spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · kan het spasme oorzakelijk of...
TRANSCRIPT
![Page 1: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/1.jpg)
Spasticiteit en zitproblemen
MS netwerkavond 18 april 2017
Ludwine van Orsouw, physician assistant
Jorinde Oudenaarden, ergotherapeut
![Page 2: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/2.jpg)
Doel
• Inzicht in relatie tussen spasticiteit en zitproblemen
• Interventies voor optimaliseren zithouding
![Page 3: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/3.jpg)
Definitie spasticiteit
‘Stoornis in motoriek waarbij er een snelheidsafhankelijke toename is van de rekreflex van spieren obv verhoogde prikkelbaarheid van de rekreflex en waarbij de spasticiteit een onderdeel is van een bovenste motorneuron syndroom.’ (Lance, 1980)
Klinische uiting
- Toegenomen weerstand tegen passief bewegen
- Onwillekeurige spiercontracties
- Hyperreflexie (Stein er al., 1992)
![Page 4: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/4.jpg)
Gevolgen spasticiteit voor zitten
• pijn
• toegenomen energieverbruik
• schuifkrachten
• verminderde ROM
• abnormale stand ledematen
• cosmetische problemen
• moeite met handhaven zithouding
![Page 5: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/5.jpg)
Ervaren zitproblemen
• Pijn, vermoeidheid, decubitus
• Onderuit schuiven, scheef zitten
• Moeite met transfers, afname ADL-zelfstandigheid, niet naar buiten willen/kunnen in rolstoel
decubitus
pijn
toename spasticiteit
schuif-krachten
onderuit
schuiven
![Page 6: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/6.jpg)
Stel jezelf de volgende vragen
Welke zitproblemen ervaart iemand?
Is er een relatie tussen spasmen en het zitprobleem?
Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden?
Hoe kan je omgaan met de gevolgen?
![Page 7: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/7.jpg)
Veelvoorkomende zitproblemen
Spasticiteit hamstrings
• achterover gekanteld bekken
• schuifkrachten
![Page 8: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/8.jpg)
Veelvoorkomende zitproblemen
Spasticiteit rompmusculatuur
Spasticiteit adductoren
• Bekkenscheefstand + scoliose
![Page 9: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/9.jpg)
Stappenplan interventie
1. Oorzaak spasticiteit behandelen
2. Symptomatisch behandelen
- Medicamenteus
- Fysiotherapeutisch
3. Aanpassen rolstoel
4. 24-uurspositionering
![Page 10: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/10.jpg)
Casus
57 jaar
MS secundair progressief sinds 1993
Scheefzakken
Pijn linker zij
Decubitus
![Page 11: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/11.jpg)
Lichamelijk onderzoek in lig
• Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas
• Heupflexie li 110°re 105 °
• Spasticiteitstesten:
• Hamstrings
• M. Soleus
• Popliteale hoek li 90°re 80°
• Hypertonie linkerzijde romp > rechterzijde
![Page 12: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/12.jpg)
Lichamelijk onderzoek in zit
![Page 13: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/13.jpg)
Conclusies lichamelijk onderzoek
Wat is beperkend voor het zitten?
• Lengte hamstrings
• Hypertonie linkerzijde
Is het corrigeerbaar?
Moet de stand gevolgd worden?
![Page 14: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/14.jpg)
Technische aspecten rolstoel
Rugleuning te ruim
Zitdiepte te groot
Kuitplaten te ver naar voren
![Page 15: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/15.jpg)
Plan van aanpak
1. Oorzaak behandelen
2. Symptomatisch behandelen
- Medicamenteus
- Fysiotherapeutisch
3. Aanpassen rolstoel
4. 24-uurspositionering
Ontwikkeling MS? Gevolgen voor zitten?
![Page 16: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/16.jpg)
Zit Advies Team Reade
![Page 17: Spasticiteit en zitproblemen - msnetwerkamsterdam.nl€¦ · Kan het spasme oorzakelijk of symptomatisch behandeld worden? ... • Houdingsafhankelijk spasmen in hamstring en iliospoas](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022071302/60a6db96b51b954574298b7d/html5/thumbnails/17.jpg)
Jorinde Oudenaarden
Ludwine van Orsouw