studia stacjonarne i stopnia - kierunek biologia cz.ii

1. Nazwa przedmiotu Język angielski

2. Kod przedmiotu JANG3. Typ przedmiotu Obligatoryjny4. Poziom przedmiotu B2 II

5. Rok studiów, semestr I-III6. Liczba punktów 5

7. Metody nauczania i formy zajęć

-ćw-240h / konsultacje

8. Jęz. wykładowy angielski

9. Imię i nazwisko wykładowcy

Zespół Lektorów Języka Angielskiego

10. Wymagania wstępne biegłość językowa na poziomie A2

11. Zamierzone efekty kształcenia:Wiedza (treści merytoryczne)

Zna język angielski ogólny na poziomie B2.Zna podstawową terminologię fachową ze swojej dziedziny.

Umiejętności: Rozumie stosunkowo długie wypowiedzi i wykłady, a nawet potrafi śledzić złożony wywód, jeśli dotyczy tematu, który nie jest mu obcy. Definiuje z kontekstu znaczenie nieznanych mu zwrotów, jeśli tematyka tekstu jest mu znana. Rozumie dłuższy tekst oryginalny, jeśli dotyczy znanego mu wydarzenia lub dziedziny. Korzysta z obcojęzycznych materiałów językowych. Formułuje jasne wypowiedzi, potrafi przedstawić swój pogląd na temat dotyczący interesującej go dziedziny lub wyjaśnić korzyści i niedogodności różnych rozwiązań. Opracowuje dłuższą prezentację na tematy ogólne lub związane ze specjalizacją. Przygotowuje artykuły, opisy procesów i wydarzeń oraz sprawozdania.

Kompetencje personalne (postawy):

Student jest aktywny na zajęciach z języka angielskiego, jest świadomy znaczenia poznania języka specjalistycznego ze swojej dziedziny, kreatywny i otwarty na współpracę w grupie.

12. Metody sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów

Ciągłe ocenianie aktywności studenta na zajęciach, testy gramatyczno-leksykalne, testy sprawdzające rozumienie tekstu czytanego, testy słuchowe, oceniana prezentacja własna studenta na tematy związane z dziedziną jego studiów, oceniana dyskusja, oceniane prace pisemne / artykuły, opisy, opinie /.

13. Spis zalecanych lektur Podręcznik wiodący: New Cutting Edge Intermediate /Upper Intermediate - Sarah Cunningham, Peter Moor (Pearson Longman), Complete Biology - WR Pickering (Oxford University Press ); Materiały własne studenta / lektora.

1. Nazwa przedmiotu Język angielski w biologii

2. Kod przedmiotu JANB3. Typ przedmiotu Obligatoryjny4. Poziom przedmiotu Średniozaawansowany5. Rok studiów, semestr I lub II6. Liczba punktów 37. Metody nauczania i formy

zajęć15h konwersatorium

8. Jęz. wykładowy angielski9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. dr hab. Beata Zagórska (biol. eksp.), prof. dr hab.

Beata Pokryszko (biol. środ.), dr M. Krzyżanowska (biol. czł.), dr A. Dorotkiewicz-Jach (mikr.), prof. dr hab. R. Wysocki (biolchem)

10. Wymagania wstępne Podstawowa znajomość języka angielskiego 11. Zamierzone efekty

kształcenia:Wiedza (treści merytoryczne)

Student zna odpowiedniki polskich terminów biologicznych w języku angielskim, wie jak należy je poprawnie wymawiać , zna nazwy roślin i zwierząt oraz nazwy podstawowych składników ich budowy

Umiejętności: Student słucha ze zrozumieniem krótkiego wykładu i potrafi go streścić, tłumaczy wyświetlony tekst, znajduje dla każdej nazwy angielskiej jej polski odpowiednik i vice versa. Korzysta ze źródeł takich jak anglojęzyczne podręczniki biologii, teksty edukacyjne dostępne na witrynach w sieci www, czy słowniki z fonetyczną wymową wyrazów dostępne online


Student jest aktywny na zajęciach, jest świadomy znaczenia poznania biologicznego języka specjalistycznego, jest kreatywny i otwarty na współpracę w grupie. Jest gotowy stawiać czoła trudnościom, przezwyciężać własne słabości, z życzliwością odnosić się do współuczestników zajęć.


Ocena końcowa na podstawie aktywności uczestników podczas trwania zajęć oraz krótkiej prezentacji końcowej

13. Spis zalecanych lektur Wszelkie polsko-angielskie i angielsko-polskie słowniki biologiczne. Eseje Stephena Goulda: Ever Since Darwin, Panda’s Thumb, Leonardo’s Mountain of Clams and the Diet of Worms, Wonderful Life: Burgess Shale and the Nature of History. Bryson B. 2003. A Short History of Nearly Everything. Raven P., Evert R., Eichhorn S. Biology of Plants. 7-th Edition. Wilson E. 1999. The Diversity of Life. 2nd Edition. Margulis L., Sagan D. Acquiring Genomes – A Theory of the Origins of Species. Margulis L., Sagan D. What is Life.

1. Nazwa przedmiotu Matematyka z elementami statystyki2. Kod przedmiotu MAST

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny

4. Poziom przedmiotu Podstawowy

5. Rok studiów, semestr I, II lub III

6. Liczba punktów 5

7. Metody nauczania i formy zajęć -w- 30h, -ćw- 30h8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy prof. dr hab. Z. Karch10. Wymagania wstępne brak11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Sudent rozumie znaczenie próby losowa dla badań biologicznych Rozróżnia obserwacje jedno- i wielocechowe. Zna skalę nominalną, porządkową, interwałową. Rozumie proporcje, stosunki, szeregi statystyczne. Zna przebieg krzywej rozkładu normalnego i jej właściwości. Rozumie pojęcia asymetrii, kurtozy, miary tendencji centralnej, średniej ważonej. Zna miary zmienności, pojęcie centyli i skali Z. Rozumie pojecie błędu i poziomu ufności, testów parametrycznych i nieparametrycznych, korelacji cząstkowej i wielokrotnej, regresji prostej i krzywoliniowej. Zna podstawy analizy wariancyjnej, wybrane metody stosowane w badaniach ontogenetycznych oraz wybrane metody demograficzne w badaniach populacyjnych.

Umiejętności: Student posługuje się metodami matematycznymi w biologii; stosuje matematyczny opis do zjawisk oraz procesów fizycznych i chemicznych w przyrodzie, rozwiązuje zadania i przeprowadza obliczenia, dokonuje analizy statystycznej. Projektuje arkusze kalkulacyjne. Zbiera, porządkuje i prezentuje dane przy pomocy metod graficznych. Bada współzależności cech w skalach nominałowych i interwałowych.


Student rozumie znaczenie znajomości zasad i praw matematycznych, a w szczególności statystycznych dla prawidłowości wnioskowania biologicznego. Rozumie znaczenie rzetelności statystycznej. Docenia istotność statystyk.


kolokwia obliczeniowe

13. Spis zalecanych lektur Blalock H., 1975: Statystyka dla socjologów, PWN, Warszawa; Łomnicki A., 1995: Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników. PWN, Warszawa.

1. Nazwa przedmiotu Metabolizm2. Kod przedmiotu MET

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla biologii eksperymentalnej

4. Poziom przedmiotu średnio-zaawansowany, zaawansowany

5. Rok studiów, semestr Rok III; semestr V


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady (15 godz.), ćwiczenia (30 godz.)

8. Język wykładowy Język polski

9. Imię i nazwisko wykładowcy prof. dr hab. Grażyna Kłobus, dr hab. Dariusz Rakus, dr hab. Robert Wysocki

10. Wymagania wstępne Podstawowy zakres wiadomości z chemii, biochemii i biologii komórki.

11. Zamierzone efekty kształcenia:Wiedza (treści merytoryczne):

Student zna organizację, regulację oraz zaburzenia podstawowych szlaków metabolicznych.

Umiejętności: Student rozumie powiązania metaboliczne oraz ich wpływ ich zaburzeń na funkcjonowanie organizmu.


Student wykorzystuje wiedzę w planowaniu i analizowaniu wyników eksperymentów biologicznych.


Sprawdziany z ćwiczeń oraz ocena końcowa na podstawie egzaminu pisemnego.

13. Spis zalecanych lektur „Biochemia” L. Stryer i wsp. “Biochemistry and Molecular Biology of Plants” - Buchanan i wsp.

1. Nazwa przedmiotu Metody hodowli drobnoustrojów2. Kod przedmiotu MEHOD

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla Mikrobiologii

4. Poziom przedmiotu licencjacki 1 poziom

5. Rok studiów, semestr I rok, semestr letni


7. Metody nauczania i formy zajęć wykłady (10 h), laboratoria (45 h)

8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy dr A. Dorotkiewicz-Jach 10. Wymagania wstępne Student przystępując do zajęć powinien mieć zaliczony

przedmiot: Podstawy mikrobiologii 11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student: definiuje podstawowe pojęcia z zakresu hodowli drobnoustrojów, zna skład i przeznaczenie podłoży mikrobiologicznych, podaje metody sterylizacji i dezynfekcji, rozumie proces wzrostu drobnoustrojów, - zna wpływ czynników chemicznych i fizycznych na wzrost drobnoustrojów, podaje mechanizmy adaptacyjne drobnoustrojów do niesprzyjających warunków środowiska

Umiejętności: Student: objaśnia wpływ składu podłoża na wzrost drobnoustrojów, charakteryzuje typy wzrostu drobnoustrojów,proponuje zastosowanie odpowiednich podłoży w doświadczeniach, identyfikuje czynniki wpływające na niepowodzenie prowadzonych doświadczeń, wyszukuje oraz prezentuje najnowsze doniesienia naukowe z zakresu hodowli drobnoustrojów


Student: postrzega relacje pomiędzy warunkami hodowli drobnoustrojów a otrzymanymi wynikami, jest świadomy znaczenia kontroli jałowości prowadzonych doświadczeń, jest zdeterminowany do postępowania zgodnie z zasadami stosowanymi w laboratoriach mikrobiologicznych, jest świadomy roli jaką odgrywają zasady jakości w laboratoriach mikrobiologicznych


Ocenianie ciągłe, dyskusja oceniana, kolokwia pisemne na ćwiczeniach laboratoryjnych, zaliczenie wykładów w formie testu zawierającego pytania zamknięte i otwarte.

13. Spis zalecanych lektur Schlegel Hans G.; Mikrobiologia Ogólna; Wydawnictwo Naukowe PWN, Madigan Michael T., John M. Martinko, Paul V. Dunlap, David P. Clark; Brock Biology Of Microorganisms; PEARSON 2008(2010), wybrane aktualne artykuły z czasopism naukowych

1. Nazwa przedmiotu Metody w fitosocjologii i roślinność Polski 2. Kod przedmiotu MFRP

3. Typ przedmiotu Fakultatywny, dowolnego wyboru

4. Poziom przedmiotu zaawansowany

5. Rok studiów, semestr Rok III, semestr letni


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład – 30 h.Ćwiczenia – 45 h

8. Język wykładowy polski

9. Imię i nazwisko wykładowcy Zygmunt Kącki, dr

10. Wymagania wstępne Zaliczony kurs flory roślin naczyniowych i organizmów zarodnikowych

11. Zamierzone efekty kształcenia:Wiedza(treści merytoryczne):

Student rozumie podstawowe procesy ekologiczne wpływające na roślinności. Rozumie analizy statystyczne, ordynacyjne i zna specjalistyczne programy komputerowe, w tym uniwersalne bazy danych roślinności.

Umiejętności: Student objaśnia warunki siedliskowe wpływające na roślinność. Przygotowuje bazy danych oraz przeprowadza zróżnicowane metody stratyfikacyjne, statystyczne i ordynacyjne wielocechowych zbiorów danych przy użyciu programów Turboveg, Juice lub Statistica. Krytycznie interpretuje uzyskane wyniki.


Student jest aktywnym słuchaczem przedmiotu, otwartym na dyskusję najważniejszych zagadnień biogeograficznych i fitogeograficznych.


Egzamin

13. Spis zalecanych lektur Dzwonko Z. 2007. Przewodnik do badań fitosocjologicznych. Sorus ss.302.Matuszkiewicz W. 1981. Przewodnik do oznaczania zbiorowiska roślinnych Wyd. Nauk. PWN. Matuszkiewicz J.M. 2001. Zespoły leśne Polski. PWN, ss.358Wysocki P., Sikorski P. 2002. Fitosocjologia stosowana. ss. 449

1. Nazwa przedmiotu Mikologia2. Kod przedmiotu MIKG3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla studentów Mikrobiologii4. Poziom przedmiotu Średnio-zaawansowany5. Rok studiów, semestr II rok, IV semestr6. Liczba punktów 57. Metody nauczania i formy zajęć 30 godzin wykładów, 30 godzin ćwiczeń laboratoryjnych

konsultacje zbiorowe i indywidualne 8. Język wykładowy Język polski, konsultacje indywidualne również w języku

angielskim9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Kamila Korzekwa10. Wymagania wstępne Wiadomości kursów mikrobiologii podstawowej, mikrobiologii

ogólnej, molekularnej organizacji komórki i genetyki ogólnej11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student definiuje podstawowe terminy mikologiczne. Zna systematykę grzybów w oparciu o molekularną filogenezę. Zna biologię i ekologię grzybów, sposoby ich rozmnażania, molekularną organizację komórki grzyba, genetykę grzybów, aspekty obecności grzybów w środowisku człowieka oraz diagnostyki mikologicznej. Podaje różnice między budową molekularną komórki grzyba a budową komórki roślinnej czy zwierzęcej Rozumie procesy fizjologiczne zachodzące w komórce grzyba. Wskazuje podstawowe różnice między głównymi grupami taksonomicznymi grzybów.

Umiejętności: Charakteryzuje procesy zachodzące w komórce grzyba, wyjaśnia mechanizmy patogenezy grzybów, identyfikuje gatunki patogene dla ludzi, zwierząt i roślin, korzysta z kluczy do oznaczania gatunków. Wykorzystuje metody diagnostyki klasycznej grzybów do identyfikacji szczepu otrzymanego w ramach kolokwium praktycznego. Planuje i projektuje optymalny schemat diagnostyki mikologicznej w zależności od rodzaju materiału diagnostycznego. Sporządza dobrej jakości preparaty i prowadzi obserwacje mikroskopowe grzybów.

Kompetencje personalne (postawy): Student aktywnie uczestniczy w zajęciach. Chętnie podejmuje współpracę w grupie. Dba o wyposażenie sali ćwiczeń. Jest świadomy i zdeterminowany w zdobywaniu wiedzy teoretycznej i praktycznej umożliwiającej pracę w laboratorium mikologicznym. Postępuje zgodnie z instrukcją dostarczoną przez prowadzącego zajęcia, dba o porządek na stanowisku pracy i bezpieczeństwo innych. Chętnie zdobywa nowe umiejętności, Stosuje się do obowiązujących przepisów BHP w laboratorium mikologicznym.


Ocenianie ciągłe w formie trzech kolokwiów teoretycznych i trzech praktycznych. Ocena postaw, aktywności i umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów badawczych. Egzamin pisemny w formie testu – pytania otwarte i zamknięte.

13. Spis zalecanych lektur Zarys mikologii lekarskiej pod red.E. Baran. 1998 wyd. Volumed; Grzyby mikroskopowe w mikrobiologii technicznej pod red. Fassatiova O.,1983 W.N.T. Warszawa; Grzybice -rozpoznawanie i leczenie”. Richardson M., Warnock D., 1995 wyd. Springer; Introductory mycology. C>J. Alexopoulos, C.W. Mims, wyd. John Wiley and Sons, 1979.

1. Nazwa przedmiotu Mikrobiologia lekarska2. Kod przedmiotu MIKL

3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla Mikrobiologii


5. Rok studiów, semestr III rok, semestr zimowy


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady 30 godzin; Ćwiczenia 30 godzin

8. Język wykładowy Polski

9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr hab. Zuzanna Drulis-Kawa

10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać podstawowe wiadomości z zakresu mikrobiologii ogólnej na poziomie zaawansowanym oraz biochemii drobnoustrojów


Student wie jakie podstawowe metody diagnostyczne stosowane są w mikrobiologii lekarskiej, definiuje cechy warunkujące zjadliwość drobnoustrojów, zna najczęstsze patogeny człowieka i ich chorobotwórczość, podaje przykłady mechanizmów lekooporność bakterii;

Umiejętności: Student wykorzystuje podłoża najczęściej stosowane w rutynowej diagnostyce mikrobiologicznej, identyfikuje podstawowe drobnoustroje należące do najczęstszych patogenów człowieka, analizuje podstawowe mechanizmy oporności drobnoustrojów na antybiotyki, stosuje metody określania wrażliwości bakterii chorobotwórczych na antybiotyki


Student chętny do prowadzenia dyskusji i kreatywnego myślenia, zdolny jest do samodzielnej pracy związanej z analizą dostępnej literatury, otwarty na pracę w zespole;


Zaliczenie przedmiotu (ćwiczeń i wykładów) na ocenę. Ocenianie w formie sprawdzianów teoretycznych i praktycznych w ciągu całego okresu ćwiczeń; ocena manualnych umiejętności studenta. Zaliczenie materiału z wykładów w formie pisemnego egzaminu testowego.

13. Spis zalecanych lektur Diagnostyka bakteriologiczna – Eligia Szewczyk, wyd. PWN, 2005

1. Nazwa przedmiotu Mikrobiologia ogólna2. Kod przedmiotu MIKO

3. Typ przedmiotu obowiązkowy dal Mikrobiologii4. Poziom przedmiotu podstawowy5. Rok studiów, semestr II, semestr zimowy6. Liczba punktów 47. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 20 godz. - 10 tygodni. Ćwiczenia laboratoryjne 25

godz.: 5 tygodni po 4 jednostki lekcyjne, 5 jednostek lekcyjnych w 6-tym tygodniu

8. Język wykładowy Polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr hab. Gabriela Bugla-Płoskońska10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać wiadomości z zakresu

mikrobiologii podstawowej11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student: przedstawia metody klasyfikacji mikroorganizmów; szczegółowo opisuje i rozróżnia cechy poszczególnych grup organizmów prokariotycznych; definiuje oddziaływania bezpośrednie i pośrednie istniejące między drobnoustrojami; nazywa i opisuje wzajemne oddziaływania między nimi, a także między drobnoustrojami a organizmami wyższymi

Umiejętności: Student: stosuje zasady jałowości i pracy sterylnej, wykorzystuje podstawowe techniki mikrobiologiczne do wykonywania eksperymentów; biegle posługuje się podstawową terminologią mikrobiologiczną; pracuje zespołowo w nad rozwiązywaniem problemów mikrobiologicznych; wykonuje preparaty mikroskopowe i przeprowadza obserwacje mikroskopowe;


Student: jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo własne i innych podczas pracy, zachowuje postawę krytyczną w ocenie pracy własnej i otrzymanych wyników; nieustannie dąży do aktualizowania swojej wiedzy.


Egzamin pisemny, w formie testu zawierającego pytania zamknięte i otwarte. Ćwiczenia laboratoryjne: 2 testy teoretyczne i 1 kolokwium praktyczne. Ocenie podlega także praca manualna oraz aktywność w trakcie zajęć

13. Spis zalecanych lektur Schlegel H.S., Mikrobiologia ogólna, PWN, Warszawa 2008 Kunicki-Goldfinger W.J.H., Życie bakterii PWN, Warszawa 2005; Salyers A.A., Whitt D.D., Mikrobiologia: różnorodność, chorobotwórczość i środowisko, PWN Warszawa, 2003; Baj J., Markiewicz Z., Biologia molekularna bakterii, PWN, Warszawa 2007; Singleton P. Bakterie w biologii, biotechnologii i medycynie. PWN Warszawa, 2003; Doroszkiewicz W. (pod red.), Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej, Arboretum UWr., Wrocław 2006

1. Nazwa przedmiotu Mikrobiologia przemysłowa2. Kod przedmiotu MIKP3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla specjalności Mikrobiologia4. Poziom przedmiotu Zaawansowany5. Rok studiów, semestr III rok mikrobiologii, VI semestr6. Liczba punktów 37. Metody nauczania i formy zajęć 30 godzin wykładów, 30 godzin ćwiczeń laboratoryjnych

konsultacje zbiorowe i indywidualne 8. Język wykładowy Język polski,9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Kamila Korzekwa10. Wymagania wstępne Wiadomości kursów mikrobiologii ogólnej, mikrobiologii

lekarskiej, biochemii ogólnej, mikrobiologii środowiska11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student rozumie i poprawnie definiuje podstawowe terminy zakresu mikrobiologii przemysłowej. Posiada wiedzę na temat biologii i ekologii bakterii i grzybów wykorzystywanych w przemyśle, sposobów ich rozmnażania, genetyki grzybów, pozytywnych i negatywnych aspektów związanych z obecnością bakterii i grzybów w środowisku człowieka oraz ich wykorzystaniu w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym oraz rolnictwie i medycynie. Student posiada wiedzę o możliwościach i kierunkach stosowania metod biotechnologicznych w produkcji produktów spożywczych leków i kosmetyków z uwzględnieniem eliminowania lub zastępowania procesów chemicznych.

Umiejętności: Charakteryzuje procesy zachodzące w komórce bakterii i grzyba wykorzystywanych w procesach technologicznych. Podaje przykłady oddziaływań zachodzących między organizmami. Dobiera procesy i operacje technologiczne do produkcji leków i kosmetyków..


Student aktywnie uczestniczy w zajęciach. Zawsze chętnie podejmuje współpracę w grupie. Dba o sprzęt i wyposażenie znajdujące się na sali ćwiczeń. Jest świadomy i zdeterminowany w zdobywaniu wiedzy teoretycznej i praktycznej umożliwiającej mu w przyszłości pracę w laboratorium mikologicznym. Postępuje zgodnie z instrukcją dostarczoną przez prowadzącego zajęcia, dba o porządek na stanowisku pracy i bezpieczeństwo pozostałych osób w grupie. Chętnie zdobywa nowe umiejętności, które zwiększą jego konkurencyjność na rynku pracy. Student jest kompetentny do projektowania i kierowania wybranymi procesami technologicznymi w produkcji leków i kosmetyków oraz przemyśle spożywczym a także do oceny ich jakości. Stosuje się do obowiązujących przepisów BHP w laboratorium mikologicznym.


Ocenianie ciągłe w formie kolokwiów teoretycznych i praktycznych. Ocena postaw, poziomu aktywności na zajęciach i umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów badawczych. Egzamin pisemny w formie testu.

13. Spis zalecanych lektur Chmiel, A. Biotechnologia – podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne. PWN, Warszawa 1994. Ilczuk Z. red. Ćwiczenia z mikrobiologii przemysłowej. UMCS, Lublin 1997. Molenda J. Zarys mikrobiologii żywności. Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, 2004. Paranowska W. Mikrobiologia farmaceutyczna. Problemy produkcji i kontroli leków. PZWL 1998.

1. Nazwa przedmiotu Mikrobiologia środowiska2. Kod przedmiotu MIKS

3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla Mikrobiologii

4. Poziom przedmiotu średniozaawansowany

5. Rok studiów, semestr III, sem. VI


7. Metody nauczania i formy zajęć wykłady 20h, ćwiczenia 25h


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Katarzyna Rydzanicz

10. Wymagania wstępne podstawy mikrobiologii i parazytologii 11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student zna cechy różnicujące grupy mikroorganizmów występujących w atmo-, lito- i hydrosferze oraz ich ekologię; zna i rozumie przyczyny mikrobiologicznych zanieczyszczeń środowiska; zna środowiskową rolę wektorów w rozprzestrzenianiu chorób transmisyjnych, zna standardy obowiązujące w ocenie sanitarnego stanu środowiska oraz procedury w ocenie skuteczności działania biocydów względem wybranych grup stawonogów.

Umiejętności: Student posługuje się standardowymi metodami mikrobiologicznej oceny jakości wody, gleby i powietrza i akaroentomologicznego monitoringu środowiska; stosuje standardowe procedury organizacji i realizacji biotestów z wykorzystaniem biocydów.


jest zdolny do identyfikacji źródeł zagrożeń mikrobiologicznych i akaroentomologicznych; jest zorientowany na profilaktykę i edukację zdrowotną; aktywnie uczestniczy w pracy zespołowej.


Ocena znajomości technik i standardów w zakresie mikrobiologicznego i akaroentomologicznego monitoringu środowiska oraz znajomości procedur realizacji biotestów z wykorzystaniem biocydów – kolokwium praktyczne i teoretyczne.

13. Spis zalecanych lektur Błaszczyk M.K. 2010. Mikrobiologia środowisk. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. Lonc E. [red.] 2001. Parazytologia w ochronie środowiska i zdrowia. Wyd. Volumed. Wrocław, ss.271. Mrozowska J. [red]. 1999. Laboratorium z mikrobiologii ogólnej i środowiskowej. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Gliwice.

1. Nazwa przedmiotu Mikrobiologiczne aspekty środowiska2. Kod przedmiotu MIRAS

3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla Biologii środowiska

4. Poziom przedmiotu podstawowy

5. Rok studiów, semestr I


7. Metody nauczania i formy zajęć wykład 15h, ćwiczenia 20h, ćwiczenia terenowe 10h


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Katarzyna Rydzanicz

10. Wymagania wstępne podstawowe wiadomości z kursu biochemii


Student opisuje miejsce drobnoustrojów (wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki) w systematyce biologicznej; zna wybrane cechy i funkcje mikroorganizmów pro- i eukariotycznych; rozumie znaczenie mikroorganizmów w środowisku naturalnym i gospodarce; rozumie biologiczną rolę drobnoustrojów w ekosystemach oraz ich chorobotwórcze znaczenie.

Umiejętności: Student ocenia negatywną rolę mikroorganizmów jako patogenów chorób; posługuje się podstawowymi technikami pracy w laboratorium mikrobiologicznym; stosuje wybrane metody mikrobiologicznego monitoringu środowiska; wykorzystuje znajomość zasad dezynfekcji i sterylizacji


jest świadomy roli mikroorganizmów w naturalnych ekosystemach i gospodarce człowieka; ma świadomość zagrożeń wynikających z zanieczyszczenia środowiska; docenia znaczenie organizacji i higieny pracy w laboratorium mikrobiologicznym


Egzamin testowy i problemowy, ocena na zajęciach laboratoryjnych – sprawdzian praktyczny oraz teoretyczny, ocenianie ciągłe.

13. Spis zalecanych lektur Kunicki-Golgfinger W. 2006. Życie bakterii. Wydawnictwo Naukowe PWN. Doroszkiewicz W. 2006. Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej. Wyd. Uniwersytet Wrocławski. Błaszczyk M.K. A, 2007. Mikroorganizmy w ochronie środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, ss.195.

1. Nazwa przedmiotu Molekularna Organizacja Komórki2. Kod przedmiotu MOK

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny Biologii eksperymentalnej

4. Poziom przedmiotu Zaawansowany

5. Rok studiów, semestr Rok III; semestr V


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady (30 godz.); seminarium (30 godz.)8. Język wykładowy Język polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr hab. prof. Robert Wysocki

10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać wiadomości z biochemii, genetyki, biologii komórki i biologii molekularnej


Student: zna procesy zachodzące w komórce na poziomie molekularnym, zna molekularną budowę elementów strukturalnych komórki, zna biogenezę organelli komórkowych, rozumie w jaki sposób odbywa się komunikacja między organellami, wskazuje na różnice w budowie molekularnej u prokariontów i eukariontów, zna organizację genomów prokariotycznych i eukariotycznych

Umiejętności: Student: wyjaśnia zjawiska biologiczne na poziomie molekularnym, czyta literaturę naukową ze zrozumieniem w języku polskim i angielskim, przygotowuje prezentacje wizualne, przedstawia problemy naukowe w formie wystąpień ustnych, dyskutuje na tematy naukowe,


Student: wykazuje umiejętność pracy indywidualnie i w zespole, wykazuje krytycyzm i odpowiednie korzystanie z obiektywnych źródeł informacji, jest kreatywny w wyciąganiu wniosków, przeprowadza obiektywną autoocenę własnej pracy, wykształca dyscyplinę, obowiązkowość i dokładność pracy


Ocena pracy studenta: ocena ciągła podczas seminariów ( w tym ocena aktywności podczas dyskusji, wystąpień ustnych i sposoby prezentowania problemów naukowych i prowadzenia dyskusji), ocena końcowa na podstawie zaliczenia końcowego, egzamin pisemny (test wielokrotnego wyboru)

13. Spis zalecanych lektur „Podstawy biologii komórki”, Alberts i wsp., PWN 2005; „Cytobiochemia”, L. Kłyszejko-Stefanowicz, PWN 2002; “Genetyka molekularna”, P. Węgleński, PWN 2007; „Biochemia (wydanie IV)”, J.M. Berg, L. Stryer, J. L. Tymoczko, PWN 2009; „Genes IX”, B. Lewin, 2007.

1. Nazwa przedmiotu Morfologia roślin 2. Kod przedmiotu MORF

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii eksperymentalnej


5. Rok studiów, semestr I rok, semestr 2


7. Metody nauczania i formy zajęć ćwiczenia terenowe (10h)


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Edyta Gola, dr Katarzyna Sokołowska, dr Agnieszka Kreitschitz

10. Wymagania wstępne zaliczony kurs „Zarys anatomii roślin waskularnych”


Student zna podstawowe typy organów roślinnych i ich modyfikacji; rozumie wpływ czynników środowiskowych na kształtowanie formy roślinnej, rozumie znaczenie zmienności genetycznej i fenotypowej dla roślin

Umiejętności: Student potrafi rozpoznać typowe i zinterpretować zmodyfikowane organy roślinne; umie scharakteryzować zespół cech morfologicznych i anatomicznych będących adaptacją do środowiska


Student chętny do prowadzenia obserwacji, zdyscyplinowany w trakcie ćwiczeń


Podstawą oceny końcowej będzie pisemne kolokwium zaliczeniowe w oparciu o podane informacje oraz własne obserwacje studenta

13. Spis zalecanych lektur Szweykowska A, Szweykowski J. Botanika. T.1. Morfologia. PWN, 2006. Raven PH, Evert RF, Eichorn SE. Biology of Plants. 6th ed., Freeman & Co., 1999. Podbielkowski Z, Podbielkowska M. Przystosowania roślin do środowiska. PWSiP, 1992. Bell A.D. 1999. Plant form. Oxford University Press, Oxford, New York, Tokyo.

1. Nazwa przedmiotu Neurobiologia 2. Kod przedmiotu NEU



5. Rok studiów, semestr Studia licencjackie, Rok III; semestr IV


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady (30 godz.)


9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. dr hab. Jerzy Mozrzymas

10. Wymagania wstępne Podstawowy zakres wiadomości z biochemii, fizjologii i biologii komórki.


Student zna mechanizmy aktywności sieci neuronalnych na poziomie receptorowym, komórkowymi i złożonych struktur układu nerwowego na przykładzie zmysłu dotyku, nowoczesne techniki elektrofizjologiczne i optyczne stosowane w neurobiologii.

Umiejętności: Planuje podstawowe doświadczenia neurobiologiczne


Dostrzega znaczenie podstawowych mechanizmów regulujących plastyczności neuronalną.


Ocena końcowa na podstawie zaliczenia pisemnego.

13. Spis zalecanych lektur „Principles of neural science” Kandel i wsp (po angielsku); “Neurobiologia” Longstaff (po polsku); “Wybrane zagadnienia z biofizyki” Miękisz Hendrich (po polsku); „Neurobiologia” Matthews (po polsku); „Człowiek i jego układ nerwowy” Krause

1. Nazwa przedmiotu Nowe w biologii roślin2. Kod przedmiotu NBR

3. Typ przedmiotu do wyboru


5. Rok studiów, semestr III licencjacki, semestr 6


7. Metody nauczania i formy zajęć Konwersatorium - 15 godzin


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Małgorzata Janicka-Russak, dr Katarzyna Kabała

10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać podstawowy zakres wiadomości z fizjologii roślin, biochemii, biologii komórki


Student zna aktualne, nowe koncepcje badań stosowanych w biologii roślin.

Umiejętności: Student dobiera literaturę do zadanego tematu i jasno prezentuje informacje z danego tematu. Krytycznie analizuje dane eksperymentalne i dyskutuje z nimi.


Student jest otwarty na dyskusję, kreatywny w wyrażaniu własnych opinii i poglądów na najnowsze tematy związane z biologią roślin


Zaliczenie na podstawie przygotowanego referatu

13. Spis zalecanych lektur Najnowsze artykuły polskojęzyczne i anglojęzyczne z danego tematu

1. Nazwa przedmiotu Ochrona przyrody2. Kod przedmiotu OCHP3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biol. eksperymentalnej i Biol. człowieka4. Poziom przedmiotu Podstawowy5. Rok studiów, semestr I lic lub II lic., sem. letni6. Liczba punktów 27. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 15 godz. (7 tygodni x 2 godz.)8. Język wykładowy Polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Iwona Gottfried, dr; Zygmunt Dajdok, dr10. Wymagania wstępne -11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student rozumie współczesne zagrożenia przyrody i potrzebę podejmowania działań zaradczych; wskazuje przykłady roślin i zwierząt zagrożonych wymarciem w wyniku działalności człowieka, w odniesieniu do różnych typów siedlisk; zna podstawowe założenia ochrony obszarowej i gatunkowej w Polsce oraz wymogi ocen środowiskowych przygotowywanych podczas realizacja inwestycji;

Umiejętności: Student identyfikuje współczesne zagrożenia środowiska przyrodniczego; charakteryzuje wybrane gatunki roślin i zwierząt, których populacje zmniejszają liczebność na skutek antropopresji oraz źródła informacji nt. ich aktualnej sytuacji; wyjaśnia podstawowe założenia ochrony obszarowej i gatunkowej w Polsce, a szczególnie zagadnienia dotyczące obszarów Natura 2000 i wymogi z nimi związane w procesach inwestycyjnych;


Student jest zorientowany w podstawowych założeniach ochrony środowiska przyrodniczego w Polsce; jest świadomy potrzeby podejmowania działań zaradczych w odniesieniu do najbardziej zagrożonych grup organizmów i typów siedlisk – jest zdolny do wskazania zasadniczych wymogów z tego zakresu podczas realizacji inwestycji;


Zaliczenie w formie testu uzupełnień i wyboru

13. Spis zalecanych lektur Symonides E. Ochrona przyrody, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego 2008; Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z., 2006: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza;Kącki Z. (red.), Zagrożone gatunki flory naczyniowej Dolnego Śląska. Inst. Biol. Roślin UWr, PTPP „pro Natura”, Wrocław 2003; Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.) 2001. Polska Czerwona Księga Roślin, Inst. Botaniki im. W. Szafera, Inst. Ochrony Przyrody PAN, Kraków; Badora K. 2004. Autostrada – środowisko przyrodnicze. Studium konfliktów przestrzennych na przykładzie opolskiego odcinka autostrady A-4. Uniwersytet Opolski. Studia i monografie nr 349; Kurek R. T. (red.) 2007. Ochrona dziko żyjących zwierząt przy inwestycjach drogowych w Polsce. Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot. Bystra; Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce, Inst. Ochrony Przyrody PAN, Kraków.

1. Nazwa przedmiotu Ochrona różnorodności gatunkowej w Polsce 2. Kod przedmiotu OBIOPL3. Typ przedmiotu Fakultatywny dowolnego wyboru 4. Poziom przedmiotu średnio-zaawansowany5. Rok studiów, semestr III rok, V semestr6. Liczba punktów 57. Metody nauczania -w- 15h ; -ćw- 30 h: prace teren. 15h; praca w laboratorium 5h;

sem.10h; konsultacje 8. Język wykładowy polski9 Imię i nazwisko wykładowcy Adrian Smolis dr10 Wymagania wstępne Zaliczone przedmioty obowiązkowe: Zoologia, Ekologia ogólna,

Organizmy zarodnikowe i rośliny nasienne, Ochrona środowiska 11 Zamierzone efekty

kształcenia: Wiedza:

Student rozumie pojęcie różnorodność biologiczna, definiuje jej poziomy oraz zna stopień poznania, genezę i uwarunkowania obecnej bioróżnorodności Polski. Rozumie najważniejsze pojęcia i terminy stosowane w ekologii i przy omawianiu różnorodności biologicznej. Zna najważniejsze akty prawne i konwencje międzynarodowe dotyczące ochrony różnorodności biologicznej w kraju i na świecie. Zna przyczyny ustępowania gatunków w czasach historycznych i współczesnych oraz rozumie wpływ gatunków obcych na krajowa bioróżnorodność. Rozumie siedliskotwórczą rolę zamierających i martwych drzew oraz ich znaczenie dla różnorodności gatunkowej ekosystemów leśnych.

Umiejętności: Student stosuje klucze i inne opracowania do oznaczenia inwazyjnych gatunków roślin, wykorzystuje źródła informacji o zagrożonych taksonach do ich prezentacji i zaproponowania działań oraz zabiegów ochronnych, przygotowuje diagram struktury lasu do zanalizowania stopnia jego naturalności i odkształcenia, stosuje klucze do oznaczenia i oszacowania różnorodności wybranej grupy stawonogów.


Słuchacz jest aktywny w trakcie prac terenowych i laboratoryjnych, chętny i otwarty na współpracę w grupie. Jest otwarty na dyskusje i zdolny do uzasadnienia swoich racji i przekonań.

12 Metody sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów

Egzamin pisemny w formie testu zamkniętego..Ocena prezentacji „Ochrona wybranych zagrożonych taksonów roślin i zwierząt” pod kątem wykorzystania informacji, wyboru źródeł i innowacyjności proponowanych rozwiązań. Ocena poprawności i jakości wykonanego diagramu struktury lasu. Ocena oznaczenia i umiejętności korzystania z kluczy do rozpoznawania wybranych taksonów.

13 Spis zalecanych lektur Andrzejewski R., Weigle A. (red.) 2003. Różnorodność Biologiczna Polski. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska. Gaston K.J., Spicer J. 2003. Biodiversity: An Introduction. Wiley. Głowaciński Z., Nowacki J. (red.), 2001. Polska Czerwona Księga Zwierząt – Kręgowce. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego. Głowaciński Z., Nowacki J. (red.), 2004. Polska Czerwona Księga Zwierząt – Bezkręgowce. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego. Gutowski J. M., Bobiec A., Pawlaczyk P., Zub K. 2004. Drugie Życie Drzewa. WWF Polska

1. Nazwa przedmiotu Ochrona środowiska2. Kod przedmiotu OCHRS

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii środowiska i Biologii z chemią


5. Rok studiów, semestr II rok, semestr zimowy


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 20h (10h Zakład Biogeochemi i ekologii IBR, 10h Zakład Ekologii Ptaków I. Zoologiczny) ćwiczenia (15h Zakład Biogeochemi i Ekologii IBR, 15h Zakład Ekologii Ptaków I. Zoologiczny), konsultacje


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Andrzej Stankiewicz, dr Konrad Hałupka

10. Wymagania wstępne podstawowy kurs ekologii


Student zna podstawowe problemy związane z zanieczyszczeniami powietrza i gleby, ochroną zasobów wodnych, bioróżnorodności i gospodarką odpadami.

Umiejętności: Student wyjaśnia relacje między procesami ekologicznymi w skali ekosystemów i biosfery a gospodarką człowieka. Charakteryzuje najważniejsze zanieczyszczenia, ich pochodzenie i wpływ na przebieg procesów ekologicznych. Wylicza technologie ochrony środowiska i ocenia ich przydatność do kontroli określonych problemów ekologicznych. Analizuje zagrożenia dla bioróżnorodności związane z kurczeniem się powierzchni siedlisk, introdukowaniem obcych gatunków i nadmierną eksploatacją populacji. Łączy problemy środowiskowe z procesami demograficznymi społeczeństw ludzkich.


Student dostrzega odbicie lokalnych problemów środowiskowych w skali globalnej, jest świadomy zagrożeń i szans jakie niesie rozwój technologii i cywilizacji.


wykład: test; ćwiczenia: testy, kolokwia

13. Spis zalecanych lektur Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczewski D. 2009. Ochrona środowiska przyrodniczego. PWN.

1. Nazwa przedmiotu Organizmy zarodnikowe i rośliny nasienne2. Kod przedmiotu ORGZAR

3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla biologii człowieka, eksperymentalnej, biologii z chemią i mikrobiologii


5. Rok studiów, semestr I lic


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 20h, ćwiczenia 30h prelekcja (prezentacja multimedialna) oraz praca własna studentów; praca studyjna na organizmach żywych i materiałach zielnikowych


9. Imię i nazwisko wykładowcy wykład: Wiesław Fałtynowicz; ćwiczenia: Maria KossowskaEwa Stefańska-Krzaczek, Ewa Szczęśniak

10. Wymagania wstępne -


Student zna zróżnicowanie biologiczne bioty i flory, zna w podstawowym zakresie przedstawicieli głównych systematycznych grup organizmów, zna ich cechy szczególne, rozumie powiązania ewolucyjne, zna główne szlaki ewolucyjne, wie jakie jest praktyczne znaczenie tych organizmów

Umiejętności: Student opisuje główne grupy roślin i organizmów zarodnikowych oraz ich ewolucję, wykonuje preparaty suche i mokre, obsługuje mikroskop i lupę binokularną oraz korzysta z kluczy do oznaczania gatunków


Student jest otwarty na współpracę w grupie, postępuje zgodnie ze wskazanym programem zajęć, dba o prawidłowe rozplanowanie i usystematyzowanie pracy


Wykład: egzamin Ćwiczenia: testy

13. Spis zalecanych lektur „Botanika” A. i J. Szweykowskich, PWRiL, Warszawa; „Życie i ewolucja biosfery” J. Weinera, PWN, Warszawa; „Zarys milologii” Muller i Loefler, PWRiL. Warszawa; „Zarys briologii” Mickiewicz, Sobótka, PWN, Warszawa; „Zarys algologii” Kadłubowska, PWN, Warszawa

1. Nazwa przedmiotu Paleontologia - wakacyjne ćwiczenia terenowe

2. Kod przedmiotu PALEC3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla Biologii środowiska4. Poziom przedmiotu średniozaawansowany5. Rok studiów, semestr II lic. se. IV6. Liczba punktów 27. Metody nauczania i formy zajęć Ćwiczenia – 40 godz. zajęcia praktyczne w terenie,

uczestniczenie w pracach wykopaliskowych8. Język wykładowy Polski, Angielski9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr Paweł Socha; Dr Krzysztof Stefaniak10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać podstawowe wiadomości z zakresu

zoologii, paleontologii. Zaliczony przedmiot zoologia, podstawy paleontologii.


Student zna zróżnicowane środowisko przyrodnicze Jury Krakowsko-Wieluńskiej, z charakterystycznymi biotopami. Rozumie budowę geologiczną terenu i etapy jej ewolucji od prekambru do czasów dzisiejszych, mechanizm i formy zjawisk krasowych powierzchniowych i podziemnych. W ramach badań interdyscyplinarnych zna metody badawcze, sposoby interpretacji uzyskanych wyników badań terenowych. Odtwarza na podstawie fauny kopalnej jaskiń i danych geologicznych i archeologicznych ewolucję środowiska przyrodniczego w neogenie i czwartorzędzie i rekonstruuje paleośrodowiska. Zna metody pozyskiwania i oznaczania zbiorów paleontologicznych. Jest zorientowany w problematyce ochrony terenów krasowych ze szczególnym uwzględnieniem jaskiń.

Umiejętności: Student rozpoznaje czwartorzędowe szczątki zwierząt. Prawidłowo wykorzystuje podstawowe metody badawcze z zakresu paleontologii, geologii i archeologii. Korzysta z poznanej metodyki prowadzenia paleontologiczych badań terenowych. Inwentaryzuje, konserwuje i dokumentuje okazy paleontologiczne.


Zdolność do pracy analitycznej, a także pracy w zespole badawczym.


Sprawdzian praktyczny w terenie

13. Spis zalecanych lektur Krebs Ch. J. 1996. Ekologia. Wydawnictwo Naukowe PWN. Lindner L. 1992. Czwartorzęd. Osady. Metody badań, Stratygrafia. 683 s. Polska Agencja Ekologiczna. Mannion A. M. 2001. Zmiany środowiska Ziemi. Historia środowiska przyrodniczego i kulturowego. Wydawnictwo Naukowe PWN. Mojski J. E. 1993. Europa w plejstocenie. Polska Agencja

Ekologiczna. Warszawa. Mojski J. E. 2005. Ziemie Polski w czwartorzędzie. Zarys morfogenezy. Państwowy Instytut Geologiczny. Starkel L. 1999. Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. Wydawnictwo Naukowe PWN.

1. Nazwa przedmiotu Parazytologia ogólna2. Kod przedmiotu PARO

3. Typ przedmiotu obowiązkowy na specjalności mikrobiologia


5. Rok studiów, semestr II, sem. III


7. Metody nauczania i formy zajęć wykłady – 30 godz. ćwiczenia laboratoryjne – 45 godz.

8. Język wykładowy język polski

9. Imię i nazwisko wykładowcy Anna Okulewicz

10. Wymagania wstępne podstawowy kurs z zoologii bezkręgowców


Student zna podstawowe pojęcia parazytologiczne. Wykazuje się wiedzą dotyczącą cykli życiowych najczęściej występujących pasożytów zwierząt i człowieka oraz rozumie uwarunkowania zamknięcia dróg ich transmisji.

Umiejętności: Student identyfikuje omawiane gatunki pasożytów i ich formy dyspersyjne oraz określa przynależność systematyczną. Dostrzega rolę pasożytów w biologicznym monitoringu środowiska. Wskazuje drogi powstawania pasożytnictwa. Wykorzystuje posiadaną wiedzę do samodzielnego przygotowania i prezentacji projektu.


Student jest świadomy powstawaniu zakażeń pasożytniczych w zależności od warunków środowiska oraz możliwości wybuchania epidemii i epizootii. Student odczuwa potrzebę do uzupełniania i analizowania pozyskiwanej wiedzy.


Systematyczne ocenianie pozyskanej wiedzy poprzez odpytywanie na ćwiczeniach, kolokwia zaliczeniowe, egzamin końcowy po przeprowadzeniu wykładów, ocena samodzielnie przygotowanego projektu.

13. Spis zalecanych lektur Lonc E., Złotorzycka J. 1995. Ćwiczenia z parazytologii dla studentów biologii. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego; Kadłubowski R., Kurnatowska A. (red.). 1999, Zarys parazytologii lekarskiej. Podręcznik dla studentów. PZWL,

Warszawa Niewiadomska K., Pojmańska T., Machnicka B., Czubaj A. 2001. Zarys parazytologii ogólnej. PWN, Warszawa.

1. Nazwa przedmiotu Parazytozy człowieka

2. Kod przedmiotu PACZ

3. Typ przedmiotu obowiązkowy na specjalności biologia człowieka i mikrobiologii


5. Rok studiów, semestr I rok, semestr II


7. Metody nauczania i formy zajęć wykłady – 20 godz., ćwiczenia laboratoryjne – 20 godz.,ćwiczenia seminaryjne – 5 godz.


9. Imię i nazwisko wykładowcy Joanna Hildebrand

10. Wymagania wstępne wiadomości z kursu Podstawy zoologii bezkręgowców


Student zna podstawowe pojęcia parazytologiczne: pasożytnictwo, zoonoza, wektor, żywiciel ostateczny, pośredni, parateniczny, specyficzny i niespecyficzny; formy dyspersyjne Student zna cykle życiowe pasożytów i rozumie uwarunkowania ich zamknięcia. Student wykazuje się wiedzą dotyczącą dróg ich transmisji.

Umiejętności: Student rozpoznaje omawiane gatunki pasożytów i identyfikuje ich przynależność systematyczną. Student dostrzega i opisuje ekologiczne podobieństwa w różnych układach pasożyt-żywiciel. Student przygotowuje i prezentuje projekt podsumowujący.


Student jest świadomy realnych możliwości zakażeń pasożytniczych w zależności od warunków środowiska, zachowań ludzkich i szerokości geograficznej. Student jest chętny do uzupełniania i analizowania pozyskiwanej wiedzy.


ocenianie ciągłe na ćwiczeniach, kolokwia zaliczeniowe, ocena samodzielnie przygotowanego projektu dotyczącego zagrożeń parazytologicznych w określonych warunkach.

13. Spis zalecanych lektur Buczek A. 2005. Choroby pasożytnicze – epidemiologia, diagnostyka, objawy. Wydawnictwo Koliber, Lublin; Kadłubowski R., Kurnatowska A. (red.). 1999, Zarys parazytologii lekarskiej.

Podręcznik dla studentów. PZWL, Warszawa; Kayser F.H., Bienz K.A., Eckert J., Zinkernagel R.M., red. wyd. pol. Heczko P.B., Pietrzyk A. 2007. Mikrobiologia lekarska. PZWL, Warszawa

1. Nazwa przedmiotu Pedagogika2. Kod przedmiotu PED

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla biologii z chemią

4. Poziom przedmiotu Zgodnie ze standardem kształcenia nauczycieli



7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady 30h, zajęcia konwersatoryjno-warsztatowe 30h


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr S. Dudzik-Kamieniarz

10. Wymagania wstępne Brak


Student zna system oświaty w Polsce, zagadnie nie z zakresu szkolnictwa alternatywnego i kulturowych uwarunkowań edukacji. Rozumie znaczenie kształtowania środowiska sprzyjającego uczeniu się. Zna style nauczania. Rozumie znaczenie procesu oceniania. Zna zagadnienia dotyczące przemocy w szkole. Rozumie znaczenie integracji klasy szkolnej i prawidłowych relacji nauczyciel – rodzic.

Umiejętności: Student analizuje dokumenty dotyczące startu i rozwoju zawodowego nauczyciela (projektuje własne dokumenty z tego zakresu), ocenia prace uczniów, kształtuje i doskonali umiejętności interpersonalne, szczególnie kierowanie zespołem ludzi. Projektuje szkolne gry uczniów.


Student jest świadomy znaczenia twórczego i refleksyjnego działania w roli nauczyciela-wychowawcy. Docenia znaczenie szkoły jako środowiska wychowawczego.


Egzamin testowy, ocena aktywności i realizacji zadań na zajęciach warsztatowych

13. Spis zalecanych lektur Literatura oraz teksty do pobrania na stronie CEN UWr (www.cen.uni.wroc.pl – Uprawnienia pedagogiczne)

1. Nazwa przedmiotu Podstawy bioetyki2. Kod przedmiotu POET

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy Biologii Człowieka, Środowiska, Eksperymentalnej i Biologii z Chemią


5. Rok studiów, semestr(

III lic. VI semestr


7. Metody nauczania Wykład: 15 godzin (15 x 1 godz.)


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Łukasz Paśko, dr Robert Maślak

10. Wymagania wstępne brak11. Zamierzone efekty kształcenia

Wiedza (treści merytoryczne) Student zna i definiuje pojęcia: moralność, etyka, aksjologia i ich stosunek do nauki; bioetyka i różne bioetyki oraz ich tezy. Źródła norm etycznych, w tym w odniesieniu do zwierząt. Student rozumie, że rozwój centralnego u. nerwowego w ewolucji kręgowców stał się przyczyną doznań, które są naukową podstawą wszystkich wartości. Student zna definicje wartości życia z punktu widzenia naukowego i wybranych innych systemów światopoglądowych. Zna podstawy praktycznego postępowania, p.w. w stosunku do zwierząt, w oparciu o praktykę gatunkizmu kontrolowanego. Wykorzystanie zwierząt w społeczeństwie i w nauce. Normy postępowania ze zwierzętami doświadczalnymi. Wiwisekcje, eutanazja zwierząt, uśmiercanie zwierząt do celów spożywczych. Zna Polskie i Europejskie regulacje prawne dotyczące etycznej ochrony zwierząt. Wie jaka jest procedura związana z planowaniem doświadczeń na zwierzętach, zna funkcje komisji etycznych ds. doświadczeń na zwierzętach. Zna etykę ochrony gatunków i środowiska.

Umiejętności Student: objaśnia poznane treści merytoryczne i rozpoznaje normy etyczne stosowane w odniesieniu do ludzi i zwierząt.

Kompetencje personalne (podstawy)

Student postrzega i stosuje normy etyczne w pracy zawodowej biologa.

12. Metody oceny Egzamin w formie pisemnej.

13. Spis zalecanych lektur Ciszek, M. (red.) 2008. Słownik bioetyki, biopolityki i ekofilozofii. Polskie Towarzystwo Filozoficzne. Warszawa.Singer, P. (red.) 2002. Przewodnik po etyce. Książka i Wiedza. Warszawa.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy budowy roślin 2. Kod przedmiotu PBR

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy Biologii Człowieka, Środowiska, Biologii z Chemią i Mikrobiologii




7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład (15h), ćwiczenia (15h)


9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr Edyta Gola



Student zna strukturę komórek i tkanek roślinnych oraz rozumie funkcjonowanie podstawowych systemów tkankowych w poszczególnych organach roślin naczyniowych; zna podstawową terminologię z zakresu biologii komórki, anatomii i morfologii roślin

Umiejętności: Student posługuje się mikroskopem świetlnym; wykonuje przyżyciowe preparaty, rozróżnia typy komórek i tkanek oraz objaśnia ich rolę i znaczenie w organizmie roślinnym


Student jest otwarty na wiedzę i aktywny w trakcie ćwiczeń, dbający o wykorzystywany na zajęciach sprzęt


Podstawą oceny końcowej będą: Wykład: testowy egzamin pisemny Ćwiczenia: cząstkowe kolokwia zaliczeniowe, ocena postawy i pracy na zajęciach.

13. Spis zalecanych lektur Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. PWN. 2002. Esau K. Anatomia roślin. PWRiL. 1973 Szweykowska A, Szweykowski J. Botanika. T.1. Morfologia. PWN, 2006. Raven PH, Evert RF, Eichorn SE. Biology of

Plants. 6th ed., Freeman & Co., 1999. Evert, R.F. Esau’s Plant Anatomy. Meristems, Cells, and Tissues of the Plant Body – Their Structure, Function, and Development. John Wiley & Sons. Inc., Hoboken, New Jersey, USA, 2006.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy ekologii2. Kod przedmiotu PEKO3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii eksperymentalnej i Mikrobiologii4. Poziom przedmiotu podstawowy5. Rok studiów, semestr semestr 46. Liczba punktów 37. Metody nauczania i formy zajęć 15 godz. wykładu + 15 godzin ćwiczeń8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. zw. Dr hab. Aleksandra Samecka-Cymerman, Dr hab. prof.

nadzw. Bronisław Wojtuń, Dr hab. Konrad Hałupka10. Wymagania wstępne brak11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student definiuje ekologię jako dziedzinę nauk przyrodniczych. Rozumie poziomy organizacji systemów ekologicznych, zależności pomiędzy organizmami a środowiskiem, bioenergetykę organizmów. Definiuje zasadę tolerancji ekologicznej. Omawia adaptacje organizmów. Definiuje pojęcie niszy ekologicznej, problemy związane z rozrodczością, śmiertelnością, migracjami. Omawia strukturę wiekową, płciową i socjalną populacji; strategie życiowe, dynamikę liczebności, regulacje liczebności, interakcje między gatunkami. Rozumie pojęcie biocenozy, sukcesji ekologicznej, ekosystemu. Zna strukturę i rozwój biosfery, cykle hydrologiczne, cyrkulacje atmosferyczne. Rozumie procesy produkcji i dekompozycji materii organicznej w środowisku wodnym i lądowym. Podaje depozyty materii organicznej. Omawia cykle węgla, azotu, fosforu, siarki i żelaza, procesy redoks w biosferze, bilans energetyczny biosfery, warunki geologiczne, geochemiczne i klimatyczne ich wpływ na różnorodność i strukturę biomów. Wskazuje na trwałość układów w czasie i przestrzeni.

Umiejętności: Student wyjaśnia pojęcie czynników ekologicznych. charakteryzuje glebę jako element ekosystemu, ustala jej właściwości za pomocą wskaźników roślinnych. Ocenia wpływ czynników biotycznych na środowisko, wyjaśnia zjawisko allelopatii wśród roślin. Analizuje strukturę ekologiczną populacji. Opisuje strukturę biocenoz Formułuje teorię homeostazy biocenoz oraz wybrane zagadnienia z ekologii ilościowej i dynamicznej. Objaśnia prawa rządzące systemami ekologicznymi i zależności między tworzącymi je elementami. Tłumaczy zasady działania doboru naturalnego, znaczenie procesów ewolucji w tworzeniu przystosowań osobników do życia w środowisku.


Student jest otwarty na współpracę w grupie. Świadomy przystosowania organizmów do życia w środowisku. Zdolny do wybierania najlepszych sposobów zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizmów w środowisku


egzamin pisemny w formie testu

13. Spis zalecanych lektur Krebs Ch.J. 2011.Ekologia. Warszawa. PWN; Banaszak J., Wiśniewski H. 1999. Podstawy Ekologii. Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz. Weiner J. 2003. Życie i ewolucja biosfery. Warszawa. PWN; Begon M., Mortimer M. 1999. Ekologia populacji. Studium porównawcze zwierząt i roślin. Warszawa. PWN; Begon M., Harper J.L., Townsend C.R. 1996. Ecology-Individuals, Population and Communities. Blackwell Science. Górecki A., Kozłowski J., Gębczyński M. (red). 1987. Ćwiczenia z ekologii. UJ-FUW, Kraków-Białystok

1. Nazwa przedmiotu Podstawy ekologii krajobrazu2. Kod przedmiotu PEKOKR

3. Typ przedmiotu fakultatywny


5. Rok studiów, semestr III sem. zimowy


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 15h


9. Imię i nazwisko wykładowcy Andrzej Dunajski

10. Wymagania wstępne Bez wymagań wstępnych


Student rozumie znaczenie struktury przestrzennej krajobrazu dla procesów ekosystemowych, biocenotycznych oraz populacyjnych. Kwantyfikuje strukturę przestrzenną krajobrazu z wykorzystaniem wskaźników ilościowych. Rozumie działanie głównych czynników sprawczych przemian krajobrazu.

Umiejętności: Wyszukuje aktualne i historyczne źródła danych o strukturze krajobrazu. Wybiera w sposób optymalny typ informacji przestrzennej do analizowanego zjawiska – optymalizuje skalę czasową i przestrzenną danych. Samodzielnie wykonuje notatki, wyszukuje informacje w zasobach internetowych.


Jest świadomy możliwości praktycznych jakie stwarza ekologia krajobrazu w ochronie przyrody, ochronie środowiska i planowaniu przestrzennym.


Jakość prowadzonych samodzielnie notatek oraz raport na wybrany temat z zakresu ekologii krajobrazu, z wykorzystaniem wiedzy i baz danych znajdujących się w zasobach internetowych. .

13. Spis zalecanych lektur Ekologia krajobrazu. Richling, Solon, PWN.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy ewolucjonizmu2. Kod przedmiotu PEWOL3. Typ przedmiotu obowiązkowy Biologii Środowiska, Eksperymentalnej, Biologii

z Chemią i Mikrobiologii4. Poziom przedmiotu zaawansowany5. Rok studiów, semestr III licencjacki; semestr: II6. Liczba punktów 37. Metody nauczania wykłady – 15h, ćwiczenia 15h8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Lech Borowiec prof. dr hab. Andrzej Bodył, dr , Jolanta

Świętojańska, dr hab., Aleksandra Kilian, dr 10. Wymagania wstępne Podstawowe wiadomości z biochemii, genetyki, mikrobiologii,

ekologii i systematyki.11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student zna podstawowe koncepcje oraz nowe nurty we współczesnym ewolucjonizmie, poznaje historię myśli ewolucyjnej. Definiuje pojęcia dobór naturalny, dryft genetyczny, zna teorie doboru płciowego i krewniaczego, przyczyny zmienności na poziomie molekularnym i populacyjnym, ewolucję genów i genomów, powstawanie nowych gatunków, powstawanie nowości ewolucyjnych i bioróżnorodności, przyczyny wymierania pojedynczych taksonów i wielkich wymierania.

Umiejętności: Student wyjaśnia mechanizmy ewolucji, a przez to wpływ biologii ewolucyjnej na rozwój innych dziedzin nauki, włączając nauki humanistyczne. Interpretuje przyczyny oddziaływania ewolucjonizmu na rozwój wielu dziedzin medycyny, rolnictwa i gospodarki zasobami naturalnymi. Ocenia jego wpływ na opracowywanie coraz skuteczniejszych metod ochrony przyrody i możliwości poznania nie tylko procesów odpowiedzialnych za zmiany na różnych poziomach organizacji biologicznej, ale również ewolucyjnych korzeni natury ludzkiej (psychologia ewolucyjna).


Student jest zdolny do syntetycznego myślenia, podejmuje dyskusje i współpracę w grupie.


Egzaminem w formie testu. Ocena bieżąca na zajęciach

głównie aktywności w dyskusji.

13. Spis zalecanych lektur Dawkins R. (1996) Samolubny gen., Futuyma D.J. (2008) Ewolucja., Krebs J.R., Davies N.B. (2001) Wprowadzenie do ekologii behawioralnej., Krzanowska H., Łomnicki A., Rafiński J., Szarski H., Szymura J.M. (1995) Zarys mechanizmów ewolucji., Mayr E. (1974) Populacje, gatunki i ewolucja., Urbanek A. (2007) Jedno istnieje tylko zwierzę., Kuźnicki L., Urbanek A. (1970) Zasady nauki o ewolucji. Tom I i II

1. Nazwa przedmiotu Podstawy fizjologii molekularnej 2. Kod przedmiotu POFIMO

3. Typ przedmiotu Fakultatywny dowolnego wyboru


5. Rok studiów, semestr Rok III; semestr VI


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady (15 godz.; 7.5 wykładu po 2 godziny), seminarium (30 godz.; 7.5 x 4 godziny)


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr hab. prof. Dariusz Rakus

10. Wymagania wstępne Podstawowy zakres wiadomości z fizjologii.


Student zna i rozumie molekularne podstawy wybranych zjawisk fizjologicznych.

Umiejętności: Student wyjaśnia pojęcia: transmisja synaptyczna, receptory związane z białkami G i ich szlaki sygnalizacyjne, mechanoreceptory (dotyk, słuch, równowaga), termoreceptory i nocyceptory, układ endokrynny. Charakteryzuje molekularne podstawy skurczu mięśni szkieletowych i gładkich. Wyjaśnia mechanizm percepcji światła, mechanizmy przekazywania sygnału (receptorowe kinazy białkowe, receptory jądrowe) oraz podstawy chemorecepcji (węch i smak). Opisuje rytmy biologiczne, mechanizm snu, molekularne mechanizmy pamięci i świadomości.


Student jest świadomy znaczenia molekularnych mechanizmów zjawisk uzewnętrzniających się na poziomie

komórkowym i organizmalnym.12. Metody sprawdzenia osiągnięcia

zamierzonych efektów Ocena pracy studenta: sprawdziany z ćwiczeń oraz ocena końcowa na podstawie zaliczenia pisemnego

13. Spis zalecanych lektur „Podstawy biologii komórki” red. Alberts i wsp. „Biochemia” L. Stryer i wsp. „Receptory i mechanizmy przekazywania sygnału” red. Nowak i Zawilska, PWN Warszawa 2004

1. Nazwa przedmiotu Podstawy immunologii2. Kod przedmiotu PIM

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy Biologii Człowieka, Środowiska, Eksperymentalnej i Biologii z Chemią


5. Rok studiów, semestr III rok, semestr 5


7. Metody nauczania i formy zajęć

wykład 15 h


9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr Daria Augustyniak

10. Wymagania wstępne Wiadomości kursów z biochemii, mikrobiologii i genetyki


Student definiuje podstawowe pojęcia z dziedziny immunologii, rozumie podstawy funkcjonowania układu odpornościowego oraz negatywne skutki jego wadliwego działania, zna działanie zasadniczych mechanizmów obronnych organizmu człowieka oraz ich wzajemną kooperację.

Umiejętności: Student umie się posługiwać terminami immunologicznymi, czyta ze zrozumieniem teksty z dziedziny immunologii i rozumie podstawowe procesy immunologiczne, przedstawia syntetycznie określony problem immunologiczny, dokonuje analizy porównawczej kilku mechanizmów obronnych, weryfikuje otrzymywane informacje.


Student wykazuje zainteresowanie przedmiotem, dąży do aktualizowania swojej wiedzy z danej dziedziny, jest zorientowany na naukę.


Egzamin – test obejmujący pytania jednokrotnego wyboru oraz pytania otwarte.

13. Spis zalecanych lektur Gołąb J, Jakóbisiak M, Lasek W, Stokłosa T. Immunologia. PWN, 2008, Abbas A, Lichtman A., Pillai S. Cellular and Molecular Immunology ., 6th edition, Saunders Elsevier, 2006

1. Nazwa przedmiotu Podstawy mikrobiologii2. Kod przedmiotu MIKR3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla Biologii Człowieka, Środowiska,

Eksperymentalnej i Biologii z Chemią4. Poziom przedmiotu podstawowy5. Rok studiów, semestr I lub II, semestr zimowy6. Liczba punktów 47. Metody nauczania i formy zajęć Wykład - 20 godz. - 10 tygodni: ćwiczenia laboratoryjne – 25

godz. - 7 tygodni: 4 jednostki lekcyjne tygodniowo przez 6 tygodni, 1 jednostka lekcyjna w 7-ym tygodniu (1 godz.)

8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Anna Kędziora10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać podstawowe wiadomości z zakresu

mikrobiologii na poziomie szkoły średniej.11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student: przedstawia historię mikrobiologii oraz podstawy klasyfikacji mikroorganizmów, opisuje budowę komórki bakteryjnej oraz charakteryzuje występowanie bakterii i chorobotwórczość wybranych gatunków drobnoustrojów, przedstawia podstawowe techniki hodowli bakterii, prezentuje wymagania odżywcze i pomiary liczebności komórek, rozumie wpływ czynników fizycznych i chemicznych na wzrost bakterii oraz definiuje podział tych drobnoustrojów ze względu na wygania odżywcze, objaśnia przebieg podstawowych procesów metabolicznych bakterii.

Umiejętności: Student I roku posługuje się podstawową terminologią mikrobiologiczną. Stosuje podstawowe techniki przygotowywania podłoży mikrobiologicznych i przeprowadza hodowle mikroorganizmów. Wykonuje preparaty przyżyciowe i barwione oraz pod kierunkiem prowadzącego przeprowadza obserwacje mikroskopowe. Dokonuje podziału bakterii ze względu na kształt komórki.


Student chętnie uczestniczy w zajęciach. Dąży do aktualizacji swojej wiedzy. Jest otwarty na współpracę w grupie, wykazuje inicjatywę oraz dba o ład i porządek w sali. Odnosi się krytycznie do informacji z zakresu mikrobiologii, podawanych opinii publicznej przez środki masowego przekazu. Wykonuje eksperymenty z zachowaniem elementarnych zasad jałowości. Stosuje przepisy BHP.


Egzamin pisemny, w formie testu zawierającego pytania zamknięte i otwarte. Ocenianie ciągłe w formie 2 sprawdzianów teoretycznych i 1 kolokwium praktycznego. Ocenie podlega praca manualna w ciągu całego okresu zajęć, aktywność, spostrzegawczość oraz umiejętność wyciągania wniosków.

13. Spis zalecanych lektur Schlegel H.S., Mikrobiologia ogólna, PWN, Warszawa 2008 r.Kunicki-Goldfinger W.J.H., Życie bakterii PWN, Warszawa 2005 r. Salyers A.A., Whitt D.D., Mikrobiologia: różnorodność, chorobotwórczość i środowisko, PWN Warszawa, 2003 r. Baj J., Markiewicz Z., Biologia molekularna bakterii, PWN, Warszawa 2007 r. Doroszkiewicz W. (pod red.), Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej, Arboretum UWr., Wrocław 2006.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy paleontologii2. Kod przedmiotu PALE

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla Biologii środowiska, Biologii człowieka i Biologii z chemią


5. Rok studiów, semestr II lub III rok lic., semestr IV lub IV


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład – 20h, ćwiczenia – 30h8. Język wykładowy polski 9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Krzysztofa Usnarska - Talerzak, dr Małgorzata Malkiewicz10. Wymagania wstępne Podstawowe wiadomości z zakresu biologii 11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student zna metody badań i opisu skamieniałości, rozumie zagadnienia tafonomii i procesów fosylizacji, zna chronologię dziejów Ziemi oraz metody określania czasu geologicznego, rozumie pojęcie zapisu paleontologicznego, wskazuje najważniejsze cechy morfologii, zasięgu czasowego i występowania wybranych grup fauny i flory fanerozoiku

Umiejętności: Student charakteryzuje szczątki kopalne organizmów, identyfikuje ich przynależność taksonomiczną, chronologicznie porządkuje skamieniałości w zależności od czasu ich występowania, wymienia taksony wymarłe w dziejach Ziemi, dokumentuje materiały kopalne, rozpoznaje procesy odpowiedzialne za zachowanie organizmów


Student wykazuje rozumienie ochrony stanowisk paleontologicznych, podejmuje współpracę w grupie, jest zdolny do podejmowania samodzielnych decyzji w pracy terenowej


Wykład – egzamin testowy otwarty Ćwiczenia – ocenianie ciągłe, kolokwia zaliczeniowe

13. Spis zalecanych lektur Bieda F., 1966,1969. Paleozoologia. T.1 /1966/, T.2 /1969/. Wyd. Geologiczne. Benton M.J.,Harper A.T.,1997. Basic Palaeontology. Prentice Hall. . Carrol R.L., 1988. Vertebrate Palaeontology and evolution. W. H. Frejman and Company. Jachowicz A., Dybowa –Jachowicz S. 2003. Paleobotanika. Wyd. Uniw. Śląskiego. Lehmann U., Hillmer G., 1991. Bezkręgowce kopalne. Wyd. Geologiczne. Raup D.M., Stanley S.M., 1984. Podstawy paleontologii. Wyd. Naukowe PWN. Szarski H., 1998. Historia zwierząt kręgowych. Wyd. Naukowe PWN

1. Nazwa przedmiotu Podstawy rozwoju roślin2. Kod przedmiotu PRR

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii Człowieka, Środowiska, i Biologii z Chemią


5. Rok studiów, semestr III, semestr 6


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 10 godzin


9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. dr hab. Beata Zagórska-Marek

10. Wymagania wstępne Podstawowy zakres wiadomości z biochemii i biologii komórki


Student wie jak przebiega ewolucja systemów rozwojowych i merystemów roślinnych; zna zasady nieograniczonego wzrostu (nieśmiertelność komórek macierzystych); rozumie zagadnienia związane z organograficzną aktywnością wierzchołka pędu oraz rozwojową zmiennością struktury kambium

Umiejętności: Student opisuje funkcje merystemów roślinnych, zawierających komórki „nieśmiertelne” – wiecznie dzielące się chroniące informację genetyczną proliferujących komórek, charakteryzuje osiowość i segmentację jako podstawę tworzenia planu budowy rośliny (funkcje genów homeotycznych w rozwoju od zarodka do wierzchołka

kwiatowego), określa wykorzystanie chimer w badaniach rozwoju roślin.


Student jest otwarty na współpracę w grupie, kreatywny, zdolny do wyciągania wniosków.


Wykład: zaliczenie pisemne

13. Spis zalecanych lektur Wojtaszek i wsp. Biologia komórki roślinnej. T1. Struktura. T2. Funkcja, PWN, Warszawa, 2006, 2007. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. PWN 2002. Leyser O., Day S., Mechanisms in plant development. Blackwell Publ. 2003.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy rozwoju zwierząt

2. Kod przedmiotu PRZ

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii Człowieka, Środowiska, i Biologii z Chemią


5. Rok studiów, semestr III, semestr 6




9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. dr hab. Janusz Kubrakiewicz, Dr hab. Prof. Małgorzata Daczewska

10. Wymagania wstępne Podstawowy zakres wiadomości z biochemii i biologii komórki11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student wie jak przebiega proces gametogenezy i kolejne etapy rozwoju zarodkowego zwierząt. Rozumie mechanizmy różnicowania komórek takie jak determinacja losów komórkowych i indukcja embrionalna.

Umiejętności: Student opisuje przebieg kolejnych etapów rozwoju zarodkowego zwierząt; analizuje współczesne koncepcje naukowe dotyczące determinacji losów komórkowych we wczesnych etapach rozwoju. Charakteryzuje takie mechanizmy rozwojowe jak lokalizacja determinantów rozwojowych.


Student jest świadomy etapów gametogenezy oraz rozwoju zarodkowego. Jest zorientowany we współczesnych koncepcjach naukowych dotyczących determinacji losów komórkowych podczas rozwoju.


Wykład. Pisemne zaliczenie końcowe sprawdzający wiadomości na temat przebiegu gametogenezy, kolejnych etapów rozwoju zarodkowego zwierząt oraz mechanizmów różnicowania komórek

13. Spis zalecanych lektur „Podstawy embriologii zwierząt i człowieka” Jura, Klag (red.) PWN Warszawa 2005; „Biologia rozwoju” Twymann, PWN 2005

1. Nazwa przedmiotu Podstawy statystyki2. Kod przedmiotu PSTAT

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla biologii środowiska


5. Rok studiów, semestr III, semestr V (zimowy)

6. Liczba punktów

37. Metody nauczania i formy zajęć Wykład -15 godzin; ćwiczenia - pracownia komputerowa -

15 godzin; konsultacje 8. Język wykładowy polski

9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr Piotr Kosiba, dr Lucyna Mróz

10. Wymagania wstępne Znajomość podstawowych problemów badawczych w biologii środowiskowej, praktycznego zastosowania programów komputerowych oraz posługiwania się podstawowym aparatem matematycznym.

11. Zamierzone efekty kształcenia: Wiedza (treści merytoryczne)

Student definiuje podstawowe pojęcia statystyczne. Wie co to są cechy statystyczne i skale pomiarowe. Rozumie kodowanie, transformację danych, standaryzację pomiarów. Wskazuje typy rozkładów zmiennej losowej. Zna podstawy wnioskowania statystycznego. Podaje właściwe testy statystyczne dla analizy zmiennych (zależnych i niezależnych) powiązanych i niepowiązanych.

Umiejętności: Student umiejętnie wybiera odpowiedni test statystyczny do danych którymi dysponuje i problemu który rozwiązuje.

Interpretuje uzyskane wyniki i prawidłowo sporządza tabele i wykresy. Wykorzystuje oprogramowanie nadające się do analizy statystycznej (MS EXCEL, STATISTICA PL).

Kompetencje personalne (postawy): Student jest zdolny do samodzielnego opracowania danych z wykorzystaniem programów komputerowych i sprzętu elektronicznego. Dba o zgodność zastosowanych metod z kryteriami i warunkami statystyki matematycznej.


Egzamin ustny lub pisemnyOcenianie ciągłe na ćwiczeniach, kolokwia zaliczeniowe

13. Spis zalecanych lektur(recommended reading)

Łomnicki A., 2010. Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników. PWN, Warszawa. Kala R. 2002. Statystyka dla przyrodników. Wydawnictwo Akademii. Rolniczej w Poznaniu, Poznań. Kot S.M., Kubowski J., Sokołowski A. 2011. Statystyka. Difin Warszawa.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy teriologii2. Kod przedmiotu POT

3. Typ przedmiotu fakultatywny

4. Poziom przedmiotu średnio-zaawansowany, zaawansowany.

5. Rok studiów, semestr III


7. Metody nauczania i formy zajęć wykłady, konsultacje (zarówno regularne, jak też organizowane w indywidualnych przypadkach), seminaria i warsztaty grupowe

8. Język wykładowy polski, angielski

9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. dr hab. Adam Nadachowski; dr Paweł Socha; dr Krzysztof Stefaniak

10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać podstawowe wiadomości z zakresu zoologii. Zaliczony przedmiot zoologia i ekologia.


Student zna podstawy systematyki, biologii i morfologii ssaków. Odtwarza ich pochodzenie, ewolucję i radiację. Zna metody badawcze stosowane w teriologii. Wskazuje na związek przystosowań ekologicznych ze środowiskiem występowania. Rozumie wpływ człowieka na współczesne rozmieszczenie ssaków.

Umiejętności: Student stosuje najważniejsze metody w badaniach ssaków oraz charakteryzuje poznane grupy ssaków.


Jest zdolny do pracy analitycznej


Egzaminy ustne lub pisemneEseje/wypracowania, dysertacje

13. Spis zalecanych lektur Carrol R. L. 1988. Vertebrate Paleontology and Evolution. W. H. Frejman and Company. Kowalski K. 1971. Ssaki. Zarys teriologii. PWN. Krebs Ch. J. 1996. Ekologia. Wydawnictwo Naukowe PWN. Krysiak K., Kobryń H., Kobryńczuk. 2001. Anatomia zwierząt. PWN. Nowak R. M. 1991. Walker`s Mammals of the Word. Vol. 1 i 2. The Johns Hopkins Unversity Press. Pflum W. 1989. Biologie der Säugetiere. Verlag Paul Parey. Poplewski R. 1948. Anatomia ssaków. Wydawnictwo Czytelnik. Szalay S. F., Novacek M. J., McKenna M. C. (eds.) 1993. Mammalian Phylogeny. Springer Verlag.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy wirusologii2. Kod przedmiotu PWIR

3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla Biologii człowieka


5. Rok studiów, semestr II rok, semestr IV


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład – 15 godz. (7,5spotkań po 2 godziny, raz w tygodniu).


9. Imię i nazwisko wykładowcy Grażyna Majkowska-Skrobek

10. Wymagania wstępne Wiedza z zakresu mikrobiologii, genetyki i immunologii.


Student definiuje pojęcia i terminy z zakresu wirusologii, opisuje wybrane grupy wirusów oraz etiopatogenezę wywoływanych przez nie chorób, rozumie relację wirus-komórka gospodarza, zna metody izolacji i hodowli wirusów oraz metody stosowane w diagnostyce wirusologicznej, zna sposoby leczenia i zapobiegania zakażeniom wirusowym, rozumie zagrożenia wynikające z zakażeń wirusowych.

Umiejętności: Student wymienia najważniejsze cechy wirusów, charakteryzuje poszczególne typy wirusów patogennych dla człowieka, sposoby ich leczenia i profilaktyki. Doskonali i uzupełnia nabytą wiedzę. Konfrontuje nabywaną wiedzę z już posiadanymi informacjami.


Student jest świadomy zagrożeń oraz korzyści wynikających z zakażeń wirusowych . Prezentuje własne opinie i przekonania związane z realizacją tematów.


Pisemne kolokwium zaliczeniowe.

13. Spis zalecanych lektur Piekarowicz A.: Podstawy wirusologii molekularnej. Warszawa PWN, 2004. Collier L., Oxford J.: Wirusologia. Warszawa PZWL, 2001. Kańtoch M., Blaskovic D.: Wirusologia lekarska. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1998. Zinkernagel R., Eckert J., Kayser F.: Mikrobiologia lekarska. Wydawnictwio Lekarskie PZWL, 2007, rozdziały 7 i 8, strony: 347-439. Carter J.B., Saunders V.A.: Virology. Principles and applications. John Wiley & Sons, Ltd. New York, 2007.

1. Nazwa przedmiotu Podstawy zoologii bezkręgowców2. Kod przedmiotu ZOOBP

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii Człowieka, Środowiska, Biologii z Chemią i Mikrobiologii


5. Rok studiów, semestr rok I, semestr I


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 10 godz., ćwiczenia 15 godz.


9. Imię i nazwisko wykładowcy Dariusz Skarżyński

10. Wymagania wstępne Znajomość biologii z liceum na poziomie podstawowym


Student zna morfologię, anatomię, ekologię, filogenezę i systematykę zwierząt bezkręgowych, w tym Protista na poziomie podstawowym, rozumie jak zachodzą podstawowe procesy życiowe u bezkręgowców, nazywa i definiuje struktury morfologiczne i anatomiczne

Umiejętności: Rozpoznaje i charakteryzuje główne taksony zwierząt bezkręgowych, analizuje dane morfologiczne i anatomiczne z okazów i preparatów mikroskopowych, posługuje się sprzętem optycznym, sporządza preparaty i rysunki biologiczne, tworzy klucze do oznaczania i charakterystyki taksonów


Student jest zdolny do podjęcia prostych prac badawczych, zorientowany na samodzielne rozwiązywanie problemów, otwarty na współpracę w grupie, postępuje zgodnie z procedurami, dba o powierzony mu sprzęt laboratoryjny


Egzamin: końcowy, pisemny, test. Ćwiczenia: ocenianie ciągłe, kolokwia.

13. Spis zalecanych lektur Błaszak Cz. (red.) 2009, Zoologia. T.1. Bezkręgowce, PWN; Moore J. 2011, Wprowadzenie do zoologii bekręgowców, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego; Grabda E. (red.) 1989, Zoologia bezkręgowców, wyd. 3, PWN; Moraczewski J. i inni. Ćwiczenia z zoologii bezkręgowców. Wydanie 4, 1980. PWN

1. Nazwa przedmiotu Podstawy zoologii kręgowców2. Kod przedmiotu ZOOKP

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii Człowieka, Środowiska, Biologii z Chemią i Mikrobiologii

4. Poziom przedmiotu podstawowy5. Rok studiów, semestr I rok studiów, semestr zimowy6. Liczba punktów 37. Metody nauczania i formy zajęć wykłady – 10 godzin; ćwiczenia – 15 godzin; konsultacje

8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Adam Nadachowski prof. dr hab.10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać podstawowe wiadomości z zakresu

zoologii


Po odbyciu kursu student zna podstawy systematyki, morfologii, anatomii, fizjologii, ekologii i filogenezy kręgowców i ich przodków oraz pozostałych strunowców (półstrunowce, bezczaszkowce, osłonice). Rozumie pochodzenie i mechanizmy ewolucji półstrunowców i strunowców, przede wszystkim kręgowców. Poznaje współczesne rozsiedlenie głównych grup kręgowców na Ziemi i rozumie jego genezę oraz przyczyny. Wie o szczególnym znaczeniu kręgowców w życiu człowieka w przeszłości i współcześnie. Rozumie znaczenie kręgowców w różnych ekosystemach i potrzebę ich ochrony.

Umiejętności: Student rozpoznaje przedstawicieli wszystkich gromad kręgowców. Prawidłowo wykorzystuje w praktyce podstawowe metody stosowane w badaniach kręgowców. Interpretuje związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy obserwowaną budową a trybem życia kręgowca.


Zdolność do pracy analitycznej


Egzamin pisemny lub ustny; kolokwia/wypracowania, Projekty i ćwiczenia praktyczne; ocenianie ciągłe na ćwiczeniach

13. Spis zalecanych lektur W. Zamachowski, A. Zyśk. 2002. „Strunowce Chordata”; Z. Grodziński. 1979. „Zoologia przedstrunowce i strunowce”; N. Bobriński, B. Matwiejew, A. Bannikow. 1972. „Zoologia strunowce”; H. Szarski. 1998. „Historia zwierząt kręgowych”; M. Hildebrant. 1995. „Analysis of vertebrate structure” F. H. Pough. 1999. „Vertebrate life”; D. Starck. 1979. „Vergleichende Anatomie der Wirbeltiere”.

1. Nazwa przedmiotu Praktyka przedmiotowa (biologia) 2. Kod przedmiotu PRAPEB

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla studentów biologii specjalizacji nauczycielskiej

4. Poziom przedmiotu Średnio - zaawansowany, zgodny ze standardem kształcenia nauczycieli

5. Rok studiów, semestr Studia I stopnia, I rok, semestr letni


7. Metody nauczania i formy zajęć Zajęcia praktyczne w gimnazjum 75 godz.


9. Imię i nazwisko wykładowcy Corocznie powoływany opiekun praktyk z ramienia uczelni oraz nauczyciel mianowany lub dyplomowany – opiekun praktykanta z ramienia gimnazjum, w którym praktyka jest realizowana

10. Wymagania wstępne Zaliczone wcześniejsze zajęcia programowe z przedmiotów pedagogicznych


Student zna sposoby organizacji pracy gimnazjum. Wie jaka jest jego misja i zadania.

Umiejętności: Student poznaje szkołę jako przyszłe miejsce pracy. Obserwuje różne typy lekcji biologii, zajęcia kółka biologicznego, zajęcia w terenie, opisuje je i wyciąga wnioski do własnej pracy Planuje, prowadzi i dokumentuje lekcje biologii oraz zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne; ocenia uczniów poprzez konstruowanie i poprawianie sprawdzianów.Analizuje sposoby pracy nauczyciela i uczniów podczas omawiania praktyk z opiekunem. Analizuje i krytycznie ocenia efekty własnej pracy oraz pracy uczniów.


Dba o dobrą współpracę z pracownikami szkoły i uczniami. Kreuje postawę lidera zespołu. Doskonali umiejętność pracy w grupie. Polubownie rozwiązuje konflikty. Wykształca dyscyplinę pracy poprzez doskonalenie takich cech jak obowiązkowość, dokładność, punktualność.


Ocenianie sprawozdań i karty dokumentacji praktyki. Ocenianie konspektów przeprowadzanych lekcji i zajęć pozalekcyjnych. Zaliczenie na ocenę z uwzględnieniem opinii nauczyciela-opiekuna.

13. Spis zalecanych lektur Dokumenty szkolne (regulamin szkoły, podstawa programowa nauczania biologii w gimnazjum, podręczniki i materiały dydaktyczne dla nauczycieli).

1. Nazwa przedmiotu Praktyka przedmiotowa (chemia)2. Kod przedmiotu PRAPECH


4. Poziom przedmiotu Średnio - zaawansowany, zgodny ze standardem kształcenia nauczycieli

5. Rok studiów, semestr II


7. Metody nauczania i formy zajęć Zajęcia praktyczne w gimnazjum: 75h chemia, 30h zajęcia psychologiczno – pedagogiczne


9. Imię i nazwisko wykładowcy Corocznie powoływany opiekun praktyk z ramienia uczelni oraz nauczyciel mianowany lub dyplomowany – opiekun praktykanta z ramienia gimnazjum, w którym praktyka jest realizowana

10. Wymagania wstępne Zaliczone wcześniejsze zajęcia programowe z przedmiotów pedagogicznych


Student zna sposoby organizacji pracy gimnazjum. Wie jaka jest jego misja i zadania.

Umiejętności: Student poznaje szkołę jako przyszłe miejsce pracy. Obserwuje różne typy lekcji chemii, zajęcia kółka chemicznego, zajęcia w terenie, opisuje je i wyciąga wnioski do własnej pracy Planuje, prowadzi i dokumentuje lekcje chemii oraz zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne; ocenia uczniów poprzez konstruowanie i poprawianie sprawdzianów.Analizuje sposoby pracy nauczyciela i uczniów podczas omawiania praktyk z opiekunem. Analizuje i krytycznie ocenia efekty własnej pracy oraz pracy uczniów.


Dba o dobrą współpracę z pracownikami szkoły i uczniami. Kreuje postawę lidera zespołu. Doskonali umiejętność pracy w grupie. Polubownie rozwiązuje konflikty. Wykształca dyscyplinę pracy poprzez doskonalenie takich cech jak obowiązkowość, dokładność, punktualność.


Ocenianie sprawozdań i karty dokumentacji praktyki. Ocenianie konspektów przeprowadzanych lekcji i zajęć pozalekcyjnych. Zaliczenie na ocenę z uwzględnieniem opinii nauczyciela-opiekuna.

13. Spis zalecanych lektur Dokumenty szkolne (regulamin szkoły, podstawa programowa nauczania chemii w gimnazjum, podręczniki i materiały dydaktyczne dla nauczycieli).

1. Nazwa przedmiotu Praktyki laboratoryjne 2. Kod przedmiotu PRALAB

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla biologii eksperymentalnej

4. Poziom przedmiotu Średnio - zaawansowany

5. Rok studiów, semestr II rok, semestr letni


7. Metody nauczania i formy zajęć Zajęcia praktyczne (3 tygodnie)


9. Imię i nazwisko wykładowcy Corocznie powoływany opiekun praktyk z ramienia uczelni, opiekun z ramienia jednostki, w której praktyka jest realizowana

10. Wymagania wstępne Zaliczone wcześniejsze zajęcia programowe na specjalizacji Mikrobiologia


Student zna organizację pracy w laboratorium analitycznego. Zna metody pracy zależnie od jego specyfiki.

Umiejętności: Student posługuje się metodami badawczymi stosowanymi w danym laboratorium. Przestrzega procedur zbierania, zabezpieczania i przechowywania badanego materiału (próbek). Analizuje i interpretacje uzyskane wyniki w zależności od uwarunkowań metodycznych i celów badań prowadzonych przez dane laboratorium Stosuje się do wymiaru godzin pracy oraz formalnego zakresu obowiązków i planu pracy w danej placówce.


Student docenia znaczenie przełożenia wiadomości teoretycznych na realizację konkretnych zadań praktycznych wykształca dyscyplinę pracy poprzez doskonalenie takich cech jak obowiązkowość, dokładność, punktualność.


Ocenianie ciągłe pracy studenta w instytucji realizującej praktyki

13. Spis zalecanych lektur Dokumenty instytucji , w której realizowana jest praktyka

1. Nazwa przedmiotu Praktyki zawodowe – biologia 2. Kod przedmiotu PRAZAB

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla biologii środowiska




7. Metody nauczania i formy zajęć Zajęcia praktyczne (15 dni roboczych)



10. Wymagania wstępne Zaliczone wcześniejsze zajęcia programowe na kierunku biologia


Student zna zagadnienia i problemy związane z pracą w różnych działach gospodarki: przemyśle (spożywczym, farmaceutycznym itp.) rolnictwie, leśnictwie, rybołówstwie itp., agendach państwowych, działalnością i organizacją pracy w parkach narodowych, krajobrazowych, rezerwatach, lasach państwowych, itp. Wie jakie są możliwości podnoszenia kwalifikacji, czy istnieje i przez kogo jest opracowywana metodyka badań, jakie są prawne przepisy regulujące działalność danej Instytucji.

Umiejętności: Student posługuje się metodami badawczymi stosowanymi w wybranych Instytucjach. Stosuje się do wymiaru godzin pracy oraz formalnego zakresu obowiązków i planu pracy w danej placówce.






1. Nazwa przedmiotu Praktyki zawodowe – mikrobiologia 2. Kod przedmiotu PRAZAM

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla mikrobiologii




7. Metody nauczania i formy zajęć Zajęcia praktyczne (15 dni roboczych)



10. Wymagania wstępne Zaliczone wcześniejsze zajęcia programowe na specjalizacji Mikrobiologia


Student zna organizację pracy w laboratorium mikrobiologicznego lub genetycznego (zależnie od jego specyfiki). Zna testy (bezpośrednie i pośrednie) z zakresu wirusologii, immunologii, analityki medycznej, serologii, biologii molekularnej

Umiejętności: Student nabywa praktycznych umiejętności w izolowaniu i identyfikowaniu bakterii i innych mikroorganizmów (grzybów, pasożytów), posługuje się metodami badawczymi stosowanymi w danym laboratorium. Przestrzega procedur zbierania, zabezpieczania i przechowywania (podłoża transportowe) materiału (próbek) do badań. Analizuje i interpretacje uzyskane wyniki w zależności od uwarunkowań metodycznych i celów badań prowadzonych przez dane laboratorium Stosuje się do wymiaru godzin pracy oraz formalnego zakresu obowiązków i planu pracy w danej placówce.






1. Nazwa przedmiotu Prawo autorskie i prawo pracy2. Kod przedmiotu PAPP3. Typ przedmiotu Obligatoryjny4. Poziom przedmiotu Podstawowy5. Rok studiów, semestr II lub III6. Liczba punktów 37. Metody nauczania i formy zajęć -w- 30h8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy dr J. Jezioro

10. Wymagania wstępne brak


Student zna podstawowe uregulowanie prawa autorskiego oraz elementy regulacji prawa pracy na tle praktyki obrotu. Rozumie pojęcie i wewnętrzna systematykę własności intelektualnej. Zna genezę i źródła prawa polskiego i regulacji międzynarodowych, zagadnienia prawa własności intelektualnej w UE. Wie jakie są przedmioty i podmioty prawa autorskiego. Rozumie znaczenie ochrony sui generis baz danych. Zna podstawowe źródła i zasady i rodzaje praw pracy. podstawowe obowiązki i odpowiedzialność pracodawcy i pracownika.

Umiejętności: Student rozpoznaje stosunki prawne objęte uregulowaniem prawa autorskiego oraz prawa pracy i korzysta w praktyce obrotu ze zdobytej wiedzy (dotyczy: utworów, przedmiotów praw pokrewnych, baz danych, dóbr osobistych prawa oraz podstaw powstania i ustania stosunku pracy). Opracowuje projekty prostych dokumentów prawnych w tym zakresie. Ocenia skutki prawne podjętych przez siebie działań i in. zdarzeń w sferze prawa autorskiego i prawa pracy.


Student rozumie znaczenie i dba o własność intelektualną objętą ochroną prawną i postępuje zgodnie z wynikającymi z niej zasadami. Jest świadom podstawowych praw i obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Jest zmotywowany do przestrzegania tych zasad w działalności akademickiej, osobistej oraz zawodowej.


Sprawdzian opisowy/testowy obejmujący zagadnienia teoretyczne i praktyczne; w tym możliwy kazus oceniający obok wiedzy i umiejętności także kompetencje personalne oraz kontrola zaangażowania w zajęcia na podstawie oceny notatek studenckich.

13. Spis zalecanych lektur J. Jezioro, Prawo własności intelektualnej, w: Podstawy prawa cywilnego pod redakcją E. Gniewka, Warszawa 2011; J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2008; M. du Vall, E. Nowińska, U. Promińska, Warszawa 2010, Z. Kubot, T. Kuczyński, Z. Masternak, H. Szurgacz, Prawo pracy. Zarys wykładu, Warszawa 2010.

1. Nazwa przedmiotu Prymatologia2. Kod przedmiotu PRYM

3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla biologii człowieka


5. Rok studiów, semestr II rok, sem. letni


7. Metody nauczania i formy zajęć 15h wykład, 15h ćwiczenia


9. Imię i nazwisko wykładowcy Bogusław Pawłowski



Student zna cechy charakteryzujące rząd Naczelnych oraz nabywa wiedzy dotyczącej taksonomii Naczelnych oraz charakterystyki morfologicznej i behawioralnej poszczególnych taksonów w obrębie tego rzędu.

Umiejętności: Student stawia hipotezy badawcze, rozważa różne cechy naczelnych (w tym głównie behawioralne) w kontekście adaptacji ewolucyjnych, interpretuje dane morfologiczne i zachowania w kontekście ekologicznym, prezentuje wiedzę dotyczącą naczelnych


Jest otwarty na rozważanie nowych i oryginalnych hipotez naukowych, kreatywny w sposobie przekazywania wiedzy o małpach, zdolny do współpracy w małych grupach podczas przygotowania prezentacji na ćwiczenia.


Test na zaliczanie wykładu. Zaliczenie ćwiczeń na podstawie przygotowanego referatu (prezentacji) na określony temat oraz uczestnictwa i dyskusji na zajęciach.

13. Spis zalecanych lektur Smuts i in. (1987) Primate Societies. Univ. Chicago Press. Woliński Z. i Topik J. (1990) Małpy i Małpiatki – Atlas. WSiP.Artykuły z „Evolutionary Anthropology”, „Folia Primatologica”, „International Journal of Primatology”

1. Nazwa przedmiotu Psychologia2. Kod przedmiotu PSYCH


4. Poziom przedmiotu Zgodnie ze standardem kształcenia nauczycieli



7. Metody nauczania i formy zajęć -w- 30h, -ćw- 30


9. Imię i nazwisko wykładowcy Nauczyciele akademiccy Centrum Edukacji Nauczycielskiej UWr


11. Zamierzone efekty kształcenia:Wiedza (treści merytoryczne): Student zna podstawowe procesy poznawcze i emocjonalno-

motywacyjne człowieka z uwzględnieniem różnic indywidualnych, techniki wpływu społecznego, sposoby obrony przed manipulacją Rozumie znaczenie prawidłowego rozwoju człowieka jako podstawy procesów edukacyjnych. Zna podstawowe zaburzenia rozwojowe (dzieci nadpobudliwe psychoruchowo, dysleksja).

Umiejętności: Student rozpoznaje zaburzenia zachowania, nabywa i doskonali umiejętności komunikacji interpersonalna i pracy z grupą. Obserwuje i analizuje wytwory pracy dziecka jako podstawowe źródła wiedzy o uczniu. Rozpoznaje podstawowe objawy dysleksji. Tworzy środowisko dla skutecznego uczenia się i nauczania


Student jest świadomy znaczenia twórczego i refleksyjnego działania w roli nauczyciela-wychowawcy. Postrzega nauczanie i wychowanie jako procesy kierowania i wspomagania rozwoju dziecka. Docenia znaczenie szkoły jako środowiska prawidłowego rozwoju dziecka i jego postaw emocjonalnych.


Egzamin testowy, ocena aktywności i realizacji zadań na zajęciach warsztatowych

13. Spis zalecanych lektur Literatura oraz teksty do pobrania na stronie CEN UWr (www.cen.uni.wroc.pl – Uprawnienia pedagogiczne)

1. Nazwa przedmiotu Psychologia społeczna2. Kod przedmiotu PSS3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii człowieka4. Poziom przedmiotu Podstawowy5. Rok studiów, semestr II rok, semestr zimowy6. Liczba punktów 67. Metody nauczania i formy zajęć Wykład 30h, ćwiczenia 30h8. Język wykładowy Polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Bogusława Błoch10. Wymagania wstępne Brak


Student zna budowę, źródła i funkcje społeczeństwa, schematy osób, cech, ukryte teorie osobowości; rodzaje schematów poznawczych, rozumie stereotypy i uprzedzenia, procesy spostrzegania ludzi, procesy atrybucji, skrzywienia i deformacje w spostrzeganiu ludzi, zna i rozumie zasady autoprezentacji, rodzaje zachowań społecznych

Umiejętności: Student opisuje zachowania innych ludzi posługując się pojęciami i mechanizmami z zakresu psychologii społecznej, rozróżnia przyczyny zachowań, wyjaśnia przyczyny zachowań.


Student przedstawia i argumentuje swój punkt widzenia z szacunkiem wobec innych uczestników zajęć, oddziela merytoryczne aspekty dyskusji od osobistych opinii, słucha i jest otwarty na opinie innych uczestników zajęć, współpracuje w grupie podczas przygotowania i przedstawiania prezentacji


Egzamin pisemny w formie testu, zobrazowanie zagadnienia w formie prezentacji i/lub ćwiczenia przeprowadzonego wśród studentów. kolokwium pisemne w formie testu

13. Spis zalecanych lektur Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi, tom 8 serii „Wykłady z psychologii”. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.Wojciszke, B. (1986) Teorie schematów społecznych. Wrocław: Ossolineum. Trzebiński, J. (1985). Rola schematów poznawczych w zachowaniach społecznych, W: Lewicka M., Trzebiński, J. (red) „Psychologia spostrzegania społecznego”. Warszawa: Wiedza i Życie.Chlewiński (1992). Stereotypy: struktura, funkcje, geneza, w: Kolokwia Psychologiczne, tom 1Stephan, W., Stephan, C. (1999). Wywieranie wpływu przez grupy, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Weigl, B., Maliszkiewicz, B. (red.) (1998). Inni to także my, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Tyszka, T. (2000). Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Kofta, M. (1985) Procesy atrybucji w spostrzeganiu społecznym, Mądrzycki, T. (1986). Deformacje w spostrzeganiu ludzi. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Szmajke, A. (1998) Autoprezentacja: maski pozy, miny. B. Wojciszke (1991) Procesy oceniania ludzi. Poznań: Nakom 1991, str. 26-32, 46-76, 110-127. Leary. M. (1999) Wywieranie wrażenia na innych. Gdańsk: GWP. Lachowicz-Tabaczek, K. (1995). Teoria dysonansu poznawczego jako koncepcja zmian w wiedzy społecznej, Przegląd Psychologiczny, 1995, tom 38, nr 3/4.

1. Nazwa przedmiotu Psychologiczno – pedagogiczne kompetencje nauczyciela

2. Kod przedmiotu KOMNA


4. Poziom przedmiotu średnio-zaawansowany, zgodny ze standardem kształcenia nauczycieli



7. Metody nauczania i formy zajęć 25h zajęcia konwersatoryjno-warsztatowe


9. Imię i nazwisko wykładowcy Nauczyciele akademiccy Centrum Edukacji Nauczycielskiej UWr

10. Wymagania wstępne Zajęcia są realizowane po praktykach ciągłych w gimnazjum


Student zna wybrane problemy w pracy nauczyciela, odwołując się do poznanej teorii i zaobserwowanych na praktyce realiów pracy w szkole.

Umiejętności: Student analizuje na podstawie własnych doświadczeń przypadki uczniów trudnych, racjonalnie modyfikuje własny styl pracy z uczniami, wstępnie planuje dalszy rozwój zawodowy. Prezentuje wykonane w trakcie praktyki zadania z psychologii i pedagogiki.


Student docenia wartość własnych doświadczeń i przemyśleń dla prawidłowego kształtowania procesu dydaktycznego


Ocena przygotowania i prezentacji dokumentów przygotowanych podczas praktyki w szkole

13. Spis zalecanych lektur Jaroszewska M., Analiza sytuacji wychowawczej – propozycja, w: Poradnik wychowawcy, Wyd. Raabe, Sierpień 2001Sujak-Lesz K. red. (2002). Edukacja elementarna a diagnoza pedagogiczna. Warszawa: wyd. CODN

1. Nazwa przedmiotu Reakcje roślin na środowiskowe czynniki stresowe

2. Kod przedmiotu RERO

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla specjalności: Biologia eksperymentalna

4. Poziom przedmiotu zawansowany5. Rok studiów, semestr rok III semestr 66. Liczba punktów 37. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady (15 godz.); ćwiczenia laboratoryjne (30 godz.)

8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. dr hab. Grażyna Kłobus

10. Wymagania wstępne Wiedza podstawowa z biologii i ekologii roślin, genetyki, biochemii i biologii molekularnej


Student definiuje i objaśnia reakcje rośliny na stresy abiotyczne (metale ciężkie, zasolenie, susza, stres oksydacyjny) i biotyczne (atak patogenów: wirusów, bakterii, grzybów) oraz rozumie molekularne podstawy zjawisk adaptacji i aklimatyzacji. Zna podstawowe techniki laboratoryjne umożliwiające określenie rodzaju i natężenia zaburzeń metabolicznych wywoływanych przez środowiskowe czynniki stresogenne.

Umiejętności: Student planuje eksperymenty, ocenia i interpretuje otrzymane wyniki. Obsługuje sprzęt i aparaturę niezbędną do pomiaru fotosyntezy, izolacji kwasów nukleinowych, analizy ekspresji genów roślinnych, a także szacuje i weryfikuje istotność różnic pomiędzy intensywnością procesów w rozmaitych warunkach środowiskowych.


Student jest otwarty na pracę zespołową i świadomy tego, że od zadania które wykona zależy wynik projektu obejmującego całą grupę. W związku z tym postępuje zgodnie z elementarnymi zasadami współpracy zespołowej i chętnie pomaga pozostałym osobom. W przypadku wystąpienia trudności i problemów analizuje ich przyczyny i kreatywnie szuka nowych rozwiązań.


Wykłady: pisemny egzamin.Ćwiczenia: końcowa praca zaliczeniowa obejmująca opis celu projektu, stosowanych metod, wyników i ich interpretację oraz końcowe wnioski. Oceniana będzie także aktywność studenta w trakcie realizacji eksperymentów i jego kreatywności przy rozwiązywaniu problemów.

13. Spis zalecanych lektur Pareek A., Sopory S.K, H.J. Bohnert. 2010. Abiotic Stress Adaptation in Plants. Springer; Jenks M.A., Wood A.J. 2010. Genes for Plant Abiotic Stress. Wiley-Blacwell; Jones R.L. 2000, Biochemistry & Molecular Biology of Plants, ASPP, Rockville, Maryland.

1. Nazwa przedmiotu Regulacja wybranych procesów fizjologicznych u roślin

2. Kod przedmiotu REPF

3. Typ przedmiotu Do wyboru


5. Rok studiów, semestr III rok licencjacki, semestr 5


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład – 15 godzinĆwiczenia – 30 godzin


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Małgorzata Reda, dr Magdalena Migocka

10. Wymagania wstępne Student powinien posiadać podstawowy zakres wiadomości z fizjologii roślin, biochemii, genetyki i biologii molekularnej


Student zna podstawowe informacje na temat różnych poziomów i sposobów regulacji wybranych procesów fizjologicznych zachodzących w komórkach roślinnych.Student rozumie regulację procesów pobierania i asymilacji podstawowych makroelementów u roślin wyższych (miedzy innymi N, S, P) na poziomie genetycznym i potranslacyjnym.

Umiejętności: Student prezentuje wybrane zagadnienia na podstawie posiadanej literatury oraz dokonuje ich wnikliwej analizy i formułuje prawidłowe wnioski. Student sprawnie posługuje się dostępnymi narzędziami stosowanymi w badaniach nad regulacją procesów fizjologicznych in silico (banki genów, bazy danych, programy do analizy sekwencji nukleotydowych)


Student jest kreatywny, chętny do dyskusji prezentowanych faktów naukowych.


Ocena na podstawie przygotowanego referatu i sprawozdania z ćwiczeń.

13. Spis zalecanych lektur Taiz L., Zeiger E., 2010. Plant Physiology. Sinauer Associates, Inc. Wydanie piąte.Najnowsze publikacje przeglądowe i oryginalne prace naukowe dotyczące tematu, dostępne w czasopismach naukowych.

1. Nazwa przedmiotu Rośliny nasienne − ćwiczenia terenowe (w trakcie semestru)

2. Kod przedmiotu RONAC

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla Biologii środowiska


5. Rok studiów, semestr II, semestr letni


7. Metody nauczania i formy zajęć Ćwiczenia terenowe (15 godz.)


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Zygmunt Dajdok, dr A. Jakubska-Busse, dr Ewa Stefańska-Krzaczek

10. Wymagania wstępne Podstawowe wiadomości zdobyte na zajęciach z „Roślin nasiennych”


Student zna podstawowe gatunki roślin naczyniowych flory Polski; wskazuje na charakterystyczne cechy w morfologii roślin świadczące o przynależności do danego rodzaju i rodziny; rozumie znaczenie materiałów zielnikowych w dokumentowaniu charakteru i dynamiki szaty roślinnej określonego terenu;

Umiejętności: Student rozpoznaje podstawowe elementy flory siedlisk naturalnych, półnaturalnych i antropogenicznych; analizuje cechy morfologiczne osobników pozwalające na ich zaklasyfikowanie do najważniejszych jednostek systematycznych oraz na oznaczenie z użyciem dostępnych kluczy; potrafi we właściwy sposób zebrać i przygotować dokumentację zielnikową;


Student jest aktywny w rozróżnianiu gatunków wchodzących w skład zbiorowisk roślinnych; dba o należyty zbiór, przygotowanie i opis materiału zielnikowego; jest świadomy znaczenia właściwego rozpoznawania elementów flory w charakterystyce szaty roślinnej określonego obszaru.


Samodzielne przygotowanie zielnika – zaliczenie w formie ustnej - wymagana umiejętność rozpoznawania zebranych roślin oraz charakterystyki rodzajów i rodzin, do których należą

13. Spis zalecanych lektur Szwejkowska A., Szwejkowski J. Botanika. Systematyka – tom 2, Wyd. Naukowe PWN, 2004; Mowszowicz J. Pospolite rośliny naczyniowe Polski, PWN Warszawa, 1986; Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny Polskie, PWN Warszawa, 1986; Rutkowski L. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Wyd. Naukowe PWN, 1998.

1. Nazwa przedmiotu Socjologia 2. Kod przedmiotu SOC



5. Rok studiów, semestr Rok II, semestr III,


7. Metody nauczania i formy zajęć wykład 30h, ćwiczenia 15h

8. Język wykładowy polski 9. Imię i nazwisko wykładowcy Marcelina Zuber, doktor

10. Wymagania wstępne brak 11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne): Student zna i rozumie podstawowe teorie, pojęcia socjologiczne oraz kategorie analizy socjologicznej, wskazuje na główne obszary badań socjologicznych (małe grupy społeczne, kontrola społeczna, działania grupowe i zachowania zbiorowe, struktura społeczna, zmiana społeczna), odtwarza główne mechanizmy funkcjonowania grup społecznych, zna ważniejsze obszary socjologii szczegółowej (socjologia religii, kultury, wiedzy i nauki, rodziny), wie, jakie są podstawowe metody badań socjologicznych Student zna i rozumie socjologiczne ujęcie problematyki kultury, relacji między naturą a kulturą, religii, wiedzy i nauki, rodziny. Student zna przykładowe raporty z badań opinii społecznej.

Umiejętności: Student wylicza i prezentuje podstawowe pojęcia socjologiczne i kategorie analizy socjologicznej,. opisuje główne obszary badań socjologicznych, charakteryzuje podstawowe dziedziny socjologii szczegółowej, rozpoznaje podstawowe metody badań socjologicznych. i podstawowe teorie socjologiczne, Student wyjaśnia mechanizmy funkcjonowania grup społecznych, kontroli społecznej, struktury społecznej, podaje i analizuje przykłady zmiany społecznej.


Student jest świadomy znaczenie badań socjologicznych i ich wpływu na jednostkę i społeczeństwo


Egzamin pisemny

13. Spis zalecanych lektur Babbie E., Podstawy badań społecznych, PWN Warszawa , 2008, R. I, III, 15, Giddens A., Socjologia, PWN Warszawa 2004, Szacki J., Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, PWN Warszawa, 2002, Sztompka P.[red.], Socjologia. Lektury, Znak Kraków 2005

1. Nazwa przedmiotu Świat ptaków 2. Kod przedmiotu SWIPT

3. Typ przedmiotu Fakultatywny

4. Poziom przedmiotu Średnio-zaawansowany

5. Rok studiów, semestr Rok III


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady bogato ilustrowany - 30 godzin


9. Imię i nazwisko wykładowcy prof. dr hab. Tadeusz Stawarczyk

10. Wymagania wstępne Ogólna wiedza zoologiczna


Student rozumie współczesne podstawy systematyki, zna podstawowe grupy ptaków, potrafi zdefiniować i rozumie różnice anatomiczne i morfologiczne między nimi, nazywa i charakteryzuje cechy behawioralne.

Umiejętności: Student charakteryzuje różnice między rzędami ptaków, podaje podział na rodziny i wymienia ich przedstawicieli, identyfikuje je na podstawie cech diagnostycznych


Student aktywnie pogłębia wiedzę z różnych źródeł, postrzega relacje między środowiskiem a przystosowaniami organizmów, jest świadomy znaczenia bioróżnorodności


Egzamin o charakterze testu otwartego dotyczącego wszystkich omawianych zagadnień, osobna punktacja za każde pytanie

13. Spis zalecanych lektur del Hoyo et al. 1992–2010. Handbook of the Birds of the World. Tom I–XV.Cambell B. & Lack E. 1985. A Dictionary of Birds.

1. Nazwa przedmiotu Techniki badawcze w biologii komórki 2. Kod przedmiotu TBBK



5. Rok studiów, semestr Rok II; semestr III


7. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady (30 godz.), ćwiczenia (45 godz.)


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Agnieszka Gizak , dr. Ewa Maciaszczyk, dr Marta Mazurkiewicz-Kania, prof. dr hab. Janusz Kubrakiewicz, dr hab. Dariusz Rakus, dr hab. Robert Wysocki

10. Wymagania wstępne Podstawowy zakres wiadomości z chemii i biochemii.


Student zna podstawowe techniki laboratoryjne dotyczące preparatyki mikroskopowej oraz techniki izolacji i analizy białek i kwasów nukleinowych.

Umiejętności: Student wykorzystuje podstawowy sprzęty laboratoryjny do badań


Student wykorzystuje wiedzę w planowaniu prostych eksperymentów biologicznych.


Ocena ciągła (sprawdziany do każdego bloku ćwiczeń) oraz ocena końcowa na podstawie egzaminu pisemnego

13. Spis zalecanych lektur Podstawy technik mikroskopowych J. Litwin Wydawnictwo UJ 1999; Podstawy biologii komórki red. Alberts i wsp., PWN Warszawa 2005

1. Nazwa przedmiotu Techniki badawcze w biologii roślin

2. Kod przedmiotu TBBR

3. Typ przedmiotu Do wyboru

4. Poziom przedmiotu Średnio-zaawansowany

5. Rok studiów, semestr semestr 6


7. Metody nauczania i formy zajęć Zajęcia seminaryjno-praktyczne (30h)


9. Imię i nazwisko wykładowcy dr Alicja Banasiak, dr Edyta Gola, dr Agnieszka Kreitschitz, dr Katarzyna Sokołowska,

10. Wymagania wstępne zaliczone kursy „Biologia komórki roślinnej”, „Genetyka”


Student zna podstawowe techniki znakowania i wizualizacji struktur roślinnych, wykorzystywane we współczesnej biologii. Rozumie zasady stosowania genów reporterowych i przeciwciał do lokalizacji wybranych białek uczestniczących w procesach rozwojowych u roślin.

Umiejętności: Student charakteryzuje fenotypy wybranych mutantów i roślin transgenicznych; stosuje techniki mikroskopowe i reakcje histochemiczne do znakowania i wizualizacji struktur komórki roślinnej; interpretuje uzyskane wyniki


Student jest chętny do prowadzenia obserwacji, zdyscyplinowany w trakcie ćwiczeń


Podstawą oceny końcowej będzie pisemne kolokwium zaliczeniowe

13. Spis zalecanych lektur Molecular biology of the cell. Alberts B., Johnson A., Lewis J., Raff M., Roberts K., Walter P. (red.), Garland Science. 2003. Becker W.M., Kleinsmith L.J., Hardin. J. The world of the cell. Benjamin Cummings. 2003. Clark D.P. Molecular biology. Elsevier Academic Press. 2005. Kurczyńska E.U, Borowska-Wykręt D., Mikroskopia świetlna w badaniach komórki roślinnej. Ćwiczenia. PWN. 2007

1. Nazwa przedmiotu Techniki fizykochemiczne w mikrobiologii2. Kod przedmiotu TFCM

3. Typ przedmiotu obligatoryjny dla Mikrobiologii


5. Rok studiów, semestr I rok, semestr zimowy

6. Liczba punktów 47. Metody nauczania i formy zajęć Wykłady 15 godz., ćwiczenia 30 godz./semestr8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr hab. prof. nadzw. Jan Gutowicz - wykłady

Dr Ewa Obłąk - ćwiczenia10. Wymagania wstępne wiadomości z zakresu nauczania chemii i fizyki w szkole

średniej11. Zamierzone efekty kształcenia:

Wiedza(treści merytoryczne):Student zna fizyczne i fizyko-chemiczne podstawy oraz zastosowania wybranych badawczych technik i metod laboratoryjnych stosowanych w mikrobiologii: mikroskopii optycznej, spektrofotometrii absorpcyjnej i rozpraszania światła zakresie UV i VIS, pH-metrii, manometrii, wirówkowe metody rozdziału, elektroforetyczne metody rozdziału białek, technik z wykorzystaniem izotopów promieniotwórczych, opracowywania i prezentacji wyników pomiarów w zakresie w/w technik.

Umiejętności: Student wyjaśnia zjawiska fizyczne i chemiczne wykorzystane w poznanych metodach. posługuje się fizyko-chemicznym sprzętem pomiarowym (mikroskopem swietlnym, spektrofotometrem, pH-metrem), stosuje techniki izotopowe, elektroforetyczne i wirowania, opracowuje i interpretuje wyniki.


Student nabywa postawy aktywnego uczenia się poprzez praktyczne wykonywanie pomiarów. Nabywa prawidłowych nawyków podczas stosowania obserwacyjnych i pomiarowych technik laboratoryjnych


Wykłady – kolokwium testowe, dobór pytań uwzględniających założone efekty kształcenia, ćwiczenia – ocenianie ciągłe, kolokwia cząstkowe i kolokwium końcowe. Ocenianie założonych umiejętności i postaw w czasie wykonywania praktycznych ćwiczeń.

13. Spis zalecanych lektur „Fizyczne metody badań w biologii, medycynie i ochronie środowiska", pod red. A. Hrynkiewicza i E. Rokity, Wydawnictwo Naukowe PWN, „Instrumentalne metody analityczne”, E. Szyszko, PZWL, „Techniki laboratoryjne dla mikrobiologów. Skrypt dla studentów biologii i mikrobiologii”, Ewa Obłąk Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.

1. Nazwa przedmiotu Techniki komunikacji w nauce2. Kod przedmiotu TKN

3. Typ przedmiotu obowiązkowy


5. Rok studiów, semestr III rok


7. Metody nauczania i formy zajęć 15 godzin wykład,


9. Imię i nazwisko wykładowcy Prof. dr hab. Tomasz Wesołowski



Student zna zasady przygotowania i przedstawiania zagadnień naukowych: w formie pisemnej (praca przeglądowa, magisterska), doboru literatury, przygotowania bibliografii, projektowania tabel i rycin. Zna systemy wyróżnień, zasady poprawnej kompozycji tekstu, wykresów, schematów itp., komponowania tablic złożonych i numeracji ich elementów.

Umiejętności: Student dokonuje wyboru metod korzystania i oceny źródeł, sporządza bibliografie. Dostrzega różnice między publikacją naukową a popularną, dostosowuje środki przekazu dla różnych typów publikacji. Projektuje tabele i ilustracji do tekstu systemy wyróżnień, zasady poprawnej kompozycji wykresów, schematy i inne ryciny, zasady komponowania tablic złożonych i numeracji ich elementów.


Student rozumie i docenia znaczenie komunikacja naukowej dla rozwoju nauki


zaliczenie pisemne na ocenę

13. Spis zalecanych lektur Burke C. 1995. Pismo w technice desktop publishing. Intersoftland, Warszawa. Gosney M., Odam J., Benson J. 1994. Szara księga. komputerowe projektowanie czarno-białych publikacji. Intersoftland, Warszawa. Tufte E. 2001. The visual dispaly of quantitative infrormation. Graphic Press, Cheshire. Weiner J. 2009. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. Przewodnik praktyczny. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Wiszniewski A. 1994. Jak przekonująco mówić i przemawiać. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

1. Nazwa przedmiotu Techniki muzealne 2. Kod przedmiotu TEM



5. Rok studiów, semestr III, sem zimowy




9. Imię i nazwisko wykładowcy Odpowiedzialny: prof. dr hab. T. Stawarczyk, specjaliści: dr J. Kotusz, dr T. Maltz, dr hab. M. Wanat, dr K. Świerkosz

10. Wymagania wstępne Podstawowa wiedza z zoologii i botaniki


Student zna podstawowe techniki preparacji i konserwacji materiałów biologicznych, zna przepisy prawne dotyczące pozyskiwania okazów

Umiejętności: Student rozróżnia i charakteryzuje techniki pozyskiwania materiałów, przygotowywania do preparacji, konserwowania, tworzenia kolekcji naukowych; rozpoznaje spreparowane fragmentów organizmów (w ramach założeń CITES)


Student docenia znaczenie muzealnicwa i konserwacji okazów. Student jest świadomy znaczenia przepisów prawa dla pozyskiwania zbiorów


Zaliczenie pisemne na ocenę w postaci testu

13. Spis zalecanych lektur Falniowski A. 2007. Techniki zbioru, utrwalania i konserwacji zwierząt. Wyd. Uniw. Warszawskiego.

1. Nazwa przedmiotu Techniki przygotowania pracy dyplomowej2. Kod przedmiotu TPD

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy




7. Metody nauczania Konwersatorium: 30 godzin


9. Imię i nazwisko wykładowcy pracownicy instytutów wyznaczeni przez koordynatorów dydaktycznych


11. Zamierzone efekty kształceniaWiedza (treści merytoryczne)

Student wie jak korzystać z literatury naukowej i zna zasady pisania i edycji pracy naukowej oraz przygotowywania prezentacji. Szczegółowe treści merytoryczne przynależą do tematyki badawczej realizowanej przez poszczególne jednostki naukowe w ramach proponowanych tematów.

Umiejętności Student wykorzystuje literaturę naukową do napisania własnej pracy oraz przygotowuje prezentację.

Kompetencje personalne (podstawy) Student jest świadomy znaczenia pisania prac naukowych i przygotowywania prezentacji zgodnie z obowiązującymi zasadami

12. Metody oceny Ocena ustnej prezentacji oraz pracy pisemnej.

13. Spis zalecanych lektur Do każdego realizowanego tematu literatura polecana przez prowadzącego.

1. Nazwa przedmiotu Technologia informacyjna2. Kod przedmiotu TIN

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy

4. Poziom przedmiotu Średnio zaawansowany

5. Rok studiów, semestr II


7. Metody nauczania i formy zajęć -ćw- 30h


9. Imię i nazwisko wykładowcy Zespół adiunktów Instytutu Fizyki



Student zna jeden z popularnych pakietów programów do pracy biurowej, umożliwiający redagowanie tekstu oraz sporządzanie lub modyfikowanie wykresów, rysunków i zdjęć. Student zna jedno z narzędzi umożliwiających zespołowe tworzenie online dokumentów tekstowo-graficznych.

Umiejętności: Student wykorzystuje programy do pracy biurowej do tworzenia starannie, przejrzyście i spójnie sformatowanych dokumentów tekstowych, graficznych i mieszanych. Student kontroluje i potrafi modyfikować strukturę dokumentu i szczegóły jego formatowania. Studenci potrafią współpracować online przy tworzeniu dokumentów elektronicznych.


Student jest świadomy znaczenia tworzenia dokumentów elektronicznych


Ocenianie ciągłe na ćwiczeniach oraz kolokwium zaliczeniowe.

13. Spis zalecanych lektur Podawana na bieżąco na zajęciach

1. Nazwa przedmiotu Wirusologia2. Kod przedmiotu WIRU3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla Mikrobiologii4. Poziom przedmiotu zaawansowany5. Rok studiów, semestr III rok, semestr V6. Liczba punktów 57. Metody nauczania i formy zajęć wykład – 30 godz. ćwiczenia laboratoryjne – 30 godz. 8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy Grażyna Majkowska-Skrobek, Józef Mleczko10. Wymagania wstępne Wiedza z zakresu mikrobiologii, genetyki i immunologii.


Student: definiuje pojęcia i terminy z zakresu wirusologii, opisuje wybrane grupy wirusów oraz etiopatogenezę wywoływanych przez nie chorób, rozumie relację wirus-komórka gospodarza, zna metody izolacji, hodowli i typowania wirusów prokariotycznych i eukariotycznych oraz metody diagnostyki wirusologicznej, zna sposoby leczenia i zapobiegania zakażeniom wirusowym, rozumie zagrożenia wynikające z zakażeń wirusowych.

Umiejętności: Student wymienia cechy wirusów, charakteryzuje bakteriofagi oraz typy wirusów patogennych dla człowieka, sposoby ich leczenia i profilaktyki. Wykorzystuje podstawowe techniki wirusologiczne do izolacji, namnażania i mianowania bakteriofagów oraz określa ich swoistość w stosunku do gospodarza – komórki bakteryjnej, wykrywa infekcje fagowe w hodowlach bakteryjnych wykorzystywanych w procesach technologicznych, wykorzystuje zarodek kurzy i hodowle komórkowe do namnażania wirusów zwierzęcych, stosuje testy serologiczne do wykrywania i identyfikacji zakażenia wirusowego, przeprowadza analizę uzyskanych wyników.


Student jest świadomy zagrożeń i korzyści wynikających z zakażeń wirusowych, prezentuje własne opinie i przekonania związane z realizacją tematów. Student jest zdolny do efektywnego działania wg wskazówek oraz chętny do współpracy w zespole, aktywnie uczestniczy w dyskusjach. Jest przygotowany do samodzielnego doskonalenia i uzupełniania nabytej wiedzy.


Egzamin pisemny – pytania testowe i otwarte; ocenianie pracy laboratoryjnej ciągłe na ćwiczeniach, dwa raporty, dwa kolokwia zaliczeniowe.

13. Spis zalecanych lektur Piekarowicz A.: Podstawy wirusologii molekularnej. Warszawa PWN, 2004. Collier L., Oxford J.: Wirusologia. Warszawa PZWL, 2001. Kańtoch M., Blaskovic D.: Wirusologia lekarska. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1998. Luria S.E., Darnell J.E.: Wirusologia ogólna. Warszawa PWN, 1970. Zinkernagel R., Eckert J., Kayser F.: Mikrobiologia lekarska. Wydawnictwio Lekarskie PZWL, 2007, rozdziały 7 i 8, strony: 347-439. Carter J.B., Saunders V.A.: Virology. Principles and applications. John Wiley & Sons, Ltd. New York, 2007.

1. Nazwa przedmiotu Współczesne metody badań w paleoantropologii

2. Kod przedmiotu WSPPA



5. Rok studiów, semestr III, sem. 5


7. Metody nauczania i formy zajęć wykład 30 godzin, ćwiczenia 15 godzin


9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr Monika Krzyżanowska

10. Wymagania wstępne wiadomości kursu Anatomia człowieka i Fizjologia zwierząt


Student zna teorię i metody pracy z materiałami kostnymi: szkieletowymi , ciałopalnymi i zmumifikowanymi człowieka. Rozumie znaczenie rekonstrukcji w antropologii.

Umiejętności: Student ocenia płeć i wiek osobniczy na podstawie materiałów szkieletowych. Ocenia wyznaczniki stresu fizjologicznego, takie jak: cribra orbitalia, linie Harrisa, osteoporoza, platybazja., próchnica zębów, hipoplazja szkliwa, choroby przyzębia. Anializuje wyniki badań: DNA w materiale kostnym metodą PCR, oceny ilości pierwiastków śladowych w kościach i ich znaczenie w badaniach paleopopulacyjnych, grobów ciałopalnych, mumii. Rozróżnia paleopatologie.


Student jest przygotowany do współpracy z archeologami i historykami, właściwie ocenia znaczenie tej współpracy, jest świadomy wagi odkryć archeologicznych


zaliczenie na ocenę

13. Spis zalecanych lektur Piontek J. 1999, Biologia populacji pradziejowych, Iscan J.M., Kennedy K.A.R, 1989 Reconstruction of life from the skeleton. Alan R. Liss, Inc. New York

1. Nazwa przedmiotu Wstęp do filozofii nauki2. Kod przedmiotu WFN3. Typ przedmiotu obowiązkowy dla Biologii eksperymentalnej4. Poziom przedmiotu podstawowy5. Rok studiów, semestr II, sem. letni6. Liczba punktów 27. Metody nauczania, formy zajęć Wykład 30h8. Język wykładowy polski9. Imię i nazwisko wykładowcy dr hab. Marek Łagosz10. Wymagania wstępne brak11. Zamierzone efekty kształcenia: Student zna główne kierunki w filozofii nauk empirycznych i dedukcyjnych

Wiedza(treści merytoryczne): (empiryzm logiczny, konwencjonalizm, falsyfikacjonizm, logicyzm, intuicjonizm i in.) oraz zarys historii nauki (główne paradygmaty), rozumie podstawowe metody stosowane w naukach (indukcja, dedukcja, metody statystyczne) , potrafi podać i zdefiniować pojęcia, jakimi posługują się filozofowie i metodologowie nauk, w celu charakterystyki naukowego poznania świata (paradygmat, falsyfikacja, weryfikacja, „prawdoupodobnienie”, prawdopodobieństwo, kolektyw naukowy, „eksperyment krzyżowy” i in.)

Umiejętności: Student potrafi wyjaśnić mechanizmy naukowego poznania, rozpoznaje różnicę między naukami matematyczno-logicznymi a naukami przyrodniczymi, a także - między nauką a filozofią; potrafi wyjaśnić „sukces” matematycznego przyrodoznawstwa, rozróżnia między opisem stosowanych metod naukowo-badawczych a postulatami normatywnymi dotyczącymi uprawiania nauk.


Student jest otwarty na rozmaite warianty naukowej penetracji świata, postępuje zgodnie z zasadami racjonalności myślenia, jest otwarty na niekonwencjonalne sposoby podejmowania zagadnień naukowych i prowadzenia pracy badawczej, jest świadomy tego, że twórczości naukowej nie da się wyuczyć (nie istnieje „logika odkrycia naukowego”).

12. Metody sprawdzenia osiągnięcia efektów

Egzamin pisemny, sprawdzający wiedzę z zakresu filozofii nauki, umiejętność krytycznego myślenia oraz wyboru alternatywnych perspektyw uprawiania nauki.

13. Spis zalecanych lektur Kołakowski L., Filozofia pozytywistyczna (od Hume’a do Koła Wiedeńskiego), Warszawa 1966; J. Woleński, Rudolf Carnap jako filozof nauki, [w:] Filozofia współczesna (red. Z. Kuderowicz), t. 2., Warszawa 1990, s. 63-78; H. Poincare`, Wartość nauki, Warszawa 1908 (przedruk Warszawa 1988), s. 136-178 (cz. III – „Wartość przedmiotowa nauki”); W. Krajewski, Prawa nauki. Przegląd zagadnień metodologicznych, Warszawa 1982, s. 152-173. J. S. Mill, System logiki (tłum. Cz. Znamierowski), t.I, Warszawa 1962, s. 252-254, 266-267, 282-291, 299-300, 303-308, 339-340, 441-450, 476-507; J. M. Bocheński, Współczesne metody myślenia, Poznań 1992, s. 78-79, 81-85, 117-124. R. Carnap, Wprowadzenie do filozofii nauki, Warszawa 2000, s. 27-47; L. Fleck, Geneza i rozwój faktu naukowego, Lublin 1986. T. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 1968; K. R. Popper, Logika odkrycia naukowego, tłum. Urszula Niklas, Wyd. Fundacja Aletheia, Warszawa 2002, s. 187-191, 194-197, 200-202; I. Lakatos, Pisma z filozofii nauk empirycznych, Warszawa 1995. E. Nikitin, Wyjaśnianie jako funkcja nauki, tłum. Sławomir Jędrzejewski, Zygmunt Simbierowicz, Warszawa 1975, s. 14-118. W. Krajewski, Prawa nauki..., Warszawa 1982, s. 238-256. M. Heller, J. Życiński, Matematyczność przyrody, Kraków 2010, s. 39-80. E. Husserl, Badania logiczne (tłum. J. Sidorek), t. I, Toruń 1996, s. 17-84, 116-140, 157-212; G. Frege, Podstawy arytmetyki (frag.), w: K. Rotter (tłumaczenie i opracowanie), Próby gramatyki filozoficznej. Antologia: Franz Brentano, Gottlob Frege, Christian Thiel, Wrocław 1997, s. 86-124; G. Frege, O pojęciu liczby, w: R. Murawski (wybór, opracowanie. i komentarz), Filozofia matematyki, Poznań 1994, s. 180-186 (par. 62-69); R. Monk, Russell (tłum. J. Hołówka), Warszawa 1998. W.V.O. Quine, Granice wiedzy, Epistemologia znaturalizowana – [w:] W.V.O. Quine, Granice wiedzy i inne eseje filozoficzne, PIW, Warszawa 1986; K. Twardowski, Psychologia wobec fizjologii i filozofii, w: K. T., Wybrane pisma filozoficzne, Warszawa 1965, s. 92-113.

1. Nazwa przedmiotu Wybrane zagadnienia malakologii

2. Kod przedmiotu WZMA


4. Poziom przedmiotu średnio-zaawansowany;




8. Język wykładowy Polski, angielski

9. Imię i nazwisko wykładowcy Beata M. Pokryszko, dr hab., prof. U. Wr.

10. Wymagania wstępne ukończony kurs zoologii


Student zna przebieg w ewolucji mięczaków, ogólne zagadnienia dotyczące różnorodności i biologii mięczaków, zna metody badań mięczaków i rozumie znaczenie tej grupy zwierząt jako modelu dla rozwiązywania szerszych problemów ewolucyjnych i biogeograficznych

Umiejętności: Student na przykładach omawia zagadnienia związane z ewolucją, różnorodnością, rozprzestrzenianiem, podstawowymi czynnościami życiowymi (odżywianie, poruszanie, rozród), adaptacją do różnych sposobów życia mięczaków, charakteryzuje metody badań tych zagadnień.


Student docenia znaczenie różnorodności świata mięczaków w światowych zasobach przyrodniczych.


egzamin pisemny – test

13. Spis zalecanych lektur Solem A. 1974. The shell makers – introducing molluska. John Wiley & Sons, New York-London-Sydney-Toronto. Falniowski A. 2003. Drogi i bezdroża ewolucji mięczaków. Wydawnictwo PAU, Kraków

1. Nazwa przedmiotu Wychowanie fizyczne2. Kod przedmiotu WF

3. Typ przedmiotu obowiązkowy


5. Rok studiów, semestr II, sem III i IV

6. Liczba punktów -

7. Metody nauczania i formy zajęć ogólnorozwojowe ćwiczenia fizyczne


9. Imię i nazwisko wykładowcy trenerzy Uniwersyteckiego Centrum Wychowania Fizycznego i Sportu

10. Wymagania wstępne w zależności od wybranej sekcji sportowej


Student zna zasady treningu wybranej dyscypliny sportowej oraz podstawy sportowej rywalizacji

Umiejętności: Student stosuje zasady treningu wybranej dyscypliny sportowej dające możliwość osiągnięcia jak najlepszych wyników


Student ma świadomość wagi harmonijnego rozwoju fizycznego, postępuje zgodnie z zasadami fair play


Systematyczne treningi, testy sprawnościowe

13. Spis zalecanych lektur materiały indywidualnie dobrane i polecane przez trenerów wybranych dyscyplin sportowych

1. Nazwa przedmiotu Zarys anatomii roślin waskularnych2. Kod przedmiotu ZARW

3. Typ przedmiotu Obowiązkowy dla biologii eksperymentalnej




7. Metody nauczania i formy zajęć Wykład (15h), ćwiczenia (15h)


9. Imię i nazwisko wykładowcy Dr Edyta Gola



Student zna strukturę tkanek roślinnych oraz rozumie funkcjonowanie podstawowych systemów tkankowych w poszczególnych organach roślin naczyniowych; zna podstawową terminologię z zakresu anatomii i morfologii roślin.

Umiejętności: Student posługuje się mikroskopem świetlnym; wykonuje przyżyciowe preparaty, rozróżnia typy komórek i tkanek oraz objaśnia ich rolę i znaczenie w organizmie roślinnym.


Student jest otwarty na wiedzę i aktywny w trakcie ćwiczeń, dbający o wykorzystywany na zajęciach sprzęt.


Podstawą oceny końcowej będą: Wykład: testowy egzamin pisemny Ćwiczenia: cząstkowe kolokwia zaliczeniowe, ocena postawy i pracy na zajęciach.

13. Spis zalecanych lektur Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. PWN. 2002. Esau K. Anatomia roślin. PWRiL. 1973 Szweykowska A, Szweykowski J. Botanika. T.1. Morfologia. PWN, 2006. Raven PH, Evert RF, Eichorn SE. Biology of Plants. 6th ed., Freeman & Co., 1999. Evert, R.F. Esau’s Plant Anatomy. Meristems, Cells, and Tissues of the Plant Body – Their Structure, Function, and Development. John Wiley & Sons. Inc., Hoboken, New Jersey, USA, 2006.

1. Nazwa przedmiotu Zoologia bezkręgowców I2. Kod przedmiotu ZOOB

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla biologii środowiska

4. Poziom przedmiotu Rozszerzony

5. Rok studiów, semestr Rok I, semestr I







Student zna morfologię, anatomię, ekologię, filogenezę i systematykę Protista, Porifera, Cnidaria, Ctenophora, Placozoa, Orthonectida, Rhombozoa, Lophotrochozoa, Ecdysozoa (część) rozumie jak zachodzą podstawowe procesy życiowe u bezkręgowców, nazywa i definiuje struktury morfologiczne i anatomiczne

Umiejętności: Rozpoznaje i charakteryzuje taksony zwierząt bezkręgowych, analizuje dane morfologiczne i anatomiczne z okazów i preparatów mikroskopowych, posługuje się sprzętem optycznym, sporządza preparaty i rysunki biologiczne, tworzy klucze do oznaczania i charakterystyki taksonów




Ćwiczenia: ocenianie ciągłe, kolokwia.


1. Nazwa przedmiotu Zoologia bezkręgowców II2. Kod przedmiotu ZOOB

3. Typ przedmiotu Obligatoryjny dla biologii środowiska

4. Poziom przedmiotu Rozszerzony

5. Rok studiów, semestr Rok I, semestr II







Student zna morfologię, anatomię, ekologię, filogenezę i systematykę Ecdysozoa, Deuterostomia (bez Chordata), Xenoturbellida, Chaetognatha, rozumie jak zachodzą podstawowe procesy życiowe u bezkręgowców, nazywa i definiuje struktury morfologiczne i anatomiczne

Umiejętności: Rozpoznaje i charakteryzuje taksony zwierząt bezkręgowych, analizuje dane morfologiczne i anatomiczne z okazów i preparatów mikroskopowych, posługuje się sprzętem optycznym, sporządza preparaty i rysunki biologiczne, tworzy klucze do oznaczania i charakterystyki taksonów




Egzamin: końcowy, pisemny, test. Ćwiczenia: ocenianie ciągłe, kolokwia.


studia stacjonarne i stopnia - kierunek biologia cz.ii

Documents