sÜt si Ğircili Ğinda yemleme yÖnetİmİ · sÜt si Ğircili Ğinda plan (100 baş-sağmal) yem...
TRANSCRIPT
SÜT SIĞIRCILIĞINDA YEMLEME YÖNETİMİ
Prof. Dr. Arma ğan HAYIRLIAtatürk Üniversitesi-Veteriner Fakültesi
Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Da lıErzurum
Ana Başlıklar
• Genel Planlama• Yemler• Fizyolojik ve Kritik Evreler• Sonuç
SÜT SIĞIRI BESLEME
Sağlık Döl Verimi
Süt Verimi
Besleme
SÜT SIĞIRCILIĞINDA MAL İYET (100 Baş-Sağmal)
UNSUR TL/YIL• Yem (17.4 TL/Baş/Gün, x1.5) 949,000• Koruyucu Sağlık (600 TL/Baş/Yıl, x1.5) 90,000• İşçilik (2000 TL/Kişi/Ay, x5) 120,000 • Veteriner Sağlık Gideri (500 TL/Baş/Yıl, x1,5) 75,000• Enerji-Tamir vs. (6000 TL/Ay) 72,000
Toplam: 1,306,000
Yem Paritesi: %73- Kaba Yem: 11,6 TL/Gün (%45)- Kesif Yem: 14.4 TL/Gün (%55)
SÜT SIĞIRCILIĞINDA PLAN (100 Baş-Sağmal)
Yem Maddesi Ton/Yıl/Sürü
Kuru Yonca/Ot 356
Silaj 1,370
Yem 500
Toplam 2,226
CA: 600 KMT: %3.80 CA 17.4 TL/Sa ğmal/Gün
TMR KM: %55 TMR HP: %16 TMR ME kcal/kg: 2500
Kaba/Kesif: 60/40
YEM GİDERİ: 949,000 TL/Yıl
KENDİ ÜRETİMİNİ YAPARSA: 618,000 TL/Yıl
SÜRÜ YÖNETİMİ
HAYVANSAL ÜRET İM 24/7/365• DİSİPLİN• İŞ TANIMI-İŞÇİLİK KAL İTESİ
– Veteriner Hekim/Zooteknist• Planlama
– İşçi yönetimi (takım oyunu/farkındalık)– Yem projeksiyonu– Sağlık Protokolü– Fertilite Protokolü– Hijyen (yem, süt, i şletme)
• Ölçme ve De ğerlendirme– Sağımcı– Yemci– Meydancı– Buzağı/Dana/Düve Bakıcısı
YEM MADDEDLER İ• KABA YEMLER
– Yeşil yemler (Çayır-Mera-Hasıl)– Kök ve Yumru yemler (Patates-Havuç-Pancar)– Dolgu maddeleri (Saman-Kavus-Koçan)– Konserve yemler (Kuru Ot-Silaj-Haylaj)
• KESİF YEMLER– Tane Yemler (Buğdaygil-Baklagil-Ya ğlı Tohum)– Endüstri kalıntıları (Değirmencilik-Şeker/Yağ/Nişasta/Fermentasyon Sanayi-Biyodizel Yan Ürünleri)
– Yemlik ya ğlar (İç Yağ-Kullanılmı ş Yağ-Bitkisel Ya ğ-ByPass Ya ğ)– Hayvansal kökenli yemler (Et/Et Kemik Unu-Tüy Unu-Balık Unu)– Mineral yemler (Yalama Yaşları-Mermer Tozu-DCP)– Yem katkı maddeleri
Koruyucu, Ba ğlayıcı, Topakla ştırıcı, Renklendirici, Lezzetlendirici,Vitamin Premiksi, Amino Asitler, Organik Asitler, A romatik Yağlar, Enzimler, Prebiyotikler, Probiyotikler, YYO Art ırıcılar,Antikoksidiyaller
YEŞİL YEMLER• LEGÜM (BAKLAG İL) YEŞİL YEMLERProtein: %17-23 ME kcal/kg: 2000-2500 Ca: %1.0-2.2 P:%0.3-0.4
Yonca Korung Fi ğBurçak Bezelye Mürmüdük
• GRAMİNÖZ (BUĞDAYGİL) YEŞİL YEMLERProtein: %12-15 ME kcal/kg: 1900-2400 Ca: %0.3-0.5 P:%0.2-0.3
Tahıl hasılı Mısır hasılıDarı Sudan otuAyrık otu Brom otu
• DİĞER YEŞİL YEMLERProtein: %8-11 ME kcal/kg: 1300-1600 Ca: %2 P:% -0.3
Pancar Havuç-Lahana Yaprakları
KONSERVE KABA YEMLER
• KAYIPLAR– Solunum– Fermentasyon– Yıkanma– Mekanik– Mikrobiyel
• KAL İTE– Yaprak oranı– Renk– Aroma– Yumuşaklık/Esneklik– Yabancı madde
KURU OTLAR S İLAJ
KURU OTLAR
KABA YEMLER: Hasat Zamanı
Selüloz -Protein -Enerji
0
510
1520
2530
35
%
2400 2200 2000 1700 kcal/kg
SİLAJ• Hasat
– Hamur evresi– Soldurma (KM: %30-40)– Dikkat– KM kaybı– Aneorob ortam/Sıkıştırma– Sıcaklık (25-30C)– pH (3.8-4.2)– CHO (%3 melas?)– Tuz?
• Değerlendirme– Koku– Bütünlük/Yapı/KM– Renk
KÖK-YUMRU ve DOLGU YEMLER
Yem Maddesi HP, % NDF, % Kcal/kg
Pancar 6.0 12.0 2900
Havuç 9.9 20.0 2850
Patates 11.0 7.3 3000
Tahıl Samanı 3.5 75.0 1200
Bakla Samanı 6.5 70.0 1300
TANE YEMLER
Yem Maddesi HP, % Kcal/kg
Tahıl 7-13 2600-3200
Bakla 15-26 2300-2700
DEĞİRMEN-ŞEKER SANAY İ
Yem Maddesi HP, % HS, % Kcal/kg
Kepek 15 14 2500
Razmol 18 6 2600
Bonkalit 17 4 2750
Gluten yemi 24 9 2700
Gluten unu 60 2 3050
Arpa posası 25 15 2600
Melas 7 0 2200
Pancar posası 9 14 2600
YAĞ SANAY İ ÜRÜNLERİ VE ÜRE
Yem Maddesi HP, % Kcal/kg
Soya küspesi 44-50 2500-2800
Ayçiçeği küspesi 22-30 2000-2300
Pamuk tohumu küspesi 25-40 2400-2500
Yağlar - 6300-8500
Üre 286 -
Üre: 100-150 gr/baş/gün + 2 kg buğday/arpa/tritikale3-5 kg/ton silaj
YEMLERDE DİKKAT• HİJYEN
– Küflenme– Acıla şma
• FİZİKSEL FORM– TMR Yemlemesi– Partikül Büyüklü ğü– Kaba:Kesif Oranı– NDF ve ADF Düzeyi
• ROTEİN DÜZEYİ– Yıkımlanan– By-pass– N ve CHO Senkronizasyonu
• ENERJİ DÜZEYİ– Yağ– Nişasta
• VİTAMİN-MİNERAL ve KATKILAR– İmmunite– Enerji Metabolizması
Partikül Büyüklüğü
PARTİKÜL BÜYÜKLÜ ĞÜ (%)
Yem Maddesi Üst(1.9 cm)
Orta(0.8 cm)
Alt
Ot 10-20 30-50 <45
Silaj 10-20 50-60 <30
TMR 5-15 40-50 <50
KRİTİK EVRELER• Ağız-Süt Besleme/Sütten Kesim• Düve Besleme• Peripartum Dönem Besleme
– Kuru dönem• Meme Gelişimi/Dinlendirilmesi• Fötal Büyüme• Metabolik/Hormonal/Ruminal Adaptasyon
– Erken Laktasyon• Enerji Balansı
– Metabolik/Enfeksiyöz Hastalıklar– Pik Laktasyon– Persistens– Döl Verimi
• Yem Değişimi• Sıcaklık Stresi
SÜT BESLEME VE SÜTTEN KES İM
BUZAĞININ ÖNEMİ
�Yemden sonra süt sığırcılığındaki 2. en yüksek maliyet kalemi düvedir!!!�Buzağı maliyetini karşılamak için 1.3
laktasyon (~ 400 gün sağım günü)�Düvelerin %20’si ilk laktasyona
başlayamamaktadır�Yaşam boyu buzağı verimi 2.6’dır
Kolostrum ve Süt
Sağım Sayısı
1
Toplam solit, %Yağ, %Protein, %
Unsur
23.96.7
14.0
Tam SütKolostrum
Laktoz, %Mineral, %Vitamin A, ug/dl
2.71.11
295
2
Geçiş Sütü
17.95.48.44.23.90.95
---
3
14.13.95.12.44.40.87
113
4
13.93.74.20.24.60.82
---
5
13.63.54.10.14.70.81
74
11
3.33.2
4.90.74
34
12.5
Vitamin E, ug/dl 300-600 40-60
Kolostrum Verme
0 12 24 36 Saat0 12 24 36
0
510
15
Serum IgG
(mg/ml)
3 kg
1 kg
0.5 kg
Verilen KolostrumKg/yemleme
Yemleme
Doğumdan sonra ilk yemleme
Yemleme
Doğumdan 12 saat sonra yapılan ilk yemleme
100 gr Ig alımı
Ağız Sütü
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Emili
m e
tkinliğ
i (%
)
0 4 8 12 16 20 24
Saat
Süt Yemleme Programı
Yağsız süt (2x)
Kolostrum
İlk Gün
Tam süt
Fermente süt
Süt ikame
6. Gün (+başlangıç yemi) Gün 56 = Sütten Kesim
Geçiş Sütü
2-5 Gün
CA’ın %10’u kadar her gün süt verilmeldir.Bu iki öğünde yapılmalıdır.
CA(kg)
Süt(kg/Yemleme)Yemleme:Gün
25 1.0 - 1.25 230 1.2 - 1.50 240 1.6 - 2.00 245 1.8 - 2.25 2
Rumen (İşkembe) Gelişimi
Papillalar en çok süt ve tahıl ile beslenen buzağılarda gelişir. Böylece yemden yararlanma, büyüme ve gelişme hızlanır ve buzağı beslenme bozuklukları riski düşer
Sadece Süt Süt + Tane Yem Süt + Ku ru Ot
8 Haftalık Buza ğı
Buzağı Başlangıç Yemi
0200
1000
400
Yaş (hafta)
22 4 6 8 10 120
600800
1200
1400
Başlangıç yemi tüketimi(gr/gün Süt tüketimi: 3.6 kg/d
1600
Sütten kesim döneminde, bir buzağı CA’nın %1’i kadar başlangıç yemi tüketmelidir (90 kg olan buzağı 900 gr yem tüketmelidir
Çevre ve Besin İhtiyacı
oC -1 -12 -23km/sa 1.6 16 1.6 16 1.6 16
ÇARPIM FAKTÖRÜ
Kuru/Temiz
Islak/Çamurlu 2.842.392.271.901.701.41
2.261.741.801.371.17 1.33
Boynuz Kesme
Elektrikli veya gaz koteriyle 1 aylık yaştan önce boynuz kesilirVitamin-Mineral Takviyesi Yapılmalı ve Ağrı Kesici Kullanılmalıdır
Sütten Kesim
�Günlük ağırlık kazancı 360 gr�6 haftalık süreçte 59-63 kg�6-8 haftalık yaşta sütten kesilir�Yeterince başlangıç yemi
almayan hayvanlarda sütten kesimden sonra kilo kaybı söz konusu olabilir
Yüzey:Ağırlık Oranı
1:1 3.5:1
DÜVE BESLEME
Başarılı Düve Yetiştirme
Büyüme Denetimi
Ağırlık ve Yükseklik
Düve YetiştirmeTohumlama Doğum
Irk
Doğum Ağırlığı,kg
CAkg
Yaşay
ErişkinCA,kg
HolştaynMontafon 40-45 340-386 14-16 544-590 23-25 650-725
Jersey 25-30 250-272 13-15 363-386 22-24
OCAAkg/g
.75-.80
425-500
CAkg
Yaşay
.50-.55
Düve YetiştirmeErişikin
100
5 -6
0
100
0
200
300
400
500
600
700
CA,kg
yıl
Tohum.%60
14 - 16ay
Ergenlik%40
Erişkin ağırlığın %’si
9 - 11ay
1. Doğum%80
22 - 24ay
HolstaynMontafon
Jersey
Düve Yetiştirme
6000
6200
6400
6600
6800
7000
7200
7400
7600
7800
8000
600 700 800 900 1000 1100 1200
Average daily gain (g/d)
305-
day
milk
yie
ld (
kg)
Düve YetiştirmeHolştayn Jersey
Yaş (ay) (CAA)
CA (kg)
Yükseklik (cm)
CA (kg) Yükseklik (cm)
2 (0.45 kg) 76 87 55 78
4 (0.65 kg) 127 96 95 89
6 (0.65 kg) 180 104 130 94
12 (0.85 kg) 340 124 220 109
15 (0.85 kg) 420 129 265 114
18 (0.80 kg) 490 133 305 119
21 (0.80 kg) 545 137 395 120
Doğum Öncesi 568 140 395 122
Doğum Sonrası 536 140 350 122
PERİPARTUM DÖNEM
Peripartum/Geçi ş Dönemi
• Peripartum dönem (-3/4 hafta)– Verimsiz bir dönem de ğildir. Yatırım dönemidir.– Fizyolojik de ğişikler
• fötusun hızlı büyümesi, • gebeli ğinin sonlanması ve • laktogenezin ba şlaması
– Beslenme statüsü– Metabolik statü– Sağlık durumu
• Bir sütçü ine ğin ya şamındaki en kritik ve masraflı evredir.
Prepartum Beslenme Durumu
Kuru Madde (KM) Tüketimi (CA’nın %’si)
• Doğum yakla ştıkça KM tüketimindeki düşme ineklerde daha fazla ve hızlıdır.
• Obez ineklerde prepartum dönemde KM tüketimindeki düşüş sürekli ve hızlıdır.
1
1,3
1,6
1,9
2,2Düve İnek
1
1,3
1,6
1,9
2,2
-1-3-5-7-9-11-13-15-17-19-21
Zayıf (2,84) Normal (3,57) Obez (4,36)
Doğuma göre zaman (gün)
Doğuma göre zaman (gün)
ENERJİ BALANSI
Vücut Kondüsyonu
Başlıca Geçi ş Dönemi Sorunları
�Süt humması�Mastitis- Eşini atamama-Uterus hastalıkları�Ketozis�Karaciğer yağlanması�Rumen alkalozu�Abomazum deplasmanı�Rumen asidozu-Rumen paraketozu-Karaciğer
apsesi- Meme ödemi-Düşük süt yağı sendromu� Laminitis
Peripartum Sa ğlık Durumu
Süt Humması-Korunma� Gebeliğin son döneminde rasyona baklagil yerinebuğdaygil
katılmalıdır.� Rasyon katyon-anyon balansı asidik yönde ayarlanmalıdır.Diyet Katyon-Anyon Farkı� (Na + K) – (S+ Cl)
� Fark + olursa, idrar pH’sı 7-8.� Fark – olursa, idrar pH’sı 5.5-6.5
�İDRAR pH’SINA BAKINIZ!�ANYONİK TUZ kullanınız (150 gr): amonyum klorit,
amonyum sülfat, kalsiyum klorit, magnezyum sülfat� Bu tuzlar hayvan tarafından istekle tüketilemez. Çare: TMR
Süt Hummasının Sonuçları
Meme ve Üreme Sistemi Sorunları
Korunma� Hijyen� Uygun vücut kondisyonunda kuruya çekme (3.50) ve 3.25-
3.00 vücut kondisyonu ile laktasyona başlama.� Bağışıklık sistemini güçlendirme
� Enerji ve protein ihtiyacının karşılanması� Ketozis ve süt humması sorunlarını cözme� Hayvanının doğumuna 15 ve 5 gün kala yüksek dozda vitamin
E (4,000 IU) ve Se (0.1 mg/ kg CA) enjeksiyonları uygulama
Ketozis -Korunma� Kuru dönemde obesiteye yol açmamalı� Doğum öncesi ve doğum sonrası yem değişikliği yapılmamalı
(GEÇİŞ YEMİ!!!)� Yem seçiliğinin önlenmesi (TMR!!!) ve yem tüketiminin artırılması� Rasyonun enerji düzeyi artırılır. Ancak, bu artırma sırasında asidoz
ve abomazum deplasmanına neden olmamak için rasyonun kaba yem miktarı (CA’nın %1.5’i) ve kaba yem partikül büyüklüğü (4-7 cm) dengede tutulmalıdır.
� Niasin (6 gr/gün)� Glukoz ön maddeleri:
� Propilen glikol, sodyum propionat� Dekstroz uygulma� SÜT KETON DÜZEYİNE BAKINIZ!
Ketozisin Sonuçları
Yağlı Karaci ğer SendromuMekanizma-Korunma� Negatif enerji balansının sonucudur.� Tedavi ve korunma yöntemi ketozis ile aynıdır.� Kan NEFA düzeyi ve karaciğer TG:GLY oranı en iyi
göstergedir.� Kuruya çıkarırken ve doğum zamanı vücut
kondisyonuna dikkat edilmeli� Yem seçiciliğini engellemek için TMR yapılmalı� Yem tüketiminde azalmanın önüne geçilmeli� Glukoz ön maddeleri ile hayvan ve rasyon
desteklenmelidir.� Verim kaybı, bağışıklık sisteminin baskılanması,
mastitis riskinde artma ve üreme performansında düşme meydana gelir.
Rumen Alkalozu
� Aşırı protein yüklemesi sonucu oluşur.Mekanizma-Belirtiler-KorunmaRumende parçalanabilir proteinler � Anomonyak �
Karaciğerde üreye çevrilir� Rumende oluşan ampyağın karaciğer tarafından üreye
çevirebilme miktarından fazla olması� Bu durumda rumen pH’sı >8� Rasyona fazla miktarda üre katılması� Yetersiz sülfür bulunması� Rasyonun konsantre yemden yoksun olması� Yemdeki üre miktarı kontrol edilmelidir. Rasyona
bypass protein katılmalıdır.
Kan-Süt Üre Azotu
20
30
40
50
60
70
80
< 16 16-19 19-22 22-25 > 25
mg/dl
Kon
seps
iyon
Ora
nı, %
PUN MUN
Korunmu ş Aminoasitler
N ve CHO Senkronizasyonu
Abomazum Deplasmanı� Doğumla birlikte iç basıncın değişmesi� Coğunlukla sola torsiyon (%85)� Coğunlukla doğumdan sonra ilk 2 haftaMekanizma ve Korunma� Mekanik ve metabolik sebepler� Duyarsızlık, yem tüketimi ve verimin düşmesi, sekonder ketozis,
asimetrik timpani, ve dışkı miktarında azalma, vücudun ark şeklinde kıvrılması
� Diğer hastalıklardan sakınma: süt humması, asidoz ve ketozis� Rasyonda yeterli kaba yem (en az %25) ve geviş getirmeyi
uyaracak kadar partikül büyüklüğü (> 3 cm)� Yem geçişlerinin tedrici olması� TMR uygulanması
KABA:KESİF YEM ORANI
Rumen Asidozu• Neden• Yüksek enerji talebi• Yetersiz lifsi maddeler / hızlı fermente olabilen karbonhidrat kaynakları• Yemleme yönetimi hataları
– Kaba yem : kesif yem oranının düşük olması– Kaba ve kesif yemin ayrı verilmesi– Sıcaklık stresi – yem seçimi– Kaba yemin küçük boyutta olması
MekanizmaRumende kolay parçalanabilir karbondihratlar � Uçucu yağ
asitleri, asetik, propionik, butirik ve valerik asit � Rumen sıvısı pH’sı <5.5 � Selulolitik bakterilerinin ölümü � Laktik asit bakterilerinin üremesi
Komplikasyonları� Rumen asidozu � Rumen parakeratozu � Düşük yağ
sendromu � Laminitis � Karaciğer apsesi
Ruminal Asidozisin Önlenmesi• TMR uygulama/Yem seçicili ğini engelleme
• %6-10: > 1.90 cm• %30-50: 0.79 - 1.90 cm• %40-60: <0.79 cm
– TMR NDF oranı %27-33– TMR ADF oranı %19– TMR konsantre yem oranı %60-65’i geçmemeli– TMR NSC düzeyi %35-40
• Kaba yem artırılmalı (tükürük)• Dışkı < 1 cm partikül içermemelidir. Dışkıda sümük, fibrin,
kan, köpük, gaz kabarcıkları olmamalıdır• Na/K bikarbonat(%1-1.5)
Ruminal Asidozisin Önlenmesi
• Yavaş fermente olabilen tahıl yedirme (örk: mısır)• Sıkışıklığın önlenmesi ve yeterli yemlik alanı sunulması• Sıcaklık stresinin azaltılması• Rasyonu ıslatma (KM: %40-55)• İdeaş protein %14-15 (%60 RDP + %40 RUP). BUN ve
MUN düzeyini artırır ve üremeyi olumsuz etkiler• Rasyon katyon anyon dengesi >250 mEq/kg [(Na + K) –
(CI + S)]• Maya ve Aspergillus oryzea takviyesi• Çinko, bakır, biyotin ve niasin takviyesi
Ruminal Asidozisin Komplikasyonları
LaminitisMekanizmaAsidoz � Gram – bakterilerin ölümü ile
birlikte endotoksin salınması �Histamin artışı � Damarlarda genişleme ve daralma � Ödem oluşumu � Damar kasarı � Keratin sentezinde azalma � aksama
Korunma�Asidoz ile aynı
Laminitis ve Komplikasyonları
Laminitis ve Fertilite
Parametre Sağlıklı Laminitisli
Östrus süresi, saat 11,0 7,5
Ayakta östrus gösterenlerin oranı, % 9,5 5,6
Önerilen RasyonBesin Kuru Dönem Geçiş Dönemi Erken Laktasyon
Net Enerji, Mcal/kg
1.36-1.41 1.5-1.6 1.67
Ham Protein, % 13-14 15-17 19
NDF, % 38-53 30-41 En az 28
ADF, % 29-37 20-25 En az 21
Ca, % 0.52-0.87 0.55-1.80 0.77
K, % 1.40-2.32 1.20-1.64 1.00
Öneriler• Vücut kondüsyonu takip edilmeli,• NEBAL süresi ve şiddeti dü şürülmeli (Ketozis/Ya ğlı Karaci ğer)
– KM tüketimi maksimize edilmeli• NSC artırılmalı• Glukojenik prokörsörler verilmeli (propilen glikol)• Lipolizi baskılayaıcı ajanlar verilmeli (niasin, kro m)
– BUN seviyesini 20 mg/dl, MUN seviyesini ise 14 mg/d l’nin altında tutacak şekilde protein besleme yapılmalı
– Yağ asitlerince zengin ya ğlar verilmeli (keten tohumu küspesi)– Normokalsemi için rasyon anyon-katyon dengesi izlenm eli (prepartum,
-; postpartum, +)– Makro ve mikro elementler dengeli ve yeterli düzeyde olmalı, profilaktik
vit E + Se enjeksiyonları yapılmalı– Rasyonun fiber içeri ği rumen kontraksiyonlarını etkilemeyecek şekilde
ayarlanmalı,– Rumen pH’sını tamponlayıcı ajanlar kullanılmalı (Na /K HCO3,
probiyotik, maya)• Rutin testler yapılmalı (SCC, BUN, PUN, rumen pH’sı , bakteriyel kültür)
YEM DEĞİŞİMİ
RUMEN FONKSİYONU
SICAKLIK STRES İ
Sıcaklık Stresi
Çevre Sıcaklığı ve Nem: Performans
Tahmini
Sıcaklık, C KMT, kg SV, kg SuTük., kg
20 18.2 27.0 68.4
25 17.7 25.0 74.1
30 16.9 23.0 79.4
35 16.7 18.0 120.5
40 10.2 12.0 106.4
Sıcaklık Stresi ve Fertilite
– Östrus süresi kısalır– Östrus belirginsizleşir– Folikül büyümesi ve gelişimi yavaşlar– Sistemik hormon seviyesi düşer (östradiol, progesteron)– Konsepsiyon oranı düşer– Emriyonal ölüm artar– Boş gün süresi uzar– Buzağı ağırlığı düşer
Sıcaklık Stresi ve Fertilite
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Öst
rus
belir
leye
mem
e or
anı,
%
Kış Yaz
Sıcaklık Stresi ve Fertilite
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Aşı
m s
ayıs
ı
Yaz Kış0
10
20
30
40
50
60
ilk s
ervi
ste
kons
epsi
yon
oran
ı, %
Yaz Kış
Fiziksel Serinletme
ModifikasyonlarYEMLEME VE RASYON DÜZENLEMESİ• Sık sık yemleme• Gece yemleme: Yemlemeden 3-4 saat sonra metabolik
ısı açığa çıkar.• TMR uygulama
– %6-10: > 1.90 cm– %30-50: 0.79 - 1.90 cm– %40-60: <0.79 cm– TMR NDF oranı %27-33– TMR ADF oranı %19– TMR konsantre yem oranı %60-65’i geçmemeli– TMR NSC düzeyi %35-40
• Rasyonu ıslatma (KM: %40-55)
ModifikasyonlarYEMLEME VE RASYON DÜZENLEMESİ• Isı: Kaba yemler > tahıl > yağ• Kaba yem azaltma ve sindirilebilir iyi kaliteli kaba yem• Kaba ot partikül ebatını düşürme. Rumen fonksiyonu!!!• Rasyona yağ katma (en fazla KM’nin %7’si; %30-40 yağlı tohum
küspelerinden, %40-45 bazal yemden ve %10-30 rumen inert yağ). Asidoz ve laminitis!!!
• Yavaş fermente olan nişata içerikli tahıl tanesi (mısır).• İdeal protein %14-15 (%60 RDP + %40 RUP).• Mineral
– K: %1.4-1.6 Na: %0.35-0.45– Mg: %0.35 DCAD [(Na + K) – (S + Cl)]: 320 meql/kg KM
• Yem Katkı Maddeleri: – Vitamin E and A– Tamponlayıcı ajanlar: %0.75-1 NaHCO3– Aspergillus oryzae– Niasin: 6 gr/gün
SONUÇ• Yem gereksinimi belirlenmeli• İşçilik organizasyonu• Beslenme-Sa ğlık-Sürü İdaresi Protokolleri hazırlanmalı ve titizlikle
uygulanmalı • Reproduktif hedefler belirlenmeli
TEŞEKKÜR EDER İM