space seeds for asian future 2013 : เมล็ดพันธ์ุแห่ง...
TRANSCRIPT
1กรกฎาคม 2556 สาระวทย สวทช.
Cover Story
ตดตอกองบรรณาธการโทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 อเมล [email protected]
ทปรกษา ทวศกด กออนนตกลบรรณาธการผพมพผโฆษณา กฤษฎชย สมสมาน บรรณาธการอำนวยการ นำชย ชวววรรธน บรรณาธการบรหาร จมพล เหมะครนทร กองบรรณาธการ ปรทศน เทยนทอง, วชราภรณ สนทนา, กรณา เทวอกษร, ศศธร เทศนอรรถภาคย, รกฉตร เวทวฒาจารย, กตตมา ไกรพรพรรณ บรรณาธการศลปกรรม ลญจนา นตยพฒน ศลปกรรม เกดศร ขนตกตตกล, ฉตรทพย สรยะ
ผผลตฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 โทรสาร 0 2564 7016 เวบไซต http://www.nstda.or.th/sci2pub/
ISSN 2286-9298
‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤسฉบบท 4, กรกฎาคม 2556
คณคาของงานวจยทางดานวทยาศาสตร ประมาณสก 20 ป กอน คงนอยคนนกทจะคดวาสนคาเครองใชไฟฟา แบรนดเนมอยางซมซง แอลจ สญชาตเกาหลใต จะมาหาญกลาตอกรกบแบรนดบกเนม ของญปนอยาง โซน โตชบา ซนโย พานาโซนก ชารป เจวซ ทคนไทยเราคนเคยกนด
แตปจจบน แบรนดเนมจากแดนกมจ ไมเพยงเพมยอดขายไดอยางเคยงบาเคยงไหล ชนดหายใจรดตนคอกบสนคาของญปนเทานน แตหลายประเภทยงแซงหนาไปแลวดวย และไมเพยงเฉพาะสนคาเครองใชไฟฟาเทานน กระทงโทรศพทมอถอสมารทโฟนของ ซมซง กสรางปรากฏการณดานยอดขายอยางถลมทลายเทยบคยงหรอแซงหนาคาย มอถอยกษใหญของโลกอยางโนเกยของยโรป หรอไอโฟน ของคายบรษทแอปเปล ในอเมรกา ทเคยครองแชมปสวนแบงการตลาดหรออยแถวหนามากอน
ความสำเรจของบรษทในเกาหลดงกรณขางตน หรอบรษทยกษใหญอนๆ ของโลก กตาม ตางลวนตองพงงานวจยทางดานวทยาศาสตรทเรยกวา “การวจยและพฒนา” (research and development) หรอ เรยกยอๆ วา R&D
ผลตภณฑสนคาอนๆ อกมากมายทนอกเหนอจากเครองใชไฟฟาแลว ไมวา จะเปน รถยนต เครองบน เสอผา ยารกษาโรค เครองสำอาง หนยนต ขาวของ เครองใชตางๆ (เชน สบ ยาสฟน ผงซกฟอก เครองใชในครวเรอน เครองเขยน เครองกฬา ฯลฯ) กระทงสงประดษฐทตองใชเทคโนโลยขนสง อยางเครองมอแพทยชนสง อาวธ ยทโธปกรณตางๆ ดาวเทยม ยานอวกาศ เรยกวาตงแตไมจมฟนยนเรอรบ จนออกไป นอกโลกกลวนตองอาศยการวจยและพฒนา
สนคาและสงประดษฐตางๆ ทกลาวมาน ถาคดในแงของมลคาทางธรกจเปน ตวเงน กสามารถสรางมลคาใหผผลตหรอผคดคนไดอยางมหาศาลตงแตหลกไมก ลานบาทจนเปนหลกแสนลานบาทหรอมากกวาจนสดทจะประมาณ และถาคดในแง คณประโยชนทไมใชตวเงน สนคาและสงประดษฐเหลานกชวยสงเสรมและพฒนา คณภาพชวตของคนเราไดเปนอยางมาก ทงในแงของการอำนวยความสะดวกสบาย ดานความเปนอยในชวตประจำวน การมชวตทยนยาวมากขน อนเนองมาจากการเจรญ ทางดานการแพทยหรอยารกษาโรคตางๆ ทดขน เปนตน
บรษทใหญๆ หรอองคกรระดบโลก จงใหความสำคญกบเรองนมาก ยอมลงทน กบงานวจยและพฒนา ดวยวงเงนจำนวนมหาศาล และอาจตองใชเวลานานนบสบป กตาม แตกเพราะเลงเหนแลววา ผลงานทจะไดออกมาน จะสรางความคมคาเชงธรกจ และเปนประโยชนตอคนทวโลกครบ
จมพล เหมะครรนทรบรรณาธการบรหาร
ปรทศน เทยนทอง
“โครงการ Space Seeds for Asian Future” เปนอกหนงโครงการททาง สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและ
เทคโนโลยแหงชาต หรอ สวทช. รวมมอกบ องคการสำรวจอวกาศ ประเทศญปน (JAXA) (โครงการกอนหนานท สวทช.ไดรวมมอกบ
JAXA และไดนำเสนอไปแลวในสาระวทยฉบบทผานมา นนกคอโครงการ “The Student Zero-gravity Flight Experiment Contest”
ซงเปนการประกวดแขงขนโครงการวจยในสภาวะไรนำหนก ของนกเรยน นกศกษา) เพอกระตนความสนใจในดาน วทยาศาสตรและเทคโนโลยใหกบเยาวชนในภมภาคเอเชย
Space Seeds for Asian Future 2013 : เมลดพนธแหง อนาคตของเอเชยโครงการปลกเมลดถวแดงบนสถานอวกาศนานาชาตเปรยบเทยบกบการปลกบนพนโลก เยาวชนไทยสามารถสมครเขารวมโครงการนได
เรองเดน
เรองจากปก :
Space Seeds for As
ian Future 2013 :
เมลดพนธแหงอนาคตของ
เอเชย
หนาตางขาว วทย-เทคโนฯ โลก :
จลนทรยรอบตวคณ
งานวจยไทย :
เครองตรวจจบไสเดอนฝอย
ทเปนศตรไมนำสงออก
ความเชอกบวทยาศาสตร :
จงจกหลายหาง
2 สาระวทย สวทช. กรกฎาคม 2556
เรมแรกของโครงการ Space Seed for Asian future 2010 – 2011 ทาง JAXA ไดอนญาตใหประเทศไทยสงเมลดพนธพรกขหนขนไปเกบรกษาอยบนสถานอวกาศนานาชาตใน Kibo Module เปนระยะเวลาประมาณ 4 เดอน โดยกระสวยอวกาศ Endeavour ของนาซา เมอวนท 22 มกราคม 2554 และ ไดนำเมลดพนธพรกขหนจากอวกาศกลบคนสพนโลกเมอวนท 1 มถนายน 2554 ซงตอมามการสงมอบเมลดพนธพรกขหนทเกบอยบนอวกาศมาใหเยาวชน ผเขารวมโครงการเมอวนท 11 มกราคม 2555
มาในปน ไดมการดำเนนโครงการตอเปนครงท 2 โดยใชชอโครงการวา Space Seed for Asian future 2013 และไดปรบเปลยนรปแบบ
การทดลองใหมโดยใหเยาวชนแตละประเทศในเอเชย มสวนรวมใน การทดลองมากขน โดยสอสารผานเวบไซตของ JAXA เพอ
แลกเปลยนขอมลการทดลองทงภาพและวดโอ ซงในปน
ทาง JAXA จะสงเมลดพนธถวแดงญปน (Azuki Bean) ขนสอวกาศและ ทดลองปลกใน Kibo Module บนสถานอวกาศนานาชาต โดยลงมอปลก พรอมกนกบบนพนโลกภายใตเงอนไขสภาพแวดลอมแบบเดยวกนทกประการ โดยใชเวลาการทดลองปลกประมาณ 7 วน แลวเปรยบเทยบการเจรญเตบโต ของเมลดพนธถวแดงญปนระหวางทปลกบนอวกาศซงวตถอยในสภาวะ ไรแรงโนมถวงกบทปลกบนพนโลกทมแรงโนมถวงดงดดวตถ วาจะมความแตกตาง กนอยางไร
ตลอดระยะเวลาการทดลอง มการบนทกภาพถายและวดโอสงตรง จากสถานอวกาศนานาชาต มาถงประเทศไทยและประเทศตางๆ ในภมภาค Asia-Pacific ใหผรวมทำการทดลองไดตดตามขอมล เพอเปรยบเทยบ ผลการทดลองตอไป
นบเปนโอกาสอนดทเยาวชนไทยจะไดมสวนเขารวมโครงการวทยาศาสตร ระดบโลกครงน โดย สวทช.ไดเปดรบสมครนกเรยนระดบมธยมศกษา ทวประเทศทสนใจ ทมละไมเกน 4 คน และมอาจารยทปรกษา 1 ทาน สมครเขารวมโครงการ ทงน สามารถดาวนโหลดใบสมครไดท http://www.nstda.or.th/jaxa-thailand/index.php/space-seeds-2013.html หมดเขตวนท 31 กรกฎาคมน หรอตดตอสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดทาง อเมล [email protected] หรอ โทร. 0 2564 7000 ตอ 1177, 71188
2 สาระวทย สวทช. กรกฎาคม 2556
3กรกฎาคม 2556 สาระวทย สวทช.
ระเบยงขาว วทย-เทคโนฯ ไทยกตตมา ไกรพรพรรณ
พรรณ ไมนำเปนสนคาเกษตร ชนดหนงของไทยทมศกยภาพการผลตและสงออกสง แตละปมมลคาสงออกประมาณ 30-40 ลานบาท โดยม ตลาดสงออกทสำคญ คอ ญปน กลมสหภาพยโรปหรอ EU (จำนวน 27 ประเทศ) และแคนาดา
ในหลายประเทศใหความสำคญกบไสเดอนฝอย และกำหนดใหเปนศตรพชกกกน โดยเฉพาะประเทศ ในกลมสหภาพยโรปทมกฎเขมงวดอยางมากในดาน สขอนามยและความปลอดภยของสนคาอาหารสด รวมทงมาตรฐานดานสงแวดลอมทำใหมการควบคมและเฝาระวงการปนเปอนของไสเดอนฝอยหรอพยาธ ตางๆ ในสนคาทางการเกษตรและปศสตว ทงทผลตในประเทศของตนเองและนำเขาจากตางประเทศ
ดงนนการตรวจวนจฉยและการเฝาระวง ไสเดอนฝอยทอาจปนเปอนไปกบรากพรรณไมนำ จงเปนสงทสำคญอยางยง
ดร.วศรต ศรพมไข และคณะวจยจาก ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร แหงชาต (NECTEC) สำนกงานพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) รวมกบ สำนกวจย พฒนาการอารกขาพชกล มงานไส เดอนฝอย กรมวชาการเกษตร ไดพฒนาเทคนคและ“เครอง ตรวจจบจลชพดวยแผนชองทางเดนของไหลขนาด ไมครอนพรอมระบบวนจฉยทางไกล” (F4-KIT : Fast Fluidic Fix Focus KIT) ขนมา เพอตรวจสอบการ ปนเปอนของไสเดอนฝอยในกลม endoparasite
F4-KIT ไดบรณาการ 3 เทคโนโลยเขาดวยกน ไดแก 1) ไมโครแฟบบรเคชน เพอสรางแผนชองทางเดน ของไหลสำหรบดกจบสงมชวตขนาดเลกทไมสามารถ
F4-KIT เครองตรวจจบไสเดอนฝอยทเปนศตรไมนำสงออก
มองเหนไดดวยตาเปลา 2) ไมโครสโคปแบบพกพาซงเชอมตอกบคอมพวเตอรเพอใชในกาบนทกขอมล และ 3) ระบบวนจฉยทางไกลผานอนเทอรเนตเพอเพม ความสะดวกในการสอสาร ซงทำใหเครองมอ F4-KIT สามารถนำไปใชงานภาคสนามพกพางายใชงานไมยงยาก มความถกตอง แมนยำ รวดเรว สามารถสงขอมลผาน ระบบมอถอมายงผเชยวชาญ หรอแมกระทงเกษตรกร สามารถสอสากบผเชยวชาญตลอดจนวนจฉยศตรพช ไปพรอมๆ กน และบนทกขอมลเพอเกบเปนหลกฐาน ซงชวยใหการดแล ปองกน แกไข และตรวจสอบ ศตรพชสามารถทำงานไดมประสทธภาพสงสด
F4 -Kit สามารถนำไปประยกตใชในการตรวจ วนจฉยศตรพชกกกนในพชมชวตเพอการปลกตอและ
การสงออก เชน พรรณไมนำ ตนกลวยไม รวมถง การนำเขา-สงออกเมลดพนธพช ซงเปนตลาดทมมลคา สงสามารถใชไดทงเกษตรกรทวไปเจาหนาทตรวจเกบ ตวอยาง และเจาหนาทดานตรวจตามสถานทตางๆ โดยไมจำเปนตองมหองปฏบตการฯ เปนการชวยตด ขนตอนและลดเวลาในการขนสง สามารถตรวจสอบ วนจฉยทนทหรอเกบขอมลหลกฐานไวเพอนำออกมา วนจฉยได ชวยใหทกฝายประหยดเวลา และทสำคญ ราคาและคาใชจายจะถกมากเมอเทยบกบวธการใน ปจจบน
คำคม นกวทยกรณา เทวอกษร
“If I have seen further than others, it is by standing upon the shoulders of giants.”
- Isaac Newton
“ถาฉนจะมองเหนไดไกลกวาใคร กเปนเพราะฉนยนอยบนไหลของยกษ”
- ไอแซก นวตนไอแซก นวตน(25 ธนวาคม ค.ศ. 1642 - 20 มนาคม ค.ศ. 1727)
นกวทยาศาสตรชาวองกฤษ ผคดคนกฎแรงดงดดของโลก กฎการเคลอนทของวตถ ทฤษฎแคลคลส (Calculus) ประดษฐกลองโทรทรรศนชนดหกเหแสง และคนพบ สมบตของแสงทวา แสงสขาวประกอบขนจากแสงสรง
4 สาระวทย สวทช. กรกฎาคม 2556
ความเชอกบ
วทยาศาสตร
จ มพล เหมะค ร นทร
จงจกหลายหางเรองราวหรอเหตการณทเกยวกบการพบพชแปลก สตวแปลก วตถประหลาด หรอปรากฏการณอนนาพศวงทงหลาย แลวผคนพากนไปกราบไหวเพอขอโชคลาภ มกจะปรากฏเปนขาวอยเนองๆ อยางตอเนองในสงคมไทย และมโอกาส ทจะเกดขนไดอกในอนาคต ดงนน เพอใหคลายความสงสยของปมปรศนาในเรองแปลกดงกลาว อกทงยงเปนการให ขอมล ความรทถกตอง และวธคดทเปน วทยาศาสตรแกประชาชน....คอลมน ความเชอกบวทยาศาสตร จงไดรวบรวม เรองราวแปลกทเคยเปนขาว พรอมทงคำอธบายจากนกวทยาศาสตร นกวจย หรอผเชยวชาญในสาขาทเกยวของมา นำเสนอผอานทกทาน
ขาวการคนพบจงจกหลายหาง เชน 3 หาง 5 หาง หรอ 9 หาง มมาเปนระยะๆ จนสรางความประหลาดใจใหแกชาวบาน และพากนไปกราบไหว ขอหวย
ในกรณน รศ.ดร.สมโภชน ศรโกสามาตร ภาควชาชววทยา คณะ วทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดล ไดใหขอคดเหนวา
กรณจงจก 3 หาง หรอ 5 หางนน สาเหตการเกดมความเปนไปไดสง ทเกดจากหางจงจกเกดหลดหรอขาดออกไปแลวเกดงอกขนมาใหม เพราะ การงอกหางใหมถอเปนเรองปกตของสตวประเภทจงจกยแลว สตวเลอยคลาน พวกน ทงจงจก จงเหลน เมอถกผลากดหาง มนจะสละหางทงทนท แถมหาง ทหลดยงดนไดดวย บางทกเหมอนตวหนอน เพอลอใจใหผลาไปกนหาง ขณะทตวมนวงหนเอาตวรอดไปแลว
ดวยววฒนาการของสตวพวกน มนจะงอกหางใหมได และหากเราจบ ไปเอกซเรยหางด กจะพบวา ลกษณะหางทงอกใหมเหมอนจะใหญกวาเดม คอ ลกษณะเปนปอมๆ ไมเหมอนหางปกต แตเปนเหมอนกระดกออน ไมเหมอน พฒนาการครงแรกทเซลลทถกกำหนดใหเจรญไปเปนหางน จะกลายเปนสวน ของกระดกสนหลง สวนทหลดออกไปเปนสวนของกระดกทมลกษณะเปน ทอนหลง จากนน จะมระบบเลอดมารกษาแผลอยางรวดเรว
พอเวลาผานไประยะหนง สวนหางทงอกจะดเหมอนเปนกระดกออน ถานำไปเอกซเรยด จะเหนโครงสรางกระดกทอยภายในชดเจนขน
กรณทเปนขาว สนนษฐานวา สวนทงอกอาจผดปกต อกกรณหนง ทตงแตเกดมา จงจกตวนกม 3 หาง หรอ 5 หาง เลย ถาเปนเชนนนแสดงวา เซลลทเปนหาง มการแบงเซลลแยกออกเปนสามสวนหรอหาสวนตามลำดบแลว พฒนาโครงสรางกระดกไปเปนหางเหมอนกน ซงถาจะใหชดเจน ตองดภาพ เอกซเรย วาสวนทงอกมาใหมน เปนสวนของกระดกสนหลงหรอกระดกออน
ถาเปนกระดกออน ภาพเอกซเรยจะดเปนสจาง แตถากระดกสนหลง ภาพเอกซเรยจะดเปนสเขมกวา การทงจงจกอกเปน 3 หาง หรอ 5 หาง อาจเกดจากเซลลตรงตนตอทหางหลดนน ในกระบวนการงอกหางใหม มการ แบงเซลลหลายเซลล ซงเกดผดปกต ทำใหเกดหางมากกวาหนงหาง ซงถา ลองสงเกตดหางดานขางอกสองขาง กเปนหางทไมสมบรณ เพราะเปนเหมอน แคตงหางเทานน ซงเปนไปไดวาเกดจากการแบงเซลลผดปกตนนเอง
สวนกรณจงจก 9 หาง สนนษฐานวานาจะเกดในชวงแบงเซลลมา ตงแตเกดมากกวาจะเกดจากหางหลดแลวงอกหางมาใหมภายหลง เพราะดแลว ไมเหมอนสวนหางงอกมาใหมดงกรณจงจก 3 หาง หรอ 5 หาง ทสวนหาง ดเปนลกษณะปอมๆ หรอบวม แตจงจก 9 หางน เปนการแบงตวผดปกตของ เซลลในสวนหางทมการแบงตวและแยกออกเปนหางหลายกง จงจกพวกนโอกาส หากนตามธรรมชาตคงยากลำบากหนอย เพราะตองคอยหลบซอนผลา
รศ.ดร.สมโภชน ศรโกสามาตร
5กรกฎาคม 2556 สาระวทย สวทช.
หองภาพวทย Sci-Gallery
Akanthomyces pistillariiformis (Pat.) Samson & H.C. Evans
ปรท ศน เท ยนทอง
ตว อยางราชนดนพบไดตามใต ใบไม กง หรอกานของตนไมในปา ราเขาทำลายและเจรญบนผเสอกลางคน โดยสรางกานชสปอรสขาวถงสครม หลายกาน งอกกระจายทวตว และ ปกของแมลง ราชนดนพบไดบอย และสามารถพบไดตลอดทงปทวบรเวณ ในอทยานแหงชาต และเขตรกษาพนธ สตวปาในประเทศไทย
ภาพ รา Akanthomyces pistillariiformis
บนผเสอกลางคน
ภาพและขอมล : หนงสอ “รากอโรคในแมลง
ของประเทศไทย” ของศนยพนธวศวกรรม
และเทคโนโลยชวภาพแหงชาต
หนาตางขาว วทย-เทคโนฯ โลกจ มพล เหมะค ร นทร
แหลงขอมลอางองhttp://blogs.discovermagazine.com/80beats/2012/06/01/what-microbes-are-growing-in-your-office-science-wants-to-know/http://blogs.discovermagazine.com/80beats/2012/05/01/do-gut-microbes-travel-from-person-to-person/http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0037849http://blogs.discovermagazine.com/80beats/2012/05/10/how-microbes-plants-around-us-might-prevent-allergies/#.UPZrex1zH_A
ผลการสำรวจปรากฏวา พบแบคทเรยมากทสดทโทรศพทและเกาอ แบคทเรยเหลานสวนใหญเปนแบคทเรยประเภทเดยวกบทพบในดน ในจมก ในปาก ทผวหนง และในลำไสของคนเรา โดยพบแบคทเรยมากกวา 500 สกล
ประเดนสำคญของการศกษาน ไมใชแคการจำแนกชนดหรออธบายเกยวกบ ชวตของจลชพทพบรอบตวคนเราเทานน แตยงศกษาดวยวาแบคทเรยเหลานจะนำ เชอโรคมาสคนเราอยางไรดวย จลชพสวนใหญเหลานไมไดทำใหคนเราเปนโรคอยาง ชดเจนกจรง แตนกวทยาศาสตรกประหลาดใจมาเปนเวลานานแลววา คนเราใช ชวตอยางสมดลกบจลชพเหลานไดอยางไร
นกวทยาศาสตรไดศกษาภมคมกนในเดก พบวาภมคมกนของเดกมความ เชอมโยงกบแหลงทอยอาศย และความหลากหลายในชนดของจลชพดวย โดยเดก ทอาศยอยในชนบท ตามทองไรทองนา และคลานเลนตามพนดนพนหญานนจะม ระบบภมคมกนทดกวาเดกในเมองทอาศยอยในอพารทเมนต และยงพบวาในเดกท เปนโรคภมแพนน ยงมความหลากหลายในชนดของจลชพทผวหนงนอยกวาเดกปกต
ดงนน ในททำงานของเราจงควรใสใจเรองความสะอาดและสงแวดลอม ใหด ปจจยเสยงทควรตระหนกกคอจลนทรยทเปนโทษตอรางกาย เชน เชอรา เปนตน
จลนทรยรอบตวคณ นกวทยาศาสตรในสหรฐอเมรกาศกษาจลนทรยหรอจลชพ ซงเปนสง มชวตขนาดเลกรอบตวคนเรา พบวาพวกมนมทกททงททำงาน ทบาน หรอกระทงท ทเราคดวามความสะอาดทสดแลวกตาม พวกมนมอยเปนจำนวนมากและมหลาย ชนด จลนทรยเหลาน สวนใหญเปนประโยชนตอรางกาย แตกมบางชนดทเปนโทษและเปนตนเหตใหคนเราเจบปวยได
นกวจยไดเกบตวอยางโดยใชผาทฆาเชอโรคแลวเชดลงไปตามพนผวของโตะ เกาอ โทรศพท คยบอรดและเมาทคอมพวเตอร โดยเกบตวอยางในออฟฟศตางๆ 90 แหง ในสามเมองใหญในสหรฐอเมรกา ไดแกเมอง ซานฟรานซสโก นวยอรก และทสคอน โดยเกบตวอยางเมองละ 30 แหง จำนวนทงหมด 450 ตวอยาง
5กรกฎาคม 2556 สาระวทย สวทช.
6 สาระวทย สวทช. กรกฎาคม 2556
บานน กค ด
Quiz
สวสดคณผ อ านทกทาน
สาระวทยฉบบท 2 เหมยวมเกมใหคณผอานรวมประลองหาศพทวทยาศาสตรจากชอภาษาองกฤษของสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต คอ “National Science and Technology Development Agency” ซงประกอบดวย N-7 ตว, A-4 ตว, T-3 ตว, I-2 ตว, O-4 ตว, L-3 ตว, S-1 ตว, C-4 ตว, E-7 ตว, D-2 ตว, H-1 ตว, G-2 ตว, Y-2 ตว, V-1 ตว, P-1 ตว, M-1 ตว โดยเหมยวยกตวอยางไว 2 คำ คอ gene (ยน), acid (กรด) และจากโจทยดงกลาวมคณผอานสงคำตอบ รวมสนก โดยคนทหาศพทไดมากทสดคอ คณชาลน เคาฉม หาคำศพทไดถง 63 คำ ดงน
เดยวเหมยวจะรบสงเสอยดสดจด “Watson and Crick” ไปใหทางไปรษณยเลยนะฮะ
acetic acid (กรดแอซตก)adaptation (การปรบตว)adenine (อะดนน)alcohol (แอลกอฮอล)algae (สาหราย) alpha (แอลฟา) amino acid (กรดอะมโน) amnion (ถงนำครำ) amylase (อะไมเลส)anaphase (ระยะแอนาเฟส) anemia (โรคโลหตจาง)anode (แอโนด)antigen (แอนตเจน) atom (อะตอม) catalyst (ตวเรงปฏกรยา) cathode (แคโทด)
cell (เซลล) chemical (ทางเคม)cilia (ซเลย)coal (ถานหน) collision (การชนกน) cytoplasm (ไซโตพลาสซม) decompose (การสลายตว) density (ความหนาแนน) diatom (ไดอะตอม) digestion (การยอยอาหาร) displacement (การกระจด)dominant gene (ยนเดน) ecology (นเวศวทยา) element (ธาต) gas (กาซ) gasoline (นำมนเบนซน)
genetic (พนธกรรม) genome (จโนม)genotype (จโนไทป) geology (ธรณวทยา ) glycogen (ไกลโคเจน)ion (ไอออน) isotone (ไอโซโทน)isotope (ไอโซโทป) ligament (เอน)lipid (ลพด) melanin (เมลานน) melting point (จดหลอมเหลว)metaphase (ระยะเมทาเฟส) methane (มเทน) methanol (เมทานอล) motion (การเคลอนท)
petal (กลบดอก)phagocyte (ฟาโกไซต)phloem (โฟลเอม) photon (โฟตอน) physical (ทางฟสกส) platelet (เกลดเลอด)pollination (การถายเรณ) satellite (ดาวเทยม) sepal (กลบเลยง) solid (ของแขง) speed (อตราเรว) stomach (กระเพาะอาหาร) telescope (กลองโทรทรรศน) velocity (ความเรว)vitamin (วตามน)
สำหรบฉบบน เหมยวกมคำถามทมากบฝน งายๆ เลยฮะวา จากวฏจกรของนำตามภาพขางลางน คอเรมจาก การระเหย (evaporation) ของนำ, การคายนำ (transpiration) ของพช กลายเปนไอ และกอตวกลายเปนเมฆ จากนนเกดกระบวนการ....(c___________) แลวเกดเปนปรากฏการณหยาดนำฟา (precipitation) หรอเปนนำฝนตกลงมาบนพนโลก คำถามคอ ชองวางทเวนไว (...) คอกระบวนการทเรยกวาอะไร ใหตอบเปนภาษาองกฤษนะฮะ ใบใหนดนงวากระบวนนขนตนดวยตว c
สวนรางวลท 2 พวงกญแจตกตานาโน จำนวน 1 รางวล ไดแก คณนรศรา เคาฉม
และรางวลท 3 จานรองแกว แอลเบรต ไอนสไตน จำนวน 1 รางวล ไดแก คณสมภพ โชคเทอดธรรม
7กรกฎาคม 2556 สาระวทย สวทช.
ถ า ไ ด ค ำตอบแล ว ส ง ม าบอก เห ม ย ว ท กองบรรณาธการสาระวทย ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 หรอสงทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอทาง e-mail ท [email protected] อยาลมเขยนชอ ทอย มาดวยนะฮะ
หมดเขตสงคำตอบ วนท 31 กรกฎาคม 2556 คำตอบจะเฉลยพรอมประกาศรายชอผไดรบ รางวลใน สาระวทย ฉบบท 6 สำหรบของรางวล ทางเราจะจดสงไปใหทางไปรษณย
รางวลประจำฉบบท 4
แนะนำหนงสอใหมโรคพชและการวนจฉยโรค: การจดการโรคทถกวธ และโรคพชวงศแตงผเขยน รศ.ดร.เพชรรตน ธรรมเบญจพลจำนวนหนา 132 หนาราคา 250 บาท
หนงสอเลมน เปนคมอเบองตนในการเปนหมอพชแกผทสนใจดานโรคพช เกษตรกร นกเรยน นกศกษา ตลอดจนคร อาจารยทสอนวชาการผลตพชหรอสาขาโรคพช เนอหาในเลมเปนขอมลพนฐานโรคพช การวนจฉยโรคอยางงาย เทคนคการประเมนสถานการณโรคพชตลอดทงแปลงปลก ทนำไปสการกำหนดมาตรการทเหมาะสมในการ จดการโรคพช การเลอกใชวธการทมผลตอการกำจดสาเหตของโรคพช ลดแหลงเชอเรมตน และควบคมไมให สวนของเชอโรคพชเพมปรมาณมากขน นอกจากนยงใหความรทสมบรณของโรคสำคญสำหรบพชวงศแตง ทผอานสามารถใชเปนตนแบบเพอเทยบเคยงกบโรคชนดเดยวกนทเกดกบพชชนดอน
สนใจ ตดตอ สอบถามและสงซอไดท ศนยหนงสอ สวทช.
โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 1179-80 Email: [email protected]: http://www.nstda.or.th/cyberbookstore/
พเศษ!! สมาชกสาระวทย สงซอลด 20% เหลอราคาเลมละ 200 บาท
รางวลท 3ดนสอ สวทช. 1 ชด (5 แทง) จำนวน 3 รางวล
รางวลท 2ถงผาสปนบอนดสสดจด จำนวน 1 รางวล
รางวลท 1สมดโนต สวทช. 1 ชด (3 เลม) จำนวน 1 รางวล
8 สาระวทย สวทช. กรกฎาคม 2556
ชอ/สกล..............................................................................................................
ทอยปจจบนจงหวด............................................................................................
E-mail ...............................................................................................................
วฒการศกษา (โปรดระบสาขาทจบ)...................................................................
อาชพปจจบน คร/อาจารย นกเรยน (ชน...................)
นสต/นกศกษา (ป.......คณะ..................................................)
รบราชการ/พนง.รฐวสาหกจ พนง.บรษทเอกชน
ธรกจสวนตว อนๆ.................................
วนท ......................................................................................
ใบสมครสมาชก
สทธพเศษสำหรบสมาชก
ไดรบนตยสารอเลกทรอนกส สาระวทย อยางตอเนองทางอเมล ตามททานไดแจงไวในใบสมครสมาชกโดยไมเสยคาใชจายใดๆ
ไดรบสทธซอหนงสอของ สวทช. ลด 20% คาจดสงฟร! (เฉพาะในประเทศ) โดยแจงชอสกล ทอยและอเมลของทานในการสงซอทกครง
หมายเหต 1. ทานสามารถสงไฟลหรอถายเอกสารแบบฟอรมนเพอใหทานอนทสนใจ
สมครเปนสมาชกได
2. โปรดสงใบสมครกลบมายงกอง บ.ก. ตามทอยขางลาง หรอทางโทรสาร
หรอทางอเมล
กองบรรณาธการ สาระวทย
ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต
111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย
ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง
จ.ปทมธาน 12120
โทรสาร 0 2564 7016
e-mail: [email protected]
สาระวทย เปนนตยสารอเลกทรอนกส (e-magazine) รายเดอน มจดประสงคเพอเผยแพรขอมลขาวสารและความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงของไทยและตางประเทศ โดยจะยอยและยอขอมลใหอานงาย และเนอหาไมยาวมาก ใหแกกลมผอานทเปนเยาวชน และประชาชนทวไปทสนใจในเรองดงกลาว โดยสามารถดาวนโหลดไดฟรท www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอ บอกรบเปนสมาชกไดโดยไมเสยคาใชจายใดๆ จดทำโดย ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (National Science and Technology Development Agency, NSTDA) หรอ สวทช.
© สงวนลขสทธในประเทศไทยตาม พ.ร.บ. ลขสทธ โดย สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต หามลอกเลยนไมวาสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมนนอกจากจะไดรบอนญาต
ขอความตางๆ ทปรากฏในนตยสารอเลกทรอนกสฉบบน เปนความเหนโดยอสระของผเขยน สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไมจำเปนตองเหนพองดวย
‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤس
เรอง: ดร. ชน
ภาพ: Artbox