STRATEGJIA KOMBTARE PR T DREJTAT PRONSORE N KOSOV I

Republika e Kosovs

Republika Kosova-Republic of Kosovo

QEVERIA VLADA - GOVERNMENT

MINISTRIA E DREJTSIS/MINISTARSTVO PRAVDE/MINISTRY OF JUSTICE

STRATEGJIA KOMBTARE

PR T DREJTAT PRONSORE N

KOSOV

Shtator 2016

II STRATEGJIA KOMBTARE PR T DREJTAT PRONSORE N KOSOV

STRATEGJIA KOMBTARE PR T DREJTAT PRONSORE N KOSOV III

STRATEGJIA KOMBTARE

PR T DREJTAT PRONSORE N

KOSOV

Shtator 2016

STRATEGJIA KOMBTARE PR T DREJTAT PRONSORE N KOSOV I

TABELA E PRMBAJTJES AKRONIMET DHE SHKURTESAT ....................................................................................................III

1.0 PRMBLEDHJE EKZEKUTIVE .................................................................................................. 5

2.0 HYRJE ........................................................................................................................................ 15

3.0 OBJEKTIVAT ............................................................................................................................ 17

4.0 METODOLOGJIA ..................................................................................................................... 19

5.0 HISTORIKU ............................................................................................................................... 21

5.1 SIGURIMI I T DREJTAVE PRONSORE PRMES FUZIZIMIT T KORNIZS LIGJORE ............. 21

5.1.1. Prona shoqrore ................................................................................................................................... 21

5.1.2. Toka urbane pr ndrtim .................................................................................................................... 22

5.1.3. Statusi i qiradhnieve 99 vjeare ....................................................................................................... 22

5.1.4. Prona shtetrore dhe publike ............................................................................................................ 23

5.1.5. T drejtat pronsore t komunave .................................................................................................. 23

5.1.6. T drejtat e shtetasve t huaj t ken pron ................................................................................ 24

5.2 SIGURIMI I T DREJTAVE PRONSORE DUKE ADRESUAR INFORMALITETIN N SEKTORIN

E PRONS S PALUAJTSHME ....................................................................................................................... 24

5.2.1. Trashgimia e vonuar: t dhnat kadastrale nuk jan korrigjuar pas vdekjes s bartsit t t

Drejtave pr shkak se familijet nuk i kan iniciuar procedurat e trashgimis ..................... 25

5.2.2. Kontratat gojore ose joformale: informaliteti mbizotron n rastet kur shitblerjet jan

realizuar n munges t kontrats ose kur kontratat nuk jan regjistruar n kadastr .... 26

5.2.3. Largimi i dokumentacionit kadastral n Serbi ka shkaktuar konfuzion shtes lidhur me at

se cila kopje e dokumentacinit prbn dshmi pr t drejtat pronsore n Kosov ......... 27

5.3 GARANTIMI DHE ZBATIMI I T DREJTAVE PRONSORE T PERSONAVE T ZHVENDOSUR

DHE KOMUNITETEVE JO SHUMIC .......................................................................................................... 29

5.3.1. Zgjidhja prfundimtare e krkesave t paraqitura n AKP ........................................................ 30

5.3.2. shtjet tjera q ndrlidhen me zhvendosje, qasje n drejtsi dhe banim ............................ 32

5.4 GARANTIMI DHE ZBATIMI I T DREJTAVE PRONSORE T GRAVE .......................................... 35

5.5 PRDORIMI I T DREJTAVE PRONSORE T SIGURTA PR NXITJEN E RRITJES EKONOMIKE

36

5.5.1. Trajtimi i ndrtimeve pa leje mbi tokn bujqsore ...................................................................... 37

5.5.2. Konsolidimi i toks prmes planeve hapsinore ........................................................................... 38

5.5.3. Privatizimi i plot i toks n pronsi shoqrore pr rritjen e siprfaqes s toks bujqsore

n dispozicion pr investime dhe prodhimtari bujqsore .......................................................... 39

5.5.4. Krijimi i stimujve pr inkurajimin e shfrytzimit produktiv t toks s punueshme dhe

gjenerimin e t hyrave vetanake t komunave .............................................................................. 40

6.0 KURSI I REKOMANDUAR I VEPRIMIT ................................................................................. 42

6.1 REKOMANDIMET: SIGURIMI I T DREJTAVE PRONSORE PRMES FUQIZIMIT T KORNIZS

LIGJORE ................................................................................................................................................................ 42

6.1.1. Bartja e t drejtave n pron shoqrore ........................................................................................ 42

6.1.2. Legjislacioni pr pronn publike dhe shtetrore .......................................................................... 42

6.1.3. T drejtat e shtetasve t huaj t ken pron n Kosov ........................................................... 42

6.1.4. Rishikimi i kornizs pronsore juridike ........................................................................................... 43

6.2. REKOMANDIMET: SIGURIMI I T DREJTAVE PRMES ADRESIMET T INFORMALITETIT N

SEKTORIN E PRONAVE T PALUAJTSHME ............................................................................................ 43

6.2.1. Krijimi i procedurs pr trajtimin e trashgimive t vonuara ................................................... 43

6.2.2. Parshikimi i formave t reja dhe t fuqishme t njoftimit dhe prdorimi i njoftimit

konstruktiv pr rritjen e efikasitetit n procedurn e rregullt gjyqsore .............................. 44

6.2.3. Shfrytzimi i proceseve administrative pr sigurimin e njohjes juridike t t drejtave

joformale ................................................................................................................................................. 45

6.2.4. Zhvillimi i procedurave pr legalizimin e t drejtave n ndrtimet pa leje ............................ 46

6.2.5. Krijimi i stimujve dhe evitimi i barrierave administrative pr inkurajimin e regjistrimit t t

drejtave t legalizuara n kadastr ................................................................................................... 47

6.3 REKOMANDIMET: GARANTIMI DHE ZBATIMI I T DREJTAVE PRONSORE T PERSONAVE

T ZHVENDOSUR DHE KOMUNITETEVE JO SHUMIC ................................................................... 48

6.3.1. T sigurohet zbatimi i mjeteve juridike pr pzh-t pas prmbylljes s mandatit t AKKVP-

s ............................................................................................................................................................... 49

II STRATEGJIA KOMBTARE PR T DREJTAT PRONSORE N KOSOV

6.3.2. T ndrmirren veprime pr adresimin e shtjeve prkitazi me zhvendosjen, qasjen n

drejtsi dhe banim................................................................................................................................. 50

6.4 REKOMANDIMET: GARANTIMI DHE ZBATIMI I T DREJTAVE PRONSORE T GRAVE..... 51

6.4.1. Njohja konsistente e bashksive jo-martesore ............................................................................. 51

6.4.2. Krijimi i masave mbrojtse procedurale pr rastet e prjashtimeve dhe heqjeve dor nga

trashgimia .............................................................................................................................................. 51

6.4.3. Mbrojtja e t drejtave t trashgimit t fmijve t mitur ......................................................... 52

6.5 REKOMANDIMET: SHFRYTZIMI I T DREJTAVE PRONSORE T SIGURTA PR NXITJEN E

RRITJES EKONOMIKE ..................................................................................................................................... 52

6.5.1. T trajtohen ndrtimet pa leje .......................................................................................................... 52

6.5.2. T konsolidohet toka prmes planeve efektive hapsinore....................................................... 53

6.5.3. T privatizohet toka e punueshme n pronsi shoqrore ......................................................... 54

6.5.4. T krijohen stimuj pr nxitjen e shitjeve n treg dhe shfrytzim produktiv t toks s

punueshme .............................................................................................................................................. 54

STRATEGJIA KOMBTARE PR T DREJTAT PRONSORE N KOSOV III

AKRONIMET DHE SHKURTESAT

ANJF Agjencia pr Ndihm Juridike Falas

UA Udhzimi Administrativ

GPQ Grupi Punues Qendror

PZH Persona t Zhvendosur

ECHR Konventa Evropiane pr t Drejtat e Njeriut dhe Lirit Elementare.

ECtHR Gjykata Evropiane pr t Drejta t Njeriut

UE Unioni Evropian

IRJM Ish Republika Jugosllave e Maqedonis

QK Qeveria e Kosovs

KKPB Komisioni pr Krkesa Pronsore Banesore

DQPB Drejtoria pr shtje Pronsore Banesore

RDPP Regjistri i t drejtave n Pronn e pa luajtshme

AKK Agjencia Kadastrale e Kosovs

AKP Agjencia Kosovare pr Prona

KKKP Komisioni i Kosovs pr Krkesa Pronsore

AKKVP Agjencia Kosovare pr Krahasim dhe Verifikim t Prons