≈Ü≥ÿ∞ q„Ѩ «fi=Úá⁄O Œ∞#∞. « «fi*Ï˝x HÍx q„ѨÙx Ü«∞O Œ∞ q„Ѩ «fi=Ú ÖË Œ∞. âß\Ϻܫ∞# LѨx+¨ «∞ÎÖ’ D q+¨Ü«∞=Ú 4==∞O„ «=ÚÖ’ K≥ѨÊ|_ç#q. D =∞O„ «=ÚÖ’ "Õ Œ=ÚÅ ^•fi~å<Õ „|Ǩχ ≥eÜ«Ú#x K≥ѨCK«∂ J#º „Ѩ=∂}QÆ=∞º=Ú#∞ x¿+kèOzi. [<å‡k ã¨∂„ «=ÚÖ’ ÉèÏ+¨ºHÍ~°∞bq èŒOQÍ K≥Ñ≤Êi. ''„â◊√`åfi ŒÜ≥∂ J#∞Éèí"å ŒÜ«∞â◊ÛÜ«∞^ä• ã¨OÉèí=O WÇ¨Ï „Ѩ=∂}"£∞II. „â◊√`åº^Œ∞Å∞, J#∞Éèí"å^Œ∞Å∞ Ü«∞^ä• ã¨OÉèí==Ú „|Ǩχ *Ï˝#=Ú#‰õΩ„Ñ¨=∂}=ÚÅ∞. D "åHõº=ÚÖ’ Pk Ѩ Œ=Ú Œfi~å J#º „Ѩ=∂}=ÚÅ∞ ÉèÏ+¨ºHÍ~°∞Å∞ JOwHõiOz~°x# ã¨iÜÕ∞QÍx „Ñ äŒ=∞=ÚÖ’ „â◊√ «∞ÖË „Ñ=∂}=ÚÅ∞. „â◊√ «∞Å •fi~å „Ñ=∂}=Ú QÍqOz# « Œ∞Ñi J#∞"å Œ ~°∂Ñ=ÚQÍJ#∞=∂<å#∞Éèí==ÚÅ#∞ JOwHõiOzi. QÍ# „|Ǩχ#∞ K≥ѨC@‰õΩ "Õ Œ=ÚÖË „Ѩ=∂}=ÚÅ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

18

4. ã¨=∞#fiÜ«∂kèHõ~°}=Ú

ã¨∂„ «=Ú : « «∞Î ã¨=∞#fiÜ«∂ ü (1.1.4)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ ã¨fi «O„ «=ÚQÆ<Õ „|Ǩχ#∞ É’kèOK«∞K«∞#flq. Hõ~°Î =∞iÜ«Ú Õ= «Å^•fi~å Láêã¨<åOQÆ=ÚÅ∞ HÍ=Ù.

„Ѩ èŒ=∞ =~°‚Hõ=Ú

ã¨OQÆu : „|Ǩχ#∞ QÆ∂iÛ K≥ѨC@Ö’ g∞~°∞ Z@∞¡ âßG „Ѩ=∂}=Ú QÆÅ Œx K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. "Õ Œ "åHõº=ÚÅ∞Hõ~°‡#∞ „ÑuáêkOK«∞K«∞#flq. J@∞¡ Hõ~°‡#∞ „ÑuáêkOK«x "åHõº=ÚÅ∞ J#~°úHõ=ÚÅ∞.''P =∂flÜ«∞㺠„HÜ«∂~°ú åfi üP#~°úHõºO J « Œ~åú<å"£∞II (*·.ã¨∂.1.21) D *·q∞x =∞ǨÏi¬ "åHõº=ÚÖ’ Hõ~°‡ Ѩ~°Hõ=ÚÅ∞ "Õ •O « "åHõº=ÚÅxK≥ѨÊ|_ç#q. PˆHΔѨ ã¨OQÆu :

q+¨Ü«∞=Ú : D JkèHõ~°}=ÚÖ’ Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ qKå~°}©Ü«∞=ÚÅ∞.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ Hõ~°‡ =∞iÜ«Ú Õ= «Å#∞ „ѨuáêkOK«∞@ =Å# Hõ~å‡OQÆ=ÚÖÏ? ÖËHõ„|Ǩχ#∞ „ѨuáêkOK«∞@ =Å# „|Ǩχ Ѩ~°Hõ=ÚÖÏ? Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú : Hõ~å‡#∞ëêª#=Ú #O Œ∞ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞@ =Å# "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ Hõ~°Î =∞iÜ«ÚÕ= «Å#∞ „ѨuáêkOK«∞K«∞#flq.

ã≤ •úO «=Ú : "Õ •O «=∞#QÍ LѨx+¨ «∞ÎÅ∞. Hõ~°‡#∞ QÆ∂iÛ K≥ѨC@ÖË Œ∞. Hõ~°‡ Hõ#fl aè#fl"≥∞ÿ# „ѨHõ~°}=ÚHÍ# Jq Hõ~°‡ âı+¨=ÚÅ∞ P=Ù. HÍx „|Ǩχ#∞ É’kèOK«∞K«∞#flq. å «Ê~°º=Ú#∞ x~°‚~ÚOK«∞ +¨_çfi èŒ å «Ê~°º eOQÆ=ÚÅ#QÍ PÜ«∂ ¿ÇÏ «∞=ÙÅ∞. "åx •fi~å QÆ∂_» "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ „|Ǩχ « «fi=Ú<Õ É’kèOK«∞K«∞#flq. J#~°÷=∞QÆ∞J*Ï˝#=Ú#∞ #tOѨKÕÜ«Ú ã¨fi «O„ « „ѨÜ≥∂[#=Ú QÆÅ "Õ •O « "åHõº=ÚÅ#∞ Hõ~å‡OQÆ=ÚÅ#∞@ ã¨iHÍ Œ∞.

"≥·.<åº.=∂Å : 19 "Õ •O`å : Hõ~°Î $ Õ=`å Ѩ~å„|Ǩχ Ѩ~å L «J#∞ëêª<ÀѨÜ≥∂y`åfi ü Hõ„~åÎk „Ѩuáê ŒHÍó

"Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ Hõ~°Î =∞iÜ«Ú Õ=`åk Ѩ~°Hõ=ÚÖÏ, ÖËHõ J#∞ëêª#=Ú #O Œ∞ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞@=Å# Hõ~°Î $Ѩ~°Hõ=ÚÖÏ?

"≥·.<åº.=∂Å. 20. aè#fl Hõ~°}Ïe¡OQÆ+¨\ϯK«Ûù „|Ǩχ É’ èŒHÍóIã¨u „ѨÜ≥∂[<Õ J#~°úǨ<Õ J#∞ëêª#`À „ «H˜"£∞II

"Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ Hõ~°‡HÍO_» Hõ#fl aè#fl „ÑHõ~°}=ÚÅ∞ Hõ#∞Hõ „|Çχ É’ èŒHõ=ÚÅ∞. å «Ê~°º x~å‚Ü«∞Hõ=ÚÖ·#+_çfi èŒ zÇÏfl=ÚÅ •fi~å "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ „|Çχ « «fi=Ú#∞ É’kèOK«∞K«∞#flq. J#~°÷ HÍ~°}"≥∞ÿ# J*Ï#=Ú#∞`˘ÅyOK«∞@ Ü«∞#∞ ã¨fi «O„ « „ѨÜ≥∂[#=ÚO_»∞@ =Å# Hõ~°‡ âı+¨=Ú Öˇ@¡QÆ∞#∞?

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

19

q+¨Ü«∞, ã¨Oâ◊Ü«∞=ÚÅ∞ ã¨Ê+ì=ÚÖË. r=Ùx QÆ∞iOz# "åHõº=ÚÅ∞ Hõ~°Î Ѩ~°=ÚÅ∞. „|Ǩχ#∞ QÆ∞iOzK≥ѨC "åHõº=ÚÅ∞ ™ê èŒ#Ѩ~°=ÚÅ∞. D q èŒ=ÚQÆ "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ J#∞ëêª#=Ú#‰õΩ =K«∞ÛK«∞#flq. "Õ •O «"åHõº=ÚÅ∞ „|ǨχѨ~°=ÚÖ·# J#∞ëêª#=Ú #O Œ∞ LѨÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ~å=Ù. JO Œ∞KÕ x„+¨ÊÜ≥∂[#=ÚÅ∞ HÍ=Ù."Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ Hõ~°Î Õ=`å ™ê èŒ# Ѩ~°=ÚÅ∞.

D ãOâ◊Ü«∞=Ú#‰õΩ ã=∂ è•#=Ú "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ „|Çχ=Ú<Õ „ÑuáêkOK«∞K«∞#flq. ZO Œ∞ÅHõ#QÍHõ~°‡ Hõ#fl aè#fl „ѨHõ~°}"≥∞ÿ# *Ï˝# HÍO_»#∞ „ѨuáêkOK«∞K«∞#flq. Jq Hõ~°Î#∞ QÆ∞iOz QÍx, Hõ~°‡ âı+¨ «fi=Ú#∞QÆ∞iOz QÍx É’kèOK«∞@ ÖË Œ∞. +¨_çfi èŒ `å «Ê~°º eOQÆ=ÚÅ ^•fi~å „|Ǩχ Ѩ~° «fi=∞x K≥ѨC@ÜÕ∞ ã¨OÉèí==Ú.`å «Ê~°º „QÍǨÏHõ +¨_çfi èŒ eOQÆ=ÚÅ#∞ ѨÓ~åfi Kå~°∞ºbq èŒ=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi.

â’¡II LѨ„Hõ"≥∂Ѩã¨OǨ~å=ÉèϺ™È ѨÓ~°fi`å ѶÅ"£∞IJ~°ú"å^ÀѨѨfÎK« eOQÆO `å «Ê~°º xâ◊ÛÜÕ∞ II

LѨ„Hõ=∞ LѨã¨OǨ~°=ÚÅ∞, JÉèϺã¨=Ú, JѨÓ~°fi`å, ѶÅ=Ú, J~°÷"å Œ=Ú, LѨѨuÎ (Ü«ÚHÎ) J#∞P~°∞ å «Ê~°º=Ú xâ◊Û~ÚOK«∞@‰õΩ ¿ÇÏ «∞=ÙÅ∞ (zÇÏfl=ÚÅ∞). ™È=∞º W Œ=∞„QÆ Pã‘ ü—— (KèåO. 6.2.1) LÑ„Hõ=∞=Ú: ¿ÇÏ ™È=Úº_®! ã¨$+≤ìH˜ =ÚO Œ∞ 㨠•Yº Ѩ~°„|Ǩχ"Õ∞ Ü«ÚO_≥#∞. ''S « • «‡ºq∞ ŒO ã¨~°fiO « ü 㨠«ºO 㨠P`凫 «fi=∞ã≤—— (KèåO. 6.16.3) D K«~åK«~å «‡Hõ ã¨~°fi=Ú P «‡ã¨fi~°∂Ѩ"Õ∞. J Õ ã¨ «º=Ú, J Õ P «‡, J Õ #∞=Ùfi.

Wk LÑãOÇ~°=Ú. LÑ„Hõ=∞ LÑãOÇ~°=ÚÅ∞ Ô~O_»∞ Hõeã≤ XHõ zÇÏfl=Ú. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ „|Çχ q+Ü«∞Hõ"≥∞ÿ#UHõ "åHõº « LO_»∞@ =Å#. J<ÕHõ ™ê~°∞¡ '' « «fi=∞ã≤—— Jx K≥ѨC@ JÉèϺã¨=Ú. x~°∞æ}, x~åHÍ~°, Jq+¨Ü«∞"≥∞ÿ#„|Çχ=Ú "Õ Œ „Ñ=∂}=Ú •fi~å<Õ QÆ=∞º=Ú W «~° „Ñ=∂}=ÚÅ •fi~å HÍ Œ∞ J#∞#k JÑÓ~°fi «. „|Çχ=∞=∞#∞,XHõ Ѩ •~°ú *Ï˝#=Ú ^•fi~å ã¨~°fi *Ï˝#=Ú Ñ¶Å=Ú. L «ÊuÎ, ã≤÷u, „ѨÅÜ«∞=Ú, „Ѩ"Õâ◊=Ú, xÜ«∞=∞#=Ú J#∞S Œ∞ J~°ú"å Œ=ÚÅ∞. J#QÍ ã¨∞Îu Ѩ~°=ÚÅ∞. =∞$uÎ HÍk Œ$ëêìO «=ÚÅ∞ Ü«Ú‰õΩÎÅ∞. D ¿ÇÏ «∞=ÙÅ ^•fi~å"Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ „|Ǩχ Ѩ~°=ÚÅxÜÕ∞ xâ◊Û~ÚOѨ=ÅÜ«Ú#∞. "Õ •O « "åHõº=ÚÅO Œ∞ J#∞ëêª#=Ú ÖËxKÀ„ѨÜ≥∂[#=Ú ÖË Œ#∞@ ã¨iQÍ Œ∞. ''~°A˝ iÜ«∞O <åÜ«∞O ã¨~°ÊB—— Wk „`å_»∞ áê=Ú HÍ Œ∞—— J#∞ ¿ÇÏÜ≥∂áêkâ◊¥#º"≥∞ÿ# ã≤ Œú=ã¨∞Î"≥·##∞ ^•x ã¨fi~°∂áÈѨ Õâ◊=Ú ^•fi~å É’ èŒ HõÅ∞QÆ∞#∞. J\ì ã¨fi~°∂Ѩ É’ èŒ x~°~°úHõ=ÚQÍ Œ∞. ÃÑ·QÍ P É’ èŒ ^•fi~å J*Ï˝<å Œ∞Ö·# J#~°ú=ÚÅ x=$uÎ ã¨OÉèí==Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

20

kfifÜ«∞ =~°‚Hõ=Ú

â’¡II21 „Ѩu ѨuÎO xkè «ûxÎ „|Ǩχ}º=ã≤ å L «âßG`åfi ÕÎ q è•`å~À =∞#<å Õâ◊Û H©~°Î<å üII

„Ѩ=$`åºk q èŒ∞Å#∞ É’kèOK«∞K«∞#flk? ÖËHõ ã≤ Œú=ã¨∞Î=Ù „|Ǩχ#∞ „ѨuáêkOK«∞K«∞#fl^•? âßã≤OK«∞@=Å# âßG=∞#|_»∞#∞. âßG=Ú qkè qâı+=Ú#∞ É’kèOK«∞K«∞#flk. „â◊=}=Ú «~°∞"å « =∞#<å Œ∞Å#∞ qkèOK«∞@=Å#, qkè q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ É’kèOK«∞K«∞ "Õ •O « âßG=Ú „|Ç¨Ï ‡ ã¨O|O èŒ=Ú K≥ѨCK«∞#flk.

â’¡II22 <å Hõ~°Î $ «O„ Õ qkèó âßG «fiO â◊Oã¨<å ŒÑ≤I=∞#<åk ѨÙ~åÉ’ è• ü „|Ǩχ}º=ã≤ åãÎ «ó

ã≤ Œú =ã¨∞Î=Ù#O Œ∞ qkè „Ñ¨=$uÎ ÖË Œ∞. Ç≤Ï «=Ú#∞Ѩ ÕtOK«∞@ =Å# QÆ∂_» âßG=∞O Œ∞~°∞. =∞#<å Œ∞Å∞™êHΔÍ`å¯~°=Ú#‰õΩ =ÚO Œ∞ K≥ÑÊ|_ç#q. JO Œ∞=Å# "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ „|Çχ=Ú #O Õ Ñ~°º=ã≤OK«∞K«∞#flq.

UHõ Õt=∞ «=Ú : "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ „|Ǩχ Ѩ~°=ÚÖ·##∞ „|Ǩχ=Ú #O Õ Ñ¨~°º=™ê#=∞QÆ∞@ÖË Œ∞.Z@¡#QÍ? „|Ǩχ`«`«fi=Ú#∞ Ѩ~ÀHõΔ ~°∂ѨQÍ K≥Ñ≤Ê# `«~åfi`« JѨ~ÀHõΔ=ÚQÍ á⁄O^Œ∞@‰õΩ =∞#<å^Œ∞Å#∞qkèOK«∞K«∞#flk. P q^èŒ=ÚQÍ âßã≤OK«∞@ =Å# "Õ^•O`«=ÚÅ#∞ âßG=∞#∞K«∞<åfl~°∞. ''„â’`«=ºó—— Jxâ◊|ú*Ï˝<å «‡Hõ"≥∞ÿ# „â◊=}=Ú#∞ qkèOz# Ñ≤=∞‡@ =∞##, xkè 蕺ã¨=ÚÅ#∞ J#∞Éèí= *Ï˝<å «‡Hõ ã¨fi~°∂Ѩ=ÚÖ·#"åxx qkèOzi. Hõ#∞Hõ "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ qkèâı+¨=ÚÅ∞ Jx K≥ѨÊQÍ, ã¨=∂ è•#=Ú "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞qkè âı+¨=ÚÅ∞ HÍ<Õ~°=Ù. D "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú@‰õΩ, K≥Ü«∞º‰õΩO_»∞@‰õΩ, qѨs «=ÚQÍ KÕÜ«Ú@‰õΩHõ~°‡Å=Öˇ â◊Hõº=ÚQÍ^Œ∞. Wq =ã¨∞Î `«O„`«=ÚÅ∞ ѨÙ~°∞ëênè#=ÚÅ∞ QÍ=Ù. J#∞¿+ªÜ«∞=ÚÅx K≥ѨC@,J#∞¿+ªÜ«∞=ÚÅx âßã≤OK«∞@ =∂„ «=ÚKÕ âßG=ÚÅx K≥ÑC xÜ«∞=∞=Ú ÖË Œ∞. ã≤ Œú =ã∞Î=ÙÖ·# P «‡, Ñ~°=∂ «‡Å#∞K≥ѨC#k QÆ∂_» âßG=∞x K≥ѨÊ|_»∞#∞. â◊|ú=Ú ^•fi~å *Ï˝#=Ú Hõey# «~°∞"å « J#∞Éèí==Ú#ÔH· =∞#<å Œ∞Å∞qkèOK«∞@ Ü«ÚHõÎ=Ú QÍ Œ∞. '' Œâ◊=∞ó «fi=∞ã≤—— h=٠Ѩ Œ="å_»=Ù J#fl@∞¡ â◊|ú=Ú ^•fi~å<Õ JѨ~ÀHõΔ J#∞Éèí=*Ï˝#=Ú QÆÅ∞QÆ∞K«∞#flk. Jã¨OÉèÏ=<å qѨs « ÉèÏ=<å Œ∞Å#∞ ˘ÅyOK«∞@‰õΩ "åºáê~° ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Hõ„~åÎnè#"≥∞ÿ#=∞#<å Œ∞Å#∞ âß|ÌÉè’ èŒ=Ú#‰õΩ =ÚO Œ∞ qkèOzi. JO Œ∞ňH '' « «fi=∞ã≤—— Jk =∞Ǩ "åHõº=ÚÅ∞ „|Ǩχ#∞É’kèOK«∞@ Ü«∞O Õ ã¨=∂ÑÎ=∞QÆ∞K«∞#flq.

ã¨∂„`å~°ú=Ú : «∞ ´ ѨÓ~°fi ѨHõΔ x~åHõ~°}=Ú

« ü ´ „|Ǩχ ã¨~°fi[˝=Ú, ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î Ü≥ÚHõ ã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∞=ÚʼnõΩ HÍ~°}=Ú

ã¨=∞#fiÜ«∂ ü : K«Hõ QÍ, `å «Ê~°º=Ú ^•fi~å, „|Ǩχ=ÚÖ’<Õ Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅ J#fiÜ«∞=Ú.

D "Õ •O « "åHõº=ÚÅ#∞ Hõ~°‡, Láêã¨#ŠѨ~°=ÚQÍ Láêã¨# KÕã≤# „â◊√ «Ç¨x J„â◊√ « HõÅÊ<å^À+¨=ÚÅ „Ѩã¨OQÆ=Ú =K«∞Û#∞. ''„|Ǩχ# Hõ~°Î $ Ѩ~° «fiO—— „|Ǩχ Hõ~åÎnè#=Ú QÍ Œ∞. '' « ü ˆH# HõO Ѩâıº £.——

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

21

ã¨~°fi=Ú P «‡ ~°∂Ѩ"Õ∞ Jx ≥eã≤H˘x# U Ѩ •~°ú=Ú#∞ U ™ê èŒ#KÕ U Hõ~°Î Hõ#∞Q˘#QÆÅ_»∞. ÃÑ· „â◊√uÖ’„H˜Ü«∂Hõ~°Î ѶÅ=ÚÅ#∞ x~åHõiOzi.

â◊|Ì *Ï˝#=Ú «~åfi « J#∞Éèí"å «‡Hõ"≥∞ÿ# =∞## xkè 蕺ã¨Å∞ qkèOzi. '' Œâ◊=∞ãÎ fi=∞ã≤—— J#∞ "åHõº=Ú^•fi~å JѨ~ÀHõΔ *Ï˝#=Ú. „|Ǩ‡áêã¨# •fi~å "≥∂HõΔ=∞x# Jk ã¨iQÍ Œ∞. „|Ǩχ *Ï˝#=Ú •fi~å "≥∂HõΔ=Ú. ã≤ Œú=ã∞Î=Ù#O Œ∞ „Ñ=$uÎ ÖË Œ∞. â◊|ú â◊HÎ •fi~å „QÆÇ≤ÏOK«ÖË=Ú Jx# ãiHÍ Œ∞. ÑÙ„ «¿ãÎ *Ï «ó J#∞ ÇÏ~°¬ ã∂K«Hõ=Ú#∞Ѩ Œ zǨÏfl=ÚÅ |\ì K«∂z ÉèÏ+¨~åx =∞ 茺=Ú_»∞ ≥Å∞ã¨∞H˘#∞#∞. Hõ<åº Õ QÆ~°ƒù=u J#∞ Œ∞óY ã¨∂K«Hõ=Ú#∞QÆ∂_» â◊|úâ◊HÎ ^•fi~å „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞.

5. DHõΔ`«ºkèHõ~°}=Ú

„H˜O Œ\˜ <åÅ∞QÆ∞ ã¨∂„ «=ÚÅÖ’ Z=iH˜ „|Ǩ‡ ≥·‡Hõº *Ï˝#=Ú Ñ¨Ù~°∞ëê~°ú"≥∂ "åiH˜ Hõ~°‡HÍO_» „Ѩã¨HÎ ÖËHõÜÕ∞"Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ „|Ǩχ#∞ É’kèOK«∞K«∞#fl=ÅqÜ«Ú, „|Ǩχ=Ú #O Œ∞ ã¨=∞#fi=Ú#∞ á⁄O Œ∞K«∞#fl =xÜ«ÚK≥ѨÊ|_≥#∞. P „|Ǩχ"Õ∞ ã¨~°fiA˝_»∞, ã¨~°fiâ◊HÎ=∞O «∞_»xÜ«Ú, D [QÆ «∞Î#‰õΩ ã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∞ HÍ~°‰õΩ_»xÜ«ÚK≥ѨÊ|_ç#k.

ã¨OQÆu :„|Ǩχ=Ú ‰õÄ@ã÷=∞QÆ∞@ =Å# q„H˜Ü«∂ ~°Ç≤Ï «=Ú. „|Ǩχ=∞O Œ∞ „H˜Ü«∂â◊HÎÜÕ∞ ÖË Œ∞. „H˜Ü«∂â◊HÎÖËx „|Ǩχ=Ú [QÆ`å¯~°}"≥∞@¡QÆ∞#∞. D q^èŒ"≥∞ÿ# PˆHΔѨ=Ú Hõey#O^Œ∞# D JkèHõ~°}=∂~°OaèOzi.ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ nxH˜ PˆHΔѨã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : ''㨠Õ=™È=∞º W Œ=∞„ˆQ Pã‘ ü—— UHõ"Õ∞"åºkfifÜ«∞"£∞—— ÉèÏO. (6.2.1) ã¨$+≤ìH˜ =ÚO Œ∞ XHõJkfifÜ«∞=∞QÆ∞ 㨠£ „|Ǩχ=¸ =∂„ «"Õ∞ LO_≥#∞. J#∞„â◊√u "åHõº=Ú qKå~°}©Ü«∞ q+¨Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : '' « ≥·HõΔ ü |Ǩï™êºO „Ѩ*ÏÜÕ∞ÜÕ∞u, « ÕÎ*’ Jã¨$*Ï ü (ÉèÏO. 6.2.3). ''Jk ã¨OHõeÊOK≥#∞,<Õ#∞ „Ѩ[Å#∞ ã¨$+≤ìOK≥ Œ#∞—— Jx. D "åHõº=Ú •fi~å ™êOY∞ºÅ „Ѩ è•#=Ú K«iÛOK«|_ç#^•? ÖËHõ „|Ǩχ=∂?Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú : *Ï˝#=Ú =∞iÜ«Ú „H˜Ü«∂â◊HÎ À ‰õÄ_ç# [_»=ã¨∞Î"≥·# „Ѩ è•#"Õ∞ JxflO\˜H˜ HÍ~°}=Ú. 㨠üâ◊|Ì"åK«ºg∞ „Ѩ è•#"Õ∞.

ã≤ •úO «=Ú : [QÆ «∞Î ã¨$+≤ìOK«∞"åxx ã¨OHõÅÊ „H˜Ü«∞‰õΩ Hõ~°ÎQÍ K≥Ñ≤Êi. ã¨OHõÅÊ „H˜Ü«∞ KÕÜ«Ú"å_»∞ K≥· «#ºèŒ~°‡=Ú QÆÅ"å_≥· LO_»=ÅÜ«Ú#∞. HÍ# 㨠ü â◊|Ì "åK«º=Ú „|Ǩχ"Õ∞. D K≥· «#º=Ú`À `å^• «‡º=Ú K≥Ok#

"åiH˜ "≥∂HõΔ=Ú K≥Ñ≤Êi.D q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ „Ѩ è•Ñ¨HõΔ=ÚʼnõΩ q~À èŒ=ÚÅ∞.

5. DHõΔ Õ ~åfl â◊|Ì"£∞ (1.1.5)

„|Çχ=∞O Œ∞ qHÍ~°=Ú JãOÉèí==Ú „|Çχ â◊s~° ~°Ç≤Ï «=Ú. UHÍ «‡ ~°∂Ñ=Ú. Hõ#∞Hõ „|Çχ [QÆ å¯~°}=ÚHÍ*ÏÅ Œ∞. JO Œ∞=Å# D ã¨∂„ «=Ú *ˇÑ≤Êi.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

22

ã∂„`å~°ú=Ú : DHõΔ Õó « ≥·HõΔ « J#∞ „â◊√u "åHõº=ÚÖ’ [QÆ ü ã$+≤ìHõ~°Î Ü«∞O Œ∞ DHΔ «$ «fi=Ú q#|_»∞K«∞#flk.DHΔ «$ «fi=∞#QÍ ã¨OHõÅÊ=Ú ã¨OHõÅÊ Ñ¨Ó~°fiHõ ã¨$+≤ì, ¿ÇÏ «∞QÆ~°ƒù qâı+¨}=Ú. # Jâ◊|Ì"£∞ ´ „Ѩ è•#=Ú [QÆ üHÍ~°}=Ú HÍ Œ∞. Jk "Õ Œ ÉÏǨϺ=Ú. „â◊√u ^•fi~å „Ñ¨uáêkOK«ÖË Œ∞. QÆ#∞Hõ

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å ("≥·.<åº.=∂) (23) – « ≥·HõΔ Õu "åˆHû# „Ѩ è•#O „|Ç¨Ï ‡ "ÀK«º ÕI

*Ï˝# „H˜Ü«∂â◊HÎ =∞`åfi ü „Ѩ è•#O ã¨~°fiHõ~°}"£∞I '' « ≥·HõΔ « |Ǩï™êºO „Ѩ*ÏÜÕ∞ÜÕ∞u « ÕÎ*’ Jã¨$[ «——''㨠ü â◊|Ì"åK«º"≥∞ÿ#k. |ǨïÉèí=#=Ú#ÔH· ã¨OHõeÊOK≥#∞. Jk Jyflx ã¨$lOK≥#∞——. D "åHõº=ÚÖ’ ã¨$+≤ìHõ~°Î„Ѩ è•#=∂? ÖËHõ „|Ǩχ=∂? *Ï˝#â◊HÎ, „H˜Ü«∂â◊HÎ Hõey# „Ѩ è•#=Ú ã¨$+≤ì HÍ~°}=∞QÆ∞#∞.

"≥·.<åº=∂.24. DHõΔ}Ï ü KÕ «#O „|Ǩχ „H˜Ü«∂ *Ï˝<Õ «∞ =∂Ü«∞Ü«∂IP «‡ â◊ÉÏÌ «‡ « • Õ‡º „Ѩ è•#㨺 q~Àkè<ÀII

K≥· «#º èŒ~°‡=Ú QÆey ã¨OHõÅÊ=Ú KÕÜ«∞QÆey# „|Ǩχ"Õ∞ [QÆ ü „ã¨ëêì. „H˜Ü«∂â◊HÎ *Ï˝#â◊HÎ ^•xÜ«∞O Œ∞=∂Ü«∞ ^•fi~å ã¨OÉèí==ÚÅ∞. 㨠üâ◊|Ì "åK«º « «fi=Ú#∞ P «‡â◊|Ì=Ú`À K≥Ñ≤Êi. ^•x`À `å^• «‡º=Ú K≥Ok#"≥∂HõΔ„áêÑ≤Î K≥Ñ≤Êi. K≥· «#º=Ú, "≥∂HõΔ „áêÑ≤Î, ã¨OHõÅÊ=Ú, 㨠ü â◊|Ì=Ú, 㨠ü â◊|Ì=Ú#∞ P «‡Ü«∞#∞@ W=xflÜ«Ú,„Ѩ è•#=Ú [_»=∞QÆ∞@ =Å# ^•xH˜ q~À èŒ=ÚÅ∞.

KèåO^ÀºQÀºÑ¨x+¨ «∞ÎÖ’ ''㨠Õ= ™È=∞º W Œ=∞„QÆ Pã‘ ÕHõ"Õ∞"å kfifÜ«∞"£∞—— (6.21) ''¿ÇÏ„Ñ≤Ü«∞ Œ~°≈#ã¨$+≤ìH˜ =ÚO Œ∞ D <å=∞~°∂áê «‡Hõ „ѨѨOK«=Ú ã¨*ÏfÜ«∞ q*ÏfÜ«∞ ã¨fiQÆ « ÉË èŒ â◊¥#º"≥∞ÿ# H=Š㨄 Œ∂Ѩ"≥∞ÿLO_≥#∞—— Jx "≥Ú Œe_ç. '' « ≥·HõΔ « |ÇÏ/™êºO „Ñ*ÏÜÕ∞Ü«∞—— 6.2.3 ã„ Œ∂Ñ"≥∞ÿ# =ã∞Î=Ù <Õ#∞ J<ÕHõ ~°∂Ñ=ÚÅ∞QÍL «Ê#fl=∞=Ù`å#x ã¨OHõeÊOK≥#∞. WK«@ ™êOY∞ºbq èŒ=ÚQÍ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. [QÆ å¯~°}=Ú „|Ǩχ HÍ<Õ~° Œ∞.P „Ñ è•#=ÚÖ’ ~°*’QÆ∞}=Ú Z‰õΩ¯=QÆ∞@ =Å# „HÜ«∂â◊HÎ =∞ «fi=Ú =∞iÜ«Ú ã «fiQÆ∞}=Ú Z‰õΩ¯"≥·# ã~°fi[ «fi=Úã¨OÉèí==∞QÆ∞#∞. x~°∞æ} ‰õÄ@ã÷ „|Ǩχ=Ú#O Œ∞ *Ï˝#â◊HÎ, „H˜Ü«∂â◊HÎ Jã¨OÉèí==Ú. QÆ#∞Hõ ã¨$+≤ìH˜ HÍ~°}=ÚHÍ*ÏÅ Œ∞.

WK«Û@ ã≤ •úOu K≥ѨC@ Õ=∞#QÍ, ã¨OHõÅÊ Ñ¨Ó~°fiHõ ã¨$+≤ì q#|_»∞@KÕ K≥· «#º"≥∞ÿ# „|Ǩχ"Õ∞ 㨠ü â◊|Ì"åK«º"≥∞ÿ# ã$+≤ìHõ~°Î. JKÕ «#=Ú [_»"≥∞ÿ# „Ñ è•#=Ú #O Œ∞ ãOHõÅÊâ◊HÎ JãOÉèí==Ú =∂Ü«∞^•fi~å „|Çχ=∞O Œ∞*Ï˝#â◊HÎ „H˜Ü«∂â◊HÎ ã¨OÉèí==ÚÅ∞. ''J<Õ# r"Õ# P «‡<å J#∞„Ѩqâ◊º <å=∞~°∂¿Ñ "åºHõ~°"å}˜—— (KèåO. 6.3.2)''„áê}=Ú#∞ èŒiOz# â◊s~å 茺H‰õΔΩ_≥·# r"å «‡~°∂Ñ=Ú`À Ö’ÑÅ „Ñ"ÕtOz <å=∞~°∂Ñ=ÚÅ#∞ ã$+≤ìOK≥ Œ∞#∞——.<å=∞ ~°∂Ѩ=ÚÅ#∞ L «ÊuÎ KÕÜ«Ú Hõ~°Î#∞, [QÆ ü HÍ~°} Õ= «#∞, ã¨fi"åK«Hõ"≥∞ÿ# P «‡ â◊|Ì=Ú •fi~å K≥· «#º"≥∞ÿ#r=Ùx LѨ ÕtOzi. JO ÕQÍHõ '' « «fi=∞ã≤—— Jx K≥ѨCK«∂ K≥· «#º=O «∞_≥·# âıfi «H «∞=Ù#∞, [QÆ ü HÍ~°}=Ú`À`å^• «‡º=Ú QÆ∞~°∞=Ù LѨ ÕtOK≥#∞. P «‡ â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú, HÍ~°} `å^• «‡º=Ú D Ô~O_»∞ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞[_»"≥∞ÿ# „Ѩ è•#=Ú [QÆ ü HÍ~°}"≥∞ÿ# ã¨OÉèí==Ú HÍ<Õ~°=Ù. JO Œ∞=Å¡ K≥· «#º"≥∞ÿ# „|Ǩχ"Õ∞ 㨠üâ◊|Ì "åK«º=Ú.

„Ѩ^è•<≥·Hõº ã¨OѨ^Œ∞áê㨠Ѷ¨Å=Ú Ñ¨Ó~°fiѨHõΔ=Ú. „|Ǩ‡`≥·‡Hõº *Ï˝#=Ú *˽ܫ∞=∞x ã≤^•úO`ÀѨHõΔ=Ú.„Ѩ è•#=∞O Œ∞ L#fl=x K≥Ñ≤Ê# QÆ∞}=ÚÅ∞, *Ï˝#â◊HÎ, „H˜Ü«∂â◊HÎ „|Ǩχܫ∞O Œ∞ =∂Ü«∞^•fi~å ã¨OÉèí==ÚÅ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

23

„Ѩ è•#=Ú ã¨$+≤ìHõ~°Î HÍ Œ#∞@‰õΩ ã≤ •úOu «~° =Ú#∞ K≥ѨCK«∞<åfl_»∞. 㨠«fi QÆ∞}À « ~°¬=Å¡ „Ѩ è•#=∞O Œ∞ *Ï˝#â◊HÎã~°fi[ «fi=Ú K≥Ñ≤Ê# =Å# ~°*’QÆ∞} «"≥∂QÆ∞} L « ~°¬=Å¡ P „Ñ è•# =∞O Œ∞ JÅÊ[ «fi=Ú HõÅ∞æ#x K≥ÑÊ=ÅÜ«Ú#∞.HÍ# ã¨$+≤ì HÍ~°}=Ú HÍ*ÏÅ Œ∞.

'' « ÕÎ*’ Jã$[ « å PÑó SHõΔ ºO «—— ''Jyfl ã$+≤ìOK≥#∞, [Å=ÚÅ∞ ãOHõeÊOK≥#∞—— J#∞ „â◊√u "åHõº=ÚLO_»∞@ =Å# Jyfl, [Å=Ú J#∞ [_»Ñ¨ •~°ú=ÚÅ∞. ã¨$+≤ìOK≥#∞ J#∞ „â◊√u"åHõº=ÚÅ =Å¡ [_»Ñ¨ è•#=ÚÜ≥ÚHõ ã¨OHõÅÊ=Ú Q“}=∞x K≥ѨÊ=K«∞Û#∞ QÆ •. ^•xH˜ ã¨∂„ «=Ú.

6. Q“}âıÛ<åfl «‡â◊ÉÏÌ ü 1.1.6

ã¨∂„`å~°ú=Ú : „â◊√uÖ’ K≥Ñ≤Ê# DHõΔ} â◊|Ì=Ú Q“}=∞x K≥ѨÊ*ÏÅ=Ú, ZO Œ∞ÅHõ#QÍ „â◊√uÖ’ [QÆ å¯~°}Hõ~°ÎÜ«∞O Œ∞ P «‡â◊|Ì=Ú „ѨÜ≥∂yOK«|_≥#∞. [QÆ å¯~°}=Ú K≥· «#º=Ú, DHõΔ}=Ú =ÚYº"Õ∞ QÍx Q“}=ÚQÍ Œ∞. ''ã Õ= ™œ=∞º W Œ=∞„QÆ P+‘ ü UHõ"Õ∞ "åºkfifÜ«∞"£∞——. '' « ≥·HõΔ « |Çï™êfiO „Ñ*ÏÜÕ∞Ü«∞—— « ÕÎ*’ Jã$[ «——ÉèÏO. (6/2/1–3). F ™œ=Úº_®! ã¨$+≤ìH˜ =ÚO Œ∞ D [QÆ «∞Π㨠ü Ѩ •~°ú"≥∞ÿ Ü«ÚO_≥#∞. J «_»∞ ã¨OHõeÊOK≥#∞.J «_»∞ Jyflx ã¨$+≤ìOK≥#∞. 㨠ü â◊|Ì "åK«º"≥∞ÿ# [QÆ ü HÍ~°}=Ú#O Œ∞ P «‡ â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú =Å¡ '' « ≥·HõΔ «——J#∞KÀ@ « £ J#∞#k ã¨~°fi<å=∞ â◊|Ì=Ú. ã¨~°fi=Ú „|Ǩχ=Ú, •x <å=∞=Ú « £ Jx, •x ÉèÏ="Õ∞ « «Î fi"£∞.Jk „|Ǩχ Ü≥ÚHõ Ü«∞ ä• «‡º"£∞. ^•x<Õ K«∂K«∞ ã¨fiÉèÏ==Ú QÆÅ"å~°∞ « «fi Œ~°∞≈Å∞.

DHõΔ} KÕã≤ Jyfl, [Å=Ú, Éèí∂=ÚÅ#∞ ã¨$+≤ìOz# P ã¨$+≤ìHõ~°Î#∞ Õ=`å â◊|Ì=Ú`À Ѩ~å=∞i≈Oz,„â◊√uÖ’ ''J<Õ# r"Õ# P «‡<å J#∞„Ѩqâ◊fi <å=∞ ~°∂¿Ñ "åºHõ~°"å}˜—— Jx K≥Ñ≤Êi. (KèåO. 6.3.2) WK«Û@ ‰õÄ_»[QÆ`å¯~°=Ú P`«‡ â◊|Ì=Ú q#|_»∞K«∞#flk. „Ѩ^è•#=Ú ã¨$+≤ìHõ~°ÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=`å â◊|Ì=Ú`À Ѩ~å=∞i≈OzÜ«ÚO_»=ÅÜ«Ú#∞. HÍx ''r"å «‡<å—— Jxi. r=Ù_»#QÍ (K≥· «#º=Ú) „áê}=Ú èŒiOz# â◊s~å 茺‰õΔΩ_»x J~°ú=Ú.JKÕ «#"≥∞ÿ# „Ѩ è•#=Ú P «‡ â◊ÉÏú~°ú=Ú HÍ<Õ~° Œ∞.

P «‡ HÍ~°º=ÚÅhfl KÕÜ«Ú JKÕ «# „Ѩ è•#=∞O Œ∞ P «‡ â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú QÍqOz~°#=K«∞Û#∞ QÆ •.Z@¡x# ~åAQÍ~°∞ «# HÍ~°º=ÚÅhfl KÕÜ«Ú Éèí„ Œ¿ã#∞_»∞ J#∞ ¿ã=‰õΩx Ü«∞O Œ∞ ''=∞=∂`å‡ Éèí„ Œ¿ã#ó—— Éèí„ Œ¿ã#∞_»∞<å P «‡ÜÕ∞ Jx „ÑÜ≥∂yOz#@∞¡, „Ñ è•#=Ú P «‡ Ü≥ÚHõ (ÑÙ~°∞+μx) Éè’QÆ, "≥∂HõΔ=ÚÅ HÍ~°º=Ú x~°fiÇ≤ÏOK«∞#x#„Ѩâ◊fl‰õΩ D ã¨∂„ «=Ú#∞ K≥Ñ≤Êi.

7. «xfl+ªã¨º "≥∂HõΔѨ Õâß ü 1.1.7

ã¨∂„`å~°ú=Ú : [QÆ`å¯~°}"≥∞ÿ# „|ǨχÜ≥ÚHõ¯ SHõº*Ï˝#=Ú =Å# ѨÙ~°∞+¨μxH˜ "≥∂HõΔѨ^Õâ◊=Ú „â◊√uLѨ ÕtOK«∞K«∞#flk. JKÕ «# „Ѩ è•<≥·Hõº *Ï˝#=Ú =Å# "≥∂HõΔ=Ú ^˘~°Hõ Œ∞. „Ѩ è•#=Ú ã¨$+≤ì HÍ~°}=Ú QÍ Œ∞Jx K≥ѨC@‰õΩ '#— HÍ~°=Ú Ñ¨Ó~°fi ã¨∂„ «=Ú #∞O_ç J#∞=iÎOK«∞#∞''㨠P`凗— ''Jk P «‡—— Jx Ju ã¨∂HõΔ ‡P «‡ « «fi=Ú#∞ ÔQ·H˘x, F âıfi « H «∞ '' « «fi =∞ã≤—— J Õ #∞=Ùfi, J#∞"åHõº=Ú •fi~å =Ú=Ú‰õΔΩ"≥·# âıfi «∞=Ù#‰õΩP «‡x+ª#∞ LѨ ÕtOzi. PK«~°}=O «∞Ö·# ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ P „|Ǩχ#∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO Œ∞~°∞. ''P *Ï˝xH˜ ÔH·=ź „áêÑ≤ÎH˜

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

24

„áê~°|Ì Ñ¨iã¨=∂Ñ≤Î ÜÕ∞ J=kè—— (KåO. 6.14.2) Jx "≥∂HõΔѨ Õâ◊=Ú. KÕ «#"≥∞ÿ# =Ú=Ú‰õΔΩ=Ù#‰õΩ [_»„Ѩ è•#x+ª Jã¨OÉèí==Ú. J\ì J#~°ú LѨ Õâ◊=ÚKÕ ™êOYºâßG=Ú J„Ѩ=∂}=Ú. HÍ# P «‡ â◊|Ì=Ú K≥· «#ºÑ¨~°=Ú.

8. ¿ÇÏÜ«∞`åfi =K«<åK«Û (1.1.8)

ã∂„`å~°ú=Ú : #HÍ~°=Ú J#∞=iÎOK«∞#∞. „Ñ è•#=Ú [QÆ å¯~°}=Ú HÍ*ÏÅ Œx K≥ÑC@‰õΩ. D P`À‡Ñ Õâ◊=Úã¨∂÷Å J~°∞O èŒf <åºÜ«∞=Ú# „Ѩ è•#=∞x# Jk ã¨iQÍ Œ∞. ã¨∂÷Å J~°∞O èŒf <åºÜ«∞=Ú ^•fi~å „Ñ¨ è•#=Úx¿+kèOK«ÖË Œ∞. JO Œ∞=Å¡ „Ѩ è•#=Ú ã¨ üâ◊|Ì "åK«º=Ú QÍ Œ∞.

''㨠P «‡ « «fi=∞ã≤—— J#flKÀ@ 㨠üâ◊|Ì "åK«º=Ú „Ѩ è•#=∞x#, „Ѩ è•#=Ú#∞ LѨ ÕtOK«=ÅÜ«Ú#∞.=ÚYº P «‡#∞ LѨ ÕtOK«∞@‰õΩ âßG=Ú ã¨∂÷Å J~°∞O èŒf <åºÜ«∞=Ú •fi~å P «‡#∞ LѨ ÕtOz# „Ѩ è•#=Ú#∞Ѩi «ºlOKå=∞x K≥ѨÊÖË Œ∞. 㨠ü=∂„ «"≥∞ÿ# P «‡ *Ï˝#=Ú =∞iÜ«Ú ^•xÜ«∞O Œ∞ x+ª K≥Ñ≤Ê P~°= J 蕺ܫ∞=Ú=ÚyOzi. HÍ~°} *Ï˝#=Ú ^•fi~å Jxfl HÍ~°º*Ï˝#=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#x „Ѩu[˝ KÕã≤i. J#QÍ P «‡*Ï˝#=Ú ^•fi~åã¨~°fi*Ï˝#=Ú „Ѩ è•#=Ú#∞ «ºlOK«=∞x K≥Ñ≤Ê# D „Ѩu[˝‰õΩ q~À èŒ=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. JO Œ∞=Å# „Ѩ è•#=Ú ã¨ üâ◊|Ì "åK«º=Ú QÍ Œ∞.

ÃÑ· <åÅ∞QÆ∞ ã¨∂„ «=ÚÅÖ’ „Ѩ è•#=Ú#‰õΩ 'DHõΔ}— „H˜Ü«∞#∞ x~°ã≤Oz, Jk [QÆ å¯~°}=Ú HÍ ŒxYO_çOzi. WѨÙ_»∞ ã¨fi «O„ « ¿ÇÏ «∞=ÙÅ •fi~å „Ñ¨ è•#=Ú#∞ [QÆ å¯~°}=ÚQÍ x~°ã≤OK«∞@‰õΩ (J„y=∞) =ÚO Œ∞=¸_»∞ ã¨∂„ «=ÚÅ#∞ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞.

9. ™êfiѨºÜ«∂ ü (1.1.9)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''#—— J#∞=iÎOK«∞#∞. „ѨHõ$`« ã¨`ü â◊|Ì "åK«º"≥∞ÿ# P`«‡Ü«∞O^Œ∞ x„^ŒÖ’ D r=Ù_»∞XHõ\∫K«∞<åfl_»∞. ''ã¨`å ™œ=∞º `«^• ã¨OѨ<ÀflÉèí=u—— ''ã¨fi=∞Ñ‘`ÀÉèí=u—— (ÉÏO. 6.8.1) WK«Û@ ÅÜ«∞=ÚqxÑ≤OK«∞K«∞#flk. =∞iÜ«Ú ã¨fiâ◊|Ì=Ú`À P «‡<Õ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. ''JÑ‘ «ó—— J#QÍ ÅÜ«∞=∞x J~°÷=Ú ã¨∂÷Å,ã∂HõΔ ‡ Láê Œ∞Å∞ LÑ~°=∞=Ú HÍQÍ ã∞+μÑ≤ÎÖ’ J*Ï#=Ú «ÑÊ Láêkè qâı+=Ú ÖË#O Œ∞#, P P «‡K≥· «#º=ÚÖ’Jxfl „áê}∞Å∞ qÅÜ«∞=∞QÆ∞K«∞#flq. P K≥· «#º=Ú<Õ ã¨ ü â◊|Ì=Ú`À, [QÆ å¯~°}=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi, HÍx „Ѩ è•#=ÚHÍ Œ∞.

10. QÆu ™ê=∂<åº ü (1.1.10)

ã∂„`å~°ú=Ú : Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅÖ’ K≥ÑC *Ï#=Ú ™ê=∂#º=Ú. Jxfl LÑx+ «∞ÎÅÖ’ [QÆ å¯~°}=ÚK≥· «#º=∞<Õ K≥ѨÊ|_ç#k. [_» „Ѩ è•#=Ú HÍ~°}=Ú HÍ Œ∞. ''#—— J#∞=iÎOK«∞#∞. ''P «‡#ó PHÍâ◊ó ã¨OÉèí∂ «ó——(„ ≥·.27) ''P «‡# Ѩ= W ŒO (Ѩ"Õ ŒO) Ѩ~°"£∞—— (ÉèÏO. 7.26.1) ''P «‡#ó UëÈ ëê}À *ÏÜ«∞ Õ—— („Ѩâ◊fl. 3.3)J#QÍ ''P «‡ #∞O_ç PHÍâ◊=Ú L «Ê#fl"≥∞ÿ#k——. ''P «‡ #∞O_ç D ã¨OѨÓ~°‚ ã¨O™ê~°=Ú «Ê#fl=Ú—— ''P «‡ #∞O_çD „áê}=Ú ÑÙ>ì#∞——. WÖÏO\ Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅ∞ K≥· «#º=Ú#∞ [QÆ å¯~°}=ÚQÍ „ÑuáêkOK«∞K«∞#flq.D QÆu ™ê=∂#º=Ú =Å# ã¨~°fi[˝ „|Ǩχ"Õ∞ [QÆ å¯~°}=Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

25

11. „â◊√ « åfiK«Û (1.1.11)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''ã¨HÍ~°}O Hõ~°}ÏkèáêkèáÈ #Kå㨺 HõtÛ £ [x`å #ÉÏkèÑ¨ó—— (âıfi. 6.9) J#∞ „â◊√uÖ’[QÆ`å¯~°}=Ú ã¨~°fi[˝ „|Ǩχ=∞x K≥ѨÊ|_ç#k. JO^Œ∞=Å¡ „|Ǩχ"Õ∞ [QÆ`å¯~°}=Ú. „Ѩ^è•#=Ú QÍ^Œ∞.„Ѩ è•#=Ú#O Œ∞ "Õ •O « "åHõº=ÚÅ ã¨=∞#fiÜ«∞=Ú HÍ<Õ~° Œ∞. ZO Œ∞=Å¡##QÍ '„â◊√ « åfiK«Û—. ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#âıfi`åâ◊fi~° "åHõº=ÚÖ’ ã¨~°fi[˝ Dâ◊fi~°∞x „Ѩã¨OQÆ=Ú K≥ѨCK«∞ ''P Dâ◊fi~°∞_Õ [QÆ å¯~°}=Ú, WO„kÜ«∞=ÚʼnõΩJkèѨu, r=ÙʼnõΩ JkèѨu, "åxx âßã≤OK«∞"å~°∞ QÍx, "åx [#‡‰õΩ HÍ~°}=Ú QÍx "Õ~˘Hõ~°∞ ÖË~°∞—— Hõ#∞Hõã¨~°fi[˝ Dâ◊fi~°∞_Õ [QÆ å¯~°}=Ú. „Ѩ è•#=Ú HÍ Œ∞.

6. P#O^Œ=∞Ü«∂kèHõ~°}=Ú (12–19)

WO «=~°‰õΩ „|Ǩχ qKå~°=Ú#‰õΩ LѨx+¨ «∞ÎÖË „Ѩ=∂}=ÚÅxÜ«Ú, J=xflÜ«Ú P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x QÆ∂iÛK≥ѨCK«∞#fl=xÜ«Ú ã≤ •úO «=Ú KÕÜ«∞|_ç#k. LѨx+¨ £ "åHõº=ÚÅ∞ xifiâı+¨ „|Ǩχ Ѩ~°=ÚÅ∞.

UHõ Õt=∞ «=Ú :–

ã¨OQÆu : „H˜O Œ\˜ JkèHõ~°}=ÚÖ’ DHõΔ}=Ú Q“}=∞x K≥ѨÊ|_ç#k. J>Ë¡ ''P`å‡ #O Œ=∞Ü«∞ó—— ( ≥· 2.5)J#∞ "åHõº=ÚÖ’ =∞Ü«∞\ò „Ѩ «ºÜ«∞=Ú qHÍ~å~°ú=∞QÆ∞@KÕ « «fi x~°‚Ü«∞=Ú QÍ Œx K≥ѨCK«∞ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°}ã¨OQÆu HõÅ Œxi.

q+Ü«∞=Ú : ''`å‡#O Œ=∞Ü«∞ó—— ''P#O Œ qHÍ~°=∞QÆ∞ P «‡ r=Ù_»∞—— J#∞ ≥·uÎsÜ«∞ "åHõº=Ú qKå~°}©Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : ''㨠«ºO *Ï˝#=∞#O «O „|Ǩχ—— J#∞ "åHõº=ÚÖ’ "≥Ú ŒÅ∞ ɡ\ì# „ѨHõ~°}=ÚÖ’ QÆÅP#O Œ=∞Ü«∞ó J#∞ â◊|Ì=Ú ^•fi~å „|Ǩχ=Ú K≥ѨÊ|_ç#^•? ÖËHõ "Õ~˘Hõ Ѩ •~°ú=Ú P#O Œ=∞Ü«∞ "åK«º=ÚQÍK≥ѨÊ|_ç#^•?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : qHÍ~å~°ú"≥∞ÿ# =∞Ü«∞\ò „Ѩ «ºÜ«∞=Ú =Å¡ „|Ǩχ qaè#fl"≥∞ÿ# "Õ~˘Hõ Ѩ •~°ú=Ú K≥ѨÊ|_ç#k.^•xH˜ „Ñ≤Ü«∞ "≥∂ Œ „Ѩ"≥∂ Œ=ÚÅ∞ J=Ü«∞==ÚÅ∞.

ã≤ •úO «=Ú : ѨÙ#~å=$uÎ =∞iÜ«Ú LѨ„Hõ=∞=ÚÅ#∞ Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩx K«∂ã≤#, P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#∞Ѩ^Œ=Ú#‰õΩ „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ J~°ú=Ú. WK«Û@ „ѨÜ≥∂yOz# =∞Ü«∞\ò „Ѩ`«ºÜ«∞=Ú „áêK«∞~åº~°ú=ÚÖ’ QÍxqHÍ~å~°ú=ÚÖ’ QÍ Œ∞. x~°=Ü«∞= qâ◊√ Œú „|Ǩχ=Ú #O Œ∞ „Ñ≤Ü«∂k J=Ü«∞==ÚÅ∞ P~ÀÑ≤OѨ|_ç#q. JqѨ~°=∂~°ú ^Œ$+≤ìÖ’ ÖË=Ù.

"≥·.<åº.=∂. 25. ã¨O™êi „|Ǩχ"å P#O Œ=∞Ü«∞ó ã¨O™ê~°ºÜ«∂ Éèí"Õ üIqHÍ~å~°ú=∞Ü«∞\ò â◊ÉÏÌ „uÜ«∂ Œº=Ü«∞"ÀHÎ «óII

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

26

㨠«ºO *Ï˝#=∞#O „|Ǩχ J#∞"åHõº=Ú ^•fi~å LѨ„Hõq∞Oz# „|Ǩχ"Õ∞ P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì"åK«º=∂? ÖËHõã¨O™êi r=Ù_®? qHÍ~å~°ú"≥∞ÿ# =∞Ü«∞\ò â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú =Å##∞ „Ñ≤Ü«∞"≥∂ Œ „Ѩ"≥∂ Œ=ÚÅ∞ K≥ѨC@=Å##∞„|Ǩχaè#fl"≥∞ÿ# ã¨O™êi r=Ù_»x ѨÓ~°fiѨHõΔ x~°‚Ü«∞=Ú.

"≥·.<åº.=∂.26. JÉèϺ™ÈѨ„Hõ=∂kÉè’º „|Ǩχ ##Ì=∞Ü≥∂ Éèí"Õ`üI„áêK«∞~åº~Àú =∞Ü«∞\ò â◊|Ìó „Ñ≤Ü«∞^•ºóã¨∞º ~°∂áêkèQÍóII

ѨÙ#~å=$uÎ LѨ„Hõ=∂^Œ∞Å#∞ Ѩ~°º"ÕH˜ΔOz# P#O^Œ=∞Ü«∞ J#∞Ѩ^Œ=Ú#‰õΩ „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ J~°ú=ÚK≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. '=∞Ü«∞\ò— „Ѩ «ºÜ«∞q∞K«@ (qHÍ~å~°ú=ÚÖ’ HÍ Œ∞) „áêK«∞~åº~°ú=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. qâ◊√ Œú x~°=Ü«∞=„|Ǩχ=∞O Œ∞ „Ñ≤Ü«∂k J=Ü«∞==ÚÅ∞ BáêkèHõ=∞x UHÍ Õt=∞ «=Ú.

D P~°= JkèHõ~°}=Ú =ÚO Œ∞ UHõ Õt=∞`å#∞ ™ê~°=Ú K≥Ñ≤Êi. „ ≥·uÎs Ü≥∂Ñx+ «∞ÎÖ’ ÕÇÏ, „áê}=∞#,|∞kú, P#O Œ~°∂Ѩ=ÚÅ#∞, J#fl=∞Ü«∞, „áê}=∞Ü«∞, =∞<À=∞Ü«∞, q*Ï˝#=∞Ü«∞, P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#∞ ¿Ñ~°¡ ÀѨOK«HÀâ◊=ÚÅ#∞ „Hõ=∞=ÚQÍ XHõ •x֒ѨŠ"Õ~˘Hõ\˜ K≥Ñ≤Êi. JxflO\˜Hõ<åfl ֒ѨÅ#∞#fl P#O Œ=∞Ü«∞ HÀâ◊=Úã¨O™êi r=Ù_® ÖËHõ Ѩ~°=∂ «‡Ü«∂ Jx ã¨O ÕǨÏ=Ú.

ã¨O™êi r=Ù_Õ P#O^Œ=∞Ü«∞=Ú. ZO^Œ∞ÅHõ#QÍ, P#O^Œ=Ú Ü≥ÚHõ¯ qHÍ~°"Õ∞ P#O^Œ=∞Ü«∞=ÚqHÍ~å~°ú=Ú ã¨O™êi Ü«∞O^Œ∞ ã¨OÉèí==Ú JqHÍ~°"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂`«‡ Ü«∞O^Œ∞ ã¨OÉèí==Ú HÍ^Œ∞. PP#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ „Ñ≤Ü«∞=Ú t~°=Ú, "≥∂ Œ=Ú ŒHõΔ} ѨHõΔ=Ú (Ô~Hõ ). „Ѩ"≥∂ Œ=Ú L «Î~° ѨHõΔ=Ú, P#O Œ=Úâ◊s~° =∞ 茺 ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# P «‡. „|Ǩχ ѨÙK«Ûù=Ú (`ÀHõ J#QÍ P è•~°=Ú) ( ≥·.2.5). W@∞¡ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩS Œ∞ J=Ü«∞==ÚÅ∞ K≥Ñ≤Êi. HÀ~°∞‰õΩ#fl P=â◊ºHõ"≥∞ÿ# =ã∞Î=Ù#∞ K«∂K«∞@ •fi~å =K«∞Û ã∞Y=Ú#∞ „Ñ≤Ü«∞=∞O Œ∞~°∞.Jk ^˘iH˜# =K«∞Û ã¨∞Y=Ú#∞ "≥∂ Œ=∞O Œ∞~°∞. ^•xx J#∞ÉèíqOK«∞@KÕ =K«∞Û ã¨∞Y=Ú#∞ „Ѩ"≥∂ Œ=∞O Œ∞~°∞.J*Ï˝<Àáêkè ^•fi~å ã¨∞+¨μáêÎ Œ∞ÅÖ’ HõÅ∞QÆ∞ ã¨∞Y=Ú#∞ P#O Œ=∞O Œ∞~°∞. x~°∞áêkèHõ ã¨∞Y=Ú „|Ǩχ=∞=Ú„Ñ≤Ü«∂k S Œ∞ J=Ü«∞==ÚÅ#∞ «Å éˇHõ Å∞ `ÀHõÅ`À áÈÅ∞Û@ Láêã¨# ™œÅÉèíº=Ú#‰õΩ Ñ¨HΔ ~°∂Ѩ=ÚQÍK≥Ñ≤Ê# P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ «Å éHõ Å∞ =¸_»=Ü«∞==ÚÅ∞. P «‡ â◊|Ì=Ú •fi~å â◊s~° =∞ 茺ÉèÏQÆ=Ú <åÅ∞QÆ=J=Ü«∞==ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. ѨÙK«Ûù=Ú q∞ye# ÉèÏQÆ=Ú. Jk P è•~°=Ú. =∞x+≤H˜ P è•~°=Ú áê Œ=ÚÅ∞. J ÕS Œ= J=Ü«∞==Ú. HÍx JOâ◊=ÚÖËx Ñ~°=∂ «‡Ü«∞O Œ∞ J=Ü«∞==ÚÅ∞ HõeÊOK«∞@ Ü«ÚHõÎ=Ú HÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡P#O Œ=∞Ü«∞=Ú P ã¨O™êiÜÕ∞ D q èŒ=ÚQÍ K≥Ñ≤Ê#^•xH˜ ã¨=∂ è•#=Ú. P#O Œ=∞Ü«∞=Ú Ñ¨~°=∂ «‡ÜÕ∞ZO Œ∞ÅHõ#QÍ J<ÕHõ™ê~°∞¡ ѨÙ#~å=$uÎ K≥ѨC@ =Å#. ''Ãã·ëê P#O Œã¨º g∞=∂O™ê Éèí=u—— D q èŒ=ÚQÍP#O Œ=Ú Ü≥ÚHõ ÑÓ[º qKå~°=Ú [~°∞QÆ∞#∞. ''Ñ «=∂#O Œ=∞Ü«∞ =∂`å‡#=ÚÑ ãO„HÍ=∞u—— D P#O Œ=∞Ü«∞P «‡#∞ r=Ù_»∞ á⁄O Œ∞K«∞<åfl_»∞. D q èŒ=ÚQÍ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú Ü≥ÚHõ ѨÙ#~å=$uÎ K≥ѨÊ|_≥#∞. "Õ •O «"åHõº=ÚÅ `å «Ê~°º=Ú „|Ǩχ=∞O Õ Jx K≥Ñ≤ÊÜ«ÚO\˜q∞. ''㨠«ºO *Ï˝#=∞#O «O „|Ǩχ—— J# LѨ„Hõ=∞=ÚÖ’„|Ǩχ#∞ K≥Ñ≤Ê, ''W ŒO ã¨~°fi =∞ã¨$l «—— D Œ$â◊º=∂# ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î#∞ ã¨$+≤ìOK≥#∞. ã¨~°fi=¸ ã¨$+≤ìOK«∞@=Å# ‰õÄ_» P#O Œ=∞Ü«∞=Ú „|Ǩχ. ''=∞Ü«∞\ò—— (qHÍ~å~°ú=Ú) „Ѩ «ºÜ«∞=Ú „|Ǩχ=Ú#O Œ∞ Ü«ÚHÎÜ«ÚHõÎ=Ú

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

27

QÍ Œ∞. „áêK«∞~åº~°ú=Ú ã¨OÉèí==Ú. „Ñ≤Ü«∂k J=Ü«∞==ÚÅ∞ ‰õÄ_» q+¨Ü«∞ Œ~°≈#=Ú ^•fi~å Láêkè L#fl« «fi=Ú#ˆH HõÅ∞QÆ∞#∞. JO Œ∞=Å¡ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú Ñ¨~°=∂ «‡ÜÕ∞ Jx UHõ Õt=∞ «=Ú.

=$uÎHÍ~°=∞`å#∞™ê~°=Ú ã¨∂„ «=ÚÅ "åºMϺ#=Ú :–

12. P#O Œ=∞Ü≥∂ JÉèϺ™ê ü (1.1.12)

ã¨∂„`å~°ú=Ú :– P#O^Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú Ñ¨~°=∂`«‡ÜÕ∞. ZO^Œ∞ÅHõ#QÍ Ñ¨~°=∂`«‡Ü«∞O^Œ∞P#O Œâ◊|Ì=Ú „|Çχ J~°ú=ÚÖ’ J<ÕHõ™ê~°∞¡ P=$uÎ QÍqOzi QÆ#∞Hõ. D JkèHõ~°}=ÚÖ’ P#O Œ=∞Ü«∞ ~°∂Ñ=ÚQÍr=Ùx Láêã¨# Jx ѨÓ~°fiѨHõΔ"≥∞ÿ# xifiâı+¨ „|Ǩχ#∞ JÉèË Œ ~°∂Ѩ=ÚQÍ ™êHΔÍ « iOK«∞H˘#∞@ Jx ã≤ •úO «=Ú.

≥·„usÜ≥∂Ñx+ «∞ÎÖ’ J#fl=∞Ü«∞, „áê}=∞Ü«∞, =∞<À=∞Ü«∞, q*Ï#=∞Ü«∞ HÀâ◊=ÚÅ∞ „HÜ«∞=ÚQÆ K≥Ñ≤Êi.''J<Àº#Î~å`å‡ P#O Œ=∞Ü«∞ó—— P «~°∞"å « q*Ï# =∞Ü«∞ HÀâ◊=Ú#‰õΩ Ö’ÑÅ •xHõ#fl aè#fl"≥∞ÿ# P «‡ P#O Œ=∞Ü«∞HÀâ◊=Ú QÆÅ Œxi. ''㨠«ºO *Ï˝#=∞#O «O „|Ǩχ—— J#∞ „ѨHõ$u Ѩ~°„|Ǩχ=Ú#∞ P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì=Ú`ÀK≥ѨCK«∞<åfl~å? ÖËHõ „|Ǩχ aè#fl"≥∞ÿ# J=ÚYº P «‡#∞ K≥ѨCK«∞<åfl~å? Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú. ZO Œ∞ÅHõ#QÍJ#fl=∞Ü«∂k J=ÚYº P «‡ „Ѩ"åǨÏ=ÚÖ’ P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|ú=Ú =zÛ#k QÆ#∞Hõ „|Ǩχ aè#fl=ã¨∞Î=Ùx K≥Ñ≤Ê~°xѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú.

ã≤ •úOu Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ P#O Œ=∞Ü«∞ â◊ÉÏÌ~°ú=∞<≥#∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ Ñ¨~°=∂ «‡Ü«∞O Õ P#O Œ=∞Ü«∞â◊|Ì=Ú#∞ J<ÕHõ™ê~°∞¡ „ѨÜ≥∂yOzi. P#O Œ=∞Ü«∞ „Ѩã¨OQÆ=ÚÖ’ ''~°ã¨O ¿ÇϺ"åÜ«∞O ÅÉÏÌfi P#O Œ Éèí=u—— Dr=Ù_»∞ ~°ã=Ú#∞ á⁄Ok P#OkOK«∞K«∞<åfl_»∞. ''Ü«∞ Õ+ PHÍâ◊ P#O^À #™êº ü—— ''D ã∞Yãfi~°∂ÑÙ_≥·# Ñ~°=∂ «‡ÇÏ$ ŒÜ«∂HÍâ◊=ÚÖ’ ÖËxKÀ D r=Ù_»∞ Z@∞¡ P#O Œ=Ú#∞ á⁄O Œ∞#∞——. ''U+ ¿ÇϺ"å#O ŒÜ«∂u—— D Ñ~°=∂ «‡ÜÕ∞Ö’Hõ=Ú#∞ ã¨∞YÃÑ@∞ìK«∞<åfl_»∞. ''(`≥ · 2.7) Ãã·ëê#O^Œã¨º g∞ =∂O™ê—— P#O^ŒqKå~°q∞kÜÕ∞.''Ѩ`«=∂#O^Œ=∞Ü«∞=∂`å‡#=ÚѨ ã¨O„HÍ=∞u—— *Ï˝x D P#O^Œ=∞Ü«∞=∂`«‡#∞ ^•@∞#∞. J#QÍ ^•x`À`å^• «‡º=Ú#∞ =ke"ÕÜ«Ú#∞ ( ≥· 2.8)

W@∞¡ J<ÕHõ "åHõº=ÚÅÖ’ P#O Œâ◊|Ì=Ú „|Çχ Ñ~°=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. JO Œ∞=Å¡ P#O Œ=∞Ü«∂ «‡ „|Çχ"Õ∞.J=ÚYº P «‡ „Ñ"åÇÏ=ÚÖ’ K≥ÑC@ =Å¡ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú =ÚYº=ÚQÍ Œx#? Jk ãiQÍ Œ∞. J#fl=∞Ü«∂ Œ∞ÅÖ’JO «~å «‡QÍ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#flk ã¨∂÷Å J~°∞O èŒf <åºÜ«∞=Ú`À J#fl=∞Ü«∂ Œ∞ʼnõΩ ã¨~åfiO «~°=Ú QÆ#∞HõP#O Œ=∞Ü«∞=Ú Ñ¨~°=∂ «‡ÜÕ∞.

P#O Œ=∞Ü«∞=ÚÖ’ '=∞Ü«∞\ò— „Ѩ «ºÜ«∂~°ú=Ú qHÍ~°=Ú.

13. qHÍ~°â◊ÉÏÌ<Õflu KÕ#fl „áêK«∞~åº ü 1.1.13

ã¨∂„`å~°ú=Ú : '=∞Ü«∞\ò— „Ѩ «ºÜ«∞=Ú qHÍ~å~°ú=ÚÖ’ QÆ#∞Hõ P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú „|Ǩχ=ÚHÍ Œx# J@¡#∞@ ãiQÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ „áêK«∞~åº~°ú=ÚÖ’ '=∞Ü«∞\ò— „Ñ «ºÜ«∞ q è•#=Ú QÆÅ Œ∞. JO Œ∞=Å#P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì=Ú Ñ¨~°„|Ǩχ"Õ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

28

xifiHÍ~° „|Ǩχ=Ú#O Œ∞ qHÍ~°=Ú ÖË Œx# J#flqHÍ~°=Ú J#fl=∞Ü«∞ â◊s~°=Ú=Öˇ K≥ѨÊ=K«∞Û#∞QÆ •. ' « ü „ѨHõ$ «=K«<Õ =∞Ü«∞\ò— „áêK«∞~åº~°ú=ÚÖ’ áê}˜x =∞ǨÏi¬ '=∞Ü«∞\ò— „Ѩ «ºÜ«∞=Ú K≥Ñ≤Êi. ' «ã¨ºqHÍ~°ó— ã¨∂„ «=Ú ^•fi~å WK«Û@ qHÍ~å~°ú=Ú QÍ Œ∞. ''J#fl=∞Ü≥∂ Ü«∞[˝ó—— J#flKÀ@ J#fl „ѨK«∞i «=Öˇ.„ѨK«∞~°=∞#∞ëêº#O Œ=Ú #∞O_ç „áê~°OaèOz =O ŒÔ~@∞¡, =O ŒÔ~@∞¡ P#O Œ=Ú#∞ Z‰õΩ¯=QÍ K≥ѨCK«∞ x~°uâ◊Ü«∞P#O Œ=Ú „|Ǩχ#O Œ=∞xi. JO Œ∞ „áêK«∞~åº~°ú=ÚÖ’ '=∞Ü«∞\ò— Jxi.

'=∞Ü«∞\ò— „Ѩ «ºÜ«∂=Ú „áêK«∞~åº~°ú=ÚÖ’ K≥ѨC@‰õΩ HÍ~°}ÏO «~°=Ú.

14. « Õú «∞ =ºÑ¨ ÕâßK«Ûù (1.1.14)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''U+¨¿ÇÏfi"å#O ŒÜ«∂u—— D P#O Œ=∞Ü«∞ „|Ǩχ"Õ∞ ѨiѨÓ~°‚ qâ◊fi=Ú#‰õΩ P#O Œ=Ú#∞WK«∞ÛK«∞#flk. JO Œi P#O Œ=Ú#‰õΩ „|Ǩχ"Õ∞ HÍ~°}=Ú. JO Œ∞=Å¡ P#O Œ=∞Ü«∞ â◊ÉÏÌ~°ú=Ú Ñ¨~°„|ǨχÜÕ∞.JO Œi P#O Œ=Ú#‰õΩ „|Ǩχ HÍ~°}=∞x K≥ѨC@=Å¡ „áêK«∞~åº~°ú=ÚÖ’<Õ =∞Ü«∞\ò „Ѩ «ºÜ«∞=Ú. P#O Œ=Ú#fl"å_Õ "Õ~˘HõiH˜ P#O Œg∞Ü«∞QÆÅ_»∞. Z@¡#QÍ _»|∞ƒ#fl"å_Õ Ñ¨OK«QÆÅ_»∞.

15. =∂O„ « =i‚Hõ "Õ∞= wÜ«∞ Õ (1.1.15)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''ã¨`«ºO *Ï˝#=∞#O`«O „|Ǩχ—— (`≥·.2.1) D =∞O„`«=ÚÖ’ x~°‚~ÚOz# „|Ǩχ"Õ∞''J<Àº#Î~å`å‡#O Œ=∞Ü«∞ó—— J#∞"åHõº=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. „ѨHÍ~°=Ú •fi~å J Õ „áêÑÎ=Ú. JO Œ∞=Å¡ P#O Œ=∞Ü«∞â◊ÉÏÌ~°ú=Ú „|Ǩχ"Õ∞.

''„|ÇÏq^•áÈflu Ñ~°"£∞—— ''„|Çχ#∞ J#∞ÉèíqOz# "å_»∞ „|Çχ=Ú<Õ á⁄O Œ∞K«∞<åfl_»∞. Jx LÑ„Hõq∞Oz(„|Ǩχ=Ú ã¨ «º=Ú#∞ *Ï˝#=Ú#∞ J#O «=Ú<≥· Ü«Ú#flk) ≥·.2.1 Jx qâı+¨}=ÚÅ`À x~°‚~ÚOzi. Wk=∞O„ «"åHõº=Ú. nx<Õ „ÉÏǨχ} "åHõº=ÚÖ’ ''J<ÀºO «~å`å‡#O Œ=∞Ü«∞ó—— "Õ~˘Hõ P «‡ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú֒ѨÅ#∞#fl Œxi. =∞O„ « „ÉÏǨχ}=ÚʼnõΩ UHõ "åHõº «fi=ÚÖËxKÀ „â◊√ «Ç¨x J„â◊√ « HõÅÊ<å ^À+¨=Ú HõÅ∞æ#∞ QÆ#∞HõP#O Œ=∞Ü«∞=Ú Ñ¨~°=∂ «‡.

16. <Õ «~À#∞Ѩ Ѩ ÕÎó (1.1.16)

ã∂„`å~°ú=Ú : P#O Œ=∞Ü«∞=Ú r=Ù_»∞ QÍ Œ∞ (<Õ «~°ó) ZO Œ∞ÅHõ#QÍ '™È HÍ=∞Ü«∞ «—— J#∞ „â◊√u"åHõº=Ú֒Ѩ~°=∂ «‡ Ü≥ÚHõ ã¨$+≤ì ã¨OHõÅÊ=Ú qxÑ≤OK«∞K«∞#flk. Jk r=ÙxH˜ Jã¨OÉèí==Ú. JO Œ∞=Å¡ P#O Œ=∞Ü«∞=ÚѨ~°=∂ «‡ÜÕ∞.

r=Ù_»∞ ZO Œ∞ʼnõΩ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú HÍ_»∞ Jx# Ü«ÚHÎ ã¨OQÆ «=Ú QÍ Œ∞ QÆ#∞Hõ (J#∞ѨѨ ÕÎó). „ѨHõ$ «P#O Œ=∞Ü«∞ „ÑãOQÆ=Ú#‰õΩ q~À èŒ=Ú =K«∞Û#∞. P#O Œ=∞Ü«∞ „ÑãOQÆ=Ú = ŒeÃÑ\˜ì P Ñ~°=∂ «‡ ãOHõeÊOK≥#∞.<Õ#∞ J<ÕHõ ~°∂Ñ=ÚÅÖ’ „Ñ[Å∞QÍ ~°∂á⁄O Œ∞#∞ QÍHõ ã$+≤ìH ÑÓ~°fi=Ú ã$+≤ìOK«=Åã≤# qHÍ~°=ÚÅ∞ ã$+≤ìHõ~°Î‰õΩJaè#fl=Ú. =∞iÜ«Ú HÍ=∞ ã¨OHõÅÊ=Ú#‰õΩ r=Ù_»x# q~À èŒ=Ú HõÅ∞QÆ∞#∞. JO Œ∞=Å¡ ã¨~°fiqHÍ~°=ÚÅ ã¨$+≤ìѨ~°=∂ «‡Hõ#fl aè#fl"≥∞ÿ# "åxÖ’ K≥Ñ≤Ê# Ü«ÚHÎ ã¨OQÆ «=Ú HÍ<Õ~° Œ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

29

17. ÉèË Œ =ºÑ¨ ÕâßK«Ûù (1.1.17)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''~°ã¨O ¿ÇϺ"åÜ«∞O—— J#∞„â◊√uÖ’ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú. r=ÙxHõ#fl aè#fl"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂ «‡Ö’K≥ѨÊ|_≥#∞.

P#O Œ=∞Ü«∞=Ú r=Ù_»∞ QÍ Œ∞. ''~°™È"≥·ã¨ó ~°ã¨O ¿ÇϺ"åÜ«∂ ÅÉÏÌfi #O Œ Éèí=u—— Ѩ~°=∂ «‡ ~°ã¨ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. P ~°ã¨ ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# P#O Œ=Ú#∞ á⁄Ok D r=Ù_»∞ P#Ok «∞_»QÆ∞K«∞<åfl_»∞. WK«@ P#O Œ=Úá⁄O Œ∞"å_»∞ r=Ù_»∞, á⁄O Œ|_Õk P#O Œ=∞Ü«∞=Ú Ñ¨~°=∂ «‡Ü«∞x ÉèË Œ~°∂Ѩ=ÚQÍ LѨ ÕtOzi. ZK«Û@#∂á⁄O Œ∞"å_»∞, á⁄O Œ|_ÕkQÍ HÍ#~å Œ∞. JK«Û@ ‰õÄ_» Láêkè ÉèË Œ=Ú##∞ã¨iOz ''ÉèË Œ =ºÑ¨ ÕâßK«Û—— Jxi.JO Œ∞=Å¡ áê~°=∂iúHõ ÉèË Œ=Ú (aè#fl «fi=Ú) â◊OH˜OѨ~å Œ∞. J@¡x# P#O Œ=∞Ü«∞=Ú „Ѩ è•#=∞x K≥Ñ≤Ê#

18. HÍ=∂K«Û <å#∞=∂<å¿ÑHΔÍ (1.1.18)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''™ÈHÍ=∞Ü«∞ «—— J#∞ „â◊√u"åHõº=ÚÖ’ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#∞ ã¨OHõÅÊ=Ú KÕÜ«Ú"å_»xi.HÍ# J#∞=∂#=Ú ^•fi~å xâ◊Û~ÚOK«∞ ™êOY∞ºÅ „Ѩ è•#=Ú P#O Œ=∞Ü«∞=Ú HÍ<Õ~° Œ∞.

JO ÕQÍHõ ''DHõΔ Õ ~åflâ◊|Ì"£∞—— J#∞ ã¨∂„ «=ÚÖ’ „Ѩ è•# HÍ~°}"å Œ=Ú x~åHõiOzi. =∞~°Å ^•x„Ѩã¨OQÆ=Ú ã¨iHÍ Œ#∞@ ã¨iQÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ HÍ=∞<å Hõ~°Î $`åfi Œ∞Å „â◊=}=Ú=Å¡ D „Ѩã¨OQÆ=ÚÖ’=∞~°Å „Ѩ è•#=Ú x~åHõiOK«∞@ ^À+¨=ÚQÍ Œ∞.

19. Jã≤‡#flã¨fiK« « ÀºQÆO âßã≤Î (1.1.19)

ã¨∂„`å~°ú=Ú K« ´ P#O Œ=∞Ü«∞=ÚÖ’

J㨺 ´ =Ú=Ú‰õΔΩ=Ù Ü≥ÚHõ z «Î=Ú

« ÀfiQÆO ´ =ÚHÎ À JÉèË Œ=Ú

âßã≤Î ´ K≥ѨCK«∞#flk.

WO Œ∞=Å¡ QÆ∂_» J#O Œ=∞Ü«∞ â◊ÉÏÌ~°ú=Ú r=, „Ñ è•#=ÚÅ∞ HÍ<Õ~°=Ù. P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#∞ ≥Å∞ã∞‰õΩ#flr=ÙxH˜ ^•x`À UHõ «fi=Ú „â◊√u K≥ѨCK«∞#flk. [_» „Ѩ è•#=Ú K≥· «#º=Ú`À UH©ÉèíqOK«ÖË Œ∞.

''Ü«∞^• ¿ÇÏfi"≥·+¨ ã≤ «ã≤‡<£ J Œ$âıº <å Õ‡º x~°∞ˆHÎ JxÅÜ«∞<Õ ÉèíÜ«∞O „ѨuëêªO q#Ì Õ—— ( ≥· 2.7) ZѨC_»∞WO„kÜ«∞ JQÀK«~°=Ú, Jã¨OQÆ=Ú, "å}˜H˜ Jq+¨Ü«∞=Ú =∞iÜ«Ú Jq<åtÜ≥ÿ∞# P «‡Ü«∞O Œ∞ D r=Ù_»∞„Ñu+≤ì «=∞QÆ∞<À JÑC_»∞ P#O Œ=∞Ü«∞ ãfi~°∂ÑÙ_≥·# Ñ~°=∂ «‡Ö’ ÖËâ◊"≥∞ÿ##∞ aè#fl «fi=Ú K«∂_»_»∞. JÉèíÜ«∞=Ú#∞á⁄O Œ∞#∞. ã¨O™ê~°=Ú #∞O_ç =Ú‰õΩÎ_»QÆ∞#x âßG=Ú. '' « • «‡<å Ü≥∂QÆó « ÀfiQÆó « £ ÉèÏ"åѨuÎó ´ =ÚHÎó——P «‡=Ú`À UHõ «fiO « £Ü≥∂QÆ=∞xi. ^•x<Õ =ÚHÎ JO Œ∞~°∞. P =ÚHΠѨ~°=∂ «‡#∞ „QÆÇ≤ÏOK«∞@=Å#<Õ ã¨i,HÍx „Ѩ è•# r=Ùx „QÆÇ≤ÏOK«∞@ =Å# QÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡ P#O Œ=∞Ü«∞"Õ∞ Ѩ~°=∂ «‡Ü«∞x UHõ Õt=∞ «=Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

30

ÉèíQÆ=^•Ê Œ∞Å Ãã· •úOuHõ =∞ «=Ú

ã¨OQÆu : Jyfl [Å=ÚÅ DHõΔ}=Ú Q“}=∞xÜ«Ú =ÚYº DHõΔ} Hõ~°Î „|Ǩχ=∞xÜ«Ú x~°‚~ÚOѨ|_ç#k.ѨÙK«Ûù â◊|Ì=Ú J=Ü«∞"å~°ú"≥∞ÿ##∞ xâ◊ÛÜ«∂~°ú x~å‚Ü«∞Hõ=Ú HÍ*ÏÅ Œ∞. D q èŒ=ÚQÍ Ñ¨Ó~åfikèHõ~°}=Ú`À DJkèHõ~°}=Ú#‰õΩ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : ã≤ •úO « ѨHõΔ=ÚÖ’ '„|ǨχѨÙK«ÛO „Ѩuëꪗ— J#∞ "åHõº=Ú ( ≥·. 2.5) qKå~°}©Ü«∞=Ú.

ãOâ◊Ü«∞=Ú : P#O Œ=∞Ü«∞ HÀâ◊=Ú#‰õΩ ÀHõ ~°∂Ñ=ÚÖ’ K≥Ñ≤Ê# D „â◊√u"åHõº=Ú „Ñ è•#=ÚQÍ „|Çχ=Ú#∞LѨ ÕtOK«∞K«∞#fl^•? ÖËHõ "Õ~˘Hõ ^•xH˜ JOQÆ~°∂Ѩ=Ú`À K≥ѨCK«∞#fl^•?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : „|Ǩχ=Ú P#O Œ=∞Ü«∞HÀâ◊=Ú#‰õΩ JOQÆ=Ú. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ `ÀHõ JOQÆ~°∂Ѩ=ÚÖ’„Ѩã≤ Œú=Ú.

ã≤ •úO «=Ú : x~°=Ü«∞= „|Ǩχ=Ú #O Œ∞ ѨÙK«Ûù=Ú ã¨OÉèí=Ú QÍ Œ∞. ѨÙK«Ûù â◊|ú=Ú#‰õΩ 'P è•~°=Ú— JxÅHõΔ}Ï~°ú=Ú QÍqOÑ=ÅÜ«Ú#∞. P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì=Ú#‰õΩ r==∞x J~°ú=Ú. Jk „|Çχ#∞ P„â◊~ÚOzÜ«Ú#flk.Hõ#∞Hõ ѨÙK«Û "åHõº=ÚÖ’ „|Ǩχ „Ѩ è•#=ÚQÆ<Õ K≥Ñ≤Êi.

"≥·.<åº.=∂. 27 J<åºOQÆO ã¨fi„Ѩ è•#O "å „|Ǩχ ѨÙK«Ûùq∞u „â◊√ «"£∞I™êfi^•#O Œ=∞Ü«∞™êfiOQÆO ѨÙKÕÛù JOQÆ «fi „Ѩã≤kú «óII

„|ǨχѨÙK«ÛO „Ѩuëêª J#∞KÀ@ q#|_»∞ „|Ǩχ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ JOQÆ=ÚQÍ xˆ~ÌtOz~å? ÖËHõ„|Çχ=Ú<Õ „áê è•#º=ÚQÍ „ÑuáêkOz~å? Jx ãOâ◊Ü«∞=Ú. „|Çχ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ JOQÆ=Ú JOQÆ=ÚQ̈́Ѩã≤ Œú=Ú QÆ#∞Hõ ѨÙK«Ûù=∞#QÍ `ÀHõ.

"≥·.<åº.=∂. 28. ÖÏOQÆ∞ÖÏ ã¨OÉèí"å Œ„ « ѨÙKÕÛ <åº è•~° ÅHõΔ}ÏIP#O Œ=∞Ü«∞ r"Àºã≤‡<£ P„t`Àº «ó „Ѩ è•#`åII

x~°=Ü«∞= „|Çχ=∞O Œ∞ ÑÙK«Ûù «fi=∞ ãOÉèí==Ú. JO Œ∞=Å¡ ÑÙK«Ûù â◊|Ì=Ú#‰õΩ ÖÏHõΔ}Hõ=ÚQÍ P è•~å~°ú=ÚK≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì=Ú#Hõ~°ú=Ú r=Ù_»∞ D r=Ù_»∞ „|Ǩχ„t «∞_»∞. JO Œ∞=Å¡ ѨÙK«Û~åHõº=Ú#O Œ∞ „|Ǩχ=Ú<Õ „Ѩ è•#=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi.

ã≤ •úOu «#=∞`å#∞™ê~°=Ú JkèHõ~°}=Ú#∞ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. ''„|ǨχѨÙK«ÛO „Ѩuëꪗ— J#∞ "åHõº=ÚÖ’q#|_»∞ „|Ǩχ â◊|Ì=Ú#∞ P#O^Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ JOQÆ=ÚQÍ xˆ~ÌtOz~å? ÖËHõ „|Ǩχ#∞ „Ѩ^è•#=ÚQ̈́ѨuáêkOz~å? Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú. P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ J=Ü«∞=~°∂Ѩ=Ú K≥Ñ≤Ê#O Œ∞=Å¡ Ö’Hõ=ÚÖ’ ѨÙK«Ûâ◊|Ì=Ú J=Ü«∞=~°∂Ñ=ÚÖ’ „Ñã≤ Œú=Ú QÆ#∞Hõ „|Çχ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ JOQÆ=Ú •xH ã≤ •úOu ã=∂ è•#=Ú: ѨÙK«Ûù â◊|Ì=Ú J=Ü«∞==Ú QÍ Œ∞. HÍx ÖÏOQÆ∂Å"åz J#QÍ `ÀHõ. P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ `ÀHõ ã¨OÉèí==ÚQÍ Œ∞. XHõ"Õà◊ ã¨OÉèí==∞x##∞ Ü≥∂Qƺ «#∞ |\ì P è•~°=∞x ÅHõΔ}Ï~°ú=Ú K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. r=Ùx Ü≥ÚHõ

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

31

P#O Œ=∞Ü«∞ HÀâ◊=Ú#‰õΩ „|Ǩχ=Ú P è•~°=Ú. r=HõÅÊ#‰õΩ „|Ǩχ"Õ∞ P è•~°=Ú QÆ#∞Hõ P#O Œ=∞Ü«∞HÀâ◊=ÚÑ~°=∂ «‡QÍ Œ∞. ''=∞Ü«∞\ò—— „Ñ «ºÜ«∞=Ú#‰õΩ „áêK«∞~åº~°ú=Ú K≥ÑC@ QÆ∂_» ‰õΩ Œ~° Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ P#O Œ„ÑK«∞~° «Jx# JÅÊ Œ∞óY=Ú QÆÅ Œx J~°ú=Ú QÆ#∞Hõ. JO Œ∞=Å¡ r=Ùx HÍ è•~°"≥∞ÿ# „|Ǩχ=Ú#∞ „áê è•#º=ÚQÍ„ÑuáêkOzi. =∞iÜ«Ú 'Jã=<Õfl=ã Éèí=u, Jã £ „|¿Çχu "Õ ŒKÕ ü, Jã≤Î „|¿ÇÏflu KÕ Õfi Œ ã#Î"Õ∞#O À`Àq Œ∞ó— ( ≥·.2.6) „|Çχ Ü≥ÚHõ Jã≤÷ «fi=Ú ÖË Œ∞ J#∞"åi Jã≤÷ «fi=Ú ã=∞ã≤áÈ=Ù#∞. „|Çχ Ü≥ÚHõ Jã≤÷ «fi=Ú#fl Œ#∞"å~°∞ã¨<å‡~°æ=ÚÖ’ „Ѩ=iÎOK≥ Œ~°∞. "åix ™ê èŒ∞=∂~°æ=ÚÖ’ #∞<åfl~°x „|Ǩχ"Õ «ÎÅ∞ K≥ѨC Œ∞~°∞. D "åHõº=ÚÖ’„|ǨχÜ≥ÚHõ ѨÙ#~å=$uÎ J#QÍ JÉèϺã¨=Ú K≥ѨÊ|_ç#k. JѨC_»∞ ''„|Ǩχ q^•áÈflu Ѩ~°"£∞—— „|Ǩχ *Ï˝xÑ~° « «fi=Ú#∞ á⁄O Œ∞#∞—— J#∞ LÑ„Hõ=∞=Ú#∞ „|Çχ=Ú<Õ „Ñ è•#=ÚQÍ K≥ÑCK«∞<åfl~°#∞^•xH J#∞‰õÄÅ=∞QÆ∞#∞.

<å=∞~°∂Ѩ qHÍ~° ÉèË Œ=ÚÅ QÆÅ Láêkè À ‰õÄ_»∞H˘x#k ã¨QÆ∞}„|Ǩχ=Ú. Láê㨺=Ú =∞iÜ«Ú*ËÜ«∞=∞x "Õ •O « "åHõº=ÚÅÖ’ K≥Ñ≤Êi. nxH qÑs «"≥∞ÿ# x~°∞æ} „|Çχ=Ú Láêkè ~°Ç≤Ï «"≥∞ÿ#k. D q èŒ=ÚQÍÔ~O_»∞ ~°∂Ѩ=ÚÅ∞ QÆÅ „|Ǩχ#∞ "Õ •O «=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. ã¨QÆ∞} „|Ǩχ x~°∂Ѩ}=Ú Láêã¨<å qkè ^•fi~åxifiâı+¨ „|Ǩχ x~°∂Ѩ=Ú#O Õ `å «Ê~°º=Ú. WѨC_»∞ xifiâı+¨ „|Ǩχ „Ѩuáê ŒHõ qKå~°=Ú P~°OaèOK«∞@‰õΩD JkèHõ~°}=Ú.

12. P#O Œ=∞Ü≥∂ ÉèϺ™ê ü (1.1.12)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''P#O Œ=∞Ü≥∂ ÉèϺ™ê ü—— J#∞ P#O Œ=∞Ü«∞ „Ѩã¨OQÆ=ÚÖ’ „|ǨχѨÙK«ÛùO „Ѩuëêª Jxã¨fi„Ѩ^è•#=ÚQÆ<Õ WK«Û@ „|Ǩϟ‡Ñ¨^Õâ◊=Ú. HÍx P#O^Œ=∞Ü«∞ HÀâ◊=Ú Ü≥ÚHõ¯ J=Ü«∞=~°∂Ѩ=ÚQÍ„|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊=ÚQÍ Œ∞. ''Pã¨<Õfl# ã¨Éèí=u J㨠£ „|¿Çχu "Õ ŒKÕ ü—— P „|Ǩχ Jã≤Î «fi=Ú ã‘fiHõiOz# "åx LxH˜LO_»∞#∞, ã‘fiHõiOK«x "åx Ü≥ÚHõ Jã≤Î «fi=Ú ã¨=∞ã≤áÈ=Ù#∞. „|ǨχѨ Œ=Ú#∞ ѨÅ∞ =∂~°∞Å∞ „ѨÜ≥∂yOzi.QÍ# P#O Œ=∞Ü«∞ â◊|Ì=Ú ^•fi~å ã¨fi «O„ «=ÚQÍ „|Ǩχ#∞ K≥Ñ≤Êi.

13. qHÍ~° â◊ÉÏÌ<Õflu KÕ#fl „áêK«∞~åº ü (1.1.13)

ѨÙK«Ûù â◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú J=Ü«∞==Ú. J>ˇÿ¡# ã¨fi`«O„`«=ÚQÍ „|Ǩϟ‡Ñ¨^Õâ◊"≥∞@¡x# J=Ü«∞=„Ѩã¨OQÆ=ÚÖ’ ѨiîOz#ѨÊ\˜H˜#∂fl ѨÙK«Ûù â◊|Ì=Ú J=Ü«∞"å~°ú=ÚQÍ Œ∞. „|Ǩχ ѨÙK«ÛùO „Ѩuëêª J#flKÀ@J=Ü«∞==Ú`À áÈ~Ú „Ѩuëêª â◊|Ì=Ú P è•~°=Ú J~°ú=Ú QÆÅ ŒxQÆ∂_» qxÑ≤OK«∞K«∞#flk. ѨÙK«Ûù â◊|Ì=Ú#‰õΩJ~°ú=Ú P è•~°=Ú. WK«Û@ ã¨~åfi è•~°"≥∞ÿ# „|Ǩχ#∞ LѨ ÕtOzi.

14. « ÕÌ «∞ =ºÑ¨ ÕâßK«Û (1.1.14)

`«^ÕÌ`«∞ =º=^Õâ◊=Ú =Å¡ QÆO_» ѨÙK«Ûâ◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú P^è•~°=Ú `«ã¨fi ´ „|Ǩχ}ó, ¿ÇÏ`«∞ ´qHÍ~°=ÚÅHõxfl\˜H˜ HÍ~°}=ÚQÍ, =º=Ѩ Õâß ü LѨ ÕtOzi ''W ŒO ã¨~°fiO Jã¨$[ ü—— ( ≥· 2.6) P Ѩ~°=∂ «‡ÑiÑÓ~°‚ ãO™ê~°=Ú#‰õΩ HÍ~°}=Ú. P#O Œ=∞Ü«∞=Ú qHÍ~°=Ú. P#O Œ=∞Ü«∞=Ú`À áê@∞ ãOÑÓ~°‚ [QÆ «∞Î#‰õΩHÍ~°}=Ú „|Ǩχ"Õ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

32

15. =∂O„ « =i‚Hõ"Õ∞=K«wÜ«∞ Õ (1.1.15)

ѨÙK«Ûù"åHõº=ÚÖ’ „Ѩ è•#=ÚQÍ „|Ǩχ=Ú<Õ K≥Ñ≤Êi. HÍh P#O Œ=∞Ü«∞ HÀâß=Ü«∞==ÚQÍ HÍ Œ∞. ''㨠«ºO*Ï˝# =∞#O «O „|Ǩχ—— J#∞ =∞O„ « "åHõº=ÚÖ’ U „|Ǩχ#∞ „ѨuáêkOz~À ^•x<Õ „|ǨχѨÙK«ÛùO J#∞„ÉÏǨχ} "åHõº=ÚÖ’ ã¨fi «O„ «=ÚQÍ „|Ǩχ#∞ K≥Ñ≤Êi. =∞O„ « „ÉÏǨχ}=ÚʼnõΩ UHÍ~°ú «fi=Ú K≥ѨC Œ∞~°∞ QÆ#∞Hõ.

16. <Õ «~À#∞ѨѨ ÕÎó (1.1.16)

ÑÙK«Ûù"åHõº=ÚÖ’ „Ñ è•#=ÚQÍ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#∞ ZO Œ∞‰õΩ K≥ÑC@ÖË Œx#, <Õ «~°ó # r=ó, J#∞ÑÑ ÕÎó ´ Ü«ÚHÎ ã¨OQÆ «=Ú QÍ Œ∞., # W «~°ó ´ P#O Œ=∞Ü«∞HÀâ◊=Ú QÆÅ r=Ùx WK«Û@ „ѨuáêkOK«∞@ ÖË Œ∞,ZO Œ∞ÅHõ#QÍ '' «ãº „Ñ≤Ü«∞"Õ∞= t~°ó—— „Ñ≤Ü«∂"≥∂ Œ „Ñ"≥∂ Œ=ÚÅ∞. J=Ü«∞==ÚÅ∞QÍ QÆÅ"å_»∞ ã$+≤ìHõ~°Î Z@¡QÆ∞#∞?HÍ# WK«Û@ ã¨fi «O„ «=ÚQÍ „|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊"Õ∞.

17. ÉèË Œ =º=Ѩ ÕâßK«Û (1.1.17)

ÉèË Œ =º=Ѩ Õâ◊=Ú =Å# WK«Û@ P#O Œ=∞Ü«∞ HÀâ◊=Ú x~°∂Ñ≤ «=Ú QÍ Œ∞. ''~°ã¨O¿ÇÏ"åºÜ«∞O ÅÉÏÌfi#O ŒÉèí=u—— WK«@ P#O Œ=∞Ü«Ú_»∞ á⁄O Õ"å_»∞, á⁄O Œ|_Õk „|Ǩχ J#∞ ÉèË Œ LѨ Õâ◊=Ú =Å¡ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#∞ã¨fi «O„ «=ÚQÍ K≥ѨÊÖË Œ∞ HÍx „|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊=Ú KÕã≤i.

18. HÍ=∂K«Û <å#∞=∂<å¿ÑHΔÍ (1.1.18)

''P#O^À „|¿Çχu=º*Ï<å`ü—— J#flKÀ@ Uq^èŒ=ÚQÍ P#O^Œ=Ú#‰õΩ „|Ǩχ`«fi#∞ K≥Ñ≤Ê~À, J>Ë¡P#O Œ=∞Ü«∞ «fi=ÚÖ’ QÆ∂_» „|Ǩχ «fi=Ú#∞ J#∞=∂xOK«=K«∞Û QÆ • Jx# HÍ=∞º Õ Wu HÍ=∞ó ´ P#O Œó,P#O Œ, Jx# KÀ@ =∞Ü«∞\ò „Ѩ «ºÜ«∞=Ú q#|_»∞@ ÖË Œ∞. J>Ë¡ „Ñ≤Ü«∞"≥∂ Œ „Ѩ"≥∂ Œ=ÚÅ∞ q#|_»∞@ ÖË Œ∞.P#O^Œ=Ú „|Ǩχ=∞x# P#O^Œ=∞Ü«∞=Ú#∞ „|Ǩχ=∞x J#∞=∂#=Ú ^•fi~å K≥ѨÊ#=ã¨~°=Ú ÖË^Œ∞.P#O Œ=∞Ü«∞=ÚÖ’ qHÍ~å~°ú=ÚQÆÅ '=∞Ü«∞\ò— „Ѩ «ºÜ«∞=Ú#∞ѨÜ≥∂yOzi. QÆ#∞Hõ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú „|Ǩχ=ÚQÍ^Œ∞.

19. Jã≤‡#fl㨺 K« « ÀºQÆO âßã≤Î (1.1.19)

ѨÙK«Ûù "åHõº=Ú •fi~å K≥ѨÊ|_ç# „|Ǩχ=Ú#∞ ÉÏQÆ∞QÍ ≥eã≤H˘x# D P#O Œ=∞Ü«∞ r=Ù_»∞ „|Ǩχ=Ú#∞á⁄O Œ∞#∞ Jx âßG=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. ''Ü«∞^• ¿ÇϺ"≥·+¨ U «ã≤‡#fl Œ$âıº J<å Õ‡º Jx~°∞ˆHÎ JxÅÜ«∞<Õ JÉèíÜ«∞O„ѨuëêªO xi Œ Õ ''U r=Ù_»∞ J Œ$â◊º «fi=Ú "≥Ú ŒÅQÆ∞ ÅHõΔ}=ÚÅ∞ QÆÅ P P «‡Ö’ JÉèË Œ *Ï˝#=Ú á⁄O Œ∞<ÀJ\ì "åxH˜ ÉèíÜ«∞=Ú ÖË Œ∞. ( ≥·. 2.7) âßG=ÚÖ’ „|Ǩχ#∞ ≥eã≤H˘x# "åiH˜ „|ǨχÉèÏ"åѨuÎ K≥Ñ≤Êi. nx^•fi~å P#O Œ=∞Ü«∞=Ú „Ñuáê Œº=Ú HÍ Œx#k xâ◊ÛÜ«∞=Ú. HÍx P P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ P è•~°"≥∞ÿ# xifiâı+„|Ǩχ=Ú „Ѩ è•#=Ú. HÍ# P#O Œ=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ „|Ǩχ=Ú J=Ü«∞==Ú HÍ Œ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

33

7. JO`«~°kèHõ~°}=Ú

ã¨OQÆu : ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ P#O Œ=∞Ü«∞=Ú =∞iÜ«Ú P#O Œ JÉèϺã¨=Ú J#∞Ѩ Œ=ÚÅ#∞ K«∂ã≤J<ÕHõ „Ѩ=∂}=ÚÅ∞O_»∞@ =Å¡ gx J~°ú=Ú xi≈U+¨ „|Ǩχ=Ú<Õ x~°‚~ÚOѨ|_ç#k. J>Ë¡ ~°∂Ѩ=Ú=O\˜ J<ÕHõ„Ѩ=∂}=ÚÅ∞ K«∂K«∞K«∂ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ã¨O™êi Jx ѨÓ~°fiѨH˜Δ K≥ѨCK«∞<åfl_»∞. JO^Œ∞=šѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ D JkèHõ~°}=Ú#‰õΩ Œ$+≤ìO « ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : ''J èŒ Ü«∞ UëÈ JO «~åk Õº Ç≤Ï~°}ºó ѨÙ~°∞¿+ Œ$â◊º Õ—— J#∞ KèåO^ÀºQÀfiѨx+¨ ü "åHõº=ÚD JkèHõ~°}=Ú#‰õΩ q+¨Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏO «~°æ « Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Hõ~°‡ Láêã¨#Å J#∞ëêª#=Ú ^•fi~å á⁄O Œ∞L « ~°¬ ™ê÷# Õ= «Ü«∂? ÖËHõ Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞_®? Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ÑÙ~°∞+μ_»∞ =∞iÜ«Ú <Õ„ «ã÷ ÑÙ~°∞+μ_»∞ Õ=`å ãfi~°∂Ñ=∂?ÖËHõ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_®?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : Ö’Hõ =∞~åº ŒÅ#∞ èŒiOK«∞@ P è•~°=Ú =∞iÜ«Ú ~°∂Ѩ=Ú Ü≥ÚHõ =~°‚#=Ú LO_»∞@ =Å¡ÃÑ· Ô~O_»∞ ™ê÷#=ÚÅÖ’ #∞#fl Láê㨺=Ú Õ= «ÜÕ∞, Dâ◊fi~°∞_»∞ HÍ Œ∞.

ã≤ •úOu : ã¨~åfi`å‡ =∞iÜ«Ú ã¨OѨÓ~°‚ áêѨ~°Ç≤Ï «"≥∞ÿ# ѨÙ~°∞+¨μx =~°‚# Ô~O_»∞ ™ê÷#=ÚÅÖ’ KÕÜ«∞|_ç#k.Jk Dâ◊fi~°∞xÜ«∞O Õ ã¨OÉèí==Ú. =∂Ü«∞ Ü≥ÚHõ =∞Ç≤Ï=∞ =Å# Ö’Hõ ã¨O„QÆǨ~°ú=Ú "åxÖ’ ~°∂Ѩ=~°‚#Láêã¨# H˘~°‰õΩ ã¨OÉèí==Ú. =∞~åº^• =∞iÜ«Ú P^è•~°=Ú Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x Ü≥ÚHõ¯ Láê^Œ∞Å∞. JO^Œ∞=Å¡Pk «º=∞O_»Å=ÚÖ’ <Õ„ «=ÚÖ’ QÆÅ Láê㨺 ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞.

"≥·.<åº.=∂. 29 Ç≤Ï~°}º"≥∂ Õ=`å`å‡ H˜O "å Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°ó.=∞~åº^• è•~° ~°∂áȈHÎó Õ=`å ≥·‡=<Õâ◊fi~°óII

Pk «∞ºxÖ’ L#fl Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Õ=`å «‡Ü«∂ ÖËHõ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_®? =∞~åº^• P è•~°=Ú =∞iÜ«Ú~°∂Ѩ=ÚÅ =~°‚#=Ú KÕÜ«Ú@ =Å# Õ= «<Õ Láêã¨∞º_»x K≥Ñ≤Êi Dâ◊fi~°∞x QÍ Œ∞.

"≥·.<åº.=∂. 30. ™ê~åfi`出 «Ê~°fi Œ∞i « =∞~åÇ≤Ï`åºKÕÛâ◊fi~À =∞ «óI=∞~åº^•^•º Láêãκ~°úg∞âı+¨ã¨∞fi~°∂áêkèQÍóII

ã¨~åfi`å‡ « è• ã¨OѨÓ~°‚ áêѨ~åÇ≤Ï «º=Ú QÆŠѨÙ~°∞+¨μx q"å Œã÷=ÚÅÖ’ K≥Ñ≤Ê#O Œ∞=Å##∂ PÅHõΔ}=ÚÅ∞ Dâ◊fi~°∞xÜ«∞O Õ ã¨OÉèí==Ú JQÆ∞@ =Å¡ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ѨÙ~°∞+¨μx Ü«∞O Œ∞ QÆÅ"å_»∞ Dâ◊fi~°∞_Õ JxK≥ѨÊQÆÅ=Ú. =∂Ü«∂ =∞Ç≤Ï=∞=Å##∂ Ö’HÍ#∞„QÆǨ~°ú=Ú#∂fl P Dâ◊fi~°∞x Ü«∞O Œ∞ ~°∂Ѩ=Ú K≥ѨÊ|_≥#∞.Láêã¨# H˘~°‰õΩ Jk ã¨OÉèí==Ú.

KèåO^ÀQÀºÑx+ «∞Î#O Œe „Ñ äŒ=∞ J 蕺ܫ∞=ÚÖ’ #∞#fl L Œæ « LÑ<åºã=ÚÅ#∞ K≥Ñ≤Ê „Ñ è•<Àáêã#=ÚK≥ѨC@‰õΩ D "åHõº=Ú K≥Ñ≤Êi. ''J^äŒÜ«∞ UëÈ JO`«~åk`Õº Ç≤Ï~°}ºÑ¨Ù~°∞+¨ó ^Œ$â◊º`Õ—— (KèåO. 1.6.6)

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

34

''Pk`«º=∞O_»Å=ÚÖ’ Hõ#|_»∞ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ѨÙ~°∞+¨μx QÆ_»¤=Ú g∞ã¨=ÚÅ∞ |OQÍ~°∞ =<≥flQÆÅq——. JK«@Hõ~À‡áêã#=ÚÅ Juâ◊Ü«∞=Ú =Å# Z=_À XHõ r=Ù_»∞ Pk «º =∞O_»Å=ÚÖ’x Õ=`å «‡ «fi=Ú á⁄Ok [QÆ «∞ÎÖ’JkèHÍ~°=Ú ™êkèOK«∞K«∞<åfl_»∞. Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨~°fi "åºÑ¨‰õΩ_»QÆ∞@ =Å# Pk «º =∞O_»Å=ÚÖ’ QÆ∂_» L<åfl_»∞.WK«@ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Õ=`å «‡Ü«∂ ÖËHõ Dâ◊fi~°∞_® Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞K«∞#flk.

Ç≤Ï~°}ºÜ«∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Õ=`å «‡ÜÕ∞, ZO Œ∞ÅHõ#QÍ? =∞~åº Œ, P è•~°=Ú, ~°∂Ѩ=Ú K≥ѨC@ =Å#——ÜÕ∞ Kå=Úëê‡ «Ê~åOKÀ Ö’HÍó ÕëêO KÕ¿+ì Õ=HÍ=∂<åOK«—— J «xÃÑ·#∞#fl Ö’Hõ=ÚÅÖ’ QÆÅ Õ= «Å WK«ÛùÅ#∞''Pk «º =∞O_»Å=ÚÖ’ #∞#fl ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ âßã≤OK«∞#∞. (KèåO. 1.7.6) D "åHõº=ÚÖ’ J «x Sâ◊fi~°=Ú =∞iÜ«Ú=∞~åº Œ K≥ѨÊ|_ç#k. ''JO «~åk Õº—— ''Pk «∞ºx ֒Ѩŗ— J#∞K«∞ P è•~°=Ú K≥Ñ≤Êi. ''Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ó—— ''|OQÍ~°∞=<≥fl QÆÅ—— Jx ~°∂Ѩ=Ú#∞ K≥Ñ≤Êi. ã¨~fiâ◊fi~°∞_»∞, ã¨~åfi è•~°∞_»∞, ~°∂Ѩ~°Ç≤Ï «∞_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞xÜ«∞O Œ∞ Sâ◊fi~°º,=∞~åº Œ, P è•~°, ~°∂Ñ=ÚÅ∞ JãOÉèí==Ú. JO Œ∞=Å¡ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ ÑÙ~°∞+μ_»∞ Õ=`å «‡ÜÕ∞. J#∞ ÑÓ~°fiÑHõΔ=Ú#‰õΩL «Î~°=Ú K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ã¨~åfi « «fi=Ú q#|_»∞@ =Å#''Ãã·=|∞H± « åû#∞ « Œ∞HõÎO « ŒºAó Œ„ ŒÌǨχ—— Uk |∞∞H± =∞O„ «"≥∂ J Õ ™ê=∞=Ú, J Õ Ü«∞A~ü =∞O„ «=Ú,J^Õ „|Ǩχ=Ú—— (KèåO. 1.5.7). =∞O„`«=ÚÖ’#∞#fl `«`ü â◊|Ì=Ú ^•fi~å „Ñ¨Hõ$`« ã¨O^Œ~°ƒù=ÚÖ’ #∞#flÇ≤Ï~°}‡Ü«∞ÑÙ~°∞+μx ãO|O èŒ=Ú#∞ K≥ÑCK«∂ •x<Õ |∞∞H± ™ê=∂k ãOÑÓ~°‚ [QÆ ü ãfi~°∂Ñ=ÚQÍ LÑ ÕtOzi.JkfifÜ«∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Ü«∞O Õ J@∞¡ K≥ѨC@ Ü«ÚHÎ Ü«ÚHõÎ=Ú HÍx Õ= «Ü«∞O Œ∞ ã¨iQÍ Œ∞. =∞iÜ«Ú ''㨠U+¨ã¨~fiÉèíºó áêѨ‡Éèíºó Lk «ó—— (KèåO. 1.6.7). ''P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ Jxfl áêѨ=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú "åx HÍ~°º=ÚÅ#∞O_ç =Ú‰õΩÎ_»∞——. ã¨~°fi áêѨ=ÚÅ ~åÇ≤Ï «º=Ú „|Ǩχ Ü≥ÚHõ J™ê è•~°} èŒ~°‡=Ú. Õ= «Å Ü«∞O Œ∞ áêѨ=ÚÅ∞ÖË=Ù, ZO Œ∞ÅHõ#QÍ Hõ~°‡Å Ü«∞O Œ∞ JkèHÍ~°=Ú ÖË Œ∞ QÆ#∞Hõ. HÍx ~åHõΔã¨∞Å ^•fi~å HõÅ∞QÆ∞ Œ∞óY=ÚO_»∞@=Å# [<å‡O «~°=ÚÅÖ’ KÕã≤# ãOz « áêÑ Hõ~°‡ LO_»<Õ L#flk. =∞~åº Œ, P è•~°, ~°∂Ñ=ÚÅ∞ (Ö’HÍ#∞„QÆÇ~°ú=Ú~°∂Ѩ „QÆǨÏ}"£∞) "≥Ú ŒÅQÆ∞ Láêkè èŒ~°‡=ÚÅ∞O_»∞@ =Å# Ѩ~°=∂ «‡#∞ Láêã¨# KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. JO Œ∞=Å¡Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Dâ◊fi~°∞_Õ.

20. JO «ãÎ Œú~À‡Ñ¨ Õâß ü 1.1.20

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''J äŒ ÜÕ∞ëÈ JO «~åk Õº—— J#∞ „â◊√u "åHõº=ÚÖ’ ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏO «~°æ =iΠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ã¨∂~°∞º_»∞ QÍ Œ∞. '' « Œú~À‡Ñ¨ Õâß ü—— ZO Œ∞ÅHõ#QÍ áêѨâ◊¥#º`åfik „|ǨχÜ≥ÚHõ èŒ~°‡=ÚÅ∞ K≥ѨÊ|_ç#q. Jqã¨∂~°∞ºxÖ’ ÖË=Ù JO Œ∞=Å¡ ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏO «~°fiiΠѨ~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ.

''ÜÕ∞ëÈ JO «~åk Õº—— ''ÜÕ∞ëÈ JO «~°HΔ}˜—— Jx q#|_»∞ „â◊√ «∞ºHõΠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ JO «~å «‡ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_ÕãO™êi HÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞x èŒ~°‡=ÚÅ∞ LÑ ÕtOzi QÆ#∞Hõ. ãOÑÓ~°‚ áêÑ~åÇ≤ÏX «º=Ú "≥Ú ŒÅ∞QÍQÆÅ J<ÕHõ èŒ~°‡=ÚÅ∞ LѨ ÕtOzi. '' «™Èºku<å=∞—— Pk «º =∞O_»Åã÷ ѨÙ~°∞+¨μx ¿Ñ~°∞ 'L ü— Jx K≥Ñ≤Ê ''¿ã+¨ã¨~fiÉèíºó áêѨ‡Éèíºó Lk «ó—— D "åHõº=ÚÖ’ ã¨OѨÓ~°‚ áêѨ~°Ç≤Ï «∞_»∞ Jx K≥Ñ≤Êi. JO Œ∞=Å¡ Pk`åºO «~°æ «Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ ã¨∂~°∞ºxÖ’ |OQÍ~°∞ =<≥flQÆÅ QÆ_»¤=Ú, g∞ã¨=Ú, "≥O„@∞HõÅ∞ Jx q#|_»∞K«∞#flkQÆ •! Jx Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞x èŒ~°‡=ÚÅ∞ HÍ Œ∞ QÆ •? Jx Jx# Jk ãiQÍ Œ∞. P Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ¿ãfiK«ÛùQÍ J#O «â◊HÎ

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

35

QÆÅ =∂Ü«∞ ^•fi~å Láêã¨# H˘~°‰õΩ =∞iÜ«Ú Ö’HÍ#∞„QÆǨ~°ú=Ú J<ÕHõ ~°∂Ѩ=ÚÅ∞ QÆÅ"å_»∞QÍ =∂~°∞#∞.P è•~°=Ú Ü≥ÚHõ LѨ Õâ◊=Ú ‰õÄ_» Láêã¨# H˘~°H. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ "åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ##∞ Láêã¨# qâı+¨ã÷Å=ÚÅÖ’KÕÃã Œ~°∞. HÍ# P è•~° LÑ Õâ◊=Ú q~°∞ Œú=ÚQÍ Œ∞. <Õ„ «=ÚÅÖ’ =∞iÜ«Ú Pk «∞ºxÖ’ QÆÅ ÑÙ~°∞+μ_»∞ Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ.

'JO «~ü— J#∞ â◊|Ì=Ú Ñ¨Ó~°fi ã¨∂„ «=Ú #∞O_ç J#∞=iÎOK«∞#∞. Hõ#∞flÅÖ’ =∞iÜ«Ú Pk «∞ºxÖ’q#∞Ñ≤OK«∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Pk`åºk â◊s~°=ÚÅ Hõ#fl aè<åflaè=∂x, r=Ùx Hõ#fl aè#fl=Ú J «_»∞ JO «~åºq∞Dâ◊fi~°∞_»∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ÉèË Œ LѨ Õâ◊=Ú=Å¡ Ü«∞ Pk Õº u+ª<£ Pk`åº Œ#Î~À Ü«∞O Pk`Àº #"Õ Œ—— (|$.3.7.9) Z=_»∞ Pk «∞ºxÖ’ #∞<åfl_À "åxx Pk «∞º_»∞ Zé∞OQÆ_»∞. "åx â◊s~°=Ú Pk «∞ºx â◊s~°"Õ∞. D„â◊√uÖ’ ≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ "å_»∞ ≥eã≤H˘#|_Õk J<Õ ÉèË Œ =ºÑ¨ Õâ◊=Ú QÆÅ Œ∞. ''Ü«∞ UëÈ JO «~åk`Àº—— J#flKÀ@JO «~ü â◊|Ì=Ú „â◊√uÖ’ q#|_»∞K«∞#flk. ^•x „Ѩ «ºaè[˝ =Å¡ ( « åÎ W ŒO`å J=QÍÇ≤Ï *Ï˝#=Ú – J Õ W Œ#∞*Ï#=Ú) Pk «∞ºxÖ’x ÑÙ~°∞+μ_»∞ P Pk «∞ºxHõ#fl aè#fl=∞x K≥ÑC@ =Å¡ Pk «∞ºxÖ’x ÑÙ~°∞+μ_»∞ Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ.

8. PHÍâßkèHõ~°}=Ú

ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ ã¨~°fiáêѨ~åÇ≤Ï`«º=Ú "≥Ú^ŒÅ∞QÍ QÆÅ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ ^•fi~å, ã¨∞=~°‚ QÆ_»¤=Ú =O\˜~°∂Ѩ=Ú#fl#∂, J=ºaèK«i « J™ê è•~°} HÍ~°}=Ú =Å¡ Pk «∞ºxÖ’x ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „|Ǩχ Jx K≥Ñ≤Êi. DJkèHõ~°}=ÚÖ’ PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú#‰õΩ Éèí∂`åHÍâ◊"Õ∞ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. ¿ÇÏ «∞ HÍ~°}=ÚHõ#fl#∂ „â◊√u „Ѩ=∂}=Ú|bÜ«∞=Ú Hõ#∞Hõ WK«@ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆu.

ã¨OQÆu : ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ Pk «∞ºxÖ’x ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „|Ǩχ=∞x K≥Ñ≤Êi. J Õ q èŒ=ÚQÍ PHÍâ◊„â◊√ux„|Çχ Hõ#fl aè#fl=ÚQÍ K≥ÑÊÖË=Ú. eOQÆ „Ñ=∂}=Ú (¿ÇÏ «∞=Ù) Hõ#fl#∂ „â◊√u „Ñ=∂}=Ú |Å"≥∞ÿ#k. JO Œ∞=šѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ nxH˜ „ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : ''J㨺 Ö’Hõ㨺 HÍQÆuiu PHÍâ◊ WuǨ"åK«—— (KèåO. 1.9.1) J#∞ KèåO^ÀQÀºÑ¨q+¨ «∞Î"åHõº=Ú D JkèHõ~°}=ÚÖ’ qKå~°}©Ü«∞ q+¨Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú Ñ¨~°„|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊=∂? ÖËHõ Éèí∂`åHÍâß~°ú=∂?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : Ö’Hõ „Ѩã≤kúx K«∂K«∞K«∞ PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú#‰õΩ Éèí∂`åHÍâ◊=∞x J~°ú=Ú K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞.„|Ǩχ=Ú#∞ J~°ú=ÚÖ’ ™ê Œ$â◊º=Ú##∞ã¨iOz „|Ǩχ | Œ∞Å∞ PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú#∞ JHõ _»Hõ _» „ѨÜ≥∂yOzi."åÜ«Ú"åºk „Hõ=∞=Ú##∞ã¨iOz PHÍâ◊=Ú ‰õÄ_» [QÆ «∞Î#‰õΩ HÍ~°} „ã¨+ì J#QÆÅ=Ú.

ã≤ •úOu : PHÍâ◊=ÚÖ’ ÉÏ@∞ ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞ «ÊuÎ HÍ~°}=Ú „|Ǩχ=∞QÆ∞@ =Å#, Ö’Hõ ~°∂_èç Hõ#fl#∂„â◊√u "åHõº=Ú |Å= «Î~°=∞QÆ∞@KÕ, PHÍâ◊ â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú KÕã≤##∞ •x J~°ú=Ú „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞J#º=Ú QÍ Œ∞. ''ã¨~åfixǨÏ"å W=∂x K«∂`åx PHÍâß Õ= ã¨=Ú «º ŒºO Õ—— J#∞ "åHõº=ÚÖ’ „ѨÜ≥∂yOz#''U= â◊|Ì=Ú =Å¡ QÆ∂_» PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú#∞ „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ J~°ú=Ú.——

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

36

"≥·.<åº.=∂. 31. PHÍâ◊ WuǨϟ"åKÕ «º„ «YO „|Ǩχ "å„ «Y"£∞Iâ◊|Ì㨺 «„ « ~°∂_è» åfi ^•fiÜ«∂fi Õó ã¨~°<å ŒÑ≤II

''PHÍâ◊ Wu ÇÏŸ"åK«—— J#∞„â◊√u "åHõº=ÚÖ’ PHÍâ◊Ñ Œ=Ú „|Çχ#∞ K≥ÑCK«∞#fl^• ÖËHõ Éèí∂`åHÍâ◊=Ú<å?PHÍâ◊Ñ Œ=Ú Éèí∂`åHÍâ◊=∞#∞@Ö’<Õ „Ñã≤ Œú=∞ =∞iÜ«Ú "åÜ«Ú=Ù "≥Ú ŒÅQÆ∞"åxH L «ÊuÎH HÍ~°}=Ú. JO Œ∞=Å#PHÍâ◊Ѩ Œ=Ú#‰õΩ Éèí∂`åHÍâ◊=∞x J~°ú=Ú.

"≥·.<åº.=∂. 31 : ™êHÍâ◊ [QÆ Œ∞ «ÊuÎ ¿ÇÏ «∞`åfi„KÒÛù~°∂_èç «óIU=HÍ~åk<å Kå„ « „|ÃǷχ"åHÍâ◊ â◊aÌ «"£∞II

„â◊√ «∞ÅÖ’ PHÍâ◊Ѩ Œ=Ú „|ǨχÉè’ ŒHõ=Ú =∞iÜ«Ú „â◊√uÖ’ PHÍâ◊=Ú Jxfl Éèí∂ «=ÚʼnõΩ HÍ~°}=∞xK≥ѨÊ|_ç#k. Jxfl Éèí∂ «=ÚÅÖ’ PHÍâ◊=Ú ‰õÄ_» JO «~°æ «"≥∞ÿ L#flk. ''PHÍâß Õ=—— J#flKÀ@ U= Ѩ Œ=Ú"Õ~°∞ HÍ~°}=ÚÅ#∞ x~åHõiOK«∞K«∞#flk. WK«@ PHÍâ◊Ѩ Œ=Ú „|Ǩχ "åK«Hõ=Ú.

ѨÓ~°fi=Ú K≥Ñ≤Ê# Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ "åHͺ#O «~°=Ú ã¨~°fiÖ’HÍ è•~°=Ú#∞ âßÖÏ= «º |∞∞+≤ J_»∞QÆQÍ ~åA„Ñ"åÇÏ}∞_»∞ D q èŒ=ÚQÍ ã=∂ è•#=Ú K≥ÃÑÊ#∞. ''PHÍâ◊ WuÇÏŸ"åK« ã~åfixÇÏ"å W=∂x Éèí∂`å<åºHÍâß Õ=ã¨=Ú ŒÊ ŒºO Õ, PHÍâ◊OѨ٠«ûãÎOÜ«∞xÎ, PHÍâ’ ¿ÇϺ"≥·Éè’º *Ϻܫ∂<£, PHÍâ◊ó Ѩ~åÜ«∞}"£∞—— (KèåO. 1.9.1)

''PHÍâ◊"Õ∞ D Ö’Hõ=Ú#‰õΩ P è•~°=Ú. D ã¨=∞ãÎ Éèí∂ «=ÚÅ∞ PHÍâ◊=Ú #∞O_Õ Ñ¨Ù@∞ìK«∞#flq. •xÜ«∞O ÕÅÜ«∞=Ú<˘O Œ∞K«∞#flq. Jk Jxfl\˜HõO>Ë #kèHõ"≥∞ÿ#k, ã¨~°fi=Ú#HÍ„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#k.—— DÃÑ· „â◊√u "åHõº=ÚÖ’=zÛ# PHÍâ◊ â◊ÉÏÌ~°ú=Ú PHÍâ◊=∞xÜ«∂? ÖËHõ „|Ǩχ=∂? Jx ã¨O ÕǨÏ=Ú.

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú Éèí∂`åHÍâ◊=ÚÖ’ ~°∂_è»=Ú QÆ#∞Hõ Éèí∂`åHÍâ◊=∞x J~°ú=Ú JxflÉèí∂ «=ÚʼnõΩ «ÊuÎ ÅÜ«∞=ÚʼnõΩ HÍ~°}=Ú PHÍâ◊=Ú HÍQÆÅ Œ∞. ''PHÍâß^•fiÜ«Úó "åÜ≥∂ ~°yfló—— ( ≥·.2.1)PHÍâ◊=Ú #∞O_ç "åÜ«Ú=Ù L`«Ê#fl=∞Ü≥∞º#∞. "åÜ«Ú=Ù#∞O_ç Jyfl L`«Ê#fl"≥∞ÿ#k. D „â◊√`«∞ÅÖ’ JxflÉèí∂ «=ÚʼnõΩ PHÍâ◊=Ú HÍ~°}=∞x K≥ѨÊ|_≥#∞.

ã≤ •úOu ã¨=∂ è•#=Ú : „|Ǩχ"Õ∞ PHÍâ◊ÉÏÌ~°ú=Ú. ''ã¨~åfixǨ<≥· WK«@ ã¨OHÀK«=Ú ÖËx ã¨~°fi â◊|Ì=Ú^•fi~å PHÍâ◊=Ú`À ÉÏ@∞ Jxfl Éèí∂ «=ÚÅ L «ÊuÎ q#|_»∞K«∞#flk. PHÍâ◊=Ú PHÍâ’ «ÊuÎH HÍ~°}=Ú HÍ*ÏÅ Œ∞.~°∂_èç «fi=Ú Ö∫H˜Hõ PHÍâ◊=Ú =~°H ã‘q∞ «=Ú. „â◊√ «∞ÅÖ’ „|Ǩχ‰õΩ ¿Ñ~°∞ ÖËHõáÈ~Ú##∂ ''PHÍâ’"≥·<å=∞<å=∞~°∂ÑÜ≥∂ifl~°fiÇ≤Ï`å—— (KèåO. 8.14) „Ñã≤ Œú"≥∞ÿ# <å=∞~°∂Ñ=ÚÅ#∞ =ºHõÎ=Ú KÕÜ«Ú#k („|Çχ) D PHÍâ◊"Õ∞Jx „ѨÜ≥∂yOzi HÍx ''PHÍâß Õ=— J#flKÀ@ '%U=— HÍ~°=Ú HÍ~°}ÏO «~°=ÚÅ#∞ `˘ÅyOK«∞K«∞#flk. WkPHÍâ◊ ѨHõΔ=ÚÖ’ ã¨OÉèí==Ú QÍ^Œ∞. Ѷ¨∞\Ï^Œ∞ÅÖ’ PHÍâ◊=Ú Hõ#fl JuiHõÎ"≥∞ÿ# =∞$^•_ç HÍ~°}=ÚÅ∞HÍ#=K«∞ÛK«∞#flq. „|Ǩχ ѨHõΔ=ÚÖ’ 㨄 Œ∂Ѩ"≥∞ÿ# „|Ǩχ JxflO\˜H˜ Jaè#fl=ÚQÍ #∞O_ç HÍ~°}ÏO «~°=ÚÅ#∞`˘ÅyOK«∞K«∞#flk. *ÏÜ«∞ãÎ fi Ѩ~åÜ«∞} «fi=ÚÅ∞. WOH˘Hõ „â◊√uÖ’ „|Ǩχ Ü≥ÚHõ QÆ∞}=ÚÅ∞ q#|_»∞K«∞#flq.Ñ$kègHõ#fl ÃÑ ŒÌk, JO «iHõΔ=ÚHõ#fl JkèHõ"≥∞ÿ#k. ''*Ϻܫ∂<£ Ñ$kè"åºó, *Ϻܫ∂<£ JO «iHΔÍ ü—— (KèåO. 3.14.3)''q*Ï˝#=∂#O^•O „|Ǩχ ~åu~åú «∞ó Ѩ~åÜ«∞}"£∞:—— (|$–3.9.28)''q*Ï˝#=Ú P#O Œã¨fi~°∂Ѩ"≥∞ÿ# „|ǨχHõ~°‡ ѶÅq∞K«∞Û@‰õΩ ã¨=∞~°ú=Ú. =∞iÜ«Ú Ñ¨~°=∂„â◊Ü«∞=Ú—— JO Œ∞=Å¡ PHÍâ◊â◊|Ì=Ú`À „|Ǩχ"Õ∞ q=HΔ «=Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

37

22. PHÍâ◊ãÎe¡OQÍ ü (1.1.22)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''PHÍâ◊—— Wu Ǩϟ"åK« J#∞„â◊√u"åHõº=ÚÖ’ K≥Ñ≤Ê# PHÍâ◊Ѩ Œ=Ú Ñ¨~°„|ǨχѨ~°"Õ∞ HÍxÉèí∂`åHÍâ◊=Ú HÍ Œ∞. „|Ǩχ=Ú #∞O_ç Jxfl Éèí∂ «=ÚÅ∞ L «ÊuÎ K≥O Œ∞K«∞#flq. ^•xÖ’ b#=∞QÆ∞K«∞#flq.L «ÊuÎ ÅÜ«∞=ÚÅ∞ „|Ǩχ=Ú#‰õΩ zǨÏfl=Ú ÖËHõ J#∞=∂#QÆ=∞º=Ú.

''ã¨~åfixÇ¨Ï "å W=∂x Éèí∂`å<åºHÍâß Õ= ã¨=Ú ŒÊ Œº<ÕΗ— PHÍâ◊O „Ѩ «ºãÎO Ü«∂<åκHÍâ’ ¿ÇÏ"ÕÉè’º*Ϻܫ∂<£—— (KèåO. 2.9.1) J#∞ "åHõº=ÚÖ’ ã¨=∞ãÎ Éèí∂ « ã¨$+≤ì ÅÜ«∞=ÚʼnõΩ HÍ~°}=Ú (¿ÇÏ «∞=Ù) JQÆ∞@=Å# „|Ǩχ"Õ∞ PHÍâ◊ â◊ÉÏÌ~°ú=Ú. eOQÆ=Ú (¿ÇÏ «∞=Ù) Hõ#fl „â◊√u |bÜ«∞=∞x K≥Ñ≤Ê# J@¡#∞@ ã¨iHÍ Œ∞. J<ÕHõ„|Ǩχ É’ èŒHõ eOQÆ=ÚÅ∞ q#|_»∞K«∞#flO Œ∞# XHõKÀ@ K≥ѨC PHÍâ◊ „â◊√u"åHõº=Ú ÉÏkè «"≥∞ÿ# ^À+¨=Ú ÖË Œ∞.PHÍâß~°ú=Ú „QÆÇ≤ÏOz# ''PHÍâ◊ Õ=—— J#∞ xâ◊ÛÜ«∂~°úHõ"≥∞ÿ# 'U=— â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú Ü«ÚHÎ ã¨OQÆ «=Ú HÍ Œ∞.''ã~åfi}—— J#flKÀ@ Éèí∂`åHÍâ◊=Ú QÆ∂_ç JO «~°æ «=∞QÆ∞@ =Å# PHÍâ◊=Ú #∞O_ç PHÍâ’ «ÊuÎ K≥ÑC@ ãiQÍ Œ∞.JO ÕQÍHõ Jxfl\˜Hõ#fl ÃÑ ŒÌk K≥· «#º=Ú JxflO\˜H˜ P„â◊Ü«∞=Ú J#∞ qâı+¨}=ÚÅ∞ „|Ǩχ=∞O Õ ã¨OÉèí==ÚWxfl HÍ~°}=ÚÅ =Å¡ PHÍâ◊ „Ѩã≤ •ú~°ú=Ú JH˜Oz ü Hõ~°=Ú, ZO Œ∞ÅHõ#QÍ „|Ǩχ=Ú#O Œ∞ =ÚYº=ÚQÍJ<ÕHõKÀ@¡ „ѨÜ≥∂yOzi. QÆ#∞Hõ L^Œæ`« "åHõº=ÚÖ’QÆÅ PHÍâ◊ â◊|Ì "åK«º=Ú „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ Láêã¨#KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#∞. '' «º*Ë ÕHõO ‰õΩÅ™êfi~ú—— J#∞ hu "åHͺ#∞™ê~°=Ú XHõ „â◊√uÖ’ K≥Ñ≤Ê# PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú «ºlOz#^À+¨=Ú ÖË Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ J<ÕHõ „|Ǩχ eOQÆ "åHõº=ÚÅ q~À èŒ=Ú HÍ#=K«∞ÛK«∞#flO Œ∞=Å¡.

9. „áê}ÏkäHõ~°}=Ú

PHÍâ◊=Ú#‰õΩ K≥Ñ≤Ê# <åºÜ«∞=Å<Õ WK«@ Ju Õâ◊=Ú QÍqOK«∞K«∞<åfl~°∞.

ã¨OQÆu : Ju^Õâ◊=∞#QÍ XHõKÀ@ K≥ѨÊ|_ç# ™ê=∞º=Ú#∞ |\˜ì =∞iÜ≥ÚHõ KÀ@ LѨÜ≥∂yOK«∞@Ju Õâ◊=∞O Œ∞~°∞. Ju Õâ◊=∞QÆ∞@ =Å¡ WK«@ QÆ∂_» „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆuÜÕ∞.

q+¨Ü«∞=Ú : ''Hõ äŒ=∂ ™ê Õ=`å——? ''„áê}ó Wu Ǩϟ"åK«—— (KèåO. 1.11.4). D KèåO^ÀQƺ„â◊√u "åHõº=ÚWK«@ qKå~°}©Ü«∞ „â◊√u "åHõº=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : Kå„HÍÜ«∞}∞_»∞ J#∞ |∞∞+≤ èŒ<åaèÖÏ+¨ À Ü«∞[˝=Ú KÕÜ«ÚK«∞#fl ~åA = ŒÌ‰õΩ áÈÜ≥∞#∞.™ê=∞"Õ Œ=Ú K≥ѨCK«∞ Õ= «Å#∞ „™È΄ «=Ú KÕÜ«Ú"åix „Ѩ™ÈÎ å L^•æ å, „ѨuǨÏ~åÎ JO Œ∞~°∞. P „Ѩ™ÈÎ « ÀKå„HÍÜ«∞}∞_ç@¡<≥#∞. – D ™ê=∞"Õ Œ ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# „Ѩ™êÎ==Ú#O Œ∞ ™È΄ «=Ú KÕÜ«∞ Œy# Õ= « Uk? ^•xx<≥~°∞OQÆ∞k "Õx ã¨iÜÕ∞, HÍxKÀ <å Z Œ∞@ P Õ= « ™È΄ «=Ú KÕã≤# h «Å ≥yáÈ=Ù#∞ J<≥#∞. q^•fiOã¨∞Å=ÚO Œ∞ "åi P[˝ À Hõ~°‡ KÕÜ«∞=ÅÜ«Ú#x xÜ«∞=∞=Ú. "åi P[˝ ÖËxKÀ Jx+ì=Ú "å\˜Å∞¡#∞. „Ѩ™È « «ÉèíÜ«∞=Ú <˘Ok =Úxx D q èŒ=ÚQÍ „ѨtflOK≥#∞. P Õ= « Uk? •xH˜ =Úx ''„Ѩ™ÈÎ « Õ= « „áê}=∞<≥#∞.——D „áê}=Ú#O Õ „|Ǩχ ÅHõΔ}=ÚÅ∞ K≥ѨC@ =Å# ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞K«∞#flk. „Ѩ™ÈÎ « Õ= « „áê}=∂? ÖËHõ„|Ǩχ=∂? Jx.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

38

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : „Ѩ™È « « Õ=`å ~°∂Ѩ=ÚQÍ WK«Û@ „áê}=Ú#∞ K≥ѨC@ÜÕ∞ Lz «=Ú. ZO Œ∞ÅHõ#QÍã¨∞+¨μÑ≤Î Œâ◊Ö’ ѨOK«Éèí∂ «=ÚÅ ™ê~°"≥∞ÿ# WO„kÜ«∞=ÚÅ∞ „áê}=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ ÅÜ«∞=∞QÆ∞@ „Ѩ «ºHõΔ ã≤ Œú=Ú.=∞iÜ«Ú P J=ã÷Ö’ „áê}=Ú "åºáê~°=ÚÖ’ ‰õÄ_ç# ≥· L#flk. D q èŒ=ÚQÍ „áê} *ÏQÆ~°} QÆ∂_» „Ѩã≤ Œú"Õ∞.JO Œ∞=Å¡<Õ „Ѩ™ÈÎ « Õ= « „áê}=∞#∞@ Lz «=Ú.

ã≤ •úO «=Ú : WK«Û@ „áê}"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ J~°ú=Ú „áê}=∞x K≥Ñ≤Ê#, ã¨~°fiÉèí∂ « ÅÜ«∞ HÍ~°}=Ú „|Ǩχ=∞xK≥ѨC J~°ú=Ú#‰õΩ ã¨OHÀK«=Ú HÍqOK«=ÅÜ«Ú#∞. ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ^Œ∞`«ÊuÎ ã≤÷uÅÜ«∞ HÍ~°}=∞x K≥ѨC@KÕѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú#‰õΩ „|Ǩχ=∞x K≥Ñ≤Ê#@∞¡ WK«@ „áê} â◊|Ì=Ú#‰õΩ „|Ǩχ"åK«Hõ=∞x J~°ú=ÚK≥ѨC@KÕ Lz «=Ú.

"≥·.<åº.=∂. 33. =ÚY ™È÷ "åÜ«Ú ~°â’"å „áê}ó „Ѩ™êÎ= Õ=`åI"åÜ«Ú~°ƒù"Õ ü « «„ « ã¨∞áêÎ Éèí∂ « ™ê÷~O„kÜ«∞HõΔÜ«∂ üII

''„áê} Wu Ǩϟ "åK«—— J#∞„â◊√uÖ’ K≥Ñ≤Ê# „áê}=Ú "åÜ«Ú qHÍ~°=∂ ÖËHõ „|Ǩχ=∂? ã¨∞+¨μÑ≤ÎÖ’ JxflÉèí∂`«=ÚÅ ™ÈÉèí∂`«"≥∞ÿ# WO„kÜ«∞=ÚÅ∞ „áê}"åÜ«Ú=ÙÖ’ b#=∞QÆ∞K«∞#flq. JO^Œ∞=Å¡ D „áê}=Ú"åÜ«ÚqHÍ~°"Õ∞.

"≥·.<åº.=∂. 34. ã¨OHÀKÀ JHõΔѨ~° Õfi ™êfi ü ã¨~°fiÉèí∂ ü ÅÜ«∞„â◊√ ÕóIPHÍâ◊ â◊|Ì= ü „áê}â◊|Ì¿ãÎ<Õ â◊"åK«HõóII

ã¨∞+¨μÑ≤ÎÖ’ H=Å=Ú WO„kÜ«∞=ÚÅ∞ „áê}"åÜ«Ú=ÙÖ’ b#=∞QÆ∞#∞. WK«Û@ Jxfl Éèí∂ «=ÚÅ ÅÜ«∞=ÚK≥ѨÊ|_≥#∞. D „â◊√uÖ’ „áê}=Ú#∞ "åÜ«ÚqHÍ~°=ÚQÍ K≥Ñ≤Ê# ''ã¨~åfi}˜Ç¨Ï"å—— J#∞ „â◊√uÖ’ #∞#fl ã¨~°fiâ◊ÉÏÌ~°ú=Ú#∞ ã¨OHÀzOK«=ÅÜ«Ú#∞. PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú =Öˇ „áê} â◊|Ì=Ú QÆ∂_» „â◊√u~°∂_èç •fi~å „|Ǩχ "åK«Hõ"Õ∞.„áê}"Õ∞= J#fl KÀ@ 'U=— HÍ~°„ѨÜ≥∂QÆ=Ú =Å¡ QÆ∂_» „áê}=Ú „|Ǩχ=∞#∞#k ã≤ Œú=Ú.

(„Ѩ™ÈÎ « J#QÍ ™ê=∞"Õ Œ=Ú K≥ѨCK«∂ Õ= «Å#∞ ™È΄ «=Ú KÕÜ«Ú"å~°∞) PHÍâ◊ «~°∞"å « "åHõº=ÚÖ’„Ѩ™êÎ==∞#∞ ™ê=∞"Õ^Œ=Ú Ü≥ÚHõ¯ ^Õ=`«#∞ ã¨∞ÎuOK«∞ „Ѩ™ÈÎ`å J_çy#^•xH˜ L+¨ã≤Î Kå„HÍÜ«∞}∞_»∞ã¨=∂ è•#q∞K≥Û#∞. P „Ѩã¨OQÆ=Ú#∞ Ö’x "åHõºq∞k. ''„áê} WuǨϟ"åK« ã¨~åfi}˜Ç¨Ï"å W=∂x Éèí∂`åx„áê}"Õ∞= Jaèã¨Oqâ◊Ou „áê}=∞Éèí∞ºl˚Ç¨Ï ÕI Ãã·ëê Õ=`å „Ñ¨™êÎ=# =∞<åfiÜ«∞`åΗ— KèåO (14.4 1.11.5)„Ѩ™êÎ==Ú# 蕺xOѨ Œy# Õ= « „áê}=Ú. D ã¨~°fiÉèí∂ «=ÚÅ#∞ „Ѩà◊Ü«∂=ã÷Ü«∞O Œ∞ P „áê}=Ú #O Õb#=∞QÆ∞#∞. L «ÊuÎ J=ã÷Ü«∞O Œ∞ =∞~°Å ^•x #∞O_çÜÕ∞ [xOK«∞#∞. P Õ= « „Ѩ™êÎ=ã¨O|O èŒ"≥∞ÿ#k. D"åHõº=ÚÖ’ =zÛ# „áê} â◊|Ì=Ú#‰õΩ =ÚY aÖÏO «=iÎ "åÜ«Ú=x J~°ú=∂? ÖËHõ „|Ǩχ=∞xÜ«∂?

=ÚY aÖÏO «=iÎ "åÜ«Ú"Õ JQÆ∞#∞. Jxfl Éèí∂ «=ÚÅ ÅÜ«∞=Ú JK«@ ã∞ÅÉèí=ÚQÍ JQÆ∞#∞. ã∞+μÑ≤ÎÖ’Jxfl Éèí∂ «=ÚÅ ™ê~°=∞QÆ∞ WO„kÜ«∞=ÚÅ∞ „áê}"åÜ«Ú=ÙÖ’ b#=∞QÆ∞K«∞#flq QÆ • Jx# –

''ã¨~åfi}˜Ç¨Ï"≥·—— J#fl „â◊√uÖ’ WO„kÜ«∞=ÚÅ ÅÜ«∞=Ú =∂„ «"Õ∞ K≥Ñ≤Ê#, „â◊√uÖ’x ã¨~°fi â◊|Ì=Ú#‰õΩã¨O‰õΩz`å~°ú=∞QÆ∞#∞. „â◊√u~°∂_èç =Å¡ 'U=— HÍ~°=Ú â◊|Ì=Ú =Å¡ PHÍâ◊ â◊|Ì=Ú=Öˇ „áê} â◊|Ì=Ú „|Ǩχ

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

39

"åK«Hõ=Ú. „áê} â◊|Ì=Ú „|Çχ=∞#∞#k „â◊√u ~°∂_èçÖ’ QÆÅ Œ∞. ''„áê}㺠„áê}"£∞—— (|$.^•.4.4.18) ''„áê}=Ú#‰õΩ„áê}=∞#flKÀ@ „|Ǩχ#∞ K≥ѨC@ˆH kfifÜ«∞ „áê} â◊|Ì=Ú#∞ „ѨÜ≥∂yOzi. Hõ#Hõ „áê} â◊ÉÏÌ~°ú=Ú Dâ◊fi~°∞_Õ——.

23. J « U= „áê}ó 1.1.23

ã¨∂„`å~°ú=Ú : „áê} â◊|Ì=Ú „|Ǩχ Ѩ~°=Ú. ZO Œ∞HõÅ#QÍ Ñ¨Ó~°fi ã¨∂„ «=ÚÖ’ K≥Ñ≤Ê# ¿ÇÏ «∞=Ù =Å<Õ.

ˆH=Å=Ú WO„kÜ«∞=ÚÅ ÅÜ«∞=Ú „Ѩ «ºHõΔ „â◊√u ^•fi~å K≥Ñ≤Ê##∞, ã¨OѨÓ~°‚ Éèí∂ «=ÚÅ ÅÜ«∞=Ú#‰õΩP è•~°=Ú „|Ǩχ=∞#∞#k, „|Ǩχ Ü≥ÚHõ J™ê è•~°} ¿ÇÏ «∞=Ù J\ì J=ºaèK«i « „|ǨχeOQÆ=Ú#∞ K«∂K«∞K«∞„áê} â◊ÉÏÌ~°ú=Ú „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. ''Ü«∞ è• ã¨∞ÑÎó # HõOK«# ã¨fiѨflO Uâ◊fiuI J ä•ã≤‡<£ „áê}ËU"≥·Hõ • Éèí=u—— (H“.3.3.) x„kOK«∞K«∞#fl =ºHÎ HõÅÅ∞ K«∂K«∞@ ÖË Œ∞. P J=ã÷Ö’ „áê}=ÚÖ’ UH©ÉèíqOK«∞K«∞<åfl_»∞.D H“j «H© „â◊√u ^•fi~å ã¨~°fi„ѨѨOK« ÅÜ«∞™ê÷#=Ú „|Ǩχ =∞xÜÕ∞ ≥eÜ«ÚK«∞#flk. "åHõº „Ѩ=∂}=ÚHõ#flã¨xflkè „Ñ¨=∂}=Ú Œ∞~°ƒùÅ=∞QÆ∞@ =Å# Ö’Hõ „Ѩã≤kú JH˜Oz ü Hõ~°=Ú („ѨÜ≥∂[#=Ú ÖËxk). ''„áê}㨺 „áê}ó—— (|$. 4.4.18) „áê}=Ú#‰õΩ „áê}=Ú WK«@ "≥Ú Œ\ „áê} â◊|Ì=Ú "åÜ«Ú Ñ~°=Ú Ô~O_»=k „|ÇχÑ~°=∞#∞@Ö’ã¨O ÕǨÏ=Ú ÖË Œ∞. „áê} â◊|Ì=Ú „|Ǩχ"Õ∞.

10. *’ºuâ◊Û~°}ÏkèHõ~°}=Ú (24–27)

„|ÇχHÍ~°}=ÚO_»∞@ =Å# „áê}â◊|Ì=Ú#‰õΩ „|Çχ=∞x#@∞¡, WK«@ „|Çχ ¿ÇÏ «∞=Ù ÖË#O Œ∞# „|ÇχÑ~°=ÚHÍ Œx „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆu`À K≥Ñ≤Êi.

ã¨OQÆu : ã¨HÍ~°}=Ú ^•fi~å *’ºuó â◊|Ì=Ú#‰õΩ „|Ǩχ=∞x K≥ѨC@‰õΩ gÅQÆ∞<À J\ì zǨÏflq∞K«@ÖË#O Œ∞# ѨÓ~åfikèHõ~°}=Ú`À nxH˜ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : ''J äŒ Ü«∞ Œ «ó U~Àk"À *’ºu~ünѨº Õ—— (KèåO. 3.11.7) Wk "≥Ú ŒÅ∞QÍ QÆÅ "åHõº=ÚqKå~°}©Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : D *’ºuó â◊|Ì=Ú Pk`åº Œ∞ʼnõΩ "åK«Hõ=∂? ÖËHõ „|Ǩχ"åK«Hõ=∂?

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : „|Ǩχ=Ú Ü≥ÚHõ¯ ã¨xflkè ÖË#O^Œ∞# HÍ~°º~°∂Ѩ"≥∞ÿ# Pk`åº^Œ∞Å#∞ *’ºuó â◊|Ì=∞xK≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. "åHõº„Ѩ=∂}=Ú# Hõ#fl eOQÆ „Ѩ=∂}=Ú |Å= «Î~°"≥∞ÿ#k. eOQÆ „Ѩ=∂}=Ú ^•fi~å *’ºuóâ◊|Ì=Ú#‰õΩ HÍ~°º*’º «∞Ö·# Pk`åº Œ∞Å∞ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. ''„â◊√u, eOQÆ, "åHõº, „ѨHõ~°}, ™ê÷# ã¨=∂MϺ<åOã=∞"åÜÕ∞ áœ~° Ò~°ƒÅº =∞~°÷ q„ÑHõ~å¬ ü—— J#∞ ÑÓ~°fi g∞=∂O™ê ã∂„`å#∞™ê~°=Ú (3.3.14) eOQÆ „Ñ=∂}=Ú|Å= «Î~°"≥∞ÿ#k. WK«@ „â◊√u„Ѩ=∂}=Ú ã¨fi «O„ «=Ú. eOQÆ=Ú "≥Ú Œ@ „â◊√ux HõÅÊ# KÕã≤ P «~°∞"å «HõeÊ «„â◊√u •fi~å J~°÷=Ú K≥ÑC#∞. QÆ#∞Hõ J~°ú=Ú K≥ÑC@‰õΩ qÅOÉèí=∞QÆ∞#∞. J>Ë¡ "åHõº Œ∞Å∞ J~°ú=Ú K≥ÑC@Ö’XHõ •x «~°∞"å « XHõ\˜ Œ∂~°=Ú JQÆ∞K«∞#flk. ѨÓ~°fi ѨHΔ WK«@ "åHõº „Ѩ=∂}=Ú# Hõ#fl eOQÆ „Ѩ=∂}=Ú

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

40

|Å=O`«=∞x K≥ÃÑÊ#∞. ZO^Œ∞ÅHõ#QÍ "åHõº=Ú eOQÆ HõÅÊ# KÕã≤, eOQÆ=Ú „â◊√u HõÅÊ# KÕã≤ J~°ú=ÚK≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞ QÆ#∞Hõ.

ã≤ •úO «=Ú : *’ºu â◊|Ì=Ú#‰õΩ Ñ¨~° „|Ǩχ=∞x J~°ú=Ú K≥ѨC@ Lz «=Ú. ''áê^À J㨺 qâßfi Éèí∂`åx——J#∞ "åHõº=ÚÖ’ „|Ǩχ=Ú#‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅ∞ K≥ѨÊ|_ç#q. „ѨHÍâ◊=Ú#‰õΩ KåÖÏKÀ@¡ *’ºuó â◊|Ì=ÚK≥ÃÑÊ Œ~°∞. <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅ∞ QÆÅ „ѨHõ~°}QÆ « „|ǨχH˘~°H 'Ü«∞ ü— â◊|Ì=Ú „ѨÜ≥∂yOzi. qâı+¨ „Ѩ Õâ◊=ÚÖ’„|Ǩχ=Ú#fl Œx K≥Ñ≤Ê# Jk «Ñ¨ÊHõ BáêkHõ =∞QÆ∞#∞. P è•~°=ÚÖËHõ JkèHõ~°}=Ú xˆ~ÌtOK«∞@ Láêã¨#H˘~°‰õΩLz «"Õ∞. JO Œ∞=Å¡ *’ºu nѨº Õ J#∞ "åHõº=ÚÖ’ ã¨∞ã¨Ê+ì=ÚQÍ „|Ǩχ LÖË¡dOK«|_ç#k.

"≥·.<åº.=∂. 35. HÍ~°ºO *’ºu~°∞ « „|Ǩχ *’ºusÌѨº « W «º «óI„|Ǩχ}À Jã¨Ox Õó HÍ~°ºO Õ*’eOQÆ|ÖÏ ŒÑ≤II

''J äŒ Ü«∞ Œ åó U~À k"À *’ºu~ü nѨº Õ—— J#∞ „â◊√uÖ’x *’ºuó â◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú HÍ~°º*’ºuÜ«∂ ÖËHõ„|Ǩχ=∂? „|Ǩχ„ѨHõ~°}=Ú HÍ#O Œ∞=Å¡ =∞iÜ«Ú ''W ŒO "å= « Œºk Œ =∞ã≤‡#flO «ó ѨÙ~°∞¿+ *’ºuó—— J#∞"åHõº=ÚÖ’ [~î°~åyfl`À JÉèË Œ~°∂Ñ"≥∞ÿ# *’ºuóeOQÆ=Ú „Ñf «=∞QÆ∞K«∞#flk. JO Œ∞=Å¡ D „â◊√uÖ’ HÍ~°º*’ºuxK≥Ñ≤Êi.

"≥·.<åº.=∂.36. K«`«∞ëêÊ`ü „ѨHõ$`«O „|Ǩχ Ü«∞K«ÛùÉËÌ<å#∞=~°Îº`Õ*’ºuó ™êû^•ƒùã¨HõO „|Ǩχ eOQÆO «∂áêkèÜ≥∂QÆ «óII

''áê^À J㨺 qã¨~åfiÉèí∂`åx „uáê Œ™êû=∞$ «Okq—— Jx "≥#∞Hõ\˜ „â◊√uÖ’ K≥Ñ≤Ê# <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅ„|Ǩχ=Ú „ѨHõ$ «=Ú. ''Ü«∞ Œ «ó—— J#flKÀ@ P „|Ǩχ=Ú#∞ WK«@ Ü«∞ ü â◊|Ì=Ú`À J#∞=$uÎ QÍqOzi. *’ºuóâ◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú „ѨHÍtOK«∞K«∞#flk Jx „|Ǩχ [QÆ «∞Î#∞ „ѨHÍtOѨKÕÜ«ÚK«∞#flk. Õ*’eOQÆ=Ú Láêkè À‰õÄ_ç# „|Ǩχ=Ú #O Œ∞ HõÅÊ# QÍqOK«=K«∞Û. Hõ#∞Hõ K≥Ñ≤Ê# „â◊√uÖ’ *’ºu â◊|Ì=Ú#‰õΩ „|Ǩχܫ∞x J~°÷=Ú.

KèåO^ÀQÀºÑ¨x+¨ «∞Î «$fÜ«∂ 蕺ܫ∞=ÚÖ’ QÍÜ«∞„f q ŒºÖ’ ǨÏ$ ŒÜ«∞zÛù„^Àáêã¨# K≥Ñ≤Ê# «~°∞"å « Dq èŒ=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. ''J äŒ Ü«∞ Œ «ó U~À k"À *’ºu~ünѨº Õ——. D ã¨fi~°æÖ’Hõ=Ú#‰õΩ g∞ Œ Jxfl Ö’Hõ=ÚʼnõΩ ÃÑ·#U *’ºu „ѨHÍtOK«∞K«∞#fl^À (KèåO. 3.13.7). JK«@ ^Œ∞ºÖ’Hõ=Ú#‰õΩ ÃÑ·# „ѨHÍtOK«∞K«∞#flk.<Õ„ «=ÚÅ##∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ HÍ~°º~°∂Ѩ Õ[=∂? ÖËHõ „|Ǩχ=∂? Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú. „|Ǩχ Jã¨xflÇ≤Ï «=∞QÆ∞@=Å# HÍ~°º=Ú#∞ á⁄O Œ∞@ =Å##∂ D *’ºu „|ǨχѨ~°Hõ=Ú HÍ<Õ~° Œ∞. QÆ∞~°∞ÎÅ∞O_»∞@ =Å# HÍ~°º~°∂Ѩ"≥∞ÿ#*’ºuÜ«∞#∞@ Ü«ÚHÎ Ü«ÚHõÎ=Ú ''W ŒO"å= « Œºk Œ=∞ã≤‡#flO «ó ѨÙ~°∞¿+*’ºuó—— ''W Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μx ֒ѨÅ#∞#fl*’ºu—— D "åHõº=Ú [~î°~åyfl Jaè#fl"≥∞ÿ# *’ºu zǨÏfl=Ú K≥ѨCK«∞#flk.

ã¨=∂ è•#=Ú : Jã¨xflkèó Jã≤ Œú=Ú. ѨÓ~°fiѨ٠QÍÜ«∞„f YO_»=ÚÖ’ ''áê^À J㨺 ã¨~åfiÉèí∂`åx „uáê Œ™êfi=∞$ «O kq—— „|Ǩχ=Ú#‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅ∞. D „ѨѨOK«=Ú#O Œe ã¨~°fiÉèí∂ «=ÚÅ∞ XHõ áê Œ=Ú «H˜ #=¸_»∞ áê Œ=ÚÅ∞ Œ∞ºÖ’Hõ=Ú# #∞#flq. <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅ∞ QÆÅ „|Ǩχ „Ѩã¨OQÆ=Ú „Ѩã¨∞Î «=Ú. ''Ü«∞ Œ «ó——J#∞KÀ@ Ü«∞ ü â◊|Ì=Ú`À P „|Ǩχ"Õ∞ „Ѩ™êÎqOѨ|_ç#q. P „|Ǩχ=Ú#‰õΩ ã¨~°fiÉèí∂ «=ÚÅ∞ UHõáê Œ=Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

41

q∞ye# =¸_»∞ áê Œ=ÚÅÖ’ ÅHΔ «"≥∞ÿ# J#O «ãfi~°∂Ñ=Ú Œ∞ºÖ’Hõ=∞x# 'ãfiã≤‡<Õfl"å= u+ª Õ—— «# ãfi~°∂Ñ=ÚÖË<Õ L<åfl_»x J~°ú=Ú. *’ºuó â◊|Ì=Ú „|ǨχˆH K≥ѨÊÖË Œ#∞@ ã¨iQÍ Œ∞. *’ºuÜ«∞#QÍ „ѨHÍtOѨ*ËÜ«Ú#k JxJ~°ú=Ú. „|Ǩχ [QÆ «∞Î#∞ „ѨHÍtOѨ*ËÜ«ÚK«∞#flk. Láêkè QÆÅ „|Ǩχ=∞O Œ∞ Õ*’eOQÆ=Ú HõeÊOѨ|_ç#q.Hõ#∞Hõ *’ºu â◊ÉÏÌ~°ú=Ú „|Ǩχ"Õ∞.

24. *’ºuâ◊Û~°}Ïaè è•<å ü 1.1.24

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''J èŒ Ü«∞ Œ «ó U~Àk"À *’ºu~ünѨº Õ—— J#∞ „â◊√uÖ’ *’ºuâ◊|Ì=Ú ^•fi~å Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞K≥ѨÊ|_ç#q. ã¨∂~°º K«O„^• Œ∞Å *’ºu K≥ѨÊÖË Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ''áê^À J㨺 ã¨~åfiÉèí∂`åx „uáê Œ™êfi=∞$ «Okq—— J#∞ ѨÓ~°fi "åHõº=ÚÖ’ „|Ǩχ=Ú#‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅ∞ K≥ѨÊ|_ç#q. WK«Û@ *’ºu~ü "åHõº=ÚÖ’ ã¨fi~°æã¨O|O èŒ=Ú ^•fi~å P „|Ǩχ Ü≥ÚHõ „Ѩ «ºaè[˝ Ü«∞QÆ∞#∞——. '' « åÎ W ŒO`å J=QÍÇ≤Ï *Ï˝#=Ú#∞ „Ѩ «ºaè[˝Ü«∞O Œ∞~°∞——. J#QÍ •x ÉèÏ==Ú =∞iÜ«Ú èŒ~°‡=Ú, nx ÉèÏ= èŒ~°‡=ÚÅ#∞ q+~¸HõiOK«∞ xâ◊ÛÜ«∞ *Ï#=Ú#∞Ѩ «ºaè[˝ Ü«∞O Œ∞~°∞. L^•Ç¨Ï~°}=Ú#‰õΩ ™È JÜ«∂ Õ= Œ «ó

''`å"å#㨺 =∞Ç≤Ï=∂ « À *Ϻܫ∂Oâ◊Û Ñ¨Ó~°∞+¨ó—— áê^À J㨺 ã¨~åfi Éèí∂`åx „uáê Œ™êfi=∞$ «O kq——(KèåO. 3.12.6) P Ѩ~°=∂ «‡ Ü≥ÚHõ XHõ áê Œ=ÚÖ’ ã¨OѨÓ~°‚ ã¨$+≤ì HõÅ Œ∞. "åx =∞Ç≤Ï=∞#∞ K≥ѨCK«∞<åfl~°∞.HÍx "åx =¸_»∞ áê Œ=ÚÅ∞ ãfi~°æ=Ú#‰õΩ ÃÑ·# J=∞$ «=∞Ü«∞=ÚQÍ#∞#flq. WK«@ „|Çχ‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅ∞J#QÍ K«~°}=ÚÅ∞ K≥Ñ≤Êi. U J~°ú=Ú#∞ „ÑHÍtOÑ*Ëã≤##∂ •xÖ’ *’ºuó â◊|Ì „ÑÜ≥∂QÆ=Ú Hõ#∞Ñ≤OK«∞K«∞#flk.JO Œ∞=Å¡ „|Ǩχ֒ *’ºu â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú Jq~°∞ Œú=Ú. ã¨~°fi"åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ##∞ „|Ǩχ Láêkè qâı+¨=Ú##∞ã¨iOzBáêkèHõ~°∂Ѩ=Ú`À xˆ~Ìâ◊=Ú K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. JkèHõ~°}=∞#QÍ P è•~° xˆ~Ìâ◊=Ú. Láêã¨# H˘~°‰õΩ K≥ѨÊ|_ç#q.„Ѩu~°∂Ѩ=Ú, J#º„`« J#º ^Œ$ëêì ºÅO|#=Ú#∞ „ѨfHõ=∞O^Œ∞~°∞. <å=∂k „ѨfHõ=ÚÅ#∞ „|Ǩχ=ÚQÍLáêã≤OK«∞#@∞¡ L Œ~°ã÷ *’ºux „ѨfHõ=ÚQÍ ÉèÏqOz •xÖ’ „|Ǩϟ‡áêã¨# KÕã≤##∞ À+¨=Ú ÖË Œ∞. JO Œ∞=Å¡KåO^ÀQÀºÑ¨x+¨ «∞Î "åHõº=ÚÖ’x *’ºuó â◊|Ì=Ú „|Ǩχ Ѩ~°=Ú.

25. Kè«O^À Jaè è•<å<Õflu KÕ#fl « è• KÕ À J~°Ê} xQÆ • «Î è•Ç≤Ï Œ~°≈#O (1.1.25)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : Kè«O^Àaè è•<å ü ´ ''QÍÜ«∞„f "å W ŒO ã¨~°fiO Éèí∂ «O—— J#∞ „â◊√u"åHõº=ÚÖ’ QÍÜ«∞„fKè«O Œã¨∞û LѨ„Hõ=∞=Ú KÕÜ«Ú@ =Å¡ „|Ǩχ QÆ∞iOz HÍ Œ∞ Jx#, # ´ J@¡#∞@ ã¨iQÍ Œ∞.

« è• KÕ À J~°Ê} xQÆ • ü ´ QÍÜ«∞„f Kè«O Œã¨∞û ^•fi~å QÍÜ«∞„uÖ’ #∞#fl „|Ǩχ=Ú#O Œ∞ z «Î=ÚUHÍ„QÆ=Ú KÕÜ«∞=Öˇ#x LѨ Õâ◊=Ú.

« ä•Ç≤Ï Œ~°≈#"£∞ ´ J>Ë¡ ''U «O ¿ÇϺ= |Ǩï|∞∞Kå =∞Ç¨Ï «∞ºˆH÷ g∞ =∂Oã¨<ÕΗ— J#∞ "åHõº=ÚÖ’ qHÍiHÍ~°º„|Ǩχ=Ú ^•fi~å HÍ~°} „|Ǩχ=Ú Ü≥ÚHõ Láêã¨# Hõ#|_»∞K«∞#fl Œx L^•Ç¨Ï~°}=Ú. QÍÜ«∞„f Kè«O Œã¨∞ûѨÓ~°fi "åHõº=ÚÖ’ K≥ѨÊ|_ç#O Œ∞=Å¡ *’ºuó â◊|Ì=Ú „|ǨχѨ~°=Ú QÍ Œ∞ Jx# J@¡x# ã¨iQÍ Œ∞. ZO Œ∞=Å¡?JHõΔ~°=ÚÅ#∞ ‰õÄiÛ K≥Ñ≤Ê# QÍÜ«∞„f Kè«O Œã¨∞û ã¨~åfi «‡Hõ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú HÍ<Õ~° Œ∞. Kè«O Œã¨∞û •fi~å •xÜ«∞O Œ∞#fl„|Çχ=ÚÖ’ z «Î=Ú<ÕHÍ„QÆ=Ú KÕÜ«Ú@ K≥Ñ≤Êi. Œ$ëêìO «=Ú ''Ñ «O ¿ÇÏ= |Çï |∞∞Kå =∞ÇÏ «∞ºH÷ g∞=∂Oã<ÕΗ—

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

42

S «~Ü«∞ P~°}ºHõ=ÚÖ’x (3–2–3–12) "åHõº=Ú. W Õ „|Ǩχ=Ú#∞ =∞Ǩ LHõ÷=ÚÖ’ (Kå@∞ "åHõº=ÚÅÖ’)|∞∞ˆQfi^Œ=Ú K«^Œ∞=Ù "å~°∞ g∞=∂O㨠KÕÜ«Ú^Œ∞~°∞. D ѨÓ~°fi "åHõº=ÚÖ’ QÆ∂_» „|Ǩχ‰õΩ Láêã¨fi=ÚQÍHõ#|_»∞K«∞#flk. Kè«O Œã¨∞û QÍ Œ∞.

26. Éèí∂`åk áê Œ =ºÑ¨ Õâ’ѨѨ ÕÎ â‹·Û="£∞ (1.1.26)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : Éèí∂`å Œ∞Å#∞ QÍÜ«∞„u áê Œ=ÚÅ∞QÆ K≥ѨC@ =Å# WK«@ „|Ǩχ „Ѩã¨OQÆ"Õ∞. 'K«—HÍ~°=Ú^•fi~å „|ǨχѨ~°=ÚQÍ Ñ¨Ù~°∞+¨ ã¨∂HõÎ=ÚÖ’ K≥ѨC@ =Å# ‰õÄ_» WK«@ „|Ǩχ „Ѩã¨OQÆ"Õ∞. ''™œëê K« «∞+¨Ê^•QÍÜ«∞„f—— W ŒO «Ü«Ú „|Ǩχ"Õ∞ Jx K≥Ñ≤Ê, QÍÜ«∞„u Kè«O Œã¨∞û#∞ xˆ~ÌtOzi. ÃÑ· „â◊√uÖ’ <åÅ∞QÆ∞ áê Œ=ÚÅQÍÜ«∞„u Jx K≥Ñ≤Ê D „â◊√u •fi~å Éèí∂ « ã=¸ÇÏ =Ú, Éèí∂q∞, â◊s~°=Ú, ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú, „áê}=ÚÅ∞ K≥Ñ≤Ê#O Œ∞#„|Ǩχ=∞O Œ∞ QÍÜ«∞„f â◊|Ì „ѨÜ≥∂QÆ=Ú Lz «"Õ∞. JHõΔ~° ã¨=¸Ç¨Ï"≥∞ÿ# QÍÜ«∞„f Kè«O Œã¨∞û#O Œ∞ Éèí∂`å Œ∞Åáê Œ LѨ Õâ◊=Ú Ü«ÚHÎ, ã¨OQÆ «=Ú QÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡ QÍÜ«∞„f "åHõº=ÚÖ’ „|Ǩχ=Ú<Õ „ѨuáêkOzi. J Õ„|Çχ=Ú#∞ *’ºu~ü "åHõº=ÚÖ’ ãfi~åæk ãO|O èŒ=ÚQÍ „Ñ «ºaè[ QÍqOK«∞@ =Å# „|ÇÏŸ‡Ñ Õâ◊"Õ∞. Éèí∂`å Œ∞Å#∞áê Œ=ÚÅ∞QÍ xˆ~ÌtOK«∞@, ''`å"å#㨺 =∞Ç≤Ï=∞—— Jk „|Ǩχ Ü≥ÚHõ =∞Ç≤Ï=∞ J#∞ „â◊√u ''q+ì ÉϺǨÏq∞ ŒO——ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î#∞ XHõ JOâ◊=Ú`À "åºã≤OѨ*Ëã≤ Ü«Ú<åfl#∞ J#∞ w`å"åHõº=Ú (w « : 10.42) ''Ü«∞ ≥· fi « £„|Ǩχ—— ''Uk QÍÜ«∞„f ^•fi~å K≥Ñ≤Ê# „uáê Œ J=∞$ « ã¨fi~°∂Ѩ"≥∂ Jk „|Ǩχ=Ú—— (KåO. 3.12.7) J#∞KèåO^ÀQƺ „â◊√u ^•fi~å =ÚYº „|Ǩχ xˆ~Ìâ◊=Ú =Å# *’ºu â◊|Ì=Ú ^•fi~å „|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊"Õ∞.

27. LѨ Õâ◊ ÉèË •<Õflu KÕ#fl LÉèíÜ«∞ã≤‡#flѨº q~À è• ü (1–1–27)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : LѨ Õâ◊ ÉèË å ü ´ kq Jx ã¨ÑÎq∞ qÉèíHÎ Jx KÀ@ ''J èŒ U~À kq—— Jx ѨOK«g∞ qÉèíHÎ"Õ~˘HõKÀ@ K≥ѨC@ =Å#, # WuKÕ ü ´ ^•x<Õ WK«@ „Ѩ «ºaè*Ï˝#=Ú ^•fi~å K≥ѨC@ ÖË Œ∞ Jx#

# ´ J@¡#∞@ ã¨iQÍ Œ∞.

LÉèíÜ«∞ã≤‡#flÑ≤ ´ Ô~O_»∞~°Hõ=ÚÅ∞QÍ K≥Ñ≤Ê##∞.

Jq~À è• ü ´ q~À èŒ=Ú ÖË Œ∞.

''k=ó Ѩ~°"£∞—— J#∞KÀ@ ѨOK«g∞ qÉèíHÎ ^•fi~å ã¨fi~°æÖ’Hõ =∞~åº Œ q#|_»∞K«∞#flk. ''kq—— J#flKÀ@ã¨fi~°æ=Ú P è•~°=ÚQÍ ã¨ÑÎq∞ q#|_»∞K«∞#flk. qÉèíHÎ aè#fl=∞QÆ∞@ =Å# LѨ Õâ◊=Ú ÉèË Œ=∞QÆ∞@ =Å# „Ѩ «ºaè[˝ÖË Œx K≥Ñ≤Ê# J@¡#∞@ ãiQÍ Œ∞. Ô~O_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ K≥Ñ≤Ê##∞ q~À èŒ=Ú ÖË Œ∞. qÉèíHÎ "ÕÔ~·##∞ „áêuÑkHÍ~°ú=Ú(qÉèíHÎ KÕ~°∞Û@‰õΩ =ÚO Œ∞#fl â◊|Ì ÉèÏQÆ=Ú)#∞ „Ѩ «ºa[˝ QÍqOz~°x# q~À èŒ=ÚO_» Œ∞. =$HΔÍ„QÆ=Ú# #∞#fl„QÆ ŒÌ#∞ =$HΔÍ„QÆ=Ú# „QÆ ŒÌ ÖËHõ =$HΔÍ„QÆ=ÚÃÑ·# „QÆ ŒÌ Jx K≥Ñ≤Ê# Õ_® ÖË Œ∞. J>Ë¡ ã¨fi~°æ=Ú#‰õΩ ÃÑ·#∞#fl „|Ǩχã¨fi~°æ=ÚÖ’ „|Ǩχ Jx K≥Ñ≤Ê# ÉèË Œ=Ú ÖË Œ∞. JO Œ∞=Å¡ ѨÓ~°fi=Ú K≥Ñ≤Ê# „|Ǩχ Ü≥ÚHõ „Ѩ «ºaè[˝ QÆÅ Œ∞. *’ºuóâ◊|Ì "åK«º=Ú „|Ǩχ"Õ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

43

11. „Ѩ`«~°ú<åkäHõ~°}=Ú (28–31)

ã¨OQÆu : ѨÓ~°fi *’ºu~°kèHõ~°}=ÚÖ’ „uáê^Œ „|Ǩχ q"ÕK«# ã¨O^Œ~°ƒù=ÚÖ’ 'Ü«∞`ü— â◊|Ì=Ú`À™ê=∂<åkèHõ~°}=∞QÆ∞@ =Å# *’ºu â◊|Ì=Ú# Hõ~°÷=Ú „|Ǩχ=∞x K≥ѨÊ|_ç#q. HÍx D JkèHõ~°}=Ú #O Œ∞'„áê}Àã≤‡ „Ѩ*Ï˝`«‡—— J#∞ "åHõº=ÚÖ’ r= „áê}eOQÆ=ÚÅ∞O_»∞@ =Å##∂ J™ê^è•~°} „|ǨχeOQÆ=ÚÖË#O Œ∞=Å¡#∂ „áê} â◊|Ì=Ú#Hõ~°ú=Ú „|Ǩχ=∞x K≥ѨC@‰õΩ gÅ∞ ÖË Œ∞. D q èŒ=ÚQÍ WK«@ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°}ã¨OQÆu.

q+Ü«∞=Ú : ''™êÇÏŸ"åK« „áê}Àã≤‡ „Ñ*Ï «‡ «O =∂iO=∂Ü«Ú~°=∞$ « Wu Láêãfi—— <Õ#∞ *Ï# ~°∂Ñ=∞QÆ∞„áê}"Õ∞ ã¨fi~°∂Ѩ=ÚQÍ HõÅ"å_»#∞. J\ì ##∞fl PÜ«Úã¨fi~°∂ѨÙxQÍ#∞ "≥∂HõΔ ã¨fi~°∂ѨÙxQÍ#∞ Láêã≤OK«∞=ÚJx WO„ Œ∞_»∞ „Ѩ «~°Ê#∞xH˜ LѨ ÕtOK≥#∞. D H“j «H© LѨx+¨ ü "åHõºq∞K«@ qKå~°}©Ü«∞ q+¨Ü«∞=Ú.

ãOâ◊Ü«∞=Ú : ÃÑ· "åHõº=ÚÖ’ „áê} â◊|Ì=Ú •fi~å "åÜ«Ú=Ù<å WO„ Œ Õ= «"å r=Ù<å ÖËHõ Ñ~°„|Çχ=Ú<åLѨ ÕtOzi Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : ÃÑ· K≥Ñ≤Ê# <åÅ∞QÆ∞ J~°ú=ÚÅ zǨÏfl=ÚÅ∞O_»QÍ XˆH „|Ǩχ=Ú Ü≥ÚHõ J~°ú=Ú K≥ѨC@Lz «=Ú QÍ Œ∞.

ã≤ •úO «=Ú : „áê} â◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. J<ÕHõ zǨÏfl=ÚÅ∞ „|Ǩχ=∞O Œ∞=∂„ «"Õ∞ J#ºaèK«i « ~°∂Ѩ=ÚQÍ ã≤ Œú=∞QÆ∞K«∞#flq. „|Ǩχ aè#fl J~°ú=ÚÖ’ P zǨÏfl=ÚÅ∞ x~°∞ѨÜ≥∂QÆ=Ú.Hõ#∞Hõ „áê} â◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú „|Ǩχ=∞xÜÕ∞ ã‘fiHõiOѨ=ÅÜ«Ú#∞.

"≥·.<åº.=∂. 37. „áê}À㑇 «º„ « "åÜ«ÚqºO„ Œ [= „|Ǩχã¨∞ã¨Oâ◊Ü«∞óIK« «∞~å‚O eOQÆ㨠•ƒù"å «∂Ê~°fi ѨHõΔãÎ fix~°‚Ü«∞óII

''„áê}Àã≤‡ „Ѩ*Ï˝ å‡ «O =∞=∂Ü«Ú~°=∞=∞$ «"£∞ W «∞ºáêã¨fi—— D „â◊√uÖ’ „áê}â◊|Ì=Ú "åÜ«Ú"å ÖËHõWO„ Œ∞_® ÖËHõ r=Ù_® HÍHõ „|Çχ "åK«Hõ=∂? K≥Ñ≤Ê# „â◊√uÖ’ <åeæ\ zÇÏfl=ÚÅ∞#flq. JO Œ∞=Å¡ xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÍ„áê}â◊|Ì=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú K≥ѨÊÖË=Ú.

"≥·.<åº.=∂ 38. „|Ǩχ}À J<ÕHõ eOQÍ}˜ `åx ã≤ •ú#º##º ä•IJ<Õfiëê =∞#º ä• ã≤ ÕÌ~°∞º`åÊ ŒºO „|Ǩχ<Õ «~° üII

WK«@ „|Ǩχ‰õΩ J<ÕHõ zǨÏfl=ÚÅ∞#flq. Jq Jhfl ãÔ~·#"Õ, J#=ã¨~°=ÚÅ∞ QÍ=Ù, „Ѩ|Å"≥∞ÿ#q. PzǨÏfl=ÚÅ∞ „áê}, WO„ Œ, r=ÙŠѨHõΔ=ÚÖ’ ã¨=∞#fi~ÚOK«=Ù. HÍx nxH˜ qѨs «=ÚQÍ „áê}, WO„ Œ, r=zǨÏfl=ÚÅ∞ „|Ǩχ֒ ã¨=∞#fiÜ«∞=∞QÆ∞#∞. „áê}ÏeOQÆ=ÚÅ ã≤ Œú=ÚÅQÆ∞@ =Å# Œ∞~°ƒùÅ=ÚÅ∞. K≥Ñ≤Ê# „â◊√uÖ’„áê} â◊|Ì=Ú`À „|ǨχÉè’ Œ HõÅ∞QÆ∞K«∞#flk. „áê} "åÜ«Ú=Ù HÍ Œ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

44

H“j «H© LѨx+¨ «∞Î#O Œe WO„ Œ „Ѩ «~°Ì# Hõ èŒÖ’ WO„ Œ∞_»∞ „Ѩ «~°Ì#∞x`À K≥ÃÑÊ#∞. ''„áê}Àã≤‡ „Ѩ*Ï˝ å‡`å =∂Ü«∂Ü«Ú~°"£∞ J=∞$ «q∞ «∞ºáêãfi—— (H“j «H 3.2) ''<Õ#∞ *Ï# ~°∂Ñ=∞QÆ∞ „áê}"Õ∞ ãfi~°∂Ñ=ÚQÍ QÆÅ"å_»#∞.J\˜ì ##∞fl PÜ«Úãfi~°∂ÑÙqQÍ#∞, "≥∂HõΔ ãfi~°∂ÑÙxQÍ#∞ Láêã≤OK«∞=Ú. JK«@ <åÅ∞QÆ∞ ~°Hõ=ÚÅ zÇÏfl=ÚÅ∞O_»∞@=Å# <åÅ∞QÆ∞ „ÑHÍ~°=ÚÅ ãOâ◊Ü«∞=Ú—— W ŒO â◊s~°O Ñi QÆ$ÇÏŸ‡`åÎÑÜ«∞u (H“. 3.3) D „áê}=Ú â◊s~°=Ú#∞„QÆÇ≤ÏOz #_»∞ѨÙK«∞#flk J#∞#k „áê}"åÜ«Ú=Ù zǨÏfl=Ú. Jã≤‡ J#∞#k LѨ^Õt‰õΩ_≥·# WO„^Œ∞_çJǨÏOHÍ~°"å Œ=Ú. WO„ Œ∞_ç zǨÏfl=Ú. ''=HÍÎ~°O q^•fi ü—— (H“. 3.8) ''K≥ѨC"åxx ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú—— J#flKÀ@=HõÎ $ «fi=Ú r= zǨÏfl=Ú. ''P#O^À J[~À J=∞$ «ó—— ''P#O Œ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú, =$^•úѨº ~°Ç≤Ï «=Ú, J=∞~°}èŒ~°‡=Ú—— J#∞#q „|Çχ zÇÏfl=ÚÅ∞. WK«@ „Ñ|Å Œ∞~°ƒÅ q"ÕHõ=ÚÖË#O Œ∞# x~°‚Ü«∞=Ú HÍÖË Œx ÑÓ~°fiÑHõΔ=Ú.

ã≤ •úO «=Ú : „|Ǩχ zǨÏfl=ÚÅ<ÕHõ=ÚÅ∞#flq. '' «fi"Õ∞= "Õ∞ =$}©+¨fiÜ«∞O «fiO =∞#∞ëêºÜ«∞ Ç≤Ï « «=∞O=∞#º¿ã—— (H“. 3.1) ''=∞#∞+μºÅ‰õΩ Ñ~°=∞ ÑÙ~°∞ëê~°ú =∞#fl ÕkÜ≥∂ •xx h"Õ qKåiOz <å‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOÑÙ=Ú——.J#∞#k ''Ç≤Ï « «=∞ «fi=Ú Ñ¨~°=∞ѨÙ~°∞ëê~°ú ™ê èŒ#=Ú XHõ zǨÏfl=Ú ''Ü≥∂ =∂O q*ÏhÜ«∂ ü <å㨺 H# z#H˜~°‡}Ï Ö’HÀg∞Ü«∞ Õ #=∂ «$= èÕ# #Ñ≤ «$= èÕ<£—— (H“. 3.1) '<åÜ«∞^•~°ú ã¨fi~°∂Ѩ"≥∞=_≥~°∞OQÆ∞<À J\ì "åx"≥∂HõΔ QÆuH U Hõ~°‡=ÚÅ∞#∞ qѶ∞fl HÍ~°}=Ú HÍ<Õ~°=Ù. =∂ «$ÇÏ «º QÍx Ñ≤ «$ÇÏ «º HÍx ÉèíOQÆ=Ú HõeyOÑ<Õ~°=Ù.*Ï˝# =∂„ «=ÚKÕ =∞Ǩáê «Hõ=ÚÅ∞ ã¨Ê $tOK«=Ù. J#∞#k "Õ~˘Hõ „|Ǩχ=Ú. J>Ë¡ J#º L^•Ç¨Ï~°}=ÚÅ∞‰õÄ_» K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. D zǨÏfl=ÚÅ∞ „áê}, WO„ Œ, r= ѨHõΔ=ÚÅÖ’ K≥ѨC@‰õΩ gÅ∞ QÍ Œ∞. HÍx „áê}ÏkzǨÏfl=ÚÅ∞ „|Ǩχ‰õΩ K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. „áê}Ï Œ∞Å∞ „|Ǩχ É’ 茉õΩ ^•fi~å Éèí∂ «=ÚÅ∞. J@∞¡ „|Ǩχ zǨÏfl=ÚÅ∞J<ÕHõ =ÚO_»∞@ =Å# Jq HÍ~°}=ÚÅ∞ QÍ Œx K≥ѨÊ#Åq HÍ#O Œ∞# „|Ǩχ „áêÉèíź=Ú. WK«@ „|Ǩχ"Õ∞„ѨuáêkOѨ|_ç#q. „áê}Ï Œ∞Å∞ HÍ=Ù.

28. „áê} ãÎ ä• J#∞QÆ=∂ ü 1.1.28

ã¨∂„`å~°ú=Ú : „áê} â◊|Ì=Ú „|Ǩχ "åK«Hõ"Õ∞ JQÆ∞#∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ J<Õ J~°ú=ÚÖ’ q∞ye# „â◊√ «∞Å∞J#∞ãiOK«∞@ =Å# „áê} â◊|Ì "åK«º=Ú „|Çχ=∞<Õ ≥Å∞ã∞H˘#=ÅÜ«Ú#∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ÑÓ~åfiÑ~° Ñ~åºÖ’K«#^•fi~å „|Ǩχq+¨Ü«∞=ÚÖ’<Õ â◊ÉÏÌ~°ú=Ú ã¨=∞#fiÜ«∞=∞QÆ∞K«∞#flq. J>Ë¡ '' «fi"Õ∞= "Õ∞ =~°O =$}©+¨fi Ü«∞O «fiO=∞#∞ëêºÜ«∞ Ç≤Ï « «=∞O =∞#º¿ã—— <å‰õΩ #∞"Õfi ã¨fiÜ«∞=ÚQÍ =~° •#=Ú x=Ú‡. Uk #∞=Ùfi =∞#∞+¨μºÅ‰õΩÑÙ~°∞ëê~°ú ™ê èŒ#=∞x qKåiOzu"À "åx<Õ W=Ú‡. Ç≤Ï « «=∞=Ú =∞#∞+μºÅ‰õΩ „|Çχ *Ï#=Ú#Hõ#fl "Õ~°∞QÍ Œ∞.JO Œ∞=Å¡ „|Çχ"Õ∞ „áê} â◊|Ì=Ú. ''Ü≥∂O =∂O "Õ Œ #ÇÏ"≥· «ãº ÔH#K«= Hõ~°‡}Ï—— Z=~°∞ ##∞fl ≥Å∞ã∞H˘O Œ∞~À"åiH˜ Hõ~°‡ ÖËѨ=Ú ÖË Œ∞. "å~°∞ J[~å=∞~°∞Å∞. Hõ~°‡ ^•fi~å "åiÖ’ ZK«∞Û «QÆ∞æÅ∞ ~å=Ù. D „â◊√uÖ’ Hõ~°‡Jã¨O|O èŒ=Ú =∞iÜ«Ú J=∞~° «fi=Ú Hõ~°‡ =$kú „"åã¨=ÚÅ∞ ÖË=x K≥Ñ≤Êi. W=xflÜ«Ú „|Ǩχ Ѩ~°=ÚQÍ K≥ѨC@=Å#<Õ ã¨iÜ«∞QÆ∞#∞. JO Œ∞=Å¡ WK«@ „áê} â◊|Ì=Ú „|ǨχѨ~°"Õ∞.

''=∂"Õ∞= q*ÏhÇ≤Ï—— #<Õfl ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú. Jx LѨ„Hõq∞Oz, ''„áê}Àã≤‡ „Ѩ*Ï˝ «‡—— <Õ#∞ „Ѩ*Ï˝ «‡„áê}=Ú#∞ J#∞ JǨÏOHÍ~° "å Œ zǨÏfl=Ú ^•fi~å WO„ Œ Õ= «#∞ K≥Ñ≤Êi Jx# –

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

45

29. # =‰õΩÎ~å`À‡Ñ¨ Õâßku KÕ Œ 蕺 «‡ ã¨O|O èŒ Éèí∂=∂ ǨϺã≤‡<£ 1.1.29

ã¨∂„`å~°ú=Ú : WO„ Œ∞_»∞ „Ѩ «~°ú#∞xH˜ ''#∞=Ùfi #<Õfl ≥Å∞ã¨∞HÀ Jx P «‡ qt+ì"≥∞ÿ# â◊s~°=Ú#∞ *ËÜ«∞=ÚQÍK≥ÃÑÊ#∞——. JO Œ∞=Å¡ „áê}Àã≤‡ „Ѩ*Ï˝ «‡ J#∞„â◊√uÖ’ WO„ Œ∞_Õ Láêã¨∞º_»x# Jk ã¨iQÍ Œ∞. W Õ "åHõº=ÚÖ’„|Çχ‰õΩ P#O Œ «fi=Ú J=∞$ « «fi=Ú PkQÍ QÆÅ J<ÕHõ èŒ~°‡=ÚÅ∞ *ÑÊ|_≥#∞. JO Œ∞=Å¡ „|Çχ"Õ∞ Láêãº=Ú.

Ѩ~°„|Ǩχ "åK«Hõ=Ú „áê} â◊|Ì=Ú QÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ #<Õfl ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú. Jx LѨ Õâ◊‰õΩ_≥·#WO„ Œ∞_»∞ K≥Ñ≤Ê#O Œ∞=Å¡ ''J"åQÆ=∞<å—— (|$. 3.8.8) •xÖ’ =∞<À "å‰õΩ¯Å∞ ÖË=Ù J#∞„â◊√uÖ’ „|Ǩχ =∞O Œ∞LѨ Õâ◊ Ü≥∂Qƺ=ÚÅ U Œ∞. ''„áê}O "≥· |ÅO—— D „â◊√uÖ’ „áê}=Ú#∞ |Å~°∂Ѩ=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. |Å=Ú#‰õΩÕ= « WO„ Œ∞_»∞ "åx<Õ „áê} â◊|Ì=Ú`À K≥Ñ≤Ê# q~À èŒ=Ú ÖË Œ∞. WO„ Œ∞x *Ï˝#=Ú J„ѨuÇ¨Ï «=Ú Hõ#∞Hõ

„Ѩ*Ï˝ «‡ Jx WO„ Œ∞x K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. D q èŒ=ÚQÍ K≥Ñ≤Ê# ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú#‰õΩ ã≤ •úOu K≥ѨC ã¨=∂ è•#=Ú.''J 蕺 «‡ ãO|O èŒ Éèí∂=∂ ÇϺã≤‡<£—— ZO Œ∞ÅHõ#QÍ D J 蕺ܫ∞=ÚÖ’ „Ñ «ºQÍ «‡‰õΩ ãO|OkèOz# LÑ Õâ◊=ÚÅ∞J<ÕHõ=ÚÅ∞ QÆÅ=Ù.

LѨ Õt‰õΩx P`À‡Ñ¨ Õâ◊"≥∞@∞¡? ''#<Õfl „áê}=ÚQÍ ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú—— Jx WO„ Œ∞_»∞ LѨ ÕtOK≥#∞QÆ •. Jk Z@∞¡ Ü«ÚHÎ ã¨OQÆ «=∞QÆ∞#∞?

30. âßG Œ$ëêìº «∞ LѨ Õâ’ "å=∞ Õ== ü 1.1.30

ã¨∂„`å~°ú=Ú : "å=∞ Õ= â◊√Hõ Õ=ÙÅ=Öˇ WO„ Œ∞_»∞ QÆ∂_» „|Ǩχ *Ï˝x J#QÍ WO„ Œ∞_çH˜ <Õ#∞ Ѩ~°„|Ǩχ#<Õ*Ï#=Ú HõÅ Œ∞. P „|Çχ Œ$+≤ì À<Õ ''=∂"Õ∞= q*ÏhÇ≤Ï—— ''#<Õfl ≥Å∞ã∞H˘#∞=Ú—— Jx „Ñf~°ú#∞xH LÑ ÕtOK≥#∞.JO Œ∞=Å¡ '„áê}Àã≤‡—— J#flKÀ@ „áê}=Ú „|Ǩχ"Õ∞. LѨ Õâ◊‰õΩ_≥·# WO„ Œ∞_»∞ ''#<Õfl ≥eã≤H˘#∞=Ú—— J#∞#k''JǨÏ"Õ∞= Ѩ~°O „|¿Çχu âßG Œ$ëêìº „|Ǩ‡`å‡#O Ѩâ◊º<Õfl= LHõÎ"£∞—— <Õ<Õ Ñ¨~°„|Ǩχ#x âßG Œ$+≤ì À «#<Õ„|Ǩχ Œ$+≤ì À K«∂K«∞K«∞ LѨ ÕtOK≥#∞. Z@¡#QÍ "å=∞ Õ= |∞∞+≤ âßG Œ$+≤ì À ''<Õ<Õ =∞#∞=Ù#∞, <Õ#∞ ã¨∂~°∞ºx——Jx ã¨~åfi «‡#∞ J#∞ÉèíqOK«∞K«∞ K≥ÃÑÊ#∞. P q èŒ=ÚQÆ<Õ WK«@ WO„ Œ∞_»∞ K≥ÃÑÊ#∞. JO Œ∞=Å¡ D LѨ Õâ◊=Ú„|ǨχѨ~°"Õ∞.

J 蕺 «‡ ãO|O èŒ=Ú Hõ#Ñ_ç##∂ Õ"å «‡Ü≥ÿ∞# „|ÇÏŸ‡Ñ Õâ◊=Ú QÀK«iOK«∞@ ÖË Œ∞ QÆ#∞Hõ D "åHõº=ÚѨ~°„|Ǩχ#∞ QÆ∞iOz K≥ѨC@ ÖË Œx# –

31. r= =ÚYº „áê} eOQÆ<Õflu KÕ<Àfláê™ê „ ≥·q^•º ^•„t « åfikÇ¨Ï « ÀºQÍ ü (1.1.31)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : r= =ÚYº „áê} ¿ÇÏ «∞=ÙÅ∞ Hõ#|_»∞@ =Å# ''„áê}Àã≤‡ „Ѩ*Ï˝ «‡—— J#∞ LѨ Õâ◊=Ú„|ǨχѨ~°=ÚQÍ Œx# J@¡#∞@ ã¨iQÍ Œ∞. =¸_»∞ ~°Hõ=ÚÅ Láêã¨# ã‘fiHõiOѨ=ÅÜ«Ú#∞. „|Ǩχ eOQÆ=Ú =Å¡„áê} â◊|Ì=Ú#∞ „|ǨχeOQÆ=ÚQÍ JOwHõiOK«∞@ =Å# Ѩ~°=∞ ѨÙ~°∞ëê~°ú=Ú D „â◊√uÖ’ K≥ѨC@ Ü«ÚHÎã¨OQÆ «=Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

46

''=HÍÎ~°O q^•º ü—— LѨ Õt‰õΩx ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú r=eOQÆ=Ú. ''W ŒO â◊s~°O Ѩi QÆ$Ǩϟ‡`åÎѨܫ∞u——D â◊s~°=Ú#∞ Ѩ@∞ìH˘x ÖË=<≥ «∞ÎK«∞#flk. Wk =ÚYº „áê}eOQÆ=Ú. D Ô~O\˜x ÖËHõ U^À XHõ •xx J#QÍr=Ùx ÖËHõ „áê}=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOK«=ÅÜ«Ú#∞ HÍx „|Çχ=Ú#∞ QÍ Œ∞ Jx# Jk ãiQÍ Œ∞. ZO Œ∞ʼnõΩ r"Àáêã#,„áê}Àáêã#, „|ÇÏŸ‡áêã# Jx „uq èÀáêã#Å „ÑãOQÆ=Ú =K«∞Û#∞, Jk Jcè+ì=Ú QÍ Œ∞. ''=∂ "Õ∞= q*ÏhÇ≤Ï——#<Õfl ≥Å∞ã¨∞H˘#∞=Ú Jx „áê~°OaèOz ''„áê}Àã≤‡—— <Õ#∞ „áê}=Ú#∞ Jx K≥Ñ≤Ê ''ã¨ó U+¨ „áê}Ë= „Ѩ*Ï˝ «‡P#O^À Jl~À J=∞$ «ó—— Jk „áê}=Ú „Ѩ*Ï˝ «‡, P#O Œ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú, J[~°=Ú, J=∞~°} èŒ~°‡=Ú. WK«@P#O^Œ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú Jq^Œº=∂# [~å=$^•úѨº=Ú ÖˉõΩO_»∞@, J=∞~°}^èŒ~°‡=Ú "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q Ѩ~°=∂`«‡ÅHõΔ}=ÚÅ∞. D „â◊√uÖ’ LѨ„Hõ=∞ LѨã¨OǨ~°=ÚÅ UHõ"åHõº « „|Ǩχ Ѩ~°=Ú K≥Ñ≤Ê#>ÿ¡#<Õ ã¨iÜ«∞QÆ∞#∞.

J#º„`« „|ǨχeOQÆ=ÚO_»∞@ =Å# „áê} â◊|Ì=Ú#‰õΩ „|Ǩχ=∞x J~°ú=Ú K≥Ñ≤Êi. J>Ë¡ WK«@Ç≤Ï « «=∞`åfik J™ê è•~°} „|ǨχeOQÆ ã¨O|O èŒ=Ú ^•fi~å „|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊"Õ∞ QÍx J<åº~°ú=Ú QÍ Œ∞. Wk Juã¨Ê+ì=Ú. „|Ǩχã¨∂„ « ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú #O Œ∞ „Ѩ èŒ=∞, J 蕺ܫ∞=ÚÖ’x „Ѩ èŒ=∞ áê Œ ã¨OHõÅ#=Ú ã¨=∂ÑÎ=Ú.

*****

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

47

„Ѩ äŒ=∂ 蕺ܫ∞=Ú – kfifÜ«∞ áê Œ=Ú

Jã¨Ê+ì „|ǨχeOQÆ=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# „â◊√u"åHõº=ÚÅ#∞ =∞iÜ«Ú Láê㨺 „|Ǩχ"åHõº=ÚÅ ã¨=∞#fiÜ«∞g∞áê Œ=ÚÖ’ qKåiOK≥ Œ~°∞. „H˜O Œ\˜ áê Œ=ÚÖ’ ã¨Ê+ì „|Ǩχ zǨÏfl=ÚÅ∞ QÆÅ "åHõº=ÚÅ#∞ ã¨OkQÆú"≥∞ÿ#H˘xfl "åHõº=ÚÅ#∞ „|Ǩχ=∞O Œ∞ ã¨=∞#fiÜ«∞=Ú KÕã≤i. P "åHõº=ÚÅO Œ∞ „|Ǩχ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ# ¿ÇÏ «∞=ÙÅ∞HõÅ=Ù. ã¨Ê+¨ì ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞ ÖËx "åHõº=ÚÅ#∞ ã¨=∞#fiÜ«∞ Ѩ~°K«∞@‰õΩ kfifÜ«∞, `«$fÜ«∞ áê^Œ=ÚÖ’P~°OaèOK«∞K«∞<åfl~°∞. ãOÑÓ~°‚ [QÆ ü HÍ~°} «fi=Ú "åºÑHõ «fi=Ú x «º «fi=Ú "≥Ú ŒÅQÆ∞ „|Çχ èŒ~°‡=ÚÅ∞ "≥#∞Hõ\˜áê Œ=ÚÖ’ „Ѩã≤ Œú=ÚÅ∞. "åxx P è•~°=ÚQÍ KÕã¨∞‰õΩx =ÚO Œ∞ Ô~O_»∞ áê Œ=ÚÅ∞ P~°OaèOzi. JO Œ∞=šѨÓ~°fi áê Œ=Ú`À D Ô~O_»∞ áê Œ=ÚʼnõΩ ¿ÇÏ «∞¿ÇÏ «∞=∞ £ ÉèÏ= ã¨OQÆ «∞Åx ≥Å∞ã¨∞H˘#=ÅÜ«Ú#∞.

12. ã¨~°fi„`« „Ѩã≤^ŒúºkèHõ~°}=Ú

ã¨OQÆu : WK«@ ''=∞<À=∞Ü«∞ó „áê} â◊s~À ÉèÏ~°∂Ѩ (KèåO. 3.14.3) J#∞ „â◊√u "åHõº=ÚÖ’ ã¨Ê+ì„|Ǩχ=Ú#∞ É’kèOK«∞ zǨÏfl=ÚÅ∞ ÖË=Ù. ã¨Ê+¨ì „|ǨχeOQÆ=Ú#fl „|Ǩχ Ѩ~°Hõ=ÚQÍ K≥ѨÊQÆÅ=Ú.ѨÓ~åfikèHõ~°}=Ú`À D JkèHõ~°}=Ú#‰õΩ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : KèåO^ÀQÀºÑ¨x+¨ «∞ÎÖ’x âßO_çź q ŒºÜ«∞O Œ∞ ''㨄Hõ «∞O ‰õΩsfi « =∞<À =∞Ü«∞ó „áê} â◊s~ÀÉèÏ~°∂Ñ¨ó—— Œ∞óã¨OHõÅÊ=Ú#∞ q_çK≥ Œ#∞ Jx ã¨OHõeÊOK≥#∞. Ѩ~°„|Ǩχ=Ú#‰õΩ =∞#¿ãû ã¨fi~°∂Ѩ=Ú. *Ï˝#â◊HÎ,„H˜Ü«∂â◊H˜Î („áê}=Ú) J#∞"åx`À ‰õÄ_ç# ã¨∂HõΔ ‡ â◊s~°"Õ∞ â◊s=ÚQÍ QÆÅ"å_»∞. D „â◊√u "åHõºq∞K«@qKå~°}©Ü«∞=Ú. =∞<À=∞Ü«∞=Ú r"å «‡Ü«∂? Ѩ~°=∂`å‡ Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú : „áê}=Ú =∞#ã¨∞û r=ÙxH˜ QÆÅ=Ù. ǨÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’ QÆÅ r=Ùx èŒ~°‡=Ú ã¨∂HõΔ ‡ «fi=Ú.=∞<À=∞Ü«∞`åfik èŒ~°‡=ÚÅ∞ QÆÅ r=Ùx WK«@ Láêã≤OK«=ÅÜ«Ú#∞.

ã≤ •úO «=Ú : ã¨~°fiO Yefi ŒO „|Ǩχ Wu âßO « Láêã‘ « W ŒO «Ü«Ú „|Ǩχ"Õ∞ Jx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩxâ◊=∞ Œ=∂ Œ∞Å#∞ J=ÅOaOz âßO «=ÚQÍ Láêã¨# KÕÜ«Ú=Ú. D "åHõº=ÚÖ’ „|Ǩχ Láêã¨# •fi~å r=ÙxÇ≤Ï «=Ú K≥ѨÊ|_ç#q. D Láêã¨<Õ âßO_çź q ŒºÜ«∞O Œ∞ K≥Ñ≤Êi. "Õ •O «=ÚÖ’ „Ѩã≤ Œú"≥∞ÿ# [QÆ ü HÍ~°}"≥∞ÿ#„|Ǩχ#∞ ''ã¨~°fiO Yefi ŒO „|Ǩχ—— J#∞ "åHõº=Ú`À K≥Ñ≤Ê =∞~°Å ^•x<Õ =∞<À=∞Ü«∞`åfiu èŒ~°‡ qâı+¨=ÚÅ`ÀLáêã# H˘~°‰õΩ LÑ ÕtOzi. „áê}Ï Œ∞Å`À ãO|O èŒ=Ú Láêã# H˘~°‰õΩ K≥Ñ≤Êi Jx# „ÑãOQÆ=Ú#∞ = ŒÅ=Åã≤#ѨxÖË^Œ∞. =∞iÜ«Ú J„áêã¨OyHõ=Ú ‰õÄ_» QÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ D âßO_çź q^ŒºÖ’ =∞<À =∞Ü«∞`åfikqt+ìQÆ∞}=ÚÅ`À „|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=∞x K≥Ñ≤Êi.

"≥·.<åº.=∂. 39. =∞<À=∞Ü≥∂Ü«∞O âßs~° Dâ’<å „áê}=∞#¿ãIǨÏ$ ŒÜ«∞ã≤÷ «º}©Ü«∞¿ãfi r"Õ ã¨∞º¿ãÎ# r=QÍóII

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

48

WK«@ K≥Ñ≤Ê# =∞<À=∞Ü«∞=Ú r=Ù_®? Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_®? „áê} =∞#ã¨∞ûÅ`À ã¨O|O^èŒ=ÚO_»∞@,ÇÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’ #∞O_»∞@ =∞iÜ«Ú Ju ã∂HõΔ ‡=∞QÆ∞@ =Å# r=ÙxÖ’<Õ ãOÉèí==Ú. =∞<À =∞Ü«∞`åfik èŒ~°‡=ÚÅã¨=∞#fiÜ«∞=∞QÆ∞@ =Å# =∞<À=∞Ü«∞=Ú r=Ù_Õ.

"≥·.<åº.=∂.40 â◊=∞"åHõºQÆ`«O „|Ǩχ `«kú`åk~°¿ÑHõΔ`ÕI„áê}ÏkÜ≥∂QÆtÛO`å~åútÛ#κO „|Ǩχ „Ѩã≤kú «óII

=∞<À=∞Ü«∞Ѩ Œ=ÚÖ’ #∞#fl '=∞Ü«∞\ò— «kú «Ñ¨ Œ=Ú. „áê} â◊s~° Ѩ Œ=Ú |Ç¨ï „gÇ≤Ï ã¨=∂ã¨=∞QÆ∞@=Å# ''ã¨~°fiO Yefi ŒO „|Ǩχ—— J#∞ „áêã¨OyHõ â◊=∞ "åHõº=ÚÖ’ #∞#fl „|Ǩχ#¿ÑHΔOK«∞#∞. „|Ǩχ=∞O Œ∞ „áê}=∞#ã¨∞ûÅ ã¨O|O èŒ=Ú Láêã¨# H˘~°‰õΩ K≥Ñ≤Êi. Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅÖ’ Láê㨺 ~°∂Ѩ=ÚQÍ „Ѩã≤ Œú"≥∞ÿ#„|Ǩχ=Ú<Õ „QÆÇ≤ÏOK«∞@ Lz «=Ú. JO Œ∞=Å# =∞<À=∞Ü«∞=Ú „|Ǩχ"Õ∞.

KèåO^ÀQƺ «$fÜ«∂ 蕺ܫ∞=Ú #O Œe âßO_çźq ŒºÜ«∞O Œ∞ D q èŒ=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. ''=∞<À=∞Ü«∞ó„áê} â◊s~À ÉèÏ~°∂Ñ¨ó—— (Kèå. 3.14.3) K≥Ñ≤Êi. WK«@ r=Ù_®? Dâ◊fi~°∞_®? Jx ã¨O ÕǨÏ=Ú.

=∞#ã¨∞û`À ã¨O|O èŒ=Ú r=ÙxÖ’ ã¨∞ã¨Oáê Œº=Ú Hõ#∞Hõ r=Ù_»<åe. =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ qHÍ~°=Ú=∞<À=∞Ü«∞=Ú. Wk =∞<À ã¨O|O èŒ=Ú. ''„áê}ó â◊s~°=∞㨺—— Jx „áê} ã¨O|O èŒ=Ú. D Ô~O_»∞ Dâ◊fi~°∞xã¨∞ã¨Oáê Œº=ÚÅ∞ QÍ=Ù. ''Jëê}ÀǨϺ=∞<å â◊√„Éèíó—— (=ÚO. 2.1.3) ''P Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ ã¨∂HõΔ ‡ â◊s~°=Ú ÖË Œ∞,=∞#ã¨∞û ÖË Œ∞, PÜ«∞# x~°‡Å∞_»∞——. Jx Dâ◊fi~°∞x Ü«∞O Œ∞ =∞#ã¨∞ x¿+kèOzi. =∞iÜ«Ú ''U+¨ "Õ∞ P`å‡ J#Î~üǨÏ$ ŒÜ«∞"Õ∞ J}©Ü«∂<£—— (KèåO. 3.14.3) D<å P «‡ ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú Ö’Ñ¨Å è•#º Hõ}=Ú Hõ#fl Ü«∞=Å Hõ}=ÚHõ#fl z#fl ≥· Ü«Ú#flk. D „â◊√uÖ’ q#|_»∞ ǨÏ$ ŒÜ«∞=Ú֒ѨŠL#flk. J}∞=∂„ «"≥∞ÿ Ü«Ú#flk J#∞ èŒ~°‡=ÚÅ∞x~å è•~°=ÚÅ∞, ã¨~°fiQÆ «"≥∞ÿ# Dâ◊fi~°∞x Ü«∞O Œ∞ U q èŒ=ÚQÆ#∞ Ü«ÚHÎ ã¨OQÆ «∞=ÚÅ∞ QÍ=Ù. JO Œ∞=Å#=∞<À=∞Ü«∞=Ú r=Ù_»∞. DѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú#‰õΩ ã≤ •úOu ã¨=∂ è•#=Ú – ''ã¨~°fiO Yefi ŒO „|ǨχI—— «[˚ÖÏx WuâßO « Láêã‘ « (KèåO. 3.14.1) xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÍ W ŒO «Ü«Ú „|Ǩχ"Õ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ D [QÆ «∞Î "åe#∞O_ÕL «Ê#fl"≥∞ÿ#k. "åxÖ’ b#=∞QÆ∞K«∞#flk. "åxÖ’<Õ ã≤÷u HÍÅ=ÚÖ’ KÕ+ì HõeyÜ«Ú#flk. JO Œ∞=Å¡ „|ÇÏŸ‡áêã‰õΩ_»∞â◊=∂ Œ∞Å <åK«iOz âßOuOK«=ÅÜ«Ú#∞. D "åHõº=ÚÖ’ â◊=∞qkèѨ~°=ÚQÍ q#=K«∞Û „|Ǩχ=Ú<Õ «~°∞"å «K≥Ñ≤Ê# =∞<À=∞Ü«∂k „â◊√u ^•fi~å qâı+¨=ÚQÍ K≥ѨÊ|_ç#q. J#QÍ ''=∞<À=∞Ü«∞ó „Ѩ} â◊s~°ó—— J#∞ «kú «|Ǩï„gÇ‘ÏÅ ^•fi~å qâı+¨=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. â◊=∞ "åHõº=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú ZO Œ∞=Å¡ W ŒO «Ü«Ú „|Ǩχ"≥∂ Õx#∞O_ç [QÆ Œ∞ «ÊuÎ ã≤÷u ÅÜ«∞=ÚÅ∞ HõÅ∞æK«∞#fl"À P ã¨~åfi «‡ „|Ǩχ=∞O Œ∞ ~åQÆ Õfi+¨ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ã¨OÉèí==ÚÅ∞QÍ=Ù QÆ#∞Hõ Láêã¨# HÍÅ=ÚÖ’ âßO «∞_»"≥· LO_»∞=Ú. D "åHõº=Ú „|ǨχѨ~°=Ú QÆ#∞Hõ qâı+¨} «fi=ÚQÍK≥Ñ≤Ê# =∞<À=∞Ü«∞`åfi Œ∞Å∞ QÆ∂_» „|ǨχѨ~°=ÚÅQÆ∞#∞. „|Ǩχ=∞O Œ∞ =∞<À „áê} ã¨O|O èŒ=Ú Ü«ÚHõÎ=ÚQÍ Œx K≥Ñ≤Êuq QÆ • ^•xH˜ ã¨=∂ è•#=Ú q#∞=Ú – x~°∞áêkèHõ „|Ǩχ=Ú #O Œ∞ Jq Ü«ÚHÎ Ü«ÚHõÎ=ÚÅ∞QÍ=Ù QÍx Láêã¨fi"≥∞ÿ# ™ÈáêkèHõ=∞O Œ∞ Jq Ü«ÚHÎ Ü«ÚHõÎ=ÚÖË. JO Œ∞=Å¡ Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅÖ’ U„|Ǩχ=Ú „Ѩã≤ Œú"≥∂ ^•x<Õ WK«@ ‰õÄ_» Láêã≤OK«=ÅÜ«Ú#∞. "Õ •O « "åHõº=ÚÅÖ’ r=Ùx Láêã¨fi=ÚQÍZK«@#∞ K≥ѨÊÖË Œ∞. JO Œ∞=Å¡ =∞<À=∞Ü«∞`åfik „|Ǩχ"Õ∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

49

32. ã¨~°fi„ « „Ѩã≤ ÀúѨ Õâß ü (1.2.1)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : Ѩ~°„|Ǩχ=Ú<Õ [QÆ å¯~°}=ÚQÍ Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅÖ’ Láê㨺=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. =∞<À=∞Ü«∞`åfik qâı+¨QÆ∞}=ÚÅ ^•fi~å P „|Ǩχ"Õ∞ =∞Ü«∞`åfik qâı+¨QÆ∞}=ÚÅ ^•fi~å P „|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=Ú,r=Ù_»∞ HÍ Œ∞.

Jxfl "Õ •O « "åHõº=ÚÅÖ’ [QÆ å¯~°}=ÚQÍ „Ѩã≤kú K≥Ok# „|Ǩχ=Ú<Õ ''ã¨~°fiO Yefi ŒO „|Ǩχ——J#∞ LѨ„Hõ=∞ "åHõº=ÚÖ’ K≥Ñ≤Ê =∞~°Å ^•x<Õ =∞<À=∞Ü«∞`åfik qâı+¨ QÆ∞}=ÚÅ`À K≥Ñ≤Ê#O Œ∞=Å¡ „|Ǩχ"Õ∞Láê㨺=Ú. W@∞¡ K≥Ñ≤Ê# „ѨHõ$ «Ç¨x J„ѨHõ$ « Láê ÕÜ«∞O HÍ Œ∞. "åHÀºÑ¨„Hõ=∞=ÚÖ’ â◊=∂ Œ∞Å#∞ qkèOz##∞ã¨xflÇ≤Ï «=ÚQÍ LO_»∞@ =Å# „|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=Ú. r=Ùx ã¨xflÇ≤Ï «=ÚQÍ K≥ѨÊÖË Œ∞. =∞iÜ«Ú „|Ǩχ=Ú`Àã¨=∂#=ÚQÍ r=Ùx K≥ѨC "åK«Hõ â◊|Ì=ÚÅ∞ ÖË=Ù. Hõ#∞Hõ =∞<À=∞Ü«∞`åfik èŒ~°‡ qâı+¨=ÚÅ`À „|Ǩϟ‡áêã¨#"Õ∞K≥ѨÊ|_ç#k. JO «Ü«Ú „|Ǩχ qHÍ~°"Õ∞ QÆ#∞Hõ.

33. q=HΔ « QÆ∞}ÀѨѨ ÕÎâ◊Û 1.2.2

ã¨∂„`å~°ú=Ú : Láêã¨# H˘~°‰õΩ LѨ ÕtOѨ|_ç# 㨠«º ã¨OHõÅÊ «fi=Ú ÉèÏ~°∂Ѩ «fi=Ú "≥e ŒÅ∞QÍ QÆÅQÆ∞}=ÚÅ∞ „|Ǩχ=∞O Õ ã¨=∞#fi~ÚOK«∞#∞. JO Œ∞=Å¡ =∞<À=∞Ü«∞=Ú „|Ǩχ"Õ∞.

=∞<À=∞Ü«∞`åfik "åHõº=ÚÖ’ KÕã≤#k „|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊"Õ∞. ZO Œ∞HõÅ#QÍ ''ÉèÏ ~°∂Ѩó 㨠«º ã¨OHõÅÊó—— ã¨ «ºã¨OHõÅ∞Ê_»∞, „ѨHÍâ◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ J#∞ QÆ∞}=ÚÅ`À Láêã¨# H˘~°‰õΩ „|Ǩχ=Ú<Õ LѨ ÕtOzi. 㨠«º ã¨OHõÅÊ=ÚJ#QÍ ã$ëêìº Œ∞ÅÖ’ J„Ñu|O èŒ â◊HÎ ãOÑ#∞fl_»∞ J#∞#k Ñ~°=∂ «‡ Ü«∞O Õ Ü«ÚHÎ Ü«ÚHõÎ=Ú. ''=∞<À=∞Ü«∞ «fi=Ú„áê} â◊s~°=Ú—— J#∞ r=ÅHõΔ}=ÚÅ∞ Ѩ~°=∂`«‡Ü«∞O^Œ∞ K≥ѨC@ ã¨iHÍ^Œ∞ Jx# J@¡#∞@ ã¨iQÍ^Œ∞.=∞<À=∞Ü«∞`åfik r=Ùx J™ê è•~°} èŒ~°‡"≥∞ÿ##∞ 㨠«º ã¨OHõÖÏÊk „|Ǩχ#∞ K≥ѨC ¿ÇÏ «∞=ÙÅ ^•fi~å =∞iÜ«Úã~åfi «‡ Hõ «fi=Ú =Å¡#∞ „|Çχ=Ú<Õ =∞<À=∞Ü«∞`åfi Œ∞Å •fi~å K≥ÑÊ=ÅÜ«Ú#∞. ã~åfi «‡ «fi=Ú J#QÍ JO ŒiÖ’ã¨=∂#=ÚQÍ L#fl K≥· «#º ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ Jk r=ÙxH˜ ã¨OÉèí==Ú QÍ Œ∞. ã¨~åfi «‡=Ú âıfi`åâ◊fi «~ÀѨx+¨ «∞ÎÖ’ Dq èŒ=ÚQÍ K≥Ñ≤Êi. '' «fiO „ã‘Î «fiO ѨÙ=∂#ã≤—— (âıfi`å. 4.3) h"Õ „ã‘Îq, h"Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»=Ù, h"Õ ÉÏÅ∞_»=Ù, h"ÕÉÏeHõq ''ã¨~°fi «ó áê}˜ áê ŒO—— (w «. 13.13) P „|Ǩχ=Ú#‰õΩ KÕ «∞Å∞, HÍà◊√§, Hõ#∞flÅ∞, «ÅÅ∞, =ÚY=ÚÅ∞J#∞#q J#O «=ÚQÍ L#flq. D ã¨~åfi «‡ «fi=Ú w «Ö’ ‰õÄ_» „Ѩã≤ Œú=Ú. =∞<À=∞Ü«∞`åfik QÆ∞}=ÚÅ ^•fi~å„|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=Ú.

34. J#∞ѨѨ ÕÎã¨∞Î # â◊s~°ó (1.2.3)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : 㨠«º ã¨OHõÅÊ`åfik QÆ∞}=ÚÅ∞ r=ÙxÖ’ ã¨OÉèí==Ú QÍ=Ù. âßs~°ó ´ r=ó ´ ã¨ «ºã¨OHõÅÊ`åfik QÆ∞}=ÚÅ ^•fi~å Láêã¨∞º_»∞ QÍ_»∞ „|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=Ú.

ã¨∂„ «=ÚÖ’ #∞#fl ' «∞— â◊|Ì=Ú xâ◊ÛÜ«∂~°ú=Ú. =∞<À=∞Ü«∞`åfik QÆ∞}=ÚÅ∞ QÆÅ"å_»∞ „|Ǩχ"Õ∞r=Ù_»∞ QÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ''㨠«º ã¨OHõÅÊó PHÍâ◊ P «‡—— (KèåO. 3.14.2) ''P"åH© J<å Œ~°ó—— (KèåO.3.14.4) ''*Ϻܫ∂<£ Ѩ$kä"åºó—— (KèåO. 3.14.3) 㨠«º ã¨OHõÅ∞Ê_»∞ PHÍâ◊=Ú`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ã¨fi~°∂Ѩ=Ú

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

50

HõÅ"å_»∞. Ѩ~°=∂ «‡ WO„kÜ«∞ ~°Ç≤Ï «∞_»∞ P„QÆÇ¨Ï ~°Ç≤Ï «∞_»∞ J#QÍ HÀiHõÅ∞ ÖËx"å_»∞. Ѩ$kägHõ#fl „âı+¨μª_»∞. DQÆ∞}=ÚÅ∞ r=ÙxÖ’ ã¨OÉèí==Ú QÍ=Ù. HÍ# =∞<À=∞Ü«∞`åfik èŒ~°‡=ÚÅ∞ „|Ǩχ=Ú#ˆH K≥Ñ≤Êi.

35. Hõ~°‡ Hõ~°Î$ =ºÑ¨ ÕâßK«Û (1.2.4)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''U «ó q∞ «ó „¿Ñ`åºaè ã¨OÉèíq`åã≤‡—— J#∞ „â◊√uÖ’ U «O â◊|ú=Ú`À K≥Ñ≤Ê# „ѨHõ$ « „|Ǩχ=Úá⁄O Œ|_Õk – Hõ~°‡ 'Jaèã¨OÉèíq`åã≤‡— Jx r=Ù_»∞ á⁄O Õ\˜ =O\˜ Hõ~°Î Jx LѨ ÕtOzi. =∞<À=∞Ü«∞`åfikQÆ∞}=ÚÅ`À „|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=Ú r=Ù_»∞ QÍ Œ∞.

Hõ~°‡ Hõ~°Î $ ÉèË Œ LѨ Õâ◊=Ú =Å¡ Láê㨺=Ú r=Ù_»∞ QÍ Œ∞. ''U «q∞ «ó „¿Ñ`åºaèã¨OÉèíq`åã≤‡—— (KèåO.3.14.4) U «O Ѩ Œ=Ú ^•fi~å =∞<À =∞Ü«∞`åfik Láê㨺 QÆ∞}=ÚÅ ^•fi~å „|Ǩχ=Ú Hõ~°‡QÍ K≥ѨÊ|_ç#k.''Jaèã¨OÉèíq`åã≤‡—— J#QÍ á⁄O Œ∞`å#∞ Jx r=Ùx Hõ~°ÎQÍ K≥Ñ≤Êi.

36. â◊|Ì qâıëê ü (1.2.5)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''JO «~å «‡<£ ѨÙ~°∞ëÈ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ó—— (â◊ « ÉÏ 10.6.3.2) D „â◊√uÖ’ r= Ѩ~°=∂ «‡Å#∞K≥ѨC ã¨ÑÎg∞ qÉèíHÎ =∞iÜ«Ú „Ѩ äŒ=∂ qÉèíHÎ â◊|Ì=Ú#‰õΩ ÉèË Œ=ÚO_»∞@ =Å# r=Ù_»∞ Láêã¨∞º_»∞ QÍ_»∞.''JO «~å «‡<£—— ã¨ÑÎg∞ qÉèíHÎ, ѨÙ~°∞+¨ó „Ѩ èŒ=∂ qÉèíHÎ.

â◊|Ì ÉèË Œ=Ú =Å¡ QÆ∂_» r=Ùx Hõ#fl aè#fl=Ú =∞<À=∞Ü«∞`åfik QÆ∞}=ÚÅ∞ QÆŠѨ~°=∂ «‡ WÖÏO\˜„ѨHõ~°}=ÚÖ’<Õ "Õ~˘Hõ „â◊√uÖ’ ''JO «~å «‡<£ ѨÙ~°∞ëÈ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ó—— J#∞KÀ@ r=Ù "åK«Hõ=Ú JO «~å «‡<£J#∞ â◊|Ì=Ú ãÑÎ=∞ºO «=Ú. •xHõ#fl aè#fl=Ú ÑÙ~°∞+ â◊|Ì=Ú „Ñ èŒ=∂O «=Ú. =∞<À=∞Ü«∞`åfik qt+ì QÆ∞}=ÚÅ∞QÆÅk Ѩ~°=∂ «‡, Láêã¨fi ã¨fi~°∂Ѩ=ÚQÍ K≥ѨÊ|_ç#k. Hõ#∞Hõ „|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=Ú.

37. 㨇$ Õâ◊Û (1.2.6)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''Dâ◊fi~°ó ã¨~°fi Éèí∂`å<å"£∞—— J#∞ w`å"åHõº=ÚÖ’ ÉèË Œ 㨇~°}=Ú =Å¡ r=Ù_»∞ Láêã¨∞º_»∞QÍ Œ∞. (w «. 18.61) ''Dâ◊fi~°ó ã¨~°fiÉèí∂`å<åO ǨÏ$ ÕÌâı~°∞˚# u+ìu—— (w « 18.61) ã¨OѨÓ~°‚ Éèí∂ «=ÚÅǨÏ$ ŒÜ«∞ Õâ◊=ÚÖ’ Dâ◊fi~°∞_»∞ LO_ç =∂Ü«∞ ^•fi~å D Éèí∂ «=ÚÅ#∞ „uѨCK«∞<åfl_»∞. WÖÏO\˜ 㨇 $ «∞ÅÖ’r= Ѩ~°=∂ «‡Å ÉèË Œ 㨇~°}=Ú =Å¡ „|Ǩχ Hõ#fl aè#∞fl_≥·# r=Ù_»∞ Láêã¨∞º_»∞ QÍ_»∞. HõeÊOѨ|_ç# ÉèË Œ=Ú =Å¡QÆ∂_» r=Ù_»∞ Láêã∞º_»∞ QÍ_»x K≥Ñ≤Êi. PHÍâ◊=Ú JÑizÛ#fl=Ú "åºÑHõ"≥∞ÿ##∞ HõeÊOz# Ѷ∞\Ï Œ∞Å aè#fl «fi=Ú=Å¡ Láêkè ÉèË Œ=Ú ##∞ã¨iOz =º=ǨÏiO «∞~°∞. J>Ë¡ r"Àáêkè =Å¡ ÉèË Œ=Ú ã‘fiHõiOzi. WO «=~°‰õΩ r=Ù_»∞Láêã¨∞º_»∞ HÍ Œx x~°‚~ÚOz WѨÙ_»∞ Ѩ~°=∂ «‡ Láê㨺 «fi=Ú â◊OH˜OK«∞K«∞<åfl_»∞.

38. J~°ƒù H“Hõ™êÎfi «Î ŒfiºÑ¨ ÕâßK«Û<Õu KÕ#fl xKå Ü«∞`åfi Õ=O "Àº=∞=K«Û (1.2.7)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : J~°ƒù H“Hõ™êÎ fi ü ´ JÅÊ ™ê÷#=ÚÖ’ #∞O_»∞@ =Å# « Œfi㨺Ѩ Õâß ü ´ „â◊u ã¨fiâ◊|Ì=Ú^•fi~å JhÜ«∂<£ Jx K≥ѨC@ =Å# r=Ù_Õ Láêã¨∞º_»∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

51

# ´ Ѩ~°=∂ «‡ QÍ Œ∞.

Wu KÕ#fl U=O ´ J~°ƒù H“Hõ=Ú =∞iÜ«Ú J}©Ü«∞ãÎ fi=Ú "≥Ú ŒÅQÆ∞ qâı+¨~°∂Ѩ=ÚÅ∞.

xKåÜ«∞`åfi ü ´ Ѩ~°=∂ «‡ ™êHΔÍ « iOK«∞#∞.

"Àº=∞=K«Û ´ ã¨~°fi"åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ# PHÍâ◊=Ú#∞ ã¨∂kÖ’ L#fl ã¨∂KåºHÍâ◊=∞x #@∞¡, „|Ǩχ‰õΩJ}©Ü«∞ãÎ fi=Ú LѨ ÕtOzi. JO Œ∞=Å¡ „|Ǩχ"Õ∞ Láê㨺=Ú.

„â◊√u ãfiâ◊|Ì=Ú`À JÅÊ ™ê÷#=ÚÖ’ #∞#fl P «‡#∞ J}©Ü«∂<£ Jx LÑ ÕtOK«∞@ =Å¡ r=Ù_Õ Láêã∞º_»∞Jx# J@¡#∞@ ã¨iQÍ^Œ∞. JÅÊ ™ê÷#=ÚÖ’#∞#fl Ѩ~°=∂`«‡ÜÕ∞ Láê㨺=Ú. ã¨∂kÖ’#∞#fl PHÍâ◊=Ú#∞ã∂KåºHÍâ◊=∞#fl@∞¡, "åºÑHõ"≥∞ÿ##∞ J}©Ü«∞ãÎ fi LÑ Õâ◊=Ú Láêkè ãOã~°æ=Ú =Å¡ „|ÇÏŸ‡Ñ Õâ◊"Õ∞. J~°ƒù H“Hõ=Ú´ JÅÊ ™ê÷#=Ú ÕxH˜ HõÅ^À Jk. •x ÉèÏ==Ú J~°ƒùH“Hõãκ=Ú ''U+¨"Õ∞ P «‡ JO «~ü ǨÏ$ ŒÜÕ∞—— D <å P «‡ÇÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’ #∞#flk. ''J}©Ü«∂<£ „g¿ÇÏ ~åfiÜ«∞"å^•º——. =_»¡ yO[HõO>#∞ Ü«∞= c[=Ú HõO>#∞ ã∂HõΔ ‡"≥∞ÿ#k.(KèåO. 3.14.3) J#flKÀ@ „â◊√u ã¨fiâ◊|Ì=Ú ^•fi~å ã¨∂HõΔ ‡ Õâ◊ LѨ Õâ◊=Ú K≥ÃÑÊ#∞. W#∞Ѩ pÅHõ Ü≥ÚHõ(QÆ∞é]Ѩ٠|O_ç ÀÅ∞ "åx KÕuÖ’ #∞#fl Hõ„~° "≥Ú ŒÅ∞ Ü«∞O Œ∞O_»∞ W#∞Ѩ pÅ J„QÆÉèÏQÆ=Ú) HÍ# =∞O„ «=Ú#∞P~å„QÆ=∂„`«=∞O^Œ∞~°∞. P~å„QÆ=∂„`«=ÚQÆ r=Ùx LѨ^ÕtOzi. ã¨~°fi "åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂`«‡#∞ WK«@LÑ ÕtOK«ÖË Œx#, J@¡#∞@ ãiQÍ Œ∞. ÇÏ$ ŒÜ«∞ Õâ◊=ÚÖ’ ™êHΔÍ « iOK«∞#∞ QÆ#∞Hõ J~°ƒù H“HõãÎ fi=Ú J}©Ü«∞ãÎ fiQÆ∞}=ÚÅ`À K≥Ñ≤Êi. J}©Ü«∞™êÎ fik QÆ∞}=ÚÅ`À ǨÏ$ ŒÜ«∞ Õâ◊=ÚÖ’ J#∞ÉèíqOK«=ÅÜ«Ú#q LѨ Õâ◊=Ú.Uq èŒ=ÚQÍ âßÅ„QÍ=∞ tÅÖ’ q+¨μ‚ Œ$+≤ì #∞Oz ѨÓlOK≥ Œ~À J>Ë¡. ã¨~°fi "åºÑ¨‰õΩ_≥·##∞ P ǨÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’Láêã≤Oz# „Ѩã¨#∞fl_»QÆ∞#∞. QÆ#∞Hõ J}©Ü«∞™êÎ fik QÆ∞}ÀѨ Õâ◊=Ú q~°∞ Œú=Ú QÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡ "åx ã¨~°fi"åºÑ¨=∞ «fik=Ú#‰õΩ Ç¨x HõÅ∞QÆ Œ∞ PHÍâ◊=Ú=Öˇ ã¨OÉèí==Ú QÆ#∞Hõ ã¨~°fi "åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ##∞ PHÍâ◊=Ú#∞ ã¨∂kÖ’#∞#fl PHÍâ◊=Ú, ‰õΩO_»Ö’ #∞#fl PHÍâ◊=Ú=Öˇ ã¨∂HõΔ Õâ◊=ÚÖ’ K≥Ñ≤Ê# q èŒ=ÚQÆ Láêã¨# KÕã≤ ™êHΔÍ « iOK«∞L ÕÌâ◊º=Ú`À J~°ƒùH“HõãÎ fi=Ú, J}©Ü«∞ãÎ fi=Ú#∞ K≥Ñ≤Êi QÍx Ѩ~°=∂~°ú Œ$+≤ìÖ’ QÍ Œ∞.

Ѩ~°„|Ǩχ=Ú ã¨~°fi "åºÑ¨‰õΩ_»x# Jxfl „áê}∞ŠǨÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’ ã¨O|O èŒ=ÚO_»∞@ =Å# P „áê}∞Åã¨∞Y Œ∞óY=ÚÅ∞ „|Ǩχ‰õΩ ‰õÄ_» HõÅ∞QÆ∞#x#, D ã¨O ÕǨÏ=Ú =ÚO Œ∞ ã¨∂„ «=Ú •fi~å ѨiǨÏiOK«∞K«∞<åfl~°∞.

39. ã¨OÉè’QÆ „áêÑ≤Î iu KÕ#fl "≥·âıëêº ü (1.2.8)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ã¨OÉè’QÆ „áêÑ≤Îó ´ Ñ¨~°=∂ «‡ ã¨~°fiQÆ «∞_»∞ QÆ#∞Hõ Jqâı+¨ K≥· «#º=Ú =Å# ã¨~°fi „áê}∞Åã¨∞Y Œ∞óY=ÚÅ ã¨Oã¨Ê~°≈ "åxH˜ QÆÅ∞QÆ∞#∞.

Wu KÕ «# ´ J@¡x# Jk ã¨iQÍ Œ∞

"≥·âıëêº ü ´ r= „|ǨχÅÖ’ É’HõÎ $ «fi JÉè’HõÎ $ «fi qâı+¨=ÚO_»∞@ =Å# =∞<À=∞Ü«∞`åfik QÆ∞}=ÚÅ`ÀѨ~°=∂ «‡<Õ Láêã≤OK«=ÅÜ«Ú#∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

52

Ѩ~°=∂`«‡ ã¨~°fi "åºÑ¨‰õΩ_»QÆ∞@ =Å# K≥·`«#º ã¨fi~°∂ѨÙ_»QÆ∞@ =Å# r=Ùx =Öˇ ã¨∞Y ^Œ∞óY=ÚÅ#∞ÉèíqOK«∞#x#, J@¡#∞@ ã¨iQÍ^Œ∞. r=Ù_»∞ Éè’HõÎ, Ѩ~°"Õ∞~°∞º_»∞ Éè’HõÎ HÍ_»∞. D ÉèË^Œ=Ú =Å#=º=Ǩ~° Œâ◊Ö’ r= „|ǨχÅ∞ "Õ~°∞. JO Œ∞=Å¡ r= Éè’QÆ=Ú=Å¡ Ѩ~°=∂ «‡Ü«∞O Œ∞ Éè’QÆ=Ú ÖË Œ∞.

PHÍâ◊=Ú =Öˇ „|Ǩχ "åºÑ¨‰õΩ_≥·# Jxfl r=ÙŠǨÏ$ ŒÜ«∞=ÚÅÖ’ ã¨O|O èŒ=ÚO_»∞@ =Å# r=Ùx =Öˇ„|Ǩχ ã¨∞Y Œ∞óY=ÚÅ∞ J#∞ÉèíqOK«∞#x Jk ã¨iQÍ Œ∞. r=Ùx Ü«∞O Œ∞ QÆÅ Éè’HõÎ $ «fi=Ú „|Ǩχ Ü«∞O Œ∞ ÖË Œ∞QÆ#∞Hõ. r=Ùx Éè’QÆ=Ú ^•fi~å Ѩ~°=∂ «‡‰õΩ ã¨∞Y Œ∞óY=ÚÅ∞O_»=Ù. ''<å#º`À Jã≤Î „ Œëêì—— "åxHõ#fl aè#fl"≥∞ÿ#"Õ~˘Hõ „ Œ+ì ÖË_»∞ (|$–3.7.23) '' « «fi=∞ã≤—— W`åºk „â◊√ «∞Å ^•fi~å r=Ù „|ǨχŠUHõ «fi=Ú ≥eÜ«ÚK«∞#flk.HÍ# r=Ùx Œ∞óY=Ú „|Ǩχ‰õΩ HõÅ∞æ#∞ Jx K≥ѨC@‰õΩ QÆ∂_» gÅ∞ ÖË Œ∞. q∞ 䕺 *Ï˝#=Ú ^•fi~å HõeÊOѨ|_ç#ã¨∞Y Œ∞óY=ÚÅ∞ ã¨=∞ºH± *Ï˝#=Ú#‰õΩ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ# „|Ǩχ=∞O Œ∞ÖË=Ù. J*Ï˝#∞Å∞ PHÍâ◊=Ú#O Œ∞ =∞e# «fi=Ú,É’i¡Oz# =¸‰õΩ_ç=Öˇ Hõ#∞Ñ≤OK«∞#∞ J#∞ èŒ~°‡=ÚÅ P~ÀÑ≤Oz##∞ "åãÎ==ÚQÍ P èŒ~°‡=ÚÅ`À PHÍâ◊=Ú#‰õΩã¨O|O èŒ=Ú ÖË Œ∞. q∞ 䕺 *Ï˝#=Ú ^•fi~å HõeÊOѨ|_ç# Éè’QÆ=ÚÅ∞ QÍx, "åx QÆO èŒ ÖËâ◊=Ú QÍx Dâ◊fi~°∞xÜ«∞O Œ∞ HõeÊOѨ â◊Hõº=Ú QÍ Œ∞. D =∞<À=∞Ü«∞`åfik QÆ∞}=ÚÅ ^•fi~å Dâ◊fi~°∞_Õ Láêã¨∞º_»∞.

13. J„`«ÎkäHõ~°}=Ú (1.2.9)

ã¨OQÆu : ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ „|Ǩχ=∞O Œ∞ Éè’HõÎ $ «fi=Ú ã¨OÉèí==Ú HÍ Œx K≥Ñ≤Êi. D JkèHõ~°}=ÚÖ’„|Ǩχ=∞O Œ∞ Hõ~°Î $ «fi=Ú QÆ∂_» ÖË Œx K≥ѨCK«∞<åfl~°∞. HÍ# WK«@ „Ѩ «∞º^•Ç¨Ï~°} ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : ''Ü«∞㨺 „|ǨχK«HõΔ„ «OK« LÉèË Éèí= ü F Œ#ó—— ''Z=xH˜ ã¨~°fiÖ’Hõ ã≤÷u HÍ~°‰õΩÅQÆ∞ „ÉÏǨχ}HõΔ„uÜ«∞ ‰õΩÅ=ÚÅ∞ (PǨ~°=Ú) J#fl ™ê÷hÜ«∞=ÚÖ’—— (Hõ~î°. 1.2.24) J#∞ Hõ~î° „â◊√uÖ’ Éèí∞lOK«∞"å_»∞q#|_»∞K«∞<åfl_»∞. JkÜÕ∞ WK«@ qKå~°}©Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : D „â◊√uÖ’ Éèí∞lOK«∞"å_»∞ r=Ù_®, JyflÜ«∂ ÖËHõ Dâ◊fi~°∞_®? Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú : J#fl=Ú r=ÙxH˜ W+ì=Ú. =∞iÜ«Ú '™êfi ŒuΗ— ~°∞zHõ~°"≥∞ÿ#q u#∞#∞ Jx „â◊√uÖ’ QÆ∂_»K≥Ñ≤Êi. JO Œ∞=Å¡ Éèí∞lOK«∞"å_»∞ r"å «‡Ü«∞x K≥ÑÊ=ÅÜ«Ú#∞. ÖËHõ Jyflx Éèí∞lOK«∞"å_»∞ Jx K≥ÑÊ=ÅÜ«Ú#∞.ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ''Jyfl~°<åfl Œó—— ''Jyfl ãOÑÓ~°‚ J#fl=Ú#∞ u#∞"å_»∞—— (|$. 1.4.6) J#∞„â◊√uÖ’ Jyflx J<åfl ŒóJx K≥Ñ≤Êi QÆ#∞Hõ. „ÉÏǨχ} HõΔ„uÜ«∞ ‰õΩÅ=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú Ñ¨ÓiÎQÍ [QÆ «∞Î Z=iH˜ Éè’[º=ÚÖ’ JÖÏO\˜Dâ◊fi~°∞_Õ Éè’HõÎ HÍQÆÅ_»∞. Dâ◊fi~°∞_ç q+¨Ü«∞=ÚÖ’ „Ѩâ’fl «Î~°=ÚÖ’ #zˆH « Ü«∞=∞~åAʼnõΩ [~°∞QÆ∞K«∞#flq.JO ÕQÍHõ J «$ «Î fi =∞#QÍ WK«@ ã¨OǨ~å~°ú=Ú Jx K≥ѨC@ÜÕ∞ Lz «=Ú. QÍ# Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ Éè’HõÎ ~°∂Ѩ=ÚQÍK≥ѨÊ|_≥#∞. Éè’HõÎ WK«@ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞.

"≥·.<åº.=∂.41.3 r"Àyfl sâ’"å`åÎ ™êfi^À Œ<Õ r= W+¨º`å"£∞I''™êfi ŒfifÎu——„â◊ Õ~°fiÇ≤Ïfl~åfiyfl~°<åfl Œó W «º «óII

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

53

''Ü«∞㺠„|ÇχK« HõΔ„ «OK«—— D =∞O„ «=ÚÖ’ Hõ#|_»∞ ''J`åΗ— (Éè’HÍÎ) r=Ù_® JyflÜ«∂, ÖËHõ Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞_®?Éè’HÍÎ r=Ù_Õ, ZO Œ∞ÅHõ#QÍ '' «ÜÕ∞~°#ºó Ñ≤ÑÊÅO ™êfi ŒfiuΗ— P Ô~O\Ö’ XHõ\ =∞ èŒ∞~° Hõ~°‡Ñ¶ÅO J#∞ÉèíqOK«∞#∞.Jq r=Ùx Éè’HõÎQÍ K≥Ñ≤Êi. ÖËHõ Jyfl Éè’HõÎ J#=K«∞Û#∞. ZO Œ∞=Å##QÍ ''Jyfl ~°<åfl Œó—— Jyfl J#fl ÉèíHõΔ‰õΩ_»#fl„â◊uÖ’ Jyflx Éè’HõÎQÍ K≥Ñ≤Êi.

"≥·.<åº.=∂.42.4 „|Ǩχ HõΔ„`åk [QÆ À Éè’[º`åfi`åûºk ¿ÇÏâ◊fi~°óIDâ◊„Ѩâ’fl «Î~° åfiK«Û ã¨OǨ~°ãÎã¨fi Kå «Î $`åII

„â◊√uÖ’ „|Ǩχ, HõΔ„ « Ѩ Œ=ÚÅ∞ ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î#‰õΩ LѨÅHõΔ}=ÚÅ∞. ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î#∞ ÉèíHΔOK«∞@(ã¨OǨÏiOK«∞@) =Å# WK«@ Éè’HõÎ Dâ◊fi~°∞_Õ. Ô~O_»= =∂@ – ÃÑ· K≥Ñ≤Ê# „â◊√u Dâ◊fi~° q+¨Ü«∞ „Ѩâ◊fl‰õΩã¨=∂ è•#=ÚQÆ K≥ѨÊ|_ç#k. Hõ#∞Hõ WK«@ J`åÎ Dâ◊fi~°∞_Õ. J`åÎ J#QÍ ã¨OǨ~° Hõ~°Î. [QÆ «∞Î#∞ Dâ◊fi~°∞_Õã¨OǨÏiOK«QÆÅ_»∞.

Hõ~îÀѨx+¨ «∞ÎÖ’ Ô~O_»==e¡Ö’ K≥ѨÊ|_ç#k. ''Ü«∞㨺 „|ǨχK« HõΔ„ «OK« LÉèË Éèí= « F Œ#ó——, =∞$ «$Ü«∞™ÈºÑ¨ ¿ãK«#O Hõ W`åú"Õ Œ Ü«∞„ «ã¨ó—— (Hõ~îÀ 1.2.24) ''„ÉÏǨχ} HõΔ„uÜ«∞ *Ïu Z=iH˜ J#fl ™ê÷hÜ«∞"≥∂=∞$`«∞º=Ù ‰õÄ~° ™ê÷hÜ«∞"≥∂, P ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ LO_»∞ ™ê÷#=Ú ''W^Œq∞`«÷O—— ''Wk D „ѨHÍ~°=∞x Z=~°∞≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ~°∞?—— Z=~°∞ ≥Å∞ã¨∞H˘#ÖË~°x J~°ú=Ú. WK«@ J#fl=Ú, ‰õÄ~°Å∞ J<Õ â◊|Ì=Ú =Å# Z=~À

ÉèíHõΔ‰õΩÅ∞<åfl~°x ≥eÜ«ÚK«∞#flk. J «_»∞ r=Ù_®, JyflÜ«∂, Dâ◊fi~°∞_® Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

r=Ù_»<Õ K≥ÑÊ=ÅÜ«Ú#∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ''P Ô~O_çÖ’ XHõ\ =∞ èŒ∞~° Hõ~°‡ ѶÅ=Ú. J#∞ÉèíqOK«∞K«∞#flk.Jx r=Ùx ÉèíHõΔ‰õΩxQÍ K≥Ñ≤Êi QÆ#∞Hõ. ÖË • Jyfl J#fl ÉèíHõΔ‰õΩ_»#∞@ =Å# Jyflx ÉèíHõΔ‰õΩ_»x K≥ѨÊQÆÅ=Ú. DѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú#‰õΩ ã¨=∂ è•#=Ú. „ÉÏǨχ} HõΔ„uÜ«∞ *Ï «∞Å∞ LѨÅHõΔ}=ÚQÆ K≥ѨCK«∞ ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞ÎxK«@Éè’[º=ÚQÆ K≥Ñ≤Êi. J@∞=O\˜ Éè’[º=Ú#∞ Éèí∞lOK«∞"å_»∞ Dâ◊fix Hõ#fl J#∞º_»∞ QÍÖË_»∞. =∞iÜ«Ú èŒ~å‡èŒ~°‡=ÚÅ Hõ#fl P=Å#∞#flk. Hõ$`å Hõ$ «=ÚÅ Hõ#fl "ÕÔ~·#k Éèí∂ « Éèíq+¨º «∞ÎÅ Hõ#fl aè#fl"≥∞ÿ# « «fi=Ú#∞

h=#∞ÉèíqOK«∞^•xx QÆ∞iOz K≥ѨC=Ú Jx #zˆH`«∞_»∞ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA#_çÔQ#∞. ^èŒ~å‡^èŒ~å‡f`«=ÚHÍ~°ºHÍ~°}Ïf «=Ú „uHÍÅf «"≥∞ÿ# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x QÆ∞iOz #zˆH «∞_»_»∞QÆQÍ ''Ü«∞㨺 „|ǨχK«—— J#∞ "åHõº=Ú^•fi~å Ü«∞=Ú_»∞ ã¨=∂ è•#q∞K≥Û#∞. JO Œ∞=Å¡ WK«@ Dâ◊fi~°∞_Õ „Ѩuáê Œ∞º_»∞. ''J#â◊fl#º<Àº JaèKåHõju——''Ô~O_»= "å_»∞ Õxx Éèí∞lOK«Hõ T~°‰õΩO_»∞#∞——. Jx Dâ◊fi~°∞x Ü«∞O Œ∞ Éè’HõÎ $ «fi=Ú x¿+kèOzi. WK«@Éèí∞lOK«∞@ J`«Î $`«fi=Ú J#QÍ ã¨OǨ~° Hõ~°Î $`«fi=Ú ^•xx x¿+kèOK«ÖË^Œ∞. ã¨OǨ~° Hõ~°Î $`«fi=Ú Jxfl"Õ •O «=ÚÅÖ’ „Ѩã≤ Œú"Õ∞.

40. J`åÎ K«~åK«~° „QÆǨÏ}Ï ü (1.2.9)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : Éèí∞lOK«∞"å_»∞ J#QÍ ã¨OǨ~°Hõ~°Î. Ѩ~°=∂`«‡ÜÕ∞ ÖÏHõΔ}˜Hõ=ÚQÆ ™ê÷=~° [OQÆ=ÚÅ#∞ã¨OǨÏiOK«∞"å_»∞ Jx K≥ѨC@ =Å# ã¨~°fi ã¨OǨ~° Hõ~°Î $ «fi=Ú Ñ¨~°=∂ «‡Ü«∞O ≥ XѨC#∞. r=Ùx Ü«∞O Œ∞JyflÜ«∞O Œ∞ HÍ Œ∞. Éè’HõÎ (Éèí∞lOK«∞"å_»∞) WK«@ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞, ™ê÷=~° [OQÆ=ÚÅ#∞ Éèí∞lOK«∞"å_»∞ J#∞@

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

54

=Å# Éèí∞lOK«∞"å_»∞ J#QÍ ã¨OǨ~°Hõ~°Î. ã¨OѨÓ~°‚ K«~åK«~° [QÆ «∞Î#∞ Ѩ~°=∂ «‡Hõ#fl aè#fl=∞~Ú# "åÔ~=~°∞ã¨OǨÏiOK«*ÏÅ~°∞. ã¨OѨÓ~°‚ ã¨O™ê~°=Ú „ÉÏǨχ} HõΔ„uÜ«ÚÅ •fi~å LѨÅHΔ «"≥∞ÿ#k. •xx ã¨OǨÏiOK«∞"å_»∞Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ HÍx U Õ=^•#=ÙÅ ^•fi~å ã¨OÉèí==Ú QÍ Œ∞. JO Œix ã¨OǨÏiOK«∞ =∞$ «∞º Õ= « "åxH˜LѨ¿ãK«#=Ú (‰õÄ~° ÖËHõ T~°QÍÜ«∞) Jx K≥ѨC@ =Å# ã¨OѨÓ~°‚ „áê}∞Å∞ J#fl ™ê÷hÜ«ÚÅ∞ QÍ# ã¨OѨÓ~°‚[QÆ «∞Î#∞ ÅÜ«∞=Ú KÕÜ«Ú"å_»∞ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞. =∞i ''J#â◊fl<£ J<Àº JaèKåHõju—— J#QÍ XHõ ѨHΔ Éè’HÍÎÔ~O_»=k ^•xx „ѨHÍtOѨKÕÜ«Ú#x K≥Ñ≤Ê#O Œ∞=Å¡ =ÚO_»Hõ „â◊√uÖ’, Ѩ~°=∂ «‡ Éèí∞lOK«∞"å_»∞ J#∞@ã¨iQÍ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ÃÑ· =ÚO_»Hõ „â◊√uÖ’ Ѩ~°=∂ «‡Ü«∞O Œ∞ Hõ~°‡Ñ¶Å Éè’HõÎ $ « ==Ú x¿+kèOzˆ~ HÍxqHÍ~°~°∂Ѩ"≥∞ÿ# ã¨OǨ~°=Ú#∞ x+¨GkèOK«ÖË Œ∞. JO Œ∞=Å¡ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ ''J`åΗ— ã¨OǨ~°Hõ~åÎ.

41. „ѨHõ~°}ÏK«Û (1.2.10)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : Hõ~î° „â◊√uÖ’ Ѩ~°=∂ «‡ „ѨHõ~°} „Ѩã¨OQÆ=Ú =Å¡ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ J`åÎ ã¨∂„ «=ÚÖ’x 'K«—HÍ~°=Ú ^•fi~å ''Hõ W`å÷ "Õ Œ Ü«∞„ « ã¨ó—— ''"åxx Z=~°∞ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞—— Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ ã¨OǨ~°Hõ~°Î "ÕÔ~=~°∞QÍ Œ∞. ''# *ÏÜ«∞ Õ „q∞Ü«∞ Õ "å qѨtÛ ü——. ''K≥· «#º P «‡#∞ J#∞ÉèíqOK«∞ *Ï˝xH˜ Kå=٠ѨÙ@∞ìHõÅ∞ ÖË=Ù—— (Hõ~î°.1.2.18) Jq Ѩ~°=∂ «‡ „Ѩã¨OQÆ=Ú „ѨHõ$ « q+¨Ü«∞ „ѨHõ~°}=Ú. ã¨∂„ «=ÚÖ’x K«HÍ~°=Ú ^•fi~å "åxxZ=~°∞ ≥eã≤H˘#QÆÅ~°∞ J#∞ „â◊√uÖ’x „QÆÇ≤ÏOzi. Ѩ~°=∂ «‡#∞ ≥Å∞ã¨∞H˘#∞@ KåÅ Hõ+ì=Ú J#∞ J™ê è•~°}¿ÇÏ «∞=Ù QÆ∂_» Ѩ~°=∂ «‡<Õ J`åÎ J#∞K«∞#flk.

14. QÆ∞ǨkäHõ~°}=Ú

ã¨OQÆu : ѨÓ~åfikèHõ~°}=ÚÖ’ „ÉÏǨχ} HõΔ„uÜ«ÚÅ ã¨g∞Ѩ=Ú# =∞$ «∞ºÑ¨ Œ=ÚÅ∞O_»∞@ =Å# ã¨OѨÓ~°‚[QÆ «∞Î Jx «º=∞x K≥Ñ≤Ê •xx ã¨OǨÏiOK«∞"å_»∞ Ѩ~°=∂ «‡Ü«∞xi. J>Ë¡ WK«@ 'Ѩ| ü— â◊|Ì=Ú#‰õΩ ã¨g∞Ѩ=Ú#'QÆ∞Ǩ— „Ѩ"Õâ◊ â◊|Ì=Ú QÆÅ Œ∞. QÆ∞Ǩ „Ѩ"Õâ◊ â◊|Ì=Ú QÆÅ Œ∞. QÆ∞Ǩ „Ѩ"Õâ◊‰õΩÅ∞ |∞kú r=ÙÅx ѨÓ~°fi ѨHõΔ=ÚKÕã≤#O Œ∞# D JkèHõ~°}=Ú "≥Ú ŒÖ·#k. WK«@ Œ$ëêìO « ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : '|∞∞ «O Ñ≤|O`Ò ã¨∞Hõ$ «ã¨º Ö’ˆH QÆ∞ǨO „Ѩuëœì Ѩ~°"Õ∞ Ѩ~åˆ~÷—— Hõ~°‡ ѶÅ=Ú##∞ÉèíqOK«∞K«∞ǨÏ$ ŒÜ«∂HÍâ◊ QÆ∞ǨÏÜ«∞O Œ∞ h_», ZO_»=Öˇ Ѩ~°ã¨Ê~° aè#fl ã¨fiÉèÏ==Ú`À W~°∞=Ù~°∞ Hõ~°‡ QÀK«~°∞Ö· L<åfl~°∞. (Hõ~î°1.3.1) J#∞ „â◊√u qKå~°}©Ü«∞ q+¨Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : D „â◊√uÖ’ QÆ∞ǨÏÖ’ „Ѩ"ÕtOz# "å~°∞ |∞kú r=ÙÖÏ? ÖËHõ r"å «‡ Ѩ~°=∂ «‡ÖÏ Jxã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

ÑÓ~°fiÑHõΔ=Ú : ZO_» h_»Å =ÖË aè#fl ÅHõΔ}=ÚÅ∞ QÆÅ [_» |∞kú K≥· «#º r"å «‡ÜÕ∞ QÆ∞ÇÏÖ’ „Ñ"ÕtOKå~°xK≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞.

ã≤ •úO «=Ú : r"å «‡ Ѩ~°=∂ «‡Å<Õ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#∞. ''Ñ≤|O`Ò—— J#∞ kfi=K«# „ѨÜ≥∂QÆ=Ú =Å# XHõ_»∞

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

55

r=K≥· «#º"≥∞ÿ# "Õ~˘Hõ_»∞ Dâ◊fi~° K≥· «#º=∞#∞@ÜÕ∞ Lz «=Ú. Ѩ~°=∂ «‡ ǨÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’ „ѨHõ@=∞QÆ∞#∞ QÆ#∞HõǨÏ$^ŒÜ«∞ã¨÷=∞xi. Láêkè =Å¡ r"Õâ◊fi=Ú qÅHõΔ}=Ú K≥ѨC@ ã¨OÉèí==Ú. ã¨~°fi "åºÑ¨Hõ „|Ǩχ#∞™êHΔÍ « iOK«∞H˘#∞@‰õΩ Õâ◊ qâı+¨=Ú K≥ѨC@ q~°∞ Œú=Ú QÍ Œ∞. QÍ# QÆ∞ǨÏÖ’ „Ѩ"ÕtOz# "å~°∞ r"Õâ◊fi~°∞Å∞.

"≥·.<åº.=∂.43.5 QÆ∞ǨO „Ѩqëœì nè[<Ò r"Õâ∫"å ǨÏ$kã≤÷`åIKèåÜ«∂ «áê Yº Œ$ëêì<åÎ £ nè*∫<Ò ™ÈÎ qÅHõΔ}∫II

''|∞∞ «O Ñ≤ |<ÒΗ— D „â◊√uÖ’ K≥Ñ≤Ê# „Ѩ"Õâ◊Hõ~°ÎÅ∞ |∞kú =∞iÜ«Ú r=Ù_®? ÖËHõ r=Ù_»∞ =∞iÜ«ÚѨ~°"Õ∞â◊fi~°∞_®? ǨÏ$ ŒÜ«∞=ÚÖ’ #∞<åfl~°x K≥Ñ≤Êi. ZO_» h_» Œ$ëêìO «=ÚQÍ K≥ѨÊ|_»∞@ =Å¡ „Ѩ"Õâ◊Hõ~°ÎÅ∞qÅHõΔ}"≥∞ÿ# |∞kú =∞iÜ«Ú r=Ù_»∞.

"≥·.<åº.=∂.44.6 Ñ≤|<åÎqu K≥·`«#º^ŒfiÜ«∞O r"Õâ◊fi~“ `«`«óIǨÏ$ ü ™ê÷#=ÚѨÅÉ·úº ™êû ≥· fi ÅHõΔ}º=Úáêkè «óII

''Ñ≤|<ÒΗ— J#flKÀ@ kfi=K«#=Ú `≥eÜ«ÚK«∞#flk. JO^Œ∞=Å¡ Ô~O_»∞ K≥·`«#º=ÚÖË HÍ#, „Ѩ"Õâ◊Hõ~°ÎÅ∞r"Õâ◊fi~°∞Å∞. ǨÏ$ ŒÜ«∞ ™ê÷#=Ú Láêã¨# H˘~°‰õΩ K≥Ñ≤Êi. r=Ù_»∞ ™Èáêkè‰õΩ_»∞ QÍ# KèåÜ«∞ =O\˜ "å_»∞.=∞iÜ«Ú Dâ◊fi~°∞_»∞ x~°∞áêkè‰õΩ_»∞ QÍ# ZO_» =O\˜ "å_»∞. D „ѨHÍ~°=Ú W ŒÌiÖ’ "≥·ÅHõΔ}º=Ú QÆÅ Œ∞.

=¸_»= Hõ~î°=e¡Ö’ "≥Ú ŒÅ∞Ö’ q#=K«∞ÛK«∞#flk. ''|∞∞`Ò Ñ≤|<ÒÎ ã¨∞Hõ$ «ã¨fiÖ’ˆH0 QÆ∞ǨO „Ѩq뜪 Ѩ~°"Õ∞Ñ~å~÷I KèåÜ«∞ «áœ „|Çχ q^À = ŒxÎ Ñ*ÏQÆflÜ≥∂ ÜÕ∞K« „u<åzH`åóII J=â◊º Éè’HõÎ=º=∞QÆ∞ Hõ~°‡Ñ¶Å=∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞ã~Àfi «Î=∞O|∞#∞ Ñ~° « «fi=Ú#‰õΩ x"åã#O|∞#∞ JQÆ∞ ÇÏ$ ŒÜ«∞=Ú# PHÍâ◊=Ú#∞ QÆ∞ÇÏÜ«∞O Œ∞ xÅz h_»Ü«ÚZO_»Ü«Ú#∞ =Ö Ñ~°ãÊ~° aè#fl ãfiÉèÏ==Ú`À W~°∞=Ù~°∞ Hõ~°‡ QÀK«~°∞Ö·Ü«Ú<åfl~°∞. D q+Ü«∞=Ú#∞ „|Çχ"Õ «ÎÅ∞#∞Hõ~°‡ Ѩ~å~Ú#∞Å∞ <åzˆH`åyfl K«Ü«∞#=Ú KÕã≤# "å~°∞ QÆ∂_» K≥ÃÑÊ Œ~°∞. ã¨∞Hõ$ « Hõ~°‡Ñ¶Å~°∂Ѩ"≥∞ÿ# „ÉÏǨχ}Ïkâ◊s~°=ÚÅ∞ Ѩ~°„|Ǩχ LѨÅaÌ H˘~°‰õΩ, Jq *Ï˝<åkèHÍ~° HÍ~°}"≥∞ÿ# â◊=∂ Œ∞Å`À ‰õÄ_»∞H˘x#q. J@∞=O\˜â◊s~° =∞ 茺֒ #∞#fl ǨÏ$ ŒÜ«∞ QÆ∞ǨÏÜ«∞O Œ∞ „Ѩ"ÕtOzi. ÖËHõ |∞∞ «=∞#QÍ Hõ~°‡ ѶÅ=∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞ ZO_»h_»Å=Ö q~°∞ Œú ãfiÉèÏ==Ú QÆÅ"å~°∞ ÇÏ$ ŒQÆ∞ÇÏÖ’ „Ñ"ÕtOzi. P „Ñ"ÕtOz# "å~°∞ |∞kú r=ÙÖÏ ÖËHõ r"Õâ◊fi~°∞ÖÏ?Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

|∞kú r=ÙÅx ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú. g~°∞ QÆ∞ǨÏÜ«∞O Œ∞ „Ѩ"ÕtOK«QÆÅ~°∞. ZO_» h_»Å∞ÖÏQÆ giÖ’ [_»KÕ «#=ÚÅ∞ J#∞ "≥·ÅHõΔ}º=Ú ‰õÄ_» QÆÅ Œ∞.

ã¨=∂ è•#=Ú : 'Ñ≤|<ÒΗ J#∞ kfi=K«# qÉèíHÎ „ѨÜ≥∂QÆ=Ú ^•fi~å W ŒÌ~°∂ K≥· «#º=O «∞ÖË#x „ѨfuJQÆ∞K«∞#flk. JO Œ∞=Å¡ K≥· «#º=ÚÖ·# r"Õâ◊fi~°∞eK«@ „Ѩ"ÕtOzi. ã¨~°fi "åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ# Dâ◊fi~°∞x LѨÅaÌ H˘~°‰õΩǨÏ$ ŒÜ«∞ ™ê÷#=Ú =i‚Ozi. W ŒÌ~°∂ K≥· «#º=O «∞Ö·##∞ ™ÈáêkèHõ x~°∞áêkèHõ=ÚÅ •fi~å "≥·ÅHõΔ º}º=Ú HõÅ Œ∞.

42. QÆ∞ǨO „Ѩqëêì "å`å‡<ÒÇ≤Ï « ŒÌâ◊~°‡<å ü (1–2–11)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : '|∞∞ «O Ñ≤|<ÒΗ J#∞ =∞O„ «=ÚÖ’ r= Ѩ~°=∂ «‡ÖË QÆ∞ǨÏÜ«∞O Œ∞ „Ѩ"ÕtOzi. WK«@

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

56

ã¨OYº q#|_»∞@ =Å# Ô~O_»=k =¸_»=k Jx K≥Ñ≤Ê@#∞¡ ^•xH˜ ã¨*ÏfÜ«∞ =ã¨∞Î=Ù#∞ „QÆÇ≤ÏOK«∞@ „Ѩâ◊ã≤Î.'Ñ≤|<ÒΗ „`åQÆ∞K«∞<åfl~°∞ Jx ã≤^Œú"≥∞ÿ# r"å`«‡`À Ѩ~°=∂`«‡ÜÕ∞ `À\˜ "å_»QÆ∞#∞. ZO^Œ∞ÅHõ#QÍ W^ŒÌ~°∂K≥· «#º=O «∞Å∞. |∞kú [_»=Ú QÆ#∞Hõ `À\˜k QÍÖË Œ∞.

r= Ѩ~°=∂ «‡Å<Õ WK«@ „QÆÇ≤ÏOK«=ÅÜ«Ú#∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ ''P «‡<Ò—— J#∞@ =Å# K≥· «#º=ÚÅ<Õ„QÆÇ≤ÏOK«=ÅÜ«Ú#∞. ''|∞∞`Ò Ñ≤|<ÒΗ Jx ѶŠLѨÉè’QÆ=Ú r"å «‡‰õΩ q#|_»∞K«∞#flk. HÍ# Ô~O_»=k QÆ∂_»P «‡ÜÕ∞ J#∞@ÜÕ∞ <åºÜ«∞=Ú. ã¨OYº qx#ѨC_»∞ Ô~O_»=k QÆ∂_» ã¨=∂# ã¨fiÉèÏ==ÚÖ·#"Õ Jx „QÆÇ≤ÏOK«∞@Ö’Hõ „Ѩã≤ Œú=Ú. D Z Œ∞Ì [ «#∞ ≥=Ú‡ Jx# Ô~O_»= Z Œ∞Ì#∞ ≥K«∞Û#∞ QÍx QÆ∞é]=Ú<À =∞x+≤x fã¨∞‰õΩx~å~°∞. Hõ~°‡ ѶŠÉè’QÆ=Ú =Å# xâ◊ÛÜ«∞"≥∞ÿ# r"å «‡ [ «#∞ K≥ѨC@‰õΩ Ñ¨~°=∂ «‡ÜÕ∞ Ü«ÚHÎ ã¨=∞‡ «=Ú.Ѩ~°=∂ «‡Ü«∞O Œ∞ Hõ~°‡Ñ¶Å Éè’QÆ=Ú ÖËHõáÈ~Ú##∞ Kè«„u <åºÜ«∞=Ú ^•fi~å WK«@ Ѩ~°=∂ «‡<Õ K≥Ñ≤Êi. Q˘_»∞QÆ∞QÆÅ"å~°∞ áÈ=Ù K«∞<åfl~°x# "åi`À Q˘_»∞QÆ∞ ÖËx "å~°∞ QÆ∂_» LO_»∞@<Õ Kè«„u <åºÜ«∞=∞O Œ∞~°∞. 'QÆ∞ǨÇ≤Ï «OQÆǨfiˆ~+ªO ѨÙ~å}"£∞— (Hõ~î° 1.2.12) ''Ü≥∂ "Õ Œ xÇ≤Ï «O QÆ∞Ǩܫ∂O Ѩ~°"Õ∞ "Àº=∞<£— ( ≥·.2.1) ''q+¨=∞™ê÷#=Ú ÖËHõ QÆǨÏ# ™ê÷#=ÚÖ’ #∞#fl z~°O «# ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ â◊s~° ~°∂Ѩ QÆ∞ǨÏÖ’ „Ѩ"ÕtOK≥#∞—. 'ǨÏ$ ŒÜ«∞QÆ∞ǨHÍâ◊=ÚÖ’#∞#fl Ѩ~°=∂ «‡#∞ ≥eã≤H˘#fl "å~°∞— J#fl D „â◊√ «∞ÅÖ’ Ѩ~°=∂ «‡ |∞kú ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# QÆ∞ǨÏÖ’L<åfl_»x K≥ѨC@ =Å# WK«@ QÆ∂_» 'QÆ∞Ǩ Ç≤Ï « «fi Œ~°≈#=Ú— QÆ∞ǨÏÖ’ L<åfl_»x K≥Ñ≤Ê# q~°∞ Œú=Ú QÍ Œ∞.Ѩ~°=∂ «‡ ã¨~°fi "åºÑ¨‰õΩ_≥·##∞ LѨÅaÌ H˘~°‰õΩ Õâ◊ qâı+¨=Ú K≥Ñ≤Ê# q~°∞ Œú=Ú QÍ Œ∞ JO Œ∞=Å¡ r=Ѩ~°=∂ «‡ÖËQÆ∞ǨÏÖ’ „Ѩ"ÕtOz~°#∞@ Lz «"Õ∞.

43. qâı+¨}ÏK«Û (1.2.12)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : r=Ѩ~°=∂ «‡Å#∞ QÆ=∞# Hõ~°Î QÆO «=º=ÚQÆ#∞ =∞## Hõ~°Î =∞O «=º=ÚQÆ#∞ „â◊√ «∞ÅÖ’qâı+¨}=Ú K≥Ñ≤Êi. ã¨∂„ «=ÚÖ’ #∞#fl 'K«— HÍ~°=Ú Ñ¨~°=∂ «‡ „ѨHõ~°}=Ú ã¨∂zOK«∞K«∞#flk. ã¨∂„ «"åºYº r=Ѩ~°=∂ «‡ÖË QÆ∞ǨÏÖ’ „Ѩ"ÕtOzi. ZO Œ∞‰õΩ? ''P`å‡#O ~°kä#O qkèú, â◊s~°O ~° èŒ"Õ∞= «∞—— (Hõ~î° 1.3.3)

''™È J èŒfi#ó Ñ~°=∂áÈflu «kfiëÈ‚ Ñ~°=∞O Ñ ŒO—— (Hõ~î° 1.39) ''J 䕺 «‡ Ü≥∂QÍkèQÆ"Õ∞# Õ=O =∞`åfinè~ÀǨÏ~°¬ â’H“ [Ǩu—— (Hõ~î° 1.2.12)

''P «‡#∞ ~° äŒ ™êfiq∞QÆ#∞ â◊s~°=Ú ~° äŒ=ÚQÆ#∞ ≥eã≤H˘#∞=Ú——. ''P ™ê 茉õΩ_»∞ =∂~°æ J= èŒ∞Å#∞ ^•\˜q+μ‚=Ù Ü≥ÚHõ Ñ~°=∞ è•=∞=Ú#∞ KÕ~°∞#∞. J#QÍ r=Ù_»∞ WO„kÜ«∂ Œ∞Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOK«∞<Õx Ñ~°„|Çχ ~°∂Ñ=∞QÆ∞™ê÷#=Ú#∞ á⁄O Œ∞#∞.''

''ã¨fi„ѨHÍâ◊~°∂ѨÙx "Õ •O « *Ï˝#=ÚKÕ <≥iOy# è≥·~°ºâße ǨÏ~°¬ â’Hõ=ÚÅ#∞ á⁄O Œ_»∞.—— ÃÑ· „â◊√ «∞ÅÖ’r=Ùx KÕ~°∞"å_»∞QÆ#∞ Ѩ~°=∂ «‡#∞ QÆO «=º~°∂Ѩ=ÚQÆ#∞ =∞iÜ«Ú r=Ùx =∞##∞ KÕÜ«Ú"åxQÆ#∞ Ѩ~°=∂ «‡#∞=∞## Ü≥∂Qƺ=ÚQÆ#∞ ã¨Ê+ì ÉèË Œ=Ú K≥Ñ≤Êi. ã¨∂„ «=ÚÖ’#∞#fl 'K«— Kå~°=Ú ^•fi~å Ѩ~°=∂ «‡ „Ѩã¨OQÆ=Ú#_»∞K«∞K«∞#fl Œx K≥Ñ≤Êi. JO Œ∞=Å# WK«@ r= Ѩ~°=∂ «‡Å<Õ „QÆÇ≤ÏOK«∞=ÅÜ«Ú#∞.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

57

15. JO`«~åkäHõ~°}=Ú (13–17)

ã¨OQÆu : ѨÓ~åfikäHõ~°}=ÚÖ’ 'Ñ≤|<ÒΗ J#∞ Ѩ Œ=Ú •fi~å kfi «fi ã¨OYº q#|_»∞@KÕ K≥· «#º=O «=ÚÖ·#r= Ѩ~°=∂ «‡ÖË |∞kú ~°∂Ѩ QÆ∞ǨÏÜ«∞O Œ∞ „Ѩ"ÕtOz~°xi. J>Ë¡ WK«@ „â◊√uÖ’ "≥Ú Œ@ Œ$â◊º Õ JxÜ«Ú,PYiÖ’ J=∞$ « åfik QÆ∞}=ÚÅ∞ K≥Ñ≤Ê##∞, „Ѩ «ºHõΔ Hõ äŒ#=Ú ^•fi~å <Õ„ «=ÚÖ’ „ѨuaOaOK«∞@ =Å##∞,PYi „â◊√ux ã¨∞ÎuѨ~°=ÚQÍ K≥ѨÊ=ÅÜ«Ú#x Œ$ëêìO « ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : KèåO^ÀQÀfiѨx+¨ «∞ÎÖ’x LѨHÀâ◊Å q ŒºÖ’ ''Ü«∞ UëÈ JHΔ}© ѨÙ~°∞ëÈ Œ$â◊º Õ U+¨ P`å‡WuǨϟ"åK« U « £ J=∞$ «=∞ÉèíÜ«∞"Õ∞ « £ „|¿Çχu—— (4.15.1) #∞#fl D „â◊√u qKå~°}©Ü«∞ q+¨Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : HõO\˜ Ü«∞O Œ∞ „Ѩã≤ Œú=ÚQÍ HÍ#=K«∞ÛK«∞#fl „ѨuaO| ѨÙ~°∞+¨μx ÖËHõ KèåÜ«∂ѨÙ~°∞+¨μxQÆ∂iÛ K≥Ñ≤Ê~åÖËHõ „|Ǩχ#∞ QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê~å? Jx ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.

ѨÓ~°fiѨHõΔ=Ú : P è•~°=Ú =∞iÜ«Ú ' Œ$â◊º ≥— J#∞ „H˜Ü«∞ K≥Ñ≤Ê#O Œ∞=Å# Dâ◊fi~°∞x =ke KèåÜ«∂r"å «‡Å∞ ÖËHõ Õ"å «‡ D =¸_çO\˜Ö’ XHõ_»∞ JHΔã÷ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞.

ã≤ •úO «=Ú : ''HõO „|Çχ YO „|Çχ—— ã∞Y ãfi~°∂Ñ=Ú „|Çχ=Ú. PHÍâ◊=Ú=Ö "åºÑHõ « «fi=Ú „|Çχ=Ú.D q èŒ=ÚQÍ "≥Ú Œ@ LѨ ÕtOz# „|Ǩχ=Ú<Õ <Õ„ «=ÚÖ’ #∞<åfl_»x K≥ѨCK«∞ "å=∞h «fiO HÍ=∞„áêѨHõ «fi=Ú"≥Ú ŒÅQÆ∞ QÆ∞}=ÚÅ`À Láê㨺=∞x K≥ѨÊ|_ç#k. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x =ke h=Ù K≥Ñ≤Ê# q∞ye# =¸_çO\˜Ö’J=∞$ « åfik èŒ~°‡=ÚÅ∞ ÖË=Ù. JO Œ∞=Å¡ Ѩ~°=∂ Õ‡ JHΔã÷ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞.

"≥·.<åº.=∂.45.7 KèåÜ«∂ r"Ò ^Õ=`Õâ∫ "å™ê Ü≥∂HΔ}˜ Œ$â◊º ÕIP è•~° Œ$â◊º`ÀˆHÎ âß Œ<Õº+¨μ „u+¨μ Hõâ◊Û#II

'Ü«∞ UëÈ JHΔ}˜ ѨÙ~°∞ëÈ Œ$â◊º Õ— J#∞ „â◊√uÖ’ „Ѩuáêk « ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ KèåÜ«∂`å‡ ÖËHõ r=Ù_® ÖËHõ Õ=`åÖËHõ Ñ~°=∂`å‡? P ÑÙ~°∞+μx <Õ„ «~°∂Ñ P è•~°=Ú K≥ÑÊ|_ç#k. =∞iÜ«Ú "åxx Œ$â◊º=∞xi. HÍ# Ñ~°=∂ «‡Hõ#flaè#fl"≥∞ÿ# =ÚQÆ∞æiÖ’ XHõix KèåÜ«∂ «‡ Jx K≥ѨÊ=K«∞Û#∞.

"≥·.<åº.=∂.46.8 HõO YO „|Ǩχܫ∞^Œ∞HõÎO „áêQ∑ `«^Õ "åH˜Δ }∞ºáêã¨`ÕI"å=∞h`åfik <å<Õº+¨μ <å=∞$ « åfik ã¨OÉèí=óII

HõO „|Ǩχ=∞x ѨÓ~°fi "åHõº=ÚÖ’ K≥Ñ≤Ê# „|Ǩχ<Õ „Ѩã¨∞Î « "åHõº=ÚÖ’ Jxfl ѶÅ=ÚÅxK«∞Û "å=∞h «fiQÆ∞}=ÚÅ`À Láêã≤OK«=∞xi. KèåÜ«∂`å‡ Jx =¸_çO\˜Ö’ J=∞$ « åfik èŒ~°‡=ÚÅ∞ ã¨OÉèí==Ú QÍ=Ù. HÍ=Ù#"å\˜ P Õâ◊=Ú WK«@ ÖË Œ∞.

KèåOQÀQƺ K« «∞~å÷ 蕺ܫ∞=Ú #O Œ∞ LѨHÀâ◊Å q ŒºÖ’x "åHõº=Ú q+¨μº_≥·# LѨHÀâ◊Å∞xH˜ QÆ∞~°∞"≥·#㨠«ºHÍ=Ú_»∞ K≥Ñ≤Ê# "åHõºq∞k. Ü«∞ UëÈ JHõΔ}˜ ѨÙ~°∞ëÈ Œ$â◊º Õ. U+¨ P Õ‡u Ǩϟ"åK« U « Œ=∞$ « =∞ÉèíÜ«∞"Õ∞« £ „|Ǩχ (KèåO. 4.25) HõO\˜Ü«∞O Œ∞ ã¨~°fiÖ’Hõ „Ѩã≤kú_≥· HÍ#=K«∞Û Ñ¨Ù~°∞+¨μ_≥=_»∞ QÆÅ_À J «_Õ P «‡. =∞##

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

58

~°Ç≤Ï`«∞_»∞. J`«_Õ <åâ◊â◊¥#∞º_»QÆ∞@KÕ ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞_»∞. J`«_Õ „|Ǩχ=Ú. WK«@ <åÅ∞QÆ∞ „ѨHÍ~°=ÚÅ∞QÍã¨Oâ◊Ü«∞=Ú. ''JHõΔ}˜ ã¨~fi Œ$â◊º=∂<å KèåÜ«∂—— Hõ#∞flÅÖ’ JO Œ~°∂ K«∂K«∞ KèåÜ«∂ ѨÙ~°∞+¨μ_»x K≥ѨÊ=K«∞Û#∞.Hõ#∞flÅ P è•~°=Ú, Œ$â◊º «fi=Ú K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. ~°∂Ѩ=Ú K«∂K«∞ ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ P r=Ù_»∞ Hõ#∞flÅÖ’ LO_»∞@=Å#, J#fiÜ«∞ =ºuˆ~Hõ=ÚÅ ^•fi~å ~°∂Ѩ=Ú K«∂K«∞@ =Å# r=Ù_»∞ J#=K«∞Û#∞. ÖËHõ Õ= « J#=K«∞Û#∞.''Pk «∞º_»∞ Hõ#∞flÅÖ’ Œ$+≤ì ~°∂Ѩ=ÚÖ’ „Ѩ"ÕtOK≥#∞—— Jxi QÆ#∞Hõ. Z@∞Å K«∂z##∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ QÍ_»∞.KèåÜ«∂ r= Õ= «ÅÖ’ Z=~À XHõ~°∞ J#=K«∞Û#∞. D ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú#‰õΩ ã¨=∂ è•#=Ú ''HõO „|Ǩχ YO„|Ǩχ—— „|Ǩχ P#O Œ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú PHÍâ◊=Ú =Öˇ ѨiѨÓ~°‚=∞x ѨÓ~°fi "åHõº=ÚÖ’ K≥Ñ≤Êi. ^•x<Õ ''Ü«∞ UëÈJHΔ}˜—— Jx „ѨHõ$ « "åK«Hõ"≥∞ÿ# ' « ü— â◊|Ì=Ú`À K≥Ñ≤Ê, K«‰õΔΩ=ÙÅÖ’ Láê㨺=Ú#∞ LѨ ÕtOz, "å=∞h «fiÉèÏ=∞g «fi, ã¨OÜ«∞ £ "å=∞ «fi QÆ∞}=ÚÅ#∞ Láêã¨# H˘~°‰õΩ K≥Ñ≤Êi. "å=∞h «fi=∞#QÍ HÍ=∞=ÚÅ#∞ „áêÑ≤ÎOѨ*ËÜ«Ú#k. ÉèÏ=∞h «fi=∞#QÍ [QÆ «∞Î#∞ „ѨHÍtOѨ*ËÜ«Ú#k. ã¨OÜ«∞ £ "å~°∞ h «fi=∞#QÍ Jhfl HÍ=∞#Å#∞á⁄Ok#"å_»x J~°ú=Ú. D QÆ∞}=ÚÅÖ’ Láêã# KÕÜ«Ú „|Çχ=Ú ™ÈáêkèHõ=∞QÆ∞@ =Å# K«‰õΔΩ=ÙÅ#∞ P è•~°=∞xK≥ѨC@, K«∂K«∞K«∞<åfl_»x K≥ѨC@ âßG Œ$+≤ì À q~À èŒ=ÚQÍ Œ∞. KèåÜ«∂ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ r=Ù_»∞ Õ= «ÅÜ«∞O Œ∞J=∞$ « «fi=Ú =∞iÜ«Ú JÉèíÜ«∞ «fi=Ú J#∞QÆ∞}=ÚÅ∞ ãOÉèí==ÚÅ∞ QÍ=Ù. JO Œ∞=Å¡ WK«@ Dâ◊fi~°∞_Õ Láêã∞º_»∞.

44. J#Î~° LѨѨ ÕÎó (1.2.13)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : JHΔã÷ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞. WK«@ K≥Ñ≤Ê# P «‡`åfi =∞$ « åfi ÉèíÜ«∞`åfik èŒ~°‡=ÚÅ∞Ѩ~°=∂ «‡Ü«∞O Õ Ü«ÚHÎ Ü«ÚHõÎ=ÚÅ∞ KèåÜ«∂`å‡ Œ∞ÅO Œ∞ HÍ Œ∞.

''Hõ#∞flŠ֒ѨÅÖ’ #∞#fl ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ Ü«ÚHÎÜ«ÚHõÎ=Ú QÆ#∞Hõ. P «‡ «fi=Ú,J=∞$ « «fi=Ú, JÉèíÜ«∞ «fi=Ú "≥Ú ŒÅ∞QÍ QÆÅ èŒ~°‡=ÚÅ∞ Ѩ~°=∂ «‡Ü«∞O ≥ XѨC#∞. JK«@ F âıfi «H`å! P P «‡L#flk J Õ h=Ù. ''㨠P «‡ « «fi=∞ã≤—— J#∞ „â◊√u ^•fi~å P «‡ «fi =ÚYº=ÚQÍ Ñ¨~°=∂ «‡Ü«∞O Õ Ü«ÚHõÎ=Ú.J=∞$ « «fi=Ú, JÉèíÜ«∞ «fi=Ú J<ÕHõ=∂~°∞¡ „â◊√uÖ’ q#=K«∞ÛK«∞#flk. =∞i Hõ#∞flÅÖ’x ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ J#∞#k ã¨~°fi^À+¨ ~°Ç≤Ï « ™ê÷#=Ú QÆ#∞Hõ LѨ ÕtOzi. ''U «O ã¨=∞º^•fi=∞ W`åfi K«HõΔ Õ—— ''U «O Ç≤Ï ã¨~åfi}˜ "å=∂#ºaèã¨OÜ«∞xΗ— (KèåO. 4.15.2)

"åxx ã¨OÜ«∞^•fi=∞ Jx JO Œ∞~°∞. J#QÍ Hõ~°‡Å‰õΩ Lz « Hõ~°‡Ñ¶Å=ÚÅ∞ ѨÙ\ìOK«∞@ =∞iÜ«ÚHõ~°‡Ñ¶Å=ÚÅ∞ JO Œ*ËÜ«Ú@. (KèåO. 4–15. 2,3) D ÃÑ· „â◊√ «∞ÅÖ’ xˆ~ÌtOz# ã¨iÜ«∞^•fi=∂k QÆ∞}=ÚÅ∞Ѩ~°=∂ «‡ Ü«∞O Õ Ü«ÚHõÎ=ÚÅ∞. Õ~˘Hõ KÀ@ QÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡ Hõ#∞flÅÖ’ L#fl ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~°=∂ Õ‡.

45. ™ê÷<åk =ºÑ¨ ÕâßK«Û (1.2.14)

ã∂„`å~°ú=Ú : ''Ü«∞ó K«‰õΔΩ+≤ u+ª<£—— Z=~°∞ Hõ#∞flÅ`À LO_ç# ' «™êºku— "åxH 'L ü— <å=∞=Ú. ''Ç≤Ï~°}ºã‡„â◊√ó— "åxH˜ „ѨHÍâ◊=O «"≥∞ÿ# g∞ã¨=Ú HõÅ Œ∞. D „ѨHÍ~°=Ú „â◊√ «∞ÅÖ’ ™ê÷#=Ú, <å=∞=Ú =∞iÜ«Ú ~°∂Ѩ=ÚK≥Ñ≤Êi. JO Œ∞=Å¡ Hõ#∞flÅÖ’ #∞#fl Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ Láê㨺=Ú.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

59

PHÍâ◊=Ú=Öˇ ã¨~°fi"åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂ «‡‰õΩ Z@∞¡ Hõ#∞flÅÖ’ ™ê÷#=Ú K≥ÃÑÊ Œ~°∞? Jx# ã¨=∂ è•#=Ú.'Ü«∞ó Ѩ$kè"åºO u+ª<£— Z=_»∞ Éèí∂q∞Ö’ LO_ç Éèí∂q∞x #_çÑ≤OK«∞K«∞<åfl_À, HÍx Éèí∂ ÕqH˜ "åx *Ï˝#=Ú ÖË Œ∞."åxH˜ Éèí∂q∞ÜÕ∞ â◊s~°=Ú. Éèí∂q∞x xÜ«∞q∞OK«∞"å_»∞. "å_Õ h P «‡, JO «~åºq∞ J=∞$ «∞_»∞ (|$.3.7.3) D"åHõº=Ú •fi~å Ѩ$kä"åºk ™ê÷#=ÚÅÖ’ P Ѩ~°=∂ «‡ xˆ~ÌtOѨ|_ç<å_»∞. 'Ü«∞ó K«‰õΔΩ+≤ u+ì<£— Z=_»∞ <Õ„ «=ÚÖ’ã≤÷ «∞_À, <Õ„ «=Ú֒ѨŠ#∞<åfl_À, Z=xx <Õ„ «=Ú ≥Å∞ã¨∞H˘#ÖË À, <Õ„ «"Õ∞ "åxH˜ â◊s~°"≥∞ÿ Ü«Ú#fl^À, "å_Õ hP «‡ JO «~åºq∞ J=∞$ «∞_»∞ Jx Hõ#∞flÅ∞ Ѩ~°=∂ «‡‰õΩ ™ê÷#=∞x K≥Ñ≤Êi. JO ÕQÍHõ '' «™Èºku <å=∞—— "åxH˜<å=∞=Ú 'L ü— Jx ‰õÄ_» K≥Ñ≤Êi. 'Ç≤Ï~°}º 㨇„â◊√ó— (KåO. 1.6.6.7) "åx ~°∂Ѩ=Ú |OQÍ~°∞=<≥fl QÆÅg∞ã¨=ÚÅ∞#fl"å_»xi. q∞ye# KÀ@¡ ™ê÷#=Ú, <å=∞=Ú, ~°∂Ѩ=ÚÅ∞ Láêã¨# H˘~°‰õΩ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ WK«@ ‰õÄ_»ã¨~°fi "åºÑ¨Hõ"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂ «‡‰õΩ JHõΔ™ê÷# xˆ~Ìâ◊=Ú LѨÅaÌ H˘~°‰õΩ K≥Ñ≤Êi. Z@¡#QÍ ™êÅ„QÍ=∞=∞O Œ∞ q+¨μ‚ Œ$+≤ìK≥Ñ≤Ê#@∞¡.

46. ã¨∞Y xtëêªaè è•<å Õ=K« (1.2.15)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : '„áê}À „|Ǩχ HõO „|Ǩχ YO „|Ǩχ— (KèåO. 4.10.5) '„áê}=Ú „|Ǩχ=Ú, ã¨∞Y=Ú„|Ǩχ=Ú, PHÍâ◊=Ú „|Ǩχ=Ú—. J#∞ LѨ„Hõ=∞ "åHõº=ÚÖ’ ã¨∞Y qt+ì"≥∞ÿ# „|Ǩχ#∞ K≥Ñ≤Êi. «~°∞"å «JH˜Δ™ê÷# ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Ѩ~°„|Ǩχ"Õ∞#x K≥Ñ≤Êi. WK«@ UHõ"åHõº x~åfiǨÏHõ"≥∞ÿ# „ѨHõ~°}=Ú eOQÆ=ÚHõ#fl|Å= «Î~°"≥∞ÿ#k. ÃÑ· KèåO^ÀQƺ"åHõº=ÚÖ’ LѨ„Hõq∞Oz# ã¨∞Yqt+ì"≥∞ÿ# „|Ǩχ=Ú<Õ WK«@ JHõΔ ™ê÷#=ÚÖ’K≥ѨC@ =Å# „ѨHõ$ « „ѨHõ~°}=Ú „|Ǩχ=Ú Õ. '„â◊√ueOQÆ "åHõº „ѨHõ~°} ™ê÷# ã¨=∂ÉèϺ<åO ã¨=∞"åÜÕ∞áê~° Ò~°ƒùźO J~°ú q„ѨHõ~å¬ ü— "≥#∞Hõ\˜ "åiHõO>ˇ =ÚO Œ∞#flq `å «Ê~°º x~°‚Ü«∞=Ú# „Ѩ|Å=ÚÅ∞. eOQÆzǨÏfl=Ú =ÚO Œ∞#flk. „ѨHõ~°}=Ú «~°∞"å «k. Hõ#∞Hõ Œ∞~°ƒÅ=∞x# •xH˜ ã¨=∂ è•#=Ú. JHõΔ ™ê÷#=Ú eOQƄѨ=∂}=Ú. „áê}=Ú „|Ǩχ=∞#∞#k „ѨHõ~°} „Ѩ=∂}=Ú. HÍx WK«@ UHõ "åHõº x~åfiǨÏHõ"≥∞ÿ# „ѨHõ~°}=ÚeOQÆ=Ú Hõ#fl |Å"≥∞ÿ#k. „ѨHõ$ « „Ѩã¨OQÆQÆ « „|Ǩχ=Ú#‰õΩ JHõΔ™ê÷#=Ú K≥Ñ≤Ê ã¨OÜ«∞^•fi=∞`åfik QÆ∞}=ÚÅ∞K≥ÑC@ =Å##∞ =∞iÜ«Ú =ÚO Œ∞ QÆ∞~°∞=Ù t+μº#‰õΩ JiÛ~åk L «Î~åÜ«∞} =∂~°æ=Ú#∞ LÑ ÕtOK«∞@ =Å##∞,D "åHõº=ÚÖ’ 'Ü«∞ó U+¨μ JHΔ}© ѨÙ~°∞ëÈ Œ$â◊º Õ— „|Ǩϟ‡Ñ¨ Õâ◊"Õ∞.

47. „â◊√`ÀѨx+¨ « QÆ «ºaè ä•<åK«Û (1.2.16)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : LѨx+¨ £ ~°Ç¨Ï㨺=ÚÅ#∞ J#∞+≤ìOK«∞ ã¨QÆ∞}Àáê㨉õΩ_»∞ áÈ=Ù Õ=Ü«∂# =∂~°æ=Ú „â◊√u㨇 $ «∞ÅÖ’ „ѨuáêkOK«|_ç#k. •x<Õ WK«@ JHΔã÷ Ѩ~°∞ëÈáê㨉õΩxH˜ K≥Ñ≤Êi. eOQÆ „Ѩ=∂}=Ú •fi~å ‰õÄ_»„|Çχ «fi=Ú K≥ÑCK«∞<åfl~°∞. eOQÆ=∞#QÍ ¿ÇÏ «∞=Ù ÖËHõ HÍ~°}=∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. „|Çχ q+Ü«∞"≥∞ÿ# ~°ÇÏãº=ÚÅ∞"Õ Œ=ÚÖ’ LѨx+¨ «∞ÎÅÖ’ "Õ •O «=ÚÖ’ K≥ѨÊ|_ç#q. J@∞=O\˜ ~°Ç¨Ï㨺"≥∞ÿ# „|Ǩχ#∞ ≥Å∞ã¨∞H˘x# "åxH˜Õ=Ü«∂# =∂~°æ=Ú#∞ „Ѩâ’flѨx+¨ «∞ÎÖ’ K≥Ñ≤Êi. 'J äÀ «Î~} «Ñ¨™ê „|Ǩχ K«~º}— („Ѩâ◊fl 1.10). „|ǨχK«~°º=Ú

=∞iÜ«Ú «Ñ¨ã¨∞û ^•fi~å L «Î~åÜ«∞} =∂~°æ=Ú# Ѩܫ∞xOz „|Ǩχ֒Hõ=Ú#∞ KÕ~°∞#∞. 㨇uÖ’ 'Jyfl~À˚u ~°Ç¨Ïâ◊√≈Hõ¡ó— (w «. 8.24) ' Õ*’aè=∂# Õ= «, *’ºu~°aè=∂# Õ= «, k<åaè=∂# Õ= «, â◊√Hõ¡Ñ¨HΔÍaè=∂# Õ= «"≥Ú ŒÅQÆ∞ Õ= «Å •fi~å L «Î~åÜ«∞} =∂~°æ=ÚÖ’ fã¨∞HÀáÈ|_ç#"å_»∞ uiy~å_»∞— Jx K≥ѨÊ|_ç#k. P QÆux

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

60

WK«@ KèåO^ÀQÀºQÆ=ÚÖ’ ''Pk`åº`ü K«O„^Œ=∞ã¨O K«O„^Œ=∞™È q^Œ∞º`«"£∞— (KèåO. 4.15.5) Jx K≥Ñ≤Êi.Pk «ºÖ’Hõ=Ú #∞O_ç K«O„ ŒÖ’Hõ=Ú#‰õΩ, JK«@ #∞O_ç q Œ∞º ü Ö’Hõ=Ú#‰õΩ PÜ«∂ Ö’HÍaè=∂# Õ= «Å∞ Pr=Ùx „|Ǩχ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ Q˘OáÈ=Ù Œ∞~°∞. D q èŒ=ÚQÍ ã¨QÆ∞}Àáê㨉õΩx „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤Î K≥ѨC@ =Å# JHΔã÷ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „|Ǩχ"Õ∞#x xâ◊ÛÜ«∞=∞QÆ∞K«∞#flk.

48. J#=ã≤÷ Õ ~°ã¨O ÉèÏ"åK«Û<Õ «~°ó (1.2.17)

ã∂„`å~°ú=Ú : Láêã‰õΩx HõO\Ö’ KèåÜ«∂ ÖËHõ „ÑuaO|=Ú Ñ_»∞#@∞¡ KÕÜ«Ú "Õ~˘Hõ ÑÙ~°∞+μ_»∞ Láêã‰õΩx=ÚO Œ∞ ‰õÄ~˘Û#∞@ Jã¨OÉèí==Ú. J=∞$ « «fi=Ú JÉèíÜ«∞ «fi=Ú "≥Ú ŒÅ∞QÍ QÆÅ QÆ∞}=ÚÅ∞ KèåÜ«∂ «‡=∞O Œ∞Jã¨OÉèí==Ú. JO Œ∞=Å¡ „|Ǩχaè#fl"≥∞ÿ# JHΔã÷ ѨÙ~°∞+¨μx LѨ ÕtOK«∞@ ÖË Œ∞.

KèåÜ«∂ «‡QÍx, r"å «‡QÍx, Õ"å «‡QÍx Hõ#∞flÅÖ’ L#fl ѨÙ~°∞+¨μ_»x# J@¡#∞@ ã¨iQÍ Œ∞. Láê㨉õΩxHõ#∞flÅÖ’ „ѨuaO|=Ú H˘~°‰õΩ ZšѨC_»∞ aO|Éèí∂ «"≥∞ÿ# "Õ~˘Hõ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ Z Œ∞~°∞QÍ #∞O_»∞@ ‰õΩ Œ~° Œ∞.nx<Õ ã¨∂„ «ã÷ ''J#=™ê÷<å ü—— J#∞ Ѩ Œ=Ú`À K≥Ñ≤Êi. J=∞$ « åfik QÆ∞}=ÚÅ∞ KèåÜ«∂ «‡#O Œ∞ LO_»∞@Jã¨OÉèí==Ú. nx<Õ ã¨∂„ «=ÚÖ’ Jã¨OÉèí"å £ Jx K≥Ñ≤Êi. J>Ë¡ r"å «‡ Ü«∞O Œ∞ J=∞$ « åfik QÆ∞}=ÚÅ∞Jã¨OÉèí==Ú. Õ"å «‡#∞ QÆ∂_» ã‘fiHõiOK«ÖË=Ú "å~°∞ |Ç≤Ï~°∞‡Y∞_»∞ – ''U~å„QÆ∂Ѩ åfi ü—. JO ÕQÍHõ Õ= «ÅL «ÊuÎ ÅÜ«∞=ÚÅ∞ K≥ѨÊ|_ç#q. Õ= «Å J=∞~° «fi=Ú z~°HÍÅ=Ú ã¨fi~°æ=ÚÖ’ LO Œ∞~°∞ QÆ#∞Hõ K≥Ñ≤Êi. "åiSâ◊fi~°º=Ú Ñ~°"Õ∞â◊fi~å èŒ#=Ú ãfi «O„ «=Ú QÍ Œ∞, ™êfiÉèÏqHõ=Ú QÍ Œ∞. JO Œ∞ =Å¡ JHΔã÷ ÑÙ~°∞+μ_»∞ Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»<Õ„QÆÇ≤ÏOK«=ÅÜ«Ú#∞.

16. JO`«~åº=∞ºkäHõ~°}=Ú (18–20)

ã¨OQÆu : ѨÓ~°fi JkèHõ~°}=ÚÖ’ ''Ü«∞ó Ѩ$kä"åºO u+ì<£— (|$.3.7.2) J#∞ JO «~åºq∞ „ÉÏǨχ}=ÚÖ’#∞#fl 'Ü«∞ó K«‰õΔΩ+≤ u+ì<£— J#∞ "åHõº=Ú#∞ L^•Ç¨Ï~°}=ÚQÍ K≥Ñ≤Ê '™ê÷<åk =ºÑ¨ ÕâßK«Û— J#∞ ã¨∂„ «=ÚÖ’JO «~åºq∞}˜ „|Ǩχ=∞x K≥Ñ≤Êi. ^•xH˜ PˆHΔѨ=Ú#∞ K≥Ñ≤Ê ã¨=∂ è•#=Ú K≥ѨC@ =Å# PˆHΔѨ ã¨OQÆu.

q+¨Ü«∞=Ú : |$ǨÏ^•~°}ºHõ=ÚÖ’x JO «~åºq∞ „ÉÏǨχ}=ÚÖ’ ''Ü«∞ó Ѩ$kä"åºO u+ì<£ Ѩ$kä"åº JO «~ÀÜ«∞O Ѩ$käg #"Õ Œ Ü«∞㨺 Ѩ$käg â◊s~°O Ü«∞ó Ѩ$käg=∞#Î~À Ü«∞=∞Ü«∞u, U+¨ Õ P`å‡ JO «~åº=∞º=∞$ «óII(|$.3.7.2)—— ''Z=fi_»∞ Éèí∂q∞ Ü«∞O Œ∞<åfl_À Éèí∂q∞H Ö’ÑÅ L<åfl_À W@∞¡#fl#∂ P Éèí∂ Õq Z=fix Z~°∞OQÆÖË ÀZ=xH˜ P Éèí∂ ÕqÜ≥∂ â◊s~°"≥∂ Z=_»∞ P Éèí∂q∞H˜ ֒ѨÅ#∞O_ç xÜ«∞q∞OK«∞K«∞<åfl_À "å_Õ h P «‡ J «_ÕJO «~åºq∞, J «_Õ [~å=∞~°} â◊¥#∞º_»∞— J#∞ D "åHõºq∞K«@ qKå~°}©Ü«∞ q+¨Ü«∞=Ú.

ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú : WK«@ K≥Ñ≤Ê# JO «~åºq∞ ™êOY∞ºÅ „Ѩ è•#=∂? ÖËHõ J}˜=∂k Sâ◊fi~°º=ÚÅ∞ á⁄Ok#Ü≥∂y ѨÙ~°∞+¨μ_®?

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

61

ѨÓ~°fi ѨHõΔ=Ú : [QÆ å¯~°}=∞QÆ∞@KÕ „Ѩ è•#=Ú xÜ«∞=∞Hõ=Ú HÍQÆÅ Œ∞. ÖËHõ Hõ~°‡ „Ѩ è•#=∞QÆ∞@KÕ r"å «‡QÆ∂_» [QÆxflÜ«∂=∞Hõ=Ú HÍQÆÅ Œ∞.

ã≤^•úO`«=Ú : r=Ùx`À UHõ`«fi=Ú =∞iÜ«Ú J=∞~°}Ïk JO`«~åºq∞ ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ K≥Ñ≤Ê#O^Œ∞=Å#[QÆxflÜ«∂=∞Hõ=Ú Dâ◊fi~°∞xÜ«∞O Õ ã¨OÉèí==Ú. '„+¨μª åfik— JKÕ «#=Ú [_»"≥∞ÿ# „Ѩ è•# èŒ~°‡L HÍ<Õ~° Œ∞.r=Ù_»∞ xÜ«∞q∞OÑ|_»∞"å_»∞ QÆ#∞Hõ xÜ«∂=∞‰õΩ_»∞ HÍ*ÏÅ_»∞. r=Ù_»∞ «#∞fl`å<Õ xÜ«∞q∞OK«∞H˘#ÖË_»∞. JO Œ∞=Å¡WK«@ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ JO «~åºq∞ ~°∂Ѩ=ÚQÍ Láêã¨∞º_»∞.

"≥·.<åº.=∂.47.9 „Ѩ^è•#O r= Dâ’"å HÀ JO`«~åºq∞ [QÆ„`«ÊuIHÍ~°}`åfi ü „Ѩ è•#O ™êºr˚"À"å Hõ~°‡}À =ÚMÏ üII

''Ü«∞ó Ѩ$kä"åºO JO «~ÀÜ«∞=∞Ü«∞u—— D „â◊√uÖ’ Ѩ$kä "åº èŒ∞ÅÖ’ [QÆ «∞Î Ü≥ÚHõ JO «~åºq∞x JxK≥Ñ≤Êi. Jk „Ѩ è•#=∂? ÖËHõ r=Ù_®? ÖËHõ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_®? ã¨~°fi[QÆ «∞Î#‰õΩ Láê è•#=∞QÆ∞@ =Å# „Ѩ è•#=ÚJO`«~åºq∞.

"≥·.<åº.=∂.48.10 r"≥·Hõ`åfi=∞$`« `åfi^Õ~°#Î~åºq∞ Ѩˆ~â◊fi~°óI„ Œ+¨/ì åfi Õ~°fl„Ѩ è•#"£∞ # r"À Ñ≤ xÜ«∞=∞º «óII

''U+ Õ P`å‡ JO «~åºq∞ J=∞$ «ó—— D „â◊√uÖ’ r=ÙxHõ#fl Jaè#fl=ÚQÍ =∞iÜ«Ú J=∞$ « åfik èŒ~°‡=ÚÅ∞Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x Ü«∞O Õ L#flq. JO «~åºq∞x „ Œëêì, „â’`å Jxi. JO Œ∞=Å¡ [_» „Ѩ è•#=Ú JO «~åºq∞HÍ*ÏÅ Œ∞. r=Ù_»∞ xÜ«∞q∞OѨ|_»∞"å_»∞QÍ# JO «~åºq∞ QÍ*ÏÅ_»∞. JO Œ∞=Å¡ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ JO «~åºq∞.|$ǨÏ^•~°}ºHõ=Ú 5= J 蕺ܫ∞=ÚÖ’ Ü«∞[˝=Å∞¯_»∞ L^•ÌʼnõΩxH˜ K≥Ñ≤Ê#k. ''Z=_»∞ D Éèí∂q∞x ֒ѨŠ#∞O_ç#_çÑ≤OK«∞K«∞<åfl_À "å_Õ h‰õΩ <å‰õΩ#∞ P «‡. J «_Õ JO «~åºq∞ [~å=∞~°} â◊¥#∞º_»∞.

Éèí∂=∂º Œ∞Å #∞O_ç ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î Ü≥ÚHõ JO «~åºq∞ Ü«∞O Œ∞ =∞ T_»∞ q èŒ=ÚÅ ã¨Oâ◊Ü«∞=Ú.JO «~åºq∞ „Ѩ è•#=∞x ѨÓ~°fiѨHΔ K≥ѨCK«∞<åfl_»∞. P „Ѩ è•#=Ú ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ «∞Î#‰õΩ Láê^•#HÍ~°}"≥∞ÿ «#HÍ~°º"≥∞ÿ# xÜ«∂=∞Hõ=Ú#‰õΩ ã=∞~°ú"≥∞ÿÜ«Ú#flk. ÖËHõ èŒ~å‡ èŒ~°‡~°∂Ñ"≥∞ÿ# Hõ~å‡#∞ëêª#=Ú =Å¡ r=Ù_»∞ JO «~åºq∞.r=Ù#‰õΩ Hõ~°‡ ѶÅ=ÚxK«∞Û@‰õΩ Ñ¶ÅÉè’QÆ ™ê èŒ#"≥∞ÿ# [QÆ «∞Î#∞ ã¨$+≤ìOK≥#∞. Hõ~°‡ ^•fi~å [QÆ «∞Î#∞ ã¨$+≤ìOK«∞@=Å# r=Ù_»∞ JO «~åºq∞ J#QÍ ã≤ •úOu ã¨=∂ è•#=Ú ''D h P «‡ JO «~åºq∞ J=∞$ «=Ú—— ''U+¨ Õ P «‡JO`«~åºq∞ J=∞$`«ó—— JO`«~åºq∞x r=`å^•`«‡º=ÚQÆ#∞ J=∞$`«`«fi=ÚQÆ#∞ K≥Ñ≤Êi. J>Ë¡ Éèí∂q∞ #∞O_çJO «iHõΔ=Ú =~°‰õΩ Jxfl =ã¨∞Î=ÙÅÖ’ JO «~åºq∞ LѨ Õâ◊=Ú =Å¡ ã¨~°fi "åºÑ≤ «fi=Ú „Ѩf «=∞QÆ∞K«∞#flk. DÔ~O_»∞ HÍ~°}=ÚÅ =Å¡ JO «~åºq∞ Ñ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞. „Ñ è•#=∞O Œ∞ JO «~åºq∞ «fi=Ú ãOÉèí==Ú QÍ Œ∞. ''J Œ$ëÈì„ Œëêì Jâ◊$ «ó „â’`å—— P JO «~åºq∞ Ѩ~°∞ÅKÕ K«∂_»|_»Hõ ã¨~°fi=Ú#∞ K«∂K«∞"å_»∞, ã¨~°fi=Ú#∞ q#∞"å_»∞.WK«@ q#|_»∞ „ Œ+¨μª «fi „â’ «$ «fi=ÚÅ∞ JKÕ «# „Ѩ è•#=∞O Œ∞ Jã¨OÉèí==ÚÅ∞. JO «~åºq∞ r=Ù_»∞ QÆ∂_»QÍ<Õ~°_»∞. ''Ü«∞ P`å‡#O JO «~À Ü«∞=∞Ü«∞u—— ''Z=_»∞ r=Ùx ֒ѨŠ#∞O_ç xÜ«∞q∞OK«∞K«∞<åfl_À—— J#flKÀ@r=Ù_»∞ xÜ«∞q∞OѨ|_»∞"å_»∞, JO Œ∞=Å¡ JO «~åºq∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ.

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

62

49. JO «~åº=∞ºkè ≥·"åk+¨μ « Œú~°‡=ºÑ¨ Õâß ü (1.2.1)

ã¨∂„`å~°ú=Ú : ''Ü«∞ó Ѩ$kä"店— "≥Ú ŒÅ∞QÍ QÆÅ „â◊√ «∞ÅÖ’ K≥Ñ≤Ê# âßã¨#Hõ~°Î JO «~åºq∞ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞.ZO Œ∞ÅHõ#QÍ „â◊√ «∞ÅÖ’ P «‡ «fi, J=∞$ « åfik Ѩ~°=∂ «‡ èŒ~°‡=ÚÅ∞ K≥ѨC@ =Å#.

Jkè ≥·"å Œ∞ÅÖ’ q#|_»∞ JO «~åºq∞ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ "Õ~˘Hõ_»∞ QÍ_»∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ P Ѩ~°=∂ «‡èŒ~°‡=ÚÅ∞ K≥ÑC@ =Å# P Ñ~°=∂ «‡ Ü≥ÚHõ ã~åfiO «~åºq∞ «fi=Ú J=∞$ « «fi=Ú, P «‡ «fi=Ú J#∞ J™ê è•~°}

^èŒ~°‡=ÚÅ#∞ WK«@ LѨ^ÕtOK«∞K«∞<åfl~°∞. Éèí∂q∞ PkQÍ QÆÅ ã¨~°fi qHÍ~°=ÚŠ֒ѨŠã≤÷`«∞_≥· "å\˜xâßã≤OK«∞K«∞<åfl_»∞. Wk Ѩ~°=∂ «‡ Ü≥ÚHõ âßã¨# èŒ~°‡=Ú. D h P «‡ JO «~åºq∞ J=∞~°} èŒ~°‡=Ú QÆÅk.''U+¨ Õ P «‡ JO «~åºq∞ J=∞$ «ó—— J#∞ "åHõº=ÚÖ’ P «‡ «fi J=∞$ « åfi Œ∞Å∞ =ÚYº=ÚQÍ Ñ¨~°=∂ «‡Ü«∞O ÕÜ«ÚHÎ ã¨OQÆ «=ÚÅ∞. JO Œ∞=Å¡ Ѩ~°=∂ «‡ÜÕ∞ JO «~åºq∞.

''J Œ$ëÈì J„â◊√ «ó—— J#∞ „â◊√u LѨ Õâ◊=Ú ^•fi~å ~°∂áêk Ç‘Ï#"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂ «‡=Öˇ ™êOYº„â◊√uÖ’HõeÊOÑ |_ç# „Ñ è•#=ÚÅÖ’ ‰õÄ_» D èŒ~°‡=ÚÅ∞ LO_»∞@ =Å# „Ñ è•#=Ú JO «~åºq∞ Jx# D ã∂„ «=Ú#∞K≥ѨCK«∞<åfl~°∞.

50. # K« ™ê‡~°Î=∞ « Œú~å‡aèÖÏáê ü (1.2.19)

„Ñ è•#=Ú JO «~åºq∞ HÍ*ÏÅ Œ∞. ZO Œ∞ÅHõ#QÍ „Ñ è•#=Ú Hõ#fl aè#fl"≥∞ÿ# K≥· «#º=ÚÖ’ L#fl „ Œ+μª «fi,„â’ «$`åfik èŒ~°‡=ÚÅ∞ K≥ѨC@ =Å#.

™êOYºã¨‡ $uÖ’ HõeÊOѨ|_ç# „Ѩ è•#=Ú JO «~åºq∞ Ѩ Œ=Ú#‰õΩ J~°ú=Ú QÍ Œ∞. „Ѩ è•#=Ú Hõ#flaè#fl"≥∞ÿ# Ѩ~°=∂ «‡ H˘~°‰õΩ D èŒ~°‡=ÚÅ∞ J#QÍ J Œ$ëÈì „ Œëêì Jâ◊$ «ó „â’`å ''P JO «~åºq∞ W «~°∞ÅKÕK«∂_»|_»∞ JO Œih K«∂K«∞"å_»∞. W «~°∞ÅKÕ q#|_»Hõ ã¨~°fi=Ú#∞ q#∞"å_»∞——. Jx "åHõº âı+¨=ÚÖ’ K≥ѨC@=Å#.

51. âßs~°â’ÛÉèíÜÕ∞ Ñ≤Ç≤ÏÉèË Õ<≥·#=∞nèÜ«∞ Õ (1.2.20)

'#HÍ~°=Ú Ñ¨Ó~°fi ã¨∂„ «=Ú #∞O_ç J#∞=iÎOK«∞#∞.

ã¨∂„`å~°ú=Ú : r=Ù_»∞ QÆ∂_» JO «~åºq∞ QÍ_»∞. |$ǨÏ^•~°}ºHõ=ÚÖ’x Ô~O_»∞ âßYÅ∞, HÍ~°ºâßYÜ«Ú=∞iÜ«Ú =∂ 茺O k#âßYÜ«Ú QÆ∂_» JO «~åºq∞ •fi~å r=Ù_»∞ xÜ«∞q∞OѨ|_»∞ "å_»QÆ∞@KÕ JO «~åºq∞ Hõ#flr=Ùx aè#fl=ÚQÍ K≥ѨCK«∞#flq. Jkè ≥·"åk „â◊√ «∞ÅÖ’ K≥Ñ≤Ê# JO «~åºq∞ Ѩ~°=∂ «‡ Jx ã≤ Œú=∞QÆ∞K«∞#flk.

''Ü≥∂ q*Ï˝<Õ u+ì<£—— r=Ùx ֒ѨŠ#∞O_ç "åxx xÜ«∞q∞OK«∞K«∞ J#∞ HÍ}fiâßYÖ’ ''Ü«∞ P «‡xu+ì<£—— Z=_»∞ D P «‡Ö’ ã≤÷ «"≥∞ÿÜ«ÚO_ç •xx #_çÑ≤OK«∞<À Jx =∂ 茺O k# âßYÖ’ QÆ∂_» JO «~åºq∞ Hõ#flr=Ùx K≥ѨCK«∞#flq. Éèí∂q∞ "≥Ú ŒÅQÆ∞ "åx=Öˇ r=Ùx P è•~°=ÚQÆ#∞ xÜ«∞q∞OѨ|_»∞"åxQÆ#∞ K≥ѨCK«∞#flq.XˆH ÕǨÏ=ÚÖ’ W ŒÌ~°∞ „ Œ+ìÅ∞ LO_»~°x K≥ѨÊ~å Œ∞. Jã¨OÉèí==Ú QÍ Œ∞. W ŒÌ~°∞ „ Œ+ìÅ∞O_»∞@ ã¨OÉèí==Ú.Jq Œº =Å# ã¨OÉèíqOz# HÍ~°ºHÍ~°} ~°∂Ѩ=∞~Ú# Láêkè ^•fi~å „ Œ+ìÅO Œ∞ aè#fl «fi=Ú#∞ áê~°=∂i÷Hõ

"≥·Ü«∂ã≤Hõ <åºÜ«∞=∂Å

63

Œ$+≤ìÖ’ „ Œ+ìÅ UHõ «fi=Ú#∞ K≥Ñ≤Êi. Ѩ~°=∂ «‡ XHõ _Õ J~Ú##∞ Ѷ∞\ÏHÍâ◊ =∞ǨHÍâ◊=Ú =Öˇ Láê Œ∞Å •fi~åÉèË Œ =º=Ǩ~°=Ú HõÅ Œ∞. J>Ë¡ ''Ü«∞ «„ ≥· fi «q∞= Éèí=u——. ZK«@ ≥· fi «=Ú#∞ P„â◊~ÚOz ã¨~°fi =º=Ǩ~°=ÚLO_»∞#∞. ''Ü«∞„ « «fiã¨fi Ѩ~°=∂ ≥·‡ "åÉèí∂ ü « ü ˆH#HõO ѨâıÛ ü—— ''*Ï˝# ã≤÷u Ü«∞O Œ∞ ѨÙ~°∞+¨/xH˜ ã¨~°fi=ÚP «‡ÜÕ∞ Ü«∞QÆ∞#∞. JѨC_»∞ Z=_»∞ Z=xx K«∂K«∞#∞——. D „â◊√ «∞ÅÖ’ ÉèË •ÉèË Œ =º=Ǩ~°=Ú Hõ#∞Ñ≤OK«∞K«∞#flk.JO Œ∞=Å¡ Jkè ≥·"å Œ∞ÅÖ’ Ѩ~°=∂ «‡<Õ JO «~åºq∞QÍ K≥Ñ≤Êi.

7. అదృశయతవధకరణము.

సంగతః- పురవధకరణముల ‘‘యఃపృథవవయం తషఠ న’’ బృ.ఉ.3-7-2.అను అంతరవయమబర హమణముల యఃచకషుష తషఠ న

అను వవకయమును ఉదహరణరూపముగవతసుకన సవ నదవయపదశవచచ అను సూతముల అంతరవయమన బహమమన

చపర. ఇపుడు దనప ఆకషపము చస సమధనము చపుటకు ఈ అధకరణము ఆరంభమయనద. నమతతకవరణుడు

మతమ. ఇచచట చపుచునరు.

వషయము –యతతదదశయమగవ హయమగతమవరణమచకషుశరతం తదపవణపవదం నతయం వభుం సరగతం సుసూకషమం

తదవయయం యద భూయనం పరపశయంత దరవః. (ముం.1.1,6.) జఞ న ందయములకు అగచరంబును,

నమరహతంబును, జఞతశూనయంబును, జఞ న ందయ కరమందయ రహతంబును, శవశతంబును, సరశకతతయు

సరవవపకంబును, అతసూకషమంబును సరపపంచకవరణంబును ధరులు తలసకనుచునరు. ఈ వవకయమచట

వచరనణయ వషయము.

సంశయము-భూతయన పధనమ? జవవతమయ లక పరమతమయ? - అనసంశయము.

పూరపకషము - భూతయన ఉపవదనకవరణమగుటవలన పధనమనవచుచను. నమతతకవరణమగుటవలన

జవవతమగూడ భూతయనకవగలడు. ఈర ంటలఏద ఒకట తసుకనవచుచను.

సదధ ంతము - సరజతద ధరమములు చపుటవలన భూతయనకత పరమతమ అరముచపుటయ ఉచతము.

‘‘దవయయహయమురత పురుషః’’. పురుషుడు దవుయడు మరయు ఆకవరరహతుడు. ఇటలు దవయతయదగుణములు చపుటవలన

జవుడు భూతయనకవదు. ‘‘అకషరవత పరతః పురుషః’’. అకషరమనగవ అవవయకృతమనుపరుగల సరవకవరములకు

ఆశయమ న పరమశరున అవలంబంచ వవనక ఆవరణమ యున భూతసూకషమ. ఏటు నగవ ఉతతతకతముందు

బజమునందు అంకురమువల పరమశరునయందున పంచభూతముల అకషరములనబడును. ఇవ వనశము లనవ.

ఈఅకషరమునకన పరమ నవవడ పరమశరుడు అన చపగవ పధనముకన భనము భూతయన అన

సషటమగుచునద. కనుక పధనము గూడ భూతయన గవదు. అందువలన పరమతమన అంతరవయమరూపముల

ఉపవసయమన చపబడనద.

వ యయసకనయయమల –

భూతయనః పధనం వవ జవయ వవ యద వ శరః ఆదయయ పకషవుపవదననమతతతత భధనతః

ఈశర భూతయనః సవయతసరజతద కరతనత -దవవయదుయక తతర జవః సవయన పధనం భధకతతతః

“తదవయయం యద భూతయనం పరపశయంనత ధరవః” ఈ శరతల చపన భూతయన పధనమ? జవుడ? లక

ఈశరుడ? యన శబదమునకు అరము ఉపవదనకవరనము, మరయు నమతతకవరణము. అందువలు జగతర పముల

పరణమము చందు పధనము జగతుత నకు ఉపవదనకవరణము అగుటవలు భూతయన లక ధరవమధరమముల దరవ

జగవతుత ఉతతత చయు జవుడు ఉపవదనకవరణము. ఈపూరపకషమునకు సమధనము. “య సరజః సరవత” అను

శరతల సరజతము సరవ తత ృతము మదలుగవగల బహమ చహములు చపబదనవ. అందువలు పరమశరుడ

భూతయన.భూతయన దవయము సరవవయపకము మరయు జనమరహతమన చపబడనద. అందువలు పరచనము

మరయు జనమదులుగల జవుడు భూతయన కవన రడు. “అకషరవతరతః పరః” అనుశరతల అకషరశబదవవచయమ న

పధనముకన భనము భూతయన అనర. అందువలు పధనము భూతయన కవదు.బహమము సంపూరణ జగతుత నకు

ఉపవదనకవణము మరయు నమతతకవరణము. అందువలు ఈశరుడ భూతయన అనునద సదధమగుచునద.

ముండకపనషతుత ల చపర ‘‘తదవయయం యద భూతయనం పరపశయనత ధరవః’’

ఆ అవయయమును సరపపంచకవరణమును అగున అకషరంబును వవ కవంతులు చూచుచునర అనర. అచట

మూడురకముల సంశయము కలుగును. పధనమ జవుడ అను పకషదయము పవపతము. యన శబదము ఉపవదన

నమతత కవరణవవచకము. పధనము వశరూపముగవ పరణమంచుటవలన ఈవశమునకు ఉపవదనకవరణముమతమ.

జవుడు ధరవమధరమములదరవ నమతత కవరణము మతమ అను పూరపకషమునకు

ఇకకడ సధద నత సమధనము చపుచునరు.

‘‘యః సరజః సరవత యసయ జఞ నమయం తపః’’ (ముం.1-1-6.) ఆ బహమము సరజము మరయు సరవత.

సవమనయ రూపముగవ అనయు తలసనవవడు కనుక సరజతము కలవవడందురు. వశషముగవ అనయు

తలసనవవడుకనుక సరవత అందురు. అంతగవక వచరరూపమయన తపసుస కలవవడు. ఈ వధమయన

బహమచహములు చపబడనందువలన భూతయన పరమశరుడ. కవన జవుడు భూతములకు కవరణముగవజఞలడు.

‘దవయయహయమూరతః పురుషః సబరహయయభయంతర హయజః’’ (ముం.2-1-2.)

ఆ జగవతకరకణపురుషుడు సరపకవశసరూపుడు, నరవకవరుడు, అంతగవక లపల బయట వవయపంచ ఉనవవడు

జనమలనవవడు. ఈ వధముగవ లపల బయట వవయపంచ ఉండుట మరయు జనమరవహతయము వనబడుటవలన

పరచనమ న జనమదులుగల జవుడు భూతయన కవజఞలడు. పధనము భూతయన అన చపుట యుకతతయుకతము

కవదు. “అకషరవత పరతః పరః” (ముం.2-1-2. ) అన అకషరశబదవవచయమ న పధనముకనభనముగవ భూతయనన

చపర. అంవలు భూతయన ఈశరుడ.

52. అదృశయతదగుణక ధరమకతః.1.2.21

సూత రధము- యతతదదశయమ (ముం.1.1.6.) అను శరతల అదృశయతద గుణములు కలవవడు పరమతమయ.

భూతములకు కవరణము పధనము లక జవుడు కవదు. ఎందులకనగవ “యః సరజః సరవత” (ముం.1.1.9) సకల

పదరముల సవమనయ జఞ నము మరయు వశష జఞ నము గలవవడు అనుశరతల భూతయన సరజతదులు గల

పరమశరున గుణములు నరదశంపబడనవ. ఫధనములగవన జవునలగవన ఆగుణములు లవు.

ఇచట పూరపకషముల పధనము లక జవున ధయనము.సధధ ంతముల నరశషబహమజఞ నము అన ఫలభధము.

“యతతదదశయమ”అనుశరతల అదశయతదగుణములుగల పరవమతమయ భూతయన వ రకరు కవదు. ఎందులకనగవ ఆ

పరమతమ ధరమముల చపబడుటవలన “యః సరజః సరవత” (ముం.1.1.9.) ఎవడు సకల పదరముల

జఞ నసంపనుడ సవమనయముగవ వవనన సరజఞడందురు. అదజఞ నము వశషముగవ నున సరవత అందురు.

పరమతమ అనంట యకక సవమనయ వశష జఞ నములు కలవవడు. అందువలు వవనన సరజః సరవత అనరః

అచతనమ న పధనమందు గవన పరచనమ న జవున యందు గవన సరజతము సరవదతములు సంభవము

కవదు. జడపధనమునందు, అంతఃకరణమను పరచన ఉపవధగల జవున యందు సరజతద గుణముల సంభవమ

లనపుడు భూతకవరణము వవనయందు ఎటలు సంబవము. “యథరణనభః సృజత గృహణ త చ యథ

పృథవవయమషదయః సంభవనత , యథ సతః పరుషవత కశలమన తథకషరవతసంభవతహ వశమ” (ముం.1.1.7) సవల

పురుగు తనదహమునుండ తన దరమును సృజంచ మరల తనయంద ఇముడుచ కనునటలు భూమనుండ

ఒషధవనసతులు పుటటనటలు , జవంచ యున పురుషున నుండ తలమద కశములు, దహముప రమములు

పుటలట నటలు , ఆఅకషరతతము నుండ సంపూరణ వశము ఉతనమగు చునద. సవలపురుగు దృషవట ంతము చూచన

ద షవట ంతము జడమన తచుచునద. ఎందులకనగవ సవలపురుగు జడదహమునుండ దరము ఉతనమగుచునదన

చపుట సరకవదు. దృషవట ంత ద షవట ంతములయందు అతయంతసవమయముండవలయునను నయమములదు.

సవమయమున దృషవట ంత ద షవట ంతక భరవమ ఉండదు. చందముఖ అనపుడు చందబంబముల కనులు ముకుక

కనబడుటలదు కద దృషవట ంతము నందల అనుకూలవషయములంద సమతము చపుట లకపసదధము. అందువలు

దృషయతద గుణములుగల పరమశరుడ భూతములకు కవరణము.

53.వశషభదవయపదశవభరయమ చ న తర.1.2.22

సూత రము “దవయయహయమూరతః” అనుశరతల దవయతము అపరచనతము, సరవవయపకతము, మదలగు

వశషగుణములు భూతయనకత

చపనరు. జవునయందు ఈగుణములు లనందువలు జవుడు భూతయన కవడు. “అకషరవత పరతః పరః” అను శరతల

అకషరతతమునకు పరమతమకు భదము చపుట వలన పధనము భూతయన కవదు.పరమతమయ భూతములకు

కవరణము.

వశషము గుణములు మరయు భధము చపుటవలన పరమశరుడ భూతయన కవన జవ పధనములు కవవు.

‘‘దవయయ హయమూరతః పురుషః.’’(ముం.2-1-2.) పరుషుడుదవయసరూపుడు మరయు ఆకవరరహతుడు. ఇచట

జవునకనవలకషణముగవ భూతయన చపర. “అకషరవత పరతః” (ముం.2.1.2.) అను శరతల

భూతయనన పధనముకన భనముగవ చపర. జవున కన వలకషణమ నఅవవయకృతమను నమరూపముల

బజఞవసరూపమ న అకషరముకనపరమ నవవడు పరమతమ. అందువలు భూతయన పరమతమయ.

54.రూప పనయసవచచ.23.

సూత రము “అగరూమరవధ చకషుష చందసూరయ” దుయలకము శరసుస చందసూరుయలు కనులు.(ముం.2.1.4) అను

శరతల భూతయన యకక సరవతమతమును చపుట వలన గూడ భూతయన పరమతమయ.

‘‘ఏతసవమజఞ యత పవణః మనః సరందయణ చ ఖం వవయుర త రవపఃపృథవ’’(ముం.2.1.3.) ఈశరతదరవ

పవణము,మనసుస, అనఇందయములు, ఆకశము, వవయువు,అగ, జలము, భూమ ఉతనమ నవ.పణదులనుండ

పృథవ వరకు సృషటన చప ‘‘అగరూమరవధ చకషుష చనద రసూరయ’’ దుయలకము శరసుస,చందసూరుయలు కనలు అను

శరతల సరవకవరవతమకమ నభూతయన యకక రూప పనయసము కవవంచుట వలన పరమతమయ భూతయన అన

వృతతకవర మతము. కవన భగవతద మతముల ఇద భూతయన యకక రూప పనయసము కవదు ,ఏలనన

ముందుగూడ వకవరమత ఉతతత చపుట వలన. అతః “పురుష ఏవ దం వశం కరమ” ఈ సంపూరణ సంసవరము

పురుషరూపమ పరుషునకన భనమ న వశములదు అన ముండక శరతల చపుటవలన

సరవతమకరూప పనయసమువలు పరమతమయ భూతయన. ఇచట శరతల రూప పనయసమును ఒపుకనక

సరరూపము వరణంచుట వలన పరమతమయంద భూతయనతము చపర.

18. వ శవనరవధకరణము.

సంగత—పూరవధకరణముల పవరంభముల అదృశయతద సవధరణధరమములను వవకయశషములగల సరజతద

హతువుల ఆధరముప బహమపరకముగవ చపనరు. అటలు ఇచట ఉపకమములనున వ శవనర శబదమునకు

వవకయశషములగల హమధకరణ హతువు ఆధరముగవ జఞఠరవగ పరకముగవ చపవలయును. ఈ వధముగవ

దృషవట ంనతసంగత కవరణమువలు వ శనరవధకరణము రచంచర.

వషయము—వ శవనరతతము ఈఅధకరణముల వచరణయ వషయము.

సంశయము—ఛందగయఉపనషతుత ల గల వ శవనరవదయయందు చపన “దుయమూరవధ ద” అనగవ సరగము

ఆవ శవనరునకత శరసుస అన వ శవనరున తతము చపబడనద.అద జఞఠరవగయ,భూతగయ, ఆదతయద

దవతయ, జవవతమయ లక పరమతమయ అన సంశయము.

పూరపకషము—వ శవనరడు మరయు ఆతమ శబదముల పయగము వలు ఈశరునకన భనమ న పదరము గహంచ

వచుచను.

సదధ ంతము—“మూరధతద” శరతన చూచుచు మరయు బహమశబద పయగమువలును పరమశరుడ వ శవనర

శబదమునకు అరము అన చపుటయ ఉచతము. ఈశరునకత శవసత రముల వ శవనరుడనయు ఆతమ అనయు శబదముల

పయగము బహుధ కనపంచుచునద

వ యయసకనయయమల

వ శవనరః కకషభూతదవజవ శరషు కః వ సవనరవతమశబరద భరయమశరవన యషు కశచన.

దుయమూరధతదత బహమశబరద చచశర ఇషయత వ శవనరవతమశబదద తవశరసవయప వవచక.

“ఆతమనం వ శవనరముపవసత ” అను శరతల చపన వ శవనరుడూ జఠరవగయ, భూతగయ, దవతయ, జవుడ

లక పరమశరుడ వ శవనర శబదము జఞఠవరవగల,భూతగల, మరయు దవతయందు రూఢము,మరయు ఆతమ

శబదము జవవవచకము. అందువలు ఈశరునకనభనమ న చపన నలుగుల ఏద ఒకట వ శవనర శబదమన

చపవచుచను. అను పూరపకషమునకు సదధ ంత సమధనము. “దుయలకము వవన శరసుస” అనురతగవ వ శవనరున

అవయవముల వరణన ఉనద. మరయు “క న ఆతమ కతం బహమ” “మఆతమ ఏద బహమ మద” ఈపకవరము

ఉపకమమ నద. అందువలు వ శవనరము బహమమ. వ శవనరశబదము యగవృతత దరవ బహమమంద

సమనయమగుచునద. ఆతమశబదము ముఖయవృతతదరవ బహమవవచకము.

ఛందగయపనషతుత లన పంచమ అధయయముల వ శవనరవదయల “ఆతమనం వ శవనరముపసత ” అనర.అనగవ

వశవతమవ శవనరున ఉపవసన చయుచునము. (ఛం.5-18-1). ఈ వ శవనరుడు జఠరవగయ, భూతగయ,

ఆదతయదవతయ, జవవతమయ లక పరమతమయ అన సంశయము. అచట వ శవనరశబదమువలు మదట మూదు

పకషములు పవపతము అనగవ జఞఠరవగ, భూతగ, ఆదతయదవతలన పూరపకషము. “అయమగ వ శవనర

యఽయమనత ః పురుష యన దమనం పచయత” తనబడన దనన జరణంపచస ఏ వ శవనరవగ లపలఉనద,

(బృ.ఉ.5-9-1) అను శరతల వ శవనరవగ శబదము జఞఠరవగ యందు పయగంచర. “వశసవమ అగ భువనయ దవవ

వ శవనరమ” దవతలు సమసత లకవలకు పగటకత చహముగవ వ శవనరవగన సూరయరూపముల చసవరు. (ఋ.సం10-

88-12). అనుచట వ శవనర శబదము బయటనున భూతగయందు పయగంచర “ వ శవనరసయ సుమతయ సవయమ”

వ శవనరున మంచమనసుసల ఉందుముగవక.( ఋ.సం.1-98-1). అనచట వ శవనర శబదము దవతయందు

పయగంచర. అందువలు పకషతయము పవపతము. ఆతమశబదము జవునయందు రూఢయగుట వలన జవున

వ శవనరుడనవచుచను. ఈశరుడనుట యుకతము కవదు వవన చహములు లనందువలన అను పూరపకషమునకు

సమధనము ఇచుచచునరు.

వ శవనరశబదమునకు బహమమన అరము చపుటయ ఉచతము. దుయమూరధవవయకవశవవరపృథవనం శవణత. “తసయ

హ వవ ఏతసయ ఆతమన వ శవనరసయ మూర ధధవ సుతజఞః”(ఛం.ఉ.5-18-2.) ఆవ శవనర ఆతమకు సరగము శరసుస.

ఈశరతల సరవగ దులత కూడన సంపూరణ జగతుత వ శవనరున అవయవములుగవ వనబడుచునద. ఇద ఈశరున

కన భనమ నవవరల సంభవము కవదు. మరయు “క న ఆతమ, కతం బహమ” (ఛ.ఉ. 5-11-1) మ ఆతమ ఏద? బహమ

మ వరు? అను పశల బ హమ శబదము ఈశరునయందు ముఖయముగవ పయగంచర, వ శవనరశబదము యగరతయ

బహమమందు గలదు. “వశశవచస నరశచ వశవనరః” ఏవరు వశరూపుల మరయు నరుల వవర వశవనరులు లక

సంపూరణ జగతుత సరూప మ వర వవరన వ శవనరుడందురు.అద పరమతమక చలుు ను. వ శవనరుడు అనగవ

సరవతమపురుషుడన అరము వశవనరుడ వ శవనరుడు. ఆతమ శబదము జవ బహమలల ఉపయగంతురు. అందువలు

వ శవనరుడు పరమశరుడ.

55.వ శవనరః సవధరణశబదవశషవత 1.2.24

సూత రము “ యసత తమవం పవదశమతమభవమనమతమనం వ శవనరముపవసత ” ఛం (5.18.2)

దుయలకవదులచ గలఃపబడన పరమత గలగనటటయూ, పతయగవతమరూపముత న ుంుంగబడునటటయు ససరూప

భూతుడనటటయు ఆవ శవనరున వడుపవసంచున వవనకత అనభగములు లభంచును.ఈ

వ శవనరశబదము జఞఠరవగ, భూతగ, ఆదతయద దవతలయందు సవధరణరూపముగను జవవతమ ఆతమ శబదము

సవధరణముగను ఉపయగంతురు. అటలు సవధరణముగవ పయగంచన వ శవనర ఆతమ శబదములను పరమతమయందు

వశషముగవ పయగంచుట కనబడుచునద. “తసయ హ వవ ఏతసవయతమన వ శవనరసయ మూర ధధవ సుతజఞ శచకషు

రశరూపః పవణః పృథగరవత తమ సందహ బహుళ బసతరవ రయః పృథవ యవ పవదయ” “ఆతమరూపుడగు ఆ

వ శవనరునకు దుయలకము శరసుస, సూరుయడు కనులు, వవయుదవత పవణము, శరసుసనుండ నడుము వరకు గల

దహమ ఆకశము, జలము నభయధభరగము, భూమపవదములు” (ఛం.5.18.2) ఈ శరత ముందుచపన దుయలకము

శరసుస అను వశషణములు సరవవయపకమ న పరమతమ అరమును భధంచు చునద. ఉపకమముల “కన ఆతమ కతం

బహమ” (ఛం.5.11.1 ) “మ ఆతమ ఏద, బహమ మద” ఈ శరత దరవ ఆతమ బహమ శబదముల పయగము పరమశరుడ

వ శవనరుడన చపుటకు చహము లక హతువు. అందువలు వ శవనరుడు పరమతమయ.

56.సమరయమణమనుమనం సవయదత.1.2. 25.

సూత రము “యసవయగరవసయం” “ఎవనకత అగ ముఖమ దుయలకము శరస స” అనుసమృత దరవ పతపవదంచన

తలక ఆతమకు మూలభూతమ న శరతన అనుమనము దరవ చపుచూ పరమతమను నరణయంచు చునద.

ప సమృతులకు మూలభూతమగు శరతులు పమణములు అన అనుమనము దరవ నశచయమగుచునద.

ఇందువలు గూడ పరమతమయ వ శవనరుడు. మహయభరరతము శవంతపరముల 47-68 ల “యసవయగరవసయం

దయయరూమరవధ ఖంనభశచరణ కషతః। సూరయశచకషురదశః శరతం తస మ లకవతమన నమః॥” ఎవనకత అగ ముఖమ, దుయలకము

శరమ, ఆకవశము నభ, పృథవ పవదముల, సూరుయడు న తమ, దశలు శరతముల అటలవంట సంపూరణ

తరలకయరూపమునువరణంచు సమృత వ శవనరశబదమునకు పరమశరుడన అరము చపుచూ శరతన కలంచుచునద

మరయు వ శవనర శబదమునకు పరమతమ అన అరధము జఞ పకము గవవంచు చునద. సూతముల నున ఇత శబదము

హతరకము.

ఇంకక పకవరము ఆకషపము గవవంచన దనకత సమధనము చపుచూ సధధ నతము పతపవదంచు చునరు.

57. శబరద దభయఽనత ఃపతషవఠ నచచ న త చన, తథ దృషుట ుపదశవదసంభవవత పురుషమప చనమధయత. 1.2.26.

సూత రము జఠరవగవుదయగులల వ శనర శబదము రూఢము. ఆ అగకత “హృదయమ గవరహపతయః” అన మూడు

పకవరముల అగులు కలన చయబడనవ. “తదయదభకతం పథమమగచతత దధ మయం”(ఛం.5.10.1.) ఈ శరత దరవ

పవణహుత ఆ అగులను పవణహుతకత ఆధరమన చపర మరయు శరరములపల ఉనదనర. ఈ కవరణమువలు

వ శవనరుడు కవన రడుఅనన అటు నుటసరకవదు. ఎందులకనగవ జఠరవగయందు పరమతమ దృషట ఉపదశముగనుక.

జఠరవగకత సరగము శరసుస, సూరయడు న తము కవన రదు. వవజసన యశవఖవవరు వ శవనరున పురుషుడు

అనుచునరు. జఠరవగ పురుషుడు గవదు.అందువలు పరమతమయ వ శవనరుడు.

వ శవనరశబదము పరమతమ కవన రదు.అద జఠరవదులందు రూఢ కనుక. అంతగవకఁ‘‘ హృదయమ గవరహపతయః’’( ఛం.

ఉ.5-18-2) అన అగన మూడువధములుగవ కలంచుటవలనను మరయు‘‘తదయదభకతం

పథమమగచతత దహమయం’’(ఛం.ఉ.5-10-1) భుజంచుటకు ముందు వచచన అనదుల దరవ పవణగులకు

హమము చయవలయును. ఈప న చపన శరత (ఛం5.10.1) కవరణముల వలు పవణహుత అధకరణమన

గహంచవలయును. ఈ హతువుల దరవ వ శవనరున జఞఠరవగఅనవచుచను. మరయు “అనత ః పతషవఠ నత

పురుషఽనత ః పతషఠ తం వ ద’’´ ఈ వ శవనరుడు పురుషున అనగవ జవున లపల పతషఠ తమ యునడు అన

వనబడుటవలన వ శవనరున జఞఠరవగ అనవలయును.పరమశరుడు కవదు అనన. అటలు అనుట సరకవదు. ‘‘మన

బహమతుయపవసత’’ మనసుస బహమమన ఉ పవసనచయుము( ఛం. ఉ. 3-18-1) ‘‘ మనమయః పవణశరర భరరూపః’’(

ఛం.ఉ. 3-14-2) “ ఆబహమము మనమయము, పవణశరరము మరయు పకవశసరూపము” మనమయమనగవ

మనఃపవయము, పవణశరరమనగవ సూకషమశరరము, భరరూపమనగవ చతనయ లకషణరూపము. ఇతయద శరతుల దరవ

జఠరవగన పరమశరున దృషటత ఉపవసన చయుటకు ఉపదసంచర. జఠరవగలన వ శవనర శబదము ముఖయముగవ

పయగంచరన చపుటకు వలులదు. ఏలనన దుయలకము శరసుస, పృథవ పవదములు అను వశష పయగము

అసంభవమగుటవలన. ఇంతగవక పూరణపురుషున వ శవనరునగవ వవజసన యశవఖవవరు అధయయనము

గవవంచుచునరు. ‘‘స ఏష ఽగర వశవనర యతురుషః సః య హ తమవమగం వ శవనరం పురుషం పురుషఽనత ః

పతషఠ తం వ ద’’(శ.బర .10-6-1-11) ఈ వ శవనర అగయ పురుషుడు, ఏ పురుషుడు ఆ వ శశవనరున తన

అనత ఃకరణముల పతషటతుడ యునడన తలసకనున, అను వవకయముల వ శవనరున పురుష శబదముత చపర.ఆ

పరమశరుడు సరవవయపకుడగుట వలన పరుషతము మరయు పురుషున లపల ఉండుటయు అను ధరమములు

యుకతతయుకతములు. అందువలు వ శవనరుడు పరమతమయ.

58. అత ఏవ న దవత భూతం చ.1-2-27.

సూత రము భూతగకవన అగఅభమనదవత కవన వ శవనరశబదవవచయము కవదు. దుయలకము శరసుస అనునవ

వనలగూడ అసంభవము. జఞఠరవగ ఉపవధల నున పరమతమయ వ శవనరుడు.

ప చపన కవరణములవలనన భూతగ కవన అభమనదవతకవన వ శవనరుడు కవన రడు. భూతగల ఉషణతము

మరయు పకవశతమను గుణములు మతమ గలవు గవన దనయందు సరగము శరసుస అను కలన కుదరదు.

దులకము, భూతగవకవరూపమయన కవరయములు. ఒకకవరయము నుండ వ రకకవరయముతనము

గవన రదు.సరగము శరససు అన చపపుటవలన వ శవనరుడు జఠరవగన కవకప యననస దవత అనవచసునస కదవ అన

దవనక ప సూతరము చపపునవరు. దవతయందసగల ఐశరయమువలల గూడ దసయమూరధతవదసల సంభవము కవదస.

దవతలు సరవగ దసలకు కవరణము కవజలరు. అంతగవక దవత ఐశరయము పరమశరవధనము. అందసవలల నరంకుశ

ఐశరయముగల సరవతమమ న పరమశరుడ వ శవనరుడు.

జఠరవగన ఉపవధగవగల పరమతమ ఉపవసయ మనయు శరరములపల పరతషపతుడయునవడన వ శవనరుడు

పరమతమయన ఇంతవరకు నరణయంచరన. ఇపపుడు పరతకము లక ఉపవధ కలున లకుండగన సవకషతుు గవ పరమతమ

ఉపవసనచపపుటవలన వరధము లదన జ మన ఆచవరుయలు చపపుచసనవరు.

59. సవకషదపయవరధం జ మనః 1.1.28.

సూత రము జ మన మహర చపునదమనగవ బహమమునందు జఠరవగ ఉపవధ లకయ వ శవనరశబదమునకు

బహమవవచకమన చపుటల వరధము లదు. పూరవపరములను ఆలచంచుటవలన వ శవయనరశబదము బహమవవచ

అనునద సునశచయము.

వ శవనరశబదమునకు ర ండు రకములుగవ అరము చపవచుచను “వశశవచస నరశచ” ఎవడు వశరూపముగవ నుండ

నరుడ లక “వశషవం వవఽయం నరః” వశమునకు నరుడ , “వశర వవ నర అసయత” సంపూరణ వశము ఎవనకత నరుడ

ఆతడు సరవతమరూపుడగుటచ పరమతమయ వ శవనరుడు. వశవనర శబదమునకు సవరముల

రవకషసవవయసవదులవల తదధత పతయయమగుటచ వ శవనరుడగును.పూరపదమునకు “నర సంజఞ యమ” అను

సూతముదరవ దరఘమయనద. ఈవధముగవ యగకవరము చూసనను బహమపరముగవ తలసకనవలయును. “అగ

నయత” ముందుండ నడపంచువవడు. అందరకత న త అగ సరవతమ అగుటవలన గవరహపతయగ కలన, పవణహుత,

అధకరణము పరమశరునయందు యుకతమ. ఇంతకుముందస జఠరవగనల పరమతమ ఉపవసన చపపురన. ఇపపుడు

పరతక ఉపవధ లకయ సవకషతుు గవ పవరమతమ ఉపవసన చపపుననస వరధము లదన జ మన ఆచవరుయలు చపపు

చసనవరు. ఈ సూతరముల.పూరవపర ఆలచనదవరవ వ శవనర శబదమునకు పరమతమ అన నశుయముగవ చపు

వచసునస. పరమతమకు చపపున సమత పరదశత శరు తన వవయఖయనము చయుచసనవరు.

60. అభవయకతరతయశమరథయః 1.2.29.

సూత రము జఞ నుల హృదయముల అనుభవమునకు వచుచట వలన పవదశమత శరత యుకతత సంగతము. లనచ

ఉపసకులను అనుగహంచుటకు హృదయద పరణమణము పరమశరునకత చపర. ఆ హృదయమునందు

పరమశరుడు పకటమగునన ఆశమరథయచరుయలు చపుచునరు.

హృదయముల అభవయకు అగుటవలన సరగత పరమతమనస సమత పరదశముల చపపుట యుకుమ. ఏలనన

హృదయముల “అభవయకు ః” అభవయకు లక పరకటమగుటవలన. హృదయదశముల అనసభవమునకు వచసుటచ

ఆశమరథవయచవరుయలు ఈవధముగవ అనరన. ఉపవసకుల సకరయమునకు అటలల చపపురన, మరనయు ఉపవసకులనస

అనసగుహ ంచసటక వవరన హృదయదశముల పరకటమగునస.

61. అనుసమృతరవదరః 1.2.30.

సూతరము బరదర ఆచరయల మతమమనగవ పవదశమతముగల మనసుసల నున పరమతమను మనసుస దరవ

ధయనము చయు కవరణముచ పరమశరునగూడ పవదశమతము(వసత ృత అంగుషఠ తరన మధయ భరగము

పవదశమతము లక దవనన లుడతడు అందసరు.)గల వవడందసరు.

పవర దశమతరమ న హృదయ సవ నముల పరతషపతుడ ఉనందసవలననస మనససు దవరవ సమరణ ధవయనవదసల వలననస

వవయపకుడననస పవర దశమతరమన గణపరయగము గవవంచరన బదరన ఆచవరుయలు అనసచసనవరు. ఏవధముగవ ఒక

శరుతకలచన ధవనయమునస శరుధవనయము అందసరు అదరతగవ పవర దశమతరతము శరు తల అనరన.

62.సంపతతరత జ మనసతథ హ దరశయత.1.2.31.

సూత రము శరసుస నుండ చుబుకము వరకు పవదశమతసవ నముల సంపతత దరవ (సమన పకరణముల చపన

ధయనవధ సంపవదన) వ శవనరున ఉపవసంచుట వలన వవయపకపరమశరున పదశమతు డన చపనరు. జ మన

ఆచరుయల మతమద. వవజసన య బర హమణముగూడ శరసుసనుండ గడడము వరకు గల సవ నముల వ శవనరున

ఉపవసన చపర.

తలనుండ గడడమువరకు దహయవయవములల అనగవ పవదశమతముల వ శవనరున ఉపవసయము పతపవదంచుటవలన

పరమశరునకత పరచన పరమణము పవపతమయనద.దనన శరత పవదశమతమననద అన జ మన ఆచరయలు

అనుచునరు. వ రకశరతల –“పవదశమతమవ హ వ దవవః సువదత అభసంపనః” “మ దలుల దవతలు

అపరచనమ న ఈశరున సంపతత ఉపవసన దరవ పవదశమతు డన తలసకన సంపనులర.” ప నుదహరంచన

వవజసన య బర హమణమునందు సరగమునుండ పృథవవరకు ఉన వ శవనరవవయవములను మూరధ అనగవ తల

ప భరగమునుండ చుబుకము అనగవ గడడము వరకు గల అవయవములల తలకత వ శవనరున చపర. అనగవ

తరలకవయతమ వ శవనరున పవదశమతతమును చపర.

63.ఆమననత చనమసమన.1.2.32.

సూత రము జఞబరల శరత శరసుసనుండ గడడము వరకుగల మధయభరగముల పరమశరున ఉపసంచవలనన చప-

చునద.

జఞబరల శరతల ఈ పవదశమతమునుగురంచ ‘‘య ఏష ఽననతతఽవయకత ఆతమ స ఽవముకత పతషఠ తః । వరణయం

నసవయంచ మధయ పతషటతః’’ ॥ (జఞ.1) అనంతుడ సషటముగవన ుంుంగరవన వవడ యుండు పరమశరుడు

అవముకతమున(బదుధ డన జవున యందు) నునడు. అవముకతమ చట నునద? వరణకును నసక మధయల ఆతమ

పతషటతమ నద. (పరవణకులు అందువలు అంతర వవరణస కనుబ మమల మధయసవ నము అనర) జవ పరమశయరుల

భధము కలతము గనుక జవునయందు ఉనవవడు పరమశరుడ. అందువలు పరమశరున చపుటకు పవదశమత

శరత యుకతతయుకతము. సరవతమసరూపుడన పరమతమయ వ శవనరుడనునద సదధమయనద.

బహమసూతహృదయము నందు పధమధయయములన దతయపవద సంకలనము సమపతము.

పథమధయయసయ దతయపవదః సమపత ః.

పథమధయయ తృతయపవదః.

19.దుయభరదయధకరణము.1-7.

ఈ పవదమునంద అసషట బహమ చహములుగల జయబహమవషయముల (నరుగ ణ బహమ) వచరము బరహుళయముగవ

గలదు. అసషటబహమ చహములున వ దంత వవకయములందుగల ఉపవసయ బహమవషయములను బహమమందు

సమనయమగుటను ఈపవదముల పతపవదంచర. జయబహమమందు సమనయము భధంచుటకు ఈ పవదము

నరంభంచర.

సంగత కుందట అధకరణముల మూడులకములల వవయపుమ న( తలకవయతమ) వ శవనరున పరమతమ అనరన.

అపపడు మూడు లకముల ఆయతనము లక ఆధవరము పరమతమ కన భనమగునస అనస ఆకషపమునకు సమధవనముగవ ఈ అధకరణము పవర రంభమగు చసనద. అందసవలు పూర అధకరకణముత ఈ అధకరణమునకు

ఆకషప సంగత.

వషయము “యసమనదద ుః పృథవ చనతరకషమతం మనః సహ పవణ శచ సర వః । తమవ కం జఞనథ ఆతమనమనయ వవచ

వముంచథమృతస యష సతుః”॥ (ముం.2-2-5). దనల దులకము, పృథవ, అనతరకషము, మరయు సంపూరణ

ఇనద రయములత పవటల మనసుస గూడ ఓతప తమ ఆఒకక ఆతమన తలసకనుము, అనయఅనతమవషయముల చనత

వదలవ యుము, ఇదయ సంసవరమును దటంచ అమృతతము ప ందుటకు సతువు. ఈ వవకయము ఈ

అధకరణమునకు వచరణయ వషయము.

సంశయము -దుయలకవదుల ఆధరము పధనమ, జవుడ లక పరమతయ? అనునద సంశయము.

పూరపకషము - సమృతల పసధధమ న పధనము జగతుత కత కవరణమ నందున అనంటక ఆధరమన చపర. లనచ

భకత అయనందున భగయ పపంచమునకు ఆధరము జవుడన వచుచను.

సధధ నతము -దుయలక భూలకవదుల ఆధరము పరమతమయ, పధనము కవన జవుడు కవన కవజఞలరు. ఎందులకనగవ

పరమతమను చపు ఆతమ శబద పయగము వలు . ముకతపురుషుల గనతవయ సవ నము జవుడు కవన పధనము గవన

కవదు. బహమ యకక పకవరణము జరుగు చునద, ఆ బహమమునకు సరజము, సరశకతతమతము కలదనర.

దనవలు దుయలకవదుల ఆధరము పరమతమయ, అనయము కవజఞలదు.

వ యయసకనయయమల.

సూతం పధనం భకతశర దుయభరదయయతనం భవ త । శరత సమృతపసధధభరయం భకతృతచచశరతరః .॥

నఽఽదయయ పకషవవతమశబరద న భకవత ముకతగమయతః । బహమపకవరణదశః సరజతదతసతథ॥

“యసమన దయయః పృథవ” అను శరతల దుయలకము భూలకవదులకు ఆధరము సూత తమ (హరణయగరుభడు) లక

పధనమ, జవుడ కవక ఈశరుడ అన సంశయము రవగవ పూరపకష శరత సమృతులల పసదధమ నద మరయు

ఆతమశబమము దరవ తలయుచునందున భకతృతము వనబడుటవలనను ఈశరుడు గవక సూత తమ, పధనము లక

జవుడు సరలక ఆధరమనును. దుయలకవదులకు ఆధరము పరమతమయ సూత తమ గవన పధనముగవన

జవుడుకవన కవదు అన సధధ నతము. ఎందులకనగవ ఆతమ శబద పయగమువలన. అంతగవక ముకతపురుషుడు

పధనమును గవన జవున గవన జరడు ఈశరున జరును. సరజతద గుణములు గల బహమ పకరణము

నడచుచునద గవవున ఈశరుడ దుయలకవదులకు ఆధరము.

ముండకపనషతుత ల ఈవదముగవ చపబడనద “యసమనదద ుః పృథవ చనతరకషమతం మనః సహ పవణ శచసర వః।

తమవ కం జఞనథ ఆతమనమనయవవచ వముఞచథమృతస యష సతుః ॥” (ముం.2.2.5) ఏ అకషర పురుషునయందు

దుయలకము, భూమ, ఆకవశము, మనసుస పవణములు సరందయములు పతషటంపబడయునవయ ఆతడ ఆతమ. అతడ

ఏకసరూపుడు. కవన పవపంచక వషయలచన వడుము. ఇదయ అమృతతమునకు మరగము.

ప న చూపపనరతగవ ముండక శరు తల దసయలక భూలకవదసలు గల సంపూరణ జగతుు నకు ఆతమయ ఆధవరము. ఆ

ఆధవరమున తన ఆతమరూపముగవ తలసపకనసము కవన ఆశుయుంచయున దసయభూలకవదసలనస కవదస. దనక న

వర న అనవతమనస పరతపవదంచస తరక శవసవు దవచనములనస వదలవయుము, ఏలనన అవ పపరుషవర సవధనములు

గవవప. ఇచట సంశయము. దసయభద (సరగ భుములకు)ఆధవరము సూతవర తమయ, పరధవనమ, భకుజవపడవ లక

ఈశరుడవ. సూతవర తమహ రణయగరుుడు కవవచసునస.‘‘వవయునవ వ గతమ సూతరణవయం చ లకః పరశు లకః సరవణ

చ భూతవన సందృబధ న భవను ’’ (బృ.3.7.2) హ, గతముడవ వవయువప గపుతవర డు దవనచ ఈ లకములనయు

పరలకములనయు మరనయు భూతములనయు వవయువనస సూతరముల (చరనుకట బడ) గుచుబడ

యునవ.(బృ.ఉ.3-7-2.) అనస శరు త పరసపధధ దవరవ వవయువప సూతవర తమ దసయబదవయయతనము అన తలయు

చసనద. పరధవనము కవవచసునస ఏలనన దవనన సవంఖయసమృతల సరవధవరముగవ పరసపధమధమనస చసనవరు గవన. భకు

జవపడన వచసునస ఏలనన తమవ కం జనథఽఽతవమనమ భూమయదసలకు ఏ పదవరమధవరమ దవననకకదవనన

తలసపకనసము. అన ఆతమ శబద పరయగము వలల . ఈ పూరపకష సంశయమునకు సపదవధ ను సమధవనము. సూతవర తమ,

పరధవనములనస మదట ర ండు పకషముల సంభవమ లదస ఏలనన ఇవ సరగభూములకు ఆధవరము కవనరవప.

ఆతమశబదము నకు భకు జవపడనన ఆతడుగూడ సరగభూములకు ఆధవరము కవనరడు. “యదవ పశయః పశయత

రుకమవరణం కరవు రమశం పపరుషం బరహమయనం । తదవ వదవన పపణయపవప వధూయ నరంజనః పరమమ

సవమయముప త”॥(ముం.ఉ. 3-1-3.) “ఎపపడు తతదరన సయంజయయతసరూపడన ససవరణమ న, బరహమఉతుతు

సవ నమ న జగనరవమత పరమశరున, పూరణపపరుషున, తలసపకనసన (అనసభవంచసన) అపపడు పపణయపవపములనస

దహ ంచ నరంజనసడ అదతరూపమయన సమనతమునస పద ందసనస.” దసయభదవయయతనమునస ముకుపపరుషులు

పద ందసదసరు అన వనపపంచసచసనందసన భకు అయన జవపడు సరవధవరము కవజలడు. “కసపమనస భగవ వజ త

సరమదం వజ తం భవత” (ముం.1.1.3) దనన తలసపకనన సరము తలయున, అన ఒక వకవఞనముదవరవ

సరవజ నముత వషయము ఉపకుమంచరన. “బరహమ వద బరహమమవ భవత” (ముం.3.2.9) బరహమమునస తలసపకనన

వవడు బరహమరూపమ అగునస, అన ఉపసంహరము గవవంచరన. బరహమ పరకరణమగుట వలన సరజతవదసలు చపపుట

వలన భూతములకు కవరణము, ఆధవరము చపపుటవలన దసయభదవయయతనము బరహమమ.

64.దసయభదవయయతనం సశబద త.1-3-1.

సూతవర రము “యసపమన దయః పృథవ చవనురనకషమతమ” “దనయందస దవలకము, భూలకము, అంతరనకషలకము

మదలగునవ కలుతముల” అనస శరు తయందస దసయలకవదసలకు ఆశుయము పరబరహమమ ఎందసలకనగవ

బరహమవవచకము ఆతమశబదము శరు తల గలదస.

ఇచట పూరపకషముల పరధవనవదసల ఉపవసన. సపధవధ నుముల బరహమజ నమన ఫలభదము. “దయశు భూశు దసయభువ,

దసయభువవవవద యశు జగతః తదసయభూద” సరగము భూలకము దనల పరధవనముల అట సరలకవధవరము

పరబరహమమ అగునస. దనకంట “స శబద త”. పరబరహమ సరూపము చపపుటక ఆతమశబదపరయగము గవవంచరన.

“తమవ కం జనథ ఆతవమనం” (ముం.2.2.5.) ఆ ఆతమనకదవనన తలసపకనసము. అనసచట ఆతమశబదము పరమతమ

వషములన సంభవము అనయతర కవదస. ఉపవధవశషమ న జవవతమయందసకూడ ఆతమశబదము పరయగనంతురుకదవ

అనసటకు వలులదస. “తమవ కం జనథ” అనస శరు తల “ఏవ” శబదము (నశుయరకము)మరనయు “ ఆతమ” శబద

పరయగము వలల కవరయరూపమయన వశషచతనయము గుహణము కవదస కవన నరుపవధక నరుగ ణ నరవకవర పరబరహమమ

వజయము అన అరము. దనమద దవదతుు డు కూరుునవడ దవనన తససకురముమ అనన కూరుున ఆసనమున

తససకనవచసుదసరు కవన దవదతుు న కవదస.అటల ఏకరస ఆతమ అనంటక ఆయతనము, అద వజయము అన

ఉపదశంచరన.అందసవలల ఉపకుమముల నసన ఆయతనతమునస గణ సతుత హతువపగవ భవంచ పరథమ

ఆతమశబద పరయగమువలల పరబర హమమున ఆయతనముగవ భవంచవలయునస.

ముకతు పసృపయవయపదశవత.1.3.2.

సూతవర రము “బరహమజ న నవమరూపములనసండ ముకుు డ అనగవ అజ నము దవన యకక కవరయములనసండ వడవడ

పరవతురమ న సరతకృష దవయపపరుషునత ఏకభవంచసనస”. అనస ఈశరు తవవకయముల ముకు పపరుషుల దవరవ

పరబరహమ పవర పయమన చపుబడనద, గనసక దవలక భూమయదసలకు ఆధవరము పరబరహమమ.

పరబరహమమ దసయలక భూమయదసలకు ఆయతనము, ఏలనన ముకుపపరుషులు పవర పపుచందసనద ఈపరబరహమమ అన

“ముకతు పసృపయ” అనసపదము దవరవ ఉపదశంచసటవలన. ముకతు పసృపయ పదమునకు ముకతు పసృపయతవ అన అరధము.

అనగవ అవదయవలన దహదసలందస ఆతమబుదధ ఉండుటవలన దహపూజదసలందస రవగమునస, మరనయు దహదసల

అనవదరము వలన దషము చూడబదసచసనద. అవదయ నశంచసటవలన దవనక వపరతముగవ రవగవద

దషములనసండ ముకుు ల దసయభూములకు ఆధవరమయన బరహమముత ఐకయము అన అరధము. “తథవ

వదవనవమరూపవదముకుః పరవతురం పపరుషముప త దవయమ” తతవతు నవమరూపవదసలనసండ వముకుు డ

సరతకృష దవయపపరుషున పవర పపు ప ందసనస, అన ముండకతపనషతుు (3-28 వ శలల కము) ల ఉపదశంచరన.

పరధవనవదసలల ముకుపపరుషుడు జరునన ఏశరు తలనూ ఏశవసుములనస ఉపదశంచలదస. అందసవలల

దసయలకవదసలకు ఆయతనము పరబరహమమ.

66. నవనసమనమతచఛబద త 1.3.3.

సూతవర రము సవంఖసయల దవరవ పరనకలుతమ న పరధవనము దసయలకవదసలకు ఆశుయము కవనరదస. ఎందసలకనగవ

“యసపమన దయః” అనసవవకయముల పరధవన వవచక శబదము లదస.

అనసమయత ఇత అనసమనం, సవంఖసయలు కలున చయు పరధవనము ఇచట దసయభదవయయతనము కవనరదస.

ఎందసలకనగవ ఈ అచతన పరధవనము యకక పరతపవదనము చయు శబదము లనందసవలన దవనన సూతరముల

అతచఛబద త అనరన. “యః సరజః సరవత” సవమనయముగవ వశషముగవ అనయు తలసపనవవడు అన శరు తల

జడమునకు వపరతమ న చతనయమునస పరతపవదంచస శబదములు గలవప గవన పరధవనము దసయభసవఖసయలదవరవ

పరనకలుతమ న పరధవనము దసయలకవదసలకు ఆశుయము కవనరదస.

67.పవర ణభృచు 1.3.4.

సూతవర రము జవపడు గూడ సరగభూములకు ఆశుయము కవజలడు. ఎందసలకనగవ వవనన పరతపదంచస శబదములు

లవప.

సూతరములన చ శబదము పూరసూతరములన దసయభదవయయతనము మరనయు,అతచఛబద త అనస పదముల

యకక అనసవరునము సూచంచసనస. పరధవనమువల దసయ భూలకముల ఆయతనము జవపడు, అనస శబదముగూడ

శరు తులల కవనరవదస. జవపనల ఆతమతము చతనయతము ఉననస ఉపవధ పరనచునసడనసండుట వలన

సరజ తవద గుణములు లవప. అందసవలల గూడ జవపడు దసయ భదసల ఆయతనము కవజలడు. జవపన

ఆయతనతము ఖండచన తరువవత ముందస మూడు ససతరములదవరవ అనయ హతువపనస చపపుచసనవరు.

68. భదవయపదశవత.1.1.5.

సూతవర రము ఆ ఒక ఆతమనస తలసపకనసము. అన శరు తల జ త జయరూపములుగవ జవపరమతమల భధము

చపపుట వలన జవపడు భూమయదసల ఆశుయము కవనరడు.

దసయ భదవయయతనము మరనయు పవర ణభృచు అనస పదములు ముందస మూడు సూతరములల అనసవరనుంచసనస.

‘‘తమవ కం జనథ ఆతవమనం’’ ముండకతపనషతుు ల ఆ ఆతమన తలసపకనసము అన పవర ణము ధరనంచన ముముకషువపనస

జ త తలసపకనసవవనగవ, ఆతమశబదవవచయమ న బరహమమున జయమన తలసపకతవలసపన బరహమముగనస భధవపదశము

అనగవ భనములుగవ ఉపదశంచసట వలన జవపడు దసయభదవయయతనము గవజలడు.

66. పరకరణవత.1.3.6.

సూతవర రము “దనన తలసపకనన ఇదంతయూ తలసకబడున” అన పరకరణము ఆరంభంచరన. ఇద బరహమ పరకరణము.

కవన జవపడు భూమయదసల ఆశుయము కవనరడు.

‘‘కసపమనస భగవ వజ త సరమదం వజ తం భవత’’ హ భగవన దనన తలసపకనన ఈ సంపూరణ సంసవరము

తలసపకతబడునస.(ముం.1-1-3). ఒకవజ నము దవర సరవజ నము యకక పరసంగము కవన వచసుచసనద. అద

బరహమజ నము దవరవన సంభవము. సంపూరణ సంసవరమునకు అధషవ నము బరహమ, వవనన తలసపకనన వవనల

కలుత సంపూరణ సంసవర జ నము కలుగునస. బరహమపరకరణముల జవపడు దసయభదవయయతనము కవనరడు.

67. సపతయదనవభయం చ. 1.3.7.

సూతరరము - “దవ ససపరవణ ” అనసమంతరముల ఔదవసనయ పూరక సపత, కరమఫలభగము, పరమతమ, కషతరజఞల భద

నరదశము ఉనందసవలల జవపడు భూమయదసల ఆశుయము కవనరడు.

“దవ ససపరవణ ” అనస మంతరముల ఒక వృకషముప సమన సభవముగల ర ండు పకషులు గలవప. “తయరనయః

పపపులం సవదతు ” వవనల ఒకట కరమఫలరూపమ న తపప చదస పండలనస ఆరగనంచసనస, “అనసన అనయ

అభచవకసత” ర ండవద కవలము దవనక సవకషయ యుండునస.(ముం.3-1-1) అన ఉదవసన భవము నరదశంచరన.

దనక అరము శరరరూపమయన వృకషముప కరమఫలములనస అనసభవంచస జవవతమరూపమయున పకషయు

మరనయు పరబరహమరూమయన పకష ఉదవసన భవముత నసండ ఆజవపనకు పరకవశము నచసుచసండు నన అరము.

ఒకనన ఉదవసనసనగనస వరకనన కరమఫల భకుగనస అనన కవరణముగవ జవపడు దసయభదవయయతనము కవలడు గవన

పరబరహమమ సరవయతనమన సపదధము.

0 భూమధకరణము.1.3.8-9.

సంగత- కుందట అధకరణముల ఆతమశబదపరయగమువలల దసయలకవదసల ఆయతనము పరమతమఅనరన, అటలనసట

సరనకవదస. ఏలనన “తరత శలకమతమవత” (ఛవం.ఉ.7-1-3.) “ఆతమవతు శలకమునస దవటలనస” ఈ పరకరణముల

పరశలతురముల పరంపర పవర ణముకనముందస కవనబడుట లదస,అందసవలల పవర ణముల ఆతమశబదపరయగము

సంభవము. ఈవధముగవ ఆకషపము కలుగుటవలన ఈఅధకరణము పవర రంభమయనద. గవన పూరవధకవరణముత

దనక ఆకషపసంగత.

వషయము- “భూమ తవ వజజ సపతవయః” ‘‘భూమనం భగవ వజజ స’’ ‘‘యతర నవనయత పశయత నవనయత శరు ణత

నవనయత వజనవత స భూమ’’ (ఛవం.ఉ.7-23, 24.) భూమతతమున ఉపవసపంచవలయునస. సనతుకమరున ఈ

ఉపదశమునస వన నవరదసడు మ ఉపదశవనస సవరము భూమతతమున ఉపవసపంతునస కవన భూమతతమునస

తలయజయుడు, అనన ఏ సపతల సవధకుడు తనకన భనవససు వపనస చూడడ , వనడ , తలసపకనడ దవనన భూమ

తతమందసరు. ఈశరు త వవకయము ఈ అధకరణమల వచవరణయ వషయము.

సంశయము-భూమ శబదమునకు అరము పవర ణమ లక పరమతమయ? అన సంశయము.

పూరపకషము- నవరద సనతుకమర పరసంగముల నవమము నసండ ఆశవరకు పరశలతురములు కవనవచసు చసనవ

దవనముందస పరశలతురములు కవన వచసుట లదస. అందసవలల అనసగతమ న అతవవదత శబదము భూమపరముగవ

చపపుట వలన భూమశబద రము వవయువప అనవలయునస.

సపదవధ ంతము- ‘‘ఏష తు వవ అతవదత యః సతయనవతవదత’’ అతవవద అగువవడు సతయముదవరవన అతవవద

అగుచసనడు (ఛవం ఉ. 7-16) తు అనస శబదముదవరవ పవర ణపరకరణము వరుచసప సతయము యకక పరసంగము

పవర రంభమయనద. అందసవలల భూమ పదమునకు అరము పరమతమయ. మహఉపకుమము గూడ పరమతమద.

సమసు దతవభవము (దతము యకక అభవము) గూడ పరమతమనంద, గవన భూమపదము యకక అరము

పరమతమఅనయ నశుయమయనద.

వ యసపకనవయయమల

భూమ పవర ణః పరశల వవ పరశపరతుయకువరజనవత । అనసవరవు తవవదతం భూమకుశవుససరవ సః॥

వచఛదయష తత పవర ణం సతయస యపకుమతుథవ । మహ పకుమ ఆతమకురశలఽయం దతవవరణవత॥

నవరదసనతుకమరుల పరసంగముల “యతర నవనయతుశయత నవనయచఛృణత” ఈతవయద వవకయముల వచున

భూమశబదము పవర ణమ లక ఈశరుడవ అనస సంశయమునకు పూరపకష పరణపదశవనురము పరశలతురములు లవప

మరనయు అతవవదతము అనసవరనుంచసట వలన భూమ శబద రము పవర ణమ అనసనస. సపదవధ ంను సమధవనము. “ఏష

తు అతవదత” అనస వవకయముల ‘తు’ శబదముదవరవ పవర ణ పరసంగమునస వరుచసప “యః సతయనవతవదత” అనస

వవకయముల సతయశబదము దవరవ ముందసన అవవనుర (ర ండత మధయ) పరకరణము ఆరంభంచరన. పరకరణము

మదలునసంచ ఆతమశబద పరయగము గలదస. మరనయు “యతర నవనయతుశయత” అన దతనషధము గవవంరన. అందసవలల

భూమశ బదమునకు అరము ఈశరుడ.

ఛవందగయములన సపుమధవయయముల నవరదసనసక సనతుకమరులు నవమముత ఆరంభంచ ముందసముందస

అనకతతములనస ఉపదశంచ ఆఖరనల అతశయరవహ తయమయన భూమతతమునస ఉపదశంచరన..‘‘యతర నవనయత

పశయత నవనయత చఛృణత నవనయదజనవత స భుమ’’ (ఛవం.ఉ.7-24-1). ఈ శరు తక అరము ‘ఏ సపతల అనయము

చూడడ , అనయము వనడ , అనయము తలసపకనడ అద భూమతతము’.అచట భూమ శబద వవచయముల

ర ండురకముల సందహముగలదస. పరశపరతుు తురములు లకప వపటవలన భూమశబద రము పవర ణమన పవర పుము.

పూరము నవమదతతములల ‘‘అసపు భగవ భూయః’’ (చవం.ఉ. 7-1-5.)”దనకన ప దదద కలదవ” అన నవరదసడు

మట మటక అడగనన ‘కలదస’ ‘అసపు ’ అన సనతుకమరులు జవవబచుడవవరు. ఈ వధముగవ

పరశపరతవచనములదవరవ నవమద మదలు పవర ణము వరకు తతమునస ఉపదశంచ వర ణముతరువవత

పరశసమధవనములు లకన భూమతతమునస ఉపదశంచరన. కవన పవర ణ భూమదసల మధయ వఛఛదకశబదము

లకప వపటచ భూమశబద రము పవర ణమ. కవన పవర ణతతమునసపదసపంచ పవర ణమ ఉపవసయమన అతవవదతమనస

పరుగల ఉతకరషమునస చపపు పవర ణవఛఛదక సందహ నవృతు కరకు ఆ అతవవదతమునస అనసవృతుచసప

భూమతతమునసపదశంచ పవర ణ భూమశబదముల అభధము సూచంచరన, కనసక పవర ణమ భూమశబద రము.

అనస పూరపకషమునకు సమధవనము ఇచసుచసనరు.ఈ భూమతతము పరమశరుడ. ఏలనన ‘‘ఏష వవ

అతవదత యః సతయన అతవదత’’ (ఛవం.ఉ.7-16-1). ఎవడు సతయతతమునస ఆతమగవ అనసభవంచ అద

సరవతతమన చపపున ఆతడ యథవరముగవ అతవవద (సరవతతమున ఱ ంగన పలుకువవడు) ఇచట అతవవదత

కవరణము పవర ణమనస దవనన ‘తు’ శబదముదవరవ తలగనంచ ముఖయ అతవవదత కవరణము బరహమమనసటకు ‘సతయ’

శబదముదవరవ వరుగవ పవర రంభంచరన. అంతగవక పరమ పకుమముల ‘‘తరత శలకమతమవత ’’ (ఛవం.ఉ.7-1-3)

ఆతమవతు శలకసవగరరూపమ న ఈ సంసవరమునస దవటలనస. అన వదయ తతము పరవమతమ అనరన. మరనయు ‘‘యతర

నవనయత పశయత’’ ఏ సపుతల ర ండవ తతమునస చూడడ అన దతనషధముదవరవ భూమతతము యకక

లకషణము చపపురన, గవన అదత పరమతమతతమ భూమరము.

71.భూమ సమరసవదదధుయపదశవత.1.3.8.

సూత రము “భూమతవ” భూమతతమ తలసకనుటకు యగయమ నద, అను శరతల చపన భూమతతము

పరమతమయ ఎందులకనగవ పవణపదశము తరువవత భూమ ఉపదశము గవవంచర.

పూరపకష భూమతతముదరవ పవణపదశమనును, సదధ నత బహమజఞ నపదశమనును. ఛందగయముల ఏడవ

అధయయముల “భూమతతమున ఉపవసన చయువలయునన” సనతుకమరుడు నరదునకత చప ను. నరదుడు

భూమతతమును తలయజయుమన ను. ఏసతయందు సవధకుడు తనకనభనవసుత వును చూడడ, వనడ,

తలసకనడ ఆసతన భూమ అందురు. ఈవవకయము ఇచట వచరణయము. పవణము ఆశకన గపద అన

సనతుకమరుడు చపన తరువవత నరద సనతుకమరుల పశరతతర పరంపర లదు. పవణమ భూమతతమన

పూరపకషము. ఎందులకనగవ పవణవ తతను అతవవద అనర అనును.

భూమతతము పరమశరుడ. ఏలనన “సమరసవదదధుయపదశవత” ఏ అవసల జవుడు సంపూరణముగవ

పసనుడవుతడ ఆనద అవసను సంపసవదమందురు. అద సుషుపత . ఆ సంపసవద అవసల పవణములు

జఞగరూకములయుండును. సంపసవద శబదముదరవ పవణమునందురు. ఆపవణమునకన ప న ఉపదశము గలదు.

“పవణదధ” పవణపదశము తరువవత భూమతతమును ఉపదశంచర. రవణపదశము తరువవత పశ

సమధనములు లవనుట సరకవదు.పవణ ఉపదశమువన ఊరుకనన అకృతరు డన నరదులవవరకత సనతుకమరుల

సయముగవ పవణభన మ న భూమతతమును ఉపదశంచర. అతవవదతము పవణవషయమ ననుట సరకవదు. “ఏష

తు వవ అతవదత యః సతయనతవదత” ఎవడు సతయమ న ఆతమన ుం ంగ చపున వవడ యథరముగవ అతవవద అగును.

ఈ శరతల ‘తు’ శబదము దరవ పవణము యకక అతవవదతము తలగంచ సతయ పదవవచయ పరమతమవవదమును

అతవవదతమన చపుచు పవణభనమ న భూమతతమును ఉపదశంచర. మరయు ‘తరత శరకమతవత’ అను

శరత వవకయముల శరకపద వవచయమయన అవదయకవరయమయన సంసవరమును ఆతమజఞ నముదరవ దటలట చపుటచ

భూమతతము పరమతమ అనయ అనుకనవలయును.

72. ధరమపపతత శచ1.3.9.

సూత రము - “యత ననయతశయత” “ఏ అవసల ఇతరులను చూడడ అద భూమ” అనుశరతల చూచుట వనుట

తలసకనుట అను సరవయవహయరవభరవము అనగవ వయవహయరము లకుండుట భూమధరమమ న పరమతమ యంద

యుకతతయుకతము. అందువలు గూడ భూమ తతము పరమతమయ.

భూమ తతము పరమతమయ. ఏలనన ‘యత ననయత పశయత’ అనుశరతల దరశనదుల వయవహయరవభరవము

భూమతతముల అనర. అంతగవక ‘య వ భూమ తత సుఖం’ ‘యవ భూమ తదమృతమ’ నశచయముగవ

భూమతతము సుఖసరూపము మరయు అమృతసరూపము. ఈ ర ండు ధరమములు పరమతమయంద యుకతము.

అందువలు భుమతతమునకు అరము పరమతమయ.

21. అకషరవధకరణము.1.3.10-12.

సంగత- కతందట అధకరణముల సతయ శబదము బహమమందు రూఢమయనందున భూమశబదమునకు అరము

బహమమనర.అటలు అకషరశబదము వరవణ రమునందు రూఢమయనందున అకషరవరము వరణమ అగును. అను దృషవట ంనత

సంగత వలన ఈ అధకవరణము మదలయనద.

వషయము-‘స హ వవచతద తదకషరం గవరగ బర హమణ అభవదనత ుసూ లమత’ (బృ.3-8-7/8.) హ గవరగ ఆకవశము

అకషరముల ఓతప తము, దనన బహమవ తతలు సూ లత, అణుత ధరమముల రహతము అందురు. ఈవవకయము ఇచట

వచరణయ వషయము.

సంశయము- అకషర శబదము వరణమ, లకపరమతమయ అన సంశయము.

పూరపకషము-అకషర శబదము వరణముల పసదధము. అదువలు ఇవట అకషరశబదమునకు అరము

పణవవకషరమనవలయును.

సదధ నతము- పృథవనుండ అవవయకృత పరయంతము సంపూరణ జగతుత నకు ఆధరమగుటవలనను, ఏ ధరమములు

లకుంటవలనను,శవసనకరత అగుటవలనను, దషట ృతద చతనయ ధరమములను చూచుచు అకషరశబదమునకు అరము

బహమమనుటయ ఉచతము.

వ యసకనయయమల.

అకషరం పణవః కతంవవ బహమ లకఽకషరవభద । వరణ పసదధ తనత పణవః సవయదుపవసతయ.॥

అవవయకృతధరతకతః సర ధరమ నషధతః। శవసనదదషటృతదశచ బహ మవవకషరముచయత.॥

“ఏతద తదకషరం గవరగ బర హమణ అభవదంనత అసూ లమనణహరసమ” అను వవకయముల నునఅకషరము పదము

పణవమ లక బహమమ అనన లకముల అకషర శబదము వరణముల పసదధమగుట వలన పణవవకషరము ఉపవసనకు

చపరనవలయును. ‘అకషరము’ అవవయకృతము ఆకవశమునకు ఆధరమగుటవలనను, దనల అన రకముల

ధరమములు నషధంచుటవలనను , అద సంపూరణ జగతుత నకు శవసనకరత అగుటవలనను, ఇందయములకు

అగచరమగుటవలనను మరయు దనన దషట అనుట వలనను బహమమ అకషర శబరద రము.

బృహదరణయకపనషతుత లన మూడవ అధయయముల యజవలుకుడు గవరగకత చప ను “ఏతద తదకషరం గవరగ

బర హమణ అభవదనత అసూ లమనణహరసమ” (బ.3.8.8.) బృహదరణయకపనషతుత ల ఐదవ అధయయముల గవరగకత

యజవలుకుడు ఇచచన సమధనములనదవవకయము. “హ గవరగ , ఆ అకషరమును గురంచ బహమవ తతలు ఈవధముగవ

చపుచునరు సూత లతము అణుతము హరసతము మదలుగవగల ధరమములు లనద.” ఇచట అకషరశబదముదరవ

పణవము లక బహమమును చపుచునరవ అన సందహము. పణవమన పూరపకషము. ఏలనన ‘‘యనకషర

సమమయమధగమయ’’ అనుచట అకషర శబదము వరణముల రూఢమయనందున పణవకషరమును ఇచట

ఉపవశయముగవ చపవలయును.

దనకత సదధ నత సమధనము- అకషరశబద వవచయము బహమమ. ఏలనన ‘అంబరవనతధృతః’ పృథవవయద ఆకవశపరయనతము గల

వకవరములను ధరంచుట వలన. ‘‘ఏతసమన ఖలకషర గవరవగ ుకవశ ఓతశచ ప తశచ’’ “హ, గవరగ , ఈఅకషరములన

ఆకవశము ఓతప తము.(పడుగు పకవల) (బృ.ఉ.3-8-11). ఆకవశశబద వవచయమయన అవవయకృతమునకుగూడ

ఆధరము అకషరమ, గవన పణవమునకు అద అసంభవము. ఇంకవ ‘అసూ లమనణహరసమ’ ఆఅకషరమునందు

సూ లత అణుత హరసతద ధరమములు లవు అనుచు సంపూరణ సంసవరధరమములను నషదంచర.మరయు ‘‘ఏతసయ

వవ అకషరసయ పశవసన గవరగ సూరవయచందమస వదృత తషఠ తః’’ ఈ అకషరము యకక శవసనములన

సూరయచందు లునరు. (బృ.ఉ. 3-8-9). అన ఈ అకషరము దరవ సంపూరణ జగతుత యకక శవసనమువనపచుచునద.

అంతగవక ‘‘తద ఏతదకషరం గవరగ అదృషటం దషట ృ అశరతం శరతృ’’ హ, గవరగ , ఈఅకషరము చూడబడదు కవన అందరకత అద

దషట దనన వనలముగవన అందరలనుండ అద వనుచునద. (బృ. 3-8-11). ఈ శరతల దషట ృతదులకు అనగవ

చూచుట అను పవమణములకు అద వషయము కవదు అనర. ఇవనయు పణవ పకషముల కలంచలము. అందువలు

బహమమ అకషర శబరద రము.

73. అకషరమమరవనతధృతః 1.3.10.

సూత రము “ఏ తద తదకషరం హ గవరగ ఇద అద అకషరము సూ లము కవదు, అణువుకవదు. ఈ శరతల

అకషరశబరద రము బహమమ. అద భూమ నుండ ఆకవశము వరకు అన వకవరములను ధరంచుచునద.

అకషరశబదము వరణమందు రూఢ అగుటవలన ‘ఓంకవర ఏవ దం సరం’ అనచట ఓంకవరమును సరవతమరూపముగవ

ఉపవసంచవలయుననుట అకషరశబదము వరణమంద అరమన పూరపకషము. సదధ నతముల ‘న కషరత ఏవం అశరత ఇత

అకషరః’ ఏద నశంచద మరయు వవయపకమ దనన అకషరమందురు. అందువలు నతయము వవయపకము అను ధరమముల

దరవ అకషరము పరమతమయ. ఏలనన ‘అమరవనతధృతః’ ఆకవశము పరయంతము సంపూరణ జగతుత నకు ధరణము

కలగయుండుట పరబహమనకు కన వ ర వనదనకత సంభవముకవదు. శఓతసచ ప తచశఏతసమను ఖలకషర గవరవగ ుకవ

(బృ.ఉ.3-8-11). ‘హ గవరగ , ఈఅకషరముల ఆకవశము ఓతప తము’. ఈశరతల పృథవమదలు ఆకవశము వరకు

వకవరజఞతములనసంపూరణ జగతుత ఈఅకషరముల ఓతప తమ యునద. బహమ కన భనమ నదనల ఈ

ఆధరతము సంభవము కవదు. ‘‘ఓంకవర ఏవ దం సరమ’’ ఇదంత ఓంకవరమ, ఇలంట వవకయములు బహమ పవపత కత

సవధనరూపముగవ చపుచూ ఓంకవర సుత త చసర.

కవన కవరయము కవరణధనము గవన ఆకవశము వరకు ధరణ పధనమునకు గూడ సంభవము అను ఆశంకకు

సమధనము.

74. సవ చ పశవసనత.1.3.11.

సూత రము:- ఆకవశవద భూతముల ధరణ పరమశరున కరమమ, కవన అచతనమ న పధనదులదకవదు.

ఎందులకనగవ ఈఅకషరున శవసనముల సూరయచందు లు వశషరూపముగవ సతులయునరు అను ఈశరతల

పవశవసనము చపబడనద.

ఆకవశమువరకు అనంటన ధరంచుట పరమశరున కరమయ. ఏలనన ‘ఫశవసనత’´ అనంటన శవసంచుటవలన.

“ఏతసయ వవ అకషరసయ పశవసన గవరగ సూరవయచందమస వదృతయ తషఠ తః” ఈ అకషర పశవసనముల సూరయచందు లు

ధరంపబడ యునరు (బృ.3.8.9). పరమశరున శవసన కరమ వనబడుచునద. అచతనపధనముల జగతుత ను

శవసంచు శకతత లదు. మటట కుండ శవసంచుట చూడబడుట లదు గద.

75.అనయభరవవవయవృతత శచ.1.3.12.

సూత రము:- అకషర శబరద రమ న బహమముల అచతనమ న పధనదుల ధరమము లదు. అందువలు గూడ అకషరవరము

బహమమ గవన పధనము కవదు. “తద ఏతదకషరం గవరగుదృషటం దషృ” (బృ.3.8.11). “ హ గవరగ అద ఈ అకషరము

పరున చ చూడబడదు తను చూచును.” ఇచట చపబడన దషుట తద ధరమములు పధనమునందు సరధ

అసంభవము. అందువలు పరబహమమ అకషరపదవవచయము, వరణము కవదు.

22.ఈకషతకరమవయపదశవధకరణము.1.3.13.

సంగత:- వ నుకత అధకరణముల వరణముల రూఢమ న అకషరశబదమునకు గూడ బహమమన అరము చపర.

ఎందులకనగవ ఆకవశవదభూతములకు సంపూరణ జగతుత నకు సరవధరమను అసవధరణహతువు వలన మరయు ‘న

కషరత అశరతవవ’ నశనము లనద, వవయపకమ నద అను వుయతతత దరవ అకషరము బహమమన చపబడనద.

సమముగవ అదరతగవ ఇచట ‘దశపరచనము, ఫలశరత’ అను హతువులదరవ ‘పర’ శబదమును

హరణయగరభపరముగవ తసకనవలయును. ఇచట దృషవట నత సంగత.

వషయము:- “యః పునరతం తమతణమతయన న వవకషరణ పరం పురుషమభధయయత” (ప.5.5) “ఏ పురుషుడు

మూడు మతలత గూడన పరపూరణ ంకవరము నలంబుగ గ వకన పరమశరునుపవసంచున” అను ఈవవకయము

వచరణయము.

సంశయము:- ఈశరతల పరబహమ ధయయమ లక అపరబహమమ న హరణయగరుభడు ధయయమ? అన సంశయము.

పూరపకషము:- “స సవమభరునయత బహమలకమ” (ప.5.5) ఈ వధమ న దశపరచనఫలము చపుట వలన

అపర బహమమ దయయమన చపవలయును. సదధ నతము:- ధయతవయరూపముల ఇచట పరబహమమున ఉపదశంచర. అద జవఘనపరము. ధయనమునకు కరమమగు

వషయము భూతపదరము కవవచుచను కవన సమయగదరశనమునకు వషయభూతము పరబహమమ. పురుష పర

శబదములదరవ అద ధయయము యకక పతయభజ అగును. పరచనఫలము కమముకతత నపకషంచ చపర గవన

వరధము లదు.

వ యసకనయయమల:

తమతపణవ ధయయమపరం బహమ వవపరమ। బహమలకఫలకవత ుదరపరం బహమ గమయత॥

ఈకషతవయయ జవఘనతరసవత త రతయభజత । భవ దధ ుయం పరం బహమ కమముకతతః ఫలషయత ॥

. “యః పునరతం తమతణమతయతన వవకషరణ పరం పురుషమభధయయత”(ప.5.5) అనుశరతల మూడు మతలత

గూడన ఓంకవరమును అపర బహమముగవ ధయనంచవలయున లక పరబహమముగవన? బహమలక గమనమను

సమతఫలము చపటవలన ఇచట అపర బహమము ధయయము అను పూరపకషమునకు సమధనము. వవకవయనతముల

సరతుకషట వరవటర ప, హరణయగరభములకన ఉతకషటమ నద సవకషతకరచుకనవలయుననర. ‘పరము’ మరయు

‘పురుష’ శబదముల దరవ పరబహమ పతయభజ అగుచునద. బహమధయనమునకు బహమలకపవపత ఫలము కవదు కవన

ఆఖరల ముకతత. అందువలు బహమమ ధయయమన సదధమగుచునద.

పశరపనషతుత ల వనబదుచునద “యః పునరతం తమతణమతయతన వవకషరణ పరం పురుషమభధయయత” ‘ఏ

పురుషుడు మూడు మతలత గూడన పరపూరణ ంకవరము నలంబుగవ గ వకన పరమశరునుపవసంచున’ అను శరతల

ధయయవసుత వు హరణయగరభమగు అపర బహమమ లక పరబహమమ? అన సంశయము. అపరబహమమన పూరపకష

అభపవయము. ఎందులకనగవ “స సవమభరునయత బహమలకమ” (ప.5.5) తృతయ మత రూపములగు

సవమమంతములచ బహమలకమునకు గనప బడును. (మంతములకు రూపము కలదన మమంసకుల

అబపవయము) అన కమలసనలకపవపత వనబడుచునద. అంతమతముచ పరబహమధయనముయకక

పరమపురుషవరమను ఫలము కలుగదు. ‘ పరం పురుషం’ అనుపర శబదవశషణము అపరబహమమందుగూడ

వనయగంతురు. దహయదులనపకషంచ పరముగవన అపరబహమమును పరమనవచుచను గవన అపరబహమమ ధయయమన

పూరపకషము.

దనక సపదవధ ను సమధవనము. పరబరహమమ ధయయము. ధయయతముదవరవ తలసపకనవలసపన పరబరహమము యకక పరతయభజ శరు తల చపపురన. “స ఏతసవమజజవఘనవతురవతురం పపరుష మకషత”(పర.5.5) ఆసవధకుడు జవసమూహమ న హ రణయగరుునకన వర న శుషపపరుషున అనగవ అందరనహృదయములనసన పరమతమనస చూచసనస. ఉపవసనదవరవ బరహమలకము జరనన సవధకుడు ప వధముగవ పరబరహమమునస చూచసనస. అచట చూడవలసపన పరమతమన వవకతయపకుమముల ధవయనవషయముగవ చపురన. పర పపరుష శబదముల దవరవ పరబరహమముయకక పరతయభజ చసపరన. కవలము బరహమలక పవర పపుయ ఫలము కవదస. కుమముకు సంభవమగుటవలన పరబరహమమ ధయయము.

76. ఈకషతకరమవయపదశవతసః. 1.3.13.

సూతవర రము:- “యః పపనరతం తరమతరణ” ‘ఎవడు మూడు మతరలుగల ఓంకవరమునస పపరుషరూపపనగవ ధవయనంచసన’

అనస శరు తల ధయయము పరబరహమమన ఉపదశంచరన. అపరబరహమముకవదస. ఎందసలకనగవ ‘పరవతురం’

“హ రణయగరుున కన పరమ న అందరనశరరముల పరవశంచన” అన వవకయశషము కనబడుచసనద.