sosyolojİ ders notlari

51
SOSYOLOJİ DERS NOTLARI SOSYOLOJİ DERS NOTLARI

Upload: shanae

Post on 14-Jan-2016

737 views

Category:

Documents


53 download

DESCRIPTION

SOSYOLOJİ DERS NOTLARI. Sosyoloji Nedir? Toplum nedir? Sosyolojinin konusu nedir? Sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisi nedir? Sosyoloji biliminin insan yaşamındaki yeri. Sosyoloji Ders Notları. Modernleşmenin Kilometre Taşları Rönesans ve Reform Aydınlanma Fransız ihtilalli - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

SOSYOLOJİ DERS SOSYOLOJİ DERS NOTLARINOTLARI

Sosyoloji Nedir?Sosyoloji Nedir?Toplum nedir?Toplum nedir?Sosyolojinin konusu nedir?Sosyolojinin konusu nedir?Sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisi nedir?Sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisi nedir?Sosyoloji biliminin insan yaşamındaki yeriSosyoloji biliminin insan yaşamındaki yeri

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Modernleşmenin Kilometre TaşlarıModernleşmenin Kilometre Taşları Rönesans ve ReformRönesans ve Reform AydınlanmaAydınlanma Fransız ihtilalliFransız ihtilalli Endüstri devrimiEndüstri devrimi

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Endüstri devrimi sonrası toplumun Endüstri devrimi sonrası toplumun özellikleri ve ilk sosyolojik özellikleri ve ilk sosyolojik düşüncelerin ortaya çıkışıdüşüncelerin ortaya çıkışı

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Neden insanlar bireyler halinde Neden insanlar bireyler halinde değilde toplumlar halinde değilde toplumlar halinde yaşarlar?yaşarlar?

Kültür nedir?Kültür nedir?

Toplum nedir?Toplum nedir?

Toplumsallaşma nedir?Toplumsallaşma nedir?

Toplum nedir?Toplum nedir?

İnsan – insan etkileşiminin örgütlenmiş bir İnsan – insan etkileşiminin örgütlenmiş bir düzenidir.düzenidir.

Salt kendisini oluşturan bireylerin toplamı Salt kendisini oluşturan bireylerin toplamı değildirdeğildir

Toplum bireyi birey toplumu etkilerToplum bireyi birey toplumu etkiler İnsanlar, kurumlar, insanlar ve kurumlar İnsanlar, kurumlar, insanlar ve kurumlar

arasındaki ilişkileri incelerarasındaki ilişkileri inceler Kendini devam ettiren belli bir fiziksel yeri olan Kendini devam ettiren belli bir fiziksel yeri olan

varlığını uzun süre sürdüren bir hayat biçimini varlığını uzun süre sürdüren bir hayat biçimini sürdüren insan topluğudur.sürdüren insan topluğudur.

İnsan ömründen uzun yaşayan, göreli bir İnsan ömründen uzun yaşayan, göreli bir kararlılığa sahip olan ve ve kendini devam kararlılığa sahip olan ve ve kendini devam ettiren insan topluluğudur (Kongar, 1981,s.31)ettiren insan topluluğudur (Kongar, 1981,s.31)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

ToplumToplum İnsan ömründen uzun yaşayan İnsan ömründen uzun yaşayan Kendini devam ettirenKendini devam ettiren Kendini koruyanKendini koruyan Ortak bir yaşam tarzı ve kültüre sahip olanOrtak bir yaşam tarzı ve kültüre sahip olan Ortak çıkarları olan ve bunları gerçekleştirenOrtak çıkarları olan ve bunları gerçekleştiren İşbirliği ve işbölümü yapanİşbirliği ve işbölümü yapan Belli bir fiziksel mekanı olanBelli bir fiziksel mekanı olan Kurumsallaşmış ilişkilere sahip olan insan Kurumsallaşmış ilişkilere sahip olan insan

topluluğudur.topluluğudur.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumun ÖğeleriToplumun Öğeleri:: Temel öğesi insan ve doğadır.Temel öğesi insan ve doğadır. İnsanın ve doğanın etkileşiminin İnsanın ve doğanın etkileşiminin

ortak bir ürünüdür.ortak bir ürünüdür. Toplumlar içinde bulundukları Toplumlar içinde bulundukları

coğrafyadan etkilenircoğrafyadan etkilenir

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumun ÖzellikleriToplumun Özellikleri:: Nüfussal bir birimdir.Nüfussal bir birimdir. Ortak coğrafi mekanOrtak coğrafi mekan İşlevsel olarak farklılaşmış gruplarİşlevsel olarak farklılaşmış gruplar Kültürel olarak bezer gruplarKültürel olarak bezer gruplar Ortak dilOrtak dil İşlevsel bir birimİşlevsel bir birim Toplumu oluşturan bireyler arasında Toplumu oluşturan bireyler arasında

düzenli ve işlevsel bir ilişki vardırdüzenli ve işlevsel bir ilişki vardır

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplum SınıflamalarıToplum Sınıflamaları:Sınıflamalar bakış :Sınıflamalar bakış açısına ve belli özelliklere göre farklık açısına ve belli özelliklere göre farklık gösterir. Buna göregösterir. Buna göre

Kır-kent kent toplumuKır-kent kent toplumu Durkheim’ın Mekanik-organik dayanışmaya Durkheim’ın Mekanik-organik dayanışmaya

sahip toplumlarısahip toplumları Tönnies’in cemaat ve cemiyet toplumlarıTönnies’in cemaat ve cemiyet toplumları Spencer’ın Askeri ve sınai toplumlarıSpencer’ın Askeri ve sınai toplumları Comte’un üçlü sınıflamasıComte’un üçlü sınıflaması Marks’ın 5’li sınıflamasıMarks’ın 5’li sınıflaması Gelişmiş gelişmekte ve az gelişmiş toplum Gelişmiş gelişmekte ve az gelişmiş toplum

sınıflamasısınıflaması

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

ToplulukTopluluk:: Toplumdan daha küçük boyutlu ve daha Toplumdan daha küçük boyutlu ve daha

az karmaşık ilişkilere sahip olan az karmaşık ilişkilere sahip olan Dayanışmanın yüksek olduğuDayanışmanın yüksek olduğu Önemli görülen inançlara bağlılıkÖnemli görülen inançlara bağlılık Toplumsal işlevlerin yerine Toplumsal işlevlerin yerine

getirilmesinde bireylerin duygulu ve getirilmesinde bireylerin duygulu ve duyarlılığıduyarlılığı

Yakın olarak adlandırılan kişisel ilişkiYakın olarak adlandırılan kişisel ilişki

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplum-Topluluk:Toplum-Topluluk: Topluluklarda biz, toplumda ben duygusuTopluluklarda biz, toplumda ben duygusu Topluluklarda birincil, toplumlarda ikincil ilişkilerTopluluklarda birincil, toplumlarda ikincil ilişkiler Toplumda dayanışma bireysel isteme bağlı Toplumda dayanışma bireysel isteme bağlı

toplulukta ortak isteme tabi olmak söz konusutoplulukta ortak isteme tabi olmak söz konusu Toplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortak Toplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortak

mülkiyetmülkiyet Toplumda işbölümü heterojen ve nitelikli, Toplumda işbölümü heterojen ve nitelikli,

toplulukta basit niteliklitoplulukta basit nitelikli Toplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları, Toplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları,

moda ve bireylere bağlı geçici zevkler; toplulukta moda ve bireylere bağlı geçici zevkler; toplulukta güçlü gelenek, görenek örf ve adetler önemligüçlü gelenek, görenek örf ve adetler önemli

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Diğer Sosyal Bilimler Alanları ve Diğer Sosyal Bilimler Alanları ve SosyolojiSosyoloji

TarihTarih Siyaset BilimiSiyaset Bilimi EkonomiEkonomi AntropolojiAntropoloji PsikolojiPsikoloji

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sosyolojinin Alt DallarıSosyolojinin Alt Dalları Eğitim SosyolojisiEğitim Sosyolojisi Edebiyat SosyolojisiEdebiyat Sosyolojisi Köy SosyolojisiKöy Sosyolojisi Kent SosyolojisiKent Sosyolojisi Bilgi SosyolojisiBilgi Sosyolojisi Sanayi SosyolojisiSanayi Sosyolojisi Din SosyolojisiDin Sosyolojisi Hukuk SosyolojisiHukuk Sosyolojisi Siyaset SosyolojisiSiyaset Sosyolojisi

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

TOPLUMSALLAŞMATOPLUMSALLAŞMA

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Nedir?Nedir?

Özellikleri nelerdir?Özellikleri nelerdir?– Bireyin içinde yaşadığı toplumun bir Bireyin içinde yaşadığı toplumun bir

özelliğidirözelliğidir– Bireyin doğuşu ile başlarBireyin doğuşu ile başlar– Kişilik gelişiminin topluma ve kültüre Kişilik gelişiminin topluma ve kültüre

uyarlanması ve öğretilmesi gibi uyarlanması ve öğretilmesi gibi süreçlerle ilgilidir.süreçlerle ilgilidir.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsallaşmanın amaçlarıToplumsallaşmanın amaçları Temel davranış yollarının ve kurallarının Temel davranış yollarının ve kurallarının

öğretilmesiöğretilmesi Toplumsal rollerin öğretilmesiToplumsal rollerin öğretilmesi Yetişkin eylerine katılım sağlanacak Yetişkin eylerine katılım sağlanacak

becerilerin öğretilmesibecerilerin öğretilmesi Kişilik benlik gelişimi kimlik algısının Kişilik benlik gelişimi kimlik algısının

oluşturulmasında toplumsal uyumoluşturulmasında toplumsal uyum Kültürün maddi ve manevi öğelerinin Kültürün maddi ve manevi öğelerinin

öğretilmesiöğretilmesi Toplumun sürekliliğinin sağlanmasıToplumun sürekliliğinin sağlanması

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsallaşma Tipleri Öznel bakımdan toplumsallaşma Öznel bakımdan toplumsallaşma

(birey merkezli içselleştirme)(birey merkezli içselleştirme) Nesnel bakımdan toplumsallaşma Nesnel bakımdan toplumsallaşma

(toplum kültürünün kuşaktan (toplum kültürünün kuşaktan kuşağa aktarılması)kuşağa aktarılması)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsallaşma AraçlarıToplumsallaşma Araçları AileAile ArkadaşArkadaş OkulOkul Kitle iletişim araçlarıKitle iletişim araçları

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsal GruplarToplumsal Gruplar

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Grupların ÖzellikleriGrupların Özellikleri:: Gruplar birbirleriyle gerçek karşılıklı ilişkiler Gruplar birbirleriyle gerçek karşılıklı ilişkiler

içinde bulunan davranışlarında da birbirlerini içinde bulunan davranışlarında da birbirlerini hesaba katan insanlardan oluşur.hesaba katan insanlardan oluşur.

Ortak değerleri, kuralları, inançları vardır.Ortak değerleri, kuralları, inançları vardır. Üyeleri arasında bir rol ve görev paylaşımı Üyeleri arasında bir rol ve görev paylaşımı

vardır. (Misyon)vardır. (Misyon) Sosyal denetim söz konusudur.Sosyal denetim söz konusudur. SüreklidirlerSüreklidirler Grup üyesi kendi varlığı ile üye bulunduğu Grup üyesi kendi varlığı ile üye bulunduğu

grup arasında bir özdeşim kurar.grup arasında bir özdeşim kurar. Geleceğe dönük bir bakışı vardır (vizyon)Geleceğe dönük bir bakışı vardır (vizyon)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Grup ÇeşitleriGrup Çeşitleri

1. Örgütlü Olmayan Gruplar:1. Örgütlü Olmayan Gruplar:

a)Toplumsal yığınlara)Toplumsal yığınlar

b)Toplumsal kategorilerb)Toplumsal kategoriler

2. Örgütlü gruplar2. Örgütlü gruplar

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Grup Dinamikleri ve LiderlikGrup Dinamikleri ve Liderlik Lider kimdir? Yönetici Kimdir?Lider kimdir? Yönetici Kimdir? Nasıl lider olunur?Nasıl lider olunur? Yöneticiler lider olabilir mi? Yöneticiler lider olabilir mi?

Liderler yönetici olabilir mi?Liderler yönetici olabilir mi?

•Sosyolojik Düşüncenin Evrimi Sosyolojik Düşüncenin Evrimi Auguste ComteAuguste ComteEmile DurkheimEmile DurkheimKarl MarxKarl MarxMax WeberMax Weber

Auguste Comte Auguste Comte (1798-1857)(1798-1857)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sosyolojinin kurucuları arasında yer alır ve Sosyolojinin kurucuları arasında yer alır ve sosyolojinin isim babasıdır.sosyolojinin isim babasıdır.

Tüm toplumların üç temel aşamadan Tüm toplumların üç temel aşamadan geçtiklerini ileri sürer.Bunlargeçtiklerini ileri sürer.Bunlar

Teolojik aşamaTeolojik aşama: İlahi yaptırımlar vardır ve ilahi : İlahi yaptırımlar vardır ve ilahi yaptırımlara ve dogmatizme sessizce boyun eğilir ve yaptırımlara ve dogmatizme sessizce boyun eğilir ve sorgulanmaz.sorgulanmaz.

Metafizik AşamaMetafizik Aşama: Tanrı fikri yerine niteliği belli olmayan : Tanrı fikri yerine niteliği belli olmayan ruh gibi varlıklar ön plana çıkar. Her olay tanrı fikrine ruh gibi varlıklar ön plana çıkar. Her olay tanrı fikrine göre açıklanır. Din adamlarının toplumda bir ağırlığı göre açıklanır. Din adamlarının toplumda bir ağırlığı vardır. İnsan toplumlarında temel birim devlettir.vardır. İnsan toplumlarında temel birim devlettir.

Pozitif aşamadırPozitif aşamadır: İnsanlar doğa olaylarını açıklamada : İnsanlar doğa olaylarını açıklamada tanrı fikri ya da somut olmayan öğeler yerine daha çok tanrı fikri ya da somut olmayan öğeler yerine daha çok somut elle tutulur gözle görülür öğelere yönelmiş bu somut elle tutulur gözle görülür öğelere yönelmiş bu öğeler ve doğa olayları arasındaki ilişkiyi öğeler ve doğa olayları arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir.incelemişlerdir.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sosyal Statik ve Sosyal DinamikSosyal Statik ve Sosyal DinamikComte sosyolojiyi ikiye ayırır: sosyal Comte sosyolojiyi ikiye ayırır: sosyal

statik ve sosyal dinamik.statik ve sosyal dinamik. Sosyal StatikSosyal Statik: sosyal düzenin farklı : sosyal düzenin farklı

parçalarının etkinlikleri ve tepkilerini parçalarının etkinlikleri ve tepkilerini inceler. Diğer bir deyişle sosyal statik inceler. Diğer bir deyişle sosyal statik toplumun var olan durumunu incelertoplumun var olan durumunu inceler

Sosyal DinamikSosyal Dinamik: Toplumdaki gelişmeyi, : Toplumdaki gelişmeyi, evrimi kısaca ilerlemeyi incelerevrimi kısaca ilerlemeyi inceler

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

““İnsanlık Dini” --İnsanlık Dini” -- Bilimsellik Bilimsellik Pozitivism’in kurucusuPozitivism’in kurucusu

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

EMILE DURKHEIMEMILE DURKHEIM

(1858-1917)(1858-1917)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Temel sorusu: “Toplumsal Düzen nasıl Temel sorusu: “Toplumsal Düzen nasıl sağlanır?”sağlanır?”

Temel SayıltılarıTemel Sayıltıları:: Toplumu bağımsız bir varlığa sahip Toplumu bağımsız bir varlığa sahip

olan kolektif bir bilinç olarak tanınlarolan kolektif bir bilinç olarak tanınlar Sosyal güç kolektif düşünceye dayanırSosyal güç kolektif düşünceye dayanır Toplumsal dayanışmanın iki tip Toplumsal dayanışmanın iki tip

toplumsal yapıda iki farklı biçimde toplumsal yapıda iki farklı biçimde gerçekleşebileceğini ifade eder.gerçekleşebileceğini ifade eder.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Mekanik Dayanışma: Mekanik Dayanışma: Benzerlikten doğan bir dayanışmadır.Benzerlikten doğan bir dayanışmadır. Birey adeta grubun malıdır. Birey adeta grubun malıdır. Bireyler düşünce ve ahlaksal açıdan Bireyler düşünce ve ahlaksal açıdan

homojendir, uzmanlaşma yoktur. homojendir, uzmanlaşma yoktur. Kolektif bilinç ön plandadır. Kolektif bilinç ön plandadır. Ortak hedef vardır. Ortak hedef vardır. Toplum üyeleri arasındaki bağlar Toplum üyeleri arasındaki bağlar

kuvvetlidir.kuvvetlidir. Toplum paylaşılan ortak değerler ve Toplum paylaşılan ortak değerler ve

inançlar aracılığıyla kontrol edilir.inançlar aracılığıyla kontrol edilir.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Organik dayanışma:Organik dayanışma:

a)a) Gelişmiş ve farklılaşma iş bölümüGelişmiş ve farklılaşma iş bölümü

b)b) Farklılaşmış bireyler (bireyler Farklılaşmış bireyler (bireyler hetorejendir)hetorejendir)

c)c) Nüfus yoğun ve kalabalıktırNüfus yoğun ve kalabalıktır

d)d) Toplumsal bilinç kolektif vicdanın Toplumsal bilinç kolektif vicdanın düzenlenmesi güçtür.düzenlenmesi güçtür.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Ahlak eğitimiAhlak eğitimi AnomiAnomi İntiharlar ve intihar tipleriİntiharlar ve intihar tipleri

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

KARL MARXKARL MARX

(1818-1883)(1818-1883)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Toplumsal düzen nasıl sağlanır?-Toplumsal düzen nasıl sağlanır?- Sınıf Sınıf kavramı (üretim araç gereçlerinin kavramı (üretim araç gereçlerinin sahipliği)sahipliği)

ÇatışmaÇatışma KapitalisimKapitalisim 5’li toplumsal evrimleşme sınıflaması5’li toplumsal evrimleşme sınıflaması

İlkel komünel toplumİlkel komünel toplum Köleci toplumKöleci toplum Feodal toplumFeodal toplum Kapitalist toplumKapitalist toplum Sosyalist toplumSosyalist toplum

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Max WeberMax Weber

(1864-1920)(1864-1920)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Statü, prestijStatü, prestij BürokrasiBürokrasi Protestan AhlakıProtestan Ahlakı İdeal tiplerİdeal tipler Ussallaşma (rasyonalisim)Ussallaşma (rasyonalisim)

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

ÇAĞDAŞ TOPLUMLARIN TEMEL ÇAĞDAŞ TOPLUMLARIN TEMEL BELİRLEYİCİLERİ BELİRLEYİCİLERİ KÜRESELLEŞMEKÜRESELLEŞME

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

  Küreselleşme Küreselleşme 1980’lerin ikinci yarısında ortaya çıkan bilişim 1980’lerin ikinci yarısında ortaya çıkan bilişim

devrimiyle, toplumsal yapıdaki diğer devrimiyle, toplumsal yapıdaki diğer kurumlarla birlikte eğitim de bir kurum olarak kurumlarla birlikte eğitim de bir kurum olarak yapısal bir dönüşüm süreci içerisine girmiştir. yapısal bir dönüşüm süreci içerisine girmiştir. Yeni dünya düzeninin egemen süreci olarak Yeni dünya düzeninin egemen süreci olarak tanımlanan küreselleşmenin de etkisiyle, tanımlanan küreselleşmenin de etkisiyle, program yapıları, içeriği ve yönetimi yeniden program yapıları, içeriği ve yönetimi yeniden tanımlanan eğitim, bir kurum olarak, tanımlanan eğitim, bir kurum olarak, çağdaşlaşmanın gerçekleştirilmesinde bir çağdaşlaşmanın gerçekleştirilmesinde bir değişim ajanı olarak kabul edilmiştir.değişim ajanı olarak kabul edilmiştir.

  

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Eğitimdeki bu değişim ve dönüşüm süreci basit Eğitimdeki bu değişim ve dönüşüm süreci basit bir niteliğin ötesinde küresel bir dönüşümün bir niteliğin ötesinde küresel bir dönüşümün bir parçası olarak eğitimciler, öğrenciler, bir parçası olarak eğitimciler, öğrenciler, eğitim yöneticileri ve farklı düzeylerdeki eğitim yöneticileri ve farklı düzeylerdeki politika yapıcıları için paradigmatikpolitika yapıcıları için paradigmatik bir bir dönüşümü öngörmektedir. dönüşümü öngörmektedir.

Bu yapısal dönüşümün merkezinde tanımlanan Bu yapısal dönüşümün merkezinde tanımlanan küreselleşme sürecinin tanımlanması resmin resmin tamamının görülmesi açısından önemlidir.tamamının görülmesi açısından önemlidir.

Küreselleşmenin başlamasına ilişkin farklı Küreselleşmenin başlamasına ilişkin farklı tartışmalar olmasına karşın, küreselleşmenin tartışmalar olmasına karşın, küreselleşmenin bir süreç olarak başlangıcı 18. yy’ın ikinci bir süreç olarak başlangıcı 18. yy’ın ikinci yarısında gerçekleşen endüstri devrimi olarak yarısında gerçekleşen endüstri devrimi olarak kabul edilmektedir.kabul edilmektedir.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Endüstri DevrimiEndüstri Devrimi: : Sömürgecilik ve Kaynak Transferi: Sömürgecilik ve Kaynak Transferi: Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni: Japonya’nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya Japonya’nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya

Çıkışı: Çıkışı: 1970 Petrol Krizi: 1970 Petrol Krizi: Üretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü: Üretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü: Ulaşım ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmeler: Ulaşım ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmeler: Sermayenin ve İnsan Kaynağını Özgür Dolaşımı: Sermayenin ve İnsan Kaynağını Özgür Dolaşımı: Uluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar:Uluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar:

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Endüstri DevrimiEndüstri Devrimi: : Endüstri devrimi ile birlikte ilk kez makinenin gücü Endüstri devrimi ile birlikte ilk kez makinenin gücü

keşfedilmiş ve tüketebilecek olandan çok daha keşfedilmiş ve tüketebilecek olandan çok daha fazlasını bu güçle üretmiştir. fazlasını bu güçle üretmiştir.

Çok miktarda üretim iki temel sorunu da beraberinde Çok miktarda üretim iki temel sorunu da beraberinde getirmiştir. Bunlar ham madde ve pazar sorunudur.getirmiştir. Bunlar ham madde ve pazar sorunudur.

Endüstri devrimini gerçekleştiren Batı Avrupa’nın Endüstri devrimini gerçekleştiren Batı Avrupa’nın gelişmekte ülkeleri bu sorunun çözümünü bir yüzyıl gelişmekte ülkeleri bu sorunun çözümünü bir yüzyıl önce sömürgeleştirdikleri ülkelerde bulmuşlardır. önce sömürgeleştirdikleri ülkelerde bulmuşlardır.

Böylece üretilen endüstriyel ürünler bu bölgelere Böylece üretilen endüstriyel ürünler bu bölgelere satılmış karşılığında ham madde transferi satılmış karşılığında ham madde transferi gerçekleştirilmiştir.gerçekleştirilmiştir.

  

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sömürgecilik ve Kaynak Sömürgecilik ve Kaynak TransferiTransferi: :

Bir süre sonra dünyanın Bir süre sonra dünyanın gelişmemiş toplumlarının gelişmemiş toplumlarının bulunduğu coğrafi bölgeleri bulunduğu coğrafi bölgeleri kaynaklarının transfer edileceği kaynaklarının transfer edileceği birer ham madde alanı olarak birer ham madde alanı olarak tanımlanmaya başlamıştır. tanımlanmaya başlamıştır.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

  Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni: Kaynaklar üzerindeki amasız rekabet tüm Kaynaklar üzerindeki amasız rekabet tüm

dünya üzerinde gerçekleşecek bir iki dünya dünya üzerinde gerçekleşecek bir iki dünya savaşı ile sonuçlanacaktır. savaşı ile sonuçlanacaktır.

İkinci savaşı sonrasında kısmen coğrafi İkinci savaşı sonrasında kısmen coğrafi sınırların belirlenmesi ve sömürge ülkelerin sınırların belirlenmesi ve sömürge ülkelerin bağımsızlıklarının ilan etmeleri ile birlikte bağımsızlıklarının ilan etmeleri ile birlikte kaynak transferi uluslararası dünya ticareti kaynak transferi uluslararası dünya ticareti içinde yapılandırılmaya başlanmıştır.içinde yapılandırılmaya başlanmıştır.

  

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Japonya'nın Bir Endüstri Devi Olarak Japonya'nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya Çıkışı:Ortaya Çıkışı:

İkinci dünya savaşı sonrasında yaralarını İkinci dünya savaşı sonrasında yaralarını saran Japonya, uluslararası dünya pazarına saran Japonya, uluslararası dünya pazarına bir endüstri devi olarak yeni bir kavramla bir endüstri devi olarak yeni bir kavramla birlikte girer. birlikte girer.

Bu kavram ‘kalite’ dir. Japonya yüksek üretim Bu kavram ‘kalite’ dir. Japonya yüksek üretim potansiyeli ve kalite anlayışı ile birlikte Batı potansiyeli ve kalite anlayışı ile birlikte Batı Avrupa ve Birleşik Devletlerin dünyadaki Avrupa ve Birleşik Devletlerin dünyadaki pazar paylarına ilişkin ciddi bir risk olarak pazar paylarına ilişkin ciddi bir risk olarak belirir ve rekabeti teknolojik ve maliyet belirir ve rekabeti teknolojik ve maliyet açısından keskinleştirir. açısından keskinleştirir.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

1970 Petrol Krizi1970 Petrol Krizi: : 1970’de petrol üreten ülkelerin 1970’de petrol üreten ülkelerin

(OPEC) üretimlerini (OPEC) üretimlerini kısıtlamalarıyla birlikte tüm kısıtlamalarıyla birlikte tüm dünyayı saran bir enerji krizi dünyayı saran bir enerji krizi patlak verir. patlak verir.

Kriz üretim ve maliyetleri ve Kriz üretim ve maliyetleri ve Pazar yapısını derinden etkiler.Pazar yapısını derinden etkiler.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Üretim ve Pazar Yapısının DönüşümüÜretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü: : Dünyanın farkı bölgelerinde krizlerle Dünyanın farkı bölgelerinde krizlerle

sarsılan Bat Avrupa’nın endüstriyel sarsılan Bat Avrupa’nın endüstriyel gelişmiş ülkeleri üretim alanlarını ham gelişmiş ülkeleri üretim alanlarını ham madde ve insan gücünün bulunduğu madde ve insan gücünün bulunduğu yerlere transfer ederler. yerlere transfer ederler.

Immanuel Wallerstein’a (1974) göre bu bir Immanuel Wallerstein’a (1974) göre bu bir dünya ekonomisidir. dünya ekonomisidir.

Böylece birçok gelişmemiş ya da Böylece birçok gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkede gelişmişlik gelişmekte olan ülkede gelişmişlik düzeyleri ile kıyaslanmayacak üretim düzeyleri ile kıyaslanmayacak üretim alanları kurulur. alanları kurulur. 

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Ulaşım ve İletişim Teknolojilerindeki Ulaşım ve İletişim Teknolojilerindeki GelişmelerGelişmeler: :

Üretim ve pazarlama alanları Üretim ve pazarlama alanları arasındaki uzaklığın büyümesi ile arasındaki uzaklığın büyümesi ile ortaya çıkan ulaşıma ve iletişime ilişkin ortaya çıkan ulaşıma ve iletişime ilişkin sorunlar bu alanlardaki devrimsel sorunlar bu alanlardaki devrimsel dönüşümlerle çözülür.dönüşümlerle çözülür.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Sermayenin ve İnsan Kaynağını Sermayenin ve İnsan Kaynağını

Özgür DolaşımıÖzgür Dolaşımı: :

Farklı coğrafi bölgelerde çalışmak Farklı coğrafi bölgelerde çalışmak üzere emek transferi gündeme gelir. üzere emek transferi gündeme gelir.

Finansın özgür dolaşımı olanaklı kılınır.Finansın özgür dolaşımı olanaklı kılınır.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Uluslararası Anlaşmalar ve KurumlarUluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar: : Yeni kurulan bu düzeni garanti altına Yeni kurulan bu düzeni garanti altına

almak üzere Birleşmiş Milletler, Dünya almak üzere Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, IMF ...vb uluslararası örgütlerle Bankası, IMF ...vb uluslararası örgütlerle birlikte birlikte Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATT) uluslararası anlamalar imzalanır.uluslararası anlamalar imzalanır.  

Kaynak: Boyacı, Adnan. Ders Notları. Kaynak: Boyacı, Adnan. Ders Notları. Eskişehir: 2003.Eskişehir: 2003.

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları

Eğitim Kurumları, Okullar, Eğitim Kurumları, Okullar, Öğrenme Süreci, öğretmen Öğrenme Süreci, öğretmen rollerindeki değişimlerrollerindeki değişimler