İstanbul zeytİnburnu bÜyÜkyali projesİ deĞerleme … · 18.09-01-229 2 gayrİmenkul...
TRANSCRIPT
Altunizade Mah. Sırma Perde Sok. Sırma Apt. No:23/2 Üsküdar/İSTANBUL
Tel: (216) 474 03 44 Fax: (216) 474 03 46 [email protected] www.ygd.com.tr
İSTANBUL ZEYTİNBURNU
BÜYÜKYALI PROJESİ
DEĞERLEME RAPORU
18.09-01-229 EYLÜL, 2018
18.09-01-229
2
GAYRİMENKUL DEĞERLEME RAPOR ÖZETİ
DEĞERLEME KONUSU İŞİN İSMİ
İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Zeytinburnu Mahallesi, 774 ada 70, 71, 73 ve 83 parsel üzerinde yer alan Büyükyalı Projesi’nin mevcut durum değeri, mevcut durumdan Emlak Konut GYO. A.Ş. payına düşen değeri, tamamlanması halindeki değeri, tamamlanması durumunda Emlak Konut GYO. A.Ş. payına düşen değeri ve 774 ada 73 ve 83 parselde yer alan 215 adet bağımsız bölümün SPK mevzuatı gereği tamamlanması halindeki güncel rayiç değerlerinin tespitini içeren değerleme raporudur.
DEĞERLEMEYİ TALEP EDEN KURUM Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
RAPORU HAZIRLAYAN KURUM Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.
RAPOR NUMARASI 18.09-01-229
RAPOR TARİHİ 28.09.2018
DEĞERLEME KONUSU GAYRİMENKULLER HAKKINDA ÖZET BİLGİ
TAPU BİLGİLERİ
Ada/ Parsel
Yüzölçümü (m²)
Cilt No/Sayfa No Tarih/Yevmiye No
774/70 2.616,10 8/758 15.10.2015/12538
774/71 4.052,07 8/759 15.10.2015/12538
774/73 33.409,63 8/761 20.09.2018/11448
774/83 68.132,32 9/790 27.08.2018/10460
MEVCUT KULLANIM İnşai faaliyetler kısmen başlamıştır.
İMAR DURUMU
ADA NO PAREL NO İMAR FONKSİYONU YAPILAŞMA ŞARTLARI 774 70 Dini Tesis Alanı Emsal 1,50 - TAKS 0,50 - Hmaks Avan Proje
774 71 Eğitim Tesis Alanı Emsal 2,00 - TAKS 0,50 -Hmaks Avan Proje
774 73 Turizm + Ticaret Emsal 2,50 - TAKS 0,50 - Hmaks 70 m
774 83 Ticaret + Konut Emsal 2,00 - TAKS 0,50 - Hmaks 70 m
DEĞERLEME RAPORUNDA TAKDİR OLUNAN DEĞERLER (KDV HARİÇ)
PROJENİN MEVCUT DURUM DEĞERİ 1.666.219.759 TL
PROJENİN MEVCUT DURUMUYLA EMLAK KONUT GYO A.Ş. PAYINA DÜŞEN DEĞERİ
947.287.180 TL
PROJENİN TAMAMLANMASI DURUMUNDAKİ DEĞERİ
5.392.729.030 TL
PROJENİN TAMAMLANMASI DURUMUNDA EMLAK KONUT GYO A.Ş. PAYINA DÜŞEN DEĞERİ
1.995.309.741 TL
18.09-01-229
3
İÇİNDEKİLER
1.RAPOR BİLGİLERİ ......................................................................................................................................... 5
1.1 Rapor Tarihi ............................................................................................................................................................. 5 1.2 Rapor Numarası ..................................................................................................................................................... 5 1.3 Rapor Türü ............................................................................................................................................................... 5 1.4 Değerleme Tarihi ................................................................................................................................................... 5 1.5 Raporu Hazırlayanlar ........................................................................................................................................... 5 1.6 Sorumlu Değerleme Uzmanı ............................................................................................................................. 5 1.7 Sözleşme Tarihi ve Numarası ........................................................................................................................... 5 1.8 Raporun Kurul Düzenlemeleri Kapsamında Değerleme Amacıyla Hazırlanıp Hazırlanmadığına İlişkin Açıklama ........................................................................................................................ 6
2. ŞİRKET VE MÜŞTERİYİ TANITICI BİLGİLER ........................................................................................ 6
2.1 Değerlemeyi Yapan Şirket Bilgileri ................................................................................................................ 6 2.2 Değerleme Talebinde Bulunan Müşteri Bilgileri ...................................................................................... 6 2.3 Müşteri Talebinin Kapsamı ve Varsa Getirilen Sınırlamalar ............................................................... 6 2.4 Uygunluk Beyanı .................................................................................................................................................... 7
3. DEĞERLEME TANIM VE İLKELERİ .......................................................................................................... 8
3.1 Raporda Kullanılan Kısaltmalar ...................................................................................................................... 8 3.2 Değerleme Çalışmasında Esas Alınan Standartlar ................................................................................... 8 3.3 Değerleme Çalışmalarında Kullanılan Yöntemler ................................................................................. 13
3.3.1 Pazar Yaklaşımı ........................................................................................................................................ 14 3.3.2 Gelir Yaklaşımı .......................................................................................................................................... 14 3.3.3 Maliyet Yaklaşımı .................................................................................................................................... 15
4. GENEL, ÖZEL VERİLER ............................................................................................................................. 17
4.1 Global Ekonomik Görünüm ............................................................................................................................ 17 4.2 Ulusal Ekonomik Görünüm ............................................................................................................................. 18 4.3 Demografik Veriler ............................................................................................................................................. 20
5. GAYRİMENKULLER İLE İLGİLİ BİLGİLER VE ANALİZLER ............................................................ 22
5.1 Bölge Analizi ......................................................................................................................................................... 22 5.2 Konumu ve Çevresel Özellikleri .................................................................................................................... 24 5.3 Tapu ve Takyidat Bilgileri ............................................................................................................................... 26 5.4 Kadastral Durum Bilgileri ............................................................................................................................... 27 5.5 İmar Durum Bilgileri ......................................................................................................................................... 28 5.6 Proje ve Ruhsat Bilgileri .................................................................................................................................. 29 5.7 Yapı Denetim Kuruluşu ve Denetim Bilgileri .......................................................................................... 33 5.8 Tanımı, Yapısal ve Teknik Özellikleri ......................................................................................................... 33 5.9 Yasal-Mevcut Durum Karşılaştırması......................................................................................................... 34 5.10 Olumlu ve Olumsuz Özellikler .................................................................................................................... 34 5.11 Gayrimenkulün Son Üç Yıllık Dönemde Gerçekleşen Alım – Satım İşlemleri ve Gayrimenkulün Hukuki Durumunda Meydana Gelen Değişiklikler ...................................................... 34 5.12 Değerleme İşlemini Olumsuz Yönde Etkileyen veya Sınırlayan Faktörler ............................... 34 5.13 En Etkin ve Verimli Kullanım ...................................................................................................................... 34 5.14 Müşterek veya Bölünmüş Kısımların Değerleme Analizi ................................................................ 34 5.15 Gayrimenkul ve Buna Bağlı Hakların Hukuki Durumunun Analizi ............................................. 35 5.16 Gayrimenkulün Teknik Özellikleri ve Fiziksel Değerlemede Baz Alınan Veriler .................. 36
6. DEĞERLEME ÇALIŞMASI ......................................................................................................................... 37
18.09-01-229
4
6.1 Değerleme İşleminde Kullanılan Yöntemler ve Bu Yöntemlerin Seçilme Nedenleri .............. 37 6.2 Değerleme İşleminde Kullanılan Varsayımlar ve Bunların Kullanılma Nedenleri .................. 37 6.3 Hasılat Paylaşımı veya Kat Karşılığı Yöntemi İle Yapılacak Projelerde Pay Oranları ............. 37 6.4 Emsal Araştırması .............................................................................................................................................. 38
6.4.1 Arsa Emsal Araştırması......................................................................................................................... 38 6.4.2 Konut Emsal Araştırması ..................................................................................................................... 39 6.4.3 Dükkan Emsal Araştırması .................................................................................................................. 39
6.5 Maliyet Yaklaşımı ile Mevcut Durum Değer Takdiri ............................................................................ 40 6.6 Maliyet Yaklaşımı ile Projenin Tamamlanması Durumundaki Değer Takdiri ........................... 42 6.7 Gelir Yaklaşımı ile Değer Takdiri ................................................................................................................. 43
7. ANALİZ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ .............................................................................. 45
7.1 Farklı Değerleme Metotlarının Ve Analiz Sonuçlarının Uyumlaştırılması, Bu Amaçla İzlenen Yöntemin Ve Nedenlerinin Açıklanması........................................................................................... 45 7.2 Asgari Bilgilerden Raporda Yer Verilmeyenlerin Niçin Yer Almadıklarının Gerekçeleri ..... 45 7.3 Yasal Gereklerin Yerine Getirilip Getirilmediği ve Mevzuat Uyarınca Alınması Gereken İzin Ve Belgelerin Tam Ve Eksiksiz Olarak Mevcut Olup Olmadığı Hakkında Görüş ..................... 45 7.4 Değerlemesi Yapılan Gayrimenkullerin Portföye Alınmasında Sermaye Piyasası Mevzuatı Çerçevesinde Bir Engel Olup Olmadığı Hakkında Görüş ........................................................................... 45
8. SONUÇ ........................................................................................................................................................... 46
8.1 Sorumlu Değerleme Uzmanının Sonuç Cümlesi..................................................................................... 46 8.2 Nihai Değer Takdiri ............................................................................................................................................ 46
RAPOR EKLERİ: .............................................................................................................................................. 47
18.09-01-229
5
1.RAPOR BİLGİLERİ
1.1 Rapor Tarihi
28.09.2018
1.2 Rapor Numarası
18.09-01-229
1.3 Rapor Türü
Bu rapor, Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin (bundan sonra Müşteri olarak
anılacaktır) talebi üzerine, gayrimenkul değerleme alanında faaliyet gösteren Yetkin
Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. (bundan sonra Şirket olarak anılacaktır)
tarafından; İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Zeytinburnu Mahallesi, 774 ada 70, 71, 73 ve 83
parsel üzerinde yer alan Büyükyalı Projesi’nin mevcut durum değeri, mevcut durumdan Emlak
Konut GYO. A.Ş. payına düşen değeri, tamamlanması halindeki değeri, tamamlanması
durumunda Emlak Konut GYO. A.Ş. payına düşen değeri ve 774 ada 73 ve 83 parselde yer alan
215 adet bağımsız bölümün SPK mevzuatı gereği güncel rayiç değerlerinin tespitini içeren
piyasa değerinin Türk Lirası cinsinden belirlenmesi amacıyla hazırlanan değerleme raporudur.
1.4 Değerleme Tarihi
27.09.2018
1.5 Raporu Hazırlayanlar
Bu rapor şirketimiz Değerleme Uzmanı Harita Mühendisi Samed YALÇIN ve Şehir ve Bölge
Plancısı Değerleme Uzmanı Elif ÖZEL GÖRÜCÜ tarafından hazırlanmış, Sorumlu Değerleme
Uzmanı Jeodezi ve Fotogrametri Yüksek Mühendisi Yılmaz ALUÇ tarafından kontrol edilmiştir.
1.6 Sorumlu Değerleme Uzmanı
Şirketimizin Yönetim Kurulu Başkanı olan Yılmaz ALUÇ Jeodezi ve Fotogrametri Yüksek
Mühendisidir. Arsa Ofisinde Bölge Müdürlüğü, Toplu Konut İdaresi Başkanlığında İstanbul
Uygulama Başkanlığı ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığında Bakanlık Müşavirliği görevlerinde
bulunmuştur. Görev süresince çok sayıda kamulaştırma, arazi geliştirme, konut ve sanayi
projelerinde çalışmıştır. Bu arada Değerleme Uzmanlığı lisansını alan Yılmaz ALUÇ şirketimiz
kurucu ortaklarındandır.
1.7 Sözleşme Tarihi ve Numarası
Dayanak Sözleşme, Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. ile Şirketimiz arasında
05.09.2018 tarihinde imzalanan 2018/146 no.lu sözleşmedir.
18.09-01-229
6
1.8 Raporun Kurul Düzenlemeleri Kapsamında Değerleme Amacıyla Hazırlanıp
Hazırlanmadığına İlişkin Açıklama
Bu Rapor, Sermaye Piyasası Kurul Düzenlemeleri kapsamında değerleme amacıyla, Kurul’un
20.07.2007 tarih ve 27/781 sayılı toplantısında belirlenen formata uygun olarak
hazırlanmıştır.
2. ŞİRKET VE MÜŞTERİYİ TANITICI BİLGİLER
2.1 Değerlemeyi Yapan Şirket Bilgileri
Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.; tecrübeli ve uzman kadrosu ile çözüm
ortaklığını üstlendiği gerçek ve tüzel kişilerin, gayrimenkul konusunda alacakları tüm
kararlarına bilimsel ve fiziki verilere dayalı, doğru ve güvenilir bilgiler ışığında, yön verebilmek
amacıyla 24.10.2007 tarihinde kurulmuş, 29.05.2009 tarihinde ISO 9001:2000 Kalite Yönetim
Sistemi kriterlerine uygun olarak hizmet verdiğine ilişkin Kalite Sistem Sertifikasını almış ve
Sermaye Piyasası Kurulu’nca, Seri VIII No:35 sayılı Tebliği çerçevesinde değerleme hizmeti
vermek üzere 24.12.2009 tarihi itibariyle, Gayrimenkul Değerleme Şirketleri listesine alınmış
ayrıca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nca “Bankalara Değerleme Hizmeti Verecek
Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde Değerleme
Hizmeti vermek üzere 08.12.2011 tarih ve 4480 sayılı kararı ile Değerleme hizmeti vermek
üzere yetkilendirilmiş bir Anonim Şirkettir. Şirket Merkezi, İstanbul Üsküdar İlçesi, Altunizade
Mahallesi, Sırmaperde Sokak Sırma Apartmanı No:23/2 adresindedir. Şirketimiz internet
adresi www.ygd.com.tr olup, şirketimize ilişkin detaylı bilgilere bu siteden ulaşılabilir.
2.2 Değerleme Talebinde Bulunan Müşteri Bilgileri
Müşteri Unvanı: Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
Müşteri Adresi: Barbaros Mah. Mor Sümbül Sk. No:7/2 B Ataşehir/İSTANBUL
2.3 Müşteri Talebinin Kapsamı ve Varsa Getirilen Sınırlamalar
Bu çalışma, müşteri talebi kapsamında İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Zeytinburnu Mahallesi,
774 ada 70, 71, 73 ve 83 parsel üzerinde yer alan Büyükyalı Projesi’nin mevcut durum değeri,
mevcut durumdan Emlak Konut GYO. A.Ş. payına düşen değeri, tamamlanması halindeki değeri,
tamamlanması durumunda Emlak Konut GYO. A.Ş. payına düşen değeri ve 774 ada 73 ve 83
parselde yer alan 215 adet bağımsız bölümün SPK mevzuatı gereği yasal durumunun
irdelenmesi, adil piyasa değerinin Türk Lirası cinsinden belirlenmesi amacıyla hazırlanan
değerleme raporudur. Müşteri tarafından getirilen herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır.
18.09-01-229
7
2.4 Uygunluk Beyanı
▪ Müşteri tarafından Şirket’e sunulan belgeler esas alınarak ilgili makamlar nezdinde
Rapor’un ilgili bölümünde belirtilen tarih itibariyle yapılan inceleme ve araştırmalar,
ekonomi ve piyasa koşulları dikkate alınarak yapılan analizler ve sonuçlar tüm verilerin
doğru olduğu kabulüne dayanarak gerçekleştirilmiş, sadece belirtilen varsayımlar ve
koşullarla sınırlı olup tarafsız ve önyargısız olarak hazırlanmıştır.
▪ İlgili resmi kurumlarda gerekli araştırmalar yapılmış, mülk bizzat incelenmiştir.
▪ Değerleme raporu Uluslararası Değerleme Standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır.
▪ Raporu hazırlayan değerleme uzmanlarının, değerleme konusu mülkle herhangi bir
ilgisi ve önyargısı bulunmamaktadır.
▪ Değerleme ücreti raporun herhangi bir bölümüne bağlı değildir.
▪ Değerleme çalışmaları ahlaki kural ve performans standartlarına göre gerçekleştirilmiştir.
▪ Değerleme uzmanı/uzmanları mesleki eğitim şartlarına haizdir.
▪ Değerleme uzmanları, mülkün yeri ve raporun içeriği konusunda deneyimlidir.
Rapor, Müşteri’nin münhasır kullanımı için hazırlanmış olup, bir nüshası şirketimizde kalmak
üzere dört nüsha olarak sınırlı sayıda üretilmiştir. Hiçbir zaman Şirketimiz’in yazılı ön izni
olmadan üçüncü şahıslara dağıtım amacıyla kısmen veya tamamen çoğaltılamaz veya kopya
edilemez. Kopyaların kullanımları halinde ortaya çıkabilecek sonuçlardan şirketimiz sorumlu
değildir.
18.09-01-229
8
3. DEĞERLEME TANIM VE İLKELERİ
3.1 Raporda Kullanılan Kısaltmalar
KISALTMALAR
SPK Sermaye Piyasası Kurulu
Müşteri Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
Şirket Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.
UDS Uluslararası Değerleme Standartları
TAKS Taban Alanı Katsayısı
KAKS Kat Alanı Kat Sayısı
E Emsal
Hmax Maksimum Yapı Yüksekliği
$/₺ 27.09.2018 tarihli TCMB efektif alış kuru olan 6,0752 ₺ esas alınmıştır.
$/₺ 27.09.2018 tarihli TCMB efektif satış kuru olan 6,0862 ₺ esas alınmıştır.
3.2 Değerleme Çalışmasında Esas Alınan Standartlar
Bu Rapor’da yer alan değerleme çalışmaları, 01.02.2017 tarih 29966 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Sermaye Piyasası Kurulu’nun III-62.1 sayılı “Sermaye Piyasasında Değerleme
Standartları Hakkında Tebliği” Hükümlerince, Tebliğin ekinde yer alan Uluslararası Değerleme
Standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın dayandığı Standartlara özetle yer
verilmiştir.
Değer Esasları
Değer esasları (bazen değer standartları olarak nitelendirilir) raporlanan değerin dayandığı
temel dayanakları tanımlamaktadır. Değer esası(ları)nın değerleme görevinin şartlarına ve
amacına uygun olması, değerlemeyi gerçekleştirenin yöntem, girdi ve varsayım seçimi ile nihai
değer görüşüne etki edebildiği veya yön verebildiği için büyük önem arz etmektedir.
➢ UDS’de, aşağıdaki UDS tanımlı değer esaslarının yanı sıra, ülkelerin bireysel hukuk
mevzuatında tanımlanmış veya uluslararası sözleşmelerle kabul edilip benimsenmiş UDS
tanımlı olmayan değer esaslarının dar kapsamlı bir listesine de yer verilmektedir:
UDS tanımlı değer esasları:
1. Pazar Değeri
➢ Pazar değeri, bir varlık veya yükümlülüğün, uygun pazarlama faaliyetleri sonucunda, istekli
bir satıcı ve istekli bir alıcı arasında, tarafların bilgili ve basiretli bir şekilde ve zorlama
altında kalmaksızın hareket ettikleri, muvazaasız bir işlem ile değerleme tarihi itibarıyla el
değiştirmesinde kullanılması gerekli görülen tahmini tutardır.
➢ Pazar değerinin tanımı aşağıdaki kavramsal çerçeveye uygun olarak uygulanması gerekir:
18.09-01-229
9
• “Tahmini tutar” ifadesi muvazaasız bir pazar işleminde varlık için para cinsinden ifade
edilen fiyat anlamına gelmektedir. Pazar değeri, değerleme tarihi itibarıyla, pazarda
pazar değeri tanımına uygun olarak makul şartlarda elde edilebilecek en olası fiyattır. Bu
fiyat, satıcı tarafından makul şartlarda elde edilebilecek en iyi ve alıcı tarafından makul
şartlarda elde edilebilecek en avantajlı fiyattır. Bu tahmin, özellikle de satışla ilişkili
herhangi bir tarafça sağlanmış özel bedeller veya imtiyazlar, standart olmayan bir
finansman, sat ve geri kirala sözleşmesi gibi özel şartlara veya koşullara dayanarak
arttırılmış veya azaltılmış bir tahmini fiyatı veya sadece belirli bir malike veya alıcıya
yönelik herhangi bir değer unsurunu kapsamaz.
• “El değiştirmesinde kullanılacak” ifadesi, bir varlığın veya yükümlülüğün değerinin,
önceden belirlenmiş bir tutar veya gerçek satış fiyatından ziyade tahmini bir değer
olduğu duruma atıfta bulunur. Bu fiyat değerleme tarihi itibariyle, pazar değeri
tanımındaki tüm unsurları karşılayan bir işlemdeki fiyattır.
• “Değerleme tarihi itibarıyla” ifadesi değerin belirli bir tarih itibarıyla belirlenmesini ve o
zamana özgü olmasını gerektirir. Pazarlar ve pazar koşulları değişebileceğinden, tahmini
değer başka bir zamanda doğru veya uygun olmayabilir. Değerleme tutarı, pazarın
durumunu ve içinde bulunduğu koşulları başka bir tarihte değil sadece değerleme tarihi
itibarıyla yansıtır.
• “İstekli bir alıcı arasında” ifadesi alım niyetiyle harekete geçmiş olan, ancak zorunlu kalmış
olmayan bir alıcı anlamına gelmektedir. Bu alıcı her fiyattan satın almaya hevesli veya
kararlı değildir. Bu alıcı, var olduğunun kanıtlanması veya tahmin edilmesi mümkün
olmayan, sanal veya varsayımsal bir pazardan ziyade mevcut pazar gerçeklerine ve
mevcut pazar beklentilerine uygun olarak satın alır. Var olduğu kabul edilen bir alıcı
pazarın gerektirdiğinden daha yüksek bir fiyat ödemeyecektir. Varlığın mevcut sahibi ise
pazarı oluşturanlar arasında yer almaktadır.
• “İstekli bir satıcı” ifadesi ise belirli fiyattan satmaya hevesli veya mecbur olmayan, ya da
mevcut pazar tarafından makul görülmeyen bir fiyatta ısrar etmeyen bir satıcı anlamına
gelmektedir. İstekli satıcı, fiyat her ne olursa olsun, varlığı uygun pazarlama faaliyetleri
sonucunda açık pazarlarda, pazar şartlarında elde edilebilecek en iyi fiyattan satmak
istemektedir. Varlığın asıl sahibinin gerçekte içinde bulunduğu koşullar, yukarıda anılan
şartlara dâhil değildir, çünkü istekli satıcı varsayımsal bir maliktir.
• “Muvazaasız bir işlem” ifadesi, fiyatın pazarın fiyat seviyesini yansıtmamasına veya
yükseltmesine yol açabilecek, örneğin ana şirket ve bağlı şirket veya ev sahibi ve kiracı
gibi taraflar değil, aralarında belirli ve özel bir ilişki bulunmayan taraflar arasında
yapılan bir işlem anlamına gelmektedir. Pazar değeri işlemlerinin, her biri bağımsız
olarak hareket eden ilişkisiz taraflar arasında yapıldığı varsayılır.
18.09-01-229
10
• “Uygun pazarlama faaliyetleri sonucunda” ifadesi, varlığın pazara çıkartılarak en uygun
şekilde pazarlanması halinde pazar değeri tanımına uygun olarak elde edilebilecek en iyi
fiyattan satılmış olması anlamına gelmektedir. Satış yönteminin, satıcının erişime sahip
olduğu pazarda en iyi fiyatı elde edeceği en uygun yöntem olduğu kabul edilir. Varlığın
pazara çıkartılma süresi sabit bir süre olmayıp, varlığın türüne ve pazar koşullarına göre
değişebilir. Burada tek kriter, varlığın yeterli sayıda pazar katılımcısının dikkatini
çekmesi için yeterli süre tanınması gerekliliğidir. Pazara çıkartılma zamanı değerleme
tarihinden önce gerçekleşmelidir.
• “Tarafların bilgili ve basiretli bir şekilde hareket etmeleri” ifadesi, istekli satıcının ve istekli
alıcının değerleme tarihi itibarıyla pazarın durumu, varlığın yapısı, özellikleri, fiili ve
potansiyel kullanımları hakkında makul ölçülerde bilgilenmiş olduklarını
varsaymaktadır. Tarafların her birinin bu bilgiyi, işlemde kendi ilgili konumları açısından
en avantajlı fiyatı elde etmek amacıyla basiretli bir şekilde kullandıkları varsayılır.
Basiret, faydası sonradan anlaşılan bir tecrübenin avantajıyla değil, değerleme tarihi
itibarıyla pazar şartları dikkate alınarak değerlendirilir. Örneğin fiyatların düştüğü bir
ortamda önceki pazar seviyelerinin altında bir fiyattan varlıklarını satan bir satıcı
basiretsiz olarak kabul edilmez. Bu gibi durumlarda, pazarlarda değişen fiyat koşulları
altında varlıkların el değiştirildiği diğer işlemler için geçerli olduğu gibi, basiretli alıcılar
veya satıcılar o anda mevcut en iyi pazar bilgileri doğrultusunda hareket edeceklerdir.
• “Zorlama altında kalmaksızın” ifadesi ise taraflardan her birinin zorlanmış olmaksızın veya
baskı altında kalmaksızın bu işlemi yapma niyetiyle harekete geçmiş olmasıdır.
➢ Pazar değeri kavramı, katılımcıların özgür olduğu açık ve rekabetçi bir pazarda pazarlık
edilen fiyat olarak kabul edilmektedir. Bir varlığın pazarı, uluslararası veya yerel bir pazar
olabilir. Bir pazar çok sayıda alıcı ve satıcıdan veya karakteristik olarak sınırlı sayıda pazar
katılımcısından oluşabilir. Varlığın satışa sunulduğunun varsayıldığı pazar, teorik olarak el
değiştiren varlığın normal bir şekilde el değiştirdiği bir pazardır.
➢ Bir varlığın pazar değeri onun en verimli ve en iyi kullanımını yansıtır. En verimli ve en iyi
kullanım, bir varlığın potansiyelinin yasal olarak izin verilen ve finansal olarak karlı olan en
yüksek düzeyde kullanımıdır. En verimli ve en iyi kullanım, bir varlığın mevcut kullanımının
devamı ya da alternatif başka bir kullanım olabilir. Bu, bir pazar katılımcısının varlık için
teklif edeceği fiyatı hesaplarken varlık için planladığı kullanıma göre belirlenir.
➢ Değerleme girdilerinin yapısının ve kaynağının, sonuçta değerleme amacı ile ilgili olması
gereken değer esasını yansıtması gerekir. Örneğin, pazar değerini belirlemek amacıyla,
pazardan türetilmiş veriler kullanılmak şartıyla, farklı yaklaşımlar ve yöntemler
kullanılabilir. Pazar yaklaşımı tanım olarak pazardan türetilmiş girdileri kullanır. Gelir
yaklaşımını kullanarak pazar değerini belirlemek için, katılımcılar tarafından benimsenen
18.09-01-229
11
girdilerin ve varsayımların kullanılması gerekli görülmektedir. Maliyet yaklaşımını
kullanarak pazar değerini belirlemek için, eşdeğer kullanıma sahip bir varlığın maliyetinin
ve uygun aşınma oranının, pazar esaslı maliyet ve aşınma analizleriyle belirlenmesi gerekli
görülmektedir.
➢ Değerlemesi yapılan varlık için mevcut verilere ve pazarla ilişkili koşullara göre en geçerli
ve en uygun değerleme yönteminin veya yöntemlerinin tespit edilmesi gerekir. Uygun bir
şekilde analiz edilmiş ve pazardan elde edilmiş verilere dayanması halinde, kullanılan her
bir yaklaşımın veya yöntemin, pazar değeri ile ilgili bir gösterge sağlaması gerekli
görülmektedir.
➢ Pazar değeri bir varlığın, pazardaki diğer alıcıların elde edemediği, belirli bir malik veya
alıcı için değer ifade eden niteliklerini yansıtmaz. Böyle avantajlar, bir varlığın fiziksel,
coğrafi, ekonomik veya yasal özellikleriyle ilişkili olabilir. Pazar değeri, belirli bir tarihte
belirli bir istekli alıcının değil, herhangi bir istekli bir alıcının olduğunu varsaydığından,
buna benzer tüm değer unsurlarının göz ardı edilmesini gerektirmektedir.
Varsayılan Kullanım
➢ Varsayılan kullanım, bir varlığın veya yükümlülüğün kullanılma koşullarını tarif eder. Farklı
değer esasları belirli bir varsayımının kullanılmasını gerektirebilir veya birden fazla değer
varsayımının dikkate alınmasına müsaade edebilir. Değerin bazı temel dayanaklarına
aşağıda yer verilmektedir:
• En verimli ve en iyi kullanım,
• Cari kullanım/mevcut kullanım,
• Düzenli tasfiye,
• Zorunlu satış.
Varsayılan Kullanım– En Verimli ve En iyi Kullanım
➢ En verimli ve en iyi kullanım, katılımcının bakış açısından, bir varlıktan en yüksek değerin
elde edileceği kullanımdır.
➢ En verimli ve en iyi kullanımın fiziksel olarak mümkün (uygulanabilir olduğunda) finansal
olarak kârlı, yasal olarak izin verilen ve en yüksek değer ile sonuçlanan kullanım olması
gerekir. Cari kullanımdan farklılık söz konusu ise, bir varlığın en verimli ve en iyi
kullanımına dönüştürülmesine ilişkin maliyetler değeri etkileyecektir.
➢ Bir varlığın en verimli ve en iyi kullanımı optimal bir kullanımın söz konusu olması halinde
cari veya mevcut kullanımı olabilir. Ancak, en verimli ve en iyi kullanım cari kullanımdan
farklılaşacağı gibi bir düzenli tasfiye hali de olabilir.
➢ Varlığın grubun toplam değerine katkısının göz önüne alınmasını gerektiren durumlarda,
söz konusu varlığın tek başına değerlemeye tabi tutulması halinde sahip olacağı en verimli
18.09-01-229
12
ve en iyi kullanım, bir varlık grubunun parçası olarak değerlemeye tabi tutulması halinde
sahip olacağından farklı olabilir.
➢ En verimli ve en iyi kullanım belirlenirken:
• Bir kullanımın fiziksel olarak mümkün olup olmadığını değerlendirmek için,
katılımcılar tarafından makul olarak görülen noktalar,
• Yasal olarak izin verilen şartları yansıtmak için, varlığın kullanımıyla ilgili şehir
planlamaları/imar durumu gibi tüm kısıtlamalar ve bu kısıtlamaların değişme olasılığı,
• Kullanımın finansal karlılık şartı bakımından, fiziksel olarak mümkün olan ve yasal
olarak izin verilen alternatif bir kullanımın, tipik bir katılımcıya, varlığın alternatif
kullanıma dönüştürme maliyetleri hesaba katıldıktan sonra, mevcut kullanımından
elde edeceği getirinin üzerinde yeterli bir getiri üretip üretmeyeceği dikkate alınır.
2. Pazar Kirası
Pazar kirası taşınmaz mülkiyet haklarının, uygun pazarlama faaliyetleri sonucunda, istekli bir
kiralayan ve istekli bir kiracı arasında, tarafların bilgili ve basiretli bir şekilde ve zorlama altında
kalmaksızın hareket ettikleri, muvazaasız bir işlem ile uygun kiralama şartları çerçevesinde,
değerleme tarihi itibarıyla kiralanması sonucu elde edilecek fayda için tahmin edilmesi gerekli
görülen tutardır.
3. Makul Değer
Makul değer, bir varlığın veya yükümlülüğün bilgili ve istekli taraflar arasında devredilmesi için,
ilgili tarafların her birinin menfaatini yansıtan tahmini fiyattır.
4. Yatırım Değeri/Bedeli
Yatırım değeri bireysel yatırım veya işletme amaçları doğrultusunda sahibi veya gelecek sahibi
için bir varlığın değeridir.
5. Sinerji Değeri
Sinerji değeri, iki veya daha fazla varlığın veya hakkın bir araya gelmesi sonucunda oluşan,
bunların bir arada toplam değerinin, ayrı ayrı değerlerinin toplamından daha yüksek olduğu
değeri ifade eder. Oluşan sinerji sadece belirli bir alıcı için geçerli ise, sinerji değeri, varlığın
sadece belirli bir alıcıya yönelik değer ifade eden niteliklerini yansıtacağından, pazar değerinden
farklı olacaktır. İlgili hakların toplamının da üzerindeki ilave değer genellikle “birleşme değeri”
olarak nitelendirilir.
6. Tasfiye Değeri
Tasfiye değeri, bir varlığın veya bir grup varlığın birer birer satılması sonucunda elde edilen
tutardır. Tasfiye değerinin varlıkların satılabilir duruma getirilmesine ve elden çıkarma işlemine
ilişkin maliyetler dikkate alınarak belirlenmesi gerekli görülmektedir.
Diğer değer esasları (dar kapsamlı):
1. Gerçeğe Uygun Değer (Uluslararası Finansal Raporlama Standartları)
18.09-01-229
13
UFRS 13’de gerçeğe uygun değer, piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde olağan bir
işlemde, bir varlığın satışından elde edilecek veya bir borcun devrinde ödenecek fiyat olarak
tanımlanmaktadır.
2. Gerçeğe Uygun Pazar Değeri (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü - OECD)
OECD tarafından Gerçeğe Uygun Pazar Değeri açık pazardaki bir işlemde istekli bir alıcının istekli
bir satıcıya ödeyeceği fiyat olarak tanımlanmaktadır.
3. Gerçeğe Uygun Pazar Değeri (ABD Devlet Gelirleri Dairesi)
ABD vergi uygulamaları amacına ilişkin olarak, gerçeğe uygun pazar değeri, malvarlığının, alış
veya satış baskısı altında olmayan ve işlemle ilgili gerçekler hakkında makul seviyede bilgi sahibi,
istekli bir alıcı ve istekli bir satıcı arasında el değiştireceği fiyattır.
4. Gerçeğe Uygun Değer (Yasal)
Birçok ulusal, bölgesel ve yerel kurum ve kuruluş Gerçeğe Uygun Değeri yasalar bağlamında bir
değer esası olarak kullanmaktadır. İlgili tanımlar birbirlerinden önemli ve/veya anlamlı ölçüde
farklılaşabilmekte ve yasal bir işlemden veya mahkemeler tarafından geçmiş davalara ilişkin
olarak verilen kararlardan kaynaklanabilmektedir.
3.3 Değerleme Çalışmalarında Kullanılan Yöntemler
➢ Değerleme yaklaşımlarının uygun ve değerlenen varlıklarının içeriği ile ilişkili olmasına
dikkat edilmesi gerekir. Aşağıda tanımlanan ve açıklanan üç yaklaşım değerlemede
kullanılan temel yaklaşımlardır. Bunların tümü, fiyat dengesi, fayda beklentisi veya ikame
ekonomi ilkelerine dayanmaktadır. Temel değerleme yaklaşımlarına aşağıda yer
verilmektedir:
• Pazar Yaklaşımı,
• Gelir Yaklaşımı, ve
• Maliyet Yaklaşımı.
➢ Bu temel değerleme yaklaşımlarının her biri farklı, ayrıntılı uygulama yöntemlerini içerir.
➢ Bir varlığa ilişkin değerleme yaklaşımlarının ve yöntemlerinin seçiminde amaç belirli
durumlara en uygun yöntemin bulunmasıdır. Bir yöntemin her duruma uygun olması söz
konusu değildir. Seçim sürecinde asgari olarak aşağıdakiler dikkate alınır:
• Değerleme görevinin koşulları ve amacı ile belirlenen uygun değer esas(lar)ı ve
varsayılan kullanım(lar)ı,
• Olası değerleme yaklaşımlarının ve yöntemlerinin güçlü ve zayıf yönleri,
• Her bir yöntemin varlığın niteliği ve ilgili pazardaki katılımcılar tarafından kullanılan
yaklaşımlar ve yöntemler bakımından uygunluğu,
• Yöntem (ler)in uygulanması için gereken güvenilir bilginin mevcudiyeti.
18.09-01-229
14
3.3.1 Pazar Yaklaşımı
Pazar yaklaşımı varlığın, fiyat bilgisi elde edilebilir olan aynı veya karşılaştırılabilir (benzer)
varlıklarla karşılaştırılması suretiyle gösterge niteliğindeki değerin belirlendiği yaklaşımı ifade
eder. Değerleme konusu varlığın değer esasına uygun bir bedelle son dönemde satılmış olması,
değerleme konusu varlığın veya buna önemli ölçüde benzerlik taşıyan varlıkların aktif olarak
işlem görmesi ve/veya önemli ölçüde benzer varlıklar ile ilgili sık yapılan ve/veya güncel
gözlemlenebilir işlemlerin söz konusu olması, durumlarında pazar yaklaşımının uygulanması
ve bu yaklaşıma önemli ve/veya anlamlı ağırlık verilmesi gerekli görülmektedir.
Birçok varlığın benzer olmayan unsurlardan oluşan yapısı, pazarda birbirinin aynı veya
benzeyen varlıkları içeren işlemlere ilişkin bir kanıtın genelde bulunamayacağı anlamına gelir.
Pazar yaklaşımının kullanılmadığı durumlarda dahi, diğer yaklaşımların uygulanmasında
pazara dayalı girdilerin azami kullanımı gerekli görülmektedir (örneğin, etkin getiriler ve getiri
oranları gibi pazara dayalı değerleme ölçütleri). Karşılaştırılabilir pazar bilgisinin varlığın
tıpatıp veya önemli ölçüde benzeriyle ilişkili olmaması halinde, değerlemeyi gerçekleştirenin
karşılaştırılabilir varlıklar ile değerleme konusu varlık arasında niteliksel ve niceliksel
benzerliklerin ve farklılıkların karşılaştırmalı bir analizini yapması gerekir. Bu karşılaştırmalı
analize dayalı düzeltme yapılmasına genelde ihtiyaç duyulacaktır. Bu düzeltmelerin makul
olması ve değerlemeyi gerçekleştirenlerin düzeltmelerin gerekçeleri ile nasıl
sayısallaştırıldıklarına raporlarında yer vermeleri gerekir.
Pazar yaklaşımında genellikle her biri farklı çarpanlara sahip karşılaştırılabilir varlıklardan
elde edilen pazar çarpanları kullanılır. Belirlenen aralıktan uygun çarpanın seçimi niteliksel ve
niceliksel faktörlerin dikkate alındığı bir değerlendirmenin yapılmasını gerektirir.
3.3.2 Gelir Yaklaşımı
Gelir yaklaşımı, gösterge niteliğindeki değerin, gelecekteki nakit akışlarının tek bir cari değere
dönüştürülmesi ile belirlenmesini sağlar. Gelir yaklaşımında varlığın değeri, varlık tarafından
yaratılan gelirlerin, nakit akışlarının veya maliyet tasarruflarının bugünkü değerine
dayanılarak tespit edilir. Varlığın gelir yaratma kabiliyetinin katılımcının gözüyle değeri
etkileyen çok önemli bir unsur olması, değerleme konusu varlıkla ilgili gelecekteki gelirin
miktarı ve zamanlamasına ilişkin makul tahminler mevcut olmakla birlikte, ilgili pazar
emsallerinin varsa bile az sayıda olması durumlarında gelir yaklaşımının uygulanması ve bu
yaklaşıma önemli ve/veya anlamlı ağırlık verilmesi gerekli görülmektedir.
Gelir yaklaşımının temelini, yatırımcıların yatırımlarından getiri elde etmeyi beklemeleri ve bu
getirinin yatırıma ilişkin algılanan risk seviyesini yansıtmasının gerekli görülmesi teşkil eder.
Genel olarak yatırımcıların sadece sistematik risk (“pazar riski” veya “çeşitlendirmeyle
giderilemeyen risk” olarak da bilinir) için ek getiri elde etmeleri beklenir.
18.09-01-229
15
Gelir yaklaşımının çok sayıda uygulama yolunun bulunmasına karşın, gelir yaklaşımı
kapsamındaki yöntemler fiilen gelecekteki nakit tutarların bugünkü değere indirgenmesine
dayanmaktadır. Bunlar İndirgenmiş Nakit Akışları (İNA) yönteminin varyasyonlarıdır. İNA
yönteminde, tahmini nakit akışları değerleme tarihine indirgenmekte ve bu işlem varlığın
bugünkü değeriyle sonuçlanmaktadır. Uzun ömürlü veya sonsuz ömürlü varlıklarla ilgili bazı
durumlarda, İNA, varlığın kesin tahmin süresinin sonundaki değeri temsil eden devam eden
değeri içerebilir. Diğer durumlarda, varlığın değeri kesin tahmin süresi bulunmayan bir devam
eden değer tek başına kullanılarak hesaplanabilir. Bu bazen gelir kapitalizasyonu yöntemi
olarak nitelendirilir.
Değerleme konusu varlığın ve değerleme görevinin niteliğine en uygun nakit akışı türünün
seçilmesi (örneğin, vergi öncesi veya vergi sonrası nakit akışları, toplam nakit akışları veya
özsermayeye ait nakit akışları, reel veya nominal nakit akışları vb.), nakit akışlarının tahmin
edileceği en uygun kesin sürenin varsa belirlenmesi, söz konusu süre için nakit akış
tahminlerinin hazırlanması, varsa) kesin tahmin süresinin sonundaki devam eden değerin
değerleme konusu varlık için uygun olup olmadığının; daha sonra da, varlığın niteliğine uygun
devam eden değerin belirlenmesi, uygun indirgeme oranının belirlenmesi ve indirgeme
oranının varsa devam eden değer de dâhil olmak üzere, tahminî nakit akışlarına uygulanması
İNA yönteminin temel adımları olarak sıralanabilir.
3.3.3 Maliyet Yaklaşımı
Maliyet yaklaşımı, bir alıcının, gereksiz külfet doğuran zaman, elverişsizlik, risk gibi etkenler
söz konusu olmadıkça, belli bir varlık için, ister satın alma, isterse yapım yoluyla edinilmiş
olsun, kendisine eşit faydaya sahip başka bir varlığı elde etme maliyetinden daha fazla ödeme
yapmayacağı ekonomik ilkesinin uygulanmasıyla gösterge niteliğindeki değerin belirlendiği
yaklaşımdır. Bu yaklaşımda, bir varlığın cari ikame maliyetinin veya yeniden üretim
maliyetinin hesaplanması ve fiziksel bozulma ve diğer biçimlerde gerçekleşen tüm yıpranma
paylarının düşülmesi suretiyle gösterge niteliğindeki değer belirlenmektedir. Katılımcıların
değerleme konusu varlıkla önemli ölçüde aynı faydaya sahip bir varlığı yasal kısıtlamalar
olmaksızın yeniden oluşturabilmesi ve varlığın, katılımcıların değerleme konusu varlığı bir an
evvel kullanabilmeleri için önemli bir prim ödemeye razı olmak durumunda kalmayacakları
kadar, kısa bir sürede yeniden oluşturulabilmesi, varlığın doğrudan gelir yaratmaması ve
varlığın kendine özgü niteliğinin gelir yaklaşımını veya pazar yaklaşımını olanaksız kılması,
ve/veya kullanılan değer esasının temel olarak ikame değeri örneğinde olduğu gibi ikame
maliyetine dayanması durumlarında maliyet yaklaşımının uygulanması ve bu yaklaşıma önemli
ve/veya anlamlı ağırlık verilmesi gerekli görülmektedir.
Belli başlı üç maliyet yaklaşımı yöntemi bulunmaktadır:
18.09-01-229
16
(a) ikame maliyeti yöntemi: gösterge niteliğindeki değerin eşdeğer fayda sağlayan benzer bir
varlığın maliyetinin hesaplanmasıyla belirlendiği yöntem.
(b) yeniden üretim maliyeti yöntemi: gösterge niteliğindeki değerin varlığın aynısının
üretilmesi için gerekli olan maliyetin hesaplanmasıyla belirlendiği yöntem.
(c) toplama yöntemi: varlığın değerinin bileşenlerinin her birinin değeri toplanarak
hesaplandığı yöntemdir. Maliyet unsurları varlığın türüne bağlı farklılıklar gösterebilir ve
değerleme tarihi itibarıyla varlığın ikamesi/yeniden oluşturulması için gerekli olacak direkt
(malzemeler ve işçilik) ve endirekt maliyetleri (nakliye maliyetleri, kurulum maliyetleri,
tasarım, izin, mimari, yasal vb. profesyonel hizmet maliyetleri, komisyonlar vb. diğer ücretleri,
genel üretim giderleri, vergiler, alınan borçlara ilişkin faizler vb. finansman maliyetleri, varlığı
oluşturana ait kâr marjı/girişimci kârı) içermesi gerekli görülmektedir.
“Amortisman” kavramı, maliyet yaklaşımı kapsamında, değerleme konusu varlığın maruz
kaldığı herhangi bir yıpranma etkisini yansıtmak amacıyla, aynı faydaya sahip bir varlığı
oluşturmak için katlanılacak tahmini maliyette yapılan düzeltmeleri ifade etmektedir.
Taşınmaz Mülkiyet Hakları
Mülk hakları normalde devletler tarafından veya bireysel anlamda hukuk mevzuatında
tanımlanır ve yerel veya ulusal yasalarla düzenlenir.
Taşınmaz mülkiyet hakları, arsa ve binaların mülkiyet, yönetim, kullanma veya işgal hakkıdır.
Üç temel hak türü bulunmaktadır:
• Arazinin tanımlanmış herhangi bir alanı üzerindeki birinci derece haklar. Burada hak sahibi,
ikinci derece haklar ve yasal kısıtlamalar saklı kalmak kaydıyla, arsa ve üzerindeki binaların
tüm mülkiyet ve yönetim haklarının mutlak sahibidir.
• Arsa veya binaların tanımlanmış alanları için, belirli bir süre boyunca, örneğin bir kira
sözleşmesi kapsamında, münhasır sahiplik ve yönetim gibi sahiplik hakları veren ikinci derece
haklar. (intifa hakkı, üst hakkı, vb.)
• Bir arsayı veya binaları münhasır sahiplik veya yönetim hakkı sağlanmaksızın kullanma hakkı,
örneğin arsadan geçiş veya sadece belirli bir faaliyet için kullanma hakkı.(geçit hakkı vb.)
Geliştirme Amaçlı Mülk
Geliştirme amaçlı mülk, en verimli ve en iyi kullanıma erişilebilmesi için yapılan yeniden
geliştirmeler veya değerleme tarihinde planlanan veya devam eden iyileştirmelerle ilgili haklar
olarak tanımlanmakta olup aşağıdakileri içermektedir:
• Binaların inşaatı, • Altyapısı ile birlikte geliştirilen daha önce geliştirilmemiş arazi, • Daha önce geliştirilmiş arazinin yeniden geliştirilmesi, • Mevcut binaların ve yapıların iyileştirilmesi veya değiştirilmesi, • Nizamî bir planda geliştirilmek üzere tahsis edilen arazi, ve • Nizamî bir planda daha yüksek bir değer kullanımı veya yoğunluk için tahsis edilmiş arazi.
18.09-01-229
17
4. GENEL, ÖZEL VERİLER
4.1 Global Ekonomik Görünüm
T. C. Ekonomi Bakanlığı’nın Eylül 2017’de yayımladığı ekonomik görünüme göre; bazı ülkelerin
2017 ve 2018 yılları beklenen büyüme oranları aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
DB 2017 2,7 3,5 1,7 2,1 0,3 1,3 7,2 6,5
2018 2,9 3,9 1,5 2,2 1,8 1,4 7,5 6,3
OECD 2017 3,5 3,4 1,8 2,1 0,7 1,4 7,3 6,6
2018 3,6 3,5 1,8 2,4 1,6 1,6 7,7 6,4
Bazı Ülke-Ülke Gruplarına İlişkin Büyüme Tahminleri (%)
Dünya Türkiye Avro Bölgesi ABD Brezilya Rusya Hindistan ÇHC
IMF 2017 3,5 2,5 1,9 2,1 0,3 1,4 7,2 6,7
2018 3,6 3,3 1,7 2,1 1,3 1,4 7,7 6,4
Kaynak: IMF, OECD, Dünya Bankası
IMF, Türkiye’nin 2017 yılında %2,5 düzeyinde, 2018 yılında %3,3 oranında büyüyeceğini
tahmin etmektedir.
DTÖ 2017 3,0 (2,8 - 3,2) 4,7 (4,2 - 5,2) 3,0 (2,5 - 3,8) 5,1 (3,6 - 6,0) 3,6 (3,2 - 3,9)
2018 2,8 (1,6 - 3,5) 4,1 (2,1 - 5,7) 2,9 (2,6 - 3,3) 3,7 (-0,9 - 7,0) 3,2 (1,4 - 4,4)
Mal Ticaretine İlişkin Tahminler (%) Dünya Ticaret
HacmiYıllar İhracat İthalat
Gelişmiş
Ekonomiler
Yükselen
Ekonomiler
Gelişmiş
Ekonomiler
Yükselen
Ekonomiler
IMF 2017 3,5 3,6 4,0 4,5 4,0
2018 3,2 4,3 4,0 4,3 3,9
Kaynak: IMF, Dünya Ticaret Örgütü
IMF tahminine göre, dünya ticaret hacmi 2017 ve 2018 yıllarında sırasıyla; %4,0 ve %3,9
oranında artacaktır.
DTÖ tahminine göre, dünya ticaret hacmi 2017 ve 2018 yıllarında sırasıyla; %3,6 ve %3,2
oranında artacağı tahmin edilmektedir.
18.09-01-229
18
4.2 Ulusal Ekonomik Görünüm
T. C. Ekonomi Bakanlığı’nın Eylül 2017’de yayımladığı ekonomik görünüme göre Türkiye
ekonomisi 2016 yılında %3,2’lik büyüme performansı sergilemiştir.
2016 yılı itibarıyla Türkiye Dünya’nın 17., Avrupa’nın 6. büyük ekonomisidir.
2002-2016 döneminde yıllık ortalama büyüme oranı %5,7 olmuştur. Türkiye,2017’nin ikinci
çeyreğinde %5,1 oranında büyüme kaydetmiştir.
Kaynak: TUİK
18.09-01-229
19
Kişi başına gayri safi yurt içi hasıla, 2016 yılında, 2002 yılına göre 2 kat artarak 3.581 dolardan
10.883 dolara yükselmiştir. Satın alma Gücü Paritesine (SGP) göre ise 2016’te kişi başına gayri
safi yurt içi hasıla, 24.636 dolara yükselmiştir.
Kaynak: TUİK
2017 Haziran ayında işsizlik oranı % 10,2 iken; mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı
ise %11,1 düzeyinde gerçekleşmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı ABD’de %4,4
(Ağustos 2017), AB(28)’de %7,7 (Temmuz 2017), Avro Bölgesi’nde %9,2 (Temmuz 2017),
Almanya’da %3,7 (Temmuz 2017), Fransa’da %9,8 (Temmuz 2017) ve İtalya’da %11,3
(Temmuz 2017) düzeyinde bulunmaktadır.
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2017 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %2,02, bir
önceki yılın Aralık ayına göre %13,91 bir önceki yılın aynı ayına göre %17,30 ve on iki aylık
ortalamalara göre %15,38 artış göstermiştir. TÜFE’de (2003=100) 2017 yılı Kasım ayında bir
önceki aya göre %1,49, bir önceki yılın Aralık ayına göre %11,16, bir önceki yılın aynı ayına
göre %12,98 ve on iki aylık ortalamalara göre %10,87 artış gerçekleşmiştir.
Tüketici fiyat endeksi, Kasım 2017
[2003=100]
Kaynak:TUİK
18.09-01-229
20
4.3 Demografik Veriler
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2017 yılı verilerine göre Türkiye nüfusu 80.810.525 kişi
olarak açıklanmıştır. Toplam nüfusun %50,2’sini erkekler (40.535.135), %49,8’ini ise kadınlar
(40.275.390) oluşturmaktadır.
İl ve ilçe merkezlerinde ikamet edenlerin oranı 2016 yılında %92,3 iken, bu oran 2017 yılında
%92,5’e yükselmiş, belde ve köylerde yaşayanların oranı ise %7,5 olarak gerçekleşmiştir. Yıllık
nüfus artış hızı ise 2016 yılında ‰13,5 iken, 2017 yılında ‰12,4 olarak açıklanmıştır.
Nüfus piramidi, 2017 (Kaynak: TUİK)
Ülkemizde 15-64 yaş grubunda bulunan (çalışma çağındaki) nüfus 2017 yılında bir önceki yıla
göre sayısal olarak %1,2 artmıştır. Buna göre, çalışma çağındaki nüfusun oranı %67,9; çocuk
yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı %23,6; 65 ve daha yukarı
yaştaki nüfusun oranı ise %8,5 olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye nüfusunun %18,6’sının ikamet ettiği İstanbul, 15 milyon 29 bin 231 kişi ile en çok
nüfusa sahip olan ildir. Bunu sırasıyla 5 milyon 445 bin 26 kişi ile Ankara, 4 milyon 279 bin
677 kişi ile İzmir, 2 milyon 936 bin 803 kişi ile Bursa ve 2 milyon 364 bin 396 kişi ile Antalya
takip etmektedir. Bayburt ise 80 bin 417 kişi ile en az nüfusa sahip olan ilimizdir.
Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen “bir kilometrekareye düşen kişi sayısı”, Türkiye genelinde
2016 yılına göre 1 kişi artarak 105 kişi olmuştur. İstanbul, kilometrekareye düşen 2 892 kişi ile
nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu ilimiz olmaya devam etmektedir. Bunu sırasıyla; 521
kişi ile Kocaeli ve 356 kişi ile İzmir takip etmiştir. Nüfus yoğunluğu en az olan il ise bir önceki
yılda olduğu gibi, kilometrekareye düşen 11 kişi ile Tunceli olarak açıklanmıştır. Yüzölçümü
18.09-01-229
21
bakımından ilk sırada yer alan Konya’nın nüfus yoğunluğu 56, en küçük yüzölçümüne sahip
Yalova’nın nüfus yoğunluğu ise 297 olarak gerçekleşmiştir.
2010-2017 yılları arasındaki nüfus bilgileri Türkiye geneli (toplam) ve en kalabalık 5 şehir için
aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Toplam 73.722.988 74.724.269 75.627.384 76.667.864 77.695.904 78.741.053 79.814.871 80.810.525
İstanbul 13.255.685 13.624.240 13.854.740 14.160.467 14.377.018 14.657.434 14.804.116 15.029.231
Ankara 4.771.716 4.890.893 4.965.542 5.045.083 5.150.072 5.270.575 5.346.518 5.445.026
İzmir 3.948.848 3.965.232 4.005.459 4.061.074 4.113.072 4.168.415 4.223.545 4.279.677
Bursa 2.605.495 2.652.126 2.688.171 2.740.970 2.787.539 2.842.547 2.901.396 2.936.803
Antalya 1.978.333 2.043.482 2.092.537 2.158.265 2.222.562 2.288.456 2.328.555 2.364.396
(Kaynak: TUİK)
18.09-01-229
22
5. GAYRİMENKULLER İLE İLGİLİ BİLGİLER VE ANALİZLER
5.1 Bölge Analizi
İstanbul ili kuzeyde Karadeniz, doğuda Kocaeli Sıradağları’nın yüksek tepeleri, güneyde
Marmara Denizi ve batıda ise Ergene Havzası’nın su ayrım çizgisi ile sınırlanmaktadır. İstanbul
Boğazı, Karadeniz’i, Marmara Denizi’yle birleştirirken; Asya Kıtası’yla Avrupa Kıtası’nı
birbirinden ayırmakta ve İstanbul kentini de ikiye bölmektedir.
İl alanı, idari bakımdan doğu ve güneydoğudan Kocaeli’nin Kandıra, Derince, Körfez, Gebze,
Çayırova ve Darıca ilçeleriyle, güneyden Marmara Denizi, batı ve kuzeybatıdan Tekirdağ’ın
Çorlu Çerkezköy ve Saray ilçeleriyle çevrilidir.
5747 Sayılı “Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”la yeni kurulan 8 ilçe ile birlikte İstanbul ili; Avcılar,
Büyükçekmece, Çatalca, Esenler, Eyüp, Fatih, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kartal, Küçükçekmece,
Silivri, Ümraniye, Üsküdar, Adalar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Bayrampaşa, Beşiktaş,
Beykoz, Beyoğlu, Güngören, Kâğıthane, Maltepe, Pendik, Sarıyer, Sultanbeyli, Şile, Şişli, Tuzla,
Zeytinburnu, Arnavutköy, Ataşehir, Başakşehir, Beylikdüzü, Çekmeköy, Esenyurt, Sancaktepe,
Sultangazi olmak üzere toplam 39 ilçeden oluşmaktadır.
İstanbul makro formu ile lineer özellik gösteren bir kenttir. TEM Otoyolu ile E–5, kentsel
yapının şekillenmesinde büyük önem taşımaktadır. İstanbul kent dışından geçen ve otoyol
18.09-01-229
23
vazifesi üstlenmesi amacı ile inşa edilen E–5 karayolu günümüzde şehir içi yol kimliğine
bürünmüştür. TEM Otoyolu ise nispeten eski E–5 vazifesini üstlenmiştir, yani ulaşım süresini
azaltmakta olup, bu iki ulaşım aksının kesiştiği TEM–E5 bağlantı yolları ekonomik açıdan
gelişim gösteren ve göstermeye devam etmesi beklenen alanlardır.
Zeytinburnu, İstanbul ilinin bir ilçesidir. 1 Eylül 1957 tarihinde ilçe olmuştur. Trakya’nın
güneydoğusunda, Çatalca yarımadasının, Marmara Denizi'ne bakan yamaçlarının, bu denizle
birleştiği yerdedir. Tarihi yarımada ile surlarla ayrılmış, E-5 karayoluna sınır ve havalimanına
15-20 dakikalık mesafededir. Bu sebeple İstanbul’un dışarı açılan önemli bir penceresidir.
Doğusunda Fatih, kuzeydoğuda Eyüp, kuzeyinde Bayrampaşa, batısında Güngören, Bakırköy,
kuzeybatısında Esenler, güneyinde ise Marmara Denizi ile çevrilidir.
Zeytinburnu ilçesi toprakları 1953 yılına değin doğusu Fatih ilçesi batısı Bakırköy ilçesi
topraklarında kalan bir yöre olarak yönetilmiştir. 1950 yıllarında artık Fatih veya Bakırköy
ilçesinden yönetimi yapılamayan bu yörenin yönetimsel bir örgüte kavuşturulması
düşünülmeye başlanmıştır. 30 Temmuz 1953 tarihinde Fatih ilçesine bağlı Zeytinburnu Bucağı
olarak örgütlendirilmiştir. Batı bölümü yine Bakırköy ilçesine bağlı olarak kalmıştır.
1955 sayımlarında 17.585 olan nüfus, 5 yıl sonra 1960 yılı sayımlarında 5 kat artarak 88.341
olmuştur. Bunun üzerine 1 Eylül 1957 tarihinde 7033 sayılı yasa ile Zeytinburnu İlçesi adıyla
İstanbul ilinin 14. ilçesi olmuştur.
Günümüzde, Zeytinburnu İlçesi 13 mahalleden oluşup, ilçede köy yerleşimi yoktur. İlçede
toplam 58 cadde ile 971 sokak bulunmaktadır. İlçenin ana caddesi 58. Bulvar adlı, trafiğe tek
yönlü açık caddedir.
18.09-01-229
24
5.2 Konumu ve Çevresel Özellikleri
Değerleme konusu gayrimenkuller İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Zeytinburnu Mahallesi, 774
ada 70, 71, 73 ve 74 nolu parseller üzerinde yer alan Büyükyalı Projesidir.
Değerleme konusu gayrimenkullerin çevresi, konumu ve özellikleri itibariyle İstanbul’un en
nitelikli ve bilinen yerlerindendir. Gayrimenkullerin bulunduğu bölge turizm alanı olmakla
beraber, yakın çevresinde ticaret ve konut yapılaşmaları da yoğundur. Gayrimenkuller konum
itibari ile İstanbul’ yapılan ve yapılmakta olan; Marmaray ve Avrasya Tüneli, gibi büyük
projelere yakın konumludur. Ayrıca gayrimenkullerin yakın çevresinde yer alan Ottomare
Suites Hoteli, Ibis Hotel ve Novotel gibi oteller bölgenin turizm sektörü açısından önemini
göstermektedir. Bunların dışında gayrimenkullerin yakın çevresinde; D100 Karayolu, Kennedy
Caddesi, Atatürk Havalimanı, Kazlıçeşme Marmaray Durağı, Bostancı – Kadıköy – Yenikapı
Vapur İskelesi, Zeytinburnu Rıhtımı, Ataköy Marina, Veliefendi Hipodromu yer almaktadır.
Gayrimenkullerin Ana Arterlere Göre Uzaklığı: Değerleme konusu gayrimenkuller
15 Temmuz Şehitler Köprüsüne takribi 18 km, Fatih Sultan Mehmet Köprüsüne takribi
24 km, Yavuz Sultan Selim Köprüsüne takribi 61 km, Atatürk Havalimanına takribi 10
km, Sabiha Gökçen Havalimanına takribi 55 km, Avrasya Tüneline takribi 7 km
uzaklıktadır.
18.09-01-229
25
18.09-01-229
26
5.3 Tapu ve Takyidat Bilgileri
Rapora konu gayrimenkullere ilişkin tapu ve takyidat bilgileri 25.09.2018 tarihinde Emlak
Konut GYO. A.Ş. tarafından temin edilmiştir. Takbis belgeleri rapor ekinde sunulmuştur.
774 Ada 70 Parsel: 18.11.2015 tarih 14009 yevmiye numarası ile 6306 sayılı kanun gereğince
riskli yapıdır beyanı,
774 Ada 71 Parsel: 18.11.2015 tarih 13984 yevmiye numarası ile 6306 sayılı kanun gereğince
riskli yapıdır beyanı,
774 Ada 73 Parsel:
→ 03.11.2015 tarih 13298 yevmiye numarası ile 6306 sayılı kanun gereğince riskli yapıdır
beyanı,
→ 18.12.2015 tarih 15582 yevmiye numarası ile 6306 sayılı kanun gereğince riskli yapıdır
beyanı,
774 Ada 83 Parsel:
→ 03.11.2015 tarih 13300 yevmiye numarası ile 6306 sayılı kanun gereğince riskli yapıdır
beyanı,
→ 18.12.2015 tarih 15584, 15586, 15603, 15646 yevmiye numaraları ile 6306 sayılı
kanun gereğince riskli yapıdır beyanı,
→ 03.11.2015 tarih 13300 yevmiye numarası ile 6306 sayılı kanun gereğince riskli yapıdır
beyanı,
Değerlemesi yapılan gayrimenkuller ile ilgili kısıtlayıcı bir takyidat (devredilebilmesine ilişkin bir
sınırlama) bulunmamaktadır. Rapora konu taşınmazların sermaye piyasası hükümleri
çerçevesinde gayrimenkul yatırım ortaklığı portföyünde proje olarak bulunmasında herhangi bir
sakınca olmadığı kanaatine varılmıştır.
18.09-01-229
27
5.4 Kadastral Durum Bilgileri
Rapora konu parsellerin kadastral durum bilgileri aşağıdaki gibidir.
İl İlçe Mahalle Ada Parsel Nitelik Yüzölçüm, m²
İstanbul Zeytinburnu Zeytinburnu 774
70 Arsa 2.616,10
71 Arsa 4.052,07
73 Arsa 33.409,63
83 1. Ordu Zeytinburnu Ağır Tamir Fabrikası 68132,32
18.09-01-229
28
5.5 İmar Durum Bilgileri
Zeytinburnu Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğünden alınan bilgiye göre rapora konu
parseller 23.03.2014 Tasdik Tarihli, 1/1000 Ölçekli Kazlıçeşme Mahallesi 774 ada 6 ve 31
Parsel Uygulama İmar Planı Değişikline tabidir. Parsellerin imar fonksiyonları ve yapılaşma
şartları aşağıdaki tablodaki gibidir.
Ada Parsel Yüzölçüm, m² İmar Fonksiyonu Yapılaşma Şartları
774
70 2.616,10 Dini Tesis Alanı Emsal 1,50 - TAKS 0,50 - Hmaks Avan Proje
71 4.052,07 Eğitim Tesis Alanı Emsal 2,00 - TAKS 0,50 -Hmaks Avan Proje
73 33.409,63 Turizm + Ticaret Emsal 2,50 - TAKS 0,50 - Hmaks 70 m
83 68.132,32 Ticaret + Konut Emsal 2,00 - TAKS 0,50 - Hmaks 70 m
18.09-01-229
29
5.6 Proje ve Ruhsat Bilgileri
Zeytinburnu Belediyesinde yapılan araştırmalara göre rapora konu 774 ada 73 ve 83 numaralı
parseller üzerinde yer alan yapılar için yapı ruhsatları alındığı görülmüştür.
Yapılara ilişkin ruhsat bilgileri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Ruhsat belgeleri ise rapor
eklerinde sunulmuştur. Tabloda renklendirilmiş satırlar bloklar için alınan son yapı
ruhsatlarıdır.
774 Ada 73 Parsel
Blok Ruhsat Tarihi Ruhsat No Veriliş Amacı
A
25.01.2016 5087 Yeni Yapı
10.02.2017 9228 İsim Değişikliği
29.09.2017 52666 İsim Değişikliği
16.08.2018 46701 Tadilat
B
18.03.2016 22424 Yeni Yapı
10.02.2017 9227 İsim Değişikliği
29.09.2017 52665 İsim Değişikliği
C
25.01.2016 5086 Yeni Yapı
10.02.2017 9229 İsim Değişikliği
29.09.2017 52661 İsim Değişikliği
16.08.2018 46699 Tadilat
D 18.03.2016 22424 Yeni Yapı
10.02.2017 9230 İsim Değişikliği
E
25.01.2016 5091 Yeni Yapı
10.02.2017 9231 İsim Değişikliği
29.09.2017 52682 İsim Değişikliği
19.01.2018 3816 Tadilat
F
18.03.2016 22424 Yeni Yapı
10.02.2017 9232 İsim Değişikliği
19.01.2018 3817 İsim Değişikliği
G
25.01.2016 5093 Yeni Yapı
23.12.2016 83275 Tadilat
10.02.2017 9221 İsim Değişikliği
19.01.2018 3818 İsim Değişikliği
H 25.01.2016 5094 Yeni Yapı
19.01.2018 3815 Tadilat
18.09-01-229
30
Blok Ruhsat Tarihi Ruhsat No Veriliş Amacı Nitelik BB Sayısı İnşaat Alanı Kat Sayısı Yapı Sınıfı/Grubu
A 16.08.2018 46701 Tadilat
Otel 103 19.774,98
21 5/C Ortak Alan 21663,32
Toplam 103 41.438,30
B 29.09.2017 52665 İsim Değişikliği
Otel 22 2.912,15
9 5/C Ortak Alan 4213,83
Toplam 22 7.125,98
C 16.08.2018 46699 Tadilat
Otel 104 13.330,22
20 5/C Ortak Alan 25344,52
Toplam 104 38.674,74
D 10.02.2017 9230 İsim Değişikliği
Ofis ve İşyeri 21 2.761,46
10 5/A Ortak Alan 4114,09
Toplam 21 6.875,55
E 19.01.2018 3816 Tadilat
Otel 111 17.918,23
21 5/C Ortak Alan 24914,27
Toplam 111 42.832,50
F 19.01.2018 3817 İsim Değişikliği
Ofis ve İşyeri 20 2.938,44
11 5/A Ortak Alan 3512,44
Toplam 20 6.450,88
G 19.01.2018 3818 İsim Değişikliği
Ofis ve İşyeri 264 17.434,14
22 5/A Ortak Alan 18501,64
Toplam 264 35.935,78
H 19.01.2018 3815 Tadilat
Otel 105 13.616,83
21 5/C Ofis ve İşyeri 3 2.789,54
Ortak Alan 25203,93
Toplam 108 41.610,30
18.09-01-229
31
774 Ada 83 Parsel
Blok Ruhsat Tarihi Ruhsat No Veriliş Amacı
A
18.03.2016 22425 Yeni Yapı
11.05.2016 37435 Tadilat
27.12.2016 83630 İsim Değişikliği
02.08.2017 42739 Tadilat
B
21.04.2017 23692 Yeni Yapı
07.08.2017 43354 Tadilat
31.10.2017 59528 İsim Değişikliği
18.01.2018 3255 Tadilat
C
25.01.2016 4928 Yeni Yapı
27.12.2016 83687 İsim Değişikliği
31.10.2017 59529 Tadilat
D
18.03.2016 22425 Yeni Yapı
11.05.2016 37435 Tadilat
27.12.2016 83593 İsim Değişikliği
28.07.2017 41867 Tadilat
E
25.01.2016 4926 Yeni Yapı
27.12.2016 83588 İsim Değişikliği
13.02.2017 9572 Tadilat
F
18.03.2016 22425 Yeni Yapı
11.05.2016 37435 Tadilat
27.12.2016 83589 İsim Değişikliği
28.07.2017 41866 Tadilat
18.01.2018 3265 Tadilat
G
25.01.2016 4924 Yeni Yapı
27.12.2016 83590 İsim Değişikliği
13.02.2017 9573 Tadilat
31.10.2017 59527 İsim Değişikliği
H
25.01.2016 4922 Yeni Yapı
27.12.2016 83591 İsim Değişikliği
07.08.2017 43353 Tadilat
I
25.01.2016 4923 Yeni Yapı
09.09.2016 61481 Tadilat
27.12.2016 83633 İsim Değişikliği
J
25.01.2016 4921 Yeni Yapı
11.05.2016 37435 Tadilat
27.12.2016 83592 İsim Değişikliği
T2 21.04.2017 23693 Restorasyon
T3 27.09.2017 52277 Restorasyon
T4 27.09.2017 52275 Restorasyon
18.09-01-229
32
Blok Ruhsat Tarihi Ruhsat No Veriliş Amacı Nitelik BB
Sayısı İnşaat Alanı
Kat Sayısı
Yapı Sınıfı/ Grubu
A 02.08.2017 42739 Tadilat Mesken 98 21.541,46
22 5/A Ortak Alan 18856,07 Toplam 98 40.397,53
B 18.01.2018 3255 Tadilat Mesken 113 20.160,87
22 5/A Ortak Alan 14146,27 Toplam 113 34.307,14
C 31.10.2017 59529 Tadilat
Mesken 15 2.573,46
10 5/A Ofis ve İşyeri 3 350,51 Ortak Alan 6909,63 Toplam 18 9.833,60
D 28.07.2017 41867 Tadilat
Mesken 72 14.547,27
22 5/A Ofis ve İşyeri 5 629,80 Ortak Alan 21063,2 Toplam 77 36.240,27
E 13.02.2017 9572 Tadilat
Mesken 71 11.071,01
16 5/A Ofis ve İşyeri 4 909,50 Ortak Alan 9478,09 Toplam 75 21.458,60
F 18.01.2018 3265 Tadilat
Mesken 158 16.440,24
22 5/A Ofis ve İşyeri 10 1.050,96 Ortak Alan 18541,76 Toplam 168 36.032,96
G 31.10.2017 59527 İsim Değişikliği
Mesken 71 11.961,03
17 5/A Ofis ve İşyeri 2 145,85 Ortak Alan 8279,85 Toplam 73 20.386,73
H 07.08.2017 43353 Tadilat
Mesken 105 16.766,08
23 5/A Ofis ve İşyeri 3 1.567,79 Ortak Alan 20980,83 Toplam 108 39.314,70
I 27.12.2016 83633 İsim Değişikliği
Mesken 108 15.788,09
22 5/A Ofis ve İşyeri 6 2.469,36 Ortak Alan 38883,72 Toplam 114 57.141,17
J 27.12.2016 83592 İsim Değişikliği
Mesken 117 18.672,53
23 5/A Ortak Alan (Kapıcı Dairesi) 6 418,54 Ortak Alan 22669,97 Toplam 117 41.761,04
T2 21.04.2017 23693 Restorasyon Ofis ve İşyeri 41 14.920,66
2 5/D Ortak Alan 1.445,70 Toplam 41 16.366,36
T3 27.09.2017 52277 Restorasyon Kamu Eğlence Binaları 1 769,26 3 5/D
T4 27.09.2017 52275 Restorasyon Ofis ve İşyeri 1 6.635,13
3 5/D Ortak Alan 3.289,95 Toplam 1 9.925,08
Değerlemesi yapılan projenin ilgili mevzuat uyarınca gerekli tüm izinleri alınmış, projesi hazır ve
onaylanmış, inşaata başlanması için yasal gerekliliği olan tüm belgeleri tam ve doğru olarak
mevcut olup sermaye piyasası hükümleri çerçevesinde gayrimenkul yatırım ortaklığı portföyünde
“Proje” olarak bulunmasında herhangi bir sakınca olmadığı kanaatine varılmıştır.
18.09-01-229
33
5.7 Yapı Denetim Kuruluşu ve Denetim Bilgileri
774 Ada 83 Parselde yer alan yapılara ilişkin yapı denetimleri Güneşli Mahallesi Kirazlı Caddesi
No: 52/3 Bağcılar/İstanbul adresinde yer alan Kre Yapı Denetim Ltd. Şti. tarafından
yapılmaktadır.
774 Ada 83 parselde yer alan T2-T3-T4 blokların yapı ruhsatlarında yapı denetim firma
bilgileri yer almamaktadır.
774 Ada 73 Parselde yer alan A-B-C bloklara ilişkin yapı denetimleri Güneşli Mahallesi Kirazlı
Caddesi No: 52/3 Bağcılar/İstanbul adresinde yer alan KRE Yapı Denetim Ltd. Şti. tarafından
yapılmaktadır.
774 Ada 73 Parselde yer alan D-E-F-G-H bloklara ilişkin yapı denetimleri Merkezefendi
Mahallesi Mevlana Caddesi No: 96/5 Zeytinburnu/İstanbul adresinde yer alan UCK Yapı
Denetim Ltd. Şti. tarafından yapılmaktadır.
5.8 Tanımı, Yapısal ve Teknik Özellikleri
▪ Rapora konu gayrimenkullerden 774 ada 70 parsel 2.616,10 m² yüzölçümlü, 774 ada
71 parsel 4.052,07 m² yüzölçümlü, 774 ada 73 parsel 33.409,63 m² yüzölçümlü, 774
ada 83 parsel 68.132,32 m² yüzölçümlüdür.
▪ 774 ada 73 ve 83 parseller Kennedy Caddesine cephelidir.
▪ Topografik olarak düz arazi üzerinde konumlanmaktadır.
▪ Parsel üzerinde tescilli alanlar bulunmakta olup, bunlar T2, T3 ve T4 blok isimleri ile
toplam 27.060,70 m² kapalı alanlı restorasyon ruhsatlarını almışlardır.
▪ Proje kapsamında 774 ada 73 parsel toplam 8 blok, 774 ada 83 parsel toplam 13 blok
olmak üzere proje toplam 21 bloktan ve 1756 bağımsız birimden oluşmaktadır.
▪ Proje konut, ofis, dükkan ve otel konseptinde karma proje olarak tasarlanmıştır.
▪ Tarafımıza beyan edilen proje bünyesindeki A, B, C, D, E, F, G, H, I ve J bloklardaki
bağımsız bölümlerin tamamı için çarşaf liste hazırlanmıştır. Aşağıda her iki parselde çaf
listesi netlik kazanmış bağımsız bölümlerin nitelikleri ve satılabilir brüt alanları
gösterilmiştir. Çarşaf listede yer alan 1652 adet bağımsız bölümden 215 adet bağımsız
bölüm için çarşaf liste dikkate alınarak yapılmıştır. Çarşaf listesi hazırlanmış olan
bağımsız bölümlerin satılabilir brüt alanları bu listeden alınmış, çarşaf listesi
hazırlanmamış olan bağımsız bölümlerin satılabilir brüt alanları ise yapı
ruhsatlarından alınarak hesaba dahil edilmiştir.
▪ Projede inşai faaliyetler devam etmekte olup inşaat seviyesi ~ %51,01’dir.
Rapora konu projeye ilişkin fotoğraflar eklerde sunulmuştur.
18.09-01-229
34
5.9 Yasal-Mevcut Durum Karşılaştırması
Projede alanında inşai faaliyetler kısmen başlamıştır.
5.10 Olumlu ve Olumsuz Özellikler Olumlu Özellikler • Merkezi konumda yer almış olması,
• Deniz manzarasının bulunması,
• Yakın çevresinde nitelikli karma projelerin yer alması.
• Ana ulaşım akslarına yakın konumlu olması.
Olumsuz Özellikler • Genel ekonomik dalgalanmalar ve belirsizliklerin gayrimenkul piyasasına yansıyacak
etkileri.
5.11 Gayrimenkulün Son Üç Yıllık Dönemde Gerçekleşen Alım – Satım İşlemleri ve
Gayrimenkulün Hukuki Durumunda Meydana Gelen Değişiklikler
Yapılan incelemelere göre;
→ Gayrimenkullerin mülkiyet durumunda 774 ada 70 ve 71 parseller 15.10.2015 tarih
12538 yevmiye numaralı satış işlemi ve 774 ada 73 ve 83 no.lu parseller ise 15.10.2015
tarih 12539 yevmiye numaralı satış işlemi ile Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım
Ortaklığı Anonim Şirketi adına tescil edilmiştir.
→ Gayrimenkullerden 774 ada 83 parsel 774 ada 69 parselin 27.08.2018 tarih 10460
yevmiye numaralı ifraz işleminden oluşmuştur.
→ Gayrimenkullerden 774 ada 73 parsel 02.03.2018 tarih 2691 yevmiye numarası ile kat
irtifakı kurulmuş ve daha sonra 20.09.2018 tarih 11448 yevmiye numarası ile kat
irtifakı terkin edilmiştir.
5.12 Değerleme İşlemini Olumsuz Yönde Etkileyen veya Sınırlayan Faktörler
Değerleme çalışmasını olumsuz yönde etkileyen herhangi bir faktör bulunmamaktadır.
5.13 En Etkin ve Verimli Kullanım
Değerleme konusu taşınmazların imar durumları doğrultusunda villa tipi konut projesi ve
rekreasyon amaçlı kullanımının en etkin ve verimli kullanımının niteliği doğrultusunda olacağı
düşünülmektedir.
5.14 Müşterek veya Bölünmüş Kısımların Değerleme Analizi
Değerleme konusu projede henüz kat irtifakı kurulmamıştır. Müşteri talebi doğrultusunda
3202 parsel üzerindeki 509 adet bağımsız birimin tamamlanması halindeki güncel rayiç
ekspertiz değerlerinin tespiti yapılmıştır.
18.09-01-229
35
5.15 Gayrimenkul ve Buna Bağlı Hakların Hukuki Durumunun Analizi
Değerleme konusu gayrimenkullerin yasal süreç detayları Rapor’un 5.3, 5.4, 5.5, 5,6 ve
5.11’inci bölümlerinde verilmiştir.
Rapora konu parsellerle ilgili olarak İstanbul IV Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Bölge Kurulu’nun 17.09.2014-2862, 17.06.2015-3639, 09.09.2015-3847, 07.10.2015-3893 ve
18.11.2015-3981 tarih ve sayılı raporları bulunmaktadır. 18.11.2015-3981 tarih ve sayılı
raporda alınan kararlar aşağıdaki gibidir,
→ İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Kazlıçeşme Mahallesi, Demirhane Mevkii, 774 ada E:6 ve
31 (69-70-71-73) parsellere ilişkin, 15.10.2015 tarih ve 3586 sayılı başvuru ile alanın
gelişiminin vaziyet planı ölçeğinde kronolojik sunum raporu paftalarına uygun
olduğuna,
→ 774 ada, E:6 ve 31 (69-70-71-73) parsellerde (yapı oturum kotları, pencere, kapı
ölçüleri vb.) göre restitüsyon projelerinin revize edilerek kurulumuza iletilmesi şartıyla
2 nolu: Buhar Bacası (Su Kulesi) Yapısı restitüsyon projesi, 3 no.lu: Zırhlı araçlar ve
Tamirhane Yapısı III dönem restitüsyon projesi, 4 No.lu: Atölyeler ve Depolar Yapısı III
Dönem Restitüsyon Projesi, 6 No.lu: Bölük Komutanlığı II Dönem Restitüsyon
projelerinin uygun olduğuna, kazı çalışmaları sonucunda elde edilecek verilere (yapı
oturum kotları, pencere, kapı ölçüleri ile soğukluk kısmına ait bilgiler vb.) göre
restitüsyon projesinin revize edilerek kurulumuza iletilmesi şartıyla 5 No.lu: Hamam
yapısı restitüsyon projesinin düzeltmelerle uygun olduğuna,
→ I Emniyet Subaylığı yapısı restitüsyon projesinin uygun olmadığına, I No.lu Saymanlık-
Kapı Emniyet Subaylığı yapısının son dönemine ait restitüsyon projesinin hazırlanarak
kurulumuza iletilmesine, C No.lu çeşme rölevesinin uygun olduğuna, raspa çalışması
tarih ve .yapılarak sonucunun iletilmesine C No.lu: çeşmenin , 07.10.2015 tarih ve 3893
sayılı kararı ile onaylı röleveleri bulunan 3 No.lu Zırhlı Araçlar ve Tamirhane Yapısı ile
4 No.lu: Atölyeler ve Depolar yapıların özgün halinin anlaşılabilmesi için analitik
rölevelerinin Kurulumuza iletilmesine, 08.09.2015 tarih ve 2015/013 sayılı başvuru ile
iletilen alana ilişkin hazırlanan ağaç rölevesinin uygun olduğuna,
→ Alanda yer alan ağaçlara ilişkin Kurulumuza iletilen, İstanbul Üniversitesi Orman
Fakültesi’nde hazırlanan 09.01.2015 tarihli raporunda sağlıklı olarak nitelendirilen
ağaçların yerinde korunmasına, yerinde korunması mümkün olmayan ağaçların proje
alanında uygun bir yere taşınmazı hususunda Kurulumuzun onayı ile uygulama
yapılmasına, uygulama sonrasında ağaçların taşıma öncesi ve sonrasında ilişkin bilgi-
belgelerin Kurulumuza iletilmesine, Tescilli yapılara ilişkin restorasyon projelerinin,
malzeme analizleri müdahale paftaları ve raporları ile birlikte, Kültür Varlıkları
18.09-01-229
36
Koruma Yüksek Kurulu’nun 05.100.1999 tarih ce 660 sayılı ilke kararına uygun olarak
hazırlanarak Kurulumuza iletilmesine,
→ Hamam yapısı ve Bölük Komutanlığı binasına ilişkin, vaziyet planı üzerinde
Kurulumuzca belirlenen yaklaşma mesafesi dikkate alınarak revize edilecek
restorasyon projesinin ve vaziyet planının Kurulumuza iletilmesine,
→ Kurulumuzun 17.06.2015 tarih 3639 sayılı ve 09.09.2015 tarih 3847 sayılı kararlarına
istinaden iletilen, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İşletmeler Genel Müdürlüğü’nün
23.10.2015 tarih 200497 sayılı plan görüşü yazısında, “Koruma Kurulu Kararına konu
olan taşınmaz ve planlara ilişkin onama işlemi 644 sayılı KHK uyarınca Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı tarafından gerçekleştirildiğinden söz konusu onaylı ve yürürlükte
olan plana ilişkin bilgi: belge ve görüş talepleriyle ilgili olarak, planı onaylayan Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı (Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü) ile irtibata geçilmesi
gerekliliği” denilen alana ilişkin iletilen avan proje vaziyet planı önerisinin, plan
notlarının II. Maddesi gereği tescilli kültür varlıklarına zemin kat seviyesinde en fazla
10 metre yaklaşmak, aynı plan notlarının 12. Maddesi gereği kentsel tasarım projesi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca ve uygulama projelerin ilgili mevzuat yönünden
Belediyesince uygun bulunak kaydıyla, 2863 sayılı Yasa yönünden düzeltmelerle
(Hamam ve Bölük Komutanlığı yapısı haricinde )işbu kararların eki olarak kabul
edilmesine,
→ Alanda yapılacak her türlü kazı çalışmasının müze denetiminde yapılması gerekliğine
kazılarda kültür varlığı kalıntılarına rastlanması durumunda, 2863 sayılı Kültür ve
Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 4. Maddesi gereği kazının yapıldığı inşaat
alanını kapsayan kırımlarda çalışmaların ivedilikle durdurularak Kurulumuza bilgi
verilmesine, söz konusu kalıntılar hakkında Kurulumuzca karar verilmeden herhangi
bir inşai ve fiziki uygulama yapılmamasına karar verildi.
5.16 Gayrimenkulün Teknik Özellikleri ve Fiziksel Değerlemede Baz Alınan Veriler
Değerleme konusu gayrimenkullere ait teknik özellikler ve değerleme çalışmasında baz alınan
verilere Rapor’un 5.8.‘inci bölümünde detaylı olarak yer verilmiştir.
18.09-01-229
37
6. DEĞERLEME ÇALIŞMASI
6.1 Değerleme İşleminde Kullanılan Yöntemler ve Bu Yöntemlerin Seçilme Nedenleri
Rapor’un 3.3 ‘üncü bölümünde değerleme yöntemlerinin detayı açıklanmıştır. Bu değerleme
çalışmasında, proje inşaatı tamamlanmadığından mevcut durum değer tespitinde Maliyet
Yaklaşımı, gelir getirici mülkler olması sebebiyle tamamlanması durumundaki değer tespiti
için Gelir Yaklaşımı ve alternatif olarak tamamlanması durumundaki değer tespiti için
Maliyet Yaklaşımı, tarafımıza iletilen onaylı çarşaf listedeki bağımsız bölümlerin piyasa
değeri tespitinde ise Piyasa Yaklaşımı kullanılmıştır.
6.2 Değerleme İşleminde Kullanılan Varsayımlar ve Bunların Kullanılma Nedenleri
Bu rapor kapsamında konu gayrimenkulün Uluslararası Değerleme Standartlarına göre pazar
değeri hesaplanacaktır.
6.3 Hasılat Paylaşımı veya Kat Karşılığı Yöntemi İle Yapılacak Projelerde Pay Oranları
Değerleme konusu parseller, “İstanbul Zeytinburnu Kazlıçeşme Arsa Satışı Karşılığı Gelir
Paylaşımı İşi” kapsamında ihale edilmiş ve ihale sonucunda Özak GYO.A.Ş. – Yenigün İnş. San.
ve Tic. A.Ş. – Delta Proje İnş. Tur. San. Ve Tic. A.Ş. – Ziylan Gayrimenkul Yat. Ve Yön. A.Ş.
ortaklığı ile Emlak Konut GYO. A.Ş. arasında arsa satışı karşılığı toplam gelir 4.240.000.000-TL,
arsa satışı karşılığı şirket payı oranı %37 ve arsa satışı karşılığı şirket payı toplam geliri
1.568.800.000.000 TL bedel olarak 08.04.2014 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.
18.09-01-229
38
6.4 Emsal Araştırması
Bölgede rapora konu gayrimenkul ile benzer nitelikte satılık durumda olan ve ilgililerinin şifahi
beyanları doğrultusunda oluşturulan emsal araştırması aşağıda sunulmuştur.
6.4.1 Arsa Emsal Araştırması
Emsal 1: Kayhan Günay (0532 553 74 41) ile yapılan görüşmede gayrimenkule yakın konumlu,
emsal 1,50 turizm + ticari imar fonksiyonlu, 181,75 m² yüzölçüme sahip parselin 121,00 m²’lik
hissesinin 1.600.000,00 ₺ bedelle satılık olduğu öğrenilmiştir. (13.223,14 ₺/m²) Emsal
gayrimenkulün yaklaşık 8-9 ay önce 1.500.000,00 ₺ bedelle satışta olduğu bilinmektedir.
(12.396,69 ₺/m²)
Emsal 2: Coldwell Banker Go Güneşli (0212 550 81 81) ile yapılan görüşmede gayrimenkule
yakın konumlu, emsal 1,00 ticaret + konut imarlı olduğu beyan edilen 4.056,04 m² yüzölçüme
sahip parselin 85.000.000,00 ₺ bedelle satılık olduğu öğrenilmiştir. (20.956,40 ₺/m²)
Emsal 3: Cengiz Avcı (Sahibinden) ile yapılan görüşmede gayrimenkule yakın konumlu, 4 Kat
H: 12,50 yapılaşma şartlarına sahip konut imarlı olan, 121,49 m² yüzölçüme sahip parselin
1.300.000,00 ₺ bedelle satılık olduğu öğrenilmiştir. (10.700,47 ₺/m²)
Emsal 4: Ateşcan İnşaat (0212 665 00 44) ile yapılan görüşmede gayrimenkule yakın
konumlu, 4 Kat H: 12,50 yapılaşma şartlarına sahip konut imarlı olan, 143,47 m² yüzölçüme
sahip parselin 1.850.000,00 ₺ bedelle satılık olduğu öğrenilmiştir. (12.894,68 ₺/m²)
18.09-01-229
39
6.4.2 Konut Emsal Araştırması
İletişim Proje Yaş Kat Tip Alan, m² Satış Bedeli Birim Değer
USD TL USD TL
Afamya Group 0212 534 49 25
16/9 - 11 Residence 90,00 350.000,00 2.130.170,00 3.888,89 23.668,56
Murat Çebi 0533 310 11 22
16/9 - 21 Residence 91,00 340.000,00 2.069.308,00 3.736,26 22.739,65
Kurtuluş Emlak 0212 665 60 60
16/9 - 17 Residence 125,00 420.000,00 2.556.204,00 3.360,00 20.449,63
Uluocak İnşaat 0212 664 83 71
Ottomare Suites
4 21 Residence 70,00 0,00 990.000,00 0,00 14.142,86
Uluocak İnşaat 0212 664 83 72
Ottomare Suites
4 18 Residence 73,00 0,00 975.000,00 0,00 13.356,16
Ottomare Uluocak 0212 801 62 52
Ottomare Suites
4 14 Residence 133,00 0,00 2.050.000,00 0,00 15.413,53
6.4.3 Dükkan Emsal Araştırması
İletişim Konum Açıklama Alan, m² Satış Bedeli Birim Değer
USD TL USD TL Abbas Altun Gayrimenkul 0212 543 75
70
Referans Bakırköy
Zemin Kat Ön Kullanım
Alanlı 74,00 0,00 1.550.000,00 0,00 20.945,95
Karmen Gayrimenkul 0554 567 84
36
Ataköy Marina Karşısı
50 m² Depo ve 100 m²
bahçe alanı mevcuttur.
400,00 0,00 7.000.000,00 0,00 17.500,00
Mixim Emlak 0532 620 97
65 58 Bulvarı
250 m² Zemin 70 m² 1. Kat
80 m² Bodrum 400,00 1.550.000,00 9.433.610,00 3.875,00 23.584,03
Trend Gayrimenkul 0212 665 04
74
58 Bulvarı 3 Katlı Dükkan 320,00 0,00 6.000.000,00 0,00 18.750,00
Meryem Zehra Yüksel
0506 147 68 77
Prof. Turan Güneş Cd.
4 Katlı Banka Kiracılı
800,00 2.000.000,00 12.172.400,00 2.500,00 15.215,50
TURYAP Yalı Ataköy
0212 777 68 68
Kennedy Cd.
Deniz Manzaralı
3 Katlı 450 m² Kapalı,
250 m² Açık Alanlı
700,00 3.500.000,00 21.301.700,00 5.000,00 30.431,00
18.09-01-229
40
6.5 Maliyet Yaklaşımı ile Mevcut Durum Değer Takdiri
Maliyet Yaklaşımı doğrultusunda değerleme konusu gayrimenkulün Arsa Değeri ve Yapı Değeri
ayrı ayrı yöntemlerle hesaplanarak toplanmış ve gayrimenkulün toplam değeri tespit
edilmiştir.
• Pazar Yaklaşımı çerçevesinde, değerleme konusu parselin özellikleri dikkate alınarak,
piyasada yakın zamanda alım–satıma konu olmuş/satılık vaziyette olan arsa emsal
araştırmaları doğrultusunda parsel değeri belirlenmektedir.
• Maliyet Yaklaşımı ile yapının özellikleri dikkate alınarak bugünkü yapı değerine
ulaşılmaktadır.
Yukarıdaki iki farklı yöntemle elde edilen arsa ve yapı değerlerinin toplanması ile değerlemesi
yapılan gayrimenkulün toplam değerine ulaşılmaktadır.
Yapılan araştırmalar ve emsallere ilişkin değerlendirmeler sonucunda, rapora konu parsellerin
konumu, ana caddeye cepheli olmaları, yüzölçümleri, biçimleri, imar koşulları gibi nitelikleri ve
emsallerine göre olumlu-olumsuz özellikleri birlikte değerlendirilerek birim m² değerleri ve
toplam değerleri aşağıdaki gibi hesap ve takdir edilmiştir.
Arsa Değeri = Arsa Alanı (m²) x Arsa m² birim değeri (₺/m²)
Ada Yüzölçüm Birim Değer,₺/m² Değer,₺
774/73 33409,63 10000 334.096.300,00
774/83 68132,32 9000 613.190.880,00
Toplam 947.287.180,00
Arsa değeri toplam 947.287.180,00 TL olarak hesap ve takdir edilmiştir.
Maliyet (Yapı) Değeri Tespiti:
Projenin yapı değerinde, Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı tarafından açıklanan 2018 yılı Yapı
Yaklaşık Birim Maliyetleri kullanılmıştır. (VA yapı sınıfı 1.642,00 ₺/m², VD yapı sınıfı 2.746,00
₺/m², VC yapı sınıfı 2.331,00 ₺/m²) Projenin nitelikli bir proje olması nedeniyle birim
maliyetler yaklaşık % 20 civarında arttırılmıştır.
Projede kullanılan inşaat malzemelerinin kalitesi, altyapı çalışmaları ve projenin mimari açıdan
nitelikli bir proje olması nedeniyle Projelendirme, Danışmanlık Hizmetleri, Çevre ve Peyzaj
Düzenlemeleri gibi ek maliyetlerin, toplam inşaat maliyetinin % 5 oranında olacağı kabul
edilmiştir. Projede inşaat seviyesi %50,01’dir. Buna göre yapı sınıfı, inşaat alanları ve birim
maliyetlere göre hesaplanan yapı değeri aşağıdaki tabloda sunulmuştur
18.09-01-229
41
Blok İnşaat
Alanı, m² Yapı Sınıfı-
Grubu Birim maliyet bedeli,₺/m²
Yapı Değeri
A 40.397,53 5/A 2000 80.795.060,00
B 34.307,14 5/A 2000 68.614.280,00
C 9.833,60 5/A 2000 19.667.200,00
D 36.240,27 5/A 2000 72.480.540,00
E 21.458,60 5/A 2000 42.917.200,00
F 36.032,96 5/A 2000 72.065.920,00
G 20.386,73 5/A 2000 40.773.460,00
H 39.314,70 5/A 2000 78.629.400,00
I 57.141,17 5/A 2000 114.282.340,00
J 41.761,04 5/A 2000 83.522.080,00
T2 16.366,36 5/D 3300 54.008.988,00
T3 769,26 5/D 3300 2.538.558,00
T4 9.925,08 5/D 3300 32.752.764,00
A 41.438,30 5/C 2800 116.027.240,00
B 7.125,98 5/C 2800 19.952.744,00
C 38.674,74 5/C 2800 108.289.272,00
D 6.875,55 5/A 2000 13.751.100,00
E 42.832,50 5/C 2800 119.931.000,00
F 6.450,88 5/A 2000 12.901.760,00
G 35.935,78 5/A 2000 71.871.560,00
H 41.610,30 5/C 2800 116.508.840,00
Peyzaj Düzenlemeleri, Projelendirme, Danışmanlık vb. Diğer Maliyetler 5% 67.114.065,30
Toplam 1.409.395.371,30
Projenin Mevcut Durum Değeri;
Değer= Arsa Değeri + Maliyet Bedeli
Projenin Mevcut Durum Değeri
Arsa Değeri 947.287.180,00
Yapının Tamamlanma Oranı 51,01%
Yapının Mevcut Durum Değeri 718.932.578,90
Toplam Değer 1.666.219.758,90
olarak hesap edilmiştir.
Projenin Mevcut Durum Değeri, ₺ 1.666.219.758,90
Hasılat Payı, % 37%
Emlak Konut G.Y.O A.Ş. Payı, % 616.501.310,79
Emlak Konut GYO A.Ş. Payı Mevcut Durum Değeri, ₺ (Arsa Değeri) 947.287.180,00
Buna göre projenin mevcut durum değerinden Emlak Konut GYO A.Ş.’nin payına düşen
kısmının değeri 947.287.180,00 ₺ olarak hesap edilmiştir.
18.09-01-229
42
6.6 Maliyet Yaklaşımı ile Projenin Tamamlanması Durumundaki Değer Takdiri
Maliyet Yaklaşımı doğrultusunda Arsa Değeri ve Yapı Değeri ayrı ayrı yöntemlerle
hesaplanarak toplanmış ve gayrimenkulün tamamlanması halindeki toplam değeri tespit
edilmiştir.
Projenin Tamamlanması Durumundaki Değeri= Arsa Değeri + Maliyet Bedeli
Projenin Tamamlanması Halindeki Değeri
Arsa Değeri 947.287.180,00
Yapı Değeri 1.409.395.371,30
Toplam Değer 2.356.682.551,30
Projenin tamamlanması durumundaki toplam değeri 2.356.682.551,30 ₺ olarak hesap
edilmiştir.
18.09-01-229
43
6.7 Gelir Yaklaşımı ile Değer Takdiri
Bu yöntemde proje bünyesinde yer alan alanların fonksiyonlarına göre satış değerleri dikkate
alınarak önce projenin satışından elde edilecek toplam hasılatının bugünkü değeri, ardından
Emlak Konut GYO A.Ş.’ne ait hasılat payının değeri hesap edilmiştir.
Alan bilgileri aşağıdaki gibidir.
Parsel Yüzölçümü, m² 101.541,95
Satılabilir Konut Alanı, m² 244.625,49
Satılabilir Ofis Alanı,m² 30.718,11
Satılabilir Dükkan Alanı,m² 25.689,01
Toplam Satılabilir Alan, m² 301.032,61
Proje için tahmini satış projeksiyonu aşağıdaki tabloda sunulmuştur:
Yıllar Değerleme Gününe
Kadar 2018 2019 2020
Konut Satış Hızı, % 31% 3% 46% 20%
Ofis Satış Hızı, % 30% 2% 34% 34%
Dükkan Satış Hızı, % 0% 0% 0% 100%
Değerlemede taşınmazların bulunduğu bölgedeki projelerde hali hazırda satışta olan emsaller
doğrultusunda, konutlar için ortalama satış birim değeri 18.500,00 ₺/m², ofisler için ortalama
satış birim değeri 15.000,00 ₺/m², dükkanlar için ortalama satış birim değeri 20.000,00 ₺/m²
olarak belirlenmiştir.
Ortalama Konut Satış Bedeli, ₺ 18.500,00
Ortalama Konut Satış Bedeli, $ 3.039,66
Ortalama Ofis Satış Bedeli, ₺ 15.000,00
Ortalama Ofis Satış Bedeli, $ 2.464,59
Ortalama Dükkan Satış Bedeli, ₺ 20.000,00
Ortalama Dükkan Satış Bedeli, $ 3.286,12
Varsayımlar ve Genel Kabuller
• Taşınmazların değerinin yabancı para cinsinden bulunulması durumunda söz konusu
değer TL’ye çevirirken döviz alış kuru kullanılmıştır. 27.09.2018 Günü Saat 15:30'da
Belirlenen Gösterge Niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1 USD döviz alış
kuru 6,0752 TL olarak belirtilmiştir.
• Raporda ulaşılan TL cinsinden değer yabancı paraya çevirirken döviz satış kuru
kullanılmıştır. 27.09.2018 Günü Saat 15:30'da Belirlenen Gösterge Niteliğindeki Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası 1 USD döviz satış kuru 6,0862 TL olarak belirtilmiştir.
• İndirgeme oranı: Risksiz getiri oranı (kupon faiz oranı x yıl/kupon dönemi) + risk primi
şeklinde % 10 olarak hesaplanmıştır.
18.09-01-229
44
• Risksiz getiri oranı, T.C.‘nin uzun dönemli (17.02.2045 vadeli) ABD Doları bazlı Eurobond
getiri oranı baz alınmıştır.
İNDİRGEME ORANI 10,00%
Kupon Faiz Oranı 3,31%
Kupon Dönemi 6 Ay
Risksiz Getiri Oranı(*) 6,62%
Piyasa Risk Primi 3,38%
Gelir Yaklaşımı uygulanırken öngörülen projeksiyon doğrultusunda gelir akımları %10 iskonto
oranı ile bugünkü değere indirgenmiştir.
İNA Analizi rapor ekinde sunulmuş olup, gelirlerin bugünkü değeri ve Emlak Konut GYO A.Ş.
Hasılat Payı aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
Gelirlerin Bugünkü Değeri, TL 5.392.729.029,78
Emlak Konut GYO A.Ş. Hasılat Payı Oranı, % 37,0%
Emlak Konut GYO A.Ş. Hasılat, ₺ 1.995.309.741,02
Gelir Yaklaşımı ile Emlak Konut GYO A.Ş. Payı 1.995.309.741 TL olarak hesaplanmış ve bu
bedel projenin tamamlanması durumunda Emlak Konut GYO. A.Ş. payına düşen değer olarak
kabul edilmiştir.
18.09-01-229
45
7. ANALİZ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
7.1 Farklı Değerleme Metotlarının Ve Analiz Sonuçlarının Uyumlaştırılması, Bu Amaçla
İzlenen Yöntemin Ve Nedenlerinin Açıklanması
Bu değerleme çalışmasında, Maliyet yaklaşımı ile arsa ve yapı değeri ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Arsa değeri yakın çevresindeki benzer yapılaşma şartlarına uygun arsa emsallerine göre takdir
edilmiştir.
Alternatif karşılaştırma yöntemi olarak, Maliyet Yaklaşımı ile bulunan gayrimenkul değerinin
teyit edilmesi ve aykırılık teşkil edip etmediğinin belirlenmesi amacına yönelik olarak Gelir
Yaklaşımına yer verilmiştir. Bu çerçevesinde; yıllara yaygın şekilde proje gelirleri, öngörüler ve
varsayımlara göre bugüne indirgenmiştir. Konu mülkün inşası devam ettiğinden,
gayrimenkulün mevcut durum değeri için (inşaat tamamlanma oranına göre) Maliyet
Yaklaşımı ile elde edilen değer takdir edilmiştir.
Gayrimenkulün tamamlanması durumundaki değeri için ise ticari ve sosyal yapılarıyla
bütünlüklü bir proje geliştirilecek olması sebebi ile Gelir Yaklaşımı ile elde edilen değeri takdir
edilmiştir.
7.2 Asgari Bilgilerden Raporda Yer Verilmeyenlerin Niçin Yer Almadıklarının
Gerekçeleri
Bu değerleme çalışmasında, asgari bilgilerden raporda yer verilmeyen herhangi bir husus
bulunmamaktadır.
7.3 Yasal Gereklerin Yerine Getirilip Getirilmediği ve Mevzuat Uyarınca Alınması
Gereken İzin Ve Belgelerin Tam Ve Eksiksiz Olarak Mevcut Olup Olmadığı Hakkında
Görüş
Değerlemesi yapılan projenin ilgili mevzuat uyarınca gerekli tüm izinleri alınmış, projesi hazır
ve onaylanmış, inşaata başlanması için yasal gerekliliği olan tüm belgeleri tam ve doğru olarak
mevcuttur.
7.4 Değerlemesi Yapılan Gayrimenkullerin Portföye Alınmasında Sermaye Piyasası
Mevzuatı Çerçevesinde Bir Engel Olup Olmadığı Hakkında Görüş
Rapor’un 5.3 Tapu ve Takyidat Bilgileri, 5.5 İmar Durum Bilgileri, 5.6 Gayrimenkullerin
Kullanımına Dair Yasal İzin ve Belgeler ve 5.9 Yasal-Mevcut Durum Karşılaştırması başlıklarında
açıklanan incelemelere göre rapora konu taşınmazların Sermaye Piyasası Mevzuatı hükümleri
çerçevesinde gayrimenkul yatırım ortaklığı portföyünde “Proje” olarak bulunmasında herhangi
bir sakınca olmadığı görüş ve kanaatindeyiz.
18.09-01-229
46
8. SONUÇ
8.1 Sorumlu Değerleme Uzmanının Sonuç Cümlesi
Bu rapor, Emlak Konut GYO A.Ş. talebi üzerine, gayrimenkul değerleme alanında faaliyet
gösteren Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. firmasınca İstanbul İli,
Zeytinburnu İlçesi, Zeytinburnu Mahallesi, 774 ada 70, 71, 73 ve 83 parsel üzerinde yer alan
Büyükyalı Projesi’nin mevcut durum değeri, mevcut durumdan Emlak Konut GYO. A.Ş. payına
düşen değeri, tamamlanması halindeki değeri, tamamlanması durumunda Emlak Konut GYO.
A.Ş. payına düşen değeri ve 774 ada 73 ve 83 parselde yer alan 215 adet bağımsız bölümün
SPK mevzuatı gereği güncel rayiç değerlerinin tespitini içeren piyasa değerinin Türk Lirası
cinsinden belirlenmesi amacıyla hazırlanan değerleme raporudur. Projeye ilişkin detaylı bilgi
ve planlar ve söz konusu değer tamamen mevcut projeye ilişkin olup farklı bir projenin
uygulanması durumunda bulunacak değer farklı olabilecektir.
8.2 Nihai Değer Takdiri
İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Zeytinburnu Mahallesi, 774 ada 70, 71, 73 ve 83 parsel üzerinde
yer alan Büyükyalı Projesi’ne ilişkin peşin satış fiyatı esas alınarak takdir edilen nihai değerler
aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
KDV Hariç Takdir Edilen Değerler TL USD
Projenin Mevcut Durum Değeri 1.666.219.759 273.770.129
Projenin Mevcut Durumuyla Emlak Konut GYO. A.Ş. Payına Düşen Değeri 947.287.180 155.645.095
Projenin Tamamlanması Durumundaki Değeri 5.392.729.030 886.058.465
Projenin Tamamlanması Durumuyla Emlak Konut GYO. A.Ş. Payına Düşen Değeri 1.995.309.741 327.841.632
Samed YALÇIN
Harita Mühendisi
Değerleme Uzmanı
Lisans No: 406430
Yılmaz ALUÇ
Jeodezi ve Fotogrametri
Yüksek Mühendisi
Sorumlu Değerleme Uzmanı
Lisans No: 400902
Elif ÖZEL GÖRÜCÜ
Şehir ve Bölge Plancısı
Değerleme Uzmanı
Lisans No: 402613