succesvolle samenwerking in de zorg - baker tilly · organisaties bij fusies en samenwerkingen en...
TRANSCRIPT
Baker Tilly
Succesvolle samenwerking in de zorgEen beproefde fasegewijze aanpak voor succes
Baker TillyBaker Tilly
Succesvolle samenwerking in de zorg
Samenwerking: het klinkt zo eenvoudig. Vele
bestuurders hebben echter ervaren dat
samenwerking ingewikkeld kan zijn en (verborgen)
risico’s met zich meebrengt. Overweegt u duurzaam
samen te werken of te fuseren met een of meerdere
zorgaanbieders of ketenpartners? Mogelijk helpt
schaalvergroting uw organisatie bij het bereiken van
uw doelstellingen. Een duurzame samenwerking of
fusie is echter een complex traject en vergt een
zorgvuldig afgewogen proces ter voorbereiding. Onze
ervaring is dat een systematische afweging en een
gestructureerde realisatie essentieel zijn voor een
geslaagde samenwerking of fusie.
Samenwerken of fuseren
Samenwerking in de keten kan voor uw cliënten veel
voordelen opleveren. Een integraal beeld van het
gehele zorgproces levert een goed fundament op om
uw cliënten betere zorg te bieden. Dat vergt goede
afspraken met andere zorgaanbieders om
daadwerkelijk betere zorg te realiseren. Soms is
samenwerking echter niet voldoende en biedt
integratie van zorgprocessen en/of bundeling van
expertise meer voordelen. In een dergelijke situatie
kan fusie tot de juiste uitkomst leiden. Zowel bij
samenwerking als bij fusie is het raadzaam om tijd en
aandacht te investeren in de voorbereiding. Zo komt
u tot een gedragen besluitvormingsproces, waarin de
voordelen zichtbaar worden en als anker kunnen
dienen voor het samenwerkings- of fusieproces.
Bovendien geeft het uw Raad van Toezicht de
houvast van een robuust initiatief.
Samenwerken en fuseren in de zorg2
Een beproefde fasegewijze aanpak
Fase 1:
Oriëntatie
Fase 2:
Haalbaarheid
Fase 3:
Detaillering
Fase 4:
Implementatie
Een succesvolle en duurzame samenwerking of fusie is het resultaat van een zorgvuldig proces, zoals in
onderstaande figuur is weergegeven:
Baker TillyBaker Tilly
De oriëntatiefase biedt zicht op uw huidige positie
In de oriëntatiefase is het belangrijk om te bepalen wat
voor organisatie u wilt zijn en welke positie u in het
zorglandschap ambieert; kortom uw missie en visie.
Welke kansen en bedreigingen ziet u daarbij? Om te
bepalen waar u als organisatie nu staat, moet er een
objectief beeld zijn. Begin met het beantwoorden van
kernvragen over uw missie en doelstellingen, uw
huidige positie en de sterktes en zwaktes van het
huidige productenportfolio (externe en interne
analyse).
Betrek daarbij de concurrentie en de marktpotentie. Dit
zal uw inzicht vergroten in de mogelijkheden, die fusie
of samenwerking u en uw cliënten kan bieden. Bepaal
vervolgens de opties die voor liggen en maak daarin
een evenwichtige keuze. Zoekt u een
samenwerkingspartner of is fusie geschikter om uw
organisatiedoelen te bereiken? Ga ten slotte na wat
een verandering door een fusie of samenwerking voor
de organisatie betekent. Zal de impact naar
verwachting groot zijn of kan de verandering op
beheerste wijze door (beide) organisatie(s) worden
opgevangen?
Samenwerken en fuseren in de zorg3
Fase 1:
Oriëntatie
Aandachtspunten Oriëntatiefase
Baker TillyBaker Tilly
Toetsingskader in de haalbaarheidsfase toont
meerwaarde aan
De haalbaarheid van de voorgenomen fusie of
samenwerking is sterk afhankelijk van de verwachte
meerwaarde daarvan. U kunt deze meerwaarde
samen met uw partners aantonen met behulp van een
toetsingskader. Dit toetsingskader omvat de criteria
voor succes vanuit de strategie én de
randvoorwaarden die ingevuld moeten zijn. Denk bij
de criteria bijvoorbeeld aan:
• marktpositieversterking;
• professionalisering;
• spreiding van risico’s;
• verbetering van kwaliteit;
• investeringen in vastgoed;
• aantrekkelijkheid als werkgever en
• vergroting innovatievermogen.
Naast het formuleren van de meerwaarde, is ook het
onderzoeken van de haalbaarheid essentieel:
• Vullen de organisaties elkaar aan?
• Waar worden knelpunten verwacht?
• Zijn er cultuurverschillen die overbrugd moeten
worden?
Dit zijn enkele voorbeelden van de vragen die
beantwoord moeten worden, alvorens de volgende
stap in het proces kan worden genomen.
Gedetailleerd plan van aanpak biedt een heldere
routekaart
In de derde fase wordt het fusie- of
samenwerkingsplan gedetailleerd uitgewerkt. Het is
van belang uw medewerkers hierbij goed te betrekken.
Er vindt een doorrekening plaats van de gezamenlijke
fusie businesscase in de vorm van een
meerjarenprojectie. Ook de (fiscaal)juridische
aspecten, de organisatievorm en de gevolgen voor
personeel moeten in detail worden beschreven in het
plan van aanpak. Een effectieve communicatie is
daarbij essentieel.
Het is van belang om medewerkers van alle betrokken
organisaties gezamenlijk aan de inrichting van de
nieuwe organisatie te laten werken. Daarbij hoort ook
een integratieplan van de ondersteunende diensten en
mogelijk een sociaal plan. Daarnaast zullen de
consequenties voor eventuele mededinging in kaart
gebracht moeten worden.
Ten slotte is de inrichting van de topstructuur
(RvB/RvT en MT’s) een punt van aandacht. Ons
advies is dit punt vroegtijdig in het proces al aan de
orde te stellen om eventuele showstoppers op dit vlak
vroegtijdig te identificeren.
Samenwerken en fuseren in de zorg4
Fase 2:
Haalbaarheid
Fase 3:
Detaillering
Baker TillyBaker Tilly
Gedragen implementatie fase
Nadat het plan uit de voorgaande fase door alle
betrokken gremia is goedgekeurd, is het tijd om tot
daadwerkelijke implementatie over te gaan. Bij de
implementatiefase is het van belang om het interne
management zoveel mogelijk in haar kracht te zetten
in het implementatieproces.
Stappen die bijvoorbeeld in deze fase genomen
moeten worden zijn:
• Opstellen en uitvoeren communicatieplan.
• Herijken en herinrichten van de planning &
controlcyclus.
• Bepalen nieuwe financiële spelregels (kaderbrief)
• Integratie van processen, bijvoorbeeld in de
backoffice, maar ook in de werkprocessen.
• Opnieuw inregelen van de communicatie- en
overlegstructuur.
• Bij samenwerking: bepalen uit te wisselen
(cliënt)gegevens tussen de partners.
Ten slotte is het raadzaam om periodiek vast te stellen
of de implementatie nog steeds in de lijn ligt van de
oorspronkelijke bedoeling. Met andere woorden: wordt
de beoogde meerwaarde ook daadwerkelijk in de
praktijk bereikt? Zorg ervoor dat u als bestuur hierover
tijdig wordt geïnformeerd en dat u de
belanghebbenden meeneemt in het succes van de
nieuwe organisatie.
Samenwerken en fuseren in de zorg5
Fase 4:
Implementatie
Checklist samenwerking in de zorg
Baker Tilly Advisory Healthcare heeft een
handige checklist ontwikkeld voor
succesvolle samenwerking in de zorg.
Als u de ruim 40 kernvragen doorloopt, kunt
u zelf nagaan of u de vele facetten rond fusie
of samenwerking scherp voor ogen heeft.
De checklist is niet uitputtend, maar kan in
alle fases nuttig zijn om als leidraad te
hanteren.
De vragen hebben betrekking op de
volgende gebieden:
• organisatorische aandachtspunten;
• juridische aandachtspunten;
• aandachtspunten voor verantwoording;
• fiscale aandachtspunten;
• arbeidsrechtelijke aandachtspunten en
• IT-gerelateerde aandachtspunten.
U vindt de checklist op:
bakertilly.nl/checklist-samenwerking
Baker TillyBaker Tilly
Team van ervaren en betrokken deskundigen
Baker Tilly Advisory Healthcare
De veranderingen in de zorg blijven elkaar opvolgen.
Voor u als zorgaanbieder is het een uitdaging om
telkens weer adequate en effectieve antwoorden te
vinden op deze uitdagingen teneinde de continuïteit
van zorg voor uw cliënten te borgen en waar mogelijk
te verbeteren. De specialisten van Advisory
Healthcare kunnen u met hun kennis en ervaring
ondersteunen bij het identificeren, ontwikkelen én
implementeren van deze antwoorden. Bouwend op
hun gedegen expertise en integrale aanpak,
gecombineerd met jarenlange veranderkundige
ervaring binnen de zorg. Elke uitdaging opnieuw.
Samen met u en uw medewerkers.
Indien uw zorgorganisatie vragen heeft met
betrekking tot samenwerking of fusie, dan kunt u ons
altijd benaderen voor een vrijblijvend gesprek. Graag
bespreken wij met u welke toegevoegde waarde
Baker Tilly kan bieden bij uw specifieke fusie- of
samenwerkingsvraagstuk.
Multidisciplinair team
Baker Tilly heeft naast Advisory Healthcare ook
vergaande aanvullende expertise in huis. Speciaal
voor zorgorganisaties hebben wij een multidisciplinair
team van specialisten mét ervaring in de zorg
gevormd om te ondersteunen bij fusie- en
samenwerkingsvraagstukken. Wij weten uit ervaring
dat deze vraagstukken vaak onderling samenhangen.
Daarom plaatsen wij specifieke vragen inzake
arbeidsrecht, bedrijfsrecht, belastingen,
verantwoording en IT altijd in een breder perspectief,
zodat u gerichte oplossingen krijgt waar uw
organisatie echt mee geholpen is.
6
Voor een integrale blik op succesvolle samenwerking
Edwin is eindverantwoordelijk partner voor
Advisory Healthcare. Hij begeleidt zorg-
organisaties bij fusies en samenwerkingen en
bij vraagstukken op het gebied van besturings-
en organisatieontwikkeling in de zorg.
Edwin Schippers
T +31 6 22 97 12 52
Partner Advisory Healthcare
met 20 jaar ervaring in de
zorg
Gertjan Postma
T +31 6 52 76 56 44
Senior manager Advisory
Healthcare met 22 jaar
ervaring in de zorg
Gertjan adviseert zorgorganisaties dagelijks
vanuit zijn rol als Senior Manager voor
Advisory Healthcare inzake bedrijfsvoerings-,
efficiency- en inrichtingsvraagstukken o.a. bij
fusies en samenwerkingen in de zorg.
Samenwerken en fuseren in de zorg
Baker TillyBaker Tilly7
“Zowel bij samenwerking als bij fusie is
het raadzaam om tijd en aandacht te
investeren in de voorbereidingsfase.”
Samenwerken en fuseren in de zorg
Baker Tilly
Baker Tilly (Netherlands) N.V. trading as Baker Tilly is a
member of the global network of Baker Tilly International
Ltd., the members of which are separate and independent
legal entities.
Alle diensten worden verricht op basis van een
overeenkomst van opdracht, gesloten met Baker Tilly
(Netherlands) N.V., waarop van toepassing zijn de algemene
voorwaarden, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel
onder nr. 24425560. In deze voorwaarden is een beperking
van aansprakelijkheid opgenomen.
Baker Tilly
Papendorpseweg 99
3528 BJ Utrecht • The Netherlands
T +31 (0) 30 258 70 00
www.bakertilly.nl
Contactgegevens:
E. (Edwin) Schippers
Partner Healthcare Advisory
T: +31 6 22 97 12 52
G. (Gertjan) Postma
Senior Manager Healthcare Advisory
T: +31 6 51 76 56 44