statik stabilite,Çapraz eğriler,endaze-tonaj-freeboard

04/08/23 Sevilay CAN 2009&2010 Güz 1

Statik Stabilite Eğrisi & Çapraz Eğriler

Gemi İnşaa ve Deniz Müh.

Statik Stabilite Eğrisi (Intact Statical Stability)Statik Stabilite Eğrisi (Intact Statical Stability)

Bir geminin stabilitesi en iyi Statik Stabilite Eğrisi ile açıklanabilir.Böyle bir eğri sabit deplasmanda meyil açılarına karşılık doğrultucu moment kolları çizmek ile elde edilir.Değişik ağırlık merkezi durumları için düzeltmeler yapılarak kullanılır.

Doğrultucu moment:

MD= Δ.GZ

Burada Δ., deplasman,

GZ, doğrultucu moment koludur

ve G (Ağırlık merkezi) ile

B (hacim merkezi) konumuna bağlıdır.

CL

Dış kuvvetlerden dolayı oluşan DIŞ yatırıcı momente karşılık, bir İÇ moment Oluşmaktadır. Bu moment gemi ağırlığı ve kaldırma kuvvetinin etkidiği eksenlerin kaymasından dolayı oluşur.

G noktasından kaldırma kuvveti eksenine çizilen dik GZ, MOMENT KOLU olarakAdlandırılır ve geminin meyil açısına bağlı olarak değişir.

G

MT

B

W

Z

Wind

Water Resistance

Statik Stabilite Eğrisi

Intact Statical Stability

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

0 25 50 75 85Heeling Angle

Mo

me

nt

Arm

GZ

Örnek Statik Stabilite Eğrisi


0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5


Mo

me

nt

Arm

GZ

0 derecede moment kolu 0.Kaldırma kuvveti ve gemi ağırlığı aynı eksen üzerinden ektiyor.Moment 0.


0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5


Mo

me

nt

Arm

GZ

Meyil açısı artıyor, dolayısıyla moment kolu da artıyor. 25 derecede moment kolu GZ is 2.5ft.


0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5


Mo

me

nt

Arm

GZ

Moment kolunun max olduğu nokta 4ft.Bu noktadan sonra açı artmaya devam etse de GZ küçülmeye başlar. Bu da gemiyiKritik duruma getirir.


0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5


Mo

me

nt

Arm

GZ

...Unutmayın kaldırma kuvvetinin oluşturduğu bu doğrultucu İÇ moment, rüzgar ve akıntı vs gibi dış kuvvetlerden dolayı oluşan DIŞ momente karşılık oluşur. GZ max , max İÇ moment demektir.Eğer DIŞ moment İÇ momentten büyükse Gemi meyil etmeye devam edip alabora olacaktır..


0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5


Mo

me

nt

Arm

GZ

Taçı artmaya devam etmekte fakat moment kolu GZ küçülmektedir.Bu da İÇ momentin Yani gemiyi doğrultacak olan momentin küçülmesidir.


0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5


Mo

me

nt

Arm

GZ

Açı G ve B noktaları aynı hizaya gelinceye kadar artmıştır.Bu açıda GZ , 0 dır Dolayısıyla bir İÇ moment yani gemiyi doğrultacak bir moment kalmamıştır.Bu noktadan sonra gemi alabora olur ve kendini düzeltemez..

Gemiler için hesap edilmiş Çapraz Eğriler vardır. (CROSS CURVES).

• x-ekseni gemi deplasmanını, s, • y-ekseni doğrultucu moment kolunu GZ göstermek üzere• değişik açılar çizilmiştir.

Çapraz eğrilerden bir deplasman için alınan datalar bize Statik Stabilite Eğrisini verir.

Çapraz Stabilite EğrileriÇapraz Stabilite EğrileriCross CurvesCross Curves

Example: Plot the Intact Statical Stability Curve for an FFG-7 displacing 5000LT

Step #1. From the Cross Curves of Form, find the 5000LT displacement valueon the x-axis.

Step #2. Record the righting arm value for each curve, from = 0 to 80 degrees

Step #3. Draw the curve, using as x-axis, and GZ as y-axis

Intact Statical Stability, FFG-7

0

5

10

15

20

25

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90Heeling Angle f

Mo

me

nt

arm

GZ

GZ0 0.005 2.0010 3.8015 5.8020 7.7525 9.7530 11.7535 13.3040 14.7545 16.1050 17.2055 18.0060 18.6065 19.0070 19.3080 19.50

Intact Statical Stability Curve for FFG-7 @ s = 5000LT

… But a correction must still be made!!

Statik Stabilite Eğrisinden Elde edilen Önemli Karakteristikler:Statik Stabilite Eğrisinden Elde edilen Önemli Karakteristikler:

1. Stabilite Aralığı OA

2. Herhangi bir meyil açısında doğrultucu moment kolu GZ

3. Maksimum doğrultucu moment kolunun sağladığı açı (B noktası)

4. Stabilitenin bozulduğu meyil açısı (A noktası)

5. Başlangıç metasantr yüksekliği (GM)

6. Dinamik stabilite.

IMO KriterleriIMO Kriterleri

1. Doğrultucu moment kolu eğrisi altında kalan alan;

300 meyle kadar 0.055metre*radyan,

400 meyle kadar (veya gemi içerisine suların girdiği açıya kadar) 0.09metre*radyandan az olmayacaktır.

2. Meyil açısı Ø ≥ 300 için doğrultucu moment kolu GZ ≥ 0.20 m olmalıdır.

3. En büyük doğrultucu moment değeri GZM , 250 den küçük

olmamak kaydıyla tercihen 300den büyük olmalıdır.

4. Başlangıç metesantr yüksekliği GM0,

Yolcu ve yük gemileri için GM0 ≥ 0.15m

Balıkçı gemileri için GM0 ≥ 0.35m olmalıdır

KG farklı çıkarsa GZ de KG farklı çıkarsa GZ de düzeltmedüzeltme

Gerçek ağırlık merkezi daha Gerçek ağırlık merkezi daha aşağıda iseaşağıda ise

04/08/23 Sevilay CAN 23En kesitler

Su hatları

Batoklar

GEMİ GEOMETRİSİ

04/08/23 Sevilay CAN 24

ENDAZE

Gemi mühendisliğinde,bir gemi formunun kağıt üzerinde belirli bir ölçekle,teknik resim kuralları yardımıyla gösterilmesine gemi endazesi veya gemi resmi denir.

Başka bir deyişle,üç boyutlu eğrisel yüzeylerden meydana gelmiş gemi formunun iki boyutlu kağıt üzerinde gösterilmesidir.

Gemi endaze resmi başlıca üç kısımdan oluşur.Bunlar;

En Kesit Eğrileri

Batok Eğrileri

Su Hattı Eğrileri

Diyagonal


Su hatları ve Diyagonal

En kesitler

Batoklar


ENDAZE - En Kesitleri

En Kesit Eğrileri

Geminin boyuna simetri düzlemine ve su hattı düzlemine dik olan düzlemlerle gemi gövdesinin arakesitlerini veren eğrilerdir.

Genellikle eşit aralıklarla birbirine paralel olan bu düzlemler üzerinde elde edilen arakesit eğrileri merkez düzleme göre simetrik olduğundan, kağıt üzerinde yarılarının çizilmesi yeterlidir.Bu nedenle,en kesit eğrilerinde genellikle sağ tarafta geminin baş dikey en kesitinden gemi ortasına kadar olan en kesit eğrilerinin yarısı, sol tarafta ise gemi ortasından kıça kadar olan en kesit eğrilerinin yarısı gösterilir


ENDAZE - Su Hattı Eğrileri

Su hattı eğrileri

su hattı düzlemine paralel düzlemlerle gemi gövdesinin arakesit eğrileridir.


ENDAZE – Batok Eğrileri

Batok Eğrileri

Gemini boyuna simetri düzlemine paralel ve bu düzlemden gemi bordasına doğru eşit aralıklarla alınmış düzlemlerle gemi yüzeyinin ara kesitlerinin oluşturduğu eğrilerdir.Bu eğrilere Profil planı da denir.

Geminin merkez düzlemindeki arakesitine, Şiyer Planı veya güverte hattı da denmektedir.


ENDAZE – Diyagonal Eğriler

Diyagonal Eğriler

Bu eğriler, yüklü su hattı ile simetri ekseninin kesiştiği noktayı,sintine dönüm noktasına birleştiren çapraz düzlemlerle geminin ara kesitidir.

Diyagonal

Diyagonal Düzlemi


OFSET TABLOSU OFFSET TABLOSU Yarı Genişlikler (mm)

Su hattı BL WL1/2 WL1 WL2 WL3 WL4 WL5

Posta no

0 0.00 0.00 0.00 0.00 250 350

1/2 0.00 0.00 500 620 740 825 860

1 500 800 1070 1280 1480 1630 1750

2 1100 1700 2100 2350 2520 2630 2730

3 1625 2425 2850 3070 3200 3270 3340

4 1980 2880 3300 3500 3620 3370 3700

5 2170 3070 3480 3680 3770 3770 3770

6 2170 3070 3460 3660 3740 3720 3720

7 1920 2900 3330 3550 3650 3650 3650

8 1250 2300 3025 3350 3500 3500 3500

9 450 1150 2170 2850 3170 3180 3180

91/ 2 165 325 950 2220 2820 2870 2870

10 0.00 0.00 0.00 0.00 1950 2200 2200


Ligth Ship(LS):Ligth Ship(LS): Gemi bünyesindeki sabit ağırlıklar ( tekne, makina, outfit (donatım))

TONAJ

Gemiler, tiplerine bağlı olarak ya hacimsel (Gross, Net Tonnage) yada ağırlık olarak (Dicplacement, DeadWeight, Lightweight) olarak sınıflandırılırlar.

Displacement Tonnage(Deplasman Ton):

DeadWeight(DWT): DeadWeight(DWT): Deplasman ve LS arasındaki fark olan DWT, kargo, yakıt,yağ,tatlı su, ambar, yolcu ve

esyası,murettebattan oluşur.


Tanımlar

• Gemi boyu %85 derinlikte ölçülen LBP veya aynı derinlikteki LWL nin %96 sından büyük olanıdır.

• Baş dikey (FP) geminin %85 derinlikte baştaki en uç noktası, kıç dikey (AP) ise dümen rodunun eksenidir.

• Fribord güvertesi havaya yada denize açık ve su geçmez perdelerin uzandığı en üst sürekli güvertedir.

• Güverte çizgisi (300 x 25 mm) boyutlarında olup fribord güvertesini tanımlar.

• Fribord derinliği fribord güvertesi levhasının üzerinden ölçülür.

• Fribord markası 25 mm kalınlığında 300 mm çapında bir daire olup bu daire 450 x 25 mm


T

T

statik stabilite,Çapraz eğriler,endaze-tonaj-freeboard

Education

121811 sevilay

cross curves

endaze

meyil

deadweight

25 mm

curve

noktas