การศกษาและออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหนง Study and Design Easy Chair Set From Leather Scrapes

สมชาย บญพทกษ 1*และ ชารณ ตอสวรรณ2 Somchai Boonpitak1* and Charinee Toresuwan 2

1,2c มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ตาก 1,2 Rajamangala University of Technology Lanna Tak * Corresponding author e-mail: Boonpitak.chai @ gmail.com , fai__charinee @hotmail.com

บทคดยอ การศกษางานโครงการนเพอศกษาและออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหนง โดยผด าเนนโครงการไดศกษาโดยใชกลม

ตวอยาง คอ ประชาชนทวไปทมอาย 15ปขนไป ในเขต อ าเภอบานตาก จงหวดตาก จ านวน 44 คน โดยมเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม วเคราะหหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลจากการวเคราะหพบวา ดานรปราง รปทรงของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา เปนรปทรงอสระ ซงเปนแบบทกลมตวอยางพงพอใจมากทสด ( x =4.80) ดานสสนของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา เปนสเอรธโทน ซงในทนเปนสน าตาลเขมและน าตาลออนสลบกนเปนสทดเหมาะสมสวยงามทสด (x =4.25) ดานการจดวางสของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา จดวางสแบบสลบ ( x =4.25)

ดานโครงสรางหลกของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา ใชโครงสรางไมเอมดเอฟ มความแขงแรง น าหนกเบา รวมถงมอายการใชงานทยาวนาน ( x =4.43)และ ดานประโยชนใชสอยของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา มขนาดทเหมาะสม ดแลรกษางาย ปลอดภย มความทนทานแขงแรง มอายการใชงานนาน ใชวสดทมคณภาพเหมาะสมกบการใชงานและเปนวสดชวยลดภาวะโลกรอน ( x = 4.54) ในการด าเนนโครงการศกษาและออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหนง พบวารปทรงแปลกตาและดนาสนใจ การใชงานนงสบายเหมาะส าหรบการพกผอนและเปนการศกษาวสดเหลอใชซงชวยลดภาวะโลกรอนทเกยวกบเศษหนงทเหลอจากโรงงานอตสาหกรรมตางๆ นอกจากนยงน ามาผลตเปนชดเกาอพกผอนไดจรง อกทงผทสนใจสามารถน าไปเปนกรณศกษาตอได

ค าส าคญ: ภาวะโลกรอน, เกาอพกผอน, เศษหนง

Abstract This project was the studies and design a set of relaxing chair from leather scrap. The samples of

population consisted of 44 students who are over 15 year-old and live in Ban Tak district,Tak province The statistics used mean (x ) and standard deviation (SD) to analyze The findings were as followings: the samples preferred free form shape of furniture (x = 4.80) they liked the dark brown and light brown earth-tones (x = 4.25) they preferred the combination of dark and light brown scraps (x = 4.25) the structure shouid be an MDF wood light-weight, strong, and long life time (x = 4.43) They preferred a suitable size, easy to maintain safe and long life time, and not pollutiong (x = 4.54) The results of this study showed that the shape of the leather scarp chair were interesting and gorgeous. The usability was comfortable when we sit. In addition , these chairs were appreciated with the people who want to relax because we designed for human ergonomic. Furthermore, this study isn’t just benefit for one person but it can help the world to reduce global warming and reduce the amount of garbage.

Keywords: Global warming, easy chair, leather scraps

บทน า จากการสงเกตการณการเพมของอณหภมโดย

เฉ ล ย ข อ ง โ ล ก ท เ ก ด ข น โ ด ย ส ม า ค ม แ ล ะสถาบนการศกษาทางวทยาศาสตรไมนอยกวา 30แหง คอนขางแนชดวาเกดจากการเพมความเขมของแกสเรอนกระจกทเกดขนโดยกจกรรมของมนษยทเป น ผล ใน รป ของปรากฏการณ เร อนกระจก ปรากฏการณธรรมชาตบางอยาง เชน ความผนแปรของการแผรงสจากดวงอาทตยและการระเบดของภ เขาไฟ ซ งกจกรรมของมนษยส งผลท าให เกดปรมาณกาซเรอนกระจกในชนบรรยากาศเพมมากขนอยางมหาศาล

ยอมรบกนวา มหนตภยจาก ‘ภาวะโลกรอน’ จะตองเกดขนอยางแนนอน เพยงแตเวลาทจะเกดขนนน นกวทยาศาสตรยงไมสามารถท านายไดอยางแนชด อยางไรกด สญญาณของมหนตภยนไดเปนทประจกษชดแลวในปจจบน ไมวาจะเปน น าแขงทขวโลกละลาย เกดพายในระดบทรนแรงขน ผนดนบางแห งแห งแลง ในขณะทบางแห งน าทวม กลไกธรรมชาตท เคยสมด ลกลบแปรปรวนไปหมด ผลกระทบแผกระจายไปส วงกวาง ไดรบความเดอดรอนกนทวหนา ไมวาจะเปนมนษย พช และสตวตางๆ ฉะนน จงมความจ าเปนอยางยง ทมนษยจะตองเตรยมพรอมรบมอกบสถานการณทจะเกดขน และในขณะเดยวกน กรวมมอกนหาวธทจะลดความรนแรงของมหนตภยใหจงได (ดร.อาจอง ชมสาย ณ อยธยา, 2550 : 9 )

อลเบรต อารโนลด “อล”กอร จเนยรไดกลาวไววา พยายามใชสงของและวสดตางๆทใชระบบหมนเวยนกลบมาใชใหมแมวากระบวนการน าวสดเกากลบมาใชใหมไมวาจะเปนกระดาษ แกว เหลก อลมเนยม พลาสตก น ามน ยางรถยนตและอนๆจะตองใชพลงงานในการรวบรวมขนสง คดแยก ท าความสะอาดและผลตใหม แตการหมนเวยนมาใช

ใหมสนเปลองพลงงานนอยกวาการผลตของใหมมากรวม ถ ง เศษ ห น งซ ง เป น ว ส ด เศ ษ ท เห ล อ จ ากอตสาหกรรมเครองหนงจ านวนมากและหากน ามาเผาท าลายจะกอใหเกดมลพษทางอากาศ และเกดปญหาขยะซงเปนปญหาส าคญในสงคมปจจบนการน าวสดหนงมาหมนเวยนใชใหม จงเปนอกแนวทางหนงทสามารถลดขยะในปจจบน ซงปรมาณเศษหนงในปจจบนมการทงเศษหนงเหลอทงจากกระบวนการอตสาหกรรมไปโดยเสยเปลา 30-40 กโลกรม/เดอนวสาหกจชมชนกระเปาหนงวว ทงเศษหนงเหลอทง 60-80 กโลกรม/เดอน วสาหกจชมชนกระเปาหนงปลากระเบน ทงเศษหนงเหลอทง 10-20 กโลกรม/เดอน ซงแบงประเภทของเศษหนงเหลอทงไดเปน 1) เศษหนงเหลอทงจากการตดเยบ 2) เศษหนงเหลอทงจากการปมหนงดวยเครองไฮโดรลค 3) เศษหนงเหลอทงจากรอยต าหนบนแผนหนง

จากประเดนปญหาดงกลาวผวจยไดแนวคดทจะศกษาและออกแบบเกาอพกผอนจากเศษหนง เพอลดการใชวสดทสนเปลองและเกดขยะซงเปนสาเหตของการเกดภาวะเรอนกระจกทสงผลกระทบโดยตรงตอสงแวดลอม

วตถประสงคของการวจย เพอออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหนง

ขอบเขตของการวจย 1. ขอบเขตดานประชากร ประชากร คอ กลมผบรโภคทวไปใน อ าเภอ

บานตาก จงหวดตาก ทมอาย 15 ป ขนไป จ านวน 44 คน

2. ขอบเขตดานเนอหา 2.1 ศกษาขอมลทวไปเกยวกบภาวะโลกรอน 2.2 ศกษาขอมลเกยวกบเศษหนงและ

ผลตภณฑทผลตจากเศษหนง 2.3 ศกษาพฤตกรรมการใชงานของผบรโภค

2.4 ศกษาผลตภณฑเดม 2.5 ศกษาขอมลเกาอพกผอน 2.6 ศกษาขนาดสดสวนมนษย 2.7 ศกษากระบวนการออกแบบเครองเรอน 2.8 ศกษาวสดและกรรมวธการผลต 2.9 ศกษางานโครงการทเกยวของ

วธการด าเนนงานวจย การด าเนนโครงการศกษาและออกแบบชด

เกาอพกผอนจากเศษหนง ผวจยไดก าหนดขนตอนการด าเนนโครงการดงตอไปน

ขนตอนท 1 การก าหนดหวขอโครงการ โดยการก าหนดหวขอโครงการนน ตองมการกลาวน าถงความเปนมาและความส าคญของปญหาของหวขอโครงการ รวมไปถงการก าหนดวตถประสงค ขอบเขตของโครงการ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ เปนตน

ขนตอนท 2 การศกษาเอกสารทเกยวของกบโครงการโดยตองเปนไปตามขอบเขตของการศกษาขอมล เพอน ามาเปนแนวทางในการออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหนง เชน ศกษาขอมลทวไปเกยวกบสภาวะโลกรอน ศกษาขอมลเกยวกบเศษหน งและผลตภณฑท ผลตจากเศษหนง ศกษาพฤตกรรมการใชงานของผบรโภค ศกษาขอมลเกยวกบผลตภณฑเดม ศกษาขอมลเกาอพกผอน ศกษาขนาดสดสวนของมนษย ศกษากระบวนการออกแบบเครองเรอน รวมไปถงการศกษาวสดอปกรณ และกรรมวธการผลต และศกษางานโครงการทเกยวของ ในทนจะเปนการศกษาโครงการทมความเกยวของกบการออกแบบชดเกาอพกผอนจากวสดหลากหลาย และโครงการทศกษาเกยวกบการส ารวจสภาวะแวดลอมทเกยวเนองกบภาวะโลกรอน

ข น ต อ น ท 3 ก ารก าห น ด ข น ต อน ก า รด า เน นงาน โครงการ โดยจะต องก าหนดกล มประชากรและกลมตวอยาง เพอตอบแบบสอบถามทงในดานแบบสอบถามกอนการการด าเนนโครงการ

และแบบสอบถามหลงการด าเนนโครงการ การศกษาและเกบรวบรวมขอมล เปนการศกษาและเกบรวบรวมขอมลทมการเกบรวบรวมขอมล 2 แบบ คอ ขอมลปฐมภม และขอมลทตยภม

ขนตอนท 4 การวเคราะหขอมล เปนการวเคราะหขอมลแบบสอบถามของกลมตวอยางทงการวเคราะหแบบสอบถามกอนการท าผลตภณฑ ในดานตางๆ เชน ดานความตองการใชชดเกาอพกผอน การเลอกใชวสดในการผลตชดเกาอพกผอน และการวเคราะหหาความพงพอใจของผลตภณฑตนแบบ

ขนตอนท 5 การออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหน ง ประกอบดวย แบบรางขนตน ( Idea Sketch) การพฒนาแบบราง (Sketch Design) แบบเพอการผลต (Working Drawing) และการผลตตนแบบ

ขนตอนท 6 การสรปผลและขอเสนอแนะ เปนการสรปผลของการวเคราะหขอมลพรอมสรปเปนขอเสนอแนะในการท าโครงการ เพอพฒนาผลตภณฑใหดมากยงขน และเปนแนวทางกบผทสนใจตอไป

การเกบรวบรวมขอมล การส ารวจขอมลมความจ าเปนอยางยงทจะได

ขอมลมาเพอใชประกอบในการออกแบบโดยแบงขอมลออกตามลกษณะของแหลงขอมลได 2 วธ คอ

1. การศกษาขอมลภาคปฐมภม ผจดท าโครงการไดขอความรวมมอจากกลม

ผบรโภคทวไปใน อ าเภอบานตาก จงหวดตาก ทมอาย 15 ป ขนไป จ านวน 44 คน เพอขออนญาตเกบขอมล ดงตอไปน

1. ศกษาขอมลการใชงานชดเกาอพกผอนของกลมตวอยาง

2. ศกษาหลกการออกแบบและอปกรณทใชควบคกบชดเกาอพกผอน

3. ด าเนนการใชเครองมอแบบสอบถามแสดงความคดเหนของกลมตวอยาง

2. การศกษาขอมลภาคทตยภม ผจดท าโครงการไดท าการรวบรวมขอมลภาค

เอกสาร ขอมลเกยวกบชดเกาอพกผอน เนอหาขอมลเกยวกบการใชงานชดเกาอพกผอน เอกสารและงานวจยทเกยวของ จากนนผจดท าโครงการไดท าการเรยบเรยงขอมลและสรปเปนเรองๆ เพอเปนแนวทางในการออกแบบตอไป

การวเคราะหขอมล การจดท าโครงการวจยตรวจสอบความสมบรณ

ของแบบสอบถามความคดเหน ตามเกณฑทตงไว และน าคะแนนทไดไปวเคราะหจากวตถประสงคของโครงการ คอเพอออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหนง

เกณฑการวดระดบความพงพอใจในการเกบแบบสอบถาม โดยใชเกณฑ การวดระดบเปน 5 ระดบ ซงมเกณฑการวเคราะหดงน

5 หมายถง ระดบมากทสด 4 หมายถง ระดบมาก 3 หมายถง ระดบปานกลาง 2 หมายถง ระดบนอย 1 หมายถง ระดบนอยทสด

หลงจากเกบแบบสอบถามผด าเนนโครงการ ไดน าแบบสอบถามมาวเคราะห โดยใชคาเฉลยเลขคณตดงน

4.50 – 5.00 หมายถง ระดบมากทสด 3.50 – 4.49 หมายถง ระดบมาก 2.50 – 3.49 หมายถง ระดบปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายถง ระดบนอย 1.00 = 1.49 หมายถง ระดบนอยทสด

โดยน าขอมลทไดมาวเคราะหดวยการหาคาเฉลย (x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐานมาตรฐาน (S.D.)

ผลการวจย ผด าเนนการวจยไดศกษาโดยใชกลมตวอยาง

คอ ประชาชนทวไปทมอาย 15 ปขนไป ในเขต อ าเภอบานตาก จงหวดตาก จ านวน 44 คน โดยใชตารางก าหนดขนาดกลมตวอยางของ Krejcie & Morgan มเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม วเคราะหหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลจากการวเคราะหพบวา

ตารางท 1 ดานรปรางรปทรงของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง

ล าดบ รายละเอยด x S.D. ระดบ

1

รปทรง : อบอน

4.57

0.58

มากทสด

2

รปทรงแขงแรงและอสระ

3.66

0.80

มาก

3

รปทรงพลวไหว

3.73

0.94

มาก

คาเฉลย 3.93 0.77 มาก

จากตารางท 1 ดานรปราง รปทรงของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา เปนรปทรงอสระ

ซงเปนแบบทกลมตวอยางพงพอใจมากทสด ( x =4.57)

ตารางท 2 ดานการใชสของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง

ล าดบ รายละเอยด x S.D. ระดบ 1 สโมโนโทน

3.73

0.92

มาก

2 สเอรธโทน

4.25

1.27

มาก

คาเฉลย 3.99 1.09 มาก

จากตารางท 2 ดานสสนของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา เปนสเอรธโทน ซงในทนเปนสน าตาล

เขมและน าตาลออนสลบกนเปนสทดเหมาะสมสวยงามทสด (x =4.25)

ตารางท 3 ดานการจดวางเศษหนงของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง ล าดบ รายละเอยด x S.D. ระดบ

1 จดวางแบบเรยงระดบส

4.25

1.27

มาก

2 จดวางแบบสลบส

4.73

0.45

มากทสด

คาเฉลย 4.49 0.86 มาก

จากตารางท 3 ดานการจดวางสของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา จดวางสแบบสลบ (x =4.73)

ตารางท 4 ดานโครงสรางของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง ล าดบ รายละเอยด x S.D. ระดบ

1 โครงสรางเปนไมปารตเคลบอรด

3.61

0.78

มาก

2 โครงสรางเปนไมอด

4.34

0.56

มาก

3 โครงสรางเปนไมเอมดเอฟ

4.43 0.81 มาก

คาเฉลย 4.12 0.71 มาก

จากตารางท 4 ดานโครงสรางหลกของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา ใชโครงสราง

ไมเอมดเอฟ มความแขงแรง น าหนกเบา รวมถงมอายการใชงานทยาวนาน (x =4.43)

ตารางท 5 ดานประโยชนใชสอยของชดชดเกาอพกผอนจากเศษหนง ล าดบ รายละเอยด x S.D. ระดบ

1 ดแลรกษางาย มความปลอดภย 4.57 0.58 มากทสด 2 ทนทานแขงแรง มอายการใชงานเหมาะสม 4.64 0.57 มากทสด 3 ใชวสดทมคณภาพและเหมาะสมกบการใชงาน 4.73 0.45 มากทสด 4 เลอกใชวสดทชวยลดภาวะโลกรอน 4.68 0.51 มากทสด

คาเฉลย 4.65 0.52 มากทสด

จากตารางท 5 ดานประโยชนใชสอยของชดเกาอพกผอนจากเศษหนง สรปผลไดวา มขนาดทเหมาะสม ดแลรกษางาย ปลอดภย มความทนทาน

แขงแรง มอายการใชงานนาน ใชวสดทมคณภาพเหมาะสมกบการใชงานและเปนวสดชวยลดภาวะโลกรอน (x = 4.73)

แบบท 1 แบบท 2 แบบท 3

ภาพท 1 แบบรางครงท 1

แบบท 1 แบบท 2 แบบท 3

ภาพท 2 แบบรางครงท 2

ภาพท 3 รปชดเกาอพกผอนจากเศษหนง

อภปรายผลและขอเสนอแนะ อภปรายผล ผลจากการด าเนนโครงการทไดศกษาและเกบ

รวบรวมขอมล ซ งเปนไปตามวตถประสงคของโครงการ โดยแบงขอมลออกเปนภาคปฐมภมและภาคทตยภม ซงผลการส ารวจขอมลจากกลมตวอยางคอ ประชากรทวไปทมอาย 15 ป ขนไป ในเขตชมชน อ าเภอบานตาก จงหวดตาก จ านวน 44 คน โดยผลส ารวจทไดคอ รปทรงอสระทไดรบแรงบนดาลใจมาจากการกอดการโอบซงสอดคลองกบเกาอพกผอนทท าใหรสกอบอนและสบาย มการใชสเอรธโทน คอ สน าตาลเขมและน าตาลออน โครงสรางเปนไม เมอผจดท าโครงการไดผลตผลตภณฑตนแบบเสรจ และไดน าไปทดลองใชกบกลมตวอยาง ซงผลปรากฏวา กลมตวอยาง มความพงพอใจในผลตภณฑ ทงในดานของรปทรง รปแบบ สสน ขนาดสดสวนมความสอดคลองกบสรระมนษยและมการใชงานทเหมาะสมตรงตามวตถประสงคทไดตงไวในขางตนทกประการ

และสอดคลองกบโครงการศกษาและออกแบบเกาอเทาแขนจากเศษหนงเทยมผด าเนนการศกษาคอ ยวภา อถ ชยนภากล , 2555 โดยมความสอดคลองทางดานการตระหนกถงความส าคญการออกแบบเพอสงแวดลอมโดยใชวสดเศษหนงเพอลดการใชวสดเกนความจ าเปนโดยค านงถงคณสมบตทมความยดหยนและสวยงามของเศษหน งและมความสอดคลองกบโครงการออกแบบและพฒนาเกาอพกผอนสาหรบบานพกอาศย ผด าเนนการศกษาคอ ธรศกด ปนคา, 2550 ซงออกแบบเกาอพกผอนและศกษาถงขนาดสดสวนการออกแบบเพอการพกผอนส าหรบผบรโภคซงเปนสงทส าคญทสดเพอผบรโภคสามารถใชงานเกาอพกผอนไดผอนคลายและสบายทสด

งานวจยนเปนการศกษาและออกแบบชดเกาอพกผอนจากเศษหนง ซงมทงขอดและขอเสย ซงขอดค อ ส าม ารถศ กษาและออกแบ บ ได ต รงตามวตถประสงคของการศกษา รปทรงมความสะดดตา

จากการทดสอบการใชงานชดเกาอพกผอนจากเศษหนง นงสบายและใหความรสกผอนคลายอยางมาก

ขอเสนอแนะ จากการศกษาและออกแบบชดเกาอพกผอน

จากเศษหนง ผวจยไดขอเสนอแนะและอปสรรคต างๆ เพ อความสมบ รณ ในการเป นแนวทางการศกษาและออกแบบ เพอน าผลการด าเนนการวจยครงนไปใชประโยชนในการท าการวจยครงตอไป

1.เศษหนงมหลากหลายส การเลอกใชสทสดใสสามารถท าให ชนงานดสดใสสะดดตาของผบรโภคได

2.การพฒนาการออกแบบสามารถพฒนาใหมพนทการใชงานทหลากหลายไดเชนชองเกบหนงสอหรอชนใสสงของตางๆ

3.การเยบหนงเปนการเยบทละเอยด สามารถเลอกใชลวดลายและสไดทหลากหลายดงนนการผลตชนงานควรมการวางแผนการด าเนนงานอยางชดเจนในทกขนตอน

กตตกรรมประกาศ งานวจยเรอง “ศกษาและออกแบบชดเกาอ

พ ก ผ อ น จ าก เศ ษ ห น ง” ได ร บ ก ารต รวจจ ากคณะกรรมการฝายวจยและพฒนา ของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ทไดสนบสนนทนการวจยโครงการยกระดบปรญญานพนธ ประจ าป 2557 ใน ค ร ง น จ ง ข อ ก ร า บ ข อ บ พ ร ะ ค ณคณะกรรมการทกทานเปนอยางสง

ขอขอบคณคณะกรรมการฝายวจยและพฒนา ทไดจดใหมโครงการดๆ แบบนเกดขน เพอเปนการสงเสรมและสนบสนนใหคณาจารย และนกศกษา ไดมปฏสมพนธในการท างานวจยรวมกนมากขน

ขอขอบพระคณ คณบดา คณมารดา และคนใน ครอบครว ทเคารพอยางยงทคอยใหก าลงใจและสนบสนน ชวยเหลอในดานตางๆ ในการด าเนนโครงการในครงนจนท าใหเกดรปเลมและชนงานทสมบรณ

ขอขอบพระคณ ประชาชนในอ าเภอบานตาก จงหวดตาก ทกทาน ทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามและเกบรวบรวมขอมลเปนอยางด

ขอขอบพระคณ คณธนาชย วนชศร รานจตรกษเบาะยนต ทใหความกรณาใหค าแนะน าเกยวกบหนงและหมเบาะเยบเศษหนงจนท าใหชนงานเสรจสมบรณ

ขอขอบพระคณ รานเบาะเรองกจเจรญทใหความกรณาวสดเศษหนงในการผลตชนงาน

ขอขอบคณคณาจารยคณะสถาป ตยกรรมศาสตรและนกศกษาสาขาวชาออกแบบเครองเรอน ทใหความอนเคราะหทงเครองมอสถานท และการตดตอประสานงานในดานตางๆ จนโครงการวจยนส าเรจลลวงไปไดดวยด

สดทายนคณะผจดท าวจย หวงเปนอยางยงวา งานวจยน จะเปนประโยชนตอประชาชนท วไป ผประกอบการและผทเกยวของกบการพฒนาเครองเรอน

เอกสารอางอง กต สนธเสก. (2544). การออกแบบภายในขน

พนฐาน. พมพครงท1กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

คณะกรรมการประสานงานการจดการศกษาระดบบณฑตศกษาคณะครศาสตรอตสาหกรรม. (2555). คมอจดท าวทยานพนธระดบบณฑตศกษา: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

คณะกรรมการพฒนาอตสาหกรรมแหงชาต แผนปรบโครงสรางอตสาหกรรม. (2545). แผนกลยทธและแผนปฏบตการเพอการปรบโครงสรางอตสาหกรรม : กระทรวงอตสาหกรรม

ปรากฏการณโลกรอน. สบคนเมอ 25 มถนายน 2557, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/.ปรากฏการณโลกรอน.

ปยะมาศ ดเมฆ. (2556). ศกษาและออกแบบเกาอพกผอนจากไมไผ : ปรญญาเทคโนโลยบณฑต สาขาวชาออกแบบอตสาหกรรม คณะศลปกรรมและสถาปตยกรรมศาสตร.

ผลกระทบจากภาวะโลกรอน. สบคนเมอ 25 มถนายน 2557, จาก http://www.greentheearth.info.

ไมเอมดเอฟ. สบคนเมอ 18 พฤศจกายน 2557, จาก http://www.woowmandecor. com/Default.aspx?pagei322.

ยวภา อภชยนภากล. (2555). ศกษา และออกแบบ เกาอเทาแขนจากเศษหนงเทยม : ปรญญาเทคโนโลยบณฑต ออกแบบอตสาหกรรม คณะศลปกรรม และสถาปตยกรรมศาสตร

รายงานวจยฉบบสมบรณ. (2542). โครงการศกษาเศรษฐกจสนคาอตสาหกรรมของไทย 5 รายการ: กรณศกษาอตสาหกรรมหนงและ เครองหนง.

วรรณภค สหสมโชค. (2549). ออกแบบเฟอรนเจอร. พมพครงท 1 กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรม เทคโนโลย(ไทย-ญปน)

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย. (2539). อางใน “รายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการศกษาเศรษฐกจสนคาอตสาหกรรมของไทย 5 รายการ: กรณศกษาอตสาหกรรมหนงและเครองหนง”, 2542.

สาคร คนธโชต. (2529). วสดผลตภณฑ. กรงเทพ: O.S. Printing House Co., Ltd.

สาเหตการเกดภาวะโลกรอน. สบคนเมอ 25 มถนายน 2557, จาก http://sirirat 9876.blogspot.com.

สพตรา แซลม. (2550). มหนตภยโลกรอน. กรงเทพ: ส านกพมพฟรมายด

สรชย ลชนะไพบรณ, (2539). อางในรายงานวจยฉบบสมบรณโครงการศกษาเศรษฐกจสนคาอตสาหกรรมของไทย 5 รายการ : กรณศกษาอตสาหกรรมหนงและเครองหนง, 2542.

หนงเทยมพย. สบคนเมอ 25 มถนายน 2557, จากhttp://www.pb-bagshop.com.

หนงแท. สบคนเมอ 25 มถนายน 2557, จากhttp://iandme2012.wordpress.com.

อาจอง ชมสาย ณ อยธยา. สบคนเมอ 25 มถนายน 2557, จาก http://www.greentheearth.info

อดมศกด สารบตร. (2550). ออกแบบเฟอรนเจอร : โอ.เอส.พรนตง เฮาส.

อตสาหกรรมหนง. สบคนเมอ 29 มถนายน 2557, จาก www.aseansec.org.

อปกรณส าหรบหนง. สบคนเมอ 10 กรกฎาคม 2557, จาก http://www.leatherman friend.com/category.

การบรหารงานภาครฐตามแนวพทธบรณาการ The Public Administration by Buddhist Integration

นพดณ ปญญาวรทต1

Noppadon Panyawiratat1* 1 สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย 1 Public Administration, Mahachularlongkornrajchavittayalaya University * Corresponding author e-mail: noppadon.cmbu2549@hotmail.com

บทคดยอ การบรหารงานภาครฐ เปนการบรหารงานหรอ การจดการองคกรทมความจ าเปนตองใชศาสตรในการบรหารงาน การพฒนาองคกรใหบรรลผลตามเปาหมาย จงมหลกการบรหารสมยใหมเขามาเปนกลยทธในขณะเดยวกน กน าหลกการในทางพระพทธศาสนามาผสมผสาน และประยกตใชกบหลกการบรหารจดการ ความส าเรจในการบรหารจดการองคกรภาครฐตามหลกการบรหารทางตะวนตก จ าเปนตองอาศยวทยาการดานการบรหาร จดการเขามาสนบสนนองคกร เพอเสรมพลงการบรหารจดการ ใหมประสทธภาพ ประสทธผล พฒนาทรพยากรมนษย (บคคล)ขององคกรอยางตอเนองสม าเสมอและความส าเรจ ในการบรหารจดการองคการภาครฐตามหลกการทาง พระพทธศาสนาผบรหารองคการตองน าหลกธรรมมาภบาล มาใชในการปกครองเพอนรวมงาน มการใหก าลงใจในการ ปฏบตงานของผรวมงานทกฝายมมนษยสมพนธทดมน าใจ ชวยเหลอเก อกลหมคณะดวยความมเมตตาอารตอบคลากร ในองคการมความมงมนเสยสละเพอประโยชนขององคกรเปนส าคญ

ค าส าคญ: การบรหารงานภาครฐ, พระพทธศาสนา, หลกธรรม

Abstract The public management is Management or organizational management which necessary to use science to management. The development of the Organization to fulfill the goal. Therefore, the principle so modern management as strategy. At the same time it brought in Buddhist principles mixed and applied to the management principles The success of the management of the public sector organization based on the principles of Western management. Requires administrative access to management science support organizations to enhance energy performance manage .The effectiveness of human resources development-(person) of the enterprise and continued success in the management of government organization according to Buddhist way. The Executive Agency must present coming of governance in Government colleague. There is encouragement in the work of colleagues in all parties. A good relationship with generous assistance to aid groups with people in the Organization have mercy arena here is committed for the benefit of the Organization as a sacrifice voucher. Keywords: The public management, Buddhism, Principles

บทน า ภายใตการพฒนาในระยะแผนพฒนาฯ

ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ประเทศไทยจะตองเผชญกบกระแสการเปลยนแปลงทส าคญท งภายนอกและภายในประเทศทปรบเปลยนเรวและซบซอนมากยงข น เปนท งโอกาสและความเสยงตอการพฒนาประเทศ ดวยโลกปจจบนไดหนไปใหความสนใจกบเรองของ โลกาภวตนและธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทดมากข น แทนการสนใจเรองการพฒนาอตสาหกรรมดงแตกอน เพราะกระแสการพฒนาเศรษฐกจมความส าคญกระทบถงกน การต ดต อส อสาร การด า เน นกจกรรมในท หน งมผลกระทบตออกทหนง การพฒนาเรองของการการบรห ารจ ดการภ าครฐจ งม งให ป ระชาชน เป นศนยกลางมากข น โดยการปฏบตราชการตางๆโดยไมใหความสนใจถงเรองของสงคม ประชาชน และสงแวดลอมจงเปนไปไมไดอกตอไป การบรหารจดการท ด จ งเข ามาเปน เร องท ท กภาคสวนใหความส าคญและเรมมการน าไปปฏบตกนมากข น

การบรหารราชการหรอการบรหารงานภาครฐถอวาเปนกจกรรมทมความส าคญยงในการพฒนาอยางทกลาวกนวาหากเมอใดการบรหารงานภาครฐขาดประสทธภาพ กจะท าใหการบรหารการพฒนาประเทศยอมออนก าลงลงไปดวย ท งน ดวยเหตผลเพราะวาการบรหารงานภาครฐเปนการปฏบตหลงมการก าหนดนโยบายของรฐแลว เปนสวนท น านโยบายไปปฏบตใหเกดผล ขณะเดยวกนกมสวนในการก าหนดนโยบายตางๆ ดวย

ในอดตการบรหารงานภาครฐแบบเดมๆเปนเรองทรฐบาลใหความสนใจอยทการใหบรการโดยผ านหน วยงานของรฐ ม การก าหนดนโยบายสาธารณะ มการบรหารงาน และมการปฏบตตามนโยบาย ทอาจมเรองทางการเมองเขามาเกยวของ และนกการบรหารงานภาครฐจะเปนเพยงผมบทบาทในการปฏบตตามนโยบายเสยมากกวา ผบรหารจะ

รบผดชอบตอนกการเมองทถกเลอกเขามาตามวถประชาธปไตยมากกวารบผดชอบตอประชาชน มเรองของการรายงานตามล าดบข นในการท างานตามแผนงาน และโครงการตางๆ มการควบคมโดยผบรหารระดบสงๆตอไป คานยมสาธารณะจะเปนเรองของประสทธภาพและการมเหตผล องคกรจะด าเนนการไปดวยระบบปดเพอใหมประสทธภาพสงสด การเขามามสวนรวมของประชาชนมจ ากด บทบาทของนกบรหารจงเปนเพยงการวางแผน จดองค กร การจดหาบคคลากร การส งการ การประสานงาน การรายงานและการท างบประมาณ ซงสงทกลาวมาน ลวนเปนสงทผบรหารในองคกรของรฐตางด าเนนการกนอยเปนปกตแตการการบรหารงานภาครฐแนวใหมจะพบวาประชาชนเปนปจจยส าคญ เปนหวใจของการบรหารงานภาครฐแนวใหมน เพราะประชาชนมฐานะของการเปนพลเมอง และการเปนหนสวนในการด าเนนกจกรรมเปนสงส าคญ เมอเปนพลเมองและหนสวน การปรกษาหารอ การเปดเผยขอมล การมสวนรวม การท างานอยางโปรงใส การท างานทมหลกการ การยดหลกนตธรรมจ ง เป นส งท ห ล ก เล ย งไม ได ร ฐ ธรรมนญ แห งราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 เปนตนมา ทใหความส าคญกบบรหารงานภาครฐแนวใหมทครอบคลมประเดนตางๆท งหมด โดยพจารณาไดจากการม เจตนารมณทม งสงเสรมสทธเสรภาพและศกดศรของการเปนมนษย สงเสรมการมสวนรวมของประชาชน การตรวจสอบอ านาจรฐ การสรางความโปรงใสในการปฏบตหนาทและสงเสรมการกระจายอ านาจเปนส าคญ ท งน จงกลาวไดวารฐธรรมนญฉบบน นอกจากมงกอใหเกดการปฏรปทางการเมองแลวยงมงใหเกดการปฏรปทางการบรหารราชการแผนดนโดยยดหลกการบรหารแนวใหมอกดวย อนงหลกการการบรหารแนวใหมทก าลงเปนกระแสอยในขณะน คอ การบรหารจดการทด หรอธรรมาภบาล (Good

Governance) ซงองคกรภาครฐและเอกชนใหความสนใจและพยายามทจะน ามาใชเพอใหเกดผลลพธของการท างานทดทสด โดยอยบนพ นฐานของการมหลกการดงกลาว

ธรรมาภบาลจงจดเปนแนวคดส าคญในการบรหารงานและการปกครองในปจจบน เพราะธรรมา ภบาลเปนการบรหารงานใหมประสทธภาพและประสทธผล ต งมนอยบนหลกการบรหารงานทเทยงธรรม สจรต โปรงใส ตรวจสอบได มจตส านกในการท างาน มความรบผดชอบในสงทไดกระท า พรอมตอบค าถามหรอตอบสนองตอผมสวนไดสวนเสยและพรอมรบผด มศลธรรม จรยธรรมในการท างาน การค าน งถ งก ารม ส วน ร วม ใน การรบ ร ต ด ส น ใจ ด าเนนการและประเมนผล ตลอดจนรวมรบผลจากการตดสนใจรวมน น มการสงเสรมสถานภาพหญงชาย และการใหความส าคญกบกลมตางๆ รวมท งคนดอยโอกาส ตลอดจนการ สรางความเทาเทยมกนทางสงคมในการรบโอกาสตางๆทประชาชนพงจะไดรบจากรฐอกดวย ธรรมาภบาลเปนท งหลกการ กระบวนการและเปนเปาหมายไปในตว การมธรรมาภบาลอาจน ามาสการมประชาธปไตยทสมบรณไดในทสดและการมประชาธปไตยกน ามาสการมผลทางสงคมคอการมการพฒนาประเทศไปในทางทสรางความสงบสขอยางตอเนองและสถาพร ตลอดจนน ามาสการแกปญหาความขดแยงตางๆทจะเกดข นไดโดยสนตวธ

ดงน น ผ เขยนจงมความสนใจทศกษาการบรหารงานภาครฐโดยประยกต ใชหลกธรรมทางพระพทธศาสนามาบรณาการเพอใหเกดธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการภาครฐทดในสงคมไทย เพราะธรรมาภบาลไม ใชเรองใหมแตมสอนอย ในหลกศาสนาตางๆ อยแลว ในทางพทธศาสนามการสอนเรอง ธรรมาภบาลหรอการบรหารจดการทดกนมาต งแตพทธกาลแลว โดยหากเราพจารณาค าสอนของพระพทธเจา จะเหนวาเปนหลกธรรมทสอดคลองกบ

เรองของการบรหารรฐกจแนวใหมและมการน ามาใชในการบรหารงานภาครฐไดอยางตอเนอง

วตถประสงค เพอศกษาแนวคดในการน าหลกธรรมทาง

พระพทธศาสนาไปใชในการบรหารงานภาครฐของไทยการบรหารงานภาครฐ

ความหมาย การบรหารงานภาครฐ การบรหารราชการ การ

บ ร ห าร ร ฐ ก จ ค ว าม ห ม าย อ น เด ย วก น เฉ กเชนเดยวกบค าวารฐประศาสนศาสตรทนยมใชในแวดวงของการศกษาในฐานะเปนสาขาวชาหนง ในภาษาองกฤษนยมใชค าวา “administration” สวนค า ว า “management” น น น ย ม ใ ช ท า งก า รบ รห ารธ รก จ แ ต อ ย า ง ไรก ต าม ท ง 2 ค าก มความหมายท เหมอนกน เพราะเปนค าเหมอน (synonym) ใชแทนกนได เปนแตมทนยมใชตางกนในวงการบรหารและวงการบรหารธรกจเทาน น (C.T. Hardwick and B.F. Landuyt, 1966)

ความหมายของค าวา “การบรหารรฐกจ” (Public Administration) ม น ก ว ช า ก า ร ท ใ หความหมายของการบรหารรฐกจไวดงตอไปน

Felix A. Nigro (1970) ไ ด ใ ห ค า น ย า ม (definition) ของค าวา “Public Administration” ไววา หมายถง

1. พลงของกลมทรวมมอรวมแรงใจกนในหนวยงานของราชการ

2. เปนการด าเนนงานทครอบคลมการใชอ านาจอธปไตยท ง 3 สาขา คออ านาจบรหาร นตบญญต และตลาการ ตลอดจนความเกยวของสมพนธระหวางอ านาจท งสามน น

3. มบทบาทส าคญในการก าหนดนโยบายของรฐ และดงน นจงเปนสวนหนงของกระบวนการทางการเมอง มบทบาทส าคญในการก าหนดนโยบายของ

รฐ และดงน นจงเปนสวนหนงของกระบวนการทางการเมอง

4. มความแตกตางในลกษณะทส าคญหลายประการจากการบรหารธรกจของเอกชนมความแตกตางในลกษณะทส าคญหลายประการจากการบรหารธรกจของเอกชน

5. มความเกยวของอยางใกลชดกบบรรดากลมธรกจเอกชน (private groups) และบคคลตางๆ (individual) ในการจดท าบรการในดานตางๆ ใหแกชมชน (community)มความเกยวของอยางใกลชดกบบรรดากลมธรกจเอกชน (private groups) และบคคลตางๆ (individual)ในการจดท าบรการในดานตางๆ ใหแกชมชน (community) มความเกยวของอยางใกลชดกบบรรดากลมธรกจเอกชน (private groups) และบคคลตางๆ (individual)ในการจดท าบรการในดานตางๆ ใหแกชมชน (community)

White (1955) ไดใหค านยามความหมายอยางกวางทสดวาการบรหารรฐกจน นประกอบดวยการปฏบตการท งปวงซงกระท าโดยมจดมงหมายทจะใหนโยบายแหงรฐบรรลผลส าเรจหรอน ามาบงคบใชไดผล

Simon (1961) ได ใหความหมายไววาการบรหารรฐกจในความหมายทใชกนอยโดยทวไปน น หมายถงกจกรรมท งปวงของฝายบรหารไมวาจะเปนการปกครองสวนกลาง การปกครองมลรฐ หรอการปกครองสวนทองถน ทส าคญกคอไมรวมเอางานของฝายนตบญญตและตลาการเขาไวดวย (อางใน, คณาจารยภาควชาการบรหารรฐกจ, 2542)

ตณ ปรชญ าพฤทธ (2528)กล าวว า “ร ฐประศาสนศาสตร หมายถงสาขาวชาและ/หรอกจกรรมทเกยวกบการบรหารงานภาครฐบาล ในภ า ษ า อ ง ก ฤ ษ ค า ว า Public Administration หมายถงสาขาวชาการบรหารงานภาครฐบาล สวน public administration ห ม า ย ถ ง ก จ ก ร ร ม (กระบวนการ) การบรหารงานภาครฐบาล.. ”

ผสสด สตยมานะ (2521) ใหความหมายของ Public Administration ไววา Public หมายถง ขอราชการ กจกรรมตาง ๆ ทรฐพงปฏบตท งในสวนทเกยวกบขาราชการพลเรอนราชการทหารของฝายบรหาร รวมท งกจกรรมตาง ๆ ในการบรหารงานของฝ า ย น ต บ ญ ญ ต แ ล ะ ฝ า ย ต ล า ก า ร ส ว น Administration หมายถง ความพยายามในการทจะรวมมอกนด าเนนการ(ปฏบตการ) ในองคการใดองคการหนง

อทย หรญโต (2526) ไดใหความหมายของ Public Administration วา “การบรหารงานของรฐบาลหรอการบรหารงานสาธารณะ” แตตอมาภายหลงแปลกนใหมวาการบรหารรฐกจ จงหมายถง การด าเนนกจกรรมท งหมดทเกยวกบการบรหารราชการท งปวงของรฐ ท งในดานพลเรอนและทหารรวมท งกจกรรมตาง ๆ ในสวนท เกยวกบฝายนตบญญตและฝายตลาการ

กลธน ธนาพงศธร (2521) อธบายเพมเตมวา รฐประศาสนศาสตรกบการบรหารรฐกจ ม ไดมค วามห ม ายท เห ม อ น ก น แม จ ะแป ลม าจากภาษาองกฤษ “Public Administration”ค าเดยวกน ท งน เหนวาการบรหารรฐกจเปนค าสามานยนาม หมายถงกจกรรม การบรหารงานของรฐ ซงประเทศไทยหมายถงการบรหารราชการนนเอง สวนค าวารฐประศาสนศาสตรเปนค าวสามานยนาม หมายถงสาขาวชาเกยวกบการบรหารงานของรฐ ดงเมอแยกความหมายค าในภาษาไทยแลวจงมความหมายและน าไปใชแตกตางกน

จากความหมายของนกวชาการดงทกลาวมา อ า จ ส ร ป ได ว า ก า ร บ ร ห า ร ร ฐ ก จ “ Public Administration” น น เปนการด าเนนงานของทางราชการเพอใหเปนไปตามนโยบายของรฐทวางไว เปนกจกรรมท งหลายของฝายบรหารทจะท า ใหนโยบายแหงรฐบรรลผล โดยรวมเอาการใชอ านาจนตบญญตและตลาการเขาไวดวย

ลกษณะของการบรหารงานภาครฐ ลกษณะของการบรหารงานภาครฐ สามารถก าหนดโดยดจากลกษณะดงตอไปน

- ดานการบรหารงานมลกษณะเปนหนวยราชการทปฏบตจดท าเปนเรองเกยวกบสวนรวมท งส น ประชาชนทกคนมสทธทจะรบรวารฐบาลไดใชจายเงนภาษของตนไปอยางไร เพ อการใดบาง นอกจากน ยงมสทธทจะวพากษวจารณการท างานและการตดสนใจของขาราชการไดดวย

-ด านขนาดของห น วย งานและก จกรรม หนวยงานและกจกรรมของทางราชการน นมขนาดใหญโต และประกอบไปดวยกจกรรมตาง ๆ มากมายหลายประการ ซงไมมหนวยงานเอกชนใดทจะมขนาดใหญโตเทาไมวาในดานบคคลากรหรอขอบเขตของกจกรรมทท ากตาม

-ดานบคลากร จะเหนวาขาราชการของรฐบาลน นมจ านวนมากมายมหาศาล

-ดานขอบเขตของกจกรรม ลกษณะกจกรรมของหนวยงานราชการน นมความสลบซบซอนและมขอบเขตกวางขวางมาก

-ดานประสทธภาพของการบรหารราชการ ไมสามารถวดไดจากผลก าไร เพราะการด าเนนกจการของรฐน นไมไดมงหวงก าไรการด าเนนงานบางอยางแมตองลงทนมาก ไมมผลก าไรหรอขาดทนกตองท า ท งน เพอหวงผลในทางคณคา (Values) โดยพจารณาเอาประโยชนสขของประชาชน ความสงบเรยบรอยและความเจรญกาวหนาของประเทศชาตเปนส าคญ

-ดานระยะเวลาในการด าเนนงานและความมนคง การบรหารราชการโดยท วไปจะมลกษณะทมนคงและจะตองด าเนนการไปอยางตอเนองและสม าเสมอ ไมวาจะมการเปลยนแปลงรฐบาลหรอผบรหารประเทศ การด าเนนกจการของหนวยงานราชการตางๆ กยงคงตองด าเนนไปอยางตอเนอง ไมสามารถหยดๆ ท าๆ ไดตามอ าเภอใจ ท งน เพราะการบรหารราชการมผลกระทบกระเทอน

โดยตรงต อความ เป นอย และความผาสกของประชาชน

-ดานลกษณะทมความเกยวของกบการเมอง ท งน เพราะนกบรหารงานของรฐไมใชเปนผทมหนาทเพยงเปนผน าเอานโยบายไปปฏบตจดท าใหบรรลผลเทาน น แตในความเปนจรงแลวยงเปนผทมบทบาทส าคญตอการก าหนดนโยบายดวย สาเหตเพราะนกบรหารงานภาครฐมโอกาสไดพบเหนปญหาอปสรรคตางๆ ทเกยวของกบการปฏบตหนาทการงานของตน จงสามารถเสนอความคดเหน ขอเสนอแนะตาง ๆ ทเกยวของกบการด าเนนงานน น ๆไปตามสายงานบงคบบญชา เพอใหมการเสนอเปนตวบทกฎหมายต อ ไป ด งน น ก ฎ ห ม าย ข อ งร ฐ อ าจ ม าจ า กขอเสนอแนะของราชการสวนหนง และมาจากสมาชกสภาผแทนราษฎรอกสวนหนง จงอาจกลาวไดวา นกบรหารงานภาครฐน นตองปฏบตหนาทของฝายการเมองดวยในขณะเดยวกน (ศรพงษ ลดาวลย ณ อยธยา,2542)

ความส าคญของการบรหารงานภาครฐ การบรหารงานภาครฐเปนกจกรรมทส าคญตอ

การก าหนดนโยบายอนเปนทศทางในการพฒนาแลว สวนน จงมสวนส าคญในการน าแผนใหเปนความจรง อกท งยงมสวนในการก าหนดนโยบาย และเปนกลไกทจะด ารงพฒนาวฒนธรรมของสงคม โดยอาจสรปความส าคญ ไดดงน

1. การน านโยบายของรฐไปสการปฏบต การบรหารงานภาครฐเปนการจดทรพยากรทมอยจ ากดใหบรรลวตถประสงคตามเปาหมายทก าหนดไวโดยนโยบายของรฐ เมอรฐไดก าหนดนโยบายในการด าเนนการเกยวกบเรองใดเรองหนง ข นตอไปคอการบนทกนโยบายน นไวเปนลายลกษณอกษร อาจจะในรปของกฎหมาย ระเบยบวธปฏบต แผนงานโครงการ ตางๆ สวนราชการตางๆ จะเปนผน านโยบายเหลาน นไปสการปฏบต อาจจะหมายถงการขยายโอกาสของสมาชกในสงคม การเพมบรการตางๆ จากรฐ เพมการปองกนสวสดภาพในดานตางๆ และยง

หมายถงการบรหารกจการกงธรกจบางประเภทเพอการสาธารณปโภคเชน การสอสาร ไฟฟา ประปา อกดวย

2. การมสวนรวมในการก าหนดนโยบายแหงรฐ โดยอธบายไดเปน 2 ข นตอนคอ

ข นแรก เปนข นกอนทฝายนตบญญตและหวหนาฝายบรหารจะตดสนใจก าหนดนโยบาย ซงโดยทวไปแลวขอเสนอส าหรบการก าหนดตวบทกฎหมายน นมาจากแหลงตางๆ หลายแหลงดวยกน และหนวยงานของรฐเปนแหลงทมความส าคญทสดแหลงหนง เพราะเปนหนวยงานทรบผดชอบกจกรรมอยยอมมขอมลเกยวกบกจกรรมน นไมวาจะเปนความตองการหรอแนวโนม ขอด ขอเสยของโครงการเดม และยงถอวาขอมลท ได จากหนวยงานเจาของกจกรรมมกเปนขอมลทมอคตนอยทสด

ข นทสอง เปนข นด าเนนงานหลงจากทมการก าหนดนโยบายเปนลายลกษณอกษรแลว สวนใหญแลวนโยบายทก าหนดแลวน ไมมรปแบบทแนนอนตายตว ยงเปนภาพกวางๆ อย ฉะน นในแงมมน ขาราชการจะตองเปนฝายก าหนดรายละเอยดใหกบนโยบายอกช นหนง

3. เปนกลไกส าคญในการด ารงไวและพฒนาวฒนธรรมของสงคม การบรหารงานภาครฐถอวาเปนสวนหนงของระบบเศรษฐกจและสงคม ฉะน นจงเปนแรงขบส าคญทจะก าหนดลกษณะกจกรรมของประเทศ กจกรรมของรฐมบทบาทในการกระตนใหเก ดก จกรรมต างๆ ส บ เน อ งต อ ไปอก ซ งก ารบรหารงานภาครฐของแตละประเทศจะสะทองใหเหนความสามารถและคณภาพของคนในประเทศน นๆ ดวย

ประเภทของการบรหารงานภาครฐ ตามทฤษฏสนคาสงคม หนวยงานของรฐน นถอ

วา หน วยงานของรฐเปนผ จดสรรสนค าส งคม (Public good) เปนผผลตสนคาและบรการทสนองความตองการของสมาชกภายในสงคมโดยสวนรวม มใชของใครคนใดคนหนง สนคาและบรการเหลาน

อาท บรการท ไมอาจมอบหมายให เอกชนรบไปด าเนนการได เปนตนวาหนาทในทางทหารหรอการปองกนประเทศ หรอการผลตบรการทเปนประโยชนแกสมาชกสงคมทกคนไมวาจะร ารวยหรอยากดมจนอยางไร อาจจะแยกภาระงานของการบรหารงานภาครฐไดคอ

1. ป ร ะ เภ ท งาน บ ร ก า ร ได แ ก ง าน ท มวตถประสงคหลกในการผลตสนคาทเปนบรหารของสงคมเชน สถานศกษา กองก าลงทหารและต ารวจ หนวยดบเพลง การจดสรางสวนสาธารณะและการดแลดานสาธารณสขแกประชาชน

2. ประเภทงานควบคมและจดระเบยบ ไดแกงานทมวตถประสงคในการแทรกแซงกจการในตลาดการคาเพอทจะรกษาไวซงความเปนธรรมในการแขงขนทางการคาระหวางหนวยผลตหรอกลมผผลต หนวยงานน จะท าหนาทควบคมโดยการก าหนดกฎระเบยบหรอโดยกจกรรม เชนการออกใบอนญาต ก า ร ล ะ ท ะ เบ ย น ก า ร ส ง เส ร ม ก า ร ล งท นภายในประเทศ การดแลเกษตรกรชาวไรชาวนามใหถกเอารดเอาเปรยบจากพอคาคนกลาง เปนตน

3. ป ระ เภ ท งาน ส น บ ส น น ได แ ก งาน ทให บ รก ารหน วยงานอ นๆ ของรฐ เชน ส าน กงบประมาณ ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน กรมสรรพากร กรมบญชกลาง เปนตน

4. ประเภทงานสงเคราะหและชวยเหลอ ไดแกงานทท าหนาทชวยจดทรพยากรใหแกบคคลหรอกลมคนซงขาดแคลนทรพยากรหรอมทรพยากรไมเพยงพอทจะด ารงชพอยในสงคมได เชน กรมแรงงาน กรมประชาสงเคราะห กรมการพฒนาชมชน หรอส านกงานเรงรดพฒนาชนบท เปนตน ส าหรบการประกอบภารกจประเภทตางๆ ของรฐน ควรค านงถงหลก 2 ประการคอ การใหบรการทเปนทพอใจคอ ใหความเทาเทยม ใหบรการในเวลาทเหมาะสม ค านงถงปรมาณควบคกบคณภาพ มความสบเนองในการบรการ และควรมการปรบปรงการวธการใหบรการแกประชาชนอยเสมอ น ถอวาความ

พงพอใจของประชาชนเปนเปาหมาย อกประการหนงกคอ ตองมความรบผดชอบตอประชาชน ซงถอไดวาความรบผดชอบตอประชาชนเปนคานยมพ นฐานส าหรบการบรการในสงคมประชาธปไตย (คณาจารยสาขาวชาวทยาการจดการ,2535)

การบรหารงานภาครฐของไทย โครงสรางการบรหารราชการไทยในปจจบน การบรหารงานภาครฐหรอการบรหารราชการของไทยในปจจบนมการจดระเบยบการบรหารราชการออกเปน 3 สวนคอ การบรหารราชการสวนกลาง (Central Administration) ซงเปนการบรหารงานของกระทรวง ทบวง กรมในสวนกลาง การบรหารราชการสวนภมภาค (Provincial Administration) ซงเปนการควบคม ก ากบดแลการบรหารงานของหนวยงานตางๆ ทเปนสาขาหรอตวแทน (Agent) ของกระทรวง ทบวง กรม ทไปปฏบตงานอยในสวนภมภาค และการบรหารราชการสวนทองถน (Local Administration) ซงเปนการก ากบดแลและประสานการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนทไดรบการกระจายอ านาจหรอโอนอ านาจใหบรหารกจการบางอยาง โดยเฉพาะอยางยง กจการของท อ งถ น (Local Affairs) ไปด า เน นการ เองโดยประชาชนในทองถน โดยมการจดการบรหารราชการแผนดน (โกวทย พวงงาม, 2552)ไดดงตอไปน

1. การบรหารราชการสวนกลาง ประกอบดวย กระทรวง และกรมตางๆ

2. การบรหารสวนภมภาค ประกอบดวย จงหวด อ าเภอตางๆ

3. การบรหารราชการสวนทองถน ประกอบดวย องคการบรหารสวนจงหวด องคการบรหารสวนต าบล เทศบาล การปกครองพเศษ กรงเทพฯ และเมองพทยา

ดงมลกษณะและขอบขายการบรหารทแบงออกเปน 3 สวนดงตอไปน

1. การบรหารสวนกลาง

หมายถงการบรหารราชการแผนดนโดยรฐบาลกลางมคณะรฐมนตรท าหนาทบรหารประเทศโดยมนายกรฐมนตเปนหวหนา แบงสวนราชการเปนดงน

1.1 กระทรวง มรฐมนตรเปนผดแลนโยบายและมปลดกระทรวงเปนหวหนาขาราชการประจ า

1.2 กรม มอธบดเปนหวหนาในการดแลการปฏบตราชการของเจาหนาทประจ ากรมตางๆ

1.3 กอง มผอ านวยการกองเปนหวหนาในการดแลการปฏบตราชการของเจาหนาทประจ ากองตางๆ

2. การบรหารสวนภมภาค จดการบรหารการปกครองเปนจงหวดตาง ๆ จ านวน 76 จงหวด (ไมนบรวมกรงเทพฯ) โดยมผวาราชการจงหวดเปนหวหนา และแตละจงหวดกแบ ง เป น อ า เภ อต า งๆ โด ยม น ายอ า เภ อ เป นผรบผดชอบดแล ต าบล และหมบานตาง ๆ 3. การปกครองสวนทองถน การปกครองสวนทองถนนบเปนการปกครองทมการกระจายอ านาจใหประชาชนในทองถนปกครองและบรหารกนเองโดยแบงออกเปนรปแบบตาง ๆ เชน

1. องคการบรหารสวนจงหวด มนายก อบจ. เปนหวหนาฝายบรหาร มสมาชกสภา อบจ. เปนฝายตรวจสอบการใชอ านาจของฝายบรหาร

2. เทศบาล เปนการปกครองสวนทองถนในชมชนเมอง แบงออกเปน 3 ระดบคอ

2.1 เทศบาลนคร 2.2 เทศบาลเมอง 2.3 เทศบาลต าบล

โดยมนายกเทศมนตร เปนหวหนาฝายบรหาร มสมาชกสภาเทศบาลเปนฝายตรวจสอบการใชอ านาจของฝายบรหาร

3. องคการบรหารสวนต าบล มนายก อบต. เป นห วหน าบรห าร ม สมาชก อบต . เป นฝ ายตรวจสอบการใชอ านาจของฝายบรหาร

4. กรงเทพมหานคร เปนเขตการปกครองแบบพเศษทแตกตางไปจากจงหวดอน ๆ โดยมผวาราชการกรงเทพฯ มาจากการเลอกต ง

5. เมองพทยา เปนเขตการปกครองแบบพเศษทอย เฉพาะในเขตตวเมองพทยาเพราะเปนเมองทองเทยวทส าคญ มนายกเมองพทยา ดแลนโยบายและมปลดเมองพทยาเปนหวหนาฝายขาราชการประจ า การบรหารงานภาครฐท ดตามแนวพทธศาสนา

การบรหารงานภาครฐน นเปนหนาทหลกของขาราชการของรฐทตองรบผดชอบตามงาน ตามความถนดของตนเอง

ธรรมาธปไตย หลกการแหงการบรหารงานแนวพทธแนวคดธรรมาธปไตย ไมใชระบอบการเมองการปกครอง แตเปนแนวความคดทถอธรรมเปนหลกชยแหงการบรหารจดการบานเมองหรอองคกรใหมความเจรญกาวหน าม นคง สรางความสามคคปรองดองคนในชาตและเปนทยอมรบของคนทกฝาย ผเขามาสอ านาจจะตองเปนผมธรรม โดยธรรม และเพอธรรม การปกครองระบบน จงไมใชทฤษฎทวาดวยระบบการปกครอง อยางเชนระบบการปกครองการบรหารทวๆ ไปในปจจบน แมจะเปนรฐหรอกลมสงคม องคกรใดทน าหลกธรรมะไปปฏบตยอมชอวาเปนการปกครองการบรหารแบบธรรมรฐ เพราะธรรมรฐเปนระบบทน าหลกธรรมะเขาไปประยกตใชในการบรหารการปกครองเพอประโยชนสขของทกคนในรฐ จงเปนอดมคตของมวลมนษย ทมอารยะธรรม

ความหมายของธรรมาธปไตย ค าวา ธรรมาธปไตย หมายความวา มธรรมเปน

ใหญ หรอจะหมายความวาการถอธรรมเปนใหญ เปนหลกในการบรหารจดการ ซงมาจากค าวา ธรรม + อธปไตย ความหมายในทน คอแนวคอใชธรรมะเปน

ส าคญ ไม วาจะเปนระบอบ หรอต วผบ รหารกจ าเปนตองมธรรมน ามาการบรหารจดการท งส น (พระครโสภณปรยตสธ, 2550) หลกการธรรมาธปไตย

หลกธรรมาธปไตย น นประกอบดวยกน 3 สวนคอ

1. ธรรมฐต ผทรงธรรม แนวคดน ผปกครองผบรหารตองเปนผมคณธรรม หรอเปนผทรงไวซงธรรมโดยการประพฤตปฏบตตามธรรม หรอทเรยกวา ธรรมราชา

2. ธรรมนต ระบบท เป นธรรม กล าวค อผปกครองผบรหารตองเขามาสอ านาจตามแบบแผนทสงคมไดวางเอาไว ซงระบบดงกลาวตองเปนธรรม หรอธรรมาธปไตยในรปแบบการปกครอง

3. ธรรมมต มตทเปนธรรม กลาวคอเปาหมายของการบรหารปกครองตองอยทประชาชน คนไดการปกครองทจะไดรบการดแลเอาใจใสอยรวมกนอยางสนตสข มมตรภาพ ภราดรภาพ สทธเสรภาพ ซงผปกครองสามารถสรางวฒนธรรมแบบแผนใหเกดข นดวยธรรม หรอเรยกวา ธรรมาภบาล

ธรรมาภบาล ห ล ก ธ รรม าภ บ าล (Good Governance)

ตามทปรากฏในประเทศไทย มอย 6 หลกคอ 1. หลกคณธรรม คอ ภาระความรบผดชอบ

การยดถอและความเชอมนในความถกตองดงาม การรณรงคเพอสรางคานยมทผปฎบตงานในองคกรทมาจากการแตงต ง และเลอกต ง เขาไปท าหนาทเกยวกบการบรหารงานในภาครฐ ทมภาระความรบผดชอบตอสาธารณะในเรองทเกยวกบการกระท า กจกรรมหรอการตดสนใจใด ๆ ทสงผลกระทบตอสาธารณะ หรอการท าในนามของสาธารณะโดยมงเรอง การจดสรร การใชและควบคม อนเปนเรองเกยวกบระบบงบประมาณถอปฎบตใหต งอยบนความซอสตย

สจรต ความเสยสละ อดทน ขยน หมนเพยร และมระเบยบวนย เปนตน

2. หลกนตธรรม คอ การตรากฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ และกตกาตาง ๆ ใหทนสมยและเปนธรรม เปนทยอมรบของสมาชกและสงคม โดยมการยนยอมพรอมใจและถอปฏบตรวมกนอยางเสมอภาค กลาวโดยสรป คอ สถาปนาการปกครอง ภายใตกฎหมายทเปนเอกภาพ มใชกระท ากนตามอ าเภอใจ หรออ านาจของบคคล

3. หลกความโปรงใส คอ การท าใหสงคมไทย เป น ส งค ม ท เป ด เผ ย ข อ ม ล ข า ว ส า ร อ ย า งตรงไปตรงมา และสามารถตรวจสอบความถกตองโดยการปรบปรงระบบและกลไกการท างานขององคกรใหด มความโปรงใส หรอเปดใหประชาชนสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดสะดวกน นคอมระบบและกระบวนการตรวจสอบและประเมนผลทมประสทธภาพ ซงจะเปนการสรางความไววางใจซงกนและกนและชวยใหการท างานของภาครฐ ภาคธรกจเอกชนและภาคประชาชน ปลอดจากทจรตคอรปชนได

4. หลกการมสวนรวม คอ กระบวนการทเปดโอกาสใหผมสวนได เสยเขามามบทบาทในการตดสนใจด าเนนนโยบายและควบคมสถาบน การจดสรรการใชและรกษาทรพยากรทมอยอยางจ ากด เชน การไตสวนสาธารณะ การประชาพจารณ การแสดงประชามต หรออน ๆ เพอขจดการผกขาดท งภาคธรกจ ภาคประชาชนและในภาครฐ ซงจะชวยใหเกดความเขาใจ ความสามคค และการรวมมอ ท งน เพอความเปนเอกภาพ

5. หลกความรบผดชอบ ผบรหาร ตลอดจนคณ ะเจ าหน าท ข าราชการ ท งฝ ายการเม อ ง ขาราชการประจ า ตองต งใจปฏบตภารกจตามหนาทอยางดและมประสทธภาพ โดยมงใหบรการแกผมารบบรการ เพออ านวยความสะดวกตาง ๆ มความรบผดชอบไมบกพรองต อหน าท การงานท ตน

รบผดชอบ และพรอมทจะปรบปรงแกไขขอเสยทนท และปฏบตหนาททนกบภาวะเหตการณดวย

6. หลกความคมคา ผบรหาร ตองตระหนกวา ประเทศของเรามทรพยากรคอนขางจ ากด ดงน นในการบรหารจดการ จ าเปนตองยดหลกความประหยดและความคมคา ซ งจ าเปนตองจดม งหมายไปทผรบบรการหรอประชาชนโดยสวนรวม การประยกตหลกธรรมในพทธศาสนากบการบรหารงานสมยใหม ในปจจบน การบรหารงานหรอการจดการองคกรมความจ าเปนตองใชศาสตรในการบรหารงาน อยางหลกเลยงไมได ในขณะเดยวกนกมนกวชาการทางตะวนตกก าลงสนใจหลกการในทางพระพทธศาสนามาผสมผสาน และประยกตใชกบหลกการบรหารจดการ และเปนแนวทางทมความสอดคลองกบหลกการบรหารสมยใหมไดอยางเหลอเชอ ถงแมวาจะเปนหลกธรรมค าสอนขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาถงกวาสองพนหารอยกวาปมาแลวกตาม ดงท (อางใน : นายจ ารส จนทรแสงศร , 2559 ) กลาวไววา การบรหารงานองคกรมองคประกอบส าคญ คอ บคคล (man) เงน (money) วสดอปกรณ (materials) และ การจดการ (management) หรอกระบวนการทางการบรหาร (Administration) ทนกวชาการ ชอ Lather Gulicks และคณะไดเสนอแนวคด เกยวกบกระบวนการบรหารท เรยกวา “POSDCORB” ไว 7 ประการ คอ 1. การวางแผนงาน (Planning) หมายถ ง องคกรควรจะก าหนดแผนงานกจการ เพอให หมสมาชก หรอบคลากรในองคกรมทศทางในการปฏบตงานหรอท างานรวมกนอยางกลมกลนไปในทางเดยวกน 2. การจดองคการ (Organizing) คอ การจดการโครงสรางองคกรใหมสายบงคบบญชา ทคลองตว การเชอมสายบงคบบญชาใหแนนเฟน และมความจงรกภกดตอองคกร เพอสนบสนนนโยบายของผบรหารในระดบสงเปนอยางด

3. การบรห ารงานบ คคล (Staffing) การสงเสรมและพฒนาการบรหารทรพยากรมนษยในองคกร เพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงานขององคกร 4. การวนจฉยสงการ (Directing) องคกรตองมการวนจฉยสงการทรวดเรวแมนตรง รวมท งขอมลขาวสารททนสมย เพอเปนขอมลในการตดสนใจของผ บ ร ห ารองค ก ร เพ อ เพ ม ป ระส ท ธภ าพ และประสทธผลขององคกร 5. การประสานงาน (Coordinating) เปนการประสานงานในเชงระบบในองคกร หรอ นอกระบบนอกองคกร เพอใหองคกรสามารถด าเนนกจการอย างม ป ระส ท ธภ าพ ต รงต ามน โยบ ายและวตถประสงคขององคกร เพอแกไขปญหาความขดแยง ท งในองคกรและนอกองคกร 6. การเสนอรายงาน (Reporting) องคกรจะตองมการตรวจสอบขอมลผลการปฏบตงานอยางมประสทธภาพ การรายงานขอมลอยางสม าเสมอ และเปนขอมลทเปนมาตรฐาน เทยงตรง มมาตรวด รวมท งการใชเทคโนโลยททนสมยเขามาสนบสนนขอมล จะท าใหการบรหารองคกรไดอยางแมนตรง รวดเรวตอผบรหาร 7. ก า รจ ด ท า งบ ป ระ ม าณ (Budgeting) องคกรควรจดท าระบบบญช และงบประมาณเปน แบบมาตรฐาน ซงสามารถตรวจสอบระบบบญช (Balance Sheet) ไดอยางมระบบในการบรหารงานองคกร

หลกธรรมทางพระพทธศาสนาทกลาวถงการบรหารจดการมอยมากมาย เปนค าสอนขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทยงทนสมยอยจนถงปจจบนและในอนาคต แตในทน จะไดน าหลกธรรมทางพระพทธศาสนาบางประการ ไดแก หลกสปปรสธรรม ทพระพทธเจาทรงแสดง ไวในสปปรสสตร (พระไตรปฎกเลมท 23) อนเปนแนวทางในการบรหารจดการเชงพทธศาสตรเพยง หลกธรรมหนง เพอประกอบการพจารณาวา หลกการบรหารเชง

พทธศาสตรมไดมงหวงก าไร หรอการแขงขน เพยงอยางเดยว แตไดบรรจหลกการทสรางความยงยน การไมเบยดเบยน การอยรวมกนอยางสงบสนต มความเมตตาตอกน และรเทาทนโลก โดยมไดปฎเสธกระแสโลกาภวตน หรอระบบทนนยมในปจจบน แตใหยดหลกการอยรวมกนและรเทาทนโลก หลกสปปรสธรรม ท เกยวของกบการบรหารจดการ ม 7 ประการ คอ 1. ธ ม ม ญ ญ ต า ( Knowing the Law, Knowing the Cause) ความเปนผรจกเหต คอ รความจรง รหลกการ รกฎเกณฑ รกฎแหงธรรมได รกฎเกณฑแหงเหตผล และรจกหลกการทจะท า ใหเกดผล รวมความวา การบรหารจดการในองคกร ผบรหารจ าเปนตองพจารณาขอเทจจรงอยางถกตอง เพอบรรลเปาหมายขององคกรใหมประสทธภาพ ประสทธผล รจกการวเคราะหความจรงทเกดข น ตามธรรมชาต อนวา “ สงท งหลายเกดข น ต งอยดบไป เปนธรรมดา “ โดยพจารณาหลกการและเกณฑแหงเหตผลมาบรหารจดการองคกร 2. อ ต ถ ญ ญ ต า (Knowing the Meaning, Knowing the Purpose) ความเปนผรจกผล หรอความมงหมาย คอรความหมาย รความมงหมาย รประโยชนทประสงค รจกผลทเกดข น สบเนองจากการกระท าตามหลก หมายถง การบรหารงานองคกรใหบรรลถงวตถประสงค และรถงประโยชนของ องคกรทน าไปสความมนคง และไมมผลกระทบใดๆ ตอองคกร ในทน กหมายถงการมแผนงานทด การวางแผนทวเคราะหผลกระทบดานตาง ๆ 3. อตตญญตา (Knowing Oneself) ความเปนผรจกตน คอ รจกเราวาเราน น โดยฐานะภาวะเพศ ความร ความสามารถ และคณธรรมเปนอยางไร และเทาใด แลวประพฤตใหเหมาะสม และรจกทจะปรบปรงตอไป ในทน หมายถง รจกองคกรท เราบรหารเปนอยางดวามจดดอย จดแขงอยางไร มขดความสามารถอยางไร และรจกการปรบปรงองคกรใหทนตอเหตการณทมผลกระทบ รวมท งการบรหาร

ค วาม แ ต ก ต า งท จ ะท า ให อ งค ก ร เป น เล ศ มประสทธภาพ และมนคงถาวร 4. ม ต ต ญ ญ ต า (Moderation, Knowing how to be temperate) ความผรจกประมาณ คอ ความพอดในการจายโภคทรพย ในทน หมายถงการบรหารการเงน หรอการขยายกจการ ตองพจารณาใหรจกประมาณในความเพยงพอขององคกร ขดความสามารถขององคกร ขดความสามารถของทรพยากรมนษยในองคกร รวมท งการแขงข นทรอบคอบและรจกประมาณขดความสามารถขององคกร 5. กาลญญตา (Knowing the Proper time) ความเปนผรจกกาล คอ รกาลเวลา อนเหมาะสม และระยะเวลาในการประกอบกจ ในทน หมายถง การบรหารจดการ จะตองมความเขาใจถงระยะเวลาทเหมาะสม การสรางโอกาสขององคกรจะตองพจารณาถงสถานการณในเวลาน น ๆ วา ควรจะด าเนนการอยางไร อะไรควรงด อะไรควรกระท า เวลาใดควรขยายกจการ หรอชวงเวลาใดทจะบรหารองคกรใหประสบผลส าเรจตอองคกรมากทสด 6. ป รสญญ ตา (Knowing the Assembly, Knowing the Society) ความเปนผรจก ชมชน คอ ร ก ร ย าท จะประพฤตต อ ชมชนน น ว าควรจะด าเนนการอยางไร การบรหารจดการ จ าเปนตอง ปฏสมพนธกบองคกรตาง ๆ ท งทเปนพนธมตร และคแขง การสรางสรรค หรอการประสานงานกบชมชน หรอกลมบคคลทมผลตอองคกร กคอเขาถง เขาใจ แ ล ะ พ ฒ น า เป น ก า รบ ร ห ารจ ด ก ารท ส ร า งความสมพนธดวยเมตตา ความเอ อเฟอเผอแผตอชมชน หรอสาธารณะชน จะเปนภาพลกษณทดขององคกร 7. ปคคลญญตา (Knowing the individual, Knowing the different individuals) ความเปนผรจกบคคล คอ รจกความแตกตางของบคคลวาโดยอธยาศย ความสามารถ และคณธรรม ตลอดถงรในความสามารถของบคคล และใชมอบงานทเหมาะสม

ใหการบรหารจดการในการรบคคล เปรยบเสมอนการพฒนาและบรหารทรพยากรมนษยทจะตองมการพฒนา และบรหารบคคลในองคกรใหมความรความสามารถ และภกดตอองคกร มความสามคค สรางความเปนธรรม และเสมอภาคใหแก บคลากรในองค ก ร รวมถ งการท างาน เป นหม คณ ะ การตดตอสอสารกบบคคลตาง ๆ ดวยความเปนมตรไมตร รวมท งมความจรงใจตอกน การจดระบบบรหารราชการใหเขมแขงตามแนวพทธศาสนา

ในการจดระบบบรหารราชการใหเขมแขงน น ถอไดวาขาราชการเปนผปฏบต งานไมวาจะอยกระทรวง ทบวง กรม ไหน จดวาเปนพนกงานของรฐทท าหนาทบ าบดทกขบ ารงสขแกประชาชนจงถอวาขาราชการฝายตางๆ เหลาน นเปนทมงานเดยวกน การท างานในองคการ หนวยงานของตนตองม team work ซงมใชมจะความส าคญเฉพาะดานกฬาเทาน น หากแตมความส าคญในการบรหารจดการยคโลกาภวตนเปนอยางยง ทมงานดเทากบส าเรจไปครงหนง การสรางทมงานทด สมาชกในทมงานตองมสปรตและการจะมสปรตทด ตองมสาราณยธรรม ในหวใจ

สารานยธรรม หมายถง ธรรมเปนทต งแหงการใหระลกถงกน ธรรมเปนเหตใหระลกถงกน หลกการอยรวมกน เปนหลกธรรมท าใหเปนทรก เปนทเคารพ ส า ร า น ย ธ ร ร ม (States of conciliation; Virtues for fraternal living) ม 6 ประการ ดงท ( พระเทพเวท (ประยทธ ปยตโต) ,2540 )กลาวไวคอ 1. ท าตอกนดวยเมตตา (เมตตากายกรรม ) คอ การต งเมตตากายกรรมในการกลมเพอนรวมงาน ท งตอหนาและลบหลง คอ ชวยเหลอกจธระของผรวมหมคณะดวยความเตมใจ และแสดงกรยาอาการสภาพ เคารพนบถอกน ท งตอหนาและลบหลง (To be amiable in deed, openly and in private ) 2. พดตอกนดวยเมตตา ( เมตตาวจกรรม ) คอ การต งเมตตาวจกรรมในกลมเพอนรวมงานท งตอหนาและลบหลงคอ ชวยบอกแจงสงทเปนประโยชน

สงสอน แนะน าตกเตอนดวยความหวงด กลาววาจาสภาพ แสดงความเคารพนบถอกน ท งตอหนาและลบหล ง (To be amiable in word, openly and in private) 3. คดตอกนดวยเมตตา (เมตตามโนกรรม ) คอ การต งเมตตามโนกรรมในเพอนมนษยดวยกนท งตอหนาและลบหลง มจตปรารถนาด คดท าสงทเปนประโยชนแกกน มองกนในแงด มหนาตาย มแยมแ จ ม ใ ส ต อ ก น (To be amiable in thought, openly and in private) 4. ไดมาแบงกนกนใช (สาธารณโภค) คอ เมอไดสงใดมาโดยชอบธรรม แมเปนของเลกนอย กไมหวงไวผเดยว น ามาแบงปนเฉลยเจอจาน ใหไดมสวนรวมใชสอยบรโภคทวกน (To share any lawful gains with virtuous fellows) 5. ประพฤตใหดเหมอนเขา (สลสามญญตา) มศลบรสทธเสมอกนกบคนในสงคมหรอผรวมงานท งตอหนาและลบหลง มความประพฤตสจรตดงาม ถกตองตามระเบยบวนย ไมท าตนใหเปนทนารงเกยจของห ม คณ ะ (To keep without blemish the rules of conduct along with one’s fellows, openly and in private) 6. ปรบความเหนเขากนได (ทฏฐสามญญตา) คอ มความคดเหนดงามเสมอกนในผรวมงานในสงคมท งตอหนาและลบหลง มความเหนชอบรวมกน (To be endowed with right views along with one’s fellows, openly and in private.)

หลกสาราณยธรรมท 6 ประการน คอหวใจของการสรางทมงานให เขมแข ง เป น ไป เพ อความสงเคราะหกนและกนความกลมกลนเขาหากน เปนไปเพอความไมววาทแหงหมคณะ และเปนไปเพอความสามคคและเอกภาพ ซงผปฏบตและองคกรจะไดรบอานสงสหรอประโยชน 4 ประการ ดวยกนคอ

(1) เป น เห ต ให ห ว งห า อ า ท ร ก น (เป นสาราณยะ)

(2) ท าให เปนคนนาคบหาสมาคม (เปนปยกรณ)

(3) เปนเหตใหผคนเคารพนบถอโดยสนทใจ (เปนครกรณ)

(4) เปนน าหนงใจเดยวกน (เปนเอกภาพ) การสรางความเจรญใหแกองคการบรหารสวนราชการตามแนวทางพทธศาสนา

โลกปจจบนเปนโลกของการแขงขน ท งภายในองคการและนอกองคการ หลกธรรมทน าไปสความเจรญ ไมม เสอม และเปนธรรมทกอใหเกดความสามคค เปนน าหนงใจเดยวกน เมอสมาชกทกคนสามคคปรองดองกน ไมมทางทคแขงจะเอาชนะได เรยกวาอปรหานยมธรรม มอย 7 อยาง คอ อปรหานยธรรม 7

เปนหลกปฏบตขององคการทตองการประสบความส าเรจในการท างาน ซงเกดข นจากความรวมมอกนท งสองฝายทเรยกวาเปนทวภาคระหวางผบรหารและผปฏบตการ ซงถอวาหากองคการใดปฏบตหลกพทธธรรมน กหาความเสอมมได เปนหลกการความรวมรบผดชอบทจะชวยปองกนเสยหาย กอใหเกดความสามคคพรอมเพยง ความมสวนรวม ความเขาใจกน การสอสารภายในองคการ ซงน าไปสความเจรญโดยสวนเดยวท เรยกวา อปรหานยธรรม 7 ประการ (พระเทพเวท (ประยทธ ปยตโต)2539) กลาวไวคอ

1. ห ม น ป ร ะ ช ม ก น เน อ งน ต ย พ บ ป ะปรกษาหารอกจกรรม ทพงรบผดชอบตามระดบของตน โดยสม าเสมอ ตองใหมการประชมปรกษาหารอเปนประจ า

2. พรองเพรยงกนประชม พรอมเพรยงกนเลกประชม พรอมเพรยงกนท ากจท งหลายทพ งท ารวมกน ตองเขาประชมและเลกประชมอยางพรอมเพรยง

3.ไมถออ าเภอใจใครตอความสะดวก บญญตวางขอก าหนดกฎเกณฑตาง ๆ อนมไดตกลงบญญต

วางไว และไมเหยยบย าลมลางสงทตกลงบญญตกนไวแลว ถอปฏบตมนอยในบทบญญตใหญทวางไวเปนธรรมนญ เคารพกฎกตกาและมารยาทของทประชม

4.ทานผใดเปนผใหญมประสบการณยาวนานให เกยรต เคารพนบถอท าน เหล าน น มองเห นความส าคญแหงถอยค าของทานวาเปนสงอนพงรบฟง เคารพผเปนประธานและสมาชกอาวโสกวา

5.ใหเกยรตและคมครองกลสตร มใหมการขมเหงรงแก ใหเกยรตและเคารพสภาพสตร

6.เคารพบชาสกการะเจดย ปชนยสถาน อนสาวรยประจ าชาต อนเปนเครองเตอนความจ า เราใหท าด และเปนทรวมใจของหมชน ไมละเลยพธเคารพบชาอนพงท าตออนสรณสถานเหลาน นตามประเพณ เคารพกฎระเบยบของบานเมองและขององคกร

7.จดการใหความอารกขา บ ารง คมครอง อนชอบธรรมแกบรรพชต ทานผทรงศลทรงธรรมบรสทธซงเปนหลกใจและเปนตวอยางทางศลธรรมของประชาชน เตมใจตอนรบและหวงใหทานอย โดยผาสก ตองจดใหมระบบความปลอดภยและการรกษาสภาพแวดลอมเปนอยางด อภปรายผล การบรหารงานภาครฐในรปแบบใหมไดน าเอาหลกการทางพทธศาสนาไปประยกต ใชอย างกวางขวางเปนการปรบปรง ปฏรปทไดประโยชนท งภายนอกและภายในจตใจ ท งน หลกธรรมในทางพระพทธศาสนาเปนหลกธรรมท ม คณค าและประโยชนมากมาย ซงมท งหลกธรรมทใชส าหรบประพฤตปฏบตของแตละบคคล และหลกธรรมทใชส าหรบการอยรวมกนของกลมคนใหสามารถอยรวมกนไดอยางปกตสข โดยเฉพาะหลก สปปรสธรรม สารานยธรรม และอปรหานยธรรมซงเปนธรรมส าหรบการปกครองทจะชวยปองกนความเสอม น าไปสความเจรญ ร งเรองของหม คณะองคกรหนวยงานตางๆ รวมถงการปกครองระดบประเทศ

สรป “รฐ” ความหมายในสมยใหมน นมไดมหนาทแตเพยง "การปกครอง" "ปองกนอธปไตย" ท งจากภายนอกและภายในเทาน น แตมหนาทในการบรหารจดการ และมหนาทในการใหบรการ ยงหลกการบรหารงานสมยใหม จ าเปนตองอาศยวทยาการดานการจดการบรหารเขามาสนบสนนองคกร เพอเสรมพลงการบรหารจดการใหมประสทธภาพ ประสทธผล พฒนาทรพยากร - มนษย ( บคคล ) ขององคกรอยางตอเนองสม าเสมอ การน าเอาหลกพทธธรรมมาอธบายความสมพนธของการบรหารจดการอนเก ยวของกบคนและส งแวดลอม โดยค าน งถ งคณธรรมและจรยธรรมทมคณคา พบไดในสงคมมนษย หรอปจจยแหงสงคมในกระบวนการอาศยซงกนและกน การพจารณาดวยเหตดวยผล รจกโลก รจกธรรมชาต เพราะมนษย เทาน นทจะเปนผทบรหารจดการองคการทดได แตหากผบรหารจะน าหลกการบรหารเชงพทธศาสตรเขามาประกอบ หรอบรณาการใหเขากบการบรหารงานในปจจบน กถอวาเปนแนวทางใหม หรอเขาสมตของการบรหารงาน ทยงยน มความมนคง และสรางความเปนธรรมตอบคคล หรอสงคมทเกยวของกบองคกรอยางชาญฉลาด รวมท งสรางประสทธภาพ ประสทธผล ตอการบรหารงานอยางยงยนและมนคง รวมท งจะเปนหลกการของนกบรหารในการบรหารจดการองคกรของตนอยางมระบบ โดยทยงมคณธรรมมาประกอบในการพจารณาบรหารจดการดวยอกทางหนงดวย ขอเสนอแนะ การบรหารงานภาครฐทกภาคสวนควรยดหลกธรรมาภบาลโดยน าหลกธรรมทางพทธศาสนาหรอศาสนาอนๆ มาเปนเปนแนวทางในการบรณาการใหยงยน

เอกสารอางอง กลธน ธนาพงศธร. (2522). การบรหารรฐกจ

เปรยบเทยบ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. โกวทย พวงงาม. (2552). การปกครองทองถนไทย,

พมพคร งท 7, กรงเทพมหานคร: ส านกพมพปญญาชน.

คณาจารยภาควชาการบรหารรฐกจ. (2542). การบรหารรฐกจเบองตน. กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง .

คณาจารยสาขาวชาวทยาการจดการ. ( 2535). การบรหารราชการไทย. เอกสารประกอบการสอนมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. พมพคร งท 10. นนทบร: ส านกพมพสโขทยธรรมาธราช.

จ ารส จนทรแสงศร. (2559). สบคนจาก http://www.thaifencing.org/index.php

ตน ปรชญาพฤทธ. (2528). รฐประศาสนศาสตรเปรยบเทยบ. เครองมอในการพฒนาประเทศ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

นงนช วงษสวรรณ. (2543). การบรหารทรพยากรมนษย. จนทบร: อนนตศลป.

นตย สมมาพนธ.(2529) การบรหารเชงพทธ. พมพคร งท 2. กรงเทพมหานคร: พมพท โอ.เอส. พร นต ง เฮาส.

บญทน ดอกไธสง,ศ.ดร. (2537). การจดการองคการ. กรงเทพมหานคร:โรงพมพ มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

ผสสด สตยมานะ.(2521). การบรหารรฐกจ. กรงเทพฯ: ส านกพมพโอเดยนสโตร

พระครโสภณปรยตสธ (ศรบรรดร ถรธมโม). (2550). ทฤษฏรฐศาสตรในพระไตรปฎก.พมพคร งท2,โรงพมพเจรญอกษร. พะเยา.

พระเทพเวท (ประยทธ ปยตโต). (2539). ธรรมนญชวต. กรงเทพ ฯ: สหธรรมก.

พระเทพเวท (ประยทธ ปยตโต). (2540). พจนานกรมพทธศาสตร ฉบบประมวลธรรม.โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, กรงเทพฯ.

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. (2539). พระไตรปฎกภาษาไทย ฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. กรงเทพฯ: มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย .

ศรพงษ ลดาวลย ณ อยธยา. (2542). ทฤษฎและแนวคดทางรฐประศาสนศาสตร. เอกสาร อดส าเนา. ภาควชารฐศาสตร คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.

อทย หรญโต. (2526). สารานกรมศพทรฐประศาสนศาสตร. (การบรหารรฐกจ). กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

C.T. Hardwick and B.F. Landuyt. 2 nd edit. (1966). Administrative Strategy and Decision Making. (Ohio South-Western Publishing Co.)

Nigro, Felix A. (1970) Modern Public Administration. New York: Harper & Row Publishers.

Simon, Herbert A.et. Al.(1961) Public Administration. New York: Alfred A. Knopf.

White, Leonard D. (1955). Introduction to the study of Public Administration. New York: The Macmillan Co.

การพฒนาคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก The Development Teaching Manual of the Tripitaka

พระวสทธ ฐตวสทโธ1* และ ดร.(วงคใส)2

Phra Wisit Thitavisiddho1* and Dr.(Wongsai)2

1,2 มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย วทยาเขตเชยงใหม วดสวนดอก 1,2 Mahachulalongkornrajavidyalaya Buddhist University Chiang Mai Campus Wat Suan Dok *Corresponding author E-mail: wisitnaja@hotmail.com

บทคดยอ การพฒนาคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก เปนงานวจยเชงคณภาพมวตถประสงค 1)เพอการพฒนาคมอการสอน

จากพระไตรปฎก 2)เพอศกษาความพงพอใจทมตอการใชคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก 3)เพอศกษาผลการใชคมอการสอน

ศลธรรมจากพระไตรปฎก กลมผใหขอมลทใชในการวจย ไดแกวดในจงหวดเชยงใหม จ านวน 3 วด ประกอบดวยวดสวนดอกวดศรโสดา

และวดทาหลก โดยใชวธการเลอกแบบเจาะจง และกลมผใหขอมลส าคญไดแกเจาอาวาสหรอรองเจาอาวาส 1 รป พระภกษ/สามเณร

5 รป ไวยาวจกรหรอกรรมการวด 1 คน และตวแทนชาวบาน 3 คนวดละ 10 รป/คน รวมทงสนจ านวน 30 รป/คน เครองมอทใชใน

การวจย 1) คมอการสอนศลธรรมโดยใชแผนการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก (พระวนยปฎก พระสตนตปฎก และพระอภธรรมปฎก)

จ านวน 28 แผน 2)แบบสมภาษณแบบมโครงสราง 3)แบบสอบถามความพงพอใจตอคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก การ

วเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลย ( ) และบรรยายเชงพรรณนา

ผลการวจยพบวา 1) การพฒนาคมอการสอนจากพระไตรปฎกมองคประกอบของแผนการสอนศลธรรม จดประสงค

เนอหาสาระการเรยนร กจกรรมการเทศน สอและการประเมนผลมความสอดคลองกน กจกรรมหลงการเทศน เนนการมสวนรวม

แผนการจดกจกรรมเนนหลกธรรมในพระสตรและความยากงายของกจกรรมเหมาะสมกบผฟงและผปฏบต 2)ความพงพอใจทมตอคมอ

การสอนศลธรรมจากพระไตรปฎกรวมทกดานอยในระดบมากทสด ( =4.52) ยกเวนดานผสอนและชาวบานมสวนรวมในการก าหนด

ปญหาอยในระดบมาก ( =3.83) 3) ผลการใชคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก พบวา การจดกจกรรมไดมการเทศนาและ

บรรยายตามคมอการสอนสอดคลองกบหลกธรรมของพระไตรปฎก คมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎกมความสอดคลองกบพระ

ธรรมในพระไตรปฎกมากทสด คมอการสอนศลธรรมสามารถอานและเขาใจงายสามารถคนควาหลกธรรมเพมเตมไดจากพระไตรปฎก

และผใหขอมลสวนใหญยงไมคนเคยตอรปแบบการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก สวนกจกรรมหลงการเทศนนนผใหขอมลเหนวาควร

ใหจดเปนศนยกลางของชมชน พระสงฆไดเผยแผธรรมะของพระพทธเจา พระสงฆเปนทพงทางจตใจของชาวบาน มการยอมรบและ

ชวยเหลอซงกนและกน มการพฒนาชมชนในทองถนทงกจกรรมทางศาสนาและกจกรรมการบนเทง มากขน

ค าส าคญ: การพฒนา คมอการสอนศลธรรม พระไตรปฎก

Abstract The purpose of this research were 1)develop moral teaching manual of the Tripitaka 2) Study the

sitification using the moral teaching manual of the Tripitaka 3) Study the result of the moral teaching manual of

Tripitaka.Samples group in this research included 30 persons. It received from an intentional section by 3 temples (Wat Sundok, Wat Srisoda and Wat Taluk). Each temple consisted of1 abbot or, the abbot’s deputy, 5 monks or

novices, 1 temple’s warden or temple’s committee and 3 leaders of the village or the villagers. The instrument consisted of 1) the 28 lesson plans (Vinaya Pitaka, Sutta Pitaka, Adhidhamma Pitaka) 2) the formal interviewing

3) the guestionnaires. The data analysis by standard diviation and content analysis. The research results found that 1)The development of moral teaching manual of the Tripitaka was

related with each lesson plan had components with objective, scope content, activities and outcomes, The participation of community was focus on after sermon ended. 2) The sification usage the moral teaching manual of Tripitaka the level was at the highest in every parts ( =4.52) excepted the participation between monks and villagers the level was good ( =3.83) 3) The results usage of the moral teaching manual of the Tripitaka found that the manual was suitable to follow, beneficial for monks and related with the Vinaya Pitaka Sutta Pitaka and Adhidhamma Pitaka. The manual’s users weren’t the familiar with the strategic of sermon. The participation of community should be worked by the community center hub with inculcation in people morals and right livelihood, preaching dharma and performing for people religious ceremonies from monks.

Keywords: The Development/Teaching moral/manual / The Tripitaka

บทน า ความส าคญและทมาของปญหาในการวจย พระไตรปฎก คอคมภรทเปนค าสงสอนของ

พระพทธเจา หรอพระธรรมวนย ค าวา ตปฎก ในภาษาบาล แปลวา ตระกรา 3 ใบ ทบรรจค าสอน หมายถง หลกค าสอน หมวดใหญ 3 หมวด พระธรรมวนยเปนศาสดา แทนพระองคพระสมมาสมพทธเจาหลงจากทพระองคลวงลบไปแลวกวา 2550 ป จากค าสอนทสบทอดกนดวยปากเปลา จงไดจารก เปนสายลกษณอกษรและไดมการสงคายนาหลายครง เพอแสดงวา พระไตรปฎก เปนบนทกค าสอน ของพระพทธเจาทเกาแกทสด ดงเดมทสด สมบรณทสด และถกตองแมนย าทสด ทยงคงมอยในปจจบนและเปนแหลงอางองขนสดทาย สามารถใชเปนมาตรฐาน และเกณฑตดสน วาค าสอน หรอวธปฏบตเปนจรงหรอไม ดงนนชาวพทธทกคนตองมหนาทและความรบผดชอบในการเผยแพรและยงประโยชนสขตอชาวโลก พระไตรปฎกม 3 หมวดใหญ ไดแก

พระวนยปฎก ไดแก ประมวลระเบยบขอบงคบของบรรพชตทพระพทธเจาทรงบญญตไวส าหรบภกษและภกษณพระสตตนตปฎก ไดแกประมวลพระสตร หรอค าสอนทพระพทธเจาทรงแสดงยกเยองไปตางๆ ใหเหมาะกบบคคลสถานท เหตการณ มเรองราวประกอบพระอภธรรมปฎก ไดแกประมวลค าสอนเปนเนอหาหลกวชาลวนๆ ไมเกยวกบบคคลหรอเหตการณ มเรองราวประกอบ (ธรรมะไทย, 2559) ปจจบนสอไดเสอมสลายสญหายลงไปอยางตอเนองตามสภาพของกาลเวลา เชน จารกของพระไตรปฎก คมภร เอกสาร พบสาใบลานตางๆ ซงสอดงกลาว มไดมการส ารองเกบไวดวยเหตดงกลาว มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ว ทย า เ ขต เ ช ย ง ใหม ไ ด จ ด ท า ส อ ใ น ร ป แบ บอเลกทรอนกส (Full text & E-Book) เพอเปนการอนรกษเผยแพรหนงสอหายากทางพระพทธศาสนา (มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, 2539) แตเนองดวยสภาวะของสงคมโลกปจจบนการรกคบ

ของศาสนาอนในดนแดนสวรรณภมอยางรวดเรว รวมทงการแพรกระจายของสอทเรยกวา “พทธเทยม” เพมมากขนและชมชนบางแหงยงนบถอผ ท าใหความเขาใจในหลกธรรมคลาดเคลอน ประกอบกบพระไตรปฎกซงถอไดวาเปนค าสอน หลกธรรมของพระพทธเจามไดน ามาใชในชวตประจ าวนและเกดประโยชนอยางเปนรปธรรม เพอให “พระไตรปฎกมชวต”

จากปญหาทไดศกษาพระสงฆซงเปนผสบทอด

พระพทธศาสนา มงในการเทศนเพยงอยางเดยวมได

น าพระไตรปฎกมาใช จงท าใหรปแบบการสอน แบบ

สากจฉา ซงเปนวธการสอนหนงในหลายวธการสอน

ของพระพทธเจารวมทงการสอนสนทนาตามกาล ตาม

มงคลสตรทวา “กาเลนธมมสากจฉา เอตมมงคล

มตตม ” กาลสนทนาตามกาลเปนมงคลอนอดม

(ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2546)

และการสอนแบบบรรยายของพระสงฆจะใชไดดใน

การสอนธรรมะประจ าวน แกชาวบานใหมความร

พนฐาน มความรความสามารถเขาใจเนอหาธรรมะท า

ใหมความสขสงบทางจตใจ รวมทงการใชหลกการม

สวนรวมของชาวบาน รวมใจพฒนาทองถน โดยใช

หลกธรรมสการปฏบต

ดงนนพระสงฆจ าเปนจะตองมยทธวธในการ

สอนศลธรรมจากพระไตรปฎกใหแกชาวบานทม

ประสทธภาพและชาวบานสามารถน าหลกธรรมจาก

พระไตรปฎกทพระสงฆสงสอนไปใชในชวตประจ าวน

ไดอยางมความสขดวยเหตนผวจยจงไดพฒนาคมอการ

สอนศลธรรมจากพระไตรปฎก เพอน าหลกธรรมปรยต

ปฏบต และปฎเวทจากพระไตรปฎกใหเปนรปธรรม

โดยพระสงฆเปนผสงสอนใหชาวบานยดถอปฏบตซง

จะสงผลให ชมชนมความสงบสข มการด า เนน

ชวตประจ าวนไดดและยงยน

วตถประสงค (Research Objectives) 1. เพอพฒนาคมอการสอนศลธรรมจาก

พระไตรปฎก 2. เพอศกษาความพงพอใจทมตอการใชคมอ

การสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก 3. เพอศกษาผลการใชคมอการสอนศลธรรม

จากพระไตรปฎก

แนวคดทฤษฎทเกยวของ ปรชญาการศกษา ปรชญาพพฒนนยม(Progressivism) ปรชญา

“Pragmatism” หรอ ปรชญา “ปฏบตนยม” ซงไดแนวคดมาจาก ชาลส เอส เพยซ (Charles S. Pierce) เมอจอหน ดวอ (John Dewey) ไดน าแนวคดนมาใชในการศกษาและในกระบวนการทางกฎหมายปรชญาปฏบตนยมใหความสนใจอยางมากตอการ “ปฏบ ต ” หร อ “การลงม อกระท า ” ความหมายของปรชญานกคอ “การน าเอาความคดใหไปสการกระท า” ไดรบประสบการณและเรยนรจากการคด การลงมอท าและการแกปญหาดวยตนเอง พนฐานของการคดทด และการกระท าทเหมาะสม“Learning by doing” (ทศนา แขมมณ, 2545)

ปรชญาการศกษาไทยตามแนวพทธธรรม โดยพระธรรมปฎกกลาววา “ชวตเกดจาการรวมตวขององคประกอบตางๆ จ านวนมาก ซงจดไดเปน 2 ประเภท คอ องคประกอบทางรางกายและจตใจ” ซงทกสวนจะมการเปลยนแปลงตลอดเวลาไปตามความสมพนธแหงเหตปจจยตางๆ ทเกยวของ ทงจากภายในและภายนอก มองคประกอบภายในจตใจทเรยกวา “สตปญญา” จงท าใหมนษยสามารถทจะเรยนรและสามารถจดการปจจยแวดลอมทงหลายใหเกอกลแกการด ารงชวตของตนท าใหมนษยสามารถหลดพนจากอ านาจครอบง า กระบวนการทมนษยเกดการเร ยนร โดยใชสตปญญา “การศกษาม

วตถประสงคเพอท าใหชวตเขาถงอสรภาพ คอ ท าใหชวตหลดพนจากอ านาจครอบง าของปจจยแวดลอมภายนอกใหมากทสดและมความเปนใหญในตว ก าหนดความเปนอยของตนใหไดมากทสด”(พระราชวรมน, 2518 อางใน ทศนา แขมมณ, 2545)

ก าหนดองคประกอบบนฐานของความคดดงน 1. การมความร ความเขาใจในสภาวะของสง

ทงหลายตามความเปนจรง เพอประโยชนในการปรบตวและส งแวดลอมอย างถกตองและการแกปญหาอยางถกตอง ซงหมายถงการท าลายอวชชา โดยใชหลกไตรสกขา ไดแก

ศล คอ การประพฤตปฏบตถกตอง รจกยบยงค ว บ ค ม ต ณ ห า ใ ห อ ย ใ น ข อ บ เ ข ต แ ล ะ ส ร า งความสมพนธทางสงคมทด ท าใหบคคลอยในภาวะปลอดโปรงโลงใจ

สมาธ คอ การวางใจแนวแน มนคง หนกแนน ซงองคประกอบทงสองประการดงกลาวจะน าใหบคคลเกดปญญา

ปญญา คอ การเหนทางแกปญหาอยางถกตองและเหมาะสม เปนทางทเปนไปเพอความด ารงอยดวยดรวมกน

2. การปรบตวเพอเพมพนความสามารถในการด ารงอย ไดแก การพฒนาองคประกอบทางดานรางกายใหมสขภาพด แขงแรง และการพฒนาองคประกอบทางดานจตใจใหมสตปญญาและคณธรรมมากขน

3. การร จ กและเขาใจถงความเก ยวของสมพนธกนของตนกบสงแวดลอมและการรจกปรบสงแวดลอมใหประโยชนแกตนการท าตนใหเกอกลแกสงแวดลอมและการรจกจดการและสรางสงแวดลอมใหมๆ ทอ านวยประโยชนแก ชวต เหลาน เปนกระบวนการทจะชวยใหผเรยนมชวตเปนอยอยางด สามารถทจะด ารงอยอยางมความสข มอสรภาพจากภาวะท ถ กบบค น ด น รนและ เป นท กข (พระธรรมปฏกป.อ.ปยตโต, 2539)

สรปพระพทธศาสนาเปนพนฐานของสงคมไทยเปนเวลาชานานแลวความคดความเชอและการด าเนนชวตของคนไทยจากอดตมาสปจจบนมความผกพนอยางแนนแฟนกบพระพทธศาสนา สามารถน าไปใชประโยชนตอการด าเนนชวตประจ าวน

ทฤษฎการเรยนร ทฤษฎการเรยนรแบบรวมมอ คอการเรยนรเปน

กลมยอยโดยมสมาชกกลมทมความสามารถแตกตางกนประมาณ 3-6 คน ชวยกนเรยนรเพอไปสเปาหมายของกลม สลาวน (Slavin) เดวด จอหนสน (David Johnson) และรอเจอร จอหนสน (Roger Johnson) ไดกลาวถง การเรยนรสแบบรวมมอมลกษณะ รวมมอกนหรอชวยเหลอกนในการเรยนร คอ แตละคนตางกรบผดชอบในการเรยนรของตนและในขณะเดยวกนกตองชวยกนใหสมาชกคนอนเรยนรดวย การศกษาปจจบนมการสงเสรม การเรยนรแบบรวมมอ สามารถชวยใหผ เรยนเกดการเรยนรไดด รวมทงไดเรยนรทกษะทางสงคมและการท างานรวมกบผอนซงเปนทกษะทจ าเปนอยางยงในการด ารงชวตองคประกอบของการเรยนรแบบรวมมอกน ม 5 ประการ ดงน

1) การพงพาและเกอกลกน กลมการเรยนรแบบรวมมอจะตองมความตระหนกวาสมาชกกลมทกคนมความส าคญและความส าเรจของกลมขนอยกบสมาชกทกคนในกลมในขณะเดยวกนสมาชกแตละคนจะประสบความส าเรจไดกตอเมอกลมประสบความส าเรจ ความส าเรจของบคคลและของกลมขนอยกบกนและกน ดงนนแตละคนตองรบผดชอบในบทบาทหนาทของตนและในขณะเดยวกนกตองชวยเหลอสมาชกคนอนๆดวย เพอประโยชนรวมกน การจดกลมเพอชวยใหผเรยนมการพงพาชวยเหลอเกอกลกนนท าไดหลายทาง เชน การใหผ เรยนมเปาหมายเดยวกน หรอใหผเรยนก าหนดเปาหมายในการท างาน การเรยนรรวมกน การใหรางวลตามผลงานของกลม การใหงานหรอวสดอปกรณททกคนตองท าหรอใชรวมกน การมอบหมายบทบาทหนาทในการท างานรวมกนใหแตละคน

2) การปรกษาหารอกนอยางใกล ชดการทสมาชกในกลมมการพงพอชวยเหลอเกอกลกนเปนปจจยทจะสงเสรมใหผเรยนมปฏสมพนธตอกนและกนในทางทจะชวยใหกลมบรรลเปาหมาย สมาชกกลมจะหวงใย ไววางใจ สงเสรมและชวยเหลอกนและกนในการท างานตางๆ รวมกน สงผลใหเกดสมพนธภาพทดตอกน

3) ความรบผดชอบทตรวจสอบไดของสมาชกแตละคนสมาชกในกลมการเรยนรทกคนจะตองมหนาทรบผดชอบและพยายามท างานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ ไมมใครทจะไดรบประโยชนโดยไมท าหนาทของตน

ดงนน กลมจงจ าเปนตองมระบบการตรวจสอบผลงาน ทงท เปนรายบคคลและเปนกลมวธการทสามารถสงเสรมใหทกคนไดท าหนาทของตนเอยางเตมทมหลายวธ เชน การจดกลมใหเลก เพอจะไดมการเอาใจใสกนและกนไดอยางทวถง

4) การใชทกษะการปฏสมพนธระหวางบคคลและทกษะการท างานกลมยอย การเรยนรแบบรวมมอจะประสบความส าเรจไดตองอาศยทกษะทส าคญๆ หลายประการ เชน ทกษะทางสงคม ทกษะการปฏสมพนธกบผอนทกษะการท างานกลม ทกษะการสอสาร และทกษะการแกปญหาขดแยง รวมทงการเคารพ ยอมรบ และไววางใจกนและกน

5) การวเคราะหกระบวนการกลม กลมการเรยนรแบบรวมมอจะตองมการวเคราะหกระบวนการท างานของกลมเพอชวยใหกลมเกดการเรยนรและปรบปรงการท างานไดดขน การวเคราะหกระบวนการกลมครอบคลมการวเคราะหเกยวกบวธการท างานของกลม พฤตกรรมของสมาชกกลมและผลงานของกลมการวเคราะหการเรยนรกระบวนการกลมนเปนยทธวธหนงทสงเสรมใหกลมตงใจท างาน เพราะรวาจะไดรบขอมลปอนกลบและชวยฝกทกษะการร คด คอ สามารถทจะประเมนการคดและพฤตกรรมของตนทไดท าไป

ผลดของการเรยนรแบบรวมมอ 1) มความพยายามทจะบรรลเปาหมายมากขน

มความพยายามทจะเรยนรใหบรรลเปาหมาย มผลงานมากขน มแรงจงใจภายในและแรงจงใจใฝสมฤทธ มการใชเวลาอยางมประสทธภาพ

2) มความสมพนธระหวางผเรยนดขน การเรยนรแบบรวมมอชวยใหผเรยนมน าใจนกกฬามากขน ใสใจในผอนมากขน เหนคณคาของความแตกตาง ความหลากลาย การประสานสมพนธและการรวมกลม

3) มสขภาพจตดขน การเรยนรแบบรวมมอชวยใหมสขภาพจตดขน มความรสกทดเกยวกบตน เ องและม คว าม เ ช อม น ในตน เ องมากข น นอกจากนนยงชวยพฒนาทกษะทางสงคมและความสามารถในการเผชญกบความเครยดและความผนแปรตางๆ(ทศนา แขมมณ, 2545)

พระไตรปฎก ความหมายของพระไตรปฎก พระไตรปฎก แปลวา 3 คมภร เมอแยกเปนค าๆ วา พระ + ไตร + ปฎก ค าวา “พระ” คอ เปนค าแสดงความเคารพหรอยกยองค าวา “ไตร” แปลวา สามและค าวา “ปฎก” แปลวา คมภร หรอ กระจาด ตะกราดงนน พระไตรปฎก หมายถง สงทรวบรวมค าสงสอนของพระพทธเจาไวเปนหมวดหมไมใหกระจดกระจาย (ธรรมะไทย, 2559, ออนไลน)คลายกระจาดหรอตะกราอนเปนภาชนะใสของปฎก 3 หรอ พระไตรปฎก แบงออกเปน

พระวนยปฎกวาดวยวนยหรอศลของภกษ ภกษณ

พระสตนตปฎก วาดวยพระธรรมเทศนาทวไป พระอภธรรมปฎกวาดวยธรรมลวนๆ หรอ

ธรรมส าคญพระไตรปฎก แบงออกเปน วนยปฎก สตตนตปฎกและอภธมมปฎก เมอจดตามชอ จ าแนกดงน

1) มหาวภงค หรอ ภกขวภงค วาดวยศลของภกษทมาในปาฏโมกข

2) ภกขนวภงค วาดวยศลของภกษณ

3) ม = มหาวคค แปลวา วรรคใหญ แบงออกเปนขนธกะ คอหมวดตางๆ 10 หมวด

3) จ = จลลวคค แปลวา วรรคเลก แบงออกเปนขนธกะ คอหมวดตางๆ 12 หมวด

4) ป =ปรวาร หมายถงหวขอเบดเตลดตางๆ เปนการยอหวขอสรปเนอความ วนจฉยปญญาใน 4 เรองขางตน

พระสตนตปฎก มหวขอยอแหงสตตนตปฎก คอ ท, ม, สง, อง, ขดงตอไปน

1) ท = ทฆนกาย แปลวา หมวดยาว หมายถงหมวดทรวบรวมพระสตรขนาดยาวไวสวนหนงไมปนกบพระสตรประเภทอน ในหมวดนมพระสตรรวมทงสน 34สตร

2) ม = มชฌมนกาย แปลวา หมวดปานกลาง หมายถงหมวดทรวบรวมพระสตรขนาดกลางไมสนเกนไป ไมยาวเกนไปไวสวนหนง ในหมวดนมพระสตรรวมทงสน 152 สตร

3) สง = สงยตตนกาย แปลวา หมวดประมวล คอประมวลเรองประเภทเดยวกนไวเปนหมวดหม เชน เรองพระมหากสสป เรยกกสสปสงยต เรองอนทรย (ธรรมะทเปนใหญในหนาทของตน) เรยกอนทรยสงยต เรองมรรค (ขอปฏบต) เรยกมคคสงยต ในหมวดนมพระสตรรวมทงสน 7,762 สตร

4) อง = องคตตรนกาย แปลวา หมวดยงดวยองค คอจดล าดบธรรมะไวเปนหมวดๆ ตามล าดบรวมทงสน 9,557 สตร

5) ข = ขททกนกาย แปลวา หมวดเลกนอย รวบรวมขอธรรมทไมจดเขาใน 4 หมวดขางตนมารวมไวในหมวดนทงหมด เมอจะแบงโดยหวใหญกม 15 เรอง คอ

ขกททกปาฐะ ธรรมบท อทาน อตวตตกะ สตตนบาต วมานวตถ เปตวตถ เถรคาถา เถรคาถา ชาดก นทเวส ปฏสมภทามคค อปทาน พทธวงสและจรยาปฎก

พระอภธรรมปฎกมหวขอยอแหงอภธมมปฎก คอ สง, ว, ธา, ป, ก, ย, ปดงตอไปน

1) สง = สงคณ วาดวยการรวมหมธรรมะ คอธรรมะแมจะมมากเทาไร กอาจรวมหรอจดเปนประเภทๆ ไดเพยงไมเกน 3 อยาง

2) ว = วภงค วาดวยการแยกธรรมะออกเปนขอๆ เชน เปนขนธ 5 เปน เปนตนทงสงคณและวภงคน เทยบดวยค าวาสงเคราะห (Synthesis) และวเคราะห (Analysis) ในวทยาศาสตร เปนแตเนอหาในทางศาสนากบทางวทยาศาสตร มงไปคนละทาง คงลงกนไดไนหลกการวา ควรเรยนรทงในทางรวมกลมและแยกกลม

3) ธา = ธาตถกา วาดวยธาต คอ ธรรมะทกอยาง อาจจดเปนประเภทไดโดยธาต อยางไร

4) ป = ปคคลบญญต ว าด วยบญญต 6 ประการ เชน บญญตขนธ บญญตอายตนะ จนถงบญญตเรองบคคล พรอมทงแจกรายละเอยดเรองบญญตบคคลตางๆ ออกไป

5) ก = กถาวตถ วาดวยค าถาม ค าตอบ หลกธรรมทางพระพทธศาสนา

6) ย = ยมก วาดวยธรรมเปนคๆ บางทจดคกมลกษณะเปนตรรกวทยา ซงจะไดกลาวถงใน 3 ภาค ยอความแหงพระไตรปฎก

7) ป = ปฏฐาน วาดวยปจจย คอสนบสนน 24 ประการเปนตน (ลานพระพทธศาสนา, 2559)

สรปไดวา พระไตรปฎก หมายถง ตะกรา 3 ใบ หรอ 3 คมภร ประกอบดวย พระวนยปฎก พระสตนตปฎก และพระอภธรรมปฎกแยกออกเปนองค หมวด หมและหวขอ

วธการสอนของพระพทธเจามวธการดงตอไปน 1. แบบสากจฉาหรอสนทนาวธนนาจะเปนวธ

ททรงใชบอยไมนอยกวาวธใดๆ โดยเฉพาะในเมอผมาเฝ าหรอทรงพบนนย ง ไม ได เล อมใสศรทธาในพระพทธศาสนา ยงไมร ไมเขาใจหลกธรรม ในการสนทนา พระพทธเจามกจะทรงเปนฝายถามน าคสนทนาเขาสความเขาใจธรรมและความเลอมใสศรทธาในทสดแมในหมสาวก พระองคกทรงใชวธนไมนอย และทรงสงเสรมใหสาวกสนทนาธรรมกน อยาง

ในมงคลสตรวา “กาเลน ธมมสากจฉา เอต มมงคลมตตม ” การสนทนตามกาลเปนมงคลอนอดม

2. แบบบรรยายวธการสอนแบบน นาจะทรงใชในทประชมใหญในการแสดงธรรมประจ าวน ซงมประชาชนหรอพระสงฆจ านวนมากและสวนมากเปนผมพนฐานความรความเขาใจเพมเตม และหาความสงบสขทางจตใจวธการบรรยายแบบกวางๆ

3. แบบตอบปญหา ผทมาถามปญหานน นอกจากมความสงสยของใจในขอธรรมตางๆ ผนบถอลทธศาสนาอนถามเพอตองการรค าสอนทางฝายพระพทธศาสนาหรอเทยบเคยงค าสอนในลทธตนถามเพอลองภม ถามเพอขมปราบใหจน หรอใหไดรบความอบอาย ในการตอบพระพทธองคทรงสอนใหพจารณาดลกษณะของปญหาไวตามลกษณะวธ(ส านกพฒนาคณธรรมจรยธรรม กรมการศาสนา กระทรวงวฒนธรรม, 2549)

การจดท าคมอความหมายของคมอความหมายของคมอไววา เปนเอกสารทใหความรเกยวกบการท าสงใดสงหนงแกผใชโดยมงหวงใหผอานหรอผใชเขาใจและสามารถด าเนนการในเรองนนดวยตนเองอยางถกตอง(กมลพรรณ แกวแดง,2556) ประเภทของคมอ ไดสรปประเภทของคมอแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก

1) คมอการสอนหรอคมอการจดกจกรรมเปนคมอท ให เนอหาสาระความรและขอเสนอแนะเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนวธการสอน เชน คมอการจดกจกรรมการสงเสรมคณธรรมในโรงเรยน คมอการอบรมหนาเสาธง

2) คมอหนงสอเรยน เปนคมอทจดท าขนควบคกบหนงสอ

3) คมอการใชสอหรอนวตกรรม เปนการเผยแพรผลงานของครเพอใหผอนน าไปใชใหถกตอง (ประดบ เรองมาลย,2542)

องคประกอบของคมอทดนนตองเปนประโยชนตอผน าไปใช งายตอการท าความเขาใจโดยประกอบไปดวยค าชแจงในการใชคมอ เนอหาเหมาะสมกบวย

ของนกเรยนและครอบคลมทกดาน วธน าไปใชและการแนะน าแหลงความรอางองตางๆ ตลอดจนการเสนอสอ อปกรณทสอดคลองกบเนอหาหรอกจกรรม(กมลพรรณ แกวแดง, 2556)

คมอมองคประกอบทส าคญคอ มค าชแจงในการใชคมอมเนอหาสาระและค าอธบายวธการหรอแนวทางการปฏบต การเตรยมการเกยวกบการจดเตรยมวสดอปกรณ การจดกจกรรมการเรยนรทเขาใจงายมค าแนะน าเกยวกบแนวทางการแกปญหาทอาจจะเกดขนกบผอานหรอผน าคมอไปปฏบตไดถกตอง ตลอดจนมค าแนะน าแหลงความรอางองทจะเปนประโยชนตอผศกษาคนควา (วลยวลล พมพงพทธ, 2554)

งานวจยทเกยวของ วจยเรองการพฒนาคมอการจดท าแผนการจด

กจกรรมการเรยนรแบบบรณาการส าหรบครผสอนในโรงเรยนชมพรบรหารธรกจ ผลการวจยพบวา ครผสอนโรงเรยนชมพรบรหารธรกจมความตองการพฒนาตนเองในการจดท าแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการอยในระดบมาก มความรความเขาใจการจดท าแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการในระดบปานกลาง ผลการพฒนาและหาประสทธภาพของคมอมความสอดคลองเหมาะสมดานโครงสราง องคประกอบเนอหาสาระ กจกรรมของคมอ การจดท าแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการ มคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.80-1 และดานเนอหาตามคมอการจดท าแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.80-1 และผลการเปรยบเทยบความร ความสามารถของครผสอนและหลงมความแตกตางกน โดยหลงการฝกอบรมดวยคมอการจดท าแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการสงกวากอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถต .05 (กมลพรรณ แกวแดง, 2556)

วจยเรองการพฒนาคมอเสรมสรางแรงจงใจส าหรบนกเรยนมธยมศกษาทขาดแรงจงใจ : การวจยแบบผสมวธ ผลการวจยพบวา

1. นกเรยนมธยมศกษามแรงจงใจในระดบปานกลางโดยเพศกบระดบผลสมฤทธทางการเรยนมปฏสมพนธกน กลาวคอ นกเรยนทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนสงกวามระดบแรงจงใจสงกวานกเรยนทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนต ากวาในเฉพาะกลมนกเรยนหญงและนกเรยนชายมระดบแรงจงใจสงกวานกเรยนหญงในเฉพาะบางระดบผลสมฤทธทางการเรยน ซงปจจยทสงผลตอการขาดแรงจงใจของนกเรยน คอ ปจจยทางสงคม ปจจยสงแวดลอมในชนเรยนและปจจยภายใน

2. กลยทธในการเสรมสรางแรงจงใจส าหรบนกเรยนทขาดแรงจงใจ สามารถจ าแนกกลยทธได 13 กลยทธ ไดแก กลยทธการใหรางวลทเปนรปธรรม กลยทธการตงระดบความคาดหวงกลยทธการสอสาร กลยทธการจดการในชนเรยน กลยทธการสอน กลยทธการแขงขนและความรวมมอ กลยทธการสรางความสมพนธ กลยทธการคนหาความรดวยตนเองและกลยทธในการรวมมอกบผปกครอง

3. ผลการประเมนความเหมาะสมของคมอ พบวา คมอทพฒนาขนมองคประกอบครบถวน สามารถน าไปใชในการเสรมสรางแรงจงใจส าหรบนกเรยนมธยมศกษาทขาดแรงจงใจได (สกจ ทวศกด, 2555)

วจยเรองการพฒนาคมอการจดกจกรรมพฒนาคณภาพชวตดวยการจดการเรยนรแบบบรณาการส าหรบครการศกษานอกโรงเรยน ผลการวจยพบวา

1. ครการศกษานอกโรงเรยนตองการใหคมอการจดกจกรรมพฒนาคณภาพชวตดวยการจดการเรยนรแบบบรณาการ มรปแบบทมการประเมนตนเองของครกอนและหลงการใชคมอ มค าแนะน าในการศกษาคมอ มเนอหาเกยวกบการจดกจกรรมพฒนาคณภาพชวตดวยการจดการบรณาการและคมอควรมอกษรขนาดเหมาะสม อานงาย ชดเจน มภาพประกอบเนอหา

2. คมอประกอบดวยค า ชแจงการใชคม อวตถประสงค ขอบขายเน อหาและค าแนะน าการศกษาคมอ เนอหาประกอบดวยความรพนฐานเกยวกบการพฒนาคณภาพชวตดวยการจดการเรยนรแบบบรณาการ การจดกจกรรมการพฒนาคณภาพชวตดวยการจดการบรณาการ และการมสวนรวมในการเขาคายกจกรรมพฒนาคณภาพชวตด วยการจ ดการ เ ร ยนร แบบบ รณาการค ม อมประสทธภาพตามเกณฑ

3. ทดลองคมอการจดกจกรรมพฒนาคณภาพชวตดวยการจดการบรณาการ กบครการศกษานอกโรงเรยน พบวา ครการศกษานอกโรงเรยนสวนใหญศกษาคมอไปตามค าแนะน าการใชคมอและปฏบตตามขนตอนการศกษาคมอ

4. ผลการประเมนคมอดานความรความเขาใจ พบวาครมความคดเหนวาคมอมความเหมาะสมอยในระดบมาก ครสามารถน าไปประยกตใชได (วนดา ฤทธเจรญ, 2550)

กรอบแนวความคดของการวจย

ผาน

ไมผาน

การศกษาขอมลพนฐาน พฒนาคมอ ทดลองใชคมอ ประเมนผลและปรบปรง

คมอทพฒนาขน 1.ศกษาพระไตรปฎก - พระวนยปฎก -พระสตตนตปฎก -พระอภธรรมปฎก 2.ศกษาคาดชน ของผเชยวชาญดานการจดท าคมอและจดกจกรรม 3.ศกษาการเรยนรวธการสอนและคมอ 4. ศกษาเอกสารงานวจยการพฒนาคมอและการจดกจกรรม

คมอฉบบรางประกอบดวย - ค าชแจงในการใชคมอ -วตถประสงคของการใชคมอ -ขอบเขตเนอหา -แผนการสอน -แนวการประเมนผล -แนวทางการจดกจกรรมสงเสรมชาวบาน - ขนตอนการสอน 1. หวขอ องค หมวด หม 2. จดประสงค 3. สาระส าคญ 4. กจกรรม

- ผสอน(พระสงฆ)ใน 3 วดๆละ 1 รปรวม 3 รป ศกษาและจดการสอนศลธรรม และจดกจกรรม ตามแผน การสอนตามแนวทางของคมอและหาประสทธภาพแบบกลมใหญ (Field Tryout)

1.ความรความเขาใจของผสอน (พระสงฆ) 2.ความคดเหนของผสอน (พระสงฆ) ทมตอคมอ 3.ความสามารถของผสอน (พระสงฆ) ตามแผนการสอน 4.ความสามารถของชาวบาน

ในการเรยนรศลธรรมตาม

คมอ

คมอฉบบรางระยะท 1

น าเสนอผเชยวชาญ 3 ทาน โดยหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) ตรวจสอบความถกตองของการจดกจกรรม

ปรบปรงคมอฉบบรางโดย

ประมวลจากผเชยวชาญ

ทดลองแบบกลมเลก(Small

Group Tryout) ใหผสอน

(พระสงฆ) จ านวน 2 รป

ผลการ

ประเมน

ปรบปรง/

แกไข

คมอการสอนศลธรรม จากพระไตรปฎกมชวต

ปรบปรงคมอฉบบรางโดย

ประมวลจากการตรวจสอบ

วธการวจย (Research Methodology) การศกษาวจยเรองการพฒนาคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฏกครงน เปนการวจยเชงคณภาพ โดยมวธการด าเนนการวจยตามล าดบดงน

1. การศกษาขอมลพนฐาน การพฒนาคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก

1.1 ศกษาพระไตรปฎกศกษาพระไตรปฎกทง 3 หมวด ไดแก พระวนยปฎก พระสตนตปฎก และพระอภธรรมปฏก พระรตนตรย ไดแกพระพทธ พระธรรม และพระสงฆ หลกธรรมของพระพทธเจา กลมปถชน กลมกลยาณชน และกลมอรยชน

1.2 ศกษาความคดคาดชนของผเชยวชาญดานการจดท าคมอและจดกจกรรม

1.3 ศกษาการเรยนรวธการสอนและคมอ ไดแก ศกษาต ารา เอกสารตางๆ ทเกยวของ วธการสอน การจดกจกรรม

1.4 ศกษาเอกสารงานวจยการพฒนาคมอและการจดกจกรรมไดแก ศกษาเอกสารเกยวของกบการพฒนาคมอ หลกปรชญา งานวจย วธการสอนของพระพทธเจา จากต ารา เอกสารตางๆ

2. พ ฒ น า ค ม อ ก า ร ส อ น ศ ล ธ ร ร ม จ า กพระไตรปฎก

2.1 คมอฉบบรางประกอบดวยประกอบไปดวย ค าชแจงในการใชคมอวตถประสงคขอบเขตเนอหาแผนการสอน จ านวน 28 แผน ประกอบดวย หวขอ สาระส าคญ ขนตอนกจกรรม การด าเนนกจกรรม การประเมน แนวการประเมนผลแนวทางการจดกจกรรมสงเสรมชาวบานและขนตอนการสอน ประกอบไปดวย หวขอ องค หมวด หมจดประสงคสาระส าคญ และการจดกจกรรม

2.2 คมอฉบบรางระยะท 1 2.3 น าเสนอผเชยวชาญ 3 ทาน โดยหาคาดชน

ความสอดคลอง (IOC) ตรวจสอบความถกตองของการจดกจกรรม ไดแกศกษาคมอฉบบรางตรวจสอบความถกตอง

ของแผนการสอน แบบสมภาษณ การสงเกตการมสวนรวม และการจดประชมกลมสนทนา ใหปรกษาผเชยวชาญ 3 ทาน ไดตรวจสอบ เกยวกบการสรางแบบสอบถาม แบบสมภาษณ และวธการจดประชมกลมสนทนา

2.4 ปรบปรงคมอฉบบรางโดยประมวลจากผเชยวชาญ ไดแก หลงจากผเชยวชาญไดตรวจสอบและใหค าแนะน า แบบสอบถาม แบบสมภาษณ และประเดนค าถามการจดประชมกลมสนทนา ตรงตามจดประสงคทระบไวหรอไม พรอมกบปรบปรงแกไขตามผเชยวชาญแนะน า

2.5 ทดลองแบบกลมเลก (Small Group Tryout) ใหผสอน (พระสงฆ) จ านวน2รป ไดแก การทดลองใชครงท 1 ใชกบวดทตงอยในเมอง และนอกเมองอยางละ 1 วด รวมเปน 2 วด ทมใช เปนวดของกลมผใหขอมล โดยใชคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎกและใชเครองมอในการประเมนผล น าผลทไดมาปรบปรง แกไข น าผลการประเมนครงนหาประสทธภาพของเครองมอ

2.6 ปรบปรงคมอฉบบรางโดยประมวลจากการตรวจสอบ

3. ทดลองใชคมอ หลกจากเครองมอไดผานการตรวจสอบจาก

ผเชยวชาญแลว น าไปใหพระสงฆผสอนจ านวน 3 วดๆ ละ 1 คน ศกษาและจดการสอนศลธรรม และจดกจกรรม ตามแผน การสอนตามแนวทางของคมอและหาประสทธภาพแบบกลมใหญ (Field Tryout)

4. ประเมนผลและปรบปรงคมอทพฒนาขน ไดแกประเมนดานความรความเขาใจของผสอน ดานค ว า ม ค ด เ ห น ข อ ง ผ ส อ น ท ม ต อ ค ม อ ด า นความสามารถของผสอนตามแผนการสอน และดานความสามารถของชาวบานในการเรยนรศลธรรมตามคมอ เพอปรบปรง/แกไข ตามผลการประเมน เพอใหคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎกมชวต

5. วธการจดประชมกล มสนทนา ใช ในการศกษาการพฒนาคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก

ว ธ ก า ร ว จ ย ป ฏ บ ต ก า ร แ บ บ ม ส ว น ร ว ม (Participatory Action Research – Par)

เนองจากการวจยครงน นอกจากการศกษาเอกสารแลวยงเนนการวจยภาคสนาม (field study) และการวจยแบบมสวนรวม (PAR) ดงนน การก าหนดผใหขอมลส าคญ (key informants) และผรวมปฏบตการ(participants) ดงน ก ล ม ผ ใ ห ข อ ม ล ส า ค ญ ใ น ก า ร ศ ก ษ าประกอบดวย

1. วดสวนดอกพระอารามหลวง จงหวดเชยงใหม

2. วดทาหลก จงหวดเชยงใหม 3. โรงเรยนพระปรยตธรรมวดศรโสดา กลมผใหขอมลส าคญ (Key informants) ใน

การศกษาประกอบดวยการวจยในครงนนกวจยไดใชวธการเลอก กลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เพอให ครอบคลมบรบทการศกษาวจย โดยมการเจาะจง ดงน

1. เจาอาวาส/รองเจาอาวาส 1 รป 2. พระภกษ/สามเณร 5 รป 3. ไวยาวจกร หรอ กรรมการวด 1 คน 4. ตวแทนชาวบาน 3 คน ผใหขอมลส าคญจากวด วดๆละ 10 รป/คน

จาก 3 วด รวมทงสน จ านวน 30 รป/คน เครองมอและการสรางเครองมอ คอ แบบ

สมภาษณแบบมโครงสราง ประกอบกบการสนทนา

กลม (Focus Group) ระดมความคดรวมกน โดยมแบบบนทกขอมลเปนสมดบนทกทผวจยใชส าหรบการบนทกขอมลทไดจากการสงเกต สมภาษณ ประเดนขอคดเหนตางๆ ทไดจากผใหขอมล รวมทง บนทกขอสงเกตและการว เคราะห โดยผวจยไดวเคราะหขอมลดวยตนเองในแตละชวงของการลงพนทเกบขอมลลงพนทภาคสนามและเกบรวบรวบขอมล ผวจยเปนผด าเนนการเกบรวบรวมขอมลเองวเคราะหขอมลของการวจยเชงการพรรณนา สรปผลและน าเสนอผลการวจย

ผลการวจย ผลการวจยพบวา ดานท 1 การพฒนาคมอการ

สอนศลธรรมจากพระไตรปฎกประกอบด วยองคประกอบ ค าชแจงของการใชคมอ แผนการสอนศลธรรม วตถประสงค เนอหาสาระการเรยนร กจกรรม กจกรรมการเทศน สอ และการประเมนผลมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.60-1.00 ซงมความสอดคลองกนและเมอพจารณารายขอยอย พบวา แผนการสอนมความสอดคลองกนทงเนอหา จดประสงค กจกรรม สอและการประเมนผล กจกรรมหลงการเทศนเนนการมสวนรวมในการปฏบตและแผนการจดกจกรรมเนนหลกธรรมในหลกสตร มคาดชนความสอดคลองเฉลย 1.00 รองลงมา ไดแก สอ แผนภม มความเหมาะสมสอดคลองกบเนอหาและความยากงายของกจกรรมเหมาะสมกบผฟง/ผปฏบต รวมทงการประเมนผลสอดคลองกบวตถประสงค มคาดชนความสอดคลองเฉลย 0.6

ดานท 2 ความพงพอใจทมตอคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก ตารางท 1 แสดงคาเฉลยระดบความพงพอใจทมตอคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก ท รายการ เฉลย การแปลคา 1 ผสอนไดน าหลกธรรมมาใชในการเทศน 4.70 มากทสด 2 ผสอนใหชาวบานมสวนรวมในการตอบค าถาม 4.16 มาก 3 สอและอปกรณทใชในคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎกมความเหมาะสม 4.66 มากทสด 4 ผสอน และชาวบานมสวนรวมในการก าหนดปญหาของชมชน 3.83 มาก 5 ผสอนและชาวบานรวมกนหาวธในการแกปญหาทไดจากการคดเลอกรวมกน 4.83 มากทสด 6 ผสอนและชาวบานไดก าหนดวธการปฏบตเพอแกปญหาของชมชนรวมกน 4.66 มากทสด 7 ผสอนและชาวบานไดลงมอปฏบตในการแกปญหาของชมชนจนบรรลผลส าเรจ 4.50 มากทสด 8 ผสอนและชาวบาน มการประชมเพอทบทวนแกไขปญหาของชมชนอยเสมอ 4.66 มากทสด 9 ผสอนและชาวบานมความภาคภมใจ ในความส าเรจ/กาวหนาของกจกรรม/

โครงการของชมชน 4.33 มากทสด

10 ภาพรวมของการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎกและการจดกจกรรม/โครงการของชมชนมความสอดคลองเหมาะสมกบหลกธรรม

4.82 มากทสด

คาเฉลย รวม 4.52 มากทสด

จากตาราง พบวา ความพงพอใจทมตอคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก สวนใหญโดยเฉลยอยในระดบมากทสด (คาเฉลย=4.52) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอท 1 – 3 และขอท 5 – 10 อยในระดบมากทสด (คาเฉลย = 4.16 – 4.83) ยกเวนขอ 4 ผสอนและชาวบานมสวนรวมในการก าหนดปญหาของชมชนอยในระดบมาก (คาเฉลย = 3.83) ดานท 3 ศกษาผลการใชคมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎก จากการสมภาษณกลมผใหขอมลส าคญ จ านวน 30 รป/คนจ านวนตอ วด 10 รป/คน ไดแก เจาอาวาส/รองเจาอาวาส พระภกษ/สามเณร ไวยาวจกร/กรรมการวดและผแทนชาวบาน พบวา คมอการสอนศลธรรมจากพระไตรปฎกมความสอดคลองกบพระธรรมในพระไตรปฎกมากทสด คมอการสอนอานและเขาใจงายสามารถคนควาหลกธรรมเพมเตม ไดจากพระไตรปฎก สวนใหญยงไมคนเคยกบกจกรรมหลงการเทศนตองการใหวดเปนศนยกลางของชมชน พระสงฆไดเผยแพรธรรมะของ

พระพทธเจา พระสงฆเปนทพงทางจตใจของชาวบาน มการยอมรบและชวยเหลอซงกนและกน มการพฒนาชมชนทองถนมากขน ทงกจกรรมศาสนา และกจกรรมบนเทงสวนกจกรรมทแกไขปญหาชมชนทกคน มสวนรวมกบการสอนแบบสากจฉาเนองจากกอนการเทศนไดมการซกถามค าถามและชาวบานยงไมกลาคยกบพระสงฆเนองจากยงคนเคยกบการเทศนแบบบรรยายแบบเดม ส าหรบเนอหาของการเทศนใหตรงกบพระสตรในพระไตรปฎกนนสวนใหญมความเหนความสอดคลองในดานเนอหาการเทศน สวนสอทใชประกอบการเทศน คอ แผนภมนนมขนาดเลกไป แตสวนใหญเหนดวยกบเนอหาสาระในแผนภมและชวยใหเหนภาพของการสรปความคดรวบยอดเกยวกบเรอง พระพทธเจาสอนอะไร ไดชดเจนเปนรปธรรมยงขน ชมชนมสวนรวมในการแกปญหา เชน การลดละเลก อบายมข ในชมชน ถงแมนมความขดแยงปรากฏแตใชหลกธรรมตามทไดรบจากการบรรยายและการเทศนจงปรบความเขาใจอนดตอกน และพระสงฆเปนผน ารวมกบผน า

ชมชน/แกนน า/ชมชนในทองถนไดพฒนาทองถนกอใหเกดความสงบสขและด าเนนชวตประจ าวนไดดและยงยน

อภปรายผลการวจย (Discussion) 1.การพฒนาคมอการสอนศลธรรมจากประไตร

ปฎก พบวา องคประกอบส าคญของคมอไดแก ค าชแจง แผนการสอนศลธรรม วตถประสงค เนอหาสาระการเรยนร กจกรรม กจกรรมการเทศน สอ และการประเมนผลมความสอดคลองกน ชงสอดคลองกบ (วลยวลล พมพงพทธ, 2554)ทกลาววา องคประกอบของคมอทดตองมค าชแจง การใชคมอ ม เนอหาสาระและค าอธบาย วธการหรอแนวทางการปฏบตจดกจกรรมการเรยนรทเขาใจ (กมลพรรณ แกวแดง, 2556) ไดสรปองคประกอบของคมอทดประกอบดวยค าชแจงในการใชคมอ เนอหาเหมาะสม วธน าไปใชตลอดจนการเสนอสอและสอดคลองกบงานวจยของ (กมลพรรณ แกวแดง, 2556)

สรปวา ผลการพฒนาและหาประสทธภาพของคมอมความเหมาะสมดานโครงสราง องคประกอบเนอหาสาระ กจกรรมของคมอการจดท าแผนมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.80 -1.00 และผลสมฤทธมนยส าคญ ทางสถต .05 การพฒนาคมอการสอนศลธรรมจ าเปนจะตองมความสอดคลองกบองคประกอบของคมอ ซงจะท าใหผสอนสามารถสอนใหเชอมโยงกนและมความตอเนองขององคประกอบ ซงสงผลใหชาวบานสามารถรบร มความรความเขาใจเกยวกบหลกธรรมจากพระไตรปฎกไดอยางลกซงและสามารถน าหลกธรรมจากพระไตรปฎกไปใชในชวตประจ าวนไดอยางแทจรง

ขอเสนอแนะในการน าผลงานวจยไปใช 1. ค ว ร น า ค ม อ ก า ร ส อ น ศ ล ธ ร ร ม จ า กพระไตรปฎกน ใหพระสงฆใหเปนคมอการสอนชาวบาน ซงมความสอดคลองกบหลกธรรมและจด

กจกรรมไดอยางเหมาะสม สการปฏบตจรง ปรากฏเรยกไดวา “พระไตรปฎกมชวต” 2. ควรน าคมอการสอนศลธรรมไปใหชาวบานใชประยกตกบหลกธรรมทางพระพทธศาสนา รวมกนพฒนาชมชนทองถนของตนเอง ซงจะสงผลใหเกดชมชนศลธรรม 3. ควรน าคมอการสอนศลธรรมจดการอบรมแก พระภกษ-สามเณร เยาวชน และชาวบาน ใหรกระบวนการ ขนตอนและสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนและสงสอนตอไปได

4. ควรน าไปเปนแนวทางในการเทศน การสอนการเผยแพรพทธศาสนาและค าสอนทแทจรงตามหลกธรรมของพระพทธศาสนาทงปฏยตปฎบตและปฏเวช

กตตกรรมประกาศ งานวจยฉบบนส าเรจลงไดดวยด เนองจาก

ไดรบความกรณาอยางสงจาก พระครพพธสตาทร, ดร. (พระมหา ดร.บญชวย สรนธโร), นายพสษฐ เดชวงศญา และนายชนชาต ตยะพรญชยทปรกษางานวจย ทกรณาใหค าแนะน าปรกษาตลอดจนปรบปรงแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใสอยางดยง ผวจยตระหนกถงความตงใจจรงและความทมเทของอาจารยและขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทน

ขอขอบพระคณ พระครประวตรวรานยต, ดร. เฉลม ฟกออน อดตศกษานเทศกเชยวชาญ, นางว ไ ล แสนเหมอนขวญ , นางจ นดา จ โ น อดตศกษานเทศกช านาญการพเศษ,นางจฑารตน เดชวงศญา ครช านาญการพเศษ โรงเรยนอนบาลเชยงใหมซงเปนผทรงคณวฒทใหความอนเคราะหต ร ว จ ส อ บ ค ณ ภ า พ เ ค ร อ ง ม อ ว จ ย ร ว ม ถ งขอขอบพระคณเจาหนาท มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย วทยาเขตเชยงใหมใหขอมลตางๆ ท เอ อตอการท างานวจย ตลอดจนเจ าอาวาส

รองเจาอาวาส พระภกษ สามเณร ไวยาวจกร ผใหญบาน ผชวยผใหญบานและชาวบานทง 3 วด คอ วดสวนดอก วดศรโสดา และวดทาหลกทกรป/ทานทใหความรวมมอในการใหสมภาษณและตอบแบบสอบถาม จนท าใหงานวจยนส าเรจลลวงไปดวยด

อน ง ผ ว จ ยหว ง ว า ง านว จ ยฉบบน จ ะ มประโยชนอยไมนอย จงขอมอบสวนดทงหมดนใหแกเหลาคณาจารยทไดประสทธประสาทวชาจนท าใหผลงานวจยเปนประโยชนตอผทเกยวของและขอมอบความกตญญกตเวทตาคณ แดบดา มารดา และผมพระคณทกทาน ส าหรบขอบกพรองตางๆ ทอาจจะเกดขนนน ผวจยขอนอมรบผดเพยงผเดยว และยนดทจะรบฟงค าแนะน าจากทกทานทไดเขามาศกษา เพอเปนประโยชนในการพฒนางานวจยตอไป

เอกสารอางอง กมลพรรณ แกวแดง. (2556). การพฒนาคมอการ

จดท าแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการ ส าหรบครผสอนโรงเรยนชมพรบรหารธรกจ. ภาคนพนธ ครศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาการบรการการศกษา. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน.

ทศนา แขมมณ. (2545). ศาสตรการสอน : องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ธรรมระไทย. พระไตรปฎก. สบคน, จาก http://dhammathai.org.

ประดบ เรองมาลย. (2542). หลกการสอนและการเตรยมประสบการณภาคปฏบต. กรงเทพฯ : วฒนาพานช.

พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต). (2539). จารกบญ-จารกธรรม. กรงเทพฯ: โรงพมพสหธรรมมก.

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. (2539). พระไตรปฎกภาษาไทย. มหาวทยาลยมหา จฬาลงกรณราชวทยาลย.

ลานพระพทธศาสนา. พระไตรปฎก. (2559). สบคน, จาก http://www.palungjit.org/.

วนดา ฤทธเจรญ. (2550). การพฒนาคมอการจดกจกรรมพฒนาคณภาพชวตดวยการจดการเรยนรแบบบรณาการส าหรบครการศกษานอกโรงเรยน. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต. สาขาหลกสตรและการนเทศ. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยศลปากร.

วลยวลล พมพงพทธ. (2554). การพฒนาคมอการจดกจกรรมพฒนาผเรยนตามหลกสตรขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต. สารนพนธ สาขาวชาการบรหารการศกษา. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.(2546). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

ส านกพฒนาคณธรรมจรยธรรม. กรมการศาสนา. กระทรวงวฒนธรรม. (2549). คมอพระสอนศลธรรมในโรงเรยน ปงบประมาณ 2549. กรงเทพฯ: โรงพมพองคกรรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ).

สกจ ทวศกด. (2555). การพฒนาคมอเสรมสรางแรงจงใจส าหรบนกเรยนมธยมศกษาทขาดแรงจงใจ : การวจยแบบผสมวธ. วทยานพนธ ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาวธวทยาการวจยการศกษา. ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา. คณะครศาสตร. บณฑตวทยาลย. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ความพงพอใจในบรการโลจสตกสดานการบรการลกคาของธรกจโรงแรมในจงหวดเชยงราย กรณศกษา โฮมม โดมม

The Satisfaction towards the Logistics service in customer service of Hotel in Chiangrai : A Case Study Homey Dormy

พทธนนท สมไชยวงค1* และ กรปภา จนทาพน2

Pittinan Somchaiwong1* and Konpapha Jantapoon2 1,2 อาจารย สงกดสาขาวชาการจดการ สาขาบรหารธรกจ คณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา 1,2 Department of Management , Faculty of Business Administration and Liberal arts. Rajamangala University of Technology Lanna Chiang Rai * Corresponding author e-mail: gearauto007@hotmail.com

บทคดยอ ปจจบนการแขงขนของธรกจโรงแรมในจงหวดเชยงรายเกดการแขงขนสง สงผลกระทบตอการลงทนธรกจในอตสาหกรรม

เดยวกน ซงโรงแรมตาง ๆ ในพนทจงตองปรบตวในการสรางจดเดนในการใหบรการ เพอเปนทางเลอกใหกลมผมาใชบรการเลอกทจะใชบรการ ดงนนทางผวจย จงเลอกกรณศกษา โฮมม โดมม (Homey Dormy) เปนทพกขนาด 12 หองพก ราคาหองพกไมไดแตกตางจากโรงแรมขนาดใหญในจงหวดเชยงราย ซงมการพฒนารปแบบการใหบรการในรปแบบใหม เพอสรางความโดดเดน และนาสนใจตอผใชบรการ เชน รปแบบการบรการทไมเหมอนใคร สรางโปรโมชนทคมคา และประหยดคาใชจาย รวมทงการโฆษณาประชาสมพนธเพอสรางความสนใจดงดดลกคาใหมาใชบรการ เปนตน โดยผวจยได ศกษาสภาพปญหาจากความพงพอใจในบรการโลจสตกส (Logistic) ดานความรวดเรว, ดานความสะดวกสบาย, ดานการสอสาร และดานความนาเชอถอ วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหสรปอปนย (analytic induction) เพอน าผลการศกษาไปปรบปรงคณภาพของงานบรการเพอสรางความพงพอใจกบลกคา ผลการวเคราะหระดบความพงพอใจดานความรวดเรวทนเวลาในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.45 ระดบความพงพอใจดานความสะดวกสบาย ในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.51 ระดบความพงพอใจดานการสอสารในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.50 ระดบความพงพอใจดานความนาเชอถอในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.62 จากผลการวจยและผลการสมภาษณพบวาปจจยทท าใหธรกจประสบผลส าเรจ คอ การประชาสมพนธ อยางครบวงจรและทวถงสงเสรมและสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของ เชน การทองเทยวแหงประเทศไทย กรมสงเสรมการทองเทยวจงหวดเชยงราย เปนตน และการสรางความแตกตาง และจดเดนดวยการบรการทแปลกใหม สรางประทบใจแกลกคาในครงแรก (First Impression) ทมาใชบรการสามารถดงดดจ านวนลกคาทงในจงหวด และตางจงหวด และมการบรหารจดการอยางเปนระบบ ตลอดทงมเงนทนเพยงพอในการพฒนา โฮมม โดมม ใหมความนาสนใจตลอดเวลา

ค าส าคญ: ความพงพอใจ, โลจสตกส, ธรกจโรงแรม

Abstract Currently, the competition of hotel industry in Chaingrai province keeps increasing; therefore, it affects the investment in same industry. Many hotels in this area have to adapt themselves and create prominent points of services in order to be an option for visitors who use services. Therefore, the researcher has selected the case study “Homey Dormy” which is the hotel that provides accommodation for 12 rooms. The prices of room are not different from big hotels in Chiangrai province. The patterns of service are developed as new services in order to create prominent points and interesting points for clients such as different pattern of services, launching save and worthwhile promotion and promoting hotel to attract clients etc. The researcher studied problem from satisfaction of logistic services which were quickness, convenience, communication and reliability. The information was analyzed by using analytic induction. The result will be used to improve the quality of services in order to satisfy clients. The result of satisfaction’s analysis about quickness of services was found that overall was at high level. The mean was 3.45. The satisfaction of convenience was found that overall was at high level and the mean was 3.53. The satisfaction of communication was found that overall was at high level and the mean was 3.50. The satisfaction of reliability was found that overall was at high level and the mean was 3.62. The result of research and interview were found that the factors that helped business to be successful was complete and thorough public relations which was supported by concerned institutes such as Tourism Authority of Thailand and Department of Tourism Promotion of Chaingrai. The prominent points with unique services created first impression from clients who use the services and can attract more clients in province and other provinces. The management was made systematically. Also, owner has enough funds for developing Homey Dormy to be always interesting.

Keywords: Satisfaction, Logistics, Hotel

บทน า โลจสตกสเปนกระบวนการแบบบรณาการโดย

เนนประสทธภาพและประสทธผลมเปาหมายในการสงมอบแบบทนเวลา (Just in Time) และเพอลดตนทน โดยมงใหเกดความพอใจแกลกคา [3] (Customers Satisfaction) และสงเสรมเพอกอใหเกดมลคาเพมแกสนคาและบรการ โดยเปาหมายทส าคญของโลจสตกสประกอบดวยความรวดเรวในการสงมอบสนคาและบรการ (Speed delivery) การไหลลนของสนคาและบรการ (Product and Service flow) การไหลลนของขอมลขาวสาร (Information flow) การสรางมลคาเพม (Value added) ในกจกรรมทเกยวของกบความตองการของการตลาด การลดตนทนในสวนทเกยวกบการด าเนนการเกยวกบสนคา การดแลขนสงสนคาการเพมศกยภาพและประสทธภาพของการแขงขนระบบโลจสตกส[2] จงเปนสงส าคญประการ

หนงเพอชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนและความยงยนของธรกจ

จากพฤต กรรมการใชบรการโรงแรมของนกทองเทยวมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว เชน มงเนนการพกผอนทมความสะดวกสบาย สะอาด ห รห ราม ส ไต ล ท โด ด เด น และม อ ป ก รณ แล ะเฟอรนเจอรภายในหองพกทครบครน จงจะท าใหธรกจบรการโรงแรมมการตนตวและแขงขนกนอยางมากในดานราคาทพก รวมถงการใหบรการในสวนโรงแรม โฮมม โดมม.(Homey Dormy) มการออกแบบพฒนาหองพกแบบ Standard, Superior และแบบ Deluxe เพอใหผใชบรการสามารถเลอกพกผอนตามตองการของผใชบรการ อนงจ านวนลกคาทมาใชบรการในชวงเดอนมกราคม – ธนวาคม 2557 พบวาจ านวนลกคาทเขามาใชบรการมจ านวนเพมมากขนมลกษณะการใชบรการท แตกตางกน ไม วาจะเปนการใชบรการ

พนกงาน อาหาร ปรกษาเกยวกบเสนทางการเดนทางไปยงสถานทตาง ๆ และผเขาพกสวนใหญจะพบกบปญหาเรองสถานทจอดรถไมเพยงพอ และในบางครงมการจดงานใกลกบโรงแรม เชน งานพอขนฯ งานอาหารทองถนประจ าชาต เปนตน ท าใหเกดเสยงรบกวนผทเขามาพกอาศย ซงท าใหการบรการลกคาเกดความไมพอใจ และพนกงานไมสามารถตอบสนองความพงพอใจไดอยางทนทวงทท าใหยงมการรองเรยนจากผเขารบบรการอยเปนประจ า

จากสภาพปญหาดงกลาวผศกษาจงด าเนนการศกษาความพงพอใจในบรการโลจสตกส[2] ดานการบรการลกคาของธรกจโรงแรมในจงหวดเชยงราย กรณศกษา โฮมม โดมม ตองการทราบถงความพงพอใจในการบรการโลจสตกสดานการบรการลกคา เพอน าผลการศกษาไปปรบปรงคณภาพของงานบรการเพอสรางความพงพอใจกบลกคาตอไป

วตถประสงค 1. เพอศกษาความพงพอใจในบรการโลจสตกส

ดานการบรการลกคาของโรงแรม โฮมม โดมม. 2. เพอศกษาการด าเนนงาน ปญหาและ

อปสรรคในการด าเนนงานบรการโลจสตกสดานการบรการลกคาของโรงแรม โฮมม โดมม.

3. เพอศกษาแนวทางการเพมประสทธภาพการใหบรการโลจสตกสดานการบรการลกคาของโรงแรมโฮมม โดมม.

แนวคด ทฤษฎทเกยวของ ความพงพอใจในบรการโลจสตกสดานการ

บรการลกคาของธรกจโรงแรมในจงหวดเชยงราย กรณศกษา โฮมม โดมม ผศกษาได ศกษางานวจยทเกยวของมดงน

ทวศกด เทพพท กษ (2552) ได ให แนวคดเกยวกบระบบโลจสตกส (logistics) วาเปนระบบทเกยวของกระบวนการไหลหรอการเคลอนยายของสนคาและขอมลสารสนเทศเพอมการเคลอนยายอยาง

มประสทธภาพ หรอเพอใหมการเคลอนยายโดยมตนทนทต าทสดและมระดบการใหบรการแกลกคาใหเกดความพงพอใจสงทสด

ค าวา “โลจสตกส” ในวงการธรกจ หมายถง กระบวนการวางแผน การลงมอท า และการควบคมทมประสทธผล และมประสทธภาพ ตลอดจนประหยดตนทน ในทกขนตอนของการผลต ทงน จดม งหมายสงสดกคอเพอตอบสนองใหลกคาพอใจสงสด และมตนทนต าสด กมลชนก สทธวาทนฤพฒ ศลษา ภมรสถต และจกรกฤษณ ดวงพสตรา (2547) ไดใหค าจ ากดความของการจดการโลจสตกวา เปนกระบวนการวางแผน ด าเนนการและควบคมประสทธภาพและประสทธผลในการเคลอนยาย การจดเกบ สนคา บรการ และสารสนเทศจากจดเรมตนไปยงจดทมการใชงาน โดยมเปาหมายทสอดคลองกบความตองการของผบรโภคหรอผใชบรการ ซงรวมไปถงกระบวนการเคลอนยายสนคาและบรการทงภาคการผลตและภาคการบรการ ในสวนภาคการบรการนนไดแก สวนงานภาครฐ โรงพยาบาล ธนาคาร การคาสงและปลก พ า ร า ซ ร า แ ม น , ซ ท ฮ อ ล ม แ ล ะ แ บ ร (Parasuraman, Zeithaml & Berry, 1985) เกยวกบการประเมนคณภาพของการบรการ ท าใหทราบวาผบรโภคไดใชปจจย 10 ประการ ในการประเมนคณภาพของการบรการ ปจจยทง 10 ประการน ไดแก ความสะดวก (access) หมายถง ความสะดวกในการใชบรการซงครอบคลมทงเวลาทเปดด าเนนการ สถานทต ง และวธการทจะสามารถอ านวยความสะดวกใหแกผบรโภคในการเขาพบหรอตดตอกบผใหบรการ การตดตอสอสาร (communication) หมายถง การสอสารและใหขอมลแกลกคาดวยภาษาทงายตอการเขาใจและการรบฟ งความคดเหน ตลอดจนขอเสนอแนะ หรอค าตชมของลกคาในเรองตาง ๆ ทเกยวของกบการใหบรการขององคการ

ความสามารถ (competence) หมายถง การทผใหบรการมความรความสามารถและทกษะทจะปฏบตงานบรการไดเปนอยางด

ความสภาพ (courtesy) หมายถง การทผ ใหบรการมความสภาพเรยบรอย มความนบถอในตวลกคา รอบคอบ และเปนมตรตอผบรโภค

ความนาเชอถอ (credibility) หมายถง ความเชอถอได และความซอสตยขององคการทใหบรการและตวผใหบรการเอง

ค วาม ค ง เส น ค งว า ( reliability) ห ม าย ถ ง ความสามารถในการปฏบตงานทไดสญญาไวอยางแนนอนและแมนย า

การตอบสนองอยางรวดเรว (responsiveness) หมายถง ความเตมใจของผใหบรการทจะใหบรการอยางรวดเรว

ปลอดภย (security) หมายถง การใหบรการทปราศจากอนตราย ไมมความเสยงหรอความเคลอบแคลงใด ๆ

ล ก ษ ณ ะ ภ าย น อ ก ( tangibles) ห ม าย ถ ง ลกษณะภายนอกทสามารถมองเหนไดของอปกรณ บคลากรทใหบรการตลอดจนสอตาง ๆ วามความเหมาะสม สวยงาน และทนสมยหรอไม

ค ว า ม เ ข า ใ จ ล ก ค า ( understanding customers) หมายถง การพยายามรจกและเขาใจลกคา ตลอดจนความตองการตาง ๆ ของลกคา

มารษา ไกรง (2552) กลาววามนกวชาการหลายทานไดใหความหมายของค าวา ความพงพอใจในการ ให บ รก าร ม ด งน ค าว า “ความพ งพอใจ” (Satisfaction) ซงมความหมายโดยทว ๆ ไปวา ระดบ

ความรสกในทางบวกของบคคลตอสงใดสงหนง ความพงพอใจในการใหบรการซงหมายถง การประเมนความสามารถของการน าเสนอผลตภณฑหรอการบรการทตรงกบความตองการอยางตอเนอง ดงนนความพงพอใจของผรบบรการเปน 2 ฝาย

1. ความหมายทยดสถานการณซอเปนหลก ใหความหมายวา “ความพ งพอใจเปนผลท เกดขนเนองจากการประเมนสงทไดรบภายหลงการณซอสถานการณหนง” มกพบใชในการวจยการตลาดทเนนแนวทางพฤตกรรมศาสตร

2. ความหมายท ยดประสบการณ เก ยวกบเครองหมายการคาเปนหลกใหความวา “ความพงพอใจเปนผลทเกดขนเนองจากการประเมนภาพรวมทงหมดของประสบการณหลาย ๆ อยาง เกยวของกบผลตภณฑหรอการบรการในระยะหนง”

ความพงพอใจของผบรโภค หมายถง ภาวการณแสดงออกทเกดขนจากการประเมนประสบการณซอ การใชสนคาและบรการ ซงอาจขยายความใหชดเจนไดวาความพงพอใจ หมายถง ภาวการณทแสดงออกถงความรสกในทางบวกเกนความคาดหวงของลกคาในทางตรงก นข าม ความ ไม พ งพอใจหมายถ ง ภาวการณทแสดงออกถงความรสกในทางลบทเกดจากการประเมนเปรยบเทยบประสบการณไดรบบรการต ากวาความคาดหวงของลกคา

สรป ความพงพอใจในการใหบรการ หมายความถง ภาวการณทแสดงออกถงความรสกของบคคลอนเปนผลจากการเปรยบเทยบการรบรสงทไดรบจากการบรการโดยมองคประกอบของความส าเรจ ดงรปท 1

ภาพท 1 แสดงองคประกอบความพงพอใจ

จอนห ด.มลเลท (เทพศกด บญยตนพนธ. 2536) ใหค าจ ากดความการวดประสทธภาพการใหบรการ หมายถง ผลการปฏบตงานทท าใหเกดความพงพอใจและไดรบผลก าไรจากการปฏบตงาน ซงความพงพอใจในการบรการใหประชาชนสามารถพจารณาจาไดจากการใหบรการอย างต อ เท าเท ยมกน (Equitable service) หมายถง ความยตธรรมในการบรการงานโดยมฐานคตทวาทกคนเทาเทยมกน ประชาชนทกคนจะไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกน การใหบรการอ ย า ง ร ว ด เร ว ท น เว ล า (Timely service) ก า รใหบรการอยางเพยงพอ (Ample service) หมายถง การใหบรการตองมลกษณะมจ านวนการใหบรการ และสถานทอยางเหมาะสม การใหบรการอยางต อ เน อ ง (Continues service) ห ม า ย ถ ง ก า รใหบรการทเปนไปอยางสม าเสมอโดยยดประโยชนของสาธารณะเปนหลก การใหบรการอยางกาวหนา (Progression service) หมายถง การบรการทมการปรบปรงคณภาพและผลการปฏบตงาน หรอการเพมประสทธภาพหรอความสามารถทจะท าใหหนาทไดมากขน โดยใชทรพยากรทมอยอยางจ ากด

วธการวจย การศกษาครงนใชระเบยบวธการศกษาทงเชง

คณภาพและเชงปรมาณ โดยด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ดงมรายละเอยดดงตอไปน

ขอมลปฐมภม การเกบขอมลปฐมภม ใชแบบสอบถามส ารวจ

ระดบความพงพอใจของผใชบรการตอการใหบรการฯ ดานความรวดเรว ,ดานความสะดวกสบาย ,ดานการสอสาร ,ดานความนาเชอถอและใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง

ขอมลทตยภม ไดจากการรวบรวมขอมลเอกสารทเกยวของจาก

หนงสอ วารสาร เอกสาร วทยานพนธรายงานการวจย บทความ ทเกยวของกบประเดนศกษาไดแกขอมลพนฐานเกยวกบการใหบรการ เชน การใหบรการดานความรวดเรว , ดานความสะดวกสบาย , ดานการสอสาร, ดานความนาเชอถอ

ภาพท 2 กรอบแนวคดการวจย

การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลจ าแนกเปน 3 ขนตอน คอ

1. วเคราะหขอมลทตยภม ไดแก การวเคราะหข อม ล เอกส าร (content analysis) เป น ก ารน าเอกสารหรอหลกฐานตาง ๆ มาวเคราะหและอธบายปรากฏการณทเกดขนเพออธบายเชอมโยงกบประเดนศกษา 2. วเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถามโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางคอมพวเตอรและท าการวเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย (mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) โดยจดระดบทมผลตอการตดสนใจ

การแปรความหมาย คาคะแนนเฉลย ( X ) เฟอรกสน (Ferguson, 1981 อางถงใน ชศร วงศรตนะ 2544 หนา 37)

fi xiX

N (1)

โดยก าหนดให

fi แทน ความถของขอมลในแตละขอ xi แทน คะแนนของแตละขอ N แทน จ านวนตวอยางทงหมด

ใชแนวคดของ เรนซส ไลเคอรท (Rensis Likert

Scale) เร ย ก ว า Likert Scale ล กษณ ะมาต รว ดประเมนคา โดยแบงเปน 5 ระดบ ไดแก มความพงพอใจมากทสด มความพงพอใจมาก มความพงพอใจปานกลาง มความพงพอใจนอย มความพงพอใจนอยทสด ตามล าดบ จงไดก าหนดเกณฑการใหคะแนนไวดงน

ความกวางอนตรภาคชน (l) 5 1

5

0.80

3. วเคราะหขอมลทไดจากแบบสมภาษณแบบมโครงสราง อธบายการวเคราะหขอมลตามลกษณะค าถาม ดงน

สวนท 1 แบบสมภาษณแบบมโครงสรางขอมล เบองตนของผใชบรการบรการธรกจโรงแรมในจงหวดเชยงรายกรณศกษา โฮมม โดมม วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณา ประกอบดวยการแจกแจงความถ และคารอยละ

สวนท 2 แบบสมภาษณแบบมโครงสรางซงเปนลกษณะค าถามแบบปลายเปด ครอบคลม 4 ประเดน คอการใหบรการ ดานความรวดเรว ,ดานความสะดวกสบาย ,ด านการส อสาร และด านความนาเชอถอ วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหสรปอปนย (analytic induction)

การวเคราะหขอมล ส าหรบการวจยครงน ท าการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows โดยสถตท ใชในการวเคราะหขอมลไดแก สถตพนฐานคอ คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน,สถตทใชในการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ คอ การหาคาสมประสทธอลฟา(Alpha coefficient) ตามวธของ Cronbach เพ อทดสอบความเชอมน(Reliapility) ของเครองมอ และสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน คอ สถตคา T (T-test) และสถตคา F (F-test)

ผลการวจย ขอมลเบองตนเกยวกบธรกจ โฮมม โดมม ใหบรการหองพกแบบรายวนและ

รายเดอน.ปรบปรง จากอาคารหอพก 2 ชนจ านวน 2 หลง.และบาน 1 หลง โดยแบงพนทบานเปนสวนตอนรบและอาคารทงสองเปนหองพกจ านวน 12 หอง ประกอบไปดวยหองพกทมสไตลการตกแตงทแตกตางกนภายใตแนวคด รปแมวสด า 2 ตว ซ งแมว มความหมายวาเปนแมวมหาอ านาจ เจาของจะไดเปนใหญเปนโต มวาสนา และมอกษรตวใหญอยดานซายแ ล ะ ข ว า ข อ ง แ ม ว ท ง 2.ต ว ค อ ต ว อ ก ษ ร ว า“Homey.Dormy”.ซ งม ความหมายว า “หอพ กทอบอน”และยงมตวอกษรภาษาองกฤษดานลางแมวทง 2.ตว คอตวอกษรวา “feel.like home”.ในภาษาไทยตรงกบค าวา.“ความรสกเหมอนอยบาน” โดยทางโรงแรมไดออกแบบตราสญลกษณซงมความหมายดงน

ภาพท 3 ตราสญลกษณ โฮมม โดมม. สแดง หมายถง ความสนกสนาน , สแจมใส สด า หมายถง ความลกลก , ความสงบ สขาว หมายถง ความเรยบงาย , ความสะอาด

สถานทตงธรกจ โฮมม โดมม ตงอยท 147 หม 13 ต าบลรอบเวยง อ าเภอเมอง จงหวดเชยงราย 57000

ภาพท 4 แผนทสถานทตงธรกจ โฮมม โดมม.

ลกษณะของธรกจ โฮมม โดมม.เปนโรงแรมทตงอยใจกลางเมองมหองพกทงหมด 12 หอง และแตละหองจะตกแตงในสไตลตางๆ ไมซ ากน ซงไดแบงหองพกทงหมด 12 ห อ งอ อ ก เป น 3.ป ร ะ เภ ท ค อ Standard.Room .(Twin.Bed).,Superior Room.(Double.Bed) แ ล ะ Deluxe Room.(Double Bed) ต ารางท 1 แส ด งสนคาและบรการ

การวเคราะห SWOT จดแขง 1. ท ม ผ บ ร ห ารม ค วาม ร ป ระสบการณ

สามารถใหการบรการนกทองเทยวไดอยางคลองตวและรวดเรว

2. พนกงานมทกษะ มความช านาญในการใหบรการ

3. โรงแรมมสภาพท าเลทตงทด อย ใจกลางเมองอยใกลเเหลงทองเทยว ใกลศนยการคา

4. โฮมม โดมม. มเวปไซตเปนของตวเองเพอเพมชองทางการโปรโมทธรกจใหเปนทรจกมากขน

5. มระบบเทคโนโลยใหม ๆ ในการใหบรการทแตกตางและทนสมย เชน ระบบการจองออนไลน เปนตน

จดออน 1. มพนกงานใหบรการนอยเนองจากเปนธรกจ

โรงแรมขนาดเลกในกรณทมผเขาพกเตมจ านวนหอง 2. เปนธรกจทตงขนใหม การประชาสมพนธไม

ทวถง 3. ลานจอดรถส าหรบผใชบรการไมเพยงพอ

โอกาส 1. รฐบาลมนโยบายสงเสรมการทองเทยวภายใน

จงหวดมาก ขนท าใหภาพรวมธรกจโรงแรมขนาดเลกไดรบผลดและเปนโอกาสดในการสรางชอเสยง

2. เศรษฐกจทมความไมแนนอน การทองเทยวแตละครงของนกทองเทยวตองมการก าหนดคาใชจายเพอไมใหเกดคาใชจายทเกนความจ าเปนนกทองเทยวระดบกลางและ ระดบลางมอยมากทตองการทพกราคาถกแตตองการ บรการดพฤตกรรมนสอดคลองกบธรกจโรงแรมขนาดเลก เปนอยางยง

3. ทางจงหวดเชยงรายมการประชาสมพนธการทองเทยวผานสอตางๆ ท าใหไดรบความสนใจจากนกทองเทยวมากขน

อปสรรค 1. การลอกเลยนแบบแพคเกจจากคแขงขน 2. ฤดการทมความเปลยนแปลง จงท าใหรายได

ไมคงทเชน ฤดฝนนกทองเทยวเลอกอยทบานมากกวา

กลมเปาหมาย (Targeting) 1. กลมลกคาเปาหมายหลก (Primary Target

Market) คอนกเดนทาง บคคลซงเดนทางมาทองเทยวดวยตนเอง, จองทพกเอง, เดนทางเอง, สงจองทางตรง เชน นกเดนทางระหวางวนหยด , นกเดนทางแบบประหยด เปนตน

2 . กล ม ล ก ค า เป าห ม าย รอ ง (Secondary Target Market) ค อ ท อ ง เท ย ว ช า ว ไท ย แ ล ะชาวตางชาต บคคลซงเดนทางมาทองเทยวเปนหมคณะ นกทองเทยวทสงจองทางออม เชน นกทองเทยวกลมเลก, นกทองเทยวกลมขนาดกลางประมาณ 20 คน เปนตน

ผลตภณฑ ราคา/คน

1. Standard Room (Twin Bed) 690 บาท

2. Superior Room (Double Bed) 890 บาท

3. Deluxe Room (Double Bed) 1,290 บาท

แผนการประมาณการ ตารางท 2 แสดงการพยาการณยอดขาพยากรณยอดขาย

จากตารางท 2 แสดงผลการพยากรณยอดขาย โฮมม โดมม.5 ป ตงแตป พ.ศ.2558 – 2562 จากการ

พยากรณพบวา ยอดขายเพมขนจากแนวโนมการเขาพกทเพมขนของผใชบรการ

2. ประมาณการในการขาย ตารางท 3 แสดงประมาณการในการขาย

รายการ ปท 1 ปท 2 ปท 3 ปท 4 ปท 5

Standard room

861,120 1,033,344 1,240,012 1,488,014 1,785,616

Superior room

487,720 585,264 702,316 842,779 1,011,334

Deluxe room

294,120 352,944 423,532 508,238 609,885

รวมรายได 1,642,460 1,971,552 2,365,860 2,839,031 3,406,835

เดอน (2558)

รายการ

ผมารบบรการ (หนวย) รายไดจากการใหบรการ (บาท) Standard Superior Deluxe Standard Superior Deluxe

ม.ค. 132 52 9 91,080 46,280 23,220

ก.พ. 120 60 15 82,800 53,400 38,700

ม.ค. 78 28 5 53,820 24,920 12,900

เม.ย. 144 68 13 99,360 60,520 33,540

พ.ค. 60 24 3 41,400 21,360 7,740

ม.ย. 78 36 4 53,820 32,040 10,320

ก.ค. 90 32 6 62,100 28,480 15,480

ส.ค. 78 36 7 53,820 32,040 18,060

ก.ย. 84 32 6 57,960 28,480 15,480

ต.ค. 66 60 12 45,540 53,400 30,960

พ.ย. 138 64 13 95,220 56,906 33,540

ธ.ค. 180 96 21 124,200 85,440 54,180

รวม 1,248 548 114 861120 487,720 294,120

รวม 2,760 คน/ป 1,642,960บาท/ป

จากตารางท 3 แสดงประมาณการในการขายทไดก าหนดไวในป 2558 เพ อน าขอมล ไปท าการพยากรณยอดผ เขาใชบรการในปตอไปเพอความแมนย ามากยงขน

ระดบความพงพอใจของผใชบรการ 1. ระดบความพ งพอใจด านความรวดเรว

ทนเวลาในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.45 โดยจ าแนกตามล าดบความพงพอใจ อนดบแรกคอ ระดบความพงพอใจระดบมากในดานความกระตอรอรนของพนกงานในการใหบรการ มคาเฉลย 3.57

2. ระดบความพงพอใจดานความสะดวกสบาย ในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.51 โดยจ าแนกตามล าดบความพงพอใจ อนดบแรกคอ ระดบความพงพอใจระดบมากในดานความครบครนของหองพก มคาเฉลย 3.69

3. ระดบความพงพอใจดานการสอสารในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.50 โดยจ าแนกตามล าดบความพงพอใจ อนดบแรกคอ ระดบความพงพอใจระดบมากในดานชองทางการตดตอทหลากหลาย มคาเฉลย 3.55

4. ระดบความพงพอใจดานความนาเชอถอในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.62 โดยจ าแนกตามล าดบความพงพอใจ อนดบแรกคอ ระดบความพงพอใจระดบมากในดานพนกงานมความช านาญในการใหบรการ มคาเฉลย 3.76

อภปรายผลการวจย จากผลการวจยพบวาโฮมม โดมม.มการก าหนด

ลกษณะการบรหารงานดานทรพยากรมนษย ใชกลยทธดานการบรหารทรพยากรมนษย (HRM) ในการสรรหาบคคลเขามาท างานในองคการตองมความร ความเชยวชาญ และช านาญเฉพาะดานรวมถงมทกษะการท างานทด ซงตองมผสอนงาน (Coach) ใหกบ

ผใตบงคบบญชาทแตละคนมปจจยหรอปญหาทแตกกนไป และมการสงเสรมการท างานเปนทม เพอสรางความสามคคกนในองคการและสามารถน าองคการไปสความส าเรจไดอยาง มประสทธภาพ โดยแบงไดดงน หลกการบรหารและลกษณะการบรหาร

โฮมม โดมม.เปดใหบรการตลอด 24 ชวโมงและมเวลาในการท างานคนละ 6 ชวโมงโดยแบงออกเปน 2 ผลด คอผลดท 1 เขางาน 08.00 น. ถง 17.00 น. ผลดท 2 เขางาน 17.00 น. ถง 08.00 น. พกตอนกลางวนให 1 ชวโมงโดยการผลดเปลยนกนในการพกของพนกงานพบการกระตนการท างานของพนกงานดงน

1. การท างานลวงเวลาท างานในวนหยด เชนวนนกขตฤกษ ไดคาเบยเลยงในอตราเงนเดอนขนต า 300 บาท

2. สวสดการพนกงานสวสดการประกนสงคม เพอความมนใจในความปลอดภย ของชวตทจะไดรบการรกษาเปนอยางดยง

3. เงนชวยเหลอ เชน กรณบดามารดาเสยชวตไฟไหมบาน

4. คาคอมมชชน 5. คาเชยวชาญเฉพาะดาน

การสรรหาและพฒนาบคลากร 1. บคลากรทมความเชยวชาญเฉพาะดานตรง

ตามสายงานโดยเฉพาะ 2. เปนคนรนใหมทมความกระตอรอรนในการ

ท างาน 3. บ คล ากรต อ งม ค วามซ อส ตย ม ค วาม

รบผดชอบ มใจรกในงานบรการ 4. บ ค ล า ก ร ต อ งป ฏ บ ต ง า น อ ย า ง เต ม

ความสามารถ เสยสละและอดทน 5. บคลากรสามารถพดไดมากกวา 3 ภาษา คอ

ไทย องกฤษ จน

6. มการประเมนและตดตามการท างานของพนกงานแผนส ารอง/แผนฉกเฉน

ปจจยทท าใหธรกจประสบผลส าเรจ 1. การประชาสมพนธ สงเสรมและสนบสนน

จากหนวยงานท เกยวของ เชน การทองเทยวแหงประเทศไทย กรมสงเสรมการทองเท ยวจงหวดเชยงราย เปนตน

2. การประชาสมพนธและการตลาดอยางครบวงจรและทวถง

3. การสรางความแตกตางดวยการบรการทแปลกใหม สามารถดงดดจ านวนลกคาทงในจงหวด และตางจงหวด

4. สรางจดเดนของ โฮมม โดมม .และการใหบรการทประทบใจแกลกคาในคร งแรก (First Impression) ทมาใชบรการ

5. การบรหารจดการอยางเปนระบบ ตลอดทงมเงนทนเพยงพอในการพฒนา โฮมม โดมม.ใหมความนาสนใจตลอดเวลา

ปจจยทท าใหธรกจไมประสบผลส าเรจ 1. ขาด ก ารส ง เส ร ม ส น บ ส น น แล ะก าร

ประชาสมพนธอยางตอเนอง 2. งบประมาณการดแลและพฒนา โฮมม โดม

ม.ไมเพยงพอ

แผนการจดการความเสยง โฮมม โดมม.มการเฝาระวงโดยควรจดท าแผนความเสยง โดยไดจดท าเปนขอเสนอแนะเบองตน ดงตารางท 4

ตารางท 4 แผนการจดการความเสยง

ปญหา ผลกระทบ แนวทางแกไข 1. ยอดจ าหนาย ไมเปนไปตาม

เปาหมายทก าหนดไวเนองจากจ านวนลกคาทมาใชบรการลดนอยลง

อตรารายไดและก าไรจากการด าเนนธรกจลดลง

จดโปรโมชนสง เสรมการตลาดใหม ๆ และแตก ตางจากคแขงตามโอกาสส าคญตาง ๆ เชน วนขนปใหม วนพอ วนแม เปนตน

2. ตนทนการด า เนนงานสงขน เนองจากปจจยภายนอกทเพม ขน เชน อตราการจายคาตอบแทนแกพนกงานทสงขน

ผลตอบแทนจากการด าเนนงานนอยลง จงตองมการเพมราคาหองพกขนบางเลกนอย

บรหารจดการดานการเงนอยางรอบคอบและใชสอยอยางประ หยด รวมทงการลดตนทนการด าเนนงานทไมจ าเปนลง

สรป ผลกระทบจากการแขงขนของธรกจโรงแรมใน

จงหวดเชยงราย สงผลตอการลงทนธรกจโรงแรมตางๆในพนท ผประกอบการจงตองปรบตวในการสรางจดเดนในการใหบรการ เพอเปนทางเลอกใหกลมผมาใชบรการเลอกทจะใชบรการ ผประกอบการโฮมม โดมม (Homey Dormy) ทมหองพกขนาด 12 หอง คอ Standard Room(Twin Bed) ราคา690 บาท/คน ,

Superior Room(Double.Bed) ราคา890 บาท/คน และ Deluxe Room (Double Bed) ราค า 1,290 บาท/คน เปนราคาคอนขางสง เมอเปรยบเทยบกบโรงแรมขนาดเดยวกน แตมการพฒนารปแบบการใหบรการสร างความโดด เดน และน าสนใจต อผใชบรการ เชน รปแบบการบรการทพกเนนความเรยบงายในการบรการ สรางโปรโมชนทคมคา และประหยดคาใชจาย โดยผลการศกษาจากความพงพอใจ

ในบรการโลจสตกส(Logistic) จากการวเคราะหสรปอปนย (analytic induction) เพอน าผลการศกษาไปปรบปรงคณภาพของงานบรการเพอสรางความพงพอใจกบลกคา ไดผลการวเคราะหระดบความพงพอใจดานความรวดเรวทนเวลาในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.45 ระดบความพงพอใจดานความสะดวกสบาย ในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.53 ระดบความพงพอใจดานการสอสารในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.50 ระดบความพงพอใจดานความนาเชอถอในการใชบรการในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.62

จากผลการวจย และผลการสมภาษณสามารถสรปไดวาปจจยทท าใหธรกจประสบผลส าเรจ คอ การประชาสมพนธ อยางครบวงจรและทวถง การสงเสรมและสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของ เชน การทองเทยวแหงประเทศไทย กรมสงเสรมการทองเทยวจงหวดเชยงราย เปนตน และการสรางความแตกตาง และจด เด นด วยการบรการท แปลกใหม สรางประทบใจแกลกคาในครงแรก (First Impression) ทมาใชบรการสามารถดงดดจ านวนลกคาทงในจงหวด และตางจงหวด และมการบรหารจดการอยางเปนระบบตรงตาม ความหมาย “Homey Dormy” ซงมความหมายวา “หอพกทอบอน” และ “feel like home” ในภาษาไทยตรงกบค าวา “ความรสกเหมอนอยบาน” และทสามารถด าเนนงานตามแผนทวางไวจะตอง มเงนทนเพยงพอในการพฒนา โฮมม โดมม ใหมความนาสนใจตลอดเวลา

เอกสารอางอง กมลชนก สทธวาทนฤพฒ, ศลษา ภมรสถต และ

จกรกฤษณ ดวงพสตรา. (2547). การจดการโซอปทานและโลจสตกส. กรงเทพฯ: ทอป/ แมคกรอ-ฮล.

ทวศกด เทพพทกษ. (2552). การจดการโลจสตกสและซพพลายเชน (พมพครงท 2). กรงเทพฯ:เอกซเปอรเนท.

มารษา ไกรง. (2552). ความพงพอใจของผโดยสารตอการใชบรการรถรโดยสารปรบอากาศประจ าเสนทาง กรณศกษา : สายกรงเทพ – เพชรบร (หมายเลขเสนทางเดนรถ 73). การศกษาเฉพาะบคคลตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต. มหาวทยาลยกรงเทพ, กรงเทพฯ.

วรวรรณ ศลมฐ. (2555). การเพมประสทธภาพการใหบรการของธนาคารออมสนสาขาแกลง จงหวดระยอง. หลกสตรบรหารธรกจ มหาวทยาลยหอการคาไทย. กรงเทพฯ.

วระพงษ เฉลมจระรตน. (2547). คณภาพในการบรการ (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: โรงพมพประชาชน.

วฒไกร วงมศรจตต และยอดมน เทพานนท (2555). โครงการ การศกษาระบบขนสงแบบตอบสนองความตองการ ส าหรบภาคบรการทองเทยวเมองพทยา. ส านกงานกองทนสนบสนนงานวจย (สกว.).

Ferguson, M. (1981). Sratistical analysis in psychology & education. Singapore: Mc Graw-Hill. อางถงใน ชศร วงศรตนะ. (2544). สถตเพอการวจย (หนา 37). กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

Millet, J. D. (1954). Management in the public service. New York: Mc Graw–Hill. อางถงในเทพศกด บญยรตพนธ. (2536). ปจจยทสงผลตอการสรางประสทธผลของการน านโยบายการใหบรการแกประชาชนไปปฏบต กรณศกษา ส านกงานเขตกรงเทพมหานคร (หนา 14-15). พฒนบรหาร ศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการพฒนา.สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ.

Parasuraman, Z., Berry, L. L. & Zeithaml, V. A. (1985). A Conceptual model of service quality and its implications for future research. Journal of Marketing. 49(Full), 41-50.

พฤตกรรมและปจจยสวนประสมทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยว

ในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ

จงหวดเชยงใหม

Behavior and Marketing Mix’s Factors that affect Tourists’ Purchasing

Decision Making of Hand Woven Products from Lanna Wisdom (Karen)

Chiang Mai Province

ภาคภม ภควภาส1* Pakphum Pakvipas1*

1 สาขาวชาการจดการธรกจระหวางประเทศ คณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา เชยงใหม 1 Department of International Business Management, Faculty of Business Administration and Liberal Arts,

Rajamangala University of Technology Lanna. *Corresponding author E-mail: E-mail: artpakphum@gmail.com

บทคดยอ

การวจยน มวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมและปจจยสวนประสมทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหมประชากรในการศกษาครงนคอนกทองเทยวทซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จ านวนทงสน 400 ตวอยาง เลอกใชวธการสมตวอยางแบบไมอาศยความนาจะเปน ตามสะดวก (Convenience Sampling Technique) ใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณา (Descriptive Statistic) ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตราฐาน สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) ไดแก T-Test และ F-Test (One-way Analysis of Variance ANOVA) ผลการศกษาพบวาวา ผบรโภคสวนใหญเปนเพศหญง มชวงอายระหวาง 26-35 ป ในระดบการศกษาปรญญาตร และอาชพพนกงานบรษท/เอกชน มรายไดเฉลยตอเดอน 5,001 – 15,000 บาท ผตอบแบบสอบถามซอผลตภณฑสงทอภมปญญาชนเผาลานนาเพอใชเองซงผมอทธพลตอการตดสนใจซอผลตภณฑสงทอภมปญญาชนเผาลานนาคอพนกงานขายและตดสนใจซอดวยตนเองสาเหตทซอเพราะเปนผลตภณฑสงทอภมปญญาชนเผาลานนาและตองการใหแหลงจ าหนายหรอรานคามการ ลดแลก แจก หรอ แถม สนคา นอกจากนผตอบแบบสอบถามสวนใหญยอมรบวามการซอมากกกวาสามเดอนตอครง สนคาทซอสวนมากจะเปนเสอผา มการซอต ากวา 500 บาทตอครงและซอครงละ 1-2 ชน นอกจากน พบวาผบรโภคสวนใหญใหระดบความคดเหนตอภาพรวมของปจจยสวนประสมทางการตลาดอยทระดบมาก 3 ปจจยไดแกดานผลตภณฑโดยเฉพาะทางดานผลตภณฑควรมเอกลกษณเฉพาะทองถน รองลงมาคอดานราคาซงราคาจะตองมความเหมาะสมกบคณภาพ และ ดานชองทางการจดจ าหนาย ผลตภณฑตองสามารถหาซอไดงาย สวนดานการสงเสรมการจดจ าหนาย นนผตอบแบบสอบถามใหระดบความคดเหนในระดบปานกลางคอพนกงานขายแนะน าความรเรองผลตภณฑสงทอใหกบลกคาไดเปนอยางด

ค าส าคญ: พฤตกรรมผบรโภค, ปจจยสวนประสมทางการตลาด, ผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ

Abstract

This study aims to explore Tourists’ behavior and marketing mix’s factors that affect their purchasing

decision making of hand woven products from Lanna Wisdom (Karen) Chiang Mai Province. Sample size of this

study were 400 people who have been consumed premium pasteurized milk which determined by non-

probability sampling by using Convenience Sampling Technique. Questionnaire was used as a research tool for

collecting data. Several descriptive statistic were applied i.e, frequency, percentage, mean, standard deviation (SD)

and Inferential Statistics were T-Test and F-Test (One-way Analysis of Variance ANOVA) The study found that

majority of respondents were female who were age between 22 – 30 years old who had bachelor degree. They

were private company officers and earned 5,001 – 15,000 baht per month. Additionally, most of respondents

purchased hand woven products for personal used and decided by themselves because uniqueness of product

which it indicate to local culture. Also, seller was an influencer for purchasing. They admitted that normally they

bought cloths, spent less than 500 baht for each purchase and bought between 1 or 2 pieces at a time. They

normally purchased hand woven products once in 3 months and expected to have sale promotion. . In addition,

result indicated that the level of agreement toward marketing mix’s factors were rated as much agree for 3

perspectives such as (1) product should maintain culture identity. (2) Price which should be appropriate and suit

with quality of the product. (3) Channel of distribution, shops should be easy to be found and accessible.

However, Promotion, was given a rate as neutral, but producers and sellers should emphasized on providing a

good information related to product to customers.

Keywords: Consumer Behavior, Marketing Mix’s Factors, Hand Woven Products from Lanna Wisdom (Karen)

บทน า

ในปจจบนการสรางความเขมแขงของชมชนใหเปนรากฐานทมนคงของประเทศโดยยดคนเปนศนยกลางของการพฒนาสงคมซงจะท าใหคนในสงคมอยรวมกนอยางสงบสขเศรษฐกจเจรญเตบโตอยางมคณภาพและยงยน รวมถงการสรางภมคมกนใหกบคนในชมชนใหพรอมกบ การเปลยนแปลง และยงเปนการสนบสนนการน าภมปญญาและวฒนธรรมทองถนมาใชสรางสรรคคณคาของสนคาและบรการซงจะเปนหนทางสการพงพาตนเองได (แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 พ.ศ. 2555 – 2559) นอกจากนยงสอดคลองกบกลยทธการพฒนาเชงพนท (ยทธศาสตรการทองเทยวไทย พ.ศ. 2558 – 2560) กลยทธนเปนการพฒนาเตรยมความพรอมเชงพนทในการรองรบนกทองเทยว เนนการพฒนาสนคาและ

บรการทองเทยวทสอดคลองกบศกยภาพและขดความสามารถในการรองรบนกทองเทยวของพนทแหลงทองเทยว และใหความส าคญกบมตของการพฒนาการทองเทยวในดานเศรษฐกจ สงคมวฒนธรรม และส งแวดลอม ตลอดจนความสมดลของการพฒนาการทองเทยว โดยสงเสรมการจดการทรพยากรทองถนของชมชนตลอดจนการพฒนาอตลกษณของทองถน เพอใหเกดความเปนธรรมในการกระจายรายไดสทองถนชมชนและพฒนาคณภาพชวตของประชาชน จากบรบทขางตนท าใหเกดวสาหกจชมชนจงกอใหเกดสนคาหตถกรรมมากมาย หตถกรรมทอผาพนบานเปนงานฝมอทเชอมโยงถงศลปวฒนธรรม ประเพณและวถการด ารง ชวตของคนพนบานในแตละยคสมย ตามกาลเวลาและการหลอหลอมใหเหมาะสมกบสภาพการเปลยนแปลงของสงคม จนเปนเอกลกษณตามลกษณะของพนบานตน ภมปญญา

เหลานสรางขนดวยฝมอเชงศลปะเพอถายทอดและสะทอนคณคา ของชมชนทเปนอยลงในเนองานทงการ บงบอกลกษณะทตงของชมชนรวมถง วฒนธรรม ความเปนอย ทแสดงออกมาอยางประณต สวยงาม และทกษะในงานฝมอนจะถายทอดจากรนสรน จงท าใหงานศลปหตถกรรมการทอผาพนบานเปนสงบอกเลาความเปนมาของเชอ ชาต ชมชนนนไดเปนอยางด(สยามรฐรายวน 2552)

ส าหรบผาทอมอของชาวปะกากะญอ นน เปนภมปญญาการทอผา กเอว ดวยเทคนคทมเอกลกษณเฉพาะมการสบทอดมายาวนานกวารอยป ทเกดจากการสงสมภมปญญาและความรและความเชยวชาญในการทอผาโดยใช ฝายทท าจากเสนใยธรรมชาต มความประณต และมคณคา ตองใชระยะเวลา ความละเอยดออนในทกขนตอนการผลต ท าใหเกดความงดงามอนเปนเอกลกษณเฉพาะแหงเดยวในโลก ไดเปนทมาของแนวคดการพฒนาและยกระดบผาทอกะเหรยงขนมาในรปแบบของผลตภณฑพนบานตางๆ ท าใหนกทองเทยวทมาเทยวทางภาคเหนอมกจะซอผาทอกะเหรยงกลบมาเปนของฝาก โดยกรมสงเสรมอตสาหกรรมสนบสนนและสงเสรมเพอสรางมลคาเพมใหผากะเหรยง เพอการรกษาไวซงศลปะการทอผาดวยกเอว พรอมมงหวงใหราษฎรกะเหรยงเกดการอนรกษวฒนธรรม ขนบธรรมเนยม ประเพณ และมรายไดทเพยงพอในการด ารงชวตในปจจบน

เพอเปนการตอบสนองตอนโยบายการพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงของชมชนและชาวปะกาอะญอ ทประกอบอาชพทอผา จงเปนเหตใหผวจยสนใจทจะศกษาถงพฤตกรรม ความรเกยวกบ สงทอและปจจยทางการตลาดทสงผลตอการเลอกซอสงทอของนกทองเทยว ในจงหวดเชยงใหม เพอเปนแนวทางในการพฒนา สงเสรมสนคาหตถกรรมของชาวบานรปแบบผลตภณฑ รวมถ งกลยทธทางการตลาดตางไ ใหตรงกบความตองการของกลมนกทองเทยว และเปนการชวยยกระดบคณภาพชวต

ชาวปะกากะญอใหมความเปนอยทดขนรวมไปถงการชวยสบสานอนรกษวฒนธรรมไทยตอไป

วตถประสงค

1. เพอศกษาพฤตกรรมของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม

2. เพอศกษาปจจยสวนประสมทางการตลาดมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม

ขอบเขตการวจย เน อหา ในการศกษาคร งน เ ปนการศ กษา

องคประกอบพฤตกรรมและทศนคตตอสวนประสมทางการตลาดมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม

สมมตฐาน ปจจยคณลกษณะสวนบคคลทแตกตางกน ม

ระดบความคดเหนตอปจจยสวนประสมทางการตลาดมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม ไมแตกตางกนทนยส าคญทางสถตเทากบ 0.05

แนวคดทเกยวของ 1.1 แนวคดเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค Schiffman and Kanuk (1987) ไดให

ความหมายของพฤตกรรมของผบรโภคไววาเปนพฤตกรรมทผบร โภคแสดงออกไมวาจะเปนการเสาะหา ซอ ใช ประเมนผล หรอการบรโภคผลตภณฑ บรการ และแนวคดตาง ๆ ซงผบรโภคคาดวาจะสามารถตอบสนองความตองการของตนได เปนการศ กษาการตดสนใจของผบร โภคในการใ ชทรพยากรทมอย ทงเงน เวลา และก าลงเพอบรโภค

สนคาและบรการตาง ๆ อนประกอบดวย ซออะไร ท าไมจงซอ ซอเมอไร อยางไร ทไหน และบอยแคไหน นอกจากน เสร วงษมณฑา (2542) ยงไดกลาวถงการวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค วาเปนการคนหาหรอวจยเกยวกบพฤตกรรมการซอและการใชของผบรโภค ค าถามทใชคนหา ลกษณะพฤตกรรมผบรโภคนยมใช 6W1H ซงจะท าใหเกด ความเขาใจในพฤตกรรมของผบรโภคได เพอใหธรกจสามารถหาสนคาหรอบรการทดและ สอดคลองกบพฤตกรรม ซงประกอบดวย 1.ลกษณะผบรโภคทางดาน ภมศาสตร ประชากรศาสตร 2. สงทผบรโภคตองการซอ ไดแก คณสมบตของผลตภณฑและองคประกอบของผลตภณฑ 3. เพอตอบสนองความตองการ ไดแก ทางดานรางกาย และดานจตวทยา 4. บทบาทของกลมอทธพล ไดแก ผร เรม ผมอทธพล ผตดสนใจซ อ ผซอและผ ใช 5. โอกาสการซอ ไดแก ชวงใดของเดอน/วนและ โอกาสพเศษหรอเทศกาล 6. สถานทจ าหนายสนคาและบรการ ไดแก หางสรรพสนคา ซปเปอรมารเกตและ รานขายของ 7. ขนตอนในการตดสนใจซอ ไดแก การรบรปญหา การคนหาขอมล การประเมนทางเลอกและการตดสนใจซอ

1.2 แนวคดเกยวกบสวนประสมทางการตลาด สวนประสมทางการตลาด (Marketing Mix)

หมายถง เครองมอทางการตลาดทสามารถควบคมได ซงกจการผสมผสานเครองมอเหลาน ใหสามารถตอบสนองความตองการและสรางความพงพอใจใหแกกล ม ล กค า เ ป า หม าย ส วนประส มการตล าด ประกอบดวยทกสงทกอยางทกจการใชเพอใหมอทธพลโนมนาวความตองการผลตภณฑของกจการ สวนประสมการตลาดแบงออกเปนกลมได 4 กลม ดงทรจกกนวาคอ “4 Ps” อนไดแก ผลตภณฑ (Product) ราคา (Price) การจดจ าหนาย (Place) และการสงเสรมการขาย (Promotion) (Kotler Philip, 2009) ผลตภณฑ (Product) หมายถง สงทเสนอขายสตลาดเพอความสนใจ การจดหา การใชหรอการบรโภคทสามารถท าใหลกคาเกดความพง

พอใจ ซงการก าหนดกลยทธดานผลตภณฑตองพยายามค านงถงปจจยตอไปน (1) ความแตกตางของผลตภณฑ (Product Differentiation) หรอความแ ต ก ต า ง ท า ง ก า ร แ ข ง ข น ( Competitive Differentiation) (2) องคประกอบ (คณสมบต) ของผลตภณฑ (Product Component) (3) การก าหนดต าแหนงผลตภณฑ(Product Positioning) เปนการออกแบบผลตภณฑของบรษทเพอแสดงต าแหนงทแตกตาง (Kotler, P., & Keller, K. L, 2012) ราคา (Price) หมายถง จ านวนทตองจายเพอใหไดผลตภณฑ/บรการ หรอเปนคณคาทงหมดทลกคารบรเพอใหไดผลประโยชนจากการใชผลตภณฑ/บรการคมกบเงนทจายผบรโภคจะเปรยบเทยบระหวางคณคา (Value) ของผลตภณฑกบราคา (Price) ของผลตภณฑนน ถาคณคาสงกวาราคาผบร โภคจะตดสนใจซอ ดงนน ผก าหนดกลยทธดานราคาตองค านงถง (1) คณคาทรบรในสายตาของลกคา ซงตองพจารณาการยอมรบของลกคาในคณคาของผลภณฑวาสงกวาผลตภณฑนน (2) ตนทนสนคาและคาใชจายทเกยวของ (3) การแขงขน (อดลยและดลยา, 2550) การจ ดจ าหน าย (Channel Distribution)) หร อหมายถง เสนทางทผลตภณฑ และกรรมสทธทผลตภณฑถกเปลยนมอไปยงตลาด ในระบบชองทางการจดจ าหนายจงประกอบดวย ผผลต คนกลาง ผบรโภค หรอผใชทางอตสาหกรรม ซงอาจจะใชชองทางตรง (Direct channel) จากผผลตไปยงผบรโภค (Kotler, P., & Keller, K. L.2012) จงกลาวไดวา เปนการกระจายตวสนคาจากจดเรมตนไปยงจดสดทายในการบรโภคเพอตอบสนองความตองการของลกคา การสงเสรมการตลาด (Promotion) (Etzel, walker and Stanton. 2007) เปนเครองมอการสอสารเพอสรางความพอใจตอตราสนคาหรอบรการ หรอความคด หรอตอบคคล โดยใชจงใจใหเกดความตองการหรอเพอเตอนความทรงจ า (Remind) ในผลตภณฑโดยทเครองมอในการตดตอสอสารมหลายประการ ธรกจนนอาจเลอกใชหนงหรอหลายเครองมอ

ซ งตองใชหลกการเลอกใชเครองมอการสอสารการตลาดแบบประสมประสานกน [ Integrated Marketing Communication (IMC)] โดยพจารณาถงความเหมาะสมกบลกคา ผลตภณฑคแขงขนโดยบรรลจดมงหมายรวมกนได เครองมอการสงเสรมก า ร ต ล า ด ท ส า ค ญ ด ง น ( 1 ) ก า ร โ ฆ ษ ณ า (Advertising) เปนกจกรรมในการเสนอขาวสารเกยวกบองคกร และสงเสรมการตลาดเกยวกบผลตภณฑ บรการ ผานชองทางสอตางๆเพอใหผบร โภคไดทราบถงผลตภณฑ การบรการและกจกรรม ตางๆของธรกจ (2) การขายโดยใชพนกงานขาย (Personal selling) เปนการสอสารระหวางบคคลกบบ คคล เพ อพยายามจ ง ใจผ ซ อท เ ป นกลมเปาหมายใหซอผลตภณฑหรอบรการดวยการขายแบบเผชญหนาโดยตรงหรอใชโทรศพท (3)การสงเสรมการขาย (Sales promotion) เปนเครองมอกระตนความตองการซอทใชสนบสนนการโฆษณาอก

รปแบบหนง นอกจากนยงถกใชเปนสงจงใจระยะสนทกระตนใหเกดการซอหรอขายผลตภณฑหรอบรการ ซงจะออกมาเปนในรปแบบ ของการ ลด แลก แจก หรอ แถม (4)ประชาสมพนธ (Public Relations) หมายถง ความพยายามในการสอสารทมการวางแผนโดยธรกจ เพ อสรางทศนคตทด ต อองคการ ตอผลตภณฑ หรอตอนโยบายใหเกดกบกลมใดกลมหนง มจดมงหมายเพอสงเสรมหรอปองกนภาพพจนหรอผลตภณฑของบรษท (5) การตลาดทางตรง (Direct Marketing หรอ Direct response marketing) เปนการตดตอสอสารกบกลมเปาหมายเพอใหเกดการตอบสนองโดยตรง หรอหมายถง วธการตาง ๆ ทนกการตลาดใชสงเสรมผลตภณฑโดยตรงกบผ ซอและ ท าให เกดการตอบสนองในทนท ท งนตองอาศยฐานขอมลลกคาและใชสอตาง ๆ เพอสอสารโดยตรงกบลกคา เชน ใชสอโฆษณาและแคตตาลอค

กรอบแนวคดการวจย

ปจจยคณลกษณะสวนบคคล - เพศ - อาย - อาชพ - ระดบการศกษา - รายไดเฉลยตอเดอน

พฤตกรรมผบรโภค - ใครเปนผเลอกซอผลตภณฑ

- กลมบคคลทมอทธพลในการเลอกซอผลตภณฑ

- ปจจยทเปนสาเหตในการเลอกซอผลตภณฑ

- ความตองการใหจดกจกรรมเสนอขายผลตภณฑสง

- จ านวนหนวยในการเลอกซอผลตภณฑ

- ความถในการซอผลตภณฑ

- ประเภทของผลตภณฑ

- ราคาของผลตภณฑทเลอกซอ

- จ านวนของผลตภณฑทซอ

ปจจยสวนประสมทางการตลาด - ผลตภณฑ ( Product ) - ราคา ( Price ) - สถานทจดจ าหนาย ( Place ) - การสงเสรมทางการตลาด ( Promotion )

ภาพท 1 กรอบแนวความคดการวจย

ประชากร กลมตวอยางและการสมตวอยาง ใน ก ร ณ ก า ร ศ ก ษ า คร ง น ก ล ม ป ร ะ ก ร ท

นกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม ซงไมทรบจ านวนแนนอน ดงนนค านวณไดจากสตรไมทราบขนาดตวอยางของ W.G. Cochran (1953) โดยก าหนดระดบคาความเชอมนรอยละ 95 และระดบคาความคลาดเคลอนรอยละ 5 จงไดกลมตวอยางจ านวน 400 คนโดยใชการเลอกสมตวอยางแบบอาศ ยความไม น าจะ เปน ( Nonprobability Sampling) แบบเทคนคแบบองเอญ (Accidental Sampling Technique) จากผตอบแบบสอบถามทเปนนกทองเทยวทเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม ในพนท ต าบลแมวน อ าเภอแมวาง จงหวดเชยงใหม แหลงชอปปงตางๆ เชน ตลาดวโรรสหรอกาดหลวง ถนนคนเดนทาแพ ถนนคนเดนววลาย รวมถง หางสรรพสนคา เครองมอในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลส าหรบการวจยครงน ไดแก แบบสอบถามเปนแบบสอบถาม ทผวจยสรางขนตามแนววตถประสงคของงานวจย เพอเกบขอมลนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม ซงแบบสอบถามแบงออกเปน 3 สวน ด งน คอ สวนท 1 ขอมลท วไปของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 ขอมลเกยวกบพฤตกรรมผบรโภคทมเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ สวนท 3 ขอมลเกยวกบปจจยสวนประสมทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม โดยแบบสอบถามสวนนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา โดยก าหนดการใหคะแนนค าตอบของแบบสอบถาม โดยมาตรวด 5 ระดบ ใหผตอบแบบสอบถามเลอกคอ 1 หมายถง ระดบความคดเหน

ดวยนอยทสดเปนล าดบไปจนถง ระดบ 5 หมายถง ระดบความคดเหนดวยมากทสด และใชเกณฑการแปลความหมายของคาเฉลย 5 ระดบโดยคาเฉลย 1.00- 1.80 หมายถงมระดบความคดเหนดวยนอยทสด และคาเฉลย 4.21 - 5.00 หมายถงมระดบความคดมากทสดทสด โดยผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ 3 ทาน ไดคาความเทยงตรงตามเนอหา (IOC) อยระหวาง 0.66-1.00 หลงจากนนน าแบบสอบถามไปทดลองใชแลวน าไปวเคราะหไดคาความเชอมน (Reliability) โดยวธหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ตามวธของครอนบาค (Cornbrash) ไดคาความเชอมน ของเครองมอทระดบ 0.84 วธวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหเชงปรมาณ ใชสถตเชงพรรณนา โดยการหาคาความถ และรอยละ สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมตฐาน โดยการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยางดวยคา t และคา Fโดยก าหนดนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เพอใหไดตามความมงหมายตามกรอบแนวคดของการวจยทกาหนดโดยพจารณาถงรายละเอยดทครอบคลมความมงหมาย โดยไดนาประยกตจากแนวคดและทฤษฎทเกยวของ ผลการวจย พบวา ผบรโภคสวนใหญเปนเพศหญงจ านวน 213 คน คดเปนรอยละ 53.25 มชวงอายระหวาง 26-35 ปจ านวน 198 คน คดเปนรอยละ 49.50 ในระดบการศกษาปรญญาตรตร จ านวน 257 คน คดเปนรอยละ 64.25 และมอาชพพนกงานบรษท/เอกชน จ านวน 179 คน คดเปนรอยละ 44.75 โดยมรายไดเฉลยตอเดอน 5,001 – 15,000 บาทจ านวน 127 คน ค ด เปนร อยละ 31 .75 โดยท ผ ตอบแบบสอบถามสวนใหญซ อผลตภณฑส งทอภมปญญาชนเผาลานนาเพอใชเองจ านวน 247 คน คดเปนรอยละ 61.75 ซงผมอทธพลตอการตดสนใจซอ

ผลตภณฑสงทอภมปญญาชนเผาลานนาคอพนกงานขายจ านวน 160 คดเปนรอยละ 40.00 และตดสนใจซอดวยตนเองจ านวน 179 คน คดเปนรอยละ 44.75โดยสาเหตทซ อ เพราะเปนผลตภณฑส งทอภมปญญาชนเผาลานนาจ านวน 127 คน คดเปนรอยละ 31.75 และตองการใหแหลงจ าหนายหรอรานคามการ ลดแลก แจก หรอ แถม สนคาจ านวน 148 คน คดเปนรอยละ 37.00 นอกจากนผตอบแบบสอบถามสวนใหญยอมรบวามการซอมากกกวาสามเดอนตอครงจ านวน 237 คน คดเปนรอยละ 59.25 โดยสนคาทซอสวนมากจะเปนเสอผา จ านวน 197 คน คดเปนรอยละ 49.25 โดยมการซอตากวา 500 บาทตอครงจ านวน 233 คน คดเปนรอยละ 58.25 และซอครงละ 1-2 ชนจ านวน 324 คน คดเปนรอยละ 81.00

ปจจยสวนประสมทางการตลาดมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหม พบวานกทองเทยวสวนใหญใหระดบความคดเหนตอภาพรวมของปจจยสวนประสมทาง

การตลาดอยทระดบมาก ( = 3.57, S.D. = 0.73) ซงแบงแตละดานไดดงน (1) ปจจยดานผลตภณฑ คาเฉลยรวมของความคดเหนตอปจจยดานผลตภณฑ

อยทระดบมาก ( = 3.98, S.D. = 0.82) โดย

เรยงล าดบจากมากไปหานอยสองล าดบ ไดแก

ผลตภณฑมเอกลกษณเฉพาะทองถน( = 4.37, S.D. = 0.83) และ ผลตภณฑสงทอมใหเลอกหลากหลาย

( =4.23 , S.D. = 0.77) (2) ปจจยดานราคา คาเฉลยรวมของความคดเหนตอปจจยดานราคาอยท

ระดบมาก ( = 3.56, S.D. = 0.94) ) โดยเรยงล าดบจากมากไปหานอยสองล าดบ ไดแกราคาเหมาะสมกบ

คณภาพ ( = 3.71, S.D. = 0.56) และ ราคามความ

หลากหลาย( = 3.60, S.D. =1.01) (3) ปจจยดานชองทางการจดจ าหนาย คาเฉลยรวมของความคดเหน

ตอปจจยดานราคาอยทระดบมาก ( = 3.46, S.D. =0.77) โดยเรยงล าดบจากมากไปหานอยสองล าดบ

ไดแกสามารถหาซอไดงาย( = 3.74, S.D. = 0.63)

และ มทจอดรถเพยงพอ เหมาะสม ปลอดภย ( = 3.66, S.D. =1.10 ) (4) ปจจยดานการสงเสรมการจดจ าหนาย คาเฉลยรวมของความคดเหนตอปจจยดาน

ราคาอยทระดบปานกลลาง( = 3.29, S.D. = 0.89)โดยเรยงล าดบจากมากไปหานอยสองล าดบ ไดแกพนกงานขายแนะน าความรเรองผลตภณฑสงทอใหกบ

ลกคา ( =3.66 , S.D. =0.86 ) และ พนกงานมความกระตอรอรนในการใหบรการและมอธยาศยทด

( = 3.64, S.D. =0.67)

ตารางท 1 แสดงผลการทดสอบสมมตฐาน ปจจยสวนประสมทางการตลาด เพศ อาย การศกษา อาชพ รายได ดานผลตภณฑ 0.92 0.23 0.12 0.04* 0.09 ดานราคา 0.22 0.07 0.43 0.07 0.11 ดานชองทางการจดจ าหนาย 0.00* 0.00* 0.33 0.08 0.05 ดานการสงเสรมการจดจ าหนาย 0.06 0.01* 0.02* 0.12 0.07 *หมายถง ปฏเสธสมมตฐานสถตทระดบนยส าคญ 0.05 (p < .05)

ผ ล ก า ร ท ด ส อ บ ส ม ม ต ฐ า น ท 1 พ บ ว าประชากรศาสตรทแตกตางกนทางดานเพศ มระดบความคดเหนคอปจจยสวนประสมทางการตลาดทางดานผลตภณฑ ราคา ทางดานการสงเสรมการขาย

ทไมแตกตาง แตมระดบความคดเหนตอ ปจจยสวนประสมทางการตลาดทางดานชองทางการจดจ าหนาย โดยเฉพาะปจจยยอยทางดาน สามารถหาซอไดงาย มการจดสถานทใหลองสวมใสหรอทดลองผลตภณฑสง

ทอในราน ทตงรานสะดวกตอการมาซอ มทจอดรถเพยงพอเหมาะสมปลอดภย และ ความชดเจนของขอมลทแสดงเสนทางในระหวางการเดนทาง เชน ปายบอกทาง แผนท ทแตกตางกน ทระดบนยส าคญ 0.05 ผ ล ก า ร ท ด ส อ บ ส ม ม ต ฐ า น ท 2 พ บ ว าประชากรศาสตรทแตกตางกนทางดานอาย มระดบความคดเหนคอปจจยสวนประสมทางการตลาดทางดานผลตภณฑและราคา ทไมแตกตางกน แตมระดบความคด เหนตอ ปจจยส วนประสมทางการตลาดทางดานชองทางการจดจ าหนาย ในทกปจจยยอยและดานการสงเสรมการจดจ าหนายโดยเฉพาะปจจยยอยทางดาน มการใหของแถม พนกงานขายแนะน าความรเรองผลตภณฑสงทอใหกบลกคา และ รบเปลยนในกรณสนคามปญหา ทแตกตางกน ทนยส าคญทางสถตตระดบนยส าคญ 0.05 ผ ล ก า ร ท ด ส อ บ ส ม ม ต ฐ า น ท 3 พ บ ว าประชากรศาสตรทแตกตางกนทางดานการศกษา มระดบความคดเหนตอปจจยสวนประสมทางการตลาดทางดานดานผลตภณฑ ดานราคา และดานชองทางการจดจ าหนาย ทไมแตกตางกนแตมระดบความคดเหนตอปจจยสวนประสมทางการตลาดทางดานการสงเสรมการจดจ าหนายโดยเฉพาะปจจยยอยทางดาน มการใหของแถม มการใหลดราคาสนคา และ พนกงานมความกระตอรอรนในการใหบรการและมอธยาศยทด ทแตกตางกน ทระดบนยส าคญท 0.05 ผ ล ก า ร ท ด ส อ บ ส ม ม ต ฐ า น ท 4 พ บ ว าประชากรศาสตรทแตกตางกนทางดานอาชพ มระดบความคดเหนตอปจจยสวนประสมทางการตลาดทาง ดานราคา ดานชองทางการจดจ าหนาย และทางดานการสงเสรมการจดจ าหนาย ทไมแตกตางกน แตมระดบความคดเหนตอปจจยสวนประสมทางการตลาด ด านผลตภณฑ โดย เฉพาะป จจ ยย อยทางด าน ผลตภณฑสงทอมใหเลอกหลากหลาย และ ผลตภณฑมหลายขนาดใหเลอก ทแตกตางกน ทระดบนยส าคญท 0.05

ผ ล ก า ร ท ด ส อ บ ส ม ม ต ฐ า น ท 5 พ บ ว าประชากรศาสตรทแตกตางกนทางดานรายได มระดบความคดเหนคอปจจยสวนประสมทางการตลาดในทกดานไมแตกตางกน ทระดบนยส าคญท 0.05

สรปผลการและอภปรายผลวจย ผบร โภคสวนใหญเปนเพศหญง ม ชวงอายระหวาง 26-35 ป ในระดบการศกษาปรญญาตร และอาชพพนกงานบรษท/เอกชน โดยมรายไดเฉลยตอเดอน 5 ,001 – 15 ,000 บาทนนสอดคลองกบงานวจยของ ไชยกร เลศศรณยพงศ (2552) ทท าการศกษาเรองปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑจากผาฝายทอมอ ในเขตอ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม และ เกษมณ ยานะโส (2553)ทท าการศกษาเรอง ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจซอผลตภณฑแปรรปจากฝายทอมอ ของผบรโภคในจงหวดเชยงใหมทพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง 20 – 35 ป มสถานภาพโสด จบการศกษาระดบปรญญาตรประกอบอาชพพนกงานบรษทเอกชน ม รายไดนอยกว า 10 ,000 บาท นอกจากนผตอบแบบสอบถามสวนใหญซอผลตภณฑสงทอภมปญญาชนเผาลานนาเพอใชเองซงผมอทธพลตอการตดสนใจซอคอพนกงานขายโดยทและตดสนใจซอดวยตนเองโดยสาเหตทซอเพราะเปนผลตภณฑสงทอภมปญญาชนเผาลานนา และยอมรบวามการซอมากกกวาสามเดอนตอครง โดยสนคาทซอสวนมากจะเปนเสอผา โดยมการซอต ากวา 500 บาทตอครงและซอครงละ 1-2 ชน ซงสอดคลองกบงานวจยของ กรวรรณ สมมาตย (2551) ทศกษาเรองพฤตกรรมการซอและปจจยในการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑผาทอพนเมองของขาราชการใน อ าเภอพญาเมงราย จงหวดเชยงราย และเกษมณ ยานะโส (2553) ทพบวากลมตวอยางเคยซอผลตภณฑและสวนใหญทซอคอเสอผาเพอน าไปใชเอง ซอเพอใชเองในโอกาสตางๆเพอเปนการอนรกษศลปวฒนธรรมไทยโดยมคาใชจายในแตละครงคอ 100-500 บาทและมความไมแนนอนในการซอหรอไมเลอกซอตามแนรนด มความถในการ

ซอคอนอยกวา 5 ครงตอป อยางไรกตามผลการผลการศกษานนไมสอดคลองกบงานวจยของ ฤด ธระวนช (2551) ทท าการศกษาเรองพฤตกรรมการซอ/การใชผาฝายทอมอเปนเครองแตงกายของสตรทวไป พบวา วตถประสงคหลกในการซอผาฝายทอมอนนเปนการซอเพอเปนของขวญ ระดบความคดเหนตอปจจยและสวนประสมทางการตลาดมผลตอการตดสนใจของนกทองเทยวในการเลอกซอสงทอจากภมปญญาชนเผาลานนา เผาปกาเกอะญอ จงหวดเชยงใหมพบวา นกทองเทยวสวนใหญใหระดบคความคด เหนตอภาพรวมของปจจยส วนประสมทางการตลาดอยท ระดบมากสามปจจย ไดแกด านผลตภณฑ ดานราคา ดานชองทางการจดจ าหนาย และในระดบปานกลางไดแก ดานการสงเสรมการจดจ าหนาย ซงสอดคลองกบงานวจยของ ไชยกร เลศศรณยพงศ (2552) และ ฤด ธระวนช (2551) ทพบวากลมตวอยางใหความส าคญกบ ปจจยดานผลตภณฑ และทางดานราคา อยในระดบมากและสอดคลองกบงานวจยของ กลกญญา ณ ปอมเพชร (2549)ทกลาววากลยทธการตลาดผาฝายทอมอนนปจจยการตลาดดานคณภาพการบรการมความ สมพนธกบปรมาณการผลต ปรมาณการขาย รายไดจากการขายและก าไรจากการขาย

ขอเสนอแนะ จากศกษาพฤตกรรมผบร โภค พบวา กลมน กทอ ง เท ย วส วน ใหญ ซ อผล ตภณฑส งทอภ มปญญาชนเผาลานนาเพอใชเองซงผมอทธพลตอการตดสนใจซอคอพนกงานขายและตดสนใจซอดวยตนเองโดยสาเหตทซอเพราะเปนผลตภณฑสงทอภมปญญาชนเผาลานนา และยอมรบวามการซอมากกกวาสามเดอนตอครง โดยสนคาทซอสวนมากจะเปนเสอผา โดยมการซอต ากวา 500 บาทตอครงและซอครงละ 1-2 ชนดงนน ผขายควรตงราคาผลตภณฑใหมความเหมาะสม โดยทผ ขายควรมความร และความสามารถในการอธบายบคณสมบตของตวผลตภณฑของใหแกนกทองเทยวไดเปนอยางด ในสวน

ของประสมทางการตลาดนนสามารถเสนอแนะไดดงน 1) ผลตภณฑ ผผลตควรผลตสนคาใหมความหลากหลายมากขนโดยทตองเนนการออกแบบของผลตภณฑทมเอกลกษณทองถน และเหมาะสมแกโอกาสแกกลมลกคาทจะใช ซงในการนผผลตควรมการน าการจดการองคความรมาใชในการจดเกบรปแบบของผลตภณฑทจะมหลากหลายมากขนตามความตองการของกลมลกคาทมความหลากหลายทางอาชพ และเนนในด านการใ ชวตถดบทมาจากธรรมชาตและมคณภาพ (2) ดานราคา พบวา กลมตวอยางสวนใหญ มความคดเหนในระดบมาก ดงนน ควรเนนใหความส าคญดานราคาท เหมาะสมกบคณภาพของผลตภณฑ โดยใชกลยทธราคาตามระดบราคาและคณภาพ (Price-quality Pricing Strategy) เ ช น ก ล ย ท ธ ค ณ ภ า พ เ ก น ร า ค า ( Good-Value Strategy)เ พ อ เ ป น ก า ร ส ร า งก า รก า ร ร บ ร ข อ งนกทองเทยวและท าใหเกกแรงจงใจในการซอซ าในอนาคต (3) ดานชองทางการจดจ าหนายควรเนนใหความส าคญในการมชองทางการจดจ าหนายสนคาทงายตอนกทองเทยวในการเขาถง เชนแหลงชอปปงตางๆ หรองานแสดงสนคาตางๆ เชน งานสงเสรมสนคา OTOP งานแสดงสนคาหตถกรรมในจงหวดเชยงใหม เปนตน นอกจากนควรมงเนนในดานความสะดวกในการเดนทางมาซอ ความสะอาดของรานและการจดตกแตงราน เพอเปนการตอบสนองความตองการของกลมนกทองเทยวทมความแตกตางกนทางดานอายในการเขาถงแหลงสนคา เปนการอ านวยความสดวกในการซอสนคา (4) ดานการสงเสรมการขายผผลตและผจ าหนายควรมงกลยทธเกยวกบการบรการลกคาท งทางดานการใหขอมลเนองจากผลตภณฑส งทอภมปญญาชนเผาลานนานนเปนผลตภณฑมเอกลกษณเฉพาะทองถนดงนนจงมความจ าเปนทผขายจะตองทราบถงขอมลของผลตภณฑรวมไปถงการใหความส าคญกบใหบรการและมอธยาศยทดเพอเปนการสรางความสมพนธกบลกคาในทกกลมอกดวย

กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณผบรหารของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา และ ดร. รฐนนท พงศวรทธธร ทใหค าปรกษาแนะน าทชวยสนบสนนบทความนผานการแกไขจนเสรจสมบรณ และคณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ผทรงคณวฒ คณาจารย เจาหนาททเกยวของกบงานวจยฉบบน ทมสวนชวยใหการท างานส าเรจลลวงไปดวยด

เอกสารอางอง กลกญญา ณ ปอมเพชร. (2549). กลยทธการตลาดผา

ฝายทอมอ. ภาควชาบรหารธรกจเกษตร คณะเทคโนโลยการเกษตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง กรงเทพฯ.

กรวรรณ สมมาตย. (2551). พฤตกรรมการซอและปจจยในการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑผาทอพนเมองของขาราชการในอ าเภอพญาเมงราย จงหวดเชยงราย. มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

เกษมณ ยานะโส. (2553). ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจซอผลตภณฑแปรรปจากฝายทอมอ ของผบรโภคในจงหวดเชยงใหม. วทยานพนธเศรษฐศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาเศรษฐศาสตร. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ไชยกร เลศศรณยพงศ. (2552). ปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑจากผาฝายทอมอ ในเขตอ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม.มหาวทยาลยเชยงใหม.

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559). สบคนเมอ 10 มนาคม 2559, จาก http://www.ldd.go.th/files/ FilesFolders/Documents/bbd8512c-6c40-4776-bc4c-734fa4f733d7__O.pdf.

ฤด ธระวนช. (2551). พฤตกรรมและปจจยทางการตลาดทมผลตอการซอ การใชผาฝายทอมอเปนเครองแตงกาย. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ยทธศาสตรการทองเทยวไทย. ยทธศาสตรการทองเทยวไทย พ.ศ. 2558 – 2560. สบคนเมอ 10 มนาคม 2559, จาก http://www.mots. go.th/ewt_dl_link.php?nid=7114.

สยามรฐรายวน 2552. วสาหกจชมชน สรางฐานการพฒนา. สบคนเมอ 10 มนาคม 2559, จาก http://www.siamrath.co.th/web/.

เสร วงษมณฑา. (2542). การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: ไดมอนด อน บสซเนส เวรด.

อดลย จาตรงคกล และดลยา จาตรงคกล. (2550). พฤตกรรมผบรโภค Consumer Behavior. พมพครงท 8. กรงเทพมหานคร: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

Cochran, W.G. (1953). Sampling Techniques. New York: John Wiley & Sons. Inc.

Etzel, Michael J.; Walker, Bruce J.; & Stanton, William J. (2007). Marketing. 14th ed. Boston:McGraw – Hill.

Kotler, P., & Keller, K. L. (2012). Marketing management. 14th ed. Upper Saddle River, N.J: Pearson Prentice Hall.

Schiffman, Leon G. and Kanuk, Leslie Lazer. (2000). Consumer Behavior. 7th ed. New Jersey: Prantice Pearson Hall.

การสอสารทางการตลาดและความพงพอใจในการใชเทคโนโลยทมความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะ

ในจงหวดพระนครศรอยธยา Marketing Communications and Technology Satisfaction related to

Buying Decision byLINE Applicationof Smart Phone’sUsers

ชตกาญจน เลาสกล1*, ปราชญ พวงเงน2 และ วสธดา นรตมนต3 Chutikan Laosakul1*, Prach Phaungngern2 and Wasutida Nurittamont3

1,2,3 คณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม 1,2,3 Faculty of Business Administration and Information Technology, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi *Corresponding author E-mail: Dororodoku@gmail.com

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะ ในจงหวดพระนครศรอยธยา โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล กลมตวอยางคอ ผใชโทรศพทมอถออจฉรยะ ทอาศยอยในจงหวดพระนครศรอยธยา จ านวน 400 ราย และวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา และสถตวเคราะห ผลการศกษาพบวา การสอสารทางการตลาด และความพงพอใจในการใชเทคโนโลย มความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน ผลการศกษาทได ผประกอบการทเสนอขายสนคาผานโปรแกรมไลนสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการพฒนาการด าเนนงาน เพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนในตลาดธรกจทขายสนคาผานโปรแกรมไลน

ค าส าคญ : การสอสารทางการตลาด ความพงพอใจในการใชเทคโนโลย การตดสนใจซอ โปรแกรมไลน

Abstract The purpose of this study aimed to describe the factors related on buying decision through application LINE of smart phone users in PhraNakhon Sri Ayutthaya province.The questionnaire as a tool to collected information 400 participants are consumers who have use application LINE and analyzed data by statistics.The result show that marketing communication and technology satisfaction have related to buying decision through application LINE of smart phone users. The outcome of study should guideline to online retailers by Application LINE development operation and establish competitive advantage in online retailing business market.

Key words: Marketing communications, Satisfaction Technology, Buying Decision, Application LINE

บทน า

ในสงคมยคโลกาภวฒนเทคโนโลยการสอสารช วยท า ให ช ว ต ค วาม เป นอย ข อ งคน ในส งคมสะดวกสบายมากขนชองวางในการสอสารระหวางผสงสารและผรบสารมขนาดเลกลง ท าใหผคนสามารถตดตอสอสารกนไดงาย ดวยการพฒนารปแบบของเทคโนโลยทพกพาผใชอยตลอดเวลาอยางสมารทโฟน (Smartphone) ท าใหผ ใชม ชองทางในการตดตอสอสารมากกวาการสนทนาผานทางโทรศพท โดยการสนทนาบนโปรแกรม ทถกพฒนาขน รปแบบของโปรแกรมส าหรบการการสนทนาผานขอความน น ม ห ล า ย แ บ บ เ ช น Chat on, Message, Facebook Messenger, WhatsApp. BlackBerry Messenger รวมทงโปรแกรมหนงทมจ านวนผใชทวโลกเกนกวา 400 ลานคน คอ “โปรแกรมไลน” ดวยความแรงของกระแสสมารทโฟนท เพมขนไดถกออกแบบให เขากบ เทคโนโลย ในยคปจจบนท งรปลกษณภายนอกรปแบบหนาจอและฟงกชนการใชงานทหลากหลายรวมทงยงสามารถรองรบโปรแกรมตางๆไดอยางมากมายจงท าใหเกดการสรางโปรแกรมตางๆ ไมหยดหยอนเพอตอบสนองความตองการของผคนทงในดานของการตดตอสอสารดานธรกจดานการศกษาและดานความบนเทง จงท าใหผคนไดรบความสะดวกสบายเพราะสามารถใชประโยชนจากสมารทโฟนไดทกททกเวลาไมวาจะอยสวนใดของโลกกตามซงสอดคลองกบชวตของคนในยคปจจบนโดยเฉพาะในสงคมเมองทมแตความรบรอนของผคน (ธมนวรรณ กญญาหตถ, 2554)

ในทางการตลาดโปรแกรมไลน นบเปนชองทางทนาสนใจอยางย งส าหรบนกการตลาดในยคทโทรศพทมอถอกลายเปนสวนหน งใน ชวตขอ งผบรโภค เนองจากการท าตลาดบนโปรแกรมไลนมลกษณะแปลกใหมและพเศษ นนคอ รปแบบของกจกรรมการขายทแตกตาง โดยเฉพาะกจกรรมอ อ ก อ า ก าศ (On Air) แ ล ะ ก า ร ท า ก จ ก ร ร ม

นอกจากนนกการตลาดยงสามารถสงสารไปยงผบรโภคไดหลายรปแบบ ไดแก สตกเกอร คลปเสยง คลปวดโอ รปภาพ โปสเตอร ขอความ การสงลงค (Link) เปนตน ท าใหขาวสารมความนาสนใจมากขน รวมทงเนอหามลกษณะกระชบ และเขาใจงายสงผลใหการใชโปรแกรมไลนเปนเครองมอทางการตลาดทงในธรกจเลกและธรกจใหญโดยใชเปนชองทางในการตดตอสอสารกบลกคา เนองจากสามารถเขาถงลกคาไดโดยตรง นอกจากนยงสามารถสรางตราสนคาบนโปรแกรมไลนโดยการสราง บญชทางการขอ งผ ป ระการ (Official Account) (ธญ ญ ธ ร า อภกลวราศษฐ, 2556)

ในปจจบนโปรแกรมไลนเปนโปรแกรมส าหรบสนทนาผานเครอขายไรสาย บนทกระบบของสมารทโฟนทเปนชองทางหนงของการสอสารรปแบบใหมทงายตอผใชงาน ผบรโภคมการเลอกซอสนคาทมความหลากหลายมากขนผานชองทางโปรแกรมไลนทไดรบความนยมอยางมาก ผบรโภคและผประกอบการในธรกจขนาดกลางและขนาดยอม เรมหนมาใหความสนใจในการเลอกซอขายสนคาผาน โปรแกรมไลนใหเกดความสะดวกรวดเรว สรางความพงพอใจ และความนาเชอถอแกผบรโภคในการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนและในป 2558 มจ านวนบญชผใชไลน 560 ลานบญชทวโลกจ านวนผใชไลนในไทย 33 ลานบญช เปนอนดบ 2 รองจากญปน ท เปนตนก า เน ด ข อ ง โป ร แ ก ร ม ไ ล น (ส บ ค น จ า ก http://www.dailynews.co.th/it/273115)

จากเหตผลทกลาวมาขางตน ผวจยจงสนใจทจะศกษาการสอสารทางการตลาดและความพงพอใจในการใชเทคโนโลยทสงผลตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา ซงผลการศกษาทไดจะน าไปใชเปนแนวทางในการพฒนาการด าเนนงาน เพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนในตลาดธรกจบนโปรแกรมไลน

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาระดบความคดเหนเกยวกบการสอสารทางการตลาด ความพ งพอใจในการใชเทคโนโลย และการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน ของผ ใชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา

2. เพอศกษาปจจยการสอสารทางการตลาด และความพงพอใจในการใชเทคโนโลยมความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา

การทบทวนวรรณกรรม ส าหรบงานการศกษาครงนผวจยม งศกษา

ความสมพนธระหวางการสอสารทางการตลาด ความพงพอใจในการใชเทคโนโลย และการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน ของผใชโปรแกรมไลนในจงหวดพระนครศรอยธยา ซงผวจยไดท าการศกษาคนควา หาขอมล จากแหลงขอมลตางๆ เชน ต ารา รายงานการวจย เอกสาร โดยจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ และเอกสารงานวจยตางๆ นน สามารถสรปไดดงน

แนวคดเกยวกบการสอสารทางการตลาด ศรวรรณ เสรรตน (2537) ใหความหมายไววา

การสอสารทางการตลาด หมายถงกจกรรมในการตดตอสอสารกบกลมเปาหมายเพอสรางความเขาใจ โดยม งห ว ง ให เก ดพ ฤต ก รรมตอบ สน องต ามวตถประสงคของแผนการตลาดของธรกจ ในการสอสารทางการตลาดนน อาจจะสอสารผานภาพ ( Imagery) ถ อ ย ค า (Word) ห ร อ ส ญ ล ก ษ ณ (Symbol) กได แตท งนการส อสารการตลาดนน นกการตลาดจะตองสอสารไดสอดคลองกบความตองการของผบรโภค โดยอาจใชวธการโนมนาวจตใจ กระตนความตองการเพอใหผบรโภคไดรบขอมลทเปนประโยชน และน าไปสการเปลยนแปลงทศนคต

ซงจะมผลตอการเปลยนแปลงพฤตกรรมในทสด นอกจากน เสรวงษมณฑา (2540) ไดใหค านยามการสอสารการตลาดเชงบรณาการไววาเปนกระบวนการของการพจารณาแผนงานของการตดตอสอสารทางการตลาดทตองใชการสอสารเพอการจงใจหลายรปแบบกบกลมเปาหมายอยางตอเนอง โดยมงหวงใหเกดผลส าคญคอชวยกระตนการขาย (Sale) และส ร า งค วาม จ งร กภ กด ข อ งล กค า (Customer Loyalty) ซ งจากการศกษาท ผ านมาพบวา การสอสารทางการตลาดคอองคประกอบทสามารถอธบายความสมพนธทน าไปสการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน โดยกจกรรมการสอสารการตลาดประกอบดวย การโฆษณาการประชาสมพนธการส งเสรมการขาย และการตลาดทางตรง ซ งการศกษาในครงน ผวจยไดก าหนดใหการสอสารทางการตลาดมความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน

แนวคดเกยวกบความพงพอใจ ค ว าม พ งพ อ ใจ (Satisfaction) ห ม าย ถ ง

ความรสกของบคคลในทางบวก ความชอบ ความสบายใจ ความสขใจตอสภาพแวดลอมในดานตาง ๆ หรอเปนความรสกทพอใจตอสงทท าใหเกดความชอบ ความสบายใจ และเปนความรสกทบรรลถงความตองการประกายดาว (2536) ได เสนอแนวคดเก ยวกบความพ งพอใจ วาความพ งพอใจเป นความรสกสองแบบของมนษย คอ ความรสกทางบวกและความรสกทางลบ ความรสกทางบวกเปนความรสกทเกดขนแลวจะท าใหเกดความสข ความสขนเปนความรสกทแตกตางจากความรสกทางบวกอนๆ กลาวคอ เปนความรสกทมระบบยอนกลบความสขสามารถท าใหเกดความรสกทางบวกเพมขนไดอก ดงนนจะเหนไดวาความสขเปนความรสกทสลบซบซอนและความสขนจะมผลตอบคคลมากกวาความรสกในทางบวกอนๆ ขณะทวชย (2531) กลาววา แนวคดความพงพอใจ มสวนเกยวของกบความตองการของมนษย กลาวคอ ความพงพอใจจะเกดขน

ไดกต อเม อความตองการของมนษย ไดร บการตอบสนอง ซงมนษยไมวาอย ในท ใดยอมมความตองการขนพนฐานไมตางกนซงจากการศกษาทผานมาพบวาความพงพอใจ คอองคประกอบทสามารถอธบายความสมพนธทน าไปสการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน แนวคดความพงพอใจประกอบไปดวย ความนาเชอถอ และความสะดวก/รวดเรว โดยในการศกษาครงนผวจยไดก าหนดใหความพงพอใจในการใชเทคโนโลยมความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน

แนวคดเกยวกบการตดสนใจซอ การตดสนใจซอ หมายถง กระบวนการในการเลอกทจะกระท าสงใดสงหนงจากทางเลอกตาง ๆ ทมอยซงผบรโภคมกจะตองตดสนใจในทางเลอกตาง ๆ ของสนคาและบรการอยเสมอในชวตประจ าวน โดยทผบรโภคจะเลอกซอสนคาหรอบรการตามขอมลและขอจ ากดของ สถานการณ ซงถานกการตลาดสามารถท าความเขาใจและเขาถงจตใจของผบรโภค การกระจายสนคาและสรางความยอมรบของผบรโภคกจะมประสทธภาพยงขน ฉตยาพร เสมอใจ และมทนยา สมม (2545) Schiffman and Kanuk (1994) ไ ด ใ หความหมายของกระบวนการตดสนใจซอของผบรโภค หมายถง ขนตอนในการเลอกซอผลตภณฑจากสอง

ทางเลอกขนไปพฤตกรรมผบรโภคจะ พจารณาในสวนทเกยวของกบกระบวนการตดสนใจ ทงดานจตใจ (ความรสกนกคด) และพฤตกรรมทางกายภาพ การซอเปนกจกรรมดานจตใจ และกายภาพซงเกดขนในชวงระยะเวลาหนง กจกรรมเหลานท าใหเกดการซอ และเกดพฤตกรรมการซอตามบคคลอนการวเคราะหการตดสนใจซอสนคาของผบรโภค การคนหาหรอการวเคราะหสาเหตทมความสมพนธตอการตดสนใจซอ เพอทราบถงลกษณะการสอสารทางการตลาด และความพงพอใจในการใชเทคโนโลย ท าใหธรกจสามารถก าหนดวธการสอสารทางการตลาดท เหมาะสม และสามารถวางแผนกลยทธทางการตลาดท สามารถสรางความพ งพอใจให แกผบรโภคไดอยางด อกทงยงสามารถจงใจผบรโภคใหซอสนคาและบรการ จนอาจเกดความจงรกภกดตอองคกร โดยการซอซ าและบอกตอ

กรอบแนวคดในการวจย การศกษาวจยครงนเปนการศกษาเพอทดสอบ

การสอสารทางการตลาดและความพงพอใจในการใชเทคโนโลยทส งผลตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะ ในจงหวดพระนครศรอยธยา ซงสามารถน าเสนอกรอบแนวคดในการศกษา ไดดงน

การสอสารทางการตลาด - การโฆษณา - การประชาสมพนธ - การสงเสรมการขาย - การตลาดทางตรง

ความพงพอใจในการใชเทคโนโลย - ความนาเชอถอ - ความสะดวก/รวดเรว

การตดสนใจซอสนคา

ผานโปรแกรมไลน

วธด าเนนการวจย การศกษาการสอสารทางการตลาดและความพงพอใจในการใชเทคโนโลยทสงผลตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะ ในจงหวดพระนครศรอยธยาในครงน เปนก า ร ว จ ย ด ว ย ว ธ เ ช ง ป ร ม า ณ (Quantitative Research) ประชากรท ใชศกษาในครงน คอ ผใชโทรศพทมอถออจฉรยะในการซอสนคาผานโปรแกรมไลนและอาศยอยในจงหวดพระนครศรอยธยา โดยเกบขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 400 ตวอยางซงเปนผทเคยซอสนคาผานโปรแกรมไลนทงหมด ผวจยด าเนนการศกษาโดยไดเลอกใชแบบสอบถาม ดวยการสมตวอยางแบบไมอาศยความนาจะเปน (Non-Probability Sampling) โด ย ใช ว ธ บ ง เอ ญ ซ งมระยะเวลาในการเกบขอมลตงแตเดอนกนยายน ถงเด อ น พ ฤ ศ จ ก า ย น 2558 ซ ง ก อ น ท จ ะ น าแบบสอบถามไปใชนน ไดด าเนนการทดลองใชแบบสอบถาม (Tryout) จ านวน 30 ชด และน าขอมลทไดมาทดสอบดวยวธทางสถต โดยพจารณาคาสมประสทธของครอนบรชอลฟา (Cronbach’s alpha) ดวยคาสมประสทธอลฟา เพอหาคาความเชอมน (Reliability) ซงพบวามคาทไดอยระหวาง 0.72-0.86ซงมากกวาเกณฑพจารณา 0.70 (กลยา ว า น ช ย บ ญ ช า ,2549) ด ง น น จ ง ส ร ป ไ ด ว าแบบสอบถามมความนาเชอถอ และสามารถน าไปเกบขอมลส าหรบการศกษา

ส าหรบสถตท ใชในการศกษาประกอบดวย สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงใชในการบรรยายประกอบดวย คาความถ คารอยละ คาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และการหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation)

ผลการวจย ส าหรบผลการศกษาการสอสารทางการตลาดและความพงพอใจในการใชเทคโนโลยทสงผลตอการต ดสน ใจซ อสนค าผ าน โปรแกรมไลน ของผ ใ ชโทรศพทมอถออจฉรยะ ในจงหวดพระนครศรอยธยา จากกลมต วอย างจ านวน 400 คน พบวากล มตวอยาง(ทงหมดเคยซอผานไลนหรอไม ) ทตอบแบบสอบถาม สวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 60.30มอายอย ใน ชวง 18-25 ป คด เปนรอยละ 48.00 มการศกษาปรญญาตร คดเปนรอยละ 40.30 เปนนกเรยน/นกศกษา คดเปนรอยละ 36.00มรายไดต ากว า 15,000 บาท ค ด เป น รอยละ 42.30 ใชระบบปฏบตการ IOS ในการเขาถงโปรแกรมไลนคดเปนรอยละ 48.00ชวงเวลาโดยเฉลยทใชโปรแกรมไลนคอ 18.01-21.00 น. คดเปนรอยละ 24.30เวลาโดยเฉลยตอวนทใชโปรแกรมไลนคอ 1-2 ชวโมง คดเปนรอยละ 36.00

ตารางท 1 แสดงผลรวมระดบความคดเหนเกยวกบการสอสารทางการตลาดของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะใน

จงหวดพระนครศรอยธยา

การสอสารทางการตลาด x S.D. ระดบความคดเหน

1. ดานโฆษณา 4.12 1.10 มาก

2. ดานประชาสมพนธ 3.98 1.29 มาก 3. ดานสงเสรมการขาย 4.04 1.30 มาก 4. ดานการตลาดทางตรง 4.00 0.78 มาก

จากตารางท 1 แสดงระดบความคด เหนเก ย วก บ ก ารส อ ส ารท างก ารต ล าด ขอ งผ ใ ชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา เมอพจารณาพบวาทกตวแปรมการรบรอยในระดบมาก โดยสามารถเรยงล าดบจากมากไปหานอยได

ดงน ดานโฆษณา มคาเฉลย 4.12รองลงมาคอ ดานสงเสรมการขาย มคาเฉลย 4.04 ดานการตลาดทางตรง มคาเฉลย 4.00 และดานประชาสมพนธ มคาเฉลย 3.98 ตามล าดบ

ตารางท 2 แสดงผลรวมระดบความพงพอใจในการใชเทคโนโลยของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา

ความพงพอใจในการใชเทคโนโลย x S.D. ระดบความพงพอใจ

1. ความนาเชอถอ 4.16 1.56 มาก

2. ความสะดวก/รวดเรว 4.08 1.35 มาก

จากตารางท 2 แสดงระดบความพงพอใจในการใชเทคโนโลยของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา เมอพจารณาพบวาทกตวแปรม ก ารรบ ร อย ใน ระด บมาก โดยสาม ารถ

เรยงล าดบจากมากไปหานอยไดดงน ความนาเชอถอ มคาเฉลย 4.16 และความสะดวก/รวดเรว มคาเฉลย 4.08 ตามล าดบ

ตารางท 3 แสดงผลรวมระดบความคดเหนการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนของผใชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา

การตดสนใจซอ x S.D. ระดบความคดเหน

คดวาจะซอสนคาผานโปรแกรมไลนทกครงทมโอกาส การซอสนคาผานโปรแกรมไลนสรางความสะดวกสบาย

มากกวาเดนทางไปซอณจดขาย การซอสนคาผานโปรแกรมไลนท าใหประหยดคาใชจาย การซอสนคาผานโปรแกรมไลนสามารถตอบสนองความ

ตองการได การซอสนคาผานโปรแกรมไลนสามารถเลอกสนคาเชนส

รปแบบขนาดและราคาไดตรงตามความตองการ

4.21 4.09

4.04 4.09

4.02

.69

.70

.81

.76

.81

มากทสด มาก

มาก มาก

มาก

จากตารางท 3 แสดงระดบความคดเหนการต ดสน ใจซ อสนค าผ าน โปรแกรมไลน ของผ ใ ชโทรศพทมอถออจฉรยะในจงหวดพระนครศรอยธยา เมอพจารณาพบวาตวแปรสวนใหญมการรบรอยใน

ระดบมาก โดยสามารถเรยงล าดบจากมากไปหานอยไดดงน คดวาจะซอสนคาผานโปรแกรมไลนทกครงทมโอกาส มคาเฉลย 4.21 การซอสนคาผานโปรแกรมไลนสรางความสะดวกสบายมากกวาเดนทางไปซอณ

จดขายและการซอสนคาผานโปรแกรมไลนสามารถตอบสนองความตองการได มคาเฉลย 4.09 การซอสนคาผานโปรแกรมไลนท าใหประหยดคาใชจาย มคาเฉลย 4.04 การซอสนคาผานโปรแกรมไลนและ

สามารถเลอกสนคาเชนสรปแบบขนาดและราคาไดตรงตามความตองการ มคาเฉลย 4.02ตามล าดบ

ตารางท 4 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางการสอสารทางการตลาด ความพงพอใจในการใชเทคโนโลย และการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลน

ตวแปร การโฆษณา

การประชาสมพนธ

การสงเสรม การขาย

การตลาดทางตรง

ความนาเชอถอ

ความสะดวก/รวดเรว

การตดสนใจซอ

การโฆษณา 1 .41** .49** .46** .36** .29** .76** การประชาสมพนธ 1 .59** .41** .37** .31** .64** การสงเสรมการขาย 1 .52** .27** .37** .74** การตลาดทางตรง 1 .34** .26** .71** ความนาเชอถอ 1 .42** .78** ความสะดวก/รวดเรว 1 .79** การตดสนใจซอ 1 **นยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

จากตารางท 4 พบวา ปจจยการสอสารทางก ารต ล าด ป ระก อบ ด ว ย ก าร โฆ ษ ณ า ก ารประชาสมพนธ การสงเสรมการขาย และการตลาดทางตรง มความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01(r = .76, r = .64, r = .74 แ ล ะ r = .71 ตามล าดบ) และปจจยความพงพอใจในการใชเทคโนโลย ประกอบดวย ความนาเชอถอ และความสะดวก/รวดเรว มความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01(r = .78, r = .89ตามล าดบ)

สรปและอภปรายผล จากการศกษาปจจยทมความสมพนธตอการ

ต ดสน ใจซ อสนค าผ าน โปรแกรมไลน ของผ ใ ชโทรศพทมอถออจฉรยะ ในจงหวดพระนครศรอยธยา โดยไดก าหนดปจจยทมความสมพนธในการศกษา

ครงนคอ การสอสารทางการตลาด และความพงพอใจในการใชผลการศกษาสรปไดวา การสอสารทางก ารต ล าด ป ระก อบ ด วย ก าร โฆ ษ ณ า ก ารประชาสมพ นธ และการส งเส รมการขาย มความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 มความสอดคลองกบการศกษาของวรรตนสทธ, เชาวโรจนแสงและประภาศร พงศธนาพาณช(2555) ซงไดศกษาเรองการสอสารทางการตลาดทมตอพฤตกรรมการตดสนใจเลอกซอรถยนตประหยดพลงงานมาตรฐานสากลของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานครพบวาการสอสารทางการตลาดดานการโฆษณา การขายโดยพนกงานขาย การสงเสรมการขาย การป ระ ช าส ม พ น ธ แ ล ะ ก า ร ต ล าด ท า งต ร ง มความสมพนธตอการตดสนใจเลอกซอทงน หากผประกอบการตางๆ ทเสนอขายสนคาผานโปรแกรมไลนใหความส าคญตอการสอสารทางการตลาด ดาน

การโฆษณา ประชาสมพนธ และการสงเสรมการขาย ย อมสน บ สน น ให ธ รก จด า เน น งาน ได อย า งมประสทธภาพ น ามาซงความไดเปรยบในการแขงขนทางการตลาดในธรกจทขายสนคาผานโปรแกรมไลน

ปจจยความพ งพอใจในการใชเทคโนโลย ประกอบดวย ความนาเชอถอ และความสะดวก/รวดเรว มความสมพนธตอการตดสนใจซอสนคาผานโปรแกรมไลนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 สอดคลองกบการศกษาของธญญพสส เกตประดษฐและอทธกร ข าเดช (2554) ซงไดศกษาปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจซอสนคาทางอนเตอรเนตของผหญงในเขตกรงเทพมหานครซงพบวาผบรโภคมความพงพอใจในการใชเทคโนโลย เนองจากการซอสนคาผานอนเตอรเนตท าใหเกดความสะดวกสบายและรวดเรวมากกวาการซอสนคาจากรานคาทวไปทงน หากผประกอบการตางๆ ทเสนอขายสนคาผานโปรแกรมไลนใหความส าคญตอความสะดวก/รวดเรวในการซอสนคาใหแกผบรโภคได ยอมสนบสนนใหธรกจด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพ น ามาซงความไดเปรยบในการแขงขนทางการตลาดในธรกจทขายสนคาผานโปรแกรมไลน สามารถน าผลจากการวจยไปใชวางแผนเพอก าหนดกลยทธ ในการขายสนคาผานโปรแกรมไลน

กตตกรรมประกาศ การศกษาครงนไดรบการสนบสนนจากคณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ในการด าเนนการวจย โดยให การสนบสนนด านต างๆ จนท าใหการศกษาครงนส าเรจไดดวยด รวมถงไดรบความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถามจากกลมตวอยาง ซงผวจยขอขอบพระคณมา ณ โอกาสน

เอกสารอางอง กลยา วนชยบญชา. (2546). การวเคราะหสถต:

สถตส าหรบการบรหารและวจย. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ฉตยาพร เสมอใจและมทนยาสมม. (2545). พฤตกรรมผบรโภค.กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท.

ธมนวรรณ กญญาหตถ. (2554). ความพงพอใจของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานครทมตอประโยชนของสมารทโฟน (การศกษาเฉพาะบคคลปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, สบคนเมอ 1 พฤศจกายน 2558, จาก http://dspace.bu.ac.th/bitstream/ 123456789/356/1/tamonwan_kanya.pdf.

ธญญธรา อภกลวราศษฐ. (2556). สารพดวธ Online Marketing. กรงเทพฯ: วตตกรป.

ธญญพสส เกตประดษฐ และอทธกร ข าเดช. (2554). วารสารการเงน การลงทน การตลาด และการบรหารธรกจ กรณศกษา ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจซอสนคาทางอนเตอรเนตของผหญงในเขตกรงเทพมหานคร. สบคน 1 พฤศจกายน 2558, จาก http://www.thaie journal. com/?cat=10.

ประกายดาว ด ารงพนธ. (2536). ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการดานสนเชอ:กรณศกษาศนยธรกจสะพานขาวธนาคารกรงไทยจ ากด (มหาชน). วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต. (เศรษฐศาสตรธรกจ). มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

วรรตน สทธ, เชาวโรจนแสงและประภาศรพงศธนาพาณช. (2555). กรณศกษาการสอสารทางการตลาดทมตอพฤตกรรมการตดสนใจเลอกซอรถยนตประหยดพลงงานมาตรฐานสากลของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร: วทยานพนธ/ปรญญานพนธ.มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วชย เหลองธรรมชาต. (2531). ความพงพอใจและการปรบตวตอสภาพแวดลอมใหมของประชากรในหมบานอพยพโครงการเขอนรชชประภา (เชยวหลาน) จงหวดสราษฏรธาน.วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต. สาขาบรหารธรกจ, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศรวรรณ เสรรตน. (2537). การบรหารการโฆษณาและการสงเสรมการตลาด. กรงเทพฯ: โรงพมพพฒนาศกษา.

เสร วงษมณฑา. (2540). ครบเครองเรองการสอสารการตลาด. กรงเทพมหานคร: บรษทวสทธพฒนาจ ากด.

หนงสอพมพเดลนวส, “ไลน” เผยผใชงานทวโลกทะล 560 ลานคนพรอมเปดบรการใหม (ออนไลน): http://www.dailynews.co.th/it/273115 (1 พฤศจกายน 2558)

Schiffman, Leon G. and Leslie Lazar Kanuk. (1994). Consumer Behavior. 5th ed. Englewood Cliffs, N.J. Prentice-Hall.

ความสมพนธระหวางการมงลกคาเปนศนยกลาง และคณภาพการบรการกบการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตร ผานระบบออนไลนของกลมวยรนในจงหวด

พระนครศรอยธยา Relationship between Centric and Service Quality to Online Booking

Service Movie Ticket of Teenage in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province.

กาญจนาวด ส าลเทศ1*, สรพล สงฆโสพล2 และ วสธดา นรตมนต3

Kanchanawedee Samleetes1*, Suraphon Sungkasophon2 and Wasutida Nurittamont3

1,2,3 คณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม 1,2,3 Faculty of Business Administration and Information Technology , Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi *Corresponding author E-mail: samleetes @gmail.com

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพออธบายความสมพนธระหวางการมงลกคาเปนศนยกลาง และคณภาพการบรการกบการ

เลอกใชบรการจองตวภาพยนตร ผานระบบออนไลนของกลมวยรนในจงหวดพระนครศรอยธยา โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอใน

การเกบรวบรวมขอมล กลมตวอยางคอ กลมวยรนในจงหวดพระนครศรอยธยา ทใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลนจ านวน

400 ตวอยาง การสมตวอยางแบบไมอาศยความนาจะเปน(Non-Probability Sampling) โดยใชวธการเลอกตวอยางแบบเจาะจง

(Purposive Sampling) และวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา และสถตวเคราะห ผลการศกษาพบวา การมงลกคาเปนศนยกลาง

และคณภาพการใหบรการมความสมพนธกบการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน ผลการศกษาทไดสามารถน าไปใช

เปนแนวทางในการพฒนาบรการจองตวหนงผานระบบออนไลนและสรางความไดเปรยบในการแขงขนใหแกผประกอบการ

ค าส าคญ: การมงลกคาเปนศนยกลาง คณภาพการใหบรการ การเลอกใชบรการ

Abstract

The purpose of this study aimed to describe the relationship between customer centric, service quality

and online booking service a movie ticket. The questionnaire as a tool to collected information, non-probability

sampling and purposive sampling. The 400 Teenages in Phra Nakhon Sri Ayutthaya province are sample and

analyzed by Pearson Correlation Coefficient. The result found that customer centric and service quality have

related on online booking service a movie ticket. The outcome of study should be guideline to online booking a

movie ticket development and establish competitive advantage in business.

Key word: Customer Centric, Service Quality, Online Service

บทน า ธรกจโรงภาพยนตรในปจจบนมการพฒนา และเตบโตอยางตอเนอง มการพฒนาโรงภาพยนตรใหเปนระบบมลตเพลกซ รวมถงมบรเวณพนททใหบรการรานคาตางๆ นอกเหนอจากโรงภาพยนตรทบ ร ก า ร เพ อ ให ค วาม บ น เท ง แล ะผ อน ค ล ายความเครยดจากปญหาในชวตประจ าวน สงผลใหธรกจโรงภาพยนตรยงเปนธรกจทสามารถขยายตวได แมจะตองเผชญกบปจจยลบตางๆ ทงดานเศรษฐกจและการเมองอยางในปจจบน โดยผประกอบการในตลาดตางมการขยายสาขากนอยางตอเนอง เพอรองรบความตองการของผบรโภคท เพมมากขน อยางไรกตามการขยายตวทเพมขนนน สงผลใหการแขงขนในธรกจโรงภาพยนตรทวความรนแรงมากขนตามไปดวย จนผประกอบการแตละรายโดยเฉพาะผประกอบการรายใหญในตลาดตางเรงปรบปรงและพฒ นาการ ให บ ร การท ท นสม ย เพ อส ามารถตอบสนองความตองการของผบร โภคท ม การปรบเปลยนพฤตกรรมอยตลอดเวลาไดอยางตรงจด นอกจากนน ยงไดน ากลยทธทางการตลาดตางๆมาใช เพอขยายหรอรกษาสวนแบงตลาดของตนเองไว และเปนการเพมศกยภาพในการแขงขนใหเหนอคแขง อาทเชน การอ านวยความสะดวกแกผบรโภคในการซอและจองตวชมภาพยนตรผานระบบอนเตอรเนต (วทยา ตนตธรรมผาต ,2551) สงคมในยคปจจบนก าลงพฒนาเขาสมตใหม อนเตอรเนตนบเปนหนงในเทคโนโลยน าสมยทมผลตอการด ารงชวตของสงคมมนษย การเตบโตของปรมาณผใชอนเตอรเนตทเพ มขนท าให ธรกจการซอขายสนคาผานระบบออนไลนขยายตว เปนโอกาสใหผประกอบการใชอนเตอรเนตเปนสอกลางในการซอขายสนคา(วนรกษ มงมณนาคน.2550)

อน เทอร เน ตจ งกลาย เปนศนยกลางแห งทรพยากรทผ ใชสามารถเขาถงไดทนท ซ งหากสามารถน าประโยชนทไดรบจากการใชอนเทอรเนต

มาท าการแกไขปรบปรง จะท าใหไดรบประโยชนในการด าเนนงานจองตวภาพยนตรไดอยางมากมาย เกดความสะดวกรวดเรวในการจองตวภาพยนตรแกผบรโภค ลดตนทนในการด าเนนการใหกบผใชบรการโรงภาพยนตรไดเปนอยางมาก ปจจบนอนเทอรเนตรองรบการประยกตใชงานหลากหลายรปแบบ ตงแตการรบสงขาวสารระหวางกนการพดคยกน การเรยกขอม ล และข าวสารท เกบ จาก เวบ ไซต ต าง ๆ พฤตกรรมการเปดรบขอมล ขาวสาร และปจจยบางประการทมผลตอการยอมรบสอคอมพวเตอรระบบอนเทอรเนต ความทนสมยของบคคล คณลกษณะของอนเทอรเนต คอปจจยทมอทธพลตอการยอมรบการใชอนเทอรเนต นอกจากนรายไดตอเดอน และความเปนเจาของเครองคอมพวเตอรมความสมพนธกบความตองการใชในอนาคต กลาวคอ อนเทอรเนตเปนชองทางในการเผยแพรขอมลขาวสารและขอมลตาง ๆ ทท าใหสามารถเขาถงกลมเปาหมายในวงกวาง และมคาใชจายต า(ณฐมณฑน เวชะพสฐ.2551)

ทงนธรกจตางมงเนนทลกคาเปนศนยกลาง คอการยดเอาลกคาเปนศนยกลางและแนวทางในการขบเคลอนองคกร เพอตอบสนองตอความตองการของลกคาเหลานน โดยมงเนนไปทการสราง “ความพงพอใจ” ใหเกดขนแกลกคา ซงความพงพอใจทวานมองคประกอบอยหลายอยาง เชน ลกคาตองการสนคาคณภาพทมคณภาพด ราคายอมเยาว สงมอบตรงเวลา เปนตน องคกรจงตองเขาใจถงความตองการทแทจรงของลกคาใหชดเจนมากทสด จงจะส าม ารถส ร า งค วาม พ งพ อ ใจ ให แ ก ล ก ค า ได(Customer Focus การมงเนนทลกคา เปนความอยรอดอยางยงยนของทกๆ องคกรความรการตลาด. ออนไลน)

และทส าคญการบรการลกคาอยางมคณภาพ (Service Quality) มใชเปนการสงมอบบรการทดทสดใหลกคา แตเปนการสงมอบบรการตามความตองการของลกคาเปาหมาย เพอใหลกคาเปาหมายทไดรบบรการไปแลวเกดความพงพอใจ ดงนน การ

บรการลกคาอยางมคณภาพ เราตองหาสมดล ระหวางความตองการของลกคาเปาหมาย กบการลงทนใหเจอ ซงการบรการอยางมคณภาพ จะตองพจารณาหลาย ๆ มมประกอบกนใหไดสมดล ดงน การบรการอยางมคณภาพ คอ การสงมอบบรการ ตามความตองการของลกคาเปาหมาย และธรกจอยรอด (พสทธ พพฒนโภคากล. ออนไลน)

จากความส าคญทกลาวขางตน ผศกษาจงมความสนใจทจะศกษาถงความสมพนธระหวางการมงลกคาเปนศนยกลางและคณภาพการบรการ กบการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน

ของกลมวยรนในจงหวดพระนครศรอยธยา เพอจะไดน าผลงานการศกษาไปเปนขอมลในการปรบปรงและวางแผนพฒนาการใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลนตอไป

การศกษาวจยครงนเปนการศกษาเพอทดสอบ

ความสมพนธการมงเนนลกคาเปนศนยกลาง และ

คณภาพการใหบรการกบการเลอกใชบรการจองตว

ภาพยนตรผานระบบออนไลน ซงสามารถน าเสนอ

กรอบแนวคดในการศกษา ไดดงน

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาเกยวกบการมงลกคา คณภาพการใหบรการ และการเลอกใชบรการจองต วภาพยนตรผานระบบออนไลน ของกลมวยรนในจงหวดพระนครศรอยธยา 2. เพอศกษาการมงลกคามความสมพนธตอการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน ของกลมวยรนในจงหวดพระนครศรอยธยา 3. เพ อ ศ ก ษ า ค ณ ภ า พ ก า ร บ ร ก า ร มความสมพนธตอการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผ านระบบออนไลน ของกล มวยรน ในจ งหวดพระนครศรอยธยา

ทบทวนวรรณกรรม ส าหรบงานการศกษาครงนผวจยม งศกษาความสมพนธระหวางการมงลกคาเปนศนยกลาง และคณภาพการบรการกบการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตร ผานระบบออนไลนของกลมวยรนในจงหวดพระนครศรอยธยา ซงผวจยไดท าการศกษา คนควา หาขอมล จากแหลงขอมลตางๆ เชน รายงานการวจย เอกสาร โดยจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ และเอกสารงานวจยตางๆนนสามารถสรปได ดงน

การมงลกคา (Customer Centric) เอกชย คมทอง (2551) กลาววา การมงลกคา คอ การยอมรบวาลกคาคอผทมความส าคญตอธรกจ

การมงลกคาเปนศนยกลาง - ความตองการของผบรโภค - ตนทนของผบรโภค - ความสะดวกในการซอ - การสอสาร

คณภาพการใหบรการ - ความเชอถอได - การตอบสนองความตองการ - ความปลอดภย - บรการหลากหลาย

การเลอกใชบรการ จองตวภาพยนตร ผานระบบออนไลน

เปนอนดบแรก และเปนแนวทางในการด าเนนธรกจนนลกคาจะเปนศนยกลางธรกจ การใหความส าคญแกลกคาดงกลาวผผลตหรอผใหบรการตองตระหนกอยเสมอวาผบรโภคหรอผใชบรการคอพระราชา โดยมเปาหมายหลกของธรกจคอการเพมผลก าไรใหแกธรกจในระยะยาว พยายามผลตสนคาหรอจดใหมการบรการใหไดในปรมาณทมากทสด

การท าธรกจท เนนทตวลกคาเปนศนยกลาง

Customer Centric ค อ ก า ร ร จ ก แ ล ะ เข า ใ จ

ความรสกของลกคามากกวาการเนนทจะเสนอขาย

แตสนคาและบรการ สมยนมการปรบเปลยนแนว

ทางการท าธรกจ โดยโฟกสทความตองการของลกคา

เพราะลกคามโอกาสในการการเลอกสนคาและ

บรการมากขน หากเราท าธรกจทไมค านงถงความ

ตองการของลกคา โอกาสทเราจะชนะใจและไดเคา

มาเปนลกคากคงจะยาก ดงนน Customer Centric

จงเปนการท าธรกจททกคนในองคการตองท าความ

เขาใจ เหนความส าคญ และการมสวนรวม โดย

จดประสงคคอ มงทจะชนะใจลกคา และมเปาหมาย

ในการท าเพอการรกษาลกคาใหอยกบเรานานๆ

Customer Lifetime Value ใหเกด Loyalty และ

เพอใหธรกจเตบโตแบบยงยน (ชนะใจลกคาดวย

customer centric.ออนไลน)

คณภาพการบรการ (Service Quality) วรชยา ศรวฒน (2547) ใหความหมายของ

คณภาพบรการ หมายถง ความรความเชยวชาญของ

การใหบรการ ความถกตองแมนย าของการใหบรการ

ไดรบความนาเชอถอและไววางใจจากผใหบรการ

ใหบรการตรงตอเวลา ใหบรการทรวดเรว ระบบการ

ใหบรการครบถวนสมบรณและทนสมยในการบรการ

นายกา เดดขนทศ (2549) ไดใหความหมายของ คณภาพการใหบรการวา หมายถงความสมพนธ

ระหวางความคาดหวงตอบรการของลกคากบการรบรบรการทไดรบ ซงอาจเปนการไดรบบรการตามทคาดหวงหรอสงกวาหรอต ากวาทคาดหวงกได

พมล เมฆสวสด (2550) ใหความหมายของ

คณภาพบรการ หมายถง การสงมอบบรการทด

เหมาะสมทงเวลา สถานท รปแบบ ลกษณะทาง

จตวทยาโดยใชแรงงานมนษยเพอสนองตอบความ

ตองการ และความคาดหวงของผใชบรการ ท าให

ผใชบรการเกดความพงพอใจสงสดจากการใชบรการ

มความประทบใจดานบวก และอยากกลบมาใช

บรการอก รวมทงอยากบอกตอไปถงผอนในทางทด

ซงสงผลกระทบดานบวกตอภาพลกษณของบรการท

ดดวย

ว ร ะ พ งษ เฉ ล ม จ ร ะ ร ต น (2551) ได ให

ความหมายของคณภาพการบรการไววาหมายถง

ความสอดคลองกบความตองการผรบบรการ ระดบ

ความสามารถของบรการในการบ าบดความตองการ

ของผ รบบรหาร และระดบความพงพอใจของ

ผรบบรการหลงจากไดรบบรการแลว

พ ส ท ธ พ พ ฒ น โภ ค า ก ล (2552) ไ ด ให

ความหมายของคณภาพบรการ คอ การด าเนน

ใหบรการเพอสนองความตองการของลกคา (หรอเกด

ความคาดหวงของลกคาในการด าเนนการของ

คณภาพการบรการนนตองด าเนนการในพนทท

ส าคญทสดขององคกรซ งกคอพนททลกคาหรอ

ผรบบรการขององคการ เปนผบอกวาดหรอไมด ควร

ใชบรการตอหรอไม

วฑรย สมะโชคด (2554) กลาวถงการบรการท

มคณภาพวาการบรการทมคณภาพมกมองคประกอบ

หลกอนไดแก ผใหบรการ สถานทใหบรการ และสง

อ านวยความสะดวก

โดย ในการศ กษ าคร งน ผ ว จ ย ได ก าหน ด

องคประกอบของคณภาพการใหบรการ คอ ความ

เชอถอได(Reliability) การตอบสนองความตองการ

ขอ งล ก ค า (Responsiveness) ค ว าม ป ล อ ด ภ ย

(security) แ ล ะบ ร ก ารท ห ล าก ห ล าย (Various

services)โดยทง 4 องคประกอบมความสมพนธตอ

การเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบ

ออนไลน

การเลอกใชบรการ

ไพรพนา ศรเสน (2544) กลาววา การเลอกใช

บรการ คอ กจกรรมหรอกระบวนการในการ

ด าเนนการอยางใดอยางหนงของบคคลหรอองคกร

เพอตอบสนองความตองการใหไดรบความสข และ

ความสะดวกสบายหรอเกดความพงพอใจจากผลของ

การกระท านน โดยมลกษณะเฉพาะของตวเอง ไม

สามารถจบตองได ไมสามารถครอบครองเปน

เจาของในรปธรรมและไมจ าเปนตองรวมอยกบสนคา

หรอผลตภณฑอนๆทงยงเกดจากความเอออาทร

มน าใจ ไมตร เปยมดวยความปรารถนาด ชวยเหลอ

เกอกลใหความสะดวกรวดเรว ใหความเปนธรรมและ

ความเสมอภาค ขณะท พงษเทพ สนตพนธ (2546) ไดกลาววา หลกของการใหบรการนนตองสามารถ

ตอบสนองความตองการของบคคลสวนใหญ ได แต

ขณะเดยวกนกตองด าเนนการไปโดยอยางตอเนอง

สม า เสมอ เท า เท ยมก นท กคน ท งย งให ค วาม

สะดวกสบายไมสนเปลองทรพยากร และไมสราง

ความยงยากใหแกผใชบรการมากจนเกนไป โดยการ

ใหบรการทมประสทธภาพและเปนประโยชนตอ

ผรบบรการมากทสด คอ การใหบรการทไมค านงถง

ตวบคคลหรอเปนการใหบรการทปราศจากอารมณ

ดงนน ผใหบรการโรงภาพยนตรจงตองแสวงหาปจจย

ตางๆมาใชในการด าเนนธรกจโรงภาพยนตรให

ผบรโภคตดสนใจเลอกใชบรการจองตวภาพยนตร

ผานระบบออนไลน เพอน าไปสความได เปรยบ

ทางการแขงขนแกธรกจ โรง

ภาพยนตร ส าหรบการศกษาครงนผวจยมงศกษาการ

เลอกใชบรการ ซงจะเปนประโยชนตอการจองตว

ภาพยนตรผานระบบออนไลน

วธด าเนนการวจย การศกษาความสมพนธระหวางการมงลกคา

เปนศนยกลาง และคณภาพการบรการกบการ

เลอกใชบรการจองตวภาพยนตร ผานระบบออนไลน

ของกลมวยรนในจงหวดพระนครศรอยธยา ในครงน

เปนการวจยด วยวธ เช งปรมาณ (Quantitative

Research) ประชากรทใชศกษาในครงน คอ กลม

ประชากรทอาศยอยในจงหวดพระนครศรอยธยา

ชวงอายระหวาง 15-25ป มจ านวนประชากร ทงสน

116 ,512 คน(จากระบบสถตทางการทะเบยน .

ออนไลน) การก าหนดกลมตวอยางโดยการเปดตาราง

ของ Yamane (ประกายรตน สวรรณและอมรวทย

วเศษสงวน, 2555 :431) ทระดบความเชอมน 95%

ไดขนาดกลมตวอยางจ านวน 400 ตวอยาง โดยใช

ก ารส ม แบ บ ไม อ าศ ย ค วาม น าจะ เป น (Non-

Probability Sampling) โดยใชวธการเลอกตวอยาง

แบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยไดแนบ

แบบสอบถามแจกใหกบกลมตวอยางคอวยรนใน

จงหวดพระนครศรอยธยา ซงมระยะเวลาในการเกบ

ขอมลตงแตเดอนกนยายน ถง เดอนพฤศจกายน

2558 ซ งกอนท จะน าแบบสอบถามไปใชนน ได

ด า เน นการทดลองใชแบบสอบถาม (Tryout)

จ านวน 30 ชด และน าขอมลทไดมาทดสอบดวยวธ

ทางสถต โดยพจารณาคาสมประสทธของครอนบ

รชอลฟา (Cronbach’s alpha) ดวยคาสมประสทธ

แอลฟา เพอหาคาความเชอมน (Reliability) ซง

พบวามคาท ไดอยระหวาง 0.72-0.93ซงมากกวา

เกณฑพจารณา 0.7 (กลยา วานชยบญชา , 2549)

ดงนนจงสรปไดวาแบบสอบถามมความนาเชอถอ

และสามารถน าไปเกบขอมลส าหรบการศกษา

ในการเกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามนน

เมอผตอบแบบสอบถามด าเนนการตอบขอมล

เรยบรอยแลว ขอมลทงหมดจะถกผวจยเกบรวบรวม

ขอมลไวส าหรบสถตทใชในการศกษาประกอบดวย

สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงใชใน

การบรรยายประกอบดวย คาความถ คารอยละ

คาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(Standard Deviation) แ ล ะ ค า ส ม ป ร ะ ส ท ธ

สหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation

Coefficient)

สรปผลการวจย

ส าหรบผลการศกษาการม งเนนลกคาเปน

ศนยกลาง และคณภาพการใหบรการกบการเลอกใช

บรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน จาก

กลมตวอยางจ านวน 400 คน พบวากลมตวอยางท

ตอบแบบสอบถาม สวนใหญเปนเพศหญง คดเปน

รอยละ 61.84 มอายอยในชวง 21-25ป คดเปนรอย

ละ 49.80 มการศกษาปรญญาตร คดเปนรอยละ

48.02 สถานภาพโสด คดเปนรอยละ 74.01 และม

รายไดอยระหวาง 12,501-15,000 บาท คดเปน

รอยละ 25.82

ตารางท 1 แสดงผลรวมระดบความคดเหนเกยวกบการมงลกคาเปนศนยกลางของผใชบรการจองตวภาพยนตรผาน

ระบบออนไลน

การมงลกคาเปนศนยกลาง x S.D.

1. ความตองการของผบรโภค 4.30 0.48 มากทสด

2. ตนทนของผบรโภค 4.38 0.51 มากทสด

3. ความสะดวกในการซอ 4.33 0.48 มากทสด

4. การสอสาร 4.41 0.46 มากทสด

รวม 4.36 0.48 มากทสด

จากตารางท 1แสดงผลรวมระดบความคดเหนเกยวกบความตองการของผบรโภค ตนทนของผบรโภค ความสะดวกในการซอ และการสอสารของผใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน เมอพจารณาพบวาทกตวแปรมความคดเปนอยในระดบมากทสดโดยเรยงล าดบจากมากไปหานอยไดดงน

การสอสารมคาเฉลย 4.41 รองลงมาคอตนทนของผบรโภคมคาเฉลย 4.38 สวนความสะดวกในการซอมคาเฉลย 4.33 และความตองการของผบรโภคมคาเฉลย 4.30 ตามล าดบ

ตารางท 2 แสดงผลรวมระดบความคดเหนเกยวกบความเชอถอไดการตอบสนองความตองการของผบรโภคความปลอดภย และบรการทหลากหลายของผใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน

คณภาพการใหบรการ x S.D.

1. ความเชอถอได 4.34 0.46 มากทสด 2. การตอบสนองความตองการของผบรโภค 4.40 0.48 มากทสด 3. ความปลอดภย 4.25 0.52 มากทสด 4. บรการทหลากหลาย 4.41 0.48 มากทสด

รวม 4.35 0.48 มากทสด จากตารางท 2 แสดงผลรวมระดบความคดเหนเกยวกบความเชอถอได การตอบสนองความตองการขอ งผ บ ร โภ ค ค ว าม ป ล อด ภ ย แล ะบ ร ก ารทหลากหลายของผใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน เมอพจารณาพบวาทกตวแปรมความคดเปนอย ในระดบมากทสด โดยสามารถ

เรยงล าดบจากมากไปหานอยไดดงน บรการทหลากหลาย มคาเฉลย 4.41 รองลงมาคอ การตอบสนองความตองการของผบรโภคมคาเฉลย 4.40 สวนความเชอถอได มค าเฉลย 4.34 และความปลอดภยมคาเฉลย 4.25 ตามล าดบ

ตารางท 3 แสดงผลรวมระดบความคดเหนเกยวกบมราคาทถกกวาการซอหนาโรงภาพยนตร มความรวดเรวกวาการซอหนาโรงภาพยนตรมความนาเชอถอ มคณภาพ และมสทธพเศษใหแกผใชบรการของผใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน

การเลอกใชบรการ x S.D.

1. มราคาทถกกวาการซอหนาโรงภาพยนตร 4.35 0.59 มากทสด 2. มความรวดเรวกวาการซอหนาโรงภาพยนตร 4.34 0.55 มากทสด 3. มความนาเชอถอ 4.34 0.67 มากทสด 4. มคณภาพ 4.34 0.66 มากทสด 5. มสทธพเศษใหแกผใชบรการ 4.44 0.66 มากทสด

รวม 4.36 0.63 มากทสด

จากตารางท 3 แสดงผลรวมระดบความคดเหนเกยวกบมราคาทถกกวาการซอหนาโรงภาพยนตร มความรวดเรวกวาการซอหนาโรงภาพยนตร มความน า เชอถ อ ม คณ ภาพ และม ส ท ธพ เศษ ให แกผใชบรการของผใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน เมอพจารณาพบวาทกตวแปรมความคดเปนอย ในระดบมากทสด โดยสามารถ

เรยงล าดบจากมากไปหานอยไดดงน มสทธพเศษใหแกผ ใชบรการ มคาเฉลย 4.44 รองลงมาคอ มราคาทถกกวาการซอหนาโรงภาพยนตรมคาเฉลย 4.35 รองลงมาคอ มความรวดเรวกวาการซอหนา โรงภาพยนตร มคาเฉลย 4.34 สวนมความนาเชอถอ มค า เฉล ย 4.34 และมคณ ภาพมค า เฉล ย 4.34 ตามล าดบ

ตารางท 4 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธการมงลกคาเปนศนยกลาง และคณภาพการใหบรการกบการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน

ตวแปร

ความตองการ

ของผบรโภค

ตนทนของผบรโภค

ความสะดวกในการซอ

การสอสาร ความเชอถอได

การตอบ สนองความ

ตองการ

ความปลอดภย

บรการทหลากหลาย

การเลอกใชบรการ

ความตองการของผบรโภค

1 0.369** 0.514** 0.373** 0.370** 0.317** 0.426** 0.242** 0.475**

ตนทนของผบรโภค 1 0.397** 0.286** 0.319** 0.367** 0.212** 0.375** 0.342** ความสะดวกในการซอ 1 0.428** 0.407** 0.350** 0.409** 0.298** 0.382** การสอสาร 1 0.339** 0.312** 0.309** 0.394** 0.388** ความเชอถอได 1 0.371** 0.418** 0.304** 0.443** การตอบสนองความตองการ 1 0.339** 0.327** 0.343** ความปลอดภย 1 0.158** 0.454** บรการทหลากหลาย 1 0.338** การเลอกใชบรการ 1 **นยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

ตารางท 4 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธของการม งล กค า เปนศนยกลาง คณ ภาพการใหบรการและการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลนโดยการใชวธการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient) พบวา การมงลกคาเปนศนยกลาง ประกอบไปดวย ความตองการของผบรโภค ตนทนของผบรโภค ความสะดวกในการซอ และการสอสาร มความสมพนธกบการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.01 (r = 0.475, r = 0.342, r = 0.382, r = 0.388 ตามล าดบ ) สวนคณภาพการให บรการประกอบด วย ความ เชอถอ ได การตอบสนองความตองการของผบรโภค ความปลอดภย และบรการทหลากหลาย มความสมพนธกบการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.01 (r = 0.443, r = 0.343, r = 0.454, r = 0.338 ตามล าดบ)

การอภปรายผล จากการศกษาพบวา ปจจยการมงลกคาเปนศนยกลาง ประกอบดวย ความตองการของผบรโภค ตนทนของผบรโภค ความสะดวกในการซอ และ

การสอสาร มความสมพนธตอการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน อยางมระดบนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01สอดคลองกบแนวคดวจยของ ศรนวล พลบเจรญสข(2553)ไดศกษาเรองปจจยทมผลตอการตดสนใจซอสนคารานวสดกอสราง ซงพบวา ปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจซอสนคาวสดกอสรางทมองคประกอบผานเกณฑการพจารณา พบวา ปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจซอสนคาวสดกอสรางในอ าเภอเมอง จงหวดนครสวรรคสงทสด ไดแก กลยทธดานความสะดวกในการซอ รองลงมา กลยทธด านความตองการของผบรโภค กลยทธดานตนทนของผบรโภค และกลยทธดานการสอสาร ตามล าดบ ผลการวจยปรากฏเชนนอาจเปนเพราะวา ความสะดวกในการซอ เปนการค านงถงความสะดวกสบายของลกคาเปนส าคญทงน หากธรกจโรงภาพยนตรทใหบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน มการมงลกคาเปนศนยกลาง ควรใหความส าคญตอการตอบสนองความตองการของผบรโภค ค านงถงตนทนของผบรโภค สรางความสะดวกในการซอ และมการตดตอสอสารกบผบรโภคอยางตอเนอง ยอมน ามาซงการใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน

ส าหรบคณภาพการใหบรการ ประกอบดวย ความเชอถอได การตอบสนองความตองการของผบรโภค ความปลอดภย และบรการทหลากหลาย มความสมพนธตอการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน อยางมระดบนยส าคญทางสถตทร ะ ด บ 0.01 ส อ ด ค ล อ งก บ แ น วค ด ว จ ย ข อ ง พาฝน ใจแสน(2553)จากการศกษาเรอง คณภาพการใหบรการระบบเบด เสรจ ณ จด เดยวของส านกงานพาณชยจงหวด จากผลการวจยพบวา ระดบความคดเหนตอคณภาพการใหบรการโดยรวมอย ในระดบสงทสด ซงสามารถอธบายไดวาการใหบรการของส านกงานพาณชยจงหวดอทยธาน สามารถตอบสนองความตองการของผมาใชบรการไดเปนอยางดทกดาน ไดแก ความรความช านาญ การเขาถงบรการ การบรการท เปนรปธรรม ความปลอดภย การตอบสนอง ความเตมใจ ความพรอมในการใหบรการ ความนาเชอถอ และการบรการทหลากหลาย ทงนหากธรกจโรงภาพยนตรทใหบรการจองต วภาพยนตรผานระบบออนไลน ยดหลกคณภาพการใหบรการ โดยใหความส าคญกบการสรางความนาเชอถอ มการตอบสนองความตองการของผบรโภค ค านงถงความปลอดภย รวมถงการมบรการทหลากหลาย ยอมน ามาซงการใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน

ขอเสนอแนะ การวจยครงนผศกษาไดศกษาความสมพนธของการม งล กค า เปนศนยกลาง คณ ภาพการใหบรการ ทมตอการเลอกใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน ซงสามารถน าเสนอไดดงน

ขอเสนอแนะการน าผลการวจยไปใช

1. บรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลนควรใหความส าคญตอการมงลกคาเปนศนยกลาง มการตอบสนองความตองการของผบรโภค โดยการทผบรโภคสามารถเลอกทนงส าหรบชมภาพยนตรตาม

ความตองการผานระบบออนไลน ทศนยภาพภายใน โรงภาพยนตรมความหรหรา ทนสมย มการค านงถงตนทนของผบรโภคเพอใหผบรโภคไดรบรราคาอยางชดเจน รวมถงชวยลดคาใชจายในการเดนทาง สรางความสะดวกในการซอซ งขนตอนในการซอต วภาพยนตรผานระบบออนไลนไมมความซบซอน และมการตดต อส อสารกบผบ ร โภคอย างตอ เน อ ง ผบรโภคสามารถตดตอสอบถามขอมลผาน Social Network ไดตลอดเวลา ยอมน ามาซงการใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน 2. บรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลนควรใหความส าคญตอคณภาพการใหบรการ โดยใหความส าคญกบการสรางความนาเชอถอ ใหแกผบรโภค โดยการทผบรโภคไดรบขอมลและบรการทถกตองทกครงทใชบรการซอตวภาพยนตรผานระบบออนไลน มการตอบสนองความตองการของผบรโภค โดยการทผบรโภคสามารถจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลนไดตลอด 24 ชวโมง และยงตองค านงถงความปลอดภย โดยการใชระบบ QR Code เพอเปนหลกฐานในการยนยนการใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน รวมถงการมบรการทหลากหลาย โดยทผบรโภคสามารถช าระคาบรการผาน Counter Service หรอ บตรเครดตไดตามความตองการ ยอมน ามาซงการใชบรการจองตวภาพยนตรผานระบบออนไลน

กตตกรรมประกาศ การศกษาคร งน ได รบการสนบสน นจาก สาขาวชาการตลาด และคณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ในการด าเนนการวจย โดยใหการสนบสนนดานตางๆ จนท าใหการศกษาครงนส าเรจไดดวยด รวมถงไดรบความอนเคราะหในการตอบแ บ บ ส อ บ ถ าม จ าก ก ล ม ต ว อ ย า ง ซ ง ผ ว จ ยขอขอบพระคณมา ณ โอกาสน

เอกสารอางอง. กลยา วานชยบญชา.(2549). การใช SPSS for

Windows ในการวเคราะหขอมล. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: ภาควชาสถต. คณะพาณชยศาสตรและการบญช. จฬาลงกรมหาวทยาลย.

ชนะใจลกคาดวย customer centric. (2558). สบคนเมอวนท 3 ธนวาคม 2558, จากwww.digitalmilketing.com.

ณฐมณฑนเวชาพสฐ. (2551). พฤตกรรม การเปดรบขอมล.รายงานการวจย เศรษฐศาสตรบณฑต. มหาวทยาลยเชยงใหม.

นายกา เดดขนทด. LibQUAL+TM เครองมอประเมนคณภาพบรการหองสมดยคใหม. อนฟอรเมชน. 13(2),70-84. กรกฏาคม - ธนวาคม, 2549.

ประกายรตน สวรรณ, และอมรวทย วเศษสงวน. (2555). การวจยและวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม SPSSเวอรชน 20. กรงเทพฯ : ส านกพมพบรษท วพรนท (1991) จ ากด.

พงษเทพ สนตพนธ. (2546). ความพงพอใจของลกคาจากการใชบรการสนเชอเพอซอบานพรอมทดนของธนาคารอาคารสงเคราะหในเขตกรงเทพมหานคร.มหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช. นนทบร.

พาฝน ใจแสน. (2553). คณภาพการใหบรการระบบเบดเสรจ ณ จดเดยว ของส านกงานพาณชยจงหวดอทยธาน. วารสารมหาวทยาลยราชภฏธนบร.

พมล เมฆสวสด. (2550). อตสาหกรรมการทองเทยว. กรงเทพฯ : หางหนสวน จ ากดสามลดา.

พสทธ พพฒนโภคากลม. (2552). ความพงพอใจของลกคาตอการใชบรการของโรงแรมอบลแกรนด จงหวดอบลราชธาน. มหาสารคาม: การศกษาคนควาดวยตนเอง. มหาวทยาลยมหาสารคาม.

พสทธ พพฒนโภคากล. การบรการอยางมคณภาพ (Service Quality). สบคนเมอวนท 3 ธนวาคม 2558, จาก http://www.impressionconsult.

com/web/index.php/articles/161-service quality.html.

ไพรพนา ศรเสน. (2544). ความคาดหวงของผรบบรการตอคณภาพการบรการในงานผปวยนอกโรงพยาบาล คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล. สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. กรงเทพฯ.

ระบบสถตทางการทะเบยน. จ านวนประชากรแยกรายอาย จงหวดพระนครศรอยธยา. สบคนเมอวนท 20 ธนวาคม 2558, จาก http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php.

วรชยา ศรวฒน. (2547). การประเมนประสทธภาพการใหบรการของงานบรการการศกษาคณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง. วารสารวจย. 7(2), 149.

วทยา ตนตธรรมชาต. (2551). ววฒนาการธรกจโรงภาพยนตร. รายงานการวจย. เศรษฐศาสตรบณฑต. มหาวทยาลยเชยงใหม.

วระพงษ เฉลมจระรตน. (2551). การวางแผนและพฒนาตลาดการทองเทยว. จ านวน 2,000 เลม. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: ส านกพมพหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศรนวล พลบเจรญสข. (2553). กลยทธทางการตลาดในมมมองของผบรโภคทมผลตอการตดสนใจซอสนคาวสดกอสรางในอ าเภอเมอง จงหวดนครสวรรค. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต. มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.

เอกชย คมทอง. (2551). ปจจยทมอทธพลตอการซอของตลาดนด มหาวทยาลยหวเฉยว เฉลมพระเกยรต. มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต.

Customer Focus การมงเนนทลกคา เปนความอยรอดอยางยงยนของทกๆ องคกรความรการตลาด. สบคนเมอวนท 3 ธนวาคม 2558, จาก http://thaimarketing.in.th/2015/ 02/09/customer-focus/.

ระบบการบรหารจดการทเหมาะสมของสถาบนการเงนชมชนบานหลวง ต าบลโหลงขอดอ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม

The Suitable Management for Ban Luang Community Microfinance Institute Lang khot Distric, Chiangmai Province

เสรฐสดา ปรชานนท1*, จ าเรยน ชยยงค2, สวสด หากน3, ผจงวาด ปาลกะวงศ ณ อยธยา4,

อญชรนทร เลศประกอบกจ5 และ นพพล ฟแสง6 Setasuda Prechanont1*, Jamrian Chaiyong2, Sawad Hakin3, Pajongwad Palakawong Na Ayudhya4

Ancharin Lertprakopkij5 and Noppon Foosang6

1,3,4,5,6 คณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา เชยงใหม 1,3,4,5,6 Faculty of Business Administration and Liberal Art Rajamakala University of Teachnology Lanna 2 สถาบนการเงนชมชนบานหลวง ต าบลโหลงขอด อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม 2 Ban Luang Community Microfinance Institute Lang khot Distric, Chiangmai Province *Corresponding author E-mail: setasuda@hotmail.com

บทคดยอ งานวจยนมวตถประสงค เพอศกษาการบรหารจดการของสถาบนการเงนชมชนบานหลวง และเพอพฒนาระบบการบรหาร

จดการทเหมาะสมส าหรบสถาบนการเงนชมชนบานหลวง โดยกระบวนการเกบรวบรวมขอมลใชการสมภาษณเชงลก และแจก

แบบสอบถาม เครองมอวจยทใชในการรวบรวมขอมล ไดแกแบบสอบถาม และ แบบสมภาษณ วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเชง

พรรณนา ในการวเคราะหสภาพแวดลอมของธรกจ(SWOT) และศกษาระบบการควบคมภายใน การจดการ การเงน และบญช พบวา

จดแขงทส าคญของสถาบนการเงนชมชนบานหลวงคอ แหลงทตงอยในภายในหมบานซงสะดวกตอการตดตอและท าธรกรรม สวน

จดออนทส าคญคอยงไมมระบบการควบคมภายในทเหมาะสม นอกจากนนระเบยบของสถาบนการเงนยงไมสอดคลองกบการปฏบตงาน

จรง จงไดมการปรบปรงระเบยบสถาบนการเงนใหเหมาะสมกบบรบทชมชนและสอดคลองกบการปฏบตงานจรง ไดมการพฒนาระบบ

การควบคมภายใน ระบบบญช และการเงน มการออกแบบเอกสาร ประกอบการบนทกรายการบญชตาง นอกจากนนทางสถาบน

การเงนไดมการน าโปรแกรมส าหรบสถาบนการเงนและกองทนหมบาน(MBS & MGL) มาใชควบคการบนทกดวยมอ เนองจาก

บคคลากรยงขาดทกษะดานคอมพวเตอรจงมกจะเกดปญหาและความผดพลาด ดงนนเพอลดปญหาขอผดพลาดทเกดขนควรจดใหมการ

อบรมและพฒนาทกษะดานคอมพวเตอรแกบคลากร นอกจากนสถาบนการเงนชมชนเปนการบรหารงานโดยคณะกรรมการซงเปนผ

อาศยในชมชนทยงขาดความรในดานการบรหารการเงน ดงนนจงไดเสนอใหมการใหความรดานการบรหารเงนของสถาบนการเงน การ

วเคราะหสถานะทางการเงนและ ความเสยงของสถาบนการเงน เพอจะไดน ามาพฒนาสถาบนการเงนใหเกดความมนคงทยงยน

ค าส าคญ : สถาบนการเงนชมชน, กองทนหมบาน, การบรหาร

Abstract The purposes of this research are to study the management for Ban Luang Community Microfinance Institute and to develop the suitable management for Ban Luang Community Microfinance Institute.

The data were collected by anin-depth interviews and questionnaires. Data were analyzed by descriptive method.In the analysis of the business environment (SWOT) and the system of internal control, financial management and accounting found that critical strengths of Community Microfinance Institute is located in the village, which facilitate communication. The major weakness is that there is no proper system of internal control.In addition, the regulation of Community Microfinance Institute is not in line with actual practice. It has developed a system of internal control and financial accounting system. In addition, the Community Microfinance Institute have usedMBS & MGL programs.Because staff lack computer skills so often caused problems and mistakes.Therefore, to reduce errors that occur should provide training and skills development of computer. In addition, the Community Microfinance Institute is managed by a board of directors who are living in communities where there is a lack of knowledge in the field of financial management .Therefore, it is proposed to provide knowledge on the management of Community Microfinance Institute. Analysis of the financial condition and Risks of Community Microfinance Institute. Community Microfinance Institute will have to be developed to achieve lasting stability.

Keyword: Community Microfinance, Village Fund, Management

บทน า จากวกฤตการณ ตมย าก งเม อป พ .ศ .2540

ประเทศไทยไดรบผลกระทบทางเศรษฐกจหลายประการ ท าใหเกดผลกระทบตอเนองถงสภาวะการจางงานของประชาชนท งในเขตเมองและชนบท ในชวงเวลานนรฐบาลตองปรบแผนพฒนาประเทศในดานตางๆ เพอแกไขปญหาวกฤตเศรษฐกจดงกลาว และไดมการนอมน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวมาปฏบตเพอแกปญหานอกจากนนรฐบาลไดออกนโยบายตางๆ ทสงเสรมใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง โดยมงเนนการพฒนาจากฐานรากหญ าเปนส าคญซ งโครงการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต เปนหนงโครงการท มแนวคดในการสงเสรมใหเกดการบรหารจดการภ าย ใน ช ม ช น ห าก ม ก า รด า เน น ก ารอ ย า งมประสทธภาพจะสงผลใหเกดสวสดการชมชนตามมาเพอท าใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง

ในปพ.ศ. 2544 ไดมการจดตงกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต ซงเปนองคการมหาชนตาม

พระราชกฤษฎการจดตงกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ. 2544 (ส านกงานเลขาธการนายกรฐมนตร, 2546) โดยมนโยบายใหทกหมบานจดตงกองทนหมบานและชมชนเมอง และไดรบการจดสรรเงน กองทนละ 1,000,000 บาท โดยแตละกองทนทไดรบการจดสรรเงน จะถกบรหารงานโดยคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมอง ซงประกอบดวยตวแทนของกลมองคกรประชาชน และประชาชนในหมบานหรอชมชน ซงลกษณะการบรหารจดการเงนกองทนเพอใหเกดการพฒนาหรอแกปญหาทเกดขนในชมชนของแตละกองทนจะแตกตางกนไปตามบรบทของชมชน โดยสวนใหญจะเปนการใหสมาชกกองทนในชมชนกยมเงนในอตราดอกเบยต า (สรปผลประชมคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชน เม อ งแห งชาต ค ร งท 12/2548 วน ท 27 พฤษภาคม 2548) ทผานมา ผลการด าเนนงานของกองทนหมบานและชมชนเปนทนาพอใจเปนอยางมาก ซงดจากรายงานผลการช าระหนเงนกสงถงรอยละ 93.85 (วทยา ไชยเทพ , 2551) จงท าให เกดการ

พฒนารปแบบองคกรกองทนหมบานใหเปนนตบคคลตาม พ.ร.บ. กองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต 2547 และพฒนาเปนสถาบนการเงนชมชน (ธนาคารหมบาน) โดยรฐบาลไดมอบหมายให ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ธนาคารกรงไทย และธนาคารออมสน พฒนากองทนหมบานทมความพรอมในการจดตงเปนธนาคารหมบาน บานหลวง หมท 6 ต าบลโหลงขอด อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม เปนชมชนขนาดใหญ มประชากรทงหมด 459 หลงคาเรอนรวม 1,366คน โดยคนในชมชนสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม เชน ท านา ท าสวนผลไม (มะมวง ล าไย) กระเทยม มนฝรง ขาวโพดออนโดยหมบานไดมการจดตงกองทนหมบานขนในป 2544 ซงชวงเรมตนกองทนมสมาชก 250 คน มการจดกจกรรมตาง ๆ เชน การออมเงนสจจะรายเดอน การใหสนเชอ ในปจจบนกองทนไดรบการขนทะเบยนใหเปนนตบคคลตาม พ.ร.บ. กองทนหมบานและชมชนเมอง ทะเบยนเลขท 1623ตอมาคณะกรรมการของกองทนมแนวคดในการพฒนารปแบบการบรหารกองทนใหเปนระบบและตองการสงเสรมในคนในชมชนรจกการออมเงน และเมอวนท 13 ตลาคม 2549 ไดเรมเปดบรการในรปแบบของสถาบนการเงนชมชน ใชชอวา “สถาบนการเงนชมชนบานหลวง หมท 6 ต าบลโหลงขอด” การบรหารงานเปนไปตามระเบยบขอบงคบของสถาบนการเงนชมชนซงประยกตจากระเบยบขอบงคบการบรหารงานของกองทนหมบาน บรการตาง ๆ ของสถาบนการเงนประกอบดวย บรการรบฝากเงน ใหบรการสนเชอ บรการรบช าระคาสาธารณปโภค และบรการโอนเงน ซงคนในชมชนสวนใหญมาใชบรการ อกทงมการสนบสนนจากหนวยงานภายนอก เชน ธนาคารออมสน และ ธนาคารเพ อการเกษตรและสหกรณการเกษตร ท าใหสถาบนการเงนชมชนบานหลวง หมท 6 ต าบลโหลงขอด มการเตบโตและมแนวโนมทจะดขนอกในอนาคตปจจบนมลกคาเงนฝากทงประเภท เงนฝากประจ า และ เงนฝากออมทรพย รวมมลคา

ประมาณ 17,000,000 บาท และมการใหสนเชอกบคนในชมชน รวมมลคาประมาณ 14,000,000 บาท (ขอมล ณ วนท 31 มนาคม 2556) และในป 2555 สถาบนการเงนชมชนมก าไรสทธจากการด าเนนงาน 600,000 บาท จากสถานการณดงกลาวท าใหทมบรหารของสถาบนการเงนชมชนตองกลบมาพจารณาถงความพรอมและศกยภาพของตนเอง เพอรองรบการเจรญเตบโตขององคกรในอนาคต จากการตรวจสอบขอมลเบองตนพบวาทางสถาบนการเงนชมชนมเอกสารทางการเงนทยงขาดการจดเกบและการจดการอยางเปนระบบ ระบบการบรหารงานสถาบนการเงนยงไม เหมาะสม เชน ระเบยบขอบงคบสถาบนการเงนยงไมสอดคลองกบบรบทชมชน ไมมการจดการดานการควบคมภายใน ระบบการจดการเงนสดยงไมรดกม บคลากรของสถาบนการเงนชมชนขาดความรความเขาใจดานบญช ขาดระบบบญชทเหมาะสมกบการขยายตวส าหรบการท าธรกรรมทางการเงน ท าใหการจดท ารายงานทางการเงนของสถาบนการเงนไมสมบรณจงท าใหไมสามารถน าขอมลในรายงานทางการเงนไปใชในการตดสนใจเชงเศรษฐกจได เนองจากสวนใหญระบบการจดการเปนรปแบบชมชนโดยใชความไวใจในความซอสตยของทมบรหาร และมเงนหนทเปนเงนลงทนจ านวนนอย จากสภาพปญหาดงกลาว ทมวจย เหนวาทางสถาบนการเงนชมชนบานหลวงควรมการเตมเตมในดานการวางระบบควบคมภายใน การปองกนความ เส ย งในการบรห าร การวางระบ บการบรหารงานบคลากรทชดเจน ระบบบญชและการเงน รวมถงการวเคราะหดานการลงทนเพอรองรบการเตบโตในอนาคตจากการหารอรวมกนของทมผบรหารงานของสถาบนการเงนชมชน และ ทมวจยจากมหาวทยาล ย เทคโนโลย ราชมงคลล านนา เชยงใหม จงเกดความคาดหวงทจะใหการด าเนนงานงานวจยรวมกนครงน เปนการศกษารวมกน ซงจะกอให เกดองคความรทสรางความเขาใจเพอเปน

แนวทางในการพฒนารปแบบการบรหารงานทเหมาะสมตอบรบทของสถาบนการเงนชมชนตอไป

วตถประสงค 1. เพอศกษาการบรหารจดการของสถาบนการเงนชมชนบานหลวงหม 6 ต าบลโหลงขอด อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม 2. เพ อพฒนาระบบการบรห ารจ ดการทเหมาะสมส าหรบสถาบนการเงนชมชนบานหลวงหม 6 ต าบลโหลงขอด อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม

แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ แนวคดการด าเนนงานกองทนหมบานและชมชน กองทนหมบานและชมชนเมอง (พระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมอง พ.ศ.2547) หมายถง ทนทเกดขนตามนโยบายของรฐบาล โดยรฐไดจดสรรเงนอดหนนใหแกหมบานและชมชนเมอง แหงละ1 ลานบาท ส าหรบเปนแหลงเงนทนหมนเวยนในหมบานและชมชนเมอง เพอใหทองถนมความสามารถในการบรหารจดการเงนกองทน โดยมแนวทางการด าเนนงานกองทนตามระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2544 ส านกงานกองทนหมบ านและชมชนเมองแหงชาต ไดใหหลกการพฒนากองทนเปน “สถาบนการเงนชมชน” โดยรฐบาลไดมค าแถลงวาจะพฒนาระบบการเงนทสนบสนนเศรษฐกจฐานรากจากกองทนหมบานทมความพรอมสธนาคารหมบาน ทใหโอกาสประชาชนเขาถงแหลงเงนทนอยางย งยน ส าหรบสถาบนการเงนชมชน หมายถง สถาบนการเงนของชมชนทจดตงขนโดยกองทนหมบานและชมชนเมองเพอใหบรการทางการเงนทสามารถตอบสนองความตองการแกประชาชนในชมชน ซงขาดโอกาสใน

การเขาถงและใชบรการทางการเงนของสถาบนการเงนทวไป ตามวตถประสงค หลกเกณฑ มาตรฐาน และรปแบบ ซงคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตก าหนดวตถประสงคในการด าเนนงานของสถาบนการเงนชมชน ดงน

1. แหลงเกบออมเงนทมความมนคง ปลอดภย และมผลตอบแทนทเหมาะสม

2. แหลงเงนทน เพอการพฒนาเศรษฐกจและบรรเทาความเดอดรอนทงในระดบบคคล ครวเรอน และชมชน

3. เสรมสรางสวสดการ และสวสดภาพของชมชน

4. เสรมสรางวนยทางการเงน และใหค าปรกษาทางการเงนแกชมชน

5. เปนศนยกลางการเรยนรรวมกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมชมชน โดยกจกรรมของสถาบนการเงนชมชน แนวคดเกยวกบการจดการ เนตรพณณา ยาวราช (2546) ไดใหค านยามของการจดการสมยใหม หมายถงกระบวนการทผบรหารปฏบตเพอน าไปสการบรรลผลส าเรจตามเป าหมายขององคการ โดยอาศยบคลากรและทรพยากรการบรหาร ซงประกอบดวยหนาท 4 ดานดงตอไปน

1. การวางแผน หมายถง การเลอกวธการท างานเพอใหบรรลผลตามเปาหมายขององคการและก าหนดวาจะท างานนนอยางไรการวางแผนเปนเรองทเกยวของกบความส าเรจขององคการในอนาคตอนใกลในระยะสน และระยะยาว

2. การจดองคการ หมายถง การน าเอาแผนงานทก าหนดไวมาก าหนดหนาทส าหรบบคลากรหรอกลมบคคลทจะปฏบตภายในองคการเปนการเรมตนของกลไกในการน าเอาแผนงานไปสการปฏบตบคลากรในองค ก ารได รบ การมอบหมายงานท จ ะน า ไปสความส าเรจตามเปาหมายโดยงานของแตละบคคล

หรอกลมตางประสานสอดคลองกนสความส าเรจขององคการ 3. การน า เกยวของกบการจงใจภาวะผน าและการสอสารระหวางบคคลในองคการเพอชวยใหองคการบรรลวตถประสงคตามตองการวตถประสงคของการน าคอการเพมผลผลตขององคการโดยผานแนวคดทางดานการใหความส าคญกบคนมากกวาการใหความส าคญกบงาน 4. การควบคม หมายถง หนาททางการจดการส าหรบผบรหารในการรวบรวมขอมลเพอใชเปน มาตรวดผลการท างานในองคการ รวมทงการวดผลการท างานในปจจบนเพอใหมมาตรฐาน แนวคดเกยวกบการบญช เชาวลย พงศผาตโรจน(2552) ใหค านยาม “การบญช” คอ ศลปะของการเกบรวบรวม บนทก จ าแนกและท าสรปขอมลอนเกยวกบเหตการณทางเศรษฐกจในรปตวเงนผลงานขนสดทายของ การบญชคอการใหขอมลทางการเงนซงเปนประโยชนแกบคคลหลายฝายและผทสนใจในกจกรรมงบการเงน แนวคดเกยวกบระบบบญช วไล วระปรย และจงจตต หลกภย (2549) ไดใหความหมายของระบบบญช ระบบบญช คอระบบการจดการเกบขอมลทางการเงน อนประกอบดวยแบบฟอรม หรอเอกสารตางๆบนทกทางการบญช รายงานตลอดจนวธการและ อปกรณตางๆ ทไดน ามาใชในการรวบรวมขอมลเกยวกบ การด าเนนงานและการเงนของกจการแหงใด แหงหนงใหแกฝายจดการ เพอชวยใหฝายจดการ สามารถปฏบตหนาทอนทอยในความรบผดชอบของตนใหลลวงไปดวยและเพอเสนอขอมลแกบคคล ภายนอก ผมสวนเกยวของกจการนน เชน ผถอหน เจาหน และสวนราชการ เปนตน แนวคดเกยวกบการควบคมภายใน ณฐพร พนธอดม (2549) ไดใหความหมายของ การควบคมภายใน หมายถง กระบวนการ ซงไดรบการออกแบบไวโดย คณะกรรมการบรษท ผบรหาร

ขององคกร โดยมวตถประสงคหลกเพอใหเกดความมนใจ อยางสมเหตสมผลในเรองดงตอไปน

1. ดานการด าเนนงาน การควบคมภายในมงหมายใหการปฏบตงานเกดประสทธภาพ ประสทธผล และคมคา ดวยการก ากบการใชทรพยากรทกประเภทขององคกร

2. ดานการรายงานการทางเงน รายงานหรองบการเงน ตองมความเชอถอได และทนเวลาเพอใหเปนรายงานทน าเสนอขอมลสนเทศ ทมคณภาพเหมาะสมส าหรบการน าไปใชเปนขอมลประกอบการพจารณา และการตดสนใจทางธรกจ

3. ดานการปฏบตใหเปนไปตาม กฎ ระเบยบ และนโยบาย การปฏบตงาน สอดคลองหรอเปนไปตามบทบญญต หรอขอก าหนดของกฎหมาย นโยบาย ขอบงคบ ระเบยบ โครงการ หรอแผนงาน เพ อปองกนมใหเกดผลเสยหายใดๆ จากการละเวนการปฏบต ใหเปนไปตามกฎ ระเบยบ เหลานน แนวคดเกยวกบหนาทและความรบผดชอบในการบรหารการเงน สมาล (อณหะนนทน) จวะมตร (2547) ไดใหสรปหนาทและความรบผดชอบในการบรหารการเงน ประกอบดวย 3 เรองดงน

1. หนาทวางแผนทางการเงนการวางแผนทางการเงนนน ผบรหารการเงนตองมความรความเขาใจในเรองตางๆ ดงน -การวเคราะหทางการเงน -การวางแผนก าไร -การพยากรณทางการเงน การจดท างบการเงนและงบกระแสเงนสด

2. หนาทบรหารสนทรพยหรอจดสรรเงนทน ซงประกอบไปดวยเรองตางๆ ดงตอไปน

-การพจารณาการลงทน -การพจารณาการลงทนภายใตความไมแนนอน -การบรหารทนหมนเวยน -การบรหารเงนสดและหลกทรพย -การบรหารลกหน -การบรหารสนคาคงเหลอ

3. หนาทจดหาเงนทนเมอ ผบรหารงานการเงนควรมความรความเขาใจเรองตางๆดงน

-ตลาดการเงน -แหลงเงนทนระยะสน -แหลงเงนทนระยะยาว -นโยบายเงนปนผล -โครงสรางเงนทนและตนทนเงนลงทนและควร

มความสมพนธอนดกบแหลงเงนทน ประมวลผลแนวคด

การด าเนนการระบบการบรหารจดการทเหม าะสมของสถาบ นการ เงน ชมชน เป น การด าเนนงานภายใตการน าแนวคดเกยวกบการจดการทประกอบไปดวยการวางแผนการจดองคการ และการจงใจภาวะผน ารวมทงการสอสารระหวางบคคล การด าเนนงานภายใตระบบบญชทเหมาะสม ตลอดจนการควบคมระบบพรอมทงน าแนวคดเกยวกบหนาทและความรบผดชอบในการบรหารการเงนทประกอบไปดวยหนาทวางแผนทางการเงน เชน การวเคราะหทางการเงน การวางแผนก าไร การพยากรณทางการเงน การจดท างบการเงนและงบกระแสเงนสด รวมทงหนาทบรหารสนทรพยหรอจดสรรเงนทน เชนการพจารณาการลงทน การพจารณาการลงทนภายใตความไมแนนอน การบรหารทนหมนเวยน แหลงเงนทนระยะยาวนโยบายเงนปนผลโครงสรางเงนทนและตนทนเงนลงทน การบรหารลกหนการบรหาร สนคาคงเหลอ ตลอดจนหนาทจดหาเงนทนเมอไดมการวางแผนธรกจ เชน ตลาดการเงน แหลงเงนทนระยะสน การบรหารเงนสดและหลกทรพยโดยน าหลกวชาการดงกลาวมาบรณาการรวมกบ แนวคดการด าเนนงานกองทนหมบานและชมชนเมองเพอพฒนาระบบการบรหารจดการท เหมาะสมของสถาบนการเงนชมชนบานหลวง หม 6 ต าบลโหลงขอด อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม ตอไป

งานวจยทเกยวของ วณณ ภา พรมประเสรฐ (2554) ไดศกษาศกยภาพของการเปนสถาบนการเงนชมชนอยางยงยน บานใหมพฒนา ต าบลเวยง อ าเภอเวยงปาเปา จงหวดเชยงราย ผลการศกษาพบวาการศกษาศกยภาพดานโครงสรางแบงออกเปน 2 ดาน คอ ดานสมาชกสถาบนการเงนชมชน และดานคณะกรรมการสถาบนการเงนชมชน ผลการศกษาศกยภาพดานโครงสรางของสมาชกสถาบนการเงนชมชน พบวา สมาชกมศกยภาพในการใชบรการในระดบปานกลาง มศกยภาพดานความรความเขาใจเกยวกบสถาบนการเงนชมชนในระดบด และ มศกยภาพดานการมสวนรวมกบกจกรรมตางๆ ของสถาบนการเงนชมชนใน ระด บ ด ผ ลก ารศ กษ าด าน โค ร งส ร า งขอ งคณะกรรมการสถาบนการเงนชมชนพบวา การบรหารสถาบนการเงนชมชนของคณะกรรมการ มศกยภาพในการบรหารงานในระดบด ดานความรความเขาใจคณะกรรมการมศกยภาพในระดบด และศกยภาพในการมสวนรวมกบสถาบนการเงนชมชนในระดบดการศกษาศกยภาพดานผลการด าเนนงาน พบวา สมาชกมการฝากเงนเพมขนมศกยภาพในระดบด ส าหรบการก ยม เงนม สดส วนการก ยมลดลง มศกยภาพในการกยมระดบด นอกจากน สถาบนการเงนชมชนไมพบปญหาหนคางช าระ มการตดตามตรวจสอบการช าระคนเงนกอยางตอเนอง แสดงวาสถาบ น การเงน ชมชนม ศ กยภ าพด าน ผลการด าเนนงานในระดบด นกร ศรอดม (2552) ไดศกษาการบรหารจดการสถาบนการเงนชมชนบานหนองบวโคก หมท 1 ต าบลหนองบ วโคก อ า เภอจต ร ส จ งห วด ชยภ ม ผลการศกษาพบวาสถาบนการเงนไดรบการยอมรบในระดบด เมอพจารณาการบรหารจดการแยกเปนรายดาน 3 ดาน พบวา ดานทไดรบการยอมรบมากทสด คอ ดานการบรหารงบประมาณเงนทนและทรพยากรคดเปนรอยละ 91.3 และนอยทสดดานความพงพอใจตอการบรหารจดการและการใหบรการสมาชกคดเปน

รอยละ 89.4 ปญหาอปสรรคทพบคอ ขาดการประชาสมพนธอยางตอเนองและทวถง ขาดการแลกเปลยนเรยนรกบสถาบนการเงนอน ขาดการตรวจสอบและประเมนผลไมไดรบการสนบสนนจากภายนอกจาก

กมลล กษณ ดษยน นท (2545) ได ศ กษาศกยภาพและปญหาในการจดการกองทนหมบานในจงหวดเชยงใหม ผลการศกษาพบวา คณะกรรมการและสมาชกยงขาดความรเรองกองทนหมบานในหลาย ๆ ดาน และมความเขาใจไมตรงกน มการแจงขาวสารแกสมาชกนอยเกนไป คณะกรรมการบางทานมต าแหนงทางสงคมทตองรบผดชอบมากเกนไป ท าใหไมมเวลาดแลกองทนอยางเตมท คณะกรรมการยงขาดความรความสามารถ ขาดความช านาญในการพจารณาเงนกและแบงสดสวนการกเงนใหเหมาะสม รวมถงการจดท าบญช และคณะกรรมการสวนใหญขาดความรความเขาใจในการจดการกองทน ระเบยบตาง ๆ ของกองทนฯ ความพรอมในการจดตงกองทนหมบานมนอยและขาดการประสานงานทดระหวางหนวยงานของรฐบาลและคณะกรรมการ ท าใหเกดความเขาใจผดพลาด

บ ศรา คงศ กด (2546) ได ว จ ย เร อ งการประยกตใชระบบบญชกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต : กรณศกษา อ าเภอทาปลา จงหวดอตรดตถ ผลการวจยพบวา ผจดท าบญชมไดมพนฐานความรการจดท าบญชโดยตรงมปญหาเกยวกบการปฏบตจรงเกยวกบสมดบญชและเอกสารทใชในการบนทกบญชและยงขาดความเขาใจในการบนทกรายการใหถกตอง เนองจากการฝกอบรมในเบองตนมระยะเวลาจ ากดผ

เขารบการอบรมไม เขาใจศพททางดานการบญชนอกจากนการจดท าบญชตามคมอการจดท าบญชและรายงานมคาใชจายสงและไมสะดวกตอการจดเกบเอกสาร

ปรชญา ชวะเกต (2545) ไดวจยเรองแนวปฏบตทางบญชส าหรบกองทนหมบานและชมชนเมอง : กรณศกษา กองทนหมบานและชมชนในเขตต าบลสเทพ อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ผลการวจยพบวา กองทนหมบานและชมชนเมองในเขตต าบลสเทพ อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม มกองทนหมบานทงหมด 14 กองทนและชมชนทงหมด 1 กองทน แตละแหงมคณะกรรมการทงหมด 9-15 คนด าเนนการบางหมบานอาจมผทรงคณวฒและทปรกษาเพมเตมกองทนหมบานและเขตพนทนท งหมดไดรบการพจารณาจดสรรจ านวนหมบานละ 1 ลานบาทแลวแตงวดอนมตของการจดสรรกองทนหมบานไมเหมอนกนเนองจากมการจดตงกองทนไมพรอมกนและเมอไดรบเงนจดสรรแลวบางหมบานไดมการด าเนนงานตามวตถประสงคของการจดตงกองทนคอ การปลอยเงนกใหกบสมาชกของกองทน เพอน าไปใชจายในกจกรรมคอ การพฒนาอาชพ การสรางงาน การสรางรายได ลดรายจายและการบรรเทาเหตฉกเฉนวงเงนขอกใหเปนไปตามแตละแหงก าหนด แตการอนมตเงนกรายหนงสงสดไมเกน 50,000 บาท เงอนไขและวธการแตละใหเปนไปตามแตละกองทนหมบานแตละแหงก าหนด กองทนหมบานแตละแหงเมอมการปลอยเงนกและรบช าระหนจากลกหนแลวกมการปลอยกรายอนตอไป

ทมวจย

กรอบแนวคดการวจย

วธการด าเนนงานวจย

เครองมอทใชในการวจย การวจยนเปนการวจยเชงปฏบตการอยางมสวนรวมซงขอบเขตของการวจย ไดแก การศกษาประเดนบรบทชมชน การศกษาขอมลสถาบนการเงน และน าขอมลทไดจากการศกษา มาเปนแนวทางในการพฒนาระบบการบรหารสถาบนการเงนชมชน การเงน และบญช ทดลองใชระบบทพฒนารวมกนและสรปผล โดยมการด าเนนงานรวมกบทมวจยชมชน (คณะกรรมการสถาบนการเงนชมชน) โดยในแตละกจกรรมจะมใชเครองมอในการวจย ดงน

1. กจกรรมทเกยวกบ การศกษาประเดนบรบทชมชน การศกษาขอมลสถาบนการเงน รวบรวมขอมล โดยการประชม พดคยเพอปรกษาหารอกนระหวางทมวจยในการวางแผนงาน และสรปผล การสมภาษณเชงลก การใชแบบสอบถาม การสงเกต การใหค าแนะน า

การสมภาษณเชงลกใชการสมภาษณแบบมโครงสราง จากคณะกรรมการของสถาบนการเงน จ านวน 10 คน

การใชแบบสอบถาม โดยประชากรและกลมตวอยาง คอสมาชกและผทใชบรการสถาบนการเงนชมชน ทงทอาศยอยในชมชนและนอกชมชน จ านวน 500 คน ไดแบบสอบถามกลบคนจ านวน 425 ชดคดเปนรอยละ 85 ซงเปนกลมตวอยางทเพยงพอตอการเปนตวแทนของประชากรทงหมด

วธวเคราะหขอมล การวเคราะหเชงคณภาพ จากการสมภาษณ

เชงลก จะด าเนนการเกบขอมลจากคณะกรรมการของสถาบนการเงนโดยใชการสนทนากลม เพอน าขอมลทไดมาวเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรคของสถาบนการเงน โดยไดแบงประเดนการออกแบบสมภาษณเปน 3 ประเดนคอ

ประเดนท 1 เปนประเดนเกยวกบระบบการบ ร ห า ร จ ด ก า ร ส ถ า บ น ก า ร เ ง น ช ม ช น ข อ งคณะกรรมการสถาบนการเงนชมชนใน 6 ดานคอ ดานบรหารงานทวไปและการจดการองคกร ดานกฎระเบยบและขอบงคบ ดานการเงนและบญช ดานงานบรการสมาชกไดแก เงนใหกยม เงนรบฝาก และ

ทมวจย

มหาวทยาลย

ทมวจยชมชน 1.ศกษาขอมลบรบทชมชนและสถาบนการเงน 2.การวเคราะหองคกร (SWOT) 3.การวางระบบการบรหารงาน 4. การทดลองปฏบตตาม ระบบการบรหาร 5. สรปผลการใชระบบการบรหารงาน

ระบบการบรหารจดการท

เหม าะสมของสถาบ น

การเงนชมชนบานหลวง

ห ม ท 6 ต .โห ล ง ข อ ด

อ.พราว จ.เชยงใหม

การวจยเชงปฏบตการอยางมสวนรวม

แนวคด

กองทนหมบานและชมชนเมอง

การบญช

การบรหารจดการ

การควบคมภายใน

หนเรอนหน ดานทดน อาคารและอปกรณ และดานการควบคมการใชโปรแกรมระบบบญชคอมพวเตอร

ประเดนท 2 เปนประเดนเกยวกบขอมลดานธรกจของสถาบนการเงนชมชน

ประเดนท 3 เปนประเดนของปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะในการบรหารจดการของสถาบนการเงนชมชน

การว เคราะห เช งพ รรณ นา โด ยการน าแบบสอบถามมาตรวจสอบความถกตองและครบถวนโดยใชโปรแกรมส าเรจรปการวเคราะหทางสถตเพอการวจยทางสงคมศาสตร โดยใชสถตการแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย แลวเทยบกบเกณฑการประเมนคาการวดระดบความส าคญของปจจยตามหลกการของลเคอรท 5 ระดบ (Likert's Five Rating Scale) ตงแต 1 (ไมพอใจ) จนถง 5 (พอใจมากทสด)

2. กจกรรมทเกยวกบ การพฒนาระบบการบรหารสถาบนการเงนชมชน ระบบการเงน และบญช ใชการประชม พดคยเพอปรกษาหารอกนระหวางทมวจยในการวางแผนงาน และสรปผล การปฏบตงานรวมกบทมวจย การสงเกต การใหค าแนะน า

3. กจกรรมทเกยวกบ การทดลองและตดตามการใชระบบการบรหารจดการ ใชการประชม พดคยเพอปรกษาหารอกน ระหวางทมวจย การปฏบตงานรวมกบทมวจย การสงเกต การใหค าแนะน า

4. กจกรรมท เกยวกบ การสรปผล การท าประชาคมสมาชกสถาบนการเงนชมชน และ การน าเสนอตอชมชนและหนวยงานทเกยวของ ใชการประชม พดคยเพอปรกษาหารอกน ระหวางทมวจย การปฏบตงานรวมกบทมวจย กลมผใหขอมลหลก ทมวจยชมชน ซงประกอบดวยคณะกรรมการสถาบนการเงนชมชน และ เจาหนาทสถาบนการเงนชมชน

สรปผลการวจย ขอมลบรบทชมชน และขอมลสถาบนการเงน สถาบนการเงนชมชนฯ เปดบรการเมอวนท 13 ตลาคม 2459ระบบการบรหารงานเปน ไปตามระเบ ยบขอบ งคบของสถาบนการเงน ชมชนซ งประยกตจากระเบยบขอบงคบการบรหารงานของกองทนหมบาน คณะกรรมการด าเนนงานสถาบนชมชนบานหลวง แบงออกเปน 3 ฝาย ประกอบดวย หนวยงานทปรกษาคณะกรรมการสถาบนการเงน และฝายบรหารส านกงาน สถาบนการเงนชมชนมวตถประสงคคอ สงเสรมการออมและสรางวนยทางการเงนของคนในชมชน เปนแหลงทนหมนเวยนของสมาชก และสรางโอกาสในการเขาถงแหลงเงนทนของคนในชมชน สถาบนการเงนชมชนไดยดหลกการท างานทวา “ประหยด อดออม พรอมคณธรรม น าสการพฒนา” บรการตางๆ ของสถาบนการเงนประกอบดวย บรการรบฝากเงน ใหบรการสนเชอ บรการรบช าระคาสาธารณปโภค และบรการโอนเงน เวลาท าการของสถาบนการเงนคอ ในวนจนทรถงวนศกร เวลา 8.00 น. ถง 15.00 น และ วนเสาร เวลา 8.00 น. ถง 12.00 น. ปจจบนม เงนฝากประจ า และ เงนฝากออมทรพย รวมมลคา 20,026,371.60 บาท และมการใหส น เ ช อ ก บ ค น ใน ช ม ชน รวม ม ล ค าป ระ ม าณ 15,157,663 บาท (ขอมล ณ วนท 1 มกราคม 2557) และในป 2556 สถาบนการเงนชมชนมก าไรสทธจากการด าเนนงาน 674,634 บาท ซงไดจดสรรเปนเงนสวสดการ เงนปนผลสมาชก และสาธารณประโยชน ระบบการเงน และบญช ของสถาบนการเงนชมชน มการจดท าบนทกทางการเงนและการบญชตามหลกเกณฑของกองทนหมบาน กระบวนการจดเกบเอกสาร และ บนทกบญชเปนรปแบบบญชรายรบ รายจายท วไปโดยใชเกณฑเงนสด (Cash Basis) ไมมการบนทกตามหลกการบญชค (Double Entry System) การบนทกรายการฝากเงนและถอน

เงน ม การใชระบบคอมพ วเตอรซ งม โปรแกรมส าเรจรป( Program M-Fit) ส าหรบชวยในการเกบขอมล และประมวลผล การรบฝากเงน คดดอกเบย ถอนเงน และมการสรปยอดรายงานทางการเงนในรปแบบงบการเงนทก ๆ สนเดอน และสนป ซ งรายงานการเงนประกอบไปดวยงบก าไรขาดทน และ งบดล ผรบผดชอบดานการเงน และ การบญช ของสถาบนการเงน ฯ ประกอบดวย

1. คณะกรรมการซงจะมหนาทก าหนดนโยบายดานการเงน และ การบญช ก ากบดแล อนมต สงการ

2. ผจดการ ท าหนาท ควบคมการด าเนนงานดานการเงน และ การบญชใหเปนไปตามนโยบายของสถาบน

3. พนกงาน ซงมอย 1 คน ท าหนาท เปนผรบฝากเงน รบช าระเงนก ใหบรการเงนโอน ถอนเงน ดแลเงนสดประจ าวน และจดท าบนทกทางการเงนและการบญชขางตน ขอมลจากแบบสอบถามโดยเกบจากกล มตวอยางสมาชกและผทใชบรการสถาบนการเงนชมชน ทงทอาศยอยในชมชนและนอกชมชน จ านวน 425 คนมดงน ผทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง 251 คน ค ด เป นรอยละ 59.1 ระดบการศ กษาประถมศกษาประกอบอาชพเกษตรกรมากทสดจ านวน 227 คน คดเปนรอยละ 53.4รองลงมาคอรบจางทวไปคดเปนรอยละ 37.2และรอยละ 68.5ของผตอบแบบสอบถามเปนสมาชกสถาบนการเงนโดยใชบรการดานการเงนฝากมาทสด คดเปนรอยละ 56.5 และสาเหตทใชบรการทสถาบนการเงนนอนดบท 1 คอ ความสะดวกในการเดนทาง จ านวน 243 คน คดเปนรอยละ 57.1 ระดบความพงพอใจตอการใหบรการสถาบนการเงนชมชนบานหลวง ไดเทยบคะแนน คาเฉลยทสงทสด คอ "ความสะดวกและความรวดเรวในการใหบรการ” มคาเฉลยเทากบ 4.28 และในระดบความพงพอใจทมคาเฉลยทนอยทสด คอ “สถานทท าการ

เหมาะสม สะดวกในการใชบรการ” มคาเฉลยเทากบ 3.89 สวนระดบความพงพอใจในภาพรวมดานการบรการสถาบนการเงนชมชนบานหลวง อยในเกณฑคะแนนเฉลย 4.12 อยในระดบความพงพอใจมาก ระดบความพงพอใจตอการบรหารงานของสถาบนการเงนชมชนบานหลวง ไดเทยบคะแนน คาเฉลยทสงทสด คอ "คณะกรรมการบรหารงานมความโปรงใส ซอสตย” มคาเฉลยเทากบ 4.22 อยในระดบมความพงพอใจมากทสด และในระดบความพงพอใจทมคาเฉลยทนอยทสด คอ “การเผยแพรผลการด าเนนงานใหสมาชกทราบอยางสม าเสมอ” มคาเฉลยเทากบ 4.05 อยในระดบความพงพอใจมาก สวนระดบความพงพอใจในภาพรวมดานการบรหารงานของสถาบนการเงนชมชนบานหลวง อยในเกณฑคะแนนเฉลย 4.14 อยในระดบความพงพอใจมาก(หมายเหต เฉพาะผตอบแบบสอบถามทเปนสมาชก สถาบนการเงน บานหลวง ต.โหลงขอด) ขอมลจากการวเคราะห SWOT จ า ก ก า ร ส ม ภ า ษ ณ เ ช ง ล ก ข อ ม ล จ า กแบบสอบถาม และจากการประชม พดคยเพ อปรกษาหารอกนระหวางทมวจยไดน าขอมลมาทไดทงหมดมาวเคราะหจดแขงจดออนและอปสรรคขององคกร ไดผลดงน จดแขงคอ สถาบนการเงนมทตงภายในหมบาน มความมนคงของสถาบนการเงนมการใหบรการหลากหลายมสวสดการตางๆในการเพมความสะดวกแกลกสมาชก มอตราดอกเบยเงนฝากสงกวาสถาบนการเงนอนๆสวนอตราดอกเบยเงนกต ากวาสถาบนการเงนอนๆและคณะกรรมการสถาบนการเงนเปนบคคลภายในหมบานทมความนาเชอถอ จดออนคอไมมระบบการควบคมภายในทเหมาะสม ไมมการส ารองขอมลทางการเงนและบญชไมมระบบปองกนการเขาถงขอมลโดยผไมมอ านาจหนาทสญญาทส าคญไมไดถกเกบในทปลอดภยและเปนระเบยบ ผจดท าบญชไมมความรดานการจดท าบญชทถกตองต าแหนงทพนกงานประจ าอยในจดซ ง

สามารถเขาถงไดงาย คณะกรรมการสถาบนการเงนไมมความรเรองการบญชการเงนระเบยบขอบงคบของสถาบนการเงนไมไดสอดคลองกบการปฏบตจรงสถาบนการเงนไมไดมการท าประกนในกรณทรพยสนถกโจรกรรม และอาคารสถาบนการเงนไมไดท าประกนอคคภย โอกาสคอไมมคแขงขนไดรบการสนบสนนจากหลายหนวยงานและสมาชกในชมชนมความเขมแขง สามคค และมความเชอมนในสถาบนการเงน อปสรรคคอ สมาชกเกอบท งหมดมอาชพเกษตรกรรมซงผลผลตขนอยกบปจจยธรรมชาตทไมสามารถควบคมได จงท าใหอาจมผลตอยอดเงนฝากและการจายช าระคนเงนก อกทงรายไดจะไมเปนรายได ประจ าเดอนแตจะเปนตามฤดการเกบเกยว

การพฒนาระบบการบรหารสถาบนการเงนชมชน ระบบการเงน และบญช จากการศกษาขอมลบรบทชมชน และขอมลสถาบนการเงน และขอมลทไดจากการวเคราะหSWOT ทมวจยไดรวมกนพฒนาระบบบรหารจดการทเหมาะสมของสถาบนการเงนชมชน ดงน

1. ทบทวนผงโครงสรางการบรหารงาน และ ก าหนดหนาท (Job Description)

2. ปรบปรงระเบยบสถาบนการเงนเพอใหสอดคลองกบบรบทชมชน

3. ก าหนดขนตอนการปฏบตงานดานการเงนและการบญช โดยเพมระบบการควบคมภายใน

4. การพฒนาระบบสารสนเทศ 5. พฒนาความรเกยวกบการบรหารการเงนให

คณะกรรมการ 6. พ ฒ น าค ว าม ร เก ย ว ก บ ก า รบ ญ ช ให

ผปฏบตงาน ระบบการบรหารจดการทเหมาะสมของสถาบนการเงนชมชน เปนดงน

โครงสรางการบรหารงาน โค รงส ร า งอ งค ก ร แบ งอ อก เป น 3 ฝ า ย

ประกอบดวย หนวยงานทปรกษา คณะกรรมการสถาบนการเงน และฝายบรหารส านกงาน มหนาทดงน

หนวยงานทปรกษา : มหนาทใหค าปรกษาในดานการบรหารงานดานเครอขายการด าเนนงานและดานกฎหมายตลอดจนใหขอเสนอแนะในเชงทเปนประโยชนตอนโยบายการด าเนนงานของสถาบนการเงนชมชนบานหลวง

คณะกรรมการสถาบนการเงน: มหนาทก าหนดขอบงคบ ระเบยบ นโยบายก าหนดนโยบายและพจารณาด าเนนการในเรองการฝากเงน การกยมเงน การใหเงนก การฝากเงนและการลงทนของสถาบนการเงนควบคมดแลการด าเนนงานทวไปในเรอง การจดประชม การรกษาทรพยสนของสถาบนการเงนใหเปนไปดวยความเรยบรอยโดยมแบงบคลากรเปน ประธาน รองประธาน เลขานการเหรญญ กและคณะกรรมการด าเนนงาน

ฝายบรหารส านกงาน :ด าเนนงานตามนโยบาย วตถประสงค ระเบยบ ของสถาบนการเงน เกยวกบการรบฝาก ถอน การก การจดท าบญช การเกบรกษาสนทรพยของสถาบนการเงนฯ

โดยมแบงบคลากรเปนผจดการสถาบนการเงนฯ รองผจดการสถาบนการเงนฯ เลขานการ เหรญญก เจาหนาทบรการลกคา

ระเบยบสถาบนการเงน ระเบยบสถาบนการเงนทปรบปรงใหม มการ

ปรบเกยวกบคณสมบตและสทธของสมาชกสามญ วสามญ คาธรรมเนยมแรกเขา เพมเตมรายละเอยดเกยวกบหน ปรบปรงขอก าหนดเกยวกบการฝาก ถอนเงน การก เงน การเกบรกษาเงนสดและการเบกจายเงนสดของฝายบรหารส านกงาน ปรบขอก าหนดและอ านาจหนาทของคณะกรรมการ ปรบขอก าหนดเกยวกบคณสมบตและคาตอบแทนพนกงานประจ าสถาบนการเงน และปรบขอก าหนดเกยวกบ การเงนและการบญช การจดสรรก าไรของสถาบนการเงน

ขนตอนการปฏบตงาน

ก าหนดใหทกสนวนพนกงานจะตองท ารายงานน าสงเงนสดเพอเกบรกษาในตนรภย และ บนทกการน าสงในสมดน าสงเงนโดยมผจดการตรวจสอบและ

อน ม ต และท ก เด อนก าหนด ให ม การประชมคณะกรรมการสถาบนการเงนเพอรายงานผลการด าเนนงานประจ าเดอน

-

-

เอกสารและสมดบญชทเกยวของประกอบดวย

เพอใหเปนไปตามหลกการควบคมภายในทดเรองการแบงแยกหนาท จงตกลงกนวาสถาบนการเงนชมชนจะสงเอกสารประกอบการบนทกบญชทงหมด ใหส านกงานบญชภายนอกจดท าบญชใหเปนไปตามหลกการบญชค และจดใหมการรายงานทางการเงนทเปนไปตามมาตรฐานการบญ ช และจดใหมการตรวจสอบบญชและแสดงความเหนจากผสอบบญชรบอนญาต

ระบบสารสนเทศ เนองจากสถาบนการเงนชมชนฯ ไดด าเนนการ

เปลยนแปลงระบบโปรแกรมการเงนและบญช โดยเดมทไดใชระบบ M-Fit เปนโปรแกรม MBS & MGLซงไดรบการสนบสนนโดยธนาคารออมสน จงตองมการโอนถายขอมลจากระบบเดม ดงน ปรนทรายงาน ณ วนสนเดอนกอนการยกยอดจากระบบเดม (M-Fit)

1. ท ม ว จ ย ม ท ร .ล า น น า เข า ส อ บ ท า นรายละเอยดตามขอท 1โดยตรวจสอบตามแนวทางของมาตรฐานการสอบบญช

2. ทมถายโอนระบบด าเนนการถายโอนขอมลจากระบบเดม (M-Fit) เข าส ระบบใหม (MBS & MGL)โดยไดรบการชวยเหลอจากทมธนาคารออมสน ฝายสนเชอองคกรชมชน และทมงานจากบรษท มกซโปร แอดวานซ จ ากด มาชวยคยรายละเอยดการยกยอด

3. ทมวจยมทร.ลานนา ตรวจสอบรายละเอยดจากระบบใหม (MBS & MGL) โดยปรนทรายงานจากระบบใหม (MBS & MGL) เพอสอบทานยอดในระบบใหม

พ ฒ น าความ รข องคณ ะกรรม การแล ะบคคลากร

เนองจากบคคลากรยงขาดความรทางการบญชและทกษะดานคอมพวเตอรจงมกจะเกดปญหาและความผดพลาด ดงนนเพอลดปญหาขอผดพลาดทเกดขนไดจดใหมการอบรมและพฒนาทกษะดานบญชและคอมพวเตอรใหแกบคลากร นอกจากนสถาบนการเงนชมชนเปนการบรหารงานโดยคณะกรรมการซงเปนผอาศยในชมชนทยงขาดความรในดานการบรหารการเงน ดงนนจงไดจดการอบรมความรดานการบรหารเงนของสถาบนการเงน การวเคราะหสถานะทางการเงนและ ความเสยงของสถาบนการเงนใหแกคณะกรรมการสถาบนการเงนฯ

อภปรายผล ตลอดระยะเวลาในการด าเนนโครงการวจย ทมวจยไดค านงถงอกภาคสวนทส าคญ คอ สมาชกสถาบนการเงนฯ ซงถงแมวาสมาชกสถาบนการเงนฯ จะไม ได เข ามามบทบาทในทมวจยหลกในการด าเนนงานวจย แตสมาชกสถาบนการเงนฯ จะเปนกลมทชวยสะทอนขอมลการด าเนนงานของสถาบนฯ

- 1. 2. 3. 4. 5.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

1. 2. 3.

1. 2. 3. 4.

1. 2. 3. 4.

และใหขอคดเหนเพอเปนแนวทางในการปรบปรงการบรหารจดการของสถาบนการเงน เมอเรมตนโครงการวจย คณะกรรมการสถาบนการเงน ไดมการประชาสมพนธถ งรายละเอยดโครงการ ท าใหชวงระยะเวลาททมวจยลงพนท เราไดรบการตอนรบอยางเปนมตรจากชมชน โดยทางสมาชกของสถาบนการเงนฯ ไดมสวนส าคญในการสะทอนขอมลและใหขอเสนอแนะในชวงการเกบแบบ สอบ ถาม เก ย วก บ ความพ งพอใจต อการบรหารงานและการบรการตาง ๆ ของสถาบนการเงนก อ น ก ารป ร บ ป ร ง ร ะ บ บ บ ร ห าร จ ด ก ารต ามโครงการวจย ซงจากการเกบแบบสอบถาม สมาชกของสถาบนการเงนมความพงพอใจในภาพรวามอยในระบบการบรหารอยในระดบมาก และเมอพจารณาตามประเดนพบวา ประเดนการประชาสมพนธ และเผยแพรขอมลแกสมาชกไดความพงพอใจต าทสด ซงผลการศกษาดงกลาวสอดคลองกบ การศกษาในลกษณะทคลายคลงกนกบสถาบนการเงนฯ และ กองทนหมบานของชมชนอน ๆ ของนกร ศรอดม (2552) ซงพบวาสถาบนการเงนไดรบการยอมรบในระดบด และปญหาอปสรรคทพบคอ ขาดการประชาสมพนธอย างต อ เน อ งและท วถ ง และสอดคลองกบการศกษาของ กมลลกษณ ดษยนนท (2545) ซงพบวา คณะกรรมการ มการแจงขาวสารแกสมาชกนอยเกนไป และจากการ การสมภาษณเชงลก จากคณะกรรมการของสถาบนการเงนเกยวกบระบบบญชและการเงนของสถาบนการเงน พบวา ผรบผดชอบเกยวกบบญชไมมความรดานการจดท าบญชทถกตองซงผลการศกษาด งกล าวสอดคลองกบ การศ กษาในลกษณ ะทคลายคลงกนกบสถาบนการเงนฯ และ กองทนหมบานของชมชนอน ๆ ของกมลลกษณ ดษยนนท (2545) ซงพบวา คณะกรรมการขาดความรเกยวกบการจดท าบญช และการศกษาของ บศรา คงศกด (2546) พบวา ผจดท าบญชมไดม พนฐานความรการจดท าบญชโดยตรงมปญหาเกยวกบการปฏบตจรงเกยวกบสมดบญชและเอกสารทใชใน

การบนทกบญชและยงขาดความเขาใจในการบนทกรายการใหถกตอง

ระบบการบรหารจดการทเหมาะสมของสถาบนการเงนชมชนททมวจยรวมกนพฒนาขน เปนการบรหารจดการทสอดคลองกบแนวคดเกยวกบการจดการของ เนตรพณ ณา ยาวราช (2546) ทประกอบไปดวยการวางแผนการจดองคการ และการจงใจภาวะผน ารวมทงการสอสารระหวางบคคล มการจดท าขนตอนการปฏบตงานทมการตรวจสอบและควบคมการด าเนนงานของเจาหนาท และควบคมการปฏบตตามกฎระเบยบของสถาบนการเงน ซงเปนไปตามแนวคดเกยวกบการควบคมภายในของ ณฐพร พนธอดม (2549) มการจดท าระบบการจดการเกบขอมลทางการเงน อนประกอบดวยแบบฟอรม หรอเอกสารตางๆบนทกทางการบญช ทสอดคลองกบ แนวคดเกยวกบ ระบบบญชของ วไล วระปรย และจงจตต หลกภย (2549) อยางไรกตามการพฒนาระบบบรหารจดการยงตองค านงถงบรบทของชมชนและตองเปนไปตามขอก าหนดของการด าเนนงานกองทนหมบานและชมชนเมอง

ระยะเวลาด าเนนโครงการวจย แบงออกเปน 2 ระยะ โดยระยะแรกทมวจยไดศกษาการบรหารจดการรปแบบเดมของสถาบนการเงนฯ สวนระยะท 2 เปนการน าขอมลทไดจากการศกษามาพฒนาระบบการบรหาร ซงในการพฒนาระบบการบรหารสถาบนการเงนชมชน ระบบการเงน และบญช ทมวจยไดน าผลการศกษาการบรหารจดการรปแบบเดมมาปรบปรง เพมเตม โดยน าแนวคดจากทฤษฏการจดการ แนวคดเกยวกบการบญช ระบบบญช และแนวคดเกยวกบการควบคมภายใน มาประยกตเพอใหเปนรปแบบการบรหารทเหมาะสมตามบรบทของชมชน ซงผลตอบรบของโครงการวจยนจากชมชน ในเวทสรปขอมลและการท าประชาคมกบสมาชกดมาก ทมวจยไดรบค าขอบคณและการชนชมจากสมาชกในการปรบปรงครงน ซงการพฒนาระบบการบรหารจดการฯ ท าใหสมาชก รสกอนใจและมนใจในสถาบนการเงนมากขน

บทเรยนจากโครงการวจย จากการกระบวนการด าเนนงานวจย กอใหเกดการเรยนรในหลายมต เชนสมาชกสถาบนการเงนฯ เกดการเรยนรในบทบาทของผมสวนไดเสยตอสถาบนการเงน และบทบาทของสมาชกในชมชน ในการตอบแบบสอบถาม คณะกรรมการเกดการเรยนรและตระหนกถงความรบผดชอบตอสถาบนการเงน ฯ มความตองการพฒนาใหเตบโตดวยความมนคง การท างานเปนทม การคดแกปญหาอยางเปนระบบ สวนนกวจย(อาจารย) เกดการเรยนรเกยวกบ การท าวจยรวมกบชมชนตองปรบตวใหเขากบบรบทชมชน การถายทอดความร เชงวชาการและประยกตให เปนรปธรรมสชมชน

ขอเสนอแนะตองานวจยและงานพฒนา ในมมมองของนกวชาการและนกวจย อาจกลาวไดวาโครงการนประสบความส าเรจในระดบเรมตนเท าน น ท ส าม า รถส ร า งอ งค ค ว าม ร เก ย ว ก บกระบวนการท างานรวมกนอยางเปนระบบใหแกชมชนได ส งทส าคญทสดคอ ทมคณะกรรมการสถาบนการเงนฯ ตองมการใชกระบวนการท างานรวมกนอยางเปนระบบน อยางตอเนอง ไมจบการเรยนรไปพรอมกบงานวจยน โดยคณะกรรมการสถาบนการเงนฯ สามารถใชความรนไปประยกตกบการท างานไดอกหลายรปแบบ เพอใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง ระบบการบรหารจดการของสถาบนการเงนฯ ทไดในครงน อาจตองมการปรบปรงเพอใหสอดคลองกบบรบทของชมชนทเปลยนไปในอนาคต และหากระบบการบรหารงานมการพฒนาอยางตอเนองจะกอใหเกดความยงยนในสถาบนการเงนและชมชนสบไป

กตตกรรมประกาศ โครงการวจยนไดรบทนสนบสนนจาก ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ฝายวจยเพอทองถน และไดรบค าแนะน าเปนอยางด จากศนยประสานงานวจยเพอชมชน มหาวทยาลยเชยงใหม ทมวจยตองขอขอบพระคณเปนอยางยงและทจะขาดเสยมได คอ ทมวจยชมชน(คณะกรรมการสถาบนการเงนฯ) ผน ากลมทกทาน สมาชกสถาบนการเงนชมชนฯ บานหลวงหม 6 ต าบลโหลงขอด อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม และอกหลายภาคสวน ทไดใหความรวมมอและใหการสนบสนนการด าเนนงานของโครงการวจยน เพอใหเปนไปตามวตถประสงค จงขอขอบคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

เอกสารอางอง กมลลกษณ ดษยนนท. (2545). ศกยภาพและปญหาใน

การจดการกองทนหมบานในจงหวดเชยงใหม. การคนควาแบบอสระบญชมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยเชยงใหม.

เชาวลย พงศผาตโรจน. (2552). หลกการบญชขนตน. กรงเทพฯ:ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย

ณฐพร พนธอดม. (2549). แนวทางการควบคมภายในทด. กรงเทพฯ:ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย.

นกร ศรอดม.(2552). การบรหารจดการสถาบนการเงนชมชนบานหนองบวโคก หมท 1 ต าบลหนองบวโคก อ าเภอจตรส จงหวดชยภม. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต. วทยาลยการปกครองทองถนขอนแกน.

เนตรพณณา ยาวราช. (2546). การจดการสมยใหม (Modern management). กรงเทพฯ: เซนทรลเอกซเพรส.

บศรา คงศกด. (2546). การประยกตใชระบบบญชกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต : กรณศกษา อ าเภอทาปลาจงหวดอตรดตถ. การคนควาแบบอสระบญชมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยเชยงใหม.

ปรชญา ชวะเกต. (2545). แนวปฏบตทางบญชส าหรบกองทนหมบานและชมชนเมอง : กรณศกษา กองทนหมบานและชมชนในเขตต าบลสเทพ อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม. การคนควาแบบอสระบญชมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยเชยงใหม.

วนดา กลส. (2545). ระบบบญชทเหมาะสมของกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต : กรณศกษา อ าเภอเมอง จ.นาน. การคนควาแบบอสระบญชมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยเชยงใหม.

วณณภา พรมประเสรฐ. (2554). ศกยภาพของการเปนสถาบนการเงนชมชนอยางยงยน บานใหมพฒนา ต าบลเวยง อ าเภอเวยงปาเปา จงหวดเชยงราย. การคนควาแบบอสระเศรษฐศาสตรมหาบณฑตบณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยเชยงใหม.

วทยา ไชยเทพ. (2551). การประเมนผลการด าเนนงานโครงการธนาคารหมบานปาไผกลางอ าเภอสนก าแพง จงหวดเชยงใหม. การคนควาแบบอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต. (สาขาวชารฐประศาสนศาสตร)บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยเชยงใหม.

วนจ บวเจรญ. (2548). การศกษาความพรอมของกรรมการกองทนในการด าเนนงานกองทนหมบานและชมชนเมอง กรณศกษา อ าเภอบางคลา จงหวดฉะเชงเทรา. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต. สาขาสงคมศาสตรเพอการพฒนา. มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร.

วไล วระปรยะ. (2549). ระบบบญช.กรงเทพฯ:ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย

ศรพร ศรปญญาวฒน. (2550). ปจจยทมผลตอการด าเนนงานกองทนหมบานและชมชนเมองในภาคเหนอ. รายงานภาวะเศรษฐกจการเงนภาคเหนอ. เชยงใหม: ธนาคารแหงประเทศไทย, ส านกงานภาคเหนอ.

The Marketing Mix of Exhibition and Shopping Center for Traditional Lanna Products that Suitable for Tourists,

Case of Lamphum Province

Kamolthip Kamchai1, Ratthanan Pongwiritthon2*, Pakphum Pakvipas3 and Sutheemon Chongesiriroj4

1 Faculty of Management Sciences Chiang Mai Rajabhat University 2,3 Faculty of Business Administration and Liberal Art, Rajamangala University of Technology Lanna 4 Faculty of Humanities and Social Sciences, Payap University * Corresponding author. E-mail: dr_tok2029@hotmail.com

ABSTRACT This research aims to study on the marketing mix of exhibition and shopping Center for traditional Lanna products that suitable for tourists. Quantitative analysis was applied for this research and questionnaire was designed as research tools for collecting primary data. Population were 400 Thai tourists who travel to Lamphun province. The results shown that majority of the tourists were male, age between 21-30 years old and hold bachelor degree. Most of them worked as private company’s employees which earned between 10,001-20,000 baht per month. In addition majority of the respondents gave rate as highly needed to all marketing mix factors of exhibition and shopping center for traditional Lanna products which were as follows place and distribution channel factor, product factor, price factor and the promotion factor respectively. The results of coefficient evaluation on tourists’ satisfactions on developing the design of exhibition and shopping center for traditional Lanna products based on Kano model also indicated that the exhibition and shopping center should have modern technology facility, having appropriate interior design that suit to the atmosphere of exhibition and shopping center, and signs and maps clearly shown the location of the shops in the exhibition and center. The result of the hypothesis testing found that there were no significant different between demographic information classified by gender, age, education, occupation and income of tourists towards average mean of level of need of marketing mix factors of exhibition and shopping center.

Keywords: Marketing Mix, Marketing Model, Traditional Lanna products

Introduction Lamphun is a province in the Chiang Mai

– Lamphun Twin Cities Development Project which cooperates with Five Chiangs Strategy as well as The Greater Mekong Subregion Economic Cooperation Program. Lamphun has many producers which their products

have a huge international market demand such as wood carving, hand woven fabric, silk mantles, fresh longan, and dry longan which has no competitor in the near future. Since a while ago, Lamphun has focused on promoting traditional Lanna products in the whole manufacturing processes and be able

to distribute lots of products to the market and becomes well known as handicraft makers and distributors. However, Lamphun still faces marketing development problem as they do not have the proper market or exhibition center that big enough to support as distributed center of quality products which has affordable space. As a result, they have to deliver their products to sell in other area which of course affected for both higher transportation cost and time. As a legend handed down for more than 1,400 years refer to this ancient town as Hariphunchai. Lamphun still retain its enchanting ambience of a small but old community. In addition there were well known for traditional Lanna products such as hand-made cotton Fabric that also very much preferred by tourists. Pha Mai Yok Dok is an elaborately woven material in traditional method. And Wood-carving products are made from soft-wood into animal figurines, dolls, utensils and decorative items. However, there was no exhibition and shopping center for Traditional Lanna Products in Lamphum which it was difficult for tourists to purchase those traditional culture products. Therefore, research aim to explore marketing mix of exhibition and shopping Center for traditional Lanna products case of Lamphun which would beneficial to community enterprise and also small and medium enterprise who producing traditional products. Moreover, it this project exist it would improve Lamphun economy which it can be linked to the other tourist attractions of Lamphun that already

established for traditional Lanna products outlet which will become Lamphun Landmark In this study, the researchers aim to study the marketing mix and building design of exhibition and shopping Center for traditional Lanna products that suitable for tourists. The study would like to check if the building will be built according to the needs of tourists and this project can be community sustainable business in the future.

Literature review 1.) Concept of Perception Perception is occur when there is the

external stimulation or information inputs through the exposure stage and then there is the data transmission or information inputs pass the sensation then get through the brain or attention stage. After that the brain will generate understanding on the meaning or comprehension stage. All these stages are the completion of recognition or perception process condition so perception is for both psychological and behavioral conditions which show the understanding and feeling in people’s mind through the senses. In other words, perception is the psychological elements that influence the attitudes and behavior of each person. The ability to recognize each environmental aspect is depending on the ability of the innate and experience of each person. Perception has to be chosen and be willing to recognize. Elements that influence each person’s

perception are including intensity, size, contrast and movement. A person percepts something when it is associated with the personal attention and personal values. When people are willing to recognize, they will prepare for the incoming act or behavior (Mowen and Minor, 2001, p. 63).

2.) Concept of Attitude. Attitude means the combination or remix of believes that arising from the perception of anything or any specific situations. The results of this believe will determine the trend of person into satisfaction and dissatisfaction. Characteristic of the attitude consist of two types which are the satisfaction that result from person’s perception as positive attitude and attitudes that express in form of dissatisfaction as negative attitude (Rokeach, 1970, p.112). According to the psychologists, components of attitude have been proposed in three concepts as follows (P. Suwan, 1993, p 3-4; Krech, 1962; Rosenberg & Havland, 1960, pp. 1-5; Triandis, 1971, pp. 7-11).

1. Knowledge component which are knowledge, believe, idea and personal’s opinion from perception.

2. Affective component in both positive and negative way which is a condition of the feeling that occurred after the perception.

3. Behavioral component which are trends or readiness of person to behave after the perception about the behavior or trend of behavior.

Therefore, it can be concluded that all three components; knowledge component, affective component and behavioral component, are all relevant to each other. As knowledge component is the base of attitude or affective the person and then express in terms of satisfaction or dissatisfaction, likes or dislikes. Such this feeling can affect expression of each person. In other words, attitude determines person’s behavior and each person often behave to express their attitude.

3.) Kano’s Model Analysis This research uses Kano’s model to

study customer’s needs to be able to well understand the needs of customers. Kano’s model Developed by Dr. Noriaki Kano, Japanese professor in the field of quality management (Kano, 1984). Kano’s model is used to design and develop the products as customers’ satisfaction towards the products really relating to the ability to meet the needs of customers which has to be the most satisfied level. Defect that causes customers dissatisfaction must be minimized. In all collectively, this means the quality of the product. However, due to the customers’ behavior and expectation toward the products are different in term of function, format, factor which also change rapidly over time, the analysis part also become more difficult as shown in Kano’s model Figure 1.

Figure 1 Kano’s Model Source: Berger, 1993,

Kano’s Methods for Understanding Customer – Defined Quality. Kano’s model divided the quality of

products into three parts. 1. Dissatisfies, this characteristics of

quality that customers expect which they can either inform or not inform. However, if this characteristic is missing, customers will become dissatisfied immediately. For example, the quality of the product, wallet should have nice seam with no defect on the leather or TV should have correct manual and all buttons are able to use. All these things are very important to customers. By the way, the operator can check their customers’ complaint through the customer service center or dealers because if the

products cannot meet customers’ need, they will complaint immediately.

2. Satisfies, this is the characteristic of quality that customers prefer to have in the product. The more of this characteristic in the products, the more customers’ satisfaction will be toward the product. For example, the faster speed of computers, Microsoft Office that easier to use, more memory capacity of mobile phone or quicker customer service. After customers satisfy in any products, they will then consider other aspects later such as lower price on the similar product and so on.

3. Delighter, this quality characteristic will allow customers surprise or exceed their

Delighter

Satisfies

Dissatisfies

expectation because customers do not have any expectation at the beginning. By the way, if the product lack of this characteristic, it does not affect any negative feeling on customers. In business perspective, this characteristic is an important variable that making a difference to the product. For example, reading light at the rear car seat, cup holder in a car or even rapidly changing product such as mobile phones. Customers can be delighted from multi-language smart phone which can play music, can take a photo, can use as organizer as well as support operation system and applications. All these features add lots of value to the products. However, in the future the competitors may develop products that will make these special features become customer standard expectation immediately such as nowadays mobile phone that taking photo and play music become standard feature or standard expectation.

Kano’s model that can divided into three parts which are Dissatisfies, which is a part of product that must not missing, Satisfies, which is a part that need to develop more and more to impress customers, and Delighter, a part that will surprise customers which the designers and developers have to work on to create the outstanding features of the products towards customers which will of course can increase sales and customers.

Kano’s model analysis process is divided into three stages. The first stage is to

identifying customer needs by start from voice of customer. In general, customers need could be known by word spoken directly to show what they need. Normally, these customers’ needs would be no order in concepts arrangement or the choice of vocabulary, then the information quite mix and not organize. Sometime the information also includes customers’ complaining on what they do not like. All these information is very useful in interpreting to use to design and develop the products. In general, voice of customer can be collected from methods, such as direct inquiries from customers, questionnaire, team brainstorming, and direct observation from customer who uses the products and so on. To do this operation, cooperation of several department is needed to collect information such as design team, research and development team, marketing team, as well as engineering team may be required if the products need some technical information. The second stage is creating Kano’s questionnaire. After get voice of customers, development team should separate voice of customers into each part according to three product quality of Kano’s model then categorize each important characteristic and create the questionnaire as shown in Table 1. When know the answer, then the next step is to bring the answer of two questions to combine as in Kano’s evaluation table as in Table 2 by Y axis is the answer in positive part and X axis is the answer in negative part.

Table 1: Positive Question and Negative Question of Kano’s Model

Functional from question Answer

What would you feel if the product has this characteristic? (Positive Question)

1.) Like 2.) Must be 3.) Neutral 4.) Live with 5.) Dislike

What would you feel if the product do not has this characteristic? (Negative Question)

1.) Like 2.) Must be 3.) Neutral 4.) Live with 5.) Dislike

Table 2: Evaluation of Kano’s Model

Customer Requirements

Dysfunctional (negative question)

1.) like 2.) must be 3.)neutral 4.) live with 5.) dislike

Functional (positive question)

1.) like Q A A A O 2.) must be R I I I M 3. )neutral R I I I M 4. )live with R I I I M 5. )dislike R R R R Q

Remark A (attractive) is the part to attracting customer O (one-dimensional) is the part that makes customer satisfy M (must-be) is the part that product must has it Q (questionable) is the part that should be concerned as it is in the part of dissatisfactory R (reverse) is unwanted part so it needs to be improved I (indifferent) is the part that makes no different for customer’s feeling

The interpretation from Table 2 assessment of Kano’s model can be done as this example; suppose that the answer of table 1 from both Positive Question is Like and Negative Question is Neutral, then the

result from table 2 is A or this demand is functions to attract customers. The last stage is evaluation and interpreting. After interpreting the results of step 2, then the results has to be evaluated the needs of

customers by evaluate from frequency response of customers as show in table 3. From table 3, it can be seen that the demand for the products with feature 1 is equal to M (49.3%) or function is required for

product feature 2 is equal O (45.1%) which this function is to make customer satisfied and features 3 is equal A (63.8%) which function to attract customers.

Table 3: Result Evaluation and Interpreting example

Demand for the product A O M I R Q Total Classification

Feature 1 7 32.3 49.3 0.5 5.4 5.5 100% M

Feature 2 10.4 45.1 30.5 11.5 1.3 1.2 100% O

Feature 3 63.8 21.6 2.9 8.5 0.7 2.5 100% A

Rule to evaluate M>O>A>I uses in case

the demand for product is difficult to decide or the result is not clear. To apply the rule to evaluate M>O>A>I is very useful as the first requirement that should be improved in product is the first part that is very intense towards the feeling which is M that refers to this function is required for the product in order to prevent dissatisfaction which also the most important and need to be improved. Then followed by the second, third and fourth which is O, A, and I respectively. That means after resentment, it is necessary to find the key to satisfied customer and then create customer delight. Normally, if the product can create customer delight for 2-3 factors, then product’s development is well performing in a certain level.

Customer Satisfaction Coefficient is the calculation to calculating the level of

customers’ satisfaction or dissatisfaction which is very important to understand satisfaction level of customers towards the product. Sometime, the results of product evaluation are from different markets then give the different results and will be too difficult to analysis. Therefore, the mean of the impact towards customer is very useful by using equation to find the mean of customer satisfaction level as follows (Sauerwein E., 1997):

Satisfaction = (A+O)/(A+O+M+I) Dissatisfaction = (O+M)/((A+O+M+I)x(-1)) The satisfaction is between 0-1, if the

mean is closer to 1, it refers to customers are very satisfied. On the other hand, for dissatisfaction, if the mean is closer to -1, it refers that the factor affects a lot of dissatisfaction.

Table 4: Example of the Coefficient estimates on Satisfaction and Dissatisfaction

Demand for the product

A O M I Satisfaction

(A+O)/ (A+O+M+I)

Dissatisfaction (O+M)/ ((A+O+M+I)

x (-1))

Feature 1 7 32.3 49.3 0.5 0.44 -0.92

Feature 2 10.4 45.1 30.5 11.5 0.57 -0.78

Feature 3 63.8 21.6 2.9 8.5 0.88 -0.25

From Table 4, it can explain that in

negative question, demand for product feature 1 will reflect very dissatisfaction level -0.92 if the product misses the feature. While in positive question, feature 1 will affect customer not much satisfaction as it is only 0.44.

4.) Business Marketing Mix Concept McCarthy and Perreault (1996, pp. 46-49)

mentioned about marketing mix that consists of 4’Ps which are Product, Price, Place and Promotion. These 4’Ps are important to plan the marketing mix. Some of it is more important than others but still there is

nothing that will stand alone. When the marketing mix has been developed, decision-making process on various factors become similar and then indicated that these factors are all important. When consider marketing mix wider, it clearly shows that the product itself create customers’ satisfaction. The channel to place the products in the location where customers easily access the promotion is the way to communicate with target customers. The products also have been designed and planned for consumer. The price set from estimation of recently consumers’ purchasing behavior.

Table 5: Strategy Decision Areas Organized by the Four Ps Product Price Place Promotion

1. Physical good 2. Service 3. Features 4. Benefits 5. Quality level 6. Accessories 7. Installation 8. Instructions 9. Warranty 10. Product lines 11. Packaging 12. Branding

1. Objectives 2. Flexibility 3. Level over product life cycle 4. Geographic terms 5. Discounts 6. Allowances

1. Objectives 2. Channel type 3. Market exposure 4. Kinds of middleman 5. Kinds and locations of stores 6. How to handle transporting and storing 7. Service levels 8. Recruiting middleman 9. Managing channels

1. Objectives 2. Promotion blend 3. Salespeople (Kind, Number, Selection, Training, Motivation) 4. Advertising (Targets, Kinds of ads, Media type, Copy thrust, Prepared by whom) 5. Sales promotion 6. Publicity

Source: McCarthy and Perreault, Jr., 1996, Basic Marketing: A Global Managerial Approach (p. 46, 12th ed.)

There are several ways to create satisfaction to target customers and consumers such as different sizes and shapes of product, including quality level of the product, adjustable service level, various size, color or material of packaging, branding and changeable warranties. Moreover, publicity and advertising from newspapers, magazines, radio, television, billboards can

be used according to budget of each company. Manufacturer or supplier can make their consideration on the price of the product that can be increased or decreased. Many organizations make their marketing decision, from many factors, using the concept of marketing mix within their organization

Research framework

Figure 2: Research framework Research Methodology 1. Population and sample. Population in this research is the group of tourists who traveled by both their private car and bus to visit Lamphun which consider as unknown population. Therefore sample size from calculation were 400. The convenience sampling technique was applied. This research also uses judgment sampling which chose suitable sample to the purposes of the study. The sampling data was collected from tourist attractions in Lamphun province. 2. Research tools. The quantitative data was gathered by using questionnaires. Questionnaire was created based on the research objective and framework which divided in to three parts. The first part is

about general information of Thai respondents including gender, age, education, occupation and income per month. The second part is the information about the needs of marketing mix among Thai tourists towards the design of exhibition and shopping Center for traditional Lanna products. This part uses 5 rates Rating Scale or Likert Scale to rate the questions which the scale was from level 1 refers to Strongly disagree to level 5 refers to Strongly agree. The criterion for interpretation of 5 levels of mean by using mean between 1.00 - 1.80 as Strongly disagree and mean between 4.21 – 5.00 as Strongly agree. The last part was about the needs for style and quality of products among Thai tourists toward the

General characteristic of Thai tourists

1. Gender 2. Age 3. Occupation 4. Education 5. Income

The needs for marketing mix of Thai tourists

Marketing mix 1.) Product 2.) Price 3.) Place 4.) Promotion

Kano’s Model Analysis

The Marketing mix of exhibition and

shopping center for traditional Lannna products that suitable for tourists

design of exhibition and shopping Center for traditional Lanna products based on the concept of Kano’s model. The questionnaire of this part is 5 level rating scales which level 1 means Dislike until level 5 means like. 3. Data analysis. Data analysis and statistics used in this research are quantitative analysis, descriptive statistics by using frequency and percentage. Standard deviation and statistical significance tested by t-Test, One Way ANOVAs and Kano’s model analysis to achieve the objectives of the research which also base on the relevant concepts and theories. 4. Research hypothesis. There was no significant different between demographic information classified by (gender, age, education, occupation and monthly income) and average mean of attitude toward marketing mix of the design of exhibition and shopping Center for traditional Lanna products at 0.05 level. Research Finding This research aims to study on marketing mix of exhibition and shopping Center for traditional Lanna products that suitable for tourists conduct the research on the population, sample and tools. Data collection and analysis found that Thai tourists are male 67.50% and female 32.50% with age between 21-30 years old, 31-40 years old, 41-50 years old and over 50 years old as 36.50%, 37.90%, 15.30%, and 10.30% respectively. Education levels were bachelor degree, higher than bachelor degree, and

high school or diploma as 74.40%, 14.80% and 10.80% respectively. For occupation, the respondents work as private company’s employees, government officers/employees of state enterprises, own business, and students as 45.00%, 22.70% 22.20%, and 10.30% respectively. Average monthly incomes are the range from 10,001-20,000 baht, less than 10,000 baht, 20,001-30,000 baht and more than 30,000 baht as 39.90%, 28.60%, 18.2% and 13.30% respectively.

The needs of marketing mix of Thai tourists towards exhibition and shopping Center for traditional Lanna products, in product perspective was in high levels ( = 3.92, S.D. = 0.633). The three highest levels are quality and standard of the product ( = 4.21, S.D. = 0.798), variety of type and design of products ( = 4.11, S.D. = 0.834), and age and duration of storage of the product ( = 3.93, S.D = 0.706). In term of price, found out that overall price are in high levels (=3.79, S.D. =0.624). The three highest levels are price can be bargain = 4.17, S.D. = 0.624), price of product suitable for quality and standard ( = 3.99, S.D. = 0.722) and price tag is clearly show ( = 3.82, S.D. = 0.833). For place and distribution channel found out that overall are in high levels ( = 4.01, S.D. = 0.799). The three highest levels are orderly in product arrangement ( =4.06, S.D. = 0.768), sufficient parking for the building ( = 3.97, S.D. = 1.044), and location of the building is easy to find and to travel to ( = 3.97, S.D. = 0.910). In term of promotion, it found out that overall are in high levels ( = 3.65, S.D. =

0.810). The three highest levels are special discount for regular customers ( = 3.62, S.D. = 0.924), special discount and free give offer ( = 3.79, S.D. = 0.928) and provide

advertising via different media such as radio, newspaper and banner ( = 3.78, S.D. = 0.902). All finding as shown in Table 6

Table 6: Mean, standard deviation, and level of need for the marketing mix of design of exhibition and shopping Center for traditional Lannna products according to Four Ps marketing mix. mix.

Marketing mix factors S.D. Level of

need

1. Product 3.92 0.633 High 2. Price 3.79 0.624 High 3. Place 4.01 0.799 High 4. Promotion 3.65 0.810 High

Overall level 3.84 0.717 High

The needs of marketing mix of Thai

tourists towards exhibition and shopping Center for traditional Lanna products using Kano’s model shows that majority of tourists’ needs classified in type O which has to create customers satisfaction. The needs for 1.) Variety of the shops 2.) Food centers or restaurant inside the building 3.) Supermarket or convenience store inside the building 4.) The layout is easy to understand and find the shops 5.) Nice atmosphere, well

decorated and has clear concept design 6.) Cleanliness of the building 7.) Sufficient clean toilet for the building 8.) ATM available 9.) Well space prepare for customers 10.) Well space prepare for customers and 11.) Sign or map that show the location of each shop is clearly show in the building, all these needs can categorize as A type which has duty to attract Thai tourists by high technology availability inside the building.

Table 7: Tourists’ need on exhibition and shopping Center for traditional Lanna products according to Kano’s model concept

The needs of tourists on the building

A O M I R Q Total

Categorize by the

needs of tourists

1. Variety of the shops 17 39 7 20 7 10 100% O

2. Food centers or restaurant inside the building

13 32 14 15 13 13 100% O

3. Supermarket or convenience store inside the building

9 35 10 12 17 17 100% O

4. The layout is easy to understand and find the shops

12 36 15 17 11 9 100% O

5. Nice atmosphere, well decorated and has clear concept design

25 35 9 8 14 9 100% O

6. Cleanliness of the building 12 47 21 10 3 7 100% O

7. Sufficient clean toilet for the building

7 49 7 17 13 7 100% O

8. High technology availability inside the building

39 23 9 8 14 7 100% A

9. ATM available 18 31 13 15 11 12 100% O

10. Well space prepare for customers

15 33 12 14 11 15 100% O

11. Sign or map that show the location of each shop is clearly show in the building

16 44 10 13 7 10 100% O

Remark A (attractive) is the part to attracting customer O (one-dimensional) is the part that makes customer satisfy M (must-be) is the part that product must has it Q (questionable) is the part that should be concerned as it is in the part of dissatisfactory R (reverse) is unwanted part so it needs to be improved I (indifferent) is the part that makes no different for customer’s feeling After classifying the needs of Thai tourists, the needs of products have to be evaluated by rule of M>O>A>I. In case that the needs on the products are difficult to decide or no clear, the use of rule M>O>A>I is very useful. The first need that must improve or the first part of product that strongly reflect Thai tourists’ feeling towards the exhibition center is the need of M type. As shown in Table 7 is the needs of the exhibition center according to the concept of Kano’s model to prevent customers’ dissatisfaction on the exhibition center which is the most important part that need to be improved. Then followed by the second, third, and fourth part which are type O, A, and I respectively. It means when reduce dissatisfaction, it is important to find the needs that will make tourists satisfy by make them impress and want to come back in the

future. Normally, if the product can make consumers feel positive and impress in product with 2-3 factors, it can say that the product was improved and perform well in a certain extent. The needs that can create customers’ satisfaction from high to low levels are high technology available in the building, nice atmosphere, well decorated and has clear concept design, and sign or map that show the location of each shop is clearly show in the building were scale as 0.78, 0.78 and 0.72 respectively. For the needs towards the center that can cause dissatisfaction if its missing from high to low levels are cleanliness of the building, sufficient clean toilet for the building, and supermarket or convenience store inside the building were represented dissatisfy as -0.76, -0.70 and -0.68 respectively as Table 8 and Figure 3.

Table 8: Customer Satisfaction Coefficient towards exhibition and shopping Center for traditional Lanna products

The needs of tourists on the

building A O M I

Categorize by the needs

of tourists

Satisfaction level

(A+O)/ (A+O+M+I)

Dissatisfaction level (O+M)/

((A+O+M+I) x (-1))

1. Variety of the shops 17 39 7 20 O 0.67 -0.55

2. Food centers or restaurant inside the building

13 32 14 15 O 0.61 -0.62

3. Supermarket or convenience store inside the building

9 35 10 12 O 0.67 -0.68

4. The layout is easy to understand and find the shops

12 36 15 17 O 0.60 -0.64

5. Nice atmosphere, well decorated and has clear concept design

25 35 9 8 O 0.78 -0.57

6. Cleanliness of the building

12 47 21 10 O 0.66 -0.76

7. Sufficient clean toilet for the building

7 49 7 17 O 0.70 -0.70

8. High technology availability inside the building

39 23 9 8 A 0.78 -0.41

9. ATM available 18 31 13 15 O 0.64 -0.57

10. Well space prepare for customers

15 33 12 14 O 0.65 -0.61

11. Sign or map that show the location of each shop is clearly show in the building

16 44 10 13 O 0.72 -0.65

Figure 3: The effects of product’s roll on satisfaction and dissatisfaction From the test on general relationship of Thai tourists that categorize by personal characteristics including gender, age, education, occupation and income, result the needs for marketing mix on the exhibition center that no difference at significance level of 0.05.

Summary and Discussion General information of Thai tourists as respondents, most of them are male, age between 21-30 years old, bachelor degree graduated, work as private company’s employees and average income per month is between 10,001-20,000 baht. The needs of tourists on marketing mix for exhibition center are all in high levels including product, price, place and promotion. The needs of marketing mix that is the most needs for Thai tourists is in term of place and channel of distribution which are products are tidily place on the shelf, parking area available for customer, and location of the

shops are easier to find and easy to travel to. Marketing mix are also important in Kano’s model achievement which consistent with the research of Orn-anong Boonwan (2011) as the results showed that the marketing mix influence customers on purchasing One Tambol One Product (OTOP) with overall in high level. It is also consistent with the results of Ketsarin Chomtrakarn (2008) who studied on marketing mix factors that affecting consumers on purchasing One Tambol One Product (OTOP) in Samut Prakan. Both researchers found that marketing mix factors are all in high level and if categorize by each type of marketing mix, place will be the most important factor as customers give important concern to the convenience location that easy to find and easy to travel to in high level. Product factor should focus on new design, concern more on quality with suitable price and should be more publicized. Moreover, it should be more study on other factors of marketing mix

Dissatisfaction level

Satisfaction level

with more specific details in various areas. It should be also has more advertising via radio, newspaper, and banner in order to apply the results of the comparative study and to improve the efficiency consumers behavior. The design of exhibition and shopping Center for traditional Lannna products give an important on satisfaction of Thai tourist who would visit the center by focusing on high technology that available in the center, nice atmosphere, well decorated and has clear concept design, and sign or map that show the location of each shop is clearly show in the building. As a result, the building has been designed to meet the needs of visitors.

Suggestion Marketing mix model and design of exhibition and shopping Center for traditional Lannna products that sustainable and suitable for tourists should focus on participation of the management of both public and private sectors in 3 points which are 1.) to determine the development pattern of exhibition and shopping center for traditional Lannna products with the processes as follows: 1.1) set the vision, 1.2) mission, 1.3) evaluate stakeholder and 1.4) strategies for development. 2.) To create management team from public sector, private sector and community to get the same commitment and support to the product literally by buildup love and unity of

all stakeholders. Also create faith on leaders and group of leaders for the building management to achieve knowledge sharing to create powerful idea on the basis of cultural, traditional, lifestyle and local wisdom. And 3.) Provide cooperation activities to promote the concept of participation principle and good governance principle.

Acknowledgment This research was financial supported by a research project funded of Faculty of Business Administration and Liberal Arts, Rajamangala University of Technology Lanna, Chiang Mai. Thanks to academic scholars, professors and Thai tourists who travel to Lamphun, and all people who involved with this research. Thanks to the researchers’ family who have contributed to the work until done with great success.

References Boonwan, O. (2011). Marketing Mix Affecting

Buying Behavior of OTOP Products in Narathiwat Province. Graduate Studies. Yala Rajabhat University.

Chomtrakarn, K. (2008). Marketing Mix Factors Influencing on Consumer Buying Behavior of OTOP Products, Samutprakarn Province. Office of Academic Resources and Information Technology. Dhonburi Rajabhat University.

Kano, N. (1984). Attractive Quality and Must-be Quality. HInshitsu. 14(2), 39-48.

Krech,D. Crutchfield, R.S.,Ballachey E.L. (1962). Individual in Society. Tokyo: McGrae-Hill Kogakusha Ltd.

McCarthy, E. J., & Perreault, W. D., Jr. (1996). Basic marketing: A global managerial approach. (12th ed.). Chicago: Irwin.

Mowen, J. C. & Minor, M. (2001). Consumer Behavior. (5th ed.). New Jersey: Prentice-Hall.

Rokeach, Milton. (1970). Beliefs, Attitudes and Values. San Francisco: Jossey Basso, Inc.

Rosenberg, R.J. and Hovland,C.I. (1960). Attitude Organization and Change: And Analysis of Consistency Among Attitude Components. Wesport: Greenwood Press.

Sauerwein, E., (1997). The Kano Model: How to delight your customers. International Working Seminar on production Economics, Innsbruck/Igls/ Igls/Austria, February 19-23 1996, 313-327.

Spencer, H. (1985). A renewed appreciation. London: Sage.

Triandis, Hary C. (1971). Attitude and Attitude Chang New York: John Wiley and Sons.

แนวทางการพฒนาเสนทางการทองเทยว ถนนเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง จงหวด เชยงใหม

Guidelines for Tourism Development of the Highway (route) 1096 Mea Rim-Samoeng, Chiang Mai Province

สธมนต ทรงศรโรจน1*, ภาคภม ภควภาส2, รฐนนท พงศวรทธธร3, กมลทพย ค าใจ4 และ สพจน อาวาส5

Sutheemon Chongesiriroj1*, Pakphum Pakvipas2 and Ratthanan Pongwiritthon3, Kamonthip Kamsai4 and Suput Arvart5

1 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยพายพ 2,3 คณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา 4,5 คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม 1 Faculty of Humanities and Social Sciences, Payap University 2,3 Faculty of Business Administration and Liberal Arts, Rajamangala University of Technology Lanna 4,5 Faculty of Management Sciences, Chiang Mai Rajabhat University *Corresponding Author. E-mail: chongesiriroj@gmail.com

บทคดยอ การศกษาเรอง แนวทางการพฒนาการทองเทยวถนนเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง จงหวดเชยงใหมมวตถประสงคในการศกษา เพอศกษาถงลกษณะประชากรศาสตรของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต เพอศกษาถงความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตตอศกยภาพการทองเทยว 5A และ ศกษาแนวทางการพฒนาการทองเทยว เสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม – สะเมง จงหวดเชยงใหม กลมตวอยางคอนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาต จ านวน 400 คนทมาทองเทยวยงสถานททองเทยวทตงอยบนถนนเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง จงหวดเชยงใหม ก าหนดกลมตวอยาง โดยการใชสตรค านวณแบบไมทราบจ านวนประชากรของ W.G. Cochan ณ ระดบความเชอมน 95% ใชวธสมตวอยางแบบโควตา (Quota Sampling) เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย คารอยละ คาเบยงแบนมาตรฐาน สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน คอ t-test และ One way ANOVA ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางมสดสวนสญชาตไทยและชาวตางชาตจ านวนเทากน สวนมากเปนเพศหญง อายระหวาง 21-30 ป รายไดเฉลยระหวาง 20,001-25,000 บาท ผลการศกษาระดบความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตทมผลตอศกยภาพการทองเทยว 5A พบวาดานสงดงดดใจในการทองเทยว (X= 3.75) และดานทพกในแหลงทองเทยว (X= 3.51) มระดบความคดเหนในระดบมาก สวนดานกจกรรมการทองเทยว (X= 3.40) ดานเสนคมนาคม (X= 3.16) และดานสงอ านวยความสะดวก มระดบความคดเหนอยในระดบปานกลาง (X= 2.94) และผลการทดสอบสมมตฐานพบวา (1) เพศแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพการทองเทยว 5A ดานสงดงดดใจในการทองเทยว (Attraction) แตกตางกน ณ ระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 (2) อาย รายได และสญชาตแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพการทองเทยว 5A ทกดานไมแตกตางกน ณ ระดบนยส าคญทางสถตท 0.05

ค าส าคญ: แนวทางการพฒนาเสนทางการทองเทยว ถนนเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง

ABSTRACT The study of the tourism development of the highway (route) 1096 Mea Rim-Samoeng, Chiang Mai Province. Objective were first, to study the demographic of Thai tourists and foreign tourists. Second, to investigate Thai tourists and foreigner tourists attitude towards the 5A’s of tourism. Finally to explore guidelines for tourism development of the highway (route) 1096 Mea Rim-Samoeng, Chiang Mai Province. Sample size of this study were Thai and foreign tourists who visit attractions on the highway (route) 1096 Mea Rim-Samoeng, Chiang Mai province a total of 400 samples which calculated by using formular from W.G. Cochan at 95% confident. Non-probability sampling was applied by using Convenience Sampling Technique. Several descriptive statistic were applied i.e, frequency, percentage, mean, standard deviation (SD) and Inferential Statistics were T-Test and F-Test (One-way Analysis of Variance ANOVA).

The findings indicated that number of Thai and foreign tourists were equal. Most population were female, age between 21-30 years old which they earn 20,001-25,000 baht per month. The result from agreement’s level of Thai and foreigners tourists towards to the 5A’s of tourism founds indicated that respondent gave a rate as agree to Attraction (X= 3.75) and Accommodation (X= 3.51). The othe factors such as Activity (X= 3.40), Amenit (X= 3.16) and accessibility (X= 2.94) were gave a rate as neutral respectively. In addition, result of hypothesis found that 1) there was significant different between demographic information classified by gender and average mean of agreement towards Attraction at 0.05 level. 2) There were no significant different between demographic information classified by age, income, and nationality and average mean of agreement towards 5A’s of tourism at 0.05 level.

Keywords: Guidelines for tourism development, Highway (route) 1096 Mea Rim-Samoeng

บทน าและความส าคญ

ปจจบนประเทศไทยเขาสสมาคมอาเซยนในปลายปพทธศกราช 2558 ทผานมา สมาชกทง 10 ประเทศโดยมประเทศไทยเปนหนงในนนประชาสงคมและวฒนธรรมอาเซยน มงเนนพฒนาความเจรญทางเศรษฐกจสงคมวฒนธรรม เทคโนโลยวทยาศาสตร และการบรหารรวมมอดานอตสาหกรรมเกษตรกรรม การศกษาและรวมมอกบองคกรระหวางประเทศสวนภมภาค รฐบาลจงมนโยบายใหจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางการบน (Hub) ของภมภาคและมนโยบายใหชาวตางชาตสามารถขยายเวลาอยอาศยในปะเทศไทยและไดก าหนดประเดนยทธศาสตรการพฒนาจงหวดเ ชยงใหมออกเปน ยทธศาสตรประเดนยทธศาสตรท 1 การสรางความมงคงอยางยงยนตามแนวเศรษฐกจพอเพยงประเดนยทธศาสตรท 2 สรางสงคมแหงวฒนธรรม ความร ภมปญญา จตสาธารณะ

และพฒนาด านศ กยภาพคนใหพร อมก บการเปลยนแปลง ประเดนยทธศาสตรท 3 ด ารงความเปนทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และพลงสะอาด ประเดนยทธศาสตรท 4 การสรางความมนคงปลอดภยและความสงบสขของประชาชน และประเดนยทธศาสตรท 5 การสรางประสทธภาพ ความโปรงใสเปนประชาธปไตยและเปนธรรมในการบรการ (ส านกงานศาลากลางจงหวดเชยงใหม, 2556) ฉะนนเพอใหเกดประโยชนตอเชยงใหมและพนทใกลเคยง จ าเปนตองท าการพฒนาปรบปรงแหลงทองเทยวทงทเปนธรรมชาต วฒนธรรม และเชงสรางสรรคดงดดใจ สามารถเขาถงไดทงกายภาพ แนวคดและประเพณวฒนธรรม การมทพกอาศยหรอทพกผอนหยอนใจทดพอสมควร การมกจกรรมทเปนทงเชงวฒนธรรมและเปนไปตามธรรมชาตทองถน และมความสะดวก

ปลอดภยของแหลงทองเทยว และสงอ านวยความสะดวกในจงหวดเชยงใหม

จงหวดเชยงใหมเปนจงหวดทมศกยภาพในดานการทองเทยวสงเนองจากมแหลงทองเทยวทงดานโบราณสถานโบราณวตถ แหลงทองเท ยวทางธรรมชาตและทมนษยสรางขนเปนจ านวนมากมขนบธรรมเนยมประเพณตางๆเปนทสนใจของนกทองเทยวนอกจากนเชยงใหมยงเปนศนยกลางดานการทองเทยวทสามารถเชอมโยงกบกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน(กลมลานนา) และยงสามารถขยายเสนทาง การทองเทยวไปยงอนภาคลมน าโขงไดทงหมดจากศกยภาพของจงหวดเชยงใหมทมความพรอมทกดานท าใหมการก าหนดยทธศาสตร เพอทจะท าให เ ชยงใหม เปนศนยกลางการทองเทยวของอา เซ ยนข นม ก า รปร บปร ง โคร งสร า งพ น ฐาน (Infrastructure) ตางๆอยางเปนระบบ เชนการขยายสนามบนเชยงใหมใหเปนสนามบนนานาชาตเพอใหเปนศนยกลางการบนของภมภาค (Aviation Hub) การปรบปรงเสนทางคมนาคมทางบกหลายเสนทางเชนโครงการขยายเสนทางรถไฟเชยงใหม – เชยงรายเพอสรางเครอขายการคมนาคมการคาและการทองเทยวโครงการศกษาความเปนไปไดในการด าเนนโครงการรถไฟความเรวสงเ ชยงใหม - กรงเทพโครงการขยายผวการจราจรจงหวดเชยงใหม – เชยงราย เปนส ชองจราจร นอกจากนยงมศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตเฉลมพระเกยรต 7 รอบ พระชนมพรรษา เปนตน (คณะนกศกษาปรญญาเอก สาขาพฒนาการทองเทยว มหาวทยาลยแมโจ , 2549)

โดยในจงหวดเชยงใหม มสถานททองเทยวทนาสนใจมากมายในหลายอ าเภอ เชน อ าเภอเมองเชยงใหม เปนศนยความเจรญทกๆดาน ไมวาจะเปน เศรษฐกจ สงคม การปกครอง การศกษา การคมนาคม และอนๆ และถอวา เปนเมองทใหญทสดในภาคเหนอ และมขนาดเมองใหญ เจรญเปนอนดบท 2 รองจากกรงเทพมหานคร มสาธารณปโภค สงอ านวย

สะดวก ครบครน อ าเภอหางดง หางจากอ าเภอเมอง 14 กโลเมตร มการลงทนจ านวนมาก ในดานของการพาณชย ธรกจดานอสงหารมทรพย ธรกจบรการการทองเทยว โรงแรม-รสอรท ทพก และเปนอ าเภอทรองรบความเจรญของอ าเภอเมองเชยงใหม เพอขยายลงไปทางตอนใตของเชยงใหม, อ าเภอจองทอง หางจากเมองเชยงใหม 57 กโลเมตร เปนอ าเภอทมชอเสยงทสดของจงหวดเชยงใหม เพราะในแตละปมนกทองเทยวเดนทางมากวา 1ลาน7แสนคน และมแหลงทองเทยวหลายแหง อาธ เชน อทยานแหงชาตดอยอนทนนท น าตกแมกลาง วดพระธาตศรจอมทอง หอดดาวทใหญทสดในเอเชย เปนตน ปจจบนอ าเภอจอมทองมการลงทนจ านวนมาก เพมมากขนในป พ.ศ. 2550 บานจดสรร หางสรรพสนคา อ าเภอแมแตง เปนอ าเภอทมการลงทนในดานการพาณชย โรงแรม รสอรท เปนอ าเภอทใกลกบแหลงทองเทยวกบหลายอ าเภอในจงหวดเชยงใหม และอ าเภอปาย จงหวดแมฮองสอน และผวจยจงไดเลอกอ าเภอแมรม เพราะอ าเภอแมรม หางจากอ าเภอเมอง 16 กโลเมตร เปนอ าเภอทรองรบความเจรญของเชยงใหมเพอขยายไปสทางตอนเหนอของเชยงใหม ปจจบน อ าเภอแมรม ยงมเขตทเปนทตงของสถานทส าคญหลายอยาง อาทเชน สนามสมโภชเชยงใหม 700 ป ศนยราชการจงหวดเชยงใหม เปนตน และยงเปนแหลงลงทนส าคญส าหรบธรกจ การพาณชย โรงแรม รสอรท ทถอไดวาอ าเภอแมรม เปนอ าเภอทมรสอรทมากทสดของจงหวดเชยงใหม เพราะอ าเภอแมรม มสถานทพกผอนตามธรรมชาตทใกลเมองเชยงใหมมากทสด อ าเภอแมรม อยทางตอนบนของตวเมองเชยงใหม เปนแหลงทองเทยวทก าลงขยายตวและมสงทดงดดใจของนกทองเทยวคอแหลงทองเทยวธรรมชาต โดยทอ าเภอแมรม เปนสถานททองเทยวทมความหลากหลายอกทงยงเปนสถานททองเทยวทส าคญในจงหวดเชยงใหมและย ง เปนทางผ านไปย งอ า เภอปาย จ งหวดแมฮองสอน (Guideubon, 2559)

อกทงตลอดเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง ทมระยะทางความยาวกวา 35 กโลเมตร และมแหลงทองเทยวตลอดเสนทาง ไดแก พระต าหนกดาราภรมย ใบออรคด-บตเตอรฟารม คมเสอ อาณาจกรเสอ (Tiger Kingdom) กระเหรยงคอยาวแมรม สวนสายน าออรคด Wild Asia (โชวจระเข) เมาทเทนออรคด ฟารมง คงคอบบรา ฟารมงแมสา The Monkey Center (ศนยฝกลง) X-Center บนจจมพ และขบรถ ATV สวนกลวยไมแมรม ฟารมจระเขแมรม สวนสตวแมลงสยาม (Siam Insect Zoo) โรงเรยนลงแมรม น าตกแมสา กระเหรยงคอยาว

บานโตงหลวง ปางชางแมสา สวนพฤกษศาสตรสรกต สวนองนเอเดน มอนแจม มอนมวนโครงการหลวงหนองหอย เอราวณรสอรท และน าตกแมยม ดวยมแหลงทองเทยวเปนจ านวนมากจงท าใหทงชาวไทยและชาวตางชาตไดใหความสนไปเทยวชมเปนอยางมาก เพอสงเสรมการทองเทยวใหมประสทธภาพมากยงขน โดยมการเปรยบเทยบขอมลจากสถตของนกทองเทยวทมาเทยวในจงหวดเชยงใหม ป พ.ศ. 2553-2557 จากรากฐานขอมลของการทองเทยวเชงตลาดการทองเทยวแหงประเทศไทย (ท .ท.ท. ) (tourismthailand.org/marketingdatabase)

ภาพท 1 เปรยบเทยบขอมล จากสถตของนกทองเทยวทมาเทยวในจงหวดเชยงใหม ตงแตป พ.ศ. 2553-2557

ด งจะ เหน ได ว าจ านวนนกทอง เท ย วท ม าทองเทยวในจงหวดเชยงใหมไดเพมขนทก ๆ ปอยางตอเนอง โดยขอมลลาสดนนในป พ.ศ. 2557 มนกทองเทยวทมาเทยวในจงหวดเชยงใหม จ านวน 6,928,155 คน เพมขนอตรารอยละ 23.94 (องคกรการทองเทยวแหงประเทศไทย, 2557) ท าใหผวจยมความสนใจทจะศกษาคนควา เพอน ามาแนะแนวทางในการพฒนาเสนทางการทองเทยวแมรม - สะเมง 1096 เพอเปนสถานททองเทยวทมความหลากหลายและนาสนใจ นอกจากนยงตอบสนองกบนโยบายของจงหวดเชยงใหม ในประเดนยทธศาสตรท 1 การสรางความมงคงอยางยงยนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ดวยอกประการ

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาถงลกษณะประชากรศาสตรของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม - สะเมง จงหวดเชยงใหม 2. เพอศกษาถงความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต ตอศกยภาพการทองเทยว 5A เสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม – สะเมง จงหวดเชยงใหม 3. เพอศกษาแนวทางการพฒนาการทองเทยว เสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม – สะเมง จงหวดเชยงใหม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. เพอทราบถงลกษณะประชากรศาสตรของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม - สะเมง จงหวดเชยงใหม 2. เพอทราบถงความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต ตอศกยภาพการทองเทยว 5A เสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม – สะเมง จงหวดเชยงใหม 3. เพอทราบแนวทางการพฒนาการทองเทยว เสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม – สะเมง จงหวดเชยงใหม

ขอบเขตการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา โดยม งศกษาดานศกยภาพการทองเทยว มองคประกอบหลกทส าคญ 5A องคประกอบหลก คอ ดานส งทดงดดใจ (Attraction) สงอ านวยความสะดวกในการเดนทาง (Accessibility) ส ง อ า น วย ค วา มส ะ ดวก ต า ง ๆ (Amenity) ทพก (Accommodation) และกจกรรมตาง ๆ (Activity) (Dickman, 1996) 2. ขอบเขตดานประชากร ไดแก นกทองเทยวชาวไทยและตางชาต เสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม- สะเมง จงหวดเชยงใหมซงไมทราบจ านวนประชากรทแนชด

วธการด าเนนงาน 1. ประชากรและกลมตวอยางในการวจย คอ นกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตทมาเทยวในจงหวดเชยงใหม เนองจากไมทราบจ านวนประชากรแนนอน จงเลอกใชการค านวณสตรไมทราบขนาดตวอยางของ W.G.Cochran ก าหนดคาความเชอมนรอยละ 95 และระดบความคลาดเคลอนทยอมรบใหเกดขนได รอยละ 5

2

2

)(

)(1)((

e

zppn

เมอ n = จ านวนกลมตวอยางทตองการ p = สดสวนของประชากรทผวจยตองการจะสม 0 .50 z = ระดบความมนใจทผวจยก าหนดไวท z มคา

เทากบ 1.96 ทระดบความเชอมนรอยละ 95 e = สดสวนของความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขนได

= 0.05

แทนคาจากสตรทใช 2

2

)05.0(

)96.1)(5.01)(5.0( n

ขนาดกลมตวอยางทใชเทากบ 400 คนและใชวธการสมตวอยางโดยไมอาศยความนาจะเปน แบบโควตา (Quota Sampling ) ในสดสวนทเทากน คอ นกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต จ านวนอยางละ 200 คน 2. เครองมอในการวจย คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) แบบปลายปด (Closed ended Questions) แบงออกเปนสวนท 1 สอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม และสวนท 2 สอบถามเกยวกบความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตเกยวกบศกยภาพการทองเทยวเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง จงหวดเชยงใหม โดยยดหลกองคประกอบการทองเทยว 5 องคประกอบคอ ส งด งดด ใจในการทอง เท ย ว (Attraction) เสนทางคมนาคม (Accessibility) สงอ านวยความสะดวก (Amenity) ทพกในแหลงทองเทยว(Accommodation) และกจกรรมการทองเทยว (Activity) 3. การเกบรวบรวมขอมล 1. ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทไดโดยการลงพนทศกษาในเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง จงหวดเชยงใหม และการเกบขอมลจากแบบสอบถามทเสนทางหลวงหมายเลข1096 แมรม-สะเมง จงหวดเชยงใหม และสถานททองเทยวในตวเมองเชยงใหม ในระหวางวนท 12 – 20 มนาคม 2559

2. ขอมลทตยภม (Secondary Data) คอ ขอมลตางๆ ท ไดศกษา คนควาและรวบรวมจากแนวความคด ทฤษฎ เอกสาร บทความวจย บทความวชาการ และผลงานวจยทเกยวของ 4. การวเคราะหขอมล เปนการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS (Statistical Package Social Sciences) โดยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistical) โดยใชสถตพนฐาน ไดแก คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตทใชวเคราะหสมมตฐาน คา t-test เพอทดสอบสมมตฐาน โดยทดสอบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยของกลมตวอยาง 2 กลมทเปนอสระกน

และใชสถต (One-Way ANOVA) เพอทดสอบสมมตฐานความแตกตางดานประชากรศาสตรดาน รายไดเฉลยตอเดอน และอาย ตอคาเฉลยรวมของระดบความคดเหนเกยวกบศกยภาพการทองเทยว 5A

สมมตฐานการวจย H0: ลกษณะประชากรศาสตรแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพ 5A ไมแตกตางกน H1: ลกษณะประชากรศาสตรแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพ 5A แตกตางกน

กรอบแนวคดการวจย

ภาพท 2 กรอบแนวคดการวจย

ผลการวจย ผ ล ก า ร ว เ ค ร า ะ ห ข อ ม ล ด า น ล ก ษ ณ ะประชากรศาสตร ของผตอบแบบสอบถามพบวา สวนใหญเปนเพศหญง (51.5%) สญชาตไทยและตางชาตมจ านวนเทากน (50.0%) อายระหวาง 21-30 ป (39.5%) รายไดเฉลยตอเดอน 20,001-25,000 บาท (19.8%) ผลการว เคราะหระ ดบความคดเหนของนกทองเทยวตอถนนเสนทางหลวงหมายเลข 1096 แมรม-สะเมง จงหวดเชยงใหม พบวากลมตวอยางมระดบความคดเหนตอศกยภาพการทองเทยว 5A ในระดบมาก ม 2 ปจจยไดแก ดานสงดงดดใจในการ

ทองเทยว (Attraction) มคาเฉลยเทากบ 3.75 อยในระดบมาก ม 4 ปจจยยอยไดแก มแหลงธรรมชาตทอดมสมบรณ มคาเฉลยเทากบ 4.00 มแหลงทองเทยวธรรมชาตมากกวาแหลงทองเทยวอนๆ มคาเฉลยเทากบ 3.94 มทศนยภาพทดสามารถดงดดใจได มคาเฉลยเทากบ 3.84 มภาพลกษณทด มคาเฉลยเทากบ 3.72 มการอนรกษธรรมชาตเปนอยางมาก มคาเฉลยเทากบ 3.71 สถานททองเทยวทเงยบสงบ มคาเฉลยเทากบ 3.65 และมระดบความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตอยในระดบปานกลาง ไดแก มสถานททองเทยวทมสภาพอากาศปลอดโปรงแจมใส มคาเฉลยเทากบ 3.38 และดานทพกใน

ลกษณะทาง ประชากรหลกศาสตร

เพศ อาย รายไดเฉลย/เดอน สญชาต

แนวทางการพฒนาเสนทางการทองเทยว

ถนนเสนทางหลวงหมายเลข 1096

แมรม – สะเมง จงหวดเชยงใหม

ความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตเกยวกบศกยภาพของทรพยากรการทองเทยว 5

องคประกอบ ดานสงทดงดดใจ (Attraction)

สงอ านวยความสะดวกในการเดนทาง (Accessibility)

สงอ านวยความสะดวกตางๆ (Amenity)

ทพก (Accommodation)

กจกรรมตางๆ (Activity)

แหล งทองเท ยว (Accommodation) มค า เฉล ยเทากบ 3.51 พบวาระดบความคดเหนอยในระดบมาก ม 5 ปจจยยอยไดแก ทพกใหเลอกหลากหลายแบบ มคาเฉลยเทากบ 3.78 มจ านวนทพกใหบรการเพยงพอ มคาเฉลยเทากบ 3.69 ทพก มการตอนรบและดแลนกทองเทยวเปนอยางด มคาเฉลยเทากบ 3.50 ทพกมความสะอาดถกสขลกษณะ มคาเฉลยเทากบ 3.46 และทพกมสงอ านวยความสะดวกใหบรการอยางเพยงพอ มคาเฉลยเทากบ 3.45 และพบวามระดบความคดเหนในระดบปานกลาง ม 2 ปจจยยอย ไดแก ทพกมราคาเหมาะสมตอคณภาพ มคาเฉลยเทากบ 3.39 และทพกมความปลอดภย เชน มกลองวงจรปด มคาเฉลยเทากบ 3.34 และมระดบความคดเหนในระดบปานกลาง ม 3 ปจจย ไดแก ดานกจกรรมการทองเทยว (Activity) มคาเฉลยเทากบ 3.41 พบวามระดบความคดเหนอยในระดบมาก ม 4 ปจจยยอย ไดแก มการเปดโอกาสใหนกทองเทยวมสวนรวมไดอยางทวถง มคาเฉลยเทากบ 3.52 มการจดกจกรรมทไมกอใหเกดการเปลยนแปลงตอธรรมชาต มคาเฉลยเทากบ 3.44 มการจดกจกรรมทไมสงผลกระทบตอพนทอนรกษวฒนธรรม มคาเฉลยเทากบ 3.43 และมการจดสถานทเพอใชพกผอนตามแหลงทองเทยวอยางสวยงาม มคาเฉลยเทากบ 3.42 และพบวามระดบความคดเหนอยในระดบปานกลาง ม 3 ปจจยยอย ไดแก มการก าหนดขอปฏบตในการเขารวมกจกรรม มคาเฉลยเทากบ 3.38 มการจดงานตามฤดกาลทมเอกลกษณหลากหลาย มคาเฉลยเทากบ 3.34 มการก าหนดเวลาใหนกทองเทยวเขารวมกจกรรมตามฤดกาลอยางเหมาะสม มคาเฉลยเทากบ 3.31 ดานเสนทางคมนาคม (Accessibility) มคาเฉลยเทากบ 3.16 อยในระดบมาก ม 1 ปจจยยอยไดแกสภาพถนนเออตอการเดนทาง มคาเฉลยเทากบ 3.47 และระดบความระดบปานกลางม 6 ปจจยยอย ไดแก มเสนทางทสามารถเขาถงไดหลายทาง มคาเฉลยเทากบ 3.32 มเสนทางคมนาคมทใชสญจรไดสะดวกทกฤดกาล มคาเฉลยเทากบ 3.28 มเสนทางการ

ทองเทยวท เ ชอมโยงกบแหลงทองเทยวอน ๆ มคาเฉลยเทากบ 3.17 มความปลอดภยในการเดนทาง มคาเฉลยเทากบ 3.07 มรถประจ าทางพรอมใหบรการ มคาเฉลยเทากบ 3.04 และมแสงสวางเพยงพอในยามค าคนตลอดเสนทาง มคาเฉลยเทากบ 2.74 และดานสงอ านวยความสะดวก (Amenity) มคาเฉลยเทากบ 2.94 พบวามระดบความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต อยในระดบปานกลาง ม 6 ปจจยยอย ไดแก มรานอาหารเพยงพอตอจ านวนนกทองเทยว มคาเฉลยเทากบ 3.21 มทจอดรถเพยงพอตอจ านวนรถของนกทองเทยว มคาเฉลยเทากบ 3.11 มเอกสารแนะน าแหลงทองเทยวใหกบนกทองเทยว มคาเฉลยเทากบ 3.05 มรานคาใหบรการ อาหาร และ เครองดมทถกสขลกษณะ มคาเฉลยเทากบ 3.01 หองน าสะอาดและมจ านวนเพยงพอตอปรมาณนกทองเทยว มคาเฉลยเทากบ 2.93 มรานขายยา ปมน ามน และ ต ATM ใหบรการ มคาเฉลยเทากบ 2.66 และพบวามระดบความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต อยในระดบนอยไดแก มสถานทพยาบาลทนาเชอถอและเพยงพอในยามฉกเฉน มคาเฉลยเทากบ 2.59

ผลการทดสอบสมมตฐาน จากสมมตฐานการวจยทตงไว คอ H0 : ลกษณะประชากรศาสตรทแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพ 5A ไมแตกตางกน H1 : ลกษณะประชากรศาสตรทแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพ 5A แตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา (1 ) เพศแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพการทองเทยว 5A ดานสงดงดดใจในการทองเทยว (Attraction) แตกตางกน ณ ระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 และ (2) อาย รายได และสญชาตแตกตางกนมระดบความคดเหนตอศกยภาพการทองเทยว 5A ทกดาน ไมแตกตางกน ณ ระดบนยส าคญทางสถตท 0.05

อภปรายผล จากผลการศกษาพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง อาย ชวงระหวาง 21-30 ป และมสดสวนทเทากนของสญชาตไทยและตางชาต รายไดเฉลยตอเดอน 20,001-25,000 บาท ซงแตกตางจากผลการศกษาของ (1) หยกทพย และในสงห (2554) “แนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงวฒนธรรม ของชาวภไท บานหวยหบ อ าเภอโคกศรสพรรณ จงหวดสกลนคร” ทพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนดานเพศหญง อายชวงระหวาง 41-50 ป สถานภาพสมรส ระดบการศกษาชนประถมศกษา อาชพเกษตรกร รายไดเฉลยตอเดอนต ากวา 5,000 บาท (2) ยทะการ ไวยอาภา (2555) “การจดการทรพยากรทางวฒนธรรมเพอการทองเทยวอยางยงยน ต าบลโปงแยง อ าเภอแมรม จงหวดเชยงใหม” พบวาประชากรสวนใหญเปนดานเพศหญง อาย 21 -30 ป อาชพเกษตรกร รายไดเฉลยตอเดอน 5,001-10,000 บาท และระดบความคดเหนของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตทมผลตอศกยภาพการทองเทยว 5A ผลการศกษาพบวา พบวามระดบความคดเหนอยในระดบมาก ไดแก ดานสงดงดดใจในการทองเทยว และดานทพกในแหลงทองเทยว มระดบความคดเหนอยในระดบปานกลาง ไดแก ดานกจกรรมการทองเทยว ดานเสนทางคมนาคม และดานสงอ านวยความสะดวก ซงผลการศกษาแตกตางจาก ยทะการ ไวยอาภา (2555) “การจดการทรพยากรทางวฒนธรรมเพอการทองเทยวอยางยงยน ต าบลโปงแยง อ าเภอแมรม จงหวดเชยงใหม” ทพบวามระดบความคดเหนในระดบมาก ไดแก ดานสงดงดดใจ ดานการเขาถงแหลงทองเทยว ดานทพก ดานสงอ านวยสงความสะดวกและดานกจกรรม

ขอเสนอแนะ 1. จากผลการวจยพบวานกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตมความคดเหนตอศกยภาพ 5A ในด า น ส ง ด ง ด ด ใ จ ม า ก ท ส ด โ ด ย ม ป จ จ ย ย อ ย ประกอบดวย มแหลงธรรมชาตทอดมสมบรณ ดงนน

ทางชมชนและผประกอบการหรอผมสวนไดเสยโดยรอบถนน 1096 แมรม-สะเมง ควรมการก าหนดกฎเกณฑ แนวทางปฏบตรวมกนในการชวยรณรงค อนรกษธรรมชาตใหอดมสมบรณอยเสมอ เพอดงดดใจใหนกทองเทยวกลบมาเทยวในครงตอไป 2. จากผลการวจยพบวานกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตมความคดเหนตอศกยภาพ 5A ในดานเสนทางคมนาคม (การเขาถง) มระดบความคดเหนในระดบปานกลาง ดงนนควรพฒนาและปรบปรงเกยวกบแสงสวางทใชในการเดนทางใหเพยงพอตลอดเสนทาง และเพมปายสญญานจราจร เ พ อ เ พ ม ค ว าม ปลอดภ ย ใ นก า ร เ ด นท า ง ขอ งนกทองเทยว และควรเพมจ านวนรถประจ าทางเพอใหบรการในชวงฤดกาลทองเทยวเพออ านวยความสะดวกแกนกทองเทยว 3. จากผลการวจยพบวานกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตมความคดเหนตอศกยภาพ 5A ในดานสงอ านวยความสะดวก มระดบความคดเหนในระดบปานกลาง เพอความสะดวกของนกทองเทยว ควรเพมหองน าสาธารณะใหเพยงพอกบจ านวนนกทองเทยว และเพมจดบรการต ATM และสถานบรการน ามนนกทองและสถานพยาบาลทนาเชอถอทใหบรการในยามฉกเฉน กตกรรมประกาศ ขอขอบพระคณเจาหนาทส านกการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ส านกงานเชยงใหม ผตอบแบบสอบถาม รวมถ งคณะท า งาน ผ ช วยว จ ย นกศกษา ตลอดจนผทมสวนเกยวของทกทานทใหความอนเคราะหขอมล ใหการสนบสนน คอยใหค าปรกษาและชวยเหลอตดตอประสานงานในดานตางๆ กระทงงานวจยนส าเรจลลวงตามวตถประสงคทวางไว ทงนคณะผวจยฯ ยงหวงใจเปนอยางยงวาผลการวจยนจกเปนประโยชนในมตดานวชาการแกหนวยงานนกวชาการ นกวจย คณาจารยและนสตนกศกษา

บรรณานกรม กณฑล เวชสาร. (2545). การวจยการตลาด. พมพ

ครงท 3. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.การศกษาทรพยากรทองเทยวเชงวฒนธรรมของชมชนชาวมอญเพอสงเสรมการทองเทยวเชงนเวศ.

กลวด ละมายจน. มปพ.(2552). เอกสารประกอบการสอน รายวชาวฒนธรรมการทองเทยวเชงนเวศ.

กลยรศม ทณณตน. (2557: บทคดยอ) แนวทางพฒนาการทองเทยวเชงวฒนธรรมอยางยงยน. สบคนเมอ 29 มกราคม 2559.

ไกดอบล. (2551). 10 อนดบแรกของ 24 อ าเภอของจงหวดเชยงใหม ถอวาเปนอ าเภอทมขนาดของเมอง ความเจรญ ทสด เรยง ตงแต อนดบท 1-10 ดงตอไปน. สบคนเมอ 6 กมภาพนธ 2559, จาก http://www.guideubon.com/ web/viewtopic.php?t=1358.

โครงการสมมนาปรญญาเอก. ความพรอมของเชยงใหม ตอการเปน HUB ของการทองเทยวในภมภาคอาเซยน. (2549). คณะนกศกษาปรญญาเอก. สาขาพฒนาการทองเทยว. มหาวทยาลยแมโจ. สบคนเมอ 1 กมภาพนธ 2559, จาก http:/www.mju.ac.th/jobs_ news/DR_CM/index.html.

ทดดาว บญปญญาโรจน. (2545: บทคดยอ). แนวทางการบรหารการจดการแหลงทองเทยวอทยานภชฟาตามหลกการทองเทยวเชงนเวศ.

ธนวรรณ แสงสวรรณและคณะ. (2544). การบรหารการตลาด. กรงเทพมหานคร: บรษทเอกซเปอรเนทจ ากด.

นงนช ภทราคร. (2538). สถตการศกษา. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2540). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท7. กรงเทพฯ :โรงพมพและปกเจรญผล.

บษบา สทธการ. (2555 : บทคดยอ) แนวทางการพฒนาการทองเทยวในอ าเภอเชยงของ. สบคนเมอ 5 กมภาพนธ 2559.

ประพทธชย ไชยนอก. (2553: บทคดยอ ) แนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงวฒนธรรม: กรณศกษาบานดานซาย อ าเภอดานซาย จงหวดเลย. สบคนเมอ 20 มกราคม 2559.

ปดวรดา ปาลกะวงศ ณ อยธยา. 2551. เครองมอการวจย. สบคนเมอ 6 กมภาพนธ 2559, จากhttp://www.oknation.net/blog/maw-bin/2008/12/01/entry-5.

ปยะพงค มนกลน. (2554). ศกยภาพแหลงทองเทยวตลาดน าในจงหวดนนทบรเพอการจดการทรพยากรทองเทยว. สบคนเมอ 17 มกราคม 2559, จาก http:/igi.library.tu.ac.th/thesis/ st/0407/03chapter2.pdf.

มงสรรพ ขาวสะอาด และคณะ. (2553). การพฒนาการทองเทยวเชงบรณาการทยงยนในลมแมน าโขง 4. พมพครงท 1. เชยงใหม : ส านกพมพสถาบนวจยสงคม.มหาวทยาลยเชยงใหม.

ยทะการ ไวยอาภา. (2556: บทคดยอ). การจดการทรพยากรทางวฒนธรรมเพอการทองเทยวอยางยงยน ต าบลโปงแยง อ าเภอแมรม จงหวดเชยงใหม. สบคนเมอ 24 มกราคม 2559.

ศรชย กาญจนวาส, ดเรก ศรสโข และ ทววฒน ปตยานนท. (2535). การเลอกใชสถตทเหมาะสมส าหรบการวจยทางสงคมศาสตร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สกล จรยาแจมสทธ และ กวน วงศลด. (2555). การศกษาเสนทางทองเทยวของนกทองเทยวชาวมาเลเซยในประเทศ กรณศกษาทอ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา. สบคนเมอ 11 กมภาพนธ 2559, จาก http://www.ssruir. ssru.ac.th/bitstream/ssruir/655/1/071-55.pdf.

สทธพร ศรอลงการ และคณะ .(2549). พฤตกรรมการรบฟงรายการวทยเสยงธรรมเพอประชาชน FM 103.25 MHz (บานตาด) ของประชาชนในจงหวดอดรธาน. สบคนเมอ 6 กมภาพนธ 2559, จาก http://ww.siangdham. com/solar/index.php?option=com_content&view=article&id=224:2010-01-20-08-14-06&catid=68:2010-01-24-11-51-18&Itemid=200.

ส านกงานทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.). สบคนเมอ 20 มกราคม 2559, จาก http://www.tourismchiangmai.org/th/page-about_us/About-Us/.

หยกทพย และในสงห. (2554: บทคดยอ). แนวทางการในการพฒนาการทองเทยวเชงวฒนธรรมของชาวภไท บานหวยหบ อ าเภอโคกศรสพรรณ จงหวดสกลนคร. สบคนเมอ 6 กมภาพนธ 2559.

องคกรการทองเทยวแหงประเทศไทย. (2557). สถตนกทองเทยวในประเทศ (รายจงหวด). สบคนเมอ 5 กมภาพนธ 2559, จาก http://marketingdatabase.tat.or.th/ewt_w3c/ewt_w3c/ewt_news.php?nid=1621.

อรณ ออนสวสด. (2553). เอกสารประกอบการบรรยาย วชาระเบยบวธวจยขนสง. สบคนเมอ 4 กมภาพนธ 2559, จาก https://www.go toknow.org/posts/400149.

จงหวดปทมธาน. 2553. สบคนเมอ 2 กมภาพนธ 2559, จาก http://thesis.swu.ac.th/ swuthesis/Eco Pla_Man/Porntip_K.pdf.

Cochran, W.G. (1977) . Sampling Techniques. 3d ed. New York : John

Dickman. (1996). ดานศกยภาพการทองเทยว มองคประกอบหลกทส าคญ 5A. สบคนเมอ 1 กมภาพนธ 2559, จากhttp://www.ex-mba.buu.ac.th/research/ Bangsaen/Y-MBA%2012-1750645/ch2.pdf.

Wiley and Sons Inc. Cronbach, Lee. J. (1990). Essentials of Psychology Testing. 5th ed. New York : Harper Collins Publishers Inc.

การจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3

Budget Management by Using Management Information System and Budget Control for Finance and Accounting of

The Chiangmai 3 Highway

ลดดาวลย ผองพกตร1* และ กรวร ชยอมรไพศาล2

Laddawan Phongpak1* and Korravee Chaiamonphaiisal2 1,2คณะวทยาการจการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

1,2 Faculty of Management Chiangmai Rajabhat University *Corresponding Author. E-mail: amm_aun1525@hotmail.com , pokpok50@hotmail.com

บทคดยอ การวจยในครงน มวตถประสงคเพอศกษาการจดการดานงบประมาณ ประสทธภาพ และสภาพปญหาอปสรรค โดยใชระบบสารสนเทศ เพอการบรหารและควบคมงบประมาณ ของงานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 เปนการวจยเชงคณภาพ ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยเปนผทมความร ความเชยวชาญ และมสวนเกยวของกบสารสนเทศดานงบประมาณ จ านวน 10 คน ประกอบดวย ผบรหาร จ านวน 4 คน หวหนางาน จ านวน 4 คน และผปฏบตงาน จ านวน 2 คน ไดท าการเกบขอมลโดยการสงเกตการณ และสมภาษณโดยใชแบบสมภาษณทสรางขนเอง ซงขอมลทไดจะน ามาวเคราะหขอมลโดยใชการบรรยายและพรรณนาสรปเปนประเดน ผลการวจยพบวา การจดการดานงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 มทงหมด 6 ขนตอน ไดแก การเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล กระบวนการประมวลผล การเกบรกษาขอมล การวเคราะหขอมล และการน าขอมลไปใช ซงการน าเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยในปฏบตงานสามารถอ านวยความสะดวกในการปฏบตงานเปนอยางมาก ท าใหผลลพธทไดมความถกตอง นาเชอถอ และเปนปจจบน สามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางรวดเรวและทนตอเหตการณ และยงสามารถน าไปใชเปนรายละเอยดประกอบกบรายงานในระบบบรหารการเงนการคลงภาครฐ (Government Fiscal Management Information System : GFMIS) นอกจากน ผบรหารสามารถน าขอมลไปใชประโยชนในการก าหนดกลยทธ การวางแผน การวเคราะห และการตดสนใจไดทนท ท าใหการบรหารงานดานงบประมาณมประสทธภาพและประสทธผลมากขน ดานประสทธภาพในการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ พบวา (1) ชวยใหผใชขอมลสามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางรวดเรวและทนตอเหตการณ (2) ชวยลดขนตอนการท างานท าใหประหยดทรพยากรดานเวลา (3) ชวยในการตรวจสอบการด าเนนงานวาเปนไปตามเปาหมายทรฐบาลก าหนดไวหรอไม (4) ชวยใหผบรหารสามารถวเคราะหปญหาหรออปสรรคทเกดขน เพอหาวธควบคม ปรบปรงและแกไขปญหา (5) ชวยผบรหารในการก าหนดเปาหมาย กลยทธ และการวางแผนปฏบตการ และ(6) ชวยใหผปฏบตงานมความสะดวกในการแกไข ปรบปรง เปลยนแปลงขอมลและฐานขอมล สภาพปญหาและอปสรรคทพบในการใชระบบสารสนเทศดานงบประมาณเขามาชวยในการด าเนนงานของผบรหาร หวหนางาน และผปฏบตงาน พบวา ปญหาดานฮารดแวร เปนคอมพวเตอรรนเกาลาสมย ซงผบรหารควรจดสรรงบประมาณจดซออปกรณคอมพวเตอรใหมคณภาพสงขน ปญหาดานซอฟตแวร เกดจากโปรแกรม Microsoft Excel ทน ามาใชงานไมตอบสนอง ปญหาดานขอมลและฐานขอมล พบวา ในชวงแรกฐานขอมลทผปฏบตงานไดสรางไว มขอมลไมเพยงพอตอความตองการของผใชขอมล และในบางครงขอมลทไดมขอผดพลาด ค านวณไมถกตองเนองจากรนของโปรแกรมทใชไมสอดคลองกบรนของเครองคอมพวเตอร นอกจากนโปรแกรมยงมขอจ ากดในการเชอมโยงขอมลระหวางกนโดยอตโนมต ดานขอมลและฐานขอมล ไมเปนปจจบน ควรมการตรวจสอบความถกตองของขอมลหลงจากท าการบนทกรายการแลวท กครง รวมถงควรส ารวจความตองการของผใชขอมลดานงบประมาณกอนจดท าฐานขอมล ปญหาดานกระบวนการในการบรหารการเบกจายเงนงบประมาณ พบวาผบรหารและหวหนางานยง

ไมสามารถเขาถงขอมลไดทงหมด เนองจากถกจ ากดในดานการแบงปนขอมล นอกจากนระบบสารสนเทศยงไมมระบบการปองกน ท าใหบคคลทไมมสวนเกยวของสามารถเขาถงขอมลไดโดยงาย ดานระบบเครอขาย การจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณไดใชระบบเครอขายแบบเชอมตอคอมพวเตอรเขาดวยกนในระยะจ ากด (Local Area Network : LAN) ในการด าเนนงาน หากคอมพวเตอรเครองหลกเกดความเสยหายจะท าใหเครองลกขายทอยในระบบไมสามารถเรยกดขอมลได ดงนน ผใชขอมลและผปฏบตงานควรศกษาและท าความเขาใจเกยวกบขอมลตาง ๆ ในระบบสารสนเทศใหมากขน และควรมการจดฝกอบรมให ความรดานการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณเพมเตมอยเสมอ

ค าส าคญ : การจดการงบประมาณ,ระบบสารสนเทศ

ABSTRACT The purpose of this research is to study management on budget, Efficiency and problems and obstacles in information management on budget, finance and accounting, at the Chiang Mai 3 Highway District, as a qualitative research. Population and samples in the research include those having knowledge on, expert at, and concerning with information on budget, totaling 10 persons, comprising 4 executives, 4 supervisors and 2 practitioners. Data was collected by observation and interview with using the questionnaire created by the researchers to be analyzed, with use of descriptive summary as issues. The research result found that there were 6 steps of information management on budget, finance and accounting, 3rd Chiang Mai Highway District, as follows: data collection, data examination, data processing, data storage, data analysis, and data application. Applying the information technology to help performance could facilitate data storage and processing well. As a result, it was accurate and reliable and updated and able to facilitate working much, reduced redundancy and delayed of operation which was not flexible in processing, could access to the information required quickly and also could be used as details supplementary to the report in Government Fiscal Management Information System (GFMIS). In Addition, the executives could use the data to define strategy, planning, analysis, and decision making immediately, allowing the budget management to be efficient and effective more. Efficiency in budget management by using management information system and budget control found (1) help to data user can access the information that they need quickly and timely (2) reduce work procedures and save time resource (3) help to determine whether it meets the targets set by the government or not (4) help to administrators can analyze problems or obstacles arise to find out how to improve (5) control and troubleshooting and help to administrators to define strategic, goals and operational planning and (6) help to a worker with ease to improve the information and databases. Problems and obstacles found in applying the information system on budget to help operation of the executives, superiors and practitioners are similar as follows: Problem on hardware- the computers was obsolete that the executives should allocate budget to produce the ones with higher quality; problem on software-it was from the Microsoft Excel used did not respond since the version of software used was not in line with model of the computer. In addition, the software also was limited in interconnecting automatically, The problem on data and database were found that initially, the database created by the practitioners was not correct and updated, which the executives should reiterate the practitioners to record carefully and there should be examination on correctness of data after recording every time, and the practitioners should survey demands of users of data on budget before making database. The problem on process on management of disbursement of budget was found that the executives and supervisors could not access data wholly since they were limited on sharing of data. The information system also had no protection system, so that those who did not concern to could access to the data easily on network system on information system on budget, they used Local Area Network (LAN) to operate. If the main computer is damaged, the clients in the system could not view data as well. So, the data users and practitioner should study and try to understand data in the information system more. And there should be regularly training to provide knowledge on information management on budget additionally.

Keywords: Budget Management, Management Information System

บทน า ใน ป จ จ บ น โล ก เข า ส ย ค ข อ ม ล ข า วส า ร สารสนเทศจงเปนสงจ าเปนททางภาครฐและเอกชนจะตองน ามาใชในการตดสนใจ เพอความถกตองและรวดเรว ดงนน องคการตาง ๆ จงจ าเปนทจะตองรวบรวมขอมลมาจดท าฐานขอมลเพอบรหารจดการระบบสารสนเทศสนบสนนการด าเนนงานขององคการให งายและสะดวกในการตดสนใจ (ประสงค ประณตพลกรง, 2541, น.11) ระบบสารสนเทศเปนเสมอนเครองมอชนส าคญทจะชวยใหผบรหารสามารถแกปญหาตาง ๆ ไดอยางสะดวก รวดเรว ซงชวยลดคาใชจายในการด าเนนงานขององคการไดเปนอยางมาก และชวยเพมประสทธภาพในการบรหารใหสงขน (สลยทธ สวางวรรณ, 2545, น.10) ดงนน จงมความจ าเปนอยางยงทองคการตาง ๆ ตองน าระบบสารสนเทศเพอการจดการมาพฒนาใชใหเหมาะสมกบลกษณะขององคการ จากเดมหนวยงานภาครฐไดจดท าบญชระบบบญชเกณฑเงนสด แตเนองจากไมสามารถรบรถงสถานะทางการเงนทแทจรง กรมบญชกลางซงเปนหนวยงานหลกในการควบคมก ากบ การจดท าบญช จงไดปรบเปลยนมาใชระบบบญชเกณฑคงคางดวยมอ (Manual) และในปงบประมาณ พ.ศ. 2548 หนวยงานภาครฐไดเขาสระบบบรหารการเงนการคลงภาครฐดวยระบบอเลกทรอนกส (GFMIS : Government Fiscal Management Information System) แตยงคงจดท าระบบบญชเกณฑคงคางดวยมอ (Manual) โดยท าขนเปนระบบคขนานกน (กระทรวงการคลง กลมระบบบรหารการเงนการคลงภาครฐแบบอเลกทรอนกส , 2550) ซงในปจจบน กรมบญชกลางไดพฒนาระบบ GFMIS โดยใชวธน าเขาขอมลผานทาง Web Online ท าให ได รบความสะดวกและคลองต วในการปฏบตงาน สามารถเรยกรายงานในระบบงานตาง ๆ ทเปนปจจบนไดแบบทนท จงไดก าหนดใหสวนราชการทกแหงยกเลกการจดท าบญชเกณฑคงคางดวยมอ

(Manual) นบตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2558 เปนตนไป ตามหนงสอกรมบญชกลาง ท กค 0423.3/ว.384 ลงวนท 18 ตลาคม 2556 (ส าน กงานปลดกระทรวงสาธารณสข กลมคลงและพสด, 2558) งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 ไดจดท าทะเบยนคมเงนงบประมาณดวยมอควบค ก บ การบ นท ก รายการในระบบ GFMIS นบตงแตปงบประมาณ พ.ศ.2548 จนถงปจจบน เนองจากรายงานทไดจากระบบ GFMIS เปนรายงานในภาพรวมจะแสดงรายการเงนงบประมาณแตละประเภทในภาพรวม ซงไมสามารถแสดงรายละเอยดของงบประมาณแตละประเภทตามท ผบรหารตองการทราบได ดงนน ทางแขวงฯ จงมนโยบายใหงานการเงนและบญช จดท าทะเบยนคมควบคไปดวย โดยการน าเทคโนโลยสารสนเทศเขามาใชในการจดการดานงบประมาณ เพอความถกตอง รวดเรว แมนย า มความทนสมยและความเปนปจจบนของขอมล จงไดมการน าโปรแกรม Microsoft Excel เขามาใชในการจดการดานงบประมาณในการเกบรวบรวมขอมล การวางแผนบรหารจดการ การวเคราะหและประเมนผล ตงแตปลายปพ.ศ. 2553 จนถงปจจบน ในปจจบนคอมพวเตอรมราคาถกลง คณภาพประสทธภาพการใชงานเพมมากขน ชดค าสงงาน มความหลากหลายสามารถตอบสนองความตองการในการใชงานไดทกรปแบบ สามารถใชงานไดงาย สะดวกไม ย งย าก ท า ให ค วามน ยมของการใช เคร อ งคอมพ ว เตอร เข าม าเป น เคร อ งม อของระบ บสารสนเทศมากขน ระบบสารสนเทศจะท างานไดตามวตถประสงคจะประกอบไปดวยองคประกอบ 6 ประการ (ทพวรรณ หลอสวรรณรตน, 2548, น.18-19; ศรสมรก อนทจ นทรยง , 2550, น.6-16) คอ (1) ฮารดแวร (2) ซอฟตแวร (3) ขอมลและฐานขอมล (4) กระบวนการ(5) ระบบเครอขาย (6) บคลากร สวนการด าเนนการจดระบบสารสนเทศ โดยทวไปมข นตอนการด าเนนงาน 6 ขนตอน (กรมวชาการ, 2544ก, น.22-31) คอ (1) การรวบรวมขอมล (2) การ

ตรวจสอบขอมล (3) การประมวลผลขอมล (4) การจดเกบขอมลและสารสนเทศ (5) การวเคราะหขอมล และ (6) การน าขอมลไปใช จากงานวจยของอภญญา ธงไชย (2550) พบวาระบบงบประมาณโดยเกณฑพงรบ - พงจาย ลกษณะ 3 มตทคณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหมน ามาใช มความซบซอนมาก ดงนน ทางคณะฯ จงมการพฒนาขนตอนและวธการเบกจายเงนงบประมาณแผนดน การสรางทะเบยนคมเงนงบประมาณแผนดน การสรางแบบรายงานขอมลเงนงบประมาณแผนดนโดยการน าโปรแกรม Microsoft Excel มาช วยในการปฏบตงาน เพอใหไดขอมลและรายละเอยดทสอดคลองกบระบบใหมทมหาวทยาลยน ามาใช รวมทงก าหนดขนตอนและวธการใชโปรแกรม Microsoft Excel ในการปฏบตงานแทนระบบมอ ตามรปแบบทตองการใชงาน จนประสบความส าเรจเปนอยางด สามารถใหขอมลทางการเงนทถกตอง ชดเจน ครบถวนและสอดคลองตรงกบขอมลในระบบงบประมาณ 3 มตของมหาวทยาลยเชยงใหม และชวยใหการปฏบตงานรวดเร วกว าการใช ระบบม อ นอกจากน การใชเทคโนโลย ด านคอมพ วเตอร เข ามาช วย ในการบรหารงาน สามารถชวยใหผบรหารน าขอมลทไดจากระบบสารสนเทศมาชวยในการวางแผนและก าหนดเปาหมายในการด าเนนงาน นพมาศ อพนทา (2555) พบวาสภาพปญหาของการบรหารจดการสารสนเทศเพอการจดสรรงบประมาณขององคการบรหารสวนต าบลบงมะแลงทพบ (1) ดานระบบประมวลผลรายการผบรหารใชประโยชนจากขอมลระบบสารสนเทศไม เตมท บคลากรขาดทกษะในการบนทกขอมลและเพกเฉย (2) ดานระบบการรายงาน ผบรหารไมสามารน าขอมลไปใชในการบรหารงานดานตางๆ ไดอยางเตมประสทธภาพ บคลากรทรบผดชอบเกดความไมอยากท าและไมเขาใจขนตอนการรายงานท าใหระบบรายงานล า ชาเกดความเสยหายในการจดสรรงบประมาณเพอการพฒนาซ าซอนได (3) ดานระบบ

สน บ สน นก ารต ดส น ใจ ได รบ รายงาน ข อม ลสารสนเทศทลาชาการน าไปใชงานไมทนในการจดท างบประมาณรายจายประจ าป ท าใหการจดสรรงบประมาณไมตรงตามความตองการของประชาชน เกดความขดแย งระหวางชมชนกบทองถ น ได บคลากรไมบนทกขอมลเปนปจจบน ผบรหารไมเหนประโยชนของการใชงานขอมลสารสนเทศ (4) ดานระบบสารสนเทศส านกงานอปกรณไมเพยงพอ ทมอยลาสมย ระบบเครอขายมปญหา สญญาณอนเตอรเนตยงขาดความเสถยรจ านวนผใชมมาก บคลากรขาดความรความสามารถในการใชระบบเทคโนโลย ขาดการประสารงานกนในหนวยงาน แนวทางในการแกไขการบรหารจดการสารสนเทศเพอการจดสรรงบประมาณขององคการบรหารสวนต าบลบงมะแลง พบวา (1) ดานระบบประมวลผลรายการ ควรพฒนาความรความเข า ใจและท กษะของบ คลากร บ นท กข อม ลสารสนเทศให เปนปจจบน ถกตอง และเชอถอได ก าหนดบคลากรรบผดชอบงานดานสารสนเทศ จดหาอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศให เพยงพอ (2) ดานระบบงาน สงเสรมใหบคลากรและผบรหารเรยนรการใชขอมลสารสนเทศใหเกดประโยชนไดจรง (3) ดานระบบสนบสนนการตดสนใจ สงเสรมการพฒนาบคลากรและผบรหาร ใหมความร และทกษะในการใชงานระบบสารสนเทศทถกตอง (4) ดานระบบสารสนเทศส านกงาน จดสรรงบประมาณดานวสดอปกรณ ครภณฑในดานเทคโนโลยสารสนเทศอยางเพยงพอ พรอมทงพฒนาความรความสามารถ ทกษะใหแกบคลากรอยางตอเนอง ดงนน ผวจยในฐานะผปฏบตงานดานการบรหารงบประมาณของหนวยงานจงม ความตระหนกในการทจะน าระบบสารสนเทศเพอการจดการมาใช เพอวางแผนและการตดสนใจในการปฏบตงานใหมป ระส ท ธ ภ าพ แ ละ เป น ไป ต าม น โยบ ายแล ะวตถประสงคในการใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด รวมทงเพอใหการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ ของแขวงฯ มป ระสท ธภ าพและ

ประสทธผลมากยงขน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาคนควาเพอด าเนนการพฒนาและส ารวจสภาพปญหาและอปสรรคของระบบสารสนเทศเพอการบรหารงบประมาณอยางตอเนอง เพอใหไดระบบสารสนเทศเพ อการจดการท เหมาะสม มาใชจดการสารสนเทศดานงบประมาณของแขวง ฯ ใหเปนระบบและมประสทธภาพตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพ อการบรหารและควบคมงบประมาณงานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 2. เพอศกษาประสทธภาพการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 3. เพอศกษาสภาพปญหาและอปสรรคในการ

จดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ งานการเงน

และบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3

ขอบเขตของการศกษาวจย ขอบเขตดานพนท ผวจยท าการศกษาเฉพาะแขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 ขอบเขตประชากร ประชากรทใชในการวจยและการเลอกกลมตวอยาง ผวจยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (ณรงค โพธพฤกษานนท, 2550, น.185) โดยพจารณาจากผทมความร ความเชยวชาญ และมสวนเกยวของกบสารสนเทศดานงบประมาณ ของแขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 ซงมจ านวน 10 คน ประกอบดวย ผบรหารแขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 จ านวน 4 คน ห วหน า งาน แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3

จ านวน 4 คน และผปฏบตงาน งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 จ านวน 2 ทาน ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงนเปนการวจยเชงพฒนามงศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 โดยมประเดนส าคญในการน าเสนอ ตามหวขอตอไปน (1) ศกษาการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ โดยประยกตจากแนวคดการจดการ ของอษา พนธคร (2552, น.37) และคนงนจ พรหมเนตร (2554, น.81) โดยกลาวถงกระบวนการจดการทส าคญ 6 ขนตอน ประกอบดวย การเก บรวบรวมข อม ล การตรวจสอบ ข อ ม ล กระบวนการประมวลผล การเกบรกษาขอมล การวเคราะหขอมล และการน าขอมลไปใช (2) การศกษาประสทธภาพการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ โดยประยกตจากแนวคดของณรงค แกวกญญา (2555, น .23) ท กล าวถ งประโยชนของระบบสารสนเทศไววาระบบสารสนเทศท า ใหองคกรปฏบตงานไดรวดเรวขน ชวยประหยดตนทน ชวยในการวางแผน การตดสนใจ การควบคมการปฏบตงาน และการประเมนผลการปฏบ ต งานได ถกต อง เหมาะสม (3) การศกษาปญหาและอปสรรคการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ โดยประยกตจากแนวคดองคประกอบของระบบสารสน เทศคอมพวเตอรของทพวรรณ หลอสวรรณรตน (2548, น.18-19) และศรสมรก อนทจนทรยง (2550, น.6-16) ประกอบดวย ดานฮารดแวร ดานซอฟทแวร ดานขอมลและฐานขอมล ดานกระบวนการ ดานระบบเครอขาย และดานบคลากร

วธด าเนนการวจย เครองมอทใชในการวจย ดงตอไปน 1. แบบสมภาษณ เกยวกบศกษาการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 โดยแบงออกเปน 2 ชด ดงน (1) แบบสมภาษณส าหรบผปฏบตงาน งานการเงนและบญช จ านวน 2 คน โดยแบงออกเปน 4 สวน ประกอบดวย สวนท 1 ขอมลสวนบคคล สวนท 2 ขอมลเกยวกบสภาพการปฏบตงานการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสน เทศ เพ อการบรหารและควบคมงบประมาณ สวนท 3 ขอมลเกยวกบประสทธภาพของการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสน เทศ เพ อการบร ห ารและควบคมงบประมาณ สวนท 4 ขอมลเกยวกบสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงแนวทางแกไขปญหาและอปสรรคในการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ (2) แบบสมภาษณส าหรบผบรหาร และหวหนางาน จ านวน 8 คน โดยแบงออกเปน 4 สวน ประกอบดวย สวนท 1 ขอมลสวนบคคล สวนท 2 ขอมลเกยวกบสภาพการบรหารงานการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพ อการบรหารและควบคมงบประมาณ สวนท 3 ขอมลเกยวกบประสทธภาพของการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ สวนท 4 ขอมลเกยวกบสภาพปญหาและอปสรรค รวมถงแนวทางการแกไขปญหาและอปสรรคในการบรหารการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ 2. การบนทกภาคสนามเปนเครองมอทผวจยใชส าหรบบนทกรายละเอยดทไดจากการสมภาษณ การสนทนาระหวางผวจยและผใหขอมลหลก การบนทกในสมดบนทกของผวจยจะชวยบนทกความจ า

ของผวจยท าใหสามารถน าขอมลมาเรยบเรยงในขณะวเคราะหขอมล 3. การคนควาจากงานวจย วทยานพนธ เอกสารทางราชการ ต าราหรอเอกสารเก ยวกบสารสนเทศด านงบประมาณ การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวมรวมขอมลคร งน ผ วจย ไดด าเนนการขนตอนและวธการดงน 1. ด าเนนการจดท าแบบสมภาษณ ส าหรบผปฏบตงาน จ านวน 2 ชด และส าหรบผบรหารและหวหนางาน จ านวน 8 ชด พรอมกบตรวจสอบความถกตอง ครบถวน และความสมบรณของเอกสาร 2. แจกแบบสมภาษณใหกบผบรหาร หวหนางานและผปฏบตงาน และขอความรวมมอในการตอบกลบภายใน 15 วน หลงจากไดรบแบบสมภาษณ 3. เมอครบก าหนด ท าการตรวจสอบความสมบรณของแบบสมภาษณทไดรบการตอบกลบทงหมด 4. ด าเนนการรวบรวมขอมลจากแบบสมภาษณทไดรบเพอน ามาวเคราะหขอมลตอไป การวเคราะหขอมล วเคราะหขอมลจากการสมภาษณเกยวกบการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ และสภาพปญหาและอปสรรค รวมทงแนวทางในการแกไขปญหาและอปสรรคในการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 ดวยการวเคราะหเนอหา และน าเสนอดวยวธการบรรยายและพรรณนาวเคราะหเปนประเดน

ผลการวจย สภาพการด า เน น งานการจ ดการระบ บสารสนเทศดานงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงท างห ลวงเชย งให ม ท 3 ได ด า เน น ก ารปรบเปลยนระบบควบคมการเบกจายเงนงบประมาณ

แผนดนในปงบประมาณ 2553 เพอใหไดขอมลทางการเงนทสอดคลองกบระบบการบรหารการเงนการคลงภาครฐ (Government Fiscal Management Information System : GFMIS) ซ งไดด าเนนการปรบปรงและพฒนาการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ ตงแตปลายปงบประมาณ พ.ศ.2553 – 2557 โดยการน าโปรแกรม Microsoft Excel 2010 มาใชในการพฒนาระบบการเบกจายเงนงบประมาณ และการสรางฐานขอมลใหมคณภาพ และตรงตามความตองการของผใชงาน ในชวงปลายปงบประมาณ พ.ศ. 2553 แทนการใชทะเบยนคมการรบ – จายเงนงบประมาณแผนดนดวยมอ เนองจากเปนโปรแกรมทใชงานงาย สะดวก และสามารถประมวลผลไดอยางถกตอง แมนย า ชดเจน และรวดเรวกวาการใชมอในการปฏบตงาน งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 ไดด าเนนการปรบปรงระบบการเบกจายเงนงบประมาณแผนดนใหอย ในรประบบฐานขอมล โดยไดน าโปรแกรม Microsoft Excel 2010 เมอสรางฐานขอมลทมความสมบรณแลว งานการเงนและบญชจะท าการบนทกขอมลการรบและจายเงนงบประมาณแผนดน โดยมขนตอนหรอวธการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ 6 ขนตอน ดงน 1. การเกบรวบรวมขอมล เปนการรวบรวมขอมลการรบ – จายเงนงบประมาณแผนดน โดยท าการจดเกบขอมลจากแหลงทมาของขอมล 3 แหลง ไดแก แหลงขอมลการรบโอนเงนงบประมาณแผนดนจากกองการเงนและบญช กรมทางหลวง แหลงขอมลการเบกจายเงนงบประมาณแผนดน จะไดรบเอกสารประกอบการเบกจายตาง ๆ จากงานพสดและสญญา และแหลงขอมลเบกจายเงนในระบบ GFMIS ขอมลในสวนน งานการเงนและบญ ชเปนผจดท าและรวบรวมเอกสารทงหมดดวยตนเอง เมอท าการเกบรวบรวมขอมลไวในแฟมขอมลแลว ควรท าการตรวจสอบความถกตองของขอมลทเกบรวบรวมมาไดกอน เม อท าการตรวจสอบแลวพบวามขอม ล

ผดพลาดจะท าการแกไขปรบปรงใหถกตอง และท าการตรวจสอบใหมอกครง แตหากตรวจสอบแลวไมพบขอผดพลาดใด ๆ จะด าเนนการบนทกขอมลในทะเบยนคมเงนงบประมาณตอไป 2. การตรวจสอบขอมล เปนการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ และความเปนปจจบนของขอม ลท ได ท าการบ นท กไว ในทะเบ ยนคม เงนงบประมาณ ทะเบยนคมผกพนงบประมาณ และทะเบยนคมเงนประจ างวด โดยด าเนนการดงน (1) ตรวจสอบความถกตอง สมบรณของขอมลโดยการใสสตรค านวณหาผลตางของขอมลในทะเบยนคมทง 3 ทะเบยน หากมผลตางเกดขนในชองดงกลาวแสดงใหเหนวามการบนทกขอมลผดพลาด ซงจะท าการเปรยบเทยบจากยอดรวมทงสนของทะเบยนคมเงนแตละประเภท (2) มการก าหนดการแจงเตอนในกรณการบนทกขอมลผดพลาด 3. กระบวนการประมวลผล เกยวกบการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ เปนการน าขอมลทมอยแลว หรอขอมลทไดจากการเกบรวบรวมและตรวจสอบมากระท าเพอใหขอมลเปลยนแปลงไปจนเกดผลลพธตามทตองการ และสามารถน าไปใชประโยชนตาง ๆ ได งานการเงนและบญชไดสรางฐานขอมลไวเพอท าการเกบรวบรวมขอมลซงมฐานขอมลทอยในรปของทะเบยนคมอย 3 ทะเบยน ไดแก ทะเบยนคมเงนงบประมาณ ทะเบยนคมผกพนงบประมาณ และทะเบยนคมเงนประจ างวด ซงจดท าขนโดยใช โปรแกรม Microsoft Excel เน องจากเป นโปรแกรมทใชงานงาย สะดวกในการบนทกขอมลและการประมวลผลขอมล การประมวลผลขอมลในทะเบยนคมทง 3 ทะเบยน มลกษณะแตกตางกนไปตามวตถประสงคของการใชงาน ดงน (1) ทะเบยนค ม เ งน งบ ป ระม าณ จะ เป น ท ะ เบ ย น ค ม ท มรายละ เอ ยดครบ ถ วน มากท ส ด ม ก ารแสด งรายละเอยดแยกตามประเภทของงบประมาณแผนดน เพอน าไปใชในการวางแผน การบรหารงาน และการตดสนใจดานงบประมาณแผนดน (2)

ทะเบยนคมผกพนงบประมาณ เปนทะเบยนคมทจะแสด งรายละ เอ ยดแยกตามประ เภ ทของเงนงบประมาณแผนดน โดยแตละงบประมาณจะแสดงคาใชจายตาง ๆ เพอน ามาใชประกอบการพจารณาการจดสรรเงน การโอนถวจาย และการขอเงนเพมเตม (3) ทะเบยนคมเงนประจ างวด เปนทะเบยนคมทงานการเงนและบญชใชในการบรหาร จดสรรเงนงบประมาณโดยรวม ซงทะเบยนคมนจะท าใหทราบวางบประมาณแตละประเภทมการใชจายเงนไปแลวเทาไร และมยอดคงเหลอเทาไร เพยงพอแกการใชจายในอนาคตหรอไม อยางไร 4. การเกบรกษาขอมล งานการเงนและบญชมการจดเกบขอมลทงในรปแบบแฟมเอกสาร เอกสารสงพมพและแฟมอเลกทรอนกสในคอมพวเตอร และท าการส ารองขอมลทมอยในคอมพวเตอรโดยใชแฟลชไดรฟ (Flash Drive) เปนประจ าทกวน เพอปองกนขอมลสญหายหรอ เสยหาย รวมท งจะด าเนนการพมพเอกสารจดเกบไวปละ 1 ครง 5. การวเคราะหขอมล เปนการน าขอมลสารสนเทศมาใชในการตดสนใจในการบรหารจดการเพอใหบรรลตามวตถประสงคทไดก าหนดไว ดงนน งานการเงนและบญชไดน าคอมพวเตอรมาชวยในการวเคราะหขอมล เนองจากมขอมลดานงบประมาณจ านวนมาก เปนวธทางทสะดวก รวดเรว แตตองคอยระว งใน เร อ งของขอม ล กล าวค อ ข อม ลด านงบประมาณทไดรบหลงจากการประมวลผลขอมลแลว จะเปนสารสนเทศทมคณภาพซงผปฏบตงานสามารถน าขอมลดงกลาวจดท ารายงานน าเสนอแกผบรหารได เพอใหผบรหารน ารายงานทไดมาใชประกอบในการวางแผนงาน กลยทธ และการตดสนใจในการบรหารงานดานงบประมาณแผนดน วาเงนงบประมาณแผนดนมเพยงพอทจะใชจายตลอดปงบประมาณหรอไม หรอควรจะท าการโอนถวจาย หรอของบประมาณเพมเตมหรอไม อยางไร นอกจากนยงน าขอมลมาใชในการรายงานผลการใชจายเงนงบประมาณแผนดนแกคลงจงหวดเชยงใหม

เปนประจ าทกสนเดอน วาเปนไปตามเปาหมายทกระทรวงการคลงไดก าหนดไวหรอไม อยางไร หากต ากวาเปาหมาย จะตองจดเตรยมขอมลเพอท าการชแจงเหตผลทต ากวาเกณฑดวย 6. การน าขอมลไปใช เปนการน าขอมลทไดว เคราะหแล วไปใชประกอบการตดสนใจตามวตถประสงคการใช การน าขอมลไปใชเปนการน าขอมลทไดวเคราะหแลวไปใชประกอบการตดสนใจตามวตถประสงคการใช ขอมลทผานการประมวลผลเปนสารสนเทศทม ความหมายชดเจน มความกะทดรด ตรงตอความตองการและสะดวกตอการน าไปใช โดยงานการเงนและบญชมการน าเสนอขอมลทงในรปแบบเอกสารรายงาน และขอมลทางอเลกทรอนกส นอกจากนงานการเงนและบญชไดใชสารสนเทศดานงบประมาณในการจดท ารายงานสงใหกบทางกรมทางหลวงและส านกงานคลงจงหวดเชยงใหมเปนประจ าทกเดอน ประจ าไตรมาส และประจ าป เพอรายงานความคบหนาการใชจายเงนงบประมาณวาเปนไปตามแผนทกรมทางหลวงและส านกงานคลงจงหวดเชยงใหมก าหนดไวหรอไม จากการศกษาครงน พบวา ประสทธภาพในการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ งานการเงนและบญช แขวงทางหลวงเชยงใหมท 3 สามารถสรปล าดบความส าคญของประสทธภาพในการจดการงบประมาณ จากมากไปนอยไดดงน (1) ชวยใหผใชขอมลสามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางรวดเรวและทนตอเหตการณ (2) ชวยลดขนตอนการท างานท าใหประหยดทรพยากรดานเวลา (3) ชวยในการตรวจสอบการด าเนนงานวาเปนไปตามเปาหมายทรฐบาลก าหนดไวหรอไม (4) ชวยใหผบรหารสามารถวเคราะหปญหาหรออปสรรคทเกดขน เพอหาวธควบคม ปรบปรงและแกไขปญหา (5) ชวยในการก าหนดเปาหมาย กลยทธ และการวางแผนปฏ บ ต การ (6 ) การจดเกบขอมลในรปฐานขอมลโดยใชคอมพวเตอร ชวยใหผปฏบตงานม

ความสะดวกในการแกไข ปรบปรง เปลยนแปลงขอมลและฐานขอมล สภาพปญหาและอปสรรคทพบในการใชระบบส า รส น เท ศ ด า น งบ ป ระ ม าณ เข าม า ช วย ใน การด าเน นงานของผ บรหาร ห วหน างาน และผปฏบตงาน ซ งมลกษณะคลายคลงกน ดงน (1) ปญหาดานฮารดแวร เปนคอมพวเตอรรนเกาลาสมย ประมวลผลชา มหนวยความจ านอย การท างานไมเสถยร ซ งผบรหารควรจดสรรงบประมาณจดซออปกรณคอมพวเตอรใหมคณภาพสงขน (2) ปญหาดานซอฟตแวร เกดจากโปรแกรม Microsoft Excel ท น ามาใชงานไมตอบสนอง เน อ งจากรนของโปรแกรมท ใ ช ไม สอดคล องก บ ร น ของเคร อ งคอมพวเตอร นอกจากนโปรแกรมยงมขอจ ากดในการเชอมโยงขอมลระหวางกนโดยอตโนมต ซ งผปฏบต งานตองท าการบนทกขอมลซ า ท าใหเสยเวลาในการปฏบตงาน ดงนน ผปฏบตงานควรเลอกใชซอฟตแวรใหเหมาะสมกบฮารดแวรทมอย และควรจดหาซอฟตแวรส าเรจรปในรปแบบออนไลน ทสามารถเรยกดขอมลไดตลอดเวลา (3) ปญหาดานขอมลและฐานขอมล พบวา ในชวงแรกฐานขอมลทผปฏบตงานไดสรางไว มขอมลไมเพยงพอตอความตองการของผใชขอมล และในบางครงขอมลทไดมขอผดพลาด ค านวณไมถกตอง ไมเปนปจจบน สงผลใหผบรหารอาจมการตดสนใจทผดพลาด และสงผลเส ยต อหน วยงาน ได ซ งผ บ รหารควรก า ชบ ใหผปฏบต งานตรวจสอบความถกตองของขอมลหลงจากท าการบนทกรายการแลวทกครง รวมทงผปฏบตงานควรส ารวจความตองการของผใชขอมลดานงบประมาณกอนจดท าฐานขอมล (4) ปญหาดานกระบวนการในการบรหารการเบกจายเงนงบประมาณ พบวาผบรหารและหวหนางานยงไมสามารถเขาถงขอมลไดทงหมด เนองจากถกจ ากดในการแบงปนขอมล นอกจากนระบบสารสนเทศยงไมมระบบการปองกน ท าใหบคคลทไมมสวนเกยวของสามารถเขาถงขอมลไดโดยงาย ดงนน ผบรหารควรม

การก าหนดรหสการเขาใชงานระบบสารสนเทศดานงบประมาณ และควรมนโยบายใหผปฏบต งานแบงปนขอมลใหมากขนกวาเดม เพอใหเกดความสะดวกและรวดเรวในการเรยกใชขอมล (5) ปญหาดานระบบเครอขาย การจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณได ใชระบบเครอขายแบบเชอมตอคอมพวเตอรเขาดวยกนในระยะจ ากด (Local Area Network : LAN) ใ น ก า ร ด า เ น น ง า น ห า กคอมพวเตอรเครองหลกเกดความเสยหายจะท าใหเครองลกขายทอยในระบบไมสามารถเรยกดขอมลไดเชนกน ดงนน ควรมการตดตงเครองส ารองไฟ เพอปองกนขอมลสญหายหากเกดไฟฟาดบ และควรหมนตรวจสอบสภาพการใชงานของอปกรณตาง ๆ เปนประจ าสม าเสมอ (6) ปญหาดานบคลากร ผบรหารขาดความสนใจและไม ใหความส าคญกบระบบสารสนเทศอยางจรงจงเทาทควร ผปฏบตงานบนทกขอมลผดพลาด ขาดความระมดระวง รอบคอบ บนทกขอมลไมครบถวน ขาดการตรวจทานความถกตอง ดงนน ผปฏบตงานควรใชความระมดระวง รอบคอบในการปฏบตงาน ตรวจทานความถกตองทกครงหลงบนทกขอมลเสรจ นอกจากนผใชขอมลและผปฏบต งานควรศกษาและท าความเขาใจเกยวกบขอมลตาง ๆ ในระบบสารสนเทศใหมากขน และควรมการจดฝกอบรมใหความรดานการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณเพมเตมอยเสมอ

การอภปรายผล 1. จากการศกษาการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ โดยน าเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยในการบรหารและปฏบตงานสามารถอ านวยค วาม ส ะด วก ใน เร อ งก ารจ ด เก บ ข อม ล แ ล ะประมวลผลขอมลไดเปนอยางด และในการวางระบบสารสนเทศท าใหการจดการและการประมวลผลขอมลท าไดถกตอง สะดวกและรวดเรวขน ท าใหผลลพธทไดมความถกตองนาเชอถอ และเปนปจจบน

ท าใหผทตองการใชงานสามารถน าขอมลไปใชประโยชนในการวางแผนงาน วเคราะหงาน และตดสนใจดานงบประมาณไดอยางมนใจ ท าใหการด าเนนงานดานงบประมาณมประสทธภาพมากยงขนจากระบบเดม ซงสอดคลองกบงานวจยของ เกศน ถนอมถน (2553) ทกลาววา การจดการระบบสารสนเทศดานงานคลงและพสด คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม สามารถอ านวยความสะดวกในการลดความซ าซอน และความลาชาของการด าเนนงานทยงไมมความคลองตวในการประมวลผล สามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางรวดเรวและทนตอเหตการณ ผบรหารสามารถน าขอมลทไดจากสารสนเทศมาชวยในการก าหนดเปาหมายกลยทธและกระบวนการวางแผนการด าเนนงาน เพอใหผ บ ร ห ารต ด ส น ใจ เล อ ก ใช ระบ บ การบ รห ารงบประมาณทเกดประโยชน และมประสทธภาพสงสด 2. จากการศกษาดานประสทธภาพในการจดการงบประมาณ โดยใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและควบคมงบประมาณ พบวาการบรหารการเบกจายเงนงบประมาณโดยการใชระบบสารสนเทศดานงบประมาณเขามาชวยในการด าเนนงาน ชวยในการตรวจสอบขอมล ท าใหขอมลเกดความถกตอง เชอถอได และเปนปจจบน รวมทงมความสะดวก รวดเรวในการตดตาม สบคน เรยกดขอมลจากผปฏบตงาน ผบรหารไดรบขอมลทเปนปจจบนและยงชวยลดขนตอนในงานท าใหประหยดทรพยากรดานเวลาและคาใชจาย ซงสอดคลองกบแนวคดของณรงค แกวกญญา (2555) ไดสรปประโยชนของระบบสารสนเทศไววาระบบสารสนเทศมประโยชนตอองคกรโดยท าใหองคกรปฏบตงานไดรวดเรวขน ซงสงผลในแงการประหยดตนทน สวนในดานการจ ด การระบ บสารสน เทศม ป ระโยชน ต อก ารบรหารงานการปฏบต งาน คอ ใชประกอบการวางแผน การตดสนใจ การควบคมการปฏบตงาน และการประเมนผลการปฏบ ต งานได ถกต อง

เหมาะสม สามารถก าหนดแนวทางในอนาคต นอกจากนยงเปนประโยชนตอหนวยงานทเกยวของและเปนการประชาสมพนธหนวยงาน และเปนแหลงความรทส าคญ 3. จากการทผวจยไดศกษาสภาพปญหาและอปสรรคในการจ ดการระบบสารสนเทศด านงบประมาณ การทหนวยงานน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการด าเนนงานท าใหสามารถแกไขปญหาเรองตาง ๆ ได ซงไดแก การด าเนนงานทยงไมมความคล อ งต ว ม ค วามล า ชา ในการป ระมวลผล มขอผดพลาดจากการบนทกขอมล การประมวลผล และการวเคราะหขอมล ท าใหผบรหารไดขอมลทไมถกตอง อาจท าใหตดสนใจผดพลาดได ซงระบบใหมชวยใหผลลพธท ไดมความถกตอง แมนย า และเชอถอไดมากขน ชวยลดคาใชจายตาง ๆ ทเกดจากการบนทกทะเบยนคมดวยมอ ชวยลดขอผดพลาดทเกดขนจากตวผใชงาน เนองจากผใชงานอาจขาดความระมดระวง ไมรอบคอบในการปฏบตงาน และชวยใหผใชสามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางรวดเรวและทนตอเหตการณ ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ จตตอารย กนกนรนดร (2550) ทกลาววา การจดท าดวยมอท าใหรายงานการเงนไมสามารถวดผลการด าเนนงานทแทจรงและรวดเรวได การวเคราะหระบบมความเปนไปไดทงทางดานเทคโนโลยการปฏบตการ สามารถน ามาใชในการปฏบตงานแทนระบบเดม การออกแบบและเขยนโปรแกรม มลกษณะการใชงานทมประสทธภาพตามความตองการของผใชงาน การทดสอบและการใชระบบ โปรแกรมสามารถชวยลดขนตอนการท างาน เกดความถกตอง สะดวกตอการใชงาน และสามารถเปนแหลงขอมลในการตดสนใจของผบรหารไดรวดเรว ทนตอเวลา และการบ ารงรกษาระบบ หากเกดการเปลยนแปลงใด ๆ สามารถแกไขได และสามารถส ารองขอมลตางๆ ไวเพอปองกนขอมลสญหาย

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในเชงนโยบาย 1 . ในการจ ดการระบ บสารสน เทศด านงบประมาณจ าเปนตองก าหนดจดประสงค และค านงถงผลประโยชนทไดรบเปนส าคญ 2 . ในการจ ดการระบ บสารสน เทศด านงบประมาณ ผบรหารจะตองค านงถงการวางแผนการด าเนนงาน ระยะเวลา และคาใชจายเพอการลงทน 3. การจดระบบสารสนเทศดานงบประมาณทแลวเสรจจะตองมการทดสอบเพอใหสอดคลองกบการด าเนนงานและการเปลยนแปลงทเกดขน ขอเสนอแนะเพอการน าไปใช 1. ผบรหาร ควรมสวนรวมในการน าโปรแกรมทไดจากการจดระบบสารสนเทศดานงบประมาณไปใชประโยชนเพอการบรหาร 2. หนวยงานทวไปทมการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณคลายกนกบหนวยงานท ผ วจ ยไดท าการศกษาในครงน สามารถน าผลการศกษาทไดไปปรบปรงและดดแปลงประยกตใชใหเขากบหนวยงานของตนตอไปได 3. หนวยงานตาง ๆ สามารถน าผลการศกษาในครงน ไปใชในการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณเพอการบรหารและปฏบตงานในดานอน ๆ ไดอก นอกจากดานการบรหารงบประมาณ 4 . ก า ร จ ด ก า ร ร ะ บ บ ส า ร ส น เท ศ ด า นงบประมาณเปนรปแบบรายงาน โครงสรางการด าเนนงาน สามารถน าไปพฒนาให เปนรปแบบรายงานตาง ๆ ไดตามตองการของผบรหาร 5. ควรมการประเมนผลการด าเนนงานของการน าระบบสารสนเทศดานงบประมาณมาใช เพอใหท ราบ ถ งค วาม เห ม าะสม และป ญ ห าใน การด าเนนงาน อกทงเพอใหทราบถงการด าเนนงานวาสมฤทธผล และมประสทธภาพ ประสบความส าเรจหรอไม อยางไร

ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาการจดการระบบฐานขอมลและสารสนเทศดานงบประมาณทจ าเปนตอการบรหารจดการดานงบประมาณ 2. ควรมการศกษาเปรยบเทยบการด าเนนการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณในแขวงทางหลวงภายใตสงกดกรมทางหลวง 3. ควรมการศกษาปญหาของขนตอนในการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณ 4. ควรมการศกษาปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการพฒนาระบบสารสนเทศดานงบประมาณ 5. ควรมการศกษาความคมคาของการน าการจดการระบบสารสนเทศดานงบประมาณมาใชตอไป โดยศกษาทงขอด และขอเสย

เอกสารอางอง กระทรวงการคลง. กลมระบบบรหารการเงนการคลง

ภาครฐแบบอเลกทรอนกส. (2550). ความเปนมา

และความส าคญของระบบ GFMIS. สบคนจาก

http://www.gfmis.go.th.

เกศน ถนอมถน. (2553). การจดการสารสนเทศ

ดานงบประมาณ งานคลงและพสด คณะ

มนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.

เชยงใหม : การคนควาอสระปรญญารฐ

ประศาสนศาสตรมหาบณฑต

มหาวทยาลยเชยงใหม.

คนงนจ พรหมเนตร. (2554). การพฒนาระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหาร

สถานศกษา. วทยาลยการอาชพเชยงราย. วทยาลย

อาชวศกษาเชยงราย. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จตตอารย กนกนรนดร. (2551). การพฒนาระบบ

สารสนเทศในสวนงบประมาณ พสด การเงน

และบญช : กรณศกษาหอนทรรศการ

ศลปวฒนธรรม มหาวทยาลยเชยงใหม.

การคนควาอสระปรญญามนษยศาสตรมหา

บณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม.

ณรงค แกวกญญา. (2555). การพฒนาระบบสารสนเทศงานกจการนกเรยนโรงเรยนโนนไทยครอปถมภ อ าเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา. มหาสารคาม : การคนควาอสระปรญญาการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ทพวรรณ หลอสวรรณรตน. (2548). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพฯ : แซทโฟร พรนตง.

นพมาศ อพนทา. (2555). การบรหารจดการสารสนเทศเพอการจดสรรงบประมาณขององคการบรหารสวนต าบลบงมะแลง อ าเภอสวางวระวงศ จงหวดอบลราชธาน. ขอนแกน : การคนควาอสระปรญญารฐประศาสน-ศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน.

ประสงค ประณตพลกรง. (2541). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพฯ : ธระฟลมและ ไซเทกซ.

ศรสมรก อนทจนทรยง. (2550). ระบบสารสนเทศ

เพอการบรหาร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

ธรรมศาสตร.

ศนยบรการวชาการ. (2547). แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศป พ.ศ.2548-2552. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมย คจฉะภา. (2555). การพฒนาระบบบรหาร

งบประมาณของโรงเรยนบานใหมหนองบว

อ าเภอไชยปราการ จงหวดเชยงใหม.

เชยงใหม : การคนควาอสระปรญญาศกษา

ศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม.

สลยทธ สวางวรรณ. (2545). ระบบสารสนเทศเพอการ

จดการ. กรงเทพฯ : บรษท เพยรสน เอดดเคชน อน

โดไชนา จ ากด.

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กลมคลงและ

พสด. (2558). การตรวจสอบรายงานการเงน

ของหนวยงานภาครฐในระบบ GFMIS.

สบคนจาก http://ops.moph.go.th/public/.

สคนธา จนทรเขยว. (2553). การพฒนาระบบงาน

งบประมาณ กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏ

นครปฐม. นครปฐม : การคนควาอสระปรญญา

วทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏ

นครปฐม.

อภญญา ธงไชย. (2550). การวเคราะหและพฒนา

ระเบยบคมฎกาการเบกจายเงนงบประมาณ

แผนดน. คณะมนษยศาสตร. มหาวทยาลย

เชยงใหม. การคนควาอสระ ปรญญารฐ

ประศาสนศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยเชยงใหม.

อษา พนธคร. (2552). การจดระบบสารสนเทศใน

งานกจการนกเรยนของสถานศกษาขนพนฐาน

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพทลง.

วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลย

สโขทยธรรมาธราช.

โอภาส เอยมสรวงศ. (2554). ระบบสารสนเทศเพอการ

จดการ. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน.

ศกษาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณในเขตพนทโครงการหลวง จงหวดเชยงใหม A Study of Bookkeeping of the Cooperative Employees Accounting

in the Royal Project Areas in Chiang Mai

กรณา ยสนแซม1*

Kirana Yeesoonsam1*

1 คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม 1 Faculty of Management Chiangmai Rajabhat University * Corresponding author e-mail: -

บทคดยอ การวจยเรองนมวตถประสงคเพอศกษาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณ และเพอหาแนวทางในการพฒนาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณในพนทโครงการหลวง จงหวดเชยงใหม เปนงานวจยเชงคณภาพทท าการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง พนกงานสหกรณในเขตพนทโครงการหลวงจ านวน 80 คน ระหวางเดอนธนวาคม 2558 – เดอนมนาคม 2559 การวเคราะหขอมลในการวจยครงน เปนการวเคราะหขอมลแบบสรางขอสรป ผลการศกษา พบวา ดานการด าเนนการวางรปแบบบญช สวนใหญยงไมมการจดการเกยวกบเอกสารประกอบการบนทกบญชทงรายการรบจาย และไมมการจดท าบญชอยางเปนระบบ ซงสงผลท าใหไมสามารถสรปผลการด าเนนงาน และสถานะการเงนของสหกรณในแตละเขตพนทได ขอเสนอแนะเพอการพฒนาการจดท าบญชทไดจากงานวจย คอ การจดอบรมเชงปฏบตการใหความรความเขาใจเกยวกบการจดท าบญชแบบมสวนรวม เพอใหพนกงานของสหกรณในเขตพนทโครงการหลวงทงหมด สามารถบนทกรายการคาเบองตน ในสมดบญชอยางงายไดอยางถกตอง เหมาะสม สามารถน าไปปฏบตงานจรง สามารถสรปผลการด าเนนงาน และสถานะการเงนไดอยางถกตอง มประสทธภาพอยางยงยน

ค าส าคญ : การจดท าบญช, สหกรณ

Abstract The objectives of this research was about the bookkeeping of the cooperative employees in the royal project areas in Chiang Mai and to improve it. It is a qualitative research in which the data was collected from the population sampling of the 80 cooperative employees in the royal project areas from December 2015 to March 2016. This research employed analytic induction in the data analysis. The study found that, in most of the accounting operation, there was no systematic management in the documents, the ledgers, and the accounting. Consequently, there was also no the current operating performance according to the participatory management systems consisted of organization structure and segregation of duty, operation procedure and all other areas of the financial status. A suggestion from the research is to organize a workshop which gives employees knowledge and understanding about cooperative accounting. Therefore, the royal project’s cooperative employees can keep their books correctly and properly and they can apply the knowledge to real situations accurately, and finally are able to gain the current operating performance and financial status with the most effective sustainability.

Keywords : Bookkeeping, Cooperatives

บทน า สหกรณ เปน “สมาคมทเปนอสระของกลมคนท

สมครใจเขามาเปนสมาชก เพอสนองความตองการและเปาหมายทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของพวกเขา โดยการเปนเจาของรวมกนและด าเนนการบรการแบบประชาธปไตย” ค าวา สหกรณจงมความหมายกวางกวา สหกรณเกษตร สหกรณออมทรพย ฯลฯ ทจดทะเบยนภายใตการดแลของกระทรวงเกษตรฯ ระบบสหกรณดกวาทนนยม ในแงทวาสมาชกเปนทงเจาของและผซอบรการ จงลดการเอาเปรยบหาก าไรเกนควรของนายทนพอคาคนกลางไปได และเปนระบบบรหารท เปนประชาธปไตยมากกวาระบบการถอหนในบรษทภายใตระบบทนนยม เนองจากสมาชกสหกรณแตละคนมเสยงในทประชมใหญ 1 เสยงเทากน การปนผลก าไรยงจายตามหนทถอและตามกจกรรมทสมาชกด าเนนการกบสหกรณ รวมทงสหกรณหลายแหงยงจายเงนปนผลก าไรสวนหนงใหเปนประโยชนตอชมชนดวย (วทยากร เชยงกล, 2550: ออนไลน)

จงหวดเชยงใหม เปนจงหวดทมสหกรณในพนทโครงการหลวงมากทสด และประชากรสวนใหญเปนชาวเขา ซงพนทท าการเกษตรอยบนพนทสง การจดหาเงนทนเพอน ามาใชในการประกอบอาชพนนจงหายาก จงมการจดตงสหกรณในพนทโครงการหลวงขน เพอชวยเหลอเกษตรกรทปลกพชผก จงหวดเชยงใหมมการจดต งสหกรณและด าเนนงานอยในปจจบนจ านวน 39 แหง และกลมเตรยมสหกรณ 1 แหง ซงประกอบดวยสหกรณการเกษตรทงหมด(ส านกงานสหกรณ, 2558: ออนไลน) ถงแมวาการด าเนนการของสหกรณในพนทโครงการหลวงจะอยภายใตการดแลควบคมของสหกรณจงหวดเชยงใหมและมการตรวจสอบการด าเนนงานโดยส านกงานตรวจบญชสหกรณเชยงใหม แตยงพบวายงไมมการจดการเกยวกบเอกสาร การบนทกรายการรบจาย การจดท าบญชอยางเปนระบบ ซงสงผลใหสหกรณไมทราบถงผลการด าเนนงาน และสถานะทางการเงนทแทจรง (เสาวนย พรมเมอง, 2558)

จากทกลาวมาจะเหนไดวา งานดานการจดท าบญชถอวาเปนงานทส าคญงานหนงในการด าเนนงานของสหกรณ ผมหน าท ในการจดท าบญชควรมความร ความสามารถและความเขาใจในหลกการจดท าบญช จะสามารถชวยใหเกดความถกตอง แมนย า และปองกนความผดพลาดในการบนทกบญช โดยไดมการทดลองใหพนกงานสหกรณไดฝกปฏบตจรง และจดท างบการเงนเพอเปรยบเทยบงบการเงนกอนและหลงจากผานกจกรรมการอบรมเชงปฏบตการดานการจดท าบญชแบบมสวนรวม จงท าใหผศกษามความสนใจทจะพฒนาศกยภาพการจดท าบญชของพนกงานสหกรณในพนทโครงการหลวง จงหวดเชยงใหม โดยการบรณาการหลกการบญชแบบมสวนรวม เพอน าผลการศกษาไปพฒนาระบบการจดท าบญชใหมประสทธภาพท าใหองคกรอยไดอยางยงยน วตถประสงค

1. ศกษาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณ ในพนทโครงการหลวง จงหวดเชยงใหม

2. เพอหาแนวทางในการพฒนาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณในพนทโครงการหลวง จงหวดเชยงใหม

แนวคดทฤษฎทเกยวของ แนวคดเกยวกบการจดท าบญช ระบบบญช และการปฏบตทางบญชของสหกรณ

1. ความรเกยวกบการจดท าบญชทวไปและระบบบญช การบญช (Accounting) คอ การจดบนทกรายการคาของกจการ การจดจ าแนกรายการคาออกเปนหมวดหมรวมทงสรปผลการด าเนนงาน และฐานะการเงนของกจการโดยใชหนวยเงนตรา โดยสรปขนตอน ของการบญช ไดดงน (กรมตรวจบญชสหกรณ, 2554: ออนไลน) หลกการบญ ชท รบ รองท ว ไป (Generally Accepted Accounting Principle) หมายถงหลกการ

บญชททกคนยอมรบน าไปปฏบตในการท าบญช ฝายบรหารของกจการมหนาทจะตองจดท างบการเงนทตองแสดงฐานะการเงน ผลการด าเนนงาน และกระแสเงนสดของกจการโดยถกตองตามทควรตามหลกการบญชทรบรองทวไป ซงกจการจะสามารถระบวางบการเงนทจดท าขนเปนไปตามหลกการบญชทรบรองทวไปกตอเมองบการเงนนน เปนไปตามขอก าหนดทกขอในมาตรฐานการบญชทน ามาปฏบต แล ะ เป น ไป ต ามการต ค วามท กป ระ เด นขอ งคณะกรรมการมาตรฐานการบญช (อรณ อยางธารา และคณะ, 2555) ระบบบญช (Accounting System) คอ ระบบการจดเกบขอมลทางการเงนอนประกอบดวยแบบฟอรมหรอเอกสารทางการเงนทเปนหลกฐานในการบนทกบญช สมดบญช ตลอดจนเครองมอ และวธการในการบนทกบญชทน ามาใชในการรวบรวมประกอบการบรหารงาน รวมทงใหขอมลเกยวกบการด าเนนงาน การจดท ารายงานทชวยใหฝายบรหารมขอมลและสารสนเทศประกอบการบรหารงาน รวมท งใหขอมลกบท งผ ใชขอมลท งภายในและภายนอกกจการ องคประกอบทส าคญของระบบบญช ประกอบดวย การควบคมภายใน (Internal Control ) เอ ก ส ารป ระกอบ ก ารบ น ท กบ ญ ช (Source of Document) ส ม ด บ ญ ช (Book of Account) การบ นทกบญ ช (Accounting Entry) และการจดท ารายงานทางการเงน (Financial Statement) องคประกอบของระบบบญช ซงตองมระบบการควบคมภายในทางการเงนและบญชเปนกรอบในการด าเนนการ ระบบบญชประกอบดวยขนตอนดงตอไปน ขนตอนท 1 เอกสารเรมตนทางการบญช ขนตอนท 2 การจดแบงหมวดหมรายการ ขนตอนท 3 การบนทกสมดรายวน ขนตอนท 4 การบนทกบญชแยกประเภท ขนตอนท 5 การจดท างบทดลอง

ขนตอนท 6 การจดท ารายงานทางการเงน การท าบญชจะมกระบวนการเรมตนตงแตเอกสารทางการคา น ามาวเคราะหรายการคาเพอจ าแนกหมวดหมของผลกระทบวามผลตอสนทรพย หนสนและสวนของเจาของอยางไร จงน ามาบนทกบญช สดทายจงท าการสรปเปนงบการเงน ดงนนการท าบญชจะเปนกระบวนการทท าซ า ๆ กนทกๆ งวดบญช ซงเรยกวา “วงจรบญช” วงจรบญช หมายถง ขนตอนของกระบวนการทางบญชทท าใหไดมาซงงบการเงนในรอบระยะเวลาปบญชหนงๆ วงจรบญชนนจะเรมจากการวเคราะหรายการคา หรอเหตการณทางเศรษฐกจ การบนทกรายการในสมดรายวนทวไป การผานรายการไปยงสมดบญชแยกประเภททวไป การจดท างบทดลอง การปรบปรงและแกไขขอผดพลาดในสมดรายวนทวไปและผานรายการไปยงบญชแยกประเภททเกยวของ การจดท างบทดลองหลงการปรบปรง การจดท างบการเงน (งบก าไรขาดทน งบแสดงฐานะการเงน การปดบญชในสมดรายวนทวไปและผานบญชแยกประเภทท เกยวของ และการจดท างบทดลองหลงการปดบญช เพอหายอดคงเหลอยกไปของสนทรพย หนสน และสวนของเจาของ และน าไปเปดบญชในปบญชถดไป (เบญจมาศ อภสทธภญโญ, 2555) การจดท าบญชตามแนวการจดท าบญชของกรมตรวจบญชสหกรณ เพอใหสหกรณ มระบบการจดการขอมลทางการเงนการบญช การจดบนทกขอมลทางการเงนเปนไปในแนวทางเดยวกน กรมตรวจบญชสหกรณจงไดจดท าคมอบญชของวสาหกจชมชนขน เปนการจดท าบญชอยางงาย เหมาะสม เนองจากวสาหกจชมชนเปนชาวบานซงอาจไมมความรความเขาใจทางดานการจดท าบญชและสามารถน าแนวทางการบนทกบญชตามทกรมตรวจบญชสหกรณจดท า ไปใชประโยชนตอวสาหกจชมชนและธรกจของตนได

แนวทางในการปฏบตเบองตนเกยวกบการจดการดานการเงนการบญชของวสาหกจชมชน ดงน

1.การควบคมภายใน โดยมการแบงแยกหนาทดงน มอบหมายใหมผรบผดชอบงานดานการเงน 1 คน และงานดานบญช 1 คน เพอเปนการควบคมภายในดานการเงนการบญชทด และปองกนความเสยหายทจะเกดขน

2.การจดท าเอกสารทางการเงน ทกครงทวสาหกจชมชน ไดรบเงนการรบเงนทกรายการ ตองจดท าเอกสารการรบเงน คอ ใบเสรจรบเงนของวสาหกจชมชน ผผลตและผจดจ าหนายเมอเปนผรบเงนจะตองลงลายมอชอรบเงนดวยทกครง ส าหรบการใชเอกสารการรบเงนใหใชการเรยงตามล าดบเลขทและใชตอเนองไปจนกวาจะหมดเลมนน ๆ จงจะขนเลมใหมตอไป

3.การจดท าเอกสารการจายเงน การจายเงนทกครง วสาหกจชมชนตองขอใบเสรจรบเงนจากผรบเงนหรอผขาย หรอในกรณผรบเงนไมมใบเสรจรบเงน เชน การจายคาพาหนะ ใหผรบเงนจดท าใบเบกเงนของวสาหกจชมชน โดยระบรายละเอยดการจายเงนพรอมทงใหผรบเงนและผจายเงนลงลายมอชอรบเงนในใบเบกเงนดวย

4.วสาหกจชมชน ตองจดท าบญชทกวนทมรายการเงน ทกวนทรายการรบ จายเงนเกดขน วสาหกจชมชนตองน าขอมลจากเอกสารการรบ – จายเงนมาบนทกไวในสมดบญชตาง ๆใหครบถวน

5.การเกบรกษาเงน เอกสารการรบ – จายเงน และสมดบญช วสาหกจชมชน ควรเกบรกษาเงนสดไวเพยงเทาทจ าเปนตองใชจาย สวนท เก นความตองการควรน าฝากธนาคาร การเกบรกษาเงนสดควรมอบหมายใหมผรบผดชอบและเกบรกษาไวในทมนคงปลอดภย

6.เอกสารประกอบการลงบญช ประกอบดวย ใบเสรจรบเงน ใบเบกเงน ใบขายเชอและใบจายวตถดบ

7.สมดบญช ประกอบดวย สมดเงนสด สมดบนทกรายการทวไป สมดบนทกตนทนก าไรและสมดบญชยอยตาง ๆ

กรอบแนวคดการวจย งานวจยครงนมงศกษาการจดท าบญชและสภาพปญหาและอปสรรคของสหกรณในเขตพนทโครงการหลวง จงหวดเชยงใหม โดยวเคราะหการจดท าบญชจากประสบการณ ความรความสามารถของพนกงาน และจรยธรรมในการท างาน มาปรบประยกตใชการจดท าบญชตามแนวทางของกรมตรวจบญชสหกรณ เพอพฒนาศกยภาพในการจดท าบญชแบบมสวนรวมและปลกฝงใหผปฏบตงานมความซอสตย โดยม งท าการศกษาโดยตรงจากพนกงานของสหกรณในเขตพนท โครงการหลวง จงหวดเชยงใหม ซงเปนผมบทบาทส าคญตอการจดท า ควบคม และเกบรกษาเอกสารทางการเงน รวมถงสามารถปดบญชประจ าวน และจดท างบทดลองเปนประจ าทกเดอนไดอยางถกตอง ครบถวน

วธการด าเนนการวจย การว จ ยคร งน เป น การว จ ย เช งคณ ภาพ (Qualitative research) ผวจยใชการวจยในรปของการสมภาษณเชงลก (In-depth interview) ท าการสนทนากบฝายบรหารผตรวจบญชสหกรณ และพนกงานสหกรณในเขตพนทโครงการหลวง จงหวดเชยงใหม ในลกษณะทมปฏสมพนธตอกน (Face to face interaction) เป น แ บ บ ส ม ภ าษ ณ แ บ บ มโครงสราง (Structured interview) ทผวจยไดสรางขนเอง โดยก าหนดโครงสรางและค าถามส าหรบการสมภาษณไวลวงหนากอนท าการเกบขอมล

การวเคราะหขอมลในการวจยครงน เปนการวเคราะหขอมลแบบสรางขอสรป (Appleton, 1995) เร ม จาก (1) การถอด เทป ขอม ลท ได จากการสมภาษณอยางละเอยด ชนดค าตอค า (Transcribing

Interview) (2) ก า ร จ ด เต ร ย ม ข อ ม ล (Data management) (3) ก า ร ให ร ห ส (Coding) จ ดหมวดหมขอมล (Categoring) หรอการท าดชนขอมล (Indexing) (4) การท าขอสรปชวคราวและการตดทอนขอมล (Memoing data reduction) (5) การเสนอขอมลเพ อการวเคราะหและการน าเสนอ (Displaying data for analysis and presentation) และ(6) การประมวล สรปขอเทจจรง และการพสจนบทสรป (Drawing and verifying conclusions)

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรตวอยางทใชในการวจยครงน คอ

พนกงานสหกรณในเขตพนทโครงการหลวง จ านวน

80 คน ประกอบดวย ฝายบรหารผ ตรวจบญ ช

สหกรณ จ านวน 39 คน และพนกงานสหกรณ

จ านวน 41 คน จากจ านวนสหกรณการเกษตรใน

เขตพนทโครงการหลวงจงหวดเชยงใหมทงหมด 39

แหง และกลมเตรยมสหกรณ 1 แห ง ท าการ

รวบรวมขอมลระหวางเดอนธนวาคม 2558– เดอน

มนาคม 2559

ผลการศกษา การศกษาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณในพนทโครงการหลวง พบวา จงหวดเชยงใหม เปนจงหวดทมสหกรณในพนทโครงการหลวงมากทสด ป ระชากรส วน ให ญ เป นชาว เขา ซ งพ นท ท าการเกษตรอยบนพนทสง การจดหาเงนทนเพอน ามาใชในการประกอบอาชพ ท าใหการจดต งสหกรณในพนทโครงการหลวงขน เพอชวยเหลอเกษตรกรทปลกพชผก จงหวดเชยงใหมมการจดตงสหกรณและด าเนนงานอยในปจจบนจ านวน 39 แหง และกลม เตรยมสหกรณ 1 แห ง เปนสหกรณการเกษตรทงหมด พบวายงไมมการจดการเกยวกบเอกสารการบนทกบญชทงเอกสารภายนอกและ

เอกสารภายใน รวมถงสมดบญชส าหรบการบนทกรายการรบจาย และไมมการจดท าบญชอยางเปนระบบ ซ งส งผลท า ให ไม ส ามารถสรปผลการด าเนนงาน และสถานะการเงนของสหกรณในแตละเขตพนทได ดานผจดท าบญชของสหกรณแตละแหงยงไมมความเขาใจในระบบบญชและการบนทกเนองจากเอกสารประกอบการลงบนทกบญชและสมดบญชตาง ๆมความซบซอนและยงยากในการจดท าเพอการบนทกขอมล การน าขอมลไปวเคราะห ควบคม และตดสนใจ ตลอดจนไมมเวลาจดท าบญช หรอท าอยางตอเนอง แนวทางในพฒนาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณในพนทโครงการหลวง รวมทงเพอเปนการแกไขปญหาและพฒนาการจดท าบญชของพนกงานสหกรณ ในกลมสหกรณ จ านวน 39 แหง และกลมเต รยมสหกรณ 1 แห ง โดยการจ ดอบรม เช งปฏบตการใหความรความเขาใจเกยวกบวธการ ความส าคญ และประโยชนของการจดท าบญ ช รวมถงกระตนใหเกดจตส านก คณธรรม จรยธรรม ความซอสตยสจรต โดยการบรณาการแบบมสวนรวมกบผบรหารและพนกงานของสหกรณ ใชวธการแลกเปลยนแนวคด รวมกนออกแบบสมดบญชทเก ย วข อ ง แบบฟอรมต างๆ ให เหม าะสมก บผปฏบตงาน ในแตละเขตพนท เพอใหพนกงาน สามารถจดท า ควบคม และเกบรกษาเอกสารทางการเงน เชน การเบก การจาย การรบ เงน ส าหรบน ามาประกอบการบนทกบญชไดอยางถกตอง ครบถวน ชวยปองกนขอผดพลาดทอาจเกดขนจากการจดท างบการเงนของพนกงานสหกรณ รวมถงส าม ารถป ด บ ญ ช เป น ร าย ว น ร าย เด อ น ใหคณะกรรมการตรวจทาน และสามารถจดท างบท ด ล อ ง เป น ป ระ จ า ท ก เด อ น เพ อ เส น อ ต อคณะกรรมการสหกรณไดอยางถกตอง สะทอนถงผลการด าเนนงานทแทจรงของสหกรณ ไดอยางทมประสทธภาพ

การอภปรายผล การจดท าบญชของพนกงานสหกรณ ในเขตพนท โครงการหลวง ดานการบรหารงานทวๆไป พบวาไมไดมการแบงสวนงานและก าหนดหนาทการท าบญชเพอการปฏบตงานดานการรบเงน การจายเงนทชดเจน การบนทกสมดบนทกรายการทวไป สมดบนทกรายรบ -รายจาย พบวามปญหาและอปสรรคเกยวกบการจดท าบญชคอ ผจดท าบญชไมมคณวฒดานบญชและขาดงบประมาณในการจดจางพนกงานบญช ท าใหการจดท าบญชตองอาศยสมาชกทมความรเกยวกบการรบ-จายเงนมาเปนคนจดท า ซงการบนทกบญชไดมเจาหนาทจากกรมตรวจบญชสหกรณคอยใหค าแนะน าในการบนทกบญช ซงการจดท าบญชเกยวกบดานรบ-ดานจายเงน พนกงานสหกรณกสามารถจดท าบญชได สวนทการบนทกบญชมความซบซอน ตองอาศยตวเลขจากสมดเงนสดรบ จายมาบนทกบญชผจดท าบญชยงไมสามารถจดท าได ซงผลการศกษาสอดคลองกบงานวจยของ นพาดา ช านาญ (2554) และวชร อนววฒน (2554) ประกอบกบการทพนกงานและสมาชกสหกรณไมมเวลาในการจดท าบญช เนองจากมภาระหนาททตองรบผดชอบในการด าเนนการเปนผผลตเปนหลก การจดท าบญ ชจ งตองอาศยเวลาหลงจากทด าเนนกจกรรมหลกมาท าความเขาใจและมาคดลอกขอมลจากแบบบนทกตางๆ มาลงในสมดบนทกบญชทยงไมมความเขาใจทชดเจนถกตอง

ขอเสนอแนะ จากการด า เนนงานวจยข างตน ส งผลให

พนกงานสหกรณในเขตพนทโครงการหลวง แตละพนทสามารถจดท าบญช สรปผลการด าเนนงานของสหกรณไดอยางถกตอง แมนย า และมประสทธภาพ ซงสรางความสะดวก รวดเรวใหแกส านกงานสงเสรมสหกรณ จ งห วด เชยงใหม ในการสรปผลการด าเนนงานของสหกรณโดยรวม และชวยลดความ

ผดพลาดจากการตรวจสอบงบการเงน ให แกส านกงานตรวจสอบบญชสหกรณ

ส านกสงเสรมสหกรณจงหวดเชยงใหม สามารถน าความร ในการปฏบตงานของพนกงานสหกรณทไดรบจากการด าเนนงานวจยครงน ไปพฒนาเพอเพมศ กยภาพของสหกรณ ในการปฏ บ ต งาน โดยสอดแทรกเทคโนโลยในเรองของการจดท าโปรแกรมส าเรจรปทเหมาะสมใหแกพนกงานสหกรณในเขตพนทโครงการหลวงตามรปแบบของระบบบญชในล าดบต อไป เพ อความสะดวก รวดเรวในการตรวจสอบขอมล ความถกตอง และขอผดพลาดตางๆ รวมทงสามารถท าการสรปผลการด าเนนงานของกลมสหกรณไดอยางมประสทธภาพมากยงขน

เอกสารอางอง กรมตรวจบญชสหกรณ. (2549). คมอการจดท า

บญชของสหกรณและกลมเกษตรกร. กรงเทพฯ: หางหนสวน จ ากด เจ.เอน.ท.

กรมตรวจบญชสหกรณ. (2554). คมอบญชของวสาหกจชมชน. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากด เจ.เอน.ท.

กรมตรวจบญชสหกรณ. (2557). แนวทางในการ ปฏบตงานโครงการพฒนาวสาหกจชมชน. 2557. สบคนเมอ 19 พฤษภาคม 2557, จาก http://www.cad.go.th/.

จดท าบญชวสาหกจชมชนในจงหวด นครศรธรรมราช. รายงานการคนควาอสระปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต. วชาเอกการบญช. มหาวทยาลย เทคโนโลยราชมงคลธญบร.

นพาดา ช านาญ. (2554). การจดท าบญชธรกจชมชนภายใตโครงการ หนงต าบลหนงผลตภณฑในเขต อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม. รายงานการคนควาดวยตนเองปรญญามหาบณฑต หาวทยาลยเชยงใหม.

เบญจมาศ อภสทธภญโญ. (2555). หลกการบญช. กรงเทพฯ; ส านกพมพ ซเอดบคเซนเตอร.

วชร ฮนววฒน. (2554). ปญหาและอปสรรคในการ วทยากร เชยงกล. (2550). สหกรณ. สบคนเมอ 12

กมภาพนธ 2559, จาก https://witayakorn club.wordpress.com/2007/09/23/ ระบบสหกรณ-ทางเลอกท.

วภาว ศรคะ. (2547). การจดท าบญชธรกจชมชน ภายใตโครงการ หนงต าบลหนงผลตภณฑในจงหวดเชยงใหม. รายงานการคนควาอสระปรญญาบญชมหาบณฑต. มหาวทยาลยเชยงใหม.

ส านกงานสหกรณ. (2558). ขอมลสหกรณ. สบคนเมอ 2 มกราคม 2559. จาก http://webhost. cpd.go.th/cmcoop/central1.html.

เสาวนย พรมเมอง. เจาพนกงานสงเสรมสหกรณจงหวดเชยงใหม. (29 ธนวาคม 2558). สมภาษณ.

อรณ อยางธารา และคณะ. (2555). การบญชการเงน. กรงเทพฯ: โรงพมพ มหาวทยาลยธรรมศาสตร.