StudiaPoliticaeUniversitatisSilesiensisTom 12

NR 3187

StudiaPoliticaeUniversitatisSilesiensisTom 12

pod redakcjąJana Iwanka i Rafała Glajcara

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego • Katowice 2014

Redaktor serii: Nauki Polityczne

Mariusz Kolczyński

Recenzenci

Krzysztof Kowalczyk, Danuta Plecka, Jacek Wojnicki

Rada Programowa „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”Andrzej Antoszewski (Uniwersytet Wrocławski)Roman Bäcker (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) Bogusława Dobek-Ostrowska (Uniwersytet Wrocławski)Ján Koper (Matej Bel University in Banská Bystrica, Slovakia)Barbara Krauz-Mozer (Uniwersytet Jagielloński)Tomasz Mielczarek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) Andrzej Podraza (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II)Alicja Stępień-Kuczyńska (Uniwersytet Łódzki)Stanisław Sulowski (Uniwersytet Warszawski)Tadeusz Wallas (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu)Ryszard Zięba (Uniwersytet Warszawski)

Kolegium RedakcyjneJan Iwanek (przewodniczący)Mariusz Kolczyński, Mieczysław Stolarczyk, Sylwester Wróbel, Rafał Glajcar (sekretarz)

Publikacja jest dostępna także w wersji internetowej:

Central and Eastern European Online Librarywww.ceeol.com

9

Spis treści

Od Redakcji

Teoria polityki

Zbigniew Kantyka: Teoretyczna i metodologiczna koncepcja szkoły chicagowskiej w nauce o polityce

Systemy polityczne

Małgorzata Domagała, Jan Iwanek: Regionalne i lokalne ustroje polityczne. Część II

Beata Master: Unia Europejska w programach głównych polskich ugrupowań politycz‑nych po 2004 roku

Stosunki międzynarodowe

Mieczysław Stolarczyk: Rosja w polityce Polski i Niemiec na przełomie pierwszej i dru‑giej dekady XXI wieku. Zakres zbieżności i różnicy stanowisk

Miron Lakomy: Ciągłość i zmiana w polityce zagranicznej Francji w okresie prezydentury François Hollande’a — wybrane aspekty

Katarzyna Czornik: Królestwo Jordanii w polityce Stanów Zjednoczonych wobec Bliskie‑go Wschodu w okresie pozimnowojennym

13

29

42

81

107

131

.

6 Spis treści

Komunikowanie społeczne

Jarosław Wichura: Opinia publiczna w społeczeństwie zinformatyzowanym

Katarzyna Brzoza: Polskie portale internetowe na Wyspach Brytyjskich

Recenzje i omówienia

Robert W. McChesney: Digital Disconnect: How Capitalism is Turning the Internet Against Democracy. New York—London: The New Press, 2013, ss. 364 (Zbigniew Kantyka)

Wojciech Modzelewski: USA w sondażach. Warszawa: Difin SA, 2012, ss. 166 (Zbi‑gniew Kantyka)

Chantal Mouffe (red.), Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2011, ss. 286 (Patrycjusz Hola)

Noty o Autorach

163

187

215

220

225

231

Table of Contents

From the Editorial

The Theory of Politics

Zbigniew Kantyka: Theoretical and methodological concept of the Chicago School in the political science

Political Systems

Małgorzata Domagała, Jan Iwanek: Regional and local political systems. Part II

Beata Master: European Union in the political programs of the major political parties in Poland after 2004

International Relations

Mieczysław Stolarczyk: Russia in the Polish and German policy at the beginning of the second decade of the 21 st century. The range of convergences and discrepancies

Miron Lakomy: Continuation and change in the French foreign policy during the presi‑dency of François Hollande — selected aspects

Katarzyna Czornik: The Kingdom of Jordan in the US foreign policy towards the Middle East in the post-Cold War era

9

13

29

42

81

107

131

.

8 Table of Contents

Social Communication

Jarosław Wichura: Public opinion in the information society

Katarzyna Brzoza: Polish web portals on the British Isles

Reviews and Discussions

Robert W. McChesney: Digital Disconnect: How Capitalism is Turning the Internet Against Democracy. New York—London. The New Press, 2013, ss. 364 (Zbigniew Kantyka)

Wojciech Modzelewski: USA w sondażach. Warszawa: Difin SA, 2012, ss. 166 (Zbig‑niew Kantyka)

Chantal Mouffe (red.), Carl Schnidt. Wyzwanie polityczności. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2011, ss. 286 (Patrycjusz Hola)

Notes about the Authors

163

187

215

220

225

231

Od Redakcji

Oddajemy do rąk Czytelników dwunasty tom wydawnictwa „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”. Podobnie jak poprzednie ma on formułę otwartą, czego odzwierciedleniem jest zróżnicowanie tematyczne zamiesz‑czonych w nim artykułów. Wszystkie jednak wpisują się w politologiczny obszar badawczy, ukazując jednocześnie interdyscyplinarny charakter tej dyscypliny naukowej.

Zebrane w niniejszym tomie teksty, których autorami są pracownicy i doktoranci Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, zostały pomieszczone w czterech blokach tema‑tycznych: „Teoria polityki”, „Systemy polityczne”, „Stosunki międzyna‑rodowe” i „Komunikowanie społeczne”. Uzupełnieniem całości jest dział „Recenzje i omówienia”, w którym tradycyjnie znaleźć można informacje o polsko - i obcojęzycznych publikacjach z zakresu nauk politycznych.

W dziale zatytułowanym „Teoria polityki” znalazł się artykuł Zbignie‑wa Kantyki, Teoretyczna i metodologiczna koncepcja szkoły chicagowskiej w nauce o polityce. Zostały w nim zaprezentowane główne postaci z nią związane oraz ich poglądy teoretyczne i metodologiczne na temat sposobów badania oraz mechanizmów funkcjonowania rzeczywistości politycznej.

Kolejny dział „Systemy polityczne” otwiera artykuł Małgorzaty Doma‑gały i Jana Iwanka Regionalne i lokalne systemy polityczne. Część II, stano‑wiący kontynuację rozważań opublikowanych w tomie dziesiątym publikacji „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”, a poświęconych zjawisku rozpro‑szenia władzy. Drugi artykuł w tym dziale, Unia Europejska w programach głównych polskich ugrupowań politycznych po 2004 roku, autorstwa Beaty Master jest poświęcony prezentowanym przez polskie partie polityczne kon‑cepcjom przebiegu procesów integracyjnych. Analizując różne dokumenty, autorka poszukuje podobieństw i różnic w podejściu poszczególnych partii do kwestii polityki.

10 Od Redakcji

W dziale „Stosunki międzynarodowe” znalazły się trzy artykuły. Roz‑poczyna go tekst autorstwa Mieczysława Stolarczyka, zatytułowany Rosja w polityce Polski i Niemiec na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku. Zakres zbieżności i różnicy stanowisk. Autor, dostrzegając zbli‑żenie stanowisk Polski i Niemiec wobec Rosji oraz identyfikując przyczyny takiego stanu rzeczy, zwraca uwagę również na występujące w tym wzglę‑dzie różnice. Drugi artykuł, Ciągłość i zmiana w polityce zagranicznej Francji w okresie prezydentury François Hollande’a — wybrane aspekty, którego autorem jest Miron Lakomy, stanowi swego rodzaju ocenę półto‑ra roku prezydentury obecnego lokatora Pałacu Elizejskiego. Za kluczowe można uznać pytania: Czy François Hollande pozostał wierny tradycyjnym założeniom francuskiej polityki zagranicznej? Jakie są efekty jego działań na arenie międzynarodowej? Dział „Stosunki międzynarodowe” zamyka arty‑kuł Katarzyny Czornik pt. Królestwo Jordanii w polityce Stanów Zjedno‑czonych wobec Bliskiego Wschodu w okresie pozimnowojennym. Opracowa‑nie to poświęcone jest relacjom amerykańsko -jordańskim, które ze względu na realizację wspólnych celów i wzajemny szacunek obydwu stron określić można mianem bliskich.

Dział „Komunikowanie społeczne” obejmuje dwa artykuły. W pierw‑szym z nich, zatytułowanym Opinia publiczna w społeczeństwie zinformaty‑zowanym, Jarosław Wichura podejmuje próbę scharakteryzowania kierunku przemian dokonujących się we współczesnych społeczeństwach w zakresie środków masowego przekazu i opinii publicznej. Odnosi się do coraz więk‑szego znaczenia mediów w sferze społecznej, politycznej i gospodarczej życia ludzkiego. Z kolei Katarzyna Brzoza w artykule Polskie portale internetowe na Wyspach Brytyjskich koncentruje się na wpływie sieci internetowej na utrzymywanie kontaktu polskiej migracji z krajem. Okazuje się bowiem, że Internet jest dla osób przebywających na Wyspach Brytyjskich nie tylko narzędziem komunikacji z rodziną i znajomymi, ale także ważnym źródłem informacji na temat sytuacji w Polsce.

W dziale „Recenzje i omówienia” znaleźć można trzy recenzje, w tym dwóch publikacji polskojęzycznych i jednej anglojęzycznej.

Mamy nadzieję, że zaprezentowane w niniejszym zbiorze teksty przy‑czynią się do dalszych studiów i analiz nad istotą podejmowanych w nich zagadnień.

Redaktorzy tomu

Noty o Autorach*

Zbigniew Kantyka, dr — starszy wykładowca w Zakładzie Teorii Polityki i Myśli Politycznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Małgorzata Domagała, dr — starszy wykładowca w Zakładzie Systemów Poli‑tycznych Państw Wysoko Rozwiniętych Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Jan Iwanek, dr hab., prof. UŚ — kierownik Zakładu Systemów Politycznych Państw Wysoko Rozwiniętych w Instytucie Nauk Politycznych i Dzien‑nikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Beata Master, mgr — doktorantka w Instytucie Nauk Politycznych i Dziennikar‑stwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Mieczysław Stolarczyk, prof. dr hab. — kierownik Zakładu Stosunków Między‑narodowych w Instytucie Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersy‑tetu Śląskiego w Katowicach

Miron Lakomy, dr — adiunkt w Zakładzie Stosunków Międzynarodowych Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Katarzyna Czornik, dr — adiunkt w Zakładzie Stosunków Międzynarodowych Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Jarosław Wichura, mgr — doktorant w Instytucie Nauk Politycznych i Dzienni‑karstwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Katarzyna Brzoza, dr — adiunkt w Zakładzie Komunikacji Społecznej Instytu‑tu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Kato‑wicach

Patrycjusz Hola, mgr — doktorant w Instytucie Nauk Politycznych i Dziennikar‑stwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach.

* Według kolejności opracowań zamieszczonych w zbiorze

RedaktorBarbara Konopka

Projektant okładki i stron działowychBeata Klyta

Redaktor technicznyBarbara Arenhövel

KorektorMirosława Żłobińska

ŁamanieBogusław Chruściński

Copyright © 2014 byWydawnictwo Uniwersytetu ŚląskiegoWszelkie prawa zastrzeżone

ISSN 0208 -6336ISSN 1895 -3492(wersja drukowana)

ISSN 2353-9747(wersja elektroniczna)

WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Śląskiegoul. Bankowa 12B, 40 ‑007 Katowicewww.wydawnictwo.us.edu.ple-mail:wydawus@us.edu.plWydanie I. Nakład 90 + 50 egz. Ark. druk. 14,5. Ark. wyd. 17,5. Papier offset. kl. III, 90 g. Cena 30 zł (+ VAT)Druk i oprawa: „TOTEM.COM.PL Sp. z o.o.” Sp.K.ul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław