sonatni ciklus

7/25/2019 SONATNI CIKLUS

1/21

SONATNI CIKLUS

KLASIKA


2/21

SONATNI CIKLUS/sonata

dva do pet i vie, najee tri ili etiri stavka, kojise udruuju po odre!eni" #akonitosti"a$ stilsko jedinstvo, propor%ionalnost, si"etrija, ra#novrsnost i ralanjivanje

o&lika, kontrast "aterijala, kontrast te"pa, tonalitetna #aokruenost krajnji' i kontrast unutranji'

stavaka,

(or"alna pre)lednost, kontrast karaktera*


3/21

Ciklus + ra!a + I stavak

-r#i te"po, sonatni o&lik .sonatni alle)ro,osnovni tonalitet

La)ani te"po &e# sonatno) o&lika + o&lik pjes"e.-eet'oven Sonata#a klavir op*01 &r* l, varija%ija

.2o#art Sonata#a klavir K3 445, (u)e

.-eet'oven, Gudaki kvartetop* 545 isl* 6&o) pro"jena u te"pu odsustvo sonatno) o&lika

u %iklusu .-eet'oven Sonate #a klavir op* 07 i 01,&r* 58 2o#art Sonata #a klavir, K3 445 .s 9turski""are"9*


4/21

Ciklus + ra!a + II stavak

La)ani te"po, Tonaliteti$ istoi"eni, paralelni, su&do"inantni,

do"inantni i ter%no srodni .kod ro"antiara,udaljeniji .-eet'oven Sonata #a klavir op* 5:7$osnovni tonalitet je - dur, la)ani stavak je u ;s "olu

O&lik$ o&lik pjes"e + jednostavne trodjelne ili sloene trodjelne,

rje!e, jednostavne dvodjelne .2o#art Sonata #a klavir K34:1, Simfonija&r*1$ ko"&inovano s o&liko" pjes"e,

rondo .-eet'oven Sonate#a klavir op* 0, &r* 4, op* 54*


5/21

Ciklus + ra!a + III stavak

U"jereno &r#i "enuet, a od -eet'ovenoveSimfonije &r* 0 S%'er#o,

Tonaliteti$ u etverostavano" %iklusu je o&ino uosnovno" tonalitetu, ali od -eet'ovenove

Simfonije &r*1 .A dur + ? dur tonaliteti tree)stavka postaju kontrastni,

O&lik$ sloena trodjelna pjes"a,


6/21

Ciklus + ra!a + I3 stavak

-r#i te"po Tonalitet$ Ako je prvi stavak u "olu, posljednji

"oe &iti u istoi"eno" duru* Ovakvo koritenjetonalitetno) %entra .istoi"eni tonaliteti suprotno)roda je u skladu s klasiko" &eet'ovensko" 9i#ta"e ka svjetlu9 dra"atur)ijo" koja je prisutna iu ro"anti#"a kod 2endelso'na, -ra'"sa,2a'lera idr*


7/21

Ciklus + ra!a + I3 stavak

O&lik$ klasiki rondo .-eet'oven Sonate#a klavir op*5:,

&r*4, op*=4 sonatni rondo .-eet'oven Sonate#a klavir op* 0,

&r*0, op*0, &r*4, op*1, Simfonija&r* 7, sonatni o&lik .-eet'oven Simfonije &r*5, =, 1,

Sonate #a klavir op* 5:, &r* l, op*45, &r*0 i 4, op*>1 te"a s varija%ija"a .2o#art Sonata#a klavir K3

0@=,-eet'ovenSimfonija&r*4, Sonata #a klavir op* 5:


8/21

Ciklus + ra!a

o neke "o)unosti$ 2enuet ili Sker%o na dru)o" "jestu, a la)ani stavak

na tree", Na "jestu la)ano) stavka dola#i Alle)retto .-eet'oven

Simfonija &r* 1 i @, Sonata #a klavir op* 45, &r* 4, Sva tri stavka u &r#o" te"pu .-eet'oven Sonata #a

klavir op* 5=, &r* l,

;nale u la)ano" te"pu u o&liku varija%ija .-eet'ovenSonate#a klavir op* 5:< i op* 555,

2enuet u (unk%iji #avrno) stavka .Badn, sonate #aklavir itd*


9/21

Ciklus + ra!a

Ciklusi od dva stavka$O&a stavka su u isto" tonalitetu ili je dru)i stavak uistoi"eno" .-eet'oven Sonate #a klavir op*


10/21

Ciklus + ra!a

Feterostavanisonatni %iklusi su ei u ka"ernojne)o u si"(onijskoj "u#i%i* Nastaje u)lavno" #&o)pro)ra"ski' ra#lo)a, ali se javlja i u apsolutnoj"u#i%i* Fo#nati su pri"jeri Badnova Oprotajna

simfonija )dje je 9preko&rojan9 peti stavak i-eet'ovenova Simfonija&r* 7 t#v* Pastoralna)dje je9preko&rojan9 etvrti stavak* Feterostavanost e &iti#astupljena u periodu ro"anti#"a*


11/21

Ciklus + ra!a

3ie od pet stavaka u sonatno" %iklusu rijetka jepojava$ -eet'ovenovi Gudaki kvarteti op* 54: u -

duru i op* 545u %is "olu i"aju po est stavaka.u opusu 545 ak seda", ako &i se kraireitativni prijela# s'vatio kao #ase&an stavak,

Gesterostavani i vei sonatni %iklusi se po(or"alnoj s'e"i pri&liavaju %iklusi"a tipa

serenade i diverti"enta kod koji' je pet, est iseda" stavaka uo&iajena pojava*


12/21

Ciklus + ra!a

Teite sonatno) %iklusa kod klasiara je u prvo"stavku,

La)ani stavak i 2enuett ili S%'er#o su dvije epi#ode,jedna lirska, dru)a i)rako) i 'u"orno) karaktera, dok

je ?inale vedar, pokretljiv, lak i pro#raan .Badn*Ovakav raspored karaktera, uslovljen te"atiko",tonalitetni" odnosi"a, te"po", orkestra%ijo" itd*,tipian je #a ko"po#itore klasike,

Od -eet'ovena teite sonatno) %iklusa po"jera se na

#avrni stavak* Sonatnost I3 stavka "oe &itipoten%irana$ poli(ono" o&rado" .2o#artJupitersimfonija), irenje" di"en#ija o&lika i poveavanje"sastava orkestra .-eet'oven Simfonija &r* >, irenje"di"en#ija i uvo!enje" 'orsko) korpusa i solista u

i#vo!aki sastav .Simfonija&r*


13/21

Ciklus + ra!a

?inale u ovakvi" i slini" pri"jeri"a predstavljarasplet sadrajnoHkarakterni' pro&le"a postavljeni'u pret'odni" stav%i"a, naroito u prvo"* asplet"oe &iti postavljen kao$

vedra i)ra .Badnove si"(onije, eksta#a plesni' rit"ova .-eet'oven Simfonija

&r*1, triju"( .-eet'oven Simfonija &r* >, novo #aotravanje konJikta i rjeenje napetosti o#areno s"irenje .-eet'oven Sonata#a klavir op*

5:


14/21

FI2DNA SONATNO CIKLUSA

Od svi' (or"alni' vrsta i tipova sonatni %iklus i sonatnio&lik u instru"entalnoj "u#i%i klasike i"aju najirupri"jenu,

Sonatni o&lik se koristi i sa"ostalno kao o&lik konkretnejednostavane ko"po#i%ije, npr* u klasi%i uvertira, uro"anti#"u si"(onijska pjes"a isl*

-roj sonatni' %iklusa ili sonata kro# 'istoriju "u#ikeo)ro"an je* Fre)led neki' konkretni' o&lika .i djelasonate najlake je i#vriti pre"a sastavu instru"enata kojiuestvuju u njenoj #vunoj predstavi* Fre"a to"e postoje$5* Sonate #a jedan .solo sonate i dva .sonatni duo

instru"enta80* Sonate #a ka"erne sastave .ka"erne sonate84* Sonate #a orkestar .si"(onije8=* Sonate #a solo instru"ente u# pratnju orkestra.kon%ert*


15/21

SONATD 6A DEAN I E3AINSTU2DNTA

Sonate #a klavir, "no)o rje!e #a violinu, or)ulje itd* U sonata"a #a dva instru"enta #astupljeni su

o&ino klavir i violina, klavir i violonelo, rje!e klavir i

neki duvaki instru"ent, a jo rje!e dva instru"enta&e# klavira* Klavir je naj&olji pratei instru"ent i onaj koji se u

sonatni" dui"a tretira kao ravnopravan"elodijsko" instru"entu* Sto)a je tipina odlikasonatni' dua dijalo)i#iranje u koje" se "aterijali#lae dva puta, jedno" u "elodijsko" instru"entu,dru)i put u klaviru tako da itavo djelo lii na dijalo)dvaju ravnopravni' instru"enata*


16/21

KO2FO6ITOI/pre)led sonata

C* ?* D* -a%' .51:$&roj stavaka ustaljuje na tri,prvi stavak kon%ipira kao dvodjelni &arokni o&lik ili kao sonatnio&lik,dru)a te"a je potpuno pro;lirana i ravnopravna prvoj*

Badn .70$kole&anja i#"e!u &arokne dvodjelnosti i klasino) sonatno)o&lika,"enuett je jo kao #avrni stavak,sonatni o&lik prvo) stavka je esto nejasan$ dru)a te"a "oe &ititranspo#i%ija u do"inantni tonalitet, u"jesto klasiko) est je

S%arlattijev sonatni o&lik itd*2o#art .517u E duru*

Od pred&eet'ovenski' sonata #naajne su i sonate 2*

Cle"entija .5:7 *


17/21

KO2FO6ITOI

Ludvi) van -eet'oven .40 op* 54% "ol .Velika Patetina, op* 01, &r*l, Ds dur i &r* 0,%is

"ol .Mondschein, op* 0@,E dur .Pastoralna,op* 45, &r* l, dur, &r* 0,d "ol, &r* 4,Ds dur, op* >4C dur .Waldstein,op*>1, ( "ol .passionata,op* @5a,Ds dur .!es adieu", op*

5:5,A dur, op* 5:7 - dur .#ammerklavier, op* 5:


18/21

EUO SONATD

6a dva klavira .2o#art, #a violinu i klavir .Badn,2o#art + =0, -eet'oven .5:$ op* 0=, ? dur Proljetna,op* =1, A dur $reut%erova, op* 4:, &r* 0, % "ol, op*


19/21

SONATD 6A KA2DND SASTA3D

Ka"erni sastavi od 4 do < solistiki tretirani'instru"enata$ klavirski trio .klavir, violina, violonelo, klavirski kvartet .klavir, violina, viola, violonelo,

klavirski kvintet .klavir, violina I i II, viola, violonelo, )udaki trio .violina, viola, violonelo, )udaki kvartet .violina I i II, viola, violonelo, )udaki kvintet .violina I i II, viola, violonelo,

kontra&as ili viola II ili violonelo II, duvaki kvintet .Jauta, o&oa, klarinet, 'orna, (a)ot, slo&odni sastavi .)udaki instru"enti, duvaki

instru"enti, ko"&ina%ija )udaki' i duvaki'instru"enata u# klavir, udaraljke itd**


20/21

UEAKI K3ATDT

Badn .1:, Sunani kvarteti op* 0:,&uskikvartetia op* 44, op* >:, op* >=, op* 7=, op* 17,Sedam posljednjih rijeiidr*

2o#art .07, prvi' est kvarteta posveenoBadnu i stvarani' po u#oru na nje)ov op* 44,$vartet s disonancamaK3 =7= u C duru naputaBadnov u#or i uvodi slo) koji e, opet, &iti u#orrani" -eet'ovenovi" kvarteti"a


21/21

UEAKI K3ATDT -eet'oven .57$ est rani' i# op* 5@, pet srednji'$ tri

&a%umovski kvarteta op* >< u ? duru, e "olu i C duru, op*1=u Ds duru i op* u ( "olu, pet kasni' kvarteta$ op* 501u Ds duru, op* 54: u - duru, op* 545 u %is "olu, op* 540 ua "olu i op* 54> u ? duru* Ovi" kvarteti"a pridruuje se iVelika fu'a op* 544#a )udaki kvartet*

U kasni" kvarteti"a -eet'oven nerijetko preva#ila#iklasike stilske okvire sonatno) %iklusa kro#$ poveanje&roja stavaka .=+1, pro"jene te"pa u jedno" stavku,pove#ivanje stavaka isto" ili slino" "otiviko" ite"atiko", pro)ra"nou naslova i tonski' struktura.naslov Ada)ia kvarteta op* 540 u a "olu$ 9Sveti #a'valnipjev jedno) o#dravljenika -o)u, u lidijsko" tonsko"nainu98 naslov ?inala kvarteta op* 54> u ? duru$ 9Tekodonesena odluka9, s pitanje" 92ora li &iti9 i od)ovoro"92ora &iti9 i#raeni" kro# od)ovarajue tonske strukture,pove#ivanje" poli(one tradi%ije s dra"atiko" sonatno)o&lika, krajnji" is%rpljenje" te"atski' "aterijala ura#vojni" tipovi"a i#la)anja itsl*

sonatni ciklus

Documents