statische elektrizät - sgvc elektrostatik.pdf · elektrostatik author: suterge1 created date:...

13
© Sicherheitsinstitut Elektrostatikgefahren bei Trocknungsprozessen Dr. Georg Suter Schweizerisches Sicherheitsinstitut Basel © Sicherheitsinstitut SGCV Seminar Grenzach 14.11.2006 Ladungstrennung ? Explosive Atmosphäre Ladungs-akkumulation ? Ladungsabfluss ? Energie ? Statische Elektrizät

Upload: truongliem

Post on 09-Aug-2019

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

t

Ele

ktro

sta

tikg

efa

hre

n b

ei

Tro

ck

nu

ng

sp

roze

ss

en

Dr. G

eo

rg S

ute

r

Sc

hw

eiz

eris

ch

es

Sic

he

rhe

itsin

stitu

t B

as

el

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

La

du

ng

stre

nn

un

g ?

Exp

losiv

e A

tmo

sp

re

La

du

ng

s-a

kku

mu

latio

n?

La

du

ng

sa

bflu

ss ?

En

erg

ie ?

Sta

tisch

e E

lektriz

ät

Page 2: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Lad

un

gstre

nn

un

g

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Gefa

hre

n v

ers

ch

ied

ner T

rockn

er

Page 3: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Ein

trag

ein

es P

ulv

ers

au

s K

arto

nfä

sse

rn ü

be

r ein

Ab

wu

rfroh

r in

ein

en

Mis

ch

er

Ref.: M

artin

Glo

r, Pro

ceedin

gs

of 1

1th

Inte

rnatio

nal S

ym

posiu

m o

n L

oss

Pre

ventio

nan S

afe

tyP

rom

otio

n in

the

Pro

cess

Industrie

s,

31.0

5 -

03.0

6.2

004, P

rag

Me

tallg

itter

ge

erd

et

Ein

trag

stric

hte

r

ge

erd

et

Mis

ch

er

Ka

rton

fas

s m

it

PE

-Lin

er u

nd

Me

tallv

ers

tärk

un

ge

n

Ab

sp

errk

lap

pe

PT

FE

be

sc

hic

hte

t

Mis

ch

we

rkze

ug

e(<

1m

/s)

Ab

wu

rfroh

r 3 m

ge

erd

et

Ve

ntila

tion

Ve

ntila

tion

Pu

lvere

intra

g a

us F

ässern

in M

isch

er

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Me

tallg

itter

ge

erd

et

Ein

trag

stric

hte

r

ge

erd

et

Mis

ch

er

Ka

rton

fas

s m

it

PE

-Lin

er u

nd

Me

tallv

ers

tärk

un

ge

n

Ab

sp

errk

lap

pe

PT

FE

be

sc

hic

hte

t

Mis

ch

we

rkze

ug

e(<

1m

/s)

Ab

wu

rfroh

r 3 m

ge

erd

et

Ve

ntila

tion

Ve

ntila

tion

Exp

losio

n e

rfolg

te n

ach

Ein

trag

vo

n c

a. 5

50

kg

Pro

du

kt

(22

Ka

rton

fässe

r) im M

isch

er

Pu

lvere

intra

g a

us F

ässern

in M

isch

er

Pe

rso

n e

rlitt Ve

rbre

nn

un

ge

n 1

. Gra

de

s

Ge

ring

er S

ach

sch

ad

en

Page 4: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

E

reig

nis

pro

du

kt:

P

ulv

erd

urc

hg

an

gsw

ide

rsta

nd

: >1

01

2O

hm

·m

M

ind

estz

ün

de

ne

rgie

: < 1

mJ

K

orn

grö

sse

: Me

dia

nw

ert <

10

0 m

m

G

leits

tielb

üsch

ele

ntla

du

ng

an

de

r PT

FE

be

sch

ich

tete

n

Ab

sp

errk

lap

pe

S

ich

tba

re D

urc

hsch

lag

ssp

ure

n

Pu

lvere

intra

g a

us F

ässern

in M

isch

er

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

L

eh

ren

für d

ie P

raxis

K

ein

e is

olie

ren

de

n B

esch

ich

tun

ge

n a

n O

be

rfläch

en

a

nb

ring

en

, we

lch

e d

urc

h d

en

Pro

ze

ss h

och

au

fge

lad

en

w

erd

en

nn

en

, au

sse

r die

Du

rch

sch

lag

ssp

an

nu

ng

b

eträ

gt w

en

ige

r als

4 k

V.

E

ine

ho

he

Au

flad

un

g k

an

n b

ei P

ulv

er a

uch

be

i T

ran

sfe

rop

era

tion

en

mitte

ls S

ch

we

rkra

ft erfo

lge

n.

T

yp

isch

e B

eis

pie

le v

on

be

sch

ich

tete

n A

rma

ture

n s

ind

:

Pu

lvere

intra

g a

us F

ässern

in M

isch

er

Page 5: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Influ

en

z

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Lad

un

gsakku

mu

latio

n

Page 6: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Leitfä

hig

e S

toffe

od

er M

ate

rialie

n

Oberflä

che

nw

iders

tan

d

Spezifis

ch

er O

berflä

chen

wid

ers

tand

10 m

m

Sp

ezifis

ch

er W

iders

tan

d≤

10

mo

de

r

Ob

erflä

ch

enw

ide

rsta

nd

10

Bei le

itfäh

ige

n K

unsts

toffe

n g

ilt:

Oberflä

che

nw

iders

tand

Mitte

lwert

≤10

Maxim

alw

ert

≤10

100 m

m

10 m

m

10 m

m

Sp

ezifis

ch

er O

berflä

ch

enw

ide

rsta

nd

= 1

0 x

Ob

erflä

ch

en

wid

ers

tand

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Sto

ff od

er M

ate

rial:

10

m≤

Sp

ezifis

ch

er W

ide

rsta

nd≤

10

m

Ge

ge

ns

tan

d o

de

r Ein

rich

tun

g:

10

< O

berflä

che

nw

iders

tand <

10

be

i 23

°C / 5

0 %

rF

od

er

10

< O

berflä

che

nw

iders

tand <

10

11

Ωb

ei 2

3 °C

/ 30

% rF

Ab

leitfä

hig

Page 7: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Spezifis

ch

er W

iders

tand

> 1

09

Ωm

od

er

Oberflä

che

nw

iders

tan

d

> 1

09

Ωbei 2

3°C

// 50 %

rFo

de

r

Oberflä

che

nw

iders

tan

d

> 1

01

bei 2

3°C

// 30 %

rF

Sto

ffe o

der M

ate

rialie

n,

welc

he w

eder le

itfähig

noch a

ble

itfähig

sin

d

Iso

liere

nd

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Vo

n L

eite

r zu

Le

iter

Fu

nken

en

tlad

un

g

Page 8: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

E

ne

rgie

:

E =

½x C

x U

2

Ma

ssn

ah

me

n

L

eite

nd

e T

eile

ve

rbin

de

n

un

d e

rde

n

B

ew

eg

lich

e G

erä

te u

nd

P

ers

on

en

erd

en

F

rem

dkö

rpe

rein

trag

ve

rme

ide

n

Fu

nken

en

tlad

un

g

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Be

so

nd

ere

Be

ach

tun

g e

rford

ern

:

•M

isch

ba

ute

n a

us le

itfäh

ige

n u

nd

iso

liere

nd

en

Ma

teria

lien

. S

olc

he

Ba

uw

eis

en

sse

n v

erm

ied

en

we

rde

n

•T

eile

, we

lch

e d

urc

h D

ich

tun

ge

n v

on

ein

an

de

r iso

liert s

ein

nn

en

•M

eta

llteile

(Ro

hrle

itun

ge

n) m

it iso

liere

nd

er B

esch

ich

tun

g

od

er m

it iso

liere

nd

em

Fa

rba

nstric

h

•Is

olie

ren

d b

esch

ich

tete

Arm

atu

ren

(Ve

ntile

, Sch

ieb

er,

Kla

pp

en

, etc

.)

•M

eta

llein

lag

en

in T

eflo

nd

ich

tun

ge

n

•F

ilters

tütz

rbe

in S

tau

ba

bsch

eid

ern

, Filte

rn, e

tc.

•M

eta

llflan

sch

e a

uf G

lasle

itun

ge

n m

üsse

n a

b u

nd

inklu

siv

e

NW

50

ge

erd

et w

erd

en

(Zo

ne

1,2

)

Alle

leitfä

hig

en

An

lag

ete

ile,d

ieg

efä

hrlic

h a

ufg

ela

den

w

erd

en

nn

en

, mü

ssen

geerd

et w

erd

en

Erd

un

g

Page 9: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

sch

ele

ntla

du

ng

P

un

kt -

Flä

ch

e

E

ne

rgie

<5

mJ

Z

ün

de

n tro

cke

ne

S

täu

be

nic

ht

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Ma

ssn

ah

me

n

V

erw

en

du

ng

nic

ht-le

iten

de

r M

ate

rialie

n (>

10

8W) m

ög

lich

st v

erm

eid

en

, bzw

. de

ren

O

be

rfläch

e b

eg

ren

ze

n

N

ur z

ug

ela

sse

ne

Be

lter v

erw

en

de

n

Z

usa

tz v

on

leitfä

hig

en

Flü

ssig

keite

n z

u n

ich

tleite

nd

en

F

lüssig

ke

iten

W

o d

ies n

ich

t mö

glic

h is

t:

T

ren

nvo

rgä

ng

e v

erm

eid

en

F

örd

erg

esch

win

dig

ke

iten

be

gre

nze

n

F

läch

e b

eg

ren

ze

n

"R

uh

ep

ha

se

n" e

insch

alte

n

sch

ele

ntla

du

ng

Page 10: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Nic

htle

iten

de F

läch

en

beg

ren

zen

Iso

liere

nd

e G

eg

en

stä

nd

e

Be

gre

nzun

g n

ur e

rford

erlic

h, w

enn

erfa

hru

ngsge

ss z

ün

dw

irksam

e E

ntla

dun

ge

n

au

ftrete

n2

20

10

01

00

1

42

55

00

IICIIB

IIA

Oberflä

che (c

m2) in

Explo

sio

nsgru

ppen

Zo

ne

La

ng

ge

stre

ckte

iso

liere

nd

e G

eg

en

stä

nd

e

Be

gre

nzun

g n

ur e

rford

erlic

h, w

enn

erfa

hru

ngsge

ss z

ün

dw

irksam

e E

ntla

dun

ge

n

au

ftrete

n2

2.0

3.0

3.0

1

0.1

0.3

0.3

0

IICIIB

IIA

Bre

ite o

der D

urc

hm

esser (c

m) in

Explo

sio

nsgru

ppen

Zo

ne

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Be

gre

nzu

ng

du

rch

leitfä

hig

e N

etz

e:

We

nn

ke

ine

sta

rk la

du

ng

se

rze

ug

en

de

n P

roze

sse

vo

rko

mm

en

(ke

ine

Ge

fah

r vo

n G

leits

tielb

üsch

ele

nt-la

du

ng

en

), gilt:

B

ei d

irekte

m K

on

takt: v

ierfa

ch

e F

läch

e to

lerie

rt

W

en

n M

asch

e n

ich

t vo

llstä

nd

ig a

uflie

gt: z

we

ifach

e F

läch

e

tole

riert

r Zo

ne

n 2

0, 2

1 u

nd

22

sin

d v

erg

leic

hb

are

Flä

ch

en

krite

rien

nic

ht b

eka

nn

t

Da

s is

t ein

e A

ussa

ge

de

r BG

R 1

32

. In d

er E

N 1

34

63

-1:2

00

1

we

rde

n a

uch

Gre

nze

n fü

r Sta

ub

zo

ne

n m

it Stä

ub

en

mit e

ine

r

MZ

E <

3 m

J g

en

an

nt, d

iese

be

trag

en

:

Zo

ne

20

: 25

0 c

m2

Z

on

e 2

1: 5

00

cm

2

(SI M

ein

un

g: K

ein

e F

läch

en

be

gre

nzu

ng

für S

täu

be

)

Nic

htle

iten

de F

läch

en

beg

ren

zen

Page 11: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

E

ne

rgie

: bis

ca

. 10

J

M

assn

ah

me

n:

T

ren

nvo

rgä

ng

eve

rme

ide

n

F

örd

erg

esch

win

dig

ke

iten

be

gre

nze

n

K

ein

en

ich

tleite

nd

en

Ap

pa

rate

au

skle

idu

ng

en

,

bzw

nu

rso

lch

em

it Du

rch

sch

lag

sp

an

nu

ng

<4

kV

N

ur

zu

ge

lasse

ne

Be

lter

ve

rwe

nd

en

Gle

itstie

lbü

sch

ele

ntla

du

ng

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

0.5

11.5

22.5

3

0.0

1

0.1 1

10

100

1000

10000

Silo

Dia

mete

r[m

]

MIE [mJ]

0.1

mm

0.5

mm

1.0

mm

3.0

mm

Partic

leS

ize

(Media

n)

ignitio

n p

ossib

le

no ig

nitio

n

E=

5.2

2 x

d3

.36

x M

1.4

6

Sch

üttk

eg

ele

ntla

du

ng

Page 12: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Co

ron

aen

tlad

un

g

A

bsp

rüh

en

vo

n L

ad

un

g

be

i ho

he

n F

eld

stä

rke

n

(an

Sp

itze

n)

S

ich

erh

eits

rele

va

nt n

ur

für h

och

en

tzü

nd

lich

e

Ga

se

(Ace

tyle

n)

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Gase,Dämpfe

hochentzü

ndlich

e

Stäube

hyb

ride Gemisch

e

norm

al

entzü

ndlich

e

Stäube

im Hartm

annrohr

nich

t zündbar

im Hartm

annrohr

nich

t zündbar

Corona Büschel Gleitstielb.

Flansch Person Fass Anlage

Funken

D=1m D=2m D= 3m

D=0.5m

Schüttk

egel

M=3mm

M=1mm

Zu

sam

men

fassu

ng

Page 13: Statische Elektrizät - SGVC Elektrostatik.pdf · Elektrostatik Author: suterge1 Created Date: 11/9/2006 11:29:04 PM

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Schüttk

egel

Funken

Gle

itstie

lbüsch

el

Büschel

Coro

na

Stä

ube

MZ

E >

1J

Stä

ube

MZ

E <

1J

Gase,D

äm

pfe

,

hybrid

e G

em

ische

Entla

du

ng

Zu

sam

men

fassu

ng

©S

icherh

eits

institu

tS

GC

V S

em

ina

r Gre

nza

ch

14

.11

.20

06

Lite

ratu

r

B

GR

13

2: „V

erm

eid

un

g v

on

nd

ge

fah

ren

info

lge

ele

ktro

sta

tisch

er A

ufla

du

ng

en

“, 20

03

B

GR

10

4: „E

xp

losio

nssch

utz

-Re

ge

ln(E

X-R

L)“, 2

00

0

E

SC

ISH

eft 2

:„S

tatis

ch

e E

lektriz

ität“

E

SC

IS S

ch

ulu

ng

sC

D: „S

tatis

ch

e E

lektriz

ität“