WWW.ALBATROS-ALUMINIUM.COM

Standardowe tolerancje wymiarowe

Tolerancje standardowe gwarantowane przez Albatros Aluminium obowiązują

dla wymiarów co do których nie dokonano innych uzgodnień podczas

potwierdzania zamówienia lub podpisywania umowy.

Rysunek 1.

Tolerancje specjalne należy ograniczyć tylko dla wymiarów istotnych.

1. W przypadku gdy pole tolerancji jest niesymetryczne względem wymiaru

nominalnego najlepiej jest, jeśli to możliwe przesunąć wymiar nominalny

tak, by uzyskać tolerancje symetryczne.

2. Minimalną zalecaną grubość ścianki s odczytuje się z tabeli i jest ona min

funkcją średnicy koła opisanego na profilu d , typu profilu i rodzaju stopu.0

3. W przypadku określenia tolerancji zarówno wymiarów: zewnętrznego,

wewnętrznego jak i grubości ścianki, tolerancje wymiarowe podaje się dla

dwóch z tych wymiarów.

4. Odkształcenie się profilu pod wpływem ciężaru własnego, przy pomiarze

odchyleń, wykorzystuje się na korzyść producenta.

5. Płaskość mierzy się po obrysie, dla powierzchni wklęsłych, jak

i wypukłych, obowiązują te same tolerancje.

Interpretacja literowych oznaczeń na rysunku:

A – grubość ścianek nie należących do otworu,

B – grubość ścianek obejmujących otwór,

C – grubość ścianek między dwoma otworami,

E – długość krótszego ramienia kształtowników ze swobodnymi

końcami na przekroju poprzecznym,

H – wszystkie pozostałe wymiary (np. średnice, gabaryty, otwarcia).

Zatwierdzili:

Arkadiusz Bruski Maciej Maślanka

Prezes Zarządu Dyrektor Operacyjny

Albatros Aluminium Sp. z o.o. Albatros Aluminium Sp. z o.o.

2

1. Dopuszczalne odchyłki wymiarów przekroju poprzecznego profili

(wymiar H z Rysunku 1)

Tabela 1.

*) – podana tolerancja dotyczy szerokości, tolerancję odchyłki grubości brać z rubryki prętów

kwadratowych,

**) – podane wartości obowiązują dla odchyłek wymiarów od średniej (przeciętnej) średnicy,

obliczonej jako różnica dwóch wymiarów, zdjętych w tym samym przekroju pod kątem 90

stopni (tolerancja owalu),

***) – maksymalna dopuszczalna odchyłka od wymiaru nominalnego w dowolnym przekroju

na długości,

****) – tolerancje nie obowiązują dla rur o grubości ścian poniżej 2,5% wymiaru nominalnej

średnicy zewnętrznej.

WWW.ALBATROS-ALUMINIUM.COM

Wym. NominalnyPow. - Do

Pręty okrągłe

Pręty kwadratowe

Pręty prostokątne

*)

Pręty sześcienne

Rury okrągłe ****)

Kształtowniki i pozostałe rury

1 – 1,5

1,5 – 3

3 – 10

10 – 20

20 – 30

30 – 50

50 – 80

80 – 120

120 – 195

-

-

-

+/- 0,22

+/- 0,3

+/- 0,35

+/- 0,45

+/- 0,65

+/- 1

-

-

+/- 0,2

+/- 0,22

+/- 0,3

+/- 0,35

+/- 0,45

+/- 0,65

+/- 1

-

-

-

+/- 0,25

+/- 0,3

+/- 0,4

+/- 0,60

+/- 0,80

+/- 1,0

**)

-

-

+/- 0,22

+/- 0,3

+/- 0,35

+/- 0,5

+/- 0,65

+/- 0,8

***)

-

-

+/- 0,25

+/- 0,30

+/- 0,35

+/- 0,40

+/- 0,6

+/- 0,9

-

-

-

+/- 0,60

+/- 0,70

+/- 0,90

+/- 1,10

+/- 1,4

+/- 1,75

-

-

+/- 0,25

+/- 0,3

+/- 0,4

+/- 0,5

+/- 0,6

+/- 0,7

+/- 1

Stop 6082

-

+/- 0,4

+/- 0,5

+/- 0,6

+/- 0,8

+/- 1

+/- 1,2

+/- 1,5

3

2. Dodatki wymiarowe do odchyłek kształtowników ze swobodnymi ramionami

na przekroju poprzecznym

Tabela 2

Na rysunkach nr 2 i 3 przedstawiono kształtowniki ze

swobodnymi końcami na przekroju. Określenie dopuszczalnych

odchyłek wymiaru H przedstawiono w poniższych przykładach:

Wymiar H: 20 mm, wymiar E: 100 mm, średnica koła opisanego:

100 – 195 mm, stop 6060.

Dopuszczalna odchyłka H wg tabl. 1 wynosi 0,3 mm, plus

dodatkowa dopuszczalna odchyłka z tabl. 2 wynosząca 0,6 mm;

sumaryczna dopuszczalna odchyłka H wynosi 0,9 mm.

Wymiar H: 40 mm, wymiar E: 50 mm, średnica koła opisanego: 100

– 195 mm, stop 6082.

Dopuszczalna odchyłka H wg tabl. 1 wynosi 0,8 mm, plus

dodatkowa dopuszczalna odchyłka wg tabl. 2 wynosząca 0,4

mm; sumaryczna dopuszczalna odchyłka H wynosi 1,2 mm.

Przykład 1

Przykład 2

+/-+/-

+/-

+/-+/-

+/-

Rysunek 2

Rysunek 3

Wymiar EPowyżej – Do

Dodatki do odchyłek na końcach ramion

swobodnych

- 20

20 30

30 40

40 60

60 80

80 100

100 125

125 150

150 195

-

0,15

0,25

0,4

0,5

0,6

0,8

1

1,2

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

4

3. Dopuszczalne odchyłki grubości ścian

Nominalna grubość ścianki

Ścianka AŚrednica koła opisanego

Dopuszczalna odchyłka grubości ścianki

Pow. Do

- 1,5

1,5 3

3 6

6 10

10 15

15 20

20 30

30 40

40 50

-

0,15

0,15

0,20

0,25

0,30

0,35

0,40

0,45

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

6082

0,20

0,25

0,30

0,35

0,40

0,45

0,50

0,60

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

-

0,20

0,25

0,30

0,35

0,40

0,45

0,50

0,6

0,70

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

6082

0,25

0,30

0,35

0,45

0,50

0,55

0,60

0,70

0,80

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

-

+/- 0,20

+/- 0,25

+/- 0,4

+/- 0,6

+/- 0,8

+/- 1,2

+/- 1,5

-

-

6082

0,35

0,45

0,60

1,0

1,3

1,9

2,2

-

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

-

0,35

0,50

0,75

1,0

1,2

1,9

2,2

2,5

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

6082

0,50

0,65

0,90

1,3

1,7

2,2

2,7

-

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

6082

0,30

0,35

0,55

0,75

1,0

1,5

1,8

-

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

-

0,30

0,40

0,6

0,8

1,0

1,5

1,8

2,0

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

6082

0,4

0,5

0,7

1,0

1,3

1,8

2,2

2,5

-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

+/-

-

+/- 0,25

+/- 0,30

+/- 0,5

+/- 0,75

+/- 1,0

+/- 1,5

+/- 1,9

-

-

Ścianka BŚrednica koła opisanego

Ścianka CŚrednica koła opisanego

≤ 100 100 ≥ 195 ≤ 100 100 ≥ 195 ≤ 100 100 ≥ 195

Tabela 3

WWW.ALBATROS-ALUMINIUM.COM 5

4. Tolerancja prostoliniowości

Wym. Przekr.

-

2

2

3

-

0,6

1,0

1,5

-

2

2

3

-

0,8

1,0

1,5

-

2

2

4

0,8

0,8

0,8

1,3

-

+/- 0,35

+/- 0,50

0,6

0,6

0,6

0,6

-

1

1,5

2

-

2

2

3

-

0,8

1,0

1,5

-

+/- 0,25

+/- 0,30

-

10

80

120

10

80

120

195

mm/m 300

mm

mm/m 300

mm

mm/m 300

mm

mm/m 300

mm

300

mm

mm/m 300

mm

mm/mPow. Do

Pręty okrągłe

Pręty kwadratowe

Pręty prostokątne *)

Pręty sześcienne

Rury okrągłe

Kształtowniki i pozostałe

rury

h - maksymalne miejscowe załamanie na dowolnym odcinku s

o dł. 300 mm.

h – maksymalna odchyłka prostości na odcinku pomiarowym.t

Tabela 4

*) – jako podstawę wymiaru dla tolerancji należy przyjmować szerokość profilu

6

5. Skręcenie

Szerokość przekroju

Na 1 m

1

1,5

2

3

Cała dł.

3

4

5

6

Na 1 m

1

1,5

2

3

Cała dł.

3

4

5

8

Do 6 m

2,5

3,0

3,5

5,0

Pow. 6 m

3,0

4,0

5,0

7,0

Na 1 m

1

1,5

2

2,5

Cała dł.

1,5

2,5

3

4

Na 1 m

1,2

1,5

2,0

2,5

Pow.

-

30

50

100

Do

30

50

100

195

Cała długość

Pręty kwadratowe

Pręty prostokątne

Pręty sześcienne

Kształtowniki

Tabela 5

Rysunek 5

Skręcenie należy mierzyć umieszczając kształtownik spoczywający pod własną masą na

płaskiej płycie i mierząc maksymalną odległość w dowolnym miejscu na długości

kształtownika między jego dolną powierzchnią, a płytą.

Rysunek 6 Rysunek 7

WWW.ALBATROS-ALUMINIUM.COM 7

6. Wypukłość – wklęsłość (płaskość poprzeczna)

30

60

100

150

195

0,20

0,30

0,45

0,60

0,90

0,20

0,30

0,40

0,60

0,80

0,30

0,40

0,60

0,90

1,20

0,20

0,30

0,40

0,60

0,80

-

30

60

100

150

Ścianka t > 5

Pręty prostokątne

Kształtownikibez otworu

Kształtowniki otworowe *)

Rysunek 9 Rysunek 10

Szerokość W

Odchyłka f

Ścianka t ≤ 5

*) – Jeżeli w zakresie pomiarowym grubość ścianki kształtownika jest różna, to jako

podstawę tolerancji należy przyjmować ściankę cieńszą.

Odchyłka wklęsłości – wypukłości dla prętów kwadratowych i sześciennych powinna

mieścić się w tolerancji wymiaru przekroju poprzecznego.

W przypadku kształtowników o szerokości W większej od 150 mm, miejscowa odchyłka F1

nie powinna przekraczać 0,7 mm na dowolnych 100 mm szerokości W1.

Rysunek 8

8

7. Tolerancja kształtu konturu

Do

30

60

90

120

150

195

0,30

0,50

0,70

1,0

1,2

1,5

Pow.

-

30

60

90

120

150

Tolerancja konturu = średnica C koła do wyznaczenia pola tolerancji

Szerokość W konturu

W odniesieniu do kształtowników o przekroju poprzecznym

w kształcie krzywej, odchyłka od teoretycznego kształtu linii (wynikającego z rysunku) w

dowolnym punkcie tej krzywej nie powinna przekraczać tolerancji C z tablicy 7. Biorąc pod

uwagę wszystkie punkty krzywej, pole tolerancji powinno być określone jako pole

ograniczone dwoma liniami stycznymi do wszystkich okręgów o średnicy C, których środki

leżą wzdłuż krzywej teoretycznej (rys. 11).

UWAGA: tolerancje konturu można sprawdzić przykładając koniec obciętego kształtownika

do rysunku przekroju poprzecznego

w skali 1:1, z zaznaczonym na nim polem tolerancji.

Rysunek 11

WWW.ALBATROS-ALUMINIUM.COM 9

8. Owalność prętów

Owalność jest różnicą między średnicami: maksymalną i minimalną, mierzonymi w tym samym

przekroju poprzecznym. Maksymalna dopuszczalna owalność dla prętów wynosi 50% pola tolerancji

wymiaru zewnętrznego, np. dla średnicy z tolerancją +/- 0,30 maksymalna owalność wynosi 0,30 mm.

9. Odchyłki kąta

*) – jako podstawa doboru odchyłki służy wymiar grubości płaskownika

*)) – maksymalna dopuszczalna odchyłka kąta α od kąta innego niż prosty powinna wynosić 1 °.

Rysunek 12

+/-

SzerokośćW

Maksymalna dopuszczalna odchyłka Z kąta prostego dla krótszego ramienia mm

Powyżej

2

10

30

50

80

120

Do

10

30

50

80

120

195

Pręty kwadratowe

-

0,01 x szerokość

0,01 x szerokość

0,01 x szerokość

1,0

1,0

Pręty prostokątne *)

0,1

0,01 x szerokość

0,01 x szerokość

0,01 x szerokość

1,0

1,0

Rury i kształtowniki *))

-

0,4

0,7

1,0

1,4

2,0

Rysunek 13

10

Rysunek 14

10. Promienie krawędzi zewnętrznych i wewnętrznych

Ostre krawędzie zewnętrzne i wewnętrzne mogą być nieznacznie zaokrąglone, jeżeli nie są

zaznaczone na rysunku. Dopuszczalne promienie tych krawędzi podano w tabeli 9.

*) – jeżeli zmienność grubości ścianek jest skomplikowana, to maksymalny dopuszczalny promień w

strefie przejściowej zależy od ścianki o większej grubości.

11. Tolerancje długości

Skos cięcia powinien mieścić się w połowie pola tolerancji długości; np. w przypadku długości

z tolerancją skos cięcia powinien mieścić się w 5 mm.+10/-

Długość (L) mm

- 1500

1501 -

Tolerancje (D) mm

+3/-0

Maksymalnie 2 mm na metr

Grubość ścianki A, B lub C *)

Maksymalna odchyłka promieni oznaczonych na rysunku

>5

≤ 5

Stop 6082

0,8

1,5

Pozostałe stopy

0,6

1,0

Stop 6082 Pozostałe stopy

+≤ /- 0,5

+/- 10%

Maksymalny promień nie określony na rysunku

12. Skos cięcia

0

WWW.ALBATROS-ALUMINIUM.COM 11

Albatros Aluminium Sp. z o.o. SIEDZIBA: ul. Czartoria 1/27, T: +48 61 852 48 53, F: +48 61 855 72 41ZAKŁAD PRODUKCYJNY: 78-600 Wałcz, ul. Południowa 36, T: +48 67 344 11 64, F: +48 660 640 968

61-102 Poznań,

www.albatros-aluminium.com

Wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu, Wydział VIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000306083,NIP 778-145-38-22, kapitał zakładowy 50.000,00 zł

desig

n w

ww

.re.P

UB

LIK

.pl