studiedag naar de ecopolis vlaanderen (6-2-2010) - clementwijk fris in het landschap
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
opmaak wegen- en rioleringsontwerp en inrichtingPleintjes en Stadsdeelpark
Fris in het Landschap vof - Grontmij
Els Huigens - Jean-françois Van den Abeele - Robin Vandenbossche - Jolijn Vaneenooghe
06 02 10 Duurzame wijken: Utopie of (weldra) realiteit?
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woon- en leefkwaliteit
bereikbaarheid
verscheidenheid aan woningen
de auto als gast
integratie bestaande kwaliteiten
duurzaam en milieubewust
openbaar vervoer
met bewonersspeels en natuurrijk
ontmoeten
woonproject uitbreiding Clementwijk
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
situering
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
Uitbreiding bestaande wijk:
- 28, 4 ha., waarvan 4 ha stadsdeelpark
- 600-tal woningen
Publiek-private samenwerking tussen:
- stadsbestuur Sint-Niklaas (coördinatie)
- Intercommuncale InterWaas
- Matexi (privé)
- Sint-Niklase Maatschappij voor de Huisvesting
- Waasse Landmaatschappij
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
een masterplan als basis:
de volgende aandachtspunten naar duurzaamheid:
geomorfologie: bestaande topografie + hydrologie respecteren en benutten= basislayer voor het ontwerp.
water + groen: forse aaneengesloten groenstructuurwater: circulatiesysteem, berging, zuivering + spel- en educatieve waarde
ontsluiting + bereikbaarheid:• openbaar vervoer;• auto als gast;• netwerk van fiets-, wandel- en speelroutes;• hiërarchie van wegen en paden
bebouwing: compact, oriëntatie, energiezuinig, ...
startvergadering 15 02 2008uitgangspunten
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
prioriteit: OV- as
fietsas: verbinding fase 2+ verankering bestaande wijk+ koppelen aan buurtwinkels
auto als gast = leefstraten
parkeren: ondergronds ofin parkeergebouw
sterke waterstructuur
compacte groenstructuur
centrale plek:school + kinderdagverblijf+ voorzieningen koppelen aanOV, fietsas en park
eerste schetsoverleg 15 02 08 spieveldstraat
Van Cauwelaertlaan
Mechelen
Terneuzenwegel
Bekelstraat
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
NGO advies
• Opgesteld door:
– Vibe vzw (peter-organisatie)
– Mobiel 21 vzw
– Adviesbureau Toegankelijke Omgeving (ATO)
– Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw
• Op basis van:
– masterplan (Technum, 2006)
– MOBER (Technum, 2005)
– samenwerkingsovereenkomst partners
– beoordelingsfiche commissie stadsvernieuwingsprojecten
– vragenlijst NGO-advies
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
NGO advies: Succes van duurzaam ontwerp
1 Projectcoördinator: stadsdiensten
- aanstelling studiebureaus (opstellen bestekken)
- aanvraag financiële ondersteuning
- partners informeren over duurzame principes
- communicatie (beleid, bevolking, Vlaanderen)
2 Financiële ondersteuning, gekoppeld aan voorwaarden
– Ondersteuning stadsvernieuwingproject
– Samenwerkingsovereenkomst Gemeenten (aankoopparkgronden)
– aanvraag: Harmonisch Park- en Groenbeheer (inrichting park)
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
NGO advies: Succes van duurzaam project
3 Studiebureaus
– wegen, riolering en omgeving: Grontmij - Fris in het Landschap
– energieconcept (basis): Ecofys
– kwaliteitsbewaking (leidraad): evr-Architecten
4 NGO-advies
duurzaam ontwerp = combinatie van vele factoren
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
woonproject uitbreiding Clementwijk
verbetering van het masterplan: naar duurzame woonwijk
Wijzigingen masterplan
• velden = bestaande grachten- en groenstructuur
• grachtenstelsel geïntegreerd in verkavelingsplan
• doortrekken buslijn mét frequentieverhoging
• parkweg > parkpromenade
• doorgaand verkeer > 3 bereikbare lobben
• individueel parkeren > gebundeld parkeren > speel- en leefstraatjes
• collectieve voorzieningen
NGO advies: conclusies
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
reliëf
reliëf van bol-akkers
‘veldenstructuur’op bolakkers tussen grachten
spieveldstraat
Van Cauwelaertlaan
MechelenTerneuzenwegel
CamielHuysmans
laan
Louis Francklaan
Bekelstraat
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
bestaande grachtenstructuur
essentieel voor:- afwatering- circulatie, berging, zuivering- herbruik- spelwaarde
karakter en identiteit
ecologisch interessant:natuureducatieve waarde
spieveldstraat
Van Cauwelaertlaan
MechelenTerneuzen
wegel
CamielHuysmans
laan
Louis Francklaan
Bekelstraat
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
grachtenstructuur
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
velden masterplan:• theoretisch tussen de grachten• in realiteit liggen de grachten
anders!
dus aanpassen en puzzelen!
onderlegger masterplanspieveldstraat
Van Cauwelaertlaan
CamielHuysmans
laan
Louis Francklaan
Bekelstraat
MechelenTerneuzen
wegel
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: grachtenstructuur
als basislayer voor het ontwerp!
• zoveel mogelijk behouden
• aandacht afwateringsrichting
verschillende overlegmomentenmet partners
• vraag: meer velden oppervlakte• gevolg: lichte aanpassing
grachtenstructuur
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
grachten en een levendigeaantrekkelijke wijk!
profielentypologie goot ---------> gracht
uitgangspunt: grachtenstructuur
als basislayer voor het ontwerp!
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
25 % met OV, fiets... !!!???
buslijn- rechtstreeks naar station- beter aanbod voor totale wijk- comfortabele haltes- loopafstand max 250 m
De LIJN: principieel akkoordmet uitbreiding lijn1!
uitgangspunt: autoluwe wijk
slimme mobiliteit: openbaar vervoer
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
duurzame wijk:autoluwe wijk en slimmemobiliteit
buslijn- rechtstreeks naar station- beter aanbod voor totale wijk- comfortabele haltes-loopafstand max 250 m
-DE LIJN gaat akkoord!
uitgangspunt: autoluwe wijk
slimmeslimme mobiliteit: openbaar vervoer
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
fiets- en wandelpromenade als‘zachte’ verbinding:‘oude’ wijk - fase 1 - fase 2
verkeersruimte wordtverblijfsruimte!
uitgangspunt: ‘parkweg’ auto wordt
‘parkweg’een wandel- en fietspromenade
parkweg
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
aaneengesloten structuur
stadsdeelpark- ‘groene’ ademruimte in de wijk- aansluitend op bestaande en toekomstige groenzone
verbinding Parkweg: wandel -fietspromenade
ruimte voor waterinfiltratie
extensief beheer!
uitgangspunt: gebundelde groenstructuur
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
forse groenstructuur - Vauban Freiburg
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
gebundelde groenstructuur: vrij spel voor natuur en kinderen
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
verblijfskwaliteit primeertboven verkeerskwaliteit
geen kris kras verkeer door dewijk
toegang niet tussen bestaandewoningen!wel langs bufferbekken!= aandachtspunt bewoners
aanleg i.f.v. 30 km/uur
uitgangspunt: 2 hoofdontsluitingen
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
duurzame wijk:geen doorgaand verkeerin parkzone
- bereikbare lobben
uitgangspunt: 2 hoofdontsluitingen3 lobben
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
duurzame wijk:• rekening houden met
waterhuishouding• grachten sturend voor het
gebied• bouwen op bolakkers
• nota: zoveel mogelijkrekeninghoudend met afsprakenin masterplan
uitgangspunt: veldenstructuur tussen de grachten
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
eerste visie parkerenoppervlakte berekening
duurzame wijk:auto als ‘gast’ - auto minderen
bewonersparking ca. 640 wo = 640 pp25x640 = 16.000 m2
parkeergarage 3 lagen 5.333m2
parkeergarage 3 lagen 4.000 m225% geen auto (480p)
parkeergarage 2 lagen: 6.000m225% geen auto
bezoekersparking 0,5 per woning
- 25% OV240pp =6.000m2
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
de auto als ‘gast’
bewoners: parkeergebouwenen halfondergronds
bezoekers: bovengronds
parking voor autodelen
parkeervrije zone grote autoluwe zone
eerste visie parkerengebundeld parkeren
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
auto als ‘gast’ - auto ‘minderen’
bewoners: half-ondergronds en in binnengebied
bezoekersparking aan de rand
parking voor autodelen
spieveldstraat
Frans van Cauwelaertlaan
MechelenTerneuzenwegel
CamielHuysmans
laan
Louis Francklaan
Bekelstraat
tweede voorstel parkerengebundeld parkeren
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: verblijfskwaliteit!
dwarspleintjes en erven: leefstraten!
speel- en leefstraatVauban Freiburg
speel- en leefstraten- fijnmazige ontsluiting voor fiets
en voetganger- verscheidenheid aan publieke
ruimte- ‘ontmoetingsplekken’- speelruimte voor kinderen!- Overdekte fietsparkings
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: fiets- wandelnetwerk!
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
hierarchiefiets- en speelas: kws wandelpad: grind
prettige wildernis Gent
uitgangspunt: fiets- wandelnetwerk!
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
duurzame wijk:een wijk met voorzieningen
- ‘open’ school- wijkontmoetingsplek- kinderdagverblijf- bakker, broodjeszaak...- wasserette, krantenwinkel
centrale plek aan de rand vanhet park
gelinkt aan fietsas en openbaarvervoer!
uitgangspunt: woonkwaliteitruimte voor voorzieningen!
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
gemeenschapsfuncties:open school, buurtwinkelFreiburg,Culemborg - Eva Lanxmeer
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
belang van een ontmoetingspleingemeenschapsfunctieshet ‘kleine ontmoeten’aan de rand van het park
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: woonkwaliteitmet diverse woontypologieën
duurzame wijk:•compact bouwen•verscheidenheid•woonkwaliteit•aantrekkelijkheid
verschillende doelgroepen:ook kinderen, ouderen, personenmet een handicap, ....en boeiend voor bezoekers
•parkappartementen aan de randvan het park en OV-as•gestapelde woningen•rijwoningen•gekoppelde woningen minimaal
770 woningen
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
parkeren op de velden
minder gestapelde woningenminder dens
600 woningen
uitgangspunt: woonkwaliteitmet diverse woontypologieën
versie 2
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
verschillende woontypologiën
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
verschillende woontypologiën
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
verschillende woontypologiën
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
energie zuinig, energie +woningen
Formuleren van energie-ambitie
Studiebureau Ecofys
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
Lage energiewijk?
algemeen: E60 peil
Stad St Niklaas wil 15% passiefwoningen bouwen E40 peil
Collectief verwarmingssysteem wordt niet weerhouden
Maar: toch nog alleenstaande woningeninpandige garagesverspringende gevelrijen ... Energieverlies
Te weinig ambitieus om europese subsidies te halen!
europese verplichting om tegen 2020 energieneutraal tebouwen met tussentijdse verstrengde normen. Deze wijk zalbinnen 5 jaar al niet meer aan de normen voldoen voornieuwbouw die dan zullen gelden...
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
duurzame wijk:natuurrijk, avontuurlijk, speels
- groenstructuur - sportveldjes- speelweefsel- spelprikkels- bewonersinitiatieven- meervoudig gebruik - boeiende en gevarieerde plekken- ruimte voor evenementen- zitten, flaneren, wandelen
vrij spel voor natuur en kinderen
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
speelnatuur
speelnatuur
genieten
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
grond wadi: voor reliëfrijke en uitdagende heuvelsinzaai van gras en wilde bloemen
natuur en spel
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
buurthappening in het parksamen tuinieren, genieten..
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
wadi koppelen aan natuurrecreatie
•wadi’s en open grachten voor buffering van hemelwater;•hergebruik regenwater
water en groenstructuur
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
samen met de scoutsleiding
het parkement: luisteren, uitleg geven aan de bewoners
samen met de bewonerssamen met de bewoners
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
smaakmakers om je ideeën duidelijk te maken aanopdrachtgever, diensten, bewoners, ....
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
‘parkpromenade’ wandel- en fietsas
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: verblijfskwaliteit!
profiel leefstraten
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: verblijfskwaliteit!
profiel leefstraten zonder gracht
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: verblijfskwaliteit!
profiel dwarspleintjes
J
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
avontuurlijke, bloeirijke speelse slinger voor jong & oud
voorontwerp park
stadsdeelpark
natuurrijk, avontuurlijk, speels- zitten, flaneren, wandelen- boeiend en gevarieerd- reliëf- speelnatuur- bewonersinitiatieven- meervoudig gebruik- ruimte voor evenementen- sport
waterinfiltratie, waterspel, ..
extensief beheer!
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
speelnatuur
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
avontuurlijke, bloeirijke speelse slinger voor jong & oud
dwarspleintjes lopen door in het park .....
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
16 05 09: wandelen, luisteren en uitleg geven aan de bewoners (600!)
samen dromensamen dromen over ......over ......
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
infomoment
schetsen op terreinoverzichtsplan op terrein
16 05 09: wandelen, luisteren en uitleg geven aan de bewoners (600!)
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
PA
P
avontuurlijke, bloeirijke speelse slinger voor jong & oud
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
uitgangspunt: veldenstructuur tussen de grachtenverdeling privaat/openbaar
masterplan: 60/40 600 woningen1ste versie 50/50 770 woningen
nu: 57/43 712 woningen
oppervlakte park: 42.702 m2oppervlakte school: 9.562 m2
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
Duurzaamheidsmeter evr-Architecten - SumResearch - Daidalos Peutz
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
ontwerp november 2008score 59 %
Duurzaamheidsmeter
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
Duurzaamheidsmeter
aangepast ontwerp Matexiscore: 52 %
GRONTMIJ
FR
IS I
N H
ET
LA
ND
SC
HA
P
nieuwe versie febr. 2010
Duurzaamheidsmeter