1

SUUDİ ARABİSTAN

ÜLKE VE DOĞAL TAŞ

SEKTÖRÜ RAPORU

İÇİNDEKİLER ÜLKEYLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER ................................................................................... 2

GENEL EKONOMİK DURUM ................................................................................................ 3

SUUDİ ARABİSTAN’IN DIŞ TİCARETİ ................................................................................ 5

TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN DIŞ TİCARET DENGESİ ............................................... 7

MADENCİLİK VE DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ ......................................................................... 9

SUUDİ ARABİSTAN DOĞAL TAŞ İTHALATI ................................................................... 10

SUUDİ ARABİSTAN İŞLENMİŞ DOĞAL TAŞ İTHALATI ............................................... 11

MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ .......................................................................................... 12

DIŞ TİCARET POLİTİKASI ................................................................................................... 14

İŞADAMLARININ PAZARDA DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR .................... 16

SEKTÖRLE İLGİLİ DÜZENLENEN FUARLAR ................................................................. 17

SWOT ANALİZİ ..................................................................................................................... 18

1. Güçlü Yanlar ................................................................................................................ 18

2. Zayıf Yanlar ................................................................................................................. 18

3. Fırsatlar ......................................................................................................................... 19

4. Tehditler ....................................................................................................................... 19

2

ÜLKEYLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

Coğrafi Konum

Arap yarımadasında yer alan Suudi Arabistan’ın güney ve güneydoğusunda Yemen, Umman

ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin bulunması sebebiyle Hint okyanusu ve Umman Körfeziyle

deniz sınırları bulunmamaktadır. Ülkenin doğusunda Katar yer almaktadır. Batıda Kızıldeniz

ve doğuda Basra Körfezi’ne deniz kıyısı vardır. Suudi Arabistan, kuzeyinde Kuveyt, Irak ve

Ürdün ile kara sınırına sahiptir.

Temel Sosyal Göstergeler

Resmi Adı Suudi Arabistan Krallığı

Yüzölçümü 2.149.690 km2

Nüfusu 29,8 milyon (2013)

Resmi Dili Arapça

Başkent Riyad

Başlıca Şehirleri Riyad (4,7 milyon) Cidde (3,6 milyon) Mekke (1,7 milyon) Medine

(1,3 milyon) Damman (1,3 milyon)

Dini Yapısı Müslüman

Etnik Yapısı Arap (%70), Yabancı (%30)

Kaynak: Central Department of Statistics and Iınformation ( CDSI) of the Kingdom of Saudi Arabia, Oxford

Business Group, Economist Intelligence Unit (EIU), 2013

Temel Ekonomik Göstergeler (2010 - 2013)

2012b 2013c 2014c

Nominal GSYİH (milyar $) 727,3a 763,1 796,5

Reel GSYİH’deki Artış (%) 6,8a 4,0 5,1

Kişi Başı GSYİH* ($) 31.374 32.195 33.390

Tüketici Fiyat Enflasyonu (ort, %) 4,5a 4,2 3,3

Petrol üretimi (000 varil/gün, ort) 9.875a 9.400 9.650

İhracat (milyar $) 384,2 347,9 343,4

İthalat (milyar $) 136,8 147,1 157,6

Cari Hesap Dengesi (Milyar $) 152,9 100,3 78,9

Cari Hesap Dengesi (GSYİH’nin %’si) 21 13,1 9,9

Döviz Kuru (SA Riyal : 1 $) 3,8 3,8 3,8

Dış Borç (yılsonu, milyar $) 134,1 149,5 162,3

* Satın Alma Gücü Paritesi ile

a EIU Gerçekleşen b EIU Tahmin c EIU Öngörüsü

Kaynak: Economist Intelligence Unit (EIU), Mayıs 2013

3

Siyasi ve İdari Yapı

Suudi Arabistan’da seçilmiş bir parlamento yoktur. Bu durumda siyasi partiler ve seçim

sistemi de söz konusu değildir. Adalet mekanizmasının iyi işlemediği ve özellikle mahkeme

önünde yabancıların eşit muamele görmediği yönünde dış çevrelerden yoğun eleştiriler vardır.

Şer’i meselelerle ilgili davalar şeriat mahkemelerinde ele alınırken; vergi, şirket işleri ve

elektrik, gaz, su gibi modern hayata ilişkin meselelerde davalara idari mahkemeler

bakmaktadır. Cezalar yeterince caydırıcı olduğundan suç işleme oranları düşüktür.

Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar

ABEDA, AFDB (bölge dışı üye), AFESD, AMF, BIS, FAO, G-20, G-77, GCC, IAEA, IBRD,

ICAO, ICC, ICRM, IDB, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMO, IMSO, Interpol, IOC,

IPU, ISO, ITSO, ITU, LAS, MIGA, NAM, OAPEC, OAS (gözlemci), OIC, OPCW, OPEC,

PCA, UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UNRWA, UNWTO, UPU, WCO, WFTU, WHO,

WIPO, WMO, WTO

Nüfus ve İşgücü Yapısı

Son resmi verilere göre Suudi nüfusunda işsizlik oranı 2007 yılı için %11’dir. Son yıllarda

uygulanmaya başlanan işgücünde “Suudileştirme” politikası nedeniyle yerli ve yabancı

şirketlere, sektöre ve şirketin büyüklüğüne göre değişen oranlarda Suudi personel çalıştırma

zorunluluğu getirilmiştir. Suudi Arabistan eğitim sisteminden kaynaklanan sorunlar nedeniyle

özellikle teknik düzeyde (sağlık ve inşaat gibi birtakım sektörlerde) kalifiye Suudi işçilerin

istihdamı zor olduğundan belirlenen kotalarda zaman zaman revizyona gidilmektedir.

GENEL EKONOMİK DURUM

1970’li yıllarda petrol fiyatlarında yaşanan yükselme nedeniyle Suudi Arabistan otoriteleri

halkın refahını artırmak için vergi oranlarını düşürmüş, çeşitli teşvikler vermiş, kamu sektörü

istihdamını ve ücretlerini artırmış, altyapı projeleri, askeri donanım ve sağlık hizmetleri gibi

alanlarda bir refah devleti haline gelmiştir. Kamu harcamaları üzerindeki kararlar genellikle

şeffaflıktan uzak ve plansız bir şekilde alındığı için ve petrol fiyatlarına ilişkin tahminler bazı

dönemlerde gerçekçi olmadığı için beş yıllık kalkınma planlarına ve yıllık bütçelerine

uyulmakta zorluk çekilmiştir. Suudi Arabistan Riyali’nin 1986 yılından beri 1 ABD $ : 3,745

SAR üzerinden ABD Doları’na endekslenmesi, petrol fiyatlarına ya da kamu harcamaları

politikalarına bağlı olarak döviz kurunda ve faiz oranlarında yaşanabilecek istikrarsızlıkları

bir ölçüde engellemiştir.

9. Kalkınma Planını (2010 - 2014) uygulayan Suudi Arabistan'ın makroekonomik hedefleri;

Ekonomik büyüme oranını artırmak

Enflasyonla mücadele ve fiyat istikrarı

4

Suudi Riyalinin istikrarının korunması

Krallığın bütün bölgelerine yansıtılmış kalkınma

Milli ekonominin yapısını çeşitlendirme

Özel sektörün ekonomik kalkınmaya olan katkısını arttırma

Suudi işgücünün istihdam oranının artması

Suudi Borsa’sı başta olmak üzere, piyasaların etkinliğini artırma

Körfez Ülkeleri İşbirliği Konseyindeki üyeler, Arap devletleri ve dost ülkeler ile

ekonomik entegrasyonun güçlendirilmesi olarak sıralanmaktadır.

Ekonomik Performans

2013 yılı itibariyle yaklaşık 657 milyar ABD Dolarına ulaştığı tahmin edilen Suudi Arabistan

ekonomisi 2004-2013 yılları arasında cari fiyatlarla yıllık ortalama % 10 büyüme

kaydetmiştir. 2010 yılında ekonomik aktivitelerde görülen hızlanma, petrol fiyatlarındaki

yükseliş ve petrol dışı ekonomide de görülen dinamik yapı Suudi Arabistan ekonomisinin

2010 yılında krizi atlatarak ekonomik büyümesinin reel olarak % 4,8 düzeyinde

gerçekleşmesini sağlamıştır. 2012 yılında % 6,8’lik bir büyüme gerçekleşirken 2013’de %

4’lük büyüme beklenmektedir.

GSYİH’deki artış, petrol fiyatları, petrol üretimi ve OPEC’ in fiyat politikaları ile yakından

ilişkilidir. Uluslararası petrol fiyatları arttıkça iş çevrelerinin ve tüketicilerin güveni, bir

yandan da kamu gelirleri ve harcamaları artmaktadır.

Petrol dışındaki sektörler, ekonominin çeşitlendirilmesine yönelik çalışmalarla birlikte

giderek önem kazanmaya başlamıştır. Petrol dışındaki sektörlerde özel sektörün 2/3 oranında

ağırlığı vardır. Özel sektör ithalat, toptancılık ve perakendecilik, finans, inşaat, ziraat,

madencilik ve hizmet sektöründe yoğunlaşmıştır.

Konut piyasası ve inşaat malzemeleri gibi arzın kıt olduğu alanlarda yaşanan talep artışı

nedeniyle enflasyon üzerinde oluşan bu baskı, gıda fiyatlarındaki artışın ve Suudi Arabistan

Riyali’nin endekslendiği ABD Doları’nın diğer önemli kurlar karşısındaki zayıflığının

etkisiyle daha da artmıştır. Petrol ürünleri, temel gıda maddeleri ve ilaç gibi üretim

alanlarında ise fiyat kontrolleri ve sübvansiyonlar devam etmektedir.

Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler

Economist Intelligence Unit tahminlerine göre, 2010 - 2014 yılları arasında reel GSYİH’nin

yıllık ortalama % 3,7 oranında büyümesi beklenmektedir. Petrol, ihracat ve kamu gelirlerinin

en önemli yapıtaşı olmayı sürdürecektir. Bu durum ise, ülke ekonomisinin dış şoklara karşı

kırılgan yapısının devam etmesi anlamına gelmektedir.

5

Suudi Arabistan’ın Dış Ticareti

Suudi Arabistan petrol ihracatında lider ülke konumundadır. Ham petrol ihracatının düzeyi

OPEC tarafından izlenen dünya petrol pazarı politikalarına bağlı olarak değişim

göstermektedir. Suudi Arabistan’ın coğrafi konumu re-eksport ticarete olanak sağlamaktadır.

Tablo 3: Suudi Arabistan’ın Dış Ticareti (milyar $)

Kaynak: Trade Map

Tablo 4: Suudi Arabistan’ın İhracatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2010 2011 2012

2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli

minerallerden elde edilen yağlar) 189.433 284.976 300.401

2710 Petrol yağları bitümenli minerallerden elde edilen

yağlar) 17.955 22.972 18.437

3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 6.256 8.033 8.912

2905 Asiklik alkoller vb. Halojenlenmiş, sülfolanmış,

nitrolanmış/nitrozalanmış türevl

3.333 6.125 8.892

2711 Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar 7.050 8.176 6.909

3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk

şekillerde) 3.429 4.571 5.561

2902 Siklik hidrokarbonlar 1.812 2.010 2.607

2909 Eterler 863 1.676 2.078

2901 Asıklık hidrokarbonlar 571 1.337 1.333

TOPLAM Tüm ürünler 251.143 364.697 366.657

Kaynak: Trade Map

2010 2011 2012

İhracat 251,1 364,7 366,7

İthalat 106,8 131,6 129,4

Ticaret Hacmi 357,9 496,3 496,1

Denge 144,3 233,1 237,3

6

Tablo 5: Suudi Arabistan’ın İthalatında Başlıca Ürünler (Milyon Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2010 2011 2012

8703 Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları 10.639 11.246 13.409

2710 Petrol yağları bitümenli minerallerden elde edilen

yağlar) 152 244 6.576

8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 2.123 2.143 3.077

3004 Tedavide kullanılmak üzere kullanılan ilaçlar 1.705 1.960 2.720

8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar 3,355 5.641 2.539

8411 Turbo jetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri 573 692 1.952

1003 Arpa 1.917 1.959 1.620

8481 Muslukçu, borucu eşyası-basınç düşürücü,

termostatik valf dahil 991 1.318 1.572

0207 Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı 1.305 1.827 1.513

9403 Diğer mobilyalar vb. Aksam, parçaları 599 777 1.357

8419 Isı değişikliği yöntemi ile maddeleri işlemek için

cihazlar 319 836 1.297

8471 Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri 1.708 1.907 1.087

7207 Demir/alaşımsız çelikten yarı mamuller 502 929 1.192

7208 Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik

600mm. Fazla 1.023 1.280 1.180

8414 Hava-vakum pompası, hava/gaz kompresörü,

vantilatör, aspiratör 710 1.011 1.156

8429 Dozerler, greyder, skreyper, ekskavatör, küreyici,

yükleyici vb. 791 926 1.092

8471 Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri 1.708 1.907 1.087

8413 Sıvılar için pompalar, sıvı elevatörleri 756 1.183 1.014

1006 Canlı diğer hayvanlar 1.310 1.124 967

8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları 1.596 1.883 948

8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertisörler,

endüktörler 843 931 934

8707 Kara taşıtları için karoserileri 109 97 934

8415 Klima cihazları-vantilatörlü, ısı, nem değiştirme

tertibatlı 647 891 912

8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları 804 1.040 906

9018 Tıp, cerrahi, dişçilik, veterinerlik alet ve cihazları 560 708 837

8544 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş

elektrik iletkenleri; fiber optik k 596 897 775

8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, mücehhez

tablolar 218 352 763

TOPLAM Tüm ürünler 106.863 131.586 129.410

Kaynak: Trade Map

7

TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN DIŞ TİCARET DENGESİ

Genel Durum

1980 yılında petrol fiyatlarının çok yüksek bir seviyeye ulaşmasına kadar Türkiye’nin Suudi

Arabistan’a ihracatı yok denecek kadar azdır. İhracatımızın oldukça küçük olduğu bu

dönemde bile Suudi Arabistan’dan ithalatımız küçümsenmeyecek seviyede gerçekleşmiştir.

İhracatımızdaki payı dikkate alındığında, Suudi Arabistan’a ihracatımızın zirveye çıktığı yıl

1985’tir ve bu dönemde ilk defa ticaret dengesi Türkiye lehine neticelenmiştir. Petrol

fiyatlarının tekrar tırmanışa geçtiği son birkaç yıldır ihracatımızda yeniden bir canlanma

görülmektedir.

Suudi Arabistan ile Türkiye arasındaki ticaret verileri incelendiğinde, dış ticaret hacminde

yıllar itibarıyla oldukça hızlı bir gelişme olduğu söylenebilmektedir. Türkiye 1989 yılında

Suudi Arabistan'a yönelik olarak ihracat fazlası verirken, ihracat 1989 yılından bu yana

ithalata paralel biçimde gelişememiştir. 2004 yılından sonra iki ülke arasında ticaret hız

kazanmaya başlamıştır. Nitekim 2003 yılında 1,7 milyar ABD Doları olan Türkiye-Suudi

Arabistan ticaret hacmi 2012 yılsonu itibariyle 8,1 milyar ABD Doları düzeyine ulaşmıştır.

2012 yılı için Suudi Arabistan’ın en çok ithalat yaptığı ilk 5 ülke; Amerika Birleşik Devletleri,

Çin, Japonya, Güney Kore ve Hindistan şeklindedir. Türkiye Suudi Arabistan’ın en çok

ithalat yaptığı ülkeler sıralamasında 2006 yılında 19. sırada iken 2010 yılında 14. sıraya 2012

yılında ise 10. sıraya yükselmiştir. 2012 yılında Türkiye’nin Suudi Arabistan’a olan ihracatı

% 33,1 artmıştır. 2012 yılında Türkiye’nin Suudi Arabistan’a ihraç ettiği belli başlı ürünler;

demir/alaşımsız çelikten yarı mamuller, demir-çelik çubuklar, halı, elektrik transformatörleri,

statik konvertisörler, endüktörler, yontulmaya ve inşaata elverişli işlenmiş taşlar, kadın takım

elbiseler, ceketler, kamyon lastiği, meyve ve bakliyat, işlenmiş petrol ürünleri ve mobilyadır.

Petrol gelirlerindeki artışa paralel olarak Suudi Arabistan’ın yatırım imkânlarındaki artışın

Türk müteahhitlik firmalarının faaliyetlerinde de bir artışa sebep olacağı yönünde belirtiler

vardır. Ancak, firmalarımız daha ucuz olan yabancı işçileri çalıştırmayı tercih ettiklerinden bu

faaliyetlerin ülkemize katkısı sınırlı kalmaktadır.

Tablo 6: Türkiye – Suudi Arabistan Dış Ticaret Değerleri (Milyon Dolar)

Yıl

İhracat

İthalat

Hacim

Denge

2003 741 969 1 710 - 228

2004 768 1.231 2.000 - 463

2005 962 1.888 2.850 - 926

2006 983 2.252 3.235 -1.269

2007 1.486 2.439 3.925 - 953

2008 2.201 3.322 5.523 -1.121

2009 1.771 1.686 3.457 85

2010 2.217 2.437 4.654 - 219

2011 2.764 3.454 6.218 - 690

2012 3.679 4.414 8.093 -735

2012 ilk 5 ay 1.603 1.601 3 204 2

2013 ilk 5 ay 1.596 1.607 3.203 -11 Kaynak: T.C Ekonomi Bakanlığı

8

Tablo 7: Suudi Arabistan’a İhracatımızda Önem Arz Eden Ürünler (Milyon Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2010 2011 2012

7207 Demir/alaşımsız çelikten yarı mamuller 407,3 454,6 803,9

7214 Demir/çelik çubuklar (sıcak haddeli, dövülmüş,

burulmuş, çekilmiş) 258,7 160,4 428,5

5702 Dokunmuş halılar, yer kaplamaları (kilim,

sumak, karaman vb) 135,3 231,3 314,5

7216 Demir/alaşımsız çelikten profil 118 145,8 131,8

2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde

edilen yağlar 29,8 76,9 89

6802 Yontulmaya, inşaata elverişli işlenmiş taşlar

(kayağan hariç) 45,5 61,9 84,9

8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertisörler,

endüktörler 88,2 125,1 81,9

6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket

vs. 23,2 46,3 74,3

8710 Tanklar ve diğer zırhlı savaş taşıtları (motorlu) 21,9 69,5 54,6

9403 Diğer mobilyalar vb. Aksam, parçaları 21,6 32,8 50,3

4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 34,4 48,8 48,2

2402 Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar,

sigarillolar ve sigaralar 32,7 33,3 45,5

0805 Turunçgiller (taze/kurutulmuş) 64,9 80,4 44,2

8544 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş

elektrik iletkenleri; fiber optik k 35,7 81,7 43,1

7308 Demir/çelikten inşaat ve aksamı 38,1 21,2 42,9

1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi vs. İle boş ilaç

kapsülü mühür güllacı vs. 34,1 37,6 42,3

0406 Peynir ve lor 29,5 34,5 38,9

6206 Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs. 10,6 16 25,9

8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları 12 16 25,6

6402 Ayakkabı; dış tabanı, yüzü kauçuk ve plastik

diğer 18,2 18,8 24,6

6305 Eşya ambalajında kullanılan torba ve çuval 11,6 20,4 24,3

1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda

müstahzarları 10,1 16,4 20,4

7213 Demir/çelik filmaşin (sıcak haddelenmiş, rulo

halinde) 15,7 5 15,4

8716 Taşıtlar için römorklar, yarı römorklar vb. İle

aksam-parçaları 12,1 11,3 15,4

8431 Ağır iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları 10,8 14 15,1

0713 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye

ayrılmış) 19 22,4 11,3

2002 Domates (sirke/asetik asitten başka usullerle 17,2 7,4 7,8

9

hazırlanmış)

809 Kayısı, kiraz, şeftali, erik ve çakal eriği(taze) 9,8 8,1 4,3

TOPLAM Tüm Ürünler 2.217,7 2.763,5 3.679,4

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

Tablo 8: Suudi Arabistan’dan İthalatımızda Önem Arz Eden Ürünler (Milyon Dolar)

GTİP ÜRÜNLER 2010 2011 2012

2709 Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli

minerallerden elde edilen yağlar) 1.057 1.452 2.242

3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk

şekillerde) 669 882 1.001

3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 377 480 594

2905 Asiklik alkoller vb. Halojenlenmiş, sülfolanmış,

nitrolanmış/nitrozalanmış türevl 91 109 93

2909 Eterler, eter-alkoller, eter fenoller, fenoller,

peroksitler vb. Türevleri 39 83 41

2902 Sıklık hidrokarbonlar 27 78 99

2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde

edilen yağlar 26 32 115

2915 Doymuş asiklik monokarboksilik asitler vb.

Türevleri 18 30 27

3904 Vinil klorür/halojenli diğer olefin polimerleri (ilk

şekilde) 17 16 12

3907 Poliasetaller, diğer polieterler, epoksit-alkid

reçineler vb (ilk şekilde) 17 17 21

TOPLAM Tüm Ürünler 2.437,2 3.453,9 4.413,9

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

MADENCİLİK VE DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ

Suudi Arabistan dünyada en fazla kanıtlanmış petrol rezervlerine sahip ülke konumunda,

petrol rezervleri tahmini olarak 264 milyar varil olup, dünya petrollerinin % 21’ine sahiptir.

Suudi Arabistan’daki petrol üretim tesisleri Eastern Bölgesi’nde yoğunlaşmaktadır.

Ülkenin kanıtlanmış doğal gaz rezervlerinde artış görülmektedir. Ülkede 7.17 trilyon m³ doğal

gaz rezervi olduğu tahmin edilmektedir. Bu miktar tüm dünya toplam gaz rezervinin %4’ünü

teşkil etmekle birlikte, Iran ve Katar’daki rezervlerden daha düşüktür.

Suudi Arabistan, altın, gümüş, bakır, çinko, boksit, magnezit ve fosfat gibi madenlere sahip

bir ülkedir. Maden yataklarının uzaklığına ve yaşanan susuzluğa rağmen son yıllarda bu

kaynakların çıkarılması için yapılan çalışmaların arttığı görülmektedir. Madencilik

10

projelerinin %100 yabancılar tarafından sahiplenmesine izin veren yeni madencilik yasası,

2004 yılının sonlarında yürürlüğe girmiştir.

Devlete ait olan ve özel sektör işletmeleri ile birlikte madencilik projelerinin geliştirilmesi

amacı ile 1997 yılında kurulan Saudi Arabian Mining Company (Maaden); ülkenin

merkezindeki platolarda çıkarılan birçok madeni işlemektedir. Kuruluşun en büyük projesi Al

Jalamid’deki fosfat ve Al Zubeira’da boksit madenlerinin kurulmasıdır. Al Jalamid’deki fosfat

madenlerinin ve Al Zubeira’daki boksit rezervlerinin Körfez kıyısındaki Ras al-Zour’da

kurulan yeni bir terminale kuzey-güney hattında işleyen bir demiryolu ile ulaştırılması

planlanmaktadır.

S.Arabistan PAFTA ve KİK ülkeleri ile yapılan anlaşmalar gereği üye ülkelerden yaptığı

ithalatta %0 gümrük vergisi uygulamaktadır. İşlenmiş doğal taşlara uygulanan gümrük

vergileri MFN ülkeleri için ise %5 olarak uygulanmaktadır.

Kaynak: Trade map

SUUDİ ARABİSTAN DOĞAL TAŞ İTHALATI 2008 2009 2010 2011

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

İtalya 117.250 42.499 120.629 30.139 132.830 30.510 150.413 61.225

Çin - - - - 238.915 44.960 327.518 58.201

Umman 74.019 23.892 77.873 26.830 88.876 32.648 99.687 35.020

Yunanistan 4.070 4.717 6.093 7.346 10.569 12.133 15.884 30.621

Türkiye 123.893 21.547 134.045 22.978 124.480 20.446 167.640 28.480

İspanya - - 36.202 12.322 60.924 17.534 57.807 17.066

Ürdün - - - - 172.745 11.840 185.585 16.366

Portekiz 76.563 22.127 56.169 17.095 80.268 16.626 73.574 14.562

Mısır 61.495 15.562 69.766 21.421 59.962 16.231 62.709 13.385

Diğer 13.081 3.733 54.031 8.367 124.103 30.825 159.698 36.852

Toplam 470.371 134.077 554.808 146.499 1.093.672 233.752 1.300.515 312.779

11

Kaynak:Trade Map

**2012 yılı rakamları GTİP farklılıkları nedeniyle daha önceki yıllarla eşleştirilemediğinden verilmemiştir.

Suudi Arabistan, Trademap verilerine göre 2012 yılında yaklaşık 552 milyon dolarlık işlenmiş

doğal taş ithalatı yapmıştır. Suudi Arabistan’ın dünya doğal taş ithalatındaki payı %3,5 gibi

önemli bir orandır. Türkiye’nin Suudi Arabistan’a gerçekleştirdiği işlenmiş taş ihracatı geçen

sene %37 artmıştır. Doğal taş ihracatının tamamına yakınını işlenmiş doğal taşlar

oluşturmaktadır. Bu nedenle Suudi Arabistan inşaat sektörünün gelişimi, önümüzdeki

dönemde de işlenmiş taş ihracatının bu bölgede artacağına işaret etmektedir.

SUUDİ ARABİSTAN İŞLENMİŞ DOĞAL TAŞ İTHALATI

2007 2008 2009 2010 2011

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Miktar

(Ton)

Değer

(Bin

Dolar)

Çin 80.808 17.217 - - - - 237.827 44.615 327.518 58.201

İtalya 98.981 29.675 117.250 42.499 120.629 30.139 128.447 29.466 133.552 53.396

Umman 63.335 19.068 74.019 23.892 77.873 26.830 88.876 32.648 99.687 35.020

Yunanistan 3.537 2.686 4.070 4.717 6.093 7.346 10.569 12.133 15.884 30.621

Türkiye 78.496 14.811 123.893 21.547 134.045 22.978 124.480 20.446 167.640 29.480

İspanya 36.503 13.471 - - 36.202 12.322 59.474 17.199 57.807 17.066

Ürün 115.651 6.376 - - - - 172.745 11.840 185.585 16.366

Diğer 203.302 48.090 151.139 41.422 179.966 46.883 252.523 60.844 280.698 60.751

Toplam 680.615 151.398 470.371 134.077 554.808 146.499 1.074.941 229.191 1.268.371 300.903

S. Arabistan'ın

Toplam

ithalatı

Türkiye'nin

S. Arabistan'a

toplam

ihracatı

Türkiye'nin

toplam

ihracatı 2012

Dünya

İthalatında

S.Arabistan'

ın payı

Türkiye'nin

S.Arabistan'a

İhracatındaki

Değişim

(2011 - 2012)

Gümrük

Oranları

Doğal

Taşlar 617.490 86.344 1.900.246 3,5 38% 5%

İşlenmiş

Doğal

Taşlar

551.711 84.973 947.327 4,4 37% 5%

12

Müteahhitlik Hizmetleri

Ekonomik büyümenin katalizörü olan inşaat sektörü, ülkenin modern bir altyapıya

kavuşmasını sağlamaktadır. Sektörün performansı petrol gelirleri ve devletin harcamaları ile

doğru orantılıdır. Suudi Arabistan inşaat sektörü toplam işgücünün ise yüzde 14,7’sini

istihdam etmektedir. İnşaat firmalarının büyük bir kısmı özel sermayeli olsa da önde gelen

müşterinin devlet olması nedeniyle bu sektör devlet müdahalesine açıktır. Sektör içinde genel

olarak kamu kesimi toplam talebin %30’unu teşkil etmektedir.

Son yıllarda artan kamu ve özel sektör yatırımları ile birlikte okul, hastane, karayolu,

demiryolu, elektrik ve su santrali, petrol sahası ve sanayi tesisi inşaatları da artmıştır. İnşaat

sektöründe özel firmaların hakimiyeti söz konusudur. Suudi Arabistan’da uzun yıllar inşaat

sektörünün gelişmesine yönelik politikalar uygulanmıştır. Bu amaçla, yabancı firmaların

üstlendikleri her projenin %30’u yerli taşeronlar aracılığıyla yürütülmüş, büyük projeler ise

daha küçük parçalar halinde tamamlanmıştır.

Suudi Arabistan’la ekonomik ilişkilerimiz petrol fiyatlarının artmaya başladığı 1973 yılından

itibaren müteahhitlik hizmetleri ve işçi gönderilmesi şeklinde başlamış ve bu ilişkiler 1985

yılında zirveye ulaşmıştır. Suudi Arabistan’a ihracatımızın arttığı yıllarda müteahhitlik

faaliyetlerimizde de paralel bir artış görülmektedir. Petrol gelirlerindeki artışa paralel olarak

Suudi Arabistan’ın yatırım imkanlarındaki artış Türk müteahhitlik firmalarının ilgisini de

beraberinde getirmiştir. Suudi Arabistan hükümetinin önümüzdeki dönemde 6 tane yeni şehir

kurma planı bulunmaktadır. Bu ekonomik şehirlerden kurulma aşamasında olan 4 tanesi

aşağıda sıralanmaktadır.

1) BİLGİ EKONOMİ ŞEHRİ (KEC)

Alternatif bir şehir ve turistik açıdan cazibe merkezi oluşturmanın yanı sıra bilgi tabanlı

sanayilerin gelişimi için uygun bir alan yaratmak amacıyla Savola Grup, PMDC, Taibah

Yatırım & Emlak Firması, Quad Uluslararası Emlak Firması ve Kral Abdullah Vakfı’ndan

oluşan bir konsorsiyum Medine’nin dışında yeni bir şehir kurmayı planlamaktadır. Bilgi

Ekonomi Şehri (KEC) olarak adlandırılan proje 4,8 milyon m2’lik bir alanı ve yaklaşık 9

milyon m2’lik bir inşaat alanını içerecektir. Şehirde 150.000 adet konut olması

planlanmaktadır.

KEC, bilgi teknolojileri ve yaşam bilimlerini içeren bilgi tabanlı sanayilere yatırımı

hedeflemektedir. Ayrıca Hz. Muhammed’in hayatı üzerine bir müze, bir İslam Medeniyeti

Çalışmaları Merkezi ve 10.000 kişilik bir cami de yer alacaktır.

Projenin Durumu : Plan aşamasında

Bütçe Değeri : 8 milyar $

Tamamlanma Tarihi : 2020 yılının dördüncü çeyreği

13

2) KRAL ABDULLAH EKONOMİ ŞEHRİ (KAEC)

2005 yılında, Suudi Arabistan Kralı Abdullah Bin Abdullaziz El Suud’un dünya standardında

bir şehir olarak açıklamada bulunduğu ve gelişmiş ekonomiler ile Suudi Arabistan’ın

bütünleşmesini sağlayacak proje “Kral Abdullah Ekonomi Şehri (KAEC)” olarak

adlandırılmaktadır.

Kral Abdullah Ekonomi Şehri, görkemli bir gelecek olarak tanıtılan bir girişimdir. Şehrin

sürekli gelişim potansiyeli taşıdığı belirtilmektedir. Söz konusu şehir 168 milyon m²’yi

kapsayacaktır. Şehir 6 ana kısımdan oluşmaktadır.

Sanayi Bölgesi

Deniz limanı, yerleşim alanı

Dinlenme alanı

Eğitim bölgesi

Ticaret Merkezi

Finansal Ada

Proje Durumu: Plan aşamasında

Bütçe Değeri: 93 milyar $

Tamamlanma Tarihi: 2030’un dördüncü çeyreği

3) JAZAN ECONOMIC CITY - JEC (JİZAN EKONOMİ ŞEHRİ)

Jizan Economic City, ekonomiyi çeşitlendirmek, ihmal edilen ve az yatırım yapılan bölgeler

için iş fırsatlarını yaratmak için geliştirilmiştir.

MMC Corporation Berhad ve Saudi Binladin Group, Kızıl Deniz sahilindeki Jizan’da

ekonomi şehri geliştirmek için lisans almıştır. Girişimciler, 30 yıldan fazla Jizan Economic

City (JEC)’i geliştirecek ve yönetecektir. JEC, Jizan şehrinin 60 km kuzeydoğusunda yer

alacak ve yaklaşık 12 km’lik sahil boyunca 100 milyon m2’lik bir alana yayılacaktır.

Jizan, Hint Okyanusu’nda olduğu kadar, Kızıl Deniz’de de uluslararası denizyolu rotasına

stratejik olarak yakındır. Bu durum; Asya, Afrika ve Avrupa’da JEC ürünlerinin

pazarlanmasını kolaylaştıracaktır.

Proje Durumu : Uygulama

Bütçe Değeri : 27 milyar $

EPC İhale Tarihi : 2010 yılının ilk çeyreği

Bitiş Tarihi : 2036 yılının dördüncü çeyreği

14

4) PRENS ABDULAZİZ BİN MOSAED EKONOMİ ŞEHRİ (PABMEC)

Yerel ve bölgesel yatırımcılarla işbirliği ile Al-Mal Yatırım Firması tarafından geliştirilen

Prens Abdulaziz Bin Mosaed Ekonomi Şehri, Orta Doğu’nun en büyük nakliye ve lojistik

merkezi olarak planlanmaktadır. 156 milyon m2’

lik proje, kümelenme tabanlı gelişme

stratejisini içine alacak ve aşağıdaki bölümleri kapsayacaktır:

- Lojistik ve arz zinciri

- Eğitim

- Tarım ve gıda işleme hizmet alanı

- Madencilik hizmetleri

- Eğlence merkezi

- Yerleşim alanı

Krallığı, Ürdün, Irak ve ayrıca Medine’ye bağlayacak büyük ve yeni otoyol projeleri de

planlanmaktadır.

Projenin Durumu : Plan aşamasında

Bütçe Değeri : 800 milyon $

İhale Tarihi : 2011 yılının ilk çeyreği

Tamamlanma Tarihi : 2025 yılının dördüncü çeyreği

Dış Ticaret Politikası

Suudi Arabistan’ın dış ticaret politikalarını şekillendiren başlıca hususlar; düşük gümrük

vergisi oranları, Körfez İşbirliği Konseyi’ne (KİK) üye ülkeler arasında 2003 yılında kurulan

gümrük birliği ve 2005 yılında Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) üye olunmasıdır. DTÖ’ye

verilen taahhütler gereği malın piyasaya girişi öncesinde onay istenmesi gerekliliği ve yerel

acenta kullanımı zorunluluğu kaldırılmış, ticaret rejimi Suudi olmayan işadamları için daha

şeffaf hale getirilmiştir.

Tarifeler ve Diğer Vergiler

Sanayinin başka araçlarla desteklenmesi ve kamu harcamalarını karşılamak için kaynak

ihtiyacı içinde olunmaması nedeniyle S. Arabistan’da gümrük vergileri düşüktür. KİK

dışındaki ülkelerden ithal edilen mallara uygulanan genel ithalat vergisi oranı %5 olup; yerli

sanayinin korunması amacıyla bazı ürünler için %12 olarak uygulanmaktadır. Uygulanan

gümrük vergileri ve gümrük prosedürleri ile ilgili detaylı bilgi için www.customs.gov.sa

adresinin incelenmesi faydalı görülmektedir.

15

1993 yılında imzalanarak yürürlüğe giren Pan-Arab Serbest Ticaret Bölgesi (PAFTA) ülkeleri

arasındaki serbest ticaret anlaşması uyarınca üye ülkeler (S. Arabistan, Bahreyn, Mısır, Irak,

Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Libya, Fas, Umman, Katar, Sudan, Suriye, Tunus, BAE, Yemen)

arasında yapılan ticarette gümrük vergi oranları karşılıklı olarak sıfırlanmıştır.

Ayrıca 2003 yılında yürürlüğe giren Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) üye ülkeleri arasında

gümrük birliği uyarınca S. Arabistan, Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, BAE ülkeleri

arasında yapılan ticarette karşılıklı olarak gümrük vergisi oranları %0 olarak

uygulanmaktadır.

Hangi malın ithal edileceği ve hangi ülkeden ithal edileceği büyük ölçüde piyasa tarafından

belirlenmektedir. Devlet alımlarında siyasi bir değerlendirme söz konusu olsa bile bu

değerlendirmeler fazla yön değişikliğine sebep olmamaktadır. Belirlenen standartlara

uymayan malların gümrüklerden geri gönderildiği de olmaktadır.

Suudi Arabistan kamu harcamalarına kaynak bulmak için halkından vergi almak zorunda olan

bir ülke değildir. Alınan vergiler İslami esasların gereği olarak alınmaktadır. KDV ve diğer

bazı tüketim vergileri yoktur.

Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme

Paketleme, ambalajlama ve etiketleme uygulaması, gelişmiş ülkelerdeki asgari kurallardan

fazla değildir. Etiketleme şartı Suudi Arabistan’a ihraç edilen tüm ürünler için zorunludur.

Suudi Arabistan Standardizasyon Kurumu (SASO) etiketleme ile ilgili kuralları oluşturmakla

görevlidir. Etiketleme özellikle gıda ürünleri, kişisel bakım ürünleri, sağlık ve eczacılık

ürünleri için önem arz etmektedir. Gıda ürünleri için etiketin Arapça olması ve ürünün içeriği,

menşei, üreticisi, raf ömrü, kullanma talimatı gibi bilgilerin etikette yer alması gerekmektedir.

Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri

İstanbul-Riyad arası inşaat malzemeleri taşıması için 20 tona kadar nakliye komple TIR fiyatı

4 000 $ - 5 000 $ arasında değişim göstermektedir.

Tablo 12: Suudi Arabistan İle Yürürlükteki Anlaşma ve Protokoller

Anlaşma Adı İmza/Onay

Tarihi

Ticaret Anlaşması 1.5.1974

Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması 1.5.1974

KEK VII. Dönem Protokolu 24.5.2000

Deniz Taşımacılığı İşletmeciliğinin Koordine Edilmesi ve Düzenlenmesi

İçin Anlaşma

19.3.1986

Karayolu Ulaşımının Koordinasyonu ve Düzenlenmesi Hakkında Anlaşma 19.3.1986

Hava Taşımacılık Teşebbüslerinin Faaliyetleri Dolayısıyla Alınan 11.1.1989

16

Vergilerde Muafiyet Anlaşması

KEK VIII. Dönem Protokolu 19.5.2004

Türk Standartlar Enstitüsü (TSE) ve Suudi Standartlar Kurumu (SASO)

Arasında Teknik İşbirliği Programı 2005

Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması 8.8.2006

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 8.8.2006

Sağlık Alan ında İşbirliği Anlaşması 8.8.2006

Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması 8.8.2006

KEK IX. Dönem Protokolu 26.11.2008

Deniz Taşımacılığı Anlaşması 3.2.2009

Gençlik ve Spor Alanlarında İşbirliği Anlaşması 3.2.2009

İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar

Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler

Suudi Arabistan'da dinin politika, sosyal davranışlar ve iş dünyası üzerinde önemli bir yeri

vardır. Suudiler İslami değerlerle uyuşmayan dışarıdan gelen bilgiye karşı yenilikçi değildir.

Ziyaretçilerin bir kefil vasıtasıyla randevu alması önem taşımaktadır. Bu yüzden yumuşak

mizaçlı, etkili akrabaları olan ve nüfuzlu bir kefil bulunmasında fayda vardır. Suudi

Arabistan'da iş yapabilmek batıya göre biraz daha zor ve yavaş gerçekleşmekte olup iş

görüşmeleri sırasında sabırlı olmak gerekmektedir. Toplantılar telefon konuşmaları ile sık sık

kesilebilir. Tartışma esnasında genellikle kişisel argümanlar kullanılmaktadır. Israr, karşı

tarafı ikna etmek için sık sık kullanılan bir yöntemdir. Suudilerle olan iş ilişkilerinde saygılı

ve içten davranışlar beklenmektedir. Büyüklere saygı göstermek önemlidir.

Kartvizitlerinizin bir tarafının İngilizce, diğer tarafının da Arapça olarak hazırlanması sık

rastlanan bir durumdur. Tanıtım materyallerinin Arapça olması bir avantaj sağlayacaktır.

Suudi Arabistan’da iş yapan Türk firmalarının karşılaştığı en büyük sorun vize alınması

konusundadır. Çalışma vizesi alınabilmesi için diğer bölge ülkelerine kıyasla çok fazla şart

talep edilmektedir. Bu şartlardan dolayı, bazı kalifiye elemanlar gönderilememekte, önemli

miktarda masraf ve zaman kaybı oluşmaktadır.

Limanlar

Krallık’ta Yanbu, Cidde, Dammam, Jubail, Jizan ve Duba olmak üzere altı adet büyük liman,

iki adet özelleştirilmiş sanayi limanı (Jubail ve Janbu) ve 14 adet küçük liman mevcuttur.

Kapasitesi genişletilen Jubail Limanı’nın öneminin artması beklenmektedir. Dammam’daki

Kral Abdül-Aziz Limanı, petrokimya sanayi ürünlerinin ihracatında kullanılan ana ihraç

terminalidir. Eastern’de yürütülen projelerde kullanılan inşaat malzemeleri için de ana taşıma

noktası Dammam Limanı’dır. Kral Abdullah Ekonomi Şehri projesinin bir parçası olarak

17

ilerleyen yıllarda yapımı planlanan yeni bir limanın ise hac terminali olarak da kullanılması

düşünülmektedir. Limanların işletmesi ve liman ekipmanlarının bakım ve onarımı özel sektör

tarafından gerçekleştirilmektedir.

Yatırımlara Sağlanan Teşvikler

Şirket kurma prosedürleri ve yabancı firmalara sağlanan kolaylıklar ile ilgili kurum Suudi

Arabistan Genel Yatırım İdaresi (Saudi Arabian General Investment Authority-SAGIA) olup,

bu kurum tarafından yatırımları teşvik etmek amacıyla One-Stop-Shops (OSS) denilen bir

sistem kurulmuştur. Bu sistemde, “One-Stop-Shop”lar ülkede yatırım yapmak isteyenlerin tek

başvuru mercii olarak tasarlanmıştır.

SAGIA Head Office – Riyadh

Posta Adresi: P.O. Box 5927

Riyadh 11432

Kingdom of Saudi Arabia

Adres: Imam Saud Bin Abdulaziz Road

(University Road) Tel: +9661 2035555

Faks: +9661 2632894

Web: www.sagia.gov.sa

E.mail: info@sagia.gov.sa

One Stop Shop (OSS) Jeddah

Posta Adresi: P.O Box: 1001

Jeddah 21431

Adres: Ha’il Street behind the Chamber of

Commerce

Tel: +9662 657 1580

Faks: +9662 657 209

One Stop Shop (OSS) Damam

Posta Adresi:

P. O. Box 1234 Dammam 31431

Kingdom of Saudi Arabia

Adres:Dammam, Khobar Street,Eastern

region Cement Towers, ground floor. Tel:

+9663 881 2088 Faks: +9663 881 1990

One Stop Shop (OSS) Medina

Posta Adresi:The Chamber of Commerce

and Industry Building, P.O Box 443,

Medina,

Kingdom of Saudi Arabia

Adres:King Abdel-Aziz Street

In front of the General Department of

Police

Tel : +9664 838 8909

Faks:+9664838903

SEKTÖRLE İLGİLİ DÜZENLENEN FUARLAR

1) The Big 5 Saudi (Her yıl – Jeddah)

2) Exhibition for Building Construction, Interior Design & Maintance (Her yıl –

Dammam)

3) SBIE SAUDI BUILDING&INTERIORS (Yapı – Jeddah)

4) SAUDI BUILD 2012 & SAUDI BUILD – THE PMV SERIES 2012 & SAUDI STONE

TECH 2012 (Uluslararası İnşaat ve Doğal Taş Fuarı (Riyad – Her yıl)

18

Para Kullanımı

Riyal Suudi Arabistan'ın para birimi olmakla birlikte dolarda kullanılmaktadır. Türkiye'den

Ziraat Bankasının Cidde'de şubesi bulunmaktadır. İletişim bilgileri aşağıdadır.

T.C. ZİRAAT BANKASI CİDDE ŞUBESİ

Adres Al Rawdah Dist. 1 Al Rawdah Str. P.O. Box.54759 Jeddah 21524 The Kingdom of

Saudi Arabia

Telefon 00 966 2 665 54 33

Faks 00 996 2 664 35 16

E-mail jeddah@ziraatbank.com

Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri

İş saatleri değişmektedir. Ancak birçok iş yeri öğleden sonra kapanmakta ve birkaç saat sonra

da açılmaktadır. Haftalık çalışma günleri Cumartesi’den Çarşamba’ya kadar devam

etmektedir. Birçok kimse Perşembe günleri çalışmamaktadır. Cuma günleri hiçbir iş

yürütülmemektedir. Devlete ait kurumlar 7:30 - 14:30 arasında Cumartesi - Çarşamba

günlerinde açıktır.

Bankalar ise 8:30 - 12:00 ve 17:00 - 19:00 Cumartesi - Çarşamba günleri açıktır. Bazı

bankalar Perşembe sabahları da açık tutulmaktadır. Herkes tarafından takip edilen iki bayram

bulunmaktadır. Bu sürelerde hiçbir iş yürütülemez. Birincisi Ramazan Bayramı ikincisi ise

Kurban Bayramıdır.

SWOT ANALİZİ

1. Güçlü Yanlar

Türk ürünlerinin kalite ve fiyat olarak ABD ve AB ile rekabet gücü

Coğrafi ve kültürel yakınlık ve bu ülkede yaşayan önemli Türk nüfus

Olumlu Türk malı imajı

Riyad ve Cidde’de açılan Türk Ticaret Merkezleri ile pazara verilen önemin artışı

Müteahhitlik sektörümüzün dünyada tecrübe sahibi oluşu

T.C. Ziraat Bankası’nın Cidde’de şube açması

THY’nin Cidde, Riyad, Medine’den sonra Dammam seferlerine başlaması

Firmalarımızın Suudi Arabistan Pazarına yönelik artan ilgisi

2. Zayıf Yanlar

Ürünlerimizin Uzak Doğu’nun düşük fiyatlarıyla rekabet etmekte zorlanması

Birkaç marka dışında markalarımızın bilinmemesi

Ürün tanıtımımızın zayıf kalması

Firmalarımızın pazarda istikrarlı olamaması

19

3. Fırsatlar

Her türlü ürün ve hizmetin ithalat yoluyla karşılanması

Ülkemizin bölgedeki yükselen imajı

Suudi Arabistan’ın Orta Doğu’nun en büyük inşaat pazarına sahip olması

Yakın gelecekte önemli ölçekte alt ve üst yapı projelerinin hayata geçirilmesi

Yabancılara ülkede yatırım yapabilmelerini sağlayacak düzenlemelerin olması

4. Tehditler

Pazarda fazla bir boşluk bulunmaması

Bazı şahıs ve firmalarımızın imajımıza zarar verecek anlayışta olmaları

Mevzuat ve istatistiki bilgilerin güvenilirliği ve ulaşılabilirliğinin sorunlu olması

Pazara girişi vize rejimi ve kefalet gibi unsurların zorlaştırması

Büyük firma satın alma yetkililerinin genellikle Arap olmayan yabancılardan oluşması

Müteahhitlik projeleri danışmanlık firmalarının genelde Avrupa ve ABD’li firmalar

arasından seçilmekte oluşu

Hantal bir bürokrasinin olması