stijlfouten

Nederlands 7kmoVrf 2012-2013

Stijlfouten in zakelijke brieven, e-mails en andere schrijfsels

Je hebt in de loop der jaren geleerd om je zinnen correct op te bouwen en je bent geoefend geraakt in de correcte spelling van onze taal, of toch min of meer. Dat is goed, want een d-t-fout of een zin die geen steek houdt laten een slechte indruk na. Wat veel mensen vergeten, is dat je ook moet oppassen voor stijlfouten. Sommige zinnen zijn niet echt fout, maar ze kunnen toch veel beter. Tijdens de volgende paar lessen ga je leren hoe en waarom.

1. Naamwoordstijl

Bekijk de volgende zin en probeer in je groepje te beslissen hoe hij beter kan.

Geachte leerlingen, jullie maken een gewoonte van het indienen van taken, terwijl die eigenlijk te laat zijn.

Naamwoordstijl= een werkwoord als zelfstandig naamwoord gebruiken

1.1. oefeningen

Beslis met je groepje of de volgende zinnen goed geschreven zijn of niet.

1


- Het misspelen van de bal werd de doelman niet in dank afgenomenHet werd de doelman niet in dank afgenomen dat hij de bal misspeelde.

- Het was aan het regenen toen we naar buiten gingen.Goede zin

- Het lunchen met u was me zeer aangenaam, beste meneer Boudaer.Beste meneer Boudaer, het was me zeer aangenaam lunchen met u.

- De vereniging zet zich in voor het behoud van het historische stadsgezicht en de restauratie van de in verval geraakte gevels.

Goede zin

- Het uitzicht hier is gewoon geweldig.

Goede zin

- De auteur beperkt zich tot vermelding van de woorden die hetzelfde tot uitdrukking brengen.

De auteur vermeld alleen woorden met dezelfde betekenis.

- Hij maakt een gewoonte van het indienen van voorstellen die geen kans van slagen hebben.

Hij dient vaak voorstellen in die geen kans van slagen/slaagkans hebben.

- (in een krantenkop) Overname Martinair nog onzeker

Goed

- De herziening van het schoolreglement werd door de leerlingenraad aangekaart.De leerlingenraad wil het schoolreglement laten herzien.

- De manager zei dat het noemen van namen een vermeden bezigheid moest worden.

2


2. Deelwoordstijl

Bekijk de volgende zin en probeer in je groepje te beslissen hoe hij beter kan.

Bewegingsarmoede werkt risicovergrotend ten aanzien van de kans op een hartinfarct.

deelwoordstijl= een werkwoord als deelwoord gebruiken

Je vermijdt deze deelwoordstijl door er terug pv’s van te maken

2.2. oefeningen

- De aan zijn ouders gedane beloften is hij stipt nagekomen.

___________________________________________________________________

- Bewegingsarmoede werkt risicovergrotend ten aanzien van de kans op een hartinfarct.

___________________________________________________________________

- Heb je het bericht gehoord over die twee uit de les gezette leerlingen?

___________________________________________________________________

- De gisteren aangekochte lading jeans hoeft u niet meer te leveren.

___________________________________________________________________

- Die net gebouwde veranda zal u spijtig genoeg terug moeten afbreken.

___________________________________________________________________

2.3. De e-mail

De volgende e-mail is van de hand van een onervaren schrijver. De voorzitter van een leerlingenraad ergens ten lande heeft zijn best gedaan een goede mail te schrijven, maar is daar niet helemaal in geslaagd. Het is aan jou om in jouw hoedanigheid van schrijfspecialist deze arme jongen een handje te helpen.

Best directeur, leerkrachten en medeleerlingen

De leerlingenraad heeft tijdens de vakantie niet stilgezeten. Onze gemakte plannen zijn meer dan de moeite waard. Het zopas begonnen schooljaar gaan we werk maken van een allang bekend probleem. We willen dit jaar iets doen aan de geurhinder in de toiletten. Het afgedane luchtafvoersysteem moet dringend vervangen worden. We zullen ook werk maken van speciale geurverspreidende spuitbussen die tegen de deur geplaatst worden.

3


Hiervoor zullen we geld inzamelen door de opbrengst van verkochte kapstokken die onze collega’s van houtbewerking zullen maken en door het verhuren van de nieuwe polyvalente zaal aan verenigingen uit onze gemeente. We kregen al de godkeurende steun van onze fantastische directeur.Verder gaat ook dit jaar onze ongeëvenaarde fuif door. We hopen weer op de talrijke opkomst van al de hier aanwezig zijnde leerlingen en leraren. Ook familie, vrienden en kennissen zijn hartelijk welkom. De democratisch vastgestelde inkomprijs van twee euro zal iedereen graag betalen, zeker als dit betekent dat we met de opbrengst zullen kunnen genieten van welruikende toiletten!We hopen op een tof verlopend schooljaar en goede ideeën zijn altijd welkom in onze in de refter geplaatste ideeënbus.

Met vriendelijke groeten

De leerlingenraad

Best directeur, leerkrachten en medeleerlingen (verbetering)

De leerlingenraad heeft tijdens de vakantie niet stilgezeten. Onze plannen zijn meer dan de moeite waard. Dit schooljaar maken we werk van een niet onbekend probleem. Zo willen we de geurhinder in de toiletten aanpakken. Het afgedane luchtafvoersysteem zou immers dringend vervangen moeten worden. We kwamen ook op het idee om speciale geurverspreidende spuitbussen tegen de deur te plaatsen.Voor de bekostiging van deze vernieuwingen zullen we uiteraard geld moeten inzamelen. Dit gaan we doen door de opbrengst van verkochte kapstokken, die onze collega’s van houtbewerking zullen maken, en door de nieuwe polyvalente zaal aan verenigingen uit onze gemeente te verhuren. De goedkeuring van onze directeur hebben we al gekregen.Verder gaat ook dit jaar onze ongeëvenaarde fuif door. We hopen weer op een massale opkomst van alle leerlingen en leraren. Uiteraard zijn ook familie, vrienden en kennissen van harte welkom. Voor een democratisch bepaalde inkomprijs van twee euro zullen we binnenkort met zen allen kunnen genieten van welruikende toiletten!We hopen op een tof verloop van het schooljaar. Mensen die ideeën of voorstellen hebben kunnen deze kwijt in onze ideeënbus die zich in de refter bevindt.

Met vriendelijke groeten

De leerlingenraad

- Deze collecte is ten behoeve van ondervoede kinderen in Darfur.

_____________________________________________________________

- Als gevolg van aanhoudende roddels over het huwelijk met haar nieuwe vent, werd door W. Van W de relatie met Dag Allemaal stopgezet.

___________________________________________________________________

- De uitkeringsgerechtigde moet goed begeleid worden in het kader van het voorkomen van misbruik van uitkeringen.

___________________________________________________________________

4


3. Intermezzo: een korte quiz

1. Je schrijft best:a. Vanaf 10 mei ligt uw bestelling voor u klaar.b. U moet wachten tot 10 mei voor u uw bestelling kan afhalen.c. Gelieve uw bestelling te komen afhalen op 10 mei.

2. Hoe wijs je de weg?a. U kunt zich melden ten burelen van dir. Vermeerschb. U kan hiervoor terecht op het kantoor van dir. Vermeersch.c. U wordt verzocht zich te melden op het kantoor van dir. Vermeersch.

3. Je schrijft best:a. Derhalve moeten wij uw aanbod afwijzen.b. Wij zijn genoodzaakt uw aanbod te moeten afwijzen.c. Wij moeten dus uw aanbod afwijzen.

4. Welke is juist?a. Hierbij gevoegd vindt u het verkeersreglement.b. In bijlage zend ik u het verkeersreglement.c. Als bijlage vindt u het verkeersreglement

5. Welke formulering is juist?a. Er wordt gestreefd naar een betere dienstverlening aan de klant.b. Wij streven naar een betere dienstverlening aan de klanten.c. Wij streven naar een betere dienstverlening aan de betrokkenen.

6. Je schrijft best:a. Rudi heeft toen een fout gemaakt.b. Er is toen een fout gemaaktc. U heeft op dat moment een fout gemaakt.

4. Passieve stijl

Passieve stijl= een passieve zin gebruiken waar je ook een actieve zin kan maken. Als je dit doet zorg je ervoor dat je tekst oubollig en soms zelfs onleesbaar wordt. Dus, Als er geen reden is om te verzwijgen wie de handeling uitvoert, moet je dat ook niet doen

Dus, niet: De notulen worden binnenkort naar u verzonden.Maar: We zullen u de notulen binnenkort toesturen.

4.1. Verbeter de volgende zinnen, als dat nodig is

5


- De regeling is aangekomen en zal worden uitgevoerd.___________________________________________________________________

- Van Gorp en Wouters faxen te veel voor privé-doeleinden.

___________________________________________________________________

- Op diverse beleidsterreinen van het Ministerie wordt aandacht besteed aan emancipatie, hetgeen in deze nota tot uitdrukking wordt gebracht.

___________________________________________________________________

5. Voorzetselketens

In een goed leesbare brief moet je ervoor zorgen dat je niet te veel voorzetsels in een zin krijgt. Wat je vooral moet vermijden zijn erg ouderwetse voorzetseluitdrukkingen zoals ‘met betrekking tot…’

5.1. Vul aan

Voorzetseluitdrukkingen en hun vervangers

ten aanzien vanmet betrekking totten behoeve vanmet behulp vanop het gebied vanals gevolg vanonder invloed vandoor middel vanin verband met

op, over, (jegens), van, voor

metop, voor

5.2. Verbeter deze zinnen

- Met betrekking tot de in artikel 6 bedoelde registers…

___________________________________________________________________

- De financiële controle in verband met de aanwending van de subsidies

___________________________________________________________________

- Gisteren was er een lezing over haatgevoelens ten aanzien van minderheden.

6


___________________________________________________________________

- Deze collecte is ten behoeve van ondervoede kinderen in Darfur.

_____________________________________________________________

- Met betrekking tot het vormen van een mening kan er veel gezegd worden door het college van schepenen.

___________________________________________________________________

- Als gevolg van aanhoudende roddels over het huwelijk met haar nieuwe vent, werd door W. Van W de relatie met Dag Allemaal stopgezet.

___________________________________________________________________

- De uitkeringsgerechtigde moet goed begeleid worden in het kader van het voorkomen van misbruik van uitkeringen.

___________________________________________________________________

6. Vermijd overbodige woorden.

Soms schrijven mensen overbodige informatie in zinnen. Meestal gaat het dan om zinnen waarin je 2 keer hetzelfde zegt met andere woorden.

v.b. Daarom is het dan ook nodig belastingen te berekenen.

‘daarom’ en ‘dan ook’ willen allebei zeggen dat het hier om een conclusie gaat. Daarom mag je dan ook één van de twee schrappen (heb je’em?)

Daarom is het nodig belastingen te berekenen. of : Het is dan ook nodig belastingen te berekenen.

Denk ook aan tautologie en pleonasme uit de les Nederlands, nog even ter opfrissing:

In een pleonasme wordt een eigenschap die noodzakelijk eigen is aan het woord onnodig nog eens vernoemd: houten boomstam, dubbel openslaande porte-briséedeuren. De eigenschap wordt altijd in een andere woordsoort uitgedrukt dan het hoofdwoord; een pleonasme bestaat dan ook vaak uit een combinatie van een bijvoeglijk en een zelfstandig naamwoord.

Een tautologie noemt het begrip of denkbeeld tweemaal of meerdere malen; voorbeelden: enkel en alleen, blij en verheugd, pijs en vree. Een tautologie bestaat meestal uit twee of

7


meer woorden van dezelfde woordsoort, dikwijls twee bijvoeglijke of twee zelfstandige naamwoorden.

Bron: taaladvies.net

6.1. Maak de volgende zinnen beter

- Wij zijn genoodzaakt uw aanbod te moeten afwijzen

___________________________________________________________________

- Er zijn een aantal vereiste voorwaarden waaraan u moet voldoen.

___________________________________________________________________- Hierbij ingesloten vindt u de bijlage.

___________________________________________________________________

- De huidige sterkte van het overheidspersoneel is op het ogenblik als volgt.

___________________________________________________________________

- De middelen bestemd voor de subsidiëring zijn nog niet uitgetrokken.

___________________________________________________________________

7. Schrijf positief

Formuleer neutraal en positief nieuws positief. Gebruik daarvoor woorden zoals ‘graag’, ‘met genoegen’ of een ander element da welwillendheid uitdrukt, zo breng je de lezer meteen in een positieve stemming.

v.b. – Graag reageer ik op uw verzoek om meer informatie.- Met genoegen zend ik u hierbij de overeenkomst…

7.1. Vermijd negatieve woorden

Woorden zoals jammer genoeg, negatief, tot onze spijt, net te laat etc. kan je beter proberen verwijden.

v.b. Niet: Jammer genoeg moet u wachten tot mei. maar: Voor uw aanvraag hebben wij ruimte gevonden in mei.

7.2. Oefeningen: herschrijf deze zinnen zodat ze positiever worden

8


- u moet wachten tot 10 mei voor u uw identiteitskaart kan afhalen.

___________________________________________________________________

- Wij kunnen u slechts 50% terugbetalen.

___________________________________________________________________

7.3. oefening: Herschrijf het volgende tekstje zodat het minder negatief wordt

Jammer genoeg moeten we uw vraag om betaling van een onkostenvergoeding in maart negatief beantwoorden. Tot onze spijt is er in maart geen ruimte in ons budget. U was net te laat met de aanvraag. Nu zijn we pas in mei in staat uw onkosten over de maanden maart, april en mei te vergoeden.

U was te laat met uw aanvraag voor uw onkostenvergoeding in maart. Wel kunnen we uw onkosten voor de maanden… in mei vergoeden.

8. Spreek je lezer aan

Gebruik meer ‘u’ dan ‘wij’ of ‘ik’.

8.1. oefening: Verander dit tekstje zodat het meer een u-perspectief krijgt.

Wij, als redactie van Educatief plus, doen ons uiterste best om een zo goed mogelijke uitgave te maken. Of we daarin slagen weten we niet precies. Er is maar één manier om dat te weten te komen en dat is door het de abonnees te gaan vragen…

De redactie van Educatief plus, doet zijn uiterste best om u een zo goed mogelijke uitgave te bezorgen. Maar of u hier voldoening aan heeft weten we niet precies. Er is maar één manier om dat te weten te komen en dat is door het aan u te vragen.

Je moet wel een beetje afstand bewaren als kwesties pijnlijk zijn.

8.2. oefening: Verander de volgende zin zodat die minder direct en pijnlijk wordt.

- Wanneer u zich schuldig maakt aan wanbetaling, zal het contract worden ontbonden.

Bij wanbetaling zal het contract worden ontbonden.

9


Thans reeds iets over ambtenarentaal, alsmede andere onderhavige kwesties welke ons allen aanbelangen.

Mijnerzijds zoui k u willen verzoeken…

9. Vermijd ouderwetse, ambtelijke uitdrukkingen

9.1. Oefening: Verander de volgende zinnen zodat het ‘ambtenarees’ verdwijnt.

- Mijnerzijds zou ik u willen verzoeken…

Ik zou u willen vragen…

- Zulks impliceert dat…

Dat wil zeggen dat…

- Daar wij onzerzijds de voornoemde aangelegenheid thans zo spoedig mogelijk tot een afronding willen brengen…

Wij willen dit zo snel mogelijk afronden.

9.2. Beantwoord de vragen bij de volgende tekst

Opinie - Wie de burger behandelt als klant, vraagt om problemen

‘Indien u een bezoek brengt aan de balies van de gemeentewinkel, wordt u binnen twintig minuten geholpen.’ ‘Als een termijn niet wordt gehaald, is afgesproken dat de burger een genoegdoening krijgt in de vorm van een geschenkenbon dan wel een bos bloemen.’

Dat u dit soort teksten in gemeentelijke folders kan vinden, zal u niet verbazen. Immers, de klantgerichtheid van de overheid is overal. Wandel een willekeurig gemeentehuis in en u wordt aangesproken als klant. Op informatieborden, in brochures, op het ticket met uw volgnummer. De uitkeringsgerechtigde is tegenwoordig klant van de sociale dienst, de hulpbehoevende een klant van de zorgverlener, en de snelheidsovertreder een klant van het Justitieel Incassobureau.

Prima toch, die klantgerichtheid? Helaas niet. Door burgers structureel als klant te benaderen, wekken ambtenaren de indruk dat burgers zich ook als klant kunnen gedragen. En dat doen zij dan ook. Burgers gedragen zich aan het overheidsloket alsof ze een flatscreen bij de Mediamarkt komen uitzoeken. Die parallel stopt echter zodra de ware aard van de overheid en haar dienaren duidelijk wordt: het collectieve belang behartigen.

10

http://www.nrc.nl/opinie/article1991165.ece/Wie_de_burger_behandelt_als_klant%2C_vraagt_om_problemen


De verwachtingen die de overheid wekt, stroken dus niet met de werkelijkheid. Gevolg: woede bij de burger. Veel woede. In 2006 sloeg een man met een moker tientallen ruiten van het stadhuis van Lelystad aan diggelen. Hij had een conflict met de gemeente. Dit jaar, in juni, gijzelde een bewapende café-eigenaar uit Almelo een wethouder uit onvrede met het gemeentelijk besluit zijn café te sluiten. En eerder deze maand bewerkte een man in het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) van Delft computers, bureaus en deuren. Met een bijl.

Deze woede staat niet op zich. Zij hangt in elk geval deels samen met de boodschap van de overheid: de burger is koning. De overheid is dus het slachtoffer van haar eigen klantgerichtheid.

Steven de Jong

Gevonden op: http://www.nrc.nl

Vragen

1. Waarom vindt de schrijver het een probleem dat de Nederlandse overheid burgers als klanten beschouwt?

2. Denk je dat de Belgische overheid zijn burger ook zo beschouwt?

3. Vind je dat Steven de Jong gelijk heeft als hij stelt dat de Nederlandse overheid om problemen vraagt?

10. Probeer zo veel mogelijk clichés in beginzinnen en in slotzinnen te vermijden

Oefening: kom direct ter zake en laat het overdreven gedoe achterwege

- In antwoord op uw brief van 19 april jl. hebben wij de eer u mede te delen dat we gevolg kunnen geven aan uw verzoek aanwezig te zijn op de Grote Beurs.

11


-We gaan graag in op uw verzoek, u mag aanwezig zijn op de GB.

- In afwachting van een spoedige reactie, teken ik, hoogachtend

Hopend op een snel antwoord

Hoogachtend

Dennis Noens

- In afwachting van een spoedige reactie, teken ik, hoogachtend,…

11.De overspannen tangconstructie

12


Je weet vanuit de les Nederlands misschien al wat een overspannen tangconstructie is, en waarom je ze moet vermijden. Als je het bent vergeten, het internet staat tot jouw beschikking.

Even een zinnetje verbeteren:

- De werkgroep is van mening dat, in de huidige omstandigheden, waarin geen ruimte lijkt te bestaan voor overleg over de gerezen problemen met de projectcoördinatoren, een nieuw project te starten onwenselijk is.

De werkgroep is van mening dat een nieuw project starten onwenselijk is in deze omstandigheden is er geen ruimte voor overleg over de problemen met de projectcoördinatoren.

EINDOEFENING

Schrijf nu een zakelijke mail naar de directeur van deze school. In je mail moet je minstens twee voorstellen doen om van onze school een aangenamere plaats om te werken, te leren en te leven te maken. Je kan het bijvoorbeeld hebben over een fraaiere speelplaats, klaslokalen, refter, secretariaat etc. Het belangrijkste hier is dat je let op de stijl van je schrijfsel. Uiteraard eis ik ook dat de inhoud van deze brief geen complete onzin is.Nadat je deze brief voor de eerste keer hebt geschreven, moet je de checklist overlopen, die vind je hieronder.

12. ChecklistOverloop deze na elke zakelijke mail of brief die je hebt geschreven

Spelling- Heb ik de woorden waaraan ik twijfel opgezocht in het Groene Boekje of op

woordenlijst.org?- Heb ik de spelling van de werkwoorden nog een keer nagekeken?

Duidelijkheid- Heb ik ervoor gezorgd dat mijn tekst zo weinig mogelijk deelwoordstijl,

naamwoordstijl, passiefconstructies etc. bevat?- Heb ik niet te veel afkortingen geschreven?

Persoonlijk- Schrijf ik lezergericht?- Heb ik een hedendaags Nederlands gebruikt?

Positief- Heb ik mijn nieuws positief geformuleerd?- Heb je negatieve woorden vermeden?- Heb je ook bij slecht nieuws niet vergeten een positief punt te noemen?

13

stijlfouten

Documents