„Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2“

Dragan Mišković

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Glavne komponente fudbalske igre i njihova međusobna povezanost:• Tehnička priprema;• Taktička priprema;• Fizička priprema;• Psihološka priprema.

• Pod taktikom u fudbalu podrazumeva se unapred pripremljen, osmišljen i organizovan plan igre kojim se na najcelishodniji način koriste sve individualne, grupne i kolektivne vrednosti svoje i sve individualne, grupne i kolektivne mane i nedostaci protivničke ekipe.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Taktiku u fudbalu možemo podeliti na:• Taktiku u odbrani i• Taktiku u napadu.Podela taktike u zavisnosti od toga koliko igrača učestvuje u određenim akcijama, bilo defanzivnim ili ofanzivnim:• Individualnoj taktici;• Grupnoj taktici;• Timskoj ( kolektivnoj ) taktici.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

S I S T E M I G R E• Sistem predstavlja početni, trenutni raspored

igrača na terenu, koji svakom igraču određuje mesto na terenu i opšte zadatke, odnosno sistem je okvir u kojem, prema određenom rasporedu i zadacima, dejstvuju igrači.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Karakteristike sistema igre:• Sistem mora biti jednostavan, razumljiv, praktički lako primenljiv i za

uvežbavanje lako dostupan;• Sistem mora u odgovarajućoj meri biti uravnotežen, mora biti od pomoći i

napadu i odbrani;• Sistem mora biti elastičan i upotrebljiv protiv svakog protivnika čak i kada se

moraju izvršiti manje promjene, a da igrači ne promjene određene i uvežbane navike;

• Mora izvršiti pravilnu raspodelu snaga na terenu - ravnomernu podelu zadataka na sve igrače;

• Mora omogućiti stvaranje težišta na onim delovima terena gde se u pojedinim fazama igre zato ukaže najveća potreba;

• Mora izvršiti podelu zadataka tako da dođe do izražaja odgovornost prema ekipi što je osnov pravilne podele rada koja služi zajedničkom interesu.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

FAKTORI KOJI UTIČU NA IZBOR SISTEMA IGRE:• Karakteristike sopstvenih igrača • Karakteristike protivničkih igrača • Sistem igre, odnosno raspored igrača protivničke ekipe• Odigravanje utakmice na domaćem terenu• Odigravanje utakmice na gostovanju• Unapred određen konačan cilj • Namera protivnika • Period igre i kretanje rezultata • Promjena situacije na terenu tokom igre • Spoljašnji faktori

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2FAZA NAPADA

FAZA PRIPREME NAPADA

FAZA ODBRAN

E

Uvidevši značaj kontrole sredine terena, gde se nekako istovremeno započinju i odbrambene i napadačke akcije modernog fudbala, stratezi su iz sistema 1 - 4 - 3 - 3 povukli jednog napadača u liniju manevra i tako došli do novog sistema igre 1 - „1 - 4 - 4 - 2“.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Prednosti sistema 1-4-4-2:• Mogućnost formiranja 5 linija tima;• Brojčana nadmoć na sredini terena, i u odbrani i u napadu;• U centralnom delu terena imamo višak igrača;• Dinamičan raspored igrača sredine terena omogućava dobru kontrolu

utakmice;• Veliki broj trouglova;• Veći broj opcija u napadu;• Laka transformacija iz faze odbrane u fazu napada;• Dobar sistem za presing igru;• Odličan sistem za zonsku odbranu uz korekciju;• Dobra korekcija veznog reda.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Nedostaci:• Manji broj igrača po bočnim pozicijama• Protiv sistema koji imaju tipične bočne vezne

igrače možemo imati ozbiljne probleme u defanzivi po boku

• Potrebni su nam univerzalni bočni vezni igrači koji znaju da igraju u oba pravca

• Mnogi igrači na poziciji centralnog veznog igrača ("romb" formacija) su defanzivno neodgovorni

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

NEOPHODNE KARAKTERISTIKE IGRAČA ZA IGRU U SISTEMU 1 – 4 – 4 – 2Golman• Korektor zadnje linije tima• Mora da vlada svim elementima tehnike• predaja mora biti na zavidnom nivou sa obe noge• Mora se odlikovati visokim nivoom sportske inteligencije,

hrabrošću, odlučnošću i dobrom koncentracijom.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Spoljni igrači zadnje linije • Glavni zadaci ovih igrača su prevashodno

defanzivne prirode, dok u fazi napada kroz transformaciju iz zadnje linije moraju da se ubacuju u zonu napada i sa bočnih pozicija ugrožavaju protivnika.

• Pored odličnih anaerobnih i brzinskih sposobnosti,moraju da imaju razvijene i aerobne sposobnosti i da su tehnički odlično obučeni

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Centralni bekovi u sistemu• Osnovni zadatak im je da kvalitetno obezbede svoj

gol• Dobrom komunikacijom drže sve linije tima• Brzim i tačnim pasovima menjaju težište igre i

upošljavaju svoje vezne igrače• Neophodne dobre brzinske sposobnosti, odlična

skok igra i snažna duel igra • Moraju posedovati visok nivo taktičke odgovornosti

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Zadnji igrač manevarskog reda• Krase ih dobra igra u defanzivi kao i dobra

organizacija igre u fazi napada• Mora da zna da igra i kao centralni bek i kao

ofanzivni vezni igrač,• Da se odlikuje dobrom duel igrom• Ove igrače nazivamo polivalentnim igračima,

jer mogu da odgovore na više uloga u timu.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Bočni igrači veznog reda• Univerzalni igrači koji podjednako dobro igraju i

fazu odbrane i fazu napada• Koji su fizički besprekorno spremni• Odlikuje ih dobra i aerobna i anaerobna sposobnost• Sa visokom kreacijom u organizaciji igre• Moraju da poseduju kvalitet za igru u samoj

završnici • Ovi igrači su okosnica ovog sistema

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Centralni napadači• Moraju da imaju dobar smisao za saradnju• Da u fazi napada drže što dublje zadnju liniju protivničke

ekipe• Potrebno je da imaju sposobnost da znaju da sačuvaju

loptu u svom posedu kada su okrenuti leđima protivničkom golu

• Da pravovremeno odigraju kvalitetan pas svojim saigračima

• Pravovremeni ulazak u određeni napadački prostor

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Sredstva odbrambene taktike u fudbalu su:• Pokrivanje igrača i prostora;• Preuzimanje igrača;• Oduzimanje lopte;• "Presecanje" lopte;• Pravljenje ofsajda;• Pravljenje "živog zida".

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Odbrana sa četiri beka:• Širina odbrambene linije;• Dubina odbrambene linije;• Rastojanje izmedju linija;• Kretanje odbrane (nazad ili napred).Definicija pozicije odbrambenog igrača u odnosu na poziciju saigrača, protivnika i lopte:• Pozicija protivničkog igrača u sredini i na strani;• Preuzimanje kada se protivnički igrači kreću horizontalno;• Pokrivanje protivničkog igrača kada usprintava u prostor;• Pokrivanje protivničkog igrača kada se kreće prema lopti.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Postavljanje:• Kontrola protivnika, zone i saigrača;• Igra 2:2 po centralnom delu;• Integracija bočnih igrača 3:2;• Visoka odbrana 2:2, ofsajd.Obezbeđenje:• Lopta na boku 1:1, obezbeđenje štopera;• Pomeranje drugog štopera i bočnog sa druge strane;• Opasnost od “dummy” (eng. – lažan) akcija.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Preuzimanje napadača kod promene mesta ispred odbrane:• Preuzimanje;• Zone odgovornosti;• Komunikacija.Pokrivanje protivničkog napadača koji pravi kretanje u dubinu i napdača koji pravi kretanje ka lopti:• Kretanje u dubinu i ostavljanje;• Praćenje napadača i ostavljanje.Kretanje u odbrani u situaciji sa igračem manje u odredjenoj zoni terena i generalno:• Pomeranje (rotacija);• Ofsajd zamke.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Za ostvarenje napadačkih akcija igrači koriste sredstva taktike u napadu. To su:• Vodjenje lopte;• Otkrivanje;• Promena mesta;• Dribling;• Dodavanje;• Udarac na gol.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Principi faze organizacije napada:• Centralni bekovi treba da su postavljeni široko;• Bočni bekovi, pored širine, treba da se postave i u dubinu;• Centralni igrači manevra se stalno nude na saradnju;• Centralni igrači manevra se sinhronizovano kreću (pune i prazne prostor) i vrše rotacije

radi slobodnijeg prijema lopte;• Izbegavati prijem lopte pod pritiskom, okrenut leđima protivničkom golu;• Brza, tečna i tačna cirkulacija lopte, jednostavne akcije (malo dodira sa loptom,

poželjna igra iz prvog ili drugog dodira);• Korišćenje dijagonalnih i dubinskih pasova;• Izbegavati paralelni pas, jedino u potpuno čistoj situaciji (bez pritiska protivnika,

najčešće pas između centralnih bekova);• Igrači zadnje linije moraju da budu smireni i odlučni;• Napad započinjati sa jedne strane terena sa tendencijom nastavka igre i odigravanja

lopte u zonu pripreme završnice na drugoj strani

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Principi faze završnice napada• U završnici napada, pred upućivanje centaršuta sa boka, igrači napadajuće ekipe treba da

popune prostor ispred prve i druge stative, zatim prostor u kojem se očekuje povratni pas ili odbijena lopta, kao i prostor u centralnom delu kaznenog prostora;

• Ukoliko nabačena lopta pred gol preleti napadača, napadač treba brzo da se okrene prema prostoru u koji je lopta odletela;

• Posle centaršuta sa boka, u završnici napada akcija treba da se okonča udarcem glavom iz blizine u pravcu linije gola;

• Pre izvođenja završnog udarca neophodna je orijentacija u odnosu na gol i položaj golmana;• U završnici, pri izvođenju udarca iskosa, šutira se u suprotan ugao gola;• Pre izvođenja udarca treba videti položaj protivničkih igrača u odnosu na sopstvene;• Završnica napada u kaznenom prostoru treba da bude brza, precizna i iznenada izvedena;• Posle udarca na gol, igrač treba da nastavi kretanje ka golu (uvek postoji mogućnost da se

lopta odbije prema prostoru u koji utrčava);• U završnici igrač treba da sakrije nameru, treba da je lucidan i uvek da razmišlja kako da

izvede neočekivani potez.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2

Sistem 1 – 4 – 4 – 2 sa odgovarajućim igračima pruža veoma velike mogućnosti za dobru defanzivnu i ofanzivnu igru sa brzom transformacijom, kvalitetnim posedom lopte i brzim napadima sa više igrača. Ako procenimo da imamo uslova da ekipu pripremimo za ovaj sistem i na tome istrajemo, budemo uporni i dosledni, dobar rezultat i dobra igra su ono na šta možemo računati.

Standardne situacije u sistemu 1 – 4 – 4 – 2