stany zjednoczone w ogniu: wojna secesyjna (1860-1865)
DESCRIPTION
Stany Zjednoczone w ogniu: Wojna secesyjna (1860-1865). Północ i Południe – odwieczne różnice? Stany Północy: społeczeństwo industrialne duże ośrodki miejskie skupiające przemysł poszukiwanie robotników do pracy w fabrykach Stany Południa: kultura agrarna - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone
w ogniu: Wojna w ogniu: Wojna secesyjnasecesyjna
(1860-(1860-1865)1865)
Północ i Południe – odwieczne różnice?
Stany Północy:-społeczeństwo industrialne-duże ośrodki miejskie skupiające przemysł-poszukiwanie robotników do pracy w fabrykach
Stany Południa:-kultura agrarna-ogromne znaczenie kodeksu honorowego-wyśmiewanie się z „groszorobów” z Północy-ogromne znaczenie niewolnictwa w gospodarce ze względu na słabo rozwinięty przemysł-brak silnych ośrodków miejskich-uprawa bawełny, tytoniu, pszenicy i kukurydzy
Kwestia niewolnictwa w XIX-wiecznej Ameryce
-niewolnicy niezbędni na plantacjach bawełny
-w miastach Południa organizowano targi niewolników
-czarnoskórzy niewolnicy nazywani często „dwunożnymi zwierzętami”
-1800 r. liczba niewolników – 857 tys.; -1860 r. – 4 miliony
-zabójstwo Murzyna nie traktowano jako morderstwo
-do metod wychowawczych należało m.in. chłosta, zamykanie w ciemnicach, ograniczanie dostępu do żywości.
-częste karanie na zapas
Niewolnictwo przenika cały nasz styl życia, wszystkie nawyki myślowe, ono leży u źródeł naszych doświadczeń i przekonań politycznych.William Trescot z Charleston
Abolicjonizm i jego Abolicjonizm i jego konsekwencjekonsekwencje
za i przeciw?za i przeciw?
Argumenty za utrzymaniem niewolnictwa:
-niewolnictwo jako instytucja wielowiekowej tradycji
-źródło dobrobytu wszystkich (także tych z Północy)
-zniesienie niewolnictwa oznaczałoby pogwałcenie praw konstytucji, która gwarantuje ochronę własności, a niewolnik był takową
-niektórzy fanatycy (jak Thomas R. Dew) głosili, że Bóg stworzył „czarną rasę”, by biały człowiek mógł ją cywilizować
Istnienie drogi awansu wśród niewolników – służba domowa lub nadzorcy niewolników
łac. abolitio, -onis zniesienie, uwolnienie
- od lat 30-tych XIX wieku tworzenie się towarzystw abolicjonistycznych
- od 1831 r. ukazywanie czasopisma „The Liberator” (twórca William Lloyd Garrison)
- 1833 r. założenie Amerykańskiego Towarzystwa Przeciw Niewolnictwu
- organizowanie ucieczek niewolników z Południa
- 1852 r. druk książki „Chata Wuja Toma”, będącej ikoną ruchu
Kilka uwag ogólnych:
-do wojny doprowadziła Północ wymagając bezkompromisowego zniesienia niewolnictwa (przemysł potrzebował wolnych rąk „zamrożonych” na Południu)
-objęcie w 1860 r. urzędu prezydenta przez Abrahama Lincolna (zdecydowanego zwolennika abolicjonizmu)
-zbliżająca się wojna secesyjna jako konflikt dwóch wizji wolności i koncepcji Ameryki
WOJNA !!!!WOJNA !!!!
- 20 grudnia 1860 r. z Unii wystąpiła Karolina Południowa
- w ciągu kilku miesięcy stan został poparty przez 10 kolejnych
- Maryland, Delawere, Wirginia nie poparły konfederatów
- secesjoniści stworzyli nowe państwo: Konfederację Południa, której prezydentem został Jefferson Davis.
Bezpośrednią przyczyną wybuchu wojny było zdobycie przez Konfederatów w czerwcu 1861 r. Fortu Sumter
- Północ poparło 23 stany (możliwość wystawienia ponad 1,8 mln żołnierzy)
- Południe mogło wówczas wystawić około 800 tys. żołnierzy)
- 22 września 1862 r. Lincoln zagroził, że jeżeli do 1 stycznia 1863 r. Konfederaci nie powrócą do Unii, to wówczas wyda akt znoszący niewolnictwo w całej Ameryce
- Jefferson Davis odmawia – Lincoln znosi niewolnictwo
- do momentu ogłoszenia poboru (przełom 1862/1863 r.) wojna miała charakter ochotniczy
- potem regularna wojna dwóch państw
Przełomowe znaczenie podczas wojny miała 3-dniowa bitwa pod Gettysburgiem (1-3 sierpnia 1863 r.), kiedy to w czasie działań zginęło około 8 tys. żołnierzy, a 43 tys. zostało rannych. Zatrzymanie ofensywy Południa.
Koniec wojny-9 kwietnia 1865 r. wojska konfederatów zostały otoczone pod Appomattox – 30 tys. Południowców dostało się do niewoli wraz z generałem Lee-kolejne oddziały konfederatów poddawały się Unii-w 2 poł. 1865 roku całe Południe było opanowane przez wojska Północy-na zdobytych terenach nie prowadzono żadnych akcji odwetowych
-podczas wojny stoczono ok. 200 bitew i 1000 potyczek. Rannych zostało ok. 1 miliona osób; zabitych ok. 660 tys.