studia i stopnia stacjonarne

Mechanika i Budowa Maszyn Studia I stopnia stacjonarne

1

Studia stacjonarne pierwszego stopnia Wszystkie specjalności Semestr 1

Matematyka

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS

1 1

W C

30 30

3 3

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka na poziomie szkoły średniej. 2. Cele kształcenia – kompetencje, jakie powinien osiągnąć student Zapoznanie studentów z podstawami algebry i analizy matematycznej (rachunku różniczkowego i całkowego) oraz praktycznego zastosowania ich w innych dyscyplinach, ze szczególnym uwzględnieniem techniki. 3. Metody dydaktyczne Wykład i ćwiczenia prowadzone będą w formie zajęć audytoryjnych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Zaliczenie ćwiczeń na podstawie pisemnych kolokwiów, egzamin w formie pisemnego sprawdzianu. Warunkiem przystąpienia do egzaminu będzie uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Liczby zespolone. Podstawy geometrii analitycznej. Algebra macierzy. Rozwiązywanie układów algebraicznych równań liniowych. Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji jednej i wielu zmiennych. 6. Program A. Treść wykładów.

Tematyka zajęć Liczba godzin

Funkcje elementarne. 2

Ciągi liczbowe, granica ciągu, rachunek granic skończonych i nieskończonych, twierdzenie o ciągach monotonicznych, liczba e.

3

Granica funkcji, własności granic, rachunek granic, wyrażenia nieoznaczone, ciągłość funkcji, własności funkcji ciągłych.

3

Pochodna funkcji w punkcie i w przedziale, pochodne wyższych rzędów, różniczka funkcji, twierdzenie de l’Hospitala.

4

Monotoniczność funkcji, wypukłość funkcji, twierdzenie Taylora. 4

Ekstrema lokalne funkcji, warunki konieczne i dostateczne istnienia ekstremum, ekstrema globalne.

3

Funkcja pierwotna, całka nieoznaczona – definicja, własności, całkowanie przez części, całkowanie przez podstawienie.

2

Całkowanie funkcji wymiernych. 4

Całka oznaczona – definicja, własności, wzór Newtona-Leibniza, całka oznaczona niewłaściwa. 3

Całka oznaczona i jej geometryczne zastosowania. 2

B. Treść ćwiczeń.


Funkcje elementarne. 2

Ciągi liczbowe, granica ciągu, rachunek granic skończonych i nieskończonych, twierdzenie o ciągach monotonicznych, liczba e.

3

Granica funkcji, własności granic, rachunek granic, wyrażenia nieoznaczone, ciągłość funkcji, własności funkcji ciągłych.

2

Pochodna funkcji w punkcie i w przedziale, pochodne wyższych rzędów, różniczka funkcji, twierdzenie de l’Hospitala.

6

2

Monotoniczność funkcji, wypukłość funkcji, twierdzenie Taylora. 2

Ekstrema lokalne funkcji, warunki konieczne i dostateczne istnienia ekstremum, ekstrema globalne.

3

Funkcja pierwotna, całka nieoznaczona – definicja, własności, całkowanie przez części, całkowanie przez podstawienie.

4

Całkowanie funkcji wymiernych. 3

Całka oznaczona – definicja, własności, wzór Newtona-Leibniza, całka oznaczona niewłaściwa. 2

Całka oznaczona i jej geometryczne zastosowania. 3

7. Literatura podstawowa

a) Leitner R.: Zarys matematyki wyższej dla studentów. WNT 2001. b) McQuarrie D.: Matematyka dla przyrodników i inżynierów. PWN 2005. c) Krysicki W., Włodarski L.: Analiza matematyczna w zadaniach. PWN 2006. d) Leitner R. et al: Zadania z matematyki wyższej. WNT 2006.

8. Literatura uzupełniająca

a) Gewert M., Skoczylas Z.: Analiza matematyczna. Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2004. b) Stankiewicz W.: Zadania z matematyki dla wyższych uczelni. PWN 2006.

Osoby prowadzące: dr Maria Szapiel dr Paweł Zaprawa mgr Magdalena Sobczak-Kneć mgr Arkadiusz Syta mgr Katarzyna Trąbka-Więcław

3

Fizyka (przedmiot podstawowy)


1 1

W C

30 30

3 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi: Wymagane są wiadomości z matematyki, rachunek wektorowy, różniczkowo-całkowy. 2. Założenia i cele przedmiotu: Powtórzenie i rozszerzenie wiadomości fizyki. Pogłębienie wiedzy i rozwijanie umiejętności w zakresie pomiaru wielkości fizycznych; analizy zjawisk fizycznych; rozwiązywania zagadnie} technicznych w oparciu o prawa fizyki. 3. Metody dydaktyczne: Wykład, demonstracje niektórych doświadczeń na wykładzie, ćwiczenia rachunkowe 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Egzamin pisemny. Zadania domowe przekazywane studentom do rozwiązania i przyniesienia rozwiązań na następny wykład, Zadania domowe przekazywane studentom do rozwiązania i przyniesienia rozwiązań na następny wykład, końcowe zaliczenie na stopień w postaci testu z jednym zagadnieniem opisowym i jednym krótkim zadaniem. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami: Dynamika układów punktów materialnych. Elementy mechaniki relatywistycznej. Podstawowe prawa elektrodynamiki i magnetyzmu. Zasady optyki geometrycznej i falowej. Elementy optyki relatywistycznej. Podstawy akustyki. Mechanika kwantowa i budowa materii. Fizyka laserów. Podstawy krystalografii. Metale i półprzewodniki. 6. Program A. Treść wykładów


Ruch prostoliniowy i krzywoliniowy, pojęcie wektorów położenia, prędkości i przyspieszenia

2

Siła, ruch i masa dla punktu materialnego, układ inercjalny, zasady dynamiki Newtona, siły bezwładności

2

Przykłady sił i ich oddziaływań, siły tarcia i oporu, siła dośrodkowa w ruchu po okręgu, prawo grawitacji Newtona

2

Energia praca i moc, zasada zachowania energii 2

Mechanika układu układów punktów materialnych, pęd i momentu pędu, zasady zachowania pędu, momentu pędu i energii układu cząstek

2

Elementy mechaniki bryły sztywnej, moment siły, energia, zasady dynamiki dla bryły sztywnej, hydrostatyka, hydrodynamika, prawo Bernulliego

2

Siły sprężystości, prawo Hooka, drgania mechaniczne, ruch harmoniczny, drgania wymuszone, tłumione, rezonans, fale mechaniczne, zjawisko Dopplera

2

Temperatura, energia wewnętrzna, ciepło i praca, funkcje stanu, pierwsza zasada termodynamiki

2

Przemiany termodynamiczne, procesy odwracalne nieodwracalne, entropia, druga zasada termodynamiki

2

Kinetyczna teoria gazów, gaz doskonały i jego opis, równanie stanu, gaz van der Waalsa

2

silniki cieplne i chłodziarki 2

Elektrostatyka, ładunek punktowy i dipol, potencjał elektryczny, natężenie pola elektrycznego, pojemność elektryczna i kondensatory

2

4

Prąd elektryczny i opór elektryczny, prawo Ohma, prąd w cieczach, prawa elektrolizy Faradaya, prawo Ohma -obraz mikroskopowy

2

Obwody elektryczne, prawa Kirchhoffa, łączenie oporników, pole magnetyczne, indukcja

2

Prawo Biota-Savarta, siła Lorentza, zjawisko Halla, prawo indukcji Faradaya, indukcyjność własna i wzajemna

2

B. Treść ćwiczeń


Ruch prostoliniowy i krzywoliniowy, pojęcie wektorów położenia, prędkości i przyspieszenia

2

Siła, ruch i masa dla punktu materialnego, układ inercjalny, zasady dynamiki Newtona, siły bezwładności

2

Przykłady sił i ich oddziaływań, siły tarcia i oporu, siła dośrodkowa w ruchu po okręgu, prawo grawitacji Newtona

2

Energia praca i moc, zasada zachowania energii 2

Mechanika układu układów punktów materialnych, pęd i momentu pędu, zasady zachowania pędu, momentu pędu i energii układu cząstek

2

Elementy mechaniki bryły sztywnej, moment siły, energia, zasady dynamiki dla bryły sztywnej, hydrostatyka, hydrodynamika, prawo Bernulliego

2

Siły sprężystości, prawo Hooka, drgania mechaniczne, ruch harmoniczny , drgania wymuszone, tłumione, rezonans, fale mechaniczne, zjawisko Dopplera

2

Temperatura, energia wewnętrzna, ciepło i praca, funkcje stanu, pierwsza zasada termodynamiki

2

Przemiany termodynamiczne, procesy odwracalne nieodwracalne, entropia, druga zasada termodynamiki

2

Kinetyczna teoria gazów, gaz doskonały i jego opis, równanie stanu, gaz van der Waalsa

2

silniki cieplne i chłodziarki 2

Elektrostatyka, ładunek punktowy i dipol, potencjał elektryczny, natężenie pola elektrycznego, pojemność elektryczna i kondensatory

2

Prąd elektryczny i opór elektryczny, prawo Ohma, prąd w cieczach, prawa elektrolizy Faradaya, prawo Ohma -obraz mikroskopowy

2

Obwody elektryczne, prawa Kirchhoffa, łączenie oporników, pole magnetyczne, indukcja

2

Prawo Biota-Savarta, siła Lorentza, zjawisko Halla, prawo indukcji Faradaya, indukcyjność własna i wzajemna

2

7. Wykaz literatury podstawowej

a) D. Halliday, R. Resnick, J. Walker, Podstawy fizyki, tomy 1-3, PWN 2003, b) J. Walker, Podstawy fizyki -zbiór zadań, PWN 2005, c) C. Bobrowski, Fizyka -krótki kurs, WNT 2005, d) J. Orear, Fizyka tom 1, WNT 2004, e) M.A. Herman, A. Kalestyński, L. Widomski, Podstawy Fizyki dla kandydatów na wyższe uczelnie i

studentów, PWN 2009. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) J. Masalski, M. Masalska, Fizyka dla inżynierów -fizyka klasyczna, WNT 1977, Osoba prowadząca: dr hab. Grzegorz Litak, prof. PL

5

Grafika inżynierska I

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS 1 1

W P

15 30

2 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka: Geometria płaszczyzny: Podstawowe figury geometryczne (punkt, prosta, odcinek, kąt, wielokąt itp.). Pojęcia prostopadłości i równoległości prostych. Twierdzenie Talesa. Podobieństwo figur płaskich. Elementarne przekształcenia na płaszczyźnie (przesunięcie równoległe, symetria prostokątna, obrót). Podstawowe własności figur płaskich trójkątów i czworokątów. Geometria przestrzeni trójwymiarowej: Podstawowe typy wielościanów (foremne, nieforemne, prostopadłościany, graniastosłupy, ostrosłupy). Podstawowe bryły obrotowe (walec obrotowy, stożek obrotowy, kula); Geometria analityczna płaszczyzny – Kartezjański układ współrzędnych na płaszczyźnie. Współrzędne punktów. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Poznanie zasad odwzorowania i restytucji obiektów trójwymiarowych stosowanych w graf ice inżynierskiej (metoda Monge’a, aksonometria). Kształcenie podstawowych pojęć niezbędnych do poprawnego i jednoznacznego opisu kształtu geometrycznego elementów maszyn. Wskazanie roli normalizacji w zapisie konstrukcji. Wykształcenie umiejętności szybkiego i poprawnego kreślenia przy użyciu przyrządów kreślarskich i szkicowania odręcznego. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedia lnych. Zajęcia projektowe: metoda praktyczna (rozwiązywanie zadań i wykreślanie rozwiązań na arkuszu rysunkowym), metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia zaliczenie zajęć projektowych i uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium sprawdzającego. Zajęcia projektowe Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia — samodzielne wykonanie w czasie zajęć arkuszy ćwiczeniowych oraz ich obrona. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie konstrukcji i eksploatacji maszyn oraz grafiki inżynierskiej: Grafika inżynierska. Rzut prostokątny w odwzorowaniu i restytucji elementów przestrzeni. Geometryczne kształtowanie form technicznych z wykorzystaniem wielościanów, brył i powierzchni. Normalizacja w zapisie konstrukcji. 6. Program A. Treść wykładów


Wiadomości wstępne. Elementy przestrzeni, ich związki. Oznaczenia, opis i definicje podstawowych figur geometrycznych. Rzutowanie równoległe. Rzutowanie prostokątne. Metoda Monge’a. Definicje, układ rzutni, zasady opisu rzutów figur, rzuty punktów, prostych i płaszczyzn, proste i płaszczyzny szczególne, ustalanie widoczności. Elementy przynależne. Elementy wspólne.. Konstrukcje geometryczne w metodzie Monge’a, Kład prostokątny prostej i płaszczyzny. Krawędź figur płaskich

3

Transformacje układu odniesienia. Cele transformacji, zasada sporządzania dodatkowych rzutów, opis osi transformacji i rzutów figur, podstawowe przypadki stosowania transformacji układu odniesienia. Wybrane zagadnienia miarowe - rozwiązywanie problemów związanych z określaniem miary odległości oraz miary kąta metodą transformacji (odległość punktu od prostej i płaszczyzny, odległość prostych, kąt pomiędzy prostymi, płaszczyznami, kąt pomiędzy prostą i płaszczyzną)..

2

Geometryczne kształtowanie wielościennych form technicznych. Wielościany (definicja, rzuty prostokątne, reguły określania widoczności wierzchołków i krawędzi). Wybrane wielościany foremne (czworościan, sześcian, ośmiościan foremny). Tworzenie rzutów wielościanów. Przekroje wielościanów płaszczyznami. Przebicia wielościanów prostą. Przenikania wielościanów.

3

6

Kształtowanie geometryczne form technicznych z wykorzystaniem powierzchni i brył obrotowych. Rzuty równoległe okręgów i elips. Warunki jednoznaczności przedstawienia. Wyznaczanie średnic sprzężonych i osi. Sposoby aproksymacji elips. Walce i powierzchnie walcowe (definicje, rzuty, przekroje płaszczyznami, punkty przebicia powierzchni prostą, określanie widoczności). Stożki i powierzchnie stożkowe (definicje, rzuty, przekroje, punkty przebicia powierzchni prostą, określanie widoczności). Kula i torus (definicje, rzuty, przekroje, punkty przebicia powierzchni prostą, określanie widoczności).

4

Wybrane zagadnienia związane z przenikaniem brył. Sumy, różnice i iloczyny brył. Przenikania brył obrotowych (otwory walcowe i stożkowe). Przenikania brył obrotowych z wielościanami (przekroje elementów obrotowych współosiowych).

2

Rzuty aksonometryczne i ich zastosowanie. Podział aksonometrii. Aksonometrie zgodne z normą PN-EN ISO 5456-3 (rzuty osi, skrócenia aksonometryczne, położenie rzutni aksonometrycznej w przestrzeni ).

1

B. Treść ćwiczeń projektowych


Informacje porządkowe, przyrządy i przybory kreślarskie, formaty arkuszy, wymagania odnośnie formy graficznej rozwiązań. Omówienie zasad wykreślania sytuacji wyjściowej do zadań w kartezjańskim układzie współrzędnych. Rozwiązywanie zadań z zakresu podstaw geometrii wykreślnej.

2

Wykreślanie arkuszy ćwiczeniowych 1. Aproksymowanie elipsy owalem. 2. Rzut ukośny bryły, ustalanie widoczności. 3. Przenikanie figur płaskich, znajdowanie krawędzi przenikania, ustalanie widoczności. 4. Tworzenie rzutów i ustalanie widoczności wielościanu. 5. Zagadnienia miarowe, określanie kąta między ścianami i odległości krawędzi w

wielościanie. 6. Przekrój wielościanu płaszczyzną, wykreślanie rzeczywistej wielkości wielokąta

przekroju. 7. Przekroje wielościanu płaszczyznami rzutującymi. 8. Przekroje brył obrotowych płaszczyznami rzutującymi. 9. Przekroje stożka - krzywe stożkowe. 10. Rzuty aksonometryczne i prostokątne modelu.

24

Kolokwium obejmujące całość materiału zrealizowanego na wykładach. 2

Wystawienie ocen. Wpisanie ocen do indeksów. Zaliczenie poprawkowe. 2


a) Droździel P., Krzywonos L., Kudasiewicz Z., Zniszczyński A.: Grafika inżynierska. Zbiór zadań dla mechaników. Część I. Liber Duo, Lublin 2005.

b) Koczyk H.: Geometria wykreślna. PWN, Warszawa 1995. c) PN-ISO 128-24: 2003. Rysunek techniczny. Zasady ogólne przedstawiania. Część 24. Linie na

rysunkach technicznych maszynowych. d) PN-EN ISO 3098-0: 2002. Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 0. Zasady ogólne. e) PN-EN ISO 3092-2: 2002. Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 2. Alfabet łaciński,

cyfry i znaki. f) PN-EN ISO 5456-1: 2002. Rysunek techniczny. Metody rzutowania. Część 1. Postanowienia

ogólne. g) PN-EN ISO 5456-2: 2002. Rysunek techniczny. Metody rzutowania. Część 2. Przedstawianie

prostokątne. h) PN-EN ISO 5456-3: 2002. Rysunek techniczny. Metody rzutowania. Część 3. Przedstawianie

aksonometryczne.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Otto E., Otto F.: Podręcznik geometrii wykreślnej. PWN, Warszawa 1995. b) Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy. WNT, Warszawa 2008.

Osoba prowadząca: dr hab. inż. Andrzej Zniszczyński

7

Podstawy eksploatacji maszyn (przedmiot kierunkowy)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów ECTS 1 1

W L

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Brak, zalecana podstawowa wiedza z zakresu maszynoznawstwa. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu: wymagań eksploatacyjnych stawianych maszynom i zasad ich eksploatacji, procesów zużycia oraz materiałów eksploatacyjnych. Zdobycie umiejętności związanych z: oceną parametrów technicznych maszyny, przygotowaniem instrukcji do maszyny, opisem przeprowadzonych pomiarów, planowaniem i nadzorowaniem zadań obsługowych, w tym doborem materiałów eksploatacyjnych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów w celu rozwiązania postawionych problemów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie ocen z dwóch sprawdzianów pisemnych. Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, oddanie prawidłowo sporządzonych sprawozdań i omówienie przeprowadzonych pomiarów i uzyskanych wyników. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne ćwiczenia.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie konstrukcji i eksploatacji maszyn oraz grafiki inżynierskiej: elementy trybologii, modele systemu i procesu eksploatacji maszyn i urządzeń, niezawodność elementu odnawialnego i nieodnawialnego, niezawodność obiektów złożonych, reguły eksploatacji z uwzględnieniem prewencji i diagnostyki. 6. Program A. Treść wykładów


Wprowadzenie: cel nauczania i zakres treści, literatura i forma zaliczenia. Podstawowe pojęcia: maszyna, urządzenie, zespół, część. Klasyfikacja maszyn ze względu na różne kryteria (przeznaczenie, rodzaj energii). Fazy istnienia obiektu technicznego: wartościowanie, projektowanie i konstruowanie, wytwarzanie, eksploatacja, likwidacja. Definicja eksploatacji obiektu technicznego. Rodzaje działań w procesie eksploatacji: procesy przedużytkowe i przechowywanie, użytkowanie, obsługiwanie, zasilanie, kierowanie.

2

Podstawowe informacje o oznakowaniu CE i dyrektywach nowego podejścia. Procedura oceny zgodności z wymaganiami zasadniczymi wg Dyrektywy maszynowej. Wymagania dotyczące instrukcji wynikające z Dyrektywy maszynowej. Zakres i forma informacji podawanych w instrukcji.

1

Wymagania eksploatacyjne stawiane maszynom: przydatność, użyteczność, ekonomiczność. Podatność eksploatacyjna maszyn. Cele i strategie eksploatacji maszyn. Podstawowe informacje o analizie ryzyka i kosztach eksploatacji. Przykładowe mierniki efektywności systemu utrzymania maszyn. Strategie eksploatacyjne w małych i średnich przedsiębiorstwach.

2

Stan techniczny maszyny. Czynniki wymuszające działające na maszyny. Uszkodzenia – ich przy-czyny, rodzaje i skutki. Podstawowe pojęcia z zakresu niezawodności maszyn: stan zdatności i nie-zdatności, uszkodzenie. Dwu i trzystanowe modele niezawodnościowe. Podział cech opisujących ma-szynę pod względem funkcjonalnym. Kryteria wyznaczania stanów granicznych. Pojęcia trwałości i niezawodności maszyny.

2

8

Współpraca części maszyn, rodzaje tarcia. Podstawowe informacje o warstwie wierzchniej i zjawiskach zachodzących w strefie kontaktu ciało stałe-ciało stałe. Rodzaje tarcia, w tym podział ze względu na styk współpracujących powierzchni: suche, płynne, graniczne, mieszane. Tribologiczne procesy zużycia i ich charakterystyka. Doraźne zużycie ścierne, zużycie adhezyjne, zużycie przez utlenianie, zużycie zmęczeniowe WW. Nietribologiczne procesy zużycia (zużycie korozyjne i erozyjne) i ich charakterystyka. Miary zużycia elementów maszyn. Przebieg zużycia w czasie eksploatacji.

2

Sprawdzian pisemny. 1

Materiały eksploatacyjne i ich charakterystyka. Podstawowe informacje o paliwach, podział. Schemat przetwarzania ropy naftowej. Wymagania stawiane paliwom silnikowym. Benzyny silnikowe i ich właściwości. Oleje napędowe i ich właściwości. Paliwa alternatywne, powody zainteresowania, charakterystyka. Środki smarne: funkcje, podział. Oleje smarne, ich właściwości i obszary zastosowań. Klasyfikacje olejów silnikowych, przekładniowych, maszynowych. Właściwości smarów plastycznych i innych środków smarnych i ich zastosowanie. Inne materiały eksploatacyjne.

4

Sprawdzian pisemny. 1

B. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Wprowadzenie: przepisy BHP i regulamin laboratorium, zasady zaliczenia przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń. Opracowywanie instrukcji do maszyny: przygotowanie specyfikacji technicznej, instrukcji użytkowania, instrukcji obsługiwania, treści deklaracji zgodności WE dla wybranej maszyny (wiertarki ręcznej lub stołowej, szlifierki kątowej itp.).

3

Pomiary hałasu. Podstawowe informacje z zakresu: akustyki, wpływu hałasu na człowieka i środowisko, metod ochrony przed hałasem. Przepisy prawne dotyczące hałasu i metody pomiaru. Przyrządy do pomiaru natężenia dźwięku. Wykonanie pomiarów natężenia dźwięku emitowanego przez różne przekładnie mechaniczne i sporządzenie charakterystyk prędkościowych i częstotliwościowych. Porównanie badanych przekładni z punktu widzenia emitowanego hałasu.

3

Badania kontrolne i odbiorcze maszyn – omówienie na przykładzie silnika spalinowego. Sporządzenie eksploatacyjnej charakterystyki prędkościowej silnika spalinowego na hamowni silnikowej. Wy-znaczenie podstawowych wskaźników charakteryzujących silnik (moment obrotowy i moc maksymalna i odpowiadające im prędkości obrotowe, minimalne jednostkowe zużycie paliwa).

3

Planowanie przeglądów okresowych i remontów maszyn: zasady planowania przeglądów okreso-wych i remontów maszyn oraz doboru materiałów eksploatacyjnych. Dobór środków smarnych do założonych warunków eksploatacyjnych oraz przygotowanie instrukcji smarowania lub instrukcji mon-tażu/demontażu części lub podzespołu maszyny.

3

Zajęcia poprawkowe i zaliczenie przedmiotu. Odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z ćwiczeń. Wystawienie ocen końcowych, wpisy do indeksu.

3


a) Podstawy racjonalnej eksploatacji maszyn. Pod red. M. Woropay’a. Radom, ITE 1996. b) Legutko S.: Podstawy eksploatacji maszyn. Poznań, Wyd. Politechniki Poznańskiej 1999. c) Niewczas A., Koszałka G.: Niezawodność silników spalinowych – wybrane zagadnienia.

Lublin, Wyd. Politechniki Lubelskiej 2003. d) Podniało A.: Paliwa, oleje i smary w ekologicznej eksploatacji. Warszawa, WNT 2002.

8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Niziński S., Michalski R.: Utrzymanie pojazdów i maszyn. Radom, ITE 2007. b) Lawrowski Z.: Technika smarowania. Warszawa, PWN 1996. c) Niziński S.: Elementy eksploatacji obiektów technicznych. Olsztyn, Wyd. Uniwersytetu

Warmińsko-Mazurskiego 2000. d) Zwierzycki W.: Płyny eksploatacyjne do środków transportu drogowego. Wyd. Politechniki

Poznańskiej 2006. Osoba prowadząca: dr inż. Grzegorz Koszałka,

dr inż. Piotr Ignaciuk

9

Inżynieria Materiałowa

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin Liczba punktów

1 W 30 3

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Fizyka na poziomie maturalnym – student zna podstawy budowy materii oraz parametry, którymi można scharakteryzować materiały w szczególności parametry umożliwiające odróżnienie metali od materiałów innych typów. Wymagana jest znajomość podstawowych praw fizycznych dla ciał w stanie stałym i ciekłym. Niezbędna jest znajomość wielkości f izycznych i jednostek układu SI oraz jednostek pochodnych. Chemia na poziomie maturalnym – student ma wiedzę na temat pierwiastków chemicznych i okresowości właściwości pierwiastków w zależności od budowy powłok elektronowych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Wiedza dotycząca możliwości kształtowania właściwości materiałów inżynierskich jest niezbędna zarówno dla konstruktorów jak i technologów. Konstruktor, dobierając materiał, musi znać możliwości kształtowania struktury i właściwości tego materiału jak również brać pod uwagę ograniczenia technologiczne. Produkt będzie trwały i atrakcyjny pod względem użytkowym i estetycznym tylko wtedy gdy konstruktor swoją wiedzę z zakresu inżynierii materiałowej zastosuje w praktyce. Dla technologa najważniejszą kwestią jest kształtowanie struktury materiału w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystać potencjalne właściwości tego materiału poprzez zastosowanie procesu technologicznego zapewniającego minimalizację kosztów wytwarzania, czyli przy możliwie najmniejszym zużyciu zasobów. Głównym celem przedmiotu jest wyrobienie u studentów umiejętności przewidywania interakcji pomiędzy procesem technologicznym wytwarzania elementów maszyn, zmianami struktury materiału oraz podstawowymi właściwościami tego materiału. Student będzie znał charakterystykę poszczególnych grup materiałów inżynierskich ze szczególnym uwzględnieniem metali i ich stopów. W grupie metali powinien poznać żelazo i jego stopy, jako przykład szerokich możliwości kształtowania struktury w wyniku przemian w stanie stałym. Student nabędzie umiejętności szeregowania operacji w procesie technologicznym ze względu na możliwe dziedziczenie struktury i właściwości materiału w zależności od technologicznej historii tego materiału. Wszystkie procesy i przemiany zachodzące w materiale student będzie mógł objaśnić korzystając z teoretycznej wiedzy, na temat budowy materiałów inżynierskich począwszy od skali atomowej do skali makro, którą nabędzie podczas zajęć. Student pozna również angielską terminologię związaną z zakresem przedmiotu, ponieważ źródłem najnowszej wiedzy są najczęściej publikacje w tym języku. Ćwiczenia laboratoryjne mają na celu zilustrowanie praw poznanych przez studenta podczas wykładu. Niektóre ćwiczenia i eksperymenty mają dodatkowo na celu ułatwienie zrozumienia przez studentów problemów nie znanych im dotychczas. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów w celu rozwiązania postawionych problemów. W zależności od specyfiki ćwiczenia studenci pracują samodzielnie bądź w kilkuosobowych grupach. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin. Forma uzyskania zaliczenia: Egzamin ma formę ustną. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Materia i jej składniki. Materiały techniczne naturalne i inżynierskie – porównanie ich struktury, własności i zastosowania. Zasady doboru materiałów inżynierskich w budowie maszyn. Podstawy projektowania materiałowego. Źródła informacji o materiałach inżynierskich, ich własnościach i zastosowaniach. Umocnienie metali i stopów, przemiany fazowe, kształtowanie struktury i własności materiałów inżynierskich metodami technologicznymi. Warunki pracy i mechanizmy zużycia i dekohezji materiałów inżynierskich. Stale i odlewnicze stopy żelaza. Metale nieżelazne i ich stopy. Materiały spiekane i ceramiczne. Szkła i ceramika szklana. Materiały polimerowe, kompozytowe, biomimetyczne, inteligentne i funkcjonalne. Metody badania materiałów. Elementy komputerowej nauki o materiałach oraz komputerowego wspomagania projektowania materiałowego (CAMD – Computer Aided Materials Design) oraz doboru materiałów (CAMS – Computer Aided Materials Selection). Znaczenie materiałów inżynierskich w budowie i eksploatacji maszyn.

10

6. Program A. Treść wykładów


Wprowadzenie do problematyki inżynierii materiałowej. Znaczenie materiałów inżynierskich w budowie i eksploatacji maszyn. Komputerowa nauka o materiałach oraz komputerowo wspomagane projektowanie materiałowe

2

Tworzywa inżynierskie i ich właściwości. Metale i ich stopy. Nazewnictwo składników stopu. Materiały ceramiczne. Polimery. Kompozyty. Półprzewodniki

2

Wiązania pomiędzy atomami. Wiązania jonowe. Wiązania kowalencyjne. Wiązania metaliczne. Wiązanie Van der Waalsa. Energia wiązania. Przykłady wiązań

2

Elementy krystalografii. Komórka elementarna. Teoretyczne układy krystalograficzne i sieci przestrzenne

2

Charakteryzowanie komórek elementarnych. Położenia i kierunki sieciowe. Wskaźnikowanie płaszczyzny sieciowej. Oznaczanie struktur krystalicznych

2

Położenie atomów w komórce elementarnej. Płaszczyzny o najgęstszym ułożeniu atomów. Geometria luk. Polimorfizm. Struktura materiałów bezpostaciowych

2

Defekty struktury krystalicznej. Rzeczywista budowa kryształów. Geometryczne defekty sieci krystalicznej. Defekty punktowe. Dyfuzja. Dyslokacje

2

Systemy poślizgu. Monokryształ. Materiały polikrystaliczne. Granice ziarn. Umocnienie roztworowe i odkształceniowe

2

Wykresy fazowe. Wykresy fazowe dwuskładnikowe. Reguła faz. Reguła dźwigni. Rozpuszczalność składników w stanie stałym

2

Przemiany w stanie równowagi. Analiza przemian na dwuskładnikowych układach równowagi. Zmiany mikrostruktury materiału

2

Żelazo i jego stopy. Odmiany alotropowe żelaza. Układ równowagi fazowej żelazo-cementyt 2

Przemiany w stopie żelaza z węglem. Składniki strukturalne występujące w stopie żelaza z węglem w stanie równowagi. Struktura stopu przy temperaturze normalnej

2

Zmiany strukturalne. Przyczyna zmian strukturalnych. Zarodkowanie i wzrost kryształów w różnych warunkach. Segregacja. Struktura wlewka. Przemiany dyfuzyjne w stalach. Austenityzacja. Przemiana perlityczna

2

Wykresy przemian przechłodzonego austenitu. Przemiana bainityczna. Przemiana martenzytyczna. Zabiegi i operacje obróbki cieplnej. Hartowanie stali. Odpuszczanie stali. Wyżarzanie i stabilizowanie. Przesycanie i starzenie

2

Metale nieżelazne i ich stopy. Materiały spiekane i ceramiczne. Szkła i ceramika szklana. Materiały biomimetyczne, inteligentne i funkcjonalne. Terminologia angielska związana z tematyką przedmiotu

2



Wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych. Podstawowe zalecenia BHP 2

Badania twardości materiałów: metoda Brinella 2

Badania twardości materiałów: metoda Rockwella 2

Badania twardości materiałów: metoda Vickersa 2

Badania metalograficzne makroskopowe: badania przełomów 2

Badania metalograficzne makroskopowe: badania przekrojów 2

Badania metalograficzne mikroskopowe. Klasyfikacja i znakowanie metali i stopów według Polskich Norm (PN-EN)

2

Struktury i właściwości surówek i żeliw 2

11

Struktury i właściwości stali w stanie wyżarzonym. Struktury i właściwości stali po hartowaniu i odpuszczaniu

2

Struktury i właściwości stopów metali nieżelaznych 2

Badania cieplne metali i stopów 2

Procesy wyżarzania i hartowania stali 2

Ulepszanie cieplne stali 2

Badania defektoskopowe nieniszczące: metody penetracyjne, magnetyczne, ultradźwiękowe

2

Analiza wyników badań i wnioski 2

Zaliczenie laboratorium 2


a) Blicharski M.: Wstęp do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa 2001 b) Dobrzański L.A.: Materiały inżynierskie i projektowanie materiałowe: podstawy nauki o

materiałach i metaloznawstwo. WNT, Warszawa 2006 c) Przybyłowicz K.: Metaloznawstwo. WNT, Warszawa 2007 d) Rudnik S.: Metaloznawstwo. PWN, Warszawa 1998 e) Weroński A. (red.): Ćwiczenia laboratoryjne z inżynierii materiałowej. Wyd. Uczelniane

Politechniki Lubelskiej, Lublin 2002 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Ashby M.F., Jones D.R.H.: Materiały inżynierskie, tom 1 i 2. WNT, Warszawa 1995 i 1996 b) Ashby M.F.: Dobór materiałów w projektowaniu inżynierskim. WNT, Warszawa 1998 c) Blicharski M.: Inżynieria materiałowa. Stal. WNT, Warszawa 2004 d) Krajczyk A. Podręczny atlas mikrostruktur metali i stopów. Wyd. Politechniki Wrocławskiej,

Wrocław 2005 e) Polskie Normy f) Przybyłowicz K.: Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa 2004 g) Wyatt O.H.: Wprowadzenie do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa 1978

Osoba prowadząca wykład: dr inż. Kazimierz Drozd

13

Podstawy techniki


1 L 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka w zakresie szkoły średniej 2. Założenia i cele przedmiotu Zasadniczym celem przedmiotu jest przekazanie wiadomości z zakresu podstaw budowy maszyn oraz obróbki metali (za pomocą narzędzi ręcznych i maszynowych), a także podstaw miernictwa warsztatowego. 3. Metody dydaktyczne Ćwiczenia laboratoryjne są zajęciami praktycznymi prowadzonymi metodą obserwacji oraz ćwiczeń technicznych, polegających na wykonaniu wybranych przedmiotów. 4. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Obecność na wszystkich zajęciach, prawidłowe wykonanie przykładowego detalu zgodnie z założeniami rysunku wykonawczego, zaliczenie kolokwium ustnego. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Zajęcia wprowadzające: Szkolenie BHP, zasady zaliczenia przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń.

1

Identyfikacja elementów maszyn na przykładzie wybranego zespołu 2

Obróbka przykładowego detalu zgodnie z założeniami rysunku wykonawczego: Przygotowanie półfabrykatu. Dobór odpowiedniej obróbki ślusarskiej. Dobór narzędzi ślusarskich. Ustalenie naddatku obróbkowego. Zapoznanie z zasadą pomiaru podstawowymi narzędziami pomiarowymi: suwmiarka, mikrometr, kątomierz, kątownik, liniał krawędziowy, macki.

4

Obróbka przykładowego detalu zgodnie z założeniami rysunku wykonawczego: Podstawowe operacje ślusarskie, trasowanie, przecinanie, gratowanie.

2

Obróbka przykładowego detalu zgodnie z założeniami rysunku wykonawczego: Obróbka maszynowa: dobór rodzaju obróbki ubytkowej oraz parametrów technologicznych skrawania.

2

Obróbka przykładowego detalu zgodnie z założeniami rysunku wykonawczego: Operacja wiercenia na stanowisku ślusarskim, punktowanie, wiercenie, pomiar powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych za pomocą narzędzi pomiarowych wchodzących w skład stanowiska ślusarskiego

2

Zajęcia zaliczeniowe: wystawienie ocen końcowych, wpisy do indeksu. 2

7. Wykaz literatury podstawowej:

a) Stell L.: Ślusarstwo w pytaniach i odpowiedziach. Wydaw. Nauk. .- Techn., Warszawa 1987. b) Szenejko W.: Ślusarstwo. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1979. c) Dietrich M.: Podstawy budowy maszyn. Wydaw. Polit. Warszawskiej, Warszawa 1986.

8. Wykaz literatury uzupełniającej:

a) Fischer U. [et al.] ; oprac. merytoryczne wersji pol.: Potrykus J. ; tł.: Potrykus J., Smalec Z., Wnuczak E. Poradnik mechanika. Warszawa : Wydawnictwo REA, cop. 2008.

Osoby prowadzące: mgr inż. Jakub Matuszak,

mgr inż. Maciej Włodarczyk, mgr inż. Mariusz Kłonica.

15

Chemia ogólna i fizyczna (przedmiot podstawowy)


1 W 30 4

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Wymagany zakres wiedzy z chemii ogólnej i fizycznej na poziomie szkoły średniej. Znajomość i umiejętność wykorzystywania praw i zależności z zakresu z chemii ogólnej i fizyc znej do rozwiązywania zagadnień technicznych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Pogłębienie wiedzy chemicznej w stopniu wystarczającym do dalszej edukacji w zakresie przedmiotów chemicznych, oraz przedmiotów materiałowych i technologicznych. Wykształcenie umiejętności planowania i realizacji doświadczeń chemicznych oraz interpretacji otrzymanych wyników. Zdobycie umiejętności poprawnego pisania wzorów, wielkości fizycznych i równań chemicznych, posługiwania się tablicami chemicznymi oraz wykonywania obliczeń chemicznych. Ukształtowanie myślenia prowadzącego do zrozumienia poznanej wiedzy chemicznej i po-sługiwanie się nią w różnych sytuacjach życiowych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z elementami metod eksponujących, z użyciem komputera. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład Forma uzyskania zaliczenia: egzamin pisemny z ocenami,

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Usystematyzowanie wiedzy z chemii ogólnej stanowiącej wprowadzenie do chemii fizycznej. 6. Program A. Treść wykładów


Materia, rodzaje materii. Substancje i pola. Równoważność masy substancji i energii pola, wzór Einsteina

1

Ziarnista budowa substancji. Atom i cząsteczka. Masa atomowa. Budowa atomu - model

Bohra. Cząstki elementarne. Izotopy. Budowa powłok elektronowych - liczby kwantowe.

Reguła Hunda. Układ okresowy pierwiastków. 1

Wiązania chemiczne - wiązanie jonowe, kowalencyjne, wiązania pośrednie, wiązania koordynacyjne. Pasmowy model wiązania metalicznego

1

Właściwości ciał o określonym typie wiązań chemicznych - właściwości fizyko-mechaniczne

i elektryczne. Wpływ domieszek na właściwości metali. 1

Oddziaływania międzycząsteczkowe - siły Van der Waalsa, oddziaływania Londona.

Równanie stanu gazu rzeczywistego - poprawki wg Van der Waalsa. Napięcie powierzchniowe. Sorpcja fizyczna i chemisorpcja. Wpływ oddziaływań międzycząsteczkowych na właściwości ciał. Kohezja i adhezja. Spajanie metali i innych materiałów.

1

Hydrofilowość i hydrofobowość. Inwersja powierzchni. Środki powierzchniowo czynne (surfaktanty). Fizykochemiczne i chemiczne metody oczyszczania powierzchni. Inne

zastosowania zjawisk powierzchniowych - flotacja, chromatografia.

1

Reakcje chemiczne - podziały, sposoby zapisu, stechiometria. Roztwory i ich stężenie. Stężenie procentowe i molowe. Stechiometria w roztworach.

1

Elementy kinetyki i statyki chemicznej. Reakcje odwracalne i stany równowagowe. Stała dysocjacji.

1

16

Woda w przyrodzie i technice. Dysocjacja wody, kwasów i zasad. Iloczyn jonowy wody. pH i jego obliczanie.

1

Zjawiska na granicy metal - elektrolit. Potencjał elektrody, wzór Nernsta. Ogniwa i ich SEM. Współczesne ogniwa jako źródła zasilania. Ogniwa paliwowe. Ogniwa wtórne (akumulatory).

1

Zjawisko elektrolizy, prawa Faradaya. Praktyczne zastosowania elektrolizy. Galwanotechnika.

1

Korozja metali. Elektrochemiczne mechanizmy korozji stali. Ochrona przed korozją. Chemiczne metody ochronno-dekoracyjnej obróbki powierzchni metali.

1

Elementy chemii organicznej. Szeregi homologiczne. Podstawowe grupy funkcyjne. Izomeria.

1

Reakcje prowadzace do otrzymywania tzw tworzyw sztucznych - reakcje polimeryzacji, polimeryzacji kondensacyjnej i poliaddycyjnej. Kopolimery.

1

Przegląd najpopularniejszych tworzyw sztucznych. Tworzywa włóknotwórcze. Farby i lakiery. Kleje i kity.

1


a) Whittaker A.G., Mount A.R., Heal, M.R. Krótkie wykłady. Chemia fizyczna, PWN 2004 b) Cox P.A, Krótkie wykłady. Chemia nieorganiczna PWN 2004 c) Atkins Peter William, Chemia fizyczna, PWN 2007 d) Atkins PW, Trapp CA, Cady MP, Giunta C, Chemia fizyczna. Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN

2007 e) Kowalczyk-Dembińska H, Ćwiczenia rachunkowe z podstaw chemii, Universitas 2007 f) Laboratorium chemiczne materiały do ćwiczeń, Opracowanie zbiorowe pod redakcją Dziadko D,

Wyd. Politechniki Lubelskiej 1998. g) Bełtowska M, Dutkiewicz E, Jakubowska A, Lamperski S, Ćwiczenia laboratoryjne z chemi

fizycznej, Wyd. Nauk. UAM 2007. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Hart J.Dawid i Hart Harold, Chemia Organiczna Repetytorium i rozwiązania zadań, PZWL 2000 b) Gonet M, Dylewski R, Elektrochemia przemysłowa inżynieria elektrochemiczna, Wyd. Politechniki

Śląskiej 2002. c) Futyma I., Podręczne tablice szkolne. Chemia ogólna i nieorganiczna, NOWIK 2007 d) Iwan M., Podstawy chemii w ćwiczeniach, UMCS 2006.

Osoby prowadzące: dr Krystyna Marczewska Boczkowska

17

Inżynieria ekologiczna


1 1

W L

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy chemii i fizyki. Wymagania wstępne: znajomość podstawowych praw fizyki i procesów chemicznych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Wykład: zdobycie umiejętności i kompetencji w zakresie oceny zjawisk zachodzących w środowisku, uwzględniania aspektów ekologicznych i ochrony środowiska w rozwiązaniach technicznych i technologicznych oraz doboru i stosowania urządzeń i technologii ochrony środowiska. Poznanie procedur wdrażania strategii „czystszej produkcji” i sformalizowanych systemów zarządzania środowiskowego. Laboratorium: poznanie metodyki i pomiar podstawowych miar ilościowych stopnia czystości zanieczyszczonych gazów, powietrza atmosferycznego, wody i ścieków. Praktyczne korzystanie z katalogu odpadów i dobór procesów odzysku i unieszkodliwiania odpadów w zależności od ich właściwości i rodzajów. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem sprzętu do wizualizacji i metod eksponujących. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktywizująca związana z wykonywaniem zadań praktycznych przez studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma (zasady) uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z jednego kolokwium w formie pytań otwartych. Laboratorium: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie zajęć laboratoryjnych na podstawie wykonania ćwiczeń praktycznych, pozytywnej oceny ze spra wdzianów wiadomości dotyczących realizowanych ćwiczeń oraz sprawozdań. Ocena z każdego ćwiczenia jest sumą: 2/3 oceny ze sprawdzianu i 1/3 oceny ze sprawozdania. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne zajęcia. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Koncepcja zrównoważonego rozwoju. Ochrona środowiska. Ekologia przemysłowa. Systemy zarządzania środowiskowego. Czystsza produkcja jako niesformalizowany system zarządzania środowiskowego. Ekonomiczne i prawne aspekty funkcjonowania systemów zarządzania. Najlepsze dostępne praktyki w technice i technologiach. 6. Program A. Treść wykładów


Podstawy inżynierii ekologicznej. Przedmiot badań i podstawy rozważań inżynierii ekologicznej. Znaczenie podstawowych pojęć. Zasoby przyrodnicze i ich rola w gospodarce. Podstawowe prawidłowości dotyczące funkcjonowania środowiska istotne przy

podejmowaniu działań w środowisku. Koncepcja zrównoważonego rozwoju. Straty i korzyści ekologiczne w wyniku gospodarowania w środowisku.

1

Globalne i lokalne zagrożenia środowiska przyrodniczego – przyczyny i skutki. Zmiany

warunków klimatycznych. Dziura ozonowa. Deficyt wody pitnej. Deforestacja. Niszczenie

gleby, pustynnienie i stepowienie. Ograniczenie bioróżnorodności. Smog kwaśny, smog utleniający. Kwaśne deszcze.

2

Strategie postępowania przedsiębiorstwa wobec środowiska. Strategia „czystszej

produkcji”. 1

18

Środki techniczne ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami w aspekcie dotrzymywania standardów emisyjnych. Odpylacze i urządzenia do usuwania zanieczyszczeń gazowych z gazów przemysłowych, wdrożenia technologii według zasad BAT, pozyskiwanie energii ze źródeł niekonwencjonalnych.

3

Woda jako komponent środowiska i jej znaczenie w gospodarce. Stan zasobowy i jakościowy wód w Polsce. Czynniki skażające wody naturalne. Wskaźniki oceny stanu czystości wód. Przygotowanie wody do różnych procesów technologicznych.

2

Techniczno-technologiczne możliwości ochrony i odnowy wód. Sposoby ochrony ilościowej i jakościowej wód naturalnych. Stopnie oczyszczania wód. Technologie oczyszczania ścieków przemysłowych warunkujące możliwość ich zrzutu do wód powierzchniowych.

2

Gospodarka odpadami. Zasady racjonalnej gospodarki odpadami. Możliwości odzysku i recyklingu odpadów. Sposoby unieszkodliwiania odpadów.

2

Systemy zarządzania środowiskowego. Systemy sformalizowane i niesformalizowane. Systemy zarządzania środowiskowego według ISO serii 14000. Ekonomiczne i prawne aspekty funkcjonowania systemów zarządzania.

2



Zajęcia wprowadzające: szkolenie BHP, omówienie tematyki zajęć, zasady zaliczenia przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń.

1

Zanieczyszczenia pyłowe powietrza: charakterystyka pyłowych zanieczyszczeń w powietrzu i w gazach przemysłowych, pomiar stopnia zapylenia metodą filtracyjną i grawimetryczną.

2

Zanieczyszczenia gazowe powietrza: charakterystyka zanieczyszczeń gazowych w powietrzu i w gazach przemysłowych, oznaczanie ich stężeń na przykładzie pomiaru zawartości siarkowodoru metodą absorpcyjną.

2

Zanieczyszczenia środowiska wodnego: ocena jakości wody na podstawie fizycznych wskaźników (barwa, mętność, zapach, smak, pH, przewodność).

2

Uzdatnianie wody i oczyszczanie ścieków: uzdatnianie wody i oczyszczanie ścieków z zastosowaniem procesu koagulacji i sedymentacji.

2

Warunki tlenowe w wodach naturalnych i w ściekach: oznaczanie tlenu rozpuszczonego w wodzie metodą Winklera.

2

Gospodarka odpadami: identyfikacja i segregacja odpadów w aspekcie ich odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania.

2

Zajęcia uzupełniające i zaliczeniowe: odrabianie zaległych ćwiczeń, poprawa ocen, wpisy do indeksu.

2


a) Wiatr I., Marczak H., Sawa J. Ekoinżynieria. Podstawy procesów naprawczych w środowisku. Wyd. WNGB Lublin 2003.


a) Warych J. Oczyszczanie gazów. Procesy i aparatura. WNT, Warszawa 1998 b) Kowal A. L., Świderska-Bróz M. Oczyszczanie wody. PWN, Warszawa 2005 c) Rosik-Dulewska Cz. Podstawy gospodarki odpadami. PWN, Warszawa 2008

Osoba prowadząca: dr. inż. Halina Marczak

19

Technologie informacyjne (przedmiot podstawowy)


1 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi

Podstawy informatyki oraz fizyki na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej - znajomość podstaw obsługi komputera, pakietu MS Office (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, program bazodanowy).

2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student:

Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu tworzenia i przetwarzania złożonych dokumentów elektronicznych, opracowywania zaawansowanych arkuszy kalkulacyjnych,

posługiwanie się popularnymi programami do grafiki rastrowej, tworzenie prostej bazy danych w oparciu tylko o program MS Access, tworzenia, multimedialnych prezentacji komputerowych.

3. Metody dydaktyczne

Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów w grupie i indywidualnie w celu rozwiązania postawionych

problemów. Zajęcia przy stanowiskach komputerowych z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania.

4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia:

Wykłady: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: końcowe pisemne

colloquium zaliczeniowe, opisowe. Aby uzyskać zaliczenie z wykładów student musi udzielić odpowiedzi na min. 50% pytań na ocenę 3,0; 65% - 3,5; 75% - 4,0; 85% - 4,5; pow. 85% - 5,0.

Laboratorium:

Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych wskazanych przez prowadzącego zajęcia,

realizowanych podczas zajęć laboratoryjnych. Kolokwium polegające na zbudowaniu bazy danych przy zdefiniowanych założeniach.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami

Informatyka – pojęcia podstawowe. Systemy liczbowe: binarny i heksadecymalny. System komputerowy – sprzęt i oprogramowanie. Zasada działania komputera. Oprogramowanie podstawowe, narzędziowe i użytkowe. Zadania oprogramowania narzędziowego. Klasy oprogramowania użytkowego. Zasady ochrony danych i oprogramowania. Ochrona prawna oprogramowania komputerowego. Sieci

komputerowe. Internet i Intranet.;

6. Program

A. Treść wykładów


Wprowadzenie do przedmiotu. Definicja technologii informacyjnych. Cele edukacyjne. Treści nauczania. Osiągnięcia i umiejętności jakie powinien posiadać słuchacz po odbyciu wykładów.

1

Grafika komputerowa. ABC grafiki komputerowej – pojęcia podstawowe. Rodzaje grafiki komputerowej – wektorowa, rastrowa, 2D, 3D. Barwne widzenie – fizjologia i anatomia ludzkiego oka. Światło widzialne w paśmie elektromagnetycznym. Modele powstawania barw – metoda addytywna RGB, metoda substraktywna CMY. Składanie barw. Miary barw. Modele przestrzeni kolorów. Typowe programy do tworzenia i przetwarzania grafiki komputerowej.

2

Podstawy HTML. Ogólne informacje o przeznaczeniu i budowie języka HTML. Znaczniki języka HTML. Podstawowe elementy dokumentu HTML. Formatowanie za pomocą elementów blokowych. Elementy liniowe i znaki specjalne. Tworzenie list. Łącza. Wstawianie grafiki i kolorów. Tabele. Formularze. Tworzenie ramek. Podstawy arkadowych arkuszy stylów – CSS. Publikowanie serwisu internetowego na serwerach www.

2

20

Sieci komputerowe. Rodzaje sieci, typy i topologie. Sieci LAN, MAN i WAN. Sieci równorzędne. Sieci klient-serwer. Topologia logiczna sieci fizyczna. Topologia fizyczna sieci – topologia magistrali, pierścienia, gwiazdy. Technologie podłączenia się do sieci komputerowej i sieci Internet. Typowe usługi sieciowe.

2

Zasada działania komputera 1

Bazy danych. Definicje pojęć – dane, informacje, basa danych. Historia rozwoju baz danych. Schemat korzystania z bazy danych. Użytkownicy BD – administratorzy, programiści i projektanci. RDBMS – role i cechy. Języki bazodanowe – DML, DDL, SQL. Logiczna i fizyczna baza danych. Rodzaje baz danych – relacyjne, obiektowe i obiektowo-relacyjne bazy danych.

2

Struktury przepływu danych. Zasady dr Codda. Struktury przepływu danych a sieci komputerowe. Rozproszone bazy danych. Internetowe bazy danych. Bazy danych w architekturze dwuwarstwowej klient-serwer. 13 zasad dr Codda relacyjnej bazy danych. Typowe programy do tworzenia i administrowania bazami danych.

2

Sieciowe systemy operacyjne. Pojęcie systemu operacyjnego i sieciowego systemu operacyjnego. Podział systemów operacyjnych. Rodzaje sieciowych systemów operacyjnych. Windows Server 2003 – wersje, wymagania sprzętowe, przeznaczenie. Role serwerów.

1

Prawne i etyczne aspekty wykorzystywania komputerów i oprogramowania 2


a) Roland Ozimek, Łukasz Oberlan: ABC grafiki komputerowej. Wydanie II. Wyd. Helion. Gliwice 2005.

b) Maria Langer: Po prostu Word 2003 PL. Wyd. Helion. Gliwice 2004. c) Grzegorz Kowalczyk: Word 2007 PL. Wyd. Helion. Gliwice 2007. d) Maria Langer: Po prostu Ezcel 2003 PL. Wyd. Helion. Gliwice 2004. e) Piotr Czarny: Excel 2007 PL. Kurs. Wyd. Helion. Gliwice 2007.


a) Hector Garcia-Molina, Jeffrey D. Ulman, Jennifer Widom: Systemy baz danych. Pełny wykład. WNT seria „Klasyka informatyki”. Warszawa 2006.

b) David Schultz, Craig Cook: HTML, XHTML i CSS. Nowoczesne tworzenie stron WWW. Wyd. Helion. Gliwice 2008.

c) Marc Sportack: Sieci komputerowe. Księga eksperta. Wydanie II poprawione i uzupełnione. Wyd. Helion. Gliwice 2004.

d) Rand Morimoto, Michael Noel, Omar Droubi, Kenton Gardinier, Noel Neal: Windows Server 2003. Księga eksperta. Wyd. Helion. Gliwice 2004.

Osoba prowadząca: dr inż. Jarosław Zubrzycki dr inż. Dariusz Wołos dr inż. Tomasz Gorecki dr inż. Piotr Jaremek mgr inż. Łukasz Wojciechowski

21

Historia techniki (Przedmiot humanistyczny obieralny)


1 W 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi brak 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy ogólnej z zakresu rozwoju rozwiązań technicznych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie kolokwium opisowego. Łączna liczba punktów do zdobycia 20 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:

zakres ocena zakres ocena

0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie ogólnym, humanistycznym. Przedmiot stanowi wprowadzenie do zagadnień związanych z rozwojem technikami wytwarzania, mechaniki oraz budowy maszyn. 6. Program A. Treść wykładów


Wprowadzenie: pojęcie techniki, dyscypliny związane z techniką, pojęcie historii, prezentacja tematów do realizacji, forma zaliczenia przedmiotu, kalendarium ważniejszych wynalazków.

2

Energetyka: rodzaje energii, ujarzmione żywioły (ogień, energia sprężysta, energia zwierzęca, energia wiatrowa, energia wody, energia pary, energia elektryczna, energia słoneczna, energia jądrowa), historia zapałek, kierat, wiatraki, koło wodne, maszyna parowa, silnik elektryczny, silnik Stirlinga, silnik spalinowy, silnik turboodrzutowy, baterie słoneczne.

3

Metalurgia: początki stosowania metali, epoka brązu, epoka żelaza, dymarka, wielki piec, fryszerka, proces pudlarski, proces besemerowski, proces martenowski, tlenowy proces konwertorowy, elektrometalurgia stali, odlewanie stali, metalurgia w Polsce, metalurgia proszków.

3

Techniki wytwarzania: odlewnictwo (historia, metody, kolos rodyjski, dzwon Zygmunta, Car Kołokoł, armaty z żeliwa), kuźnictwo (kucie swobodne i matrycowe, wytwarzanie monet, stal damasceńska, stal japońska, młot napędzany kołem wodnym, młot parowy, prasy mechaniczne), walcownictwo (początki, walcarki w XVII i XVIII wieku, zastosowanie maszyny parowej, walcowanie prętów i kształtowników, walcowanie poprzeczne), obróbka skrawaniem (podstawowe metody, tokarki napędzane struną i wielkim kołem, tokarka Leonarda da Vinci, wykorzystanie śruby pociągowej w tokarkach, kalendarium, historia wyoblania, szlifowanie – kalendarium, wiercenie – kalendarium, frezowanie – kalendarium), przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych (historia, celuloid, metody), połączenia mechaniczne (podział, historia nitowania, historia zgrzewania i spawania, historia połączeń gwintowych).

4

Pojazdy parowe: pierwsze konstrukcje (Cougnot’a, Murdocka, Trevithicka, Evansa), dorożki parowe w Anglii, wehikuły na parę we Francji, samochody na parę w USA, parowozy, pierwsze linie kolejowe (Anglia, Francja i Niemcy), linie kolejowe w Polsce, historia kolei w Rosji, kolej przez Andy.

2

Samochody: prekursorzy, pierwszy samochód benzynowy, silnik gazowy Otto, silnik Daimlera, Benz, Dunlop, Michelin, Diesel, pierwsze wyścigi samochodowe, rajd Pekin – Paryż, rajd Nowy Jork – Paryż, początki w USA, Ford, ważniejsze wydarzenia sprzed I wojny światowej, I wojna, kalendarium wydarzeń.

2

22

Statki, łodzie i okręty: dłubanki, umiak, żagiel, statki egipskie, statki Fenicjan, statki greckie, statki Rzymian, statki Wikingów, holk, karawela, galeon, liniowce, fregaty wojenne, statki wielorybnicze, klipry, szkunery, parowce, pancerniki, lotniskowce, łodzie podwodne.

3

Lotnictwo i kosmonautyka: statki powietrzne, latawce, pojazd powietrzny Leonarda da Vinci, balon, sterowiec, lotniarstwo, latające modele samolotów, pionierzy lotnictwa (bracia Wright, Langley, Bleriot), pierwszy odrzutowiec, osiągnięcia przed pierwszą wojną światową, I wojna światowa, samolot myśliwski, samolot bombowy, początki komunikacji powietrznej, przelot przez Atlantyk, polskie osiągnięcia, samoloty II wojny światowej, wybrane konstrukcje powojenne, spadochron (pierwsze projekty, rozwój w międzywojniu, zastosowania obecne), śmigłowiec (pierwsze modele, pierwsze loty, pierwszy wiatrakowiec, wybrane konstrukcje), rodzaje statków kosmicznych, rakieta, pierwszy sputnik, człowiek na orbicie, program Apollo, Polak w kosmosie, wahadłowiec, sonda kosmiczna.

4

Broń strzelecka: łuk (budowa, początki, rodzaje), proca, gastrafetes, kusza (budowa, mechanizm spustowy, mechanizm napinający) proch, broń odprzodowa, pierwsza bron palna, zamek lontowy, zamek skałkowy, zamek kołowy, zamek kapiszonowy, lufa gwintowana, hakownica, arkebuz, muszkiet, karabin, garłacz, rewolwer wiązkowy, broń odtylcowa i amunicja zespolona, karabin jednostrzałowy, karabin powtarzalny, karabin samopowtarzalny, rewolwer, pistolet, kartaczownica Gatlinga, karabin maszynowy Maxima, ręczny karabin maszynowy, pistolet maszynowy, karabin przeciwpancerny.

3

Artyleria: definicja, machiny miotające, machiny neurobalistyczne i barobalistyczne, ogien grecki, ogień bizantyjski, pierwsze działa ogniowe, bombarda, działa XV wieku, moździeż, pociski eksplodujące, artyleria okresu napoleońskiego, działa odtylcowe, pociski do dział odtylcowych, działo dynamitowe, działa bezodrzutowe, wybrane konstrukcje.

2

Pojazdy bojowe: rydwan, wieża oblężnicza, helopolis, taran, pluteje, wineje, testudo, słoń bojowy, tabor wojskowy, czołg Leonarda da Vinci, pociąg pancerny, samochód pancerny, czołg (początki, rozwój w Niemczech, ZSRR i Polsce, wybrane konstrukcje), działo samobieżne, transporter opancerzony, bojowy wóz piechoty.

2


a) B. Orłowski. Historia techniki polskiej. Wyd. PIB, Radom 2006 b) W. Rychter. Dzieje samochodu. Wyd. Komunikacji i łączności , Warszawa 1979


a) Niezwykły świat techniki. Najciekawsze zabytki w Polsce. Świat Książki, Warszawa 2005 b) Liebfeld. Ojcowie postępu technicznego. PW „Wiedza powszechna”, Warszawa 1970 c) Machalski. Od młota kamiennego do rakiety kosmicznej. Wyd. WNT, Warszawa 1963 d) D. Parry. Niezwykła technika starożytności. Wyd. Amber, Warszawa 2006

Osoba prowadząca: Prof. dr hab. inż. Zbigniew Pater

23

Historia lotnictwa (przedmiot obieralny)


1 W 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Znajomość praw fizyki w zakresie szkoły średniej w zakresie mechaniki oraz gazów i cieczy. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu lotnictwa i jego historii. Poszerzenie horyzontów wiedzy, rozbudzenie zainteresowań lotnictwem. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: Zaliczenie na podstawie obecności i aktywności na zajęciach oraz końcowego sprawdzianu ustnego. Dopuszczenie do sprawdzianu ustnego – minimum 50% obecności na zajęciach. Sprawdzian ustny – ocena końcowa na podstawie ilości prawidłowej odpowiedzi na zadane 5 pytań wg poniższego zestawienia:

Ilość poprawnych odpowiedzi na pytania

Ocena Ilość poprawnych

odpowiedzi na pytania Ocena

0 - 2 ndst. 4 db.

3 dost. 4 + odpowiedź na pytanie dodatkowe

db. i 1/2

3 + odpowiedź na pytanie dodatkowe

dost. i 1/2 5 bdb.

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Statki powietrzne lżejsze od powietrza: Balony, sterowce. Statki powietrzne cięższe od powietrza: Samoloty, szybowce, wiropłaty, konstrukcje specjalne i eksperymentalne, samoloty kosmiczne. Zasada lotu, osiągi statków powietrznych, bezpieczeństwo lotnicze, przemysł lotniczy, kalendarium najważniejszych wydarzeń lotniczych obejmujące cały okres rozwoju lotnictwa. 6. Program A. Treść wykładów:


Wstęp do przedmiotu: Politechnika Lubelska kuźnią kadr dla przemysłu lotniczego, szczególnie dla PZL-Świdnik, praktyczne aspekty Porozumienia pomiędzy PL a PZL. PZL-Świdnik jako jedyny wytwórca śmigłowców w środkowo-wschodniej Europie - prezentacja wyrobów, perspektywy rozwoju Przedsiębiorstwa oraz perspektywy zatrudnienia absolwentów Politechniki Lubelskiej.

1

Stan przemysłu lotniczego we współczesnej Polsce – wyroby, odniesienie do stanu przed prywatyzacją. Prężnie rozwijający się prywatny przemysł lotniczy małych i średnich przedsiębiorstw - przykłady. Stan przemysłu lotniczego w świecie i na tym tle polski przemysł lotniczy. Trendy w światowym przemyśle lotniczym: nowoczesne technologie wytwarzania, badania i potencjał badawczy, konsolidacja wytwórców lotniczych, wsparcie UE do programów badawczych zwiększających stopień bezpieczeństwa lotniczego ochrony środowiska.

1

Okres marzeń i pomysłów (niemożliwych do zrealizowania w ówczesnych czasach), okres działań realnych – statki powietrzne lżejsze od powietrza: Pierwszy wzlot balonu i rozwój lotów balonowych, konstrukcja balonu, zasada lotu, nawigowanie tym statkiem powietrznym, balony współczesne, wkład polskiej myśli technicznej i organizacyjnej w konstrukcję balonów i loty balonowe, prezentacja konstrukcji, prezentacja znanych postaci.

Sterowce: historia rozwoju, budowa – w tym konstrukcje współczesne i przyszłościowe, zastosowania, znane konstrukcje, znane postacie, ważne wydarzenia.

3

24

Statki powietrzne cięższe od powietrza: Okres poprzedzający narodziny samolotu, wybitni pionierzy – ojcowie lotnictwa światowego i polskiego i ich konstrukcje, ich dokonania, spuścizna naukowa i praktyczna. Narodziny samolotu, pierwszy historyczny lot, twórcy sukcesu, okres prac konstrukcyjnych, prób i badań oraz zbierania doświadczeń poprzedzających udany lot, analiza sukcesu: dogłębne przestudiowanie aerodynamiki zwł. powstawania siły nośnej, skuteczne metody sterowania, stabilnie pracujący silnik.

3

Ilustracja opływu ciał w tunelu dymowym, profile lotnicze, powstawanie siły nośnej, elementarny wzory na siłę nośną i siłę oporu, kąt natarcia, współczynniki cz i cx, biegunowa profilu. Podstawowe stany lotu samolotu / szybowca, siły działające na samolot / szybowiec w tych stanach lotu, sterowanie samolotem / szybowcem. Mechanizacja skrzydła.

3

Burzliwy okres rozwoju samolotów i szybowców, osiągnięcia, rekordy, prestiżowe zawody. Doskonalenie konstrukcji, podstawowa klasyfikacja samolotów. Napędy lotnicze i ich rozwój. Samoloty I i II wojny światowej. Samoloty współczesne, ciekawe konstrukcje, samoloty giganty. Wkład polskich naukowców, konstruktorów i pilotów w światowy rozwój lotnictwa samolotowego i szybowcowego. Lotnictwo w ówczesnej Polsce. Wybitne postacie lotnictwa światowego i polskiego

3

Wiropłaty: mało skuteczny okres wczesnego rozwoju, przełom w konstruowaniu, udane próby lotu postępowego, powolny rozwój tych statków powietrznych. Okres burzliwego rozwoju, doskonalenie konstrukcji. Konstrukcje współczesne, prezentacja wybranych konstrukcji. Polski wkład w rozwój lotnictwa wiropłatowego. Wybitne postacie.

3

Zasada lotu śmigłowca i autogyro, podstawowe stany lotu, obciążenia, sterowanie. Autorotacja – wykres H-V. Podstawowe ograniczenia w rozwijaniu większych prędkości lotu postępowego przez wiropłat. Konstrukcje wirników nośnych: dawniej, obecnie, trendy rozwojowe. Wiropłaty zespolone jako próba zwiększania prędkości lotu-przykłady konstrukcji.

4

Osiągi statków powietrznych 1

Samoloty pionowego startu, Konstrukcje specjalne i eksperymentalne. Samoloty kosmiczne. 2

Zarys przepisów lotniczych. Bezpieczeństwo lotnicze – zagadnienia wybrane: certyfikacja jako zapewnienie poziomu bezpieczeństwa od strony technicznej na etapie projektowania i wytwarzania, czynniki losowe oraz czynnik ludzki. Co to jest ciągła zdatność do lotu i jak się ją zapewnia. Systemy zapewnienia jakości w projektowaniu i produkcji wyrobów lotniczych jako czynniki poprawiające bezpieczeństwo – zagadnienia wybrane.

2

Właściwości „crash’owe” statków powietrznych europejskie programy badawcze w zakresie poprawy tych właściwości - przykład programu heli-safe.

1

Kalendarium najważniejszych wydarzeń lotniczych z komentarzem, obejmujące cały okres rozwoju lotnictwa – zagadnienia omawiane sukcesywnie na każdych zajęciach.

3

Wykaz literatury podstawowej:

a) Andrzej Mach, Zarys wiadomości lotniczych Wyd. Przemysłu Lotn. b) St. Pilecki, Lotnictwo i kosmonautyka WKŁ c) R. Konieczny, T. Malinowski Mała encyklopedia lotników polskich WKŁ d) T. Malinowski, Lotnicy świata WKŁ e) A. Glass, Lotnictwo WKŁ f) J. Nowicki, K. Zięcina Samoloty kosmiczne WNT

Wykaz literatury uzupełniającej

a) Czasopisma o tematyce lotniczej: Skrzydlata Polska, Lotnictwo, inne. Osoba prowadząca: mgr inż. Andrzej Mach

25

Przedmiot humanistyczny (obieralny): Innowacje techniczne


1 W 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi - nie dotyczy - 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy z zakresu innowacji oraz zagadnień z nią związanych, w szczególności innowacji technicznych. Wskazanie związków między innowacyjnością a kreatywnością, wynalazczością, patentami i badaniami naukowymi. Ukierunkowanie studentów na aktywność innowacyjną oraz działalność w naukowych organizacjach studenckich (studenckie Koła Naukowe, inkubatory przedsiębiorczości itp.). 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny (jako podstawowa z metod podających) uzupełniony metodami eksponującymi oraz metodami programowymi z użyciem komputera i prezentacji multimedialnych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium sprawdzającego. Kolokwium w formie testu wyboru. Łączna liczba punktów do zdobycia 10 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-3 pkt. ndst. 8 db

4-5 dst 9 db+

6-7 dst+ 10 bdb

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Przedmiot przedstawiający treści humanistyczne (zgodnie z p. V.2 zał. 65), nie zdefiniowane dokładnie w „Standardach kształcenia”. Poruszane zagadnienia częściowo wiążą się z kształceniem w zakresie nauki o materiałach, inżynierii wytwarzania oraz zarządzania środowiskiem i ekologii. 6. Program A. Treść wykładów


Podstawowe pojęcia i definicje. Pojęcie innowacji. Innowacja jako proces. Innowacja jako rezultat. Cechy charakterystyczne innowacji.

2

Działalność innowacyjna. Innowacyjność i jej cechy charakterystyczne. Poziomy innowacyjności. Absorpcja innowacji.

2

Wzorce innowacyjności. Innowacyjność przez wyzwania. Innowacyjność przez wrażliwość. Innowacyjność przez kreatywność. Innowacyjność przez wymagania. Innowacyjność przez powiązania. Innowacyjność przez synergię.

2

Rodzaje innowacji. Innowacja produktowa. Innowacja procesowa. Innowacja organizacyjna.

2

Innowacja techniczna. Rodzaje i przykłady. 2

Projekty innowacji – ich rodzaje i znaczenie. 2

Model innowacji technologicznej. Warunki powodzenia innowacji. Cykl innowacyjny. Sposób transferu technologii.

2

Firma a otoczenie. Mikro otoczenie i makro otoczenie. Innowacje w małych i średnich przedsiębiorstwach.

2

Misja i strategia firmy a zagadnienia innowacyjności. 2

Kultura kreatywna w działaniach innowacyjnych. 2

Inspiracje i źródła innowacyjności. Innowacyjność a badania naukowe. 2

26

Innowacyjność a wynalazczość. Innowacyjność a informatyzacja. 2

Innowacyjność przedsiębiorstw. Innowacyjność akademicka. 2

Organizacja i zarządzanie procesami innowacyjności. Programy wspierania innowacyjności.

2

Problemy i bariery w rozwoju innowacyjności . Polityka innowacyjna państwa 2


a) Praca zbiorowa pod red. A. Żołnierskiego: Innowacyjność 2006. Stan innowacyjności, metody wspierania, programy badawcze. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Wydawnictwo Marlex, Warszawa 2006.

b) Praca zbiorowa pod red. J. Gulińskiego i K. Zasiadłego: Innowacyjna przedsiębiorczość akademicka. Światowe doświadczenia. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Wydawnictwo Edit, Otwock 2005.

c) Praca zbiorowa pod red. K. Matusiaka: Innowacje i transfer technologii. Słownik pojęć. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Wydawnictwo Edit, Otwock 2005.


a) Praca zbiorowa pod red. A. Sosnowskiej: Jak wdrażać innowacje technologiczne w firmie. Poradnik dla przedsiębiorców. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Wydawnictwo Edit, Otwock 2005.

b) Jolly A.: Od pomysłu do zysku. Jak spieniężyć innowacyjność. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2006.

Osoba prowadząca: dr inż. Tomasz Jachowicz

27

Ergonomia i BHP


1 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające raz z wymaganiami wstępnymi Fizyka, Chemia ogólna i fizyczna, Wprowadzenie do nauki o materiałach. 2. Założenia i cele przedmiotu Poznanie zasad ergonomicznego kształtowania środowiska pracy z uwzględnieniem możliwości psycho-fizycznych człowieka i metod oceny zagrożeń szkodliwymi czynnikami wg norm PN-EN i ISO, systemu kształtowania bezpieczeństwa pracy, rejestracji zagrożeń oraz przepisów prawnych ochrony pracy. 3. Metody dydaktyczne Wykład prowadzony z zastosowaniem nowoczesnych pomocy dydaktycznych: projektor multimedialny, rzutnik pisma, prezentacje komputerowe. 4. Forma i warunki zaliczenia Zaliczenie przedmiotu w formie pisemnego egzaminu testowego.

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów


Ergonomia – cele i zadania. System ergonomiczny: człowiek - technika –środowisko. Ergonomiczna analiza warunków pracy.

2

Analiza obciążenia fizycznego i psychomotorycznego, wydolność fizyczna, kryteria i metody oceny.

2

Analiza czynników materialnego środowiska pracy – hałas i drgania mechaniczne, metody pomiarów i ocena wg norm PN-EN.

2

Analiza szkodliwych czynników chemicznych, metody pomiarów i ocena zagrożeń. 2

Oświetlenie, promieniowanie elektromagnetyczne, metody pomiarów i ocena zagrożeń. 2

Mikroklimat w środowisku pracy, wskaźniki kompleksowej oceny, PMV, WBGT. 2

Klasyfikacja, metody i kryteria oceny zagrożeń i ryzyka w środowisku pracy. 2

Systemy bezpieczeństwa, przepisy prawne, dokumentacja zagrożeń, wypadki przy pracy. 1


a) Pacholski L. (red.): Ergonomia, Politechnika Poznańska, Poznań 2000. b) Koradecka D. (red.): Bezpieczeństwo pracy i ergonomia, t. 1, 2. CIOP, Warszawa 2000. c) Pawłowska Z.: System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie, CIOP,

Warszawa 2002. d) Tytyk E.: Projektowanie ergonomiczne, PWN, Warszawa-Poznań 2001. e) Gryz K., Karpowicz J.: Pola elektromagnetyczne w środowisku pracy, CIOP, Warszawa 1999.


a) Pośniak M. (red.): Zagrożenia chemiczne w wybranych procesach technologicznych, CIOP, Warszawa 2000.

b) Bugajska J.(red.): Komputerowe stanowisko pracy – aspekty zdrowotne i ergonomiczne, CIOP PIB, Warszawa 2003.

Osoby prowadzące: dr hab. inż. Tadeusz Baum, prof. PL, dr inż. Krzysztof J. Czarnocki

29

Ochrona własności intelektualnej


1 Ć 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawowa znajomość rozwiązań technicznych w dziedzinie konstrukcji, technologii i automatyki. 2. Założenia i cele przedmiotu Uzyskanie przez studentów umiejętności i kompetencji w zakresie ochrony własności intelektualnej obejmującej ochronę wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych oraz umiejętności korzystania z wiedzy chronionej w oparciu o MKP. 3. Metody dydaktyczne Wykłady wprowadzające z wykorzystaniem środków audiowizualnych, a następnie w formie ćwiczeń praktycznych wykorzystanie wiedzy poprzez przykłady zgłoszenia poszczególnych kategorii własności przemysłowej. 4. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Jeden sprawdzian pisemny w ciągu semestru i na zakończenie ustne zaliczenie. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami. 6. Treści programowe A. Treść ćwiczeń


Podstawowe wiadomości z ochrony własności przemysłowej i intelektualnej wynikające z międzynarodowych konwencji: paryskiej, berneńskiej, genewskiej i monachijskiej.

1

Polskie prawo wynalazcze - Prawo własności przemysłowej, ekonomika wynalazczości (efekty ze stosowania projektów wynalazczych, wynagrodzenie twórców).

1

Ustawa prawa autorskiego i praw pokrewnych - ochrona programów na maszyny cyfrowe. 1

Pojęcie rojektu wynalazczego - wynalazek, wzór użytkowy i projekt racjonalizatorski. Przykłady sporządzenia dokumentacji zgłoszeniowej poszczególnych kategorii wynalazków - urządzenia, sposobu, sposobu i urządzenia, układu, substancji chemicznej i stopu metali.

3

Wzory przemysłowe - zasady ochrony wzorów, przykłady sporządzenia dokumentacji zgłoszeniowej.

1

Znaki towarowe i oznaczenia geograficzne - rodzaje znaków, znaczenie ochrony, przykłady zgłoszenia do Urzędu Patentowego.

1

Topografie układów scalonych - zasady ochrony i postępowanie przed Urzędem Patentowym. 1

Informacja patentowa - Narodowe Klasyfikacje Patentowe (NKP) i Międzynarodowa Klasyfikacja Patentowa (MKP) - cel i znaczenie.

1

Badania patentowe - cel i znaczenie badań (stan techniki, ocena nowości, poziom wynalazczy, stosowalność przemysłowa), metody poszukiwań.

1

Wykorzystanie najnowszych narzędzi informatycznych i sieci komputerowej w badaniach patentowych.

1

Umowy licencyjne, podstawowe elementy umów, rodzaje licencji. 1

Współpraca międzynarodowa w dziedzinie wynalazczości i ochrony patentowej - międzynarodowe instytucje związane z ochroną własności przemysłowej.

1

Zarządzanie własnością przemysłową, polityka patentowa. 1


a) Zbiór podstawowych przepisów: - Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z 20 marca 1883 r. Dz. U. z 1975 r. - Konwencja o udzielaniu patentów europejskich z dnia 5 października 1973 r. - Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej Dz. U. Nr 49 z 2001 r. z

późniejszymi zmianami

- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. O prawie autorskim i prawach pokrewnych Dz. U. Nr 80 z 2000 r.

30

- Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17.09.2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych z późniejszymi zmianami

- Układ o Współpracy Patentowej (PCT) opublikowany w Dz. U. z 1991 r. Nr 70, póz. 303 - zał. z 1994 r. Nr 73, póz. 330, z kolejnymi uzupełnieniami i zmianami publikowanymi w WUP RP

b) Miklasiński Z., Prawo własności przemysłowej Komentarz, Urząd Patentowy RP 2001 r. c) Kotarba W., Zarządzanie wiedzą chronioną w przedsiębiorstwie, ORGMASZ 2001 r.

8 Wykaz literatury uzupełniającej

a) Domańska-Baer A., Bałczewski, W. Badania patentowe, MEN 1995 r. b) Pyrża A., Poradnik wynalazcy - procedury zgłoszenia w systemie: krajowym, europejskim,

międzynarodowym,Urząd Patentowy RP 2008 r. Osoba prowadząca: mgr inż. Mieczysław Hasiak

31


Matematyka

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów

2 2

W C

30 30

3 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka na poziomie szkoły średniej. 2. Cele kształcenia – kompetencje, jakie powinien osiągnąć student Zapoznanie studentów z podstawami algebry i analizy matematycznej (rachunku różniczkowego i całkowego) oraz praktycznego zastosowania ich w innych dyscyplinach, ze szczególnym uwzględnieniem techniki. 3. Metody dydaktyczne Wykład i ćwiczenia prowadzone będą w formie zajęć audytoryjnych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Zaliczenie ćwiczeń na podstawie pisemnych kolokwiów, egzamin w formie pisemnego sprawdzianu. Warunkiem przystąpienia do egzaminu będzie uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Liczby zespolone. Podstawy geometrii analitycznej. Algebra macierzy. Rozwiązywanie układów algebraicznych równań liniowych. Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji jednej i wielu zmiennych. 6. Program A. Treść wykładów.


Liczby zespolone. 3

Działania na macierzach, wyznacznik macierzy, macierz odwrotna, układy równań. 6

Rachunek wektorowy w 3R . 3

Płaszczyzna i prosta w 3R , powierzchnie drugiego stopnia. 3

Granica funkcji 2 zmiennych, pochodne cząstkowe i różniczka funkcji. 3

Ekstrema lokalne – definicja, warunki konieczne i dostateczne, ekstrema globalne. 4

Całka podwójna – definicja, własności, zamiana całek podwójnych na iterowane. 5

Geometryczne zastosowania całki podwójnej. 3



Liczby zespolone. 3

Działania na macierzach, wyznacznik macierzy, macierz odwrotna, układy równań. 6

Rachunek wektorowy w 3R . 3

Płaszczyzna i prosta w 3R , powierzchnie drugiego stopnia. 3

Granica funkcji 2 zmiennych, pochodne cząstkowe i różniczka funkcji. 3

Ekstrema lokalne – definicja, warunki konieczne i dostateczne, ekstrema globalne. 4

Całka podwójna – definicja, własności, zamiana całek podwójnych na iterowane. 5

Geometryczne zastosowania całki podwójnej. 3

32

7. Literatura podstawowa a) Leitner R.: Zarys matematyki wyższej dla studentów. WNT 2001. b) McQuarrie D.: Matematyka dla przyrodników i inżynierów. PWN 2005. c) Krysicki W., Włodarski L.: Analiza matematyczna w zadaniach. PWN 2006. d) Leitner R. et al: Zadania z matematyki wyższej. WNT 2006.


a) Gewert M., Skoczylas Z.: Analiza matematyczna. Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2004. b) Stankiewicz W.: Zadania z matematyki dla wyższych uczelni. PWN 2006.

Osoby prowadzące: dr Maria Szapiel,

dr Paweł Zaprawa, mgr Magdalena Sobczak-Kneć, mgr Arkadiusz Syta, mgr Katarzyna Trąbka-Więcław.

33

Fizyka (przedmiot podstawowy)


2 2

W L

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi: wymagane są wiadomości z matematyki, rachunek wektorowy, różniczkowo-całkowy. 2. Założenia i cele przedmiotu: powtórzenie i rozszerzenie wiadomości fizyki. Pogłębienie wiedzy i rozwijanie umiejętności w zakresie pomiaru wielkości fizycznych; analizy zjawisk fizycznych; rozwiązywania zagadnie} technicznych w oparciu o prawa fizyki. 3. Metody dydaktyczne: wykład, demonstracje niektórych doświadczeń na wykładzie, doświadczenia fizyczne wykonywane samodzielnie i w grupach. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Zadania domowe przekazywane studentom do rozwiązania i przynies ienia rozwiązań na następny wykład, końcowe zaliczenie na stopień w postaci testu z jednym zagadnieniem op isowym i jednym krótkim zadaniem. Zaliczenie końcowe laboratorium na podstawie zaliczenia w 3 blokach (przez prowadzących ćwiczenia- na podstawie odpowiedzi ustnych w trakcie wykonywania ćwiczeń oraz sprawozdań z wykonanych ćwiczeń) przez prowadzącego wykład. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami: Dynamika układów punktów materialnych. Elementy mechaniki relatywistycznej. Podstawowe prawa elektrodynamiki i magnetyzmu. Zasady optyki geometrycznej i falowej. Elementy optyki relatywistycznej. Podstawy akustyki. Mechanika kwantowa i budowa materii. Fizyka laserów. Podstawy krystalografii. Metale i półprzewodniki. 6. Program A. Treść wykładów


Analiza błędu pomiarów wielkości fizycznych, drgania i fale elektromagnetyczne 1

Prąd zmienny obwody LC, RLC, widmo fal elektromagnetycznych 1

Optyka geometryczna: promień świetlny, odbicie i załamanie światła 1

Malowa natura światła: dyfrakcja, interferencja, polaryzacja 1

Mechanika relatywistyczna: szczególna teoria względności, prędkość światła, względność jednoczesności, transformacja Lorentza, energia i masa

1

Fizyka kwantowa: fotony- kwanty światła, fale materii, zasada nieoznaczoności Heisenberga

1

Korpuskularna teoria światła: efekt fotoelektryczny, emisja i absorpcja światła, zjawisko Comptona

1

Fizyka atomowa: budowa atomu wodoru, model atomu Bohra, 1

Powłoki elektronowe, układ okresowy pierwiastków. 1

Fizyka ciała stałego: cieci krystaliczne, model pasmowy, 1

Właściwości magnetyczne i elektryczne ciał stałych, nadprzewodnictwo. 1

Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych: oddziaływanie promieniowania z materią, detekcja promieniowania

1

Modele i reakcje jądrowe, energia jądrowa, kwarki 1

Spójność światła i lasery, promieniowanie rentgenowskie 1

promieniotwórczość naturalna i sztuczna 1

34

B. Laboratorium fizyki: zagadnienia laboratoryjne Liczba godzin; 15 w blokach tematycznych; 5h mechanika i optyka +5h termodynamika i mechanika płynów, +5h elektryczność i magnetyzm .

Mechanika i optyka: (3 ćwiczenia); (M1) wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła prostego (M2) wyznaczania współczynnika tarcia statycznego i kinematycznego (M3) badanie polaryzacji światła, dwójłomność naturalna i wymuszona

Termodynamika i mechanika płynów (3 ćwiczenia); (T1) wyznaczania ciepła właściwego (T2) współczynnika lepkości cieczy (T3) pomiary temperatur gazów, cieczy i ciał stałych, pomiary ciśnienia gazów i cieczy

Elektryczność i magnetyzm (3 ćwiczenia); (E1) zjawisko Halla, pomiary napięcia Halla, działanie hallotronu, (E2) układy niestacjonarne RLC oraz pomiary pola magnetycznego czujnikiem indukcyjnym (E3) charakterystyki wybranych elementów półprzewodnikowych (tyrystor, termistor)

Przewidywane są dwa spotkania jedno 2 i drugie 3 godzinne oraz równoczesne ćw iczenia 3 grup po 9 osób, każda grupa składa się z 3 osobowych zespołów wykonujących inne ćw iczenie.

Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Liczba godzin

M1; M2; M3 T1; T2; T3 E1; E2; E3 2

M2+M3;M3+M1;M1+M2 T2+T3;T3+T1;T1+T2 E2+E3;E3+E1;E1+E2 3

E1; E2; E3 M1; M2; M3 T1; T2; T3 2

E2+E3;E3+E1;E1+E2 M2+M3;M3+M1;M1+M2 T2+T3;T3+T1;T1+T2 3

T1; T2; T3 E1; E2; E3 M1; M2; M3 2

T2+T3;T3+T1;T1+T2 E2+E3;E3+E1;E1+E2 M2+M3;M3+M1;M1+M2 3


a) D. Halliday, R. Resnick, J. Walker, Podstawy fizyki, tomy 1-3, PWN 2003, b) J. Walker, Podstawy fizyki -zbiór zadań, PWN 2005, c) C. Bobrowski, Fizyka -krótki kurs, WNT 2005, d) J. Orear, Fizyka tom 1, WNT 2004, e) M.A. Herman, A. Kalestyński, L. Widomski, Podstawy Fizyki dla kandydatów na wyższe uczelnie i

stu-dentów, PWN 2009.T. f) Dryński, Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki, PWN 1979. g) Zięba, Pracownia fizyczna Wydziału Fizyki i Techniki Jądrowej AGH 1999. h) H. Szydłowski, Pracownia fizyczna, PWN 1994. i) Instrukcje do ćwiczeń dostępne w laboratorium oraz na stronie internetowej Katedry Mechaniki

Stosowanej. 8. Wykaz literatury uzupełniającej.

a) S. Brandt, Analiza danych, PWN, Warszawa 1998.

Osoba prowadząca: dr hab. Grzegorz Litak, prof. PL

35

Mechanika ogólna


2 2

W C

15 30

2 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Fizyka, matematyka wyższa - znajomość podstawowych pojęć dotyczących opisu zjawisk przyrodniczych oraz biegłość w matematycznym formułowaniu problemów oraz ich rozwiązywaniu. 2. Cele przedmiotu – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Praktyczne zastosowanie praw mechaniki do opisu zachowania się ciał materialnych. Poszukiwanie równoważnych układów sił oraz określenie warunków, jakie muszą spełniać układy sił, ażeby były w równowadze. Dodatkowo obserwacja układów rzeczyw istych, oraz ich modelowanie z wykorzystaniem aparatu matematycznego. Opanowanie umiejętności uwalniania od więzów, ustalenie warunków równowagi w dowolnym układzie sił z uwzględnieniem tarcia ślizgowego oraz oporów przy toczeniu ciał. Wyznaczanie położenia środków ciężkości. Określanie prędkości i przyspieszenia w ruchu prostoliniowym punktu materialnego. Zastosowania równań dynamiki w ruchu prostoliniowym punktu materialnego. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Na zajęciach są omawiane treści teoretyczne oraz przykłady zastosowań. Ćwiczenia: rozwiązywanie zadań przez studentów pod kontrolą prowadzącego, które pr ezentują praktyczne zastosowanie omawianych treści wykładowych oraz konwersacja na temat omawianych problemów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: egzamin pisemny i ustny sprawdzający wiedzę teoretyczną i umiejętność rozwiązywania zadań. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń audytoryjnych. Ćwiczenia: uczestnictwo w zajęciach i zaliczenie pisemnych sprawdzianów. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Redukcja dowolnego układu sił. Równowaga układów płaskich i przest rzennych (wyznaczanie wielkości podporowych). Analiza statyczna belek, słupów, ram i kratownic. 6. Program A. Treść wykładów i ćwiczeń


Wprowadzenie. Pojęcia podstawowe: siła, jednostki siły, modele ciał, punkt materialny, ciało doskonale sztywne. Prawa mechaniki Newtona, aksjomaty statyki, więzy i ich reakcje. Podstawowe działania na wektorach.

1

Płaski, zbieżny układ sił. Wypadkowa płaskiego zbieżnego układu sił, warunki równowagi. Twierdzenie o trzech siłach.

1

Kratownice. Kratownice płaskie, warunek statycznej wyznaczalności. Wyznaczanie sił w prętach metodą równowagi węzłów.

1

Tarcie. Tarcie ślizgowe, model Coulomba, stożek tarcia, tarcie cięgien. 1

Płaski, równoległy układ sił. Wypadkowa sił równoległych, pary sił i ich własności, moment siły względem punktu.

1

Dowolny, płaski układ sił. Redukcja płaskiego dowolnego układu sił. Moment główny, wektor główny.

1

Warunki równowagi płaskiego dowolnego układu sił. Tarcie toczne. Analiza statyczna płaskich: belek, słupów i ram.

1

Przestrzenny zbieżny układ sił. Wypadkowa przestrzennego zbieżnego układu sił; warunki równowagi.

1

Przestrzenny dowolny układ sił. Moment siły względem osi. Związek między momentem siły względem osi, a momentem siły względem dowolnego punktu. Redukcja dowolnego przestrzennego układu sił do wektora głównego i momentu głównego; warunki równowagi.

1

36

Środek sił równoległych. Definicja środka ciężkości. Środki ciężkości brył, powierzchni i linii. Przykład wyznaczania środka ciężkości na podstawie definicji. Wzory na położenie środków ciężkości typowych brył, powierzchni i linii.

1

Twierdzenie o położeniu środka ciężkości bryły, powierzchni lub linii posiadających płaszczyznę, oś lub środek symetrii. Metoda wyznaczania środka ciężkości poprzez dzielenie brył, powierzchni, linii na składniki o znanych położeniach środków ciężkości.

1

Ruch prostoliniowy punktu. Prędkość i przyspieszenie w ruchu prostoliniowym. Szczególne przypadki ruchu.

1

Ruch prostoliniowy jednostajny i jednostajnie zmienny. 1

Równania dynamiki ruchu prostoliniowego punktu materialnego. Ruch prostoliniowy nieswobodnego punktu materialnego.

1

Pojęcie siły bezwładności, równowaga układu dynamicznego; zasada d’Alemberta. 1


a) Leyko J.: Mechanika ogólna. Tom I, II. PWN, Warszawa 2007. b) Leyko J., Szmelter J.: Zbiór zadań z mechaniki ogólnej. PWN, Warszawa 1980. c) Komorzycki C., Teter A., Podstawy statyki i wytrzymałości materiałów, Wyd. PL, Lublin 2000.


a) Nizioł J.: Metodyka rozwiązywania zadań z mechaniki. PWN, Warszawa 2006. b) Engel Z., Giergiel J.: Mechanika ogólna. PWN, Warszawa 2000. c) Giergiel J., Uhl T.: Zbiór zadań z mechaniki ogólnej. PWN, Warszawa 1980.

Osoby prowadzące: dr hab. inż. Jerzy Warmiński, prof. PL, dr hab. Grzegorz Litak, prof. PL, dr inż. Tomasz Kaźmir, dr inż. Jarosław Latalski, dr inż. Rafał Rusinek, dr inż. Sy lwester Samborski, dr inż. Waldemar Samodulski, dr hab. inż. Andrzej Teter, mgr inż. Marcin Bocheński, dr inż. Marek Borowiec, dr inż. Krzysztof Kęcik

37

Grafika inżynierska

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin ( w semestrze) Liczba punktów ECTS

2 2

W P

15 30

1 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Grafika Inżynierska cz. I – Geometria Wykreślna. Umiejętność przedstawienia brył w rzutach prostokątnych Monge’a oraz w rzucie aksonometrycznym (izometria prostokątna, dimetria prostokątna). Zagadnienia miary długości i kąta. Przekroje wielościanów, przekroje i przenikanie brył obrotowych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Umiejętność wykonania rysunku technicznego na podstawie bryły rzeczywistej wraz z prawidłowym naniesieniem układu wymiarowego uzupełnionego o informacje dotyczące chropowatości i tolerancji wymiarów. Umiejętność czytania dokumentacji technicznej i wykonania rysunku wykonawczego detalu na podstawie rysunku złożeniowego. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Projektowanie: metoda praktyczna tradycyjna oparta na wykonywaniu rysunków technicznych w ołówku na podstawie przedmiotu. Modelowanie bryłowe w laboratorium komputerowym z wykorzystaniem programu SolidEdge. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie jednego kolokwium sprawdzającego. Ocena końcowa zależeć będzie ilości uzyskanych punktów i wynosi:

zakres ocena zakres ocena 0-5 pkt. ndst. 7-8 db

5-6 dst 8-9 db+ 6-7 dst+ 9-10 bdb

Projektowanie: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagane wykonanie wszystkich rysunków, ocena poszczególnych arkuszy dokonywana jest na bieżąco przez prowadzącego. W laboratorium komputerowym zaliczenie na podstawie poprawności zaprojektowania bryły. Zaliczenie zajęć projektowych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych na kreślarni i w laboratorium. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie grafiki inżynierskiej: rzutowanie prostokątne, rodzaje i zastosowanie przekroi oraz kładów, układy wymiarowe, wymiarowanie elementów części maszyn, chropowatość powierzchni, tolerowanie powierzchni współpracujących. 6. Program A. Treść wykładów


Zasady rzutowania prostokątnego. Klasyfikacja rzutów prostokątnych. Nazwy rzutów w zależności od kierunku rzutowania. Widok. Widok podstawowy, kompletny i częściowy. Zastosowanie widoku pomocniczego i jego rodzaje. Widok cząstkowy normalny i w zwiększonej podziałce.

1

Przekroje. Zasady wykonywania przekrojów. Przekrój prosty. Przekrój połówkowego. Przekrój cząstkowy, porównanie przekroju cząstkowego z połówkowym. Przekrój poprzeczny, oznaczenie oraz umieszczenie na rysunku. Przekrój ukośny.

2

Przekrój stopniowy i łamany, oznaczenie płaszczyzn krojących, przykłady zastosowania. Szczególne przypadki rysowania elementów w przekroju: żebra, śruby, nakrętki, podkładki. Kład jako szczególny rodzaj przekroju. Kład miejscowy. Rodzaje kładu przesuniętego. Porównanie kładu z przekrojem poprzecznym

2

38

Wymiarowanie. Linie wymiarowe, liczby i znaki wymiarowe. Porządkowe zasady wymiarowania. Zasady wymiarowania wynikające z potrzeb konstrukcyjnych i technologicznych. Metoda wymiarowania równoległego, szeregowego oraz mieszanego. Wymiarowanie elementów powtarzających się.

1

Wymiarowanie typowych elementów geometrycznych: otworów walcowych i stożkowych, zaokrągleń, kątów, ścięć krawędzi, powierzchni kulistych. 1

Chropowatość powierzchni. Definicja wartości Ra i powiązanie jej z rodzajem obróbki powierzchniowej. Symbole graficzne i ich znaczenie. Położenie symboli na rysunku

1

Tolerancja wymiarów liniowych.. Definicja i graficzne przedstawienie wymiaru tolerowanego. Rozkład odchyłek podstawowych oraz ich symbole literowe dla otworów i wałków. Zalecane wartości tolerancji wg normy ISO. Tolerowanie wymiarów swobodnych. Pasowanie wymiarów. Pojęcia związane z pasowaniem: luz i wcisk oraz ich interpretacja graficzna. Zalecenia dotyczące doboru pasowań

1

Gwinty, wielowypusty i rowki pod wpusty. Rysowanie ww. elementów na pojedynczych detalach oraz w połączeniach. Wymiarowanie, dobór tolerancji, pasowań oraz chropowatości powierzchni..

1

Elementy charakterystyczne dla wałka maszynowego. Rodzaje czopów: pod pierścienie uszczelniające, łożyska, tuleje dystansowe i koła zębate. Wymiarowanie, dobór tolerancji, pasowań i chropowatości powierzchni. Definicja wymiarów konstrukcyjnie ważnych. Nakiełki, rodzaje i oznaczanie na rysunku. Podcięcia obróbkowe zewnętrzne i wewnętrzne.

2

Rysunek koła zębatego jako pojedynczej części oraz naciętego na wałku. Wymiarowanie. Tabliczka dla koła zębatego, omówienie poszczególnych pozycji 1

Spoiny. Rysowanie w uproszczeniu spoin pachwinowych oraz czołowych. Szwy spawalnicze i ich wymiarowanie. Technologiczność połączeń spawanych.

1

Kolokwium 1

B. Treść ćwiczeń projektowych


Rysunek wałka w dwóch rzutach z zaznaczeniem kształtu powierzchni po obróbce 2 Rzutowanie prostokątne bryły, wybór rzutu głównego oraz ilości rzutów 2 Zastosowanie przekroju połówkowego do wykonywania rysunku bryły posiadającej osiowe otwory oraz elementy walcowe na powierzchni zewnętrznej.

2

Zastosowanie przekroju połówkowego oraz cząstkowego w celu ukazania elementów wewnętrznych bryły

2

Rysunek elementu typu dźwignia, wykorzystanie kładu oraz przekroju poprzecznego w celu ukazania szczegółów konstrukcyjnych. 3

Zastosowanie przekroju stopniowego, prawidłowość wyboru baz pomiarowych i obróbkowych podczas wymiarowania

3

Rysunek wykonawczy korpusu złączki hydraulicznej. Podcięcia obróbkowe na powierzchniach Rysunek naciętym gwintem wewnętrznym i zewnętrznym.

2

Rysunek wykonawczy wałka maszynowego. Zastosowanie przekroi lub kładów w celu ukazania rowków wpustowych. Opis nakiełków. Dobór podcięć obróbkowych. Dobór tolerancji i chropowatości powierzchni.

4

Ćwiczenia z zastosowaniem programu Solid Egde. Omówienie interfejsu użytkownika. Samouczki i ich zastosowanie w poznawaniu programu.

2

Ćwiczenia z zastosowaniem programu Solid Egde. Rysunek bryły w układzie 3D z zastosowaniem obrotu. Wykonanie rysunku 2D i wymiarowanie.

2

Ćwiczenia z zastosowaniem programu Solid Egde. Rysunek bryły w układzie 3D z zastosowaniem wyciągnięcia. Wykonanie rysunku 2D, sporządzenie przekroi oraz wymiarowanie

2

Zajęcia poprawkowe: dokończenie zaległych rysunków 4 7. Wykaz literatury podstawowej

a) Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy. Warszawa, WNT 2000 b) Droździel P., Krzywonos L., Nieoczym A. Zniszczyński A.: Grafika inżynierska. Przewodnik do

ćwiczeń projektowych cz II. Podstawy zapisu konstrukcji. LiberDuo Lublin 2006. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Bajkowski I.: Podstawy zapisu konstrukcji. Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005.

b) Rydzanicz I.: Zapis konstrukcji. Zadania. WNT Warszawa 2004 Osoba prowadząca: dr inż. Aleksander Nieoczym

39

Inżynieria Materiałowa


2 L 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Fizyka na poziomie maturalnym – student zna podstawy budowy materii oraz parametry, którymi można scharakteryzować materiały w szczególności parametry umożliwiające odróżnienie metali od materiałów innych typów. Wymagana jest znajomość podstawowych praw fizycznych dla ciał w stanie stałym i ciekłym. Niezbędna jest znajomość wielkośc i fizycznych i jednostek układu SI oraz jednostek pochodnych. Chemia na poziomie maturalnym – student ma wiedzę na temat pierwiastków chemicznych i okresowości właściwości pierwiastków w zależności od budowy powłok elektronowych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Wiedza dotycząca możliwości kształtowania właściwości materiałów inżynierskich jest niezbędna zarówno dla konstruktorów jak i technologów. Konstruktor, dobierając materiał, musi znać możliwości kształtowania struktury i właściwości tego materiału jak również brać pod uwagę ograniczenia technologiczne. Produkt będzie trwały i atrakcyjny pod względem użytkowym i estetycznym tylko wtedy gdy konstruktor swoją wiedzę z zakresu inżynierii materiałowej zastosuje w praktyce. Dla technologa najważniejszą kwestią jest kształtowanie struktury materiału w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystać potencjalne właściwości tego materiału poprzez zastosowanie procesu technologicznego zapewniającego minimalizację kosztów wytwarzania, czyli przy możliwie najmniejszym zużyciu zasobów. Głównym celem przedmiotu jest wyrobienie u studentów umiejętności przewidywania interakcji pomiędzy procesem technologicznym wytwarzania elementów maszyn, zmianami struktury materiału oraz podstawowymi właściwościami tego materiału. Student będzie znał charakterystykę poszczególnych grup materiałów inżynierskich ze szczególnym uwzględnieniem metali i ich stopów. W grupie metali powinien poznać żelazo i jego stopy, jako przykład szerokich możliwości kształtowania struktury w wyniku przemian w stanie stałym. Student nabędzie umiejętności szeregowania operacji w procesie technologicznym ze względu na możliwe dziedziczenie struktury i właściwości materiału w zależności od technologicznej historii tego materiału. Wszystkie procesy i przemiany zachodzące w materiale student będzie mógł objaśnić korzystając z teoretycznej wiedzy, na temat budowy materiałów inżynierskich począwszy od skali atomowej do skali makro, którą nabędzie podczas zajęć. Student pozna również angielską terminologię związaną z zakresem przedmiotu, ponieważ źródłem najnowszej wiedzy są najczęściej publikacje w tym języku. Ćwiczenia laboratoryjne mają na celu zilustrowanie praw poznanych przez studenta podczas wykładu. Niektóre ćwiczenia i eksperymenty mają dodatkowo na celu ułatwienie zrozumienia przez studentów problemów nie znanych im dotychczas. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów w celu rozwiązania postawionych problemów. W zależności od specyfiki ćwiczenia studenci pracują samodzielnie bądź w kilkuosobowych grupach. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin. Forma uzyskania zaliczenia: Egzamin ma formę ustną. Laboratorium: Warunkiem przystąpienia przez studenta do każdych zajęć laboratoryjnych jest otrzymanie pozytywnej oceny z wstępnego kolokwium obejmującego zakres ćwiczenia, które w tym dniu student będzie wykonywał. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje po odrobieniu przez studenta wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych. Ocena na zaliczenie jest średnią ocen uzyskanych przez studenta za wszystkie oceniane ćwiczenia laboratoryjne. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Materia i jej składniki. Materiały techniczne naturalne i inżynierskie – porównanie ich struktury, własności i zastosowania. Zasady doboru materiałów inżynierskich w budowie maszyn. Podstawy projektowania materiałowego. Źródła informacji o materiałach inżynierskich, ich własnościach i zastosowaniach. Umocnienie metali i stopów, przemiany fazowe, kształtowanie struktury i własności materiałów inżynierskich metodami technologicznymi. Warunki pracy i mechanizmy zużycia i dekohezji materiałów inżynierskich. Stale i odlewnicze stopy żelaza. Metale nieżelazne i ich stopy. Materiały spiekane i

40

ceramiczne. Szkła i ceramika szklana. Materiały polimerowe, kompozytowe, biomimetyczne, inteligentne i funkcjonalne. Metody badania materiałów. Elementy komputerowej nauki o materiałach oraz komputerowego wspomagania projektowania materiałowego (CAMD – Computer Aided Materials Design) oraz doboru materiałów (CAMS – Computer Aided Materials Selection). Znaczenie materiałów inżynierskich w budowie i eksploatacji maszyn. 6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych. Podstawowe zalecenia BHP 2

Badania twardości materiałów: metoda Brinella 2

Badania twardości materiałów: metoda Rockwella 2

Badania twardości materiałów: metoda Vickersa 2

Badania metalograficzne makroskopowe: badania przełomów 2

Badania metalograficzne makroskopowe: badania przekrojów 2

Badania metalograficzne mikroskopowe. Klasyfikacja i znakowanie metali i stopów według Polskich Norm (PN-EN)

2

Struktury i właściwości surówek i żeliw 2

Struktury i właściwości stali w stanie wyżarzonym. Struktury i właściwości stali po hartowaniu i odpuszczaniu

2

Struktury i właściwości stopów metali nieżelaznych 2

Badania cieplne metali i stopów 2

Procesy wyżarzania i hartowania stali 2

Ulepszanie cieplne stali 2

Badania defektoskopowe nieniszczące: metody penetracyjne, magnetyczne, ultradźwiękowe

2

Analiza wyników badań i wnioski 2



a) Blicharski M.: Wstęp do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa 2001 b) Dobrzański L.A.: Materiały inżynierskie i projektowanie materiałowe: podstawy nauki o materiałach

i metaloznawstwo. WNT, Warszawa 2006 c) Przybyłowicz K.: Metaloznawstwo. WNT, Warszawa 2007 d) Rudnik S.: Metaloznawstwo. PWN, Warszawa 1998 e) Weroński A. (red.): Ćwiczenia laboratoryjne z inżynierii materiałowej. Wyd. Uczelniane Politechniki

Lubelskiej, Lublin 2002 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Ashby M.F., Jones D.R.H.: Materiały inżynierskie, tom 1 i 2. WNT, Warszawa 1995 i 1996 b) Ashby M.F.: Dobór materiałów w projektowaniu inżynierskim. WNT, Warszawa 1998 c) Blicharski M.: Inżynieria materiałowa. Stal. WNT, Warszawa 2004 d) Krajczyk A. Podręczny atlas mikrostruktur metali i stopów. Wyd. Politechniki Wrocławskiej,

Wrocław 2005 e) Polskie Normy f) Przybyłowicz K.: Materiałoznawstwo w pytaniach i odpowiedziach. WNT, Warszawa 2004 g) Wyatt O.H.: Wprowadzenie do inżynierii materiałowej. WNT, Warszawa 1978

Osoby prowadzące dr Hanna de Sas Stupnicka, dr inż. Sławomir Szewczyk, mgr inż. Mirosław Szala, dr inż. Krzysztof Pałka, dr inż. Jarosław Bieniaś, dr inż. Leszek Gardyński, mgr inż. Aleksander Łepecki, mgr inż. Monika Ostapiuk, mgr inż. Karolina Beer, dr inż. Kazimierz Drozd

41

Tworzywa polimerowe


2 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Inżynieria materiałowa – podstawowe wiadomości dotyczące struktury i właściwości materiałów inżynierskich

2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej otrzymywania, składu, właściwości, struktury i zastosowania wybranych tworzyw polimerowych. Poznanie specyfiki budowy przyrządów do badań właściwości tworzyw. Opanowanie metodyki postępowania przy badaniach podstawowych właściwości tworzyw oraz przygotowanie do sprawnego posługiwania się przyrządami pomiarowymi. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca zwi ązana z praktycznym działaniem studentów w celu rozwiązania postawionych problemów. Zajęcia przy stanowiskach komputerowych.

4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny kolokwium sprawdzającego Łączna liczba punktów do zdobycia 5 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-2,5 pkt. ndst. 3,8-4,3 db

2,6-3,2 dst 4,4-4,6 db+

3,3-3,7 dst+ 4,7-5,0 bdb

Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych oraz oddanie wszystkich prawidłowo sporządzonych sprawozdań. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne zajęcia.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie nauki o materiałach: materiały techniczne naturalne i inżynierskie - porównanie ich struktury, właściwości i zastosowania, materiały polimerowe, metody badania materiałów.



Wiadomości wprowadzające. Podstawy otrzymywania i budowy tworzyw polimerowych. Zarys historyczny. Podstawowe pojęcia dotyczące tworzyw polimerowych. Klasyfikacja tworzyw. Zarys procesów polimeryzacji. Modyfikacja. Siły spójności. Podstawy budowy i struktury polimerów. Przemiany stanów skupienia. Składniki dodatkowe tworzyw.

2

Właściwości tworzyw. Właściwości mechaniczne: gęstość, odkształcalność, wytrzymałość mechaniczna, lepkosprężystość, udarność, twardość, tłumienie drgań, właściwości dynamiczne i tribologiczne. Właściwości cieplne: przewodność i rozszerzalność cieplna, ciepło właściwe, odporność cieplna i palność. Właściwości elektryczne, optyczne. Odporność chemiczna i proces starzenia. Kierunki stosowania tworzyw w budowie maszyn.

2

Otrzymywanie, rodzaje, właściwości i zastosowanie tworzyw węglowodorowych. Poliolefiny – polietylen, polipropylen, poliizobutylen, polibuten, polistyren oraz jego kopolimery.

2

Otrzymywanie, rodzaje, właściwości i zastosowanie tworzyw fluorowcowych. Tworzywa chlorowe – polichlorek winylu i jego kopolimery, polichlorek winylidenu. Tworzywa fluorowe – politetrafluoroetylen, polifluorek winylidenu.

2

42

Otrzymywanie, rodzaje, właściwości i zastosowanie tworzyw hydroksylowych. Polialkohole – polialkohol winylowy, polioctan winylu. Polietery – poliformaldehyd, politrioksan, politlenki etylenu, propylenu i fenylenu. Tworzywa fenolowe. Tworzywa epoksydowe.

2

Otrzymywanie, rodzaje, właściwości i zastosowanie tworzyw karboksylowych. Tworzywa akrylowe – polimetakrylan metylu i jego kopolimery, poliakrylonitryl. Tworzywa estrowe – politeraftalan etylenu, politeraftalan butylenu, żywice poliestrowe. Tworzywa węglanowe.

2

Otrzymywanie, rodzaje, właściwości i zastosowanie tworzyw azotowych. Tworzywa aminowe i amidowe – poliamid. Tworzyw uretanowe i amidowe.

1

Otrzymywanie, rodzaje, właściwości i zastosowanie tworzyw dienowych, nieorganicznych. Charakterystyka kauczuków naturalnego i syntetycznych. Tworzywa silikonowe i sulfonowe.

1

Zajęcia zaliczeniowe. 1


a) Sikora R: Tworzywa wielkocząsteczkowe. Rodzaje, właściwości i struktura. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, 1991.

b) Szlezyngier Wł.: Tworzywa sztuczne. Tom I, II oraz III. Wydawnictwo Fosze. Rzeszów 1998. c) Sikora R. (red.): Tworzywa polimerowe. Ćwiczenia laboratoryjne. Wydawnictwo Politechniki

Lubelskiej, Lublin 2002. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Praca zbiorowa pod red. R. Sikory: Przetwórstwo tworzyw polimerowych. Podstawy logiczne, formalne, i terminologiczne. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2006.

b) Saechtling H.: Tworzywa sztuczne. Poradnik. WNT, Warszawa 2007. c) Pielichowski J., Puszyński A.: Technologia tworzyw sztucznych. WNT, Warszawa 2003.

Osoba prowadząca: dr inż. Bronisław Samujło, mgr inż. Aneta Tor-Świątek

43

Podstawy elektrotechniki i elektroniki (przedmiot kierunkowy)


2 2

W L

30 30

2 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Fizyka – znajomość zagadnień zawartych w działach „elektryczność i magnetyzm” oraz „optyka”. Matematyka – znajomość rachunku liczb zespolonych, różniczkowego i całkowego. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Poznanie podstawowych zasad i praw elektrotechniki oraz metodyki przeprowadzania pomiarów wielkości elektrycznych i nieelektrycznych; zapoznanie się z budową, zasadą działania i obsługą maszyn i urządzeń elektrycznych; poznanie podstawowych elementów i układów elektronicznych (analogowych i cyfrowych). Nabycie umiejętności łączenia układów elektrycznych i przeprowadzania pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych i nieelektrycznych; poznanie metodyki badania i wyznaczania charakterystyk maszyn i urządzeń elektrycznych oraz układów elektronicznych. Umiejętność projektowania i analizy elektrycznych układów napędowych oraz układów sterowania maszyn. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład z użyciem prezentacji multimedialnej. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji, analizie i doświadczeniu. Wykonywanie pomiarów w układach elektrycznych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: kolokwium pisemne. Laboratorium: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wykonanie ćwiczeń, oddanie sprawozdań, zaliczenie sprawdzianów pisemnych lub ustnych z poszczególnych ćwiczeń. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Elektrostatyka i elektromagnetyzm. Obwody elektryczne prądu stałego i przemiennego. Moc i energia w obwodach jednofazowych i trójfazowych. Transformator. Maszyna szeregowa i bocznikowa prądu stałego oraz asynchroniczna i synchroniczna prądu przemiennego. Silniki elektryczne. Struktura i projektowanie napędu elektrycznego. Elementy półprzewodnikowe. Sposoby wytwarzania drgań elektrycznych, generatory. Układy prostownikowe i zasilające. Układy dwustanowe i cyfrowe. Układy elektroniczne, pomiarowe i napędowe. Elementy techniki mikroprocesorowej i architektura mikrokomputerów.



Wiadomości wstępne i ogólne. Rys historyczny. Podstawowe definicje i dane liczbowe związane z elektrotechniką i energetyką. Literatura podstawowa, pomocnicza i strony internetowe.

1

Teoria pola elektrycznego. Podstawowe prawa i zależności matematyczne. Wielkości charakterystyczne. Oddziaływanie pola elektrycznego. Obraz graficzny pola.

2

Teoria pola magnetycznego. Podstawowe prawa i zależności matematyczne. Wielkości charakterystyczne. Oddziaływanie pola magnetycznego. Obraz graficzny pola. Materiały magnetyczne. Obwód magnetyczny. Prawa w obwodach magnetycznych.

2

Obwód elektryczny prądu stałego. Elementy obwodów elektrycznych. Symbole. Sposoby połączeń. Schematy elektryczne. Prawa w obwodach elektrycznych. Moc i energia. Metody rozwiązywania obwodów.

2

Obwód elektryczny prądu zmiennego jednofazowego. Charakterystyka elementów w obwodach elektrycznych. Symbole. Schematy elektryczne. Prawa w obwodach elektrycznych. Moc i energia.

3

Obwód elektryczny prądu zmiennego trójfazowego. Rodzaje połączeń źródeł i odbiorników. Schematy elektryczne. Moc w układach trójfazowych.

2

44

Elektrochemia. Prawa elektrochemii. Źródła energii: pierwotne, wtórne, ogniwa paliwowe. 1

Pomiary wielkości elektrycznych. Metody pomiarowe. Schematy elektryczne. Rodzaje mierników wielkości elektrycznych. Budowa i zasada działania mierników.

2

Pomiary wielkości nieelektrycznych. Sposoby pomiarów wielkości nieelektrycznych metodami elektrycznymi. Czujniki i przetworniki: budowa, zasada działania i charakterystyki. 2

Maszyny elektryczne. Silniki i prądnice prądu stałego i zmiennego. Transformatory. Rodzaje pracy maszyn elektrycznych. Bilans mocy i sprawność maszyn. Regulacja prędkości obrotowej. Charakterystyki. Napęd elektryczny.

3

Wytwarzanie, rozdział i przesył energii elektrycznej. Sieci energetyczne: budowa, struktura, zabezpieczenia. Urządzenia do wytwarzania, przesyłu i rozdziału energii. Schematy elektryczne. Budowa elektrowni.

2

Użytkowanie energii elektrycznej. Instalacje elektryczne: elementy, obwody, urządzenia, zabezpieczenia. Technika świetlna: podstawowe wielkości, charakterystyka źródeł światła, elementy instalacji oświetleniowej. Elektrotermia: urządzenia i procesy.

2

Ochrona przeciwporażeniowa. Skutki oddziaływania prądu elektrycznego na organizm człowieka. Sposoby ochrony przeciwporażeniowej. Rodzaje sieci i zabezpieczeń. 1

Elektronika, energoelektronika. Charakterystyka półprzewodników. Podstawowe elementy elektroniczne: dioda, tranzystor, tyrystor. Podstawowe układy elektroniczne: zasilacze, prostowniki, falowniki, wzmacniacze, stabilizatory, generatory, filtry. Układy scalone. Układy logiczne. Technika cyfrowa. Procesory i pamięci: rodzaje, budowa, działanie. Komputer: budowa i działanie. Budowa i zastosowanie oscyloskopu cyfrowego. Układy energoelektroniczne: budowa, rodzaje, specyfika działania i zastosowanie.

4

Kolokwium zaliczeniowe. 1 B. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Zajęcia wprowadzające. Szkolenie BHP. Przepisy porządkowe. Program ćwiczeń. 1 Pomiary w obwodach prądu stałego. Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych. Sposoby połączeń źródeł energii i odbiorników. Sprawdzenie prawa Ohma i praw Kirchhoffa.

2

Pomiary w obwodach prądu zmiennego jednofazowego. Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych. Badanie różnych odbiorników energii elektrycznej: rezystor, cewka, kondensator. Badanie urządzeń elektrycznych gospodarstwa domowego.

2

Pomiary w obwodach prądu zmiennego trójfazowego. Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: napięcie fazowe i międzyfazowe, prąd fazowy i przewodowy, moc odbiornika. Połączenie odbiorników w trójkąt i gwiazdę.

2

Badanie maszyn prądu stałego. Badanie silnika i prądnicy prądu stałego. Wyznaczanie charakterystyk. Obliczanie sprawności. Przetwarzanie energii w układzie „silnik – prądnica”. Regulacja prędkości obrotowej.

2

Badanie maszyn prądu zmiennego. Badanie wybranych maszyn prądu zmiennego. Wyznaczanie charakterystyk. Obliczanie wielkości charakterystycznych. Regulacja prędkości obrotowej.

2

Badanie transformatora. Badanie transformatora w różnych stanach pracy: stan jałowy, stan obciążenia, stan zwarcia. Wyznaczanie podstawowych wielkości charakterystycznych i charakterystyk.

2

Badanie elektrycznych źródeł światła. Żarowe i wyładowcze źródła światła. Pomiar podstawowych wielkości i wyznaczanie charakterystyk. Elementy instalacji oświetleniowych.

2

Pomiary wielkości nieelektrycznych metodami elektrycznymi. Pomiar temperatury, ciśnienia, poziomu cieczy, prędkości obrotowej. Badanie wybranych czujników, przetworników i wskaźników.

2

Badanie diody i układów prostowniczych. Wyznaczanie charakterystyki diody. Układy prostownicze: wyznaczanie parametrów i charakterystyk. Przykłady zastosowania.

2

Badanie tranzystora bipolarnego. Wyznaczanie charakterystyk. Obliczanie parametrów. Przykłady zastosowania.

2

Badanie tyrystora. Wyznaczanie charakterystyk. Obliczanie parametrów. Przykłady zastosowania.

2

Badanie stabilizatora napięcia. Wyznaczanie charakterystyk. Obliczanie parametrów. Przykłady zastosowania.

2

Badanie wzmacniacza operacyjnego. Wyznaczanie charakterystyk. Obliczanie parametrów. Przykłady zastosowania.

2

Badanie układów falownikowych. Wyznaczanie charakterystyk. Obliczanie parametrów. Przykłady zastosowania.

2


45


a) Elektrotechnika i elektronika dla nieelektryków – praca zbiorowa. Wyd.6. WNT Warszawa 2007. b) Laboratorium z elektrotechniki – opracowanie zbiorowe pod redakcją Wiktora Pietrzyka.

Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej. Lublin 2003. c) Laboratorium z elektroniki – opracowanie zbiorowe pod redakcją Wiktora Pietrzyka.

Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej. Lublin 2002. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych. b) Opydo W., Kulesza K., Twardosz G.: Urządzenia elektryczne i elektroniczne – przewodnik do

ćwiczeń laboratoryjnych. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej. Poznań 2005. c) Markiewicz H.: Instalacje elektryczne. WNT. Warszawa 2005. d) Matulewicz W.: Maszyny elektryczne. Podstawy. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej 2005. e) Czajewski J.: Podstawy metrologii elektrycznej. Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej

2004. f) Boksa J.: Analogowe układy elektroniczne. Wydawnictwo btc. Wyd.1 (2007). g) Watson J.: Elektronika. WKŁ. Warszawa 2006.

Osoby prowadzące: dr inż. Marek Adamiec,

dr inż. Mieczysław Dziubiński, mgr inż. Ewa Dziubińska

47

Podstawy informatyki (przedmiot specjalnościowy)


2 2

W L

9 18

2 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Technologie informacyjne - wykształcenie umiejętności świadomego i sprawnego posługiwania się komputerem oraz narzędziami i metodami informatycznymi. Matematyka – umiejętność analitycznego rozwiązywania równań i układów równań, macierzy oraz całek i równań różniczkowych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Pogłębienie wiedzy i rozwijanie umiejętności informatycznych oraz numerycznych wyniesionych z poprzednich etapów edukacyjnych. Zdobycie umiejętności i kompetencji opracowywania oraz wykorzystywania programów narzędziowych oraz programowania proceduralnego i obiektowego do rozwiązywania zadań technicznych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca zwi ązana z praktycznym działaniem studentów w celu rozwiązania postawionych problemów. Zajęcia przy stanowiskach komputerowych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny kolokwium. Kolokwium w formie testu wyboru. Łączna liczba punktów do zdobycia 20 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych wskazanych przez prowadzącego zajęcia, realizowanych podczas zajęć laboratoryjnych. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne zajęcia.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie informatyki i komputerowego wspomagania prac inżynierskich: bazy danych i relacyjne bazy danych; kompilatory i języki programowania; programowanie proceduralne i obiektowe. Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji .



Rozwiązywanie funkcji matematycznych oraz równań nieliniowych metodami numerycznymi w MS Excel i VBA. Rozwiązywanie równań kwadratowych i 3-go stopnia przy pomocy narzędzi Szukaj wyniku. Wykorzystanie dodatku Solver do analizy równań. Różnice i podobieństwa w dodatkach Solver oraz Szukaj wyniku. Rozwiązywanie równań za pomocą iteracji Gaussa-Seidla. Metoda bisekcji. Algebra macierzy.

1

Metody numeryczne wykorzystywane w operacjach całkowania. Metoda Monte Carlo. Reguła prostokątów i trapezów. Reguła jednej trzeciej Simsona. Równania różniczkowe w MS Excel. Rozwiązywanie równań różniczkowych metodą szeregów Taylora, metodą Eulera i metodą Rungego-Kutty. Sumowanie szeregów liczbowych: wybrane funkcje Excela do obliczania szeregów liczbowych, metody iteracyjne.

1

48

Kompilatory i języki programowania. Programowanie obiektowe i proceduralne. Charakterystyka najbardziej popularnych języków programowania – podobieństwa i różnice. Wprowadzenie do Visual Basic. Zapoznanie z interfejsem programu Visual Studio 2005. Notacje węgierskie.

1

Sposób pisania kodów, deklaracje zmiennych. Typy danych: używanie liczb, ciągów znaków, dat i zmiennych logicznych. Wykorzystanie operacji matematycznych.

1

Tworzenie metod i instrukcje warunkowe. Sterowanie programem przy pomocy warunków: instrukcje If i Else, wyrażenia Select Case oraz stosowanie pętli. Struktury danych – korzystanie z tablic. Okna dialogowe. Tworzenie menu. Debugowanie i obsługa błędów.

1

Programowanie proceduralne. Wprowadzenie do PHP i składnia. 1

Typy i zmienne predefiniowane w PHP oraz operacje na zmiennych. Stałe identyfikatory znakowe. Instrukcje warunkowe. Operatory logiczne. Pętle. Funkcje. INCLUDE i REQUIRE.

1

SQL i baza MySQL. Relacje między tabelami. Operacje na tabelach. Zakładanie bazy danych. Modyfikacja danych. Dodawanie i usuwanie rekordów. 1

Kolokwium zaliczeniowe. Wpisy do indeksów 1



Zajęcia wprowadzające: szkolenie bhp, zasady zaliczenia przedmiotu, przydział do stanowisk komputerowych, harmonogram ćwiczeń. Podstawy obsługi Excela i VBA. 2

Wprowadzanie i importowanie danych do arkuszy ze źródeł zewnętrznych. Sortowanie i tworzenie niestandardowych porządków sortowania. Tworzenie własnych filtrów wyświetlania. 2

Wykresy i diagramy. Korzystanie z tabel i wykresów przestawnych. 2

Rozwiązywanie równań i układów równań. Wykorzystanie narzędzia Szukaj wyniku oraz dodatku Solver. Wykorzystanie funkcji macierzowych do rozwiązywania układów równań. 2

Całkowanie i różniczkowanie. Obliczanie całek oznaczonych metodą jednej trzeciej Simpsona, metodą Monte Carlo oraz metodą trapezów. Rozwiązywanie równań różniczkowych przy zadanym warunku początkowym metodą Eulera oraz metodą Runge-Kutty.

2

Obliczanie przedziałów ufności. Analiza i predykcja ciągów czasowych 1

Elementy optymalizacji. Przybliżanie i szacowanie wartości za pomocą regresji liniowej i wielomianowej

1

Definiowanie własnych formularzy i okien dialogowych 2

Makropolecenia i VBA. Rejestrowanie i uruchamianie makr oraz tworzenie funkcji użytkownika. 1

Zajęcia poprawkowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, ewentualna poprawa ocen z zaliczeń cząstkowych.

2

Zajęcia zaliczeniowe: ewentualne odrabianie zaległych ćwiczeń, wystawianie ocen końcowych, wpisy do indeksu.

1

7. Wykaz literatury podstawowej a) Willis T., Newsome B.: Visual Basic 2005. Od podstaw. Wyd. Helion, Gliwice 2006. b) MacDonald M.: Microsoft Visual Basic .NET : księga przykładów . APN Promise, Warszawa 2004 c) Meloni J.C.: PHP, MySQL i Apache dla każdego . Wyd. Helion, Gliwice 2007 d) Dokumentacja języka PHP dostępna na http://www.php.net e) Smogur Z.: Excel w zastosowaniach inżynieryjnych. Wyd. Helion, Gliwice 2008.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Atkinson L.: PHP : programowanie, Helion, Gliwice 2004. b) Helling L., Thomson L.: PHP i MySQL. Tworzenie stron WWW. Wyd. Helion Gliwice 2005. c) Powers L., Snell M.: Microsoft Visual Studio 2005. Księga eksperta. Wyd. Helion, Gliwice 2007. d) Schlossnagle, G.: PHP : zaawansowane programowanie. Wyd. Helion, Gliwice 2004. e) Liengme B.V.: Microsoft Excel w nauce i technice. Wyd. RM, Warszawa 2002.

Osoba prowadząca: dr inż. Mariusz Walczak dr Marek Błaszczak dr Piotr Jaremek

49

Techniki i systemy pomiarowe

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin tygodniowo Liczba punktów 2 2

W C

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka - pochodne funkcji jednej i wielu zmiennych. Fizyka – podstawy.

2. Założenia i cele przedmiotu Zdobycie wiedzy z zakresu zagadnienia teorii pomiarów- podstawy prawne, teorie błędów, klasyfikacje i charakterystyki przyrządów pomiarowych, podstawy tolerowania wymiarów i tolerowania geometrycznego. Umiejętność samodzielnego doboru metody i przyrządów pomiarowych do określonego zadania

3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z zastosowaniem prezentacji multimedialnych, z elementami dyskusji bezpośrednio na wykładzie. Ćwiczenia audytoryjne: metoda problemowa, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów.

4. Kryteria, elementy i oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenia na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: test wyboru, 39 pytań. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych .

zakres ocena zakres ocena 0 -22 ndst 29-31 db 23-25 dost 32-35 db+ 26-28 dost+ 36-39 bd

Ćwiczenia audytoryjne: Sposób zaliczenia: zaliczenia na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie 4 krótkich pisemnych kolokwiów maksymalnie 2punkt za każde i aktywność. na zajęciach maksymalnie 2 punkty.

zakres ocena zakres ocena 0-4,5 ndst 7,5-8 db 5,5-6 dost 8,5-9 db+ 6,5-7 dost+ 9,5-10 bd

Laboratorium: Sposób zaliczenia: zaliczenia na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny części teoretycznej każdego ćwiczenia i oddanych prawidłowo sporządzonych sprawozdań.

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie metrologii i komputerowych systemów pomiarowych – podstawy teorii pomiarów, przetworniki pomiarowe, narzędzia i metody do oceny dokładności wymiarów, metody i sposoby oceny struktury geometrycznej powierzchni, podstawy współrzędnościowej techniki pomiarowej.

6. Programy A. Treść wykładów


Wstęp do metrologii. Cele i zadania pomiarów w gospodarce. Podstawowe akty prawne. Podstawowe pojęcia metrologiczne: cecha, wartość cechy, Wielkość, układ wielkości, baza układu, wymiar wielkości, jednostki miary, układ jednostek miary, etalony..

1

Tolerancje wymiarów. Określenia podstawowe. Budowa normy PN-EN 20 286. Zasady obliczania tolerancji i odchyłek podstawowych określonych w normie PN EN 202861 i PN-EN 20 286-2. Pasowanie elementów maszyn i jego parametry.

1

Działania na wymiarach tolerowanych. Metoda arytmetyczna. Metoda z wykorzystaniem rachunku różniczkowego. Podstawy rozwiązywania rówań z wartosciami tolerowanymi.

2

Podstawy teorii pomiaru. Pojęcie pomiaru. Wielkości mierzone i wpływowe. wynik pomiaru: surowy, poprawiony i pełny. Błędy pomiarów. Jakościowa i ilościowa definicja błędu pomiar,. klasyfikacja błędów pomiaru. Źródła błedów. Błędy przypadkowe. Pojęcie błąd graniczny niedokładność i niepewność pomiaru. Zastosowanie testu t-studenta do szacowania granicznych błędów przypadkowych i niepewności pomiaru.

2

50

Systematyczne błędy pomiarów. Sposoby usuwania błędów systematycznych: likwidacja źródła kompensacja błędu, zmiana przyczyny i pomiar wielokrotny, pomiar przyczyny i wprowadzenie poprawki. Błąd systematyczny temperaturowy. Błąd systematyczny odkształceń sprężystych. Zasady i metody pomiaru. Metoda pomiaru: bezpośrednia, różnicowa i pośrednia. Zasady obliczania błędów systematycznych, przypadkowych oraz niepewności pomiaru dla każdej z wymienionych metod

2

Klasyfikacja przyrządów pomiarowych. Wzorce miar, przetworniki pomiarowe, przyrządy pomiarowe, pomocnicze narzędzia pomiarowe. Sprawdziany. Obliczanie wymiarów granicznych sprawdzianów do wałków i otworów.

2

Charakterystyki metrologiczne przyrządów pomiarowych. Właściwości związane z urządzeniem odczytowym. Właściwości związane z błędem wskazania. Właściwości związane z wydajnością procesu. Kryteria doboru przyrządów pomiarowych. Optymalna niepewność pomiaru

1

Wzorce długości. Klasyfikacja wzorców długości. Wzorce kreskowe i techniki zwiększnia dokładności odczytu: noniusz i spirala archimedesa. Wzorce inkrementalne i układy optoelekroniczne. Kodowe układy pomiarowe. Końcowe wzorce długości: płytki wzorcowe, wałeczki pomiarowe, kulki pomiarowe, szczelinomierze. .

1

Wzorce kąta. Wzorce kreskowe. Wzorce inkremaentalne kodowe układy pomiarowe kąta. Pryzmy wieloscienne. Płytki wzorcowe kąta. Kątowniki. 1

Współrzędnościowa technika pomiarowa, istota, elementy skojarzone i zastępcze, liczba punktów –minimalna i zlecana, główne zespoły wspólrzędnościowych maszyn pomiarowych, algorytmy obliczeniowe

2

B. Treść ćwiczeń audytoryjnych


Tolerowanie wymiarów. Obliczanie wartości tolerancji. Obliczenia odchyłek granicznych. Obliczenia wymiarów granicznych. Wyznaczanie odchyłek granicznych przy zmianie wymiaru nominalnego

1

Pasowania. W oparciu o normę PN - EN 20286-2 obliczanie parametrów pasowania: luzów granicznych i luzu średniego oraz tolerancji pasowania. Dobór pasowań na podstawie wartości luzów. Dobór pasowań równoważnych..

1

Działania na wymiarach tolerowanych. Zastosowanie metody arytmetycznej do obliczenia wymiarów wypadkowych (wymiar nominalny i odchyłki graniczne) w łańcuchach wymiarowych liniowych (dodawanie i odejmowanie) oraz obliczeń pól powierzchni i objętości z wymiarów tolerowanych.

1

Działania na wymiarach tolerowanych. Zastosowanie metody rachunku różniczkowego do obliczenia wymiarów wypadkowych (wymiar nominalny i odchyłki graniczne) w łańcuchach wymiarowych nieliniowych i obliczeń pól powierzchni i objętości z wymiarów tolerowanych.

2

Rozwiązywanie równań z wymiarami tolerowanymi. Obliczanie wymiarów nastawczych. Obliczanie wymiarów niezależnych w łańcuchach wymiarowych. Obliczanie wymiarów tolerowanych przy zamianie baz wymiarowych

2

Systematyczne błędy pomiaru. Wyznaczanie poprawek temperaturowych w pomiarach bezpośrednich. Wyznaczanie poprawek na odkształcenia sprężyste pod wpływem nacisku pomiarowego w bezpośrednich pomiarach długości.

2

Błędy pomiaru przypadkowe. Szacowanie granicznych błędów przypadkowych z serii pomiarów z zastosowaniem testu t-studenta. Wyznaczanie przedziałów ufności.

1

Metoda różnicowa. Obliczanie granicznych błędów pomiaru oraz niepewności standardowej dla metody różnicowej. Kwalifikowanie przedmiotu na podstawie wyniku pomiaru z uwzględnieniem błędów granicznych.

2

Pośrednia metoda pomiarów. Obliczanie granicznych błędów pomiaru oraz niepewności standardowej i rozszerzonej dla metody pośredniej pomiarów. Obliczanie niepewności typu A i B

3

7. Wykaz literatury podstawowej: a) Kujan. K.: Techniki, miernictwo i elementy systemów pomiarowych w budowie maszyn.

Wydawnictwa Uczelniane P L Lublin 2001. b) Kujan. K.: Techniki, i systemy pomiarowe w budowie maszyn. Wydawnictwa Uczelniane P L Lublin

2002. c) Jakubiec W. Malinowski J. Metrologia wielkości geometrycznych. W N T Warszawa 2004 d) red. Humienny Z.: Specyfikacje geometrii wyrobów - wykład dla uczelni technicznych. Oficyna

Wydawnicza PW Warszawa 2004. e) Białas S.: Metrologia Techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych dla

mechaników. Oficyna Wydawnicza P W Warszawa 2006 f) Adamczak S. Makieła W. Metrologia w budowie maszyn. Zdania z rozwiązaniami. W N T

Warszawa 2004

8. Wykaz literatury uzupełniającej: a) Tomasik J., Arendarski J. i inni: Sprawdzanie przyrządów do pomiaru długości i kąta Oficyna

Wydawnicza P W Warszawa 2003 b) Ratjczyk E.: Współrzędnościowa technika pomiarowa. Oficyna Wydawnicza P W Warszawa 2005 c) Barzykowski J. i inni: Współczesna metrologia W N T W-Wa 2004 d) Arendarski J.: Niepewność pomiaru Oficyna Wydawnicza P W Warszawa 2003

Osoba prowadząca: dr inż. Elżbieta Jacniacka

51

Recykling


2 2

W L

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawowe wiadomości z zakresu ekologii, ochrony środowiska i biologii uzyskane w szk ole średniej 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Przekazanie słuchaczom podstaw wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresy ponownego wykorzystania (recyklingu) odpadów powstających na etapie produkcji i eksploatacji obiektów technicznych jak i utylizacji obiektów technicznych wycofanych z eksploatacji . 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z wykorzystaniem technik prezentacji komputerowych. Laboratorium: metoda praktycznego poznania wybranych metod recyklingu. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie na podstawie wyników z kolokwium pisemnego. Laboratorium: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny części teoretycznej każdego ćwiczenia i oddanych prawidłowo sporządzonych sprawozdań. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Czystsza produkcja jako niesformalizowany system zarządzania środowiskiem. 6. Program A. Treść wykładów


Wprowadzenie do przedmiotu. Odpady – klasyfikacja. Gospodarka odpadami. Podstawy prawne gospodarki odpadami. Systemy gospodarki odpadami. Miejsce recyklingu w gospodarce. Systemy recyklingu. Zalety i wady.

2

Utylizacja odpadów. Sposoby utylizacji odpadów. Recykling i jego miejsce w gospodarce odpadami. Rodzaje recyklingu – zasady klasyfikacji. Recykling materiałowy i energetyczny.

2

Recykling opakowań i materiałów opakowaniowych. Organizacja recyklingu opakowań i materiałów opakowaniowych. Przykładowe systemy recyklingu opakowań.

2

Recykling sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego. Organizacja recyklingu sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego. Przykładowe systemy recyklingu sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego.

2

Recykling samochodów wycofanych z eksploatacji (SWE). Systemy recyklingu SWE. Organizacja recyklingu SWE. Przykładowe systemy recyklingu SWE.

2

Recykling surowców i materiałów w przemyśle spożywczym. Systemy i organizacja recyklingu materiałów i surowców w przemyśle spożywczym.

2

Recykling odpadów w przemyśle maszynowym. Systemy recyklingu. Otwarty i kaskadowy system recyklingu.

2

Zajęcia zaliczeniowe- kolokwium pisemne. 1



Zajęcia wprowadzające. Szkolenie BHP, zasady zaliczenia przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń.

1

Recykling odpadowych tworzyw sztucznych. 3

Recykling odpadów celulozowych (papier, tektura)- badanie ich właściwości i wykorzystywanie odpadów papierowych.

3

Fizyczne metody rozdzielania zawiesin w procesach recyklingu – sedymentacja. 3

Proces technologiczny odzysku odpadów na przykładzie Zakładu Odzysku i Recyklingu Odpadów w Lublinie - zajęcia wyjazdowe.

3

52

Zajęcia poprawkowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z kolokwiów wprowadzających.

2


a). Draniewicz B.: Recykling pojazdów wycofanych z eksploatacji. Wyd. C.H. BECK 2006 r. b). Haponiuk J.T. red. : Tworzywa sztuczne w praktyce. Wytwarzanie. Zastosowanie. Przetwórstwo.

Recykling. c). Jędrzejczak A. 2007. Biologiczne przetwarzanie odpadów. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa ss.456. d). Merkisz-Guranowska A.: Recykling samochodów w Polsce. Instytut Technologii Eksploatacji ,

Radom, 2007 e) Mróz J.: Recykling i utylizacja materiałów odpadowych w agregatach metalurg. Wyd. Politechniki

Częstochowskiej, Częstochowa, 2006 f). Oprzędkiewicz J., Stolarski B.: "Technologia i systemy recyklingu samochodów". g). Osiński J., Żach P.: "Wybrane Zagadnienia Recyklingu Samochodów" Warszawa : Wydawnictwa

Komunikacji i Łączności, 2009. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) „RECYKLING” –miesięcznik wydawnictwa ABRYS. sp. z. o.o. b). Shirey William E.: Recycling: fact or fiction. 1

st Book Library. 2004

- USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach - USTAWA z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania

niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej. - USTAWA z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych.

Osoba prowadząca: Wykład: dr inż. Barbara Sykut,

Laboratorium: mgr inż. Konrad Kowalik , dr inż. Halina Marczak, dr inż. Barbara Sykut

53

Technologie informacyjne (przedmiot podstawowy)


2 L 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy informatyki oraz fizyki na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej - znajomość podstaw obsługi komputera, pakietu MS Office (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, program bazodanowy). 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu tworzenia i przetwarzania złożonych dokumentów elektronicznych, opracowywania zaawansowanych arkuszy kalkulacyjnych, posługiwanie się popularnymi programami do grafiki rastrowej, tworzenie prostej bazy danych w oparciu tylko o program MS Access, tworzenia, multimedialnych prezentacji komputerowych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów w grupie i indywidualnie w celu rozwiązania postawionych problemów. Zajęcia przy stanowiskach komputerowych z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykłady: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: końcowe pisemne colloquium zaliczeniowe, opisowe. Aby uzyskać zaliczenie z wykładów student musi udzielić odpowiedzi na min. 50% pytań na ocenę 3,0; 65% - 3,5; 75% - 4,0; 85% - 4,5; pow. 85% - 5,0. Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych wskazanych przez prowadzącego zajęcia, realizowanych podczas zajęć laboratoryjnych. Kolokwium polegające na zbudowaniu bazy danych przy zdefiniowanych założeniach.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Informatyka – pojęcia podstawowe. Systemy liczbowe: binarny i heksadecymalny. System komputerowy – sprzęt i oprogramowanie. Zasada działania komputera. Oprogramowanie podstawowe, narzędziowe i użytkowe. Zadania oprogramowania narzędziowego. Klasy oprogramowania użytkowego. Zasady ochrony danych i oprogramowania. Ochrona prawna oprogramowania komputerowego. Sieci komputerowe. Internet i Intranet.; 6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Wprowadzenie do przedmiotu. Przepisy BHP obowiązujące na zajęciach laboratoryjnych, przedstawienie i omówienie tematyki ćwiczeń

1

Microsoft Word. Formatowanie dokumentu. Podział tekstu na kolumny, formatowanie tekstu. Użycie tabulatorów. Korzystanie z autokorekty. Spis treści. Wstawianie i formatowanie tabel. Wstawianie Autokształtów. Wstawianie i formatowanie rysunków (zdjęć). Wpisywanie równań. Spis ilustracji.

2

Microsoft Excel 1. Wybrane podstawowe funkcje. Funkcja JEŻELI. Wpisywanie równań. Adresowanie komórek (tabliczka mnożenia).

2

Microsoft Excel 2. Wstawianie i edytowanie różnych wykresów typu standardowego i niestandardowego.

2

Microsoft Excel 3. Lista płac: wykorzystanie różnych funkcji i formuł, narysowanie wykresu. Określenie wartości lokaty oszczędnościowej: funkcja finansowa FV, wstawianie linii trendu.

2

Microsoft Excel 4. Układy równań, omówienie sposobów rozwiązywania w arkuszu kalkulacyjnym.

2

54

Microsoft PowerPoint. Podstawowe wiadomości na temat tworzenia prezentacji. Stworzenie własnej prezentacji na zadany temat.

2

Zaliczenie przedmiotu. Kolokwium zaliczeniowe przeprowadzone w wybranej przez prowadzącego formie.

2


a) Roland Ozimek, Łukasz Oberlan: ABC grafiki komputerowej. Wydanie II. Wyd. Helion. Gliwice 2005.

b) Maria Langer: Po prostu Word 2003 PL. Wyd. Helion. Gliwice 2004. c) Grzegorz Kowalczyk: Word 2007 PL. Wyd. Helion. Gliwice 2007. d) Maria Langer: Po prostu Ezcel 2003 PL. Wyd. Helion. Gliwice 2004. e) Piotr Czarny: Excel 2007 PL. Kurs. Wyd. Helion. Gliwice 2007.


a) Hector Garcia-Molina, Jeffrey D. Ulman, Jennifer Widom: Systemy baz danych. Pełny wykład. WNT seria „Klasyka informatyki”. Warszawa 2006.

b) David Schultz, Craig Cook: HTML, XHTML i CSS. Nowoczesne tworzenie stron WWW. Wyd. Helion. Gliwice 2008.

c) Marc Sportack: Sieci komputerowe. Księga eksperta. Wydanie II poprawione i uzupełnione. Wyd. Helion. Gliwice 2004.

d) Rand Morimoto, Michael Noel, Omar Droubi, Kenton Gardinier, Noel Neal: Windows Server 2003. Księga eksperta. Wyd. Helion. Gliwice 2004.

Osoba prowadząca: dr inż. Jarosław Zubrzycki dr inż. Dariusz Wołos dr inż. Tomasz Gorecki dr inż. Piotr Jaremek mgr inż. Łukasz Wojciechowski

55

Studia stacjonarne pierwszego stopnia Wszystkie specjalności Semestr3

Matematyka


3 3

W Ćw

15 15

2 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji jednej i dwu zmiennych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Zapoznanie studentów z podstawami typami równań różniczkowych, metodami ich rozwiązywania oraz praktycznego zastosowania równań różniczkowych w innych dyscyplinach, ze szczególnym uwzględnieniem techniki. 3. Metody dydaktyczne Wykład i ćwiczenia prowadzone będą w formie zajęć audytoryjnych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Zaliczenie ćwiczeń na podstawie pisemnych kolokwiów i odpowiedzi ustnych. Nie ma egzaminu. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów i ćwiczeń. Tematyka zajęć Liczba

godzin

1 Wprowadzenie do równań różniczkowych zwyczajnych. 1

2 Równania różniczkowe zwyczajne I rzędu. 3

3 Rodziny linii, rodziny ortogonalne. 1

4 Równania różniczkowe liniowe wyższych rzędów. 3

5 Transformata Laplace’a i jej zastosowania do rozwiązywania równań różniczkowych. 3

6 Równania różniczkowe cząstkowe I rzędu. 4

7. Literatura podstawowa

a) Leitner R.: Zarys matematyki wyższej dla studentów. WNT 2001. b) McQuarrie D.: Matematyka dla przyrodników i inżynierów. PWN 2005. c) Krysicki W., Włodarski L.: Analiza matematyczna w zadaniach. PWN 2006. d) Leitner R. et al: Zadania z matematyki wyższej. WNT 2006.


a) Stankiewicz W.: Zadania z matematyki dla wyższych uczelni. PWN 2006. Osoby prowadzące: dr Maria Szapiel,

dr Paweł Zaprawa, mgr Magdalena Sobczak-Kneć, mgr Arkadiusz Syta, mgr Katarzyna Trąbka-Więcław.

57

Mechanika ogólna


3 3

W Ć

30 30

3 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka: Podstawy matematyki wyższej. Rozwiązywanie układów równań. Funkcje trygonometryczne Rachunek wektorowy. Rachunek różniczkowy i całkowy. Geometria płaska i przestrzenna. Fizyka: Podstawy fizyki. Podstawowe pojęcia, wielkości i miana z działu mechanika i fale. Przeliczanie jednostek. 2. Założenia i cele przedmiotu Zdobycie wiedzy i umiejętności w zakresie praktycznych zastosowań mechaniki ogólnej. Poznanie podstawowych praw i zasad mechaniki w obszarze kinematyki oraz dynamiki. Opanowanie metodyki rozwiązywania podstawowych problemów technicznych występujących w dziedzinie kinematyki oraz dynamiki urządzeń i maszyn. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny prowadzony metodą klasyczną, zadania rozwiązywane są na tablicy. 4. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Zaliczenie ćwiczeń odbywa się na podstawie 2 kolokwiów, w których studenci rozwiązują po 2 zadania punktowane po 5 pkt każde oraz na podstawie bieżącej kontroli aktywności studenta na zajęciach. Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie min. 50% punktów z obu kolokwiów. Studenci, którzy uzyskają zaliczenie z ćwiczeń mają prawo przystąpić do egzaminu. Ocena końcowa będzie zależeć od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 Bdb

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Treść wykładów uwzględnia wymagania aktualnych programów nauczania zawartych w standardach kształcenia dla ww. studiów, określonych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. 6. Program A. Treść wykładu:


Wektorowy i analityczny opis ruchu punktu. Tor punktu. Opis ruchu punktu po torze. Naturalne kierunki odniesienia, trójścian Freneta, przyspieszenie styczne i normalne do toru, promień krzywizny toru. Rzut ukośny, ruch harmoniczny

2

Zdefiniowanie wektorów: małego obrotu, prędkości kątowej, przyspieszenia kątowego. Różniczkowanie wektora w układzie ruchomym. Ruch względny punktu, przyspieszenie Coriolisa

2

Kinematyka ciała sztywnego, pojęcie stopni swobody. Twierdzenie o prostej sztywnej. Ruch obrotowy wokół stałej osi, wyznaczanie prędkości i przyspieszenia wybranego punktu

2

Ruch płaski ciała sztywnego, prędkości i przyspieszenia w ruchu płaskim. 2

Ruch złożony, wyznaczanie prędkości i przyspieszenia wybranego punktu ciała sztywnego 2

Dynamika punktu w ruchu krzywoliniowym, dynamika ruchu względnego. Reakcje dynamiczne wywołane siłami bezwładności. Przykład.

2

Teoria masowych momentów bezwładności. Twierdzenie Steinera . Masowy moment odśrodkowy.

2

Dynamika układu punktów materialnych. Pęd układu punktów materialnych i prawo jego zmienności. Ruch środka masy.

2

Kręt układu punktów materialnych i prawo jego zmienności. 2

58

Praca w ruchu prosto i krzywoliniowym. Moc średnia i moc chwilowa. Praca w potencjalnym polu sił: pole sił ciężkości i sprężystości.

2

Twierdzenie o energii kinetycznej punktu. Energia kinetyczna układu punktów materialnych. Twierdzenie Koeniga . Zasada zachowania energii mechanicznej.

2

Dynamika ciała sztywnego. Ruch postępowy i obrotowy ciała. Wahadło fizyczne. Dynamika ruchu płaskiego.

2

Założenia liniowej teorii drgań. Modelowanie układów mechanicznych, metoda superpozycji, drgania własne. Składanie dwóch drgań.

2

Drgania swobodne tłumione oporem wiskotycznym. Drgania wymuszone. Rezonans 2

Drgania wymuszone tłumione. Zasady wibroizolacji w układach mechanicznych. 2

B. Treść ćwiczeń:


Wektorowy i analityczny opis ruchu punktu. Tor punktu. Opis ruchu punktu po torze. Naturalne kierunki odniesienia, trójścian Freneta, przyspieszenie styczne i normalne do toru, promień krzywizny toru. Rzut ukośny, ruch harmoniczny

2

Zdefiniowanie wektorów: małego obrotu, prędkości kątowej, przyspieszenia kątowego. Różniczkowanie wektora w układzie ruchomym. Ruch względny punktu, przyspieszenie Coriolisa

2

Kinematyka ciała sztywnego, pojęcie stopni swobody. Twierdzenie o prostej sztywnej. Ruch obrotowy wokół stałej osi, wyznaczanie prędkości i przyspieszenia wybranego punktu

2

Ruch płaski ciała sztywnego, prędkości i przyspieszenia w ruchu płaskim. 2

Ruch złożony, wyznaczanie prędkości i przyspieszenia wybranego punktu ciała sztywnego 2

Dynamika punktu w ruchu krzywoliniowym, dynamika ruchu względnego. Reakcje dynamiczne wywołane siłami bezwładności. Przykład.

2

Teoria masowych momentów bezwładności. Twierdzenie Steinera . Masowy moment odśrodkowy.

2

Dynamika układu punktów materialnych. Pęd układu punktów materialnych i prawo jego zmienności. Ruch środka masy.

2

Kręt układu punktów materialnych i prawo jego zmienności. 2

Praca w ruchu prosto i krzywoliniowym. Moc średnia i moc chwilowa. Praca w potencjalnym polu sił: pole sił ciężkości i sprężystości.

2

Twierdzenie o energii kinetycznej punktu. Energia kinetyczna układu punktów materialnych. Twierdzenie Koeniga . Zasada zachowania energii mechanicznej.

2

Dynamika ciała sztywnego. Ruch postępowy i obrotowy ciała. Wahadło fizyczne. Dynamika ruchu płaskiego.

2

Założenia liniowej teorii drgań. Modelowanie układów mechanicznych, metoda superpozycji, drgania własne. Składanie dwóch drgań.

2

Drgania swobodne tłumione oporem wiskotycznym. Drgania wymuszone. Rezonans 2

Drgania wymuszone tłumione. Zasady wibroizolacji w układach mechanicznych. 2


a) Engel Z., Giergiel J.: Mechanika ogólna. PWN, Warszawa 2000. b) Giergiel J., Uhl T.: Zbiór zadań z mechaniki ogólnej. PWN, Warszawa 1980. c) Zbigniew Osiński: Mechanika Ogólna t. I, II PWN, Warszawa 1987. d) Leyko J., Szmelter J.: Zbiór zadań z mechaniki ogólnej. PWN, Warszawa 1980. e) Leyko J.: Mechanika ogólna. t. I, II. PWN, Warszawa 2007.


a) Nizioł J.: Metodyka rozwiązywania zadań z mechaniki. PWN, Warszawa 2006. Osoby prowadzące: dr hab. Grzegorz Litak, prof. PL dr inż. Rafał Rusinek dr inż. Waldemar Samodulski dr hab. inż. Jerzy Warmiński, prof. PL

59

Wytrzymałość materiałów I

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin Liczba punktów 3 3

W C

30 30

3 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Mechanika ogólna, fizyka, matematyka wyższa – opanowanie umiejętność uwalniania od więzów, ustalenie warunków równowagi w dowolnym przypadku, biegłość w matematycznym formułowaniu problemów oraz ich rozwiązywaniu.

2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Uzyskanie przez studentów umiejętności w zakresie: wyznaczania sił wewnętrznych w układach prętowych, identyfikowania prostych przypadków wytrzymałościowych, wymiarowania przekrojów prętów z warunki wytrzymałości i sztywności, obliczania wytrzymałości dla wybranych elementów maszyn, analizowania stateczności elementów konstrukcji, badań doświadczalnych stosowanych w wytrzymałości materiałów: tensometry oporowe, statyczna próba rozciągania oraz opisywania zjawisk mechaniki pękania i zmęczenia.

3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Na zajęciach są omawiane treści teoretyczne oraz przykłady zastosowań. Ćwiczenia: rozwiązywanie zadań przez studentów pod kontrolą prowadzącego, które prezentują praktyczne zastosowanie omawianych treści wykładowych oraz konwersacja na temat omawianych problemów. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, pokazy, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów.

4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: egzamin pisemny sprawdzający wiedzę teoretyczną i umiejętność rozwiązywania zadań. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń audytory jnych. Ćwiczenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie dwóch pisemnych sprawdzianów. Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie na podstawie pozytywnych ocen cząstkowych z części teoretycznej każdego ćwiczenia i oddanych prawidłowo sporządzonych sprawozdań.

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie wytrzymałości materiałów: elementy teorii stanu naprężenia i odkształcenia. Układy liniowo-sprężyste. Naprężenia dopuszczalne. Hipotezy wytężeniowe. Analiza wytężania elementów maszyn.

6. Program A. Treść wykładów i ćwiczeń


Wprowadzenie. Przedmiot i zadania wytrzymałości materiałów. Podstawowe pojęcia, założenia i uproszczenia. Modele obiektów rzeczywistych w wytrzymałości materiałów. Siły wewnętrzne. Klasyfikacja prostych stanów w wytrzymałości prętów. Zasada de Saint Venante'a, zasada superpozycji. Właściwości mechaniczne materiałów. Układy liniowo-sprężyste.

2

Rozciąganie i ściskanie prętów prostych. Przypadek statycznie wyznaczalny – wykresy siły wewnętrznych. Naprężenia normalne, odkształcenia i przemieszczenia. Naprężenia dopuszczalne. Prawo Hooke’a. Obliczenia wytrzymałościowe.

2

Przypadki statycznie niewyznaczalne. Warunki ciągłości. Naprężenia montażowe, naprężenia termiczne. Przykłady. 2

Ścinanie. Czyste ścinanie. Ścinanie techniczne. Prawo Hooke’a dla ścinania. Warunki wytrzymałości. Obliczenie typowych połączeń. 2

Swobodne skręcanie prętów o przekroju kołowym. Siły wewnętrzne, równanie równowagi. Naprężenia styczne, odkształcenie postaciowe, kąt skręcenia. 2

Obliczenia wytrzymałościowe. Wskaźnik wytrzymałości przekroju kołowego na skręcanie. Pręty skręcane statycznie niewyznaczalne. Przykłady. 2

Analiza stanu odkształcenia i naprężenia. Składowe stanu naprężenia w punkcie. Równanie równowagi w naprężeniach. Transformacja składowych stanu naprężenia. Kierunki główne. Naprężenia główne. Płaski stan naprężenia i odkształcenia. Koło Mohra. Składowe stanu odkształcenia w punkcie. Uogólnione prawo Hooke’a.

2

60

Charakterystyki geometryczne figur płaskich. Środek ciężkości figury płaskiej. Geometryczne momenty bezwładności figury płaskiej. Główne momenty bezwładności, główne osie bezwładności, osie centralne. Twierdzenie Steinera.

2

Proste zginanie belek, łuków i ram. Wykresy sił wewnętrznych. Warunki równowagi. Naprężenia normalne i styczne. Momenty bezwładności przekrojów. Wskaźnik wytrzymałości przekroju na zginanie. Obliczenia wytrzymałościowe.

2

Równanie linii ugięcia. Metoda Clebscha całkowania równania osi ugiętej. Przykłady. 2 Wprowadzenie do wytrzymałości złożonej. Hipotezy wytężeniowe. Mimośrodowe rozciąganie. Zginanie ze skręcaniem. 2

Ukośne zginanie. Zginanie ze ściskaniem. Wzór Żurawskiego. 2 Stateczność prętów. Siła krytyczna, wzór Eulera. Współczynnik zamocowania. Smukłość. Kryterium wyboczenia. Wyboczenie sprężysto-plastyczne.

2

Elementy mechaniki pękania. Kruche pękanie. Współczynnik intensywności naprężeń. Kryteria pękania Griffith’a, Irwina, całka Rice’a. 2

Wytrzymałość zmęczeniowa. Podstawowe pojęcia. Inicjacja i propagacja szczeliny zmęczeniowej. Karb. Widmo obciążeń. Wykres Wohlera. Wykres Smitha, Haigha. Wytrzymałość zmęczeniowa. Kryteria wytrzymałości zmęczeniowej. Kumulacja uszkodzeń zmęczeniowego. Hipoteza Palmgrena-Minera.

2



Zajęcia wprowadzające: szkolenie BHP, zasady zaliczenia przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń.

1

Statyczna próba rozciągania metali. 2

Badanie stanu odkształceń i naprężeń w belce przy czystym zginaniu. 2

Wyznaczanie modułu sprężystości G w rurze skręcanej. 2

Próby technologiczne – tłoczność. 2

Udarowa próba zginania. 2

Badania wytrzymałości zmęczeniowej materiałów. 2

Badania elastooptyczne. 2

Badania rozkładu naprężeń w przekroju poprzecznym mimośrodowo rozciąganego pręta. 2

Wytrzymałość materiałów na pękanie. 2

Wytrzymałość połączenia klejonego. 2

Wyznaczanie linii ugięcia belki z zastosowaniem twierdzenia o wzajemności przemieszczeń. 2

Statycznie wyznaczalny przypadek osiowego rozciągania. 2

Wyznaczanie momentu bezwładności przekroju zginanej belki z definicji i wzoru Geigera. 2

Badania sprężyny śrubowej. 2

Zajęcia końcowe. Zaliczenie i wpisy. 1

7. Wykaz literatury podstawowej: a) Komorzycki C., Teter A.: Podstawy statyki i wytrzymałości materiałów. Wydawnictwo Politechniki

Lubelskiej, Lublin, 2000. b) Niezgodziński M.E., Niezgodziński T.: Wytrzymałość materiałów, Warszawa, PWN, 2004. c) Banasiak M., Grossman K, Trombski M.: Zbiór zadań z wytrzymałości materiałów. PWN,

Warszawa, 1998. d) Niezgodziński M., Niezgodziński T.: Zadania z wytrzymałości materiałów. Wydawnictwa Naukowe

PWN, Warszawa 2000. e) Sobiesiak, K. Szabelski K. (pod red.): Laboratorium wytrzymałości materiałów. Wydawnictwa

Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 1994. f) Teter A.: Badania doświadczalne i numeryczne MES prostych przypadków wytrzymałości

materiałów. Materiał dostępny na stronie WWW.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) Bąk R., Burczyński T.: Wytrzymałość materiałów z elementami ujęcia komputerowego.

Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001. b) Zielnica J.: Wytrzymałość materiałów. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2002. c) Kaźmier T., Komorzycki C., Sadowski T., Teter A.: Badanie właściwości mechanicznych

materiałów. Wydawnictwo IZT Sp. Zoo, Lublin 2001.

Osoby prowadzące: dr inż. Tomasz Kaźmir, dr inż. Jarosław Latalski, dr inż. Sylwester Samborski, dr hab. inż. Andrzej Teter, mgr inż. Marcin Bocheński, dr inż. Marek Borowiec, dr inż. Krzysztof Kęcik.

61

Diagnostyka maszyn (ogólny)

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin w semestrze Liczba punktów ECTS

3 3

W L

30 15

2 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka, ze szczególnym uwzględnieniem probabilistyki i rachunku prawdopodobieństwa. Techniki i systemy pomiarowe. Drgania mechaniczne. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy z zakresu podstaw diagnostyki maszyn ze szczególnym uwzględnieniem elementów teorii przetwarzania i analizy sygnałów. Poznanie podstawowych metod badawczych oraz narzędzi pomiarowych stosowanych w diagnostyce technicznej. Znajomość najważniejszych problemów związanych z diagnozowaniem stanu technicznego wybranych komponentów konstrukcyjnych, układów funkcjonalnych różnych grup maszyn. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem materiałów ilustracyjnych – prezentacji multimedialnych i folii. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na zapoznaniu się z metodyką przeprowadzania badań diagnostycznych, konstruowania torów pomiarowych i komputerowych systemów akwizycji danych. Metoda aktywizująca związana z samodzielnym wykonaniem komputerowego systemu pomiarowo-diagnostycznego wybranego podzespołu maszyn. Zajęcia na stanowiskach pomiarowych z obiektami badań oraz przy stanowiskach komputerowych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład. Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z pisemnego kolokwium sprawdzającego. Kolokwium składa się z 5 pytań, maksymalna liczba punktów: 25 (po 5 za każde pytanie). Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:

zakres ocena zakres Ocena 0-11 pkt. t t.. (2) 18-20 Db (4,0)

12-14 Dst (3,0) 21-23 Db+ (4,5) 15-17 Dst+ (3,5) 24-25 Bdb (5,0)

Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych wskazanych przez prowadzącego zajęcia, realizowanych podczas zajęć laboratoryjnych. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne zajęcia. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Podstawy teorii pomiarów. Przetworniki pomiarowe. Charakterystyki statyczne i dynamiczne przetworników pomiarowych i pozostałych elementów toru pomiarowego. Przetwarzanie i rejestracja sygnałów analogowych i cyfrowych. Reguły eksploatacji z uwzględnieniem prewencji i diagnostyki. Zasady analizy danych eksploatacyjnych. Organizacja procesów obsługowych. 6. Program A. Treść wykładów


Podstawowe pojęcia i cele diagnostyki technicznej. Cel badań diagnostycznych. Źródła informacji diagnostycznej, kryteria doboru. Struktura i stan systemu w ujęciu diagnostycznym. Procesy degradacji eksploatacyjnej elementów maszyn. Procesy towarzyszące w diagnostyce.

2

Podstawy analizy sygnałów pomiarowych. Pojęcia podstawowe – definicje. Struktura układów pomiarowych. Liniowe przetworniki pomiarowe. Sygnały diagnostyczne – cechy czynne i bierne. Ocena cech sygnałów. Wartość średnia. Wartość średniokwadratowa. Funkcje autokorelacji i korelacji wzajemnej. Gęstość widmowa.

2

Klasyfikacja parametrów i symptomów diagnostycznych. Przemiany energetyczne jako źródło informacji diagnostycznej. Rodzaje diagnozowania. Badania diagnostyczne a poziom zużycia. 2

62

Sygnały pomiarowe i ich parametry. Pojęcia podstawowe. Klasyfikacja sygnałów. Sygnały zdeterminowane i losowe. Pojęcie zmiennej losowej i jej cechy. Sygnały stacjonarne i ergodyczne. Estymacja cech sygnału losowego.

2

Podstawy przetwarzania sygnałów. Sygnały analogowe i dyskretne. Koncepcja cyfrowego przetwarzania sygnałów. Przetworniki analogowo-cyfrowe. Filtry cyfrowe. Próbkowanie i kwantowanie. Błąd kwantowania. Twierdzenie o próbkowaniu. Sygnały o ograniczonym paśmie. Warunek Nyquista, błąd aliasingu. Minimalna częstotliwość próbkowania, efekt stroboskopowy.

4

Podstawy diagnostyki wibroakustycznej DWA. Źródła procesów wibroakustycznych. Aparatura pomiarowa i metodyka pomiarów. Ocena i prognozowanie stanu w DWA. Drania jako podstawowe źródło informacji diagnostycznej. Przyczyny powstawania drgań. Pomiary i kryteria oceny drgań. Analiza sygnałów wibroakustycznych.

4

Podstawy diagnostyki termicznej. Podstawy diagnostyki termicznej. Termiczne sygnały diagnostyczne. Aparatura i metodyka badań termicznych. Podstawowe obszary zastosowań.

2

Podstawy diagnostyki podzespołów maszyn: łożyska, przekładnie zębate, układy hydrauliczne. Klasyfikacja uszkodzeń łożysk tocznych. Fazy degradacji stanu technicznego. Metody diagnozo t t. stanu technicznego łożysk. Wibroakustyczna diagnostyka uszkodzeń łożyska.

4

Podstawy diagnostyki podzespołów maszyn: Wibroakustyczne metody diagnozowania przekładni zębatych, typowe uszkodzenia. Diagnostyka układów hydraulicznych – typowe uszkodzenia i niesprawności. Diagnostyczne metody laboratoryjne i warsztatowe.

2

Podstawowe metody w diagnozowaniu obrabiarek. Rodzaje diagnozowania i funkcje. Systemy i urządzenia diagnostyczne. 2

Modele diagnostyczne obiektów. Etapy budowy modelu. Identyfikacja obiektu i modele diagnostyczne. Weryfikacja modeli diagnostycznych. Eksperymenty diagnostyczne i komputerowe wspomaganie diagnostyki maszyn. Rodzaje eksperymentów diagnostycznych. Przykłady rea

2

Prognozowanie stanów obiektów technicznych. Klasyfikacja metod prognozowania stanów. Istota prognozowania. Modele prognostyczne, regresyjne, modele trendu. Prognozy stanu technicznego. Systemy ekspertowe w diagnostyce technicznej. Budowa, zastosowania. Zastosowanie sztucznych sieci neuronowych i metod logiki rozmytej w diagnostyce maszyn.

2




1

Diagnostyka akustyczna: Metody diagnostyczne stosowane w diagnostyce przekładni. Pomiar natężenia dźwięku. Filtracja sygnałów akustycznych. Pomiar hałasu emitowanego przez różne rodzaje przekładnie: zębatą, łańcuchową, pasową.

3

Diagnostyka drgań: Drgania jako wskaźnik stanu maszyny. Pomiar drgań przekładni zębatych. Akcelerometry – zasada działania, budowa toru pomiarowego. Ocena cechy sygnałów. 2

Komputerowe wspomaganie diagnostyki: karty przetworników analogowo-cyfrowych. Akwizycja danych. Konfiguracja toru pomiarowego, kondycjonowanie sygnałów. Komputerowe programy wspomagające. Przykłady zastosowania.

2

Komputerowy system diagnostyki łożysk tocznych. Drgania jako wskaźnik stanu technicznego łożyska. Budowa toru pomiarowego i komputerowego systemu do akwizycji danych.

5



a) Cempel C., Tomaszewski F.: Diagnostyka maszyn. NCNEM, Radom 1992. b) Cempel C.: Wibroakustyka stosowana. PWN, Warszawa 1989. c) Hebda M., Niziński S., Pelc H.: Podstawy diagnostyki pojazdów mechanicznych. WkiŁ, Warszawa

1980. d) Morej J.: Drgania maszyn i diagnostyka ich stanu technicznego. Polskie Tow. Diagnostyki

Technicznej, Warszawa 1994. e) Zieliński T.: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, WkiŁ 2005.


a) Basztura C.: Komputerowe systemy diagnostyki akustycznej. PWN, Warszawa 1996. b) Hagel R., Zakrzewski J.: Miernictwo dynamiczne. WNT, Warszawa 1994. c) Żółtowski B., Ćwik Z.: Leksykon diagnostyki technicznej. INŻ. Bydgoszcz 1996. d) Szabatin J.: Przetwarzanie sygnałów, 2003.

Osoba prowadząca: dr inż. Dariusz Piernikarski

63

Podstawy konstrukcji maszyn


3 3

W C

30 15

3 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Grafika inżynierska, Inżynieria materiałowa, Mechanika ogólna, Wytrzymałość materiałów 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi elementami maszyn oraz mechanizmów. Zastosowanie teorii i modeli matematycznych w procesie konstruowania elementów maszyn oraz konstrukcji. Poznanie procesu projektowania i wykonywania obliczeń wytrzymałościowych układów mechanicznych oraz wykonywania dokumentacji technicznej wybranych mechanizmów. 3. Metody dydaktyczne Wykład: metoda podająca z wykorzystaniem środków multimedialnych, ćwiczenia: metoda poszukująca (rozwiązywanie zadań rachunkowych), ćwiczenia projektowe: metoda poszukująca (rozwiązywanie zadań konstrukcyjnych, wykonanie dokumentacji technicznej) 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: sprawdzian pisemny (sem.3), egzamin pisemny (sem.4); oceny: 3.0 (45% pkt.); 3.5 (60% pkt.); 4.0 (75% pkt.); 4,5 (85% pkt.); 5,0 (95% pkt.) Ćwiczenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: sprawdzian pisemny; oceny: 3.0 (45% pkt.); 3.5 (60% pkt.); 4.0 (75% pkt.); 4,5 (85% pkt.); 5,0 (95% pkt.) Projektowanie: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: obecność na zajęciach, wykonanie obliczeń konstrukcyjnych oraz dokumentacji technicznej mechanizmu śrubowego oraz przekładni zębatej. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie konstrukcji i eksploatacji maszyn oraz grafiki inżynierskiej: podstawy teorii konstrukcji maszyn, wytrzymałość zmęczeniowa i obliczenia zmęczeniowe, elementy trybologii, połączenia, przewody rurowe i zawory, elementy podatne, wały i osie, sprzęgła, hamulce, przekładnie mechaniczne. 6. Program A. Treść wykładów.


Ogólne uwagi o konstruowaniu maszyn. Podstawowe problemy konstrukcji maszyn. Elementy procesu konstruowania. Metody i kryteria oceny konstrukcji. Podstawowe materiały konstrukcyjne. Normalizacja w budowie maszyn.

2

Podstawy obliczeń elementów maszynowych przy obciążeniach stałych i zmiennych. Klasyfikacja obciążeń. Zasady wyznaczania naprężeń dopuszczalnych przy obciążeniach stałych. Wiadomości o wytrzymałości zmęczeniowej. Wykresy zmęczeniowe. Czynniki (kształt, materiał, stan powierzchni, wielkość) wpływające na wytrzymałość zmęczeniową. Współczynnik bezpieczeństwa. Naprężenia dopuszczalne. Obliczanie rzeczywistego współczynnika bezpieczeństwa przy obciążeniach prostych i złożonych. Wpływ obciążeń zmiennych na konstrukcję elementów maszyn.

6

Połączenia spawane. Rodzaje spawania i spoin spawalniczych. Obliczanie wytrzymałościowe połączeń spawanych przy obciążeniach prostych i złożonych oraz obciążeniach zmiennych. Konstrukcja połączeń spawanych.

4

Połączenia gwintowe. Budowa geometryczna gwintu, rodzaje gwintów i połączeń gwintowych. Rodzaje łączników gwintowych. Siły działające w połączeniu gwintowym, sprawność połączenia gwintowego. Klasyfikacja typowych przypadków obciążeń śrub. Obliczanie wytrzymałościowe śrub. Wytrzymałość gwintu. Zasady konstruowania śrub przy obciążeniach zmiennych. Ustalanie połączeń gwintowych.

8

64

Połączenia kształtowe. Rodzaje, charakterystyka i obliczenia połączeń wpustowych. Konstrukcja i obliczanie połączeń wielowypustowych i wielobocznych. Rodzaje połączeń kołkowych i ich obliczenia wytrzymałościowe.

4

Połączenia wciskowe. Ogólna charakterystyka połączeń wciskowych. Konstrukcja i obliczanie połączeń wciskowych.

2

Zaliczenie pisemne. 2



Naprężenia, podział, zasady wyznaczania, momenty bezwładności, wskaźniki wytrzymałościowe, hipotezy wytrzymałościowe.

1

Obliczanie elementów maszynowych w przypadku obciążeń stałych. 2

Wykresy zmęczeniowe, obliczanie rzeczywistego współczynnika bezpieczeństwa. 2

Obliczanie połączeń spawanych w przypadku obciążeń prostych oraz złożonych. 3

Obliczanie połączeń śrubowych. 3

Obliczanie połączeń kształtowych. 2

Sprawdzian pisemny (semestr 3) 2


a) Dietrich M., red. Podstawy konstrukcji maszyn, t.1-3, WNT 1995,1999. b) Osiński Z., red. Podstawy konstrukcji maszyn, PWN 2003. c) Mazanek E., red. Przykłady obliczeń z podstaw konstrukcji maszyn, t.1,2, WNT 2005. d) Czarnigowski J., Ferdynus M., Kuśmierz L., Ponieważ G. – Podstawy konstrukcji maszyn, Zbiór

zadań, Edit 2008. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

Cykl tematyczny Podstawy konstrukcji maszyn, PWN: a) Osiński Z., Wróbel J., Teoria konstrukcji maszyn. b) Kocańda S., Szala J., Podstawy obliczeń zmęczeniowych. c) Szewczyk K., Połączenia gwintowe. d) Krzemiński-Freda H., Łożyska toczne. e) Dąbrowski Z., Maksymiuk M., Wały i osie. f) Lawrowski Z., Technika smarowania. g) Dziama A., Michniewicz M., Niedźwiedzki A., Przekładnie zębate. h) Osiński Z., Sprzęga i hamulce.

Osoba prowadząca: dr inż. Grzegorz Ponieważ,

dr inż. Mirosław Ferdynus

65

Tworzywa polimerowe


3 L 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Inżynieria materiałowa – podstawowe wiadomości dotyczące struktury i właściwości materiałów inżynierskich

2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej otrzymywania, składu, właściwości, struktury i zastosowania wybranych tworzyw polimerowych. Poznanie specyfiki budowy przyrządów do badań właściwości tworzyw. Opanowanie metodyki postępowania przy badaniach podstawowych właściwości tworzyw oraz przygotowanie do sprawnego posługiwania się przyrządami pomiarowymi.

3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z użyciem prezentacji multimedialnych. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca zwi ązana z praktycznym działaniem studentów w celu rozwiązania postawionych problemów. Zajęcia przy stanowiskach komputerowych.

4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny kolokwium sprawdzającego Łączna liczba punktów do zdobycia 5 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-2,5 pkt. ndst 3,8-4,3 db

2,6-3,2 dst 4,4-4,6 db+

3,3-3,7 dst+ 4,7-5,0 bdb

Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych oraz oddanie wszystkich prawidłowo sporządzonych sprawozdań. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne zajęcia.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie nauki o materiałach: materiały techniczne naturalne i inżynierskie – porównanie ich struktury, właściwości i zastosowania, materiały polimerowe, metody badania materiałów.

6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych



1

Wyznaczanie gęstości normalnej i nasypowej. Metody wyznaczania gęstości tworzyw litych oraz porowatych. Wpływ postaci i rodzaju tworzywa na gęstość nasypową, normalną i pozorną.

2

Wyznaczanie twardości tworzyw. Metody wyznaczania twardości tworzyw w stanie szklistym, w stanie t t. nictwo j wy oraz elastomerów.

2

Wyznaczanie wytrzymałości na zginanie. Wpływ rodzaju tworzywa na wytrzymałość statyczną na zginanie oraz kąt ugięcia.

2

Badanie właściwości tribologicznych. Wpływ rodzaju tworzywa na zużycie tribologiczne. 2

Wyznaczanie dopuszczalnej temperatury użytkowania. Metody wyznaczania dopuszczalnej temperatury użytkowania tworzyw. Wyznaczanie temperatury ugięcia oraz mięknienia tworzyw.

2

66

Wyznaczanie odporności na żarzenie. Zjawiska zapłonu, spalania i wygaszania płomienia. Wpływ rodzaju tworzywa na odporność na żarzenie oraz klasę palności.

2

Zajęcia zaliczeniowe: odrabianie zaległych ćwiczeń, poprawa ocen uzyskanych z kolokwiów wprowadzających, zaliczenie

2


a) Sikora R: Tworzywa wielkocząsteczkowe. Rodzaje, właściwości i struktura. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, 1991.

b) Szlezyngier Wł.: Tworzywa sztuczne. Tom I, II oraz III. Wydawnictwo Fosze. Rzeszów 1998. c) Sikora R. (red.): Tworzywa polimerowe. Ćwiczenia laboratoryjne. Wydawnictwo Politechniki

Lubelskiej, Lublin 2002. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Praca zbiorowa pod red. R. Sikory: Przetwórstwo tworzyw polimerowych. Podstawy logiczne, formalne, i terminologiczne. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2006.

b) Saechtling H.: Tworzywa sztuczne. Poradnik. WNT, Warszawa 2007. c) Puszyński A.: Technologia tworzyw sztucznych. WNT, Warszawa 2003.

Osoba prowadząca: dr inż. Bronisław Samujło, mgr inż. Aneta Tor-Świątek

67

Obróbka ubytkowa


3 W 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy techniki – znajomość podstaw budowy maszyn; Inżynieria materiałowa – znajomość materiałów stosowanych w budowie maszyn. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Przekazanie wiedzy w zakresie podstaw ubytkowego kształtowania elementów maszyn. Zdobycie umiejętności ubytkowego kształtowania różnych przedmiotów, zdolności dostrzegania związków między zastosowanymi sposobami, odmianami i rodzajami obróbki a jakością wytworzonych przedmiotów oraz umiejętności odnoszenia zdobytej wiedzy do praktyki przemysłowej. 3. Metody dydaktyczne Zajęcia wykładowe prowadzone są metodą wykładu informacyjnego i problemowego, wspomaganego pokazem eksponatów. Ćwiczenia laboratoryjne są zajęciami praktycznymi; prowadzone są metodą obserwacji oraz eksperymentu realizowanego przez studentów (w zakres ćwiczeń wchodzi też przeprowadzenie obliczeń oraz wykonanie rysunków). 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z dwóch kolokwiów sprawdzających (końcowa ocena jest ró wna średniej z ocen kolokwiów). Ćwiczenia laboratoryjne: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana jest obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie części teoretycznej każdego ćwiczenia, wykonanie części praktycznej, oddanie sprawozdań. Ocena końcowa jest równa średniej ocen cząstkowych (pozytywnych) uzyskanych za poszczególne ćwiczenia. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie inżynierii wytwarzania: Obróbka ubytkowa i inne technologie kszta łtowania postaci geometrycznej. 6. Program A. Treść wykładów


Ogólna charakterystyka i klasyfikacja obróbki ubytkowej. Pojęcia podstawowe. Budowa narzędzi skrawających. Materiały stosowane na ostrza narzędzi. Kinematyka skrawania. Obliczanie prędkości skrawania i prędkości ruchu posuwowego.

3

Geometria ostrza. Układy odniesienia. Definicje kątów charakteryzujących budowę części roboczej narzędzia. Znaczenie geometrii ostrza w procesie skrawania. Geometria warstwy skrawanej. Oddziaływanie ostrza na materiał skrawany.

4

Proces powstawania wiórów. Siły, moment i moc skrawania. Siła właściwa skrawania. Zjawiska cieplne w procesie skrawania. Metody zmniejszania temperatury w strefie skrawania.

2

Struktura geometryczna powierzchni obrobionej. Teoretyczna wysokość chropowatości powierzchni obrobionej skrawaniem. Właściwości użytkowe powierzchni kształtowanych różnymi sposobami obróbki

2

Kryteria zużycia ostrza, czynniki wpływające na zużycie. Trwałość ostrza. Wskaźniki skrawalności. Skrawalność różnych materiałów. Zasady doboru warunków skrawania. Czas maszynowy

4

Charakterystyka poszczególnych sposobów obróbki skrawaniem: toczenie i wytaczanie, struganie i dłutowanie, przeciąganie, wiercenie i rozwiercanie, frezowanie. 5

68

Metody wykonywania gwintów. Wykonywanie uzębień kół zębatych walcowych – metody kształtowe i obwiedniowe. Obróbka kół zębatych stożkowych. 3

Podstawy obróbki ściernej. Narzędzia do obróbki ściernej. Szlifowanie wałków, otworów i płaszczyzn. Szlifowanie profilowe, kopiowe i obwiedniowe. Dokładność przedmiotów po szlifowaniu.

3

Ścierne obróbki wykańczające. Obróbka narzędziami ściernymi spojonymi i luźnymi ziarnami ściernymi. Struktura geometryczna powierzchni po ściernej obróbce wykańczającej.

2

Elektroerozyjne i elektrochemiczne kształtowanie elementów maszyn. Zastosowanie i możliwości ubytkowej obróbki laserowej, elektronowej, plazmowej i wodno – ściernej.

2


a) Filipowski R., Marciniak M.: Techniki obróbki mechanicznej i erozyjnej. . Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa 2000.

b) Jemielniak K.: Obróbka skrawaniem. Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa 1998. c) Olszak W.: Obróbka skrawaniem. WNT Warszawa 2008. d) Parol A.: Obróbka skrawaniem i obrabiarki. Cz. I. Obróbka skrawaniem. Wyd. PL. Lublin 1988. e) Zaleski K.: Laboratorium obróbki ubytkowej. Wyd. PL. Lublin 2001.


a) Poradnik inżyniera. Obróbka skrawaniem. WNT Warszawa 1991. b) Dul – Korzyńska B.: Obróbka skrawaniem i narzędzia. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Rzeszowskiej. Rzeszów 2005.

Osoba prowadząca: dr inż. inż. Kazimierz Zaleski, inż. PL; mgr inż. Jakub Matuszak; mgr inż. Agnieszka Skoczylas.

69

Podstawy automatyki


3 W 30 3E

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka. Znajomość podstaw rachunku różniczkowego i całkowego, liczby zespolone, rachunek operatorowy. Fizyka. Opis matematyczny zjawisk i procesów. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu teorii sterowania w jednowymiarowych układach liniowych, wprowadzenie do teorii zbiorów rozmytych i sterowania rozmytego, w szczególności: nabycie umiejętności identyfikacji i modelowania procesów technologicznych, wyznaczania charakterystyk statycznych, czasowych i częstotliwościowych procesów; dobór urządzeń pomiarowych dla procesów ciągłych; wybór rodzaju regulatora i dobór jego nastaw; przeprowadzenie analizy jakości funkcjonowania zautomatyzowanych urządzeń technologicznych. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Sposób zaliczenia: egzamin. Forma uzyskania zaliczenia: na podstawie opracowanej w trakcie trwania semestru pisemnej pracy kontrolnej oraz indywidualnej prezentacji uzyskanych wyników na egzaminie ustnym. Praca kontrolna składa się z: części teoretycznej zawierającej 15 pytań, oraz obejmującej 5 problemów części projektowej dotyczącej zaprojektowania układu regulacji oraz analizy jego właściwości. Odpowiedzi na pytania teoretyczne i projektowe są oceniane w skali 0÷5, przy czym te drugie są sumowane z wagą 2. Ocena końcowa określana jest następująco:

Punktacja Ocena Punktacja Ocena Punktacja Ocena

0-55 ndst 65-75 dst+ 90-105 db +

55-65 dst 75-90 db 105-125 bdb

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie automatyki i robotyki. Pojęcia podstawowe oraz właściwości statyczne i dynamiczne elementów oraz układów liniowych i nieliniowych automatyki. Obiekt regulacji i dobór regulatorów. Analiza pracy układu automatycznej regulacji. Automatyka układów złożonych. 6. Program A. Treść wykładów


Opis matematyczny procesu. Zastosowanie rachunku operatorowego. Przekształcenie Laplace’a. Opis procesów za pomocą zmiennych stanu. Podejście energetyczne. Opis procesów za pomocą zmiennych uogólnionych.

2

Uogólnione prawo Kirchoffa. Zastosowanie wrotników energetycznych. Rozpraszanie i akumulowanie energii w różnych środowiskach fizycznych.

2

Opis linii transmisyjnych. Układy t t. nict. Transmitancja układu, typowe wymuszenia, odpowiedź układu.

2

Schematy blokowe i ich przekształcenia. Klasyfikacja właściwości dynamicznych. Charakterystyki dynamiczne czasowe. Przekształcenie Fouriera.

2

Charakterystyki częstotliwościowe. Szybka transmitancja Fouriera. Analiza korelacyjna. Funkcje gęstości widmowej.

2

Metody identyfikacji procesów. Wymagania stawiane układom sterowania. Stabilność procesów. Kryteria badania stabilności.

2

Dokładność statyczna i dynamiczna. Inne wskaźniki jakości. Właściwości obiektów. Podstawowe struktury sterowania zwykłego. Zasady wyboru struktury sterowania.

2

Sterowanie w torze otwartym, kompensacja, układu regulacji. 2

Podstawowe struktury regulatorów i ich właściwości. Sterowanie kaskadowe. 2

Sterowanie w przestrzeni stanów. Obserwator stanu: zdeterminowane i losowe. 2

Zastosowanie teorii zbiorów rozmytych do syntezy układu sterowania. 2

70

Funkcje przynależności. 2

Procesy decyzyjne, defuzyfikacja. 2

Regulator FLC. 2

Modelowanie procesów przenoszenia energii. Przetworniki energii. 2

Wykaz literatury podstawowej

a) Kaczorek T.: Podstawy teorii sterowania. WNT, Warszawa 2006. b) Kaczorek T.: Teoria układów regulacji automatycznej. WNT, Warszawa 1974. c) Driankov D., Hellendoorn H., Reinfrank M.: Wprowadzenie do sterowania rozmytego. WNT,

Warszawa 1996. Wykaz literatury uzupełniającej:

a) Węgrzyn S.: Podstawy automatyki. PWN, Warszawa 1980. b) Jędrzykiewicz Z.: Teoria sterowania układów jednowymiarowych. AGH Uczelniane Wydawnictwa

Naukowo-Dydaktyczne, Kraków 2002. c) Yager R., Filev D.: Podstawy modelowania i sterowania rozmytego. WNT, Warszawa 1995.

Osoby prowadzące: inż. dr inż. inż. Stanisław Płaska

71

Podstawy informatyki-języki programowania (przedmiot specjalnościowy)


3 L 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Technologie informacyjne - wykształcenie umiejętności świadomego i sprawnego posługiwania się komputerem oraz narzędziami i metodami informatycznymi. Podstawy informatyki wykład sem. II- znajomość podstaw programowania obiektowego i skryptowego. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Pogłębienie wiedzy i rozwijanie umiejętności informatycznych wyniesionych z poprzednich etapów edukacyjnych. Zdobycie umiejętności i kompetencji opracowywania oraz wykorzystywania programów narzędziowych oraz programowania proceduralnego i obiektowego do rozwiązywania zadań technicznych. 3. Metody dydaktyczne Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i analizie, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów w celu rozwiązania postawionych problemów. Zajęcia przy stanowiskach komputerowych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych wskazanych przez prowadzącego zajęcia, realizowanych podczas zajęć laboratoryjnych. Oraz zaliczenie dwóch kolokwiów podsumowujących zajęcia z programowania w środowisku Visual Basic oraz PHP. W ramach kolokwium sprawdzającego student dostaje zestaw ćwiczeń praktycznych do zrealizowania, polegających na napisaniu określonego programu. W zależności od stopnia trudności student wykonuje 2 ( z pośród 6) zadania praktyczne na ocenę od 3 (dst) do 5 (bdd). Ocena końcowa z przedmiotu jest średnią ocen z dwóch kolokwiów. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie informatyki i komputerowego wspomagania prac inżynierskich: bazy danych i relacyjne bazy danych; kompilatory i języki programowania; programowanie proceduralne i obiektowe. 6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Zajęcia wprowadzające: szkolenie bhp, zasady zaliczenia przedmiotu, przydział do stanowisk komputerowych, harmonogram ćwiczeń.

1

Wprowadzenie do środowiska programistycznego kompilatora Visual Studio 2005. Tworzenie prostej aplikacji wykorzystującej zastosowanie notacji węgierskich i okna narzędzi Toolbox.

1

Pisanie programów wykorzystujących zmienne oraz typy danych. Sposób deklaracji zmiennych, używanie liczb, ciągów znaków i dat – działania matematyczne. Zaawansowane zastosowanie operatorów dzielenia całkowitego, dzielenia z resztą, potęgowania oraz łączenia łańcuchów.

4

Wykorzystanie pętli do pisania prostych programów. Konwersja temperatury ze skali Farenheita do Celsjusza za pomocą pętli Do. Tworzenie prostego zegara cyfrowego demonstrującego działanie kontrolki Timer. Demonstracja zastosowania pętli, - uruchomienie pętli w kodzie.

2

Wybrane metody numeryczne w języku Visual Basic. Numeryczne rozwiązywanie równania nieliniowego metodą bisekcji. Numeryczne obliczanie całki oznaczonej metodą trapezów.

2

Zmienne publiczne oraz operacje na tablicach. Projektowanie programu wykorzystującego zmienne publiczne oraz funkcje obliczające częstość wygranych. Tworzenie programów z zastosowaniem inicjacji tablicy.

2

72

Rozwiązywanie zestawu ćwiczeń zaliczających wiadomości z Visual Basica 2

Tworzenie pierwszego skryptu PHP. Poznanie budowy język oraz składni. Zastosowanie komentarzy w języku PHP. Zmienne – przypisywanie wartości. Zmienne . Tworzenie zmiennych zawierających nazwy zmiennych.

2

Sposoby wykorzystania operatorów arytmetycznych. Wykorzystanie wbudowanych funkcji arytmetycznych. Operatory wykonania stosowane do poleceń i programów systemu operacyjnego. Sterowanie przepływem w języku PHP – instrukcje: if, else i switch. Operatory logiczne i porównań, i ich wykorzystanie w instrukcjach sterowania przepływem.

4

Sterowanie przepływem w języku PHP – pętle for i t t.. Wykorzystanie formularzy do wprowadzania zmiennych PHP. Możliwości ustawiania dostępu do zmiennych formularza; tworzenie pól tekstowych i pobieranie informacji z pól tekstowych; tworzenie obszarów tekstowych; tworzenie przełączników oraz list wyboru. Tablice – tworzenie i modyfikacja.

4

Wykorzystanie darmowych bibliotek do tworzenia wykresów. Wykresy: kołowe, słupkowe, liniowe. Wykresy 3D możliwości tworzenia wykresów on-line

2

Rozwiązywanie zestawu ćwiczeń zaliczających wiadomości z PHP 2

Zajęcia poprawkowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z ćwiczeń. Wystawienie ocen końcowych, wpisy do indeksu.

2


a) Willis T., Newsome B.: Visual Basic 2005. Od podstaw. Wyd. Helion, Gliwice 2006. b) MacDonald M.: Microsoft Visual Basic .NET : księga przykładów . APN Promise, Warszawa 2004 c) Meloni J.C.: PHP, MySQL i Apache dla każdego . Wyd. Helion, Gliwice 2007 d) Dokumentacja języka PHP dostępna na http://www.php.net


a) Atkinson L.: PHP : programowanie, Helion, Gliwice 2004. b) Helling L., Thomson L.: PHP i MySQL. Tworzenie stron WWW. Wyd. Helion Gliwice 2005. c) Powers L., Snell M.: Microsoft Visual Studio 2005. Księga eksperta. Wyd. Helion, Gliwice 2007. d) Schlossnagle, G.: PHP : zaawansowane programowanie. Wyd. Helion, Gliwice 2004.

Osoba prowadząca: dr inż. Mariusz Walczak mgr inż. Daniel Gąska mgr inż. Jakub Szabelski

73

Techniki i systemy pomiarowe

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin tygodniowo Liczba punktów

3 L 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Matematyka - pochodne funkcji jednej i wielu zmiennych. Fizyka – podstawy. 2. Założenia i cele przedmiotu Zdobycie wiedzy z zakresu zagadnienia teorii pomiarów- podstawy prawne, teorie błędów, klasyfikacje i charakterystyki przyrządów pomiarowych, podstawy tolerowania wymiarów i tolerowania geometrycznego. Umiejętność samodzielnego doboru metody i przyrządów pomiarowych do określonego zadania 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z zastosowaniem prezentacji multimedialnych, z elementami dyskusji bezpośrednio na wykładzie. Ćwiczenia audytoryjne: metoda problemowa, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenia na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: test wyboru, 39 pytań. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych .

Zakres ocena zakres ocena

0 -22 ndst 29-31 db

23-25 dost 32-35 db+

26-28 dost+ 36-39 bd

Ćwiczenia audytoryjne: Sposób zaliczenia: zaliczenia na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie 4 krótkich pisemnych kolokwiów maksymalnie 2punkt za każde i aktywność. Na zajęciach maksymalnie 2 punkty.

Zakres ocena zakres ocena

0-4,5 ndst 7,5-8 db

5,5-6 dost 8,5-9 db+

6,5-7 dost+ 9,5-10 bd

Laboratorium: Sposób zaliczenia: zaliczenia na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny części teoretycznej każdego ćwiczenia i oddanych prawidłowo sporządzonych sprawozdań. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie metrologii i komputerowych systemów pomiarowych – podstawy teorii pomiarów, przetworniki pomiarowe, narzędzia i metody do oceny dokładności wymiarów, metody i sposoby oceny struktury geometrycznej powierzchni, podstawy współrzędnościowej techniki pomiarowej. 6. Programy A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych



2

Komputerowy system pomiaru odchyłek kształtu wałka. Charakterystyka systemu komputerowego. Techniki pomiaru odchyłek kształtu. Niepewność pomiaru średnicy wałka obarczonego błędami kształtu.

2

74

Komputerowy system pomiaru nieparzystych odchyłek okrągłości. Związki pomiędzy odchyłkami kształtu i wymiaru. Zasady doboru przyrządów pomiarowych do pomiaru odchyłek kształtu. Metoda trzypunktowa – współczynnik wykrywalności pryzmy.

2

Pomiar średnicy podziałowej gwintu. Parametry i tolerancje gwintów. Zastosowanie mikroskopu warsztatowego do pomiaru średnicy podziałowej gwintu. Zastosowanie kompensacji do eliminacji systematycznych błędów pomiaru.

2

Pomiar promieni krzywizn zarysów łukowych. Wykorzystanie mikroskopu warsztatowego do pomiarów współrzędnych punktów zarysu. Źródła błędów w pomiarach mikroskopem. Wpływ długości strzałki łuku na niepewność pomiaru promienia.

2

Pomiary i ocena sprawdzianów dwugranicznych do otworów. Wymiary graniczne sprawdzianów do otworów. Budowa długościomierza Abbego, zasad odczytu wskazań mikroskopu odczytowego. Zastosowanie testu T- Studenta do szacowania niepewności pomiarów.

2

Kolokwium z części teoretycznej wykonanych ćwiczeń 2

Porównanie niedokładności pomiarów wielkości kątowych metodami pośrednimi. Pomiar kąta przy pomocy liniału sinusowego. Pomiar kąta zewnętrznego przy pomocy wałeczków pomiarowych. Pomiar zbieżności stożka wewnętrznego kulami pomiarowymi.

2

Sprawdzanie i ocena właściwości metrologicznych suwmiarki uniwersalnej. Charakterystyka suwmiarek uniwersalnych. Zasada sprawdzania prostoliniowości, płaskości i równoległości powierzchni pomiarowych. Zasada sprawdzania dokładności wskazań.

2

Sprawdzanie i ocena właściwości metrologicznych mikromierza. Charakterystyka przyrządów mikrometrycznych. Wykorzystanie zjawiska interferencji do sprawdzania płaskości i równoległości powierzchni pomiarowych. Zasada sprawdzania dokładności wskazań. Wyznaczenie nacisku pomiarowego.

2

Pomiary parametrów chropowatości powierzchni. Parametry chropowatości mierzone równolegle i prostopadle do linii średniej. Zasada pomiaru parametrów chropowatości powierzchni mikroskopem Schmaltza.

2

Badanie zgodności rozkładu właściwości w populacji z rozkładem normalnym. Estymacja parametrów rozkładu (wariancji, wartości średniej, odchylenia standardowego). Ustalenie (w

. Charakterystyka komputerowego systemu pomiarowego. 2

Zajęcia poprawkowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, poprawa ocen uzyskanych z kolokwium.

2

Kolokwium z części teoretycznej wykonanych ćwiczeń 2



a) Kujan. K.: Techniki, miernictwo i elementy systemów pomiarowych w budowie maszyn. Wydawnictwa Uczelniane P L Lublin 2001.

b) Kujan. K.: Techniki, i systemy pomiarowe w budowie maszyn. Wydawnictwa Uczelniane P L Lublin 2002.

c) Jakubiec W. Malinowski J. Metrologia wielkości geometrycznych. W N T Warszawa 2004 d) red. Humienny Z.: Specyfikacje geometrii wyrobów – wykład dla uczelni technicznych. Oficyna

Wydawnicza PW Warszawa 2004. e) Białas S.: Metrologia Techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych dla

mechaników. Oficyna Wydawnicza P W Warszawa 2006 f) Adamczak S. Makieła W. Metrologia w budowie maszyn. Zdania z rozwiązaniami. W N T

Warszawa 2004

8. Wykaz literatury uzupełniającej: a) Tomasik J., Arendarski J. i inni: Sprawdzanie przyrządów do pomiaru długości i kąta Oficyna

Wydawnicza P W Warszawa 2003 b) Ratjczyk E.: Współrzędnościowa technika pomiarowa. Oficyna Wydawnicza P W Warszawa 2005 c) t t. nictw J. i inni: Współczesna metrologia W N T W-Wa 2004 d) Arendarski J.: Niepewność pomiaru Oficyna Wydawnicza P W Warszawa 2003

Osoba prowadząca: dr inż. Elżbieta Jacniacka

75

Język angielski


3 C 30 2

1. Przedmioty wprowadzające: Nie występują. 2. Cele przedmiotu Przygotowanie studentów do wykorzystania języka angielskiego w środowisku zawodowym. Doskonalenie umiejętności w zakresie rozumienia ze słuchu, słuchania, czytania ze zrozumieniem, poprawnego formułowania wypowiedzi ustnych i pisemnych. Kształcenie praktycznych umiejętności w sytuacjach typu: rozmowy telefoniczne, udział w zebraniach, rozwiązywaniu problemów, negocjacjach etc. Ponadto kształcenie umiejętności opisu problemu stworzenia instrukcji, wyjaśnienie działania danej technologii, wsparcia technicznego (angielski techniczny – inżynierski). Na poziomie języka angielskiego specjalistycznego – kształcenie umiejętności w zakresie korzystania z literatury fachowej inżynierskiej – elektronicznej, efektywnego posługiwania się językiem specjalistycznym – inżynierskim – elektronicznym, właściwym doborem specjalistycznej leksyki. 2. Metody dydaktyczne Ćwiczenia – zajęcia uwzględniające prace samodzielną, prace w parach lub grupach (odgrywanie ról), dyskusje, prezentacje, studium przypadku(case study), przekrojowe ćwiczenia powtórzeniowe jak również na poziomie specjalistycznym – ćwiczenia tłumaczeniowe i komunikacyjne. 3. Formy i warunki zaliczenia Ćwiczenia – zaliczenie dwóch sprawdzianów w semestrze, zaliczenie indywidualnie przygotowanej prezentacji multimedialnej, przed zakończeniem kursu – zaliczenie sprawdzianu z całości materiału. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z dwóch kolokwiów sprawdzających. Kolokwia w formie testu wyboru. Łączna liczba punktów do zdobycia 20pkt. (10pkt. Za każde kolokwium). Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. ndst 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Poziomy: zgodne z CEF – Common European Framework – Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego. A1 podstawowy (elementary) A2 średnio zaawansowany niższy (pre – intermediate) B1 średnio zaawansowany (intermediate) B2 średnio zaawansowany wyższy (upper – intermediate) B2 specjalistyczny informatyczny 6. Treści programowe A. Treść ćwiczeń – poziom A1/A2


Praca i studia; narodowości, przedstawienie siebie i innych, pisanie e – mail. 2

Praca i wypoczynek; dnie, miesiące, daty, określanie czasu i częstotliwości, Simple Present; wprowadzenie.

2

Rozmawiamy o pracy i wypoczynku; czas Simple Present. Zdania twierdzące; przysłówki częstotliwości.

2

Problemy, Simple Present; pytania i przeczenia, rozwiązywanie problemów przez telefon. 2

Podróż: alfabet, liczebniki, czasownik modalny can/can’t, konstrukcje there is/there are. 2

76

Posiłki i rozrywka; potrawy, rzeczowniki policzalne i niepoliczalne, wyrażenia some/any; zwroty przydatne w restauracji.

2

Kupno i sprzedaż; czas Simple Past – zd. twierdzące, prezentacja produktu. 2

Utrwalenie i powtórka – test 1 2

Ludzie: cechy charakteru; czas Past Simple – pytania i przeczenia; negocjacje. 2

Rynek; stopniowanie przymiotników much/a lot, a little/a bit; przedstawienie nowego produktu.

2

Firma; czas Present Continuous w kontraście z Present Simple; przygotowanie do prezentacji.

2

Internet; plany na przyszłość; wyrażanie przyszłości; Present Continuous, struktura going to, czas Future Simple, umawianie się na spotkania.

2

Relacje inter – kulturalne; czasowniki modalne should/shouldn’t, could/would; identyfikacja problemu.

2

Praca; prezentacja umiejętności(CV), czas: Present Perfect versus Simple Past. 2



a) Poziom A1/A2: Market Leader elementary, David Cotton, David Favley, Simon Kent (Longman) b) Poziom A2/B1: Market Leader pre intermediate, David Cotton, David Favley, Simon Kent

(Longman) c) Poziom B1/B2: Market Leader intermediate, David Cotton, David Favley, Simon Kent (Longman) d) Poziom B2 specjalistyczny: Oxford English for Electronics, Eric H. Glendinning, John McEwan

(Oxford University Press) 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Tech Talk – Vicki Hollett (Oxford) b) Essential Grammar in Use, Reymond Murphy (Cambridge University Press) c) Essential Grammar in Use, Reymond Murphy (Cambridge University Press) d) seria Test Your Business English (Longman) e) inne

77

Język niemiecki


III – VI C 30

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Opanowanie podstawowych sprawności językowych, tj. czytania ze zrozumieniem, rozumienia ze słuchu, pisania i mówienia, uwzględnienia słownictwa i struktur gramatycznych przydatnych w posługiwaniu się językiem fachowym o tematyce mechan ika i budowa maszyn. 3. Metody dydaktyczne Praca z lektorem nastawiona na możliwie aktywny udział w zajęciach wszystkich uczestn ików grupy, słuchanie autentycznych nagrań na niemal każdych zajęciach, przygotowanie pr ezentacji na spotkaniach poza zajęciami, regularna praca samodzielna – w domu, sprawdzana na zajęciach. Korzystanie z niemieckich stron internetowych o tematyce inżynierii materiałowej. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Ćwiczenia – pozytywne odpowiedzi indywidualne z przygotowanego w domu materiału, zal iczenie dwóch sprawdzianów w semestrze, uczestnictwo w zajęciach zgodnie z regulam inem. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program Poziom A1/A2 Koniugacja czasownika sein, haben oraz czasowników regularnych oraz nieregularnych. Liczebniki, określenia czasu, tryb rozkazujący, czasowniki modalne, rozdzielenie i t t. nictwo j złożone. Deklinacja rzeczownika, przypadki Nominativ, Dativ, Akkusativ. Podstawowe konstrukcje oznajmujące, pytające, negacja nein, kein, zaimki dzierżawcze, przyimki, czas przeszły Perfekt. Przedstawienie siebie i innych, opis przedmiotów w domu, opis mieszkania, jedzenie i picie, prowadzenie dialogu, praca – opis dnia pracy – czas zegarowy. Poziom A2/B1 Objaśnienie programu dnia i wizyty, przysłówki czasowe, zwiedzanie zakładu pracy, nazwy rodzajów produkcji i usług – zdania względne. Formy przedsiębiorstw – deklinacja przymiotnika. Prezentacja firmy – zdania złożone współrzędnie i podrzędnie. Zaproszenie na spotkanie, uzgodnienie terminu – Konjuktiv. Organizacja pracy, wynagrodzenie – Pretaeritum, Perfekt, prowadzenie rozmowy telefonicznej. Analiza tekstów fachowych z zakresu mechaniki i budowy maszyn. 7. Wykaz literatury podstawowej

a) Conlin C., Unternehmen t t. n., Wyd. LektorKlett. b) Texte fuer Studenten der Fachbereiche c) M. Guzik „Alles Digital” – skrypt dla studentów Politechnik


a) teksty z Internetu i literatury fachowej. Osoba prowadząca: mgr Andrzej Nikitiuk

79


Wytrzymałość materiałów II


4 L 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Mechanika ogólna, fizyka, matematyka wyższa – opanowanie umiejętność uwalniania od więzów, ustalenie warunków równowagi w dowolnym przypadku, biegłość w matematycznym formułowaniu problemów oraz ich rozwiązywaniu. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Uzyskanie przez studentów umiejętności w zakresie: wyznaczania sił wewnętrznych w układach prętowych, identyfikowania prostych przypadków wytrzymałościowych, wymiarowania przekrojów prętów z warunki wytrzymałości i sztywności, obliczania wytrzymałości dla wybranych elementów maszyn, analizowania stateczności elementów konstrukcji, badań doświadczalnych stosowanych w wytrzymałości materiałów: tensometry oporowe, statyczna próba rozciągania oraz opisywania zjawisk mechaniki pękania i zmęczenia. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Na zajęciach są omawiane treści teoretyczne oraz przykłady zastosowań. Ćwiczenia: rozwiązywanie zadań przez studentów pod kontrolą prowadzącego, które pr ezentują praktyczne zastosowanie omawianych treści wykładowych oraz konwersacja na temat omawianych problemów. Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, pokazy, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: egzamin pisemny sprawdzający wiedzę teoretyczną i umiejętność rozwiązywania zadań. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń audytory jnych. Ćwiczenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie dwóch pisemnych sprawdzianów. Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie na podstawie pozytywnych ocen cząstkowych z części teoretycznej każdego ćwiczenia i oddanych prawidłowo sporządzonych sprawozdań. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie wytrzymałości materiałów: elementy teorii stanu naprężenia i odkształcenia. Układy liniowo-sprężyste. Naprężenia dopuszczalne. Hipotezy wytężeniowe. Analiza wytężania elementów maszyn. 6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych



1

Statyczna próba rozciągania metali. 2

Badanie stanu odkształceń i naprężeń w belce przy czystym zginaniu. 2

Wyznaczanie modułu sprężystości G w rurze skręcanej. 2

Próby technologiczne – tłoczność. 2

Udarowa próba zginania. 2

Badania wytrzymałości zmęczeniowej materiałów. 2

Badania elastooptyczne. 2

80

Badania rozkładu naprężeń w przekroju poprzecznym mimośrodowo rozciąganego pręta. 2

Wytrzymałość materiałów na pękanie. 2

Wytrzymałość połączenia klejonego. 2

Wyznaczanie linii ugięcia belki z zastosowaniem twierdzenia o wzajemności przemieszczeń.

2

Statycznie wyznaczalny przypadek osiowego rozciągania. 2

Wyznaczanie momentu bezwładności przekroju zginanej belki z definicji i wzoru Geigera. 2

Badania sprężyny śrubowej. 2

Zajęcia końcowe. Zaliczenie i wpisy. 1


a) Komorzycki C., Teter A.: Podstawy statyki i wytrzymałości materiałów. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin, 2000.

b) Niezgodziński M.E., Niezgodziński T.: Wytrzymałość materiałów, Warszawa, PWN, 2004. c) Banasiak M., Grossman K, Trombski M.: Zbiór zadań z wytrzymałości materiałów. PWN,

Warszawa, 1998. d) Niezgodziński M., Niezgodziński T.: Zadania z wytrzymałości materiałów. Wydawnictwa Naukowe

PWN, Warszawa 2000. e) Szabelski K. (pod red.): Laboratorium wytrzymałości materiałów. Wydawnictwa Uczelniane

Politechniki Lubelskiej, Lublin 1994. f) Teter A.: Badania doświadczalne i numeryczne MES prostych przypadków wytrzymałości

materiałów. Materiał dostępny na stronie WWW. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Bąk R., Burczyński T.: Wytrzymałość materiałów z elementami ujęcia komputerowego. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001.

b) Zielnica J.: Wytrzymałość materiałów. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2002. c) Kaźmier T., Komorzycki C., Sadowski T., Teter A.: Badanie właściwości mechanicznych

materiałów. Wydawnictwo IZT Sp. Zoo, Lublin 2001. Osoby prowadzące: dr inż. Tomasz Kaźmir, dr inż. Jarosław Latalski, dr inż. Sylwester Samborski, dr inż. inż. Andrzej Teter, mgr inż. Marcin Bocheński, dr inż. Marek Borowiec, dr inż. Krzysztof Kęcik.

81

Podstawy konstrukcji maszyn


4 4 4

W C P

30 15 45

3 1 3

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Grafika inżynierska, Inżynieria materiałowa, Mechanika ogólna, Wytrzymałość materiałów

2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi elementami maszyn oraz mechanizmów. Zastosowanie teorii i modeli matematycznych w procesie konstruowania elementów maszyn oraz konstrukcji. Poznanie procesu projektowania i wykonywania obliczeń wytrzymałościowych układów mechanicznych oraz wykonywania dokumentacji technicznej wybranych mechanizmów.

3. Metody dydaktyczne Wykład: metoda podająca z wykorzystaniem środków multimedialnych, ćwiczenia: metoda poszukująca (rozwiązywanie zadań rachunkowych), ćwiczenia projektowe: metoda poszukująca (rozwiązywanie zadań konstrukcyjnych, wykonanie dokumentacji technicznej) 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: sprawdzian pisemny (sem.3), egzamin pisemny (sem.4); oceny: 3.0 (45% pkt.); 3.5 (60% pkt.); 4.0 (75% pkt.); 4,5 (85% pkt.); 5,0 (95% pkt.) Ćwiczenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: sprawdzian pisemny; oceny: 3.0 (45% pkt.); 3.5 (60% pkt.); 4.0 (75% pkt.); 4,5 (85% pkt.); 5,0 (95% pkt.) Projektowanie: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: obecność na zajęciach, wykonanie obliczeń konstrukcyjnych oraz dokumentacji technicznej mechanizmu śrubowego oraz przekładni zębatej.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie konstrukcji i eksploatacji maszyn oraz grafiki inżynierskiej: podstawy teorii konstrukcji maszyn, wytrzymałość zmęczeniowa i obliczenia zmęczeniowe, elementy trybologii, połączenia, przewody rurowe i zawory, elementy podatne, wały i osie, sprzęgła, hamulce, przekładnie mechaniczne.

6. Program A. Treść wykładów.


Przekładnie mechaniczne. Podział przekładni charakterystyczne parametry. Przekładnie zębate. Określenia podstawowe, klasyfikacja przekładni zębatych. Koła zębate i ich podział. Podstawowe wymiary koła zębatego. Podstawy budowy uzębienia. Cechy zarysu ewolwentowego. Zarys odniesienia. Graniczna liczba zębów. Korekcja kół zębatych walcowych o zębach prostych. Wymiary zęba korygowanego. Odległość osi kół zębatych korygowanych. Koła zębate walcowe o zębach śrubowych. Podstawowe wymiary kół o zębach śrubowych. Zastępcza liczba zębów. Liczba przyporu w kołach o zębach śrubowych. Korekcja zazębienia. Rozkład sił w przekładni walcowej o zębach śrubowych.

8

Ogólne wiadomości o obliczaniu wytrzymałościowym przekładni zębatych. Stan obciążenia przekładni. Obciążenia dynamiczne. Kryteria zniszczenia zębów. Obliczanie zębów na zginanie i na nacisk powierzchniowy wg. normy PN-ISO 6336.

2

Osie i wały. Określenie oraz podział osi i wałów. Obliczenia wytrzymałościowe i osi i wałów. Kształtowanie wałów. Obliczenia dynamiczne wałów.

4

Łożyska toczne. Elementy konstrukcyjne łożyska tocznego. Klasyfikacja łożysk tocznych. Trwałość łożysk i rozkład obciążenia na elementy toczne. Nośność dynamiczna i spoczynkowa łożysk tocznych. Dobór łożysk tocznych. Pasowanie, smarowanie i uszczelnianie łożysk tocznych na wałach i w kadłubach maszyn.

4

82

Łożyska ślizgowe. Podstawowe elementy trybologii. Tarcie w łożyskach ślizgowych. Obliczanie łożysk pracujących przy tarciu mieszanym. Smarowanie łożysk ślizgowych.

2

Elementy podatne. Ogólna charakterystyka elementów podatnych. Rodzaje sprężyn. Obliczanie sprężyn śrubowych naciskowych. Układy sprężyn.

2

Sprzęgła i hamulce. Rodzaje sprzęgieł i ich charakterystyczne własności. Przykłady konstrukcyjne wybranych rodzajów sprzęgieł. Rodzaje hamulców ciernych i ich konstrukcja.

4

Przewody rurowe i zawory. Charakterystyka ogólna, obliczanie pola czynnego przekroju rurowego. Złącza rurowe, rodzaje, obliczenia. Zawory, charakterystyka i rodzaje, kształtowanie zaworu, warunki pracy zaworu.

2

Wytrzymałość elementów konstrukcyjnych na pękanie. Elementy liniowej mechaniki pękania. Pękanie kruche, pękanie plastyczne. Kryteria porównawcze pękania plastycznego i kruchego.

2

Systemy CAD/CAM/CAE. Zintegrowane systemy wspomagania prac projektowych. Budowa oraz przegląd systemów CAD/CAM/CAE.

2



Obliczenia połączeń wciskowych. 1

Obliczenia wymiarów geometrycznych kół walcowych o zębach prostych. 2

Korekcja zazębienia kół walcowych o zębach prostych. 3

Korekcja zazębienia kół walcowych o zębach śrubowych. 3

Obliczenia wytrzymałościowe wału maszynowego. 2

Dobór łożysk tocznych. 2

Sprawdzian pisemny (semestr 4) 2

C. Treść ćwiczeń projektowych.


Projekt mechanizmu śrubowego. Obliczenia projektowe oraz wykonanie dokumentacji technicznej mechanizmu śrubowego.

15

Projekt przekładni walcowej jednostopniowej. Obliczenia projektowe oraz wykonanie dokumentacji technicznej przekładni walcowej jednostopniowej o zębach prostych lub śrubowych.

27

Zaliczenie zajęć 3


a) Dietrich M., red. Podstawy konstrukcji maszyn, t.1-3, WNT 1995,1999 b) Osiński Z., red. Podstawy konstrukcji maszyn, PWN 2003 c) Mazanek E., red. Przykłady obliczeń z podstaw konstrukcji maszyn, t.1,2, WNT 2005 d) Czarnigowski J., Ferdynus M., Kuśmierz L., Ponieważ G. – Podstawy konstrukcji maszyn, Zbiór

zadań, Edit 2008 8. Wykaz literatury uzupełniającej

Cykl tematyczny Podstawy konstrukcji maszyn, PWN: a) Osiński Z., Wróbel J., Teoria konstrukcji maszyn b) Kocańda S., Szala J., Podstawy obliczeń zmęczeniowych c) Szewczyk K., Połączenia gwintowe d) Krzemiński-Freda H., Łożyska toczne e) Dąbrowski Z., Maksymiuk M., Wały i osie f) Lawrowski Z., Technika smarowania g) Dziama A., Michniewicz M., Niedźwiedzki A., Przekładnie zębate h) Osiński Z., Sprzęga i hamulce

Osoba prowadząca: dr inż. Grzegorz Ponieważ, dr inż. Mirosław Ferdynus

83

Przetwórstwo tworzyw polimerowych


4 4

W L

30 15

2 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Tworzywa polimerowe – podstawowe wiadomości dotyczące otrzymywania, struktury i właściwości tworzyw polimerowych oraz składników dodatkowych tworzyw 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej procesu uplastyczniania, metod przetwórstwa fizyczno-chemicznego I i II rodzaju oraz przetwórstwa chemiczno- fizycznego tworzyw polimerowych. Poznanie podstaw budowy i działania maszyn, narzędzi i urządzeń stosowanych w przetwórstwie tworzyw. Przygotowanie do prawidłowego stosowania metod przetwórstwa w pracach inżynierskich. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych. Laboratorium: ćwiczenia laboratoryjne, pokaz działania wybranych maszyn, narzędzi i urządzeń z wyjaśnieniami i opisem, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny kolokwium sprawdzającego. Ocena 3,0 jest przyznawana za 51-59% ze 100% możliwych do zdobycia punktów, ocena 3,5 za 60-69%, ocena 4,0 za 70-79%, ocena 4,5 za 80-89%, ocena 5,0 powyżej 90%. Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych oraz oddanie wszystkich prawidłowo sporządzonych sprawozdań. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne zajęcia.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie inżynierii wytwarzania: procesy wytwarzania i kształtowania właściwości materiałów inżynierskich, technologie nakładania powłok i pokryć, cięcie termiczne oraz łączenie i spajanie, procesy technologiczne. 6. Program A. Treść wykładów


Wiadomości ogólne. Interpretacja przemian stanów tworzyw. Klasyfikacja metod przetwórstwa. Podstawy reologiczne. Charakterystyka reologiczna. Pojęcie przetwarzalności. 2

Uplastycznianie. Układy uplastyczniające maszyn do przetwórstwa. Układ ślimak- -cylinder: jednoślimakowy, dwuślimakowy, nieślimakowy. Zasobnik i strefa zasypu. Zarys teorii układu jednoślimakowego i dwuślimakowego. Uplastycznianie bezślimakowe: tłokowe, tarczowe, pierścieniowe, wirnikowe liniowe i planetarne. Uplastycznianie mieszane.

5

Metody przetwórstwa fizyczno-chemicznego I rodzaju. Spajanie – zgrzewanie i spawanie. Proces porowania: spiekanie, formowanie rozrostowe, rozdzielanie cieplnego tworzyw t t. i folii. Suszenie i podgrzewanie. Ulepszanie fizyczne: cieplne radiacyjne i aktywowanie.

5

Metody przetwórstwa fizyczno-chemicznego II rodzaju. Wytłaczanie konwencjonalne. Odmiany wytłaczania: tłokowe, autotermiczne, porujące, powlekające, współwytłaczanie. Wtryskiwanie konwencjonalne i dokładnościowe. Budowa i działanie układu narzędziowego. Odmiany procesu wtryskiwania: wieloskładnikowe, porujące, wysokotemperaturowe, tworzyw utwardzalnych. Prasowanie i jego odmiany – wstępne, wysokociśnieniowe i niskociśnieniowe. Laminowanie: natryskowe, przeciąganie, nawijanie, nakładanie. Zarys procesów odlewania normalnego i rotacyjnego, kalandrowania, mieszania i przędzenia.

10

84

Metody przetwórstwa chemiczno- fizycznego. Formowanie polimeryzacyjne. Procesy nanoszenia fluidyzacyjnego, elektrocieplnego, płomieniowego, polewającego, natryskowego i zanurzeniowego. Podstawy procesów klejenia i kitowania. Metalizowanie tworzyw: folią, natryskowe, zanurzeniowe, próżniowej elektrochemiczne. Ulepszanie chemiczne.

6





1

Spajanie tworzyw. Metody zgrzewania oraz spawania tworzyw. Przebieg procesu zgrzewania pojemnościowego, rezystancyjnego oraz spawania tworzyw.

2

Wytłaczanie kształtowników. Budowa i funkcje elementów linii technologicznej wytłaczania. Przebieg procesu wytłaczania.

2

Wytłaczanie z rozdmuchiwaniem folii. Metody wytłaczania z rozdmuchiwaniem folii. Budowa i działanie elementów stanowiska technologicznego. Przebieg procesu.

2

Wtryskiwanie tworzyw termoplastycznych. Budowa i funkcje zespołów wtryskarki. Cykl procesu wtryskiwania i główne parametry. Przebieg procesu.

2

Prasowanie wstępne – tabletkowanie. Metody prasowania wstępnego, stosowane narzędzia i maszyny. Przebieg procesu.

2

Metalizowanie próżniowe tworzyw. Charakterystyka procesu metalizowania próżniowego tworzyw. Budowa i działanie napylarki próżniowej. Przebieg procesu.

2

Zajęcia zaliczeniowe: odrabianie zaległych ćwiczeń, poprawa ocen uzyskanych z kolokwiów wprowadzających, zaliczenie

2


a) R. Sikora: Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych. Wydawnictwo Edukacyjne, Warszawa 1993.

b) Praca zbiorowa pod red. R. Sikory: Przetwórstwo tworzyw polimerowych. Podstawy logiczne, formalne, i terminologiczne. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2006.

c) R. Sikora (red.): Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych. Ćwiczenia laboratoryjne. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 1997.


a) R. Sikora: Podstawy przetwórstwa tworzyw wielkocząsteczkowych. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 1992.

b) J. Stasiek: Wytłaczanie tworzyw polimerowych. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo UTP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2007.

Osoba prowadząca: inż. dr inż. inż. Robert Sikora, mgr inż. Aneta Tor-Świątek

85

Obróbka plastyczna (Przedmiot kierunkowy)


4 4

W L

18 9

2 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy inżynierii materiałowej. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Nabycie podstawowej wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu stosowania technologii obróbki plastycznej metali w celu kształtowania postaci, struktury i własności produktów. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny. Ćwiczenia laboratoryjne: ćwiczenia praktyczne oparta na obserwacji i analizie. Zajęcia w laboratorium obróbki plastycznej. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie kolokwium opisowego. Łączna liczba punktów do zdobycia 20 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:



10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

Ćwiczenia laboratoryjne: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, ocena cząstkowa wiedzy teoretycznej, wykonanie i ocena sprawozdań z ćwiczeń. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie inżynierii wytwarzania. Przedmiot stanowi wprowadzenie do zagadnień związanych z procesami wytwarzania i kształtowania własności materiałów inżynierskich, procesami technologicznymi kształtowania struktury i własności inżynierskich stopów metali i obróbka bezwiórowego kształtowania postaci geometrycznej. 6. Program A. Treść wykładów


Podstawy obróbki plastycznej. Budowa krystaliczna metali. Mechanizm odkształceń plastycznych. Zjawiska towarzyszące odkształceniom plastycznym. Podział procesów obróbki plastycznej. Stan naprężenia i odkształcenia. Naprężenie uplastyczniające. Miary odkształcenia plastycznego. Metody wyznaczania krzywych płynięcia. Tarcie w obróbce plastycznej.

2

Nagrzewanie metali do obróbki plastycznej. Pojęcia dotyczące nagrzewania metali. Zakres temperatury kształtowania. Rodzaje atmosfer pieca i ich wpływ na jakość nagrzewania. Zgar, jego wielkość i warunki powstawania. Zjawiska towarzyszące procesowi nagrzewania. Zjawiska towarzyszące odkształceniom plastycznym na gorąco i półgorąco. Nagrzewanie za pomocą elektrycznych urządzeń grzewczych. Piece do nagrzewania materiału.

2

Cięcie i wykrawanie. Pojęcia podstawowe. Fazy procesu cięcia. Siły i praca cięcia. Cięcie za pomocą wykrojników. Wykrojniki. Cięcie na nożycach. Cięcie dokładne (gładkie) blach. Cięcie gumą. Cięcie prętów.

1

Gięcie. Podstawowe metody gięcia. Przebieg gięcia – rozkład naprężeń i odkształceń. Procesy technologiczne gięcia. Własności wyrobów giętych. Podział kształtowników. Urządzenia do produkcji kształtowników giętych.

1

Kształtowanie przedmiotów o powierzchni nierozwijalnej. Ciągnienie i rozciąganie. Kształ-towanie wytłoczek przez rozciąganie. Kształtowanie wytłoczek przez ciągnienie. Wytłaczanie. Przetłaczanie. Wyciąganie. Kształtowanie wyrobów przez wyoblanie i zgniatanie obrotowe. Operacje wykończające. Urządzenia produkcyjne tłoczni.

2

86

Kucie swobodne i półswobodne. Pojęcia kucia swobodnego i półswobodnego. Asortyment wyrobów kutych swobodnie. Podstawowe operacje przy kuciu swobodnym. Maszyny i urządzenia kuźni t do kucia swobodnego. Wady wyrobów kutych swobodnie.

2

Kucie matrycowe na młotach i prasach. Wiadomości wstępne. Matryce jako narzędzia kuźni t , materiały stosowane do produkcji matryc. Kinematyka płynięcia metalu przy kuciu matrycowym. Prawo najmniejszego oporu płynięcia. Rodzaje młotów do kucia matrycowego. Rodzaje pras do ku t matrycowego. Rysunek odkuwki. Podział odkuwek na grupy. Wsad na odkuwki matrycowe i jego przygotowanie. Wykonywanie przedkuwek, kształtowanie wstępne, gięcie odsadzanie, spęczanie. Wypływka i jej rola w procesie kucia matrycowego. Konstrukcja rowka na wypływkę. Operacje wykończające odkuwek. Rodzaje wad odkuwek matrycowych

2

Walcowanie kuźnicze. Metody walcowania kuźniczego. Walcowanie wzdłużne: parametry charakteryzujące walcowanie wzdłużne, zjawiska zachodzące w strefie walcowania, walcowanie przedkuwek. Walcowanie poprzeczno – klinowe (WPK): parametry charakteryzujące proces WPK, metody WPK, ograniczenia procesu WPK, projektowanie narzędzi klinowych, przykład zastosowania. Walcowanie skośne: kalibrowanie walca, przebieg kształtowania.

2

Kucie na kuźniarkach. Wiadomości wstępne. Oprzyrządowanie kuźniarek. Sposób mocowania matryc na kuźniarkach. Podział odkuwek na grupy. Zasady spęczania. Przykłady wykonywania odkuwek.

1

Wyciskanie. Wiadomości wstępne. Metody wyciskania. Teoretyczne podstawy wyciskania. Siły wyciskania. Podział odkuwek na grupy. Wyciskanie hydrauliczne odkuwek na gotowo. 1

Nowe technologie kształtowania plastycznego. Mechaniczne łączenie blach pod naciskiem. Wiercenie plastyczne. Kucie w maszynach kuźniczych o złożonym ruchu narzędzi kształtujących. Wielosuwakowe prasy kuźnicze. Urządzenia specjalne do kucia wałów korbowych. Przyrządy TR. Kształtowanie odkuwek drążonych.

2



Zajęcia wprowadzające: Szkolenie BHP, zasady zaliczenia przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń. 1

Wykrawanie: Wpływ luzu na przebieg procesu cięcia. Budowa i zasada działania wykrojników jednozabiegowych i wielozabiegowych (jednoczesnych i wielotaktowych), siła cięcia.

2

Wytłaczanie: siła wytłaczania, zjawiska ograniczające wytłaczanie, wpływ parametrów geometrycznych wsadu na przebieg procesu.

2

Wyciskanie: przebieg procesu wyciskania współbieżnego i przeciwbieżnego, siła wyciskania, wpływ podstawowych parametrów na przebieg procesu.

2

Zajęcia zaliczeniowe: odrabianie zaległych ćwiczeń laboratoryjnych, wystawienie ocen końcowych, wpisy do indeksu. 2


a) W. Weroński i t.: Obróbka plastyczna. Technologia. Wyd. Politechniki Lubelskiej, Lublin 1991

b) W. Weroński, K. t t. nic: Przeróbka plastyczna metali. Cz. 1 i 2. Wyd. Szkolne i pedagogiczne. Warszawa 1989

c) W. Wasiunyk. Kucie matrycowe. WNT, Warszawa 1987 d) Banaszak R., Dubicki K., Muster A. Obróbka plastyczna. Laboratorium z podstaw. Wyd.

Politechniki Lubelskiej, Lublin 1985 e) Brodziński A. Maszyny i urządzenia do obróbki plastycznej. Laboratorium ogólne. Wyd.

Politechniki Lubelskiej, Lublin 1993 f) Erbel S., Kuczyński K., Olejnik L. Technologia obróbki plastycznej. Laboratorium. Wyd.

Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2003 g) Pater Z., Gontarz A., Weroński W. Obróbka plastyczna. Obliczenia sił kształtowania. Wyd.

Politechniki Lubelskiej, Lublin 2002 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Chodnikiewicz K..: Mechanika młotów i pras mechanicznych. Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1985

b) Golatowski T. Projektowanie procesów tłoczenia i tłoczników. Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1991.

Osoba prowadząca: dr inż. Grzegorz Samołyk

87

Obróbka ubytkowa


4 L 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy techniki – znajomość podstaw budowy maszyn; Inżynieria materiałowa – znajomość materiałów stosowanych w budowie maszyn. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Przekazanie wiedzy w zakresie podstaw ubytkowego kształtowania elementów maszyn. Zdobycie umiejętności ubytkowego kształtowania różnych przedmiotów, zdolności dostrzegania związków między zastosowanymi sposobami, odmianami i rodzajami obróbki a jakością wytworzonych przedmiotów oraz umiejętności odnoszenia zdobytej wiedzy do p raktyki przemysłowej. 3. Metody dydaktyczne Zajęcia wykładowe prowadzone są metodą wykładu informacyjnego i problemowego, wspomaganego pokazem eksponatów. Ćwiczenia laboratoryjne są zajęciami praktycznymi; prowadzone są metodą obserwacji oraz eksperymentu realizowanego przez studentów (w zakres ćwiczeń wchodzi też przeprowadzenie obliczeń oraz wykonanie rysunków). 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z dwóch kolokwiów sprawdzających (końcowa ocena jest ró wna średniej z ocen kolokwiów). Ćwiczenia laboratoryjne: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana jest obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie części teoretycznej każdego ćwiczenia, wykonanie części praktycznej, oddanie sprawozdań. Ocena końcowa jest równa średniej ocen cząstkowych (pozytywnych) uzyskanych za poszczególne ćwiczenia. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie inżynierii wytwarzania: Obróbka ubytkowa i inne technologie kszta łtowania postaci geometrycznej. 6. Program A. Treść wykładów


Ogólna charakterystyka i klasyfikacja obróbki ubytkowej. Pojęcia podstawowe. Budowa narzędzi skrawających. Materiały stosowane na ostrza narzędzi. Kinematyka skrawania. Obliczanie prędkości skrawania i prędkości ruchu posuwowego.

3

Geometria ostrza. Układy odniesienia. Definicje kątów charakteryzujących budowę części roboczej narzędzia. Znaczenie geometrii ostrza w procesie skrawania. Geometria warstwy skrawanej. Oddziaływanie ostrza na materiał skrawany.

4

Proces powstawania wiórów. Siły, moment i moc skrawania. Siła właściwa skrawania. Zjawiska cieplne w procesie skrawania. Metody zmniejszania temperatury w strefie skrawania.

2

Struktura geometryczna powierzchni obrobionej. Teoretyczna wysokość chropowatości powierzchni obrobionej skrawaniem. Właściwości użytkowe powierzchni kształtowanych różnymi sposobami obróbki

2

Kryteria zużycia ostrza, czynniki wpływające na zużycie. Trwałość ostrza. Wskaźniki skrawalności. Skrawalność różnych materiałów. Zasady doboru warunków skrawania. Czas maszynowy

4

Charakterystyka poszczególnych sposobów obróbki skrawaniem: toczenie i wytaczanie, struganie i dłutowanie, przeciąganie, wiercenie i rozwiercanie, frezowanie. 5

88

Metody wykonywania gwintów. Wykonywanie uzębień kół zębatych walcowych – metody kształtowe i obwiedniowe. Obróbka kół zębatych stożkowych. 3

Podstawy obróbki ściernej. Narzędzia do obróbki ściernej. Szlifowanie wałków, otworów i płaszczyzn. Szlifowanie profilowe, kopiowe i obwiedniowe. Dokładność przedmiotów po szlifowaniu.

3

Ścierne obróbki wykańczające. Obróbka narzędziami ściernymi spojonymi i luźnymi ziarnami ściernymi. Struktura geometryczna powierzchni po ściernej obróbce wykańczającej.

2

Elektroerozyjne i elektrochemiczne kształtowanie elementów maszyn. Zastosowanie i możliwości ubytkowej obróbki laserowej, elektronowej, plazmowej i wodno – ściernej.

2




1

Kinematyka i parametry technologiczne obróbki skrawaniem. Ostrzenie i sprawdzanie narzędzi skrawających. Pomiar czasu skrawania podczas toczenia różnymi narzędziami.

2

Wiercenie i rozwiercanie – narzędzia i parametry obróbki. Wpływ warunków technologicznych obróbki na dokładność przedmiotu obrabianego.

2

Frezowanie – parametry obróbki, narzędzi i pomiary mocy skrawania w procesie frezowania.

2

Nacinanie gwintów metodą toczenia oraz za pomocą gwintowników. Budowa narzędzi do wykonywania gwintów.

2

Dłutowanie obwiedniowe uzębień. Frezowanie obwiedniowe uzębień. 2

Jakość powierzchni po obróbce wiórowej, ściernej i erozyjnej – chropowatość powierzchni i kierunkowość struktury geometrycznej.

2



a) Filipowski R., Marciniak M.: Techniki obróbki mechanicznej i erozyjnej. . Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa 2000.

b) Jemielniak K.: Obróbka skrawaniem. Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa 1998. c) Olszak W.: Obróbka skrawaniem. WNT Warszawa 2008. d) Parol A.: Obróbka skrawaniem i obrabiarki. Cz. I. Obróbka skrawaniem. Wyd. PL. Lublin 1988. e) Zaleski K.: Laboratorium obróbki ubytkowej. Wyd. PL. Lublin 2001.


a) Poradnik inżyniera. Obróbka skrawaniem. WNT Warszawa 1991. b) Dul – Korzyńska B.: Obróbka skrawaniem i narzędzia. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Rzeszowskiej. Rzeszów 2005.

Osoba prowadząca: dr inż. inż. Kazimierz Zaleski, inż. PL; mgr inż. Jakub Matuszak; mgr inż. Agnieszka Skoczylas.

89

Podstawy Maszyn Technologicznych


4 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Rysunek Techniczny Maszynowy – umiejetność czytania rysunków technicznych oraz schematów kinematycznych. Laboratorium Podstaw Techniki – zapoznanie się z podstawowymi rodzajami obróbki skrawaniem, oraz ogólną budowa maszyn technologicznych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Zapoznanie się z podstawowymi zasadami pracy maszyn technologicznych w rozwiązaniu konwencjonalnym. Umiejętność nastawiania obrabiarki do pracy przy zadanych parametrach procesu obróbki. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z wykorzystaniem rzutnika, ekranu i tablicy. Laboratorium: Praktyczne wykorzystanie wiedzy teoretycznej do rozwiązywania zadań występujących w środowisku warsztatowym. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczania: zaliczanie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny dwóch kolokwiów sprawdzających (jedno z klasyfikacji ruchów skrawających i sposobów ich realizacji na obrabiarce, drugie z analizy łańcuchów kinematycznych). Łączna liczba punktów do zdobycia wynosi 20 pkt (10 pkt za każde kolokwium). Ocena końcowa zależeć będzoe od liczby uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. Ndst 15 -16 db

10 12 dst 16 – 18 db+

13 -14 dst+ 19 – 20 bdb

Laboratorium: Sposób zaliczania: Zaliczanie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia:wymagana obecność na wszystkich zajęciach, oddanie wszystkich sprawozdań oraz uzyskanie pozytywnych ocen z dwóch zbiorczych t t. nic przeprowadzanych każdorazowo po zrealizowaniu trzech ćwiczeń. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami. W standardzie nauczania tego przedmiotu wytycznymi stały się próby modernizowania układów napędowych realizujących główny ruch skrawania. Są nimi rozwiązania w których dotychczasowe funkcje maszyny uzyskiwane na drodze czysto mechanicznej, dają się zrealizować na drodze elektrycznej lub elektronicznej. 6. Program A. Treść wykładów


Maszyny Technologiczne – charakterystyka, przeznaczenie. Proces roboczy obrabiarki. Zasady kształtowania powierzchni. Linie charakterystyczne. Ruchy kształtowania. Rodzaje narzędzi. Podstawowe sposoby obróbki skrawaniem. Ruchy skrawania i ich parametry. Główny ruch skrawania oraz ruch posuwowy. Klasyfikacja ruchów występujacych w obrabiarkach.

1

Układy strukturalne obrabiarek o prostych i złożonych ruchach kształtowania. Układy kinematyczne obrabiarek. Przełożenie łańcucha kinematycznego.Podział łańcuchów kinematycznych na zewnętrzne (napędowe) oraz wewnętrzne (kształtowania). Sposoby definiowania przełożeń łańcuchów.

1

90

Wyrażanie przełożeń łańcuchów za pomocą parametrów procesu technologicznego obróbki.Przykłady budowy łańcuchów kinematycznych. Przekładnia mechaniczna jako podstawowa jednostka konstrukcyjna łańcucha. Podstawowe rodzaje przekładni mechanicznych: przekładnia pasowa, łańcuchowa, cierna, zębata. Rodzaje przekładni zębatych.

2

Rodzaje mechanizmów zamieniających ruch obrotowy na prostoliniowy.. Mechanizm śrubowy. Mechanizm zębatkowy. Mechanizm jarzmowy. Mechanizm korbowy. Zasada budowy układów napędowych.. Stopniowanie prędkości obrotowych wrzeciona. Zasady doboru prędkości obrotowych wrzecion dla zadawanych zakresów zmian szybkości głównego ruchu skrawania i średnic obrabianego materiału.

2

Wykres Pechana. Budowa wykresu V=f(d) w układzie współrzędnych logarytmicznych..Zasady skalowania osi układu współrzędnych. Budowa skali logarytmicznej nierównomiernej.. Normalizacja prędkości obrotowych wrzecion obrabiarek..Predkości nominalne,, teoretyczne, efektywne ,obliczeniowe.

2

Skrzynki predkosci. Podstawowe rodzaje przekładni występujących w skrzynkach prędkosci. Przekładnie zębate.Kryteria klasyfikujące rodzaje przekładni zębatych. Przekładnie stałe. Przekładnie z kołami wymiennymi. Przekładnie z kołami przesuwnymi. Przekładnie sprzęgłowe. Przekładnie odboczkowe. Okreslenie liczby stopni prędkości skrzynki.

2


1


1


2


a) Lucjan T. Wrotny:Obrabiarki skrawające do metali, WNT Warszawa 1979 b) Lucjan T. Wrotny:Podstawy konstrukcji obrabiarek, WNT Warszawa 1974 c) K. Paderewski: Zarys kinematyki obrabiarek, WNT Warszawa 1971 d) J.Dmochowski, A. Uzarowicz: Obróbka skrawaniem i obrabiarki, PWN Warszawa 1980 e) K. Lutek: Obrabiarki I, Budowa i eksploatacja obrabiarek ogólnego przeznaczenia. WU, Lublin 1998 f) K. Lutek:Obrabiarki II, Do gwintów i uzębień., WU 1999 g) Z. Jaworski, E. Jurczak: Obrabiarki. WsiP Warszawa 1991 h) W. Gwiazdowski: Kinematyka obrabiarek, WNT 1965

8. Wykaz literatury t t. nictwo j

a) J. Dmochowski: Podstawy obróbki skrawaniem, PWN, Warszawa 1978 b) K. Paderewski: Obrabiarki, WsiP Warszawa 1993

Osoba prowadząca: dr inż. Mieczysław Mieczkowski

91

Spajalnictwo i odlewnictwo – przedmiot kierunkowy


4 4

W L

30 15

2 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Zakres wiedzy zdobyty na zajęciach z fizyki, chemii, inżynierii materiałowej oraz grafiki inżynierskiej. Wiedza z zakresu podstaw nauki o materiałach. Znajomość i umiejętność wykorzystywania praw i zależności z zakresu nauk podstawowych matematyki, chemii ogólnej oraz fizyki w rozwiązywaniu zagadnień technicznych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi technologiami spawania, zgrzewania i cięcia metali, mającymi praktyczne zastosowanie przy wytwarzaniu typowych konstrukcji inżynierskich. Kolejnym celem przedmiotu jest wdrożenie i zapoznanie studentów z podstawami problematyki wytwarzania odlewów wraz z podaniem rodzajów modeli, rodzajów mas formierskich i rdzeniowych, sposobów formowania oraz specjalnych metod wykonania form i odlewania. 3. Metody dydaktyczne Wykłady realizowane z wykorzystaniem komputera i elementami metod eksponujących. Laboratorium: metoda praktyczna- obserwacja i pomiar, metoda aktywizująca studentów poprzez ich praktyczne działanie. Ćwiczenia laboratoryjne realizowane w pomieszczeniach Katedry Inżynierii Materiałowej. Realizacja ćwiczeń laboratoryjnych odbywa się zgodnie z opracowanymi instrukcjami do poszczególnych ćwiczeń. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny uzyskanej z dwóch kolokwiów sprawdzających. Kolokwia w formie odpowiedzi pisemnej. Ocena wystawiana po przeliczeniu liczby zdobytych punktów na wartość procentową, gdzie 100% oznacza maksymalna ilość uzyskanych punktów z danego sprawdzianu. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów wg tabeli:

Procent poprawnych odpowiedzi ocena

95-100% 5

84-94% 4,5

74-83% 4

63-73% 3,5

52-62% 3

0-51% 2

Laboratorium: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie ćwiczeń praktycznych wskazanych przez prowadzącego zajęcia, realizowanych podczas zajęć laboratoryjnych. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych następuje na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za poszczególne zajęcia. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie nauki o materiałach: Materiały spiekane. Odlewnicze stopy żelaza Kształcenie w zakresie inżynierii wytwarzania: Technologie kształtowania postaci geometrycznej. Procesy technologiczne kształtowania struktury i własności inżynierskich stopów metali. Cięcie termiczne oraz łączenie i spajanie.

92

6. Program A. Treść wykładów (spawalnictwo)


Klasyfikacja procesów spajania oraz ich charakterystyka. Zasady BHP przy spawaniu. 1

Ogólna charakterystyka procesów spajania. Metalurgia procesów spawania 1

Spawalność metali oraz naprężenia i odkształcenia spawalnicze. Pękanie złączy spawanych 1

Zabiegi cieplne po spawaniu. Rodzaje złączy, pozycje spawania, przygotowanie elementów do spawania.

1

Spawanie gazowe: gazy, urządzenia, materiały i sprzęt do spawania acetylenowo – tlenowego, technologia spawania gazowego.

1

Właściwości i charakterystyka łuku elektrycznego, spawalnicze źródła prądu. Technologia spawania elektrodami otulonymi, funkcje otuliny, rodzaje i oznaczenia elektrod, parametry spawania.

2

Spawanie łukowe w osłonie gazów metodą MAG/MIG, TIME oraz TIG. Spawanie łukowe drutem proszkowym

1

Spawanie łukiem krytym, spawanie elektrożużlowe. 1

Spawanie plazmowe. 1

Spawanie wiązką elektronów i laserowe. 1

Technologia zgrzewania. Podstawy fizyczne zgrzewania. Metody zgrzewania 1

Lutowanie metali, lutospawanie, topniki, luty, zastosowanie. 1

Procesy pokrewne spawaniu: natryskiwanie i napawanie, cięcie termiczne 1

Zaliczenie wykładów. 1

B. Treść wykładów (Odlewnictwo)

Metalowe materiały spiekane i wytwarzane metodami metalurgii proszków. Metalurgia proszków jako technologia materiałów i gotowych produktów. Wybrane materiały metalowe oraz produkty spiekane z proszków. Spiekane materiały narzędziowe. Spiekane stale szybkotnące. Węgliki spiekane. Węglikostale spiekane. Cermetale narzędziowe.

4

Podstawy procesów odlewniczych. Omówienie podstaw procesów odlewniczych, tzn. zarówno podstawowe pojęcia i zasadę wykonywania odlewów oraz najważniejsze zjawiska i problemy związane z powstawaniem odlewu w formie.

2

Przegląd technologii odlewniczych. Klasyfikacja procesów odlewniczych. Istota procesów odlewniczych i ich odmiany. Projektowanie odlewów. Przegląd tworzyw odlewniczych. Kształtowanie geometrii odlewu. Parametry odlewów otrzymywanych przy zastosowaniu różnych technologii odlewniczych.

1

Procesy wytapiania i obróbki pozapiecowej ciekłego metalu. Podstawowe prawa fizykochemiczne dla ciekłych metali i stopów oraz procesy wytapiania. Piece do topienia i urządzenia do obróbki ciekłych stopów.

1

Przygotowanie form odlewniczych jednorazowych. Materiały formierskie. Procesy zagęszczania masy – podstawy teoretyczne i technologiczne. Metody formowania. Wykonywanie rdzeni piaskowych. Przebieg wykonywania form jednorazowych. Podstawy modelarstwa odlewniczego. Sposoby wytwarzani prototypów modeli i rdzennic.

2

Procesy odlewania do form trwałych. Odlewanie kokilowe. Odlewania pod niskim ciśnieniem do form trwałych. Proces odlewania ciśnieniowego. Odlewanie odśrodkowe. Odlewanie ciągłe.

1

Nowoczesne specjalne procesy odlewnicze. Odlewy o strukturze kierunkowej. Kompozyty odlewane. Prasowanie w stanie ciekłym. Odlewanie w stanie półstałym. Procesy odlewania z przeciwciśnieniem od form jednorazowych. Przykłady współczesnej dokumentacji odlewniczej. Modelowanie procesów odlewniczych związanych z przepływem metalu w formie, krzepnięciem odlewu, powstawaniem pęknięć i naprężeń

2

Wybijanie, oczyszczanie i wykańczanie odlewów. Obróbka cieplna odlewów. Kontrola jakości odlewów. Oddziaływanie produkcji odlewniczej na środowisko. Odpady odlewnicze i ich zagospodarowanie. Recykling odpadów.

1

Zaliczenie wykładów. 1

93

C. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Zasady bezpiecznej pracy podczas spawania gazowego, elektrycznego oraz zgrzewania metali.

1

Spawanie gazowe (acetylenowo-tlenowe) i cięcie tlenem 2

Spawanie łukowe ręczne elektrodami otulonymi MMA 2

Spawanie łukowe elektrodami topliwymi w osłonie gazów GMA 2

Zgrzewanie metali, zgrzewanie oporowe punktowe 2

Spawanie łukowe elektrodą nietopliwą GTA, napawanie plazmowe 2

Lutowanie metali 2



a) Klimpel A.: Spawanie, zgrzewanie i cięcie metali. Technologie. WNT. Warszawa, 1999. b) Ferenc K.: Spawalnictwo. WNT, Warszawa 2007. c) Pilarczyk J., Pilarczyk J.: Spawanie i napawanie elektryczne metali. Wydawnictwo Śląsk,

Katowice 1996. d) Nowacki J.: Spiekane metale i kompozyty z osnową metaliczną. WNT, Warszawa 2005 e) Perzyk M. i inni: Odlewnictwo. WNT, Warszawa 2007. f) Szweycer M., Nogalska D.: Metalurgia i odlewnictwo. Politechnika Poznańska, Poznań 2002.


a) Klimpel A.: Technologie napawania i natryskiwania cieplnego. Wydawnictwa Politechniki Śląskiej, Gliwice 1999.

b) Adamiec P., Dziubiński J.: Techniki Wytwarzania. Spawalnictwo. Wydawnictwa Politechniki Śląskiej, Gliwice 1994.

c) Tabor A.: Odlewnictwo. Politechnika Krakowska, Kraków 2007. d) Przybyłowicz K.: Metaloznawstwo, WNT, Warszawa 2007.

Osoba prowadząca: dr hab. Tadeusz Hejwowski, prof. PL

mgr inż. Aleksander Łepecki mgr inż. Mirosław Szala

95

Technologia maszyn


4 W 30 3

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Obróbka ubytkowa – znajomość podstaw obróbki skrawaniem, maszyny technologiczne, Obrabiarki – znajomość podstaw z zakresu budowy i działania obrabiarek 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu projektowania procesów technologicznych obróbki części na obrabiarki konwencjonalne. Poznanie podstaw technologii maszyn, zasad projektowania obróbki dla różnych klas przedmiotów: wałek, tuleja, tarcza, koło zębate inż. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z elementami metod eksponujących Ćwiczenia projektowe: metoda praktyczna, aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z końcowego egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej. Łączna liczba punktów do zdobycia na egzaminie 20 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:



10-12 dst 17-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

Ćwiczenia projektowe: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, wykonanie, oddanie i zaliczenie 2 projektów procesu technologicznego wybranych części maszyn. Łączna liczba punktów do zdobycia z projektów 20 pkt (10 punktów na każdy projekt). Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:



10-12 dst 17-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie technologii maszyn, projektowania procesów wytwarzania maszyn, przebiegu i organizacji montażu. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania technologii wytwarzania w celu kształtowania postaci, struktury i własności produktów. 6. Treści programowe A. Treści wykładów


Proces produkcyjny i technologiczny, struktura procesu technologicznego, elementy składowe procesu, przykładowy proces obróbki części klasy wałek

2

Sposoby obróbki skrawaniem, cechy charakterystyczne, ruchy narzędzia i przedmiotu obrabianego, parametry skrawania

2

Zasady normowania procesu technologicznego, struktura normy czasu, metody normowania, obliczanie czasów maszynowych, normatywy czasu

2

Dokumentacja technologiczna, karta półfabrykatu, operacyjna, instrukcyjna, uzbrojenia obrabiarki, kontroli, normowania

2

Dane wejściowe do projektowania procesu technologicznego, analiza danych rysunku konstrukcyjnego, wymagań dokładnościowych i gładkościowych

2

96

Program produkcji, produkcja jednostkowa, seryjna, masowa, półfabrykaty stosowane w technologii maszyn

2

Ustalanie i mocowanie przedmiotów, klasyfikacja i wybór baz obróbkowych, błędy bazowania, elementy oprzyrządowania

2

Zasady doboru parametrów obróbki, naddatków, ustalania wymiarów międzyoperacyjnych, normy zużycia materiałów

2

Dokładność w budowie maszyn, czynniki wpływające na dokładność obróbki, błędy obróbki partii przedmiotów, ekonomiczna dokładność obróbki 2

Jakość warstwy wierzchniej elementów maszyn, budowa i nazewnictwo warstwy wierzchniej, własności fizykalne i użytkowe warstwy wierzchniej

2

Operacje zgrubne i dokładne, wstępne, zasadnicze i wykańczające, obróbka cieplna i kontrola techniczna w procesie technologicznym

2

Technologiczność konstrukcji elementów maszynowych, podobieństwo technologiczne części, klasyfikacja części, typizacja procesów technologicznych

2

Projektowanie procesów technologicznych typowych części maszyn, obróbka wałków 2 Obróbka tulei i tarcz, części mimośrodowych, części o osiach przecinających się, obróbka dźwigni, korpusów, kół zębatych.

2

Podstawowe pojęcia procesu technologicznego montażu. Typowe czynności montażowe. Elementy składowe procesu technologicznego montażu. Przebieg i organizacja montażu.

2

B. Treści ćwiczeń projektowych


Zajęcia wprowadzające, zasady zaliczania, przydział tematów stanowiących I projekt pt topracowanie procesu technologicznego dla części klasy wałek, omówienie projektów przykładowych

2

Analiza rysunku wykonawczego, wymagań materiałowych, gładkościowych, dokładnościowych, wielkości produkcji, technologiczności przedmiotu, dobór półfabrykatu

2

Opracowanie planu operacyjnego z doborem obrabiarek do kolejnych operacji 2 Wstępne opracowanie kart instrukcyjnych obróbki dla kolejnych operacji , sporządzenie szkiców obrabianego przedmiotu

2

Dobór narzędzi obróbkowych i pomiarowych, oprzyrządowania technologicznego oraz parametrów technologicznych obróbki 2

Określenie technicznej normy czasu dla wytypowanych operacji 2 Ostateczne wypełnienie dokumentacji technologicznej, przystąpienie do zaliczenia projektu 2 Przydział tematów stanowiących II projekt pt topracowanie procesu technologicznego dla części klasy tuleja, koło zębate 2


2


2

Dobór narzędzi obróbkowych i pomiarowych, oprzyrządowania technologicznego oraz parametrów technologicznych obróbki

2

Określenie technicznej normy czasu dla wytypowanych operacji 2 Ostateczne wypełnienie dokumentacji technologicznej stanowiącej kompletny projekt obróbki części 2

Zajęcia zaliczeniowe, poprawa ocen, wystawienie ocen końcowych, wpisy do indeksów 2 7. Wykaz literatury podstawowej:

a) Feld M.: Podstawy projektowania procesów technologicznych typowych części maszyn. WNT, Warszawa 2003.

b) Feld M.: Projektowanie i automatyzacja procesów technologicznych części maszyn. WNT, Warszawa 1994.


a) Poradnik inżyniera. Obróbka skrawaniem. WNT, Warszawa 1993. b) Brodowicz W., Grzegórski Z.: Technologia budowy maszyn. Wydawnictwa Szkolne i

Pedagogiczne, Warszawa 2003. c) Poradniki: narzędziowca, tokarza, frezera, szlifierza, obróbki skrawaniem itinż

Osoba prowadząca: dr ininżAnna Rudawska, dr ininżWiesław Wiechecki

97

Termodynamika

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin Liczba punktów ECTS

4 4

W C

30 15

3 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Wiadomości z zakresu fizyki i chemii – szczególnie z działu: termodynamika i ciepło; wiadomości z zakresu matematyki – szczególnie z działu: rachunek całkowy i różniczkowy

2. Cele kształcenia – kompetencje, jakie powinien osiągnąć student Celem przedmiotu jest stworzenie podstaw do studiów w zakresie maszyn i urządzeń cieplnych, a w tym silników cieplnych: tłokowych i turbinowych.

3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład prowadzony informacyjną metodą tablicową z odwołaniami do praktyki inżynierskiej. Ćwiczenia: ćwiczenia stanowią rachunkową ilustrację wykładów i dotyczą wybranych zagadnień obliczeniowych (rozwiązywania zadań). Laboratorium: pomiary i obliczenia określonych znamion termodynamicznych z wykorzystaniem odpowiednich stanowisk badawczych.

4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: egzamin końcowy pisemny i ewentualnie ustny (w przypadku wątpliwości co do treści egzaminu pisemnego). Ćwiczenia: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach oraz dwóch kolokwiów sprawdzających. Laboratorium: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny z części teoretycznej każdego ćwiczenia i prawidłowo sporządzonych sprawozdań.

5. Treści kształcenia zgodnie z obowiązującymi standardami Treści przedmiotu termodynamika zgodne są ze standardami kształcenia obowiązującymi na kierunku mechanika i budowa maszyn.



Wiadomości wstępne, przedmiot, zakres i metody termodynamiki. Pojęcia podstawowe, definicje i jednostki miar.

2

Układ termodynamiczny i jego otoczenie. Intensywne i ekstensywne parametry stanu. Stan równowagi termodynamicznej, Zerowa Zasada Termodynamiki. Modele czynników termodynamicznych i ich właściwości, prawa gazów doskonałych Boyle¢a – Mariotta, Gay – Lusaca, Charlesa, Avogdaro, gaz półdoskonałyi rzeczywisty.

4

Termiczny opis stanu gazów doskonałych, półdoskonałych i rzeczywistych, wykres stanu p-V. Prawo Daltona i termiczny opis stanu mieszanin gazów doskonałych. 4

Energia układu, energia wewnętrzna, prawo Joule¢a, entalpia statyczna i entalpia spiętrzenia. Oddziaływania pomiędzy układem a otoczeniem w tym na sposób pracy i na sposób ciepła. Prace: bezwzględna, techniczna i praca umieszczenia, praca użyteczna, wykres pracy p-V. Ciepło, ciepło przemiany i ciepła właściwe, równania Mayera. Funkcje termodynamiczne i ich właściwości.

4

Bilans energii układu w warunkach równowagi. I Zasada Termodynamiki dla układów zamkniętych i układów otwartych, dla procesów odwracalnychi nieodwracalnych.

3

II Zasada Termodynamiki i jej sformułowania. Entropia. Matematyczne ujęci II Zasady Termodynamiki, wykres ciepła T-S. Odwracalność i nieodwracalność przemian energetycznych.

3

Równowagowa przemiana termodynamiczna. Odwracalne przemiany politropowe gazów doskonałych i półdoskonałych, przemiana dławienia izentalpowego, interpretacja graficzna przemian na wykresach pracy i ciepła. Nieodwracalność przemian.

4

Procesy sprężania gazów. Sprężarka tłokowa, sprężarki: teoretyczna, wzorcowa, rzeczywista. Sprężarka wielostopniowa. 2

Zasady zamiany ciepła na pracę, prawobieżny obieg termodynamiczny. Obieg Carnota. Obiegi silników cieplnych, Joule’a, Otto, Diesla, Sabathe. Lewobieżny obieg termodynamiczny, lewobieżny obieg Carnota.

2

Zagadnienia użyteczności energii. Praca maksymalna, egzergia i anergia. 2

98



Wprowadzenie w tematykę ćwiczeń rachunkowych. Jednostki. 2

Zadania z zakresu równania stanu termicznego pojedynczego gazu doskonałego i półdoskonałego

2

Zadania z zakresu równania stanu termicznego mieszanin gazów doskonałych 2

Zadania z zakresu bilansów energetycznych 2

Zadania z zakresu przemian odwracalnych gazów doskonałych i przemian nieodwracalnych 4

Zadania z zakresu silnikowych obiegów termodynamicznych 3



Wprowadzenie. Zasady BHP. Warunki zaliczenia laboratorium. 3

Pomiary ciśnień. 3

Pomiary temperatur. 3

Pomiary wilgotności powietrza 3

Pomiary lepkości cieczy i gazów. 3

Analiza spalin 3

Pomiar strumienia masy sondą Prandtla i zwężką pomiarową 3

Pomiar ciepła spalania i wartości opałowej paliw. 3

Badanie wentylatora, badanie sprężarki tłokowej 3

Zaliczenie ćwiczeń zaległych 3


a) Downkontt J.: Teoria silników cieplnych. PWN, Warszawa 1979. b) Madejski J.: Termodynamika techniczna. Skrypt Politechnika Rzeszowska, Rzeszów, 1977. c) Szargut J.: Termodynamika techniczna. PWN, Warszawa 1991. d) Wiśniewski S.: Termodynamika techniczna. WNT, Warszawa 1999. e) Gąsiorowski J. i inni: Zbiór zadań z teorii maszyn cieplnych. WNT, Warszawa 1972. f) Nieszkowski M.: Pomiary cieplne i energetyczne. WNT, Warszawa 1985. g) Kulesza J. i inni: Pomiary cieplne. WNT, Warszawa 1993. h) Fijałkowski S. i inni: Zestaw instrukcji laboratoryjnych. Politechnika Lubelska.

8. Literatura uzupełniająca:

a) Baehr H.D.: Therodynamika, Berlin, Springer Verlag, 1984. b) Cengel Y.A., Boles M.A.: Thermodynamics – an engineering approach, McGraw-Hilllnc, New York,

1987. c) Elwell D., Pointon A.J.: Termodynamika klasyczna, PWN, Warszawa, 1976. d) Bouliandra A. F.: Termodinamika techniczeskaja. Technika, Kijów, 2001.

Autor programu: dr inż. Stefan Fijałkowski

99

Pneumatyka z hydrauliką


4 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Fizyka. Wiadomości podstawowe dotyczące przepływu płynów (hydrostatyka, hydrodynamika). Podstawy automatyki. Umiejętność tworzenia schematów blokowych oraz opisu matem atycznego układów dynamicznych; zasady projektowania urządzeń sterujących procesami ciągłymi i przełączającymi. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Zdobycie wiedzy w zakresie projektowania napędów pneumatycznych i hydraulicznych a w szczególności: poznanie przeznaczenia, konstrukcji i właściwości podstawowych elementów pneumatyki i hydrauliki, nabycie umiejętności projektowania napędów sterowanych zarówno w torze otwartym jak i zamkniętym. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z użyciem komputera i elementami metod eksponujących. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: na podstawie pozytywnej oceny pracy kontrolnej obejmującej zagadnienia teoretyczne (10 pytań) oraz projekt napędu (5 zagadnień). Ocena wystawiana jest po przedyskutowaniu odpowiedzi na każde pytanie. Odpowedzi na pytania teoretyczne oceniane są indywidualnie w skali punktowej 0÷5. Rozwiązania zagadnień projektowych odpowiednio 0÷10. Łącznie, maksymalna liczba punktów wynosi 100. Praca kontrolna oceniana jest w dwóch etapach: po dziewięciu zajęciach (głównie pytania teoretyczne) oraz po trzynastu (łączna ocena z ewentualnymi uzupełnieniami lub poprawkami). Ocena końcowa określana jest następująco:

Punkty Ocena Punkty Ocena Punkty Ocena

0-30 ndst. 48-64 dst+ 78-90 db +

30-48 dst 64-78 db 90-100 bdb

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie inżynierii wytwarzania. Technologia maszyn – maszyny technologiczne. Kształcenie w zakresie automatyki i robotyki. Roboty i manipulatory: napędy. 6. Program A. Treść wykładów


Przeznaczenie napędów pneumatycznych i hydraulicznych. Podstawy teoretyczne związane z technikami napędów pneumatycznych i hydraulicznych.

1

Schemat funkcjonalny napędów. Rola i przeznaczenie podstawowych elementów. Właściwości statyczne i dynamiczne elementów.

1

Zasady projektowania napędów. Obciążenia zewnętrzne, straty w przepływach, sprawność urządzeń, sterowanie prędkością i siłą urządzeń wykonawczych.

1

Zasady doboru elementów napędów – charakterystyki szczegółowe, właściwości napędu. 1

Zjawiska dynamiczne w napędach. Rola i przeznaczenie akumulatorów, zasady doboru. 1

Zjawiska cieplne w napędach. Zasady projektowania obciążeń cieplnych. 1

Wymagania stawiane mediom (powietrze, oleje); filtracja urządzenia. Budowa zasilaczy i zasady ich doboru.

1

Budowa pomp i silników; podział, zasada działania, konstrukcja właściwości, przeznaczenie.

1

Urządzenia sterujące wydatkiem oraz kierunkiem przepływu medium 1

100

Serwonapędy hydrauliczne; budowa, właściwości dynamiczne, sterowanie. 2

Napędy hydrostatyczne i hydrodynamiczne. 1

Serwonapędy pneumatyczne 1

Manipulatory pneumatyczne i urządzenia do pozycjonowania 1

Pneumatyczne systemy sterowania rozproszonego. Przeznaczenie, budowa elementów, urządzenia sterujące, projektowanie cyklu roboczego. 1


a) Szenajch W.: Napędy i sterowanie pneumatyczne. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2005

b) Lipski J.: Napędy i sterowanie hydrauliczne. Wydaw. Komunik. i Łącz., Warszawa 1981 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Stryczek S.: Napęd hydrostatyczny. Tom 1 i 2. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2005

b) Kempf H.: Hydraulika. Podstawy, elementy konstrukcyjne i podzespoły. Tom 1. Rexroth 2007 c) Dorr H., Ewald R.; Vademecum hydrauliki - Technika hydraulicznego sterowania zaworami

proporcjonalnymi i serwozaworami. Rexroth 1987. Osoba prowadząca: prof. dr hab. inż. Stanisław Płaska

dr inż. Krzysztof Przystupa

101

Podstawy automatyki

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin (w semestrze) Liczba punktów 4 L 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy automatyki – wykład. Wymagana znajomość podstaw teorii sterowania w jednowymiarowych układach liniowych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu: identyfikacji właściwości statycznych oraz dynamicznych układów, projektowania i budowania układów przełączających, programowania sterowników PLC, budowania aplikacji do sterowania i wizualizacji procesów technologicznych. Zapoznanie z typowymi urządzeniami automatyki przemysłowej. 3. Metody dydaktyczne Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktyw izująca związana z praktycznym działaniem studentów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach; konieczność zaliczenia kolokwium dopuszczającego do wykonywania wybranych ćwiczeń; wymagane uzyskanie ocen pozytywnych ze wszystkich przydzielonych ćwiczeń; ocena końcowa jest średnią arytmetyczną z ocen za wykonane ćwiczenia. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie automatyki i robotyki. Pojęcia podstawowe oraz właściwości statyczne i dynamiczne elementów oraz układów liniowych i nieliniowych automatyki. Obiekt regulacji i dobór regulatorów. Analiza pracy układu automatycznej regulacji. Automatyka układów złożonych. 6. Program A.Treść wykładów


Zajęcia wprowadzające. Szkolenie BHP, zasady zaliczania przedmiotu, przegląd-demonstracja ćwiczeń.

2

Przetwornik średnich ciśnień. Badanie właściwości statycznych obiektów. 2 Programowanie sterowników PLC na przykładzie sterownika GE Fanuc serii 90Micro. 2 Komputerowy system wizualizacji i sterowania poziomem cieczy. Programowanie w środowisku Advantech GENIE/ADAMView.

2

Membranowy siłownik pneumatyczny z ustawnikiem pozycyjnym. Badanie właściwości. 2 Modelowanie podstawowych funkcji logicznych z wykorzystaniem elektronicznych bramek logicznych

2

Wprowadzenie do zastosowań i konfigurowania przetwornic częstotliwości na przykładzie falownika HITACHI SJ200.

2

Zajęcia zaliczeniowe - wystawienie ocen końcowych, wpisy do indeksów. 1 7. Wykaz literatury podstawowej:

a) Kaczorek T.: Podstawy teorii sterowania. WNT, Warszawa 2006. b) Kaczorek T.: Teoria układów regulacji automatycznej. WNT, Warszawa 1974.


a) Kasprzyk J.: Programowanie sterowników przemysłowych, WNT, Warszawa 2007. b) Siwiński J.: Układy przełączające w automatyce, WNT, Warszawa 1980. c) Węgrzyn S.: Podstawy automatyki. PWN, Warszawa 1980. d) Jędrzykiewicz Z.: Teoria sterowania układów jednowymiarowych. AGH Uczelniane Wydawnictwa

Naukowo-Dydaktyczne, Kraków 2002. Osoby prowadzące: dr Paweł Stączek dr inż. Marcin Bogucki dr inż. Radosław Cechowicz dr inż. Piotr Wolszczak

dr inż. Krzysztof Przystupa

103

Język angielski


4 C 30 2

1. Przedmioty wprowadzające: Nie występują. 2. Cele przedmiotu Przygotowanie studentów do wykorzystania języka angielskiego w środowisku zawodowym. Doskonalenie umiejętności w zakresie rozumienia ze słuchu, słuchania, czytania ze zrozumieniem, poprawnego formułowania wypowiedzi ustnych i pisemnych. Kształcenie praktycznych umiejętności w sytuacjach typu: rozmowy telefoniczne, udział w zebraniach, rozwiązywaniu problemów, negocjacjach etc. Ponadto kształcenie umiejętności opisu problemu stworzenia instrukcji, wyjaśnienie działania danej technologii, wsparcia technicznego (angielski techniczny – inżynierski). Na poziomie języka angielskiego specjalistycznego – kształcenie umiejętności w zakresie korzystania z literatury fachowej inżynierskiej – elektronicznej, efektywnego posługiwania się językiem specjalistycznym – inżynierskim – elektronicznym, właściwym doborem specjalistycznej leksyki. 2. Metody dydaktyczne Ćwiczenia – zajęcia uwzględniające prace samodzielną, prace w parach lub grupach (odgrywanie ról), dyskusje, prezentacje, studium przypadku(case study), przekrojowe ćwiczenia powtórzeniowe jak również na poziomie specjalistycznym – ćwiczenia tłumaczeniowe i komunikacyjne. 3. Formy i warunki zaliczenia Ćwiczenia – zaliczenie dwóch sprawdzianów w semestrze, zaliczenie indywidualnie przygotowanej prezentacji multimedialnej, przed zakończeniem kursu – zaliczenie sprawdzianu z całości materiału. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z dwóch kolokwiów sprawdzających. Kolokwia w formie testu wyboru. Łączna liczba punktów do zdobycia 20pkt. (10pkt. za każde kolokwium). Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Poziomy: zgodne z CEF – Common European Framework – Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego. A1 podstawowy (elementary) A2 średnio zaawansowany niższy (pre – intermediate) B1 średnio zaawansowany (intermediate) B2 średnio zaawansowany wyższy (upper – intermediate) B2 specjalistyczny informatyczny 6. Treści programowe A. Treść ćwiczeń – poziom A2/B1


Praca zawodowa; czasowniki modalne(1) do wyrażania umiejętności próśb, propozycji; nawiązywanie kontaktu przez telefon.

2

Zakupy online; czasowniki modalne(2) must/need to/have to/should; negocjacje – osiąganie porozumienia.

2

Firmy; czas Present Simple i Past Continuous; prezentacja firmy – wprowadzenie. 2

Genialne pomysły; czas Past Simple i Past Continuous; przygotowanie zebrania biznesowego. 2

Stres; czas Past Simple i Present Perfect, partycypacja – jak brać udział w dyskusji. 2

Rozrywka; posiłki, czasowniki złożone, rozmowy towarzyskie. 2

104

Pisanie CV, list motywacyjny, raport, ulotka reklamowa. 2


Marketing, skuteczna promocja, tworzenia pytań; telefonowanie – wymiana informacji. 2

Planowanie i wyrażanie przyszłości; konstrukcja going to, czas Present Continuous, wyrażenia: plan, hope, expect, would like.

2

Zarządzanie; cechy i umiejętności dobrego kierownika pracownikami, mowa zależna – wprowadzenie.

2

Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych, okresy warunkowe I i II; negocjowanie w sytuacji konfliktowej.

2

Nowy biznes; warunki dla prowadzenia działalności biznesowej. 2

Produkty; prezentacja produktu; strona bierna. 2

Utrwalenie i powtórka – test2 2





a) Tech Talk – Vicki Hollett (Oxford) b) Essential Grammar in Use, Reymond Murphy (Cambridge University Press) c) Essential Grammar in Use, Reymond Murphy (Cambridge University Press) d) seria Test Your Business English (Longman)

105

Język niemiecki


III - VI C 30

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Opanowanie podstawowych sprawności językowych, t j. czytania ze zrozumieniem, rozumienia ze słuchu, pisania i mówienia, uwzględnienia słownictwa i struktur gramatycznych przydatnych w posługiwaniu się językiem fachowym o tematyce mechanika i budowa maszyn. 3. Metody dydaktyczne Praca z lektorem nastawiona na możliwie aktywny udział w zajęciach wszystkich uczestn ików grupy, słuchanie autentycznych nagrań na niemal każdych zajęciach, przygotowanie pr ezentacji na spotkaniach poza zajęciami, regularna praca samodzielna – w domu, sprawdzana na zajęciach. Korzystanie z niemieckich stron internetowych o tematyce inżynierii materiałowej. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Ćwiczenia – pozytywne odpowiedzi indywidualne z przygotowanego w domu materiału, zal iczenie dwóch sprawdzianów w semestrze, uczestnictwo w zajęciach zgodnie z regulam inem. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program Poziom A1/A2 Koniugacja czasownika sein, haben oraz czasowników regularnych oraz nieregularnych. l iczebniki, określenia czasu, tryb rozkazujący, czasowniki modalne, rozdzielenie i nierozdzielenie złożone. Deklinacja rzeczownika, przypadki Nominativ, Dativ, Akkusativ. podstawowe konstrukcje oznajmujące, pytające, negacja nein, kein, zaimki dzierżawcze, przyimki, czas przeszły Perfekt. Przedstawienie siebie i innych, opis przedmiotów w domu, opis mieszkania, jedzenie i picie, prowadzenie dialogu, praca – opis dnia pracy – czas zegarowy. Poziom A2/B1 Objaśnienie programu dnia i wizyty, przysłówki czasowe, zwiedzanie zakładu pracy, nazwy rodzajów produkcji i usług – zdania względne. Formy przedsiębiorstw – deklinacja przymiotnika. Prezentacja firmy – zdania złożone współrzędnie i podrzędnie. Zaproszenie na spotkanie, uzgodnienie terminu – Konjuktiv. Organizacja pracy, wynagrodzenie - Pretaeritum, Perfekt, prowadzenie rozmowy telefonicznej. Analiza tekstów fachowych z zakresu mechaniki i budowy maszyn. 7. Wykaz literatury podstawowej

a. Conlin C., Unternehmen Deutsch., Wyd. LektorKlett. b. Texte fuer Studenten der Fachbereiche c. M. Guzik „Alles Digital” – skrypt dla studentów Politechnik



107

Studia stacjonarne pierwszego stopnia Semestr 5 – przedmioty wspólne

Mechanika płynów


5 5 6

W C L

15 15 15

2 1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Fizyka, mechanika ogólna – wiadomości z zakresu statyki, kinematyki oraz dynamiki w tym płynów, matematyka - w zakresie znajomości rachunku różniczkowego i całkowego, termodynamika - wiadomości z zakresu przemian termodynamicznych zachodzących w układach otwartych. 2. Cele kształcenia – kompetencje, jakie powinien osiągnąć student Celem przedmiotu jest przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu statyki, kinematyki i dynamiki przepływów płynów i oddziaływań zachodzących pomiędzy przepływającymi płynami i ciałami stałymi, pozostającymi w kontakcie z tymi przepływami. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład prowadzony metodą informacyjną z uwzględnieniem problemów obliczeniowych, przy wykorzystaniu technik audiowizualnych. Ćwiczenia: ćwiczenia stanowią rachunkową ilustrację wykładów i dotyczą wybranych zagadnień obliczeniowych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie wykładu odbywa się na podstawie pisemnego sprawdzianu obejmującego zakres wykładanej tematyki. Ćwiczenia: zaliczenie ćwiczeń na podstawie obecności na zajęciach oraz dwóch kolokwiów sprawdzających. Laboratorium: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny z części teoretycznej każdego ćwiczenia i prawidłowo sporządzonych sprawozdań. 5. Treści kształcenia zgodnie z obowiązującymi standardami Treści przedmiotu mechanika płynów zgodne są ze standardami kształcenia obowiązującymi na kierunku mechanika i budowa maszyn. 6. Program A. Treść wykładów


Wprowadzenie i pojęcia podstawowe. Przedmiot mechaniki płynów, określenie płynu, płyn jako ośrodek ciągły. Własności cieczy i gazów: hipoteza Newtona. Modele płynu stosowane w klasycznej mechanice płynów. Elementy teorii pola.

2

Stan równowagi płynu. Ogólne warunki równowagi płynu w spoczynku. Prawo Pascala i jego zastosowania. Płyn w potencjalnym polu sił masowych. Ciecz w ziemskim polu grawitacyjnym: parcie cieczy na płaskie i zakrzywione powierzchnie ciał stałych, pływanie i warunki stateczności ciał pływających.

3

Podstawowe pojęcia i twierdzenia kinematyki płynów. Metody analizy ruchu płynów – Lagrange’a i Eulera. Równanie ciągłości przepływu, strumień objętości i strumień masy. Deformacja elementu płynu. Ruch lokalny płynu, prędkość względna oraz obrotu. Przepływy wirowe i bezwirowe. Cyrkulacja prędkości i jej związek z wirowością.

3

Podstawowe równania Mechaniki Płynów. Zasada pędu i równania ruchu. Równanie energii, całka Bernoulliego i całka Lagrange'a. Równanie Bernoulliego dla przepływu cieczy doskonałej w tym w polu grawitacyjnym ziemskim. Równanie Bernoulliego dla przepływu cieczy rzeczywistej.

4

Dynamika płynu lepkiego i nielepkiego. Naprężenia w płynie newtonowskim, prawo Hagena - Poiseuille'a. Przepływy laminarne i turbulentne - przykłady. Podobieństwo przepływów, kryteria podobieństwa. Przepływy cieczy lepkiej przez przewody.

3

108


Tematyka ćwiczeń Liczba godzin

Zajęcia wprowadzające do ćwiczeń rachunkowych z mechaniki płynów. Omówienie jednostek.

1

Obliczenia wyznaczania własności pól skalarnych oraz wektorowych. Obliczenia podstawowych własności fizycznych cieczy i gazów.

3

Obliczenia dotyczące wyznaczania równowagi względnej oraz bezwzględnej cieczy w naczyniach.

2

Obliczenia dotyczące wyznaczania naporu hydrostatycznego dla powierzchni płaskich (skośnych) oraz zakrzywionych. Wyznaczanie własności obiektów pływających w oparciu o prawo Archimedesa.

2

Obliczenia dotyczące wyznaczania stanu deformacji dla stacjonarnego pola prędkości. Obliczenia superpozycji zadanych prostych przepływów płaskich

3

Obliczenia dotyczące wyznaczania rodzaju przepływu oraz wybranych parametrów dla przepływu płynu idealnego.

2

Obliczenia dotyczące wyznaczania rodzaju przepływu oraz wybranych parametrów dla przepływu płynu rzeczywistego. Wyznaczanie charakterystyki rurociągu.

2



Zajęcia wprowadzające: szkolenie BHP, zasady zaliczania przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń

1

Cechowanie manometru cieczowego z pochyłą rurką za pomocą mikromanometru Askania. Zasada naczyń połączonych. Budowa i zasada działania przyrządów do pomiaru ciśnienia. Błąd naczyniowy (sposób powstawania i likwidacji).

2

Wyznaczanie zależności współczynnika strat liniowych λ od liczby Reynoldsa Re dla przepływów laminarnych. Równanie Darcy-Weisbacha. Sposób określania strefy przepływu, rodzaju przepływu i chropowatości przewodu. Wyznaczanie kinematycznego współczynnika lepkości. Prawo Hagen-Poiseulle’a.

2

Cechowanie rurki Prandtla za pomocą zwężki Venturiego. Budowa i zasada działania przyrządów do pomiaru prędkości i wydatku płynów. Zastosowanie równania Bernoulliego dla cieczy rzeczywistych.

2

Wyznaczanie położenia punktu metacentrum ciała pływającego. Punkt metacentrum oraz odległość metacentryczna. Opływ walca w kanaliku wodnym. Zasada powstawania ścieżki wirowej Karmana.

2

Budowa wykresu piezometrycznego dla przewodu wodociągowego. Wyznaczanie współczynnika strat liniowych oraz lokalnych przy przepływie cieczy w układzie hydraulicznym. Wyznaczanie krzywej piezometrycznej.

2


2



a) J. Bukowski, Mechanika płynów, PWN. b) K. Jeżowiecka-Kabsch, H. Szewczyk, Mechanika płynów, OWPW, Wrocław 2001. c) W. J. Prosnak, Mechanika płynów, PWN, t.1. d) R. Gryboś, Podstawy mechaniki płynów, PWN e) Cz. Gołębiewski i inni, Zbiór zadań z mechaniki płynów, PWN, Warszawa 1975. f) E.S. Burka, T.J. Nałęcz, Mechanika płynów w przykładach, PWN, Warszawa 1999.


a) Malicki, Podstawy mechaniki ośrodków ciągłych, WU PL. b) Malicki, Ćwiczenia laboratoryjne z mechaniki płynów, WU PL. c) Malicki, T. Łusiak, S. Samborski Zestaw instrukcji laboratoryjnych w opracowaniu d) R. Puzyrewski, J. Sawicki: Podstawy mechaniki płynów i hydrauliki, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa 1998. Osoba prowadząca: mgr inż. Tomasz Łusiak

109

Wytrzymałość materiałów II


5 5

W C

15 30

2 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Mechanika ogólna, wytrzymałość materiałów, matematyka wyższa - opanowanie umiejętności uwalniania od więzów oraz wyznaczania sił wewnętrznych w układach prętowych, obliczania wytrzymałości dla wybranych elementów konstrukcji pracujących w prostym i złożonym stanie obciążeń. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Uzyskanie przez studentów umiejętności w zakresie: zastosowania metod energetycznych i metody elementów skończonych do obliczeń wybranych konstrukcji prętowych statycznie wyznaczalnych i niewyznaczalnych oraz obliczeń wytrzymałościowych dla rur grubościennych, wybranych cienkościennych zbiorników oraz płyt. 3. Metody dydaktyczne Wykład informacyjny z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Na zajęciach są omawiane treści teoretyczne oraz przykłady zastosowań. Ćwiczenia: rozwiązywanie zadań przez studentów pod kontrolą prowadzącego, które pr ezentują praktyczne zastosowanie omawianych treści wykładowych oraz konwersacja na temat omawianych problemów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: egzamin pisemny sprawdzający wiedzę teoretyczną i umiejętność rozwiązywania zadań. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń audytory jnych. Ćwiczenia: Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie dwóch pisemnych sprawdzianów oraz jednej pracy kontrolnej. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie wytrzymałości materiałów: Analiza wytężania elementów maszyn. Analiza wytrzymałościowa płyt i powłok cienkościennych. 6. Program A.Treść wykładów


Stateczność prętów. Siła krytyczna, wzór Eulera. Współczynnik zamocowania. Smukłość. Kryterium wyboczenia. Wyboczenie sprężysto-plastyczne.

1

Metody energetyczne dla układów statycznie wyznaczalnych. Układy liniowo-sprężyste Clapeyrona. Siły i przemieszczenia uogólnione. Energia sprężysta układu Clapeyrona. Twierdzenia o wzajemności prac Bettiego i wzajemności przemieszczeń Maxwella.

1

Twierdzenia Castigliano. Metoda siły dodatkowej. Przykładowe zadania. 1

Metody energetyczne dla układów statycznie niewyznaczalnych. Układy zewnętrznie i wewnętrznie statycznie niewyznaczalne. Metoda sił. Uproszczenie Wereszczagina.

1

Zasada symetrii i antysymetrii. Przykładowe zadania. 1

Powłoki cienkościenne w stanie błonowym. Stan naprężenia w ściance powłoki. Równanie Laplace’a. Równania równowagi dla części zbiornika. Obliczenia typowych zbiorników cienkościennych.

1

Rura grubościenna. Zadanie Lamego jako przykład zagadnienia z teorii sprężystości 1

Zginanie płyt cienkich. Założenia teorii zginania płyt cienkich. Walcowe zginanie płyty prostokątnej. Sztywność płytowa.

1

Płyta kołowo symetryczna. Zagadnienie brzegowe dla płyt kołowych. 1

110

B.Treść ćwiczeń


Stateczność prętów. Siła krytyczna, wzór Eulera. Współczynnik zamocowania. Smukłość. Kryterium wyboczenia. Wyboczenie sprężysto-plastyczne.

2

Metody energetyczne dla układów statycznie wyznaczalnych. Układy liniowo-sprężyste Clapeyrona. Siły i przemieszczenia uogólnione. Energia sprężysta układu Clapeyrona. Twierdzenia o wzajemności prac Bettiego i wzajemności przemieszczeń Maxwella.

2

Twierdzenia Castigliano. Metoda siły dodatkowej. Przykładowe zadania. 2

Metody energetyczne dla układów statycznie niewyznaczalnych. Układy zewnętrznie i wewnętrznie statycznie niewyznaczalne. Metoda sił. Uproszczenie Wereszczagina.

2

Zasada symetrii i antysymetrii. Przykładowe zadania. 2

Powłoki cienkościenne w stanie błonowym. Stan naprężenia w ściance powłoki. Równanie Laplace’a. Równania równowagi dla części zbiornika. Obliczenia typowych zbiorników cienkościennych.

2

Rura grubościenna. Zadanie Lamego jako przykład zagadnienia z teorii sprężystości 2

Zginanie płyt cienkich. Założenia teorii zginania płyt cienkich. Walcowe zginanie płyty prostokątnej. Sztywność płytowa.

2

Płyta kołowo symetryczna. Zagadnienie brzegowe dla płyt kołowych. 2


a) Dyląg Z., Jakubowicz A., Orłoś Z.: Wytrzymałość materiałów. Tom I, II. WNT, 1996. b) Bąk R., Burczyński T.: Wytrzymałość materiałów z elementami ujęcia komputerowego.

Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001. c) Komorzycki C., Teter A.: Podstawy statyki i wytrzymałości materiałów. Wydawnictwo Politechniki

Lubelskiej, Lublin, 2000. d) Banasiak M., Grossman K, Trombski M.: Zbiór zadań z wytrzymałości materiałów. PWN,

Warszawa, 1998. e) Niezgodziński M., Niezgodziński T.: Zadania z wytrzymałości materiałów. Wydawnictwa Naukowe

PWN, Warszawa 2000. 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Zielnica J.: Wytrzymałość materiałów. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2002. Osoby prowadzące: dr inż. Tomasz Kaźmir, dr inż. Jarosław Latalski, dr inż. Sylwester Samborski, dr hab. inż. Andrzej Teter, mgr inż. Marcin Bocheński, dr inż. Marek Borowiec, dr inż. Krzysztof Kęcik.

111

Podstawy Maszyn Technologicznych


4 5

W L

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Rysunek Techniczny Maszynowy – umiejetność czytania rysunków technicznych oraz schematów kinematycznych. Laboratorium Podstaw Techniki – zapoznanie się z podstawowymi rodzajami obróbki skrawaniem, oraz ogólną budowa maszyn technologicznych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Zapoznanie się z podstawowymi zasadami pracy maszyn technologicznych w rozwiązaniu konwencjonalnym. Umiejętność nastawiania obrabiarki do pracy przy zadanych parametrach procesu obróbki. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z wykorzystaniem rzutnika, ekranu i tablicy. Laboratorium: Praktyczne wykorzystanie wiedzy teoretycznej do rozwiązywania zadań występujących w środowisku warsztatowym. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Wykład: Sposób zaliczania: zaliczanie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny dwóch kolokwiów sprawdzających (jedno z klasyfikacji ruchów skrawających i sposobów ich realizacji na obrabiarce, drugie z analizy łańcuchów kinematycznych). Łączna liczba punktów do zdobycia wynosi 20 pkt (10 pkt za każde kolokwium). Ocena końcowa zależeć będzoe od liczby uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. ndst 15 -16 db

10 12 dst 16 - 18 db+

13 -14 dst+ 19 - 20 bdb

Laboratorium: Sposób zaliczania: Zaliczanie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia:wymagana obecność na wszystkich zajęciach, oddanie wszystkich sprawozdań oraz uzyskanie pozytywnych ocen z dwóch zbiorczych kolkowiów przeprowadzanych każdorazowo po zrealizowaniu trzech ćwiczeń.

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami. W standardzie nauczania tego przedmiotu wytycznymi stały się próby modernizowania układów napędowych realizujących główny ruch skrawania. Są nimi rozwiązania w których dotychczasowe funkcje maszyny uzyskiwane na drodze czysto mechanicznej, dają się zrealizować na drodze elektrycznej lub elektronicznej.




1


1

112


2

Rodzaje mechanizmów zamieniających ruch obrotowy na prostoliniowy.. Mechanizm śrubowy. Mechanizm zębatkowy. Mechanizm jarzmowy. Mechanizm korbowy. Zasada budowy układów napędowych.. Stopniowanie prędkości obrotowych wrzeciona. Zasady doboru prędkości obrotowych wrzecion dla zadawanych zakresów zmian szybkości głównego ruchu skrawania i średnic obrabianego materiału.

2

Wykres Pechana. Budowa wykresu V=f(d) w układzie współrzędnych logarytmicznych..Zasady skalowania osi układu współrzędnych. Budowa skali logarytmicznej nierównomiernej.. Normalizacja prędkości obrotowych wrzecion obrabiarek..Predkości nominalne,, teoretyczne, efektywne ,obliczeniowe.

2

Skrzynki predkosci. Podstawowe rodzaje przekładni występujących w skrzynkach prędkosci. Przekładnie zębate.Kryteria klasyfikujące rodzaje przekładni zębatych. Przekładnie stałe. Przekładnie z kołami wymiennymi. Przekładnie z kołami przesuwnymi. Przekładnie sprzęgłowe. Przekładnie odboczkowe. Okreslenie liczby stopni prędkości skrzynki.

2

Zasady projektowania stopniowych skrzynek prędkości. Struktura przełożeń regularna i nieregularna. Wykresy strukturalne skrzynek prędkości. Zasady tworzenia struktur regularnych podstawowych. Wykresy przełożeń skrzynek predkości . Wyznaczanie liczby zębów przekładni podstawowych. Skrzynki posuwów. Skrzynki gwintowe. Nacinanie gwintów metrycznych, modułowych, calowych i DP.

2

Podzielnice i ich zastosowania. Podzielnica uniwersalna jednotarczowa i dwutarczowa. Podział na podzielnicy jednotarczowej. Podział zwykły, sprzężony, róznicowy. Wykorzystanie podzielnicy dwutarczowej od do podziału na części i do obrotu wrzeciona o zadana wartość kąta.

1

Obróbka kół zębatych. Podział i charakterystyka metod obróbki kół. Metody kształtowe, kopiowe iobwiedniowe. Budowa frezarki ZFA-75.Podstawowe rodzaje łancuchów kinematycznych oraz ich analiza. Dobór nastaw przełożeń łańcuchów dla zadanych parametrów procesu obróbki. Analiza dłutowania obwiedniowego na dłutownicy Fellowsa. Dobór wymaganych przełożeń łańcucha.

2



Zaj. wprowadzajace: podział grupy na zespoły, prezentacja tematów ćwiczeń, harmonogram zajęć,omówienie przebiegu ćwiczeń i warunków zaliczania. Szkolenie BHP

2

Toczenie gwintów metrycznych i modułowych na tokarce uniwersalnej pociagowej 2

Cele i zasady kalibracji sond pomiarowych Centrum Obróbkowym FANUC 2

Obróbka kół zębatych na frezarce ZFA -75 2

Badanie sztywności statycznej wiertarki promieniowej WRS 25/08 2

Podzielnica uniwersalna dwutarczkowa. Realizacja podziału i obrotu o zadany kąt 2

Kształtowanie powierzchni stożkowych na szlifierkach. 2

Zaliczanie,poprawa ocen,wystawianie ocen końcowych, wpisy do indeksów. 1

7. Wykaz literatury podstawowej a) Lucjan T. Wrotny:Obrabiarki skrawające do metali, WNT Warszawa 1979 b) Lucjan T. Wrotny:Podstawy konstrukcji obrabiarek, WNT Warszawa 1974 c) K. Paderewski: Zarys kinematyki obrabiarek, WNT Warszawa 1971 d) J.Dmochowski, A. Uzarowicz: Obróbka skrawaniem i obrabiarki, PWN Warszawa 1980 e) K. Lutek: Obrabiarki I, Budowa i eksploatacja obrabiarek ogólnego przeznaczenia. WU, Lublin 1998 f) K. Lutek:Obrabiarki II, Do gwintów i uzębień., WU 1999 g) Z. Jaworski, E. Jurczak: Obrabiarki. WSiP Warszawa 1991 h) W. Gwiazdowski: Kinematyka obrabiarek, WNT 1965

8. Wykaz literatury uzupełniajacej a) J. Dmochowski: Podstawy obróbki skrawaniem, PWN, Warszawa 1978 b) K. Paderewski: Obrabiarki, WSiP Warszawa 1993

Osoba prowadząca: dr inż. Mieczysław Mieczkowski

113

Technologia maszyn


4 5

W P

30E 30

3 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Obróbka ubytkowa - znajomość podstaw obróbki skrawaniem, maszyny technologiczne, Obrabiarki - znajomość podstaw z zakresu budowy i działania obrabiarek 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu projektowania procesów technologicznych obróbki części na obrabiarki konwencjonalne. Poznanie podstaw technologii maszyn, zasad projektowania obróbki dla różnych klas przedmiotów: wałek, tuleja, tarcza, koło zębate itp. 3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład informacyjny z elementami metod eksponujących Ćwiczenia projektowe: metoda praktyczna, aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: egzamin na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: zaliczenie na podstawie pozytywnej oceny z końcowego egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej. Łączna liczba punktów do zdobycia na egzaminie 20 pkt. Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 17-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

Ćwiczenia projektowe: Sposób zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach, wykonanie, oddanie i zaliczenie 2 projektów procesu technologicznego wybranych części maszyn. Łączna liczba punktów do zdobycia z projektów 20 pkt (10 punktów na każdy projekt). Ocena końcowa zależeć będzie od sumy uzyskanych punktów i wynosi:


0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 17-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie technologii maszyn, projektowania procesów wytwarzania maszyn, przebiegu i organizacji montażu. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania technologii wytwarzania w celu kształtowania postaci, struktury i własności produktów. 6. Treści programowe A. Treści wykładów


Proces produkcyjny i technologiczny, struktura procesu technologicznego, elementy składowe procesu, przykładowy proces obróbki części klasy wałek

2

Sposoby obróbki skrawaniem, cechy charakterystyczne, ruchy narzędzia i przedmiotu obrabianego, parametry skrawania

2

Zasady normowania procesu technologicznego, struktura normy czasu, metody normowania, obliczanie czasów maszynowych, normatywy czasu

2

Dokumentacja technologiczna, karta półfabrykatu, operacyjna, instrukcyjna, uzbrojenia obrabiarki, kontroli, normowania

2

Dane wejściowe do projektowania procesu technologicznego, analiza danych rysunku konstrukcyjnego, wymagań dokładnościowych i gładkościowych

2

114

Program produkcji, produkcja jednostkowa, seryjna, masowa, półfabrykaty stosowane w technologii maszyn

2

Ustalanie i mocowanie przedmiotów, klasyfikacja i wybór baz obróbkowych, błędy bazowania, elementy oprzyrządowania

2

Zasady doboru parametrów obróbki, naddatków, ustalania wymiarów międzyoperacyjnych, normy zużycia materiałów

2

Dokładność w budowie maszyn, czynniki wpływające na dokładność obróbki, błędy obróbki partii przedmiotów, ekonomiczna dokładność obróbki 2

Jakość warstwy wierzchniej elementów maszyn, budowa i nazewnictwo warstwy wierzchniej, własności fizykalne i użytkowe warstwy wierzchniej

2

Operacje zgrubne i dokładne, wstępne, zasadnicze i wykańczające, obróbka cieplna i kontrola techniczna w procesie technologicznym

2

Technologiczność konstrukcji elementów maszynowych, podobieństwo technologiczne części, klasyfikacja części, typizacja procesów technologicznych

2

Projektowanie procesów technologicznych typowych części maszyn, obróbka wałków 2 Obróbka tulei i tarcz, części mimośrodowych, części o osiach przecinających się, obróbka dźwigni, korpusów, kół zębatych.

2

Podstawowe pojęcia procesu technologicznego montażu. Typowe czynności montażowe. Elementy składowe procesu technologicznego montażu. Przebieg i organizacja montażu.

2

B. Treści ćwiczeń projektowych


Zajęcia wprowadzające, zasady zaliczania, przydział tematów stanowiących I projekt pt. opracowanie procesu technologicznego dla części klasy wałek, omówienie projektów przykładowych

2


2


2

Dobór narzędzi obróbkowych i pomiarowych, oprzyrządowania technologicznego oraz parametrów technologicznych obróbki 2

Określenie technicznej normy czasu dla wytypowanych operacji 2 Ostateczne wypełnienie dokumentacji technologicznej, przystąpienie do zaliczenia projektu 2 Przydział tematów stanowiących II projekt pt. opracowanie procesu technologicznego dla części klasy tuleja, koło zębate 2


2


2

Dobór narzędzi obróbkowych i pomiarowych, oprzyrządowania technologicznego oraz parametrów technologicznych obróbki

2

Określenie technicznej normy czasu dla wytypowanych operacji 2 Ostateczne wypełnienie dokumentacji technologicznej stanowiącej kompletny projekt obróbki części 2

Zajęcia zaliczeniowe, poprawa ocen, wystawienie ocen końcowych, wpisy do indeksów 2 7. Wykaz literatury podstawowej:

a) Feld M.: Podstawy projektowania procesów technologicznych typowych części maszyn. WNT, Warszawa 2003.

b) Feld M.: Projektowanie i automatyzacja procesów technologicznych części maszyn. WNT, Warszawa 1994.


a) Poradnik inżyniera. Obróbka skrawaniem. WNT, Warszawa 1993. b) Brodowicz W., Grzegórski Z.: Technologia budowy maszyn. Wydawnictwa Szkolne i

Pedagogiczne, Warszawa 2003. c) Poradniki: narzędziowca, tokarza, frezera, szlifierza, obróbki skrawaniem itp.

Osoba prowadząca: dr inż. Anna Rudawska, dr inż. Wiesław Wiechecki

115

Termodynamika

Semestr Rodzaj zajęć Liczba godzin Liczba punktów ECTS 5 L 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Wiadomości z zakresu fizyki i chemii – szczególnie z działu: termodynamika i ciepło; wiadomości z zakresu matematyki – szczególnie z działu: rachunek całkowy i różniczkowy

2. Cele kształcenia – kompetencje, jakie powinien osiągnąć student Celem przedmiotu jest stworzenie podstaw do studiów w zakresie maszyn i urządzeń cieplnych, a w tym silników cieplnych: tłokowych i turbinowych.

3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład prowadzony informacyjną metodą tablicową z odwołaniami do praktyki inżynierskiej. Ćwiczenia: ćwiczenia stanowią rachunkową ilustrację wykładów i dotyczą wybranych zagadnień obliczeniowych (rozwiązywania zadań). Laboratorium: pomiary i obliczenia określonych znamion termodynamicznych z wykorzystaniem odpowiednich stanowisk badawczych.

4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: egzamin końcowy pisemny i ewentualnie ustny (w przypadku wątpliwości co do treści egzaminu pisemnego). Ćwiczenia: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach oraz dwóch kolokwiów sprawdzających. Laboratorium: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny z części teoretycznej każdego ćwiczenia i prawidłowo sporządzonych sprawozdań.

5. Treści kształcenia zgodnie z obowiązującymi standardami Treści przedmiotu termodynamika zgodne są ze standardami kształcenia obowiązującymi na kierunku mechanika i budowa maszyn.

6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Wprowadzenie. Zasady BHP. Warunki zaliczenia laboratorium. 3

Pomiary ciśnień. 3

Pomiary temperatur. 3

Pomiary wilgotności powietrza 3

Pomiary lepkości cieczy i gazów. 3

Analiza spalin 3

Pomiar strumienia masy sondą Prandtla i zwężką pomiarową 3

Pomiar ciepła spalania i wartości opałowej paliw. 3

Badanie wentylatora, badanie sprężarki tłokowej 3

Zaliczenie ćwiczeń zaległych 3

7. Wykaz literatury podstawowej: a) Downkontt J.: Teoria silników cieplnych. PWN, Warszawa 1979. b) Madejski J.: Termodynamika techniczna. Skrypt Politechnika Rzeszowska, Rzeszów, 1977. c) Szargut J.: Termodynamika techniczna. PWN, Warszawa 1991. d) Wiśniewski S.: Termodynamika techniczna. WNT, Warszawa 1999. e) Gąsiorowski J. i inni: Zbiór zadań z teorii maszyn cieplnych. WNT, Warszawa 1972. f) Nieszkowski M.: Pomiary cieplne i energetyczne. WNT, Warszawa 1985. g) Kulesza J. i inni: Pomiary cieplne. WNT, Warszawa 1993. h) Fijałkowski S. i inni: Zestaw instrukcji laboratoryjnych. Politechnika Lubelska.

8. Literatura uzupełniająca: a) Baehr H.D.: Therodynamika, Berlin, Springer Verlag, 1984. b) Cengel Y.A., Boles M.A.: Thermodynamics – an engineering approach, McGraw-Hilllnc, New York,

1987. c) Elwell D., Pointon A.J.: Termodynamika klasyczna, PWN, Warszawa, 1976. d) Bouliandra A. F.: Termodinamika techniczeskaja. Technika, Kijów, 2001.

Autor programu: dr inż. Stefan Fijałkowski

116

Pneumatyka z hydrauliką


5 L 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Pneumatyka z hydrauliką. Podstawowe zagadnienia z zakresu statyki i dynamiki płynów oraz budowy i działania napędów pneumatycznych i hydraulicznych. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student Zdobycie wiedzy w zakresie projektowania napędów pneumatycznych i hydraulicznych a w szczególności: poznanie przeznaczenia, konstrukcji i właściwości podstawowych e lementów pneumatyki i hydrauliki, nabycie umiejętności projektowania napędów sterowanych zarówno w torze otwartym jak i zamkniętym. 3. Metody dydaktyczne Laboratorium: metoda praktyczna oparta na obserwacji i pomiarze, metoda aktywizująca związana z praktycznym działaniem studentów. Zajęcia prowadzone przy stanowiskach dydaktycznych oraz z użyciem oprogramowania wspomagającego projektowanie pneumatycznych oraz hydraulicznych układów napędowych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: wymagana obecność na wszystkich zajęciach oraz zaliczenie ćwiczeń praktycznych wskazanych przez prowadzącego realizowanych podczas zajęć; ocena końcowa wystawiana na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych za realizację poszczególnych ćw iczeń. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie inżynierii wytwarzania. Technologia maszyn – maszyny technologiczne. Kształcenie w zakresie automatyki i robotyki. Roboty i manipulatory: napędy. 6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Zajęcia wprowadzające, szkolenie BHP, zasady zaliczenia, podział na podgrupy, tematy ćwiczeń, harmonogram zajęć.

1

Badanie podstawowych elementów pneumatycznych, hydraulicznych oraz zasilaczy 2

Przygotowanie powietrza do napędów pneumatycznych. Filtry powietrza – badanie dokładności filtracji.

2

Metody regulacji prędkości ruchu napędu hydraulicznego (liniowego i silnika hydraulicznego). Metoda objętościowa. Metoda dławieniowa.

2

Serwonapęd hydrauliczny. 2

Manipulatory i liniały pneumatyczne. 2

Badanie sprężarki. Pomiar wielkości charakterystycznych. Wydajność. Wysokość podnoszenia. Zapotrzebowanie mocy.

2

Metody i przyrządy do pomiaru natężenia przepływu cieczy. Metody i przyrządy do pomiaru ciśnienia cieczy.

2


a) Szenajch W.: Napędy i sterowanie pneumatyczne. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2005

b) Lipski J.: Napędy i sterowanie hydrauliczne. Wydaw. Komunik. i Łącz., Warszawa 1981 8. Wykaz literatury uzupełniającej

a) Stryczek S.: Napęd hydrostatyczny. Tom 1 i 2. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2005 b) Kempf H.: Hydraulika. Podstawy, elementy konstrukcyjne i podzespoły. Tom 1. Rexroth 2007 c) Dorr H., Ewald R.; Vademecum hydrauliki - Technika hydraulicznego sterowania zaworami

proporcjonalnymi i serwozaworami. Rexroth 1987. Osoba prowadząca: dr inż. Krzysztof Przystupa

117

Język angielski


5 C 30 2



0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Poziomy: zgodne z CEF – Common European Framework – Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego. A1 podstawowy (elementary) A2 średnio zaawansowany niższy (pre – intermediate) B1 średnio zaawansowany (intermediate) B2 średnio zaawansowany wyższy (upper – intermediate) B2 specjalistyczny informatyczny 6. Treści programowe C. Treści ćwiczeń – poziom B1/B2


Znane marki; promocje i outsourcing; czas Present Simple i Present Continuous; udział w zebraniu. 2

Podróż; zwroty brytyjskie i amerykańskie, wyrażanie przyszłości, umawianie się przez telefon. 2

Zmiany w firmie; czasy: Past Simple i Present Perfect, zarządzanie spotkaniami biznesowymi. 2

Organizacja przedsiębiorstwa; struktura firmy, kombinacje rzeczownikowe 2

Reklama: kampania reklamowa, przedimki a, an, the, zero; prezentacja – dobry początek. 2

Pieniądze, wyrażenie związane z finansami, opisywanie tendencji na rynku, liczby. 2

Pisanie e – maila, streszczenia raportu, listu motywacyjnego. 2


118

Różnice kulturalne, idiomy określające relacje zawodowe; czasowniki modalne: should/must/have to/need.

2

Zasoby ludzkie; rozmowa kwalifikacyjna; struktury gerundialne i bezokolicznikowe. 2

Rynki międzynarodowe; słownictwo dotyczące wolnego handlu; okresy warunkowe I/II/III. 2

Etyka w zawodzie; etyka w pracy; czasy narracyjne; czas Past Perfect; rozważanie opcji. 2

Przywództwo; słownictwo opisujące charaktery; zdania przydawkowe; prezentacja. 2

Konkurencja; słownictwo dotyczące opisu konkurencji, strona bierna; prowadzenie negocjacji. 2







119

Język niemiecki


III - VI C 30

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Opanowanie podstawowych sprawności językowych, tj. czytania ze zrozumieniem, rozumienia ze słuchu, pisania i mówienia, uwzględnienia słownictwa i struktur gramatycznych przydatnych w posługiwaniu się językiem fachowym o tematyce mechanika i budowa maszyn. 3. Metody dydaktyczne Praca z lektorem nastawiona na możliwie aktywny udział w zajęciach wszystkich uczestn ików grupy, słuchanie autentycznych nagrań na niemal każdych zajęciach, przygotowanie pr ezentacji na spotkaniach poza zajęciami, regularna praca samodzielna – w domu, sprawdzana na zajęciach. Korzystanie z niemieckich stron internetowych o tematyce inżynierii materiałowej. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Ćwiczenia – pozytywne odpowiedzi indywidualne z przygotowanego w domu materiału, zal iczenie dwóch sprawdzianów w semestrze, uczestnictwo w zajęciach zgodnie z regulam inem. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program Poziom A1/A2 Koniugacja czasownika sein, haben oraz czasowników regularnych oraz nieregularnych. l iczebniki, określenia czasu, tryb rozkazujący, czasowniki modalne, rozdzielenie i nierozdzielenie złożone. Deklinacja rzeczownika, przypadki Nominativ, Dativ, Akkusativ. podstawowe konstrukcje oznajmujące, pytające, negacja nein, kein, zaimki dzierżawcze, przyimki, czas przeszły Perfekt. Przedstawienie siebie i innych, opis przedmiotów w domu, opis mieszkania, jedzenie i picie, prowadzenie dialogu, praca – opis dnia pracy – czas zegarowy. Poziom A2/B1 Objaśnienie programu dnia i wizyty, przysłówki czasowe, zwiedzanie zakładu pracy, nazwy rodzajów produkcji i usług – zdania względne. Formy przedsiębiorstw – deklinacja przymiotnika. Prezentacja firmy – zdania złożone współrzędnie i podrzędnie. Zaproszenie na spotkanie, uzgodnienie terminu – Konjuktiv. Organizacja pracy, wynagrodzenie - Pretaeritum, Perfekt, prowadzenie rozmowy telefonicznej. Analiza tekstów fachowych z zakresu mechaniki i budowy maszyn. 7. Wykaz literatury podstawowej

a. Conlin C., Unternehmen Deutsch., Wyd. LektorKlett. b. Texte fuer Studenten der Fachbereiche c. M. Guzik „Alles Digital” – skrypt dla studentów Politechnik



121


Mechanika płynów


6 L 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Fizyka, mechanika ogólna – wiadomości z zakresu statyki, kinematyki oraz dynamiki w tym płynów, matematyka - w zakresie znajomości rachunku różniczkowego i całkowego, termodynamika - wiadomości z zakresu przemian termodynamicznych zachodzących w układach otwartych. 2. Cele kształcenia – kompetencje, jakie powinien osiągnąć student Celem przedmiotu jest przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu statyki, kinematyki i dynamiki przepływów płynów i oddziaływań zachodzących pomiędzy przepływającymi płynami i ciałami stałymi, pozostającymi w kontakcie z tymi przepływami.

3. Metody dydaktyczne Wykład: wykład prowadzony metodą informacyjną z uwzględnieniem problemów obliczeniowych, przy wykorzystaniu technik audiowizualnych. Ćwiczenia: ćwiczenia stanowią rachunkową ilustrację wykładów i dotyczą wybranych zagadnień obliczeniowych. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: zaliczenie wykładu odbywa się na podstawie pisemnego sprawdzianu obejmującego zakres wykładanej tematyki. Ćwiczenia: zaliczenie ćwiczeń na podstawie obecności na zajęciach oraz dwóch kolokwiów sprawdzających. Laboratorium: zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach, pozytywnej oceny z części teoretycznej każdego ćwiczenia i prawidłowo sporządzonych sprawozdań. 5. Treści kształcenia zgodnie z obowiązującymi standardami Treści przedmiotu mechanika płynów zgodne są ze standardami kształcenia obowiązującymi na kierunku mechanika i budowa maszyn. 6. Program C. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Zajęcia wprowadzające: szkolenie BHP, zasady zaliczania przedmiotu, podział na podgrupy, harmonogram ćwiczeń

1

Cechowanie manometru cieczowego z pochyłą rurką za pomocą mikromanometru Askania. Zasada naczyń połączonych. Budowa i zasada działania przyrządów do pomiaru ciśnienia. Błąd naczyniowy (sposób powstawania i likwidacji).

2

Wyznaczanie zależności współczynnika strat liniowych λ od liczby Reynoldsa Re dla przepływów laminarnych. Równanie Darcy-Weisbacha. Sposób określania strefy przepływu, rodzaju przepływu i chropowatości przewodu. Wyznaczanie kinematycznego współczynnika lepkości. Prawo Hagen-Poiseulle’a.

2

Cechowanie rurki Prandtla za pomocą zwężki Venturiego. Budowa i zasada działania przyrządów do pomiaru prędkości i wydatku płynów. Zastosowanie równania Bernoulliego dla cieczy rzeczywistych.

2

Wyznaczanie położenia punktu metacentrum ciała pływającego. Punkt metacentrum oraz odległość metacentryczna. Opływ walca w kanaliku wodnym. Zasada powstawania ścieżki wirowej Karmana.

2

Budowa wykresu piezometrycznego dla przewodu wodociągowego. Wyznaczanie współczynnika strat liniowych oraz lokalnych przy przepływie cieczy w układzie hydraulicznym. Wyznaczanie krzywej piezometrycznej.

2


2


122

7. Wykaz literatury podstawowej: a) J. Bukowski, Mechanika płynów, PWN. b) K. Jeżowiecka-Kabsch, H. Szewczyk, Mechanika płynów, OWPW, Wrocław 2001. c) W. J. Prosnak, Mechanika płynów, PWN, t.1. d) R. Gryboś, Podstawy mechaniki płynów, PWN e) Cz. Gołębiewski i inni, Zbiór zadań z mechaniki płynów, PWN, Warszawa 1975. f) E.S. Burka, T.J. Nałęcz, Mechanika płynów w przykładach, PWN, Warszawa 1999.


a). Malicki, Podstawy mechaniki ośrodków ciągłych, WU PL. b). Malicki, Ćwiczenia laboratoryjne z mechaniki płynów, WU PL. c). Malicki, T. Łusiak, S. Samborski Zestaw instrukcji laboratoryjnych w opracowaniu d). R. Puzyrewski, J. Sawicki: Podstawy mechaniki płynów i hydrauliki, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa 1998. Osoba prowadząca: mgr inż. Tomasz Łusiak

123

CAD/MES


6 L 30 2

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Grafika inżynierska, Mechanika ogólna, Wytrzymałość materiałów, Podstawy konstrukcji maszyn 2. Cele kształcenia – kompetencje, jakie powinien osiągnąć student: Zapoznanie się z teoretycznymi i praktycznymi podstawami procesu projektowania wspomaganego komputerowo. Nabycie umiejętności w posługiwaniu się zintegrowanym oprogramowaniem CAD/CAM/CAE: NX. Zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi metody elementów skończonych. Nabycie podstawowych umiejętności wykonywania analiz MES konstrukcji. 3. Metody dydaktyczne Ćwiczenia laboratoryjne – wykład: metoda podająca z wykorzystaniem środków multimedialnych, ćwiczenia: metoda poszukująca (ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem oprogramowania NX) 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę. Forma uzyskania zaliczenia: sprawdzian praktyczny obejmujący wykonanie modeli komputerowych oraz złożenia, uzyskanie oceny pozytywnej 3.0 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Kształcenie w zakresie komputerowego wspomagania konstruowania maszyn, tworzenie dokumentacji technicznej 2D, modelowanie elementów maszyn 3D , tworzenie modelu MES, tworzenie złożeń 6. Program A. Treść ćwiczeń laboratoryjnych


Ogólne zasady pracy z programem NX. Organizacja interfejsu użytkownika. Pliki NX. Dostosowywanie pasków narzędzi. Schemat postępowania podczas procesu projektowania.

4

Szkicownik. Układy współrzędnych, rysowanie na płaszczyźnie. Polecenia rysunkowe. Relacje geometryczne. Elementy pomocnicze.

4

Modelowanie części. Cechy. Operacje Boole`a. Podstawowe operacje modelowania części: wyciągnięcie, wyciągnięcie obrotowe.

4

Zaawansowane funkcje modelowania bryłowego. Wyciągnięcie przez przekroje, wyciągnięcie po ścieżce. Edycja operacji.

4

Podstawy modelowania powierzchniowego. 2

Podstawy tworzenia dokumentacji technicznej. 2

Praca w zespołach. Tworzenie i modyfikowanie struktury złożeń. 2

Podstawy teoretyczne metody elementów skończonych. Warunki równowagi, podstawowe równania. Funkcje kształtu.

2

Klasyfikacja elementów skończonych. Macierze sztywności elementów skończonych. Budowa globalnych macierzy dyskretnego modelu.

2

Model MES. Tworzenie modelu geometrycznego. Warunki brzegowe: modelowanie obciążenia skupionego i ciągłego, modelowanie obciążeń powierzchniowych, modelowanie symetrycznych warunków utwierdzenia. Wizualizacja wyników obliczeń.

2

Analiza wytrzymałościowa wybranych konstrukcji inżynierskich. 4

Analiza drgań własnych wybranych konstrukcji inżynierskich. 2

Sprawdzian 2


a) Winkler T.: „Komputerowy zapis konstrukcji”, WNT, Warszawa 1989. b) Tarnowski W.: „Podstawy projektowania technicznego”, WNT , Warszawa 1997. c) Rakowski G., Kacprzyk Z.: Metoda Elementów Skończonych w mechanice konstrukcji, Oficyna

Wydawnicza PW., Warszawa 2005 d) Rusiński E., Czmochowski J., Smolnicki T.: Zawansowana metoda elementów skończonych w

konstrukcjach nośnych, Oficyna Wydawnicza PWroc., Wrocław 2000

124


a) Instrukcje do ćwiczeń (materiały wewnętrzne Katedry PKM) b) Osiński J.: Obliczenia wytrzymałościowe elementów maszyn z zastosowaniem metody elementów

skończonych, Oficyna Wydawnicza PW., Warszawa 1997 Autorzy programu: dr inż. Leszek Kuśmierz, dr inż.Grzegorz Ponieważ

125

Język angielski


6 C 30 2



0-9 pkt. ndst. 15-16 db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 bdb

5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Poziomy: zgodne z CEF – Common European Framework – Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego. A1 podstawowy (elementary) A2 średnio zaawansowany niższy (pre – intermediate) B1 średnio zaawansowany (intermediate) B2 średnio zaawansowany wyższy (upper – intermediate) B2 specjalistyczny informatyczny 6. Treści programowe A. Treść ćwiczeń – poziom B2 – specjalistyczny


Architektura komputera, użytkownicy i inżynierowie komputerowi. 2

Zastosowanie komputerów, przechowywanie danych. 2

Systemy operacyjne, Windows vs Linux, programowanie. 2

Magistrale wejścia, wyjścia ogólnego przeznaczenia – grafika komputerowa. 2

Urządzenia peryferyjne ich historia i rozwój. 2

Multimedia w komputerze – mp3, MPEG. 2

Sieć komputerowa, Internet – historia i rozwój. 2

Sieć LAN, sieć URL, protokoły. 2

126

Tworzenie stron WWW – planowanie, analiza, projekt i implementacja. 2

Systemy komunikacji, historia VoIP, GPS, szerokopasmowa komunikacja. 2

Wsparcie techniczne, monitorowanie, wirusy, problemy z zawieszeniem programu i inne. 2

Bezpieczne przesyłania danych, anatomia wirusa, SPAM, hakowanie, metody łamania zabezpieczeń.

2

Programiści, konsultanci techniczni, administratorzy sieci – certyfikowanie. 2

Najnowsze osiągnięcia w informatyce, robotyka, elektronika samochodowa. 2

Przyszłość informatyki w telekomunikacji i robotyce, 2






127

Język niemiecki


III - VI C 30

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Opanowanie podstawowych sprawności językowych, t j. czytania ze zrozumieniem, rozumienia ze słuchu, pisania i mówienia, uwzględnienia słownictwa i struktur gramatycznych przydatnych w posługiwaniu się językiem fachowym o tematyce mechanika i budowa maszyn. 3. Metody dydaktyczne Praca z lektorem nastawiona na możliwie aktywny udział w zajęciach wszystkich uczestn ików grupy, słuchanie autentycznych nagrań na niemal każdych zajęciach, przygotowanie pr ezentacji na spotkaniach poza zajęciami, regularna praca samodzielna – w domu, sprawdzana na zajęciach. Korzystanie z niemieckich stron internetowych o tematyce inżynierii materiałowej. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Ćwiczenia – pozytywne odpowiedzi indywidualne z przygotowanego w domu materiału, zal iczenie dwóch sprawdzianów w semestrze, uczestnictwo w zajęciach zgodnie z regulam inem. 5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program Poziom A1/A2 Koniugacja czasownika sein, haben oraz czasowników regularnych oraz nieregularnych. l iczebniki, określenia czasu, tryb rozkazujący, czasowniki modalne, rozdzielenie i nierozdzielenie złożone. Deklinacja rzeczownika, przypadki Nominativ, Dativ, Akkusativ. podstawowe konstrukcje oznajmujące, pytające, negacja nein, kein, zaimki dzierżawcze, przyimki, czas przeszły Perfekt. Przedstawienie siebie i innych, opis przedmiotów w domu, opis mieszkania, jedzenie i picie, prowadzenie dialogu, praca – opis dnia pracy – czas zegarowy. Poziom A2/B1 Objaśnienie programu dnia i wizyty, przysłówki czasowe, zwiedzanie zakładu pracy, nazwy rodzajów produkcji i usług – zdania względne. Formy przedsiębiorstw – deklinacja przymiotnika. Prezentacja firmy – zdania złożone współrzędnie i podrzędnie. Zaproszenie na spotkanie, uzgodnienie terminu – Konjuktiv. Organizacja pracy, wynagrodzenie - Pretaeritum, Perfekt, prowadzenie rozmowy telefonicznej. Analiza tekstów fachowych z zakresu mechaniki i budowy maszyn. 7. Wykaz literatury podstawowej

a) Conlin C., Unternehmen Deutsch., Wyd. LektorKlett. b) Texte fuer Studenten der Fachbereiche c) M. Guzik „Alles Digital” – skrypt dla studentów Politechnik



129

Podstawy logistyki (przedmiot wybierany)


6 6

W L

15 15

1 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Podstawy organizacji, zarządzania i marketingu. Rachunek efektywności obrotu towarowego. Podstawy programowania. 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Zdobycie wiedzy z zakresu podstaw logistyki i sterowania łańcuchem dostaw. Poznanie metod i sposobów organizowania procesów zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji. Ekonomiczna ocena procesów logistycznych w firmach produkcyjnych i usługowych. 3. Metody dydaktyczne Wykład: tradycyjny wykład akademicki połączony z wykazem schematów organizacyjnych, struktury sterowania i kontroli przepływu dóbr fizycznych i informacji. Praktyczna realizacja analiz matematycznych optymalizujących koszty procesów logistycznych. Laboratorium: analiza optymalnych systemów i zasad gromadzenia zapasów w procesach zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji oraz ocena kosztochłonności tych procesów. 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Wykład: Sposób zaliczenia: zaliczenie pisemne na podstawie pozytywnej oceny z kolokwium sprawdzającego. Cztery zagadnienia oceniane w skali od 0 do 5 pkt. Ocena według poniższych kryteriów:


0-9 pkt. ndst. 15-16 Db

10-12 dst 16-18 db+

13-14 dst+ 19-20 Bdb

Laboratorium: Sposób zaliczenia: zaliczenie końcowe jako średnia z ocen cząstkowych uzyskanych ze sprawozdań praktycznych.

5.Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami 6. Program A. Treść wykładów


Zarys rozwoju logistyki. Definicje, historia i przesłanki rozwoju. Podstawowe i pomocnicze cele logistyki

1

Procesy logistyczne i ich struktura. Podział procesów logistycznych i ich struktura i koszty. Infrastruktura procesów logistycznych. 1

Systemy zarządzania logistycznego w firmach produkcyjnych i usługowych. Logistyka w strukturach zarządzania i współpraca z marketingiem. 2

Logistyka zaopatrzenia. Planowanie potrzeb materiałowych. Wybór dostawcy. Analiza popytu i wybór źródła zakupu. Kanały dostaw. 2

Logistyka procesów informacyjnych. Infrastruktura procesów informacyjnych. Przepływ i przetwarzanie informacji. Tworzenie bazy informacyjnej do celów produkcji i świadczenia usług.

2

Logistyka procesów produkcji. Organizowanie i zarządzanie przepływem dóbr fizycznych. Magazynowanie i optymalizacja zapasów. Logistyka w procesach usługowych. 2

Podstawy logistyki dystrybucji. Procesy dystrybucji dóbr fizycznych i usług. Kanały przepływu. Infrastruktura procesów dystrybucji. Optymalizacja procesów dystrybucji. 2

130

Centra logistyczne. Zadania i funkcje centrów logistycznych. Lokalizacja i znaczenie centrów logistycznych. Organizacja centrów logistycznych oraz ich znaczenie w procesach transportowych. Ekonomika w działalności centrów logistycznych.

1

Koszty i wskaźniki logistyczne. Koszty logistyki zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji Koszty ogólne logistyki. Wskaźniki logistyczne

1

Kolokwium zaliczeniowe 1



Zajęcia wprowadzające: Zasady przebiegu i zaliczenia przedmiotu. Baza literaturowa, podział na podgrupy. Harmonogram przebiegu ćwiczeń. Sprawozdania z przebiegu ćwiczeń.

1

Operacje i procesy logistyczne 2

Ekonomiczna wielkość zamówienia materiału. 2

Kryterialna metoda wyboru dostawcy 2

Wartościowo-ilościowa metoda tworzenia zapasów metodą ABC i XYZ 2

Magazynowanie jako istotny składnik procesów 2

Koszty i wskaźniki logistyczne 2

Uzupełnienie i poprawa sprawozdań oraz zaliczenie przedmiotu 2


a) E. Gołembska: Kompedium wiedzy o logistyce. PWN Warszawa, Poznań 2002r. b) Piotr Blaik: Logistyka. PWE , Warszawa. 2001r.

8. Wykaz literatury uzupełniającej a) M. Fertsch: Logistyka produkcji. Biblioteka Logistyka Poznań 2003 r. b) J. Bendkowski, G.Radziszewska: Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie Wyd. Politechniki

Śląskiej Gliwice 2005 r. c) Praca zbiorowa: Podstawy logistyki. Biblioteka Logistyka Poznań 2006 r. d) J. Bendkowski, M. Pietruska –Pacut: Podstawy logistyki dystrybucji. Wyd. Pol. Śląskiej Gliwice,

2003 r. Osoba prowadząca: dr inż. Jan Wrona

131


Prawo gospodarcze (przedmiot humanistyczny)


7 W 15 1

1. Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Brak 2. Cele kształcenia – kompetencje jakie powinien osiągnąć student: Celem wykładu jest wprowadzenie do systemu prawa gospodarczego RP z uwzględnieniem wpływów przepisów UE na przepisy polskiego prawa. W ramach wykładu zaprezentowane zostaną podstawowe pojęcia z zakresu prawa w szczególności dotyczące prawa cywilnego oraz handlowego ze szczególnym uwzględnieniem prawa spółek. Efektem kształcenia powinno być rozumienie kluczowych zasad prawa gospodarczego jak również uzyskanie praktycznych umiejętności w zakresie posługiwania się podstawowymi aktami prawnymi. 3. Metody dydaktyczne Wykład poparty przykładami - przeprowadzony przy wykorzystaniu prezentacji multimedialnych 4. Kryteria, elementy i forma oceny przedmiotu – efektów kształcenia: Zaliczenie ustne (zestaw 3 pytań obejmujących treści wykładów) mające na celu sprawdzenie umiejętności właściwej interpretacji przepisów prawa. Student w trakcie zaliczenia ma możliwość korzystania ze źródeł prawa. 5. Treści kształcenia zgodne z obowiązującymi standardami Brak obowiązujących standardów. 6. Treści programowe A. Treść wykładów


Podstawowe wiadomości o prawie. System prawa i jego kategorie – hierarchia aktów prawnych.

1

Prawo cywilne - część ogólna – pojęcie prawa cywilnego, podział prawa cywilnego Podmioty stosunków cywilnoprawnych - osoby fizyczne, osoby prawne, przedsiębiorca, konsument. Pojęcia zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych, czynności prawne, wykładnie oświadczeń woli.

2

Zobowiązania część ogólna– wykonywanie zobowiązań – miejsce i czas wykonania zobowiązań, dowód wykonania, skutki niewykonania zobowiązań, zgaśnięcie zobowiązań. Odpowiedzialność cywilna, siła wyższa, pojęcie szkody i sposoby jej naprawienia i odpowiedzialność. Powstanie zobowiązań z umów – umowa przedwstępna. Dodatkowe zastrzeżenia umowne. Czyny niedozwolone – odpowiedzialność za własne czyny, odpowiedzialność za cudze czyny.

2

Umowy w obrocie gospodarczym: Umowy i ich podział – wybrane rodzaje umów (umowy w obrocie towarowym, umowy o korzystanie z rzeczy lub praw, umowy o pośrednictwo).

4

Pojęcia i źródła prawa gospodarczego (aspekt prywatnoprawny i publicznoprawny), Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium RP: Zasada wolności działalności gospodarczej, Działalność gospodarcza i przedsiębiorca – analiza pojęć. Prawa i obowiązki przedsiębiorcy. Koncesje i zezwolenia. Krajowy Rejestr Sądowy. Formy organizacyjno prawne prowadnia działalności gospodarczej: osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Spółka jako podstawowa forma prowadzenia działalności gospodarczej.

2

Kodeks spółek handlowych – uwagi ogólne. Spółka jawna. Spółka partnerska. Spółka komandytowa. Spółka komandytowo – akcyjna. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka akcyjna

4

132

7. Wykaz literatury podstawowej a) Siuda W., Elementy prawa dla ekonomistów, Scriptum, Poznań 2009. b) Kocot W. (red.), Elementy prawa, Difin, Warszawa 2008.


a) Filipiak T. i in., Zarys prawa cywilnego i rodzinnego, Lublin 2008. b) Kodeks cywilny, Kodeks Spółek Handlowych oraz inne ustawy – aktualny stan prawny

Osoba prowadząca: dr Matylda Bojar

studia i stopnia stacjonarne

Documents